ÖZTÜRKÇE ADLAR - Tufar

A harfi ile başlayan isimler 

ABA: Saygıdeğer, saygıya layık kişi. Bazı Türk boylarında “ana’’,’’abla’’ , bazılarında ise baba anlamında 

da kullanılmaktadır. 

ABADAN: 1- Cömert, verici 2- Bağışlayıcı, gönül yapıcı 

ABAK: Temiz, iffetli, namuslu kişi 

ABAKA: Yakın akraba, amca çocuğu 

ABAKAN: Alicenap 

ABAKAY: 1- Yakın akraba, yeğen, amca çocuğu 2- Sibirya’da saygın ve sözü geçen hanımlara verilen bir 

unvan 

ABALA: Abla 

ABAR: (Avar): 1- Gösteriş, heybetlilik 2- Baş eğmez, dirençli 

ABAŞ: Hanım yürüyüşü (Küçük narin adım) 

ABAY: 1- Aydınlık, aydınlık verici 2- Hayret uyandıran, hayret verici 

ABAKIYMIŞ: Gönül kırıcı, can yakıcı 

ABÇAR-(Avşar): 1- Đşin ehli kişi, iş bitirici 2- Uyumlu, itaatkar 

ABI: 1- Can, ruh 2- Soyluluk 

ABIÇ: Gönüllü 

ABIDAN: Đçli, gönül insanı 

ABIK: Đçli, gönüllü 

ABIKAN: Mec.Soylu 

ABIL: Gönüllü, Đstekli 

ABINAK: Sakinleşmiş gönül rahatlığı içinde olan 

ABINÇ(Avunç): Avunç, teselli 

ABIŞ(Apış): Bacağın diz kapağından yukarısı 

ABIŞKA : Đçten, içtenlikle çalışan 

ABIZ: Ruhsal, ruhlarla ilgili 

ABĐKE: Alicenap, yüksek gönüllü 

ABĐN: Mutlu, memnun, hoşnut 

ACAR: 1-Gayretli,Hareketli 2- Gözü pek, yırtıcı 

ACLAN: Açık,Açılan 

ACU-(Acı,Açığ): 1- Açık 2-Keskin, sert 3- Açı,aralık 

ACUN: Dünya, yeryüzü 

ACUNAL: birl. Acun/Al (Almak’tan) 

ACUNAY: birl. Acun/Ay/Mec.”Dünya güzeli” 

ACUNLUK: Dünya malı,dünyalık 

ACUNSUZ: Dünya malında gözü olmayan 

AÇA: 1- Toplum içinde saygınlığı olan kişi 2-Analık derecesinde saygıya layık hanım 

AÇAN: Açma eylemi içinde olan (Çiçek gibi) 

AÇIĞ: 1-Açık,dürüst 2- Bahşiş bey yada hanların verdiği bahşiş 

AÇIK: (Açığ) Büyük kardeş 

AÇIL: Açık, açılmış 

AÇUK: (Açık) Đyi huylu,mülayim 

ADAK: 1-Söz,nişan 2-Bağış,sungu 

ADAL: Sadık, güvenilir 

ADALAN: Ünlü, şöhretli 

ADALDI: Ünlü 

ADALIR: Ünlü 

ADALMIŞ: Ünlü 

ADAN: Uygunluk, liyakat 

ADANIR: Ünlü 

ADANMIŞ: Adaklı,adak olmuş 

ADAR: Adama eyleminde bulunan 

ADAY: Memnunluk,hoşnutluk 

ABDAN: Ünlü 

ADBERĐLGEN: Adına layık ve ününü hak etmiş kişi 

ADIKTI: Ünlü 

ADIN: Ünlü,adı anılan 

ADINÇIĞ: 1-Seçkin,mümtaz 2- Olağanüstü, fevkalade, bambaşka 

ADIÖTE: birl. Adı/Öte Mec. Temiz bir üne sahip 

ADIVAR: Ünlü,tanınmış 

ADIYAKŞI: birl. Adı/Yakşı(Adı güzel) 

ADIYAMAN: birl. Adı/Yaman Mec. Ürkütücü bir üne sahip kişi 

ADIYEKE: birl. Adı/Yeke(yeğ) Mec. Saygıyla anılan kişi, adı yeğlenen kişi 

ADKIR: Aygır,erkek at 

ADMIŞ: Ün almış, tanınmış

ADSAY: birl. Ad/Say Mec. Adına saygı duyulan kişi 

ADSIZ: 1- Fakir,kimsesiz 

AFŞAR (Abçar) 

AFŞIN: Apçın,(Opçın) Zırh,demir örgülü savaş giysisi 

AFTABA: Su ibriği 

AGA (Ağa,Aka): 1-Saygıdeğer, ulu kişi 2- Cömert,koruyucu 3-Büyük erkek kardeş,ağabey 

AGOLA: Yönetici,amir 

AGUN: Tatmin,avuntu 

AGUNMUŞ: Avunmuş,sakin 

AĞAÇA: Akça, beyazca, alımlı 

AĞALAK: Oğlak 

AĞALBAY: Muhterem,saygıdeğer 

AĞAN: 1-Yüksek,yukarıda,yukarılara çıkan 2- Geceleri gökten hızla geçen, ışıklı nokta 

AĞAR: 1- Ağı ağırbaşlı, oturaklı 2- Gönül ferahlığı 3- Göğe yükseliş 

AĞARTMIŞ: 1- Namuslu,dürüst 2- Alçak gönüllü, mütevazı 

AĞAT (Akat): Namuslu, gönüllü, iffetli 

AĞAYA: Makul,geçerli,uygun 

AĞDUK: Kutsal,muhterem 

AĞICI: Ağcı, Akçı, Akıcı, Hazinedar, Hazine sorumlusu 

AĞIÇ: Varlık, hazine,servet 

AĞILGAT: 1-Saygıdeğer 2- Yıldız,gezegen 

AĞIM: Yükseliş 

AĞIR: 1- Ağırbaşlı,olgun 2- Ünlü,saygın 

AĞIRBAŞ: birl. Ağır/baş, olgun, alçak gönüllü 

AĞIŞ: (Ağıç) Hazine, servet 

AĞIT: Mersiye,ölüm Türküsü,göğe yükselen feryat 

AĞLAMIŞ: Çileli,çile çeken 

AĞMIK: 1- Ünlü,tanınmış 2- Yüksek rütbeli 

AĞRAK: Yükselen,ilerleyen 

AĞRITMIŞ: Mec. Acı kuvvete sahip kişi 

AĞUL: 1- Ay’ın halesi 2- Oba, köy 

AĞUTUR: Yükselten,yukarı çıkaran 

AĞZUKARA: birl. Ağzı/Kara. Mec. Sert konuşan, acımasız ve hükmedici konuşan kişi 

AK: 1- Beyaz 2- Doğuş, doğum 3- Yükseliş 4-Parlaklık 5-Devinim,hareketlilik 6-Mec.Namusluluk,iffet ve 

güvenirliğin sembolü 

AKA: Büyük,ulu kişi,saygıdeğer kişi 

AKABA: Yokuş,meyil 

AKAÇ: Akıcı 

AKALIN: bir. Ak/Alın mec. Dürüst,namuslu 

AKAN: 1- Akıcı 2- Yükselen 

AKARCA: Dere,ırmak 

AKAR: Dere,akarsu 

AKARSU: Dere,ırmak 

AKAŞ: birl. Ak/Aş mec.Helal rızk 

AKAY: birl. Ak/Ay 1- Ayın en güzel anı 2- Yenisey Türklerinde “hanımefendi” anlamında kullanılır. 

AKBAŞ: birl. Ak/Baş mec. Dürüst,namuslu 

AKBEL: Dürüst,sözüne güvenilir kişi 

AKBERGÜ: birl. Ak/Vergi fıtrat,huy mec.iyi huylu 

AKÇA: 1-Beyaza kaçan 2-Đpekli dokuma 3-Para,maliye,hazine 

AKÇALAR: birl.Ak/çalar mec.Ak tenli hanım 

AKÇALI: Zengin,mal sahibi 

AKÇALMAZ: birl. Ak/Çalmaz mec.Yanık tenli hanım 

AKÇIL: 1-Ak tenli, akça yüzlü 2- Ağarmış, aklaşmış 

AKÇIN: Sözüne güvenilen,sağlam kişilikli 

AKÇORA: birl. Ak/Çura 1- Şamanist gelenekte iyi ruh ve iyilik perisi 

AKEL: birl. Ak/El mec.Dürüst,namuslu 

AKGÜN: birl. Ak/Gün mec. Gelecek,istikbal 

AKHAN: birl. Ak/Han Şamanist gelenekte “Đyilik Tanrısı” 

AKI: Eli açık,cömert,zengin gönüllü 

AKIM: 1-Yönelim,yükseliş 2- Akmaktan, akıcı,yayılıcı 

AKIN: 1-Saldırı,hücum 2-Kazak ve Kırgızlarda, ozan ve müzisyenlere verilen ad 

AKINAY: birl. Akın/Ay Türkistan’da hanım ozanlara verilen ad 

AKINCI: 1- Akın eden,saldıran 2- Osmanlılar dönemindeki, öncü birliklere ve bu birliklere dahil olan 

kişilere verilen unvan 

AKIŞ: 1-Yükseliş 2-Akmaktan akış 3-Servet,hazine 

AKKARA: birl. Ak/Kara mec.Zıtların bütünlüğü 

AKMAN: birl. 1-Temiz,iffetli 2-Apak,bembeyaz

AKOBA: birl. Ak/Oba mec.soylu 

AKSAK: 1-Aksayan,seken 2-Yükselen,çıkan 

AKSOY: birl. Ak/Soy mec.Soylu 

AKŞAMAN: birl. Ak/Şaman Şamanist gelenekte,iyi ruhlarla ilgilenen ve ilişkiye giren kam 

AKŞĐT: Yürekli,gözükara 

AKTAN: birl. Ak/Tan seher vakti,şafak 

AKUZ: birl. Ak/Uz (Uzman,usta) 

AKÜN: birl. Ak/Ün mec.Temiz,şöhretli 

AKYOL: birl. Ak/Yol mec.Dürüst,namuslu 

AKYÖN: birl. Ak/Yön mec.Dürüst,namuslu 

AKYÜZ: birl. Ak/yüz mec.Dürüst 

AL: 1-Bayrak kumaşı 2-Kızarmış,kızarık 3-El,kolun bilekten aşağı kısmı 4- Ala,alaca 5-Almaktan al 

ALA: Karışık renkli,benekli 

ALABAN (Alban)Timsah 

ALACA: Karışık renkli 

ALAÇUK: Kulübe,baraka,Altay Türklerinde,oda,(Çadırın iç bölmesi) 

ALAGAN: (Algan)Fatih 

ALAGAŞ: Ender rastlanan,nadir 

ALAGÜN: birl. Ala/Gün Gün ortası 

ALAK: Yok edici,öldürücü,alıcı,avlayıcı 

ALAN: 1-Işık,nur 2-Orman içindeki açık ve düzlük bölge 3- algan 

ALANÇA: Bahçelerdeki ağaç aralarında bulunan çimenlik bölge 

ALANGUVA: birl. Ala/Geyik 

Cengiz Kaan’ın onuncu göbekten büyük anası 2- Ergenekon destanında adı geçen Uldız Han’ın kızı 

3-Türk mitolojisinde yer alan ünlü kadın ki, efsaneye göre, bir nevi Türklerin ’’Meryem Ana” sı gibidir. 

ALAR: Yalancı karanlık(Gündüz vaktinde) 

ALAS (Alaz) Şamanist gelenekte “Ateş Tanrısı’’ 

ALASAYVAN: Şafak vakti,Güneşin doğuşu 

ALASI: Erek,amaç,sahip olunması istenen nesne 

ALATAŞ: birl. Ala/Taş Köz,ateş parçası 

ALAYUNT: birl. Ala/Yunt Altay Türklerinde “kısrak” anlamında kullanılmaktadır. 

ALBA: Yükümlülük,hizmet yükümlülüğü 

ALBAGA: Hasılat,savaş yada av ganimeti 

ALBAN: Haraç,ganimet 

ALBATU: Bürokrat, hizmetle yükümlü kişi 

ALBENĐ: Çekim,cazibe,sempati 

ALCU (Alçu)Alıcı,avcı 

ALÇĐÇEK: birl. Al/Çiçek (Gül’ün Türkçe karşılığı) 

ALÇĐN: Kızıl renkli bir çalı kuşu 

ALÇU (Alcu)1-Algan,Fatih,2-Alcı,Avcı 

ALDI: 1-Öncü,öndeki,selef 2-Algan,Fatih 

ALDUR: Ok atışı,oklayış 

ALEV (Yalav...Yal kökünden)Ateşten çıkan ışık 

ALGAN: Fatih,Fetheden 

ALGAZIN: Yabani vahşi hayvan 

ALGI: 1-Fetih,Almaktan... alım 2- Fehim,algılama 

ALGIN: 1- Serap 2-Yüksek yer 3- Bitiricilik,bitiriş 

ALGIŞ (Alkış): Dua,yakarış,niyaz 

ALGU: 1-Tüm,hepsi 2-Toplum,topluluk 3-Silah 4-Alıcı,avcı 

ALGUR: Sakin,kendi halinde,kendinden emin 

ALGÜN: birl. Al/Gün”...Kazak ve Kırgızlarda,doğum sırasında yaşanan dikkat çekici,unutulmaz günleri 

mecz eder. 

ALICI: Alcu,Avcı 

ALIK: Alıngan,Kırgın 

ALIM: 1-Çekim,Cazibe 2-Vergi,Haraç 

ALIMGA: Yazıcı,(Han ve Kaanların buyruk ve fermanlarını yazan görevli kişi) 

ALIMLI: Çekici,Cazibeli 

ALINAK: birl. Alın/Ak mec.dürüst,namuslu 

ALINCAHAN (Alınçak Han) Oğuzname’ye göre,Türk’ün oğullarından 

ALINÇAK: 1-Çekici,cazip 2- Alıngan,nazik 

ALINGAN: Alınan,incinen,gücenen 

ALK: Bitirmek,yok etmek,sona erdirmek,bitiricilik 

ALKA: 1-Bitirici,yok edici 2-Đleri,ilerici 

ALKABÖLÜK: birl. Alka/Bölük..Vurucu Tim 

ALKAN: Alkan,Fatih 

ALKAR: Bitirici,yok edici 

ALKAŞ: Bitirici,yok edici

ALKI: Pervasız,vurdumduymaz 

ALKIM: 1-Gökkuşağı 2-Gerdan 

ALKIR: Tamamlayıcı,bitirici 

ALKIŞ: Algış,dua,övme,yüceltme 

ALMA: Elma 

ALMAKAY: Elma yanaklı 

ALMALUK: 1-Alınması gerekli olan 2-Elma bahçesi 

ALMAS: Almaz,nazlı 

ALMILA: Elma 

ALMIŞ: Algan,Fatih 

ALP: Bu sözcük birçok erdemi içinde barındırır. Bilgelik, yiğitlik, fedakarlık, kahramanlık, 

gözükaralık, toplumculuk, vb. ile birlikte tüm bunlar arasındaki uyumu da içerir. 

ALPAGU: Düşmanına tek başına saldıran kişi 

ALPAGUT: 1-Alplik gösteren kişi 2-Kurt soyundan 3- Seçkin ve saygın kişi 

ALPEREN: birl.Alp/Eren (Gazi, Derviş) Toplumun sayıp sevdiği, örnek aldığı savaşçı kişilerin genel adı 

ALPMAN: Alp gibi Alpçe yaşayan 

ALTAÇU (Altaç): Aldatıcı taktik sahibi 

ALTAMIŞ: Aldatıcı,hileci 

ALTAN: 1-Altın 2-Güneşin doğuş anı,Şafak 

ALTANURUG: (Altın Uruk) Cengiz Kagan ve oğullarının soyuna verilen unvanlardan 

ALTAY: 1-Al/Ala/Tay 2-Altın 3-Ormanlarla kaplı yüksek dağ 

ALTINDAĞ: birl. Altın/Dağ/Altay dağlarının,diğer adı. 

ALTU (Aldu): 1-Đlk,Birinci 2-Algan,Fatih 

ALTUN: Altın 

ALTUNSABAK: birl. Altun/Sabak(sopa,değnek) 

ALUÇ: 1-Alıcı(Alçu) 2-Kayın cinsi bir ağaç 

ALUNGAN: Alıngan,nazlı 

ALUNUR: Nazlı 

ALYU: (Algu) 

T..Çağatay Han’ın torunu 

AMAÇ: (Umaç)Gaye, hedef, beklenti 

AMAN: (YAMAN) Sertlik 

AMGAK: Emek/Zahmet 

ANAÇ: 1-Anacık 2-Analık duygusu çok gelişmiş 3-Anaya çeken 4-Doğurgan, üretken 

ANAGAY: Anaya çekmiş, anaya benzer 

ANASIOĞLU: birl. Anası(nın)Oğlu (Babası erken ölmüş ve özellikle anası tarafından bin bir güçlüklerle 

yetiştirilip büyütülmüş, yetim çocuklar için kullanılmış olduğu anlaşılan Türk adlarından) 

ANAT: 1-Anı,Anılan 2- Yakın,hısım 

ANAZ: Yeğrek, evla, eftal 

AND (ANT) 1-Yemin,söz 2- Yakın akraba 

ANDA: Birlikte ant içmiş(kan kardeşi) (Anda’lık Türklerin en eski geleneklerinden biridir. Andalar 

birbirlerini kardeşlerinden daha ileride korur, sayar ve kayırmaya çalışırlar.) 

ANDAÇ: Hatıra, anı olsun diye verilip,alınan hediye 

ANDARIMAN: Anılara değer veren ve saygı gösteren kişi 

ANDIR: Anısı ola hatıra 

ANGAY: Anılarına bağlı olan kişi 

ANGI: 1-Anı,hatıra,2-Yetki, yeterlilik 

ANGIM: Mamur, hakim 

ANGIN: Ünlü, anılan, adı duyulan 

ANGIŞ: Ünlü, meşhur 

ANGIT: Yaban ördeği 

ANIK: 1-Anlayış, yetenek, fehim 2- Hafıza, bellek 3- Hazır, mevcutlu 

ANLI: 1-Sakin, ağırbaşlı 2- Bellek, hafıza 

ANIT: Anı olsun diye yapılan yapı 

ANITGAN: Anıt yapan 

ANLI: Ünlü, tanınan 

ANNAK: Yadigar, hatıra 

ANT: And, Yemin 

ANTLIĞ: And içmiş, Yeminli 

ANUÇUR: Övülmüş, övülmeye layık 

ANUK: Yadigar, hatıra 

ANUŞ: Anış, anma eylemi, anı 

APA: Ulu, büyük, saygıyı ve hürmeti hak etmiş kişi (Bazı Türk bölgelerinde “baba” anlamına da 

kullanılmaktadır. 

APAĞ: Apak, temiz 

APAK: Temiz, namuslu,iffetli 

APATEG: (Apatek)birl. Apa/Tegtek(gibi,benzer)

ARA: Orta yer, ortalık, boşluk, orta 

ARAL: 1-Ada 2- Aralık,orta, ortalık 

ARAS: 1- At kılı 2- Kalın yün 3- Talih,baht 

ARASLAN: Arslan (Çuvaşlarca söylenişi) 

ARAT: Cesaret, yüreklilik 

ARBIŞ: Büyü,efsun 

ARBUZ: Büyü, sihir 

ARCA: 1-Arıca, saf, temiz 2- Çam ağacı, çamdan yapılmış kutu 

ARDA: 1-Uzun değnek 2- Artçı, halife, ardı sıra giden 

ARDALI: (Ardalu) Yönetici, amir 

ARDIÇ: 1- Halife, artçı 2- Bir ağaç türü 

ARGA: Zeki, akıllı 

ARGAN : (Arkan) Kement, kement bağı 

ARGATU: Yaban koyunu 

ARGIÇ: 1- Kır, mera 2- Gurur 

ARGIN: 1-Yavaş, sakin 2- Gelecek yıl 

ARGUN: Pars cinsinden avcı bir hayvan 

ARGUŞ: (Arkuş)1- Edepli, terbiyeli 2- Haberci, haber veren 

ARGÜDEN: birl. Ar/Güden, Arlı, edepli 

ARI: (Arık) 1- Saf, arı, arınmış 2- Irmak, dere 

ARICA: Soylu, temiz, iyi huylu 

ARIÇ: Barış, sulh 

ARIĞ (Arı, Arık) 

ARIK: 1- Arı, arınmış, temiz 2- Narin, ince yapılı 

ARIL: Arınmış, temiz, pak 

ARIN: Saf, arınmış 

ARINÇ: 1-Barış, kurtuluş 2- Temizlik, saflık, günahsızlık 

ARINIK: Saf, şeffaf, billur 

ARINMIŞ: Temiz, gönüllü 

ARKIN: 1-Argın, yavaş, sakin 2- Halef, ardıç 

ARKIŞ: 1-Ulak, haberci 2- Kervan, kafile 

ARKUN: Halef, geriden gelen, takipçi 

ARKUY: Siper, mevzi 

ARKUZ: (Arguz) Edepli, iyi huylu 

ARLAĞ: Arlı, edepli 

ARLAT: Biricik oğul, anaların en çok üstüne düştükleri oğul 

ARMAGUN: Armağan, hediye 

ARMAĞAN (Yarmagun-Yarmagan)- Hediye 

ARMAN: 1- Onurlu, arlı, edepli 2- Dilek, istek 3- Hayal, fantezi 

ARPA: 1- Büyü, tılsım, Şamanist gelenekte, Kamların okuduğu dua 2- Tahıl 

ARPAD (Arpa) 

ARSĐN: (Ersin) Kurtuluş, istiklal 

ARSALAN: Arslan 

ARSLAN: Yırtıcı hayvan Mec. Cesaret, atılganlık ve gözü pekliği sembolize eder. 

ARSLANBALA: birl. Arslan/Bala..Arslan yavrusu 

ARSLANCIK: Küçük arslan..Arslan yavrusu 

ARSLANÇA: Arslan gibi, arslan özelliklerine sahip 

ARSU: birl. Ar/Su mec. Namuslu, dürüst 

ARSUN: 1- Efendi, ağırbaşlı 2- Rahata ermiş, huzurlu 

ARTAGAN: Bereket, artuk, fazlalık, bolluk 

ARTAM (Erdem) 

ARTIM: Bereket, bolluk 

ARTUÇ: Mızrak, mızrak ucu 

ARTUK: Fazlalık, üstünlük, bereket mec. Varlık, zenginlik 

ARTUKDOĞAN: birl. Artuk/Doğan 

Kırgızlarda, olağanüstü vasıflara sahip kişilere verilen bir unvan 

ARTUN: Vakarlı, ölçülü 

ARTUR: Cazibeli, çekici, işveli, fettan 

ARTURU: 1- Ekstrem, uç noktalarda 2- Bereket, bolluk 

ARTUT: Armağan, hediye 

ARVIŞ: Sihir, büyü, tılsım 

ARZIK: Fanatik, bağnaz, sofu 

ASAN: 1- Sağlıklı, zinde 2- Asma eyleminde olan 

ASENA: Efsanevi dişi kurtun adı. Yakın, Yakınlık duyulan 

ASIGLI: Faydalı,Gerekli 

ASIĞ (Ası,Asık) 1- Fayda, Çıkar 2-Kar,temettü 

ASPAR (Asbar) Faydalı, işe yarayan

ASRAK: Himaye, Koruma 

AŞAN: Aşmak’dan ...mec. Azimli, engel tanımaz 

AŞIT: 1- Aşılacak, aşılması gerekli olan 2- Đşitmekten...Đşit, kulak ver 

AŞKAR: 1- Savaş atı 2- Kuyruk ve yelesi kara, vücudu kula renginde olan at 

AŞKIN: 1- Aşmış, üstün, faik,akranlarından ileride olan 2- Melodi,nağme 

AŞUK: 1-Aşık,aşmış, geçmiş 2- Tolga 

AŞULA: Yılmaz irade sahibi 

AŞUR: Aşırmaktan... mec. Yılmaz, gayretli 

ATA: 1- Ulu, saygıdeğer kişi 2- Baba, dede, ced 3- Adın ve soyun bağlı olduğu kök 

ATABAY: birl. Ata/Bay lala, beybaba. Han, Kağan ve padişah çocuklarını eğitip yetiştiren kişilere verilen 

bir unvan 

ATAÇ: 1- Atasına bağlı, Atasının yolunda 2- Atadan intikal eden 3- Büyüklük gösteren çocuk 

ATADAN: Miras, manevi miras 

ATAERĐ: birl. Ata/Eri mec.Atalarına ve geçmişine saygılı 

ATAGÜÇ: birl. Ata/Güç mec. Gücünü atalarından almış 

ATAĞ: (Atak) 1- Ün, nam, şöhret 2- Atılgan 3- Dağ yolu 4- Çağlayan 5- Bir şahin türü 

ATAHAN: birl. Ata/Han mec. Devletin ilk kurucu büyüğü, devlete ad veren kişi 

ATALA: Tanınmış, ünlü ve zengin 

ATALAN: Ünlü, Meşhur 

ATALAY: Ad almış, ün almış, meşhur kişi (Atila’nın asıl adının bu ve bundan bozulup çevrilmiş hali 

olduğunu söyleyen bazı tarihçilerimiz de var.) 

ATALIK: Miras 

ATALMIŞ: Ünlü, meşhur 

ATAMAN: Ulu, Saygıdeğer kişi 

Bir kısım tarihçilere göre, Osmanlının, kurucusu olan Osman bey’in asıl adı budur. Bir kısmı 

Atman, bir kısmı Otman der. 

ATASAGUN: birl. Ata/Sagun Hekimlerin en ulusu başhekim Şamanist gelenekte de aynı ad, en iyi kamlar 

için kullanılmaktadır. 

ATAY: 1- Ünlü, tanınmış 2- Akın, hücum 

ATIGAY: Ünlü, tanınmış 

ATIĞ: Adı sanı belli, ününü arttırmış kişi 

ATIL: Ünlü, meşhur 

ATILGAN: Atak, gözüpek,cesur 

ATILMIŞ: Atılgan, gözüpek 

ATIŞ: Ünlü, meşhur 

ATĐLAY: Türk tarihinin en önemli kişilerinden,Batı Hun imparatoru, Bu kişinin adı üzerinde tarihçi ve 

dilciler pek de anlaşamamışlardır. Benim görüşüm de göç sırasında Đtil ırmağı kıyısında doğmuş 

olmasından dolayı “Đtil/Ay”dır. Ancak bununla birlikte bu kişi için bazı adlar söylenmekte 

(Atila,Atilla,Atılay,Atilay,Atalay,Atlıhan vb.) Anlamlar:1- Atacık,babacık 2- Đtil ırmağı kenarında 

doğduğundan ve Türklerdeki eski bir gelenekten dolayı “Đtil” çocuğu anlamında verilen Đtilay’ın zamanla 

Atilay’a dönüşümü 3- Atlı/Ay 4- Atlı/Han 5- Macar dilinde çelik anlamına gelen “Atzel” den 

ATLIĞ: Ünlü,zengin 

ATMACA: Yırtıcı bir avcı kuş 

ATMAN: Ünlü, saygın 

ATMIŞ: Atma eyleminde bulunmuş (ok,kargı vb.) 

ATSAK: Ünlü, adı duyulan 

ATUK: Bolluk, bereket 

AVAR (Abar) 1- Heybet, büyüklük(Abartı) 2- Dirençlilik, dayanıklılık 

AVAZ: Nara, yüksek perdeli ses, çığlık 

AVCI: Av yapan, avlayan 

AVCIL: Avlayıcı, av işinin uzmanı 

AVGAN: Avuntu 

AVINÇ: Avuntu, teselli 

AVINÇA: Avunç 

AVINGU: Avunç,teselli 

AVLAK: Av yeri, av olanı 

AVKAR: Bozkır bıldırcını 

AVUNÇ: Teselli, avuntu 

AVUÇU: Avunç 

AVUNDUK: Avuntu, teselli 

AVUTMUŞ: Teselli eden 

AY: Dünyamızın uydusu olan gezegen. Ancak Türk kültüründe bu ad güzellik, temizlik, ahlaklılık vb. 

değerleri de içeren birçok öğeyi içinde barındıran bir sembol ve mecaz olarak kullanılmıştır. Çok önceleri 

erkeklerde kullanılmasına karşın, zamanla kız çocuklarına ad olarak verilmiş, gerek başta, gerekse de son 

da, birleşik ad olarak değerlendirilmiştir. Bununla birlikte bazen geçmiş örneklerde de görüleceği gibi hem 

erkeklerde hem de kızlarda kullanılmıştır. Ancak yine de ağırlık kız adlarındadır.Ve kız adlarında önemli 

bir konumdadır.

AYAĞ (Ayak) 1-Uğur, şeref, şan 2- Devinim, hareket (ayaklanma sözü) buradan gelir. 

AYANA: birl. Ay/Ana Altay Türklerinin eski tanrıçalarından 

AYAS: Ay ışığı, mehtap, gece aydınlığı 

Altay, Tuva, Çuvaş Türklerinde Tanrı sıfatı olarak kullanılan bir ad 

AYATA: birl. Ay/Ata Şamanist gelenekte, göğün altıncı katına bakan Tanrı 

AYAZ: 1- Ay ışığı 2- saf, berrak hava 3- Kuru soğuk 

AYBAKIM: birl. Ay/Bakım, bakmaktan, bakış 

AYBAN: birl. Ay/Ban mec. Debdebe, şaşa 

AYBANDI: birl. Ay/Bandı (Banmak) 

AYBAR: 1-Ay gibi parlak 2- Heybet,heybetlilik 

AYBI: Đmdat, medet 

AYBIN: Onur,şeref 

AYÇIL: Ay ışığı, ay pırıltısı 

AYDA: 1- Ay’a eş değer güzellikte 2- Dere kenarlarında yetişen hoş kokulu bir çiçek 

AYDABOLDI: birl. Ayda/Oldu mec. Ay parçası 

AYDAN: Ay parçası 

AYDAR: (Aydar Han) saç perçemi, kakül 

AYDIN: 1- Aydınlık, ışık yoğunluğu 2- Açık, aşikar 3- Entelektüel , münevver 

AYGAN: Đçten, samimi, yaren 

AYGAY: Nara, bağırtı 

AYGIN: Sınırsız, uçsuz, geniş 

AYGIR: Erkek at 

AYGIRAG : 1-Dağ keçisi 2- Bir geyik türü 

AYGUÇI: Yönetici, devlet görevlisi, danışman, yarıcı 

AYIM: Çekicilik, sempati 

AYIMÇA: Ay parçası 

AYINTAP: Mehtap, ay ışığı 

AYIR: Değişik, farklı, başka, fark 

AYIRBAŞ: birl. Ayır/Baş..Değişim, mübadele 

AYIRT: Fark, farklılık, ayırım 

AYITGU: Temyiz 

AYISIG: birl. Ay/Isıg..Ay ısısı, sıcaklığı 

AYIT: Söylemek, anlatmak 

AYITMIŞ: Söyleyen, bildiren, uyaran 

AYKAÇ: Konuşkan, Konuşmacı, Hatip 

AYKIN: Geniş, ferah, aydınlık 

AYKOYUN: birl. Ay/Koyun 

Yakut destanlarında adı geçen, eski dönem güç tanrısı 

AYLA: 1-Ayın çevresindeki ışık halesi 2- Devir, dönüşüm 

AYLU (Aylı): Aydan 

AYMA: Duyarsız, başıboş vurdum duymaz 

AYMAN: Aya eş değerde 

AYMAZ: Vurdumduymaz, başına buyruk 

AYRAL: Kuraldışı, istisna 

AYRI: Başka, değişik, farklı 

AYRIÇ: Bölüşüm, taksimat 

AYRIKÇA (Ayıkşa): Derviş, mecnun 

AYRUK: 1- Farklı, değişik 2- Varlıklı, zengin 

AYSELĐG (Aysiliğ) birl. Ay/Silig, dürüst, namuslu 

AYTAK: Konuşmacı, hatip 

AYTAR: Haberci, muhbir 

AYTEK: Konuşmacı, hatip 

AYTIN: Aydın, aydınlık 

AYTIŞ: Nutuk, anlatım, hitabet 

AYTIŞAN: Hatip, konuşmacı 

AYTUK: Hatip, konuşmacı 

AYUK: Söz söylenebilen ve sözün değer gördüğü yer 

AYUR: Konu, bahis, bahse konu olan 

AYÜN: birl. Ay/Ün Karahanlılar ve Uygurlar döneminde, han ve kağanların analarına verilen bir unvan 

AYZIT: Şamanist gelenekte “ Ay Tanrıçası” 

AZBOY: Heyecan 

AZGIN: Zapt edilmesi zor, sınırı aşmış, tahrik olmuş 

AZLAĞ. Nadir, az rastlanır. 

AZRAK: Nadir, az rastlanır. 

AZUK: (Azuka, Azık): Geçimlik, yiyecek

B harfi ile başlayan isimler 

BABAT:Cins, Tür 

BABRAK: Hızlı, çevik, atletik 

BABÜR: Kaplan cinsi, yırtıcı bir hayvan 

BACI: Kız kardeş 

BAÇAK: Bir çeşit zırh (Dize geçirilen bir zırh) 

BAÇMAN: Başlık, Tolga 

BADAN: Batan (Batmaktan...Güneşin batışı) 

BADUR: Batur, bagatur, kahraman 

BADURUK: (Badruk) 1- Sadık, güvenilir 2- Batur, kahraman 

BAGA: 1- Alt, küçük, küçük rütbeli yönetici 2- Boğa 

BAGATUR: Kahraman, Batur, Bahadır 

BAGAY: Afacan, yaramaz, ele avuca sığmaz 

BAGRI: Kararlılık, azim 

BAĞAM: Destek,arka, kuvvet 

BAĞAN: Anıt, abide 

BAĞATUR: Bagatur, batur, bahadır, kahraman 

BAĞDAŞUK: Uyumlu, ahenkli, uzlaşmacı 

BAĞDU: Işık, şua, ışın 

BAĞI: Büyü, efsun, bağlılık 

BAĞIM: Bağlı, bağlılık 

BAĞIMSIZ: Bağlı olmayan, özgür 

BAĞIR: 1- Sine, göğüs, kucak 2- Kalp, gönül 

BAĞIRLAK: Đri bir kırlangıç türü 

BAĞIŞ: 1- Veriş, ikram 2- Af, af ediş,3- Nezaret 

BAĞLAN: 1- Demet, deste 2- Bağlılık 3- Kızıl renkli bir su kuşu 

BAĞRI: Kararlı, azimli 

BAĞŞI: (Baksı) Kam, doktor 

BAHADIR: Bagatur, Batur, kahraman 

BAHŞĐ: Baksı, doktor, bilgin, büyücü, hoca 

BAKAÇ: Bakıcı, bakan, nazır 

BAKAN (Bağan): 1- Anıt, abide 2- Bağlayıcı, birleştirici 3- Haşarı, afacan 

BAKAY: Haşarı, ele avuca sığmayan 

BAKIM: Bakma eylemi, nazar, bakış 

BAKIR: Bakır madeni 

BAKIRSOKUM:birl. Bakır/Sokum (Kuzey Türklerinde, Merih yıldızı 

anlamına kullanılmaktadır.) 

BAKIŞ:1- Bakış, nazar 2- Đkram 3- af 

BAKSI (Bakşı): Bahşı,doktor, bilgin, büyücü 

BAKTI: Bakan, nazır 

BAKUY: Ulu, saygıdeğer kişi, tecrübeli, bilge kişi 

BAL: 1- Yapışkan sıvı 2- Arı balı 3- Çamur, balçık 

BALA: Yavru, çocuk 

BALABAN (Balıban): 1-Bala bandırılmış 2- Đri başlı bir doğan türü 

Ayrıca mecaz olarak “ mahzun ve baygın bakış” anlamını içerir. 

BALACA: Yavrucak, ufaklık 

BALAK (Balak): manda yavrusu 

BALAMAN: Cüsseli, iri kıyım 

BALAMĐR: (Balabir) Biricik yavru 

BALANDI: Đri yarı, gösterişli 

BALASAGUN: birl. Bala/Sagun Özlenen, beklenen yavru (çocuk) 

BALBAL: 1- Heykel, anıt 2- Mezar taşı (Eskiden mezarlara dikilen ve 

üzerlerine öldürülen düşman sayılarının ve kimliklerinin yazıldığı mezar taşı) 

BALÇAK: Kabza, kılıç kabzasındaki siperlik 

BALDU: Balta 

BALDUK: Balta 

BALGAY: Ünlü, meşhur 

BALI: Değerli, yüksek, ulu kişi 

BALKAN: Ormanlarla kaplı, dağlık bölge 

BALKIN: Parlak, gözalıcı 

BALKIR: 1- Yağmur arasında çıkan güneş 2- Yağmurun hemen ardından 

çıkan güneş 

BALTA: Ağaç ve odun kesmek için kullanılan alet 

BALTEG: Çamur, çamurlu

BALUG (Balık) 1- Balçık çamur 2- Ev, köy 3- Suda yaşayan balık 

BAMSI: 1- Yüksek, ulu, ulaşılmaz 2- Baksı, kam 

BANAR: Demet, tutam, deste 

BANGU: (Mengü, Bengü) Sonsuz, sonsuzluk, ebedi 

BANIÇĐÇEK: birl. Banı/Çiçek...çiçeğe bandırılmış 

BANLAK: Çağrı, davet, ezan 

BARADAN: 1- Boradan, bora parçası 2- Nara, yüksek ses, bağırtı 

BARAK: Türk mitolojisinde adı geçen çok tüylü, iri başlı köpek 

BARBOL: Varol 

BARÇA: 1- Parça 2- Tüm, tamam, eksiksiz 

BARÇIN: Đpekli kumaş, kadife 

BARÇUK (Barçık) Tahta ve keçeden yapılan küçük heykel 

BARÇUK ART TĐGĐN: birl. Barçuk/Art/Tigin (Art,ardçı,halef) 

BARDAM: Varlık, ganimet, bolluk 

BARGAN: Varan 

BARDI: Vardı (Varmak...dan) 

BARGAN: Varan, ulaşan 

BARGI: Kadife 

BARGIT: Kadife 

BARGU: Nimet, ganimet 

BARGUŞ: Ganimet 

BARIK(Barı) : Esas, esas olan, mahfuz 

BARIM: Varım, servet, varlık 

BARIN: 1- Güç, kuvvet 2- Barınak 

BARUNDUK: Sığınılacak yer, barınak 

BARIŞ: 1-Varış, gidiş, gidişat 2- Sukunet, sulh 3- Servet, hazine 

BARK: (Barka) baraka, ev çok önceleri saray anlamına kullanılan 

bu sözcük, Uygurların kentleşmeye ağırlık vermesinden sonra, 

“taştan yapılan ev” anlamında kullanılmıştır. 

BARKAN:Oynak toprak, bataklık 

BARKAT: Heykel, büst 

BARKIN: 1- Gezgin, seyyah 2- Kararlı, azimli 

BARKUK: Servet, varlık 

BARLA: Parlak, göz alıcı 

BARLAK: Parlak 

BARLAS: 1- Çekici, cazip 2- Varlık, servet 3- Temiz, temizlik 

BARLI: Varlıklı, zengin 

BARLIK: Varlık 

BARMAK : (Varmak) 

BARMAKLAK: 1- Varıcı, ulaşıcı 2- Eldiven 3- Varlık 

BARMAN: Varlıklılık, mevcudiyet 

BARS: Pars, leopar 

BARSUK: Porsuk 

BARTIK: Heykel, büst 

BARTU:1- Varlık, servet 2- Menzil, varılacak yer 

BARUG: Mesned, dayanak 

BASAGAR: Ağırbaşlı, mütevazi 

BASAK(Basa)1- Cesur, gözükara 2- Baskın 3- Farklılık, ayırım 

BASAN: 1- Baskın yapan 2- Ölünün ardından verilen yemek 3- Yayan, yayıcı 

BASAR: Baskın, baskıncı 

BASAT:1- Mühür, 2- Yardım, muavenet 3- Busat, pusat,silah 4- başat 

BASGAN: Basan, baskıncı 

BASIK: 1- Gece baskını 2- Basınç, tazyik, baskı 

BASILGAN: Baskıncı 

BASIM: Enerji, güç 

BASIR: Basar 

BASKAK: Basak, cesur, farklı, Çengiz Kaan döneminde askeri valiler için 

kullanılan ünvanlardan 

BASKIN:1- Galp, muzaffer 2- Ani yapılan saldırı 3- Basık, yaygın genişlemiş 

BASMIL:1- Baskıncı 2- yardımcı, muavin 

BASRUK: Baskı, tazyik 

BASSIZ: Başsız, başına buyruk 

BASTI: Bastıran, baskın yapan 

BASTIK: Basdı, Baskıncı 

BASU (Basut) Tokmak 

BASUÇ: Baskı, tazyik 

BASUT: 1-Yardım, yardımcı 2- Demir tokmak 3- Baskın yapan

BAŞ: Oluş, doğuş, ortaya çıkış, uç nokta, doruk, birinci sıra gibi anlamların 

hepsini içeren bir söz 

BAŞACI: Reis, lider, öncü 

BAŞAD(Başat) 

BAŞAGUT:Önde gelen, önde bulunan, sevilen 

BAŞAK:1- Buğday başı 2- Ok ucu...okun ucuna takılan sivri demir 3- Sümbül çiçeği 

BAŞALMIŞ:1- Öncü,önder 2- Düşmanını yenip, yoketmiş 

BAŞAR: Başarı, kazanç 

BAŞARAN: Başarılı, muvaffak 

BAŞARI: Muvaffakıyet 

BAŞAT:1- Emsalleri arasında en üstün ve en önde gelen 2- Hanlık yapan 

bir soya mensup kişi 

BAŞA: (Paşa) Bazı tarihçilerimize göre ..Baş-ağa, bazılarına göre 

ise Baş-şad sözcüklerinin değişime uğramasıyla bu biçime gelmiş ve sözcük, 

bugünkü anlamıyla General ordu komutanı 

BAŞBAĞ:1- Başı bağlı, özgürlüğü kısıtlı 2- Gözde, sevgili, en değerli 

BAŞBUĞ: Ordu komutanı, orgeneral 

BAŞÇIL: Şef, lider, önde gelen 

BAŞDAŞ: Denk, akran 

BAŞDU: Başta olan, önde giden 

BAŞEL: birl. Baş/Đl..yol gösterici,mihmandar 

BAŞGAK: 1- Başkan,şef 2- Bir tatlı su balığı 

BAŞGÖZ: birl. Baş/Göz 1-Birleşik, ayrılmaz 2- Mec. Evlilik 

BAŞGU: Alnında beyaz lekesi olan at 

BAŞIL: Önde giden, şef 

BAŞKAL: Emir, ferman 

BAŞKAN: Yönetici, şef, başta giden 

BAŞKARA: birl. Baş/Kara...mec. Sert, acımasız,bir kişiliğe sahip olan kişi 

BAŞKIR: Başarı, muvaffakıyet 

BAŞLADAÇU: Başlatıcı, yönetici, hakem 

BAŞLAG: Başlangıç, ilk 

BAŞLAK:1- Başıboş, salınmış 2- Başlangıç 

BAŞLAMIŞ: 1- Kararlı, çalışkan 2-Lider, lider olmuş 

BAŞLIĞ: Başı dik gururlu 

BAŞLIK: Yönetici, şef 

BAŞNAK: Başlıksız, tulgasız 

BAŞŞAD: (Paşa) Ordu komutanı, general 

BAŞTIN: Selef, önceki 

BAŞTINKĐ: Baştaki, öndeki, önder 

BAŞVEREN: Fedai 

BAŞVERMĐŞ: Kurban, fedai 

BATAK:1- Çamur, bataklık 2- Gizli, gömülü 

BATIŞAD: birl. Batı/Şad 

T...Göktürk ve Uygur ordularında, batı kanadının komutanlarına verilen unvan 

BATIM:1- Batma boyu, boy, derinlik 2- Sivri bir aletin saplanması 

BATIR: Batur’un şive farkıyla söylenmiş biçimi 

BATMAZ: 1-Diri, mücadeleci 2- Vücuduna sivri ve kesici aletler işlemez 

BATRAK: (Batırak) Mızrak, kargı 

BATSIK: 1- Bastıran, yanaştıran 2- Gün batısı, batı 

BATU: 1-Güçlü, yenilmez, gücüne dayanılmaz 2- Dayanıklı, metin 3- Gün batısı 

BATUGA: 1- Batu, kahraman 2- Gizli, gizlenmiş 

BATUR: Bagatur, Kahraman 

BATURGAN: 1- Saklayan, gizleyen, gizli 2- Batıran,saplayan 

BATUT: Gizli, saklı 

BAVIRGAN: 1- Şefkatli, koruyucu 2- Bağıran, nara atan 

BAY: Varlık, zenginlik, egemenlik, erklik, üstünlük, bolluk sözcüklerinin tümünü 

içeren önemli bir ad. Türk adlarının önemli birleşiklerinden başka sözcüklerle 

kullanılabilen, kullanılan sözcüğü bütünleyip, güçlendiren, hem başa gelerek hem de 

sona gelerek kullanılabilen bir ad. 

