2. Akılcı İlaç Kullanımı Nedir?
• Kişilerin hastalığına ve bireysel özelliklerine göre;
– Uygun ilacı,
– Uygun sürede,
– Uygun dozda,
– En düşük maliyetle
kolayca sağlayabilmeleri olarak tanımlanmaktadır.
3. Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı Örnekleri
• İlaç kullanımında özensiz davranılması
(uygulama yolu, süre, doz..)
• İlaçların gereksiz ve aşırı kullanımı
• Gerekmediği halde çoklu ilaç kullanımı
• İlaçların su yerine başka içeceklerle alınması
• Süresi geçmiş ilaçların kullanılması
• Hekim önerisi dışında uygunsuz kişisel tedavilere başvurulması
4. Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı Örnekleri
• Gereksiz yere enjeksiyon kullanımı
• Gereksiz ve uygunsuz vitamin kullanımı
• Bilinçsiz gıda takviyesi ve bitkisel ürünlerin kullanımı
• İlaç-ilaç etkileşimleri ve besin-ilaç etkileşimlerinin ihmal
edilmesi
• Gereksiz antibiyotik kullanımı
5. Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı Etkileri
• Hastaların tedaviye uyumunun azalmasına,
• İlaç etkileşimlerine bağlı istenmeyen sonuçlara,
• Bazı ilaçlara karşı direnç gelişmesine,
• Hastalıkların tekrarlamasına ya da uzamasına,
• Yan etki görülme sıklığının artmasına,
• Tedavi maliyetlerinin artmasına neden olur.
6. • Hekim
• Eczacı
• Hemşire
• Diğer sağlık personeli
• Hasta/ hasta yakını
• Üretici
• Düzenleyici Otorite
• Diğer (Medya, Akademi vb.)
Akılcı İlaç Kullanımındaki Sorumlu Taraflar
7. Mikrop Nedir?
• Mikroplar; hastalığa sebep olabilen gözle görülmesi mümkün
olmayan küçük canlılardır.
• İnsanda hastalık yapan mikroplar arasında bakteriler, virüsler,
mantarlar veya parazitler sayılabilir.
• Her bir etkende kullanılacak ilaç grubu farklıdır. Antibiyotikler
ise sadece bakterilere etkilidir.
8. Antibiyotik Nedir?
• Antibiyotikler, bazı bakterilerin sebep olduğu enfeksiyonların
tedavisinde kullanılan bakterileri öldüren ve/veya üremesini
durduran ilaçlardır.
9. Antibiyotik Nedir? Ne Değildir?
• Antibiyotikler yalnızca bakteriler için etkilidir, virüslere bağlı
enfeksiyonları tedavi edemez.
• Antibiyotik ateş düşürmez, sadece uygun doz ve şekillerde
kullanılan antibiyotik, hastalığın kaynağı olan enfeksiyonu
ortadan kaldırdığı için ateş düşer.
10. Antibiyotik Nedir? Ne Değildir?
• Soğuk algınlığı ve grip çoğunlukla kendi kendine iyileşebilen
hastalıklardır ve antibiyotik alımını gerektirmez. İyi bir
bağışıklık sistemi bu tür hastalıkları yenebilir.
• Antibiyotik, sizin grip ve soğuk algınlığını atlatmanıza yardımcı
olmaz.
11. Antibiyotik Nedir? Ne Değildir?
• Antibiyotik ağrıyı dindirmez, burun akıntısını ve öksürüğü
hafifletmez.
• Antibiyotik, grip ve soğuk algınlığının başkalarına geçişine
engel olmaz.
13. Antibiyotik Direnci
• Antibiyotiklerin yanlış nedenlerle veya doğru olmayan biçimde
kullanılması, bakterilerin sonraki ilaç tedavilerine karşı direnç
göstermesine neden olabilir.
• Antibiyotik direnci, bakterilerin herhangi bir antibiyotiğin
varlığına rağmen üreyebilmesi ve enfeksiyon yapabilmesidir.
14. Antibiyotik Direnci
• Antibiyotiklere karşı direnç geliştiğinde, bakterilerin neden
olduğu enfeksiyonların tedavisinde bu antibiyotikler etkili
olamaz.
