Deni̇m kumaş üzeri̇ndeki̇ hatalar

DENİM KUMAŞ
ÜZERİNDEKİ HATALAR
HAZIRLAYAN : Yük. Müh. Mithat ÖZTEKİN
Aralık 2015

Hataları 4 gruba ayırabiliriz.
1- Çözgü boyu gelen hatalar
2- Atkı boyu gelen hatalar
3- Çözgüye çapraz hatalar
4- Noktasal hatalar
1- ÇÖZGÜBOYU HATALAR
 Çift Çözgü
 Cımbar İzi
 Çözgüde Kalın İp
 Çözgü Boyu İz
 Farklı ip
 Gergin İp
 Gevşek Çözgü
 Pamuklama Atlama Dalma
 Tarak İzi
 Tarak Taharı
 Yabancı ip
2 – ATKI BOYU HATALAR
 Atkıda İnce İp
 Atkıda Kalın İp
 Atkı Yığılması
 Atkı Bandı
 Atkı düzgünsüzlüğü
 Atkıda Şantuk
 Ayak Kaçığı
 Bobin Değişimi
 Çift Atkı
 Yarım Atkı
 Roper
 Sık Seyrek
3 – ÇÖZGÜYE ÇAPRAZ HATALAR
 Blanket İzi
 Dokumacı Kırığı
 Sanfor Blanket Kırığı
 Sanfor İzi
4 – NOKTASAL HATALAR
 Düğüm
 Delik
 Kafes
 Pamuklama Düğümü
 Su Lekesi
 Uçuntu
 Yağ Lekesi

HATA KODLARI
HATA ADI HATA KODU HATA ADI HATA KODU
1 Atkıda İnce İp 7 45 Uçuntu 51
2 Atkı Yığılması (Yoğun) 39 46 Yabancı İp 6
3 Atkı yığılması (Hafif ) 31 47 Yağ Lekesi 52
4 Apre yağ lekesi 70 48 Yanmamış Bölge 84
5 Atkı Bandı 30 49 Yarım Atkı 53
6 Atkı düzgünsüzlüğü 1 50 Yıkama Zımpara İzi 82
7 Atkıda Kalın ip 2 51 Yırtık 83
8 Atkıda Şantuk 3 52
9 Ayak Kaçığı 33 53
10 Blanket İzi 71 54
11 Bobin Değişimi ( Belirgin) 34 55
12 Boncuklama 4
13 Boya Abrajı 20
14 Boya Lekesi 72
15 Boya Yıkama Duruşu 73
16 Çift Atkı 35
17 Çift Çözgü 38
18 Cımbar İzi 37
19 Çözgü Kaçığı 36
20 Çözgüde Kalın İp 5
21 Çözgü Boyu İz 55
22 Delik 40
23 Dikiş ( Bant ) 74
24 Dikiş ( Makine) 75
25 Dokuma Kırığı 54
26 Düğüm 32
27 En Daralması 76
28 Farklı İp 56
29 Gergin İp 41
30 Gevşek Çözgü 42
31 Kafes 43
32 Katlanmış Kenar 44
33 Pamuklama Düğümü 45
34 Pamuklama (Atla-Dalma) 46
35 Renk Sapması (Halat B.) 21
36 Renk Sapması (Terbiye) 77
37 Roper 47
38 Sanfor Blanket Kırığı 78
39 Sanfor İzi 79
40 Sık seyrek 48
41 Su Lekesi 80
42 Tarak İzi 49
43 Tarak Taharı 50
44 Terbiye Duruşu 81