BAYA: Bay,baylanmış, zenginleşmiş 

BAYAK: Selef, daha önceki 

BAYAN: (Muyan, buyan) 1- Kalıcılık,sonsuzluk 2- Baht, mutluluk 3- Zenginlik, 

güçlülük,erklik 4- eski dönem Tanrı sıfatlarından 5- Uygur kağanlarının unvanlarından 

BAYAR: Ulu, yüce, kudretli, celil...Tanrı sıfatlarından 

Bulgar hanlığı dönemi,soyluluk ve üstün vasıflı yöneticiler için verilen bir unvan 

BAYAT: Tanrı sıfatlarından ,..1- Devletli, kısmetli 2- Kadim, ezeli 

BAYATLI: Devletli, bahtı açık, muktedir

BAYATLUĞ: (Bayatlı) 

BAYAVUT (Bayagut) Varlıklı, muktedir 

BAYÇA: Varlıklı, muktedir 

BAYÇU (Baycu): Varlıklı, devletli 

BAYDAK: 1- Bağımsız, hür 2- Bekar 

BAYDAN: 1- Cömert, eli açık 2- Şık, yakışıklı 

BAYDAR: Varlıklı, muktedir, egemen 

BAYGIN: Kendinden geçmiş 

BAYIK: 1- Varlıklı, egemen 2- Usta, eli yatkın 3- Doğru sözlü, saygılı, güvenilir 

BAYIN: Çekici, güzel, yakışıklı 

BAYINDIR: Güçlü,varlıklı, egemen 

BAYIR: Yamaç 

BAYITMIŞ: Zengin, kudret sahibi 

BAYLA: Varlıklı, refah içinde olan 

BAYLAK: Rahat, refah içinde 

BAYLAM: 1- Azim, kararlılık 2- Demet, bağ 

BAYLAMIŞ: Varlıklı, güçlü olmuş 

BAYLAN: Nazlı, şımarık 

BAYLANIŞ: Đlişki, münasebet 

BAYLIK: 1- Varlık, Varlıklılık, güçlülük 2- Ganimet 

BAYMAZ: Mala mülke ilgi duymayan kişi 

BAYRAÇ: Varlıklı, zengin 

BAYRAK: Varlık, varoluş, erklik, güç, ve bağımsızlık 

BAYRAM: Güzellik, mutluluk, sevinç, bolluk 

BAYRI: 1- Ezeli, kadim 2- Emektar, tecrübe sahibi 3- Sonradan zapt edilip, yurda dahil edilen toprak 

BAYRIN: Kadim, ezeli, eskiye dayalı 

BAYSA: Madalya 

BAYSAL:1- birl.Bay/Sal 2- Bolluk, rahatlık 3- Asayiş, sükunet 

BAYSAN: Yakışıklı, levent, gösterişli 

BAYSĐN: Zengillik, kudret 

BAYTAG: Bolluk, çokluk, kalabalık 

BAYUK: Hazır, amade 

BAYUR: Cesur, gözükara 

BAYUTMUŞ: birl. Bay/Utmuş (yenmiş, muzaffer) 

BAYÜLGEN: birl. Bay/Ülgen 

Şamanist gelenekte insanlar arası ilişkilerle ilgilenen “mükafat tanrısı” 

BAYÜLKEN: (Bayülgen) 

BAZ: 1- Emin, güvenilir 2- Merkeze bağlanmış, sonradan katılmış 

BAZDA: Hoş, latif, çekici 

BAZIR: Basar, baskıncı 

BAZMAN: Tabi, bağlı, muti 

BECERĐ: (Beceriklik) Hüner, marifet, yeterlilik 

BECET: Süs, makyaj, tezniyat 

BEÇĐRĐK: Becerik, beceri, marifet 

BEÇKAN: Đpekten yapılmış sancak 

BEDER: Ziynet, mücevher 

BEDĐZ: 1- Resim, heykel, nakış, bezek 2- Taşlara yontularak yapılan süsleme 

BEDĐZCĐ: Ressam , heykeltıraş, nakışçı 

BEDÜK: Büyük, iri, cesim, ulu 

BEGEÇ: Beyliğe uygun olan 

BEGEN: 1- Beğeni, hoşluk 2- Şehzade, prens 

BEGENÇE: Şehzade, prens 

BEGESĐN: Doğruluk, sevap, hayr 

BEGĐ: 1- Yiğit, güçlü, 2- Eş- koca 

BEGĐSĐ:1- Doğru, sevap 2- Beğenilen, imrenilen 

BEGÜM: Hanımefendi, bayan, saygı duyulan hanım, eski Türkçe’de “beğ”’in 

tam olarak dişi karşılığı 

BEĞ: Bey, varlık, erklik, güç, yöneticili toparlayıcılık, liderlik, soyluluk vb. anlamları içerir 

BEĞCEĞĐZ: Beycik, Küçük bey 

BEĞÇE: Küçük bey 

BEĞÇEK: Küçük bey 

BEĞDAŞ: Akran,eş,denk 

BEĞDE:1- Aziz, saygıdeğer 2- Adil, adaletli 

BEĞDEŞ: Nazir,benzer 

BEĞDĐ: Aziz,muterem, saygıdeğer 

BEĞDÜZ EMEN: birl. Beğdüz/Emen (ruh,can) 

BEĞEÇ:1- Beğliğe layık 2- Beğ çocuğu, küçük bey

BEĞENDĐK: Beğenilen 

BEĞENĐ: Hoşa giden, beğenilen 

BEĞENMĐŞ: Hoşuna gitmiş 

BEĞER: Beyoğlu, prens, şehzade 

BEĞLEN: Bey soyundan olan 

BEĞLĐK: Beylik, beyliğe uygun olan 

BEĞREK: Beyrek, bey çocuğu, küçük bey 

BEK: 1- Bey, beğ 2- Pek, sıkı 

BEKEM: Bey, beyim 

BEKEN: Dayanıklı, metin 

BEKET: Kuvvet, dayanıklılık 

BEKĐ: 1- Yiğit,güçlü 2- Eş, koca 3- Şaman, baş şaman 

BEKĐK: Güvenli, iyi korunan 

BEKĐM: Azimli, kararlılık 

BEL: 1- Bilgi, bilim 2- Belirti,iz, damga 3- Tarlanın orta yeri 4- Đki dağın arasındaki geçit 

BELÇĐN: Belirti, iz, damga 

BELDEK: Đz, işaret, emare 

BELEK:1- Kılavuz, rehber 2- hediye, 3-Kundak bezi 

BELEN:1- Bilen, alim 2- Geçit 3- Sırt, tepe, dağ yolu 

BELET: Belge, delil 

BELGE: Belge, doküman, delil 

BELGĐ:1- Belge 2- Bilgi 3- Fark, farklılık, ayırt, alamet 

BELGĐN: Belirgin, net, açık 

BELGÜ:1- Belge 2- Sınır taşı, sınır toprağı 3- Yüzük taşı, nişane 

BELĐK:1- Doruk, zirve, şahika 2- Saç örgüsü 

BELLEK: Hafıza 

BENEK: 1- Armağan, hediye 2- Bakır para 3- Đşlemeli kumaş 

BENGĐ: Bengü, mengü sonsuz, sonsuzluk, ebediyet, ebedi 

BENGĐLĐK: Sonsuzluk 

BENGÜ: Bengi, mengü 

BENĐCE: Sonsuzluk, sonsuzluğa giden 

BENK: Muhkem, iyi korunan 

BENLĐ: Yüzünde ben olan 

BERDĐ: Verdi,Kutsal güçler tarafından yollanan 

BEREGEN: Eli açık, cömert, verici 

BERGE: 1- Vergi 2- Berke, kamçı, değnek 

BERGĐ: 1- Vergi 2- Eli açık, cömert 

BERGĐLĐK: Doğal, tabi 

BERĐK: 1-Berk, sağlam, gürbüz, dayanıklı 2- Cömert, eli açık 

BERĐL: Verici, cömert, eli açık, fedakar 

BERĐN: Veren, cömert 

BERĐŞ: Veriş, hibe 

BERK: 1- Katı, sıkı, sağlam, dayanıklı 2- Şiddet, şiddetlilik 3- Korunan, muhkem 4- Yıldırım 

BERKANT: birl. Berk/Ant Altay dağları cıvarında bir başka dağın adı 

BERKE:1- Kamçı, değnek 2- Dövme 3- Naz, işve 

BERKEM: Düşmana karşı iyi korunan yer, müstahkem mevki 

BERKĐN: Güçlü, güçlendirilmiş 

BERKĐT: Güçlü, güçlendirilmiş, muhkem 

BERKLĐĞ: Berkli, güçlü, dayanıklı 

BERKUK: Sert,cesur, dayanıklı 

BERMEK: Vermek, veriş 

BERŞE: Odun kömürü, kül 

BESEN: Bezen,süs, makyaj, gösteriş 

BETĐK: (Bitiğ, bitik) Yazılı kağıt, mektup 

BEYBUT: Barış, sulh 

BEYGE: Bike, küçük hanım 

BEYGU: Bir şahin türü 

BEYLEM: Buket, demet, çiçek demeti 

BEYLEN: Beyli, beye bağlı 

BEYNEN: Beğenen 

BEYREK: 1- Tim, müfreze 2- Merkez ordu, ordugah 

BEYRU (Bayrı) 1- Ezeli, başlangıçsız 2- Emektar, tecrübeli 

BEZEK: Süs, takı, piraye 

BEZEN: Süs, makyaj 

BEZENMĐŞ: Süslü 

BEZGĐN: Bez...mekden. Sarsılmış, bıkmış 

BIÇAK: Biçme aracı

BIÇGIN: Kesen, biçen 

BIÇKAS: Kağan ve Hanlara yapılan bağlılık andı 

BIÇKI: Bıçak bileme aracı 

BĐBĐ: Kibar, eğitimli, sayıdeğer hanım 

(Anadolu’da birçok bölgemizde “hala” anlamında da kullanılır) 

BĐÇEK: Bıçak, biçici 

BĐÇĐK: Biçilmiş, biçimlenmiş 

BĐÇĐM: Şekil, format, örnek, biçilmiş gibi 

BĐÇĐN: 1- Biçilmiş,biçime girmiş 2- Ekin, tahıl 3- Biçen, doğrayan 

BĐGE: 1- Bakire, temiz kız 2- Bey kız saygıdeğer kız 

BĐGEM: Sevilen, el üstünde tutulan kız 

BĐGEN: Beğenilen 

BĐGENDĐK: Beğenilen, ilgi duyulan 

BĐKE: Bige 

BĐKET: Beylik, beyliğe uygun 

BĐL: Bilgi, bilim 

BĐLDĐK: Bilinen, tanınan, ünlü 

BĐLECEN: Bilgiç,çok bilmiş 

BĐLEDA: Balta 

BĐLGE: Bilgili, filozof, alim, bilgin, ulu kişi 

BĐLGEKAĞAN: Bilge/Kağan (Aslı, Türk Bilge Kağan’dır) 

T...Türk tarihinin, bir çok nedenlerle en önde gelen kişilerinden. Türk Milliyetçiliğini devlet siyasetine 

sokan, ona sosyal, ve siyasal bir kimlik vererek, devlet-millet bütünleşmesini sağlayan, milliyetçiliğe 

“zaman boyutu”nu kazandırıp, onu çağlar ötesine götürebilmeyi amaçlayan ve ilk defa “ Birleşik Türk 

Devletleri” fikrini ortaya çıkarıp bunu milli politika biçimine getiren,yönetimi döneminde sık sık kurultaylar 

toplayarak milletine “hesap veren” ve tüm bunları kardeşi Kül Tigin’in ölümünden sonra yazdırttığı 

“mengütaş’larda(Orkun anıtları) da bizzat anlatan ve son olarak da gerek Türk dili, gerek de edebiyatı ve 

içeriği açısından, dünyada bir eşi daha bulunmayan yazıları yazdırtan ulu kişi...Đlteriş Kutluk Kağan’ın 

büyük oğlu, Kül Tigin’in ağabeyi. 

BĐLGE TAMGAÇU: birl. Bilge/Tamgacı 

T...Göktürkler ve Uygurlar döneminde yüksek dereceli memurlara verilen bir unvan 

BĐLGE TONYUKUK: birl. Bilge/Tonyukuk 

T...Göktürkler dönemi, ünlü, devlet adamı, siyaset bilimci ve tarihçisi...II Göktürk kağanlığının 

kuruluşunda önemli rolü olan, hem Đlteriş Kutluğ Kağan’ın yakın yoldaşı ve başkanlığını, hem de Bilge 

Kağan’ın başbakanlığını yapan ve kendi adına da yazıtlara yazı yazdıran ulu kişi 

BĐLGEN: Bilen, bilgin, alim 

BĐLGĐN: Bilim adamı 

BĐLGÜ: Bilgi 

BĐLĐG: Bilgiler, bilim, bilim dalı (orj) 

BĐLĐK: Bilen, bilgili 

BĐLUN: Esir, tutsak, (gönül ve akıl esiri, aşık) 

BĐNĐT: Binilecek nitelikteki, soylu at 

BĐRBEN: birl. Bir/Ben Ben mec. Kendini beğenmiş 

BĐRÇE: Biricik, yegane 

BĐRÇEK: 1- Biricik 2- Saçın ortadan ayrılıp yana dökülmüş hali 

BĐREBĐN: Yegane, tek, biricik 

BĐRGE: 1- Beraber, birlikte 2- Biricik 3-Berke 

BĐRGEN: Đçine kapanık, münzevi 

BĐRĐCĐK: Tek, yegane, bir tane 

BĐRĐÇĐM: birl. Bir/Đçim mec. Đmrenilecek güzellik ve çekicilik 

BĐRĐDĐN: Güneyli, güney bölgesinden 

BĐRKĐT: Birleşik, birleşmiş 

BĐŞÜK: Nesil,soy-sop, kavim, kardeş 

BĐTERGE: Gerek, hacet, ihtiyaç 

BĐTEV: (Bidev) 1- Soylu, soylu at 2- El değmemiş bakir 

BĐTĐG: Yazı, yazıt 

BĐTĐGÇĐ: Katip, yazıcı 

BĐTĐGEN: Anıt, yazıt, yazılı taş 

BĐTĐM: Gaye, hedef, ülkü 

BĐTKĐ (Bütkü) yerden biten 

BĐYAN: (Bayan) (Buyan) Varlıklı, cömert ,Eski Tanrı sıfatlarından 

BĐYUM: Cömert, eli açık 

BOD: Boy,uruk 

BOGA: Boğa 

BOĞ: Hediye, armağan 

BOĞA: Boğa 

BOĞACA: Boğa gibi güçlü

BOĞACI: Boğa deviren 

BOĞAÇUK: Küçük boğa, genç boğa 

BOĞAR: Boğucu, güçlü, kuvvetli 

BOĞARCIK: Güçlü, boğucu 

BOĞTAG: Şapka, başlık, hanım başlığı 

BOLCAL: Vade, müddet 

BOLÇAK: Gürz, topuz 

BOLDUÇAĞ: Uygun zaman, olan çağ 

BOLGAN: 1- Soylu at 2-Keşşaf, mucit 3- Olgun, olmuş, ermiş 

BOLGU (Bolgi): Orijinal, özgün 

BONCUK: Mücevher, takı 

BOR: Bora, fırtına 

BORA: Fırtına 

BORDAK: Semiz, şişman, balık etli 

BORDU: Üzüm, asma 

BORKA: Baraka,ev 

BORLA: Burla, üzüm, üzüm salkımı 

BOSUM: Endam, zerafet 

BOSUT (Basat) anlayış, izan, hidayet 

BOŞGUR: Eğitmen, öğretmen, talimci 

BOŞGUT: Öğrenci, şakirt 

BOY: 1- Uruk, uyruk, oymaklar birliği 2- Eda, endam 

BOYDA(Ğ): Soyut, mücerred 

BOYDAŞ: Aynı boyun mensubu 

BOYLA: Unvan veren kişi 

BOYLA BAĞA TARKAN: birl. Boyla/Bağa/Tarkan 

Bilge Tonyukuk’un öteki adı 

BOYLAN: Adına ve soyuna layık 

BOYLUĞ: 1- Soylu 2- Yakışıklı 

BOYSAN: Yakışıklı, heybetli 

BOZ:1- Sert, şiddetli2- Alaca renk,füme rengi3- Toprak rengi 

BOZAN: Bozmak...dan düşmanı yenip dağıtan 

BOZCA:1- Cesur, gözükara 2- Boz rengine kaçan 

BOZCAK: Cesur 

BOZÇĐN: Dürüst, güvenilir 

BOZDOĞAN: birl. Boz/Doğan Bir doğan türü 

BOZKIR: Step, çöl, vaha 

BOZKURT: birl. Boz/Kurt 

T...Oğuz Kağan destanında, Oğuz’a yol gösteren efsane kurt. Genel olarak Türk boylarının hemen 

tamamında, Türklerin karakteristik özelliklerini üzerinde taşıdığına inanılan “Milli sembol” pozisyonundaki 

hayvan (Önceleri “Gökbörü” olarak kullanılan bu ad, Selçuklular döneminden sonra, daha yaygın olarak 

“Bozkurt” olmuştur.) 

BOZLAK: 1- Boz ve kül renginde olan 2- Otlak, mera 

BÖBÜLÜK: Koca, gül 

BÖÇKE:1- Canavar 2- Böcek 

BÖDGE: Çağ, zaman 

BÖG(Bök): Kısmet, nasip 

BÖGÜ:1- Filozof, hikmet sahibi kişi 2- Büyü, sihir 3- Ejderha, canavar 4- Zehirli bir böcek 

BÖGÜR: 1- Ordunun kanatlarından her biri, cenah 2-Kaburga ile kalça arasındaki bölge 

BÖĞDÜN: Bürokrat, yüksek dereceli memur 

BÖĞREK: Ordugah, merkez ordu, merkez ordunun savaş pozisyonu 

BÖĞÜRMÜŞ: Şamatacı, gürültücü 

BÖĞÜŞ: Zeka 

BÖKEN: Ahu, ceylan 

BÖKEVUL: Aşçı, iyi yemek yapan 

BÖKLĐ: Yakışıklı,Şık, iyi giyimli 

BÖKLĐCE: Şık giyimli 

BÖLE: Pay, nasip, kısmet 

BÖLEN: Bölüm, pay 

BÖLEK: Hediye, armağan 

BÖLÜK: 1- Kısım, ekip, bölüm 2- Pay, nasip 

BÖLÜN: Yönetici, şef 

BÖNGE: Tekme 

BÖNGER: Tekmeleyici, iyi tekme atan 

BÖRÇE: Zülüf 

BÖRÇEK: Zülüf 

BÖRĐ: Kurt

Göktürkler ve Uygurlar dönemlerinde Kağan muhafızlarına verilen genel bir ad. 

BÖRĐTEÇĐNE (Börteçine) Benekli bozkurt 

Ergenekon destanlarının çeşitli versiyonlarından birinde, Ergenekon’dan çıkışı gösteren dişi kurt,bir 

diğerinde ise bu addaki demirci ustası olarak geçer. 

BÖRK: Başlık, tüylü hayvan derilerinden yapılan başlık 

BÖRKLÜ(Ğ) Saygıdeğer 

BÖRKLÜCE: Saygıdeğer, saygı gösterilen 

BÖRTE: Benek 

BÖRÜ: (Böri) Kurt 

BUBĐK: Konca,gül 

BUCAK: 1-Gizli bölge 2- Uzak yer 

BUCUGA: (Buğucu, ceylan avcısı) 

BUDAK: Sert dal parçası mec. Güç, sertlik, dayanıklılığı sembolize eder. 

BUDAN: (budun) 

BUDAY: Buğday 

BUDRAÇ: Gözü pek, cesur 

BUDULGAN: Yürekli,cesur 

BUDUN: Bütün, Ulu, millet “ Siyasi ve dini yapıları ne olursa olsun soy,dil, töre, kültür, tarihsel yapıları bir 

olup, psikolojik olarak birbirine bağlı insan topluluğu.Türkçe’de kullanılan millet ve ulus sözcükleri tam 

olarak bu anlamı içermektedir. Millet, din ortaklıklarını daha ön planda tutan bir anlam içerirken Ulus ise, 

daha çok boy ve uruk anlamlarını içerir.Buna rağmen yakın zamana kadar millet, son zamanlarda ise ulus 

sözcükleri dilimize yer etmiştir. Oysa gerek günlük dilimizde gerek yazı dilimizde bu sözcüğün bir an önce 

kullanıma girmesi gerekmektedir.” 

BUDUNÇAR (Budunçu-Yir) Sözcüğünün tam anlamıyla” Ulusçu”, “milletçi” 

“Oğuz Töresi”’ni yeniden gündeme getirip, yürürlüğe koyan kişi 

BUDUNÇĐ: Buduncu, Ulusçu 

BUDUNÇĐYĐR: birl. Buduncu/Yir,yer toprak 

BUGA: Boğa 

BUGAN: 1- Boğan 2- Alamet, işaret, iz 

BUGATEG: Boğa gibi güçlü 

BUGAY: 1-Afacan, ele avuca sığmayan 2- Buğu, ceylan 

BUGU: 1- Buğu, ceylan 2- Böcek, örümcek 3- Canavar 

BUGUR: Sürekli,devamlı, devamlılığı olan 

BUGA: Boğa 

BUĞRA: 1- Genç aygır 2- Genç erkek deve 

BUĞU:1- Ceylan, 2- Yavru geyik 3- Buhar 

BUĞUÇAN: Boğucu, boğaç 

BUKA: Boğa 

BUKAĞI: Kelepçe, atların ayağına takılan bir çeşit köstek 

BURAK: Güçlü, yenilmez 

BUKAN: (Mokan, Büken) Güçlü, yenilmez 

BUKUK: Tomurcuk, filiz 

BULAÇ: Bulucu, keşşaf, mucit 

BULAGAN: 1- Olgun, kamil 2- Bulan, bulucu 

BULAK: Göze, kaynak, pınar 

BULAR: Bulur, mucit 

BULASI: Ülkü, bulunması istenen 

BULÇA: 1- Bolluk, ganimet, bereket 2- Bulucu, mucit 

BULÇU: Bulucu, mucit 

BULÇUM: Keşif, buluş 

BULDAN: Bolluk, refah 

BULDU: Önemli, değerli, az rastlanan 

BULDUR: 1-Đri su damlası 2- Gözyaşı 

BULDAK: 1- Bulanık, karışık, karma 2- Kıyı, sahil 

BULGAN: 1- Olgun,kamil 2- Bulucu, mucit 

BULGANÇ: Karma, kırma, karışık 

BULGAR: Karışık, bulanık, karışmış, içiçe girmiş 

BULGAŞ: Karışıklık, karmaşa 

BULMAZ: 1- olgunlaşmamış 2- Sakin, tembel 

BULMUŞ: 1- Olgun, erdemli, oturaklı 2- Keşşaf, mucit 

BULU: Anlayış, idrak, izan 

BULUÇ: 1-Bulucu 2- anlayış, fehim 

BULUG: 1- Keşif bölgesi, keşfedilen yer, bölge 2- Fidye, haraç 

BULUGAN: Bulan, bulucu 

BULUM: Đrfan 

BULUNG: Bulunulan yer, yön, taraf 

BULUŞ: 1-Feraset, buluculuk 2- Manevi destek

BULUŞGAN: Maharetli, becerikli 

BUMĐN: 1- Merkez ordu, çekirdek ordu 2- Puhu kuşu 

BUN: Üzüntü, keder, bunalım, kendinden geçiş 

BUNAK: Bunlu, üzüntülü, kendinden geçmiş 

BUNALMIŞ: Üzgün, mahzun 

BUNG: Bun, keder 

BUNLUĞ: Bunlu, kederli 

BUNSUZ: Mutlu, huzurlu 

BURAN: Burmaktan...Burucu 

BURCU: 1- Buruk, burucu 2- Güzel ve keskin koku 3- Biber 

BURÇAK: 1- Nohutgillerden bir tahıl 2- Đrmiklik buğday 

BURÇĐGEN: Böü/Tigin Moğol ağzındaki söylenişi (Türk ağızlarında Kuzey’e çıkıldıkça T ”ler Ç’ ye dönüşür. 

Çigin, Tigin, Çengiz Tengiz vb.) 

Çengiz Kagan’ın aile adı. Uygur kökenli olup, sonraları kuzeye göç ederek,Moğol oymaklarının 

arasına karışmış bir oymak 

BURÇĐN: Dişi geyik 

BURÇUGĐN: Özü sözü bir, güvenilir 

BURÇUK: 1- Tahta veya keçeden yapılmış küçük heykel 2- Varlık, servet 3- Çiçek, gül 

BURKA: Yüz örtüsü, fular (Tozdan ve fırtınadan korunmak için yüze takılan örtü) 

BURKAN: 1- Totem, heykelcilik 2- Hüzün, iç burkuntusu 

BURKE: 1-Burka 2- Berke, kamçı 

BURLA(Hatun): Üzüm, üzüm salkımı 

BURTA: 1- Benek, ben 2- Altın tozu 

BURTAG: Burtak çakıllı, taşlı toprak 

BURUK: Kırgın, alıngan, mahzun 

BURUL: Đçli, içten, samimi 

BURUNÇUK: Burulmuş, buruşuk 

BURUNDU: Atların terbiyesi için burunlarına takılan kıskaç 

BURUNGU: Geçmiş, mazi, hatıra 

BUŞKU:Telaş, heyecan 

BUYAN: (Bayan, Muyan) 1- Kut, baht, mutluluk 2- Sevap,hayır 3- Dayanıklılık, mukavemet 

BUYANDI: Kutlu, bahtı açık 

BUYRA: Kıvırcık, kıvrılmış, bürülmüş 

BUYRAÇ: Amir, buyuran 

BUYRAT: Engebe, engel 

BUYRUK: 1- Emir, buyruk, buyurma 2- Göktürkler döneminde vezir, (bakan) anlamına da 

kullanılmıştır. 

BUYURUK: Buyruk, emir 

BUZAÇ: Bozucu, bozguna uğratan 

BUZAN: Bozan, düşman birliğini dağıtan 

BÜBÜLÜK: Gül, konca 

BÜDENE: Bir bıldırcın türü 

BÜGÜ : 1- Büyü, sihir 2- Felsefe 3- ejderha 

BÜK: Kıyı, sahil 

BÜKE: 1- Genç kız, küçük hanım (Bike) 2- Bükü, ejderha 

BÜKE BADRAÇ: birl. Büke/Badraç Mitolojideki, yedi başlı ejderha 

BÜKEÇ: Güçlü, bükücü 

BÜKEY: Büken, bükücü, güçlü 

BÜKĐN: Hanımcık, küçük hanım 

BÜKLÜM: Kıvrım, büküntü, saçak 

BÜKÜ: Ejderha 

BÜKÜŞ: Bükme eylemi, bükmek 

BÜLEK: Bilek 

T...Kırgızların, Mürti oymağı beylerinden 

BÜLTE: Demet, deste, top 

BÜNGÜ: Tos atmak, kafa vurmak 

BÜR: Gonca; gonca gül 

BÜRÇE: Kurt yavrusu 

BÜRÇEK: 1- Kurt yavrusu 2- Saç kıvrımı 

BÜRGE: 1- Kellik 2- Bahşiş, hediye 

BÜRKEV: Himaye,vesayet 

BÜRKÜT: 1- Bahşiş, hediye 2-Bir kartal türü 

BÜRÜM: Bürülmüş, katlanmış 

BÜRÜNCÜK: Đpekten yapılmış, şal, fular 

BÜTE: 1- Fidan 2- Bütünlük 

BÜVET: Baraj, set, su seti 

BÜYÜ: Sihir, gizliyi bilme işi, bilgelik

BÜYÜK: 1- Olgun, saygıdeğer 2- Bilge 3- Büyü, büyücü 

C harfi ile başlayan isimler 

CABADAK: Hayret, şaşma 

CABALAK: Yabalak, yaygın 

CAĞIMDA: Yaratıcı, üretken 

CAĞIMDI: Lütufkar, iltifat eden 

CAĞLI: Namuslu, dürüst 

CAKŞI: Yakşı, yakışıklı, güzel 

CALMAN: Yalman 

CAMAN: 1- Yaman, 2- Kam, büyücü 

CAMANBAY: birl. Caman/Bay..Şamanist gelenekte, obanın büyücüsü,doktoru, kötü ruhları kovan kişi 

CAMUGA (Camuka) Kızgın, asabi 

CANĐK: Tüccar, ticaret erbabı 

CANKU: Meşveret 

CARIP: Yakın, dost, çok yakın arkadaş 

CARLIK: Yarlık, emir, ferman 

CARTI: Şık, alımlı 

CARUZ: Heyecan 

CATUK: Halim, haluk 

CAV: Gösteriş, afi, fiyaka 

CAVANKUL: Uygurlar döneminde ordunun sol cenahını ve oradaki askerlerin tümüne verilen ad 

CAVILDAK: Neşeli, şen şakrak 

CAVLI: Gösterişli, cafcaflı 

CAYMAZ: Cesur, kararlı 

CAYNAK: Pençe, Doğan pençesi 

CEBE: 1- Silah,ok, cephane 2- Zırh 

CEBEN: Gayretli, çalışkan 

CEBENOYAN: Cebe/Noyan 

Çengiz Kagan’ın dünyaca ünlü komutanı ve yakın arkadaşı.(Çengiz’in bütün Türkleri bir bayrak altında 

toplama fikrinin mimarı bu ulu kişidir.) 

CELASUN: (Çalasun) 1- Delikanlı 2- Cesur, savaşçı 3- Becerikli, eli tez. 

CELAYIR: (Çalayır) 1- Bilgin, gün görmüş, tecrübeli 2- savaşçı 

CELDEN: Yel, yel parçası 

CELME: Çalım, fiyaka, gösteriş 

CENGEL: Hafif, ince 

CENGĐZ: Çengiz, Tengiz, Deniz 

CEREN: Ceylan, ahu, gazel 

CERKĐN: Hısım, yakın 

CERKUDAY: birl. Yer/Kutay Eski dönem yer tanrısı 

CETĐK: Yetkin, uzman, olgun 

CETĐZ: Yetkin, becerikli 

CEYRAN: Ceren 

CIDA: Mızrak, kısa saplı mızrak 

CIGI: Şamanist gelenekte ,iyi ruh. Boy ve oymakları kötülüklerden koruduğuna inanılan ruh 

CILDUZ: Yıldız 

CILIMGA: Kağan ve Han’ların mektuplarını yazmakla görevli kişi 

CĐBELĐK: Sonsuz, sonsuzluk 

CĐCĐ: (Cicik, cicek) 1- Çiçek, gül 2- Konuk 3- Sevim, sevimlilik 

CĐDAGU: Yetkin, yetenekli, becerikli 

CĐDE: Đri, uzun bir ağaç türü 

CĐGA: Taç, gelin başı 

CĐĞĐL: Hafif, yeğni, kolay 

CĐLMAYA: Türk mitolojisindeki efsanevi kanatlı at 

CĐNGĐL: 1- Galip, utkan 2- Güvenilir,sadık 

CĐNGÜ: Zafer, utku 

CĐVĐL: Đyi ruh, temiz , arınmış ruh 

COLAY: (Yolay) birl. Yol/Ay...Kazaklarda “ayağı uğurlu” kişiler için kullanılır. 

COLDA: Yolcu, yola çıkan 

CUCĐ: 1- Cici, çiçi, cicik, çiçek, çuçu, çuçi 2- Konuk..Bu ad daha çok, beklenmeyen doğumlar sonrası 

kullanılır ve bu yüzden “konuk” anlamını içerir 

CULUM: Narin, nazik, hassas

CUMUK: Yumuk, yumulmuş 

CUPAR: Parfüm, güzel koku 

Ç harfi ile başlayan isimler 

ÇABA: Gayret, enerji 

ÇABACI: Gayretli, enerjik 

ÇABAK (Çaba)1-Çabuk,çevik 2- Küçük bir göl balığı türü 

ÇABAR: 1- Çapar, davranır 2- Ulak, kurye, elçi 

ÇABUK: (Çapuk) Çapan, çaba gösteren, çabalayan 

ÇAÇA: 1- Savaş baltası 2- Gemici 3- Çiçi, çiçik 

ÇAGAVUN: Bal arısı 

ÇAĞ: 1- Zaman, vakit 2- devir, devran 3- su sesi, şırıltı 

ÇAĞA: Yavru çocuk 

ÇAĞAN: 1- Bayram, eğlence 2- Şimşek 3- gürz, çakan 4- Beyaza kaçan beyazımsı 

ÇAĞANAK: Çalgı, enstrüman 

ÇAĞAŞ: Kırlangıç 

ÇAĞATAY: birl. Çağ/Atay 

1-Çağının en ünlüsü 2- çağdaş, çağının ilerisinde 

ÇAĞDAŞ: Çağın insanı, aynı çağda yaşayan kişiler 

ÇAĞIL: 1- Su sesi 2- Çakıl taşı 

ÇAĞILDAK: Çağlayan, şelale 

ÇAĞILTI: 1- Su sesi, suyun taş ve kayalara çarparken çıkarttığı ses 

ÇAĞIN: 1- Şimşek , çakın 2- Gürz, topuz 

ÇAĞIR: Çağırı, çağrı 

ÇAĞIRGAN: Çağıran, davetkar 

ÇAĞLA: 1- Namuslu, dürüst 2- Erik türlerinden bir yemiş 

ÇAĞLAK: 1- Namuslu, dürüst 2- Çağlayan, şelale 

ÇAĞLAR: Şelale, çağlayan 

ÇAĞLASUN: Dürüst 

ÇAĞLAV: Dürüst 

ÇAĞLAYAN: Şelale 

ÇAĞLAYIK: Şelale 

ÇAĞLI: 1- Dürüst 2- Yakışıklı, güzel 

ÇAĞLIN: Meşhur ve liyakat sahibi 

ÇAĞRI:1- Mesaj, davet 2- Doğan kuşu, doğanın bir çeşidi 

ÇAĞRUK: Katı, sert 

ÇAKA: 1- Savaş baltası 2- Çakı 3- Fiyaka, çalım, gösteriş 

ÇAKALOZ: 1- Fener 2- Đlkel bir top silahı (Top mermisi yerine çakıl taşı atan) 

ÇAKAN: 1- Gürz,topuz 2- Şimşek 

ÇAKAR: 1-Deniz feneri 2- gürz 

ÇAKI: Kesici, yontucu küçük bıçak 

ÇAKICI: 1- Çakma eyleminde bulunan 2- Çakı ustası 

ÇAKIL: Çakıl taşı 

ÇAKIN: 1- Şimşek 2- Kıvılcım 

ÇAKIR:1- Doğan türü bir avcı kuş 2- Gürz 3- Şarap, içki 

ÇAKIRCA: Doğan türü bir avcı kuş 

ÇAKIRCI: Eskiden saraylarda, özel olarak doğan terbiyeciliği yapanlara verilen bir sıfat 

ÇAKMAK:..Çak kökünden türeyen, vurmak, kesmek, bölmek eylemi için kullanılan bir sözcük 

ÇAKMUR: Tutumlu, eli sıkı 

ÇAKTU: Đri yapılı, gösterişli 

ÇAL: Kılıç darbesi, darbe, vuruş 

ÇALAP: Ulu ruh, Kadiri mutlak (Eski dönem Tanrı sıfatlarından) 

ÇALGAR: Çalıcı, vurucu 

ÇALGIÇAY: Taştan yapılmış el değirmeni 

ÇALIK:1- Silahşör, iyi kılıç kullanan 2- Çelik 3- Mesaj, haber 4- Haşarı, yaramaz 

ÇALIM: 1- Gösteriş, fiyaka, kurum 2- Kılıcın keskin tarafı 

ÇALIMLU: Gösterişli, çekici 

ÇALIN: Çiğ, jale 

ÇALIŞ: Azim, ceht 

ÇALIŞGAN: Çalışkan, işgüzar 

ÇALKARA: Doğan türü bir avcı kuş 

ÇALKIN: Darbeci, hamleci, vurucu 

ÇALMA: Maden üzerine yapılmış oyma, işleme

ÇALMAN: Çalıcı, vurucu 

ÇALUK: Çalık 

ÇAM: Bir ağaç türü 

ÇAMUR: Sazlık, bataklık 

ÇANAYAZ: Berrak, billur 

ÇANDAR: Karışık, karma 

ÇANDIR: Karışık 

ÇANGA: 1- Soylu 2- Pençe 

ÇANGAL: 1- Çok sık ağaçlı bölge 2- Budaklı ağaç 

ÇAPAN: 1- Ulak, haberci 2- Enerjik,- çalışkan 3- iş elbisesi, eski giysi 

ÇAPAR: 1- Enerjik, çalışkan 2- Giysi 3- Saldırgan 4- ulak, haberci 

ÇAPGIN: Enerjik, koşan, ardından giden 

ÇAPGUR: Tufan, afet, deprem 

ÇAPIN: Atak, hücum, savlet 

ÇAPITGAN: Saldıran, saldırgan 

ÇAPLAN: Bir şahin türü 

ÇAPLI: Şahin türü bir avcı kuş 

ÇAPTI: Koşan, seğirten 

ÇAPTUĞ: Ünlü, çok tanınan 

ÇAPUL: Çap...mak kökünden, vuran, saldıran, alıp götüren vb. eylemlerin tümü 

ÇARDU: Cinli, perili 

ÇARMAGUN: Görevli, görevlendirilmiş , emir almış 

ÇAŞKA: Sabi,bebek, yavru 

ÇAŞUT: Haberci, muhbir, ajan 

ÇAT: Yansıma, yayılma, ün 

ÇATAK: Çatal, çatallı, iki kollu değnek 

ÇATAL: Đki kollu, iki kola ayrılmış nesne 

ÇATGAL: 1-Yüksek dağlık bölge 2- Çatal 

ÇATIK: Çatılmış, tersleşmiş 

ÇATLI(ğ): 1-Ünlü, tanınmış 2- Gözü kara, cesur 

ÇATUK: Bıçak sapı yapılan bir ağaç türü 

ÇAV: Ün, şöhret, yansıma, duyuru, bildiri 

ÇAVA: Ünlü, tanınmış 

ÇAVAŞ: Ünlü, tanınmış 

ÇAVLAK: Çağlayan, şelale 

ÇAVLAN: Çağlayan 

ÇAVLI: 1- Ünlü,meşhur 2- Doğan yavrusu 

ÇAVUDUR: Đyi üne ve şöhrete sahip olan 

ÇAVUNT: Ün, şöhret 

ÇAVUŞ: Bilgi veren, bilgi götüren, bilgi dağıtan (Çav...kökünden) 

ÇAVUT: Duvar, sütun 

ÇAY: Dere, ırmak 

ÇAYAN: 1- Dövülmemiş, dökme demir 2- Đşlenmemiş ham demir 

ÇAYLAK: Kuyruğu uzun ve çatallı bir avcı kuş 

ÇAYLAN: 1-Dere kenarı 2- Çağlayan 

ÇEBER: 1- Usta, mahir 2- Hoş, latif 

ÇEBĐ : (Çepi,çepni) 1- Sert bakışlı 2- Usta eli yatkın, yetenekli 3- Cebe, çebe, silah 

ÇEKEN: Cazip, cazibe, çekicilik 

ÇEKĐM: Cazibe, çekicilik 

ÇEKĐMLÜ: Çekimli, cazibeli 

ÇEKLĐ: Armağan, hediye, düğün hediyesi 

ÇEKMERGEN: Nişancı, iyi vuruş yapan, silahşör 

ÇELEK: Bülbül, güzel öten bir kuş 

ÇELEN: 1- Becerikli, çalışkan 2- Fettan, yanıltıcı 

ÇELĐK: (Çelük,çuluk) Gücü arttırılmış sert demir 

ÇELĐKTEN: Çelik parçası 

ÇELĐM: Beden, endam, gösteriş 

ÇELME: 1- Çalma 2- Başa örtülen bez (Bandana) 

ÇENGĐN: Gösterişli, dikkat çekici 

ÇENGĐZ: Deniz 

ÇENGŞĐ: Mucize, olağanüstülük 

ÇEPEN: Hatip, iyi konuşan, güzel söz söyleyen 

ÇERÇĐ: Ulak, haber, bildiri ulaştıran kişi 

ÇERĐ(Ğ): Asker, savaşçı, toplanarak bir araya gelmiş erat 

ÇEVEN: Çevre, muhit 

ÇEVGEN: Cirit, değnek 

ÇEVRĐ: Çeviri,girdap, anafor

ÇEVRĐM: 1- Girdap, anafor 2- Çevre, muhit 

ÇIDAM: Dayanıklılık, metanet 

ÇIDAMLI: Metin, dayanıklı 

ÇIDIK: Güç, dayanıklılık 

ÇIGAY (Çığay): 1- Fakir, varlıksız 2- Kurt yüzlü, kurt bakışlı 

ÇIĞ:1- su damlası, kırağı 2- kar yığını, kar topu 

ÇIĞAL: Omuz, omuz başı 

ÇIĞIN: Çıkın, bohça 

ÇIĞIR: 1- Çağ, devir 2- çığın açtığı yol 3- Dar yol, patika 

ÇIĞLA: Saf, halis 

ÇIĞLAN: Saf, halis 

ÇIĞRI: 1- felek 2- melodi 

ÇIKAN: 1- kaynak, kaynarca 2- yeğen, hala çocuğu 

ÇIKMAK: 1- çıkma eylemi 2- Kaynak 3- çakmak 

ÇILDIM: Seri- hızlı, enerjik 

ÇIMRIN: Aktif, faal 

ÇIN: (çin, çine) sağlam, dayanıklı, güvenilir 

ÇINAK: 1- sevap, hayr 2- güvenilir,sadık 

ÇINDAN: sandal ağacı 

ÇINGAY: Özü, sözü bir, sözüne güvenilir 

ÇINGILIÇ: birl. Çın(sağlam, dayanıklı) Kılıç 

ÇINGIR:1- Kopuza benzeyen bir saz 2- Çıngırak 

ÇINTAY: Soylu, güvenilir 

ÇIRAY: Yüz, eda, çehre 

ÇIRGANIŞ: Zevk, haz, tat 

ÇITIRKI: Işık, nur, ziya 

ÇĐBEK: Atmaca türü bir avcı kuş 

ÇĐÇEK: 1- Gül, gül çiçeği 2- Cici, cicik 

ÇĐÇĐKAĞAN: birl. Çiçi/Kağan 

Hun Kaganı (Ulusçuluğu, devlet siyasetine sokan ve bunun savaşını veren kişi) 

ÇĐGAN: Yoksul, fakir 

ÇĐGEN: Gayretli 

ÇĐGENDĐK: Gayretli, çalışkan 

ÇĐGER: 1- Gayret,azim 2- Çökertiş,çökertme 

ÇĐGERMĐŞ: Çökertmiş, düşmanı bozguna uğratmış 

ÇĐGĐL: Olgun,gelişmiş, olmuş 

ÇĐGĐLVAR: Kısa ve küçük ok, özel ok 

ÇĐĞDEM: Yaban çiçeği, (Itır çiçeğinin Türkçesi) 

ÇĐL: Dağ tavuğu 

ÇĐLDE: Kış mevsiminin en soğuk dönemi 

ÇĐLDU: Hızlı, seri, çabuk 

ÇĐLEN: 1- Çığ 2- Jale 3- Bir dağ çiçeği 

ÇĐLENTĐ: Çığ, jale 

ÇĐMÇĐK: Saf, masum 

ÇĐNE: (Çin) 1- Sadık, güvenilir 2- Öz, soy 3- Kurt, kurt yavrusu 

ÇĐNKAY: Sözüne güvenilir, özü sözü bir 

ÇĐPLĐ: Narin, ince yapılı 

ÇĐRAY: Yüz, çehre, eda 

ÇĐT: Çizgi, sınır, limit 

ÇĐTER: birl. Çit/Er (sınır muhafızı) 

ÇĐZGEN: Saban izi, karasabanın tarlada açtığı yol 

ÇĐZĐM: Resim figürü 

ÇOBAN: 1- Elinde cop (değnek, sopa) olan 2- Muhtar, oba beyi 

ÇOBAR: Değnekli, değnek taşıyan 

ÇOBAYIKMIŞ: Gönül kırıcı, haşin 

ÇOGA: Vahşi hayvan 

ÇOGAY: Yoğun, kesif 

ÇOĞAŞ: 1- Debdebe, şaşa 2- Vahşi hayvan yavrusu 

ÇOKAN: 1- Gürz, topuz 2- Hayvan yavrusu 

ÇOKU: 1- Debdebe, şaşa 2- Bolluk, bereket 

ÇOLAK (Çalak) Silahşör, iyi kılıç çalan 

ÇOLBANAK: 1- Uzak görüşlü 2- Törenin dışında kalan 3- Nikahsız ilişkiden doğan çocuk (Hakas 

Türklerinde) 

ÇOLDU: 1- Bahşiş, mükafat 2- Ganimet 

ÇOLPAN: 1-Kuzey yıldızı 2- Uzak görüşlü 3- Tanıdık, bildik, aşina 

ÇOMAK: 1- Đri ve yuvarlak değnek 2- Bir ucunda topuz bulunan sopa, silah 3- Đnanmış, inançlı 

ÇONGAR: Gürültü, şamata, nara

ÇOPUR: Geyik ve karaca yavrusu 

ÇORA: (çura, çur) 1- Yer tanrısı 2- Cin, peri 3- Ruh 

ÇORAMAN: Cinli, perili 

ÇORLU: Cinli kötü ruhların etkisinde kalan kişi. Bu ad Şamanist gelenekten gelen bir ad dır.Eskiden 

bunalımlı ve toplum tarafından hoş karşılanmayan kişiler için bu ad verilirdi ve bu kişiler Kam ve Baksılar 

tarafından tedavi edilmeye çalışılırdı) 

ÇOTAK: Kabza, kılıç kabzası 

ÇOTUR: Kabza, kılıç kabzası 

ÇÖKERMĐŞ: Çökertmiş, düşmanı bozmuş 

ÇÖKLÜ: Soylu, asil 

ÇÖKÜL: Irmakların taşarak vadilere bıraktığı tortu 

ÇÖMÇE: Ağaçtan oyulmuş su kabı 

ÇÖZELĐ: Kıpçak, merkezden uzakta olan 

ÇÖZELTĐ: Ayrılış, kopuş, firak 

ÇUBAN: Çoban, muhtar, obabaşı 

ÇUÇU: Şair, şairane konuşan 

ÇUĞA: (çuka) 1- Yürekli, cesur 2- Arınmış, duru 3- narin 

ÇUĞAY: Narin ve alımlı kız 

ÇULÇU: Serçe, Turgay kuşu 

ÇULUK: 1-Çelik 2- çalık, kılıç çalan 3- aceleci, heyecanlı 

ÇURAN: Ruhlarla ilgilenen 

ÇUTUR: Kılıç kabzası 

ÇUVAŞ: 1-Sakin, rahat 2- dindar, dünyaya değer vermez 

ÇÜCEN: Akıllı, aklını kullanan 

ÇÜNÜK: Çınar ağacı 

D harfi ile başlayan isimler 

DADAK:Değme, dokunma, tatma 

DADAL: Tat alan, sezen, farkına varan 

DAĞ: (Tağ,tağ,tak,tav) Dağ...mec. genişlik, büyüklük, ululuk,heybet 

DAĞAÇA: Dağ gibi heybetli 

DAKAK: Ucu ataşli ok 

DAL: 1-Ayrı, bölünmüş 2- saldırı, büyüme, yayılma 3- batma, çıkma 4- yalınlık, çıplaklık 

DALAN: koridor, dehliz 

DALAŞ: Döğüş, karşılıklı saldırı 

DALAY: (Talay) Genişlik, ululuk, sonsuzluk mecaz eden, asıl anlamı , büyük deniz, okyanus 

DALBAY: 1- Vasi, ardına sığınılan kişi 2- Çuhadan yapılmış şapka 

Kırgızlarda- 3- avcı kuşları yakalamak için, tuzaklara bağlanarak bırakılan küçük kuş 

DALBOY: Vasi, ardına sığınılan kişi 

DALKILIÇ: birl. Dal/Kılıç mec. Zırhsız ve korunmasız 

DALKIRAN: Kırıcı, ayırıcı 

DAMLA: Su damlası , tane 

DANA: Đnek yavrusu, iki yaşındaki genç inek 

DANĐŞMAN: Müşavir, bilgi ve tecrübesine danışılan kişi 

DANSIK: (Tansık) Olağanüstü, fevkalade 

DARGA: Vali, üst düzey, bürokrat 

DARGUN: Alıngan, kırılan, narin 

DARI : 1- Bir tahıl türü 2- sıkı, sıkıntı, zorluk 

DARICA: 1- Darı gibi, darı niteliğinde mec. Bereketli 2- sıkı, sıkıcı, zorlu 

DARSIK: Öfkeli, hiddetli 

DARUKA : (Darga) Vali, yönetici, bürokrat 

DARULGAN: alıngan, nazlı 

DAŞKI: Taşkı, taşmış, dışarı çıkmış, dışarıda olan 

DAYAK: Değnek, baston, dayanılan nesne 

DAYANÇ: 1- Dayanak, destek, güven 2- Dayanma gücü tahammül 

DAYANGAN: Dayanıklı, metin 

DAYANGI: Köşe minderi 

DAYAR: Hazır, hazırlıklı 

DEBRET: Kımıldayış, devinim 

DAĞER: Kıymet, para, nafız 

DEĞERBĐLĐR: birl. Değer/Bilir Kadirşinas, vefalı 

DEĞERLÜ: Değerli, kıymetli 

DEĞĐRMĐ: Çevreli, yuvarlak, toparlak

DEĞNEK: Dayanak, dayanılacak nesne 

DELĐ: Usu gitmiş, azmış, dellenen, mec.gözü kara, yiğit 

DEMĐR: Demir madeni 

DEMĐRAĞ: Zırh, örgülü göğüslük birl. Demir/Ağ 

DEMĐRDEN: Demir parçası 

DEMĐRDÖĞEN: birl. Demir/Döğen mec. Acı kuvvet sahibi 

DEMĐRGEN: 1- Demir, ham demir 2- temren, okun ucundaki demir parçası 

DEMĐRHAN: birl. Demir/Han 

Şamanist gelenekte “ Maden Tanrısı” 

DENERĐ. Dikkat, itina 

DENGĐZĐK: Denizcik, küçük deniz, göl 

DENĐZ: Deniz, büyük göl 

DENLĐ: Edepli, terbiyeli 

DEPEGEN: Tekmeleyen, iyi tekme atan 

DEPREM: Zelzele, sarsılma, kımıldama (Kişisel görüşüme göre bu ad çocuklara deprem sırasında yada 

deprem felaketi sonrası yaşanan, çileli günler sırasında doğan ve o günlerin anısına verilen bir addır.) 