• Bu durum, yalnızca antibiyotiği uygun olmayan biçimde
kullanan kişi açısından değil, sonradan dirençli bakteriye
yakalanma riski olan herkes için tehlike oluşturmaktadır.
15. Bunları Biliyor muydunuz?
• Antibiyotik dozunun yetersiz veya aşırı olmasının yanı sıra doz
aralıklarının uygunsuz olmasının da antibiyotik direncine yol
açtığını;
16. Bunları Biliyor muydunuz?
• Antibiyotiğin etkili olduğu bakterilerin antibiyotiğe maruz
kaldıklarında öldükleri halde, dirençli bakterilerin büyümeye
ve çoğalmaya devam edebildiğini,
• Bu dirençli bakterilerin toplumda hızla yayılarak diğer
insanlarda enfeksiyonlara neden olabildiğini;
17. Bunları Biliyor muydunuz?
• Yeni antibiyotiklerin uzun süredir geliştirilmediğini,
• Var olan antibiyotiklerin gereksiz kullanılması ile gelişebilecek
olan antibiyotik direnci yüzünden, gerçekten ihtiyaç
duyulduğunda kullanılabilecek antibiyotiğin kalmayabileceğini;
18. Bunları Biliyor muydunuz?
• Antibiyotik direncinin yüksek olduğu ülkelere seyahatte
bulunan yolcuların, dirençli bakterileri ülkelerine taşıyarak
yaydığını;
19. Bunları Biliyor muydunuz?
• Eğer antibiyotik kullanımı kontrol altına alınamazsa kolaylıkla
tedavi edilebilecek bir hastalığın bile, direnç nedeniyle
ölümcül olabileceğini, insanlığın antibiyotik öncesi çağa geri
dönmek durumu ile karşı karşıya kalacağını;
• Dünya Sağlık Örgütü’nün, toplumları büyük tehlikelerin
beklediği konusunda uyardığını ve antibiyotik direncinin artık
küresel bir tehdit oluşturduğunu;
21. Ne Yapmalıyız?
• Antibiyotik kullanımı için hekim tarafından tanı konmuş bir
enfeksiyon varlığı gereklidir.
• Hekim reçete etmedikçe antibiyotik kullanılmamalıdır.
• Daha önceki bir hastalıkta kullanılan antibiyotiğin, tekrar
benzer hastalığa yakalanılsa bile hekime danışmadan
kullanılmaması gerekir.
23. Ne Yapmalıyız?
• Antibiyotikleri ne zaman ve nasıl kullanılacağı hakkında daima
hekim ve eczacı tavsiyeleri uygulanmalıdır.
• İlaçlar doğru yoldan, doğru zaman aralıklarında, doğru dozda
ve belirtilen süre boyunca kullanılmalıdır.
• İlacın doğru zamanda alınmasını hatırlatıcı düzenlemeler
yapılmalıdır.
• İlaçlar su ile alınmalıdır.
24. Hekim gerekli görmediği halde,
hekimlere antibiyotik yazılması konusunda
ısrarcı olunmamalıdır!
25. Ne Yapmalıyız?
• Özellikle nezle ya da grip gibi virüslere bağlı solunum yolu
enfeksiyonlarında antibiyotiklerin tedavide yerinin olmadığı
unutulmamalıdır.
• Nezle ve grip için; hastalığın ilerlememesi, enfeksiyon
etkeninin topluma yayılmaması için yatak istirahati, C
vitamininden zengin beslenmek ve bol sıvı alımı yeterli olabilir.
26. Ne Yapmalıyız?
• Her boğaz ağrısının,
• Her baş ağrısı ve geniz akıntısının,
antibiyotik kullanmayı gerektirecek bir durum olmayabileceği
akılda tutulmalıdır.
28. Ne Yapmalıyız?
• Eğer kişinin soğuk algınlığı 10 günden fazla sürüyorsa, sağlık
durumu gittikçe kötüleşiyorsa, ateşi düşmüyorsa hekime
başvurmalıdır.
