T ürk K ütüphan eciliği 28, 4 (2014), 675-697 T anıtım - D eğerlen d irm e / Reviews l.U luslararası K ü tü ph an e ve B ilgib ilim F elsefesi S em p ozyu m u 3-5 E ylü l 2014, K astam on u , T ü rk iye: D eğerlen d irm e ve Ö n eriler 1st International Symposium on Philosophy of Library and Information Science Ethics September 3-5 2014 Kastamonu, Turkey: Evaluation and Recommendations Öz B u yazı, 3-5 E ylül 2014 tarihleri arasında K astam onu Ü niversitesinde yapılan “ E tik: K uram ve U ygulam a ” ana konulu 1. U luslararası K ütüphane ve B ilgibilim F elsefesi Sem pozyum u ’nda sunulan bildirilerin kısa içerikleri, bir bölüm ünün eleştirisi ve genel bir değerlendirm esini kapsam aktadır Anahtar Sözcükler: K ütüphane ve bilgibilim felsefesi; kütüphane; bilgibilim ; felsefe; etik. Abstract T his article includes abstracts, critiques o f a p a rt and general analyses ofproceedings presented a t the 1st International Sym posium on P hilosophy o f L ibrary and Inform ation Science E thics organized on Septem ber 3-5, 2014 in K astam onu U niversity w ith the m ain them e o f “ E thics: T heory and P ractice ” . Keywords: L ibrary and inform ation science ethics; libray; inform ation science; philosophy; ethics. S e m p o z y u m , 3 E y lü l 2 0 1 4 ta rih in d e sa a t 1 0 ’ d a D ü z e n le m e K u ru lu B a ş k a n ı P ro f. D r. H a s a n S . K e s e ro ğ lu , K a s ta m o n u Ü n iv e rs ite s i R e k tö rü P ro f. D r. S e y it A y d ın , K a s ta m o n u B e le d iy e B a ş k a n ı T a h sin B a b a ş v e K a s tam o n u V a lisi Ş e h m u s G ü n a y d ın ’ ın re sm i a ç ılış k o n u şm a la rı a rd ın d a n , ç a ğ rılı k o n u ş m a c ıla rın su n u m la rı ile b a şla d ı. Ç ağrılı K on u şm acılar İlk k o n u ş m a c ıR a fa e l C a p u rro ' S h ap esofF reed om inth e D igitalA ge b a ş lık lıb ild iris ik a p s a m ın d a so n z a m a n la rd a y a y ım la n a n U N E S C O ’ n u n b ir ra p o ru n d a g e n e l o la ra k e tik , ö z e l o la ra k b ilg i e tiğ i ird e le n irk e n v a rıla n e n ö n e m li v e ilg i ç e k ic i so n u ç la rd a n b irin in d e k ü tü p h a n e c iliğ in e tk isi a ltın d a k a ld ığ ı v e s ib e r d ü n y a n ın d e ğ iş im le rin in y a n s ım as ı ile g e liş m e y e b a ş la y a n b ir ta k ım e tik so ru n la rı e le a lm a k ta d ır. Ö rn e ğ in , a k ıllı te le fo n la rın g ü n lü k y a ş a m a g irm esi ile in s a n la r y e n i e ğ ilim le r g e liş tirirk en a y n ı z a m a n d a k a rş ılık lı iliş k ile rd e d e “ p h u b b in g ” d e n ile n v e “ in s a n ların a k ıllı te le fo n la rın a g ö m ü lü p y a n ın d a k ile rle ilg ile n m em e s i ” a n la m ın a g e le n sa y g ısız d a v ra n ış b iç im le ri o rta y a k o y m a k ta d ır. R a p o rd a a y rıc a a ç ık m e k tu p v e d e m e ç lere g ö n d e rm e y a p ıla n 1 In te rn atio n a l C e n ter fo r In fo rm a tio n E th ic s (IC IE ). e -p o sta : ra fae l@ c a p u rro .d e 676 H asan S. K eseroğlu, G üler D em ir, E lsa B itri, A yşenur G üneş T an ıtım - D e ğ e rle n d irm e / R eview s b ir “ k ü re se l g ö z e tim ” k o n u s u ü z e rin e so n z a m a n la rd a y o ğ u n la ş a n ta rtış m a la ra d e ğ in ilm iştir. S o n u ç o la ra k , C a p u rro , sib e r d ü n y a ile y e n i o ta n tik y a ş a m b iç im le rin in d o ğ d u ğ u g ö rü ls e d e in s a n ın ö z g ü rlü ğ ü n ü d e fo rm e e d e n h a tta b e lk