DERĐN: Derinlik...den mec. Olgunluk, bilgelik 

DERMEK: Dirilik, canlılık, bir arada tutmak 

DERNEK: Eğlence, toy, birliktelik 

DEVĐN: Hareket, kımıldanış, davranış 

DEVRĐM: Devirme, yıkma, devirip yerine geçme,..ihtilal 

DEYĐM: Söyleniş, darbımesel 

DEYĐŞ: Söyleyiş, şiirsel anlatım, ozan dili 

DIVRAK: Yakışıklı, alımlı, civan 

DĐBEK: 1- Ağaçtan oyulmuş büyük havan 2- Yayık ağaç 

DĐK: 1-Yükseklik, yükseliş 2- kararlılık, yıkılmazlık, caymazlık 3- inat 

DĐKEÇ: Sütun, dikil, dikilmiş 

DĐKMEN: Đnatçı, kararlı 

DĐLEK: Dil ile istenen, dile getirilen istek, arzu, murat, dilek 

DĐLER: Dileyen, dileyici 

DĐLĐM: kesik, bölüm, bölünmüş, biçimlenmiş 

DĐNÇ: Zinde, sağlam, dirençli 

DĐNLER: Terbiyeli, munis, muti 

DĐP. Baht, talih 

DĐPÇĐN: 1- Bahtı açık 2- Sağlam, dayanıklı 

DĐREK: 1- Dirilik, sağlamlık, ayakta kalmak 2- Temel, dayanak 3- Vezir,bakan 

DĐREN: Direnç, karşı koyuş, dirilik 

DĐRENÇ: Direnme gücü 

DĐRENGEÇ: Destek, dayanak 

DĐRGEN: 1-Dirilik,2- harmanda kullanılan demir çatal 

DĐRĐ: (diri, dirik, Tiri, tirik) Can, ruh, canlılık, canlı 

DĐRĐL: Can, ruh, tin 

DĐRĐM: Yaşam, sağlık, canlılık 

DĐRLĐG: Yaşam, hayat 

DĐRSE: Derse, söylerse, konuşkan 

DĐZĐK: (dizi) Kolye, takı 

DĐZLEK: Hazır cevap, konuşkan 

DODURGA: 1- Dolgun, doyumlu 2- doyuran, doyurucu 3- açık, net, berrak 

DOĞA: 1- Tabiat,doğallık, ortaya çıkış 2- Huy, yaradılış, fıtrat 

DOĞAN: 1- Soylu bir av kuşu 2- Doğmuş, olmuş, ortaya çıkan 

DOĞRU: Dürüst, yalansız, sözüne güvenilen 

DOĞRUL: 1-Doğruluk, dürüstlük 2- Ayakta duran, dirençli 

DOĞU: Güneşin doğuş yönü 

DOĞUÇ: Doğuş,doğma, ortaya çıkış 

DOĞUDAN: Doğulu, doğu yönünden gelen 

DOĞUŞ: Doğma, ortaya çıkış 

DOKUNAK: Dokunuş, değiş, mec. Ağır, mahsun,yürek sızlatan, yüreğe dokunan 

DOKUNÇ: Dokunak, hüzün 

DOKUZ: Dokuz sayısı, Türklerin en çok eskilerden beri uğurlu sayılarındandır 

DOKUZ ARKA: Dokuz/Arka (...Eski dönemlerde soyluluk gösterme ve belli etmesi açısından, bir kişinin 

babasından itibaren geriye doğru dokuz atasının sayılıp açıklanması..) 

DOLANDI: Dolanan, gezgin 

DOLU: 1-Bilgin, tecrübeli, öğretmen 2- Bütün, tam, eksiksiz 3, Şamanist gelenekte ve Alevi_Bektaşi 

gelenekte, içki, şarap 4- kısa süren, iri taneli yağmur 

DOLUN: Tam, bütün, eksiksiz 

Yakut Türklerinin eski bereket Tanrılarından 

DOLUNAY: Ayın on dördü, ayın en güzel hali

DOMANĐÇ: 1-Dumanlı bölge 2- Tümsek, engebeli arazi 

DONAT: Giyim, kuşam, zenginlik, cömertlik 

DOMURCUK: Gül, tomurcuk 

DONATMIŞ: Giydirip, kuşatmış, sevindirmiş, cömertlik göstermiş 

DONATUR: Cömert, eli açık, bağışlayıcı 

DONSUZ: Çıplak, fakir, varlıksız 

DORA: Doruk, zirve, şahika 

DORAN: (Duran) Diri, canlı, yaşayan 

DORU: 1- Doruk, zirve 2- Kara ile kızıl arası renk (At rengi) 

DORUK: Zirve, uç, şahika 

DOYMADUK: Doyumsuz, sevilmeye doymayan, doyulmayan 

DOYUM: 1- Doymak, tatmin 2- Ganimet, bereket 

DOYURAN: mec. Cömert, hayr sahibi, iyilik sever 

DÖĞEN: 1- Dövüşçü,döven 2- Ekin saplarını ezmeye yarayan, altında çakmaktaşı bulunan geniş tahta 

DÖĞER: 1- Döver 2- değer, kıymet 3- Kalın, enli bir ağaç 

DÖĞERLĐ: Değerli 

DÖĞÜŞ: Dövüş, savaş, kavga 

DÖĞÜŞGEN: Kavgacı, savaşçı 

DÖKÜMHAN: birl. Böküm/Han 1- Dökmekten döküm 2- Düğüm, bağ 

DÖLEK: 1- Çok döl veren 2- Koyunun kuzuladığı yer 3- Đtibarlı, saygıdeğer, maharetli 

DÖLEN: Muti, sevgi gösteren 

DÖNDER: (Döne, döndü gibi “dönmek” fiilinden türetilmiş, çocukları ölen ailelerin, yeni 

çocukları olduğunda kullandıkları adlardan) 

DÖNDÜ: Dönüş yapan (Reenkarnasyon) çocukları ölen ailelerin verdiği adlardan 

DÖNGEL: Saat 

DÖNGÜ: Dönüşüm, başa dönüş 

DÖNGÜN: Dargın, gönlü kırık 

DÖNMEZ: Kararlı, cesur, azimli 

DULAK: Dolu, olgun, tecrübeli 

DUMAN: 1- Sis, kırağı 2- ateşten çıkan gaz 

DUMLU: 1- dumanlı, sisli bölge 2- Soğuk ve ayaz alan yer 

DUMRUL : 1- Okun sivri ucu 2- Başı dumanlı, efkarlı 

DURA: (Durak) 1- yaşam, hayat 2- Sağlamlık, dayanıklılık, kalıcılık 3- ev, yaşanılan yer, barınak (Bu ad, 

çocukları ölmüş ailelerin yeni çocukları olduğunda yaşamda kalıp uzun yaşaması ve sağlıklı olması dileğini 

içeren adlardandır ve çok eskilere dayanan bir gelenekle bu gün de sürdürülmektedir.Durak, Dursun, 

Durmuş, Durdu, Yaşar, Tokta, Tok, Toka, Toktamış, Turan vb. adlar da hep aynı psikoloji ve geleneğin 

ürünüdür. 

DURAK: (Dura) Yaşam, hayat 

DURAN: (Turan) Durucu, kalıcı, yaşayan, canlı 

DURCU: Durucu, kalıcı canlı 

DURDU: 1- Duran, kalıcı, canlı, yaşayan 2- Yaşam, hayat 

DURGAÇ: Durak, durulan, yaşanılan yer 

DURGUN: 1- Durulmuş, süzülmüş, arınmış 2- Sakin, sükuna ermiş, kendi halinde 

DURMUŞ: 1- Duran, yaşayan, canlı 2- Yaşam, hayat 

DURSUN: Durması, yaşaması istenen 

DURU: 1- saf, sade, berrak 2- Duran, durgun 

DURUK: Duru, durucu 

DURUL: 1- Sükun bulmak, huzura kavuşmak 2- Günahsızlık, arınmışlık 

DURULCA: Masum, günahsız 

DURULMAZ: Afacan, yaramaz 

DURULMUŞ: Tatminkar, sakin 

DURUM: Yaşam, hayat, süreğenlik, duruş 

DUVA: (Düve) 

DUVAK: Örtül kapanmış, gelin başı 

DUVAN: (Doğan) 

DUYAN: Duyucu, hissedici 

DUYAR: Duyarlı, hisli, duygulu 

DUYARI: Duyarlılık, hislilik 

DUYGU: His, duyum 

DUYUŞ: Duyum, hissediş, duyarlılık 

DUYUŞAN: Duyan, hisseden 

DÜĞÜN: (Töğün, Toygün) Toy günü, yemekli eğlence 

DÜŞ: Rüya, aniden ortaya çıkış 

DÜŞELGE: Pay, hisse 

DÜŞERGE: Miras, pay 

DÜŞÜNGÜ: Düşünerek üzülme, kafaya takma, üzülme, teessür 

DÜVE:1- Genç inek, dananın büyüğü 2- Döven, dövüşçü

DÜVECĐ: Dövücü, dövüşçü 

DÜVEHAN: birl. Düve/Han 

DÜVEN: (Döven) 

DÜYECĐ: Dövüşçü, döğüşçü 

DÜZ: (Tüz) 1- Doğru, doğruluk, gerçek 2- Soy, kök, döl 3- Kural,kaide 

DÜZE: Düzen, uslup, tarz 

DÜZEN: Kural, kurallar bütünü 

DÜZGE: Süs, makyaj 

DÜZGÜN: 1- Düzülü, düzenli, muntazam 2- Gidişat, teamül 

E harfi ile başlayan isimler 

EBĐN:(Evin) Tane, öz 

EBĐNÇ: Refah, huzur 

EBĐRĐ: Erim, erdem, fazilet 

EBREK: Dayanıklı, sebatkar 

EBREN: 1- Evren, kainat 2- Felek, talih 

EBRET: Ayrılım, ihtilaf 

EBRÜK: Dayanıklı, sebatkar 

ECE: (Eçe) 

ECEVĐT: 1- Çalışkan ,, aktif 2- haşarı, yaramaz 

EÇE: 1- Dahi, çok akıllı, çok zeki 2- Saygıdeğer, görgülü hanım 

EÇĐNE: Doğru sözlü, sözüne güvenilir 

EDE: (Edi, Ata) Atalık, hatırı sayılan, sözü dinlenen kişi 

EDERKON: birl. Ede/Kon (Konmaktan can, ruh) 

EDGÜ: 1- Đyi, güzel, hoş 2- Adil, adaletli 3- Eğitmen, öğretmen 

EDGÜDĐ: 1- Eğitici, öğretici 2- Đyi, ala 

EDĐ: Eda, ata, saygıdeğer ulu kişi 

EDĐGE: 1- Đyi, iyi kalpli 2- öğretmen 

EDĐK: Kısa konçlu çizme 

EDĐL: (Đdil,etil, atil) iyilik, güzellik 

EDĐZ: 1- Kıymet, kıymetli 2- Yüksek, Yükselmiş 

EGE: (Eke,Öke)1- Dahi, çok akıllı 2- Egemen, sahip 3- Bakıcı, eğitici 

EGEMEN: 1- Hakim, sahip, kendinden başkasını dinlemeyen, buyrukçu 2- bilge kişi, dahi 

3- ağa, ağabey 

EGĐT: Göz değmesi ve nazara karşı göz kenarlarına sürülen bir ot 

EĞBER: Eğri, eğrilmiş 

EĞĐLMEZ: Gururlu, mağrur, dik başlı 

EĞĐN: Eğirilmiş 

EĞĐR: 1- Sarış, çeviriş, kuşatma 2- bükme, kıvırma 

EĞNEZ: Narin, zayıf, ince 

EĞREK: Sık, bol 

EĞRĐ: Eğik, bükük mec. Saygılı, alçak gönüllü 

EĞRĐM: Pınar, göze, küçük çağlayan 

EKE:1- Dahi, çok akıllı 2- Sahip, egemen 3- bakıcı, eğitici 

EKEÇ: Cana yakın ve çekici kız 

EKELĐK: Deha, kıymet 

EKĐM: 1- Ekin ekme eylemi 2- Yarım, ziraat 

EKĐN: 1- Mahsul, tarla ürünü 2- tarlaya ekilip olması beklenen her türlü bitki 

EKĐNCĐ: 1-Đkinci (erkek, ya da kız) 2- Rençber, çiftçi 

EKSÜK: Azlık, yokluk, yoksulluk 

EKŞĐ: Eksi,eksik, azlık, yokluk 

EL: 1- Đl, Ülke, Memleket 2- Đlgi, bağlantı 3- Barış, Sukunet 4- Kolun, bilekten aşağısı 

ELA: (Ala) Renkli alacalı 

ELBAN: (Đlban) Devletçi, devletine bağlı, sadık 

ELBĐR: birl. El/Bir mec. Elbirliği, işbirliği, imece 

ELCEK: 1- Ekin biçme aracı 2- Munis, sessiz 

ELÇĐK: Eldiven 

ELÇĐ: 1- Devletine bağlı, devletçi 2- Devleti adına aracılık eden, haberci, temsilci 

ELÇĐM: Demet, tutam 

ELÇĐN: 1- Demet, bağ, buket 2- Ekin biçerken kullanılan bir alet 3- Devlet görevlisi, devletine bağlı 

ELDEK: 1- basiret, kabiliyet, eylem gücü 2- Yedek, elde bulunan 

ELDEM: 1-Alışkın, yetişkin 2- Sevimli, cana yakın 3- evcil koyun 

ELDÜZ: birl. El/Düz Yurtsever

ELEZ: (Eliz)Arı,duru, temiz, munis, uyumlu 

Yakut destanlarında bekaret tanrıçası (Ulu Tuyun’un kızı) 

ELGAY: Yurtsever 

ELGĐN: 1- Konuk, öncelik verilen kişi 2- Gurbetçi, yurdundan uzak 

ELGÖRMÜŞ: Gezgin, seyyah 

ELGÜN: Halk, avam, halktan kişi 

ELĐBOL: Cömert, eli açık, sahi 

ELĐK: Usta, eli yatkın 

ELĐŞ: Usta, maharetli 

ELĐTAŞ: Cimri, eli sıkı 

ELĐTEZ: Becerikli 

ELKATMIŞ: birl. El/Katmış Ülke fethetmiş, algan 

ELKĐN: 1- konuk 2- Yolcu 

ELÖVER: Yurtsever 

ELTUTAR: birl. 1- El/Tutar mec. Yardımsever, hayırşinas 2- Fatih, Algan 

ELVEREN: Olgunlaşan, yeterlilik kazanan 

EMÇĐ: Doktor,eczacı 

EMEÇ: Amaç, gaye 

EMEK: 1- Gayret, cehd, zahmet 2- Güç, enerji 

EMEN: 1-Can, ruh, hayat 2- Ağaç dikmek için açılan çukur 3- meşe ağacı 

EMET: Sınır, mesafe 

EMGEK: Emek, zahmet, güçlük 

EMLEK: Duygulu, merhametli 

EMRE: (Đmre) Düşkün, aşık, hayallerle yaşayan 

EN: (Yen)1- Derinlik, genişlik 2- Av 3-Kıyı 4- Arka 

ENÇU: Sükun,huzur,ruh derinliği 

ENDEŞ: Eşit, müsavi 

ENEÇ: Meyil, meyilli 

ENĐK: (enük, enek)Genişçe, yayık 

ENGĐN: 1- Genişlik, derinlik, yayıklık 2- ufuk, ufuk çizgisi 

ENĐCUK: Hısım, kavim- kardeş 

ENĐŞ: (Enuş) 1- Đniş, yokuşun karşılığı mec. Rahata ve huzura erme 2- Uçlarda, ekstrem 

ENKĐŞ: Tecrübeli, deneyimli, olgun 

ER: 1- Olgun,olmuş, ergin, yetişkin erkek 2- Asker, çeri 

ERÇE: birl. Er/Çe...Erkeğe yakışır biçimde 

ERÇĐN: Ülkenin idari bölümlerinden her biri (Đl, ilçe, kasaba vb.) 

ERDEM: ( Ertem) Fazilet, bilgelik, yücelik, hünerlilik 

ERDEMÇĐ: Erdem sahibi 

ERDEMLÜ: Erdem sahibi 

ERDEN: Er parçası, erden olma 

ERDĐN: Ermiş, olgun 

EREK: Erişilmek istenen, ülkü, hedef 

EREKLĐ: (Ereğli) Ereği olan 

EREM: Müjde, iyi haber 

EREN: 1- Olgun, 2- Hür, bağımsız 3- Din ile bütünleşmiş 

ERENTÜZ: birl. Eren/Düz 

T...Tuva ve Çuvaş Türklerinde, “Terazi Yıldızı” 

EREZ: 1- Erişilen, mutlu olunan 2- Cesur, gözü kara, dayanıklı 

ERGEN: Olgun, deneyimli 

ERGENE: 1- Güçlülük, egemenlik 2- Maden dağı 3- Dağlar arasındaki geçit 

ERGENEKON: 1- Maden dağı 2- Dağlar arasındaki yurt 

ERGĐ: Eriş, olgunluk, deneyim 

ERGĐL: 1- Bilgili, deneyimli, yetişkin 2- Savaşçı, cengaver 

ERGĐN: 1- Ermiş, olgun, irfan sahibi 2- Savaşçı, cengaver 

ERGUN: 1- Yumuşak huylu kişi 2- Hızlı koşan at 3- Argun 

ERĐK: Ermiş, olgun, bilge, filozof, becerikli 

ERĐKEN: Ermiş, olgun, bilge 

ERĐM: 1- Müjde, iyi haber 2- Felsefe, derin bilgi 3- Vade, zaman 

ERĐNCĐK: Mahçup, utangaç 

ERĐNÇ: 1- Olacak, olması gereken, kaçınılmaz sonuç 2- Nimet, bolluk 

ERĐŞ: Gaye, erişilmesi istenen 

ERĐŞEK: Ülkü, gaye 

ERĐŞEN: Ulaşan, vasıl olan 

ERĐŞKĐN: Olgun, kamil, ermiş 

ERK: 1- Güç, kudret 2- Đktidar, erklik, hükümranlık 3- Bağımsızlık,egemenlik 

ERKE: 1- Egemen, güç 2- Đşve, naz, cilve 3- Çekicilik, çekiciliği kullanma istek ve yeteneği 

Türk mitolojisinde, Ülgen’in dokuz kızından biri ve namus tanrıçası

ERKELĐ: Egemen 

ERKEM: Nazlım, işvelim, edalım 

ERKĐ: 1- Güçlü, egemen, erke 2- Atik, çevik 

ERKĐN: 1- Bağımsız, otorite tanımaz 2- Başına bıuruk, kendi bildiğini okuyan 3- Sürekli, süreklilik 

ERKĐNDĐK: Erkinlik, bağımsızlık, hürriyet 

ERKLĐG: Egemen, kuvvetli, şevkatli 

ERKMEN: 1- Bağımsız, başına buyruk 2- Bekar, evlenmemiş 

ERLĐK HAN: birl. Erlik/Han 

Şamanist gelenekte “Cezalandırma Tanrısı” 

ERMAN: 1- Erdemli, güç, mert 2- Kutsal, mukaddes 

ERMĐŞ: Olgun, müdrik 

ERNEK: Küçük parmak, serçe parmağı 

ERSE: Ermesi, olgunlaşması istenen 

ERSĐN: 1- Uzun ömürlülük dileği 2- Olgunluk, bilgelik dileği 

ERSÜ: Fazla, çok fazlalık 

ERTE: 1- Seher, şafak 2- Yarın, gelecek, sonraki, halef 

ERTEGĐ: Destan, lejant 

ERTEN: Tan, şafak 

ERTĐK: Meslek, sanat 

ERTĐM: Olgun, erişkin, bilge 

ERTĐN: 1- Mahsun, hüzünlü 2- Kendine yeten 

ERTĐNGÜ: 1- Olağanüstü, fevkalade 2- Efsane, mit 

ERZENE: Doruk, zirve, en üst 

ERZĐ: Veli, vasi, yönetici 

ERZĐK: 1- Asıl, ana, temel 2- Soylu ve yiğit 

ESBOL: birl. Es/Bol ...Çok zeki, çok akıllı (Usu-bol) 

ESE: 1- Mutluluk, sağlık 2- Yel, esinti 

ESELĐK: Selam, selamet 

ESEN: 1- Sağlık, selamet 2- Yel, yumuşak yel 

ESENLÜ: Esenli, sağlıklı 

ESER: Esinti, yel 

ESĐ: Yel, esinti 

ESĐM: Esinti 

ESĐN: 1- Esinti, yel 2- soluk, sağlık, nefes 3- Đlham 

ESĐNTĐ: Yel, hafif yel 

ESĐRGEN: 1- Arkadaş, dost, yaren 2- korunan, yakınlık duyulan 

ESĐRGENÇ: Nazlı, nazenin 

ESĐRKĐŞ: Merhamet, acıma duygusu 

ESKĐN: Yel, yel alan 

ESLEK: 1- Yumuşak başlı, uysal 2- Selam, selamet 

ESNEK: Uzayan, genişleyen, esen 

ESRĐGÜN: birl. Esri/Gün...fırtına 

ESRĐK: Mecnun, kendinden geçmiş 

ESRĐMĐŞ: Kendinden geçmiş 

ESTELĐK: Yadigar, hatıra 

ESTĐ: Yel, esinti 

EŞĐM: Çalışkan, becerikli 

EŞĐNGEN: 1- Çalışkan 2- Eşit, müsavi 

EŞĐTGEN: Đşitken, işiten, dikkatli 

EŞKĐN: 1- Hızlı, atik 2- Dayanıklı, metin 3- Rüzgarlı bölge, rüzgar alan bölge 

EŞLĐK: Dost, yaren, refik 

ETGÜ: 1- Đyi, iyilik 2- Etki, şiddet 

ETĐGE: Öğretmen, mürebbiye 

ETĐL: Đtil- idil 

ETĐNGÜ: Olağanüstü, fevkalade 

ETĐZ: Yüksek, ulu 

EVCĐL: Evine bağlı, evcimen 

EVCĐM: 1- Evcimen, evcil 2- Đşgüzar, hamarat 

EVCĐMEN: Evine bağlı 

EVCĐMĐK: Ekonomist, muktesit 

EVDEŞ: Hanım, erkeğin eşi 

EVGĐ: Đvedi, acele 

EVGĐN: 1- Aceleci, telaşlı 2- Evcil, evine bağlı 

EVĐN: Cevher, öz, nüve 

EVĐRGEN: 1- Tedbir, tedbirli 2- Dönüşüm, çevirim 

EVREN: 1- Kainat 2- Ejderha, canavar 3- Baht, talih 

EVRENSEL: Evreni kaplayan, evreni içine alan

EYGĐ: Đyi, salih, temiz 

EYGĐŞ: Đyi kişi, iyi insan 

EYGÜ: Đyi, iyice 

EYĐN: Vücut 

EYĐNÇ: Refah, mutluluk 

EYLEM: 1- Đş, iş görme, çalışma 2- Etkileyici davranış 3- Durdurma, önünü kesme 

EYLETMEZ: Amansız, aman vermez 

EYLETÜR: Đyilik sahibi, cömert 

EYLĐK: Đyilik, yardım, iane 

EYMEN : 1- Alçak gönüllü, mütevazı 2- Yardımsever, hayırşinas 

EYMÜR: (Eymir) Đyilik sahibi, hayırşinas 

EYTEMĐŞ: Güzel konuşan, tatlı dilli, hatip 

EYÜGE: Đyi,iyice 

EZDĐ: Ezen, ezici, baskıcı 

EZGĐ: 1- Đyi, iyilik, 2- Uyum, ahenk 3- Acı, üzüntü 4- Name, hoş sada 

EZGĐN: Ezik, ezilmiş, acı çekmiş, mahzun 

EZĐLGEN: Mazlum, zulüm görmüş 

EZĐM: 1- Belirti, iz 2- Zorunluluk, mecburiyet 

EZĐNÇ: 1- Belirti, iz 2- Ezginlik, mahzunluk 

G harfi ile başlayan isimler 

GALI:Kalın, Hediye, bağış, çehiz 

GALIN: Hediye, çehiz 

GAMAĞ: Bütünlük, bütün, tüm 

GARA: Kara 

GARACU: Sivil, resmi olmayan 

GARGILI: Kargılı, mızraklı 

GASPAK: Süslü, müzeyyen 

GAYIR: (Kayır) 1- Taraf, destek, kayırma 2- Lütuf, ihsan, hediye 

GAYURMUŞ: Kayırmış 

GAZAN: (Kazan) 1- Kazanma, kazanç, üstünlük 2- Kızgın, kızgınlı celallenmek 

GEÇE: Geçmiş, mazi, geçen 

GEÇEK: Geçit, köprü 

GEÇER: Geçeli, caiz 

GEÇGEL: Makbul, nafız 

GEÇGĐL: Geçerli, makbul 

GEÇGĐN: Geçmiş, kendinden geçmiş, feda etmiş 

GEÇĐM: 1- Yaşam, dirlik 2- Anlaşma, uyuşma 3- rısk, yiyecek, nafaka 

GEÇĐMLÜ: Munis, yumuşak huylu 

GEÇĐMLÜK: Geçinmek için gerekli olan 

GEDEK: 1- Görev, vazife 2- Oyuk, kırılıp, yıkılarak açılan yol 

GEDĐZ: Su birikintisi, gölet 

GEGEZ: Mümkün, uyumlu 

GEĞĐN: Set, şiddetli 

GELBERĐ: Ocaklardan,ateş çekmek için kullanılan ucu eğri demir çubuk 

GELDEÇ: Gelecek, ati, istikbal 

GELEK: (Gelik) halef, sonraki 

GELGEÇ: Geçici, kalıcı olmayan 

GELGEL: Çekim, cazibe 

GELDĐ: Gelecek, istikbal 

GELĐN: Gelen, dışarıdan içeriye gelen 

GELĐNCĐK: Kır çiçeği 

GELĐK: Halef, sonraki 

GELĐKLĐ: Halef 

GENCE: (Gençek, genç) Taze, yavru, genişleyen, gelişen 

GENEŞ: Müşavere, meşveret 

GENGŞĐ: Cengşi, mucize 

GENĐŞ: Yaygın, enli, engin 

GENSU: birl. Gen/Su Deniz, büyük göl 

GER: 1- Söz verme, ant içme, bağlama, anlaşma, birleşme 2- Vahşi hayvan yavrusu 

3- Dev, devasa 

GERAY: birl. Ger/Ay Uygun, münasip, layık 

GERAYHAN: birl. Geray/Han

Kırım hanlığının kurucusu ve ilk hanı. Daha sonra gelen hanlar bu adı, birer 

unvan olarak kullanmışlardır. 

GEREZ: Dilber 

GERGÖZ: 1- Zabit, zabıta 2- Geyik gözü 

GERĐM: 1- Yön, cihet 2- Hicap, utangaçlık 

GEYĐK: (Geyük) Yabani, vahşi, yabancıl 

GEZ: 1- Nişan, işaret 2- Giz, sır 

GEZGĐN: Seyyah 

GEZGĐNSU: birl. Gezgin/Su ...Irmak 

GEZLER: Nişancı, iyi atıcı 

GIYIN: Gamze, çukur 

GĐCĐK: Taze, hoş, sevimli 

GĐDĐK: Uç, kenar, sınır, limit 

GĐRAY: Uygun, layık 

GĐRGĐN: Girişken, müteşebbis, cana yakın 

GĐRĐK: Girişken, müteşebbis 

GĐRĐŞKEN: Girgin 

GILAV: Teşvik, destek 

GILIG: (Kılık) Huy, yaradılış, tabiat 

GIRGIÇ: Çalışkan, aktif, faal 

GĐRÇEK: 1- Gerçek, hakikat 2- Bağlı, sadakatli 

GĐRTĐNE: Đman, inanç 

GĐZ: Sır, Gizlilik 

GĐZEM: Sır, esrar 

GĐZLENÇ: Hazine, define 

GONÇA: Bahşiş, hediye 

GORAL: Kısmet, nasip 

GĐCĐK: Minyon, sevimli 

GÖCEK: Taze, hoş, güzel 

GÖÇELGE: Konup göçülen yer 

GÖÇER: Göçmen 

GÖÇMEN: Muhacır 

GÖÇÜNCÜ: (Göçküncü) Geçici, fani 

GÖĞEN: Gök rengi, maviye çalan, mavileşmiş 

GÖĞKUTLUĞ: birl. Gök/Kutlu 

GÖĞNÜK: 1- Yanmış, kavrulmuş 2- Mavi, maviye kaçan 

GÖK: 1- Tanrı, Tanrıdan..Tanrısal, kutsal 2- Mavi ,Gök rengi 3- Yer üstü, gökyüzü 

4- Ezel-ebet, başsızlık ve sonsuzluk 5- Güzellik, göz alıcılık, üstünlük 

GÖKBEN: 1- Tanrıdan gelen, gök parçası 2- Masmavi 

GÖKBÖRĐ: birl. Gök/Böri Tanrısal kurt..(Bozkurt) 

GÖKBÖRĐ: birl. Gök/Böri (..Bazı kaynaklarda “Bozkurt” olarak da geçer.) 

GÖKÇE: Güzel, zarif, çekici, gözalıcı 

GÖKÇEK: Gökçe, çekici, güzel 

GÖKÇEL: Mavimsi, maviye çalan 

GÖKÇELĐ: Güzel, Yakışıklı 

GÖKÇEN: Gökçe, güzel, alımlı, dilber 

GÖKÇĐL: 1- Gökten gelen, göksel 2- Mavi, maviye çalan 

GÖKÇĐN: Mavi 

GÖKLEN: Ulu, mübarek 

GÖKMEN: Tanrısal, Tanrıdan gelen 

GÖKTÜRK: birl. Gök/Türk Tanrıdan kut almış. Kutsanmış Türk...(Tanrısal Türk, 

Tanrı tarafından gökte yaratılıp, yeryüzüne yollanan Türk) 

GÖL: Göl, deniz mec. Ululuk, geniş gönüllülük 

GÖLEĞEZ: birl. Göl kenarında yetişen bir su çiçeği 

GÖLET: Küçük göl, gölcük, yapay göl 

GÖMEÇ: Kuyuda (Toprak fırında pişirilen ekmek) 

GÖMEK: Kömek, yardım, inayet 

GÖMÜÇ: Hazine, define, mücevher 

GÖNDEM: Đtaatkar, muti, sadık 

GÖNDER: Mızrak, direk 

GÖNE: Onur, iftihar 

GÖNEN: 1- Feyz 2- Onur, iftihar 3- Bolluk, bereket 

GÖNENÇ: Açık, talih, mutluluk, iftihar 

GÖNÜL: 1- Can, ruh, duygu merkezi 2- Kalb, vücudun kan pompası 

GÖNÜLDAŞ: Gönül birlikteliği, aynı inanç, duygu ve düşünceleri paylaşıp 

savunan bireylerin her biri 

GÖRCEĞĐZ: Ufuk çizgisi

GÖRÇEK: Ufuk, ufuk çizgisi 

GÖRÇÜM: Geçici, fani 

GÖREGEN: Görgülü, görüp geçirmiş, deneyimli 

GÖREK: Görüntü, peyzaj, manzara 

GÖREZ: Meltem, hafif yel 

GÖRGÜ: Terbiye, muaşeret 

GÖRGÜÇ: Dürbün 

GÖRGÜLÜ: Terbiyeli 

GÖRGÜN: Görgülü, deneyimli 

GÖRK: Đhtişam, olağanüstü güzellik ve çekicilik, ihtişam, debdebe 

GÖRKEM: Đhtişam, debdebe, heybet, olağanüstülük 

GÖRKEN: Hürmetli, Hürmete layık 

GÖRKLÜCE: Đhtişamlı, heybetli, yakışıklı, güzel 

GÖRKLÜĞ: Çok güzel, çekici, ihtişamlı 

GÖRÜMCÜK: Görülmesi, ilgilenilmesi gerekli olan 

GÖRÜK: Gözetleyici, casus 

GÖRÜN: Görüntü, Açıklık, netlik 

GÖRÜNDÜK: Aşikar, gizlisiz, saklısız 

GÖVEL: Gök rengini almış, göğe ermiş 

GÖVERĐ: Yeşermiş, gururlu 

GÖVEZ: Mağrur, gururlu 

GÖY: Taze, genç 

GÖYMEN: Yanık, yanık tenli 

GÖYNÜK: Yanık, kavrulmuş 

GÖZ KAMAN: birl. Göz/Kaman Gözde, seçkin, göz kamaştırıcı 

GÖZAL: Göz alıcı, farklı, seçkin, el üstünde 

GÖZBAY: birl. Göz/Bay Sihirbaz 

GÖZBAYCI: Sihirbaz, illüzyonist 

GÖZDE: Beğenilen, göze girmiş, el üstünde tutulan, emsallerinden daha üstte bulunan 

GÖZE: (Gözek, Köze) Kaynak suyu, menbaa 

GÖZEBE: Tahmin, beklenti 

GÖZEGER: Çekici, cazibeli 

GÖZEGÜ: Gözde, çekici 

GÖZEĞEN: Ufuk, ufuk çizgisi 

GÖZEĞĐR: birl. Göz/Eğir Çekici, cazip, göze hoş gelen 

GÖZEK: Göze 

GÖZEN: Cazibeli, çekici, göze hoş gelen 

GÖZERĐ: Dürbün 

GÖZGEÇ: Ayna 

GÖZGÖR: Ayna 

GÖZGÜ: Ayna 

GUNA: Kına 

GONCUK: (Göncük) Kısa gün, kış günü 

GUR: (Gür,Kür) 1- Şiddet, kızgınlık, öfke 2- Ateş, ateşlilik 

GURSAÇTI: birl. Gur/Saçtı (Kızgın, celalli, hiddet ve öfke saçan) 

GUVA: Geyik 

GUYUK: Canavar, ejderha, vahşi ve yırtıcı hayvan 

GUYULDAR: Uyumlu, ahenkli, geçimli 

GUZ: 1- Güzel, çekici, yakışıklı 2- Oğuz 

GÜCENĐR: Alıngan, mahçup 

GÜCENMĐŞ: Alıngan 

GÜÇ: (Güçü, küç, küçlük) Enerji, kuvvet 

GÜÇEYÜ: Çok güçlü, yenilmez 

GÜÇLÜK: Güç, zorluk, meşakkat 

GÜDEK: Güdülenme, motivasyon 

GÜDER: Murat, emel, beklenti 

GÜDÜL: 1- Saç üzerinde pişirilmiş mısır ekmeği 2- Kısa, kalın 3- Gözü pek 

GÜDÜR: Hayal, kurgu 

GÜLEÇ: Güler yüzlü, mütebessim 

GÜLEGEN: Güler yüzlü, mütebessim 

GÜLEK: 1- Handan, mütebessim 2- Gölcük, küçük göl 

GÜLEN: Mutlu, mütebessim 

GÜLER: Mütebessim, güler yüzlü mec. Talihi açık 

GÜLESĐN: Mutlu, sıkıntısız, tasasız olma dileği 

GÜLGÜN: Gülen, mütebessim 

GÜLSÜN: Mutlu, sıkıntısız olma dileği 

GÜLÜK: Gülen, mütebessim

GÜLÜMSER: Mütebessim, sevimli 

GÜMÜL: Demet, buket, deste 

GÜMÜŞ: Gümüş madeni 

GÜN: Güneş, gündüz, afitap 

GÜNANA: birl. Gün/Ana 

Sogay Türklerinde eski dönem, güneş tanrıçası 

GÜNÇE: Güneşlik, şemsiye 

GÜNÇEK: Güneşlik 

GÜNÇÜ: 1- Güneşe benzeyen, güneş gibi 2- Güneşi seven 

GÜNDAŞ: Gün/Daş ..Aynı güneşi paylaşan, gün ortağı 

GÜNDEM: Ağır başlı, mülayim 

GÜNDEN: El üstünde tutulan, revaçta.. 

GÜNDER: birl. Gün/Der (..Derlemekten..) 

GÜNDÖNDÜ: birl. Gün/Döndü bir çiçek türü 

GÜNDÜ: Gündüz, gün ortası 

GÜNDÜZ: Gün içi, gün ortası, güneşli gün 

GÜNEŞ: Güneş 

GÜNEY: (Küney) Güneşe bakan, güneş gören 

GÜNGEN: Takvim, vakit 

GÜNGÖR: birl. Gün/Gör “mec. Bahtı açık olsun, mutlu olsun” 

GÜNGÖRMÜŞ: birl. Gün/Görmüş “mec. Deneyimli, dolu yaşamış 

GÜNLÜK: Güneşlik, şemsiye 

GÜNTÜLÜ: birl. Gün/Tülü (...Gündüz düşü) 

GÜNÜÇ: Nafaka, günlük 

GÜNYELĐ: birl. Gün/Yeli ..doğudan gelen yel, doğu rüzgarı 

GÜR: (Kür) 1- Sağlam, sıkı 2- Sık, yoğun 3- Yiğit, korkusuz 

GÜRBOĞA: (Kürboğa) birl. Gür/Boğa 

Türkistan’ın Araplarca işgal edildiği dönemlerde, özellikle o sıralarda 

Genel vali olan, “ Đbni-kuteybe” adlı çapulcuya karşı, kahramanca direnen ve her 

defasında 

Yeni direnişler örgütleyerek, Türkleri işgallere karşı uyanık ve diri tutmaya çalışan bir Türk beyi 

GÜRBÜZ: Sağlıklı, kuvvetli, dayanıklı 

GÜRE: Güç, enerji 

GÜRELĐ: 1- Enerjik, çalışkan 2- Haz, doyum 

GÜRGEN: Bir ağaç türü 

GÜRÜZ: (Gürz) Topuz 

GÜVEN: Đtimat 

GÜVENÇ: Güvence, garanti 

GÜYÜK: Canavar, vahşi hayvan 

GÜZ: Sonbahar 

GÜZEL: (Gözel) Yakşı, alımlı, çekici, göze hoş gelen 

GÜZEY: 1- Taze, körpe, yeni 2-Destek, fırsat 3- Sonbahar 4- Kuzey yönü 

GÜZĐN: (Güzün) Güz vakti, güz vaktinde doğan 

GÜZLEK: Güz döneminde kalınan yer 

H (K Türkçe'de H harfi yoktur) harfi ile başlayan isimler 

Türkçe'de h harfi yoktur. Ancak zamanla "K" harfi ile başlıyan bazı kelimeler H harfi ile başlamıştır. 

HAN:1- Devlet başkanı 2- Kağana bağlı, özerk devlet başkanı 3- beylik başkanı, yönetici 

HANIM: 1- Han’ın dişisi 2- Soylu kadın 3- Han’ın evdeşi (Hatun) 4- Türk töresinde, kadınlara 

olan saygıyı ifade eden genel bir sıfat 

HANLI: Yurttaş, Bir Han’a bağlı kişi, Bağımsız bir devletin mensubu 

HATUN: (Katun) 1- Kağan’ın evdeşi, kraliçe 2- Saygı duyulan, görgülü hanım 

Türkçe’deki, kadın sözcüğü buradan gelir. 