• Kişiler arası nezle-grip gibi hastalıkların geçişini önlemek için
hijyenik önlemler alınmalıdır. Bir mendile hapşırdıktan veya
öksürdükten sonra o mendil atılmalı, diğer nesnelerle ve
insanlarla temas etmeden önce eller mutlaka yıkanmalıdır.
29. Ne Yapmalıyız?
• Komşusuna iyi gelen ilacın kişinin kendisine zarar verebileceği
unutulmamalıdır.
• Başkasının antibiyotiği kullanılmamalıdır.
30. Ne Yapmalıyız?
• Hasta kendisini iyi hissetse bile tedaviyi hekimin belirttiği
süreden önce sonlandırmamalıdır. Aksi halde antibiyotik
direnci gelişebilir.
33. İLAÇ HATALARI
• Tanım:
İlacın,sağlık çalışanları,hasta ve yakınının kontrolünde
olduğu sırada yanlış ilaç kullanımına veya hastanın zarar
görmesine sebep olabilecek tüm olaylar.
• GRUPLANDIRILMASI
– ORDER HATALARI
– SİSTEM HATALARI
– ECZANEDEN KAYNAKLANAN HATALAR
– UYGULAMA HATALARI
34. İlaç Güvenliğinin Amacı
• Hasta güvenliğini sağlamak,
• Çalışan güvenliğini sağlamak,
• Ülke genelinde ortak bir dil oluşturmak,
• Standardizasyonu sağlamaktır.
35. İlaç Uygulamada 8 Doğru
İlaç uygulamada 8 doğruyu uygulamanın
hataların oluşmasını engellemede büyük rolü
vardır.
36. 8 Doğru İlkesi
1. Doğru hasta
2. Doğru ilaç
3. Doğru etki
4. Doğru doz
5. Doğru yol
6. Doğru ilaç formu
7. Doğru zaman
8. Doğru kayıt
37. • Hastanın adı soyadı,
• Protokolü,
• Doğum tarihi doğrulanmalı,
• Kimlik tanımlayıcı kontrol edilmeli,
• İlacın ismi ve verilme nedeni hakkında hasta
bilgilendirilmelidir.
Doğru hasta
38. Doğru ilaç
• İlacın jenerik ve satış ismi bilinmeli
• İlaç isimleri birbirine benzediği için
doğru ilaç olduğundan mutlaka emin
olunmalıdır.
39. Doğru doz
• Önceki dozlardan farklılıklar araştırılmalı
• Doğru şekilde hesaplama yapılmalı, gerekirse
ikinci bir hemşirenin de fikri alınmalıdır.
40. Doğru zaman,Doğru yol
• İlacın veriliş yolu ve zamanı hekim isteminde
belirgin olmalı
• Bazı ilaçlar birkaç yolla uygulanabilir, hekimin
istediği yol hangisi buna dikkat edilmelidir.
41. Doğru ilaç formu
Aynı ilacın birden fazla formu
olabilir(tablet,ampul),hekimin uygulanmasını
istediği forma dikkat edilmeli.
42. Doğru kayıt
• İlaç uygulandıktan sonra en kısa sürede
kaydının yapılması gerekir.
43. Doğru etki
• İlacın beklenen etkisi ve yan etkisi bilinmeli
• İlacın başka ilaçlarla ya da besinlerle etkileşimi
olup olmadığı bilinmeli
44. İlaç-besin etkileşim tablosu-1
ANTİBİYOTİK
Penisilin
Eritromisin
Asitli besinler; Meyve
suları,kafein, domates
Asitli besinlerden dolayı artan mide asidi
ilacın midede harabiyetini artırır
Tetrasiklin
Siprofloksasin
Süt ve süt ürünleri gibi
kalsiyumca zengin
besinlerle birlikte
alınmamalı
Kalsiyum, ilacın oral biyo-yararlanımını
azaltır. Antasid olarak kullanılan CA, Mg, Al
bileşikler ve antianemik olarak kullanılan Fe
bileşikler de aynı etkiyi yapar
ANTİKOAGÜLANLAR
Warfarin
K vitaminince zengin
besinlerle; Brokoli,
ıspanak, lahana,
Brük.lah
K vitamini antikoagülanların etkisini azaltır
E vitamini Kanama riskini azaltır.