i d e o rta d a n k a ld ıra n b ir sü re ç g e liş tiğ in i sö y le r. B u sü re ç te g iz lilik /m ah re m iy e t k a v ra m ı d a b e n z e ri a ç ıd a n b a k ıla ra k k a y g ı ile e le a lın m a k ta d ır. Ü s te lik h a k k ın d a k a y g ı d u y u la n te k ö g e g iz lilik /m a h re m iy e t d e ğ il a y n ı z a m a n d a tic a ri v e d e v le t te k e lle rin c e b irey le rin u lu s a l v e u lu s la ra ra s ı d ü z e y le rd e y a p tığ ı y a sa l y a d a p o litik a n la ş m a la rın v b . g ö z e tim a ltın a a lın m a sıd ır. R . Paul S tu rg e s 2 L ib rarian ship A s an E th ical P rofession b a ş lık lı b ild iris in d e k ü tü p h a n e c ilik m e s le ğ in in d a h a ç o k te k n ik y ö n ü ile ta n ın ırk e n in te rn e t, in tran e t, w w w g ib i g e liş im le re k o ş u t b u g ö rü n tü s ü n ü d e g e rid e b ıra k tığ ın ı ifa d e e d e r. 2 1 . y ü z y ıld a k ü tü p h an e c in in ik i b o y u tlu k o n u m a g e ç tiğ i, b ir b o y u tu n u n fiz ik se l a la n ı k ü tü p h an e b in a s ı v e ç e v re si ile su n d u ğ u k a y n a k la ra b a ğ lı, d iğ e rin in s e sa y ısa l a la n v e b u a la n d a n /u z a k ta n su n u la n h iz m e tle re b a ğ lı b o y u tla r o ld u ğ u n u a ç ık la r. B u d ö n ü şü m k ü tü p h a n e c iliğ i te k n ik o lm a k ta n ö te e tik b ir m e s le k o lm a y a d o ğ ru y ö n le n d irm iştir. IF L A ’ n ın 2 0 . y ü z y ıld a n 2 1 . y ü z y ıla d o ğ ru iş le v le rin in d e ğ işim i d e b u n a işa re ttir: 2 0 . y ü z y ıld a k a ta lo g la m a sın ıfla m a g ib i te k n ik k o n u la rd a a ğ ırlık lı ç a lışm a la rı g ö rü lü rk e n 2 1 . y ü z y ıld a a rtık B ilg iy e E rişim v e İfa d e Ö z g ü rlü ğ ü , (F re e d o m o f A c c e s s to In fo rm a tio n a n d F re e d o m o f E x p re s s io n (F A IF E ) v e te lif h a k la rı ile d iğ e r y a sa l k o n u lard a ç o k d a h a ö n p la n d a o ld u ğ u iz le n ir. B u n e d e n le rle S tu rg e s ’ e g ö re k ü tü p h a n e c ile rin sa n sü re k a rşı, h e rk e sin b ilg iy e e ş it e riş im in e ta ra fta r, h ü k ü m e tle rle v e ö z e l k u ru m la rla iliş k ile rd e şe ffa flık y a n lısı, a d il e n te le k tü e l m ü lk iy e t re jim le rin i sa v u n a n , k işise l b ilg ile rin g iz liliğ in e sa y g ılı b ir p o rtre ç iz m ele ri g e re k ir. B u d ö n ü ş ü m ü n y a ln ız IF L A y a d a d iğ e r k u ru m v e k u ru lu ş la rc a d e ğ il d ü n y a ç a p ın d a b in le rc e u y g u la m a c ı ta rafın d an iz len d iğ in i sö y le r. K ü tü p h a n e c iliğ in d o ğ a sın d ak i b u e tik v iz y o n u n b u tü r ta rtışm a , y a y ın , k o n fe ra n s v e e tk in lik le rle y a y ılm a s ı g e re k tiğ in e in a n d ığ ın ı d a e k le r. S tru g e s ’ in a la n ım ız ın te k n ik y ü z ü n ü n ç o k d a h a “ k u lla n ıc ı o d a k lı ” so sy a l y a p ıy a d ö n ü ş tü ğ ü b iç im in d e k i sa p ta m a sı so n z a m a n la rd a k i d e ğ işim v e g e liş im le re b a k ıld ığ ın d a o ld u k ç a y e rin d e d ir. E tik b a ğ lam ın d a b u d ö n ü ş ü m e p a ra le l ö n e ç ık m a sı k a ç ın ılm a z g ö rü n ü r. B e rin Y u rd a d o ğ 3 , e tik ilk e le rin in s a n lığ ın te m e l a m a ç ları n ite liğ in d e k i “ iy i - d o ğ ru - g ü z e l ” e e riş e b ilm e s in d e ö n e m li v e e tk in b ir y e re sa h ip o ld u ğ u n u ; b u d e ğ e rle re e riş m e d e te m e l ö n k o ş u lu n d a k iş