SlideShare a Scribd company logo
1 of 98
AKILCI İLAÇ KULLANIMI
www.doktorix.com
Akılcı İlaç Kullanımı Nedir?
• Kişilerin hastalığına ve bireysel özelliklerine göre;
– Uygun ilacı,
– Uygun sürede,
– Uygun dozda,
– En düşük maliyetle
kolayca sağlayabilmeleri olarak tanımlanmaktadır.
Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı Örnekleri
• İlaç kullanımında özensiz davranılması
(uygulama yolu, süre, doz..)
• İlaçların gereksiz ve aşırı kullanımı
• Gerekmediği halde çoklu ilaç kullanımı
• İlaçların su yerine başka içeceklerle alınması
• Süresi geçmiş ilaçların kullanılması
• Hekim önerisi dışında uygunsuz kişisel tedavilere başvurulması
Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı Örnekleri
• Gereksiz yere enjeksiyon kullanımı
• Gereksiz ve uygunsuz vitamin kullanımı
• Bilinçsiz gıda takviyesi ve bitkisel ürünlerin kullanımı
• İlaç-ilaç etkileşimleri ve besin-ilaç etkileşimlerinin ihmal
edilmesi
• Gereksiz antibiyotik kullanımı
Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı Etkileri
• Hastaların tedaviye uyumunun azalmasına,
• İlaç etkileşimlerine bağlı istenmeyen sonuçlara,
• Bazı ilaçlara karşı direnç gelişmesine,
• Hastalıkların tekrarlamasına ya da uzamasına,
• Yan etki görülme sıklığının artmasına,
• Tedavi maliyetlerinin artmasına neden olur.
• Hekim
• Eczacı
• Hemşire
• Diğer sağlık personeli
• Hasta/ hasta yakını
• Üretici
• Düzenleyici Otorite
• Diğer (Medya, Akademi vb.)
Akılcı İlaç Kullanımındaki Sorumlu Taraflar
Mikrop Nedir?
• Mikroplar; hastalığa sebep olabilen gözle görülmesi mümkün
olmayan küçük canlılardır.
• İnsanda hastalık yapan mikroplar arasında bakteriler, virüsler,
mantarlar veya parazitler sayılabilir.
• Her bir etkende kullanılacak ilaç grubu farklıdır. Antibiyotikler
ise sadece bakterilere etkilidir.
Antibiyotik Nedir?
• Antibiyotikler, bazı bakterilerin sebep olduğu enfeksiyonların
tedavisinde kullanılan bakterileri öldüren ve/veya üremesini
durduran ilaçlardır.
Antibiyotik Nedir? Ne Değildir?
• Antibiyotikler yalnızca bakteriler için etkilidir, virüslere bağlı
enfeksiyonları tedavi edemez.
• Antibiyotik ateş düşürmez, sadece uygun doz ve şekillerde
kullanılan antibiyotik, hastalığın kaynağı olan enfeksiyonu
ortadan kaldırdığı için ateş düşer.
Antibiyotik Nedir? Ne Değildir?
• Soğuk algınlığı ve grip çoğunlukla kendi kendine iyileşebilen
hastalıklardır ve antibiyotik alımını gerektirmez. İyi bir
bağışıklık sistemi bu tür hastalıkları yenebilir.
• Antibiyotik, sizin grip ve soğuk algınlığını atlatmanıza yardımcı
olmaz.
Antibiyotik Nedir? Ne Değildir?
• Antibiyotik ağrıyı dindirmez, burun akıntısını ve öksürüğü
hafifletmez.
• Antibiyotik, grip ve soğuk algınlığının başkalarına geçişine
engel olmaz.
Her antibiyotik her hastalıkta kullanılmaz!
Antibiyotik Direnci
• Antibiyotiklerin yanlış nedenlerle veya doğru olmayan biçimde
kullanılması, bakterilerin sonraki ilaç tedavilerine karşı direnç
göstermesine neden olabilir.
• Antibiyotik direnci, bakterilerin herhangi bir antibiyotiğin
varlığına rağmen üreyebilmesi ve enfeksiyon yapabilmesidir.
Antibiyotik Direnci
• Antibiyotiklere karşı direnç geliştiğinde, bakterilerin neden
olduğu enfeksiyonların tedavisinde bu antibiyotikler etkili
olamaz.
• Bu durum, yalnızca antibiyotiği uygun olmayan biçimde
kullanan kişi açısından değil, sonradan dirençli bakteriye
yakalanma riski olan herkes için tehlike oluşturmaktadır.
Bunları Biliyor muydunuz?
• Antibiyotik dozunun yetersiz veya aşırı olmasının yanı sıra doz
aralıklarının uygunsuz olmasının da antibiyotik direncine yol
açtığını;
Bunları Biliyor muydunuz?
• Antibiyotiğin etkili olduğu bakterilerin antibiyotiğe maruz
kaldıklarında öldükleri halde, dirençli bakterilerin büyümeye
ve çoğalmaya devam edebildiğini,
• Bu dirençli bakterilerin toplumda hızla yayılarak diğer
insanlarda enfeksiyonlara neden olabildiğini;
Bunları Biliyor muydunuz?
• Yeni antibiyotiklerin uzun süredir geliştirilmediğini,
• Var olan antibiyotiklerin gereksiz kullanılması ile gelişebilecek
olan antibiyotik direnci yüzünden, gerçekten ihtiyaç
duyulduğunda kullanılabilecek antibiyotiğin kalmayabileceğini;
Bunları Biliyor muydunuz?
• Antibiyotik direncinin yüksek olduğu ülkelere seyahatte
bulunan yolcuların, dirençli bakterileri ülkelerine taşıyarak
yaydığını;
Bunları Biliyor muydunuz?
• Eğer antibiyotik kullanımı kontrol altına alınamazsa kolaylıkla
tedavi edilebilecek bir hastalığın bile, direnç nedeniyle
ölümcül olabileceğini, insanlığın antibiyotik öncesi çağa geri
dönmek durumu ile karşı karşıya kalacağını;
• Dünya Sağlık Örgütü’nün, toplumları büyük tehlikelerin
beklediği konusunda uyardığını ve antibiyotik direncinin artık
küresel bir tehdit oluşturduğunu;
Antibiyotiklere Karşı Oluşan Direnç Sorunu
Sanılandan Daha Büyük!
Ne Yapmalıyız?
• Antibiyotik kullanımı için hekim tarafından tanı konmuş bir
enfeksiyon varlığı gereklidir.
• Hekim reçete etmedikçe antibiyotik kullanılmamalıdır.
• Daha önceki bir hastalıkta kullanılan antibiyotiğin, tekrar
benzer hastalığa yakalanılsa bile hekime danışmadan
kullanılmaması gerekir.
İlacınızı sadece eczaneden temin edin!
Ne Yapmalıyız?
• Antibiyotikleri ne zaman ve nasıl kullanılacağı hakkında daima
hekim ve eczacı tavsiyeleri uygulanmalıdır.
• İlaçlar doğru yoldan, doğru zaman aralıklarında, doğru dozda
ve belirtilen süre boyunca kullanılmalıdır.
• İlacın doğru zamanda alınmasını hatırlatıcı düzenlemeler
yapılmalıdır.
• İlaçlar su ile alınmalıdır.
Hekim gerekli görmediği halde,
hekimlere antibiyotik yazılması konusunda
ısrarcı olunmamalıdır!
Ne Yapmalıyız?
• Özellikle nezle ya da grip gibi virüslere bağlı solunum yolu
enfeksiyonlarında antibiyotiklerin tedavide yerinin olmadığı
unutulmamalıdır.
• Nezle ve grip için; hastalığın ilerlememesi, enfeksiyon
etkeninin topluma yayılmaması için yatak istirahati, C
vitamininden zengin beslenmek ve bol sıvı alımı yeterli olabilir.
Ne Yapmalıyız?
• Her boğaz ağrısının,
• Her baş ağrısı ve geniz akıntısının,
antibiyotik kullanmayı gerektirecek bir durum olmayabileceği
akılda tutulmalıdır.
Antibiyotikler Her Zaman Çözüm Değildir!
Ne Yapmalıyız?
• Eğer kişinin soğuk algınlığı 10 günden fazla sürüyorsa, sağlık
durumu gittikçe kötüleşiyorsa, ateşi düşmüyorsa hekime
başvurmalıdır.
• Kişiler arası nezle-grip gibi hastalıkların geçişini önlemek için
hijyenik önlemler alınmalıdır. Bir mendile hapşırdıktan veya
öksürdükten sonra o mendil atılmalı, diğer nesnelerle ve
insanlarla temas etmeden önce eller mutlaka yıkanmalıdır.
Ne Yapmalıyız?
• Komşusuna iyi gelen ilacın kişinin kendisine zarar verebileceği
unutulmamalıdır.
• Başkasının antibiyotiği kullanılmamalıdır.
Ne Yapmalıyız?
• Hasta kendisini iyi hissetse bile tedaviyi hekimin belirttiği
süreden önce sonlandırmamalıdır. Aksi halde antibiyotik
direnci gelişebilir.
31
www.akilciilac.gov.tr
İLAÇ GÜVENLİĞİ
İLAÇ HATALARI
• Tanım:
İlacın,sağlık çalışanları,hasta ve yakınının kontrolünde
olduğu sırada yanlış ilaç kullanımına veya hastanın zarar
görmesine sebep olabilecek tüm olaylar.
• GRUPLANDIRILMASI
– ORDER HATALARI
– SİSTEM HATALARI
– ECZANEDEN KAYNAKLANAN HATALAR
– UYGULAMA HATALARI
İlaç Güvenliğinin Amacı
• Hasta güvenliğini sağlamak,
• Çalışan güvenliğini sağlamak,
• Ülke genelinde ortak bir dil oluşturmak,
