S 2 - TÃ¼rk Biyokimya Dergisi

‹çindekiler [Contents] 

• Hoşgeldiniz Mesajı............................................. S 3 

• Destekleyen Kuruluşlar....................................... S 6 

• Komiteler............................................................ S 7 

• Bilimsel Program................................................ S 8 

• Davetli Konuşmac› Özetleri.............................. S 21 

• Sözlü Sunum Özetleri....................................... S 73 

• Poster Program ve Özetleri............................. S 111 

• Sergiye Kat›lan Firmalar›n Listesi.................. S 274 

• Firmalar........................................................... S 275 

• Stand Plan›...................................................... S 281 

• Yazar Dizini.................................................... S 282 

• Welcome Letter................................................... S 3 

• Sponsor Companies............................................. S 6 

• Committees......................................................... S 7 

• Scientific Program............................................... S 8 

• Abstracts of Invited Lectures............................ S 21 

• Abstracts of Oral Presentations......................... S 73 

• Poster Program and Abstracts......................... S 111 

• List of the Companies with Stand................... S 274 

• Companies....................................................... S 275 

• Stand Area....................................................... S 281 

• Author List...................................................... S 282 

S 2

Hoşgeldiniz Mesaj› [Welcome Letter] 

De€erli Kat›l›mc›lar, 

Sizlere 28 - 31 Ekim 2009 tarihlerinde ‹stanbul Askeri Müze’de düzenlenen 21. Ulusal Biyokimya Kongresinin Özet kitab›n› 

Türk Biyokimya Dergisi’nin Cilt 34 Ek 1’i olarak gururla sunuyoruz. Bu verimli Kongre, de€erli bilim insanlar›n›n güncel 

klinik ve moleküler biyokimyadaki son gelişmeleri sunup tart›şabilecekleri ayn› zamanda biyokimyac›lar için büyük önem 

taş›yan konular›n incelenece€i bir platform oluşturmay› amaçlamaktad›r. 

Aç›l›ş Dersi, Uluslararas› Klinik Biyokimya Federasyonu Başkan› Prof. Dr. Graham Beastall taraf›ndan verilen “Adding 

Value to Laboratory Medicine‘’ konferans› ile başlayacakt›r. 

Kongre’de, yak›n zamanda aram›zdan ayr›lan, iki çok de€erli biyokimyac›ya atfedilen, iki oturum da yer almaktad›r; GST’lerle 

ilgili oturum, enzimlerle ilgili birçok de€erli çal›şmaya imza atm›ş olan Prof. Dr. Şendo€an Gülen’in, “Vitamin B12, Folat, 

Homosistein” paneli ise de€erli hocam›z Prof. Dr. Sermet Erlaçin’in de€erli an›lar›na atfen düzenlenmiştir. 

Kongre’nin kapsam› dekiz ana konu başl›€› alt›nda toplanabilir: Kanserde temel araşt›rmalar, kanser ve klinik laboratuvar, 

laboratuvar yönetimi, biyokimya ve moleküler biyolojide son gelişmeler, panel (tek karbon metabolizmas›, toplum sa€l›€› ve 

klinik laboratuvar), bitki moleküler biyolojisi, biyokimyas›, serbest konferanslar, sözlü sunumlar ve poster sunumlar›. Kongre 

öncesinde, biyokimyac›lar için çok yararl› olabilecek, iki de çalıştay düzenlenmektedir: ‘’Biyoistatistik’’ ve ‘’Moleküler Tan› 

Teknikleri’’. Ayr›ca, bu say›n›n yapraklar›n› çevirirken iki k›ta aras›nda yer alan, say›s›z kültür ve eşsiz cografik güzellikleri 

bünyesinde bar›nd›ran, dünyan›n en güzel kenti, Istanbul’un da tad›na varaca€›n›z› umuyoruz. 

Sayg›lar›m›zla 

Prof. Dr. Nazmi Özer 

Organizasyon Komitesi Başkan› 

Dear Participants, 

We are proud to present you this “Volume 34, Suplement 1” of the Turkish Journal of Biochemistry as the Abstract Book 

of the 21th National Biochemistry Congress which is held on 28 – 31 October 2009, in the Military Museum, Istanbul. This 

fruitful Congress aims at forming a platform where eminent scientists present and discuss recent advances in contemporary 

Clinical and Molecular Biochemistry as well as addressing issues of utmost importance to biochemists. 

Opening Conference “Adding Value to Laboratory Medicine” will be presented by the President of the International Federation 

of Clinical Biochemistry (IFCC), Prof. Dr. Graham Beastall. 

In this congress, two sessions are devoted to the recently deceased two distinguished biochemists. The session about GTSs is 

dedicated to Prof. Sendogan Gulen, who has done a lot of valuable research about enzymes and “Vitamin B12, Folat, Homosistein” 

to Prof. Dr. Sermet Erlacin. 

The Congress topics may be grouped under eight major areas: Basic research in Cancer, Cancer and clinical laboratory, Laboratory 

management, Recent developments in biochemistry and molecular biology, Panel (single carbon metabolism, public 

health and clinical laboratory), Plant molecular biology and biochemistry, Conferences, Oral and Poster presentations. The 

Congress also incorporates two workshops on “Biostatistics” and “Molecular Diagnostic Techniques” which are believed to 

be of use to young biochemists. As you leaf through the pages of this book, we hope that you enjoy the most beautiful city of 

the world that connects two continents and embodies numerous cultural and geographical beauties, Istanbul. 

I hope it will be fruithful Congress. 

Professor Nazmi Özer, PhD, M.S. 

President, 21st National Congress of Biochemistry 

S 3

S 4

XXI. ULUSAL 

B‹YOK‹MYA KONGRES‹ 

[XXI. NATIONAL 

BIOCHEMISTRY CONGRESS] 

28 - 31 Ekim 2009 

[29 -31 October 2009] 

İstanbul 

S 5

SPONSOR 

Organizasyon komitesi genç araşt›rmac›lara sa€lad›klar› konaklama bursu için 

“ROCHE Diagnostik’e” teşekkür eder. 

DESTEKLEYEN KURULUŞLAR 

ALB‹O K‹MYEV‹ MADDELER ‹THALAT VE T‹CARET A.Ş. 

ALGEN D‹AGNOST‹K MED‹KAL LTD. ŞT‹. 

ANAMED & ANALİTİK GROUP 

AREN TIBB‹ C‹HAZLAR SAN. T‹C. ‹THALAT ‹HRACAT LTD. ŞT‹. 

B‹OCAN TIP LABORATUAR VE TIBB‹ MALZEMELER T‹C. LTD. ŞT‹. 

B‹ODPC TEŞH‹S S‹STEMLER‹ SANAY‹ VE T‹CARET A.Ş. 

B‹O-TEK 987 MED‹KAL C‹HAZLAR S‹STEM LTD. ŞT‹. 

DOLUNAY TEKN‹K C‹HAZ VE ‹NŞ. SAN. T‹C. LTD. ŞT‹. 

LABOR ‹LDAM LAB. MLZ. T‹C. LTD. ŞT‹. 

MED-K‹M K‹MYA SANAY‹ VE T‹CARET LTD. ŞT‹. 

MEGA TIP SAN. VE T‹C. LTD. ŞT‹. 

PERA MED‹KAL 

POZİTİFİ MEDİKAL 

ROCHE D‹AGNOST‹K S‹STEMLER‹ T‹C. A.Ş. 

ROTAKİM ANALİZ HİZMETLERİ VE TEKNİK CİHAZLAR LTD. ŞTİ. 

SAVAŞ MEDİKAL LAB. MALZ. TİC. LTD. ŞTİ. 

S‹MEKS TIBB‹ S‹STEMLER SAN. VE T‹C. A.Ş. 

VATEK ÇEVRE TEKNOLOJ‹LER‹ VE ELEKT. ‹NŞ. SAN. T‹C. LTD. ŞT‹. 

VENTURA YAZILIM LTD. ŞT‹. 

VİVAMED SAĞLIK ÜRÜNLERİ ITH. IHR. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. 

Yukar›da listelenen kuruluşlara katk›lar›ndan dolay› teşekkür ederiz. 

[We wish to express our thanks to the institutions listed above for their sponsorship) 

S 6

Onursal Başkan/ Honorary President 

Şerafettin Özkurt 

DÜZENLEME KURULU / ORGANIZING COMMITTE 

Başkan/President: Nazmi Özer 

II. Başkan / Vice President: Mesude İşcan 

Sekreter / Secretary: Günnur Dikmen 

Sayman / Treasurer : Mehmet Şeneş 

Üyeler / Members 

Leyla Açık 

Okhan Akın 

Kıymet Aksoy 

Sema Temizer Ozan 

Gül Saydam 

Arzu Seven 

Ayfer Yalçın 

Doğan Yücel 

BİLİMSEL TEKNİK KURUL / SCIENTIFIC TECHNICAL COMMITTE 

Yahya Laleli 

N. Leyla Açan 

A. Kevser Pişkin Özden 

Ergun Karaağaoğlu 

Ebru Bodur 

Özlem Dalmızrak 

Elvan Laleli Şahin 

Samiye Yabanoğlu 

Aylin Sepici 

DANIŞMA KURULU / ADVISORY BOARD 

Lale Afrasyap (MUĞLA), Nihal Akşahin (SPEKTRALAB), Yakup Alıcıgüzel (ANTALYA), Arif Altıntaş (ANKARA), 

Engin Arel (AREN TIBBİ CİHAZLAR), Zeki Arı (MANİSA), Aysel Arıcıoğlu (ANKARA), Diler Aslan (PAMUKKALE), 

Oktay Aslan (BALIKESİR), Sacide Atalay (İSTANBUL), Muhittin Ay (AYES-AY), Abdulkerim Bedir(SAMSUN), 

Sevtap Bakır (SİVAS), Mehmet Balcı (SEM Limited), Kadir Batçıoğlu (MALATYA), Oya Bayındır (İZMİR), Kemal Baysal 

(GEBZE-TUBITAK), Nalan Bayşu (AFYON), Hayyim Benbasat (MEDTEK A.Ş.), Mithat Bozdayı (ANKARA), Ayhan 

Bozkurt (NÜKLEER A.Ş.), Güler Buğdaycı (BOLU), Zeliha Büyükbingöl (ANKARA), Salih Cengiz (İSTANBUL), 

Ferda Candan (SİVAS), Erol Çakır (EDİRNE), Avni Çavdar (DOLUNAY, A.Ş.), Ömer Çolak (ESKİŞEHİR), Süleyman 

Demir (DENİZLİ), Orhan Değer (TRABZON), Fazıl Eğrican (ALBİO, A.Ş.), Altan Eraslan (KOCAELİ), Nezaket Eren 

(İSTANBUL), Füsun Erciyes (İZMİR), Özcan Erel (ANKARA), Murat Ergüden (POZİTİF MEDİKAL), Selma Süer Gökmen 

(TRAKYA), Ali Güçtekin (ANKARA), Saadet Gümüşlü (ANTALYA), Koray Gümüştaş (İSTANBUL), Güvenç Güvenen 

(İSTANBUL), Ömer Güzel (İSTANBUL), Goncagül Haklar (İSTANBUL), Gülşen Hasçelik (ANKARA), Nezih Hekim 

(PAKİZE TARZİ LAB.), Gülay Hergenç (İSTANBUL), Aycan İldam (LABOR İLDAM), Mine E. İnal (ESKİŞEHİR), 

Özgür İncekara (İNCEKARA Holding), Murat Kaçmaz (KIRIKKALE), Baysal Karaca (İZMİR), Levent Karaca (AN- 

KARA), Zihni Karaeren (ANKARA), Hilal Karagül (ANKARA), Yüksel Koca (ANKARA), Macit Koldaş (İSTANBUL), 

Nuri Köker (BİO-TEK 987), Şebnem Kösebalan (ANKARA), Mehmet Köseoğlu (İZMİR), İsmail Kurt (ANKARA), Naciye 

Kurtul (KAHRAMANMARAŞ), Sevinç Kuşkay (KOCAELİ), Ayhan Küçükel (BETAMED, A.Ş.), İdris Mehmetoğlu 

(KONYA), A. Görkem Mungan (ZONGULDAK), Serpil Nebioğlu (ANKARA), Mehmet Nizamlıoğlu (KONYA), Oytun 

Öner (İnterlab), Asım Örem (TRABZON), Rüçhan Özatay (DİASİS, A.Ş.), Banu Özvural (İZMİR), Hüseyin Özyurt (TO- 

KAT), Aysun Pabuççuoğlu (İZMİR), Ferhan G. Sağın (İZMİR), Artin Sandalcı (BİYOLOJİK ANALİZ, A.Ş.), Zerrin Söylemez 

(GAZİANTEP), Yaşar Nuri Şahin (ERZURUM), Erdinç Serin (BOLU), İbrahim Sever (MEGATIP), Önder Şirikçi 

(İSTANBUL), Kadirhan Sunguroğlu (ANKARA), Gerçek Sunman (SİMEKS), Ramazan Şekeroğlu (VAN), Alaattin Şen 

(DENİZLİ), Mehmet Tarakçıoğlu (GAZİANTEP), Gülgez Tavelli (KİTSAN, A.Ş.), Asuman Tokullugil (BURSA), Suna 

Türkoğlu (ANKARA), Levent Türksoy (SIEMENS HEALTH CARE DIAGNOSTICS), Gülberk Uçar (ANKARA), Hüseyin 

Avni Uydu (RİZE), Müjdat Uysal (İSTANBUL), İbrahim Ünsal (İstanbul), Muzaffer Üstdal (KAYSERİ), Gül Fatma Yarım 

(SAMSUN), Özlem Yavuz (BOLU), Seylan Yaz (MEDKİM, A.Ş.), Çiğdem Yenisey (AYDIN), Sembol Türkmen Yıldırmak 

(İSTANBUL), Haydar Yüksek (KARS) 

S 7

28 Ekim 2009 - Bilimsel Program 

30 Ağustos Zafer Salonu İnönü Salonu 

Fevzi Çakmak Salonu 

08:30 - 18:00 

Kayıt 

09:00 - 18:00 Moleküler Tanı 

Teknikleri Çalıştayı 

09:00 - 18:00 Biyoistatistik 

Çalıştayı 

18:40 - 19:30 Açılış 

Nazmi Özer 

Açılış Konferansı 

Oturum Başkanı: 

Tomris Özben 

Adding Value to 

Laboratory Medicine 

Graham Beastall 

(IFCC-LM Başkanı) 

S 8




09:00 - 10:30 Konferanslar 

Oturum Başkanları: 

Arzu Seven, 

Süleyman Demir 

09:00 - 09:30 Kanser ve sitokin 

ilişkisi 

Haluk Barbaros Oral 

09:30 - 10:00 M30 antijen: 

Kemoterapiye yanıtı 

belirlemede ümit 

verici yeni bir 

biyobelirteç 

Engin Ulukaya 

10:00 - 10:30 Tümör belirteçlerinin 

dünü, bugünü, yarını 

Kemal Erbil 

10:30 - 11:00 Hemoglobinopatiler 

ve laboratuvar 

Mehmet Akif Çürük 

11:00 - 11:30 

11:30 - 13:15 Sermet Erlaçin 

Konferansı 


Fatma Kutay, 

İ. Hamdi Öğüş 

11:30 - 11:45 Sermet Erlaçin 

Özgeçmişi 

Fatma Kutay 

11:45 - 12:15 Klinik biyokimyanın 

dünü, bugünü ve 

yarını 

Münire Hacıbekiroğlu 

12:15 – 12:45 Laboratuvar 

güvenliği 

İsmail Ceyhan 

12:45 - 13:15 Araştırma etiği ve 

etik kurullar 

Hanefi Özbek 

09:00 – 10:30 Konferanslar: 

Kanserde temel 

araştırmalar 


Gülgün Oktay, 

Vakur Bor 

09:00 – 09:30 Hedefe yönelik ilaç 

keşfi: Kaniltek 

Can Akçalı 

09:30 – 10:00 Musinler ve 

kanserdeki önemi 

Mehmet Kesimer 

10:00 – 10:30 Kanser 

tedavilerinde Bcl-2 

protein ailesinin 

potansiyel terapötik 

hedef olarak 

değerlendirilmesi 

Cahit Akgül 

10:30 - 11:00 Kanserde moleküler 

tedavi hedefi olarak 

sinyal iletim yollar 

Ediz Demirpençe 

Kahve Arası 

11:30 – 13:15 Şendoğan Gülen 

Konferansı 


Selma Süer Gökmen, 

Yavuz Sıliğ 

11:30 - 11:45 Şendoğan Gülen 

Özgeçmişi 

Selma Süer Gökmen 

11:45 - 12:15 Plasental Glutatyon 

S-Transferaz ve 

Antidepressanlar 

Nazmi Özer 

12:15 – 12:45 GST Polimorfizmi: 

Akciğer kanserinde 

kemoterapiye yanıt 

ve sağ kalım süresi 

Mümtaz İşcan 

12:45 - 13:15 GST Gen 

polimorfizimleri ve 

akciğer kanseri riski 

Ahmet O. Ada 

S 9




13:15 – 14:15 

14:15 - 15:15 Sözlü Sunumlar 


Yahya Laleli, 

Oytun Portakal 

14:15 - 14:30 Etanol ve aspirinin 

rat sinaptozomlarına 

etkisi ve betainin 

koruyuculuğunun 

araştılması 

İbrahim Söğüt, 

Güngör Kanbak 

14:30 - 14:45 Yeşil çay ve koenzim 

Q10’un insan 

koroner arter endotel 

hücresi hipoksik 

hasarına koruyucu 

etkisi 

Püreda Yazıcı, 

Gül Güner 

14:45 - 15:00 Travmatik Beyin 

Hasarında, Ilımlı 

Akut Alkol 

Tüketiminin Sistein 

Proteaz Aracılı 

Apoptoz Ve Nitrik 

Oksit Üzerinde 

Nöroprotektif Etkisi 

Güngör Kanbak, 

Kazım Kartkaya, 

Eda Özçelik, 

Ahmet Burak Güvenal, 

Sibel Canbaz Kabay 

Gül Arslan, 

Ramazan Durmaz 

Öğle Yemeği 



Leyla Açan, 

Özlem Dalmızrak 

14:15 - 14:30 Zorunlu Alkalifilik 

Bacillus marmariensis 

GMBE 72 Soyundan 

Alkalen Proteaz 

Enziminin 

Saflaştırılması 

Mine N. Kerimak Öner, 

Dilek Kazan, 

A. Akın Denizci, 

A. Altan Erarslan 

14:30 - 14:45 Telomeraz inhibitörü 

GRN163L’nin 

(Imetelstat) Hücre 

İskeleti ve Hücre 

Döngüsü Üzerine 

Etkileri 

İlgen Mender, 

Serif Sentürk, 

Sergei M. Gryaznov, 

Nuriman Ozgunes, 

Alp Can, 

Z. Gunnur Dikmen 

14:45 - 15:00 Trombosit 

Aktivasyonu Plazma 

Gama-gutamiltrans 

feraz Aktivitesini 

Etkiler mi? 

Azize Şener, 

Özge Çevik 



Hüray İşlekel, 

Aslı Pınar 

14:15 - 14:30 Doksorubisine 

Dirençli MCF-7 

Meme Kanseri Hücre 

Hattında Çoklu İlaç 

Dirençliliğinin 

Engellenmesi 

Laila Akhmetova, 

Yaprak Dönmez, 

Özlem Darcansoy İşeri, 

Meltem Demirel Kars, 

Ufuk Gündüz 

14:30 - 14:45 Kanserlerde Anti- 

Tümör Antikor 

Yanıtlarının Teşhis 

ve Prognoz Açısından 

Önemi 

Şükrü Atakan, 

Esen İ. Oktay, 

Funda Demirağ, 

Hülya Bayiz, 

Ebru Çakır, 

Zeynep Kalaylıoğlu- 

Wheeler, 

Burçak Vural, 

Uğur Özbek, 

Zeki Kılıçaslan, 

Ali O. Güre 

14:45 - 15:00 PARP-kaynaklı 

proteazom 

aktivasyonu: 

Kemoterapi 

yanıtında rolü 

Betül Çatalgöl, 

Wendt B., 

Ozer NK., 

Grune T. 

S 10




15:00 - 15:15 Akut etanole bağlı 

sistein proteaz aracılı 

pankreas hasarı ve 

gallik asitin 

koruyucu rolü 

Güngör Kanbak, 

Mediha Canbek, 

Ayşegül Oğlakçı, 

Kazım Kartkaya, 

Hakan Şentürk, 

Gökhan Bayramoğlu, 

Cengiz Bal, 

Burak Göl, 

Ayşe Özmen 

15:15 - 16:15 

16:15 - 17:45 

19:00-23:30 

15:00 - 15:15 Kan beyin bariyerini 

aşmak üzere 

hedeflenen 

nanokürelerin 

taşınma veriminin 

Nil Kırmızısı ile 

saptanması 

Ebru Bodur, 

Hülya Karataş, 

Seçil Çaban, 

Yasemin Gürsoy- 

Özdemir, 

Müge Yemisci, 

Atay Vural, 

Yılmaz Çapan, 

Turgay Dalkara 

Poster Sunumları 

Olgu Sunumları 

Cumhur Bilgi, Süleyman Demir, 

Sabahattin Muhtaroğlu 

Esma Sultan Yalısı’nda 

Cumhuriyet Bayramı Kutlaması 

15:00 - 15:15 Gastrik kanseri 

hücre hattı AGS’de 

RNA müdehalesi ile 

MMP-3 geninin 

susturulması 

M. Burcu Irmak 

Yazıcıoğlu, 

Salih Gencer 

S 11




09:00 – 11:00 Panel: Laboratuvar 

Yönetimi 

Panel Yöneticisi: 

İ. Hamdi Öğüş 

09:00 - 09:30 Kanıta dayalı 

laboratuvar tıbbı 

Diler Aslan 

09:30 - 10:00 Merkez Laboratuvar 

yönetimi, yetki ve 

sorumlulukları 

Hatice Paşaoğlu 

10:00 - 10:30 ROC analizi, önemi, 

kullanımı 

Hamdi Öğüş 

10:30 - 11:00 Akılcı test istemi ve 

kullanımı 

Doğan Yücel 

11:00 – 11:30 

11:30 – 13:00 Konferanslar 


Belkıs Aydınol, 

Salih Zeki Tugay 

11:30 - 12:00 Acil laboratuvarlarda 

kalite yönetimi 

Cumhur Bilgi 

12:00 - 12:30 Genetik testlerin 

kalite kontrolü ve 

validasyonu 

Pınar Ata Eren 

09:00 – 11:00 Biyokimya 

ve Moleküler 

Biyolojide Son 

Gelişmeler - I 


Hüseyin Avni Uydu, 

Nazan Demir 

09:00 - 09:30 Fare genomunda 

bulunan bazı merkezi 

metabolik enzim 

genlerinin in situ 

hibridizasyon 

yöntemi ile analizi 

İrfan Küfrevioğlu 

09:30 - 10:00 Virüs induklemesi 

yoluyla bitki gen işlev 

analizi 

Mahinur Akkaya 

10:00 - 10:30 Molekülsel 

algılamada SPR 

yaklaşımı 

Erol Ömer Atalay 

10:30 - 11:00 Oksitadif 

stresin sinyal iletim 

ve apoptoz 

mekanizmalarında 

önemi 

Semra Koçtürk 

Kahve Arası 

11:30 – 13:00 Biyokimya 

ve Moleküler 

Biyolojide Son 

Gelişmeler - II 


Mehmet Gürbilek, 

Lale Afrasyap 

11:30 - 12:00 GO pred: Birleştirilmiş 

sınıflandırma ile GO 

molekül işlevi 

öngörüsü 

Rengül Çetin Atalay 

12:00 - 12:20 Protein-protein 

etkileşim ağlarının 

analizi ve farklı 

verilerle 

birleştirilmesi 

Tolga Can 

S 12




12:30 - 13:00 Eksternal kalite 

kontrolünün 

standardizasyonu 

Abdurrahman Coşkun 

12:20 - 12:40 NMR ile protein 

yapisi belirlenmesi 

icin yapi-tabanli 

atamalar 

Mehmet Serkan Apaydın 

12:40 - 13:00 Protein-protein 

etkileşimlerinin 

çözümlenmesi: Zar 

proteinleri için ne 

yapilabilir? 

Çağdaş Son 

13:00 – 14:30 



Güvenç Güvenen, 

Ali Güçtekin 

14:30 - 15:00 Laboratuvar 

sonuçlarının 

raporlanması 

Yahya Laleli 

15:00 - 15:30 İnflamayon, 

osteoporoz ve 

belirteçler 

Aylin Sepici Dinçel 

15:30 - 15:50 Diyabette DNA 

hasarı ve leptinin 

insülinle 

regulasyonunda 

tiroid hormonlarının 

olası rolü 

Nilgün Altan 

15:50 - 16:10 İskemi modifiye 

albumin ve klinik 

önemi 

S. Caner Karahan 




Leyla Açık, 

İsmail Kurt 

14:30 - 15:00 Bağışıklık sisteminde 

moleküler bağlantılar 

Batu Erman 

15:00 - 15:30 cAMP reseptör 

proteininin allosterik 

regülasyonu 

Yusuf Tutar 

15:30 - 16:00 Monejenik obesite: 

İnsanlarda Leu34 

Phe Pro-CART 

mutasyonuna dayalı 

CART yokluğu 

Tülin Yanık 

16:00 - 16:30 “Phage display” 

teknolojisi 

Serap Yalın 

16:10 - 16:30 Yenidoğan taraması 

Mustafa Serteser 

16:30 - 17:30 



Birgül Işık, 

Mehmet Aköz 

Kahve Arası / Poster Sunumları 



Güler Buğdaycı, 

Levent Kenar 



Ebru Bodur 

Mehmet Öztürk 

S 13




17:30 - 17:45 Sıcaklık Stresinin 

Kavunda Isı Şoku 

Protein Genlerinin 

(Hsp1-Hsp2) İfadesi 

Üzerine Etkileri ve 

Proteom Analizleri 

Mehmet Cengiz Baloğlu, 

Samir Karaca, 

Hüseyin Avni Öktem, 

Meral Yücel 

17:45 - 18:00 trans-Resveratrol’ün 

Kitosan 

Mikrokürelerden 

Salınımı 

Duygu Altıok, 

Funda Tıhmınlıoğlu 

18:00 - 18:15 Kuraklık stresinin 

yerfıstığı (Arachis 

hypogea L.) 

antioksidatif 

savunma sistemi 

uzerindeki etkisi 

Ufuk Çelikkol Akcay, 

Oya Ercan, 

Musa Kavas, 

Lütfiye Yıldız, 

Çiğdem Yılmaz, 

Hüseyin Avni Öktem, 

Meral Yücel 

18:15 - 18:30 Proteaz Enziminin 

Frezya (Freesia 

refracta) Bitkisinde 

Aranması, Tanımlanması 

ve Kozmetik 

Alanında 

Kullanılabilirliğinin 

Araştırılması 

Nazan Demir, 

Hülya Göçer, 

Hayrunnisa Nadaroğlu, 

Yaşar Demir 

17:30 - 17:45 Metotreksatla 

indüklenen apopitozun, 

metilentetrahidrofolat 

redüktaz 

ekspresyonu 

değişikliği ile artışı 

Başak Çeltikçi, 

Andrea K. Lawrance, 

Qing Wu, 

Rima Rozen 

17:45 - 18:00 Beta-heksozaminidaz 

mutant öncül-Beta 

altbirimlerin 

endoplazmik 

retikulum ilişkili 

yikiminin kifunensin 

ve laktasistin ile 

inhibisyonu 

Incilay Sinici, 

Michael B. Tropak, 

H. Asuman Özkara, 

Don J. Mahuran 

18:00 - 18:15 Konya bölgesindeki 

Nannospalax 

Nehringi (Mammalia: 

Rodentia)’de sitokrom 

b geninin SSCP 

analizi 

Elif Gülbahçe, 

Emine Arslan, 

Hilal Arikoğlu, 

Atilla Arslan 

18:15 - 18:30 R. capsulatustaki 

cbb3 Tipi Sitokrom 

Oksidazda Üç 

Korunmuş Tirozin 

Mutanlarının 

Karakterizasyonu 

Mehmet Öztürk, 

Davut Erdoğan, 

Gülgez Gökçe Yıldız, 

Şükrüye Er 

17:30 - 17:45 Tüberkülozlu 

Hastalarda HPCL 

yöntemi ile plazma 

melatonin 

düzeylerinin ölçülmesi 

Esin Özkan, 

E. Özgür Akgül, 

Tuncer Çaycı, 

Ömer Deniz, 

Halil Yaman, 

Nevin İlhan, 

Yakup Arslan, 

Erdinç Çakır, 

Cumhur Bilgi, 

Şerif Akman, 

Necip İlhan, 

M. Kemal Erbil 

17:45 - 18:00 Multiple Sklerozda 

Reseptör Aktivatör 

nf- Kb ligand ve 

osteoprotegerin 

seviyeleri 

Sevil Kurban, 

Zehra Akpınar, 

İdris Mehmetoğlu 

18:00 - 18:15 Torasik Aortik 

Anevrizma (TAA) 

dokularından Elde 

Edilen Düz Kas 

Hücrelerinin 

Karakterizasyonu 

Müge Serhatlı, 

Ömer Kaçar, 

Zelal Adıgüzel, 

Altuğ Tuncer, 

Eylem Tuncer, 

Kemal Baysal 

18:15 - 18:30 Beyin Natriüretik 

Peptid Tayininde 

Yeni Bir 

Mikropartikül- 

Enzim İmmunoassay 

Metodu 

Oytun Portakal, 

Murat Şahin, 

Gülşen Hasçelik 

S 14




18:30 - 18:45 İnsan Kaynaklı 

Lactobacillus 

Suşlarının 

Tanımlanması 

ve Kolesterol 

Düşürücü Etkileri 

Bakımından 

İncelenmesi 

Gülgez Gökçe Yıldız, 

Mehmet Öztürk, 

Belma Aslım 

18:45 - 19:00 Blumeria graminis 

f. sp. hordei 

bulaştırılmış hassas 

ve dirençli arpa 

hatlarında 

konakçı-patojen 

etkileşiminin 

proteomik yaklaşımı 

ile incelenmesi 

Aslıhan Günel, 

Neşe Özgazi, 

Ümran Aydemir, 

Elif Atıcı, 

Mahinur S. Akkaya 

19:30 - 20:30 

18:30 - 18:45 Konjenital Adrenal 

Hiperplazi Ailesinde, 

21-Hidroksilaz 

Mutasyonu ve inv(8) 

(q22;q24.3) 

Birlikteliği 

Altuğ Koç, 

Kanay Yararbaş, 

Ayşegül Kuşkucu, 

Gökhan Yıldırım, 

Ali Gedikbaşı, 

Sevil Sarıkaya, 

Zeynep Peker Koç, 

Semin Gürsoy, 

Ajlan Tükün, 

Yahya Laleli 

18:45 - 19:00 Papiller tiroit 

kanserli Türk 

hastalarda RET 

(Rearranged during 

Transfeciton) 

Proto-Onkogeninin 

11. ve 13. ekzon 

bölgelerinin 

incelenmesi 

Naciye Selcen Bayramcı, 

Leyla Açık, 

Lütfiye Yasemin Koç, 

Mehmet Kılıç, 

Gülin Vural 

FİLM GÖSTERİMİ 

(İNÖNÜ SALONU) 

19. Mayıs’tan, 30 Ağustos’a, 

Belgesel Film 

Yönetmen: Ertem Göreç 

Film gösterimi Ertem Göreç’in 

katılımıyla gerçekleşecektir. 

Gösterime tüm kongre 

katılımcılarımız davetlidir. 

18:30 - 18:45 Bir Sıçan İdrar 

Proteininin 

(alfa2u-globulin) 

Cinsiyet, Gelişim ve 

Testis Bağımlı 

Değişimi 

Mehmet Akif Kılıç, 

Firdevs Mor, 

İlknur Eker, 

Mesut Yılmaz 

18:45 - 19:00 Radyoaktif 

olmayan yeni bir 

vitamin B12 emilim 

testi (CobaSorb): 

Araştırma 

laboratuvarından 

rutin kullanıma 

Mustafa Vakur Bor, 

Anne-Mette Hvas, 

Ebba Nexo 

S 15




09:00 – 11:00 Panel: Tek Karbon 

(Vitamin B12, Folat, 

Homosistein) 

Metabolizması, 

Toplum Sağlığı ve 

Klinik Laboratuvar 

Panel Yöneticisi: 

Mustafa Gültepe 

09:00 - 09:30 Tek karbonlu 

bileşiklerin metabolik 

hareketleri ve 

düzenleyici 

mekanizmalar 

Mustafa Gültepe 

09:30 - 10:00 Tek karbon 

metabolizmasının 

kanıta dayalı 

laboratuvar tıbbı 

bakış açısı ile 

yöntemsel ve klinik 

biyokimyasal açıdan 

sorgulanması 

Ömer Özcan 

10:00 - 10:30 Tek karbon 

metabolizması 

bozukluklarının 

bilişsel fonksiyonlar 

ve toplum sağlığı ile 

ilişkisi; Olgu 

örnekleri 

Osman Metin İpçioğlu 

10:30 - 11:00 Yaşlılıkta ve iskemik 

inmede tek karbon 

metabolizması 

Mehmet Şeneş 

09:00 – 11:00 Konferanslar: Bitki 

Moleküler Biyolojisi, 

Biyokimyası 


Mahinur Akkaya, 

Kadir Batçıoğlu 

09:00 - 09:30 Bitkilerde abiyotik 

stres kökenli oksidatif 

hasarlar ve antioksidan 

savunma mekanizması 

İsmail Türkan 

09:30 - 10:00 Bitkilerde moleküler 

belirteç destekli ıslah 

çalışmaları 

Müge Türet Sayar 

10:00 - 10:20 Bitkilerde abiyotik 

stress toleransının 

moleküler 

mekanizmaları 

Füsun Eyidoğan 

10:20 - 10:40 Bitki Biyoteknolojisi 

için Genombilim: 

DNA Mikroarray 

Teknolojisi 

Remziye Yılmaz 

10:40 - 11:00 Bitki ADP-glikoz 

Pirofosforilaz’ın 

Nişasta Üretimindeki 

İşleyiş Mekanizması 

Halil Kavaklı 

11:00 – 11:30 

11:30 – 13:00 Sözlü Sunumlar 


Halis Gönen, 

Türkan Atik 

Kahve Arası 



Cemile Koca, 

İnci Karaaslan 



İncilay Sinici, 

Gülnihal Kulaksız Erkmen 

S 16




11:30 - 11:45 Buerger 

Hastalarında 

Oksidatif Stresin 

Biyokimyasal Ve 

Genotoksisite 

Açısından 

Değerlendirilmesi 

Özlem Bingöl Özakpınar, 

Diren Beyoğlu, 

Abdullah Kemal Tuygun, 

Fikriye Uras, 

Şermin Tetik, 

Semra Şardaş 

11:45 - 12:00 Farklı Dozlarda 

Uygulanan Çinkonun 

Rat Böbrek 

Dokusunda Oksidan- 

Antioksidan Sistem 

Üzerine Etkileri 

Özlem Özbaş Demirel, 

Ayşe Bilgihan, 

Gülnur Take 

12:00 - 12:15 Gebelerde Erken 

Plasentasyon 

Aşamasındaki 

Oksidatif Stres 

Belirteç Düzeyleriyle 

Preeklampsi Risk 

Tayini 

Habibe Genç, 

Hafize Uzun, 

Ali Benian, 

Gönül Şimşek, 

Rıza Madazlı, 

Seyfettin Uludağ 

12:15 - 12:30 Antioksidan 

Uygulamasi Ile CAT 

Ve SOD 

Ekspresyonunun Stz 

Diyabetik 

Siçanlardaki 

Değişimi 

Gökhan Sadi, 

Nihan Eryılmaz, 

Egemen Tütüncüoğlu, 

Şahika Cıngır, 

Ökkeş Yılmaz, 

Tülin Güray 

11:30 - 11:45 Mastitisli Inek 

Kökenli Staphylococcus 

Aureus Suşlarinin 

Real Time PCR Ile 

PVL Geninin 

Kantitatif Analizi 

Serengül Ladikli, 

Emine Arslan, 

Uğur Arslan 

11:45 - 12:00 Caulerpa 

prolifera’dan 

biyoaktif ajan 

caulerpenyne’nin 

kromatografik 

izolasyonu 

Sevilay Cengiz, 

Levent Çavaş, 

Kadir Yurdakoç, 

Georg Pohnert 

12:00 - 12:15 Caulerpa türlerinde 

bir biyoaktif ajan: 

Caulerpenyne 

Sevilay Cengiz, 

Levent Çavaş, 

Kadir Yurdakoç, 

Georg Pohnert 

12:15 - 12:30 V. Cholerae 

Bakterisinde Mavi 

Işığın CPD 

Photolyase Geni 

Ekspresyonunu 

Tetiklemesi 

Onur Öztaş, 

İ. Halil Kavaklı 

11:30 - 11:45 Rat Endometriozis 

Modelinde Asimetrik 

Dimetilarjinin 

(ADMA)’in 

Endometrial 

İmplantlar Üzerine 

Etkisi 

Tuncer Çaycı, 

E. Özgür Akgül, 

Yasemin Gülcan Kurt, 

S. Temel Ceyhan, 

İbrahim Aydın, 

Halil Yaman, 

Erdinç Çakır, 

Cumhur Bilgi, 

M. Kemal Erbil 

11:45 - 12:00 Bir-Karbon 

Metabolik Yolundaki 

Genetik Farklılıkların 

Biyogöstergesi 

Olarak Kanser-Testis 

Geni İfadesi 

Kerem Mert Şenses, 

Ahmet Rasim Barutçu, 

Ali Cihan, 

Zeynep Kalalylıoğlu- 

Wheeler, 

Ali Osmay Güre 

12:00 - 12:15 Obezite İle 

Fenilthiokarbamid 

(PTC) Kimyasalına 

Duyarlılık 

Arasındaki İlişki 

Sevgi Durna, 

Naci Değerli 

12:15 - 12:30 Polikistik Over 

Sendromlu Olgularda 

Plazma Asimetrik 

Dimetilarjinin 

Düzeyleri 

Mine Taşlıpınar, 

Abdullah Taşlıpınar, 

Nilüfer Bayraktar, 

Yasemin Kurt, 

İsmail Güler, 

Halil Yaman, 

Nedret Kılıç 

S 17




12:30 - 12:45 “GPX MRNA 

Ekspresyonunun 

ve GSH Miktarinin 

Antioksidan 

Uygulamasi Ile 

Diyabetik Siçan 

Böbreğindeki 

Değişimleri 

Nihan Eryılmaz, 

Gökhan Sadi, 

Ökkeş Yılmaz, 

Tülin Güray 

12:45 - 13:00 Homosisteinin 

indüklediği oksidatif 

stres üzerinde 

quercetinin koruyucu 

etkisi 

Naime Çelik, 

Ahmet Kahraman, 

S. Funda Karabağ, 

Tülay Köken 

13:00 - 14:30 



Mine Erdem İnal, 

İdris Mehmetoğlu 

14:30 - 15:00 Potasyum kanalları 

ve kanser 

Nedret Kılıç 

15:00 - 15:30 Referans aralıkların 

hesaplanması ve 

gerçekleştirilen çok 

merkezli çalışmalar 

Yeşim Özarda 

15:30 - 16:00 Tam otomatik idrar 

analizi 

Okhan Akın 

16:00 - 16:30 Renal transplantasyon 

izlemi ve laboratuvar 

Halide Akbaş 

12:30 - 12:45 Aspirinin Karaciğer 

Mn-SOD ve Total 

SOD Aktiviteleri 

Üzerine Etkisinin 

Karşilaştirilmali 

Olarak Araştirilmasi 

Zafer Eren, 

Gönül Akbal, 

Emine Dıraman, 

Banu Eren, 

Gülhan Atagün, 

İrem Gürkanlı, 

Günnur Demircan, 

Yeliz Miroğlu 

12:45 - 13:00 İnsan Lökosit 

Myeloperoksidazın 

Saflaştırılması 

Naime Canoruç, 

L. Bilge Devecioğlu, 

Kamer Kılınç, 

Ebru Kale, 

Sabri Batun 




İclal Geyikli Çimenli, 

Taner Özgürtaş 

14:30 - 15:00 Bir bakışta 

ekstrasellüler 

matriks proteinleri 

Hamdi Uysal 

15:00 - 15:30 In vitro 

hipoksireoksijenasyon’un 

endotel hücrelerinin 

MMP-2, TIMP-2 ve 

MT1-MMP 

ekspresyonuna etkisi 

Gül Güner 

15:30 - 16:00 Matriks 

metalloproteinazlar 

ve kolon kanseri 

Gülgün Oktay 

16:00 - 16:30 Eritropoeitin’in 

hematopoetik ve 

nonhematopoetik 

etkileri 

Zübeyde Erbayraktar 

12:30 - 12:45 Gaziantep Bölgesindeki 

Sokak Çocuklarında 

HbsAg, AntiHIV 

Prevalansı ve 

Oksidan Düzeyler 

İclal Geyikli Çimenci, 

Hülya Çiçek, 

Sibel Bayıl, 

Ahmet Çelik 

12:45 - 13:00 Sisteamin ile 

İndüklenen Duodenal 

Ülserli Sıçanlarin 

Farklı Dokularinda 

Aktif Oksijen 

Ürünlerinin Rolü 

Lale Afrasyap, 

Ümmühani Özel Türkçü 

S 18




16:30 – 17:00 Akım sitometrisi ve 

klinik laboratuvarda 

kullanımı 

Meltem Kilercik 

17:00 - 17:30 

16:30 – 17:00 Çözünür vasküler 

endotelyal büyüme 

faktörü reseptor -1 

(sVEGFR-1)’in 

anjiyogenezde önemi 

Taner Özgürtaş 

Kapanış ve Ödül Töreni 

10 kişiye poster ödülü; Çekilişle 

bir kişiye dizüstü bilgisayar, 

diğerlerine kitap ve 

kapanışa katılanlar arasından 

5 kişiye 2010 Kongresi’ne 

ücretsiz kayıt verilecektir. 

S 19

S 20

21. Ulusal Biyokimya Kongresi, İstanbul [21 th National Biochemistry Congress, Istanbul / TURKEY] 

DAVETL‹ KONUŞMACI 

ÖZETLER‹ 

[ABSTRACTS OF INVITED 

LECTURES] 

Turk J Biochem, 2009; 34 (S) 

S 21 

http://www.TurkJBiochem.com


Laboratuvar Tıbbına Değer Katmak 

Graham H BEASTALL 

Birleşik Krallık Sağlık Bölümü Yaşam Bilimleri Danışmanı 

Uluslararası Klinik Kimya ve Laboratuvar Tıbbı Federasyonu 

(IFCC) Başkanı 

gbeastall@googlemail.com 

Son yıllarda laboratuvar tıbbı uzmanları laboratuvar 

çalışmalarının kalitesinin arttırılması konusunda başarılı 

olmuşlardır. Bu nedenle, kalite yönetimi ve laboratuvar kredilendirmesi 

uluslararası standartlara karşı (ISO 15189 gibi) 

karşı geniş ölçüde benimsenirken, dahili kalite kontrol ve harici 

kalite güvencesi standart hale gelmiştir. Aynı zamanda in-vitro 

tanımlama endüstrisi, ürettiği ve dağıtımını yaptığı ürünlerin 

izlenebilirliği ve kalite standartları konusunda gelişmeler 

kaydetmiştir (Avrupa Birliği CE markası gibi). 

Laboratuvar tıbbı verileri, klinik kararları % 70 oranında 

etkilemektedir. Bu yüzden, yüksek kalite analitik hizmeti 

laboratuvar tıbbı uzmanının rollerinden sadece bir tanesidir. 

Ayrıca, verilerin klinik sonuçları geliştirmek için uygun ve 

verimli olarak kullanılmasını garantilemek amacıyla değer 

katma sorumluluğumuz da bulunmaktadır. Bu da veriyi bilgiye 

dönüştürmeyi içermekte ve modern sağlık hizmetlerine yönelik 

multidisipliner yaklaşım ile yürütülmektedir. Değer katmaya 

örnekler: 

• Hasta sonuçları için uzmanların yorumları, klinik tavsiye ve 

sorumluluk yolu ile klinik verimliliğim arttırılması. Klinik denetim, 

verimliliğin değerlendirilmesinde güçlü bir araçtır. 

• Klinik uygulama yönetmeliklerin oluşturulması ve yürütülmesinde 

aktif bir şeklide görev alarak ve araştırmacı protokoller 

ile uyum içinde kanıta dayalı laboratuvar tıbbının geliştirilmesi. 

• Uygulamada adlandırma, ünite, yöntem, referans değerler ve 

etki limitlerinden kaynaklanabilecek farklılıkları azaltmak için 

uyumun teşvik edilmesi. 

• Diğer sağlık hizmetleri uzmanları, hizmet yetkilileri ve 

kullanıcıları, hasta ve halk ile hedeflenmiş projeler yoluyla 

laboratuvar tıbbının sağlık hizmetlerine katkısının arttırılması. 

“Lab Tests on Line” ve “Labs are Vital” gibi internet siteleri bu 

amaçla kullanılabilir. 

Laboratuvar tıbbı uzmanları olarak bizler kendi kaderimizin 

mimarlarıyız. Sağlık hizmetlerine değer vermek bizim 

sorumululuğumuzdur. Bu nedenle, yüksek kaliteli laboratuvar 

tıbbı hizmetinin geleceği laboratuvar içerisinde ve dışında aktif 

katılımda yatmaktadır. 

Adding Value to Laboratory Medicine 

Graham H BEASTALL 

Professional Advisor on Life Sciences to the UK Department 

of Health 

President of the International Federation of Clinical Chemistry 

and Laboratory Medicine (IFCC) 

gbeastall@googlemail.com 

Over recent years laboratory medicine specialists have succeeded 

in improving the quality of practice within the laboratory. 

Thus internal quality control and external quality 

assurance are standard while quality management and laboratory 

accreditation against an international standard (e.g. 

ISO 15189) are becoming widely adopted. At the same time 

the in-vitro diagnostics industry has made improvements to 

the traceability and quality standards of the products it manufactures 

and distributes (e.g. the CE mark in the European 

Union). 

Laboratory medicine data influences approximately 70% of 

clinical decisions. Therefore, a high quality analytical service 

is only one part of the role of the laboratory medicine 

specialist. We also have a responsibility to add value so ensuring 

that data is used appropriately and efficiently in order 

to improve clinical outcomes. This involves converting data 

into knowledge that is managed as part of a multidisciplinary 

team approach to modern healthcare. Examples of added 

value include: 

• Improving clinical effectiveness through expert interpretation, 

the provision of clinical advice and responsibility for 

patient outcomes. Clinical audit is a powerful tool in assessing 

clinical effectiveness 

• Promoting evidence-based laboratory medicine through active 

involvement in the production and implementation of 

clinical practice guidelines and agreed investigative protocols 

• Encouraging harmonisation of practice in order to reduce 

variation that may arise through nomenclature, units, methodology, 

reference values and action limits 

• Promoting the contribution of laboratory medicine to 

healthcare through targeted projects with other healthcare 

professionals, service commissioners and users, patients and 

the general public. Websites such as ‘Lab Tests on Line’ 

and ‘Labs Are Vital’ are examples of tools that may be used. 

As laboratory medicine specialists we are the architects of 

our own destiny. It is our responsibility to demonstrate our 

value to healthcare. Therefore, the future of a high quality 

laboratory medicine service lies in active involvement both 

within and outside the laboratory. 

Kanser ve Sitokin İlişkisi 

Haluk Barbaros ORAL 

Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon 

Hastalıkları Anabilim Dalı, İmmünoloji Bilim Dalı, 

BURSA 

Sitokinler lenfositler ve immün sistemin diğer hücreleri 

üzerine etki ederek immün yanıtın derecesini ve süresini 

düzenleyen düşük molekül ağırlıklı biyolojik mediyatörlerdir. 

Çok düşük konsantrasyonlarda bile hedef hücre üzerindeki 

kendilerine özgü bir reseptöre bağlanarak özel biyolojik 

etkiler oluşturan hücrelerarası iletişim molekülleri olarak 

fonksiyon görürler. Hücreler arasındaki bu iletişim humoral 

ve hücresel immün yanıtın gelişimine sebep olur. 

Sitokinlerin başlıca fonksiyonları şunlardır: (1) Lenfoid 

hücrelerin ve diğer bazı hücrelerin çoğalma ve 

farklılaşmasını sağlamak; (2) İmmün cevabı şiddetlendirmek 

veya baskılamak suretiyle regüle etmek; (3) Enflamasyon 

olaylarına katılan hücreleri aktive etmek, reaksiyon yerine 

toplayarak orada tutmak; (4) Kemikiliğine etki ile hematopoietik 

regülasyona katılmak; (5) Bazı hipofiz hormonlarının 

ve diğer biyolojik maddelerin sentez ve salınmalarına neden 

olmak; (6) Ateş ve akut faz cevabını oluşturmak; (7) Antiviral 

etkinlik (bazı sitokinler için). 


S 22 



Sitokin-kanser ilişkisi üzerine yapılan çalışmalar sitokinlerin 

hücresel ve humoral immün yanıtların yanısıra enflamasyon 

ve anjiyojenez üzerine olan etkilerinin de önemli olduğunu 

ortaya koymuştur. İnterlökin-2 (IL-2), IFN-a ve -g, IL-12, 

IL-15, IL-18, TNF-a (orta dozlarda) ve -b, GM-CSF, FLT- 

3 ligand ve IP-10’un tümör hücrelerine karşı immün yanıtı 

güçlendirmede rolleri olduğu gösterilmiştir. Bu sitokinler ve 

kemokinler daha çok Th1 tipi immün yanıtı indükleyerek 

anti-tümöral etki oluşmaktadır. Buna karşın IL-6, IL-10, 

TGF-b, TNF-a (yüksek dozlarda) VEGF, EGF, HGF gibi 

sitokinlerin daha çok kanser gelişimine katkıları olduğu 

ortaya konmuştur. Bunların bazıları Th2 veya T regülatör 

tipi immün yanıtı güçlendirmenin yanısıra anjiyojenezi 

indükleyerek tümör gelişimine ve metastazına katkıda 

bulunmaktadırlar. 

Sitokinler ve sitokin sinyal yolağında yer alan bazı molekülleri 

hedef alan yaklaşımlar artık kanser tedavi protokollerinde 

yer almaya başlamıştır. Bazı sitokinlerin (1) direkt 

olarak tümör hücre çoğalmasını inhibe ederek veya 

immün hücreleri aktive etmek suretiyle indirekt olarak 

sağlıklı hücrelere yardım ederek; (2) kanserli hastanın immün 

sistemini güçlendirip kanser hücre çoğalmasına karşı 

savaş vermesini sağlayarak; (3) kanserin ilerlemesine 

yardım eden konak yanıtlarını elimine, regüle veya süprese 

ederek; (4) kanser hücrelerini immün yanıt tarafından 

ortadan kaldırılmaya daha duyarlı kılarak; (5) kanser hücrelerinin 

çoğalma paternlerini değiştirip sağlıklı hücreler gibi 

davranmalarını sağlayarak; (6) normal veya prekanseröz bir 

hücrenin kanseröz hücreye formasyonunu bloke ederek veya 

geri döndürerek; ve (7) kanser hücresinin vücudun başka 

bölgelerine yayılımını önleyerek çeşitli kanserlerin tedavisine 

katkıda bulunabildikleri ortaya konulmuştur. 

Bunların dışında son yıllardaki çalışmalar bazı kanserlerin, 

TNF-a ve IL-1b gibi enflamatuvar sitokinlerin etkin olduğu 

kronik enflamasyon zemininde geliştiğini de göstermektedir. 

Dolayısıyla, bu tip paradoksların çözümlenmesine ışık 

tutan ve sitokinlerin kanser gelişiminin indüklenmesi veya 

engellenmesi yönündeki etkilerini daha ayrıntılı olarak ortaya 

koyan çalışmalar kanser tedavisine daha da yeni boyutlar 

kazandıracaktır. Yine, kanser hastaları ve sağlıklı kişiler 

arasındaki sitokin gen polimorfizmlerinin araştırıldığı geniş 

çalışmalarla gelecekte belirli kanser tiplerinin gelişimine genetik 

yatkınlık veya uygulanan tedavi protokollerine genetik 

duyarlılık veya dirençlilik konusunda ön bilgilere sahip olma 

ve daha erkenden gerekli terapötik önlemleri alabilme fırsatı 

doğabilecektir. 

Cancer and Cytokine Relationship 

Haluk Barbaros ORAL 

Uludag University, Medical Faculty, Department of Medical 

Microbiology, Immunology Unit, BURSA 

Cytokines are the low-molecular-weight biological mediators 

which regulate the degree and the duration of immune 

response by affecting on lymphocytes and other cells of the 

immune system. Even at very low concentrations, they function 

as intercellular communication molecules by binding 

to their specific receptors on target cells, and therefore, can 

lead to specific biological effects. This communication between 

cells leads to the development of humoral and cellular 

immune responses. 

The main functions of cytokines are as follows: (1) to provide 

proliferation and differentiation of lymphoid cells and 

other cell; (2) to regulate immune response through exacerbation 

or suppression; (3) to activate and recruit the cells 

involved in inflammation and keep them at the reaction field; 

(4) to participate in hematopoietic regulation by affecting on 

bone marrow; (5) to cause synthesis and release of some pituitary 

hormones and other biological substances; (6) leading 

to fever and acute phase response; (7) antiviral activity 

(for some cytokines). 

The studies investigating the relationship between cytokine 

and cancer revealed that the effects of cytokines on inflammation 

and angiogenesis as well as cellular and humoral 

immune responses are also important. Interleukin-2 (IL-2), 

interferon (IFN)-a and -g, IL-12, IL-15, IL-18, TNF-a (medium 

doses) and -b, GM-CSF, FLT-3 ligand, and IP-10 has 

been shown to strengthen the immune response against tumour 

cells. In general, these cytokines and chemokines provide 

the anti-tumoral effect by inducing Th1-type immune. 

In contrast, it has been shown that some cytokines such as 

IL-6, IL-10, TGF-b, TNF-a (high doses,) VEGF, EGF and 

HGF, contribute to the development of cancer. Some of 

these support the tumor growth and metastasis by inducing 

angiogenesis as well as strengthening Th2- or T regulatory 

type immune responses. 

Recently, cytokines and approaches, that target some molecules 

involved in cytokine signaling pathways, have started 

to take part in cancer treatment protocols. Some cytokines 

have been shown to contribute to the treatment of various 

cancers (1) by directly inhibiting the tumor cell proliferation 

or by activating immune cells and therfore indirectly protecting 

healthy cells; (2) by strenghtening the immune system of 

cancer patients to fight against cancer cell proliferation; (3) 

by eliminating, regulating, or suppressing the host response 

which supports the cancer cells to advance; (4) by making 

cancer cells more sensitive for being eliminated through 

immune response; (5) by changing proliferation patterns 

of cancer cells, and therefore making them behaving like 

healthy cells; (6) by blocking or reversing the formation of 

normal or precancerous cells into a cancerous cell, and (7)by 

preventing spread of cancer cells to other areas of the body. 

Apart from these, the studies in recent years have demonstrated 

that some cancers develop in the ground of chronic 

inflammation which inflammatory cytokines such as TNFa 

and IL-1b are involved. Therefore, new detailed studies, 

which shed light on resolving this kind of paradoxes and 

reveal the effects of cytokines on the induction or blockade 

of cancer development, will provide to gain even more new 

dimensions to cancer treatment. Additionally, large studies 

investigating the cytokine gene polymorphisms in between 

cancer patients and healthy individuals will provide opportunity 

to have prior knowledge about genetic predisposition to 

the development of certain cancer types or susceptibility or 

resistance to treatment protocols used, and thus, to take the 

necessary therapeutic measures. 


S 23 



M30 Antijen: Kemoterapiye Yanıtı Belirlemede Ümit 

Verici Yeni Bir Biyobelirteç 

Engin ULUKAYA 

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya A. D., Bursa 

Kemoterapötik ajanların kanser hücrelerini klasik olarak 

apoptozisle öldürdüğü (nekrozis ve/veya otofaji de olası 

olmasına rağmen) bilinmektedir. Son yıllarda, apoptozise 

özgü bir serum belirtecinin kanser hastalarının prognozunun 

belirlenmesinde yardımcı olabileceği belirtilmiştir. Bu belirteç, 

M30 antijen olarak da isimlendirilen kaspazla kırılmış 

sitokeratin 18’dir. Bilindiği gibi, kaspazlar, zimojen (inaktif 

prekürsör) olarak sitoplazmada bulunan ve aktif merkezlerinde 

sistein aminoasidinin yer aldığından sistein proteazlar 

olarak adlandırılan bir grup enzimlerdir. Şu ana kadar 14 tanesi 

tanımlanmıştır ve birçoğu apoptozisde rol almaktadır. 

Apoptozisde hücreyi parçalayan yani apoptotik morfolojinin 

oluşumunu sağlayan etkenler “effectors” olarak bilinirler. 

Kaspazların en önemli substratlarında biri de hücre iskeletinde 

yer alan sitokeratin 18’dir. Sitokeratin 18 apoptozise 

giden hücrelerde yeni bir epitop oluşumuna neden olacak 

şekilde apoptozise özel bir pozisyonda kırılır. Oluşan yeni 

antijen kaspazla-kırılmış sitokeratin 18 ya da M30 antijen 

olarak isimlendirilir. M30 antijen apoptotik hücrelerden 

salınarak seruma çıkabilir ve ELISA ile düzeyleri kolayca 

ölçülebilir. Böylece, M30 antijenin kanser hastalarında prognostik 

açıdan önemli bir belirteç olmaya başladığı görülmektedir. 

Hatta, bazal M30 antijen değerlerinin akciğer kanseri 

hastalarında sürviyi tahmin etmede kullanılabilecek 

bir belirteç olabileceği rapor edilmiştir (Ulukaya, 2007). 

Ayrıca, meme kanserli hastalarda tedaviye yanıt veren 

hastaların serumunda M30 antijen değerleri daha yüksek 

bulunmuştur (Demiray, 2006). Sonuç olarak, M30 antijen 

serumda ölçülebildiği için klinikte rutin kullanıma uygun bir 

biyobelirteç olarak özellikle kanser hastalarının tedavisinin 

etkinliğini belirlemede/izlemede ümit vaat edici gözükmektedir. 

Demiray M, Ulukaya E, Arslan M et al... Response to Neoadjuvant 

Chemotherapy in Breast Cancer Could be Predictable 

by Measuring a Novel Serum Apoptosis Product, 

Caspase-Cleaved Cytokeratin 18: A Prospective Pilot Study. 

Cancer Invest. 24(7):669-76, 2006. 

Ulukaya E, Yilmaztepe A, Akgoz S, Linder S, Karadag M. 

The levels of caspase-cleaved cytokeratin 18 are elevated in 

serum from patients with lung cancer and helpful to predict 

the survival. Lung Cancer. 56:399-404, 2007. 

M30 Antigen: A Novel Promising Serum Biomarker to 

Predict the Response to Chemotherapy 

Engin ULUKAYA 

Department of Biochemistry, Medical School of Uludag 

University, 16059, Bursa, Turkey 

Apoptosis, also called programmed cell death type I, is 

an important cell death mode which is induced by various 

stimuli, including anti-cancer drugs. Most chemotherapeutic 

agents activate apoptotic and/or necrotic cell death 

pathways. Preclinical and clinical studies have shown that 

apoptosis significantly increases 24 h after chemotherapy 

administration. During apoptosis, cells undergo dramatic 

structural changes that are mediated by various cellular enzymes, 

in particular by caspases. Caspases cleave a number 

of substrates including cytoskeletal proteins such as cytokeratin 

18 (CK18) of epithelial cells. A monoclonal antibody, 

named M30 antibody, specifically recognizes a neo-epitope 

of CK 18 exposed after caspase cleavage. The M30 antibody 

detects only the caspase-cleaved fragment of CK 18 (also 

called M30 antigen), but not native or intact CK 18, allowing 

to demonstrate apoptotic cells but not necrotic or viable 

cells. It has been reported that M30 antigen detection was 

as specific as morphology that is known as gold standard 

in apoptosis detection. Therefore, the recently developed an 

ELISA assay for M30 antigen (M30 Apoptosense, Peviva, 

Sweden) might be a useful tool for quantitating the cell death 

by measuring the M30 antigen in serum. Early prediction 

of response is of particularly immense importance in the 

management of cancer patients. Therefore, the detection of 

apoptosis as early as 24 or 48 h following the first cycle of 

chemotherapy could give a chance to clinician to change the 

treatment regime accordingly, if a resistance to apoptosisinducing 

effect of chemotherapy is detected. In our recent 

study with lung cancer patients (Ulukaya et al, 2007), we 

found that M30 antigen level statistically significantly increased 

after the application of chemotherapy. Likewise, it 

elevated in breast cancer patients following chemotherapy as 

well (Demiray et al., 2006). In conclusion, this novel serum 

biomarker may provide oncologists with new opportunities 

to manage their patients better. 

Demiray M, Ulukaya E, Arslan M et al... Response to Neoadjuvant 

Chemotherapy in Breast Cancer Could be Predictable 

by Measuring a Novel Serum Apoptosis Product, 

Caspase-Cleaved Cytokeratin 18: A Prospective Pilot Study. 

Cancer Invest. 24(7):669-76, 2006. 

Ulukaya E, Yilmaztepe A, Akgoz S, Linder S, Karadag M. 

The levels of caspase-cleaved cytokeratin 18 are elevated in 

serum from patients with lung cancer and helpful to predict 

the survival. Lung Cancer. 56:399-404, 2007. 

Tümör Markırlar: Bugünü ve Yarını 

M. Kemal ERBİL 

GATA Tıbbi Biyokimya AD.Bşk., Etlik-Ankara 

mkerbil@gmail.com 

Her yıl 11 milyondan fazla insan kanser tanısı almaktadır. 

2020 yılına kadar her yıl 16 milyon yeni vaka olacağı tahmin 

edilmektedir. Kanser; küresel mortalitenin % 13 ünden sorumludur. 

Kanser türleri arasında; erkeklerde prostat kanseri 

insidansı, kadınlarda meme kanseri insidansı daha yüksektir. 

Bunları akciğer kolon ve rektum kanserleri takip etmektedir. 

Biz neden tümör markırlarını kullanmaktayız? Tanı için yani 

tümörün varlığını belirlemek için veya prognoz için yani 

tümörün biyolojik davranışını belirlemek için. Bu çeşitli 

molekülleri ölçmek için bir çok metod kullanılabilir. Biz, 

kimyasal, immünolojik veya moleküler ölçüm yöntemleri 

kullanmaktaydık Şimdi ise proteomik veya metabolomik 

yöntemleri kullanmaktayız, 

Kansere predispoze sebepler arasında genetik değişiklikler 

büyük rol oynamaktadır. Açıkçası biz KANSER 


S 24 



BİOMARKIRLARI ile erken evre kanser tanısının yanı sıra 

PRENEOPLASTİK DURUMLARI belirlemek için de ilgileniyoruz. 

Geleneksel yöntemler son 50 yıldır hala kullanılmakta. 

Çalışmalarda tek sefer de 1 molekül çalışılmakta idi Şu an ise 

multiparametrik (tek seferde 10 ile 1000 arasında molekül) 

analiz yapan yeni metodlar bu tek analiz yapan metodların 

yerini almaktadır. 

Bu gün bir çok değişikliğe sahibiz Ve bunlar yavaş ve güçlü 

bir şekilde olmakta. Bütün bu değişiklikler son zamanlarda 

gelişen biyolojik ve teknolojik gelişmeler sayesinde 

olmaktadır. 

Bazı önemli gelişmeler İnsan Genom Projesi ( insan genom 

dizileri); Biyoinformatik; Dizi analizi (DNA, protein, 

doku düzeyi); Kütle spektrometresi; Massive Otomatik 

DNA dizisi; tek nükleotid polimorfizmleri ve buna benzer 

yeni teknolojiler. Tüm bu yeni teknolojiler geçen yıllarda 

çıkmışlardır. 

Kanser biyomarkır keşfine onco proteomik katkısı, 

insanlığın neoplazileri daha iyi anlamalarını sağlamaktadır. 

Eğer biomarkırlar klinik semptomlardan önce dedekte edilebilirse 

veya ilaç tedavisine cevabı aynı zamanda gösterebilirse 

Klinik onkolojide muazzam bir terapötik etkinlik 

sağlayabilirler. 

Onco proteomik in gelişi tarama ,erken tanı ve tedaviye 

yanıtın tahmini için kullanılacak yeni biyomakır keşfetme 

umudu sağlamıştır. 

Özetle, klinik proteomik kantitatif proteomiks analizleri 

için büyük potansiyele sahip olmasına rağmen var olan 

proteomik teknolojilerinin klinik laboratuvarlarda rutin 

tanı amaçlı kullanılmadan önce daha sağlam platformlarda 

biyomarkır analizi için dönüştürülmesi gerekmektedir. 

Tumor Markers: Present and Future 

M. Kemal ERBİL 

Head of Department of Biochemistry and Clinical Biochemistry, 

Gulhane Military Medical Academy, Etlik-Ankara 

mkerbil@gmail.com 

More than 11 million people are diagnosed with cancer every 

year.It is estimated that will be 16 million new cases every 

year by 2020. Cancer ; account for 13 % of the global 

mortality. Amoung the cancer types; in terms of incidance 

prostate cancer in men , breast cancer in women are the most 

frequent. Followed by the cancer of the lung broncus,colon 

and rectum and so on. 

Why are we using tumor markers? We uses to determine 

the presence of a tumor for the diagnosis or it‘s biological 

behavior for prognosis. The measurement of this kind of 

substance can be done with any kind of a method we used 

to use chemical , immunological or molecular methods.Now 

we uses proteomic or metabolomic methods 

Genetic changes that they may play a good role in identifing 

predispozition to cancer Obviously we are also very much 

interested in identifing PRENEOPLASTIC CONDITION 

by using CANCER BIOMARKERS as well as early stage 

cancer. 

The traditional method still valuable over the last 50 years. 

We used to study one molecule at a time The shift that we 

see now,the new method is mutiparametric analysis (many 

molecules at a time , ten to thousand molecules) 

Today; we have a number of changes coming in and approaching 

as slowly and steadily .All this changes seen are 

driven by recent biological and technological advances 

Some major advances are Human Genom Project (sequences 

human genom ); Bioinformatics, Array analysis (DNA ,protein 

,tissue level ); mass spectrometry, Massive Automated 

DNA sequencing ; single nücleotid polymorphisms and copy 

number variations.All this new technologies came about last 

years. 

Contribution of oncoproteomics to cancer biomarker discovery, 

provides mankind with a better understanding of 

neoplasia They can have tremendous therapeutic impact in 

clinical oncology, especially if the biomarker is detected 

before clinical symptoms or enable real-time monitoring of 

drug response. 

The advent of onco proteomics has provided the hope of 

discovering novel biomakers for use in the screening early 

diagnosis and prediction of response to therapy. 

In summary, clinical proteomics has great potential to utilize 

quantitative proteomics althought existing proteomics technologies 

for biomarker analysis will have to be transformed 

into more robust platforms before they can be routinely used 

for diagnostic purposes in clinical laboratories. 

Hemoglobinopatiler 

Mehmet Akif ÇÜRÜK 

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim 

Dalı, Adana-Türkiye 

akif@cu.edu.tr 

Hemoglobinopatiler dünyada en sık görülen genetik 

hastalıklardır. Orak Hücre Anemisi (OHA) ve beta talasemi 

(b-thal) Türkiye’deki hemoglobin hastalıklarının büyük bir 

kısmını oluşturmaktadır. Beta talasemi ülke genelinde görülürken 

OHA Çukurova bölgesinde (Adana, Hatay ve Mersin) 

yaygındır. Bunlara ek olarak, Hb varyantları ve alfa talasemiler 

(a-thal) ülkenin bazı yörelerinde sık olarak görülmektedir. 

Çukurova bölgesinde orak hücre taşıyıcı (HbAS) sıklığı 

%10 dur. Bu bölgede yaşayan Eti-Türk’lerinde HbS 

[b6 (A3) GlugVal, GAG>GTG] oranı %0.5 ile %44 

arasında değişmektedir. Ayrıca, HbE [b26 (B8) Glug 

Lys, GAG>AAG], HbD-Punjab [b121 (GH4) GlugGln, 

GAA>CAA] ve HbC [b6 (A3) GlugLys, GAG>AAG] gibi 

üç tane yaygın Hb varyantı daha bulunmaktadır. Bunlara ek 

olarak, Türkiye’de 46 tane nadir Hb varyantı rapor edilmiştir. 

Beta talasemi, Akdeniz populasyonundaki en yaygın genetik 

hastalıktır. b-talasemi mutasyonlarının homozigot veya 

birleşik heterozigotlarında kronik hemolitik anemi görülür. 

Dünyada bu güne kadar 200 den fazla b-talasemi mutasyonu 

belirlenmiştir. Türkiye’de b-talasemi sıklığı %2 olup, ülkenin 

bazı yerlerinde %13’e kadar ulaşmaktadır. b-talasemi 

Türk toplumunda oldukça heterojendir. Toplam 200 mutasyonun 

dörtte biri ülkemizde görülmektedir. Çok yaygın 

olan b-talasemi mutasyonları [IVS1-110 (GgA), IVS- 

I-1 (G>A), Cd 39 (C>T), IVS-I-6 (T>C), Fsc8 (-AA), -30 

(T>A), IVS-II-1 (G>A), IVS-II-745 (G>C), Fsc5 (-CT)] tüm 

mutasyonların % 90 kadarını oluşturmaktadır. 

Alfa talasemi sıklığı Türkiye’nin bazı bölgelerinde 


S 25 



yaklaşık %2 dir. HbH hastalığı a-talaseminin şiddetli bir 

formudur. Ağır (a-thal-1) ve hafif (a-thal-2) a-talasemi 

determinantlarının kombinasyonu HbH (b 4 

) hastalığına 

neden olmaktadır. Kalıtım yolu ile tek bir a-globin geni olan 

(– –/–a) kişiler kronik hemolitik anemi ile seyreden HbH 

hastalığına sahiptir. HbH, genellikle üç gen delesyonu, ender 

olarak da a-thal-1 ile nokta mutasyonlarının (nondelesyonel) 

kombinasyonu sonucu meydana gelmektedir. Ülkemizde 3 

ağır [a-thal-1 (–17.4kb, –20.5kb and –26.5kb)], 2 sessiz [athal-2 

(–3.7kb and –4.2kb)] ve 4 tane de nokta [PA1: AATA- 

AAgAATAAG, PA2: AATAAAgAATGAA, 5nt deletion. 

ve CD59 (GGCgGAC)] mutasyonu belirlenmiştir. 

Hemoglobinopatilerin önlenmesi için hükümet bir kanun 

çıkardı. Sağlık Bakanlığı ilk olarak 1994 yılında Çukurova 

bölgesinde 3 tane evlilik öncesi tarama merkezi kurdu. OHA 

veya b-talasemi taşyıcısı olan çiftler Çukurova Üniversitesi 

Hastanesine prenatal tanı için yönlendirildi. Beş yılda hasta 

doğum sayısı önemli derecede azaldı. Son on yıl içinde, 

Sağlık Bakanlığı tarafından hemoglobinopatilerin yüksek 

oranda görüldüğü 30 ilde evlilik öncesi tarama merkezleri 

kuruldu. Hasta doğum sayısını azaltmak için tarama merkezleri 

ile üniversite hastaneleri birlikte çalışmaktadır. 

Hemoglobinopathies 

Mehmet Akif ÇÜRÜK 

Department of Biochemistry, Faculty of Medicine, Çukurova 

University, Adana, Turkey 

akif@cu.edu.tr 

Hemoglobinopathies are very common genetic diseases in the 

world. Sickle cell anemia (SCA) and beta thalassemia (b-thal) 

constitute the majority of the hemoglobin (Hb) disorders in 

Turkey. While b-thal is seen throughout the country, SCA is 

prevalent in the Çukurova Region (Adana, Hatay and Mersin). 

In addition to these, Hb variants and alpha thalassemias (a-thal) 

are commonly observed in some parts of the country. 

The incidence of sickle cell trait (HbAS) is about 10% in the 

Çukurova region. The frequency of HbS [b6 (A3) GlugVal, 

GAG>GTG] in Eti-Turks living in the region varies from 

0.5 to 44%. Furthermore, there are 3 common Hb variants 

such as HbE [b26 (B8) GlugLys, GAG>AAG], HbD-Punjab 

[b121 (GH4) GlugGln, GAA>CAA] and HbC [b6 (A3) 

GlugLys, GAG>AAG]. In addition to these, 46 rare Hb 

variants have been reported in Turkey. 

Beta thalassemia is the most common genetic disorder in 

the Mediterranean population. Homozygotes and compound 

heterozygotes for b-thal mutations suffer from a chronic 

hemolytic anemia. So far, more than 200 b-thal mutations 

have been identified in the world. The overall frequency of 

b-thal is 2% and reaches as high as 13% in some parts of 

Turkey. b-thal is very heterogeneous in Turkish population. 

One-fourth of 200 b-thal mutations are seen in the country. 

The most common b-thal mutations [IVS1-110 (GgA), 

IVS-I-1 (G>A), Cd 39 (C>T), IVS-I-6 (T>C), Fsc8 (-AA), 

-30 (T>A), IVS-II-1 (G>A), IVS-II-745 (G>C), Fsc5 (-CT)] 

constitute about 90% all of the mutations. 

The incidence of a-thal is about 2% in some regions of 

Turkey. HbH disease is a severe form of a-thal. Combinations 

of a-thal-1 and a-thal-2 determinants cause HbH (b 4 

) 

disease. A patient who inherited a single a-globin gene (– 

–/– a) has HbH disease with a chronic hemolytic anemia. 

HbH disease is most commonly produced by the deletions 

of three structural a-globin gene (– –/– a) and rarely by 

the combination of a-thal-1 and nondeletional mutations. 

Three a-thal-1 (–17.4kb, –20.5kb and –26.5kb), two a- 

thal-2 (–3.7kb and –4.2kb) and four point mutations; [PA1: 

AATAAAgAATAAG, PA2: AATAAAgAATGAA, 5nt 

deletion and CD 59 (GGCgGAC)] have been reported. 

The Goverment enacted a law for the prevention of hemoglobinopathies. 

Three premarital screening centers were 

set up by the Ministry of Health in the Çukurova region in 

1994. Couples, who are both carriers of HbS or b-thal, have 

been referred to Çukurova University Hospital for prenatal 

diagnosis. The number of the affected births has decreased 

considerably in 5 years. Thirty premarital screening centers 

were set up in the cities by the Ministry of Health, where 

there is a high incidence of hemoglobinopathies in the last 

decade. To decrease the number of effected births, the centers 

work collaborately with univeristy hospitals. 

Sermet Erlaçin Konferansı 

Prof. Dr. Sermet 

Erlaçin’in Özgeçmişi 

2 Nisan 1928 tarihinde Aydın’da 

doğan Sermet ERLAÇİN ilk ve 

orta öğrenimini Aydın’da 

tamamladıktan sonra öğrenimini 

sürdürdüğü İzmir Atatürk Lisesin 

den 1947-1948 döneminde mezun 

olmuştur. İstanbul Üniversitesi 

Kimya Fakültesinde yüksek öğrenimini tamamlayan Sermet 

ERLAÇİN 1956-1958 yılları arasında askerlik hizmetini 

Erzurum’da tamamlamıştır. 1958-1959 yıllarında Adana 

Güney Sanayi Basma Fabrikasında İşletme Mühendisi olarak 

görev yapmıştır. 1959 yılından sonra gittiği Almanya’da 

kısa bir süre Chemie-Grünenthal İlaç firmasında çalıştıktan 

sonra Köln Üniversitesinde Prof. Dr. Klenk’in yanında 

doktora çalışmalarına başlamıştır. 1963 yılında doktorasını 

tamamladıktan sonra bir süre Köln Üniversitesinde görev yapan 

Dr. ERLAÇİN, 1970 yılında Türkiye’ye dönerek EÜTF 

Biyokimya kürsüsünde göreve başlamıştır. 1971 yılında 

Doçent unvanı alan Dr. ERLAÇİN Biyokimya Kürsüsü 

Başkanlığına atanmıştır. İnce Tabaka Kromatografisi ve Gaz 

Kromatografi teknikleri ile Sfingozinlerin idantifikasyonu 

üzerine önemli araştırmalar yürütmüştür. 1972 yılında Münih 

Olimpiyat Komitesinin daveti üzerine Münih Üniversitesi 

Biyokimya Enstitüsünde Doping analizlerinin yapılmasında 

görev almıştır. 1977 yılında profesörlüğe yükseltilen Prof. 

Dr. Sermet ERLAÇİN 24 yıl süreyle EÜTF Biyokimya 

Anabilim Dalı Başkanlığını başarıyla yürütmüş, Tıp Fakültesi 

dışında, Diş Hekimliği ve Eczacılık Fakültesinde de Eğitim 

alanında ve Dekan vekilliği, senatörlük gibi yöneticilik 

alanlarında ek görevler almıştır. Türkiye genelinde onlarca 

akademisyen ve uzman yetiştirmiş olan ERLAÇİN’in 100’ün 

üzerinde ulusal-uluslararası bilimsel yayını bulunmaktadır. 

Evli ve 3 çocuk babası olan Prof. Dr. S. ERLAÇİN 1995 

yılında yaş haddinden emekliliğe ayrılmış ve Temmuz 

2009’da vefat etmiştir. 


S 26 



Klinik Biyokimya’nın Dünü, Bugünü, Yarını 

Münire HACIBEKİROĞLU 

İ.Ü. Tüm Hizmet Laboratuvarları Sorumlusu, Istanbul, 

Türkiye 

Klinik Biyokimya’nın güncel tanımı: Sağlıkta ve hastalıkta 

biyokimyasal mekanizmaları; hastalıkların önlenmesi, tanısı, 

biribirinden ayırd edilmesi, hastalık süreci ve tedavinin 

izlenmesi amacı ile kullanan bilim dalı ve uzmanlık alanıdır. 

M.Ö. 95-55 yıllarında Lucretius’un “insan vücudu atomların 

birleşiminden oluşmuştur”, Paracelsus’un “insan vücudu, bir 

kimya mutfağıdır” sözleri ile oluşan kıvılcım, bu gün alev 

topu haline gelmiş ve geleceğe yuvarlanmaktadır. 

Klinik biyokimya alanında en önemli olay 17. yy.’da yaşanan 

Tıp-Kimya işbirliğidir. H.Boerhaave (1668-1738) Fiziksel 

ve Kimyasal yöntemlerin kullanıldığı klinik laboratuvarı bu 

dönemde hizmete sunmuştur. 

Aynı dönemde keşfedilen diabetli hastanın idrarının bal 

tadında olduğu gerçeği için kullanılan yöntem günümüz 

yöntemleri ile kıyaslanamaz. 

Modern kimyanın kurulması, sistematik gravimetri, kantitatif 

gazometri yöntemlerinin uygulama alanına girmesi ile 

19.yy’ın ikinci yarısında rutinde; üre, şeker, bilirubin ölçümleri 

başlamıştır. 

1840-1878 yıllarında Kimya-î tıbbî dersi hocalığı yapan 

Kırımî Aziz Bey’in kitabında Spektroskop, spektral 

analiz teknikleri detaylı anlatılmış ve laboratuvar aletleri 

resmedilmiştir. 

1886 yılında Tıbbiye’yi hekim yüzbaşı olarak bitiren ve 

Pariste Tıpsal Kimya profesörü A.Gautier’in yanında 4 

yıl eğitim gören Ali Rıza Bey yurda döndüğünde “Kimyaî 

tahlili ve hayatı” hocalığı yapmış ve ülkemizde klinik 

biyokimyanın temellerini atmıştır. 

19. yy sonlarında Tıp Fakültesi ve Gülhane Askeri Hastanesi 

dışında Şişli Çocuk Hastanesinde dönemin son teknolojilerinin 

kullanıldığı klinik laboratuvar hizmetlerinin verildiği 

bilinmektedir. 

1861-1927 yılları arasında sosyal ve ekonomik nedenlerle 

oluşan eczacı-hekim işbirliği sonucunda bunların kullandığı 

mekanların bir köşesi tıbbi tahliller yapmak üzere ayrılmış 

ve özel laboratuvar gibi çalışmıştır. 

Analitik teraziler, gaz büretleri, mikrogravimetrik analiz, 

mikrotitrasyonlar, görünür ışınlarla fotometri, pH metreler, 

kan gazı analizörleri, elektrodlarla analiz, ultra santrifüj, diferansiyel 

adsorbsiyon, radyo izotoplu yöntemler, kromatografik 

yöntemler, immunoassay yöntemleri, DNA yapısının 

aydınlatılması ve genetik testlerin rutine girmesi, daha sonra 

bu yöntemlerin otomatize edilmesi 20. yy.’ın getirdiği yeniliklerdir. 

Cumhuriyetin ilk yıllarında kurulan Tıp Fakültesi Haydarpaşa 

kampüsünde bulunan İç Hastalıkları Kliniğindeki laboratuvar 

Dr.Tevfik Salim (Sağlam) başkanlığında merkezi 

laboratuvar hizmeti vermiştir. Bu yıllarda Üniversite Hastaneleri 

ve Gülhane Askeri hastanesi hariç diğerlerinde uzman 

bulunmadığı için, kliniklerin cep laboratuvarlarında hizmet 

verilmiştir. Halen de uzmanı olmayan klinik laboratuvarlar 

mevcuttur. 

Çözeltileri laboratuvarda hazırlanan, manuel işlemlerle 

sonuç alınan, çözelti ve örnek miktarı oldukça fazla, zahmetli, 

zaman alıcı, hata oranı yüksek yöntemler; günümüzde 

yerini mikromiktarda örneklerle çalışan, otomatize, hızlı, 

hata payı azalmış, kolay yöntem-sistemlere bırakmıştır. 

Klinik laboratuvarı yönetme yetkisine sahip uzmanların 

eğitiminde standardizasyon halen oluşmamıştır. 

20. yy’ın getirdiği olağanüstü ilerlemeler; farklı dal 

uzmanlarının, farklı branş-köken eğitimi almış bilimcilerinin 

işbirliği, tam gün çalışma alışkanlığı, yeniliğe açık olma, 

araştırıcıya destek verme özellikleri ve idare eden-edilen 

arasındaki uyumun sonucudur. 

21.yy.’ın bu güzelliklerin artarak ilerlediği farklı köken ve 

dal uzmanlarının işbirliğinin sürdüğü, eşitsizliklerin konsensusla 

giderildiği, genç meslekdaşlarımızın kullandıkları 

son teknolojiler yanında, örnek aldıkları hocaları ile 

yarınlarından umutlu, üreten, daha ileri teknoloji ve kaliteyi 

yakalama azminde olduğu bir dönem olması dileğimizdir. 

Ancak bu takdirde mesleğimizin geleceğine umutla bakabiliriz. 

Clinical Biochemistry of Yesterday’s, Today, 

Tomorrow 

Münire HACIBEKİROĞLU 

İ.Ü. All Laboratory Specialist Services, Istanbul, Turkey 

The current definition of Clinical Chemistry: It is scientific 

field and specialty area which uses the biochemical mechanisms 

in health and disease with the aim of disease prevention, 

differential diagnosis and monitoring of process and 

treatment. 

BC 95-55 years the spark that started with the words of Lucretius 

‘Human body is made up combination of atoms’ and 

Paracelsus ‘Human body is a chemical kitchen’ has become 

a flame ball in these days, is rounded to the future. 

17 th century, the most important event in clinical biochemistry 

was medicine-chemistry cooperation. H. Boerhaave 

(1668-1738) using the physical and chemical methods in 

clinical laboratories have been left by him to serve in this 

period. 

Discovered in this period, the diabetic patient’s urine for the 

fact that the taste of the honey used methods can not be compared 

with actual methods. 

With the establishment of modern chemistry and the clinical 

application systematic gravimetric and quantitative gasometrical 

methods, bilirubin, urea and glucose measurements 

became as routine tests in the second half 19 th century. 

In the book of Aziz Bey, medical chemistry teacher in 1840- 

1878 years, spectroscopy and spectral analysis techniques 

have been described and detailed laboratory instruments 

have been depicted. 

Ali Rıza Bey who graduated as lieutenant physician in 1886, 

studied 4 years with medical chemistry professor A. Gautier 

in Paris. He started teaching of medical chemistry and establishing 

clinical chemistry in our country. 

At the end of 19 th century, besides university hospital and 

Gülhane Military Hospital, it is known that Şişli Children 

Hospital clinical laboratories using latest technologies were 

in service. 

Between the years 1861-1927 with the social and economic 

reasons as a result of the pharmacist- physician collaboration 

was the use of these places to make corner of the medical 

analysis special laboratory and separated. 


S 27 



Analytical scales, gas burettes, microgravimetrical analysis, 

microtitration, visible light photometry, pH meters, blood 

gas analysers, analysis with electrodes, ultra centrifuge, differential 

adsorption, radioisotope methods, chromatographic 

methods, immunoassay methods, decoding DNA structure 

and becoming genetic tests as routine tests and their automation 

process are innovations brought in 20 th century. 

In the early years of the Republic, medical laboratory in Internal 

Medicine Department with Tevfik Sağlam as director 

in Haydarpaşa campus of newly established medical faculty, 

served as central laboratory. During these years, except for 

University Hospital and Gülhane Military Hospital others 

don’t have specialists and so clinical services were provided 

in small clinical laboratories. Unfortunately, some clinical 

laboratories don’t have specialist. 

Today, prepare their own solutions, the manual process results 

in space, solutions and examples rather than quantity, 

laborious, time consuming, error rate of high-ways; mikroquantity 

location working with examples, automated, fast, 

error rate decreased, to easy systems methods. 

The standardization in the training of specialists with the authority 

to manage clinical laboratories has not created yet. 

The remarkable progress brought by 20 th century are the results 

of the cooperation of specialists in different areas and 

scientists with different branch-root training, full time working 

habit, be open to innovation, to support researchers and 

the harmony between management and staff. 

We hope that 21 st century will be a period which the cooperation 

of specialists in different areas and scientists with 

different branch-root training increases and disparities are 

corrected with consensus. Young colleagues are eager to 

catch latest technology and quality, to be productive with the 

assistance of professors. However, it can look with hope to 

the future of our professions. 

Laboratuvar Güvenliği 

İsmail CEYHAN 

Sağlık Bakanlığı, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi 

Başkanlığı, Ankara 

ismailceyhan@rshm.gov.tr 

Laboratuvar çalışanları enfeksiyöz madde, radyasyon, toksik 

ve alevlenebilir kimyasallar, tozlar, mekanik ve elektrik tehlikeleri 

gibi birçok farklı potansiyel tehlike ve risklere maruz 

kalmaktadır (1,2). Bunların hepsi de klinik ve araştırma 

laboratuvarlarında çok önemli olmakla birlikte burada daha 

çok laboratuvarlarındaki biyolojik tehlikelerden ve önlemlerden 

bahsedilmiştir. Tıbbi araştırma ve klinik laboratuvarlarda 

çalışanların laboratuvar kaynaklı enfeksiyon riski 

genel popülasyondan ve diğer sağlık çalışanlarından daha 

yüksektir. Laboratuvar güvenliğinin amacı çalışanların kendilerini, 

diğer çalışanları ve çevreyi korumaktır (3). Laboratuvar 

kaynaklı enfeksiyonların ana kaynağı, enfeksiyöz 

maddeler ve kesici delici aletler ya da aerosol oluşturan 

cihazlarla çalışırken dikkatsizlik, ihmal, deneyimsizlik veya 

kötü tekniklerdir (1). 

Laboratuvar güvenliğinin ana stratejisi laboratuvar hijyeni, 

mühendislik önlemleri, eğitim ve kimyasal ve biyolojik 

maddelerin kullanımına ilişkin kuralların anlaşılması 

ve uygulanması ile güvenlik donanımları ve kişisel koruyucu 

donanımların seçimi-kullanımı ve tehlikeli atıkların 

bertarafıdır (1,2,3,4). 

Laboratuvar çalışanları ve toplum için göreli riskleri temelinde 

biyolojik ajanlar için 4 risk grubu tanımlanmıştır. 

Genel olarak biyolojik ajanların sınıflandırılmasında şu faktörler 

dikkate alınmıştır: a) hastalığın ciddiyeti ve biyolojik 

ajanın virulansı, b) bulaş yolu, c)etkili koruyucu önlemlerin 

varlığı ve d) etkili tedavi olanaklarının varlığı (4). 

Mikroorganizmaların risk grupları ve aktivitelerinin doğası 

ve dereceleri temelinde biyogüvenlik seviyeleri 1 ile 4 

arasında kategorize edilmiştir. Her bir laboratuvar seviyesi, 

tasarım, altyapı, tecrit, donanım ve farklı risk gruplarındaki 

ajanlar için çalışma veya uygulamalar açısından özellikleri 

ve kriterleri belirlenmiştir.(4). 

Hastadan alınan klinik örneklerde olduğu gibi hangi risk 

grubunda olduğu tam olarak ortaya konulamadığı durumlarda 

a) standart/evrensel önlemler alınmalı ve örnek ile çalışan 

arasına barier (eldiven, önlük, yüz-göz koruyucu) koyulmalı 

b) Biyogüvenlik seviye 2 teknikleri uygulanmalıdır (4). 

Son zamanlarda laboratuvar çalışanlarını, çevreyi ve toplumu 

patojenik mikroorganizmaların, çalınmasından, kaybedilmesinden, 

kötü kullanımından koruması amacıyla alınması gerekli 

önlemlere yönelik olarak biyoemniyet kavramı ortaya 

çıkmıştır (5,6). 

Laboratory Safety 

İsmail CEYHAN 

Refik Saydam National Puplic Health Agengy, 

Ankara,Turkey 

ismailceyhan@rshm.gov.tr 

Laboratory workers are exposed to a variety of potential occupational 

health hazards and risks including those deriving 

from infectious substances, radiations, toxic and flammable 

chemicals, as well as mechanical and electrical hazard(1,2). 

Although all of them are significant, we will focus on biological 

hazards present in clinical and research laboratories 

and biosafety measurement. The the risk of laboratory-associated 

infection in employees of clinical and research laboratories 

is greater than other groups of health care workers 

(HCW) and in the general population (3). The main causes 

of laboratory acquired infection are carelessness, ignorance, 

inexperience or poor technique in the handling of infectious 

materials, needle sting or infectious aerosol producers (1). 

Pourpose of laboratory safety is protect laboratory workers 

co-workers and enviroments.The main strategies of laboratory 

safety are understanding and aplications of laboratory 

hygiene, engineering measures (e.g.laboratory design), 

training, and the regulations associated with the use of hazardous 

chemicals or biologicals, as well as selection and using 

of personal protective equipment, safety equipment and 

disposal of hazardous waste (1,2,3,4). 

There are four categories for biological agents are based on 

their relative risk to laboratory workers and the population. 

In general, the following factors are considered in classifying 

biological agents: (a) the virulence of the biological 

agent or the severity of disease (b) the mode of transmission 

(c) the availability of effective preventive measures and (d) 

the availability of effective treatment (4). 

Biosafety containment levels have been categorized in a 


S 28 



range from 1 to 4. As indicated above, the containment levels 

are assigned depending on the risk group of the microorganism 

and the scale and nature of activities. Importantly, 

the BSL designations are based on a composite of the design 

features, construction, containment facilities, equipment, 

and operational procedures required for working with agents 

from the various risk groups (4). 

When the information is insufficient to perform an appropriate 

risk assessment, for example, with clinical specimens 

collected from patient a) standart and/or universal precaution 

should be followed and barrier protection applied (gloves, 

gowns, eye protection), b) Biosafety Level 2 practices and 

procedures should be implemented (4). 

Lately, a new notion emerged, that of biosecurity, which 

refers to the sum of measures designed to protect workers, 

environment and population against the loss, theft, use and 

release in the environment of pathogenic biological agents 

(5,6). 

Bilim Etiği ve Etik Kurullar 

Hanefi ÖZBEK 

Etik nedir? 

Etik, bireyin bir durum karşısında doğru veya yanlış yapmak 

adına ne şekilde davranması gerektiğiyle ilgili somut 

ve kanıta dayalı bilgiler sunan felsefi bir konudur, bir bilim 

dalıdır. 

Ahlak ise içinde yaşanılan topluma göre değişen ve doğru kabul 

edilen değerler ve düşünceler toplamıdır. Etik, kuralları 

mantıklı olarak yorumlamaya çalışır; bu nedenle etiği ahlak 

kuralları üzerinde yeniden düşünmek olarak tanımlamak da 

mümkündür. 

Bilimde sadece mantığa dayalı açıklamalar bulunur; bu 

nedenle “bilim ahlâkı”ndan değil “bilim etiği”nden söz edebiliriz. 

Bilim Etiği 

“Bilim adamı, kendi alanında araştırma yaparken, mesleğini 

icra ederken veya öğrencilerine eğitim verirken, neleri 

yapmalı neleri yapmamalıdır?” 

“Bilim adamı, ortaya koyduğu bilgilerin doğru ve güvenilir 

olmasından, bu bilgilerin kullanılması durumunda doğrudan 

ya da dolaylı olarak ortaya çıkabilecek sonuçlarından sorumlu 

tutulabilir mi?” 

Etik Kurullar 

Bireyin davranışının sonuçları başka bir bireyi veya bir 

topluluğu etkiliyor ise bu davranışların etik olup olmadığının 

sorgulanması gerekebilir. Bu durumda sorgulamayı yapacak 

olan kurum “bağımsız etik kurullar”dır. 

Bir etik kurulun etikle ilgili bütün konularda uzmanlaşmasını 

beklemek mümkün değildir. Bu nedenle etik kurulların 

belli alanlarda uzmanlaşmaları pratik bir çözümdür. Bilimsel 

yayınlarla ilgili etik konularda “Yayın Etik Kurulu”, 

sağlık kurumlarında meydana gelebilecek etik konularda 

“Hastane Etik Kurulu”, klinik araştırmalarla ilgili etik konularda 

ise “Klinik Araştırmalar Etik Kurulu” şeklinde görev 

sınırları çizilmiş etik kurulların çalışması hem iş yükünü 

azaltacak hem de etik kurulun ilgili alanda uzmanlaşmasını 

sağlayacaktır. Gerektiğinde bu etik kurullar kendi içinde 

daha alt dallara da ayrılabilirler. Maksat, etik konularda ortaya 

çıkabilecek meselelerin etkin ve hızlı bir şekilde çözümünün 

sağlanmasıdır. 

Etik, evrensel bir konu olduğu için etik kurulların da evrensel 

standartlara göre şekillendirilmesi ve etik konularla 

ilgili yeni gelişmelerin etik kurullarca yakından takip edilmesi 

gerekmektedir. Bu nedenle etik kurulların hem kurum 

ve kuruluşlardan bağımsızlığının hem de mekan ve maddi 

giderler yönünden kendi kendine yeter durumda olmasının 

sağlanması gerekir. Ancak etik kurulların bağımsızlığının 

“başıboşluk” şeklinde algılanmaması için ilgili otorite 

tarafından, etik kurulun bağımsızlığını zedelemeyecek 

şekilde denetlenmesi de zaruridir. 

Klinik Araştırmalar Etik Kurulu 

Klinik araştırmaları etik yönden inceleyebilecek ve bunlara 

etik onay verebilecek yegane kurul, 2008 yılında Resmi 

Gazete’de yayımlanan Klinik Araştırmalar Hakkında 

Yönetmelik gereğince kurulan “Klinik Araştırmalar Etik 

Kurulu”dur. Ekim 2009 itibari ile Türkiye’de 44 adet Klinik 

Araştırmalar Etik Kurulu bulunmaktadır. “Üye yapılanması” 

ve “standart işleyiş yöntemi esasları” itibariyle hepsi standart 

olup Avrupa Birliği kriterlerine uymaktadırlar. Klinisyen, 

biyokimyacı ve farmakolog üyelerinin Sağlık Bakanlığı’nın 

açtığı kursu almış olmaları şarttır. Kendilerine yapılan 

başvuruyu 45 gün içerisinde karara bağlamak zorundadırlar. 

Hedefe Yönelik İlaç Keşfi: Kaniltek 

Can AKÇALI 

Bilkent Üniversitesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, 

Ankara 

akcali@fen.bilkent.edu.tr 

KANİLTEK (Kanser İlaç ve Teknolojileri) projesi Devlet 

Planlama Teşkilatı tarafından sağlanan 3 yıl süreli bir 

destek ile hayata geçirilmiştir. Projenın öneren kuruluşu 

Bilkent Üniversitesi, destekleyen kuruluşları ise Hacettepe 

Üniversitesi, Koç Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesidir. 

KANİLTEK projesinin konusu anti-kanser etkili 

yeni ilaç adaylarının tanımlanarak preklinik aşamaya 

kadar geliştirilmesidir. Proje kanserde anormal olarak aktif 

hale geçtiği bilinen seçilmiş hedeflere yönelik bitkisel 

veya sentetik kimyasallarla, rekombinant protein, monoklonal 

antikor ve siRNA-lentivirüs türünde anti-kanser etkili 

moleküllerin keşfedilmesi hedefine yöneliktir. Bu tür 

hedefe yönelik (target-driven) ilaçlar son yıllarda modern 

biyoteknolojiye dayalı ilaç endüstrisinin itici gücü haline 

gelmiştir. Bu tür bir ilacın ortalama yıllık satışı milyar dolar 

civarındadır. Dolayısıyla, potansiyeli yüksek biyoteknoloji 

ürünü preklinik aşamadaki moleküllerin piyasa değerleri 

yüksek seyretmektedir. Bu nedenlere dayanarak ve ülke 

avantajlarını da dikkate alarak yeni ilaç keşfini amaçlayan 

geniş kapsamlı bir proje öngörülmüştür. 


S 29 



Discovery of Target-Driven Drug: Kaniltek 

Can AKÇALI 

Bilkent Üniversitesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, 

Ankara 

akcali@fen.bilkent.edu.tr 

KANİLTEK (Cancer Drug Technologies) project has been 

established by a three year long support from DPT (Governmental 

Planning Organization). The Project was proposed by 

Bilkent University in collaboration with Hacettepe University, 

Koç University and Middle East Technical University. 

The subject of KANİLTEK project is discovery of new anticancer 

drug candidates and development of these until preclinical 

phase studies. The project aims at gene-targeted anticancer 

drug development such that the treatment potentials 

of natural plant chemicals, synthetic chemicals, recombinant 

proteins, monoclonal antibodies and siRNA-lentiviruses will 

be assessed in their effect on selected target proteins and 

genes that are known to be abnormally activated or over expressed 

in cancer. In recent years, this type of target-driven 

drugs has become the driving force of modern biotechnology 

based drug industry. The annual sales of such a drug 

is around a billion dollars. Consequently, the market values 

of biotechnology product molecules of high potential that 

are in preclinical phase studies currently remain high. Due 

to these reasons and considering the country advantages, a 

large scope project aiming at new drug discovery has been 

proposed. 

Musinlerin Sağlık ve Kanserdeki Önemleri 

Mehmet KESİMER, John K. SHEEHAN 

North Carolina Universitesi, Biyokimya ve Biyofızik 

bölümü, Chapel Hill, North Carolina, USA 

kesimer@med.unc.edu 

Epitelyal mukozal bariyer altında bulunan epitel dokusunu 

fiziksel, kimyasal ve patolojik erozyondan koruyan doğal 

(innate) bağışıklık sisteminin kalbidir. Buna karşın, patolojik 

durumlarda, aynı bariyer enfeksiyon ve enflamasyonun 

kaynağı durumuna gelebilmekte ve bunun uzun süre devam 

etmesi sonucunda kanser oluşabilmektedir. Musinler, 

çok yüksek molekül ağırlıkları (Ma 200 kDa - 200 MDa) 

ve oldukça karmaşık yapı ve karbonhidrat içerikleriyle 

(kütlelerinin % 80-90’ını kapsar) birçok organizmada 

yüzey epitelini koruyan mukus jelin ve epitel yüzeyinin ana 

makromolekülleridir. Musinler genel olarak iki ana gruba 

ayrılırlar; Birincisi, epitelyal veya trans-membrane musinleridir, 

mesela MUC1, MUC4 ve MUC16 gibi. Diğeri ise 

jel/mukus olusturan musinler dir ki bunların son derece 

karmasik olarak işlenmiş polimerik yapıları vardır, mesela 

MUC2, MUC5AC, MUC5B ve MUC6 gibi. Her ne kadar 

musin makromolekülleri epitelyal savunma mekanizmasi ile 

yakından ilişkilendirilmişse de, kanser oluşumu ve tümör 

invazyonunda da rollerinin olduğu bilinmektedir. Musin antikorlari 

uzun süredir klinikte kanser teshisinde ve takibinde 

kullanılmaktadır. Bunun yanısıra, musinlerin tümör oluşumu ve 

gelişimindeki rolleri henüz tümüyle açıklığa kavuşmuş değildir. 

Bu konuşma, genelde koruyucu moleküller olarak bilinen 

musinlerin yapısal özellikleri, bu yapının malignant durumlarda 

nasıl değişikliğe uğradığı ve bu değişikliklerinin de 

nasil kronik enflamasyona ve sonunda kanser olusumuna 

neden olduğu ve ayrıca bazı musinlerin kanser tedavisindeki 

önemleri uzerine yoğunlaşacaktır. Konuyu irdeleyen son 

gelişmeler ve bizim gözlemlerimiz tartışılacaktır. 

Mucins in Health and Cancer 

Mehmet KESİMER, John K. SHEEHAN 

University of North Carolina at Chapel Hıll, Departmet of 

Biochemistry and Biophysics, 

Chapel Hill, North Carolina, 27599, USA 

kesimer@med.unc.edu 

The epithelial mucosal barrier is the heart of a powerful innate 

immune system that maintains the underlying epithelial 

surface in the face of physical, chemical and pathological 

erosion. On the other hand, in pathology, these surfaces are 

common sites of infection and inflammation and after prolonged 

exposure to these insults cancers may develop. Mucins 

are major macromolecular components of the mucosal 

barrier. They are large complex glycoprotein (Mw 200 kDa 

to 200 MDa) macromolecules that provide the basis of gels 

protecting the surface epithelia in many multicellular organisms. 

In humans these macromolecules come in two major 

kinds, those termed epithelial or transmembrane mucins with 

C-terminal domains that attach to cell surface membranes, 

e.g. MUC1, MUC4, MUC16, and those termed the large 

gel-forming mucins that are secreted as highly assembled 

polymeric structures e.g. MUC2, MUC5AC, MUC5B, and 

MUC6. The functions of these molecules are understood in 

general terms, i.e. they form the basic infrastructure of the 

epithelial protective barrier on mucosal layer and epithelial 

surfaces. They also play important roles in carcinogenesis 

and/or tumor invasion, and they are considered important 

markers for diagnosis and targeted therapy of various carcinomas. 

However, the mechanisms by which they are associated 

to tumor development and progression are not well 

understood. 

Our talk will focus on how these protective mucin molecules 

are aberrantly expressed and glycosylated during malignant 

progression, and how mucin dysfunction is implicated in 

causing chronic inflammatory diseases and cancer. Recent 

developments as well as our progress in exploring these concepts 

will be discussed. 

Kanser Tedavilerinde Bcl-2 Protein Ailesinin Potansiyel 

Terapötik Hedef Olarak Değerlendirilmesi 

Cahit AKGÜL 

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, 

Kimya Bölümü, Çanakkale, TURKEY 

cahitakgul@yahoo.com 

Apoptozis morfolojik olarak özel bir hücre ölüm şekli olup, 

ekstrinsik ve intrinsik moleküler mekanizmalarca kontrol edilir. 

Apoptozis çok hücreli canlılarda genetik olarak kontrol 

edilen, gelişim ve doku homeostazisinde önemli rol oynayan 

fizyolojik bir süreçtir. Apoptozis mekanizmalarındaki 


S 30 



düzensizlikler aralarında kanserinde bulunduğu çeşitli 

hastalıklara yol açarlar. Apoptozise karşı direnç habis tümör 

hücrelerinde yaygın bir sorun olup, kanser gelişimine ve klasik 

kanser tedavilerinin başarısızlığına neden olur. 

Bcl-2 ailesi proteinleri apoptozisin temel düzenleyicileri 

olup, apoptozis yanlısı ve apoptozis karşıtı proteinleri içerir. 

Bu karşıt fonksiyonlu proteinlerin miktarları arasındaki oran 

hücrenin geleceği için önemlidir. Çeşitli kanser tiplerinde, 

apoptozis karşıtı Bcl-2 ailesi üyelerinin aşırı üretildiği ve bu 

durumunda hücrelerin apoptozise karşı dirençli olmalarına 

neden olduğu gösterilmiştir. 

Son yıllarda apoptozis karşıtı Bcl-2 ailesi üyelerinin 

ekspresyonlarını düzenlemeye ve bu proteinlerin 

fonksiyonlarını nötralize etmeye çeşitli stratejiler 

geliştirilmiştir. Bu stratejiler sayesinde kanserli 

hücreler tekrar apoptozise yönlendirilerek, habis tümörlerin 

tedavisinde gelecek vadeden yaklaşımlar ortaya konmuştur. 

Bu stratejilerin bir kısmı (kinaz inhibitörleri vb.) genel sinyal 

yollarına etki ederek Bcl-2 ailesi üyelerinin ekspresyon 

miktarlarında değişikliklere neden olurken, bir kısmı (antisens 

oligonükleotitler vb.) özgül olarak belli bir Bcl-2 ailesi 

üyesinin ekspresyon miktarına etki ederler. BH3 mimetikleri 

ise sadece BH3 bölgesi içeren proteinleri taklit ederek, 

apoptozis karşıtı proteinlere bağlanıp bunların aktivitelerini 

nötralize ederler. 

Manipulation Of The Bcl-2 Family Proteins As Potential 

Therapeutic Targets In Multiple Types Of Cancer 

Cahit AKGÜL 

Çanakkale Onsekiz Mart University, Faculty of Sciences 

and Arts, Department of Chemistry, Çanakkale, TURKEY 

cahitakgul@yahoo.com 

Apoptosis is a morphologically distinct form of cell death 

and controlled by extrinsic and intrinsic molecular mechanisms. 

Apoptosis is a physiological process that plays a critical 

role in development and tissue homeostasis and genetically 

controlled in multicellular organisms. Abnormalities 

in apoptosis mechanisms lead to several human diseases 

including cancer. Resistance to apoptosis is a common challenge 

in human malignancies contributing to both progress 

of cancer and resistance to conventional therapies. 

Bcl-2 family proteins are the main regulators of apoptotic 

processes and include both antiapoptotic and proapoptotic 

members. The balance between the relative levels of these 

antagonistic proteins is critical for cell fate. In multiple types 

of cancer, it has been shown that specific antiapoptotic Bcl-2 

family members are overexpressed and this results resistance 

to apoptosis. 

In recent years, specific strategies have been developed to 

manipulate the expression and/or to neutralize the prosurvival 

functions of the antiapoptotic Bcl-2 family proteins. 

These new strategies provide promising approaches to redirect 

cancerous cells to apoptosis in the treatment of several 

human malignancies. Whilst some of these strategies (kinase 

inhibitors etc.) affect general signaling pathways to change 

expression levels of the Bcl-2 family members, technologies 

employing antisense oligonucleotides target a specific Bcl- 

2 family member. BH3 mimetics are structurally similar to 

BH3-only proapoptotic Bcl-2 family members and they can 

neutralize antiapoptotic functions of the prosurvival Bcl-2 

family proteins. 

Kanserde Moleküler Tedavi Hedefi Olarak Sinyal 

İletim Yolları 

Ediz DEMİRPENÇE 

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim 

Dalı, Ankara 

Kanserli hücre, büyüme ve çoğalma davranışı açısından normal 

bir hücreyle kıyaslandığında pek çok farklılık gösterir. 

Bunlar arasında kanserli hücrenin apoptozdan kaçması, 

büyüme uyarılarından bağımsız olarak büyüyebilmesi, sonsuz 

bir bölünebilme kapasitesinin olması (ölümsüzleşme), 

yeni damarlar oluşturabilmesi (anjiyogenez) ve başka 

dokuları işgal etmesi (metastaz) en belirgin olanlardır. Bütün 

bu farklılıkların kaynağı, kanserli hücrede normal hücredekinden 

farklı bir protein örüntüsünün olmasıdır: normal hücrede 

bulunan bazı proteinler artık yapılmıyor olabilir, bazı 

proteinlerin değişikliğe uğramış (yeni proteinler olarak nitelendirilebilecek) 

formları bulunabilir, bazı proteinlerin ise 

miktarında artış olabilir. 

Kanser esas olarak cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi ile 

tedavi edilir. Geleneksel kemoterapinin hedefi hızlı çoğalan 

tüm hücrelerdir. Hedeflenmiş tedavide ise, kanserli hücredeki 

hatalı proteinlerin tanımlanması ve özgül olarak bu 

proteinleri hedefleyen ilaçların geliştirilmesiyle öncelikle 

kanser hücrelerini etkileyen yeni bir kemoterapi yaklaşımı 

amaçlanır. 

Hedef olan moleküllerde tedavi sonucu işlev artışı ya da 

işlev azalması beklenir. Onkogen ürünü olan ve ekspresyonu 

dominant olan proteinlerde istenen işlevin azalmasıdır. Bu 

grupta olan proteinler büyüme faktörleri, büyüme faktörlerinin 

reseptörleri (reseptör tirozin kinazlar), diğer kinazlar, 

reseptör sonrası efektör moleküller, transkripsiyon 

faktörleri, hücre döngüsünü kontrol eden siklinler ile siklin 

bağımlı kinazlar ve antiapoptotik proteinlerdir. Bu proteinlerin 

işlevini azaltmada kullanılan stratejiler arasında; 

i) ligand-reseptör etkileşimini bozan ya da sitotoksisiteyi 

uyaran özgül antikorların kullanımı, ii) antisens veya mikroRNA 

yaklaşımıyla translasyon aşamasında ya da translasyon 

sonrası değişiklikleri gerçekleştiren enzimlerin inhibisyonuyla 

işlevsel proteinin sentezinin engellenmesi, ve iii) 

kinaz aktivitesini engelleyen veya kompleks halinde aktif 

olan proteinlerde protein-protein etkileşimini bozan özgül 

küçük molekül inhibitörlerin geliştirilmesi sayılabilir. 

Kanserleşmede önemli rolü olan diğer protein grubu tümör 

baskılayıcı proteinlerdir ve bunlarda sorun işlevin azalması 

olduğundan tedavi ile hedeflenen işlev artışıdır. Bu gruptaki 

proteinler arasında protein ve lipit fosfatazlar, retinoblastoma 

proteini gibi hücre döngüsünü düzenleyici proteinler, 

p53 gibi apoptozu indükleyici proteinler ve siklin-bağımlı 

kinazları baskılayan proteinler sayılabilir. Bu proteinlerin 

işlevini arttırmada kullanılan stratejiler ise; i) epigenetik 

nedenlerle ekspresyonun azaldığı durumlarda DNA metil 

transferaz ya da histon deasetilaz inhibitörlerinin kullanımı, 

ii) proteazom inhibitörleri ile artmış protein yıkımının engellenmesi, 

ve iii) proteinin işlevi açısından olumsuz etkisi olan 

protein-protein etkileşimlerini engelleyen küçük molekül 

inhibitörlerin geliştirilmesidir. Ayrıca gen tedavisi ile kan- 


S 31 



serli hücrede eksik olan işlevsel tümör baskılayıcı proteinin 

yerine konması hedeflenebilir. 

Signal Transduction Molecules as Therapeutic Targets 

in Cancer 

Ediz DEMİRPENÇE 

Department of Biochemistry, Hacettepe University Faculty 

of Medicine, Ankara 

The growth and proliferation behavior of a cancer cell is 

different from that of a normal cell. The most prominent 

properties of a typical cancer cell are evading apoptosis, selfsufficiency 

in growth signals, limitless replicative potential 

(immortality), ability to form new capillaries (angiogenesis) 

and invasiveness (metastasis). This behavioral change results 

from the different protein expression pattern in the cancer 

cell: some proteins are not expressed anymore, some of 

them are modified (can be regarded as new proteins) and/or 

some of them are expressed in excess. 

Cancer is primarily treated with surgery, chemotherapy and 

radiotherapy. All rapidly proliferating cells are targets of 

conventional chemotherapy whereas targeted therapy intends 

a novel chemotherapeutic approach in which cancer 

cells are preferentially affected through the utilization of 

drugs that specifically target the defective proteins in the 

cancer cell. 

In the course of targeted therapy, gain or loss of function 

is anticipated in target molecules. Loss of function is needed 

for oncogene products whose expression is dominant. 

Growth factors, growth factor receptors (receptor tyrosine 

kinases) and other kinases, post-receptor effector molecules, 

transcription factors, positive cell cycle control proteins like 

cyclins and cyclin-dependent kinases, and antiapoptotic 

proteins are in this group. Main strategies for impairing the 

function of these highly active proteins are: i) using specific 

antibodies that interfere with ligand-receptor interaction or 

induce cytotoxicity, ii) to inhibit the synthesis of a functional 

protein either by interrupting its post-translational modification 

process or by inhibiting its translation using antisense 

or microRNA approaches, and iii) to develop specific smallmolecule 

inhibitors that inhibit kinases or disrupt proteinprotein 

interactions that are essential for the activity. 

Another protein group involved in cancerous transformation 

includes tumor suppressor proteins. Gain of function is 

intended in this group since tumor suppressor proteins are 

usually not active in cancers. Protein and lipid phosphatases, 

negative cell cycle control proteins like retinoblastoma protein, 

proapoptotic proteins like p53 and proteins that inhibit 

cyclin-dependent kinases are in this group. Main strategies 

to improve defective tumor supressor protein function are: i) 

using DNA methyl transferase or histone deacetylase inhibitors 

if the protein expression is decreased due to epigenetic 

mechanisms, ii) using proteasome inhibitors to prevent excessive 

protein degradation, and iii) elaboration of specific 

small-molecule inhibitors that disrupt protein-protein interactions 

with a negative effect on the protein function. An 

alternative strategy for tumor supressor proteins might be 

replacing the defective protein with a normal one by means 

of gene therapy. 

Şendoğan Gülen Konferansı 

Prof. Dr. Şendoğan 

Gülen’in Özgeçmişi 

17.12.1937 tarihinde Kırklareli’nin 

Babaeski ilçesinde doğdu. İlkokulu 

Kırklareli’nde, Ortaokulu Kars’ta 

bitirdi. 1955 yılında Ankara 

Atatürk Lisesinden mezun oldu. 

1955 yılında girdiği Ankara Üni 

versitesi Veteriner Fakültesini, 

1960 yılında bitirerek Veteriner Hekim ünvanını aldı. 1961- 

1963 yılları arasında Bayburt’ta askerlik görevini veteriner 

yedek subay olarak yaptı. 1963-1965 yılları arasında Muş’ta 

Merkez Veterineri olarak çalıştı. 1966 yılında ihtisas sınavını 

kazanarak Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya 

kürsüsünde ihtisasa başladı. Bu sırada Milli Eğitim 

Bakanlığının 1416 sayılı kanun uyarınca açtığı sınavlarda 

başarılı olarak Biyokimya Dalında doktora yapmak üzere 

Amerika Birleşik Devletleri’ne gönderildi. 

New York ve Southern Illinois Üniversitelerinin İngilizce 

eğitimini tamamladıktan sonra, 1967 yılında University of 

Rhode Island (Kingston Rhode Island)’da Biyokimya bölümünde 

doktora eğitimine başladı. 1973 yılı ocak ayında 

doktora çalışmalarını bitirerek Biyokimya dalında Ph.D. 

ünvanını aldı ve yurda döndü. 

1973 yılı Mayıs ayında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Biyoloji 

programına Öğretim Görevlisi olarak atandı. 

1975 yılında Biyolojik Bilimlere Dönüştürülen Bölümde 

Yardımcı Profesörlüğe yükseltildi. 1981 yılında Biyokimya 

Dalında Üniversite Doçentliği ünvanını aldı. 

1982 yılında Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi Fizyoloji-Biyokimya 

Anabilim Dalında doçent kadrosuna ve 

aynı zamanda Üniversitenin Sağlık Bilimleri Enstitüsü 

Müdürlüğüne atandı. 

1985 yılında Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğüne tekrar 

atandı. 

1986 yılında Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya 

Anabilim Dalı Doçentlik kadrosuna geçti. 

29.01.1988 tarihinde Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya 

Anabilim Dalı profesörlük kadrosuna, 02.09.1988 

tarihinde ise Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dekanlığı 

görevine atandı. 15.01.1989 tarihinde Fırat Üniversitesi 

Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğüne tekrar atanması uygun 

görüldü. 

25.07.1990 tarihinde Rektör Yardımcılığı görevine, 

27.08.1991 tarihinde tekrar Veteriner Fakültesi Dekanlığına 

atandı. 17.08.1992 tarihinde Fırat Üniversitesinden ayrıldı 

ve 22.09.1992 de Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya 

Anabilim Dalında göreve başladı. 23.09.1992 tarihinde 

Anabilim Dalı Başkanı olarak atandı. 1979-1981 yıllarında 

Türk Biyokimya Derneği yönetim kurulu üyeliği ve dernek 

genel başkanlığını üstlendi. 17.12.2004 tarihinde emekli 

oldu. 

Prof. Dr. Gülen ODTÜ, Fırat Üniversitesi ve Trakya 

Üniversitesi’nde çok sayıda lisans, yüksek lisans ve doktora 

öğrencisi yetiştirdi. Ulusal ve uluslararası dergilerde 

makaleleri, ulusal ve uluslararası kongre bildirileri, S. Eskiocak 

ve Ş. Çiftçi ile birlikte Biyolojik Test Örneklerinin 

Alınması isimli bir kitabı yayınlandı. S.Eskiocak, , S. Süer 


S 32 



Gökmen, H. Erbaş, E. Çakır, ve C. Kazezoğlu ile Türk 

Biyokimya Dergisi, 29. ciltte yayınladıkları “Dönem II 

Öğrencileri Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya 

Uygulama Eğitimini Değerlendiriyor” isimli makaleleri 

Türk Biyokimya Dergisi tarafından 2004 yılı “En İyi Makale 

Ödülü”ne değer bulundu. 

Prof.Dr.Şendoğan GÜLEN, evli ve iki çocuk babasıydı. 

Anısı önünde saygıyla eğiliyoruz. 

Plasental Glutatyon S-Transferaz ve Antidepressanlar 

Nazmi ÖZER 

Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, 06100 Sıhhıye, Ankara ve Yakın Doğu Üniversitesi, 

Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Lefkoşa, Mersin 

10, Türkiye. 

Çeşitli elektrofilik bileşikler, glutatyon S-transferazlar 

(GST) tarafından, glutatyonla (GSH) konjuge edilerek, 

genellikle suda daha iyi çönünebilir hale getirilerek, detoksifiye 

edilir; GSH ya aktive edilmiş bir çift bağ ya da gergin 

bir halkaya eklenir, ya da bir elektron çeken grubun yerine 

geçer. GST’lerin tepkimelerinin bir kısmı GSH gereksinirken 

bir kısmı gereksinmez. Endobiyotiklerin ve ksenobiyotiklerin 

detoksifikasyonları benzerdir ve detosifikasyon: 

ayırma, temizleme, bağlama ve katalitik biyotransformasyon 

işlergelerinden oluşur. GST’lerin bu aktiviteleri, vucutta 

tokzik maddelerin derişimini azaltmakla birlikte, kalma 

sürelerini uzattığı için, GST’lerin koruyucu etkileri tartışılır 

olmuştur. 

Biyojenik amin hipotezine göre insanlarda duygudurum serotonin, 

norepinefrin ve dopamin derişimi tarafından belirlenir: 

Bu mediatörlerin aktivitelerindeki işlevsel artış duygudurumun 

iyileşmesine, azalması ise depresyona neden olur. 

Antidepressanlar, snaptik aralıkta, monoamin derişimini, 

onların akson içine geri-alımlarını inhibe ederek, artırırlar 

ve bu da snaptik transmisyonu artırır. Trisiklik antidepressanlar, 

lipofiliktir ve kan-beyin barajını kolaylıkla geçebilirler. 

Antidepressanların hücre içi taşıyıcısının bir GST 

olabileceği ileri sürülmüştür. Doxepin ve clomipramine’in 

beyin GSTPi’lerini (asidik, pI 4.6) inhibe ettiği gösterilmiş 

ve bu nedenle, GSTPi’nin trisiklik antidepressanlar için 

hedef olabileceği ileri sürülmüştür. Antidepressanların 

GSTPi ile interaksiyonu onların derişimini ve sağaltıcı aktivitesini 

azaltabilir. Diğer taraftan, GSTPi’nin inhibisyonu, 

tokzik bileşiklerin birikmesine neden olacağından, antidepressan 

kullanımında gözlenen kötü etkilerin bu birikimden 

kaynaklanabileceğini düşündürmektedir. 

Hamile kadınların depresyonlarının sağaltılmasında yaygın 

olarak kullanılan antidepressanların, plasenta yolu ile, fetusa 

geçtiği ve fetusta tutulduğu saptanmıştır. Yenidoğan’da, 

ilacın metabolizma süresinin erişkinden uzun olduğu 

bulunmuştur: Nortriptyline’in t 1/2 

annede 17, yenidoğanda 

ise, 56 saat. Fetusta, karaciğer gelişiminin tam olmadığı 

gözönüne alındığında, antidepressanların fetustaki etkisinin 

daha ağır olacağı açıktır. 

Bu çalışmada, yaygın olarak kullanılan antidepressanların fetus 

üzerine olası etkilerini aydınlatmak amacı ile, plasentadan 

saflaştırılan GSTPi üzerine Amitriptyline, Clomipramine, 

Fluoxetine ve Sertraline’in kinetik etkileri araştırıldı. CDNB 

değişken substrat olduğunda: Fluoxetine ve Sertraline’in inhibisyon 

tipi “competitive” ve Ki değerleri, sırası ile, 12.3 

ve 7.7 mM; Amytriptyline ve Clomipramine’in inhibisyon 

tipi “noncompetitive” ve Ki değerleri, sırası ile, 1.1 ve 

6.1-9.2 mM bulundu. GSH değişken substrat olduğunda: 

Amitriptyline ve Sertraline’in inhibisyon tipi “uncompetitive” 

iken, Clomipramine’in inhibisyon tipinin “noncompetitive” 

olduğu gözlendi. Ancak, Clomipramine inhibisyon 

tipinin yüksek inhibitör derişiminde değiştiği gözlendi. 

Fluoxetine’in karmaşık inhibisyon biçimini bilinen modellerle 

açıklamak olası değildi. 

Bu sonuçlar GSTPi’nin, sözü edilen antidepressanlar 

tarafından inhibe edildiğini göstermektedir. Inhibisyonun 

çeşitli sonuçları olabilir: Fetusun elektrofilik bileşiklere, antidepressanlara 

ve onların etkilerine uzun süre maruz kalması 

ve hatta bu ilaçların hamileliğin başlangıcında kullanılması 

bazı doğumsal anomalilerin ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. 

Bu nedenle, hamile kadınların bu ilaçları 

kullanırken çok dikkatli olmalarının gerekliliği ortadadır. 

Interaction of Placental Glutathione S-Transferase and 

Antidepressants 

Nazmi ÖZER 

Department of Biochemistry, Faculty of Medicine, Hacettepe 

University, 06100 Sıhhıye, Ankara and Department of 

Basic Medical Sciences, Faculty of Medicine, Near East 

University, Nicosia, Mersin 10, Turkey. 

GSTs detoxify various electrophilic compounds by conjugating 

them with glutathione (GSH), making them usually 

more water soluble. In conjugation reactions GSH is either 

added to an activated double bond or strained ring system 

or it displaces an electron withdrawing group (especially 

halides). Some reactions catalyzed by GSTs require GSH 

but some do not. A deep analogy between endobiotics and 

xenobiotics conjugation is observed. The mechanisms of detoxication 

are sequestration, scavenging and binding or catalytic 

biotransformation. Although these activities of GSTs 

decrease the effective concentration of toxic chemicals in the 

body, such activities prolong residence time and their protective 

effect is questionable. 

According to the biogenic amine hypothesis emotional mood 

in humans is modulated by the levels of serotonin, norepinephrine, 

and dopamine: A functional increase in the activity 

of these mediators will result in mood elevation, whereas a 

decrease will result in depression. Antidepressants increase 

the monoamine concentration in the synaptic cleft by blocking 

re-uptake and synaptic transmission speeds up. Tricyclic 

antidepressants are lipophilic and they can easily cross 

the blood-brain barrier and it has been suggested that the 

intracellular transporter of antidepressants might be a GST. 

GSTPi purified from various regions of the brain has been 

reported to be susceptible to inhibition by doxepin and clomipramin. 

The results indicate that GSTPi (acidic, pI 4.6) 

isoform present in the brain may be a target for tricyclic antidepressants. 

Interaction of antidepressants with GSTPi may 

reduce their availibility and therapeutic activity. On the other 

hand, inhibition of GSTPi by antidepressants will result in 

the accumulation of reactive electrophiles which permits us 

to suggest that adverse effects of antidepressants may arise 

from inhibition of GSTPi. 


S 33 



Antidepressants are widely used for treatment of depression 

in pregnant women. The drugs are known to undergo 

transplacental transfer and persist in the fetus. The residence 

time of antidepressants in the neonate is longer than in the 

mother: The τt 1/2 

of nortriptyline was found to be 17 hrs in 

adults, 56 hrs in neonates. Due to immature hepatic clearance, 

the effects of antidepressants in fetus may therefore be 

more severe. 

In this study we wanted to elucidate the interaction of antidepressants 

and placental GSTPi to obtain some information 

about possible effects of antidepressants on the fetus. GSTPi 

was purified from term placenta and the kinetic effects of 

the commonly used antidepressants Amitriptyline, Clomipramine, 

Fluoxetine and Sertraline on placental GSTPi were 

tested. With CDNB as the variable substrate: Fluoxetine 

and Sertraline showed competitive inhibition (Ki = 12.3 and 

7.7 mM, respectively); Amytriptyline and Clomipramine 

showed noncompetitive inhibition (Ki = 1.1 and 6.1-9.2 

mM, respectively). With GSH as the variable substrate: Amitriptyline 

and Sertraline showed uncompetitive inhibition, 

whereas clomipramine showed noncompetitive inhibition. 

However, the inhibitory pattern for Clomipramine shifted at 

high [I]. Fluoxetine exhibited a complex inhibitory pattern 

which could not be interpreted in terms of standard models. 

All these data show that placental GSTPi is inhibited by 

above antidepressants. This inhibition may have several consequences: 

Increased exposure of the fetus to electrophiles, 

antidepressants and their effects and use of these drugs at 

very early stages of pregnancy may even cause birth defects. 

These results clearly show that pregnant women have to be 

extremely carefull when taking these drugs. 

GST Polimorfizmi: Akciğer Kanserinde Kemoterapiye 

Yanıt ve Ssğ Kalım Süresi 

Mümtaz İŞCAN 

Ankara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Toksikoloji 

Anabilim Dalı, Tandoğan, Ankara 

Iscan@pharmacy.ankara.edu.tr 

Akciğer kanseri özellikle erkeklerde dünyada artan toplum 

sağlık sorunlarının başında gelmektedir. Kanserden oluşan 

ölümlerin % 28’ine akciğer kanseri neden olmaktadır. 

Akciğer kanserinin küçük hücreli akciğer kanseri (KHAK) 

ve küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK) olmak 

üzere iki önemli histolojik tipi vardır. KHDAK hastalarında 

platinum bazlı kemoterapi ve/veya kemoradyoterapi standart 

tedavi stratejilerindendir. Dolayısıyla bu hastalarda kemoterapötik 

ajanlara rezistans önemli bir sorundur. Çeşitli 

rezistans mekanizmaları arasında glutatyon S-transferazlar 

(GST) akciğer kanser tedavisinde özellikle platinyum 

bileşiklerine karşı rezistansta önemli rol oynarlar. GST’ler 

bu sitotoksik etkili kemoterapötiklerin etkinliğini azaltırlar. 

Çeşitli sitosolik GST’ler genetik ve biyokimyasal özelliklerine 

göre çok sayıda alt sınıflara ayrılmaktadır. Bunlardan 

bazıları GSTaα (GSTA), GST μ (GSTM), GST π (GSTP), 

ve GSTqθ (GSTT) alt sınıflarıdır. GST’lerdeki bazı polimorfizmler 

enzim aktivitesinin kaybına veya azalmasına 

neden olmaktadır . Örneğin GSTM1 ve GST1 genlerinin 

dilisyonları ilgili enzim aktivitelerinin eksikliğine neden 

olur. GST’ler kemoterapötik ajanların metabolizmasını ve 

DNA hasarına neden olan reaktif oksijen türlerinin yan ürünlerinin 

etksiz hale gelmesini katalizlediklerinden, akciğer 

kanseri hastalarının tedaviye yanıtları GST aktivitesine bağlı 

olarak farklılaşabilir. İlaveten, GST genotipleri ile yüksek 

mutasyon sıklığı görülen p53 ve K-ras genleri arasında da 

ilişki bulunmaktadır. p53 ve K-ras genlerinde görülen yüksek 

mutasyon sıklığı da daha agresif tümör fenotipine yol 

açabilmektedir, Dolayısıyla bu veriler GST genotiplerinin 

akciğer kanseri hastalarında tedaviye yanıtı ve sağ kalım 

üzerine etkilerinin olabileceğini göstermektedir. Ancak 

bugüne kadar oldukça az sayıda epidemiyolojik çalışma sağ 

kalımı saptamada bu enzimlerin polimorfizmlerinin rollerini 

dikkate almıştır. Üstelik çalışma sonuçları da çelişkilidir. 

İlaveten, bu çalışmalar tedaviye yanıt açısından da veri 

sağlamamaktadır. Dolayısıyla polimorfizmin kemoterapiye 

yanıtın öngörülmesinde kullanılıp kullanılamayacağı hala 

yanıtlanmamıştır. Bu nedenle, akciğer kanseri hastalarında 

bu GST genotiplerinin prognostik önemini saptamada uygulanan 

tedavi ile yanıt verilerini de içeren çalışmalara gereksinim 

vardır. Bu çalışmalardan elde edilecek sonuçlar 

klinisyenlere bireysel tedavinin seçiminde ve sağ kalımı 

ön görmede yardımcı olabilecektir. Burada, GST polimorfizmlerinin 

akciğer kanseri hastalarında kemoterapiye 

yanıt ve sağ kalım üzerindeki rolleriyle ilgili son çalışmalar 

değerlendirilecektir. 

GST Polymorphisms: Response to Chemotherapy and 

Survival in Lung Cancer 

Mümtaz İŞCAN 

Department of Toxicology, Faculty of Pharmacy, Ankara 

University, Tandogan, Ankara, Turkey 

iscan@pharmacy.ankara.edu.tr 

Lung cancer is an increasing worldwide public health problem 

particularly in men. The 28 % of deaths arising from 

cancers are caused by lung cancer. Lung cancer has two histological 

types namely small cell lung carcinoma (SCLC) 

and non small cell lung carcinoma (NSCLC). Approximately 

80 % of lung carcinomas have NSCLC histology. 

In the patients with NSCLC platinum based chemotherapy 

and chemoradiotherapy are standard treatment strategies. 

The response to chemotherapy particularly for patients with 

NSCLC has been reported to be rather poor. Thus, resistance 

to chemotherapeutic agents is an important problem 

in these patients. Among the various resistance mechanisms 

glutathione S-transferases (GST)s play an important role in 

the resistance of lung cancer therapy especially to platinum 

compounds. GSTs decrease the cytotoxic impact of these 

chemotherapeutic drugs. Various cytosolic GST subclasses 

have been classified according to their genetic and biochemical 

properties, including GSTaα (GSTA), GST μ (GSTM), 

GST π (GSTP), and GSTqθ (GSTT). 

Certain polymorphisms in GSTs are associated with changes 

or loss in enzyme activity. For example deletion of GSTM1 

and GSTT1 genes result in loss of the corresponding enzyme 

activities. Since GSTs catalyze several chemotherapeutic 

agents and by-products of reactive oxygen species which 

damage the DNA lung cancer patients may in differ in response 

to therapy, depending on GST activity. In addition, 

GST genotypes are known to be associated with higher 


S 34 



mutation frequencies of p53 and K-ras genes which may 

lead to more aggressive tumour phenotypes. Thus, based on 

these evidence GST genotypes may have influence on the 

response to therapy and survival of the lung cancer patients. 

However, rather few molecular epidemiological studies to 

date have considered the role of polymorphisms of these enzymes 

in determining the survival and the results are discordant. 

Moreover, these studies did not provide data with 

respect to their relation to response to therapy. Thus, whether 

the polymorphisms function as a predictor of response to 

chemotherapy is still an unanswered question. Therefore, 

studies incorporating treatment and response data are needed 

to determine the predictive and prognostic significance of 

these GST genotypes in lung cancer patients which in turn 

assist clinicians in selection individulized therapy and accurately 

predict survival. Herein, recent findings with respect 

to the role of GST gene polymorphisms on the response to 

chemotherapy and survival in the lung cancer patients will 

be evaluated. 

GST Gen Polimorfizmleri ve Akciğer Kanseri Riski 

Ahmet Oğuz ADA 

Ankara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Toksikoloji 

Anabilim Dalı, Tandoğan, Ankara 

ada@pharmacy.ankara.edu.tr 

Akciğer kanseri de dahil olmak üzere çeşitli patolojiler 

ile genetik polimorfizmler arasındaki ilişkileri incelemek 

amacıyla çok sayıda araştırma yapılmıştır. Kansere 

yatkınlığa neden olan genler olarak onkogenler, tümör 

baskılayıcı genler, DNA onarım genleri ve 1. faz ve 2. faz 

enzimlerini kodlayan genler düşünülmüş ve araştırılmıştır. 

Bu genler arasında 2. faz enzimlerinin çoklu gen ailesi olan 

glutatyon S-transferazlar (GST), glutatyonla konjugasyon 

reaksiyonlarını katalizlerler ve hücresel makromolekülleri 

sitotoksik ve karsinojen maddelerin neden olacağı hasarlardan 

korurlar. Sitozolik GST enzimleri, biyolojik detoksifikasyon 

aşamalarında anahtar bir rol üstlenirler. Sitozolik 

GST enzimleri genetik ve biyokimyasal özelliklerine göre 

alfa (GSTA), mü (GSTM), teta (GSTT), pi (GSTP) ve omega 

(GSTO) gibi sınıflara ayrılırlar. GSTM1 ve GSTT1 genleri, 

insan popülasyonlarında etnik farklılıklara sahip olmakla 

beraber yüksek oranda genetik olarak silinmiştir ve bunun 

sonucunda kodladıkları enzimlerin aktiviteleri de eksiktir. 

GSTM1 özellikle polisiklik aromatik hidrokarbonların 

karsinojenik ara ürünlerinin detoksifikasyonundan sorumludur. 

GSTT1 ise ilaçlar ve endüstriyel kimyasalların örn. sitotoksik 

ilaçlar, hidrokarbonlar ve halojenli hidrokarbonların 

2. faz biyotransformasyonunda önemli görev üstlenir. 

GSTM1 gen silinmesi ve karsinojenlerin metabolizmasında 

görev alan diğer genlere (CYP1A1, GSTP1) ait polimorfizmlerin 

kombinasyonları ile özellikle sigara içenlerde 

solunum yolu ve akciğer kanseri riski arasındaki ilişkiyi 

gösteren artan deliller mevcuttur. Akciğerde en çok bulunan 

GST izoformu olan GSTP1, sigara dumanında bulunan 

ve karsinojenik bir bileşik olan benzo[a]piren de dahil 

olmak üzere sayısız karsinojenik bileşiği metabolize eder. 

Çalışmalar, GSTP1 ekzon 5 (Ile105Val) ve ekzon 6 (Ala- 

114Val) genetik polimorfizmlerinin GST gen ürününde 

fonksiyonel değişikliklere yol açtığı ve enzim aktivitesinde 

azalmaya neden olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla GST 

aktivitesinin azalmış ya da hiç olmadığı bireylerde karsinojenik 

ve mutajenik bileşiklerin detoksifikasyonundaki azalmaya 

bağlı olarak kanser riski artabilmektedir. Akciğer kanseri 

dünya toplumlarını etkileyen önemli bir sağlık problemi 

olduğu için burada GST genotipleri ve akciğer kanser riski 

arasındaki ilişki yakın zamanda yapılmış epidemiyolojik 

çalışmalardan, diğer adıyla vaka kontrol çalışmalarından 

elde edilen veriler ışığında değerlendirilecektir. 

GST Gene Polymorphisms and Lung Cancer Risk 

Ahmet Oguz ADA 

Ankara University, Faculty of Pharmacy, Department of 

Toxicology, Tandogan, Ankara 

ada@pharmacy.ankara.edu.tr 

There are a lot of studies focused on investigating genetic 

polymorphisms in order to estimate genetic contribution to 

various pathologies including lung cancer. Possible cancer 

susceptibility genes have been sought among oncogenes, tumor 

suppressor genes, DNA repair genes and genes encoding 

phase I and phase II enzymes. Among them, glutathione 

S-transferases (GSTs), a multiple gene family of phase II 

enzymes, catalyze detoxifying endogenous reactions with 

glutathione and protect cellular macromolecules from damage 

caused by cytotoxic and carcinogenic agents. Cytosolic 

GST enzymes occupy a key position in biological detoxification 

processes. The cytosolic GST enzymes are classified 

according to their genetic and biochemical properties like 

alpha (GSTA), mu (GSTM), theta (GSTT), pi (GSTP) and 

omega (GSTO). GSTM1 and GSTT1 are genetically deleted 

in a high percentage of the human population with major ethnic 

differences resulting in loss of corresponding enzyme activities. 

GSTM1 is particularly relevant in the deactivation of 

carcinogenic intermediates of polycyclic aromatic hydrocarbons. 

GSTT1 plays a major role in phase II biotransformation 

of a number of drugs and industrial chemicals, e.g. cytostatic 

drugs, hydrocarbons and halogenated hydrocarbons. There is 

cumulating evidence that combinations of the GSTM1 null 

genotype with other genetic traits affecting the metabolism 

of carcinogens (CYP1A1, GSTP1) may predispose the aerodigestive 

tract and lung, especially in smokers, to a higher 

risk of cancer. GSTP1, the most abundant GST isoform in 

the lung, metabolizes numerous carcinogenic compounds 

including benzo[a]pyrene, a tobacco carcinogen. Previous 

studies suggest that genetic polymorphisms of GSTP1 exon 

5 (Ile105Val) and exon 6 (Ala114Val) have functional effects 

on the GST gene product resulting in reduced enzyme 

activity. Therefore individuals with reduced or loss of GST 

enzymatic activity may be at a greater risk for cancer due 

to decreased detoxification of carcinogenic and mutagenic 

compounds. As lung cancer is an important health problem 

of global proportions, associations between GST genotypes 

and lung cancer risk are herein evaluated from recent epidemiological 

studies, namely case control studies. 


S 35 



Laboratuvar Yönetimi: Kanıta-Dayalı 

Laboratuvar Tıbbı 

Diler ASLAN 

Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya AD. 

Denizli/Türkiye 

daslan@pau.edu.tr 

Günümüzde hızla ilerleyen teknoloji olağanüstü olanaklar 

sağlamaktadır. Laboratuvar test sayıları ve duyarlılıkları 

hızla artmaktadır. Bu olanaklar yanında hastaya en yararlı 

olacak testin seçiminde karar almak zorlaşmaktadır. Hastaya 

uygulanan testin hastalık ile ilgili en doğru kararı aldırıcı ve 

en uygun maliyette olması temel iki gerekliliktir. Bu iki gereklilik 

laboratuvar yönetiminde de önem kazanmıştır. 

Bir testin en doğru kararı aldırıcılığını onun tanısal doğruluk 

özellikleri belirler. Bir teste karar testin tanısal doğruluğuna 

göre verilir. En uygun maliyette olmaları da maliyet-etkililik 

ölçümleri ile belirlenir. Tanısal doğruluk ve maliyet-etkililik 

ölçümleri “Kanıta-Dayalı Laboratuvar Tıbbı (KDLT)” 

kapsamındadır. 

Bir testin tanısal-doğruluğu ve maliyet-etkiliğine en iyi 

kanıtlara göre karar verilmelidir. Her türlü bilginin hızla 

yayıldığı günümüzde testin bu özellikleri ile ilgili tüm bilgilere 

ulaşılması ve en iyi kanıtın bulunması da sistematik 

yöntemleri gerektirmektedir. Bu yöntemler kanıta-dayalılık 

ilke ve yaklaşımı başlığı altında toplanmaktadır. 

Tüm alanlarda yaygınlaşmış olan kanıta-dayalılık ilk önce 

tıp alanında, “Kanıta-Dayalı Tıp (KDT) olarak başlatılmıştır. 

“Kanıta-dayalı laboratuvar tıbbı” ve “kanıta-dayalı sağlık 

teknolojileri değerlendirme” başlıklarında sağlık alanında 

uygulamalar hızla yayılmaktadır. 

Kanıta-dayalı tıp (KDT), hekimlerin en iyi kanıtlar ışığında, 

kendi deneyimleriyle birlikte, hastanın değerlerini de dikkate 

alarak dürüst, kesin, açık ve mantıklı bir şekilde hastaya 

girişimde bulunmasıdır. Bu bağlamda, en iyi kanıtın elde 

edilmesi için çalışmaların planlanması (birincil çalışmalar) 

ve yayımlanmış olan araştırma sonuçları arasından en iyi 

kanıtın seçilmesi ve kararda kullanılması KDT’nin temel 

alanıdır. KDT yaklaşımı “Yanıtlanabilecek Soruyu sor – 

En iyi kanıtı bulmak için Tarama yap – Kritik-Eleştirel 

değer biç – Karar ver ve Uygula – Değerlendir” (STEUD)” 

aşamalarından oluşur. 

KDLT, laboratuvar testlerinin kullanımında analitik ve 

klinik yeterlilikle; sağlık hizmetlerindeki deneyimle ve 

hasta beklentilerinin farkındalığıyla eldeki en iyi araştırma 

kanıtını klinik karar vermeye entegre etmektir (www.ifcc. 

org>Education>Committees: EBLM). 

KDLT; STEUD yaklaşımı yanında, şu bilgi ve becerilerin 

kazanılmasını sağlar: Tanısal doğruluk ölçülerinin 

[duyarlılık, özgüllük, öngörü değerleri, olabilirlik 

oranları (LRler), şans (ODDS) oranı, ROC Eğriler vb.] 

hesaplanması; birincil çalışmaların (örn, tanısal doğruluk 

çalışmaları) tasarlanması, ve raporlanması; sistematik derlemelerin 

ve metaanalizlerin yapılması; yayımlanmış olan 

birincil çalışmalar, sistematik derlemeler ve meta analizlerin 

anlaşılması; maliyet-etkililik kavramının öğrenilmesi ile 

maliyet-etkili uygulamaların yapılması ve klinik uygulama 

kılavuzlarının kanıta-dayalı oluşturulması. 

Kaliteli hasta bakım hizmetleri için klinik ve ekonomik 

açıdan birey (hasta), kurum, ulusal ve küresel boyutta önemi 

büyük olan kanıta-dayalılığın klinik laboratuvar yönetimindeki 

yeri, temel ilkeleri ve uygulamaları bu sunumda 

açıklanmaktadır. 

Bu sunum ile KDLT bilgi ve becerilerinin klinik laboratuvar 

yöneticiliği yapabilme koşulu olarak benimsenmesinin ve 

hem eğitim müfredatında hem de sürekli eğitim etkinliklerinde 

yerini alması gerektiği açıkça anlaşılabilecektir. 

Laboratory Management: Evidence-Based Laboratory 

Medicine 

Diler ASLAN 

Pamukkale University, Faculty of Medicine, Biochemistry 

Department Denizli/Turkey 

daslan@pau.edu.tr 

The number of laboratory tests with high sensitivities is being 

increased in the context of advanced technology. Therefore, 

the decision-making for the most useful test to a patient 

is being difficult. The test which is used for patient should 

increase the post-test probability of the target disease or condition, 

and also should have appropriate cost. These, two 

main requirements, have become the most important issues 

of a clinical laboratory management. 

The effectiveness of a test on decision making in a patient 

case is determined by its diagnostic accuracy, and the costeffectiveness 

measurements determine whether a test has 

appropriate cost or not. The measurements of diagnostic accuracy 

and cost-effectiveness of a test are the main subjects 

of “Evidence-Based Laboratory Medicine (EBLM)”. 

The best evidence should be found in order to decide which 

test has the best diagnostic accuracy and also the most costeffective. 

The systematic methods are needed for finding the 

best evidence through the huge literature which can be accessed 

easily by Internet. These methods are collected under 

the “evidence-based principles and approaches”. 

The “evidence-based principles and approaches” initially 

was started in medicine under the topic of “Evidence-Based 

Medicine (EBM). The applications in the healthcare services 

are increasing under the topics of EBLM and “Evidence- 

Based Healthcare Technology Assessments”. 

The definition of EBM according to David Sackett is “the 

conscientious, explicit and judicious use of current best 

evidence in making decisions about the care of individual 

patients”. In this context, designing of primary studies for 

the best evidence, selecting of the best evidence from the 

published research studies, and the integration individual 

clinical expertise with the best available clinical evidence in 

the patient care are the main subjects of EBM. The EBM approach 

is composed of five steps: 1) Ask (asking an answerable 

a clinical question); 2) Acquire (search the literature for 

the best evidence); 3) Appraise (critically appraise the literature); 

4) Apply; 5) Assess (5A). 

EBLM,integrates into clinical decision-making the best 

available research evidence for the use of laboratory tests 

with the analytical and clinical expertise and experience of 

health care professionals and the needs and expectations of 

patients (www.ifcc.org>Education>Committees: EBLM). 

EBLM, in addition to 5A approach, also gains the following 

knowledge and skills: the estimations of the measures 

of diagnostic accuracy (sensitivity, specificity, positive and 


S 36 



negative predictive values, likelihood ratios, odds ratios) and 

constructing the ROC curves; the design and reporting of 

primary studies; performing, and understanding the systematic 

reviews and metaanalysis; the concepts of clinical-utility 

and cost-effectiveness, and preparation and usage of clinical 

practice guidelines. 

In this presentation, the main principles, approaches and applications 

of evidence-based principles which are the most 

important issues for high quality and cost-effective healthcare 

services in individual, organizational, national and also 

global levels will be explained in the context of EBLM. 

This presentation may also help for understanding the importance 

of EBLM knowledge and skills for clinical laboratory 

management, and the need that EBLM knowledge and 

skills should be included to the curriculum of education of 

clinical laboratory specialists and also the continuous training 

courses. 

Merkez Laboratuvarı Yönetimi: Yetki ve 

Sorumluluklar 

Hatice PAŞAOĞLU 

Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim 

Dalı, 06100 Ankara, Türkiye 

Tıbbi Laboratuvar Yöneticisi, hastaneye başvuran 

hastaların kontrol-teşhis ve tedavisi için kaliteli hizmet 

desteğini, uygun fiyat etkinliğinde sağlamakla yükümlüdür. 

Laboratuvarların merkez laboratuvarı şekline getirilmesi, iş 

gücü azalması,ortak malzeme- cihaz kullanımı, laboratuvar 

iletişimi gibi kolaylıklar sağlamaktadır. Merkez laboratuvarı 

yönetmelikleri bulunan kurumlarda bu görev , ‘’Merkez 

laboratuvarı Yöneticisi merkezin amaçları doğrultusunda 

yönetim ve işleyişinden birinci derecede sorumlu kişidir. 

Bu yönde gerekli bütün tedbirleri alır ve uygular’’ şeklinde 

tanımlanmaktadır. 

Merkez Laboratuvarı Yöneticisinin temel olarak sınırları iç 

içe geçmiş olan üç sorumluluk sahası vardır: 

a. Tıbbi Sorumluluklar b. Eğitim Sorumlulukları c. İdari 

Sorumluluklar 

Tıbbi Sorumluklar:Bu sorumluluk, söz konusu klinik tablo 

ile laboratuvar verilerinin ilişkisini bilimsel çerçevede ortaya 

koyabilmeyi kapsar. Yönetici, laboratuvar sorumluları 

ve klinisyenlerle etkin iletişim kurabilmelidir. Ayrıca hastalara 

verilen sağlık hizmeti içinde doğru analiz bilgilerinden 

birinci derece sorumludur. 

College of American Pathologists (CAP) akreditasyon 

değerlendirmesinde , Tıbbi Laboratuvar İdari 

Yöneticisi(TLİY) ile Laboratuvar Tıbbı Yöneticisi ( LTY) 

sorumlulukları, iki farklı görev olarak tanımlanmakta, ancak 

her iki görevi aynı kişinin üstlenebileceği kabul edilmektedir. 

Bu çerçevede yönetici, sunulan sağlık hizmetinin 

kapsamı, standartları ve kalitesinden yasal ve etik açıdan 

sorumlu olan sağlık çalışanıdır. Oysa TLİY, personel 

yeterliliği, ekipman, güvenlik, laboratuvar kuralları, kalite 

güvenliği, raporlama ve sonuçların ilgili birime ulaştırılması 

gibi konuları kapsayacak şekilde işlemlerden ve idaresinden 

sorumludur. 

Eğitim sorumlukları:Yöneticinin eğitim sorumlulukları 1) 

Öğretim, 2) Araştırma, 3) İnceleme/gözlem, 4) Uygulamalı 

eğitim faaliyetlerini tanımlamak ve sürdürmek çerçevesindedir. 

Tıp-fen ve teknoloji bilimlerinin kavşağında yer alan laboratuvarda, 

çalışanların teknik bilgilerinin belirli bir düzeyin 

üzerinde olması gereklidir. Laboratuvar yöneticisi, yeterli 

eğitim ve tecrübeye sahip personel bulunmasını temin etmelidir. 

Ayrıca çeşitli boyutlardaki laboratuvarların bazılarının 

uzmanlık eğitimi, hemşire eğitimi, teknisyen eğitimi gibi 

görevleri bulunmaktadır. Teknolojik gelişmelerin sürdürülmesi 

için başlangıç eğitimi ve gerekli aralıklarla personel 

eğitimi devam ettirilmelidir. Yönetici, bu eğitimlerin laboratuvardaki 

kısmının bizzat içerisinde olmalıdır. 

İdari Sorumluluklar:Merkez laboratuvarı yöneticisi idari 

sorumlukları iki ana başlık altında toplanabilir: 

İç Sorumluluklar: Günlük işlemler arasında, personel seçimi, 

test- yöntem seçimi, güvenliğin sağlanması, çalışma saatleri, 

personel nöbetleri sayılabilir. Yönetici, kalite kontrol, 

kalite güvenliği ve laboratuvar hizmetlerinin fiyat etkinliği 

gibi konuları tanımlamak, laboratuvarlar-arası iletişimi kurmak 

ve takip etmekle yükümlüdür. 

Dış Sorumluluklar: Bunlar, laboratuvarın kurulumu ve 

sürdürülebilirliği ile yasa-yönetmelikler, satıcı firmalar, sigorta 

şirketleri, idare ve hastalar ile olan iletişimin sağlanması 

olarak belirlenebilir. 

Central Laboratory Management: Authorizations and 

Responsibilities 

Hatice PAŞAOĞLU 

Gazi University, Medical Faculty, Department of Medical 

Biochemistry, 06100 Ankara,Turkey 

Medical Laboratory Director is responsible for providing the 

qualified service support for the control-diagnosis and treatment 

of the patients with a fair price efficiency. Bringing the 

laboratories into a central laboratory state provides many facilities 

like, manpower decrease, shared material-equipment 

use and labortatory connection. The instutitions that have 

regulations, describe this task as “ Central Laboratory Director 

is the first degree responsible person for the control 

and operation of the laboratory in the direction of the center’s 

objectives. He/She gets all the necessary precautions at 

this direction and applies them.”. 

Basically, Central Laboratory Director has 3 closely related 

responsibility fields: 

a. Medical Responsibilities b. Educational Responsibilities 

c. Administrative Responsibilities 

Medical Responsibilities:This responsibility involves setting 

forth the relationship between the clinical subject and the 

laboratory data in a scientific manner. The director should 

be able to establish an effective connection with the people 

in charge of the laboratories and the clinicians. Director is 

the first degree responsible person for the right analysis data 

in the medical services given to the patients. 

According to College of American Pathologists (CAP) accrediation 

evaluation, Medical Laboratory Administrative 

Director (MLAD) and Laboratory Medical Director (LMD) 

duties are defined as two different tasks; however, both 

duties are agreed to be undertaken by the same person. In 

these circumstances, the director is the medical worker who 

is responsible, legally and ethically, for the given medical 

service’s extend, standards and quality. Whereas MLAD is 

responsible for the procedures and their administration, that 


S 37 



include topics like personnel sufficiency, equipment, security, 

laboratory rules, quality safeness, reporting and transmitting 

of the data to the relevant unit. 

Educational Responsibilities:Educational responsibilities of 

the director is to define and carry on the following activities:1) 

Teaching 2) Research 3) Examination/Observation 4) 

Practical eduction 

Technical knowledge of the employees in the laboratories, 

that are at the connection point of medicine-science and technology, 

is necessary to be above a certain degree. Laboratory 

director should provide the presence of personnel that have 

sufficient education and experience. Furthermore, at some of 

the various sized laboratories, director also has missions like 

specialist educating, nurse educating and technician educating. 

To continue technical developments, starter training and 

personnel training with required intervals should be carried 

on. The director should personally be involved in these trainings’ 

part that takes place in the laboratory. 

Administrative Responsibilities:Central Laboratory Director 

administrative responsibilities can be divided into two major 

topics: 

Internal Responsibilities: Daily procedures include subjects 

like personnel selection, test-method selection, obtaining security, 

management of the work hours and personnel turns. 

Furthermore, the director is also responsible for, definition 

of quality control, quality safeness and price efficiency of 

the laboratory services, providing and following connection 

between laboratories. 

External responsibilities: These can be determined as laboratory’s 

establishment and sustainability and laws-regulations, 

obtaining the communication with seller companies, insurance 

companies, administration and patients. 

ROC Analizi, Kullanımı ve Önemi 

İ. Hamdi ÖĞÜŞ 

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, Ankara 

hamdi.ogus@hacettepe.edu.tr 

Receiver Operating Characteristics (ROC) eğrileri, II. 

Dünya savaşı sırasında düşman uçaklarının radarla izlenmesi 

sırasında geliştirilen ve aldatıcı sinyallerin oranını hesaplama 

ve azaltmaya yönelik çalışmalardan kaynaklanmıştır. 

Klinik laboratuarlarda testlerin tanısal başarımını belirlemek 

için, hastaları doğru olarak ayırabilme gücü (sensitivity, 

duyarlık) ve sağlam kişileri doğru olarak ayırabilme gücü 

(specificity, özgüllük) kavramları kullanılmaktadır. 

Aralıklı eşik değerleri için hesaplanan duyarlık ve özgüllük 

değerleri kullanılarak oluşturulan ROC eğrileri, tanısal testlerin 

yeterliliği ve birden fazla testten hangisinin daha iyi 

olduğu konusunda önemli bilgiler vermektedir. 

ROC eğrisi altındaki alan (AUC) bu amaçla kullanılan birincil 

ölçüttür. Eşit AUC değerlerine sahip testlerden hangisinin 

seçileceğine karar vermek güç olabilmektedir. Bu konuda 

testlerin karar eşik değerlerine ait pozitif ve negatif olabilirlik 

oranları (LR+ ve LR-), test edilen hastalığın niteliği 

(tedavi edilebilirlik, prevalans) ve maliyet analizi belirleyici 

olabilmektedir. 

Usage and Importance of ROC Analysis 

İ. Hamdi ÖĞÜŞ 


Dalı, Ankara 

hamdi.ogus@hacettepe.edu.tr 

Receiver operating characteristic (ROC) curve was originated 

and developed from military researches which aim to 

eliminate and/or decrease the false signals from radar receivers 

during the WW2. 

Sensitivity (the percentage of sick people who are identified 

as having the condition) and specificity (the percentage of 

well people who are identified as not having the condition) 

are used to estimate the performance of the diagnostic tests 

in clinical laboratoties. 

ROC curves, generated by using sensitivity and specificity 

values, can help us to estimate the diagnostic value of tests 

and/or to decide which one was better than the others. 

Area under curve (AUC) of ROC curve is the principle parameter 

for this purpose. To decide or select the one of the 

tests with same AUC values of ROC curve may be difficult. 

In this case, calculated positive and negative likelihood 

ratios (LR+ and LR- respectively) for the cut-off levels of 

tests, characteristics of diseases (curability and prevalance) 

and cost of the tests may help us . 

Akılcı Test İstemi ve Kullanımı 

Doğan YÜCEL 

S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi 

Klinik Biyokimya Bölümü 

Ulucanlar, Cebeci 06340, Ankara, Türkiye 

doyucel@yahoo.com 

Tıp alanında klinik laboratuvarın önemi hızla artmaktadır. 

Sürekli daha karmaşık testlerin geliştirilmesi sonucunda klinisyenlerin 

klinik laboratuvara bağımlılığı artmaktadır. Bugün 

klinik karar oluşumu en az %70 oranda klinik laboratuvara 

dayanmaktadır. Tüm dünyada klinik laboratuvarların işyükü 

her geçen yıl yaklaşık olarak %5-10 oranında artmaktadır. 

Ancak, laboratuvar testlerinin istemi ve kullanımının uygunsuz 

olduğu düşünülmektedir. Özellikle aşırı test kullanımı 

sağlık harcamalarını artırmaktadır. Pek çok çalışmada gereksiz 

test isteminin %25-40 arasında olduğu gösterilmiştir. 

Kanıta dayalı laboratuvar tıbbı, laboratuvar testlerinin klinisyenlerce 

klinik karar ve hasta bakımında etkin kullanımını 

gerekli kılmaktadır. Bu nedenden, laboratuvar testlerinin 

etkinliği klinik yarar ve sonuç göz önüne alınarak sürekli 

değerlendirilmelidir. Artık klinik laboratuvarcının görevi 

sadece analizle sınırlı değildir; laboratuvarcının görevi test 

istemi ile başlar, hastanın hazırlanışı, örnek taşınımı ve 

işlenmesi, analiz, yorum ve testin kullanımına dek devam 

eder. Laboratuvarcı akılcı test istemi, laboratuvar verilerinin 

yorumu ve kullanımı konusunda sorumluluğu klinisyenlerle 

paylaşmalıdır. Laboratuvarcı testin belli bir hastalıktaki 

tanısal duyarlılık ve özgüllüğünü, olasılık oranını ve test 

sonrası olasılığını bilmeli ve bu konuda klinisyenleri bilgilendirmelidir. 

Bilgisayar ortamında test girişi ve raporlanışı, 

akılcı test istemi ve kullanımı konusunda laboratuvarcıya 


S 38 



pek çok imkan sağlar: Gerektiğinde ortaya çıkan kılavuzlar, 

uyarılar, refleks test işlemi, yorum, olasılıklarla ilgili veriler, 

doğrulama testleri vb. Ancak, laboratuvarcı laboratuvar testlerinin 

az kullanımından da kaçınmalıdır. 

Rational Test Requisition and Utilisation 

Doğan YÜCEL 

Department of Clinical Biochemistry, 

Ankara Training and Research Hospital, Ministry of Health 

Ulucanlar, Cebeci, Ankara 06340, Turkey 

doyucel@yahoo.com 

The importance of clinical laboratory speedly increase in 

medicine. Due to constant development of more and more 

complex tests, clinicians become increasingly dependent on 

clinical laboratory. Decision-making is based on more than 

70% to clinical laboratory today. Every year, workload of 

clinical laboratories increases approximately 5-10% in all 

over the world. However, there is concern that laboratory 

test requisition and utilisation is inappropriate. Especially 

test overutilisation raises healthcare costs. Several studies 

have shown that unnecessary test requests are between 25% 

and 40%. Evidence-based laboratory medicine indicates 

that laboratory tests and data should be used effectively by 

clinicians to improve clinical reasoning and patient care. 

Therefore, effectiveness of laboratory tests must be evaluated 

continuously on the basis of clinical benefit or overall 

health outcome. The role of clinical laboratorian is not limited 

by only analysis anymore; his/her role begins from test 

requisition and continues through patient preparation, sample 

transport and processing, analysis, interpretation to test 

utilisation. The laboratorian should share with clinicians the 

responsibility for rational test requesting, interpretation and 

utilisation of laboratory data. The laboratorian should know 

and inform clinicians about concepts such as diagnostic sensitivity 

and specificity, likelihood ratio and post-test odds 

of a test for a disease. Computerised request entry and reporting 

provides several chances to laboratorian for rational 

test requesting and utilisation: embedded guidelines, popup 

warnings, reflex testing, interpretations, probabilistic data, 

confirmatory tests, etc. On the other hand, the laboratorian 

should avoid underutilisation of laboratory tests. 

Acil Laboratuvarlarda Kalite Yönetimi 

Cumhur BİLGİ 

Acil Laboratuarları, temel olarak hayati öneme haiz olduğu 

düşünülen hastalıklara ait testlerin hızlı bir şekilde çalışıldığı 

laboratuvarlardır. 

Klinisyen acil testi,laboratuvardan tanı koymak, doğrulamak 

veya uygulayacağı tedaviyi takip etme amacı ile isteyebilir. 

Bu kapsamda düşünüldüğünde Acil laboratuarları için kalite, 

belirlenen şartlar altında, belirlenen bir zaman süresi 

içerisinde istenilen fonksiyonları yerine getirme kabiliyeti 

olarak ifade edilebilir. 

Acil test laboratuarlarının rutin laboratuvarlardan, yapılan 

test çeşitliliği, kalite gereksinimleri, preanalitik değişkenler, 

test istek ve yapılma zamanı ve işlem süreleri açısından 

önemli farklılıklar içermektedir. Bu farklılıklar ise doğal 

olarak Acil Laboratuarlardaki hata oranlarının daha yüksek 

olmasına neden olacaktır. 

Bugün için Acil Laboratuarlarda temel kalite gereksinimleri 

açısından çalışmalar işlem süresinin kısalığı, preanalitik 

değişkenlerin fazlalığı ve buna bağlı örnek ret kriterlerinin 

farklılığı, hata oranlarının gün boyunca değerlendirilmesi, 

sonuçların onaylanması, saklanması, cihazların arıza ve 

bakımları ile laboratuar güvenliği öncelikli konulardır. 

Acil laboratuarlarında kalite gereksinimleri açısından diğer 

laboratuarlardan farklı değildir. İç ve dış kalite kontrol 

prosedürleri benzer özellikler göstermektedir. Dolayısıyla 

rutin laboratuarlar için kabul edilen CLIA kriterleri Acil 

laboratuarlar için de geçerlidir. Ancak 24 saat çalışması ve 

vardiya sisteminin uygulanması nedeniyle iç kalite kontrol 

prosedürleri açısından daha sık ve farklı zamanlarda kontrol 

prosedürlerinin uygulanması gerekmektedir.. Çünkü 

gerek bizim tarafımızdan yapılan çalışmalar gerekse literatürler 

özellikle vardiya değişimleri, gece saatleri ve hafta 

sonlarında hata oranlarının arttığını göstermektedir. 

Preanalitik değişkenlerin (zaman, egzersiz, hemoliz, diyet 

vs) gibi durumların ekarte edilmesi Acil laboratuarları için 

oldukça güçtür. Dolayısıyla örnek ret kriterleriniz rutin laboratuarlardan 

önemli farklılık gösterir. Acil laboratuarları ve 

sorumlu uzmanları bu değişkenlerin laboratuar testlerini 

nasıl etkilediğini belirleyerek raporlarına ilave etmelidirler. 

Total işlem ve laboratuar işlem süresi her Acil Laboratuarı 

için testlere göre belirlenmeli ve klinisyenlerle bu zamanların 

uygunluğu tartışılmalıdır. Bu duruma göre her acil laboratuarı 

kendi olanakları dahilinde mümkün olduğunca laboratuar 

işlem süresini azaltmalıdır. 

Önemli diğer bir problemde cihaz arızalarında yaşanmaktadır. 

Özellikle gece saatlerindeki arızalar düşünüldüğünde mutlaka 

bulunduğunuz şehirde bakım servisi olan cihazların 

seçiminin zorunluluğu doğmaktadır. 

Acil testlerin çalışılması veya çalışılamaması, sonuçların 

onaylanması, hasta bilgilerinin saklanması ileride 

oluşabilecek hukuki problemlerde Acil laboratuarı sorumlu 

uzmanı için önem arz edebilir. Sonuçların uzman 

onayı gerektirmesi ve hasta bilgilerinin hekim yada kendisi 

dışında kişilerin eline geçmesi konusu, üzerinde önemle 

durulmalıdır. 

Acil laboratuarlar hastanede bulunan rutin laboratuarlar ile 

mutlaka belirli zamanlarda uyum çalışması yapmak ve test 

uyumluluklarını sağlamak zorundadır. 

