"20 yıldır benim imzaladığım anlaşmalarla ülkeyi yönetiyorlar"

Başbakan Yardımcılığı yapan, Enerji ve Tabii Kaynaklar eski Bakanlarından Mustafa Cumhur Ersümer, eski Anavatan Partililer tarafından düzenlenen ve 37`incisi gerçekleştirilen geleneksel iftar yemeğine katıldı. Uzun yıllardır siyaset yaptığı yol arkadaşları ve siyasi isimlerle bir araya gelen Ersümer, Türkiye gündemine ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. 2002 yılından bu yana iktidarda olan Ak Parti hükümetlerinin enerji politikalarını eleştiren Ersümer, kendi imzaladığı projelerin güncellenmediğini, 20 yıl öncesinin projeleri ile enerji politikalarının yürütüldüğünü ifade ederek, "Enerji ciddi bir iş. Vizyon sahibi insanların yapması gereken bir iş" dedi. Ersümer`in katıldığı iftar yemeğinde, Kepez`in önceki dönem Belediye Başkanı Dr. Ömer Faruk Mutan`ın yanı sıra; Anavatan Partisi eski İl Başkanlarından İlhan Muhtaroğlu, Yaşar Demircan`ın yanı sıra farklı dönemlerde İlçe başkanlığı yapmış isimler ile Eceabat, Kepez, Yenice, gibi Belediye başkanları da katıldı. 

Eski Enerji ve Tabii Kaynaklar eski Bakanı Mustafa Cumhur Ersümer, enerji politikaları ile ilgili yaptığı açıklamasında Ak Parti hükümetini eleştirdi. "Enerji o kadar hassas bir iş, o kadar ciddi bir iş ki, enerji öylesine bir vizyon işi ki, bunu yönetebilmek için bu enerjide hata yapmamak lazım" diyen Ersümer, "Bundan 20 yıl önce, efendim neymiş, ben Türkiye`nin tüketeceğinden fazla elektrik üretmek için hazırlık yapmışım. Neymiş, ben Türkiye`nin tüketeceğinden fazla, gaz anlaşması yapmışım. Bu iddialarla, yargılamaya kalktılar. Neyse, boylarının ölçüsünü aldılar. Bugün geldiğimiz duruma bakın; Elektrik kesintileri yaşıyoruz, gaz kesintileri yaşıyoruz. Yani, elektrikte Avrupa ikincisiyiz. gazda Avrupa`da birinciyiz. Peki bu fiyat artışlarının sebepleri nedir? Neden bizde elektrik ve gaz bu kadar pahalı deyip çalışıyoruz? 1 yılda mazota yüzde 235, benzine yüzde 166, elektrik fiyatlarına yüzde 86, doğalgaza konutlarda yüzde 93, sanayide yüzde 678, gaz çevirim santrallerinde yüzde 638 zam yapılmış. Elektrik, gaz, su harcamaları bir hane halkının gelirinin eğer yüzde 25`ini aşıyorsa, o hane enerji yoksulu sayılıyor" dedi. 

"Biz yapılan hesaplarda bakıyoruz" diyen Ersümer, "Emeklilerimizin gelirlerinin yüzde 47`si enerji harcamalarına gidiyor. Asgari ücretinde yüzde 28`si enerji harcamalarına gidiyor. Yani, Türkiye`de önemli bir bölüm şu anda enerji yoksulu. Enerji yoksulluğu çekiyor. Vatandaşımıza soruyorlar, `Geçinmek için ne yapıyorsunuz?` Yüzde 53`ü kalın giyiniyoruz, evimizi ısıtamıyoruz diyor. Yüzde 57,9`u daha az çamaşır yıkıyoruz diyor. Yüzde 62`si de özel araç kullanımımızdan vazgeçtik diyor. Bu zamların ana sebebi, enerjinin kötü yönetilmesidir. Bu zamların sebep olduğu hayat pahalılığı ve enflasyon da şu anda dayanılmaz mertebelere ulaşmıştır" dedi. 