• Standardizasyonu sağlamaktır.
İlaç Uygulamada 8 Doğru
İlaç uygulamada 8 doğruyu uygulamanın
hataların oluşmasını engellemede büyük rolü
vardır.
8 Doğru İlkesi
1. Doğru hasta
2. Doğru ilaç
3. Doğru etki
4. Doğru doz
5. Doğru yol
6. Doğru ilaç formu
7. Doğru zaman
8. Doğru kayıt
• Hastanın adı soyadı,
• Protokolü,
• Doğum tarihi doğrulanmalı,
• Kimlik tanımlayıcı kontrol edilmeli,
• İlacın ismi ve verilme nedeni hakkında hasta
bilgilendirilmelidir.
Doğru hasta
Doğru ilaç
• İlacın jenerik ve satış ismi bilinmeli
• İlaç isimleri birbirine benzediği için
doğru ilaç olduğundan mutlaka emin
olunmalıdır.
Doğru doz
• Önceki dozlardan farklılıklar araştırılmalı
• Doğru şekilde hesaplama yapılmalı, gerekirse
ikinci bir hemşirenin de fikri alınmalıdır.
Doğru zaman,Doğru yol
• İlacın veriliş yolu ve zamanı hekim isteminde
belirgin olmalı
• Bazı ilaçlar birkaç yolla uygulanabilir, hekimin
istediği yol hangisi buna dikkat edilmelidir.
Doğru ilaç formu
Aynı ilacın birden fazla formu
olabilir(tablet,ampul),hekimin uygulanmasını
istediği forma dikkat edilmeli.
Doğru kayıt
• İlaç uygulandıktan sonra en kısa sürede
kaydının yapılması gerekir.
Doğru etki
• İlacın beklenen etkisi ve yan etkisi bilinmeli
• İlacın başka ilaçlarla ya da besinlerle etkileşimi
olup olmadığı bilinmeli
İlaç-besin etkileşim tablosu-1
ANTİBİYOTİK
Penisilin
Eritromisin
Asitli besinler; Meyve
suları,kafein, domates
Asitli besinlerden dolayı artan mide asidi
ilacın midede harabiyetini artırır
Tetrasiklin
Siprofloksasin
Süt ve süt ürünleri gibi
kalsiyumca zengin
besinlerle birlikte
alınmamalı
Kalsiyum, ilacın oral biyo-yararlanımını
azaltır. Antasid olarak kullanılan CA, Mg, Al
bileşikler ve antianemik olarak kullanılan Fe
bileşikler de aynı etkiyi yapar
ANTİKOAGÜLANLAR
Warfarin
K vitaminince zengin
besinlerle; Brokoli,
ıspanak, lahana,
Brük.lah
K vitamini antikoagülanların etkisini azaltır
E vitamini Kanama riskini azaltır.
Kumerin türevi Yüksek doz E vitamini Kanamalar gelişebilir
İlaç-besin etkileşim tablosu-2
ANTİDEPRESANLAR
MAO
inhibitörleri
İzokarboksazid
Fenelzin
Tranylsipromin
Tiramince zengin besinler;
Eski peynir, fermente
edilmemiş sosis, sucuk,
distile edilmemiş alkollü
içecek (şarap vb),
incir,bakla, lahana turşusu,
soya sosu,bazı biralar,
tavuk veya dana ciğeri
Tiramin, kan basıncını ölümcül
seviyeye çıkarabilir. Baş ağrısı, kusma
ve ölüme neden olabilir. Taşikardi,
göğüs ağrısı, ense sertliği, hiperpireksi,
terleme ve konvilsiyona da sebep
olabilir. Besinlerle etkileşme ilaç
kullanımının kesilmesinden sonra 2-3
hafta devam eder.
Ca
kanal
bloker
Felodipine
Nicardipine
Greyfurt suyu (Naringin ve
kuersetin içerir)
İlacın sistemik yararlanımını %200 -
%300 artırır
Propranolol
yemekle birlikte alınırsa
özellikle yüksek proteinli
diyetlerde
ilacın sistemik biyoyararlanımı %70
artar. Nedeni besinlerle pre-sistemik
ilaç eliminasyonunun azaltılmasıdır.
İlaç-besin etkileşim tablosu-3
ÇAY KAHVE
Bir bardak
çay ile
yaklaşık 30
mg, bir
fincan kahve
ile yaklaşık
85 mg
kafein alınır.
 LİTYUM (Antimanik): Tedavisi altındaki
hastaların kahve içimine son vermesi gerekir.
 LEVADOPA: alımında kafein alınmamalıdır.
 SİMETİDİN (Antiülser)
 AMİTRİPTİLİN (Trisiklik antidepresan)
 FENELZİN (Antidepresan)
Kafein alımının
sınırlandırılması
gerekir. Bu ilaçlarla
günde 1-3 bardak çay
veya 1 fincan
kahveden fazlasının
alınmaması gerekir
İlaç Uygulamalarındaki Genel İlkeler
• Sakin ortamda dikkatli bir şekilde
hazırlanmalı
• Başkasının hazırladığı ilaç verilmemeli
• İlaçlar hastanın yanında bırakılmamalı
• Etiketi tam olarak okunmayan ilaçlar
kullanılmamalı
• Hastanın alerjisi olup olmadığı kontrol
edilmeli
İzleme
• İlaçların hastaya etkilerini izleme
• İşbirliği içinde izleme (doktor, hemşire, hasta,
eczane, Laboratuar)
• İlaçların yan etkilerinin izlenmesi ve kaydı
• Hangi etkilerin kaydedileceğinin tanımlanması
• İlaç hatalarının raporlanması
Hastanın beraberinde getirdiği ilaçların yönetimine
ilişkin düzenleme bulunmalıdır.
• Hastanın beraberinde getirdiği ilaçlar hemşire
tarafından teslim alınmalıdır.
• Teslim alınan ilaçların miat kontrolü yapılmalı,
• İlaçlar hekim tarafından da kontrol edilmelidir.
• ilaçlar hemşire tarafından uygulanmalıdır.
İlaçların güvenli uygulanmasına yönelik düzenleme
yapılmalıdır.
• İlaçlar , kapalı kaplarda ve kişiye özel olarak hazırlanmalı,o
kaplarda hastaların kimlik tanımlayıcı bilgileri bulunmalıdır.
• Tedavi planı hekim tarafından yazılmalı, kaşelenmeli ve
imzalanmalı,
• Tedavi planı; ilacın tam adını, uygulama zamanını ve
dozunu,uygulama şeklini ve veriliş süresini içermelidir.
• Hemşire hekimin tedavi planını hemşire gözlem formuna
kaydetmelidir.
• İlaçlar hastaya hemşire tarafından uygulanmalı, stajyerlerin
ilaç uygulamaları da hemşire gözetiminde olmalıdır.
Pediatrik dozda kullanılacak ilaçlara yönelik tedbirler
alınmalıdır.
• Pediatrik dozdaki ilaçların listeleri ilgili
bölümde bulunmalıdır.
• Pediatrik dozdaki ilaçların dolaplardaki
yerleşimi diğer ilaçlardan ayrı raflarda
yapılmalıdır.
• Acil kullanılabilecek pediatrik ilaçların
kilograma göre dozları listelenmeli,o listeler
ilgili bölümde bulunmalıdır.
Advers Etki Bildirimi ile ilgili düzenleme yapılmalıdır.
• Ciddi ve beklenmeyen advers etkiler
farmakovijilans sorumlusuna bildirilmelidir.
• Ciddi ve beklenmeyen advers etkiler 15 gün
içinde TÜFAM’a elektronik raporlama sistemi
ile veya “advers etki bildirim
formu”doldurularak faks veya posta yoluyla
bildirilmelidir.
Yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçlara yönelik düzenleme
yapılmalıdır.
• Yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçlar kilitli alanlarda
bulundurulmalıdır.
• İlaçların devir teslimi yapılmalıdır.
• Devir teslim kayıtlarında; o İlacın hangi hastaya kaç adet
kullanıldığı, İlacın kullanıldığı tarih,İlacı kimin uyguladığı, kime
kaç adet ilaç teslim edildiği,teslim alan ve teslim edenlerin
imzaları bulunmalıdır
Kırmızı
reçeteye
tabii ilaçlar
Yeşil
reçeteye
tabi ilaçlar
listesi
Narkotik
ilaç imha
formu
Yüksek riskli ilaçlara yönelik düzenleme yapılmalıdır.
• Yüksek riskli ilaçlar listesi belirlenmelidir .
• Diğer ilaçlarla karışmasını önleyecek şekilde
depolanmalıdır.
• Eczanede renkli işaretleme işlemine tabi
tutulmalıdır.
İlaçların karışmasını engellemeye yönelik düzenleme
yapılmalıdır.
• İlaç isimleri kısaltılarak yazılmamalıdır.
• Yazılışı, okunuşu, ambalajı birbirine benzeyen ilaçların listeleri
hazırlanmalı,Listeler kullanım alanında bulunmalıdır.
• Yazılışı, okunuşu, ambalajı birbirine benzeyen ilaçların
dolaplardaki yerleşimi ayrı raflarda yapılmalıdır
Ecz.SİNAN ÖZKAN, Mayıs 2009
İsmi ve
Söylenişi
Benzer İlaç
Listesi
Benzer görünümlü ilaçlar
Benzer görünümlü ilaçlar
Benzer görünümlü ilaçlar
Benzer görünümlü ilaçlar
Ecz.SİNAN ÖZKAN, Mayıs 2009
İlaç güvenliğinin sağlanması Madde 9 (1)
ı) Bağımlılık yapan uyarıcı ve
uyuşturucu ilaçlar, kilitli
dolaplarda servis
hemşiresinin
sorumluluğunda muhafaza
edilerek, imza karşılığında
teslim edilir.
GÜVENLİ CERRAHİ
VE TARAF İŞARETLEMESİ
Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre yılda 234
milyon ameliyat yapılmaktadır.
* Yılda 25 kişiden biri ameliyat olmakta.
* Bu ameliyatların 7 milyonunda komplikasyon
gelişmektedir.
* 1 milyonunda ameliyatla ilişkili ölüm görülmekte.