Sonuç olarak Acil Laboratuvarların Kalite Yönetim süreci 

rutin laboratuarlardan önemli farklılıklar gösterir. Bunu özetlemek 

gerekirse. 

• Laboratuar ve total işlem sürelerinin azaltılması 

• İç kalite kontrol sayısı ve zamanlarının arttırılması 

• Preanalitik değişkenlerin fazlalığı ve örnek ret kritierlerinin 

değişkenliği 

• Sonuçların onayı ve saklanması. 

• Klinisyenin Acil Laboratuvarı verimli kullanması 

eğitimi (Her acil servise katılan yeni personel döneminde 

tekrarlanması) 


S 39 



Quality Management in the Emergency Laboratory 

Cumhur BİLGİ 

Emergency Laboratories are the laboratories that run tests 

which belongs to the diseases thought to be vital quickly. 

Clinician may require emergency tests from laboratory for 

diagnosis,verifying diagnosis or following up the treatment. 

In this context, quality for emergency laboratories can be 

expressed as ability to perform the desired function under 

determined conditions within a specified time limit. 

Emergency laboratories vary from routine laboratories in the 

terms of the test variety, quality requirements, preanalytical 

variables, the test requests and run time of tests. Because of 

these differences the error rate of emergency laboratories 

are naturally higher than routin laboratories. 

For today, shortness of the duration of procedure, excess of 

preanalytical variables and correspondingly rejection criteria 

differences of examples, evaluation of error rate throughout 

the day, approval and storage of the results, failures and 

maintenance of devices and laboratory safety are priority 

issues in terms of basic quality requirements in emergency 

laboratories. 

In terms of quality requirements Emergency laboratories does 

not differ from other laboratories. Internal and external quality 

control procedures have similar features. Therefore, CLIA criteria 

adopted for routine laboratory is also valid for Emergency 

laboratory. However, because of working for 24-hour and the 

implementation of shift system, in terms of internal quality control 

procedures, the implementation of control procedures are 

needed more frequently at different times. Because, the studies 

required by us and the literature show increase in error rates 

especially in the shift changes, night hours and weekends. 

Elimination of preanalytical variables (time, exercise, hemolysis, 

diet, etc.) is extremely difficult for emergency laboratories. 

Therefore sample rejection criteria indicates significant differences 

from routine laboratories. And Emergency Laboratories 

and their specialists should add how these variables affect laboratory 

tests to their reports. 

Total procedure and laboratory processing time should be determined 

according to tests for each Emergency Laboratory 

and appropriateness of this schedule should be discussed with 

clinicians. According to this case, each emergency laboratory 

should reduce processing time as possible within their own 

laboratory facilities. 

Another important problem is also experienced in device failure. 

Considering the failure occurring at night time, selection 

of devices with maintenance service in the city which you live 

in is required. 

Running or not be running of emergency tests, approval of results, 

storage of patient data may be important for specialist responsible 

in Emergency laboratory for legal problems that may 

occur in the future. The results requires specialist approval and 

the passing of patient information into the hands of people except 

physician or himself should be emphasized. 

Emergency laboratories have to make integration work and 

ensure compatibility of tests with the routine hospital laboratories 

in certain times. 

Consequently, Emergency Laboratory Quality Management 

process shows significant differences from Routine Laboratories. 

If we summarize this: 

• Reduction of total processing time and the laboratory 

• Increasing the number of internal quality control and it’s 

time 

• Excess of preanalytical variables and variability of sample 

rejection criteria 

• Confirmation and storage of results 

• Training of clinicians about the efficient use of the emergency 

laboratory training (Repetition for emergency services 

personnel participating in each new period) 

Genetik Testlerin Kalite Kontrolü ve Validasyonu 

Pınar ATA EREN 

Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 

Genetik Hastalıklar Tanı Merkezi, Moleküler Genetik 

Laboratuarı , Üsküdar, İstanbul 

pinaren@gmail.com 

Günümüz koşullarında Genom Projesinin açıklanması ile 

hastalıkların teşhisi ve tedavisinde etkili olan genetik nedenler 

daha sık araştırılmaya başlanmıştır. Artık klinik farklılık 

gösteren aynı grup hastalıklara ve kanser tiplerine tek hücreden 

yola çıkarak genetik analiz ile tanı koyabilmek mümkün 

olmaktadır. 

Genetik test ile değerlendirme işlemi son derece detaylı incelemeyi 

içerdiği gibi aynı zamanda sadece test edilen bireyi 

değil tüm aileyi ve yeni gelecek nesli de etkileyecektir. Bir 

kez sonucu verilebildiğinden güvenilirliği önemli bir konudur. 

FDA’ (Food and Drug Administration) nın tanımladığı 

şekliyle validasyon; özel bir işlemin sabit olarak önceden 

belirlenmiş olan nitelikte ve kalitede sonuç vermesinin 

sağlanmasıdır. Böylece yanlış sonuç alınmaması ve kalitenin 

iyileştirilmesi sağlanmış olur. Kantitatif ve semi-kantitatif 

testlerde sonuçların değişken olmadığı ve doğruluk oranının 

yüksek olduğu durumda güvenilirlikten bahsedilebilir. 

Bir testin güvenilirliği tekrarlanabilirliği ve çoğaltılabilirliği 

ile yakından ilişkilidir. Ayrıca mutasyon analizi testleri 

gibi kalitatif testler için sensitivite ve spesifisite önemlidir. 

Her moleküler test için gerçekten hedeflenen amaca 

uygun mudur? Sorusu sorulmalıdır. Sonuç vermeden önce 

testlerin, cihazların ve sonuçların validasyonu yapılmalıdır. 

Moleküler genetik analizlerde analiz üretici talimatlarına 

göre yapılıyor olsa da araştırılan gen bölgesinin gerçekten 

klinik olarak anlamlı mutasyonları kapsayıp kapsamadığı ve 

test edilen populasyonda araştırılan gen bölgesinin anlamlı 

olup olmadığı da göz önünde bulundurulmalıdır. 

Quality Control and Validation of Genetic Tests 

Pınar ATA EREN 

Haydarpaşa Numune Research and Training Hospital, 

Genetic Diseases Diagnosis Center, Molecular Genetics 

Laboratory , Uskudar, Istanbul 

pinaren@gmail.com 

Today after decleration of the Genome Project, the genetic 

basis of the diagnosis and treatment of diseases analyzed 

more frequently than before. Lately it can be possibble to 

diagnose same group of diseases and cancers with different 

symptoms starting with single cell analysis. 

Both requiring very detailed analysis the genetic testing also 


S 40 



does not cover only the person Since the test result could 

only be given once accuracy is very important. According 

to the FDA (Food and Drug Administration) the meaning of 

validation is to establish documented evidence which provides 

a high degree of assurance that a specific process will 

consistently produce a product meeting its predetermined 

specifications and quality attributes. This enables accurate 

result and improvement of quality. For both qualitative and 

quantitative tests the results are trustable if there is no variability 

and there is high accuracy rate. 

The accuracy of the test is closely related with its repeatability 

and reproducability. Also for the qualitative tests as 

mutation analysis both specificity and sensitivity should be 

high. For every molecular test one should ask if it is really 

suitable for the purpose of the test that was targeted. Before 

giving a test result, tests, equipments and results must be 

validated. For the molecular genetic analysis although testing 

is performed according to the instructions of the kits, one 

should consider whether the parts of that gene tested covers 

the clinically imported mutations and the importance of that 

mutation for that particular disease and particular population. 

Eksternal Kalite Kontrolün Standardizasyonu 

Abdurrahman COŞKUN 

Acıbadem Üniversitesi, Tıp fakültesi, Biyokimya Anabilim 

dalı 

Maltepe, istanbul 

Günümüzde çok sayıda ulusal veya uluslararası organizasyon 

klinik laboratuvarlar için eksternal kalite kontrolü 

hizmeti sunmaktadır. Bu kuruluşlar önceden hazırlamış 

oldukları kontrol numunelerini, üyeleri olan laboratuvarlara 

belli periyotlarda göndermekte ve laboratuvarlar da aldıkları 

numuneleri hasta örneği gibi çalışarak, sonuçlarını bağlı 

oldukları organizasyona geri bildirmektedir. Bu organizasyonlar 

üyelerinden gelen sonuçları aşağıdaki iki farklı yöntemden 

birini veya ikisini kullanarak değerlendirmektedir: 

1. Standart sapma indeksi (SDI) 

2. Median ve çeyreklerin hesaplanması 

SDI hesaplanmasında herbir test için aynı metot ya da 

cihazları kullanan laboratuvarların aritmetik ortalama ve 

standart sapması (SD) hesaplanır. Daha sonra aşağıdaki formülde 

olduğu gibi ilgili testin SDI değeri hesaplanır: 

SDI = (Test Sonucu-Grup ortalaması)/Grup SD 

Eğer SDI değeri ±2 veya ±3 dışında ise testi çalışan 

laboratuvarın diğer laboratuvarlara göre başarısız olduğuna 

karar verilir. Bu yaklaşım bias değerinden ziyade grubun 

presizyonu hakkında bilgi verir. Median ve çeyreklerin 

hesaplanmasında ise grubun median değeri alınır ve daha 

sonra ulusal veya uluslararası klavuzlara göre belli bir aralık 

hedef olarak seçilir. Eğer laboratuvarın test sonucu ilgili 

aralıkta ise başarılı, değilse başarısız kabul edilir. Bu iki 

uygulamada da ilgili laboratuvarın performansı diğer laboratuvar 

sonuçlarına bağlı olduğu için objektif olduğu iddia 

edilemez. Normal (Gaussian) dağılımda verilerin %95.4’ü 

±2SD ve %99.6’sı da ±3SD aralığında bulunduğu için her 

ne olursa olsun bazı üye laboratuvarların test sonuçları 

başarısız olacaktır. Benzer şekilde median ve çeyreklerde de 

belli bir yüzdelik önceden atıldığından grubun bazı üyeleri 

başarısız kabul edilecektir. Bu yaklaşımlar yerine aşağıda 

gösterildiği gibi daha objektif olan gerçek bias (Bg) değerleri 

hesaplanmalıdır 

Bg = (Lab sonucu – Gerçek değer)/Gerçek değer 

Gerçek değer referans metodla bulunan değerdir. Bg 

değerinin her bir test için hazırlanan ‘kabul edilebilir maksimum 

bias’ değerle karşılaştırılması ve küçük olduğunda 

kabul edilmesi daha objektif olacaktır. Ancak farklı organizasyonlar 

farklı bias değerleri önerebilirler, bu durumda 

farklı değerlendirmeler olabilecektir. Uluslararası standardizasyonun 

sağlanabilmesi için bias değerlerinin her test için 

biyolojik varyasyon değerlerine göre hesaplanması veya 

bias değerleri konusunda bir konsensusun sağlanması gerekir. 

Bir testi referans metodla çalışma imkanı yoksa gerçek 

değer yerine grup ortalaması veya median değeri alınarak 

Bg hesaplamasına benzer şekilde performans biası (Bp) 

hesaplanmalıdır. Bu durumda bulunan değerin gerçek bias 

değil rölatif bir değer olmasına rağmen median veya SDI 

değerlendirmelerine göre daha objektif olduğu söylenebilir. 

Standardization of External Quality Control 

Abdurrahman COŞKUN 

Acıbadem University, School of Medicine, Department of 

Biochemistry 

Maltepe, Istanbul 

Currently, several national or international external quality 

assessment schemes are available to clinical laboratories. 

These organizations periodically send control materials to 

all particiapting laboratories and each laboratories analyse 

control materials like patients sample and then send the results 

to their providing group. For each test the providing 

organization evaluate the data using one of these methods 

as shown below: 

1. Standard devaiation index (SDI) 

2. Median and interquartiles 

To obtain SDI of each test, the mean and SD of participants 

that use the same method or enstrument are calculated and 

then the SDI is obtained as below: 

SDI = (Lab result – group mean)/Group SD 

If the SDI for a test is outside ±2 or ±3, the laboratory is not 

in agreement with the other laboratories in the program. This 

criterion considers only imprecision not accuracy. In the second 

approach the mediand and quartiles of the group is calculated 

and then a target predetermined interval is accepted 

in accordance with the national or international guidelines. If 

the test result of any laboratory is within the predetermined 

interval then the result is accepted otherwise they are rejected. 

These approach are not objective since the performance 

of a laboratory is dependent to the other laboratories. Based 

on the Gaussian distribution characteristics, we know that 

the mean ± 2 and ± 3 SD encompasses 95.4% and %99.6 of 

the results respectively; consequently, in any conditions a 

group of results will be rejected. Smillarly a group of participants 

will be rejected in predetermined interval. Instead of 

these concepts we preffered to calculate the real bias, which 

is more objective, as formulated below: 

Br = (Lab result – True value)/True value 

True value is obtained by reference methods. For evaluation 

we should compare real bias with the ‘maximum allowable 

bias’. If the real bias is lover than the maximum allowable 


S 41 



bias then it should be accepted. Different providing organizations 

may propose different maximum allowable bias 

which has serious effect on evaluation result. To avoid these 

discrepencies we need an international standardization. For 

this purpose we may accept bias values derived from biological 

variation of each test otherwise we need a concensus 

on the bias values. 

If there is not an oppurtunity to analyze a test by reference 

method we should calculate performance bias instead of real 

bias, using grup mean or median as target values. In spite 

of being a relative valu this approach is more objective than 

SDI and predetermined interval. 

Biyokimya Testlerinin Raporlanması 

Yahya LALELİ 

Hastanın metabolik, fizyolojik ve hematolojik birçok 

fonksiyonları ve bunların regülasyonu hakkında geniş zeminli 

bilgi üreten klinik biyokimya disiplini, genelde ürettiği 

bu neticelerini kabul görmüş, uzun süredir kullanılmakta 

olan bir kalıp içinde sunmaktadır. Herhangi bir laboratuvar 

alt disiplininde (biyokimya, mikrobiyoloji, genetik vb.) 

test raporunu, ancak bu dalda uzman olan ve ruhsat ile yetkilendirilen 

kişiler verebilir. Hepimizin bildiği ve kullanmakta 

olduğu bu rapor kalıplar, en azından: 

1. Testin yapıldığı, hizmetin üretildiği yerin, laboratuvarın; 

yetkilendirmeye dayanarak kullandığı kimliğini belirleyen 

adını, 

2. Test yapılan şahsın adı (mahsur olduğu takdirde rumuzu), 

cinsiyet ve yaşını, 

3. Her müracaata özgü kayıt numarasını, 

4. Örneğin alındığı tarihi (gün, saat), 

5. Testlerin adını, 

6. Dolaylı veya dolaysız örneğin tipini, 

7. Test neticesini, 

8. Bu neticenin değerlendirilebilmesi için kullanılan uygun 

referans aralığını, 

9. Neticeleri onaylayan uzmanın ad, soyadı ve diploma 

numarasını kapsayan kaşesi ve imzasını 

ihtiva etmek zorundadır. 

Yeni uygulanmaya konacak ve laboratuvarların derecelendirilmesi/yetkilendirilmesinde 

rol oynayacak yönetmelik 

(T.C. Sağlık Bakanlığı Özel Hastaneler Hizmet Kalite 

Standartları 2. bölüm Laboratuvar Hizmetleri) yukarıdaki 

bilgiler dışında laboratuvarda hizmet üretme ve uygulamaya 

bazı ilave kalite parametreleri getirmektedir. Çoğunu akreditasyon 

kapsamı içinde gördüğüm ve denetiminin nasıl 

olacağını bilmediğim bu uygulama için yetkili kurumlar 

bakanlığa görüşlerini bildirmişlerdir. Bana verilen bu 

konuşma kapsamında, benim gündeme getirmek istediklerim, 

ürettiğimiz verinin taşıdığı kararsızlığı bilmek, o verinin 

test öncesi ihtimali tanıyı ne oranda değiştirdiği hakkında 

katma değer üretebilmek için rapor kapsamında görünür yer 

alsın almasın uygulamada göz önünde bulundurmamız gereken 

ilave hususlar vardır. 

Bu sunumda; 

Raporların, doğru yorumlanabilir, başka laboratuvar kökenli 

neticelerle karşılaştırılabilir olması için; 

- Referans aralığı kavramı ve her laboratuvarın kullandığı 

değerlerin geçerli olduğunu belirleme, 

- Testi neticelendirirken ulaşılan total hatanın, aşılmaması ön 

görülen TEa hudutları içinde kalma sorumluluğu, 

- Çoklu test neticesi olan raporlarda en az bir testin sınır dışı 

olmasının değerlendirilmesi, 

- Testlere göre yanlış pozitiflik oranı, 

- Fenotipik karakterler çerçevesinde sınır dışı testlerin önemi, 

- Raporlarda seri test neticelerinin verilmesi, değerlendirilmesi, 

- Raporlamada elektronik ortam ve bildirilmeyen veya 

algılanmayan anormal neticelerin tanı ve takipte olası etkileri, 

dinleyicilerin değerlendirmesine sunulacaktır. 

Reporting of Biochemistry Test Results 

Yahya LALELİ 

Clinical biochemistry discipline which produce data about 

the patients metabolic, physiologic and hematologic functions 

and their regulations, reports these data in a broad range 

for a long time. A test report which belongs to a specific 

laboratory discipline (biochemistry, microbiology, genetics 

etc.) could only be reported with the approval of a certified 

person who is an expert in this field. These reports that we 

generate and produce must include at least; 

1. The name of the laboratory, 

2. Name, initials or alias of the patient, 

3. Unique file number, 

4. Sampling date, receiving date, 

5. Test name, 

6. Sample type, 

7. Test result, 

8. Appropriate reference range for interpretation, 

9. Name of the specialist, license number and signature. 

The new regulations, which will be planned to used in authorization 

and ranking (Ministry of Health, Service Quality 

Standards for Private Hospitals, Part 2, Clinical laboratories), 

contains some additional quality parameters except the 

needs of the reports that is mentioned above. Most of these 

quality parameters are inside the accreditation criteria’s and 

I don’t know, how the authority would control them. For 

this new regulation, clinical laboratory authorities (foundations 

and associations) give their opinions to the Ministry 

of Health. In this presentation, I want to mention about the 

uncertainty of the data that we produce, the effect of data on 

the prediagnosis phase and some important features whether 

they would be in the report or not. 

In this presentation; 

In order to compare the test results with other laboratories 

and recognize the individual change early: 

• Reference range concept and validation of the reference 

ranges by the laboratories, 

• Responsibility of TEa (total allowable error) limits, 

• Interpretation of only one abnormal test result in a multiple 

result report, 

• False positive rates for tests, 

• The importance of abnormal results and the phenotypes, 

• Serial test results and interpretation, 

• Electronically reporting and the possible negative effects of 

this media on uninformed or incomprehensible test results, 

will be presented to the audience. 


S 42 



Osteoporozda İnflamasyon ve Kemik Döngüsü 

Belirteçleri 

Aylin SEPİCİ DİNÇEL 

Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi 

asepici@yahoo.com 

Kemiğin yeniden yapılanma (remodeling) sürecinde görülen 

dengesizlik osteoporoz gibi metabolik kemik hastalıkları ile 

ilişkilendirilmektedir. Osteoporoz kemik mineral miktarında 

azalma, kemik dokusunun mikro yapısında bozulma ve 

sonuçta kemik dayanıklılığındaki yetersizliğe bağlı kırıklar 

ile karakterize metabolik bir hastalıktır. Kemiğin yeniden 

yapılanması, yapım ve yıkımın zamansal ve mekansal 

birlikteliği ile karakterizedir. Bu birliktelik iskelet gelişimi 

ve normal kemik yapının sürdürülebilmesi için gereklidir. 

Hücre düzeyinde kemiğin yeniden yapılanması, kemiği 

oluşturan ve resorbe eden hücrelerin iyileşme, aktivite ve 

apopitozisine bağlıyken doku düzeyinde bu denge resorbe 

olan ve olmayan kemik miktarı ile ilişkilidir. Bu her iki mekanizma 

da kemik mikro çevresinde oluşan ve sistemik hormonlardan 

etkilenen sitokinler ile lokal ve sistemik olarak 

otokrin, parakrin ve endokrin yolaklar ile kontrol edilmektedir. 

Östrojen osteoklastlar üzerindeki indirekt etkisini osteoblastlardan 

ve kemik iliği stromal hücrelerinden kemik 

resorbe edici sitokinlerin oluşumunu baskılayarak göstermektedir. 

Bu alanda mevcut çalışmalara ek olarak, insan ve 

deney hayvanları ile devam eden çalışmalarda, moleküler 

teknikler ve sinyalleşme yolakları kullanılarak çeşitli immün 

sistem mediatörleri ile artan kemik yıkımında birincil 

mediatorler olan pro-inflamatuvar sitokinlerin önemine 

değinilmektedir. Pro-inflamatuvar sitokinlerden tümör nekroze 

edici faktor-alfa (TNF-a), interlökin-1 beta (IL-1b), 

IL-6 ve interferon-gama immün mediatörlerdir. TNF-a’nın 

artmış yapımında olduğu gibi bu sitokinlerin de artmış 

yapımı osteoklastik kemik yıkımı ile ilgilidir ve deneysel 

modellerde osteoklastlar tarafından oluşturulan kemik erozyonuna 

neden olmaktadır. İnflamatuar süreçte diğer TNF 

ile ilişkili sitokinler arasında, reseptör aktivator nükleer kappa 

B (RANK), ligandı RANKL ve endojen inhibitor özelliğe 

sahip olan osteoprotegerin kemik yıkımının patofizyolojisinde 

önemli yere sahiptir. İnsülin-benzeri büyüme faktörü 

I (IGF-I), transforme edici büyüme faktörü beta (TGF-b), 

platelet-türevi büyüme faktörü (PDGF), kemik morfogenetik 

proteinler (BMPs), paratiroid hormon ilişkili protein 

(PTHrP), paratiroid hormon (PTH) ve tiroid hormonları 

da osteoblast proliferasyonunu ve/veya diferansiasyonunu 

stimüle eden faktörler arasında gösterilmektedir. Kemik 

yeniden yapılanmasını regüle eden diğer faktörler arasında 

ise makrofaj koloni stimüle edici faktör ve reseptörü, vasküler 

endotel büyüme faktörü, IL-15, IL-17, IL-18, sklerostin, 

nöronal regülasyon ve Hedgehog (Hh) sinyal molekülleri 

sayılabilmektedir. Diğer bir sinyal yolağı ise Wnt sinyal 

iletimidir ki bu yolak ile bazı sitokinler ve BMP’ler kemik 

yapım ve yıkımı üzerine etki ederler. İnflamasyon ve sitokin 

mekanizmaları üzerine yapılacak çalışmalar hastalıkların 

tedavilerine yeni görüş açıları sağlayabilecekleri gibi ortak 

inflamatuvar mediatörler için farklı terapötik yaklaşımlar 

geliştirilebilecektir. Kemik döngüsü, osteoblastlar ve 

osteoklastların enzimatik aktivitelerinin ve yapım-yıkım 

sırasında dolaşıma geçen kemik matriksi elemanlarının 

ölçülmesiyle değerlendirilir. Kemik yapımına ait biyokimyasal 

belirteçler arasında alkalen fosfataz, osteokalsin ve tip I 

prokollajen, yıkıma ait ise hidroksiprolin, piridinolin, deoksipridinolin, 

kollejen tip I telopeptidler, tartarata dirençli asit 

fosfataz ve hidroksilizin glikozidler bulunmaktadır. Halen, 

kemik döngüsü belirteçlerinin klinik kullanılabilirliği yönünden 

faydası ve birinin diğerine olan üstünlüğü tartışmalıdır. 

Inflammation and Bone Markers in Osteoporosis 

Aylin SEPİCİ DİNÇEL 

Gazi University, Faculty of Medicine 

asepici@yahoo.com 

Imbalance of bone remodeling is related to metabolic bone 

disorders such as osteoporosis which is characterized by the 

deterioration of bone mineral content and bone micro-structure, 

that compromises bone strength leading to fractures. 

Bone remodeling is characterized by spatial and temporal 

coupling of bone resorption and formation and is necessary 

for skeletal growth and normal bone structure maintenance. 

At the cellular level, bone modeling and remodeling are dependent 

on the recruitment, activity and apoptosis of boneforming 

and resorbing cells. At the tissue level the balance 

depends on the amounts of destroyed and laid down bone. 

These mechanisms can be controlled locally and systemically 

by autocrine, paracrine and endocrine pathways including 

cytokines generated in the bone microenvironment, and 

influenced by systemic hormones. Estrogen exerts indirect 

effects on osteoclasts by suppressing the production of boneresorbing 

cytokines from osteoblasts and bone marrow stromal 

cells. In addition to present developments in the field, 

more recent advances have been with human and animal 

experiments where the importances of pro-inflammatory 

cytokines as primary mediators of accelerated bone loss 

together with various mediators of the immune system are 

emphasized by using molecular techniques and signalling 

pathways. Immune mediators such as pro-inflammatory cytokines 

are tumour necrosis factor-alpha (TNF-a), interleukin-1 

beta (IL-1b), IL-6, or interferon-gamma. The increased 

production of pro-inflammatory cytokines is associated with 

osteoclastic bone resorption as TNF-a, causes bone erosions 

in experimental models and these effects are exerted 

by osteoclasts. Other TNF-related cytokines such as receptor 

activator of nuclear factor kappa B (RANK), its ligand, 

RANKL and osteoprotegerin, the endogenous inhibitor are 

important mediators in inflammatory processes and are involved 

in the pathophysiology of bone loss. Insulin-like 

growth hormone I (IGF-I), platelet-derived growth factor 

(PDGF), transforming growth factor-b (TGF-b), bone morphogenetic 

proteins (BMPs), parathyroid hormone-realated 

peptide (PTHrP), parathyroid hormone (PTH) and thyroid 

hormones have been shown to stimulate osteoblast proliferation 

and/or differentiation. Other regulators of bone remodeling 

are; macrophage-colony-stimulating factor and its 

receptor, vascular endothelial growth factor, IL-15, IL-17, 

IL-18, , sclerostin, neuronal regulation and Hedgehog (Hh) 

signalling molecules. Another signalling pathway is the Wnt 

b signal transduction pathway through which some of the 

cytokines and BMPs mediate their effects on bone formation 

and resorption. Understanding the role of inflammation and 


S 43 



chemokines will provide new insights for the treatment of 

diseases and develop distinct therapeutic strategies targeting 

common inflammatory mediators. The measurement of biochemical 

markers of bone turnover may reflect either enzymatic 

activities characteristic of the bone-forming (alkaline 

phosphatase, osteocalcin, type I procollagen) or resorbing 

cells or bone matrix components released into circulation 

during resorption (hydroxyproline, pyridinolines and collagen 

type I telopeptides). None of the currently available 

bone markers have shown to be advantageous over others 

with regard to their clinical utility. 

Diyabette DNA Hasarı ve Leptinin İnsülinle 

Regülasyonunda Tiroid Hormonlarının Olası Rolü 

Nilgün ALTAN 

Gazi Universitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim 

Dalı 

naltan@gazi.edu.tr 

Diabetes Mellitus (DM), pankreasın insülin salgısının tam 

ya da kısmi yetersizliği ya da insülin etkisinin yetersizliği ile 

oluşan, kendini hiperglisemi ile belli eden, karbohidrat, lipid 

ve protein metabolizma bozukluğu ile de karakterize bir endokrin 

ve metabolizma hastalığıdır. Diyabette artan oksidatif 

stres kendisini artmış lipit peroksidasyon seviyeleri, artmış 

protein oksidasyon ürünlerinin yanı sıra artmış oksidatif 

DNA hasarıyla da gösterir. Stabil bir molekül olan DNA 

da lipidler, karbohidratlar ve proteinler gibi kendiliğinden 

kimyasal oksidatif hasara uğrayabilmaktedir. Reaktif oksijen 

ve reaktif nitrojen (RNS) radikallerinin oluşumundaki artış, 

antioksidan enzim düzeylerindeki azalma ve/veya DNA 

onarım mekanizmalarında hasar olması DNA hasarının 

artmasına yol açmaktadır. RNS (NO 2 

, ONOOH, N 2 

O 3 

, 

HNO 2 

), DNA bazlarının nitrasyonuna ve deaminasyonuna 

neden olarak 8-nitroguanin, ksantin, hipoksantin gibi ürünler 

oluşturmaktadır. 8-nitroguanin DNA yapısı içinde dayanıksız 

olduğundan kendiliğinden depürinasyona uğrar ve abazik 

alanların oluşmasına neden olur. Protein tirozin rezidülerinin 

nitrasyonu sonucu oluşan 3-nitrotirozin, hem hayvan 

hem de insanlarda nitro-oksidatif hasarın güçlü bir belirteci 

olarak önem kazanmıştır. DM’da tiroid fonksiyonlarında 

da farklılıklar olduğu görülmüş ve diyabetin tiroid hormon 

düzeylerinde değişikliklere neden olabileceği düşünülmüştür. 

Yapılan çalışmalar, tiroid hormonlarının dokuların normal 

fonksiyonu için gerekli olan metabolizma hızını ayarladığı, 

vücut doku hücrelerinin oksijen kullanımını arttırdığı, karbohidrat 

ve lipid metabolizmasının düzenlenmesine aracılık 

ettiği, mitokondriyal serbest oksijen radikal oluşumu ve 

mitokondriyal oksijen tüketimi ile de direkt olarak ilintili 

olduğunu göstermektedir. İstirahat enerji tüketiminin 

yaklaşık %30’u tiroid hormonları tarafından regüle edilmektedir. 

TSH ile vücut kitle indeksi (VKİ) arasındaki ilişki, 

adipositlerin endokrin etkisinin ışığında karmaşık bir durum 

olarak ortaya çıkmaktadır. Adipositler sadece sessiz yağ kütleleri 

olarak algılanmamalıdır, leptin hormonunun salınımı 

bu hücrelerden gerçekleşir ve leptin etkisini hipotalamik 

nöronlar ve hipotalamik TSH salınımı üzerinde göstermektedir. 

Serum leptin düzeyleri ile VKİ arasında pozitif bir korelasyon 

olduğu bilinmektedir. Bunun yanında leptin, farklı 

dokularda enerji durumuna bağlı olarak monodeiyodinazları 

düzenler. Yapılan hayvan çalışmalarında leptin enjeksiyonundan 

sonra düşük serum T 3 

ve T 4 

seviyelerinin normal düzeylerine 

döndüğü gösterilmiştir. Leptin hormonu, iştah ve enerji 

metabolizmasının düzenlenmesinin yanında birçok hormonla 

ilişkili olup, vücut homeostazının sağlanmasında çok önemli 

görevler üstlenmektedir. Leptinin glukoz homeostazında ve 

olasılıkla da genel obezite ile ilişkili metabolik sendromların 

(insülin direnci, tip 2 diyabet gibi) patogenezinde rol oynadığı 

araştırmacıların savları arasında yer almaktadır. Bunun yanında 

leptinin, son yıllarda yapılan çalışmalarda hem diyabetojenik 

hem de antidiyabetojenik özellikler gösterdiği ve serbest radikal 

üretimi ile ilişkili olduğu bildirilmiştir. Bu bilgiler ışığında, 

tamamladığımız ve devam etmekte olan çalışmalar, diyabette 

DNA hasarı ve leptin düzeyleri üzerine insülinin düzenleyici 

etkilerine tiroid hormonlarının doza bağımlı katkılarının 

olabileceğini düşündürmektedir. 

The Thyroid Hormone Mediated Effects of Insulin on 

DNA Damage and Leptin Levels in Diabetes Mellitus 

Nilgün ALTAN 

Gazi University, Faculty of Medicine, Department of 

Medical Biochemistry 

naltan@gazi.edu.tr 

Diabetes Mellitus (DM) is an endocrine and a metabolic disorder 

which is characterized by insufficient effects of insulin 

or an inadequate secretion of insulin from pancreas. In 

the presence of diabetes, persistent hyperglycaemia causes 

increased production of free radicals via both auto–oxidation 

of glucose and enzymatic protein glycation that may 

lead to distruption of cellular function and oxidative damage 

to membranes. Besides, increased oxidative stress in DM is 

related with the altered lipid peroxidation, protein oxidation 

products and oxidative DNA damage. DNA molecule 

with its stable structure can also damage oxidatively such as 

lipids, carbohydrates and proteins. There are several factors 

can lead to increase in DNA damage including increased in 

the formation of reactive oxygen or nitrogen species (ROS/ 

RNS), decreased in the activities of antioxidant enzymes and 

also a damage in the DNA repair mechanism. Nitration and 

deamination of DNA bases by RNS (NO 2 

, ONOOH, N 2 

O 3 

, 

HNO 2 

) can produce nitration, nitrosation and deamination of 

DNA bases such as 8-nitroguanine and deamination products 

xanthine and hypoxanthine. 8-nitroguanine rapidly 

depurinates from DNA (base abstraction, abasic site, leading 

to potential mutagenesis), forming an apurinic site in the 

DNA in vitro and therefore has been considered as a marker 

for nitrative nucleic acid damage. Following the nitration of 

protein tyrosine residues, 3-nitrotyrosine, as a footprint of 

nitro-oxidative damage in vivo both in animal models and 

human diseases and can be used as a strong biomarker. Alterations 

in thyroid hormones have been shown in diabetes 

and concluded that diabetes will change the levels of thyroid 

hormones. In different studies, it was suggested that thyroid 

hormones could regulate the metabolic rate of tissues for 

steady-state levels, increased the utilization of oxygen assumption, 

mediate the regulation of carbohydrate and lipid 

metabolism and stimulate the production of ROS. Several 

population-based studies suggested a significant association 

between TSH-level and body mass index (BMI). About 30% 


S 44 



of the rest energy expenditure is regulated by thyroid hormones. 

The association between TSH and BMI has become 

a challenging subject under the endocrine activity of adipocytes 

and BMI is positively correlated with serum leptin levels. 

Adipocytes are not only a silent fat mass, but may also 

increase the hormone level of leptin, that influences neurones 

in the hypothalamus and TSH secretion. Furthermore, 

leptin modulates the monodeiodinases in different tissues, 

depending on the energy status. Animal studies have shown 

that low serum T 3 

and T 4 

levels are restored after leptin injections. 

Recently, many researches have observed that leptin 

also involves in various hormone pathways besides in regulating 

ingestion and energy metabolism. A putative relationship 

between leptin and obesity contributing to the pathophysiology 

of diabetes has also been proposed. A potential 

contribution of leptin is supported by findings showing 

leptin to have a direct effect on insulin activity and regulating 

total-body sensitivity to insulin and triglyceride levels in 

diseases. Leptin is also characterized with diabetogenic and 

antidiabetogenic effects with increased levels of free radical 

formation. Among all those knowledge and depending on 

our completed experimental and ongoing studies, in diabetes, 

DNA damage and serum leptin concentrations could be 

regulated by insulin via dose dependent thyroid hormone. 

İskemi Modifiye Albümin ve Klinik Önemi 

Süleyman Caner KARAHAN 

Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi, Trabzon 

scaner61@yahoo.com 

İskemi modifiye albümin(IMA), iskemi veya iskemi-reperfüzyon 

esnasında uyarılan süreçlerin etkisiyle kan albümini 

üç boyutlu yapısında bir modifikasyon meydana gelmesi sonucu 

oluşan moleküle verilen isimdir. Normal şartlarda albüminin 

N-terminal ucunda bakır, kobalt ve nikel gibi geçiş 

metalleri için yüksek affiniteli bir bağlama bölgesi vardır(N- 

Asp-Ala-His-Lys). İskemi veya iskemi-reperfüzyon sürecine 

bağlı olarak gelişen endotelyal ve ekstrasellüler hipoksi, 

asidoz, serbest radikal üretimi ve hasarı, serbest demir 

ve bakır iyonlarında artış, membranlardaki enerji bağımlı 

sodyum ve kalsiyum pompalarının bozulması gibi etkenlerin 

albümin aktif üç boyutlu yapısında değişikliğe neden olarak 

N-terminal bölgesine bu metallerin bağlanmasını azalttığı 

ortaya konmuştur. Ancak albümin yapısındaki modifikasyonun 

nasıl meydana geldiği tam olarak aydınlatılamamıştır. 

Kan IMA düzeyi in vitro olarak albümin-kobalt 

bağlanmasında meydana gelen azalmanın tespit edilmesi 

ile indirekt olarak tayin edilebilir ve Albümin Kobalt 

Bağlama(ACB) metodu olarak adlandırılır. İskemi etkisiyle 

meydana gelen modifikasyona bağlı ve orantılı olarak albümin 

normale göre daha az kobalt bağlayabileceği için çözeltide 

daha fazla serbest kobalt iyonu kalır. Çözeltide biriken 

kobalt iyonlarının bir kromojen olan Dithiothreitol(DTT) 

ile oluşturdukları renkli kompleks fotometrik olarak ölçülür 

ve IMA olarak ifade edilir. Basit ve hızlı olması nedeniyle 

bu metod son yıllarda otoanalizörlere uyarlanarak 

kullanılmaktadır. 283 sağlıklı şahısta yapılan IMA tayininde 

referans aralık 52-116 kU/L olarak verilmiştir. 

İlk defa 1990’lı yıllarda tanımlanan IMA kardiyak iskeminin 

tespiti amacıyla US Food and Drug Administration 

onayı almış yegane iskemi markörüdür. Ayrıca akut koroner 

sendrom(ACS) yelpazesinde risk analizi için IMA’den 

faydalanılmaktadır. IMA iskemi geliştiğinde birkaç dakika 

içinde yükselmekte, geçici bir iskemi sonrası 6 saat civarında 

yüksek kalmakta ve 12-24 saat içinde normal değerlerine 

dönmektedir. İlk defa Sinha M ve ark. tarafından akut iskemik 

göğüs ağrısının tespitinde IMA’nin tek başına veya 

EEG ve cTnT ile beraber kullanıldığında daha yüksek bir 

sensitivite sağladığı rapor edilmiştir. Bir başka çalışmada ise 

percutaneous coronary intervention(PCI) girişimi sırasında 

iskemiye bağlı olarak IMA’nin yükseldiği, 6 saat civarında 

yüksek kaldıktan sonra işlemin bitmesine bağlı olarak 12 

saat civarında başlangıç değerlerine döndüğü ve IMA’nin 

iskeminin sensitif bir markörü olduğu belirtilmiştir. Ayrıca 

bu hastalardan kollateral dolaşımı iyi olanlarda IMA nın 

anlamlı olarak daha düşük olduğu gösterilmiştir. Yine birçok 

çalışmada acil servislerde takip edilen hastalarda IMA 

değerlerinin ACS tanısında yüksek bir sensitivite ve düşük 

bir spesifite oranına sahip olduğu, ancak EKG ve kardiyak 

belirteçler ile(miyoglobin, CK-MB ve cTn)beraber 

kullanıldığında sensitivite ve spesifitenin önemli oranda 

yükseldiği gösterilmiştir. 

Son yıllarda IMA’nın klinik önemini ortaya koymaya yönelik 

bir çok çalışma yayınlanmıştır. Serebrovasküler olaylar, 

derin ven trombozu, mezenterik iskemi, iskelet kası iskemisi, 

koroner by-pass, anevrizma tamiri, greftleme, pulmoner 

emboli, kritik bacak iskemisi ve kardiyak arrest olgularında 

iskeminin ortaya konulmasında ve bazı olgularda ise prognozun 

belirlenmesinde IMA’nın faydalı bir belirteç olabileceği 

vurgulanmıştır. Günümüzde iskemik hastalıkların özellikle 

de ACS teşhisi ve ekarte edilmesinde IMA’nin negatif prediktif 

değerinin daha kritik bir öneme sahip olabileceği ve bu 

yönüyle değerlendirilmesi gerektiği savunulmaktadır. 

Yenidoğan Taraması 

Mustafa SERTESER 

Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, İstanbul 

Acıbadem Labmed Klinik Laboratuvarları, İstanbul 

mustafa.serteser@acibadem.edu.tr 

Yenidoğan taraması, yenidoğan bebeklerin tedavi edilebilir 

genetik, endokrinolojik, metabolik veya hematolojik 

hastalıklar açısından farklı testlerin uygulandığı bir prosesdir. 

Kalıtsal metabolik hastalıklar, nadir görülen hastalıklar 

olmakla birlikte, belirgin morbidite ve mortaliteye neden 

olmaktadırlar. Bu tür hastalıkların erken teşhisi ve gerekli tedaviye 

erken başlanması, klinik sonucu iyileştirmekte, morbidite 

ve mortaliteyi azaltmaktadır. Yenidoğan taraması ilk 

defa 1961 yılında Guthrie tarafından bakteriyal inhibisyon 

metodu kullanılarak fenilketonürinin (PKU) belirlenmesinde 

kullanılmıştır. Diğer aminoasidopatilerin belirlenmesinde bakteriyal 

inhibisyon metodları ortaya konmuş olsada, sadece 

PKU için olan sıklıkla kullanılmıştır. Konjenital hipotiroidizm 

için yenidoğan tarama 1975 yılında Dussault tarafından 

tanımlanmıştır. 1990 yılından itibaren de tandem mass spektometre 

yenidoğan taramasında kullanılmaya başlanmıştır. Bu 

yeni teknoloji ile hem yenidoğan tarama hem de bazı kalıtsal 

metabolik hastalıkların tanı kriterleri değişmiştir. 

Son 20 yıl içerisinde birçok tarama programı oluşturulmuş 


S 45 



ve çok farklı testler bu programlara dahil edilmiştir. Dünyada 

birçok ülkede yenidoğan taraması gerçekleştirilse de, taranan 

hastalık listesi ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir. 

Ülkemizde yenidoğan taraması Sağlık Bakanlığı tarafından 

yürütülmektedir. Yenidoğan taraması kapsamında fenilketonüri, 

konjenital hipotiroidi ve biyotinidaz enzim eksikliği 

araştırılmaktadır. PKU; otozomal resesif geçişli metabolik 

bir hastalık olup, Türkiye’de en sık görülen (1:4200) metabolik 

hastalıklardan birisidir. Her yıl ülkemizde tahminen 

300 civarında PKU hastası bebek dünyaya gelmektedir. 

Türkiye’de PKU’nun sık görülme nedeni, akraba evlilik 

oranlarının ve taşıyıcı oranlarının yüksek olmasıdır. Erken 

tanı ve uygun diyet mental retardasyonu önleyebilmektedir. 

Konjenital hipotiroidizm, kalıcı hipotiroidinin en sık 

nedenlerinden olup, yenidoğan dönemindeki en sık endokrinolojik 

sorundur. Ülkemizde görülme sıklığı yaklaşık 

1:3300’dür. Yenidoğan döneminde belirti ve bulguların 

vakaların büyük çoğunluğunda belirgin olmadığından 

dolayı erken tanı önemlidir. Tedavisi kolay, ucuz ve etkindir. 

Tedavi edilmeyen vakalarda ciddi mental retardasyon 

ve cücelik görülebilmektedir. Sağlık Bakanlığı yenidoğan 

tarama programına 2008 yılı Ekim ayı itibariyle Biyotinidaz 

taraması da eklenmiştir. Biyotinidaz eksikliğinde duyma ve 

görme problemleri, gelişme geriliği, saçlarda dökülme, deri 

döküntüleri ve nöbet görülebilmektedir. Dünyada görülme 

sıklığı 1:100.000-1:200.000 arasında değişirken, ülkemizde 

bu oran 1:11.000 civarındadır. 

Yukarıda sayılan testlere ilave olarak, glukoz-6-fosfat dehidrogenaz 

(G6PD) enzim aktivitesi, hemoglobin varyant analizi, 

diğer amino asit metabolizma hastalıkları, organik asit 

metabolizma hastalıkları, yağ asit metabolizma hastalıkları, 

konjenital tokzoplasmozis, Kistik Fibrozis, Konjenital Adrenal 

Hiperplazi (CAH) ve galaktozemi için de uygun testler 

gerektiğinde tarama programlarına ilave edilebilmelidir. 

Newborn Screening 

Mustafa SERTESER 

Acıbadem University, School of Medicine, Department of 

Biochemistry, İstanbul 

Acıbadem Labmed Clinical Laboratories, İstanbul 

mustafa.serteser@acibadem.edu.tr 

Newborn screening is the process of testing newborn babies 

for treatable genetic, endocrinologic, metabolic or hematologic 

diseases. Inborn errors of metabolism (IEM) are 

uncommon diseases and resulting in significant morbidity 

and mortality. Early recognition and providing therapeutic 

measures could improve clinical outcome, decrease morbidity 

and mortality. Newborn screening was first applied to the 

detection of phenylketonuria (PKU) by a bacterial inhibition 

assay in 1961 by Guthrie. Although further bacterial inhibition 

assays to detect other aminoacidopathies followed, only 

screening for PKU was widely adopted. In 1975, Dussault 

described screening for congenital hypothyroidism (CH). 

The application of tandem mass spectrometry to newborn 

screening was first described in 1990. This new technology 

has greatly changed both newborn screening and the diagnosis 

of many IEM. Additional tests have been added to many 

screening programs over the last two decades. Newborn 

screening has been carried out by most countries around the 

world, but the list of disease screened vary widely. 

Turkish Ministry of Health executes newborn screening in 

the county.Phenylketonuria (PKU), congenital hypothyroidism 

and biotinidase enzyme activity are the evaluated diseases.PKU 

is an autosomal recessive metabolic disorder and 

the prevalence is about 1:4200 in Turkey. Every year about 

300 babies with PKU are born. The main reasons fort his 

high prevalence is because of higher consanguineous marriage 

rate and higher rate of carriers. Early diagnosis and 

appropriate diet prevent mental retardation. Congenital hypothyroidism 

is one of the main reasons for permanent hypothyroidism 

and the most common endocrinologic problem 

in newborns. The prevalence is about 1:3300 in Turkey. The 

early diagnosis is important since signs and symptoms in 

newborns are not evident in most of the cases. It’s treatment 

is easy, cheap and effective. In untreated cases, serious mental 

retardation and dwarfism are seen. In 2008, Turkish Ministry 

of Health includes biotinidase enzyme activity in newborn 

screening program. In biotinidase deficiency, visual or 

hearing problems, developmental delay, alopecia, skin rashs 

or seizures are seen. Although the prevalence varies between 

1:100.000 to 1:200.000 in the world, it’s around 1:11.000 in 

our country. 

In addition to those tests mentioned above, the activity of 

glucose-6-phosphate dehydrogenase, hemoglobin variant 

analysis, tests for metabolic diseases of other amino acids, 

organic acid metabolism, fatty acid metabolism, congenital 

toxoplasmosis, Cystic Fibrosis, Congenital Adrenal Hyperplesia 

(CAH) and Galactosemia should be added where 

appropriate. 

Fare Genomunda Bulunan Bazı Merkezi Metabolik 

Enzim Genlerinin Ekspresyon Analizi 

Ö. İrfan KÜFREVİOĞLU 

Atatürk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, 

Biyokimya Anabilim Dalı, 

25240 Erzurum 

Hayvan genomları, 15.000 (Drosophila) ve 30.000 (insan, 

fare) arasında gen ihtiva ederler; bu genlerin büyük kısmı 

düzenleyici proseslerde gerekli olan proteinleri kodlarlar. 

Bu genlerin büyük çoğunluğunun sekanslarının bulunması, 

biyolojik regülasyonun temelini teşkil eden kompleks genetik 

ve protein etkileşmelerini araştırma imkanlarına neden 

olmuştur. Birçok bileşen ihtiva eden düzenleyici metabolik 

ağın anlaşılması için, her bir komponentin ekspresyon 

zamanının ayrıntılı bir şekilde bilinmesi önemli bir avantaj 

sağlar. Gen ekspresyon örnekleri, RNA in situ hibridizasyonu 

ile kolaylıkla belirlenebilir. RNA in situ hibridizasyonu 

vasıtasıyla gen ekspresyon analizine dayanarak, binlerce 

genin uygun zaman peryodunda ekspresyon örneklerinin 

belirlenmesi ve gösterilmesi için etkili teknolojilere gerek 

vardır. Değişik dokularda gen ekspresyon örneklerinin tayini 

ve gösterilmesine izin veren tamamen otomatik olarak 

düzenlenmiş böyle bir sistem, Göttingen’deki Max-Planck 

Ensitütüsünde geliştirilmiştir. Ayrıca RNA in situ hibridizasyonu 

vasıtasıyla elde edilen gen ekspresyon verilerinin 

otomotik mikroskopik taranması için bilgisayar programı 

oluşturulmuştur. 

Bu çalışmada, bazı merkezi metabolik yol enzim gen- 


S 46 



lerinin (TCA devri, glikoliz yolu, bazı lipid ve amino asit 

metabolizmaları vb.) cDNA’larının üretimi tarafımızdan 

gerçekleştirilmiştir. Antisens mRNA sentezi ve in situ hibridizasyon 

işlemleri, Prof.Gregor Eichele gözetiminde 

Göttingen Max-Planck Enstitüsünde burslu olarak görev 

yapan bölümümüz elemanı Dr.Murat Çankaya ve Dr.Harun 

Budak tarafından yapılmıştır. Glutamat metabolizması 

genleri için, 12,5, 14,5, 15,5 günlük fare embriyoları ile 

yetişkin beyninde, diğer genler için 14,5 günlük fare embriyosunda 

in situ hibridizasyon yöntemi ile gen ekspresyon 

örnekleri çıkarılarak http://www.genepaint.org/ web 

sitesine konulmuştur (toplam 750 gen). Bu çalışmaların 

diğer teknolojilerle kombinasyonu sonucu, beyin ve diğer 

dokuların gelişimi ve fonksiyonlarının temelini oluşturan 

genetik ve biyokimyasal ağın anlaşılmasına ışık tutulacaktır. 

Gene Expression Analysis of Some Central Metabolic 

Pathways in Mouse Genome 

Ö. İrfan KÜFREVİOĞLU 

Atatürk University, Faculty of Sciences, Department of 

Chemistry, 

Biochemistry Subdivision, 25240 Erzurum 

Genomes of animals contain between 15,000 (e.g.Drosophila) 

and 30,000 (human, mouse) genes, many of which encode 

proteins involved in regulatory processes. The availability of 

sequence data for many of these genes opens up opportunities 

to study complex genetic and protein interactions that 

underlie biological regulations. Many examples demonstrate 

that an understanding of regulatory networks consisting of 

multiple components is significantly advanced by a detailed 

knowledge of the spatiotemporal expression pattern of each 

of the components. Gene expression patterns can readily be 

determined by RNA in situ hybridization. In terms of gene 

expression analysis by RNA in situ hybridization, efficient 

technologies need to be developed that permit determination 

and representation of expression patterns of thousands of 

genes within an acceptable timescale. To achieve this goal 

have been developed by Prof.Gregor Eichele group in Max- 

Planck Institute in Göttingen high-throughput technologies 

in a fully automated fashion that allow the determination 

and visualization of gene expression patterns by RNA in situ 

hybridization on tissue sections at cellular resolution. In addition, 

they have put together hardware and software for automated 

microscopic scanning of gene expression data that 

are produced by RNA in situ hybridization. 

In this study, we carried out cDNA production of some central 

metabolic enzyme genes including TCA cycle, glycolysis, 

some lipid and amino acid metabolism, etc. Antisence 

mRNA synthesis and in situ hybridization performed in 

Göttingen Max-Planck Institute by Dr.Murat Çankaya and 

Dr.Harun Budak. These persons had been worked in our 

Department and Max-Planck Institute with Prof. Eichele as 

scholars during this study period. The expression patterns 

of 750 genes of some metabolic pathways were determined 

by ISH. For glutamat metabolism, 12.5, 14.5, 15.5 days old 

mouse embryo and adult brain were used. Also, 14.5 days 

old mouse embryo were used for other genes. This endeavor 

in combination with other technology is likely to shed 

light on the genetic and biochemical signaling networks that 

underlie brain and other tissues development and function. 

Virus İndüklemesi Gen Susturma Yoluyla Bitki Gen 

İşlev Analizi 

Mahinur S. AKKAYA 

Orta Doğu Teknik Üniversitesi, FEF, Kimya Bölümü, Biyokimya, 

Biyoteknoloji, Biyoenformatik Programları, Ankara, 

06531, Türkiye 

(akkayams@metu.edu.tr) 

Genlerin işlevlerinin anlaşılmasına yönelik yöntemlerden 

biri de genin işlevinin ortadan kaldırılarak etkisinin biyolojik 

açıdan incelenmesi çalışmasıdır. Bu çalışmalar pek 

çok organizmada gen transfer ve mutasyona uğratma gibi 

yöntemler kullanılarak yapılmaktadır. Ancak, son yıllarda 

siRNA’ların gen regulasyonunda oynadıkları önemli rollerin 

bulunması ve mekanizmalarının anlaşılmasından sonra 

geliştirilen RNA susturma (silencing) yöntemleri etkin 

ve verimli bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Bu yolla 

genin susturulması susturulacak mesajın DNA dizininin 

kısa bir kopyasını içeren çift iplikçikli RNA’nın hücre 

içine çeşitli yollarla aktarılması sonucu dolaylı olarak hücre 

içinde oluşturulması ya da doğrudan hücre içine aktarılması 

ile başarılmaktadır. Bitkilerde en etkin susturma yöntemi 

mesajın bir kısmını da içeren rekominan virüslerin 

kullanılmasıdır. Domates ve tütün gibi bitkilerde bu yöntem 

başarılı ile uygulana gelmiş bile olsa tahıllarda aslında 

oldukça yeni sayılır. Bu alanda yaptığımız çalışmanın bir 

kısmının sunulacağı bu konuşmada; arpa ve buğdayda, üç 

parça RNA genomu olan ‘Barley Stripe Mosaic’ (BSMV) 

kullanarak Virüs indüklemesi yoluyla (Virus induced gene 

silencing (VIGS)) susturduğumuz iki arpa ve buğdayda 

direnç mekanizmasını birinin pozitif diğerinin ise negatif 

olarak regüle ettiğine dair sonuçlar tartışılacaktır. 

Virus Induced Gene Silencing in Plants 

Mahinur S. AKKAYA 

Middle East Technical University, Department of Chemistry, 

Biochemistry, Biotechnology, and Bioinformatics 

Programs, Ankara, 06531, Turkey 

(akkayams@metu.edu.tr) 

One of the means of understanding the functions of genes is 

to eliminate or abolish their function and and then to study 

the effect of this on the biology of the organism. These studies 

are being conducted for many organisms by transgenically 

and by applying mutagenesis. But in the recent years, due 

to the discovery of siRNAs, the finding of their importance 

in the gene regulation and the understanding of the mechanisms 

allowed researchers to develop and start using RNA 

silencing methods effectively and efficiently. This silencing 

method is involved transferring double stranded or single 

strand RNA having the DNA sequence of the message to be 

silenced either directly or a way by which the that the active 

siRNA ca form with in the cell. The most efficient silencing 

method in plants is to use recombinant viruses containing 

part of the message. Although, this method has been in application 

for plants such as tomato and tobacco, etc. success- 


S 47 



fully for many years, its application is very new in grains. 

In this talk, part of our research dealing with understanding 

of the two genes which were previously discovered to 

be involved in yellow rust resistance response in wheat will 

be presented. The messages of these genes were silenced 

using Barley Stripe Mosaic Virus (BSMV), having tripartate 

RNA genome via “Virus Induced Gene Silencing (VIGS) in 

barley-powdery mildew interaction. As a result, we have 

shown that one of the genes was positive regulator, whereas 

the other one is negative regulator of the plant disease resistance 

mechanism. 

Molekülsel Algılamada SPR Yaklaşımı 

Erol Ö. ATALAY 

Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim 

Dalı, Denizli 

eatalay@pau.edu.tr 

Günümüzde hızla artan bilgi birikimi ve gelişen molekülsel 

yöntemlerin katkısı ile gerek tanı ve gerekse de tedavi 

yaklaşımlarında molekülsel algılama kavramı önem 

kazanmaktadır. Makromoleküllerin biyolojik işlevselliği, 

diğer moleküller ile olan etkileşim yeteneğine bağlı biçimde 

oluşabilmekte, fizyolojik işlergelerin gelişimi ve düzenlenmesi 

gerçekleşebilmektedir. Bu bakış açısı altında, özellikle 

molekülsel düzeydeki tanı sistemlerinde, molekülsel 

etkileşimlere dayalı biçimde biyosensörler (molekülsel tanı 

sistemleri) geliştirilebilmektedir. Bu noktada, molekülsel 

algılayıcı bileşenin hedef molekül ile olan etkileşiminin 

algılanarak anlaşılabilir bilgiye dönüşümünde enzim, flüoresan 

ve benzeri işaretleyicilerden yararlanılmaktadır. Diğer 

taraftan malzeme ve yazılım teknolojilerindeki gelişim, 

mikro-array sistemleri gibi çoklu ve hızlı tanı sistemlerinin 

geliştirilmesini tetiklemektedir. Geliştirilen bu yöntemlerdeki 

en temel sorunlardan birisi ise, molekülsel düzeyde 

algılanan hedefin dönüştürülmesi olarak gündeme gelmektedir. 

Mikro-array ve benzeri teknolojilerin tekrarlanabilirlik, 

hassaslık, hedef molekül miktarı / sinyal oranı konularındaki 

belirsizlikler, araştırıcıları yeni nesil molekülsel etkileşim ve 

algılama sistemlerinin geliştirilmesine yönlendirmektedir. 

Bu sunum kapsamında, hemoglobinopatiler model sistem 

olarak ele alınmaktadır. Ülkemizde anormal hemoglobinler 

ve talasemiler belirgin öneme sahip kalıtsal kan hastalığı 

grubudur. Bu kalıtsal sağlık sorununun önlenmesinde, 

premarital (evlilik öncesi) tanımlamaya dayalı prenatal 

(doğum öncesi) tanı özel önem kazanmaktadır. Premarital 

tanımlama aşamasında ise, ülkemizde ve Denizli yöresinde 

gözlenen çok sayıdaki hemoglobin varyantının varlığı doğru 

laboratuar sonucunun verilmesinde birçok sorun ortaya koyabilmektedir. 

Örneğin Hb G-Coushatta, Hb D-Los Angeles, 

Hb-Beograd gibi benin hemoglobin varyantları Hb S gibi 

patolojik hemoglobin varyantları ile elektroforetik ve/veya 

kromatografik açıdan karışıklık yaratabilmektedir. Bu tür 

sorunların çözümünde; MLPA, SPR gibi yeni nesil algılama 

yaklaşımlarına gereksinim duyulmaktadır. 

SPR (Surface Plasmon Resonance) yöntemi molekülsel 

etkileşimlerin tanımlanmasında kullanılan güncel bir biyofiziksel 

yaklaşımdır. Optik temele dayalı biçimde, refraktif 

indeks değişikliklerinin izlenmesi bu yaklaşımın 

işaretleyiciden bağımsız (label-free) olması sonucunu 

doğurmaktadır. Hedef ile olan etkileşimler gerçek zamanlı 

biçimde izlenmekte, bağlanan ligand miktarı ile bağlanma 

(association) / ayrılma (dissociation) oranları yüksek 

hassaslıkta belirlenebilmektedir. Yüksek hassaslıkta 

elde edilen sonuçlar ise birkaç dakika gibi çok kısa süre 

içerisinde elde edilebilmektedir. Bu sunum kapsamında, anormal 

hemoglobinlerin laboratuar tanısında SPR yönteminin 

kullanımı aktarılmaktadır. 

SPR Approach in Molecular Recognition 

Erol Ö. ATALAY 

Pamukkale University Medical Faculty Department of 

Biophysics, Denizli 

eatalay@pau.edu.tr 

The concept of molecular recognition is an important issue 

both in molecular diagnosis and therapy while considering 

the developments of up-to-date technologies and scientific 

knowledge. Biological function of the macromolecules depends 

on their interaction capacities with other molecules 

triggering the development and regulation of physiological 

systems. Molecular biosensors in molecular diagnosis 

are being developed depending on molecular interactions. 

Transduction of the interacting molecules should be done 

by different markers like enzyme, fluorescent compounds. 

On the other hand, the up-to-date developments in the fields 

of software and material science technologies affected the 

novel detection systems like micro array approaches. One of 

the major problems in novel detection systems is the transduction 

of the correct signal detection. Since the presence of 

some suspicious results in precision, accuracy, target molecule/signal 

ratio, many researchers try to develop novel molecular 

interaction and recognition systems. 

In this presentation, the molecular detection of hemoglobinopathies 

is accepted as a model system in this field. Abnormal 

hemoglobins and thalassemias are hereditary blood 

disease with special importance in our country. In prevention 

programs, the premarital and preanatal molecular diagnosis 

are important issues as far as laboratory tests are concerned. 

Highly heterogeneous character of our population may create 

problems in molecular diagnosis and screening. As an 

example, benign hemoglobin variants like Hb G-Coushatta, 

Hb D-Los Angeles and Hb Beograd present similar electrophoretic 

and chromatographic behaviors with Hb S leading 

to misdiagnosis. To be able to solve such diagnostic problems 

novel techniques like MLPA and SPR approaches 

should be developed and used in the laboratory. 

SPR (Surface Plasmon Resonance) approach is a novel 

biophysical technique for the identification of the nature of 

interacting molecules. This approach uses the optical and 

refractive index changes for the detection of interacting molecules 

without label and real time. System detects the molecular 

interaction in very short period of analysis precisely. 

In the presentation, the detection of abnormal hemoglobins 

at molecular level by the use of SPR approach is discussed. 


S 48 



Oksitadif Stresin Sinyal İletim ve Apoptoz 

Mekanizmalarında Önemi 

Semra KOÇTÜRK 

Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim 

Dalı, 35340- İnciraltı-İzmir 

semra.kocturk@deu.edu.tr 

Oksidatif stres hücresel indirgeme potansiyelinde artış veya 

hücresel redoks sisteminin indirgeyici kapasitesinde büyük 

miktarda azalma ile karakterizedir. Oksidatif stresin yıkıcı 

yönü serbest radikalleri ve peroksidleri kapsayan reaktif oksijen 

türevlerinin (ROT) oluşumudur. 

Son yıllarda artan bulgular, aerobik metabolizmalarda 

ROT’nin pek çok sinyal iletim yolağını, hücre proliferasyonunu, 

hücre ölümünü (apoptoz veya nekroz), gen ekspresyonunu 

ve mitojen-aktive–protein-kinazlar (MAPK) gibi 

pek çok hücre sinyal iletim kaskadını ikincil haberciler 

gibi davranarak etkileyebildiklerini ortaya koymaktadır. 

Yapılan pek çok çalışmada UV ışımasının sonucu olarak 

oluşan ROT’nin sinyal iletimindeki rolü incelenmiştir. UV 

ışıması MAPK yolağı üzerinden c-Jun N terminal kinaz 

(JNK)’ın aktivasyonuna ve bunun sonucu olarak da AP–1 

transkripsiyon faktörünün alt birimleri olan c-Jun ve c- 

Fos’un aktivasyonuna yol açmaktadır. Bu yolakların aktivasyonu 

sonucunda da deri bağ dokusunu yıkan matriks 

metalloproteinazlar (MMPs) indüklenmektedir. Son yıllarda 

yapılan çalışmalar bazı güçlü serbest radikal temizleyicilerin 

sinyal ileti yolaklarının aktivasyonunda olası koruyucu 

etkileri üzerine yoğunlaşmıştır. Biz de UV ışıması ile oluşan 

oksidatif stresin sinyal iletimde önemini ve bir serbest radikal 

temizleyicisi olarak melatoninin koruyucu etkisini 

ortaya koymak amacıyla bir in vitro çalışma düzenledik. 

Bu çalışmada insan dermal fibroblastları bir saat melatonin 

(10 -6 M) ile muamele edildikten sonra UVA ışımasına 

maruz bırakıldı. Sonuçlarımız, melatoninin UVA ışıması 

ile indüklenen ekstrasellüler matriks metabolizması ve oksidatif 

hasara karşı koruyucu etkisi olduğunu gösterdi. Bu 

veriler melatoninin antioksidan aktivitesinin JNK ve AP–1 

aktivasyonunu baskılayarak gerçekleştirdiğini aynı zamanda 

da foto-yaşlanmada koruyucu olabileceğini göstermektedir. 

Hücrenin diğer kontrollü sinyal ileti kaskadı programlı 

bir hücre ölümü olan apoptozdur. Apoptoz çok hücreli 

organizmaların gelişimi ve homeostazında öncelikli rol 

oynamaktadır. Yüksek ROT konsantrasyonlarının çeşitli 

hücrelerde apoptotik hücre ölümünü indüklemesi, ROT’nin 

hücre ölümü ile ilişkisini ortaya koymaktadır. Araştırmacılar 

endojen ROT düzeyi artmış kanser hücrelerinin antikanser 

ajanlara karşı daha duyarlı olabileceğini öngörmektedirler. 

Gerçekten, çalışmalarımızın biri, p53+/+ HCT116 kolon 

karsinoma ve p53/Rb mutant DU145 prostat karsinoma 

hücrelerinde bir nitrik oksid donörü olan S-Nitrozo-N-asetilpenisilamine 

(SNAP)’in mikromolar düzeyde hücre ölüm 

reseptöründen bağımsız olarak, intrensek yolak üzerinden 

hücre ölümünü tetiklediğini göstermiştir. 

Bu konu ile ilgili diğer araştırma konusu ise kanserde bazı 

antioksidan ajanların teröpatik etkisidir. Bu güne kadar bu 

tip antioksidanlar tamamen tanımlanamamıştır ve özelliklerinin 

pek çoğu hala aydınlatılmayı beklemektedir. Son 

yirmi yıldır pek çok araştırmacı yeşil çayın en aktif ve ana 

polifenolik bileşiği olan (–)-Epigallokatekin-3-O-gallat 

(EGCG) üzerinde çalışmaktadır. EGCG’nin teröpatik etkisini 

aydınlatmak amacıyla HCT-116 kolon kanser hücrelerinde 

EGCG ile indüklenen hücre ölüm tiplerini inceledik. 

Elde ettiğimiz veriler EGCG’nin HCT-116 kolon kanser 

hücrelerinde öncelikli olarak apoptoza neden olduğunu ancak 

nekroza yol açmadığını gösterdi. Ayrıca bulgularımız 

100uMdan düşük dozlardaki EGCG’nin de apoptozu tetikleme 

kapasitesi olduğunu gösterdi. Bu nedenle EGCG’nin 

kemoteröpatik ilaçlarda kullanılabilecek bir katkı maddesi 

olduğunu öngörmekteyiz. Sonuç olarak elde edilen verilerin; 

stres ile indüklenen sinyal iletiminde oksidatif stresin önemini, 

reaktif oksijen/nitrojen türevlerinin antikanser amaçlı 

kullanımını ve EGCG’nin kemoteröpatik ilaçlarda katkı 

maddesi olarak kullanımını aydınlatacak araştırmacılar için 

bir temel oluşturacağını öngörmekteyiz. 

The Importance of Oxidative Stress in Signal 

Transduction and Apoptosis 

Semra KOÇTÜRK 

Dokuz Eylul University Medical Faculty Department of 

Biochemistry, 35340- Inciraltı-Izmir 

semra.kocturk@deu.edu.tr 

Oxidative stress is an increase in the reduction potential or a 

large decrease in the reducing capacity of the cellular redox 

couples. A particularly destructive aspect of oxidative stress 

is the production of reactive oxygen species (ROS), which 

include free radicals and peroxides. 

A recent, growing evidence suggests that in aerobic metabolism 

ROS may influence several signalling pathways, cell 

proliferation, cell death (either apoptosis or necrosis) and the 

expression of genes, and may be involved in the activation 

of cell signalling cascades, such as those involving mitogenactivated 

protein kinases (MAPK) as physiological second 

messenger. Several studies have examined the role of ROS 

species in response to UV irradiation. UV irradiation leads 

to downstream signal transduction through phosphorylation 

of MAPK pathways, such as c-Jun N-terminal kinase (JNK) 

resulting in activation of c-Jun and c-Fos, subunits of AP-1 

transcription factor. As a result of the activation of these 

pathways induce matrix metalloproteinases (MMPs) that degrade 

skin connective tissue. 

Recently studies have focused on protective effects of some 

powerful free radical scavengers in activation of signal transduction. 

To elucidate the importance of oxidative stress in 

signal transduction produced by UV exposure and preventive 

effectiveness of melatonin as a free radical scavenger we 

have designed an in vitro study. In this study human dermal 

fibroblasts were pretreated with melatonin (10 -6 M) for one 

hour and exposed to UVA. We examined whether melatonin, 

ameliorates UVA-induced signal transduction in human 

dermal fibroblasts in vitro. Our results show that melatonin 

has protective effects on extracellular matrix metabolism 

and oxidative damage induced by UVA irradiation. These 

data also indicate that melatonin with antioxidant activities 

may prevent photoaging by inhibiting JNK activation and 

AP-1 activity. 

The other regulated signal transduction cascade in the cell is 

apoptosis, a special form of programmed cell death. Apoptosis 

plays an indispensable role in the development and 


S 49 



homeostasis of multicellular organisms. High ROS concentrations 

induce apoptotic cell death in various cell types, 

suggesting that ROS contribute to cell death. It has been 

speculated that a further oxidative stress such as exposure 

of cancer cells to ROS could lead to apoptosis. Researchers 

predict that cancer cells with increased endogenous ROS 

stress should be more sensitive to anticancer agents. Indeed, 

our one of the study exhibited that doses of the nitric oxide 

(NO) donor S-Nitroso-N-acetylpenicillamine (SNAP) in the 

micromolar range trigger cell death via the intrinsic, death 

receptor independent pathway in p53 proficient HCT116 colon 

carcinoma and p53/Rb double mutant DU145 prostate 

carcinoma cells. 

The other research topic on this issue is therapeutic effects 

of some antioxidant agents in cancer. Until to date they are not 

completely characterized and many features remain to be elucidated. 

For the past two decades, many researchers have been 

investigating on (–)-Epigallocatechin-3-O-gallate (EGCG), the 

most active and major polyphenolic compound of green tea. 

To elucidate the potential therapeutic effects of EGCG, we investigated 

EGCG induced cell death modes in HCT-116 colon 

carcinoma cell line. Our data suggests that EGCG induces primarily 

apoptosis but not necrosis in HCT-116 cell line in a dose 

dependent manner. Especially our findings proved that doses of 

EGCG lower than 100 uM have a capacity to induce apoptosis. 

For this reason we predict that EGCG can be a candidate to additive 

agent in chemotherapeutics. Consequently these results 

may be a basis for the researches to elucidate the importance of 

oxidative stress in stress induced signal transduction, anticancer 

use of reactive oxygen/nitrogen species and therapeutic effects 

of EGCG as a candidate to additive agent in chemotherapeutics. 

GOpred: Birleştirilmiş sınıflandırma ile GO molekül 

işlevi öngörüsü 

Ömer Sinan SARAÇ, Volkan ATALAY, 

Rengül ÇETİN-ATALAY 

Moleküler Biyoloji ve Genetik Bolumu, Bilkent Universitesi, 

Ankara 

Proteinlerin işlevlerininin belirlenmesi işlemsel biyoloji 

açısından oldukça önemli bir konudur. İnsan genomunda 

eğer yaklaşık 25000 gen olduğunu varsayarsak, proteinlerin 

işlevleri ve karşılıklı ilişkilerinin değişik kombinasyon 

sayısı milyonları bulabilmektedir. Patalojik bir durum olan 

kanserde insan genomundaki 25000 genin %5-10 nun onkogenezde 

rol aldığı rapor edilmiştir (Hu et al. Nat. Rev. Cancer 

January 2007). Ancak kanser geni “Census” projesinde 

(Sanger center) ise henüz sadece 385 gen işlevi deneysel 

olarak kanserle ilişkilendirilmiştir. Bu sayının Ocak 2007 

de 354 olduğu düşünülürse, geleneksel kanser geni keşfi 

oldukça yavaştır. Geleneksel olarak bir genin işlevi ailesel 

patalojilerde pozisyonel klonlama, proto-onkogenlerin viral 

veya mutasyon analizi, allel kaybı ya da kazanımı sonucu 

işlev değişikliği ile belirlenir. Öte yandan bir gen birden fazla 

işleve sahip olabilir. Örneğin protein kinazlar, hem enzim 

hem de moleküler anahtar olarak hücre sinyal yollarında 

görev alırlar. Karsinogenez hücrede çok karmaşık bir protein 

ağı makanizması sonucunda geliştiği için klasik deneyler 

bu proteinlerin işlevlerinin belirlenmesinde yetersiz 

kalmaktadır. Bu nedenle, özellikle de deneysel yöntemlerin 

maliyetini ve iş yükü göz önüne alınırsa, bilişimsel yöntemler 

sonucu proteinlerin işlevlerinin öngörülmesi moleküler 

biyologlara deneysel çalışmalarında rehber olacaktır. 

Literatürde proteinlerin işlevlerinin belirlenmesi için 

motif, altyapı, homoloji, 3-boyutlu yapı ve fizikokimyasal 

özelliklere dayalı değişik metodlar ve araçlar mevcuttur. 

Ancak her bir metod dayandığı ve incelediği protein 

özelliğine bağımlı olarak geliştirildiği için çok işlevli 

proteinler açısından gerçeğe çok yakın öngörü verilmesi 

sınırlı kalmaktadır. Bu çalışmamızda üç ayrı öngörü metodunun 

birleştirilip proteinlerin işleveleri belirlenmiştir. 

Öngörü sınıflandırılması 300 farklı GO (gene ontology) 

terimi üstünen, GO yönlü asiklik grafik yapısı kullanılarak 

yapılmıştır. Web üstünden kullanıma açık olan GOpred 

öngörü aracı başarılı ve tek tip sınıflandırıcılara göre daha 

iyi sonuçlar vermektedir. 

GOPred: GO Molecular Function Prediction by 

Combined Classifiers 

Ömer Sinan SARAÇ, Volkan ATALAY, 

Rengül ÇETİN-ATALAY 

Department of Molecular Biology and Genetics, Bilkent 

University, Ankara, Turkey 

Functional annotation of proteins is an important problem 

in computational biology. Starting with the assumption that 

there are approximately 25 000 putative genes in the human 

genome one easily realizes that number of entities (functional 

annotations and interactions) to be considered for analyzing 

a normal cell is way beyond a million. It has been reported 

that 5–10% of these 25,000 putative genes are likely to be 

involved in oncogenesis (Hu et al. Nat. Rev. Cancer January 

2007). Cancer gene Census project (Sanger Centre) presents 

a list of only 385 experimentally validated genes implicated 

in cancer (was 354 genes Jan. 2007). Traditional cancer gene 

discovery is based on either the positional cloning of individual 

familial susceptibility loci, or the discovery of viral and 

mutated forms of cellular proto-oncogenes or the association 

of specific chromosome anomalies with gain- or loss-offunction 

alleles. For a gene product, biological function has 

many faces: a protein can maintain several cellular activities 

and has biochemical properties such as protein kinases. Kinases 

are both enzymes and molecular switch proteins. Since 

carcinogenesis involves a very complex network involving 

different kind of proteins with multi-functions, the number 

of experiments to be done is way beyond human power. It 

is also difficult to define a single function explicitly for a 

gene product in a concise manner under cancer background. 

Therefore considering the laborious and expensive nature of 

traditional experimental approaches, computational methods 

are essential for building a roadmap for the biologists in this 

large search space. 

There is a wide range of methods developed in the literature 

using features such as motifs, domains, homology, structure 

and physicochemical properties. Since information obtained 

using any of these features depends on the function to be assigned 

to the protein, there is no single method that performs 

best in all functional classification problems. In this study, 

we investigated the effect of combining different methods 

to form a more accurate classifier. First, we formulated the 


S 50 



function annotation problem as a classification problem 

defined on 300 different Gene Ontology (GO) terms from 

Molecular Function aspect. We present a method to form 

positive and negative training examples while taking into 

account the Directed Acyclic Graph structure and evidence 

codes of GO. We applied 3 different methods and their combination 

to this classification problem. Results show that 

combining different methods improves prediction accuracy 

in most of the cases. The proposed method, GOPred, is available 

as an online annotation tool. 

Protein-Protein Etkileşim Ağlarının Analizi ve Farklı 

Verilerle Birleştirilmesi 

Tolga CAN 

Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği 

Bölümü, Ankara 

tcan@ceng.metu.edu.tr 

Son yıllarda yüksek-çıktılı biyolojik çalışmaların artması sonucu 

çok sayıda model organizmanın genom-ölçekli protein 

etkileşim ağları elde edilmeye başlanmıştır. Bu biyolojik ağlar 

çeşitli gruplar tarafından farklı yönlerden incelenmekte ve protein 

fonksiyonlarının sistem seviyesinde daha iyi anlaşılmasına 

yönelik birçok sonuç ortaya konmaktadır. Bu konuşmada var 

olan bir genom-ölçekli protein-protein etkileşim ağının ne tür 

biyolojik sorulara cevap vermekte kullanılabileceğini kısaca 

anlatacağım. Özellikle üzerinde duracağım iki problem: 1) 

protein-protein etkileşim ağlarının kümeleme metotları ile 

incelenerek protein kompleksleri ve metabolik/sinyal iletme 

patikalarının ortaya çıkarılması, 2) bir kısmı bilinen kompleks 

ve patikalarda görev alabilecek olası proteinlerin tespit edilmesi 

problemleridir. 

Protein-protein etkileşim ağlarının elde edilmesine paralel olarak 

proteom ve genom ile ilgili elde edilen yeni bilgilerin bu ağlar 

ile birlikte incelenmesi birçok yönden daha etkili ve daha doğru 

sonuçlar elde etmemizi sağlamaktadır. Bu ek verilere örnek 

olarak farklı deneysel durumlardaki gen ifadesi değerlerini ve 

gen ontolojisi bilgilerini (biyolojik süreç, moleküler fonksiyon 

ve hücre kompartmanı) verebiliriz. Bu konuşmamda, bu bilgilerin 

protein-protein etkileşim ağları ile birlikte incelendiğinde 

hücre işleyişini sistem biyolojisi seviyesinde nasıl daha iyi 

şekilde kavradığımızı anlatmaya çalışacağım. 

Analysis of Potein-Protein Interaction Networks and 

Integration of Protein Networks with Other Types of 

Biological Data 

Tolga CAN 

Middle East Technical University, Department of Computer 

Engineering, Ankara, TURKEY 

tcan@ceng.metu.edu.tr 

In recent years, with the help of high-throughput biological 

studies, genome-scale protein-protein interaction networks 

of many model organisms have become available. These 

biological networks have been analyzed by various research 

groups and results have been published that help us understand 

the functions of proteins at the systems level. In this 

talk, I will describe a number of biological problems that can 

be solved by analyzing a given genome-scale protein-protein 

interaction network. Specifically I will talk about the following 

two problems: 1) Identification of protein complexes 

and metabolic/signal transduction pathways by application 

of clustering techniques on the protein-protein interaction 

networks, 2) Identification of putative proteins that can be 

members of partially known complexes and pathways. 

In parallel to the availability of protein-protein interaction 

networks, other types of data available about the proteome 

and genome helps us to understand the cellular functions 

more efficiently and accurately. Examples of such data 

are: the gene expression values of proteins at different experimental 

conditions and the available gene ontology (GO) 

annotations (biological process, molecular function, subcellular 

compartment). I this talk, I will describe how the 

integration of these various types of data with the proteinprotein 

interaction network helps us understand the cellular 

functions in a better way at the systems biology level. 

NMR ile Protein Yapısı Belirlenmesi için Yapı-Tabanlı 

Atamalar 

Mehmet Serkan APAYDIN 

Sabancı Üniversitesi, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, 

Orhanlı Tuzla 34956 İstanbul 

apaydin@sabanciuniv.edu 

Nükleer Manyetik Rezonans (NMR) Spektroskopisi 

solüsyondaki protein yapısının belirlenmesini sağlayan 

önemli deneysel bir tekniktir. NMR ile protein yapısının belirlenmesinde 

önemli bir darboğaz NMR tepelerinin karşılık 

gelen atomlara atanmasıdır. Yapı-tabanlı atamalar (YTA) 

bu problemi hedef proteine homolog olan bir kalıp protein 

sayesinde çözmeyi amaçlar, ve de yapı-aktivite ilişkisi, protein-protein 

ve protein-ligand etkileşimlerinde uygulamaları 

vardır. YTA hedef protein yapısı bilindiğinde bile değerlidir. 

Nükleer Vektör Yerdeğiştirmesi (NVR) pek çok NMR verisini 

birleştiren, bilinen bir yapıya sahip veya homologu olan 

bir protein için yüksek giripçıktılı NMR tınlaşım atamaları 

yapılmasını sağlayan bir YTA sistemidir [3,4]. NVR-EM 

atamaları beklenti maksimizasyonu tekniği ile yapar. NVR- 

EM’nin bir sürümü ise bir proteinin üç boyutlu yapısal 

homologlarının seyrek ve atanmamış protein NMR verisi 

kullanılarak belirlenmesini sağlar [5]. NVR-EM’nin atama 

başarı oranı kalıp protein hedef proteinin yapısına benzer 

olduğu durumda yüksektir. Fakat böyle bir kalıp protein 

her zaman bulunmayabilir. Yapılan bir çalışmada NVR- 

EM’nin daha az benzer kalıp proteinler için başarı oranı 

bir kalıp protein kümesi kullanılarak arttırılmıştır [1]. Bir 

başka çalışmada ise YTA ek kısıtlarla lineer bir atama problemi 

olarak ifade edilmiştir [2]. Bu yaklaşım NVR’nin skor 

fonksiyonunun optimumuna karşılık gelen atamaları döner. 

Bu çalışmada yeni proteinler üzerinde NVR-EM’e göre daha 

iyi sonuçlar elde edilmiştir. 


S 51 



Structure-Based Assignments for NMR Protein 

Structure Determination 

Mehmet Serkan APAYDIN 

Sabancı University, Faculty of Engineering and Natural 

Sciences, Orhanlı Tuzla 34956 İstanbul, Turkey 

apaydin@sabanciuniv.edu 

Nuclear Magnetic Resonance (NMR) spectroscopy is an 

important experimental technique that allows one to study 

protein structure in solution and to identify important sites in 

a protein. An important bottleneck in NMR protein structure 

determination is the assignment of NMR peaks to the corresponding 

nuclei. Structure-based assignment (SBA) aims 

to solve this problem with the help of a template protein 

which is homologous to the target and has applications in the 

study of structure-activity relationship, protein-protein and 

protein-ligand interactions. SBA is valuable even when the 

target structure is known. 

Nuclear Vector Replacement (NVR) is an SBA framework 

that combines multiple sources of NMR data to perform 

high-throughput NMR resonance assignment for a protein of 

known structure, or of an homologous structure [3,4]. NVR- 

EM performs the assignments using the expectation maximization 

(EM) technique. A variant of NVR-EM is an automated 

procedure which is used for detecting 3D structural 

homologies from sparse, unassigned protein NMR data [5]. 

NVR-EM has high accuracy when the template is similar to 

the target protein’s structure. However, such a template may 

not always be available. We recently extended the assignment 

accuracy of NVR-EM for less similar templates by using 

an ensemble of structural templates [1]. We also recently 

formulated SBA as a linear assignment problem with additional 

constraints [2]. Our approach returns the assignments 

corresponding to the optimum of NVR’s scoring function 

and outperforms NVR-EM on novel proteins. 

Protein-Protein Etkileşimlerinin Çözümlenmesi: 

Zar Proteinleri için Ne Yapılabilir? 

Çağdaş D. SON 1 , Gözde KUMAŞ 1 , Gökhan ÜNLÜ 1 , 

Jeff BECKER 2 , Henry LESTER 3 

1 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Biyoloji Bölümü, Ankara 

2 University of Tennessee, Knoxville, Biochemistry, Celluler 

and Molecular Biology, TN,USA 

3 California Institude of Technology, Biyoloji Bölümü, CA, 

USA 

cson@metu.edu.tr 

yetersiz kalmaktadır. Bunun yanısıra birçok zar proteininin 

E.coli’de sentezlenmesi mümkün olmamaktadır, bu da zar 

proteinlerinin cDNA ekspresyon kütüpanelerinde yeteri kadar 

temsil edilmemesine yol açmaktadır. Gerek biyokimyasal 

yöntemler için gerekli olan özel saflaştırmalar, gerekse 

klasik yöntemlerde karşılaşılan güçlükler zar proteinlerinin 

etkileşimlerini çalışmak için yeni yöntemler gerektiğini 

ortaya koymaktadır. Son yıllarda hızla gelişmekte olan 

bölünmüş floresan protein ve floresan rezonans enerji transferi 

(FRET) gibi ışık mikroskopu teknikleri yanısıra kimyasal 

ve fotoaktif bağların kullanıldığı gelişmiş biyokimyasal 

yöntemler zar proteinlerinin diğer zar proteinleri ile ve hücre 

zarına yakın proteinler ile olan etkileşimlerini belirlemek ve 

çalışmak için gereklidir. 

Yeni görüntüleme tekniklerinin ve genetik olarak kodlanmış 

floresan proteinlerin (FP) geliştirilmesi, bu görüntülerin 

analizi ve değerlendirilmesi için yapılan yazılımların 

iyileştirilmesi protein etkileşimlerinin ve yapı-işlev analizlerinin 

canlı hücre içerisinde yapılmasını mümkün kılmıştır. 

Genetik olarak kodlanmış FP lerin kullanıldığı yöntemlerin 

başında: (i) iki işaretli proteinin eşzamanlı lokalizasyonu, (ii) 

İncelenmekte olan proteinlerden birinin donör diğerinin akseptör 

FP ile işaretlenmesiyle gerçekleştirilen FRET ölçümleri, 

ve (iii) bir parçalanmış protein komplimantasyon tekniği 

olan ve bölünmüş bir FP nin parçalarının bağlandığı hedef 

proteinlerin etkileşmesi sonucu yeniden bir araya gelerek 

floresan özelliğini geri kazanmasına dayanan bölünmüş yeşil 

floresan teknikleri gelmektedir. 

Günümüzde birçok organizmanın genomunun çözümlenmesiyle 

hız kazanan genomik ve işlevsel genomik 

yolu ile anlamaya çalıştığımız sistem biyolojisi, protein 

etkileşimlerinin canlı hücreler içerisinde nasıl gerçekliştiğini 

öğrenmek ile mümkündür. Bu konuşmada özetlenen yöntemler 

farklı seviyelerdeki protein etkileşimlerini incelemek 

için geliştirilmiştir bu sebeple analiz edilen etkileşimin doğru 

çalışılması için seçilen teknik sonderece önemlidir. Örneğin 

çalışılacak proteinin tek bir protein ile mi yoksa bir grup 

protein ile mi etkileştiğini bilmek seçilecek yöntemde büyük 

rol oynamaktadır, ayrıca proteinler arasındaki etkileşimin 

süreside kullanılacak yöntemin tespiti için gereklidir. PPI 

ları çalışmak için kullanılan yöntemler birbirlerini yanlızca 

kısmen kapsamaktadırlar bu yüzden tam bir etkileşim haritası 

çıkarmak ancak birkaç yöntemin dikkatli bir şekilde ardarda 

kullanılması ile gerçekleştirilebilir. PPI lardan elde edilecek 

sonuçların, karşılaştırmalı genomik ve işlevsel biyoloji gibi 

diğer veri setleri ile birleştirilmesi, biyolojik sistemlerin ve 

moleküler mekanizmaların nasıl işlediğini anlamamızda ileri 

yönelik bir adım olacaktır. 

Genomu çözümlenmiş birçok organizmanın sentezlediği 

proteinlerin yaklaşık üçte birlik bir kısmı hücre zarına 

bağlı proteinlerden oluşmaktadır. Bu proteinler sayısız protein-protein 

etkileşimlerinde (PPI) önemli rol oynamanın 

yanısıra, hücre dışındaki olayların hücre içine aktarılmasını 

sağlamaktadırlar. Taşıdıkları bu öneme rağmen zar proteinlerinin 

diğer zar proteinleri ve hücre içerisindeki proteinler 

ile etkileşimlerini çalışmak, mevcut yöntemlerin gerektirdiği 

saflaştırmalar yüzünden güçlükle sürdürülmektedir. Protein 

etkileşimlerini çalışmakta sıklıkla kullanılan maya ikili hibrit 

gibi klasik yöntemler, zar proteinlerini çalışmak için 


S 52 



Decoding Protein-Protein Interactions: What can We do 

for Membrane Proteins? 

Çağdaş D. SON 1 , Gözde KUMAŞ 1 , Gökhan ÜNLÜ 1 , 

Jeff BECKER 2 , Henry LESTER 3 

1 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Biyoloji Bölümü, Ankara 

2 University of Tennessee, Knoxville, Biochemistry, Celluler 

and Molecular Biology, TN,USA 

3 California Institude of Technology, Biyoloji Bölümü, CA, 

USA 

cson@metu.edu.tr 

Nearly one-third of all genes in various organisms encode 

membrane-associated proteins that participate in numerous 

protein-protein interactions (PPIs) important to the process 

of life. However, membrane protein interactions pose significant 

challenges due to the need to solubilize membranes 

without disrupting PPIs. Despite the importance of membrane 

proteins, little is known about their interactions with 

each other or with other proteins. Yeast two-hybrid (Y2H) 

assay, which is a hallmark for detecting PPIs, are depleted 

of membrane protein interactions, because in the classical 

Y2H system the activation domain of a transcription factor, 

when fused to a membrane protein, will be retained at the 

membrane, and thus rendered unavailable for reconstitution 

of a functional transcription factor in the nucleus. Moreover, 

membrane proteins are often toxic when expressed in E.coli, 

leading to under-representation of membrane protein open 

reading frames in cDNA expression libraries. Biochemical 

assays require optimization of solubilization in detergents 

and subsequent reconstitution in lipid bilayers. Therefore, 

alternative methods, such as the split EGFP system and advanced 

biochemical and biophysical methods such as crosslinking 

and fluorescence resonance energy transfer (FRET), 

respectively are required to provide maps of interactions between 

membrane proteins as well as the interface between 

membrane and soluble proteins. 

New imaging technologies, coupled with the development 

of genetically encoded fluorescent proteins (FPs) and the 

increasing capability of software for image acquisition and 

analysis, have enabled in vivo studies of protein functions 

and processes. Genetically encoded FPs are at the core of 

variety of approaches to probe PPIs in living cells. The most 

popular methods are (i) co-localization of two labeled proteins, 

(ii) FRET measurements where protein X is fused to 

a donor FP while protein Y is fused to an acceptor FP, and 

(iii) protein-fragment complementation assay consisting of 

split protein that reconstitutes a function upon interaction of 

protein X and protein Y fused to different moieties of the 

split protein. 

A key step in the advance from genomics through functional 

genomics towards systems biology is the definition of protein 

interactions in living cells. The methods outlined in this 

talk to identify PPIs differ in their sensitivity, specificity, and 

ability to detect interactions of different affinity; thus selection 

of a suitable method is crucial for a given investigation. 

It is also important to decide whether the objective is to determine 

the interaction between a protein pair or to analyze 

for the existence of protein in large complexes before choosing 

a method. Another challenge in detecting PPIs is the detection 

of weak or transient interactions, which may require 

special techniques such as cross-linking. These methods are 

expected to share only partial overlap; extensive follow-up 

using different approaches is therefore required to generate 

a comprehensive interaction map. Ultimately integration of 

PPIs data with other datasets from transcriptomics and comparative 

genomics will enable the quantitative modeling of 

biological processes in cells to facilitate our understanding 

of the interplay between molecular machineries and biological 

processes in biological systems. 

Alternatif Maya İkili Hibrid Tarama Stratejileri 

ile Değişik Hücresel Konumlarda Protein-Protein 

Etkileşimlerinin Belirlenmesi 

Ş. Işıl ÇELİK, H. Ibrahim AKSOYLAR, 

Serkan BELKAYA, M. Batu ERMAN 

Sabancı Üniversitesi, Mühendislik ve Doğa Bilimleri 

Fakültesi, Biyolojik Bilimler ve Biyomühendislik Programı, 

Istanbul, TÜRKİYE 

batu@sabanciuniv.edu 

Protein-protein etkileşim ağlarının belirlenmesi, biyolojik 

fonksiyonların anlaşılması için önem taşır. Bu çalışmada 

insan cDNA kütüphaneleri tarafından ifade edilen ve plazma 

membran almaçları ya da hücre çekirdeğinde ifade 

edilen transkripsiyon faktörleri ile etkileşime giren proteinleri 

taradık. Araştırdığımız T hücresi plazma membran 

almacı (TCR), memeli canlıların bağışıklık sistemlerindeki 

T lenfositlerin gelişimi, hayatta kalımı ve fonksiyonu için 

önemli bir almaçtır. TCR, sekiz değişik altbirimden oluşur 

(TCRalpha, beta, zeta, and CD3delta, gamma, epsilon). Bu 

altbirimler hücre yüzeyinde biraraya gelerek sinyal iletişim 

yolaklarını aktive ederler. TCR’ın CD3delta altbirimine 

bağlanan membran proteinlerini keşfedebilmek için “split 

ubiquitin membran yeast two-hybrid” metodunu kullanarak 

maya hücrelerinde taramalar gerçekleştirdik. 

Çalışmalarımızda kullandığımız çekirdek içerisinde ifade 

edilen transkripsiyon faktörü Zfp67 (cKrox) adı verilen ve 

CD4+ T lenfositlerin timus organında gelişimlerini kontrol 

eden bir proteindir. Zfp67 proteinine bağlanan proteinleri 

keşfedebilmek için S. cerevisiae maya çekirdeği içinde 

gerçekleşen klasik maya ikili hibrid metodunu kullandık. 

İki taramadan elde edilen aday proteinlerin etkileşimlerini 

memeli hücre kültürü hatlarında imün çökeltme metodu kullanarak 

teyid ettik. Bu etkileşimlerin fonksiyonel önemini 

belirlemek için shRNA knock-down metodu kullanarak 

memeli hücre kültüründe T lenfosit hücrelerinde deneyler 

yaptık. 


S 53 



Alternative Two Hybrid Screening Strategies Identify 

Protein-Protein Interactions In Different Cellular 

Locations 

Ş. Işıl ÇELİK, H. Ibrahim AKSOYLAR, 

Serkan BELKAYA, M. Batu ERMAN 

Sabancı University, Faculty of Engineering and Natural 

Sciences, Biological Sciences and Bioengineering Program, 

Istanbul, TURKEY 

batu@sabanciuniv.edu 

The identification of protein-protein interactions is critical to 

understand biological function. We screened human cDNA 

libraries to identify proteins that interact with either plasma 

membrane receptors or nuclear transcription factors that are 

important for the development, survival and function of T 

lymphocytes of the mammalian immune system. The plasma 

membrane receptor we are interested in is the T cell receptor 

(TCR) whose signal transduction determines the functionality 

of T lymphocytes. The TCR is composed of eight different 

subunits (TCRalpha, beta, zeta, and CD3delta, gamma, 

epsilon), which come together to initiate signaling events 

in the plasma membrane of T lymphocytes. We focused on 

the CD3delta subunit of the TCR and identified membrane 

proteins that bind to it in a split ubiquitin membrane yeast 

two-hybrid interaction trap screen. 

The transcription factor we used to identify nuclear proteinprotein 

interactions is called Zfp67 (cKrox) and is important 

in the generation of CD4+ T lymphocytes in the thymus organ. 

To identify Zfp67 interacting proteins, we used a classical 

yeast two-hybrid interaction trap screen in which interactions 

occur in the S. cerevisiae nucleus. For both screens, we 

further confirmed the identified interactions in a mammalian 

tissue culture over expression system by performing coimmunoprecipitation 

experiments. We determined the functional 

significance of these identified interacting proteins 

by shRNA mediated knock-down of putative interactors in 

mammalian tissue culture T lymphocyte lines. 

cAMP Reseptör Proteininin Allosterik regülasyonu 

Yusuf TUTAR 

Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, Sivas 

Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya 

Bölümü, Biyokimya Anabilim Dalı, Sivas 

ytutar@cumhuriyet.edu.tr 

Halkasal AMP Reseptör proteini (CRP) E. coli genlerinin 

bir çoğunu regüle eder. Aktivasyonu ikincil mesajcı cAMP 

sağlar. Halkasal AMP bağlanması CRP de yapısal bir 

değişim gerçekleştirir ve bu değişim RNA polimeraz ve 

DNA ile etkileşime yol açar. CRP iki alt üniteden oluşan 

benzer ünitelerin dimeridir. Göreceli büyük N-terminal ünitesi 

allosterik efektör cAMP ye bağlanır ve C-terminal ünitesi 

spesifik DNA dizilerine bağlanır. CRP nin tek cAMP bağlı 

yapısı (aktif hali) bilinmediğinden cAMP tarafından düzenlenen 

allosterik mekanizmayı tespit etmek oldukça güçtür. 

Birçok kanıt CRP konformasyonunun ön oluşumlu olduğunu 

göstermektedir: 

i. CRP monomeri bilgisayar simülasyonları CRP dimerinin 

gösterdiği yapısal değişimleri göstermektedir. 

ii. Aktivasyon bölgesi mutant olan bir monomer ve aynı 

bölgesi normal olan bir monomerin oluşturduğu CRP 

dimeri RNA polimeraz ile etkileşerek transkripsiyonu 

başlatmaktadır. 

iii. Monomer ayrışma sabiti 3x10 10 M -1 dir. Aslında CRP 

konsantrasyonun da bir artış kütle etkisi oluşturur ve CRP 

monomerleri hemen dimer oluşturur. Böylece monomerik 

hal her hangi bir spektroskopik ve/ veya kalorimetrik metotla 

gözlemlenemez. 

iv. cAMP:CRP:RNAP:DNA kompleksi spektroskopik verileri 

ile yapılan nümerik analiz aktivasyon için 10 uM cAMP 

gerekli olduğunu göstermiştir. 

Sonuç olarak cAMP bağlanması monomer-dimer dengesini 

değiştirir ve spesifik DNA bağlanmasını artırır. Diğer 

taraftan protein-DNA kompleksi monomerlerin lokal 

DNA konsantrasyonu artışı ile kademeli olarak ortamdan 

uzaklaştırılması ile ayrışır. 

Allosteric regulation of cAMP Receptor Protein 

Yusuf TUTAR 

Cumhuriyet University, Faculty of Medicine, Biochemistry 

Division, Sivas 

Cumhuriyet University, Faculty of Arts and Sciences, 

Chemistry Department, Biochemistry Division, Sivas 

ytutar@cumhuriyet.edu.tr 

Cyclic AMP Receptor protein (CRP) regulates the expression 

of a large number of genes in E. coli. Activation is mediated 

by cAMP second messenger. Cyclic AMP binding induces 

a structure change in CRP that promotes its interaction 

with RNA polymerase and DNA. CRP is a dimer of identical 

subunits each consisting of two domains. The larger 

N-terminal domain binds the allosteric effector, cAMP and 

the C-terminal domain binds specific DNA sequences. The 

structure of CRP in the presence of one cAMP molecule (active 

form) is unknown; therefore the details of the allosteric 

mechanism mediated by cAMP remain obscure. 

Several lines of evidence supported preexisting state of CRP 

conformation: 

i. Computer simulation of CRP monomer mimicked CRP 

dimer conformational alterations. 

ii. CRP dimer consist of one mutant (of activating region) 

monomer and one normal monomer can initiate transcription 

by interacting with RNA polymerase 

iii. Monomer dissociation constant is 3x10 10 M -1 . Thus, an 

increase in CRP concentration creates mass action and CRP 

monomer forms dimer immediately. Thus monomeric form 

can not be observed with any spectroscopic and/ or calorimetric 

method. 

iv. Numerical analyses of spectroscopic data obtained with 

cAMP:CRP:RNAP:DNA complex showed that less than 10 

uM cAMP required for transcription initiation 

As a result, cAMP binding shifts monomer-dimer equilibrium 

and increases specific DNA binding affinity. On the 

other hand, protein-DNA complex dissociate by stepwise 

removal of the monomers upon an increase at local DNA 

concentration 


S 54 



Monejenik obesite: İnsanlarda Leu34 Phe Pro-CART 

Mutasyonuna Dayalı CART Yokluğu 

Tülin YANIK 

Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Ankara 

Şişmanlık (obezite) günümüzün en önemli sağlık problemlerinin 

başında gelmekte olup bu problem dünya çapında 

büyük bir hızla büyümektedir. Yeme alışkanlıklarının ve 

fiziksel aktivitelerin önemli ölçüde değişmesi gibi çevresel 

faktörlerin şişmanlığa neden olduğu bilinsede genetiksel 

faktörlerde bu hastalığa etki ederek özellikle bireyler 

arasındaki şişmanlığa yatkınlığın ortaya çıkmasında 

etken olmaktadır. Bu genetik faktörlerin anlaşılmasının 

son yıllardaki obezite araştırmalarına damga vurması, 

memelilerdeki enerji dengesinin nasıl kontrol edildiğinin 

moleküler düzeyde açıklanmasına ve böylece bu hastalığın 

mekanistik anlamda anlaşılmasına dair çok yol katedilmesi 

sağlanmıştır. Şişmanlığa neden olan genetik faktörlerin etkisini 

belirlemede tek gen mutasyonlarının tesbit edilmesi 

ve mekanizmalarının öğrenilmesi bir başka değişle monejenik 

obesite sendromlarının karaterize edilmesi şişmanlığın 

biyolojik anlamda açıklanmasını sağlayacak araştırmaların 

başında gelmektedir. 

İnsanlarda yeme alışkanlıkları ve beslenme gibi fizyolojik 

olaylar beyinde hipotalamusun arkeut merkezinde bulunan 

hormonlar tarafından kontrol edilmektedir. Hipotalamusta 

sentezlenen bu peptilerin başında nöropeptit Y, aguti ilişkili 

peptit, alfa-melanokortin hormonu ve son yıllarda etkisi 

belirginleşen kokain ve amfetaminle regüle edilen transkript 

(CART) peptiti gelmektedir. Bu peptitlerde görülen 

mutasyonlar yeme alışkanlıklarının kontrolünde önemli 

değişikliklere yol açarak şişmanlığa neden olmaktadır. 

Çalışmamızda İtalyan bir ailede tesbit edilen CART geni 

kodon 34´te görülen, Lösin aminoasitini Fenilalanine 

dönüştüren mis-sens mutasyonunun (Leu34Phe) hücresel 

mekanizmaları açıklanmıştır. Bu mutasyonu taşıyan 

insanların serumlarında yüksek seviyede kısmen işlenmiş 

proCART ve düşük seviyede biyoaktif CART bulunmuştur. 

Yabanıl tür (WT) proCART´ın AtT20 hücrelerinde ekspres 

edilmesi sonucunda, WT proCART işlenmesi için regüle 

edilen salınım yolaklarına gönderilmiştir. Ancak, Leu34Phe 

proCART AtT20 hücrelerinde ekspres edildiğinde hücre 

içindeki diğer yolaklara gönderilmiş böylece işlenmesinde 

ve salgılanmasında aksaklıklar ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar, 

mutasyondan etkilenen hastalardaki düşük biyoaktif CART 

seviyelerinin nedeninin açıklanmasını sağlar ve ayrıca aynı 

aksaklığın hipotalamusta olduğu düşünülerek bu mutasyonun 

insanlarda şişmanlığa neden olduğu ileri sürülebilinir. 

Monegenic obesity: Lacking of CART due to Leu34Phe 

Pro-CART Mutation in Humans. 

Tülin YANIK 

Department of Biological Sciences, METU, 06531 Ankara, 

Turkey 

Obesity, being one of the most important health problems, 

is a growing problem world-wide. Although it is known that 

changes in the enviromental factors, such as eating behaviour 

and physical activity, lead to obesity, genetic factors 

also affect obesity and increase the susceptibility of people 

to obesity. Exploring the genetic factors leading to obesity 

during the last decades was very important to understand 

how the energy balance in mammalians is controlled at the 

molecular level and thus, to understand the mechanical background 

of this problem. Determining the single gene mutations 

to understand the genetic factors leading to obesity and 

understanding the mechanisms of these mutations, in other 

words, characterizing the monegenic obesity syndromes, is 

the most important research to understand obesity. 

In humans, physiological phenomena such as eating habits 

and feeding behaviour are controlled by hormones in the 

arquate nucleus of the hypothalamus. These hypothalamic 

hormones are neuropeptide Y, agouti-related protein, alphamelanocortin 

hormone, and the peptide cocaine and amphetamine 

reguleted transcript (CART) whose effect is clarified 

during the last years. Mutations occuring in these peptides, 

lead to obesity by causing significant changes in the control 

of eating behaviour. In our study, the cell mechanisms of the 

missense mutation, which converts the aminoacid leucine to 

phenilalanine (Leu34Phe), in codon 34 on the CART gene 

detected in an Italian family, are revealed. People carrying 

this mutation have high levels of poorly processed proCART 

and low levels of bioactive CART in their serum samples. 

As a result of the expression of wild type (WT) proCART in 

AtT20 cells, WT proCART is sent to the regulated secretory 

pathway. However, when Leu34Phe proCART is expressed 

in AtT20 cells, it is sent to other pathways, thus, defects in 

processing and secreting occur. These results explain the 

reason of low bioactive CART in patients carrying this mutation, 

moreover, presuming that the hypothalamus has the 

same defect, thus it can be suggested that this mutation leads 

to obesity. 

Faj Display Teknolojisi 

Serap YALIN 

Mersin Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, Mersin 

syalin01@hotmail.com 

Rekombinant DNA teknolojisinin kullanımı araştırma ve 

klinik uygulama için yeni antikor tabanlı moleküllerin izolasyonu 

ve üretimi için güçlü yeni metodolojinin gelişmesine 

izin vermektedir. Faj display teknolojisi ilk defa 1985 

yılında George Smith tarafından tanıtılmıştır. Doğal insan 

monoklonal antikor parçalarının üretimi için alternatif bir 

metoddur. Faj display geniş peptid ve protein kütüphanelerinin 

filamentöz faj yüzeyinde sunumunu sağlar ve herhan- 


S 55 



gi bir hedefe karşı yüksek ve spesifite ile antikorları içeren 

protein ve peptidlerin seçimine önderlik eder. Teknoloji, 

eksojen peptid dizilerinin faj kılıf proteinlerinin genomuna 

girişini içerir. Şifrelenmiş peptidler faj kılıf proteinlerinden 

bir tanesi ile birleşmiş olarak faj yüzeyinde ifade 

edilir veya gösterilir. Bu şekilde çok fazla varyant içeren 

faj kütüphaneleri kendiliğinden kurulabilmektedir. Son on 

yılda faj kütüphanelerinin uygulamalarında ve tekniklerinde 

çok önemli gelişmeler gözlenmektedir. Ayrıca, farklı 

tarama yöntemleri in vitro, yaşayan hücreler bağlamında, 

hayvanlarda ve insanlarda, çeşitli moleküllerle bağlı peptidlerin 

karakterizasyonu ve izolasyonuna izin verir. Bu 

teknoloji immunoloji, hücre biyolojisi, farmakoloji ve ilaç 

keşifleri gibi önemli buluşların yapıldığı alanlarda önemli 

etkiye sahiptir. Teknolojinin uygulamaları temel ve klinik 

araştırmalar için faydalı olabilecek farklı peptidlerin üretimi 

için aktif olarak keşfedilmektedir. Rekombinant antikorlar, 

yeni teşhis prosedürleri, hedeflenen tedaviler ve 

çeşitli faj display-tabanlı uygulmalardaki artış, benign ve 

malin koşulların tedavisini ve teşhisini hızlandırmaktadır. 

Birçok araştırmalar, bazı peptidlerin insan hastalıklarına 

karşı doğrudan yönlendirilmiş farklı tedavilerin bir parçası 

olabileceğini göstermektedir. 

Phage Display Technology 

Serap YALIN 

Mersin Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Biyokimya 



The use of recombinant DNA technology have permitted 

the development of a powerful new methodology for the 

generation and isolation of novel antibody-based molecules 

for both research and clinical application. Phage display 

technology was first introduced in 1985 by George Smith. 

It is an alternative method for production of naive human 

monoclonal antibody fragments. Phage display allows the 

presentation of large peptide and protein libraries on the 

surface of filamentous phage, which leads to the selection 

of peptides and proteins, including antibodies, with high affinity 

and specificity to almost any target. The technology 

involves the introduction of exogenous peptide sequences 

into a location in the genome of the phage capsid proteins. 

The encoded peptides are expressed or “displayed” on the 

phage surface as a fusion product with one of the phage coat 

proteins. This way, phage display libraries containing up to 

more variants can be constructed simultaneously. The past 

decade has seen considerable progress in the techniques and 

applications of phage libraries. In addition, different screening 

methods have allowed isolation and characterization of 

peptides binding to several molecules in vitro, in the context 

of living cells, in animals and in humans.This technology 

has had a major influence on the work and discoveries done 

in the fields of immunology, cell biology, pharmacology and 

drug discovery. The applications of the technology are being 

actively explored, yielding different peptides that may prove 

useful for basic and clinical research. Recombinant antibodies, 

new diagnostic procedures, targeted therapies and 

several other phage display-based applications have arisen, 

facilitating diagnosis and treatment of benign and malignant 

conditions. Many researches have been shown that some of 

the peptides will probably be part of different therapies directed 

towards human diseases. 

Tek Karbonlu Bileşiklerin Metabolik Hareketleri ve 

Düzenleyici Mekanizmalar 

Mustafa GÜLTEPE 

GATA Haydarpaşa Eğt. Hst. Tıbbi Biyokimya Bölümü, 

İstanbul 

mustafagultepe@yahoo.com 

Tek karbon metabolizması, tek karbon gruplarının aktarımını 

içeren biyokimyasal reaksiyonların aralarındaki ilişkiler 

ağıdır. Bu reaksiyonlar ağını metil metabolizması olarak da 

tanımlamak mümkündür, ancak, tek karbon reaksiyonlarında 

formil, metenil grupları da kullanılmaktadır. İlk defa 1887’de 

Wilhelm His, köpeklere piridin verildiğinde, idrarlarında N- 

metilpiridin atıldığını gözlemiştir. Günümüzde, çok sayıda 

metiltransferaz tanımlanmıştır, ayrıca, hayvan, bitki ve 

mikroorganizmaların genomlarının yaklaşık % 0,6-1.6’sının 

metiltransferazları kodlayabildiği bilinmektedir. Memelilerde, 

metilasyon reaksiyonları en büyük rolü, biyosentez, 

düzenleme ve detoksifikasyonda görev alarak yapmaktadır. 

Metil gruplarının aktarımında büyük rolü S-adenozilmetyonin 

oynamaktadır. AdoMet, bünyesindeki yüksek enerjili 

sulfonyum iyonu yardımı ile, bağlı karbonlarını, nükleofilik 

atak yönünde aktarabilmektedir. AdoMet kaynaklı metil 

gruplarının en yoğun harcandığı reaksiyonlar kreatin ve fosfatidilkolin 

sentezidir. 

Tek karbon metabolizmasındaki reaksiyonlarda zorunlu 

olan koenzimler, folat, B12 vitamini, B6 vitamini, riboflavin 

(B2 vitamini) dir. Ayrıca, çok önemli ara moleküller, 

metyonin ve kolin’dir. Tek karbon metabolizmasının hücredeki 

kompartmanlara dağılımı önemli olup, benzerlikler 

yanında farklılıklara da sahiptir. Sitoplazmadaki metabolizma, 

birbirine bağımlı biyosentetik yollardan oluşur; pürin ve 

timidilat sentezi, homosisteinin metyonine remetilasyonu. 

Sitoplazmada tek-karbon üniti içeren enzimler; sitoplazmik 

serin hidroksimetil transferaz, 10-Formil tetrahidrofolat sentetaz, 

glutamat formiminotransferaz ve glisin formiminotransferaz. 

Folat-birbirine çevirici enzimler ve biyosentetik 

enzimlerin yanı sıra, folat-bağlayıcı protein olan glisin N- 

metiltransferaz, AdoMet-bağımlı metilasyon ile glisini, sarkozine 

çevirirken AdoMet/AdoHcy oranını tamponlama ve 

yönetme görevine sahiptir. 

Mitokondriyal tek-karbon metabolizması hakkında daha az 

bilgimiz bulunmaktadır. Tetrahidrofolat ile aktive olan tek 

karbon metabolizmasında görev alan sitoplazmik enzimler, 

mitokondride de bulunmaktadır, ancak, mitokondride 

folatların biribirine çevrimi oksidatif yöne doğrudur, ve 

format üretilir, sitoplazmaya gönderilir. Bu kompartmanda 

glisin üretimi de birincil fonksiyondur. 

Tek karbon metabolizmasında B12 vitaminin (kobalamin) 

rolü, metilkobalamin formunda ve metil-THF ile birlikte 

metyoninsentaz reaksiyonundadır. Mitokondriyal fonksiyon 

ve toksisitede tek karbon metabolizması önemlidir. 

İnsanlar folat sentez edememektedirler. Besinlerdeki folat, 

esas olarak 5-metiltetrahidrofolat ve daha az olarak 

formiltetrahidrofolatdır. Diyet ile alınan folatlar, enterositlerden 

doygunluğa ulaşabilen bir mekanizma ile emil- 


S 56 



irler. Hücre içerisinde, 5-metil H 4 

F’ın monoglutamil formu, 

B12 vitamini bağımlı bağımlı metyonin sentaz ile, hücre dışı 

formdan hücre içi, biyolojik olarak çok daha kullanışlı form 

olan H 4 

F’a çevrilir. 

Tek karbon metabolizmasının dengelerini, özellikle de folat 

metabolizmasını anlayabildikçe doğumsal veya sonradan 

kazanılan bazı hastalıkların oluşum mekanizmaları aydınlığa 

kavuşmaya başlamıştır. Folat eksikliği veya metilentetrahidrofolat 

redüktaz mutasyonlarında görülen folat kullanım 

yetersizliklerinin gebelik ve doğum sonrası neden olduğu 

kayıplar ve hastalıklara ilaveten, Alzheimer hastalığı, Down 

sendromu, depresyon ve psikoz ile ilişkisine dair kanıtlar 

artmaktadır. Serebral folat eksikliği tanımlanmıştır. Tetrahidrobiopterin 

ile 5-MTHF kimyasal yapıları açısından 

çok benzerdir, bu nedenle otizm oluşumundaki rolü 

sorgulanmaktadır. 

Tek karbon metabolizmasında rol alan kofaktörlerin özellikle 

de folat grubu vitaminlerin sentezlenmiyor olmaları ve 

tümüyle besin yoluyla alınmaları ile çok önemli ve değişik 

reaksiyonlarda görev yapmaları arasındaki biyolojik mantık 

tartışılmaya ve incelenmeye devam etmektedir. 

Metabolic Movements of One-Carbon Compounds and 

Regulatory Mechanisms 

Mustafa GÜLTEPE 

GATA Haydarpaşa Training Hospital, Department of Biochemistry, 

İstanbul 

mustafagultepe@yahoo.com 

One carbon metabolism is a web of relationships between 

biochemical reactions containing one-carbon compound 

transfers. This reactions could be named as methyl 

metabolism,but formyl and methenyl groups were also being 

used in one-carbon reactions. In 1887 Wilhelm His firstly 

observed N-methylpyridine excretion in the urine when prydine 

was given to the dogs. Today, lots of methyltransferases 

were determined, moreover, it is known that, 0.6-1.6 % of 

the genoms of animal, plant and microorganisms could code 

methyltransferases. In mammals, methylation reactions have 

most of their roles in biosynthesis, regulation and detoxification. 

S-adenosylmethionine has the biggest role in the transfers 

of methyl groups. AdoMet transfers its carbons through nucleophilic 

attack by the helps of its high-energy sulfonium 

ions. The reactions which mostly expense methyl groups 

originated from AdoMet are synthesis of creatine and phosphotidylcholine. 

The essential coenzymes of one-carbon metabolism reactions 

are folate, vitamine B12, vitamine B6, and riboflavin 

(vitamine B2). Furthermore methionine and choline are 

important intermediate molecules. The distribution of one 

carbon metabolism in the cellular compartments are also important 

and have similarities and differencies. The metabolism 

inside the cytoplasm consists of connected biosynthetic 

pathways such as purine-pyrimidine synthesis and remethylation 

of homocysteine to methionine. One carbon units tranfering 

enzymes in the cytoplasma are serine hydroxymethyl 

transferase, 10-formyltetrahydrofolate synthetase, glutamate 

formiminotransferase, glycine formiminotransferase and 

glycine N-methyltransferase which is also folate binding 

protein. Glycine N-methyltransferase has a role in the buffering 

and modulation of the ratio of AdoMet/AdoHcy by 

converting glycine to sarcosine using Ado-Met dependent 

methylation. 

There is restricted information about mitochondrial onecarbon 

metabolism. The cytoplasmic enzymes in the onecarbon 

metabolism activated by tetrahydrofolate were also 

exist inside the mitochondria. But interconventions of folates 

in mitochondria are through oxidation and production of formates 

throughout in to the cytoplasm. The primary function 

of this compartment is production of glycine. 

In one-carbon metabolism, vitamine B12 as methylcobalamin 

is the coenzyme with methyl-THF in the reaction of 

methionine synthase. One-carbon metabolism is important 

in the proper function and toxicity of mitochondria. 

Humans can not synthesize folate. The nutritional folates 

exist mainly as 5-methyltetrahydrofolate and lesser as formyltetrahydrofolate. 

Folates from diets were absorbed by 

enterocytes by a saturated manner. After that, monoglutamyl 

form of 5-methyl H 4 

F is converted to the H 4 

F which 

is intracellular and active form by cobalamine dependent 

methionine synthase 

Understanding of the equilibriums of one carbon metabolism 

and folate metabolism shad a light to the how some congenital 

or acquired diseases were happened. Folate deficiency or 

useless folates in the mutations of methylenetetrahydrofolate 

reductase gene were found to be related not only with complications 

during and after pregnancy but also with Down’s 

syndrome, Alzheimer’s disease, depression and psychosis. 

Cerebral folate deficiency was determined. Because of the 

chemical structure similarity between tetrahydrobiopterin 

and 5-MTHF, the role of this molecule in the autism disorder 

is being investigated. 

The biologic logic or reason why folates or cofactors involving 

in the very important biochemical reactions of one-carbon 

metabolism can not be syntesized and make them essential 

in the body are being discussed and investigated 

Tek Karbon Metabolizmasının Kanıta Dayalı Laboratuvar 

Tıbbı Bakış Açısı ile Yöntemsel ve Klinik Biyokimyasal 

Açıdan Sorgulanması 

Ömer ÖZCAN 

GATA Haydarpaşa Eğt. Hst. Tıbbi Biyokimya Servisi, 

İstanbul 

ozcanmd@yahoo.com 

Tek Karbon Metabolizması (TKM) birbirinden farklı 

yerlerde ve önemlere sahip olan pek çok reaksiyondan 

oluşmakta ve bu durum laboratuar değerlendirmesini oldukça 

güçleştirmektedir. Ayrıca TKM’nın diğer metabolik 

yolaklarla ilişkileri ve herhangi bir bozukluk olması 

halinde ortaya çıkan durumlar tam aydınlatılamamıştır. 

Dolayısıyla, TKM’nın insan sağlığı açısından önemi de 

tam olarak anlaşılamamıştır. Ancak son zamanlarda laboratuar 

incelemelerinde oluşan gelişmeler ve yeni bazı 

hastalıkların tanımlanması ile bu metabolizmanın önemliliği 

ve irdelenmesinin gerekliliği artmıştır. Klinik Biyokimya 

laboratuarları, TKM’nı incelemek için sıklıkla periferal 

kanda B12 Vitamini, Folat ve total homosistein düzeylerini 

ölçmektedir. Bu parametrelerle son derece yüzeyel 


S 57 



bir veriye ulaşmak mümkün olup TKM’nın tümü hakkında 

bilgi sahibi olmak olanaksızdır. Burada asıl zorluk TKM’nı 

değerlendirirken kullanılan belirteçlerin klinik veya temel 

metabolik anlamlarını belirlemektedir. 

Yapılan araştırmalar, TKM’nı en çok B12 vitamini ve folatın 

işlevlerini görmesinde oluşan sorunların etkileyebileceği 

göstermiştir. Bu vitaminler besin yoluyla alındıktan sonra 

pek çok enzimin rol oynadığı reaksiyonlar sonucu yeni biyolojik 

aktif formlarına dönüştürülmektedirler. Bu mekanizmalarda 

oluşabilecek bozukluklar TKM’nı etkileyebilecektir. 

Hangi aşamada bir sorun olduğunu anlamak için ise tüm 

reaksiyonla hakim olmayı ve artabilecek veya azalabilecek 

metabolitlerin neler olabileceğini kestirebilmeyi gerektirmektedir. 

Bütün bunların sonucunda da bu laboratuar parametrelerinin 

neler olabileceği ve hangi yöntemlerin kullanılması 

gerektiği ortaya çıkabilecektir. TKM’nın etkilerini ana 

olarak üç başlık altında toplayabilir ve bu sınıflamaya göre 

de testleri anlamlandırabiliriz. 

1. DNA metilasyonu ve pürin sentezi 

2. Nörotransmitter sentezlenmesi 

3. Başta hücre membranında olmak üzere pek çok proteinin 

metillenmesi 

Her fonksiyon için yeni testler ve yaklaşımlar geliştirilmekte, 

hatta folatın aktif formlarından birisi olan ve metilasyon 

yeteneğini belirleyen 5-Metiltetrahidrofolatın oluşumunu 

sağlayan MTHFR enzimini kodlayan bazı gen mutasyonları 

ise neredeyse rutin olarak ölçülmektedir. Yeni bilgiler 

ışığında oluşan yaklaşım, TKM’nı etkileyen faktörlerin periferal 

düzeylerinden ziyade, hücre içi veya doku düzeyini 

yansıtacak parametrelerin kullanılmasının gerekliliğini ortaya 

koymuştur. Ayrıca TKM’nın fonksiyonlarını yansıtan 

DNA metilasyon düzeyi ve dTMP miktarları gibi bazı 

ürünlerin ölçülmesi de önem kazanmıştır. TKM hemen hemen 

her metabolik yolakta fonksiyonları hissedilebilen bir 

biyokimyasal reaksiyonlar bütünü olup, değerlendirmesi 

yapılırken temel biyokimya bakışı ile irdelenmeli ve ölçülmesi 

gereken parametreler belirlenip anlamları Kanıta Dayalı 

Laboratuar Tıbbi yaklaşımı ile değerlendirilmelidir. 

Clinical Biochemical and Methodological Assessment of 

one Carbon Metabolism by the View of Evidence Base 

Laboratory Medicine 

Ömer ÖZCAN 

GATA Haydarpaşa Training Hospital, Department of Biochemistry, 

İstanbul 

ozcanmd@yahoo.com 

One carbon metabolism (OCM) consists of various kinds 

of reactions each has different importance and place. Thus, 

this state makes diffucult its laboratory assessment. Additionaly, 

the relationships of OCM with other metabolic pathways 

and the diseases about the defects of OCM were not 

fully understood. Therefore the exact importance of OCM 

for human health was not resolved yet. Recent progresses 

in the laboratory methods and newly determined disorders 

increased the importance and neccesity of investigating this 

metabolism. In the clinical labortaories, most frequently, folate 

and vitamin B12 are being analysed in the peripheral 

blood for the assessment of OCM. Only limited data could 

be extracted from this parameters and can not give satisfactory 

information for all over the OCM. The primary obstacle 

in this assessment is the defining clinical and basic meanings 

of markers for the assessment of OCM. 

Researchs showed that OCM was mostly effected by functionally 

inproperly working vitamin B12 an folate metabolisms. 

This vitamins were converted to the new biologicly 

active forms by numerous enzymatic reactions after being 

ingested. Possibly disordered mechanisms may effect OCM. 

Understanding the stage of troubles depends on having 

enough information about all reactions and their results. 

Thereafter, it could be decided to which method or parameter 

should be used Basicly, the effects of OCM were classified 

as three groups and tests were used according to this 

classification. 

4. DNA methylation and purine synthesis 

5. Neurotransmitter synthesis 

6. Methylation of lots of proteins mainly in the cell membrane 

New tests and approaches are being developed for each function. 

Moreover, some genetic mutations of MTHFR enzyme 

which produces one of the active forms of folate and determines 

methylation capacity, 5-methyltetrahydrofolate, are 

being routinely measured. The new approache in the limelight 

of new informations for the assessment of OCM, was 

revealed that the functional or tissue level markers reflecting 

OCM should be measured rather than those in the peripheral 

blood. Additionally measurement of DNA methyation and 

levels of dTMPs which are the endpoint products of OCM, 

are getting more important. During the assessment of OCM 

which may effect almost all metabolic reactions, it should be 

evaluated by using fundemantal biochemical informations 

and the laboratory parameters should be defined under the 

view of evidence based laboratory medicine. 

Tek Karbon Metabolizması Bozukluklarının Bilişsel 

Fonksiyonlar ve Toplum Sağlığı ile Ilişkisi; Olgu 

Örnekleri 

Osman Metin İPÇİOĞLU 

GATA Haydarpaşa Eğt. Hst. Tıbbi Biyokimya Servisi, 

İstanbul 

osmetip@yahoo.com 

Son yıllarda tek karbon metabolizmasının, özellikle de folat 

dengesinin nöropsikiatrik hastalıklarla ilişkisinin olduğuna 

dair oldukça güçlü kanıtlar ortaya çıkmaya başlamıştır. Bu 

durum hem toplumda oldukça sık görülen bu kompleks 

hastalıkların tedavisinde hem de oluş mekanizmalarının 

anlaşılmasında yeni yaklaşımları beraberinde getirmiştir. 

Depresyon, demans ve psikoz gibi bilişsel fonksiyonların 

etkilendiği hastalıklarda folat ve B12 vitaminin kan düzeyleri 

normal aralıklarda olmalarına rağmen fonksiyon görmemelerine 

bağlı problemlerin oluştuğu gözlemlenmiştir. 

Yapılan çalışmalarda depresif ve kognitif bozuklukla 

seyreden hastalıklarda özellikle folat metabolizmasının 

bozulmasına bağlı total homosistein yükseklikleri görülmekte 

iken psikotik bozukluklara sahip hastalarda ise özellikle 

B12 vitamininin adenozilkobalamin formunun yetersiz işlev 

görmesine bağlı metilmalonik asit düzeylerinde yükselmeler 

görülmektedir. Dahası sadece B12 vitamini verilerek düzeltilen 

akut psikozlar bildirilmiştir. Bu hastalıklardaki me- 


S 58 



tabolit değişimleri, folat ve B12 vitaminlerinin hücre içindeki 

metabolizmalarıyla ilgili bazı sorunların olabileceğini 

göstermektedir. 

İlginç olarak, laboratuarımızda yaptığımız bir çalışmada, 

antisosyal kişilik bozukluğu olan bireylerin öfkeyi yaşama 

biçimlerinin de folat düzeyleri ile ilişkili olabileceğini 

gördük. Bu durum folat aracılı tek karbon metabolizmasının 

merkezi sinir sistemi açısından beklenmeyecek etkilerinin 

olabileceğini de düşündürmektedir. Son yıllarda tanımlanmış 

olan “Serebral Folat Eksikliği” hastalığı ise beynin folata 

oldukça bağımlı bir organ olduğu ve folatın epilepsi ve nöral 

gelişim gibi konularda önemli bir role sahip olabileceğini 

göstermiştir. 

Beslenme ile alımı zorunlu olması ve metabolizmalarında 

görevli enzimlerin defektlerinin hiç de azımsanmayacak 

kadar sık görülmesi tek karbon metabolizmasının toplum 

sağlığı açısından da çok önemli olduğunu göstermektedir. 

Özellikle çocukluk çağında, doğumdan itibaren oluşabilecek 

eksiklikler veya bozukluklar, nöral gelişimi etkileyebilecek, 

hem bilişsel hem de psikiatrik sorunları beraberinde getirebilecektir. 

ABD’de uzun süredir besinlerin folat yönünden 

zenginleştirilmesi ise bu problemin toplusal boyutunu daha 

da tartışmalı hale getirmektedir. Çünkü, folat eksikliği veya 

metabolizma bozukluğu olmayan bireylere fazladan folat 

verilmesinin yapabileceği etkiler ise halen tartışmalıdır. Folat 

metabolizma bozukluklarında ise verilen folat vitaminin 

hangi formda olması gerektiği ise ayrıca irdelenmelidir. 

Ülkemizde ise henüz tek karbon metabolizmasının toplumumuzun 

sağlığı açısından ne boyutta etkilere sahip olduğu 

bilinmemektedir. Ancak bilimsel veriler ve kanıtlar ışığında 

bakıldığında, toplum sağlığını ne denli etkilediği belirlenmeli 

ve gerekirse eksikliklerin beslenme düzenlemeleri veya 

ilaçlarla giderilmesi yönünde çalışmaların yapılmasına ihtiyaç 

bulunmaktadır. 

The Relationship between Disorders of one Carbon 

Metabolism, Cognitive Functions and Public Health; 

Sample Cases 

Osman Metin İPÇİOĞLU 

GATA Haydarpaşa Training hospital, Department of Biochemistry, 

İstanbul 

osmetip@yahoo.com 

In recent years, reliable evidences for the relationship between 

one carbon metabolism especially folate state and 

neuropsychiatric diseases were obtained. This brought new 

approaches to understand disease mechanisms and treatments 

of those diseases. In the disorders effecting cognitive 

functions such as depression, demans and psychosis, functional 

deficiencies of folate and vitamin B12 were detected 

even when their blood levels were in the reference ranges 

According to recent studies, total homocysteine levels which 

reflects mainly folate metabolism were found as elevated 

especially in patients with depression and cognitive impairments 

whereas elevated methylmalonic acid levels reflecting 

the diminished levels of adenosylcobalamin which is one 

of the active forms of vitamin B12 were found in the psychotic 

patients. Furthermore there are such acut psychosis 

cases cured by just vitamin B12 medications reported. The 

changed metabolite levels in those diseases make us think 

that there might be some problems of intracellular metabolisms 

of vitamin B12 and folate . 

Interestingly, our researh group have shown that folate levels 

of antisocial personality disorders were related to the anger 

scales of patients. This state reveals that there could be unexpected 

effects of folate mediated one carbon metabolism on 

the central nervous system. Recently a new defined disease 

called “ Cerebral Folate Deficiency” showed that the brain 

depended on the folate and this vitamin has a pivotal role in 

the epilepsy and neural development. 

The nutritional dependency and frequently seen genetic mutations 

of enzymes in this metabolism make one carbon metabolism 

important for public health. Congenital disorders 

and deficiencies of childhood period may effect neural development 

leading to cognitive and psychiatric imbalances. 

Folate fortification of foods in USA make this metabolism 

for public health more problematic. Because, the effects of 

additional folate fortification to the individuals who has not 

any deficiency or disorders is not fully understood. Furthermore, 

suitable folate form for each disorders of folate metabolism 

is also not defined yet. 

The effects of one carbon metabolism on our public health 

is not determined yet. But, in the limelight of scientific evidences 

and data, this effect on the public health should be 

determined and if required, new food regulations and therapeutic 

approaches should be set. 

Yaşlılıkta ve İskemik İnmede Tek Karbon 

Metabolizması 

Mehmet ŞENEŞ 

Özellikle endüstrileşmiş toplumlarda yaşlı birey sayısındaki 

artış dikkat çekicidir. Yaşlı bireylerde mental ve fiziksel 

sağlığı sürdürebilmek için optimal besin takviyesinin 

yapılması gerekir. Tek karbon metabolizmasında yer alan 

vitamin B12 ve folik asit bu açıdan özellikle önemlidir. Bu 

vitaminler koenzim olarak etki gösterirler ve homosistein 

(Hcy) metabolizması ile sıkı ilişki içerisindedirler. Eksiklikleri 

nörokognitif fonksiyonların bozulması ve aterosklerotik 

lezyonların patogenezi ile ilişkilidir. 

Yaşlılıkta vitamin B12 ve folik asit eksikliğine sık rastlanır. 

Ancak bu bireylerin çok az bir kısmı bu vitaminlerin 

eksikliğinde görülen makrositik anemi, periferal nöropati ve 

omur iliğin subakut kombine dejenerasyonu gibi bulgulara 

sahiptir. Vitamin B12 ve folik asit immünokimyasal yöntemlerle 

rutin olarak ölçülmektedir. Ancak bu yöntemler sınırlı 

duyarlılık ve özgüllüğe sahiptirler. Bununla birlikte özellikle 

bu vitaminlerin sınırda düşük değerlerinin tespit edilmesinde 

Hcy ölçümü vitamin eksikliğinin gösterilmesinde daha 

faydalı olabilmektedir. Diğer taraftan vitamin B12 eksikliği 

metilmalonik asit (MMA) düzeylerinde de artışa neden 

olmaktadır. Daha spesifik ve preanalitik hatalara daha az 

duyarlı olması nedeniyle MMA ölçümünün Hcy ölçümüne 

üstün olduğu düşünülür. 

İskemik inme major halk sağlığı problemlerinden birisidir. 

Herhangi bir hastalık olmaksızın en önemli faktör yaştır, 

çünkü iskemik vasküler olaylardan ölümlerin %96’sı 55 yaş 

ve üzeri bireylerde görülmektedir. Beyin dokusu vitamin 

B12 ve folik asit eksikliklerine son derece duyarlıdır. Miyelin 

ve nörotransmitterler gibi nöroaktif maddelerin transmetilasyonu 

bu vitaminlerin eksikliğinde bozulur. Vitamin 


S 59 



B12 ve folik asit eksikliğine bağlı hiperhomosisteinemi de 

iskemik inme riskini artırır. Diğer taraftan MMA beyinde 

nörotoksik etkilidir. Yüksek MMA konsantrasyonları trikarboksilik 

asit döngüsüne katılan kompleks II’yi (süksinat 

dehidrogenaz) ve toksik organik asitlerin birikimiyle mitokondriyal 

solunum zincirini inhibe eder. 

>55 yaş grubunda vitamin B12 ve folik asit eksikliği 

sıklıkla görüldüğünden bu yaş grubundaki bireylere vasküler 

hastalık riskini azaltmak için vitamin B12 ve folik asit 

takviyesi önerilmektedir. Risk belirlemede serum Hcy yerine 

idrar MMA ölçümü kullanılabilir. Ayrıca akut iskemik 

inmeli hastalarda akut dönemde kobalamin eksikliği ve vitamin 

B12 ve folat takviyesinin etkileri idrar MMA ölçümü 

ile takip edilebilir. 

One Carbon Metabolism in Elderly and Ischemic Stroke 

Mehmet ŞENEŞ 

Increase in the number of elderly individuals, especially in 

industrialized society is remarkable. An optimal nutrient supply 

that promotes continuing mental and phiysical wellbeing 

is required in elderly, therefore, vitamin B12 and folic acid 

which participate in one carbon metabolism are especially 

impotant. These vitamins act as a coenzymes and they have 

a close relationship with homocysteine (Hcy) metabolism. 

Deficiency of both vitamins is related to the patogenesis 

of different disease, such as impairment of neurocognitive 

function and atherosclerotic lesions. 

In elderly, vitamin B12 and folate deficiency are common. 

However only a minority of such persons display clinically 

obvious symptoms such as peripheral neuropathy, macrocytic 

anemia and subacute combined degeneration of spinal 

cord. Vitamine B12 and folate are routinly determined by 

automated immunoassays but these assays have insufficient 

sensitivity and specifity. Hcy measurement, especially in 

those with borderline vitamin values, can help to identify 

those with vitamin deficiency. On the other hand, deficiency 

of vitamin B12 causes increases in concentrations of methylmalonic 

acid (MMA). Even MMA is often considered superior 

to Hcy in relation to deficiency of these vitamins as it 

is more specific and less susceptible to preanalytical errors 

than homocysteine. 

Ischemic stroke is one of the major public health problems. 

Among people without existing disease, the most discriminatory 

screening factor is age, since %96 of deaths from 

ischemic vascular events occur in people aged 55 and over. 

Brain tissue is particularly susceptible to vitamin B12 and folate 

deficiency. Transmethylation of neuroactive substances 

such as myelin and neurotransmitters is impaired in vitamin 

B12 and folate deficiency. Hyperhomocysteinemia associated 

with vitamin B12 and folate deficiency increases the 

risk of ischemic stroke. On the other hand MMA has neurotoxic 

effect in brain. Increased MMA concentrations inhibit 

complex II (succinate dehydrogenase), which is imparted in 

the tricarboxylic acid cycle and the mitochondrial respiratory 

chain by accumulating toxic organic acids. 

Since majority of ischemic vascular events occur in people 

aged >55 years and increased frequency of vitamin B12 and 

folate deficiency in this age segment, supplementation of 

these vitamins are suggested in reduction of risk of vascular 

disease. Urinary MMA measurement along with serum 

Hcy can be used as a screening test for risk assesment. Additionally, 

in patients with acute ischemic stroke, cobalamine 

deficiency and effects of vitamin B12 and folate supplementation 

can be monitored in acute period and afterwards by 

measuring urinary MMA. 

Potasyum Kanalları ve Kanser 

Nedret KILIÇ 

Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim 

Dalı, Ankara 

nedretk@gazi.edu.tr 

Hücreye iyon giriş çıkışını kontrol eden iyon kanalları hücre 

zarlarında bulunur ve protein yapısındadır. Hastalık durumunda 

iyon kanallarının aktivitelerinde değişiklik olabilir. 

İyon kanallarında mutasyonların oluşması da bu kanalların 

işlevini etkileyebilir. Ayrıca iyon kanalları kanserin de 

içinde olduğu çok sayıda hastalıkla ilişkilidir. 

Potasyum kanalları en çok çeşitlilik gösteren, yaygın iyon 

kanallarıdır ve yetmiş beşten fazla farklı gene sahiptir. Zara 

yerleşmiş protein yapısındaki bu kanallar hücre zarı boyunca 

seçici olarak potasyum iyonlarını bir taraftan diğer tarafa 

iletir. 

Potasyum kanalları; voltaj bağımlı potasyum kanalları [Kv 

(Kv1-Kv12)], kalsiyum bağımlı potasyum kanalları [KCa 

(KCa 1-5)], iki gözenekli potasyum kanalları [K2p (K2p1- 

7,9,10,12,13,15-18)], içeriye doğrultucu potasyum kanalları 

[Kir (Kir 1-7)] ve ATP’ ye duyarlı potasyum kanalları [K ATP 

] 

olmak üzere gruplandırılabilir. Voltaj bağımlı potasyum 

kanalları altı transmembran bölgesi ile tek gözenek, içeriye 

doğrultucu potasyum kanalları iki transmembran bölgesi ile 

tek gözenek içerir. İki gözenekli potasyum kanalları dört 

transmembran bölgesi ile iki gözenek bölgesi içerir. Kalsiyum 

bağımlı potasyum kanallarının aktivasyonu hücre içi 

kalsiyum miktarı ile ilişkilidir. Bazı çalışmalar voltaj bağımlı 

iyon kanallarının prostat, kolon ve glioma gibi çeşitli kanser 

tiplerinin ilerlemesinde ve hücre çoğalmasının başlamasında 

rol oynadığını belirtmiştir. Kanserde voltaj bağımlı iyon 

kanallarının kinetiğinin artışı veya ifadelenmesinin artışı 

malin potansiyelin artışı ile ilişkilendirilmiştir. 

Son yıllarda özgül kanser hücrelerinde birçok potasyum 

kanalı bulunmuştur. Farklı tümör ve kanser tiplerinde, potasyum 

kanallarının tüm üyelerinin ifadelenmesinin değiştiği 

bulunmuştur. Araştırmalar potasyum kanallarının hem hücre 

büyümesinde hem de hücre ölümünün düzenlenmesinde çok 

önemli bir role sahip olduğunu belirtmiştir. Çeşitli çalışmalar 

bazı potasyum kanallarının meme kanserinin ilerlemesinde 

onkojenik potansiyelinin olduğunu ortaya koymuştur. Son 

zamanlarda, iki gözenekli potasyum kanallarının hem apoptozda, 

hem de tümörijenezde kritik role sahip olduğu ortaya 

atılmıştır. Kv1 ailesinden Kv1.3 ün meme, prostat ve kolon 

kanserinde aşırı ifadelendiği bulunmuştur. Tümörlerde 

birkaç içeriye doğrultucu potasyum kanalı belirlenmiştir. 

Ayrıca meme ve akciğer kanserlerinde Kir proteinlerinin 

arttığı da saptanmıştır. 

Potasyum kanalları tümör hücrelerinin çoğalmasında önemli 

rol oynar; fakat temel mekanizması henüz aydınlatılamamıştır. 

Potasyum kanal blokerleri hücre çoğalmasını inhibe eder. 

Farklı toksinler ve bileşikler hücre döngüsünü çeşitli fazlarda 

durdurur. K kanallarının tanımlanması ve tümör hücrel- 


S 60 



erindeki işlevlerinin aydınlatılması kanser tedavisinde artan 

bir ilgi odağı haline gelmektedir. 

Potassium Channels and Cancer 

Nedret KILIÇ 

Gazi University, Faculty of Medicine, Department of 

Medical Biochemistry, Ankara 

nedretk@gazi.edu.tr 

Potassium channels involve in many functions including solute 

transport, enzyme activity, secretion, exitation-conctraction, 

and intercellular communication. It was found that they 

had important oncogenic potential in some malignant tumors 

such as breast cancer progression. 

Potassium channels are transmembrane proteins allowing 

the movement of electrochemical gradient of the K + ions 

across the cell membrane and have over 75 different genes. 

They are mainly classified into three groups according to 

the primary amino acid sequence of pore-forming subunits; 

namely, voltage-gated potassium channels with six transmembrane 

regions with a single pore; inward rectifier potassium 

channels with two transmembrane regions with a single 

pore; and two-pore potassium channels with four transmembrane 

domains having two pore regions. Recently, the potassium 

channels found in specific cancer cells were divided 

into several sub-families including voltage-gated potassium 

channels [Kv (Kv1-Kv12)], inward rectifier potassium channels 

[Kir (Kir 1-7)], calcium activated potassium channels 

[KCa (KCa 1-5)], ether-a-go-go potassium channels [EAG], 

and ATP sensitive potassium channels [K ATP 

]. Recent studies 

also suggested that two-pore domain potassium [TWIK] 

channels may play an important role in both cell apoptosis 

and tumorigenesis. Although the potassium channels have 

been found to have a critical role in tumor cell proliferation, 

the related mechanism is not clear. Potassium channel 

blockers, e.g. many drugs, toxins and several compounds, 

inhibit cell proliferation. Previous studies on different types 

of tumors and cancer cells showed the altered expression of 

potassium channels from all groups, i.e. Kv1.3 is found to be 

over expressed in breast, colon and prostate cancer, whereas 

Kv 1.1 and Kv 1.5 showed impaired expression in breast 

and glioma malignant cell lines. An increase in inward rectifier 

potassium channels [Kir] were also detected in breast 

and lung cancers. On the other hand, an impaired Kir 2.1 

expression and increased Kir 4.1 expression in glioma were 

reported. 

It is expected that the identification of potassium channels 

and detecting their roles in tumorigenesis may lead to successful 

cancer treatment procedures. 

Referans Aralıkların Hesaplanması ve Gerçekleştirilen 

Çok Merkezli Çalışmalar 

Yeşim ÖZARDA 

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı 

yesim@uludag.edu.tr 

Referans değer ve aralıklar laboratuvar test sonuçlarının 

yorumlanmasında temel alınırlar ve klinisyen hekimlere 

hastanın değerlendirilmesinde yardımcı olurlar. 

Yeni gelişmeler, özellikle Uluslararası Standardizasyon 

Organizasyonu standart 15189’un, ‘biyolojik referans 

aralıklarının periyodik olarak gözden geçirilmesi’ni ve 

Avrupa Birliği’nin in vitro tanısal tıbbi cihaz üreticilerinden 

referans aralıklarıyla ilgili detaylı bilgi istemeleri bu 

konuya olan ilgiyi arttırmıştır. Uluslararası Klinik Kimya 

ve Laboratuvar Tıbbı Federasyonu (IFCC), her bir klinik 

kimya laboratuarlarının referans aralıklarını hesaplaması 

için olan önerilerini ortaya koymuştur. Bir dizi makalede 

referans değerler ile ilgili tanımlar ve temel kavramlar tarif 

edilmekte ve referans bireylerin seçimi, örneklerin toplanma 

koşulları, referans değerlerin oluşturulmasında analitik 

varyasyonun kontrolü, referans değerlerin belirlenmesi ve 

sunumu için istatistiksel metotlar önerilmektedir. Yakın zamanda 

Klinik Laboratuarlar ve Standartlar Enstitüsü (CLIS) 

güvenilirlik ve yararlılık konusunda minimum gereksinimleri 

uygulayan referans aralıklarını belirlemek için ‘Klinik 

laboratuarda referans aralıkların tanımlanması, belirlenmesi 

ve onaylanması’(C-28-A3) adlı revize edilmiş bir yönerge 

sunmuştur. Güncelleştirilmiş yönerge özellikle referans 

aralıklarının aktarım, onaylama ve doğrulama konularında 

önemli gelişmeler içermektedir. Yönerge şöyle özetlenebilir; 

bazı analitler için referans aralıkları ulusal (veya 

uluslar arası) fikirbirliğiyle karar limitleri ile değiştirildi. 

Referans aralıkların non-parametrik anlamda her bir grup 

için (örneğin cinsiyet, yaş aralığı) yeterli sayıda doğru 

seçilmiş referans bireyden alınan minimum 120 örnek ile 

oluşturulduğu önermesi yeniden doğrulandı. Başka laboratuvarlarda 

belirlenen referans aralıklarının 20 tane referans 

bireyden alınan örneklerde her bir laboratuar tarafından 

doğrulayabileceği önerildi. 120 örnekten daha az sayı ile 

güvenilir referans aralıkları oluşturmayı mümkün kılacak 

güçlü istatistiksel yöntemler önerildi. Çok sayıda referans 

örnekleri toplamak için çok merkezli çalışmalar yapılmasına 

dair öneriler getirildi. 

Referans değerler klinik laboratuarlar için halen sorun 

oluşturmaktadır. Bu sorunlar muhtemelen çok merkezli 

çalışmalarda elde edilen genel referans aralıklarının 

kullanımı ile çözülebilir. İskandinav ülkeleri bünyesinde 

gerçekleştirilen ‘The Nordic Reference Interval Project’ 

(NORIP) 2000 projesi bu çalışmalara çarpıcı bir örnek olarak 

verilebilir. IFCC Referans Aralıkları ve Karar Limitleri 

Komitesi (CRIDL) genel referans aralıklarını oluşturmak 

üzere çok merkezli çalışmalar gerçekleştirmektedir. AST, 

ALT, GGT, ALP enzimleri için genel referans aralıklarını 

belirlemeyi amaçlayan ve Türkiye, Italya ve Fransa’dan 

katılımla gerçekleştirilen Çok Merkezli Enzim Referans 

Aralık Çalışmaları gerçekleştirilmiştir. 


S 61 



Determination of Reference Intervals and Performed 

Multicentric Studies 

Yesim OZARDA 

University of Uludag, Department of Biochemistry, Bursa 

yesim@uludag.edu.tr 

Reference values and intervals serve as the basis in interpreting 

results of laboratory tests and help the physician differentiate 

between healthy and diseased populations. Recent 

new facts have drawn increased interest to the topic of reference 

intervals, in particular, the International Organization 

for Standardization standard 15189, requesting that ‘biological 

reference intervals shall be periodically reviewed, and 

the directive of the European Union on in vitro diagnostic 

medical devices asking manufacturers to provide detailed information 

on reference intervals. The International Federation 

of Clinical Chemistry and Laboratory Medicine (IFCC) 

outlined recommendations for the establishment of reference 

intervals in the individual clinical chemistry laboratory. In a 

series of articles the definition of reference values and basic 

concepts are described procedures recommended for the 

selection of reference individuals, specimen collection and 

handling, control of analytical variation in the production 

and application of reference values, statistical procedures 

for the estimation and presentation of reference values. The 

Clinical and Laboratory Standards Institute (CLSI) recently 

published a document entitled “Defining, Establishing, and 

Verifying Reference Intervals in the Clinical Laboratory” 

(C28-A3), which offers a protocol for determining reference 

intervals that meet the minimum requirements for reliability 

and usefulness. The updated guideline adds valuable 

improvements (transference, validation and verifying reference 

intervals). It can be summarized as follows: for some 

analytes, reference intervals have been replaced by decision 

limits, established by national (or international) consensus. 

It reaffirms the recommendation that reference intervals are 

established by collecting samples from a sufficient number 

of qualified reference individuals to yield a minimum 

of 120 samples for analysis, by non-parametric means, for 

each partition (eg, sex, age range). It is suggested that every 

individual laboratory could verify reference intervals 

established elsewhere from as few as 20 reference individuals. 

Robust statistical methods are recommended to enable 

generation of reliable reference intervals with fewer than 

120 samples. Recommendations regarding multicenter studies 

facilitating the collection of large numbers of reference 

samples have been introduced. Reference values still cause 

problems for clinical laboratories. These problems could be 

possibly solved using common reference intervals defined 

internationally through multicenter trials. ‘The Nordic Reference 

Interval Project’ (NORIP) 2000 is a striking example 

from Scandinavia. IFCC Committee on Reference Intervals 

and Decision Limits (C-RIDL) is presently performing Multicentric 

Reference Intervals Studies. IFCC Multicentric 

Enzyme Reference Intervals Studies have been performed 

in Italy, Turkey and France for determination of reference 

intervals for AST, ALT, GGT, ALP. 

Tam Otomatik İdrar Analizi 

Kadir Okhan AKIN 

Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye 

İdrarın kimyasal ve mikroskobik analizi, böbrek ve idrar 

yolu hastalıklarının teşhisinde ve izlenmesinde kullanılan 

rutin laboratuvar yöntemleridir. Manuel mikroskobik idrar 

analizi altın standart olmasına rağmen yüksek volüm gerektiren 

ve fazla zaman alan bir yöntemdir. Ayrıca sediment 

hazırlama, sayım tekniği ve laborantın yeterliliği gibi unsurlardan 

etkilenmesiı ve düşük tekrarlanabilirliğinin olması 

dezavantajlarıdır. 

İdrarın kimyasal analizi uzun süredir otomatize sistemlerle 

yapılmaktadır. Kimyasal testler triklorasetik asit, Tanret, 

Rosin, Erclich, Fehling, Benedict gibi metodlarla yüzyılı 

aşkın süredir yapılmakta ise de striplerin gelişimiyle birlikte 

laboratuarların raflarından çekilmiştir. Ancak yapılan 

çalışmalar, strip ile kimyasal analizlerin çok fazla interferansı 

bulunduğunu ve hassasiyetlerinin düşük olduğunu net olarak 

ortaya koymuştur. Bu nedenlerden dolayı striple kimyasal 

analizlerin tek başlarına yeterli olmadıkları, mikroskopik 

değerlendirme ve diğer klasik kimyasal testler ile sonuçların 

doğrulanmasının önemli olduğu ortaya çıkmıştır. 

Ortaya çıkan gereksinimler doğrultusunda, ilk tam otomatik 

idrar sediment analizörü çalışmalarının 1980’lı yıllarda 

olduğunu ve “Otomatize akıllı mikroskopi”nin (automated 

intelligence microscopy, AIM) idrar analizlerinde 

kullanıldığını görüyoruz. AIM ve buna eklenen, dansite 

ölçümü ve otomatik strip analizi “The Yellow IRIS” olarak 

karşımıza çıkmaktadır. Bu ilk sistemlerin görüntü temelli 

analiz sistemini kullandığı izlenmektedir. 1990’ları başında 

da Sysmex Firması tarafından akım sitometrisi yöntemiyle 

çalışan UF-100 idrar analizörü üretilmeye başlanmıştır. 

Son yıllarda firmaların büyük çekişme içinde olduğu konulardan 

biri de idrarın mikroskopik ve strip analizörlerini 

birleştiren tam otomatize idrar analizörleridir. Hastanelerde 

biyokimya laboratuvarlarının iş yükünün yüksek olması, 

daha standardize sonuçların elde edilmek istenmesi ve bizlerin 

kolayı seçmesi nedeniyle otomasyon laboratuarlarda 

yerlerini almıştır. 

Ülkemizde idrara otomasyon sistemi olarak akım sitometrisi 

özelliğine sahip UF-100 ve 1000, mikroskopik görüntleme 

yapan çok uzun süredir kullanılan IQ 200 ve bu alanda yeni 

yeni kendisine yer bulan Labumad-Urised analizörlerinin 

hakim olduğunu görüyoruz. Herbir sistemin kendisine özgün 

başarılı ve başarısız taraflarının olduğu bilinmektedir. 

Ayrıca gerek bu sistemlerin birbirleriyle ve özellikle temel 

manuel idrar mikroskopisiyle karşılaştırılmasında özellikle 

sınır vakalarda ciddi uyumsuzluklar saptandığı bildirilmiştir. 

Özellikle sınırda vakalarda (RBC,WBC için 5-10 adet/ 

hpf), idrar mikroskopik analiz sonuçlarının strip ile beraber 

değerlendirilmesi ve/veya manuel mikroskopik analizle 

teyit edilmesi klinik olarak hataları azaltacaktır. Kullanılan 

sistemler tam otomatik olarak sayım yapsa da, ekrana getirilen 

alan veya partikül görüntülerinin kullanıcı tarafından 

değerlendirilmesi klinik olarak hataları azaltacaktır. Sonuçta 

tam otonatik idrar analizörleri mutlaka bir değerlendirmeye 

ihtiyaç duymaktadır. 

En önemlisi ise, otomasyon tekniklerinin kullanımının 

artması ile mikroskopik idrar analizi önemini azalmasına 


S 62 



(özellikle Eğitim Hastanelerinde) ve eğitim müfredatındaki 

yeterince önem verilmemesine neden olmuştur. Bu konuya 

daha fazla önem verilmesi hatta idrar mikroskopisi eğitim 

kurslarının açılmasının gerekli olduğu kanısındayız. 

Full Automated Urine Analysis 

Kadir Okhan AKIN 

Keçiören Research and Training Hospital, Ankara, Turkey 

A chemical and microscopic analysis of urine samples is routine 

laboratory methods used in the diagnosis and follow-up 

of kidney and urinary tract pathologic conditions. Although 

manual microscopic urine analysis is the golden standard, it 

a technique requiring high volume and a lot of time. Besides, 

the fact that factors such as sediment preparation, count technique 

and competency of the laboratory assistant conducting 

the count have an effect and relatively low level of repeatability 

are certain disadvantages. 

Chemical analysis of urine has been conducted through automated 

systems for a long time. Although chemical tests are 

applied through methods such as trichloroacetic acid, Tanret, 

Rosin, Erclich, Fehling, Benedict for over a century, with 

the development of stripans they were withdrawn from the 

laboratories. 

However, research clearly shows that chemical analysis with 

stripans has a high level of interference and low sensitivity. 

Due to these reasons, a stripan chemical analysis is not adequate 

on its own and microscopic evaluation and verification 

of results with other tests are of importance. 

Concerning emerging requirements, it can be seen that first 

efforts for full automatic urine sediment analysor started in 

1980s and automated intelligence microscopy, AIM was 

used in urine analyses. AIM, added density measurement 

and automatic stripan analysis is “The Yellow IRIS”. These 

first systems made use of image-based analysis systems. In 

the beginning of 1990s, the production of UF-100 automatic 

urine analysor systems working with flow cytometry method 

was started. Even though these methods increased the rate 

and repeatability, they required that the operator examined 

and distinguish the cells and cylinders. 

In recent years, one of the subjects that firms have been in 

conflict is the microscopic analyses of urine and full automated 

urine analysors which combines microscopy and stripan 

analysors. Automation is now available in laboratories 

as workload of hospitals is high, more standardized results 

are desired and we go for the easiest option. 

When we mention urine automation systems in our country, 

one cannot speak of UF-100 and 100 that have flow cytometry 

feature. However, it can be seen that IQ—200 which 

conducts microscopic imaging and Labumad-Urised analysors 

which have been available in this field recently, are 

commonly used. 

It is known that each and every system has its own successful 

and unsuccessful features. However, when these systems 

are compared with each other and especially manual urine 

microscopy, severe inconsistencies have been reported in 

borderline cases. 

Especially in borderline cases (for RBC,WB, 5-10 unit/hpf), 

evaluation of urine microscopic analysis results with stripan 

and/or confirmation with manual microscopic analyses 

will reduce clinical errors. Although systems used conduct 

full automatic count, user’s evaluation of fields or particle 

images on screen will reduce errors in clinical terms. Consequently, 

full automatic urine analysors certainly require 

evaluation. 

The most important thing is that the increase in automation 

techniques caused microscopic urine analyses to lose some 

importance (especially in Education Hospitals) and education 

curriculum does not attach required importance to this 

issue. We are of the opinion that this issue calls for more 

attention and importance and urine microscopy training 

courses should be held. 

Renal Transplantasyon İzleminde Laboratuvarın Rolü 

S. Halide AKBAŞ 

Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, Antalya 

halideakbas@akdeniz.edu.tr 

Renal transplantasyon; son dönem böbrek yetmezliği olan 

hastalarda, immünsupresif tedavi, infeksiyon kontrolü ve 

cerrahi tekniklerde sağlanan güncel gelişmelere paralel 

olarak, en çok tercih edilen tedavi yöntemidir. Transplantasyon 

ünitesindeki multidisipliner ekiplerin tüm süreçlerde 

birbiri ile iletişim halinde olması gerekmektedir. Klinik laboratuvar, 

bu açıdan transplantasyona büyük ölçüde destek 

vermektedir ve birçok laboratuvar parametresi bu alanda 

sıklıkla kullanılmaktadır. Transplantasyona özgü testler; 

HLA-doku tipi analizi, cross-match ve panel reaktif antikor 

tayini, greft fonksiyonu, rejeksiyon, enfeksiyon ile ilgili 

testler ve immunsupresif ilaç düzeylerinin ölçümüdür. Siklosporin, 

takrolimus ve mikofenolik asit türevlerinin yanı 

sıra mTOR inhibitörleri (everolimus, sirolimus) gibi yeni 

immunsupresif ilaçların keşfi ve kullanımı, bu ilaçların kan 

düzeylerinin klinik laboratuvarlarda düzenli monitorizasyonunu 

gerektirmektedir. 

Transplantasyon sonrasında sık görülen bir komplikasyon 

olan rejeksiyonun erken tanı ve tedavisi çok önemlidir. 

Rejeksiyon tanısında serum kreatinin, sistatin-C ölçümleri, 

idrar volümünün izlenmesi ve iğne biopsisi kullanılmakta 

ve kesin tanı iğne biopsisi ile konmaktadır. Ancak biopsi 

invaziv bir tanı yöntemi olduğundan, greftin fonksiyonunu 

gösteren güvenilir, ekonomik ve non-invaziv yeni 

belirteçlere gereksinim vardır. Bu amaçla solubl CD30 

(sCD30), NGAL, IL-18, KIM-1 gibi belirteçler güncel 

olarak kullanılmaya başlanmıştır. LC-MS ile metabolit 

ölçümlerinin de greft fonksiyonu izleminde yeri vardır ve 

trimethylamine-N-oxide (TMAO) gibi metabolitlerin, akut 

ve subklinik rejeksiyonda idrar ve serumda arttığını gösteren 

araştırmalar bulunmaktadır. SELDI-TOF MS ile yapılan 

proteom analizlerinde, akut rejeksiyonu olan hastaların 

idrarlarında, normalden farklı bir “rejeksiyon patterni” 

görüldüğü bildirilmektedir. Son dönemde, periferal kanda 

dolaşan CD4 + CD25 + FoxP3 + regulatuar T hücrelerinin (Treg) 

greft fonksiyonunda etkileri üzerinde de durulmaktadır. 

Ayrıca immunsupresyon için kullanılan ilaçların emilimi 

ve metabolizması ile ilgili olarak ABCB1, CYP3A4 ve CY- 

P3A5 gen polimorfizmlerinin araştırılması, hastaya uygulanacak 

olan doğru ilaç dozunun saptanmasında, kandaki 

hedef ilaç konsantrasyonlarına ulaşmakta, rejeksiyon/nefrot- 


S 63 



oksisite riskini azaltmakta faydalıdır. 

Renal transplantasyon alıcılarında, sıklıkla hipertansiyon, 

hiperlipidemi, obezite, glukoz intoleransı/diyabet 

bulunması ve hastanın steroid kullanması, kardiyovasküler 

hastalıklar için riski artırmaktadır. Endotel için toksik olan 

homosisteinin plazmadaki konsantrasyonu, renal transplant 

alıcılarında anlamlı ölçüde yüksektir. Renal transplantasyon 

alıcılarının çoğunda renal osteodistrofi, aluminyum intoksikasyonu, 

kullanılan glikokortikoidlere, immunsupresiflere 

bağlı olarak kemik mineralizasyonunda önemli ölçüde 

azalma oluşur. Bu nedenle hastalar iskelet sistemi yönünden 

sistematik olarak izlenmeli ve serum PTH, Ca, P, Mg, albumin, 

ALP, 25-0H VitD, FSH, LH, testosteron düzeyleri 

düzenli olarak ölçülmelidir. 

Transplantasyon tıbbın en hızlı gelişen dallarından biridir. 

Multidisipliner ekiplerin desteğiyle gerçekleştirilen özenli 

bir izlem sonucunda greftin ve hastanın yaşam süresi büyük 

ölçüde artmaktadır. Klinik laboratuvar; transplantasyon 

kararının alınması ve zamanlamasında, transplantasyon 

sırasında ve sonrasında çok önemli yere sahiptir. 

The Role of Laboratory Monitoring in Renal 

Transplantation 

S. Halide AKBAS 

Akdeniz University, Faculty of Medicine, Department of 

Biochemistry, Antalya, TURKEY 

halideakbas@akdeniz.edu.tr 

Renal transplantation is the most preferred treatment method 

in patients with end-stage renal disease with depending on 

the current developments of surgical techniques and immunsuppression. 

The multidisciplinary team of transplant 

units must be in communication with each other in the whole 

process . Clinical laboratory provides great support to the 

transplantation and many laboratory parameters are often 

used in this area. Transplantation-specific tests; HLA-tissue 

type analysis, cross-match and panel reactive antibody determination, 

graft function, rejection and infection-related tests 

and therapeutic drug monitoring for immunosuppressives. 

Discovery of new immunsuppressive drugs such as mTOR 

inhibitors (everolimus, sirolimus) and drugs have being already 

used such as cyclosporin, tacrolimus and mycophenolic 

acid derivatives would require to regular monitoring of 

blood levels of these drugs in clinical laboratories. 

The early diagnosis and treatment of rejection which is a 

common complication after transplantation is very crucial. 

Serum creatinine and cystatin-C measurements, urine output 

and renal biopsy may serve as useful parameters in diagnosing 

rejection. Although these markers are used to assess 

rejection but they might not offer sufficient accuracy except 

of biopsy. Because of the invasive nature of renal biopsy, 

there is a practical need for new markers, which would be 

more reliable, cost-effective and non-invasive. For this purpose, 

some markers such as soluble CD30 (sCD30), NGAL, 

IL-18, KIM-1 have been investigated. The measurements of 

metabolites by using mass spectrometric techniques to graft 

function monitoring is also taken placed and some studies 

have suggested that metabolites such as trimethylamine- N- 

oxide (TMAO) increased in both urine and serum in acute 

and subclinical rejections. A rejection pattern was shown on 

the urine by using SELDI-TOF MS proteomic analysis in 

patients with acute rejection. Recently, studies indicate that 

the number of circulating CD4 + CD25 + FoxP3 + regulatory 

T cells (Treg)may contribute to determining the fate of renal 

graft. The polymorphisms of ABCB1, CYP3A4 and 

CYP3A5 genes may be useful to adjust the optimal dose of 

immunsuppressives in transplant patients, thereby rapidly 

achieving target concentrations. 

History of diabetes mellitus and impaired glucose tolerance, 

obesity, post-transplant hypertension, hyperlipidemia 

and steroid therapy would increase the risk of the development 

of CVD events. Plasma homocysteine levels were also 

found to increase in renal transplant recipients. Mineral and 

bone disorder may occur frequently in patients with renal 

transplantation regarding with the renal osteodystrophia , 

aluminium intoxication and treatment regimes. Thus all the 

patients should be observed systematically in the point of 

this subject. 

Transplantation is considered one of the most rapidly growing 

branch of medicine. The survey of graft and patient will 

be significantly increased as a result of the carefully observation 

with the support of multidisciplinary teams. Clinical 

laboratory plays an important role in timing of transplantation 

and posttransplantation period. 

Akım Sitometri ve Klinik Uygulamaları 

Meltem KİLERCİK 

Acıbadem Labmed Klinik Laboratuvarları, İstanbul 

mkilercik@acibademlabmed.com.tr 

Akım Sitometri; süspanse hücrelerin bir akış kanalı boyunca 

geçerken tek tek deteksiyonu ve ayrışımını sağlayan bir 

sistemdir. Cihazın temel çalışma prensibi; tek hücre grubundan 

oluşan bir süspansiyon hazırlanır ve laminar akım ile 

bu süspansiyonun küçük bir kesiti görülebilecek şekilde 

düzenli olarak akışı sağlanır. Daha sonra, hücreler bir lazer 

ışık kaynağı ile aydınlatılır. Hücrelerin büyüklüğüne, granül 

yapılarına göre tüm yönlere yansıttığı ışık çekirdekleri farklı 

tarayıcılarla algılanarak elektrik sinyallerine dönüştürülür 

ve bu veriler bir bilgisayarda toplanır. Kullanılan antikorun 

floresan boyanma paterni değerlendirilerek rapor hazırlanır. 