Kumerin türevi Yüksek doz E vitamini Kanamalar gelişebilir
45. İlaç-besin etkileşim tablosu-2
ANTİDEPRESANLAR
MAO
inhibitörleri
İzokarboksazid
Fenelzin
Tranylsipromin
Tiramince zengin besinler;
Eski peynir, fermente
edilmemiş sosis, sucuk,
distile edilmemiş alkollü
içecek (şarap vb),
incir,bakla, lahana turşusu,
soya sosu,bazı biralar,
tavuk veya dana ciğeri
Tiramin, kan basıncını ölümcül
seviyeye çıkarabilir. Baş ağrısı, kusma
ve ölüme neden olabilir. Taşikardi,
göğüs ağrısı, ense sertliği, hiperpireksi,
terleme ve konvilsiyona da sebep
olabilir. Besinlerle etkileşme ilaç
kullanımının kesilmesinden sonra 2-3
hafta devam eder.
Ca
kanal
bloker
Felodipine
Nicardipine
Greyfurt suyu (Naringin ve
kuersetin içerir)
İlacın sistemik yararlanımını %200 -
%300 artırır
Propranolol
yemekle birlikte alınırsa
özellikle yüksek proteinli
diyetlerde
ilacın sistemik biyoyararlanımı %70
artar. Nedeni besinlerle pre-sistemik
ilaç eliminasyonunun azaltılmasıdır.
46. İlaç-besin etkileşim tablosu-3
ÇAY KAHVE
Bir bardak
çay ile
yaklaşık 30
mg, bir
fincan kahve
ile yaklaşık
85 mg
kafein alınır.
LİTYUM (Antimanik): Tedavisi altındaki
hastaların kahve içimine son vermesi gerekir.
LEVADOPA: alımında kafein alınmamalıdır.
SİMETİDİN (Antiülser)
AMİTRİPTİLİN (Trisiklik antidepresan)
FENELZİN (Antidepresan)
Kafein alımının
sınırlandırılması
gerekir. Bu ilaçlarla
günde 1-3 bardak çay
veya 1 fincan
kahveden fazlasının
alınmaması gerekir
47. İlaç Uygulamalarındaki Genel İlkeler
• Sakin ortamda dikkatli bir şekilde
hazırlanmalı
• Başkasının hazırladığı ilaç verilmemeli
• İlaçlar hastanın yanında bırakılmamalı
• Etiketi tam olarak okunmayan ilaçlar
kullanılmamalı
• Hastanın alerjisi olup olmadığı kontrol
edilmeli
48. İzleme
• İlaçların hastaya etkilerini izleme
• İşbirliği içinde izleme (doktor, hemşire, hasta,
eczane, Laboratuar)
• İlaçların yan etkilerinin izlenmesi ve kaydı
• Hangi etkilerin kaydedileceğinin tanımlanması
• İlaç hatalarının raporlanması
49. Hastanın beraberinde getirdiği ilaçların yönetimine
ilişkin düzenleme bulunmalıdır.
• Hastanın beraberinde getirdiği ilaçlar hemşire
tarafından teslim alınmalıdır.
• Teslim alınan ilaçların miat kontrolü yapılmalı,
• İlaçlar hekim tarafından da kontrol edilmelidir.
• ilaçlar hemşire tarafından uygulanmalıdır.
50. İlaçların güvenli uygulanmasına yönelik düzenleme
yapılmalıdır.
• İlaçlar , kapalı kaplarda ve kişiye özel olarak hazırlanmalı,o
kaplarda hastaların kimlik tanımlayıcı bilgileri bulunmalıdır.
• Tedavi planı hekim tarafından yazılmalı, kaşelenmeli ve
imzalanmalı,
• Tedavi planı; ilacın tam adını, uygulama zamanını ve
dozunu,uygulama şeklini ve veriliş süresini içermelidir.
51. • Hemşire hekimin tedavi planını hemşire gözlem formuna
kaydetmelidir.