Hastanelerde gerçekleşen kötü olayların yarısının
cerrahi bölümlerde yaşandığı ve bunların da yarısının
güvenli cerrahi uygulamaları ile önlenebildiği anlaşılmıştır.
Bu gerçekliklerden yararlanarak DSÖ
tarafından cerrahi işlemlerin daha güvenli hale
gelebilmesi için “Güvenli Cerrahi Hayat Kurtarır”
projesi geliştirildi.
Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi Sağlık Bakanlığı
Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Dairesi
tarafından ülkemiz şartlarına uygun olarak
düzenlenerek 2009 yılından itibaren tüm
hastanelerde kullanılmaktadır.
Güvenli Cerrahi uygulamasının 3 aşaması vardır.
a) Ameliyat öncesi
b) Ameliyathane
c) Ameliyat sonrası
Ameliyat öncesi ve ameliyathanede yapılması
gereken son kontroller Güvenli Cerrahi Kontrol
Listesi’nde bir araya getirilmiştir.
*Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi kısa
hatırlatmalar yaparak cerrahi güvenliği sağlar.
Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi Cerrahi tedaviyi
4 ayrı aşamaya böler;
1. Klinikten ayrılmadan önceki periyot
2. Anestezi vermeden önceki periyot
3. Ameliyat kesisinden önceki periyot
4. Ameliyattan çıkmadan önceki periyot
Her evrede Kontrol Listesi koordinatörü ekibin
listede belirtilen görevleri tamamlayıp
tamamlamadığına bakmalı, görev tamamlamışsa bir
sonraki evreye geçiş izni vermelidir.
Ameliyat Öncesinde son kontroller yapılır.
Bu kontrollerde;
- Hasta kimliği,
- Ameliyat yeri,
- Hastanın aç olması,
.Hastanın 8-10 saat aç olması istenir, mide
doluluğu aspirasyon riskini artırır.
- Ameliyat bölgesinin tıraşlı olması
. Tıraş etmede önemli olan yapılmış olması
değil gerekli olduğunun belirlenmesidir.
- Hastada makyaj/oje/protez olmaması,
. Ameliyattaki bazı cihazlardan dolayı hasta
bedeninde yanıklara neden olabilir.
- Ameliyat önlüğü ve bonesi giyilmiş olması
. Sterilite kolay sağlanır,
. Kendi eşyaları güvencede olur.
- Ameliyata göre hastaya uygulanacak özel işlem
veya tedavi protokolü mevcut mu?
. Barsak ameliyatlarında lavman uygulaması,
. Bazı ameliyatlarda uygulanan addison protokolü
. Vb.
- Ameliyat sırasında kullanılacak özel malzeme,
implant, kan ve kan ürünleri hazır mı?
. Hasta henüz serviste iken bu malzemeler
hazır olmalı.
- Hastaya yapılan tüm laboratuvar ve radyoloji
tetkikleri ameliyathaneye güven içinde teslim
edilmelidir.
Güvenli Cerrahinin 2. aşaması Ameliyathane aşamasıdır.
3 bileşeni vardır;
- Güvenli cerrahi ekip,
- Güvenli anestezi,
- Cerrahi alan enfeksiyonlarının engellenmesi.
DSÖ “ Güvenli Cerrahi Hayat Kurtarır”
projesinde güvenli cerrahi için bilinen 10
gerçekten yola çıkarak 10 ana hedef belirlemiştir.
Hazırlanan Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nin de
bu hedefleri karşılamasını planlamıştır.
10 Ana Hedef:
1.Doğru Hasta, Doğru Taraf:
- Yapılan ameliyatların 1500 – 2500’ünde bu
aşamada hata yapılmaktadır.
- Güvenli cerrahi için öncelikle doğru hasta
olmalı, yapılacak işlem ve ameliyat bölgesi doğru
olmalıdır.
- Bu doğrulama yapılmadan diğer maddelerin
kontrolü anlamlı değildir.
- Hasta ve taraf doğrulaması Güvenli Cerrahi
Kontrol Listesi’nin her aşamasında yapılmaktadır.
2.Anestezi Zararını Engelleme:
Son 30 yılda anestezi uygulamalarında gelişme
olmasına rağmen halen her 150 ameliyatta bir
anestezi ile ilişkili komplikasyonlar
gözükmektedir.
DSÖ güvenli anestezi uygulaması için
“Anestezi Güvenlik Kontrol Listesi”
oluşturmuştur.
3.Hava Yolu ve Solunum Kaybını
Engelleme
4.Aşırı Kan Kaybını Engelleme:
Ameliyat sırasında beklenmedik bir şekilde
aşırı kan kaybının olması ve bunun için önlem
alınmaması hastanın hayatını tehdit eden bir
durumdur.
Erişkin hasta da 500 mililitreden fazla
(Çocuklarda 7 ml/kg) kan kaybı hipovolemik şok
riskini artırmaktadır.
Kan kaybının varlığı ve gerekli durumlarda
yeniden canlandırma için sıvı ve kanın mevcut
olduğu teyit edilmelidir.
5.Bilinen alerji sorgulaması:
Cerrahi sırasında gerçekleşen anaflaksi (alerjik
reaksiyon) nedeni ile %34 oranında morbidite, %24
oranında ölüm gerçekleşmektedir.
DSÖ anestezi verme ve cerrahi işlem esnasında
allerjiye yönelik tedbir almasını önermektedir.
6.Cerrahi Alan Enfeksiyonu Engelleme:
Dünya üzerinde yapılan ameliyatlarda yılda
780000 cerrahi alan enfeksiyonu gelişmektedir.
Cerrahi insizyondan bir saat önce yapılan
profilaktik antibiyotik uygulaması ve kullanılan alet
ve malzemelerin sterilizasyonunun uygunluğu
enfeksiyonların gelişimini tek başına engelleyemez.
Cerrahi alan enfeksiyonlarını engellemek
için alınan tedbirler ameliyathanenin
kuruluş aşamasında sağlanmalıdır.
Ameliyathanede cerrahi işlemleri
güvenle tamamlayabilmek için;
. Ameliyathane ısısının 20-23 0C olması,
hatta 18-26 0C arasında ayarlanabilir olmalı,
. Nem oranının %30-60 olmalı
. Hava beslemesi 2400 m3/h olmalı,
. Taze hava debisi 1200 m3/h olmalı,
. Saatte en az 15 hava değişimi olmalı, bunların 3’ü
taze hava ile olmalı,
. Filtrasyon %90 ve üzerinde sağlanmalı,
. Ameliyat odası pozitif basınçlı olmalı,
. Hava akımı laminar olmalıdır.
Üstteki bu ameliyathane şartları belli periyotlarla
kontrol ve sürekli takip edilmelidir.
7.Cerrahi Alanda Alet ve spanç
Kalmasını Engelleme:
Ameliyat sırasında kullanılan cerrahi aletler,
iğneler, spanç ve kompresyonlar ameliyat
bitiminde, vücut boşlukları kapatılmadan önce
sayılmalı ve tam olduğu kontrol edilmelidir.
Sayımlarda uygunsuzluk durumunda kumaş
kıvrımları, çöp, yara ya da ihtiyaç halinde
radyografik görüntüler gözden geçirilmelidir.
8.Patoloji Numunelerini Güvencede
Olmalı:
Cerrahi işlem sonucu çıkarılan numune üzerine
doğru etiketleme yapılmalıdır. Patolojik inceleme
sonucu ile tedavi sürecinin planlanacağı
unutulmamalıdır.
Numune üzerinde doğru hasta kimlik bilgileri ve
doğru numune ismi olmalıdır.
9.Ameliyathanede Takım Ruhu Olmalı:
Cerrahinin güvenli bir şekilde başlayıp, devam
edip sonlanabilmesi için bu çarkı döndüren cerrah,
anestezi ekibi, ameliyat hemşiresi bir takım üyesi
olduklarını bilmeli ve takım ruhu ile
çalışmalıdırlar.
10.Doğru Kayıt Tutulmalı:
Günümüzde HBY Sistemlerinin yaygın kullanımı
ile doğru kayıt tutulması ve aktif surveyans
yapılması kolaylaşmıştır.
HBY Sistemlerinin kullanılmadığı yerlerde
Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi doğru kayıt için
bir neden olacaktır.
Yapılan çalışmalarda Cerrahi Güvenlik Kontrol
Listesinin ameliyathanede doldurulması
0,58-3,58 dakika arasında sürmektedir.
Ortalama 2,16 dakikada doldurulan Güvenli
Cerrahi Kontrol Listesi ekipler tecrübe
kazandıkça doldurulması 1 dakika hatta yarım
dakikaya kadar kısalabilmektedir.
Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nin düzenli ve
doğru olarak uygulanmasından sorumlu olan
hastanın ameliyatını yapan cerrahtır.
Ancak listenin kim tarafından sesli okunup
kutucukları dolduracağı kurumun kendi şartları
değerlendirilerek belirlenir.
Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nin kullanılmaya
başlaması ile cerrahi komplikasyon ve ölüm
oranları düşmüştür.
DSÖ’nün 2008 yılına kadar yaptığı Dünya
üzerinde 8 ülkede devam ettirdiği pilot çalışmanın
sonuçları 2009 yılında New England Journal of
Medicine’da yayınlandı.
Bu sonuçlara göre komplikasyon ve ölüm oranları
Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nin uygulanması ile
%30 oranında azalmıştır.