Akım sitometrinin ışık miroskopisi ve diğer patoloji 

tekniklerine göre üstünlüğü; çok sayıda hücreyi hızla sayabilme 

özelliği tek hücre seviyesinde çok parametreli analiz 

imkanı sağlamasıdır. 

Bundan otuz kırk yıl öncesine kadar sadece araştırma 

amacıyla kullanılan akım sitometri, monoklonal antikorların 

hızla artması, florokromlar ve boyama tekniklerindeki 

gelişmeler, bilgisayar teknolojisi, optik ve elektronik alandaki 

hızlı ilerlemeler sonucu, klinik laboratuvarlara kolayca 

adapte edilebilen, daha hızlı ve etkin çalışan cihazlar haline 

gelmiş ve günümüzde hematolojik hastalıkların tanısında 

vazgeçilmez bir tanı yöntemi olarak yerini almıştır. 

Klinik laboratuvarlarda akım sitometrinin başlıca kullanım 

alanı; lösemi ve lenfoma immünfenotiplemesidir. Monoklonal 

antikorların hızla artması ve boyama teknolojisindeki 

ilerlemeler sonucu tek hücre düzeyinde çok parametreli 

analize imkan sağlaması, morfolojik olarak benzer 

lösemi/lenfomaların daha alt sınıflara ayrılmasına olanak 

sağlamıştır. Akım sitometri analizinin klinikte kullanım 


S 64 



alanlarından biri de özellikle akut lösemilerde Minimal Rezidüel 

Hastalığın (MRD) tespitidir. Son çalışmalara göre, 

10 4 - 10 5 kemik iliği mononükleer hücresi içinde, 1 lösemik 

hücre akım sitometri ile tespit edilebilir. Bu sayılar Minimal 

Rezidüel Hastalığın izlenmesinde akım sitometrinin niçin 

gittikçe önem kazandığını gösteren çarpıcı bir açıklamadır. 

Akım sitometrisinin malign olmayan hastalıklar arasında 

en önemli kullanım alanı Paroksismal Noktürnal Hemoglobinüri 

(PNH) klonu araştırılmasıdır. Şeker-su testi, Ham’s 

testi gibi bilinen yöntemlere göre akım sitometri ile PNH 

klonunun tespiti çok daha duyarlı ve üstün bir yöntemdir. 

Akım sitometri ile hücre yüzeyinde anormal glikoprotein 

ekspresyonları gösterilerek trombositlerin klinik önem 

taşıyan tüm fonksiyonlarının ölçülmesi araştırma ve klinik 

laboratuvarlarında giderek artan bir uygulamadır ve bu 

uygulama ile Glanzmann Trombastenisinde gpIIb/IIIa, Bernard 

Soulier Sendromunda gpIb glikoproteinlerinin anormal 

ekspresyonu gösterilebilir. 

Klinikte diğer kullanım alanları arasında hematopoetik 

kök hücre sayımı, immünyetmezlik hastalıklarının tanısı, 

hücresel immün yanıtın belirlenmesi, DNA analizi, lökosit 

fonksiyonlarının (fagositoz, oksidatif patlama, adezyon 

molekülleri) değerlendirmesi, apopitozis çalışmaları ve 

hücre saflaştırılması yer almaktadır. 

Flow Cytometry and Clinical Applications 

Meltem KİLERCİK 

Acıbadem Labmed Klinik Laboratories, İstanbul 

mkilercik@acibademlabmed.com.tr 

Flow cytometry is a powerful tecnic for the analyses multiparameter 

is individual cells within heterogeneous population. 

The essential principle of flow cytometry is that single particles 

suspended within a stream of liquid are interrogated 

individually in a very short time as they pass through a light 

source focused at a very small region.The optical signals 

generated are mostly spectral bands of light in the visible 

spectrum, which represent the detection of various chemical 

or biological components, mostly fluorescence.Using statistical 

analyses, it is possible to separate these populations 

electronically and identify them using multivariate analysis 

technology 

The advantages of flow cytometry over conventional microscopy 

are numerous and include the ability to analyze 

large number of cells at extremely rapid rates and to identify 

several parameters simultaneously on single cells, which 

allows for the detection of multiple populations in a single 

sample. 

When it was first introduced as a research tool a little more 

than 30-40 years ago, both instrumentation and analytical 

reagents were of limited usefulnes. Major advances in computer 

technology, optic and electronic field, which together 

with the development of monoclonal antibodies and new dye 

technologies, have resulted in the emergence of instruments 

and procedures that are readily adaptable to clinic laboratories 

and currently its displaced as an indispensable tool for 

the diagnosis of hematological diseases 

In clinical laboratories, immunophenotyping by flow cytometry 

has been invaluable for defining the cell origin of specific 

neoplasms particularly in patient with acute leukemia 

and lymphoma. Monoclonal antibodies are increased fastly 

and provided opportunity to analysis has many parameters at 

a level of single cell, this developments have allowed further 

subclassification of morphologically similar leukemia/ lymphoma 

subsets. An important application of flow cytometry 

analysis is the detection of minimal residual disease (MRD), 

especially in acute leukemia. According to recent reports, 1 

leucemic cell in 10 4 - 10 5 bone marrow mononuclear cells can 

be detected by flow cytometry when a large number of cells 

are analysed. These numbers are an impressive explanation 

of why flow cytometry is gaining more and more importance 

especially in the area of minimal residual disease monitoring. 

The most important application area of flow cytometry is 

researching of the Paroxysmal Nocturnal Hemoglobinuria 

(PNH) clone among the nonmalignant diseases. Among the 

available methods like the sugar water test and Ham’s test, 

flow cytometry is most sensitive, can quantify and delineate 

PNH cells with differential expression of GPI-anchored proteins. 

The analysis of platelets by flow cytometry is becoming 

more common in both research and clinical laboratories and 

its an excellent method for direct analysis of platelet–bound 

antibodies, and it has also been shown to be of benefit in 

structural or functional glycoproteins, such as the abnormal 

expression of gpIIb/IIIa in Glanzmann Thrombasthenia and 

gpIb in Bernard –Soulier disease 

A host of additional applications, including quantification of 

hematopoietic stem cells, diagnosis of acquired and congenital 

immune deficiency syndromes, DNA analysis, apopitosis, 

cell sorting, functional deficiencies of leukocytes 

Bitkilerde Abiyotik Stres Kökenli Oksidatif Hasarlar ve 

Antioksidan Savunma Mekanizması 

İsmail TÜRKAN 

Ege Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Bornova 

35100, İzmir,Turkey 

ismail.turkan@ege.edu.tr 

Yüksek bitkilerde, oksijenli yaşamın istenmeyen bir bir 

sonucu olarak, moleküler oksijenin kısmen indirgenmesiyle 

reaktif oksijen türleri (ROS) oluşur. Işık enerjisinin 

kimyasal enerjiye, kimyasal enerjinin ise biyolojik kütleye 

dönüştürülmesi gibi, bitki hücrelerindeki çeşitli biyolojik 

redoks reaksiyonlarının bir yan ürünü olarak, hidrojen 

peroksit (H 2 

O 2 

), süper oksit (.O2 - ), hidroksi radikal (OH - 

) ve tekli oksijen gibi ROS’lar üretilir. Kuraklık, tuzluluk, 

düşük ve yüksek sıcaklık ve çeşitli kirleticiler gibi çeşitli 

abiyotik stresler ROS’ların üretimini hızlandırır. Bir yandan 

çeşitli stresler sırasında birikerek toksik etki yaparken, diğer 

yandan sinyal iletiminde iş gördüklerinden, ROS’ların bitki 

yaşamında iki rolleri vardır. Sinyal iletiminde iş görmeleri 

yanında, toksik etkili olduklarından, hücre içi düzeyleri 

titizlikle denetlenir. Arabidopis’te bu denetim 152 adet genden 

oluşan “ROS gen ağı” tarafından yapılmaktadır (Miller 

ve ark. 2008). 

Bitki hücreleri ROS’ları süpürerek, oksidatif hasarlardan 

kendilerini korumak için, glutasyon, askorbat, tokoferol, 


S 65 



prolin ve betain gibi enzimatik olmayan ve süperoksit 

dismutaz (SOD), peroksidazlar (POD), katalaz (CAT), 

askorbat peroksidaz (APX) ve glutasyton redüktaz (GR) 

vd gibi enzimatik antioksidanlar üretirler. ROS’lara karşı 

savunma sistemi ve enzim kofaktörleri olarak iş görmelerinin 

yanında, antioksidanlar mitoz ve hücre büyümesinden 

senesens ve ölüme kadar çeşitli işlemleri değiştirerek 

büyüme ve gelişmeyi de etkilerler (Shao ve ark. 2008). 

ROS’lar la etkileşerek hücrenin redoks durumuna ilişkin 

çok değerli bilgi sağlarlar. Antioksidan savunma sisteminin 

kapasite ve aktivitesi metabolizma için gerekenden 

fazla üretilen ROS’ların süpürülmesi ve oksidatif hasarın 

sınırlandırılmasında büyük önem taşır. Çeşitli abiyotik streslere 

karşı duyarlılıkları farklı olan bitki genotiplerinin antioksidan 

sistemlerinin karşılaştırılması ve antioksidan enzimleri 

aşırı üretebilen transgenik bitkilerle yapılan çalışmalar, 

abiyotik streslere karşı savunmada antioksidan enzim sistemlerinin 

rollerinin aydınlatılmasını sağlamıştır. Genelde, yüksek 

bitkilerde, gerek temel ve gerekse uyarılmış antioksidan 

savunma sistemi kapasiteleri ve çevresel streslere gösterilen 

direnç arasında doğrusal bir ilişki rapor edilmektedir (Türkan 

ve Demiral 2009). 

Bu bildiride, laboratuvarımızda elde edilenler dahil, abiyotik 

stres sinyallerinin algılanması, iletimi ve bitki 

savunmasında ROS’lar ve antioksidan enzimlerin rollerine 

ve de etkileşimlerine ilişkin son bulgular üzerinde 

durulacaktır. 

Abiotic Stresses-Caused Oxidative Damage and 

Antioxidant Defense Mechanism in Plants 

İsmail TÜRKAN 

Department of Biology, Science Faculty, Ege University, 

Bornova 35100, İzmir,Turkey 

ismail.turkan@ege.edu.tr 

As an unfortunate consequence of aerobic life for higher 

plants, reactive oxygen species (ROS) are generated by partial 

reduction of molecular oxygen. In plant cells, hydrogen 

peroxide (H 2 

O 2 

), superoxide (.O2 - ), hidroxy radicals (OH - ) 

and singlet oxygen are produced as a by product of different 

biological redox reactions such as during the conversion of 

light energy to the chemical energy and chemical energy to 

the biomass. ROS act on the one hand as important signal 

transduction molecules and on the other hand as toxic byproducts 

of aerobic metabolism . Hence, reactive oxygen 

species (ROS) have a dual role in plant life. However, the 

accumulation of ROS in plant cells increases under under 

abiotic stresses such as drought, salinity, low and high temperature 

and environmental pollutants. Therefore, because 

of their toxicity as well as their importance in signalling of 

environmental variables, their levels are tightly controlled. 

In Arabidopsis, this regulation is done a vast of network of 

genes called the “ROS gene network” which is composed of 

152 genes (Miller et al 2008). 

Higher plant cells posses enzymatic and non-enzymatic 

antioxidants to protect themselves from oxidative damage 

by scavenging ROS. Non-enzymatic antioxidants in plant 

cells include glutathione, ascorbate, tocopherole, proline, 

and betaine etc, while superoxide dismutase (SOD) , peroxidase 

(POD), catalase (CAT), ascorbate peroxidase (APOX) 

and glutathione reductase (GR) are enzymatic antioxidants. 

In additon to crucial roles in defense system and enzyme 

cofactors, antioxidants effect plant growth and development 

by modifying procesess from mitosis to cell enlargement 

to senescence and death (Shao et al. 2008). Interacting 

with ROS, antioxidant enzymes provide valuable information 

about redox status of cells. The capacity and activity 

of antioxidant system are important in limiting oxidative 

damage and destroying ROS that are produced in excess of 

those normally required for metabolism. Comparative studies 

performed with plant genotypes differing in tolerance 

to environmental stresses and transformed plants expressing 

increased activities of antoxidant enzymes have provided 

valuable insight on the defensive role of antioxidant enzymes 

against abiotic stresses. In general, a correlation 

between constitutive and induced activity of antioxidative 

enzymes and increased tolerance to environmental stresses 

in higher plants were reported (Türkan and Demiral 2009). 

In this presentation, including ones obtained in our laboratory, 

recent findings on the role of ROS and antioxidant 

enzymes and their interactions in abiotic stress signal sensing, 

transduction and defense will be described. 

Moleküler Belirteç Yardımlı Islah Çalışmaları 

Mahmut Can HIZ 1 , Seher Yıldız MADAKBAŞ 2 , 

Hale Ann TUFAN 3 , Müge Türet SAYAR 1 

1 Boğaziçi Üniversitesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik 

Bölümü, Bebek, Istanbul 

2 Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Gelemen, 

Samsun 

3 John Innes Araştırma Merkezi, Norwich, İngiltere 

turet@boun.edu.tr 

Tarımın yapılmaya başladığı çağlardan beri, İnsanoğlu bitkileri 

seleksiyon ıslahı ile istenilen karakterler açısından 

geliştirmek çabası içerisinde olmuştur. Her ne kadar bu çabalar 

tarımın temelini oluştursa da, günümüzde dünyamızın 

içinde bulunduğu çevre koşulları ve katlanarak artan dünya 

nüfusu, klasik ıslah metodlarının, zamana karşı yarışta, 

yetersizliklerini ortaya çıkarmıştır. Moleküler genetik 

alanındaki teknolojik gelişmeler ve bu sayede ortaya 

çıkarılan genetik haritalar, bitki ıslahında büyük ilerlemelere 

imkan sağlayacak olan moleküler belirteç yardımlıseleksiyon 

uygulamalarına imkan sağlamıştır. Klasik seleksiyon 

ıslahı ile karşılaştırıldığında, zaman, işgücü ve parasal 

açıdan avantajlar sağlayan moleküler ıslah yaklaşımı, 

arzu edilen genetik karakterin seçimini bitki gelişiminin 

her aşamasında, hızlı ve çevresel faktörlerden etkilenmeksizin 

güvenilir bir biçimde gözlemleme imkanı vermesinin 

dışında, değişik amaçlara hizmet edecek şekilde uygulama 

alanları bulmuştur. Tarımda bu uygulamalar arasında, çeşit 

tayini ve saflık testi, hat/kultivar arası genetik çeşitliliğin belirlenmesi, 

belirteç temelli haritalar ile gen klonlanması ve 

homo-heterozigot hat tayini gibi çalışmalar sıralanabilir. 

Bitki türü, ilgilenilen genetik karakter ya da uygulanılan 

ıslah yöntemi ne olursa olsun bitki ıslahının temel amacını 

ortaya koyan ve evrensel olarak “genetik kazanç=K” olarak 

tanımlanan kavram, her jenerasyon için kalıtılabilirlik, 

çeşitlilik ve seçilen populasyon sayısı ile doğru orantılı bir 

denklemdir. Moleküler belirteç yardımlı ıslah uygulamaları 


S 66 



günümüzde, bu denklemde genetik kazanç (K) değerinin 

maksimuma ulaşmasında yetersiz kalan klasik ıslah yöntemlerine 

güç verecek bir yaklaşım olarak ortaya çıkmıştır. 

Bu çalışmada, yaklaşık 10 yıllı aşkın süredir grubumuz 

tarafından buğday, Aegilops ve Triticum türleri, kiraz, 

ayçiçeği ve taze fasulye gibi bitkiler üzerinde, pas ve antraknoz 

hastalığı dayanıklılık karakteri de vurgulanarak 

yapılan moleküler belirteç yardımlı seleksiyon uygulamaları 

örneklerle sunulmuştur. 

Molecular Marker-Assisted Selection Studies 

Mahmut Can HIZ 1 , Seher Yıldız MADAKBAŞ 2 , 

Hale Ann TUFAN 3 , Müge Türet SAYAR 1 

1 Bogazici University, Molecular Biology and Genetics, 

Bebek, Istanbul 

2 Blacksea Agricultural Research Institute, Gelemen, 

Samsun 

3 John Innes Research Center, Norwich, England 

turet@boun.edu.tr 

Since the beginning of agriculture, humans have sought to 

improve crops by selecting for desired traits. Although the 

process forms the bases of agricultural practices, over the 

years, conventional breeding observed to be limited under 

today’s environmental conditions with every increasing human 

populations. With the development of molecular genetic 

technologies and molecular genetic maps for plants, 

marker-assisted selection has become possible. When compared 

to conventional breeding, advantages provided by 

molecular marker breeding in labour, time, and cost have 

created opportunities for various fast and reliable applications 

on desired genetic traits during every developmental 

stages of plants irrespective of environmental conditions. 

Among these applications, variety identification, purity 

testing, genetic diversity analysis of cultivars/lines, genetic 

marker map -based gene cloning, and homo-heterozygous 

line discriminations can be listed. 

As an important concept in plant breeding, “Genetic gain= 

G”, regardless of species, the trait of interest, or the breeding 

methods employed, described as a simple universal expression 

for expected genetic improvement. In this equation, 

the genetic gain is directly proportional with heritability, 

population phenotype variability and selection intensity for 

every cycle of generation. Thus, marker –assisted breeding 

has been a powerful new approach to overcome previous 

limitations of conventional methods in maximizing “G”. 

In this study, several examples of the molecular markerassisted 

selection applications covering 10 years of period 

on various plants such as wheat, Aegilops and Triticum 

species, sweet cherry, sunflower and common beans were 

presented with emphasis on rust and anthracnose disease resistance 

trait. 

Bitkilerde Abiyotik Stress Toleransının Moleküler 

Mekanizmaları 

Füsun EYİDOĞAN 

Baskent Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Ankara 

fusunie@baskent.edu.tr 

Bitkiler doğal ortamlarında büyürken kuraklık, tuzlanma, 

don, yüksek veya düşük sıcaklık, sel ve yüksek ışık 

şiddeti gibi çeşitli elverişsiz koşullarla karşılaşırlar. Stres 

koşulları altındaki bitkilerin hücresel yapılarının ne derecede 

etkileneceği, oluşan zarar ve bunu onarmakta rol alan 

sistemlerin çalışma etkinliğine bağlıdır. Eğer onarma hızı 

zarar hızından daha çabuk ve etkinse, görülür bir hasar meydana 

gelmez, ama stres düzeyinin artması ile onarma ve 

zarar arasındaki denge bozulursa, bu çevresel etki bitkiye 

hasar verme yönünde ilerlemeye başlar. 

Stres koşulları altında bitkilerde moleküler ve hücresel seviyede 

iyon transferinin ayarlanması (iyonların alımı ve atılışı 

gibi) ve metabolik değişiklik (karbon metabolizması, osmolit 

sentezi ) gibi cevaplar verilmektedir. Strese tolerans genleri 

(ve dolayısıyla) proteinleri fonksiyonel ve düzenleyici 

olmak üzere iki ana başlık altında toplanabilir. Fonksiyonel 

gen ve ürünleri, genel anlamda zarar oluşumunu engellemek 

ve/veya oluşan zararı gidermekle görevlidirler. Su kanal proteinleri, 

ozmolit biyosentezindeki anahtar enzimler (prolin, 

betain, mannitol gibi), LEA proteinleri, şaperonlar, proteinazlar 

ve detoksifikasyon enzimleri (SOD, katalaz, peroksidaz 

gibi) bu gen ve ürünlerine örnek verilebilir. Düzenleyici 

gen ve ürünleri ise genel anlamda hücredeki stres tolerans 

mekanizlarının düzenlenmesinden ve etkin çalışmasından 

sorumludurlar. Bu gen ve ürünleri arasında transkripsiyon 

faktörleri (MYB, MYC, bZIP gibi), protein kinazlar 

(MAPK, SOS, CDPK gibi) ve fosfolipaz C bulunmaktadır. 

Bitkilerde stres tolerasını arttırılması için stres ile induklenen 

genlerin fonksiyonlarının analizinin yapılması 

sadece stres mekanizmalarını anlamak için değil aynı zamanda 

genetik manipulasyon ile bitkilerde stres toleransını 

arttırılması yolunda çalışmalar yapılmasında da olanak 

sağlayacaktır. Ayrıca mikrodizi teknolojilerindeki gelişmeler 

stres toleransının moleküler mekanizmasını etkileyen yeni 

genlerin belirlenmesinde rol oynayacaktır.Bu bildiride, 

abiyotik stres toleransının moleküler mekanizması ile 

strese toleranslı bitkilerin elde edilmesi ile ilgili gelişmeler 

tartışılacaktır. 

Molecular Mechanisms of Abiotic Stress Tolerance in 

Plants 

Füsun EYİDOĞAN 

Baskent Üniversityi, Faculty of Education, Ankara 

fusunie@baskent.edu.tr 

Plants experience various environmental conditions such as 

drought, salinity, low or high temperature, flood and high 

light exposure during their growth. The effect of stress level 

on cellular structure depends on damage and/or efficiency 

of the repair systems. If repair capacity is higher and efficient 

than that of damage, the injury is not visible, but if the 

balance between damage and repair changes with increasing 


S 67 



stress then this environmental condition starts to give damage 

to the plant. 

Molecular and cellular level responses include adjustment 

in ion transport (such as uptake, extrusion and sequestration 

of ions) and metabolic changes (e.g. carbon metabolism, 

the synthesis of compatible solutes). The products of these 

stress-inducible genes can be classified in two groups. Functional 

genes and products are responsible to inhibit formation 

of damage or removal of formed damage. Water channel 

proteins, such as the enzymes required for the biosynthesis of 

various osmoprotectants (such as proline, betaine, mannitol), 

late embryogenesis abundant proteins, proteinases, chaperones, 

and detoxification enzymes (such as SOD, catalase 

and peroxidase). Regulatory genes and products on the other 

hand are responsible for regulation of gene expression in the 

stress response. They include transcription factors (such as 

MYB, MYC, bZIP), protein kinases (such as MAPK, SOS, 

CDPK), and phospholipase C. 

It is important to analyze the functions of stress-inducible 

genes not only to understand the molecular mechanisms of 

stress tolerance and the responses of higher plants, but also 

to improve the stres tolerance of plants by genetic manipulation. 

Advances in array technologies will further offer new 

gene candidates which might affect the molecular mechanisms 

of stres tolerance in plants. In this talk, molecular 

mechanisms of abiotic stres tolerance and recent developments 

on transgenic plant technology for improving environmental 

stress tolerance will be discussed.. 

Bitki Biyoteknolojisi için Genombilim: DNA Mikroarray 

Teknolojisi 

Remziye YILMAZ 

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Merkezi Laboratuvar 

Moleküler Biyoloji ve Biyoteknolojisi AR-GE Merkezi 

06530 Ankara Türkiye 

Bugün dünya güvenilir, yüksek kalitede ve sağlıklı gıda ve 

yem arayışı içindedir. Bu ürünler aynı zamanda insan ve 

hayvan beslenmesi için temel oluşturan ekonomik açıdan 

önemli ve çevresel duyarlılığa sahip, iklim değişikliği ile 

abiyotik/biyotik strese karşı sürdürülebilir üretimi sağlama 

sorunu olan buğday, arpa ve pirinç gibi tarımsal ürünlerdir. 

Hücre kültürü kaynakları oluşturma ve varolan yetiştirme 

yöntemlerinin tek başına önemli mekanizmaları anlamak; 

sürdürülebilir ve kaliteli üretim ile verimlilik için yeterli 

olamadığı görülmektedir. Model bitkilerle elde edilen ilgili 

verilerin sağladığı yeni gelişmeler genom bilim yaklaşımını 

tarımsal bitkiler için de gerektirmektedir. Fonksiyonel 

genombilim hücre metobalizması ve biyolojik işleyişi 

moleküler düzeyde anlamak için etkili bir yaklaşımdır. 

Biyoinfromatik ile desteklenen DNA mikroarrayleri gibi 

yüksek teknolojiler, tarımsal ürünlerin detaylı genomik 

bilgisine ulaşılabilmesi nedeniyle bitki biyoteknolojisinde 

önemli araçlardır. Mikroarray teknolojisi çeşitli hücresel ve 

çevresel koşullar altında genel gen ifade analizlerine olanak 

sağlamaktadır. cDNA ve oligonükleotid temelli olmak üzere 

iki önemli mikroarray tipi bulunmaktadır. Bunlardan marka 

adıyla anılan Affymetrix teknolojisi 25 baz çiftinden oluşan 

oligonükleotidler içerecek şekilde üretilmiştir. Bu problarla 

biotin ile işaretlenmiş RNA’lerin hibridizasyonu sonucu elde 

edilen floresan sinyal değerleri gen ifade değerlerinin ölçülmesine 

olanak sağlar. Böylelikle bu yüksek teknolojiler biyotik 

ve abiyotik stres koşulları altında oluşan transkriptomik 

değişikleri saptamakta kullanılabilmektedir. Bu çalışmada 

mikroarray teknolojisi ve bu konudaki son gelişmeler 

açıklanarak bitki biyoteknolojisine getirdiği/getireceği yenilikler 

tartışılacaktır. 

Genomics for Plant Biotechnology: DNA Microarray 

Technology 

Remziye YILMAZ 

METU, Central Laboratory, Molecular Biology and Biotechnology 

R&D Center, 06531, Ankara, Turkey 

The world faces the challenge of delivering safe, highquality, 

and health-promoting food and feed as well as bioproducts 

in an economical, environmentally sensitive, and 

sustainable manner across environments that face climatic 

change and increasing abiotic and biotic stresses. Agricultural 

crops, such as wheat, barley, rye, are essential in human 

and domestic animal nutrition. Existing germplasm resources 

and current breeding methods alone are insufficient for 

understanding the mechanisms for important traits and for 

sustainability and quality production and yield. Major advances 

in crops will require a broad suite of direct genomics 

approaches, built on relevant data from model plants. Functional 

genomics is currently the most effective approach for 

increasing the knowledge at the molecular level of metabolic 

and adaptive processes in whole cells. High-throughput technologies, 

such as DNA microarrays, supported by bioinformatics, 

are useful tools for plant biotechnology, which depends 

on detailed knowledge of the genomics of agricultural 

crops. Microarray analysis allows estimation of global gene 

expression under various cellular and environmental conditions. 

Among the two major types of microarrays; cDNA 

and oligonucleotide based chips, the latter are commercially 

manufactured by Affymetrix and contains 25 base pair (bp) 

long oligonucleotide probes, which are complementary to 

the 3’ end of expressed sequences in a genome. The intensity 

of fluorescence signal that is produced as a result of hybridization 

between these probes and biotin labeled RNAs, 

provides quantitative values for gene expression. Therefore 

these high-throughput technologies can be used to determine 

the transcriptome changes under biotic and abiotic stress 

conditions. This study provides an overview of current developments 

in high-throughput technologies and discusses 

their usefulness for plant biotechnology. 


S 68 



Bitki ADP-glikoz Pirofosforilaz’ın Nişasta Üretimindeki 

İşleyiş Mekanizması 

İ. Halil KAVAKLI, İbrahim BARIŞ, Aytuğ TUNCEL, 

Natali ÖZBER, Özlem KESKİN 

Koç Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Kimya ve Biyoloji 

Mühendisliği, Sarıyer- İstanbul 

hkavakli@ku.edu.tr 

ADP-glikoz pirofosforilaz (AGPaz) allosterik enzim olup 

bitkilerde nişasta sentezinden sorumludur. AGPaz heterotetramerik 

yapıda olup iki küçük alt ünite (KÜ) ve iki büyük 

(BÜ) alt üniteden oluşmaktadır. Yapılan çalışmalar KÜ’nün 

katalitik aktivite sergilediği BÜ’nün ise KÜ’nin aktivitesini 

düzenlemekte rol aldıklarını göstermiştir. Laboratuarımızda 

yapılan çalışmalarda AGPaz enziminin heterotetramerik 

yapısı modellenmiş olup, bu çalışmada KÜ ve BÜ 

etkileşimleri arasında rol oynayan amino asitler deneysel 

ve hesaplama teknikleri kullanılarak gösterilmiştir. Hesaplama 

ve deneysel sonuçlar kıyaslandığında etkileşimlerde 

bulunan amino asitlerin hesaplama esnasında kullanılan 

“backbone” enerjilerinin büyük katkıda bulundukları tespit 

edilmiştir. Çalışmalarımızda BÜ ve KÜ heterotetramerik 

yapı oluştururken yandan etkileşimler hidrofobik amino 

asitlerle olurken yukardan aşağıya etkileşimler ise polar 

amino asitlerle gerçekleştirilmektedir. 

Bu çalışmadan elde edilen çıktılar AGPaz enziminin heterotetramer 

yapısın güçlendirme çalışmalarında kullanılarak, 

elde edilecek mutantların kültür bitkilerinin verimini artırma 

çalışmalarında kullanılmasına yarayacaktır. 

Mechanism of Plant ADP-glucose Pyrophosphorylase in 

Starch Biosynthesis 

İ. Halil KAVAKLI, İbrahim BARIŞ, Aytuğ TUNCEL, 

Natali ÖZBER, Özlem KESKİN 

Koç Univeristy, Department of Chemical and Biological 

Eng. Sarıyer-Istanbul 

hkavakli@ku.edu.tr 

ADPglucose pyrophosphorylase (AGPase), a key allosteric 

enzyme involved in higher plant starch biosynthesis, is 

composed of pairs of large (LS) and small subunits (SS). 

Current evidence indicates that the two subunit types play 

distinct roles in enzyme function. Recently heterotetrameric 

structure of potato AGPase has been modeled. In the current 

study, we have applied molecular mechanics generalized 

born surface area method and identified amino acid residues 

of the potato AGPase LS subunit that participate interaction 

with SS during the heterotetrameric structure formation. 

We have further shown the role of these amino acids in 

subunit-subunit interaction by yeast two hybrid and bacterial 

complementation assay. Comparison of the computational 

results with the experiments has indicated that backbone energy 

contribution of the interface residues (rather than the 

side chains) is more important to identify critical residues. 

We have found that lateral interaction of the LS-SS is much 

stronger than the longitudinal one; and it is mainly mediated 

by hydrophobic interactions. This study will not only 

enhance our understanding of interaction between the SS and 

the LS of AGPase but also enable us to engineer proteins to 

obtain better assembled variants of AGPase, which can be 

used for the improvement of plant yield. 

Bir Bakışta: Ekstrasellüler Matriks Proteinleri 

Hamdi UYSAL 

Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, Ankara 

huysal@veterinary.ankara.edu.tr 

Ekstrasellüler matriks (ECM) yaşayan sistemler içinde 

hücreleri çevreleyen ve destekleyen karmaşık bir yapıdır. 

ECM hücre proliferasyonu, hücre şekli ve hücre yaşamını 

etkileyebilir. Memeli dokularda ECM en sık olarak tendon, 

kıkırdak, kemik veya derinin dermisi gibi bağ dokularda 

bulunur. ECM bileşenlerinin kuruluşu ve miktarındaki 

değişiklikler ECM’in türünü ve formunu değiştirir. ECM 

kendi bağ doku hücreleri tarafından sentezlenip salıverilen 

glikoproteinleri ve proteoglikanları içerir. ECM içindeki 

proteinler ekstrasellüler matriks içerisindeki yapı ve 

fonksiyonlarına göre bazı sınıflara ayrılabilirler. ECM proteinlerinin 

en önemli sınıfını yapısal proteinler oluşturur. 

Bu sınıf öncelikle kolajen ve elastin protein ailelerinden 

oluşmaktadır. Kolajen lifler matriksi düzenler ve güçlendirir; 

elastin lifler esneklik ve elastikiyet sağlar. Fibronektin, vitronektin, 

laminin ve tenasin gibi proteinler ECM içerisinde 

daha az yapısal rol ve daha fazla yapışkan yada entegre rol 

oynarlar; bu proteinler matriks jeli içerisinde çapraz bağ 

(link) oluştururlar ve hücre yapışmasına hizmet ederler. Son 

olarak, çok sayıda proteoglikan ve heparan sülfat içeren proteinler 

çok sulu jel-benzeri karışımın oluşmasını sağlar ve bu 

da kendi sulu ortamı içerisinde matrikste denge kurulmasına 

yardımcı olur. 

At a Glance: Extracellular Matrix Proteins 

Hamdi UYSAL 

Ankara University, Faculty of Veterinary Medicine, Department 

of Biochemistry, Ankara, TURKEY 

huysal@veterinary.ankara.edu.tr 

The extracellular matrix (ECM) is a complex structural entity 

or substratum that surrounds and supports the cells within 

living systems. The ECM can influence cell shape, cell survival, 

and cell proliferation. In mammalian tissues the ECM 

is most commonly found in connective tissues such as tendon, 

cartilage, bone or dermis of the skin. Changes in the amount and 

organization of the ECM components change the type and form 

of the ECM. The ECM consists of glycoproteins and proteoglycans 

that are secreted by resident cells. The proteins within the 

ECM can be divided into several classes based upon their structure 

and function within the ECM. The most prominent class is 

the structural class of ECM proteins. These consist primarily 

of the collagen and elastin families of proteins. Collagen fibers 

strengthen and organize the matrix; elastin fibers provide flexibility 

and resilience. Proteins such as fibronectin, vitronectin, 

laminin, and tenascin serve less of a structural role and more 

of an adhesive or integral role within the ECM matrix; these 

proteins allow for cell attachment and form cross-links within 


S 69 



the matrix gel. Finally, numerous proteoglycans and heparan 

sulfate containing proteins form the highly hydrated gel-like 

mixture that helps stabilize the matrix within its aqueous environment. 

In Vitro Koşullarda İnsan Umblikal Ven Endotel 

Hücrelerinde Hipoksiyi İzleyen Reoksijenasyon, 

MMP-2 ve TIMP-2 Sekresyonunu Arttırmaktadır 

Zahide ÇAVDAR 1,2 , Gülgün OKTAY 3 , 

Mehtap YÜKSEL EĞRİLMEZ 1,2 , Sermin GENÇ 1,2 , Kürşad 

GENÇ 2 , Zekiye ALTUN 2,4 , Hüray IŞLEKEL 3 , 

Gül GÜNER 1,2,3 

1 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi,Araştırma 

Laboratuvarı, 35340, Inciraltı, Izmir 

2 Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 

35340, Inciraltı, Izmir 

3 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya ABD, 

35340, Inciraltı, Izmir 

4 Dokuz Eylül Üniversitesi, Onkoloji Enstitüsü, 35340, 

Inciraltı, Izmir, 

gul.guner@deu.edu.tr 

Ortamdaki yetersiz oksijene bağlı olarak gelişen hipoksik 

hasar, klinikte myokard infarktüsü, renal iskemi, serebral 

iskemi gibi patolojik durumlarda sıklıkla görülmektedir. 

Kan damarı duvarının iç kısmını kaplayan endotel 

hücreleri bu hasara karşı yanıtta en önemli rolü oynayan 

hücre grubunu oluşturmaktadır. Hipoksinin en önemli 

özelliği bazal membran degradasyonu, hücre proliferasyonu, 

migrasyon ve neovaskularizasyon aşamalarından 

oluşan anjiogenezi tetiklemesidir. Bazal membran degradasyonu, 

matriks metalloproteinazlar (MMP) tarafından 

gerçekleşmektedir. MMP’ler, substrat özgüllüklerine göre 

6 sınıfta toplanmaktadırlar: İnterstisyel kollajenazlar, jelatinazlar 

(MMP-2, MMP-9), stromelizinler, matrilizinler, 

membran tip MMP’ler (MT1-MMP) ve diğerleri. MMP-2 ve 

MMP-9, bazal membranın başlıca komponenti olan Tip IV 

kollajeni, laminin ve fibronektini yıkabilme yeteneğindedirler. 

Transripsiyonel ve posttranskripsiyonel düzeyde regüle edilirler. 

Post-transkripsiyonel düzeyde regülasyonları pro-enzim 

aktivasyonu ve endojen inhibitör proteinleri (TIMP-2) düzeyleri 

arasındaki dengeye bağlıdır. Membran tip metalloproteinazlar 

grubunda yer alan MT-1 MMP, düşük TIMP-2 varlığında 

hem MMP-2’ yi aktive eder hem de tüm ESM komponentlerini 

yıkabilme yeteneğindedirler. Bu çalışmada, in vitro koşullarda 

insan umblikal ven endotel hücrelerinde (HUVEC) hipoksi 

ve hipoksi/reoksijenasyonun jelatinazlar (MMP-2 ve –9), inhibitör 

protein (TIMP-2) ve aktivatör protein (MT1-MMP) 

üzerine etkisi incelendi. Bunun için HUVEC hücreleri 4 saat 

hipoksiyi takiben 4 saat ve 24 saat reoksijenasyona maruz 

bırakıldı. MMP-2, -9, MT1-MMP ve TIMP-2 mRNA düzeyleri 

RT-PCR ile değerlendirildi. MMP-2 ve –9 aktivite düzeyleri 

için jelatin zimografi yöntemi kullanıldı. MT1-MMP aktivite 

düzeyleri, enzim aktivite ölçüm yöntemi ile değerlendirildi. 

TIMP-2, protein düzeyleri ise ELISA ile belirlendi. TIMP-2 

ve MT1-MMP mRNA düzeyleri normoksi grubu hücreler ile 

kıyaslandığında tüm koşullarda anlamlı olarak yüksek bulundu 

(p


were measured using RT-PCR. The pro- and active forms 

of MMP-2 and MMP-9 were analyzed by gelatin zymography; 

TIMP-2 levels were assayed using ELISA, while MT1- 

MMP activity was measured using an activity assay. TIMP- 

2 mRNA levels were elevated in all conditions, compared 

with normoxic cells (N) (p< 0.05). MT1-MMP mRNA expression 

was significantly elevated in all the test conditions 

compared with N (p< 0.05). MMP-9 mRNA expression 

was not detected either in basal or hypoxia-reoxygenation 

conditions. MMP-2 mRNA levels did not show statistically 

significant differences between the different conditions (i.e. 

N, 4H, 4H/4R and 4H/24R). The amount of the pro-form of 

MMP-2 increased significantly in the 4H/4R (p


Eritropoetinin Hematopoetik ve Hematopoetik 

Olmayan Etkileri 

Zübeyde ERBAYRAKTAR 

Dokuz Eylül Üniversitesi,Onkoloji Enstitüsü, İzmir, 

TÜRKİYE 

zubeyde.erbayraktar@deu.edu.tr 

Eritropoetin (EPO) dolaşımdaki eritrositlerin hücre kütlesinin 

idamesinden sorumlu bir hormondur. Erişkinde EPO üretimi, 

böbrek hipoksisine yanıt olarak başlıca böbreklerde meydana 

gelir ve hematopoetik hücreleri hedefleyerek salınır. EPO kemik 

iliğinde Bcl ailesinden olan antiapoptotik proteinleri indükleyerek 

normalde apoptoza giden eritrosit prekürsörlerinin 

olgunlaşmasına olanak sağlar. Böylelikle dolaşımdaki eritrosit 

kütlesi ayarlanarak dokulara en uygun düzeyde oksijen verilebilmektedir. 

EPO geninin klonlanması ve rekombinan proteinin 

üretimi sayesinde renal yetmezliğe bağlı gelişen aneminin 

başarı ile tedavi edilebilmesi biyoteknolojinin bir zaferi olarak 

kabul edilmektedir. EPO ve reseptörünün (EPOR) hematopoetik 

olmayan dokular tarafından da eksprese edildiğini gösteren 

deneysel çalışmanın yayınlanmasından bu yana geçen 15 yıl 

süresince EPO ve reseptörlerinin santral sinir sistemi, bağırsak, 

böbrek, kas (örneğin; düz ve iskelet ve kalp), uterus, retina, pancreas, 

gonadlar ve akciğeri de içeren embriyonik ve erişkin dokularda 

yaygın olarak eksprese edildiği gösterilmiştir. Bu bulgu 

kaçınılmaz olarak EPO’ya yerel hormonal olmayan (örneğin; 

parakrin/otokrin) bir rol biçmektedir. Gen klonlaması, EPO ve 

EPOR’nün birçok fonksiyonu olan tip I sitokin süper ailesinin 

bir üyesi olduklarını göstermektedir. Özellikle büyüme ve enflamasyonu 

düzenleyen sitokinler en çok EPO ile ilişkilidir. 

EPO için bildirilen ilk eritropoetik olmayan aktivite güçlü 

nörotropik etkidir. EPO ve onun eritropoetik etkisi bulunmayan 

doku koruyucu derivelerinin yaralanmış ya da normal hayvanların 

beyin, periferik sinir, myokard, retina ve böbreklerinde hem in 

vivo hem de in vitro bu etkilere sahip oldukları gösterilmiştir. Son 

çalışmalar, EPO’nun hematopoetik ve hematopoetik olmayan 

fonksiyonlarının farklı reseptörler yoluyla düzenlendiğini bildirmektedir: 

hematopoez EPO reseptör homodimer ile doku korunması 

ise EPO reseptörü ve CD131’den oluşan bir heterokompleks 

olan b ortak reseptörü ile gerçekleşmektedir. Doku hasarına 

hedeflenmiş ve rHuEPO’nun olası yan etkilerinden arınmış etkin 

tedavi ajanlarının geliştirilmesi yakın görünmektedir. 

Hematopoietic and Non-hematopoietic Effects of 

Erythropoietin 

Zübeyde ERBAYRAKTAR 

University of Dokuz Eylül, Institute of Oncology, İzmir, 

TURKEY 

zubeyde.erbayraktar@deu.edu.tr 

Erythropoietin (EPO) is a hormone responsible for maintaining 

the circulating red cell mass. In the adult, production of EPO 

is regulated predominantly by the kidney in response to renal 

hypoxia and released for targeting hematopoietic cells. In the 

bone marrow, red cell precursors normally undergoing apoptosis 

through induction of members of the Bcl family of antiapoptotic 

proteins are allowed to maturate by EPO. So that optimum 

delivery of oxygen to tissues by adjustment of the circulating 

erythrocyte mass becomes available. Cloning of EPO gene as 

well as production of recombinant protein has led its successful 

introduction into clinical practice for the treatment of the 

anemia of renal failure as a triumph of biotechnology. During 

the last 15 years following the publication of the first experimental 

study suggesting that EPO and its receptor (EPOR) are 

expressed by nonhematopoietic tissues, accumulating results 

from human studies have shown that EPO and its receptor are 

widely expressed in embryonic and adult tissues, including the 

central nervous system, gut, kidney, muscle (eg, smooth, skeletal, 

and heart), uterus, retina, pancreas, gonads, and lung.This 

finding inevitably implies a local nonhormonal (ie, paracrine/ 

autocrine) role for EPO. Gene cloning has demonstrated that 

EPO and EPOR are members of the cytokine superfamily type 

I, which as a class are multifunctional. Especially, cytokines 

that modulate growth and inflammation are closely related to 

EPO. The first nonerythropoietic activity reported for EPO was 

a strong neurotrophic effect. EPO and its nonerythropoietic 

tissue-protective derivatives have been shown to possess these 

properties in vitro, as well as in vivo in brain, peripheral nerve, 

myocardium, retina and kidney for injured and normal animals. 

Recent studies have shown that hematopoietic and non-hematopoietic 

functions of EPO are mediated by distinct receptors: 

hematopoiesis via the EPO receptor homodimer and tissue 

protection via a heterocomplex composed of the EPO receptor 

and CD131, the b common receptor. Development of effective 

therapeutics specifically targeting tissue injury and lacking the 

potential adverse actions of rHuEPO seems to occur soon. 

Çözünür Vasküler Endotelyal Büyüme Faktörü 

Reseptor -1 (sVEGFR-1)’in Anjiyogenezde Önemi 

Taner ÖZGÜRTAŞ 

Anjiyogenez, varolan damarlardan yeni damar oluşumu 

olarak tanımlanır, birçok fizyolojik ve patolojik olayların 

(kanser, psoriazis, diabetik retinopati ve kronik inflamatuar 

hastalıklar gibi) merkezinde yer almaktadır. Vazküler Endotelial 

Büyüme Faktörü (VEGF), anjiyogenezde major proanjiyojeniktir. 

VEGF, endotel hücreleri üzerinde proliferasyon 

ve migrasyonu arttırması, apopitozu önlemesi gibi çok 

sayıda biyolojik etkiye sahiptir. VEGF başlıca iki tip tirozin 

kinaz reseptörüne sahiptir; VEGFR-1 (Flt-1) ve VEG- 

FR-2 (KDR/Flk-1), bu reseptörlere bağlanarak aktivitesini 

gösterir. Bu reseptörler fizyolojik ve aynı zamanda patolojik 

anjiyogenezi düzenler. VEGFR-1, VEGFR ailesinin bir üyesidir 

ve VEGF-A, VEGF-B ve PIGF’ ü bağlar. VEGFR-1, 

embriyonik dönemde VEGF’i bağlayarak negatif, yetişkin 

dönemde ise pozitif bir etki göstererek dual bir rol oynar. 

VEGFR-1’in önemli özelliği iki tip mRNA eksprese etmesidir, 

bunlardan bir tanesi membrana bağlı VEGFR-1’i diğeri 

ise daha kısa çözünür formda proteini kodlar, buna çözünür 

VEGFR-1 (sVEGFR-1) denir. SVEGFR-1 membrana bağlı 

VEGFR-1 kadar güçlü VEGF’i bağlar ve aktivitesini inhibe 

eder ayrıca, VEGFR-2 ile heterodimer oluşturarak sinyal 

iletimini bloke eder. SVEGFR-1 özellikle plesantada yüksek 

seviyede eksprese edilir. Eğer gebelikte aşırı eksprese edilirse, 

preeklamtik semptomlara neden olabilir. Biz SVEG- 

FR-1’ in anjiyogenezde tam olarak anlaşılamayan bir kontrol 

ve koordinasyon fonksiyonu olduğunu düşünüyoruz. Bu 

konudaki tecrübelerin artması, anjiyogenezin kontrolünde 

terapatik ajanların dizaynına önemli katkılarda bulunacaktır. 


S 72 



SÖZLÜ SUNUM 

ÖZETLER‹ 

[ABSTRACTS OF ORAL 

PRESENTATIONS] 


S 73 



Değişik Dozlarda Etanol ve Aspirinin Birlikte 

Kullanımının Rat Beyin Sinaptozomları Üzerine Olan 

İn Vitro Etkisi ve Betainin Olası Koruyucu Rolünün 


İbrahim SÖĞÜT*, Güngör KANBAK 

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya 

Ana Bilim Dalı 

*email: İbrahim.sogut@gmail.com 

Bu çalışmada, değişik dozlarda etanol ve aspirinin birlikte 

kullanımının rat beyin sinaptozomları üzerine olan in vitro 

etkisi ve betainin olası koruyucu yolu araştırıldı. Bu amaçla 

yirmi bir adet Spraque Dawley cinsi erkek albino rat 

dekapite edilerek öldürüldü. Frontal korteksleri (ön beyin) 

alındıktan sonra her ön beyin dört parçaya bölündü. Bu doku 

örneklerinden on dört grup oluşturuldu ve her bir grup altı 

adet ön beyin parçası içeriyordu (n=6). Sinaptozomal fraksiyonlar 

ön beyin parçalarının homojenizasyon ve santrifüj 

aşamaları sonrasında elde edildi. Etanol (50, 100, 200mM), 

aspirin (100µg/ml) ve betainin (0,5, 1mM) varlığında inkübe 

edilen sinaptozamal fraksiyonlarda siyalik asit (SA) ve nitrik 

oksit (NO) düzeyleri ile adenozin deaminaz (ADA) aktiviteleri 

ölçüldü. 

Farklı akut dozlarda in vitro olarak uygulanan etanol doza 

bağlı olarak rat beyin sinaptozomları üzerinde nörotoksik 

etki göstermektedir. 100mM ve 200mM dozlarda uygulanan 

etanol, SA parametresinde gösterildiği gibi sinaptozomal 

zarlarda hasar yaratabilmektedir. 200mM dozda uygulanan 

etanol, NO ve ADA parametrelerinin gösterdiği gibi fonksiyonel 

metabolik yollarda değişimlere sebep olmaktadır. 

Buna bağlı olarak zarda protein yapıdaki reseptör ve enzimlerin 

fonksiyonları bozulabilmektedir. 100µg/ml dozda aspirin, 

SA ve NO düzeylerinde herhangi bir değişikliğe neden 

olmamıştır. Etanol ile aspirin (100µg/ml) beraber uygulandığı 

zaman oluşan hasar etanol dozuna bağlı olarak SA ve NO 

düzeylerinde toksik etkiyi artırabilmektedir. Betainin ise 

doza bağlı olarak aspirin ile etanolün birlikte kullanımıyla 

artan sitotoksiteyi azaltabileceğini düşünüyoruz. 

The Effects Of Using Different Doses Of Ethanol And 

Aspirin Together On Rat Brain Synaptosomes And The 

Probable Protective Role Of Betaine 

Ibrahim SOGUT*, Gungor KANBAK 

Eskısehir Osmangazi University, Medicine Fakulty, Biochemistry 

Department 

*email: İbrahim.sogut@gmail.com 

This study deals with the in vitro effects of different doses 

of ethanol when it is used with aspirin on rat brain synaptosomes 

as well as the possible protective pathway of betaine. 

With this aim, twenty one male albino rats of Spraque Dawley 

type are killed by decapitation. After the frontal cortexes 

of the rats are taken out, each of them is divided into four 

pieces. Fourteen groups of which including 6 frontal cortex 

pieces each are generated from these tissue samples (n=6). 

The synaptosomal fractions are prepared by the homogenization 

of the frontal cortex pieces and centrifugation. Sialic 

acid (SA), nitric oxide (NO) levels and adenosine deaminase 

(ADA) activities of synaptosomal fractions incubated with 

ethanol (50, 100, 200mM), aspirin (100µg/ml) and betaine 

(0.5, 1mM) are recorded. 

In vitro administration of different doses of ethanol have 

neurotoxic effect on rat brain synaptosomes. 100mM and 

200mM ethanol, as it is shown in the SA parameter, might 

cause damage at synaptosomal membrane and also administration 

of 200mM ethanol may result in functional changes 

at metabolic pathways, which is shown by the NO and ADA 

parameters. Due to these changes, the structure and as a result 

of this, the function of the receptors and enzymes may be 

disrupted. The administration of 100µg/ml aspirin does not 

cause any change at SA and NO levels. When ethanol and 

aspirin (100µg/ml) are applied together, the toxicity at SA 

and NO levels might increase according to the doses of ethanol. 

On the other hand we think that betaine may decrease 

the cytotoxicity that is caused by the usage of ethanol and 

aspirin, together. 

Yeşil Çay ve Koenzim Q10’un İnsan Koroner 

Arter Endotel Hücresi 

Hipoksik Hasarına Koruyucu Etkisi 

Püreda YAZICI 1,2 , Gül GÜNER 1,2,3 

1 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma 

Laboratuvarı (ARLAB), İzmir 

2 Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir 

3 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya 

Anabilim Dalı, İzmir 

pureda.yazici@deu.edu.tr 

İnsan koroner arter endotel hücresinin (HCAEC) hipoksik 

hasarı kalp enfaktüsünde olduğu gibi kalbin en sık görülen 

patolojisidir. Epigallokateşin-3-gallat (EGCG) yeşil çayın en 

fazla bulunan (%60) bileşenidir. . Polifenon 60 (P60); ise 

yeşil çayın kateşinlerinin kombinasyonunu içermektedir. Biz 

bu maddelerin (EGCG, P60, CoQ10); HCAEC’ ni hipoksik 

hasardan koruyup korumadığını araştırdık. 

HCAEC Cambrex ve Promocellden tedarik edildi. Hipoksi 

odacığı, %1 oksijen saturasyonu elde etmek için %95 N2- 

%5 CO2 ile havalandırıldı.Birinci protokolde 0-4-16-30 

saat normoksi ve hipoksi uygulandı. Her iki durumda optimem 

(düşük serum içerikli ortam) kullanıldı. İkinci protokolde 

2-5-8 saat normoksi ve hipoksi uygulandı. Normoksik 

süreçte optimem fakat hipoksik süreçte glukoz yoksunluğu 

da oluşturmak için fosfat tamponlu tuz (PBS) kullanıldı. 

Üçüncü protokolde 5 saat normoksi ve hipoksi uygulandı 

ve hipoksi boyunca hücreler EGCG (50-100-200-500 μM), 

P60 (10-50-100-500 μg/ml) ve CoQ10 (10-50-100 μM) ile 

inkübe edildi. 

Optimem kullanıldığı zaman 0,4-16-30 saat normoksi (ort 

alama%sitotoksisite1.96,3.77-6.84-13.39) ve hipoksi (ortal 

ama%sitotoksisite1.96,2.60,5.00, 7.68) laktat dehidrojenaz 

(LDH) % sitotoksisitesinde artışa neden oldu. Normoksi ve 

hipoksi süresinin artırılması sadece hipoksik grupda değil 

normoksik durumda da yüksek LDH’ a neden oldu. Normoksik 

grupda optimem hipoksik grupda PBS kullanıldığı 

zaman, 2-5-8 saat hipoksi (%6.80-10.13-7.89) aynı süredeki 

normoksiye (%1.47-3.45-3.73) göre yüksek LDH’ a neden 

oldu. EGCG (50-100-200μM) ve P60 (50 μg/ml) ile 5 saat 

inkübasyon LDH’ ı düşürdü. CoQ10 LDH’ a etki etmedi. 


S 74 



EGCG ve P60 HCAEC’ nin hipoksik hasarından koruyucu 

etkiye sahiptir. 

Protective Effect of Green Tea and Coenzyme 

Q10 to the Hypoxic 

Injury of the Human Coronary Artery Endothelial Cell 

Pureda YAZICI 1,2 , Gul GUNER 1,2,3 

1 Dokuz Eylul University School of Medicine- Research 

Laboratory (ARLAB), Izmir 

2 Dokuz Eylul University Health Sciencies Institute, Izmir 

3 Dokuz Eylul University School of Medicine Biochemistry 

Department, Izmir 

pureda.yazici@deu.edu.tr 

Hypoxia of the human coronary artery endothelial cell 

(HCAEC) is the most seen pathology in the heart mimicking 

myocard infarcts Epigallocatechin-3-gallate (EGCG) is the 

most abundant component (%60) of green tea. Polyfenon 

60 (P60); involves the combination of green tea catechins. 

We investigated if this components (EGCG, P60, CoQ10) 

can improve the HCAEC from hypoxic injury. 

HCAEC is supplied from Cambrex and Promocell. Hypoxic 

chamber is aerated with %95 N2- %5 CO2 for forming %1 

saturation of oxygen. In first protokol 0-4-16-30h normoxia 

and hypoxia is applied. In both cases optimem (low serum 

content media) is used. In second protokol 2-5-8h normoxia 

and hypoxia is applied. In normoxic period optimem but in 

hypoxic period for forming also glucose deprivation phosphate 

buffered saline (PBS) are used. In third protokol 5h 

normoxia and hypoxia is applied and during the hypoxia 

cells are incubated with EGCG (50-100-200-500 μM), P60 

(10-50-100-500 μg/ml) and CoQ10 (10-50-100 μM). 

When optimem is used 0,4-16-30h normoxia (mean%cyto 

toxicity1.96,3.77-6.84-13.39) and hypoxia (mean%cytot 

oxicity1.96,2.60,5.00, 7.68) caused to increase in LDH % 

cytotoxicity.. Enhancing the normoxic and hypoxic period 

caused to high LDH but not only in hypoxic group but also 

in normoxic condition. When optimem is used in normoxic 

group and PBS is used in hypoxic group 2-5-8h hypoxia 

(%6.80-10.13-7.89) caused to high LDH according to the 

same time normoxia (%1.47-3.45-3.73). 5h incubation with 

EGCG (50-100-200μM) and P60 (50 μg/ml) reduced LDH. 

CoQ10 at any dose has no effect on LDH. 

EGCG and P60 have got protective effect from hypoxic injury 

of the HCAEC. 

Travmatik Beyin Hasarında, Ilımlı Akut Alkol 

Tüketiminin Sistein Proteaz Aracılı Apoptoz ve Nitrik 

Oksit Üzerinde Nöroprotektif Etkisi 

Güngör KANBAK 1 , Kazım KARTKAYA 1 , 

Eda ÖZÇELİK 1 , Ahmet Burak GÜVENAL 2 , 

Sibel Canbaz KABAY 3 Gül ARSLAN 4 

Ramazan DURMAZ 2 

1 Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya 

Anabilim Dalı 

2 Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroşirurji 


3 Dumlupınar Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim 

Dalı 

4 Osmangazi Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek 

Okulu 

Travmatik ölümlerin yarısı direkt olarak beyin hasarı ile 

ilişkilidir. Travmatik beyin hasarı sonrası hücre ölümünün 

basit mekanizması tam olarak anlaşılamamıştır. Biz bu 

çalışmada travmatik beyin hasarında, sistein proteaz aracılı 

nöronal apoptozis ve nitrik oksit(NO) üretimi üzerinde 

akut ılımlı alkol tüketiminin(2.5 g/kg) etkisini araştırmayı 

amaçladık. 

Bu çalışmada Sprague-Dawley cinsi 200-250g ağırlığında 

29 rat kullandık ve 4 grup oluşturduk; kontrol, alkol, travma 

ve travma+alkol grubu. Tüm ratların beyin dokularında kaspaz 

3 enzim aktivitesi, katepsin L ve NO düzeylerini ölçtük. 

Travma grubunun kaspaz 3 enzim aktivitesi(10.24± 4.54) 

kontrol grubu(2.53± 0.71) ile karşılaştırıldığında önemli 

miktarda arttı(p


The Neuroprotective Effect Of Moderate Acute Alcohol 

Consumption On Nitric Oxide And Cysteine-Protease 

Mediated Apoptosis in Taumatic Brain Injury 

Güngör KANBAK 1 , Kazım KARTKAYA 1 , 

Eda ÖZÇELİK 1 , Ahmet Burak GÜVENAL 2 , 

Sibel Canbaz KABAY 3 Gül ARSLAN 4 

Ramazan DURMAZ 2 

1 Eskisehir Osmangazi University, The Medical School, 

Department of Biochemistry. 

2 Eskisehir Osmangazi University, The Medical School, 

Department of Neurosurgery. 

3 Kutahya Dumlupinar University, The Medical School, 

Department of Neurology . 

4 Eskisehir Osmangazi University, Vocational High School 

of Healty Services 

Half of traumatic deaths are directly attributed to brain injury. 

The basic mechanisms mediating cell death after traumatic 

brain injury are not completely understood. Our aim 

was to investigate the effect of moderate acute alcohol administration 

(2.5 g/kg) on nitric oxide(NO) production and 

cysteine protease mediated nöronal apoptosis in the traumatic 

brain injury. 

29 adult Sprague–Dawley rats weighing 200–250 g were 

used. This study was composed four groups; control, alcohol, 

trauma and trauma plus alcohol groups. Caspase-3 

enzyme activity, cathepsin L activities and NO levels were 

measured in brain tissue of all rats. 

Caspase-3 enzyme activity in the trauma group(10.24± 

4.54) increased significantly in comparison with the control 

group(2.53± 0.71) (p


Acute Alcohol Dependent Cysteine Protease-Mediated 

Pancreas Injury And Preventive Role Of Gallic Acid 

Güngör KANBAK 1 , Mediha CANBEK 2 , 

Ayşegül OĞLAKÇI 1 , Kazım KARTKAYA 1 , 

Hakan ŞENTÜRK 2 , Gökhan BAYRAMOĞLU 2 , 

Cengiz BAL 3 , Burak GÖL 2 , Ayşe ÖZMEN 2 

1 Osmangazi University, Faculty of Medicine, Department 

Of Biochemistry 

2 Osmangazi University, Faculty of Art And Science, Department 

Of Biology 

3 Osmangazi University, , Faculty of Medicine Department 

Of Biostatistics 

In order to investigate an association between alcohol consumption 

and cysteine protease-mediated pancreatic injury 

and dose-dependent preventive effect of gallic acid, we determined 

cathepsin B,L, pancreatic myeloperoxidase (MPO) 

and serum amylase enzyme activities of pancreas tissue of 

ethanol (8 mg/kg) and ethanol plus gallic acid (50,100 and 

200 mg) given rats. Only saline was given to control group 

rats. Besides, we made histological investigations for morphological 

changes of pancreatic tissue. 

Gallic acid only at 200 mg/kg dose (0,013±0,011) was decreased 

cathepsin B enzyme activities in cytosolic fraction of 

pancreatic tissue increased with ethanol given rats(p


The Purification of an Alkaline Protease from an 

Obligate Alkaliphilic Strain Bacillus marmariensis 

GMBE 72 

Mine N. KERİMAK ÖNER 1 , Dilek KAZAN 2,3 , 

A. Akın DENİZCİ 3 , A. Altan ERARSLAN 4 

1 Kocaeli University, Hereke O.I. Uzunyol Technical 

College,Marshall Campus, 41800 Hereke-Kocaeli/ Turkey 

2 Marmara University, Faculty of Engineering, Department 

of Chemical Engineering, Göztepe Campus, 81040 

Ziverbey-Kadıköy, İstanbul / Turkey 

3 The Scientific and Technological Research Council of 

Turkey (TUBITAK), Research Institute for Genetic Engineering 

and Biotechnology (RIGEB), Marmara Research 

Center Campus, P.O. Box 21, 41470 Gebze – Kocaeli / 

Turkey 

4 Kocaeli University, Faculty of Arts and Sciences, Department 

of Chemistry, Division of Biochemistry, 41300 İzmit- 

Kocaeli / Turkey 

mine@kocaeli.edu.tr 

In this study; the purification and charecterization of the extracellular 

alkaline protease produced by obligate alkaliphilic 

strain Bacillus marmariensis GMBE 72 was carried out. 

The supernatant of 54 hours old culture fluid was used for 

enzyme purification. The proteins in supernatant were precipitated 

by (NH 4 

) 2 

SO 4 

between 50-75 % saturations at pH 

values 6.5 and 9.04. Highest purification fold was obtained 

by 55% (NH 4 

) 2 

SO 4 

saturation at pH 6.5. The dissolving and 

dialysis of the protein precipitates was carried out by 50 mM 

NaOH-Glycine buffer at pH 10.5. Later dialysate was loaded 

to DEAE-cellulose anion-exchange column. Enzyme was 

eluted by the same buffer containing 0.2 mol l -1 NaCl. 17 

fold purification of enzyme was succeeded with 35% yield. 

The single protein band was observed on the SDS-PAGE 

analysis of enzyme and its molecular weight was found as 

24. 26 kDa. The K m 

and V m 

values of the alkaline protease 

were found to be 3.12 mg ml -1 casein and 1.60 µmol tyrosine 

ml-1min-1 respectively. The optimal temperature and pH 

values of the enzyme were estimated as 60ºC and 11 respectively. 

The completely irreversible inhibition of enzyme by 

2 mM PMSF suggesting that the enzyme is a serine alkaline 

protease. Enzyme showed highest specifity toward N-Suc- 

Ala-Ala-Pro-Phe-pNA and skimmilk among the peptide 

nitroanilides and protein substrates, respectively. Enzyme 

was found to be stable for one hour in 2% concentration of 

Tween 20-80 at 30ºC. However 16 and 20% activity losses 

were observed in the presence of 0.2% SDS and 5% H 2 

O 2 

, 

respectively at the same conditions. Enzyme was activated 

and stabilized by Cu 2+ ions at 30 and 60ºC. 

Telomeraz inhibitörü GRN163L’nin (Imetelstat) Hücre 

İskeleti ve Hücre Döngüsü Üzerine Etkileri 

İlgen MENDER 1 , Serif SENTÜRK 2 , 

Sergei M. GRYAZNOV 3 , Nuriman OZGUNES 1 , 

Alp CAN 4 , Z. Gunnur DİKMEN 1 

1 Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim 

Dalı, Ankara 

2 Bilkent Üniversitesi, Fen Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve 

Genetik Bilim Dalı, Ankara 

3 Geron Corporation, Menlo Park, California, USA 

4 Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji 


Telomeraz aktivitesi, normal somatik hücrelerde bulunmadığı 

halde, insan tümörlerinin % 85-90’nında pozitiftir. Bu 

da telomerazı, kanser tedavisi için yeni bir hedef haline 

getirmiştir. GRN163L, telomeraz RNA’sının (hTR) kalıp 

bölgesine komplementer olan N3’ g P5’-tiyo-fosforamidat 

yapıda bir oligonükleotittir. A549 akciğer kanser hücreleri, 

GRN163L (1μM) varlığında ekildiklerinde ilk 24 saat içinde 

yuvarlaklaşma şeklinde morfolojik değişiklikler ve adhezyon 

kaybı göstermektedirler. Bu çalışmada, A549 akciğer 

kanseri hücrelerine uygulanan GRN163L tedavisinin hücre 

iskeleti, hücre adezyon molekülleri ve hücre siklusu üzerindeki 

etkilerinin araştırılması hedeflenmiştir. Bu amaçla, 

A549 hücreleri ekilirken kültür ortamına GRN163L (1μM) 

eklendi. İlaç uygulanmış ve uygulanmamış A549 hücrelerinde 

hücre iskeleti elemenlarından aktin, tübülin, sitokeratin, 

a-aktinin ve hücre adezyon moleküllerinden e-kaderin 

ekspresyonlarına hem Western-blot hem de immünohistokimya 

ile bakıldı. GRN163L ile inkübe edilen hücrelerde ilk 24 

saat içerisinde aktin, tübülin ve e-kaderin ekspresyonlarında 

belirgin azalma izlendi. Tedaviye devam edilmediği takdirde 

72 saat sonra etkinin geriye döndüğü saptandı. Hücre 

siklusunun G1 evresini kontrol altında tutan Cdk6, Cdk4 

ve siklin D1 mRNA’larına Real-time PCR ile bakıldı ve 1 

haftalık GRN163L uygulamasının Cdk4, Cdk6 ve siklin D1 

ekspresyonlarında belirgin azalmaya neden olduğu tespit 

edildi. GRN163L, 80 0 C’de ısıtılarak inaktive edildiğinde ise 

aktin, tübülin ve kaderinde bir değişiklik gözlenmedi. Hücre 

iskeleti elemanlarında ilk 24 saatte saptanan değişiklikler ve 

adhezyon kaybı, telomeraz inhibisyonundan ve telomerik 

kısalmadan bağımsız akut etkilerdir. Telomeraz inbisyonuna 

ek olarak görülen bu target-off etkiler, kanser hücrelerinin 

adhezyonunu, proliferasyonunu ve metastaz yapma potansiyellerini 

azaltmaktadır. Bu nedenle cerrahi tedavi sonrasında 

residüel kalan kanser hücrelerinin metastaz yapmalarını önlemek 

amacıyla GRN163L’nin diğer kemoterapotik ilaçlarla 

kombine edilmesiyle kanser tedavisinde daha başarılı sonuçlar 

elde edilebilir. 


S 78 



The Effects of Telomerase Inhibitor GRN163L 

(Imetelstat) On Cell Cytoskeleton and Cell Cycle 

İlgen MENDER 1 , Serif SENTÜRK 2 , 

Sergei M. GRYAZNOV 3 , Nuriman OZGUNES 1 , 

Alp CAN 4 , Z. Gunnur DİKMEN 1 

1 Hacettepe University, Faculty of Medicine, Department of 

Biochemistry, Ankara, Turkey 

2 Bilkent University, Faculty of Science, Department of Molecular 

Biology and Genetics, Ankara, Turkey 


4 Ankara University, Faculty of Medicine, Department of 

Histology and Embryology , Ankara, Turkey 

Although telomerase activity can not determined in somatic 

tissues, it can determined as positive in 85-90% of human 

tumors. This makes telomerase as a new target for cancer 

therapy. GRN163L which complements to template cite of 

telomerase RNA (hTR) is oligonucleotite in structure of 

N3’ g P5’-thio-phosphoramidate. When A549 lung cancer 

cells were plated in the presence of GRN163L (1μM), the 

cells were rounded up and loss of adhesion was observed 

within 24 hrs. In this study, we aimed to investigate the in 

vitro effects of GRN163L treatment on cell cytoskeleton, 

cell-cell adhesion and cell cycle of A549 cells. With this 

aim, A549 cells were plated in the presence of GRN163L 

(1 μM) and incubated for 24hrs. The untreated control cells 

and treated cells were collected following 24hr of GRN163L 

incubation, then actin, tubulin, cytokeratin, a-actinin and e- 

cadherin expressions were analysed by both Western Blot 

and immunohistochemistry. We observed that actin, tubulin 

and e-cadherin expressions of GRN163L treated cells were 

significantly decreased within 24 hrs. The effects were reversible 

after 72hrs due to the the cessation of treatment. Then, Cdk 

6, cdk 4 and cyclin D1 which regulate the G1 phase of the cell 

cycle were analysed by Real-time PCR and it was obvious that 

Cdk 6, cdk 4 and cyclin D1 mRNA levels decreased following 

1 week of GRN163L treatment compared with the controls. 

When GRN163L was heated and inactivated at 80 0 C, the 

expressions of actin, tübülin and e-cadherin were not altered. 

As the morphological changes in cell cytoskeleton and loss of 

adhesion occur within 24 hr, we can conclude that these acute 

effects are independent from telome shortening or telomerase 

inhibition. These target-off effects besides telomerase inhibition 

decrease the adhesion, proliferation and metastatic potential of 

A549 cancer cells. For this reason, it may be possible to inhibit 

metastasis of residuel cancer cells by combining GRN163L 

with other chemotherapeutics following surgery. 

Trombosit Aktivasyonu Plazma Gamagutamiltransferaz 

Aktivitesini Etkiler mi? 

Azize ŞENER, Özge ÇEVİK 

Marmara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, İstanbul 

azizesener@gmail.com 

Gama-glutamiltransferaz (GGT) serumda ve birçok hücre 

membranında bulunur. GGT’nin başlıca rolü hücre içi 

indirgenmiş glutatyonun (GSH) sentezi için gerekli olan öncü 

amino asitleri sağlamak için ekstraselüler GSH’ı metabolize 

etmektir. Ancak, son araştırmalar GGT aktivitesinin geçiş 

metalleri varlığında reaktif oksijen türleri üretebileceğini ve 

temelinde ateroskleroz olan kardiyovasküler hastalıkların 

patogenezinde rolü olabileceğini göstermiştir. 

Bu çalışmanın amacı agonistlerle aktive edilmiş trombositlerin 

plazma GGT aktivitesine katkısı ve GGT aktivitesinin 

oksidatif modifikasyonlara etkisini trombositten 

zengin plazma (PRP) örneklerinde araştırmaktır. 

Hazırlanan PRP örnekleri agonistler (ADP, kollagen ve 

trombin) ile 20 dakika 37 ºC de inkübe edildi. Plazmada 

GGT aktivitesi, tiyobarbiturik asit reaktif maddeleri 

(TBARS) ve GSH düzeyleri ölçüldü. 

Trombositlerin ADP (p


agonists (ADP, collagen and thrombin). GGT activity, thiobarbituric 

acid reactive substances (TBARS) and GSH levels 

was determined in plasma samples. 

After platelet activation with ADP (p


Doksorubisine Dirençli MCF-7 Meme Kanseri Hücre 

Hattında Çoklu İlaç Dirençliliğinin Engellenmesi 

Laila AKHMETOVA 1 , Yaprak DÖNMEZ 1 , 

Özlem DARCANSOY İŞERİ 1,2 , 

Meltem DEMİREL KARS 1 , Ufuk GÜNDÜZ 1 

1 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Biyolojik Bilimler 

Bölümü, 06531, Ankara-Türkiye 

2 Başkent Üniversitesi, Transplantasyon ve Gen Bilimleri 

Enstitüsü, 06980, Ankara-Türkiye 

Kanser kemoterapisinde sorunlardan biri ilaçlara karşı 

direnç gelişimidir. P-glikoproteini (P-gp, MDR1) ve çoklu 

ilaç direnci ile ilişkili protein 1 (MRP1) tümör hücrelerinde 

ilacın dışarı atılmasını sağlayarak ilaç dirençliliği 

gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Çoklu ilaç dirençliliği 

bazı kimyasallar kullanılarak engellenebilir. Kalsiyum 

kanal tıkayıcı etkisi olan verapamil dirençliliği engelleyici 

bir kimyasaldır. Antihistaminik etkisi olan prometazin 

ise fosfolipid hücre zarı ile ilişkisinden dolayı dirençliliği 

engelleyebilir. Bu çalışmada amaç, doksorubisine dirençli 

MCF-7 meme kanseri hücrelerinde (MCF-7/Dox) verapamil 

ve prometazinin MDR1 ve MRP1 gen ifadelerine ve hücre 

içi ilaç birikimine etkilerinin belirlenmesidir. Gen ifadesi 

düzeyindeki değişimi incelemek için 48 ve 72 saat süre ile 

verapamil ya da prometazin uygulanmış MCF-7/Dox hücrelerinden 

RNA elde edilmiş, özgün primerler kullanılarak eş 

zamanlı PZR (qPCR) ile MDR1, MRP1 ve ß-actin gen ifadeleri 

incelenmiştir. Hücre içi doksorubisin birikiminin 

değerlendirilmesi için, verapamil ve ya prometazin uygulanan 

hücreler floresan mikroskobu ile incelenmiştir. Eş 

zamanlı PZR sonuçları değerlendirildiğinde, prometazin 

uygulanmış hücrelerde hem MDR1 hem de MRP1 gen 

ifadelerinde anlamlı azalma olduğu görülmüştür. Verapamil 

uygulanmış hücrelerde ise yalnızca MDR1 gen ifadesinde 

anlamlı azalma belirlenmiştir. Floresan mikroskop 

sonuçlarına göre, verapamil uygulanmış hücrelerde hücre içi 

doksorubisin birikimi artmıştır. Sonuç olarak bu çalışmada; 

verapamilin hücre içi ilaç birikimini arttırmasının yanısıra, 

verapamil ve prometazinin MDR1 gen ifadesinde anlamlı bir 

azalmaya neden olduğu gösterilmiştir. 

Modulation of Multidrug Resistance in Doxorubicin 

Resistant MCF-7 Cells 

Laila AKHMETOVA 1 , Yaprak DÖNMEZ 1 , 

Özlem DARCANSOY İŞERİ 1,2 , 

Meltem DEMİREL KARS 1 , Ufuk GÜNDÜZ 1 

1 Middle East Technical University, Department of Biological 

Sciences, 06531, Ankara-Turkey 

2 Başkent University, Institute of Transplantation and Gene 


One of the major problems of cancer chemotherapy is the 

development of multidrug resistance (MDR) phenotype. 

Among the numerous mechanisms, P-gp and MRP1 transmembrane 

transporter proteins, encoded by MDR1 and 

MRP1 genes, respectively, have been associated with MDR 

phenotype. Chemical modulators can be used to reverse 

MDR. These chemicals can either modulate MDR due to 

their substrate analogy (such as calcium channel blocker 

verapamil) or ability to interact with phospholipid membranes 

(such as antihistaminic drug promethazine). This 

study focuses on the effect of verapamil and promethazine 

on the expression levels of MDR1 and MRP1 genes and 

the drug transport activity in doxorubicin resistant MCF-7 

breast adenocarcinoma cells. Doxorubicin resistant MCF-7 

(MCF-7/Dox) cells were incubated with either verapamil 

or promethazine for 48 and 72 hours and total RNA were 

isolated. For expression analysis real-time PCR (qPCR) was 

carried out by using specific primers for MDR1, MRP1, and 

ß-actin genes. Intracellular doxorubicin accumulation was 

examined in verapamil and promethazine treated cells. Results 

demonstrated a significant decrease both in MDR1 and 

MRP1 expression levels after promethazine applications. It 

has also been shown that treatment of the cells with verapamil 

results in significant decrease in MDR1 mRNA levels. 

Fluorescence microscope images demonstrated that the 

intracellular doxorubicin accumulation was increased after 

verapamil treatment in MCF-7/Dox cells. In conclusion; this 

study gives an idea about the efficiency of verapamil and 

promethazine on MDR reversal both in gene expression and 

transport activity levels. 

Kanserlerde Anti-Tümör Antikor Yanıtlarının Teşhis ve 

Prognoz Açısından Önemi 

Şükrü ATAKAN 1 , Esen İ. OKTAY 1 , Funda DEMİRAĞ 2 , 

Hülya BAYİZ 2 , Ebru ÇAKIR 2 , 

Zeynep KALAYLIOĞLU-WHEELER 3 , Burçak VURAL 4 , 

Uğur ÖZBEK 4 , Zeki KILIÇASLAN 5 , Ali O. GÜRE 1 

1 Bilkent Üniversitesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik 


2 Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve 

Araştırma Hastanesi, Ankara 

3 Orta Doğu Teknik Üniversitesi İstatistik Bölümü, Ankara 

4 İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Deneysel Tıbbi 

Araştırma Merkezi, İstanbul 

5 İstanbul Üniversitesi Çapa Göğüs Hastalıkları Bölümü, 

İstanbul 

Tümör hücreleri, kaynaklandıkları dokudan bağımsız, 

otolog anti-tümör immün yanıtlar oluşturabilmektedir. 

Çalışmalarımız, böyle yanıtların bir belirteci olan serum antikor 

seviyelerinin hastalık prognozu ile ilişkisini saptamayı 

ve ayrıca kanser teşhisi için yararlılıklarının tespitini 

hedeflemektedir. 

Önceki çalışmalarımızda küçük hücreli akciğer kanserli 

(KHAK) hastaların önemli bir kısmında SOX2, p53, NY- 

ESO-1 ve HuD antijenlerine karşı antikor tespit ettik. Bu 

antikorların varlığı KHAK teşhisini %99 özgünlükte, %28 

hassasiyette sağlayabilmektedir. Ayrıca bu antijenlerden 

SOX2 proteinine karşı gelişen antikorların, KHAK için, 

hastalığı etkilediği bilinen diğer prognostik faktörlerden 

bağımsız olarak, hastaların genel yaşam sürelerinin ve progresyonsuz 

yaşam sürelerinin daha uzun olması ile ilgili 

olduğunu da tespit ettik. 

Son olarak yaptığımız çalışmalarda KHAK vakalarında antikor 

yanıtı olan hastaların tümör dokusunda SOX2 protein 

ifadesi az bir grup olduğunu, tümör dokusunda kuvvetle 

SOX2 proteini ifade eden gurupta ise seronegativite gözle- 


S 81 



dik. SOX2 proteini için, benzer bir ifadenin over ve meme 

kanserlerinde de olduğunu tespit ettik. Halen devam etmekte 

olan çalışmalarımızda bu iki grup tümörü ayırt edebilecek 

moleküler mekanizmaların sebeplerini aydınlatmaya 

çalışmaktayız. 

Yürütmekte olduğumuz çalışmalarda, KHAK yanında, over, 

mide ve kolon kanserli vakaların geliştirdikleri otoantikor 

yanıtlarının hedeflediği antijenleri ve böyle antijenlere karşı 

gelişen antikor yanıtlarının hastalık prognozu ile ilişkisini 

tespit etmeyi hedeflemekteyiz. Bu çalışmalar ayrıca anti-kanser 

antikorlarının hastalık teşhisindeki potansiyel 

kullanımının tespitini de sağlayabilecektir. 

Significance of Anti-Tumor Antibody Responses in the 

Diagnosis and Prognosis of Cancer 

Şükrü ATAKAN 1 , Esen İ. OKTAY 1 , Funda DEMİRAĞ 2 , 

Hülya BAYİZ 2 , Ebru ÇAKIR 2 , 

Zeynep KALAYLIOĞLU-WHEELER 3 , Burçak VURAL 4 , 

Uğur ÖZBEK 4 , Zeki KILIÇASLAN 5 , Ali O. GÜRE 1 

1 Department of Moleculer Biology ve Genetics, Bilkent 

University, Ankara 

2 Ataturk Chest Diseases and Thoracic Surgery Training 

and Research Hospital, Ankara 

3 Department of Statistics, Middle East Technical University, 

Ankara 

4 Department of Genetics, Experimental Medical Research 

Institute, University of Istanbul, Istanbul 

5 Department of Chest Diseases, Capa, University of Istanbul, 

İstanbul 

Tumor cells are capable of eliciting anti-tumor autologous 

immune responses independent of their tissue of origin. Our 

overall aim is to determine the relation between serum antibodies 

elicited against the tumor by its host, and tumor prognosis 

as well as the utility of such antibodies as diagnosis 

tools for cancer. 

We have previously shown that a significant percent of small 

cell lung cancer (SCLC) patients elicit antibodies against 

SOX2, p53, NY-ESO-1 and HuD antigens. The combination 

of these antibodies can diagnose SCLC with a sensitivity 

of 28% at 99% specificity. We also demonstrated that 

anti-SOX2 antibody responses correlate with longer overall 

and progression-free survival and that these antibodies are 

independent prognostic factors of favorable outcome for 

SCLC patients. 

In our recent studies we have identified that patients who 

elicit anti-SOX2 antibodies have low levels of SOX2 protein 

in their tumors, whereas patients with high SOX2 expression 

in their tumors are seronegative for anti-SOX2 antibodies. 

The low and high SOX2 mRNA expressing groups can be 

identified for other tumor types such as ovarian and breast 

cancer. Our recent work includes studies that aim to define 

the mechanisms that cause or hinder anti-SOX2 immune responses 

in cancer patients. 

We are currently involved in the identification of novel antitumor 

autoantibodies for SCLC as well as ovarian, stomach 

and colon cancer patients. We subsequently plan to study the 

association of such antibody responses with the prognosis of 

the patient, as well as to increase the sensitivity of our combined 

antibody panel as a diagnostic tool for cancer. 

PARP-Kaynaklı Proteazom Aktivasyonu: Kemoterapi 

Yanıtında Rolü 

Betül CATALGOL 1,2 , B. WENDT 1 , N.K. OZER 2 , 

T. GRUNE 1 

1 Biyokimya ve Gıda Enstitüsü, Hohenheim Üniversitesi, 

Stuttgart, Almanya, 

2 Biyokimya Anabilim Dalı, Tıp Fakültesi, Marmara Üniversitesi, 

İstanbul, Türkiye 

betulcatalgol@gmail.com 

Kemoterapinin, tümör tedavisinde nükleer materyalin oksidasyonu 

ile etki gösterdiğine inanılmaktadır. Oksidatif strese 

adaptasyon, uzun süreli kemoterapiye dayanıklılıkta önemli 

bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır. 

Bu çalışmada, potansiyel tamir mekanizmaları olan 

poli(ADP-ribozil)asyon ve proteazomal degradasyona 

birbiriyle bağlantılı olarak odaklanılmıştır. 20S proteazomun 

çekirdekte okside histon proteinlerin degradasyonundan 

büyük ölçüde sorumlu olduğu gösterilmiştir ve tümör hücrelerinin 

normal hücrelere kıyasla daha yüksek proteazomal 

aktiviteye sahip olduğu ileri sürülmektedir. Bunun yanında, 

tümör hücrelerinde kemoterapi ve tek iplik kırılmaların 

sonucunda poli(ADP-ribozil)asyon reaksiyonları da yer 

almaktadır. Bu reaksiyonlar 20S proteazom ve histonlarla 

gerçekleşebilmektedir. HT22 hücrelerinin H 2 

O 2 

maruziyetinden 

sonra, çekirdekte model peptid substrat suc- 

LLVY-MCA ve okside histonların degradasyonu PARP 

aktivasyonu ile paralel olarak artmıştır. Protein karbonil, tek 

iplik kırılması ve 8-OHdG tamirinde inhibitör uygulamaları 

ile proteazom ve PARP-1’in birlikte rol oynadıkları 

gösterilmiştir. Poli(ADP-ribozil)asyon sonucu proteazom 

aktivasyonu, histon poli(ADP-ribozil)asyonunun azalması 

ve ardından histonların H 2 

O 2 

maruziyeti sonrası proteazomal 

degradasyonlarının azalması gibi sonuçlar tümör hücrelerinin 

kemoterapi dayanıklılığındaki modelimizin rolünü 

doğrulamaktadır. 

PARP-mediated proteasome activation: The role in 

chemotherapy resistance 

Betül CATALGOL 1,2 , B. WENDT 1 , N.K. OZER 2 , 

T. GRUNE 1 

1 Institute of Biological Chemistry and Nutrition, University 

of Hohenheim, Stuttgart, Germany, 

2 Department of Biochemistry, Medicine Faculty, Marmara 

University, Istanbul, Turkey 

betulcatalgol@gmail.com 

Antitumor chemotherapy is generally believed to act via the 

oxidation of nuclear material in the tumor cells. Adaptation 

to oxidative stress appears to be one element in the development 

of long-term resistance to many chemotherapeutic 

drugs. 

In this study, potential repair mechanisms poly(ADP-ribosyl)ation 

and proteasomal degradation were focused as related 

to each others. The 20S proteasome has been shown 

to be largely responsible for the degradation of oxidatively 

modified histone proteins in the nucleus and tumor cells are 

supposed to have a higher nuclear proteasome activity than 


S 82 



do nonmalignant cells. Besides high amounts of proteasome, 

poly(ADP-ribosyl)ation reactions take place in the tumor 

cells as a consequence of chemotherapy and single strand 

breaks. These reactions may occur with 20S proteasome 

and also with histones, After H 2 

O 2 

treatment of HT22 cells, 

degradation of the model peptide substrate suc-LLVY-MCA 

and degradation of oxidized histones in nuclei increased accompanied 

by an increase in PARP activation. In the recovery 

of protein carbonyls, single strand breaks and 8-OHdG, 

proteasome and PARP-1 were shown to play role together 

tested with inhibitor treatments. All the results showing the 

proteasomal activation following poly(ADP-ribosyl)ation of 

proteasome and the decrease in poly(ADP-ribosyl)ation of 

histones and following increase in the proteasomal degradation 

of histones following H 2 

O 2 

treatment confirmed our 

conclusion in the chemotherapy resistance of tumor cells. 

Gastrik Kanseri Hücre Hattı AGS’de RNA Müdehalesi 

ile MMP-3 Geninin Susturulması 

M. Burcu Irmak YAZICIOĞLU 1 , Salih GENCER 2 

Bu çalışma 105S352 Nolu TÜBİTAK Projesince desteklenmiştir. 

1 Haliç Üniversitesi (şimdi), Fatih Üniversitesi (önce) 

2 Fatih Üniversitesi 

Oksidatif stres mide kanseri oluşumunda önemli rol 

oynamaktadır. Ancak gastrik kanserlerde oksidatif strese 

bağlı moleküler değişimler henüz açığa çıkmamıştır. Matriks 

metalloproteinazlar (MMP) ekstrasellüler matriksi parçalayarak 

kanser hücrelerine invaziv özellik kazandırıp onları 

daha da agresif hale getirmekle bilinirler ayrıca kendi içlerinde 

regüle edildikleri de bilinmektedir. Biz de bu çalışmada 

H 2 

O 2 

nin mide kanserli hücre hatlarının invazyonuna etkisini 

araştırıp, RNA müdehalesi (siRNA) tekniği ile ilk defa gastrik 

kanserlerde MMP-3 genini susturarak diğer MMPleri 

ekspresyon düzeyinde ne yönde etkilendiğini gösterdik. 

Öncelikle daha agresif olduğu bilinen AGS hücrelerinin, 

H 2 

O 2 

muamelesi sonucu MKN-45 ve 23132/87 hücrelerine 

göre daha invaziv olduğu gösterildi. Buna paralel olarak 

MMP gen ifadesi açısından incelediğimizde çalışılan 17 

MMP geninden 12 tanesinin AGS’de ifade edildiği tespit edildi. 

Öte yandan az faklılaşmış ve difüz tip gastrik kanser orijinli 

hücreler olan MKN-45’de 10 MMP’geni, 23132/87’de 

ise sadece 5 tane MMP geninin ifade olduğu görülmektedir. 

MMP’ler içerisinde sadece AGS hücresinde ifade 

olan ve daha çok agresifliğe yol açtığı düşünülen MMP-3 

genine özgü bir RNA susturumu gerçekleştirilmiştir. MMP 

genlerinin ifadesinde azalış ve artışlar görülmüştür. MMP- 

3’ün susturulması MMP-15’in ifadesini azaltırken, MMP- 

10 ifadesini arttırmıştır. Dolayısı ile pek çok kanser türünde 

olduğu gibi ileri gastrik kanserde de MMP-3, diğer MMP 

genlerinin ifadesini etkilemesi bakımından önemli bir makır 

gen olmaktadır. 

Silencing of MMP-3 Gene in Gastric Carcinoma Cell 

Line, AGS by RNA Interference 

M. Burcu Irmak YAZICIOĞLU 1 , Salih GENCER 2 

This Project has been suported by TUBITAK under the 

Project Number 105S352 

1 Haliç Üniversitesi (present), Fatih Üniversitesi (before) 

2 Fatih Üniversitesi 

Oxidative stress has an important role in gastric carcinogenesis. 

However the molecular mechanism behind it has not elucidated 

yet. It is well known that matrix metalloproteinases 

(MMP) degrade extracellular matrix and provide an invasive 

character to cancer cells making them more agressive and 

they regulate each other. In this study, we analyzed the effect 

of H 2 

O 2 

on invasiveness of gastric carcinoma cell lines and 

for the first time silenced MMP-3 gene by RNA interference 

(siRNA) method to show how other MMPs are affected. 

First, we showed that H 2 

O 2 

exposure provided a more invasive 

phenotype for AGS cell line, which is well known to be 

a more aggresive cell line. In parallel, AGS cells expressed 

12 of 17 MMPs we have tested while a less differentiated 

diffuse type MKN-45 cells expressed 10, and 2313287 expressed 

5 of them. Among the MMPs, MMP-3 was silenced 

in AGS cell line by RNA interference since it is expressed 

only in AGS compared to the other two according to our 

data and it is known to give a more aggresive phenotype as 

stated in the literature. Down regulation of MMP-15 and upregulation 

of MMP-10 were observed. This correlated with 

the other cancer types in that MMP-3 can be a marker gene 

in affecting the other MMP gene expressions in agressive 

gastric cancers. 

Sıcaklık Stresinin Kavunda Isı Şoku Protein Genlerinin 

(Hsp1-Hsp2) İfadesi Üzerine Etkileri ve Proteome 

Analizleri 

Mehmet Cengiz BALOĞLU, Samir KARACA, 

Hüseyin Avni ÖKTEM, Meral YÜCEL 

Biyolojik Bilimler Bölümü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 

06531 Ankara, TÜRKİYE 

baloglu@metu.edu.tr 

Isı şoku proteinleri, dokular yüksek sıcaklıklara ve diğer 

streslere maruz kaldığı zaman ekspresyon seviyelerini artışı 

ile fonksiyonel olarak ilişkili protein sınıfıdır. Bu çalışmada, 

Galia tipi Türk kavunu fide yapraklarında (Cucumis melo 

L.) ısı şoku proteinlerinin (Hsp1-Hsp2) sıcaklık stresine 

cevapları incelendi. Yüksek sıcaklığın kısa ve uzun süre 

etkilerini incelemek amacıyla, 14 günlük kavun fideleri 

38ºC ve 40ºC sıcaklığa 6, 12 , 24, 48 ve 72 saat aralıklarla 

maruz bırakılmıştır. Strese ve strese uğramayan kavun fide 

yapraklarından toplam RNA isolasyonu yapılmıştır. Hsp1 

ve Hsp2 gen ifade seviyeleri yarınicel reverse transkriptazpolimeraz 

zincir reaksiyonu (RT-PZR) tekniği ile incelenmiş 

ve kontrol olarak Cucumis melo 18S rRNA kullanılmıştır. 

Hsp2 gen ifade seviyesi 38ºC ve 40ºC’ ye maruz kalmış 

yapraklarda yüksek olmasına rağmen, Hsp1 gen ifadesinin 

seviyesinde anlamlı değişikler gözlenmiştir. 38ºC 


S 83 



ve 40ºC’ ye 6 ve 12 saat maruz kalmış yapraklarda Hsp1 

gen ifade seviyeleri artmıştır. Yapraklardaki her iki stres 

uygulanmasında 24. saat sonunda, Hsp1 gen ifade seviyeleri 

derece derece azalmıştır. Hsp1 gen ifade seviyesindeki 

düşüş ayrıca real time-polimeraz zincir reaksiyonu 

(qRT-PZR) ile doğrulanmıştır. Protein analizleri, pH 

3-10 arası sabitlenmiş pH gradyan şeritleriyle iki boyutlu 

jel elektroforezi kullanılarak yapılmıştır. Strese ve strese 

uğramayan kavun yapraklarından ve onların dahili amino 

asit sekanslarından elde edilen protein bantları çözülebilir 

proteomdan saptanmıştır. 

Sıcaklık altında bitkilerdeki tüm ısı şoku mekanizmasını 

henüz anlaşılmamakla birlikte, bu çalışma ısı şoku cevabının 

moleküler arka planı anlamak için bir önemli bir adım 

oluşturmuştur. 

Effects of Heat Stress on the Gene Expression Levels 

and Proteome Analysis of Heat Shock Proteins 

(Hsp1-Hsp2) in Melon 

Mehmet Cengiz BALOĞLU, Samir KARACA, 

Hüseyin Avni ÖKTEM, Meral YÜCEL 

Department of Biological Sciences, Middle East Technical 

University, 06531 Ankara, Turkey 

baloglu@metu.edu.tr 

Heat shock proteins (HSPs) are a class of functionally related 

proteins whose expression is increased when tissues 

are exposed to elevated temperatures or other stress. In this 

study, the response of the heat shock proteins (Hsp1-Hsp2) 

to heat stress was examined in leaves of seedling of Galia 

type Turkish melon (Cucumis melo L.). 14 days old melon 

seedlings were exposed to 38ºC and 40ºC for 6, 12 , 24, 48 

and 72 hours to investigate short and long term high temperature 

effects. Total RNA was isolated from stressed and 

non-stressed leaves of melon seedlings. The gene expression 

levels of Hsp1 and Hsp2 were examined by semiquantitative 

reverse transcription polymerase chain reaction (RT-PCR) 

technique. Cucumis melo 18S rRNA was used as internal 

control in this PCR technique. 

Although relative expression levels of Hsp2 were higher 

in leaves at both 38ºC and 40ºC heat stresses, significant 

changes in expression levels of Hsp1 was observed. Relative 

expression levels of Hsp1 were increased at 6 and 12 hours 

for both 38ºC and 40ºC heat stress applications in leaves. 

Expression levels of Hsp1 gradually decreased after 24 hours 

for both heat stress applications in leaves. Decrease of gene 

expression level of Hsp1 was also confirmed by quantitative 

PCR (qRT-PCR). Protein analysis was performed using 

two-dimensional gel electrophoresis (2-DE) with pH 3–10 

immobilized pH gradient (IPG) strips. Protein spots obtained 

from stressed and non-stressed leaves and their internal amino 

acid sequences was detected from the soluble proteome. 

Although it has not yet understood the whole heat shock 

mechanism of plants under heat stresses, this study has 

formed an important step to learn about molecular background 

of heat shock response. 

Trans-Resveratrol’ün Kitosan Mikrokürelerden 

Salınımı 

Duygu ALTIOK, Funda TIHMINLIOĞLU 

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Kimya Mühendisliği 

Bölümü, İzmir 

duygualtiok@iyte.edu.tr 

Resveratrol, C 14 

H 12 

O 3 

, bitkiler tarafından mikrobik, fungal ve 

fiziksel uyaranlara karşı üretilen fitoaleksindir. cis ve trans 

izomerleri vardır ancak trans formu daha yaygın ve biyolojik 

olarak daha aktiftir. trans-Resveratrol damar tıkanıklığının 

tedavisinde, yüksek kolesterolün düşürülmesinde, akut mikrobiyal 

enfeksiyonların ve hepatitin tedavisinde kullanılır. 

Güçlü bir antioksidan olup ışığa çok duyarlı ve çabuk okside 

olan bir maddedir. Bu çalışmada amaç trans-resveratrolü 

kitosan mikrokürelere yükleyerek kararlılığını korumak ve 

mikrokürelerden salınımını incelemektir. 

Püskürtmeli kurutma yöntemiyle elde edilen trans-resveratrol 

yüklü kitosan mikrokürelerin morfolojisi ve parçacık 

boyutu taramalı elektron mikroskopu ile incelendi. Parçacık 

boyutu 1-10 µm arasında değişti. 365nm de UV ışığına maruz 

bırakılan kitosan mikrokürelere yüklü trans-resveratrolün 

210 dk da kararlılığını %50 koruduğu yüksek performans 

sıvı kromatografisi ile tespit edildi. Trans-resveratrolün mikrokürelerden 

simule mide sıvısı ve fosfat tamponu içerisine 

salınım kinetiği spektrofotometriyle 306 nm’de 37°C de 

24 saat boyunca incelendi. Simule mide sıvısında salınım 

hızının daha yüksek olduğu ve 1 saat sonunda kitosanın 

asidik ortamda çözünmesinden dolayı mikroküre formunun 

bozulduğu gözlendi. 

Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar, kitosan mikrokürelerin 

trans-resveratrolün stabilitesinin korunmasında ve ilaç 

salınımında kullanılabileceğini ortaya koymaktadır. Ancak 

mikrokürelerin asidik ortamda dayanımının arttırılmasına 

yönelik çalışmalarla mukoyapışkanlık özelliği bulunan bu 

kürelerin midede daha uzun süre kalması sağlanabilir. 

Release of trans-Resveratrol’ün from Chitosan 

Microspheres 

Duygu ALTIOK, Funda TIHMINLIOĞLU 

İzmir Institute of Technology, Department of Chemical 

Engineering, İzmir, TURKEY 

duygualtiok@iyte.edu.tr 

Resveratrol, C 14 

H 12 

O 3 

, is a phytoalexin produced by plants 

under microbial, fungal and physical attack. It has cis- and 

trans- izomers, however, trans- form is more common and 

biologically active. Trans-resveratrol is used in treatment of 

cardiovascular diseases, acute microbial infections, hepatitis, 

to decrease the high colesterol level. It is a strong antioxidant 

which is very photosensitive and easily oxidizable 

material. The aim of this study was to keep the stability of 

trans-resveratrol by loading into th chitosan microspheres 

and to investigate its release from microspheres. 

The morphology and particle size of trans-resveratrol loaded 

chitosan microspheres prepared by spray drying were investigated 

by scanning electron microscope. The particle size 

was in the range of 1-10 µm. When subjected to UV light 


S 84 



at 365 nm for 210 min, it was detected by high performane 

liquid chromatography that 50% stability of trans-resveratrol 

loaded into chitosan microspheres was kept. The release kinetics 

of trans-resveratrol from microspheres to the simulated 

gastric fluid and phosphate buffered saline was determined 

spectrophotometrically at 306 nm and 37 °C for 24 h. It was 

observed that the release rate in simulated gastric fluid was 

faster and after 1 h the microsphere form was disappeared 

due to the dissolution of chitosan in an acidic environment. 

The results of this study states that the chitosan microspheres 

could be used for the stability and release of trans-resveratrol. 

However, the stability of chitosan microspheres in an 

acidic environment should be improved which provides the 

longer residence time of these mucoadhesive microspheres 

in stomach. 

Kuraklık Stresinin Yerfıstığı (Arachis Hypogea L.) 

Antioksidatif Savunma Sistemi Uzerindeki Etkisi 

Ufuk ÇELİKKOL AKCAY 1,2 , Oya ERCAN1, 

Musa KAVAS 1 , Lütfiye YILDIZ 1 , Çiğdem YILMAZ 1 , 

Hüseyin Avni ÖKTEM 1 , Meral YÜCEL 1 

1 Biyolojik Bilimler Bölümü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 

06531 Ankara, Türkiye 

2 Gıda Mühendisliği Bölümü, Süleyman Demirel Üniversitesi, 

32260 Isparta, Türkiye 

oercan@metu.edu.tr 

Yerfıstığı (Arachis hypogaea L.), dünya genelinde 23 milyon 

ha alanda yıllık üretimi 35 milyon ton olan Leguminosae 

familyasına ait bir türdür. Üretimin yaklaşık % 70 

nin gerçekleştiği yarı kurak bölgelerde su kıtlığı en önemli 

kısıtlayıcı faktördür. Bu çalışmada kuraklık stresi altındaki 

büyüme geriliklerine göre dirençli (Florispan) ve duyarlı 

(Gazipaşa) olarak adlandırılan iki çeşidin maruz kaldığı 

oksidatif zararlar ve bunlara karşı gösterdiği antioksidant 

yanıtlar karşılaştırılmıştır. 16 günlük fideler iki farklı ozmotik 

basınca (-0,4 MPa ve -0,8 MPa) sahip PEG-6000 

solüsyonlarına maruz bırakılmış ve farklı büyüme parametreleri, 

PS II aktivitesi, malondialdehit (MDA), hidrojen 

peroksit (H 2 

O 2 

) ve prolin seviyelerindeki değişimler, 

askorbat peroksidaz (APX), katalaz (CAT), peroksidaz 

(POX) ve glutatyon redüktaz (GR) enzimlerinin aktiviteleri 

araştırılmıştır. Her iki çeşit de -0,8 MPa ozmotik basınçta 

su kaybı gösterirmiş ve -0,4 MPa ozmotik basınçta H2O2 

seviyesi kontrole göre önemli derecede artmıştır. Gazipaşa 

çeşidinde prolin birikiminin kuraklığa karşı korunma 

mekanizmasında temel bir parça olmadığı görülürken, Florispan 

çeşidinde -0,8 MPa ozmotik basınçta önemli derecede 

prolin birikimi gözlenmiştir. Gazipaşa çeşidi başlıca 

APX aktivitesini artırarak düşük seviyedeki kuraklık stresi 

ile başa çıkabilmekte ve ağır stres koşullarında, sadece 

APX dokulardaki aktivitesini koruyabilmektedir. Florispan 

dokularında ise, CAT ve APX aktivitelerinin önemli antioksidatif 

cevaplar verdiği görülmektedir. Bu çalışmadan elde 

edilen veriler, yer fıstığı bitkilerinde prolin seviyesi ile CAT 

ve APX enzimlerinin kuraklığa karşı tolerans sağlanmasında 

önemli roller üstlendiklerini göstermektedir. 

Effect of Drought Stress on Antioxidative Defence 

System of Peanut (Arachis Hypogea L.) 

Ufuk ÇELİKKOL AKCAY 1,2 , Oya ERCAN 1 , 

Musa KAVAS 1 , Lütfiye YILDIZ 1 , Çiğdem YILMAZ 1 , 

Hüseyin Avni ÖKTEM 1 , Meral YÜCEL 1 

1 Department of Biological Sciences, Middle East Technical 


2 Department of Food Engineering, Suleyman Demirel 

University, 32260 Isparta, Turkey 

oercan@metu.edu.tr 

Peanut (Arachis hypogaea L.), which is cultivated on 23 million 

ha area with an annual production of about 35 million 

tons, is a member of Leguminosae family. In semi-arid regions, 

where about 70% of the production occurs, drought is a 

major constraint. In this study, two cultivars of peanut which 

were designated as resistant (Florispan) and sensitive (Gazipasa) 

according to their growth retardation under drought 

stress were compared for their oxidative damage and antioxidant 

responses. Sixteen days old seedlings were subjected 

to PEG-6000 solutions of two different osmotic potentials; 

-0.4 MPa and -0.8 MPa, and various growth parameters, PS 

II activity, changes in malondialdehyde (MDA), hydrogen 

peroxide (H 2 

O 2 

) and proline levels, activities of ascorbate 

peroxidase (APX), catalase (CAT), peroxidase (POX) and 

gluthatione reductase (GR) enzymes were determined. Both 

cultivars exhibited water deficit at -0.8 MPa osmotic potential 

and H 2 

O 2 

levels significantly increased during exposure 

to -0.4 MPa. Significant proline accumulation was observed 

in the tissues of cv. Florispan at -0.8 MPa osmotic potential, 

whereas proline accumulation does not appear to be an essential 

part of the protection mechanism against drought in 

cv. Gazipasa. Enzyme activity measurements revealed that 

Gazipasa copes well with lesser magnitudes of drought stress 

by increasing the activity of mainly APX, and during harsh 

stress conditions, only APX maintains its activity in the tissues. 

Whereas CAT and APX activities appear to be very 

crucial antioxidative defenses in Florispan tissues during intense 

stress conditions. The results indicate that, the level of 

proline and CAT and APX enzymes have important roles to 

maintain drought tolerance in peanut plants. 


S 85 



Proteaz Enziminin Frezya (Freesia refracta) Bitkisinde 

Aranması, Tanımlanması ve Kozmetik Alanında 

Kullanılabilirliğinin Araştırılması 

Nazan DEMİR 1 , Hülya GÖÇER 1 , 

Hayrunnisa NADAROĞLU 2 , Yaşar DEMİR 3 

1 Atatürk Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya 

Bölümü, 25240, Erzurum 

2 Atatürk Üniversitesi, Oltu Meslek Yüksekokulu, Gıda 

Teknolojisi Bölümü, 25400, Oltu/Erzurum 

3 Atatürk Üniversitesi, K.K. Eğitim Fakültesi, Kimya 

Eğitimi Bölümü, 25240, Erzurum 

nazdemir@atauni.edu.tr 

Frezya (Freasia refracta) güzel kokusundan dolayı oldukça 

sevilen bir süs bitkisidir. Mersin ve çevresinde yabani 

olarak yetişir ve 20 kadar türü vardır. Bu çalışmada, 

Türkiye’de yetişen bir bitki olan frezya (Freesia refracta) 

bitkisinin çiçeklerinden proteaz enziminin aranması, karakterize 

edilmesi ve kullanım alanlarının (kozmetik sanayi) 

araştırılması amaçlanmıştır. 

Frezya (Freasia refracta) bitkisinin çiçeklerinden proteaz 

enziminin aktivitesi var olduğu anlaşıldıktan sonra, enzim 

% 30-50’lik amonyum sülfat çöktürmesi, CM-Selüloz 

iyon değişim kromatografisi kullanılarak saflaştırılmıştır. 

Daha sonra her basamak için protein ve aktivite tayini 

yapılarak saflaştırma katsayısı hesaplanmıştır. Linewear- 

Burk grafiğinden yararlanılarak hesaplanan V max 

ve K M 

değerleri ise sırasıyla 0.784 mg/L.min ve 0.317 mM olarak 

bulunmuştur. Enzimin aktivite gösterdiği optimum pH: 9 

ve optimum sıcaklık, 40 oC dir. Enzimin molekül ağırlığı 

ve saflık kontrolü jel filtrasyon kromatografisi ve SDS- 

PAGE elektroforezi ile belirlenmiştir. Enzimin substrat 

spesifikliği de; hemoglobin, kazain, azokazein, albumin 

ve azo albumin kullanılarak belirlenmiştir. Ayrıca frezya 

(Fresia refracta) bitkisinden saflaştırılan proteaz enziminin 

aktivitesi üzerine SDS, DIPF, EDTA, iyodoasetamid, fenontrolin 

gibi enzimin spesifik inhibitörlerine ve bazı metal 

iyonlarına karşı davranışı araştırılmış ve proteaz enziminin 

türü belirlenmiştir. Frezya (Freasia refracta) parfüm ve saç 

spreylerinde kullanılmaktadır. Elde edilen saf enzim ve 

frezya bitki homojenatlarının gıda katkısı olmanın dışında, 

gerek çiçekleri gerekse bitki yumrularının kozmetik alanında 

da özellikle cilt bakım ürünlerinde kullanılabilirliği mümkündür. 

Bu nedenle, bu tip ürünlerde proteaz enziminin 

olması arzu edilen bir özelliktir. 

The Identification and Investigation of Protease Enzyme 

In Flowers of Freesia (Freesia refracta) and 

Examination of Usability in Cosmetic Field 

Nazan DEMİR 1 , Hülya GÖÇER 1 , 

Hayrunnisa NADAROĞLU 2 , Yaşar DEMİR 3 

1 Atatürk Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya 

Bölümü, 25240, Erzurum 

2 Atatürk Üniversitesi, Oltu Meslek Yüksekokulu, Gıda 

Teknolojisi Bölümü, 25400, Oltu/Erzurum 

3 Atatürk Üniversitesi, K.K. Eğitim Fakültesi, Kimya 

Eğitimi Bölümü, 25240, Erzurum 

nazdemir@atauni.edu.tr 

Freesia (Freasia refracta) is an popular decoration plant due 

to it’s scent. It grows wildly in Mersin and surrouning. It has 

twenty (20) different kinds. In this study, it is aim that examination 

of protease enzyme from flowers of freesia (Freesia 

refracta) which is a decoration plant and grown in Turkey, 

and becoming characterisation and using fields. 

After it was realised that there was protease activity of protease 

from flowers of freesia (Freasia refracta), enzyme purified 

by precipitation with 30-50 % (NH4)2SO4 followed by 

ion exchange chromatography on CM Sephadex. Later, by 

determining protease activity, purification fold was calculated. 

The V max 

and K m 

values calculated from Lineweaver- 

Burk graphics were found 0.784 μg/L.min and 0,317 mM 

respectively. The purified enzyme has an optimum pH: 9.0 

and it’s optimum temperature was 40°C. The purification degree 

and the molecular mass of the enzyme were determined 

by SDS-PAGE and gel filtration chromatography. The specificity 

of enzyme of substrate was determined by using hemoglobine, 

casaine, asocasaine, albumine and asoalbumine. 

SDS, DIPF, EDTA, phenanthraline, iodoacetamide and 

some metals behaviours were investigated on to protease enzyme 

purified from freesia (Freesia refracta). 

Freesia (freasia refracta) has been used in perfume and hair 

spray. It was demonstrated that purified protease enzyme 

and homogenate of flowers of freesia (Freesia refracta) could 

be successfully applied to not only food products but also 

cosmetic and skin care productions. 

İnsan Kaynaklı Lactobacillus Suşlarının Tanımlanması 

ve Kolesterol Düşürücü Etkileri Bakımından 

İncelenmesi 

Gülgez Gökçe YILDIZ 1 , Mehmet ÖZTÜRK 1 , 

Belma ASLIM 2 

1 Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, 

Biyoloji Bölümü, Bolu 

2 Gazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji 


ozturk_m1@ibu.edu.tr 

Kalp-damar hastalıklarının ve buna bağlı ölümlerin ana 

nedeninin yüksek kolesterol olduğu düşünülmektedir. Bu 

sebeple, serum kolesterol seviyelerinin düşürülmesi, özellikle 

kalp damar hastalıklarının önlenmesinde büyük önem 

taşımaktadır. İnsan gastrointestinal sisteminde bulunan 

probiyotiklerin kolesterol mekanizması üzerine etkileri 


S 86 



tam olarak bilinmemesine rağmen, diyetle alınan kolesterolün 

emilimini azaltması ve safra tuzları ile dekonjugasyon 

yapması sonucu serum kolesterolünü düşürdüğü 

düşünülmektedir. 

Bu çalışmada, anne sütü ile beslenen bebeklerin gaitasından 

izole edilen Lactobacillus cinsine ait 28 adet bakteri, safra 

tuzu dekonjugasyon kabiliyetleri bakımından araştırılmıştır. 

Suşların dekonjugasyon kabiliyetleri taurkolik asit (TCA) ve 

glukokolik asit (GCA) safra tuzlarının parçalanması sonucu 

kolik asit salınımı ile tespit edilmiştir. Dekonjugasyon kabiliyeti 

bulunan suşlar, biyokimyasal ve moleküler teknikler 

kullanılarak tür düzeyinde tanımlanmıştır. Tanımlaması 

yapılan bakterilerin, %0.3’lük safra konsantrasyonunda 

kolesterol giderimi ve bu safra konsantrasyonunun bakterilerin 

canlılığı üzerine etkisi araştırılmıştır. 

Araştırma sonuçları LP1, E3, E9 ve GD2 suşlarının safra 

tuzu dekojugasyon yeteneğine sahip olduklarını göstermiştir. 

Biyokimyasal ve moleküler test sonuçlarına göre LP1, E3 

ve E9 suşları Lactobacillus rhamnosus GD2 suşu ise Lactobacillus 

plantarum türleri olarak tanımlanmıştır. Kolesterolün 

gelişimi artırdığı ancak safranın suşların canlılık 

oranlarını düşürdüğü tespit edilmiş ve en yüksek kolesterol 

gideriminin (%42) %0,3’lük safra konsantrasyonunda GD2 

suşu tarafından gerçekleştirildiği gözlenmiştir. Bu çalışma 

L. Plantarum GD2 suşunun gelecekteki biyokimyasal ve 

moleküler araştırmalar için önemli bir suş olduğunu göstermektedir. 

Bu proje Abant İzzet Baysal Üniveristesi, BAP tarafından 

desteklenmiştir. 

Identification of Human Originated Lactobacillus 

Strains and Investigation of their Cholestrol Reducing 

Effects 

Gülgez Gökçe YILDIZ 1 , Mehmet ÖZTÜRK 1 , 

Belma ASLIM 2 

1 Biology Department, Faculty of Science and Literature, 

Abant Izzet Baysal University, Bolu 

2 Biology Department, Faculty of Science and Literature, 

Gazi University, Ankara 


Elevated levels of cholesterol have been reported to be the 

principal cause of cardiovascular diseases and the leading 

cause of death. Therefore decreasing serum cholesterol level 

is very important for preventing the cardiovascular diseases. 

Although the mechanism of the probiotics actions on cholesterol 

was not known exactly, it has been supposed that probiotics 

in human gastrointestinal tract have ability to decrease 

serum cholesterol level by reducing the absorption of cholesterol 

from the intestinal tract and the bile salt deconjugation. 

In this study, 28 strains of Lactobacillus spp., isolated from 

breast fed infant’s feces, were investigated for their bile 

salt deconjugation ability.The decaonjugation ability of the 

strains was determined by the release of cholic acid resulting 

from deconjugation of sodium taurocholate (TCA) and 

sodium glycocholate (GCA) bile salts. The strains with deconjugation 

ability has been identified in species level by 

using biochemical and molecular techniques. Cholesterol 

reduction in the presence of 0.3% bile and the effects of this 

concentration on the viability of the identified bacteria were 

investigated. 

Research results showed that, LP1, E3, E9 and GD2 strains 

have bile salt deconjugation ability. LP1, E3 and E9 starins 

with deconjugation activity were identified as Lactobacillus 

rhamnosus and GD2 strain as Lactobacillus plantarum 

by biochemical and molecular tecniques. It has been also 

determined that cholesterol increased the development but 

bile salts decreased the viability of bacteria and the highest 

amount of cholesterol precipitation (%42) was performed 

by GD2 strain in the presence of 0,3% bile. This study demonstrated 

that GD2 L. plantarum strain is a good candidate 

for biocemical and molecular investitagation in the future 

studies. 

This research has been supported by BAP, Abant İzzet Baysal 

University. 

Blumeria Graminis f. sp. Hordei Bulaştırılmış 

Hassas ve Dirençli Arpa Hatlarında Konakçı-Patojen 

Etkileşiminin Proteomik Yaklaşımı ile İncelenmesi 

Aslıhan GÜNEL 1,2 , Neşe ÖZGAZİ 1 , Ümran AYDEMİR 1 , 

Elif ATICI 1 , Mahinur S. AKKAYA 1 * 

1 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 06531 Ankara, Türkiye 

2 Sinop Üniversitesi, Kimya Bölümü, 57000 Sinop, Türkiye 

akkayams@metu.edu.tr 

Biotrof patojen olan Blumeria graminis f. sp. hordei arpada 

külleme hastalığının etmenidir. Bu çalışmamızda Blumeria 

graminis f. sp. hordei’nin Bgh103(64/01) ırkı ile bulaştırılmış 

olan Pallas01 ve Pallas03 arpa hatlarından 12, 24, 48 inci 

saatlerde toplanan örneklerden toplam proteın Rampitsch ve 

arkadaşları’nın kullandığı yontem ile izole edildi. Çalışmada 

üç biyolojik ve her biyolojik tekrar için üç teknik tekrar 

izolasyonları yapılmış ve her bir örnek üç kere 2D-PAGE ile 

pH 4-7 IPG stripler kullanılarak ayrılmıştır. Toplam olarak 

108 jelde PdQuest (BioRad) görüntü analizi ile incelenen 

örneklerde istatiksel olarak önemli olmak kaydıyla anlatım 

düzeyleri artan yada azalan proteinlere ait spotlar saptandı. 

Bu analiz sonucunda farklılaşması tespit edilen 38 proteinden 

18 tanesinin anlatım düzeylerinin arttığı, 8 tanesinin 

düştüğü gözlenmiştir. Saptanan proteın spotları kesildikten 

sonra nano-LC-ESI-MS/MS ile kütle analizi yapılmaktadır 

(Proteome Factory, Germany). Analiz sonuçları MAS- 

COT algoritması kullanılarak proteinler tanımlanacak, bunlar 

üzerinde birçok biyoinformatik çalışma ve istatistiksel 

çalışma yapılarak bitki patojen ilişkisinde hastalık dirençi ve 

hassasiyeti rol alan en anlamlı proteinler saptanacaktır. 

Kaynak 

C. Rampitsch, N. V. Bykova, B. McCallum, E. Beimcik and 

W. Ens, Analysis of the wheat and Puccinia triticina (leaf 

rust) proteomes during a susceptible host-pathogen interaction, 

Proteomics, 6(6): 1897-1907, 2006. 


S 87 



The Investigation of Pathogen-Host Interactıon in 

Blumeria Graminis f. sp. Hordei Infected Resistant and 

Susceptible Barley Lines by Proteomics Approach 

Aslıhan GÜNEL 1,2 , Neşe ÖZGAZİ 1 , Ümran AYDEMİR 1 , 

Elif ATICI 1 , Mahinur S. AKKAYA 1 * 

1 Middle East Technical University, 06531 Ankara, Turkey 

2 Sinop University, Department of Chemistry, 57000 Sinop, 

Turkey akkayams@metu.edu.tr 

Blumeria graminis f. sp. hordei is a biotrophic pathogen causing 

powdery mildew disease in barley. In this study, Pallas01 

and Pallas03 barley lines having Mla1, Ml (Al2) and 

Mla6, Mla14 R-genes were inoculated with Bgh103(64/01) 

race of the Blumeria graminis f. sp. hordei having avirulence 

and virulence to Pallas01 and Pallas03, respectively. The 

proteins were isolated from the three biological replicates 

of 12, 24, and 48 hour after post inoculation by the method 

in Rampitsch et al., 2006. These there biological replicates 

of three time points together with the mock inoculated plant 

proteins were separated on 2D-PAGE using IPG strips of 

4-7 pH values as three gel/technical replicates. In total, 108 

gels were analyzed using PdQuest (BioRad) to the assess upor 

down-regulated proteins by comparing the control gels, 

the gels having samples from both resistant and susceptible 

plants. Based on the statistical evaluation, 36 proteins were 

found to be differentially expressed; among which 18 were 

found to be up-regulated and 8 were down-regulated. The 

spots were manually excised and are being subjected to the 

nano-LC-ESI-MS/MS analysis (Proteome Factory, Germany). 

The MASCOT algorithm will be for the identification 

of spots having the differentially expressed proteins on 

which further statistical and bioinformatic analysis will be 

conducted to determine best meaningful proteins involved 

in the plant pathogen interaction upon disease resistance or 

susceptibility responses. 

References 

C. Rampitsch, N. V. Bykova, B. McCallum, E. Beimcik and 

W. Ens, Analysis of the wheat and Puccinia triticina (leaf 

rust) proteomes during a susceptible host-pathogen interaction, 

Proteomics, 6(6): 1897-1907, 2006. 

Metotreksatla İndüklenen Apopitozun, 

Metilentetrahidrofolat Redüktaz Ekspresyonu 

Değişikliği ile Artışı 

Başak ÇELTİKÇİ, Andrea K. LAWRANCE, Qing WU, 

Rima ROZEN 

Departments of Human Genetics and Pediatrics, McGill 

University-Montreal Children’s Hospital Research Institute, 

Montreal, Quebec, H3Z 2Z3, Canada 

Amaç- Yöntem: DNA sentezi ve metilasyon reaksiyonlarında, 

folatlar önemli rol oynamaktadır. Anti-folat Metotreksat 

(MTX), DNA sentezini inhibe eden ve apopitozu indükleyen 

sık kullanılan bir kemoterapotiktir. Folat metabolizmasının 

önemli enzimi metilentetrahidrofolat redüktaz (MTHFR) 

ın aktivitesindeki değişiklik, MTX’a kemosensitiviteyi etkileyebilir, 

çünkü MTHFR’ın substratı , nükleotid sentezi 

için; ürünü ise homosisteinin metiyonine remetilasyonu 

için gereklidir. Hafif düzeydeki MTHFR eksikliği, pekçok 

populasyonda, 677CgT polimorfizminin sonucu olarak sık 

gözlenmektedir. Daha önceki çalışmamızda, MTHFR’ın 

ekspresyonundaki değişikliklerin, farede, MTX’a bağlı miyelosupresyonu 

arttırdığını gösterdik. MTHFR-overeksprese 

ve MTHFR-eksikliği olan farelerde, bozulmuş hematopoetik 

profilin sebebini bulmak için, MTX uygulaması sonrası, major 

hemolitik organ olan dalakta, MTX’la indüklenen apopitozun 

düzeyini, TUNEL methodu ve kaspaz-3/7 aktivitesi 

ölçümü ile saptadık. 

Bulgular: Faredeki azalmış veya artmış MTHFR ekspresyonu, 

dalaktaki TUNEL(+) hücre sayısını ve kaspaz-3/7 

aktivitesini belirgin olarak arttırdı. Apopitotik indeks, MTX 

uygulanmış MTHFR-eksikliği olan farelerde, plazma homosistein 

düzeyiyle, MTX uygulanmış MTHFR-overeksprese 

farelerde, dUTP/dTTP oranıyla korele bulundu. Bu, artmış 

apopitozun, sırasıyla hiperhomosisteinemi ve deoksiribonükleotid 

havuzundaki dengesizlikle ilişkili olduğunu 

gösterir. 

Sonuç: Sonuçlarımız, MTHFR’ın azalmış ve artmış ekspresyonunun, 

MTX’la indüklenen apopitozu ve miyelosupresyonu 

arttırdığını ve MTX tedavisi öncesi, MTHFR polimorfizminin 

incelenmesinin, klinikteki terapotik önemini 

gösterir. 

Methotrexate-induced Apoptosis is Enhanced by 

Altered Expression of Methylenetetrahydrofolate 

Reductase 

Basak CELTIKCI, Andrea K. LAWRANCE, Qing WU, 

Rima ROZEN 

Departments of Human Genetics and Pediatrics, McGill 

University-Montreal Children’s Hospital Research Institute, 

Montreal, Quebec, H3Z 2Z3, Canada 

Folates are essential for DNA synthesis and methylation reactions. 

The anti-folate methotrexate (MTX) is a widely used 

chemotherapeutic which inhibits DNA synthesis and induces 

apoptosis. Changes in activity of a critical folate-metabolizing 

enzyme, methylenetetrahydrofolate reductase (MTHFR), 

might alter the chemosensitivity to MTX, since the MTHFR 

substrate is required for nucleotide synthesis and its product 

is used in homocysteine remethylation to methionine. Mild 

MTHFR deficiency is common in many populations due to a 

polymorphism at bp 677. We previously showed that altered 

expression of MTHFR enhanced MTX-induced myelosuppression 

in mice. To determine the cause of the impaired 

hematopoietic profile in mice with decreased or increased 

MTHFR expression, we evaluated MTX-induced apoptosis 

in the major hemolytic organ, spleen, using TUNEL staining 

and caspase-3/7 activity assays, in MTHFR-deficient mice 

and in MTHFR-overexpressing mice following MTX administration. 

Decreased or increased expression of MTHFR 

in mice significantly increased TUNEL-positive cells and 

caspase-3/7 activities in MTX-treated spleen, compared to 

that of wild-type littermates. Plasma homocysteine levels 

correlated with apoptotic index in MTX-treated MTHFRdeficient 

mice and dUTP/dTTP ratios correlated with apoptotic 

index in MTX-treated MTHFR-overexpressing mice. 

The increased apoptosis may therefore relate to hyperhomocysteinemia 

and deoxyribonucleotide pool imbalances, 


S 88 



respectively. Our results suggest that MTHFR under- and 

over-expression enhances MTX-induced apoptosis and myelosuppression, 

and that genotyping for the MTHFR polymorphism 

may have therapeutic implications. 

b-Heksozaminidaz Mutant Öncül-b Altbirimlerin 

Endoplazmik Retikulum İlişkili Yıkımının Kifunensin 

ve Laktasistin ile İnhibisyonu 

Incilay SİNİCİ 1 , Michael B. TROPAK 2 , 

H. Asuman ÖZKARA 1 , Don J. MAHURAN 2 


Biochemistry 06100 Ankara, Turkey 

2 Research Institute, The Hospital for Sick Children, 555 

University Ave, Toronto, Ontario, Canada 

Kifunensin ve laktasistinin, b-heksozaminidaz b-altbiriminin 

iki mutant öncül-şeklinin [12 bç’lik delesyon (∆12bç: 

1267-79 nükleotidleri/ 398-401 amino asitleri) ve bir Asp208Asn 

(D208N) yanlış anlamlı mutasyon] heterolog 

ekspresyonları üzerinde Endoplazmik Retikulum İlişkili 

Yıkımın (ERAD) inhibisyonunu stabilize edici etkileri 

araştırıldı. Yönlendirilmiş mutagenez ile ∆12 bç ve D208N 

mutasyonları Hex’in b-altbirim cDNA’sına yerleştirildi. 

Mutant (Δ12 bç) veya normal b-altbirim cDNA’ları ile COS- 

1 hücreleri transfekte edildi. Transfeksiyonun 5. saatinde, 

200 µM kifunensin veya 1.5 µM laktasistin kültür ortamına 

eklendi. Transfeksiyondan 48 saat sonra hücreler lizis edildi 

ve lizatlar Western Blot analizine uygulandı. Kalıcı şekilde 

D208N eksprese eden CHO hücreleri, 35S-Met ve Cys ile 

radyoaktif işaretlenmiş ve farklı zamanlarda takip edilmiş 

soğuk besi yerinde laktasistin veya kifunensin varlığında ve 

yokluğunda büyütüldü. İşaretli Hex Proteini, tavşan anti-insan 

Hex A antikoru ile immünopresipite edildi, SDS-PAGE 

ile çözüldü ve otoradyografi ile gözlendi. Laktasistin veya 

kifunensin ile muamele edilmiş her iki mutantı eksprese eden 

hücrelerde mutant öncül-b zincir proteinin artmış düzeyde 

bulundu. Herhangi bir mutantta, ilaç muamelesini takiben 

benzer şekilde artmış enzimatik aktivite gözlenmedi. b-altbirimin 

her iki mutant şekli, mannozidaz/EDEM-1 Ubikütin/ 

Proteozom yolunu kullanarak yıkılmaktadır. Sonucumuz, 

heksozaminidaz b-altbiriminin ER’daki kalneksin/kalretikülin 

katlanma yolu için substrat olduğu yönündeki modeli ile 

uyuşmaktadır. Bununla birlikte, sistemlerin herhangi birinin 

inhibisyonu mutant proteinin kararlı düzeyinde artışa neden 

olurken enzimatik ativite artışına yol açmamaktadır. 

Inhibition of Endoplasmic Reticulum Associated 

Degradation of Mutant Pro-b Subunits of 

b-Hexosaminidase by Kifunensine and Lactacystin 

Incilay SINICI 1 , Michael B. TROPAK 2 , 

H. Asuman OZKARA 1 , Don J. MAHURAN 2 


Biochemistry 06100 Ankara, Turkey 

2 Research Institute, The Hospital for Sick Children, 555 

University Ave, Toronto, Ontario, Canada 

We investigated the stabilizing effects of inhibiting Endoplasmic 

Reticulum Associated Degradation (ERAD) using 

kifunensine and lactacystin on the heterologous expression 

of the two mutant pro-forms of the b-subunit of b-hexosaminidase 

(Hex), a 12 bp deletion (∆12 bp: nucleotides 

1267-79/amino acids 398-401) and an Asp208Asn (D208N) 

missense mutation. The ∆12 bp and D208N mutations were 

introduced into the b-subunit cDNA of Hex by site-directed 

mutagenesis. Mutant (Δ12 bp) or wild-type b-subunit cD- 

NAs were transfected to COS-1 cells. At the 5 th h of transfection, 

200 µM kifunensine or 1.5 µM lactacystin were added 

to the culture medium. Fourty-eight hours after transfection 

cell lysates were subjected to Western Blot analysis. D208N 

stably expressing CHO cells were grown with or without lactacystin 

or kifunensine in the presence of radiolabelled with 

35S-Met and Cys and chased with cold media for different 

durations. Labelled Hex protein was immunoprecipitated 

with rabbit anti-human HexA antibody, resolved by SDS- 

PAGE and visualized by radioautography. Lactacystin or 

kifunensine treatment of cells expressing either of the two 

mutants resulted in increased levels of mutant pro-b chain 

protein relative to mock treated cells. A corresponding increase 

in enzymatic activity was not observed in any of the 

mutants. Both mutant forms of the b-subunit are degraded 

through the mannosidase/EDEM-1 ubiquitin/proteosome 

pathway. This is consistent with the model whereby the b- 

subunit of hexosaminidase is a substrate for the calnexin/ 

calreticulin folding pathway in the ER. Although inhibiting 

either of these systems results in a increased steady-state 

level of mutant protein, neither leads to increased enzymatic 

activity. 

Konya Bölgesindeki Nannospalax Nehringi (Mammalıa: 

Rodentia)’De Sitokrom b Geninin SSCP Analizi 

Elif GÜLBAHÇE 1 , Emine ARSLAN 1 , Hilal ARIKOĞLU 2 , 

Atilla ARSLAN 1 

1 Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü, Konya 

/TÜRKİYE 

2 Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji 

ABD, Konya /TÜRKİYE 

Özet: Konya bölgesinde yayılış gösteren farklı kromozomal 

formlardaki (2n=40, 58 ve 60) Nannospalax nehringi (kör 

fare) üsttürüne ait örneklerin Tek İplik Konformasyon Polimorfizmi 

(SSCP) analizi kullanılarak mitokondrial bir gen 

olan sitokrom b geni polimorfizmleri çalışılmıştır. Tek iplikli 

DNA’daki konformasyon değişikliklerinden yararlanarak 

örnekler karakterize edilmiştir. 


S 89 



On üç farklı lokaliteden toplam 14 kör fare toplanmıştır. 

2n=40 kromozomal forma ait iki örnek, 2n=58 kromozomal 

formdan bir örnek ve 2n=60 kromozomal forma ait 11 örnek 

çalışma materyalini oluşturmuştur. 2n=40 kromozomlu iki 

örneğin aynı bant profiline sahip olduğu gözlemlenmiştir. 

Tek nükleotid farklılığını dahi belirleyebilen ve güvenilir 

bir metod olan SSCP’nin bu sonucuna göre 2n=40 kromozomlu 

her iki örneğin de sitokrom b DNA dizisinin aynı 

olduğu savunulabilir. 2n=60 kromozomlu örneklerin tamamı 

birbirinden farklı SSCP profilleri sergilemiştir. Bu 2n=60 

kromozomal forma ait örneklerin yüksek genetik varyasyona 

sahip olduğunu göstermiştir. 2n=58 kromozomlu örnekte ise 

tahmin edildiği gibi farklı bir bant profili ortaya çıkmıştır. 

Bu sonuçlar, SSCP metodunun, DNA dizi farklılığının tahmininde 

bulunularak dizi analizi için örnek seçiminde ve 

hem populasyon içi hem de populasyonlar arasında polimorfizm 

taraması yada genetik çeşitliliğin değerlendirilmesinde 

kullanılabileceğini göstermiştir. 

SSCP Analysis Of Gene Cytochrome B Nannospalax 

Nehringi (Mammalia: Rodentia) In Konya Region 

Elif GÜLBAHÇE 1 , Emine ARSLAN 1 , Hilal ARIKOĞLU 2 , 

Atilla ARSLAN 1 

1 Selçuk University, Faculty of Science, Department of 

Biology, Konya/TURKEY 

2 Selçuk University, Faculty of Meram Medical, Department 

of Medical Biology, Konya /TURKEY 

Abstract: By using single strand conformation polymorphism 

(SSCP) analysis of specimens belonging to Nannospalax 

nehringi (mole rat) that distributes in Konya region 

at different chromosomal forms, a mitochondrial gene, gene 

cytochrome b polymorphisms were studied. The specimens 

were characterized by the help of single strand DNA conformation 

differences. 

Totally 14 mole rats were collected from 13 different localities. 

Two specimens belonging to 2n=40 chromosomal form, 

one specimen from 2n=58 chromosomal form and 11 specimens 

belonging to 2n=60 chromosomal form constituted the 

research material. Two specimens with 2n=40 chromosome 

were observed to have the same band profile. According to 

result of SSCP, which is able to determine even single nucleotide 

difference and is a reliable method, it can be defend 

that both of the specimens with 2n=40 chromosome have 

the same cytochrome b DNA sequence. All the specimens 

with 2n=60 chromosome exhibited different SSCP profiles. 

This has shown that the specimens with 2n=60 chromosomal 

form have high genetic variations. And in the case of the 

specimen with 2n=58 chromosome, a different band profile 

appeared, as expected. These results have shown that SSCP 

method can be used to choose specimens for sequence analysis 

by estimating DNA sequence difference and for polymorphism 

scan both inter-population and intra-population or for 

the evaluation of genetic diversity. 

R. capsulatustaki cbb 3 

Tipi Sitokrom Oksidazda Üç 

Korunmuş Tirozin Mutanlarının Karakterizasyonu 

Mehmet ÖZTÜRK, Davut ERDOĞAN, 

Gülgez Gökçe YILDIZ, Şükrüye ER 

Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, 

Biyoloji Bölümü, Bolu 


Demir-bakır oksidazlar (DBO) mitokondri ve birçok aerobik 

prokaryotik organizmaların solunum zincirinin son enzimleridir. 

cbb 3 

tipi oksidazlar DBO super ailesinin üyesidirler. 

Bilinen tüm DBO ların VI. heliksinde tamamen korunmuş 

olarak bulunan ve katalitik mekanizmada kritik rol oynadığı 

bilinen aktif tirozin rezidüleri cbb 3 

tipi oksidazlarda 

bulunmamaktadır. Korunmuş tirozinin cbb 3 

tipi oksidazlarda 

aynı pozisyonda bulunmaması cbb 3 

tipi oksidazların, süper 

ailenin diğer üyelerinden farklı katalitik mekanizmaya sahip 

olduğu ya da korunmuş bu rezidünün farklı helikslerde var 

olabileceği ihtimalini ortaya koymaktadır. Nükleotid dizi 

karşılaştırmaları, cbb 3 

tipi oksidazların farklı helikslerinde 

bulunan tirozin rezidülerinin diğer tüm oksidazlardaki trozinin 

rolünü yerine getirme olasılığını ortaya çıkartmaktadır. 

Bu çalışmada, R. capsulatustaki cbb 3 

tipi oksidaz’ın VII. 

heliks’inde korunmuş olan üç tirozin, yönlendirilmiş 

mutagenez yöntemi ile fenilalanine dönüştürülmüştür. 

Mutasyonların enzim aktivitesi üzerine etkileri NADI boyama 

ve Clarck tipi oksijen elektrodu ile test edilirken, mutant 

oksidazların yapısal içeriği zar proteinlerinin Schägger tipi 

SDS-PAGE ile elektroforezi ve TMBZ boyaması yapılarak 

tespit edilmiştir. 

Araştırma sonuçları, Y294F mutantının aktivite ve yapı 

bakımından yaban tipi oksidaz’a benzer sonuç verdiğini, 

fakat Y318F mutantının yapısal olarak stabil ve fonksiyonel 

olmadığını göstermektedir. Diğer taraftan, Y308F mutantı 

yaban tipi gibi bütünüyle stabil olmasına rağmen katalitik 

aktivitesini kaybetmiştir. Bu durum tirozin Tyr308 amino 

asitinin önemini göstermektedir. Bu bulgular DBO ların 

aynı katalitik mekanizmayı kullandığını ve aynı süper ailenin 

farklı üyelerinde bulunan ana dizi içindeki farklı bölgelerdeki 

reizdülerle sağlandığını göstermektedir. 

Bu çalışma TÜBİTAK tarafından desteklenmiştir. 

Characterization of Three Conserved Tyrosine Mutants 

of Cytochrome cbb 3 

Type Oxidase in Rhodobacter 

capsulatus 

Mehmet ÖZTÜRK, Davut ERDOĞAN, 

Gülgez Gökçe YILDIZ, Şükrüye ER 

Biology Department, Faculty of Science and Literature, 

Abant Izzet Baysal University, Bolu 


Heme-copper oxidases (HCOs) are the terminal enzymes 

in the respiratory chains of mitochondria and many aerobic 

prokaryotes. The cbb 3 

-type oxidases are members of the 

HCOs superfamily.The active-site tyrosine residues that is 

absolutely conserved in helix VI of all other known members 

of HCOs and is known to play a critical role in the catalytic 

mechanisms are missing in cbb 3 

oxidases. The absence of 


S 90 



this conserved tyrosine in the cbb 3 

oxidases at the same position 

raises the possibility that the cbb 3 

oxidases utilize a different 

catalytic mechanism from that of the other members 

of the superfamily, or have this conserved residue in their 

different helices. Nucleotide sequence comparisons indicate 

that a tyrosine residue located in different helices of cbb 3 

oxidase might fulfill the role of the tyrosine that is present in 

all other oxidases. 

In this study, three coserved tyrosine residues on helix VII 

of cbb 3 

-type oxidase in R. capsulatus were substituted for 

phenilalanine by site directed mutagenesis. The effects of 

these mutations on enzyme activity were evaluated by NADI 

staining Clarck-type oxygen electrode while the structural 

integrity of the mutant oxidases were determined by electrophoresis 

of chromatophore proteins with Schägger type 

SDS-PAGE and TMBZ staining. 

Research results indicated that Y294F mutant is similar to 

wild type oxidase in respect to its activity and structure, but 

Y318F mutant is not assembled and has a catalytic activity. 

On the other hand, that Y308F mutant is fully assembled enzyme 

with nativelike structure, but lacking catalytic activity. 

This indicates that Tyr308 should be crucial amino acid in 

catalysis. These findings suggest that all of the HCOs utilize 

the same catalytic mechanism and provide a residue originates 

from different places within the primary sequence for 

different members of the same superfamily. 

This work was supported by TÜBİTAK 

Konjenital Adrenal Hiperplazi Ailesinde, 21-Hidroksilaz 

Mutasyonu ve inv(8)(q22;q24.3) Birlikteliği 

Altuğ KOÇ 1 , Kanay YARARBAŞ 2 , Ayşegül KUŞKUCU 2 , 

Gökhan YILDIRIM3, Ali GEDİKBAŞI 3 , 

Sevil SARIKAYA 4 , Zeynep PEKER KOÇ 5 , 

Semin GÜRSOY 1 , Ajlan TÜKÜN 1,5 , Yahya LALELİ 1 

1 Düzen Laboratuvarlar Grubu, Genetik Birimi, Ankara, 

Türkiye 

2 Tıbbi Genetik AD, 

3 Perinatoloji BD, 

4 Pediatrik Endokrinoloji BD, Bakırköy Kadın Doğum 

ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 


5 İç Hastalıkları AD, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, 

Ankara, Türkiye 

6 Tıbbi Genetik AD, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, 


Konjenital adrenal hiperplazi (KAH) kortizol biyosentezinde 

yer alan enzimlerin defekti sonucunda meydana gelir. 

Olguların %90’nında defekti olan enzim 21-hidroksilazdır. 

Kortizol biyosentez yolağında aynı anda birden fazla enzimde 

defekt bulunması veya enzimatik defektin yanında, ek 

genetik anomalilerin görülmesi oldukça nadirdir. 

Bu çalışmamızda, 21-hidroksilaz Q318X mutasyonunu ve 

8q’nun parasentrik inversiyonunu taşıyan ilgi çekici bir aileyi 

bildirdik. Yapısal kromozom anomalisinin kırık noktaları 

8q22 ve 8q24.3’tü. Kırık noktalarından 8q22, CYP11B1 

(11-beta-hidroksilaz) geninin bulunduğu lokusa komşu 

olması sebebiyle dikkat çekiciydi. Ve yine ilginç olarak, 

inversiyonun ikinci kırılma noktası olan 8q24.3, CYP11B2 

(aldosteron sentaz) genini içermekteydi; CYP11B2’nin 

8q21-q22’de mi, yoksa 8q24.3’de mi bulunduğu konusunda 

ciddi tartışmalar vardır. CYP11B1 ve CYP11B2 genlerinin 

oluşturduğu proteinlerin sekansları %93 homoloji göstermektedirler. 

CYP11B1’in glukokortikoid yolağı, CYP11B2’nin 

de mineralokortikoid yolağı bozuklukları ilgili mutasyonları 

bildirilmiştir. Fakat dikkat çekici bir başka konu, bu iki genin 

anti-Lepore-tip füzyon ile oluşturdukları kimerik CYP11B1/ 

CYP11B2 geninin otozomal dominant familial hiperaldosteronizm 

tip 1’den sorumlu olmasıdır. 

Sonuç olarak, 21-hidroksilaz mutasyonuna eşlik eden inv(8) 

(q22;q24.3), oldukça nadir görülebilecek bir birlikteliktir. 

Ailenin, endokrinolojik ve genetik bulguları sunulmaktadır. 

21-hydroxylase Mutation and inv(8)(q22;q24.3), in a 

Congenital Adrenal Hyperplasia Family 

Altuğ KOÇ 1 , Kanay YARARBAŞ 2 , Ayşegül KUŞKUCU 2 , 

Gökhan YILDIRIM3, Ali GEDİKBAŞI 3 , 

Sevil SARIKAYA 4 , Zeynep PEKER KOÇ 5 , 

Semin GÜRSOY 1 , Ajlan TÜKÜN 1,5 , Yahya LALELİ 1 

1 Düzen Laboratories, Division of Genetics, Ankara, 

Turkey 

2 Department of Medical Genetics, 

3 Division of Perinatology, 

4 Division of Pediatric Endocrinology, Research Hospital 

of Obstetrics-Gynaecology and Children, Istanbul, Turkey 

5 Department of Internal Medicine, Gazi University Faculty 

of Medicine, Ankara, Turkey 

6 Department of Medical Genetics, Ankara University 

Faculty of Medicine, Ankara, Turkey 

Congenital adrenal hyperplasia (CAH) results from the deficiency 

of the enzymes taking place in cortisol biosynthesis. 

The deficient enzyme is 21-hydroxylase in 90% of the 

cases. The coexistence of more than one enzymatic defect in 

cortisol biosynthesis pathway, or accompanying additional 

genetic anomalies are extremely rare. 

In this study, we would like to introduce an astonishing family 

carrying 21-hydroxylase Q318X mutation and paracentric 

inversion of chromosome 8q. The breakpoints of the chromosomal 

structural anomaly include the 8q22 and 8q24.3. 

The breakpoint 8q22 is intriguing because of its position, 

which is located adjacent to the gene CYP11B1 (11-betahydroxylase). 

And interestingly, the second breakpoint region 

8q24.3 of the inversion, probably includes CYP11B2 

(aldosterone synthase); there is a serious debate on whether 

CYP11B2 is situated in 8q21-q22 or in 8q24.3. The deduced 

proteins of the CYP11B1 and CYP11B2 share 93% 

sequence homology. 

CYP11B1 and CYP11B2 have distinct pathogenetic mutations 

causing autosomal recessive disorders of glucocorticoid 

and mineralocorticoid pathways, relatively. But as an 

appealing entity, anti-Lepore-type fusion of the CYP11B1 

and CYP11B2 results in autosomal dominant disorder which 

is known as familial hyperaldosteronism type I. 

Homozygous 21-hydroxylase mutation accompanying inv(8) 

(q22;q24.3) is an extremely rare coincidence. The genetic 

and endocrinologic findings of the family will be presented. 


S 91 



Papiller Tiroit Kanserli Türk Hastalarda RET 

(Rearranged during Transfeciton) Proto-Onkogeninin 

11. Ve 13. Ekzon Bölgelerinin İncelenmesi 

Naciye Selcen BAYRAMCI 1 , Leyla AÇIK 2 , 

Lütfiye Yasemin KOÇ 3 , Mehmet KILIÇ 4 , Gülin VURAL 5 

1 Bayburt Üniversitesi, Bayburt Eğitim Fakültesi, Fen 

Bilgisi Öğretmenliği Bölümü, 69100, Bayburt-TÜRKİYE 

2 Gazi Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji 

Bölümü, 06500, Ankara-TÜRKİYE 

3 Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, 

06100, Ankara-TÜRKİYE 

4 Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 06100, 

Ankara-TÜRKİYE 

5 Dr. Abdurrahman Yurtarslan Ankara Onkoloji Hastanesi, 

Nükleer Tıp Bölümü, Ankara-TÜRKİYE 

Tiroit kanseri tiroid bezi içindeki farklı hücre tiplerinden 

gelişen bir kanser türüdür. Geliştiği hücreye göre kanserin 

davranışı, tedavisi ve seyri farklılıklar gösterir. Tiroit 

kanseri, Avrupa’da yaklaşık 3/100.000 yaygınlık oranı ile 

tiroit bezi kanserlerinin en sık formunu temsil eder. 2009 

yılında, 10.000 erkek ve 27.000 kadın olmak üzere toplam 

37.200 kişiye tiroit kanseri tanısı konulacağı ve bu kişilerden 

1.630’unun tiroit kanseri nedeni ile yaşamını yitireceği tahmin 

edilmektedir. Papiller tiroit kanseri (PTC), diferansiye 

tiroit kanserlerinin en yaygın histotipidir. Rearranged during 

Transfection (RET) proto-onkogeni, 10. kromozomun q 

kolunun 11.2 (10q11.2) bandındayer alır, 21 ekzona sahiptir, 

nöral krest hücre tümörlerinde ifade olan bir reseptör tirozin 

kinaz (RTK) dır RET proto-onkogeni, PTC oluşumundan 

sorumludur. Bu retrospektif çalışmanın amacı, papiller 

tiroit kanserli Türk hastalarda RET proto-onkogenine ait 

tek nükleotit değişim (SNP) frekansını tespit etmektir. 11 

erkek ve 71 kadın olmak üzere toplam 82 hasta RET geninin 

ekzon 11 ve ekzon 13 bölgesinde yer alan SNP’lerin tespiti 

için Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PZR) ve DNA dizi analizi 

çalışmaları yapılmıştır. 82 PTC hastası içinden ekzon 

11 bölgesine ait 631. (1/82, 1.22%) ve 691. (3/82, 3.66%) 

kodonda ve ekzon 13 bölgesine ait 763. (1/82, 1.22%) ve 

769. (22/82, 26.83%) kodonda olmak üzere 26 SNP tespit 

edilmiştir. Ayrıca, hastaların %4.88 (4/82)’inin ekzon 11 

bölgesinde ve %28.05 (23/82)’inin ise ekzon 13 bölgesinde 

SNP belirlenmiştir. Gly-Gly, Asp-Glu, Gly-Ser, Leu-Leu, 

Asp-Asp değişimi şeklinde ifade olan farklı aminoasit 

değişimleri tespit edilmiştir. PTC hastalarında en sık SNP, 

RET geninin tirozin kinaz bölgesinde yer alan ekzon 13 bölgesine 

ait 769.kodonda (26.89%, 22/82) ve transmembran 

bölgesinde yer alan ekzon 11 bölgesine ait 691. kodonda 

(3.66%, 3/82) görülmüştür. Yalnızca 1 PTC hatasında çift 

SNP görülmüştür. PTC hatalarında 13. Ekzon bölgesine ait 

769. Kodon ve 11. Ekzon bölgesine ait 691. kodonda SNP 

sayısının çok fazla olduğu gözlenmiştir. 

Bu çalışmada tanımlanmış SNP’ler ile tiroit kanseri ve tiroit 

hastalıkları patogenezinde oynadıkları rolün anlaşılması 

açısından bir başlangıç niteliğindedir. Gelecekteki 

çalışmalarda hastalık ve SNP bağlantısı araştırılmaya devam 

edilecektir. 

Screening of Exons 11 and 13 of the RET Proto-oncogene 

in Turkish Papillary Thyroid Carcinoma Patients 

Naciye Selcen BAYRAMCI 1 , Leyla AÇIK 2 , 

Lütfiye Yasemin KOÇ 3 , Mehmet KILIÇ 4 , Gülin VURAL 5 

1 Department of Science Education, Faculty of Education, 

Bayburt University, 69100, Bayburt-TURKEY 

2 Department of Biology, Faculty of Arts and Science, Gazi 

University, 06500, Ankara-TURKEY 

3 Department of Biology, Faculty of Science, Ankara University, 

06100, Ankara-TURKEY 

4 Departmen of 5th Surgery, Ankara Numune Education 

and Research Hospital, 06100, Ankara-TURKEY 

5 Department of Nuclear Medicine, Dr. Abdurrahman Yurtarslan 

Ankara Oncology Hospital, Ankara-TURKEY 

Thyroid carcinoma is a kind of carcinoma which develops 

from different types of cells in thyroid glands. The attitude, 

treatment and proceeding differs according to the cell in 

which carcinoma develops. Thyroid carcinoma represents 

the most frequent form of the cancer of the thyroid glands, 

with prevalence in Europa of about 3 per 100000. It is estimated 

that 10000 men and 27000 women of 37200 people 

will be diagnosed with the thyroid carcinoma and 1630 of 

them will die in 2009. Papillary thyroid carcinoma (PTC) 

is the most frequent histotype of differentiated thyroid carcinoma. 

The Rearrenged during Transfection (RET) protooncogene, 

localized to chromosome subband 10q11.2, comprises 

21exons, which encode the protein RET, a receptor 

thyrosine kinase (RTK) expressed in derivatives and tumors 

of neural crest origin. The RET proto-oncogene is involved 

in the genesis of PTC. 

The purpose of this retrospective study was to determine 

the single nucleotide polymorphism (SNP) frequency of the 

RET proto-oncogene in Turkish papillary thyroid carcinoma 

patients. 11 male and 71 female of 82 patients with PTC 

were screened for SNPs in exon 11 and exon 13 using Polimerase 

Chain Reactions (PCR) and sequence analysis. In 

all, it was determined that 26 of the PTC patients (31.70%) 

exhibited SNPs, which was observed at codons 631 (1/82, 

1.22%) and 691 (3/82, 3.66%) in exon 11 and at codons 763 

(1/82, 1.22%) and 769 (22/82, 26.83%) in exon 13. In addition, 

it was seen that 4.88% (4/82) of the patients had SNPs 

in exon 11 and 28.05% (23/82) of the patients had SNPs in 

exon 13. The following different amino acid substitions were 

observed: Gly was replaced by Gly; Asp was replaced by 

Glu; Gly was replaced by Ser; Leu was replaced by Leu; Asp 

was replaced by Asp. The most frequently observed SNPs in 

the PTC patients involved codon 769 in exon 13 (26.89%, 

22/82) in the thyrosine kinase domain and codon 691 in exon 

11 (3.66%, 3/82) in the transmembran domain of the RET 

gene. A double SNP was observed in only 1 PTC patient. 

The large number of SNPs at codon 769 in exon 13 and at 

codon 691 in exon 11 in PTC patients were surprising. It 

means that it should be studied further. 

In our research, it is aimed to explore the roles of the above 

mentioned SNPs in pathogenesis of thyroid carcinoma and 

thyroid diseases. 


S 92 



Tüberkülozlu Hastalarda Hplc Yöntemi İle Plazma 

Melatonin Düzeylerinin Ölçülmesi 

Esin ÖZKAN 1 , E. Özgür AKGÜL 2 , Tuncer ÇAYCI 2 , 

Ömer DENİZ 3 , Halil YAMAN 3 , Nevin İLHAN 1 , 

Yakup ARSLAN 3 , Erdinç ÇAKIR 2 , Cumhur BİLGİ 2 , 

Şerif AKMAN 2 , Necip İLHAN 1 , M. Kemal ERBİL 2 

1 Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, Elazığ 

2 Gülhane Askeri Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, 

Ankara 

3 Gülhane Askeri Tıp Fakültesi, Gögüs Hastalıkları 


ozkanesin@yahoo.com 

Tüberkülozun immuno-endokrin mekanizması henüz tam 

olarak aydınlatılamamıştır. İmmunmodülatör etkileri bilinen 

melatoninin tüberkülozdaki etkisi ise ortaya konulmamıştır. 

Bu çalışmada, tüberküloz ile melatonin arasındaki ilişkiyi 

ortaya koymak ve plazma melatonin düzeylerinin ölçümünde 

HPLC metodunu kurmak amaçlanmıştır. 

Çalışmaya ARB (+), kültür (+) olan ilk kez tüberküloz 

tanısı almış 31 hasta ile 31 sağlıklı kişi kontrol olarak alındı. 

Katılanların hepsi erkek ve yaş ortalamaları hasta grubunda 

22.9±3.8 ve kontrol grubunda 23.6±3.4 yıl idi. 

Numunelerden melatonin ekstraksiyonu için Waters Oasis 

HLB SPE kolonları kullanıldı. Plazma melatonin düzeyleri, 

floresans dedektörlü AGILENT 1100 ile 75 mM sodyum 

asetat/asetonitril (72:28, v/v) (pH: 5) mobil fazı kullanılarak, 

eksitasyon ve emisyon dalga boyları 275 ve 345 nm’de 

ölçüldü. 40 μL’lik enjeksiyon ile 10 dk’lık bir çalışma 

süresinde analiz yapıldı. Sonuçlar eksternal standarda göre 

hesaplandı. Saptanabilir en düşük konsantrasyon 0.25 pg/ 

mL olup çalışma 1000 pg/mL’ye kadar lineerdi. Gün içi ve 

günler arası tekrarlanabilirlikleri sırasıyla % 4.02 ve 5.41 

idi. İdrar melatonin sülfat düzeyleri ise ELISA metodu ile 

ölçüldü. 

Plazma melatonin düzeyleri (pg/mL) hasta grubunda 33.17 

(7.52-163.41) iken, kontrol grubunda 45.20 (19.27-288.99) 

tespit edildi (p=0.037). İdrar melatonin sülfat seviyeleri 

(μg/24 saat) ise hasta grubunda 6.5 (0.2-34.8) iken, kontrol 

grubunda 21.7 (3.9-99.8) idi (p


Multiple Sklerozda Reseptör Aktivatör NF-kB Ligand 

ve Osteoprotegerin Seviyeleri 

Sevil KURBAN 1 , Zehra AKPINAR 2 , 

İdris MEHMETOĞLU 1 

1 Biyokimya AD, 2 Nöroloji AD, Meram Tıp Fakültesi, 

Selçuk Üniversitesi, Konya 

svlkrbn@yahoo.com 

Multiple skleroz (MS) osteoporozla ilişkili progressif ve 

otoimmün bir hastalıktır. Bu hastalardaki kemik hastalığının 

altında yatan fizyopatoloji tam olarak anlaşılamamıştır. 

Reseptör aktivatör NF-kB ligand (RANKL) osteoklastların 

yüzeyindeki reseptörü RANK’a bağlanarak kemik resorpsiyonunu 

uyarır. Osteoprotegerin (OPG), RANKL için bir 

tuzak reseptör olarak fonksiyon gösterir ve osteoklast aktivasyonu 

ve kemik rezorpsiyonunu inhibe eder. 

Biz bu çalışmamızda MS ile ilişkili osteoporozun patojenezinde 

RANKL/OPG sisteminin etkisi olup olmadığını 

araştırmayı amaçladık. 

Bu amaçla, 46 MS hastası (30K, 16E) ve 24 sağlıklı kontrolün 

(14K, 10E) OPG, RANKL, kemik alkalen fosfataz, 

parathormon ve kemik mineral dansitesi ölçümleri yapıldı. 

OPG ve RANKL seviyeleri enzim immunoassay, kemik alkalen 

fosfataz seviyeleri kemilüminessans ve parathormon 

seviyeleri immunoradiometrik metod ile ölçüldü. MS’deki 

kemik mineral metabolizmasını değerlendirmek için kemik 

mineral dansitesi dual-X-ray absorptiometri ile ölçüldü. 

MS hastalarının serum OPG (p


syonu, Real-time PZR yöntemi ile ölçülmüştür. Bu deneyler, 

hasta dokularından izole edilerek çoğaltılan hücrelerdeki gen 

ve protein ekspresyonlarının ölçülerek, büyüme hızı, fenotip 

ve klinik bulgular arasında bir korelasyon kurularak patofizyolojinin 

daha iyi anlaşılmasını sağlayacaktır. 

Bu çalışma, AB 7. Çerçeve Programı “Fighting Aneurysmal 

Diseases” (FAD, 200647) projesi tarafından 


Characterization of Smooth Muscle Cells Isolated 

from Aneurysmal Samples of Thoracic Aortic 

Aneurysm Patients 

Müge SERHATLI 1 , Ömer KAÇAR 1 , Zelal ADIGÜZEL 1 , 

Altuğ TUNCER 2 , Eylem TUNCER 2 , Kemal BAYSAL 1 

1 TÜBİTAK, MRC, Genetic Engineeering and Biotechnology 

Institute 41470 Gebze-Kocaeli 

2 T.C. Ministry of Health, Kartal Koşuyolu, Advanced 

Training and Research Hospital 38846 Kartal- İstanbul 

Aortic aneurysms are formed by an irreversible weakening 

of a certain part of the aorta, leading to localized dilatation of 

the vessel. The reasons for this weakening are hypothesized 

to be; medial degeneration, increased expression of matrix 

metalloproteinases (MMP), leading to loss of exrtracellular 

matrix proteins such as collagen and elastin. Aneurysms 

may ocur in the abdominal aorta (AAA) or the thoracic aorta 

(TAA). TAA samples have been used in this study. 

Patient samples were provided by Kartal Koşuyolu, Advanced 

Training and Research Hospital. Smooth muscle 

cells (SMC) from 30 TAA patients were isolated using the 

explant technique and immunohistochemistry (IHC) was 

performed to characterize SMC marker proteins; SMC actin, 

desmin and vimentin. Cells from a healthy person were 

used as controls. Population doubling time (PDT) was also 

measured. 

The cells isolated from each patient presented with one of 

two different phenotypes; 1) Contractile phenotype with 

SMC actin expression > 60%, PDT 40-50 hours, 2) Synthetic 

phenotype with SMC actin expression < 60%, PDT 

60-100 hours. The expression of SMC actin, myosin heavy 

chain and calponin genes were determined by Real time 

PCR, These experiments which enabled the measurement 

of gene and protein expression in isolated SMC in culture 

will enable the correlation of phenotype, cell growth and the 

clinical presentation, thus giving us an understanding of the 

pathophysiology of this disease. 

This study has been supported by the EU 7th Framework 

Program Project “Fighting Aneurysmal Diseases” (FAD, 

200647). 

Beyin Natriüretik Peptid Tayininde Yeni bir 

Mikropartikül-Enzim İmmunoassay Metodu 

Oytun PORTAKAL 1 , Murat ŞAHİN 2 , 

Gülşen HASÇELİK 1 

1 Klinik Patoloji Laboratuvarı, 2 Pediatrik Kardioloji 

Anabilim Dalı, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, 


Kardiyak nöropeptid (beyin natriüretik peptid, BNP, ve N- 

terminal pro-BNP) ölçümü kalp yetmezliğinin tanı ve takibi 

için önemlidir. Kardiyak nöropeptid analizi için birçok immunoassay 

metod bulunmaktadır. Bu çalışmada BNP ölçümü 

için yeni bir mikropartikül-enzim immunoassay metodu 

(MEIA, Abbott Diagnostic, IL) test edildi. Çalışmaya 

Hacettepe Üniversitesi Çocuk Hastanesi’ne başvuran ve 

eksersiz test ile sol ventrikül ejeksiyon fraksiyon ölçümü 

için ekokardiyografi yapılan 100 çocuk dahil edildi. 

Metot karşılaştırma için Biosite fluoresan-immunoassay 

sistemi kullanıldı. Tam kan ve plazma BNP düzeyleri eş 

zamanlı olarak ölçüldü. Biosite-BNP ölçümüne göre metot 

karşılaştırma çalışmasında pozitif ve yüksek bir korelasyon 

katsayısı (r=0.93) ve 1.62 eğim saptandı. Kabul edilen 

tanısal limit değerine (100 pg/ml) göre MEIA-BNP metodunun 

duyarlılık, özgüllük, pozitif prediktif değer, negatif prediktif 

değer ve doğruluğu tayin edildi (Tablo). ROC analizi 

New York Heart Association (NYHA) sınıflamasına göre 

üç grupta yapıldı: NYHA I/II-III-IV, NYHA I-II/III-IV ve 

NYHA IV/I-II-III. MEIA-BNP ölçümü için 1. ve 3. grupta 

ROC analizinde eğri altında kalan alan Biosite-BNP ölçümünde 

elde edilen alandan biraz yüksek bulundu, fakat 2. 

grupta tam tersi bulgu saptandı. 

Sonuçlarımız MEIA metodunun çocuklardaki kalp 

yetmezliğinin tanısında kabul edilebilir bir ölçüm metodu 

olduğunu göstermektedir. 

A New Microparticle-Enzyme Immunoassay for Brain 

Natriuretic Peptide Determination 

Oytun PORTAKAL 1 , Murat ŞAHİN 2 , 

Gülşen HASÇELİK 1 

1 Clinical Pathology Laboratory, 2 Pediatric Cardiology 

Department, Hacettepe University Medical School, Ankara, 

Turkey 

Measurement of cardiac neuropeptides, brain natriuretic 

peptide, BNP, and N-terminal proBNP, is important for 

detection and monitoring of heart failure. There are several 

immunoassay methods for the analysis of cardiac neuropeptides. 

In this study, a new microparticle-enzyme immunoassay 

(MEIA, Abbott Diagnostic, IL) for BNP assay 

was tested. One hundred children who applied to Hacettepe 

University Childrens’ Hospital, and underwent exercise test 

and echocardiography for left ventricular ejection fraction 

were included to the study. For method comparison Biosite 

fluorescent-immunoassay system was used. Whole blood 

and plasma BNP levels were measured simultaneously. Relative 

to Biosite- BNP assay method comparison revealed a 

high and positive coefficient of correlation (r=0.93) with a 

slope of 1.62. The sensitivity, specificity, positive predictive 


S 95 



value, negative predictive value and accuracy of MEIA-BNP 

assay were determined at the approved diagnostic cutoff 100 

pg/ml (Table). ROC analysis was performed in three groups 

based on New York Heart Association (NYHA) classes: 

NYHA I/II-III-IV, NYHA I-II/III-IV and NYHA IV/I-II-III. 

Area under the curve in ROC analysis for MEIA-BNP assay 

in the first and third groups were slightly higher than those 

of Biosite-BNP assay, but it was inverse in the second group. 

Our data demonstrate that MEIA is an acceptable method for 

BNP measurement in diagnosis of heart failure in children. 

Bir Sıçan İdrar Proteininin (a2u-globulin) Cinsiyet, 

Gelişim ve Testis Bağımlı Değişimi 

Mehmet Akif KILIÇ 1 , Firdevs MOR 2 , İlknur EKER 3 ve 

Mesut YILMAZ 4 . 

1 Akdeniz Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji 

Bölümü, Antalya, Türkiye. 

2 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Veterinerlik Fakültesi, 

Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı, Burdur, Türkiye. 

3 Akdeniz Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya 

Bölümü, Antalya. 

4 Akdeniz Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Yetiştiricilik 

Bölümü, Antalya 

a2u-globulin, karaciğer ve birçok farklı salgı bezi tarafından 

üretilen ve yetişkin erkek bir sıçanın toplam idrar proteinlerinin 

%30’una karşılık gelebilen bir proteindir. 

Karaciğer tarafından üretilen a2u-globulin (18.5- 20 kDa) 

kana salınmakta ve böbrekler tarafından süzülerek dışarı 

atılmaktadır. Sıçan a2u-globulinin, fungal bir toksin olan 

okratoksini bağladığı ve böbrek kanseri dahil birçok böbrek 

bozukluklarına neden olduğu gösterilmiştir. 

Bu çalışmada, a2u-globulin protein miktarının cinsiyete, 

gelişime ve testise bağlı değişimi Wistar çeşidi sıçanların 

idrarında izlenmiştir. İdrar örnekleri, sıçanların dördüncü 

haftalarından, 6. aylarına kadar haftalık olarak toplanmıştır. 

İdrar örnekleri, SDS-PAGE’de yürütülmüş ve bu jellerdeki 

a2u-globulin protein miktarı ImageQuant TL programı ile 

hesaplanmıştır. Erkek ile dişi sıçan arasında a2u-globulin 

protein ifadesi ve miktarı bağlamında önemli faklılıkların 

olduğu bulunmuştur. Erkek sıçanların idrarında a2u-globulin 

ilk defa 5. haftada tespit edilmiş ve protein miktarı 8. 

haftaya gelindiğinde 60-80 kat artış göstermiştir. Dişilerde 

ise ilk defa 8. haftada tespit edilmiş, ancak dişilerin a2uglobulin 

miktarı erkeklerden 100-120 kat daha az olmuştur. 

