Yumurtalık Kanseri Tedavisi

Kadın üreme sisteminde rahmin her iki yanında birer tane olmak üzere iki yumurtalık vardır. Her biri kabaca badem büyüklüğünde olan yumurtalıklarda progesteron ve östrojen hormonları da üretilir.

Yumurtalık Kanseri Türleri

Yumurtalık kanseri, her biri yumurtalıklardaki farklı hücrelerden kaynaklanan birkaç farklı türü kapsar. Bu türleri anlamak, doğru tanı ve kişiye özel tedavi için çok önemlidir. Yumurtalık kanserinin ana kategorileri şunlardır:

• Epitelyal Yumurtalık Kanseri: Bu en yaygın türdür ve yumurtalık kanseri vakalarının yaklaşık %90'ını oluşturur. Yumurtalıkların dış yüzeyini kaplayan hücrelerde başlar ve pelvis ve karın bölgesine yayılabilir.

• Stromal Yumurtalık Kanseri: Stromal tümörler östrojen ve progesteron gibi hormonları üreten yumurtalık dokusunda gelişir. Epitelyal tümörlerden daha az yaygındırlar ve sıklıkla daha olumlu prognoza sahiptirler.

• Germ Hücreli Yumurtalık Kanseri: Germ hücreli tümörler yumurtalıktaki yumurta üreten hücrelerden kaynaklanır. Bu tümörler genç kadınları etkileme eğilimindedir ve tedavi edilme olasılıkları daha yüksektir.

• Yumurtalık Küçük Hücreli Karsinomu (SCCO): SCCO, öncelikle genç kadınları etkileyen, nadir ve oldukça agresif bir yumurtalık kanseri türüdür. Tedavisi zordur ancak erken teşhis sonuçları iyileştirebilir.

• Brenner Tümörleri: Brenner tümörleri nadirdir ve genellikle iyi huyludur, ancak bazıları kötü huylu da olabilir. Yumurtalık astarındaki hücrelerden gelişirler.

• Karışık Epitelyal Stromal Tümörler: Bu tümörler epitelyal ve stromal hücrelerin bir kombinasyonunu içerir ve her iki tipin de özelliklerine sahip olabilir. Tedavileri ve prognozu ilgili spesifik hücre tiplerine bağlıdır.

Yumurtalık Kanserinin Belirtileri

Yumurtalık kanserine sıklıkla "sessiz katil" denir çünkü belirtileri özellikle erken evrelerde incelikli olabilir ve kolayca gözden kaçabilir. Ancak uyarı işaretlerini tanımak, erken teşhis ve daha iyi tedavi sonuçları için çok önemlidir. İşte yumurtalık kanserinin altı temel belirtisi:

• Pelvik ağrısı: Çoğunlukla donuk, sızlayan bir his olarak tanımlanan kalıcı pelvik ağrı veya rahatsızlık, yumurtalık kanserinin yaygın bir belirtisidir. Bu rahatsızlık sürekli olabileceği gibi gelip geçici de olabilir.

• Karın Şişkinliği: Yumurtalık kanseri karın şişkinliğine veya karın boyutunda artışa neden olabilir. Genellikle sindirim sorunları veya kilo alımıyla karıştırılır.

• Çabuk Tokluk Hissetmek: Yumurtalık kanseri olan birçok kadın, çok miktarda yiyecek tüketmemiş olsalar bile, yemek yerken çabuk doyduğunu bildirmektedir. Bu semptom genellikle karın şişkinliği ile ilişkilidir.

• Sık idrara çıkma: Aciliyet duygusuyla birlikte artan idrara çıkma ihtiyacı yumurtalık kanserinin bir belirtisi olabilir. Bununla birlikte idrar yolu enfeksiyonları gibi diğer durumlara da atfedilebilir.

• Bağırsak Alışkanlıklarındaki Değişiklikler: Yumurtalık kanseri, kabızlık, ishal veya bağırsak hareketleri sırasında olağandışı karın rahatsızlığı gibi bağırsak alışkanlıklarında değişikliklere neden olabilir.

• Açıklanamayan Kilo Kaybı: Belirgin ve açıklanamayan kilo kaybı, sıklıkla ilerlemiş yumurtalık kanseriyle ilişkilendirilen endişe verici bir semptomdur. Kanserin vücudun metabolizması üzerindeki etkisinin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir.

Yumurtalık Kanseri Nedenleri

• Kalıtsal Genetik Mutasyonlar: BRCA1 ve BRCA2 gibi kişinin ebeveynlerinden miras kalan spesifik genetik mutasyonlar yumurtalık kanseri riskini önemli ölçüde artırabilir. Bu mutasyonlar DNA onarımında rol oynar ve meme ve yumurtalık kanseri de dahil olmak üzere birçok kanserin gelişiminde rol oynar.

