Hiyerarşi (Koram) Çalışması
Koram , düzenli ölçü derecelenmesi, görsel hiyerarşi, kademelenme, derecelenme ve Hiyerarşi olarak da tanımlanmaktadır. Hiyerarşi; biçim, yön, ölçü, aralık gibi unsurların yer aldığı iki karşıt ucun birinden diğerine doğru kademeli olarak geçişini sağlayan düzendir.
- Yapısında derece farkını barındırır.
- Biçimlerin büyükten küçüğe veya küçükten büyüğe sıralanması,
- Aralıklarda genişten dara,
- Dardan genişe doğru geçişler düzenli bir uyum oluşturur.
Hiyerarşi içinde kademelenme olgusu, olmazsa olmaz bir koşul olarak karşımıza çıkmaktadır. Hiyerarşi, kademelenme ile yapılan düzenleme biçimidir. Merkezsel, Eksensel ve Çevresel Hiyerarşi olmak üzere üç tür hiyerarşi vardır.
Hiyerarşi (Koram) çeşitleri
Koram, merkezsel, eksensel ve çevresel olmak üzere üç çeşittir. Koram çeşitleri, formda, yüzeyde veya hem form hem de yüzeyde ayrı ayrı ya da bir arada da kullanılabilirler.
-
Merkezsel Koram
Biçimlerin tek merkezden dışa doğru belirli yönlerde, büyükten küçüğe, küçükten büyüğe doğru sıralandığı düzenlemelere ‘’Odaksal Koram’’ denir. Yeryüzünde Koram ilkesinin çok güzel örnekleri vardır. Bir çiçeğin ortadan dışa doğru açılan ve küçükten büyüğe doğru sıralanan yaprakları vb.
-
Eksensel (Çizgisel) Koram
Biçimler bir eksen üzerinde büyükten küçüğe doğru dizilmesi yoluyla yapılan korama “Eksensel Koram” denir. Bu sıralama düzgün bir çizgi üzerinde yapılabileceği gibi eğri, kırık çizgiler üzerinde de yapılabilir . Eksensel koram bazı kaynaklarda çizgisel koram olarak da kullanılabilmektedir.
-
Çevresel Koram
Eğer biçimler çevre üzerinde kademelenirlerse bu türlü korama “Çevresel Koram” denir. Bu sırada koramın ya da koramların bağımlı bulundukları merkez, alan içinde ya da alan dışında kalabilir. Yeter ki bunların herhangi bir merkeze bağımlı oldukları ve bu merkez etrafında bir yörünge çizdikleri anlaşılmış olsun
Koram Çalışması Örnekleri
Kaynaklar
- Alpaslan, S.A. 2003. Tasarım Mesleki Resim, (1), Ya-Pa Yayınları, İstanbul
- Güngör, İ.H. 1972. Temel Tasarım (Basic Design), (1), İstanbul.
Anahtar kelimeler: hiyerarşi örnekleri, mimarlık, temel tasarım ve maket, hiyerarşik ne demek tdk, hiyerarşi örnekleri temel tasarım