Tunus, 23 yıl iktidarda kaldıktan sonra devrilen merhum Cumhurbaşkanı Zeynel Abidin bin Ali’nin rejimini deviren 14 Ocak 2011 ayaklanmasının 11. yılını anmaya hazırlanırken, ayaklanmanın patlak vermesine neden olan seyyar satıcıların durumu hala belirsizliğini koruyor.  Tunuslu bir seyyar satıcı olan Muhammed Buazizi, kendisini yakarak intihar girişiminde bulunmuştu. Bu olayın tesiri ile Tunus halkının ayaklanması üzerine 23 yıldır ülkeyi yöneten Zeynel Abidin Bin Ali ülkeden kaçmak zorunda kalmıştı. 

Protesto için kendini yaktı

Seyyar satıcılık yöntemi, Tunus’un sefil halkı kadar, malları en ucuz fiyata almak isteyen zenginleri için de bir varış noktası olarak görülürken, satılmak istenenleri kaldırımlarda yaymak yasak olduğu için güvenlik güçleri satıcılara karşı birkaç kez yaptırımlar uygulamış. Muhammed Buazizi, 17 Aralık 2010’da, yetkililerin zor kullanarak sebze ve meyve satmak için kullandığı arabaya el koyması ve ardından polis tarafından saldırıya uğradıktan sonra uğradığı muameleyi protesto için Sidi Bu Zeyd kentinde belediye binası önünde kendini yakmış ve kurtarılamamıştı.

“Başka seçeneğimiz yok”

İspanya Caddesi’nin girişinde, güvenlik güçleri tarafından takip edilme korkusuyla kimliğini tam olarak açıklamayı reddeden 24 yaşındaki sokak satıcısı Muhammed, zabıtanın geleceğini tahmin ederek bir gözünü mallarına, diğerini yoldan geçenlere ve arabalara dikiyor. Muhammed, “Maddi olarak zor durumdayım ve burada satış yapmak son çarem. Burada yaklaşık 10 saat çalışıyorum, bu da aileme yiyecek sağlamak için hırsızlık yapmaktan, yankesicilikten veya boş boş oturmaktan daha iyidir” dedi.

“Kaotik dolandırıcılığa karşı”

Daha önce başkentte mallarını sergilemek için yetkililerden izin almayı başaran seyyar satıcılar için bir pazarın kurulması gibi önemli bir proje başlatılmış olmasına rağmen, Tunuslu yetkililer bu “kaotik dolandırıcılık olgusuyla” başa çıkmada bir güvenlik yaklaşımına yöneliyor. İçişleri Bakanlığı sözcüsü Fâkir Buziğaye, “Kaotik dolandırıcılığa karşı güvenlik kampanyaları her gün var ve devam edecek” diyerek yanıt verdi. Ancak yetkililerin yıllardır seyyar satıcılar karşısında güvenlik yaklaşımı eğilimi, özellikle Tunus’ta sokakları sarsan olaylardan sonra eleştirilere neden oldu. 

SİGARA SATAN GENÇ ÖLDÜRÜLDÜ

Çeşitli mahallelerde protestolara yol açan bir olay, geçen eylül ayının sekizinde, kaçak olduğundan şüphelenilen sigara satan genç bir adamın gümrük görevlilerinin güvenlik takibi sırasında gerçek mermilerle öldürülmesi sonucu geldi. Tunus’u etkileyen siyasi ve ekonomik krizler ışığında, yetkililerin bu olguyu başka, daha pürüzsüz ve daha esnek yollarla ele almak için harekete geçip geçmeyecekleri belirsizliğini koruyor.

İstanbul - Şarku’l Avsat