HOMAR: (Humar) Yakışıklı, çekici, güzel, süslü, fiyakalı 

HUN: (Kul) Koyun, koyunlu 

HUŞ: Bir çam ağacı türü

I harfi ile başlayan isimler 

IDAÇU: Muhafız, koruma 

IDUĞ: (Iduk) Kutsal, tanrısal 

IĞAÇ: 1- Ağaç, ağaçlıklı bölge 2- Fersah 

IĞAR: Kıymetli, ağır 

IĞDIR: 1- Đyi, hoş, hoşluk 2- Yetkin, ehil 

IĞIRCIK: Fecir 

ILAÇIN: Laçin, şahin kuşu 

ILANKU: 1- Kıvrak, atletik 2- Ulu, Ululanmış, yüce 

ILDIR: 1- Ürküt, ürkütücü 2- Berk, sert 

ILDIRIM: Yıldırım, berk 

ILDUZ: Yıldız, necm 

ILGAR: 1- Gayret, cehd 2- Atın, dört nala gitmesi hali 

ILGAT: Kapalı, müphem, belirsiz 

ILGIM: Serap 

ILGIN: Hoş kokulu bir bitki 

ILGIT: Ilık, tatlı, sakince, yumuşakça 

ILICA: 1- Ilımlı, ılık, ılıkça 2- Yunak, hamam 

ILIK: Soğukla sıcak arası 

ILIMAN: 1- Ilık, ılık hava 2- Uyumlu, sakin, mutedil 

ILKI: 1- At yavrusu 2- At sürüsü 

ILKICI: At çobanı 

IMIRGI: Taze, körpe 

IMRAĞ: (Imrak, Đmre, Emre) Aşık, şayeste, geçkin 

INAÇ: Yar, canan 

INAK: 1- Han ve Kağanlara yakın olan kişi “Hasbey” 2- Gamsız 3- Canan, yar 

IRAZ: (Irıs, uraz) 1- Baht, talih, mutluluk 2- Cesaret, gözü pek olma 

IRGA: Talihli, şans, şanslı 

IRIM: 1- Büyü, efsun 2- Đçinden su akan toprak, arazi 

IRLAYU: Irlayan, yırlayan, akarak uzaklaşan, ırmak 

IRMAK: Akarsu 

ISIK: (Issıg-Issık) Isı, sıcaklık, hararet 

ISIYEL: birl. Isı/Yel...meltem 

ISRIK: Okşayıcı, sarıcı, ısıtıcı 

ISSIK: Isık, ısı 

ISSIZ: Soğuk, tenha, cansız, kimsesiz 

ISTIK: Sıcak, ılıman 

IŞBARA: 1- Çalışkan, hamarat 2- birl. Isı/Bora 

IŞIK: Aydınlık, nur 

IŞIL: Yarul, nur, ziya, ışık parıltısı 

IŞILTI: Işık parçası 

IŞIN: Güneş parıltısı, ışık parıltısı, yansısı 

IYIŞ: Armağan, hediye, ihsan 

i harfi ile başlayan isimler 

ĐBAR: Parfüm, koku, misk 

ĐÇ: 1- Öz, görünmeyen yan, bir nesnenin öz yapısı 2- Đçerde kalan kısım, iç kısım 

ĐÇBUYRUK: birl. Đç/Buyruk 

Saraylardaki iç hizmetle görevli kişi 

ĐÇEN: (Đçin) Đçli, duygusal 

ĐÇER: Đçeride, kapalı, mahfuz 

ĐÇERGE: (Đçergu) Đçten, samimi 

ĐÇGE: Đçeri, içerde, dahili 

ĐÇGELĐK: birl. Đç/Gelik ..Đçten gelen, doğal davranış, samimiyet 

ĐÇGER: Đçe alan, içe bağlayan, tabi kılan 

ĐÇGĐN: Đçli, içten, samimi 

ĐÇĐGEN: 1- Đç geçiren, içli 2- Sabırsız, aceleci 

ĐÇĐK: 1- Đçli, duygulu 2- Đçerde, dahilde, devlete tabi

ĐÇĐM: 1- Duygu, hassasiyet 2- Yudum, yudumluk 

ĐÇĐNGĐR: Đçli, hassas 

ĐÇĐT: Đçilecek nitelikte, içimi güzel 

ĐÇKUR: Savaş meydanı 

ĐÇLEK: Đçli, narin, hassas 

ĐÇLĐ(K): Duygulu, hassas 

ĐÇTEN: Samimi,açık, dürüst 

ĐÇTENLÜK: Samimiyet 

ĐDE: (Ede, Đdi) Ululuk, nüfuz, kudret 

ĐDEGE: Ulu, nüfuz sahibi, edici, yapıcı 

ĐDEGER: Eder, yapar 

ĐDEKLĐ: Yapıcı, edici, güçlü 

ĐDER: 1- Đzci, takipçi 2- Yapan, yapıcı, edici 

ĐDGÜ: 1- Đyi, güzel 2- Tanrısal, mübarek 

ĐDĐ: (Đdik) 1- Tanrı, rab, sahip, efendi 2- Tanrısal, Tanrıdan gelen, mübarek, kutlu 

ĐDĐKUT: birl. Đdi/Kut...Kut sahibi, Tanrıdan gelen, Tanrıya yakın, Tanrıya benzer, Tanrı tarafından 

görevlendirilmiş vb. anlamları içeren ve Uygur kağanlarının büyük çoğunluğunun kullandığı bir unvan 

ĐDUK: Đdi, Tanrısal, mübarek 

ĐGAN: Yıkan, yıkıcı, deviren 

ĐGĐT: 1- Yiğit 2- Bakıcı, eğitici 

ĐĞDĐ: (Đğdir) Yetkin, ehil, iyice 

ĐĞREK: Saf, temiz, duru, arı 

ĐĞSEN: Kayıtsız, ilgisiz 

ĐĞSĐZ: Salim, selametli 

ĐKĐNÇ: Đkinci 

ĐKĐZER: Đkizlerden her biri, benzer 

ĐKŞĐT: Yürekli, bagatur 

ĐL: 1- Doğuş, oluş, oluşum 2- Bitişme, bütünleşme, doku 3- Devlet 4- Yurt, yer, konak, memleket,diyar 

5- Halk, ahali, insan topluluğu 6- Barış, sulh 

ĐLAÇAN: birl. Đl/Açan ..Đl almış, fatih, algan 

ĐLAÇĐN: Laçin, şahin 

ĐLBAY: birl. Đl/Bay .. Vali, bakan, beylerbeyi 

ĐLBEY: birl. Đl/Bey 

Otmanlılar döneminde asker toplayıp, onların eğitim ve lojistiğini sağlayan kişilere 

verilen bir unvan 

ĐLBĐ: Büyü, sihir 

ĐLBĐLGE: birl. Đl/Bilge ( Devlet yönetiminde bulunmuş ve devlet tecrübesi olan) 

ĐLBĐLĐG: 1- Devlet bilgisi ve deneyimi 2- Devlet arşivi 

ĐLBĐLMĐŞ: birl. Đl/Bilmiş Yurtsever, yurduna bağlı 

ĐLÇĐ: Devlete hizmet eden, devletin hizmetinde olan 

ĐLÇĐN: Devlet görevlisi, devlete iş gören 

ĐLDAŞ: Yurttaş, hemşehri 

ĐLDEM: Pişman, nadim 

ĐLER: Oluşum, bitişim 

ĐLEY: Civar, etraf 

ĐLGEN: Kanıt, delil, ispat 

ĐLGERÜ: 1- Đleri, ileride 2- Doğu, doğudan 3- Bolluk, refah 

ĐLGEZDĐ: birl. Đl/Gezdi, Gezgin, seyyah 

ĐLGEZER: birl. Đl/Gezer, Gezgin 

ĐLGĐ: Bağlantı, bitişim, alaka, özen 

ĐLGĐK: Barışsever, barışçı 

ĐLGĐNÇ: Đlgi çeken, ilgi duyulan,enteresan, sıra dışı 

ĐLGĐR: Barışçı, barışsever 

ĐLGÖRMÜŞ: birl. Đl/Görmüş, Gezgin 

ĐLGÜ: Amaç, hedef 

ĐLGÜY: Nazlı, nazenin 

ĐLHAN: birl. Đl/Han...Bölge Hanı, Kağanlığa bağlı özerk han 

ĐLĐDĐ: Yarar, fayda 

ĐLĐG(ğ): 1- Ünlü, tanınmış, meşhur 2- Đlk, birinci, başlangıç, ortaya çıkış 

ĐLĐK: Đlk, birinci, önce 

ĐLĐNGĐ: Devletine bağlı, devletinin hizmetçisi 

ĐLĐŞ: Bitişik, yakın 

ĐLK: Başlangıç, doğuş, çıkış, öncelik 

ĐLKE: (Ülke) Kurucu, yapıştırıcı, oluşturucu..(Günümüz Türkçe’sinde,”prensip, düstur” anlamında) 

ĐLKĐ: ilk, ilkin, birinci 

ĐLKĐN: Birinci, öncelikli 

ĐLKUŞ: birl. Đl/Kuş Kartal türü bir avcı kuş

ĐLLĐ: Bağımsız, özgür, devleti olan 

ĐLMEN: Devletç devletine sadık 

ĐLSĐRET: birl. Đl/Siret ..Düşmanın devletini yıkıp, esir eden, devletsiz bırakan 

ĐLTEMĐŞ: birl. Đl/Demiş ..Yurtsever 

ĐLTER: Yurt koruyucusu, yurduna sahip çıkan, yurtsever, yurdunu toparlayan 

ĐLTERĐM: birl. Đl/Terim 

ĐLTERĐŞ: birl. Đl/Teriş, Yurdunu ve budunu derleyip, toparlayan, bir aya getiren ve yücelten 

ĐLTÖRE: birl. Đl/Töre, ..Devlet geleneği 

ĐLTUTMUŞ: birl. Đl/Tutmuş, Algan, fatih 

ĐLUN: 1- Ulu,yüce 2- Soylu 3- Genç, cıvan 

ĐLYIĞDI: birl. Đl/Yığdı, Algan, fatih 

ĐME: Em, çare, derman 

ĐMEÇE: Birliktelik, emek ortaklığı 

ĐMEN: 1- Emen, can, ruh 2- Kayın ağacı 

ĐMER: Hayırsever, iyilik sahibi 

ĐMGE: 1- Đyi, yararlı 2- Đz, belirti 3- Tasavvur, zihinsel sembol 

ĐMĐŞÇĐ TUNGATAR: birl. Đmişçi/Tunga/Tar..Kaplanlarla dövüşen cesur kişi 

ĐMRAG (imrağ-Đmrak): Aşık, derviş, dost 

ĐMRE (Emre-Đmrağ): 1- Ağabey,ağa 2- Beylerbeyi 3- Aşık, derviş, dost 

ĐMREN: Đmrenmekten...imrenilen, iç geçirten 

ĐNAK: 1- Kardeş, kardeş çocuğu 2- Han ve beylerin en güvenilir adamı ve yardımcısı 

ĐNAL: 1- Soylu, Kağan yada Hanların ana tarafından akraba 2- Anası Kağan yada Han soyundan olup 

babası kara budundan, halktan olan kişi 3- Avrupa’daki, kont, baron vb. unvanların Türkçe’deki karşılığı 

4- Emin ve güvenilir kişi 

ĐNALÇIK: Küçük Đnal 

T...1- Uygur kağanlığı dönemi bey ve komutanlarından 2- Haverezmler devleti bey ve 

ĐNAN: Đman, inanç 2- Kural, akide 3- Emniyet, güvenlik 

ĐNANGU: Đnanılan, güvenilen, mutemet 

ĐNANIR: Đmanlı, inançlı 

ĐNCE: Hafif, yeğni, nazik 

ĐNCESEN: Huzur ve güvenlik, sükunet 

ĐNCĐ: (Yinçi, yinçgü) 1- işve, naz,eda 2- Sessizlik, ıssızlık 3- Đstiridye türü deniz 

kabuklusundan çıkan tane, takı 

ĐNÇGÜ: Đnce, narin 

ĐNER: Đnmek...den mec. Alçak gönüllü, mütevazı 

ĐNERBAŞ: birl. Đner/Baş mec. Alçak gönüllü 

ĐNĐ: Kardeş, karındaş,kayın birader 

ĐNĐSĐ: Küçük erkek kardeşi 

ĐPAR: Parfüm, misk 

ĐPEK: (Yipek) Đpek böceğinin ipeği (Đp...kökünden) 

ĐRÇĐ: 1- Yırcı, halk ozanı 2- Đr.ik, iricik 3- Yirçi, yerci, toprak sahibi 

ĐRÇĐK: 1- Đricik 2- Er, küçük er 

ĐREN: 1- Sert, katı2- Araç, vasıta 3- Ürek, yürek 

ĐRENÇĐN: 1- Bağımsız, başına buyruk 2- Güçlü, dayanıklı 

ĐRGE: 1- Yırlama, söyleme, okuma 2- Ergin, olgun 

ĐRGĐN: (Đrge) Uygurlar ve Karluklar dönemi memuriyet unvanlarından 

ĐRĐK: Sert, katı, iri 

ĐRĐM: Müjde, iyi haber 

ĐRĐS: 1- Kurtuluş, hürriyet 2- Iras, ıraz 

Türk mitolojisindeki tanrıça adlarından “kötü ruhları kovup, tamuya gönderen tanrıça” 

ĐRKĐL: 1- Ululuk, heybet, cesaret 2- Aksakal,kam, baksı 

ĐRKĐN: Olgun, bilge, ulu 

ĐRKĐT: Ürküt, ürkütücü, heybetli 

ĐRKLĐ: 1- Güçlü, muktedir 2- Yüksek dereceli memur 

ĐRNEK: (Emek) Serçe parmak 

ĐRŞĐ: Peri, peri kızı 

ĐRTEGÜN: birl. Erte/Gün Sabah 

ĐRTEM: 1- Erdem, fazilet 2- Marifet, hüner 

ĐRTĐŞ: Hüner, hünerlilik 

ĐRTÜK: Değer, kıymet 

ĐSEN: 1- Esen, yel, rüzgar 2- Doğa, tabiat 3- Açık, net, sahih 

ĐSTEK: Đsteyiş, arzu 

ĐSTEM: Đrade, dileme erki 

ĐSTEMĐ: Đstem, irade, dileme ve buyurma erki 

ĐŞBARA: (iş, devinme, davranma) Bara /Var, varlık) birl. Đş/Bara 

ĐŞÇEN: Đşgüzar, hamarat 

ĐŞGÜN: (Đçgün) Kızıl yapraklı bir yayla çiçeği

ĐŞĐM: (Đçim) Đçtenlik, samimiyet 

ĐŞĐTGEN: Đşitici, dinleyici,öğüt dinleyen 

ĐŞLEK: 1- Đdmanlı, eğitimli 2- Đşgüzar, çalışkan 

ĐTBARAK: birl. Đt/Barak (Barık, baraka) 

Türk mitolojisinde adı geçen köpek 

ĐTGÜÇĐ: Đteleyen, itici, yapıcı, destekçi 

ĐTĐK: Yetik, yetkin, uzman 

ĐTĐMGEN: Đteleyen, itici, destekçi 

ĐTMAÇ: Alet, edevat, takım 

ĐTMĐŞ: (Etmiş) Yapıcı, uzman, uzmanlaşmış 

ĐVECEN: Aceleci, telaşlı 

ĐVGĐN: (Evgin) Ateşli, sabırsız, telaşlı 

ĐYBA: Utangaç 

ĐYE: Güç, kudret, erklik, sahip olma 

ĐYEUZA: birl. Đye/Uza, Güçlü, egemen ve uzman 

ĐYĐ: Đyi, yararlı ve uğurlu 

ĐYĐK: 1- Đyi, uğurlu 2- Heves 

ĐYĐM: 1- Güzellik,hüsn-i niyet 2- Dost, canan, yaren 

ĐYĐMSER: Olayları iyi gözle gören ve yorumlayan 

ĐYNEM: Dost, ahbap, yaren, canan 

ĐZ: Basma, ezme, sıkıştırma, kesmek, yarmak...bildiren kökten; yarık, yara, kalıntı, belirti 

ĐZGĐ: (ĐZGÜ) 1- Đyi,kutlu 2- Akıllı, zeki 3- Adil, adaletli 

K harfi ile başlayan isimler 

KAAN:(Kagan) Kagan sözcüğünün Moğol ağzındaki söylenişi 

KABA: Büyük, iri, şişkin 

KABAK: 1- Kapalı, kabuklu 2- Kabarık 

KABAL: Kapalı, zindan, mahpus 

KABAMIŞ: Kapalı, güçlü, mahfuz 

KABAN: 1- Kapan, kapıcı 2- Kabarık, asi, isyankar 3- Dik yokuş 

KABAR: 1- Kabarık, asi, kabadayı 2- Kapan 

KABARTU: Şişik, kabarık, kabarcık 

KABIŞ: Kavuş, kavuşma, birleşme, toplanma 

KACIR: Kaçır, kaçırıcı, korkutucu, ürkütücü 

KAÇ: (Kaçı, kaş) Kaçan, koşan 

KAÇAĞLI: Kaçaklı, kaçıcı, koşucu 

KAÇAN: 1- koşan, kaçan 2- Vakit, saat, vade 

KAÇGAR: (Koçgar,kaşgar) 1- Koç gibi, koç yiğit 2- koç başı 

KAÇIR: Kaçıran, kaçırtıcı 

KAÇIRA: (Kaçır) 1- Kaçıran, ürküten 2- Çalışkan, aktif 

KAÇMAS: 1- Kaçmaz, ürkmez, korkmaz 2- Evcil, munis 

KAÇUT: 1- Savaş, dövüş 2- Kısa mızrak, kargı 

KADAGAN: Buyruk, ser, emir, komut 

KADAK: (Katak,Katık) 1- Katı, sert 2- Mıh, çivi 3- Armağan, hediye 

KADAŞ: Arkadaş, yaren, yakın 

KADIR: (Katır) mec. Güçlü, dayanıklı, metin, inatçı 

KADIRCA: Katır gibi 

KAGI : (KAKI) Öfke, şiddet 

KAĞAN: Đmparator, hanların hanı 

KAĞANLI(G) : Đmparatorluk, imparatorluğa mensup olma 

KAĞBA: Koruyucu, muhafız 

KAKIĞAN: Öfkeli, gözü kara 

KAKINÇ: 1- Kılıç ve kargı hamlesi 2- Đhtar, ikaz 3- Hiddet, öfke 

KAKIZ: Gözü pek, hiddetli 

KAKŞA: Seri, aceleci, hızlı 

KAKUMAKLU: Gazaplı,şiddetli 

KAL: Ulu, saygıdeğer, hatırı sayılır 

KALABA: 1- Ulu, saygıdeğer 2- Sayıca çok, kalabalık, bolluk 

KALAKLI: Ulu, yüksekte 

KALANÇA: Bakiye, arta kalan, artık 

KALÇAV: Şakacı, nüktedan 

KALDUN: Kalan, artan, bakiye

KALGAN: (Kalkan) Ok, kargı, kılıç gibi savaş aletlerine karşı koruma sağlayan siperlik 

KALGAY: Veliaht, şehzade 

KALIN: 1- Sert, dayanıklı 2- Mal, servet, varlık 3- Çeyiz 4- Yararlılık, fayda 

KALINGU: (Kalın) Kalıng, güçlü, dayanıklı 

KALISIZ: Şüphesiz, kararlı 

KALMUK: Güç gösterisi, güçlülük, kabadayılık 

KAM: Şamanist gelenekte, ulu kişi (Hekimlik, filozofluk, büyücülük, duacılık dahil olmak üzere, oba ya da 

oymakların, her türlü sorunuyla ilgilenen kişi) 

KAMALAG: Sedir ağacı 

KAMAN: 1- Kuman, kumanlı 2- Gözü kara, cesur, aman vermeyen 

KAMAŞIG: Melez, karışmış 

KAMAZ: Sarsıcı, sallayıcı,ürkütücü 

KAMÇI: Kırbaç 

KAMDU: Para yerine geçen eşya, emanet 

KAMŞAT: Şaşırtıcı, ürkütücü 

KAMU(Ğ): 1- Bütün, tam, hep 2- Halk, ahali 3- Destek, dayanışma 

KAN: 1- Soy, sop, kaynak, can, canlılık, soyluluk 2- Damarlardaki sıvı 3- Kağan, han 

KANAT: 1- Tüy, telek 2- Taraf, yön, cenah 

KANCI: 1- Kan güden soylu 2- Kanıcı, kanmış, inanıcı 

KANDI: Đnançlı, kanık 

KANDUK: (Kanduk) Kandı, kanık 

KANDUKYURT: birl. Kanduk/Yurt Gurbet 

KANG: (Kang, kan) Kan, soy, ata 

KANGSIK: 1- Kardeş gibi..kardeş yakınlığında 2- Üvey kardeş 

KAYNAK: (Kanak) mec. Soylu 

KANIĞ: 1- Kanmış, kanık 2- Sevinç, neşe 

KANIK: 1- Kanma, inanma, kabul, ermek 2- Sevinç, neşe 

KANIŞ: Kandırış, cilve, işve 

KANITGAN: Şevk veren, kan kaynatan 

KANK: 1- Kan, soy 2- Ata, baba 

KANKLI: Soylu, soyu sopu belli, kanlı 

KANLI: Soylu 

KANTIK: 1- Kandırıcı, işveli 2- Uzakta, gurbette olan 

KANYUMAZ: birl. Kan/Yumaz (Yumak, yıkamak...dan) 

KAPALAN: Kaplan 

KAPAR: 1- Akıl, can, ruh 2- Kalkan, zırh 3- Kapan, tuzak 

KAPGAN: 1- Kanlı, soylu 2- Kalkan, zırh 3- Algan, fatih 4- Kaplan 5- Kapan, tuzak 

KAPGIŞAY: Saf, sade, halis 

KAPKIR: Hassas, imtizaçlı 

KAPLAN: Kapan, kedigillerden bir yırtıcı hayvan 

KAPURTU: Kabartı, kabarık, kabadayı 

KAR: Kar tanesi 

KARA: Siyah renk, ak’ın karşıtı Ancak...Bu sözcükte de Türkçe ad ve sıfatlar arasında özel bir yere 

sahiptir. Çünkü birçok mecaz anlamı içinde barındırması ilgi çekicidir. Birçok birleşik adın, başında ya da 

sonunda kullanılabildiğinden, çeşitli anlam değişiklikleri de ortaya çıkabilmektedir. Bu yüzden, içerdiği 

tüm anlamları açıklamakta yarar vardır. Bu durum,ayrıca Türklerin, sosyal yaşamlarında, renklere ne 

derece önem verip, ne derece zengin anlamlarla bezediğinin de önemli ipuçlarını verecektir. Örneğin: 

Ak:Temizlik, güzellik, soyluluk, merkez. Gök(mavi): Kutsallık, özgürlük, Kızıl(kırmızı): Dikkat, 

özen,tedbir, değişiklik, devrim, şiddet. Yeşil: Doğum, tazelik, huzur, sükun anlamlarını içinde 

barındırmaktadır. Renklerle yönler de anlatılabilir. Ak: güney, Kızıl: Doğu, Sarı: Batı, Kara: Kuzey 

yönlerini anlatır. Kara’nın öteki anlamlarına gelince: 

1- Güç, şiddet 

2- Olağanüstülük, harikuladelik 

3- Ululuk, büyüklük, ulaşılmazlık 

4- Cesaret, atılganlık, yiğitlik 

5- Yas, keder, üzüntü, ölüm 

6- Fakirlik, sıradanlık, (soylu olmamak) 

7- Kötülük, bela, uğursuzluk 

8- Esmer ten, yanık ten 

9- Aşırı soğuk, kış 

KARAALMAZ: birl. Kara/Almaz..Namuslu 

KARABAŞ: birl. Kara/Baş 1- Evlatlık 2- Kul, köle 

KARABATAK: birl. Kara/Batak...Bir deniz kuşu 

KARACA: 1- Karaya çalan, esmer 2- Gözü kara, cesur, şiddetli 3- Bir ceylan türü 

4- Halktan soylu olmayan 

KARACIK: 1- Esmer, kar tenli 2- Gözbebeği 

KARAÇIL: Kumral, karaya çalan

KARAGA: Karga, kuzgun 

KARAĞLI: 1- Yaslı, matemli 2- Bakışları etkileyici 

KARAHAN: birl. Kara/Han 

1- Türk mitolojisinde “Tanrılar Tanrısı” 2-Devletlerinde, soylu 

olmayıp, kara budundan (halktan) biri olarak devlet kuran kişilerin takındığı unvanlardan 

KARAK: 1- Kara/Ak 2- Gözbebeği 3- Bakış, nazar 

KARAKÇI: 1- Gözlemci, bakıcı 2- Karakeçi 

KARAKIRK: birl. Kara/Kırk (..Kırk sayısı da, üç ve dokuz gibi, Türklerin uğurlu sayılarındandır.) 

KARAKITAY: birl. Kara/Kıtay (Çinliye benzeyen, Çinlilerle kanı karışıp, melez olmuş) 

KARAKOL: birl. 1- Kara el 2- Gözetleme yeri, gözetim alanı 

KARAKUŞ: birl. Kara/Kuş (Mizan Yıldızı) 

KARAKÜNE: Kara gün 

KARAL: Vade, müddet 

KARAMIŞ: Bakmış, görmüş, açık göz 

KARAMAN: 1- Kara tenli 2- Yiğit, gözü kara 

KARANÇI: Bakıcı, gözlemci 

KARAOTAĞ: birl. Kara/Otağ 

Eski dönem, toy ve şölenlerde, çocuğu olmayan beylerin oturduğu kısım, tribün (...oğlu olanlar,Ak otağa, 

kızı olanlar kızıl otağa, konuk edilirlerdi.) 

KARAOZAN: birl. Kara/ozan (halk ozanı) 

KARASAGU: ağıt, mersiye 

KARASÜYÜK: birl. Kara/Süyük (kemik) (avam, halktan) 

KARAŞAMAN: birl. Kara/Şaman 

T...Şamanist gelenekte, kötü ruhlarla uğraşan şamanlar 

KARAŞIN: Esmer, karaya çalan 

KARAUL: Bakış, gözlem yeri (Karakol sözcüğü buradan gelir) 

KARAÜREK: birl. Kara/Yürek Cesur, korkusuz 

KARAV: Bakış, nazar, bakan 

KARAVUL: (Karaul) 1- Gözcü, keşif kolu 2- Muhafız 

KARAY: yardımcı, yararlı, yardımsever 

KARAYIŞ: bakış, bakan 

KARAYĐR: birl. Kara/Yer (kara toprak) 

KARÇAK: 1- Pençe 2- Büst, yarım heykel 

KARÇIGA: Bir şahin türü 

KARDAŞ: Kardeş, kardeş yakınlığı 

KARGI: Mızrak 

KARGIN: Meşbu 

KARGUY: 1- Bir atmaca türü 2- Gözetleme kulesi, dağ başlarına yapılan yüksek yapı 

KARIK: Karışık, melez 

KARIKSIZ: Saf, temiz, karışık olmayan 

KARIMIŞ: karışık, karışmış 

KARINÇIK: Bakış, nazar, göz kaçamağı 

KARINDAŞ: 1- Kardeş, kardeşlik 2- Kız kardeş, bacı (Kazak ve Kırgızlarda) 

KARLIGAN: karlar eriyince açan bir dağ çiçeği 

KARLIK: Karlı arazi, karlı dağ 

KARLU: Karlı, kar almış 

KARLUGAÇ: Kar çiçeği 

KARMAS: Karıştırmaz (Soyunu, neslini) 

KARŞI: Karşıt, zıt 

KARŞIT: Karşı 

Türk mitolojisinde, Ülgen’in yedi oğlundan biri ve Temizlik Tanrısı 

KARTAL: Đri kanatlı avcı kuş (Karatal) 

KARUÇ: 1- Karış, karışık 2- Kara uç 

KARYAĞDI: birl. Kar/Yağdı (...Doğumu, kar yağdığı sırada olan) 

KASAR: 1- Keser 2- kasıntı, afili 3- Fırtına 

KASMIŞ: Afili, fiyakalı, kasıntı 

KAŞ: Kaş, korkusuzluk, cesaret 

KAŞGAR: Cesur, üstün vasıflı 

KAŞKA: 1- Yiğitlik, mertlik 2- Üstün vasıflılık 3- Dayanıklılık, metanet 

KAŞUK: Dayanıklı, metin 

KATAK: Katı, sert 

KATAN: 1- Sert, katı 2- Saplayan, (Kargı, ok) 3- Ekleyen, artıran 

KATGI (katkı): 1- Katı, sert, haşin 2- Yarar, yararlılık 3- Neşe, şenlik 

KATGIÇ: Katı, sert, dayanıklı, haşin 

KATI: sert, dayanıklı, haşin, güvenli, adamakıllı, etraf 

KATLICAK: Katıca,sertçe,şiddetli 

KATIGU: Çalışkan, gayretli, azimli

KATIĞDI: Çok katı, şiddetli, kuvvetli 

KATIK: 1- Katı, sert, güçlük, şiddet 2- Katılan, katılım 3- Ekmek, yemek 

KATILGAN: Dayanıklı, metin, sert 

KATILIK: Güçlük, sertlik, dayanıklılık, haşinlik 

KATIRAK: Katıca, haşince 

KATIYEL: birl. Katı/Yel (Kuru rüzgar) 

KATIZ: 1- Ağaç kabuğu 2- Tarçın 

KATLAV: Zırh, siper 

KATLIG: Katılık, sertlik 

KATMIŞ: 1- Saplamış 2- Katılaşmış 3- Eklemiş 

KATUN: (Hatun) Đmparatoriçe, Kağan eşlerine verilen bir unvan. (Kadın sözcüğü buradan gelir) 

KAVAN: Kovucu, defedici 

KAVÇIN: Konuk, kısa süreli misafir 

KAVŞIT: 1- Kavuşma, vuslat, kavuşulan yer 

KAVURT: 1- Kurt 2- Haşmet, ihtişam 3- Dayanıklılık, kalıcılık 

KAVUŞ: 1- Menzil, kavuşulacak yer 2- Buluşma, buluşma yeri 

KAY: 1- Tipi, kar fırtınası 2- Masal, hikaye 

KAYA: Taş bloğu mec. 1- Sertlik, sağlamlık, yıkılmazlık, dayanıklılık 2- Đhsan, inayet 

KAYAK: Kayık, sandal 

KAYALAK: 1- Kayık, sandal 2- kaya, kayalık 

KAYAN: 1- Çığ, çığ kümesi 2- Sel, sel suyu 

KAYAR: 1- Sel, sel suyu 2- Gurur, onur 

KAYAŞ: Hısım, akraba, kavim kardeş 

KAYÇI: Masalcı, destancı 

KAYDU: 1- Katı, sert, şiddetli 2- Kaygı, hüzün 3- Sel, sel suyu 

KAYGAÇ: Kayık, sandal 

KAYGAŞ: Mucize, olağanüstülük 

KAYGIN: 1- Üzgün, kaygılı 2- Đsyankar, isyan halinde 

KAYGU: Kaygı, endişe, titizlik 

KAYGULU: Kaygılı, mahzun 

KAYGUN: Mahzun, üzgün, müteessir 

KAYGUSUZ: Vurdumduymaz, gailesiz, umursamaz 

KAYI: 1- Sel 2- Kar fırtınası 3- Muhkem, iyi korunan 

KAYIR: 1- Kayırma, hamilik, destek 2- Heybet, gösteriş 3- Azim, kararlılık 

KAYIRGAŞ: 1- Deste, demet 2- Kayırıcı, koruyucu 

KAYIRMIŞ: Kayıran, kayırıcı, destekçi 

KAYIRŞI: 1- Đçli, merhametli 2- Karşı, muhalif, hizip 

KAYITGAN: Dik başlı, boyun eğmeyen 

KAYITMAS: Adil, adaletli 

KAYMAS: Adaletli, düzenli 

KAYNAK: Pınar, göze 

KAYNAR: 1- Pınar, göze 2- Ateşli, kızgın 

KAYNARCA: 1- Kaynak, pınar, menbaa 2- Ilıca, banyo 

KAYRA: Yardım, inayet 

KAYRAL: Yardım, destek 

KAYRALDIĞ: 1- Destekli, torpilli 2- Eli açık, cömert 

KAYRIM: Arka, destek, inayet 

KAYRU: Geri, arka, destek 

KAYTAG: Aldatıcı, adaletsiz, hilebaz 

KAYTBAY: Adil, adaletli, hakkaniyetli 

KAYTMAZ: Adil 

KAYTUN: Yardımsever 

KAYURTAR: Kurtarıcı, yardımsever 

KAZAK: 1- merkezden uzak kalan 2- Otoriteye bağlı olmayan,başına buyruk 3- Gezgin 

KAZAN: 1- Kazanç, kazanım, birikim, artı değer, bolluk 2- Kızan, kızgın 

KAZANCUK: 1- Kazanç, kar, getiri 2- Yemek kazanı, tencere 

KAZANÇ: Gelir, kar, artı değer, getiri 

KAZGAN: Kazan, kazanç 

KAZILIK: 1- Kazık 2- Kazma aleti 3- Kızgın, celalli 

KAZIRGAN: Şamanist gelenekte, kötü ruhların, doğruluğa gelmesi için,geçici bir süre için kaldığı ateş 

çukuru. Bir nevi cehennem 

KAZU: Nimet, kazanç 

KAZUK: (Kozu, Kazık) 1- Kazma 2- Kazık, sırık 

KEBEK: Kabuk, ağaç kabuğu 

KEBENÇ: Đtimat, güven, hoşnutluk 

KEBENÇÜ: Hoşnut, bahtiyar 

KEÇĐG: 1- Geçit, köprü 2- Mutlu, sevinçli

KEÇĐKLĐĞ: Mutlu, sevinçli 

KEÇĐR: Bağışlayıcı, affedici 

KEÇÜRGEN: Bağışlayıcı, affedici 

KEDĐMLĐG: 1- Zırh, demir ağ 2- Giyimlik, giysi 

KEKMEN: Olgun, ergin, ermiş 

KELEŞ: Alımlı, yakışıklı, cıvan 

KELEZTĐ: Hayal, serap 

KELGĐN: Gelgin, suyu kabaran ırmak 

KELĐŞTÜ: Olgunluk, gelişim, suhulet 

KELTEÇĐ: Gelici, gelecek olan, halef 

KEMEÇ: Asker, askeri görevli 

KENÇEK: (Gençık, Genç) 

KENÇLĐYÜ: Oğuz beylerinin, özellikle güz kurultayların dan sonraki toy ve şölenlerde, kendi mallarını 

yağmalatıp, halka dağıtılması için kurdukları büyük sofra. Yağma sofrası 

KENDÜZ: Nefs, can, ruh 

KENEŞ: Đstişare, müşavere 

LENGEŞ: Keneş 

KENGEŞLÜ: Danışık, anlaşık, dayanışmalı 

KENDĐL: Gönül, gönüllü, temiz yürekli 

KENĐ: (Kuni) Adaletli, adil, dengeli 

KEPKE: Örnek, numune 

KEPTĐK: 1- Latif, şakacı 2- Eşit, müsavi 

KERAMUN: Karaman, esmer tenli 

KERAYET: Sahil, kıyı, plaj 

KEREGÜ: Ev, çadır, barınak 

KEREKLĐ: Gerekli, elzem, ihtiyaç 

KEREKTÜ: Đhtiyaç, lüzum, zaruret 

KEREKÜLÜG: Çadırlı, göçebe 

KERELTĐ: Tanıklık, şehadet 

KEREN: Ulu, kebir, kadir 

KEREŞ: Kiriş, yay kirişi 

KERĐ: 1- Eski, kadim, geride kalan 2- Germekten, gerilmiş, gergin 

KERĐNÇSĐZ: Eşsiz,emsalsiz 

KERKĐ: Balta, nacak 

KERKĐT: Nacak 

KERTÜK: (Kertik) 1- Ağaca bıçakla çizilen çizgi 2- yapay, suni 

KESEN: 1- keskin, kesici 2- Bölüm, ara 

KESĐ: Keskin, kesen, kesici, sert 

KESĐK: Kesi, keskin 

KESKĐN: 1- Sert mizaçlı, asabi 2- Uç, ekstrem 3- Kesici 

KEŞĐKÇE: 1- Muhafız, koruyucu 2- Defa, sıra, adet 

KEŞĐKÇĐ: 1- Israrlı 2- Nöbetçi 

KET: 1- Darbe 2- Yılmaz, azimli, kararlı 

KETÇĐK: Darbecik 

KETE: Ulu, büyük 

KEYĐK: Baht, mutluluk 

KEZEGEN: Gezgin, çapkın 

KEZGEN: Gezgin, çapkın 

KEZGĐÇ: Gezgin 

KEZĐK: Cesaret, atılganlık, cüret 

KEZĐR: (Kizir, keser) Cesur, cüretkar 

KIBI: Keşif, buluş 

KICIR: Öç duygusu, intikam 

KICURGAN: Gösterişli, mağrur 

KIDIK: Gedik, güdük 

KIĞILCIM: Kıvılcım, şerare 

KIĞITDUK: Davet, ikram 

KILAĞI: Kılıç ve bıçakların bilendikten sonra ağız kısmında meydana gelen çizgi 

KILAĞUZ: Kılavuz, rehber 

KILAVUN: Düğün hediyesi 

KILDI: 1- Yaratıcı, yapıcı 2- Etken, amil 

KILGI: 1- Đstem, irade 2- Yaratılmış, kılınmış 

KILICI:Yaratıcı, yapıcı, halik, kadim 

KILIÇ: (Kıl-Uç) Silah 

KILIG: 1- yaradılış, huy, karakter 2- Beceri, iş, yapıcılık 

KILIGLI: 1- Đyi huylu, ahlaklı, görgülü 2- Becerikli, çalışkan, işgüzar 

KILIN: 1- Huy, yaradılış 2- Naz, işve

KILINÇ:Kılınış, huy, karakter 

KILIVAN: Hediye, bahşiş, ödül 

KILUÇ: Kılıç 

KIMAÇA: Engel, mania 

KIMAR: Komar, homar, yakışıklı, cezb edici 

KIMIRTU: Kıpırdanış, devinim, jest 

KIMIZ: Ekşi, mayhoş anlamına gelen ve kısrak sütünden yapılan bir içki 

KIMNA: Sürekli, daima, her zaman 

KIN: 1- Silah muhafazası 2- Gayret, çalışma 3- Suç, cürüm, ayıp 

KINAGU: 1- Ceza, cezalandırma 2- Çalışma, aktivite 

KINAY: Aktif, çalışkan 

KINCAL: Đnce, narin, zayıf 

KINÇAK: Bıçak kılıfı 

KINGAL: Đnce, narin 

KINGIR: Metin, dayanıklı, sebatkar 

KINIK: 1- Gayret, gayretli, çalışkan 2- Muhterem, şerefli, hakim 

KIP: Baht, talih 

KIPÇAK: 1- Merkezde kaçmış, uzaklaşmış ve bir otoriteye bağlı bulunmayan 2- Çayırlık, geniş 

toprak,sahipsiz boş ve geniş arazi 3- Ağaç kovuğu 4- Bahtı açık, talihli 

KIR: 1- Kırmak...dan Kırış, kesiş, kırma, yarma eylemleri 2- Ak’a yakın kirli beyaz renk 3- mec. Olgunluk, 

tecrübe 

KIRAÇ: 1- Kırlaşmış, kıra çalan, kır gibi 2- Kırıcı, kırık, yarık 3- Verimsiz toprak, yaşlı toprak 

KIRAN: 1- Bozgun yapan, düşmanı yok eden 2- Dağ yamacı 3- Yön, kenar, kıyı 

KIRAY: 1- Genç, delikanlı 2- Kıran, kan dökücü, vurguncu 

KIRCA: Kıra çalan, ,kırlaşmış mec. Olgun, bilge 

KIRCI: 1- Kırıcı, sert mizaçlı 2- Kenar, uç, sahil 

KIRGI: 1- Kırım 2- Bir atmaca türü 

KIRGIL: Kırık, üzgün, kırgın 

KIRGIN: 1- Gönül kırgınlığı 2- Bozgun 

KIRGIZ: 1- Kırgıncı, bozguncu, geçimsiz 2- Kırk/Uz 3- Numune, örnek 

KIRICI: 1- Kıran, bölen, yaran mec. Sert mizaçlı, gönül kırıcı 2- Kenar, sahil 

KIRIK: Kırılmış, bölünmüş 

KIRIM: 1- Kırış, bozgun, katliam 2- Kırgınlık, küskünlük 3- Uç nokta, kenar 

KIRIY: Sahil, kenar 

KIRKIN: Bahşiş, hediye 

KIRKLI: Eski, Şamanist gelenekten, bazı değişiklikler yada dinsel motiflerin de eklenmesiyle, 

bugünlere kadar gelen bir inanca göre; gerçek anlamı “kırk ünlü ata ruhunun koruması altındaki kişi” 

KIRMAN: Kırma yeri, Kırman, harman 

KISIG: 1- Hapis, dar yer 2- Kısıtlı, bağımlı 

KISIGLU: Hapis, mahpus, kıstırılmış 

KISRIK: Utangaç, mahçup 

KISTAVUL: Acele, aceleci, telaşlı 

KIŞIL: Kışlık, kış için ayrılmış 

KIŞLAK: Kışın kalınan yer, ez, kışlık ev 

KITAY: 1- Çinliye benzeyen , Çinliye karışmış 2- Kutay 

KIVANÇ: Gurur, kıvanma, sevinme, öğünme, mutlu olma, kendine güvenerek ve öğünerek 

sevinme hali 

KIVAM: Olgunluk,yeterlilik 

KIVANDUK: Kıvançlı, mutlu 

KIVIK: Ara, fasıla 

KIVILCIM: Ateş parçası, şerare 

KIVLIK: Kıvanç ve mutluluk nedeni 

KIVRAK: 1- Kıvançlı 2- Hareketli, dayanıklı 

KIVRIM: Hare, iltiva 

KIYAK: 1- gaddar, acımasız 2- Kayak, kaydıraç 3- Çekicilik, cazibe 

KIYAL: Đmge 

KIYAN: 1- Dağdan hızla akan sel suyu 2- Gaddar, acımasız, kıyıcı 

KIYAT: Çekici, cazibeli 

KIYGA: Zeki, çok akıllı 

KIYGI: Zeka, deha 

KIYIK: 1- Zeka, dahi 2- Çekici 3- Kaçak, kapçak 

KIYIKSIZ: Kaçmaz, sözünden dönmez, düz 

KIYIN: 1- Akit, sözleşme, anlaşma 2- Güç, kudret, otorite 

KIYIŞKAN: 1- Sözünün eri, sözünde duran 2- Cesur, gözü pek 

KIYMAÇ: Gamze 

KIYNAK: 1- Ünlü, meşhur 2- pençe, kartal pençesi 

KIYUK: 1- Mutluluk 2- Geyik

KIZARIK: 1- Kızıl, kızıllaşmış 2- kızgın 

KIZGAN: Kızgın, kızışmış 

KIZGIN: Kızıllaşmış, asabi 

KIZI: Şiddet, asabiyet, kızama, kızgınlık 

KIZIK: 1- Kızgın, asabi 2- Kısık, hapis 

KIZIL: 1- Kırmızı, al 2- Altın 3- Kızmış, kızarmış, kızgın 

KIZILALMA: birl. Kızıl/Elma 

Olgun, kızarık elma anlamı, bir sembol ve imgedir. Ülkü’yü motivasyonu içerir. Bazen, 

fethedilmesi gereken illeri ifade eder, çoğu kez ise bütün Türklerin, tek bayrak altında toplandığı devletin, 

“Birleşik Türk devletleri”nin imgesi 

KIZILGU: Kızarmış, kızgın 

T... Kırgızların, Mürdi oymağı, dip dedelerinden. 

KIZILHAN: birl. Kızıl/Han 

Şamanist gelenekte Tanrı sıfatlarından 

KIZILOTAĞ: birl. Kızıl/Otağ 

Kağan ya da Han’ların verdikleri, toy ve şölenlerde, kız çocuk sahiplerinin oturduğu, şeref tribünü 

KIZIMTAY: birl. Kızım/Tay (Kızmaktan kızgınlık) Tay 

KIZIRAK: (kızarık, kızrak) Nadir, ender rastlanan 

KĐÇĐ: 1- Kişi, adam, insan 2- Küçük, minyon 3- Geçmiş, geçik, eski 4- Keçi 

KĐÇĐCĐK: 1- Kişicik, insancık 2- Küçük, minyon 

KĐÇĐK: 1- Küçük, minyon, Geçik, geçmiş 

KĐÇĐN: Zincir 

KĐÇKĐ: 1- Eski, kadim 2- Kişi, insan 

KĐÇKĐNE: (Giçgine) Geçkin, geçmiş kadim 

KĐDGÜ: Giyim, giysi, elbise 

KĐLÜKEN: Gülen, güleç, güleryüzlü, mütebessim 

KĐNDĐK: Orta, odak, merkez 

KĐNEŞ: Şura, meşveret, kongre 

KĐRĐŞ: Sinirden ve bağırsaktan yapılan sicim. Ok yayı olarak da kullanılır. 

KĐRTĐ: Doğruluk, gerçekçilik 

KĐŞĐLĐK: Karakter, şahsiyet, insan olma özelliği 

KĐŞKEN: (Kiçgen) 1- Küçük, minyon 2- Geçen, geçmiş 

KĐÇKENTAY: birl. Kiçken/Tay ...minyon, minik 

KĐYE: Kut, talih, ululuk 

KĐYELĐ: Mübarek, saygıdeğer, ulu 

KĐZEK: 1- Kesik 2- Nöbet 3- Seyran, gezinti 

KĐZĐR: 1- Keser, kesici 2- Gever, gezgin 3- Atılgan, cesur 

KOBRAT: (Kubrat) Derlemek, toparlamak, örgütlemek 

KOBU: (Kovu) Buket, demet 

KOBURCUK: Kabarcık, kabarık, kabadayı 

KOCA: 1- Ulu, saygıdeğer, hürmete layık 2- Bilgili, tecrübeli, görüp geçirmiş 3- Gösterişli, azametli 4- 

Mert, düz, koç gibi 

KOCABAŞ: birl. Koca/Baş ...Koruyucu, muhafız 

KOCAMAN: 1- Akıllı, bilge 2- Đriyarı, cüsseli, heybetli 

KOÇ: Erkek koyun mec. Düz, mert, yüz yüze dövüşen, hilesiz, yiğit, dayanıklı, yılmaz 

KOÇA: 1- Koç gibi..2- Kibar, centilmen 

KOÇAK: Koç gibi, cesur yürekli 

KOÇAN: 1- Centilmen, kibar 2- Koşan, koşucu 

KOÇAŞ: Rehber, yol gösteren, önde giden 

KOÇGAR: (Kaçgar,kaşgar) 1- Koç başı 2- Koç gibi, koç yiğit 

KOÇĐ: Koç gibi, koç yürekli 

KOÇLUĞ:( Koçluk) Koç olacak kuzu 

KOÇO: Kibar, mert 

KOÇU: 1- Koç gibi 2- Kibar, centilmen 

KOÇUM: 1- Yiğit, mert 2- Koşum, koşma 

KOÇUN: Düz, hilesiz, temiz yürekli 

KOÇUGAR: Mert, yiğit, özü sözü bir 

KODAR: Mağrur 

KODAZ: Mağrur 

KOKLUĞ: Koku, parfüm 

KOKULUG: Koku, Parfüm 

KOKUM: Parfüm 

KOKUŞ: Dalları, ok yapımına elverişli bir ağaç türü 

KOLAN: 1- Hediye, bahşiş 2- Kollayan, koruyan 3- At, eşek,katır gibi hayvanların, eyerini 

bağlamaya yarayan kemer 

KOLBAG: Kadınların, aksesuar olarak bileklerine taktıkları, boncuklu halka 

KOLBAŞ: Askeri birlik başı, komutan, askeri koruyup kollayan kişi

KOLBAY: Askeri danışman 

KOLCUK: Kolcu, muhafız, koruyucu 

KOLÇAK: Kolcu, koruyucu, kollayıcı 

KOLÇU: Muhafız, bekçi 

KOLDAGÜÇ: Hami, koruyucu, şefkatli, merhametli, yardımsever 

KOLDAŞ: 1- Silah arkadaşı 2- Arkadaş, birbirini kollayan 

KOLGAK: Đstek, heves, talep 

KOLGAY: Veliaht, şehzade (Kırım ve Kazan hanlıkları döneminde kullanılan bir aksesuar 

KOLKA: 1- Kolgu, kol takısı 2- Refika, hanım, eş 

KOLTAG: Arka, himaye, destek 

KOLUÇ: Kolcu, kolbaşı, komutan 

KOLUNÇUĞ: Yakarış, niyaz 

KOMAN: (Kaman,kuman) 1- Yurduna yabancı sokmayan 2- Aman vermeyen 3- Kumral 

KOMAS: Komayan, bırakmayan, aman vermeyen 

KOMUK: 1- Kabuk, ağaç kabuğu 2- Hazine, define 

KOMUR: Cesur, gözüpek 

KON: 1- Yurt, vatan 2- Konak, yerleşim, mekan 

KONAÇ: Aşiyan 

KONAG: 1- Konuk, misafir 2- Konuk ağırlanan ev 

KONALGA: 1- Konuk yeri, baş köşe 2- Menzil, konulacak, varılacak yer 

KONAT: 1- Cana yakın, munis, sokulgan 2- konuk ağırlayıcı, konuksever 

3- Birlikte göç eden oba birliği 

KONCA: 1- Armağan, bahşiş 2, Gül 

KONÇUK: 1-Aşina, tanıdık 2- Konuk 

KONÇUY: Kağan kızı, prenses, soylu kız 

KONDU: Yerleşik, yerli 

KONDUR: Konuksever, cömert 

KONGAR: 1- Koyu kırmızı renkteki at 2- Kızıla yakın renk tonu 

KONIK: Can, ruh, yaşam 

KONŞUK: 1- Konşu, komşu 2- Yerleşim yeri 3- konuşma, laf 

KONUK: 1- Misafir 2- Can, ruh 3- Varılacak yer, menzil 

KONUL: 1-Kerevetlerin altındaki, yük konan boşluk, yüklük 

KONULGA: 1- Konuk yeri, baş köşe 2- Konuğa verilen yemek, değerli yemek 

KONUR: 1- Yakışıklı, civan 2- Gururlu, onurlu, mağrur 3- Kara ve kızıl karışımı renk, 

at rengi, doru at 

KONUŞ: 1- Yerleşim, karargah 2- Menzil, varılacak yer 

KOPAN: 1- Galip, utkan 2- Ulu, yüksek 

KOPTURU: Saygı duruşu, tören duruşu 

KOPU: Kop, çok, çokluk 

KOPUN: Çoklu, bereket, bütünlük 

KOPUZ: Saz, bağlama (Kop_Uz) 

KOR: 1- Öz, maya, asıl 2- Ateş parçası, ateş 

KORBA: Filiz 

KORCU: Korucu 

KORGAN: Korunan yer, kale, kurgan 

KORGAVUŞ: Savunucu, müdafi 

KORIÇI: Korucu, koruyucu, bekçi, yasak bölgeleri bekleyen ve koruyan kişi 

KORIG: 1- Koru, ağaçlık, yeşil bölge 2- korunan, yasak bölge 

KORKMAZ: Korkusuz, cesur 

KORKUNÇ: Korkutucu, ürkütücü 

KORKUT: 1- Heybetli, korkutucu, korku salan 

KORUĞ: 1- koru, koruluk, ağaçlıklı bölge 2- Koruma bölgesi 3- Yasak bölge, askeri bölge 

KORUKÇU: Koruyucu, korucu, muhafız 

KOŞ: 1- Koç 2- Dizi, sıra, dize 

KOŞAK: 1- Koşulan, koşturan 2- Neşide, destansı şiir 

KOŞAR: 1- Emredici, buyurucu 2- Koşucu, çalışkan, hareketli 3- Dizen, düzenleyen 

KOŞMA: Ölçülü, uyaklı söz 

KOŞUK: 1- Yan yana, birlikte, yaren, dost 2- Koşma, şiir 

KOŞUL: Hüküm, şart 

KOŞULGAN: Koşul koyan, buyurucu 

KOŞUM: 1- Koçum 2- Bağlı, yan yana 3- Atın, eyer, kulan, üzengi vb. malzemelerinin tümü 

KOŞUN: 1- Asker, savaş birliği 2- Halk, ahali 3- Dizi, dize 

KOTKU: Alçak gönüllü, mütevazı 

KOY: 1- Koyun 2- Merhamet, acıma duygusu 

KOYLU: 1- Merhametli 2- Đstikamet, yön, yönünü bilen 3- Koyunlu 

KOYU: Merhamet 

KOYULDAR: 1- Merhametli 2- Hürmetli

KOYULMUŞ: 1- Merhametli 2- Çalışkan 

KOYUNLU:Merhametli 

KOYURGA: 1- Hürmet, lütuf 2- Acıma duygusu, merhamet 

KOYURTANG: Özgürlük, Hürriyet 

KOZAN: Kozalak 

KOZALAK: Çam, selvi gibi ağaçların sert çiçeği 

KOZAN: Kazan 

KOZGAV: Kıyam, isyan, başkaldırma 

KÖPÜRGE: 1- Köprü, geçit 2- Savaş davulu 

KÖÇET: Filiz, sürgün 

KÖÇMEN: Göçmen, göçücü 

KÖDÜRGÜ: Kurban, adak 

KÖGMEN: (Gökmen) 1- Tanrısal, ilahi 2- Sayın, saygıdeğer 3- Gücünü Tanrıdan alan 

KÖĞÜZ: 1- Göksel, Tanrısal 2- Göğüs, sine 

KÖK: 1- Gök 2- Aile, soy 

KÖKDAŞ: Emsal, örnek 

KÖKEN: Göğen, gelen, 2- Köken, soy, aile 

KÖKĐM: 1- Göğüm 2- Soyum, ailem 

KÖKLÜ: 1- Tanrıdan gelen 2- Soylu 

KÖKTEM: 1- Bahar 2- Gençlik 3- Deha, akıl 

KÖL: Göl mec. Ululuk, sonsuzluk, derinlik, bilgelik 

KÖLMÜK: Halk, ahali 

KÖLÜK: Yük hayvanı 

KÖMEK: 1- Yardım, arka, destek, inayet 2- Ahali, halk 

KÖMEN: 1- Hayal, düş 2- Irk, soy 3- Cevher, damar 

KÖMEY: Gerdan, döş 

KÖMÜÇ: Hazine, define 

KÖNG: (Könk) Cariye, odalık 

KÖNGÜL: Gönül, can 

KÖNĐLĐK : Adalet, doğruluk 

KÖNKAŞ: Künkaş, kenkeş, meşveret 

KÖNÜ: Adalet, doğruluk 

KÖNÜL : Gönül , can 

KÖP: Çok, gür, çokluk, bolluk 

KÖPTÜK: 1- Bereket, bolluk 2- Kalabalık 

KÖPÜK: Kabarcık, köpürcük, çoklu, artış 

KÖREGEN : Gören, görücü 

KÖREM: 1- Körpe, taze 2- Görgülü, terbiyeli 

KÖRGEN: Gören, görücü 

KÖRGÜZ: Görgülü, centilmen, beyefendi 

KÖRKE: Ağaçtan yapılmış tabak 

KÖRKEM: 1- Görkem, ihtişam 2- Hoş, güzel, latif 

KÖRKLÜĞ: Güzel, alımlı, cemile 

KÖRPE: Taze, cıvan 

KÖRÜ: (körüg) Gözcü, haberci, casus, gözlemci 

KÖRÜM: 1-Bakış, nazar, gözlem 2- Düş, rüya 3- Zeka, fehm 

KÖRÜMÇĐ: Astronom, rasat, gözlemci, yıldızları inceleyen kişi. 