Erkek sıçanların testislerinin 22. haftada uzaklaştırılması, 

a2u-globulin protein düzeyinde azalışa neden olmuştur. 

Bu çalışma, erkek ile dişi sıçanların a2u-globulin düzeylerinde 

önemli farklılığın olduğunu, protein üretimin cinsel 

olgunluğun erken dönemlerinde başladığını ve protein ifadesinin 

düzenlenmesinde testis hormonlarının önemli bir role 

sahip olduğunu göstermiştir. Okratoksin kaynaklı nefropatilerin 

erkeklerde yüksek olması, erkeklerin bu yüksek a2uglobulin 

düzeyi ile ilişkili olduğunu önermektedir. 

Sex, Development and Testes-dependent Changes in the 

Levels of a Rat Urinary Protein (a2u-globulin) 

Mehmet Akif KILIÇ 1 , Firdevs MOR 2 , İlknur EKER 3 ve 

Mesut YILMAZ 4 . 

1 Akdeniz University, Science and Literature Faculty, Biology 

Department, Antalya, Turkey. 

2 Mehmet Akif Ersoy University, Veterinary Faculty, 

Department of Pharmacology and Toxicology, Burdur, 

Turkey. 

3 Akdeniz University, Science and Literature Faculty, 

Chemistry Department, Antalya. 

4 Akdeniz University, Faculty of Aquaculture, Department 

of Fish Feeding, Antalya. 

a2u-globulin is a major urinary protein of adult male rats. It 

is essentially synthesized by the liver and several glands and 

makes up to 30% of urine proteins. The a2u-globulin (18.5- 

20 kDa), synthesized in the liver, is secreted into the blood 

and then extruded by the kidneys. a2u-globulin binds a fungal 

toxin (known as ochratoxin) which is responsible for 

nephropathologies to kidney tumors primarily in male rats. 

In this study, the sex, age and testes-dependent changes in 

a2u-globulin levels in the urine of Wistar rats were examined. 

Urine samples were collected weekly from the 4 th week 

of age for 6 months. The urine samples were run on SDS- 

PAGE and protein levels were quantified by ImageQuant TL 

software. It was found that there are marked differences in 

the a2u-globulin levels of males and females. In male rat 

urine, a2u-globulin was first determined when the rats were 

five weeks old and the protein level increased 60-80 fold 

when the rats were 8 weeks old. On the other hand, in female 

rats, a2u-globulin was first determined when the rats were 

eight weeks old. The a2u-globulin levels of females were 

100-120 fold less than those of males. The male rats were 

castrated at 22 weeks of age. Following the castration, the 

a2u-globulin level in the urine of males decreased and this 

reduction in castrated rats indicates that the expression of the 

protein is regulated by testes hormones. 

The study shows that a2u-globulin levels in males and females 

are markedly different, the expression of the protein 

starts in the early stages of development and the high level 

of expression in males is related to testes hormones. The fact 

that male rats are more prone to ochratoxin related damage 

than females seems to be related to the high a2u-globulin 

levels in males. 


S 96 



Radyoaktif Olmayan Yeni Bir Vitamin B12 Emilim 

Testi (CobaSorb):Araştırma Laboratuvarından 

Rutin Kullanıma 

Mustafa Vakur BOR 1 , Anne-Mette HVAS 2 and 

Ebba NEXO 3 

1 Klinik Biyokimya Bölümü, Randers Hastahanesi, 

2 Klinik Biyokimya Bölümü, Aarhus Üniversite Hastahanesi, 

Skejby, 

3 Klinik Biyokimya Bölümü AS, Aarhus Üniversite Hastahanesi, 

Denmark. *. E-mail vakbor@yahoo.com1 

Günümüzde kullanılan vitamin B12 emilim testleri radyoaktif 

işaretli vitamin B12 içerdikleri için problem oluşturmaktadırlar. 

Biz bu problemi ortadan kaldıran radyoaktif işaretli B12 içermeyen 

CabaSorb adında vitamin B12 emilim testi geliştirdik. 

CabaSorb testinde, transkobalamine bağlı kobalamin (holoTC) 

6 saat aralıklarla günlük üç kez ağızdan 9µg vitamin B12 verilmeden 

önce, bir gün ve iki gün sonra ölçülmektedir. Orijinal 

çalışmamızda bu testi doğuştan vitamin B12 eksikliği olan hastalarda 

ve kontrol grubunda test ettik. Doğuştan vitamin B12 

eksikliği olan hastalarda vitamin B12 yüklemesinden sonra holoTC 

deki değişiklik ortama (araIıklar) 1 

(-42 - 5) pmol/L bulunmuştur ve bu (0) sıfırdan farklı değildir. 

Bu aktif ve pasif emilim olmamasıyla uyumlu bir bulgudur. 

Buna karşın kontrol grubunda holoTC de 26 (-6 to 63) pmol/L 

lik artış tesbit edilmiştir. CabaSorb testinin son geliştirilen 

şeklinde holoTC vitamin B12 verildikten 2 gün sonra ölçülmektedir. 

Test sonucunda holoTC deki en az 10 pmol/L lik ve % 

22 lık artış aktif vitamin B12 emilimi olduğunu teyit etmektedir. 

Testin yeni formatı hastahanemizde rutin vitamin B12 emilim 

testi olarak kullanılmaya başlanmıştır. Son calışmamizda oral 

vitamin dozuna eklenen rekombinant intrinsik faktörün (IF) 

kullanılımıyla IF eksikliğine bağlı vitamin B12 eksikliğinin de 

düzeltilebileceği gösterilmiştir. 

Yeni testimiz Schilling testine alternatif oluşturmakta birlikte 

radyoaktif işaretli vitamin B12 kullanılmaması ve 24 saatlik 

idrar toplanmasına gerek olmaması gibi bir cok avantajları bulunmamaktadir. 

A New Non-radioactive Vitamin B12 Absorption Test 

(CobaSorb): On the Way From the Research 

Laboratory to Routine Use 

Mustafa Vakur BOR 1 , Anne-Mette HVAS 2 and 

Ebba NEXO 3 

1 Dept. of Clinical Biochemistry, Randers Hospital, 

2 Dept. of Clinical Biochemistry, Aarhus University Hospital 

Skejby, 

3 Dept. of Clinical Biochemistry AS, Aarhus University 

Hospital, Denmark. *Author for correspondence. E-mail 

vakbor@yahoo.com . 

Current tests for evaluation of vitamin B12 absorption are 

problematic because they involve the use of radioactively 

labelled vitamin B12. We have developed a vitamin B12 absorption 

test, CobaSorb that circumvents this problem. 

In the CobaSorb test vitamin B12 bound to TC (holoTC) is 

measured before and one and two days after a daily intake of 

three 9 µg doses of vitamin B12 given orally at 6 h intervals. 

In our original study, we evaluated the use of this test in patients 

with inherited malabsorption of vitamin B12 (n=17), 

and healthy controls (n=44). In patients with inherited malabsorption 

of vitamin B12, the median (range) change (1 

(-42 - 5) pmol/L) of holoTC after one day B12 load was not 

significantly different from 0. This is consistent with a lack 

of measurable active or passive absorption. In controls, the 

increase of holoTC was 26 (-6 to 63) pmol/L. In our final design 

of CobaSorb holoTC is measured prior to and two days 

after a daily vitamin B12 load, and an increase of more than 

10 pmol/L in holoTC combined with an increase in holoTC 

of more than 22 % indicate s active absorption of vitamin 

B12. This format of the test is now offered for routine testing 

at our hospital. 

Initial studies suggest that addition of recombinant intrinsic 

factor (IF) to the oral dose of vitamin B12 might correct malabsorption 

in patients lacking IF. 

Our new test may represent a suitable alternative to the Shillings 

test and has advantage of requiring neither labelled vitamin 

B12 nor the collection of a 24 h urine sample. 

Buerger Hastalarında Oksidatif Stresin Biyokimyasal ve 

Genotoksisite Açısından Değerlendirilmesi 

Özlem Bingöl ÖZAKPINAR 1 , Diren BEYOĞLU 2 , 

Abdullah Kemal TUYGUN 3 , Fikriye URAS 1 , 

Şermin TETİK 1 , Semra ŞARDAŞ 2 

1 Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi , Biyokimya 

Anabilim Dalı, İstanbul 

2 Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmasötik 

Toksikoloji Anabilim Dalı, İstanbul 

3 Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim 

ve Araştırma Hastanesi, Kalp ve Damar Cerrahisi Kliniği, 

İstanbul 

ozlem.bingol@marmara.edu.tr 

Buerger hastalığı enflamatuvar bir hastalık olup alt ve üst 

ekstremitelerdeki küçük ve orta çaplı arter, ven ve sinirleri 

etkilemektedir. Hastalığın patogenezi tam olarak bilinmemekle 

beraber sigara, hiperkoagülasyon, enflamasyon 

ve genetik faktörlerin hastalığın gelişim ve ilerlemesinde 

rol oynadığı ileri sürülmüştür. Buerger hastalığı daha çok 

sigara içen genç erkekleri etkilemektedir. Sigara reaktif 

oksijen türlerinin oluşumuna sebep olarak lipit, protein ve 

DNA gibi makromoleküllerin ve hücrelerin hasarına neden 

olmaktadır. Bu durum kanser, astım ve kardiyovasküler 

hastalıkların patogenezinde rol oynamaktadır. Bu çalışma, 

Buerger hastalığında oksidan/antioksidan durumun ve DNA 

hasarının belirlenmesi amacı ile planlanmıştır. 

Çalışmaya 15 Buerger hastası ve sağlıklı 14 olgu dahil edildi. 

EDTA’lı tüplere alınan kan örneklerinden elde edilen 

plazmalarda, malondialdehit (MDA) düzeyleri, ileri protein 

oksidasyonunun ürünleri (AOPP) ve total tiyol seviyeleri 

spektrofotometrik yöntemle ölçüldü. Diğer taraftan 

Comet tekniği kullanılarak kuyruktaki DNA hasarı yüzdesi, 

görüntüleme analiz sistemiyle kantitatif olarak heparine 

alınan kan numunelerinde ölçüldü. Plazma MDA, AOPP ve 

total tiyol seviyeleri Buerger hastalarında kontrol grubuna 

göre daha yüksek bulundu (p


Sonuç olarak ölçülen biyokimyasal ve genotoksik parametreler, 

Buerger hastalığının patogenezinde oksidatif stresin 

rol oynayabileceğine dair verileri ortaya koymuştur. Bu durum 

hastalığın teşhisinde destekleyici bilgi ve tedavi sürecinde 

ise izleme aracı olarak kullanılabilir. 

Evaluation of Oxidative Stress by Biochemical 

and Genotoxic Parameters in Patients with Buerger’s 

Disease 

Özlem Bingöl ÖZAKPINAR 1 , Diren BEYOĞLU 2 , 

Abdullah Kemal TUYGUN 3 , Fikriye URAS 1 , 

Şermin TETİK 1 , Semra ŞARDAŞ 2 

1 University of Marmara, Department of Biochemistry, 

Istanbul, TURKEY 

2 1University of Marmara, Department of Pharmaceutical 

Toxicology, Istanbul, TURKEY 

3 Dr. Siyami Ersek Thoracic and Cardiovascular Surgery 

Training Hospital, Istanbul, TURKEY 

ozlem.bingol@marmara.edu.tr 

Buerger’s disease is an inflammatory disease and affects 

small and medium-sized arteries, veins and nerves of lower 

and upper extremities. Although the pathogenesis of Buerger’s 

disease remains unknown, it has been proposed that 

smoking, hypercoagubility, inflammation and genetic factors 

play an important role in the development of the disease. 

Buerger’s disease affects mostly young male smokers. 

Smoking generates reactive oxygen species and thus damages 

cells and macromolecules such as lipid, protein and DNA. 

Smoking and oxidative stress have role in the pathogenesis 

of cancer, asthma and cardiovascular diseases. This study 

aimed to determine the oxidative/antioxidative balance and 

DNA damage in patients with Buerger’s disease. 

We enrolled 15 patients with Buerger’s disease and 14 

healthy subjects. Blood samples were drawn in tubes containing 

EDTA. Plasma levels of malondialdehyde (MDA), 

advance oxidation of protein products (AOPP) and total 

thiols were assayed by spectrophotometric methods. On the 

other hand, the percentage of DNA damage in tail was measured 

quantitatively using image analysis system by single 

cell gel electrophoresis technique in blood samples collected 

in heparinized tubes. The levels of plasma MDA, AOPP and 

thiol were higher in patients with Buerger’s disease compared 

to the control group (p


The Effects Of Different Doses Of Zinc On Oxidant And 

Antioxidant System In Rat Kidney 

Özlem ÖZBAŞ DEMİREL 1 Ayşe BİLGİHAN 2 , 

Gülnur TAKE 3 

1.Kırıkhan State Hospital / Hatay, Turkey 

2.Gazi University, Faculty of Medicine, Department of 

Medical Biochemistry / Ankara , Turkey 

3.Gazi University, Faculty of Medicine, Department of 

Histology and Embryology / Ankara , Turkey 

Zinc (Zn) is an important element of preventing free radical 

formation and protecting biological structures from oxidative 

damage. 

In this study we tried to investigate the effects of different 

doses of zinc on malondialdehyde (MDA), advanced oxidation 

protein products (AOPP) and on antioxidant enzymes 

which included glutathione peroxidase (GPx), superoxide 

dismutase (SOD), glutathione-S-transferase (GST) and glutathione 

reductase (GR). We studied these parameters in 

healthy rats kidney. 

Thirty-nine female Wistar rats (weighting about 150 gr) 

were randomly divided into four experimental groups which 

consist of ad libitum (AL) diet (n=9, control group), AL diet 

plus 3mg/kg Zn sulfate (n=10, low dose group), AL diet plus 

12 mg/kg Zn sulfate (n=10, middle dose group) and AL diet 

plus 25 mg/kg Zn sulfate (n=10, high dose group). Zn sulfate 

solutions were administered 0,2 ml/day orally for 13 days. 

After 14 days rats were sacrificed and kidney tissues were 

removed. 

AOPP levels were found to be decreased in low dose group 

compared to control group (p


The Usage of Oxidative Stress Markers in Early Fetal 

Placentation of Pregnant Women to Determine the Risk 

of Preeclampsia 

Habibe GENC 1 , Hafize UZUN 1 , Ali BENIAN 2 , 

Gonul SIMSEK 3 , Riza MADAZLI 2 , Seyfettin ULUDAG 2 

1 Istanbul University, Cerrahpasa Medical Faculty, Department 

of Biochemistry, İstanbul, Turkey 

2 Istanbul University, Cerrahpasa Medical Faculty Department 

of Obstetrics and Gynecology, İstanbul, Turkey 

3 Istanbul University, Cerrahpasa Medical Faculty, Department 

of Phsyology, İstanbul, Turkey 

habibegenc@yahoo.com 

Preeclampsia is the major cause of maternal-fetal mortality 

and morbidity. It has been suggested that preeclampsia is 

associated with oxidative stress, leading to potential cell or 

tissue damage. 

The aim of our study is to determine the predictive value 

of preeclampsia development of maternal oxidative stress 

parameters in pregnant during 10-14 gestational weeks. At 

the same time, these parameters were reexamined to observe 

the pathologic changes occured during 20-24. weeks of gestation 

through vascular tranformation completed simultaneously. 

For this aim, serum lipid peroxidation parameters; 

malondialdehyde (MDA) and oxide LDL(oxLDL) levels, 

antioxidant status parameters; paraoxonase 1(PON1) and 

total antioxidant capacity(TAC) levels were measured in 21 

preeclamptic and 24 normal healthy pregnant. In both 10- 

14th weeks and 20-24nd weeks of gestation of preeclamptic 

pregnants, the levels of MDA were significantly higher, 

PON1 and TAC were significantly lower compared to 

healthy pregnants. When, the average values of oxidative 

stres parameters of healthy pregnants during 10-14th and 20- 

24th weeks of gestation were compared with paired test istatistically; 

there was significant differences between MDA 

levels. Where as; significant differences between levels of 

MDA and oxLDL have seen in preeclamptic pragnants. The 

cut-off values were determined as follows; for MDA 2.41 

µM, for PON1 100 U/ml. The increased levels of serum 

MDA and low levels PON1 activity, during 10-14th of pregnancy 

may have been associated with preeclampsia etiology. 

Increased MDA and decreased PON1 and TAC levels during 

20-24 weeks of gestation may indicate that these changes 

may have been the effective parameters in progress of disease. 

The levels of MDA are above 2.41 µM (sensitivity: 

%95.2), which indicate that oxidative damage was present. 

Before clinical symptoms occur, MDA can be used as a 

marker to indicate the risk groups in terms of preeclampsia. 

Antioksidan Uygulamasi ile Cat ve Sod Ekspresyonunun 

Stz Diyabetik Siçanlardaki Değişimi 

Gökhan SADİ 1 , Nihan ERYILMAZ 1 , 

Egemen TÜTÜNCÜOĞLU 1 , Şahika CINGIR 1 , 

Ökkeş YILMAZ 2 , Tülin GÜRAY 1 

sadi@metu.edu.tr 


06531, Ankara, Türkiye 

2 Biyoloji Bölümü, Fırat Üniversitesi, 23119 Elazığ, Türkiye 

Diyabet hastalığındaki hiperglisemik durum serbest radikal 

oluşumunu artırmaktadır. Serbest radikallerin vücuttaki dengesi 

antioksidan moleküller ve katalaz (CAT) ve süperoksit 

dismutaz (SOD) gibi bazı antioksidan enzimler aracılığıyla 

düzenlenmektedir. Bu çalışma diyabetik sıçan böbrek 

dokusularında CAT ve SOD enzimlerinin mRNA ve protein 

ifadelenmeleri ve aktivite değişikliklerini incelemek ve VC, 

LA ve bunların kombinasyonlarının bu değişiklikler üzerine 

etkilerini belirleme amacı ile yapılmıştır. Erkek Wistar 

sıçanları streptozotocin (STZ) ile diyabetli hale getirilmiş 

ve sıçanlara VC, LA ve bunların kombinasyonu üç hafta 

süresince verilmiştir. Sonuçlarımıza göre CAT protein ifadelenmesi 

ve aktivitesi diabetik böbrek dokusunda kontrol 

grubuna oranla istatistiksel olarak azalmış, fakat mRNA 

ekspresyonunda artış gözlemlenmiştir. CAT aktivite ve protein 

miktarındaki düşüş, bu enzimin gen ekspresyonunda bir 

artışa neden olmuştur. LA uygulaması mRNA, protein ve aktivite 

düzeyinde gerçekleşen değişiklikleri kontrol seviyesine 

doğru çekmiştir. VC uygulaması aktiviteyi değiştirmeden 

mRNA ve protein düzeyinde artışa sebep olmuştur. Kombine 

uygulamada aktivite artarken değişiklikler post- translasyonal 

düzeyde gerçekleşmiştir. SOD enziminin böbrekteki 

mRNA ve protein düzeyinde transkripsiyonal bir baskılama 

gözlemlenmiştir. Uygulanan iki antioksidan da mRNA ve 

aktivite düzeyinde bir değişikliğe neden olmazken, protein 

ifadelenmesini arttırmıştır. Bu sonuçlar bize LA ve VC 

uygulamasının diyabette CAT ve SOD enzimleri üzerindeki 

olası transkripsiyonal ve translasyonal etkilerini göstermektedir. 

Differential Expressions of Cat and Sod in Stz Induced 

Diabetic Rats in Response to Antioxidants 

Gökhan SADİ 1 , Nihan ERYILMAZ 1 , 

Egemen TÜTÜNCÜOĞLU 1 , Şahika CINGIR 1 , 

Ökkeş YILMAZ 2 , Tülin GÜRAY 1 




2 Department of Biology, Fırat University, 23119 Elazığ, 

Turkey 

Hyperglycemic condition in Diabetes induces the production 

of free radicals. The balance of these free radicals in 

the body is maintained by antioxidant molecules and also 

by antioxidant enzymes like catalase (CAT) and superoxide 

dismutase (SOD). This study was designed to demonstrate 

the individual and combined effect of vitamin C (VC), lipoic 


S 100 



acid (LA) on the activity, protein and gene expressions of 

the CAT and SOD of the diabetic rat kidney tissues. Male 

Wistar rats were made diabetics with streptozotocin (STZ) 

and antioxidants were given for three week. According to results, 

CAT protein and activities were found to be decreased 

in diabetic rat kidney tissues even though there was a significant 

induction in mRNA expression. Due to decreased 

activity of CAT together with low protein amounts, the gene 

expression of the enzyme was somehow increased. Antioxidant 

LA treatment reversed the changes observed in diabetic 

rats toward the control levels at both mRNA and protein expressions 

and activities. On the other hand, VC has shown its 

effects on mainly mRNA and protein levels of CAT without 

increasing the activities. Moreover, combined effect of both 

antioxidants was observed only on the activity of CAT, suggesting 

a post-translational regulation on the enzyme. The 

decrease in SOD mRNA and protein levels demonstrated a 

transcriptional repression in diabetic kidney tissues. Application 

of neither antioxidant alone changes the mRNA and 

activities of SOD while they increased the protein expressions 

above the control levels which indicated a translational 

stimulation with these antioxidants. These results indicated 

possible complex transcriptional and translational effects of 

two antioxidants LA and VC on CAT and SOD in diabetic 

state. 

GPX MRNA Ekspresyonunun ve GSH Miktarinin 

Antioksidan Uygulamasi Ile Diyabetik Siçan 

Böbreğindeki Değişimleri 

Nihan ERYILMAZ 1 , Gökhan SADİ 1 , Ökkeş YILMAZ 2 , 

Tülin GÜRAY 1 




2 Biyoloji Bölümü, Fırat Üniversitesi, 23119 Elazığ, Türkiye 

Şeker hastalığında, kandaki fazla glikoz miktarına bağlı 

olarak serbest radikal üretiminin artması dokular üzerinde 

oksidatif stres yaratır ve bu da hücralere zarar verir. 

Bu çalışmada, önemli bir antioksidan enzim olan glutatyon 

peroksidaz’ın (GPx) şeker hastalığındaki mRNA ve protein 

miktarındaki, ve aktivitesinde meydana gelen değişiklikleri 

inceledik. Ayrıca, a-lipoik asit (LA), C vitamini (VC) ve 

bu ikilinin beraber etkisi ve indirgenmiş glutatyon (GSH) 

miktarları da ölçülmüştür. Sonuçlarımıza göre diyabet, 

böbrek dokularında GPx protein ve aktivite düzeyinde bir 

düşüşe neden olurken, mRNA ifade edilimini arttırmıştır. 

LA uygulaması protein ifade edilimini ve enzim akivitesini 

artırmış, yani translasyon düzeyine bir etki göstermiştir. 

Fakat VC uygulaması, GPx’ in diabetteki transkripsiyon 

düzeyindeki değişiklikleri tersine çevirmiş, translasyon 

ve posttranslasyon düzeyinde de etkisi bulunmuştur. LA 

ve LA+VC uygulanan diyabetli gruplarda, GPx aktivitesinde 

kayda değer bir yükselme gözlemlenmiştir (posttranskripsiyon 

düzeyinde), ancak VC uygulaması, enzim 

aktivitesini değiştirici bir etki yapmamıştır. GSH konsantrasyonu, 

diyabetli böbrek dokularında istatistiksel olarak 

azalmış, LA uygulaması GSH seviyesini kontrol seviyesine 

yaklaştırmışken, VC ve kombine uygulamasının arttırıcı etki 

istatistiksel düzeyde görülmemiştir. Bu sonuçlar, diabetli 

böbrek dokularının oksidatif stresten kaynaklanan hasarları 

engellemek için karmaşık bir savunma mekanizması 

kullanıldığını işaret etmektedir. 

Regulation of GPX mRNA Expression and Gsh Levels 

by Antioxidant Treatment in Diabetic Rat Kidney 

Tissues 

Nihan ERYILMAZ 1 , Gökhan SADİ 1 , Ökkeş YILMAZ 2 , 

Tülin GÜRAY 1 




2 Department of Biology, Fırat University, 23119 Elazığ, 

Turkey 

In diabetes mellitus, increased formation of free radicals due 

to high level of glucose in both blood plasma and tissues create 

oxidative stress and damage the cells. In this study, we 

investigate mRNA and protein expressions and activities of 

one of the important antioxidant enzyme; namely glutathione 

peroxidase (GPx) in diabetic rat kidney tissues. We also 

studied the effects of a-lipoic acid (LA), vitamin C (VC) and 

combination of them on the GPx status and the levels of the 

kidney reduced glutathione (GSH) concentrations. According 

to our results, there is a decrease in protein amount and 

the activity of GPx, while mRNA expression increases in 

diabetic kidney tissues indicating a posttranscriptional regulation. 

Administration of LA induced the protein expressions 

and activities of GPx leading to a translational stimulation. 

However, VC application reversed the changes in GPx at the 

transcriptional level which is also reflected at translational 

and post-translational levels. In LA treated diabetic group 

and also after combinational treatment of diabetic tissue, we 

recorded a significant increase in GPx activity compared to 

untreated diabetic group (post-transcriptional level), while 

VC alone did not affect the activity with respect to diabetic 

tissue. GSH concentration showed a significant decrease in 

diabetic kidney tissues and LA treatment increased GSH 

toward the control levels. VC and combined treatment has 

also mounting effect but their effect was not statistically significant. 

These results indicate the presence of very intricate 

control mechanisms regulating the activities of antioxidant 

enzymes in diabetic kidneys in order to prevent the damaging 

effects of oxidative stress. 

Homosisteinin Indüklediği Oksidatif Stres Üzerinde 

Quercetinin Koruyucu Etkisi 

Naime ÇELİK, Ahmet KAHRAMAN, 

S. Funda KARABAĞ, Tülay KÖKEN 

Afyon Kocatepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya A.D. 

Afyonkarahisar, TÜRKİYE 

ahmetkah@aku.edu.tr 

Homosistein metiyonin metabolizmasının bir ara ürünüdür. 

Hiperhomosisteineminin indüklediği oksidatif stres membran 

hasarının gelişmesine yol açan lipid peroksidasyonu ve 

reaktif oksijen türleri (ROS) oluşturur. Canlılarda ROS’un 


S 101 



toksik etkilerini azaltan antioksidan savunma mekanizmaları 

ve bu hasarı onaran antioksidanlar mevcuttur. Çeşitli bitkiler 

tarafından üretilen flavonoidlerden biri olan quercetin biyolojik 

membranları serbest radikallerin indüklediği oksidatif 

hasara karşı koruyan önemli bir antioksidandır. 

Bu çalışmanın amacı ratlarda hiperhomosisteineminin 

indüklediği oksidatif hasara karşı quercetinin koruyucu 

rolünün olup olmadığını araştırmaktır. 

Bu amaçla, ratlar 4 gruba ayrıldı. 1. Kontrol grubu: 

İntraperitonal olarak serum fizyolojik (SF) verildi (1,5 ml/ 

gün). 2. Quercetin grubu: % 1 lik quercetin (50 mg/kg/gün) 

ve SF verildi. 3. Homosistein grubu: İntraperitonal olarak 

%1 (v/v)’lik homosistein (1 mg/kg/gün) ve SF verildi. 4. 

Homosistein+Quercetin grubu: Homosistein (1 mg/kg) verilmeden 

1 saat önce quercetin (50 mg/kg) verildi. 

Çalışma sonucunda, quercetin grubu eritrosit katalaz 

(CAT) aktiviteleri kontrol grubuna göre anlamlı derecede 

yüksek bulundu. Homosistein grubu plazma malondialdehit 

(MDA) ve karbonil düzeylerinin kontrol grubuna göre 

anlamlı olarak yüksek ve eritrosit redükte glutatyon (GSH), 

eritrosit süperoksit dismutaz (SOD) ve plazma sülfhidril 

(-SH) düzeylerinin anlamlı derecede düşük olduğu görüldü. 

Homosistein+Quercetin grubu eritrosit GSH ve CAT düzeylerinin 

ise homosistein grubuna göre anlamlı derecede yüksek 

ve plazma MDA düzeylerinin anlamlı derecede düşük 

olduğu görüldü. 

Sonuç olarak, quercetinin eritrosit GSH düzeylerini ve eritrosit 

CAT aktivitesini artırıp plazma MDA düzeylerini 

azaltarak homosisteinin indüklediği oksidatif stresi önlemede 

olumlu etki gösterdiği düşünülmektedir. 

The Protective Effect of Quercetin on 

Homocysteine-induced Oxidative Stress 

Naime ÇELİK, Ahmet KAHRAMAN, 

S. Funda KARABAĞ, Tülay KÖKEN 

Afyon Kocatepe University, The Medical School, Department 

of Biochemistry, Afyonkarahisar, TURKEY 


Homocystein derives from the metabolism of methionine. 

Due to hyperhomocysteinemia-induced oxidative stress, reactive 

oxygen species and lipid peroxidation which initiate 

membrane demolitions occur. There are antioxidant defence 

system and antioxidants which might diminish the toxic effects 

of reactive oxygen species and repairing injures in the 

living. Quercetin, a flavonoid which are produced by various 

plants, are an antioxidant which can protect biological 

membranes against free radical-induced oxidative damage. 

The aim of present study is to investigate whether the quercetin 

treatment could have a protective effect against oxidative 

stress-induced by hyperhomocysteinemia in rats or not. 

For this purpose, rats were divided four groups: 1. Control 

group: Received saline, as intraperitonal (1,5 ml/day). 

2. Quercetin group: Received quercetin (%1) (50 mg/kg/ 

day) as intraperitonal and saline. 3. Homocysteine group: 

Received homocysteine (1 mg/kg/day) and saline. 4. 

Homocysteine+Quercetin group: Quercetin (50 mg/kg/day) 

was introduced 1 h before Hcy administration (1 mg/kg). 

In this study, erythrocyte catalase (CAT) levels of quercetin 

group were found significantly higher than control group. 

However, plasma malondialdehide (MDA) level significantly 

decreased. In homocysteine group, plasma MDA and carbonil 

levels significantly increased and erythrocyte GSH and 

erythrocyte superoxide dismutase (SOD) and plasma sulfhydril 

(SH) levels significantly decreased when compared 

to control group. In homocysteine+quercetin group, erythrocyte 

GSH and erythrocyte CAT activities significantly 

increased and plasma MDA levels significantly decreased 

when compared to homocysteine group. 

In conclusion, it has been thought that by decreasing MDA 

level, increasing GSH level and erythrocyte CAT activity 

quercetin makes positive effects on protecting of oxidative 

stress induced by homocysteine. 

Mastitisli İnek Kökenli Staphylococcus Aureus 

Suşlarının Real Time PCR ile PVL Geninin Kantitatif 

Analizi 

Serengül LADİKLİ 1 , Emine ARSLAN 1 , Uğur ARSLAN 2 

1 Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü, Konya 

/TÜRKİYE 

2 Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji 

ABD, Konya /TÜRKİYE 

Özet: Staphylococcus aureus (S. aureus) insan ve hayvanlarda 

çok ciddi hastalıklara sebep olmaktadır ve, bulaşıcı inek 

mastitislerin en sık karşılaşılan etiyolojik etkenidir. Mastitis, 

sığırların süt kalitesini, verimini etkileyen ve mandıra sürülerinin 

erken mezbahaya gönderilmesi gibi problemlere sebep 

olan önemli bir enfeksiyon hastalığıdır. S. aureus, Panton- 

Valentine Leukosidin (PVL) gibi çeşitli virulans faktörleri 

üretmektedir. bu toksinler eritrositlerin membranlarına hasar 

vererek ve monositler ve polimorfonüklear hücreler (PMN) 

gibi fagositik hücreleri hedef alarak mastitisin patogenezisine 

katkı sağlarlar. Synergohimenotropik toksinler ailesine 

ait olan PVL, son zamanlarda tanımlanmış lökosit yıkımı ve 

doku ölümüne sebep olan bir sitotoksindir. Doksan sekiz S. 

aureus suşunda PVL geninin prevelansı ve miktarı, basit, 

tekrarlanabilir ve hızlı bir metot olan Light Cycler SYBR 

Green I Real-Time PCR (Eş-zamanlı Polimeraz zincir reaksiyonu) 

analizi ile belirlenmiştir. Seksen S. aureus suşu 

PVL-pozitif bulunurken (%81.63), 18 suş PVL-negatiftir 

(%18.36). PVL-pozitif S. aureus suşlarında PVL gen miktarı 

10 -7 ’den 10 14 ’ e değişen farklı oranlarda bulunmuştur. Sonuç 

olarak, yüksek bir prevelansa sahip PVL’nin Stafilokokkal 

mastitisin patogenezinde önemli bir virulans faktör olduğu 

gözlemlenmiştir 


S 102 



Quantitative Analysis of Gene PVL of Staphylococcus 

Aureus Strains Isolated From Bovine Mastitis with Real 

Time PCR 

Serengül LADİKLİ 1 , Emine ARSLAN 1 , Uğur ARSLAN 2 

1 Selçuk University, Faculty of Science, Department of 

Biology, Konya/TURKEY 

2 Selçuk University, Faculty of Selçuklu Medical, Microbiology 

ABD, Konya /TURKEY 

Abstract: Staphylococcus aureus (S. aureus) causes serious 

diseases in humans and animals and is the most frequent etiological 

factor of contagious cow mastitis. Mastitis is an infectious 

disease affecting the milk quality and production of 

the cattle and causing problems such as sending to butchery 

of dairy herds earlier. S. aureus produces various virulence 

factors such as Panton-Valentine Leukosidin (PVL). These 

toxins contribute to pathogenesis of mastitis destroying 

erythrocyte membrane and targeting phagocytic cells such 

as monocytes and polymorphnuclear cells (PMN). PVL, belonging 

to synergohymenotropic toxins family, is a recently 

described cytotoxin which causes leukocyte destruction and 

tissue necrosis. The prevalence and amount of gene PVL in 

98 S. aureus strains was determined by Light Cycler SYBR 

Green I Real-Time PCR (synchronized polymerase chain 

reaction) analysis, which is a simple, repeatable and fast 

method. While eighty strains of S. aureus was found PVLpositive 

(81.63%), 18 strains was PVL–negative (18.36%). 

In the PVL-positive strains of S. aureus, PVL gene amount 

was found in different rates ranged from 10 -7 to 10 14 . As a result, 

it wasobserved that PVL gene, which has a high prevalence, 

is an important virulence factor in the pathogenesis of 

Staphylococcal mastitis. 

Caulerpa Prolifera’dan Biyoaktif Ajan 

Caulerpenyne’nin Kromatografik İzolasyonu 

Sevilay CENGİZ 1 , Levent ÇAVAŞ 1 , Kadir YURDAKOÇ 1 , 

Georg POHNERT 2 

1 Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya 

Bölümü, İzmir, TÜRKİYE 

2 Jena Friedrich-Schiller Üniversitesi, Anorganik ve Analitik 

Kimya Enstitüsü, Jena, GERMANY 

sevilay_cengiz@yahoo.com 

Bilimsel literatürde, Caulerpa cinsine türlerde ait sekonder 

metabolitler oldukça iyi araştırılmıştır. Ancak, Türkiye 

kıyılarındaki Caulerpa türlerinin caulerpenyne (CYN) içeriği 

ve ayrıca bu bileşenin izolasyonuna yönelik çalışmalar oldukça 

sınırlıdır. Bu nedenle, çalışmada yayılımcı olmayan 

Caulerpa prolifera türündeki CYN içeriği; bu bileşenin 

kromatografik izolasyon yolu ile belirlenmiştir. CYN’nin 

enzimatik yıkımını önlemek için, taze alg sıvı azot ile muamele 

edilmiş ve daha sonra etil asetat ortamında ekstrakte 

edilmiştir. Karışım santrifüjlendikten sonra, organik faz 

içerisindeki su kurutulmuş, vakum atmosferinde çözgeni 

uçurulmuş ve ham ürün silikajel kolonda petrol eteri: etil 

asetat (7:3) karışımı ile saflaştırılmıştır. CYN içeren fraksiyonlar 

birleştirilmiş ve son karışım silikajel kolonda petrol 

eteri: dietil eter (6:4) karışımı ile saflaştırılmıştır. Son ürünün 

saflığı; ters faz HPLC ve NMR spektroskopik yöntemleri ile 

test edilmiştir. Sonuç olarak, Çeşme kıyılarındaki Caulerpa 

prolifera’nın CYN içeriği; antimikrobiyal, antitümoral ve 

ayrıca antiviral aktivitelerinden dolayı CYN’nin ticari bir 

kaynağı olarak düşünülebilir. 

Chromatographic Isolation of Bioactive Agent 

Caulerpenyne from Caulerpa Prolifera 



1 Dokuz Eylül University, Faculty of Arts and Sciences, 

Department of Chemistry, İzmir, TURKEY 

2 Friedrich-Schiller University of Jena, Institute for Inorganic 

and Analytical Chemistry, Jena, GERMANY 


Secondary metabolites of Caulerpa Genus have been well 

studied in scientific literature. However, studies on the contents 

and also isolation of these secondary metabolites from 

Caulerpa species along Turkish coastlines are still quite limited. 

Therefore, in the present study, caulerpenyne (CYN) 

content of non-invasive Caulerpa prolifera was identified by 

chromatographic isolation and determination of this material. 

In order to prevent enzymatic degradation of CYN, liquid 

nitrogen was added to fresh alga and the material was 

extracted with ethyl acetate. After centrifugation, the organic 

phase was dried, evaporated in vacuum atmosphere and the 

crude product was purified by petroleum ether: ethyl acetate 

(7:3) mixture on silica gel column. The fractions which contain 

CYN were pooled and the final mixture was purified 

by petroleum ether:diethyl ether (6:4) mixture on silica gel 

column. The purify of the end-product (CYN) was tested 

by using reverse phase HPLC and NMR spectroscopy. In 

conclusion, CYN amounts in Caulerpa prolifera from Çeşme 

coastlines could be considered as a commercial resource of 

CYN because of its antimicrobial, antitumoral and also antiviral 

activities. 

Caulerpa Türlerinde Bir Biyoaktif Ajan: Caulerpenyne 



1 Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya 

Bölümü, İzmir, TÜRKİYE 

2 Jena Friedrich-Schiller Üniversitesi, Anorganik ve Analitik 

Kimya Enstitüsü, Jena, GERMANY 


Yabancı Caulerpa türleri arasındaki Caulerpa racemosa var. 

cylindracea ve Caulerpa taxifolia, Akdeniz’de önemli bir 

ekolojik problemdir. Akdeniz kıyı ekosistemi halen bu türlerin 

tehdidi altındadır. Türlerin yayılımındaki başarısının; 

seskiterpen yapıdaki caulerpenyne (CYN) tabanlı sekonder 

metabolitlerin varlığından kaynaklandığı düşünülmektedir. 

Çeşitli bilimsel yayınlarda CYN tabanlı bazı moleküllerin 

antimikrobiyal, antitümoral ve antiviral özellikleri rapor 

edilmiştir. Bu çalışmada, Çeşme ve Dikili bölgelerinden 

toplanan Caulerpa türlerindeki CYN içeriği HPLC metodu 

kullanılarak tayin edilmiştir. Ayrıca, bazı CYN tabanlı türev- 


S 103 



ler izole edilmiş ve bu bileşenlerin alfa-amilaz, lipoksigenaz 

ve ksantin okidaz gibi tıbbi öneme sahip bazı enzimler üzerindeki 

in vitro inhibitor aktiviteleri araştırılmıştır. Yapılan 

kinetik çalışmalar sonucunda CYN’nin alfa-amilaz ve lipoksigenaz 

enzimleri için un-kompetitif inhibitör özelliği 

gösterdiği belirlenmiştir. Ortamda 5 µM CYN varlığında 

lipoksigenaz için K M 

ve V max 

değerlerinin sırasıyla 0.041 

mM’dan 0.019 mM’a ve 312.5 U/mL’den 151.5 U/mL’e 

düştüğü; 1 mM CYN varlığında alfa-amilaz için K M 

ve V max 

değerlerinin sırasıyla 10.00 (%) dan 0.51 (%)’e ve 3333.33 

µmol maltose/mg protein.dakika’dan 169.49 µmol maltose/ 

mg protein.dakika’ya düştüğü gözlenmiştir. Ksantin oksidaz 

enzimi için, 75 µM CYN varlığında maksimum inhibisyon 

değeri % 88 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak, Caulerpa 

türlerindeki CYN alfa-amilaz, lipoksigenaz ve ksantin oksidaz 

enzimlerinin sorumlu olduğu hastalıklar için yeni bir 

ilaç ham maddesi olarak düşünülebilir. 

A Bioactive Agent from Caulerpa spp.: Caulerpenyne 



1 Dokuz Eylul University, Faculty of Arts and Sciences, 

Department of Chemistry, Izmir, TURKEY 

2 Friedrich-Schiller University of Jena, Institute for Inorganic 

and Analytical Chemistry, Jena, GERMANY 


Among alien Caulerpa spp., Caulerpa racemosa var. cylindracea 

and Caulerpa taxifolia are great ecological problems 

in the Mediterranean Sea and the sublittoral ecosystem of 

Mediterranean Sea are still threatened by this species. Their 

success in invasion is considered to be existence of their secondary 

metabolites based on sesquiterpenoid structure caulerpenyne 

(CYN). So far, antimicrobial, antitumoral, antiviral 

properties of CYN based molecules have been reported in 

various scientific papers. In the present study, CYN contents 

in the Caulerpa spp from the Cesme and Dikili regions were 

determined by using HPLC method. Moreover, some CYN 

based derivatives were isolated and their in vitro inhibitory 

activities on some medicinally important enzymes such as 

alpha-amylase, lipoxygenase and xanthine oxidase were investigated. 

The enzyme kinetic studies indicated that both 

K M 

and V max 

decreased from 0.041 mM to 0.019 mM and 

312.5 U/mL to 151.5 U/mL, respectively, in the presence 

of 5 µM CYN, revealing an un-competitive type of inhibition. 

The K M 

values of amylase in the presence or absence of 

CYN were found to be 10.00 (%) and 0.51 (%), respectively. 

And the V max 

value decreased from 3333.33 µmol maltose/ 

mg protein.min to 169.49 µmol maltose/mg protein.min in 

the presence of 1 mM CYN. Maximum inhibition concentration 

for xanthine oxidase was calculated as 88% for 75 µM 

CYN. In conclusion, CYN in Caulerpales can be considered 

as novel drug raw material for diseases where lipoxygenase, 

alpha-amylase and xanthine oxidase are responsible. 

V. Cholerae Bakterisinde Mavi Işığın CPD Photolyase 

Geni Ekspresyonunu Tetiklemesi 

Onur ÖZTAŞ, İ. Halil KAVAKLI 

Koç Üniversitesi ,Kimya ve Biyoloji Mühendisliği Bölümü, 

İstanbul 

ooztas@ku.edu.tr 

Fotoliyaz/kriptokrom ailesi mavi ışığı algılayan flavoproteinlerdir. 

Fotoliyaz ve kriptokromlar yapı olarak benzer 

olmalarına rağmen fonksiyonel olarak farklıdırlar. 

Fotoliyazların bakteride DNA tamiri görevi varken, kriptokromlar 

bitkilerde mavi ışığa bağlı olan büyüme ve gelişme 

gibi tepkilerde, hayvanlarda ise günlük ritmin kurulmasında 

görev alırlar. V. cholerae genomu incelendiğinde üç çeşit 

PHR benzeri gen içerdiği ortaya çıktı. Biyokimyasal ve genetik 

çalışmalar sonucunda bu genlerin ikisinin kriptokrom 

(CRY), birinin ise CPD fotoliyaz (PHR) olduğu belirlendi. 

Bu çalışmada, V. cholerae CRY1, CRY2 ve PHR genlerinin 

ekspresyonlarının mavi ışıkla değişimini anlamaya 

çalıştık. Bu amaçla, hücrelere farklı dozlarda (10, 25, 50, 

100, 200 µW/cm2) ışık verdik, daha sonra Real-Time PCR 

yöntemiyle ekspresyon miktarlarını belirledik. Sonuçlara 

göre, CPD fotoliyaz ekspresyonu mavi ışıkla birlikte artığı 

görülürken, CRY genlerinde herhangi bir değişim belirlenmedi. 

Bu çalışma, V. cholerae bakterisinde mavi ışığın tamir 

mekanizması üzerindeki etkisini gösterirken, CRY proteinlerinin 

PHR geninin ekspresyonunda görev alabileceğini, 

hücreleri UV tarafından oluşturulan DNA hasarına hazır hale 

getirebileceği fikrini doğurdu. Şu anda, CRY proteinlerinin 

mavı şığı algılaması ve DNA tamir mekanizması arasındaki 

bağlantı üzerindeki çalışmalarımız devam ediyor. 

Blue Light Induces the Expression of CPD Photolyase in 

V. cholerae 

Onur ÖZTAŞ, İ. Halil KAVAKLI 

Koc University, Chemical and Biological Engineering 

Department, Istanbul, 

ooztas@ku.edu.tr 

The photolyase/cryptochrome family is blue-light sensing 

flavoproteins. Photolyase and cryptochromes are structurally 

similar proteins; however, they differ in function in the cell 

depending on the kingdoms. Photolyases repair UV-induced 

DNA damages in bacteria whereas cryptochromes take part 

in regulation of some of blue-light responses in plants such 

as growth and development and resetting circadian clock in 

animals. Recently, V. cholerae genome has been sequenced. 

Our analysis indicated that there are three PHR-like genes. 

Biochemical and genetic studies showed that two of them 

are CRY and one is CPD photolyase (PHR). In the present 

study, we tried to understand the alteration in the expression 

of Cry1, Cry2 and pHR genes by blue light in V. cholerae. 

To this end, the cells were exposed to different doses 

of blue light (10, 25, 50, 100, 200 µW/cm2) and the quantity 

of Cry1, Cry2, pHR expressions were determined by Real- 

Time PCR. The results indicated that CPD photolyase expression 

increased upon blue light illumination. On the other 

hand, blue light did not change the expression patterns of 


S 104 



Cry genes in V. cholerae. The present study shows blue light 

dependency of repair activity in V. cholerae and it is possible 

that CRYs induce the expression of the photolyase and make 

cells ready to repair DNA damage, caused by UV light. Currently 

we are working on connection between the blue light 

photoreception by CRYs and DNA repair mechanism. 

Aspirinin Karaciğer Mn-SOD ve Total SOD Aktiviteleri 

Üzerine Etkisinin Karşılaştırılmalı Olarak Araştırılması 

Zafer EREN, Gönül AKBAL, Emine DIRAMAN, 

Banu EREN, Gülhan ATAGÜN, İrem GÜRKANLI, 

Günnur DEMİRCAN, Yeliz MİROĞLU 

Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji 

Bölümü, Moleküler Biyoloji Anabilim Dalı, Samsun, 

TÜRKİYE 

gakbal@omu.edu.tr 

Bu çalışmanın amacı, farelerde karaciğer radikal süpürücü 

enzimlerinden Mitokondrial Süperoksit Dismutaz, Mangan- 

Süperoksit Dismutaz ( Mn-SOD ) ve Toplam Süperoksit Dismutaz 

(Total SOD ) aktiviteleri üzerine Aspirinin antioksidant 

etkisiyle zamana bağlı olarak ortaya çıkan değişiminin 

karşılaştırmalı olarak araştırmaktır. 

Bu amaç doğrultusunda Swiss albino tipi laboratuvar fareleri 

( Mus musculus) 24 saat aç bırakıldı. Bu farelere intraperitonal 

yolla Aspirin enjekte edildi. Daha sonra hayvanlar, 

enjeksiyonu izleyen 2., 4., 8., 12. ve 24. saatlerde servikal 

dislokasyonla öldürüldü ve karaciğerleri perfüze edilerek 

alındı. 

Alınan karaciğerler hijyenik ve enzim aktivitelerini 

değiştirmeyecek koşullarda homojenizasyon, sonikasyon 

ve santrifügasyon işlemleri uygulanarak sitosolik ve mitokondrial 

enzim fraksiyonları elde edildi. Bu fraksiyonlarda 

Lowry yöntemi ile protein miktarı belirlendikten sonra Mn- 

SOD ve Total SOD aktiviteleri tayin edildi . 

Aspirin enjeksiyonundan sonra 2.saatte Mn-SOD aktivitesinde 

belirgin bir artış gözlenirken total SOD’un aktivitesindeki 

düşme inhibisyon olarak yorumlanmış ve buna 

karşın 4. saatte Mn-SOD aktivitesi azalırken total SOD aktivitsindeki 

artış aktivasyon olarak tanımlanmıştır. 

A Comparative Study On The Effect Of Aspirin On 

Liver Mn-Sod And Total Sod Activities 

Zafer EREN, Gönül AKBAL, Emine DIRAMAN, 

Banu EREN, Gülhan ATAGÜN, İrem GÜRKANLI, 

Günnur DEMİRCAN, Yeliz MİROĞLU 

University of Ondokuz Mayıs ,Departman of Biology, Samsun, 

TURKEY 

gakbal@omu.edu.tr 

Purpose of this study was investigate change depend on time 

of the antioxidant effect of Aspirin on the activities of the 

liver radical scavenger enzymes; Mn-SOD (Mitochondrial 

Superoxide Dismutase, Manganosuperoxide Dismutase) and 

total SOD (Superoxide Dismutase) in mice. 

For this purpose, Swiss albino types laboratory mice ( Mus 

musculus ) have been kept hungry for 24 hours. Aspirin was 

injected by intraperitonally and after the injection at the 2 nd , 

4 th , 8 th , 12 th and 24 th hours they were killed by cervical dislocation, 

were made perfuse and their livers were removed. 

These livers were exposed to homogenization, sonification 

and centrifugation. Thus cytosolic and mitochondrial 

enzyme fractions were yielded. Mn-SOD and total SOD activities 

were measured. Total protein amount had been determined 

by Lowry method. 

We observed in the 2 nd hour after Aspirin injection while the 

Mn-SOD activity was increasing, total SOD activity was inhibited, 

on the other hand in the 4 th hour after Aspirin injection 

total SOD activity was increased whereas Mn-SOD was 

inhibited. 

İnsan Lökosit Myeloperoksidazin Saflaştırılması 

Naime CANORUÇ 1 , L.Bilge DEVECİOĞLU 1 , 

Kamer KILINÇ 2 , Ebru KALE 1 , Sabri BATUN 1 

1 Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya ABD. 

2 Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya ABD. 

Myeloperoksidaz (MPO), (oksidoraductaz, EC 1.11.1.7) memeli 

nötrofillerinin granüllerinde yer alan bir enzim olup, fagosite 

edilmiş bakterilerin öldürülmesinde önemli rol oynamaktadır. 

Buffy coattan ficoll gradiyeniti ile, EDTA’lı antikoagülanli 

kandan, sitratlı antikoagülanlı at kanından lökosit elde edilerek, 

buffy coattan CaCl 2 

kullanarak lökositleri yıkamasıyla, native 

fare 32DcI3 hücrelerinden ve lökoferez sonrası lökositlerden 

myeloperoksidaz (MPO) enzimi izole edilmiştir. 

Bu çalışmada insan myeloperoksidaz enzimini (MPO), lökosit 

solübilizasyonu, Con A Sepharose 4B affinite jel kromotografisi, 

amonyum sülfat çöktürmesi, Sephacryl S300 HR jel 

kromotografisi ve CM Sefhadex G 25 İyon Değiştirici kromotografi 

aşamaları ile saflaştırılmıştır. Bu yöntem ile H 2 

O 2 

substratı kullanılarak insan myeloperoksidaz enzimi 71,45 kez 

saflaştırılmış ve spesifik aktivitesi 1192,574 u/mg protein olarak 

bulunmuştur. Sodyum Dodesil Sülfat Poliakrilamid Jel Elektroforezi 

ile saflık derecesi kontrol edilmiş. Saflaştırılmış enzimin 

Michaelis-Menten ve Lineweaver-Burk grafikleri çizilerek 

37 o C’de 50mM KPO 4 

, %0,5 CETAB tamponunda (pH: 5,4) 

H 2 

O 2 

substratı için Km değeri 0,369 µmol ve Vm değeri 1,077 

µmol/dk/mg protein olarak saptanmıştır. 

Purification Of Myeloperoxidase From 

Human Leucocyte 

Naime CANORUC 1 , L.Bilge DEVECIOGLU 1 , 

Kamer KILINC 2 , Ebru KALE 1 , Sabri BATUN 1 

1 Dicle University, Medical Faculty, Department of Biochemistry 

2 Hacettepe University, Medical Faculty, Department of 

Biochemistry 

Myeloperoxidase (MPO), (transmitter H 2 

O 2 

oxidoreductase, 

EC 1.11.1.7) is an enzyme found in mammalian neutrophil 

granules, play an important part in killing these bacteriums 

fagosited. 

Myeloperoxidase (MPO), enzym has been isolated from leukophoresis 

preparations and native mouse 32Dc13 cells and 

using CaCl 2 

from buffy coats by washing up leucocyte. Leucocyte 

has been obtained form horse blood containing an- 


S 105 



ticoagulated with citrate, anticoagulated boold with EDTA 

and buffy coats on a ficoll density gradient. 

At that study; human Myeloperoxidase (MPO) enzyme has 

been purified with rank of CM Sefhadex İon Exchange, Sefhacryl 

S300 HR Gel filtration chromatography, Con A Sepharose 

4B affinity gel chromatography and adjust to 80% 

ammonium sulfate by the addition of dry ammonium sulfate. 

In our study human myeloperoxidase had a specific activity 

of 1192,574 units per milligram protein when H 2 

O 2 

used as 

a substrate with a purification fold of 71,45. The purity was 

controlled by using SDS-PAGE. The purified enzyme had 

a Km value of 0,369 µmol, which was calculated from Michaelis-Menten 

and Lineweaver-Burk plots, by using H 2 

O 2 

as a substrate at the assay conditions of 37 0 C in 50 mM KPO 4 

buffer (pH:5,4) containing 0,5% CETAB. 

Rat Endometriozis Modelinde Asimetrik Dimetilarjinin 

(ADMA)’in Endometrial İmplantlar Üzerine Etkisi 

Tuncer ÇAYCI 1 , E. Özgür AKGÜL 1 , 

Yasemin Gülcan KURT 1 , S. Temel CEYHAN 2 , 

İbrahim AYDIN 1 , Halil YAMAN 1 , 

Erdinç ÇAKIR 1 , Cumhur BİLGİ 1 , M. Kemal ERBİL 1 

1 Gülhane Military Medical Faculty, Department of Clinical 

Biochemistry, Ankara 

2 Gülhane Military Medical Faculty, Department of Obstetrics 

and Gynaecology, Ankara 

tuncercayci@yahoo.com 

Giriş: Endometriozis infertiliteye neden olan bir jinekolojik 

hastalıktır. Ektopik endometriumun survi ve büyümesi, periton 

yüzeyine tutunmayı ve yeterli kan kaynağının elde edilmesine 

ihtiyaç duyar; bu nedenle neoanjiogenezis bu süreçte 

çok önemli rol oynar. Nitrik Oksit (NO) sentazın yarışmalı 

bir endojen inhibitörü olan Asimetrik Dimetilarjininin 

(ADMA) NO’in üretimi ve biyoyararlanımını azaltarak anjiogenezisi 

inhibe eder. Anjiogenezis NO’in olgunlaşmasına 

ihtiyaç gösterir. NO sentaz yolunun bozulması anjiogenezi 

azaltır. Endometrial implantlarda ADMA’nın etkilerini 

araştırdık. 

Metod: Deneysel olarak indüklenmiş endometriozisi elde 

ettikten sonra 41 rat rastgele 4 gruba ayrıldı: Group 1 (Infliximab 

(INF) [15.12 mg/kg], 10 rat), group 2 (Etanercept 

(ETA) [2.016 mg/kg], 10 rat), Group 3 (Letrozole (LET) 

[0.18 mg/kg], 11 rat), group 4 (kontrol [tedavisiz], 10 rat). 

21 gün sonra tüm ratlar deneyler için ötanazi edildi. HPLC 

ile serum ADMA düzeyleri ölçüldü. 

Bulgular: Tedavi sonrasında, serum ADMA düzeyleri grup 

1 ve 2’de grup 3 ve kontrol gurubuna göre daha düşük idi ( 

p < 0.001). 

Sonuç: INf ve ETA ADMA seviyelerini düşürerek anjiogenezisin 

azalması ile endometrik lezyonların baskılanmasına 

neden oldu. 

The Effect of Asymetric Dimethylarginine (ADMA) on 

Endometrial Implants in the Rat Endometriosis Model 

Tuncer ÇAYCI 1 , E. Özgür AKGÜL 1 , 

Yasemin Gülcan KURT 1 , S. Temel CEYHAN 2 , 

İbrahim AYDIN 1 , Halil YAMAN 1 , 

Erdinç ÇAKIR 1 , Cumhur BİLGİ 1 , M. Kemal ERBİL 1 

1 Gülhane Askeri Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya AD Bşk. 

lığı, Ankara 

2 Gülhane Askeri Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve 

Doğum AD Bşk.lığı, Ankara 

tuncercayci@yahoo.com 

Background: Endometriosis is a gynecological disease that 

causes infertility. The survival and growth of the ectopic 

endometrium requires attachment to the peritoneal surfaces 

and acquisition of adequate blood supply; therefore, neoangiogenesis 

plays a pivotal role in this process. It has been 

shown that asymmetric dimethylarginine (ADMA), an endogenous 

competitive antagonist of nitric oxide (NO) synthase, 

inhibits angiogenesis by reducing the production and 

bioavailability of NO. Angiogenesis requires the elaboration 

of NO. Derangements of the NO synthase pathway impair 

angiogenesis. Accordingly, ADMA acts as an endogenous 

inhibitor of angiogenesis. We investigated the effect of serum 

ADMA levels on endometrial implants. 

Methods: After obtaining the experimentally induced endometriosis, 

the 41 rats were randomly divided into four 

groups: Group 1 (Infliximab (INF) [15.12 mg/kg], 10 rats), 

group 2 (Etanercept (ETA) [2.016 mg/kg], 10 rats), Group 3 

(Letrozole (LET) [0.18 mg/kg], 11 rats), group 4 (control [no 

medication], 10 rats). After 21 days, all rats were euthanized 

to assess. Serum ADMA levels were analyzed by HPLC. 

Results: At the end of the treatment, serum ADMA levels 

were lower in groups 1 and 2 than those in group 3 and the 

control group (all p < 0.001). 

Conclusions: INF and ETA caused suppression of endometriotic 

lesions by suppressing angiogenesis through reduce 

to ADMA levels. 

Bir-Karbon Metabolik Yolundaki Genetik 

Farklılıkların Biyogöstergesi Olarak Kanser-Testis Geni 

İfadesi 

Kerem Mert ŞENSES 1 ,Ahmet Rasim BARUTÇU 1 , 

Ali CİHAN 1 , Zeynep KALALYLIOĞLU-WHEELER 2 , 

Ali Osmay GÜRE 1 

1 Bilkent Üniversitesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik 


2 Ortadoğu Teknik Üniversitesi, İstatistik Bölümü, Ankara 

kerem@bilkent.edu.tr 

İnsanlarda tüm biyolojik metilasyon reaksiyonlarında 

kullanılan tek metil vericisi, bir-karbon yolağı (1-KY) 

enzimleri tarafından sentezlenen S- Adenosil Metiyonin 

(SAM)’dir. 1-KY enzimlerini kodlayan genlerden MTHFR, 

RFC, MTRR ve MS’nin popülasyonda polimorfik olarak 

bulunmaları hücre içi SAM seviyelerini doğrudan veya 

dolaylı olarak etkilemektedir ve bu durumun tüm DNA metilasyonunu 

etkilediği bilindiği gibi tek genlerin de metilasyon 


S 106 



durumlarını etkileme potansiyeli vardır. 

Kanser-Testis (KT) genleri sağlıklı dokular arasında 

yalnızca testis, over ve plasentada ifade edilmekle birlikte 

çeşitli kanserlerde de görülmektedirler. Kanserle birlikte 

ortaya çıkan KT gen ekspresyonu, bu genlerin promotor 

bölgelerinin hipometilasyonu ile paralellik göstermektedir. 

KT genlerinin kanserde koordine bir şekilde ifadeleri 

aynı zamanda kötü prognoz belirteci de oldugundan, ilk 

amacımız hasta genotiplerinde 1-KY hipomorfik alellerinin 

varlığıyla KT gen expresyonu arasındaki ilişkiyi göstererek 

KT gen expresyonunun 1-KY alellerinin kümülatif etkisini 

gösteren bir biyogösterge olarak kullanılabileceğini gostermek 

ve bu şekilde de ikinci amacımız olan SAM ilavesinden 

fayda sağlayacak olan kanser hastalarının belirlenmesini saglamaktir. 

Deneysel yaklaşımımızda KT ifade profilleri bilinen 

küçük hücreli olmayan akciğer kanseri (KHOAK) tümör 

örneklerini ve kanser hücre hatlarını kullanarak hipomorfik 

1-KY alelleriyle KT gen ifadesi arasındaki ilişkiyi 

bulmayı amaçlıyoruz. Sonraki aşamada hücrelerde SAM ya 

da folik asit takviyesinin KT gen ifadesini tersine çevirip 

çeviremediğini denemek istiyoruz. 

Cancer-Testis Gene Expression as a Biomarker of the 

Genetic Variation in the One Carbon Metabolic 

Pathway 

Kerem Mert ŞENSES 1 ,Ahmet Rasim BARUTÇU 1 , 

Ali CİHAN 1 , Zeynep KALALYLIOĞLU-WHEELER 2 , 

Ali Osmay GÜRE 1 

1 Department of Molecular Biology and Genetics, Bilkent 

University, Ankara 

2 Department of Statistics, Middle East Technical University, 

Ankara 

kerem@bilkent.edu.tr 

The sole mehtyl donor for all the biological methylation reactions 

in humans is S-adenosyl methionine (SAM), synthesized 

by the 1-carbon pathway (1-CP). Some of the genes 

that encode the enzymes responsible for generating SAM in 

the 1-CP such as MTHFR, RFC, MTRR and MS are encoded 

by polymorphic alleles in the population known to influence 

intracellular SAM levels directly, or indirectly, in turn affecting 

the overall methylation status of DNA, as well as that 

of individual genes. 

Cancer-testis (CT) genes are expressed in various types of 

cancer but only in testis, ovary or placenta, among healthy 

tissues. CT gene expression parallels the hypomethylation 

of their promoters, which occurs in cancers. Our hypothesis 

is that patient genotypes consisting of particular 1-carbon 

enzyme alleles that result in decreased production of SAM 

would be prone to express CT genes. Since CT genes are 

coordinately expressed in a proportion of tumors and when 

expressed are markers of worse prognosis, our aim is to determine 

a correlation between the presence of hypomorphic 

alleles of the 1-CP and CT gene expression. If this is demonstrated, 

CT gene expression could be used as a biomarker 

that reflects the cumulative effect of the hypomorphic 1-CP 

alleles, and could possibly be used to identify patients who 

might benefit from SAM supplementation. 

In our experimental approach we will determine the relationship 

between the hypomorphic alleles of the 1-CP and 

CT gene expression by using non-small cell lung cancer 

(NSCLC) tumor samples and cancer cell lines with known 

CT expression profiles. We subsequently want to test whether 

CT gene expression in cells with hypomorphic 1-CP enzymes 

can be reversed by SAM or folic acid replacement. 

Obezite ile Fenilthiokarbamid (PTC) Kimyasalına 

Duyarlılık Arasındaki İlişki 

Sevgi DURNA 1 , Naci DEĞERLİ 2 

1 Cumhuriyet Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji 

Bölümü, 58140 SİVAS 

2 Cumhuriyet Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, 

Moleküler Biyoloji Genetik Bölümü,Sivas 

sevgidurna@gmail.com 

Çoğu obezite şekli, kalıtsal temele dayansa da henüz tam 

bir genetik açıklama yapılmamıştır. İnsanların bazı acı 

bileşenlerin tadına verdikleri yanıt, tad alma(acı)/ tad almama 

(tatsız bulma) şeklinde iki fenotiple ifade edilen bimodal 

dağılım gösterir. Bununla ilgili en iyi çalışılan örnek Fenilthiokarbamid 

(PTC, fenilthioüre) tadını algılama yeteneğidir. 

Yapılan çalışmalar göstermiştir ki; PTC bileşiğindeki tipik 

N-C=S bağ yapısını paylaşan pek çok diğer bileşik de aynı 

şekilde bimodal dağılım özelliği göstermektedir. Gözlemlere 

göre, PTC tadını algılama yeteneği 2 alelle (T - t) aktarılan 

ve dominant gene dayanan kalıtsal bir özelliktir ve farklı 

toplumlarda T-t alelerinin çok farklı frekanslarda bulunduğu 

tespit edilmiştir. 

Bu çalışmanın amacı tat alma genlerinin kontrolüyle 

birlikte PTC kimyasalındaki spesifik acı tadın alınmasına 

olan duyarlılıkla, bireylerin yeme içme alışkanlıkları ve 

dolayısıyla da obezite arasında bir ilişkinin olup olmadığının 

araştırılmasıdır. Deney grubunu oluşturan obez bireyler 

seçilirken, Beden Kitle İndekslerinden yararlanılmıştır. 

Bu araştırma kapsamında 960 kişiden oluşan kontrol grubu 

ve 1040 kişiden oluşan deney grubu olmak üzere toplam 

2000 birey çalışılmıştır. Kontrol grubundaki tad alan bireylerin 

oranı %78,11 iken tad almayanların oranı %21,89 

bulunmuştur. Deney grubundaysa bu oranlar sırasıyla 

%78,76 ve %21,24 değerleriyle kontrol grubundaki oranlara 

çok yakın bulunmuştur. Daha sonra, deney grubunun 

T, t alel sıklıkları (0,540; 0,460), genotip sıklıkları (0,291; 

0,497; 0,212) ve fenotip sıklıkları (0,788; 0,212), kontrol 

grubuna ait frekans değerleri ile karşılaştırılmıştır. Khi kare 

analizi sonucu, obezite ile PTC tadını algılama arasında bir 

bağlantı olmadığına işaret etmektedir. Fakat PTC tadını almayan 

bireylerin alkol, kafein tüketme eğilimleri ve sigara 

kullanmaları arasında pozitif korelasyonlar (0,652) ile, PTC 

tadını alan bireylerin şekerli yiyecekleri tüketme eğilimleri 

arasında yine pozitif korelasyon (0,713) tespit edilmiştir. 


S 107 



The Relationship between the Obesity and the 

Sensitivity of Phenylthiocarbamid (PTC) Compound 

Sevgi DURNA 1 , Naci DEĞERLİ 2 

1 Cumhuriyet University, Faculty of Art& Science, Department 

of Biology, 58140 SİVAS 

2 Cumhuriyet University, Faculty of Art& Science, Department 

of Molecular Biology and Genetics, 58140, SİVAS 

sevgidurna@gmail.com 

Common forms of obesity have a strong hereditary basis, yet 

genetic pathways have not yet been elucidated. Responses 

of people to some bitter compounds show a bimodal distribution 

that distinguishes two phenotypes, tasters and nontasters. 

The best-studied sample of this is the ability to taste 

phenylthiocarbamide (PTC, phenylthiourea). Subsequent 

studies showed that many other compounds, typically sharing 

the N-C=S chemical moiety with PTC, also show the 

same bimodal threshold distribution. According to observations, 

the ability to detect PTC was inherited as a two allel 

trait and the frequency of T/t allels are very different in different 

society. 

The aim of this study was to investigate the relation between 

the PTC sensitivity and obesity. In this study considering 

the sensitivity of PTC, healthy and obese individuals, determined 

by Body Mass Index, have been compared. 

In this manner, totaly 2000 individuals were studied. Of the 

1040 individuals were used as experimental and 960 individuals 

as control group. The rate of tasters were 78,11% 

and nontasters 21,89% in control group. These rates were 

78,76% and 21,24% in experimental group. The frequencies 

of the T / t allele (0,540; 0,460), genotype (0,291; 0,497; 

0,212) and phenotype (0,788; 0,212) of experimantal group 

were compared with the value of control group. Chi square 

analysis showed that, no clear relatioship was determined 

between the obesity and PTC tasting sensitivity. On the 

other hand, a positive correlation (0,652) between the PTC 

nontasters and their tendency of alcohol, cafein consumption 

and smoking status, have been observed. A positive correlation 

(0,713) between the tasters and their tendency of eating 

sweet-tasting foods and beverages with higher concentrations, 

were also observed. 

Polikistik Over Sendromlu Olgularda Plazma Asimetrik 

Dimetilarjinin Düzeyleri 

Mine TAŞLIPINAR 1 , Abdullah TAŞLIPINAR 2 , 

Nilüfer BAYRAKTAR 3 , Yasemin KURT 4 , 

İsmail GÜLER 5 , Halil YAMAN 4 , Nedret KILIÇ 6 

1 Etlik İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Biyokimya 

Kliniği, Ankara 

2 Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Endokrinoloji Anabilim 

Dalı, Ankara 

3 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, Biyokimya 

Laboratuvarı, Ankara 

4 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Jinekoloji ve Obstetrik 


5 Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Biyokimya Anabilim Dalı, 

Ankara 

6 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, Ankara 

minecu2002@yahoo.com 

Genis bir kadın populasyonu etkileyen ve gelecekteki ciddi 

endokrin, metabolik ve kardiyovasküler klinik tablolar 

için zemin hazırlayabilen PKOS’un hasta için olusturdugu 

risklerin belirlenmesi ve özellikle koruyucu önlemler basta 

olmak üzere tedavi seçeneklerinin gelistirilmesi önemli bir 

tıbbi problemdir. Bu çalısmada PKOS’lu hastalarda kardiyovasküler 

risk belirteci olabilecek plazma ADMA düzeylerini 

çalıstık. PKOS’lu olgu grubunun plazma ADMA düzeyleri 

(1,20±0,47 ; ort±SS) benzer yas ve agırlıktaki saglıklı 

kontrol grubunun ADMA düzeylerine (0,75±0,45 ; ort±SS) 

göre anlamlı olarak yüksek bulundu (p


Plasma Asymmetric Dimethylarginine Levels In 

Patients With Polycystic Ovarian Syndrome 

Mine TAŞLIPINAR 1 , Abdullah TAŞLIPINAR 2 , 

Nilüfer BAYRAKTAR 3 , Yasemin KURT 4 , 

İsmail GÜLER 5 , Halil YAMAN 4 , Nedret KILIÇ 6 

1 Etlik Ihtisas Hospital, Department of Biochemistry, 

Ankara 

2 Gulhane Military Medicine Faculty, Department of Endocrinology, 

Ankara 

3 Baskent University Hospital, Biochemistry Laboratory, 

Ankara 

4 Gazi University Medicine Faculty, Department of Obstetrics 

and Gynecology, Ankara 

5 Gulhane Military Medicine Faculty, Department of Biochemistry, 

Ankara 

6 Gazi University Medicine Faculty, Department of Biochemistry, 

Ankara 

minecu2002@yahoo.com 

Polycystic ovary syndrome (PCOS) is a common disorder 

affecting a large women population. Because of its relation 

with metabolic syndrome, and increased risks for metabolic 

and cardiovascular diseases, diagnosis and treatment of 

PCOS is an important problem. We aimed to study plasma 

ADMA levels which may be used as a cardiovascular risk 

marker in future, in patients with PCOS. We found that 

plasma ADMA levels were significantly higher in PCOS 

patients than in the controls who were matched same age 

and weight with patients (p


and statistically important ( p


POSTER PROGRAM ve 

ÖZETLER‹ 

[POSTER PROGRAM AND 

ABSTRACTS] 


S 111 



Tarih : 28 Ekim – 31 Ekim 2009 

Poster Yerleştirme : 28 Ekim, 12:00 

Poster Sunumu : 29 Ekim, 09:00 – 31 Ekim, 13:00 

Poster sahiplerinin 31 Ekim 2009 saat 13:00-17:30 arasında 

posterlerini sökmeleri gerekmektedir. 

Alınmayan posterlerden organizasyon sorumlu değildir. 

TB 001 

Deneysel Diyabet Modelinde Nitrik Oksidin İleri 

Glikasyon Son Ürünleri Oluşumuna Etkisi 

Ebru TAYLAN, Tuncay KÜME, Halil RESMİ 

Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, İnciraltı 35340, İZMİR 

Proteinlerin mikroçevrelerinde uzun süre yüksek konsantrasyonda 

glukoza maruziyeti, ileri glikozilasyon son ürünleri 

(AGEs) olarak adlandırılan bazı modifikasyonlara neden 

olur. İleri glikozilasyon ve onun ürünleri, post-Amadori 

reaksiyonları ve pentosidin, karboksimetillizin gibi çeşitli 

tersinmez ürünleri içerir. AGE’lerin NO sentezini inhibe 

ederek makro ve mikrovasküler harabiyete yol açtığı 

gösterilmiştir. Ancak, nitrik oksit ve AGE’lerin oluşumu 

arasındaki ilişkiyi sorgulayan sınırlı çalışma bulunmaktadır. 

Bu nedenle, burada sunulan çalışmada NO vericisi, NOC- 

18 (2,2’-(hidroksinitrozohidrazino)bis-etanamin) kullanarak 

deneysel diyabetik sıçan modelinde NO’nun inhibitör etkisini 

inceledik. 

AGE ölçümü flow-enjeksiyon yöntemine dayanmaktadır. 

Perklorik asit uygulamasından sonra AGE-içeren peptidler 

elde edildi. Süpernatant ayırma kolonu olmaksızın HPLC’ye 

(Shimadzu, RF10AXL) enjekte edilip sinyaller florimetrik 

olarak Ex370/Em440 nm’de ardından 280 nm’de UV-VIS 

dedektör ile saptandı. 

Plazma ve böbrek doku örneklerindeki AGE-floresansı diyabetik 

grupta kontrol grubuna göre anlamlı ölçüde yüksek 

bulundu (sırayla P=0.001 ve P=0.005). Diğer yandan, erken 

NO uygulaması plazma ve böbrek dokusunda anlamlı ölçüde 

azalmaya neden olurken (P= 0.035 and P= 0028), geç uygulamada 

anlamlı sonuç elde edilmedi (P= 0.174 and P=0.370). 

Bu sonuçlar yalnızca erken NO uygulamasının, hipergliseminin 

neden olduğu diyabetik renal komplikasyonların 

önlenmesine alternatif terapötik bir yaklaşım olabileceğini 


TB 001 

The Effect of Nitric Oxide on the Formation of Ages in 

the Experimental Diabetes Model 

Ebru TAYLAN, Tuncay KÜME, Halil RESMİ 

Dokuz Eylül University, School of Medicine, Department of 

Biochemistry 

İnciraltı 35340, İZMİR 

The long exposure time of proteins to high glucose in their 

microenvironment causes some modifications called as advanced 

glycation end products (AGEs). Advanced glycation 

and their products include post-Amadori reactions and wide 

variety of products such as pentosidine and carboxymethyllysine 

which are considered irreversible. It has been shown 

that AGEs contribute macro and microvascular disruptions 

by inhibiting NO synthesis. However, there are limited study 

concerning the relationship between nitric oxide and the formation 

of AGEs. So, in this presented study we examined 

this inhibitory effect of NO by using a NO donor, NOC-18 

(2,2’-(Hydroxynitrosohydrazino)bis-ethanamine) in a experimental 

diabetic rat model. 

AGE measurement was based on flow-injection method. 

AGE-containing peptides were obtained after perchloric acid 

treatment and supernatant were injected HPLC (Shimadzu, 

RF10AXL) without separation column and signals were detected 

fluorometrically at Ex370/Em440 nm and then by a 

UV-VIS detector at 280 nm. 

The diabetic groups for plasma and kidney samples had significantly 

higher AGE-fluorescence when compared control 

groups (p=0.001 and p=0.005, respectively). On the other 

hand, while early NO treatment brought about significant reduction 

in both plasma and kidney (p= 0.035 and p= 0028), 

the late treatment caused an insignificant reduction in AGEfluorescence 

(p= 0.174 and p=0.370). 

These results showed that only NO early treatment may an 

alternative therapeutic approach to prevent diabetic renal 

complications caused by hyperglycemia. 

TB 002 

Deneysel Endotoksemide Lipit Peroksidasyonu ile 

Taurin Konsantrasyonu Arasındaki İlişkinin 

Belirlenmesi 

Filiz Sezen BİRCAN 1 , Barbaros BALABANLI 1 , 

Nurten TÜRKÖZKAN 2 , Gonca OZAN 3 

1 Gazi Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji 


2 Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya 


3 TÜBİTAK, Ankara 

fsbircan@yahoo.com 

Endotoksemi, serbest oksijen ve azot radikallerinin aşırı 

üretimine, doğal antioksidan savunmanın güçsüzleşmesine, 

sonuçta doku hasarı ve organ kayıplarına sebep olan oksidatif 

stresle ilişkili bir süreçtir. Diğer taraftan taurin (2-aminoetansülfonik 

asit), memelilerin hücre ve plazmasında 

yüksek konsantrasyonlarda (milimolar) bulunan ve kükürt 

içeren bir b-amino asittir. Safra asitlerinin konjugasyonu, 

detoksifikasyon, osmoregülasyon, immün sistemin ve büyümenin 

düzenlenmesi, kalsiyum homeostazının sağlanması, 

glikoliz ve glikogenezin uyarılması gibi önemli metabolik 

etkilere sahiptir. Ayrıca, çeşitli doku tiplerinde membran stabilizasyonunun 

sağlanmasında ve reaktif oksijen türlerinin 

giderilmesinde etkili olduğu rapor edilmiştir. Bununla birlikte, 

taurinin biyolojik etkilerinin çoğu hücresel konsantrasyonuna 

bağlıdır. Çalışmamızda, gram (-) bakterilerin hücre 

duvarının bir bileşeni olan lipopolisakkarit (LPS) uygulanarak 

deneysel endotoksemi oluşturulan kobayların dalak 


S 112 



dokularında, lipit peroksidasyonu belirteci olan MDA seviyesinin 

tespit edilmesi ve MDA-taurin konsantrasyonları 

arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. 

Bu doğrultuda, kobaylar kontrol ve endotoksemi olmak üzere 

iki gruba ayrılmış (n=10) ve endotoksemi grubuna intraperitoneal 

(ip) olarak 4 mg/kg LPS (E.coli serotip 0111:B4) 

uygulanmıştır. Dalak dokularındaki MDA ve taurin düzeyleri 

UV dedektörlü HPLC ile ölçülmüştür. Çalışmada 

elde edilen verilerin istatistiksel analizi Mann-Whitney U 

testi ile yapılmıştır. Endotoksemi grubunun MDA düzeyi 

(1.951±0.271 nmol/g doku), kontrol grubuna (1.496±0.258) 

göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde artış gösterirken; 

taurin konsantrasyonu, kontrol grubuna (32.966±6.997 

µg/g doku) kıyasla belirgin şekilde azalmıştır (3.649±0.546, 

p


TB 003 

Subchronic Dioxin Treatment, Serum Lipids, and 

Butyrylcholinesterase Activity 

Özlem AYDIN 1 , Halide Edip TEMEL 2 , 

Neslihan TEKİN 3 , Fahrettin AKYÜZ 1 

1 Osmangazi University Medical School, Department of 

Biochemistry, Eskisehir,TURKEY 

2 Anadolu University ,Faculty of Pharmacy, Department of 

Biochemistry, Eskisehir, TURKEY 

3 Aksaray University, Department of Chemistry, Biochemistry 

Division, Aksaray, TURKEY 

aydn_ozlem@yahoo.com 

Nowadays, widespread usage of toxic products in plastic, 

textile, cosmetic, and nutrient industry causes human exposure. 

We investigated the effect of azo dye p-DAB (p-aminoazobenzen) 

and the environmental polluter Dioxin (TCDD) 

combination on serum lipids and butyrylcholinesterase (Bu- 

ChE) activity in our study. 

Study consist of two groups, control group (n=8) and study 

group (n=8). Rat food, tap water and corn oil (0, 25 ml / 100g 

/ body weight/weekly) was given by gavage. p-DAB % 0, 

06 was given for 15 weeks with rat food. TCDD 70 ng/100 

g / body weight was administrated in corn oil (0, 25 ml / 

100g / body weight) two weeks after p-DAB by one week 

intervals by gavage for 13 weeks. LDL, HDL, TG, TC (Total 

Cholesterol), BuChE, and LCAT (lecithin: cholesterol acyltransferase) 

levels were measured in serum samples. HDL 

(42,5 (34,25-43,25) mg/dl; p


tümörlü ve eşlenik normal doku örneklerinde MMP-7 

ekspresyon (mRNA ve protein) düzeylerini ve MMP-7’nin 

lokal endojen aktivasyonunu incelemektir. 

Materyal ve Yöntemler: Çalışma,18 KRK hastasından alınan 

tümör ve eşlenik normal dokularında gerçekleştirildi. MMP- 

7 mRNA ekspresyonu Real Time PCR tekniği ile protein 

ekspresyonu ve lokalizasyonu ise İmmünohistokimya yöntemi 

ile belirlendi. Ayrıca In Situ Kazein Zimografi tekniği ile 

lokal kazeinolitik aktivite değerlendirildi. Elde edilen sonuçlar, 

tümörün klinikopatolojik değişkenleri ile karşılaştırıldı. 

Bulgular: MMP-7 mRNA ekspresyonu, tümör dokusunda 

normal dokulara göre istatistiksel olarak anlamlı yüksek 

bulundu. Ayrıca MMP-7 mRNA ekspresyon düzeyleri, T 

evre ve P evre ile pozitif, yaş ile negatif korelasyon gösterdi. 

İmmünohistokimyasal boyama sonucu, tümör dokularında 

hücre sitoplazması ve membranında boyama görülürken, 

normal dokularda herhangi bir MMP-7 boyaması görülmedi. 

Ek olarak, tümör dokularında normal dokulara göre 

daha yüksek kazeinolitik aktivite görüldü ve bu aktivitenin 

periselüler bölgede lokalize olduğu belirlendi. 

Sonuç: Elde edilen sonuçlar MMP-7’nin KRK gelişiminde 

önemli bir role sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Bundan 

dolayı, KRK’de yeni kemopreventif terapi geliştirilmesinde 

MMP-7’nin hedef molekül olarak seçilebileceği öngörülmektedir. 

TB 005 

Matrix Metalloproteinase-7 Expression 

And Localization Of Activity 

In Colorectal Cancer 

Didem KELEŞ 1 , Gülgün OKTAY 1 , Baha ARSLAN 2 , 

Cem TERZİ 2 , Işıl TEKMEN 3 , Ezgi DURSUN 3 , 

Oğuz ALTUNGÖZ 4 

Dokuz Eylül University School of Medicine Departments of 

1 Biochemistry, 2 Surgery, 

3 Histology and Embryology, 4 Medical Biology and Genetics, 

İnciraltı 35340, İzmir - Türkiye 

Background: Colorectal cancer (CRC) is now the most common 

cause of cancer related deaths after lung, prostate and 

breast cancer in worldwide. There is increasing evidence to 

indicate that matrix metalloproteinase (MMP)-7 plays an important 

role in tumor progression. 

Aim: The aim of this study is to analyze MMP-7 expression 

(mRNA and protein) levels and the endogen activation of 

MMP-7 in tumor and paired normal tissue samples that are 

taken from CRC patients. 

Material and Methods: Eighteen colorectal tumor and paired 

normal tissue samples were taken from patients with CRC. 

MMP-7 mRNA expression was detected by Real Time PCR 

and the protein expression and localization were examined 

by Immunohistochemical staining. In addition, In Situ Casein 

Zymography methods were used to estimate local caseinolytic 

activity. Obtained results were compared with clinicopathological 

variables. 

Results: MMP-7 mRNA expressions in tumor tissues were 

statistically higher than paired normal tissues. Furthermore 

mRNA expression levels were positively correlated with T 

stage and P stage and negatively correlated with age. In the 

results of immunohistochemical staining, it was observed 

that there were cytoplasm and cell membrane staining in tumor 

tissues whereas there was no MMP-7 staining in paired 

normal tissues. In addition, it was found that caseinolytic 

activity, localize pericellular region, was higher in tumor tissues 

than the paired normal tissues. 

Conclusion: Our results suggest that MMP-7 plays an important 

role in the progression of 

human colorectal cancer. Therefore MMP-7 may be selected 

as a target molecule in the use of new chemopreventive 

therapy in CRC. 

TB 006 

Sarımsak Tabletleri ve Farklı Sarımsak Ekstrelerinin 

Antioksidan ve Antimikrobiyal Aktiviteleri Yönünden 

Karşılaştırılması 

B. SATILMIS 1 , S. GUNAL 2 , A. B. UYUMLU 1 , 

K. BATCIOGLU 1 

1 İnönü Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Biyokimya AD, 

Malatya/Türkiye 

2 İnönü Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Mikrobiyoloji AD, 


bsatilmis@inonu.edu.tr 

Sarımsak, antioksidan aktiviteden sorumlu olan polifenol ve 

sülfür bileşikleri içermektedir. Bunun yanında antimikrobiyal 

etkileri de rapor edilmiştir. Toplumda farklı şekillerde 

tüketilen sarımsağın etkin formu ve sarımsak tabletlerinin 

biyoyararlılığı hakkında net bir bilgi bulunmamaktadır. 

Sarımsağın etkin formunun belirlenmesi amacıyla, taze 

hazırlanan ve bekletilen sarımsak ekstreleri ile sarımsak 

tabletlerinin antioksidan ve antimikrobiyal aktivitelerini 

değerlendirdik. 

Çalışma, sarımsak ve tabletlerin farklı derişimlerde 

hazırlandığı, metanolle taze olarak ekstrakte edilen (grup 1), 

metanolle ekstrakte edilip bekletilen (grup 2) ve metanolle 

çözülmüş sarımsak tabletlerinden (grup 3) oluşmaktadır. 

Örneklerin antioksidan aktiviteleri değerlendirilirken, DPPH 

ile serbest radikal süpürücü aktivite, NBT ile süperoksit 

radikal süpürücü kapasite ve total fenolik içeriği baz 

alındı. Ölçümler iki kez tekrarlanıp, aritmetik ortalamaları 

kullanıldı. Antimikrobiyal aktivite belirlenirken MABA ile 

standart bakteri suşlarına ve mantarlara karşı test edildi. 

Sonuçlar göstermektedir ki; bekletilmiş sarımsak ekstreleri 

hem DPPH hem de süperoksit radikallerine karşı en yüksek 

süpürücü etki ve fenolik içeriğe sahiptir. Çiğ sarımsak 

ekstresinin ise tablete göre daha yüksek radikal süpürücü 

etki ve fenolik içeriğe sahip olduğu gözlenmiştir. Antimikrobiyal 

aktivitede; tablet ekstrelerinin çiğ ve bekletilmiş 

sarımsak ekstrelerine göre antifungal aktiviteleri aynı oranda 

yüksek iken antibakteriyel aktiviteleri daha zayıftı. 

Veriler değerlendirildiğinde, bekletilmiş sarımsak ekstrelerinin, 

çiğ sarımsak ve tablet ekstrelerine göre daha yüksek 

antioksidan ve antimikrobiyal aktiviteye sahip olduğu gözlendi. 


S 115 



TB 006 

Comparison of Antioxidant and Antimicrobial Activities 

of Garlic Tablets and Different Garlic Extracts 

B. SATILMIS 1 , S. GUNAL 2 , A. B. UYUMLU 1 , 

K. BATCIOGLU 1 

1 Inonu University Faculty of Pharmacy, Department of 

Biochemistry, Malatya/Turkey 

2 Inonu University Faculty of Medicine, Department of 

Microbiology, Malatya/Turkey 

bsatilmis@inonu.edu.tr 

Garlic contains polyphenol and sulphur compounds, which are 

responsible for its antioxidant activity. Furthermore, antimicrobial 

effects of garlic has been reported. There is no sufficient 

data about which form of garlic is more effective than the others 

and bioavailability of garlic tablets. 

In order to determine more effective form of garlic, antioxidant 

capacities and antimicrobial activities of garlic tablets and different 

garlic extracts were evaluated. 

In this study, three groups prepared from different concentration 

of garlic extracts and tablets. Group 1, fresh garlic extracted 

with methanol, Group 2, garlic extracted with methanol and 

keeped at +4 o C for two months and Group 3, garlic tablets dissolved 

in methanol . In the evaluation of antioxidant activity, 

free radical scavenging activity with DPPH radical, superoxide 

radical scavenging activity with NBT were determined. In addition 

to these, total phenolic compounds content of all extracts 

were determined. All measurements were repeated two times 

and results were expressed as aritmetic average. Antimicrobial 

activity of garlic was evaluated with MABA against to fungus 

and standard bactery strain. 

Our results showed that keeped garlic extracts have the highest 

scavenging activity against both DPPH and superoxide radicals, 

and total phenolic compound content. Fresh garlic extracts have 

higher radical scavenging activity and total phenolic compound 

content in comparison to garlic tablets. Although tablet extracts 

showed the same degree of antifungal activity, least degree of antibacterial 

activity compared with fresh and keeped garlic extracts. 

All results considered, keeped garlic extracts showed higher antioxidant 

and antimicrobial activity than fresh garlic and tablet 

extracts. 

TB 007 

Türkiye’de Monotipik Endemik Termopsis turcica Kit 

Tan, Vural & Küçüködük (Piyan) Bitkisinin in vitro 

Antioksidan Aktivitesi 

E. Burcu BALİ, Leyla AÇIK, Mecit VURAL 

Gazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, 

Ankara, 06500, Türkiye 

e.burcubali@gmail.com 

Termopsis turcica Kit Tan, Vural & Küçüködük Fabaceae 

(Leguminosae) familyasına ait çok yıllık, uzun rizomlu, 

sarı çiçekli, otsu bir bitkidir. Dünyada sadece Türkiye’de, 

Konya’nın Akşehir gölü çevresinde yetişir. Türkiye’de tek 

bir türle temsil edilen monotipik endemik bir türdür. Bu cinsin 

Asya ve Kuzey Amerika’da çoğunlukla dağlık bölgelerde 

yayılış gösteren yaklaşık 25 türü vardır. Bu türün en önemli 

özelliği bir çiçekte 3 meyve oluşturmasıdır. Termopsis turcica 

Kit Tan, Vural & Küçüködük doğada koruma çalışmaları 

yapılmazsa yakın gelecekte yok olabilir. 

Bu çalışmada Termopsis turcica Kit Tan, Vural & Küçüködük 

bitkisinin in vitro antioksidan aktiviteleri çalışılmıştır. Bu 

amaçla bitkinin değişik polaritedeki çözücülerde (etanol, 

metanol, etil asetat, hekzan ve su) ekstreleri elde edilmiştir. 

Etanol, metanol, etil asetat, hekzan ve su ekstrelerinin antioksidan 

aktiviteleri, serbest radikal (DPPH) süpürücü etki, 

b-karoten/linoleik asit test sistemi ve indirgeme gücü yöntemleriyle 

belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar standart antioksidan 

olarak bilinen bütillenmiş hidroksi toluenin (BHT) 

sonuçlarıyla karşılaştırılmıştır. 

Sonuç olarak, en yüksek antioksidan aktivite etil asetat ve 

metanol (sırasıyla %93 ve %92 inhibisyon etkisi) ekstrelerinde 

gözlenmiştir. Buna karşılık hekzan ektresinde antioksidan 

etki gözlenmemiştir. 

TB 007 

In Vitro Antioxidant Activity of Monotypic Endemic 

Termopsis turcica Kit Tan, Vural & Küçüködük (Piyan) 

in Turkey 

E. Burcu BALİ, Leyla AÇIK, Mecit VURAL 

Gazi University, Science & Art Faculty, Department of 

Biology, Ankara, 06500, Turkey 

e.burcubali@gmail.com 

Termopsis turcica Kit Tan, Vural & Küçüködük is a herbaceous, 

perennial herb with long rhizome and yellow flowers 

which belongs to Fabaceae (Leguminosae) family. In 

the world, it distributes only Akşehir lake sides of Konya 

in Turkey. It is a monotypic endemic species represented 

by only one species in Turkey. There is about 25 species 

of this genus distributed in Asia and North-America, mostly 

in montane regions. Most important feature of this species 

is the uniform occurrence of three free carpels. Termopsis 

turcica Kit Tan, Vural & Küçüködük will be exhausted near 

future, if it doesn’t protect. 

The aim of this study was to determine in vitro antioxidant 

activity of Termopsis turcica Kit Tan, Vural & Küçüködük. 

Extracts of variable solvents which had different polarities 

(ethanol, methanol, ethyl acetate, hexan and water) were 

obtained with this aim. Antioxidant activities of ethanol, 

methanol, ethyl acetate, hexan and water extracts were determined 

with free radical (DPPH) scavenging affect, b-carotene/linoleic 

acid test system and reducing power methods. 

The results compared with butylated hydroxytoluene (BHT) 

as known antioxidant standards. 

As a result, methanol and ethyl acetate extracts of Termopsis 

turcica Kit Tan, Vural & Küçüködük had a significant antioxidant 

activity, although hexan extract didn’t have. 


S 116 



TB 008 

Mersin Bitkisi Uçucu Yağı ve Ana Bileşenlerinin Serbest 

Radikaller ile a-glukozidaza Etkileri 

Serap ŞAHİN BAŞAK, Ferda CANDAN 

Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya 

Bölümü, Biyokimya Anabilim Dalı, Sivas 

wserap@yahoo.com 

Çalışmada; ülkemizde halk arasında diyabette gözlenen yüksek 

kan şekerinin düşürülmesi amacıyla kullanılan mersin 

(Myrtus communis L.) yapraklarından elde edilen uçucu yağ 

ile uçucu yağın ilk üç ana bileşeninin; reaktif oksijen türlerini 

(ROT) temizleme özellikleri ile a-glukozidaz üzerine 

etkileri çalışıldı. 

GC/GC-MS analizinde mersin uçucu yağının % 96.44’üne 

karşılık gelen 19 bileşen saptandı. İlk üç bileşenin 1,8-sineol 

(% 40.32), 1-(S)-a-pinen (% 28.04) ve eugenol (% 

9.04) olduğu gözlendi. Uçucu yağın süperoksit ve hidrojen 

peroksit inhibisyonunda ana bileşenlerinden daha yüksek aktiviteye 

sahip olduğu gözlendi (sinerjik etki). Uçucu yağın 

lipid peroksidasyonu inhibisyon aktivitesinin eugenol ve 

1,8-sineolden daha düşük olduğu, ayrıca DPPH ve hidroksil 

radikalleri inhibisyonunda da eugenolden daha düşük aktiviteye 

sahip olduğu saptandı (antogonist etki). Uçucu yağın 

ve ana bileşenlerin a-glukozidaz’ı farklı oranlarda inhibe 

ettikleri bulundu. 1,8-sineol ve eugenolün a-glukozidazı 

yarışmalı inhibe ettiği, uçucu yağ ile 1-(S)- a- pinenin ise 

hiç yarışmasız inhibe ettiği saptandı. 

Elde edilen sonuçlar, mersin yaprakları uçucu yağının ve 

ana bileşenlerinin hem ROT’ni süpürerek antioksidan etki 

gösterdiklerini, hemde a-glukozidazı inhibe ederek in vitro 

antidiyabetik etkiye sahip olduklarını göstermektedir. Uçucu 

yağ ve ana bileşenlerinin sadece a-glukozidaz inhibisyonu 

ile değil, ROT’ni süpürerek de diyabet tedavisinde etkin olabilecekleri 

gösterilmiştir. 

TB 008 

Effect of Myrtus communis L. Essential Oil and its 

Main Components Free Radicals and a-glucosidase 

Serap ŞAHİN BAŞAK, Ferda CANDAN 

University of Cumhuriyet, Faculty of Science and Letters, 

Department of Chemistry, Sivas, TURKEY 

wserap@yahoo.com 

In this study, Myrtus communis L. leaf essential oil and its 

three main components (traditionally used in Turkey to decrease 

high blood glucose level) were employed to examine 

reactive oxygen species (ROS) scavenging properties and 

their effects on a-glucosidase. 

GC/GC-MS analysis resulted in the identification of 19 

components, representing 96.44% of the total oil amount. 

1,8-cineole (40.32%), 1-(S)-a-pinene (28.04%) and eugenol 

(9.04%) were determined the main components of the essential 

oil. Superoxide and hydrogen peroxide inhibition activity 

of essential oil higher than its components (synergetics 

effect). Essential oil showed lower activity than eugenol and 

1,8-sineol in lipid peroxidation experiments, also DPPH and 

hydroxyl radical scavenging activity of essential oil lower 

than eugenol (antagonist effect). It was found that the essential 

oil and its main components inhibited a-glucosidase at 

different percentages. Further it was determined that 1,8-cineole 

and eugenol were competitive inhibitors but essential 

oil and 1-(S)-a-pinene were uncompetitive inhibitors of a- 

glucosidase. 

All data indicate that; the essential oil of Myrtus communis 

L. leaves and its three main components both have an antioxidant 

effect by scavenging ROS, and an in vitro antidiabetic 

effect by inhibiting a-glucosidase. It is shown that this 

essential oil and its main components can be effective in the 

treatment of diabetes not only by the inhibition of enzymes, 

but also by scavenging ROS. 

TB 009 

Farklı CYP’lerin Koyun, Sığır ve Balık Karaciğerinde 

Kokain N-Demetilasyon Reaksiyonuna Katılımı 

Haydar ÇELİK 1 , Azra BOZCAARMUTLU 2 , 

Emel ARINÇ 3 

1 Erciyes Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Gıda 

Mühendisliği Bölümü, Kayseri 

2 Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, 

Kimya Bölümü, Bolu 

3 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Biyokimya Ana Bilim 

Dalı, Biyolojik Bilimler Bölümü, Ankara 

haydarc@gmail.com 

Kokain biyoaktivasyonunun ana yolu farklı mikrozomal 

sitokrom P450 (CYP)’ler tarafından norkokaine olan N- 

demetilasyondur. Bu çalışmanın amacı koyun ve sığır 

karaciğerinde hangi CYP’lerin kokainin in vitro oksidatif 

N-demetilasyonunda rol aldığını belirlemek ve elde edilen 

sonuçları daha önce balık karaciğer mikrozomları ile elde 

edilen sonuçlarla kıyaslamaktır (Arinç, E., Bozcaarmutlu, 

A., 2003. J. Biochem. Mol. Toxicol. 17, 169-76). CYP 

özgün inhibitörler, ketokonazol ve simetidin (CYP3A), 

SKF-525A (CYP2B ve 3A), kuinidin (CYP2D), sulfafenazol 

(CYP2C9) ve metilpirazolün (CYP2E1) ve CYP2E1’in 

model bir substratı olan anilinin, koyun ve sığır karaciğer 

mikrozomlarında kokain metabolizmasına olan etkileri 

değişik konsantrasyonlarda çalışıldı. Çalışılan bileşikler 

içerisinde, ketokonazol ve kuinidin koyun karaciğer kokain 

N-demetilasyonunda oldukça yüksek inhibisyon gösterdi ve 

bu inhibitörler için IC 50 

değerleri 0.194 ve 55.3 μM bulundu. 

Buna karşın, sığır karaciğer mikrozomlarında kokain N- 

demetilasyon hızı sadece SKF-525A’nın varlığında önemli 

bir oranda azaldı ve bu inhibitör için IC 50 

değeri 2.20 μM 

bulundu. Diğer CYP inhibitörleri her iki mikrozomda da çok 

az ya da hiç etki göstermedi. Kefal karaciğer mikrozomları 

ile yürütülen önceki çalışmalar, CYP3A ve 2B’nin kokain 

N-demetilasyonu ile ilişkili başlıca P450’ler olduğunu, 

CYP2D’nin ise çok az katkıda bulunduğunu göstermişti. 

Mevcut sonuçlar ise koyun karaciğerinde asıl olarak CYP3A 

ve 2D’nin kokain N-demetilasyonundan sorumlu olduğunu, 

sığır karaciğer mikrozomlarında ise CYP2B’nin ana izoform 

gibi gözüktüğünü ortaya koymuştur. Hepatik kokain N-demetilasyonunda 

rol alan CYP izoformları henüz tam olarak 


S 117 



aydınlatılamamıştır ve bu izoformlar türden türe farklılık 

gösterebilir. 

TB 009 

Participation of Several CYPs in Cocaine N-Demethylation 

Reaction in Sheep, Beef and Fish Liver 

Haydar ÇELİK 1 , Azra BOZCAARMUTLU 2 , 

Emel ARINÇ 3 

1 Erciyes University, Engineering Faculty, Food Engineering 

Department, Kayseri, TURKEY 

2 Abant İzzet Baysal University, Faculty of Arts and Sciences, 

Department of Chemistry, Bolu, TURKEY 

3 Middle East Technical University, Graduate Programme 

in Biochemistry, Department of Biological Sciences, Ankara, 

TURKEY 

haydarc@gmail.com 

The principal pathyway of cocaine bioactivation is the N- 

demethylation by several microsomal cytochrome P450s 

(CYP) to form norcocaine. The aim of the present study was 

to determine which CYPs are involved in the in vitro oxidative 

N-demethylation of cocaine in sheep and beef liver, and 

to compare the results with those obtained previously with 

fish liver microsomes (Arinç, E., Bozcaarmutlu, A., 2003. 

J. Biochem. Mol. Toxicol. 17, 169-76). The effects of selective 

CYP inhibitors, ketoconazole and cimetidine (CYP3A), 

SKF-525A (both CYP2B and 3A), quinidine (CYP2D), sulfaphenazole 

(CYP2C9) and methylpyrazole (CYP2E1) and 

aniline, a model substrate of CYP2E1, on the metabolism 

of cocaine in sheep and beef liver microsomes were studied 

at various concentrations. Of the compounds studied, 

ketoconazole and quinidine showed significant inhibition 

toward sheep liver cocaine N-demethylation with IC 50 

values 

of 0.194 and 55.3 μM, respectively. However, the rate 

of cocaine N-demethylation in beef liver microsomes was 

significantly decreased only in the presence of SKF-525A 

with an IC 50 

of 2.20 μM. Other CYP inhibitors had low or no 

effects in both microsomes. The previous studies with mullet 

liver microsomes indicated that CYP3A and 2B are the 

major P450s involved in cocaine N-demethylation, whereas, 

CYP2D contributes to a lesser degree. In comparison, the 

present data suggested that CYP3A and 2D are principally 

responsible for the N-demethylation of cocaine in sheep liver, 

whereas, in beef liver microsomes, only CYP2B appears 

to be the main isoform. CYP isoforms involved in hepatic 

cocaine metabolism have not yet been completely elucidated 

and may differ from species to species. 

TB 010 

Zoledronik Asite Dirençli MCF-7 Meme Kanseri Hücre 

Hattında Çapraz Direnç Gelişiminin İncelenmesi 

Zelha NİL 1 , Çağrı URFALI 1 , Deniz ŞENYILMAZ 1 , 

Meltem DEMİREL KARS 1 , 

Özlem DARCANSOY İŞERİ 1,2 , Ufuk GÜNDÜZ 1 

1 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Biyolojik Bilimler 

Bölümü, 06531, Ankara-Türkiye 

2 Başkent Üniversitesi, Transplantasyon ve Gen Bilimleri 

Enstitüsü, 06980, Ankara-Türkiye 

Çoklu ilaç dirençliliği, tümör hücrelerinin çeşitli sitotoksik 

ilaçlara karşı gösterdiği dirençliliktir. Bir ilaca karşı gelişmiş 

dirençlilik, yapısal ve fonksiyonel olarak farklı bir başka 

ajanın sitotoksisitesini etkileyerek çapraz direnç gelişimine 

sebep olabilmektedir. Zoledronik asit hücrelerin kemik 

yapısına bağlanmasını engelleyen bisfosfonat yapısında bir 

ajandır ve kanser kemoterapisinde kemik kırılmalarını engellemek 

amacıyla kullanılmaktadır. Meme kanseri hücre 

hattında zoledronik asite karşı direnç gelişimi daha önce 

belirlenmiştir. Bu çalışmada amaç, zoledronik asite dirençli 

MCF-7 meme kanseri hücre hattında dosetaksel, etoposit ve 

melfalana karşı çapraz direnç gelişiminin incelenmesidir. 

Zoledronik asite dirençli MCF-7 hücre hattı (MCF-7/ 

Zol), artan zoledronic acid konsantrasyonlarında seçilerek 

geliştirilmiş ve direnç gelişimi XTT sitotoksisite analizi ile 

gösterilmiştir. Farklı konsantrasyonlarda dosetaksel, etoposit 

ve melfalan, duyarlı ve dirençli hücre hatlarına uygulanmış 

ve dosetaksel, etoposit ve melfalanın dirençlilik katsayıları 

XTT sitotoksisite analizi ile belirlenmiştir. Sonuçlara göre 

MCF-7/Zol hücre hattının dosetaksele yaklaşık 20 kat, 

etoposite XX kat ve melphalana XX kat çapraz direnç 

geliştirdiği gözlenmiştir. Bulgular, meme tümörlerinde 

uygulanan antikanser ilaç etkileşimlerinin değerlendirilmesi 

açısından önem taşımaktadır. Çapraz dirence neden olan 

yolakların belirlenmesi için yeni çalışmalar gereklidir. 

TB 010 

Investigation of Cross Resistance Development in Zoledronic 

Acid Resistant MCF-7 Cell Line 

Zelha NİL 1 , Çağrı URFALI 1 , Deniz ŞENYILMAZ 1 , 

Meltem DEMİREL KARS 1 , 

Özlem DARCANSOY İŞERİ 1,2 , Ufuk GÜNDÜZ 1 

1 Middle East Technical University, Department of Biological 

Sciences, 06531 Ankara-Turkey 

2 Başkent University, Institute of Transplantation and Gene 


Resistance of tumor cells to various cytotoxic drugs is defined 

as multidrug resistance (MDR). MDR developed 

against a drug may affect the cytotoxicity of other structurally 

and functionally unrelated agents, leading to development 

of cross resistance. Zoledronic acid is a bisphosphonate 

which interferes with cell-to-bone matrix attachment 

and used to prevent bone fractures in cancer chemotherapy. 

Development of resistance to zoledronic acid in breast car- 


S 118 



cinoma was reported previously. In the present study, cross 

resistance development to docetaxel, etoposide and melphalan 

were tested on zoledronic acid resistant MCF-7 breast 

adenocarcinoma cell line. 

Zoledronic acid resistant MCF-7 cell line was developed 

by stepwise selection in increasing concentrations of zoledronic 

acid and development of resistance was followed 

by XTT proliferation assay. Docetaxel, etoposide and melphalan 

were applied in different concentrations to sensitive 

and resistant cells and XTT proliferation assay was carried 

out to determine resistance indices for docetaxel, etoposide 

and melphalan. Results demonstrated that MCF-7/Zol cells 

developed cross resistance to all of the tested anti-cancer 

agents. The resistance indices were 20 for docetaxel, XX for 

etoposide and XX for melphalan. The data presented here 

may provide an insight to assess response of breast tumors to 

anticancer drug combinations. In order to elucidate mechanisms 

of development of cross resistance further studies are 

required. 

TB 011 

Oct4 Geninin İnsan Üçüncü Molar Diş Germ 

Hücrelerindeki Ekspresyonu ve Bu Hücrelerin 

Yeninden Programlanması 

Mehmet Emir YALVAC 1 , Ilnur SALAFUTDINOV 3 

Mustafa RAMAZANOGLU 2 , Fikrettin SAHIN 1 , 

Albert RIZVANOV 1,3,4 

1.Yeditepe Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Genetik 

ve Biyomühendislik Bölümü, 34755 Kayışdağı, Kadıköy 


2.İstanbul Üniversitesi Çene Cerrahisi Ana bilim Dalı, 

Çapa 34093 İstanbul, Türkiye 

3.Department of Genetics, Faculty of Biology and 

Soil Sciences, Kazan State University, ul.Kremlevskaya 18, 

R-420008 Kazan, Russia 

4.Core research laboratory, Kazan State Medical 

University, ul. Butlerova 49, R-420012 Kazan, Russia 

Embriyonik Kök Hücrelerinin (EKH) Pluripotent 

olmalarında anahtar gen Oct4’ dur. Oct4 EKH hücrelerin 

dışındaki hücreler tarafından sınırlı miktarda sentezlenir. 

Somatik hücrelerin indüklenmiş Pluripotent Kök hücrelere 

(iPKH) dönüştürülmelerinde de Oct4 oldukça önemli rol 

oynar. Bir hücrenin yeniden programlanmasında hücrede 

transdüksiyon öncesi Oct4, Sox2, Klf4, cMyc, ve Nanog gibi 

gelişimsel olarak önemli genlerin ekspresyon seviyelerinin 

bilinmesi önemlidir. Biz bu çalışmada, önce insan üçüncü 

molar diş germlerinden elde edilen Mezenkimal Kök Hücrelerde 

bu genelerin ekspresyon seviyelerini Real Time PCR 

ile tespit ettik. Daha sonra hücrelere Oct4 genini ekspres 

eden bir plasmidi elektroporasyon yöntemi ile aktararak, bu 

hücrelerdeki diğer transkripsiyon faktörlerinin ekspresyon 

seviyelerinin nasıl değiştiğine baktık. Sonuç olarak, hücrelerde 

Oct4 ve Nanog’un ekspresyon seviyesinin oldukça 

düşük olduğunun buna karşın Sox2,Klf4 ve cMyc’ in ekspresyon 

seviyelerinin daha yüksek hatta EKH’ deki seviyelerle 

kıyaslanabilir miktarda olduğunu gördük. Oct4 seviyesinin 

hücrede ekspresyonunun artması aynı zamanda Nanog’un 

seviyesinin de artmasına sebep oldu. Oct4 ekspresyon seviyesinin 

hücrelerde uzun süre yüksek kalmasının hücrelerin 

yeniden programlanmasına katkısının ne olduğunu 

araştırmak amacıyla, hücreleri Oct4 ekspres eden lentiviral 

bir vektör ile transdüze edip iki hafta boyunca EKH gelişmesi 

için uygun koşullarda kültüre ettik. İki hafta sonunda hücreler 

iPKH kolonilerinin benzeri koloniler oluşturdular. Bu 

kolonilerin EKH kolonilerine benzerliklerinin tam olarak 

ortaya konulması için farklılaşma çalışmaları ve teratom 

oluşturma kapasiteleri halen araştırılmaktadır. 

TB 011 

Effect of ectopic expression of Oct4 in human third 

molar tooth germ cells and induction of pluripotency 

in these cells 

Mehmet Emir YALVAC 1 , Ilnur SALAFUTDINOV 3 Mustafa 

RAMAZANOGLU 2 , Fikrettin SAHIN 1 , 

Albert RIZVANOV 1,3,4 

1. Department of Genetics and BioEngineering, College of 

Engineering and Architecture, Yeditepe University, Kayisdagi, 

34755 Istanbul, Turkey 

2. Department of Oral Surgery, College of Dentistry, Istanbul 

University, Capa, 34093 Istanbul, Turkey 

3.Department of Genetics, Faculty of Biology and 

Soil Sciences, Kazan State University, ul.Kremlevskaya 18, 

R-420008 Kazan, Russia 

4.Core research laboratory, Kazan State Medical University, 

ul. Butlerova 49, R-420012 Kazan, Russia 

Oct4 is reported to be key regulator of pluripotency in mouse 

and human embryonic stem cells. The endogenous expression 

of Oct4 in adult stem cells, such as mesenchymal stem 

cells, is somewhat limited. Oct4 is also one of the indispensable 

factors for reprogramming somatic cells into induced 

pluripotent stem cells (iPSCs). To reprogram certain type of 

cells it is important to determine the endogenous expression 

level of Oct4 and other developmentally important genes 

such as Sox2, Klf4, cMyc and Nanog. In this study we analyzed 

endogenous and exogenous expression of Oct4 gene 

in mesenchymal stem cells derived from human third molar 

tooth germs. Our results demonstrate that endogenous expression 

of Oct4 and NANOG in these cells is significantly 

lower when compared to Embryonic Stem Cells (ESCs). At 

the same time these cells have higher or comparable levels of 

expression of other key pluripotency markers such as Sox2, 

Klf4 and cMyc when compared to ESCs. Transient transfection 

of human third molar tooth germ cells with a plasmid 

expressing Oct4 resulted in significant up-regulation of expression 

of not only exogenous Oct4 mRNA, but also endogenous 

NANOG mRNA, brining the level of all 5 pluripotency 

associated genes to levels, comparable to ESCs. Further 

experiments showed that when MSCs were transduced with 

lentiviral vectors expressing Oct4 and cultured in ESCs 

growth conditions they formed iPS colony like colonies. Our 

group is still working on characterization of these colonies 

including differentiation assays and observing teratoma formation 

capacity in order to confirm their ESCs properities. 


S 119 



TB 012 

Bacillus licheniformis BA17 Alkalen Proteazının Metal 

İyonları ve Organik Çözücüler Varlığında İnaktivasyon 

Kinetiklerinin İncelenmesi 

Gizem BULDUM 1 , Burcu BULAK 1 , Dilek KAZAN 2 , 

Berna SARIYAR AKBULUT 2 

1 Marmara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Kimya 

Mühendisliği Anabilim Dalı, Gözetepe-İstanbul 

2 Marmara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Biyomühendislik 

Anabilim Dalı, Gözetepe-İstanbul 

buldumgizem@gmail.com 

Bacillus licheniformis BA17 saflaştırılan alkalen proteaz 

enziminin N-terminal amino asit dizilemesi, enzimin literatürdeki 

serin alkalen proteazlardan farklı olabileceğini 

göstermiş ve saf alkalen proteaz enzimine organik çözücülerin 

ve bakır iyonlarının etkisi araştırılmıştır. 

Alkalen proteaz üretimi için %1 maltoz, %0.8 maya özütü, 

%0.02 MgSO 4 

7H 2 

O, %0.1, K 2 

HPO 4 

, %1 NaNO 3 

içeren besi 

yeri kullanılmıştır. Alkalen proteaz üretimi 37 °C de ve 180 

rpm çalkalanma hızında 48 saat sürede gerçekleştirilmiştir. 

Hücre dışı enzim ultrafiltrasyon ve iyon değiştirme (DEAE 

selüloz) kromatografisi ile saflaştırılmıştır. Değişen konsantrasyonlarda 

metanol, etanol, izopropanol, dimetil sülfoksit 

ve bakır iyonu varlığında enzim aktivitesi belirlenmiştir. 

Organik çözücüler %12.5, %25, %50 lik konsantrasyonlarda 

çalışılmış ve organik çözücülerin etkisinin tersinir 

olup olmadığı incelenmiştir. Organik çözücü etkisinin tersinir 

olup olmadığının belirlenmesi amacı ile enzim organik 

çözücüde inkübe edildikten sonra, kalan aktivite organik 

özücü varlığında ve yokluğunda belirlenmiştir. Organik 

çözücü yokluğunda, metanol ile inkübasyon sonucunda kalan 

aktivite miktarı konsantrasyonlara göre sırasıyla %95.2, 

%95.7, %55.0 olarak değişirken, metanol varlığında kalan 

aktivite sırası ile %72,3, %66.6, %36.5 olarak bulunmuştur. 

Etanol yokluğunda ve varlığında aktivite belirlendiğinde 

kalan aktivite etanol konsantrasyonuna bağlı olarak sırası 

ile %73.4, %60.3, %55.5, ve %77.0, %67.5, %69.1 olarak 

bulunmuştur. İzopropanol ile inkübasyon sonrasında organik 

çözücü yokluğunda ve varlığında enzim aktivitesi 

belirlendiğinde, kalan aktivite izopropanol konsantrasyonuna 

bağlı olarak sırası ile %99.4, % 98.3, %93.4, ve 

%105.0, %93.3, %118.7 olarak bulunmuştur. DMSO için 

ise, kalan aktivite DMSO yokluğunda ve varlığında sırası ile 

%81.9, %90.7, %80.8, ve %116.4, %122.8, %119.3 olarak 

bulunmuştur. Bu sonuçlar metanolün % 25 konsantrasyona 

kadar proteaz üzerinde tersinir bir inhibisyon etkisine sahip 

olduğu, etanolün ise tersinmez bir etkiye sahip olduğunu 

göstermiştir. Izopropanol varlığında ise enzim aktivitesinde 

önemli bir değişiklik gözlenmemiştir. DMSO’nun %25 

konsantrasyonuna kadar enzim üzerinde aktivasyon etkisi 

görülmüştür. Cu +2 iyonunun 2.5, 5.0, 7.0 mM lık iyon 

derişimlerinde aktivite üzerine etkisi incelendiğinde kalan 

aktivite değerleri sırasıyla %126.3, %123.4, %123.5 olarak 

belirlenmiştir. Sonuç olarak Cu +2 iyonunun belirtilen konsantrasyonlarda 

aktiviteyi yaklaşık aynı miktarda arttırdığı 

görülmüştür. 

TB 012 

Investigation of the Inactivation Kinetics of Bacillus 

licheniformis BA17 Alkaline Protease in the Presence of 

Metal Ions and Organic Solvents 

Gizem BULDUM 1 , Burcu BULAK 1 , Dilek KAZAN 2 , 

Berna SARIYAR AKBULUT 2 

1 Marmara University Engineering Faculty, Chemical 

Engineering Department, Göztepe-İstanbul 

2 Marmara University Engineering Faculty, Bioengineering 

Department, Göztepe-İstanbul 

buldumgizem@gmail.com 

N-terminal amino acid sequence of Bacillus licheniformis 

BA17 alkalen protease showed that the enzyme could be 

different from other alkalen serine proteases reported in teh 

literature and in this work, the effect of organic solvents and 

copper ion on alkaline protease activity has been studied . 

Medium containing 1% maltose, 0.8% yeast extract, 0.02% 

MgSO 4 

.7H 2 

O, 0.1% K 2 

HPO 4 

, and 1% NaNO 3 

was used for 

alkaline protease production. B. licheniformis BA17 was 

grown overnight at 37 ºC and 180 rpm. The enzyme was 

purified using ultrafiltration and ion exchange chromatography. 

The activity of alkaline protease was determined in 

presence of different concentration of methanol, ethanol, 

isopropanol, dimethyl sulphoxide and copper ion. Remaining 

activity was determines in the absence and presence of 

organic solvents. The remainin activity in the absence and 

presence of methanol at a concentration of %12.5, %25, 

%50 were found as %95.2, %95.7, %55.0 and %72.3, %66.6, 

%36.5 respectively. After the incubation of ethanol, remaining 

activity was found to be %73.4, %60.3, %55.5 in the 

absence of ethanol and %77.0, %67.5, %69 for the substrate 

solution containing the organic solvent for ethanol incubations 

respectively. Remaining activity was found as %99.4, 

% 98.3, %93.4 for the substrate solution without the organic 

solvent and %105.0, %93.3, %118.7 for the substrate solution 

containing the organic solvent for %12.5, %25, %50 

iso-propanol incubations respectively. Remaining activity 

was found as %81.9, %90.7, %80.8 for the substrate solution 

without the organic solvent and %116.4, %122.8, %119.3 

for the substrate solution containing the organic solvent for 

%12.5, %25, %50 dimethyl sulphoxide (DMSO) incubations 

respectively. As a result, concentration of methanol 

until %25 caused to reversible inhibition of enzyme. Ethanol 

caused to irreversible inhibition of enzyme. Iso-propanol did 

not affect the activity of enzyme significantly. Concentration 

of DMSO until %25 affected activity of enzyme. Remaining 

activity was found as %126.3, %123.4, %123.5 for the 

substrate solution containing Cu +2 ion for 2.5, 5.0, 7.0 mM 

respectively. As a result, Cu +2 ion caused the same effect to 

the activity of enzyme. 


S 120 



TB 013 

Sigara ve Maraş Otu Şeklinde Dumansız Tütünün 

Tükürük Total Sialik Asit ve Malondialdehit 

Düzeylerine Etkisi 

Naciye KURTUL, Engin GÖKPINAR 

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi,Fen-Edebiyat 

Fak ,Kimya Bölümü, Biyokimya ABD, Kahramanmaraş, 

Türkiye 

naciyek@ksu.edu.tr 

Dumansız tütün kullanımı bütün dünyada yaygındır. 

Kahramanmaraş’ta da dumansız tütün uzun zamandır, Maraş 

otu şeklinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu alışkanlık 

son günlerde ülkemizdeki sigara yasağı nedeniyle gittikçe 

daha popüler hale gelmektedir. Maraş otu Nicotiana Rustica 

L. cinsi bir tütünden hazırlanmaktadır. Bu çalışmada, Maraş 

otu kullanan (Grup III), sigara içen (Grup II) ve sigara ya da 

Maraş otu kullanmayan sağlıklı kişilerde (Grup I) tükürük 

total sialik asit (TSA) ve malondialdehit (MDA) düzeyleri 

ölçülerek karşılaştırılmıştır. TSA kardiovasküler risk ve 

kanser markırları olarak kullanılmaktadır. MDA da lipid 

peroksidasyonunun bir ürünüdür. 

Tükürük TSA ve MDA düzeyleri Grup III ve Grup II’de 

kontrol grubuna göre, Maraş otu grubunda da sigara grubuna 

göre önemli düzeyde yüksek bulundu (p


µM, 50 µM ve 60 µM IC 50 

değerleri ile tannik asit tarafından 

inhibe edilmiştir. Benzfetamin N-demetilaz ve anilin 4-hidroksilaz 

kinetik çalışmalar için model enzim olarak 

seçilmiştir. Tannik asit, tavşan karaciğer benzfetamin N-demetilaz 

ve anilin 4-hidroksilaz enzimleri üzerinde sırasıyla 

inhibisyon sabiti 65.7 µM ve 54.7 µM olacak şekilde nonkompetitif 

tarzda inhibisyon göstermiştir (K m 

sabit kalırken 

V max 

azalmıştır). Bu sonuçlar ile tannik asidin ksenobiyotik 

aktivasyon yolaklarında rol alan enzimleri etkileyerek ilaç 

ve karsinojen içeren birçok kimyasalın metabolizmasını 

değiştirebildiği gösterilmiştir. 

TB 014 

The Role of Tannic Acid on Rabbit Liver Drug and 

Carcinogen Metabolizing CYP2E1, CYP2B6 and 

CYP3A4 Dependent Enzyme Activities 

Serdar KARAKURT, Orhan ADALI 

Biochemistry Graduate Program, Department of Biological 

Sciences, Middle East Technical University, Ankara, 

Turkey 

Dietary factors have gained a great importance for health 

promotion in the last century especially in last decades. 

Regular consumption of a variety of fruits and vegetables 

is, indisputably, a key factor that contributes to reduced risk 

of degenerative diseases and cancer. However, it is not yet 

clear which components or combination of components in 

fruits and vegetables are protective and what is their mechanism 

of action. This study was undertaken to elucidate the 

possible in vitro effects of plant phenolic compound tannic 

acid, hydrolysable polyphenol produced from the secondary 

metabolism of plants, for its ability to modulate rabbit 

liver CYP2E1 mediated N-nitrosodimethylamine (NDMA) 

N-demethylase, p-nitrophenol hydroxylase (PNPH) and 

aniline 4-hydroxylase, CYP2B6 mediated benzphetamine 

N-demethylase and ethylmorphine N-demethylase and CY- 

P3A4 mediated eryhtromycin N-demethylase activities. The 

results obtained in this study have shown that tannic acid 

significantly inhibited the cytochrome P4502E1, P4502B6 

(except the activity ethylmorphine N- demethylase) and 

P4503A4 dependent enzyme activities. Our results demonstrate 

that activity of ethylmorphine N- demethylase remained 

relatively constant by increasing the concentration 

of tannic acid, while tannic acid was found the most potent 

inhibitor for eryhtromycin N-demethylase activity with IC 50 

of 16.9 µM. NDMA N-demethylase, PNPH, benzphetamine 

N-demethylase and aniline 4-hydroxylase activities were 

also inhibited by tannic acid with IC 50 

of 37 µM, 26 µM, 

50 µM and 60 µM, respectively. Benzphetamine N-demethylase 

and aniline 4-hydroxylase have been selected for 

kinetic studies as a model enzyme. Tannic acid was found 

as a noncompetitive inhibitor for hepatic benzphetamine N- 

demethylase and aniline 4-hydroxylase with KI of 65.7 µM 

and 54.7 µM, respectively (K m 

remained unchanged while 

V max 

decreased). These results point out that tannic acid may 

change the metabolism of a number of chemicals including 

drugs and carcinogens by modulating the enzymes involved 

in xenobiotics activation pathways. 

TB 015 

Fare Ehrlich Asit Solid Tümör Modelinde Thymus 

sipyleus ve Taurinin Beyin Tiyoredoksin Redüktazına 

Etkileri 

Gamze TURNA 1 , Melike EROL DEMİRBİLEK 2 , 

Zuhal YILDIRIM 1 , Salih SARI 1 , Nedret KILIÇ 1 


Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye 

2 Aksaray Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Aksaray, 

Türkiye 

gamze.turna@gazi.edu.tr 

Canlılarda oksidatif stresin artmasıyla serbest radikal üretiminin 

de arttığı bilinmektedir. Doğal antioksidanlar insan 

vücudunu serbest radikallerin etkilerinden korur, oksidatif 

stres ve buna bağlı hastalıkları önler. Bu çalışmada Ehrlich 

asit solid tümör modeli oluşturularak oksidatif stres yaratılan 

Swiss albino farelere taurin (200 mg/kg/gün) ve Thymus 

sipyleus Boiss. subsp. sipyleus var. sipyleus (endemik tür, 

Ayaş bölgesi/Ankara/Türkiye) metanol özütü (1.5 g/kg/ 

gün) uygulamasının, farelerin beyin dokusunda tiyoredoksin 

redüktaz (TrxR) aktivitesi üzerindeki etkileri araştırıldı. 

Denekler tümör kontrol (n=6), sağlıklı kontrol (n=6), kekik 

tedavi (n=6), kekik koruyucu (n=6), taurin koruyucu (n=6) 

ve taurin tedavi (n=6) olmak üzere altı gruba ayrıldı. Koruyucu 

gruplara tümör enjeksiyonundan sonraki ilk günden 

başlayarak 17 gün süreyle madde verildi. Tedavi gruplarına 

tümör enjeksiyonundan sonra 11nci günden itibaren 7 gün 

süreyle madde verildi. 

Tümör kontrol ve kekik koruyucu gruplar karşılaştırıldığında 

kekik koruyucu grubun TrxR aktivitesinin anlamlı olarak 

arttığı belirlendi (p0.05). 

Sonuç olarak Thymus sipyleus’un metanol özütü uygulaması 

TrxR aktivitesini artırırken, taurin uygulaması TrxR aktivitesini 

anlamlı düzeyde etkilemedi. 

TB 015 

Effects of Thymus sipyleus and Taurine on Brain 

Thioredoxin Reductase in Mice Ehrlich Ascites 

Solid Tumor 

Gamze TURNA 1 , Melike EROL DEMİRBİLEK 2 , 

Zuhal YILDIRIM 1 , Salih SARI 1 , Nedret KILIÇ 1 

1 Gazi University, Faculty of Medicine, Department of 

Medical Biochemistry,Ankara, Turkey. 

2 Aksaray University, School of Health, Aksaray, Turkey 

gamze.turna@gazi.edu.tr 

It is known that in living things free radical production increases 

as oxidative stress increases. Natural antioxidants 

protect human body from the effects of free radicals and prevents 

oxidative stress and related diseases. 

In this study, we investigated the effects of taurine (200 mg/ 


S 122 



kg/day) and methanol extract of Thymus sipyleus (an endemic 

species in Ayaş region in Ankara, Turkey) (1.5 g/kg/ 

day) on thioredoxin reductase activity in the brain tissue of 

Swiss albino mice in which oxidative stress was conducted 

by Ehrlich ascites solid tumor model. 

Animals were divided into 6 groups as healthy control (n=6), 

tumor control (n=6), thyme treatment (n=6), thyme protective 

(n=6), taurine protective (n=6) and taurine treatment 

(n=6). The protective groups received these substances for 

17 days starting from the 1st day after the tumor injection. 

The treatment groups received these substances for 7 days 

starting from the 11th day after the tumor injection. 

It was found that the TrxR activity increased significantly in 

the thyme protective group in comparison with the control 

group (p0.05). 

In conclusion, the usage of the methanol extract of Thymus 

sipyleus increased the TrxR activities in brain tissue. However 

TrxR activities were not affected in neither of the taurine 

groups. 

TB 016 

Düşük doz, Kronik Fluvastatin Tedavisinin Diyabetik 

Sıçan Beyninde Antioksidan Etkisi 

Ahmet CUMAOĞLU 1 , Ali M.IRAT 2 , Aysel ARICIOĞLU 1 , 

Çimen KARASU 3 , Nuray ARI 2 Gülgün OZANSOY 2 

1 Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, Ankara 

2 Ankara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmakoloji 


3 Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi,Tıbbi Farmakoloji 


ahmetcumaoglu@yahoo.com 

Statinler (HMG-CoA redüktaz inhibitörleri)‘in antioksidan 

ve antienfalamatuvar gibi pleiotropik etkileri kardiyovasküler 

ve nörolojik hastalıklardan korunma ya da tedavi 

için büyük ilgi alanı olmuştur. Öte yandan, diyabetik komplikasyonlarda 

oksidatif stresin önemli rolü bulunmaktadır. 

Çalışmamızda kolesterol düzeylerini etkilemeyen dozdaki 

fluvastatin ile kronik tedavi görmüş diyabetik sıçanların 

beyinlerinde ilacın antioksidan etkinliği araştırılmıştır. 

Diyabet yetişkin erkek Wistar sıçanlarda streptozotosin 

(STZ, 55 mg/kg, ip) ile oluşturulmuştur. Bir kısmına (D) ve 

kontrol (C) grubuna altı ay fluvastatin (2 mg/kg/gün, oral) 

verilmiştir (DF, CF). Fluvastatin STZ enjeksiyonundan bir 

hafta sonra uygulanmaya başlanmıştır (preventif çalışma). 

Beyin homojenatlarında süperoksit dismutaz (SOD), katalaz 

(KAT) aktiviteleri, malondialdehit (MDA), protein karbonilasyonu 

(PK) (spektrofotometrik) ve 3-nitrotirozin (3-NT) 

düzeyleri (ELISA) ölçümlenmiştir. 

Fluvastatin diyabetik hayvanlarda hiperglisemi ve dislipidemiyi 

etkilememiştir (p>0.05, ANOVA, n:10). Diyabetik 

hayvanların beyin GSH düzeyi kontrollerine göre %23 

azalırken, MDA ise %77 oranında artmış (ANOVA, p.05, ANOVA, n:10 each 

group). Measurements showed significant elevation of 

MDA content by 77%, diminution of GSH levels by %23 in 

D group vs. C group (ANOVA, n:6 each, p


TB 017 

İdrarda Nitrojen Mustard Hidroliz Ürünlerinin 

GC-MS Analizinde Kullanılan Organik Çözücülerin 


Levent KENAR 1 , Orkun ALP 2 

1 KBRN (NBC) Bilim Dalı, Klinik Biyokimya Uzmanı, Doç. 

Dr., Gülhane Askeri Tıp Akademisi, 06108 Etlik, Ankara. 

2 Department Analitik Kimya AD., Ecz.Dr., Gazi Üniversitesi 

Eczacılık Fakültesi, Etiler 06330 Ankara, 

lkenar@gata.edu.tr 

Yakıcı kimyasal silahlar arasında yer alan nitrojen mustardın 

hidroliz ürünleri polar adsorbtif belirteçler olup, bunların 

biyolojik örneklerde saptanması büyük önem taşımaktadır. 

Biyolojik belirteç olarak bu maddelerin analizi verimli bir 

örnek hazırlamayı gerektirir. Bu çalışmada, gaz kromatografisi-kütle 

spektrometrisi kullanılarak idrar örneklerinde 

N-ethyldiethanolamine (EDEA) ve N-methyldiethanolamine 

(MDEA)’nin saptanması için bir metodun optimize edilmesi 

ve bununla beraber bu ürünlerin eldesinde kullanılabilecek 

en uygun organik çözücülerin bulunması amaçlandı. 

Hedeflenen analitler, N,O-bis(trimethylsilyl)trifluoroacetamide 

(BSTFA) ile türevlendirildi ve en uygun organik 

çözücü araştırıldı. EDEA ve MDEA’nın miktar tayini ise, 

analitlerin pik alanlarının internal standardın (nanodekan) 

pik alanlarına olan oranları ölçülerek yapıldı. EDEA ve 

MDEA’nın ölçümü için seçilen iyonlar sırasıyla m/z 174 

and m/z 160 idi. çeşitli organik çözücüler ile çalışılarak etkinlikleri 

araştırıldı. 

Metot için en iyi geri kazanım (recovery) asetonitril ve dimethylsulphoxide 

(DMSO) kullanıldığında bulundu. Spike 

edilmiş idrar örneklerinde (100 ng/ml) geri kazanım, EDEA 

için %108±5,7, MDEA için 97±6,4 olarak bulundu. Deteksiyon 

limitleri ise, EDEA ve MDEA için sırasıyla 0,5 ng/ml 

ve 0,4 ng/ml olarak saptandı. Yöntemin doğruluğu (precision) 

ise RSD(rölatif standart sapma) olarak %5-8 arasında 

bulundu. 

Sonuç olarak, bir kimyasal silah olarak da kullanılabilen 

NM’a maruziyetin göstergesi olan metabolitlerinin, 

laboratuarımızda analiz edilmesine yönelik kromatografik 

yöntemin optimizasyonu gerçekleştirilmiş oldu. 

TB 017 

Comparison of Organic Solvents for Analysis of 

Nitrogen Mustard Hydrolysis Products in Urine 

Samples using GC-MS 

Levent KENAR 1 , Orkun ALP 2 

1 Department of Medical CBRN Defense, Clinical Biochemist, 

Assoc. Prof. MD.PhD., Gulhane Military Medical 

Academy, 06108 Etlik, Ankara, TURKEY 

2 Department of Analytical Chemistry, Faculty of Pharmacy, 

Pharm.PhD., Gazi University, Etiler 06330 Ankara, 

TURKEY 

lkenar@gata.edu.tr 

Hydrolysis products of nitrogen mustard (NM), a vesicant 

type of chemical weapon are polar adsorptive markers and it 

is important to determine these products in biological samples. 

The analysis of such substances as biological markers 

requires an efficient sample preparation. This study aimed to 

optimize a method for determining N-ethyldiethanolamine 

(EDEA) and N-methyldiethanolamine (MDEA) in urine 

samples using gas chromatography-mass spectrometry (GC- 

MS) and therewith to find out the proper organic solvents to 

obtain these products. 

The analytes were derivatized with N,O-bis(trimethylsilyl) 

trifluoroacetamide (BSTFA) and the most proper organic 

solvent was investigated. The quantitation of EDEA and 

MDEA was performed by measuring the peak area ratios of 

analyte to internal standard (nonadecane). The ions selected 

to monitor for the determination of EDEA and MDEA were 

m/z 174 and m/z 160, respectively. The efficiency of various 

organic solvents was tested. 

The best recoveries were found for the method when acetonitrile 

and dimethylsulphoxide were used. The recovery values 

of spiked urine samples (100 ng/ml) in terms of percentage 

were found to be 108 ± 5.7 for EDEA and 97 ± 6.4 for 

MDEA. The limit of detection (LOD, S/N=3) values were 

0.5 ng/ml and 0.4 ng/ml for EDEA and MDEA, respectively. 

The precision of the method in terms of RSD (Relative Standard 

Deviation) was between 5-8%. 

As a consequence, a chromatographic method for the analysis 

of metabolites of NM having potential for use a s a chemical 

weapon was optimized in our CBRN laboratory. 


S 124 



TB 018 

Astaxanthin Oküler Hipertansiyonun Neden Olduğu 

Retinal Hasarı Baskılar 

Ayşegül ÇÖRT 1 , Nihal Ozturk 2 , Piraye Yargicoglu 2 , 

Gültekin YÜCEL 1 , İclal YÜCEL 3 , Mustafa ÜNAL 3 , 

Mutay ASLAN 1 , 

1 Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 


2 Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyofizik Anabilim 


3 Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göz Hastalıkları 

Anabilim Dalı, Antalya 

acort@akdeniz.edu.tr 

Artmış göz içi basıncı (IOP) glokom için bir risk faktörüdür. 

Oksidatif stresin glokomun yol açtığı optik sinir hasarının 

karakteristiği olan nöronal ölümün gelişiminde rolü olduğu 

açıktır. 

Bu çalışmanın amacı Astaksantinin (ASX) IOP artışı 

varlığında retina üzerine olan, olası, koruyucu etkilerini biyokimyasal 

ve elektrofizyolojik yöntemlerle araştırmaktır. 

Bu projede ratlarda oluşturulan deneysel glokom modelinde 

nöroprotektif ve antioksidan bir karotenoid olan ASX’in 

retinal protein oksidasyonu ve görsel uyarılma potansiyelleri 

(VEP) üzerine olan etkisi araştırılmıştır. 

Çalışmamızda 46 adet wistar sıçan rastgele bölünerek 2 gruba 

ayrılmıştır. Birinci gruba 8 hafta süre ile intragastirik gavaj 

yoluyla 5 mg/kg/gün ASX uygulanırken, ikinci grupta yer 

alan ratlara deney süresince gavaj yoluyla 300 µl zeytinyağı 

verilmiştir. Her iki deney grubunda limbal venlerden köken 

alan üç dal, unilateral olarak oftalmik koter vasıtasıyla koterize 

edilmiştir. Koterizasyon yapılan gözde IOP artışı 

sağlanırken diğer göz kontrol grubu olarak çalışılmıştır. 

Deney süresinin sonunda sıçanların görsel uyarılma potansiyelleri 

(VEP) kaydedilmiş ve hayvanlar sakrifiye edilerek 

enükleasyon yapılmıştır. Deney gruplarından elde edilen gözler 

4 gruba ayrılmıştır. 1. Kontrol grubu (K); 2. Astaksantin 

uygulanan grup (ASX); 3. IOP artışı sağlanan grup (IOP); 4. 

Göz içi basınç artışı sağlanan ve ASX uygulanan grup (IOP 

+ ASX). 

Protein karbonil seviyeleri glokomlu retinalarda yüksek 

olarak bulunmuştur. Astaksantin uygulaması protein karbonil 

seviyelerini düşürmüştür. Bütün VEP komponentlerinde 

kontrol grubu ile karşılaştırıldığında IOP artışı grubunda 

uzamış latensler kaydedilmiştir. Göz içi basınç artışı grubuna 

ASX verilmesi VEP latenslerini önemli düzeyde kısaltmıştır. 

Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar reaktif oksijen türlerinin 

glokomun patogenezindeki rolünü açıklığa kavuşturmuş, 

ASX uygulamasının koruyucu etkilerini göstermiştir. 

TB 018 

Suppressive Effect of Astaxanthin on Retinal Injury 

Induced by Ocular Hypertension 

Aysegul CORT 1 , Nihal OZTURK 2 , 

Piraye YARGICOGLU 2 , Gultekin YUCEL 1 , 

Iclal YUCEL 3 , Mustafa UNAL 3 , Mutay ASLAN 1 

1 Departments of Biochemistry, 2 Biophysics, 3 Ophthalmology, 

Akdeniz University Medical School, Campus, 

07070, Antalya, Turkey 

Elevated intraocular pressure (eIOP) in the eye is a risk factor 

for glaucoma. Although the initiating causes leading to glaucoma 

are unknown, oxidative stress appears to play a role in the 

progressive neuronal death that is characteristic of glaucomatous 

optic nevre damage. 

The aim of this study was to clarify the possible effect of astaxanthin 

ingestion on retina, by means of electrophysiological and 

biochemical parameters. The neuroprotective and antioxidant 

effect of ASX was determined by measuring retinal protein oxidation 

in an experimental rat model of eIOP. 

46 wistar rats randomly divided into two groups. The first group 

of rats were given 300 µl of olive oil while the second group 

received 5 mg/kg/day ASX desolved in olive oil for a period 

of 8 weeks. Intraocular pressure was elevated by unilaterally 

cauterizing three episcleral vessels. The unoperated eye in each 

rat served as control. At the end of the experimental period, visual 

evoked potentials (VEP) were recorded and rats were sacrificed. 

Enucleated globes were divided into 4 groups. 1. Control 

(K); 2. Astaxanthin treated group (ASX); 3. Elevated IOP group 

(eIOP), 4. Elevated IOP and ASX treated group (eIOP+ASX). 

Protein carbonyl levels were increased in rats with eIOP. Astaxanthin 

treatment reduce protein carbonyl levels. Larger latencies 

in all VEP components were observed in rats with eIOP 

compared to control. Astaxanthin treatment in eIOP significantly 

lowered VEP latencies. 

The present data confirmed the role of reactive oxygen species 

and highlighted the protective effect of ASX in the pathogenesis 

of glaucoma. 

TB 019 

Solid Tümör Oluşturulmuş Fare Karaciğerinde 

Thymus Sipyleus’un ve Taurinin Tiyoredoksin 

Redüktaz Üzerine Etkisi 

Melike EROL DEMİRBİLEK 1 , Gamze TURNA 2, 

Zuhal YILDIRIM 2, , Salih SARI 2, , Nedret KILIÇ 2, 

1 Aksaray Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Aksaray 



melikerol@yahoo.com 

Tiyoredoksin redüktaz (TrxR), NADPH ile Trx yapısındaki 

aktif bölge disülfitlerinin redüksiyonunu katalizleyerek 

hücre büyümesi ve oksidatif strese karşı koruma gibi 

işlevlere sahip bir enzimdir. Organizmada sülfürlü amino 

asitlerin metabolizmasından oluşan taurin ve Thymus sipyleus 

(kekik)’ un antioksidan özellikleri vardır. Birçok tümör 


S 125 



çalışmasında, TrxR düzeylerinin arttığı görülmüştür. Bu 

çalışmada Ehrlich ascites tümör (EAT) modeli oluşturularak 

oksidatif stres yaratılan farelere taurin ve kekik özütü 

uygulamasının, karaciğer TrxR aktivitesine etkisini belirlemek 

amaçlanmıştır. 

Çalışmamızda 36 erkek Swiss albino fare 6 gruba ayrılarak 

kullanıldı. İlk 5 grupta, donör farenin periton boşluğundaki 

EAT hücrelerinin bulunduğu asit sıvısının alıcı fareye enjektesiyle 

(1.5x10 5 tümör hücresi), solid tümör oluşturuldu (0. 

gün) . Bu enjeksiyon sonrası intraperitonal olarak; 1. gruba, 

17 gün boyunca serum fizyolojik (SF), 2. gruba 11-17. gün 

1.5 g/kg/gün kekik özütü, 3. gruba 1-17. gün 1.5 g/kg/gün 

kekik özütü, 4. gruba 1-17. gün 200mg/kg/gün taurin, 5. gruba 

11-17. gün 200mg/kg/gün taurin, 6. gruba (kontrol grubu) 

ise 17 gün boyunca sadece SF enjekte edildi. 18. günde tüm 

hayvanlar feda edildi ve karaciğer dokularında TrxR aktivitesi 

kinetik olarak ölçüldü. 

Sonuçta kontrol grubuna göre, 2. grup TrxR aktivitesindeki 

artış istatistiksel olarak anlamlı (p


TB 020 

Effects of Temozolomide and Erythropoietin on 

Survivin expression in Glioblastoma Multiforme 

Zübeyde ERBAYRAKTAR, Zeynep ZADEOĞLULARI, 

Serpil Tanrıverdi AKHİSAROĞLU, 

Serhat ERBAYRAKTAR 

Dokuz Eylül University Institute of Oncology 

Introduction: Glioblastoma multiforme originating from glial 

cells of the central nervous system constitutes the most frequently 

seen primary tumor. Patient benefits from the neuroprotective 

effects of erythropoietin (EPO) against Temozolomide 

(TMZ) induced neural injury in chemoresistant malignant gliomas 

which usually expresses high survivin levels. 

Aim: To explore the effects of TMZ administered with its recommended 

doses for standard chemotherapy survivin expression 

levels in GMS-10 human glioblastoma cell line and the 

relation between EPO and the development of drug resistance. 

Material and Method: Six groups (G) were established following 

the culturisation of GMS-10 human glioblastoma cell line; 

G1: Control, G2: TMZ 75mg/m 2 /d, G3: TMZ 200mg/m 2 /d, G4: 

EPO 30IU, G5: TMZ 75mg/m 2 /d+EPO 30IU, G6: TMZ 

200 mg/m 2 /d+EPO 30IU. After 18 hours of incubation, RNA 

isolation as well as cDNA obtaining was followed by the measurement 

of survivin expression levels with Real-Time PCR. 

Results: Survivin levels were significantly high in G3 when 

compared with those in G1 and G2 (p=0,008; p=0,017). Similarly, 

survivin levels in G5 and G6 were found to be significantly 

higher than those in G1 (p=0,008; p=0,003). G6 cells expressed 

higher levels of survivin compared to G3 cells (p=0,03) 

as well as G5 cells compared to G2 cells (p=0,018). Finally, 

survivin levels in G6 were found to be significantly higher than 

those in G2 (p=0,004). 

Discussion: As the TMZ dose increased, survivin expression 

also increased. Besides, even low doses of TMZ enhanced survivin 

expression when administered with EPO that showed no 

effect when applied alone. 

TB 021 

Rat Endometriyozis Modelinde Doksisiklinin IL1- ß 


Nilüfer BAYRAKTAR 1 , Pınar AKKAYA 2 , 

Göğşen ÖNALAN 2 , Hulisi Bülent ZEYNELOĞLU 2 , 

Suna TÜRKOĞLU 1 

1 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, Ankara 

2 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve 

Doğum Anabilim Dalı, Ankara 

drnbayraktar@yahoo.com 

IL-1ß, endometriyotik stromal hücrelerde anjiogenik fenotipi 

aktive ederek endometriyozis patogenezinde rol oynar. 

Antianjiogenik ve pro-apoptotik etkileri bildirilmiş olan 

doksisiklin, endometriozisin erken aşamalarında etkili 

olarak oluşumunu engelleyebilir. Biz de rat modelinde endometriozis 

oluşturup, konvansiyonel medikal tedavi olan 

GnRH analoğu ve doksisiklinin, peritoneal endometriyal 

implantlar üzerindeki etkilerini saptayıp karşılaştırmayı 

amaçladık. Ratlarda laparotomi ile endometrial implantlar 

oluşturulularak 3 haftalık bekleme süresi sonrasında, deneysel 

çalışma randomize seçilen 4 grup üzerinde yapıldı. Grup 

I: Doksisiklin, 5 mg/kg/gün (po, 21 gün), grup II: Doksisiklin 

40 mg/kg/gün (po, 21 gün), grup III: GnRH analoğu (löprolid 

asetat 1 mg/kg, sc, tek doz), grup IV: Kontrol. Gruplarda tedavi 

öncesi ve sonrası endometrial implantların yüzey alanı 

ölçüldü ve peritoneal sıvılarında IL1-ß düzeyleri çalışıldı. 

GnRH ile tedavi edilen grupta endometrial implantların 

boylarında ve peritoneal sıvı IL1-ß düzeyleri tedavi öncesi 

gruba ve kontrol grubuna göre anlamlı derecede azalma 

görüldü. Doksisiklinle tedavi edilen gruplarda da, endometrial 

implantların boylarında anlamlı bir azalma saptandı. 

Peritoneal sıvıda IL1-ß düzeyinde azalma sadece yüksek doz 

doksisiklin grubunda gösterilebildi. Bu bulgulara göre doksisiklinin 

endometriozisin oluşumunu önleyebileceği veya 

mevcut hastalığın ilerlemesini durdurabileceği söylenebilir. 

Ancak endometriozisli hastaları, hastalığın oluşum 

aşamasında yakalamak imkansız olduğu için doksisiklin; 

hastalık, ablatif yöntemler ile tedaviden sonra, hastalığın aktivasyonunun 

önlenmesinde kullanılabilir. 

TB 021 

Effects Of Doxicycline On IL1- ß And, On 

Experimental Endometriosis In Rats 

Nilufer BAYRAKTAR 1 , Pinar AKKAYA 2 , 

Gogsen ONALAN 2 , Hulisi Bulent ZEYNELOGLU 2 , 

Suna TURKOGLU 1 

1 Baskent University, Faculty of Medicine, Department of 


2 Baskent University, Faculty of Medicine, Department of 

Obstetrics and Gynecology, Ankara 

drnbayraktar@yahoo.com 

IL-1ß activates an angiogenic phenotype in endometriotic 

stromal cells, suggesting a central role for co-ordinated, 

macrophage-derived cytokine-induced angiogenesis in the 

pathogenesis of endometriosis. Doxycycline which is also 

known as an antiangiogenic and pro-apoptotic agent may 

prevent endometriosis formation. The aim of this study was 

to form endometriosis at rat model and to identify and compare 

effects of doxicycline and GnRH analogs on peritonel 

endometrial implants. We formed endometrial implants with 

laparotomy. After 3 weeks it is determined that endometrial 

implant enters formed succesfully. Rats were divided into 

four groups: Group I: Doxicycline, 5 mg/kg/day (po, 21 

days), Group II: Doxycycline, 40 mg/kg/day (po, 21 days), 

Group III: GnRH analogs (leuprolide acetate 1 mg/kg, sc, 

single dose), Group IV: Control. Surface areas of endometrial 

implants and IL-1ß levels of peritoneal fluids were measured 

in all groups before and after treatment procedure. IL- 

1ß levels in peritoneal fluid and implant surface areas were 

decreased significantly in the GnRH treatment group when 

compared pretreatment and control group. Length of endometrial 

implants decreased significantly in the doxycycline 

treatment group. Decrease in IL-1ß levels in peritoneal fluid 

were observed only in high dose doxycyline treatment group. 


S 127 



In the view of these evidences we suggest that doxycyline 

may prevent endometriosis formation and stop the present 

disease. But it is not possible to catch the patients at the initiation 

stage. Therefore doxicycline can use for preventing 

disease activation after treatment with ablative methods. 

TB 022 

Bazı Azo Boyarmaddeler ve Bunların Krom 

Komplekslerinin Absorpsiyon Özellikleri ve 

Antimikrobiyal Aktiviteleri 

Sevil ÖZKINALI 1 , Gülçin ALP 2 , Emre AVCI 3 , 

Aydın ÖZLÜK 3 , Hasan KOCAOKUTGEN 4 

1 Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü,19030, 

Çorum, Türkiye 

2 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji 

Anabilim Dalı, 06500, Ankara, Türkiye 

3 Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji 

Bölümü,19030,Çorum, Türkiye 

4 Ondokuz Mayis Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 

Kimya Bölümü, 55139, Samsun, Türkiye 

Birçok ilaca dirençli mikroorganizmaların yaygınlaşması 

ile kullanılabilir ilaçlar azalmıştır. Bu durum 

mikroorganizmaların direnç mekanizmalarını inhibe eden 

yeni antimikrobiyal bileşiklerin keşfini gerekli kılmıştır. Bu 

amaçla alternatif tedavilerle özellikle antimikrobiyal özellikleri 

olan tıbbi bitkiler ve onlardan izole edilen bileşikler 

araştırılmaktadır. Aromatik azo bileşikleri antifungal ve 

sitotoksisite gibi biyolojik aktivite gösterirler. Bununla 

birlikte canlı organizmaların kimyasında önemli bir role 

sahip metal şelatları, azo boyarmaddeleri ve bunların krom 

komplekslerinin biyolojik olarak antimikrobiyal aktivitesine 

dair yayınlar yapılmıştır. Ancak şu ana kadar, bu çalışmada 

kullandığımız boyarmaddelerin antimikrobiyal aktivitesi 

çalışılmamıştır. Bu çalışmada, o,o’-dihidroksiazo boyarmaddelerinin 

ve krom komplekslerinin Enterococcus faecalis, 

Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeroginosa, 

Escherichia coli ve Candida albicans’ a karşı antimikrobiyal 

etkisi belirlenmiştir. Ayrıca, (E)-1-((2-hydroxy-5-methylphenyl)diazenyl)naphthalene-2,7-diol 

boyarmaddesinin, 

akrilat türevinin ve bunların krom kompleklerinin farklı 

çözücüler, pH ve sıcaklıklardaki UV-Vis spektrofotometresi 

kullanılarak absorpsiyon davranışları incelenmiştir. Boyarmaddelerin 

çözeltiler içerisinde ki azo-hidrazon tautomerik 

dengesinin varlığı bulunmuştur. I nolu boyarmadde tüm test 

mikroorganizmalarına karşı antimikrobiyal etki göstermiştir. 

Hem bakteri hem de mayalar üzerine antimikrobiyal etki 

göstermesi temel alınarak I nolu boyarmadde çeşitli uygulamalar 

için kullanılabilir ve yeni antimikrobiyal ilaçların 

geliştirilmesi için öncü olabilir. 

TB 022 

Antimicrobial Activities and Absorption Characteristics 

of Azo Dyes and Their Chromium Complexes 

Sevil ÖZKINALI 1 , Gülçin ALP 2 , Emre AVCI 3 , 

Aydın ÖZLÜK 3 , Hasan KOCAOKUTGEN 4 

1 Department of Chemistry, Faculty of Science and Arts, 

Hitit University, 19030, Çorum, TURKEY 

2 Department of Medical Microbiology, Faculty of Medicine, 

Gazi University, 06500, Ankara, TURKEY 

3 Department of Biology, Faculty of Science and Arts, Hitit 

University, 19030, Çorum, TURKEY 

4 Department of Chemistry, Faculty of Science and Arts, 

Ondokuz Mayıs University, 55139, Samsun, TURKEY 

The spread of multi drug-resistant strains of fungus and 

bacteria the reduced number of drugs available, makes it 

necessary to discover new classes of antimicrobial compounds 

that inhibit these resistant mechanisms. This had led 

to a search for therapeutic alternatives, particularly among 

medicinal plants and compounds isolated from them, used 

for their empirically antimicrobial properties. In addition, 

metal chelates play an essential role in the chemistry of living 

organisms and azo dyes and their chromium complexes 

of biological importance have been studied The antimicrobial 

activity of some of the azo dyes, schiff bases and their 

metal complexes has been reported previously. However, 

until now, the antimicrobial activity of these dyes has not 

been reported. The o,o’-dihydroxyazo dyes and chromium 

complexes determined the antimicrobial activity against Enterococcus 

faecalis, Staphylococcus aureus, Pseudomonas 

aeroginosa, Escherichia coli and Candida albicans. Uv-Vis 

absorption behavior of (E)-1-((2-hydroxy-5-methylphenyl) 

diazenyl)naphthalene-2,7-diol and acrylate derivatives and 

their chromium complexes were determined in different solvents, 

pH and temperature. It was found that the dyes exist in 

azo and hydrazone tautomeric equilibrium in solutions. Dye 

I is showed strong antimicrobial activities against all tested 

microorganisms. Base on our findings that dye I has been 

antimicrobial effect on both bacteria and fungus can use to 

various applicants. This dye may be lead for the development 

of new antifungal drugs. 


S 128 



TB 023 

Bor İçeriği Yüksek Olan Sahalarda Büyüyen Bitki 

Türlerinin Element Davranışlarına Bir Örnek Kırka 

Bor Yatağı (Eskişehir-Türkiye) 

Berna YAVUZ 1,3 , Esra ERGIN 2 , Şükrü KOÇ 1 , 

Leyla AÇIK 2 , Yusuf Kağan KADIOĞLU 1 , 

İsmail KOÇAK 1,3 

1 Ankara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji 

Mühendisliği Bölümü, Ankara, Türkiye 

2 Gazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji 

Bölümü, Ankara, Türkiye 

3 Bozok Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, 

Jeoloji Mühendisliği Bölümü,Yozgat, Türkiye 

Bor elementinin yerkabuğundaki dağılımı çok az olmasına 

karşın, ülkemizde bilinen Bor (B) yataklarının tümü 

Batı Anadolu’da; Marmara Denizi’nin güneyinde, doğubatı 

doğrultusunda yaklaşık 300 km’lik ve kuzey-güney 

doğrultusunda ise 150 km’lik alan içinde bulunmaktadır. 

Bir mikro element olan bor (B) bitkiler için mutlak gerekli 

bir elementtir. Bitkiler için B’un esas fonksiyonu henüz 

tam olarak aydınlığa kavuşmuş olmamasına rağmen özellikle 

karbonhidrat naklinde önemli olduğu bilinmektedir. 

Bu çalışmada Kırka (Eskişehir) Bor Madeni ve civarından 

yaklaşık 10 çeşit bitki türü belirlenmiş ve bunlar Euphorbia 

macroclada Boiss., Cirsium creticum (Lam.) d’Urv. ssp. 

Creticum, Gypsophila perfoliata L. var. perfoliata, Anchusa 

leptophylla Roemer & Schultes ssp. Leptophylla, Alyssum 

sibiricum Willd., Echinops microcephalus Sm., Centaurea 

urvillei DC. ssp. Urvillei, Iberis taurica DC. Centaurea virgata 

Lam., Reseda lutea L. var. Lutea olarak adlandırılmıştır. 

Bu bitki türlerinin XRF tekniği ile element içerikleri tespit 

edilmiştir. Örneklerin derlendiği çalışma sahasındaki topraklar 

oldukça yüksek bor içeriği ve tuzluluğa sahiptir. 

Yüksek bor içeriği, tuzluluk ve ağır metaller organik ve 

inorganik maddenin toksik element potansiyeli gibi insan, 

hayvan, bitki, ve tarım topraklarını olumsuz etkileyebilir. 

Sahadaki bitkilerde yapılan element analizlerinden Na, 

Cl, Cu, Mn, Mo, Zn, Ni, As, Pb, Cd, Cr ve Hg elementleri 

değerlendirildiğinde konsantrasyon bakımından bitki türleri 

ve bu bitkilerin ortalama değerlerine göre Zn>Cu>Ni>Mo> 

Pb>Cd>Hg>As>Cl>Na>Mn>Cr şeklinde sıralandığı görülmektedir. 

Dünyada bor içeriği yüksek olan diğer sahalardaki 

bitkilerden yapılan element içeriklerinin ortalamaları, Kırka 

bor yatağı civarında tespit ettiğimiz bitki türlerinin element 

ortalamaları ile kıyaslandığında Cr, Mg, Na, S, Si, V, As, Bi, 

Cd, Co, Mo, Rb, Sb, Sn, Sr, Th, Tl, U, Zr, Y elementlerinin 

zenginleştiği Ca, Fe, K, Mn, P, Ba, Cu, Ni, Pb, Se, Zn’nun ise 

fakirleştiği tespit edilmiştir. Zenginleşen bu elementlerden 

özellikle U (~96 kat), Bi (~41 kat), Sb (~21 kat), Zr (~18 

kat), Mo (~14 kat), Rb (~13 kat), Tl (~12 kat), Sr (~9 kat), 

Th (~6 kat), V, Sn, Y (~5 kat) zenginleşme faktörleri dikkate 

değer oranlardadır. 

TB 023 

An Example To Element Behavior Of Plant Species 

Grown In Area To Get High Boron Concentrations; 

Kirka Boron Deposit (Eskişehir-Türkiye) 

Berna YAVUZ 1,3 , Esra ERGIN 2 , Şükrü KOÇ 1 , 

Leyla AÇIK 2 , Yusuf Kağan KADIOĞLU 1 , 

İsmail KOÇAK 1,3 

1 Ankara University, Engineering Faculty, Department of 

Geology, Ankara, Turkiye 

2 Gazi University, Science and Arts Faculty, Department of 

Biology, Ankara, Turkiye 

3 Bozok University, Department of Geological Engineering, 

66100, Atatürk Yolu, Yozgat, Turkiye 

Although distribution in earth of boron element is very little, 

all boron deposits to know in Turkiye occurred at west Anatolia. 

This deposits were found in area southern of Marmara 

Sea that is approximately 300km at east-west direction and 

is 150 km at north-south direction. Boron (B) is a micro element 

that is an element absolute required for vegetation. 

Despite original function of boron for vegetation is cleared 

up a matter right now, especially it is a matter of common 

knowledge to be important for carbohydrate transportation. 

This study were identified ten different plant communities 

in Kırka (Eskişehir) Boron mine and around. Plants names 

were determined to be Euphorbia macroclada Boiss., Cirsium 

creticum (Lam.) d’Urv. ssp. Creticum, Gypsophila 

perfoliata L. var. perfoliata, Anchusa leptophylla Roemer 

& Schultes ssp. Leptophylla, Alyssum sibiricum Willd., 

Echinops microcephalus Sm., Centaurea urvillei DC. ssp. 

Urvillei, Iberis taurica DC. Centaurea virgata Lam., Reseda 

lutea L. var. Lutea. Element content of plant communities 

were determined by XRF. Soils to be collected of samples 

in study area have high boron and very salty. High boron 

content, salty and heavy metals such as toxic element potential 

of organic and inorganic matter, can negative effect for 

human, animal, vegetation and agriculture soils. According 

to element analysis of this study plant samples based element 

such as Na, Cl, Cu, Mn, Mo, Zn, Ni, As, Pb, Cd, Cr and Hg. 

Plant species and average plant value from the point of view 

concentration saw to be sequence Zn>Cu>Ni>Mo>Pb>Cd> 

Hg>As>Cl>Na>Mn>Cr. When this study samples compared 

with median plant element content in other region have high 

boron of word, it determined to get rich such as Cr, Mg, Na, 

S, Si, V, As, Bi, Cd, Co, Mo, Rb, Sb, Sn, Sr, Th, Tl, U, Zr, Y 

elements and to get poor such as Ca, Fe, K, Mn, P, Ba, Cu, 

Ni, Pb, Se, Zn elements. This elements especially to get rich 

that take into consideration U (~96 times), Bi (~41 times), 

Sb (~21 times), Zr (~18 times), Mo (~14 times), Rb (~13 

times), Tl (~12 times), Sr (~9 times), Th (~6 times), V, Sn, 

Y (~5 times). 


S 129 



TB 024 

Torasik Aortik Anevrizma (TAA) Dokularında 

Ekstraselüler Matriks Moleküllerinin Karakterizasyonu 

Ömer KAÇAR 1 , Müge SERHATLI 1 , 

Altuğ TUNCER 2 , Eylem TUNCER 2 , 

Kemal BAYSAL 1 

1 TÜBİTAK, MAM, Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji 

Enstitüsü 41470 Gebze-Kocaeli 

2 T.C. Sağlık Bakanlığı, Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas 

Eğitim ve Araştırma Hastanesi 38846 Kartal- İstanbul 

Aort anevrizması, aortun belirli bir kısmında damar 

duvarının zayıflaması sonucunda geri dönüşümsüz olarak 

genişlemesidir. Aortun karın (abdominal) bölgesinde oluşan 

anevrizmalara (AAA) sıklıkla trombüs eşlik etmektedir, 

dokuda inflamatuar hücrelerin varlığı ön plandadır. Aortun 

göğüs (torasik) bölgesindeki anevrizmalarda (TAA) 

ise medial dejenerasyon gözlenmektedir. Buna ek olarak 

MMP’lerin (matriks metaloproteinaz) ekspresyonunun 

artışı, bunun etkisi ile ekstraselüler matriksi oluşturan elastin 

ve kollajenin kaybı ve düz kas hücreleri (DKH)’nin 

azalması gözlenmiştir. Bu araştırmada TAA örnekleri ile 

çalışılmıştır. 

Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma 

Hastanesi’nde anevrizma ameliyatları esnasında TAA 

hastalarından alınan 15 adet doku örneğinden kriyostat ile 

elde edilen kesitlerde DKH marker proteini olan DK aktin, 

immünohistokimyasal (IHK) yöntemler kullanarak 

gözlemlenmiştir. DK aktin ile işaretlenen hücreler, canlı 

DKH’lerinin intima-mediadaki yerleşimini göstermektedir. 

Farklı içerikte Alsiyan mavisi çözeltileri ile yapılan histokimyasal 

boyamalarda total glikozaminoglikanlar ve heparin/ 

heparan sülfat proteoglikanları işaretlenmiştir. Deneylerde, 

hastalarda intima-mediadaki DKH’lerinin farklı ölçüde 

azaldığı, lokalize olarak kollajen kaybı olduğu, meydana 

gelen boşluklarda total glikozaminoglikanların artmış 

olduğu belirlenmiştir. Hastalar arasında doku ve hücresel 

düzeyde gözlenen farkların, hastaların klinik bulguları ile 

korelasyonu sonucunda, hastalığın hücresel düzeyde gelişim 

mekanizmasının anlaşılması mümkün olabilecektir. 

Bu çalışma, AB 7. Çerçeve Programı “Fighting Aneurysmal 

Diseases” (FAD, 200647) projesi tarafından 


TB 024 

Characterization of Extracellular Matrix Molecules in 

Aneurysmal Samples from Thoracic Aortic Aneurysm 

Patients 

Ömer KAÇAR 1 , Müge SERHATLI 1 , 

Altuğ TUNCER 2 , Eylem TUNCER 2 , 

Kemal BAYSAL 1 

1 TÜBİTAK, MRC, Genetic Engineeering and Biotechnology 

Institute 41470 Gebze-Kocaeli 

2 T.C. Ministry of Health, Kartal Koşuyolu, Advanced 

Training and Research Hospital 38846 Kartal- İstanbul 

Aortic aneurysms are formed by an irreversible weakening of 

a certain part of the aorta, leading to localized dilatation of the 

vessel. In aneurysms of the abdominal aorta (AAA), a concomitant 

thrombus is common and the presence of inflmmatory 

cells is predominant in the tissue. In thoracic aortic aneurysms 

(TAA), medial degeneration is observed. In addition, there is 

increased expression of matrix metalloproteinases (MMP), loss 

of exrtracellular matrix proteins such as collagen and elastin. A 

decrease in the number of smooth muscle cells (SMC) has also 

been reported. In this study, we have used TAA samples. 