in in k e n d isi o lm a s ın d a n g e ç tiğ in i a y rın tılay a rak d ile g e tirm iştir. M e ra l A lp a y Ş e n ö z4, heyecan ve to p lu lu k k o n u ş m a s ın ın k a rş ıs ın d a d o k to rla r ta ra fın d a n y a s a k la n d ığ ın ı; y e n i k u ru la n ü n iv e rs ite le r k o n u su n d a k i k a ra m s a rlığ ın ın K a s ta m o n u Ü n iv e rs ite s in i g ö rd ü k te n so n ra d e ğ iştiğ in i v e b u to p la n tıla rın e n a z ın d a n ik i y ıld a b ir y in e le n m e s i d ile k le rin i d ile g e tirm iştir. İrfa n Ç a k ın 5 , K ü tü p han ecilikten B ilgi Y ön etim in e: D ön ü şü m ü n M eslek F elsefesi A çısın d an Ö n em i ve A n lam ı b a ş lığ ın ı ta ş ıy a n b ild iris in d e y a z ılı, b a s ılı y a d a e le k tro n ik o rta m d a 2 3 4 5 P ro f. D r., U n iv e rsity o f L o u g h b o ro u g h D ep a rtm en t o f In fo rm a tio n S c ien c e . e -p o sta: r.p .s tu rg e s @ lb o ro .a c .u k •• •• •• P ro f. D r., A Ü D il v e T a rih C o ğ rafy a F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü E m ek li Ö ğ re tim Ü y esi. . .. .. . P ro f. D r., İs tan b u l Ü n iv e rs ite si E d eb iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n etim i B ö lü m ü E m ek li Ö ğ retim Ü y esi. P ro f. D r., H Ü E d eb iy at F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü Ö ğ re tim Ü y e si. e -p o sta : irfan @ h ac ettep e .ed u .tr 1 .U lu slara ra sı K ü tü p h an e v e B ilg ib ilim F e ls efe s i S e m p o zy u m u 3 -5 E y lü l 2 0 1 4 , K as tam o n u , T ü rk iy e : D e ğ e rlen d irm e v e Ö n e riler 1st International Sym posium on P hilosophy o f L ibrary and Inform ation Science E thics Septem ber 3-5 2014 K astam onu, Turkey: E valuation and R ecom m endations 677 k a y ıtlı o la n b ilg in in o n a g e re k s in im d u y a n la ra ile tilm e s i sü re c in in u y g a rlığ ın h e r d ö n e m in d e y a z ılı k ü ltü r a ş a m a s ın ın g e ç m iş to p lu m la r ta ra fın d a n ö n e m s e n d iğ i v e a d la rı d e ğ işse d e b u işle v i y ü k le n e n b ilg i m e rk ez le rin in o lu ş tu ru ld u ğ u n u ile ri sü re r. K o n u ş m as ın ı, ta rih s e l sü re ç te, e v re n se l d ü z e y d e y a ş a n a n y ö n e liş le rin b ilg i y ö n e tim in e y a n s ım a la rın ı n e d e n -s o n u ç ilişk isi ç e rçe v e s in d e o rta y a k o y m a k v e b ö y le ce , m e s le ğ in fe lse fi te m e lle rin in ta rtış ıla ra k g e liş tirilm e s in e k a tk ıd a b u lu n m a k o la ra k a m a çla y a n Ç a k ın , b ilg i p ro fe s y o n elle rin in ç a lışm a a la n la rıy la ilg ili “ n e ” , “ n a s ıl ” “ n iç in ” g ib i so ru la rı y a n ıtla m a d a n “ iç g ü d ü le rle y ü rü tü le n te k n ik iş le m le r b ü tü n ü n ü n ” b ir p a rç a sı o lm a k ta n s ıy rılm ala rın ın k o la y o lm a y ac a ğ ı g ö rü şü n d ed ir. B e lirttiğ i g ib i, a la n ın v a rlık / k im lik so ru n u ; v a ro lu ş n e d e n le rin in / fe ls e fe s in in te m e lle n d irilm e s in e k o şu llu d u r. B u k a y g ı ile h a re k e t e d ilm e m e si v e a d ın ın ta m o la ra k k o n u lm a m as ı m e sle ğ i “ re n g i o lm a y a n ” “ sa lt te k n ik b ir iş ” k o n u m u n d a k i a lg ıy a te rk e d e c e k tir. H ilm i Ç e lik 6 , in s a n la rı b ilg iy i a n la y a n , d e ğ e rin i b ile n le r ile b ilm e y e n le r d iy e ik iy e a y ıra ra k b ir to p lu m u n k ü tü p h a n e le re v e k ü tü p h a