Hata Adı : Atkıda İnce İp
Hata Kodu : 7
Hata Nedeni : İplik
Olabilecek Hata Sebepleri :
 OE bağlayıcı robotunun bağlama esnasında ince ip üretmesi
 Cer şeritlerinin ince üretilmesi
 Fitil şeritlerinin ince üretilmesi
 Üretim esnasında ipliğin geçtiği noktalarda hatalı işletme malzemelerinin olması
 Farklı tip atkı ipi kullanılmasından
Hata Numunesi :
Hata Adı : Atkı Yığılması
Hata Kodu : 39
Hata Nedeni : Dokuma
 Atkı fren ayarının bozuk olmasından
 Ağızlık ayarının bozuk olmasından
 Atkı gerginlik tansiyonundan
 Çalışan tipin özelliklerine göre çerçeve yüksekliğinden
 Doku destek sacı ayarından
 Gevşek sarılmış bobin,
 Akümülatör ayarsızlığı,
 Atkı taşıyıcı ve mekik kıskaçlarının iplik numarasına göre uygun seçilmemesi,
 Mekikcik fren ayarsızlığı,
Hata Numunesi :

Hata Adı : Apre Yağ Lekesi
Hata Kodu : 70
Hata Nedeni : Terbiye
 Yapılan apre içinde biriken yağlı elyaflar tozlar ile bir araya gelerek kumaşa sıvanır ve
silindirler arasında sıkışarak kumaş üzerinde lekeler ortaya çıkar. Genel de kumaş
arkasından bakıldığında görülmez.
Hata Numunesi :
Hata Adı : Atkı Bandı
Hata Kodu : 30
 Atkı ipi bobine sarılmadan önce bobin üzerine rezerve ip sarılmaktadır. Sarılan bu
rezerve ip atkı ipinden farklı tonda ise atkı boyunca açık veya farklı tonda bant’a
benzer iz oluşur
Hata Numunesi :

Hata Adı : Atkı Düzgünsüzlüğ
Hata Kodu : 1
 Atkı ipinin ince veya kalın olmasından ( Düzgünsüz olması )
 OE bağlayıcının bağlama esnasında düzgünsüz ip üretmesi
 Fitil veya Şeritlerin düzgünsüz olması
Hata Numunesi :
Hata Adı : Atkıda Kalın İp
Hata Kodu : 2
 Atkı ipinin kalın olmasından
 OE iplik için ,bağlayıcının bağlama esnasında kalın ip üretmesi
 Çift atkı atılması,
Hata Numunesi :

Hata Adı : Atkıda Şantuk / Atkıda Balık
Hata Kodu : 3
 Fitil veya Şeritlerin hatalı olması ( Fitil ve Cer Silindirlerinden )
 İpliğin geçtiği yerlerde mekanik hasarların olması
 Ağızlıkta kalan atkı ipliği parçalarının alınmaması
Hata Numunesi :
Hata Adı : Ayak Kaçığı
Hata Kodu : 33
 Atkıyı götürüp getiren mekik , atkıyı almadan boş olarak en boyunca giderse
 Dokumacı ağızlık aramada makineyi çalıştırırsa
Hata Numunesi :

Hata Adı : Blanket İzi
Hata Kodu : 71
 Blanket kavçuğunun incelmesi
 Blanket baskısının fazla oluşu
 Kumaşın aşırı kuru oluşu
Hata Numunesi :
Hata Adı : Bobin Değişimi
Hata Kodu : 34
Hata Nedeni : Dokuma / İplik
 Biten Bobin yerine takılan bobinde farklılık varsa
 Kopslar arasında farklılık varsa
Hata Numunesi :
Hata Adı : Boncuklama
Hata Kodu : 4
 Atkı ipinin ağızlıkta büzüşmesi
Hata Numunesi :