Patient samples were provided by Kartal Koşuyolu, Advanced 

Training and Research Hospital. Tissue from 15 TAA patients 

were sectioned by a cryostat and immunohistochemistry (IHC) 

was performed to visualize a SMC marker protein; SMC actin. 

Cells labelled for this indicate the presence of SMC in the intima 

and media of the vessel. Alcian blue histochemical staining 

enabled the visualization of total glycosaminoglycans and 

heparin/heparin sulphate proteoglycans in the tissue. The results 

indicate that, although the extent of pathology differed in 

each patient; in most patients, the number of SMC’s in the intima/media 

were decreased, there as localized collagen loss, the 

resulting spaces had been filled with glycosaminoglycans. The 

differences observed at the tissue and cellular level between the 

patients is being correlated with the clinical presentation of patients 

to understand the pathophysiological mechanism of this 

disease. 

This study has been supported by the EU 7th Framework Program 

Project “Fighting Aneurysmal Diseases” (FAD, 200647). 

TB 025 

Alfa Globin Zincirini Etkileyen Mutasyonların 

Moleküler Genetik Yöntemlerle Belirlenmesi 

Figen GÜZELGÜL, Gülhan KARAKOYUN, 

Murat TAHİROĞLU, Erdinç YALIN, Kıymet AKSOY 

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, 01330, Adana 

Dünyada en sık görülen kalıtsal kan hastalığı hemoglobinopatilerdir. 

Dünya Sağlık Teşkilatının (WHO) verilerine 

göre; dünyadaki hemoglobinopati taşıyıcılarının sıklığı %5,1 

olup, bu hastalıklar en sık olarak Afrika, Asya ve Akdeniz 

ülkelerinde görülmektedir. 

Çukurova yöresinde alfa talasemi taşıyıcı sıklığı %3 


S 130 



olarak belirlenmiştir. Gap – PCR yöntemiyle a globin geni 

çalışıldığında en yaygın a 3,7 , a MED I , a 20,5 ve a 4,2 delesyonel 

mutasyonlarının olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmada ise delesyonel 

mutasyonların yanında DNA dizi analizi kullanılarak 

poli – A kuyruğundaki mutasyonlar çalışılmıştır. Doğum 

öncesi tanı merkezimize başvuran bir ailede 5 nükleotidlik 

bir delesyon saptanınca ailenin 13 bireyinden kan örnekleri 

alınarak a globin geni Gap-PCR ve DNA dizi analizi yöntemleri 

ile taranmıştır. Tarama sonucunda bir olgunun DNA 

dizi analiziyle IVS-1’in 134.-138. nükleotidleri arasında 5 

nükleotidlik bir parçasının delesyona uğramış olduğu ve 

Gap-PCR yöntemi ile diğer bir olgunun a 20,5 delesyonu 

içerdiği saptanmıştır. 

TB 025 

Determination of Alpha Globin Chain Mutations by 

Molecular Genetics Methods 

Figen GÜZELGÜL, Gülhan KARAKOYUN, 

Murat TAHİROĞLU, Erdinç YALIN, Kıymet AKSOY 

Cukurova University Medical Faculty, Biochemistry Department, 

01330, Adana. 

Hemoglobinopathies are the most common inherited blood 

disease worldwide . According to The World Health Organization, 

frequency of hemoglobinophaties are 5.1% and these 

diseases are the most common in the Africa, Asia and the 

Mediterranean countries. 

Alpha thalassemia carrier frequency in the Çukurova region 

was determined to be 3%. The most common deletional mutations 

on alpha glonin gene are a 3.7 , a MED I, a 4,2 and a 20.5 

determined by using Gap-PCR methodology. In this study, 

deletional mutations and nondeletional mutations in the 

poly A tail were studied by using DNA Sequence Analysis. 

In a family applied to our center for prenatal diagnosis a 5 

nucleotide deletion was observed. Blood samples of relative 

13 individuals from these family have been taken and a 

globin genes of these individuals been investigated for possible 

a thalasemi mutations using Gap-PCR and DNA Sequence 

Analysis methods. Among these individuals studied, 

5 nucleotide deletion between 134 th and 138 th nucleotidies in 

IVS-1 and a 20.5 deletional mutation have been determined 

by using DNA Sequence Analysis and Gap-PCR methodology 

respectively . 

TB 026 

Homozigot Hemoglobin Hamadanın Mikroarray 

Yöntemiyle Belirlenmesi 

Sedefgül YÜZBAŞIOĞLU ARIYÜREK 1 , 

Şule MENZİLETOĞLU YILDIZ 2 , Kıymet AKSOY 1 

1 Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim 

Dalı, 01330 Balcalı, Adana/Türkiye 

2 Çukurova Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek 

Okulu, 01330 Balcalı, Adana/Türkiye 

Beta globin geninin 56.cı kodonunda GGCgCGC değişimi 

sonucunda glisin yerine arjinin amino asiti geçmekte ve 

hemoglobin Hamadan ortaya çıkmaktadır. Hb Hamadan 

Türkiye’de ilk defa Dinçol ve arkadaşları tarafından batı 

trakyalı bir erkek olguda bildirilmiştir. Bu çalışmada ise 

18 yaşındaki erkek bir olguda MCV değeri 87,6 fl ve MCH 

değeri 29,2 pg bulunmuş, olgunun HPLC ile analizinde 

tanımlanamayan anormal hemoglobin olduğu görülmüştür. 

Mikroarray için mutasyona özgün hibridizasyon probu 

tasarlanarak örnek analiz edildiğinde b 56 (D7) GlygArg 

değişiminin neden olduğu homozigot Hb Hamadan mutasyonu 

saptanmıştır. Çukurova bölgesinde ilk defa homozigot 

Hb Hamadan olgusuna rastlanmış ve olguda hematolojik 

veriler normal bulunmuştur. 

TB 026 

Determination Of Homozygous Hb Hamadan Mutation 

With Microarray 

Sedefgül YÜZBAŞIOĞLU ARIYÜREK 1 , 

Şule MENZİLETOĞLU YILDIZ 2 , Kıymet AKSOY 1 

1 Çukurova University Faculty of Medicine Department of 

Biochemistry 01330 Balcalı, Adana/Turkey 

2 Çukurova University Vocational School of Health Services 

01330 Balcalı, Adana/Turkey 

Hemoglobin Hamadan obtained by changing glysine to arginine 

due to GGCgCGC mutation at codon 56 of the beta 

globin gene. Hb Hamadan were first reported a man case 

from Western Thrace by Dinçol and colleagues in Turkey. In 

this study, we found MCV level 87,6 fl, MCH level 29,2 pg 

in a 18 years old man and was sight have unknown abnormal 

hemoglobin with HPLC analysis. Mutation special hibridization 

probe was designed for mikroarray and than determined 

homozygous Hb Hamadan mutation come up with due to b 

56 (D7) GlygArg change when sample was analysed. First 

time homozygous Hb Hamadan case was meet in Çukurova 

region and hematolgic data was found normal in case. 


S 131 



TB 027 

Endokrin Bozucu Kimyasallar ve Bunların Tespitinde 

Kullanılan Yeni Yöntemler 

Meral TOPCU SULAK 

Karabuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Analitik 

kimya Anabilim Dalı, Karabuk 

mtopcu@karabuk.edu.tr 

Endokrin bozucu kimyasallar (EDC), endokrin sistem 

tarafından sentezlenen endojen kimyasalların aktivitelerini 

bir şekilde taklit eden, bloklayan, ya da değiştiren kimyasallar 

olarak tanımlanabilir. Endokrin bozucular ilk olarak 

1962’de biyolog Rachel Carson tarafından kimyasal maddelerin 

kuşlar üzerindeki zararlı etkileriyle ilgili incelemeleri 

sonucunda gündeme gelmiştir. EDC’ler su, hava, 

toprak, atıklarda bulunup, bitki, hayvan ve insanların normal 

gelişimini ve geleceğini tehdit eden önemli çevre kirleticileridir. 

Bu maddeler, hormonların üretim, taşınma, 

aktivite, yıkım ve vücuttan atılımları üzerine etki etmektedirler. 

Doğada doğal olarak bulunabildiği gibi değişik sentetik 

ve endüstriyel ürünlerin içerisinde de yer almaktadırlar. 

Endüstriyel ve evsel atıksularla, atık yakma ve zirai aktiviteler 

sonucunda, solunum, beslenme zinciri ve su yoluyla organizma 

tarafından alınabilir. Normal hormonların kimyasal 

reaksiyonlarını taklit ederek, ilgili reseptörlere bağlanarak 

hormon taklidi yapmakta ya da aşırı hormon salınımına 

sebep olarak anormalliklerin meydana gelmesine sebep 

olmaktadırlar. Bu kimyasallar birçok organımızı etkilemekle 

birlikte, özellikle üriner sistemi ve tiroid bezlerini etkilemektedirler. 

Temizlik malzemeleri, mantar ilaçları, pestisitler 

(zararlı canlıları öldüren ilaçlar), herbisitler ile boyalar, plastikler 

ve çözücüler gibi organik kimyasalların endokrin bozucu 

olma potansiyeli vardır. Bunun dışında böcek ilaçları 

üretiminde ve kullanımında maruz kalınan dioksinler, 

endüstriyel kazalar sırasında maruz kalınan klorofenoller 

sayılabilir. 

Endokrin bozucu kimyasalların tespiti için HPLC, GC/ 

MS,GC–MS/MS ve LC–MS/MS gibi birçok analitik yöntem 

halihazırda kullanılmaktadır. Son yıllarda endokrin bozucu 

kimyasalların tespitinde ucuz, kolay ve yetişmiş eleman gereksinimine 

gerek duymadan analiz yapmaya olanak sağlayan 

ve çok küçük tespit sınırlarına inilebilen yeni yöntemler 

geliştirilmiştir. Bu yöntemlerden bir tanesi de biyosensörlerdir. 

Biyosensör hem biyolojik maddenin seçiciliği sunmakta 

hemde bu tip kimyasalların hava toprak su gibi ortamlarda 

yerinde izlenmesine olanak sağlamaktadır. 

Bu çalışmada, endokrin bozucu kimyasalların hava, su 

ve toprak gibi çeşitli ortamlarda bulunan, çok küçük 

konsantrasyonlarının tespitine olanak sağlayan yeni teknolojilerden 

biri olan biyosensörler incelenmiştir. Ayrıca son 

dönemlerde endokrin bozucu kimyasalların tespitine yönelik 

yapılmış olan biyosensör çalışmaları derlenmiştir. 

TB 027 

Endocrine Disrupting Chemicals And New Methods For 

Determination of This Compounds 

Meral TOPCU SULAK 

University of Karabuk, Department of Chemistry, Karabuk, 

TURKEY 

mtopcu@karabuk.edu.tr 

Endocrine disrupting chemicals can be called chemicals 

which are synthesized by endocrine system, pretended the 

endogenous chemicals activity, blocked or changed. Endocrine 

disrupting chemicals were come up at first by Rachel 

Crason in 1962 as a result of investigation of harmful effects 

of chemicals on birds. Endocrine disrupting chemicals are 

important environmental pollutant which is exist in water, 

air, soil and different type of waste and threatening the normal 

growing and future humans, animals and plants. These 

compounds affect on hormones production, moving, activity, 

destruction and deporting from body. 

These chemicals take place different synthetic and industrial 

productions as present in nature. Endocrine disrupting 

chemicals can be taken to the body with water, respiration, 

food chain, industrial and domestic wastewater and resulting 

of the agriculture activity and waste burning. The chemical 

reactions that mimic normal hormones, by binding to receptors 

correspond to simulate hormones or cause excessive 

hormone releases in the origination of the abnormalities are 

caused. 

These chemicals affect various organs, especially urinary 

system and thyroid gland. Cleaning agents, fungicides, pesticides, 

herbicides and dyes, plastic and solvents have potential 

as an endocrine disrupting chemicals. Apart from these, 

the diocsine which is exposed to during the insect’s production 

and the chlorophenols during industrial accidents can be 

given as examples. Many analytical methods as HPLC, GC/ 

MS,GC–MS/MS and LC–MS/MS use for determination of 

endocrine disrupting chemicals. 

New screening methods have been developed in recent 

years. These methods facilitate low-cost, low detection limits 

for the detection of the EDCs in certain samples. One of 

these methods is biosensors. Biosensor offers not only the 

selectivity of biological materials but also will allow monitoring 

these types of chemicals in the environment like air, 

water and the soil. 

In this study, we investigate on the biosensors which were 

used for the determination of EDCs. Additionally, biosensor 

studies which were making recently for determination of 

EDCs were compile. 


S 132 



TB 028 

RAT Serumunda Kafeinin 

Mda Ve Antioksidan Kapasite Düzeylerine Etkisi 

Canan DEMIRTAŞ 1 , Ayşe Fıtnat TUNCEL 1 , 

Ebru OFLUOĞLU 2 , Ahmet HÜSEYIN 1 , 

Özge Tuğce PAŞAOĞLU 1 , Hatice PAŞAOĞLU 1 

1 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim 

Dalı, Ankara, Türkiye 

2 Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, SMYO, Sağlık 

Programları Bölümü, Zonguldak, Türkiye 

aftuncel@yahoo.com 

Metilksantin (1,3,7 trimetilksantin) olarak bilinen, insanlar 

tarafından çeşitli yiyecek ve içeceklerin bileşiminde tüketilen kafein, 

merkezi sinir sistemini uyarır. Ratlarda yapılan çalışmalarda, 

kafeinin oksidan ajanlar tarafından oluşturulmuş hasara karşı, 

membranları koruduğu ve lipid peroksidasyonunu düşürdüğü 

belirtilmiştir. Ancak insanda ve ratlarda yapılan diğer bazı 

araştırmalarda kafein tüketimine bağlı olarak kan basıncının 

artması ile stres reaksiyonlarının geliştiği ve lipid peroksidasyonunda 

artışa neden olduğu açıklanmıştır. Çalışmamızda rat serumunda 

Malondialdehit (MDA) ve Total antioksidan kapasite 

(TAS) düzeylerine kafeinin olası antioksidan etkisini araştırdık. 

Çalışmamızda 30 adet (ortalama 250 gr ağırlığında) Wistar cinsi 

dişi rat kullanılmış, ratlar üç eşit gruba ayrılmıştır. Kontrol grubu, 

Grup I ‘e 30mg/kg, Grup II ’ye 100mg/kg ( nontoksik yüksek doz) 

kafein 14 gün boyunca (kısa süreli) oral yolla verilmiştir. Serum 

MDA düzeylerinin kafein ile birlikte azaldığını görülmüştür. Kontrol 

grubu ile 30mg/kg doz kafein grubu (Grup I) arasında istatistiksel 

olarak anlamlı fark bulunmuştur. Kontrol grubunu 100mg/ 

kg doz kafein grubu (Grup II) ile karşılaştırdığımızda aralarında 

istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmiştir. Ancak Grup I 

ile Grup II karşılaştırıldığında aralarında anlamlı istatistiksel fark 

görülmemiştir. Serum TAS düzeylerinde ise gruplararasında 

istatistiksel fark tespit edilmemiştir. Çalışmamızda kafeinin antioksidan 

etki gösterip lipid peroksidasyonunu azalttığı ve TAS düzeylerini 

etkilemediğini tespit ettik. Sonuçlarımız kafeinin bu dozlarda 

antioksidan etkisini desteklemektedir. 

TB 028 

The Effect Of Caffeine On Mda And Antioxidant Status 

Levels Of Rat Serum 

Canan DEMIRTAS 1 , Ayse Fıtnat TUNCEL 1 , 

Ebru OFLUOGLU 2 , Ahmet HUSSEIN 1 , 

Ozge Tugce PASAOGLU 1 , Hatice PASAOGLU 1 

1 Department of Medical Biochemistry, Faculty of Medicine, 

Gazi University, Ankara, 2 Zonguldak Vocational 

School of Health Services, Zonguldak Karaelmas University, 

Zonguldak 

aftuncel@yahoo.com 

Caffeine, also known as methylxantine (1,3,7 thimethylxantine) 

and consumed as a component of various foods and 

drinks, stimulates central nervous system. Some reseachs 

showed that caffeine protects membranes against the damage 

which is caused by oxidant agents and decreases lipid 

peroxidation in rats. On contrary, some researchs on human 

and rats indicated that caffeine consumption causes stress reactions 

development related to the rise of blood pressure and 

increases lipid peroxidation. In our research, we investigated 

the eventual antioxidant effects of caffeine on Malondialdehyde 

(MDA) and Total antioxidant status (TAS) levels in rat 

serum. In our study, 30 Wistar breed female rats (each weigh 

250g approximately) are used. Rats are divided equally into 

3 groups: Control group, Group I and Group II. Caffeine is 

administered orally to Group I, at a dose of 30mg/kg, and 

Group II, at a dose of 100mg/kg (nontoxic high dose), for 

14 days (short term). Serum MDA levels are found to be 

decreased with caffeine. A statistically significant difference 

is found between Control group and 30mg/kg dose caffeine 

group (Group I). When we compared Control group 

with 100mg/kg dose caffeine group (Group II), a statistically 

significant difference is found. However, when Group I and 

Group II are compared, no statistically significant difference 

is observed. In our research we demonstrated that caffeine 

shows antioxidant effects by decreasing lipid peroxidation 

and does not effect TAS levels. Our results support caffeine’s 

antioxidant effects at mentioned doses. 

TB 029 

Kafeinin Rat Karaciğer Ve Kalp Dokusunda 

Aopp Ve Total Antioksidan Kapasite Düzeylerine Etkisi 

Canan DEMİRTAŞ 1 , Ahmet HÜSEYİN 1 , 

Ebru OFLUOĞLU 2 , 

Özge Tuğce PAŞAOĞLU 1 , Hatice PAŞAOĞLU 1 

1 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim 

Dalı, Ankara,Türkiye 

2 Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, SMYO, Sağlık 

Programları Bölümü, Zonguldak, Türkiye 

mdcanandemirtas@yahoo.com.tr 

Kafein günümüzde her gün düzenli olarak tüketilen bir 

maddedir. Bir alkaloid olan kafein doğada çok sayıda bitkinin 

tohumlarında ve yapraklarında bulunur. Kahve, çay, 

çikolata, kola, enerji içecekleri, diyet hapları, bazı ağrı 

kesiciler gibi birçok ilaç kafein içerir. Kafein, karaciğer 

metabolizması üzerine olan etkileri ve antioksidan özellik 

göstermesi nedeniyle bugün birçok araştırmanın konusu 

olmuştur. Çalışmamızda rat karaciğer ve kalp dokusunda 

ileri oksidasyon protein ürünleri (AOPP) ile total 

antioksidan kapasite (TAS) düzeylerine kafeinin etkisini 

araştırdık. Çalışmada 30 adet Wistar cinsi dişi rat kullanıldı 

ve rastgele üç gruba ayrıldı. Kontrol grubu ve iki kafeinli 

grup oluşturuldu. Grup 1’e 30 mg/kg, Grup 2’ye 100 mg/ 

kg kafein 14 gün süreyle oral yolla verildi. AOPP düzeyleri 

karaciğerde kafein verilen gruplarda, kontrol grubuna göre 

her iki dozda da anlamlı derecede azaldı. En fazla azalma 

grup 2’de görüldü. Kafeinin protein oksidasyonundaki bu 

antioksidan etkisi doz ile yakından ilişkili olarak yorumlandı. 

Kalp dokusunda ise kontrole göre kafein verilen gruplarda 

AOPP düzeylerinde anlamlı azalma tespit edildi ancak bu 

azalmanın dozdan bağımsız olduğu görüldü, en fazla düşme 

grup 2’de bulundu. Karaciğer ve kalp dokusu TAS düzeylerinde 

gruplararasında istatistiksel fark yoktu. Bu sonuçlar 

kısa süreli farklı dozlarda alınan kafeinin karaciğer ve kalp 


S 133 



dokusunda oksidatif stresten koruyucu etkisini desteklemektedir. 

Bu etkiler karaciğer ve kalpte protein oksidasyonunda 

doz ile ilişkilidir. Altta yatan mekanizmaların anlaşılması 

için ileri çalışmalara ihtiyaç vardır. 

TB 029 

The Effect Of Caffeine On Aopp And Total Antioxidant 

Status Levels Of Rat Liver And Heart Tissues 

Canan DEMIRTAS 1 , Ahmet HUSSEIN 1 , 

Ebru OFLUOGLU 2 , 

Ozge Tugce PASAOGLU 1 , Hatice PASAOGLU 1 

1 Department of Medical Biochemistry, Faculty of Medicine, 

Gazi University, Ankara, 2 Zonguldak Vocational 

School of Health Services, Zonguldak Karaelmas University, 

Zonguldak 

mdcanandemirtas@yahoo.com.tr 

Nowadays, caffeine is a substance that is consumed regularly 

everyday. Caffeine, which is an alcaloid, is found in 

nature in the seeds and leaves of many plants. Coffee, tea, 

chocolate, coke, energy drinks, diet pills, many drugs such 

as some analgesics contain caffeine. Today, it became the 

topic of many researchs because of its effects on liver metabolism 

and antioxidant property. In our research, we investigated 

the effects of caffeine on advanced oxidation protein products 

(AOPP) and total antioxidant status (TAS) levels of rat liver and 

heart tissues. In the study, 30 wistar breed female rats are used 

and divided into 3 groups randomly: Control group and two 

caffeine groups. Caffeine is administered orally for 14 days to 

Group I at a dose of 30mg/kg and Group II at a dose of 100mg/ 

kg. AOPP levels of the liver decreased significantly compared 

to control group, in both of the caffeine groups. The most decrease 

occured in Group II. This antioxidant effect of caffeine 

is interpreted to be closely related with dose. AOPP levels of 

heart tissue decreased significantly compared to control group; 

however, this decrease is found to be independent from dose. 

The most decrease is found in Group II. In TAS levels of liver 

and heart tissues, there was no statistically significant difference 

among the groups. These results support protective effects of 

caffeine from oxidative stress in short term different doses consumption. 

These effects are dose dependent at liver and heart 

protein oxidation. Further investigations are needed to understand 

the underlying mechanism. 

TB 030 

Siklofosofamid’in Insane ve Sıçan Butirilkolinesterazı 


barsak ve insan serum BChE’ının siklofosfamid (CY) ile 

inhibisyon kinetiği incelenmiştir. Her iki enzim türünde de 

CY derişimine bağımlı inhibisyon gözlenmiştir. Zamana 

bağımlı inhibisyon her iki enzim türünde de sabit ve hızlı 

olmasına rağmen insan BChE’ı sıçan enzimine kıyasla siklofosfamide 

daha duyarlı olduğu ve daha fazla inhibe olduğu 

görülmüştür. Kinetik verilerin modellenmesi ile inhibisyon 

türünün incelenen enzimlerin her biri için non-kompetetif 

mekanizmaya uyduğu bulunmuş ve gözlenen Ki değerleri 

insan ve sıçan enzimleri için sırasıyla 503.607 ± 50.441 μM 

ve 1.588 ± 0.533 mM olarak hesaplanmıştır. Sıçan enzimi 

aktif merkez yapısı ile insan enzimi arasında sekiz amino 

asit değişiklik olması gözlenen Ki değerlerindeki farka 

neden olduğu düşünülmektedir. Ancak elde edilen sonuçlar 

kemoterapide kullanılan derişim aralığı içerisinde CY’nin 

belirgin BChE inaktivasyonuna yol açtığını gösterir. Bu durumda 

da kemoterapide gözlenen yan etkilerin nedeblerinden 

biri olabilir. 

TB 030 

Comparative Effects of Cyclophosphamide on Human 

and Rat BChE 

Özlem YILDIZ, Ebru BODUR 

Dept Biochemistry, Medical Faculty, Hacettepe University, 

06100 Ankara, Turkey 

Butyrylcholinesterase (BChE, E.C. 3.1.1.8) has a wide capacity 

for hydrolyzing ester containing compounds and 

plays an important role in detoxification. Chemotherapeutics 

introduced through IV or intraperitonal infusion interact 

with BChE before reaching their targets. In this study, the 

inhibition kinetics of cyclophosphamide (CY) with rat intestinal 

and human serum BChE is investigated. CY inhibition 

with both BChE species was concentration dependent. The 

time dependent inhibition was rapid and more or less constant 

with BChE enzyme species but human enzyme seemed 

to be more susceptible to cyclophosphamide inhibition with 

respect to rat intestinal enzyme. Modeling of the kinetic data 

fit both of the two enzyme species to non-competitive inhibition. 

The apparent Ki values were found to be 503.607 ± 

50.441 μM and 1.588 ± 0.533 mM for human and rat BChE, 

respectively. Active site gorge amino acid sequence of rat 

butyrylcholinesterase differs from the human enzyme in 

eight residues which might lead to the dissimilarity of kinetic 

constants. However our results show that in the chemotherapeutic 

range used, CY causes considerable inactivation of 

BChE which might be involved in the side effects of CY. 

Özlem YILDIZ, Ebru BODUR 

Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, 06100, Ankara, Türkiye 

Ester içeren çok farklı bileşikleri parçalama yetisine sahip 

olan butirilkolinesteraz (BChE, E.C. 3.1.1.8) detoksifikasyonda 

önemli bir role sahiptir. İntravenöz veya intraperitonal 

yolla uygulanan kemoterapötikler hedeflerine 

ulaşmadan önce BChE ile karşılaşırlar. Bu çalışmada sıçan 


S 134 



TB 031 

Bamya (Abelmoschus esculentus L) Genetik Yapısı 

Üzerine Kadmiyum (Cd) Etkilerinin RAPD Tekniği ile 


Semra SOYDAM, Esra GÖKÇE, Emine Sümer ARAS 

Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, 

Ankara- Türkiye 

Kültür bitkileri arasında gelişmek için ihtiyaç duyduğu 

toprak sıcaklığının yüksekliği ile dikkat çeken Bamya 

(Abelmoschus esculentus L.) tropik bölgelerde ve bunun 

yanında subtropik, ılıman ve ülkemizin de içerisinde 

yer aldığı Akdeniz iklim kuşağında gelişim göstermektedir. 

Bu çalışmada; bamya bitkisine ait tohumlar kontrol 

ortamında radikula oluşumunun ardından 0, 30, 60, 120 

ppm Cd içeren yeni 9mm’lik petri kaplarında geliştirilmiş 

ve bu ortamda radikula 6-7 mm uzunluğa eriştiğinde örnek 

alımı yapılmıştır. Yetiştirme işlemleri üç tekrarlı olarak 

yapılmıştır. Ağır metal uygulamasına bağlı olarak oluştuğu 

düşünülen DNA bant değişimleri parmakizi yöntemlerinden 

olan RAPD (Random Amplified Polymophic DNA) analizi 

ile incelenmiştir. Çalışma sonucunda Cd uygulanmış bitkilerde 

bant farklılıkları gözlenmiştir. Sonuç olarak ağır 

metal uygulamalarının DNA da değişimlere neden olduğu 

ve bu değişimlerin RAPD analizi ile incelenebilirliği 


TB 031 

Assessment of Cadmium Effects on Genetic Structure 

of Okra (Abelmoschus esculentus L.) Plant by RAPD 

Technique 

Semra SOYDAM, Esra GÖKÇE, Emine Sümer ARAS 

Ankara Universty, Faculty of Science, Department of Biology, 

Ankara- Turkey 

Okra (Abelmoschus esculentus L.) is a plant which requires 

high soil temperatures for growing, lives in tropic , subtropic, 

temperate,Mediteranian climate which includes Turkey. In 

this study,seeds of okra plants germinated in control medium 

till the formation of radicula. Then the germinated seeds 

transported in 9mm petri dishes which includes respectively 

0,30,60,120 ppm Cadmium (Cd). Radiculas were harvested 

when they reached at 6-7 mm length. All investigations included 

3 repeats. The expected DNA band changes were 

determined after heavy metal exposure by RAPD( randomly 

amplified polymorphic DNA) analysis which is a fingerprinting 

method. DNA band changes observed in Cd exposured 

plants after the analysis. Consequently, heavy metal 

treatments caused DNA changes and these changes can be 

investigated by RAPD analysis. 

TB 032 

Preterm ve Term Anne Sütü VEGF 

Konsantrasyonlarının Karşılaştırılması 

İbrahim AYDIN 1 , Taner ÖZGÜRTAŞ 1 , Özden TURAN 2 , 

Fevzi Nuri AYDIN 1 , İbrahim M. HIRFANOGLU 2 , 

Esin KOÇ 2 , Selim KILIÇ 3 , Mesut AKYOL 4 , 

M.Kemal ERBİL 1 

1 Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Tıbbi Biyokimya AD, 

Ankara, TÜRKİYE 

2 Gazi Üniversitesi Çocuk Hastalıkları, Yenidoğan Bölümü, 


3 Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Halk Sağlığı AD, Ankara, 

TÜRKİYE 

4 Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Tıbbi Biyoistatistik 

Bölümü, Ankara, TÜRKİYE 

mdiaydin@hotmail.com 

Yenidoğan gelişmesi ve hastalıklardan korunmasında, anne 

sütünün önemini gösteren pek çok çalışma yapılmıştır. Son 

yıllarda yapılan araştırmalar, anne sütünün fizyolojik fonksiyonu 

ve içerdiği büyüme faktörleri üzerinde yoğunlaşmıştır. 

Anjiyogenez, yenidoğan matürasyonunda önemli, fizyolojik 

bir süreçtir. Ancak bu konuda anne sütüyle yapılan 

çalışmalar sınırlı sayıdadır. Anne sütünde birçok anjiyojenik 

faktör gösterilmiştir, fakat anjiyogenez açısından bunlar 

içinde en önemlisi, Vasküler Endotelyal Growth Faktör 

(VEGF) dür. 

Bu çalışmada, preterm ve term anne sütlerinde Vasküler 

Endotelyal Growth Faktör (VEGF) seviyelerini, iki farklı 

ELISA kiti ile ölçerek sonuçları karşılaştırmayı amaçladık. 

60 anneden (30 preterm, 30 term) laktasyonun 3, 7 ve 28. 

günlerinde süt örnekleri toplandı. Bu örneklerde, iki farklı 

ELISA kiti (Human VEGF R&D Systems Inc., Human 

VEGF-A Bender Medsystems Inc.) kullanılarak VEGF 

seviyeleri ölçüldü. 3. gün değerlerinde her iki kit arasında 

sınırda anlamlı farklılık varken, 7. ve 28 gün değerlerinde 

istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulundu. Bu çalışmanın, 

süt örneklerinde yapılan anjiyogenezle ilgili araştırmalara 

yardımcı olabileceği değerlendirildi. 


S 135 



TB 032 

Comparison of VEGF Concentration in Preterm and 

Term Human Milk 

Ibrahim AYDIN 1 , Taner OZGURTAS 1 , Ozden TURAN 2 , 

Fevzi Nuri AYDIN 1 , Ibrahim M. HIRFANOGLU 2 , 

Esin KOC 2 , Selim KILIC 3 , Mesut AKYOL 4 , 

M.Kemal ERBIL 1 

1 Gulhane Military Medical School, Department of Biochemistry, 

Ankara, Turkey 

2 Gazi University Department of Pediatri, Newborn Division, 

Ankara, TURKEY 

3 Gulhane Military Medical School, Department of, Public 

Health Ankara, Turkey 

4 Gulhane Military Medical School, Division of Medical 

Biostatistic, Ankara, Turkey 


Numerous studies that indicate the importance of human 

milk for neonatal growth and protection from diseases have 

been done. Recently made studies centered on the physiological 

roles and including growth factors of human milk. Angiogenesis 

is an important physiological process in neonatal 

maturation. However the studies with human milk about this 

topic are limited. Numerous angiogenic factors have been 

shown in human milk, but the most important one for angiogenesis 

is Vascular Endothelial Growth Factor (VEGF) 

in all of them. 

In this study, we aimed to measure the VEGF levels in preterm 

and term human milk by two different ELISA kits and 

to compare the results. 

Milk samples were collected from 60 mothers (30 preterm, 

30 term) on 3, 7 and 28th day of lactation. The VEGF level 

was measured by two different ELISA kits (Human VEGF 

R&D Systems Inc., Human VEGF-A Bender Medsystems 

Inc.) from these samples. 

While, There was only borderline difference in 3rd day results, 

there was statistically significant difference in 7 and 

28th days results between two kits. It was evaluated that this 

study may be helpful to researches about angiogenesis on 

human milk. 

TB 033 

Çözünebilir Vasküler Endotelyal Growth Faktör 

Reseptör-1 ile CAM Modelinde Anjiogenez inhibisyonu 

Taner ÖZGÜRTAŞ, İbrahim AYDIN, Fevzi Nuri AYDIN, 

M.Kemal ERBİL 

Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Tıbbi Biyokimya AD., 

Ankara,TÜRKİYE 

tozgurtas@gata.edu.tr 

Anjiyogenez, pek çok patolojik ve fizyolojik durum için esansiyel 

olarak kabul edilen, mevcut kan damarlarından yeni 

damarlar oluşması sürecidir. Vasküler endotelyal growth 

faktör (VEGF), VEGF reseptörlerini aktive eden, oldukça 

güçlü proanjiyogenik bir faktördür. Çözünebilir VEGF reseptör–1 

(sVEGFR–1, sFlt–1 olarak ta bilinir), dolaşımda 

bulunur, VEGF’i, tam boy uzunluktaki VEGFR–1 kadar 

güçlü bir şekilde bağlar ve aktivitesini inhibe eder. sVEG- 

FR–1 çeşitli in-vitro ve in-vivo anjiyogenik modellerde 

regülatör olarak kullanılmaktadır. Ancak civciv koryoallantoik 

membran modelinde (CAM), henüz rekombinant 

sVEGFR–1 ile yapılmış deneysel çalışma bulunmamaktadır. 

Bu çalışmada amacımız sVEGFR–1’in civciv koryoallantoik 

membran modelindeki etkinliğini değerlendirmekti. Bu 

amaçla, Atak–S cinsi döllenmiş yumurtalar Tavukçuluk Enstitüsünden 

alındı (Ankara, TÜRKİYE). 4 günlük döllenmiş 

yumurtaların kabuklarında uygun yerlerden pencere açıldı. 

50 μl test solüsyonu herbir CAM yüzeyine uygulandı. Bu iyi 

tanımlanmış modelde, sVEGFR–1, konsantrasyona bağımlı 

tarzda ve 100 ng/yumurta dozunda en etkin şekilde anjiyogenezi 

inhibe etmiştir. Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında, 

sVEGFR–1 grubunda damar gelişiminde anlamlı bir azalma 

bulunmaktadır. Sonuç olarak; rekombinant human sVEGFR– 

1’in, VEGF’in biyolojik fonksiyonlarını bloke ettiği ve anjiyogenezin 

potent bir inhibitörü olduğu değerlendirilmiştir. 

TB 033 

Soluble Vascular Endothelial Growth Factor Receptor-1 

(sVEGFR-1) Inhibits Angiogenesis in CAM Model 

Taner OZGURTAS, Ibrahim AYDIN, Fevzi Nuri AYDIN, 

M.Kemal ERBIL 

Gulhane Military Medical School, Department of Biochemistry, 


tozgurtas@gata.edu.tr 

Angiogenesis is the process of generating new blood vessels 

from preexisting vessels which is considered essential 

in many pathological and physiological conditions. Vascular 

endothelial growth factor (VEGF) is a potent proangiogenic 

protein that activates VEGF receptors. Soluble VEGF receptor-1 

(sVEGFR-1; also known as sflt-1) presents in circulation 

and binds to VEGF as strongly as full length VEGFR-1 

and inhibits VEGF activity. sVEGFR-1 has been used as 

regulators in several angiogenic in-vitro and in-vivo models. 

However, no experimental study has been done with recombinant 

sVEGFR-1 in chick chorioallantoic membrane model 

(CAM). The purpose of this study was to evaluate the effect 

of sVEGFR1 in chick chorioallantoic membrane model. Accordingly, 

Atak-S type fertilized chicken eggs were obtained 

from Tavukculuk Institution (Ankara, TURKIYE). A window 

was opened from appropriate area on eggshells each on 

day four fertilized egg. 50 μl of test solution was placed on 

the surface of each CAM. In this well characterized model, 

sVEGFR-1 inhibited angiogenesis in a concentration–dependent 

manner, peaking at100 ng/egg. Compared to the control 

group, sVEGFR-1 group has significant decreased vessels 

proliferation. As a result, recombinant human sVEGFR-1 is 

a potent inhibitor of angiogenesis and blocks the biological 

function of VEGF is evaluated. 


S 136 



TB 034 

Kolorektal Kanserde MMP-2, MMP-9 ve İnhibitörleri 

TIMP-1, TIMP-2 ve RECK Gen Ekspresyonlarının 

Klinik Önemi 

Serpil TANRIVERDİ-AKHİSAROĞLU 1 , 

Zeynep ZADEOĞLULARI 1 , Didem KELEŞ 2 , 

Zübeyde ERBAYRAKTAR 1 , Aras Emre CANDA 3 , 

Cem TERZİ 3 , Hülya ELLİDOKUZ 1 , Mehmet FÜZÜN 3 , 

Gülgün OKTAY 2 

1 Dokuz Eylül Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü 

2 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya AD 

3 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD 

Giriş: Matriks metalloproteinaz-2 (MMP-2) ve Matriks 

metalloproteinaz -9 (MMP-9) kolorektal kanser invazyonu 

ve metastazında rol oynarlar. MMP-2 ve MMP-9’un hücre 

yüzey reseptörü olan RECK proteini (Reversion-inducing 

cysteine-rich protein with Kazal motifs), bu enzimleri inhibe 

etmektedir. 

Amaç: Kolorektal Kanser ile MMP-2, MMP-9 ve endojen 

inhibitörleri olan TIMP-1, TIMP-2 ve RECK genlerinin 

ekspresyonu ile özellikle metastaza yönelik klinikopatolojik 

öneminin araştırılmasıdır. 

Gereç ve Yöntem: Kolorektal Kanserli 29 hastadan tümör 

ve eşlenik normal doku ameliyat sırasında alınarak sıvı 

azotta saklandı. Doku homojenizasyonları TissuLyser cihazı 

(Quiagen) ile, RNA izolasyonları ve cDNA çevrimleri kit 

(Roche) kullanılarak yapıldı. MMP-2, MMP-9, TIMP-1, 

TIMP-2 ve RECK gen ekspresyonları, Kantitatif Real Time 

reverse transkriptaz PCR yöntemi ile saptandı (LightCycler). 

Bulgular: RECK, tümörde eşlenik normal dokuya göre 

daha düşük ekspresyon gösterdi. TIMP-2, iyi differansiye 

tümörlerde ve perinöral invazyonu olan hastalarda yüksek 

görülürken lenfatik invazyonu olan hastalarda MMP-2 ve 

TIMP-2 düşük bulundu. Tümörün differansiyasyonu ile 

MMP-2 ve TIMP-2 arasında korelasyon görüldü. MMP-2, 

TIMP-1,TIMP-2 ve RECK ekspresyonları arasında korelasyon 

gözlendi. 

Sonuç: Kolorektal tümörlerde metastaz prediktörü olarak 

düşünülen bu genlerin karşılıklı etkileşimlerinin transkripsiyonel 

mi yoksa aktif enzim üzerinden mi olduğunun belirlenmesi 

için daha ileri araştırmalara gereksinim duyulmaktadır. 

TB 034 

Clinical Significance of MMP-2, MMP-9 and 

Inhibitors TIMP-1, TIMP-2 and RECK Gene 

Expressions in Colorectal Cancer 


Zeynep ZADEOĞLULARI 1 , Didem KELEŞ 2 , 

Zübeyde ERBAYRAKTAR 1 , Aras Emre CANDA 3 , 

Cem TERZİ 3 , Hülya ELLİDOKUZ 1 , Mehmet FÜZÜN 3 , 

Gülgün OKTAY 2 

1 Dokuz Eylül University, Institute of Oncology 

2 Dokuz Eylül University, Faculty of Medicine, Department 

of Biochemistry 


of Surgery 

Introduction: Matrix metalloproteinase-2 (MMP-2) and matrix 

metalloproteinase-9 (MMP-9) are involved in colorectal 

cancer invasion and metastasis. RECK (Reversion-inducing 

cysteine-rich protein with Kazal motifs) is a cell membrane 

receptor of MMP-2 and MMP-9 and inhibits these enzymes. 

Aim: To examine the clinicopathological significance of the 

relative expression of MMP-2, MMP-9 and TIMP-1, TIMP- 

2 which are endogen inhibitors and RECK genes in patients 

with colorectal cancer, especially with regard to metastasis. 

Patients & Methods: We studied 29 patients surgical specimens 

of colorectal carcinoma tissue and adjacent normal tissue 

which were obtained during surgery and stored in liquid 

nitrogen. The TissueLyser (Quiagen) system was used for 

tissue homogenization and kits (Roche ) were used for RNA 

isolations and cDNA synthesis. Expressions of MMP-2, 

MMP-9, TIMP-1, TIMP-2 and RECK genes were measured 

by quantitative real-time reverse-transcriptase polymerase 

chain reaction. 

Results: RECK gene expression levels were lower in cancer 

tissue than in adjacent normal tissue. TIMP-2 was higher 

expressed in well-differentiated tumors and in patients with 

perineural invasion but in lymphtaic invasion the MMP-2 

and TIMP-2 expressions were lower. Correlations were observed 

between the gene expression levels of MMP-2 and 

TIMP-2 and tumor differentiation. MMP-2, TIMP-1, TIMP- 

2 and RECK expression levels correlated with each other. 

Conclusion: These genes are considered as useful predictors 

of metastasis in colorectal cancer but for the question about 

the relation between these enzymes whether they are controlled 

transcriptionally or at active enzyme levels there is 

need for advanced studies 


S 137 



TB 035 

Farklı Bitkilerdeki Peroksidaz Enzim Aktivitesinin 

Kıyaslanması 

Gülnur ARABACI, Gülnur KIRCALI 

Sakarya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya 

Bölümü 54180-Sakarya 

agulnur@hotmail.com 

Peroksidaz (POD) enzimi bütün yaşayan canlılarda mevcut 

olup hayati öneme sahiptir. Oksidatif metabolizmaların biyokimyasal 

reaksiyonlarının son ürünlerinden biri canlılar 

için oldukça zehirli olan hidrojen peroksittir. Peroksidazlar 

çeşitli substratları oksitleyerek hidrojen peroksiti su ve 

oksijene dönüştürerek elimine ederler. Bu çalışmada, Sakarya 

bölgesinde yetişen beş farklı bitkiden ekstrakte edilen 

peroksidaz enziminin kinetik aktivitesi incelenmiştir. Beş 

farklı bitkiler halk arasında yiyecek ve ilaç olarak kullanılan 

kazayağı (Chenopodium anthelminthicum), ebegümeci 

(Malva sylvestris), roka (Eruca sative), tere (Lepidium sativum) 

ve gelincik (Papaver Rhoeas) bitkileridir. Bütün bitkiler, 

%0,5 polivinil pirolidon (PVP), %5 TritonX100 ve 2% 

askorbik asit içeren 0,1 M fosfat tamponu (pH 7,0) ile homojeniz 

edilmiştir. Homojenize çözelti filtre edilip 10,000 g de 

15 dakika santrifüj edilerek 4ºC saklanmıştır. POD aktiviteleri 

farklı konsantrasyonlardaki H 2 O 2 ve katekol ile uygun 

pH ve sıcaklıklarda 420 nm de kinetik olarak belirlenmiştir. 

Sonuç olarak kazayağındaki POD enziminin H 2 O 2 e karşı 

7,5x10 -3 mM Km değer ile en yüksek aktiviteye sahip 

olduğu, gelincik bitkisindeki POD enziminin ise katekole 

karşı 0,357 mM Km değeri ile en yüksek aktiviteye sahip 

olduğu belirlenmiştir. Ebegümeci, roka ve tere bitkilerinde 

ise POD enzim aktivitesinin 9,4 mM Km değerine kadar 

farklı değerlere ulaştığı belirlenmiştir. Böylece farklı yeşil 

bitkilerin aynı şartlarda yetiştirilmelerine rağmen farklı POD 

aktivitelerine sahip olduğu belirlenmiştir. 

TB 035 

Comparison of Peroxidase Activities from 

Different Plants 

Gülnur ARABACI, Gülnur KIRCALI 




The enzyme peroxidase (POD) is the most widely distributed 

in all living organisms and it has been said when a body fails 

to show the reaction of peroxidase it is dead. Because hydrogen 

peroxide (H 2 O 2 ) is a common end product of oxidative 

metabolism and prove toxic if allowed to accumulate. It 

has to be eliminated by peroxidases which reduce hydrogen 

peroxide to water while oxidizing a variety of substrates. In 

the present work, POD activities from five different plants, 

grown in Sakarya region of Turkey, were screened. These 

plants were goosefoot plant (Chenopodium anthelminthicum), 

common mallow (Malva sylvestris), rocket plant (Eruca 

sative), cress (Lepidium sativum) and poppy leaves (Papaver 

Rhoeas) which were consumed as food and also used 

for medicinal purposes by local populations. The all plants 

were homogenized in 0.1 M sodium phosphate buffer pH 7.0 

with 0.5% PVP, 2% ascorbic acid and 5% Triton-X100 at 

4ºC. The extract was filtered through cloth and centrifuged 

at 10,000 g for 15 min at 4ºC. POD activity was determined 

with different concentrations of H 2 O 2 and catechol as substrates 

by measuring the increase in absorbance at 420 nm. 

The enzyme from each plants was characterized for kinetic, 

pH and temperature with different H 2 O 2 and catechol concentrations. 

The results showed that goosefoot plant POD 

had the highest Km value with 7,5x10 -3 mM for H 2 O 2 at pH 

6.5 while catechol concentration was constant. However, 

poppy leaves had the highest Km value with 0,357 mM for 

catechol at pH 7.5 while H 2 O 2 concentration was constant. 

The other plant POD activities were also good up to 9.40 

mM at different pH’s and 30 ºC. Thus, different green plants 

have different POD activities even though they are grown in 

the same locations. 

TB 036 

Morus nigra L. (Karadut) Meyve Ekstraktlarının 

DPPH● ve OH● Radikalleri Üzerinde Antioksidan 

Aktivitesinin Araştırılması 

Sevinç AYDIN, Ökkeş YILMAZ, Dilek ARSLAN 

Fırat Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, 

23119-Elazığ 

Bu çalışmada Elazığ bölgesinden toplanan Morus nigra L. 

(Karadut) meyvelerinin DPPH• radikali ile OH•˙ radikali bulunan 

ortamda antioksidan etkisinin incelenmesi amaçlandı. 

Meyveler taze olarak toplandıktan sonra % 80’lik metanol ile 

ektrakte edildi. Metanolik extraktın DPPH• radikalini temizleme 

etkisi miktara bağlı olarak incelendi. Az olgunlaşmış 

meyve extraktlarının 50 µl’den 250 µl’ye kadar radikal temizleme 

etkinliğinin arttığı, ancak 500 µl’den sonra azaldığı 

gözlendi (p


TB 036 

Investigation of Antioxidant Activity of Morus nigra L. 

(Black mulberry) Fruit Extract on the DPPH• and OH● 

Sevinç AYDIN, Ökkeş YILMAZ, Dilek ARSLAN 

Departments of Biology, Faculty of Science & Art, Fırat 

University 23119 Elazig/Türkiye 

In this study, it was aimed to investigate antioxidant effect 

of the Morus nigra L. (Black mulberry) fruits extract in the 

DPPH• radicals and OH• radicals environment which are 

gathered from the district of Elazig. 

After the fruits picked up as fresh, they were extracted with 

80 percent of methanol. Methanolic extract’s scavenging 

effect of DPPH• radical was examined over depending on 

quantity. It was observed that less matured fruit extract’s radical 

scavenging activity increased from the 50 µl to 250 µl, 

but after 500 µl decreased (p


TB 038 

Hiperbarik Oksijen Ortamında Egzersizin Yeni Damar 

Oluşumuna Etkisi 

Bülent KURT 1 , Turgut TOPAL 2 , Dilek DURMUŞ 3 , 

Tuncer CAYCI 4 , Serdar SADIR 2 , E.Özgür AKGÜL 4 , 

Yasemin Gülcan KURT 4 , Mehmet AĞILLI 4 , 

Mehmet ÖZLER 2 , Yavuz YILDIZ 5 , Ahmet KORKMAZ 2 

1 Gülhane Askeri Tıp Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, 

Ankara 

2 Gülhane Askeri Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, 

Ankara 

3 Ondokuzmayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizik Tedavi ve 

Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Samsun 

4 Gülhane Askeri Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim 

Dalı, Ankara 

5 Gülhane Askeri Tıp Fakültesi, Spor Hekimliği Anabilim 

Dalı, Ankara 

mehmetagilli@yahoo.com 

Hipoksinin yeni damar oluşumunu başlatıcı, oksijenin ise 

bu oluşumu devam ettirici etkisi olduğu bilinmektedir. Bu 

çalışmada, ratlarda iskemi oluşturulmuş ve hiperbarik oksijen 

solunurken yapılan egzersizin iskemik dokuda yeni 

damar oluşumuna etkisi araştırılmıştır. 

Çalışmada 48 adet erkek sıçan kullanılmıştır. Denekler, 

her birinde 12şer sıçan olmak üzere 4 gruba ayrılmıştır; 1) 

SHAM grubu 2)femoral arter iskemisi uygulanmış grupkontrol 

grubu 3)femoral arter iskemisi uygulanmış ve atmosfer 

şartlarında egzersiz yaptırılan grup(1.grup). 4) 

femoral arter iskemisi uygulanmış ve hiperbarik oksijen 

şartlarında egzersiz yaptırılan grup(2.grup). 1 haftalık egzersiz 

programı ardından deneklerin çizgili kas dokusundan biyopsi 

alınmıştır. Yeni damar oluşumu immünohistokimyasal 

yöntemle fibronektin boyaması yapılarak değerlendirilmiştir. 

Vasküler yapıların en yoğun olduğu 3 büyük büyütme 

alanında damar miktarı sayılmış ve ortalaması alınarak “ortalama 

damar sayısı” hesaplanmıştır. Rat vasküler endotelyal 

büyüme faktörü (VEGF) ELISA yöntemiyle serumda 

ölçülmüştür. Ortalama damar sayısı, sham grubunda 10, 

kontrol grubunda 12, 1. grupta 14 ve 2. grupta ise 17 olarak 

bulunmuştur. Ortalama VEGF seviyesi, SHAM grubu için 

25.0±1.5 pg/ml, kontrol grubu için 62.9±1 pg/ml, 1. grup 

için 78.0±1.8 pg/ml ve 2. grup için 112.1 ± 3.0 pg/ml olarak 

ölçülmüştür. Hem ortalama damar sayıları hem de VEGF 

miktarları için, gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı 

bir fark tespit edilmistir (p


TB 039 

Sıçan Böbreğinde Sisplatinin Sebep Olduğu Lipit 

Peroksidasyonunda Esansiyel Kekik Yağının Rolü 

Aysun ÇETİN 1 , Canan KARADAĞ 1 , Betül ÇİÇEK 2 , 

Didem Barlak KETİ 1 , Berkay SARAYMEN 3 , 

Ahmet ÖZTÜRK 4 , Osman SAĞDIÇ 5 

1 Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya 

Anabilimdalı,Kayseri 

2 Erciyes Üniversitesi Atatürk Sağlık YO,Beslenme ve Diyet 

Bölümü,Kayseri 

3 Erciyes Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya 


4 Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik 


5 Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Gıda 

Mühendisliği Bölümü, Kayseri 

Sisplatin pek çok kanserin tedavisinde kullanılan etkili 

bir antineoplastik ajandır, bununla birlikte nefrotoksik 

potansiyeli bu önemli antineoplastik ajanın kullanımını 

sınırlandırmaktadır.Sisplatine bağlı nefrotoksisite, böbrek 

dokusunda lipit peroksidasyonunun artışıyla yakından 

ilişkilidir. Kekik (Origanum,Thymus,Thymbra,Satureja) ülkemizde 

en çok kullanılan şifalı bitkilerden biridir.Toprağın 

üstünde kalan bitki kısımları aromatik özelliktedir;baharat 

veya bitkisel çay olarak kullanılır.Bunun yanı sıra 

halk arasında çok eski zamanlardan beri ilaç olarak da 

kullanılmaktadır.Kurutulmuş kekik türleri esansiyel kekik 

yağı ve aromatik kekik suyu üretiminde de kullanılır.İzmir 

kekiği (Origanum onites) ülkemizde yaygın bulunan kekik 

çeşitlerinden biridir. Karvakrol % 60–82 oranıyla esansiyel 

kekik yağının (EKY) ana bileşenlerinden birisidir.Yapılan 

farklı çalışmalarda kekiğin biyolojik aktivitelerinin çoğunun 

karvakrol ve timole bağlı oluğu gösterilmiştir. Karvakrol 

antioksidan,antispazmodik, antitümoral, antimikrobiyal, 

antifungal,diüretik ve analjezik özelliklere sahip bir monoterpendir. 

Bu çalışmanın amacı böbrek dokusunda oksidatif stres 

parametrelerini ölçerek sisplatinin sebep olduğu böbrek 

hasarında Origanum onites ‘in etkilerini araştırmaktır. 

Kırk adet Wistar Albino cinsi erkek sıçan rastgele dört gruba 

bölünerek 10 gün süreyle takip edildi; kontrol (n=10) , 

sisplatin(7 mg/kg intraperitoneal,n=10), EKY (1mg/kg/gün 

intraperitoneal, n=10 ), sisplatin+ EKY(sisplatin 7 mg/kg 

intraperitoneal ve EKY 1mg/kg/gün intraperitoneal, n=10). 

11. gün derin anestezi altında sıçanlardan böbrek doku ve 

kan örnekleri alınarak EKY’nin sisplatin tedavisine bağlı 

oluşan böbrek hasarı üzerindeki etkileri araştırıldı.Böbrek 

doku örneklerinde lipid peroksidasyonu son ürünü olan 

malondialdehit (MDA) düzeyleri ve antioksidan enzimlerden 

süperoksit dismutaz (SOD) ile glutatyon peroksidaz 

(GSH–Px) aktiviteleri tayin edildi. Böbrek fonksiyonlarını 

değerlendirmek içinse serum kreatinin ve kan üre azotu 

(BUN) düzeyleri ölçüldü . 

Biyokimyasal olarak ; sisplatin grubunda serum kreatinin ve 

BUN düzeylerinde artış, MDA düzeylerinde yükselme, SOD 

ve GSH–Px’i içeren antioksidan enzim düzeylerinde ise 

azalmayla karakterize böbrek hasarı gösterildi. EKY verilmesiyle 

böbrek hasarında belirgin düzelme saptandı;sisplatin 

grubuyla karşılaştırıldığında kontrol , EKY ve EKY + sisplatin 

gruplarında MDA düzeylerinin anlamlı olarak azaldığı 

(p


OOEO on cisplatin induced nephrototoxicity were examined. 

In rat kidney specimens the levels of malondialdehyde 

(MDA), end product of lipid peroxidation and the activities 

of superoxide dismutase (SOD) and glutathione peroxidase 

(GSH–Px) were determined spectrophotometrically. Serum 

creatinine and blood urea nitrogen (BUN) levels were measured 

to evaluate the kidney function. 

Cisplatin nephrotoxicity was manifested biochemically by 

an increase in serum creatinine and BUN, elevation of MDA 

in kidney tissues as well as a decrease in the activities of 

antioxidant enzymes, including SOD and GSH–Px in kidney 

tissues. In the OOEO group significant improvements 

were observed compared with the cisplatin group; in control, 

OOEO, cisplatin+ OOEO groups while kidney MDA 

levels were significantly decreased (p


TB 041 

Polikistik Over Sendromlu Hastalarda TNFa, IL-6 

ve IL-10 Polimorfizmlerinin Klinik ve Biyokimyasal 

Parametreler Üzerindeki Etkisi 

Pervin VURAL 1 , Sevgin DEĞİRMENCİOĞLU 1 , 

Semra DOĞRU-ABBASOĞLU 1 , Neslihan Y. SARAL 1 , 

Cemil AKGÜL 2 , Müjdat UYSAL 1 

1 İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, Çapa, İstanbul 

2 İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Kadın 

Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı, Çapa, İstanbul 

pervinvural@yahoo.com 

Polikistik Over Sendromu (PKOS), kronik anovulasyon, 

oligoamenore ve hiperandrojenemi ile karakterize bir reproduktif 

endokrinopatidir. PKOS’lu kadınların %30-75 

oranında görülen insülin rezistansı dislipidemi, ateroskleroz 

ve kardiyovasküler hastalık gelişmesinde önemli rol 

oynamaktadır. Son yıllarda anormal sitokin üretimi ile 

bozulmuş pro-inflamatuar/anti-inflamatuar sitokin dengesinin 

PKOS ve insulin rezistansı gelişmesinde etkili 

olabileceği düşünülmektedir. TNFa, IL-6 ve IL-10 genlerinin 

promoter bölgesindeki polimorfizmler değişmiş sitokin 

ekspresyonu ve üretimi ile ilgilidir. 

Çalışmaya yaş ve vücut kütle indeksi (BMI) uyumlu olan 

97 PKOS’ lu ve 95 sağlıklı kadın dahil edildi. Her iki grupta 

TNFa (-308 G/A), IL-6 (-174 G/C) ve IL-10 (-1082 G/A) 

genotiplerinin BMI, insülin direnci parametreleri (açlık 

glikoz, insulin, GIR ve HOMA) ve lipid profili ile ilişkisi 

incelendi. TNFa ve IL-10 polimorfizmleri ile BMI, insülin 

direnci ve lipid profili parametreleri arasında anlamlı bir 

ilişki bulunmamasına karşın, PKOS grubunda IL-6 C alleline 

sahip kadınlarda (CC ve CG) GG genotipine kıyasla daha 

düşük BMI, glikoz, insulin, HOMA, kolesterol, trigliserid ve 

daha yüksek GIR ve HDL-kolesterol değerleri saptandı. 

Sonuç olarak, PKOS’lu kadınlarda TNFa (-308) ve IL-10 

(-1082) polimorfizmleri ve klinik/biyokimyasal parametreler 

arasında bir ilişki olmamsına karşın, azalmış sitokin üretimi 

ile ilgili olan IL-6 (-174) C allelinin PCOS ve hastalıkla 

ilgili olan metabolik değişikliklere karşı koruyucu bir etki 

yaratabileceği düşünülebilir. 

TB 041 

Effects of TNFa, IL-6 and IL-10 Polymorphisms on the 

Clinical and Biochemical Parameters in Patients with 

Polycystic Ovary Syndrome 

Pervin VURAL 1 , Sevgin DEĞİRMENCİOĞLU 1 , 

Semra DOĞRU-ABBASOĞLU 1 , Neslihan Y. SARAL 1 , 

Cemil AKGÜL 2 , Müjdat UYSAL 1 

1 Istanbul University, Istanbul Faculty of Medicine, Department 

of Biochemistry, Çapa, İstanbul, TURKEY 


of Obstetrics and Gynecology, Çapa, İstanbul, 

TURKEY 

pervinvural@yahoo.com 

Polycystic ovary syndrome (PCOS) is a reproducitve endocrinopathia 

characterized with chronic anovulation, 

olygoamenorhoea and hyperandrogenemia. Insulin rezistance 

(seen in 30-75% of women with PCOS) play an important 

role in the development of dyslipidemia, atherosclerosis 

and cardiovascular disease. Recently, it was postulated 

that abnormal cytokine production and altered balance between 

pro-inflamatory and anti-inflamatory cytokines may 

be a cause for PCOS and insulin resistance. The polymorphisms 

in the promoter regions of TNFa, IL-6 and IL-10 

genes are associated with altered cytokine expression and 

production. 

97 women with PCOS and 95 healthy subjects comparable 

for age and body mass index (BMI) were included in the 

study. The relationship between TNFa (-308 G/A), IL-6 

(-174 G/C) and IL-10 (-1082 G/A) genotypes with BMI, 

insulin resistance indices (fasting glucuose, insulin, GIR 

and HOMA), and lipid profile parameters was investigated. 

While TNFa (-308) and IL-10 (-1082) genotypes did not 

influence clinical/biochemical parameters in PCOS, IL-6 

(-174) CC or pooled CG+CC genotypes have lower glucose, 

insulin, HOMA, cholesterol, triglyceride, and LDL-C, and 

higher GIR and HDL-C values than GG genotypes. 

In conclusion, while the TNFa (-308 G/A) and IL-10 (-1082 

G/A) gene polymorphisms are not associated with clinical/ 

biochemical parameters in PCOS women, the IL-6 (-174) 

C allele may have a protective role against the disease and 

metabolic disturbances seen in PCOS. 


S 143 



TB 042 

Polikistik Over Sendromlu Hastalarda VEGF -2578 

A/C, -460T/C ve +405G/C Polimorfizmlerinin Klinik ve 

Biyokimyasal Parametreler Üzerindeki Etkisi 

Semra DOĞRU-ABBASOĞLU 1 , 

Zeynep KÜSKÜ-KİRAZ 1 , Pervin VURAL 1 , Esra ÇİL 2 , 

Berrin KARADAĞ 2 , Müjdat UYSAL 1 

1 İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, Çapa, İstanbul 

2 Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İç Hastalıkları 

Kliniği, Şişli, İstanbul 

sdabbasoglu@yahoo.com 

Polikistik over sendromu (PKOS), premenopozal kadınların 

%5-10’nu etkileyen, kronik anovulasyon, oligoamenore ve 

hiperandrojenemi ile seyreden bir endokrinopatidir. PKOS’lu 

hastaların %30-75’inde insulin rezistansı gelişmektedir. 

Vasküler endotelial büyüme faktörü (VEGF) fizyolojik 

over anjiyogenezi ve PKOS’un patogenezinde önemli rol 

oynamaktadır. VEGF -2578 A/C, -460 T/C ve +405 G/C 

polimorfizmleri bu büyüme faktörünün üretimi ile yakından 

ilgilidir. Daha önce yapılan çalışmalarda PKOS ve tip 2 diabetes 

mellituslu hastalarda serum VEGF düzeylerinin arttığı, 

ayrıca -2578 A/C ve +405 G/C polimorfizmlerinin diabetik 

retinopati ile ilgili olduğu bildirilmiştir. 

Çalışmaya 137 PKOS’ lu ile yaş ve vücut kütle indeksi 

(BMI) uyumlu olan 155 sağlıklı kadın dahil edildi. Her 

iki grupta VEGF -2578 A/C, -460 T/C, +405 G/C genotiplerinin 

BMI, insülin direnci parametreleri (açlık glikoz, 

insulin, GIR, HOMA, QUICKI) ve lipid profili ile ilişkisi 

incelendi. Klinik ve biyokimyasal parametrelerin istatiksel 

değerlendirilmesinde Kruskal-Wallis ve Mann-Whitney U- 

testleri kullanıldı. 

VEGF polimorfizmlerinin klinik/biyokimyasal parametrelerini 

etkilemediği, bununla birlikte, artmış VEGF üretimi ile 

ilgili olan -460 TT ve +405 GG genotiplerinde QUICKI indeksinde 

azalma, HOMA indeksinde ise artış eğilimi olduğu 

görüldü. 

Sonuç olarak, başlangıç niteliğinde olan bu çalışma VEGF 

-2578 A/C, -460 T/C ve +405 G/C polimorfizmlerinin 

PKOS’lu kadınlarda insulin rezistansı ve lipid profili 

parametrelerini etkilemediğini göstermektedir. 

TB 042 

Effects of VEGF -2578 A/C, -460T/C and +405G/C Polymorphisms 

on the Clinical and Biochemical Parameters 

in Patients with Polycystic Ovary Syndrome 

Semra DOĞRU-ABBASOĞLU 1 , 

Zeynep KÜSKÜ-KİRAZ 1 , Pervin VURAL 1 , Esra ÇİL 2 , 

Berrin KARADAĞ 2 , Müjdat UYSAL 1 


of Biochemistry, Çapa, Istanbul, TURKEY 

2 Şişli Etfal Hospital, Department of Internal Medicine, 

Şişli, İstanbul, TURKEY 

sdabbasoglu@yahoo.com 

Polycystic ovary syndrome (PCOS) is an endocrinopathia 

affecting 5-10 % of premenopausal women, and is characterized 

with chronic anovulation, olygoamenorhoea and hyperandrogenemia. 

Insulin resistance is seen in 30-75% of women 

with PCOS. Vascular endothelial growth factor (VEGF) 

may be involved in the physiological regulation of ovarian 

angiogenesis and pathogenesis of PCOS. VEGF -2578 A/C, 

-460 T/C and +405 G/C polymorphisms are associated with 

VEGF production. Previous studies have shown increased 

VEGF levels in PCOS and type 2 diabetes mellitus. In addition, 

it has been reported that the -2578 A/C and +405 G/C 

polymorphisms are associated with diabetic retinopathy. 

137 women with PCOS and 155 healthy subjects comparable 

for age and body mass index (BMI) were included in the 

study. The relationship between VEGF -2578 A/C, -460 T/C 

and +405 G/C genotypes with BMI, insulin resistance indices 

(fasting glucuose, insulin, GIR, HOMA, QUICKI), and 

lipid profile parameters was investigated. Kruskal-Wallis 

and Mann-Whitney U- tests were used for the statistics of 

the clinical and biochemical parameters. 

No significant association between VEGF polymorphisms 

and clinical/biochemical parameters in PCOS was found. 

Although not significant, a trend to decrease of QUICKI 

and increase of HOMA indices in the -460 TT and +405 GG 

genotypes (related with increased VEGF production) was 

observed. 

As a conclusion, these preliminary results suggest that the 

VEGF -2578 A/C, -460 T/C and +405 G/C SNPs have not 

impact on clinical/biochemical parameters in PCOS. 

TB 043 

İnsan Hücrelerindeki DNA Hasar ve Mutasyonlarının 

RAPD Tekniği Kullanılarak Araştırılması 

Tuba ÇULCU, Berrin TÜYLÜ, Emel SÖZEN 

Biyoloji Anabilim Dalı, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 

Türkiye 

İn vitro hücre sistemleri kullanılarak genotoksik etkilerin 

belirlenmesi risk değerlendirme prosedürlerinde son derece 

yararlı olabilir. Bu amaçla RAPD-PCR (Rastgele çoğaltılmış 

polimorfik DNA ) tekniğinden çeşitli maddelerin genetik 

etkilerini değerlendirmek için başlangıç çalışması olarak 

kullanılabilir. Bu çalışmada; benzo [a] piren, etil metan 


S 144 



sülfanat (EMS) ve mitomisin –C’ nin( MMC) genotoksik 

etkileri insan periferal lenfositlerinde RAPD tekniği 

kullanılarak araştırılmıştır. Lenfositler her bir madde için 24, 

48 ve 72 saat muameleye tutulmuştur ayrıca karşılaştırma 

yapmak için kontrol grupları da oluşturulmuştur. Lenfositlerden 

DNA izole edilmiştir. Maddelere maruz bırakılan ve 

bırakılmayan hücrelerin RAPD profilleri karşılaştırılmıştır. 

Bant yoğunluğu, bant artış/azalış gibi farlılıklar RAPD profillerinde 

gözlenmiştir. RAPD profilleri baz alınarak benzo 

[a] piren, etil metan sülfanat ve mitomisin –C’ DNA kırıkları 

şeklinde genetik hasara sebep olduğu saptanmıştır. 

TB 043 

The Investment of DNA Damages and Mutations in Human 

Cells By Using Rapd Technique 

Tuba ÇULCU, Berrin TÜYLÜ, Emel SÖZEN 

Graduate Program of Biology, Anadolu University, Turkey 

Determining genotoxic effects by using in vitro cell systems 

in risk assessment procedures can be considerably useful. 

For this purpose, RAPD-PCR (Random Amplification of 

Polymorphic DNA) technique can be used as an initial work 

for assessing the genetic effects of various materials. In this 

study, the effects of benzo [a] pyren, ethyl methane sulfonate 

and miyomysin –C on human peripheral lymphocytes were 

examined by using RAPD technique. Lymphocytes were exposured 

to each material for 24, 48 and 72 hours and control 

groups were formed for comparisonas well. DNA was isolated 

from lymphocytes. RAPD profiles of exposed and nonexposed 

cells were compared. Differences like band density, 

increases and decreases in bands, and number of bands were 

observed in RAPD profiles. Depending on these RAPD profiles, 

it is detected that benzo [a] pyren, ethyl methane sulfonate 

and miyomysin –C caused genetic damages as DNA 

breaks. 

TB 044 

Diyabetli Siçanlarda Gst Mu Gen Exspresyonu Ve 

Aktivitesi; Antioksidanlarin Etkisi 

Deniz İRTEM KARTAL, Gökhan SADİ, Tülin GÜRAY 

Biyolojik Bilimler Bölümü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 


Glutatyon S-Transferazlar (GSTs) faz 2 detoksifikasyon 

reaksiyonlarında yer alırlar ve hücrede oksidatif stres sonucu 

oluşan metabolitleri detoksifiye ederler. Oksidatif stres şeker 

hastalığının önemli komplikasyonlarındandır. Bu çalışma, 

iki güçlü antioksidan olan Vitamin C (VC), a-Lipoik asit 

(LA) ve her ikisinin aynı anda verilmesi durumunlarında 

GST Mu izoenziminin gen ve protein ifadelenmesinin nasıl 

etkilediğinin araştırılması amacıyla yürütülmüştür. Erkek 

Wistars sıçanları STZ ile diyabetik hale getirilmiş ve VC, LA 

ve her ikisi birlikte kontrol ve diyabetik hayvanlara 3 hafta 

süreyle verilmiştir. GST Mu aktivite ölçümleri için DCNB 

substrat olarak kullanılmış; gen ekspresyonu RT-PZR ile , 

protein ifadelenmesi western blot tekniği ile yapılmıştır. 

Sonuçlarımıza göre; diyabetli sıçanlarda GST Mu gen expresyonunda 

istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düşme 

görülmüş (p=0,0055) ve gen expresyonundaki bu düşme 

protein ifadelenmesi ve aktivitede de bir azalmaya neden 

olmuştur. VC ile muamele edilmiş kontrol hayvanlarında 

GST Mu aktivitesinde, proten ifadelenmesi ve gen ekspresyonunda 

herhangi bir değişiklik olmamıştır. Diyabetik 

grupta ise, gen ekspresyonu (p=0,0006) ve protein ifadelenmesinde 

(p=0,03) düşüş görülmüştür. LA muamelesi diyabetik 

grupta GST Mu aktivitesi (p=0,023) ve gen ekspreyonunda 

(p=0,0003) bir düşmeye neden olurken kontrol grubunda 

gen ekspresyonunun artışına yol açmıştır (p=0,005). Her 

iki antioksidan birlikte kontrol grubuna verildiğinde hem 

GST Mu aktivitesi (p=0,023) ve hem de gen ekspresyonu 

(p=0,0001) istatistiksel olarak değişime uğramıştır. LA ve 

her iki antioksidanın birlikte verilmesi sadece diyabetik 

grupta protein ifadelenmesinde azalmaya neden olmuştur 

(p=0,016 ve p=0,032) . 

Tüm bu sonuçlar GST Mu gen ve protein ifadelenmesinin, 

diyabet ile düştüğünü, antioksidanların ise bu düşüşü gen 

veya protein düzeyinde dengelediğini göstermiştir. 

TB 044 

Gst Mu Gene Expression And Activityin Diabetic Rats; 

Effect Of Antioxidants 

Deniz IRTEM KARTAL, Gökhan SADI, Tülin GURAY 

Department of Biological Sciences, Middle East Technical 

University, 06531, Ankara, Turkey 

Glutathione S- transferases (GST) are involved in phase II 

detoxification reactions and detoxify metabolites produced 

within the cell by oxidative stress. Oxidative stress has been 

implicated in the major complications of diabetes mellitus. 

This study was designed to observe the effects of two powerful 

antioxidants; Vitamin C (VC), a-Lipoic acid (LA) and 

their combination on the gene and protein expressions of 

Mu isoform of GST. Male Wistar rats were made diabetic 

with streptozotocin (STZ) and antioxidants; VC, LA and 

their combination were given to both control and diabetic 

animals for three weeks. GST Mu activity was measured by 

DCNB; mRNA expressions were determined with RT-PCR 

and protein expressions were determined with western blot 

technique. 

According to our results GST Mu gene expression was found 

to be decreased (p=0,0055) in diabetic animals significantly 

and this decrease in mRNA, leads to a reduction both in 

protein expression and activity. Supplementing the control 

animals with VC no change GST Mu activities, mRNA and 

protein expressions. Supplementing the diabetic animals 

with VC no change in activity but decrease in both mRNA 

(p=0,0006) and protein expressions (p=0,03) suggesting a 

role of post-translational modification. LA decreased GST 

Mu activity in diabetic group (p=0,023), but no effects observed 

in control group. LA treatment increased GST Mu 

mRNA expression (p=0,0005) in control groups but decreased 

in diabetic groups (p=0,003). Combination of two 

antioxidants in control groups, changed GST Mu activity 

(p=0,023) and gene expressions (p=0,0001), significantly. 

LA treatment (alone), or combination of both antioxidants 


S 145 



decreased protein expression only in diabetic group (p=0,016 

and p=0,032). 

These results indicated that, GST Mu gene and protein expressions 

were both decreased in diabetes, and antioxidants 

balance this decrease either on the gene or protein expressions. 

TB 045 

Ratlarda Oluşturulan Deneysel Kolit Modelinde 

Ekinezya Purpurea’nın Antioksidatif ve 

İmmunmodulatör Etkileri 

Gökhan BAYRAMOĞLU 1 , Hakan SENTÜRK 1 , 

Ali DOKUMACIOĞLU 2 , Erinc ARAL 3 , 

Güngör KANBAK 2 , Mine İNAL 2 . 

1- Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, 

Biyoloji Departmanı, Eskişehir, Türkiye 

2- Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya 

Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye 

3- Eskisehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Histoloji 

ve Embriyoloji Anabilim Dalı, Eskisehir, Türkiye 

Bu çalışma, ekinazya purpurea’nın akut kolonik inflamasyondaki 

olası koruyucu etkilerini araştırmak amacıyla 

dizeyn edilmiştir. 18 dişi Sprague-Dawley rat, asetik 

asit kolti grubu ve ekinezya tedavi gruplarına ayrılmıştır 

(50 ve 100 mg/kg vücut ağırlığı). Adenozin deaminaz, 

süperoksit dismutaz ve protein karbonil içeriği, ratların 

kolo dokularında belirlenmiştir. Ayrıca malondialdehid 

düzeyleri ratların serumlarında ölçülmüştür. Ekinezya tedavi 

gruplarında, adenozin deaminaz aktiviteleri, asetik 

asit kontrol grubuyla karşılaştırıldığında anlamlı derecede 

düşmüştür. Ekinezya tedavisi ayrıca, serum malondialdehid 

düzeylerini tedavi gruplarında anlamlı derecede azaltmıştır. 

Bu verilerin yanında, ekinezya tedavi gruplarında protein 

karbonil içeriğinde düşüş ve süperoksit dismutaz aktivitelerinde 

ılımlı bir artış gözlenmiştir. Çalışmamız, iki tedavi 

dozunda verilen ekinezya purpurea’nın, kolitte bulunan oksidatif 

ve peroksidatif hasara karşı koruyucu olabileceğini 

açığa çıkarmıştır. Ekinezyanın faydalı bu etkileri histolojik 

incelememizde de gözlenmiştir. 

TB 045 

Antioxidative And Immune Modulator Effects Of 

Echinacea Purpurea In An Experimental Rat Model Of 

Colitis 

Gokhan BAYRAMOGLU 1 , Hakan SENTURK 1 , 

Ali DOKUMACIOGLU 2 , Erinc ARAL 3 , 

Gungor KANBAK 2 , Mine İNAL 2 . 

1 Eskisehir Osmangazi University, Science and Arts Faculty, 

Department of Biology, Eskisehir, Turkey 

2 Eskisehir Osmangazi University, Medicine Faculty, Department 

of Biochemistry, Eskisehir, Turkey 

3 Eskisehir Osmangazi University, Medicine Faculty, Department 

of Histology and Embryology, Eskisehir, Turkey 

The present study was designed to investigate the putative 

protective effects of echinacea purpurea on acute colonic inflammation. 

Eighteen female Sprague-Dawley rats divided 

into acetic acid colitis group and echinacea treatment groups 

(50 and 100 mg/kg body weight). Adenosine deaminase, 

superoxide dismutase activities, and protein carbonyl contents 

were determined in colonic tissues of rats and malondialdehyde 

levels determined in serum. In the echinacea 

treatment groups adenosine deaminase activities were significantly 

decreased compared to acetic acid control group. 

Echinacea treatment also decreased the levels of malondialdehyde 

significantly at two doses according to colitis group. 

Slightly decreased protein carbonyl contents and increased 

superoxide dismutase activities were shown in the two echinacea 

therapy groups compared to acetic acid colitis group. 

Our study revealed that, the effects of echinacea purpurea at 

two doses may provide protection against oxidative stress 

and peroxidative damage in colitis. Modest beneficial effects 

were observed in histological investigations 

TB 046 

Doğal HDL ve Melatonin Trombositleri Glike-HDL 

ile İndüklenmiş Apoptoz ve Aktivasyon Sinyallerinden 

Korur 

Derya ÖZSAVCI 1 , Aydan DAĞTEKİN 1 , 

Özlem BİNGÖL- ÖZAKPINAR 1 , 

Gülderen YANIKKAYA DEMIREL 2 , 

Birgül VANİZOR- KURAL 3 , Turay YARDIMCI 1 , 

Azize ŞENER 1 

1 Marmara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi Biyokimya 

Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye 

2 Centro Laboratuvarları, İstanbul, Türkiye 

3 Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya 

Anabilim Dalı, Trabzon, Türkiye 

Amaç:Klinik çalışmalar HDL-K ile koroner kalp hastalığı 

arasında ters bir ilişki olduğunu bildirmektedir. Bununla 

birlikte glikasyon gibi modifikasyonlar HDL’nin 

fonksiyonlarını etkiler.Artan trombosit aktivasyonu ve apoptozu 

trombotik riske neden olur ve kardiovasküler olaylarla 

ilişkilidir. Biz glike HDL (G-HDL)’nin trombosit apoptoz ve 

aktivasyonundaki etkisini ve HDL ve melatoninin G-HDL 


S 146 



ile indüklenen trombosit cevabında etkisini araştırdık. 

Metodlar: HDL, kesikli dansite ultrasantrifügasyonu ile 

plazmadan saflaştırıldı. İzole HDL glukozla glike edildi. 

Melatoninli ve melatoninsiz, doğal HDL ve doğal 

HDL’siz preinkübasyondan sonra G-HDL, ADP indüklü 

yıkanmış trombositlere eklendi Annexin-V, propidium iodür 

pozitifliği, CD62-P ekspresyonu flowsitometre ile ölçüldü. 

Trombosit kaspaz 3,nitrit, MDA ve GSH seviyeleri ölçüldü. 

G-HDL ve doğal HDL- PON aktivitesi tayin edildi. 

Sonuçlar: G-HDL ile inkübasyondan sonra trombosit P- 

selektin, Annexin-V expresyonları, kaspaz 3 aktivitesi, 

propidium iodür pozitifliği ve MDA anlamı düzeyde arttı 

(p


Biz bu çalışmada 282 hastanın 211tanesinde (74.82) wildtype 

mutasyon 71 tanesinde (%25.18) mutated type mutasyon 

bulduk. Mutated type mutasyonların 67’si (%23.76) 

H63D heterozigot , üçü (%1.06) H63D homozigot,birisi 

(%0.35) C282Y heterozigottur. Akdeniz Universitesinde 

Öztürk S ve arkadaşları 141 gönüllü kan donöründe 

yaptıkları çalışmada 109 kişide (%73.30) wild-type mutation 

32 kişide (%22.70) mutated type mutasyon bulmuşlar. 

Mutated type mutasyonların otuzu (21.28%) H63D heterozigot 

, ikisi (1.42%).H63D homozigottur. C282Y mutasyon 

bulunmamış. Bizim sonuçlarımız Öztürk S ve arkadaşlarının 

sonuçlarına benzerdir. Bu sonuçlar Türk populasyonunda 

herediter hemochromatosisin H63D mutasyon oranını gösterebilir. 

TB 047 

Variety and Frequency of HFE Gene Mutation (Tip1 

Herediter Hemokromatosis ) of People ın Diyarbakır 

and Round 

Belkıs AYDINOL 1 , Sedat YILMAZ 1 , 

Revşa Evin CANPOLAT ERKAN 2 , Leyla COLPAN 1 , 

Beran YOKUŞ 1 , Nurdagül Ş. NURANI 1 Sedat GENÇ 1 

1 Department of Biochemistry,School of Medicine, Dicle 

University, Diyarbakır,Turkey 

2 Department of Biochemistry, Diyarbakır Training and 

Research Hospital, Diyarbakır,Turkey 

belkisaydinol@hotmail.com 

Hemokromatosis is an autosomally ressesive inherited disease 

characterized by abnormal accumulation of iron in 

paranchymal organs. Two mutations have been identified, a 

subtition of cysteine for tyrosine at amino acid 282 (C282Y, 

nucleotide 845) and of histidine for aspartate at amino acid 

63 (H63D,nucleotide 187). Hereditary hemochromatosis is 

primarily associated with the C282Y mutation; the importance 

of H63D is not well known We aimed to determine 

with this study the variety and frequency of HFE Gene 

Mutation (C282Y, and H63D)of People ın Diyarbakır and 

Round ,Turkey. 

The study population consisted of 282 patients who were 

referred for DNA testing to confirm or exclude a diagnosis 

of HH, including 207 males and 75 females .(age 

range 20–65 years) We obtained DNA (Invisorb Spin 

Blood Mini Kit for DNA extractions from blood, Invitek) 

from patients. We increased extracted DNA with the 

polymerase chain reaction in Mastercycler PCR equipment. 

We determined mutations with the reverse-hybridization 

method (Hemochromatosis StripAssay, Vienna-Lab, Vienna 

Austria) in Profiblott 48 auto lipa hibridzation equipment . 

Patients were screened for 12 mutations in the HFE gene 

(V53M, V59M, H63D, H63H, S65C, Q127H, P160delC, 

E168Q, E168X, W169X, C282Y, and Q283P) and four mutation 

in the TFR2 gene (E60X, M172K, AVAQ594-597del, 

Y250X), and two mutation in the FPN1 gene (N144H, 

V162del) mutation to the test strips., an automated device 

(profiBlot IIT TECAN AG, Hombrechtikon,Switzerland). 

We detected 211 wild-type(74.82) and 71 mutated type 

(%25.18) of 282 patient in this study 67 patient (23.76%) 

were H63D heterozygote,3 patient(1.06%) were H63D homozygote 

and one patient(0.35%) was C282Yheterozigot 

heterozygote. Öztürk S et al. found that 109 wild-type(73.30) 

and 32 mutated type (%22.70) of 141 volunteer blood donors, 

in Akdeniz University. 30 patient (23.76%) were H63D 

heterozygote,two patient(1.06%) were H63D homozygote. 

The C282Y mutation was not present. 

Our results were similar to result of the study of Öztürk S et 

al. These results suggest that the H63D mutation rate of the 

the hereditary hemochromatosis in the Turkish population. 

TB 048 

Hiperkolesterolemik Sıçanlarda bazı 

Tiazolidinedionlar ve Statin Kombine Tedavisinin 

Serum Nitrik Oksit Düzeylerine Etkileri 

Gulsen AKALIN 1 , Ipek ERDOGAN 2 , Ahmet MUSMUL 3 , 

Ali DOKUMACIOGLU 2 , Aysen AKALIN 4 , 

Ozkan ALATAS 2 . 

1 Biyokimya Bölümü,Eczacılık Fakültesi, Anadolu Üniversitesi, 

26470, Eskisehir, Turkiye, 

2 Biyokimya Bölümü, Eskisehir Osmangazi Universitesi,. 

Tıp Fakültesi, Eskisehir, Turkiye, 

3 Biyoistatistik Bölümü, Eskisehir Osmangazi Universitesi,. 

Tıp Fakültesi, Eskisehir, Turkiye, 

4 Endokrinoloji Bölümü, Eskisehir Osmangazi Universitesi,.Tıp 

Fakültesi, Eskisehir, Turkiye, 

Giriş:Peroxisome Proliferator-aktivite reseptör gama’lar 

endotel hücrelerde bolca ekspres edildiğinden ve endotel 

fonksiyon üzerinde Nitrik oksit’ler önemli bir role sahip 

olduğundan hiperkolesterolemik sıçanlarda serum Nitrik Oksit 

düzeylerini ve Tiazolidinedionlar ‘ın atorvastatin ile kombinasyonunun 

potansiyel yararlarını araştırmayı amaçladık. 

Metod: Sıçanlar 5 gruba ayrılmıştır (n=8). Kontrol grup 

(grup 1) bazal diet almıştır. Diğer sıçanlar %2 kolesterol ve 

%1 kolik asit içeren bazal dieti 8 hafta almışlardır. Grup III, 

IV ve V, 1 mg, 4 mg Rosiglitazon ve 3 mg Pioglitazon ile 

birlikte 10 mg .atorvastatin kombinasyonunu hiperkolesterolemik 

diet ile birlikte 3 hafta alırken, hiperkolesterolemik 

grup (grup II) sadece hiperkolesterolemik diet almaya devam 

etmiştir. 11 haftanın sonunda bütün hayvanlar öldürülmüştür. 

Serum nitrik oksit düzeyleri Kadmiyum-redüksiyon metodunun 

bir modifikasyonu ile ölçülmüştür. 

Sonuç: Kontrol grubu, hiperkolesterolemik grup ve Rosiglitazon, 

Pioglitazon ve Atorvastatin kombine terapisi alan 

hiperkolesterolemik grupların serum nitrik oksit düzeyleri 

sırasıyla 26.9+ 3.35, 20.27+ 1.48, 22.66+ 2.52, 26.7+ 3.7, 

23.3 + 2.8 μmol/ml (p


TB 048 

Effects of some Thiazolinediones and Statin Combine 

Therapy on Serum Nitric Oxide Levels in 

Hypercholesterolemic Rats 

Gulsen AKALIN 1 , Ipek ERDOGAN 2 , Ahmet MUSMUL 3 , 

Ali DOKUMACIOGLU 2 , Aysen AKALIN 4 , 

Ozkan ALATAS 2 . 

1 Department of Biochemistry, Faculty of Pharmacy, University 

of Anadolu, 26470, Eskisehir, Turkey, 2 Department 

of Biochemistry, Eskisehir Osmangazi University,.Medical 

Faculty, Eskisehir, Turkey, 

3 Department of Biostatistics, Eskisehir Osmangazi University, 

Medical Faculty, Eskisehir, Turkey 

4 Department of Endocrinology, Eskisehir Osmangazi 

University, Medical Faculty, Eskisehir, Turkey, 

Introduction:Peroxisome proliferator-activated receptor 

gamma widely expressed in endothelial cells and nitric oxide 

has an important role in endothelial cell function, we aimed 

to investigate serum nitric oxide levels in hypercholesterolemic 

rats and the potential beneficial role of Thiazolinediones 

in combination with Atorvastatin. 

Method:The rats were divided into five groups (n=8). The 

control group (group I) fed basal diet. All other animals fed 

with hypercholesterolemic diet which contains 2% (w/w) 

cholesterol and 1% cholic acid in basal diet for 8 weeks. The 

hypercholesterolemic group (group II) was continued taking 

hypercholesterolemic diet while the group III, IV and V received 

1 mg and 4 mg Rosiglitazone and 3 mg pioglitazone, 

in combination with 10 mg Atorvastatin respectively by oral 

gavage in addition to hypercholesterolemic diet for 3 weeks. 

All the animals were sacrificed at the end of 11 weeks. Serum 

nitric oxide levels were measured by a modification of 

the Cadmium-reduction method 

Result:Serum nitric oxide levels of control group, hypercholesterolemic 

group and hypercholesterolemic groups taken 

Rosiglitazone, and Pioglitazone therapy in combination with 

Atorvastatin were 26.9+ 3.35, 20.3+ 1.5, 22.7+ 2.52, 26.7 + 

3.7, 23.3+ 2.8 μmol/L (p Pektinaz 

[20.92] ≈ Proteaz [21.28] ≈ Selülaz [21.53] > Lipaz 

[25.68] ≈ Lakkaz [25.92]. Bitkisel kaynaklı ve ekolojik POD 

enzimi pamuk elyafının ön beyazlatma işleminde başarılıdır. 

TB 049 

Bioscouring of Cotton Fabrics by Peroxidase (POD) 

from Milk Thistle (Silybum marianus) 

Ayşe USLUOĞLU, Gülnur ARABACI 

Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya 

Anabilim Dalı, Sakarya 

ayseusluoglu@gmail.com 

The existence of approximate 6-10% natural impurities 

inclıding pectins, fats and waxes, sugars, ashes as well as 

other materials make raw cotton fiber having poor wetting 

property, which will cause some quality problems in subsequeant 

dyeing and finishing processing. The purpose of 

cotton prepation is to remove the impurities from the cotton 

fabric and increase the wettability and whitness of the fabric. 

So, scouring is very important. 

Traditionally, the scouring process is performed by boiling 

with alkali. It is large volumes of wastewater coming from 

alkaline scouirng process are highly polluted with higher 

BOD, COD and alkalinity. So, the enzymatic scouring of 


S 149 



cotton has become a promising eco-friendly alternative to 

conventional alkaline scouring process. 

In this work, was used different enzymes for bioscouring 

process and compare to conventional methods and each 

other. Bioscouring process was done at mild pH 5 – 8 and 

at 35°C. Alkali boiling was done at pH 11 and 90°C. Measurements 

done with Magbeth Color Eye 7000 A. According 

to YI-E313 parameters. Whiteness degree, alkali boiling 

[14.15] ≈ POD From Milk Thistle (Silybum marianus) 

[14.21] > Pectinase [20.92] ≈ Protease [21.28] ≈ Celulase 

[21.53] > Lipase [25.68] ≈ Laccase [25.92]. POD enzyme 

From Milk Thistle is succesful at biobleaching process. 

TB 050 

MCF-7 İnsan Meme Kanseri Hücre Hattında Etoposid 

Direncinin Geliştirilmesi 

Esra KAPLAN, Ufuk GÜNDÜZ 

Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Biyolojik Bilimler Bölümü, 

06531, Ankara-Türkiye 

Kemoterapinin etkinliği, ilaç dirençliliğine bağlı olarak 

tümörün yeniden ortaya çıkması ile sınırlıdır. Dirençlilik, 

kemoterapiden sonra ortaya çıkabilir veya hücrelerde 

kendiliğinden bulunabilir. İlaç direncinin altında yatan birçok 

moleküler sebebin olduğu bilinmektedir. Kemoterapinin 

daha etkili hale getirilebilmesi için dirence yol açan 

mekanizmalar aydınlatılmalıdır. Bu mekanizmaların incelenebilmesi 

için kanser hücre hatlarında öncelikle ilaç direncinin 

geliştirilmesi gerekir. Etoposit, topoizomeraz II inhibitörü 

olarak sınıflandırılan bir kemoterapötiktir ve meme 

kanseri tedavisinde yaygın olarak kullanılır. Ancak, meme 

kanseri hücrelerinin etoposide karşı direnç sergiledikleri 


Bu çalışmada amaç, etoposide dirençli bir MCF-7 hücre 

hattının (MCF-7/Eto) geliştirilmesidir. Çalışmada insan 

meme kanserine model olan MCF-7 hücre hattı kullanılmış, 

MCF-7 hücrelerine (MCF-7/S) artan dozlarda etoposit uygulanarak 

etoposide dirençli hat adım adım geliştirilmiştir. Etoposidin 

MCF-7/S ve MCF-7/Eto hücreleri üzerine sitotoksik 

etkileri XTT sitotoksisite testleri ile değerlendirilerek, 

hücrelerin %50’sini öldüren derişimler (IC 50 

) hesaplanmıştır. 

İstatistik anlamlılığın belirlenmesi için student t-testi 

uygulanmıştır. 

Sitotoksisite testlerinin sonuçları MCF-7/Eto hücrelerinin 

MCF-7/S’lere göre anlamlı yüksek bir IC 50 

değeri olduğunu 

göstermektedir. MCF-7/Eto hücreleri etoposide karşı 

MCF-7/S hücrelerinden yaklaşık iki kat daha dirençlidir. 

Sonuç olarak, MCF-7/Eto hücreleri, etoposit dirençliliğinin 

moleküler mekanizmalarını çalışmak için iyi bir model 

oluşturmaktadır. 

TB 050 

Development of Etoposide Resistance in MCF-7 Human 

Breast Cancer Cell Line 

Esra KAPLAN, Ufuk GÜNDÜZ 

Middle East Technical University, Department of Biological 


The efficacy of chemotherapy is restricted by the relapse of cancer 

due to drug resistance. The resistance can be gained after 

chemotherapy or it can be present intrinsically. It is known that 

there are many molecular reasons underlying the drug resistance. 

In order to make the chemotherapy more effective, the 

mechanisms causing the resistance should be clarified. Before 

starting to investigate these mechanisms, development of drug 

resistance in cancer cell lines is required to mimic the resistant 

cells in human body. Etoposide is a chemotherapeutic classified 

as a topoisomerase II inhibitor and widely used in the treatment 

of breast cancer. However, it has been demonstrated that breast 

cancer cells exhibit resistance against etoposide. 

In this study, the aim is to develop an etoposide resistant MCF-7 

cell line (MCF-7/Eto). The MCF-7 cell line which is a model 

for human breast carcinoma was used as parental cell line. Stepwise 

selection of the etoposide resistant cell line was carried out 

by the application of etoposide in dose increments to the parental 

MCF-7 cells (MCF-7/S). The cytotoxic effects of etoposide 

on MCF-7/S and MCF-7/Eto cells were evaluated by means of 

XTT cytotoxicity tests. The concentrations which kill 50% of 

the cells (IC 50 

) were calculated. For the determination of statistical 

significance, student’s t-test was applied. 

The results of cytotoxicity tests indicated that MCF-7/Eto 

cells have a significantly higher IC 50 

value compared to 

MCF-7/S cells. MCF-7/Eto cells are about two fold more 

resistant than MCF-7/S cells to etoposide. In conclusion, 

MCF-7/Eto cells may constitute a good model to study the 

molecular mechanisms underlying etoposide resistance. 

TB 051 

İmmobilize Lactobacillus bulgaricus ve 

Streptococcus thermophilus suşlarının safra tuzu 

dekonjugasyon yeteneği 

Esra TOK 1 , Belma ASLIM 1 , Gülçin ALP 2 , 

Gülçin AKCA 3 

1 Gazi Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji AD. 

Teknikokullar, Ankara 06500, Türkiye 

2 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD. 

Beşevler, Ankara 06500, Türkiye 

3 Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Temel Tıp 

Bilimleri AD. Emek, Ankara 06510, Türkiye 

Bu çalışmanın ilk amacı, Lactobacillus delbrueckii subsp. 

bulgaricus ve Streptococcus thermophilus suşlarının sodium 

taurokolat dekonjugasyonunu değerlendirmek, ikinci amacı 

ise yüksek dekonjugasyona sahip suşlarda immobilizasyonun 

yararını belirlemektir. Bu çalışmada L. delbrueckii subsp. 

bulgaricus (B3, G11 ve A13) ve S. thermophilus (W22, 

T12 ve H21) suşları kullanıldı. Sodyum taurokolat dekonju- 


S 150 



gasyonu ile açığa çıkan serbest kolik asitin miktarı modifiye 

Irwan’ ın metodu ile ölçüldü. Yüksek dekonjugasyon yapan 

B3 ve W22 suşları immobilizasyon çalışmasında kullanıldı. 

İmmobilize edilen suşların sodyum taurokolat dekonjugasyonu 

ve canlılığı belirlendi. Laktobasillerin sodyum taurokolat 

dekonjugasyon miktarı 0,98±0,0 mg/ml-1,37±0,0 mg/ 

ml arasında ve streptokokların ise 0,93±0,0 mg/mL-1,29±0,3 

mg/ml arasında belirlendi. İmmobilize suşların hem canlılık 

değerleri (B3; 12,5±2 log10 cfu/ml ve W22; 6,6±1 log10 

cfu/ml) hem de sodyum taurokolat dekonjugasyonları (B3; 

1,52±0,2 mg/ml ve W22; 1,38±0,1mg/ml) serbest hücrelere 

göre daha yüksek bulundu. Bu sonuçlara göre, immobilize 

L. delbrueckii subsp. bulgaricus B3 ve S. thermophilus W22 

suşları yüksek canlılığa ve dekonjugasyon yeteneğine sahip 

olduğu için probiyotik endüstrisinde kullanımı planlanabilir. 

TB 051 

Bile Salts Deconjugation Ability of Immobilized 

Lactobacillus Bulgaricus and Streptococcus 

Thermophilus Strains 

Esra TOK 1 , Belma ASLIM 1 , Gülcin ALP 2 , 

Gülcin AKCA 3 

1 Department of Biology, Faculty of Science and Arts, Gazi 

University, Teknikokullar, Ankara 06500, Turkey 

2 Department of Microbiology, Faculty of Medicine, Gazi 

University, Besevler, Ankara 06500, Turkey 

3 Department of Basic Medical Sciences, Microbiology 

Laboratory, Faculty of Dentistry, Gazi University, Emek, 

Ankara 06510, Turkey 

The aim of this study is primarily to evaluate the deconjugation 

of sodium taurocholate by Lactobacillus delbrueckii 

subsp. bulgaricus and Streptococcus thermophilus and secondly 

the utility of immobilization effects on the deconjugation 

of sodium taurocholate of these strains which have 

the highest deconjugation property. L. delbrueckii subsp. 

bulgaricus (B3, G11 and A13) and S. thermophilus (W22, 

T12 and H21) strains were used in this study. Amount of 

free cholic acid released by deconjugation of sodium taurocholate 

was evaluated by using the modified method of 

Irwin. B3 and W22 which performed the highest deconjugation 

property used immobilization study. Viability and deconjugation 

of sodium taurocholate of immobilized strains 

were determined. Among Lactobacillus species, the amount 

of deconjugated sodium taurocholate was found as 0.98±0.0 

mg/ml-1.37±0.0 mg/ml and among the strains of Streptococcus 

species it was found as 0.93±0.0 mg/mL-1.29±0.3 

mg/ml. Both the viability values (B3; 12.5±2 log10 cfu/ml 

and W22; 6.6±1 log10 cfu/ml) and the ability of deconjugation 

of sodium taurocholate (B3; 1.52±0.2 mg/ml and W22; 

1.38±0.1mg/ml) by immobilized strains was found much 

higher than the free strains. According to these results, immobilized 

forms of L. delbrueckii subsp. bulgaricus B3 and 

S. thermophilus W22 can be planned to be used in probiotic 

industry because of having higher viability and deconjugation 

ability. 

TB 052 

Preterm ve Term Bebek Annelerinde Kolostrum ve 

Matür Sütte Yağ Asit Kompozisyonu 

Fevzi Nuri AYDIN 1 , İbrahim AYDIN 1 , 

Taner ÖZGÜRTAŞ 1 , Özden TURAN 2 , 

İbrahim M. HIRFANOGLU 2 , Esin KOÇ 2 , Selim KILIÇ 3 , 

M.Kemal ERBİL 1 

1 Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Tıbbi Biyokimya AD, 


2 Gazi Üniversitesi Çocuk Hastalıkları, Yenidoğan Bölümü, 


3 Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Halk Sağlığı AD, Ankara, 

Türkiye 


Anne sütündeki yağ asidi kompozisyonunun tüm türlerde 

sabit olduğu ve bu kompozisyonun annenin beslenmesi ile 

hiçbir şekilde değişmediği düşünülmektedir. Bu çalışmada 

laktasyonun 3. 7. ve 28 nci günlerinde preterm ve term 

bebeklerin annelerinden alınan süt örneklerinde yağ asit 

konsantrasyonlarını karşılaştırmayı amaçladık. Bu amaçla 

30 anneden (15 preterm, 15 term) laktasyonun 3,7 ve 28. 

günlerinde süt örnekleri toplandı. Çalışma zamanına kadar 

tüm örnekler - 80°C de muhafaza edildi. Gaz kromatografimass 

spektrometri (GC-MS) yöntemiyle bu örneklerdeki 

yağ asit seviyeleri ölçüldü. Sonuçlar Mann-Whitney U testi 

ile karşılaştırıldı. Ölçülen 32 yağ asidi parametresinden, 3. 

gün sonuçlarından 7 tanesinde, 7. gün sonuçlarından 1 tanesinde, 

28. gün sonuçlarından bir tanesinde, preterm ve 

term gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık 

tespit edildi. Bu bulguların yenidoğan beslenmesinde, 

özellikle mama ile beslenen bebeklerde anlamlı ve önemli 

olabileceği değerlendirildi. Ancak, bu farklılıkların kesin 

fonksiyonlarının ortaya konması için genişletilmiş ileri 

çalışmalara ihtiyaç olduğu değerlendirildi. 

TB 052 

Fatty Acid Composition of Colostrum and Matur 

Human Milk in Mothers of Preterm and Term Infants 

Fevzi Nuri AYDIN 1 , Ibrahim AYDIN 1 , 

Taner OZGURTAS 1 , Ozden TURAN 2 , 

Ibrahim M. HIRFANOGLU 2 , Esin KOC 2 , Selim KILIC 3 , 

M.Kemal ERBIL 1 

1 Gulhane Military Medical School, Department of Biochemistry, 


2 Gazi University Department of Pediatri, Newborn Division, 


3 Gulhane Military Medical School, Department of, Public 

Health Ankara, Turkey 


It is believed that the fatty acid composition in breast milk 

in all species is fixed and this composition never changes in 

any way by the mother’s nutrition. We purposed to compare 

the fatty acid concentrations in breast milk samples that collected 

from preterm and term babies’ mothers on 3, 7, and 


S 151 



28 th day of lactation. Accordingly, breast milk samples were 

collected from 30 mothers (15 preterm, 15 term) on 3, 7, 

and 28 th day of lactation. All samples have been stored at - 

80°C till to the study. Fatty acid levels in these samples are 

measured by Gas Chromatography-Mass Spectrometry (GC- 

MS) method. The results have been compared by Mann- 

Whitney U test. Statistically significant difference was found 

between preterm and term groups at 7 of 3 rd day’s results, 1 

of 7 th day’s results, and 1 of 28 th day’s results in all measured 

32 fatty acid parameters. It is evaluated that these findings 

may be meaningful and important for new born nourishment, 

especially in newborn that feeding with formula. Nevertheless, 

it has been evaluated that expanded further studies are 

needed to expose the certain functions of these differences. 

TB 053 

Hg +2 ve Zn +2 ’nun Pinus Brutia Glutatyon 

S-transferazları Üzerindeki Bütünleşik Etkisi 

Can YILMAZ 1 *, Ebru SAATÇİ 2 , Mesude İŞCAN 1 

1 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, 

Biyolojik Bilimler Bölümü, 06531 Ankara, Türkiye 

2 Erciyes Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji 

Bölümü, 38039 Kayseri, Türkiye 

Bitkiler, özellikle ağaçlar ağır metaller gibi aktif oksijen 

türlerinin artarak üretimine neden olan pek çok çevresel 

baskı etkisine karşı savunma mekanizmalarına sahiptirler. 

Glutatyon S-transferazlar (GST’ler) GSH’ın konjugasyonu 

ile hücre içerisinde böyle maddelerin atılımını artırarak bu 

tür baskı koşullarında görev alırlar. Ağır metallerin bitki 

GST’leri üzerindeki doğrudan etkilerini inceleyen çok az 

sayıda çalışma bulunmaktadır. Bizim amacımız Hg +2 ve 

Zn+’nun Türkiye’deki önemli orman ağaçlarından biri olan 

ve doğal habitatının pek çok bölgesinde çevre kirliliğinin 

etkisinde bulunan Pinus brutia’nın yaprak ekstrelerindeki 

GST enzimleri üzerinde tek ve bütünleşik (Hg +2 -Zn +2 ) etkilerini 

araştırmaktır. Hg +2 , Zn +2 ve Hg +2 -Zn +2 değişen 

konsantrasyonlarda reaksiyon karışımlarına eklenirken; 

CDNB ve GSH 0,5-1,25 mM aralığında değişmiştir. Aktivite 

ölçümlerinin sonuçları Dixon, Hill ve Hanes-Woolf 

grafikleri ile incelenmiştir. Hg +2 ve Zn +2 , 1:2 (Hg +2 :Zn +2 ), 1:1 

(Hg +2 :Zn +2 ) ve 2:1 (Hg +2 :Zn +2 ) olacak şekilde karıştırılmıştır. 

Muhtemel inhibisyon mekanizmaları 1:2 oranı için 32.9 µM 

K i 

değeriyle (kısmi) yarışmasız, 1:1 oranı için 67.5 µM K i 

değeriyle (tam) yarışmasız ve 2:1 oranı için 71.8 µM K i 

değeriyle (tam) yarışmasız olarak bulunmuştur. Hg +2 ve Zn +2 

için olası inhibisyon mekanizmaları ise sırasıyla 251.9 µM K i 

değeriyle karışık ve 68.3 µM K i 

değeriyle yarışmasız olarak 

tespit edilmiştir. Fakat, Zn +2 GST aktivitesi üzerinde, düşük 

konsantrasyonlarda aktivasyon, yüksek konsantrasyonlarda 

inhibisyon olacak şekilde, çift modlu (bimodal) etki 

göstermiştir. Bu proje BAP-DPT2002K120510 tarafından 


TB 053 

Combined Effects of Hg +2 and Zn +2 on Glutathione 

S-transferases of Pinus brutia 

Can YILMAZ 1 *, Ebru SAATÇİ 2 , Mesude İŞCAN 1 

1 Middle East Technical University, Faculty of Art and 

Science, Biological Sciences Department, 06531 Ankara, 

Turkey 

2 Erciyes University, Faculty of Art and Science, Biology 

Department, 38039 Kayseri, Turkey 

Plants, especially trees have defensive mechanisms against 

many environmental stress factors, such as heavy metals 

which cause an increased production of reactive oxygen species. 

Glutathione S-transferases (GSTs) have roles in such 

stress conditions because of their ability to increase excretion 

of such compounds in the cell upon conjugation of glutathione 

(GSH). The studies on the direct effects of heavy 

metals on plant GSTs are rare. Our aim is to investigate the 

in vitro effects of Hg +2 and Zn +2 induvidually and combined 

(Hg +2 -Zn +2 ) on the activity of GSTs in the needle extracts of 

Pinus brutia, which is a very important forest tree in Turkey 

and under the thread of pollution in most areas of its natural 

habitat. Hg +2 , Zn +2 and Hg +2 -Zn +2 were added into the reaction 

mixture, at varying concentrations; while CDNB and GSH 

were varied in the range between 0,5-1,25 mM. The results of 

activity assays were analyzed by Dixon, Hill and Hanes-Woolf 

plots. Hg +2 and Zn +2 were combined as 1:2 (Hg +2 :Zn +2 ), 1:1 

(Hg +2 :Zn +2 ) and 2:1 (Hg +2 :Zn +2 ) ratios. The possible inhibition 

mechanisms were determined as uncompetitive (partial) inhibition 

with K i 

value of 32.9 µM for 1:2 ratio, uncompetitive (full) 

inhibition with K i 

value of 67.5 µM for 1:1 ratio and uncompetitive 

(full) inhibition with K i 

value of 71.8 µM for 2:1 ratio. 

The possible inhibition mechanisms of Hg +2 and Zn +2 were individually 

determined as mixed-type inhibition with K i 

value of 

251.9 µM and uncompetitive inhibition with K i 

value of 68.3 

µM, respectively. However, Zn +2 exhibited a bimodel effect on 

GST activity with activation at low concentrations and inhibition 

at higher concentrations. This project is supported by BAP- 

DPT2002K120510. 

TB 054 

Centaurea Gigantea Bitkisine Ait Ekstrenin Kanser 

Hücrelerindeki Sitotoksik Etkisi 

Ümit YIRTICI 1 , Esra BÜBER 2 , Sezgin ÇELİK 3 , 

Aysun ERGENE 1 , N. Leyla AÇAN 2 

1 Kırıkkale Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji 

Bölümü, 71450 Yahşihan, Kırıkkale, 2 Hacettepe Üniversitesi, 

Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, 06100 

Sıhhiye, Ankara, 3 Kırıkkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, 

71450 Yahşihan, Kırıkkale. 

Bitki ve hayvanlardan elde edilen veya mikroorganizmaların 

ürettiği doğal ürünler, kanser tedavisinde kullanılabilecek 

önemli bir kaynak oluşturur. Günümüzde, vinkristin ve paklitaksel 

gibi bitkilerden türevlenen bazı bileşikler kanser tedavisinde 

başarı ile kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, 


S 152 



Türkiye’ye endemik olan Centaurea gigantea Schultz. Bip. 

ex Boiss. türünden elde edilen ekstrelerin antitümöral aktivitesini 

araştırmaktır. Centaurea gigantea bitkisine ait toprak 

üstü kısımlar Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden toplandı. 

Kurutulup öğütüldükten sonra sokslet ekstraksiyon cihazı 

kullanılarak sırası ile n-hekzan, diklorometan ve metanolden 

geçirildi. Metanol ekstresi buharlaştırıldı ve oluşan tortu 

DMSO ile çözüldü. Bu ekstrenin çeşitli insan kanser hücre 

dizileri üzerindeki büyümeyi inhibe edici etkisini araştırmak 

üzere MTT testi yapıldı. Oluşan MTT ürünlerinin miktarı 

570 nm’de mikroplaka okuyucu ile tespit edildi. Androjene 

duyarlı LNCaP hücreleri için IC 50 

değeri tespit edilemez 

iken; androjenden bağımsız olarak gelişen PC-3 ve DU-145 

hücre dizilerinde IC 50 

değerleri sırasıyla 7,04 ve 0,99 µg/ml 

olarak bulundu. İnsan mesane kanseri hücre dizisi T-24 için 

de IC50 değeri 0,42 µg/ml olarak tespit edildi. Ulusal Kanser 

Enstitüsü (NCI) tarafından kaba ekstraktlar için belirlenen 

sitotoksisite ölçütüne göre IC 50 

değerinin 30 µg/ml’nin 

altında olması gerekmektedir. Bu çalışmada da PC-3, DU- 

145 ve T-24 hücre dizileri için tespit edilen IC 50 

değerleri 

bu değerin altında olduğundan Centaurea gigantea ekstrelerinin 

antitümöral bir ajan olarak kullanılabilme potansiyelin 

araştırılması umut vericidir. 

TB 054 

Cytotoxic Effect of Centaurea Gigantea Extract on 

Human Cancer Cell Lines 

Umit YIRTICI 1 , Esra BUBER 2 , Sezgin CELIK 3 , 

Aysun ERGENE 1 , N. Leyla ACAN 2 

1 Kirikkale University, Faculty of Arts and Sciences , 

Department of Biology, 71450 Yahsihan, Kirikkale, 2 

Hacettepe University, Faculty of Medicine, Department of 

Biochemistry, 06100 Sıhhiye, Ankara, 3 Kirikkale University, 

Faculty of Education, 71450 Yahsihan, Kirikkale. 

Natural products, extracted from plants or animals or produced 

by microorganism, have been a significant source of 

cure for cancer. Several plant-derived compounds, such as 

vincristine and paclitaxel, are currently successfully used in 

cancer therapy. The aim of this study is to investigate antitumoral 

activity of the extract of Centaurea gigantea Schultz. 

Bip. ex Boiss. is endemic to Turkey. The aerial parts of Centaurea 

gigantea were collected in South East Anatolia, Turkey. 

Dried and ground aerial parts of the plant were Soxhletextracted 

successively, with n-hexane, dichloromethane and 

methanol. The methanol extract was evaporated and dissolved 

in DMSO. The growth-inhibitory effects of the extract 

on several human tumor cell lines were measured by 

MTT assay. The metabolized MTT products were quantified 

by reading the absorbance at 570 nm on a microplate reader. 

IC 50 

value for androgen-sensitive prostate cancer cell line 

LNCaP could not be detected; but IC 50 

values for androgenindependent 

prostate cancer cell lines PC-3 and DU-145 

were 7,04 and 0,99 µg/ml respectively. IC 50 

value for human 

bladder cancer cell line T-24 was found to be 0,42 µg/ml. 

These values are far lower than the threshold established by 

National Cancer Institute (NCI) for the crude extracts, which 

is 30 µg/ml. Therefore the potential of Centaurea gigantea 

extracts as an antitumoral agent for androgen-independent 

prostate carcinoma and bladder carcinoma is worth investigating. 

TB 055 

Meme Kanserinde N-Asetilsistein’in Serbest Plazma 

Amino Asit Düzeylerine Etkisi 

Oya ERTEN, Hakan ERBAŞ, Erol ÇAKIR 

Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, Edirne 

hakanerbas@trakya.edu.tr 

Meme kanseri dünyada ve Türkiye’de kadınlar arasında 

en sık görülen malin tümör olup kadınlarda kanser ölüm 

nedenleri arasında ilk sırada bulunmaktadır. Plazma amino 

asitlerinin düzeyleri vücuttaki amino asitlerin akışını etkileyen 

tüm faktörlerin net etkisini göstermektedir. Yapılan 

çalışmalar, plazma serbest amino asit düzeyleri ile kanserli 

hastaların protein metabolizmaları arasında güçlü bir 

ilişkinin varlığını ortaya koymuştur. 

Bu çalışmada, meme kanseri oluşturulan farelerin plazma 

ve doku amino asit düzeyleri ve N-asetilsisteinin (NAC) bu 

amino asitler üzerine etkisi incelendi. 

Ortalama ağırlığı 25-30 gram ağırlığında değişen, erkek 

Balb/c cinsi fare kullanıldı. Farelerin sol ayak iç bölgesine 

0.2 ml Erhlich asit tümör hücresi enjekte edildi. 9. günde 

tümör çapı 1 cm olduğunda kontrol, kontrol+ N-asetilsistein, 

tümör ve tümör + N-asetilsistein grubu olmak üzere dört 

gruba ayrıldı. 15 gün boyunca kontrol ve tümör gruplarına 

0.2 ml. Serum fizyolojik, kontrol + N-asetilsistein ve tümör 

+ N-asetilsistein gruplarına ise 200 mg/kg N-asetilsistein 

intraperitoneal olarak verildi. Deney sonlandırıldıktan sonra 

tüm grupların plazmalarında ve tümör dokularında amino 

asit düzeyi ölçüldü. 

Sonuç olarak, antikarsinojenik özelliği çeşitli çalışmalar ile 

gösterilmiş olan NAC, meme kanseri oluşturulmuş farelerde 

artan serbest amino asit düzeylerinin normal sınırlara 

çekilmesi noktasında olumlu etkiler yapmıştır. Özellikle bir 

kanser belirteci olarak gösterilmiş olan triptofan düzeyleri 

üzerindeki azaltıcı etkisi dikkate alındığında, NAC’ın meme 

kanserinde olumlu etkiler üstlendiğini belirtmek mümkündür. 

Fakat, NAC’ın genel olarak kansere karşı koruyucu 

ve/veya tedavi edici bir ajan olarak kullanılabilirliğinin 

savunulması henüz bu bulgular ışığında mümkün görülmemektedir. 

Kanser tedavisinde umut verici bir ajan olarak 

NAC’ın bu alandaki etkileri ileri çalışmalar ve yeni parametreler 

ile desteklenmelidir. 


S 153 



TB 055 

Effect of N-acetylcysteine on Free Amino Acids in 

Breast Cancer 

Oya ERTEN, Hakan ERBAŞ, Erol ÇAKIR 

University of Trakya, Department of Biochemistry, Edirne, 

Turkey 


Breast cancer is the most common malignancy in the world 

and Turkey. It also comprises the main cause of cancer 

deaths for women. Plasma free amino acid levels show the 

certain effects of all factors which regulate the body amino 

acid flux. It has been shown that there is a strong relationship 

between plasma free amino acid profile and the protein 

metabolism of patients with cancer. 

In this study, we investigated the plasma and tissue amino 

acid levels in mice with breast cancer and the effects of N- 

acetyl cysteine (NAC) on these amino acids. Male Balb/c 

mice 25-30 grams on average were used. 0.2 ml Erhlich acid 

tumour cell was injected into the subcutan part of their left 

feet. On the 9th day, when the diameter of the tumour was 

1 cm, the mice were divided into four groups as control, 

control+N-acetyl cysteine, tumour and tumour+N-acetyl 

cysteine. During 15-day period, 0.2 ml isotonic sodium chloride 

was applied to the control group and NAC (200 mg/kg) 

were applied to the treatment groups, intraperitoneally. 

In conclusion, N-acetyl cysteine which had been shown to 

have anticarcinogenic effects in many studies had beneficial 

effects on normalising the free amino acid levels in mice 

with breast cancer. It will be possible to suggest that N- 

acetyl cysteine has some positive effects on the breast cancer 

development as it decreased the tryptophan level which 

was shown to be a cancer marker. However, it would not be 

suggested the potential use of N-acetyl cysteine as a preventative 

and/or treatment agent in the cancer area according 

to these findings. The net effects on N-acetyl cysteine as a 

promising agent on the cancer treatment should be supported 

by further investigations with new parameters. 

TB 056 

Deneysel Fibrosarkom Modelinde Curcuminin 

Apoptosis Üzerine Etkisi 

Ece Mine DEMİR 1 , Mukadder SERTER 1 , 

İbrahim METEOĞLU 2 , Kemal ERGİN 3 , Kamil SEYREK 4 , 

Çiğdem YENİSEY 1 

1 Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya 

Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye 

2 Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji 


3 Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve 

Embriyoloji Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye 

4 Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya 


Bcl-2 ve Bax, programlanmış hücre ölümü olan apoptosise 

aracılık eden bcl ailesine ait proteinlerdir. Bax proteini 

apoptotik, Bcl-2 proteini antiapoptotik etkiye sahiptir. Curcumin 

son yıllarda apoptotik etkisi ve bu etki nedeniyle 

kanserde kullanımı çok araştırılan doğal bir moleküldür. Bu 

çalışmanın amacı; curcuminin bir yumuşak doku tümörü 

olan fibrosarkom üzerine apoptotik etkisini ve Bcl-2, Bax 

proteinlerinin ekspresyonlarının nasıl etkilendiğini incelemektir. 

Çalışmaya 24 adet Wistar Albino erkek sıçan alındı. 

Sıçanlar kontrol (Grup 1, n=8), fibrosarkom (Grup 2, n=6), 

fibrosarkom+curcumin tedavi (Grup 3, n=5), sadece curcumin 

grubu (Grup 4, n=5) olmak üzere dört gruba ayrıldı. 

Grup 2 ve 3’e 3-metilkolantren (3-MC) uygulayarak fibrosarkom 

modeli oluşturuldu. Daha sonra Grup 3 ve 4’e curcumin 

verildi. Apoptosisin saptanması için doku kesitlerinde 

tunel yöntemi kullanılarak apoptotik hücre sayımı yapıldı. 

Bcl-2 ve Bax ekspresyonları western blot ve immunohistokimyasal 

yöntemler kullanılarak gösterildi. Aoptotik hücreler 

Grup 3’te Grup 2’ye göre anlamlı olarak artmış bulundu 

(p=0.006). Grup 4 ve Grup 1 arasında değişiklik olmadığı 

görüldü (p=0.448). Fibrosarkomda curcumin tedavisinin 

Bcl-2 ekspresyonunu istatistiksel olarak anlamlı olmamakla 

birlikte azalttığı saptandı (p=0.068). Çalışmamızda 

elde ettiğimiz sonuçlar, curcuminin fibrosarkom dokusu 

üzerine güçlü şekilde apoptotik etki yaptığını ve bu etkide 

muhtemelen Bcl-2 ekspresyonunun da rolü olduğunu 

düşündürmektedir. Ayrıca, curcumin normal dokuda apoptotik/antiapoptotik 

etki veya nekroz oluşturmamıştır. 


S 154 



TB 056 

The Effect Of Curcumin On Apoptosıs In Experimental 

Fibrosarcoma Model 

Ece Mine DEMIR 1 , Mukadder SERTER 1 , 

Ibrahim METEOGLU 2 , Kemal ERGIN 3 , Kamil SEYREK 4 , 

Cigdem YENISEY 1 

1 Department of Biochemistry, Adnan Menderes University, 

Medical School, Aydin, Turkey 

2 Department of Pathology, Adnan Menderes University, 

Medical School, Aydin, Turkey 

3 Department of Hystology and Embryology, Adnan Menderes 

University, Medical School, Aydin, Turkey 

4 Department of Biochemistry, Adnan Menderes University, 

Veterinaire School, Aydin, Turkey 

Bcl-2 and Bax are proteins which belong to Bcl family and 

they mediate apoptosis. Apoptosis is a cell death which is programmed. 

Bax protein has apoptotic effect and Bcl-2 protein 

has anti-apoptotic effect. Curcumin is a natural molecul and its 

usage in cancer treatment because its apoptotic effect has been 

searched in recent years. Aim of this study is invastigation apoptotic 

effect of curcumin on fibrosarcoma and whether expression 

of Bcl-2 and Bax proteins changed. 24 Wistar Albino male 

rats were taken in this study. Rats were divided into four groups: 

Control group (Group 1, n=8), fibrosarcoma group (Group 2, 

n=6), Fibrosarcoma + curcumin tretment group (Group 3, n=5) 

only curcumin group (Group 4, n=5). Fibrosarcoma model was 

formed by applying 3-Metilcholantren (3-MC) to Groups 2 and 

3. Then to Groups 3 and 4 were given curcumin. Apoptotic cell 

counting was done by being used tunel method in tissue sections. 

Expression of Bcl-2 and Bax proteins were fixed by being 

used Western Blot and immunohistochemical methods. It 

was found that apoptotic cell increased significantly in Group 3 

comparison with Group 2 (p=0.006). It was seen that there was 

no difference between the groups1 and 4 (p=0,448). It was also 

seen that curcumin treatment reduced Bcl-2 protein expression 

in fibrosarcoma (p=0,068). But it was not significant statistically. 

Our results show that curcumin has strong apoptotic effect 

on fibrosarcoma tissue. Bcl-2 protein expression plays may be 

in this effect. Curcumin doesn’t form apoptotic/anti-apoptotic 

effect or necrosis in normal tissue. 

TB 057 

Elazığ Bölgesinde Toplanan Kayısı Varyetelerinin 

Lipofilik Vitamin ve Yağ Asidi İçeriği 

Mehmet GÜVENÇ 1 , Ökkeş YILMAZ 2 

1: Adıyaman Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji 

Bölümü 

2: Fırat Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü 

Kayısı, çeşitli vitaminler içeren bir posalı bitkidir. Meyveleri 

hem taze olarak hem de kuru olarak tüketildiği için halk 

arasında yaygın bir kullanılır. Biz bu çalışmada Elazığ bölgesinde 

yetiştirilen Prunus armeniaca L. cv. Hasanbey ve 

Prunus armeniaca L. cv. Hacıhaliloğlu türlerinin taze ve 

kükürtlü ortamda kurutulmuş meyvesinin yağ asidi ve lipofilik 

vitamin bileşenlerinin değişiminin ortaya konması 

amaçlandı. 

Prunus armeniaca türüne ait olan kayısı meyvesinin Hasanbey 

ve Hacıhaliloğlu türünün besinsel değeri açısından lipofilik 

vitaminler ile yağ asitlerinin analizi yapıldı. Analiz için 

meyvenin fresh ve kükürtlü ortamda kurutulmuş örnekleri 

HPLC ve gaz kromatografi cihazları ile ayrı ayrı analiz 

edildi. Analiz sonrasında kayısı meyvesinin hasanbey ve 

hacıhaliloğlu türleri bütün olarak incelendiğinde lipofilik 

özellikli birçok vitaminin varlığı saptandı. Taze meyve ve 

kükürtlü kurutulmuş formlarının farklı içerikte vitamin 

ve yağ asitlerini taşıdığı gözlendi. Kayısı meyvesinin a- 

tokoferol bakımından hasan beyin kurutulmuş formunun 

diğerlerinden farklı olduğu gözlenmiştir (p0.05), Linoleik asit (18:2 n-6), miktarının 

hacıhaliloğlu kurutulmuş formunun diğerlerinden farklı 

olduğu belirlendi (p


stearic (18:0) and oleic (18:1 n9) fatty acids, it also contained 

a significant level of essential fatty acids such as linoleic 

acid (18:2 n6) and linolenic acid (18:3 n3). Palmitic (16:0), 

stearic (18:0) and oleic (18:1 n9) fatty acids levels did not 

differ between all groups (p>0.05) but levels of Linolenic 

acid (18:2 n-6) level of sulphur dried of Hacıhaliloğlu was 

found different from others (p


tanısı almayan sağlıklı bireylerin kan örnekleri kullanıldı. 

DNA izolasyonu, Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) ve 

restriksiyon enzim kesimi çalışmaları Selçuk Üniversitesi 

Meram Tıp Fakültesi Deneysel Tıp Araştırma ve Uygulama 

Merkezi araştırma laboratuvarında yapıldı. Değerlendirme 

sonucunda 505bç büyüklüğünde bant görüldü. Kesim sonucunda 

310 ve 195bç’ lik bantları göremediğimiz için 

ATP1A1 geni için genotipler; AA homozigot, şeklinde 

değerlendirildi. Tüm diyabetik polinöropatili hastalar ve 

sağlıklı kontrol grubu, kesilmemiş allel için homozigot 

olarak bulundu. 

Bu hastalarda ATP1A1 gen polimorfizminin bulunmaması 

nöropatiye yatkınlığın olmadığını düşündürmektedir. Ancak, 

diyabette oksidatif stres membranda lipid peroksidasyonuna 

sebep olmakta ve bunun sonucunda Na + /K + -ATPaz aktivitesi 

düşmektedir. Düşük enzimatik aktivite sinir iletim hızının 

azalmasına neden olmaktadır. Diyabetin iyi regüle edilmesi, 

komplikasyonları ortadan kaldıracağından nöropati 

gelişimine engel olunacağı kanaatindeyiz. 

TB 059 

The Investigation of ATP1A1 Gene Polymorphism in 

Type 2 Diabetic Patients with Neuropathy 

Cemile TOPCU 1 , Mehmet GÜRBİLEK 1 , Mehmet AKÖZ 1 , 

Tülin ÇORA 2 

1 Selcuk University Faculty of Medicine,Department of 

Biochemistry, Konya, Turkey 

2 Selcuk University Faculty of Medicine,Department of 

Molecular Biology, Konya, Turkey 

e mail: topcu_cemile@yahoo.com 

Na + /K + -ATPase is encoded by various genes, of which the 

ATP1A1 gene is expressed predominantly in peripheral 

nerves and in erythrocytes. We investigated a possible association 

of the ATP1A1 polymorphisms with the development 

of diabetic neuropathy. 

The subjects of this study were chosen among the Type 2 

Diabetes Mellitus patients who were diagnosed with diabetic 

polyneuropathy at the Endocrinology department of Medicine 

Faculty who were living in the province of Konya. 60 

patients (30 male/ 30 Female) and 28 control( 18 male/ 10 

female) were included in the study. For the control group, 

the blood samples were taken from the patients who were 

not diagnosed with diabetic neuropathy. The DNA isolation, 

Polymerase chain reaction ( PCR) and the cutting of restriction 

enzyme were carried out in the laboratory of Selcuk 

University Meram Faculty of Medicine Experimental Medicine 

Research and Application Centre. As a result of assessment, 

a band was found at the size of 505bp. As we cannot 

find 310 and 195 bp bands after cutting, the genotypes for 

ATP1A1 gene were assessed as AA homozygote. All diabetic 

patients with polyneuropathy and healthy controls were 

homozygous for the unrestricted allele. 

Oxidative stress which develops in diabetes causes lipid 

peroxidation in the membrane and consequently Na + /K + - 

ATPase activity decreases. Low enzymatic activity leads to 

decrease in nerve conduction velocity. Therefore, we believe 

that better regulation of diabetes can abrogate complications 

and prevent the development of neuropathy. 

TB 060 

Tip 2 Diyabetik Hayvan Modelinde Metformin Tedavisi 

ve Egzersiz: Lipid ve NO Metabolizmaları 

Fahrettin AKYUZ 1 , Neslihan TEKIN 1 , 

Halide Edip TEMEL 2 , Özlem AYDIN 1 

1 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, Eskişehir, TÜRKİYE 

2 Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Biyokimya 

Anabiilm Dalı, Eskişehir, TÜRKİYE 

Diabetes Mellitus dünyada en çok yayılım gösteren 

hastalıklardan biridir. Tip 2 diyabetin tedavisi için egzersiz 

tavsiye edilmektedir. Egzersiz oral antihiperglisemik 

ilaç tedavisi ile kombine kullanıldığı zaman bu ilaçların glukoz 

düşürücü etkisine potansiyel olarak katkıda bulunur. Bu 

çalışmanın amacı Streptozotosin-Nikotinamid ile indüklenmiş 

tip 2 diyabette metfornin, L-NAME ve egzersiz uygulamasının 

lipid metaboliması ve NO metabolizması üzerine etkilerini 

araştırmaktır. 

Çalışmada 8 deneysel grup oluşturuldu. Bu gruplar: kontrol 

grubu, diyabet grubu (STZ-NA), diyabet ve metformin 

(DM) grubu, diyabet ve L-NAME (DL) grubu, diyabet ve 

egzersiz (DE) grubu, diyabet+metformin+L-NAME (DML) 

grubu, diyabet+metformin+egzersiz (DME) grubu, diyabet+L- 

NAME+egzersiz (DLE) grubu. Tip 2 diyabet ratlara 290 mg/ 

kg NA’in i.p. olarak uygulanmasından 15 dakika sonra tek doz 

60 mg/kg STZ’in enjeksiyonu (i.p) ile indüklendi. Metformin 

ratlara oral olarak uygulandı. L-NAME 50 mg/kg/gün olarak 

uygulandı. Ratlar koşu bandında 20 m/min/gün koşturuldu. 

Deney bitiminde kan glukozu, HbA1c seviyesi, plasma LCAT 

seviyesi, serum TG, C, HDL, NOS ve karaciğer NO seviyeleri 

belirlendi. 

Metformin tedavisi STZ-NA grubunda kan glukozu ve HbA1c 

seviyelerini azalttı. L-NAME uygulaması ile NO ve kan glukoz 

seviyeleri azaldı. Egzersiz tip 2 diyabetik ratlarda kan glukoz 

seviyelerini ve NOS aktivitesini iyileştirdi. Bu çalışmada L- 

NAME uygulamasının glukoregülasyon üzerinde metformin 

gibi pozitif etkileri olduğu söylenilebilir. Tip 2 diyabetiklerde 

egzersizin NOS aktivitesi üzerine yararlı etkilerinin egzersizin kan 

glukozunu iyileştirici etkilerine bağlı olduğu sonucuna vardık. 

TB 060 

Metformin Treatment and Exercise in Animal Model of 

Type 2 Diabetes: Lipid and NO metabolisms 

Fahrettin AKYUZ 1 , Neslihan TEKIN 1 , 

Halide Edip TEMEL 2 , Özlem AYDIN 1 

1 Department of Biochemistry, Faculty of Medicine, Eskisehir 

Osmangazi University, Eskisehir, TURKEY 

2 Department of Biochemistry, Faculty of Pharmacy, Anadolu 

University, Eskisehir, TURKEY 

Diabetes Mellitus is one of the most widespread disease in 

world. Exercise is recommended for the treatment of type 

2 diabetes. When used in combination with oral antihyperglycemic 

drug therapy, exercise therefore has the potential 

to improve the glucose-lowering actions of these drugs. The 


S 157 



aim of our study is investigation the effects of metformin, 

exercise and L-NAME on lipid metabolism, NO, NOS and 

glucose levels in Streptozotocin-Nicotinamide induced type 

2 diabetes. 

8 experimental groups were formed in this study. These groups 

are: control group, diabetes group (STZ-NA), diabetes and 

metformin (DM) group, diabetes and L-NAME (DL) group, 

diabetes and exercise (DE) group, diabetes+metformin+L- 

NAME (DML) group, diabetes+metformin+exercise (DME) 

group, diabetes+L-NAME+exercise (DLE) group. Type 2 

diabetes was induced in rats by single intraperitoneal (i.p) 

injection of 60 mg/kg STZ, 15 min after the i.p administration 

of 290 mg/kg body weight of NA. Metformin was orally 

administered to rats. L-NAME was administered 50 mg/ 

kg//day. Rats were forced to run in a running wheel 20 m/ 

min/day. At the end of experimental period blood glucose, 

HbA1c levels, plasma LCAT levels, serum TG, C, HDL, 

NOS and liver NO levels were determined. 

Metformin treatment decreased blood glucose and HbA1c 

levels in STZ-NA rats. NO and blood glucose levels were 

decreased with administration of L-NAME. Exercise ameliorated 

blood glucose levels and serum NOS activity of rats 

with type 2 diabetes. In this study, it can be suggested that 

administration of L-NAME has positive effect on glycoregulation 

as metformin. We concluded that the beneficial effect 

of exercise on NOS activity is seen on type 2 diabetic ameliorating 

blood glucose levels with exercise. 

TB 061 

Emodininin MCF-7 Ve MDA-231 Hücrelerinde 

Sitotoksisitesi Ve Gst Aktivitelerindeki Karşılaştırmalı 

Etkileri 

Elif SAKALLI 1 , Pembegul UYAR 2 , Mesude ISCAN 1,3 

1 Biyokimya Anabilim Dalı, Fen Bilimleri Enstitüsü 

O.D.T.Ü., Ankara, Türkiye 

2 Biyoteknoloji Anabilim Dalı, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 


3 Biyolojik Bilimler Bölümü, O.D.T.Ü., Ankara, Türkiye 

elifsmar@yahoo.com 

Emodin(1,3,8-trihydroxy-6-methylanthraquinone), eski zamanlardan 

beri tıpta tedavi için kullanılan bitkisel ilaçların bir 

bileşeni olup, inflamasyon ve kansere karşı etkiler gösteren 

bir antrakuinon türevidir. Biz araştırmamızda, emodinin 

MCF-7 (estrojen reseptör pozitif) ve MDA-231 (estrojen reseptör 

negatif) hücre hatlarındaki çoğalmaya ve glutatyon S- 

transferaz (GST) enzimlerine etkilerini karşılaştırmalı olarak 

inceledik. Hücreler 24 ve 48 saat süreyle emodinin çeşitli 

konsantrasyonları (0-100 µg/ml) varlığında büyütüldü. 

Canlı hücrelerin yüzdesi XTT yöntemiyle belirlendi. Emodinin, 

hücrelerin yaşamasını zamana ve doza bağlı olarak 

farklı oranlarda etkilediği görüldü. En etkin emodin konsantrasyonu 

olarak belirlenen 40 µg/ml, MCF-7 ve MDA-231 

hücrelerinin 24 saatte sırasıyla %40 ve %25’ini öldürürken, 

48 saatte sırasıyla %80 ve %40’ını öldürdü. Çalışmamızın 

diğer kısmında, 2x10 5 hücre/ml hücreler büyütüldü ve 

48 saat süreyle, son konsantrasyonu 5, 10, 20 µg/ml olan 

emodin uygulandı. Emodin uygulanmış ve uygulanmamış 

hücrelerin izole edilmiş proteinlerinden GST enzim aktivitelerine 

(CDNB substratı kullanarak) bakıldı. MCF-7 ve 

MDA-231 hücrelerinin GST miktarı sırasıyla, 3,41 ± 0,63 

(ortalama ± SH) ünite/mg protein ve 19,34 ± 6,63 (ortalama 

± SH) ünite/mg protein olarak saptandı. MCF-7 hücrelerinde 

5 µg/ml emodin konsantrasyonuna kadar GST aktivitesinin 

DMSO kontrolüne göre %77-%140 arasında arttığı ve artan 

emodin konsantrasyonlarında kontrol seviyesine düştüğü 

gözlemlendi. MDA-231 hücrelerinde ise emodinin çalışılan 

konsantrasyonlarda istatistiksel olarak anlamlı değişiklikler 

yapmadığı belirlendi. 

TB 061 

Cytotoxicity Of Emodin And Comperative Effects On 

Gst Activity In MCF-7 And MDA-231 Cell Lines 

Elif SAKALLI 1 , Pembegul UYAR 2 , Mesude ISCAN 1,3 

1 Graduate Program of Biochemistry, Middle East Technical 


2 Graduate Program of Biotechnology, Middle East Technical 




elifsmar@yahoo.com 

Emodin(1,3,8-trihydroxy-6-methylanthraquinone) which 

is found in certain plants, has been an active component 

in herbal extracts used for medical treatment from ancient 

times and shown anti-inflammatory and anti-cancer effects. 

In our research, we aim to study the effects of emodin on 

MCF-7(estrogen receptor positive) and MDA-231(estrogen 

receptor negative) cell lines by comparing its effects on proliferation, 

and glutathione S- transferase (GST) enzymes. 

Cells were cultured in the presence of various concentrations 

of emodin (0-100 µg/ml) for 24 and 48 hours. The percentage 

of cell viability was determined by XTT method. Emodin 

was found to differentially effect the survival of cells 

in a concentration and time dependent manner. At the most 

effective concentration, determined as 40 µg/ml, emodin 

caused the death of 40% and 25% of the MCF-7 and MDA- 

231 cells, respectively, in 24 hours, however, in 48 hours the 

cell death was increased to 80% and 40%, respectively. For 

further examinations, cells were plated overnight at a density 

of 2x10 5 cells/ml and treated with emodin at final concentrations 

of 5, 10, 20 µg/ml of growth medium for 48 hours. 

Isolated proteins from both treated and non-treated cells 

were used to measure GST enzyme activities using CDNB as 

substrate. GST amount in MCF-7 and MDA-231 cells were 

determined as 3,41 ± 0,63 nmoles/min/mg protein (mean ± 

SE) and 19,34 ± 6,63 nmoles/min/mg protein (mean ± SE), 

respectively. In MCF-7 cells, treated up to 5 µg/ml emodin, 

GST activity was increased among 77%-140% with respect 

to DMSO control, while it was decreased to control levels at 

higher emodin concentrations. It was observed that emodin 

did not exhibit statistically significant changes in MDA-231 

cells. 


S 158 



TB 062 

Mentha spicata L. Tozu İle Farklı Ekstraktlarının 

Sağlıklı Ratlarda DNA Hasarı Üzerine Etkileri 

Ayse OZDEMIR 1 , A.Fatih FIDAN 2 , 

Esra KÜPELI AKKOL 3 , Ismail KUCUKKURT 2 , 

Nalan BAYŞU SÖZBİLİR 2 

1 Uşak Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu, Uşak 

2 Afyonkarahisar Kocatepe Ünive rsitesi Veteriner Fakültesi 

Biyokimya 

Anabilim Dalı, Afyonkarahisar 

3Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmakognozi 

Anabilim Dalı, 06330, 

Hipodrom, Ankara, 

Bu çalışmada sağlıklı ratlarda, Mentha spicata L. tozunun ve 

farklı ekstrelerinin mononukleer lökosit DNA hasarı üzerine 

olan etkileri, comet analiz yöntemiyle araştırılmıştır. Bu 

amaçla kontrol (C) grubu (n = 10); Mentha spicata L. tozu 

grubu (P): (n = 10); Mentha spicata L. sulu ekstrakt grubu 

(W): (n = 10); Mentha spicata L. dietieter ekstrakt (D) grubu: 

(n=10) ve sodyum karboksimetil selüloz grubu (CMC) 

grubu (n=10) olmak üzere 5 deneme grubu oluşturulmuştur. 

Kontrol grubu standart rat yemi (SRF) ile, P grubu SRF 

+100 ppm Mentha spicata L. tozuyla beslenmiştir. W, D ve 

CMC gruplarındaki ratlar ise sırasıyla SRF + Mentha spicata 

L. sulu ekstraktı, SRF + Mentha spicata L. dietileter 

ekstraktı ve SRF + sodyum karboksimetil selüloz (CMC) 

verilerek 4 hafta süren araştırma boyunca beslenmişlerdir. 

Mentha spicata L.nin sulu ve dietileter ekstraktları 100 mg/ 

kg dozda sırasıyla distile su ve % 0.5 sodyum karboksimetil 

selüloz ile süspanse edilerek gastrik gavajla uygulanmıştır. 

Çalışmada, mononukleer lökosit DNA hasar düzeylerinin 

gruplar arasında istatistiksel anlamda farklılık göstermediği, 

bununla birlikte P ve D gruplarında istatistik önemi olmayan 

düşüşler izlenmiştir. Sonuç olarak, ratların diyetine katılan 

100 ppm Mentha spicata L. tozunun ve farklı ekstrelerinin 

normal metabolizma sırasında oluşan mononukleer lökosit 

DNA hasar düzeylerini etkilemediği gözlenmiştir. 

TB 062 

The Effects Of Mentha Spicata L. Powder And Its 

Different Types Of Extracts On Dna Damage In Healthy 

Rats 

Ayse OZDEMIR 1 , A.Fatih FIDAN 2 , 

Esra KÜPELI AKKOL 3 , Ismail KUCUKKURT 2 , 

Nalan BAYŞU SÖZBİLİR 2 

1 University of Usak, Department of Healthy Training 

School, 64200 Usak, 

2 University of Afyon Kocatepe, Faculty of Veterinary 

Medicine, Department 

of Biochemistry, 03200 Afyonkarahisar 

3 Department of Pharmacognosy, Faculty of Pharmacy, 

Gazi University, 

Hipodrom 6330, Ankara 

The aim of the present study is to evaluate the effect of Mentha 

spicata L. powder and its different extracts on endogenous 

DNA damage, with alkalin Comet Assay, in healthy 

rats. Rats were randomly divided into five experimental 

groups: Control (C) (n = 10); Mentha spicata L. powder (P 

group: (n = 10); Mentha spicata L. aqueous extract (W) 

group: (n = 10); Mentha spicata L. dietyleter extract (D) 

group: (n=10) and sodium carboxymethyl cellulose (CMC) 

group (n=10). Control groups were fed by standart rat feed 

(SRF). P group was fed ad libitum by SRF +100 ppm Mentha 

spicata L. Powder. The other experimental groups, W, D and 

CMC, groups were fed by SRF + Mentha spicata L. aqueous 

extract, SRF + Mentha spicata L. dietyleter extract and 

SRF + sodium carboxymethyl cellulose (CMC) respectively 

for 4 weeks during the study. Aqueous and dietyleter extract 

of Mentha spicata L. were given orally to test animals in 

100 mg/kg doses after suspending in a mixture of distilled 

H 2 

O and 0.5% CMC respectively cellulose by using a gastric 

gavage. DNA damage levels of controls and experimental 

groups did not differ. On the other hand DNA damage 

showed non-significant decrease in P and D groups. Consequently, 

100 ppm supplementation of Mentha spicata L. 

powder to the diets, aqueous and dietyleter extract did not 

affect mononuclear leukocyte DNA damage in healty rats. 


S 159 



TB 063 

Sıçan İdrarında Bulunan Alfa2u-globulin Çeşitliliğinin 

2-D Jel Elektroforez Sistemi İle Belirlenmesi 

Sevil AKSU 1 , İlknur EKER 1 , Mesut YILMAZ 3 , 

Mehmet Akif KILIÇ 2 

1 Akdeniz Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya 


2 Akdeniz Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji 


3 Akdeniz Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Su Ürünleri 

Yetiştiriciliği Bölümü, Antalya 

sevilaksu@akdeniz.edu.tr 

Sıçan idrarında birçok farklı protein bulunur. a2u-globulin, 

18-20 kDa ağırlığa sahip ana sıçan idrar proteinidir. a2uglobulin 

ifadesi, cinsiyet ve yaşa bağlı olarak değişebilmekte 

ve 20’ye yakın formu üretilmektedir. a2u-globulin hormon 

salınımında görev alan bir proteindir. Yakın zamanda 

gerçekleştirilen çalışmalar, a2u-globulinin fungal bir toksin 

olan okratoksini bağlayabildiğini ve bu kompleksin de 

böbrek bozukluklarından böbrek tümörlerine kadar birçok 

farklı patolojilere neden olabildiğini göstermiştir. a2u-globulin 

proteinlerinin sıçan idrarında kaç çeşidinin olduğunun 

ve hangi çeşitlerinin hangi zamanda ifade edildiğinin bilinmesi, 

bu nefropatilerin anlaşılmasında önem arz etmektedir. 

Bu çalışmada, Wistar çeşidi sıçanların idrarları doğumlarının 

dördüncü haftasından itibaren 2 haftada bir toplanmıştır. 

SDS-PAGE, a2u-globulin protein ifadesinin 5. haftada 

başladığını ve 7. haftadan itibaren yüksek düzeye ulaştığını 

göstermiştir. Bu bilgilerin ışığında, 9. haftaya ait erkek 

sıçan idrarı 2-D sisteminde yürütülerek incelenmiştir. SDS- 

PAGE’de tek bir protein bandı veren a2u-globulin, 2-D 

sisteminde iki farklı moleküler ağırlığa sahip bant olarak 

ayrılmıştır. Düşük moleküler ağırlıklı bandın 6 ayrı spot 

içinde 6 çeşit izomer, yüksek ağırlıklı bandın da 9 ayrı 

spotta 9 farklı izomer verdiği görülmüştür. a2u-globulin 

proteininin 2-D sisteminde iki farklı bant vermesi, gradient 

SDS-PAGE ile yapılan ve iki farklı moleküler ağırlığa 

ayrılan (18.1 ve 18.6 kDa) proteinler ile uyumludur. 

Sıçan idrarında a2u-globulin proteinin 15 çeşit formunun 

olduğunun bulunması, bu proteinin çeşitliğinin anlaşılması 

ve bu protein ile ilişkilendirilen toksin bağımlı nefropati ve 

tümörlerin anlaşılmasında önemli bir katkı sağlayacaktır. 

TB 063 

Determination of Rat Urinary Alpha2u-globulin Protein 

Variants by Using a 2-D Gel Electrophoresis 

Sevil AKSU 1 , İlknur EKER 1 , Mesut YILMAZ 3 , 

Mehmet Akif KILIÇ 2 

1 Akdeniz University, Faculty of Arts and Sciences, Chemistry 

Department, Antalya, Turkey 

2 Akdeniz University, Faculty of Arts and Sciences, Biyology 

Department, Antalya, Turkey 

3 Akdeniz University, Faculty of Fisheries, Department of 

Aquaculture, Antalya, Turkey 

sevilaksu@akdeniz.edu.tr 

Rat urine contains several different proteins. a2u-globulin, 

is a major rat urinary protein with 18-20 kDa molecular 

weight. Expression of a2u-globulin change according to sex 

and age of rat and there are approximately 20 variants of the 

protein. a2u-globulins play a role in the secretion of hormones. 

Recent studies showed that the a2u-globulin binds 

a fungal toxin (known as ochratoxin) and the protein-toxin 

complex can cause different pathologies from various nephropathologies 

to nephritic tumors. In order to understand 

its role in the development of nephropathologies, it is important 

to know how many variants of the a2u-globulin exists 

in the rat urine and which forms are expressed in which 

developmental stages. 

In this study, urine samples were collected from Wistar rats 

fourth week of age to onwards every two weeks. SDS-PAGE 

showed that in male rats, the a2u-globulin expression starts 

when rats were five weeks old and the protein level reaches 

comparably high levels when rats were seven weeks old. 

Therefore, the urine of nine weeks old male rat was run on 

2-D gel electrophoresis. While the male rat urinary a2uglobulin 

gives only a single band on normal SDS-PAGE, 

2-D gels showed that the protein give two distinct bands 

with two different molecular weights. It is found that the low 

and high molecular weight bands separate into six and nine 

isomers, respectively. The separation of a2u-globulin into 

two different molecular weight bands on 2-D gel coincides 

with the finding of gradient gels where the protein separates 

into two bands with molecular weight of 18.1 and 18.6 kDa. 

Finding out that young adult male rat urine contains 15 variants 

of a2u-globulin is a key step for discovering the protein 

variation and also for understanding of its role in the proteintoxin 

dependent tumors and nephropathologies. 


S 160 



TB 064 

Deneysel Varikosel Oluşturulmuş Ratlarda Artmış 

Testicular 8-hydroxy-2’-deoxyguanosine (8-OHdG) 

ve İndüklenebilir Nitric Oxide Synthetase (iNOS) and 

Nuclear Factor Kappa-B (NFk-B) Ekspresyonu 

Volkan TUĞCU 1 , Emin ÖZBEK 2 , Asuman GEDİKBAŞI 3 , 

Bircan MUTLU 1 , Ekrem GÜNER 1 , Mehmet UHRI 4 , 

Gülnur ANDİCAN 5 , and Ali İ TAŞÇI 1 

1 Bakırköy Dr.Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 

Üroloji 

2 Bezmi Alem Valide Sultan Vakıf Gureba Eğitim ve 

Araştırma Hastanesi, Üroloji 


Biyokimya 


Patoloji 

5 İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Biyokimya 

Amaç: Deneysel varikosel oluşturulmuş ratlarda oksidatif 

stresin hassas göstergesi olarak nükleer faktör k-B (NFk-B) 

ve indüklenebilir Nitrit Oksit sentaz (iNOS) expresyonunun 

immunhistokimyasal olarak, 8-Hydroxy -2 deoxyguanosine 

(8-OHdG) düzeyinin biyokimyasal olarak değerlendirilmesi 

amaçlandı. 

Materyal ve Metod: Erişkin ratlar rastgele kontrol grubu 

(n:10), varikosel grup (n: 14) ve sham grup (n:10) olmak 

üzere üç gruba ayrıldı. Cerrahiden üç ay sonra yapılan kontrollerde 

sol renal venlerine parsiyal ligasyon uygulanan 14 

ratın on tanesinin sol spermatic veninde dilatasyon gözlendi 

ve tüm ratlar üç ay sonra sakrifiye edildi. Tüm grupların 

aynı taraf ve karşı taraf testislerinde biyokimyasal olarak 

8-Hydroxy -2 deoxyguanosine (8-OHdG) düzeyleri ölçüldü 

ve immunhistokimyasal olarak iNOS ve NFk-B ekspresyonuna 

bakıldı. 

Bulgular: iNOS, NFk-B ekspresyonları ve doku 8-OHdG 

düzeyleri varikosel grubunda control ve sham grubu ile 

karşılaştırıldığında belirgin olarak yüksek bulundu (p0.05). 

Sonuç: Varikoselin her iki testiste oksidatif strese neden 

olduğu ve oluşan bu oksidatif stresin erkek infertilitesinde 

rol oynayabileceği sonucuna varıldı. 

TB 064 

Increased Testicular 8-hydroxy-2’-deoxyguanosine 

(8-OHdG) Level and Inducible Nitric Oxide Synthetase 

(iNOS) and Nuclear Factor Kappa-B (NFk-B) Expressions 

in Experimental Rat Varicocele 

Volkan TUĞCU 1 , Emin ÖZBEK 2 , Asuman GEDİKBAŞI 3 , 

Bircan MUTLU 1 , Ekrem GÜNER 1 , Mehmet UHRI 4 , 

Gülnur ANDİCAN 5 , and Ali İ TAŞÇI 1 

1 Bakirkoy Dr. Sadi Konuk Training and Research Hospital, 

Urology 

2 Bezmi Alem Valide Sultan Vakıf Gureba Training and 

Research Hospital, Urology 


Biochemistry 


Pathology 

5 Istanbul University Cerrahpasa Medical Faculty, Biochemistry 

Aim: To asses nuclear factor k-B (NFk-B), inducible NO synthase 

(iNOS) immunohistochemically, and 8-Hydroxy -2 deoxyguanosine 

(8-OHdG) biochemically, which are sensitive 

biological markers of oxidative damage and stress, in testes 

with experimental varicocele. 

Materials and Methods: Adult rats were randomly divided 

into three groups. Control group (n: 10), sham group (n: 10), 

varicocele group (n: 14). Of 14 rats undergoing partial ligation 

of the left renal vein, 10 rats had developed dilation of the left 

spermatic vein when evaluated 3 months after surgery. The rats 

were sacrificed three months later. Ipsilateral and contralateral 

testes were examined for 8-Hydroxy-2 deoxyguanosine (8- 

OHdG) biochemically, inducible NO synthase (iNOS) and nuclear 

factor k-B (NFk-B) expression immunohistochemically. 

Results: Inducible NO synthase (iNOS), nuclear factor k-B 

(NFk-B) expressions and 8-Hydroxy-2 deoxyguanosine (8- 

OHdG) levels in both testes of varicocele group were markedly 

higher compared with control and sham groups (p0.05). 

Conclusions: Regarding to our results, we suggest that varicocele 

may produce oxidative stress in both of testes, and we believe 

that this stress may play a role in male fertility. 

TB 065 

Sodyum Alginatla Katalaz Enziminin İmmobilizasyonu 

ve Kinetiği 

Gülnur ARABACI, Ayşe Usluoğlu 




Katalaz (CAT) enzimi yaşayan bütün canlı organizmalarda 

mevcut önemli bir enzimdir. Bu enzim hidrojen 

peroksitin su ve oksijene dönüşümünü katalizler. Çeşitli 

kaynaklardan elde edilen katalaz enzimi farklı metodlarla 

yaygın olarak immobilize edilmektedir. İmmobilize katalaz 

enzimi H 2 

O 2 

in uzaklaştırılması için endüstrinin birçok 


S 161 



alanında oksidasyon, beyazlaştırma ve sterilizasyon için 

yaygın olarak kullanılmaktadır. Enzim immobilizasyonu 

için kovalent bağlanma, adsorpsiyon gibi çeşitli yöntemler 

kullanılmaktadır. Özellikle aljinat ucuz ve bol bulunan doğal 

bir polimerdir; enzime sıvı bir ortam sağladığı için de enzim 

immobilizasyonunda yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu 

çalışmada tere (Lepidium sativum) bitkisinden elde edilen 

katalaz enzimi sodyum alginatla immobilize edilerek aktivitesi 

incelenmiştir. Bunun için öncelikle tere bitkisi 20 mM 

fosfat tamponu (pH 7,0) ile homojeniz edilerek 1400 rpm de 

20 dakika santrifüj edilmiştir. Bu homojenize enzimin activitesi 

farklı H 2 

O 2 

konsantrasyonlarında kinetik olarak 240 

nm de değişik pH ve sıcaklıklarda belirlenmiştir. Daha sonra 

homojenize edilen katalaz enzimi ve sodyum aljinat karışımı 

kalsiyum klorür çözeltisine damlatılarak immobilizasyon 

işlemi yapılmış ve farklı zamanlarda katalaz enzim aktivitesi 

H 2 

O 2 

ile 240 nm de belirlenmiştir. Sonuç olarak enzimin 

sodyum alginatla immobilizasyonunda 1% sodyum aljinat 

ve 3 M CaCl 2 

en iyi sonuç verirken enzimin de aktivitesini 

bu immobilizasyon sonucunda %65 oranında korunduğu kinetik 

olarak belirlenmiştir. Böylece ilk defa tere bitkisinden 

katalaz enzimi aktif olarak immobilize edilmiştir. Gelecekte 

endüstrinin çeşitli alanlarında kullanılabileceği söylenebilir. 

TB 065 

Kinetics and Immobilization of catalase onto Sodium 

Alginate 

Gülnur ARABACI, Ayşe Usluoğlu 




Catalase (CAT) is a common enzyme found in all microorganisms, 

and catalyzes the decomposition of hydrogen 

peroxide to water and oxygen. Immobilized catalase has 

useful applications in various industrial fields in the removal 

of hydrogen peroxide used as oxidizing, bleaching or sterilizing 

agent. Enzymes have been immobilized on different 

shapes of supports (i.e. membranes or beads) either by covalent 

binding, entrapment or adsorption. Alginate is a natural 

polymer, availability and low cost. It is favored enzyme 

immobilization matrix since it provides liquid media for 

enzyme. In this study, catalase enzyme was extracted from 

garden cress (Lepidium sativum) and immobilized onto sodium 

alginate matrix. First of all, crude extract of CAT was 

obtained by homogenizing cress in 20mM phosphate buffer 

(pH 7.0), centrifuging (14,000 rpm, 20 min), and saving 

the supernatant. CAT activity was determined by measuring 

the decrease in absorbance at 240 nm with a spectrophotometer 

with H 2 

O 2 

in different pH’s and temperatures. Then, the 

homogenized enzyme and sodium alginate mixtures were 

dropped into calcium alginate solution. Immobilization was 

carried out using sodium alginate and calcium chloride solutions. 

As a result, The best values of immobilization were obtained 

at 1% sodium alginate and 3 M. CaCl 2 

and CAT activity 

was also remained about %65 kinetically after immobilization. 

Thus, it is the first time that garden cress catalase was immobilized 

with sodium alginate and the enzyme was also active. 

In the future, this system might be used in different industries. 

TB 066 

Tiopürin S-Metil Transferaz Genotipleri 

Ahmet GENÇ 1 , Suhan GÜNAŞTI 2 , Soner UZUN 2 , 

Abdullah TULİ 1 , Davut ALPTEKİN 3 , M.Akif ÇÜRÜK 1 


Dalı 

2 Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji 


3 Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ve 

Genetik Anabilim Dalı 

01330 Adana-TÜRKİYE 

Tiopürin S-Metil Transferaz (TPMT) aromatik ve heterosiklik 

sülfidril bileşiklerin S-metilasyonunu katalizleyen sitoplazmik 

bir enzimdir. TPMT enzim aktivitesi bir erişkinden 

diğerine önemli değişiklikler göstermektedir. Bu farklılık 

genetik olarak belirlenmektedir. Toplumun yaklaşık %89’u 

yüksek TPMT aktivitesine sahiptir. Geri kalan yaklaşık 

%11’i kısmi veya tümden TPMT eksikliği vardır. TPMT 

eksikliği olan bireyler 6-merkaptopürin veya azatiopürin 

gibi tiopürin grubu ilaçlara tölerans gösterememekte olup 

hematopoeitik toksisite veya bazen ölüme neden olmaktadır. 

Farklı popülasyonlarda yapılan birçok çalışmada TPMT 

enzim aktivitesi ve genotipi arasında >%98 ilişki olduğu 

gösterilmiştir. TPMT geninde 3 nokta mutasyonu düşük 

TPMT aktivitesinden sorumludur. Wild-tip allel TPMT*1 

olarak adlandırılmakta ve yaygın mutant alleler TPMT*2 

(G238C), TPMT*3A (G460A ve A719G), TPMT*3B 

(G460A) ve TPMT*3C’den (A719G) oluşmaktadır. 

Bu çalışmada, beyaz kan hücrelerinden DNA izole edildi. 

TPMT*2, TPMT*3B ve TPMT*3C nokta mutasyonları 

PCR’a dayalı ARMS ve RFLP ile analiz edildi. DNA dizi 

analizi G460A ve A719G mutasyonlarını doğrulamak 

için kullanıldı. Toplam 64 Pemfigus hastası analiz edildi 

ve iki farklı mutant TPMT alleli tanımlandı. Hastalardan 

biri TPMT*3A için heterozigot olup, tüm aile bireyleri 

TPMT*3A taraması yapıldı. Proband annesinden mutant 

alleli almış ve iki kızına kalıtım yoluyla aktarmıştır. Diğer 

hasta TPMT*2 için heterozigot olarak tanımlandı. 

Bu çalışma Ç.Ü Araştırma Projeleri Birimi tarafından (TF- 

2009BAP26, TF2007D9) desteklenmiştir. 


S 162 



TB 066 

Thiopurine S-Methyltransferase Genotypes 

Ahmet GENÇ 1 , Suhan GÜNAŞTI 2 , Soner UZUN 2 , 

Abdullah TULİ 1 , Davut ALPTEKİN 3 , M.Akif ÇÜRÜK 1 

Department of Biochemistry, Faculty of Medicine, Cukurova 

University 1 

Department of Dermatology, Faculty of Medicine, Cukurova 

University 2 

Department of Medical Biology and Genetics, Faculty of 

Medicine, University of Cukurova 3 

01330, Adana-Turkey 

Thiopurine S-Methyltransferase is a cytoplasmic enzyme 

that catalyzes the S-methylation of aromatic and heterocyclic 

sulfhydryl compounds. TPMT enzyme activity varies 

considerably from one individual to another and this variation 

is genetically determined. About 89% of people have 

relatively high TPMT activity. The remaining ~11% have 

partial or complete TPMT deficiency. TPMT deficient individuals 

can not tolerate thiopurine drugs such as 6-mercaptopurine 

or azathioprine, resulting in haematopoeitic toxicity 

or sometimes death. Several studies among different populations 

have demonstrated a >98% concordance between 

TPMT enzyme activity and genotype. Three point mutations 

in the TPMT gene are responsible for low TPMT activity. 

The wild-type allele is named as TPMT*1 and the common 

mutant alleles include TPMT*2 (G238C), TPMT*3A 

(G460A and A719G), TPMT*3B (G460A) and TPMT*3C 

(A719G). 

In this study, DNA was isolated from white blood cell. 

TPMT*2, TPMT*3B and TPMT*3C point mutations were 

analyzed by PCR based ARMS and RFLP. DNA sequencing 

was used for verification of G460A and A719G mutations. 

A total of 64 Pemfigus patients were analyzed and two 

different mutant TPMT alleles were identified. One of the 

patients was heterozygote for TPMT*3A and all the family 

members were screened for TPMT3A. The proband had the 

mutant allele from her mother and inherited it to her two 

daughters. The other patient was identified as heterozgotes 

for TPMT*2. 

This project was supported by the Cukurova University Research 

Grant (TF2009BAP26 and TF2007D9). 

TB 067 

İnsan Beyin Mikrovasküler Endotel Hücrelerinde 

Hipoksi/Reoksijenasyon İle İndüklenen MMP-2 

Sekresyonunun Resveratrol Tarafından Azaltılması 

Zahide ÇAVDAR 1,2 , Oya SAYIN 1,2 , Nur ARSLAN 1 , 

Mehtap YÜKSEL EĞRİLMEZ 1,2 , Zekiye ALTUN 1 , Nilgün 

YENER 3 , Şermin GENÇ 1 , Kürşat GENÇ 1 , 

Hüray İŞLEKEL 3 , Gülgün OKTAY 3 , Gül GÜNER 1,2,3 

1 Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 

İnciraltı-İzmir, Türkiye 

2 Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi Araştırma 

Laboratuvarı, İnciraltı-İzmir, Türkiye 

3 Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, İnciraltı-İzmir, Türkiye 

e-mail: zahide.cavdar@deu.edu.tr 

Akut iskemik durumlarda görülen iskemi/reperfüzyon 

hasarı; inflamasyon, oksidatif stres ve apoptotik ya da nekrotik 

hücre ölümünü kapsamaktadır. Matriks metalloproteinazlar 

(MMP), iskemi/reperfüzyon hasarında gelişen 

patolojik durumlarda ekstrasellüler matriksin yeniden 

modellenmesinde rol oynamaktadır. Resveratrol (RSV), 

antienflamatuvar, antikanser ve antioksidan etkilere sahip 

polifenolik fitoaleksindir. Bu çalışmada, in vitro koşullarda 

insan beyin mikrovasküler endotel hücrelerinde (HCMVE) 

hipoksi/reoksijenasyonun (H/R), MMP-2 ve MMP-9 sekresyonuna 

etkisi ve RSV’nin H/R ile indüklenen MMP-2 ve 

MMP-9 sekresyonuna karşı etkisi araştırıldı. RSV ile 1 

saat inkübe edilen HCMVE hücrelerine oksijen glukoz deprivasyonunu 

(OGD) izleyen reoksijenasyon (R) uygulandı 

(6 saat OGD/24 saat R). Hücre içi ROS oluşumu p-hidroksifenilfloresin 

(HPF) floresans probu kullanılarak florometrik 

olarak ölçümlendi. MMP-2 ve MMP-9 aktivasyon 

düzeyleri, jelatin zimografi ile değerlendirildi. HCMVE 

hücrelerinde H/R ile ROS oluşumu indüklendi. RSV ile 

inkübe edilen hücrelerde OGD ile indüklenen ROS oluşumu 

anlamlı olarak azaldı. OGD uygulanan hücrelerde saptanan 

proMMP-2 aktivasyon düzeyleri, normoksi grubu hücreler 

ile kıyaslandığında anlamlı olarak yüksek bulundu. MMP-9 

hiçbir grupta saptanmadı. H/R ile artış gösteren proMMP-2 

aktivasyon düzeyleri RSV ile anlamlı olarak azaldı. Bu bulgular, 

insan beyin endotel hücrelerinde OGD ile endotelyal 

MMP-2 sekresyonunun regülasyonuna ve RSV’nin MMP-2 

aktivasyon düzeyi üzerine azaltıcı etkisine dikkat çekmektedir. 

Çalışmamız TUBİTAK-Sağlık Bilimleri Grubu tarafından 

desteklenmiştir (Proje No: SBAG 104S513). 