n e c ile re b a k ışı, to p lu m u n b ilg iy e v e b ilg ile n m e y e b a k ış ıy la d o ğ ru o ra n tılıd ır d e r. S a y ın Ç e lik , d ile k lerin i “ k e ş k e ” a ltın d a şö y le sırala r: B ilg in in b e lirle y ic i v e a y d ın la n m a a rac ı o ld u ğ u o rta m la ra k a v u şu lsa ; k ü tü p h a n e c iler d e , m e sle k i g e re k lilik le ri y e rin e g e tirm e n in , e k o n o m ik , so sy a l v e k ü ltü re l b a ğ la m d a k e y fin i y a şa sa ; e ğ itim im iz , d ah a çok sorgu layıcı v e araştırıcı b ir siste m e k a v u şsa ; eğitim ve öğretim p rogram ları ile k ü tü p h an e a ra sın d a gerçek çi b ir ilişk i k u ru la b ilse ; to p lu m u n tü m k e sim leri iç in v a z g e ç ilm e z b ir ü rü n o la n b ilg in in fa rk lı o rta m la rd a v e h e r g ü n b ir y e n isi e k le n e n fa rk lı fo rm a tlard a p a z a rla n m a sın d a d a h a e tk in b ir ro l a lın a ra k , h e m b ilg in in y e ri v e ö n e m in in a n la tılm as ın a k a tk ı sa ğ la n a b ilse ; ü y e le rin in d e rn e k le rin e sa h ip ç ık tığ ı, ö rg ü tlü v e g ü ç lü b ir siv il to p lu m k u ru lu ş u o la n b irlik le r ç o ğ a ltıla ra k , m e sle k i g ü ç a rtırıla b ilse ; m e sle k i s ta n d a rtla r k o n u la b ils e ; ç a ğ d a ş b ir p ro g ra m la e ğ itile n k ü tü p h a n e c ile r, ö n c e lik le a k a d e m is y e n le re y a d a to p lu m u n ilg ili k e s im le rin e , fa rk ın d a o lm a d ık la rı h iz m e tle r v e re re k fa rk lılık y a ra ts a v e sa y g ın lık k a z an m a k iç in y o lla r v e y ö n te m le r b u la b ilse ; k ü tü p h a n e c ile r a it o ld u k ları k u ru m la rın ü s t d ü z e y y ö n e tim le rin d e , b ir z a m a n o ld u ğ u g ib i, a z ıc ık d a o lsa , y e r a la b ilse . l.O turu m : G eçm işten G eleceğe D ü şü nce Ö zgü rlüğü - I E sk içağd a D ü şü nce Ö zgü rlü ğü ve K ü tüp h an e İlişkisi b a ş lık lı b ild iris in d e H a s a n K e s e ro ğ l K , ö z g ü rlü k v e d ü ş ü n c e ö z g ü rlü ğ ü k a v ra m la rın ın a ç ılım ın ı y a p a ra k ta rih ö n ce s i v e ta rih s e l sü re c in E s k iç a ğ ın d a d ü ş ü n c e ö z g ü rlü ğ ü n ü n k im i k e n t d e v le tle rd e “ d in ” e b a ğ lı o la ra k v a r o lm a d ığ ı, y a s a k la rın ö n e ç ık tığ ı, d ü ş ü n ü rle rin b a sk ı a ltın a a lın d ığ ı h a tta c e z ala n d ırıld ığ ın ı d ile g e tirir. A tin a K e n t d e v le ti ile İy o n y a a ra sın d a k i d ü şü n c e ö z g ü rlü ğ ü a y ırım ı ö rn e k le rin in k ita p v e k ü tü p h an e k a v ra m la rın a k a rşı d a b e n z e r ç iz g id e g e liştiğ i a ç ık la n ır. K ü tü p h a n e le r, d ü şü n c e ü rü n ü o la n k ita p v b . b e lg e le rin ö z g ü rc e y e r a ld ığ ı e n e sk i k u ru m la rın b a ş ın d a g e lm e k te d ir. O rta ç a ğ ’ d a n b a ş la y a ra k K a to lik d ü n y a sın d a k ita p ları y a s a k la m an ın h a n g i n e d e n le re, h a n g i y ö n e tse l, p o litik , to p lu m s a l d e ğ işim 6 TBM M bu K ü tü p h a n e , D o k ü m an ta sy o n v e T e rc ü m e B irim i em e k li m ü d ü rü ; S ab a n c ı Ü n iv e rs ite si B ilg i M e rk e zi e m ek li m ü d ü rü . e -p o sta : h ilm i@ s ab a n c iu n iv .ed u .tr 7 P ro f. v e d in a m ik le re b a ğ lı o lu ş tu ru ld u ğ u n u n , •• D r., K a s tam o n u Ü n iv e rs ite si F e n E d eb iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n etim i B ö lü m ü . e -p o sta : h