More Related Content

What's hot

Analjezik antipiretik (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Analjezik antipiretik (fazlası için www.tipfakultesi.org )Analjezik antipiretik (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Analjezik antipiretik (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Antianginal ilaçlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Antianginal ilaçlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )Antianginal ilaçlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Antianginal ilaçlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Reçete yazma (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Reçete yazma (fazlası için www.tipfakultesi.org )Reçete yazma (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Reçete yazma (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Acil serviste antibiyotik kullanimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Acil serviste antibiyotik kullanimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Acil serviste antibiyotik kullanimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Acil serviste antibiyotik kullanimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Sırt kasları (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Sırt kasları (fazlası için www.tipfakultesi.org)Sırt kasları (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Sırt kasları (fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Kinolonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kinolonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )Kinolonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kinolonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Inhalasyon anestezikleri dr faruk 2013
Inhalasyon anestezikleri dr faruk 2013Inhalasyon anestezikleri dr faruk 2013
Inhalasyon anestezikleri dr faruk 2013farukfsy
 
Antianginal ilaçlar(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Antianginal ilaçlar(fazlası için www.tipfakultesi.org)Antianginal ilaçlar(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Antianginal ilaçlar(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
İmmün Sistem Hastalıkları / Oto-immünite
İmmün Sistem Hastalıkları / Oto-immüniteİmmün Sistem Hastalıkları / Oto-immünite
İmmün Sistem Hastalıkları / Oto-immüniteBurak Küçük
 
Ortopedi̇k aci̇ller(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Ortopedi̇k aci̇ller(fazlası için www.tipfakultesi.org)Ortopedi̇k aci̇ller(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Ortopedi̇k aci̇ller(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Cerrahi hemostaz (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Cerrahi hemostaz (fazlası için www.tipfakultesi.org)Cerrahi hemostaz (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Cerrahi hemostaz (fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Local Anestezi Teknikleri
Local Anestezi TeknikleriLocal Anestezi Teknikleri
Local Anestezi Tekniklerianttab
 
Nonsteroidal Antiinflamatuvar İlaçlar (NSAİİ)
Nonsteroidal Antiinflamatuvar İlaçlar (NSAİİ)Nonsteroidal Antiinflamatuvar İlaçlar (NSAİİ)
Nonsteroidal Antiinflamatuvar İlaçlar (NSAİİ)Halil Yükseloğlu
 
çOcuklarda paraziter hastalıklar(fazlası için www.tipfakultesi.org)
çOcuklarda paraziter hastalıklar(fazlası için www.tipfakultesi.org)çOcuklarda paraziter hastalıklar(fazlası için www.tipfakultesi.org)
çOcuklarda paraziter hastalıklar(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 

What's hot (20)

Analjezik antipiretik (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Analjezik antipiretik (fazlası için www.tipfakultesi.org )Analjezik antipiretik (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Analjezik antipiretik (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Antianginal ilaçlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Antianginal ilaçlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )Antianginal ilaçlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Antianginal ilaçlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Reçete yazma (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Reçete yazma (fazlası için www.tipfakultesi.org )Reçete yazma (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Reçete yazma (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Acil serviste antibiyotik kullanimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Acil serviste antibiyotik kullanimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Acil serviste antibiyotik kullanimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Acil serviste antibiyotik kullanimi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Sırt kasları (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Sırt kasları (fazlası için www.tipfakultesi.org)Sırt kasları (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Sırt kasları (fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Kinolonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kinolonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )Kinolonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kinolonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Acil Bakim Hemsireligi
Acil Bakim HemsireligiAcil Bakim Hemsireligi
Acil Bakim Hemsireligi
 
Osteomyeli̇t
Osteomyeli̇tOsteomyeli̇t
Osteomyeli̇t
 
Inhalasyon anestezikleri dr faruk 2013
Inhalasyon anestezikleri dr faruk 2013Inhalasyon anestezikleri dr faruk 2013
Inhalasyon anestezikleri dr faruk 2013
 
Antianginal ilaçlar(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Antianginal ilaçlar(fazlası için www.tipfakultesi.org)Antianginal ilaçlar(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Antianginal ilaçlar(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
İmmün Sistem Hastalıkları / Oto-immünite
İmmün Sistem Hastalıkları / Oto-immüniteİmmün Sistem Hastalıkları / Oto-immünite
İmmün Sistem Hastalıkları / Oto-immünite
 
Ortopedi̇k aci̇ller(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Ortopedi̇k aci̇ller(fazlası için www.tipfakultesi.org)Ortopedi̇k aci̇ller(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Ortopedi̇k aci̇ller(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Cerrahi hemostaz (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Cerrahi hemostaz (fazlası için www.tipfakultesi.org)Cerrahi hemostaz (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Cerrahi hemostaz (fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Local Anestezi Teknikleri
Local Anestezi TeknikleriLocal Anestezi Teknikleri
Local Anestezi Teknikleri
 
Nonsteroidal Antiinflamatuvar İlaçlar (NSAİİ)
Nonsteroidal Antiinflamatuvar İlaçlar (NSAİİ)Nonsteroidal Antiinflamatuvar İlaçlar (NSAİİ)
Nonsteroidal Antiinflamatuvar İlaçlar (NSAİİ)
 
Peptit yapılı otakoidler
Peptit yapılı otakoidlerPeptit yapılı otakoidler
Peptit yapılı otakoidler
 
çOcuklarda paraziter hastalıklar(fazlası için www.tipfakultesi.org)
çOcuklarda paraziter hastalıklar(fazlası için www.tipfakultesi.org)çOcuklarda paraziter hastalıklar(fazlası için www.tipfakultesi.org)
çOcuklarda paraziter hastalıklar(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 

Similar to Akılcı İlaç Kullanımı ve Cerrahi Taraf İşaretlemesi

AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI
AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMIAKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI
AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMIErol Dizdar
 
Akılcı İlaç Kullanımı Ne Demektir?
Akılcı İlaç Kullanımı Ne Demektir?Akılcı İlaç Kullanımı Ne Demektir?
Akılcı İlaç Kullanımı Ne Demektir?Erol Dizdar
 
Çoklu Ortam Tasarımı ve Üretimi Final Sunumu
Çoklu Ortam Tasarımı ve Üretimi Final SunumuÇoklu Ortam Tasarımı ve Üretimi Final Sunumu
Çoklu Ortam Tasarımı ve Üretimi Final SunumuBurcuAKKAYA2
 
Akılcı İlaç Kullanımı (AİK) nedir?
Akılcı İlaç Kullanımı (AİK) nedir?Akılcı İlaç Kullanımı (AİK) nedir?
Akılcı İlaç Kullanımı (AİK) nedir?Erol Dizdar
 
Akılcı İlaç Kullanımı
Akılcı İlaç KullanımıAkılcı İlaç Kullanımı
Akılcı İlaç Kullanımımoridant
 
GEBELİKTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI
GEBELİKTE AKILCI İLAÇ KULLANIMIGEBELİKTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI
GEBELİKTE AKILCI İLAÇ KULLANIMIErol Dizdar
 
Akılcı ilaç kullanımı
Akılcı ilaç kullanımıAkılcı ilaç kullanımı
Akılcı ilaç kullanımıİsa Badur
 
AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI 2
AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI 2AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI 2
AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI 2Erol Dizdar
 
K tedavi-ilaç (fazlası için www.tipfakultesi.org )
K tedavi-ilaç (fazlası için www.tipfakultesi.org )K tedavi-ilaç (fazlası için www.tipfakultesi.org )
K tedavi-ilaç (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Antibiyotik kullanım ilkeleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Antibiyotik kullanım ilkeleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )Antibiyotik kullanım ilkeleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Antibiyotik kullanım ilkeleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Turkish language translated content
Turkish language translated  contentTurkish language translated  content
Turkish language translated contentwww.gigsguy.com
 
Polifarmasi Doç. Dr. Aytekin Alçelik
Polifarmasi Doç. Dr. Aytekin AlçelikPolifarmasi Doç. Dr. Aytekin Alçelik
Polifarmasi Doç. Dr. Aytekin AlçelikAytekin Alcelik
 
Tedavi düzenleme (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Tedavi düzenleme (fazlası için www.tipfakultesi.org )Tedavi düzenleme (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Tedavi düzenleme (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Akılcı ilaç kullanımı (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Akılcı ilaç kullanımı (fazlası için www.tipfakultesi.org )Akılcı ilaç kullanımı (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Akılcı ilaç kullanımı (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Bitkisel tedavilere genel bakış ve tıbbi laboratuvar testlerine etkisi
Bitkisel tedavilere genel bakış ve tıbbi laboratuvar testlerine etkisi Bitkisel tedavilere genel bakış ve tıbbi laboratuvar testlerine etkisi
Bitkisel tedavilere genel bakış ve tıbbi laboratuvar testlerine etkisi Guler Bugdayci
 
3. HAFTA- Diyabet, Glukometre kullanımı.pptx
3. HAFTA- Diyabet, Glukometre kullanımı.pptx3. HAFTA- Diyabet, Glukometre kullanımı.pptx
3. HAFTA- Diyabet, Glukometre kullanımı.pptxsbegenjov
 

Similar to Akılcı İlaç Kullanımı ve Cerrahi Taraf İşaretlemesi (20)

AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI
AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMIAKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI
AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI
 
Akılcı İlaç Kullanımı Ne Demektir?
Akılcı İlaç Kullanımı Ne Demektir?Akılcı İlaç Kullanımı Ne Demektir?
Akılcı İlaç Kullanımı Ne Demektir?
 
Çoklu Ortam Tasarımı ve Üretimi Final Sunumu
Çoklu Ortam Tasarımı ve Üretimi Final SunumuÇoklu Ortam Tasarımı ve Üretimi Final Sunumu
Çoklu Ortam Tasarımı ve Üretimi Final Sunumu
 
Akılcı İlaç Kullanımı (AİK) nedir?
Akılcı İlaç Kullanımı (AİK) nedir?Akılcı İlaç Kullanımı (AİK) nedir?
Akılcı İlaç Kullanımı (AİK) nedir?
 
GEBELİKTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI
GEBELİKTE AKILCI İLAÇ KULLANIMIGEBELİKTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI
GEBELİKTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI
 
Bitkisel Kökenli İlaç Kullanımında Eczacının Danışmanlık Rolü
Bitkisel Kökenli İlaç Kullanımında Eczacının Danışmanlık RolüBitkisel Kökenli İlaç Kullanımında Eczacının Danışmanlık Rolü
Bitkisel Kökenli İlaç Kullanımında Eczacının Danışmanlık Rolü
 
Akılcı İlaç Kullanımı
Akılcı İlaç KullanımıAkılcı İlaç Kullanımı
Akılcı İlaç Kullanımı
 
GEBELİKTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI
GEBELİKTE AKILCI İLAÇ KULLANIMIGEBELİKTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI
GEBELİKTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI
 
Akılcı ilaç kullanımı
Akılcı ilaç kullanımıAkılcı ilaç kullanımı
Akılcı ilaç kullanımı
 
AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI 2
AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI 2AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI 2
AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI 2
 
K tedavi-ilaç (fazlası için www.tipfakultesi.org )
K tedavi-ilaç (fazlası için www.tipfakultesi.org )K tedavi-ilaç (fazlası için www.tipfakultesi.org )
K tedavi-ilaç (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Ilac Guvenligi
Ilac GuvenligiIlac Guvenligi
Ilac Guvenligi
 
Antibiyotik kullanım ilkeleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Antibiyotik kullanım ilkeleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )Antibiyotik kullanım ilkeleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Antibiyotik kullanım ilkeleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Biotechnology and ethics
Biotechnology and ethicsBiotechnology and ethics
Biotechnology and ethics
 
Turkish language translated content
Turkish language translated  contentTurkish language translated  content
Turkish language translated content
 
Polifarmasi Doç. Dr. Aytekin Alçelik
Polifarmasi Doç. Dr. Aytekin AlçelikPolifarmasi Doç. Dr. Aytekin Alçelik
Polifarmasi Doç. Dr. Aytekin Alçelik
 
Tedavi düzenleme (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Tedavi düzenleme (fazlası için www.tipfakultesi.org )Tedavi düzenleme (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Tedavi düzenleme (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Akılcı ilaç kullanımı (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Akılcı ilaç kullanımı (fazlası için www.tipfakultesi.org )Akılcı ilaç kullanımı (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Akılcı ilaç kullanımı (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Bitkisel tedavilere genel bakış ve tıbbi laboratuvar testlerine etkisi
Bitkisel tedavilere genel bakış ve tıbbi laboratuvar testlerine etkisi Bitkisel tedavilere genel bakış ve tıbbi laboratuvar testlerine etkisi
Bitkisel tedavilere genel bakış ve tıbbi laboratuvar testlerine etkisi
 
3. HAFTA- Diyabet, Glukometre kullanımı.pptx
3. HAFTA- Diyabet, Glukometre kullanımı.pptx3. HAFTA- Diyabet, Glukometre kullanımı.pptx
3. HAFTA- Diyabet, Glukometre kullanımı.pptx
 

More from Kemal ASLAN

Hasta ve Çalisan Guvenligi Sozel Order
Hasta ve Çalisan Guvenligi Sozel OrderHasta ve Çalisan Guvenligi Sozel Order
Hasta ve Çalisan Guvenligi Sozel OrderKemal ASLAN
 
Hbtc Bakimi ve Kullanimi
Hbtc Bakimi ve KullanimiHbtc Bakimi ve Kullanimi
Hbtc Bakimi ve KullanimiKemal ASLAN
 
Kardiyopulmoner Resusitasyon - CPR
Kardiyopulmoner Resusitasyon - CPRKardiyopulmoner Resusitasyon - CPR
Kardiyopulmoner Resusitasyon - CPRKemal ASLAN
 
Calisan Guvenligi ve Kisisel Koruyucu Ekipmanlar
Calisan Guvenligi ve Kisisel Koruyucu EkipmanlarCalisan Guvenligi ve Kisisel Koruyucu Ekipmanlar
Calisan Guvenligi ve Kisisel Koruyucu EkipmanlarKemal ASLAN
 
Hasta Dusme Riski Degerlendirme ve Hasta Kisitlama
Hasta Dusme Riski Degerlendirme ve Hasta KisitlamaHasta Dusme Riski Degerlendirme ve Hasta Kisitlama
Hasta Dusme Riski Degerlendirme ve Hasta KisitlamaKemal ASLAN
 
Uyusturucu Madde Bagimliligi
Uyusturucu Madde BagimliligiUyusturucu Madde Bagimliligi
Uyusturucu Madde BagimliligiKemal ASLAN
 
Kanser ve Kanserden Korunma Yollari
Kanser ve Kanserden Korunma YollariKanser ve Kanserden Korunma Yollari
Kanser ve Kanserden Korunma YollariKemal ASLAN
 
HIV (AIDS) Nedir, Belirtileri, Testleri ve Tedavisi
HIV (AIDS) Nedir, Belirtileri, Testleri ve TedavisiHIV (AIDS) Nedir, Belirtileri, Testleri ve Tedavisi
HIV (AIDS) Nedir, Belirtileri, Testleri ve TedavisiKemal ASLAN
 
Hastane temizligi ve atik yonetimi
Hastane temizligi ve atik yonetimiHastane temizligi ve atik yonetimi
Hastane temizligi ve atik yonetimiKemal ASLAN
 
Kirim kongo kanamali atesi
Kirim kongo kanamali atesiKirim kongo kanamali atesi
Kirim kongo kanamali atesiKemal ASLAN
 
Hasta ve calisan guvenligi kesici delici alet yaralanmalari
Hasta ve calisan guvenligi kesici delici alet yaralanmalariHasta ve calisan guvenligi kesici delici alet yaralanmalari
Hasta ve calisan guvenligi kesici delici alet yaralanmalariKemal ASLAN
 
Hasta haklari iletisim dili ve hasta memnuniyeti
Hasta haklari iletisim dili ve hasta memnuniyetiHasta haklari iletisim dili ve hasta memnuniyeti
Hasta haklari iletisim dili ve hasta memnuniyetiKemal ASLAN
 
Hijyen ve El Hijyeni
Hijyen ve El HijyeniHijyen ve El Hijyeni
Hijyen ve El HijyeniKemal ASLAN
 
Motivasyon Teknikleri
Motivasyon TeknikleriMotivasyon Teknikleri
Motivasyon TeknikleriKemal ASLAN
 
Numune alma panik degerler numune red
Numune alma panik degerler numune redNumune alma panik degerler numune red
Numune alma panik degerler numune redKemal ASLAN
 
Nutrisyonel Destek ve Total Parenteral Beslenme
Nutrisyonel Destek ve Total Parenteral BeslenmeNutrisyonel Destek ve Total Parenteral Beslenme
Nutrisyonel Destek ve Total Parenteral BeslenmeKemal ASLAN
 
Yogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonu
Yogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonuYogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonu
Yogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonuKemal ASLAN
 
Yenidogan bakimi ve beslenme
Yenidogan bakimi ve beslenmeYenidogan bakimi ve beslenme
Yenidogan bakimi ve beslenmeKemal ASLAN
 

More from Kemal ASLAN (20)

Diyabet
DiyabetDiyabet
Diyabet
 
Hasta ve Çalisan Guvenligi Sozel Order
Hasta ve Çalisan Guvenligi Sozel OrderHasta ve Çalisan Guvenligi Sozel Order
Hasta ve Çalisan Guvenligi Sozel Order
 
Hbtc Bakimi ve Kullanimi
Hbtc Bakimi ve KullanimiHbtc Bakimi ve Kullanimi
Hbtc Bakimi ve Kullanimi
 
Kardiyopulmoner Resusitasyon - CPR
Kardiyopulmoner Resusitasyon - CPRKardiyopulmoner Resusitasyon - CPR
Kardiyopulmoner Resusitasyon - CPR
 
Calisan Guvenligi ve Kisisel Koruyucu Ekipmanlar
Calisan Guvenligi ve Kisisel Koruyucu EkipmanlarCalisan Guvenligi ve Kisisel Koruyucu Ekipmanlar
Calisan Guvenligi ve Kisisel Koruyucu Ekipmanlar
 
Hasta Dusme Riski Degerlendirme ve Hasta Kisitlama
Hasta Dusme Riski Degerlendirme ve Hasta KisitlamaHasta Dusme Riski Degerlendirme ve Hasta Kisitlama
Hasta Dusme Riski Degerlendirme ve Hasta Kisitlama
 
Uyusturucu Madde Bagimliligi
Uyusturucu Madde BagimliligiUyusturucu Madde Bagimliligi
Uyusturucu Madde Bagimliligi
 
Kan gruplari
Kan gruplariKan gruplari
Kan gruplari
 
Kanser ve Kanserden Korunma Yollari
Kanser ve Kanserden Korunma YollariKanser ve Kanserden Korunma Yollari
Kanser ve Kanserden Korunma Yollari
 
HIV (AIDS) Nedir, Belirtileri, Testleri ve Tedavisi
HIV (AIDS) Nedir, Belirtileri, Testleri ve TedavisiHIV (AIDS) Nedir, Belirtileri, Testleri ve Tedavisi
HIV (AIDS) Nedir, Belirtileri, Testleri ve Tedavisi
 
Hastane temizligi ve atik yonetimi
Hastane temizligi ve atik yonetimiHastane temizligi ve atik yonetimi
Hastane temizligi ve atik yonetimi
 
Kirim kongo kanamali atesi
Kirim kongo kanamali atesiKirim kongo kanamali atesi
Kirim kongo kanamali atesi
 
Hasta ve calisan guvenligi kesici delici alet yaralanmalari
Hasta ve calisan guvenligi kesici delici alet yaralanmalariHasta ve calisan guvenligi kesici delici alet yaralanmalari
Hasta ve calisan guvenligi kesici delici alet yaralanmalari
 