KÖRÜMDÜK: Bakıcı, nezaretçi 

KÖRÜNÇ: 1- Görgü, muaşeret 2- Bakan, nazır 

KÖSEMEN: Tas artan koç. 

KÖŞÜK: Dilek, temenni 

KÖTÜZ: Kıymetli 

KÖVENÇ: 1- Güvenç, güvence, teminat 2- Azamet, gurur 

KÖVEZ: Afi, çalım, fiyakalı. 

KÖYMEN: 1- Yanıcı, yanık 2- Hayal 

KÖYMEZ: Yanmaz, ateş almaz. 

KÖZLÜK: At kuyruğundan yapılan, göz kamaşması ve göz ağrılarının tedavisinde kullanılan bir dokuma. 

KUANÇ: Kıvanç, sevinçli gurur 

KUANÇI: Kıvanç 

KUBAL: Gürz, demir topuz. 

KUBAN: Kapan 

KUBAT: Kapalı, gizli 

KUBAY: birl. Kubi/Ay 

Yakutların eski dönem “Temizlik Tanrıçası” 

KUBĐ: (Kubil) Gökyüzü, feza, sema. Mec. Başsızlık ve sonsuzluk. 

KUCAN: Göçen, göçer 

KUCAR: Göçer, göçücü

KUÇAM: Deste, demet, bağ 

KUÇAR: Göçer, göçmen 

KUDA: Sihir, büyü 

KUDAGAÇI: Büyücü, doktor 

KUDAK: Kadak, katı, sert 

KUDEKAN: Buyruk, sert, emir, azar 

KUKUN:kıvılcım, ateş parçası 

KUKUŞ: 1- Gonca, gül 2- Şaka, latife 

KUL: Bağımlı, bağlı, köle mec. Bağlılık, sadakat 

KULA: 1- Kızıl ve karışımı renk, doru, bordo 2- Yelesi, ve kuyruğu kara, gövdesi kızıla çalan at 3-Yabani 

at 4- Gözü kara,atılgan 

KULAÇ: 1- Açıklık, mesafe 2- Đki kol arasındaki ara 

KULAGU: 1- Yaratıcı, kılıcı, hükmedici 2- Kula gibi 3- Korkusuz, gözü kara 

KULAN: 1- Galip, utkan 2- Vahşi at 3- Yaban eşeği 

KULANŞI: 1- At terbiyecisi 2- Musikişinas, müzisyen 

KULBAK: Merhametli, yardımsever 

KULDAM: Sadık kul 

KULGA: Güvercin 

KULGU: 1- Müfettiş, murakıp 2- Güvercin 

KULĐ: (kulıg) Cesur, gözü kara 

KULPU: 1- Kilit 2- kulluk, kulluk eden 

KULUGA: Güvercin 

KULUN: Tay, süt emen çağdaki at yavrusu 

KUMAÇ: Solgun, soluk 

KUMAK: 1- Yardım, kömek 2- Sevda, aşk 

KUMAN: 1- Solgun 2- Kumral, sarı ile kahverengi arası renk 3- Aman vermeyen, dirayetli 

KUMANDI: Mutlu, sevinçli 

KUMARAL: Kumral, buğday tenli 

KUMARGA: Kuşatma, muhasara 

KUMRAL: Buğday tenli 

KUL: 1- Koyun 2- Can, ruh 3- Uçurum 4- Adalet 

KUNAN: 1- Đki yaşına gelmiş kısrak 2- Adaletli, adil 

KUNAR: Bereket, bolluk 

KUNARLI: Bereketli, münbit 

KUNDUZ: Dere kenarlarında yaşayan, kürkünden börk yapılan bir hayvan 

KUNĐ: Adalet, hakkaniyet, adaletlilik 

KUNT: 1- Dayanıklı, metin 2- Sade, gösterişsiz 

KUNUK: 1- Mahzun, elemli 2- Konuk 

KUPÇI: Đnce, zarif 

KUPTAN: Niyaz, dua, yakarış 

KUR: Düzen, sıra, hiyerarşi, düzenleme 

KURAL: Düzen, düzenlilik, kaide 

KURALAY: Ceylan, ahu 

KURAR: Organizatör, düzenleyici 

KURAY: Bir çeşit bozkır bitkisi ot 

KURÇ: (kuruç) Kılıç yapımında kullanılan, iyi bir çelik türü 

KURÇAK: Heykel, yontma taş 

KURÇI: 1- Kürçü 2- Kurucu 

KURÇIK: Kurum, kuruluş, yapılanma 

KURGA: 1- Tecrübeli, bilge 2- Đnce, narin 

KURGAN: 1- Đstihkam, kale 2- Anıt, anıt mezar 

KURIDIN: Batılı, batı bölgesinden 

KURUM: Figür, dans 

KURIMLAK: Cilveli, hareketli, kıvrak 

KURIKAN: 1- Kürkan, damat 2- Hisar, kale 3- Ağaçlık bölge 

KURLAS: Düzen, işleyiş, ahenk 

KURMAN: Düzgün, düzenli, düzenleyici 

KURMUŞ: Planlı, düzenli, örgütlü 

KURT: Bağımsızlığına olan düşkünlüğü, evcilleşmeyen tek hayvan oluşu, mücadeleciliği, 

hareketliliği,gururlu ve zeki oluşu, özellikle de sosyal ve örgütçü oluşu ve daha bir çok özellikleriyle, 

Türklere benzeyen ve Türklerin de çok eskiden beri kutsayarak, sembolleştirdiği hayvan 

KURTAK: Kurulu, ayarlı 

KURTAR: Kurtarıcı 

KURTARAN: Kurtarıcı 

KURTGA: Tecrübeli, gün görmüş 

KURTUL: Haraç, vergi, cizye 

KURTULGU: 1- Vergi, haraç 2- Kurtuluş, istiklal

KURTULMUŞ: Özgür, bağımsız, azade 

KURTUN: Batılı, batıdan 

KURUĞÇIN: Kurşun 

KURUK: Koru, park, koruluk 

KURULTAY: birl. Kurul/Tay Kongre, divan, oturum 

Gerek seçim, gerekse devlet için önemli kararların alındığı seçkinler meclisi 

KURUM: 1- Kuruluş, düzen, düzenleme 2- Çalım, jest, afi 3- Kaya parçası 

KURUT:1- Kurt 2- Kale burcu 3- Kurutulup, suyu alınmış peynir topağı 

KUSKUN: Atın kuyruğundan geçirilip, eyere bağlanan kayış 

KUŞ: Kuş 

KUŞÇAK: Kuşçu, kuş eğiticisi 

KUŞÇU: Kuş eğiticisi 

KUT: 1- Uğur, talih, baht 2- Tanrısal, mübarek 3- Can, ruh, dirilik, yaşam kaynağı, yaşam gücü 4- kader, 

yazgı 5- Erk, iktidar 6- Bereket, nasip 

KUTADGU: Kutsanmış, kutlu, değerli, yararlı 

KUTALAN: birl. Kut/Alan mübarek 

KUTALDI: birl. Kut/Aldı kutlu, mübarek 

KUTALMIŞ: birl. Kut/Almış kutlu, mübarek, kutsanmış 

KUTAMIŞ: Kutsamış, değer vermiş, mübarek eylemiş. 

KUTAN: 1- Dua, yakarış, niyaz 2- Bir avcı kuş 3- Saban, pulluk 

KUTAR: Kutsar, kutsayan, kut veren 

KUTAŞ: Kutlu, mübarek 

KUTAY: birl. Kut/Ay T... 1- Ateş parçası,ateş 2- Şamanist gelenekte,” Ateş Tanrısı” 3- Đpek, ipekli kumaş 

4- Tanrıça 5-Paha biçilmez, değerli 

T... Đlhanlı hanlarından, Argun Han’ın evdeşi ve Keykatu Han’ın anası. 

KUTGARU: Buyruk, fermen 

KUTKU: Ağırbaşlı, alçak ,gönüllü 

KUTLU: 1- Mübarek, Tanrısal 2- Bahtiyar 3- Kabul görmüş, saygıdeğer 

KUTLUCA: Uğurlu, bahtı açık 

KUTLUĞ: Kutlu, mübarek 

KUTLUĞ ĐNANÇ: (Kutluk Đnanç) Kutlu/Đnanç 

KUTLUK: Kutlu 

KUTLUK : (Kutluğ) Kutlu, mübarek 

KUTSANDI: Kutlu, mübarek 

KUTUN: 1- Mesut, mutlu, nurlu 2- Mukaddes, kutsal 

KUTUNMUŞ: Kutlu, mübarek 

KUTUR: Kutlu, mübarek 

KUTUZ: birl. 1- Kut/Uz 2- Yaban öküzü 

KUVANÇ: Kıvanç, gurur, mutluluk, iftihar 

KUVANDUK: Kıvanç, mutluluk, iftihar, gurur verici 

KUVART: 1- Kurt 2- Dayanıklı, kavi, metin 

KUVAT: Sevinç, mutluluk 

KUVRAG: Toplum, toplumcu 

KUYAK: Zırh, demirağ 

KUYAN: Tavşan, bozkır tavşanı 

KUYAŞ: Güneş ışığı 

KUYDUNG: Beden, vücut 

KUYMU: Sevinç, neşe 

KUYTAK: Mahfuz, siper 

KUYTURKA: Bağış, ihsan, lütuf 

KUYULDAR: Saygıdeğer, saygıya layık 

KUYUM: Aksesuar, küpe, bilezik 

KUZ: Dağın, güneş görmeyen yamacı 

KUZAY: Kuzey yönü, güneşin az olduğu yer,Karanlık ve soğuk yer 

KUZLAK: Bebe, yavru 

KUZU: 1- Koyun yavrusu 2- Yavru, bebe 

KÜÇ: Güç, dirayet, kudret 

KÜÇKARA: birl. Küç/Kara (Acı kuvvet) 

KÜÇEM: 1- Güç, kudret 2- zorba 

KÜÇEY: Güçlü, gücü yeten 

KÜÇĐ: Güç, güçlük, zorluk 

KÜÇĐN: An, kısa zaman parçası 

KÜÇKEY: Güçlü, zorlu 

KÜÇLÜK: Güç, güçlük, zorluk, kudret 

KÜÇÜK: Ufak, minyon 

KÜÇÜLÜ: Güçlü, zorlu 

KÜÇÜLÜK: Güçlük, güç, zorluk

KÜÇÜM: Güç, kudret 

KÜKLER: Müneccim, yıldız falcısı 

KÜKREK: 1- Onur, gurur 2- Kükreyiş, kükreyen 

KÜL: 1- Ateş, ateşlilik, yakıcılık, yok edicilik 2- Yenilmezlik 3- Ulu, ünlü 4- Cesaret, gözü karalık 5-Göl, 

göl gibi geniş ve büyük 

KÜL TĐGĐN: birl. Kül/Tigin Birkaç anlam: 1- Ateş prensi 2, yenilmez prens 3- Ulu prens 4- Yok edici prens 

KÜLÇUR: Ululuk, yüksek mevki, saygıdeğerlik. 

KÜLE: 1- Güle , gülüş 2-Demet,bağ, deste 

KÜLEGEÇ: 1-Güleç, güler yüzlü 2-Name, melodi 

KÜLEGEN: Gülen, güler yüzlü 

KÜLEK: 1- Fırtına, kum fırtınası 2-Bakraç, tahtadan yapılmış yoğurt kabı 

KÜLEM: Bereketli, münbit 

KÜLER: birl. Kül/Er ..Ulu, saygın kişi. 

KÜLTEM: Deste, demet, buket 

KÜLÜG: (Külük) 1-Ünlü, meşhur, çok tanınan 3-Hızlı,seri 

KÜLÜNK: Kazma 

KÜMÜŞ: Gümüş 

KÜN: Gün, güneş 

KÜNANA: birl. Gün/Ana 

Şamanist gelenekte, göğün yedinci katına bakan tanrıça 

KÜNÇEK: Güneşlik, şemsiye 

KÜNDEŞ: 1- Gündeş, güneşe eş değerde 2- Đzci, takipçi, halef 

KÜNDÜN: Gün ışığı 

KÜNDÜZ: Gündüz 

KÜNEŞ: Güneş 

KÜNGERÜ:Arzu, dilek, temenni 

KÜNG: Cariye, dişi köle 

KÜNĐ: 1- Adil, adaletli, hukukçu, yasalara bağlı 2- Đtaatkar, muti 

KÜNKAŞ: Danışma, nasihat 

KÜNTEM: Günlük, gündelik 

KÜNÜÇEN: Muti, itaatkar, saygılı 

KÜNÜLÜK: 1- Şemsiye, 2- Günlük, yevmiye 

KÜR: 1- Gür, sık, bol, bolluk 2- Canlı, diri, sağlam, sarsılmaz 3- Gürleyen, kükreyen, kabadayı, gözü 

kara, yürekli 4- Öz, maya, özünü yitirmemezlik 5- Düzen, düzenlilik 6- Çare, çözüm, deva 

KÜRÇE: Esas, asıl, maya, öz 

KÜRÇĐ: Kabadayı, gözü kara 

KÜRHAN: (Gürhan) birl. Kür/Han 

Türk mitolojisinde, Kara Han’ın oğullarından 

KÜRĐ: Đç geçiren, imrenen, kıskanç 

KÜRKAN: birl. 1- Kür/Kan (Gür/Kan) 2- Damat (Körekan) 

KÜRMEN: Özlü, soylu 

KÜRÜGEN: 1- Gürgen 2- Köregen, damat 

KÜRÜM: Basiret, meleke 

KÜRÜNÇ: 1- Özlü, soylu 2- Düzen, düzenli 3- Kıskanç 

KÜŞLĐK: 1- Güçlük, güç, zorluk 2- Mutlu, mutluluk 

KÜŞÜM: 1- Ar, edep, hicap 2- Güç, güçlülük 

KÜVENÇ: Güvenç 

KÜVENÇĐ: Güvence, garanti 

KÜZ: Güz, sonbahar, hazan 

KÜZNEK: Işık kırılması 

M harfi ile başlayan isimler 

MAMAK:Sakin, kendi halinde 

MAMAY: Sakin, munis 

MAMIŞ: 1- Saygılı, söz dinler 2- Saygı 

MANAS: 1- Huy, mizaç 2- Heybet, heybetli 

MANAY: Saha, bölge, mıntıka 

MANÇO: Mengü, sonsuz 

MANÇU: Mengü, sonsuz 

MANGALAY: 1- Alın, yüz, cephe 2-Süvari, iyi ata binen 

MANGU: Mengü, bengü, sonsuz 

MANGUR: Mangır, bakır para 

MANGUT: Ölümsüz, sonsuz

MARAL: Ceylan, ahu türü bir hayvan 

MAYDA: Narin, ince, ince yapılı 

MENÇĐK: Mülkiyet, mal varlığı 

MENDEŞ: (Menteş, mintaş) Acele, aceleci 

MENGĐ: Mengü, bengi, bengü 

MENGĐLĐK: Sonsuzluk 

MENGÜ: Ebedi, sonsuz, sonsuza kalan, sonsuzluk, ölümsüzlük 

MENGÜÇ: Sonsuzluk, sonsuzluğa ulaşmış, ermiş, ulu, saygıdeğer 

MENGÜÇ ATA: birl. Mengüç/Ata 

Bilgi ve tecrübesine başvurulan ulu ve bilge kişi 

MENGEN: 1- Nişancı, iyi ok atan, okçu 2- Becerikli, mahir 

METE: 1- Soylu, saygıdeğer 2- Bütün, bütünlük, bütünlükçü 

METEHAN: birl. Mete/Han 

Hun kağanlarının en ünlüsü. Aynı soy ve kökten gelen boylar arasında, kan dökülmesini 

yasaklamış hepsinin tek bir devlet çatısı altında toplanması gerektiğini,bunun aynı zamanda Türk 

Tanrısı’nın bir emri olduğuna inanarak bu yolda mücadele etmenin ve bunun getireceği sonuçların,en 

büyük ve paha biçilmez bir mutluluk olduğuna inanmış, bunu da ayrıca,devlet politikası biçimine 

getirmişti.Türk töresine devlet idaresine sokan,ilk düzenli ve sınıflı kara ordusunu kuran,”Birleşik Türk 

Devletleri ülküsünü devlet siyaseti olarak ve bunu gerçekleştiren ilk Türk büyüğü. 

MĐN: 1-Bin,bin sayısı. 2-ben,gamze 

MĐNG:1-Ben,gamze 2-Huzur,refah 3-Bin sayısı 

MĐNGAN: Benli,gamzeli 

MĐNGĐLĐK: Rahat,huzur,refah 

MĐNGĐR: Çok külliyetli. 

MOĞOL:Kaygı,endişe,hüzün 

Oğuz’un amcası ve ilk kayın atası 

MOKAN: Büken, güçlü 

MONGUÇ: Atik, çevik, hamleci 

MOTUN: Bütün, bütünlük ( Mete Han’ın asıl adının bu olduğunu söyleyen tarihçiler de var.) 

MUGLU: Üzgün, hüzünlü 

MUNAR: Serap, algın 

MUNCUK: Boncuk, takı, mücevher 

MUNÇUĞ: (Boncuk) 

MUNG: 1- Hüzün, elem, üzüntü 2- Ming, ben, gamze 

MUNGLUĞ: (Mungluk) Üzgün, bunalmış, hüzzam 

MUNGUL: Hüzünlü, elemli 

MUTLU: Mutlu, mesut, bahtiyar 

MÜÇEK: öpücük, buse 

MÜGE: Đnci çiçeği 

MÜLDÜZ: Berrak, saf 

MÜREN: Irmak, akarsu 

O harfi ile başlayan isimler 

OBA:1- Yurt, mekan, mesken,diyar, çadır, mahalle 2- kabile, aşiret 

OBAR: Ev, baraka 

OBEN: 1- Genç aygır 2- Erkek deve yavrusu 

OBULAZ: (Oblas, oflas) 1- Gözü pek, atılgan 2- Alicenap, yüce gönüllü. 

OBUT: Şeref, haysiyet 

OBUZ: Kaynak, menba 

OCAK: (Otak, odak) Ateşlik, ateş olan yer, ateş tüten yer. Mec. Ev, yuva, insan eğitiminin, başladığı, 

insanın pişmeye ve biçimlenmeye başladığı yer. 

OCAKLI: Ocak sahibi. 

OD: Ot, ateş 

ODAK: Ocak, yanma, yansıma merkezi 

ODAKAN: Hanım ozan 

ODANA: birl. Od/Ana 

Şamanist gelenekte, “Dişi Melek” 

ODATA: birl. Od/Ata 

Şamanist gelenekte “erkek melek” 

ODÇU: Ateşçi 

ODGURMUŞ: 1- Oturmuş, oturaklı, sakin, kendinden emin 2- Yuva kuran, birlik kuran 

ODHAN: birl. Od/Han 

Şamanist gelenekte, “Ateş Tanrısı”

OG: Ok (Doğma, doğum, yaratılış) 

OGAN: (Okan, Ugan) 1- Tanrı, Tanrılık vasıfları, yaratma, yaratış, doğuş, halik 2- Anlayış, zeka,bilgelik 3- 

Eski Türklerde, kan davalarına karşı çıkan, oba ve oymaklar arasındaki geçimsizliklerde,arabuluculuk 

yapan, “Barış Tanrısı” 4- Altay ve Tuna Türklerinde “ Ateş Tanrısı” 

OGLAĞU: Körpe, genç kız 

OGRAK: 1- Azim, kararlılık 2- Niyet 

OGRAŞ: Uğraş, mücadele, meşgale 

OGSAT: Benzer, benzerlik, benzeyiş 

OGTADURMUŞ: birl. Okda/Durmuş ( Bu ad, iki anlamda da yorumlanabilir. Akıllı, zeki Durmuş. Zor 

durumda kalan, zor koşullarda olan) 

OGUR: 1- Gizlilik, gizem 2- Uğur, baht, talih, mutluluk 

OGURLU: Uğurlu 

OGURMUŞ: Gizemli, ağzı sıkı 

OGUTUR: Gizli, gizemli 

OGÜN: birl. O/Gün (..Eski bir Türk geleneği olan, tarihin önemli ve özel günlerinin anısına verilen, o gün 

ya da o günlerin yıldönümüne denk düşen günlerde doğanlar için kullanılan bir ad. 

OĞÇU: Okçu, haberci, ulak 

OĞIRCIK: Uğurcuk 

OĞLAGU: Körpe kız 

OĞLAK: Keçi yavrusu 

OĞLAMAN: Bir yaşında doğum yapan, koyun ve keçi 

OĞLAN: Oğul, erkek çocuk, genç erkek 

OĞRAMIŞ: Uğurlu 

OĞRUN: 1- Gizli, gizemli 2- Yavaş, ağır 

OĞUL: 1- Oğlan, erkek çocuğu 2- Evlat, genel olarak, kız yada erkek çocuğu 

OĞULÇA: 1- Oğulcuk, biricik oğul, biricik evlat 2- En küçük oğul 

OĞULGANMIŞ: Oğlu olmayan 

OĞUR: 1- Uğur, talih, bahtiyarlık 2- Vakit, zaman, devir 

OĞUŞ: 1- Bolluk, bereket 2- Hısım, akraba, nesil 

OĞUZ: 1- Ok-Uz 2- Ağuz, ağız 3- Olağanüstülük 4- Çağrı, davet, toparlama 

birleştirme, yaratış 

OK: 1- Doğum, doğuş, yaradılış 2- Akıl, us 3- Dokunma, el sürme 4- Söyleyiş, çağırış, haber verme 5- 

Silah, yay ile kullanılan ok 6- Örgüt, teşkilat 

OKAN: 1- Ogan 2- Anlayış, fehim 

OKATMIŞ: (Okutmuş) Haberci, ulak 

OKÇI: 1- Okuyucu, haberci 2- Ok atan, okçu 3- Örgütçü 

OKIÇI: Davetçi, davetkar, çağırıcı 

OKĐ: Çağrı, davetiye 

OKLAMIŞ: Ok atmış, savaşçı 

OKLU: 1- Akıllı, zeki 2- Örgütlü 

OKŞAK: Benzeyen, andıran, tanıdık, bildik 

OKŞAN: Benzeyen, okşayan 

OKTA: Akıllı, zeki, dahi 

OKTAR: 1- Okçu, iyi ok atan 2- Bilgili, akıllı, yaratıcı 3- Davetçi, davetkar 

OKUKLU: Alim, bilgin 

OKUMAGAN: Arif, eğitimsiz ama kendini yetiştirmiş, olgunlaşmış 

OKUNÇ: Toy ve düğün davetiyesi 

OKUŞ: 1- Bilgi, bilgelik 2- Bereket 

OKUŞLUĞ: 1- Alim, bilgin 2- Bolluk, bereket, bereketli 

OKUTGAN: Okutan, eğitmen 

OKUTAN: Eğitmen, öğretmen 

OKUV: Okuyuş, kıraat, çağırış 

OLAGAN: Olan, doğal, olumlu 

OLAM: Debdebe, gösteriş, tantana 

OLBAK: Oluş, oluşum 

OLCA: Ganimet, bolluk 

OLCAŞ: Tören, seremoni, tazim 

OLCAY: Tanrı sıfatlarından. Baht, talih, açık talih, ululuk 

OLCAYTU: Açık talih, bahtı açık, bereketli 

OLÇA: Ganimet, bereket 

OLÇAM: Ganimet, nimet, bolluk 

OLÇAR: 1- Saldırı komutu, saldırı 2- haber, havadis 3- Uygun, muvafık 

OLÇUM: 1- Olgunluk, olgun, yetişkin 2- Hüner, marifet 

OLGAÇ: Olgun, olmuş 

OLGUN: Yetişkin, olmuş, kamil 

OLUM: Oluş, doğuş, olmaya elverişli. 

OLUN: 1- Oluş, olgunluk, ağırbaşlılık 2- Genç, taze 3- Soyluluk

OLUŞ: Oluşum, düzen 

OMAÇ: Amaç, gaye 

OMAK: 1- Soy, kan, soyluluk 2- Aile, akraba 

OMAY: (Umay) Seçkin, güzide 

OMRAK: Sevilen, maşuka 

OMUR: (Umur) 1- Đlgi, heves 2- Güç, dayanıklılık, dayanıklı 

OMURCA: Sağlam, dayanıklı 

OMURTAG: Kartal yavrusu 

ONAK: 1- Onanmış, kabul görmüş 2- Sevgili, el üstünde tutulan 

ONAL: 1- Doğuş, ortaya çıkış 2- Sağlam, dayanıklı 

ONANLI: Sağlam, meyin, mütehammil 

ONANMIŞ: Sağlam, bayındır, destekli 

ONAT: 1- Sağlam, dayanıklı 2- Yakışıklı 3- Terbiyeli, iyi davranışlı 

ONATÇA: Makbul, hatırşinas 

ONAY: 1- Sağlam, dayanıklı, uygun 2- Makul, kabul,tasdik 

ONG. 1- Sağlamlılık, kalıcılık, dayanıklılık 2- Đyilik, rahmet, bereket, bolluk 3- Sevinç, neşe, mutluluk 

ONGAN: 1- Uğurlu, mutlu, bahtiyar 2- Verimli, gelişkin 3- Bayrak, simge, totem 

ONGU: 1- Kar, kazanç 2- Set, sütre 

ONGUÇ: Karlı, kazançlı, verimli, uğurlu 

ONGUDAY: Karlı, kazançlı 

ONGUN: 1-Bolluk ve bereket tanrısı. 2- Uğurluluk, verimlilik, kalıcılık 3- Av totemi, kutsanmış av hayvanı 

4- Totem, sembol, bayrak, flama 

ONGUR: Kurtuluş, salah 

ONGUT: Koruyucu, muhafız, kale muhafızı 

ONUK: 1- Sağlıklı, dayanıklı 2- Uğurlu, aziz, saygıdeğer 3- Usul, yol, teamül 4- Yararlı, faydalı 

ONUŞ: 1- Bereket, bolluk, verim 2- Uğur, talih 

OPAK: (Apak) Temiz, bakımlı 

OPAN: Mağara, delhiz 

OPÇIN: (Apçın,afşın) Zırh, demirağ 

OPUR: Obur, iştahlı 

OPUZ: Katı,sert 

OR: 1- Yer, durak, bölge 2- Doğramak, biçmek 3- Mevki, mertebe 4- Düzen, kuruluş 

ORAK: Doğramak, kesmek, doğrayıcı, biçici 

ORAN: 1- Taht, şeref makamı 2- Yüksek mevki, yüksek derece 

ORAY: birl. Or/Ay 1- Aynı, eşit, eş değerde (Kırgızlarda) 2- Fırsat, hamle 

(Kazaklarda) 

ORAZ: (Uraz, uras, ıraz) Şeref, onur, talih 

ORÇUN: 1- Kesici, keskin, doğrayıcı 2- Bölge, vilayet 3- Onurlu, ahlaklı, iyi huylu 

ORDA: Orta, merkez (Kağan veya Han otağının bulunduğu yer) 

ORDU: (Orda) 1- Orta, çekirdek, merkez 2- Silahlı ve düzenli topluluk 

ORDUCA: 1- Ordu ile ilgilenen 2- Ortaca, ortanca 

ORGA: Bayrak, flama 

ORGARUN: 1- Đstihkam 2- Bayraklı, bayrak sahibi 

ORGĐR: Kesici, biçici 

ORGUN: Sırdaş, sır saklayan, ketum 

ORHUN: Sır saklayan, sırdaş, gizli, gizemli 

ORMAG: Doğramak, biçmek 

ORMAN: Ağaçlık, bölge 

ORMUŞ: Doğrayan, biçen 

ORNAK: 1- Taht, tahtırevan 2- yer, yöre 

ORPAG: Menşe, kök, nesep 

ORTAÇ: 1- Ortadaki, ortanca 2- Ilımlı, dengeli 

ORTAÇI: Ilımlı 

ORTAĞ: Ortak, ortalama, ortada buluşma 

ORTUG: Ortak, pay sahibi 

ORUK: 1- Yol, eylem, gidişat 2- Çare, çözüm, imkan, uygunluk 

ORUM: Mera, otlak 

ORUN: 1- Makam, mevki, özel yer, şerefli yer, taht 2- Karargah, görev yeri 

ORUNÇ: Hediye, bahşiş 

ORUNÇAK: 1- Oya, işleme 2- Rehin, emanet 

ORUNDUK: Koltuk, iskemle 

ORUNGULUK: Bayrak, flama 

ORUNLUG: Taht, makam 

ORUNTAG: Yüksek mevki, makam 

ORUS: 1- Talih, uğur, baht, mutluluk 2- Amaç, hedef 

OSKAY: 1- Hamarat, işgüzar 2- Neşeli, şen 

OT: 1- Ateş, ocak, ev 2- Nebat, bitki

OTACI: (Utacı) 1- Doktor 2- Eczacı, ot ve bitkilerden ilaç yapan kişi 3- kam, baksı 

OTAĞ: 1- Oda, içinde ateş yakılarak oturulabilen büyük ve geniş çadır 2- Yeni evlenenlere armağan 

edilen ev, çadır 

OTAĞA: birl. Ot/Ağa ..evin reisi, aile reisi, evde sözü geçen kişi 

OTAK: Yeni evlenenlere armağan edilen ev, çadır, oda 

OTAMIŞ: Doktor, hekim 

OTANCAK: Đlaç, merhem, deva 

OTAR: Geçici, fani 

OTÇĐGEN: birl. Ot/Çigen (“Ot/Tigin” adının , Moğol ağzındaki söylenişi.) 

OTGUN: Kabadayı. 

OTKUN: Kabadayı. 

OTLUĞ(K): Ateşli 

OTMAN: Ailenin en küçük oğlu .Ocağın ateşini yakıp ısıtacak ve devamlılığı sağlayacak olan, Çok 

eskilerden beri süregelen,Türk töresince çocuklar arasındaki paylaşımlarda ev , en küçük çocuğa kalır. Bu 

yüzden ilerde evin yada mülkün idaresi küçük oğlandadır. Yani, ocak,onunla yanmaya devam edecek,aile 

oba yada oymağın yaşamı onun sayesinde sürecektir. Bu çocuklara içeren ”Otman,Ot Tigin,Othan” vb. 

adlar verilir. 

Otmanlı devletinin kurucusu ve ilk hanı. Ertuğrul Beğ’in en küçük oğlu. Daha Ertuğrul Bey 

ölmeden,Töreye göre,birçok mal mülk, büyük çocuklara, beylik, en küçük olan Otman’a geçmişti. 

OTMAR: Ateşli, ateş saçan 

OVAT: Düzgün, muntazam 

OVLAZ: Gözü pek, atılgan 

OVMAÇ: El ile yoğrularak yapılan yiyecek 

OY: 1- Düşünmek, düşünce, fikir 2- Çukur 

OYA: 1- Oyularak yapılan elişi, işleme 2- Emanet, rehin 3- Sempatik, minyon 

OYAN: 1- Đman, inanç 2- Düşünce, efkar 

OYAZ: Çukur, kuyu 

OYBAK: Çukurlu vadi 

OYBAT: Oyuk ve çukurlu yer 

OYGAK: 1-Oya, rehin 2- Uyanık, müteyakkız 

OYGUR: Dere yatağı, dere oyuğu 

OYINLI: Düşünceli, efkarlı 

OYLUM: 1- Çukur, kuyu, boşluk 2- Kurucu, kuruntu, yormak 

OYMAK: Yığın, kitle. Türklerin sosyal birimleri içindeki sıralamada, Obadan büyü Boy’dan küçük olan 

akrabalar topluluğu 

OYMUR: Dere, dere yatağı 

OYNAK: Maral, ceylan, vb. Hayvanların bir arada olup su içtikleri kuyu, su birikintisi 

OYRAM: Girdap, anafor 

OYRAT: Derin, oyuk, derinleşmiş 

OYTUN: Kutsanmış, mübarek 

OYUR: Vücut, endam 

OZ: Đleri, ön, önde 

OZA: Kadim, eski, ezeli, hep var olan 

OZAĞI: Tecrübeli, bilgili, uzman 

OZAMIŞ: Uzamış, uzman, usta işinin ehli 

OZAN: (Uzan) Öncü, herkesin önünde olup hitap eden, şiir yazan ve okuyan, kopuz çalarak şiir okuyan 

ve yazan. Usta, işinin ehli 

OZAR: Uzman, usta, bilir kişi 

OZGAN: Kademeli, dereceli, öncelikli 

OZMAN: Uzman 

OZMUŞ: Uzmanlaşmış, yetik 

OZUL: Esas, kaide 

OZUT: Đkamet, ikametgah 

OZUTGAN: Đleride, ilerici 

Ö harfi ile başlayan isimler 

ÖBEK:Küçük grup, tim, takım, parça 

ÖBGE: Ced, Ata, Soy 

ÖCAL: birl. Öc/Al intikamcı 

ÖCEK: 1- Esinti, hafif yel 2- Burç 

ÖCÜT: Đntikam, öç 

ÖDEM: 1- Borç, bakiye 2- Ödül, mükafat 

ÖDEMĐŞ: 1- Eczacı, doktor 2- Ricacı, yakaran 3- Borçsuz, bakiyesiz 4- Ödül veren

ÖDEN: 1- Ricacı, duacı 2- Ödül 

ÖDGÜLMÜŞ: 1- Övülmüş, övülen, başarılı, ödül almış 2- Ricacı, duacı 

ÖDGÜR: Uygun, yerinde, vaktinde 

ÖDRÜM: Seçkin, mümtaz 

ÖDÜGET: Ricacı, yakarıcı, duacı 

Yakutlarda, “ Akarsular Tanrısı” 

ÖDÜK: Rica, yakarı, dua, niyaz, arzu 

ÖDÜL: 1- Usluluk, akıllılık 2- Yüceltme, ululama, mükafat 

ÖDÜN: 1- Ödeme, ödeyiş 2- Yakarış, niyaz 

ÖDÜŞ: Vakit, devir 

ÖG: (Ok) Ana, anne, yaratan, doğuran 

ÖDGÜL: Övülme, övünç kaynağı, övülme nedeni 

ÖGE: (Öke) Dahi, çok zeki, çok akıllı 

ÖGEÇ: Đki yaşına gelmiş koç 

ÖGEL: 1- Zeki, akıllı, aklı başında 2- Burç 

ÖGET: 1- Akıl, zeka, akıllılık, 2- Sevgi, muhabbet 

ÖGĐR: Sevinç, neşe, eğlence 

ÖGLÜ: Dahi, çok akıllı 

ÖGREDĐK: 1- Mürebbiye, eğitmen, yetiştirici, öğretmen 2- Đdman, talim, antrenman 

ÖGRÜ: 1- Öğrenilecek olan 2- Arkadaş, refik 

ÖGÜŞLÜ: Övülen, methedilen, övülmeye layık 

ÖGDÜ: Övme, methiye 

ÖGDÜM: 1- Övülen, methedilen 2- Önce, öncelikli 

ÖĞER: Övücü, methedici 

ÖĞLEŞ: Akıl birliği, fikir birliği 

ÖĞREK: Toplantı yeri, cemiyet , dernek 

ÖĞREN: Öğrenmekten 

ÖĞRET: Gelenek, terbiye 

ÖĞREYÜK: Gelenek, görenek, terbiye 

ÖĞRÜK: Munis, cana yakın, el üstünde tutulan 

ÖĞRÜNÇ: 1- Deneyimli, bilgili, öğrenmiş, ders almış, yetişmiş 2- Hoşnutluk, memnuniyet 

ÖĞTÜ: Metih, övme, ululama 

ÖĞTÜR: Övme, methedici 

ÖĞÜÇÜ: Övücü, methedici 

ÖĞÜLMÜŞ: Başarılı, destekli, övülmeye layık 

ÖĞÜN: 1- Öğünmek..ten öğün 2- Đtina, dikkat 3- Sıra 

ÖĞÜNÇ: Övünç, iftihar, övünme gerekçesi, iftihar vesilesi 

ÖĞÜNÇEK: Öğünmeye değer, öğünme nedeni 

ÖĞÜNMÜŞ: Övünmüş, övünmeyi hak etmiş, gururlu 

ÖĞÜNÜR: Gururlu, mağrur 

ÖĞÜR: Över 

ÖĞÜT: 1- Anlayış, kavrayış 2- Nasihat, tavsiye, deneyim aktarımı 

ÖK: (ög) 1- Öz, doğuş, oluş, gelişme 2- Zeka, bilme, us, yetenek, ana, doğuran 

ÖKÇĐ: Okeci, çağırıcı, davet edici, davetiye veren kişi 

ÖKÇÜR: Zeki, anlayışlı 

ÖKE: Dahi, yanılmaz, bilge, çok akıllı 

ÖKER: Dahi, süper zeka 

ÖKERMAN: Dahi, bilge, yanılmaz 

ÖKLÜ: 1- Dahi, akıllı 2- Egemen, denetimci 

ÖKSÜM: Arzu, murat 

ÖKSÜZ: Desteksiz, arkasız, oluşumsuz, gelişmeye engel durumu olan, (Halk arasında, anası 

olmayan, ölen ya da ayrı olan çocuklar için de bu adın kullanılmasındaki neden, ananın, çocuğun yetişme 

ve gelişimindeki önemine atfendir.) 

ÖKTE: 1- Ökeli, akıllı, dahi, yanılmaz, deneyimli, bilgili 2- Azametli, gösterişli 

ÖKTEM: 1- Akıllı, bilge 2- Asi, başına buyruk, pervasız 3- Meşhur, gösterişli 4- Bahar, ilk yaz 

ÖKTEN: 1- Akıllı, bilinçli 2- Kahraman, cesur, korkusuz, başına buyruk 

ÖKÜÇ: 1- Çok, çokluk, bolluk 2- Akıl, us, bilinç 

ÖKÜN: Kendine dönüş, öze dönüş 

ÖKÜNMÜŞ: Özüne bağlı, özüne dönen 

ÖKÜŞ: 1- Çok, çokluk, bolluk, bereket 2- Akıl, bilinç, bilinçli 

ÖKÜŞ KARA AÇKI: birl. Öküş/Kara/Açkı mec. Keskin zekalı 

ÖKÜZ: 1- Irmak, nehir, büyük akarsu 2- Uzman, bilge, ehil, dahi 

ÖLÇER: 1- Mühendis 2- ağırbaşlı, ölçülü 3- Savaş buyruğu, saldırı buyruğu 

ÖLÇÜM: 1- Adap, usul, erkan, yol 2- Ağırbaşlılık 

ÖLMEZ: 1- Dirayetli, dayanıklı 2- Çok sevilen, unutulmaz, iz bırakmış 

ÖN: 1- Doğu, güneşin doğduğu yön 2- Đlk, başlangıç, doğuş, meydana geliş 4- Đlke, öncelik, 

prensip,temel

ÖNAL: birl. Ön/Al Öncü, lider, önde olan 

ÖNALAN: birl. Ön/Alan, lider, öncü 

ÖNALDI: birl. Ön/Aldı, lider, öncü 

ÖNCEK: Önce, önceki, selef 

ÖNCEL: 1- Selef, daha önceki 2- Önde olan, öncü, rehber 3- Öncelikli, imtiyazlı 

ÖNCELĐK: Đmtiyaz, torpil 

ÖNCÜ: 1- Đlk, orijinal 2- Lider, yol açan, önde olan 

ÖNCÜL: 1- Öncü, önde, rehber 2- Birinci, ilk 

ÖNÇEK: Önceki, önceki, selef 

ÖNDAŞ: Aynı öncelikte, aynı imtiyazı paylaşan 

ÖNDE: Öncü, önceki 

ÖNDEGÜN: birl. Önde/Gün 1- Önemli gün 2- Önceki gün 

ÖNDER: Önde olan öncü, lider 

ÖNDEŞ: Yol açan, rehber, mihmandar 

ÖNDÜÇ: Öncü, mihmandar 

ÖNDÜL: 1- En önde, en öndeki, öncü 2- Öncelik, imtiyaz 

ÖNDÜN: 1- Peşin, peşinat 2- Önde, önde gelen 

ÖNE: Đleri, ileride, ötede 

ÖNEK: Dayanak, direk, destek 

ÖNEL: 1- Usta, uzman, pir 2- Vade, mühlet 

ÖNEM: Öncelik, imtiyaz, değer, kıymet, hassasiyet 

ÖNEN: 1- Önde olan, öne geçen 2- Bağlılık, sadakat 

ÖNER: birl. Ön/Er Öncü, rehber, kılavuz 

ÖNEY: 1- Öne geçen, önde gelen 2- Yükseklik 

ÖNG: Đlk, birinci, başta gelen 

ÖNGEL: 1- Ağırbaşlı, olgun 2- Öncü, öncülük eden 

ÖNGEN: 1- Zafer, utku 2- Uzun boylu, levent 

ÖNGER: Hiddetli, asabi 

ÖNGĐ: (Öngü) 1- Değişik, farklı, sıra dışı 2- Önce, öncelikli 

ÖNGÜÇ: 1- Öncü, kılavuz 2- Atak, atik, hareketli 3- Delil, kanıt, ispat 

ÖNGÜK: Yastıkların ucuna yapıla işleme 

ÖNGÜL: Yol gösteren, ön ayak olan 

ÖNKUZU: birl. Ön/Kuzu mec. Kurban, kurbanlık 

ÖNÜÇ: Önce, önceki, selef 

ÖNÜM: 1- Birinci, ilk 2- Hasılat, ganimet, kar 

ÖNÜR: Başlangıç, siftah 

ÖNÜRT: Önce, öncelik 

ÖNÜT: Önce, öncelik 

ÖPGĐNE: Öpücük, buse 

ÖPKE: Đç geçirme, öfke, hırs 

ÖPÖZ: Can, ruh, nefs 

ÖRÇÜM: Üreyiş, gelişim, büyüme 

ÖRÇÜN: Đpten örülmüş merdiven 

ÖREN: 1- Örme yapan, örücü 2- Eskiden kalma kalıntı, kalıntı kent ya da mezar 

ÖRGE: 1- Örnek, motif, örgü örneği 2- Şahika, yükseklik 

ÖRGEN: 1- Örülü ip, urgan 2- Keçi kılından yapılan ip 

ÖRGÜÇ: 1- Dokuma aleti, dokuma tezgahı 2- Mevki, mertebe 3- Tümsek, tepe 

ÖRĐKLĐ: Şeciyeli 

ÖRKEN: 1- Urgan, örülü ip 2- Fidan 

ÖRKĐN: 1- Fidan 2- Taht, tahtırevan 

ÖRNEK: Numune, standart, ölçü 

ÖRPEN: 1- Örtülü, kapalı, gizli 2- Alev, alev ışığı 

ÖRS: Üzerinde metal maden dövülen demir kütle mec. Dayanıklılık 

ÖRTE: Örtü, örtülü 

ÖRTGÜN: Samanı ayrılmış, harmanlanmış tahıl 

ÖRTÜN: Omuz üstüne alınan örgülü giyecek, pelerin 

ÖRÜÇ: Örgü malzemesi, dokuma tezgahı 

ÖRÜM: Çit, ağıl 

ÖRÜN: 1- Saç örgüsü, belik 2- Beyazlık, temizlik 3- Gökyüzünün bulutsuz hali 4- Ürün, hasılat 

ÖRÜNDÜ: Arı, temiz, saf, pakize 

ÖRÜNDÜL: 1- Seçkin, güzide 2- Saf, temiz, pak 

ÖS: Gerçek, hakiki 

ÖSRÜK: 1- Mert, özü sözü bir 2- Esrik, kendinden geçmiş 

ÖSTERĐŞ: Fantezi, hayal, fantastik 

ÖTER: 1- Ricacı, yakaran 2- Đleri, ileri geçmiş 3- Çığırıcı, ötücü, okuyucu 

ÖTGEN: Geçmiş, aşmış, ötede olan 

ÖTGÜR: Delici, delip geçen

ÖTĐLĐG: Đtibarlı, saygıdeğer, muhterem 

ÖTKER: 1- Ricacı, duacı 2- Geçici, fani 

ÖTNÜ: Rica, yakarı, istirham 

ÖTÜG: (Ötük) Arz, niyaz, rica, dua, dilek 

ÖTÜGEN: (Ötüken) 

ÖTÜKEN: 1- Ricacı, duacı, niyazcı, Tanrıya yakaran 2- Geçmiş, mazi, onurlu ve övünçlü mazi 

ÖTÜN: 1- Ödün, verme, bağış, mağfiret 2- Yakarı, yalvarış, niyaz 

ÖTÜNÇ: 1- Rica, dilek, maruzat, istirham 2- Đltimas, tarafgirlik 

ÖVET: Övüş, övgü 

ÖVGÜ: Övme, methetme 

ÖVGÜN: Övülen, övülmeye layık 

ÖVÜÇ: Övünç, iftihar 

ÖVÜL: Övülen, övülmeye layık 

ÖVÜNÇ: Övülmeye yol açan davranış, gurur ve onur kaynağı 

ÖVÜT: Öğüt, nasihat 

ÖYKE: Öfke, hiddet, hınç 

ÖYKÜ: 1- Taklit, benzeme, benzetme, 2- Hikaye 

ÖYKÜNÇ: Eğilim, benzeme, taklit etme eğilimi 

ÖYLEK: Zaman, devir 

ÖYÜK: Coşku, coşkunluk, tezahürat 

ÖZ: Kişinin “ben” derken, anlatmak istediği, tinsel varlık. 1- Ben, tin, can, ruh, gönül 2- Asıl, esas,temel, 

unsur 3- Şahsi, kişisel, kendi, kendine aitlik 4- Uz, uzluk, ustalık 5- Dere, ırmak 

ÖZAK: birl. Öz/Ak mec. Soylu 

ÖZBEK: birl. Öz/Bek mec. Cesur, kendine güveni tam 

ÖZBĐR: birl. Öz/Bir mec. Soylu 

ÖZDEK: 1- Madde, temel, asıl, yapı, kuruluş, oluş, oluşum 2- Beden, vücut 3- Ağacın, köküne yakın olan 

kısım 

ÖZDEL: 1- Soylu 2- Armağan, hediye 

ÖZDEN: 1- Đçten, samimi 2- Ender rastlanan, olağanüstü 3- Akraba, hısım 4- Armağan, hediye 

ÖZEK: 1- Temel, asıl, üs, merkez 2- Can, ruh, gönül 

ÖZEL: 1- Ayırt, fark, farklılık 2- Uzman, usta, kalifiye 3- Kişiye özgü, kişisel 

ÖZEN: 1- Đçten, samimi 2- Dikkat, itina, emek, heves 3- Irmak, küçük akarsu 

ÖZENÇ: 1- Gıpta, heves 2- Direnç, gayret, dik başlılık 

ÖZERK: birl. Öz/Erk Kendine egemen, kendine sözü geçen 

ÖZGE: Ben’in karşıtı. Başka, öteki, yabancı, ,gayrı 

ÖZGEL: Öze ait, özden gelen, samimiyet 

ÖZGERĐŞ: 1- Hayal, kurgu, fantezi 2- Devrim, başkaldırı 

ÖZGÜ: Öze ait, özle ilgili, ait, has, mahsus 

ÖZGÜN: Öze ait, özüne ait, orijinal, kendine has 

ÖZGÜR: Hür, bağımsız, kendinden başkasını dinlemez 

ÖZGÜVEN: birl. Öz/Güven Cesaret, kendine güvenme, kendinden emin olma, kendinden bilgi, beceri ve 

konumundan kuşku duymama 

ÖZĐ: Fert, Şahıs 

ÖZĐÇ: Varlık, şahsiyet 

ÖZĐL: birl. Öz/Đl mec. Anayurt 

ÖZKER: 1- Ulu ruhlu kişi 2- Đyilik sever, hayırsever 

ÖZKONUK: Can, ruh 

ÖZLEK: 1- Üretken, münbit 2- Felek, talih 3- Özel, şahsi, kişisel 

ÖZLEM: 1- Öz’ün ilgisi, ilgi duyarak yönelişi, hasret 2- Özel, hususi, kişisel 

ÖZLEN: 1- Özlenen, aranan 2- Dürüst, özü sözü bir 3- özel, hususi, kişisel 

ÖZLEŞ: Kendine dönüş, kendinden veriş 

ÖZLÜ: Orijinal, sağlam 

ÖZLÜK: Şahsi, özel, kişisel 

ÖZMEN: Dürüst, özü sözü bir 

ÖZRÜM: Seçkin, seçilmiş 

ÖZÜÇ: Vücut, gövde, endam 

ÖZÜM: Kendine katma, kendine çekme, kendinden yapma 

ÖZVEREN: birl. Öz/Veren mec....Fedakar, fedai 

ÖZVERĐ: birl. Öz/Veri ...Fedakarlık 

PARS:Leopar 

PARSAK: 1- Acıma duygusu, merhamet 2- Porsuk 

P harfi ile başlayan isimler

PAŞA: Baş komutan, general. ( Bu sözcük, bazı dilbilimcilerimize göre, Baş-Şad, bazılarına göre de Baş- 

Ağa birleşimi ve zamanla ağız değişimiyle bu biçime gelmiştir. 