Hata Adı : Boya Abrajı
Hata Kodu : 20
Hata Nedeni : Halat Boyama
 Halat boyama makinesinin herhangi bir sebepten dolayı durması ile sıcak silindirlere
sarılı duran halat da koyu ve açık renkler ortaya çıkar.
Hata Numunesi :
Hata Adı : Çift Atkı
Hata Kodu : 35
 Aynı ağızlık içinde mekik iki defa atkı götürürse çift atkı olur.
 Aynı ağız içinde makineyi çalıştıran operatör serbest olan atkıyı çıkarmaz ise aynı
ağızdan iki atkı ipi geçer ve çift atkı meydana gelir.Genelde dokumacıdan
kaynaklanan hatadır.
Hata Numunesi :
Hata Adı : Çift Çözgü
Hata Kodu : 36
 Dokumacı makinesi üzerinde bulunan gücülerin her birinden bir çözgü geçmesi
gerekirken , bir gücüden iki çözgü geçirilir ise çift çözgü hatası ortaya çıkar.
 Eksik ucun gelmesi,
 Çözgü veya halat açmada ucu kaçan ipliğin yanındaki ipliğe bağlanması,
Hata Numunesi :

Hata Adı : Cımbar İzi
Hata Kodu : 37
 Cımbar halkası sıkışırsa
 Cımbar kapağı çok alçak veya çok yüksek olursa
 Kapak altında pislik toplanırsa
 Cımbar çekmesi yetersiz ise
 Çözgü ipliği gerginliği çok fazla olursa
 Kenar örme tığı hatalı olursa
Hata Numunesi :
Hata Adı : Çözgü Kaçığı
Hata Kodu : 38
 Çözgü koptuğu halde makineyi durduran lamel düşüp makineyi durdurmaz ise
 Kumaşın arkasından bakıldığında merdiveni andıran görüntü çözgü kaçığıdır.
 Çözgü ipi kopunca testere bağlamamsı
 Lameller uygun olmaması , Lamellerde biriken uçuntu veya hav
 Atkı tansiyonunun gergin olması
 Atkı kesme makası derecesinde kesmemesi
Hata Numunesi :

Hata Adı : Çözgüde Kalın İp
Hata Kodu : 5
 Atkı ipinin kalın olmasından
 OE bağlayıcının bağlama esnasında kalın ip üretmesi
Hata Numunesi :
Hata Adı : Çözgü Boyu İz
Hata Kodu : 55
Hata Nedeni : Terbiye / Dokuma
 Terbiye makinesinden geçen kumaşın herhangi bir yere sürtünmesinden
 Sürtünmeden dolayı hatalı çözgü iplerinin bir araya gelmesinden
Hata Numunesi :

Hata Adı : Delik
Hata Kodu : 40
 Dokuma tezgahı üzerinde bulunan cımbar zorlamasından
 Taşıma anında meydana gelebilecek nedenlerden
 Hatalı numune alınması sebebinden
Hata Numunesi :
Hata Adı : Bant Dikişi
Hata Kodu : 74
 Terbiye makinesinde işlemi bitip roliğe sarılmaya başlayan kumaşın sarımı bir süre
durdurularak atkı eğimi ve testler için numune kesilir. Kesilen kısım çift taraflı bantla
yapıştırılıp sarıma devam eder.
Hata Numunesi :

Hata Adı : Makine Dikişi
Hata Kodu : 75
 Terbiye makinesine takılacak levendin, takılı olan levende birleştirilmesi için dikiş
makinesi ile kumaşın iki ucunun birbirine dikilmesi ile ortaya çıkar.
Hata Numunesi :
Hata Adı : Dokuma Kırığı
Hata Kodu : 54
 Dok sarma tansiyonu düşük seviyede çekmesi veya Dok sarma terazisinin bozuk
olması sonucu ortaya çıkan kırılma izine benzer bir hatadır.
Hata Numunesi :

Hata Adı : Düğüm
Hata Kodu : 32
 Kopan çözgü ipi makineyi durdurur ve operatör kopan uçları birbirine tekrar
bağlayarak makineyi çalıştırır. Bağlanan-düğümlenen bu uçlar dokunan kumaş içinde
tepe gibi görünür.
Hata Numunesi :
Hata Adı : En Daralması
Hata Kodu : 76
Hata Nedeni : Dokuma / Terbiye
Hata Numunesi :
 Dokuma eni istenilenden dar olarak dokunması
 Terbiyede baskının fazla verilmesi sonucu ortaya çıkar.
Hata Adı : Farklı İp
Hata Kodu : 56
 İplik üretim safhasında pamuğa karışan farklı elyaflar boyama sırasında boyayı fazla
veya az alarak farklı tonda renk ortaya çıkar ve farklı ip olarak değerlendirilir.
Hata Numunesi :