Hasta haklari iletisim dili ve hasta memnuniyeti
Hasta haklari iletisim dili ve hasta memnuniyetiHasta haklari iletisim dili ve hasta memnuniyeti
Hasta haklari iletisim dili ve hasta memnuniyeti
 
Hijyen ve El Hijyeni
Hijyen ve El HijyeniHijyen ve El Hijyeni
Hijyen ve El Hijyeni
 
Motivasyon Teknikleri
Motivasyon TeknikleriMotivasyon Teknikleri
Motivasyon Teknikleri
 
Numune alma panik degerler numune red
Numune alma panik degerler numune redNumune alma panik degerler numune red
Numune alma panik degerler numune red
 
Nutrisyonel Destek ve Total Parenteral Beslenme
Nutrisyonel Destek ve Total Parenteral BeslenmeNutrisyonel Destek ve Total Parenteral Beslenme
Nutrisyonel Destek ve Total Parenteral Beslenme
 
Yogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonu
Yogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonuYogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonu
Yogun bakimda kan ve kan urunleri transfuzyonu
 
Yenidogan bakimi ve beslenme
Yenidogan bakimi ve beslenmeYenidogan bakimi ve beslenme
Yenidogan bakimi ve beslenme
 

Akılcı İlaç Kullanımı ve Cerrahi Taraf İşaretlemesi

  • 2. Akılcı İlaç Kullanımı Nedir? • Kişilerin hastalığına ve bireysel özelliklerine göre; – Uygun ilacı, – Uygun sürede, – Uygun dozda, – En düşük maliyetle kolayca sağlayabilmeleri olarak tanımlanmaktadır.
  • 3. Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı Örnekleri • İlaç kullanımında özensiz davranılması (uygulama yolu, süre, doz..) • İlaçların gereksiz ve aşırı kullanımı • Gerekmediği halde çoklu ilaç kullanımı • İlaçların su yerine başka içeceklerle alınması • Süresi geçmiş ilaçların kullanılması • Hekim önerisi dışında uygunsuz kişisel tedavilere başvurulması
  • 4. Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı Örnekleri • Gereksiz yere enjeksiyon kullanımı • Gereksiz ve uygunsuz vitamin kullanımı • Bilinçsiz gıda takviyesi ve bitkisel ürünlerin kullanımı • İlaç-ilaç etkileşimleri ve besin-ilaç etkileşimlerinin ihmal edilmesi • Gereksiz antibiyotik kullanımı
  • 5. Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı Etkileri • Hastaların tedaviye uyumunun azalmasına, • İlaç etkileşimlerine bağlı istenmeyen sonuçlara, • Bazı ilaçlara karşı direnç gelişmesine, • Hastalıkların tekrarlamasına ya da uzamasına, • Yan etki görülme sıklığının artmasına, • Tedavi maliyetlerinin artmasına neden olur.
  • 6. • Hekim • Eczacı • Hemşire • Diğer sağlık personeli • Hasta/ hasta yakını • Üretici • Düzenleyici Otorite • Diğer (Medya, Akademi vb.) Akılcı İlaç Kullanımındaki Sorumlu Taraflar
  • 7. Mikrop Nedir? • Mikroplar; hastalığa sebep olabilen gözle görülmesi mümkün olmayan küçük canlılardır. • İnsanda hastalık yapan mikroplar arasında bakteriler, virüsler, mantarlar veya parazitler sayılabilir. • Her bir etkende kullanılacak ilaç grubu farklıdır. Antibiyotikler ise sadece bakterilere etkilidir.
  • 8. Antibiyotik Nedir? • Antibiyotikler, bazı bakterilerin sebep olduğu enfeksiyonların tedavisinde kullanılan bakterileri öldüren ve/veya üremesini durduran ilaçlardır.
  • 9. Antibiyotik Nedir? Ne Değildir? • Antibiyotikler yalnızca bakteriler için etkilidir, virüslere bağlı enfeksiyonları tedavi edemez. • Antibiyotik ateş düşürmez, sadece uygun doz ve şekillerde kullanılan antibiyotik, hastalığın kaynağı olan enfeksiyonu ortadan kaldırdığı için ateş düşer.
  • 10. Antibiyotik Nedir? Ne Değildir? • Soğuk algınlığı ve grip çoğunlukla kendi kendine iyileşebilen hastalıklardır ve antibiyotik alımını gerektirmez. İyi bir bağışıklık sistemi bu tür hastalıkları yenebilir. • Antibiyotik, sizin grip ve soğuk algınlığını atlatmanıza yardımcı olmaz.
  • 11. Antibiyotik Nedir? Ne Değildir? • Antibiyotik ağrıyı dindirmez, burun akıntısını ve öksürüğü hafifletmez. • Antibiyotik, grip ve soğuk algınlığının başkalarına geçişine engel olmaz.
  • 12. Her antibiyotik her hastalıkta kullanılmaz!
  • 13. Antibiyotik Direnci • Antibiyotiklerin yanlış nedenlerle veya doğru olmayan biçimde kullanılması, bakterilerin sonraki ilaç tedavilerine karşı direnç göstermesine neden olabilir. • Antibiyotik direnci, bakterilerin herhangi bir antibiyotiğin varlığına rağmen üreyebilmesi ve enfeksiyon yapabilmesidir.
  • 14. Antibiyotik Direnci • Antibiyotiklere karşı direnç geliştiğinde, bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde bu antibiyotikler etkili olamaz. • Bu durum, yalnızca antibiyotiği uygun olmayan biçimde kullanan kişi açısından değil, sonradan dirençli bakteriye yakalanma riski olan herkes için tehlike oluşturmaktadır.
  • 15. Bunları Biliyor muydunuz? • Antibiyotik dozunun yetersiz veya aşırı olmasının yanı sıra doz aralıklarının uygunsuz olmasının da antibiyotik direncine yol açtığını;
  • 16. Bunları Biliyor muydunuz? • Antibiyotiğin etkili olduğu bakterilerin antibiyotiğe maruz kaldıklarında öldükleri halde, dirençli bakterilerin büyümeye ve çoğalmaya devam edebildiğini, • Bu dirençli bakterilerin toplumda hızla yayılarak diğer insanlarda enfeksiyonlara neden olabildiğini;
  • 17. Bunları Biliyor muydunuz? • Yeni antibiyotiklerin uzun süredir geliştirilmediğini, • Var olan antibiyotiklerin gereksiz kullanılması ile gelişebilecek olan antibiyotik direnci yüzünden, gerçekten ihtiyaç duyulduğunda kullanılabilecek antibiyotiğin kalmayabileceğini;
  • 18. Bunları Biliyor muydunuz? • Antibiyotik direncinin yüksek olduğu ülkelere seyahatte bulunan yolcuların, dirençli bakterileri ülkelerine taşıyarak yaydığını;
  • 19. Bunları Biliyor muydunuz? • Eğer antibiyotik kullanımı kontrol altına alınamazsa kolaylıkla tedavi edilebilecek bir hastalığın bile, direnç nedeniyle ölümcül olabileceğini, insanlığın antibiyotik öncesi çağa geri dönmek durumu ile karşı karşıya kalacağını; • Dünya Sağlık Örgütü’nün, toplumları büyük tehlikelerin beklediği konusunda uyardığını ve antibiyotik direncinin artık küresel bir tehdit oluşturduğunu;
  • 20. Antibiyotiklere Karşı Oluşan Direnç Sorunu Sanılandan Daha Büyük!
  • 21. Ne Yapmalıyız? • Antibiyotik kullanımı için hekim tarafından tanı konmuş bir enfeksiyon varlığı gereklidir. • Hekim reçete etmedikçe antibiyotik kullanılmamalıdır. • Daha önceki bir hastalıkta kullanılan antibiyotiğin, tekrar benzer hastalığa yakalanılsa bile hekime danışmadan kullanılmaması gerekir.
  • 23. Ne Yapmalıyız? • Antibiyotikleri ne zaman ve nasıl kullanılacağı hakkında daima hekim ve eczacı tavsiyeleri uygulanmalıdır. • İlaçlar doğru yoldan, doğru zaman aralıklarında, doğru dozda ve belirtilen süre boyunca kullanılmalıdır. • İlacın doğru zamanda alınmasını hatırlatıcı düzenlemeler yapılmalıdır. • İlaçlar su ile alınmalıdır.
  • 24. Hekim gerekli görmediği halde, hekimlere antibiyotik yazılması konusunda ısrarcı olunmamalıdır!
  • 25. Ne Yapmalıyız? • Özellikle nezle ya da grip gibi virüslere bağlı solunum yolu enfeksiyonlarında antibiyotiklerin tedavide yerinin olmadığı unutulmamalıdır. • Nezle ve grip için; hastalığın ilerlememesi, enfeksiyon etkeninin topluma yayılmaması için yatak istirahati, C vitamininden zengin beslenmek ve bol sıvı alımı yeterli olabilir.
  • 26. Ne Yapmalıyız? • Her boğaz ağrısının, • Her baş ağrısı ve geniz akıntısının, antibiyotik kullanmayı gerektirecek bir durum olmayabileceği akılda tutulmalıdır.
  • 27. Antibiyotikler Her Zaman Çözüm Değildir!
  • 28. Ne Yapmalıyız? • Eğer kişinin soğuk algınlığı 10 günden fazla sürüyorsa, sağlık durumu gittikçe kötüleşiyorsa, ateşi düşmüyorsa hekime başvurmalıdır. • Kişiler arası nezle-grip gibi hastalıkların geçişini önlemek için hijyenik önlemler alınmalıdır. Bir mendile hapşırdıktan veya öksürdükten sonra o mendil atılmalı, diğer nesnelerle ve insanlarla temas etmeden önce eller mutlaka yıkanmalıdır.