PEÇEN: Çayır, çimen, çayırlık, otlak 

PEÇENEK: 1- Otlak, çayırlık 2- Bacanak 

PEK: 1- Berk, katı, sıkı, sert, kuvvetli, dayanıklı 2- Bey sözcüğünün, değişik ağız ayrılığı Bek, beg,beğ, 

bey vb. 

PEKĐŞ: Sıklık, sertlik, pekişmişlik 

PELEN: Đyi, ehven 

PELĐN: Acı ve keskin kokulu bir yayla çiçeği 

PELĐT: Meşe ağacının çiçeği 

PERĐNÇEK: (Berincek) 1- Sadık, içten bağlı 2- Fedakar 

PINAR: Kaynak, kaynarca, göze 

PIŞGAN: Olgun, pişkin 

PĐŞKĐN: Olgun, pişmiş 

PUSAT: (Busat, basat) 1- Silah 2- Zırh, koruyucu 

PUSUG: Pusu 

PUSUN: Pusu, pusma, sinme 

PUSUNÇ: Đltica, sığınma, sinme, pusma, sığınmış, mülteci 

PÜSKÜL: Sarkık, asılı duran süs, aksesuar 

S harfi ile başlayan isimler 

SABA:(Sava) 1- (Sapa, sopa) Sopa, değnek, savma aleti, savaş aleti 2- Söz, iddia, hitap 

SABACI: 1- Sopacı, sopayla dövüşen 2- Konuşmacı, hatip 

SABAK: (Savak) 1- Sopa, cop sopa kullanan, dövüşçü, sopa ile dövüşen 2- Kımız saklamak için beygir 

derisinden yapılan tulum 

SABAR: 1- Sapar, savar, döver, sopayla döven 2- Savar, savaşır, savaşçı 3- Hatip, konuşmacı 

SABI: 1- Sopa, cop 2- Savaş, dövüş 3- Söz, sohbet 

SABU: 1- Sopa, cop, değnek 2- Savaş, dövüşçü, dövüş ustası, savaşçı 

SAÇA: Saçı, bahşiş, armağan 

SAÇAN: 1- Cömert, dağıtan, harcayan 2- Yayıncı, yayın yapan 

SAÇI: 1- Armağan, bahşiş 2- Adak, inanç gereği dağıtılan nesne 

SAÇILIK: Armağan, hediye, bahşiş 

SAÇUK: 1- Eli açık, cömert 2- Armağan, bahşiş 3- Aleni, saklısız, gizlisiz 

SADAK: Okların, içinde muhafaza edildiği torba ok torbası 

SADU: Đyi, çok iyi, ala 

SAGAY: 1- Düşünceli, Düşünen, sakınan 2- Özleyen, özlemiş, özlem oymaklarından 

SAGIM: 1- Emel, arzu, Murat 2- Düşünce, fikir, düşünceli, fikir sahibi 3- Sağlamlık,dayanıklılık 

SAGIN: 1- Özlem, hasret 2- Düşünce, plan, tasarım 3- Davet 4- Kıvılcım 

SAGINÇI: Sagınan, düşünen, özleyen, sakınca duyan 

SAGU: Ağıt, mersiye 

SAGUNDU: Özlenen, düşünülen, kollanan 

SAGUNDUK: Özlenen, düşünülen, özlemeye değer 

SAGUNUR: Düşünce, tasarım 

SAĞ: 1- Sağlık, dirilik, canlılık, yeterlilik 2- Akıl, fetanet 3- Doğruluk, inanırlık 4- Halis, saf, net 

SAĞ BĐLGE: birl. Sağ/Bilge Doktor, sağlık uzmanı 

SAĞAN: Doğan türü, yırtıcı avcı bir kuş 

SAĞANAK: Sağanak, sert ve hızlı yağan yağmur 

SAĞANÇIĞ: Nefs, can, ruh 

SAĞBĐLĐ: birl. Sağ/Bili (Bilig) Sağduyu, hikmet 

SAĞDAÇ: Sağlıklı günlerin arkadaşı, can yoldaşı 

SAĞDIÇ: Sağdaç “ Damadın en yakın, en güvenilir arkadaşı” 

SAĞIK: 1- Düşünceli, planlı 2- Sağ, diri, uyanık 3- Ateş, kıvılcım, ateşli 

SAĞIM: 1- Yaşam, sağlık 2- Serap, algın 

SAĞIN: 1- Düşünce, tasarım 2- Özlem 3- Ateş, kıvılcım 

SAĞINÇ: 1- Kurgu, hayal 2- Sakınca, mahsur, endişe 3- Özlem 

SAĞIŞ: Hesap, matematik, sayış 

SAĞLAM: Sağlıklı, güçlü, dayanıklı, dirençli 

SAĞLI: (Sağlık) Diri, canlı, sağlıklı 

SAĞLICA(K): Sağlıklı, diri, esenlikli 

SAĞMAN: Sağlıklı, güçlü 

SAĞNAK: (Sağanak) 

SAĞRAK: Đçki içilen kap, kupa, kadeh 

SAĞRI: 1- Sağrak 2- Sarı

SAĞUNÇAK: Ağıt, mersiye 

SAĞUNMUŞ: 1- Özlem içinde olan 2- Düşünen, düşünceli 3- Davet eden, davetkar 

SAKA: 1- Akıllı, arif 2- Düşünceli, kaygılı 3- Sakal 4- Saklı, saklayan, koruyan 

SAKAR: 1- Alnında beyaz lekesi bulunan at 2- Uğursuz, sakıncalı 

SAKÇI: Koruyucu, muhafız 

SAKIK: Çoban yıldızı 

SAKIN: 1- Düşünme, tasarım, kaygılanma, kaygıyı ortadan kaldırma eylemi 2- Saklama, 

koruma,esirgeme 3- Uzaklaşma, ayrılma 

SAKINÇ: Düşünce, kaygı 

SAKIŞ: Kaygı, endişe 

SAKLI: 1- Korunmuş, mahfuz, esirgenen 2- Zinde, dinç, sağlıklı 

SAKLICA: 1- Gizli, örtülü, korunan 2- Hazine, mücevher 

SAKLIÇAK: 1- Gizli, gizlenmiş, örtülü 2- Yaşam, sağlık, esenlik 

SAKMAN: 1- Uyanık, diri, sağlam 2- Sokman, dize kadar çıkan çizme 

SAL: 1- Saldırı, saldırmak 2- Salmak, bırakmak, azat etmek, serbestlik 3- göndermek, 

yaymak,ulaştırmak, uzatmak 

SALAÇAK: Salınan, bırakılan, salınmış 

SALACUK: Saldıran, saldırıcı, gönderici 

SALAMAN: Salınan, bırakılan, azat edilen, serbest, azade 

SALAMIŞ: 1- Saldıran, düşmana karşı hamle ve manevra yapan 2- Đyi kılıç sallayan, silahşor 

3- Salmış, köle azat etmiş 

SALANÇU: Saldırgan, iyi kılıç kullanan 

SALAR: 1- Ordu sevk eden 2- Đyi kılıç kullanan, silahşor 

SALÇI: 1- Salıcı, sevk edici 2- Salan, serbest bırakan 3- Karahanlılar döneminde, saray aşçılarının 

unvanlarından 

SALÇUK: 1- Salınmış, azat edilmiş, saltuk, eski köle 2- Başına buyruk, bağımsız, otoriteye karşı çıkan 3- 

Saldıran 4- Silahşor, iyi silah kullanan 5- Küçük yel, esinti 6- Haber salan, mesaj yollayan 

SALDIRAN: Hücum eden, asker sevk eden 

SALDIRGAN: Saldırıcı, hücumcu 

SALDIRI: Hücum, taarruz 

SALDIRMIŞ: Hücum etmiş, taarruz etmiş 

SALDUR: Saldırı 

SALGARA: Salınmış, azade, başına buyruk, otorite tanımaz 

SALGIN: 1- Serbest, bağımsız 2- Serap, hayal 

SALGUR: Atak, tetik, saldırmaya hazır 

SALGUT: Mebus, vekil. Eskiden bir bölgeyi temsilen, Kağan’a (Başkente) gönderilen kişilere 

verilen unvan 

SALIK: 1- Vergi, vergi borcu, haraç 2- Haber, öğüt, tavsiye 

SALIKÇU: Haberci, öğütçü 

SALIM: 1- Serin esen yel, serinlik 2- Ferman, emirname 3- Üzüm demedi, salkım 

SALIN: 1- Serbest, serbestlik, salınma, boy gösterme 2- Jest, eda 3- salıncak 

SALINMIŞ: Serbest, azade, salaman 

SALKIM: Salınmış, sarkık 

SALTUK: 1- Serbest bırakılmış, azade, hürriyetine kavuşmuş eski köle 2- Başına buyruk, bağımsız 

SALTIN: Yalnız, yalnızlık içinde, tek kalmış 

SALUK: (Salık) Serbest, azade, hürriyetine kavuşmuş 

SALUM: 1- Özgürlük, azat 2- Kılış, silah 

SALUN: 1- Jest, mimik, eda, cilve 2- Boy gösterme, ortaya çıkma 

SALUNDU: 1- Özgür, hür 2- Edalı, boy gösteren 

SALUR: 1- Saldıran, saldırgan, asker salan 2- Silahşor, iyi silah kullanan 3- Saldırma, kılıç, 

silah 4- Serbest, azade 

SAMSA: Baklava türü bir hamur tatlısı 

SAMUKA: Đnatçı, dirençli 

SAN: Sanmak, saymak, var kabul etmek 

SANAGA: 1- Serap, hayal 2- Niyet, maksat 

SANAĞ: Hesap, matematik 

SANAK: Matematik 

SANÇAK: Ucu sivri mızrak 

SANÇAR: Saplayan, batıran, dürten, mızrak kullanarak sançan, sançıcı, iyi silah kullanan 

SANÇI: 1- Ucu sivri demir, silah 2- Sivri bir aletin, vücuda değince verdiği acı 3- Acı duymak 

4- Hayalet 

SANÇIĞ: Ucu sivri demir, kargı 

SANÇIŞ: Hamle, kılıç veya kargıyla yapılan dürtüş 

SANDUGAÇ: Bülbül 

SANEK: Hayran, meftun 

SANG: San, düşünce var sayma 

SANGI: Hayal, serap

SANIR: 1- Hayal 2- Burç 

SANKUR: Hayret, şaşkınlık 

SANLAV: Hürmet, saygı 

SANLI: 1- Sanıcı, düşünücü 2- Şüpheci 

SANSAK: Anlayış, intiba 

SAPA: 1- Sopa, değnek 2- Kılıç sapı, kabza 3- Aykırı, farklı, başka 

SAPAK: 1- Sopa 2-Aykırı, aykırılık 

SAPAR: 1- Sabar, döver, dövücü 2- Aykırı, farklı 3- Kabza 

SAPURLUŞ: Devrim, ihtilal, ayaklanma, ayrılma 

SARAR: Saran, sarıcı, sarma eyleminde olan, ören, örücü 

SARGIN: 1- Sevimli, sempatik, çekici 2- Sargı, sarılı, örülü 

SARGUT: 1- Güneş ışığı 2- Bağış, ihsan 

SARI: 1- Sarı renk, sarışın 2- Sarılı, sarılmış, saran, sarılma 

SARICA: Sarılı, sarı gibi, sarıya çalan 

SARIG: Sarılı, sarılmış, örgülü 

SARIL: Sarılmaktan...sarıl, mec. Sevgili, saygılı, cana yakın 

SARIM: 1- Suyu süzmeye yarayan, ince dokuma 2- Sarma, sarılma 

SARIP: Sarp, dik, sarılı, çıkılması güç, yalçın 

SARMAN: (Sarıman) 1- Sarışın, sarıya çalan 2- Sıcak kanlı, cana yakın 

SARMAŞIK: Sarılı, sarpa sarmış, sarılan 

SARTIK: 1- Sarılı, örgülü, örülmüş 2- Farklı, dikkat çekici 

SARU: 1- Sarı 2- Sıra dışı, farklı, dikkat çekici 3- Batı, batı yönü 

SARUCA: 1- Bir sungur türü avcı kuş 2- Sarıya çalan, sarışın 

SARUL: Sarılı, sarılmış 

SATI: 1- Satık, satuk, satılmışın dişisi 2- Pazar yeri 

(Eski Türk geleneklerine göre, çocukları sık ölen ya da olmayan ailelerin, çocuğu olduğunda, 

yaşaması ve uzun ömürlü olması için, onu Tanrı’nın sevdiği, toplumun sevip saydığı, bir ulu 

kişiye ya da onun ruhuna, çocuğu koruması, manevi bir destek vermesi bakımından emanet edilmesi 

eylemine satma-satılma adı verilir. Çocuk erkekse, “Satılmış”, kız ise 

“Satı” adı verilir. ) 

SATIÇ: 1- Satıcı, tüccar 2- Mertebe, rütbe 

SATIM: 1- Satıcığım 2- Ticaret 

SATIŞGAN: Satıcı, tüccar 

SATUK: Satı, satık, satılmış 

SATUN: Satın alma, satın alma gücü, paha 

SAV: (Sava) 1- Mesaj, haber, yeni haber 2- Đddia- isnat 3- Ün, san 4- Savaş, vuruşma, dövüş 5-Öykü, 

atasözü, darbı mesel 

SAVA: (Sav) 

SAVACI: (Savcı) 

SAVAN: 1- Savıcı, savaşçı, def edici 2- Elçi, arabulucu 

SAVAR: Savaşçı, savıcı, defedici 

SAVARU: 1- Bahşiş, armağan 2- Geçici, muvakkat 

SAVAŞ: Harp, döğüş, vuruşma, savma, defetme 

SAVAŞGAN: Savaşçı, cengaver 

SAVÇI:(Savcı, savacı)1- Elçi, haberci, resul, sözcü 2- Savaşçı, cengaver 3- Ünlü, meşhur, ün salmış 

SAVDUK: Uğurlama, veda 

SAVGAT: Armağan, bahşiş 

SAVGU: 1- Haraç, vergi 2- Şifa, derman 

SAVRIN: 1- Armağan, bahşiş 2- Ahd, azim 

SAVRUK: Savrulmuş, derbeder 

SAVTUR: Veda, uğurlama 

SAVUN: 1- Davet, çağrı 2- Savunma, savaş 3- Ağıt, mersiye, ölenlerin yiğitlik ya da hayırlı işlerini 

anlatmak için verilen yemek 

SAVUNDUK: Davetiye 

SAVUNGAN: Savunucu, savaşan, direnen, müdafi 

SAVUR: Eli açık, cömert, hovarda 

SAVURKAÇ: 1- Savurgan, hovarda, eli açık 2- Fırtına, katı yel 

SAVUT: 1- Koruyucu, koruyan, müdafi 2- Zırh, çelik yelek, demirağ 

SAY: (sag, sağ, sak, sayı) 1- Saygı, sayma, geçerli kılma 2- Düşünme, ölçme, seçme, tasarım, hesap, 

ödeşme 3- Taşlık yer 4- Zırh, göğüslük 

SAYAK: Saygılı, hürmetli 

SAYAN: 1- Saygılı, saygıdeğer, saygıya layık 2- saygı gösteren, efendi, ağırbaşlı 

SAYDAM: Saf, net, berrak, sayılabilen, açık, temiz, bilinen 

SAYDUR: Saygı duruşu, ihtiram duruşu 

SAYGI: 1- Hürmet, önem, değer, edep 2- Sayı, sayım, matematik 

SAYGIN: Đtibarlı, hürmet gören, saygı gören, hatırı sayılır 

SAYIL: Seçilmiş, seçkin, sayılan

SAYILGAN: Sayılan, saygı gösterilen,muteber 

SAYIM: Saygı, saygı gösteriş 

SAYIN: 1- Seçkin, değerli, muteber, güzide, muhterem 2- Saf, halis, arı 3- Güzel, ender rastlanan 

SAYINDI: Saygı duyulan, itibar gören, muhterem, saygın 

SAYIR: Đçinden su çıkan mağara 

SAYIŞ: Ödenek 

SAYIT: Saygın, muteber 

SAYLAK: Sayılan, takdir gören, usta, uzman 

SAYLIK: Şeref, haysiyet, onur 

SAYMAN: Sayıcı, hesapçı, hesap ve sayı uzmanı 

SAYRI: Üzgün, mahzun, yorgun ilgisiz 

SAYVAN: Gölgelik, kamelya 

SAZAĞAN: (Sazan) Soğuk yel 

SAZAK: 1- Sazlık, bataklık 2- Đnce yağan kar 3- Ak bulut 4- Çok konuşan, geveze 5-Poyraz, soğuk esen 

yel 6-Sezgin, sezici, uyanık 

SAZAN: 1- Soğuk esen yel 2- Sazlık, bataklık 3- Sezen, sezici 

SEBE: Sevgi, sevi 

SEBÜK: Sevik, sevilen, sevgi gören 

SEÇEN: 1- Titiz, seçici, ayırıcı 2- Konuşkan, hoş sözlü 

SEÇĐL: 1- Seçkin, güzide, seçilmiş 2- Farklı, olağanüstü 

SEÇĐLĐR: Seçkin, güzide 

SEÇĐLMĐŞ: Seçkin, güzide 

SEÇKĐN: 1- Farklı, göze batan, olağanüstü 2- Đtibar gören, muhterem 

SEGREK: Seyrek, ender rastlanan 

SEĞĐRTGEN: 1-Koşucu, atlet 2- Afacan, ele avuca sığmaz, tez canlı 

SEĞREK: Seyrek, nadir, az rastlanır 

SEKMEN: Seviye, mertebe 

SELÇĐK: (Seligcik) 1- Temiz, pakize, namuslu, bakire 2- Küçük kılıç, bıçak 3- Açık,beliğ, fesahatli 

SELEK: Eli açık, cömert 

SELEN: 1- Salınan, sallanan, kıvrılan 2- Temiz, pak, namuslu, zarif, bakire 3- Fısıltı, hafif ses 4-Haber, 

havadis 5- Yılan (Tuva ve Çuvaşlarda) 

SELENGE: Kıvrılan, kıvrık 

SELĐG(Silig): 1- Namuslu, temiz, dürüst, pakize 2- Kibar, narin, zarif 

SELĐGÇĐK: (Selçik) Temiz, namuslu, bakire 

SELĐN: 1- Selen, salınan, haber, fısıltı 2- Sülün kuşu 

SEMĐZ: 1- Đri yarı, şişman 2- Besili, bakımlı 

SENGER: 1- Canavar, ejderha 2- Kale, burç 

SENGĐ: Sevgi, sevi 

SENGÜN: Ordu komutanı, general 

SEPĐL: 1- Yaygın, yayılmış, bulaşmış 2- Kale, hisar 

SEPĐN: 1- Çeyiz, kalın 2- Yaygın, yayık 

SEREDAY: Yüzük, takı, aksesuar 

SERĐM: 1- Gösteriş, teşhir 2- Sabır, metanet 

SERĐN: 1- Gölge, gölgelik 2- Genişlik, gerilmişlik 3- Soğuğa yakın, hafif soğuk 4- Sabırlı, dayanıklı 

SERĐNGEN: 1- Serince, serinleşmiş 2- Sabırlı, dayanıklı 

SEVEN: Sevmek...den sevgi sahibi, şefkatli, tutkulu 

SEVERGE: 1- Dost, yakın, yaren 2- Aşk, sevgi, tutku 

SEVGĐ: Sevme eyleminin nüvesi 

SEVĐ: Sevgi, sevgi eğilimi, sevgi yakınlığı 

SEVĐGEN: Seven, sevgisini veren 

SEVĐK: 1- Sevilen, sevgi gösterilen, sevgiye layık, sevgili 2- Dost, gönüldaş 

SEVĐL: Sevilen, el üstünde tutulan 

SEVĐLGEN: Sevilen, aşırı ilgi gören 

SEVĐM: Sempati, alım, çekicilik- sevgiye yol açan 

SEVĐMLĐ: Çekici, sempatik 

SEVĐN: Sevinç, mutluluk 

SEVĐNÇ: Neşe, coşku, sevinme duygusu, mutluluk 

SEVĐNÇEK: Sevinilecek şey, sevinç kaynağı 

SEVĐNDÜK: Mutluluk, bahtiyarlık (Uzun süren bir çocuksuzluk döneminden sonra, çocukları olan ailelerin 

sık kullandığı, geleneksel adlardan) 

SEVĐNMĐŞ: Sevinçli, mutlu, mutlu olmuş 

SEVĐNTĐ: 1- Mutluluk, mutlu olmaya değen 2- Ferahlık, gevşeme, rahatlık, huzur 

SEVÜK: Sevilen, sevgili, canan 

SEYĐRTGEN: Afacan, çalışkan, ele avuca sığmaz 

SEYREK: Az rastlanır, sıra dışı 

SEZEK: 1- Hassas, duygulu, ferasetli 2- Sezgi, anlayış, kavrayış, his 

SEZEN: Anlayan, kavrayan, hisseden

SEZER: Hassas, duygulu, fark edici 

SEZGĐ: Đdrak, seziş, hissediş, ilham 

SEZGĐN: Hassas, sezici 

SEZGĐR: Hassas, narin, alıngan 

SEZĐGEN: Sezen, sezgin 

SEZĐK: Sezgin, içli 

SEZĐKLÜ: Tedbirli, sezici 

SEZĐM: Hissediş, anlayış 

SEZĐMTAL: Hassas, duygulu 

SEZMĐŞ: Đdrak eden, anlayan 

SIBAK: Sopa, değnek 

SIDAL: Muktedir, güçlü, egemen 

SIGUN: 1- Yabani geyik 2- Emek, zahmet, sıkıntı 

SIĞIN: Erkek geyik, Ala geyik 

SIĞINAK: Sıkı korunan, sığınılacak yer, yoğun ve katı olan yer 

SIĞINDIK: Bağlılık, sadakat 

SIĞLAM: 1- Sağlam, sıkı, yoğun 2- Sine, bağır 

SIK: Katı, yoğun 

SIKI: Katı, sıkılmış, yoğun 

SIKILGAN: Daralmış, daralan, sıkılaşan, utangaç 

SIKIN: 1- Keder, yas, üzüntü, sıkıntı 2- Ala geyik 

SILIV: Temiz, pakize, bakire 

SILKIM: Cesur, gözükara 

SIN: 1- Deney, deneme 2- Endam, gösteriş 

SINAÇI: Hakem, sınayıcı 

SINAĞ: Sınav, imtihan, deneme 

SINAK: Deney, sınav, imtihan 

SINAUVU: Sınav, deney 

SINAYÇI: Hakem, sınayan 

SINÇI: Hakem, sınaçı 

SINDIRAÇ: Bülbül 

SIRAY: Çehre, yüz, beniz 

SIRGA: 1- Küpe, takı, aksesuar 2- Armağan, bahşiş 3- Halka, halkalı 

SIRGALU: Küpeli 

SIRMA: Sırlı, boyalı, gümüş tel 

SIYKIM: Sevgili, canan 

SIYLI: 1- Sevimli, sempatik, muteber 2- Armağan 

SIYLIK: Armağan, bahşiş 

SIYURGAL: Armağan 

SIZGIÇ: Kalem, yazgaç 

SIZIM: Sızı, yakınma, hüzün 

SĐBEL: 1- Buluttan ayrılıp henüz yere düşmemiş yağmur tanesi 2- Buğday, buğday tanesi 

SĐLGĐ: Arınma, temizlik, parlaklık 

SĐLĐG: 1- Temiz, namuslu, dürüst 2- El değmemiş, bakir, bakire 3- Tatlı dilli 

SĐNÇE: Çehre, beniz 

SĐNGĐL: Küçük kız kardeş 

SĐNGĐN: Mahçup, sıkılgan 

SĐNKEL: Đmtiyazlı, ayrıcalıklı 

SĐNKĐL: Đmtiyazlı 

SĐR: 1- Şeciye, soy, kök 2- Birleşik, birleşmiş 

SĐREK: Zeki, akıllı 

SĐTACU: Nazlı, narin, alıngan, hassas 

SĐYAVUŞ: Sevimli, sempatik, sevgiye layık 

SĐYENDĐ: Sevilen, sevilmiş, sevgiye layık 

SĐYREK: Az rastlanır, seyrek bulunur 

SĐYUN: Sevim, sevimlilik, sempati, beğeni 

SĐYURAN: Utkan, muzaffer 

SĐYURGAL: 1- Ödül, armağan, ödül alma 2- Madalya, askeri nişan 

SĐYURGATMIŞ: 1- Düşmanı bozguna uğratmış 2- Başarılı, ödül ve övgü almış 

SĐYÜNÇ: Sevinç, mutluluk 

SĐZGEK: Zeki, sezgin, müdrik 

SĐZÜÇEN: Hassas, zeki, uyanık, akıllı 

SOBAY: 1- Bekar, yalnız, münferit 2- Silahını iyi kullanan, deneyimli asker, savaşçı 

SOĞAY: Sağlıklı, zinde, dinç 

SOKMAN: 1- Mert, dürüst 2- Diz kapağına kadar gelen uzun bir tür çizme (Türkmen çizmesi) 

SOKULAG: 1- Adak, kurban 2- Sokulgan, munis, cana yakın 

SOKULGAN: Cana yakın, munis

SOKUM: Kurban, adak 

SOLAGAY: 1- Solak 2- Ters, hiddetli, öfkeli 

SOLAK: 1- Asker yöneten, asker sevk eden (Sulag) 2- Sol el ve ayağını kullanan 

SOLAŞIGLI: Yararlı, çok yararlı, iş bitirici 

SOLGUN: Rengi kaçmış, yıpranmış, hüzünlü 

SOLGUR: (Salgur) Atak, saldırı 

SOLIN: Araştırmacı, meraklı 

SOLMAGAN: Canlı, ölümsüz, solmaz 

SOLMAZ: Canlı, diri, çekici 

SOLTU: Soludu, soluklu 

SOLUK: Nefes, can 

SONGAR: Sungur, şahin 

SONUÇ: 1- Son, bitim, kıyı 2- Uç, sınır, limit 

Otmanlı ve Salçuklular döneminde, sınır karakollarında görev yapan kişiler verilen bir ad 

SORGUÇ: Başa takılan çelenk 

SORGUN: Söğüt türü bir ağaç 

SOYÇA: Soylu, soyluca 

SOYDAM: 1- Soylu, soyunu düşünen 2- Ailesine bağlı, yuvasına bağlı 

SOYDAN: 1- Soylu, soylu bir aileden gelen 2- Hanedan, hanedanlık 

SOYDAŞ: Aynı soydan gelen, aynı soyun kişileri 

SOYLAMIŞ: 1- Soyunu çoğaltıp, kutsayan, örgütleyen 2-söz, söyleyen, konuşmacı, hatip 

SOYLU: Asil, asalet sahibi 

SOYLUHAN: birl. Soylu/Han 

SOYON: (Sayın) 

SOYSAL: birl. Soy/Sal 1- Ünlü, meşhur 2- Soylu, asil 3- Medeni, uygar 

SOYURGAL: 1- Ödül, askeri ödül,madalya, nişan 2- Armağan, bağış, ihsan 

SOYURGAT: Đhsan, bahşiş 

SÖKE: Diz üstü çöküş, çökme 

SÖKMEN: 1- Yiğit, gözü kara, düşmana diz çöktüren, dize getiren, buyruğunu 

dinleten 2- Sokman, uzun çizme 

SÖKÜR: 1- Kızgın, hiddetli, kabarmış 2- Dize getiren, diz çöktüren,buyruğunu dinleten 

SÖKÜRMÜŞ: Dize getirmiş, baş eğdirmiş 

SÖN: Güçten kesilme, azalma 

SÖNMEZ: 1- Canlı, enerjik, ateşli, iddialı 2- Parlak, göz alıcı 

SÖNÜ-k- : Sönük, pasif, cansız, heyecansız 

SÖYKEM: Sempati, sevim, sevimlilik 

SÖYLEM: Anlatım, hitap, hitabet, demeç, izah 

SÖYLENCE: Efsane, mit, destan, lejant 

SÖYÜ: 1- Aşk, sevda 2- Sevinç 

SÖYÜÇEN: 1- Aşık, sevdalı 2- Sevinçli, mutlu 

SÖYÜNDÜK: Sevindik 

SÖZBAY: birl. Söz/Bay Söz zengini, hatip, söz cambazı 

SÖZBĐR: birl. Söz/Bir mec. Doğruluk, dürüstlük, söz birliği, sadakat 

SÖZEÇEN: (Sözen) 

SÖZEN: Hatip, konuşmacı 

SÖZER: birl. Söz/Er, mert, sözünün eri 

SÖZERĐ: birl. Söz/Eri, mert, sözünün eri 

SU: 1- Sıvı 2- Asker, er, erat 

SUBAK: Sopa, değnek, cop 

SUBAY: birl. Su/Bay 1- Bilgili ve deneyimli asker 2- Hafif süvari, atlı asker 3- Bekar evlenmemiş (Anadolu 

ve Azerbaycan’da) 4- Çocuksuz, çocuğu olmayan ( Kazak ve Kırgızlarda) 

SUGAY: Aya benzer, ay parçası 

SUĞUNÇAK: Sığınak, sığınılacak yer, sine, bağır 

SUKTA: Sıkıcı, ezici, acı kuvvete sahip 

SULAK: 1- Asker sevk eden, sefere çıkan 2- Sulu, verimli 

SUN: 1- Çağrı, davet 2- Đncelik, nezaket 3- Vermek, ihsanda bulunmak 

SUNA: 1- Emsalsiz güzellik 2- Yeşilbaş ördeği 

SUNAK: Adak, kurban 

SUNAR: 1- Davetkar 2- Cömert, abadan 

SUNAYAN: Çığırıcı, davetkar 

SUNÇA: Sunak, adak 

SUNÇAK: Adak, kurban 

SUNGU: Bağış, ihsan, ikram 

SUNGUN: 1- Yetenek, yetenekli 2- Sunulan, adak, hibe 

SUNGUR: 1- Kartal 2- Şahin 

SUNGURCA: Sungur yavrusu, küçük sungur 

SUNKA: Sunak

SUNKAK: Sunak 

SUNKAR: Sungur 

SUNKUR: Sungur 

SUNTAY: birl. Sun/Tay 

SUNU: Đkram, davet, bağış, armağan 

SUSKUÇAK: Küçük, körpe 

SUSÜ: Sağlık, şifa 

SUTU BOĞDA: Mübarek, Tanrısal, Tanrıdan gelen (Eski dönem Tanrı sıfatlarından) 

SUVAN: Savaşçı, cengaver 

SUVAR: Bolluk, bereket 

SUVAT: 1- Su kanalı 2- Suyun taksim edildiği yer 

SUYUN: (siyun, sevim) Sevimlilik, sempati, niyet 

SUYUNÇUK: 1- Sevinç, sevimlilik 2- Müjde 

SÜÇÜG: (Süçig) Tatlı, lezzetli, hoşa giden 

SÜDÜN: birl. Süt/Ün, Soylu, temiz 

SÜLEDĐ: Saldırgan, akın yapan, akıncı 

SÜLEK: Saldırgan, akıncı 

SÜLEMĐŞ: 1- Akıncı, saldırgan, düşman üzerine asker yollayan 2- Đyi silah kullanan, silahşor 

SÜLÜN: Uzun kuyruklu, renkli bir kuş 

SÜNE: Ruh, can 

SÜNGÜ: (Süngük) 1- Kesici ve delici, uzun bıçak 2- Kemik, kemik parçası, kemikle yapılan mızrak 3- 

Eskiden, mezar başlarına dikilen sırık 

SÜNGÜK: Süngü 

SÜNGÜŞ: Süngü darbesi, süngü hamlesi, süngüleme, savaş 

SÜRÇEK: Yemek, oyun ve eğlence için yapılan, gece toplantısı 

SÜREN: 1- Asker sevk eden, savaşa asker yollayan 2- Haykırış, nara, savaş narası 

SÜRER:Asker sevk eden 

SÜRGĐT: 1- Payidar, kalıcı 2- Ulak, postacı 

SÜRÜN: Süs, makyaj, makyaj malzemesi 

SÜSÇEN: Kargı ve kılıç saplamada usta olan kişi 

SÜSMEN: 1- Süslü, süsü ve süslenmeyi seven 2- Tos atan, toslayan 

SÜSÜN: Süslü, işveli, sempatik, çekici 

SÜVERCE: Canan, aşık olunan, maşuka 

SÜYEK: Kemik, soy, sop 

SÜYGEN: Sevgili, canan 

SÜYÜK: Kemik, soy, oymak 

SÜYÜM: 1- Sevim, sempatik 2- Görüş, kanaat 

SÜYÜN: Sevim, sempati 

SÜYÜNÇ: 1- Sevinç,mutluluk 2- Müjde 

SÜYÜNÇÜ: (Süyünç) müjde 

SÜYÜRGE: Toy, şölen, ziyafet 

SÜYÜŞ: Buse, öpücük 

SÜZEM: Diksiyon, söz söyleme ve konuşma ahengi 

SÜZGE: Tarak, çok ince dişli saç tarağı 

SÜZGÜ: 1- Tarak 2- Süzgeç 

SÜZGÜN: 1- Arınmış, süzülmüş 2- Mest, mahmur, kendinden geçmiş 3- Göz alıcı, alımlı 

Ş harfi ile başlayan isimler 

ŞAD:(Şat) 1- Ordu komutanı, general 2- Tigin, prens 3- Cesur 

ŞADAPIT: Şad’a bağlı birlik ve beyliklerin genel adı 

ŞAKAR: 1- Şakır, bülbül gibi öter 2- Çakar, cesur 

ŞAKIR: 1- Öter 2- Çakır 

ŞAKRU: Çağrı, mesaj, davet 

ŞAMAN: Kam, baksı 

ŞANÇI: Saplayıcı, iyi ok ve kargı kullanan, silahşor 

ŞANDA: Alçak ve rutubetli yer 

ŞANYU: (Tanyu) Sonsuzluk, genişlik 

ŞARA: (Çara) Ufuk, ufuk çizgisi 

ŞAŞ: 1- Şiş, sivri uçlu, et pişirme aracı 2- Taş 3- Dış kısım, dışarı dışarıda kalan, taşra 

ŞAŞLIK: Şiş, şiş kebabı 

ŞAYBAL: Şımarık, nazlı 

ŞAYLAN (çaylan): Nazik, kibar, neşeli, güler yüzlü 

ŞAYLIĞ: Şeref, onur

ŞEYBAN: (Şeban, şıban, çıbın, zıbın) Sinek, haşarat 

ŞIMGA: Acele, aceleci 

ŞORAMUN: (Çoramun, çuramun) Ruhlarla ilgilenen, kötü ruhları kovan 

ŞORLAK: Şorul, şorul akan su, çağlayan 

ŞÖLEN: Yalnızca fakir ve kimsesizlere verilen toy, yemek ziyafeti, Bey yemeği 

ŞUMGA: Aceleci, tez kanlı 

ŞURLAK: Çağlayan 

ŞURLAYU: Çağlayan 

ŞÜYÜN: Müjde 

T harfi ile başlayan isimler 

TABAN:1- Tapan, tapınan 2- Temas, dokunma, vurma 3- Dizi, sıra, kafile 

TABAR: 1- Tapan, tapınan 2- Vuran, döven, dövüşçü 

TABGAÇ: 1, Dövüşçü, kavgacı 2- Ulu, saygıdeğer, muhterem 3- Tapıcı,tapınıcı 

TABIN: (Tapın) Đbadet 

TABKI: Vicdan 

TABU: (Tapı, tapu) Kutsanmış, kutlu yapılmış, tapılacak duruma getirilmiş 

TABUK: 1- Tabu 2- Đnayet, yardım, hizmet 

TABUN: Tapın, ibadet 

TAÇA: Tasarı, kurgu, plan 

TAÇAM: Tasarı, plan, kurgu, senaryo 

TADIK: Tat, lezzet, damak 

TAG: (Tak, tağ, dağ) 

TAGA: 1- Silah 2- Kural, kaide 3- Saygıdeğer, hürmet edilen 

TAGAY: 1- Saygı duyulan kişi 2- Dayı, ana tarafından gelen akraba 

TAGI: 1- Dindar, inançlı 2- Takı, aksesuar 

TAGUK: Tavuk 

TAĞ: Dağ 

TAĞAN: Üç ayak, saç ayağı 

TAĞAŞAR: birl. Dağ/Aşar mec. Azimli, kararlı 

TAĞLUK: Dağlık, dağlık bölge 

TAĞMA: 1- Dağ eteği 2- Elçi, devlet temsilcisi, devlet görevlisi 

TAĞUDAR: 1- Heybetli, dağ gibi 2- Dağıtıcı, yok edici, yıkıcı, şiddetli 3- Kısmet, nasip 

TAKAK: Ucu, ateşli ok 

TAKAY: 1- Dayı, ana tarafından akraba 2- Dolunay 

TAKIĞ: Takı, ziynet, aksesuar, mücevher 

TAKIR: Takı, ziynet 

TAKIŞ: Takı, süs, aksesuar 

TAKĐ: Dindar 

TAKSUK: Harika, olağanüstü, anormal 

TALA: 1- Đri cüsseli, heybetli 2- Seçkin, güzide 

TALAKAN: Yağmacı, yağmalayan 

TALAN: Yağma, yağmalama, üşüşme, saldırı 

TALAS: 1- At yarışlarındaki, başlangıç ve bitiş çizgisi 2- Fırtına, kum fırtınası 3- Dalga 

4- Tartışma, münakaşa 

TALAY: (Taluy, Tulay, Toluy,Tolu) 1- Okyanus, derya, büyük deniz, büyük göl 

mec. Ululuk, büyüklük, sonsuzluk 2- Gelecek, ikbal 3- Seçkin,güzide 

Şamanist gelenekte Deniz ve göllere bakan Tanrı 

TALAZ: Dalga 

TALI: Güzide, seçkin 

TALIKU: Seçkin, güzide, beğenilen 

TALIMAN: Seçkin, güzide 

TALKILIÇ: (Dalkılıç) Zırhsız, korumasız 

TALKAN: Kızartılmış tahıl 

TALPIN: Faal, aktif, çalışkan, himmetli 

TALŞIK: Đtimat, teminat, güvence 

TAMAN: Duman, sis 

TAMAR: 1- Damla, damlayan 2- Demir, demir cevheri 

TAMGAÇ: Memur, devlet memuru, damgacı, devlet görevlisi 

TAMIŞ: 1- Demiş, söylemiş, bilgili, deneyimli, sözüne değer verilen, sözüne güvenilen 2-Damla 

TAMĐR: Temir, demir 

TAMĐZ: Damla 

TAMTUK: Büyük ve kuvvetli ateş

TAMU: (Tamuğ) Yerin dibi, yer altı, cehennem 

Şamanist gelenekte, kötü kişi ve ruhların, öldükten sonra gittikleri yer 

TAN: (Tang) 1- Gün açımı, gün doğumu, şafak 2- Đlginç, acayip, şaşkınlık yaratan 3- Tatlı, tat 

veren,huzur veren 

TANA: (Dana) dana, iki yaşındaki inek yavrusu 

TANDU: 1- Tan vakti, tan vaktinde doğmuş 2- Alev, alevli büyük ateş 

TANG: 1- Mucize, olağanüstülük 2- Tan vakti 3- Giriş, antre 

TANGAK: Kaygı, endişe 

TANGSUK: Mucize, şaşırtıcı olay, olağanüstülük 

TANGUT: (Tankut) Savaşlarda, mızrak ve tuğların yanına ya da ucuna takılan ipek kumaş, flama 

TANIK: 1- Tanuk, şahit, gözlemci 2- Tanıdık, dost, yaren 

TANIL: Ünlü, meşhur, tanınan 

TANIP: Tanınmış, ünlü 

TANIR: Ünlü, tanınmış 

TANIŞ: 1- Tanınan, bilinen, aşina, tanıdık 2- Danışılan, bilgi ve deneyimine başvurulan, danışman 

TANIŞIK: Yakından tanınan, tanıdık, bildik, dost, yaren 

TANIŞMAN: (Danışman) Tanış, danışılan, bilgili kişi 

TANIT: Tanınacak nitelikte, belirgin, tanınabilen 

TANJU: (Tanyu) Sonsuz genişlik, ululuk,olağanüstülük, mucize gibi 

Hun imparatorlarının unvanlarından 

TANLA: 1- Şaşılası, ürkütücü, olağanüstü, mucize 2- Suçlayan, yargılayıcı 3- Doğuş, tan vakti 

TANLAĞI: Mucize 

TANMAN: Tan vakti doğan 

TANRIDAĞ: birl. Tanrı/Dağ “ Tanrı Dağı” 

Çok eski dönemlerden beri, kutsanarak, Tanrı tarafından yalnızca Türklere tahsis edildiğine 

inanılan ve halen kutlu kabul edilen sıradağların genel adı 

TANRIKUT: birl. Tanrı/Kut 

Tanrısal, Tanrıdan gelen, Tanrının Kutunu üzerinde bulunduran, haşmetli, Hun 

imparatoru Mete Han’ın unvanı 

TANSIĞ: (Tansık,Tansu) hayret verici, şaşırtıcı, olağanüstü 

TANSU: 1- Tansık, mucize 2- Yadigar, armağan 3- Birleşik 

TANTIK: 1- Çok konuşan, konuşkan 2- Tanıdık, hısım, ahbap 

TANUĞ: Tanı, teşhis, kanıt, tanınan, tanınmaya yol açan 

TANYU: (Tanju) Ulu, ulaşılmaz, hükümran 

TAP: Dilek, istek, umut, yardım ve bunları içine alan beklentilerle dolu inanç 

TAPAĞ: 1- Tapma, tapınma, saygı 2- Görev, iş 

TAPAR: Tapan, seven, uman 

TAPARLU: 1- Mutlu, umutlu 2- Sofu, dindar 

TAPDUK: 1- Çocuğu uzun süre olmayanların, çocuğu olduğunda verdiği adlardan 2- Saygı ve sevgiye 

layık, saygıdeğer 3- Đbadet, tapınma 

TAPI: Tapınma, ibadet 

TAPIK: Önde, önde olan, önde gelen 

TAPIN: Tapınma, umma, beklenti 

TAPINGU: Tapınılacak nitelikte sevilen 

TAPIR: Buluş, yenilik, icat 

TAPKI: Vicdan 

TAPKIR: Ayak altında kalıp, katılaşan toprak 

TAPKUR: Tabur, dizi, topluluk, kafile 

TAPLAK: Rıza, kabul, teyit 

TAPUK: Tapu, Tabu 1- Tapınma, dilek, istek 2- Tabu, kör inanç 3- Hizmet, hizmetli 

TAPUKÇI: (Tapıcı) Saray muhafızı, muhafız askeri 

TAPUKSAK: Saygılı, hürmetli 

TAPUN: Kutsama, kutsal bir varlığa yönelme, beklenti, ibadet 

TAPUNMUŞ: Sofu 

TAR: Dar, darlık, zahmet, sıkıntı 

TARA: Ağaç dallarını budamak için kullanılan bıçak 

TARAGAY: Turgay, tarla kuşu, çayır kuşu 

TARAKA: 1- Tarak, eşme, ayırma aleti 2- Saygı gösteren 

TARAMAN: Tarayıcı,rençber, çiftçi 

TARAN: 1- Geniş arazi, ekinlik, ekin yeri 2- Sınır, hudut 

TARANÇI: 1- Sınır muhafızı 2- Ekinci, rençber 

TARANG: Mevki sahibi, imtiyazlı, saygıdeğer 

TARBAN: Gururlu, mağrur 

TARDU: 1- Öncelikli, imtiyazlı 2- Durdu, duran yaşam 

Göktürkler dönemi, üst düzey yöneticilere verilen bir unvan 

TARDUŞ: Đmtiyazlı 

TARGAN: Savaşlarda, düşmanın geçeceği yollara, onların gidişini ağırlaştırmak ve güçleştirmek için

ırakılan, kaya ve kütük parçaları 

TARGUN: Mahçup, sıkılgan 

TARHAN: (Tarkan) Đmtiyaz sahibi soylu kişi. Bu kişiler, vergi vermez, suçları dokuz kereye kadar 

bağışlanır, kağan ve hanların huzuruna izinsiz girebilirlerdi. 