Hata Adı : Gergin İp
Hata Kodu : 41
 Çözgü ipinin olması gerekenden daha fazla gerilmesi
Hata Numunesi :
Hata Adı : Gevşek Çözgü
Hata Kodu : 42
Hata Nedeni : İhzar
 İhzar bölümünde levende sarım sırasında serbest kalan uçlar, dokuma esnasında
gerginliğin azalmasına neden olur ve gevşek olarak dokunur.
Hata Numunesi :

Hata Adı : Kafes
Hata Kodu : 43
 Gücü ile Tarak arkası arasında kopuş olması,
 Çözgü gerginliğinin çok az olması,
 Çözgüde haşıllanmış uçuntu ve düğüm var ise kafes hatası meydana gelir.
 Çözgüde çapraz olup olmaması
 Çözgü haşılının ve ipli mukavemetinin uygun olmaması
 Gücü aralarının temiz olmaması
 Testerelerin lamel düşünce bağlamaması
 Lamellerin uygun olmaması
Hata Numunesi :
Hata Adı : Katlanmış Kenar
Hata Kodu : 44
 Dokuma veya Terbiye dairesinde kenarın katlanarak blankete girmesinden dolayı
ortaya çıkan hatadır.
Hata Numunesi :

Hata Adı : Pamuklama Düğümü
Hata Kodu : 45
 Dokuma sırasında tarağın ileri – geri hareketi ile elyaflar sıyrılarak bir araya gelir ve
sıkışarak pamuklama düğüm hatasını oluşturur.
Hata Numunesi :
Hata Adı : Pamuklama ( Atlama Dalma )
Hata Kodu : 46
 Gücü, rayından çıkmış olmasından
 Çözgü tansiyonunun az olmasından
 Mekik kafesinin aşınmasından
 Çözgü ipinin birbirine dolaşmasından
 Mekik sürekli alttan veya üstten giderek atlama –dalma hatası oluşur.
 Tarak arkası,Lamel araları ve çözgü körü aralarının kirli olması
 Çözgü iplerinin geçtikleri yerlerde sürtünme yapması
Hata Numunesi :

Hata Adı : Renk Sapması
Hata Kodu : 21 Halat boya – 77 Terbiye
Hata Nedeni : Halat Boya / Terbiye
 Boya ve Kimyevi pompalarının arızasından pompaların tıkanmasından dolayı ortaya
çıkan hatadır.
Hata Numunesi :
Hata Adı : Roper
Hata Kodu : 47
 Roper motoru veya Kartının arızalı olmasından
 Flanş, kaçırmasından roper hatası ortaya çıkar. Atkı bandı görünümündedir.
Hata Numunesi :

Hata Adı : Sanfor Blanket Kırığı
Hata Kodu : 78 - 79
 Kumaş katlanmış olarak blankete girer ise hata ortaya çıkar.
Hata Numunesi :
Hata Adı : Sık Seyrek ( Duruş – Kalkış izi )
Hata Kodu : 48
 Roper motoru düzgün vermez, fren yumuşak, balata aşınmış, testere geç kapatıyor,
levent dişilisi gevşemiş, kumaş çekme dişlilerinde boşluk fazla olursa sık seyrek hatası
ortaya çıkar.
 Makine duruşlarında ortaya çıkar.
 Kumaş üzerinde büzülme olarak görünür.
 Yanlış tezgah ayarı,
 Makine durduğunda çerçeveleri aynı hizaya getirmemek.
Hata Numunesi :