a sa n k e s ero g lu @ g m a il.c o m 678 H asan S. K eseroğlu, G üler D em ir, E lsa B itri, A yşenur G üneş T an ıtım - D e ğ e rle n d irm e / R eview s y a s a k la m a s ü re ç le rin in h a n g i u y g u la m a la rla n a sıl g e rç e k leş tiğ in in so rg u la n d ığ ı v e E . C ih ad T e k in 8 ile B ü le n t Y ılm a z 8 9 1ta0ra1fın 1 d a n h a z ırla n a n D ü şü nce Ö zgü rlü ğü T arihi: R om a K ilisesi Yasaklı Kitaplar Dizini (Index Librorum Prohibitorum) Ü zerin e B ir D eğerlend irm e b a şlık lı b ild iri b u s ü re ç le rin ö z e llik le b irin ci e l k a y n a k la rla k ita p y a s a k la y a c a k k a d a r ile ri b ir d ü z e y e n a sıl v a rd ığ ın ı g ö z ö n ü n e se rm e si b a ğ la m ın d a ö n e m lid ir. Y a z arla r, ta rih s e l sü re ç te h e m e n h e r d ö n e m d e sa n sü r v e y a s a k la rın a y rı n e d e n le rle o lu ştu ru ld u ğ u n u , “ a h la k sız lık ” , “ d in d ış ılık ” , “ s a p k ın lık ” v e d iğ e r y a fta la r ile y ö n e te n le rin k e n d i is te k le rin e d a y a tm a s ın a u y m a y a n h e r h a rek e ti y a s a k la d ığ ın ı ifa d e e d e rk e n , b u n u n g ü n ü m ü z d e d e d e ğ iş m e d iğ i b iç im in d e k i o ld u k ç a g e rç e k ç i y a k la ş ım ın ı d a o rta y a k o y m a k ta d ır. A v u straly a , K a n a d a , H ırv a tis ta n , Ja p o n y a, Y e n i Z e la n d a , T ü rk iy e, U k ra y n a , B üyük B rita n y a v e A B D ’ d e k i k ü tü p h a n e le rd e d ü şü n c e ö z g ü rlü ğ ü n ü n d u ru m u v e b u b a ğ la m d a g e liş tird ik le ri b ild irg e le r a ra s ın d a k a rş ıla ş tırm a y a p ıla n v e M a n d a n a M ir ' ile B ü le n t Y ılm a z ta ra fın d a n h a z ırla n a n E valu ation o f Intellectual Freedom Statemenst in L ib raries by C ou n tries b a ş lık lı b ild iri, IF L A w e b s ite sin d e n u la ş ıla n v e rile re d a y a n a ra k y a p ılm ıştır. S o n u ç o la ra k a n ıla n ü lk e le rin o lu ş tu rd u k la rı b ild irile rin b iç im v e iç e rik le ri fa rk lı o lsa d a ç e k ird e k d e ğ e rle rin h e p si ta rafın d an d ik k a te a lın d ığ ı iz le n m e k te d ir. B u ü lk e le rin tü m ü b ilg i e d in m e h a k k ı v e d ü şü n c e y i ifa d e ö z g ü rlü ğ ü n ü n te m e l d e ğ e rle r o ld u ğ u v e s a n s ü r u y g u la n m a m a s ı k o n u s u n d a u z la şm ak ta d ır. B u n u n g ib i ç o ğ u ü lk e h a lk k ü tü p h a n e le rin in h iz m e tle rin d e ırk , in a n ç , c in siy e t, y a ş v e b e n z e ri a y ırım la r g ö z e tm e m es in i ile ri sü rm e k te d ir. T e m e l fa rk lılık la rı o lm a m a s ın a k a rşın h a z ırla n a n b ild irg ele rin te k n o lo ji, k ü ltü r v e ile tiş im b a ğ la m ın d a k ü re se l d e ğ iş im in a k ış ın a u y u m s a ğ lay a c a k b iç im d e g ö z d e n g e ç irilip g ü n c e lle n m e si v e e n ö n e m lisi d e u y g u la n m as ın ı s a ğ la y a c a k ç e v re v e k o ş u lla rın iy ile ş tirilm e s i b iç im in d e y e rin d e ö n e rile r su n u lm a k ta d ır. T ü rk iy e ’ d e in te rn e t e rişim in i d e n e tle m e y e y ö n e lik u y g u la m a la rın in te rn e t sa n sü rü k a v ra m ı ç e rç e v e s in d e d e ğ e rle n d irild iğ i v e Ş a h ik a E ro ğ lu n ile T o lg a Ç a k m a k 12 ta ra fın d a n h a z ırla n a n İn tern et E rişim in d e S an sü r: T ü rk iye A çısın d an B ir D u ru m D eğerlend irm esi b a ş lık lı b ild irid e , T ü rk iy