TARHUN: Güzel kokulu bir yayla çiçeği 

TARIK: Darı, tahıl, ekin 

TARIM: 1- Emek, enerji, zahmet, sıkıntı 2- Ziraat, rençberlik 3- Irmakların küçük kolları 

TARINÇ: Sınır, hudut, uç 

TARING: 1- Derin, derinlik 2- Ziraat 

TARKAN: Đmtiyazlı ve soylu kişi (Tarhan) 

TARKANÇ: 1- Öfke, gücenme, rahatsızlık, kızgınlık 2- Darılma, sıkılma 

TARKAT: Bakan, nazır, yönetici, bürokrat 

TARKINÇ: 1- Darılma, darlanma, küsme, küskünlük 2- Đsyan, başkaldırma 

TARLIG: 1- Güçlük, darlanma, sıkılma 2- Bahşiş, hediye 

TARTA: Terazi 

TARTAGAN: 1- Tartan, terazi 2- Dağınık, derbeder 

TARTIŞ: Armağan, bağış 

TARUG: 1- Darı, ekin 2- Hediye, bağış 

TASAR: Plan, tasarı, tasarım 

TASIM: Gösteriş, afi 

TAŞ: 1- Dış, dışta olan, görünürde olan 2- Kaya parçası mec. Sertlik, dayanıklılık 

TAŞAN: Taşmış, dışa vurmuş, coşkun 

TAŞAR: Taşmış, coşkun, ateşli 

TAŞGAN: Taşan, coşan, ateşli 

TAŞGARU: Dışarı, dışarıdan, taşra 

TAŞGIN: Taşmış, dışa vurmuş, coşkulu, ateşli, asabi 

TAŞKI: Dışarıdan, taşralı 

TAŞKIN: Coşkun, ateşli 

TAŞRALU: Dışarıdan, yabancı 

TAŞRIK: Dışarıda, gurbet, gurbetçi, sefere giden. 

TAŞUG: Taşınabilir mal, menkul değer 

TAŞÜREK: birl. Taş/Yürek ( Cesur, gözü kara) 

TAT: 1- Yemek, damak 2- Uzak, uzakta, uzaktan, yabancılaşmış 3- Kılıç pası, paslı kılıç 

TATAR: 1- Uzakta kalmış, yabancılaşmış 2- Çayırlık, mera 3- Kent dışında yaşayan 

TATAŞ: (Dadaş) 1- Yakın dost, yaren, arkadaş 2- Uzakta kalmış, aynı uzaklığı paylaşan 

TATIG: Tatlı, hoş 

TATIR: Çayırlık, otlak, mera 

TATLI: Tatlı veren, hoşa giden mec. Güler yüzlü, sevimli, cana yakın 

TATU: 1- Barış, sulh 2-Uzağı gören, uzak görüşlü 3- Bakıcı, eğitici 4- Tatlı, tat veren 

5- Yaratılış, fıtrat 

TAV: 1- Hız, devinim, çeviklik, koşu, davranmak, harekete geçmek. 2- Dağ 

TAVAR: Hızlı hareket eden, hızlı davranan. 

TAVGAÇ: 1- Hızlı koşan, hızlı davranan, atik 2- Çekici, cezbedici 

TAVIŞGAN: Tavşan 

TAVLI: 1- Hızlı, atik 2- Dağlı 

TAY: 1- Dayak, dayanak, dayanılacak nesne 2- Soy, asalet, soyluluk unvanı 3- Ululuk, büyüklük,çokluk 

4- Mevki, yer, bölge 5- Ananın erkek kardeşi, dayı 6- Süt emen at yavrusu 

TAYAK: Baston, değnek, dayanılacak nesne. 

TAYANÇ: 1- Dayanç, dayanak 2- Hami, koruyucu, sırdaş, güvenilen kişi 

TAYANÇI: Danışman, memur. 

Uygurlar döneminde, küçük dereceli memur unvanlarından 

TAYANG: Dayak, dayanak, destek, dayanak 

TAYANGU: Danışman, aracı, sıra dışı. Han ve kağanların danışmanlarına verilen bir unvan 

TAYCU: 1- Hami, destekçi, koruyucu 2- Soylu, seçkin 3- Tay sahibi,tay eğiticisi 

TAYEÇE: birl. Tay/Eçe..Soylu, saygıdeğer hanım. (Teyze, sözcüğünün buradan 

geldiğini söyleyen dilciler var.) 

TAYGA: 1- Kavak, çam, söğüt karışımı ormanlık bölge 2- yoğurtlu sebze çorbası 

TAYGAN: 1- Karışık ağaçlı orman 2- Dayanak, destek 

TAYGANA: Kaygan, kayıcı 

TAYGUN: Yavru, çocuk, torun 

TAYGUR: Kayan, kızakla kayan 

TAYIK: Kibar ve nazik genç 

TAYLAN: 1- Beyefendi, centilmen 2- Yakışıklı, heybetli 3- Düzgün ve etkileyici konuşan 

TAYŞI: 1- Mürşit, yol gösteren 2- Hami, koruyucu 

TEBER: Balta, baltalı mızrak 

TECĐMEN: Đdareli, ekonomist 

TECĐMER: Ekonomist, hesaplı

TEDAN: Tutan, zapt eden, zabit 

TEDĐK: (Tetik) 1- Usta, becerikli, bilgili 2- Öğüt, nasihat 

TEGEN: (Değen) Değerli, karşılığı olan 

TEGĐN: Tigin, prens, şehzade, bey oğlu. Göktürkler döneminde, vali unvanı olarak da kullanılmıştır. 

TEGĐNEK: Değnek, baston 

TEGĐR: 1- Değer, kıymet, paha 2- Hücum, taarruz 3- Ulaşım, ulaşma 

TEGĐŞ: 1- Değişim, değişme 2- Dövüş, temas, çarpışma, hücum 

TEGRE: Daire, çevre, civar, etraf 

TEGREK: 1- Değer, kıymet 2- Tekerlek, değirmi, yuvarlak 

TEĞME: Değme, seçkin, farklı 

TEKER: 1- Değer, kıymet 2- Çevre, yöre, daire 3- Saldırgan, mütecaviz 

TEKEŞ: Döğüş, değiş, temas, savaş, savaşçı 

TEKĐN: 1- Đyi, güzel, biricik, emsalsiz, uğurlu, uygun 2- Rahat, güvenli,güvenilir, 

3- Tigin, prens, bey oğlu 4- Tabi, bağlı, kul, köle 5- Boş, ıssız, toplumdan uzak kişi 6- Saldırgan 

TEKĐNĐK: Güvenilir, iyi, münasip, uygun 

TEKĐR: 1- Değer, kıymet, paha 2- kara benli, kara çizgili 3- Hücum, saldırı, saldırganlık 

TELA: 1- Delici, delen 2- Tolu, olgun, bilge 3- Armağan, adak, sungu 

TELEK: Armağan, sungu 

TEMĐR: Demir 

TEMĐR YALUP: birl. Demir/Yalup ...demirci ustası, silah yapımcısı 

TEMĐRÇAL: birl. Temir/Çal ( kılıç darbesi, kılıç vuruşu) 

TEMĐREN: Ok başlığı, okun ucundaki sivri ve delici demir parçası 

TEMĐRHAN: birl. Temir/Han 

Eski dönem, “ Maden Tanrısı” 

TEMĐRKIRAN: birl. Temir/Kıran mec. Acı kuvvet, acı kuvvete sahip kişi 

TEMĐŞ: Demiş, söylemiş, bilgin, deneyimli 

TEMÜGE: (Temürge) demir, nüvesi 

TEMÜRKAZUK: birl. Temir/Kazık Kutup yıldızı 

TENBE: At koşumu, koşum takımı 

TENEKUR: Boraks madeni 

TENGĐZ: Deniz 

TENĐK: Azim, kararlılık 

TENŞĐ: Eşit, adil, adaletli 

TEOMAN: Sis, duman, tuman 

TEPE: 1- Uç, sınır, doruk, yükseklik, yüksek yer 2- Yığın, kütle 3- Bir nesnenin sivri ucu 

TEREÇE: Đnce, narin, zarif 

TEREK: Siper, koruyucu 

TEREKEME: Siper, siperlik, sütre 

TERĐLGEN: Diri, canlı, hazır, tetik, tetikte 

TERĐLGENBUDUN: birl. Terilgen/Budun 

Devletin çekirdeğini oluşturan boy merkez halk Devletin, temel, ulusal askeri gücü 

TERĐM: 1- Bilim, sanat, bilim ve sanat erbabı 2- Emek, alın teri, zahmet 3- soyluluk, şeref, onur,nurlu 4- 

toplantı, dernek 5- Han soyundan gelen kızlara verilen bir soyluluk unvanı 

TERĐŞ: Derleme, toparlama, birleştirme, birleştirici, derleyip toparlayıcı 

TERKEN: 1- Süs oku, süslü ok 2- Savaş arabası 3- Soylu, soyluluk unvanı 

TERNEK: Dernek, toplantı 

TESĐYEMĐ TANYU: (Ululuğun sınırı olmayan, en ulu ) 

TETĐK: 1- Uyanık, hazır 2- Becerikli, mahir 

TEYENG: Sincap 

TEYMUR: Demir 

TEZ: 1- Hızlı, ivedi, hızlılık 2- Kaçma, ürkme, ürküntü 3- Şiddet, şiddetli 

TEZME. Çabuk kızan, canı ağzında, kızıp çekip giden 

TEZÜREK: birl. Tez/Yürek Heyecanlı, ateşli 

TIBIK: Sakin, asude 

TILSIM: Büyü, efsun, sihir 

TIN: (Tin) Ruh, can, nefes 

TINGI: 1- Tin, can, yaşam 2- Kulağa gelen ses, ses dinleme (Tınlama) 

TINGLAK: Efendi, söz dinleyen 

TINGLAR: Dinler, hürmetkar 

TINGLATUR: Sözü dinlenen, sözü geçer 

TINGLAYU: Munis, söz dinleyen 

TINGLIĞ: Canlı, diri 

TINI: 1- Ruhsal, ruhla ilgili 2- Đnanç, iman 3- Tıngırtı, kulağa gelen ses 

TĐGĐN: Prens, şehzade, han oğlu, bey oğlu 

TĐGREK: Çevre, daire 

TĐKE: Parça, bölüm, lokma, tıkım 

TĐKEN: Dikili, dik, dikmiş

TĐKĐM: Parça, lokma 

TĐLBE: Dilek, dilenen şey, murat 

TĐLBĐ: Dilek 

TĐLEK: Murat, istek, dilek 

TĐLKĐ: Tilki, kürkü için avlanan hayvan 

TĐLMAÇ: Çevirmen, tercüman 

TĐLMEN: (Dilmen) Konuşkan, hatip, çenebaz 

TĐLTAY: Etken, amil, neden 

TĐLUN: Dolun, tolun, dolu, tam, eksiksiz, kusursuz 

TĐMAGUR: Merhametli, vicdanlı 

TĐMUÇĐN: (Temuçin, temurçin, timurçine) 

Çengiz Kaan’ın ilk adı. Ancak doğrusu, Timurçin’dir. Demir ucu, sivri demir anlamındadır. 

TĐMUR: Demir 

TĐMUR KÜRKAN: birl. Timur/Kürkan 

Türk dünyasının en ünlü simalarından. Yalnızca Türk tarihi değil, dünya tarihinin de başta gelen 

liderlerinden. Çengiz Kaan’dan sonra, dünyanın ikinci büyük fatihi. Yaşamı hep çetin mücadelelerle 

geçmiş, koca bir imparatorluğu adeta yoktan var etmiştir. Kürkan (Damat) lakabını, evliliğinin ilk 

yıllarında, kayın eçesi olan Buhara Emir’ in himayesinde oluşu nedeniyle almış, daha sonraları,Đranlılar 

ona “ Timurleng”, Otmanlılar “ Aksak Timur” lakabını takmışlardır. Bu ulu kişi zamanında,Türk dünyası 

üçüncü ve son kez olarak, tek devlet çatısı altında toplanmış, “ Birleşik Türk devletleri” ideali, bu ulu 

kişinin döneminde son kez gerçek olmuştur. 

TĐN: 1- Can, ruh, öz 2- Soluk, nefes, yel 3- Dinmiş, dingin, sakin, bitik 4- Gök, göksel, Tanrısal 

TĐRGEÇ: Diri, canlı, dirilik veren 

TĐRĐG: Diri, canlı, güçlü 

TĐRĐGLĐĞ: Dirlik, yaşam, geçim 

TĐRĐL: 1- Can, ruh, yaşam 2- Dirilik, canlılık, derlenip toparlanma 3- Derlenme, derleniş 

TĐRĐM: Yaşam, geçim, hayat yolu 

TĐRKĐŞ: Kervan, kafile 

TOGA: 1- Doğa, tabiat, hilkat, yaratılış, huy 2- Kalın, katı, yoğun, doymuş 3- Usul, yordam, teamül 

TOGAY: 1- Toga 2- Dolunay 3- Koruluk, küçük orman 

TOGU: 1- Doğu, doğuş 2- Vuruş, darbe 

TOĞAÇ: (tokaç) Topuz, çamaşır yıkarken kullanılan tahta topuz 

TOĞAN: 1- Doğan, doğan kuşu 2- Canlı, doğmuş olan, yaşayan 

TOĞMA: 1- Dokuma, dokumadan yapılan giysi 2- Yerli, yerli halktan olan kişi 

TOĞMAK: (Tokmak) 

TOĞMUŞ: Doğmuş, ortaya çıkmış, canlı, yaşayan 

TOĞRUL: 1- Tuğrul 2- Doğrulmak, ayağa kalkmak 

TOĞRULÇA: Doğan kuşu, doğan yavrusu 

TOĞSIK: Doğuş, doğum, ortaya çıkış 

TOĞUL: 1- Doğulu, doğudan 2- Doğum, doğuş, ortaya çıkış 

TOĞULGA: Tolga, tulga, savaş başlığı, miğfer 

TOK: 1- Đrilik, katılık, dayanıklılık, yoğunluk 2- Vuruş, darbe, dövüş, savaş 3- Yol, yöntem, yordam 

TOKA: 1- Tok, sert, katı 2- Usul, yol, yordam, teamül 3- Dövüş, vuruş, vuruşma, 4- Huy, hilkat,yaratılış 

TOKAÇ: (Togaç) Topuz, çamaşır topuzu 

TOKALIG: Tokluk, katılık, sertlik 

TOKAY: 1- dolunay 2- Dere kenarlarında yetişen bir çiçek, çalı 

TOKLU: 1- Yol, yordam, bilen, bilge 2- Bir yaşını geçmiş kuzu 3- Đri, dolgun, besili 

TOKMAK: Vurma, ezme, dövme aracı 

Kalın, geniş, ağaçtan yapılmış çekiç 

TOKOL: Kuma, ikinci hanım 

TOKTA: 1- Durma, yaşama, direnç, dayanıklılık 2- Tedbir, tedbirlilik 

TOKTAK: Tedbir, tedbirli, temkinli 

TOKTAMIŞ: Durucu, kalıcı, dirençli, dayanıklı, uzun ömürlü, dirayetli 

TOKTAR: Dayanıklı, dirayetli, uzun ömürlü 

TOKU: 1- Doğu 2- Dövüş, temas, savaş 

TOKUM: 1- Doğum, doğuş 2- Yaşam, direnç, dayanıklılık 

TOKUMAK: Tokmak 

TOKUR: 1- Gözü pek, cesur 2- Dokur, dokumacı 

TOKURGAK: Dokuma aleti, dokuma tezgahı 

TOKUŞ: 1- Dövüş, savaş, vuruşma 2- Doğuş, direnç, yaşam, dirayet 

TOKUZ: 1- Dokuz sayısı (..Türklerin uğurlu ve kutlu saydıkları sayılardan) 2- sıkça ve kalınca 

dokunmuş bir kumaş 

TOLAN: Eşsiz, emsalsiz 

TOLAY: Bir tavşan türü 

TOLDI: Doldu, dolu, doluluk, bütünlük, olgunluk, irilik, bilgelik, erginlik 

TOLDIKORGAN: Anıt, lahit, abide 

TOLGA: Miğfer, çelik başlık

TOLGAN: 1- Dolgun, iri, dolu 2- Acı, üzüntü, inleme 

TOLKAN: Dolgun 

TOLMIŞ: Dolmuş, dolu, olgun, bilge 

TOLU: 1- Dolu, olgun, kamil, yetkin, usta 2- Đçki, içki kadehi, içki ile dolu kadeh 3- Seçkin, güzide 

TOLUHAN: birl. Tolu/Han 

Arap işgalleri sırasında, onlara karşı direniş örgütleyen ve çeşitli savaşlara giren bir bey 

TOLUK: 1- Dolu, olgun, yetkin, bilge 2- Tuluk, tulum 

TOLUM: 1- Silah, savaş aleti 2- Olgun, dolgun 

TOLUN: Dolu, tam, bütün, eksiksiz, kusursuz, olgunlaşmış 

TOMAN: Duman,sis 

TOMBAY: Manda, camış 

TOMRĐS: (Tomris Hatun) 1-Demir ucu 2- Demir sesi. 3- Demirin özü, nüvesi.4- Bereket, bolluk,uğur. 

T... Türk tarihinin ünlü simalarından. Sakalar devletinin katun’u (kraliçesi) (Đran – Turan savaşları 

sırasında, zalimliğiyle ünlü, Pers kralı Hüsrev’in, Türk topraklarını işgal etmesine karşın yapılan savaşta 

büyük kahramanlıklar göstererek, onu yenmiş, başını kesip kan dolu bir fıçıya atarak, “Hayatın boyunca 

kana doymadın, kan döküp kan içtin. Ben de sana yakışanı yapıp, seni bundan mahrum etmeyeceğim.” 

diyen ulu kişi.) 

TON: Don, giyim, giysi, elbise 

TONA: Giyimli, varlıklı, yakışıklı 

TONAT: Donat, cömert, eli açık, aç doyuran – çıplak giydiren. 

TONATMIŞ: Giydirmiş, hayır hasenatta bulunmuş, cömert ve eli açık. 

TONGA: Kaplan, Asya kaplanı. 

TONGUZ: Domuz 

TONKA: 1- Tunga , kaplan 2- iri,büyük,gösterişli 

TONLU: Giyimli,şık,zengin,varlıklı 

TONSUZ: Yoksul 

TONYUKUK: (Tanyu/Kök,gök) Sonsuzluk ve genişlik,bilgelik ve deneyimlilik. 

TOP: Yığın, topluluk, bütünlük, erk 

TOPAÇ: 1- Top gibi, toparlak, dolgun 2-Đbrik 3- Sepet, sele 

TOPAK: Topluca, toplanmış, yığın 

TOPRAK:.. Yer, yurt, arazi 

TOPURGAN: Ayak basıldığında toz çıkaran, yumuşak toprak 

TOPUZ: Toplanıp, kurutulmuş, katılaşmış, topluca ve katıca. Silah, dövme ve ezme aracı 

TOR: 1- Mevki, mertebe, şeref, şereflilik 2- Türeme, doğma, soy, gelişme, yayılma 3- Ağ, tuzak 4-Giysi 

5- Evlat, çocuk, nesil 6- Zayıflık, incelik, hamlık 

TORAMAN: 1- Fahri, onursal, şerefli 2- Kaba, yetişmemiş, acemi 3- Đri, dolgun, heybetli 

Toran: Turan, duran, yaşayan, dirençli 

TORÇUK: Kozalak 

TORKU: Đpekli kumaş 

TORLAK: 1- Eğitilmemiş at 2- Çırak, acemi, ham 

TORMIŞ: Durmuş, yaşayan, yaşar, yaşam 

TORMU: Yaşam süresi, yaşam 

TORU: 1- Duruş, yaşam 2- Bolluk, bereket, fazlalık 3- Doru, doru renk 

TORUG: Doruk, Doru renk 

TORUK: 1- Doruk, zirve 2-Đnce, zayıf, ham, olmamış 

TORUM: 1- Aygır, aygır yavrusu 2- Kul, köle, muti, bağlı 3- Deve yavrusu 

TORUN: 1- Evladın, evladı 2- Sevgili, biricik, çok sevilen 3- Acemi, ham, yetişmek üzere olan 4-Genç 

boğa 

TOSUN: 1- Genç boğa, 2- Tos atan, tos vuran, azgın, azmış, saldırgan 

TOY: 1- Şölen, yemekli eğlence, düğün dernek 2- Em, ilaç, doyum, doyumluluk 3- Ordu, ordu birliği 4- 

Çamur bataklık 5- Doğan türü bir avcı kuş 6- Genç, gençlik, acemilik, çıraklık 

TOYAK: 1- Atlara giydirilen savaş zırhı 2- Tırnak, at tırnağı 

TOYAN: Toy sahibi, toy veren kişi 

TOYGA: 1- Toy sahibi, toy veren kişi, 2- Toylarda yapılan çorba, ayranlı çorba 

TOYGAN: 1- Kurultay üyesi 2- Bir kuş türü 3- Genç, taze 

TOYGAR: Tarla kuşu, çayır kuşu 

TOYGUN: 1- Genç, taze, deneyimsiz 2- Doymuş 

TOYGUR: Doymuş, gözü tok, olmuş, olgun 

TOYLAK: 1- Toy yeri, toy yapılan yer 2- Karargah, ordunun toplandığı yer. 

TOYLUK: Toy yeri, Toy yapılan yer 

TOYMADUK: 1- Özlenen, özlemi duyulan 2- Hırslı, doyumsuz 

TOYMAGUR: Đştahlı, obur 

TOYTĐMUR: Ermiş, keramet sahibi, Şaman büyüğü, kam, rahip 

TOZUN: 1- Tosun 2- Düzen, uyumluluk 

TÖGĐ: Cömert , eli açık 

TÖGÜN: Çekici, yakışıklı 

TÖKMEN: Çekici, yakışıklı

TÖKÜ: Eli açık, cömert, müsrif 

TÖKÜŞ: Düğüş, savaş, vuruşma 

TÖLEÇ: Ücret, yevmiye 

TÖLEGEN: Olgun, kamil, yetişkin 

TÖLEK: 1-Ücret, yevmiye 2- Sükunet, sakinlik 

TÖLĐS: Bölük, bölünmüş 

TÖLÜK: Tuluk, tulum 

TÖR: 1- Türemek, çoğalmak, yaratılış 2- Makam, mevki, onur yeri, şerefli yer 3- Usul, kural, teamül 

TÖRE: 1- Düzen, gelenek, usul, teamül, geleneksel hukuk 2- Türeyiş,yaşayış, çoğalma, yaratılış 

TÖRELĐ: Töresi olan, töreye bağlı, geleneklerine bağlı 

TÖREMEN: Görgülü, töreye bağlı 

TÖREN: 1- Töreye uygun yapılan, töre gereği yapılan, merasim 2- Soylu, necip, seçkin 

TÖRKĐN: Kök, menşe, dip, soy 

TÖRÜ: 1- Yasa, devlet düzeni 2- Türeyiş, yaratılış 

TÖRÜCE: Töreye ve yasaya uygun 

TÖRÜĐÇĐ: Töreye uygun 

TÖRÜLÜG: Töreye bağlılık, Töre bilgisi, Töre uygulaması 

TÖRÜM: 1- Türeyiş, yaratılış 2- Töreye bağlılık 

TÖRÜMÇÜ: Töreye bağlı, soyuna bağlı 

TÖRÜN: 1- Soylu, soyluluk 2- Tören, merasim, ihtiram 

TÖRÜTGEN: Yaratıcı, yaratan, halik 

TÖŞTÜK: Düş, rüya 

TÖZ: Kök, dip, temel, cevher, öz 

TÖZLÜK: Öz, esas, asıl, kök, köklü, özlü 

TÖZÜN: Soylu, temeli sağlam, köklü 

TUNAY: Evlatlık kız çocuğu 

TUDUN: (Tutun) 1- Tutunma, bağlılık, sadakat 2- Destek, güvence, tutunulacak nesne 

Hazar kağanlığı döneminde kullanılan “ vali “ unvanlarından 

TUGAN: Doğan 

TUGANA: Özel ok (Đçi oyulmuş, içinde evrak gizlenen ok) 

TUGAN: 1- Küçük ırmak, çay, akarsu 2- Togay 

TUĞ: Sancağın tepesine takılan at kuyruğu, kıldan yapılan flama, Uğur ve Kut işareti olarak kullanılır 

olmasına karşın, bundan daha çok savaş isteği, başkaldırı ve isyan sembolü olarak kullanılmıştır. 2- 

Tıkaç,kapak, bent, set 

TUĞANÇI: Doğancı, doğan terbiyecisi, doğan eğitmeni, doğan yetiştiricisi 

TUĞCU: 1- Tuğ taşıyan kişi, alemdar 2- Đsyancı, isyankar 

TUĞÇE: Küçük tuğ, tuğcuk 

TUĞLU: Tuğ sahibi, kutlu, uğurlu 

TUĞLUK: Tuğlu, tuğu olan, tuğ taşıyan 

TUĞMA: 1- Doğmuş, ortaya çıkan, boy gösteren 2- Tuğ kaldıran, isyankar 

TUĞRUL: 1- Doğan kuşu, bir doğan türü 2- doğru, doğrulmuş, dik- ayakta 3- Türk mitolojisinde, adı 

geçen, yarı insan, yarı kuş. 

TUĞSAVUL: birl. Tu/Savul 

Eski dönemlerde, ordu içinde tuğ taşıyan ve onu koruyup, önde tutmakla görevi olan kişilere 

verilen ad. 

TULA: 1- Tolu, dolu, olgun 2- Ayna 

TULAN: Dolu, olgun, kamil 

TULAY: 1- Talay, taluy, okyanus, deniz 2- Ayna 3- Dolu, dolgun, olgun 

TULGA: Tolga, miğfer 

TULGAR: 1- Azim, kararlılık, inanç, güvenç 2- Gösteriş, heybet, heybetlilik 

TULGAY: Tuga, Tolga, miğfer 

TULĐ: 1- Dolu, olgun, kamil 2- Ayna 

TULKĐ: Tilki 

TULTAG: Sakin, kendinden emin 

TULU: 1- Dolu, ergin, olgun 2- Ayna 

TULUK: 1- Dolu, olgun, bilge 2- yayık, çömlek 

TULUN: 1- Tolun, dolu 2- Çene kemiği 

TUMA: Yeğen, kuzen 

TUMAÇI: Erkek kuzen, (Amca, hala, dayı, teyze çocuğu) 

TUMAÇIM: Kız kuzen 

TUMAĞAN: 1- Nilüfer çiçeği 2- Duman, sis 

TUMAN: Duman, sis 

TUMAY: Sessiz, sakin, kendi halinde 

TUMGAN: Tuman, sis 

TUMRUL: Dumrul, Demir ucu 

TUNA: (Tona) Varlıklı, zengin, gösterişli, ihtişamlı 

TUNÇ: Bronz, Bakır, kalay karışımı

TUNG: Nüfus sahibi, kudretli, muktedir 

TUNGA: 1- Kaplan, Asya kaplanı 2- Kudret, ihtişam, fevkaladelik 

TUNGUÇ: Çocuk, evlat, evlatlık 

TUNGUT: Evlatlık 

TUNUÇ: Tunç 

TUR: 1- Durmak, yaşam, canlılık 2- Đrade, istek, yargı 

TURA: 1- Dura, durak, ev, mekan 2- Deriden örülen kamçı 3- Sibirya bölgesinin eski adı 

TURAK: 1- Durulan yer, yaşanılan yer, mekan 2- Yaşam, ömür 

TURAL: Durma, yaşama, ömür 

TURAM: Olgunluk, kemal 

TURAMUN: 1- Evcil, evcimen 2- Onurlu, onuruna düşkün 

TURAN: Duran, yaşayan, ömür, ömürlü, yaşama direnci (Çocukları sık ölen ailelerin, uzun ömür ve 

kalıcılık dileklerini içeren adlardan. 

TURÇAK: Filiz, fidan 

TURÇĐK: 1- Durucu, kalıcı, uzun ömürlü 2- Fidan 

TURDU: Durdu, sağ, salim, yaşar, yaşayan, kalıcı, ömürlü 

TURGAK: Bekçi, muhafız, koruyucu 

TURGAN: Duran, ömürlü 

TURGAY: 1- Tarla kuşu, serçe 2- Türk/Ay 

TURGUT: (Turagut) 1- Ömürlü, durucu, uzun yaşamlı 2- Belde, mekan mesken, yaşanılan yer 

TURKAK: Nöbetçi, bekçi 

TURKU: Ateşli, heyecanlı 

TURKUAZ:Rengi mavi ile (Türk mavisi) özdeş olmuş bir süs taşı 

TURMUŞ: Ömür, yaşam, uzun ömürlülük (çocukları sık ölen ailelerin kullandıkları adlardan) 

TURNA: Leylek türü, iri ve geniş kanatlı bir kuş 

TURSUN: Dursun, Durdu, duran, durmuş vb. yaşam, ömür, uzun ömür 

TURŞAK : Filiz, sürgün 

TURU: 1- Duru, saf, arık 2- Duran, yaşayan, ömürlü 3- Durgun,sakin 

TURUM: 1- Yaşam, ömür 2- Sükunet, durgunluk 

TURUMTAY: 1- Turum/Tay 2- Doğan türü, avcı bir kuş 

TURUŞKAN: Dayanıklı, metanetli, dirençli, uzun ömürlü 

TURUT: 1- Yer, yurt, durulan, yaşanılan yer 2- Ömür, yaşam 

TUSĐT: Göğün ötesi 

Şamanist gelenekte, ulu ruhların gittiği yer. Göğün katlarından 

TUSKAN: Akraba, yakın, hısım 

TUŞGÜL: Đşaret, iz, nişan 

TUT: 1- Yakalayış, kavrayış, saklayış 2- Vuruşma, vuruş, yenme, ezme, koparma 3- Ordu, ordugah 4- 

Kılıç ve benzeri silahların üzerindeki kir, pas 

TUTA: Bahşiş, armağan 

TUTAÇ: Komşu, yakın, dost 

TUTAÇI: Komşu, yakın 

TUTAK: 1- Silah kabzası 2- Saldırı, hücum, taarruz 3- Evlatlık 

TUTAM: Demet, buket, deste 

TUTAN: Elinde bulunduran, yönetimi altında bulunduran 

TUTAR: Tutucu, hükmedici 

TUTAŞ: 1- Küçük hanım, evin en küçük kızı 2- Bekar, bakire kız 3- Komşu 

TUTGAK: 1- Đnilti, inleyiş, hüzün 2- Geceleri keşfe çıkan savaş birliği 

TUTGAN: Tutucu, fanatik 

TUTGUÇ: kahvaltı, kuşluk vakti yenen yemek 

TUTGUN: Tutsak, esir, hapis,tutulu, tutulmuş, bağlanmış 

TUTKU: Kapama, ele geçirme, bağlama, bağlanma 

TUTGUK: Esir, hapis, tutsak 

TUTNAK: Destek, arka 

TUTNUK: Tutunulacak nesne, dayak, arka,destek 

TUTSU: 1- Vasiyet, öğüt, nasihat 2- Bağımlılık 

TUTSUK: Öğüt, nasihat, vasiyet 

TUTU: Esir, tutsak, rehine 2- Çekici, cazip, güzel 3- Tutuş, savaş, dövüş 

4- Ağırbaşlı,utangaç 5- Yiğit, batur, dövüşçü 6- Bakan, nazır, vali 

TUTUG: Vali, askeri vali 

Göktürkler döneminde kullanılan askeri unvanlardan 

TUTUK: 1- Dövüş, savaş, savaşçı 2- Devlet görevlisi, devlete bağlı 3- Evlatlık 4- Büyü, sihir 

5-Tutsak, esir, tutulmuş, rehin 

TUTUN: Tutunulacak nesne, destek, arka, güvence 

TUTUNÇ: 1- Evlat, oğul, uşak 2- Tutunulacak nesne, güvence 

TUTUNGU: Öğüt, nasihat, vasiyet 

TUTURGAN: Öğüt, nasihat, vasiyet 

TUTURGU: Öğüt, nasihat, akılda tutulan

TUTUŞ: 1- Dövüş, savaş 2- Zapt etmek, egemenlik kurmak 3- bağlılık, sadakat 4- Orduyu ve devleti 

düzene sokmak 

TUTUŞUK: Demet, çiçek demeti,buket 

Çengiz Kaan’ın Uygur kökenli danışmanı, oğullarının eğitmen ve atabeyi bu ulu kişi, 

imparatorluğun resmi dilinin “Türkçe” oluşunda ve Türk kültürünün egemen kılınmasında, önemli etken 

olmuştur. 

TUYAK: 1- Dayak, destek, değnek 2- Duyan, işiten, işitici, dikkatli, uyanık 

TUYAN: Duyan, işiten 

TUYGU: Duygu, his duyumu 

TUYGUN: Doğan türü bir avcı kuş 

TUYUK: Dayak, destek, arka 

TUYUN: Saygın, muteber 

TUZGU: Yemek, yoldan geçenlere verilen yemek 

TUZAK: Sevgili,sevgili için söylenen söz 

TUZAĞI: Sevgili, aşık, maşuka 

TUZGUN: Armağan, sunu, bahşiş 

TÜBE: 1- Tepe, yüksek yer 2- Siper, sütre 

TÜBEK: Tübe, tepe 

TÜGÜN: 1- Düğün, bağlılık 2- bahşiş, hediye 

TÜGÜZ: Düz, tam, eksiksiz, mükemmel 

TÜKEL: 1- Tüy, saç, kıl 2- Dik, dikili 

Türk mitolojisinde, ağaçtan doğduğuna inanılan kişi 

TÜKÜN: 1- Düğün, dernek, toplantı 2- Bahşiş, armağan 

TÜLEK: 1- Zeki, kurnaz, fettan 2- Tüylü, kıllı 

TÜLGÜ: Alaca, renkli bir karga türü 

TÜLĐN: 1- Ayna 2- Ayın çevresindeki ışık halesi 

TÜLÜ: 1- Rica, yakarış 2- Düş, rüya 

TÜLÜŞ: Ücret, değer, emeğin karşılığı alınan karşılık 

TÜMEN: 1- Duman, duman, sis 2- On bin sayısının askeri terminolojideki kullanılışı 

TÜN: Gece 

TÜNBAY: birl. Tün/Bay ( Kazak ve Kırgızlarda, yatak, şilte) 

TÜNEK: Gece kalınan yer 

TÜNG: 1- Gece, gece karanlığı 2- Olağanüstülük, fevkaladelik 

TÜNKÜR: Peri, melek 

TÜR: Soy, kök, orjin, çeşit, kan, damar, doğuş, yaratılış, oluş 

TÜRE: 1- Töre 2- Tigin, prens, şehzade 

TÜREL: Türeli, töreye bağlı, töresel, hukuk, hukuki, hukuka uygun 

TÜRELĐ: Türe sahibi, töreye bağlı, hukuka bağlı 

TÜREMEN: Töreye bağlı, töreye göre yaşayan 

TÜRENER: Töreye bağlı, töre sahibi 

TÜRETGEN: Yaratıcı, mucit, üretken 

TÜRK: Bu kutlu ad, birçok anlamları içinde barındırır. Türeyiş, doğuş, güç, erk, soy, döl, çoğalma, düzen 

vb. ( Birçok dilbilimci, değişik anlatımlar yapıyormuş gibi görünseler de aslında tek bir şey vardır ortada. 

O da Töreli, Töreye bağlı, Töreye göre olmuş, Töre ile özdeş, iyilik, güzellik, doğruluk ve düzenlilik içinde 

yaşayan, bunun için gerektiğinde, mayasından gelen güç ve erkini kullanan kişi ya da kişiler topluluğu, 

anlamlarını net bir biçimde içinde barındırıyor olması.) 

TÜRK BĐLGE KAĞAN: (Orhun anıtlarında, Bilge kağan kendini böyle tanıtır.) 

TÜRKÜ: Türk dilinde söylenen, melodi 

TÜRÜ: Dürülmüş, derli, toplu, düzenli 

TÜRÜNG: Aktif, faal, çalışkan 

TÜŞ: Düş, rüya 

TÜŞTEMĐZ: birl. Tüş/Temiz 

TÜTSÜ: Güzel kokulu ot yakarak ortaya çıkarılan koku 

TÜTSÜK: 1- Tütsü, tüten koku 2- Öfkeli, kinci, öç alıcı 

TÜTÜK: 1- Güzel ve etkileyici koku, duman, tütme kokusu 2- Düdük, savaşlarda ve savaş talimlerinde 

komut vermek için kullanılan düdük 

TÜZ: Düz, düzen, kök, esas, kural, bütünlük, doğruluk, uyum, uyumluluk 

TÜZE: 1- Düz, doğru, düzen, kural, uyum, ahenk 2- Đdare, yönetim 3- Ulus, topluluk, halk 4- Uyum, 

uyumluluk, barış, uzlaşı 5- Kusursuzluk 

TÜZBAYKÜÇ: birl. Tüz/Bay/Güç Bütün, hepsi, hepsini içine alan 

TÜZEN: Düzen, uyum, kurallar bütünü 

TÜZLĐ: Uyumlu, uygun, düzenli, idareci 

TÜZLÜG: uyum, ahenk, geçim 

TÜZÜK: (Düzük) 1- Düzen, düzülü, sıralı, düzenleme, düzenlenmiş, düzenli, 2- Özel durumlara göre 

biçimlenmiş kurallar bütünü 

TÜZÜL: 1- Düzülü, sıralı, muntazam, disiplinli, hiyerarşik 2- Anlaşmış,anlaşmalı 

TÜZÜM: Düzgünlük, sıra, dizgi

TÜZÜN: 1- Düzen, kural, teamül, gidişat 2- Öz, kök, soy, soylu, seçkin, egemen 3- Uysal, yumuşak huylu 

ve davranışlı 

U harfi ile başlayan isimler 

UBUT:Ar, edep, tevazu, alçak gönüllülük 

UC: Uç, sınır 

UCAS: Đddia, bahis 

UCUD: Yeryüzü, dünya 

UCUN: Uçta, sınırda, kenarda, uçbeyi 

UÇ: 1- Son, bitim, sınır, kıyı 2- Aşırılık, ekstrem 3- Herhangi bir nesnenin sivri kısmı 

4- Ordu kanadı, kol, cenah 

UÇA: 1- Koruma, himaye, arka 2- Uç, sınır, limit 3- Kendini aşmış, yüksek, ulu 

UÇAR: 1- Haber, havadis 2- Kanıt, delil 3- Göğe yakın, Tanrıya yakın, dindar 4- Uçarı, 

vurdumduymaz 

UÇBEY: birl. Uç/Bey 

Sınır karakollarında görev yapan askeri birlik komutanı 

UÇGUN: 1- Kam, baksı, kendinden geçmiş, transa girmiş 2- Kıvılcım 

UÇKAN: Uçan, uçucu 

UÇKARA: birl. Uç/Kara ..Sırtı renkli, kanatları kara bir kuş türü 

UÇKUN: Uçuk, kendinden geçmiş, ateşli, heyecanlı 

UÇMAĞ: (Uçmak) Cennet 

UÇSIZ: Sınırsız, geniş, büyük, alabildiğine.. 

UÇUK: Uçmuş, kendinden geçen, mest olan kam, baksı 

UÇUMAK: Uçmak, cennet 

UÇUR: Devir, dönem 

UÇURAN: Kam 

UÇURUM: Son, uzak, uzak nokta, uçulan, uzaklaşılan, yüksek ve derin dağ yamacı, yar 

UÇUZ: birl. Uç/Uz 1- Alçak gönüllü 2- Basit, kolay 

UD: (Ut) 1- Arka, geri, ardından gitme, takip 2- karşılaşma, çatışma, yenme, utku 3- Uyuma, uyku 

UDAR: 1- Takipçi, peşini bırakmayan, kovalayan 2- Yener, galip gelir 

UDU: Uyku 

UDUK: Uyanık, diri 

UDUM: Art arka, arkası sıra 

UDUN: 1- Hüner, beceri 2- Sönmüş, sönük 

UDUZ: 1- Mürşit, yol gösteren, ardından gidilen 2- Yollayan, sevk eden 

UGAN: Kaadir, yaratan ve hükmeden, Ali, yüksek, kudretli 

Çok eski dönemlerden beri, Tanrı ve Tanrı sıfatı olarak kullanılan bu sözcük, Türklerin ilk 

Müslüman oldukları dönemlerde de, bir süre Tanrı adı olarak kullanılmıştır. 

UGIN: Fikir, düşünce 

UGIŞ: Zeka, üretkenlik 

UGUZ: Kutlu, mübarek 

UĞRAK: 1- başvurulan kişi, bilge ve deneyimli kişi 2- Savaşa giderken, Askerlerin, aile ya da 

eşyalarını topluca bıraktıkları yer 3- Uğranılan yer 

UĞRAŞ: 1- Düşünce, tasarı, iş, çaba, meslek 2- Mücadele, savaşım, savaş, Karşılaşma, karşı karşıya 

gelme 

UĞRAŞI: Meslek, iş, çaba, savaşım, geçim 

UĞRUK: Savaşa giderken, askerlerin eşyalarını bıraktıkları yer 

UĞRUN: Yan bakış, gizlice bakış 

UĞUR: 1- Baht, talih, iyilik, güzellik, kut, bolluk, bereket 2- Süre, zaman 

UĞURAL: Uğurlu, kutlu, bahtı açık 

UĞURÇAL: birl. Uğur/Çal (Sürmek, değdirmek) 

UĞUŞ: Akraba, hısım, kan bağıyla birbirine bağlı kişilerden her biri 

UKUŞ: Zeka, akıl, yetenek 

UL: 1- Temel, esas, kök, oluş, oluşum, doğuş 2- Đşaret, nişan, iz 

ULA: Temel, esas, esaslı 

ULAÇ: 1- Ulaştıran, bağlayan, bağlayıcı 2- Đsabet 3- Tim, takım, müfreze 

ULAÇLI: Ulaştıran, ulak 

ULAĞ: 1- Soy, nesil 2- Maiyet, bütünlük 3- ulak, haberci 4- Bağ, zincir 

ULAK: 1- Ulaştırıcı, ulaştıran, haberci, bağlantı sahibi 

ULAKÇI: Haberci, ulaştırıcı, bağlayıcı, bağlantı 

ULAM: 1- Eklenmiş, katılmış, tim, müfreze 2- Dizi, dizili, bağlı, dizgi 3- yetenek, yetenekli 

4- Ululama, selamlama, temenna 

ULAN: 1- Bağlayan, bağlayıcı, birleştirici, etkileyici 2- Ulu, ululanmış, saygıdeğer, söz dinleten 3- Taze,

tazelik, gençlik, genç, cıvan 

ULANBATUR: birl. Ulan/Batur Ünlü ve ulu kahraman 

ULANDI: Ululandı, kutsandı, kutlu 

ULANMIŞ: Ulu, kutsal, mübarek, saygıdeğer 

ULAR: 1- Bağlayan, birleştiren, birleştirici 2- Erkek keklik 

ULAŞ: 1- Ululuk, ululaşma, yücelik 2- Oluş, temel, kök, soy, soyluluk 3- yetişme, kavuşma 

Ulaşılacak olan, bağlanılacak olan, ülkü, ideal 4- uluyuş, kurt gibi uluma 5- Savaş uranı, 

savaş narası 6- Kent, kent arazisi 7- Đsabet 

ULAŞLU: 1- Amaçlı, idealist, ne istediğini bilen 2- Ulaşıcı, bağlayıcı, birleştirici 

3- Kentli, zengin, varlıklı 

ULAT: Bağlayıcı, birleştirici 

ULCA: 1- Ezeli, eskiden beri var olan 2- Pay, ganimet, savaş ganimeti 

ULCAŞ: 1- Tazim, ululama, büyükleme 2- Bölüşüm, paylaşım, ganimet 

ULDIZ: Yıldız 

ULIÇ: Yavru, yaren, sevilen ve korunan 

ULIÇIM: Yavru, yavrucak 

ULIG: Uluma, yakınma, sızlanma 

ULIŞ: Uluyuş, kurt gibi ulayış 

ULU: (Ulug, Uluğ) Yüce, yüksek, mübarek 

ULUCA: 1- Ululuğa yakın, saygıdeğer, hürmetli 2- Üst düzey yönetici, erk sahibi 

ULUÇ: 1- Temel, esas, oluş, ulaş 2- Bağ, bağlantı, ilişki 3- Uluyuş, uluma 

ULUĞAYGUÇĐ: birl. Ulu/Ayguçi 

Göktürkler ve özellikle Uygurlar döneminde başbakan ( sadrazam, baş vezir) unvanı olarak 

kullanılmıştır. 