Hata Adı : Su Lekesi
Hata Kodu : 80
 Tambur fan motoru arızasından
 Yoğunlaşan buharın damlama yapmasından ortaya çıkan hatadır.
Hata Numunesi :
Hata Adı : Tarak İzi
Hata Kodu : 49
 Dokuma tarak dişlerinin açık veya kapalı olmasından dolayı ortaya çıkar.
 Tarak dişlerindeki çapak ve bozulma,
Hata Numunesi :
Hata Adı : Tarak Taharı
Hata Kodu : 50
 Her tarak diş boşluğundan geçen çözgü iplerlerinden, bir tanesi geçmesi gereken diş
boşluğundan geçmez ise hata ortaya çıkar.
Hata Numunesi :

Hata Adı : Terbiye Duruşu
Hata Kodu : 81
 Herhangi sebepten dolayı terbiye makinesinin durmasından dolayı ortaya çıkan
hatadır.
Hata Numunesi :
Hata Adı : Uçuntu
Hata Kodu : 51
 İşletme içerisinde uçuşan elyafların, dokunan kumaş arasına girmesi ile olur.
Hata Numunesi :
Hata Adı : Yabancı İp
Hata Kodu : 6
 İplik üretim aşamalarında pamuk içine karışan yabancı elyafların farklı oranda boya
almaları veya boya almamaları ile ortaya çıkan hatadır.
Hata Numunesi :

Hata Adı : Yağ Lekesi
Hata Kodu : 52
 Dokuma veya Terbiye makinelerinin mekanik kısımlarındaki yağların kumaş üzerine
sıçraması sonucu lekelerin kumaşın her iki yüzeyinden görünmesidir.
 Sarılı rolikte yağ bir alt kata geçebildiğinden, uzun metrajlarda da gelebilir.
Hata Numunesi :
Hata Adı : Yanmamış Bölge
Hata Kodu : 84
 Terbiye makinesinde , yakma işlemini yapan kısımdaki ateşin sönmesi ile yanmadan
geçen kumaşın yüzeyinde açık renk ve tonda kendisini gösteren hatadır.
 Genellikle levent bitiş ve başlangıcında görülür.
Hata Numunesi :

Hata Adı : Yarım Atkı
Hata Kodu : 53
 Atkı ipliğini götüren mekik, götürdüğü atkıyı yukarıda bırakır ise yarım atkı hatası
ortaya çıkar.
 Kopan atkı parçasının alınmaması,
Hata Numunesi :
Hata Adı : Yıkama – Zımpara İzi
Hata Kodu : 82
Hata Nedeni :
 Zımpara yüzeyinde biriken elyaflardan
 Zımparanın aşınmasından dolayı çıkan hatadır.
Hata Numunesi :
Hata Adı : Kenar Hatası
Hata Kodu :
 Atkı frenlerinde biriken hav,
 Atkı tutucuda biriken uçuntu,
 Yanlış geçirilen leno ipliği,
 Atkı ipliğinin yanlış geçirilmesi,
 Yanlış tezgah ayarları,
 Cımbarın yukarı ayarlanması
Hata Numunesi :

Hata Adı : Yırtık
Hata Kodu : 83
 Çözgü gerilimi çok fazla olması, çözgü silindiri tutukluk yapması, Cımbar kapağı
aşağıda olması, atkı ipi çok zayıf ise yırtık hatası ortaya çıkar.
 Terbiyede taşıma esnasında kumaşa çarpan sert cisimlerden dolayı da olabilir.
 Tarak dişleri hasarlı olması
 Röper düzgün vermemesi
 Kumaş lama demirinin aşağıda olması
Hata Numunesi:

Deni̇m kumaş üzeri̇ndeki̇ hatalar

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (9)

More from Mithat ÖZTEKİN

More from Mithat ÖZTEKİN (8)

Deni̇m kumaş üzeri̇ndeki̇ hatalar