• Kişisel tarih: Kişisel meme, endometriyal veya kolorektal kanser öyküsü yumurtalık kanseri riskini artırabilir. Özellikle genç yaşta meme kanseri geçiren kadınlar daha yüksek risk altında olabilir.

• Hormon Replasman Tedavisi (HRT): Yalnızca östrojen içeren hormon replasman tedavisinin uzun süreli, özellikle beş yıldan uzun süre kullanılması, yumurtalık kanseri riskini biraz artırabilir. Bu risk genellikle progesteron olmadan östrojen kullanan kadınlar için daha yüksektir.

• Üreme Faktörleri: Üreme geçmişiyle ilgili faktörler yumurtalık kanseri riskini etkileyebilir. Hiç hamile kalmamış (nulliparite) kadınlar ve ilk tam süreli hamileliğini daha ileri yaşta yaşayan kadınlar biraz daha yüksek risk altında olabilir.

• Aile öyküsü: Ailede yumurtalık kanseri öyküsünün yanı sıra meme ve diğer jinekolojik kanserler de riski önemli ölçüde artırabilir. Özellikle BRCA1 ve BRCA2 gibi belirli genetik mutasyonların varlığı, yumurtalık kanserine yakalanma olasılığının daha yüksek olmasıyla ilişkilidir.

Yumurtalık kanserinin tedavi prosedürü tipik olarak kanserin evresine, yumurtalık kanserinin türüne ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır. Yumurtalık kanseri için en yaygın tedavi seçenekleri şunlardır. Yumurtalık kanserinin tedavisi, kanserin türü, evresi ve hastanın genel sağlık durumu gibi faktörlere bağlı olan karmaşık bir süreçtir. Yumurtalık kanseri sıklıkla ileri evrede teşhis edilir ve bu da tedavisini zorlaştırır. Ana tedavi yöntemleri arasında cerrahi, kemoterapi ve bazen hedefe yönelik tedavi yer alır. Yumurtalık kanseri tedavisine yönelik prosedüre ayrıntılı bir bakış:

• Cerrahi:

  • Cerrahi Debulking: Birincil yaklaşım mümkün olduğunca tümörün çoğunu çıkarmaktır. Bu işleme debulking denir. Kitle küçültme ameliyatının kapsamı tümörün boyutuna, konumuna ve yayılımına bağlıdır. Bazı durumlarda, yumurtalıklardan birinin veya her ikisinin ve fallop tüplerinin çıkarılmasıyla birlikte tam bir histerektomi gerekli olabilir. Kanser yayılımının boyutunu değerlendirmek için lenf nodu diseksiyonu da yapılabilir.
  • Doğurganlığı Koruyucu Cerrahi: Bazı durumlarda, doğurganlığını korumak isteyen kadınlar, yalnızca bir yumurtalığın veya etkilenen yumurtalığın bir kısmının alındığı doğurganlık koruyucu cerrahiye aday olabilirler.
  • Minimal İnvaziv Cerrahi: Daha kısa iyileşme süreleri ve daha az komplikasyon sunduğundan, yumurtalık kanseri cerrahisinde laparoskopik veya robot yardımlı prosedürler giderek daha fazla kullanılmaktadır.

• Kemoterapi:

  • Adjuvan Kemoterapi: Kemoterapi yumurtalık kanseri için standart bir tedavidir ve genellikle ameliyattan sonra uygulanır. Kullanılan spesifik ilaçlar yumurtalık kanserinin türüne bağlıdır, ancak karboplatin veya sisplatin gibi platin bazlı kemoterapi yaygındır.
  • Neoadjuvan Kemoterapi: Bazı ileri vakalarda, tümörü küçültmek için ameliyattan önce kemoterapi verilebilir, böylece ameliyat sırasında çıkarılması daha kolay olur.

• Hedefe Yönelik Tedavi:

  • Bevacizumab gibi hedefe yönelik tedavi ilaçları kemoterapiyle birlikte kullanılabilir. Kanser büyümesinde rol oynayan spesifik moleküllere odaklanırlar ve özellikle tekrarlayan veya ilerlemiş yumurtalık kanseri için tedavi sonuçlarını iyileştirebilirler.

• Radyasyon tedavisi:

  • Radyasyon tedavisi yumurtalık kanseri için tipik olarak birincil tedavi değildir ancak belirli durumlarda kullanılabilir. Kanser hücrelerini hedeflemek ve öldürmek için yüksek enerjili X ışınlarının kullanılmasını içerir.

• İmmünoterapi:

  • İmmünoterapi yumurtalık kanseri için yeni ortaya çıkan bir tedavi seçeneğidir. Pembrolizumab ve nivolumab gibi ilaçlar, vücudun bağışıklık sistemini kanser hücrelerini hedefleyip yok edecek şekilde uyarmak için araştırılıyor.