e ’ d e in te rn e t iç e riğ in e y ö n e lik e n g e lle m e le rd e ç e şitli d ö n e m le rd e h ız lı a rtış la r y a ş an d ığ ı y a n sıtılm ak ta d ır. M e v z u a t b a ğ la m ın d a b a z ı k o n u la rın v e sın ırla rın n e t o la ra k b e lirle n m e m e s in d e n d o la y ı s o ru n ların y a ş a n d ığ ı, in te rn e t a lty ap ısı v e te k n o lo jik g e liş m e le rin v e in te rn e t k u lla n ım ın ın h ız lı a rtış ın a p a ra le l in te rn e t e rişim in e y ö n e lik e n g e lle m e le r k o n u s u n d a iy ile ş tirm e v e g ö z d e n g e ç irm e le rin g e re k liliğ in e iş a re t e d ilm e k ted ir. 2.O turu m : G eçm işten G eleceğe D ü şü nce Ö zgü rlüğü - II Ç e v irm e n le rin d ü şü n c e ö z g ü rlü ğ ü b a ğ la m ın d a k a rş ıla ş tığ ı so ru n la rı o rta y a k o y a n T ü rk iye ’ de P rofesyon el Ç eviri E tkin lik lerin d e D ü şü nce Ö zgü rlü ğü S oru n u b a ş lık lı ç a lışm a A n k a ra ’ d a M ü te rc im T e rc ü m a n lık b ö lü m le ri b u lu n a n H a c e tte p e Ü n iv e rsite s i v e B ilk e n t Ü n iv e rs ite s in d e 8 9 10 A rş. G ö r., H a c ette p e Ü n iv e rs ite si E d eb iy at F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta : e n g in .tek in @ h ac ettep e .e d u .tr •• P ro f. D r., H a c e tte p e Ü n iv e rs ite si E d eb iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n etim i B ö lü m ü . e -p o sta: b y ilm a z @ h ac ettep e .ed u .tr D o k to ra ö ğ re n c is i, H a c ette p e Ü n iv e rs ite si E d eb iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta: m ir_ m o fta k h ari@ y ah o o .co m 11 A rş. G ö r., H a c e tte p e Ü n iv e rs ite si E d eb iy a t F ak ü lte si B ilg i v e B e lg e Y ö n etim i B ö lü m ü . e -p o sta: s a h ik ae ro g lu @ h ac ettep e .e d u .tr 12 •• A rş. G ö r., H ac ette p e Ü n iv ers ite s i E d eb iy at F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n etim i B ö lü m ü . e -p o sta : tc a k m a k @ h a c e tte p e .e d u .tr '.U lu s la ra ra s ı K ü tü p h an e v e B ilg ib ilim F e ls efe s i S e m p o zy u m u 3 -5 E y lü l 2 0 1 4 , K as tam o n u , T ü rk iy e : D e ğ e rlen d irm e v e Ö n e riler 1st International Sym posium on P hilosophy o f L ibrary and Inform ation Science E thics Septem ber 3-5 2014 K astam onu, Turkey: E valuation and R ecom m endations 679 y a p ıla n a n k e tle re d a y a n a ra k y a p ılm ış v e T ü rk iy e ’ d e ç e v irm e n le rin ç e v iri e tk in lik le rin d e sa n sü re u ğ ra d ık la rı, o to s a n s ü r u y g u la m a s ın ın y a y g ın o ld u ğ u so n u c u o rta y a ç ık m ıştır. N a d id e G ü h e r E re r ' v e B ü le n t Y ılm a z ta ra fın d a n h a z ırla n a n b ild irid e ç e v irm e n le rin s a n s ü r o lg u su n u n b ilin c in d e o lu p b u k o n u d a ö ğ re n c ile rin i d e b ilin ç le n d ird ik le ri a n c a k g e n e l o la ra k m e sle k i k u ru lu ş la ra ü y e lik v e b u k o n u d a a lın a c a k ö n le m le r k o n u s u n d a p e k d e b ilin ç li o lm a d ık la rı s o n u c u n a v a rm a k ta d ır. Y a z arla r, d ü şü n c e ö z g ü rlü ğ ü n e iliş k in y a ş a n a n s ık ın tıla rın a şıla b ilm e si iç in b ilin ç li o lm a n ın y e te rli o lm a d ığ ı, a y n ı z a m a n d a m e slek i k u ru lu ş la ra ü y e liğ in v e b u k u ru lu ş la rla b e ra b e r h a rek e t e tm e n in ö n e m in e in a n m a k ta d ır. B ö y le c e ç e v iri e