ULUĞNOYAN: birl. Ulu/Noyan 

Çengiz Kagan döneminde “Başkomutanlık” sıfatı olarak kullanılan bir unvan 

ULUKOYUN: birl. Ulu/Koyun 

Yakut destanlarında adı geçen “Ateş Tanrısı” 

ULULA: Yücelt, yükselt, mübarek kıl 

ULUM: Debdebe, şaşa, gösteriş 

ULUN: (Ulan, Đlun) Ulu, ululanmış 

ULUNYEGE: birl. Ulun/Yeke Sözü dinlenen, saygı duyulan, bilgi ve deneyimine başvurulan hanım 

ULURAK: Ulu, kebir, en büyük 

ULUS: 1- Ul (Temel, kök, esas) dan...Ul/Uz 2- Ülüş, bölüm, kesim, topluluk...dan boy, halk, millet,budun 

(Uygurlarda) 

ULUŞ: Pay, bölüm 

ULUTOYUN: birl. Ulu/Toyun 

Yakut destanlarında, kişiler arasındaki ilişkileri düzenleyen Tanrı 

UMAK: Irk, soy, kemik 

UMAN: Umutlu, bekleyen 

UMANÇ: 1- Umutluluk 2- Đntizar 

UMAR: Umutlu 

UMAY: Koruyucu, şefkatli, iyiliksever 

Eski dönem, Tanrıçalarından ( Halen, Altay ve tüm Kuzey Türkleri arasında çocukları sevip, 

koruduğuna inanılır) 

UMDI: Arzu, beklenti 

UMDU: Ümit, ümitli 

UMUCA: Umutlu bekleyiş 

UMUÇ: Rica, yakarış, beklenti 

UMUG: 1- Ümit, destek, dayanak 2- Sığınma, iltica 

UMUNÇ: Rica, beklenti 

UMUR: Umar, ümitli 

UMUŞ: Beklenti 

UMUT: Umuş, ümit, beklenti 

UNAT: Doğru, yerinde, uygun, olgun, yeterli 

UNGAN: (Ungan) 1- Bağlı, bağımlı 2- Bahtiyar, doğru yolda olan 

UR: 1- Uğur, baht, mutluluk 2- Vur, vurmak, darbe 

URAGUT: Dişi, üretken, tohum, tohumluk 

URAK: Orak, doğrayıcı, biçici 

URAN: 1- Savaş narası, nara 2- Vuran, vurma eyleminde bulunan, döven 3- parola 

URAS: 1-Kut, baht, mutluluk 2- Ateş bakışlı 

URAZ: Uras, kut, baht 

URAZLI: Mutlu, bahtiyar 

URKU: Uğur, baht, talih 

URPAK: (Urpağ) 1- Evlat, uşak 2- Kibar, nazik 

URUK: 1- Boy, ok, ulus 2- Vuruk, vurgun 

URUL: 1- Tür, cins 2- Örs

URULU: Cins, soylu 

URUM: 1- Şeref, onur, haysiyet 2- Meleke, beceri, yatkınlık 

URUMDAY: Panzehir ve tedavi için kullanılan bir taş 

URUN: 1- Orun, şeref, itibar 2- Miktar, adet 

URUNÇA: 1- Şerefli, onurlu 2- Emanet, rehin 

URUNGU: 1- Şeref, onur, haysiyet, onurlu davranış 2- Eğitim ve talim kılıcı 

URUS: 1- Orus, uras, uraz) 2- Uruş, kırış, savaş 

URUŞ: Vuruş, döğüş, kırış, savaş 

URUŞKAN: Savaşçı, cengaver 

URUT: 1- Aşama, merhale 2- Amaç, maksat, hedef 

URUZ: 1- Uraz, uras 2-Vuruş, dövüş 

US: Öz, töz, yeti, anlayış gücü, akıl, zeka, uzluk 

USAN: Uslu, akıllı, usta, uzman 

USBOL: birl. Us/Bol ..Dahi, üstün zekalı 

USLU: Akıllı, uzman, üstad 

USLUM: Becerikli, mahir 

USLUY: Deneyimli, tecrübeli 

USUK: Uslu, akıllı, zeki 

USUN: 1- Uzun, uzman, derin, engin, deneyimli 2- Gerçek, sahih 

UŞAK: Çocuk, genç, taze, ufaklık 

UTA: 1- Tedavi, onarım, tamir, iyileştirme 2- Zafer, galibiyet 

UTACI: Doktor, eczacı, iyileştirici 

UTAMAN: 1- Utkan, galip, muzaffer 2- Eczacı, doktor 3- Edepli, mahçup, sıkılgan 

UTAN: 1- Galip, muzaffer 2- Utanma, ar, mahçubiyet 

UTANGAN: Utangaç, mahçup, kendi kendini sıkan 

UTAR: 1- Yener, utkan, galip 2- Đyileştirici 3- Kovalayan, takip eden 

UTAŞ. 1- Yardım, imdat 2- Galibiyet, zafer, utku 3- Takip, kovalamaca 

UTGUÇU: Galip, muzaffer 

UTKU: Zafer, galibiyet, yenme, üstün gelme, güçlüklerden sonra ulaşılan mutlu son 

UTLU: 1- Galip, muzaffer 2- Sıkılgan, mahçup 

UTUGLU: Galip, muzaffer 

UTUŞ: Yenme, galibiyet, zafer 

UVUT: Utanma duygusu, edep, ar 

UYAN: 1- Dikkat, itina, dikkatlilik, tedbir 2- Đman, inanç 

UYANIK: Dikkatli, tedbirli 

UYAR: Uyumlu, uygun 

UYAV: Uyanık, fatin, ferasetli 

UYDAÇI: Mürşid, yol gösteren, öğretmen 

UYGAN: 1- Uyumlu, geçimli, uysal 2- Bağlı, tabi, muti 

UYGAR: (Uygur) çağdaş, uyumlu, uygun, uyarlı, medeni 

UYGU: Ahenk, uyum 

UYGUL: Uyumlu 

UYGUN: 1- Yakışıklı, güzel, elverişli 2- Geçimli, dirlikçi, imtizaçlı 

UYGUR: (uygar) 

Türk boyları içinde, bu günkü anlamda bir kentleşmeye ilk başlayan Türk boyu. Kağıdı, 

akapunkturu, matbaayı, tekstil sanayiini ve daha birçok buluşu gerçekleştiren Türk boyu 

UYGUT: Uyumlu, ahenkli, uygar 

UYGUTALP: birl. Uygut/Alp 

UYLAŞ: 1- Uyum, geçim, dirlik, düzen 2- Fikir, düşünce, tefekkür 

UYLAŞI: Uyum, geçim, barış 

UYSAL: uyumlu, efendi,yumuşak başlı, halim, selim 

UYTUN: Kutlu, mübarek 

UYUM: Uygunluk, denklik, ahenk, armoni 

UZ: Us, öz, erk, yetme, beceri, başarı, açılma, uzama, genişleme, açılım, yayılım 

UZA: 1- uzay, genişlik, uzunluk, yaygınlık 2- Eski, eskiye dayalı, kadim, mazi 3- Geçiş, geçit 

UZAK. 1- Uzman, usta, sanatkar 2- Güçlü, egemen, başarılı 

UZAM: Uzmanlaşmış, ustalaşmış, usta 

UZAN: Uzman, usta, akıllı, bilgili, sanatçı, pir 

UZAY: Feza, gök boşluğu, uzamış, genişlemiş, geniş 

UZDU: Ezeli, çok eski, kadim 

UZEL: birl. Uz/El Usta, maharetli, becerikli, sanat erbabı 

UZELLĐ: Usta, maharetli, elinden iş gelen 

UZLUK: Đhtisas, uzmanlık 

UZMA: Kalifiye, uzman, pir 

UZMAN: Usta, pir, otorite 

UZUG: Uyanık, dikkatli, müteyakkız 

UZUN: (Usun) 1- Uzman, pir, becerikli, iş bitirici 2- yaygın, geniş 3- kalıcı, daimi

ü harfi ile başlayan isimler 

ÜÇ:Üç sayısı. (Türklerin, dokuz, kırk gibi, uğurlu saydığı sayılardan) 

ÜGE: (Üyge) Ünlü, meşhur 

ÜGĐT: Öğüt, nasihat, propaganda, ajitasyon 

ÜĞDÜL: Bahşiş, ihsan 

ÜKELGE: Armağan, bahşiş 

ÜLEGÜ: Bölüm, kısım, pay 

ÜLEŞÜR: Bölüşüm, paylaşım, paylaşımcı 

ÜLGEN: 1- Ulu, kebir 2- Đri, büyük, heybetli, geniş 

Eski dönem Tanrılarından ( Türk mitolojisinde Đyilik Tanrısı) 

ÜLGĐ: Örnek, numune 

ÜLGÜDÜR: Örnek, numune 

ÜLGÜT: Örnek, numune 

ÜLKE: Bölüm, parça, toprak, diyar, memleket, vatan, yurt 

ÜLKEM: Ülke, memleket sevgisi 

ÜLKEN: (Ülgen) 

ÜLKER: 1- yıldızlar topluluğu, yıldız kümesi 2- Yedi kardeşler de denen bir yıldız grubu 3- 

Kadife,peşkir,gibi dokumaların üzerindeki, ince tüy, hav 

ÜLKER ÇERĐĞ: Savaş hilesi, savaş taktiği 

ÜLKÜ: 1- Đdeal, hedef, olacağına inanılan..”Olan, değil, olması gereken..” 2- Prensip, adet, düstur 10- 

Üleşme, bölüşme, pay, pay ortaklığı 

ÜLKÜCÜ: Ülkü sahibi, olması gerekeni düşünen 

ÜLKÜDAŞ: Aynı ülküyü benimseyen ve aynı ülküyü paylaşan kimse 

ÜLKÜM: Ülkü sevgisi 

ÜLÜGLÜ: Talihli, kısmetli,bahtı açık 

ÜLÜK: (ülüg) Kısmet, nasip, pay 

ÜLÜKBULMUŞ: birl. Ülük/Bulmuş 

Uygur kağanlarının unvanlarından 

ÜLÜŞ: 1- Bölüş, bölüm, bölünen, pay 2- Konuk payı, komşu payı, ailenin ihtiyaçları dışında, konu-komşu 

için ayrılan ve saklanan pay 

ÜMĐT: Umut ÜN: 1- Ses, seda 2- Şöhret, nam 

ÜNAL: 1- Ün/Al 2- Đnal (Han soyundan gelen, soylu ve imtiyazlı bey) 

ÜNALDI: birl. Ün/Aldı Ünlü, meşhur 

ÜNDEV: Namlı, meşhur 

ÜNLÜ: 1- Meşhur, namlı, tanınmış 2- Gür sesli, sesini duyuran 

ÜREGEN: Bereketli, münbit 

ÜREGĐR: Bolluk, bereket, üretkenlik 

ÜREK: Yürek, kalp 

ÜREKLÜ: Cesur, yiğit 

ÜRENTUYUN: birl. Üren/Tuyun 

Eski dönem, Yakut Tanrı adlarından 

ÜRGAN: Kıvılcım, şerare 

ÜRGÜÇ: Körük, demirci körüğü 

ÜRK: Dehşet, korku, çekince 

ÜRKMEZ: Cesur, korkusuz 

ÜRKÜT: Ürkütücü, dehşet verici 

ÜRÜK: Süregen, daimi 

ÜRÜN: Döl, verim, ekin, üremiş, üretilmiş olan 

ÜRÜNDÜK: Verimli, seçkin, güzide 

ÜRÜNDÜL: Seçkin, güzide 

ÜRÜNG: 1- Maneviyat, manevi güç, 2- Temiz, pak 

ÜSTE: Galip, faik 

ÜSTEK: Üstün, galip, faik 

ÜSTÜN: Üstte olan, galip, faik, muzaffer 

ÜSTÜNGÜ: Üstün gelme, üste çıkma, mertebe atlama, derece 

ÜTGÜR: Hızlı, seri, çabuk 

ÜYEN: 1- Đlkeli, özüne bağlı 2- Đyilik sever, temiz yürekli 

ÜYGE: Đyi, yararlı, zararsız 

ÜYGEN: Đyilik dolu, temiz kalpli 

ÜYGENARIK: birl. Üygen/Arık 

Altay, Tuva, Sogay destanlarında adı geçen bir Tanrıça 

ÜZBE: Üzgün, kızgın, dargın, darlanmış, mahzun, sıkıntılı 

ÜZLÜNÇÜĞ: Olağanüstü, fevkalade 

ÜZÜT: Can, ruh, öz, tin

V harfi ile başlayan isimler 

VAR:(Bar) Oluş, ortaya çıkış, doğuş 

VARAK: Menzil, varılacak yer 

VARAN: 1- Varlıklı, zengin 2- Sonuca ulaşan, eren 

VARGI: 1- Varılan yer, sonuç 2- mal, mülk 

VARIM: 1- Servet, mal, mülk 2- Evlilik çağına gelmiş kız 

VARIMLU: Evlilik çağına girmiş kız 

VARIŞ: Menzil, varılacak yer 

VARIŞLI: Menzil 

VARLIG: (Varlık) 1- Mevcudiyet, var olma hali 2- Varlık, servet, zenginlik, bütünlük 3- Evren, kainat 

VAROL: birl. Var/Ol Uzun ömür dileği 

VERDĐ: Cömert, eli açık, bağışlayıcı, ihsanda bulunan 

VERGĐ: (Bergi, birgü) 1- Huy, tabiat, yaratılış, aitlik, özellik 2- Haraç, nüsum, verilen, ödenen nesne 

VERĐM: Veriş, verme, bolluk, bereket 

VURGUN: 1- Vurulmuş, aşık 2- Baskın, ırgalama, yağmalama 

VURUŞ: Savaş, döğüş, kırış 

y harfi ile başlayan isimler 

YABA:(Yapa, yapu) 1- Yapı, oluşum 2- Alet, edevat 

YABAGU: Yabgu, genel vali 

YABALAK: (Yablak) Dayanıklı, metin, mütehammil 

YABAN: 1- Yabancı, yabani, vahşi 2- Yapan, yapıcı 

YABAY: Yapay, yapan, yapıcı, yapılmış 

YABGU: 1- Üst düzey yönetici, genel vali 2- Merkeze bağlı, özerk, bölge yöneticisi 

Göktürkler döneminde kullanılan unvanlardan 

YABIR: 1- Yapıcı, pozitif kişilikli, aktif, çalışkan 2- Güreşçi, dövüşçü 

YABIT: Yapı, yapıt, eser, mamulat 

YAD: Yabancı, el, değişik, farklı 

YADA: 1- Yabancı, yabancılık 2- Büyü, sihir, büyü yapmada kullanılan bir taş 

YADAÇI: 1-Yaya, piyade 2-yada taşını kullanan 

YADEL: birl. Yad/Er Gurbet, yabancı memleket 

YADU: Yadçı, yad edici 

YAGLA: Talan, yağma 

YAĞADUR: Yağış, yağmur, bolluk, bereket 

YAĞAN: (Yagan, yakan) 1- Ucu ateşli ok 2- Yağmur 3- Gökten inen nur 4- Yakın, yar, canan 

YAĞDIKAR: birl. Yağdı/Kar (kar yağarken doğan) 

YAĞDIBASAN: birl. Yağdı/Basan Düşmana baskın yapan, düşmanı yok eden 

YAĞISAVAN: birl. Yağı/Savan Düşmanı püskürten, düşmanı kovan, kovalayan 

YAĞISIYAN: birl. Yağı/Sıyan (defeden,kovan) 

YAĞIŞ: (Yakız- Yavuz) Kara, yanarak kararmış, karaya çalan mec. Cesur, gözü pek, şiddetli, yaman,yiğit 

YAĞMA: Ganimet, ganimet paylaşımı, bolluk 

YAĞMUR: Yağmur yağışı 

YAĞMURCA: 1- Sessiz ve kısa süren yağmur 2- Bir geyik türü 

YAĞRIK: Yakarış, dilek, niyaz 

YAĞRIKÇI: 1- Yakarıcı, duacı 2- Faydalı, yararlı, işe yarayan 

YAĞUK: (Yavuk) Sevilen, yakınlık duyulan, gönül yakınlığı 

YAKA: 1- Sınır, sınır bölgesi 2- Kıyı, sahil 

YAKACIK: Dağ eteği 

YAKAK: Ucu ateşli ok 

YAKAN: 1- Yakıcı, yok edici 2- yağan 

YAKARCA: Yakan, sıcaklığı artıran 

YAKARI: Dua, temenni, yakarış, dilek 

YAKI: 1- Đlaç, em 2- Yakıcı, yakan 

YAKIT: Yakılan, enerji, ısı kaynağı 

YAKŞI: Yakışıklı, güzel, çekici, yakıcı, uygun, yakışan, doğru, iyi 

YAKŞILIK: Đyilik, güzellik, uygunluk 

YAKTU: Işık, meşale, aydınlık 

YAKURA: Yakın, yakınlık duygusu 

YAKUŞUK: Yakışıklı, güzel, uygun, uyumlu

YAKUT: Yakıt, enerji, yakılan 

YAKUZ: (Yağız) 

YALABIR: Parlak, parıldayan 

YALABUK: Parlak, parlayan, ışık saçan 

YALAP: Parlak, ışıltı, ışık saçan 

Eski dönem, Tanrı ad ve sıfatlarından 

YALAV: Alev, yalaz 

YALAVAÇ: (Yalvaç) 

YALAZ: 1- Yalın, çıplak, aleni 2- Yalın, parlak, ışıklı, alev 

YALÇIN: Dik, sarp, yukarıda, ulaşılmaz 

YALDIR: 1- Parlak, parlayan 2- Yıldır, yıldıran,caydırıcı, ürkütücü 

YALDIRAN: 1- Yıldırıcı, caydırıcı, ürkütücü 2- Parlak, parlaklık veren 

YALDIRIM: Yıldırım 

YALDIZ: Yıldız, ışık saçan parlaklık, parlayan, ışıyan 

YALDRUK: (Yaldırık) Parlak, parlatılmış 

YALGIN: Serap, yanıltıcı, görüntü 

YALIM: 1- Ateş, kıvılcım 2- Kılıcın keskin tarafı, ince ağzı 3- Yüksek kayalık 

YALIN: 1- Alev, parlaklık 2- Çıplak, net, açıkta olan, açık 3- Kınsız, kılıfsız kılıç 

4- Tek başına, yalnız, korumasız 

YALINCA: Yalnız, tek başına 

YALINÇAK: Fakir, çıplak, garip, korumasız, sahipsiz 

YALMA: Yağmurluk, pelerin 

YALMAN: 1- Kılıcın keskin ağzı, kılıcın uç kısmı 2- Eğimli, dik tepe 

YALTUK: Yalınlık, yalın olma hali 

YALUNMUŞ: Yalın, çıplak, saf, arınmış 

YALUY: Büyü, tılsım, sihir 

YALVAÇ: Elçi, resul, nebi, peygamber 

YAM: 1- Ulak atı 2- At gibi, ata benzeyen 3- Çöl, kıymık 

YAMAÇ: 1- Bayır, dik yokuş, dağ ya da tepenin herhangi bir yanı 2- karşı, karşısı, öteki taraf 

YAMAN: 1- Müthiş, dehşetli, etki ve beceri bakımından olağanüstü 2- kötü, fena, üzücü 

YAMÇI: 1- Ulak, postacı 2- Ulak atı, postacı atı 3- Yağmurluk 4- Kalın, kolsuz yelek, kuzu 

derisiyle kaplı giysi 

YAMI: 1- Ulak atı 2- Çöp, kıymık 3- Đtibar, nüfuz 

YAMTAR: 1- Yaman, güçlü, kuvvetli 2- Yağmurluk 3- Obur, iştahlı 

YAMUN: Denetleyici, murakıp, müfettiş 

YANAÇI: (Yanaç) Canip, candan 

YANAĞ: (Yanak) Yanak, kısım, yan 

YANAR: 1- Işıltı, ışık 2- Ateşli, sıcak kanlı, heyecanlı 

YANAŞIK: 1- Ev kızı 2- Evlatlık alınmış, kız çocuğu 

YANBAŞ: Sadık, bağlı, yakın, yanında,yanı başında, vefakar 

YANÇ: (Yanıç) Hilal, yarım ay biçiminde 

YANÇI: At zırhı 

YANÇUK: (Yancık) At zırhı, at örtüsü 

YANDAŞ: Yanında duran, destekleyen, taraftar 

YANDIK: Heybetli, gösterişli, azametli 

YANDU: Đnançlı, inanmış, imanlı 

YANGAK: 1- Yanak 2- yanık, sevdalı 

YANGAL: Isı, hararet, ateş, ateşlilik 

YANGIR: Hazin söz, dokunaklı söz, hazin konuşma 

YANI: Cilve, işve, can yakıcılık 

YANIK: Sevdalı, aşık, istekli 

YANIT: 1- Ödül, mükafat 2- Karışık 

YANK: (Yang) Metod, tarz, usul 

YANKU: (Yankı) Aksi seda, eko 

YANKUÇĐ: Mübaşir, mahkeme memuru 

YANTIR: Şehla, şehla gözlü 

YANTUK: Gösterişli, azametli 

YANTUT: Bedel, tazminat 

YANUÇ: Đnce, zayıf, narin 

YANUK: 1- Esmer tenli, kara 2- Tutkun, aşık, sevdalı 

YANULMAS: Yanılmaz, deneyimli ve bilgili otorite 

YANUT: 1- Yanıt, karşılık 2- Ödül, mükafat 

YAPA: 1- Yaba, yapma, çaba, enerji 2- Bütün, hep, bütünlük 3- Vefa 

YAPAGI: Yapağı 

YAPAN: 1- Yapıcı 2- Yaban, vahşi 

YAPAR: Yapıcı, üretken, olumlu 

YAPARLI: Olumlu, yapıcı

YAPI: Mamul, yapılmış 

YAPINÇ: (Yapınçak) Yapılmış, mamul, üretilmiş 

YAPRAK: (Yapurgak) Ağaç ve çiçek yaprağı 

YAPSIK: Memnuniyet, neşe, meftunluk 

YAPŞIN: Yapıcı, olumlu, becerikli 

YAPURGAK: (Yaprak) 

YAR: (Yarı) 1- Uçurum, dik bayır 2- Tanzim, tertip, organizasyon 

YARAGU: Yarar, fayda, faydalı, yararlı 

YARAĞ: (Yara, yarag) 1- yarar, fayda, faydalı, yararlı 2- Silah, zırh, kalkan 

YARAŞUK: Uyumlu, ahenkli, barışsever 

YARAŞUR: Uygun, münasip, layık 

YARATGAN: Yaratan, yaratıcı 

YARATU: Yaratma, tertipleme, düzenleme 

YARATUN: Yaratıcı, tertipli, düzenli, örgütlü 

YARATUR: Yaptırır, yaptırımcı, buyurucu, örgütleyici 

YARAY: Usta, ehil, beceri sahibi 

YARAYLI: uygun, münasip, yararlı 

YARÇI: Ortak, şerik, hissedar 

YARDAK: Yardımcı, asistan, muavin, refik 

YARGAN: 1- yararlı, faydalı, güvenilir, yakın 2- Koruyucu, muhafazakar 3- Mahkeme, 

yüksek mahkeme 

YARGI: Hukuk, hüküm, mahkeme, adalet 

YARGICI: (yarguçu, yagıçı, yargıç) Yargıç hakim, yargı mercii 

YARGIÇ: Yargıcı, hakim 

YARGIÇU: Yargıç 

YARGIN: (yarkın) 1- Gün ışığı 2- Şimşek, çakın 3- Canan, arkadaş, dost 4- Güler yüzlü 

YARGUÇĐ: yargıcı, yargıç, hakim 

YARIM: 1- Yapıcı, yaparlı 2- yarış, müsabaka 3- Bölüm, bölünmüş 

YARIP: Yarı, yarım, bölük, bölünmüş 

YARIŞ: 1- Bölüş, bölüm 2- Müsabaka, karşılıklı, ileriye atılma 

YARIZ: Yarıcı, seri, çabuk, hızlı 

YARLIG: 1- Bağışlama, acıma 2- Ferman, buyruk 

YARLIGAÇ: Đnayet, yardım, bağış, merhamet 

YARLIGAMAS: Acımasız, acımaz, bağışlamaz 

YARLIGAMIŞ: Bağışlayıcı, merhametli, rahman 

YARLIGAN: Rahman, bağışlayıcı 

YARLIGAR: Bağışlayıcı 

YARLIGASUN: Bağışlayıcı, rahman 

YARLIK: 1- Esirgeme, bağışlama 2- Buyruk, ferman 

YARLUĞ: Đrade, istem, buyruk 

YARLUK: Muhtaç, yoksul 

YARLUKA: Bağış, lütuf, koruma 

YARMAKAN: (Yarmayan) Armağan, hediye 

YARP: (yarıp) Durgun, sabit 

YARPAN: (Yarban, yarıban) Sabit, sakin, kendi halinde 

YARŞI: Hissedar, ortak 

YARTIM: 1- Kısım, bölük, fırka 2- yardım, inayet, destek 

YARUK: 1- Işık, ziya, nur 2- Zırh, koruyucu 

YASA: (Yasağ, yasak) Yasa, kanun, nizam, kural, kaide, yasak 

YASAÇU: (Yasacı) 1- Parlamenter, Yasa yapan, yasa koyucu 2- Yasaya bağlı, yasal 

YASAĞ: yasak, yasa 

YASAL: 1- Disiplin, sıra, saf, ordunun yürüyüş düzeni 2- Yasalara uygun, nizami 

YASAN: 1- Tertip, düzen, tasarı, plan 2- Đşaret, alamet, karar 

YASAR: (Yasur) yasaya uyan, yasayı uygulayan 

YASATAN: Yasalara saygılı 

YASATUR: birl. Yasa/Tur Yasaya bağlı, yasayı uygulayan 

YASAVUL: Yasayı korumak ve uygulamakla görevli memur. Zabıta, polis 

YASGUÇ: Nikap, gizlilik 

YASUN: (Yisun, Đsun) Doğa, tabiat 

YASUT: (yasıt) Onur, şeref, haysiyet 

YASVUL: (Yasavul) 1- Polis, bekçi 2- Mübaşir 

YAŞ: Yaşam, ömür, dirilik, aydınlık, tazelik, ışımak, gelişim, yeşil, yeşillik, gençlik 

YAŞAGU: Ömür, yaşam, canlılık 

YAŞAM: Hayat, ömür, dirlik 

YAŞAR: Ömür, yaşam, hayatta kalış. 

YAŞIL: 1- Yeşil renk mec.Tazelik, gençlik, zindelik 2- Yeşillik, çimenlik 

YAŞIN: 1- Gizlilik, gizem 2- Şimşek, çakın

YAŞIT: 1- Genç, körpe, taze 2- Eş, denk, eşit 

YAŞLAK: Giz, sır, esrar, gizli kalması gereken 

YAŞRU: Giz, gizlilik, gizem 

YAŞUK: 1- Işık, ışın, şua 2- Aşkın, aşık, aşmış 

YAŞURGAN: Ketum, sıkı ağızlı, sır vermez 

YATAĞAN: (yatağan, yatakan) 1- Kama türünde, iki tarafı da kesen bir bıçak 2- Tembel, miskin 3- 

Borcunu ödemeyen, üstüne yatan (Uygurlarda) 

YATI: Yatık, meleke, beceri, el yatkınlığı 

YATKIN: Yatık, yatan, uygun, uygunluk 

YATMAN: Muti, efendi, uyumlu, itaatkar 

YATUK: 1- Yatkın, becerili, meleke sahibi 2- Tembel, ağır kanlı 

YAVÇIN: (Yatçın) Konuk, yatıya gelen konuk 

YAVGA: Soy, sop, nesil 

YAVNIK: Sevinç, neşe 

YAVRĐ: Zayıf, güçten düşmüş 

YAVRU: Zayıf, bakıma muhtaç, ilgi ve bakım bekleyen 

YAVUK: Yakın, yakında duran, yakınlık duyulan, sevgili 

YAVUZ: (Yağız) Kara. Mec. Sert, şiddetli, dehşetli, gözü kara, yaman 

YAY: 1- Yaz mevsimi 2- Silah, ok atmaya yarayan, gergin ip, gerginlik 

YAYAK: yaya, piyade 

YAYGARU: Bahar, ilkbahar, yaza doğru giden zaman 

YAYGIN: Yayık, yayılmış 

YAYGIR: (Yaykır) Uzay, sema, yıldızlar alemi 

YAYIK: 1- Yaygın, geniş, genişlemiş 2- Tufan, deprem 3- Altay destanlarında adı geçen, Tanrı 

Bayülken’in oğullarından 

YAYIN: Serap, feyezan 

YAYKIRU: Sema, feza, uzay 

YAYLA: Yaz yeri, yazlık. Bahar, yaz aylarını geçirmek için çıkılan, yüksek dağlık bölge 

YAYLAERĐ: birl. Yayla/Eri Yaylada yada yaylaya çıkarken doğan çocuklar için kullanılan adlardan 

YAYLAK: Yayla, yazlık, sayfiye 

YAYLIM: Yayılım, yayılma yeri, otlak, mera 

YAYMUT: birl. Yay/Mut Yaz sevinci 

YAYUÇI: Yayıcı, dağıtıcı, haber yollayan 

YAYUK: 1- Yayvan, yayık, uçsuz bucaksız, geniş 2- Deprem, yer sarsıntısı 

YAZAL: Takı, süs, ziynet, mücevher 

YAZDIÇ: Anıt, kitabe 

YAZGAN: Yazan, yazıcı, yazgıyı tayin eden 

Eski dönem Tanrı ad ve sıfatlarından 

YAZGI: 1- Yazı, kader, mukadderat, alın yazısı 2- Tanrısal, ilahi 

YAZGULU: Talihli, bahtı açık 

YAZIÇU: Yazıcı, katip 

YAZIM: Yazgı, mukadderat 

YAZIN: 1- Yaz vakti, bahar vakti 2- Kader, alın yazısı 

YAZINÇ: Kader, alın yazısı, yazgı 

YAZIR: 1- Çok ülkeler gezmiş, görmüş 2- Çok ülke fethetmiş, fatih 3- yazar, yazıcı, katip 

YALIKSUZ: Günahsız 

YEDEN: 1- Yedeği olan, yedeğine alan, tedbirli 2- Yetkin, yeterli, usta 

YEĞ: (Yek, yeke) 1- Yüksek, ala, eftal, iyi, daha iyi 2- Soylu, asil, seçkin, güzide, mümtaz 

YEĞEN: 1- Yeğ, üstün tutulan, yeğin, yeğlenmiş 2- Kardeş çocuğu (Babası ya da anası 

ölmüş, ya da uzakta olup da yakın akrabaları tarafından yetiştirilen çocuklar için kullanılan adlardan) 3- 

Güveyi, damat 

YEĞĐN: 1- Üstün, faik 2- Bereketli 3- Çok güçlü, hızlı, şiddetli 

YEĞĐNEK: 1- Yığınak, küme 2- Üstün, faik, daha iyice 

YEĞNĐ: 1- hafif 2- Alçak gönüllü, mütevazı 

YEĞREK: (Yekrek) Etfal, evla, iyi, üstün 

YEKREK: Evla, iyi, üstün, daha iyi 

YEKSEK: Tedbirli, ihtiyatkar 

YEKÜL: (Yeğül) Yeğni, faik, üstün, muzaffer 

YEL: Rüzgar, esi 

YELÇĐ: Yel gibi, hızlı 

YELEÇ: Havadar, yel alan 

YELEGEN: Hızlı, süratli, yel gibi 

YELEĞĐN: Yel alan yer, rüzgarlı yer 

YELEK: 1- yel gibi, hızlı 2- Okun arkasına takılan tüy, denge tüyü 3- Kolsuz ve yakasız üst giyeceği 

YELEKĐN: (Yeleğin) Rüzgarlı, yel esen yer, yel alan yer 

YELEN: 1- Arzu, istek, dilek 2- Fırtına 

YELES: Yel esintisi, havadar, rüzgarlı

YELESER: birl. Yel/Eser Esintili, havadar, yel esen.. 

YELESEY: birl. Yel/Esey Yel esintisi 

YELĐM: Hareket, eylem, devinim 

YELĐN: 1- Yel uğrağı, yel alan yer 2- Yel değişi, yel teması 

YELĐS: Havalı, havadar, rüzgarlı 

YELĐZ: birl. Yel/Đz Havadar, rüzgarlı, havalı 

YELKĐM: Havadar, havası güzel yer 

YELKĐN: 1- Konuk 2- Hızlı, yol gibi 

YELME: Öncü, yol gösteren, mihmandar 

YEN: 1- Yenmek, alt etmek 2- Deri 3- Yeni, yenilik, orijinal 

YENCĐLEK: Hafif, yeğin, narin, ince 

YENDÜN: Tercih, seçim, referans 

YENGĐ: 1- Yeni, orijinal 2- Zafer, utku 

YENĐN: Galip, muzaffer, utkan 

YENĐŞ: Galebe, galibiyet, utku 

YENTÜR: Kalender 

YENÜL: Mütevazı, alçak gönüllü 

YEPREM: Aktif, faal, becerikli, çalışkan 

YERÇĐ: Başkan, yol gösteren, mürşit. 

YERÇĐLĐG: Đzci, takipçi 

YERGĐN: Mahzun, hüzünlü, bitkin, yere bakan, boynu bükük 

YERĐNÜR: Durağan, üşengeç, müşkülpesent 

YERÜNMES: Hamarat, çalışkan, vurdumduymaz 

YESUGA: (Yesuge, yasagay) Yasa, yasak, yasaya bağlı, yasadan yana 

YESUKEN: (Yasuga, yasag, yasa) Yasa, yasak, yasalı, yasaya bağlı 

YEŞĐL: (Yaşil) 1- Tazelik, taze, körpe 2- Çimen, çimenlik 

YEŞĐM: Eski dönemlerde, Türklerce kutsanmış, değerli taş 

YET: (yeti, yete) Kudret, kuvvet, güç, yeterlilik, yetenek, beceri, maharet 

YETEK: Gaye, emel 

YETEN: Yeterli, yetkin, usta 

YETER: Yeterli, yetkin, uzman, usta 

YETGĐN: (Yetkin) Çok çocuklu ailelerin, doğan çocuklarının sonuncu olması 

dileği ile verilen adlardan 

YETĐ: 1- yetenek, kabiliyet 2- Yetkin, kamil, olgun, becerikli, mükemmel 

2- Etki, etkileyici 3- Yitik, kayıp, harcanmış, zayi olmuş 

YETĐŞGĐN: (yetişkin) Yetişmiş, olgun, kamil, mükemmel, yetenekli 

YETĐZ: Hazır, amade, yeterli, olgunluğa ermiş 

YETKĐ: Sorumluluk, maharet, iş bitirme gücü 

YETKĐN: 1- yetişkin, ehil, uzman, yeterli 2- Etkileyici, çekici, mükemmel 

YETMEN: Olgun, gelişkin, uzman, yeterli, yetenekli 

YEYGÜ: Armağan, bahşiş, ihsan 

YEYĐN: Galip, kavi, üstte olan 

YEYNĐ: Ehven, iyi 

YEYREK: Makbul, kabul gören, beğeni toplayan 

YEYTEM: Eski, kadim 

YIBAR: 1- Koku, parfüm 2- Kokulu mum 

YIĞ: Yığılı, toplu, birikim 

YIĞAÇ: 1- Ağaç 2- Erkeklik organı 3-Yığıcı, toplayıcı 

YIĞAN: (Yıkan) 1- Yığıcı 2- Yıkıcı 

YIĞIN: Birikim, kitle, yığılı olma hali, yığılmış, istifli 

YIĞINAK: Toplum, kitle 

YIĞINCA: Genel, teamül, sosyal kural, toplumun benimseyip uyguladığı kurallar 

YIĞLINÇ: (Yığlınçı) Đffetli, edepli, namuslu 

YIĞNAK: Yığın, yığınak, toplum, cemaat 

YIĞRIK: Mahçup, utangaç 

YIKIN: (yığın) Afet, yıkım , zarar 

YIKINÇ: Yıkmış, yıkıcı 

YIKMIŞ: Yıkıcı, devirici, güçlü 

YILDIKU: Yıldız, yıldız kümesi 

YILDIR: Yıldırıcı, ürkütücü, heybetli, dehşetli, şiddetli, gözü kara, korkusuz 

YILDIRAN: Ürkütücü, korkutucu, heybetli, gösterişli 

YILDIRGAN: Yıldıran, ürküten, korkutan, şaşalı, gösterişli 

YILDIRIM: (Yaldırım) 1- Berk, yüksek voltajlı elektrik 2- Göz kamaştırıcı, ışık, aşırı parlaklık 

YILDIZ: Yaldız, parlak ışık, parlayan, ışıyan 

YILDURU: Berrak, net, temiz, billur 

YILGI: Yılma, dehşet, ürküntü 

YILGIN: Yılmış, ürkek, bezgin

YILIĞ: Yılgın, yılmış, yılık 

YILKI: 1- At, at yavrusu 2- At sürüsü 

YILMA: 1- Yılmaz, azimli, dayanıklı, cesur, korkusuz 2- Dik yokuş, dağ yamacı 

YILMASIN: Yılmaz, korkusuz 

YILMAZ: Gözü pek, korkusuz, batur, dayanıklı, azimli 

YIRAGU: Yırcı, çalgıcı, enstrüman çalan, müzisyen 

YIRAK: Irak, uzak, mesafeli 

YIRI: Sol, sol taraf, tek taraf, tek taraflı 

YIRIM: 1- Solak 2- Yarım 3- yurt, toprak 

YIŞ: (Yaş, yaşıl) Orman, yeşillik içindeki bölge 

YIŞIK: 1- Tulga, demir örgülü tulga 2- ışık 

YĐBEK: Ateşli, hararetli, heyecanlı 

YĐGE: Dayanıklı, kavi, metin 

YĐĞENEK: 1- Toplum, kitle, cemaat 2- Yeğen, yeğencik 

YĐĞĐN: Daha iyi, sıkı, dayanıklı, üstün, tercih edilir 

YĐĞĐT: 1- Yeğ, yiğ, iyi, daha iyi, sıkı, sağlam, güçlü, batur, cesur 2- Delikanlı, cıvan, genç 3- Koca, eş 

YĐLUN: (Yulun) Đri, heybetli, gösterişli, cesim 

YĐNÇKE: Đnce, zarif, narin 

YĐNÇKELÜ: Nazik, anlayışlı, kibar 

YĐNÇÜ: 1- Đnce, zarif 2- Đnci 

YĐNDEK: Daimi, ebedi, sürekli, kalıcı 

YĐR: Yer, toprak, arazi, arz, yeryüzü, dünya 

YĐRÇĐ: Kılavuz, izci, rehber, yer bilen, yer bildiren 

YĐRDEŞ: Yurttaş, hemşehri, aynı toprağı paylaşan 

YĐRDĐNÇÜ: (Yirtinçü) Evren, kainat 

YĐRGA: Mesut, mutlu, mutluluk dolu 

YĐRTĐNÇÜ: Evren, kainat 

YĐSUN: (yasun, yosun) Doğa, tabiat, yeşillik 

YĐTER: Varis, mirasyedi 

YĐTĐK: 1- Yetik, olgun 2- Keskin 3- Kayıp 

YĐTĐRMĐŞ: Yitik, kayıp, kaybetmiş, yoksul 

YĐTÜT: Meziyet, maharet, beceri 

YĐZEK: Askeri kılavuz, öncü 

YOĞANAK: Yığınak, kütle 

YOĞÇI: Yuğcu, yuğ yapan, yokluk çeken, yas tutan, yasçı 

YOĞUN: Kalın, gür, iri, sık, sıkı, cüsseli, fazla, fazlalaşmış, katılaşmış 

YOKUŞ: Yukarı, yukarı doğru çıkan, dik yol, bayır 

YOL: Üzerinden gidilen...mec. 1- Kut, mut, baht, yazgı, kader 2- Örf, adet, töre, gelenek 

teamül, ilke, tarz, gidişat 

YOLA: 1- Örf, adet, usul, erkan 2- Meşale, kandil 

YOLAÇ: Yol gösterici, mihmandar, rehber, önder, öncü 

YOLAÇAN: birl. Yol/Açan Önder, öncü 

YOLAK: birl. Yol/ak 1- Dürüst, namuslu, temiz 2- Çığır, yenilik, gidişat 3-Kısa yol, kestirme yol 

YOLALDI: birl. Yol/Aldı 1- Đlerleme kaydeden, gelişen, uzman, profesyonel 2- Terbiyeli, yola gelmiş, 

geleneklerine bağlı 

YOLBAK: (Yolbaka, yolbakan) Konuksever, misafirperver 

YOLBĐLĐR: birl. Yol/Bilir Görgülü, bilgili, usul erkan sahibi 

YOLÇU: 1- Önder, başkan, şef, lider 2- Peygamber, nebi 3- Gelenekçi, muhafazakar 4- Yolcu, yola çıkmış, 

yolunda giden 

YOLDAM: 1- Uysal, yola gelen, yolunda giden 2- Usul, metot, tarz 

YOLDAŞ: Aynı yolun yolcusu, aynı yolu paylaşan, aynı yola gönül vermiş, aynı yola baş koymuş,aynı, töre 

ya da prensipler üzerinde, fikir ve gönül birliği eden, çok yakınlaşmış dost, dava arkadaşı 

YOLERĐ: birl. Yol/Eri 1- Töreye bağlı, edep erkan sahibi, bilgili, deneyimli 

YOLKULU: birl. Yol/Kulu mec. Töreye ve kurallara bağlı 

YOLLUK: (Yolluğ) 1- Kutlu, mübarek 2- Olgun, ergin 3- Halas bulmuş, huzura kavuşmuş, mesut,bahtiyar 

YOLOĞLU: birl. Yol/Oğlu 1- Fedai, serdengeçti 2- Adak, adanmış, kurban 3- Bağlı, kendini töreye 

bağlamış 

YOLUM: Usul, kaide, prensip 

YONAT: Tam, eksiksiz, kusursuz 

YONCA: Sulu yerlerde yetişen bir bitki türü 

YORÇU: 1- Askeri kılavuz, öncü, yol gösteren 2- Yorumcu, yorumlayan, eleştirmen 

YORDAM: 1- Alışkanlık, eğilim, usul, meleke, beceri 2- Jest, eda, işve, naz 

YORGA: (Yurga) Rahvan giden at 

YORNUK: Đstirahat, istirahatgah, dinlenme yeri 

YOVAŞ: (Yavaş) Çelebi, efendi, ağırbaşlı, halim 

YÖNDEM: (Yöntem) Usul, tarz, teamül, töreye uygun biçimde olan 

YÖNET: 1- Biçim, tarz, yöntem 2- uygun, uyumlu, uysal, geçimli

YÖNTEM: (Yöndem) 

YÖNTEN: Uslup, tarz, biçim 

YÖRGENÇ: Dağ dönemeci, dağ yolu 

YÖRTEM: Usul, biçim, tarz 

YÖYEN: Mevsim, sezon 

YUĞAK: Bir su kuşu 

YUĞKA: Đnce 

YUĞRUŞ: (Yukruş, Yukruç) Eskiden, halktan biri olmasına rağmen, gösterdiği performans ve 

yararlılıklardan sonra, bey mertebesinde değerlendirilerek, devletin üst düzey kademelerinde görev alan 

kişi. 

YULA: 1- Su kaynağı, yerden fışkıran su, göze 2- Işıldak, ışık veren, meşale, kandil 

YULU: Adalet 

YULYU: (Yulu, yuluk, Yulug) 1- Yardımcı, yardımsever, fedakar, adil 2- haraç, cizye, vergi 3- traş,traşlı, 

bakımlı 4- Yağma, yağmacı 

YULUĞBĐRĐM: birl. Yuluğ/Birim 

Uygurlar döneminde alınan mahsul vergisi 

YULUK: 1- Traşlı, matruş, bakımlı 2- Yağmacı 

YULUM: 1- Fedakar, yardımsever 2- Yolcu, yoluna bağlı, töresine bağlı 

YULUN: Yolcu, yola giden 

YUM: Mutluluk, neşe, ferahlık, rahatlık 

YUMLU: Mutlu, kutlu, mübarek, huzurlu 

YUMRU: 1- Yumulu, yumuk, yumruk 2- Đri, heybetli, gösterişli 

YUMUK: Gül, goncagül 

YUMUŞ: (Yumuç) 1- Söz, öğüt, nasihat 2- Emir, ferman, buyruk 3- Müjde, müjdeli haber 4- 

Yumuk,yumulmuş, yumruk 

YUMUTGAN: Yapıcı, birleştirici, pozitif kişilik 

YUNAK: Üzerinde çamaşır dövülen ve yıkanan, büyük taş parçası 

YUNMUŞ: Yıkanmış, temiz, titiz, arık 

YUNT: 1- Çadır, oba, ev, yurt, vatan 2- Terbiyesi tamamlanmamış, yarı yabani at 3- Uygarlık,medeniyet 

YURÇI: 1- Becerikli, mahir 2- Yirçi, yer gösteren, rehber 

YURGA: Rahvan giden at. 

YURT: 1- Vatan, kutsanmış toprak 2- Kaynak, asıl, kök 3- Uygarlık, medeniyet 4- Çadır, oba, ev 

YURTLAK: Yurt, vatan, sonradan yurt edinilmiş yer, yurtlaştırılmış yer. 

YUTLUK: Kayıp, zarar 

YUTUM: Yudum, damla, tike, parça 

YUVANÇ: Teselli 

YÜCE: Yüksek, ulu, alicenap, haşmetli 

YÜCEL: Yücelik, ululuk, haşmet. 

YÜĞNEK: Alçak gönüllü, mütevazı. 

YÜĞNÜK: Salih, temiz 

YÜĞRÜK: Yürük. 

YÜĞÜNT: Selam 

YÜKNÜ: Secde, secdede olan 

YÜKSEL: Yükseklik, ululuk, büyüklük 

YÜKSELEN: Ulu, kişi. 

YÜKSELĐŞ: Büyüklük, ululuk, ikbal 

YÜKÜN: Baş eğme, saygı duruşu, tazim. 

YÜKÜNÇ: Eğilme, reverans 

YÜKÜNGEN: Eğilen, reverans yapan, saygılı 

YÜKÜNTÜR: Baş eğdirir, diz çöktürür. 

YÜKÜNÜK: Eğilme, reverans 

YÜKÜNÜR: Đbadet eden 

YÜLEK: Okun arkasındaki, denge tüyü. 

YÜNKÜL: Hafif, narin 

YÜRE: Daire, helezon, çember 

YÜREĞĐR: Yürekli, cesur 

YÜREKLĐ: Cesur, korkusuz. 

YÜRĐK: Yaşam, hayat,, ömür, geçim. 

YÜRÜM: Yaşam, hayat, ömür 

YÜZAK: birl. Yüz/Ak Masum, günahsız. 

YÜZAKI: birl. Yüz/Akı Masumiyet, temizlik, namus, namusluluk, başarı, beceri 

YÜZLÜG: (Yüzlüg, yüzlük) Soylu, dürüst, namuslu. 

Elhamdulillah . . . .

ÖZTÜRKÇE ADLAR - Tufar

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?