S 163 



TB 067 

Resveratrol Decreases Hypoxia/Reoxygenation Induced 

MMP-2 Secretion In Human Cerebral Microvascular 

Endothelial Cells 

Zahide ÇAVDAR 1,2 , Oya SAYIN 1,2 , Nur ARSLAN 1 , 

Mehtap YÜKSEL EĞRİLMEZ 1,2 , Zekiye ALTUN 1 , Nilgün 

YENER 3 , Şermin GENÇ 1 , Kürşat GENÇ 1 , 

Hüray İŞLEKEL 3 , Gülgün OKTAY 3 , Gül GÜNER 1,2,3 

1 Dokuz Eylül University, Health Science Institute, 

İnciraltı-İzmir, Turkey 

2 Dokuz Eylül University, Research Laboratory, İnciraltı- 

İzmir, Turkey 

3 Dokuz Eylül University, School of Medicine, İnciraltı- 

İzmir, Turkey 

e-mail: zahide.cavdar@deu.edu.tr 

Inflammation, oxidative stress and apoptotic or necrotic cell 

death participate in the pathogenesis of ischemia/reperfusion-induced 

injury developed in acute ischemic events. Matrix 

metalloproteinases (MMPs) play major roles in remodeling 

of extracellular matrix in many pathological conditions 

including ischemia-reperfusion injury. Resveratrol (RSV) a 

polyphenolic phytoalexin, has been reported to possess antiinflammatory, 

anticarcinogenic and antioxidant activities. In 

this study, we investigated the effect of hypoxia/reoxygenation 

(H/R), in vitro model of I/R, on MMP-2 and MMP-9 in 

human cerebral microvascular endothelial (HCMVE) cells 

and then whether RSV reduce H/R induced MMP-2 and 

MMP-9 secretion in this model. HCMVE cells were pretreated 

with RSV for one hour and the cells were exposed 

to oxygen glucose deprivation (OGD) to mimic H/R (6 h 

OGD/24 h reoxygenation). Intracellular ROS production 

was measured fluorometrically by using hydroxyphenyl fluorescein 

probe. MMP-2 and MMP-9 protein activity levels 

were studied in culture medium by gelatin zymography. The 

addition of RSV to the OGD group significantly decreased 

the ROS level. Gelatin zymography evaluations showed that 

proMMP-2 activity was significantly higher in OGD group 

than normoxia group, and this increased proMMP-2 activity 

was significantly decreased with RSV in OGD group. MMP- 

9 was not detected in any group. Our results show the regulation 

of endothelial MMP-2 secretion after exposure to OGD 

and suggest, for the first time, that RSV modulates MMP-2 

activity in HCMVE cells. Further studies are needed to explore 

the mechanism of RSV on the H/R induced MMP-2 

secretion by HCMVE cells. 

This work was supported by TUBITAK-Health Research 

Fund (Project No: SBAG 104S513) 

TB 068 

Soğuk ve Salisilik Asidin Arpa Yapraklarındaki 

Apoplastik Proteinlerin Sentezi Üzerine Etkileri 

Salih MUTLU 1 , Ömer KARADAĞOĞLU 2 , Ökkeş ATICI 1 , 

Esen TAŞGIN 3 , Barbaros NALBANTOĞLU 2 

1 Atatürk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, 

Erzurum 

2 Atatürk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, 

Erzurum 

3 Bayburt Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bayburt 

barbaros@atauni.edu.tr 

Soğuğa toleransları farklı iki çeşit arpa ( Hordeum vulgare 

cv. Akhisar ve Tokak) yapraklarının apoplastik (ekstraselülar) 

bölgesindeki polipeptid sentezi üzerine bir stres faktörü 

olan soğuk ve bir bitki hormonu olan salisilik asidin (SA) 

etkileri incelenmiştir. 

Normal şartlarda (22/18 °C) yetiştirilen arpa yapraklarına 

7. günde 2 farklı konsantrasyonda (0.1 ve 1 mM) SA 

uygulanmıştır. Yaprak kesiminden 3 gün önce soğuk şartlara 

(7/4 °C) transfer edilen SA’lı ve SA’sız bitki yaprakları 

10., 17., 24. ve 31. günlerde kesilmişlerdir. Kesilen kontrol, 

soğuk ve soğuk+SA’lı yapraklardan apoplastik proteinler 

elde edilmiştir. Apoplastik proteinler SDS-PAGE’de yürütülerek 

polipeptid profilleri belirlenmiştir. 

Soğuk kontrol ile ve soğuk+0.1 mM SA soğuk ile 

karşılaştırıldığında, genelde apoplastik polipeptidlerin 

sentezinin arttığı ve yeni polipeptidlerin sentezlendiği 

görülmüştür. Soğuk+1 mM SA soğuk ile karşılaştırıldığında 

ise, genelde apoplastik polipeptidlerin sentezinin azaldığı 

gözlenmiştir. Akhisar ve Tokak arasında da farklı polipeptid 

profilinin olduğu belirlenmiştir. 

Sonuç olarak, soğuk stresinin yapraklardaki apoplastik proteinlerin 

sentezi üzerinde etkili olduğu ve salisilik asidin de 

soğuk stresi ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. 

TB 068 

Effects of Cold and Salicylic Acid on the Synthesis of 

Apoplastic Proteins in Barley Leaves 

Salih MUTLU 1 , Ömer KARADAĞOĞLU 2 , Ökkeş ATICI 1 , 

Esen TAŞGIN 3 , Barbaros NALBANTOĞLU 2 

1 Atatürk University, Science Faculty, Biology Department, 

Erzurum 

2 Atatürk University, Science Faculty, Chemistry Department, 

Erzurum 

3 Bayburt University, Faculty of Education, Bayburt 

barbaros@atauni.edu.tr 

Effects of cold (stress factor) and salicylic acid (SA) (plant 

hormone) on the synthesis of polipeptides in apoplastic (extracellular) 

region were investigated in two barley cultivars 

(Hordeum vulgare cv. Akhisar and Tokak) leaves differing 

in cold tolerance. 

0.1 and 1 mm SA at 7th day were applied to barley leaves 

at grown control condition (22/18 ° C). Before 3 days from 

leaf cut, plants were transferred to cold conditions (7 / 4 ° 


S 164 



C). The leaves with and without SA were cut at 10th, 17th, 

24th and 31st days. Apoplastic proteins were obtained from 

control, cold and cold + SA leaves. Apoplastic proteins were 

run on SDS-PAGE and polipeptid profiles were determined. 

When cold and cold+0.1 mm SA are compared to control and 

cold, respectively, it was generally observed that synthesis of 

apoplastic polipeptides was increased and new polipeptides 

were synthesized. When cold+1 mm SA is compared to cold 

it was generally observed that synthesis of apoplastic polipeptides 

was decreased. It was also determined that different 

polipeptid profile is seen between Akhisar and Tokak. 

As a result, it was thought that the cold stress is effective on 

the synthesis of apoplastic proteins and salicylic acid is also 

associated with the cold stress. 

TB 069 

Osteoartritli Olgularda COX-2 Gen Polimorfizminin 


Serap YALIN 1 , Volkan G. GÜLER 1 , Özlem B. ÇİMEN 2 , 

Mehmet BERKÖZ 3 , Pelin EROĞLU 1 

1 Mersin Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Biyokimya 


2 Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon 


3 Mersin Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmasötik 

Teknoloji Anabilim Dalı, Mersin 


Dünya üzerinde en yaygın görülen eklem hastalığı olan osteoartrit, 

eklemlerde bulunan kıkırdak dokusunun yapısında 

bozulma ve eklem ağrısı ile karakterize bir hastalıktır. 

Hücreler farklı stimuluslarla uyarıldıklarında ya da hasar 

gördüklerinde hücre membran lipidleri hızla biyolojik 

olarak aktif medyatörlere dönüşürler. Bir membran lipidi 

olan araşidonik asitten türeyen biyolojik medyatörler inflamasyon 

ve hemostazis gibi değişik fonksiyonlarda görev 

alırlar. Bu medyatörler başlıca lökotrienler, prostaglandinler, 

lipoksinler ve tromboksanlardır. Prostoglandinlerin sentezini 

sağlayan enzim siklooksijenaz (COX)’dır. COX enziminin 

COX-1 ve COX-2 olmak üzere iki izoformu vardır. 

İndüklenebilir bir enzim olan COX-2; sitokinler, tümör promotörleri 

ve büyüme faktörleri gibi inflamatuar ve mitojenik 

uyaranlar tarafından indüklenerek inflamasyonlu ve neoplastik 

dokularda prostaglandinlerin sentezini artırır. Osteoartrit 

gelişiminde önemli yeri olan kartilaj ekstrasellüler matriks 

ve kemik dokusu, eikozanoid yolağı ve dolayısı ile COX-2 

enzimi ile yakından ilişkilidir. Bu yüzden COX-2 enzimini 

sentezleyen gende meydana gelebilecek değişikliklerin 

osteoartrit hastalığının gelişme riskini değiştirebileceği 

düşünülmektedir. Bu çalışmada PCR ve RFLP yöntemleri 

kullanılarak osteartrit hastalarında ve artrit geçmişi olmayan 

kontrol bireylerinde, COX-2 geninin promotör bölgesindeki 

-765G>C gen polimorfizmi sıklığı araştırılmış ve 

sonuçlar ki-kare ve lojistik regresyon ile analiz edilmiştir. 

Sonuç olarak COX-2 -765G>C polimorfizmi sıklığı hasta 

grubunda GG, GC, CC genotipleri için sırasıyla % 48, % 

34 ve % 18; kontrol grubunda ise sırasıyla % 54, % 35 ve % 

11 olarak bulunmuştur. Lojistik regresyon analizi sonucunda 

COX-2 -765G>C polimorfizmi (GC veya CC) ile osteoartrit 

hastalığı arasında anlamlı bir ilişki olmadığı anlaşılmıştır. 

TB 069 

Assessment of COX-2 Gene Polymorphism in 

Osteoarthritis Cases 

Serap YALIN 1 , Volkan G. GÜLER 1 , Özlem B. ÇİMEN 2 , 

Mehmet BERKÖZ 3 , Pelin EROĞLU 1 

1 Mersin Üniversity Pharmacy Faculty, Biochemistry 

Department, Mersin 

2 Mersin Üniversity Medical Faculty, Physical Treatment 

and Rehabilitation Department, Mersin 

3 Mersin Üniversitesi Pharmacy Faculty, Pharmaceutical 

Technology Department, Mersin 


Osteoarthritis the most common degenarative joint disease 

worldwide, is characterized with the deformation of cartilage 

matrix and joint pain. When the cells are stimulated with different 

stimulus or damaged, the cell membrane lipids are rapidly 

transformed into biologicaly active mediators. The biological 

mediators derived from the arachidonic acid which is 

a membrane lipid, play a role in such different functions as 

inflammation and hemostasis. These mediators are mainly 

leukotrienes, prostaglandins, lipoxines and thromboxanes. 

The enzyme responsible for the synthesis of prostoglandins 

is cyclooxygenase (COX). COX enzyme has two isoforms; 

namely COX-1 and COX-2. Inducable enzyme COX-2 increases 

the synthesis of prostaglandins stimulated by inflammatory 

and mitogenic stimulants such as cytokines, tumor 

promoters and growth factors in inflammated and neoplastic 

tissues. Cartilage extracellular matrix and bone tissue which 

have a major role in generation of osteoarthritis, are closely 

related with eicosanoid pathway and hence, associated with 

the COX-2 enzyme. Thus; it is thought that the modifications 

which might occur in the gene synthesizing COX-2 enzyme, 

may after the risk for the generation of osteoarthritis disease. 

In this study, -765G>C gene polymorphism frequency of 

COX-2 promoter region was in invastigated in osteoarthritis 

patients and the controle group without a history of arthritis 

by utilizing PCR and RFLP methods. The data were analysed 

with chi-square and logistic regression. In conclusion, 

the frequency of -765G>C polymorphism in patient group 

for GG, GC, CC genotypes was found 48%, 34% and 18% 

and in control group 54%, 35% and 11%, respectively. It 

was clearly understood that there is no significant relation 

between COX-2 -765G>C polymorphism (GG and CC) and 

osteoarthritis disease upon logistic regression analysis. 


S 165 



TB 070 

Kanser Tedavisinde Besinsel Antioksidanlar 

Tomris OZBEN 

Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim dalı 

07070 Antalya 

ozben@akdeniz.edu.tr 

Kanser hastalarında antioksidanların kullanımı ve radyasyon 

terapisi ve kemoterapi ile etkileşimleri konusunda 

çelişkili görüşler vardır. Bu tartışmalar, radyasyon terapisi 

ve bazı kemoterapi ilaçlarının reaktif oksijen türleri 

(ROS) oluşturmaları ve apoptozisi indükleyerek kanser 

hücrelerinde sitotoksik etki göstermelerine dayanmaktadır. 

Antioksidanların, ROS oluşumunu önleyerek, kanser hücrelerinin 

ROS tarafından apoptozis yolu ile öldürülmelerini önleyebilmeleri 

olasılığı bu konuda büyük tartışmaları ortaya 

çıkarmıştır. Antioksidanların kemoterapi üzerindeki etkisini 

belirleyebilmek için farklı hücre tiplerinde farklı kemoterapotiklerin 

etkisi üzerinde, Quercetin (3,3’,4’,5,7-pentahydroxyflavone) 

ve N-acetylcysteine (NAC)’in etkilerini inceledik. 

MCF-7 and MDA-MB-231 meme kanser hücrelerinde 

topotekan’ın yalnız başına ve/veya quarcetin ile etkisini 

araştırdık. Insan Embryonik Kidney (HEK293) ve MRP1 

ile transfekte olmuş (293MRP) hücrelerinde, MRP1 aracılı 

doksorubisin ve vinkristin toksisitesi üzerinde NAC’nin etkilerini 

inceledik. Topotekan uygulanan MCF-7 ve MDA- 

MB-231 hücrelerinde artmış oksidatif stres bulduk. Quarcetin 

tedavisi, ROS oluşumunu inhibe etmedi. Aksine her iki 

hücrede topotekanın sitotoksik etkisini arttırdı. Buna karşıt 

olarak, NAC, MRP1 eksprese eden hücrelerde doksorubisin 

ve vinkristen direncini arttırdı. Çalışmamız, Quarcetin ve 

NAC’nin kemoterapotik ilaçların sitotoksik etkileri üzerinde 

farklı rolleri olacağını ortaya koymuştur. Bir antioksidanın 

faydası, zararı ya da nötral oluşu, antioksidanın tipine, 

dozuna, kullanılan kemoterapotik ajanın cinsine ve kanserin 

tipine bağlıdır. Bu konunun açığa kavuşturulması için, konvensiyonel 

kanser tedavisinde antioksidanların tekil ya da 

çoğul kullanıldığı iyi dizayn edilmis randomize çalışmalara 

ihtiyaç vardır. 

Ek bilgi: Bu çalışma, TUBITAK [COST-CM0603- 

15(107S291)] tarafından desteklenmiştir. 

TB 070 

Nutritional Antioxidants in Cancer Therapy 

Tomris OZBEN 

Akdeniz University, Faculty of Medicine, Department of 

Biochemistry, 07070 Antalya, TURKEY. ozben@akdeniz. 

edu.tr 

There are conflicting views on the use of antioxidants in 

cancer patients, and their potential interactions with radiation 

and chemotherapy. Some chemotherapeutic agents and 

all radiation therapy induce oxidative stress by generation of 

oxygen free radicals (ROS) which might be an alternative 

mechanism for their cytotoxic effect via inducing apoptosis. 

A question has logically developed as to whether antioxidants 

taken concurrently during chemotherapy could reduce 

the beneficial effect of chemotherapy on malignant cells by 

inhibiting ROS and preventing apoptosis of cancer cells. In 

order to clarify the roles of antioxidants in chemotherapy, 

we investigated Quercetin (3,3’,4’,5,7-pentahydroxyflavone) 

and N-acetylcysteine (NAC) in different cell types 

treated with anticancer drugs. We studied cytotoxic activity 

of Topotecan alone and/or in combination with Quercetin 

in two human breast cancer cell lines, MCF-7 and MDA- 

MB-231. We also investigated the effect of NAC on MRP1- 

mediated doxorubicin and vincristine cytotoxicity in Human 

Embryonic Kidney (HEK293) and its MRP1 transfected 

(293MRP) cells. Our data indicated increased oxidative status 

in MCF-7 and MDA-MB-231 cells exposed to Topotecan. 

Treatment with Quercetin did not inhibit ROS generation, 

and enhanced cytotoxicity of Topotecan in both cells. 

In contrast, NAC enhanced resistance against doxorubicine 

and vincristine in MRP1 overexpressing cells. Our study 

demonstrate that Quercetin and NAC have diverse effects in 

the cytotoxicity of chemotheurapeutic drugs. We conclude 

that whether an antioxidant supplement would be helpful, 

harmful or neutral depends in part on the specific antioxidant 

(and its dose), the chemotherapy drugs being used, the type 

and stage of cancer being treated. Well designed randomized 

controlled trials are needed to fully elucidate the impact of 

single antioxidants and antioxidant combinations in conventional 

cancer therapy. 

Acknowledgement: This study was supported by TUBITAK 

[COST-CM0603-15(107S291) 

TB 071 

Apolipoprotein B genine özgü ECoRI Polimorfizmi Tip 

2 Diyabetik Hastalarda Karotis İntima-Medya Kalınlığı 

ile İlişkilidir 

Meral YÜKSEL 1 , Seda SANCAK 2 , Dilek YAZICI 2 , 

Beste ÖZBEN 3 , Dilek GOGAS-YAVUZ 2 , Sema AKALIN 2 

1 Marmara Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, 

Haydarpaşa, 

2 Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Endokrinoloji ve 

Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı, 

3 Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim 

Dalı, Koşuyolu, İstanbul, Türkiye 

meralyuksel@marmara.edu.tr 

Apolipoprotein B (ApoB) LDL’nin önemli bir bileşeni 

olup, plazma total kolesterol ve LDL-K konsantrasyonlarını 

düzenleyerek, lipoprotein metabolizmasında önemli bir rol 

üstlenmektedir. Bu lipitlerin anomalileri kardiyovasküler 

hastalıklar için önemli birer risk oluşturmaktadır. ApoB 

geninde iki farklı restriksiyon fragmanı uzunluk polimorfizmi 

bölgesi (ECoRI ve XbaI) tekli baz değişimi şeklinde yer 

almaktadır. Bu çalışmada tip 2 diyabetik hastalarda ApoB 

genine özgü ECoRI ile XbaI gen polimorfizmlerinin karotis 

intima-medya kalınlığı (KİMK) ile ilişkisi araştırıldı. 

Tip 2 diyabetik hasta (n=238) ve kontrollerde (n=118) glukoz, 

lipit parametreleri, ApoA ve ApoB düzeyleri serum 

örneklerinde çalışıldı. DNA eldesini takiben PZR-RFUP 

analizi (ECoRI ve XbaI) uygulandı. Serum glukoz ve A1c 

düzeyleri tip 2 diyabetik hastalarda anlamlı yüksek bulundu 


S 166 



(p0.05). ECoRI frekansları ise 

diyabetik hastalarda %2.2 EE, %41.1 Ee and %56.7 ee; kontrol 

grubunda %7.8 EE, %23.7 Ee ve %68.4 ee anlamlı farklı 

bulundu (p


TB 072 

Cross Reaction Of Trimethobenzamide (Antiemetic) 

And Metamphetamine 

Fehime BENLİ AKSUNGAR 1 , Selçuk ŞİMŞEK 2 , 

Gamze ERDOĞAN 3 , Figen KARADAĞLI 3 

1 Maltepe University, School of Medicine, Department Of 

Biochemisty 


Anestesiology and Reanimation 


Psychiatry, İstanbul 

Toxicology laboratories play a major role in detecting intoxications 

of drugs of abuse and therapeutic drugs. As in all 

fields of diagnostic medicine, reporting accurate results are 

very important in toxicology laboratories, too. For this reason, 

cross reactions of drugs and cross reacting doses must 

be known clearly. In our laboratory, Syva® Emit method 

and casette tests are used for semi-quantitative detection of 

many molecules including metamphetamine in urine and 

blood samples. However, reference method of these kind of 

measurements is accepted to be gas chromatography-mass 

spectrometry. We present an example of cross reaction in a 

patient’s urine in this proceeding. Metamphetamine levels 

were found to be highly positive in the urine sample of a 

young woman aged 20, who took 10-12 tablets of an antiemetic 

drug-Emedur- (trimethobenzamide HCL 200mg/tb) 

for comitting a suicide. When the result was reported to the 

clinic, a discordance was declared between the patient examination 

and history, and the result, so a cross reaction was 

investigated. Although trimethobenzamide (TMB) is written 

to be ineffective in tested doses in the method inserts 

of both methods, we detected a false positive metamphetamine 

level as a result of a cross-reaction with high dose 

TMB. This cross reaction of TMB and metamphetamine in 

the immunologic methods is thought to be the result of the 

structural similarities between the two molecules. As a conclusion, 

in toxicology laboratories, for the reliability of the 

results, cross reacting molecules must be known and chased 

carefully. Moreover, tested doses of the drugs written in the 

method inserts must be checked to see if they are under the 

therapeutic doses or not. 

TB 073 

Çay ve Atıklarına Ait Antioksidan Etkinin H 2 

O 2 

Aracılı 

Eritrosit Lipid Peroksidasyonunda İncelenmesi 

Hüseyin Avni UYDU, Adem DEMİR, Mehtap BİLİCİ 

Rize Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, 

Biyokimya ABD, Rize 

hauydu@hotmail.com 

Hızlı gelişen teknoloji insan hayatını kolaylaştırırken bir yandan 

da sigara, çevre kirliliği radyasyon gibi değişik etkenler 

de insan sağlığını tehdit etmektedir. Bu etkenlerin kullandığı 

en büyük silah ise insan için vazgeçilmez bir molekül olan 

oksijendir. Oksijen radikalleri mitokondriyal elektron transport 

zinciriyle endojen olarak üretileceği gibi, dışarıdan 

alınan ilaçlar ve ksenobiyotikler gibi maddeler tarafından 

da ekzojen olarak meydana getirilebilirler. Oksijenden 

türetilmiş serbest radikaller; membran yapılarında bulunan 

çoklu doymamış yağ asitlerini peroksidasyona uğratarak 

membran bütünlüğü ve fonksiyonunun bozulmasına yol 

açarlar. Organizmaların canlılığını sürdürebilmesi; serbest 

radikallerin antioksidant denen biyomoleküllerce kontrol 

edilmesiyle sağlanır. Şüphesiz ki doğal olarak vücutta 

bulunan antioksidanlar bu dengeyi sağlamakta yetersiz 

kalır. Bu yüzden diyetle alınan antioksidanların desteğine 

ihtiyaç duyulmaktadır. Flavonoidler polifenolik yapıda 

antioksidanlardır ve meyve, sebze, şarap ve çay gibi birçok 

yiyecek ve içeceklerde yer alırlar. Çay içerisinde flavan-3-ol 

ve onun gallil türevleri gibi polifenolik yapılar bol miktarda 

bulunur. Bu çalışmanın amacı; yeşil ve siyah çay ile bunların 

atıklarına ait özütlerin eritrosit hücreleri üzerinde antioksidan 

etkilerini mukayese etmektir. Bu bağlamda; siyah çay, 

siyah çay lif atığı, yeşil çay, yeşil çay yaprak atığı, yeşil çay 

gövde atığı özütleri bulunduran ve özüt bulundurmayan eritrositlerden 

6 farklı çalışma grubu oluşturuldu. Oluşturulan 

çalışma gruplarına ilk olarak eşit konsantrasyonda özüt 

ilave edilerek 1 saat preinkübasyona bırakıldı. Daha sonra 

H 2 

O 2 

ile eritrositler 1 saat oksidasyona maruz bırakıldı ve 

sonrasında lipid peroksidasyonun son ürünü olan malondialdehit 

(MDA) düzeyleri belirlendi. .Yapılan istatistiksel 

değerlendirme sonucunda siyah çay özütünün antioksidan 

kapasitesinin diğer özütlere göre anlamlı olarak (p yeşil çay yaprak 

atığı > yeşil çay gövde atığı = siyah çay lif atığı > yeşil çay 

şeklindedir. 

TB 073 

Investigation Of Antioxidant Effects Of Tea And Its 

Wastes Against H 2 

O 2 

-Induced Lipid Peroxidation In 

Erythrocyte 

Hüseyin Avni UYDU, Adem DEMİR, Mehtap BİLİCİ 

University Of Rize, Faculty Of Arts and Science, Department 

Of Biochemistry, Rize 

hauydu@hotmail.com 

The speedy evolution of technology facilitates the workaday 

life of people, otherwise, various factors, such as smoking, 

pollutions and radiation, produced by this development 

have threatened to human health. Oxygen is an indispensable 

power used by this factors. Free oxygen radicals can also 

be generated as exogenous like xenobiotics and drugs taken 

from the outside the way that they are produced as endogenous 

via mitochondrial electron transport chain. Oxygen-derived 

free radicals lead to abolish the structure and function 

of the membrane causing peroxidation of polyunsaturated 

fatty acids in the membrane. The sustainability of liveliness 

in organisms is provided by way of being controlled free 

radicals by biomolecules called antioxidants. Undoubtedly, 

antioxidants naturally presented in body fail in assurance of 


S 168 



this balance. So, antioxidants taken by diet are need for the 

support. Flavonoids are a large family of polyphenolic compounds 

and found in food (etc. fruits, vegetable) and beverage 

(etc. wine, tea). Tea has a great of phenolics such as 

flavan-3-ol and its gallyl forms. The aim of this experiment 

is to compare the antioxidant effects of extracts pertaining to 

black and grey tea, and their wastes. In this sense, six study 

groups, erythrocyte without and with tea (black tea and its 

fibril waste, and green tea and its leaf and trunk wastes) 

and, were set off. Erythrocytes preincubated with tea and its 

wastes for 1 hour were treated with H 2 

O 2 

during one hour, 

and MDA, last product of lipid peroxidation, was estimated 

in all groups. In conclusion, all of the erythrocytes with the 

extract showed the decreased lipid peroxidation when compared 

to control group. Also, it was found that the antioxidant 

capacity of black tea was statistically higher than those 

of other groups (P < 0.001). As a result, the protective effect 

of the extracts is arranged as follows; black tea > leaf waste 

of green tea > trunk waste of green tea = fibril waste of black 

tea > green tea. 

TB 074 

Telomeraz İnhibisyonunun Siçan Kemik İliği Kökenli 

Mezenkimal Hücreleri Üzerindeki İn Vitro Etkileri 

Zeynep TOKCAER KESKİN 1 , Z. Günnur DİKMEN 2 , 

Sergei GRYAZNOV, K. Can AKÇALI 1 

1 Bilkent Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik, 06800 

Bilkent, Ankara 

2 Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim 

Dalı, 06100 Ankara, 


Kanser hücrelerinin sürekli çoğalabilmesi için telomeraz aktivitesinin 

gerekli olması, telomeraz inhibisyonunu kanser 

tedavisinde ilgi çekici bir hedef haline getirmiştir. Telomeraz 

inhibitörü GRN163L, 13 bazlık tiyo-fosforamidat yapıda 

bir oligonükleotit olup kanser hücrelerinin proliferasyonunu 

inhibe ettiği in vitro ve in vivo olarak gösterilmiştir. Mezenkimal 

kök hücreler, kendilerini yeniliyebilme ve farklı 

hücre tiplerine diferansiye olabilme özelliklerine nedeniyle 

kök hücre tedavilerinde kullanılmaktadır. Mezenkimal kök 

hücrelerin telomeraz aktivitesine sahip oldukları bilinmektedir, 

bu nedenle telomeraz inhibitörlerinin bu hücreler üzerindeki 

etkilerinin ayrıntılı olarak incelenmesi gerekmektedir. 

Bu çalışmada, telomeraz inhibitörü GRN163L’nin sıçan 

kemik iliğinden elde edilen mezenkimal kök hücreler üzerindeki 

in vitro etkilerinin araştırılması hedeflenmiştir. Mezenkimal 

kök hücreler, GRN163L ile inkübe edildiklerinde 

iğsi yapıdaki fenotiplerini değiştirerek yuvarlaklaşmakta ve 

kültür kabına tutunma özelliklerini kaybetmektedirler. Kantitatif 

RT-PCR ve Western-blot analizleri, GRN163L’nin 

siklin D, cdk4 ve cdk6 düzeylerinde belirgin azalmaya 

yol açarak mezenkimal kök hücreleri hücre siklusunun G1 

fazında tuttuğunu ortaya koymuştur. GRN163L’nin ortamdan 

uzaklaştırılmasını takiben 1 hafta sonra mezenkimal 

kök hücrelerin fenotipleri normale dönmekte, ayrıca siklin 

D, cdk4 ve cdk6 mRNA düzeyleri ve protein ekspresyonları 

kontrol hücrelerinin seviyesine ulaşmaktadır. Ayrıca 

GRN163L tedavisinin mezenkimal kök hücrelerin diferansiasyon 

kapasitelerini etkilemediği saptanmıştır. Bu sonuçlar, 

GRN163L ile sağlanan telomeraz inhibisyonunun in 

vitro şartlarda kök hücreler üzerindeki yan etkilerinin geri 

dönüşümlü olduğunu ortaya koymaktadır. 

TB 074 

The In Vitro Effects Of Telomerase Inhibition On Bone 

Marrow Derived Rat Mesenchymal Stem Cells 

Zeynep TOKCAER KESKIN 1 , Z. Günnur DIKMEN 2 , 

Sergei GRYAZNOV, K. Can AKCALI 1 

1 Department of Molecular Biology and Genetics, Bilkent 

University, 06800 Bilkent, Ankara, Turkey 

2 Department of Biochemistry, Faculty of Medicine, University 

of Hacettepe, 06100 Sihhiye, Ankara, Turkey 


Telomerase activity is essential for the continued growth 

of the malignant cells, therefore inhibition of telomerase 

remains an attractive target for anti-cancer therapy. The 

telomerase inhibitor, GRN163L is a 13-mer N3’gP5’- 

thio-phosphoramidate oligonucleotide which was shown to 

successfully inhibit the growth of cancer cells when given 

both in vitro and in vivo. Mesenchymal stem cells have selfrenewal 

capacity and can differentiate into different cell 

types. As mesenchymal stem cells show telomerase activity, 

the effects of the telomerase targeting therapies must be 

well defined. In this study, we aimed to demonstrate in vitro 

effects of GRN163L on rat bone marrow derived mesenchymal 

stem cells. When the mesenchymal stem cells were 

treated with GRN163L, their phenotype change from spindle 

shaped cells to rounded ones, and detached from the plate 

surface similar to cancer cells. Our quantitative RT-PCR and 

Western-blot results revealed that GRN163L hold mesenchymal 

stem cells at the G1 state of the cell cycle, with a 

drastic decrement in both mRNA and protein levels of cyclin 

D1 and its cdk counterparts, cdk4 and cdk6. Our results also 

showed that one week after the drug is removed, both the 

level of mRNA and protein expressions of the genes and the 

phenotype of mesenchymal stem cells returned to that of untreated 

control cells. Additionally, GRN 163L treatment did 

not effect their differentiation capacity. These results show 

that the side effects of GRN163L on mesenchymal stem cells 

are reversible at short term in vitro culture. 


S 169 



TB 075 

Sıçanlarda Deneysel Mide Ülseri Modelinde Yeşil Çay 

ve Whey Proteinlerinin Antioksidan Etkisi 

Ayliz VELİOĞLU ÖĞÜNÇ 1 , A.Özer ŞEHİRLİ 2 , 

Berna KARAKOYUN LAÇİN 3 

1 Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Marmara Üniversitesi, 

İstanbul 

2 Eczacılık Fakültesi, Farmakoloji A.B.D, Marmara Üniversitesi, 

İstanbul 

3 Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Marmara 

Üniversitesi, İstanbul 

avogunc@marmara.edu.tr 

Çalışmamızın amacı, çok yönlü terapötik etkileri tartışılan 

yeşil çay ile antioksidan ve bağışıklığı destekleyen özellikleri 

bildirilen whey proteinlerinin, sıçan mide ülseri modelinde 

antioksidan niteliklerini araştırmaktır. 

Sprague-Dawley sıçanlara (n= 40) yeşil çay (100mg/kg doz) 

ve whey proteinleri (80gr/kg doz) ile 21 günlük bir ön tedavi 

uygulandı. Ülser modelinin oluşturulmasından 30 dakika 

sonra, dekapitasyon ile sakrifiye edilen sıçanların karaciğer 

ve mide dokuları çıkarıldı. Bu dokularda lipit peroksidasyonu 

göstergesi olan malondialdehit (MDA) ve antioksidan 

gösterge olarak glutatyon (GSH) düzeyleri spektrofotometrik 

olarak ölçüldü. Reaktif oksijen türleri (ROT) ise 

kemilüminesans yöntemiyle tayin edildi. Mide dokularında 

ülser odakları makroskopik olarak skorlandı. 

Bulgularımız, yeşil çay ve whey’in karaciğer ve mide 

dokularında ROT’u anlamlı derecede azalttığı, buna karşın 

antioksidan (GSH) düzeyini artırdığı ve bu iki molekülün 

etkilerinin sinerjistik olduğunu gösterdi. Bu sonuçlar, her iki 

fonksiyonel gıdanın ülserden korunmada anlamlı bir seçenek 

olabileceğine işaret etmektedir. 

TB 075 

Antioxidant Effects of Green Tea and Whey in Gastric 

Ulcer Model in Rats 

Ayliz VELİOĞLU ÖĞÜNÇ 1 , A.Özer ŞEHİRLİ 2 , 

Berna KARAKOYUN LAÇİN 3 

1 Vocational School of Health Related Professions, Marmara 

University, İstanbul 

2 Department of Pharmacology ,Faculty of Pharmacy, 

Marmara University, İstanbul 

3 Department of Nursing, Faculty of Health Sciences, Marmara 

University, İstanbul 

avogunc@marmara.edu.tr 

Studies suggested that green tea has multiple therapeutic effects 

and whey proteins are immun enhancer and have antioxidant 

properties. The aim of our study is to investigate 

the antioxidant and synergic effects of green tea and whey 

proteins in an experimental gastric ulcer model in rats. 

Green tea(100mg/kg) and whey protein (80gr/kg)is given to 

Sprague Dawley rats (n= 40) every day for 3 weeks. Animals 

were decapitated 30 minutes after oragastric administration 

of ethanol or saline administration. Liver and stomach tissues 

were rapidly collected. In tissue samples, the MDA 

levels (a marker for lipid peroxidation) and GSH (an antioxidant) 

levels were measured spectrophotometrically. Reactive 

oxygen species (ROS) were determined with chemiluminescence 

method using luminol and lucigenin as probes. Gastric 

lesions were examined macroscopically. 

Our results demonstrate that pretreatment with only whey or 

only green tea inhibits ROS and exhibits significantly antioxidant 

effect in liver and stomach tissues. They have also a synergic 

effect together with increasing of antioxidant effect. According 

of our results, these two functional foods can be used a 

significantly gastroprotective choice against gastric ulcer. 

TB 076 

Trans-9 18:1 Oktadesenoik Asit İzomerinin (elaidik asit) 

Adiponektin ve Growth Hormon Düzeylerine Etkileri. 

Rahim KOCABAŞ 1 , Mehmet AKÖZ 1 , 

Aysel KIYICI 1 ,Mehmet GÜRBİLEK 1 , Mahmut BAYKAN 2 

1 Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, Konya 

2 Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi, Mikrobiyoloji 


Bu çalışmada diyet ile alınan trans yağ asit izomerlerinden 

trans-9 18:1 oktadesenoik asit izomerinin, ratlarda Adiponektin 

ve Growth Hormon düzeylerine etkileri araştırıldı. 

İki hafta süreyle aynı yemle beslenen ratlar, kontrol ve çalışma 

grubuna ayrıldı. Çalışma grubunun diyetlerine 10 gün süre ile 

50 mg/gün trans-9 18:1 oktadesenoik asit izomeri ilave edildi. 

Daha sonra her iki grubun serumlarında gaz kromotografi analizleri 

ile yağ asit kompozisyonları incelendi. Çalışma grubunda 

trans–9 18:1 yağ asidi miktarının kontrol grubuna göre fazla 

(p


for 10 days trans-9 18:1 octadecenoic acid isomer was added 

to diet in the study group. Then fatty acid composition in 

both groups was studied by gas chromatography analyses. 

Trans-9 18:1 fatty acid level in in the study group was higher 

than control group (p


TB 078 

Streptozotocin ile Diyabet Oluşturulmuş Akut Yüzme 

Egzersizi Yaptırılan Ratlarda Çinko Uygulamasının 

Serumdaki Çeşitli Elementlerin Dağılımı Üzerine Etkisi 

Mürsel BİÇER 1 , Mustafa AKIL 2 , 

Abdullah SİVRİKAYA 3 , Esma MENEVŞE 4 , 

Abdulkerim Kasım BALTACI 5 , Rasim MOĞULKOÇ 5 

1 Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, 

Konya 

2 Gençlik Spor İl Müdürlüğü, Konya 

3 Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi Biyokimya 


4 Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Biyokimya 


5 Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Fizyoloji 


biyokaya@selcuk.edu.tr 

Bu çalışmanın amacı, streptozotosin ile diyabet oluşturulmuş 

akut yüzme egzersizi yaptırılan ratlarda çinko uygulamasının 

serumdaki çeşitli elementlerin dağılımı üzerine olan etkisinin 

araştırılmasıdır. 

Spraque – Dawley cinsi 80 adet erişkin erkek ratlar eşit 

sayıda 8 gruba ayrıldı: Grup 1, genel kontrol. Grup 2, çinko 

uygulanan kontrol. Grup 3, çinko uygulanan diyabetli kontrol. 

Grup 4, yüzme kontrol. Grup 5, çinko uygulanan yüzme. 

Grup 6, çinko uygulanan diyabetli yüzme. Grup 7, diyabetli 

yüzme. Grup 8, diyabet grubu. Dört hafta süren çalışmanın 

bitiminde alınan kan örneklerinde serumda kurşun, kobalt, 

molibden, krom, kükürt, magnezyum, mangan, sodyum, potasyum, 

fosfor, bakır, demir, kalsiyum, çinko ve selenyum 

düzeyleri (mg/L) atomik emisyonda tayin edildi. 

Çalışmada en düşük molibden, krom, bakır, demir, potasyum, 

magnezyum, sodyum, fosfor, kurşun, selenyum 

ve çinko değerleri grup 7 (diyabetli yüzme) ve grup 8 

(diyabet)’de elde edildi (p


TB 079 

Primer Meme Kanserinde TIMP3, CDH1, CDH13, 

CD44 ve TIMP3 Gen Ekspresyonlarının İnvaziv 

Fenotiple İlişkisi 

Aydan ÇELEBİLER (ÇAVUŞOĞLU) 1 , Yalın KILIÇ 2 , 

Serdar SAYDAM 2 , Tülay CANDA 2 , Zuhal BAŞKAN 2 , 

Ali İbrahim SEVİNÇ 2 , Meral SAKIZLI 2 

1 Dokuz Eylül Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü, 

2 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi 

Meme kanserinde primer tümörün kendisinden daha çok 

metastatik hastalık ölüme yol açar. Bu çalışma, meme 

kanserinde CDH1, CDH13, CD44 ve TIMP3 genlerinin 

ekspresyon değişikliklerini belirlemek amacıyla oluşturuldu. 

Bu genler ile birlikte HER2 ve ESR1’in RNA düzeyinde 

ekspresyonlarını incelendi, histopatolojik özellikleriyle 

ilişkisi araştırıldı. Ayrıca, ER ve HER2 durumlarına göre 

ekspresyon farklılıkları, ER ve HER2 negatif (double-negatif) 

meme tümörlerinin ekspresyon özellikleri tanımlandı. 

Tümör ve sağlıklı meme dokuları taze olarak kullanıldı. 

Ekspresyon değişiklikleri hidroliz problarıyla mRNA düzeyinde 

incelendi. 62 adet invaziv tümör ve 4 normal kontrol 

çalışmaya dahil edildi. Tümörlerin tümü ele alındığında 

ESR1 ile CDH1, CDH13 ve TIMP3’ün birliktelikleri 

(sırasıyla r: 256 p: 0.021 / r: 566 p: 0.000 / r: 409 p: 0.000) 

bulundu. ER pozitif tümörlerde; CDH1 ve CDH13 arasında 

pozitif yönde (r: 424 p: 0.004), HER2 gen ekspresyonu 

ile CDH1, CDH13 ve TIMP3 ekspresyonları arasında ters 

yönde yönde (sırasıyla r: -510 p: 0.000 / r: -423 p: 0.004 / 

r: -386 p: 0.01), ER negatif tümörlerde ise CDH1 ve CD44 

arasında ters yönde (r: -666 p: 0.003) birliktelik saptandı. 

ER pozitif ve negatif örnekler arasında CDH13, TIMP3 ve 

CD44 genlerinin ekspresyonları arasında anlamlı fark vardı 

(sırasıyla, p


TB 080 

Kronik Bacak İskemisinde Apoptozisin 

2-Sübstitüe Benzimidazol Bileşikler ile Uyarılması 

Öztekin ALGÜL 1 , Necmiye CANACANKATAN 2 , 

Nehir SUCU 3 , Ayşegül GÖRÜR 2 , Alper KARABULUT 1 , 

Özden VEZİR 3 . 

1 Mersin Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmasötik 

Kimya Anabilim Dalı, Mersin, Türkiye 

2 Mersin Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, Mersin, Türkiye 

3 Mersin Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Kalp ve Damar Cerrahisi 

Anabilim Dalı Mersin, Türkiye 

ncanacankatan@yahoo.com 

Benzimidazol bileşiklerin antiülseratif, antihipertansif, antiviral, 

antifungal, antianjiyojenik, antitümör, antihistaminik 

ve antihelmentik etkileri gibi pek çok farmakolojik özelliklerinin 

olduğu bilinmektedir. Son yıllarda, antianjiyojenik 

veya antitümöral etkiye sahip olan farklı 2-sübstitüe 

benzimidazol bileşikler sentezlenmiştir. Bu çalışmada, 

2-sübstitüe benzimidazol bileşiklerden; 2-(3-metoksibenzil) 

benzimidazol (BB3) ve 2-(4-metoksibenzil)benzimidazol’ün 

(BB4), apoptozis ve anjiyojenez için etkili bir uyaran 

olan kronik bacak iskemisinde yapı-aktivite ilişkisinin 

araştırılması planlanmıştır. Bu amaçla, ilk olarak apoptozis 

değerlendirilmesi kaspaz -3, -8 ve -9 enzimlerinin ölçümü 

ile yapıldı. Wistar albino sıçanlardan Sham, Kronik Bacak 

İskemi, DMSO, Kronik Bacak İskemi+BB3 ve Kronik 

Bacak İskemi+BB4 olmak üzere 5 farklı grup (n=6) 

oluşturuldu. BB3 ve BB4 DMSO’da çözülerek uygulamalar 

gerçekleştirildi. Kronik Bacak İskemi+BB3 Grubunda 

bulunan sıçanlara BB3 ve Kronik Bacak İskemi+BB4 

Grubunda bulunan sıçanlara ise BB4 bir ay süresince 1mg/ 

kg/hafta olmak üzere i.p. olarak uygulandı. Bu süre sonunda 

tüm sıçanlar sakrifiye edildi. Kaspaz -3, -8 ve -9 enzim aktivitelerinin 

ölçümü Colorimetric Protease Assay Kitleri ile 

gerçekleştirildi. Kronik Bacak İskemi+BB4 Grubu, Kronik 

Bacak İskemi Grubu ile karşılaştırıldığında kaspaz -3, -8 

ve -9 enzim aktivasyonlarında (p


TB 081 

Bazı Antioksidatif Enzimler ve Metabolitlerinin 

Yaşlanmaya Karşı Etkileri; Quersetininin Koruyucu 

Rolü 

Mine Erden İNAL, Eda ÖZÇELİK 

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, Eskişehir- 26480, TURKEY. 

Serbest radikal ageing teorisine göre, reaktiv oksijen 

substratları (ROS) çoğu reaksiyonda aerobik aktivite 

sırasında üretilir veya oksidatif stres immün sistemde antioksidan 

eksikliğinde gelişir. 

Ratlar 5, 15, 25 aylık yaşlarına göre gruplara ayrıldı. Her bir 

grup kontrol alt grubu ve quersetin alt gruplarına bölündü. 

Ratlardan kan ve karaciğer örnekleri alınarak analiz edildi. 

Karaciğer MDA seviyeleri 5 ve 25 aylık ratların quersetin 

gruplarında kontrol grubuna göre azalmıştır (sırasıyla, 

p


TB 082 

An Examination Of The Effects Of Thioredoksin And 

L-Name In The Experimental Liver Ischemia/ 

Reperfusion Model 

Okhan K. AKIN 1 , Muhittin A. SERDAR 2 , 

Bülent SALMAN 3 , Nedret KILIÇ 4 , Ertan TATLICIOĞLU 3 

1 Keçiören Research and Training Hospital, Clinical 

Chemistry Laboratory 

2 Gülhane School of Medicine, Department of Clinical 

Chemistry 

3 Gazi School of Medicine, Department of General Surgery 

4 Gazi School of Medicine, Department of Clinical Chemistry 

The phisio-phatalogy of I/R injury has not been fully understood. 

Moreover, it becomes more complex by the discovery 

of new molecules, genes, and various factors everyday. 

Altough the mechanism of this multi-step injury has been 

explained completely, the obtained evidences point out that 

reactive oxygen products play a key role in the injury. 

In this study the affects of Trx and L-name on liver injury 

have been investigated by giving them to rats in which partial 

liver I/R was generated. It was observed that in reperfusion 

while Trx increases the hepatic blood flow, L-name 

causes a decrease. When liver enzyme values were examined 

in the study groups the ALT, AST, LDH, GGT, NO, 

MDA, HAE, P-selektin and Endotelin-1 values increased 

in the ischemia group while on the other hand there were 

decreases in these values in groups which were given Trx, 

L-name, and Trx-L-name together. It was observed that GPx 

and SOD enzymes, and total glutation (tGSH) significantly 

decreased in ischemia group as compared to the sham group. 

On the contrary there was an increase in groups which were 

given Trx, L-name, and Trx-L-name. Furthermore, these 

substances also decreases the ratios of apopitosis. When the 

corelations are examined there are observed corelations of 

especially P-selektin and NO with ALT, LDH, ALP, GGT, 

P-selektin, ET-1, GPx, tGSH, SOD, MDA, HAE, and apopitosis 

(p


nancy. SCA and b-thalassemia are prevented by premarital 

screening and prenatal diagnosis (PND). 

Although, PND has reduced the number of affected births, 

the termination of pregnancy is still unacceptable for many 

couples. Recently, preimplantation genetic diagnosis (PGD) 

is offered as an option to avoid the termination of pregnancy. 

PGD is very necessary if one of the parents has SCA 

or b-thalassemia and the other is or sickle cell trait or b- 

thalassemia trait because affected birth rate is increased to 

50 per cent. 

In 15 years, 1,593 PND were performed and 410 fetuses 

were found to be homozygous or compound heterozygous 

for SCA and b-thal in our PND center. Some mothers had 

affected fetuses several times. In order to give an option to 

them, preliminary studies of PGD were done at Çukurova 

University Hospital. Nine human embryos were biopsied, 

and a blastomer was taken from each embryo. PCR was applied 

at the single cell level for amplification of b-globin 

gene. PCR based methods were optimized for PGD. 

This study was supported by the Çukurova University Research 

Grants:TF2009BAP1 and TF2009BAP30. 

TB 084 

In vivo Karaciğer Toksikasyonunda Arı Sütü’nün 

Koruyucu Etkisi ve Sialik Asit 

Mustafa CEMEK 1 , Fatih AYMELEK 1 , 

Mehmet Emin BÜYÜKOKUROĞLU 2 , 

Ahmet BÜYÜKBEN 3 , Fatma YILMAZ 1 

1 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, 

Kimya Bölümü, Biyokimya AD, Afyonkarahisar 

2 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Farmakoloji 

AD, Afyonkarahisar 

3 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Çay Meslek Yüksek Okulu, 

Kimya Bölümü, Afyonkarahisar 

faymelek@hotmail.com 

Karaciğer; salgı, depo, fagositoz, detoksifikasyon ve metabolizma 

gibi önemli fonksiyonları olan ve yaşamın devamı için 

birçok kimyasal reaksiyonunun gerçekleştiği bir organdır. 

Bu önemli fonksiyonları nedeniyle pek çok etken ile hasara 

uğrayabilmektedir. 

Sunulan çalışmada CCl 4 

’ün karaciğerde meydana getirdiği 

toksikasyona karşı arı sütü’nün (AS) koruyucu etkisinin 

araştırılması amaçlanmıştır. In vivo deneysel çalışmada ratlar, 

her grupta 8 adet olmak üzere 6 gruba ayrıldı. Sham ve 

100 mg/kg AS grubu hariç tüm gruplara 20 gün boyunca gün 

aşırı, 0.4 ml/kg CCl 4 

+ 0.4 ml/kg ayçiçek yağı verilerek toksikasyon 

oluşturuldu. Toksikasyon oluşturulan gruplardan 

CCl 4 

grubuna herhangi bir tedavi verilmezken, diğer 3 tedavi 

grubuna sırasıyla 50, 100, 200 mg/kg AS verildi. 

Elde edilen sonuçlara göre CCl 4 

toksikasyonu, malondialdehit 

düzeylerinde sham grubuna göre artışa sebep olurken 

(p


TB 085 

Saflaştırılmış Karaciğer ve Serum Paraoksonaz 1 

Enzimlerinin Antioksidan Etkisi 

Ahmet BAYRAK, Tülin BAYRAK, Ediz DEMİRPENÇE, 

Kamer KILINÇ 


Dalı, Ankara. 

Paraoksonaz 1 (PON1) karaciğerde sentezlenir ve plazmada 

HDL’ye bağlı olarak taşınır. Dolaşımdaki PON1’in 

oksitlenmiş fosfolipidleri hidroliz ettiği bilinmektedir, 

fakat karaciğer enziminin böyle bir etkisinin olup olmadığı 

gösterilmemiştir. Bu çalışmanın amacı saflaştırılmış 

karaciğer ve serum PON1 enzimlerinin farklı lipid 

substratları üzerine antioksidan etkilerini incelemektir. 

PON1 enzimi tavşan karaciğeri ve insan serumundan 

saflaştırıldı. Karaciğer enziminin lipid peroksidasyonu 

üzerine etkisi karaciğer mikrozomları ve fosfatidil kolin 

lipozomları kullanılarak çalışıldı. Hidroksil radikali üreten 

demir-askorbat-H 2 

O 2 

sistemi lipid substratlarının peroksidasyonunu 

başlatmak için kullanıldı. Serum enziminin (serbest 

ve HDL-bağlı) etkisi ise LDL kullanılarak çalışıldı ve 

LDL oksidasyonu CuSO 4 

kullanılarak indüklendi. Lipid 

substratlar, PON1 enziminin varlığında veya yokluğunda 

oksidan koşullarda inkübe edildi. İnkübasyon sonunda lipid 

peroksidasyonu TBARS yöntemi ile ölçüldü. 

Karaciğer PON1 enzimi lipid substratlarının peroksidasyonunu 

doz-bağımlı olarak inhibe etti. İnhibisyon düzeyi 

karaciğer mikrozomlarında fosfatidil kolin lipozomları ile 

karşılaştırıldığında daha yüksekti (sırasıyla %76 ve %65). 

Bakırla indüklenmiş LDL oksidasyonunun inhibisyonunda, 

HDL-bağlı PON1 enzimi serbest PON1’den daha etkindi 

(sırasıyla %57 ve %48). Bu sonuçlar, serum ve karaciğer 

PON1 enzimlerinin antioksidan aktivitesinin, enzimlerin 

diğer proteinleri de içeren doğal ortamlarında daha yüksek 

olabileceğini düşündürmektedir. 

TB 085 

Antioxidant Effects of Purified Liver and Serum 

Paraoxonase 1 Enzymes 

Ahmet BAYRAK, Tülin BAYRAK, Ediz DEMİRPENÇE, 

Kamer KILINÇ 

Dept. of Biochemistry, Hacettepe University Faculty of 

Medicine, Ankara, Turkey 

Paraoxonase 1 (PON1) is synthesized in liver and circulates 

in plasma bound to high density lipoprotein (HDL). Circulating 

PON1 is known to hydrolyze oxidized phospholipids 

but it is not clear if liver enzyme has such an effect. The aim 

of this study is to evaluate the antioxidant effects of purified 

liver and serum PON1 enzymes on different lipid substrates. 

PON1 was purified to homogeneity from both rabbit liver 

and human serum. The effect of liver enzyme on lipid peroxidation 

was studied using liver microsomes and phosphatidylcholine 

liposomes. Iron-ascorbate-H 2 

O 2 

system that 

produces hydroxyl radical was used to initiate the peroxidation 

of lipid substrates. The effect of serum enzyme (free or 

HDL-associated) was studied using LDL as substrate. LDL 

oxidation was induced by CuSO 4 

. Lipid substrates were incubated 

in oxidant conditions in the presence or absence of 

PON1. At the end of the incubation, lipid peroxidation was 

measured through thiobarbituric acid-reactive substances. 

Liver PON1 inhibited the peroxidation of lipid substrates in 

a dose-dependent manner. The rate of inhibition was higher 

in liver microsomes compared to phosphatidylcholine liposomes 

(76% and 65%, respectively). HDL-associated serum 

PON1 was more effective than free PON1 in inhibiting copper-induced 

LDL oxidation (57% and 48%, respectively). 

We suggest that the antioxidant activity of both serum and 

liver PON1 might be more prominent in the natural proteincontaining 

environment of enzymes. 

TB 086 

İnsülin Rezistan Ratlarda Oksidan / Antioksidan Denge 

ve Endotel Fonksiyonları 

Mustafa ALTAŞ 1 , Ahmet VAR 1 , Zeki ARI 1 , 

Kemal ÖZBİLGİN 2 , Can KÖSE 2 

1 Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya ve 

Klinik Biyokimya A.D. 

2 Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji 

A.D. 

draltas@yahoo.com 

İnsülin rezistansı birçok metabolik hastalığın patogenezinde 

sık görülen bir sendromdur. Önemli mortalite ve morbidite 

nedeni olan insülin rezistansı sendromunda (IRS) bazı dokulardaki 

oksidan/antioksidan dengeyi ve IRS patogenezinde 

merkezi bir yeri olan endotel fonksiyonlarını incelemeyi 

amaçladık. 

Toplam 20 adet fareden deney grubu (G1) (n=10) % 65 fruktozlu 

diyetle 15 gün beslendi, kontrol grubu (G2) (n=10) 

15 gün normal diyetle beslendi. Deney sonunda yapılan 

OGTT ve insülin ölçümü ile deney grubunda insülin direnci 

oluştuğu gözlendi. Serumlarından total antioksidan kapasite 

(TAK) ve endotelin 1 (ET-1), karaciğer (KC), böbrek ve aort 

dokularında Nitrik Oksid (NO), Malonildialdehid (MDA) ve 

ET-1 ölçümleri yapıldı. 

G2’ye göre G1’de serum TAK düzeyleri daha düşük, serum 

ET-1 ise daha yüksek bulunmakla birlikte istatistiksel olarak 

anlamlı değildi. 

KC dokusunda NO düzeyleri G1’de (1.93 ± 1.03 µmol/g 

doku protein(dp)) G2’ye (0.99 ± 0.31 µmol/g dp) göre yüksekti 

(p


TB 086 

Oxidant / Antioxidant Balance and Endothelial 

Functions In Rats With Insulin Resistance 

Mustafa ALTAŞ 1 , Ahmet VAR 1 , Zeki ARI 1 , 

Kemal ÖZBİLGİN 2 , Can KÖSE 2 

1 Celal Bayar University, Department of Biochemistry. 

2 Celal Bayar University, Department of Histology and 

Emriology. 

draltas@yahoo.com 

Insulin resistance is a common syndrome which is take part 

in pathogenesis of so many metabolic disorders. We aimed 

to investigate the oxidant/antioxidant balance and endothelial 

functions in insulin resistance syndrome (IRS). 

To develop insulin resistance, Trial group (G1) rats (n=10) 

were fed with % 65 fructose diet for 15 days and control 

(G2) rats (n=10) were fed with normal diet for 15 days. After 

the trial period, it is observed that insulin resistance have 

been formed in trial group with OGTT and serum insulin 

levels measurements. Total antioxidant capacity (TAC) and 

endothelin 1 (ET-1) measurements were performed in sera, 

and nitric oxid (NO), Malonyldialdehyd (MDA) and ET-1 

assays were performed in removed liver, kidney and aorta 

tissues of rats. 

Serum TAC levels were found lower in G1 than G2, but it 

was not statistically significant. Serum ET-1 levels were 

found higher in G1 than G2, however it was not significant 

too. 

In liver tissues, NO levels were higher in G1 (1.93 ± 1.03 

µmol/g tissue protein (tp)) than G2 (0.99 ± 0.31 µmol/g tp) 

(p


TB 087 

Acute Alcohol Dependent Cysteine Protease-Mediated 

Pancreas Injury And Preventive Role Of Gallic Acid 

Güngör KANBAK 1 , Mediha CANBEK 2 , 

Ayşegül OĞLAKÇI 1 , Kazım KARTKAYA 1 , 

Hakan ŞENTÜRK 2 , Gökhan BAYRAMOĞLU 2 , 

Cengiz BAL 3 , Burak GÖL 2 , Ayşe ÖZMEN 2 

1 Osmangazi University, Faculty of Medicine, Department 

Of Biochemistry 

2 Osmangazi University, Faculty of Art And Science, Department 

Of Biology 

3 Osmangazi University, , Faculty of Medicine Department 

Of Biostatistics 

In order to investigate an association between alcohol consumption 

and cysteine protease-mediated pancreatic injury 

and dose-dependent preventive effect of gallic acid, we determined 

cathepsin B,L, pancreatic myeloperoxidase (MPO) 

and serum amylase enzyme activities of pancreas tissue of 

ethanol (8 mg/kg) and ethanol plus gallic acid (50,100 and 

200 mg) given rats. Only saline was given to control group 

rats. Besides, we made histological investigations for morphological 

changes of pancreatic tissue. 

Gallic acid only at 200 mg/kg dose (0,013±0,011) was decreased 

cathepsin B enzyme activities in cytosolic fraction of 

pancreatic tissue increased with ethanol given rats(p


TB 088 

The Effect of Mn-SOD (SOD2) Ala16Val Polymorphism 

and Enzyme Activities on the Development of Alzheimer 

Disease 

Esat KILINÇ 1 , Ahmet VAR 1 , Hatice MAVİOĞLU 2 , 

Melek KARAÇAM 2 , Yeşim GÜVENÇ 1 

1 Celal Bayar University School of Medicine Dept. of Biochemistry, 

Manisa 

2 Celal Bayar University School of Medicine, Dept. of 

Neurology, Manisa 

ahmet.var@bayar.edu.tr 

Alzheimer’s disease is an age-dependent neurodegenerative 

disorder that is characterized by a progressive decline in cognitive 

function. In this study, we aimed to measure MnSOD 

levels and SOD-2 Ala9Val polymorphisms on Alzhemier 

patients. The study was designed in Celal Bayar University, 

School of Medicine, Department of Clinical Biochemistry, 

Department of Neurology and Manisa Mental Hospital Neurology 

Clinic and was approved by the local ethical committee 

of the university hospital. We selected 53 Alzheimer’s 

patients (group 1), and 60 control samples (group 2) from 

age and sex matched healthy volunteers. The principle of the 

total SOD (EC 1.15.1.1) activity method is based, briefly, 

on the inhibition of nitroblue tetrazolium (NBT) reduction 

by O 2 

- generated by xanthine/xanthine oxidase system. Mn- 

SOD genotypes were determined by means of real time PCR 

on a LightCycler analyzer (Roche Diagnostics). There was 

no difference in Ala homozygosity (12.5%, 10.3% respectively), 

Ala/Val heterozygosity (50%, 50% respectively) and 

Val homozygosity (37.5%, 39.7% respectively) between 

group 1 and group 2. However, Ala/Val (OR: 0.82, %CI: 

0.236-2.901) and Val/Val (OR: 0.78, %CI: 0.216-2.840) mutations 

were less prevalent in Alzheimer patients. MnSOD 

levels were significantly higher in group 1 (144 ± 67 U/gHb, 

76 ± 51 U/gHb respectively, p=0.001), but higher total SOD 

levels did not reach a significant difference (224 ± 74 U/ 

gHb, 198 ± 93 U/gHb respectively, p=0.108). We consider 

that higher total SOD and MnSOD may be secondary to mitochondrial 

dysfunction which may play a role in the pathophysiology 

of Alzheimer disease. 

TB 089 

Bazı Mikobakteri Ekstrelerinin Mesane Tümörü 

Hücreleri Üzerindeki Sitotoksik Etkileri 

Esra BÜBER 1 , Zehra Stara YÜKSEL 2 , Ümit YIRTICI 3 , 

Zeliha ERTÜRK 1 , N. Leyla AÇAN 1 

1 Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, 06100, Ankara, 2 Marmara Üniversitesi, Fen 

Bilimleri Enstitüsü, Biyomühendislik Anabilim Dalı, 34722, 

İstanbul, 3 Kırıkkale Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, 

Biyoloji Bölümü, 71450, Kırıkkale. 

Mesane içerisine BCG uygulanması, yüzeyel mesane tümörlerinde 

kullanılan bir tedavi yöntemidir. Ancak ölümcül 

yan etkileri nedeniyle BCG yerine kullanılabilecek antitümöral 

etkiye sahip, patojen olmayan mikobakteri suşları 

araştırılmaktadır. Mycobacterium phlei gibi insan için 

patojen olmayan bir suşun da antitümöral etkisi olduğu 

gözlenmiştir. İmmünstimülan etkinin antitümöral etkiye 

neden olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı mesane 

tümörlerinde antitümöral etkiye sahip, daha zararsız 

mikobakteri suş(lar)ının belirlenmesidir. Yaklaşık 100 

mikobakteri suşundan elde edilen ekstrelerin insan makrofaj 

hücrelerinde TNF-alfa ve IL-12 sentezini uyarıcı etkisi ELI- 

SA yöntemi ile incelenerek M. phlei’ye eşdeğer veya daha 

etkili olan ve insan için patojen olmayan 12 mikobakteri 

suşu seçilmiştir. Bu seçilen suşların insan mesane tümörü 

T-24 hücrelerindeki sitotoksik aktivitesi araştırılmaktadır. 

Mikobakteri ekstrelerinin T-24 hücrelerinin çoğalmasını 

inhibe edebilme yetenekleri 3-(4,5-Dimetil-2-tiyazolil)- 

2,5-difenil-2H-tetrazolyum bromür (MTT) testi ile incelenmekte 

ve sonuçlar M. phlei ile elde edilen sonuçlarla 

karşılaştırılmaktadır. Tümör hücreleri mikobakteri ekstreleri 

varlığında üretilip, MTT ilavesinden sonra IC 50 

değerleri 

ölçülmüştür. Şimdiye kadar elde edilen sonuçlara göre, M. 

diernhoferi örneği M. phlei örneğinden yaklaşık 6 kat daha 

fazla sitotoksik etkiye neden olmaktadır (IC 50 

sırasıyla 0.98 

ve 5.83 mM). En yüksek düzeyde antitümöral etkiye sahip 

mikobakteri suşunun hücre alt fraksiyonlarının araştırılması 

yeni antitümoral ilaç geliştirilmesine imkan verebilir. 

(Bu çalışma Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından 

desteklenmektedir; TÜBİTAK, SANTEZ-105S361). 


S 181 



TB 089 

Cytotoxic Activities of Some Mycobacterial Extracts on 

Bladder Tumor Cells 

Esra BUBER 1 , Zehra Stara YUKSEL 2 , Umit YIRTICI 3 , 

Zeliha ERTÜRK 1 , N. Leyla ACAN 1 

1 Hacettepe University, Faculty of Medicine, Department 

of Biochemistry, 06100, Ankara,2 Marmara University, 

Institute of Pure and Applied Sciences, Department of 

Bioengineering, 34722, Istanbul, 3 Kirikkale University, 

Faculty of Arts and Sciences, Department of Biology, 

71450, Kirikkale. 

Intravesical instillation of BCG effectively treats superficial 

bladder cancer. However, lethal side effects of BCG has led 

to the search for other less toxic but effective mycobacteria. 

Mycobacterium phlei which is not pathogenic for human is 

observed to have an antitumoral effect. Immunostimulating 

activity is thought to be the cause of the antitumoral activity. 

The aim of this study is to determine the less toxic mycobacterial 

strain(s) which have antitumoral effect on bladder 

cancer cells. strains were selected which have equal or better 

activity as compared to M. phlei. Stimulation effects of 

TNF-alpha and IL-12 synthesis on human macrophage cells 

of about 100 mycobacterial strains were investigated by ELI- 

SA tests and 12 nonpathogenic mycobacterial Cytotoxic activity 

of these strains on human bladder cancer cells T-24 are 

being searched. Antiproliferative activity of these strains on 

T-24 cells are investigated by 3-(4,5-Dimethyl-2-thiazolyl)- 

2,5-diphenyl-2H-tetrazolium bromide (MTT) test and results 

are compared with that obtained with M. phlei. Tumor cells 

are grown in the presence of mycobacteria extracts and IC 50 

values are measured after the addition of MTT. Results obtained 

so far show that M. diernhoferi samples are about 6 

fold more cytotoxic than M. phlei samples (IC 50 

values are 

0.98 and 5.83 mM respectively). Investigation of the cellular 

subfractions of the most active antitumoral strain may hopefully 

give rise to development of new antitumoral drugs. 

(This work is part of the research project supported by Ministry 

of Industry and Trade through TUBITAK, SANTEZ- 

105S361). 

TB 090 

Homosisteinin İndüklediği Oksidatif Stres Üzerinde 

Quercetinin Koruyucu Etkisi 

Naime ÇELİK, Ahmet KAHRAMAN, S. Funda 

KARABAĞ, Tülay KÖKEN 

Afyon Kocatepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya A.D. 

Afyonkarahisar, TÜRKİYE 


Homosistein metiyonin metabolizmasının bir ara ürünüdür. 

Hiperhomosisteineminin indüklediği oksidatif stres membran 

hasarının gelişmesine yol açan lipid peroksidasyonu ve 

reaktif oksijen türleri (ROS) oluşturur. Canlılarda ROS’un 

toksik etkilerini azaltan antioksidan savunma mekanizmaları 

ve bu hasarı onaran antioksidanlar mevcuttur. Çeşitli bitkiler 

tarafından üretilen flavonoidlerden biri olan quercetin biyolojik 

membranları serbest radikallerin indüklediği oksidatif 

hasara karşı koruyan önemli bir antioksidandır. 

Bu çalışmanın amacı ratlarda hiperhomosisteineminin 

indüklediği oksidatif hasara karşı quercetinin koruyucu 

rolünün olup olmadığını araştırmaktır. 

Bu amaçla, ratlar 4 gruba ayrıldı. 1. Kontrol grubu: 

İntraperitonal olarak serum fizyolojik (SF) verildi (1,5 ml/ 

gün). 2. Quercetin grubu: % 1 lik quercetin (50 mg/kg/gün) 

ve SF verildi. 3. Homosistein grubu: İntraperitonal olarak 

%1 (v/v)’lik homosistein (1 mg/kg/gün) ve SF verildi. 4. 

Homosistein+Quercetin grubu: Homosistein (1 mg/kg) verilmeden 

1 saat önce quercetin (50 mg/kg) verildi. 

Çalışma sonucunda, quercetin grubu eritrosit katalaz 

(CAT) aktiviteleri kontrol grubuna göre anlamlı derecede 

yüksek bulundu. Homosistein grubu plazma malondialdehit 

(MDA) ve karbonil düzeylerinin kontrol grubuna göre 

anlamlı olarak yüksek ve eritrosit redükte glutatyon (GSH), 

eritrosit süperoksit dismutaz (SOD) ve plazma sülfhidril 

(-SH) düzeylerinin anlamlı derecede düşük olduğu görüldü. 

Homosistein+Quercetin grubu eritrosit GSH ve CAT düzeylerinin 

ise homosistein grubuna göre anlamlı derecede yüksek 

ve plazma MDA düzeylerinin anlamlı derecede düşük 

olduğu görüldü. 

Sonuç olarak, quercetinin eritrosit GSH düzeylerini ve eritrosit 

CAT aktivitesini artırıp plazma MDA düzeylerini 

azaltarak homosisteinin indüklediği oksidatif stresi önlemede 

olumlu etki gösterdiği düşünülmektedir. 

TB 090 

The Protective Effect of Quercetin on Homocysteineinduced 

Oxidative Stress 

Naime ÇELİK, Ahmet KAHRAMAN, S. Funda 

KARABAĞ, Tülay KÖKEN 

Afyon Kocatepe University, The Medical School, Department 

of Biochemistry, Afyonkarahisar, TURKEY 


Homocystein derives from the metabolism of methionine. 

Due to hyperhomocysteinemia-induced oxidative stress, reactive 

oxygen species and lipid peroxidation which initiate 

membrane demolitions occur. There are antioxidant defence 

system and antioxidants which might diminish the toxic effects 

of reactive oxygen species and repairing injures in the 

living. Quercetin, a flavonoid which are produced by various 

plants, are an antioxidant which can protect biological 

membranes against free radical-induced oxidative damage. 

The aim of present study is to investigate whether the quercetin 

treatment could have a protective effect against oxidative 

stress-induced by hyperhomocysteinemia in rats or not. 

For this purpose, rats were divided four groups: 1. Control 

group: Received saline, as intraperitonal (1,5 ml/day). 

2. Quercetin group: Received quercetin (%1) (50 mg/kg/ 

day) as intraperitonal and saline. 3. Homocysteine group: 

Received homocysteine (1 mg/kg/day) and saline. 4. 

Homocysteine+Quercetin group: Quercetin (50 mg/kg/day) 

was introduced 1 h before Hcy administration (1 mg/kg). 

In this study, erythrocyte catalase (CAT) levels of quercetin 

group were found significantly higher than control group. 


S 182 



However, plasma malondialdehide (MDA) level significantly 

decreased. In homocysteine group, plasma MDA and carbonil 

levels significantly increased and erythrocyte GSH and 

erythrocyte superoxide dismutase (SOD) and plasma sulfhydril 

(SH) levels significantly decreased when compared 

to control group. In homocysteine+quercetin group, erythrocyte 

GSH and erythrocyte CAT activities significantly 

increased and plasma MDA levels significantly decreased 

when compared to homocysteine group. 

In conclusion, it has been thought that by decreasing MDA 

level, increasing GSH level and erythrocyte CAT activity 

quercetin makes positive effects on protecting of oxidative 

stress induced by homocysteine. 

TB 091 

Dmba İle İndüklenen Rat Karaciğerinde Arjinin 

Metabolizması Üzerine Sodyum Kanal Blokeri Etkisinin 

İncelenmesi 

Kadir BATCIOGLU 1 , Battal YILDIRIM 1 , 

Ayşe Burçin UYUMLU 1 , 

Basri SATILMIS 1 , Neslihan YUCEL 2 

1 İnönü Üniversitesi, Eczacılık Fak., Biyokimya A.D., 


2 İnönü Üniversitesi, Tıp Fak., Acil A.D., Malatya/Türkiye 

Bu çalışmada DMBA ile ratlarda tümör gelişim prosesinin 

başlatılması ve karaciğerde arjinaz ve NOS enzim aktiviteleri 

ile ornitin düzeylerinin ölçülmesi planlandı. NOS ile 

arjinaz aktivitelerinde ve ornitin düzeylerinde gerçekleşen 

değişimler ve iyon kanal blokeri uygulanmasının muhtemel 

etkileri araştırıldı. NOS aktivitesinin indüklenmesinin ve/ 

veya iyon kanal blokeri kullanımının kanser tedavisinde ek 

bir strateji olup olamayacağı yönünde bir yargıya varılması 

amaçlandı. 

Çalışmamızda; Sprague Dawley türü 4 aylık dişi ratlar 

kullanıldı. Kontrol (n=18), DMBA (n=14) ve DMBA+ İKB 

(iyon kanal blokeri) grupları (n=14) olmak üzere ratlar üç 

gruba bölündü. Kontrole sadece mısırözü yağı i.p. olarak 

enjekte edildi, ikinci ve üçüncü gruplara tek doz 10 mg/kg 

b.w. dozda DMBA i.p. olarak enjekte edildi. Üçüncü gruba 

DMBA enjeksiyonundan 150 gün sonra RS100642 (yeni 

nesil meksiletin analogu bir sodyum kanal blokeri) kuyruk 

veninden enjekte edildi. Son enjeksiyondan bir hafta sonra 

ise eter anestezisi altında dekapite edilen ratların karaciğer 

dokuları çıkarıldı. Serum fizyolojik ile perfüze edilen dokular 

derhal homojenize edildi. 

Yapılan ölçümlerde, arjinini ortak substrat olarak kullanan 

arjinaz ve NOS enzim sistemlerinin arasındaki balansın 

DMBA grubunda arjinaz lehine anlamlı derecede arttığı gözlendi 

(p


TB 092 

Yeni İzole Edilen Bacillus sp Suşlarının Ekstrem 

Koşullara Dayanıklı Beta-Glukanaz Üretiminin 

İncelenmesi 

Hilal MANGAOĞLU 1 , Tuğba BAHCIVAN 1 , 

Naze AVCI 2 , Berna SARIYAR 2 

1 Marmara Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 

Göztepe Kampüsü, İstanbul 

2 Marmara Üniversitesi, Biyomühendislik Bölümü, Göztepe 

Kampüsü, İstanbul 

hmangaoglu@gmail.com 

Hayvancılık sektöründeki masraflarıının büyük bir kısmını 

yem üretimindeki ham madde temini oluşturmaktadır. Bu 

nedenle son yıllarda kanatlı hayvan yemi üretiminde yetersiz 

olan mısıra alternatif arpa ve buğday ekonomik olduğu 

ölçüde enzimsiz veya enzim ilavesiyle tavuk yemlerinde 

kullanılmaktadır. Arpa ve buğdayda bulunan ß-glukanı 

parçalayan enzim kanatlı hayvanlarda bulunmadığından 

dışarıdan eklenmektedir. Glukanaz enzimi arpa ve buğdayda 

polisakkarit olarak bulunana glukanı parçalar. Ülkemizde bu 

enzim bulunmadığından ithal edilmektedir. 

Bu projenin amacı kanatlı yemlerinde arpanın sorunsuzca, 

ekonomik ve yaygın olarak kullanımını sağlayabilmek için, 

yeme ilavesi zorunlu olan enzimlerden birisi olan betaglukanaz 

üretimi için yeni izole edilmiş Bacillus suşlarını 

taramak ve iyi üretici olarak seçilen mikrooganizmadan bu 

enzimin üretimi için en iyi besi yeri belirlemektir. 

Deneysel sonuçlar en iyi karbon kaynağının buğday unu, 

azot kaynağının ise maya ekstraktı olduğunu göstermektedir. 

Karbon kaynağı olarak buğday unu kullanıldığında standart 

besi yerine göre enzim miktarında % 200 artış görülmektedir. 

Azot kaynağı olarak maya ekstraktı kullanıldığında da 

standart besi yerine göre % 200 artış görülmektedir. 

TB 092 

Investigation of ß-glucanase production by newly 

isolated Bacillus sp. resistant to extreme conditions 

Hilal MANGAOĞLU 1 , Tuğba BAHCIVAN 1 , 

Naze AVCI 2 , Berna SARIYAR 2 

1 Marmara University, Department Of Chemical Engineering, 

Göztepe Campus, İstanbul 

2 Marmara University, Department Of Bioengineering , 

Göztepe Campus, İstanbul 

hmangaoglu@gmail.com 

The purpose of this study is to produce one of the enzymes 

that must be added to feed, ß-glucanase, for providing the 

usage of barley troublelessly, economically and extensively. 

For this reason, Bacillus species that new isolated should be 

researched and the best seed culture for producing this enzyme 

from the chosen microorganism should be identified. 

Experimental results indicate that the best carbon source is 

wheat flour, while the best nitrogen source is yeast extract. 

When wheat flour is used as carbon source, amount of enzymes 

increased 200 % compared to standard seed culture. 

TB 093 

Tek Sayfada Hepsi – Laboratuar Cihazları ve Test 

Verileri İnternal ve Eksternal QC Sonuçlarının 


Türkan ATİK, Serdar TOMRUK 

Lüleburgaz Devlet Hastanesi, Kırklareli, Türkiye 

turkanatik@superonline.com 

Amaç: Günümüzde klinik biyokimya laboratuarlarında 

çok fazla veri birikmektedir. Bundan dolayı laboratuar 

sorunlarını bütünsel olarak değerlendirmek ve izlemek zordur. 

Küçük ve orta büyüklükteki laboratuar verilerini içeren 

bir Excel çalışma sayfası geliştirmeyi amaçladık. 

Yöntem: Sadece tek bir Excel sayfasında internal eksternal 

kalite kontrol süreçleri, standart ve kör absorbansları, 

kitlerin lot numaraları ve son kullanma tarihleri, cihazlar ve 

modelleri gibi tüm rutin klinik laboratuar yönetim verilerini 

içeren bir Excel hesap çizelgesi geliştirdik. Bu laboratuar 

ihtiyacına göre biçimlendirilebilir ve değiştirilebilir. Kör ve 

standart absorbansları da hesap çizelgesinde yer almaktadır. 

Bulgular : Geliştirdiğimiz her şeyin tek bakışta görüldüğü 

“günlük laboratuar çalışma tablosu” laboratuar verilerini kolayca 

değiştirebilmeye ve etkin takip etmeye yeterlidir. Yeni 

veri, internal eksternal kalite kontrol sonuçları, cihazların ve 

personelin durumu ve diğer teknik problemler kolaylıkla 

izlenebilmekte ve değerlendirilmektedir. 

Sonuç: Laboratuar bilgi sistemine rağmen laboratuar 

çalışmalarını izlemek özellikle küçük ve orta büyüklükteki 

devlet laboratuarlarının başlıca sorunlarından birisidir. Tek 

bakışta, yetkili personel, geliştirdiğimiz çalışma tablosu 

ile bir klinik biyokimya laboratuarının durumunu kolayca 

görebilir. Ayrıca bu yaklaşım diğer tıbbi laboratuarlara da 

genelleştirilebilir. Ne kadar doğru görürsen o kadar vaktinde 

müdahale edersin. 

In animal breeding sector most of the cost is constituted by 

raw material that are needful for feed production. For this 

reason in last years when corn is not enough for feed production, 

wheat and barley are also appended in economically 

way with or without enzymes in chicken feed. The enzyme 

that breaks ß-glucan -which is included in barley and wheatdoes 

not existed in winged animals than is added from outside. 

Glucanase enzyme breaks glucan which is in barley and 

wheat as a polysaccharide. In our country this enzyme is not 

produced so is imported. 


S 184 



TB 093 

All in Only One Page - The Laboratory Instrument and 

Analyte Data - 

Evaluation of The Internal and External QC Results 

Türkan ATİK, Serdar TOMRUK 

Lüleburgaz State Hospital, Kırklareli, Turkey 

turkanatik@superonline.com 

Objectives: Currently, enormous data accumulate in clinical 

biochemistry laboratories. Hence, it is difficult to monitor 

and assess the whole laboratory issues in an integrated way. 

We aimed to develop an Excel workingsheet including laboratory 

data and an electronic laboratory archive for smalland 

middle- size laboratories. 

Method: We developed an Excel spreadsheet including all 

routine clinical laboratory management data such as instruments 

and models, lot numbers and expiratin dates of kits, 

standard and blank absorbances, internal and external quality 

control procedures in only one Excel page. It can be changed 

and formed in respect to laboratory requirements. Blank and 

standard absorbances are also included in the spreadsheet. 

Results: The panoptic“laboratory daily worksheet” which 

we improved is satisfactory for monitoring of dynamic and 

easily changeable laboratory data. Tender data, internal and 

external quality control results, instruments and personel 

status, and other technical problems can be monitored and 

assessed easily. 

Conclusions: Despite of Laboratory Information System 

(LIS), monitoring of laboratory issues is one of the major 

problems especially in small- and moderate- size state laboratories. 

At one look, every authorised personnel can easily 

see the condition of a clinical biochemistry laboratory by the 

spreadsheet which we improved. Furthermore, this approach 

can be generalized to other medical laboratories. The more 

you see rigthly, the more you intervene promptly. 

TB 094 

In vivo Karaciğer Toksikasyonunda Royal Jelly’nin 

Koruyucu Etkisi ve Sialik Asit 

Mustafa CEMEK 1 , Fatih AYMELEK 1 , 

Mehmet Emin BÜYÜKOKUROĞLU 2 , 

Ahmet BÜYÜKBEN 3 , Fatma YILMAZ 1 

1 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, 

Kimya Bölümü, Biyokimya AD, Afyonkarahisar 

2 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Farmakoloji 

AD, Afyonkarahisar 

3 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Çay Meslek Yüksek Okulu, 

Kimya Bölümü, Afyonkarahisar 

faymelek@hotmail.com 

Karaciğer; salgı, depo, fagositoz, detoksifikasyon ve metabolizma 

gibi önemli fonksiyonları olan ve yaşamın devamı için 

birçok kimyasal reaksiyonunun gerçekleştiği bir organdır. 

Bu önemli fonksiyonları nedeniyle pek çok etken ile hasara 

uğrayabilmektedir. 

Sunulan çalışmada CCl4’ün karaciğerde meydana getirdiği 

toksikasyona karşı royal jelly’nin (RJ) koruyucu etkisinin 

araştırılması amaçlanmıştır. In vivo deneysel çalışmada ratlar, 

her grupta 8 adet olmak üzere 6 gruba ayrıldı. Sham ve 

100 mg/kg RJ grubu hariç tüm gruplara 20 gün boyunca gün 

aşırı, 0.4 ml/kg CCl4 + 0.4 ml/kg ayçiçek yağı verilerek toksikasyon 

oluşturuldu. Toksikasyon oluşturulan gruplardan 

CCl4 grubuna herhangi bir tedavi verilmezken, diğer 3 tedavi 

grubuna sırasıyla 50, 100, 200 mg/kg RJ verildi. 

Elde edilen sonuçlara göre CCl4 toksikasyonu, malondialdehit 

düzeylerinde sham grubuna göre artışa sebep olurken 

(p


level of vitamin C in the serum, the treatment with RJ had 

increased the vitamin C concentration (p


kullanımı ile sadece asetilkolinesterazın eldesi gerçekleşti. 

Sıçan beyin dokusunda ise en yüksek aktivite % 1 Tween-20 

içeren TA tamponu ile gerçekleşti ve tamamı butirikolinesteraza 

aitti. Sonuçlarımız ardışık ekstraksiyonlar sırasında 

bile Tween-20 ve Brij-35 gibi yumuşak deterjanların butirilkolinesteraz 

eldesinde daha vermli iken Triton X-100 ve 

kolatın asetilkolinesteraz eldesinde daha başarılı olduğunu 


TB 096 

Solubilization of Membrane Bound Forms of 

Cholinesterases 

Mine ULUSOY, Ebru BODUR 

Hacettepe University, Faculty of Medicine, Department of 

Biochemistry, 06100, Ankara 

Cholinesterases are two different enzymes, acetylcholinesterase 

and butyrylcholinesterase, associated with the termination 

of acetylcholine dependent neural transmission. 

Found ubiquitously in all tissues ChEs have several distinct 

type of forms, soluble and membrane bound. Here in this 

study we describe the solubilization properties of brain, and 

lung ChEs. Tissues were homogenized in 20 mM Tris, 2 mM 

EDTA, 0.15 M NaCl, pH 7.4 (TA Buffer) containing different 

detergents ranging from hydrophobic to ionic, and ChE 

extracted differed according to the detergent used. In lung 

tissue highest ChE activity was extracted with TA buffer 

containing %1 Brij-35, followed by %0.1 Triton X-100 and 

%0.5 Deoxycholate. Whereas usage of Brij-35 and deoxycholate 

resulted mostly in BChE extraction, Triton X-100 

solublized purely AChE. In rat brain tissue on the other hand, 

highest activity was obtained with % 1 Tween-20 which was 

purely due to BChE. Our results display that even in repeated 

extractions mild detergents like Tween-20 and Brij-35 generate 

better yield in BChE activity whereas Triton X-100 and 

cholate are better in extracting AChE. 

TB 097 

Mesane Kanseri Gelişiminde Oksidatif Stresin Etkisi 

Canan KÜÇÜKGERGİN 1 , Şule SEÇKİN 1 , Öner SANLI 2 , 

A. S. AMASYALI 2 , Faruk ÖZCAN 2 

İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Biyokimya1, 

Üroloji2 Anabilim Dalı, Çapa, İstanbul 

Amaç: Mesane kanseri dünyadaki en yaygın kanserlerden biri 

olarak kabul edilmektedir. Yapılan çalışmalarda, oksidatif 

stresin mesane kanseri gelişiminde önemli bir rol oynadığı 

ileri sürülmektedir. Bu çalışmadaki amacımız oksidatif stres 

ile mesane kanseri arasındaki ilişkiyi incelemektir. 

Yöntem: Çalışmamıza 2008-2009 yılları arasında İstanbul Tıp 

Fakültesi Üroloji Anabilim Dalına başvuran ve histopatolojik 

olarak mesane tümörü tanısı konan hastalar (n= 104, ortalama 

yaş: 64.5) ile sağlıklı kişiler (n= 110, ortalama yaş 63.1) dahil 

edildi. Plazma lipit peroksidasyonunun göstergesi olarak 

malondialdehit düzeyleri Buege-Aust metoduna göre, plazma 

total tiyol düzeyleri Ellman metodu ile; plazma glutatyon 

peroksidaz aktivitesi ise Paglia-Valentine; plazma süperoksit 

dismutaz aktivitesi Mylorie ve ark. metoduna göre tayin edildi. 

Elde edilen sonuçlar Kruskal-Wallis and student-t testi 

kullanılarak istatistiksel olarak değerlendirildi. 

Bulgular:Hasta ve kontrol grubu arasında yaş, BMI and plazma 

glutatyon peroksidaz aktivitesi açısından anlamlı bir farklılık 

saptanmadı. Hasta grubunda kontrol grubuna göre total-SH 

düzeylerinde anlamlı bir azalma saptandı (p


KB 001 

Akut Miyokart Infarktüsünün Erken Dönem 

Prognozuna Geliş Kan Şekeri Düzeylerinin Etkisi 

Ayşem KAYA 1 , Ahmet YILDIZ 2 , Işıl UZUNHASAN 3 , 

Barış ÖKÇÜN 3 

1 İstanbul Üniversitesi Kardiyoloji Enstitüsü, Kardiyoloji 

Anabilim Dalı, Biyokimya Laboratuarı 

2 29 Mayıs Hastanesi, İstanbul 





ÖZET: Çalışmanın amacı akut miyokart (MI) enfarktüsüne 

gelişte saptanan hipergliseminin prognostik etkisini belirlemektir. 

YÖNTEM: Çalışmayan 284 hasta alınmıştır. 120 hastanın 

kan glikoz düzeyleri >120 mg/dl (grup I) iken 164 hastanın 

kan glikoz düzeyleri 120 mg/dl blood 

glucose (Group I) were compared with 164 patients who had 

glucose level < 120mg/dl (Group II). 

Results: There were no difference between two groups for 

gender, hypertension, smoking, hyperlipidemia and heredity. 

Group I had significantly higher diabetic patients compared 

with Group II (40% vs 15% ; p=0,001). Although initial C- 

reactive protein( CRP) were similar two groups; 72. hours 

CRP was significantly higher in group I compared with II 

(7,8 mg/dl vs 5,9 mg/dl;p=0,03). Pump failure incidence 

(left heart failure and cardiogenic shock) was significantly 

higher in Group I compared II (17% vs 4% ; p=0,04). Post 

MI AP; rhythm and conduction abnormalities, reinfarction, 

and mortality were similar between two groups. 

Conclusion: High blood glucose on admission is associated 

with a higher level of inflammation, which is reflected by 

elevation of CRP at 72. hours. High blood glucose on admission 

is associated with a higher incidence level of inflammation 

and heart failure. 

KB 002 

ISO ile Miyokart Infarktüsü Oluşturulmuş Sıçanlarda 

L-Lizinin Total Sialik Asit Düzeylerine Etkisi 

Selda ŞENTÜRK 1 , Selma SÜER GÖKMEN 1 , Ufuk USTA 2 

Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi 1 Biyokimya ve 2 Patoloji 

Anabilim Dalları, 22030,Edirne 

selda_senturk83@hotmail.com 

Miyokart infarktüsü sonrası gözlenen serum sialik asit artışı 

ile ilgili çeşitli mekanizmalar ileri sürülmesine rağmen, doku 

zedelenmesine eşlik eden oksidatif hasarın bu artıştaki rolü 

tam olarak bilinmemektedir. Arginaz enziminin güçlü bir inhibitörü 

olan L-lizinin, arginaz aracılıklı üre sentezini bloke 

ederek L-argininden NO üretimini artırdığı ve bu yolla oksidatif 

stresi önleyebileceği bildirilmiştir. 

Bu çalışmanın amacı, isoproterenol (ISO) ile oluşturulmuş 

deneysel miyokart infarktüsünde, L-lizinin serum ve doku 

total sialik asit (TSA) düzeylerine etkisini incelemek ve 

infarktüs sonrası gözlenen sialik asid artışında oksidatif 

hasarın rolünü değerlendirmektir. 

Çalışmada 24 yetişkin sağlıklı erkek Wistar albino sıçan 

kullanıldı. Hayvanlar, kontrol grubu, ISO grubu ve ISO+Llizin 

grubu olmak üzere 3 gruba ayrıldı. Deneysel miyokart 

infarktüsü, intraperitoneal yoldan 24 saat arayla günde 150 

mg/kg olacak şekilde toplam 2 kez ISO verilerek oluşturuldu. 

L-Lizin ise 5 gün boyunca her gün oral yoldan 5 mg/kg 

olacak şekilde verildi. Kontrol grubuna 24 saat arayla iki kez 

intraperitoneal olarak serum fizyolojik uygulandı. Miyokart 

infarktüsünün varlığı serum troponin I (TnI) düzeylerindeki 

artış ve histopatolojik değişiklikler ile kanıtlandı. Total sialik 

asit ve protein düzeyleri sırasıyla Warren ve Lowry metodları 

kullanılarak ölçüldü. Sonuçların değerlendirilmesinde Oneway 

ANOVA testi kullanıldı. 

ISO uygulaması, hem ISO grubunda hem de ISO+L-lizin 

grubunda serum TnI ve TSA düzeylerinde önemli bir artışa 

yol açtı. Bununla birlikte ISO grubundaki TnI (p


uygulaması, kalp dokusundaki TSA düzeylerinde de bir 

artışa yol açmakla beraber, ISO grubu ile ISO+L-lizin grubu 

arasında önemli fark yoktu. 

Çalışmamız L-lizinin, isoproterenol ile uyarılmış miyokart 

infarktüsünde serum total sialik asit düzeylerindeki artışı önleyici 

bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak, 

miyokart infarktüsü sonrası serum sialik asit düzeylerindeki 

artışta oksidatif stresin önemli bir rol oynayabileceğini 

söyleyebiliriz. 

KB 002 

The Effect of L-Lysine on Sialic Acid Levels in 

ISO-Induced Myocardial Infarction in Rats 

Selda ŞENTÜRK 1 , Selma SÜER GÖKMEN 1 , Ufuk USTA 2 

Trakya University, Faculty of Medicine, 1 Departments of 

Biochemistry and 2 Pathology, 22030, Edirne 

selda_senturk83@hotmail.com 

Although various mechanisms about the increase in serum 

sialic acid observed after myocardial infarction have been 

proposed, the role of oxidative damage accompanying the 

tissue damage in this increase is not exactly known. It has 

been reported that L-lysine, a potent inhibitor of arginase enzyme, 

increases NO production from L-arginine via blocking 

arginase-mediated urea synthesis and therefore it could 

prevent oxidative stress. 

The aim of the present study was to investigate the effect 

of L-lysin on serum and tissue total sialic acid (TSA) levels 

in isoproterenol (ISO)-induced myocardial infarction and to 

evaluate the role of oxidative stress in the elevation of serum 

sialic acid levels after myocardial infarction. 

Twenty four healthy adult male albino rats of Wistar strain 

were used for the experiment. The animals were divided into 

three groups: control group, ISO group and ISO+L-lysine 

group. Myocardial infarction was produced with 150 mg/ 

kg of isoproterenol administered intraperitoneally twice at 

an interval of 24h. L-Lysine was given orally (5 mg/kg/day) 

for 5 days. The control group received physiological saline 

intraperitoneally twice at an interval of 24h. The presence of 

myocardial infarction was proved by the increase in the TnI 

levels and histopathological changes. Total sialic acid and 

protein levels were determined by the methods of Warren 

and Lowry, respectively. One-way ANOVA test were used 

to analyze the results. 

ISO administration caused a marked elevation in serum TnI 

and TSA levels both in ISO group and ISO+L-lysine group. 

Moreover, the increase in TnI (p


the rats in diabetes was injected with serum physiologically. 

The levels of protein carbonyl (PC) and advanced oxidation 

protein products (AOPP) in tissue homogenates were measured. 

An increase was found in the pre-experimental and postexperimental 

blood sugar levels of diabetes and L-carnitine 

groups rats when compared to control group (p


num öncesi ve sonrası anket çalışmasıyla öğrencilerin konu 

hakkındaki bilgi ve ilgi düzeyleri araştırılmıştır. Toplam 296 

öğrenciden alınan kan örnekleri Ç.Ü.T.F. Biyokimya AD. na 

getirilmiş, önce Coulter Caunter cihazı ile tam kan sayımı 

yapılmış, daha sonra mikrokolon yöntemi ile HbA 2 

düzeyi 

ve modifiye Betke yöntemi ile HbF değerleri ölçülmüştür. 

Hemoglobin tiplendirilmesi selüloz asetat elektroforezi ile 

yapılmıştır. MCV değeri 80 fL’nin altında, HbA 2 

değeri 

% 3,7’nin üzerinde olan 4 olgu b talasemi mutasyonları ve 

39 olgu anormal hemoglobin tipleri açısından, mikroarray 

cihazında tasarlanan hibridizasyon probuyla çalışılmıştır. 

MCV değeri 80 fL’nin altında HbA 2 

değeri % 3,0’ün altında 

olan 65 olgu a talasemi açısından multipleks PCR yöntemiyle 

incelenmiştir. 

KB 005 

Hemoglobinopathy Training Program To Students 

From Samandagi Region Of Hatay 

Murat TAHİROĞLU, Şule MENZİLETOĞLU YILDIZ, 

Sedefgül Y. ARIYÜREK, Gülhan KARAKOYUN, 

Figen GÜZELGÜL, Onur ALBAYRAK, Kıymet AKSOY 

Cukurova University, Medical Faculty, Biochemistry Department, 

01330, Adana. 

According to data of Ministry of Health, the prevalence of 

b thalassemia carrier is 2.1%; and HbS carrier is %0.37-0.6. 

While the carrier rate of b thalassemia is %3.5, and HbS is 

%9.2 in the Cukurova region, it has been reported as %4.6 

for b thalassemia carrier and as %10.3 for HbS carrier, in 

Hatay city. The aim of this study is to provide information 

about hemoglobinopathies in the high-risk regions. Presentations 

about hemoglobinopathies have been made at the 3 

high schools of Samandagı; knowledge levels regarding hemoglobinopathies 

of students have been investigated with a 

questionnaire two times; the first was at the beginning and 

the second was at the end of the training. The blood samples 

of 296 students have been evaluated by the Coulter Counter; 

HbA 2 

levels by the microcolon method; and HbF value by 

the modified Betke’s method in the C.U.M.F. Biochemistry 

Department. Hemoglobin subtypes were achieved by cellulose 

acetate electrophoresis. 4 cases that MCV level under 

than 80 fL and HbA 2 

level higher than 3,7 % for b thalassemia 

and 39 cases for abnormal hemoglobin types were been 

studied with designed hibriditation probe in microarray. a- 

thalassemia was evaluated in the 65 cases with MCV under 

than 80 fL, and HbA 2 

under than %3.0 by the multiplex PCR 

method. 

KB 006 

Türk Toplumunda Serum Kitotriozidaz Referans 

Değerleri ve Kitotriozidaz Eksikliği Sıklığı 

İsmail KURT, Dilek ABASLI, Özlem ÖZTÜRK, 

Kemal ERBiL 

Gülhane Askeri Tıp Akademisi. Tibbi Biyokimya AD. Etlik- 

Ankara 

ikurt54@gmail.com 

Kitotriozidaz(KİTO), kitini hidroliz edebilen bir enzimdir 

ve özel uyarılara cevaben başlıca aktiflenmiş makrofajlardan 

ve nötrofillerden salınır. İnsan makrofaj lizozomlarında 

glikosfingolipid, demir, glikojen birikmesi gibi bazı patolojik 

durumlar, makrofajlarda aşırı KİTO yapımı ve salınımını 

tetikler. Serum KİTO aktivitesi, Gaucher hastalarında aşırı 

artarken Niemann-Pick A ve C vb. diğer lizozomal depo 

hastalıklarında ılımlı artar. İnsan KİTO geni kromozom 1 

bulunur ve 12 ekzondan oluşur. KİTO geninin 10. ekzonunda 

24 bp duplikasyon açısından heterozigot olanlarda KİTO 

aktivitesi azalmıştır. Bu mutasyon açışından homozigot olan 

bireylerde enzim tamamen inaktiftir ve serum kitotriozidaz 

aktivitesi hiç saptanamaz. Bizler bu çalışmada, Türk toplumunda 

serum KİTO aktivitesi referans değerlerini ve KİTO 

eksikliği sıklığını belirledik. 

Serum KİTO aktivitesi,100 sağlıklı kişi serumunda, daha 

önce Guo ve ark (1995) tarafından tanımlanan 4-MU 

kitorioz’un substrat olarak kullanıldığı florimetrik yöntem 

kullanılarak ölçüldü. Gelişigüzel seçilen 90 kan örneğinde 

KİTO geni 10 ekzonundaki 24-bp dublikasyon araştırıldı. 

Genomik DNA, periferik kan lökositlerinden alkali lizis 

yöntemi kullanılarak özütlendi. İlgilenilen bölgeler standart 

PCR ile çoğaltılarak elektroforetik olarak analizlendi. 

Sağlıklı kişilerde serum KİTO aktivitesi 2-90 nmol/ml/saat 

olarak saptandı. Türk toplumunda KİTO geni 10 ekzonundaki 

24-bp dublikasyon için heterozigot sıklığı %36 bulunurken, 

homozigot KİTO eksikliği %8 bulundu. 

KB 006 

Reference Values of Serum Chitotriosidase Activity and 

Incidence of Chitotriosidase Deficiency in the Turkish 

Population 

Ismail KURT, Dilek ABASLI, Ozlem OZTURK, 

M. Kemal ERBIL 

Gulhane Military Medical Academy, Mecinal Biochemistry, 

Etlik- Ankara 


The enzyme chitotriosidase(CHIT) has the capability to hydrolyze 

chitin and selectively secreted by activated macrophages 

and neutrophils. In certain pathological conditions, 

over-production of CHIT by macrophages is for instance induced 

by accumulation of glycosphingolipids, iron or glycogen 

in lysosomes of macrophage. Serum CHIT activity is exceedingly 

augmented in Gaucher’s disease, this increment is 

being merely obtained at moderate levels in other lysosomal 

storage disorders(e.g. Niemann-Pick A and C). The human 


S 191 



CHIT gene consists of 12 exons located on chromosome 

1q31–q32.The duplication of 24 bp in exon10 is associated 

with decreased CHIT activity for heterozygotes. In subject 

having homozygotes for the mutated allele, CHIT deficiency 

appears and the activity of serum CHIT is undetectable. In 

this study, we determined reference values of serum CHIT 

activity and the frequency of CHIT deficiency in the Turkish 

population. 

The CHIT activity in serum samples of 100 healthy subjects 

was measured by fluorimetric method by using 4MU-chitotriose 

substrate as previously described by Guo et al (1995). 

We detected the 24-bp dublication in exon 10 of the CHIT 

genes from randomly chosen 90 blood samples. Genomic 

DNA was extracted from peripheral blood leucocytes by alkali 

lysis method. Region of interest was amplified by standard 

PCR followed by electrophoresis analysis. 

The CHIT activity in healthy subjects were 2-90 nmol/ml/h. 

Obtained results displayed a heterozygosity frequency of the 

duplication of 24 base pairs in exon 10 as 36 %, whereas corresponding 

value for homozygote CHIT deficiency was 8 % 

KB 007 

Allerjik Enflamasyonu Olan Bireylerde 8-Hidroksi- 

Deoksiguanozin Seviyeleri 

Kevser ONBAŞI 1 , Tevfik NOYAN 2 , Ayşegül ÇEBİ 3 , 

Faruk KIROĞLU 4 

1 Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ),Tıp Fakültesi İç 

Hastalıkları Anabilim Dalı, VAN 

2 YYÜ Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, VAN 

3 Giresun Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, 

GİRESUN 

4 YYÜ Tıp Fakültesi, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları 

Anabilim Dalı, VAN 

aysegul.cebi@giresun.edu.tr 

Allerjik hastalıkların sıklığı tüm dünyada giderek 

artmaktadır. Enflamasyon allerjik hastalıkların patofizyolojisinde 

önemli role sahiptir. Enflamatuar hastalıklarda 

artan oksidatif hasara bağlı olarak DNA hasarı oluştuğu 

bildirilmiştir. Bu çalışmada DNA hasarının göstergesi olan 

8-hidroksi-deoksiguanozin (8-OHdG) seviyesinin allerjik 

rinit belirtileri gösteren kişilerde araştırılması amaçlanmıştır. 

Bu amaçla, total immunoglobulin E (TIgE) sonuçlarına göre 

46 hasta çalışmaya katıldı. Hastaların serumdaki 8-OHdG 

seviyeleri ELISA yöntemiyle belirlendi. TIgE sonucu pozitif 

olarak rapor edilenler grup 1 (11 erkek ve 12 kadın), TIgE 

sonuçları negatif olanlar ise grup 2 olarak (10 erkek ve 13 

kadın) çalışmaya katıldı. Eozinofilik katyonik protein (ECP) 

ve nötrofil seviyeleri grup 1’de, grup 2’ye göre anlamlı yükseklik 

gösterdi (p


hasarını karşılaştırmayı amaçladık. 

16 tavşanda iskemi/reperfüzyon modeli oluşturularak, 8 

tavşanda (grup 1) turnike öncesi esmark bandaj yardımı 

ile ekstremite venöz kanı boşaltılırken diğer 8 tavşanda 

(grup 2) venöz kan boşaltılmadan turnike uygulandı. Tüm 

deneklerden anestezi indüksiyonu sırasında (A örneği), 

turnike-iskemi süresi sonunda (B örneği) ve reperfüzyon 

süresi sonunda (C örneği) kas örnekleri alınmıştır. Yine tüm 

deneklerden eş zamanlı olarak alınan arteryel kanda pH, PO 2 

ve PCO 2 

çalışılmıştır. Doku örneklerinde nitrit, nitrat, sülfürhydril 

(SH), myeloperoksidaz (MPO) ve malondialdehid 

(MDA) ölçümleri yapılmıştır.. 

MDA, MPO, SH, Nitrit, Nitrat PO 2 

ve PCO 2 

düzeylerinde 

gruplara göre süreç içerisinde meydana gelen değişiklik 

istatistiksel anlamlı bulunmamıştır. Ancak gruplar arasında 

deneklerin süreç içerisinde gösterdiği değişimin farklı 

olduğu ve A örneklemiyle B örneklemi arasında % değişim 

dikkate alındığında grup 2 de istatistiksel anlamlı azalma 

bulunmuştur (nitrit P = 0,007, nitrat P = 0,01). 

pH düzeylerinde gruplara göre süreç içerisinde meydana 

gelen değişiklik istatistiksel olarak anlamlı değildir. Grup 

içi pH düzeylerine bakıldığında süreç içerisinde meydana 

gelen değişiklik grup 1 de istatistiksel olarak anlamlıydı (P 

= 0,006). Süreç içerisinde A’ya göre C’de pH düzeyinde 

anlamlı azalma görüldü (metabolik asidoz) (P=0,002). 

KB 008 

The Comparative Analysis Of Tourniquet Application 

In Extremities With Or Without Depletion Of Venous 

Blood 

Nevres H. AYDOĞAN 1 , Serkan İLTAR 1 , 

Cem Yalın KILINÇ 1 , Kadir B. ALEMDAROĞLU 1 , 

Hatice SÜRER 2 , Aytül Şadan KILINÇ 2 

Ministry of Health 

Ankara Training and Research Hospital 

Department of Orthopedics 2nd (1) and Clinical Biochemistry 

(2) 


Surgical tourniquet application in extremity surgery may 

lead to damage due to ischemia-reperfusion injury depending 

on the application time and pressure level. The aim of the 

study was to investigate the comparative analysis of tourniquet 

application in extremities with or without depletion of 

venous blood. 

In 16 rabbits ischemia-reperfusion model was created . In 

8 rabbits peripheral venous blood was depleted by using 

esmarck bandage before tourniquet application (group 1) 

while in another 8 rabbits was not (group 2). During anesthesia 

induction (sample A), after tourniquet-ischemia period 

(sample B), and at the end of reperfusion period (sample 

C) muscle biopsy samples were obtained from all subjects. 

Simultaneous arterial blood pH, PO 2 

, and PCO 2 

parameters 

were tested. Nitrite, nitrate, sulfhydril (SH), myeloperoxidase 

(MPO) and malondialdehyde (MDA) levels were measured 

in the tissue samples. 

During the process, changes in the tissue MDA, MPO, SH, 

Nitrite, Nitrate, and arterial pH, PO 2 

and PCO 2 

levels in 

groups have not found statistically significant. However, 

in group 2 statistically significant decrease has been found 

when group A compared to group B for % changes (P = 

0.007 nitrite, nitrate P = 0.01). Also in-group pH changes in 

group 1 were statistically significant when sample A compared 

to sample C (P = 0.006) vs. (P = 0.002). 

KB 009 

Romatoid Artrit Ve Ankilozan Spondilit Hastalarında 

Serum Ve Eritrosit Membranı Sialik Asit Düzeyleri 

Mehmet Fatih ALPDEMİR 1 , Hatice SÜRER 1 , 

Gülsevim SAYDAM 1 , Hakan GENÇ 2 , 

Hatice Rana ERDEM 2 , Doğan YÜCEL 1 


Klinik Biyokimya Bölümü 1, 

2.FTR Kliniği 2 


Çalışmada 24 romatoid artrit (RA) ve 19 ankilozan spondilit 

(AS) hastası ile yaş ve cinsiyet olarak eşleştirilmiş 24 sağlıklı 

kontrolde spektroflorometrik yöntem ile serum total sialik 

asit (TSA) ve eritrosit membranı sialik asit (EMSA) düzeyleri 

ölçüldü. Ayrıca diğer laboratuvar belirteçleri [serum C- 

reaktif protein (CRP), anticyclic citrullinated peptide (anti- 

CCP), romatoid faktör (RF), ALP ve eritrosit sedimentasyon 

hızı (ESR)] düzeyleri ölçüldü ve hastalık aktivitesi [hastalık 

Aktivite Skoru (DAS 28) ve Bath Ankylosing Spondylitis 

Disease Activity Index (BASDAI)] ile karşılaştırıldı. RA ve 

AS grubu hastalarda TSA düzeyleri kontrol grubuna göre 

yüksekti (P


KB 009 

Serum And Erythrocyte Membrane Sialic Acid Levels 

In Patients With Rheumatoid Arthritis And Ankylosing 

Spondylitis 

Mehmet Fatih ALPDEMİR 1 , Hatice SÜRER 1 , 

Gülsevim SAYDAM 1 , Hakan GENÇ 2 , 

Hatice Rana ERDEM 2 , Doğan YÜCEL 1 

Ministry of Health 

Ankara Training and Research Hospital 

Departments of Clinical Biochemistry1, 2nd Department of 

Physical Medicine and Rehabilitation2 


Serum total sialic acid (TSA) and erythrocyte membrane 

sialic acid (EMSA) levels were measured using the spectroflourometric 

method in patients with rheumatoid arthritis 

(RA; n=24) and ankylosing spondylitis (AS; n=19) and 24 

age- and sex-matched healthy controls. Levels of other laboratory 

indicators such as serum C-reactive protein (CRP), 

anticyclic citrullinated peptide (anti-CCP), rheumatoid factor 

(RF), alkaline phosphatase (ALP) and erythrocyte sedimentation 

rate (ESR) were also measured and compared with 

disease activities such as Disease Activity Score (DAS 28) 

and Bath Ankylosing Spondylitis Disease Activity Index 

(BASDAI). TSA levels in RA and AS groups were higher 

as compared to control group (P


reperfusion injury. End of the reperfusion period, blood was 

collected for biochemical analysis. In the treatment group 

(Group 3); diosmin hesperidin (80 mg/kg/day) were administered 

along the 10 days before 1 hour ischemia then 24 

hours reperfusion injury followed by blood withdrawal for 

biochemical analysis. 

Biochemically, blood urea, creatin, superoxide dismutase 

and glutathione peroxidase enzyme activity have been measured. 

As a result of the treatment group, serum biochemical 

analysis configuration produced statistically significant 

higher values for blood urea levels (p 0.05). 

KB 011 

Comparison Of Autogenous Bone Grafts, Dbm, Tcp 

And Dbm+ Tcp İn Bone Defects 

Melike ORUÇ, 1 Aytün Ş.KILINÇ 2 Yüksel KANKAYA 3 , 

Kaya YILDIZ 3 Uğur KOÇER 3 

1 Dept of Plastic and Reconstructive Surgery Ministry of 

Health Isparta Goverment hospital 2Dept of Biochemistry, 

3Dept of Plastic and Reconstructive Surgery Ministry 

of Health Ankara Education and Research Hospital, 

Ankara,Turkey. 

Reconstruction of the bone defects resulting from developmental 

anomalies, trauma, excision of benign or malignant 

tumors, infections or fractures, is still one of the most important 

problems of the reconstructive surgery of the skeletal 

system 

Today, the best results after bone grafting are being taken 

with autogenous bone grafts. But, because of the disadvantages 

usage of the materials that can be used instead of the 

autogenous bone grafts has been thought. Although there are 

lots of studies performed about this subject, ideal material 

to replace bone is still not found. In this study, it was aimed 

to use autogenous bone graft, demineralized bone matrix 

(DBM), ß tricalcium phosphate (TCP)and combined DBM + 

ß (TCP) in the rabbit parietal bone defect model and to compare 

the osteogenic capacity, advantage and disadvantages 

of the materials used. 

In the study, 30 adult New Zealand rabbits were used. On 

the parietal bones of the rabbits, bone defects with 1 cm. 

diameter were created and then the rabbits were divided into 

5 groups. In the 1.group, bone defects were left to heal by 

themselves without using any material. Bone defects were 

reconstructed with autogenous bone grafts in the 2.group, 

with DBM in the 3. group, with ß (TCP) in the 4. group and 

with combination of DBM + ß (TCP) in the 5. group. Postoperative 

2 nd and 6 th weeks biochemistry were used. For the 

biochemical analysis, serum osteocalcin and bone specific 

alkaline phosphatase levels were measured. 

Serum osteocalcin and serum bone specific alkaline phosphatase 

levels were evaluated, more significantly in the 2 nd 

week, both of them were seemed to be higher in the postoperative 

2 nd and 6 th weeks in all the groups but the results were 

statistically insignificant (p>0.05). 


S 195 



KB 012 

Tip 2 Diyabetli Hastalarda Glisemik Kontrol ile Bilgi ve 

Bilinçlilik Düzeyi Arasındaki İlişki 

Fatih ÖZÇELİK 1 , Ömer YİĞİNER 2 , Erol Aslan 3 , 

Muhittin A. SERDAR 4 , Ejder KARDEŞOGLU 2 

İsmail KURT 4 

1 Gümüşsuyu Asker Hastanesi, Biyokimya Laboratuarı, 

İstanbul 

2 GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi, Kardiyoloji Bilim 


3 Balmumcu Dispanseri, İstanbul 

4 GATA Ankara, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara 

68ozcelik@mynet.com 

Bu çalışmada, tip 2 diyabetlilerin hastalıkları hakkındaki 

bilgi ve bilinçlilik düzeyleri (BB) ile glisemi regülasyonu 

arasındaki ilişki incelendi. Ayrıca hastaların eğitim düzeyi, 

yaşı, diyabet yaşı, cinsiyeti ve vücut kitle oranının (VKO) 

glisemi regülasyonundaki rolü de kesitsel olarak araştırıldı. 

164 tip 2 diyabetli hastaya daha önce diyabet ile ilgili bir 

eğitim programına katılıp katılmadıkları sorulduktan sonra 

Türk halkına göre uyarladığımız BB testi uygulandı. Anketten 

elde edilen skorlarla, glikohemoglobin (HbA1c), açlık 

kan şekeri (AKŞ) ve VKO verileri arasındaki ilişkisi SPSS 

programı kullanılarak incelendi. 

Hastalarda BB skoru ile HbA1c ve AKŞ değerleri arasında 

negatif yönde iyi derecede korelasyon tespit edildi (sırasıyla 

P


KB 013 

Demetile Edici Ajan Kullanımının Meme Kanseri 

Tedavisindeki Yerinin In Vitro Araştırılması 

Ferda ARI 1 , Rudolf NAPIERALSKI 2 , Engin ULUKAYA 3 

1 Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji 

Bölümü/Moleküler Biyoloji-Bursa-Türkiye 

2 Münih Teknik Üniversitesi, Kadın Doğum ve Jinekoloji 

Bölümü, Rechts der Isar Kliniği, Münih-Almanya 

3 Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, Bursa-Türkiye 

eulukaya@uludag.edu.tr 

Bu çalışmada, klasik FEC tedavisi (5-florourasil+Epirubi 

sin+Siklofosfamid) ile desitabin kombinasyonunun meme 

kanserinde yeni bir tedavi yaklaşımı olup olamayacağı 

araştırılmıştır. 

Desitabin ve FEC ile kombinasyonu, östrojen reseptörü 

negatif (MDA-MB-231) ve pozitif (MCF-7) meme kanseri 

hücre soyları üzerinde test edildi. uPA, PAI-1 (metastaz genleri), 

DAPK, TMS1 (apoptozis-indükleyici genler), MGMT 

(DNA onarım geni) genleri ve LINE-1 (genel metilasyon 

belirteci) dizisinde metilasyon seviyelerindeki değişiklikler 

metilasyon spesifik “real-time PCR (methylight)” ile analiz 

edildi. Tüm tedavilerin sitotoksik etkileri MTT ve ATP 

canlılık testleri, apoptozis indükleyici etki ise M30-antijen 

testi ile belirlendi. 

Desitabinin, MCF-7 hücrelerinde apoptozisi arttırarak 

büyüme baskılayıcı etki göstermesine rağmen, MDA- 

MB-231 hücrelerini etkilemediği gözlenmiştir. Bununla 

birlikte kombinasyon tedavisinden sonra her iki hücre soyunda 

LINE-1 metilasyon seviyesi anlamlı bir azalma göstermiştir 

(p


oranları üzerindeki etkisini çalışmayı ve hemoliz oranları ile 

testler arasındaki korelasyonu araştırmayı amaçladık. 

Metod. 28 gönüllü hastadan eş zamanlı olarak iki örnek 

alındı ve örneklerden biri PTDS ile, diğeri elle taşındı 

(HD). Rutin kimya, TSH, fT3, fT4, vitamin B12, folat, ferritin 

gibi immunokimyasal testler ve serbest hemoglobin 

(SHb) konsantrasyonları belirlenerek iki grup arasında 

karşılaştırıldı. CLIA kabul edilebilir performans (AP) 

sınırlarını geçen farklar anlamlı olarak kabul edildi. 

Bulgular. SHb konsantrasyonları PTDS grubunda HD 

grubuna oranla anlamlı şekilde yüksek bulundu. Ancak hemoliz 

görünür düzeyde değildi ve hiçbir testi anlamlı şekilde 

etkilemediği gözlendi. Çalışılan testler içinde sadece 28 serumdan 

5’inin demir sonucu AP limitlerini aşacak düzeyde 

farklılık gösterdi. Bu değişim örneklerin 3 tanesinde arttırıcı, 

2 tanesinde ise azaltıcı yönde idi. Diğer testlerdeki değişimler 

AP limitleri içinde bulundu. 

Sonuç. Sonuç olarak PTDS sistemi SHb düzeylerindeki artışa 

rağmen rutin kimya ve çalışılan hormon testleri açısından 

örnek kalitesinde bir bozulmaya neden olmamaktadır. 

Örneklerin % 17.8’inde demir düzeyleri etkilenmiştir ancak 

bu etkilenme rastgele olmaktadır. Klinik uyumsuzluk 

durumlarında bu bulgunun göz önünde bulundurulması 

önerilir. 

KB 014 

Effect Of Pneumatic Tube Delivery System On 

Hemolysis, Routine Biochemical And Immunochemical 

Analyses 

Fatma Meriç YILMAZ, Oğuzhan ÖZCAN, 

Aylin HAKLIGÖR, Doğan YÜCEL 

Ankara Training and Research Hospital, Ministery of 

Health, Department of Clinical Biochemistry. 

Background. Pneumatic tube delivery system (PTDS) is 

becoming widespread with its advantages of reducing turnaround 

time and labour. There are few reports on the effect 

of PTDS on the quality of the specimens transported. We 

aimed to study the effect of PTDS on a large test panel and 

investigate the correlation of the changes with the hemolysis 

rate. 

Methods. Paired venous blood samples were delivered from 

the voluntary patients who admitted to the outpatient clinics 

and a blood testing was required. Twenty-eight patients 

were included in the study. One sample of the same patient 

was transported via PTDS while the other was delivered by 

a human carrier (hand delivery; HD). Routine chemistry 

parameters, immunochemistry parameters including TSH, 

fT3, fT4, Vitamin B12, folate, ferritine and free hemoglobin 

(FHb) concentrations were determined and compared. The 

differences exceeding the CLIA acceptable performance 

(AP) criteria were considered significant. 

Results. FHb concentrations were significantly higher in 

PTDS group than HD group. However this hemolysis did 

not reach to the visible limit and did not cause a significant 

change even in the correlated parameters. Serum iron concentrations 

in 5 of the 28 sera exceeded the AP limits. Three 

of these sera gave higher results while 2 of them were lower 

in the PTDS group. The differences in other parameters were 

in the AP limits. 

Conclusion. In conclusion, PTDS system seems to increase 

the free Hb concentration in the samples, however this increase 

does not effect the sample quality for the routine 

chemistry and studied immunochemistry analyses. In 17.8% 

of the samples, iron concentrations were effected significantly. 

This effect was seem to be randomised. It is suggested 

that this interference should be considered during interpretation 

of iron results. 

KB 015 

Metabolik Sendromlu Hastalarda Serum Arjinaz 

Aktiviteleri ile Nitrik Oksit Düzeyleri 

S. USLU 1 , E. ÖZÇELIK 1 , H. TEMEL 3 , N. KEBAPÇI 2 , 

F. DEMIRCI 4 , B. ERGUN 5 , C. DEMIRÜSTÜ 6 

1 Eskisehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya 


2 Eskisehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Endokrinoloji 


3 Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Biyokimya 


4 Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmakognozi 


5 Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Toksikoloji 


6 Eskisehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik 


email: suslu@ogu.edu.tr 

Metabolik sendrom (MetSynd), insülin direnci, bozulmuş 

glikoz toleransı, abdominal obezite, hipertansiyon ve dislipidemi 

ile gelişen, kardiyovasküler hastalık riskinin arttığı 

bir durumdur. Metabolik sendromla ilişkili durumlarda öne 

sürülen temel mekanizma, nitrik okside bağımlı vazodilatasyonda 

bozulma ile gelişen endotel disfonksiyondur. Arjinaz, 

l-arjinini üre ve ornitine dönüştürür sonuç olarak nitrik 

oksit sentazın nitrik oksit (NOs) üretiminde kullandığı 

substrat azalır. Bu çalışmanın amacı metabolik sendromlu 

hastalarda NO düzeyleri ve arjinaz aktivitesi arasındaki 

ilişkinin araştırılması ve metabolik sendrom kriteleri ile 

karşılaştırılmasıdır. 

Çalışmamız Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İç Hastalıkları 

polikliniğine obezite şikayetiyle başvurup metabolik sendrom 

tanısı almış 50 kadın hasta ve yaş ve cinsiyet uyumlu 

herhangi bir kronik rahatsızlığı olmayan 20 sağlıklı kişiden 

oluşmaktadır. Çalışma gruplarında rutin biyokimyasal paramatreler 

ile serum arjinaz aktiviteleri ve nitrik oksit düzeyleri 

ölçüldü. 

Metabolik sendrom hasta grubunda (6,81±3,53 μmol/ml/ 

saat) serum arjinaz enzim aktiviteleri kontrol grubuna 

(4,81±2,43 μmol/ml/saat) göre yüksek bulundu (p0.05). 

Çalışmamızda metabolik sendromlu hastalarda arjinaz aktivitesinin 

artmış arjinaz aktivitesi ile birlikte istatistiki 

derecede anlamlı olmayan azalmış NO düzeyleri arjinazın 

metabolik sendrom fizyopatolojisinde rol oynayabileceğini 


S 198 



düşündürmüştür, istatistiki anlamlılığı kısıtlayan durum 

çalışmaya tek bir cinsin dahil edilmesi ve örneklem grubu 

sayısının kısıtlı olması olabilir. 

KB 015 

Serum Arginase Activities and Nitric Oxide Levels in 

Patients Metabolic Syndrome 

S. USLU 1 , E. ÖZCELIK 1 , H. TEMEL 3 , N. KEBAPCI 2 , 

F. DEMIRCI 4 , B. ERGUN 5 , C. DEMIRÜSTÜ 6 

1 Eskisehir Osmangazi University, Medical Faculty, Department 

of Biochemistry, Eskişehir, Türkiye 

2 Eskisehir Osmangazi University, Medical Faculty, Department 

of Endocrinology, Eskişehir, Türkiye 

3 Anadolu University, Faculty of Pharmacy, Department of 

Biochemistry, Eskişehir, Türkiye 


Pharmacognosy, Eskişehir, Türkiye 


Toxicology, Eskişehir, Türkiye 

6 Eskisehir Osmangazi University, Medical Faculty, 

Department of Biostatistics, Eskişehir, Türkiye 

email: suslu@ogu.edu.tr 

Metabolic syndrome (MetSynd) is a comorbidity of insulin 

resistance, impaired glucose tolerans, abdominal obesity, 

hypertension, dyslipidemia and associated with increased 

risk of cardiovascular disease. The underlying mechanism 

has been proposed that links the components of the MetSynd 

is endothelial dysfunction characterized mainly by impaired 

nitric oxide (NO) dependent vasodilation. Arginase converts 

l-arginine to urea and ornithine and thus decreases substrate 

availability for nitric oxide synthase (NOs) to produce NO. 

Aim of this study is either to investigate the relationship between 

arginase activity and NO levels or comparision with 

criteria metabolic syndrome in MetSynd patients. 

The study is comprised of 50 female patients who applied 

to Eskisehir Osmangazi University Medical Faculty Endocrinology 

polyclinic due to the obesity and diagnosed as 

MetSynd. Control group was comprised of 20 volunteers 

without diabetes and other chronic diseases, and compatible 

with patient group in terms age and sex. Serum arginase enzyme 

activity, NO levels and biochemical parameters were 

measured. 

Serum arginase enzyme activity in the MetSynd group 

(6,81±3,53 μmol/ml/hour) increased significantly in comparison 

with the control group (4,81±2,43 μmol/ml/hour), 

(p 

0,05). 

Increase at arginase activity without as statistically significant 

decrease at NO levels in MetSynd Patients is tought that 

arginase may play key role in physiopathologic mecnanism 

of MetSynd, limitations of statistically significance may be 

due to small number of study group and/or single sex study 

group. 

KB 016 

Akciğer Kanserli Hastalarda Kemoterapi Ve 

Radyoterapinin Hematolojik Parametreler Üzerine 

Etkisi 

Murat SERİLMEZ 1 , Hilal OĞUZ SOYDİNÇ 1 ,Faruk TAŞ 2 , 

Derya DURANYILDIZ 1 

1 İ.Ü.Onkoloji Enstitüsü Temel Onkoloji Anabilim Dalı, 

İSTANBUL 

2 İ.Ü.Onkoloji Enstitüsü Klinik Onkoloji Anabilim Dalı, 

İSTANBUL 

Akciğer kanseri akciğer dokularındaki hücrelerin kontrolsüz 

çoğaldığı bir hastalıktır. Bu kontrolsüz çoğalma, 

hücrelerin çevredeki dokuları istila etmeleri veya akciğer 

dışındaki organlara yayılmaları ile (metastaz) sonuçlanabilir. 

Bu çalışmada radyoterapi ve/veya kemoterapi uygulanan 

akciğer kanserli hastalarda kan sayımı değerlerini inceleyerek 

eritrosit, lökosit, trombosit, hemoglobin, hematokrit 

değerlerinin nasıl değiştiğini araştırmayı amaçladık. 

Çalışmaya patolojik olarak akciğer kanseri tanısı konmuş 51 

hasta dahil edilmiştir. Platin bazlı kemoterapi uygulanan 13 

hasta ile platin bazlı kemoterapi ile eşzamanlı radyoterapi 

uygulanan 38 hastanın tedavi öncesi ve 6 hafta sonrasına 

ait Eritrosit (RBC), lökosit (WBC), trombosit (PLT), hemoglobin 

(HGB), hematokrit (HCT) değerleri İ.Ü. Kanser 

Biyokimyası ve Tümör Marker Laboratuarı’nda bulunan kan 

sayımı analizörü ile belirlenmiştir. Data analizi SPSS Software 

(SPSS 16, Chicago, IL, USA) kullanılarak yapılmıştır. 

Sadece kemoterapi alan hastalar ile kemoterapiye eşzamanlı 

radyoterapi uygulanan hastaların tedaviye başlamadan 

önceki WBC (p


bin (HGB)and hematocrit (HCT). 

The study group was consisted of fifty-one patients histologically 

confirmed lung cancer patients, who were presenting 

to Istanbul University, Oncology Institute. Blood samples 

were obtained on first admission before initial platinumbased 

chemotherapy (n=13) and is applied simultaneously 

radiotherapy with platinum-based chemotherapy (n=38) and 

six weeks after chemotherapy was performed. The values 

erythrocyte leukocytes, platelet, hemoglobin, hematocrit 

of patients were determined blood count analyser in Cancer 

Biochemistry and Tumor Marker Laboratory. Data analysis 

was performed using the SPSS 16 software (SPSS, Chicago, 

IL, USA). 

There were statistical differences between the groups for 

WBC (p


KB 018 

Deksmedetomidin ve Propofol’ün Oksidan ve 

Antioksidan Sistem Üzerine Olan Etkileri 

Haluk DÜLGER 1 , Hediye KELEMENÇE 1 , 

Uğur GÖKTAŞ 2 , M. Ramazan ŞEKEROĞLU 1 , 

İsmail. KATI 2 , Serpil ÖZCAN 1 , Fatma Ç. BARAN 1 

1Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, Van 

2Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve 

Reanimasyon Anabilim Dalı, Van 

halukdulger@yahoo.com 

Anestezi sırasında ve sedasyon amacıyla kullanılan birçok intravenöz 

ilacın serbest radikallerle etkileşimi bilinmektedir. Bu 

ilaçlardan ikisi propofol ve deksmedetomidindir. 

Bu çalışmada, deksmedetomidin ve propofol’un oksidan 

ve antioksidan sistem üzerine olan erken ve geç etkilerinin 

araştırılması amaçlandı. Çalışmaya dahil edilen bireyler iki 

gruba ayrıldı. Sedasyon amacıyla, birinci gruba (19 hasta) propofol, 

ikinci gruba (13 hasta) deksmedetomidin verildi. İlaç infüzyonundan 

önce, infüzyon kesildikten 2 saat sonra ve infüzyon 

kesildikten 2 gün sonra kan basınçları, nabız sayıları kaydedildi ve 

kan örnekleri alındı. Alınan kanlarda serum ALT, AST, kreatinin, 

BUN, MDA, katalaz ve GSH-Px düzeyleri çalışıldı. 

Propofol grubu ve deksmedetomidin grupları, kan basınçları, 

nabız sayıları, serum AST, ALT, BUN ve kreatinin değerleri 

açısından karşılaştırıldığında gruplar arasında anlamlı bir 

farklılık tespit edilmedi. Propofol grubunda ilaç infüzyonun 

sonlanmasından sonra MDA değerlerinin gerek erken gerekse 

geç dönemde anlamlı derecede düştüğü (p


Galaktoz 1 fosfat: hesaplanamadı 

GALT aktivitesi: 0.30 U/g Hb 

Mutasyon analizi: Q188R Homozigot olarak saptandı 

Vaka 15. günde klasik galaktozemi olarak değerlendirildi. 

Anne sütünün kesilmesiyle bulgular geriledi. Takipte bulgular 

normale döndü. Göz muayenesinde katarakt gelişimine 

rastlanmadı. 

Nadir görülen karbonhidrat metabolizma bozukluğu olan 

galaktozemide erken tanı konulması açısından laboratuar 

yöntemleri ve özellikle idrarda redüktan madde testi önemli 

ve yol göstericidir. Basit, etkin ve ucuz bir test olan redüktan 

madde testi bütün yeni doğanlarda tarama testi olarak 

önerilmektedir. Laktozun diyetten çıkarılması tek ve etkin 

tedavi yöntemidir. Tedaviye erken başlanması metabolik 

durumun düzeltilmesi ve katarakt gibi bir komplikasyonun 

önlenmesinde özellikle önem taşımaktadır. 

KB 019 

Fact Presentation of Classical Galactosemia Which 

Have Been Diagnosised During New Born Period 

Beri HOCAOĞLU BOZARSLAN 1 ,F. Birgül IŞIK 1 , 

Mehmet Nuri ÖZBEK 2 , 

1 Laboratory of Metabolism, Department of Biochemistry, 

Faculty of Medicine, Dicle University, Diyarbakır, Turkey 

2 Department of Pediatrics, Faculty of Medicine, Dicle 

University, Diyarbakır, Turkey 

bellegra@hotmail.com 

Classical galactosemia caused by deficiency of galactose-1- 

phosphate uridyltransferase (GALT) is a severe autosomal 

recessive disorder, which frequency is low in world but 

can be seen in Europe (1/50.000-1/60.000) and in Turkey 

(1/23.775) frequency. The clinical features include jaundice, 

vomiting, increased of liver enzymes, failure to thrive, coma 

facts, dead, during new born period, can be visibly as mental 

retardation and ovarian failure in adolescence period. Level 

of galactose 1 phosphate in blood and galactose in blood and 

urine is high. Q188R is the most common mutation in European 

populations. 

Presence of metabolic disease was searched in 8 days baby 

which have protracted jaundice, vomiting, sepsis symptoms. 

There is no relationship between mother and father. Brother 

in new born period who have same symptoms, was dead before 

diagnosis was taken. System medical examination was 

normal. 

Liver enzymes was measured AST: 353 U/L, ALT: 248U/L, 

T.Bil: 13 mg/dl, D.Bil: 1. 4 mg/dl, Glucose: 82 mg/dl 

Reducing substance in urine: %2 (+++) 

Thin Layer (paper) Choromotographi (TLC): Compatible 

result with galactose 

Galactose in blood: Total galactose:141 mg/dl, Free galactose:140 

mg/dl 

Galactose 1 phosphate: Cannot be measured. 

GALT activity: 0.30 U/g Hb 

Mutation analysis: Q188R homozygous 

Case was evaluated a classic Galactosemia at 15th day. After 

giving up breast milk, symptoms were decreased. At followup 

symptoms returned to normal. Development of cataracts 

was not encountered in eye examinations. 

Galactosemia which is carbohydrate metabolism rare disorders 

are in diagnosed early laboratory methods and materials, 

especially reducing substance test in urine is important and 

guidance. Reducing substance test which is simple, effective 

and inexpensive is a test that recommended as the screening 

test for all new born. Removing of lactose from diet is 

the only and effective treatment methods. Starting treatment 

early is especially important for correction of metabolic status 

and prevention of complications such as cataracts. 

KB 020 

Prostat Kanserli Hastalarda Malondialdehit, Nitrik 

oksit, Prostat-Spesifik Antijen ve Patolojik Evreler 


Meltem Özlen DILLIOGLUGIL 1 , Cennet Güral DEMIR 1 , 

Bahar MÜEZZINOGLU 2 , Hasan YILMAZ 3 , 

Turgay GULECEN 3 , T. Alp ÖZKAN 3 , 

Özdal DILLIOGLUGIL 3 

1 Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya AD, 

Kocaeli 

2 Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Patoloji AD, Kocaeli 

3 Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Üroloji AD, Kocaeli 

mozden@superonline.com 

Oksidatif stres prostat kanserini (PCa) de içeren kanserlerde 

yaygın bir patolojidir. Yağ asitlerinin peroksidasyonundan 

türeyen malondialdehit (MDA) oksidatif stresin bir belirteçdir. 

Nitrik oksit (NO) doku hasarının ve oksidan stresin 

düzenlenmesinde önemli bir role sahiptir. Prostat spesifik 

antijen (PSA) prostatik hipertrofi ve kanser için duyarlı bir 

belirteçtir. Bu çalışmada, prostat kanserli hastalarda MDA, 

NO, PSA ve patolojik evrelendirme arasındaki ilişkileri 

araştırdık. 

PCa nedeniyle radikal prostektomi (RP) yapılan, yaşları 52- 

69 arasında değişen 35 hasta çalışmaya alındı. Operasyon 

öncesi hastaların serum serbest (s) ve total (t) PSA’ları ve s/ 

tPSA oranları (% olarak) ölçüldü. 2002-TNM evrelendirme 

sistemine göre patolojik evreler belirlendi. Prostat dokuları 

RP ameliyatı esnasında alındı ve doku MDA ve NO analizine 

kadar hemen -80°C’de saklandı. 

Hastaların sırasıyla tPSA, sPSA/tPSA oranı, MDA ve NO 

[ortalama±SD (ortanca)] değerleri, 12,35±15,53 (8,53) ng/ 

ml, %11,73±6,18 (10,97), 112,24± 31,86 (108,92) nmol/100 

mg Prt, 10,31±4,64 (9,3) μmol/100 mg Prt olarak ölçüldü. 

Hastaların doku MDA ve NO düzeyleri arasında anlamlı 

pozitif ilişki vardı (r=0,785, p=0,000). tPSA’yı doku MDA 

ve NO ile karşılaştırdığımızda anlamlı pozitif ilişki bulunurken 

(sırasıyla, r=0,459, p=0,006; r=0,765, p=0,000), s/ 

tPSA oranını karşılaştırdığımızda anlamlı negatif ilişki bulundu 

(sırasıyla, r= -0,729, p=0,000; r= -0,611, p=0,000). 

Patolojik evre ile MDA ve NO arasında anlamlı ilişki 

bulamadık (p>0,05). 

Sonuç olarak çalışmamızda PCa nedeniyle RP olan hastalarda 

PSA, s/tPSA oranı ile oksidatif stresin bir göstergesi 

olan MDA ve NO arasında anlamlı bir ilişki bulundu. 


S 202 



KB 020 

The Correlations Of Malondialdehyde, Nitric Oxide, 

Prostate-Specific Antigen, And Pathologic Stage In 

Patients With Prostat Cancer 

Meltem Özlen DILLIOGLUGIL 1 , Cennet Güral DEMIR 1 , 

Bahar MÜEZZINOGLU 2 , Hasan YILMAZ 3 , 

Turgay GULECEN 3 , T. Alp ÖZKAN 3 , 

Özdal DILLIOGLUGIL 3 

1 University of Kocaeli, Faculty of Medicine, Department 

of Biochemistry, Kocaeli 


of Pathology, Kocaeli 


of Urology, Kocaeli 

mozden@superonline.com 

Oxidative stress is a common pathology seen in cancers 

including prostat cancer (PCa). Malondialdehyde (MDA), 

marker of oxidative stress is a product derived from peroxidation 

of polyunsaturated fatty acids. Nitric oxide (NO) 

has an important role in modulating oxidant stress and tissue 

damage. Prostate-specific antigen (PSA) is a sensitive 

marker for prostatic hypertrophy and cancer. In the present 

study, we investigated the correlations of MDA, NO, PSA, 

and pathologic stage in patients with prostat cancer. 

35 patients with the mean age of 52-69 who had radical 

prostatectomy (RP) for PCa were included in this study. Preoperatively 

free (f) and total (t) PSAs and f/tPSA ratios (as 

%) were determined. Pathologic stage was determined according 

to 2002 TNM staging. Prostate tissues were obtained 

from RP specimens immediately after the operation and preserved 

in -80°C until the determination of tissue MDA and 

NO. 

tPSA, f/t PSA ratio, MDA and NO levels [mean±SD (median)] 

were determined as 12.35±15.53 ng/ml (8.53), 

11.73±6.18 (10.97)%, 112.24± 31.86 nmol/100 mg Prt 

(108.92), 10.31±4.64 μmol/100 mg Prt (9.3), respectively. 

There was a significant positive correlation between MDA 

and NO levels (r=0.785, p=0.000). While positive correlation 

was shown when tPSA was compared with MDA and 

NO levels (r=0.459, p=0.006; r=0.765, p=0.000, respectively), 

there was a negative correlation when f/t PSA ratio 

was compared with MDA and NO (r= -0.729, p=0.000; r= 

-0.611, p=0.000, respectively). We could not find any significant 

relation between pathologic stage, and MDA and 

NO levels (p>0.05). 

In conclusion, we showed a significant relationship between 

PSA, f/tPSA ratio, MDA and NO as an index of oxidative 

stress in prostate tissues of the patients who had RP for PCa. 

KB 021 

Resveratrolün İnsan Koroner Arter Endotel 

Hücrelerinde Oksidatif Hücre Hasarına Karşı 

In Vıtro Etkisi 

Oya SAYIN 1,2,3 , Nur ARSLAN 2,3 , Zekiye ALTUN 4 , 

Gül GÜNER 1,2,3 

Dokuz Eylül Üniversitesi 1 Tıp Fakültesi, Araştırma 

Laboratuarı, 2 Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, 3 

Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 4 Onkoloji Enstitüsü, 

İzmir/Türkiye 

Yazışma adresi: Oya Sayın 

Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Araştırma 

Laboratuvarı , İzmir/Türkiye 

Tel: 0 232 412 4679 

e-mail: oya.sayin@deu.edu.tr 

Giriş: Reaktif oksijen ürünleri endotel fonksiyon kaybına 

katkıda bulunabilen oksidatif stresi indüklemektedir. Endojen 

antioksidanların yanı sıra, diyetle antioksidanların 

alımı endotel işlev kaybını indükleyen oksidatif stresi 

azaltmaktadır. Resveratrol antioksidan aktiviteyi kapsayan 

bir çok etkilere sahip doğal bir fitoaleksindir. Bu çalışmanın 

amacı resveratrolün in vitro oksidatif stresin aracılık ettiği 

hasara karşı insan koroner arter endotel hücrelerini koruyucu 

etkisi olup olmadığının araştırılmasıdır. 

Gereç ve yöntemler: İnsan koroner arter endotel hücreleri 

farklı süre ve konsantrasyonlarda hidrojen peroksit ve hidrojen 

peroksit + resveratrol ile muamele edildi. Daha sonra 

hücre ölümü laktat dehidrogenaz salınımı ile ölçüldü. İnsan 

koroner arter endotel hücreleri hidrojen peroksit ve hidrojen 

peroksit + resveratrole maruz bırakıldı. 15., 60. dakikada 

ve 6.saatte reaktif oksijen ürünleri florometrik ölçümle 

değerlendirildi. 

Sonuçlar: 10 ve 50 μM resveratrol ile farklı zaman 

noktalarında preinkübasyon hidrojen peroksit ile indüklenen 

hücre ölümünü anlamlı olarak azaltmaktadır. Resveratrol 

aynı zamanda, reaktif oksijen ürünleri oluşumunda da 

anlamlı azalmaya neden olmaktadır. 

Özet: Sonuçlarımız, resveratrolün, in vitro insan koroner arter 

endotel hücrelerinde reaktif oksijen ürünleri oluşumunu 

ve hücre ölümünü azaltarak oksidatif stresin indüklediği 

hücre hasarına karşı koruyucu etkisinin olduğunu göstermektedir. 


S 203 



KB 021 

In Vitro Effect Of Resveratrol Against Oxydative Injury 

Of Human Coronary Artery Endothelial Cells 

Oya SAYIN 1,2,3 , Nur ARSLAN 2,3 , Zekiye ALTUN 4 , 

Gül GUNER 1,2,3 

Dokuz Eylul University, 1 Faculty of Medicine, Research 

Laboratory, 2 Faculty of Medicine, Department of 

Biochemistry, 3Institute of Health Science, 4Institute of 

Oncology, 

Izmir, Turkey 

Corresponding author: Oya Sayın 

Dokuz Eylül University Faculty of Medicine, Research 

Laboratory 

Inciraltı-IZMIR, Turkey 

Phone: +90 232 4124679 

Fax: +90 232 2776584 

e-mail: oya.sayin@deu.edu.tr 

Introduction: Reactive oxygen species induce oxidative 

stress that may contribute to endothelial dysfunction. As 

well as the endogen antioxidants, taking antioxidants in diet 

has been used to reduce oxidative stress induced endothelial 

dysfunction. Resveratrol is a natural phytoalexin, having 

many effects including antioxidant activity. The aim of 

this study was to investigate the possible effect of resveratrol 

against in vitro oxidative stress-mediated injury human coronary 

artery endothelial cells 

Materials and Methods: Human coronary artery endothelial 

cells were treated with varying concentrations of hydrogen 

peroxide for different durations and, also, hydrogen peroxide 

plus varying concentrations of resveratrol; then cell 

death was measured using the lactate dehydrogenase activity 

released from the cells. Human coronary artery endothelial 

cells were exposed to hydrogen peroxide and resveratrol plus 

hydrogen peroxide for 15, 60 minutes and 6 hours. Reactive 

oxygen species were measured using a fluorometric assay. 

Results: Preincubation of cells with 10 and 50 μM resveratrol 

for different time periods caused a significantly decreased 

hydrogen peroxide–induced cell death. Preincubation 

with resveratrol caused a significant decrease in reactive 

oxygen species production. 

Conclusions: Our results demonstrate that resveratrol protects 

human coronary artery endothelial cells, in vitro, 

against oxidative stress-induced injury by decreasing cell 

death and reactive oxygen species production. 

KB 022 

Soğukta Bekletme Zamanının Kan Gazı Parametreleri 

Üzerindeki Etkisi 

Sevilay SEZER, Yüksel KOCA, Murat OKAY, 

Çiğdem YÜCEL, Ergin MUTLU, Turan TURHAN, 

Sinem DUMANLI 

Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Biyokimya 

ve Klinik Biyokimya Laboratuvarı 

AMAÇ: Kan gazları ölçümünde örneğin bekleme zamanının 

ölçülen pH, pO2, pCO2, Oksijen satürasyonu (SO2), HCO3 

konsantrasyonu ve karboksihemoglobin (COHb) değerleri 

üzerine etkisinin araştırılması 

MATERYAL VE METOT: Arteryel kan gazları ölçümü için 

heparinli enjektöre alınan ve alındıktan hemen sonra Numune 

Hastanesi Acil Biyokimya Laboratuvarı’na ulaştırılan 

34 adet örnek çalışmaya dahil edildi. Alınmasının üzerinden 

10 dakikadan fazla zaman geçmiş olan ve ağzı uygun 

şekilde kapatılmamış örnekler çalışmaya alınmadı. Ölçüm 

için Roche OmniS kan gazı cihazı kullanıldı ve tüm ölçümlerden 

önce cihaza kalibrasyon yaptırıldı. Bütün örneklerde 

beklemeden ilk ölçüm yapıldıktan sonra enjektörler stabiliteyi 

sağlamak amacıyla buz aküsünün üzerine konarak 

buzdolabında 2-8 o C’de bekletildi ve sırasıyla 30, 60, 90 ve 

120. dakikalarda tekrar ölçümleri yapıldı. pH, PO2, PCO2, 

SO2, HCO3 konsantrasyonları ve COHb düzeylerindeki 

değişimler kaydedildi. Değişimin önemli olup olmadığı student 

T testi ile incelendi. 

BULGULAR: Kan gazı parametreleri arasında pH, pO2 ilk 

ölçülen değere göre tüm zamanlarda değişim göstermişken 

(p


than 10 minutes time, and the ones that are not sealed tightly 

are not included in the study. In assay Roche OmniS blood 

gas analyzer is used and before every assay calibration is 

given. For all samples, after the first measurement without 

storage, injectors were stored at 2-8 degree in the refrigerator 

on ice to increase the stability and then 30, 60, 90 and 120 

minute measurements were taken respectively. Differences 

in pH, pO2, pCO2, SO2, HCO3 concentrations and COHb 

parameters were recorded. Student t test is used to determine 

the significance of the difeerence. 

RESULTS: Among the blood gaz parameters, pH, pO2 has 

significantly differed from the first measurement at all times 

(p


KB 024 

35 Yaş Üzeri Gebelerde Gestasyonel Diyabet Prevalansı 

Ve Glukoz Yükleme Testi Eşik Değerinin İrdelenmesi 

Murat OKAY, Sevilay SEZER, Yüksel KOCA, 

Turan TURHAN, Çiğdem YÜCEL, Ergin MUTLU 



AMAÇ: Gebelere gestasyonel diyabet (GDM) taraması için 

yapılan 50 gr oral glukoz yükleme testinin saptanmış eşik 

değerinin irdelenmesi ve 100 gr oral glukoz tolerans testi 

sonuçlarıyla birlikte yaşa göre GDM prevalansının belirlenmesi 

MATERYAL VE METOT: Numune Hastanesi Biyokimya 

Laboratuvarına, 2007 – 2009 yılları arasında, 50 gr oral glukoz 

yükleme testi için başvuran, 16-44 yaş arası tüm gebeler 

(n=839) retrospektif olarak incelendi. 50 gr oral glukoz yükleme 

testi sonucu glukoz düzeyi 140 mg/dL ve üzerinde olan 

tüm gebelere (n=148) ve 130-139 mg/dl arasında olan 30 

gebeye tanı amaçlı 100 gr oral glukoz tolerans testi (OGTT) 

yapılmıştı. 100 gr OGTT sonuçları Carpenter ve Coustan 

kriterlerine göre değerlendirildi. En az iki değeri belirtilen 

cutoff değerlerinin (0.dk 95 mg/dl ; 60.dk. 180 mg/dl; 120. 

dk. 155 mg/dl, 180.dk. 140 mg/dl) üzerinde olanlar GDM 

olarak nitelendirildi. 

BULGULAR: Tüm gebeler içinde GDM prevalansı %6,2 

olarak bulundu. 35 yaş ve üzeri gebelerde (n = 100) GDM 

prevalansı %17 olarak hesaplandı. 50 gr yükleme yapılan 

gebelerin (n=839) %17,6’sında (n=148) 1.saat glukozu 140 

mg/dl üzerinde bulundu. 100 gr OGTT yapılan gebelerin 

(n=178) % 70,8’si normal iken (n=126), % 29,2’si GDM 

(n=52) tanısı aldı. 50 gr yüklemede 1. saat sonucu 130- 

139 mg/dl arasındaki 30 gebenin % 16,6’sına GDM tanısı 

kondu. 50 gr yükleme testinde 1. saat glukozu için < 35 yaş 

ortalaması 114 mg/dL iken, ≥ 35 yaş ortalaması 135 mg/dL 

olarak hesaplandı. 

SONUÇ: İleri yaş GDM açısından risk teşkil etmektedir ve 

riskli gebelerde 50 gr glukoz yükleme testinde eşik değeri 

olarak 140 mg/dl altında bir glukoz değerini kullanmak 

daha yararlı olabilir. Ancak daha geniş kapsamlı populasyon 

çalışmalarının yapılması gerekmektedir. 

KB 024 

Gestational Diabetes Prevalance In Pregnant Women 

Over 35 And Evaluation Of Cut Off Value For Glucose 

Challenge Test 





OBJECTİVE: Evaluation of the defined cut off value for 50 

gr oral glucose challenge test used for screening of gestational 

diabetes in pregnant women and determining GDM 

prevalance due to age among with the results of 100 gr oral 

glucose tolerance test. 

MATERIALS AND METHOD:All pregnant women ( n= 

839) within ages 16-44 applied to Ankara Numune Hospital 

Biochemistry Laboratory for 50 gr glucose challenge test between 

2007-2009 were analyzed retrospectively. To all pregnant 

women having 50 gr glucose challenge results over 140 

mg/dL (n= 148) and to 30 of the pregnant women with result 

between 130-139 mg/dl ; 100 gr oral glucose tolerance test 

(OGTT) was performed. The results of the OGTT were interpreted 

according to the criteria of Carpenter and Coustan ( 

any two values exceeding the tresholds of: fasting > 95 mg/ 

dl, 1-h > 180 mg/dl, 2-h > 155 mg/dl, and 3-h > 140 mg/dl). 

RESULTS: Among all pregnant women screened, GDM prevalance 

was detected as 6.2 %. Within pregnant women over 

age 35 (n= 100) GDM prevalance was calculated as 17 %. In 

17.6% (n= 148) of all pregnant women having 50 gr challenge 

test (n= 839); 1. hour glucose value was over 140 mg/ 

dl. 70.8% (n= 126) of all women undergone 100 gr screening 

test (n= 178) were considered normal while 29,2% (n= 52) 

were diagnosed with GDM. Among 30 women having 1-h 

result between 130- 139 mg/dl in challenge test; 16,6% were 

diagnosed with GDM according to 100 gr screening test. For 

50 gr challenge test; mean glucose level for hour 1 was calculated 

as 114 mg/dl in women < 35 years and 135 mg/dl in 

women ≥ 35 years. 

CONCLUSİON: Age is a risk factor for GDM and the use of 

a cut-off value lower than 140 mg/dl for 50 gr challenge test 

may be more useful in pregnant women under risk. Further 

evaluation with larger population studies is required. 

KB 025 

Kemik İliği Transplantasyonu Alıcılarında Kemoterapi 

Sonrası Plazma Protein Oksidasyonu Artmaktadır 

Suna SABUNCUOĞLU 1 , Yeşim ÖZTAŞ 2 , 

Hilal ÖZGÜNEŞ 1 , Duygu UÇKAN 3 , Nuriman ÖZGÜNEŞ 2 

1 Hacettepe Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmasötik 

Teknoloji Bölümü 

2 Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya 


3 Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Pediyatri Anabilim 

Dalı, Hematoloji Ünitesi 

yoztas@hacettepe.edu.tr 

Kemik iliği transplantasyonu (KİT) öncesi hazırlık rejiminde 

uygulanan yüksek doz kemoterapinin serbest radikal 

oluşumu ve antioksidan kaybına yol açtığı bildirilmiştir. 

Oksidatif değişiklikler proteinlerde fonksiyon kaybı, agregasyon, 

proteolize duyarlılığın artması ve immünojenik 

değişimlere yol açabilir. Protein karbonilleri, en sık ölçülen 

protein oksidasyonu ürünleridir. Bu çalışmada 8 hastadan, 

hazırlık rejimi öncesi (transplantasyondan 10 gün önce, -10. 

gün), transplantasyondan önce (0. gün), ve transplantasyondan 

sonra (7, 14 ve 28. günler) kan örnekleri toplanmıştır. 

Protein karbonilleri spektrofotometrik DNPH yöntemiyle 

belirlenmiştir. 

Hastalara ait ortalama karbonil düzeyleri -10. günde 

1,46±0,14 nmol/mg protein, 0. günde 1,57±0,43 nmol/mg 

protein, 7. günde 1,7±0,43 nmol/mg protein, 14. günde 

1,97±1,1 nmol/mg protein ve 28. günde 2,21±0,71 nmol/ 

mg protein olarak bulunmuştur. 28. gündeki ortalama kar- 


S 206 



bonil düzeyi, -10. ve 0. günlere ait değerlerden anlamlı 

olarak yüksektir (sırasıyla p=0,016 ve p= 0,005). İstatiksel 

değerlendirme t-testi ile gerçekleştirilmiştir. 

Hazırlık rejimi sonrasında plazma protein karbonil düzeyleri 

yavaş yavaş yükselmiştir. KİT hazırlık rejiminde uygulanan 

kemoterapi bu uzun dönemli plazma protein oksidasyonundan 

sorumlu olabilir. Karbonil grupları ya doğrudan amino 

asit yan zincirinin oksidatif modifikasyonu ile ya da bir lipit 

peroksidasyon ürününün yan zincire eklenmesiyle oluşur. 

Karbonil modifikasyonlarının kaynağının anlaşılması için 

ek analiz işlemleri uygulanmalıdır. 

KB 025 

Plasma Protein Oxidation Increases After 

Chemotherapy In Bone Marrow Transplantation 

Recepients 

Suna SABUNCUOGLU 1 , Yesim ÖZTAS 2 , 

Hilal OZGÜNES 1 , Duygu UCKAN 3 , Nuriman OZGUNES 2 

1 Hacettepe University, Faculty of Pharmacy, Department 

of Pharmaceutical Toxicology 


Biochemistry 


Pediatrics, Hematology Unit 


It has been reported that the high dose chemotherapy applied 

in preperative regimen before bone marrow transplantation 

(BMT) resulted with free radical formation and loss of antioxidants. 

Oxidative changes in proteins can lead to loss of 

function, increased susceptibility to aggregation and proteolysis 

and altered immunogenicity . The protein carbonyls are 

the most commonly measured products of protein oxidation. 

In this study blood samples were collected from 8 patients 

before preperative regimen (10 days before transplantation, 

day -10), before transplantation (day 0), and after transplantation 

(day 7, 14 and 28). Protein carbonyls were detected by 

spectrophotometric DNPH assay. 

Mean carbonyl levels of the patients were found to be 

1.46±0.14 nmol/mg protein on day -10, 1.57±0.43 nmol/ 

mg protein on day 0, 1.7±0.43 nmol/mg protein on day 7, 

1.97±1.1 nmol/mg protein on day 14 and 2.21±0.71 nmol/ 

mg protein on day 28. Mean carbonyl level on day 28 was 

significantly higher than levels on day -10 (p=0.016) and 

day 0 (p=0.005). Statistical analysis was performed by t-test. 

Plasma protein carbonyl levels had increased gradually after 

the preperative regimen. High dose chemotherapy applied 

in preperative regimen of BMT may be responsible in this 

long term oxidation of plasma proteins. Carbonyl groups can 

be formed directly by oxidative modification of amino acid 

side chains or indirectly by adduction of a lipid peroxidation 

byproducts to the amino acid side chain. In order to establish 

the source of carbonyl modification, additional assay methods 

must be employed. 

KB 026 

Gestasyonel Diyabet Taramasında Glukometre İle 

Kapiller Kan Glukozu Ölçümünün Değerlendirilmesi 





Amaç: Gebelerde gestasyonel diyabet (GDM) taraması 

amacıyla yapılan 50 gr oral glukoz yükleme testinde 1.saatte 

venöz kanda serum glukoz düzeyi ölçümü yerine glukometre 

ile kapiller kan glukozu ölçümünün kullanılabilirliğini 

değerlendirmek 

Materyal ve Metot: Nisan 2009- Temmuz 2009 tarihleri 

arasında Numune Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum 

Polikliniğine başvuran, 24-28 gebelik haftaları arasındaki 45 

gebeye, GDM taraması için 50 gr oral glukoz yükleme testi 

yapıldı. Yükleme sonrası 1.saatte, her gebede koldan antekubital 

venden katkısız tüpe kan alındı. Hemen ardından parmak 

ucundan alınan kapiller kandaki glukoz düzeyi, Roche 

Accucheck TM (n=24) veya GlukoDr Super Sensor TM 

(n=21) glukometre cihazıyla ölçüldü. Venöz kanların serum 

glukoz düzeyleri Beckman Coulter Unicel DxC800 marka 

otoanalizörde glukoz oksidaz metoduyla ölçüldü. Serum 

glukoz düzeyi 140 mg/dl ve üzerinde olanlarda test pozitif 

olarak nitelendirildi. 

Bulgular: Accucheck marka glukometre kullanılarak ölçülen 

kapiller glukoz değerleri ile otoanalizörde ölçülen serum 

glukoz değerleri arasında orta derecede korelasyon bulundu 

(R=0.837, p


tubes. At the same time, capillary blood sample from the fingertip 

was taken and glucose level was detected with either 

Roche Accucheck TM (n=24) or GlukoDr Super Sensor TM 

(n=21). Venous blood samples were studied with Beckman 

Coulter Unicel DxC 800 autoanalyzer with glucose oxidase 

method. Test results were interpreted as positive if the serum 

glucose levels were over 140 mg/dl. 

Results: Correlation to some extent was detected between 

measurements made with Accucheck glucometer and with 

the autoanalyzer (R= 0,837, p< 0,05). But there was a better 

and statistically significant correlation between the measurements 

of GlukoDr glucometer and the autoanalyzer ( R= 

0,912, p= 0,314). 

Conclusion: Concordance levels with the autoanalyzer were 

not the same with different glucometer devices. It can be 

concluded that it is not appropriate to use glucometer devices 

for screening gestational diabetes because of these inconsistencies. 

KB 027 

Glukoz Toleransı Olan ve Olmayan Hastalarda 

İnterlökin 8 ve High Sensitive CRP Düzeyleri 

Işıl ÇOKER 1 , İsmail KARADEMİRCİ l , Ayfer ÇOLAK 1 , 

Gülden DİNİZ 2 , Hakan TÜRKÖN 1 , Tuba ÜÇERLER 1 

1 Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Biyokimya 


2 Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve 

Araştırma Hastanesi Patoloji Bölümü, İzmir 

İnterlökin 8 (IL-8) aterojenik özelikleri olan bir sitokin 

,C-reaktif (CRP) protein ise bir akut faz proteinidir. 

Çalışmamızda, normal ve bozulmuş glukoz toleranslı 202 

hastada IL-8 ve high sensitif CRP (hs-CRP) düzeylerini incelemeyi 

amaçladık.Bu çalışmanın amacı pro-inflamatuar 

sitokin akut faz reaksiyonun glukoz metabolizmasındaki 

bir patojenik mekanizma olduğunu doğrulamaktır. 14 ve 73 

yaşları(42,4± 13.6) arasındaki toplam 202 hastanın IL-8 ve 

hs-CRP düzeyleri kemilüminesans immünometrik yöntemle 

ölçüldü. Bunların arasında toplam 147 (%72,2) NGT,42 

(%20.7) IGT ve 13 (%7,1) Tip 2 DM vardı. Pearson korelasyon 

testinde serum hs-CRP düzeyi ve vücut kitle indeksi 

arasında anlamlı bir ilişki bulduk(p=0.0001). Bağımsız örnek 

t testi IL-8(p= 0.02) ve hs-CRP (p=0.02) için istatiksel olarak 

anlamlıydı. Bu sonuç IL-8 ve hs-CRP artışının bozulmuş 

glukoz toleransı ile ilişkili olduğunu doğrulamıştır. 

KB 027 

The Concentrations of Interleukin 8 and High Sensitive 

CRP in Cases with and Without Glucose Tolerance. 

Işıl ÇOKER 1 , İsmail KARADEMİRCİ l , Ayfer ÇOLAK 1 , 

Gülden DİNİZ 2 , Hakan TÜRKÖN 1 , Tuba ÜÇERLER 1 

1 Department of Clinical Biochemistry, Tepecik Research 

Hospital,İzmir,TURKEY 

2 Department of Pathology,Dr Behcet Uz Children’s 

Hospital,İzmir,TURKEY 

Interleukin 8 (IL-8) is a cytokine with atherogenic properties 

and C-reactive protein (CRP) is an acute-phase protein. 

In this study, we aimed to investigate the concentrations of 

IL-8 and high sensitive CRP (hs-CRP) in 202 cases with 

normal glucose tolerance (NGT) and impaired glucose tolerance 

(IGT). The purpose of this study was to verify whether 

the pro-inflammatory cytokine and acute phase reaction 

are pathogenic mechanisms in glucose metabolism. A total 

of 202 subjects from cases aged between 14 and 73 years 

(42.4± 13.6), IL-8 and hs-CRP consantration were measured 

by chemiluminescent immunometric assay. Amongst them, 

a total of 147 (72,2%) had NGT, 42 (20.7%) IGT and 13 

(7,1%) type 2 DM. In Pearson correlation test, we found 

a relationship between serum hs-CRP level and body mass 

index (p=0.0001). In independent sample t test, there was 

statistical significance for IL-8 level (p= 0.02) and hs-CRP 

level (p=0.02). This results were confirmed that increased 

IL-8 and hc-CRP levels are associated with impaired glucose 

tolerance. 

KB 028 

Glukoz Toleransı Olan ve Olmayan Hastalarda 

İnterlökin 6 ve TNF-Alfa Düzeyleri 

Ayfer ÇOLAK 1 , Gülden DİNİZ 2 , Işıl ÇOKER 1 , 

Hakan TÜRKÖN 1 , Faruk ERGÖNEN 3 , Ümit BOZKURT, 1 

İsmail KARADEMIRCI 1 

1 Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Biyokimya 


2 Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve 

Araştırma Hastanesi Patoloji Bölümü, İzmir 

3 Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları 

Bölümü Endokrinoloji Birimi, İzmir 

ayferaydogdu@hotmail.com 

Çalışmamızda, normal ve bozulmuş glukoz toleranslı 202 

hastada interlökin 6 ve TNF-alfa gibi proinflamatuar sitokinlerin 

düzeylerini araştırdık.Bu çalışmanın amacı proinflamatuar 

sitokin artışının, glukoz metabolizmasında bir patojenik 

mekanızma olduğunu doğrulamaktır.14 ve 73 yaşları (42.4± 

13.6 ) arasında toplam 202 hastanın interlökin 6 ve TNF-alfa 

düzeyleri kemilüminesans immünometrik yöntemle ölçüldü. 

Bunların arasında toplam 147 (%72,2) NGT,42 (%20.7) 

IGT ve 13 (%7,1) Tip 2 DM vardı.Pearson korelasyon testinde 

serum IL-6 düzeyi ve IGT arasında bir ilişki bulduk. 

(p= 0.018) Bağımsız örnek t testi,IL-6 (p= 0.05) için istatiksel 

olarak anlamlıydı fakat TNF-alfa (p=0.779) da hiçbir 


S 208 



anlamlılık yoktu.Bu sonuç IL-6 artışının bozulmuş glukoz 

toleransı ile ilişkili olduğunu doğrulamıştır. 

KB 028 

The Concentrations of Interleukin 6 and TNF-alpha in 

Cases with and Without Glucose Tolerance. 

Ayfer ÇOLAK 1 , Gülden DİNİZ 2 , Işıl ÇOKER 1 , 

Hakan TÜRKÖN 1 , Faruk ERGÖNEN 3 , Ümit BOZKURT, 1 

İsmail KARADEMIRCI 1 

1 Department of Clinical Biochemistry, Tepecik Research 

Hospital, İzmir,TURKEY 

2 Department of Pathology,Dr Behcet Uz Children’s Hospital, 

İzmir,TURKEY 

3 Department of Endocrinology, Tepecik Research Hospital, 

İzmir,TURKEY 

ayferaydogdu@hotmail.com 

In this study, we aimed to investigate the concentrations of 

pro-inflammatory cytokines, such as interleukin 6 (IL-6) and 

tumor necrosis factor alpha (TNF-alpha) in 202 cases with 

normal glucose tolerance (NGT) and impaired glucose tolerance 

(IGT). The purpose of this study was to verify whether 

the pro-inflammatory cytokine-increase is a pathogenic 

mechanism in glucose metabolism. A total of 202 subjects 

from cases aged between 14 and 73 years (42.4± 13.6), IL-6 

and TNF-alpha consantration were measured by chemiluminescent 

immunometric assay. Amongst them, a total of 

147 (72.2%) had NGT, 42 (20.7%) IGT and 13 (7,1%) type 

2 DM. In Pearson correlation test, we found a relationship 

between serum IL-6 level and IGT (p=0.018). In independent 

sample t test, there was statistical significance for IL-6 

level (p= 0.05), but there was no significance in TNF-alpha 

(p=0.779). This result was confirmed that increased IL-6 

level is associated with impaired glucose tolerance. 

KB 029 

Psoriasis Hastalarında Serum Resistin Düzeyleri 

Artmıştır ve Hastalık Şiddeti ile Korelasyon 

Göstermektedir 

Semih TATLICAN 1 , Cemile EREN 1 , 

Kısmet KAYA ŞİMŞEK 1 , Özlem GÜLBAHAR 2 , 

Fatma ESKİOĞLU 1 

1 SB Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma 

Hastanesi, 

2 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya 

Anabilim Dalı, 

Amaç: Psoriasis T hücre aracılı kronik inflamatuvar bir 

deri hastalığıdır. Resistin güçlü pro-inflamatuvar özelliklere 

sahip bir adipositokindir. Bu çalışmada psoriasis 

hastalarında serum resistin düzeyi sağlıklı kontrol grubu ile 

karşılaştırılarak, resistinin psoriasis patogenezindeki rolü 

tartışılmıştır. 