tk in lik le rin in “ m ü s te h c e n ” y a d a “ to p lu m a h lâ k ın a a y k ırı ” o ld u ğ u g ib i e sn e k , g ö re c e n ite le m e lere v e k e y fi u y g u la m a la ra a ç ık d u ru m a g e lm e si g ib i s a k ın c a la r o rta d a n k a lk a c a k tır. Ç a lışm a ile sa n sü r o lg u s u n u n ç e v irilerin iç e rik le rin in ö n ü n e g e ç m e si v e ç e v irm e n le rin so ru m lu lu k la rın ı y e rin e g e tirirk e n b a sk ı a ltın d a h a re k e t e tm e leri g ib i o ld u k ç a ö n e m li b ir so ru n a iş a re t e d ilm e k te d ir. D ü ş ü n c e ö z g ü rlü ğ ü n ü d e s te k le y e n k u ru m la r o la ra k h a lk k ü tü p h a n e le rin in to p lu m u n d e m o k ra tik le şm e s i sü re c in d e e tk in b ir ro lü o ld u ğ u v u rg u la n a n v e E rd in ç A la c a M ile B ü le n t Y ılm a z ta ra fın d a n h a z ırla n a n H alk K ü tüp h an eciliğind e S an sü r ve D ü şü n ce Ö zgü rlüğü K on u sun d a K u llan ıcı A lgısı Ü zerin e B ir A raştırm a b a ş lık lı b ild irid e a n k e t v e g ö rü ş m e te k n ik le rin d e n y a ra rla n ıla ra k h a lk k ü tü p h a n e si k u lla n ıc ıla rın ın d ü şü n c e ö z g ü rlü ğ ü v e sa n sü r a lg ıla rın ın ö lç ü lm e si h e d e fle n m iştir. Y a ş, c in s iy e t v e m e z u n iy e t d e ğ iş k e n le rin in a n la m lı ö lç ü d e b e lirle y ic i b u lu n m a d ığ ı b u lg u la ra g ö re k a tılım c ıla rın ç o ğ u n lu ğ u a h lâ k i y a p ıy ı e le ş tire n y a y ın v e d ü ş ü n c e le re s a n s ü r u y g u la n m a s ı g e re k tiğ in i d ü şü n m e k te d ir. Y in e k a tılım c ıla rın ç o ğ u , h a lk k ü tü p h a n ele rin in , b ü n y e sin d e b u lu n d u rd u ğ u h e r tü rlü m a te ry a li d in , d il, ırk , c in siy e t, p o litik g ö rü ş v b . k o n u lard a a y rım g ö z e tm e d e n h iz m e te su n d u ğ u iç in h a lk k ü tü p h a n e s iy le d ü ş ü n c e ö z g ü rlü ğ ü a ra s ın d a b ir iliş k in in o ld u ğ u n u b e lirtm e k te d ir. Y in e b ü y ü k ç o ğ u n lu k h a lk k ü tü p h a n e s in d e b u lu n a n k ita p , d e rg i v b . k a y n a k la rın o k u y u c u y u o lu m s u z e tk ile m e d iğ in e v e o k u y u c u la rın h e r tü rlü k a y n a ğ ı o k u y a ra k y a ra rlı-z a ra rlı k a ra rın ı k e n d ile rin in v e re b ile c e ğ in e in a n m a k ta d ır. Ç a lışm a so n u c u n d a k ü tü p h a n e le rin d a h a d e m o k ratik b ir a n la y ış la y ö n e tilm e si, iş le y iş in m e s le k a h lâ k ı ilk e le ri d o ğ ru ltu s u n d a e ğ itim li v e d o n a n ım lı k ü tü p h a n e c ile rc e s a ğ la n m a s ın ın ö n e m in e v e k ü tü p h a n e k u llan ıc ıla rın ın d ü ş ü n c e ö z g ü rlü ğ ü v e s a n s ü r k a v ra m la rı k a p s a m ın d a k i a lg ı s e v iy e le rin in a rtırılm a sı g e re k s in im in e v u rg u y a p ılm a k ta d ır. Ö m e r D a lk ıra n " v e B ü le n t Y ılm a z ta ra fın d a n h a z ırla n a n A n k ara ’ d ak i Ü n iversite K ü tüp h an ecilerin in D ü şü nce Ö zgü rlü ğü K on u su n d aki Y ak laşım ları b a ş lık lı b ild irid e k ü tü p h a n e le rin b ilg i k a y n a k la rın a a y ırım g ö z e tm e k s iz in h e rk es in e rişim in i s a ğ lam a k işle v i ile d e m o k ra s in in te m e l k o ş u lu o la n d ü şü n c e ö z g ü rlü ğ ü n e k a rşı d u y a rlılığ ı e sa s o lm a lıy k e n te rsi d u ru m la r v e sa n sü rü n sö z k o n u s u o lm a sı b u ç a lışm a y ı te m e lle