  • 29. Ne Yapmalıyız? • Komşusuna iyi gelen ilacın kişinin kendisine zarar verebileceği unutulmamalıdır. • Başkasının antibiyotiği kullanılmamalıdır.
  • 30. Ne Yapmalıyız? • Hasta kendisini iyi hissetse bile tedaviyi hekimin belirttiği süreden önce sonlandırmamalıdır. Aksi halde antibiyotik direnci gelişebilir.
  • 33. İLAÇ HATALARI • Tanım: İlacın,sağlık çalışanları,hasta ve yakınının kontrolünde olduğu sırada yanlış ilaç kullanımına veya hastanın zarar görmesine sebep olabilecek tüm olaylar. • GRUPLANDIRILMASI – ORDER HATALARI – SİSTEM HATALARI – ECZANEDEN KAYNAKLANAN HATALAR – UYGULAMA HATALARI
  • 34. İlaç Güvenliğinin Amacı • Hasta güvenliğini sağlamak, • Çalışan güvenliğini sağlamak, • Ülke genelinde ortak bir dil oluşturmak, • Standardizasyonu sağlamaktır.
  • 35. İlaç Uygulamada 8 Doğru İlaç uygulamada 8 doğruyu uygulamanın hataların oluşmasını engellemede büyük rolü vardır.
  • 36. 8 Doğru İlkesi 1. Doğru hasta 2. Doğru ilaç 3. Doğru etki 4. Doğru doz 5. Doğru yol 6. Doğru ilaç formu 7. Doğru zaman 8. Doğru kayıt
  • 37. • Hastanın adı soyadı, • Protokolü, • Doğum tarihi doğrulanmalı, • Kimlik tanımlayıcı kontrol edilmeli, • İlacın ismi ve verilme nedeni hakkında hasta bilgilendirilmelidir. Doğru hasta
  • 38. Doğru ilaç • İlacın jenerik ve satış ismi bilinmeli • İlaç isimleri birbirine benzediği için doğru ilaç olduğundan mutlaka emin olunmalıdır.
  • 39. Doğru doz • Önceki dozlardan farklılıklar araştırılmalı • Doğru şekilde hesaplama yapılmalı, gerekirse ikinci bir hemşirenin de fikri alınmalıdır.
  • 40. Doğru zaman,Doğru yol • İlacın veriliş yolu ve zamanı hekim isteminde belirgin olmalı • Bazı ilaçlar birkaç yolla uygulanabilir, hekimin istediği yol hangisi buna dikkat edilmelidir.
  • 41. Doğru ilaç formu Aynı ilacın birden fazla formu olabilir(tablet,ampul),hekimin uygulanmasını istediği forma dikkat edilmeli.
  • 42. Doğru kayıt • İlaç uygulandıktan sonra en kısa sürede kaydının yapılması gerekir.
  • 43. Doğru etki • İlacın beklenen etkisi ve yan etkisi bilinmeli • İlacın başka ilaçlarla ya da besinlerle etkileşimi olup olmadığı bilinmeli
  • 44. İlaç-besin etkileşim tablosu-1 ANTİBİYOTİK Penisilin Eritromisin Asitli besinler; Meyve suları,kafein, domates Asitli besinlerden dolayı artan mide asidi ilacın midede harabiyetini artırır Tetrasiklin Siprofloksasin Süt ve süt ürünleri gibi kalsiyumca zengin besinlerle birlikte alınmamalı Kalsiyum, ilacın oral biyo-yararlanımını azaltır. Antasid olarak kullanılan CA, Mg, Al bileşikler ve antianemik olarak kullanılan Fe bileşikler de aynı etkiyi yapar ANTİKOAGÜLANLAR Warfarin K vitaminince zengin besinlerle; Brokoli, ıspanak, lahana, Brük.lah K vitamini antikoagülanların etkisini azaltır E vitamini Kanama riskini azaltır. Kumerin türevi Yüksek doz E vitamini Kanamalar gelişebilir
  • 45. İlaç-besin etkileşim tablosu-2 ANTİDEPRESANLAR MAO inhibitörleri İzokarboksazid Fenelzin Tranylsipromin Tiramince zengin besinler; Eski peynir, fermente edilmemiş sosis, sucuk, distile edilmemiş alkollü içecek (şarap vb), incir,bakla, lahana turşusu, soya sosu,bazı biralar, tavuk veya dana ciğeri Tiramin, kan basıncını ölümcül seviyeye çıkarabilir. Baş ağrısı, kusma ve ölüme neden olabilir. Taşikardi, göğüs ağrısı, ense sertliği, hiperpireksi, terleme ve konvilsiyona da sebep olabilir. Besinlerle etkileşme ilaç kullanımının kesilmesinden sonra 2-3 hafta devam eder. Ca kanal bloker Felodipine Nicardipine Greyfurt suyu (Naringin ve kuersetin içerir) İlacın sistemik yararlanımını %200 - %300 artırır Propranolol yemekle birlikte alınırsa özellikle yüksek proteinli diyetlerde ilacın sistemik biyoyararlanımı %70 artar. Nedeni besinlerle pre-sistemik ilaç eliminasyonunun azaltılmasıdır.
  • 46. İlaç-besin etkileşim tablosu-3 ÇAY KAHVE Bir bardak çay ile yaklaşık 30 mg, bir fincan kahve ile yaklaşık 85 mg kafein alınır.  LİTYUM (Antimanik): Tedavisi altındaki hastaların kahve içimine son vermesi gerekir.  LEVADOPA: alımında kafein alınmamalıdır.  SİMETİDİN (Antiülser)  AMİTRİPTİLİN (Trisiklik antidepresan)  FENELZİN (Antidepresan) Kafein alımının sınırlandırılması gerekir. Bu ilaçlarla günde 1-3 bardak çay veya 1 fincan kahveden fazlasının alınmaması gerekir
  • 47. İlaç Uygulamalarındaki Genel İlkeler • Sakin ortamda dikkatli bir şekilde hazırlanmalı • Başkasının hazırladığı ilaç verilmemeli • İlaçlar hastanın yanında bırakılmamalı • Etiketi tam olarak okunmayan ilaçlar kullanılmamalı • Hastanın alerjisi olup olmadığı kontrol edilmeli
  • 48. İzleme • İlaçların hastaya etkilerini izleme • İşbirliği içinde izleme (doktor, hemşire, hasta, eczane, Laboratuar) • İlaçların yan etkilerinin izlenmesi ve kaydı • Hangi etkilerin kaydedileceğinin tanımlanması • İlaç hatalarının raporlanması
  • 49. Hastanın beraberinde getirdiği ilaçların yönetimine ilişkin düzenleme bulunmalıdır. • Hastanın beraberinde getirdiği ilaçlar hemşire tarafından teslim alınmalıdır. • Teslim alınan ilaçların miat kontrolü yapılmalı, • İlaçlar hekim tarafından da kontrol edilmelidir. • ilaçlar hemşire tarafından uygulanmalıdır.
  • 50. İlaçların güvenli uygulanmasına yönelik düzenleme yapılmalıdır. • İlaçlar , kapalı kaplarda ve kişiye özel olarak hazırlanmalı,o kaplarda hastaların kimlik tanımlayıcı bilgileri bulunmalıdır. • Tedavi planı hekim tarafından yazılmalı, kaşelenmeli ve imzalanmalı, • Tedavi planı; ilacın tam adını, uygulama zamanını ve dozunu,uygulama şeklini ve veriliş süresini içermelidir.
  • 51. • Hemşire hekimin tedavi planını hemşire gözlem formuna kaydetmelidir. • İlaçlar hastaya hemşire tarafından uygulanmalı, stajyerlerin ilaç uygulamaları da hemşire gözetiminde olmalıdır.
  • 52. Pediatrik dozda kullanılacak ilaçlara yönelik tedbirler alınmalıdır. • Pediatrik dozdaki ilaçların listeleri ilgili bölümde bulunmalıdır. • Pediatrik dozdaki ilaçların dolaplardaki yerleşimi diğer ilaçlardan ayrı raflarda yapılmalıdır. • Acil kullanılabilecek pediatrik ilaçların kilograma göre dozları listelenmeli,o listeler ilgili bölümde bulunmalıdır.
  • 53. Advers Etki Bildirimi ile ilgili düzenleme yapılmalıdır. • Ciddi ve beklenmeyen advers etkiler farmakovijilans sorumlusuna bildirilmelidir. • Ciddi ve beklenmeyen advers etkiler 15 gün içinde TÜFAM’a elektronik raporlama sistemi ile veya “advers etki bildirim formu”doldurularak faks veya posta yoluyla bildirilmelidir.
  • 54. Yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçlara yönelik düzenleme yapılmalıdır. • Yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçlar kilitli alanlarda bulundurulmalıdır. • İlaçların devir teslimi yapılmalıdır. • Devir teslim kayıtlarında; o İlacın hangi hastaya kaç adet kullanıldığı, İlacın kullanıldığı tarih,İlacı kimin uyguladığı, kime kaç adet ilaç teslim edildiği,teslim alan ve teslim edenlerin imzaları bulunmalıdır
  • 58. Yüksek riskli ilaçlara yönelik düzenleme yapılmalıdır. • Yüksek riskli ilaçlar listesi belirlenmelidir . • Diğer ilaçlarla karışmasını önleyecek şekilde depolanmalıdır. • Eczanede renkli işaretleme işlemine tabi tutulmalıdır.
  • 59. İlaçların karışmasını engellemeye yönelik düzenleme yapılmalıdır. • İlaç isimleri kısaltılarak yazılmamalıdır. • Yazılışı, okunuşu, ambalajı birbirine benzeyen ilaçların listeleri hazırlanmalı,Listeler kullanım alanında bulunmalıdır. • Yazılışı, okunuşu, ambalajı birbirine benzeyen ilaçların dolaplardaki yerleşimi ayrı raflarda yapılmalıdır
  • 60. Ecz.SİNAN ÖZKAN, Mayıs 2009 İsmi ve Söylenişi Benzer İlaç Listesi
  • 65. Ecz.SİNAN ÖZKAN, Mayıs 2009 İlaç güvenliğinin sağlanması Madde 9 (1) ı) Bağımlılık yapan uyarıcı ve uyuşturucu ilaçlar, kilitli dolaplarda servis hemşiresinin sorumluluğunda muhafaza edilerek, imza karşılığında teslim edilir.
  • 66. GÜVENLİ CERRAHİ VE TARAF İŞARETLEMESİ
