Hande Baladın
© Nuri Yılmazer
Voleybol

Voleybol Nedir? Nasıl Oynanır? Detaylı Bilgi (2024)

Voleybol nedir? Nasıl oynanır? Voleybola dair tüm soruların cevaplarını senin için hazırladık.
Yazar: Red Bull
5 dakikalık okuma itibarıyla yayında
Voleybol, dünyanın en popüler ve en keyifli spor dalları arasında yer alıyor. Günümüzde neredeyse tüm ülkelerde profesyonel düzeyde oynanan ve yüksek seyirci ortalamalarına ulaşan bu heyecan dolu branş, gerek amatör gerekse de profesyonel seviyedeki çok sayıdaki sporcu tarafından da tercih ediliyor. Son dönemde iyiden iyiye popüler hâle gelen bu branşı daha yakından tanımak isteyenleri hemen aşağıdaki yazıya alalım...
01

Voleybol Nedir?

Voleybol, altışar kişiden oluşan iki takım arasında oynanan, topu en fazla üç pas yapıp filenin üzerinden geçirmeyi ve rakip takımın sahasına düşürmeyi hedefleyen bir takım oyunu. Voleybolun 1885 yılında ABD’de Holyoke YMCA isimli okulda Beden Eğitimi Öğretmenliği yapan Wiliiam Morgan tarafından hayata geçirildiği biliniyor.
Morgan, basketbol topunun iç lastiğini kullanarak bu oyunu tasarlamış ve hâliyle ilk oyunu da öğrencilerine oynatmıştır. ABD’nin I. Dünya Savaşı’na katılmasıyla birlikte voleybolun Amerikan askerleri tarafından Avrupa ve diğer kara parçalarında da oynanmasıyla beraber dünyaca oyun dünyaca ünlü hale gelmiştir. 1964’te ise voleybol Tokyo Olimpiyatları’nda yer almıştır. Birazdan okuyacağınız satırlarda, voleybol nasıl oynandığına, kurallarına ve diğer pek çok detaya yer verdik.
Hande Baladın

Hande Baladın

© Red Bull

02

Voleybol Nasıl Oynanır?

Voleybol, altı kişiden oluşan iki takım arasında oynanan ve temel amacı topu sahanın tam ortasında yer alanın filenin üzerinden en fazla üç vuruşta geçirerek rakip sahaya çarptırmak olan bir takım oyunudur. Voleybol oyuncularının yeri kendi sahalarında hemen hemen sabittir. Üç oyuncu fileye yakın durarak atak yaparken, üç oyuncu ise atak oyuncularının arkasında durarak savunma yapar. Topa dördüncü kez dokunulması halinde faul olur ve top karşı takıma geçer. Topa eller ve kollarla vurulabilir. Ayak veya bacaklar topla temas ederse de faul olur.
Bir voleybol maçı toplam beş setten oluşur. En az iki fark ile 25 puana ilk ulaşan takım seti kazanır. İlk dört set 25 puandan, son set 15 puandan oynanır. En az iki fark kuralı bu sette de geçerlidir.
Bir voleybol takımında forması diğer arkadaşlarından farklı olan oyuncuya “libero” denir. Bu oyuncu defansif bir oyuncudur. Atak oynamaz, blok yapmaz ve servis kullanmaz. Libero genellikle takım içindeki dengeyi arka taraftan gözetler ve sağlar. Her sette toplamda altı değişiklik yapılabilir.
Hande Baladın

Hande Baladın

© Nuri Yılmazer

03

Voleybol Kuralları Nelerdir?