• İlaçlar hastaya hemşire tarafından uygulanmalı, stajyerlerin
ilaç uygulamaları da hemşire gözetiminde olmalıdır.
52. Pediatrik dozda kullanılacak ilaçlara yönelik tedbirler
alınmalıdır.
• Pediatrik dozdaki ilaçların listeleri ilgili
bölümde bulunmalıdır.
• Pediatrik dozdaki ilaçların dolaplardaki
yerleşimi diğer ilaçlardan ayrı raflarda
yapılmalıdır.
• Acil kullanılabilecek pediatrik ilaçların
kilograma göre dozları listelenmeli,o listeler
ilgili bölümde bulunmalıdır.
53. Advers Etki Bildirimi ile ilgili düzenleme yapılmalıdır.
• Ciddi ve beklenmeyen advers etkiler
farmakovijilans sorumlusuna bildirilmelidir.
• Ciddi ve beklenmeyen advers etkiler 15 gün
içinde TÜFAM’a elektronik raporlama sistemi
ile veya “advers etki bildirim
formu”doldurularak faks veya posta yoluyla
bildirilmelidir.
54. Yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçlara yönelik düzenleme
yapılmalıdır.
• Yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçlar kilitli alanlarda
bulundurulmalıdır.
• İlaçların devir teslimi yapılmalıdır.
• Devir teslim kayıtlarında; o İlacın hangi hastaya kaç adet
kullanıldığı, İlacın kullanıldığı tarih,İlacı kimin uyguladığı, kime
kaç adet ilaç teslim edildiği,teslim alan ve teslim edenlerin
imzaları bulunmalıdır
58. Yüksek riskli ilaçlara yönelik düzenleme yapılmalıdır.
• Yüksek riskli ilaçlar listesi belirlenmelidir .
• Diğer ilaçlarla karışmasını önleyecek şekilde
depolanmalıdır.
• Eczanede renkli işaretleme işlemine tabi
tutulmalıdır.
59. İlaçların karışmasını engellemeye yönelik düzenleme
yapılmalıdır.
• İlaç isimleri kısaltılarak yazılmamalıdır.
• Yazılışı, okunuşu, ambalajı birbirine benzeyen ilaçların listeleri
hazırlanmalı,Listeler kullanım alanında bulunmalıdır.
• Yazılışı, okunuşu, ambalajı birbirine benzeyen ilaçların
dolaplardaki yerleşimi ayrı raflarda yapılmalıdır
65. Ecz.SİNAN ÖZKAN, Mayıs 2009
İlaç güvenliğinin sağlanması Madde 9 (1)
ı) Bağımlılık yapan uyarıcı ve
uyuşturucu ilaçlar, kilitli
dolaplarda servis
hemşiresinin
sorumluluğunda muhafaza
edilerek, imza karşılığında
teslim edilir.
67. Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre yılda 234
milyon ameliyat yapılmaktadır.
* Yılda 25 kişiden biri ameliyat olmakta.
* Bu ameliyatların 7 milyonunda komplikasyon
gelişmektedir.
* 1 milyonunda ameliyatla ilişkili ölüm görülmekte.
68. Hastanelerde gerçekleşen kötü olayların yarısının
cerrahi bölümlerde yaşandığı ve bunların da yarısının
güvenli cerrahi uygulamaları ile önlenebildiği anlaşılmıştır.
69. Bu gerçekliklerden yararlanarak DSÖ
tarafından cerrahi işlemlerin daha güvenli hale
gelebilmesi için “Güvenli Cerrahi Hayat Kurtarır”
projesi geliştirildi.
70. Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi Sağlık Bakanlığı
Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Dairesi
tarafından ülkemiz şartlarına uygun olarak
düzenlenerek 2009 yılından itibaren tüm
hastanelerde kullanılmaktadır.
71. Güvenli Cerrahi uygulamasının 3 aşaması vardır.
a) Ameliyat öncesi
b) Ameliyathane
c) Ameliyat sonrası
Ameliyat öncesi ve ameliyathanede yapılması
gereken son kontroller Güvenli Cerrahi Kontrol
Listesi’nde bir araya getirilmiştir.
*Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi kısa
hatırlatmalar yaparak cerrahi güvenliği sağlar.
72. Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi Cerrahi tedaviyi
4 ayrı aşamaya böler;
1. Klinikten ayrılmadan önceki periyot
2. Anestezi vermeden önceki periyot
3. Ameliyat kesisinden önceki periyot
4. Ameliyattan çıkmadan önceki periyot
73.
74. Her evrede Kontrol Listesi koordinatörü ekibin
listede belirtilen görevleri tamamlayıp
tamamlamadığına bakmalı, görev tamamlamışsa bir
sonraki evreye geçiş izni vermelidir.
75. Ameliyat Öncesinde son kontroller yapılır.
Bu kontrollerde;
- Hasta kimliği,
- Ameliyat yeri,
- Hastanın aç olması,
.Hastanın 8-10 saat aç olması istenir, mide
doluluğu aspirasyon riskini artırır.
- Ameliyat bölgesinin tıraşlı olması
. Tıraş etmede önemli olan yapılmış olması
değil gerekli olduğunun belirlenmesidir.
76. - Hastada makyaj/oje/protez olmaması,
. Ameliyattaki bazı cihazlardan dolayı hasta
bedeninde yanıklara neden olabilir.
- Ameliyat önlüğü ve bonesi giyilmiş olması
. Sterilite kolay sağlanır,
. Kendi eşyaları güvencede olur.
- Ameliyata göre hastaya uygulanacak özel işlem
veya tedavi protokolü mevcut mu?
. Barsak ameliyatlarında lavman uygulaması,
. Bazı ameliyatlarda uygulanan addison protokolü
. Vb.
77. - Ameliyat sırasında kullanılacak özel malzeme,
implant, kan ve kan ürünleri hazır mı?
. Hasta henüz serviste iken bu malzemeler
hazır olmalı.
- Hastaya yapılan tüm laboratuvar ve radyoloji
tetkikleri ameliyathaneye güven içinde teslim
edilmelidir.
79. DSÖ “ Güvenli Cerrahi Hayat Kurtarır”
projesinde güvenli cerrahi için bilinen 10
gerçekten yola çıkarak 10 ana hedef belirlemiştir.
Hazırlanan Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nin de
bu hedefleri karşılamasını planlamıştır.
80. 10 Ana Hedef:
1.Doğru Hasta, Doğru Taraf:
- Yapılan ameliyatların 1500 – 2500’ünde bu
aşamada hata yapılmaktadır.
- Güvenli cerrahi için öncelikle doğru hasta
olmalı, yapılacak işlem ve ameliyat bölgesi doğru
olmalıdır.
- Bu doğrulama yapılmadan diğer maddelerin
kontrolü anlamlı değildir.
- Hasta ve taraf doğrulaması Güvenli Cerrahi
Kontrol Listesi’nin her aşamasında yapılmaktadır.
81.
82. 2.Anestezi Zararını Engelleme:
Son 30 yılda anestezi uygulamalarında gelişme
olmasına rağmen halen her 150 ameliyatta bir
anestezi ile ilişkili komplikasyonlar
gözükmektedir.
DSÖ güvenli anestezi uygulaması için
“Anestezi Güvenlik Kontrol Listesi”
oluşturmuştur.
84. 4.Aşırı Kan Kaybını Engelleme:
Ameliyat sırasında beklenmedik bir şekilde
aşırı kan kaybının olması ve bunun için önlem
alınmaması hastanın hayatını tehdit eden bir
durumdur.
Erişkin hasta da 500 mililitreden fazla
(Çocuklarda 7 ml/kg) kan kaybı hipovolemik şok
riskini artırmaktadır.
Kan kaybının varlığı ve gerekli durumlarda
yeniden canlandırma için sıvı ve kanın mevcut
olduğu teyit edilmelidir.
85. 5.Bilinen alerji sorgulaması:
Cerrahi sırasında gerçekleşen anaflaksi (alerjik
reaksiyon) nedeni ile %34 oranında morbidite, %24
oranında ölüm gerçekleşmektedir.