Yöntem: Çalışmaya 48 aktif psoriasis hastası ve 26 sağlıklı 

kontrol birey dahil edildi. Resistin düzeyleri enzim-bağlı immünosorbent 

assay ile ölçüldü. Ayrıca resistin düzeylerinin 

interlökin-6, C-reaktif protein düzeyleri ve hastalık şiddeti 

ile olan korelasyonları araştırıldı. 

Bulgular: Yaş ve cinsiyet dağılımı çalışma grupları arasında 

benzerdi. Ortalama serum resistin, C-reaktif protein ve interlökin-6 

düzeyleri hastalık grubunda (sırasıyla 15,27±4,76 

ng/mL, 5,99±2,09 mg/L, 11,05±3,46 ng/mL) kontrol grubuna 

(sırasıyla 10,73±3,57 ng/mL, 1,45±0,73 mg/L, 3,02±1,77 

ng/mL) göre anlamlı derecede yüksek bulundu (tüm 

karşılaştırmalar için p


KB 030 

Plazma Açlık Glukoz Düzeyi ve Kısalmış aPTT 


Hatice SEVAL, Alev KURAL, Macit KOLDAŞ, 

Rana TURKAL, Filiz BASINOĞLU, 

Yasemin ERDOĞAN DÖVENTAŞ 

Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi Biyokimya 

Laboratuvarı 

hatice-seval@hotmail.com 

Kısalmış aPTT, son zamanlarda hiperkoagülobilite için bir 

risk faktörü veya belirteç olarak ilgi çekmektedir. Çeşitli 

çalışmalarda, hemostazda, diabetik hastalardaki tromboembolik 

olayları tetikleyen hiperglisemi ile ilişkili anormallikler 

tanımlanmıştır. 

Biz de aPTT ve açlık plazma glukozu arasındaki ilişkiyi 

araştırmak için son 16 aylık retrospektif bir çalışma ile, 

glukoz, PT, aPTT, fibrinojen parametrelerinin tümünü 

içeren hastaları taradık. PT ve aPTT için referans aralığın 

üzerindeki sonuçlar dışlandı. 5602 hasta plazma glukoz 

değerlerine göre öglisemi, bozulmuş açlık glukozu (BAG) 

ve diabet olmak üzere sınıflandırıldı. Veriler ortanca ve % 5 

ve 95 persantil olarak raporlandı. Mann Whitney ile yapılan 

ikili karşılaştırmada öglisemiklere göre (27, 22-31.3), BAG 

(26.2, 21.1-31.1) ve diabetiklerde (25.1, 20.4-30.7) anlamlı 

olarak kısalmış aPTT (p


ferans değerlerin doğruluğunu test etmek için kullanılan bu 

iki yöntem haricinde başka bir yöntem geliştirilmesi gerekebilir. 

Bununla birlikte bu çalışmada önerilen rakamların 

klinikle bağdaşması için %25-75 aralığının uygun olacağı 

düşünülmektedir. 

KB 031 

Is It Possible To Determine Arterial Blood Gas (ABG) 

Reference Interval By Using Patient Results? 

Erdim SERTOGLU, Abdulgaffar ALTINPINAR, 

Muhittin SERDAR, Erdinç CAKIR, Cumhur BILGI , 


Gulhane Military Medical Academy, Department of Biochemistry, 

Ankara 

erdimsertoglu@yahoo.com 

When literature is reviewed, we couldn’t find a reference 

value study that used ABG results gathered from patients. 

ABG sampling is an invasive procedure and there are numerous 

preanalytical variables, so it is very difficult to use 

healthy people as a sample. For these reasons this reference 

value study is done by using patient ABG results. 

ABG samples are gathered from Internal Medicine Intensive 

Care Unit, Pulmonary Disease Clinic and Emergency 

Service in last 3 months and they are analyzed by Roche 

Cobas b221 device in Gulhane Military Medical Academy 

Emergency Biochemistry Laboratory. ABG samples of 550 

patients, with 15-75 age range, are used in order to make 

reference interval analysis. Reference value is evaluated by 

using two methods: arithmetic mean ± 3 SD and Dixon Interval 

Statistic (D/R Rule) that takes place in NCCLS C28-A. 

Reference values are; pH lowest value: 7,1350 highest value: 

7,5900, PCO2[mmHg] lowest value: 20,1000 highest value: 

74,9000, PO2[mmHg] lowest value: 40,0000 highest value: 

212,7000, SO2 [%] lowest value: 71,5000 highest value: 

99,4000 BE [mmol/L] lowest value: -17,8000 highest value: 

15,1000 

In this study it is thought that it is not possible to use ABG 

measurements from patients to make a reference value study. 

This method is invasive so it is not appropriate to determine 

reference value on healthy people. For these reasons, today, 

it is very difficult to say something about the appropriateness 

of these values. 

It is thought that the results of this study are not appropriate 

for clinical usage. Because these results are not consistent 

with the results of healthy individuals, besides these two 

methods developing a new method may be required in order 

to test the truth of reference values. However, for consistency 

of the proposed values with clinical situation of patient, 

usage of %25-75 interval is thought to be appropriate. 

KB 032 

Acil Laboratuarların Gün İçi Ve Günler Arası Analitik 

Varyasyonları Rutin Laboratuarlardan Farklı mıdır? 

Abdulgaffar ALTINPINAR, Erdim SERTOĞLU, 

Muhittin SERDAR, Erdinç ÇAKIR, Cumhur BİLGİ, 

M. Kemal ERBİL, 

Tıbbi Biyokimya A.D. Gülhane Askeri Tıp Akademisi, 


Giriş: Acil laboratuarlar 24 saat süre ve haftanın yedi günü 

çalışan özel laboratuarlar olup, gelen test örneklerinin 

ret kriterleri bakımından rutin laboratuarlardan önemli 

farklılıklar gösterir. Literatürde acil laboratuardaki hata 

oranlarının daha yüksek olduğu belirtilmesine rağmen analitik 

değişimler üzerinde yeterli çalışma bulunmamaktadır. Bu 

çalışmada, GATA Acil Biyokimya Laboratuarında çalışılan 

rutin parametrelerin gün içi ve günler arası % CV değerleri ve 

standart deviasyon indeksi (SDI) hesaplanması amaçlandı. 

Metod: Patolojik ve normal, iki seviyeli kontrol serumları 

günün belirli saatlerinde (09:00, 13:00, 17:30, 20:00, 01:00, 

05:00) altı kez, bir hafta boyunca (Pazartesi-Pazar) aynı orijinal 

kitlerinin kullanıldığı Olympus AU 600 otoanalizörde 

( Olympus ABD.) çalışıldı. 

Sonuç: Standart deviasyon indeksi hesaplandı, toplam hata 

oranı % 3,38 (%CI 2,13–4,63) olduğu saptandı. Bunun 

% 3’ü (%CI 1,82–4,2) gece, % 1,75’i (%CI 0,84–2,66) 

hafta sonu, % 1,5’i (%CI 0,66–2,34) hafta sonu ve gece 

ölçümlerinde bulundu. Rutin biyokimya laboratuarının 

toplam hata oranının % 0,87 (%CI 0,43–1,42) olduğu 

değerlendirildiğinde acil laboratuarların hata oranlarının 

daha yüksek olduğu gözlenmiştir. 

Ayrıca, analitik değişimlerin vardiya değişimlerine rastlayan 

17:00 (total bilirubin, LDH, potasyum )ve 01:00 (kreatinin, 

albumin) değerlerinin varyasyonlarının ve özellikle pazar 

günlerinin yüksek olduğu gözlenmiştir. 

Tartışma Bu çalışma sonuçlarına göre özellikle vardiya 

değişimlerinin ve gece personeli eğitimlerinin 

artırılması gerektiği değerlendirilmiştir. Buna rağmen Acil 

laboratuarlarının CLIA kriterlerini gün ve hafta boyunca 

sağlamalarının oldukça güçtür. Acil laboratuarlarının 

analitik ve klinik gereksinimleri ve kriterlerinin belirlenmesi 

konusunda bu çalışmanın bir başlangıç olabileceği 

değerlendirilmektedir. 


S 211 



KB 032 

Are Intra-assay and Inter-assay Analytic Variations 

Differentiate Between Emergency Laboratories and 

Routine Laboratories? 

Abdulgaffar ALTINPINAR, Erdim SERTOĞLU, 

Muhittin SERDAR, Erdinç ÇAKIR, Cumhur BİLGİ, 

M. Kemal ERBİL, 

Department of Biochemistry, Gülhane School of Medicine, 


Introduction: Emergency Service laboratories are special 

laboratories that are open for 7 days,24 hours and there are 

important differences between routine laboratories in terms 

of rejection criteria of test samples. Even though it is determined 

in literature that error rate is higher in emergency 

labs, there isn’t much studies about analytic changes. The 

purpose of this study is to compute intraday and interday 

%CV values and standart deviation index (SDI) for routine 

tests’ parametres studied in GATA Emergency Biochemistry 

Laboratories. 

Method: Control serums with two levels, patologic and normal, 

are studied in Olympus AU 600 otoanalizör ( Olympus 

ABD.) six times in a day (certain hours; 09:00, 13:00, 17:30, 

20:00, 01:00, 05:00) and for one week (from Monday to 

Sunday) by using same original kits. 

Results: Standart deviation index was computed and total error 

rate was found to be % 3,38 (%CI 2,13–4,63). %3 (%CI 

1,82–4,2) of this rate was computed for night measurements, 

%1,75 (%CI 0,84–2,66) was computed for weekends 

and %1,5 (%CI 0,66–2,34) was computed for weekend and 

night measurements. Total error rate in routine biochemistry 

laboratories are found to be % 0,87 (%CI 0,43–1,42) and 

they are lower than the rates in emergency laboratories. Also 

variances of values that are computed at 17:00 (total bilirubin, 

LDH, potassium) and 01:00 (creatinine, albumin), when 

analytic changes that coincidence with shift changes, were 

found to be high. They are found to be very high especially 

for Sunday. 

Discussion: According to this results, especially personel 

working at night should be educated hardly. However it is 

difficult to ensure CLIA criteria for all days and for all week 

in emergency laboratories. This study is thought to be as a 

starting point for determining analytic and clinical requirements 

and criteria in emergency laboratories. 

KB 033 

Erken ve Geç Hipoksi-Reoksijenasyon HUVE 

Hücrelerini Oksidatif Stres Açısından Nasıl Etkiler? 

Zekiye ALTUN 1,2 , Hüray ISLEKEL 3 , Oya SAYIN 4 , 

Mehtap Yüksel EGRILMEZ 2,4 , Zahide ÇAVDAR 2,4 , 

Şermin GENÇ 2,4 , Kürsat GENÇ 2 , Halil RESMI 2,3 , 

Gülgün OKTAY 3 , Gül GÜNER 2,3,4 . 

1 Dokuz Eylul Üniversitesi, Onkoloji Enstitüsü, İzmir, 

TÜRKİYE, 

2 Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimler Enstitüsü, 

İzmir, TÜRKİYE, 

3 Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, İzmir, TÜRKİYE, 

4 Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Araştırma 

Laboratuarı, İzmir, TÜRKİYE 

Sorumlu yazar: Dr. Zekiye Altun 

Dokuz Eylül Üniversitesi, Onkoloji Enstitüsü, Temel 

Onkoloji Anabilim Dalı, İzmir, TÜRKİYE, 

35340 İnciraltı/İzmir TÜRKİYE 

e-mail: zekiye.altun@deu.edu.tr 

Amaç: Endotel hücrelerinin farklı uyarılara karşı bariyer 

fonksiyonu mevcuttur. Hipoksi ya da hipoksi-reoksijenasyon 

ile indüklenen vasküler hasar miyokard enfarktüsü, 

renal ve serebral iskemi gibi değişik klinikopatolojik durumlarda 

önemli role sahiptir. Bu çalışmanın amacı nitrotirozin, 

endotelyal nitrik oksit sentaz (eNOS), indüklenebilir nitrik 

oksit sentaz (iNOS), superoksid dismutaz ve malondialdehid 

(MDA) durumunun insan vasküler endotel hücrelerinde invitro 

araştırılmasıdır. 

Metodlar: İnsan vasküler endotel hücreleri normoksi (4 

saat), hipoksi(4 saat), erken (4 saat hipoksi- 4 saat reoksijenasyon) 

ve geç hipoksi reoksijenasyon (4 saat hipoksi- 24 

saat reoksijenasyon) koşullarına maruz bırakıldı. Superoksid 

dismutaz, malondialdehid, endotelyal nitrik oksit sentaz 

(eNOS), indüklenebilir nitrik oksit sentaz (iNOS) ve nitrotirozin 

düzeyleri hücre lizatında belirlendi. Antioksidan 

superoksid dismutaz (SOD) enzim aktivitesi ve nitrotirozin 

düzeyleri spektrofotometre ile belirlenirken, HPLC malondialdehid 

düzeylerinin ölçümünde kullanıldı. Endotelyal nitrik 

oksit sentaz (eNOS) ve indüklenebilir nitrik oksit sentaz 

(iNOS) ELISA ile belirlendi. 

Sonuçlar: SOD düzeylerini hipoksi grubuna göre 

karşılaştırınca erken reoksijenasyon (4hH-4hR) grubunda 

istatistiksel olarak anlamlı düzeyde artış gösterirken 

(p=0.025), hipoksi (4hH) grubunda normoksi grubuyla 

karşılaştırınca azaldı. 

MDA düzeyleri hipoksi (4hH) grubunda normoksi grubuna 

göre artarken, erken (4hH-4hR) ve geç reoksijenasyon (4hH- 

24hR) gruplarında hipoksi grubuna göre azaldı (p=0.088, 

p=0.021, p=0.014) . 

iNOS düzeyleri hipoksi (4hH), erken reoksijenasyon 

(4hH-4hR) ve geç reoksijenasyon (4hH-24hR) gruplarında 

normoksi grubu ile karşılaştırıldığında azaldı (p=0.009, 

p=0.014, p=0.016). Nitrotirozin ve eNOS düzeyleri gruplar 

arasında farklı değildi. 

Sonuç: Hipoksi insan vasküler endotel hücrelerinde lipid 

peroksidasyon artışına neden oldu. Erken reoksijenasyonda 

gözlenen lipid peroksidlerdeki azalma antioksidan enzim 


S 212 



SOD düzeyinin birikimine bağlı olarak meydana gelmiş 

olabilir. Tüm nitrik oksit sistem parametreleri arasında 

iNOS hipoksi, erken ve geç reoksijenasyon ile en çok 

etkilenmişlerden bir tanesi olarak görünmektedir. Bu bulgular 

insan vasküler endotel hücrelerinde hipoksiyi takiben 

erken reoksijenasyon fazında oksidatif stresin ve antioksidan 

cevabın başladığını önermektedir. 

KB 033 

How does Early and Late hypoxia-reoxygenation Affect 

HUVE Cells by Means of Oxidative Stress? 

Zekiye ALTUN 1,2 , Hüray ISLEKEL 3 , Oya SAYIN 4 , 

Mehtap Yüksel EGRILMEZ 2,4 , Zahide ÇAVDAR 2,4 , 

Şermin GENÇ 2,4 , Kürsat GENÇ 2 , Halil RESMI 2,3 , 

Gülgün OKTAY 3 , Gül GÜNER 2,3,4 . 

1 Oncology Institute, Dokuz Eylul University, Izmir, TUR- 

KEY, 

2 Health Science Institute, Dokuz Eylul University, Izmir, 

TURKEY 

3 Department of Biochemistry, School of Medicine, Dokuz 

Eylul University, Izmir, TURKEY, 

4 Research Laboratory, School of Medicine, Dokuz Eylul 

University, Izmir, TURKEY. 

Corresponding author: Zekiye Altun, MD 

Department of Basic Oncology, Oncology Institute, Dokuz 

Eylul University, 

35340 Inciralti/Izmir TURKEY 

e-mail: zekiye.altun@deu.edu.tr 

Aim: Endothelial cells have a barrier function to different 

stimuli. Vascular damage induced by hypoxia or hypoxiareoxygenation 

has an important role in various clinicopathological 

conditions such as myocardial infarction, renal and 

cerebral ischemia. The aim of this study was to evaluate 

the status of nitrotyrosine, endothelial nitric oxide synthase 

(eNOS), inducible nitric oxide synthase (iNOS), super oxide 

dismutase (SOD) and malondialdehyde (MDA) in hypoxia 

and hypoxia-reoxygenation in human vascular endothelial 

cells in-vitro. 

Methods: Human vascular endothelial cells were subjected 

to normoxia (4 hours), hypoxia (4 hours), early (4 hours 

hypoxia-4 hours reoxygenation) and late hypoxia-reoxygenation 

(4 hours hypoxia-24 hours reoxygenation) conditions. 

Superoxide dismutase, malondialdehyde, endothelial 

nitric oxide synthase, inducible nitric oxide synthase and 

nitrotyrosine levels were determined in cell lysates. While 

antioxidant enzyme activity (SOD) and nityrotyrosine levels 

were determined with spectrophotometer, HPLC was used 

in measurement of malondialdehyde levels. Endothelial nitric 

oxide synthase and inducible nitric oxide synthase were 

determined with ELISA. 

Results: SOD levels were decreased in hypoxia (4hH) group 

with respect to normoxia group, whereas they showed statistically 

significant increase in early reoxygenation (4hH-4hR) 

group when compared with hypoxia (4hH) group (p=0.025). 

MDA levels were increased in hypoxia (4hH) group compared 

to normoxia group but decreased in early reoxygenation 

(4hH-4hR) and late reoxygenation (4hH-24hR) groups 

with respect to hypoxia (4hH) group (p=0.088, p=0.021, 

p=0.014) . 

iNOS levels were decreased in hypoxia (4hH), early reoxygenation 

(4hH-4hR) and late reoxygenation (4hH-24hR) 

groups when compared with normoxia group (p=0.009, 

p=0.014, p=0.016). Nitrotyrosine and eNOS levels were not 

different between the groups. 

Conclusion: Hypoxia caused an increase in lipid peroxidation 

in human umbilical vascular endothelial cells. The observed 

decrease in lipid peroxides in early reoxygenation 

could probably be due to the augmentation in antioxidant 

enzyme (SOD) levels. Among all nitric oxide system parameters 

iNOS seems to be the mostly affected one by hypoxia, 

and both early and late reoxygenation. These findings suggest 

that in human umbilical vascular endothelial cells, oxidative 

stress and the antioxidant response to it starts in the 

early phases of reoxygenation following hypoxia. 

KB 034 

Pnömatik Tüp Taşıma Sistemi ve Kan Alma Tekniğinin 

Hemoliz İndeksine Etkisi 

Hayriye AK YILDIRIM, Hatice YÜKSEL, Taner UÇGUN, 

Nuri ORHAN, Özlem YAVUZ, 

Ramazan MEMİŞOĞULLARI 

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, 

Düzce 

hsm2002@gmail.com 

İn vitro hemolizin en önemli nedenleri hatalı örnek 

toplanması ve taşınmasıdır. Bu çalışmada pnömatik 

tüp sistemleri (PTS) ile ya da elle taşımanın ve kan alma 

tekniklerinin kan örneklerinin hemolizine etkisi araştırıldı. 

PTS’nin kurulmasından iki ay öncesi ve sonrasına ait 

kan örneklerinin hemoliz oranları, retrospektif olarak 

değerlendirildi. Ayrıca 207 poliklinik hastasından iki ayrı 

vakumlu tüpe kan alındı. Tüplerden biri laboratuara el ile, 

diğeri PTS ile taşındı. Abbott Architect c8000 analizöründe 

saptanan hemoliz indeksi >30 (0,07 g/dL) olan kan örnekleri 

hemolizli olarak tanımlandı. Acil servisten enjektörle 

ile alınan kanlardan taşıyıcı ile ulaştırılan örneklerde hemoliz 

oranı %39,6 (n=1575); PTS ile taşınan örneklerde ise 

%36,7 idi (n=2869) ve iki taşıma metodu arasında istatistiksel 

fark yoktu (p=0,84). Vakumlu tüp ile alınan kanların 

hemoliz oranlarında, el ile taşıma (%4,8) ve PTS ile taşıma 

(%5,8) yöntemleri arasında istatistiksel fark yoktu (p=0,82). 

Enjektörle alınan kanlardaki hemoliz oranı, vakumlu tüplere 

alınanlara göre belirgin olarak daha fazlaydı (%37,8’ e %5,3 

; p


KB 034 

The Effect of Pneumatic Tube Transport System and 

Blood-Drawing Techniques on the Hemolysis Index of 

Blood Samples 

Hayriye AK YILDIRIM, Hatice YÜKSEL, 

Taner UÇGUN, Nuri ORHAN, Özlem YAVUZ, 

Ramazan MEMİŞOĞULLARI 

University of Duzce, School of Medicine, Department of 

Biochemistry, Duzce, TURKEY 


The major causes of in vitro hemolysis are improper specimen 

collection and handling. In this study, we aimed to determine 

the effects of sample transport through a pneumatic tube system 

(PTS) or hand-delivered and blood-drawing techniques on the 

hemolysis of blood samples. 

Hemolysis rates in blood samples followed up in the period of 

two months before and after installation of the pneumatic system 

were evaluated retrospectively. In addition, blood samples 

were drawn from 207 polyclinic patients into two vacuum tubes 

each. One tube was hand-delivered to laboratory and other tube 

transported through PTS. A hemolyzed specimen was defined 

as one with a hemolysis index >30 (0,07g/dL) on the Abbott 

Architect C8000 analyzer. 

The hemolysis rates in samples drawn using a syringe from 

the emergency department transported by courier was 39, 6% 

(n=1575); in specimens transported by PTS, it was, 36.7% 

(n=2869) and there was no statistically significant differences 

between two methods. (p = .84). The hemolysis rates of blood 

samples drawn by vacuum tubes were not statistically significantly 

different between hand-delivered samples (4,8%) and 

specimens sent through the PTS (5,8%) (p=0.82). Blood drawn 

through a syringe resulted in significantly more hemolysis than 

those drawn using vacuum collection tubes (37.8 % versus 

5,3%, significant at p < .05). 

The use of a pneumatic tube delivery system for transporting blood 

samples from emergency department to our laboratory does not 

cause hemolysis of blood samples. It was concluded that hemolysis 

was caused by poor blood-drawing technique and proper training 

of nonlaboratory phlebotomy personnel can significantly reduce 

the number of hemolyzed specimens received in our laboratory. 

KB 035 

Obez Kişilerde ve Sağlıklı Kontrollerde Plazma A ve E 

Vitamin Düzeylerinin Araştırılması 

İdris MEHMETOĞLU, F. Hümeyra YERLİKAYA, 

Sevil KURBAN 

Selçuk Üniversites, Meram Tıp Fakültesi, Biyokimya 


fhumeyray@hotmail.com 

direnci ve bazı kanserler gibi çeşitli kronik hasatalıkların riskinde 

artma ile ilişkili olduğunu göstermiştir. 

Bu çalışmada obez kişilerde ve sağlıklı kontrollerde plazma 

A ve E vitamin düzeylerini ölçmeyi ve aralarındaki ilişkiyi 

ortaya koymayı amaçladık. 

Bu amaçla, yaşları ortalama 38,3±12,9 olan 98 obez (21E, 

77K) ve yaşları ortalama 36,9±11,3 olan 78 sağlıklı kontrolün 

(20E, 58K) A ve E vitamin düzeyleri HPLC tekniği 

ile ölçüldü. Vücut kitle indeksi (VKİ) ortalaması obezlerde 

ve kontrol grubunda sırasıyla 42,7±6,5 ve 21,01±2,4 

değerlerindeydi. 

Sonuçta, obez ve kontrol grubu arasında A vitamini düzeyleri 

arasındaki fark istatistiki açıdan anlamlı bulunmazken, E 

vitamini düzeyleri obezlerde daha yüksekti ve bu fark istatistiki 

açıdan anlamlıydı (p


KB 036 

Obez Kişilerde ve Sağlıklı Kontrollerde Serum 

Homosistein, B12 Vitamini ve Folik Asit Düzeylerinin 


İdris MEHMETOĞLU, F. Hümeyra YERLİKAYA, 

Sevil KURBAN 

Selçuk Üniversites, Meram Tıp Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı, Konya, 

fhumeyray@hotmail.com 

Obezite; kardiovasküler mortalite ve morbiditede artma, 

dislipidemi, insülin direnci, diabetes mellitus ve oksidatif 

stresle ile güçlü ilişki gösterir. Homosisteinin, endotel 

hasarı, vasküler düz kas proliferasyonu ve koagülasyon 

anomalileri ile trombojenez ve aterojeneze sebep olduğuna 

inanılmaktadır. Folik asit ve B 12 

vitamini homosistein 

metabolizmasında anahtar rol oynayan vitaminlerdir. 

Bu çalışmada, 98 obez (21E, 77K) ve 72 sağlıklı kontrolün 

(16E, 56K) serum homosistein, B 12 

vitamini ve folik asit 

düzeyleri ölçüldü. Vücut kitle indeksi (VKİ) obez grubunda 

42,7±6,5 ve kontrol grubunda 21,01±2,4 idi. Homosistein 

düzeyleri HPLC tekniği, B 12 

vitamini ve folik asit düzeyleri 

kemilüminessans metod ile ölçüldü. 

Obez kişilerde B 12 

vitamini (p


KB 037 

The Urea and Creatinine Levels of the Patients Treated 

with Platinum-Based Chemotherapy 

Hilal OĞUZ SOYDİNÇ 1 , Murat SERİLMEZ 1 , 

Faruk TAŞ 2 , Vildan YASASEVER 1 

1 University of İstanbul, Institute of Oncology, Department 

of Basic Oncology, ISTANBUL 

2 University of İstanbul, Institute of Oncology, Department 

of Clinical Oncology, ISTANBUL 

hilaloguz@yahoo.com 

Many anticancer drug therapies are potentially nephrotoxic. 

People having treatment with these drugs will have blood 

tests for urea and creatinine before each course of chemotherapy. 

This study was conducted to investigate the urea 

and creatinine levels before and after two cycles of chemotherapy 

in 330 patients who were consecutively admitted to 

the Oncology Institute during a one year period. All patients 

were treated combined chemotherapy with platinum based 

agents with 3-week intervals. Urea and creatinine levels 

were determined by biochemical autoanalyzer (Toshiba Accute 

Biochemical Analyzer). Data analyses were performed 

using SPSS software. p values of


KB 039 

Sıçan Beyin Dokusunda Uyku Yoksunluğunun Oksidatif 

Stres Parametreleri Üzerine Etkisi 

Aysun ÇETİN 1 ,Canan KARADAĞ 1 ,Didem Barlak KETİ 1 , 

Leyla ŞAHİN 2 ,Seda ARTIŞ 2 , Meral AŞÇIOĞLU 2 

1 Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya 


2 Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji 


Uyku yoksunluğu ve uyku bozuklukları yaygındır ve milyonlarca 

insanı etkiler . Uyku uyanıklık sırasında oluşan 

oksidanları ortadan kaldırarak oksidatif stresi azaltır.Uyku 

bozuklukları,lipid peroksidasyonu ve oksidatif stresle ilişkili 

olabilen çeşitli metabolik bozuklukların artmış oranı ile 

ilişkilidir. Biz bu çalışmada sıçan beyin dokusunda uyku 

yoksunluğu ile oksidatif stres arasındaki ilişkiyi araştırmayı 

amaçladık. 

Çalışmada, 4-5 aylık, 24 adet Wistar cinsi erkek sıçan 

kullanıldı ve sıçanlar Grup I: uyku yoksunluğu oluşturulan 

grup (UY), Grup II: uyku yoksunluğu ortamının kontrol 

grubu (OK), Grup III: kafes kontrol grubu(KK)olmak 

üzere randomize üç gruba ayrıldı. Biz bu çalışmada ratlarda 

uyku yoksunluğu modelini oluşturabilmek için su 

tankı yöntemini kullandık.Uyku yoksunluğu oluşturulan 

çalışmalarda tercihen kullanılan su tankı yönteminde, su 

tankına yerleştirilen sabit platformlarla birden fazla deney 

hayvanında uyku yoksunluğu oluşturulabilmektedir Uyku 

Yoksunluğu Düzeneği:Tankın boyutları 145cmx44cmx- 

45cm ve su yüksekliği 15 cm olarak ayarlanmıştır. Su seviyesinin 

1cm üzerinde kalacak şekilde 15 cm’lik ayak üzerinde 

6,5 cm çapında platform yerleştirilmiştir. Ortam Kontrol 

Düzeneği:Yukarıda açıklanan düzenekten farklı olarak tanka 

10 cm çapında platform konulmuş ve platformlar arası alan 

tel ızgara ile kapatılmıştır.UY ve OK grupları sabah 08:00 

ve öğleden sonra 14:00 saatleri arasında platformlar üzerinde 

tutulmuş, öğleden sonra 14:00 ve sabah 08:00 ise normal 

düzenlerinde tutulmuşlardır. 

Üçüncü hafta sonunda sıçanlar sakrifiye edilerek beyin 

dokusu örnekleri alındı. Beyin dokusu örneklerinde lipid 

peroksidasyonunun son ürünü olan malondialdehit (MDA) 

düzeyleri ve antioksidan enzimlerden superoksit dismutaz 

(SOD) ile glutatyon peroksidaz (GSH-Px) aktiviteleri spektrofotometrik 

olarak tayin edildi. 

KK grubu ile karşılaştırıldığında, UY grubunda beyin dokusunda 

ölçülen malondialdehit (MDA)düzeylerinde anlamlı 

artış (p


KB 040 

Neonatal TSH Referans Aralığı 

Burak BAHAR, Funda GÜÇEL, Ayşe F. TUNCEL, 

Şehri ELBEĞ, Hatice PAŞAOĞLU 

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim 


TSH düzey ölçümü tiroid hastalıklarının taranmasında, 

tanısında ve tedavinin izlenmesinde yaygın olarak 

kullanılmaktadır. Tiroid bezinin düzgün çalışması çocuklarda 

normal gelişim ve büyüme için önemlidir. Laboratuarlarda 

kullanılan TSH referans aralığı erişkinler için 

belirlendiğinden neonatal dönemdeki TSH düzeylerini 

tam olarak yansıtmamaktadır. Laboratuarımıza yollanan 

neonatal hastaların numunelerinde TSH düzeylerinin 

kullandığımız Abbott Architect referans aralığına göre yüksek 

olduğunu saptadık (0,35-4,94 µIU/mL). Ocak-Haziran 

2009 döneminde Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya 

Laboratuarına yollanan 1189 numunenin serumları 

kemiluminesans mikropartikül immunokimyasal yöntem ile 

Architect i2000, Abbott cihazında çalışıldı. İstatistiki hesaplamalar 

için SPSS 16 kullanıldı. Hasta sonuç dağılımı 

non-parametrik idi (Kolmogorov-Smirnov, p=0,00). Referans 

aralık saptamak için her iki uçtan %10 uç değer atıldı 

ve kalan verilerin 2,5 ve 97,5 persentil değerleri hesaplandı 

(1,20-9,24 µIU/mL). Çocuklarda ki TSH düzeylerinin birçok 

yayında erişkinlere göre yüksek olduğu bildirilmiştir, bizim 

çalışmamızda bu veriyi desteklemektedir. 

KB 040 

Neonatal TSH Reference Range 

Burak BAHAR, Funda GÜÇEL, Ayşe F. TUNCEL, 

Şehri ELBEĞ, Hatice PAŞAOĞLU 

Gazi University Medical Faculty Department of Biochemistry, 


TSH level detection is widely used in screening for thyroid 

disease, diagnosis and follow up of treatment. A normal 

working thyroid gland is important for children’s normal 

development and growth. TSH reference range used in laboratories 

is determined for adults and does not fully reflect 

neonatal stage TSH levels. We found out that the samples 

from neonatal patients have higher TSH levels than the Abbott 

Architect reference range we use (0,35-4,94 µIU/mL). 

1189 samples’ serum send to Gazi University Medical Faculty 

Medical Biochemistry Laboratories are assayed using 

chemiluminescent microparticle immunoassay at Architect 

i2000, Abbott analyzer between January and June 2009. 

SPSS 16 is used for statistical calculations. Distribution of 

patient results were non-parametric (Kolmogorov-Smirnov, 

p=0,00). 10% outliers on both sides are discarded and 2,5 

and 97,5 percentiles are calculated for reference range (1,20- 

9,24 µIU/mL). Reference range for children are reported to 

be higher than the adults in multiple publications, our study 

supports this datum. 

KB 041 

Monosit-Koloni Stimüle Eden Faktörün Küçük Hücre 

Dışı Akciğer Kanserinde Tanısal Değeri 

Burak BAHAR 1 , Banu ÇAYCI SANCAK 1 , 

Umut DEMIRCİ 2 , Uğur COŞKUN 2 , 

Süleyman BÜYÜKBERBER 2 

1 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim 


2 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı, 


burakb@ttmail.com 

Akciğer kanseri, kanser nedeniyle ölümlerin erkeklerde en 

sık, kadınlarda ise ikinci en sık nedenidir ve dünya üzerinde 

yılda 1,3 milyon kişinin ölümünden sorumludur. Büyük 

kısmı karsinoma olan akciğer kanserleri “küçük hücreli” 

(%16,8) ve “küçük hücreli dışı” (%80,4) olmak üzere 2 ana 

histolojik gruba ayrılır. Kanser belirteçleri erken tanı, tedavinin 

izlenmesi ve prognozun öngörülmesinde yardımcı 

olmaktadır. Monosit-koloni stimüle eden faktör (M-CSF) 

hematopoetik kök hücrelerin başlıca monosit ve makrofajlara 

dönüşümünü sağlar. Literatürde birçok yayında 

akciğer kanser hücrelerinin bu sitokini salgıladığı ve bunun 

potansiyel tümör belirteci ve prognostik faktör olabileceği 

üzerinde durulmuştur. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi 

Onkoloji Bilim Dalı tarafından yeni tanı konan 25 küçük 

hücreli dışı akciğer kanserli hastanın ve 30 sağlıklı kontrolün 

serumlarından ELISA metoduyla (Biosource,USA) M-CSF 

düzeyleri saptandı. Akciğer kanserinin tanısı ve evresinin 

saptanmasında akciğer röntgeni, toraks, batın ve beyin BT, 

MR, kemik sintigrafisi, lenf biyopsisi yöntemleri kullanıldı. 

İstatistiki hesaplamalar için SPSS 16 kullanıldı. Akciğer 

kanseri olan vakaların M-CSF düzeyleri kontrollere oranla 

fark bulunamadı (Mann-Whitney-U, p>0,05). Hastaların 

ortalama yaşı 60,6 idi ve yaş ile M-CSF arasında bir korelasyon 

saptanmadı (Spearman, p>0,05). 10 hasta evre 4, 

10 hasta evre 3b, 1 hasta evre 3a, 1 hasta evre 2, 1 hasta 

evre 1b ve 1 hasta evre 1a idi. Hastaların evreleri ile M-CSF 

düzeyleri arasında istatistiki anlam saptanmadı (Kruskal- 

Wallis, p>0,05). Çalışmamızda M-CSF düzeyleri küçük 

hücre dışı akciğer kanserli hastalarda kontrollere kıyasla 

fark bulunamamıştır. Bu sitokinle yapılacak daha fazla hasta 

içeren çalışmalara ihtiyaç vardır. 


S 218 



KB 041 

Diagnostic Value Of Monocyte Colony Stimulating 

Factor At Non-Small Cell Lung Cancer 

Burak BAHAR 1 , Banu ÇAYCI SANCAK 1 , 

Umut DEMIRCİ 2 , Uğur COŞKUN 2 , 

Süleyman BÜYÜKBERBER 2 

1 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim 


2 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı, 


burakb@ttmail.com 

Lung cancer, the most common cause of cancer-related death 

in men and the second most common in women (after breast 

cancer) is responsible for 1.3 million deaths worldwide annually. 

The vast majority of lung cancers are carcinomas 

and there are two main types of lung carcinoma, non-small 

cell (80.4%) and small-cell (16.8%) lung carcinoma. Tumor 

markers are helpful at early detection, following treatment 

and prediction of prognosis. M-CSF influences hemopoietic 

stem cells to differentiate into mainly monocytes and 

macrophages. Many publications in literature report the 

production of this cytokine by lung cancer cells and its potential 

to be a tumor marker and prognostic factor. Serum 

M-CSF levels of 25 newly diagnosed non-small cell lung 

cancer patients at Gazi University Department of Oncology 

and 30 healthy controls were assayed using ELISA method 

(Biosource,USA). Chest radiography, thorax, abdomen, 

brain CT and MRI, bone scintigraphy and lymph node biopsy 

methods are used for diagnosis and staging. SPSS 16 is 

used for statistical calculations. No significant difference is 

found between M-CSF levels of cancer patients and controls 

(Mann-Whitney-U, p>0,05). Mean age of patients was 60,6 

and no correlation is found between age and M-CSF levels 

(Spearman, p>0,05). 10 patients were stage 4, 10 patients 

were 3b, 1 patient was 3a, 1 patient was 2, 1 patient was 

1b and 1 patient was 1a. No statistical significance is found 

between stage and M-CSF levels (Kruskal-Wallis, p>0,05). 

Our study shows no serum M-CSF level difference between 

patients and controls. Studies with this cytokine involving 

more patients are needed. 

KB 042 

Yenidoğan Tarama Programında 

Konjenital Hipotiroidi Sonuçları 

Nevin HATİPOĞLU 1 , Serdar TÜRKMEN 2 , Erdal ADAL 1 , 

Nuri ENGEREK 1 , Hüsem HATİPOĞLU 1 , Serdar ERKAL 1 , 

Rengin ŞİRANECİ 1 

İstanbul Bakırköy Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları 

EAH, Pediatri Uzman1, Biyokimya Uzman2 

AMAÇ: Troid bezinin gelişimsel hatalarından, troid hormon 

biyosentezi ve tiroid bezinin regülasyonunda doğuştan gelen 

bozukluklardan kaynaklanan tiroid hormon yetersizliği ile 

karakterize klinik bir durumdur. Kalıcı hipotiroidinin en sık 

karşılaşılan nedeni konjenital nedenlerdir. Yenidoğan döneminde 

en sık karşılaşılan endokrinolojik sorundur. Prevalans 

dünya genelinde 3500-4000 canlı doğumda birdir. Ülkemizde 

yürütülen bir insidans çalışmasında ise kalıcı konjenital 

hipotiroidi sıklığı 3344 canlı doğumda bir bulunmuştur. 

Yenidoğan döneminde belirti ve bulgular vakaların çoğunda 

çarpıcı olmadığından erken tanı güçtür. 

Tedavi edilmeyen vakalarda ciddi zeka geriliği ve asimetrik 

cücelik ortaya çıkar. Erken tanı konan çocuklarda tedavi oldukça 

kolay, ucuz ve etkindir. 

MATERYAL METOD SB İstanbul Bakırköy Kadın Doğum 

ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 

2008 yılı canlı doğum sayısı 16027’dir. Tüm yenidoğanlardan 

en az 24 saat beslenme sonrası topuk kanı alınarak Guthrie 

kartı doldurulmaktadır. Toplanan örnekler İstanbul İl 

Sağlık Müdürlüğü AÇSAP Şubesi’ne teslim edilmektedir. 

Burada alınan kan örneği yetersiz ise tekrarı istenmektedir. 

Uygun örnekler tarama laboratuarında çalışılmakta, 

normal değerlerin üzerinde çıkan sonuçlar ileri incelemeye 

alınmaktadır. 

BULGULAR Hastanemizde konjenital hipotiroidi çalışması 

için incelenen tarama test sonuçları aşağıdaki gibidir. Bu 

sonuçlara göre hastanemizde doğan bebekler arasında toplamda 

%2.8 örneğin tekrarı gerekli olmuştur. Bunlar içinde 

14 hasta ileri takip için ilgili kliniğe yönlendirilmesi gereği 

sonucu çıkmıştır. 

TOPLAM SAYI 

Toplam çalışılan örnek 16,718 

Çalışılan örnek 16,662 

Tekrar istenen örnek 56 

RAPOR GRUBU SAYI 

Toplam çalışılan örnek 16,718 

Normal 15,682 

Tekrar kan örneği gönderilmeli (+) 1017 

Tekrar kan örneği gönderilmeli (++) (+++) 5 

İlgili kliniğe yönlendirme 14 

SONUÇ: Bu çalışma Hastanemizde doğan tüm canlı 

doğumlardan örnek alınması ve Sağlık Bakanlığı’nın önerdiği 

şemadaki yaklaşım başarıyla yapılmıştır. Doğumevleri gibi 

büyük merkezlerin tarama amaçlı incelemerde etkili katılımı 

ülke verilerinin elde edilmesinide katkı sağlamaktadır. 

KB 042 

Congenital Hyperthyroidism Results In The Newborn 

Screening Program 

Nevin HATİPOĞLU 1 , Serdar TÜRKMEN 2 , Erdal ADAL 1 , 

Nuri ENGEREK 1 , Hüsem HATİPOĞLU 1 , Serdar ERKAL 1 , 

Rengin ŞİRANECİ 1 

Istanbul Bakırköy Maternity and Pediatrics Training and 

Research Hospital, Paediatrician1, Biochemist2 

PURPOSE: This is a clinical condition that arises out of the development 

defects of the thyroid gland, congenital disorders in the 

thyroid hormone biosynthesis and regulation of the thyroid gland, 

which is characterized with thyroid hormone deficiency. The most 

frequently encountered reason of permanent hyperthyroidism is the 

congenital reasons. This is the mostly found endocrinologic problem 

at the newborn phase. Prevalence is one per every 3500-4000 

alive births throughout the world. In an incidence study carried out 

in our country, frequency of permanent congenital hyperthyroid- 


S 219 



ism was found as one per every 3344 alive births. Since the symptoms 

and findings are not very dramatic in cases in the newborn 

phase, early diagnosis is difficult. 

In non-treated cases, serious mental retardation and asymmetric 

nanosomia occur. In early diagnosed children, treatment is easy, 

inexpensive, and efficient. 

MATERIAL METHOD: In Ministry of Health, Istanbul Bakırköy 

Maternity and Pediatrics Training and Research Hospital, number 

of alive births for the year 2008 is 16027. Heel blood is taken from 

all newborns after at least 24 hours of feeding, and a Guthrie card is 

filled in. Collected samples are delivered to AÇSAP Branch of Istanbul 

Provincial Directorate of Health. If the blood samples taken 

here are insufficient, repetition is requested. Appropriate samples 

are worked on in the screening laboratory, and any results above 

the normal values are taken into further examination. 

FINDINGS: Screening test results examined in this hospital for the 

congenital hyperthyroidism are as follows. According to these results, 

2.8% samples in total among the babies born in this hospital 

were required to be taken again. Among these, 14 patients were 

required to be redirected to the concerning clinic for further follow 

up. 

TOTAL NUMBER 

Total samples studied 16,718 

Samples studied 16,662 

Samples requested again 56 

REPORT GROUP NUMBER 

Total samples studied 16,718 

Normal 15,682 

Blood sample should be sent again (+) 1017 

Blood sample should be sent again (++) (+++) 5 

Redirection to the concerning clinic 14 

CONCLUSION 

In this study, sampling from all alive births in this hospital and the 

approach in the scheme suggested by the Ministry of Health were 

carried out successfully. Efficient participation of big centers such 

as the maternity wards into screening purpose surveys makes contribution 

to obtaining the country-wise data. 

KB 043 

Subklinik Hipotiroidizmli Kadın Hastalarda 

Apolipoprotein E Gen Polimorfizmi ve Lipid Profili 

A. Özden SOYDAŞ 1 , Dilek BERKER 2 , Gönül ERDEN 3 , 

Ramazan SOYDAŞ 3 , Serdar GÜLER 2 , 

M. Metin YILDIRIMKAYA 3 

1 Ankara Etlik İhtisas Hastanesi Biyokimya Bölümü, 

Ankara 

2 Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji 

ve Metabolizma Bölümü, Ankara 

3 Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Biyokimya 


aobarazi@gmail.com 

Subklinik hipotiroidizm (SH) serum serbest tiroksin (sT4) 

ve serbest triiyodotronin (sT3) değerlerinin normal, serum 

tiroid stimüle edici hormon (TSH) değerlerinin yüksek 

olmasına denir. Bu çalışmada subklinik hipotiroidizmli 

kadın hastalarda kardiyovasküler hastalıkla ilişkili olarak 

lipid düzeyleri ile hiperlipidemiye neden olabilecek apolipoprotein 

E gen polimorfizmi arasındaki ilişkinin araştırılması 

amaçlanmıştır. 

Çalışmaya 58 kişiden oluşan, subklinik hipotiroidizm tanısını 

yeni almış kadın hasta grubu ile 30 sağlıklı kadından oluşan 

kontrol grubu dahil edildi. Bireylerin serum sT3, sT4, TSH, 

total kolesterol, trigliserid, LDL-K ve HDL-K düzeyleri 

ölçüldü. Tam kandan izole edilen DNA örneklerinde, PCR 

ve ters hibridizasyon yöntemi (CVD StripAssay Viennalab 

Diagnostics, Austria) ile apo E gen polimorfizmi araştırıldı. 

İki grup arasında total kolesterol, trigliserid, LDL-K, HDL- 

K değerleri açısından anlamlı fark bulunamadı (p>0,05). Bireylerde 

E2/3, E3/3, E3/4 ve E4/4 genotipleri izole edildi. 

Bireylerin hiçbirinde E2/2 ve E2/4 genotipleri saptanmadı. 

En sık saptanan genotip E3/3 olup; araştırma grubunda % 

77,6 (n=45), kontrol grubunda % 53,3 (n=16) sıklığında 

gözlendi. E3/4 genotipi araştırma grubunda % 15,5 (n=9), 

kontrol grubunda % 16,7 (n=5) sıklığında; E2/3 genotipi 

araştırma grubunda % 5,2 (n=3), kontrol grubunda % 26,7 

(n=8) sıklığında; E4/4 genotipi araştırma grubunda % 1,7 

(n=1), kontrol grubunda % 3,3 (n=1) sıklığında gözlendi. 

Sonuç olarak bu çalışmada lipid profilinde değişiklik 

belirlenmediğinden, ateroskleroz gelişimine katkısı 

bakımından lipid düzeyleri ile SH arasında ilişki 

saptanmamıştır. Apolipoprotein E gen polimorfizmi bu 

bağlamda ilişkilendirilememiştir. 

KB 043 

Apolipoprotein E Gene Polymorphism and Lipid Levels 

In Female Patients With Subclinical Hypothyroidism 

A. Özden SOYDAŞ 1 , Dilek BERKER 2 , Gönül ERDEN 3 , 

Ramazan SOYDAŞ 3 , Serdar GÜLER 2 , 

M. Metin YILDIRIMKAYA 3 

1 Ankara Etlik Training Hospital, Department of Biochemistry, 

Ankara 

2 Ankara Numune Training and Research Hospital, Department 

of Endocrinology, Ankara 

3 Ankara Numune Training and Research Hospital, Department 

of Biochemistry, Ankara 

aobarazi@gmail.com 

Subclinical hypothyroidism (SH) is defined as a condition 

with moderately elevated levels of serum TSH (thyroid 

stimulating hormone) and with serum free T4 (thyroxine) 

concentration in reference range. This study is designed to 

investigate the relation between apolipoprotein E gene polymorphism, 

a reason of hyperlipidemia and serum lipid levels 

in relation with cardiovascular disesea in female patients 

with subclinical hypothyroidism. 

Fifty eight new diagnosed female patients with subclinical 

hypothyroidism and thirty healthy female individuals as control 

group participated the study. Serum free T3, free T4, 

TSH, total cholesterol, triglyceride, LDL-C and HDL-C levels 

of all individuals were analyzed. Apolipoprotein E gene 

polymorphism was analyzed in genomic DNA extracted 

from peripheral blood samples by PCR and reverse hybridisation 

(CVD StripAssay Viennalab Diagnostics, Austria). 

Total cholesterol, triglyceride, LDL-C and HDL-C levels of 

individuals between two groups were not significantly different 

(p>0,05). E2/3, E3/3, E3/4 and E4/4 genotypes are 

determined, no E2/2 ve E2/4 genotypes are isolated. The 


S 220 



frequency of the most common genotype E3/3 in research 

group was 77.6% (n=45), and the frequency of this genotype 

in control group was 53.3% (n=16). The frequency of genotype 

E 3/4 was 15.5% (n=9) in research group and 16.7% 

(n=5) in control group; the frequency of genotype E 2/3 was 

5.2% (n=3) in research group and 26.7% (n=8) in control 

group; the frequency of genotype E 4/4 was 1.7% (n=1) in 

research group and 3.3% (n=1) in control group. 

Finally there was not any alternations in serum lipid profiles 

and no relation is found between SH and serum lipid levels 

in contrubution with aterosclerosis in this study. In this sense 

apolipoprotein E gene polymorphism couldn’t be associated. 

KB 044 

Deneysel Kafa Travmasında Simvastatinin Akut 

Dönemdeki Koruyucu Etkisi 

Hatice YÜKSEL 1 , Özlem YAVUZ 1 , Merih İŞ 2 , 

Gülay ÜZÜM 3 , Feyzullah AKYÜZ 4 , 

Hayriye AK YILDIRIM 1 

1Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, Düzce 

2Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroşirurji Anabilim 

Dalı, Düzce 

3İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim 

Dalı, Düzce 

4Düzce Atatürk Devlet Hastanesi, Nöroşirurji Bölümü, 

Düzce 


Çalışmamızda, ağır kapalı diffüz beyin travması oluşturulan 

ratlara, travma oluşturulduktan sonra akut dönemde düşük 

tek doz simvastatin tedavisi verilerek nöroprotektif rolünün 

araştırılması amaçlandı. 

Erişkin Wistar ratlar sham, travma, travma+çözücü 

ve travma+simvastatin olmak üzere 4 gruba ayrıldı. 

Travma+simvastatin grubuna kafa travmasından 3 saat 

sonra 1mg/kg simvastatin, travma+çözücü grubuna çözücü 

(etanol:SF/1:2) intraperitoneal olarak enjekte edildi. 24 saat 

sonra anestezi altında intrakardiyak kan örnekleri alındı ve 

ratlar sakrifiye edilerek biyokimyasal ve histopatolojik incelemeler 

için beyin dokuları çıkartıldı. 

Yapılan histopatolojik incelemede; travma grubunda ödem, 

kanama, nöronal hasar ve retraksiyon ball oluşumunda belirgin 

artış gözlenirken simvastatin verilmesi ile bu bulguların 

azaldığı görüldü. Travmatik beyin hasarı, beyin dokusunda 

malondialdehit, vasküler endotelyal büyüme faktörü ve nitrik 

oksit düzeylerinde önemli bir artışa neden oldu (p


KB 045 

Aromataz İnhibitörü Tedavisinin Meme Kanserli 

Hastalarda Serum Total Siyalik Asit Düzeylerine Etkisi 

AyselK IYICI 1 , Mehmet ARTAÇ 2 , 

Hümeyra ÇİÇEKLER 1 , Önder EREN 2 , 

İdris MEHMETOĞLU 1 , Cem BÖRÜBAN 2 

1 Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi, Biyokimya 

Anabilim Dalı,KONYA 

2 Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları 

Anabilim Dalı,KONYA 

drhcicekler@hotmail.com 

Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. 

Aromataz inhibitörleri, hormon-reseptörü pozitif meme 

kanserli hastalarda tedavide kullanılan ajanlardandır. Siyalik 

asitler,çoğunlukla moleküllerde ve hücre yüzeylerinde 

oligosakkarit zincirlerinin terminal pozisyonlarında bulunan 

heterojenik karbonhidrat gruplarıdır.Çeşitli kanserlerde serum 

siyalik asit düzeylerinde yükselme olduğu bildirilmiştir. 

Biz meme kanserli hastalarda, aromataz inhibitörü tedavisinin 

serum total siyalik asit düzeyine etkisini araştırdık. 

Total siyalik asit seviyeleri aromataz inhibitörüyle tedavi 

edilen 20 meme kanser tanılı hastada ölçüldü. Siyalik 

asit seviyeleri Warren yöntemi ile ölçüldü. Sonuçların 

değerlendirilmesinde Wilxocon nonparametrik testi 

kullanıldı. 

Serum total siyalik asit düzeyleri tedavi başlangıcında ve tedavinin 

3. ayında sırasıyla 15,06±2,71 mmol/ml ve 8,17±5,31 

mmol/ml olarak bulundu.Böylece tedavi sonrası siyalik asit 

düzeylerinde anlamlı bir azalma gözlendi (p


KB 046 

Assessment Of Total Performance Of Clinical 

Laboratory By Using Six-Sigam Methodology And 

“Average Of Normals” Approach 

Diler ASLAN 1,3 , Dilek İREN 2,3 , 

Koray KORKMAZCAN 2,3 , Esin AVCI 2,3 

1Prof. Dr.; 2 Assistant Dr. 3 Pamukkale University Faculty 

of Medicine Department of Biochemistry Denizli/ 

Turkey 

Background and Aim: Clinical laboratory performance can 

be evaluated by using internal quality control (IQC) and patient 

results according to the six-sigma methodology and the 

“average of normals” (AON) approach. The population CV 

in the 95% central region of patient distribution (CVpop), 

and CVtop (which is estimated from pre-analytical, analytical, 

intra-individual and inter-individual CVs) are calculated. 

The process sigma levels and CV ratios (CVpop/CVtop) 

are evaluated together. In this study, our aim is to assess the 

total performance of our laboratory in terms of analytical and 

clinical performances of 20 analytes. 

Materials and Method: The monthly patient test (Alb, ALP, 

ALT, AST, BUN, Ca, CK, Cl-, iron, İn P, GGT, Glu, K + , T. 

Chol, Crea. , Mg 2+ , Na + , T. Prot, TG, UA Alb, ALP, ALT, 

AST, BUN, Ca, CK, Cl-, iron, İn P, GGT, Glu, K + , T. Chol, 

Crea. , Mg 2+ , Na + , T. Prot, TG, UA) results were obtained 

from the laboratory information system for three months 

(March, April and May 2009). The ratio of CVpop/ CVtop 

was estimated for each analyte. The acceptable ratio should 

be


“investigative tools and processes”. 

Potassium, Chloride, Creatine Kinase and Lithium tests are 

listed as unacceptable results need further investigation. . For 

these tests standard deviation indexes on the external quality 

control reports were used as the basic criteria. According to 

the accreditation requirements, necessary corrective actions 

were planned for these tests and taken preventive measures. 

In this way, laboratory test results ensured to be reported 

more reliable. 

KB 048 

Tip 2 Diabetes Mellitus ve Metabolik Sendromlu 

Hastalarda Kardiyovasküler Hastalık Riskinin 


Gungor KANBAK 1 , Aysen AKALIN 2 , 

Ali DOKUMACIOGLU 1 , Eda OZCELIK 1 , Cengiz BAL 3 . 

1 Eskisehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya 


2 Eskisehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Endokrinoloji 


3 Eskisehir Osmangazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Bioistatistik 


email: eda_ozcelik@yahoo.com 

Metabolik sendrom (MetS) ve tip 2 diabetes mellitus (DM) 

kardiyovasküler hastalık riski ile ilişkilidir. Çalışmadaki 

amacımız DM, MetS ve DM+MetS hastalarında kardiyovasküler 

hastalık risk markerlarının incelenmesidir. Ayrıca, 

bu çalışmada kardiyovasküler hastalık riskinin belirlenmesinde 

potensiyel markerlar olarak ileri sürülen paraoksanaz 

(PON), arilesteraz, total siyalik asit ( TSA) ve nitrik 

oksit (NO) düzeylerini inceledik. 

Çalışmamız 78 kişiden oluşmaktadır. Kontrol grubu (n=18), 

DM grubu (n=20), yeni tanı almış MetS grubu (n=20) ve 20 

hastadan oluşan DM+MetS grubu olmak üzere 4 grupdan 

oluşmaktadır. 

Serum NO ve TSA düzeyleri MetS ve DM+MetS gruplarında 

kontrol grubuna göre yüksek bulundu (p


Biz çalışmamızda koksartrozlu ve femur boyun kırıklı (kontrol 

grubu) hastalardan aldığımız femur başı kıkırdak dokusunda 

SOD, GPx, CAT ve LPO antioksidan enzim aktivitelerini 

ölçmeyi amaçladık. 25 femur boyun kırıklı kontrol 

grubu ve 26 koksartrozlu hasta grubunu çalışmaya dahil edildi.Homojenizasyon 

prosedürleri Mıccra Art öğütücüsü ile 

yapıldı. SOD, GPx, LPO, CAT ölçümleri Cayman Chemical 

ELİSA kitleri ile yapıldı. Standardizasyon için Abbott 

serebrospinal sıvı protein kiti kullanılarak protein ölçümleri 

yapıldı. Mann Whitney U testi ve Pearson korelasyon 

analiz testleri kullanıldı. SOD, CAT, GPx ve LPO seviyeleri 

koksartrozlu hasta grubunda femur boyun kırıklı kontrol 

grubuna göre yüksek bulundu( p=0,044, p=0,028, p=0,015, 

p=0,001 sırasıyla).Gruplar arasında SOD ile LPO (r=0,426, 

p=0,002) ve CAT ile LPO (r=0,358, p=0,01) arasında zayıf 

korelasyon bulundu. 

Koksatrozlu hastalarda antioksidan enzim düzeylerinin yüksek 

olması, bu enzimlerin kıkırdak doku harabiyetinde temel 

neden olmadığıyla açıklanabilir. 

KB 049 

The Determination Of Glutathione Peroxidase, 

Catalase, Superoxide Dismutase And Lipid 

Hydroperoxide In Coxarthrosis 

Alev KURAL 1 , Cemal KURAL 2 , Hatice SEVAL 1 , 

İbrahim KAYA 2 , M. Ercan ÇETİNUS 2 , Macit KOLDAŞ 1 

1 Haseki Training Hospital Biochemistry Laboratuary, 

Istanbul 

2 Haseki Training Hospital Orthopaedia and Traumatology 

Clinic,Istanbul 

alevkural@hotmail.com 

Oxidative stress in coxarthrosis due to the fact that antioxidant 

systems are impaired in arthrosis and caused 

by free radicals, might have an essential role in etiology 

of hip prosthesis causes. There is much evidence that antioxidant 

team that covers glutathione peroxidase(GPx), 

superoxide dismutase(SOD), catalase(CAT) and lipid 

hydroperoxide(LPO) destroy reactive oxygen species and 

other free radicals through enzymatic - nonenzymatic means. 

Our study was undertaken in an attempt to determine the activities 

of antioxidant enzymes(SOD, GPx, CAT, LPO) in 

femural head cartilage tissue from patients with coxarthrosis 

and femur neck fractures. 25 patients with femur neck fractures( 

control group) and 26 patients with coxarthrosis were 

recruited for this study. Homogenization were done with 

Mıccra Art grinder. SOD, GPx, LPO, CAT were assayed using 

the Cayman Chemical ELISA kits.We measured protein 

levels to standardization with using Abbott’s cerebro spinal 

fluid proteins reactives. 

We used Mann Whitney U and Pearson’s correlation test. 

In patients with coxarthrosis, SOD, CAT, GPx, LPO were 

higher than control groups (p=0,044, p=0,028, p=0,015, 

p=0,001 respectively). There were correlations between 

SOD and LPO (r=0,426, p=0,002) and also there were weak 

correlation between CAT and LPO (r=0,358, p=0,01) ın two 

groups. 

The increase in enzyme levels in coxarthrosis may be explained 

as these enzymes were not primary cause of the cartilage 

tissue degeneration. 

KB 050 

HbA1c Ölçümü için HPLC yöntemine Alternatif ve 

Pratik Yöntemler 

Fatih ÖZÇELİK 1 , Muhittin A. SERDAR 2 , 

Ömer YİĞİNER 3 , İsmail KURT 2 , Muzaffer ÖZTOSUN 1 , 

Erol ASLAN 4 , Alev ORHUN 5 

1 Gümüşsuyu Asker Hastanesi, Biyokimya Laboratuarı, 

İstanbul 

2 GATA Ankara, Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara 

3 GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi, Kardiyoloji Bilim 


4 Balmumcu Dispanseri, İstanbul 

5 Gelişim Tıp Laboratuarı 


Günümüzde HbA1c ölçümü için birçok farklı yöntem 

kullanılmaktadır. Bu çalışma HbA1c ölçümünde kullanımı 

kolay, hızlı sonuç verebilen ve maliyeti düşük bir yöntem 

seçmek amacıyla yürütüldü. 

Pre-diyabet ve diyabet olduğu bilinen 120 hastanın 

HbA1c düzeyleri 4 farklı yöntem kullanılarak ölçüldü. 

Turbidimetrik inhibisyon immunoassay (TİİA) yöntemle 

%HbA1c hesaplaması için bikromatik olarak ölçülen total 

hemoglobin (THb) kullanılmaktadır. Biz THb’ni kan sayım 

cihazında (KSC) tekrar ölçülerek %HbA1c hesaplaması için 

kullandık. Aynı kan örneklerinin %HbA1c değerleri THb 

ölçümüne gerek olmadan direkt olarak parçacık geliştirilmiş 

immunoturbidimetrik (PGİT) yöntemle de ölçüldü. Sonuçlar 

referans yöntem olarak seçtiğimiz high-performance liquid 

chromatography (HPLC) yöntemine göre formülize edildi. 

Tüm veriler SPSS programı kullanılarak değerlendirildi. 

HPLC yöntemiyle ölçülen %HbA1c sonuçları (7.52±1.40) 

ile TİİA %HbA1c sonuçları (7.67±1.65), THb değeri 

KSC’nda ölçülen TİİA %HbA1c sonuçları (7.63±1.44) ve 

PGİT HbA1c sonuçları (7.48±1.43) arasında istatistiksel 

olarak fark yoktu (P>0.05). Ayrıca HPLC yöntemi ile diğer 

yöntemler arasında oldukça iyi bir korelasyon (TİİA ile 

r 2 :0.8124 P


KB 050 

Alternative to HPLC and Practical Methods for 

Measurement of HbA1c 

Fatih OZCELIK 1 , Muhittin A. SERDAR 2 , 

Omer YIGINER 3 , Ismail KURT 2 , Muzaffer OZTOSUN 1 , 

Erol ASLAN 4 , Alev ORHUN 5 

1 Gumussuyu Military Hospital, Laboratory of Clinical 

Biochemistry, Istanbul 

2 Gulhane School of Medicine, Department of Clinical 


3GATA Haydarpasa Training Hospital, Department of 

Cardiology, Istanbul 

4 Balmumcu Dispensary, Clinic of Internal Medicine, 

Istanbul – Turkey 

5 Gelisim Medical Laboratory 


In currently, there are different methods to measure the level 

HbA1c. This study was conducted to choose a method that is 

easier to use, faster and chipper for measurement of HbA1c. 

The HbA1c levels of 120 patients with pre-diabetes and diabetes 

were measured by using 4 different methods. In the 

turbidimetric inhibition immunoassay (TIIA), the percentage 

of HbA1c is calculated from total hemoglobin (THb) 

which is measured bichromatically. We again measured THb 

on the blood count system in order to use in calculation of 

%HbA1c. The %HbA1c levels of the same blood samples 

were also measured directly without measurement of THb 

by particle enhanced immunoturbidimetric test (PEITT). Results 

were formulated according to high-performance liquid 

chromatography (HPLC) which we chosen reference method. 

All dates were evaluated by using SPSS. 

The %HbA1c levels of TIIA (7.67±1.65), PEITT (7.48±1.43) 

and HbA1c levels measured with TIIA and calculated from 

THb obtained BCS (7.63±1.44) were not statistically different 

from the HbA1c results of HPLC (7.52±1.40) (P>0.05). 

Furthermore, a good correlation was found between the 

results of HPLC and the results of the other three methods 

(TIIA r 2 :0.8124 P


KB 051 

The Association Between Plasma Cholesterol Levels 

And Lipid Peroxidation In Sickle Cell Anemia 

Yesim OZTAS 1 , Suna ATASAYAR 2 , Selma UNAL 3 , 

Hilal OZGUNES 2 , Nuriman OZGUNES 1 


Biochemistry, Ankara, Turkey 

2 Hacettepe University, Faculty of Pharmacy, Department 

of Pharmaceutical Toxicology, Ankara, Turkey 

3 Mersin University, Faculty of Medicine, Department of 

Pediatrics, Hematology Unit, Mersin, Turkey 


Increased oxidative stress and lipid peroxidation in sickle 

cell anemia has been demonstrated in many studies. It is 

known that plasma cholesterol levels in these patients were 

lower than healthy controls. Lipid peroxidation in plasma 

and hemolysate and plasma total cholesterol levels of patients, 

carriers and healthy children were assayed and the 

correlation between them and the differences between the 

groups were studied. 

Blood samples from 13 patients without crisis and transfusion 

for the last two months, 11 carriers and 10 healthy children 

were used, plasma and hemolysate MDA levels were 

measured by HPLC technique and plasma total cholesterol 

were measured manually by commercial kit. The correlation 

between MDA and cholesterol levels and differences 

between groups were investigated. 

There is a negative correlation between MDA levels and plasma 

total cholesterol (p=0,001 for plasma MDA and p


The electrolytes were measured by ion selective electrodes 

on both instruments. Ca was measured as ionized Ca on 

blood gas analyzer and total Ca on autoanalyzer. Glucose 

was measured by electrochemical based method, using glucose 

oxidase enzyme on both instruments. 

The results showed that, there were no significant differences 

between glucose, Na and K levels measured on both 

instruments, whereas CI levels measured on blood gas analyzer 

were significantly higher than the levels measured on 

autoanalyzer (p


have been developed. However, TBA reacts not only MDA 

but also with many other compounds. Therefore, derivatization 

of MDA with 2,4 dinitrophenylhydrazine (DNPH) and 

conversion into pyrazol and hydrazine derivatives has since 

been found to allow a more specific estimation of these 

compounds, especially if combined with their separation using 

high pressure liquid chromatography (HPLC) in the 

biological samples. In this study, our purpose is to measure 

the levels of MDA with TBA test and HPLC-DAD after derivatisation 

of MDA with DNPH in human serum. Furthermore, 

we compared HPLC and spectrophotometric methods. 

When the results of HPLC (1.85±0.09) (μmol/L) and spectrophotometry 

(2.47±0.18) (μmol/L) measurements are 

compared, a significant difference has been found (p


KB 055 

Mol Hidatidiform Gebel erde Oksidatif DNA Hasarı 

Ayşegül ÇEBİ 1 , Ali KOLUSARI 2 , Hamit Hakan ALP 3 , 

Şerafettin EROL 2 , Ebubekir BAKAN 3 

1. Giresun Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Giresun 

2. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıklar 

ve Doğum AD, Van 

3. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya AD, 

Erzurum 

E-mail: aysegul.cebi@giresun.edu.tr 

Gestasyonel trofoblastik hastalıklar içerisinde yer alan mol 

hidatidiform’un (üzüm gebeliği) etiyolojisi hala tam olarak 

anlaşılamamıştır. Bununla birlikte oksidatif stresin DNA gibi 

hücresel molekülleri zarara uğratmasıyla önemli bazı hastalıkları 

tetiklediği bilinmektedir. Bu çalışmada, mol hidatidiform gebelerde, 

sağlıklı gebelerde ve sağlıklı kadınlarda oksidatif DNA hasarı 

ve lipid peroksidasyonu, 8-hidroksideoksiguanozin (8-OHdG) ve 

malondialdehit (MDA) seviyeleri HPLC ile ölçülerek belirlendi. 

Çalışmaya toplam 87 kadın katıldı. Bunlardan 29’u 8-12. haftalardaki 

sağlıklı gebeler (Grup1), 29’u sağlıklı gebe-olmayan kadınlar 

(Grup2), 29’u ise 8-12. haftalardaki komplet hidatidiform mol 

taşıyan gebelerdir (Grup3). Gruplardan alınan kan örneklerinden 

uygun saflıkta DNA izolasyonu yapılarak, hidroliz basamağını 

takiben, DNA daki 8-OHdG ve dG seviyeleri HPLC-ECD (HP, 

Agilent 1100 modular systems with HP 1049A ECD detector, Germany) 

kullanılarak ölçüldü. 8-OHdG seviyesi her 10 6 dG molekülüne 

düşen 8-OHdG molekülü sayısı olarak ifade edildi. MDA 

konsantrasyonları kan plazmasında HPLC-FLD ile (HP, Agilent 

1100 moduler systems with FLD detector, Germany) ölçüldü. 

İstatistiksel analizlerde ANOVA kullanıldı. Sonuçlarımıza göre, 

gruplar arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur (p


KB 056 

Effect of Pneumatic System on Biochemistry Results 

Arzu KOSEM 

arzukosem@gmail.com 

Nigde State Hospital 

There is few information on the effect of pneumatic system 

in the literature . In this study, I aimed to investigate 

the effect of pneumatic system on biochemistry analytes 

(glucose,urea, creatinin,üric asit, ALT, AST, ALP,GGT, 

LDH, Cholinesterase, Cholesterol, Ca, P, Mg, Na, K, Cl, total 

protein, albumin,CK, Fe, amilase,lipase, Total.Bilirubin, 

Direct.Bilirubin). I tested 102 patients sera with two different 

transport system. Once group was transported with personnel 

at laboratuary. The other group was transported with 

pneumatic system at laboratuary. The measurements were 

performed in an Roche Diagnostic analyzer with reagents 

from the manufacturer The significance of differences between 

groups was analyzed by SPSS 15.0 and Microsoft Excel 

Analyse it program. No significant difference was found 

between the groups (p> 0.05). 

KB 057 

Glike LDL Trombosit Fonksiyonlarını Bozar ve 

Trombotik Riski Artırır 

Özlem BİNGÖL- ÖZAKPINAR 1 , Derya ÖZSAVCI 1 , 

Aydan DAĞTEKİN 1 , 

Gülderen YANIKKAYA DEMİREL 2 , 

Birgül VANİZOR- KURAL 3 , Azize ŞENER 1 

1Marmara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi Biyokimya 

Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye 

2 Centro Laboratuvarları, İstanbul, Türkiye 

3 Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya 

Anabilim Dalı, Trabzon, Türkiye 

Amaç: Trombositler ve lipoproteinler koroner kalp 

hastalıklarının patogenezinde önemli rol oynar. Modifiye 

olmuş LDL özellikle glike olmuş LDL’nin aterogenezde 

önemli bir faktördür. Bu çalışmanın amacı doğal ve glike 

edilmiş LDL’nin apoptoz, aktivasyon, lipid peroksidasyonu 

gibi trombosit özelliklerindeki in vitro etkilerini araştırmak, 

aynı zamanda melatonin ve doğal HDL gibi güçlü 

antioksidanların G-LDL ile yükselen trombosit cevabındaki 

etkilerini araştırmaktır. 

Metodlar: Bu çalışmada LDL, kesikli dansite ultrasantrifügasyonu 

ile plazmadan saflaştırıldı. İzole LDL glukozla 

glike edildi. Melatoninli ve melatoninsiz, doğal HDL ve 

doğal HDL’siz preinkübasyondan sonra G-LDL, ADP indüklü 

yıkanmış trombositlere eklendi.Anexin-V bağlanması, 

propidium iodide pozitif trombositler (apoptoz), CD62-P 

ekspresyonu, trombosit aktivasyonunu indikatörü, flow cytometre 

ile ölçüldü. Trombosit kaspaz 3 aktivitesi ve nitrit 

ELIZA ile tayin edildi.Trombosit MDA ve GSH seviyeleri 

de ölçüldü. 

Sonuçlar: G-LDL ile inkübasyonda sonra trombosit P-selektin, 

Annexin-V expresyonları, kaspaz 3 aktivitesi, propidium 

iodür pozitifliği ve MDA seviyeleri anlamlı düzeyde arttı 

(p


KB 058 

KOAH’lı Hastalarda Oksidatif Stres Belirteçleri 

Özlem DEMİRPENÇE 1 , 

Beri HOCAOĞLU BOZARSLAN 1 , Mahmut BATUR, 2 

Recep IŞIK 2 , Nuriye METE 1 

1 Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya ABD, 

DİYARBAKIR, 

2 Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs hastalıkları ve 

TBC ABD, DİYARBAKIR, 

odemirpence@gmail.com 

Oksidatif stresin önemli rol oynadığı bilinen KOAH’lı (kronik 

obstrüktif akciğer hastalığı) hastalarda oksidatif stresle 

ilişkili parametreler olan Paraoksonaz (PON1), Arilesteraz 

(ARE), malondialdehid (MDA), LDL ve HDL çalışılmıştır. 

PON1 aktivitesindeki azalmanın dislipidemi, diabetes mellitus, 

ilerlemiş yaş, hipertansiyon, düşük HDL ve artmış 

oksidatif stresle ilişkili olduğu gösterilmistir. PON1 enzimi, 

kalsiyum bağımlı bir aromatik hidrolazdır. PON1 enziminin, 

LDL ve HDL’nin oksidasyondan korunmasında, hücre 

membranlarında lipid peroksidasyonuna karşı antioksidan 

etkide ve antiinflamatuar süreçte önemli rol oynadığına 

inanılmaktadır. ARE ise, PON1’deki değişimlerden etkilenmeyen 

asıl proteinin göstergesi olarak kabul edilmektedir. 

MDA ise lipid peroksidasyonun son ürünüdür. 

Bu çalışma, kronik sigara içicisi olan 32 KOAH’lı hasta 

(yaş ort: 64.31±9.19 ve E/K:26/6) ve 20 sağlıklı kontrol (yaş 

ort: 56.15±11.83 ve E/K:11/9) grubunda yürütüldü. Serum 

örneklerinde PON1, ARE ve MDA aktiviteleri spektrofotometrik, 

LDLve HDL düzeyleri ise rutin biyokimyasal 

yöntemle ölçülmüştür. Sonuç olarak, KOAH’lı grupta PON 

(84.34±50.86 U/L) ve ARE (68.21±27.06 U/L) düzeyleri, 

kontrol grubuna göre (PON(128. 85± 88.83 U/L), ARE 

(184.70±44.68 U/L) ) istatistiksel olarak anlamlı düşüktü 

(p


KB 059 

Tip 2 Diyabetlilerde Metformin ve İnsulin Tedavisinin 

NO Düzeylerine Etkisi 

Ipek ERDOGAN 1 , Gulsen AKALIN 2 , Aysen AKALIN 3 , 

Ozkan ALATAS 1 , 

1 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Biyokimya Anabilim 

Dalı, Tıp Fakültesi, Eskişehir, Türkiye 

2 Anadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya 


3 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Endokrinoloji Anabilim 

Dalı, Tıp Fakültesi, Eskişehir, Türkiye 

Giriş: Metformin şimdilerde tip 2 diyabetin denetlenmesi 

için antidiyabetik tedavinin ilk sıralarında yer aldığını 

kanıtlamıştır. Bu ilacın antiaterojenik ve kardiyoprotektif 

etkileri son zamanlarda yapılan prospektif ve retrospektif 

çalışmalarda onaylanmıştır. Diabetes Mellitus (DM) sendromunda 

NO (Nitrik oksit) makrofajların rol aldığı sitotoksik aktivite 

ve sitokin etkileri ile oluşan pankreas adacık hücre harabiyetine 

aracılık eder. Gittikçe artan kanıtlar, artmış oksidatif 

stres ve NO formasyonu ve aktivasyonundaki değişikliklerin 

azalmış oksidanlar ile beraber diyabetin komplikasyonlarında 

önemli rol oynadığını göstermektedir. Hem metformin hem de 

insulin tedavisinin endoteliyal fonksiyonu düzeltebileceğinden 

NO düzeylerini ölçtük. 

Metod: Plazma örneklerinde NO düzeylerini 59 diyabetik 

hasta ve 29 sağlıklı kontrollerde ölçtük. Diyabetik hastalar 

ilaç olarak metformin ve insulin kullanmaktadır. Serum NO 

konsantrasyonları kadmiyum redüksiyon metodunun modifikasyonu 

ile ölçülmüştür. 

Sonuçlar: NO’in serum konsantrasyonları kontrol grubu için 

;[ortalama (SD) 20.76 (10.97)], metformin kullanan grup için ; 

[ ortalama (SD) 18.87 (11.01) ], insulin kullanan grup için ise 

[ortalama (SD) 20.65 (15.93) µmol/L] dı. Aynı zamanda bu üç 

grup arasında önemli bir farklılık bulunmadı (p=0,851). 

Tartışma: Tip 2 diyabetli hastaların takibinde metformin ve 

insulin tedavsinin endotel fonksiyonlarını koruyabileceğini 

düşünmekteyiz. 

KB 059 

The effects of Metformin and Insulin Therapy on NO 

Levels in Type 2 Diabetes 

Ipek ERDOGAN 1 , Gulsen AKALIN 2 , Aysen AKALIN 3 , 

Ozkan ALATAS 1 , 

1 Department of Biochemistry, Eskisehir Osmangazi University, 

Medical Faculty, Eskisehir, Turkey 

2 Department of Biochemistry, Faculty of Pharmacy University 

of Anadolu Eskisehir, Turkey 

3 Department of Endocrinology, Eskisehir Osmangazi 

University, Medical Faculty, Eskisehir, Turkey 

Introduction: Metformin is now established as a first-line antidiabetic 

therapy for the management of type 2 diabetes. The 

drug’s anti-atherosclerotic and cardioprotective effects have 

recently been confirmed in prospective and retrospective 

studies. İn Diabetes Mellitus (DM) syndrome, NO mediates 

the cytotoxic activity of macrophages and also the cytokine 

effects on the pancreas islet cell destruction. Increasing evidence 

suggests that increased oxidative stress and changes in 

nitric oxide (NO) formation or activity play a major role in 

the complications of diabetes with decreased antioxidants. 

Since both metformin and insulin therapy may improve endothelial 

functions we measured NO levels. 

Method: We measured NO levels in plasma samples from 

59 patients with diabetic and 29 healty controls. The patients 

receiving drug therapy which metformin and insulin. The serum 

concentrations of NO were measured by a modification 

of the Cadmium-reduction method. 

Result: Serum concentrations of NO were control group 

[mean (SD) 20.76 (10.97) ], group who used metformin 

[mean (SD) 18.87 (11.01) ], group who used insulin [mean 

(SD) 20.65 (15.93) µmol/L ], also there was no significant 

difference between the three groups ( p=0,822 ) 

Conclusion: We concluded that both metformin and insulin 

therapies may protect endothelial functions in type 2 diabetes 

mellitus in prognosis. 

KB 060 

Diyabetik Hemodiyaliz Hastalarında Asimetrik 

Dimetilarginin Düzeylerinin Değerlendirilmesi 

Hasan TAÇYILDIZ 1 , Yasemin E.DÖVENTAŞ 1 , 

Macit KOLDAŞ 1 , Hatice SEVAL 1 , Filiz BASINOĞLU 1 , 

Alev KURAL 1 , Dilek YILDIZ 2 , 

Alper DÖVENTAŞ 3 , Rana TURKAL 1 

1 Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi ,Biyokimya 

Laboratuarı,İstanbul 

2 Özel Gaziosmanpaşa Hastanesi,Biyokimya 

Laboratuarı,İstanbul 

3 İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi ,İç 

Hastalıkları,İstanbul 

Asimetrik Dimetilarginin (ADMA), esas olarak endojen 

nitrik oksit sentaz inhibitörüdür. ADMA, nitrik oksit 

(NO) oluşum hızını düzenler. Vasküler tonus ve yapısının 

sürdürülmesinde temel rolü oynadığına dair çok miktarda 

kanıt bulunmaktadır. Endojen anti-aterosklerotik molekül 

olarak bilinen nitrik oksit, majör endotel kaynaklı vazoaktif 

mediatördür. Dolayısıyla ADMA’nın endotel disfonksiyonu 

ile ilgili anahtar rolü oynayabileceği düşünülmektedir. 

ADMA metilenmiş proteinlerin proteolizi sırasında oluşur ve 

renal eksekresyonla atılır ya da dimetilarginin dimetilaminohidrolaz 

(DDAH) enzimi ile metabolik yıkıma uğrar. Birçok 

hücre tipi , endotelyal hücreler, tubuler hücreler ADMA’yı 

sentez edebilme ve metabolize edebilme yeteneğine sahiptir. 

Artmış ADMA düzeyleri endotel disfonksiyonla ilgili birçok 

hastalıkla bağlantılıdır. ADMA düzeyleri, hiperkolesterolemi, 

hipertansiyon, arterioskleroz, kronik böbrek 

yetmezliği, kronik kalp yetmezliği ve Diyabetes Mellitusta 

yüksek bulunmuştur. Ayrıca, diyaliz hastalarının kandaki 

artmış ADMA düzeyleri, kardiyovasküler mortalite, morbidite 

ve arterioskleroz derecesiyle anlamlı bir korelasyon 


Bu çalışmada Diyabetes Mellitusu olan ve olmayan hemodiyaliz 

hastalarındaki ADMA düzeyini ölçmeyi ve bu 

düzeyin hastalıkla ilişkisinin olup olmadığını belirlemeyi 


S 233 



amaçladık. Çalışma sağlıklı 20 kişi, Diyabetes Mellitusu 

olan 28 hemodiyaliz hastası ve Diyabetes Mellitusu olmayan 

32 hemodiyaliz hastasıyla gerçekleştirildi. Bireylerin 

ADMA düzeyleri ELISA yöntemi ile değerlendirilmiş ve bu 

düzeylerin gruplar arasında farklılık gösterip göstermediği 

saptanmaya çalışılmıştır. 

ADMA düzeylerinin değerlendirilmesinde hemodiyalizli 

hasta grubu ile kontrol grubu arasındaki ikili karşılaştırmada 

istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı (p=0,186). Diyabetli 

hemodiyaliz hastaları ile kontrol grubu arasında istatistiksel 

olarak anlamlı fark bulundu (p=0.041). 

Parametrelerin korelasyonunun tesbitinde Pearson korelasyon 

analizi kullanıldı. ADMA ile trigliserid arasında zayıf 

ilişki (r=0,299), AOPP ile trigliserid ve kolesterol arasında 

güçlü ilişki (r=0,697, r=0,611), AOPP ile BUN, kreatinin 

ve LDL arasında zayıf ilişki tesbit edildi (r=0,426, r=0,471, 

r=0,365). 

Sonuç olarak hemodiyaliz hastaları ile kontrol grubu arasında 

ADMA düzeyi açısından anlamlı bir fark bulamadık. Fakat 

hasta gruplarından Diyabetes Mellitusu olan hemodiyaliz 

hastaları ile kontrol grubu arasında anlamlı bir fark 

bulunmuştur. Muhtemelen hastaların Diyabetes Mellitusa 

sahip olması ADMA’nın bu hastalarda yüksek olmasına 

neden olmuştur. 

KB 060 

Evaluation Levels of Asymmetric Dimethylarginine in 

Diabetic Hemodialysis Patients 

Hasan TAÇYILDIZ 1 , Yasemin E.DÖVENTAŞ 1 , 

Macit KOLDAŞ 1 , Hatice SEVAL 1 , Filiz BASINOĞLU 1 , 

Alev KURAL 1 , Dilek YILDIZ 2 , 

Alper DÖVENTAŞ 3 , Rana TURKAL 1 

1 Department of Biochemistry, Haseki Training and Research 

Hospital, Istanbul, Turkey 

2 Department of Biochemistry,Gaziosmanpasa 

Hospital,İstanbul ,Turkey 

3 Department of Internal Medicine,Istanbul Training and 

Research Hospital, Istanbul, Turkey 

yasemined@hotmail.com 

Asymmetric dimethylarginine (ADMA) is the principal endogenous 

inhibitor of nitric oxide synthase. It regulates rates 

of nitric oxide (NO) formation. There is abundant evidence 

that the endothelium plays a crucial role in the maintenance 

of vascular tone and structure. One of the major endothelium-derived 

vasoactive mediators is nitric oxide , which has 

been characterized as an “endogenous anti-atherosclerotic 

molecule”. Thus, ADMA might be thought as a key role 

contributing to endothelial dysfunction. 

ADMA is formed during proteolysis of methylated proteins 

and removed by renal excretion or metabolic degradation 

by the enzyme dimethylarginine dimethylaminohydrolase 

(DDAH). Several celltypes, including human endothelial 

and tubular cells are capable of synthesizing and metabolizing 

ADMA. Elevated ADMA concentrations in the blood 

are found in numerous diseases associated with endothelial 

dysfunction. For example, elevated ADMA levels in blood 

of dialysis patients correlate significantly with the degree 

of arteriosclerosis and with cardiovascular morbidity and 

mortality. Furthermore, elevated ADMA levels are found 

in patients with hypercholesterolemia, hypertension, arteriosclerosis, 

chronic renal failure and chronic heart failure, 

Diyabetes Mellitus and are associated with restrictions in 

endothelial vasodilatation. 

This study was performed not only to measure the ADMA 

levels in hemodialysis patients with and without Diabetes 

Mellitus but also to demonstrate a correlation between 

ADMA levels and chronic renal failure. ADMA levels were 

assessed in 28 hemodialysis patients with Diabetes Mellitus, 

32 hemodialysis patients without Diabetes Mellitus and 

20 control subjects by ELISA method, in order to determine 

whether there’s significant difference between the groups. 

In contrast to the fact that no significant difference was found 

between hemodialysis patients and control group (p=0,186), 

we found signficant difference between diyabetic hemodialysis 

patients and control group (p=0,041). 

KB 061 

Curcumin’in Meme Kanserinde Olas› Koruyucu Rolü 

Ezgi KÜRKÇÜ 1 , Hakan ERBAŞ 1 , Nurettin AYDO⁄DU 2 

1 Trakya Üniversitesi T›p Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dal›, Edirne 

2 Trakya Üniversitesi T›p Fakültesi, Fizyoloji Anabilim 

Dal›, Edirne 


Meme kanseri, dünyada kad›nlar aras›nda en s›k görülen malign 

tümör olup kad›nlarda görülen tüm kanserlerin yaklaş›k 

%30’unu oluşturmaktad›r. Üre döngüsünün anahtar enzimi olan 

arginaz, nitrik oksit sentaz (NOS) ile ayn› substrat› kullanarak 

L-argininden üre ve ornitin oluşturmaktad›r. Kanserli hastalarda 

arginaz enzim aktivitesinin artt›€› ve arginaz›n kanserde 

biyolojik bir belirteç olarak kullan›labilece€i bildirilmiştir. Bu 

çal›şmada meme kanseri oluşturulmuş farelerde serum arginaz 

enzim aktivitesi ve nitrik oksit (NO) düzeylerine, dokuda ise arginaz 

enzim aktivitesi, ornitin ve NO düzeylerine, antikarsinojenik 

etkisi çeşitli çal›şmalarla gösterilmiş olan curcumin’in 

etkileri araşt›r›lm›şt›r. 

Çal›şmada erkek Balb/c cinsi fareler; sa€l›kl› kontrol, tümör 

öncesi curcumin tedavisi ve tümör oluşturulduktan sonra curcumin 

tedavisi alan gruplar ile bunlar›n tümör kontrol gruplar› 

olmak üzere 5 gruba ayr›ld› ve gruplara 100 mg/kg curcumin 

oral olarak verildi. 

Tümörlü hayvanlar›n serumunda artm›ş bulunan arginaz enzim 

aktivitesinin curcumin tedavisi ile birlikte azald›€›, fakat bu 

azalman›n istatistiksel olarak anlaml› olmad›€› görüldü. Azalan 

NO düzeylerinin, curcumin tedavisi ile yükseldi€i saptand›. 

Doku arginaz enzim aktivitesi ve ornitin düzeyleri tedavi 

grubunda tümör gruplar›na göre anlaml› olarak düşük bulundu. 

Doku NO düzeyinin ise yine curcumin tedavisi ile birlikte 

yükseldi€i görüldü. 

Sonuç olarak, curcumin’in arginaz enzim aktivitesini inhibe 

ederek yola€› NOS üzerinden NO oluşumuna kayd›rd›€›, 

bu sayede poliaminlerin öncü maddesi olan ornitin sentezini 

azaltt›€› ve NO üretimini teşvik ederek kansere karş› koruyucu 

bir rol oynayabilece€i söylenebilir. 


S 234 



KB 061 

Possible Protective Role of Curcumin in Breast Cancer 

Ezgi KÜRKÇÜ 1 , Hakan ERBAŞ 1 , Nurettin AYDO⁄DU 2 

1 University of Trakya, Department of Biochemistry, Edirne, 

TURKEY 

2 University of Trakya, Department of Physiology, Edirne, 

TURKEY 


Breast cancer forms almost 30% of all the cancer types 

which makes it the most frequent tumor type found in women 

around the world. 

As a key enzyme of the urea cycle, arginase leads to the formation 

of urea and ornithine from L-arginine by using the 

same substrate with nitric oxide synthase (NOS). In the patients 

with cancer, arginase has been found to be higher and 

was reported to be a useful biological marker. The aim of 

this study was to investigate the possible effects of curcumin 

which shown as an anticarcinogenic substance, on arginase 

enzyme activity, ornithine and nitric oxide (NO) levels in the 

experimental model of breast cancer in mice. 

In the study, male Balb/c mice were divied into five groups 

as healty control group, curcumin treatment before tumour 

formation, curcumin treatment after tumour formation and 

cancer control groups. 100 mg/kg curcumin were given 

orally. 

Increased serum arginase activity was decreased with curcumin 

treatment but this difference was not statistically 

significant. On the other hand, decreased NO levels were 

increased with curcumin treatment. In the tumour tissue, 

arginase activity and ornithine levels were significantly decreased 

with curcumin treatment. Tissue NO levels were 

also increased with the curcumin treatment. 

As a conclusion, we may suggest that curcumin may have 

some protective effect on breast cancer development as inhibits 

arginase enzyme activity and ornithine levels, precursor 

of poliamines, and therefore inducing NO production via 

NOS. 

KB 062 

Tiroid Fonksiyon Bozukluğu Bulunan Hastalarda 

Erken Dönem Kardiak Disfonksiyonunu Belirlemede 

N-Terminal Pro-B-Type Natriüretik Peptid 

Filiz BASINOĞLU 1 , Şamil GEREK 2 , 

Yasemin E. DÖVENTAŞ 1 , Macit KOLDAŞ 1 , 

Hatice SEVAL 1 , Alev KURAL 1 

1 Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi , Biyokimya 

Laboratuvarı 

2 Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İç Hastalıkları 

Çalışmamızın amacı belirgin hipotiroidi ve hipertiroidisi 

olan,ekokardiografik ve klinik olarak herhangi bir kardiak 

problemi bulunmayan hastaların NT-proBNP düzeylerini 

ölçerek hastalar ve kontrol gurubu NT-proBNP düzeyleri 

arasındaki korelasyonu ve saptanan bu NT–proBNP 

düzeylerinin belirgin hipotiroidi ve hipertiroidili hastalarda 

erken dönem kardiak disfonksiyonun bir belirteci olarak 

kullanılabilirliğini araştırmaktı.. 

Hastaların 13’ü erkek, 40’ı kadın idi. Kontrol gurubu olarak 

40 sağlıklı birey alındı. Hasta ve kontrol guruplarının TSH, 

sT4, sT3, Anti-TPO, Anti-tg , glukoz, üre, kreatinin, AST, 

ALT , LDH, elektrolit, kolesterol ve lipid degerleri Abbott 

16000ci cihazında NT-proBNP ise Dade Behring Dimention 

Plus cihazında çalışıldı. Elektrokardiogram, Ekokardiografisi 

ve tiroid ultrasonografisi yapıldı. İstatistikler 

için‘’one-way ANOVA’’ ,‘’post-hoc Tukey HSD’’,‘’²’’ testi 

kullanıldı. İstatistiksel analizler yapılırken p


KB 063 

Dimetilarjinin dimetilaminohidrolaz (DDAH) Enzim 

Aktivitesi Ölçüm Yöntemi ve Klinik Uygulamaları 

Yasemin Gülcan KURT, E. Özgür AKGÜL, 

Tuncer ÇAYCI, İbrahim AYDIN, Halil YAMAN, 

Erdinç ÇAKIR, Cumhur BİLGİ, M. Kemal ERBİL 

Gülhane Askeri Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim 

Dalı, Ankara 

erdcakir@yahoo.com 

Asimetrik dimetilarjinin (ADMA), nitrik oksit sentazın endojen 

inhibitörüdür. Yükselmiş plazma ADMA (pADMA) 

düzeyleri ateroskleroza neden olur. Bu yüzden pADMA seviyelerinin 

kontrol altında tutulması önemlidir ve ADMA’yı 

selektif olarak yıkan DDAH enzimini, ADMA düzeyinin 

kontrolünde hedef haline getirmiştir. Bu çalışmada, DDAH 

(DDAHea) ölçüm yöntemini kurmak, serum/eritrosit 

DDAHea’sini ölçmek ve koroner arter hastalığı (KAH) için 

risk faktörü olup olmadığını araştırmak amaçlanmıştır. Öncelikle 

HPLC ile ADMA metodu kurulmuş ve inkübasyonda 

ADMA’daki azalma baz alınarak DDAHea belirlenmiştir. 

Eritrositlerde inkübasyon sonrası ADMA’da düşüş olması, 

serumda ise olmaması sonucu serumda DDAHea’sinin 

bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Ardından KAH’lı (n=40) 

ve normal koroner anjiyografiye sahip 40 hastada, eritrosit 

DDAHea (eDDAHea), eritrosit ADMA (eADMA), pADMA 

ve plazma total homosistein (ptH) düzeyleri ölçülmüştür. 

Gruplar arasında, eDDAHea açısından anlamlı fark yokken, 

pADMA ve ptH düzeyleri KAH’da anlamlı yüksek 

bulunmuştur. eDDAHea ile pADMA konsantrasyonları 

arasında korelasyon görülmemiştir. Ancak eDDAHea 

ile eADMA düzeyleri arasında anlamlı negatif korelasyon 

saptanmıştır. Çalışmamız serumda DDAHea’nin 

bulunmadığını gösteren ve eDDAHea’ni bir hastalık grubunda 

ölçen ilk çalışmadır. Sonuç olarak,, eDDAHea’nin eAD- 

MA düzeyleri üzerinde etkili olduğu fakat pADMA konsantrasyonunun 

düzenlenmesinde bir rolünün bulunmadığı 

ve KAH için risk faktörü olarak değerlendirilemeyeceği 

saptanmıştır. Ayrıca total kolesterol, yaş, cinsiyet ve sigara 

kullanımı benzer olan iki grup arasında, pADMA ve ptH 

açısından anlamlı fark bulunması, hem ADMA’nın hem de 

homosisteinin bağımsız birer kardiyovasküler risk faktörü 

olduğunu desteklemektedir. 

KB 063 

Determination of Dimethylarginine 

Dimethylaminohydrolase (DDAH) Activity and 

Clinical Applications 

Yasemin Gülcan KURT, E. Özgür AKGÜL, 

Tuncer ÇAYCI, İbrahim AYDIN, Halil YAMAN, 

Erdinç ÇAKIR, Cumhur BİLGİ, M. Kemal ERBİL 

Gülhane Military Medical Faculty, Department of Clinical 


erdcakir@yahoo.com 

Asymmetric dimethylarginine (ADMA) is an endogenous 

inhibitor of nitric oxide synthase (NOS). Elevations in plasma 

ADMA (pADMA) contribute to vascular pathophysiology 

observed in atherosclerosis. So it is important to keep 

pADMA levels under control and DDAH which selectively 

degrades ADMA, as a target for controlling ADMA levels. 

In this study developing the method of DDAH enzyme activity 

(DDAHea) measurement, measuring serum/erythrocyte 

DDAHea and researching if it is a risk factor for CAD has 

been aimed. Firstly HPLC method of ADMA measurement 

was developed then DDAHea was determined by a decrease 

in the level of ADMA during incubation. This decrease was 

seen after incubation in erythrocyte samples but similar 

change wasn’t seen in serum samples and absence of DDA- 

Hea in serum was concluded. Then erythrocyte DDAHea 

(eDDAHea), erythrocyte ADMA (eADMA), pADMA and 

plasma total homocysteine (ptH) levels were measured in 

CAD patients (n=40) and 40 patients with normal coronary 

angiography. According to eDDAHea there weren’t significant 

difference between groups but pADMA and ptH levels 

were significantly high in CAD patients. No correlation between 

eDDAHa and pADMA levels was seen. But a significant 

negative correlation between eDDAHea and eADMA 

levels was determined. Our study is the first showing that 

there is no DDAHea in serum and measuring eDDAHa in 

a disease group. According to our results eDDAHea is influential 

on eADMA levels but it hasn’t got any place in 

regulating pADMA levels and it can not be evaluated as a 

risk factor for CAD. In addition to this the existence of significant 

difference in pADMA and ptH levels between two 

groups, which are likely about total cholesterol, age, gender 

and smoking status, supported both ADMA and homocysteine 

as independent CAD risk factors. 


S 236 



KB 064 

Demir Eksikliği Anemisi ve b-talasemi Trait 

Ayrımında Kullanılan İndekslerin Yaş ve Hemoglobin 

Konsantrasyonlarına Göre Değerlendirilmesi 

Murat CAN 1 , Serdar KELEK 1 , Yasemin HAKİMOĞLU 1 , 

Serefden ACIKGOZ 1 , Görkem MUNGAN 1 , 

Füsun BEĞENDİK 2 

1 Karaelmas Üniversitesi Tıp Fak, Biyokimya, Zonguldak 

2 Karaelmas Üniversitesi Tıp Fak, Mikrobiyoloji, Zonguldak 

Demir eksikliği anemisi (DEA) ve b-talasemi trait (b-TT) 

en sık mikrositik anemi nedenleridir. Bu çalışmada DEA ve 

b-TT ayırıcı tanısında kullanılan indekslerin geçerliliğini yaş 

ve hemoglobin konsantrasyonlarına göre değerlendirmeyi 

planladık. 

Bizim çalışmamıza 203 b-TT (145 erişkin ve 58 çocuk) 

ve 240 DEA (183 erişkin and 57 çocuk) hastasını dahil ettik. 

Ayrım için kullanılan indeksler sırasıyla: RBC sayımı, 

RDW, RDW indeksi (RDWI), England & Fraser indeksi, 

Green & King indeksi, Mentzer indeksi, Ricerca indeksi, 

Srivastava indeksi ve Shine & Lal indeksidir. İndeksleri 

değerlendirmek için sensitivite, spesifite ve Youden indeksleri 

(tanısal yeterlilik için) hesaplanmıştır. 

Çocuklarda RBC (54.8) ve erişkinlerde RDWI (64.6) en 

yüksek youden indeksleri gösterdi. Hastalar hemoglobin 

düzeylerine göre ayrıldığında, hemoglobin ≤10 g/dl düzeyleri 

b-TT’nin DEA’den ayrımında düşük youden indeks 

gözlendi (RDWI ile maksimum 44.5). b-TT’nin DEA’den 

ayrımında 10 g/dl’nin üzerindeki hemoglobin değerlerinde 

ise RDWI en yüksek youden indeksini (68.4) gösterdi. 

Sonuç olarak DEA ve b-TT ayırıcı tanısında tüm indekslerin 

güvenilir şekilde kullanılamayacağını belirledik. Doğru tanı 

konması için serum demir, total demir bağlama kapasitesi, 

transferin saturasyonu, ferritin ve hemoglobin A2 seviyeleri 

ölçülmelidir. 

KB 064 

Evaluation of Indices in Differentiation of Iron Deficiency 

Anemia and b-thalassemic Trait According to Age 

and Hemoglobin Concentration 

Murat CAN 1 , Serdar KELEK 1 , Yasemin HAKIMOGLU 1 , 

Serefden ACIKGOZ 1 , Görkem MUNGAN 1 , 

Füsun BEGENDIK 2 

with IDA. The discrimination indices that were examined 

were as follows: RBC count, RDW, RDW Index (RDWI), 

England&Fraser Index, Green&King Index, Mentzer Index, 

Ricerca Index, Srivastava Index and Shine&Lal Index. Sensitivity, 

specificity and youden index (for diagnosis validity) 

were calculated for evaluation of indices. 

In children RBC (54.8) and in adults RDWI (64.6) showed 

highest youden indices. When patients were seperated according 

to hemoglobin level, we observed that hemoglobin 

≤10 g/dl showed low youden’s index (maximum 44.5 with 

RDWI index) in discriminating b-TT from IDA. Hemoglobin 

above 10 g/dl showed highest youden’s index (68.4) with 

RDWI index in distinguishing b-TT from IDA. 

In conclusion we observed that all indices are not be used 

for a reliable differential diagnosis in IDA and b-TT. Serum 

iron, total iron binding capacity, transferin saturation, ferritin 

and hemoglobin A2 levels must be determined for accurate 

diagnosis. 

KB 065 

Akciğer Kanserinde Matriks Metalloproteinazlar ve 

Doku İnhibitörleri 

Müfide ÖNCEL 1 , Mehmet AKÖZ 1 , Murat ÖNCEL 2 , 

Cemile TOPCU 1 , Mehmet GÜRBİLEK 1 

1 Selçuk Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi Biyokimya 


2 Konya Numune Hastanesi, Göğüs Cerrahisi Anabilim 

Dalı, Konya 

Akciğer Kanseri tüm dünyada kanser mortalitesinin önde 

gelen nedenlerinden biridir. Matriks metalloproteinaz 

ve doku inhibitörleri tümör gelişiminde önemlidir. Bu 

çalışmada Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserli (KHDAK) 

hastalarda, MMP-2, TIMP-2, MMP-2/TIMP-2 kompleksi 

düzeylerini ölçtük. 

Bu çalışmaya yaş ortalaması 53,75 olan 28 KHDAK’li 

hasta ile yaş ortalaması 51, 19 olan 21 gönüllü ve sağlıklı 

21 kişi kontrol grubu olarak belirlendi. Serum örneklerinde 

MMP-2, TIMP-2, MMP-2/ TIMP-2 kompleks düzeyleri, 

spesifik monoklonal antikorlar kullanılarak enzim immunoassay 

(ELISA) metodu ile belirlendi. MMP-2, TIMP-2, 

MMP-2/ TIMP-2 kompleks düzeyleri hasta grubunda kontrol 

grubuna göre sırasıyla p = 0.018, p=0.041, p=0.34 yüksek 


KHDAK hastalarında, tanı koyma aşamasında bu parametrelerin 

kullanılmasının yararlı olabileceği kanısına varıldı. 

1 University of Karaelmas, Department of Biochemistry, 

Zonguldak, TURKEY 

2 University of Karaelmas, Department of Microbiology, 

Zonguldak, TURKEY 

Iron deficiency anemia (IDA) and b-thalassemic trait (b-TT) 

are the most commonly cause of microcytic anemias. In this 

study we have been planed to evaluate validity of indices 

used in differential diagnosis of IDA and b-TT according to 

age and hemoglobin concentrations. 

Our study include 203 patients (145adult and 58children) 

with b-TT and 240 patients (183adult and 57children) 


S 237 



KB 065 

Matrix Metalloproteinases and Their Tissue Inhibitors 

in Lung Cancer 

Müfide ÖNCEL 1 , Mehmet AKÖZ 1 , Murat ÖNCEL 2 , 

Cemile TOPCU 1 , Mehmet GÜRBİLEK 1 

1 Selcuk University, Meram Faculty of 

Medicine,Department of Biochemistry, Konya,TURKEY 

2 Konya Numune Research Hospital, Department of Breast 

Surgery, Konya, TURKEY 

Lung cancer is the leading cause of cancer mortality worldwide. 

Matrix metalloproteinases (MMPs) and their tissue 

inhibitors (TIMPs) are important in tumor development and 

progression. In this study we quantified the levels of MMP- 

2, TIMP-2 and MMP-2/TIMP-2 complex in patients with 

non-small cell lung cancer (NSCLC). 

The study group consisted of 28 patients with non-small cell 

lung cancer (mean age 53.75). The sera of 21 healthy volunteers 

were used as controls (mean age 51.19). MMP-2, TIMP- 

2 and MMP-2/TIMP-2 complex levels were determined 

from serum samples by enzym linked immunoassay(ELISA) 

using specific monoclonal antibodies. MMP-2, TIMP-2, 

MMP-2/TIMP-2 complex levels were found to be higher in 

the patients with NSCLC than in controls (p=0.018, p=0.041, 

p=0.34, respectively). 

We concluded in the patients with non-small cell lung cancer, 

these parameters may be useful for the stage of diagnose. 

KB 066 

Obstruktif Uyku Apne Sendromlu Hastalarda Kreatinin 

Klirensinin Değerlendirilmesi 

Mustafa ŞAHİN 1 , Berrin Berçik İNAL 1 , 

Pınar TONBAKLAR BİLGİ 1 , Hale ARAL 1 , 

Servet YİĞİT 2 , Çiğdem TOPKAYA 1 , Şahin ÖĞREDEN 3 , 

Güvenç GÜVENEN 1 

1 Sağlık Bakanlığı İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi 

Klinik Biyokimya Laboratuvarı 

2 Sağlık Bakanlığı Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi 

Klinik Biyokimya Laboratuvarı 

3 Sağlık Bakanlığı İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi 

Kulak Burun Boğaz Kliniği 

Amaç: Obstruktif Uyku Apne Sendromu (OSAS) uyku 

sırasında üst hava yolunun tekrarlayan tıkanmaları ile seyreden 

bir tablodur. OSAS’ın kardiovasküler sisteme etkisi 

olduğu ve hipertansiyona yol açtığı bilinmektedir. OSAS’lı 

hastalarda, Cockcroft-Gault formülü ile hesaplanan kreatinin 

klirensinde hipertansiyonun önemli bir değişken olup 

olmadığını görmek istedik. 

Yöntem: Otuz yedi OSAS’lı hasta (30 Erkek, 7 kadın) 

çalışmaya dahil edildi. İdeal kiloya göre Cockgrauft-Gault 

formülü uygulandı ve kadınlar için 0,85 düzeltme faktörü 

kullanıldı. Hastalar iki gruba ayrıldı; Grup I: hipertansiyonlu 

hastalar (n=12) ve Grup II: hipertansiyonu olmayan hastalar 

(n=25). Serumda üre, kreatinin, sodyum, potasyum, fosfor, 

ürik asit düzeyleri ve ‘apnea –hypoapnea indexi’ (AHI) 


Bulgular: Grup I (51,50 ± 3,75 yıl) ile Grup II (47,84 ± 

8,03 yıl) arasında yaşları bakımından istatistiksel fark yoktu 

(p=0,144). Bu iki grubun klirens değerleri sırasıyla 72,30 ± 

9,90 ml/dk ve 84,33 ± 16,98 ml/dk olup; iki grup arasında 

istatistiksel fark bulundu (p=0,031). 

Sonuç: OSAS’lı hastalarda kreatinin klirensi hipertansiyon 

varlığında azaldığı gözlemlendi. 

KB 066 

Evaluation of Creatinine Clearance in Patients with 

Obstructive Sleep Apnea Syndrome 

Mustafa ŞAHİN 1 , Berrin Berçik İNAL 1 , 

Pınar TONBAKLAR BİLGİ 1 , Hale ARAL 1 , 

Servet YİĞİT 2 , Çiğdem TOPKAYA 1 , Şahin ÖĞREDEN 3 , 


1.Ministry of Health Istanbul Education and Research 

Hospital Clinical Chemistry Laboratory 

2. Ministry of Health Haseki Education and Research Hospital 

Clinical Chemistry Laboratory 

3.Ministry of Health Istanbul Education and Research 

Hospital Clinic of Otorhinolaryngology 

Objective: Obstructive sleep apnea syndrome (OSAS) progresses 

recurrent obstruction in the upper airway during 

the sleep. It is known that OSAS affects the cardiovascular 

system and causes hypertension. We aimed to see whether 

hypertension is an important variable in creatinine clearance 

estimated by using Cockcroft-Gault formulation in patients 

with OSAS. 

Materials and methods: Thirty-seven (30 male, 7 female) 

patients with OSAS were included in the study. Cockcroft- 

Gault formulation was used with the ideal body weight and 

the correction factor 0.85 was used for female. Patients were 

divided into two groups; Group I: patients with hypertension 

(n=12) and Group II: patients without hypertension (n=25). 

Serum urea, creatinine, sodium, potassium, phosphate, uric 

acid levels and apnea –hypoapnea index (AHI) were evaluated. 

Results: There was no statistical difference in age between 

the Group I (51.50 ± 3.75 years) and the Group II (47.84 ± 

8.03 years) (p=0.144). Clearance values of these two groups 

were 72,30 ± 9,90 mL/min and 84,33 ± 16,98 mL/min, respectively; 

there was a statistical difference between the two 

groups (p=0.031). 

Conclusion: In the presence of hypertension, a decrease was 

observed in creatinine clearance in patients with OSAS. 


S 238 



KB 067 

Koroner Kalp Hastalarında Bazı Ağır Metal ve İz 

Elementler 

Ayşegül ÇEBİ 1 , Yüksel KAYA 2 , İbrahim Hakkı YÖRÜK 3 , 

Halit DEMIR 3 , Mustafa TUNCER 2 

1. Giresun Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Giresun 

2. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD, 

Van, 

3. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya 

AD, Van 

aysegul.cebi@giresun.edu.tr 

Koroner arter hastalığı olarak da bilinen koroner kalp 

hastalığı (KKH) Türkiye’de ilk sıralarda gelen ölüm nedenlerindendir. 

Bu çalışmada, KKH olan bireylerde bazı ağır 

metal ve eser elementlerin serumdaki seviyelerini araştırdık. 

Koroner anjiografi ile tanısı KKH konulmuş 27 hasta (21 

erkek, 6 kadın) ve anjiogramı negatif olan 15 sağlıklı birey 

olmak üzere toplam 42 bireyde serum demir, manganez, 

çinko, bakır, kadmiyum ve kurşun seviyelerini ölçtük. Ağır 

metal ve iz element konsantrasyonlarını ölçmek için atomik 

absorbsiyon spektrofotometresi (UNICAM-929) kullanıldı. 

İstatistiksel analizler için çift yönlü varyans analizi yapıldı. 

Erkek hastaların ortalama yaşı 58, kadın hastaların ortalama 

yaşı 62 olarak bulundu. KKH ve kontrol grubunun serum 

demir seviyesi sırasıyla 0.59±0.22µg/l ve 1.11±0.442µg/l 

olarak ölçüldü. KKH grubunun serum demir seviyesi kontrol 

grubuna göre anlamlı derecede düşmüştür (p


Obez çocuklarda plazma MBL düzeyleri göreceli olarak 

sağlıklı çocuklardan daha düşük olmasına rağmen bu fark 

istatistiksel olarak anlamlı değildi(p>0.05). 

MBL, kompleman aktivasyonunu lektin yoluyla başlatır. 

İnflamasyon ve immün sistem fonksiyonlarına dahil olan 

MBL ayrıca metabolik yolları da etkileyebilir.Düşük derecede 

inflamatuvar durum olarak tanımlanabilen obezite ile 

dolaşımdaki düşük MBL düzeyleri ilişkili olabilir. 

*Bu çalışma İstanbul Üniversitesi Araştırma Fonu tarafından 

desteklenmiştir. Proje No: BYP-866/23122005 

KB 068 

Evaluation of Mannose-Binding Lectin Levels in Obese 

Children 

Özlem BALCI EKMEKÇİ 1 , Zübeyde Aslı KARATAŞ 1 , 

Hakan EKMEKÇİ 2 , Orkide DONMA 1 , Nurçin SAKA 3 , 

Sevim Özdem PURİSA 4 

1 İstanbulUniversity, Cerrahpasa Medical Faculty, Department 


2 İstanbulUniversity, İstanbulMedical Faculty, Department 

of Pediatric Bone Marrow Transplantation Unit 

3 İstanbulUniversity, İstanbulMedical Faculty, Department 

of Pediatric Endocrinology 

4 İstanbulUniversity, Cerrahpasa Medical Faculty, Department 

of Biostatistics 

Ozlembal2000@yahoo.com 

Mannose-binding lectin (MBL), an important constituent of 

the innate immunity, is capable of activating the complement 

system, thereby promoting phagocytic clearance of various 

inflammatory agents. MBL deficiency may chronically activate 

the inflammatory cascade and contribute to the development 

of obesity. The aim of this study was to investigate 

the association between obesity and MBL concentrations in 

children. 

Fifty children were included into the scope of this study. 

MBL concentrations were determined in the blood samples 

drawn from 25 healthy and 25 obese children by a method 

based on ELISA. Statistical analyses were performed. 

The mean ± SD for the age and body mass index of the obese 

children were 8.6 ± 3.6 years and 29.3 ± 5.3 kg/m 2 , respectively. 

These values were calculated as 8.5 ± 3.6 years and 

15.6 ± 3.2 kg/m 2 for children in the control group. Mean 

plasma MBL level was found as 68.4 ± 28.6 ng/ml for the 

obese group whereas this value was 80.0 ± 37.2 ng/ml for 

the control group. Although the plasma MBL levels in obese 

children were relatively lower than those of the healthy 

children, this difference was not statistically significant 

(p>0.05). 

MBL initiates the lectin pathway of complement activation 

pathway. MBL, involved in inflammation and immune system 

function, may also affect metabolic pathways. Low circulating 

MBL levels may be associated with obesity, which 

may be regarded as a low-grade inflammatory state. 

* This work was supported by the Research Fund of the University 

of Istanbul. Project No: BYP-866/23122005 

KB 069 

Psoriyazis Hastalarında Long Pentraxin3 ‘ün (PTX3) 

Hastalık Aktivasyon Belirteci Olarak Önemi 


Ergün KUŞKU 2 , Zübeyde ERBAYRAKTAR 1 , 

Zeynep ZADEOĞLULARI 1 , Hülya ELLİDOKUZ 1 , 

Şebnem AKTAN 2 

1 Dokuz Eylül Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü 

2 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji AD 

Giriş: Psoriyatik hastalarda doğal immun sistemin inflamatuar 

sitokinleri lokal olarak ciltte ve dolaşımda inflamasyonu tetikleyen 

bir kaskad başlatır. Pentraxin 3 (PTX3) yeni bulunan 

ve ciddi enfeksiyonlarda, otoimmun hastalıklarda ve romatoid 

artrit, sistemik skleroderma ve kılcal damar vasküliti gibi dejeneratif 

durumlarda ortaya çıkan bir akut faz reaktanıdır. 

Amaç: Farklı tedaviler uygulanan psoriyazis hastalarında tedavi 

öncesi ve sonrasında PTX3 düzeyleri ölçülerek psoriyaziste aktivasyon 

belirteci olarak PTX3’ün CRP, fibrinojen, IFN-g ve 

IL-6 seviyeleriyle karşılaştırılarak öneminin ortaya konmasıdır. 

Gereç ve Yöntem: Orta veya şiddetli seviyede 18 yaş üzeri, 

22’si erkek 10’u bayan toplam 32 psoriyazis hastasından tedavi 

öncesinde ve tedavi sonrasında kan alınarak, serum 

ve plazma ayrılıp -80°C’de saklandı. PTX3, IFN-g ve IL-6 

konsantrasyonları “sandwich” enzim immunoassay yöntemiyle 

tayin edildi. CRP ve fibrinojen merkez laboratuvarında otoanalizörde 

çalışıldı. 

Bulgular: PTX3 düzeyleri tedavi öncesinde tedavi sonrasına 

göre yüksekti, ancak bu farklılık sadece erkek hastalarda istatistiksel 

olarak anlamlı bulundu. CRP ve fibrinojen seviyelerinde 

ise tedavi öncesinde ve sonrasında istatistiksel olarak anlamlı 

farklılık bulundu. 

Sonuç: İnflamatuar sitokinlerin sayısız biyolojik rolleri ve inflamatuar 

belirteçlerle (CRP, fibrinogen) olan ilişkileri ve de 

PTX3 ile CRP arasındaki benzerlik ve farkları göz önüne alınca 

dokunun inflamatuar olaylara katılımını daha iyi gösterebilecek 

olan PTX3’ün yeni bir belirteç olarak değerlendirilebilmesi için 

daha geniş hasta gruplarında araştırılması gerekmektedir. 

KB 069 

Significance of Long Pentraxin 3 (PTX3) as a Activation 

Marker in Psoriatic Patients 


Ergün KUŞKU 2 , Zübeyde ERBAYRAKTAR 1 , 

Zeynep ZADEOĞLULARI 1 , Hülya ELLİDOKUZ 1 , 

Şebnem AKTAN 2 

1 Dokuz Eylül University, Institute of Oncology 


of Dermatology 

Introduction: In psoriatic patients inflammatory cytokines 

expressed by the innate immune system initiate a cascade 

that activates inflammation locally in the skin and in the circulation. 

PTX3 is an acute phase protein which is detectable 

during severe infections, autoimmune, and degenerative 

conditions, as rheumatoid arthritis, systemic scleroderma 


S 240 



and small vessel vasculitis. 

Aim: For the investigation of PTX3 as a potential activation 

marker the aim was to examine the levels of PTX3, CRP, 

fibrinogen, IFN-g and IL-6 before and after treatment in psoriasis 

patients with different treatments 

Patients & Methods: 

Blood was taken from 32 (22 men,10 women) mild and severe 

psoriasis patients (>18years) before and after treatment 

for collecting sera and plasma which were stored at -80°C. 

PTX3, IFN-g and IL-6 concentrations were determined by 

sandwich enzyme-linked immunosorbent assay techniques. 

CRP and fibrinogen levels were measured at the central laboratory 

autoanalyzers. 

Results:PTX3 levels were higher before treatment than after 

treatment, but this was only statistically significant in men. 

Besides CRP and fibrinogen levels were found significantly 

different in the groups before and after treatment. 

Conclusion: Considering the numerous biological roles of 

inflammatory cytokines and their relationship with inflammatory 

markers (CRP, fibrinogen) and given similarities and 

differences between PTX3 and CRP, it is important to assess 

the usefulness of PTX3 as a novel marker, which may better 

reflect the involvement of tissue in inflammatory processes 

in a larger patient group. 

KB 070 

3680 Vakada Makroprolaktın Deneyımımız 

Serdar DOĞAN 1 , Havva UÇAR 1 , SibeL KULOĞLU 1 , 

Gültekin YÜCEL 1 , İnanç MENDİLCİOĞLU 2 , 

Hasan Ali ALTUNBAŞ 3 ,Sebahat ÖZDEM 1 . 

Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi; 1Merkez Laboratuvarı, 

Klinik Biyokimya Ünitesi, 2 Kadın Hastalıkları ve Doğum 

A.B.D, 3 İç Hastalıkları A.B.D (Endokrinoloji ve Metabolizma 

Bilim Dalı), Antalya 

Hiperprolaktinemi, kadınlarda galaktore, amenore ve infertilitenin 

en sık nedenini oluşturur. Makroprolaktin immünassay 

ölçümlerde önemli bir interferans nedenidir , hatalı tanı ve 

değerlendirmelere neden olur. Polietilen glikol (PEG) prespitasyonu 

makroprolaktinemi taramaları için hızlı ve pratik bir yöntemdir. 

Makroprolaktin tetkik ve tedavi gerektirmediğinden 

hiperprolaktinemi olgularında makroprolaktineminin ayırt 

edilmesi çok önemlidir. Bu çalışmada laboratuvarımıza serum 

prolaktin düzeyi istemi ile başvuran olgularda makroprolaktinemi 

prevalansı ve gerçek hiperprolaktinemi oranını 

saptamayı amaçladık. Gereç ve Yöntemler: Ocak 2006 – 

Temmuz 2009 tarihleri arasında prolaktin düzeyi istemi ile 

başvuran 3680 hastada eş zamanlı olarak PEG presipitasyon 

tekniği kullanılarak makroprolaktin varlığı değerlendirildi. 

PEG prespitasyonu sonrasında ölçülen prolaktin düzeyleri prespitasyon 

öncesi ölçümün %60’ından az olan hastalar makroprolaktin 

pozitif olarak değerlendirildi. Bulgular: Hastaların 

yas ortalaması 34.11 ± 7.74 (ortalama ± SD) yıl olarak bulundu. 

Hastalarımızın % 2.91’inde(107 vaka) makroprolaktin pozitif 

bulundu. 905 Hastada (%24.59) gerçek hiperprolaktinemi tespit 

edildi. Sonuç: Makroprolaktin varlığının saptanması idiopatik 

hiperprolaktinemili hastalarda etiyolojinin belirlenmesine 

yardımcı olabilir ve yoğun tanı testlerine/ hipofiz görüntülemelerine 

ve gereksiz tedavilere ihtiyacı ortadan kaldırabilir. 

Dolayısıyla tüm hiperprolaktinemik hastalarda makroprolaktin 

taraması yapılmalıdır. 

KB 070 

Our Macroprolactin Experience In 3680 Cases 

Serdar DOGAN 1 , Havva UCAR 1 , Sibel KULOGLU 1 

,Gultekin YUCEL 1 , Inanc MENDILCIOĞLU 2 , 

Hasan Ali ALTUNBAS 3 ,Sebahat OZDEM 1 . 

Akdeniz University Faculty of Medicine ; 1Central Laboratory, 

Department of Clinical Biochemistry, 2 Department 

of Obstetrics and Gynecology , 3 Department of Internal 

Medicine (Clinical Endocrinology and Metabolism), 

Antalya 

Hyperprolactinemia is the most frequent reason for galactorrhea, 

amenorrhea and infertility in women. Macroprolactin is 

an important source of interference in immunoassays, it causes 

errors in assays and diagnostic tests. Polyethylene glycol (PEG) 

precipitation is a fast and cheap method for screening macroprolactinemia. 

Given that macroprolactin requires no diagnostic 

test or treatment, differentiation of macroprolactinemia is particularly 

important in cases with prolactinemia. In the present 

study we aimed to determine the prevalence of macroprolactinemia 

and thus the real ratio of hyperprolactinemia in cases 

with a lab demand for prolactin measurement. Materials and 

Methods: The presence of macroprolactin was assessed using 

PEG precipitation technique in 3680 cases who applied to our 

lab with a demand for the measurement of prolactin level in 

serum between the dates of January 2006 and July 2009. Cases 

with a post-PEG precipitation prolactin level that is less than 

60% of pre-PEG precipitation prolactin level were considered 

as positive for macroprolactin. Results: The mean age of the 

patients were 34.11 ± 7.74 years (mean ± SD). Macrolactin was 

positive in 2,91% (107 cases) of our cases. We determined real 

hyperprolactinemia in 905 cases (24.59%). Conclusion: Determination 

of the presence of macroprolactin may be helpful 

in assigning the etiology in patients with hyperprolactinemia 

and may eliminate the need for intensive diagnostic tests/ hypophyseal 

imaging and unnecessary treatment. Therefore, we 

recommend macroprolactin screening in all patients with hyperprolactinemia. 

KB 071 

Sodyum ve Potasyum Ölçümleri Açısından Kan Gazı ve 

Rutin Biyokimya Analizörlerinin Karşılaştırılması 

Fatih KARA, Hülya AKSOY, Abdulkadir YILDIRIM, 

Fatih AKÇAY, Ebubekir BAKAN 

Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim 

Dalı, Erzurum 

fatihkara65@hotmail.com 

Kan gazı analizörleri, sodyum ve potasyum gibi biyokimyasal 

parametrelerin hızlı ve kolay ölçümüne imkan tanımakla 

birlikte, elde edilen sonuçların güvenilirliği konusunda bazı 

endişeler söz konusudur. Kitle etkisi (mass effect), tam kana 

göre serumda çok daha azdır. Ayrıca, venöz ve arteriyel 


S 241 



örneklerin trombosit aktivasyonlarının farklı oluşunun, potasyum 

konsantrasyonlarında da bir farklılığa yol açtığı iddia 

edilmektedir. 

Bu çalışmanın amacı, kan gazı ve rutin biyokimya analizörleriyle 

ölçülen sodyum ve potasyum değerlerini 

karşılaştırmaktı. Toplam 50 hastadan eş zamanlı olarak 

alınan arteriyel ve venöz kan örneklerinin bu amaçla analizi 

yapıldı. 

Serum sodyum ve potasyum konsantrasyonları, 142.5 ± 

5.5 mmol/L ve 3.7 ± 0.8 mmol/L (ortalama ± SD) idi. Kan 

gazı analizörüyle ölçülen değerler ise sırasıyla 149.9 ± 8.6 

mmol/L ve 2.6 ± 0.7 mmol/L olarak bulundu. Serum sodyum 

seviyesi, kan gazı ölçümlerindekinden önemli ölçüde daha 

düşük (p


KB 072 

Evaluation Of Serum Total Antioxidant Status (Tas) In 

Hepatitis B Virus (Hbv) Infection 

Gülçin AKCA 1 , Emre AVCI 2 , Gülçin ALP 3 , 

Semra TUNÇBİLEK 4 

1 Gazi Ünviversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, Temel Tıp 

Bilimleri AD. Mikrobiyoloji Laboratuvarı, Ankara 

2 Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji 

Bölümü, 19030, Çorum, Türkiye 

3 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji AD. 06500, 


4 Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hst. ve Klinik 

Mikrobiyoloji, Ankara 

Hepatocyte damage occurred due to HBV which is a noncytopathic 

virus may cause tissue damage and hepatocyte death 

through immune system. Inflammatory-immune damage occurs 

in liver pertaining to HBV. Reactive oxygen species 

(ROS) are also considered to be the cause of this damage. 

However, antioxidant protection systems are formed against 

the deteriorating effects of ROS in organisms. Nevertheless, 

in chronic HBV, several cytopathological changes could be 

observed. Thus, it was aimed to detect and compare TAS 

values of chronic and occasionally diagnosed inactive HBsAg 

carriers. Furthermore, the authors have tried to point 

out a relation between the TAS values of patients and the 

clinical prognosis of disease. In this study, 25 isolated Anti- 

HBc total (+) (IgG+IgM), 25 HbsAg and Anti-HBc total (+) 

patients’ sera, 20 chronic HBV patients’ sera and 10 healthy 

people’s sera (control group) were used. TAS values were 

determined as mmol Trolox equivalent/L spectrophotometrically 

by using “Erel” method. Mean values of TAS were 

found 25.7 in chronic HBV patients, 24.8 inactive HBsAg 

carriers, 23.2 in isolated Anti-HBc (+) patients and 18.5 in 

control group. Results revealed that there was no statistically 

significant difference among the patients’ group as a statistically 

significant difference was found between the control 

group and the patients’ groups (p


KB 073 

Decreased Plasma Apelin Levels in Obese Children 

Serkan TAPAN 1 , Emre TAŞÇILAR 2 Ayhan ABACI 2 

Alper SÖNMEZ 3 Selim KILIÇ 4 M Kemal ERBIL 1 

1 Gulhane School of Medicine, Department of Medical 

Biochemistry, Ankara, TURKEY 

2 Gulhane School of Medicine, Department of Pediatric 

Endocrinology, Ankara, TURKEY 

3 Gulhane School of Medicine, Department of Endocrinology, 


4 Gulhane School of Medicine, Department of Epidemiology, 


serkantapan7@yahoo.com 

Adipose tissue secretes a variety of biologically active molecules 

which interact with metabolic and endocrine functions. 

Apelin is a recently defined peptide relevant to the development 

of obesity-related disorders. There has been no study so far 

about the levels of plasma apelin in obese children. 

In this preliminary case control study, plasma apelin, adiponectin, 

and high sensitivity C reactive protein (hs-CRP) levels were 

investigated in obese (n=32) and nonobese (n=40) children. The 

effects of pubertal status on the apelin and adiponectin levels 

were evaluated as well. 

When compared to non-obese controls, the obese children had 

significantly lower plasma apelin (p= 0.004), adiponectin and 

HDL cholesterol levels (p= 0.001 for both), and higher hs- 

CRP, triglycerides, insulin and Homeostasis Model Assessment 

(HOMA-IR) indexes (p< 0.001 for all). The difference 

between the apelin levels was present only in the prepubertal 

period (p=0.002), while the adiponectin levels of the obese 

children were lower both in the prepubertal and pubertal period 

(p=0.002 and p=0.003). Both apelin and adiponectin levels 

were negatively correlated to body mass index (BMI), insulin 

and HOMA-IR indexes. 

The results of the present study indicate that plasma apelin levels 

are lower in child obesity and pubertal state is an important 

determinant of plasma apelin levels. More research is warranted 

to clarify the role of adipokines in obesity and its complications. 

KB 074 

Futbolcularda Antrenmanın İdrar Enzim 

Düzeylerine Etkisi 

Banu AYÇA 1 , Azize ŞENER 2 , Kılınç YETKİNER 3 

1 Marmara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu 

, Spor Sağlık Bilimleri Anabilim Dalı,İstanbul 


Anabilim Dalı,İstanbul 

3 Futbol antrenörü,İstanbul 

bayca@ marmara.edu.tr 

Egzersiz sonrası proteinüri ve idrarda artmış enzim seviyeleri 

egzersizin neden olduğu böbrek hasarının göstergesi olabilir.Proteinürinin 

derecesi egzersizin tipine,yoğunluğuna ve 

süresine bağlıdır. 

Bu çalışmada amacımız önemli üriner indikatör enzimlerden 

olan N-asetil-beta-D glukozaminidaz(NAG)ve gama 

glutamiltransferazın (GGT) idrardaki düzeylerinin futbolcularda 

egzersiz sonrası protein ve kreatinin değerleri ile birlikte 

değişikliğe uğrayıp uğramadığı ve değişiklik varsa ne kadar 

sürdüğünü belirlemektir.Çalışmamız Beşiktaş Yıldız Futbol 

Takımına uygulandı.Sporcular 15 dk ısınma ve 8 tane sprint 

sonrası sekize sekiz iki takım halinde 40’ar dk.dan 2 devre 

maç yapmıştır.Devre arası 15 dk.dır.Futbolculardan antrenman 

öncesi 24 saatlik idrar örneği,antrenmandan 1 saat sonra 

spot ve antrenman sonrası 24 saatlik idrar örnekleri alındı ve 

deney gününe kadar – 20 °C de saklandı. 

Futbolcuların antrenmandan 1 saat sonraki idrar 

NAG,GGT,kreatinin ve protein düzeylerinde antrenmandan 

24 saat önceki idrar NAG,GGT, kreatinin ve protein 

düzeylerine göre istatistiki olarak anlamlı artış bulunmuştur 

(p


NAG,GGT, creatinine and protein levels were significantly 

lower than the 1 hour post training levels(p0.05). 

As a results,the training exercise practiced by the football 

players was not found to cause a permanent enzymes and 

protein excretion. 

KB 075 

Proksimal Femur Kırıkları ve Leptin 

Duygu ŞAHİN 1 , V.Ercan DİNÇEL 2 , 

Aylin SEPİCİ-DİNÇEL 1 , M.Hakan ÖZSOY 2 , 

A. Turgay ÇAVUSOĞLU 2 , Nilgün ALTAN 1 


Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye 

21. Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, Sağlık Bakanlığı 

Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi (SBAEAH), Ankara, 

Türkiye 

Yaşlanan kadın ve erkeklerde düşük kemik mineral 

yoğunluğu (KMY), kemik kaybı ile sonuçlanan, artmış iskelet 

yeniden yapılanması ile ilişkilidir. Leptin adipositlerden 

salgılanan, sitokin benzeri protein yapıya sahiptir. Kemik 

yeniden yapılanmasını ise sempatik sinir sistemi boyunca 

hipotalamik nükleusta bulunan reseptörüne bağlanarak kontrol 

eder. Bu çalışmada kalça kırıklı hastalarda serum leptin 

düzeyleri ile TSH düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi 

amaçlanmıştır. Ayrıca leptinin farklı düşük enerjili travmalardaki 

inflamatuar cevaptaki yeri tartışılmıştır. Otuzsekiz 

(23 kadın/15 erkek, 77.52±6.74) intertrokanterik kalça 

kırıklı hasta; Grup 1 ve 24 (18 kadın/6 erkek, 75.16±6.89) 

femur boyun kırıklı hasta; Grup 2 çalışmaya dahil edilmiştir. 

Her iki grup KMY değerleri arasında istatistiksel fark yoktur. 

Grup 2 kadın olgularda trokanter (p=0.18) ve total 

(p=0.038) KMY değerleri erkekler ile karşılaştırıldığında 

anlamlı düzeyde düşük bulunmuştur. Her iki grupta da leptin 

düzeyleri erkek olgularda kadınlardan anlamlı olarak düşük 

bulunmuştur (p


KB 076 

Obstrüktif ve Non-Obstrüktif Koroner Arter Hastalığı 

Olan Diyabetli Hastalarda Serum Visfatin Düzeyleri 

Yeşim GÜVENÇ 1 , Ozan ÜTÜK 2 , Derya AKSOY 3 , 

Özgül YILDIZ 2 , Cevval ULMAN 3 , Özgür BAYTURAN 2 , 

Gönül DİNÇ 4 , Ahmet VAR 3 

1Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, 

Biyokimya Bölümü, Manisa 

2Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji 

Anabilim Dalı, Manisa 

3Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya 


4Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı 


yesim.guvenc@bayar.edu.tr 

Visfatin B lenfosit öncülleri için bir büyüme faktörü olarak 

karaciğer, iskelet kası ve kemik iliğinde keşfedilmiştir. Yüksek 

oranda visseral yağ dokusudan salınan visfatin insülin 

benzeri etki gösteren bir adipositokindir. Serum visfatin 

düzeyleri inflamasyon, obesite, diyabet ve ateroskleroz ile 

ilişkilidir. Bu çalışmanın amacı obstrüktif ve non-obstrüktif 

koroner arter hastalığı olan tip 2 diyabetes mellituslu hastalarda 

serum visfatin düzeylerinin araştırılmasıdır. 

Çalışmaya koroner arter hastalığı (KAH) olan 30 tip 2 diyabet 

hastası dahil edilerek 2 gruba ayrılmıştır: Grup I 

(n=15): Non-obstrüktif KAH olan diyabetli hastalar. Grup 

II: Obstrüktif KAH olan diyabetli hastalar. Serum visfatin 

ve TNF-alfa düzeyleri ELISA metodu ile ölçülmüştür. Grup 

I ve grup II visfatin düzeyleri arasında istatistiksel olarak 

anlamlı bir fark tespit edilmemiştir (p=0.6). Grup I ve grup 

II TNF-alfa düzeyleri arasında da istatistiksel olarak anlamlı 

bir fark tespit edilmemiştir (p=0.5). 

Sonuç olarak koroner arter hastalığı olan diyabetli hastalarda 

koroner arter darlığının şiddeti ile visfatin düzeyleri arasında 

ilişki bulunmamaktadır. 

KB 076 

Serum Visfatin Levels in Diabetic Patients with 

Obstructive and Non-Obstructive Coronary 

Artery Disease 

Yeşim GÜVENÇ 1 , Ozan ÜTÜK 2 , Derya AKSOY 3 , 

Özgül YILDIZ 2 , Cevval ULMAN 3 , Özgür BAYTURAN 2 , 

Gönül DİNÇ 4 , Ahmet VAR 3 

1Celal Bayar University, Vocational School of Health Services 

, Department of Biochemistry, Manisa, TURKEY 

2Celal Bayar University, Faculty of Medicine, Department 

of Biochemistry, Manisa, TURKEY 


of Cardiology, Manisa, TURKEY 


of Public Health, Manisa, TURKEY 

yesim.guvenc@bayar.edu.tr 

Visfatin is an adipokine that was originally discovered in liver, 

skeletal muscle and bone marrow as a growth factor for B lymphocyte 

precursors. Visfatin is preferentially produced by visceral adipose 

tissue and has insulin-mimetic actions. Serum visfatin levels 

are associated with inflammation, atherosclerosis, type 2 diabetes, 

and obesity. The aim of this study was to investigate visfatin and 

TNF-alpha levels in type 2 diabetic patients with obstructive and 

non- obstructive coronary artery disease (CAD). 

Thirty type 2 diabetic patients with CAD were included in the 

study and divided into two groups: Group I (n=15): Diabetic patients 

with non-obstructive CAD. Group II (n=15): Diabetic patients 

with obstructive CAD. Visfatin and TNF-alpha levels were 

assessed by ELISA method. When visfatin levels in groups I and 

II were compared, there was no statistically significant difference 

(p=0.6). There was no statistically significant difference between 

serum TNF-alpha levels of groups I and II either (p=0.5). 

As a result, there is no association between visfatin levels and the 

severity of coronary artery stenosis in diabetic patients with CAD. 

KB 077 

Alkolik Olmayan Yağlı Karaciğer Hastalığında, IL-18 

Düzeyleriyle Hepatik İnflamasyon Derecesi Arasındaki 

İlişki 

Serkan TAPAN 1 , Teoman DOĞRU 2 , Cemal Nuri ERÇİN 2 , 

Erdim SERTOĞLU 1 , Selim KILIÇ 3 , İsmail KURT 1 , 

M Kemal ERBIL 1 

1 GATA Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, 

Ankara 

2 GATA Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji Bilim Dalı, Ankara 

3 GATA Tıp Fakültesi, Epidemiyoloji Bilim Dalı, Ankara 


Interleukin–18 (IL–18); yağ dokusunda sentezlenen ve 

dolaşıma salınan bir proinflamatuar sitokindir. Obezite ve tip 

2 diyabet gibi inflamasyonla ilişkili metabolik hastalıklarda 

plazma IL–18 düzeylerinin yükseldiği bildirilmiştir. Alkolik 

olmayan yağlı karaciğer hastalığı (AOYKH); obezite, 

diyabet ve dislipidemi gibi metabolik risk faktörleri ile sıkı 

ilişki gösteren bir tablodur. Günümüzde IL–18 ile AOYKH 


S 246 



arasındaki ilişkiyi araştıran yalnızca bir klinik çalışma 

bulunmaktadır. Sınırlı sayıda olgu içeren bu çalışmada (toplam 

13 hasta) AOYKH olgularında hepatik IL–18 ekspresyonun 

arttığı bildirilmiştir. Çalışmamızda biyopsi ile tanı 

konulmuş, geniş bir AOYKH grubunda plazma IL–18 

düzeyleri ile metabolik parametreler ve hepatik inflamasyon 

arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. 

Diyabet ve hipertansiyonu bulunmayan karaciğer iğne biyopsisi 

ile AOYKH tanısı konulan toplam doksan altı hasta 

çalışmaya alındı. Olgular alkolik olmayan steatohepatit 

(AOS) n= 65 ve basit yağlanma (BY) n= 31 olmak üzere iki 

gruba ayrıldı. Plazma IL–18 ve adiponektin düzeyleri ELI- 

SA yöntemi ile saptandı. İnsülin direnci HOMA-IR yöntemi 

belirlendi. 

Her iki grup; yaş, vücut kitle indeksi, bel çevresi, sigara 

kullanımı, glukoz, total kolesterol, LDL kolesterol, HDL 

kolesterol, trigliserid, insülin ve HOMA-IR düzeyleri 

yönünden benzerdi. IL–18 düzeyleri yine her iki grupta 

farklı değildi (p= 0.86). Korelasyon analizinde her iki grup 

ayrı ayrı değerlendirildiğinde IL-18 ile hepatik histopatolojik 

bulgular arasında bir ilişki saptanmadı. Bununla birlikte 

adiponektin düzeyleri her iki grupta belirgin farklılık gösterdi 

(p= 0.02). Her iki grup birlikte değerlendirildiğinde IL–18 

düzeyleri ile incelenen diğer parametreler arasında belirgin 

bir ilişki saptanmadı. 

Eşlik eden metabolik risk faktörlerinin bulunmadığı AOYKH 

olgularında, plazma IL–18 düzeyi ile metabolik parametreler 

ve hepatik inflamasyon arasında bir ilişki bulunmamaktadır. 

KB 077 

The relationship between IL-18 levels and hepatic 

inflammation in Non-Alcoholic Fatty Liver Disease 

Serkan TAPAN 1 , Teoman DOĞRU 2 , Cemal Nuri ERÇİN 2 , 

Erdim SERTOĞLU 1 , Selim KILIÇ 3 , İsmail KURT 1 , 

M Kemal ERBIL 1 

1 Gulhane School of Medicine, Department of Medical 

Biochemistry, Ankara, TURKEY 

2 Gulhane School of Medicine, Department of Gastroenterology, 


3 Gulhane School of Medicine, Department of Epidemiology, 



Interleukin–18 (IL–18) is a proinflammatory cytokine synthesized 

in adipose tissue and secreted into circulation. It 

was reported that IL-18 levels were increased in inflammation 

related disorders such as obesity and type 2 diabetes 

mellitus. Non-Alcoholic Fatty Liver Disease (NAFLD) is a 

clinical form closely related with metabolic risk factors like 

obesity, diabetes and dyslipidemia. Until now, there was 

only one clinical study investigating the association between 

IL-18 and NAFLD. In this study, consisting of limited patient 

(totally 13 patients), it was reported that hepatic IL-18 

expression was increased in NAFLD subjects. In our study 

it was aimed to investigate the association between IL-18, 

metabolic parameters and hepatic inflammation in a biopsy 

proven large NAFLD group. 

Ninety six biopsy proven NAFLD patients who had no diabetes 

and hypertension were enrolled in the study. Subjects 

were classified into two groups; non-alcoholic steatohepatitis 

(NASH) n=65 and simple steatosis (SS) n=31. Plasma 

IL-18 and adiponectin levels were determined by ELISA. 

Insulin resistance (IR) was calculated by HOMA-IR method 

In both groups; age, body mass index (BMI), waist circumference, 

smoking, glucose, Total Cholesterol, LDL Cholesterol, 

HDL Cholesterol, triglyceride, insulin and HOMA-IR 

levels were similar. Also IL-18 levels were not significant 

in two groups (p= 0.86). In correlation analysis the two 

groups were evaluated separately. There was no significance 

between IL-18 and hepatic histopatological findings. Nonetheless, 

adiponectin levels were significantly different (p= 

0.02). The two groups were evaluated together; there was 

no significance between IL-18 levels and other investigated 

parameters. 

NAFLD subjects with no concomitant metabolic risk factors, 

there was no significant relationship between plasma IL-18 

levels, metabolic parameters and hepatic inflammation. 

KB 078 

Bayan Taekwondo Sporcularında Müsabakanın Serum 

ve İdrar Gama-Glutamil Transferaz Düzeylerine Etkisi 

Azize ŞENER 1 , Banu AYÇA 2 , Rabia OBA 1 , 

Nusret RAMAZANOĞLU 3 


Anabilim Dalı,İstanbul 

2 Marmara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, 

Spor Sağlık Bilimleri Anabilim Dalı,İstanbul 

3 Marmara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu 

, Hareket ve Antrenman Bilimleri Anabilim Dalı,İstanbul 

rabiaoba@gmail.com 

Taekwondo, 2000 Sydney Olimpiyat Oyunlarında resmi 

spor dalı olmuş, uluslararası spor olan bir savunma 

sanatıdır. Bir Taekwondo müsabakası 2 dk.lık 3 raund ve 

1 dk.lık 2 dinlenme evresinden oluşmaktadır. Taekwondo 

müsabakalarının temelini, çoğunlukla rakibin gövdesine vurulan 

(gövdesine taktığı koruyucu üzerine) yüksek hızda, 

çabuk ve kuvvetli ayak vuruşları ve yumruk vuruşlarından, 

bazende yüzüne vurulan ayak tekniklerinden oluşmaktadır. 

Gövdeye vurulan bu darbeler sonucunda sporcunun fizyolojisinde 

ortaya çıkaracak değişimler önem kazanmaktadır. 

Egzersiz kaynaklı serum enzim artışının mekanizması,ya kas 

lifi üzerindeki bir metabolik etki ile membran geçirgenliği 

artışına ya da kas lifleri üzerindeki mekanik stresle gelişen 

membran hasarı ve lif nekrozuna bağlı olmaktadır. Renal 

enzimlerin idrarda atılımlarının artışı börek hasarının önemli 

bir göstergesidir. 

Bu çalışmada amacımız , taekwondo sporcularında egzersize 

bağlı olarak serumda ve idrarda 

Gama-glutamil transferaz (GGT), idrarda kreatinin ve protein 

düzeylerinde oluşabilecek değişimleri belirlemektir. 

Çalışma İstanbul Taekwondo Şampiyonasına katılan18 

bayan sporcu da yapıldı. Müsabaka öncesi ve 1 saat sonrası 

sporculardan kan ve idrar örnekleri alındı, serum ve idrar 

örnekleri -20º C de deney gününe dek saklandı. 

Müsabakadan 1 saat sonra ki idrar GGT ve protein düzeylerinde 

müsabaka öncesi seviyelerine göre istatistiki olarak 

anlamlı artış görüldü.(p


rum GGT ve idrar kreatinin düzeylerinde müsabaka öncesine 

göre oluşan artış istatistiki olarak anlamlı değildi(p>0.05). 

Sonuç olarak, taekwondo müsabakasının bayan sporcularda 

enzim ve protein atılımına neden olduğunu sonucuna vardık. 

KB 078 

The Effect of Competition in Serum and Urinary 

Gamma-Glutamyl Transferase Levels of Female 

Taekwon-do Players 

Azize ŞENER 1 , Banu AYÇA 2 , Rabia OBA 1 , 

Nusret RAMAZANOĞLU 3 

1 Marmara University Faculty of Pharmacy ,Department 

of Biochemistry,İstanbul,TURKEY 

2 Marmara University School of Physical Education 

and Sports , Department of Sports and Health Sciences, 

İstanbul,TURKEY 

3 Marmara University School of Physical Education and 

Sports , Department of Movement and Training Sciences, 

İstanbul,TURKEY 

rabiaoba@gmail.com 

Taekwondo is a martial art and an international sport and is 

accepted as a new Olympic sports in the 2000Sydney Olimpic 

Games. Taekwondo competition consist of 3 rounds 

each being 2 minutes and one minute rest period.The basis 

of taekwondo competition, consist of the body kicks 

which are made in high speed ( on the safe-guard), quick and 

powerfull kicks and punhces, sometime kicking techniques 

on the face of the opponent is used. At the end of these 

punhces and kicks, the physiological changes on the athletes 

become very important. 

The mechanism of exercise-induced serum enzyme rise 

has been attributed to either a metabolic effect on muscle 

fibers,producing increased membrane permeability or to a 

mechanical stres on muscle fibers,resulting in membrane 

damage and fiber necrosis.Increases in the urinary excretion 

of renal enzymes is an important indicator of kidney damage. 

In this study, we aimed to asses the exercise-induced changes 

in serum and urinary gamma-glutamyl transferase(GGT) 

levels and urinary creatinine and protein levels in taekwondo 

players. 

The study was performed on 18 female players who were 

participant in İstanbul Taekwondo Championships. Blood 

and urine samples were collected pre and 1h post the competition, 

serum and urine samples stored at -20° C till the 

day of the analysis. The 1h post competition urinary GGT 

and protein levels significantly higher than the pre competition 

levels ( p < 0.01). The 1 h post competition serum 

GGT and urinary creatinine levels were higher than the pre 

competition levels,but these increases are not statistically 

significant(p >0.05). 

As a results,taekwondo competition by the female players 

was found to cause a enzyme and protein excretion. 

KB 079 

Hemodiyalize Giren Hastalarda İskemi Modifiye 

Albümin Düzeylerine Albümin Ölçüm Yöntemlerinin 

Etkisi 

Aysel KIYICI 1 , İdris MEHMETOĞLU 1 , 

Hatice KARAOĞLAN 1 , Hüseyin ATALAY 2 , 

Süleyman TÜRK 2 

1 Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi,Biyokimya 


2 1Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları 

Anabilim Dalı,Konya 

ayselkiyici@gmail.com 

İskemi modifiye albümin (IMA) konsantrasyonlarındaki 

artma miyokard iskemisini gösteren erken bir belirteç olarak 

akut koroner sendromlu hastaların değerlendirilmesinde 

kullanılmaktadır. IMA düzeyleri hesaplanırken albümin 

konsantrasyonuna göre bir düzeltme yapılması önerilmektedir. 

Bu nedenle albümin ölçümünde kullanılan yöntem ve 

ölçülen albümin konsantrasyonu iskemi modifiye albümin 

düzeylerini etkileyebilir. Biz de hemodiyalize giren kronik 

böbrek yetmezliği olan hastalarda iskemi modifiye albumin 

düzeylerini ve bu düzeylere albümin ölçüm yöntemlerinin 

etkisini değerlendirmeyi amaçladık. 

Hemodiyaliz tedavisi alan 30 kronik böbrek yetmezliği 

hastası çalışmaya dahil edildi. Bu hastaların serumlarında 

diyaliz giriş ve çıkışında IMA düzeyleri ölçüldü. Albümin 

konsantrasyonları ise bromocresol gren (BCG) ve bromocresol 

purple (BCP) yöntemleri ile saptandı. Ölçümler 

arasındaki fark paired t testi ile karşılaştırıldı. 

Diyaliz çıkışında hem IMA, hem de iki farklı albümin yöntemine 

göre düzeltilmiş IMA düzeyleri giriş değerlerine göre 

anlamlı olarak yüksek bulundu (p


KB 079 

The Effect Of Albumin Analysis Methods On Ischemia 

Modified Albumin Levels In Patients On Hemodialysis 

Aysel KIYICI 1 , İdris MEHMETOĞLU 1 , 

Hatice KARAOĞLAN 1 , Hüseyin ATALAY 2 , 

Süleyman TÜRK 2 

1 Selcuk University, Meram Medical Faculty, Department 


2 Selcuk University, Meram Medical Faculty, Department 

of Internal Medicine, Konya 

ayselkiyici@gmail.com 

Elevation in ischemia modified albumin (IMA) levels has 

been used as an early marker in evaluation of the patients 

with acute coronary syndrome. Adjustment due to albumin 

concentration is suggested while calculating IMA concentrations. 

Though the method used in albumin analysis and 

the measured albumin concentration may affect ischemia 

modified albumin levels. We aimed to evaluate ischemia 

modified albumin levels in chronic renal failure patients on 

hemodialysis and the effect of albumin analysis methods on 

these concentrations. 

A total of 30 chronic renal failure patients were contributed 

this study. IMA levels in the sera of patients before and after 

one hemodialysis session. Albumin concentrations were 

determined with bromocresol green (BCG) and bromocresol 

purple (BCP) methods. The differences between measurements 

were compared with paired t test. 

At the end of the dialysis both IMA and albumin adjusted 

IMA levels with two different albumin analysis methods 

were significantly increased compared to the levels before 

dialysis (p


Bulgular: Reddedilen örneklerin oranı istatistiksel olarak 

ki-kare ile iki grup arasında karşılaştırıldı ve ikinci grupta 

anlamlı olarak azalmıştı (p


els of 50 patients with MS (33F, 17M) and 35 age-matched 

healthy controls (20F 15M). Serum PON1 and arylesterase 

activities and TAS and TOS levels were measured spectrophotometrically. 

Our results demonstrated that TAS levels of MS patients 

were significantly lower than that of the controls (P


hesaplandı. 

İki aylık süreç sigma düzeylerinin test performansı, Cell- 

Dyn®3700 cihazında süreç sigma değerleri sırasıyla, lökosit 

(6.16 ve 6.82) iyi; hemoglobin (3.42 ve 5.81), eritrosit (4.79 

ve 5.02), platelet (3.42 ve 5.81) orta; hematokrit (2.80 ve 3.60) 

zayıf olarak değerlendirildi. 

Hematoloji parametreleri metod olarak süreç sigma düzeylerinin 

kullanılabilerek değerlerlendirilebileceğini sonuçlarımız 

desteklemektedir. 

KB 084 

Evaluation Of Hematology Parameters With Six Sigma 

Methodology 

Guler BUGDAYCI, Erdinc SERİN, Esra ZOR, 

Fatih OZCAN 

Department of Medical Biochemistry, School of Medicine, 

Abant Izzet Baysal University 

Six sigma is a global management strategy introduced to the 

industrial world in the 1980s. To get through similar benefits 

in the healthcare field, six sigma is currently being applied in 

several laboratories in the total quality management. In this 

study, quality control results of five analyte measurements in 

Cell- Dyn®3700 (Abbott Laboratories, IL, USA) for routine 

laboratory were evaluated by using six sigma methodology. 

Process sigma value were calculated from total allowable 

error (TEa) target values specified by CLIA 88 and bias % 

and coefficient variation(CV) % levels estimated from quality 

control values (Process sigma value= [(TEa – Bias %) 

/CV%]). Performance of tests were assessed according to 

process sigma value (≤ 4 poor, 4-6 intermetiated; ≥6 good). 

When we evaluated the tests performances with two months 

process sigma value, white blood cell (6.16 and 6.82) were 

good; hemoglobin (3.42 and 5.81), red blood cell (4.79 and 

5.02), and platelet (3.42 and 5.81) were intermediated; and, 

hematocrit (2.80 and 3.60) were poor in Cell-Dyn®3700 instrument, 

respectively. 

Our results suggested that process sigma value may be a useful 

method for assesing for hemotology paramaters. 

KB 085 

Safra Kesesinde Taş Oluşumunda Homosistein ve 

Lipoprotein(a)’nın Rolü 

Mehmet Fatih EROL 1 , Vildan FİDANCI 2 , 

Mehmet ŞENEŞ 2 , Ahmet Ragıp KIZILET 1 , 

Hilal ÖZER 1 , Mehmet Ali AKKUŞ 1 

Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi 

5. Genel Cerrahi Kliniği1, Klinik Biyokimya Laboratuvarı2 

06340 Ulucanlar/Ankara 

vildan.fidanci@gmail.com 

Özgül diyet içeriklerinin, insanlarda safra taşı oluşumunda 

potansiyel risk faktörü olup olmadığının incelendiği birçok 

çalışma mevcuttur. Çalışmamız, safra taşlarının tipi ile 

homosistein ve Lp (a) düzeylerinin ilişkili olup olmadığını 

araştırmak amacıyla planlanmıştır. 

Çalışmamıza 4. ve 5. Genel Cerrahi polikliniklerine başvurup 

safra kesesi taşı hastalığı tanısı ile ameliyat edilen 48 hasta 

dahil edildi.Kontrol grubuna abdominal ultrasonografi 

yapılarak safra taşı varlığı ekarte edilen 47 hasta dahil edildi.Hastaların 

beslenme alışkanlıkları, yaşı, cinsiyeti, boyu, 

kilosu, son bir yıl içindeki kilo değişimi, ailede taş hikayesi, 

sigara ve alkol kullanımı, fiziksel aktivite düzeyi, eşlik eden 

kronik hastalık varlığı ve ilaç kullanımı sorgulandı. Biyokimyasal 

tetkiklerin yanı sıra ameliyatta alınan taşların kimyasal 

analizi yapıldı. 

Çalışmaya alınan kişiler boy, kilo, vücut kitle indeksi, kilo 

değişimi ve çocuk sayısı açısından karşılaştırıldığında vaka 

ve kontrol grupları arasında istatistiksel olarak farklılık 

olmadığı gözlendi. Kontrol grubuna göre vaka grubunda 

ailede taş öyküsü daha fazla olarak bulundu .Vaka ve kontrol 

grupları arasında glukoz, trigliserid, ALP, GGT, vitamin 

B12, folik asit, Lp (a), homosistein, LDL ve Apo B düzeyleri 

yönünden istatistiksel olarak anlamlı fark bulunamadı. 

Ayrıca gruplar arasında Apo A/Apo B oranları açısından 

da farklılık olmadığı gözlendi. Hastalardan alınan taşların 

%85.4’u kolesterol tası, %14.6’sı “diğer” tas grubunu 

oluşturmaktaydı. 

Çalısmamızda gerek safra taşı oluşumunda gerekse bu 

taşların tipleri ile homosistein ve lipoprotein(a) düzeyleri 

arasında ilişki bulunamamıştır. 

KB 085 

Effects of Homocysteine and Lipoprotein (a) Levels on 

Gallstone Formation 

Mehmet Fatih EROL 1 , Vildan FİDANCI 2 , 

Mehmet ŞENEŞ 2 , Ahmet Ragıp KIZILET 1 , 

Hilal ÖZER 1 , Mehmet Ali AKKUŞ 1 

Ankara Education and Research Hospital, 

Fifth Surgery Clinic1, Clinical Biochemistry Laboratory 2 

06340 Ulucanlar/Ankara 

vildan.fidanci@gmail.com 

Specific dietary contents as potential risk factors for gallstone 

formation in humans have been examined in several 

studies. Our study is planned to investigate the relationship 

between type of gallstones and plasma homocysteine and 

Lp(a) levels. 

A total of 48 patients who were operated in 4th and 5th general 

surgery clinics for gallstone disease were included in 

our study. 47 persons were selected to as a control group. 

Presence of gallstones was eliminated by ultrasonography 

in this group. Dietary habits of the patients, age, gender, 

height, weight, weight change in the past year, family history 

of gallstone disease, smoking and alcohol use, status of 

physical activity, comorbid conditions and drug use were all 

questioned. Biochemical analysis of blood samples of the 

patients in the two groups and chemical analysis of gallstones 

obtained from the operated patients were performed. 

When, the groups were compared with regard to height, 

weight, body mass index, weight change and number of 

children, no statistically significant differences were found. 

Family history of gallstone disease was more frequent in the 

study group. The biochemical analysis did not reveal any 

statistically significant differences in glucose, triglyceride, 


S 252 



ALP, GGT, vitamin B12, folic acid, homocysteine, Lp(a), 

LDL and Apo B levels. In addition, ApoA / ApoB ratios of 

the groups were also similar. Among the gallstones obtained 

from the patients,85.4% were cholesterol stones, while the 

remaining 14.6% were found to be among the “other” stone 

group. 

There was found to be no relationship between the formation 

and type of gallstones and serum homocysteine and 

lipoprotein(a) levels. 

KB 086 

Akut Ve Kronik Telojen Efluviumda Anemi Ve Vitamin 

D Seviyesinin Rolü 

A. Serap KARADAĞ 1 , Derun T. ERTUĞRUL 2 , 

Emre TUTAL 3 , K. Okhan AKIN 4 

1 Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Dermatoloji 

Bölümü 

2 Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Endokrinoloji 

Bölümü 

3 Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nefroloji 

Bölümü 

4 Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Biyokimya 

Laboratuvarı 

Giriş: Telojen effluvıum (TE) genellikle tetikleyici bir faktör 

sonrası telojen saçlarda aşırı kayıp nedeniyle oluşan bir 

saç siklusu anomalisidir. Vakaların üçte birinde tetikleyici 

neden bulunamamaktadır. Bu çalışmada TE’li hastalarda 

anemi, çinko eksikliği, tiroid hastalığı ve serum vitamin D 

seviyeleri değerlendirilmektedir. 

Materyal-Metot: Altmışüç TE’li bayan hasta ve 50 sağlıklı 

kontrol grununda serum hemoglobin, ferritin, çinko, kalsiyum, 

fosfat, parathormon, magnezyum, 25-hydroxyvitamin 

D 3, 1,25-hydroxyvitamin D 3, kemik alkalen fosfatzı ve 

tiroid stimüle edici hormon (TSH) düzeyleri değerlendirildi. 

Yirmidokuz hasta akut TE (ATE), 34 hasta kronik TE (KTE) 

olarak gruplandırıldı. 

Sonuçlar: TE’li grupta ferritin (ATE; 17.0±12.8, KTE: 

19.6±15.2, kontrol: 35.5±31.8, p< .001) ve hemoglobin 

(ATE: 12.7±1.7, KTE: 13.3±1.0, kontrol: 14.2±1.2, 

p< .0001) düzeyleri kontrol grubuna göre belirgin olarak 

düşüktü. Bununla birlikte 25-hidroksi vitamin D 3 seviyesi 

( ATE: 18.5±9.2, KTE: 24.4±11.2, kontrol: 15.6±15.8, p< 

.01) TE’li grupta kontrol grubuna göre belirgin olarak yüksek 

bulundu. 

Tartışma: TE gelişiminde demir eksikliği anemisi belirgin 

bir risk faktörüdür, serum 25-hidroksi vitamin D 3 seviyesindeki 

artış kompansatuvar bir cevap olabilir. 

KB 086 

The Role Of Anemia And Vitamin D Levels In Acute 

And Chronic Telogen Effluvium 

A. Serap KARADAĞ 1 , Derun T. ERTUĞRUL 2 , 

Emre TUTAL 3 , K. Okhan AKIN 4 

1 Keçiören Research and Training Hospital, Dermatology 

Department 

2 Keçiören Research and Training Hospital, Endocrinology 

Department 

3 Keçiören Research and Training Hospital, Nephrology 

Department 

4 Keçiören Research and Training Hospital, Clinical 

Chemistry Laboratory 

Aim: Telogen effluvium (TE) is an abnormality of hair cycling 

that results in excessive loss of telogen hairs, usually 

seen after a triggering event. In one-third of the cases no trigger 

can be found. In this study we sought to investigate the 

role of anemia, zinc defficiency, thyroid disease and serum 

vitamin D levels in TE. 

Material-Methots: We measured serum hemoglobin, ferritin, 

zinc, calcium, phosphate, parathormone, magnessium, 

25-hydroxyvitamin D 3, 1,25-hydroxyvitamin D 3, and 

bone alkaline phosphatase (BAP) and thyroid stimulating 

hormone (TSH) levels in 63 female patients with TE and 

50 control subjects. 29 of the TE patients were classified as 

acute TE (ATE) and 34 of the TE patients were classified as 

chronic TE (CTE) groups. 

Results: Ferritin (ATE; 17.0±12.8, CTE: 19.6±15.2, control: 

35.5±31.8, p< .001) and hemoglobin (ATE: 12.7±1.7, 

CTE: 13.3±1.0, control: 14.2±1.2, p< .0001) levels were 

significantly lower in TE group than in control group. However 

25-hydroxyvitamin D levels ( ATE: 18.5±9.2, CTE: 

24.4±11.2, control: 15.6±15.8, p< .01) were significantly 

higher in TE group than in control group. The other parameters 

were not different between TE and control groups. 

Conclusion: İron deficiency anemia may be a risk factor for 

development of TE and the increase in serum 25hydroxyvitamin 

D 3 levels may be a compansatory response to TE. 

KB 087 

Preterm ve Term Bebek Annelerinde Diyetsel Yağ 

Kaynakları Tüketiminin Doğumda Değerlendirilmesi 

C. Öznur MAVİLİ 1 , Hakan ONGUN 2 , Üzeyir AKDEMİR 1 , 

M. Bamsı TÜR 3 

1 Akdeniz Üniversitesi, SHMYO, Antalya, Türkiye. 

2 Antalya Atatürk Devlet Hastanesi, Yenidoğan Kliniği, 

Antalya, Türkiye. 

3 Dokuz Eylül Üniversitesi, SHMYO, İzmir, Türkiye. 

coznur@akdeniz.edu.tr 

Gebelik süresince anne ve fetüsün esansiyel yağasitleri 

(EYA) ve uzun zincirli çoklu doymamış yağasitleri 

(UZÇDYA) ihtiyacı yüksektir. Annenin diyetinden gelen 

ve/veya diyetindeki EYA’lerinden sentezlenmiş bulunan 

UZÇDYA’leri plasental transfer ile fetusun bu ihtiyacını 


S 253 



karşılar. Bu çalışmanın amacı preterm (26-36 gestasyon 

haftası, n=32) ve term (37-42 gestasyon haftası, n=31) bebeklerin 

annelerinin diyetsel yağ kaynaklarını tüketim paternini 

doğum döneminde incelemektir. Annelerin yağasitleri 

kaynaklarını tüketim alışkanlığı “gıda sıklık sorgulaması” 

ile değerlendirildi. Yağ kaynaklarının tüketimi, term grupta 

süt ve zeytinyağı tüketiminin preterm gruba göre belirgin 

düşük olmasının dışında birbirine benziyordu. Başlıca 

n6-UZÇDYA kaynağı olan bitkisel yağlar ile süt ve diğer 

mandıra ürünleri günlük tüketilmekteydi. Annelerin yaklaşık 

%48’i n3-UZÇDYA’lerinin temel kaynağı olan balığı 

haftalık tüketmekteydi. Gıda yağ kaynaklarının tüketim 

paterni, anne ve bebek yağ asidi düzeyleri ile eşzamanlı 

değerlendirildiğinde, gestasyonun terme ulaşmasının etkilerini 

maternal-fetal transfer açısından daha iyi yansıtacaktır. 

KB 087 

Habituel Intake of Fat Sources in Mothers of Preterm 

and Term Neonates at Delivery 

C. Öznur MAVİLİ 1 , Hakan ONGUN 2 , Üzeyir AKDEMİR 1 , 

M. Bamsı TÜR 3 

1 Akdeniz University, SHMYO, Antalya, Turkey. 

2 Antalya Atatürk State Hospital, Neonatology, Antalya, 

Turkey. 

3 Dokuz Eylül University, SHMYO, İzmir, Turkey.. 

coznur@akdeniz.edu.tr 

During pregnancy, fetal and maternal reguirement for essential 

fatty acids (EFA) and long chain polyunsaturated 

fatty acids (LCPUFA) are high. The fetus depends primarily 

on placental transfer of LCPUFA, which are obtained preformed 

from the maternal diet and/or are synthesized by the 

mother from EFA. The aims of the present study were to 

investigate the influence of habituel intake of fat sources at 

birth of preterm (26-36 weeks of gestation; n=32) and term 

(37-42 weeks of gestation; n=31) infant’s mothers. Habituel 

maternal intake of food sources fatty acids who estimated by 

using a food frequency questionnaire (FFQ). The intake of 

fat sources was similar in mothers of preterm and term neonates, 

except for milk and olive oil, which lower in mother 

of term neonates. Vegetable oils, which are the main source 

of n6-PUFAs and milk and other dairy foods were consumed 

daily. Approximatelly 48% of the mothers consumed fish 

weekly, which was main source of n3-PUFAs. Evaluation of 

habituel maternal intake of food sources fatty acids together 

with the fatty acid status for both mothers and their infants 

might have better reflect the effect of completed up to term 

of gestation in terms of maternal-fetal transfer. 