 

Ersümer, "Türkiye, batı hattından, Rusya`dan 6 Milyar metreküp doğalgaz alıyor. Bunun süresi 2012 yılında bitiyor. Yönetim, şu anki mevcut yönetim bunu 2043`e kadar uzatıyor. Çünkü bütün doğalgaz anlaşmalarında, daha imzalar atılırken, bu anlaşmaların hangi sürelerle, nasıl uzayacağı, fiyat formüllerinin nasıl yapılacağı zaten belli. Cezayir`den LNG alıyoruz. Bunun süreside 2014`te bitiyor. O da 2024`e kadar uzatılıyor. Korona süreci başladığında tüm dünyada, üretimler düştü. Tüketimler arttı. Özellikle doğalgaz fiyatları ucuzladı. Bunun ucuzlamasına binaen piyasada, yani herhangi bir anlaşmaya dayalı olmadan gaz alımında da fiyatlar düştü. Özellikle LNG fiyatları, sıvılaştırılmış doğalgaz fiyatları her zaman boru gazından pahalı olmasına rağmen bu korona şartlarında ucuzladı. Derken, Rusya-Ukrayna savaşı başladı. Bu arada Nijerya`dan 1.2 Milyar metreküp LNG aldığımıza dair anlaşma vardı. Ekim 21`de bitti. Bu sözleşmeyi yenilemediler. Azerbaycan`dan, benim imzaladığım bir sözleşme 6.6 milyar metreküplük bir sözleşme, Türkiye`nin almakta olduğu, şu an dahil en ucuz gaz. Yani o esnada, Bakü-Ceyhan hattının yapılması için rahmetli Aliyev ile biz bir pazarlık sonucunda iyi bir anlaşma yaptık. Yani, Mavi Akım Türkiye`nin o esnada aldığı en ucuzuydu. Bu Azerbaycan`dan aldığımız gaz hepsinden de ucuzdu. Bu anlaşmada 2021 Nisan`da bitti. Bunu da yenilemediler. Yine, Batı hattında, yine benim imzaladığım Rusya`dan alınan bir gaz vardı. Bu 8 milyar metreküptü. O da 2021 Aralık itibariyle sona erdi. Şimdi, bu anlaşmaların hiçbirini yenilemediler. Yanlış karar. Yanlış! Hatalı karar" diyerek değerlendirdi. 

 

"Bu anlaşmaları niye yenilemediler?" diye sorun Ersümer, "Yine, yanlış bir sonuçla yenilemediler. Biraz önce anlatmaya çalıştım. Dünya değişti. Tüketimler arttı. Bir anda Ukrayna-Rusya savaşı çıktı. Gaz fiyatları patladı. Bu anlaşmalar yenilenseydi, metreküp 275-300 Dolara alınacaktı. Maalesef bu anlaşmaları yenilemediler. Türkiye şu anda metreküpü 1.000-1.300 Dolara kadar doğalgaz satın alıyor. Düşünebiliyor musunuz? Santrallerde kullanılan doğalgaza yüzde 638 zam yaptılar. Şu anda Türkiye`de elektrik üretiminin yüzde 32`si bu sene yüzde 33 oldu, doğalgazdan sağlanıyor. Böylelikle elektrik fiyatları pik yaptı. Sanayide de aynı şekilde; doğalgaza yapılan zammı, sanayide, sanayinin en önemli girdilerinden biri, maliyeti en çok etkileyen unsurlardan biri doğalgazdır. Sanayi de mallar pahalandı. Türkiye`de iddialı bir şey söylüyorum hem enflasyonun azmasına sebep olan hem de elektrik-gaz maliyetlerini arttıran ana husus bu 3 sözleşmenin yenilenmemesidir" dedi.

 

Ersümer, ayrıca; "Bunun altından nasıl kalkarlar bilmiyorum? 20 senedir benim imzaladığım doğalgaz anlaşmalarıyla ülkeyi yönettiler. 6.6 milyar metreküp Şahdeniz 1 Anlaşması`nı yenilemediler. Türk Akımı`ndan gelen 15 milyar metreküp gaz var. Oradan bize az bir tahsis yapıldı. Netice itibariyle 20 yıl boyunca, Türkiye`ye sağladıkları 13 milyar metreküplük bir gaz hacmidir. O da Türkiye`nin ihtiyacını görmez. 60 Milyar metreküp gaz kullanıyoruz. Avrupa ortalamalarına göre yüzde 20 depolama imkanımız var. O gaz depolanmış olsaydı, bu doğalgaz depoları zamanında yapılabilmiş olsaydı, Türkiye bu fiyat farkından bu kadar yara almazdı. Enerji ciddi bir iş. Vizyon sahibi insanların yapması gereken bir iş. Ama maalesef şu anda enerji yönetiminin sebep olduğu bu pahalılığı, bu enflasyonu söylemeden geçemiyoruz" dedi.
(Seçkin Sağlam)