  • 67. Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre yılda 234 milyon ameliyat yapılmaktadır. * Yılda 25 kişiden biri ameliyat olmakta. * Bu ameliyatların 7 milyonunda komplikasyon gelişmektedir. * 1 milyonunda ameliyatla ilişkili ölüm görülmekte.
  • 68. Hastanelerde gerçekleşen kötü olayların yarısının cerrahi bölümlerde yaşandığı ve bunların da yarısının güvenli cerrahi uygulamaları ile önlenebildiği anlaşılmıştır.
  • 69. Bu gerçekliklerden yararlanarak DSÖ tarafından cerrahi işlemlerin daha güvenli hale gelebilmesi için “Güvenli Cerrahi Hayat Kurtarır” projesi geliştirildi.
  • 70. Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi Sağlık Bakanlığı Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Dairesi tarafından ülkemiz şartlarına uygun olarak düzenlenerek 2009 yılından itibaren tüm hastanelerde kullanılmaktadır.
  • 71. Güvenli Cerrahi uygulamasının 3 aşaması vardır. a) Ameliyat öncesi b) Ameliyathane c) Ameliyat sonrası Ameliyat öncesi ve ameliyathanede yapılması gereken son kontroller Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nde bir araya getirilmiştir. *Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi kısa hatırlatmalar yaparak cerrahi güvenliği sağlar.
  • 72. Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi Cerrahi tedaviyi 4 ayrı aşamaya böler; 1. Klinikten ayrılmadan önceki periyot 2. Anestezi vermeden önceki periyot 3. Ameliyat kesisinden önceki periyot 4. Ameliyattan çıkmadan önceki periyot
  • 73.
  • 74. Her evrede Kontrol Listesi koordinatörü ekibin listede belirtilen görevleri tamamlayıp tamamlamadığına bakmalı, görev tamamlamışsa bir sonraki evreye geçiş izni vermelidir.
  • 75. Ameliyat Öncesinde son kontroller yapılır. Bu kontrollerde; - Hasta kimliği, - Ameliyat yeri, - Hastanın aç olması, .Hastanın 8-10 saat aç olması istenir, mide doluluğu aspirasyon riskini artırır. - Ameliyat bölgesinin tıraşlı olması . Tıraş etmede önemli olan yapılmış olması değil gerekli olduğunun belirlenmesidir.
  • 76. - Hastada makyaj/oje/protez olmaması, . Ameliyattaki bazı cihazlardan dolayı hasta bedeninde yanıklara neden olabilir. - Ameliyat önlüğü ve bonesi giyilmiş olması . Sterilite kolay sağlanır, . Kendi eşyaları güvencede olur. - Ameliyata göre hastaya uygulanacak özel işlem veya tedavi protokolü mevcut mu? . Barsak ameliyatlarında lavman uygulaması, . Bazı ameliyatlarda uygulanan addison protokolü . Vb.
  • 77. - Ameliyat sırasında kullanılacak özel malzeme, implant, kan ve kan ürünleri hazır mı? . Hasta henüz serviste iken bu malzemeler hazır olmalı. - Hastaya yapılan tüm laboratuvar ve radyoloji tetkikleri ameliyathaneye güven içinde teslim edilmelidir.
  • 78. Güvenli Cerrahinin 2. aşaması Ameliyathane aşamasıdır. 3 bileşeni vardır; - Güvenli cerrahi ekip, - Güvenli anestezi, - Cerrahi alan enfeksiyonlarının engellenmesi.
  • 79. DSÖ “ Güvenli Cerrahi Hayat Kurtarır” projesinde güvenli cerrahi için bilinen 10 gerçekten yola çıkarak 10 ana hedef belirlemiştir. Hazırlanan Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nin de bu hedefleri karşılamasını planlamıştır.
  • 80. 10 Ana Hedef: 1.Doğru Hasta, Doğru Taraf: - Yapılan ameliyatların 1500 – 2500’ünde bu aşamada hata yapılmaktadır. - Güvenli cerrahi için öncelikle doğru hasta olmalı, yapılacak işlem ve ameliyat bölgesi doğru olmalıdır. - Bu doğrulama yapılmadan diğer maddelerin kontrolü anlamlı değildir. - Hasta ve taraf doğrulaması Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nin her aşamasında yapılmaktadır.
  • 81.
  • 82. 2.Anestezi Zararını Engelleme: Son 30 yılda anestezi uygulamalarında gelişme olmasına rağmen halen her 150 ameliyatta bir anestezi ile ilişkili komplikasyonlar gözükmektedir. DSÖ güvenli anestezi uygulaması için “Anestezi Güvenlik Kontrol Listesi” oluşturmuştur.
  • 83. 3.Hava Yolu ve Solunum Kaybını Engelleme
  • 84. 4.Aşırı Kan Kaybını Engelleme: Ameliyat sırasında beklenmedik bir şekilde aşırı kan kaybının olması ve bunun için önlem alınmaması hastanın hayatını tehdit eden bir durumdur. Erişkin hasta da 500 mililitreden fazla (Çocuklarda 7 ml/kg) kan kaybı hipovolemik şok riskini artırmaktadır. Kan kaybının varlığı ve gerekli durumlarda yeniden canlandırma için sıvı ve kanın mevcut olduğu teyit edilmelidir.
  • 85. 5.Bilinen alerji sorgulaması: Cerrahi sırasında gerçekleşen anaflaksi (alerjik reaksiyon) nedeni ile %34 oranında morbidite, %24 oranında ölüm gerçekleşmektedir. DSÖ anestezi verme ve cerrahi işlem esnasında allerjiye yönelik tedbir almasını önermektedir.
  • 86. 6.Cerrahi Alan Enfeksiyonu Engelleme: Dünya üzerinde yapılan ameliyatlarda yılda 780000 cerrahi alan enfeksiyonu gelişmektedir. Cerrahi insizyondan bir saat önce yapılan profilaktik antibiyotik uygulaması ve kullanılan alet ve malzemelerin sterilizasyonunun uygunluğu enfeksiyonların gelişimini tek başına engelleyemez.
  • 87. Cerrahi alan enfeksiyonlarını engellemek için alınan tedbirler ameliyathanenin kuruluş aşamasında sağlanmalıdır.
  • 88. Ameliyathanede cerrahi işlemleri güvenle tamamlayabilmek için; . Ameliyathane ısısının 20-23 0C olması, hatta 18-26 0C arasında ayarlanabilir olmalı, . Nem oranının %30-60 olmalı . Hava beslemesi 2400 m3/h olmalı, . Taze hava debisi 1200 m3/h olmalı, . Saatte en az 15 hava değişimi olmalı, bunların 3’ü taze hava ile olmalı, . Filtrasyon %90 ve üzerinde sağlanmalı, . Ameliyat odası pozitif basınçlı olmalı, . Hava akımı laminar olmalıdır. Üstteki bu ameliyathane şartları belli periyotlarla kontrol ve sürekli takip edilmelidir.
  • 89. 7.Cerrahi Alanda Alet ve spanç Kalmasını Engelleme: Ameliyat sırasında kullanılan cerrahi aletler, iğneler, spanç ve kompresyonlar ameliyat bitiminde, vücut boşlukları kapatılmadan önce sayılmalı ve tam olduğu kontrol edilmelidir. Sayımlarda uygunsuzluk durumunda kumaş kıvrımları, çöp, yara ya da ihtiyaç halinde radyografik görüntüler gözden geçirilmelidir.
  • 90. 8.Patoloji Numunelerini Güvencede Olmalı: Cerrahi işlem sonucu çıkarılan numune üzerine doğru etiketleme yapılmalıdır. Patolojik inceleme sonucu ile tedavi sürecinin planlanacağı unutulmamalıdır. Numune üzerinde doğru hasta kimlik bilgileri ve doğru numune ismi olmalıdır.
  • 91. 9.Ameliyathanede Takım Ruhu Olmalı: Cerrahinin güvenli bir şekilde başlayıp, devam edip sonlanabilmesi için bu çarkı döndüren cerrah, anestezi ekibi, ameliyat hemşiresi bir takım üyesi olduklarını bilmeli ve takım ruhu ile çalışmalıdırlar.
  • 92. 10.Doğru Kayıt Tutulmalı: Günümüzde HBY Sistemlerinin yaygın kullanımı ile doğru kayıt tutulması ve aktif surveyans yapılması kolaylaşmıştır. HBY Sistemlerinin kullanılmadığı yerlerde Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi doğru kayıt için bir neden olacaktır.
  • 93. Yapılan çalışmalarda Cerrahi Güvenlik Kontrol Listesinin ameliyathanede doldurulması 0,58-3,58 dakika arasında sürmektedir.
  • 94. Ortalama 2,16 dakikada doldurulan Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi ekipler tecrübe kazandıkça doldurulması 1 dakika hatta yarım dakikaya kadar kısalabilmektedir.
  • 95. Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nin düzenli ve doğru olarak uygulanmasından sorumlu olan hastanın ameliyatını yapan cerrahtır.
  • 96. Ancak listenin kim tarafından sesli okunup kutucukları dolduracağı kurumun kendi şartları değerlendirilerek belirlenir.
  • 97. Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nin kullanılmaya başlaması ile cerrahi komplikasyon ve ölüm oranları düşmüştür.
  • 98. DSÖ’nün 2008 yılına kadar yaptığı Dünya üzerinde 8 ülkede devam ettirdiği pilot çalışmanın sonuçları 2009 yılında New England Journal of Medicine’da yayınlandı. Bu sonuçlara göre komplikasyon ve ölüm oranları Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nin uygulanması ile %30 oranında azalmıştır.