KB 088 

Sigara İçiminin Akut Koroner Sendromda İskemi 

Modifiye Albumin Düzeylerine Etkisi 

Evren AKGÖL 1 , Banu ARSLAN ŞENTÜRK 1 , 

Funda KARBEK AKARCA, 2 Vermi DEĞERLİ 2 , 

Füsun ÜSTÜNER 1 

1 İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi 1. Biyokimya 

ve Klinik Biyokimya Şefliği 

2 İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp 

Kliniği Şefliği 

Giriş ve Amaç: Akut koroner sendrom, akut göğüs ağrısı ve 

miyokard iskemisine bağlı gelişen semptomları içeren klinik 

bir durumdur. İskemi modifiye albumin (IMA) son yıllarda 

AKS tanısında kullanılmaya başlanan yeni bir belirteçtir. 

İskemi durumunda oluşan reaktif oksijen radikallerinin IMA 

oluşumuna neden olduğu saptanmıştır. Bizim çalışmamızın 

amacı, yeni bir kardiyak iskemi belirteci olan IMA’nın 

AKS’deki düzeylerini tespit etmek ve reaktif oksijen radikali 

oluşumuna neden olan sigara içiminin IMA düzeylerine 

etkisini ve bu etkinin, IMA düzeylerini değerlendirmedeki 

rolünü ortaya koymaktır . 

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya acil servise göğüs ağrısı 

şikayeti ile başvuran hastalardan, ilk ölçülen troponin 

sonuçları normal olan ve AKS tanısı ESC/ACC kriterlerine 

uygun olarak kesinleşen 63 kişi ile yaş ve cinsiyet olarak 

benzer özellikte 61 sağlıklı birey dahil edildi. IMA düzeyleri 

Bar-Or ve arkadaşlarının tariflediği kolorimetrik bir test 

ile ölçüldü. Gruplar arasındaki farklılık Student’s t testi ile 


Bulgular: Çalışmaya dahil edilen gruplar arasında IMA 

düzeyleri kontrol grubunda 0.534 ± 0.116 ABSU, AKS 

grubunda 0.644 ± 0.168 absorbans unit (ABSU) olarak 

ölçülmüş ve iki grup arasında yapılan t testine göre istatistiksel 

olarak anlamlı fark saptanmıştır. Her iki grupta sigara 

içenler ve içmeyenlerin, ölçülen IMA değerleri sırasıyla 

kontrol grubunda 0.549 ± 0.110 ABSU ve 0.521 ± 0.121 

ABSU (p=0.348) , AKS grubunda 0.659 ± 0.164 ABSU ve 

0.630 ± 0.173 ABSU (p=0.498) olarak bulunmuştur. 

Sonuç: IMA’nın sigara içimi ile arasındaki ilişki ilk defa 

araştırılmış ve sigara içiminin IMA düzeyleri üzerine etkili 

olmadığı gösterilmiştir. Ayrıca IMA’nın AKS tanısı için 

yararlı olabileceği bulunmuştur. 

KB 088 

The Effect Of Smoking To Ischaemia-Modified Albumin 

Levels İn Acute Coronary Syndrome 

Evren AKGÖL 1 , Banu ARSLAN ŞENTÜRK 1 , 

Funda KARBEK AKARCA, 2 Vermi DEĞERLİ 2 , 

Füsun ÜSTÜNER 1 

1 İzmir Atatürk Training Hospital, Department of Biochemistry 

and Clinical Biochemistry 

2 İzmir Atatürk Training Hospital, Department of Emergency 

Medicine 

Introduction: Acute coronary syndrome (ACS) is a clinical 


S 254 



condition that exists signs and symptoms with acute chest 

pain and myocardial ischemia. Ischaemia-modified albumin 

(IMA) is a new diagnostic biochemical marker of acute coronary 

syndrome. It has been proposed that reactive oxygen 

species which occur in ischemia lead the formation of IMA. 

The aim of our study is to determine the levels of new cardiac 

ischemia marker IMA in ACS , the effect of smoking 

that is an event that leads to formation of reactive oxygen 

species on IMA levels and the role of this effect on the interpretation 

of IMA results. 

Material and Method : We assessed 63 patients presenting to 

emergency department with normal troponin I results which 

are measured first at the admission and who met the criteria 

of ESC/ACC ACS diagnosis and 61 healty people at similiar 

age interval. IMA levels were measured according to Bar-Or 

et al colorimetric method (7). Results were calculated with 

95% confidence interval and shown as mean ± SD. The differences 

between groups were determined with Student’s t 

test. 

Findings: IMA levels were determined at control and patient 

group as 0.534 ± 0.116 ABSU and 0.644 ± 0.168 ABSU, 

respectively. The difference was found statistically important 

according to the student’s t test. The smokers and non 

smokers IMA levels were 0.549 ± 0.110 ABSU and 0.521 ± 

0.121 ABSU (p=0.348) in control group and 0.659 ± 0.164 

ABSU and 0.630 ± 0.173 ABSU (p=0.498) in ACS group, 

respectively. 

Results: İt is the first research about the relationship of IMA 

levels and smoking. It was found that smoking has no effect 

on IMA levels. Furthermore it may be helpful to use IMA in 

ACS diagnosis. 

KB 089 

Tiroid Hormon Referans Aralıkları ve Tiroid 

Antikorları Prevalansı 

Aydan CELEBILER CAVUSOGLU, Sibel BILGILI, 

Omur ERKIZAN, Huriye ARICAN, Baysal KARACA 

İzmir Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Klinik Biyokimya , 

İzmir, Türkiye 

Amaç: Bu çalışmanın amacı sağlıklı Türk yetişkinlerinde 

Beckman Coulter DxI 800 analizöründe tirotropin (TSH), 

serbest tiroksin (FT4) ve serbest triiodotironin (FT3) için 

yeni referans aralıklarını ve bu populasyondaki tiroid 

antikorlarının prevalansını belirlemektir. 

Materyal ve metod: Örnekler; tiroid fonksiyonlarını etkileyebilecek 

ilaç kullanımı, tiroid otoimmunitesi hikayesi bulunmayan, 

yaşları 15-84 (ortalama 34.7, medyan 31) arası olan 

sağlıklı 619 (338 kadın, 281 erkek) gönüllü sağlık çalışanı ve 

yakınlarından elde edildi. 

Sonuçlar: Tiroid antikorları (Antitiroperoksidaz; TPOAb, 

Antitiroglobulin; TgAb) pozitif olan örnekler çalışma dışı 

bırakıldıktan sonra, TSH, FT3, FT4 referans aralıkları 

yaşları 15-80 (ortalama 34.1, medyan 30) arasında olan 509 

(254 kadın, 255 erkek) örnekledeğerlendirildi. Antitiroid 

antikorların varlığı kadınlarda (%13.6) erkeklerden (%4.2) 

daha yüksek olmak üzere toplamda %17.8 olarak tespit edildi. 

Sağlıklı yetişkinlerde yeni referans aralıkları TSH için 

0.41-4.25 mIU/L, FT4 için 0.61-1.06 ng/dL (7.85-13.64 

pmol/L) ve FT3 için 2.62-3.84pg/mL (4.02-5.90 pmol/l) 


Tartışma: Bu çalışmanın sonucunda tiroid hormonlarının referans 

aralıklarının bir populasyondan diğerine göre ve üretici 

firmanın önerdiği değerlere göre farklılık gösterebileceği, 

populasyona özgü referans aralıklarının belirlenmesinin gerekli 

olduğu sonucuna varıldı. 

KB 089 

Thyroid Hormone Reference Intervals and the 

Prevalence of Thyroid Antibodies 

Aydan CELEBILER CAVUSOGLU, Sibel BILGILI, 

Omur ERKIZAN, Huriye ARICAN, Baysal KARACA 

Izmir Education and Research Hospital, Clinical 

Biochemistry, Izmir/Turkıye 

Aims: The aims of our present study was to establish new reference 

intervals for thyrotropin (TSH), free thyroxine (FT4) 

and free triiodothyronine (FT3) on the Beckman Coulter DxI 

800 in healthy Turkish adults and assess the prevalence of 

laboratory evidence of thyroid antibodies in this population. 

Materials and methods: Specimens were obtained from 619 

healthy volunteers (338 females, 281 males) all healthcare 

professionals and their relatives, between the ages of 15-84 

(mean 34.7, median 31) without evidence of thyroid autoimmunity 

or a history of drug usage both of which might 

interfere with thyroid function. 

Results: After exclusion of samples positivite for thyroid antibodies 

(Antithyroperoxidase; TPOAb, Antithyroglobulin; 

TgAb), the final sample size for the evaluation of TSH, FT3, 

FT4 reference ranges was 509 (254 females, 255 males) and 

the age range was 15-80 (mean 34.1, median 30). 

The prevalence of antithyroid antibodies was 17.8% with 

more sera with positive thyroid anbodies in females (13.6%) 

than in males (4.2%). We established the reference intervals 

for the healthy adults as 0.41-4.25 mIU/L for TSH, 0.61- 

1.06 ng/dL (7.85-13.64 pmol/L) for FT4 and 2.62-3.84pg/ 

mL (4.02-5.90 pmol/l) for FT3 . 

Conclusion: In this study the reference intervals of thyroid 

hormones vary considerably from the other populations and 

the intervals which are recommeded by the manufacturer. 

This underlines the need for population-specific reference 

ranges. 

KB 90 

Renal Yetmezlikli Hastalarda Serum Haptoglobin 

Düzeyleri 

Andaç UZDOĞAN, Oytun PORTAKAL, 

Gülşen HASÇELİK 

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara, TÜRKİYE 

Haptoglobin serbest hemoglobini bağlayarak, hemoglobinin 

renal atılımını önleyen bir plazma glikoproteinidir. 

Bu çalışmamızda renal yetmezlik dereceleri ve haptoglobin 

düzeyleri arasındaki ilişkiyi inceledik. Çalışmamızda 

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’ ne başvuran 


S 255 



115 hastanın sonuçları kullanıldı. Bu hastalar glomerüler 

filtrasyon hızlarına (gFR) göre üç gruba ayrıldı. Grup 1) 

gFR60ml/dk; hafif derecede renal yetmezlik 

(n=44). Grup 1’in serum haptoglobin düzeylerinin grup 3’e 

göre anlamlı bir şekilde düşük olduğu bulundu (p=0.044) 

fakat grup 1’de haptoglobin ve gFR arasında çok zayıf negatif 

korelasyon saptandı (r=-0,165). Haptoglobin açısından 

grup 1 düzeyi ile grup 2 arasında ve grup 2 ile grup3 arasında 

anlamlı bir fark bulunmadı (p=0,72, p=0,105, sırasıyla,). 

Grup 1’in hemoglobin düzeyleri grup 2 ve 3’e göre anlamlı 

olarak düşük bulundu (p=0,019, p


KB 091 

Evaluation Of Estimated Glomerular Filtration Rate 

Reports 

Aslı PINAR 1 , A. Gülşen HASÇELİK 2 

1 Hacettepe University Faculty of Medicine İ.D. Children 

Hospital 

2 Hacettepe University Faculty of Medicine Department of 

Microbiology and Clinical Microbiology 

OBJECTIVE: The aim of this study is to evaluate the reports 

of estimated glomerular filtration rate (eGFR) which are calculated 

by laboratory automation system. 

INTRODUCTION: During last year, the results of eGFR 

which is calculated by Modification of Diet in Renal Disease 

(MDRD) formula with four variable, have been reported 

from our laboratory for over 18 years old patients whose 

serum creatinine levels were determined. According to National 

Kidney Foundation (NFK)/Kidney Disease Outcome 

Quality Initiative (K/DOQI) guide suggestions, the results 

over 60 ml/min/1.73m 2 , have been reported as >60 ml/ 

min/1.73m 2 . 

METHODS: Laboratory reports of eGFR between 01 August 

2008-01 August 2009 have been evaluated. Results 

were examined in two groups; Group A (emergency unit, intensive 

care unit, nephrology unit, hemodialysis, other inpatient 

units), Group B (outpatient clinics). Data were obtained 

from laboratory information system, transfered to Microsoft 

Excel program and analysed by SPSS 15.0. 

RESULTS: It is determined that totaly 216 319 creatinine 

with eGFR results reported between August 2008-01 August 

2009 from our laboratory (96 061 male, 120 257 female). 

Among these reports, the first results of individual patients 

(88 339 ) heve been examined. Estimated GFR results examined 

in two groups; over 60 ml/min/1.73m2 (>60), and 

below 60 ml/min/1.73m 2 (


KB 092 

Effects of Aminoguanidine and Wound Healing of the 

Oral Mucosa of Rabbit on Plasma Superoxide 

Dismutase, Glutathione Peroxidase and Protein 

Oxidation 

Zuhal YILDIRIM 1 , F. KARATAŞ 2 , K.G. AKBULUT 2 , 

Ç. ÖZER 2 , F. ACARTÜRK 3 , D. ERBAŞ 2 

1 Etimesgut Public Health Laboratory, Ankara, Turkey 

2 Gazi University, Faculty of Medicine Department of 

Physiology, Ankara, Turkey 

3 Gazi University, Faculty of Pharmacy Department of 

Pharmaceutical Technology, Ankara, Turkey 

zyildirim2004@yahoo.com 

Aminoguanidine (AMG) is an antioxidant which is used to decrease 

the local and systematic inflammations can selectively 

inhibit iNOS activities. 

The aim of the study was to investigate the effects of subcutaneous 

(sc) and local administration of AMG on advanced oxidation 

protein products (AOPP), superoxide dismutase (SOD), 

and glutathione peroxidase (GPx) at plasma samples. 

A total of eighteen New-Zealand rabbits were used in the study. 

A standard incision was applied to the oral mucosa of rabbits. 

Rabbits were divided into three groups as: Group I: untreated 

incisional group, Group II: local Polyethylene glycol (PEG) + 

AMG (12,7 mg) bead, and Group III: sc AMG administrated 

group (100 mg/kg x 3 day). On the third day, plasma was obtained 

and AOPP levels, SOD and GPx activities were measured 

by spectrophotometric methods. 

The plasma SOD and GPx activities were significantly increased 

in sc AMG group when compared to incision group (p0.05). Plasma SOD, GPx activities and AOPP levels 

did not change by the administration of local AMG. 

In conclusion, although the administration of sc AMG increased 

the antioxidant capacity of the rabbits in this study, it was not 

able to decrease the oxidative protein damage in plasma. 

KB 093 

Akut Romatizmal Ateş Ve Romatizmal Kalp 

Hastalığında Hs-Crp, Total Antioksidan Kapasite, 

Homosistein, Haptoglobin Ve Lipid Profilinin Önemi 

Nergis ÖNER 1 , Yıldız DALLAR 1 , Mehmet ŞENEŞ 2 , 

Vildan FİDANCI 2 , Ayşenur PAÇ 3 , Ayşin TAŞAR 1 , 

Deniz Nazire ÇAĞDAŞ 3 

S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Sağlığı 

ve Hastalıkları Kliniği 1, Klinik Biyokimya Laboratuvarı 2, 

Yüksek İhtisas Hastanesi Çocuk Kardiyoloji Ünitesi 3 

Bu çalışmada çocukluk çağında Akut Romatizmal Ateş 

(ARA) ve Romatizmal Kalp Hastalığı (RKH) tanısında, hs- 

CRP, Total Antioksidan Kapasite (TAK), homosistein, haptoglobin, 

lipid profili ve apolipoprotein düzeylerinin rolü ve 

kardiyak tutuluma etkileri araştırıldı. 

Çalışmaya 2005-2008 tarihleri arasında Çocuk Sağlığı ve 

Hastalıkları kliniğinde ARA tanısı konan 31 hasta alındı. 

Hastalara ARA tanısı Modifiye Jones kriterlerine göre 

konuldu. Hastaların tamamına EKO yapıldı. Fizik muayenede 

kardiyak dinleme bulgusu olmayan ancak ekokardiyografi 

(EKO) bulgusu olan hastalar sessiz kardit tanısı aldı. 

Bütün hastalardan başvuruda tam kan sayımı, ESH, CRP, hs- 

CRP, TAK, homosistein, haptoglobulin, kan lipid profili ve 

apolipoprotein seviyeleri ölçüldü. Plazma haptoglobulin ve 

apo B değerleri sessiz karditli grupta istatistiksel olarak yüksek 

bulundu. İstatistiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte 

kan homosistein ve hs-CRP değerleri klinik karditli ve sessiz 

karditli grupta yüksek, TAK değeri ise düşük bulundu. 

Sonuç olarak, çocuklarda ARA tanısında Jones kriterleri 

bazı vakalarda yetersiz kalabilmektedir. Özellikle kardiyak 

tutumu belirlemede ve sessiz karditli hastaların tanısında 

EKO’nun rolü açıktır. Ancak ARA ve RKH’nın erken tanısı 

ve tedavisinin takibinde hs-CRP, TAK, haptoglobin ve Apo 

B’nin kullanılabilecek parametreler olduğu düşüncesindeyiz. 

KB 093 

The Importance Of Hscrp, Total Antioxidant 

Capacity, Homocysteine, Haptoglobulin And Lipid 

Profile In Patient With Acute Rheumatic Fever And 

Rheumatic Heart Disease 

Nergis ÖNER 1 , Yıldız DALLAR 1 , Mehmet ŞENEŞ 2 , 

Vildan FİDANCI 2 , Ayşenur PAÇ 3 , Ayşin TAŞAR 1 , 

Deniz Nazire ÇAĞDAŞ 3 

Department of Pediatrics, Ankara Training and Research 

Hospital 1, Department of Clinical Biochemistry, Ankara 

Training and Research Hospital 2, Department of Pediatrics 

Cardiology, Turkey High Specialization Hospital3 

We studied the status of hs-CRP, total antioxidant capacity 

(TAC), homocysteine, haptoglobin, blood lipid profile and 

apolipoprotein values at the diagnosis of Acute Rheumatic 

Fever (ARF) and Rheumatic Heart Disease (RHD) in childhood 

and also effect on heart.This study included 31 patients 

with ARF hospitalized in Pediatry Clinic. The diagnosis of 

ARF was based on modified Jones Criteria. Echocardiography 

was performed on all patients. Some patient with ARF 

had pathological valvular regurgitation that is not evident 

clinically, it can be seen only on echocardiography and it 

was assessed as subclinical carditis (SCC). Whole blood 

count, ESR, CRP, hs-CRP, TAC, homocysteine, haptoglobin, 

blood lipid profile and apolipoprotein measurements 

were performed at admission. Serum haptoglobin and apo 

B levels of the patients in SCC were significantly higher, at 

the onset of diagnosis. The patients with carditis had higher 

serum homocysteine and hs-CRP levels and lower TAC level 

but they were not statistically significant.In conclusion, 

Jones criteria are not always sufficient to diagnose ARF in 

children. We also want to point the importance of echocardiography 

in the diagnose of carditis and silient carditis. hs- 

CRP, TAC, haptoglobin and Apo B can be used on the early 

diagnosis and treatment of ARF and RHD. 


S 258 



KB 094 

Diyabetik Hastalarda Antikardiyolipin Antikorlarla 

Karotis İntima Media Kalınlığının Karşılaştırılması 

Özlem KAR 1 , Füsun ERDENEN 1 , Esma ALTUNOĞLU 1 , 

Remise GELİŞGEN 2 , Taşkın RAKICI 3 , Yüksel BARUT 3 , 

Abdullah YÜKSEL 1 , Hafize UZUN 2 , Hale ARAL 4 , 


Sağlık Bakanlığı İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 

1Dahiliye Kliniği, 3Radyoloji Bölümü, 4Merkez Biyokimya 

Laboratuvarı, İstanbul. 

2İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Biyokimya 

ABD, İstanbul. 

Amaç: Diyabet hastalarında fibrinolitik aktivite azalması, trombosit 

aktivasyonunda gözlenen değişiklikler prokoagulan bir durum 

oluşumuna yol açar. Hiperglisemi varlığında bozulan endotelden 

açığa çıkan fosfolipidler üzerinde antikardiyolipin antikorların etkisi, 

bu antikorların diyabetin seyrinde izlenen mikrovasküler ve 

makrovasküler komplikasyonlar ile olan ilişkisi araştırılmaktadır. 

Çalışmadaki amacımız tip I ve tip II diyabet hastalarında karotis 

intima media kalınlığı (CIMT) ile serum antikardiyolipin antikor 

(ACA) düzeyleri ve diğer rutin parametrelerle ilişkisini saptamaktır. 

Materyal ve Metot: Hastalar iki gruba ayrıldı; Grup I: Tip I DM 

(n=15) ve Grup II: Tip II DM (n=45). Serum ACA IgG düzeyleri 

ELİSA yöntemi ile ölçüldü (Trinity Biotech, USA). İstatistiksel 

analizde Mann-Whitney U testi kullanıldı. 

Bulgular: Diyabet süreleri açısından gruplar benzerdi (p=0,261). 

ACA düzeylerinde iki grup arasında anlamlı fark bulunamadı. Spot 

idrarda mikroalbumin düzeyi ve CIMT, Tip 2 DM hastalarında 

istatistiksel olarak yüksek bulundu (sırasıyla, p=0,0001, p=0,001). 

Antikardiyolipin antikor ile CIMT arasında korelasyon saptanmadı 

(p=0,258). 

Sonuç: İkinci grupta hastalarda yaşın büyük oluşu, hipertansiyon 

ve metabolik sendrom sıklığı nedeniyle beklenildiği üzere, endotel 

hasarına bağlı mikroalbuminüri ve CIMT yüksek bulunmuştur. Diyabetik 

hastalarda serum ACA ile CIMT ilişkisini daha güçlü kanıt 

oluşturabilecek geniş katılımlı prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır. 

KB 094 

Comparison Of Serum Anticardiolipin Antibodies And 

Carotid Intima Media Thickness In Diabetic Patients 

Özlem KAR 1 , Füsun ERDENEN 1 , Esma ALTUNOĞLU 1 , 

Remise GELİŞGEN 2 , Taşkın RAKICI 3 , Yüksel BARUT 3 , 

Abdullah YÜKSEL 1 , Hafize UZUN 2 , Hale ARAL 4 , 


Ministry of Health Istanbul Education and Research Hospital, 

1Internal Medicine Clinics, 3Radiology Department, 

4Central Clinical Chemistry Laboratory, Istanbul. 

2Istanbul University Cerrahpasa Medical School, Biochemistry 

Department, Istanbul. 

Aim: Decreases of fibrinolytic activity and thrombocyte activation 

changes are seen in diabetic patients which lets to 

procoagulant state. In presence of hyperglycemia, the role 

of anticardiolipin antibodies on phospholipids from the degraded 

endothelium, and the relation between these antibodies 

and microvascular and macrovascular complications in 

diabetic survey are investigated. In our study we aimed to 

see the relation between Carotid Intima Media Thickness 

(CIMT) and serum anticardiolipin antibody (ACA) levels 

and other routine parameters in type I and type II diabetic 

patients. 

Material and Method: Patients were divided into two groups; 

Group I: Type I DM (n=15) and Group II: Type II DM 

(n=45). Serum levels of ACA IgG were measured by using 

ELISA (Trinity Biotech, USA). Mann-Whitney U test was 

used in statistical analysis. 

Results: The groups were similar with respect to duration 

of diabetes (p=0.261). There was no significant difference 

between ACA levels of two groups. Spot urine microalbumin 

levels and CIMT were statistically higher in Group II 

(p=0.0001, p=0.001, respectively). No correlation was found 

between anticardiolipin antibody and CIMT (p=0,258). 

Conclusion: Since the patients were elder in the second 

group and had hypertension and metabolic syndrome, microalbuminuria 

and CIMT values were higher in this group as 

expected because of endothelial dysfunction. Large population 

– based prospective studies are needed to provide stronger 

evidence about the relation of serum ACA and CIMT in 

patients with DM. 

KB 095 

Açık Kalp Ameliyatlarında Myeloperoksidaz Aktivite ve 

Konsantrasyon Değerlerinin Karşılaştırılması 

Deniz İlhan TOPCU 1 , Gül Sevim SAYDAM 1 , 

Mehmet Z. KOÇAK 1 , Ufuk TÜTÜN 2 

1 Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi, Tıbbi Biyokimya 


2 Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi, Anestezi ve Reanimasyon 

Bölümü Ankara, Türkiye 

Kardiyopulmoner bypass (KPB) ile yapılan açık kalp 

ameliyatlarında kontak aktivasyona bağlı inflamasyonu azaltmak 

amacıyla klasik KPB’ın yanı sıra günümüzde atan kalpte 

uygulanan cerrahi teknikler de kullanılmaktadır. Ancak KPB 

ile atan kalp tekniklerini inflamasyon açısından karşılaştıran 

çalışmalar sınırlıdır. Ayrıca MPO aktivitesi ile konsantrasyonunun 

ve PAF AH aktivitesinin birlikte değerlendirildiği 

bir çalışmaya rastlanmamıştır. Çalışmamızda, KPB cerrahisi 

uygulanan hastalarda pulmoner venden alınan örneklerde 

inflamasyon değerlendirmesinde MPO konsantrasyon ve 

aktivitesi ile PAF AH aktivesinin önemini belirlemeyi ve 

aralarındaki ilişkiyi göstermeyi amaçladık. 

Çalışma grubunu kapak cerrahisinde atan kalp tekniği uygulanan 

21 hasta ile, klasik KPB tekniği uygulanan 21 hasta 

olmak üzere toplam 42 hasta oluşturdu. 

Pompa öncesi ve sonrası alınan plazma örneklerinde Bradley 

tarafından tariflenen teknikle spektrofotometrik olarak 

MPO aktivitesi, ELISA yöntemiyle MPO konsantrasyonu 

ve 2-thio PAF’ın substrat olarak kullanıldığı enzimatik yöntemle 

PAF AH aktivitesi ölçüldü. 

Yaptığımız çalışmada atan kalp ve klasik bypass gruplarının 

pompa sonrası örneklerinde iki grubun sadece MPO 

konsantrasyonları arasında istatistiksel anlamlı fark 

bulunması (p=0,00), atan kalpte kullanılan cerrahi teknikte 


S 259 



hastanın akciğerlerinin ventile edilmesi kullanılmasının inflamasyonu 

azaltmış olabileceğini düşündürmektedir. 

KB 095 

Comparing Myeloperoxidase Activity and 

Concentration in Open Heart Cardiac Surgery 

Deniz İlhan TOPCU 1 , Gül Sevim SAYDAM 1 , 

Mehmet Z. KOÇAK 1 , Ufuk TÜTÜN 2 





In addition to the cardiopulmonary bypass surgery (CPBS), 

the beating heart surgery (BHS) has also been widely used to 

decrease inflammation resulting from contact activation in the 

open heart cardiac surgery which is done with cardiopulmonary 

bypass pump recently. However, studies comparing the 

two techniques in terms of inflammatory response are limited. 

Moreover, there has been no study evaluating MPO concentration 

and its activity, and PAF – AH activity together in the 

literature. 

In our study, we aimed to determine the importance of MPO 

concentration and its activity, and PAF-AH activity measurements 

in pulmonary vein samples obtained from of the patients 

underwent cardiopulmonary bypass surgery. We also aimed to 

show relationship between the two measurements (MPO and 

PAF-AH). Forty two patients underwent cardiopulmonary 

surgery (21 undergoing classical CPB surgery; 21 undergoing 

beating heart surgery) were included in this study. 

All measurements were performed before and after the pump. 

MPO activity was evaluated using spectrophotometric technique 

described by Bradley. ELISA technique was used to assess 

MPO concentrate. PAF-AH activity was analyzed with 

enzymatic technique which is used as 2-trio PAF (substrate). 

The results of this study show that a significant difference in 

terms of MPO concentrates in the samples obtained after the 

pump was found between the two groups (p= 0.000). This finding 

indicates that ventilating the lungs of the patients during 

BHS might decrease inflammatory response. 

KB 096 

Myeloperoksidaz Aktivitesinin Metabolik Sendromlu 

Koroner Arter Hastalarındaki Klinik Önemi 

Aynur TERİM ÇAĞIR 1 , Gül Sevim SAYDAM 1 , 

Ferda GÜNDOĞDU 1 , Ahmet TEMİZHAN 2 



2 Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü 


Metabolik Sendroma (MS) yol açan patolojik durumların, 

Koroner Arter Hastalığı (KAH) için önemli risk oluşturduğu 

çeşitli çalışmalarla gösterilmiştir. 

Koroner Arter Hastalığının patojenezinde inflamasyonun 

önemi bilinmektedir. 

Myeloperoksidaz (MPO) oksidasyon ve inflamasyonda 

rol oynayan bir enzimdir. Ancak stabil Koroner Arter 

Hastalığında (KAH) MPO’nun prognostik önemi hala açık 

değildir. 

Çalışmamızın amacı, MPO aktivitesinin MS’lu hastalarda 

stabil KAH ile ilişkisini belirlemede bir belirteç olup 

olamayacağını araştırmak ve diğer inflamasyon belirteçleri 

olan hsCRP, WBC sayımı, Fibrinojen ve bir oksidatif stres 

belirteci olan Malondialdehit (MDA) ile ilişkisini göstermektir. 

Çalışmamızda Serum MPO testi için Bradley ve 

arkadaşlarının geliştirdiği MPO test yöntemi modifiye edilerek 

, otoanalizörde 37˚C’ de 450 nm’de çalışıldı. 

Çalışmamızda; hem bel çevresi (BÇ), TG ve HDL-K 

parametreleri ile MS tanısı konmuş (1.grup) KAH olan (34) 

ve olmayan (20) hastalar arasında ve hem herhangi 3 ya da 

4 MS kriteri ile MS tanısı konmuş (2. grup) KAH olan (58) 

ve olmayan (35) hastalar arasında; MPO aktivitesi, hsCRP, 

Fibrinojen ve WBC düzeylerinde istatistiksel anlamlı bir 

fark bulunmadı (p>0,05). MDA düzeyleri ise hem 1. ve hem 

2. gruptaki KAH olan hastalarda KAH olmayan hastalara 

göre istatistiksel anlamlı yüksek bulundu. (1.grup; p


absorbance were measured at 450 nm and at 37 o C. 

In our study, both in MS+CAD (n= 34) and only MS (20) 

groups which diagnosed MS with TG, HDL-C and waist 

circumference (1.group) and in MS+CAD (n= 58) and only 

MS (35) groups which diagnosed with either 3 or 4 criteries 

of MS (2.group) no statistically significant difference was 

found MPO activity, hsCRP, WBC and fibrinogen levels between 

CAD patients and non CAD patients (p>0,05). 

In both 1.group and 2.group, MDA levels of patients with 

CAD was found statistically significantly higher than that 

of non CAD patients (1.group; p0,05). AOPP and MPO were positively correlated 

(r=0,366 , p=0,002). However, there was not correlation between 

AOPP and carbonyl group and hs-CRP. 

As a result of, it is suggested that AOPP role based on inflamatuary 

mechanism in pathogenesis CAD because of 

the correlation with MPO. 


S 261 



KB 098 

Spot İdrarda Eritrosit ve Lökosit Sayısının 

Saptanmasında İki Farklı Yöntemin Uyumunun 

Ölçümü 

F. Sinem HOCAOĞLU, Murat USTA, Hale ARAL, 

Güvenç GÜVENEN. 

Sağlık Bakanlığı İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 

Merkez Biyokimya Laboratuvarı, İstanbul 

Amaç: İdrar analizi biyokimya laboratuarlarında en fazla 

çalışılan testlerden biridir; bu durum idrar analizi sonuçlarını 

zamanında ve doğru yapmamızı sağlayacak otomatize 

sistemlerin kullanımını gerektirir. Çalışmamızda, retrospektif 

olarak spot idrarda eritrosit ve lökosit saptanmasında iki 

farklı yöntemin uyumunu araştırdık. 

Gereç ve Yöntemler: Spot idrar örneğinde tam otomatik 

idrar strip analizörüyle (Urisys 2400, Hitachi Science Systems 

Ltd., Japonya) lökosit esteraz ve hemoglobin ölçümüne 

dayanan yöntemle bulunan değerleri, akım sitometrisi 

yöntemi (UF-1000, Sysmex Corp., Japonya) sonuçlarıyla 

karşılaştırdık. Lökosit için 0-74 hpf (n=484) ve eritrosit için 

0-36 hpf (n=493) değerlendirmeye alındı. 

Sonuçlar: İki farklı yöntemle belirlenen eritrosit ve lökosit 

sayılarının uyumunun ölçümünde, hesaplanan Cohen kappa 

değerleri (K) sırasıyla 0,296 (p


KB 099 

The Effect of Spironolactone Treatment on Plasma PAI- 

1 Levels in Septic Rats 

Cemile KOCA 1 , Özlem ALICI 2 , Havva ŞAHİN 3 , 

Ali KOŞAR 4 , Murat AYDIN 1 , M. Ramazan YİĞİTOĞLU 1 

1.Fatih University Medical Faculty Hospital Medical Biochemistry 

Department 

2.Fatih University Medical Faculty Hospital Infectious 

Diseases Department 

3.Fatih University Medical Faculty Hospital Emergency 

Department 

4. Fatih University Medical Faculty Hospital Hematology 

Department 

Plasminogen activator inhibitor-1 (PAI-1) is the principal inhibitor 

of tissue plasminogen activator (tPA) and urokinase 

(uPA), the activators of plasminogen and hence fibrinolysis. 

PAI-1 is found to be upregulated in sepsis, a multi-organ failure 

with high mortality rate, and is considered to be the main 

inhibitor of fibrinolysis in sepsis. Activation of coagulation 

cascade, formation of thrombosis, hypoperfusion of tissues 

is the leading cause of multi organ failure in sepsis. Aldosterone, 

a part of renin-angiotensin system is found to increase 

in sepsis. It is believed to have role on organ failure in sepsis 

by increasing PAI-1 levels and causing fibrosis. The aim of 

our study is to see if aldosterone antagonist drugs (spironolactone, 

generic name aldactone) could be use in treatment 

of sepsis. We found lower PAI levels in rats at aldactone 

and aldactone+sepsis groups compare to sepsis group. There 

was no difference at INR and aPTT levels between groups. 

Fibrinogen levels were higher in sepsis and aldactone+sepsis 

groups. According to our results we believe aldactone treatment 

may decrease the fibrotic effects of aldosterone in sepsis 

and could be considered to be helpful in sepsis treatment. 

KB 100 

Çocukluk Yaş Grubunda Plazma ve Eritrosit Çinko 

Düzeyleri 

Murat KIZILGÜN 1 , Namık DELİBAŞ 2 

Abdülkadir Muhittin SERDAR, 3 Fatma DEMİREL 4 

1 Dışkapı Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 

Biyokimya Lab. Ankara 

2 Yıldırm Beyazıt Araştırma ve Eğitim Hastanesi Biyokimya 

lab.,Ankara 

3 GATA Tıbbi Biyokimya lab , Ankara 

4 Dışkapı Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 

Pediatrik Endokrinoloji. Ankara 

muratklg@gmail.com 

örneklerinde Shimadzu AA 6800 atomik absorbsiyon spektrofotometresinde 

plazma ve eritrosit çinko (e-Zn) düzeyleri 

ölçüldü. Referans değer hesaplandığında e-Zn düzeyleri 

842-1559 ug/dL, p-Zn ise 64.5-127 ug/dL arasında 

olduğu gözlendi. p-Zn ile e-Zn arasında anlamlı korelasyon 

gözlenmedi (r=0.021, p=0.830). Ayrıca p-Zn ve e-Zn 

değerlerinde çocukluk dönemi için yaşa bağımlı değişiklik 

saptanmamıştır. 

Günümüzde belirgin eksiklikler dışında hafif düzey Zn eksikliklerinin 

saptanmasında tam etkin bir laboratuar testi henüz 

yoktur. Sonuç olarak klinik şüphesi olan hastalarda plazma, 

eritrosit ve daha az olarak ta idrar Zn düzeylerinin beraber 

değerlendirilmesinin uygun olacağı kanısına varılmıştır. 

KB 100 

Plasma And Erythrocyte Zinc Levels In Pediatric 

Population 

Murat KIZILGUN 1 Namık DELİBAŞ 2 

Abdulkadir Muhittin SERDAR 3 , Fatma DEMIREL 4 

1 Dışkapı Pediatric Research Hospital, Lab. Of Clinical 

Biochemistry. Ankara, TURKEY 

2 Yıldırm Beyazıt Research Hospital, Lab. Of Clinical 

Biochemistry Ankara, TURKEY 

3 GATA Medical Biochemistry Lab Ankara, TURKEY 

4 Dışkapı Pediatric Research Hospital,pediatric endocrinology 

department. Ankara, TURKEY 

muratklg@gmail.com 

Plasma Zn (p-Zn) measurement is commonly used for determining 

zinc level. Unfortunatelly p-Zn assay is insufficient 

for determining in cases of low level deficiencies. 

Because of this, a lot of investigators have been suggested 

that blood (erythrocyte, leucocyte and platelet) and urine 

Zn level should be measured. In this study, blood samples 

obtained from 110 pediatric people (ages between 1 and 14 

years) who admitted to Ankara Dışkapı Pediatric Research 

Hospital with different reasons were used for measurement 

of plasma and erythrocyte zinc levels by using Shimadzu AA 

atomic absorbtion spectrophotometer. E-Zn level was found 

as 842-1559 ug/d L and p-Zn level was found as 64.5-127 

ug/dL when the reference value was calculated. There was 

no significant correlation between p-Zn and e-Zn (r=0.021, 

p=0.830). Additonally, any age related correlation was found 

between p-Zn and e-Zn in pediatric population. 

Nowadays, there is no potent reliable laboratory method 

for detection of moderate level of zinc deficiency with the 

exception of marked deficiencies. As a result of this study, 

we believe that plasma, erythrocyte and also urine Zn levels 

should be evaluated together in clinically suspected patients. 

Yaygın olarak çinko düzeylerinin belirlenmesinde, plazma 

Zn (p-Zn) ölçümleri kullanılmaktadır. Bununla birlikte 

hafif düzey eksikliklerinin belirlenmesinde bugün için p-Zn 

ölçümleri yetersiz kalmaktadır. Çeşitli araştırmacılar bu 

nedenle kan (eritrosit, lökosit, trombosit gibi) ve idrar çinko 

düzeylerinin de ölçümlerini önermektedir. Bu çalışmada Ankara 

Dışkapı Çocuk Eğitim ve Araştırma Hastanesine çeşitli 

amaçlarla gelen 1-14 yaş arasında 110 çocuktan alınan kan 


S 263 



KB 101 

Çukurova Bölgesinde Alfa Talasemi ve HbH Hastalığı 

Ahmet GENÇ 1 , Önder KARAÖMERLİOĞLU 2 , 

Mehmet Akif ÇÜRÜK 1 , Yurdanur KILINÇ 3 


Dalı, Adana 

2 Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı 

Anabilim Dalı, Adana 

3 Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hematoloji 

Bilim Dalı, Adana 

ahmetgenc_@hotmail.com 

Alfa talasemiler, Hb molekülünün yapısında yer alan a-globin 

zincir sentezindeki azalma veya tamamen engellenmesi ile 

karakterize yaygın genetik hastalıklardır. a-talasemiler (a-thal) 

gen delesyonları, nadiren de nokta muatasyonları sonucu meydana 

gelmektedir. a-thal determinantlarının çoğu aynı kromozom 

üzerindeki bir (a-thal-2: -a/a a) veya iki (a-thal-1: --/a a) 

a-genini içine alan delesyonlardır. Nondelesyonel a-talasemiler 

ise çoğunlukla a2 (a T a/a a), nadiren de a1 geninde (a a T /a 

a) bulunan mutasyonlar sonucu meydana gelmektedir. 

Üç a-geni olan bir kişi (-a/a a) anemik değildir fakat iki 

fonksiyonel alfa geni (--/a a) için heterozigot olan kişi orta 

derecede hipokromik mikrositer anemiye sahiptir. Ağır (athal-1) 

ve hafif (a-thal-2) determinantların kombinasyonu HbH 

(b 4 

) neden olur. Kalıtım ile tek bir gene sahip olan hasta (--/- 

a) kronik hemolitik anemiye sahiptir. Çukurova bölgesinde, 

beş gen delesyonu [a-thal-1 (-17.4kb, -26.5kb ve -20.5kb) ve 

a-thal-2 (-3.7kb ve -4.2kb)], a2 geni üzerinde iki PolyA mutasyonu 

(PA1 and PA2), 5nt delesyon ve a1 geni üzerinde CD 59 

(G>A) rapor edilmiştir. 

Bu çalışmada, 22 vaka analiz edildi. PCR ve DNA dizi analiz 

ile HbH hastalığına neden olan dört farklı genotip (--/-a, --/ 

a T a or --/a a T , a T a/a T a) bulundu. PolyA mutasyonu için homozigot 

olan bir hasta HbH ile birlikte belirlendi. Bu çalışma 

Çukurova Üniversitesi Araştırma Projeleri Birimi tarafından 

(TF2009BAP25 ve TF2009BAP27) desteklendi. 

KB 101 

Alpha Thalassemia and HbH Disease in Çukurova 

Region 

Ahmet GENÇ 1 , Önder KARAÖMERLİOĞLU 2 , 

Mehmet Akif ÇÜRÜK 1 , Yurdanur KILINÇ 3 

1 Department of Biochemistry, Faculty of Medicine, Çukurova 

University, Adana 

2 Department of Public Health, Faculty of Medicine, Çukurova 

University, Adana 

3 Department of Pediatric Hematology, Faculty of Medicine, 

Çukurova University, Adana 

ahmetgenc_@hotmail.com 

Alpha thalassemia is a common genetic disorder that is 

characterized by deficient or absent synthesis of a-globin 

chains of the Hb molecule. Alpha thalassemia (a-thal) usually 

result from deletions involving the a-globin genes, less 

commonly they are due to point mutations. Most a-thal determinants 

are deletions involving one (a-thal-2: -a/a a) or 

both (a-thal-1: --/a a) a-globin genes on one chromosome. 

Nondeletional a-thal results from point mutations involving 

the predominantly expressed a2 gene (a T a/a a) or rarely the 

a1 gene (a a T /a a). 

An individual with three a genes (-a/a a) is not anemic but 

a heterozygote who inherits two functional a-genes (--/a a) 

has mild hypochromic microcytic anemia. Combinations of 

a-thal-1 and a-thal-2 determinants cause HbH (b4). A patient 

who inherited a single a-globin gene (--/-a) has HbH 

disease with a chronic hemolytic anemia. Five deletions [athal-1 

(-17.4kb, -26.5kb and -20.5kb) and a-thal-2 (-3.7kb 

and -4.2kb)], two PolyA mutations (PA1 and PA2), a 5nt 

deletion on the a2 gene and a point mutation (CD59: G>A) 

on the a1gene were reported in Çukurova region. 

In this study, 22 cases were analyzed. Four different types 

(--/-a, --/ a T a or --/a a T , a T a/a T a) of HbH disease were 

detected by PCR and DNA sequencing. In one patient, homozygosity 

for the PolyA mutation was identified in association 

with HbH disease. This study was supported by the 

Çukurova University Research Grants:TF2009BAP25 and 

TF2009BAP27. 

KB 102 

Koroner Arter Bypass Greft Cerrahisinde 

Serum NT ProBNP Düzeyi 

Murat ÇELİK 1 , Gül Sevim SAYDAM 1 , Mevhibe BALK 1 , 

Deniz İlhan TOPCU 1 , Seyhan YAĞAR 2 , Soner YAVAŞ 3 





3 Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi, Kalp Damar Cerrahisi 


Çalışmamızda, ventrikül fonksiyonlarının bir belirteci olan 

serum N Terminal proBrain Natriüretic Peptid (NT proBNP) 

düzeylerinin Koroner Arter Bypass Greft (KABG) cerrahisi 

uygulanan hastalarda cerrahi sonrası komplikasyonları ve 

mortaliteyi belirlemedeki öneminin araştırılmasını; ventrikül 

fonksiyon bozukluğu ile iskemik hasar (cTn-I), inflamasyon 

(hsCRP), iskemi derecesi (laktat) ve reperfüzyon sonrası 

oluşan oksidatif stres hasarı (MDA) ile korelasyonunun 

gösterilmesini amaçladık. 

KABG cerrahisi uygulanacak 37 hastada preop. (anestezi 

indüksiyon öncesi) (T0), anestezi İndüksiyon sonrası 

(T1), klemp öncesi (T2), klemp sonrası (T3), postop 24. 

saatte (T4), hastane çıkışı (T5) serum NT proBNP düzeyleri 

değerlendirildi. İki hastanın dışında diğer hastaların preop 

değerleri normal sınırlarda idi. Bu normal sınırlardaki hastalarda 

NT proBNP postop değerleri preop değerlerine göre 

anlamlı yüksek bulundu (p=0.0001). İndüksiyon ve klemp 

uygulanması preop NT proBNP değerlerini etkilemedi. 

Komplikasyonsuz taburcu olan bu hastalarda hastane çıkışı 

değerleri (ortalama 5. gün) preop değerlerinden yüksekti. 

Ancak aradaki fark istatistiksel anlamlı değildi. Yüksek 

preop NT proBNP düzeylerine sahip iki hasta (4800 pg/ml 

ve 7699 pg/ml) cerrahi sonrası öldü.. Preop, postop ve taburcu 

hastalarda NT proBNP ile cTn I değerleri arasında 


S 264 



korelasyon vardı (sırasıyla; r=0.38, p=0.02; r=0.47, p=0.015; 

r=0.45, p=0.043). 

Sonuç olarak, KABG cerrahisi uygulanacak hastalarda 

düşük preop NT proBNP düzeylerinin hastaların postop 

yatış süresini kısaltarak komplikasyonsuz taburcu olabileceklerinin 

ve bir yıllık takipte düşük mortalite oranının bir 

göstergesi olabileceği ileri sürülebilir. Ayrıca NT-proBNP 

ile cTnI ve hsCRP arasındaki zayıf korelasyon ventrikül 

fonksiyon bozukluğu ile iskemik hasarın ve inflamasyonun 

ilişkili olabileceğini göstermektedir. 

KB 102 

Serum NT ProBNP Level 

in Coronary Artery Bypass Grafting Surgery 

Murat ÇELİK 1 , Gül Sevim SAYDAM 1 , Mevhibe BALK 1 , 

Deniz İlhan TOPCU 1 , Seyhan YAĞAR 2 , Soner YAVAŞ 3 





3 Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi, Kalp Damar Cerrahisi 


In our study we was aimed to establish the importance of serum 

N Terminal pro Brain Natriüretic Peptid (NT pro BNP) 

levels, an indicator of ventricular function, for determining 

postoperative complications and mortality in patients undergoing 

Coronary Artery Bypass Grafting (CABG) surgery, 

and to show the correlation between ventricular function and 

ischemic injury (cTn-I), inflammation (hsCRP), ischemic 

level (lactate), and oxidative stress injury as a result of reperfusion 

(MDA). 

Serum NT-proBNP levels were measured preoperatively 

(before induction of anaesthesia) (T0), after induction of anaesthesia 

(T1), before clamping (T2), after clamping (T3), 

24th. hours after surgery (T4), and discharged from hospital 

(T5) in 37 patients who undegoing CABG surgery. All patients 

was normal preop BNP levels except two of them . In 

these normal patients , postop BNP levels was found statistically 

significant higher than preop levels (p=0.0001). NTproBNP 

levels were not effected by before or after anestesiha 

induction or clemp application. In these patients without 

complication who discharged from hospital, values that in 

time discharged from hospital (mean 5 days ) was higher 

than preop levels. However no statistically significant different 

was found. Two patients who have high preopBNP 

levels (4800 pg/ml and 7699 pg/ml) died after surgery. In 

Patients who ın preop, postop and discharged from hospital, 

there was a correlation between NT-proBNP levels and cTn 

I (r=0.38, p=0.02; r=0.47, p=0.015; r=0.45, p=0.043, respectively). 

As a result our findings show that In patients undergoing 

CABG surgery, low levels of preoperative NT proNBP is 

related with decreased postoperative complications, shorter 

hospitalization and decreased one year mortality rate. Also, 

the weak correlation between NT-proBNP with cTnI and 

hsCRP indicates that it may be relation between ventricular 

disfunction with ischemic injury and oxidative stress injury 

as a result of reperfusion. 

KB 103 

Lipeminin Ölçülen ve Hesaplanan Ozmolaliteye Etkisi 

Medine BİTİGİÇ, Mehmet Fatih ALPDEMİR, 

Mehmet ERYILMAZ, Doğan YÜCEL 


Klinik Biyokimya Bölümü, 


Klinik laboratuvarlarda lipemi inteferansı ile sık karşılaşılır. 

Bu çalışmada lipemi interferansının ölçülen ve hesaplanan 

ozmolalite(Osm) üzerine etkisini araştırdık. 

Çalışmaya trigliserit konsantrasyonu >700 mg/dL olan 55 hasta 

dahil edildi. Ayrıca normal düzeyde Osm’si olan bir serum 

havuzuna 5 farklı düzeyde lipit çözeltisi (Intralipid %20, Clin- 

Oleic) eklenerek toplam 5 serum havuzu hazırlandı ve bu havuzlarda 

in vitro lipemi interferansı araştırıldı. Tüm örneklerde lipemi 

uzaklaştırılmadan önce ve sonra donma noktası alçalması 

yöntemi ile Osm, glukoz (Glu), üre ve sodyum (Na) ölçümü 

yapıldı. Hesaplamada yaygın olarak kullanılmakta olan Osm = 

2*Na + BUN/2,8 + GLU/18 formülü yanı sıra 12 farklı formül 

kullanıldı. Gerçek değerlerin ± %10’luk değişimleri göz 

önüne alındığında, doğal lipemik örneklerde ultrasantrifüj 

(US) sonrasında yapılan Osm ölçümlerine göre, başlangıç 

Osm değerleri daha yüksekti, ancak fark istatistiksel olarak 

anlamlı değildi. Bu örneklerde hesaplanan Osm değerleri 

US yapılmadan önce ve sonra ölçülen Osm değerlerine 

göre düşüktü (P


were prepared by adding lipid solution (Intralipid 20%, 

ClinOleic) at 5 different levels to a single serum pool with 

normal Osm, and in vitro lipemia interference was investigated 

in these 5 pools. Osm via freezing point depression 

and Glucose (Glu), urea, and sodium (Na) was measured 

in all samples, both before and after lipemia was removed. 

Osm was calculated by 12 different formulas along side the 

widely used formula of Osm = 2*Na + BUN/2,8 + GLU/18. 

Considering ± 10% changes of actual values, initial Osm 

values were higher compared to those obtained in measurements 

performed after ultracentrifuge (US) in natural lipemic 

samples. However, the difference was not statistically 

significant. Calculated Osm in these samples were lower as 

compared to measured Osm before and after US (P


KB 105 

Adıyaman Yöresinde Hemoglobinopati Prevalansı 

Hülya ERGÜL KAZIL 1 , Zeki ARI 2 Murtaza YETİŞ 3 

1Adıyaman 82. Yıl Devlet Hastanesi Klinik Biyokimya 

Laboratuvarı, Adıyaman 

2Celal Bayar Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya 


3Adıyaman 82. Yıl Devlet Hastanesi Pediatri Polikliniği, 

Adıyaman 

biyokimya72@msn.com 

Hemoglobinopatiler dünyada en sık görülen ve otozomal 

resesif geçiş gösteren genetik hastalıklardandır. Dünya 

Sağlık Örgütü verilerine göre b-talasemi taşıyıcı sıklığı 

dünyada yaklaşık %7.0 civarındadır. Türkiye’de talasemi 

ve kalıtsal kan hastalıkları, bölgelere göre farklılıklar göstermekle 

birlikte, ortalama %2.1 oranında olduğu bildirilmektedir. 

Türkiye genelinde toplam 1.300.000 taşıyıcı ve 4.000 

civarında talasemi hastası olduğu tahmin edilmektedir. Ülkemizde; 

Çukurova, Akdeniz kıyı şeridi, Ege ve Marmara 

bölgelerinde talasemi taşıyıcılığı diğer bölgelere göre daha 

sık görülmektedir. 

Çalışmamızın amacı, Adıyaman ve yöresindeki hemoglobinopati 

prevalansını saptayarak, hasta çocukların doğmasını 

önleyecek kontrol programlarının oluşturulmasına ışık 

tutmaktır. Bu çalışmaya 01.01.2006-15.07.2009 tarihleri 

arasında Adıyaman ve yöresinden, 82. Yıl Devlet Hastanesine 

başvuran 502’si çocuk (18 yaş altı), 1559’u yetişkin (18 

yaş üstü) toplam 2061 kişi dahil edildi. Analiz için bireylerden 

venöz kan alındı ve HPLC yöntemi ile hemoglobin 

varyantları tayin edildi. 

Çalışma sonunda toplam 2061 hastanın 255’inde HbA2 

(HbA2 > %3.5) ve/veya HbF (HbF > %2.0) yüksekliği ve 

7’sinde HbS tespit edildi. Buna göre bu yörede b-talasemi 

prevalansı %12.4, orak hücreli anemi prevalansı ise % 0.3 


Sonuç olarak; Adıyaman ve yöresinde b-talasemi taşıyıcılığı 

oranının Türkiye’deki diğer bölge ortalamalarına göre daha 

yüksek olduğu, bu nedenle yöre halkının konu hakkında 

eğitilmesi ve bu bölgede evlilik öncesi hemoglobinopati 

taramalarının zorunlu hale getirilmesi gerektiği kanaatine 

varıldı. 

KB 105 

Hemoglobinopathy Prevalence In Adiyaman Region 

Hülya ERGÜL KAZIL 1 , Zeki ARI 2 Murtaza YETİŞ 3 

1- Clinical Biochemistry Laboratory of Adıyaman 82nd 

Year State Hospital, Adıyaman, Turkey 

2- Celal Bayar University, Faculty of Medicine, Department 

of Biochemistry and Clinical Biochemistry, Manisa, 

Turkey 

3-Pediatrics Clinic of Adıyaman 82nd Year State Hospital, 

Adıyaman, Turkey 

biyokimya72@msn.com 

Hemoglobinopathies are among the most common autosomal 

recessive genetic diseases in the world. 

Prevalence of beta thalassemia trait according to World 

Health Organization data is approximately 7%. Although 

the prevalences of thalassemias and other genetic blood diseases 

vary between regions they are reported to be 2.1% and 

it is estimated that there are approximately 1.300.000 carriers 

and around 4000 patients. Thalassemia trait is highly 

common in Çukurova, Mediterranean coastline and Ege and 

Marmara regions in our country.. 

Our aim is to determine hemoglobinopathy prevalence in 

Adıyaman and its province in order to help the development 

of control programs that prevent birth of diseased children. 

2061 people (505 of them < 18 years old and 1568 

≥ 18 years old) who applied to Adıyaman 82 nd year state 

hospital between 01.01.2006 and 15.07.2009 was accepted 

to this study. Venous blood samples were taken from people 

and hemoglobin variants were determined by the method of 

HPLC. 

In our study we detected increased HbA2 (HbA2 > 3.5%) 

and/or HbF (HbF > 2.0%) in 255 of 2061 patients, and HbS 

in 7 seven patients. According to this, beta thalassemia trait 

was found as 12.4% and sickle cell anemia was found as 

0.3% in Adıyaman region. 

As a result, we observed in our study that the rate of beta 

thalassemia trait in Adıyaman region was higher than the 

average rate in Turkey, therefore the local people should 

be educated about these diseases and hemoglobinopathy 

screening tests before marriage should be obligatory to do 

in this area. 


S 267 



KB 106 

Adolesan Erkeklerde Güreş Egzersizinin Oksidatif DNA 

Hasarına, Nitrik Oksit ve Paraoksonaz Aktivitesine 

Etkisi 

Zuhal HAMURCU 1 , Gülden BAŞKOL 2 , Figen NARİN 2 , 

Neşe AKPINAR 1 , Ayşen CANİKLİOĞLU 2 , 

Derya KOÇER 2 

1 Erciyes Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek 

Okulu, 38039 Kayseri, Türkiye 

2 Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya ve Klinik 

Biyokimya Anabilim Dalı, 38039 Kayseri, Türkiye. 

gbaskol@yahoo.com 

Fiziksel egzersizin oksidatif strese sebep olduğu bilinmektedir. 

Bu çalışmada, güreş egzersizi yapan 18 adolesan 

erkek güreşçilerin (egzersizden önce ve güreş egzersizinden 

hemen sonra) ve 18 adolesan erkek sedanterlerin serum 

örneklerinde 8-hidroksi-2-deoksiguanozin (8-OHdG), Nitrik 

oksit (NO) seviyeleri ve Paraoksonaz1 aktivite düzeyleri 

araştırıldı. 

Güreşçilerde bazal durumda serum 8-OHdG düzeyi kontrollere 

göre istatistiksel olarak anlamlı ölçüde düşük bulundu 

(p=0.001). Halbuki bazal durumda güreşçilerin serum 

NO düzeyleri ve PON1 aktiviteleri kontrollere göre yüksek 

bulundu (sırasıyla, p=0.001, p=0.024). Güreşçilerin egzersiz 

öncesi ve egzersizden hemen sonra serum NO, 8-OHdG 

düzeyleri ve PON1 aktiviteleri karşılaştırıldığında, egzersizden 

hemen sonra NO düzeyleri yükselirken (p=0.002), 

8-OHdG ve PON1 düzeylerinin değişmediği bulundu 

(sırasıyla, p=0.777, p=0.408). Güreşçilerde bazal durumda 

NO ve PON1 aktivitesi arasında istatistiksel olarak önemli 

korelasyon bulundu (r=0.671, p=0.002). 

Sonuçlarımız düzenli güreş egzersizinin, oksidatif hasara 

karşı antioksidan savunma mekanizması üzerinde olumlu 

bir adaptasyona sebep olduğunu işaret etmektedir. Oksidatif 

strese karşı organizmanın bu adaptasyonundan dolayı 

düzenli egzersiz, sedanter bireylerle karşılaştırıldığında 

karsinogenesiz ve kardiyovasküler hastalıkların insidansında 

azaltıcı bir role sahip olabilir. 

Sonuç olarak, sağlıklı yaşam için düzenli güreş egzersizinin 

hem DNA hasarını azalttığı hem de antioksidan parametreleri 

artırmasından dolayı önemli olduğu düşünülmektedir. 

KB 106 

Effect of Wrestling Exercise on Oxidative DNA Damage, 

Nitric Oxide level and Paraoxonase Activity in 

Adolescent Boys 

Zuhal HAMURCU 1 , Gülden BAŞKOL 2 , Figen NARİN 2 , 

Neşe AKPINAR 1 , Ayşen CANİKLİOĞLU 2 , 

Derya KOÇER 2 

1The College of Physical Education and Sports, Erciyes 

University, 38039 Kayseri, Turkey2 Deparment of Biochemistry 

and Clinical Biochemistry , Medical Faculty, 

Erciyes University, 38039 Kayseri, Turkey 

gbaskol@yahoo.com 

Physical exercise is known to causes oxidative stress in 

individuals. We investigated in serum 8-hydroxy-2-deoxyguanosine 

(8-OHdG) level, Nitric oxide (NO) level and 

Paraoxonase-1 (PON1) activity in 18 adolescent male wrestlers 

before and immediately after wrestling exercise, and in 

18 adolescent male sedentary groups. 

The findings of the study shown that 8-OHdG levels obtained 

from wrestlers in basal status were significantly lower 

than those of control subjects (p=0.001). In contrast, NO and 

PON1 were higher in wrestlers in basal status than those of 

controls (respectively, p=0.001, p=0.024). While the NO of 

wrestlers increased immediately after exercise compared 

with those before exercise (p=0.002), no differences was 

found between the wrestlers before and immediately after 

exercise in 8-OHdG and PON1 (respectively, p=0.777, 

p=0.408). Statistically significant correlations were found 

between the NO and PON1 in the wrestlers in basal status 

(r=0.671, p=0.002). 

Our results signed that regular wrestling exercise to oxidative 

damage causes positive adaptations for antioxidant 

defense mechanism. Regular wrestling exercise due to the 

adaptations of organism against oxidative stress may have a 

role in reducing the incidence carcinogenesis and cardiovascular 

diseases compared to sedentary individuals. 

We conclude that regular wrestling exercise for a healthy life 

is important since it reduces DNA damage while enhancing 

anti-oxidant parameters. 

KB 107 

Tip Iı Diyabetli Hastalarda Glisemik Kontrol İle Serum 

Magnezyum Konsantrasyonu Arasındaki İlişki 

Aylin HAKLIGÖR 1 , Mehmet ŞENEŞ 1 , Yalçın ARAL 2 , 

Doğan YÜCEL 1 

1 S.B Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Klinik Biyokimya 

Laboratuvarı 

2 S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji 

ve Metabolizma Kliniği 

Diabetes mellitus (DM) insülin eksikliği, direnci veya her iki 

durumda birlikte gelişen, yüksek serum glukoz konsantrasyonu 

ile seyreden metabolik bir hastalıktır. Magnezyumun 

(Mg) hücre içi ve dışı kompartmanlarda azalmasının DM 

ile ilişkisi tartışılmakta ve hipomagnezemi insülin diren- 


S 268 



cinin bir sebebi olarak gösterilmektedir. Bu çalışmada Tip II 

DM hastalarında glisemik kontrol ile Mg ilişkisi araştırıldı. 

Çalışmaya iyi glisemik kontrollü 39 (Grup 1; HbA1c: < %7), 

tedavi değişikliği önerilen 25 (Grup 2; HbA1c: %7-8) ve 

kötü glisemik kontrollü 42 (Grup 3; HbA1c: >%8) toplam 

106 Tip II DM hastası (23 erkek, 83 kadın, yaş ortalaması 

54.3 ± 11) dahil edildi. Tüm hastaların açlık ve tokluk glukoz, 

albumin, fruktozamin, HbA1c, insülin, hsCRP, Mg, Ca, 

P, Na, K, Cl, ALP, GGT, LDH, kolesterol, trigliserid, LDL 

ve HDL kolesterol düzeyleri ölçüldü. Vücut kütle indeksi 

(VKI), HOMA-IR (Homeostasis model assessment-insulin 

resistance) ve OUICKI (The quantitative insulin-sensitivity 

check index) indeksleri hesaplanarak karşılaştırıldı. 

Grupların sırasıyla ortalama Mg konsantrasyonları 0.81 ± 

0.12, 0.81 ± 0.17 ve 0.75 ± 0.14 mmol/L idi. 2. ve 3. grup 

ile 1. ve 3. grupların Mg konsantrasyonları anlamlı farklılık 

gösterdi (sırasıyla, p = 0.016 ve p


KB 108 

Effect Of Pneumatic Tube Delivery System On 

Hemolysis, Routine Biochemical And Immunochemical 

Analyses 

Fatma Meriç YILMAZ, Oğuzhan ÖZCAN, 

Aylin HAKLIGÖR, Doğan YÜCEL 

Ankara Training and Research Hospital, Ministery of 

Health, Department of Clinical Biochemistry. 

Background. Pneumatic tube delivery system (PTDS) is 

becoming widespread with its advantages of reducing turnaround 

time and labour. There are few reports on the effect 

of PTDS on the quality of the specimens transported. We 

aimed to study the effect of PTDS on a large test panel and 

investigate the correlation of the changes with the hemolysis 

rate. 

Methods. Paired venous blood samples were delivered from 

the voluntary patients who admitted to the outpatient clinics 

and a blood testing was required. Twenty-eight patients 

were included in the study. One sample of the same patient 

was transported via PTDS while the other was delivered by a 

human carrier (hand delivery; HD). Samples were obtained 

with randomised order and transported after a minimum 

15 minutes waiting. Routine chemistry parameters, immunochemistry 

parameters including TSH, fT3, fT4, Vitamin 

B12, folate, ferritine and free hemoglobin (FHb) concentrations 

were determined and compared. The differences exceeding 

the CLIA acceptable performance (AP) criteria were 

considered significant. 

Results. FHb concentrations were significantly higher in 

PTDS group than HD group. However this hemolysis did 

not reach to the visible limit and did not cause a significant 

change even in the correlated parameters. Serum iron concentrations 

in 5 of the 28 sera exceeded the AP limits. Three 

of these sera gave higher results while 2 of them were lower 

in the PTDS group. The differences in other parameters were 

in the AP limits. 

Conclusion. In conclusion, PTDS system seems to increase 

the free Hb concentration in the samples, however this increase 

does not effect the sample quality for the routine 

chemistry and studied immunochemistry analyses. In 17.8% 

of the samples, iron concentrations were effected significantly. 

This effect was seem to be randomised. It is suggested 

that this interference should be considered during interpretation 

of iron results. 

KB 109 

Türk Toplumunda Serum Kitotriozidaz Referans 

Değerleri ve Kitotriozidaz Eksikliği Sıklığı 

İsmail KURT, Dilek ABASLI, Özlem ÖZTÜRK, 

Kemal ERBİL 

Gülhane Askeri Tıp Akademisi. Tibbi Biyokimya AD. Etlik- 

Ankara 


Kitotriozidaz(KİTO), kitini hidroliz edebilen bir enzimdir 

ve özel uyarılara cevaben başlıca aktiflenmiş makrofajlardan 

ve nötrofillerden salınır. İnsan makrofaj lizozomlarında 

glikosfingolipid, demir, glikojen birikmesi gibi bazı patolojik 

durumlar, makrofajlarda aşırı KİTO yapımı ve salınımını 

tetikler. Serum KİTO aktivitesi, Gaucher hastalarında aşırı 

artarken Niemann-Pick A ve C vb. diğer lizozomal depo 

hastalıklarında ılımlı artar. İnsan KİTO geni kromozom 1 

bulunur ve 12 ekzondan oluşur. KİTO geninin 10. ekzonunda 

24 bp duplikasyon açısından heterozigot olanlarda KİTO 

aktivitesi azalmıştır. Bu mutasyon açışından homozigot olan 

bireylerde enzim tamamen inaktiftir ve serum kitotriozidaz 

aktivitesi hiç saptanamaz. Bizler bu çalışmada, Türk toplumunda 

serum KİTO aktivitesi referans değerlerini ve KİTO 

eksikliği sıklığını belirledik. 

Serum KİTO aktivitesi,100 sağlıklı kişi serumunda, daha 

önce Guo ve ark ( 1995) tarafından tanımlanan 4-MU 

kitorioz’un substrat olarak kullanıldığı florimetrik yöntem 

kullanılarak ölçüldü. Gelişigüzel seçilen 90 kan örneğinde 

KİTO geni 10 ekzonundaki 24-bp dublikasyon araştırıldı. 

Genomik DNA, periferik kan lökositlerinden alkali lizis 

yöntemi kullanılarak özütlendi. İlgilenilen bölgeler standart 

PCR ile çoğaltılarak elektroforetik olarak analizlendi. 

Sağlıklı kişilerde serum KİTO aktivitesi 2-90 nmol/ml/saat 

olarak saptandı. Türk toplumunda KİTO geni 10 ekzonundaki 

24-bp dublikasyon için heterozigot sıklığı %36 bulunurken, 

homozigot KİTO eksikliği %8 bulundu. 

KB 109 

Reference Values of Serum Chitotriosidase Activity and 

Incidence of Chitotriosidase Deficiency in the Turkish 

Population 

Ismail KURT, Dilek ABASLI, Ozlem OZTURK, 


Gulhane Military Medical Academy, Mecinal Biochemistry, 

Etlik- Ankara 


The enzyme chitotriosidase(CHIT) has the capability to hydrolyze 

chitin and selectively secreted by activated macrophages 

and neutrophils. In certain pathological conditions, 

over-production of CHIT by macrophages is for instance induced 

by accumulation of glycosphingolipids, iron or glycogen 

in lysosomes of macrophage. Serum CHIT activity is exceedingly 

augmented in Gaucher’s disease, this increment is 

being merely obtained at moderate levels in other lysosomal 

storage disorders(e.g. Niemann-Pick A and C). The human 


S 270 



CHIT gene consists of 12 exons located on chromosome 

1q31–q32.The duplication of 24 bp in exon10 is associated 

with decreased CHIT activity for heterozygotes. In subject 

having homozygotes for the mutated allele, CHIT deficiency 

appears and the activity of serum CHIT is undetectable. In 

this study, we determined reference values of serum CHIT 

activity and the frequency of CHIT deficiency in the Turkish 

population. 

The CHIT activity in serum samples of 100 healthy subjects 

was measured by fluorimetric method by using 4MU-chitotriose 

substrate as previously described by Guo et al (1995). 

We detected the 24-bp dublication in exon 10 of the CHIT 

genes from randomly chosen 90 blood samples. Genomic 

DNA was extracted from peripheral blood leucocytes by alkali 

lysis method. Region of interest was amplified by standard 

PCR followed by electrophoresis analysis. 

The CHIT activity in healthy subjects were 2-90 nmol/ml/h. 

Obtained results displayed a heterozygosity frequency of the 

duplication of 24 base pairs in exon 10 as 36 %, whereas corresponding 

value for homozygote CHIT deficiency was 8 % 

KB 110 

Lipoprotein Fosfolipaz A2 İle Akut Koroner Sendrom 


Güler TOPÇU 1 , Tufan GUNAY 2 , 

Müjgan MİHMANLI BANK 3 , Meral YÜKSEL 4 , 

Mehmet ŞENEŞ 1 

1 Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Klinik Biyokimya 


2 Siyami Ersek Göğüs, Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve 

Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü, İstanbul 

3 Siyami Ersek Göğüs, Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve 

Araştırma Hastanesi, Biyokimya Bölümü, İstanbul 

4 Marmara Üniversitesi, Sağlık Meslek Yüksek Okulu, 

İstanbul 

gulertopcu58@hotmail.com 

Aterotrombogenezde sistemik inflamatuvar yanıt önemli 

bir özelliktir. Lipoprotein fosfolipaz A2 (Lp-PLA2), primer 

olarak LDL-kolesterol (LDL-C)’e bağlı olarak dolaşımda 

bulunan, myeloid kökenli inflamatuvar hücrelerden üretilen 

ve parçalanabilen plaklardan eksprese edilen enzimdir. 

Akut Koroner Sendrom (AKS)’lu hastalarda çoklu belirteç 

yaklaşımla Lp-PLA2’yi troponin I (TnI), beyin natriüretik 

peptid (BNP), paraoksonaz-1 (PON) aktivitesi, matriks metalloproteinaz-8 

(MMP-8), fibrinojen ve D-dimer ile birlikte 

değerlendirmeyi ve acil serviste kardiyovasküler belirteç 

olarak rolünü tanımlamayı amaçladık. 

Materyal ve Metod: Çalışmaya 51 hasta (53 ± 11,4 yaş) 

alındı. Kan örnekleri acil servise başvuran ve TnI>0.06 ng/ 

mL olan hastalardan 6 saat sonra alındı. Biyokimyasal belirteçler 

PON-1 (spektrofotometrik) hariç immünometrik 

yöntemle ölçüldü. Bütün hastalara kılavuza uygun olarak 

erken koroner anjiyografi uygulandı. Koroner arter 

hastalığının boyutu ve şiddeti Gensini skor indeksine göre 

hesaplandı. 

Sonuçlar: Gensini skor ve BNP arasında pozitif bir korelasyon 

vardı (r=0.492, p0.05). Lp-PLA2 ile 

LDL-C ve PON-1 ile HDL-kolesterol arasında ilişki yoktu 

(p>0.05). Hastalar Gensini skoru 0.06 ng/mL. Biochemical markers were 

measured by immunoassay techniques except PON-1. All 

patients underwent early coronary angiography in accordance 

with guidelines. The extent and severity of coronary 

artery disease was calculated according to Gensini score index. 

Results: There was a positive correlation between Gensini 

score and BNP (r=0.492, p0.05). And there was no correlation between LDL-C 

with Lp-PLA2 and PON-1 activity with HDL-cholesterol 

(p>0.05). When patients are divided in to two groups as 

Gensini score 0.05). 

Conclusion: Lp-PLA2 and PON-1 activity (likely because 

of the acute drop in lipid values) and MMP-8 are not useful 

to assess cardiovascular risk shortly after the acute event in 


S 271 



patients with ACS; but BNP is useful. 

When measured at later time points, Lp-PLA2 can be an independent 

predictor of cardiovascular risk. 

KB 111 

Down Sendromlu Çocuklarda Kardiyovasküler Risk 

Faktörlerinin Araştırılması 

Figen NARİN 1 , Ali BAYKAN 2 , Gülden BAŞKOL 1 , 

Mehmet MURKOYUNLU 1 

1 Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya ve Klinik 

Biyokimya A.B.D, KAYSERİ 

2 Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatri A.B.D , 

KAYSERİ 

fnarin@erciyes.edu.tr 

Down sendromu genetik bir kusur olup, doğuştan zekâ geriliği, 

yüzde yapısal bozukluklar, işitme, görme bozuklukları ile özellikle 

kalp ve dolaşım problemlerinin eşlik etmesiyle karakterizedir. 

Bu çalışma Down sendromlu çocuklarda tartışmalı risk faktörlerinden 

olan homosistein, lipoprotein (a), hs-CRP ve leptinin kardiyovasküler 

hastalıklarla olan ilişkisini araştırmak amacıyla yapıldı. 

Çalışmaya dahil edilen 60 kişi; kardiyak muayene sonucunda 

Down sendromlu kalp hastalığı olan, Down sendromlu ancak kalp 

hastalığı olmayan ve sağlıklı (kontrol grubu) olmak üzere 20’şer 

kişilik 3 ayrı grubu oluşturdu. Lipoprotein (a), hs-CRP ve leptin 

düzeyleri ELISA yöntemiyle, homosistein düzeyleri ise HPLC 

yöntemiyle ölçüldü. 

Kardiyovasküler risk faktörlerinden homosistein, Lp (a), hs-CRP 

düzeyleri Down sendromlu kalp hastası grupda, kalp hastası olmayan 

Down sendromlu gruba ve kontrol grubuna göre artmış olarak 

bulunurken, leptin düzeylerinde gruplar arasında bir farklılık görülmedi. 

Çalışılan tartışmalı risk faktörlerine ait duyarlılık ve özgüllük 

analizleride yapıldıktan sonra, sonuç olarak eşik değerlerin üzerinde 

olan Down sendromlu çocukların kardiyovasküler hastalık 

açısından; homosisteinde 5,2 kat, lipoprotein (a)’da 4,6 kat, hs- 

CRP’de 2,57 kat daha fazla risk taşıdıkları tespit edilmiştir. 

KB 111 

Investigation Of Cardiovascular Risk Factors In Down’s 

Syndrome Children 

Figen NARİN 1 , Ali BAYKAN 2 , Gülden BAŞKOL 1 , 

Mehmet MURKOYUNLU 1 

1Erciyes Univesity, Faculty of Medicine,Department of 

Biochemistry, KAYSERİ 

2Erciyes Univesity, Faculty of Medicine,Department of 

Pediatry, KAYSERİ 

fnarin@erciyes.edu.tr 

Down’s syndrome is a genetic defect usually accompanied 

by limited intelligence, facial deformities, hearing and vision 

problems, and especially cardiovascular problems. 

In this study the controversial risk factors: homocysteine, lipoprotein 

(a), hs-CRP and leptin levels were studied from 

children with Down’s syndrome. 

The study group was composed of 60 individuals. There 

were three groups of 20 individuals each contained; Down’s 

Syndrome with heart disease identified by cardiac consultation 

group, Down’s Syndrome group without heart disease, 

and the control group. Lipoprotein (a), hs-CRP and leptin 

levels were measured by using ELİSA method, and homocysteine 

levels measured by using HPLC system. 

It is also detected that homocysteine, Lp (a), hs-CRP levels 

were higher in Down’s Syndrome with heart disease group 

than the other two groups, there was no significant difference 

in leptin levels. 

According to sensitivity and specificity findings, Down’s 

syndrome children have higher risk for cardiovascular disease 

at a rating for homocysteine (at 5.2 times), lipoprotein 

(a) (at 4.6 times), hs-CRP (at 2.57 times) than healty children. 

KB 112 

Efor Öncesi Ve Sonrası Serum Süperoksid Dismutaz, 

Katalaz, Glutatyon Peroksidaz Ve Malondialdehit 

Düzeyleri 

Naime CANORUÇ 1 , G. DEĞİRMENCİ 1 , Ebru KALE 1 , 

Mustafa F. YAVUZKIR 2 , A. KAPLAN 1 

1 Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim 

Dalı, Diyarbakır 

2 Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim 

Dalı, Elazığ 

GİRİŞ: Egzersiz sırasında üretilen reaktif oksijen türlerine 

(ROS) karşı ilk savunma hattını Süperoksit Dismutaz (SOD) 

hücresel kompartımanlardaki süperoksit düzeyleri kontrol 

altında tutarak yapmaktadır. Glutatyon Peroksidaz (GPx), 

solunum patlaması sırasında serbest radikal peroksidasyonu 

sonucu, fagositik hücrelerin zarar görmesini engeller. Katalaz 

(CAT) ise hücresel hasar düzeyini göstermektedir. Malondialdehit 

(MDA)‘nın vücut sıvılarındaki düzeyi indirekt 

olarak serbest oksijen radikallerinin düzeyini göstermektedir. 

Egzersizin direkt olarak bu enzimleri etkileyebileceği 

düşünüldüğünden dolayı bu çalışma da, efordan sonra, 

oksidatif stresin ortaya çıkıp çıkmadığını göstermeyi 

amaçlamaktadır. 

Materyal ve Metod: Bu çalışmada, sistemik hastalığı olmayan, 

20–55 yaşlar arasında, cinsiyet farkı gözetmeksizin, 

dışarıdan antioksidan takviyesi almayan, sağlıklı bireyler 

dahil edilmiştir. Kan, efor testi öncesinde ve efor testinden 

10 dakika sonra olmak üzere 2 kez alınmıştır. Alınan 

kan örneklerinde serum süperoksit dismutaz (SOD), serum 

katalaz (CAT), plazma glutatyon proksidaz (GPx), 

ve serum malondialdehit (MDA) seviyeleri efor öncesi ve 

sonrası tespit edilerek, eforun oksidatif stres üzerine etkisi 

araştırılmıştır. 

Bulgular: Efor sonrası bireylerin SOD değeri ortalaması 

0,219±0,219 U/ml olup efor öncesi ile arasında pozitif ve 

yüksek bir ilişki olduğu görülmektedir (p

çıkmasına rağmen istatiksel olarak anlamlı değildir. 

Tartışma ve Sonuç: Kısacası, aktif bireylerin 

metabolizmasının orta şiddette egzersize ve aktif yaşama 

adapte olduğu söylenebilirken aktif bireylerin MDA düzeylerinin 

sedanter bireylere göre düşük olması bu deneklerin 

oksidatif strese adapte oldukları yönünde yorumlanabilir. 

Efor sorası MDA’ in istatistiksel anlamda olmasa da düşük 

olması ve SOD ve CAT aktivitelerinin de efor sonrası yüksek 

olması, oksidatif stresi antioksidan enzimler ile dengelemeye 

çalışıyor olmaları ile ilgili olarak yorumlanabilir. 

KB 112 

The Levels Of Superoxide Dismutase, Catalase, 

Glutathione Peroxidase And Malondialdehyde Before 

And After Effort 

Naime CANORUC 1 , G. DEGIRMENCI 1 , Ebru KALE 1 , 

Mustafa F. YAVUZKIR 2 , A. KAPLAN 1 

1 Dicle University Medical Faculty, Department of Biochemistry, 

Diyarbakir 

2 Fırat University Medical Faculty, Department of Cardiology, 

Elazig 

Introduction: While in exercise there have been many physiological 

changes in human metabolism. Superoxide Dismutase, 

the first defence of oxydative stress. Catalase, protects 

cell against its own respirational explosions. Glutation 

Peroxydase antioxydans protect fagositic cells in respiratuar 

explosions. Malondialdehyde, the last product of lipid peroxydation 

in body fluid give us indirectly level of O2 radicals. 

In this study we are looking for oxydative streess appearing 

after effort. 

Material and Method: In this research we prefer between 20- 

55 ages with no sexual difference, have no sistemic diseases, 

using no antioxydan pills and healthy candidates. We took 

blood samples before the effort test and 10 minutes after. 

SOD, CAT, GPx, MAD levels in blood samples before and 

after effort test are determined so we search effort on oxydative 

stress. 

Result and Discussion: In this study MDA and GPx levels 

are found low, SOD levels are statistically and meaningfully 

high and CAT levels are high but meanless. Shortly, active 

individuals metabolism can be adapted to mid-level exercise 

and active lifestyle. Active individuals MDA levels are lower 

than sedanter individuals so we can say that these active 

ones have more chance to adapt the oxydative stress rather 

than sedanter ones. 

After body effort MDA levels lowness and activity of SOD 

and COD levels highness tell us antioxydan enzymes trying 

to stabilize oxydative stress. 

As a result, exercise with high oxydative stress and lipid 

peroxydation can bring about some uncomfortable results 

but increasing antioxydan defence with acceptable exercise 

healthy for humans. 



S 273 


Sergiye Katılan Firmaların Listesi 

[List of the Companies with stand] 

Organizasyon komitesi katk›lar›ndan dolay› tüm firmalara teşekkür eder. 

(Firmalar alfabetik s›raya göre yaz›lm›şt›r) 

Firma Adı 

Stand No. 

ALBİO 05 

ALGEN 03 

ANAMED 25 

AREN 19 

BİOCAN TIP 24 

BİODPC 11 

BİO-TEK 987 27 

DOLUNAY 21 

LABOR İLDAM 04 

MED-KİM 01 

MEGA TIP 26 

PERA MEDİKAL 22 

ROTAKİM 10 

SAVAŞ MEDİKAL 17 

SİMEKS 02 

VATEK ÇEVRE 20 

VENTURA 23 

VİVAMED 18 

Sergi Takvimi 

28 Ekim 2009, Çarşamba 13:00 – 18:00 

29 Ekim 2009, Perşembe 08:30 – 18:00 

30 Ekim 2009, Cuma 08:30 – 18:00 

31 Ekim 2009, Cumartesi 08:30 – 16:00 

S 274

F‹RMA ADI [COMPANY NAME] 

STAND NO 

ALBİO KİMYEVİ MADDELER İTHALAT VE TİCARET A.Ş. 05 

Adres : İnönü Mahallesi Kayışdağı Caddesi Kurtoğlu sokak No:13 Ataşehir/İstanbul 

Telefon : 216 469 2330 

Faks : 216 576 8889 

E-mail : bilgi@albio.com.tr 

Web sayfası : www.albio.com.tr 

Yetkili kişi : Fazıl Eğrican (Genel Müdür) 

ALBİO A.Ş. 1983’te İstanbul’da kurulmuştur. İstanbul Merkez, Ankara ve İzmir Bölge Ofisleri ve Türkiye sathına yayılan 

bayi ağı sayesinde Türkiye’nin her noktasında Tek Yetkili Türkiye Distribütörü olduğu yüksek kaliteli araştırma/rutin amaçlı 

ürünlerin ithalat, satış/pazarlama ve teknik destek hizmetlerini vermektedir. Bu ürünler arasında tam ve yarı otomatik koagülometreler, 

hemostaz parametreleri için çeşitli kitler ve reaktifler, mikropipetler ve otomatik sıvı işleme sistemleri, aggregometre 

ve bilirubinmetre cihazları, PCR ve Real-time PCR cihazları, Elektroforez ve Jel Görüntüleme/Analiz Sistemleri, 

ELISA kitleri, antikor ve rekombinant proteinler ve biyokimya kitleri bulunmaktadır. Temel olarak Hematoloji, Biyokimya, 

Moleküler Biyoloji ve İmmünoloji laboratuarlarına hitap eden bu ürünler aynı zamanda birçok farklı branşın da ilgi alanına 

girmesi nedeniyle branş kısıtlaması olmadan kullanım alanı bulmaktadır. Temsil edilen markalardan bazıları Diagnostica 

Stago, Gilson, Cepheid, Biometra, R&D Systems, Serotec, Chrono-log ve Wako’dur. 

ALGEN DİAGNOSTİK MEDİKAL LTD. ŞTİ. 03 

Adres : Varlık Mah. Yenikapı Sok. 30/3 Yenimahalle/Ankara 

Telefon : 312 342 25 26-29 

Faks : 312 342 25 28 

E-mail : info@algendiagnostik.com 

Web sayfası : www.algendiagnostik.com 

Yetkili kişi : Fatma Yücel 

Firmamız, Microelisa, RIA, Colorimetrik ve IHA yöntemli Rutin testlerde kabul görmüş bilinen firmaların temsilciliğini 

yapmaktadır. Biosource, Dia Pro, Biotrin, Novatec, Fumouze ve Ben Srl bu firmalar arasında sayılabilir. Firmamız, Bilimsel 

Araştırma Ürünleri konusunda, Biosource, Cayman, SPI Bio, Biovendor ve Phoenix gibi önemli firmaların ürünlerini 

sağlamaktadır. Firmamızın yıllara dayanan deneyimiyle 6 plakalı ve 4 plakalı microelisa otomasyon cihazlarının satış ve 

servis hizmetlerini de yürütmektedir. 

ANAMED & ANALİTİK GROUP 25 

Adres : Acarlar İş Merkezi F Blok Kat1 Kavacık İstanbul 

Telefon : 216 3311706-07 

Faks : 216 3311737 

E-mail : engin@anamed.com.tr 

Web sayfası : www.anamed.com.tr 

Yetkili kişi : Engin Ekinci 

Anamed & Analitik Grup 30 yılı aşkın süredir Türkiye genelinde Gıda, Kimya, İlaç Endüstrilerine, Üniversitelere, Biyokimya 

Laboratuvarlarına, IVF Merkezlerine, Araştırma merkezi ve Enstitülerine hizmet vermektedir. Temsilcisi olduğu 

firmaların ürünleri ile satış öncesi ve satış sonrası hizmetlerini vermektedir. Kendi konusunda her zaman en üst seviyede 

hizmet veren firma sorumlu olduğu ürünlerin KALİBRASYON ve SERTİFİKASYON HİZMETLERİNİ de vermektedir. 

Temsil ettiği firmalar : 

Büchi AG – İsviçre, www.büchi.com / Büchi GlassUster –İsviçre, www.buchiglas.ch 

Bellingham&Stanley Ltd. – İngiltere, www. bellinghamandstanley.co.uk, Knauer GmBh – Almanya, www.knauer.net / Thermo 

Scientific (HAAKE) – Almanya, www.thermo.com/mc / Elga-İngiltere, www.elgalabwater / Pall Corporation-Amerika, 

www.pall.com / Milestone SrL – İtalya, www.milestonesrl.com / Sotax&Zymark-İsviçre, www.sotax.com / Microfluidics- 

USA, www.microfluidics.com / Brabender-Almanya, www.brabender.com / Endecotts-İngiltere,www.endecotts.com 

S 275


STAND NO 

AREN TIBBİ CİHAZLAR SAN. TİC. İTHALAT İHRACAT LTD. ŞTİ. 19 

Adres : Çetin Emeç Bulvarı 2.Cadde No :21/3 06460 Öveçler / Ankara 

Telefon : 312 472 6262 

Faks : 312 472 26 62 

E-mail : aren@aren.com.tr 

Web sayfası : www.aren.com.tr 

Yetkili kişi : Engin AREL 

AREN Ltd. Şti. ülkemizi ve bölge ülkelerini yeni firma ve teknolojiler ile tanıştırmayı kendisine görev bilerek titiz ve özverili 

çalışmaları ile 2004 yılından bu yana Techno Medica/Japonya firmasının ürün grupları arasında yer alan: 

• Çeşitli modellerde Sıvı ve Kartujlu Kan Gazları Cihazı, 

• Modüler Kan Alma Tüpleri Barkodlama Sistemlerinin, 

Türkiye, Irak ve Azerbeycan’da tek yetkili temsilcisi olarak bu ülke Sağlık Kuruluşlarına hizmet vermektedir. 

BİOCAN TIP LABORATUAR VE TIBBİ MALZEMELER TİC. LTD. ŞTİ. 24 

Adres : Namık Kemal Cad.No:91 İdealtepe/İSTANBUL 

Telefon : 216 489 1080 

Faks : 216 518 2508 

E-mail : biocan@biocantip.com 

Web sayfası : www.biocantip.com 

Yetkili kişi : Satış Md. İsmail COŞAR 

Talasemi ve Anormal Hemoglobin testleri için,Tam otomatik HPLC( Yüksek Performans Sıvı Kromotografi) yöntemiyle 

çalışan Hemoglobin Varyant Analiz sistemleri; HbA1C testi için, Tam otomatik BORONAT AFİNİTE HPLC sistemleri; 

“Point of Care” Mikro CRP,Lp(a),Homosistein,mikroalbuminürü,HbA1c testleri ve cihazları, Tam otomatik Spesifik 

ALERJİ sistemi; Lp-PLA2, ( Kalp Krizi ve İnme Risk Faktörü) PLAC test; Klinik Biokimya,Koagulasyon Analizörü ve 

Test Kitleri’nin ithalatı ve satışını tüm Türkiye dahilinde yapmaktayız. 

BİODPC TEŞHİS SİSTEMLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 11 

Adres : Büyükdere Cad. Nevtron İş Hanı No:119 K.7 P.K 6 

Telefon : 0212 213 07 37 

Faks : 0212 213 07 47 

E-mail : biodpc@biodpc.com 

Web sayfası : www.biodpc.com 

Yetkili kişi : Şeref Atik/Genel Müdür 

BİODPC, IRIS Diagnostics’in Türkiye ve Türki Cumhuriyet’lerindeki tek yetkili satıcısı ve mümessilidir. Ayrıca, 2004 

yılından itibaren Arkray, Inc ve 2007 yılı itibarı ile Astech Corp ’un Türkiye Distribütörlüğü şirketimiz tarafından yürütülmektedir. 

IRIS Diagnostics, idrar sedimentini otomatik olarak analiz eden cihaz ve kitlerin dünyadaki ilk üreticisidir. 

Arkray, Inc’nin farklı faaliyet alanlarında çalışmasına karşın firmamız idrar biyokimyası ve HPLC yönetim ile çalışan HbA1C 

ve Talasemi sistemleri konusunda Arkray; Inc.’nin Türkiye temsilciliğini yapmaktadır. Astech Corp. ise kan alma sürecindeki 

hataları en aza indiren kan alma destek sistemlerinin üreticisidir. 

S 276


STAND NO 

BİO-TEK 987 MEDİKAL CİHAZLAR SİSTEM LTD. ŞTİ. 27 

Adres : Mithatpaşa Cad. No:11/2-6 06420 Kızılay - ANKARA 

Telefon : 312 432 41 30 / 312 432 43 85 

Faks : 312 435 70 77 / 312 432 36 96 

E-mail : n-koker@bim.net.tr 

Web sayfası : www.bio-tek987.com 

Yetkili kişi : Import Coordinator Genco ÖZEN 

1987 yılından beri 21 senedir laboratuvar alanında gerek rutin gerekse araştırma kitleri ve bunların çalışmasında kullanılan 

cihazlarla birlikte başarılı bir çalışma yapıyoruz. Aradığınız bütün araştırma kitlerinde yardımcı olabiliriz.Çalışma sahamız: 

Elisa, IFA, RIA ve HPLC iken 100’ü aşkın kit listesi ile 45 dakikada sonuç veren CHEMULISCENCE sistemini de başarı 

ile hizmete sunduk. Çok sayıda firmanın distribütörlüğünü yapmakta olan firmamız, kadrosunda aplikasyon için biyomedikal 

mühendis biyolog ve elektrik – elektronik mühendisleri ile satış sonrası hizmeti de aynı başarı ile yürütmektedir. Alımlarınızda 

hizmet vermemizi sağlamak için bizden geniş bilgi ve katalog isteyiniz.Laboratuarınızda büyük bir boşluğu dolduracaktır. 

DOLUNAY TEKNİK CİHAZLAR SAN. TİC. LTD. ŞTİ. 21 

Adres : Örnektepe mah. Örnektepe Cad. No: 165 34445 Beyoğlu- İstanbul 

Telefon : 212 210 54 35 

Faks : 212 210 54 34 

E-mail : tekin.sensoy@dolunay.com 

Web sayfası : www.dolunay.com 

Yetkili kişi : Tekin Şenşoy 

Dolunay Teknik Cihazlar; Sağlık sektörü ve hastane laboratuvarları (Klinik HPLC , Tandem MS kitleri ve cihazları) başta 

olmak üzere, gıda sektörü, enerji sektörü, demir çelik, çevre temizliği ve arıtma sektörü, eğitim sektörü ( Tıp fakülteleri, 

üniversiteler-yüksekokullar), araştırma kurumları ve enstitüler vs. gibi sektörlerde satış ve teknik servis hizmetlerini 20 yıldır 

sürdürmektedir. Temsilcisi olduğumuz distribitörlüklerden bazıları; RECIPE GMBH. ZİVAK TECHNOLOGIES, PHE- 

NOMENEX, BARNSTEAD, ANTEC LEYDEN, MACHEREY NAGEL, OPTIMIZE TECHNOLOGIES, PEAK SCIEN- 

TIFIC, SAFTEST, SIM-LAB, J2 SCIENTIFIC Gibi firmalardır . Temsilcisi olduğu ürünlerin satışını, kit karşılığı cihaz 

kurulumlarını yapmakta, satış sonrası destek ve hizmeti de profesyonel biçimde müşterilerine sunmaktadır. 

LABOR İLDAM LAB. MLZ. TİC. LTD. ŞTİ. 04 

Adres : Mebusevleri Ayten Sokak No:4/2 Tandoğan /Ankara 

Telefon : 312-215 10 61 ve 215 12 63 (İst. için 212-253 67 05 ve 06) 

Faks : 312 - 215 07 40 (İst. için 0212-253 67 07) 

E-mail : ildam@laborildam.com 

Web sayfası : www.laborildam.com 

Yetkili kişi : Esra İldam Işın ve Ebru İldam Hatiper 

Firmamız 1979 yılından beri sektörde hizmet veren ve alanlarında kendilerini kanıtlamış olan Sanyo Biomedical, Shimadzu, Clean 

Air, Telstar, Mart Microbiology, FinePCR, Sherwood Scientific, Erlab, VLM, Advantec ve Synbiosis gibi laboratuar cihazlarında 

belirli firmaların Türkiye Temsilciliğini yapmaktadır ve satış sonrası teknik servis hizmetlerini yerine getirmektedir. 

S 277


STAND NO 

MED-KİM KİMYA SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. 01 

Adres : 1456 Sokak No: 16 Kat : 1 Barohan – Alsancak – İzmir 

Telefon : 232 463 90 10 ( Pbx ) 

Faks : 232 463 45 37 

E-mail : mesuttamugur@med-kim.com.tr 

Web sayfası : www.med-kim.com.tr 

Yetkili kişi : Dr. Mesut Tamuğur 

1989 yılında kurulan MED- KİM Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti. halen uluslararası 12 büyük IVD firmasının Türkiye tek yetkili 

distribütörüdür.120 den fazla eğitimli elemanı İstanbul ve Ankara şubeleri , yurt çapında yerleşik 30 bayisi ve 700 den fazla 

hastanede kurulu 1500 den fazla cihazıyla Türk tıbbına IVD alanında kusursuz hizmet vermenin haklı gururunu yaşamaktadır. 

MEGA TIP SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. 26 

Adres : Bahçelievler Mah.Kaymakam İsmail Paşa Sok.No: 10, Şahinbey/Gaziantep 

Telefon : 342-230 37 52 (3 Hat) 

Faks : 342- 220 49 87 

E-mail : megatip@megatip.com.tr 

Web sayfası : www.megatip.com.tr www.relassay.com 

Yetkili kişi : Yasin Yolcu 

Mega Tıp San ve Tic Ltd Şti. nde Patentleri firmamıza olan,Total Antioxidant Status, Total Oxidant Status, Oxidative Stress 

Index, Paraoxonase, Arylesterase, Stimulated paraoxonase, PON1 192 Q/R Fenotipleme parametrelerini üretilmekte olup, 

çeşitli klinik kimya kitlerinin de AR-GE faaliyetleri sürdürülmektedir. Ayrıca Kan alma ve enjeksiyon öncesinde bölgenin 

dezenfekte edilmesi için kullanılan Quickpad ve diğer ürünlerin Türkiye Distribütörlüğünü gerçekleştirmektedir. 

PERA MEDİKAL 22 

Adres : Yücetarla cad. No 14 Zuhuratbaba Bakırköy İstanbul 

Telefon : 212 543 2071 

Faks : 212 570 5559 

E-mail : pera@peramed.com 

Web sayfası : www.peramed.com 

Yetkili kişi : Cengiz Yıldız 

Pera Medikal, tıbbi diagnostik ve gıda analizi alanında Türkiye’nin önde gelen ithalatçı ve mümessil firmalarından biridir. 

Tıbbi diagnostik ürün aralığı herhangi bir hastane laboratuarının gerek cihaz, gerekse reaktif bazında ihtiyaç duyabileceği 

her şeyi hemen hemen tümüyle karşılayabilecek çeşitlilikte ve uygunluktadır. Firmamız bugün, uluslararası pazarda kendi 

alanında yetkin ve saygın bir yer edinmiş 20 civarında üretici firmanın Türkiye temsilcisidir. 

ROTAKİM ANALİZ HİZMETLERİ VE TEKNİK CİHAZLAR LTD. ŞTİ. 10 

Adres : Barış Manço Caddesi(2.Cadde) 1392 Sokak No:7/6 Balgat /Ankara 

Telefon : 0 312 284 59 00 

Faks : 0312 284 10 26 

Email : goksen@rotakim.com 

Websayfası : www.rotakim.com 

Yetkili kişi : Gökşen MEHMETOĞLU, TANER NERGİZ 

Klinik ve toksikolojik hplc kit ve cihazları , hplc ile biyolojik numunelerde aminoasit analizi, tandem ms , gc/ms ile analizler 

(organik asit, yağ asidi v.b) kromotografi kit ve cihazları. Kuruluşumuza ait laboratuvarımızda kalıtsal metabolik hastalıklar 

tarama testleri yapılmaktadır. 

S 278 



STAND NO 

SAVAŞ MEDİKAL LAB. MALZ. TİC. LTD. ŞTİ 17 

Adres : Arpa Emini Mah. Adıvar Sok. No: 21/1 Şehremini /İSTANBUL 

Telefon : 212 635 7689 -90 

Faks : 212 523 8071 

E-mail : satis@savasmedikal.com.tr 

Web sayfası : www.savasmedikal.com 

Yetkili kişi : Savaş R. Şakar ve Pervin Şakar 

Tıbbi Laboratuar Cihazları İthalatı. Savaş Medikal Ltd. Şti, 1998 yılından bu güne, Mikrobiyoloji, Biyokimya, Kardiyoloji 

ve Acil Laboratuarları için üretim yapan, konusunda öncü dünya markalarının Türkiye Genel Distribütörlüğü’nü yapmakta; 

temin ettiği cihaz ve teşhis kitlerini hastane ve laboratuarlara kurmaktadır. Distribütörlüğünü yapmakta olduğu tüm ürünler, 

en son teknolojik yöntemlerle üretilen, kolay kullanım avantajlarına sahip, kesinliği onaylanmış ürünler olup, Avrupa Birliği 

Standartlarına uygun olarak üretilmekte ve CE, FDA, ISO, TUV gibi kalite sertifikalarına sahiptir. Türkiye’nin her köşesine 

hizmet veren, satış ve pazarlama faaliyetlerini yurt geneline dağılmış bayileri ve bölge satış sorumluları aracılığıyla yapan 

Savaş Medikal; her geçen gün pazar payını arttırmaktadır. 

SİMEKS TIBBİ SİSTEMLER SAN. VE TİC. A.Ş. 02 

Adres : Koza Plaza A Blok Kat:8 No:29-32 Esenler 34235, İstanbul 

Telefon : 212 444 46 33 

Faks : 212 438 11 51 

E-mail : bilgi@simeks.com.tr 

Web sayfası : www.simeks.com.tr 

Yetkili kişi : Gerçek Sunman 

Simeks Tıbbi Sistemler San. Ve Tic. A.Ş. Radyolojik Görüntüleme Sistemleri, Hastane Bilgi Yönetim Sistemi, Hastane 

Lojistiği, İlaç ve Malzeme Yönetim Sistemleri alanında faaliyet göstermektedir. 

VATEK ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ VE ELEKT. İNŞ. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. 20 

Adres : Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat:11 No.1855 Okmeydanı/İSTANBUL 

Telefon : 212 222 31 21(pbx) 

Faks : 212 222 33 21 

E-mail : gvtakmaz@vatekcevre.com / ahuseyin@vatekcevre.com 

Web sayfası : www.vatekcevre.com 

Yetkili kişi : Gürkan Volkan TAKMAZ - Ahmet Hüseyin SARSIK 

Biyokimya laboratuarlarında kullanılmakta olan Klinik Kimya Analizörleri , İmmunoteknik Analizörleri ve Otoklavlar için 

ihtiyaç duyulan Farklı Kalitelerdeki su üretimini gerçekleştiren Su Arıtma Sistemlerinin Üretim, Projelendirme, Teknik Servis 

Hizmetleri ile Bu sistemler de kullanılan sarf malzeme ve ekipmanların temini konularında Hizmet vermekteyiz 

VENTURA YAZILIM LTD. ŞTİ. 23 

Adres : Cyber Plaza, A-Blok No:202, 06533, Bilkent/Ankara 

Telefon : 312 265 00 80 (Pbx) 

Faks : 312 265 00 83 

E-mail : ventura@ventura.com.tr 

Web sayfası : www.ventura.com.tr 

Yetkili kişi : A.Özen Akyürek 

Ventura Yazılım’ın sağlık sektöründeki ana ürünleri ALIS, RiPACS ve VITALIS’tir. ALIS, Türkiye’nin birçok bölgesindeki 

Devlet, Üniversite ve Özel Hastanenin laboratuvarlarında çalışan, Türkiye’nin en yaygın Laboratuvar Informasyon Sistemidir. 

Türkiye’de yaklaşık 200 büyük ölçekli sağlık kuruluşu, laboratuvarlarında ALIS’i kullanmakta olup, bu kuruluşlardaki 

ALIS kullanıcılarının sayısı 2.500’den fazladır. RiPACS, Ventura’nın entegre RIS ve PACS sisteminin, VITALIS ise çok 

sayıda kurumun Kan Bankasında çalışan, Kan Ürünleri ve Transfüzyon Otomasyon Sisteminin adıdır. 


S 279


STAND NO 

VİVAMED SAĞLIK ÜRÜNLERİ İTH. İHR. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. 18 

Adres : Rami Kışla Cad. Yöntem Vaytaş Plaza No: 58/67 Topçular - Eyüp - İstanbul 

Telefon : 212 493 18 76 - 77 

Faks : 212 493 18 80 

E-mail : burak@vivamed.com.tr 

Yetkili kişi : Burak Diktaş 

BIO-RAD Internal ve Eksternal Kalite Kontrol Programları ve Servisleri 

S 280

STAND PLANI [STAND AREA] 

S 281

Yazar Dizini [Author List] 

A 

ABACI Ayhan 243, 244 

ABASLI Dilek 191, 270 

ACARTÜRK F. 257, 258 

ACIKGOZ Serefden 237 

AÇAN N. Leyla 152, 153, 182 

AÇIK Leyla 92, 116, 129 

ADA Ahmet Oğuz 35 

ADAL Erdal 219 

ADALI Orhan 121, 122 

ADIGÜZEL Zelal 94, 95 

AFRASYAP Lale 110 

AĞILLI Mehmet 140, 228 

AK YILDIRIM Hayriye 213, 214, 221 

AKALIN Aysen 148 149 224 233 

AKALIN Gulsen 148, 149, 233 

AKALIN Sema 167, 166 

AKAY Hatice 190 

AKBAL Gönül 105 

AKBAŞ S. Halide 63, 64 

AKBULUT K. G. 2 57, 258 

AKCA Gülçin 150, 151, 242, 243 

AKÇALI K. Can 29, 30, 169 

AKÇAY Fatih 241, 242 

AKDEMİR Üzeyir 253, 254 

AKGÖL Evren 254 

AKGÜL Cahit 30, 31 

AKGÜL Cemil 143 

AKGÜL E. Özgür 93, 106, 140, 228, 236 

AKHMETOVA Laila 81 

AKIL Mustafa 172 

AKIN Kadir Okhan 62, 63, 175, 176, 253 

AKKAYA Mahinur S. 47, 87, 88 

AKKAYA Pınar 127 

AKKUŞ Mehmet Ali 252 

AKMAN Şerif 93 

AKÖZ Mehmet 142, 156, 157, 170, 237, 238 

AKPINAR Neşe 268 

AKPINAR Zehra 94, 250 

AKSOY Derya 246 

AKSOY Didem 156 

AKSOY Hülya 241, 242 

AKSOY Kıymet 130, 131, 186, 190, 191 

AKSOYLAR H. Ibrahim 53, 54 

AKSU Sevil 160 

AKTAN Şebnem 240 

AKYOL Mesut 135, 136 

AKYÜZ Fahrettin 113, 114, 157 

AKYÜZ Feyzullah 221 

ALATAS Ozkan 148, 149, 233 

ALBAYRAK Onur 186, 190, 191 

ALEMDAROĞLU Kadir B. 192, 193 

AL-FAWAEİR Saad 228 

ALGÜL Öztekin 174 

ALICI Özlem 262, 263 

ALP Gülçin 128, 150, 151, 242, 243 

ALP Hamit Hakan 230 

ALP Orkun 124 

ALPDEMİR Mehmet Fatih 193, 194, 265 

ALPTEKİN Davut 162, 163 

ALTAN Hakan 229 

ALTAN Nilgün 44, 245 

ALTAŞ Mustafa 178, 179 

ALTINPINAR Abdulgaffar 210, 211, 212 

ALTIOK Duygu 84 

ALTUN Zekiye 70, 163, 164, 203, 204, 212, 213 

ALTUNBAŞ Hasan Ali 241 

ALTUNGÖZ Oğuz 114, 115 

ALTUNOĞLU Esma 259 

AMASYALI A. S. 187 

ANDİCAN Gülnur 161 

APAYDIN Mehmet Serkan 51, 52 

ARABACI Gülnur 138, 139, 149, 161, 162 

ARAL Erinc 146 

ARAL Hale 238, 249, 250, 259, 262 

ARAL Yalçın 268, 269 

ARAS Emine Sümer 135, 156 

ARI Ferda 197 

ARI Nuray 123 

ARI Zeki 178, 179, 267 

ARICAN Huriye 255 

ARICIOĞLU Aysel 123 

ARIKOĞLU Hilal 89, 90 

ARINÇ Emel 117, 118 

ARIYÜREK Sedefgül Y. 131, 190, 191 

ARSLAN Atilla 89 90 

ARSLAN Baha 114, 115 

ARSLAN Caner 229 

ARSLAN Dilek 138, 139 

ARSLAN Emine 89, 90, 102, 103 

ARSLAN Gül 75, 76 

ARSLAN Nur 163, 164, 203, 204 

ARSLAN ŞENTÜRK Banu 254 

ARSLAN Uğur 102, 103 

ARSLAN Yakup 93 

ARTAÇ Mehmet 222 

ARTIŞ Seda 217 

ASLAN Aram 249 250 

ASLAN Diler 36, 222, 223 

ASLAN Erol 196, 225, 226 

ASLAN Mutay 125 

ASLIM Belma 86, 87, 114, 150, 151 

AŞÇIOĞLU Meral 217 

ATA EREN Pınar 40 

ATAGÜN Gülhan 105 

ATAKAN Şükrü 81, 82 

ATALAY Erol Ö. 48 

ATALAY Hüseyin 248, 249 

ATALAY Volkan 50 

ATASAYAR Suna 226, 227 

ATICI Elif 87, 88 

ATICI Ökkeş 164 

ATİK Türkan 184, 185 

AVCI Emre 128, 242, 243 

AVCI Esin 222, 223 

AVCI Naze 184 

AYÇA Banu 244, 247, 248 

AYDEMIR Birsen 229 

AYDEMİR Ümran 87, 88 

AYDIN Fevzi Nuri 135, 136, 151 

AYDIN İbrahim 106, 135, 136, 151, 228, 236 

AYDIN Murat 262, 263 

AYDIN Özlem 113, 114, 157 

AYDIN Sevinç 138, 139 

AYDINOL Belkıs 147, 148 

AYDOĞAN Nevres H. 192, 193 

AYMELEK Fatih 177, 185 

B 

BAHAR Burak 218, 219 

BAHCIVAN Tuğba 184 

BAKAN Ebubekir 230, 241, 242 

BAL Cengiz 76, 77, 179, 180, 224 

BALABANLI Barbaros 112, 113 

BALCI EKMEKÇİ Özlem 239, 240 

BALİ E. Burcu 116 

BALK Mevhibe 264, 265 

BALOĞLU Mehmet Cengiz 83, 84 

BALTACI Abdulkerim Kasım 172 

BARAN Fatma Ç. 201 

BARIŞ İbrahim 69 

BARUT Yüksel 259 

BARUTÇU Ahmet Rasim 106 107 

BASINOĞLU Filiz 210, 233, 234, 235 

BAŞKAN Zuhal 173 

BAŞKOL Gülden 268, 272 

BATCIOGLU Kadir 115, 116, 183 

BATUN Sabri 105 

BATUR Mahmut 216, 232 

BAYIL Sibel 109 

BAYİZ Hülya 81, 82 

BAYKAN Ali 272 

BAYKAN Mahmut 170 

BAYRAK Ahmet 178 

BAYRAK Tülin 178 

BAYRAKTAR Nilüfer 108, 109, 127 

BAYRAMCI Naciye Selcen 92 

BAYRAMOĞLU Gökhan 76, 77, 146, 179, 180 

BAYSAL Kemal 94, 95, 130 

BAYŞU SÖZBİLİR Nalan 159 

BAYTURAN Özgür 246 

BEASTALL Graham H 22 

BECKER Jeff 52, 53 

BEĞENDİK Füsun 237 

BELKAYA Serkan 53, 54 

BENİAN Ali 99, 100 

BENLİ AKSUNGAR Fehime 167, 168 

BERKER Dilek 220 

BERKÖZ Mehmet 165 

BEŞİRLİ Kazım 229 

BEYOĞLU Diren 97, 98 

BİÇER Mürsel 172 

BİLGİ Cumhur 39, 40, 93, 106, 210, 211, 212, 236 

BİLGİHAN Ayşe 98 99 

BILGILI Sibel 255 

BİLİCİ Mehtap 168 

S 282

BİNGÖL- ÖZAKPINAR Özlem 97, 98, 146, 147, 231 

BİNZET Rıza 156 

BİRCAN Filiz Sezen 112, 113 

BİTİGİÇ Medine 265 

BODUR Ebru 80, 134, 186, 187, 200 

BOR Mustafa Vakur 97 

BOZCAARMUTLU Azra 117, 118 

BOZKURT Ümit 208, 209 

BÖRÜBAN Cem 222 

BUGDAYCI Guler 251, 252 

BULAK Burcu 120 

BULDUM Gizem 120 

BULUT Süleyman 200 

BÜBER Esra 152, 153, 181, 182 

BÜYÜKBEN Ahmet 177 185 

BÜYÜKBERBER Süleyman 218, 219 

BÜYÜKOKUROĞLU Mehmet Emin 177, 185 

C 

CAN Alp 78 79 

CAN Murat 237 

CAN Tolga 51 

CAN Yeşim 251 

CANACANKATAN Necmiye 174 

CANBEK Mediha 76, 77, 179, 180 

CANDA Aras Emre 137 

CANDA Tülay 173 

CANDAN Ferda 117 

CANİKLİOĞLU Ayşen 268 

CANORUÇ Naime 105, 272, 273 

CANPOLAT ERKAN Revşa Evin 147, 148 

CATALGOL Betül 82 

CEMEK Mustafa 177, 185 

CENGİZ Sevilay 103, 104 

CEYHAN İsmail 28 

CEYHAN S. Temel 106 

CİHAN Ali 106 107 

CINGIR Şahika 100 

COLAK Rıdvan 200 

COLPAN Leyla 147, 148 

COŞKUN Abdurrahman 41 

COŞKUN Uğur 218, 219 

CUMAOĞLU Ahmet 123 

ÇABAN Seçil 80 

ÇAĞDAŞ Deniz Nazire 258 

ÇAKIR Ebru 81, 82 

ÇAKIR Erdinç 93, 106, 210, 211, 212, 228, 236 

ÇAKIR Erol 153, 154, 234, 235 

ÇAPAN Yılmaz 80 

ÇAVAŞ Levent 103, 104 

ÇAVDAR Zahide 70, 163, 164, 212, 213 

ÇAVUSOĞLU A. Turgay 245 

ÇAYCI SANCAK Banu 218, 219 

ÇAYCI Tuncer 93, 106, 140, 228, 236 

ÇEBİ Ayşegül 192, 230, 239 

ÇELEBİLER (ÇAVUŞOĞLU) Aydan 173 255 

ÇELİK Ahmet 109 

ÇELİK Haydar 117, 118 

ÇELİK Murat 264, 265 

ÇELİK Naime 101, 102, 182 

ÇELİK Sezgin 152, 153 

ÇELİK Ş. Işıl 53, 54 

ÇELİKKOL AKCAY Ufuk 85 

ÇELTİKÇİ Başak 88 

ÇETİN Aysun 141 217 

ÇETİN-ATALAY Rengül 50 

ÇETİNKAYA Çiğdem 250 

ÇETİNUS M. Ercan 224, 225 

ÇEVİK Özge 79 

ÇİÇEK Betül 141 

ÇİÇEK Hülya 109 

ÇİÇEKLER Hümeyra 222 

ÇİL Esra 144 

ÇİMEN Özlem B. 165 

ÇOKER Işıl 208, 209 

ÇOLAK Ayfer 208, 209 

ÇORA Tülin 142, 156, 157 

ÇÖRT Ayşegül 125 

ÇULCU Tuba 144, 145 

ÇÜRÜK Mehmet Akif 25, 26, 162, 163, 176, 264 

D 

DAĞLIOĞLU Gülçin 223 

DAĞTEKİN Aydan 146, 147, 231, 

DALKARA Turgay 80 

DALLAR Yıldız 258 

DARCANSOY İŞERİ Özlem 81, 118 

DEĞERLİ Naci 107, 108 

DEĞERLİ Vermi 254 

DEĞİRMENCİ G. 272, 273 

DEĞİRMENCİOĞLU Sevgin 143 

DELİBAŞ Namık 263 

DEMİR Adem 168 

DEMIR Cennet Güral 202, 203 

DEMİR Ece Mine 154, 155 

DEMIR Halit 239 

DEMİR Nazan 86 

DEMİR Yaşar 86 

DEMİRAĞ Funda 81, 82 

DEMİRCAN Günnur 105 

DEMIRCI F. 198, 199 

DEMIRCİ Umut 218, 219 

DEMİREL Fatma 263 

DEMİREL KARS Meltem 81, 118 

DEMİRİN Hilmi 228 

DEMİRPENÇE Ediz 31, 32, 178 

DEMİRPENÇE Özlem 216, 232 

DEMIRTAŞ Canan 133, 134 

DEMIRÜSTÜ C. 198, 199 

DENİZ Ömer 93 

DENİZCİ A. Akın 77, 78 

DENLİ Şeyma 229 

DEVECİOĞLU L. Bilge 105 

DİKMEN Z. Günnur 78, 79, 169 

DILLIOGLUGIL Meltem Özlen 202, 203 

DILLIOGLUGIL Özdal 202, 203 

DİNÇ Gönül 246 

DİNÇEL V. Ercan 245 

DİNDAR Nermin 190 

DİNİZ Gülden 208, 209 

DIRAMAN Emine 105 

DİRİ M. Akif 194 

DOĞAN Serdar 241 

DOĞRU Teoman 246, 247 

DOĞRU-ABBASOĞLU Semra 143, 144 

DOKUMACIOGLU Ali 146, 148, 149, 224 

DONMA Orkide 239, 240 

DÖNMEZ Yaprak 81 

DÖVENTAŞ Alper 233 234 

DÖVENTAŞ Yasemin E. 210, 233, 234, 235 

DUMANLI Sinem 204 

DURANAY Murat 190 

DURANYILDIZ Derya 199 

DURMAZ Alim Özgür 261 

DURMAZ Ramazan 75, 76 

DURMUŞ Dilek 140 

DURNA Sevgi 107, 108 

DURSUN Ezgi 114, 115 

DÜLGER Haluk 201 

DÜNDAR YENİLMEZ Ebru 171 

DÜZGÜNCE Duygu 171 

E 

EĞRİLMEZ Mehtap Yüksel 70, 163, 164, 212, 213 

EKER İlknur 96, 160 

EKMEKÇİ Hakan 239, 240 

ELBEĞ Şehri 218 

ELLİDOKUZ Hülya 137, 240 

ENGEREK Nuri 219 

ER Şükrüye 90 

ERARSLAN A. Altan 77, 78 

ERBAŞ D. 257, 258 

ERBAŞ Hakan 153, 154, 234, 235 

ERBAY Ali Rıza 261 

ERBAY Ekrem 227 

ERBAYRAKTAR Serhat 126, 127 

ERBAYRAKTAR Zübeyde 72, 126, 127, 137, 240 

ERBİL M. Kemal 24, 25, 93, 106, 135, 136, 151, 191, 210, 211, 

212, 228, 236, 243, 244, 246, 247, 270 

ERCAN Oya 85 

ERÇİN Cemal Nuri 246, 247 

ERDEM Hatice Rana 193, 194 

ERDEN Gönül 220 

ERDENEN Füsun 259 

ERDOGAN Ipek 148, 149, 233 

ERDOĞAN Davut 90 

ERDOĞAN Gamze 167, 168 

EREN Banu 105 

EREN Cemile 209 

EREN Önder 222 

EREN Zafer 105 

ERGENE Aysun 152 153 

ERGIN Esra 129 

ERGİN Kemal 154, 155 

ERGÖNEN Faruk 208, 209 

ERGUN B. 198, 199 

ERGÜL KAZIL Hülya 267 

ERKAL Serdar 219 

ERKIZAN Omur 255 

ERMAN M. Batu 53, 54 

EROĞLU Pelin 165 

EROL DEMİRBİLEK Melike 122, 125, 

EROL Mehmet Fatih 252 

S 283

EROL Şerafettin 230 

ERSOY Erim 194 

ERTEN Oya 153, 154, 234, 235 

ERTUĞRUL Derun T. 253 

ERTÜRK Zeliha 181, 182 

ERYILMAZ Mehmet 265, 266 

ERYILMAZ Nihan 100, 101 

ESKİOCAK Sevgi 189 

ESKİOĞLU Fatma 209 

EYİDOĞAN Füsun 67 

F 

FIDAN A. Fatih 159 

FİDANCI Vildan 252, 258 

FÜZÜN Mehmet 137 

G 

GEDİKBAŞI Ali 91 

GEDİKBAŞI Asuman 161 

GELİŞGEN Remise 259 

GENCER Salih 83 

GENÇ Ahmet 162 163 264 

GENÇ Habibe 99, 100 

GENÇ Hakan 193, 194 

GENÇ Kürsat 70, 163, 164, 212, 213 

GENÇ Sedat 147, 148 

GENÇ Şermin 70, 163, 164, 212, 213 

GEREK Şamil 235 

GEYİKLİ ÇİMENCİ İclal 109 

GOGAS-YAVUZ Dilek 166, 167 

GÖÇER Hülya 86 

GÖKÇE Esra 135, 156 

GÖKPINAR Engin 121 

GÖKTAŞ Uğur 201 

GÖL Burak 76, 77, 179, 180 

GÖRÜR Ayşegül 174 

GRUNE T. 82 

GRYAZNOV Sergei M. 78, 79, 169 

GULECEN Turgay 202, 203 

GUNAL S. 115, 116 

GUNAY Tufan 271 

GUNER Gul 75 

GÜÇEL Funda 218 

GÜÇLÜTÜRK Z. Özen 223 

GÜLBAHAR Özlem 209 

GÜLBAHÇE Elif 89, 90 

GÜLER İsmail 108, 109 

GÜLER Serdar 220 

GÜLER Volkan G. 165 

GÜLTEPE Mustafa 56, 57 

GÜNAŞTI Suhan 162, 163 

GÜNDOĞDU Ferda 260 

GÜNDÜZ Ufuk 81, 118, 150 

GÜNEL Aslıhan 87, 88 

GÜNER Ekrem 161 

GÜNER Gül 70, 74, 163, 164, 203, 204, 212, 213 

GÜRAY Tülin 100, 101, 145 

GÜRBİLEK Mehmet 142, 156, 157, 170, 237, 238 

GÜRE Ali Osmay 81, 82, 106, 107 

GÜRKANLI İrem 105 

GÜRSOY Semin 91 

GÜRSOY-ÖZDEMİR Yasemin 80 

GÜVEN Gökçe 261 

GÜVENAL Ahmet Burak 75, 76 

GÜVENÇ Mehmet 155 

GÜVENÇ Yeşim 180, 181, 246 

GÜVENEN Güvenç 238, 249, 250, 259, 262 

GÜZEL Savaş 229 

GÜZELGÜL Figen 130, 131, 186, 190, 191 

H 

HACIBEKİROĞLU Münire 27 

HAKİMOĞLU Yasemin 237 

HAKLIGÖR Aylin 197, 198, 268, 269, 270 

HAMURCU Zuhal 268 

HASÇELİK A. Gülşen 95, 255, 256, 257 

HATİPOĞLU Hüsem 219 

HATİPOĞLU Nevin 219 

HIRFANOGLU İbrahim M. 135, 136, 151 

HISMIOGULLARI Adnan Adil 249 

HIZ Mahmut Can 66, 67 

HOCAOĞLU BOZARSLAN Beri 201, 202, 216, 232 

HOCAOĞLU F. Sinem 262 

HÜSEYIN Ahmet 133 134 

HVAS Anne-Mette 97 

I 

İLHAN Necip 93 

İLHAN Nevin 93 

İLTAR Serkan 192, 193 

İNAL Berrin Berçik 238, 249, 

İNAL Mine Erden 146, 175 

İNAL Tamer 223 

İPÇİOĞLU Osman Metin 58, 59 

IRAT Ali M. 123 

İREN Dilek 222, 223 

İRTEM KARTAL Deniz 145 

ISIK Birgul 216 

ISIK Recep 216, 232 

İŞ Merih 221 

İŞCAN Mesude 152, 158 

İŞCAN Mümtaz 34 

IŞIK F. Birgül 201, 202 

İŞLEKEL Hüray 70, 163, 164, 212, 213 

K 

KABAY Sibel Canbaz 75, 76 

KAÇAR Ömer 94, 95, 130 

KADIOĞLU Yusuf Kağan 129 

KAHRAMAN Ahmet 101 102 182 

KAHRAMAN Ertuğrul 223 

KALAYLIOĞLU-WHEELER Zeynep 81, 82, 106, 107 

KALE Ebru 105, 272, 273 

KANBAK Güngör 74, 75, 76, 77, 146, 179, 180, 224 

KANKAYA Yüksel 195 

KAPLAN A. 272, 273 

KAPLAN Esra 150 

KAPTAN Zekeriya 190 

KAR Özlem 259 

KARA Fatih 241, 242 

KARABAĞ S. Funda 101, 102, 182 

KARABULUT Alper 174 

KARACA Baysal 255 

KARACA Samir 83, 84 

KARAÇAM Melek 180, 181 

KARADAĞ A. Serap 253 

KARADAĞ Berrin 144 

KARADAĞ Canan 141, 217 

KARADAĞLI Figen 167, 168 

KARADAĞOĞLU Ömer 164 

KARADEMİRCİ İsmail 208, 209 

KARAHAN Süleyman Caner 45 

KARAKOYUN Gülhan 130, 131, 186, 190, 191 

KARAKOYUN LAÇİN Berna 170 

KARAKURT Serdar 121, 122 

KARAOĞLAN Hatice 248, 249 

KARAÖMERLİOĞLU Önder 264 

KARASU Çimen 123 

KARATAŞ F. 257, 258 

KARATAŞ Hülya 80 

KARATAŞ Zübeyde Aslı 239, 240 

KARBEK AKARCA Funda 254 

KARDEŞOGLU Ejder 196 

KARTKAYA Kazım 75, 76, 77, 179, 180 

KATI İsmail 201 

KAVAKLI İ. Halil 69, 104 

KAVAS Musa 85 

KAYA Ayşem 188 

KAYA İbrahim 224, 225 

KAYA ŞİMŞEK Kısmet 209 

KAYA Yüksel 239 

KAZAN Dilek 77, 78, 120 

KEBAPÇI N. 198, 199 

KELEK Serdar 237 

KELEMENÇE Hediye 201 

KELEŞ Didem 114, 115, 137 

KENAR Levent 124 

KERİMAK ÖNER Mine N. 77, 78 

KESİMER Mehmet 30 

KESKİN Özlem 69 

KETİ Didem Barlak 141, 217 

KİLERCİK Meltem 64, 65 

KILIÇ Mehmet 92 

KILIÇ Mehmet Akif 96, 160 

KILIÇ Nedret 60, 61, 108, 109, 122, 125, 126, 175, 176 

KILIÇ Selim 135, 136, 151, 243, 244, 246, 247 

KILIÇ Yalın 173 

KILIÇ Zeynep 156 

KILIÇASLAN Zeki 81, 82 

KILINÇ Aytül Şadan 192, 193, 195 

KILINÇ Cem Yalın 192, 193 

KILINÇ Esat 180, 181 

KILINÇ Kamer 105, 178 

KILINÇ Yurdanur 264 

KIRCALI Gülnur 138 

KIROĞLU Faruk 192 

KIYICI Aysel 170, 222, 248, 249 

KIZILER Ali Rıza 229 

KIZILET Ahmet Ragıp 252 

KIZILGÜN Murat 263 

KOCA Cemile 262, 263 

KOCA Yüksel 204, 205, 206, 207 

KOCABAŞ Rahim 170 

S 284

KOCAOKUTGEN Hasan 128 

KOÇ Altuğ 91 

KOÇ Esin 135, 136, 151 

KOÇ Lütfiye Yasemin 92 

KOÇ Şükrü 129 

KOÇAK İsmail 129 

KOÇAK Mehmet Z. 259, 260 

KOÇER Derya 268 

KOÇER Uğur 195 

KOÇTÜRK Semra 49 

KOLDAŞ Macit 210, 224, 225, 233, 234, 235 

KOLUSARI Ali 230 

KORKMAZ Ahmet 140 

KORKMAZCAN Koray 222, 223 

KOŞAR Ali 262 263 

KÖKEN Tülay 101, 102, 182 

KÖSE Can 178, 179 

KÖSEM Arzu 230, 231 

KUCUKKURT Ismail 159 

KULOĞLU Sibel 241 

KUMAŞ Gözde 52, 53 

KURAL Alev 210, 224, 225, 233, 234 235 

KURAL Cemal 224, 225 

KURBAN Sevil 94, 214, 215, 227, 250 

KURT Bülent 140 

KURT İsmail 191, 196, 225, 226, 246, 247, 270 

KURT Yasemin Gülcan 106, 108, 109, 140, 228, 236 

KURTGÖZ Özgür Yıldırım 251 

KURTUL Naciye 121 

KUŞKU Ergün 240 

KUŞKUCU Ayşegül 91 

KÜÇÜKGERGİN Canan 187 

KÜFREVİOĞLU Ö. İrfan 46, 47 

KÜME Tuncay 112 

KÜPELI AKKOL Esra 159 

KÜSKÜ-KİRAZ Zeynep 144 

L 

LADİKLİ Serengül 102, 103 

LALELİ Yahya 42, 91 

LAWRANCE Andrea K. 88 

LESTER Henry 52, 53 

M 

MADAKBAŞ Seher Yıldız 66, 67 

MADAZLI Rıza 99, 100 

MAHURAN Don J. 89 

MANGAOĞLU Hilal 184 

MAVİLİ C. Öznur 253, 254 

MAVİOĞLU Hatice 180, 181 

MEHMETOĞLU İdris 94, 214, 215, 222, 227, 248, 249, 250 

MEMİŞOĞULLARI Ramazan 213, 214 

MENDER İlgen 78, 79 

MENDİLCİOĞLU İnanç 241 

MENEVŞE Esma 172 

MENZİLETOĞLU YILDIZ Şule 131, 190, 191 

METE Nuriye 232 

METEOĞLU İbrahim 154, 155 

MİHMANLI BANK Müjgan 271 

MİROĞLU Yeliz 105 

MOĞULKOÇ Rasim 172 

MOR Firdevs 96 

MUNGAN Görkem 237 

MURKOYUNLU Mehmet 272 

MUSMUL Ahmet 148 149 

MUTLU Bircan 161 

MUTLU Ergin 204, 206, 207 

MUTLU Salih 164 

MÜEZZINOGLU Bahar 202, 203 

N 

NADAROĞLU Hayrunnisa 86 

NALBANTOĞLU Barbaros 164 

NAPIERALSKI Rudolf 197 

NARİN Figen 268, 272 

NEXO Ebba 97 

NİL Zelha 118 

NOYAN Tevfik 192 

NURANI Nurdagül Ş. 147, 148 

O 

OBA Rabia 247, 248 

OFLUOĞLU Ebru 133, 134 

OĞLAKÇI Ayşegül 76, 77, 179, 180 

OĞUZ SOYDİNÇ Hilal 199, 215, 216 

OKAY Murat 204, 205, 206, 207 

OKTAY Esen İ. 81, 82 

OKTAY Gülgün 70, 71, 114, 115, 137, 163, 164, 212, 213 

OKUMUŞ Neşe 251 

ONBAŞI Kevser 192 

ONGUN Hakan 253, 254 

ORAL Haluk Barbaros 22, 23 

ORHAN Nuri 213, 214 

ORHUN Alev 225 

ORUÇ Melike 195 

OZAN Gonca 112, 113 

OZANSOY Gülgün 123 

OZBEN Tomris 166 

OZCAN Fatih 251, 252 

OZDEMIR Ayse 159 

OZER N. K. 82 

OZTURK Nihal 125 

ÖĞREDEN Şahin 238 

ÖĞÜŞ Elmas 190 

ÖĞÜŞ İ. Hamdi 38 

ÖKÇÜN Barış 188 

ÖKE Feyza 114 

ÖKTEM Hüseyin Avni 83, 84, 85 

ÖNALAN Göğşen 127 

ÖNCEL Murat 237, 238 

ÖNCEL Müfide 237, 238 

ÖNER Nergis 258 

ÖZARDA Yeşim 61, 62 

ÖZBAŞ DEMİREL Özlem 98, 99 

ÖZBEK Emin 161 

ÖZBEK Hanefi 29 

ÖZBEK Mehmet Nuri 201, 202 

ÖZBEK Uğur 81, 82 

ÖZBEN Beste 166, 167 

ÖZBER Natali 69 

ÖZBİLGİN Kemal 178, 179 

ÖZCAN Faruk 187 

ÖZCAN Oğuzhan 197, 198, 269, 270 

ÖZCAN Ömer 57, 58 

ÖZCAN Serpil 201 

ÖZÇELİK Eda 75, 76, 175, 198, 199, 224 

ÖZÇELİK Fatih 196, 225, 226 

ÖZDEM Sebahat 241 

ÖZER Ç. 257, 258 

ÖZER Hilal 252 

ÖZER Nazmi 33 

ÖZGAZİ Neşe 87, 88 

ÖZGÜNEŞ Hilal 206, 207, 226, 227 

ÖZGÜNEŞ Nuriman 78, 79, 206, 207, 226, 227 

ÖZGÜRTAŞ Taner 72, 135, 136, 151 

ÖZKAN Esin 93, 228 

ÖZKAN T. Alp 202, 203 

ÖZKARA H. Asuman 89 

ÖZKINALI Sevil 128 

ÖZLER Mehmet 140 

ÖZLÜK Aydın 128 

ÖZMEN Ayşe 76, 77, 179, 180 

ÖZSAVCI Derya 146, 147, 231 

ÖZSOY M. Hakan 245 

ÖZTAŞ Onur 104 

ÖZTAŞ Yeşim 206, 207, 226, 227 

ÖZTOSUN Muzaffer 225, 226 

ÖZTÜRK Ahmet 141 

ÖZTÜRK Mehmet 86, 87, 90 

ÖZTÜRK Oktay Hasan 251 

ÖZTÜRK Özlem 191, 270 

P 

PAÇ Ayşenur 258 

PAŞAOĞLU Hatice 37, 133, 134, 218 

PAŞAOĞLU Özge Tuğce 133, 134 

PEKER KOÇ Zeynep 91 

PINAR Aslı 256 257 

POHNERT Georg 103, 104 

PORTAKAL Oytun 95, 255, 256 

PURİSA Sevim Özdem 239, 240 

R 

RAKICI Taşkın 259 

RAMAZANOGLU Mustafa 119 

RAMAZANOĞLU Nusret 247, 248 

RESMİ Halil 112, 212, 213 

RIZVANOV Albert 119 

ROZEN Rima 88 

S 

SAATÇİ Ebru 152 

SABUNCUOGLU Suna 207, 206 

SADİ Gökhan 100, 101, 145 

SADIR Serdar 140 

SAĞDIÇ Osman 141 

SAHIN Fikrettin 119 

SAKA Nurçin 239, 240 

SAKALLI Elif 158 

SAKIZLI Meral 173 

SALAFUTDINOV Ilnur 119 

S 285

SALMAN Bülent 175, 176 

SANCAK Seda 166, 167 

SANLI Öner 187 

SARAÇ Ömer Sinan 50 

SARAL Neslihan Y. 143 

SARAYMEN Berkay 141 

SARI Salih 122, 125, 126 

SARIKAYA Sevil 91 

SARIYAR AKBULUT Berna 120, 184 

SATILMIS Basri 115, 116, 183 

SAYAR Müge Türet 66, 67 

SAYDAM Gül Sevim 193, 194, 259, 260, 261, 264, 265 

SAYDAM Serdar 173 

SAYILAN Gülben 189 

SAYIN Oya 163, 164, 203, 204, 212, 213 

SEÇKİN Şule 187 

SEL Tevhide 249 

SENTÜRK Hakan 76, 77, 146, 179, 180 

SENTÜRK Serif 78, 79 

SEPİCİ DİNÇEL Aylin 43, 245 

SERDAR Abdülkadir Muhittin 175, 176, 196, 210, 211, 212, 225, 226, 263 

SERHATLI Müge 94, 95, 130 

SERİLMEZ Murat 199, 215, 216 

SERİN Erdinc 251, 252 

SERTER Mukadder 154, 155 

SERTESER Mustafa 45, 46 

SERTOĞLU Erdim 210, 211, 21, 246, 247 

SEVAL Hatice 210, 224, 225, 233, 234, 235 

SEVİNÇ Ali İbrahim 173 

SEYREK Kamil 154, 155 

SEZER Sevilay 204, 205, 206, 207 

SHEEHAN John K. 30 

SİNİCİ Incilay 89 

SİVRİKAYA Abdullah 172 

SOLMAZ Suna 176 

SON Çağdaş D. 52, 53 

SOYDAM Semra 135 

SOYDAŞ A. Özden 220 

SOYDAŞ Ramazan 220 

SÖĞÜT İbrahim 74 

SÖĞÜT Sadık 251 

SÖNMEZ Alper 243, 244 

SÖNMEZ Derya 266 

SÖZEN Emel 144, 145 

SUCU Nehir 174 

SÜER GÖKMEN Selma 188, 189 

SÜRER Hatice 192, 193, 194 

ŞAHİN BAŞAK Serap 117 

ŞAHİN Duygu 245 

ŞAHİN Havva 262, 263 

ŞAHİN Leyla 217 

ŞAHİN Murat 95 

ŞAHİN Mustafa 238 

ŞARDAŞ Semra 97, 98 

ŞEHİRLİ A. Özer 170 

ŞEKEROĞLU M. Ramazan 201 

ŞENER Azize 79, 147, 146, 231, 244, 247, 248 

ŞENEŞ Mehmet 59, 60, 252, 258, 268, 269, 271 

ŞENSES Kerem Mert 106, 107 

ŞENTÜRK Selda 188, 189 

ŞENYILMAZ Deniz 118 

ŞİMŞEK Gönül 99, 100 

ŞİMŞEK Selçuk 167, 168 

ŞİRANECİ Rengin 219 

T 

TAÇYILDIZ Hasan 233, 234 

TAHİROĞLU Murat 130, 131, 190, 191 

TAKE Gülnur 98, 99 

TANRIVERDİ-AKHİSAROĞLU Serpil 126, 127, 137, 240 

TAPAN Serkan 243, 244, 246, 247 

TAŞ Faruk 199, 215, 216 

TAŞAR Ayşin 258 

TAŞÇI Ali 161 

TAŞÇILAR Emre 243, 244 

TAŞGIN Esen 164 

TAŞLIPINAR Abdullah 108, 109 

TAŞLIPINAR Mine 108, 109 

TAŞYÜREK Erkan 227 

TATLICAN Semih 209 

TATLICIOĞLU Ertan 175, 176 

TAYLAN Ebru 112 

TEKİN Neslihan 113, 114, 157 

TEKMEN Işıl 114, 115 

TEMEL H. 198, 199 

TEMEL Halide Edip 113, 114, 157 

TEMİZHAN Ahmet 260 

TERİM ÇAĞIR Aynur 260 

TERZİ Cem 114, 115, 137 

TETİK Şermin 97, 98 

TIHMINLIOĞLU Funda 84 

TOK Esra 150, 151 

TOKCAER KESKİN Zeynep 169 

TOMRUK Serdar 184, 185 

TONBAKLAR BİLGİ Pınar 238, 249, 250 

TOPAL Turgut 140 

TOPCU Cemile 142, 156, 157, 237, 238 

TOPCU Deniz İlhan 259, 260, 264, 265 

TOPCU SULAK Meral 132 

TOPÇU Güler 271 

TOPKAYA Çiğdem 238, 249, 250 

TROPAK Michael B. 89 

TUFAN Hale Ann 66, 67 

TUĞCU Volkan 161 

TULİ Abdullah 162, 163, 171 

TUNCEL Ayşe Fıtnat 133, 218 

TUNCEL Aytuğ 69 

TUNCER Altuğ 94, 95, 130 

TUNCER Eylem 94, 95, 130 

TUNCER Mustafa 239 

TUNÇBİLEK Semra 242, 243 

TURAN Özden 135, 136, 151 

TURHAN Turan 204, 205, 206, 207 

TURKAL Rana 210, 233, 234 

TURNA Gamze 22, 125, 126 

TURNAGOL Hüsrev 200 

TUTAL Emre 253 

TUTAR Yusuf 54 

TUYGUN Abdullah Kemal 97, 98 

TÜKÜN Ajlan 91 

TÜR M. Bamsı 253, 254 

TÜRK Süleyman 248, 249 

TÜRKAN İsmail 65, 66 

TÜRKCÜ Ümmühani Özel 110 

TÜRKMEN Serdar 219 

TÜRKOĞLU Suna 127 

TÜRKÖN Hakan 208, 209 

TÜRKÖZKAN Nurten 112, 113 

TÜTÜN Ufuk 259, 260 

TÜTÜNCÜOĞLU Egemen 100 

TÜYLÜ Berrin 144, 145 

U 

UCKAN Duygu 207, 206 

UÇAR Havva 241 

UÇGUN Taner 213, 214 

UHRI Mehmet 161 

ULMAN Cevval 246 

ULUDAĞ Seyfettin 99, 100 

ULUKAYA Engin 24, 197 

ULUSOY Mine 186, 187 

ULUTAŞ Kemal Türker 251 

URAS Fikriye 97, 98 

URFALI Çağrı 118 

USLU S. 198, 199 

USLUOĞLU Ayşe 139, 149, 161, 162 

USTA Murat 249, 250, 262 

USTA Ufuk 188, 189 

UYAR Pembegul 158 

UYDU Hüseyin Avni 168 

UYSAL Hamdi 69 

UYSAL Müjdat 143, 144 

UYUMLU Ayşe Burçin 115, 116, 183 

UZDOĞAN Andaç 255, 256 

UZUN Hafize 99, 100, 259 

UZUN Soner 162, 163 

UZUNHASAN Işıl 188 

ÜÇERLER Tuba 208 

ÜNAL Mustafa 125 

ÜNAL Selma 226, 227 

ÜNLÜ Gökhan 52, 53 

ÜRÜNSAK İbrahim Ferhat 176 

ÜSTÜNER Füsun 254 

ÜTÜK Ozan 246 

ÜZÜM Gülay 221 

V 

VANİZOR- KURAL Birgül 146, 147, 231 

VAR Ahmet 178, 179, 180, 181, 246 

VELİOĞLU ÖĞÜNÇ Ayliz 170 

VEZİR Özden 174 

VURAL Atay 80 

VURAL Burçak 81, 82 

VURAL Gülin 92 

VURAL Mecit 116 

VURAL Pervin 143, 144 

S 286

W 

WENDT B. 82 

WU Qing 88 

Y 

YAĞAR Seyhan 264, 265 

YALÇIN Kenan 194 

YALIN Ali Erdinç 130, 131, 186 

YALIN Serap 55, 56, 165 

YALVAC Mehmet Emir 119 

YAMAN Halil 93, 106, 108, 109, 228, 236 

YANIK Tülin 55 

YANIKKAYA DEMIREL Gülderen 146, 147, 231 

YARARBAŞ Kanay 91 

YARDIMCI Turay 146, 147 

YARGICOGLU Piraye 125 

YASASEVER Vildan 215, 216 

YAVAŞ Soner 264, 265 

YAVUZ Berna 129 

YAVUZ Özlem 213, 214, 221 

YAVUZKIR Mustafa F. 272, 273 

YAZICI Dilek 166, 167 

YAZICI Püreda 74, 75 

YAZICIOĞLU M. Burcu Irmak 83 

YEMISCI Müge 80 

YENER Nilgün 163, 164 

YENİSEY Çiğdem 154, 155 

YERLİKAYA F. Hümeyra 214, 215 

YETİŞ Murtaza 267 

YETKİNER Kılınç 244 

YİĞİNER Ömer 196, 225, 226 

YİĞİT Servet 238 

YİĞİTOĞLU M. Ramazan 262, 263 

YILDIRIM Abdulkadir 241, 242 

YILDIRIM Battal 183 

YILDIRIM Gökhan 91 

YILDIRIM Zuhal 122, 125, 126, 257, 258 

YILDIRIMKAYA M. Metin 220 

YILDIZ Ahmet 188 

YILDIZ Dilek 233, 234 

YILDIZ Gülgez Gökçe 86, 87, 90 

YILDIZ Kaya 195 

YILDIZ Lütfiye 85 

YILDIZ Özgül 246 

YILDIZ Özlem 134 

YILDIZ Yavuz 140 

YILMAZ Can 152 

YILMAZ Çiğdem 85 

YILMAZ Fatma 177, 185 

YILMAZ Fatma Meriç 190, 197, 198, 269, 270 

YILMAZ Gülsen 194 

YILMAZ Hasan 202, 203 

YILMAZ Mesut 96, 160 

YILMAZ Ökkeş 100, 101, 138, 139, 155 

YILMAZ Remziye 68 

YILMAZ Sedat 147, 148 

YIRTICI Ümit 152, 153, 181, 182 

YOKUŞ Beran 147, 148 

YÖNDEN Zafer 251 

YÖRÜK İbrahim Hakkı 239 

YUCEL Neslihan 183 

YURDAKOÇ Kadir 103, 104 

YÜCEL Çiğdem 204, 205, 206, 207 

YÜCEL Doğan 38, 39, 190, 193, 194, 197, 198, 265, 266, 

268, 269, 270 

YÜCEL Gültekin 125, 241 

YÜCEL İclal 125 

YÜCEL Meral 83, 84, 85 

YÜKSEL Abdullah 259 

YÜKSEL Hatice 213, 214, 221 

YÜKSEL Meral 166, 167, 271 

YÜKSEL Zehra Stara 181, 182 

Z 

ZADEOĞLULARI Zeynep 126, 127, 137, 240 

ZEYNELOĞLU Hulisi Bülent 127 

ZOR Esra 251, 252 

S 287

Yazarlara Bilgiler 

Kapsam ve Genel Bilgi 

Dergide, biyokimya, klinik biyokimya, kimyasal patoloji, moleküler biyoloji, moleküler 

genetik, biyoteknoloji, biyoinformatik, biyomühendislik ve bu dalların eğitimi dallarında 

başka yerlerde yayınlanmamış araştırma makaleleri, derlemeler, yöntem bildirileri, ilginç 

olgu sunumları, dergi kapsamındaki konular veya daha önce yayınlanmış yazılar hakkında 

görüşler yayınlanır. Makalelerde araştırma ve yayın etiğine uyulmalıdır. Yazarların konuyla 

ilgili maddi veya manevi bir çıkar ilişkisi içinde olup olmadıklarını açıkça belirtmeleri 

gerekir. Bütün makaleler en az iki hakem tarafından incelenir. Yayın Kurulu hakem seçiminde 

çıkar ilişkisi yaratabilecek durumları dikkate alır ve yazar isimlerini gizli tutar. Hakem 

olarak Bilimsel Kurul üyeleri, konuyla ilgili Dernek üyeleri ve gerekirse Dernek üyesi olmayan 

veya diğer dallardan bilim insanlarının görüşüne başvurulur. Türk Biyokimya Dergisinde 

yayınlanan makaleler ve diğer yazılar, yazarların kendi fikir ve görüşleri olup, Dergi 

Yayın Kurulu ve Dernek Yönetiminin görüşlerini yansıttığı anlamında yorumlanmamalıdır. 

Yayın Dili 

Yayın dili Türkçe veya İngilizce’dir. Başlık, özet ve anahtar kelimeler her iki dilde de verilmelidir. 

Özel isimler, patentli gereçler ve uluslararası kısaltmalar dışında tüm sözcükler, 

Türkçe okunuşa göre ve küçük harfle yazılır. Yabancı kökenli olup, uzun süre önce dilimize 

girmiş sözcükler en yaygın kullanılan okunuşlarına göre yazılmalıdır. (Örnek: jel, onkogen 

gibi). Türkçe karşılığı bulunamayan kelimeler tırnak içinde yazılmalıdır. Türkçe karşılıklar 

için Türk Biyokimya Derneğinin web sitesinde haberler sayfasında (http://www.biyokimya. 

org/sayfa/haber.html) yer alan Türkçe terimler kılavuzu kullanılabilir. 

Makalenin Hazırlanışı 

Metin orijinal yazı ve derlemelerde 15, diğer yazılarda 10 sayfayı geçmeyecek şekilde, iki 

aralıklı olarak, standart boy (A4) daktilo kağıdına yazılmalı; sayfanın sağ yanında 1, diğer 

yanlarında 3 cm boşluk bırakılmalıdır. Yazılar bir kopya baskı ve elektronik kayıt olarak 

hazırlanmalıdır. 

Kapak sayfası 

Kapak sayfasında makale başlığı, İngilizce başlık, makalenin türü, yazarlar, dipnot olarak 

adresler ve ünvanlar yazılmalı ve birden fazla yazarı olan çalışmalarda sorumlu yazar 

belirtilmelidir. Yazışmaları yürüten sorumlu yazarla ilgili tüm erişim bilgileri kapak 

sayfasında verilmelidir. Bu bilgiler: ad, soyad, ünvan, kurum, telefon, faks ve elektronik 

posta adresleridir. Elektronik posta adresinin en değişmez nitelikteki adres olması önemlidir. 

Değişik tipte yazıların serimi aşağıda verilmiştir: 

Araştırma makaleleri: Başlık, İngilizce başlık, yazarlar, adresler, Türkçe özet, Türkçe 

anahtar sözcükler, İngilizce özet, İngilizce anahtar sözcükler, giriş, gereç ve yöntem, bulgular, 

tartışma, gerekiyorsa teşekkür ve kaynaklar. 

Derlemeler 

Türkçe Başlık, İngilizce başlık, yazarlar, adresler, Türkçe özet, Türkçe anahtar sözcükler, 

İngilizce özet, İngilizce anahtar sözcükler, içindekiler, giriş, büyük harfle yazılmış başlıklar 

altında toplanmış ana bölümler, (varsa) her ana bölümde normal rakamlarla sıralanmış ve 

küçük harfle yazılmış başlıklarla belirtilen alt-bölümler, sonuç, kaynaklar. 

Derleme türü yazılar o konuda orijinal çalışmaları bulunan kişiler tarafından yazılması 

halinde kabul edilir. 

Yöntem bildirileri 

Türkçe Başlık, İngilizce Başlık, yazarlar, adresler, Türkçe özet, Türkçe anahtar sözcükler, 

İngilizce özet, İngilizce anahtar sözcükler, yöntemin ilkelerini de kapsayan giriş, gereç, 

ayıraçlar, yöntem, yazar adı ve görev yeri, kaynaklar. Yöntem bölümünde örnek bulgular, 

klinik içerikli bildirilerde normal değerler ile sapmaların klinik anlamı da verilmeli 

ve tartışılmalıdır. 

Olgu sunumları 

Klinik patoloji dalında ilginç olgular hakkında bilgi veren orijinal makaleler bu kategoride 

değerlendirilir. Türkçe Başlık, İngilizce Başlık, yazarlar, adresler, Türkçe özet, Türkçe 

anahtar sözcükler, İngilizce özet, İngilizce anahtar sözcükler, giriş, hasta ve metod, bulgular, 

tartışma, sonuç, kaynaklar. 

Görüşler 

Türkçe Başlık, İngilizce Başlık, yazarlar, adresler, Türkçe özet, Türkçe anahtar sözcükler, 

İngilizce özet, İngilizce anahtar sözcükler, giriş, tartışma, sonuç, kaynaklar. Görüşlerin 

kapsam ve dil bakımından uygunluğuna yayın kurulu karar verir. 

Türkçe ve İngilizce Başlık: Çalışmanın içeriğini yansıtmalı, her bir başlık 15 kelimeyi 

geçmemelidir. 

Türkçe ve İngilizce Özet 

Çalışmanın amacını ve anahatlarını kapsamalı; amaç, gereç ve yöntemler, bulgular ve 

sonuçlar başlıkları altında metinlerden oluşmalı ve herbir dildeki özet 180–220 kelime içermelidir. 

Özette kısaltma ve referans bulundurulmamalıdır. 

Anahtar Kelimeler 

Özetlerden sonra her iki dilde de 3–8 adet arası anahtar kelime verilmelidir. Tüm yazılarda 

anahtar kelimelerin MeSH ile uyumlu olarak verilmesi son derece önemlidir. MeSH anahtar 

kelime dallanmasına PubMed ana sayfasından kolaylıkla ulaşılabilir. 

Kısaltmalar 

Metinlerde kullanılacak kısaltmalar, özetten sonra, açık şekillerinin geçtiği ilk yerde, 

parantez içinde gösterilmelidir. Terimlerin açık isimleri Türkçe okunuşa göre yazılmasına 

rağmen, kısaltmalar uluslararası terminolojiye göre yapılmalıdır. Örnek olarak: polimeraz 

zincir reaksiyonu (PCR), adenozin trifosfat (ATP) gibi. 

Birimler 

Nümerik bulgular SI birimleri ile ifade edilmelidir. Enzim aktivitesi için katal veya 

İnternasyonel Ünite kullanılabilir. 

Tablolar 

Tablolar ayrı sayfaya yazılmalıdır. Tablo sıralamasında Arap rakamları kullanılmalı; numara 

ve başlık üste, açıklamalar dipnot olarak alta yazılmalıdır. 

Şekiller 

Şekiller lazer yazıcı ile kolaylıkla değerlendirilebilecek netlikte olmalı, renkli ya da siyahbeyaz 

resimler parlak fotoğraf kağıdına basılmalıdır. ªekil veya resim sıralamasında Arap 

rakamlar kullanılmalı, şekil numaraları ve açıklamalar aynı sayfada yer almalıdır 

Kaynaklar 

Kaynaklar, metin içinde geçiş sıralarına göre numaralanarak parantez içinde belirtilmelidir. 

Baskıdaki makaleler için kabul yazısı eklenmelidir. Dergi isimlerindeki kısaltmalar 

ve kaynak serimi PubMed’e göre yapılır. (Lütfen noktalama sistemine aynen uyunuz!) 

Kaynakların seriminde, çoklu yazarlar bulunduran makalelerde tüm yazarların ismi 

bulundurulmalı, yazarların bir kısmının adı belirtilip kalanı et al. şeklinde kısaltılmamalıdır. 

Dergi Yazıları 

Bütün yazarların soyadı, ad(lar)ının baş harfi, yayın yılı, yazı başlığı, derginin adı, cilt 

numarası (varsa parantez içinde derginin sayı numarası) yazının ilk ve son sayfa numaraları. 

Mosbach K. (1994) Molecular imprinting. Trends Biochem 

Sci 19 (1): 9-14. 

Rothermel A, Biedermann T, Weigel W, Kurz R, Ruffer M, Layer PG, Robitzki AA. (2005) 

Artificial design of three-dimensional retina-like tissue from dissociated cells of the mammalian 

retina by rotation- mediated cell aggregation. Tissue Eng. 11(11- 12):1749-56. 

Kitaplar 

Bütün yazarların soyadı, ad(lar)ının baş harfi, yayın yılı, kitap başlığı, kullanılan bölümün 

ilk ve son sayfa numaraları, yayınevi, basıldığı yer. 

Dryer RL, Lata GF. (1989) Experimental Biochemistry, s. 83-100, Oxford University Press, 

New York. 

Derleme Kitaplar 

Bütün yazarların soyadı, ad(lar)ının baş harfi, yayın yılı, yazı başlığı, kitabın başlığı: 

(parantez içinde) ‘derleyenler’ ibaresi, derleyenlerin soyadı, ad(lar)ının baş harfi: yazının 

ilk ve son sayfa numaraları, yayınevi, basıldığı yer. 

Staines NA. (1983) Monoclonal antibodies. Biochemical Research Techniques (Derleyen: 

Wrigglesworlh JM), s.177-209, Wiley, Chichesler. 

Başvuru 

Başvuru evrakında: basılı ve CD’ye kayıtlı makale, onay belgesi, (gerekiyorsa) Etik Kurul 

Raporu ve daha http://www.TurkJBiochem.com ISSN 1303–829X (electronic) 0250–4685 

(printed) 53 önce başka bir yerde yayınlanmış bulgu kullanılıyorsa ilgili yayın kuruluşundan 

alınmış izin yazısı bulundurulmalıdır. 

Onay Belgesi 

Çalışmanın başka hiçbir yerde yayınlanmadığını veya yayınlanmak üzere sunulmadığını, 

bütün yazarların çalışmaya katkıları olduğunu, çalışmanın Türk Biyokimya Dergisi’nde 

yayınlanmasına onay verdiklerini belirten bütün yazarlar tarafından imzalanmış bir belgedir. 

Onay belgesi örneği http://www.turkjbiochem.com/downloads/Yazar_Onay.doc 

adresindedir. 

Etik Kurul Raporu 

In vivo insan ve hayvan deneyi içeren çalışmalarda etik kurulu raporu belgelenmelidir. Etik 

kurallara uyulduğu makalede, yöntem ve gereçler bölümünde belirtilmelidir. Yayın kurulu, 

içeriklerine göre, in vitro çalışmalardan da etik kurul raporu isteyebilir. 

CD Hazırlanması 

Yazıların metin kısımları MS Word 98 veya üstü dosyası olarak kaydedilmelidir. Metin 

kısmının isimlendirilmesinde yazarın adı kullanılmalıdır (ozer.doc gibi). ªekil ve tablolar 

ya ayrı dosyalar ya da makale ana metni ardında şekil altlarında numaraları ve yazıları 

ile birlikte kaydedilmelidir. Şekiller orijinal boyutlarında, minimum 300 dpi çözünürlükte, 

JPEG veya TIFF formatında olmalıdır. Makale içeriğinin 1.4 MB’dan büyük olduğu durumlarda 

bu içerik bir CD içerisinde yazışma adresine aynı kurallara uyularak gönderilmelidir. 

Dosyaların isimlendirilmesinde Türkçe karakterler kullanılmamalıdır. Şekiller ve makale 

kesinlikle MS PowerPoint dosyası şeklinde hazırlanmamalıdır. CD’nin üzerindeki etikete, 

makale adı, sorumlu yazar adı, kullanılan programlarla birlikte dosya isimleri yazılmalıdır. 

Makale Gönderilmesi 

Basılı kopyalar ve CD kayıtları 

Türk Biyokimya Dergisi - Hirfanlı Sokak 9/3 Gaziosmanpaşa 06700 Ankara 

adresine yollanmalıdır. İşlemleri hızlandırmak açısından CD kayıtları submission@ 

turkjbiochem.com adresine elektronik postayla yollanabilir. Ancak makalenin kayıtlara 

geçirilebilmesi için onay belgelerinin de adrese yollanması şarttır. 

Makale sunumu dışındaki diğer editoryal yazışmaların yapılabileceği adres editor@ 

turkjbiochem.com adresidir. Burada değinilmeyen noktalar için: Tıp Dergileri Editörleri 

Uluslararası Komitesinin http://www.icmje.org/ adresindeki “Uniform Requirements for 

Manuscripts Submitted to Biomedical Journals” başlıklı kuralları esas alınır. (Türkçe çeviri 

için bakınız: Türk Geriatri Dergisi 7(1): 1-8, 2004) 

S 288

Author Guide 

Scope and General Information. Original manuscripts (research articles, reviews, technical 

reports, case presentations, commentaries) not published elsewhere, on biochemistry, 

chemical pathology, molecular biology, molecular genetics, biotechnology, bioinformatics, 

bioengineering and disciplinary education are to be published in the journal. 

Ethical principles must be considered in preparation and publication of the manuscripts. 

Authors should clearly declare any conflict of interest related to the subject. 

All the articles are peer reviewed by at least two referees. Scientific Board Members and 

the members of the Turkish Biochemical Society who are experts in the area of interest 

are potential referees. If required, nonmember colleagues, or experts from other scientific 

disciplines are also consulted. The names of the authors are not let known to the referees. 

Editorial Board takes care not to start a conflict of interest in assigning the referees. 

Articles and any other printed material published in the Turkish Journal of Biochemistry 

represent the opinions of authors and should not be construed to reflect the ideas of the 

Editor(s) or the Executive Committee of the Turkish Biochemical Society. 

Language 

Manuscripts written either in English or Turkish may be submitted. The title, summary 

and keywords are to be provided in both languages (*). Names of the chemical or organic 

substances should follow the recommendations of the IUPAC-IUBMB Joint Combined 

Commission on Biochemical Nomenclature (JCBN). Abstract should not contain any abbreviations 

and should be given in parenthesis following its first appearance in the text. All 

abbreviations should be in the internationally recognized format. 

Manuscript preparation 

Manuscripts should be written double space on A4 sized typing paper with 1 cm right margin 

and 3 cm other margins. A single printed copy and an electronic copy on CD should be 

provided in case it is not technically possible to submit online. 

Title page 

This page should contain the following: Title in English and Turkish, type of the manuscript, 

names of institutions each author is affiliated with. Corresponding author’s full 

name, title, institution, telephone & fax number, and e-mail address. Title should clearly 

reflect the content of the manuscript and should not exceed 15 words. 

Abstract(s) 

The Turkish and English abstract should consist of 180- 220 words and state the rationale, 

objectives, methods, findings, and conclusions of the study (*). 

Keywords 

After abstract, 3-8 keywords should be supplied in both languages (*). It is of prime importance 

that the keywords should be in accordance with MeSH. This keyword divergence may 

be reached through Pub Med’s main page. 

Units 

Numerical data must be reported in SI units. For enzyme activity katal or International 

Unit can be used. 

Tables 

Tables should be typed on separate pages, and numbered consecutively with Arab numerals 

in order of mention in the text. Each table should have a brief explanatory title on top. 

Footnotes may be inserted when necessary. 

Figures 

Figures are numbered with Arabic numerals in order of appearance in the text. The legends 

and their corresponding figure should be typed on the same sheet. The illustrations should 

be sharp enough to be processed with laser printer. Colored photographs are accepted for 

inclusion only in the electronic version of the journal. 

References 

References should be listed in numerical order at the end of the article according to the order 

of http://www.TurkJBiochem.com ISSN 1303–829X (electronic) 0250–4685 (printed) 55 

citation in the text. Abbreviate the names of the journals according to Index Medicus, which 

you can find at www.nim.nih.gov/tsd/serial/lji.html. Only articles that have been published 

or are in press (please attach the letter of acceptance) should be included. 

Examples of references: 

Journal Article: 

Mosbach K. (1994) Molecular imprinting. Trends Biochem. Sci.19 (1):), 9-14. 

Rothermel A, Biedermann T, Weigel W, Kurz R, Ruffer M, Layer PG, Robitzki AA. (2005) 

Artificial design of three-dimensional retina-like tissue from dissociated cells of the mammalian 

retina by rotation- mediated cell aggregation. Tissue Eng. 11(11- 12):1749-56. 

Books 

Dryer RL, Lata GF. (1989) Experimental Biochemistry, s. 83-100, Oxford University Press, 

New York. 

Edited Books 

Staines NA. (1983) Monoclonal antibodies. Biochemical Research Techniques (Editor: 

Wrigglesworlh JM), s.177-209, Wiley, Chichesler. 

Manuscript Categories 

Research articles 

Manuscripts submitted as regular articles should report original information, be concise, 

well organized and not exceed15 pages. They should consist of a title page, abstract(s), 

keywords, introduction, materials and methods, results, discussion and references. 

Review articles 

Highly focused review articles written by experts having done research on the relevant 

subject will be considered for publication. These manuscripts should not exceed 15 pages 

containing title page, abstract (s), key words, contents, introduction, main divisions under 

headings written in capital letters, subdivisions under headings written in small letters and 

numbered consecutively, conclusion and appropriate references to the literature. The use of 

tables and figures to summarize critical points is encouraged. 

Technical reports 

Perspectives on existing laboratory techniques and new methodologies are considered for 

inclusion in this category. These manuscripts should be composed of title page, abstract(s) 

and key words, introduction which includes main aspects of the method involved, materials 

and methods, conclusion and references. Method section should include sample values 

and in manuscripts dealing with clinical data normal values should be given and clinical 

importance of variations should be discussed. 

Case presentations 

Manuscripts documenting informative patient presentations on clinical pathology will be 

considered for publication in this category. Case presentations should consist of title page, 

abstract(s), keywords, introduction, patients and methods, results, discussion and references. 

Comments 

Comments on the area of interest of the Journal are published on this section. Commentaries 

are reviewed by the Editorial Board for suitability. Comments on published articles are also 

welcome and will be published if appropriate. Letters to the editor are screened and may be 

subjected to rebuttal by the authors of the initial article. 

Submitting 

One printed copy and a disc record of the manuscript, letter of approval, approval of the 

Ethical Committee (if required) should be sent to the address of the Journal. If previously 

published material is used in the manuscript, permission received from the publishers must 

also be included. 

Letter of approval 

The manuscript should be accompanied by a cover letter indicating that: (a) All co-authors 

have agreed to submit the manuscript to the journal, (b) The findings have not been 

published elsewhere; (c) The manuscript is not currently under consideration by another 

journal. 

Written consent form is found at http://www.turkjbiochem.com/downloads/Author_Approval.doc 

Ethical principles for in vivo research involving human and animal subjects 

All manuscripts reporting studies that involve human or animal subjects must be accompanied 

by a letter of approval obtained from the Ethical Committee of the institution where 

the work is accomplished. Editorial Board reserves the right to ask similar reports for in 

vitro studies. 

Preparation of the soft copy 

Text must be saved as an independent MS Word format (Word 98 or higher version) and 

must be titled with the name of the corresponding author (e.g. ozer.doc). Figures and tables 

must be saved either as an individual file or given at the end of the main manuscript with the 

corresponding figure and table numbers and legends on the same page. Figures must be at 

their original size and saved as JPEG or TIFF file with a resolution of at least 300 dpi. In the 

cases where whole documentation exceeds 1.4 MB, the contents must be sent on a CD to the 

journal mail address. Turkish characters should not be used in the names of the documents. 

Avoid using MS Power Point for text, tables and figures. The manuscript name, corresponding 

author, the file names and the programs used in preparation of the manuscripts should 

be named on the CD label. 

Mail Address 

Turkish Biochemical Journal 

Hirfanlı Sokak 9/3 Gaziosmanpaşa 06700 Ankara 

To accelerate the publication process electronic submissions to the following address is 

possible: submission@turkjbiochem.com. 

However the printed copies of the letters of approval should be sent by post or by facsimile 

to keep in the records. 

Address for correspondence other than manuscript submission 

is: editor@turkjbiochem.com 

Authors may refer to “Uniform Requirements for Manuscripts Submitted to Biomedical 

Journals” prepared by International Committee of Medical Journal Editors (http://www. 

icmje.org) for further information. (*)For authors who do not feel competent in Turkish, 

translations of the title and the abstracts will be provided by the Editorial Board. 

S 289

S 290

S 291

S 292

S 2 - TÃ¼rk Biyokimya Dergisi

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?