DSÖ anestezi verme ve cerrahi işlem esnasında
allerjiye yönelik tedbir almasını önermektedir.
86. 6.Cerrahi Alan Enfeksiyonu Engelleme:
Dünya üzerinde yapılan ameliyatlarda yılda
780000 cerrahi alan enfeksiyonu gelişmektedir.
Cerrahi insizyondan bir saat önce yapılan
profilaktik antibiyotik uygulaması ve kullanılan alet
ve malzemelerin sterilizasyonunun uygunluğu
enfeksiyonların gelişimini tek başına engelleyemez.
88. Ameliyathanede cerrahi işlemleri
güvenle tamamlayabilmek için;
. Ameliyathane ısısının 20-23 0C olması,
hatta 18-26 0C arasında ayarlanabilir olmalı,
. Nem oranının %30-60 olmalı
. Hava beslemesi 2400 m3/h olmalı,
. Taze hava debisi 1200 m3/h olmalı,
. Saatte en az 15 hava değişimi olmalı, bunların 3’ü
taze hava ile olmalı,
. Filtrasyon %90 ve üzerinde sağlanmalı,
. Ameliyat odası pozitif basınçlı olmalı,
. Hava akımı laminar olmalıdır.
Üstteki bu ameliyathane şartları belli periyotlarla
kontrol ve sürekli takip edilmelidir.
89. 7.Cerrahi Alanda Alet ve spanç
Kalmasını Engelleme:
Ameliyat sırasında kullanılan cerrahi aletler,
iğneler, spanç ve kompresyonlar ameliyat
bitiminde, vücut boşlukları kapatılmadan önce
sayılmalı ve tam olduğu kontrol edilmelidir.
Sayımlarda uygunsuzluk durumunda kumaş
kıvrımları, çöp, yara ya da ihtiyaç halinde
radyografik görüntüler gözden geçirilmelidir.
90. 8.Patoloji Numunelerini Güvencede
Olmalı:
Cerrahi işlem sonucu çıkarılan numune üzerine
doğru etiketleme yapılmalıdır. Patolojik inceleme
sonucu ile tedavi sürecinin planlanacağı
unutulmamalıdır.
Numune üzerinde doğru hasta kimlik bilgileri ve
doğru numune ismi olmalıdır.
91. 9.Ameliyathanede Takım Ruhu Olmalı:
Cerrahinin güvenli bir şekilde başlayıp, devam
edip sonlanabilmesi için bu çarkı döndüren cerrah,
anestezi ekibi, ameliyat hemşiresi bir takım üyesi
olduklarını bilmeli ve takım ruhu ile
çalışmalıdırlar.
92. 10.Doğru Kayıt Tutulmalı:
Günümüzde HBY Sistemlerinin yaygın kullanımı
ile doğru kayıt tutulması ve aktif surveyans
yapılması kolaylaşmıştır.
HBY Sistemlerinin kullanılmadığı yerlerde
Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi doğru kayıt için
bir neden olacaktır.
93. Yapılan çalışmalarda Cerrahi Güvenlik Kontrol
Listesinin ameliyathanede doldurulması
0,58-3,58 dakika arasında sürmektedir.
94. Ortalama 2,16 dakikada doldurulan Güvenli
Cerrahi Kontrol Listesi ekipler tecrübe
kazandıkça doldurulması 1 dakika hatta yarım
dakikaya kadar kısalabilmektedir.
95. Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nin düzenli ve
doğru olarak uygulanmasından sorumlu olan
hastanın ameliyatını yapan cerrahtır.
96. Ancak listenin kim tarafından sesli okunup
kutucukları dolduracağı kurumun kendi şartları
değerlendirilerek belirlenir.
97. Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nin kullanılmaya
başlaması ile cerrahi komplikasyon ve ölüm
oranları düşmüştür.
98. DSÖ’nün 2008 yılına kadar yaptığı Dünya
üzerinde 8 ülkede devam ettirdiği pilot çalışmanın
sonuçları 2009 yılında New England Journal of
Medicine’da yayınlandı.
Bu sonuçlara göre komplikasyon ve ölüm oranları
Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi’nin uygulanması ile
%30 oranında azalmıştır.