  • Voleybol saha ölçüleri 9 metre genişlik ve 18 metre uzunluk olarak belirlenmiştir. 9 metre uzunluğundaki yarı sahalar ise 3 metre ön alan ve 6 metre arka alan olacak şekilde bir çizgiyle ikiye ayrılır.
  • Voleybol topunun ağırlığı 260 ile 280 gram, çevresi ise 65 ile 67 santimetre arasında olmalıdır.
  • Voleybol 12'şer kişilik iki takım arasında oynanır ve takımlar sahada 6'şar oyuncu ile yer alır.
  • Voleybolda oyuncuların rakip sahaya basmaları yasaktır.
  • Voleybolda oyuncuların fileyi tutmaları ya da fileye temas etmeleri yasaktır.
  • Voleybolda servis, hakemin düdüğünün ardından sekiz saniye içinde kullanılmalıdır.
  • Voleybolda servis karşılayan takım topa en fazla üç kez vurabilir ama bir oyuncu topa üst üste iki kez vuramaz.
  • Voleybolda oyuncuların topu sabit olarak tutmaları yasaktır.
  • Voleybolda önde olan takım 8. ve 16. sayıyı aldığında maça 60 saniyelik teknik mola verilir.
  • Voleybolda takımlar her sette 30'ar saniyelik iki mola alabilir.
  • Voleybolda 25. sayıya ulaşan takım seti kazanır ancak setin sona ermesi için arada iki sayı farkı olması gerekir.
  • Voleybolda setlerde durum 2-2 olursa altın set oynanır ve bu set 15. sayıda biter.
  • Voleybolda üç set kazanan takım maçı da kazanır.
04

Voleybol Mevkileri Nelerdir?

Takımlar sahada altı oyuncu ile yer alır, bu oyuncular da ön alanda ve arka alanda üçerli iki gruba ayrılırlar. Sahadaki oyuncuların pozisyonları ön soldaki "4", ön ortadaki "3", ön sağdaki "2", arka soldaki "5", arka ortadaki "6" ve arka sağdaki "1" şeklinde numaralandırılır. Oyuncu mevkileri / rolleri ise şu şekildedir:
  • Libero
  • Orta Oyuncu
  • Pasör
  • Pasör Çaprazı
  • Smaçör
05

Voleybol Ekipmanları Nelerdir?

Voleybolu en doğru ve etkili şekilde oynamak için ise gerekli ekipmanların tedarik edilmesi gerekir. İşte, voleybol zevkinizi zirveye çıkaracak profesyonel voleybol malzemeleri listesi…
  • Voleybol topu
  • Voleybol filesi
  • Hakem masa ve sandalyeleri
  • Dizlikler ve kolluklar
06

Voleybol Terimleri

  • Servis: Voleybol oyuncularının kendi sahalarının çizgisinin gerisinden yaptıkları ve topu oyuna sokan tek vuruş, servis olarak tanımlanır. Servis vuruşunun geçerli olması için, topun tek vuruşta filenin karşı tarafına geçmesi gerekir.
  • Libero: Hücum yapamayan liberolar, yalnızca oyunun alanının arka kısmındaki yarısında yer alabilir. Liberoların görevleri, rakip takımdan gelen topun yere değmesini önlemek ve topu hücum alanındaki takım arkadaşlarına aktarmaktır.
  • Manşet: Voleybol oyuncularının iki kollarını birleştirerek kol içleriyle ya da baş parmaklarıyla yaptıkları vuruşa manşet denir.
  • Asansör: Smaçör oyuncunun kısa pasa sıçradıktan sonra yere düşmesi esnasında, bir takım arkadaşının smaçör oyuncunun omuz hizasından atağa kalkması asansör olarak tanımlanır.
  • Blok: Voleybolda rakip takım oyuncularının hücumunu önlemeye çalışmak için verilen karşılıklar blok olarak adlandırılır. Blok yapan oyuncular, topun filenin kendi taraflarına geçmesini önlemek için çalışır.
  • Blok Out: Hücum esnasında bir oyuncuya blok yapıldığında, top blok yapan rakip takım oyuncusuna çarptıktan sonra dışarı çıkarsa bu durum blok out olarak adlandırılır.
  • Pasör: Topu yükselterek takım arkadaşlarına aktaran oyuncular, pasör olarak adlandırılır.
  • Plonjon: Voleybol oyuncularının kendi sahalarının uç bir noktasına gelen topu kurtarmak için öne doğru ve yere paralel şekilde yaptıkları atlayış plonjon olarak adlandırılır.