Türemiş fiil nedir ve nasıl olur? Türemiş fiil örnekleri ile konu anlatımı

Fiiller hem isim hem de fiil soylu kelimelerden türetilebilir. Örneğin:

 ''Göz'' - ''Gözlemek'' (İsim soylu sözcükten türetilmiş fiil)

 ''Yak'' - ''Yakarmak'' (Fiil soylu sözcükten türetilmiş fiil)

 Türemiş Fiil Nedir ve Nasıl Olur?

 Kelimelerin sonuna yapım eki getirilerek cümlede yüklem olarak kullanılan sözcüklere türemiş fiil denir.

 Fiiller -er, -ar, -ıl, -at, -et, -iş, üş ekleriyle türetilir.

 Örneğin: Bölmek, bir şeyi parçalara ayırmak demektir. Bölüşmek ise paylaşmak anlamına gelir. Türemiş fiillerde gelen ekle birlikte kelimenin anlamı değişir.

 Türemiş Fiil Örnekleri ile Konu Anlatımı

 A- İSİM SOYLU SÖZCÜKLERDEN TÜRETİLEN FİİLLER

 Örnek Cümleler:

 1- Annem, patates kızartmasının yanına patlıcan közlemiş.

 Köz - Közlemek

 2- Bize gönderdiğiniz raporu ayrıntılı bir şekilde değerlendireceğiz.

 Değer - Değerlendirmek

 3- Belki geri döner diye aylar boyunca yolunu gözledim.

 Göz - Gözlemek

 4- Ben seni sandığından çok daha fazla önemsiyorum.

 Önem - Önemsemek

 5- Çalışmalarımızı birkaç gün gecikmeyle de olsa tamamladık.

 Tamam - Tamamlamak

 6- Yeteri kadar kanıt olmadan hiç kimseyi suçlayamayız.

 Suç - Suçlamak malıyız

 7- Onunla konuşurken çok fazla heyecanlanıyorum.

 Heyecan - Heyecanlanmak

 8- Korsanlar ele geçirdikleri gemiyi yağmaladı.

 Yağma - Yağmalamak

 9- Size masum olduğumu kanıtlayacağım.

 Kanıt - Kanıtlamak

 10- Tanıştıktan sadece iki hafta sonra sözlendiler.

 Söz - Sözlenmek

 11- Dişlerini misvak kullanarak beyazlatabilirsin.

 Beyaz - beyazlatmak.

 12- Şarkıcının canlı yayında yaptığı konuşma stüdyodaki seyircileri duygulandırdı. Duygu - duygulandırmak

 13- İlçemiz, yapılan yeni yatırımlarla birlikte önümüzdeki sene şahlanacak.

 Şah - Şahlanmak

 14- Farklı bir şehre taşınıp yeni bir hayata başladı.

 Baş - Başlamak

 15- 12- Yayınevine teslim etmeden önce kitaba birkaç bölüm daha ekledim.

 Ek - eklemek

 16- Selma ile geçen yıl evlendik.

 Ev- evlenmek.

 17- Son zamanlarda insanlardan iyice uzaklaştı.

 Uzak - Uzaklaşmak

 Not: Sadece fiiller değil fiilimsiler de isim soylu kelimelerden türetilebilir.

 Örnek:

 Beni asılsız iddialarla karalamaya çalıştılar.

 Yukarıdaki cümlede ''çalıştılar'' kelimesi fiil, ''karalamaya'' kelimesi ise fiilsi olarak kullanılmıştır. Karalamak, ''kara'' sözcüğünden türetilmiştir.

 B- FİİL SOYLU SÖZCÜKLERDEN TÜRETİLEN FİİLLER

 Örnek Cümleler:

 1- 2- Ona işlerin nasıl yapılması gerektiğini ayrıntılı bir şekilde bildirdim.

 Bilmek - Bildirmek

 2- 8- Bir an tüm bildiklerimi unuttum ve ne diyeceğimi şaşırdım.

 Şaşmak - Şaşırmak

 3- Senin şaka yollu söylediğin sözlere bile kırılmış.

 Kırmak - kırılmak

 4- Beni yalan sözlerle ve boş vaatlerle yıllarca kandırdı.

 Kanmak - Kandırmak

 5- Sizi çok kısa bir zaman içerisinde konu ile ilgili bilgilendireceğiz.

 Bilmek - Bilgilendirmek

 6- Fotoğraf çekerek bu anı ölümsüzleştirdik.

 Ölmek - Ölümsüzleştirmek

 7- Ben bu ilişkiyi daha fazla devam sürdüremeyeceğim.

 Sürmek - Sürdürmek

 8- Bugün annemle birlikte odadaki eşyaların yerini değiştirdik.

 Değişmek - Değiştirmek

 9- Bağırıp çağırmasına daha fazla tahammül edemediğim için onu susturdum. Susmak - Susturmak

 10- Küçücük meseleyi daha fazla büyütme.

 Büyümek - Büyütmek

 11- İki aydır üzerinde çalıştığım projeyi en sonunda bitirdim.

 Bitmek - Bitirmek

 12- Kavgalı olduğumuz için en yakın arkadaşımla uzun zamandır görüşmüyoruz.

 Görmek - Görüşmek

 13- Bu parayı beş yılda zar zor biriktirdim.

 Birikmek - Biriktirmek