n d ire n so ru n o ld u ğ u v u rg u la n m ıştır. B u b a ğ la m d a y a z a rla r A n k a ra ’ d a k i ü n iv e rs ite k ü tü p h a n e c ile rin in d ü şü n c e 13 •• O k u tm a n , H a c ette p e Ü n iv e rs ite si Y a b an c ı D ille r Y ü k se k O k u lu . e -p o sta : g u h er@ h ac ettep e .e d u .tr 14 A rş. G ö r., Y ıld ırım B e y a zıt Ü n iv e rs ites i İn san v e T o p lu m B ilim le ri F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta: a lac ae rd in c.6 1 @ h o tm ail.co m 15 A rş. G ö r., H ac ette p e Ü n iv ers ite s i E d eb iy at F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n etim i B ö lü m ü . e -p o sta : o m erd a lk iran @ h ac ettep e .ed u .tr 680 T an ıtım - D e ğ e rle n d irm e / R eview s H asan S. K eseroğlu, G üler D em ir, E lsa B itri, A yşenur G üneş ö z g ü rlü ğ ü k o n u su n d a k i y a k la ş ım la rın ı o rta y a k o y m a k iste m iştir. A n k e te d a y a lı a ra ş tırm a so n u ç la rı A n k a ra ’ d a k i ü n iv e rs ite k ü tü p h a n ec ile rin in d ü ş ü n c e ö z g ü rlü ğ ü v e sa n sü re ilişk in b ilin ç d ü z e y le rin in y ü k s e k o ld u ğ u n u g ö s te rs e d e k ü tü p h a n e c ilik e ğ itim in in d ü şü n c e ö z g ü rlü ğ ü v e s a n s ü r b ilin c in in g e liş m e s in d ek i ro lü y e te rli b u lu n m a m ak ta d ır. B u n e d e n le T K D v e B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i b ö lü m le rin in iş b irliğ in e g itm e si, B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i a la n ın d a g e re k a k a d e m ik p ro g ra m la rd a g e rek k o n g re , k o n fe ra n s, s e m in e r v b . e tk in lik le rd e b u k o n u y a d a h a ç o k y e r v e rilm es i, lite ra tü re b u a la n d a d a h a fa zla ç a lış m a la rla k a tk ıd a b u lu n u lm as ı ö n e rile n le r a ra sın d a d ır. 3.O turu m : K ü tü p h an e ve B ilgib ilim E tiği O tu ru m u n ilk b ild iris i B ü le n t Y ılm a z ta ra fın d a n h a z ırla n a n B ilgi ve B elge Y ön etim i E tiği ya d a ‘ İyi K ü tü p h an eci’ O lm ak b a ş lığ ın ı ta şım ak ta d ır. B u b ild iri ile “ e tik ” v e “ m e s le k e tiğ i ” b a ğ la m ın d a d o ğ ru , iy i, id e a l k ü tü p h a n e c i b e tim le m e s i y a p ılm a k tad ır. B u n u n iç in y e rel v e e v ren se l ç e rçe v e d e d e ğ e rle r v e o rta k p a y d a la r d a y a n a k a lın m ak ta d ır. S o n u ç o la ra k , ç a lış m a n ın e tik d e ğ e rle ri o la n k ü tü p h a n e c iy e iliş k in ö z e llik le r ile b u d e ğ e rle rin k ü tü p h a n e c iy e , k ü tü p h a n e c i k a n a lı ile m e s le ğ e v e d a h a g e n iş b a k ılırs a to p lu m a n e le r k a z an d ıra ca ğ ı a n la m ın d a fa rk ın d a lık o lu ştu rm a sı sö z k o n u su d u r. B ild irid e m e slek i e tik ilk e le r ü z e rin d e n , b ilg i v e b e lg e y ö n e tim i a la n ın d a k i m e sle k i e tik ilk e le r ta n ım la n m ış v e b u ilk e le rin m e slek i a la n a k a tk ıla rı d e ğ e rle n d irilm iştir. M e s leğ in d e e tik ilk e le ri g ö z a rd ı e tm e y e n , e tik ilk e le r ış ığ ın d a h iz m e t su n a n , d ü ş ü n c e ö z g ü rlü ğ ü n e b a ğ lı k ü tü p h a n e cile ri, iy i k ü tü p h a n e ci o la ra k d e ğ e rle n d irm e k te d ir. U y g u la m a d a ç a lış a n k ü tü p h a n e c ile r a ç ısın d a n re h b e r n ite liğ in d e o la b ile c e k b u b ild iri ile e tik ilk e le rin k ü tü p h a n e c ilik a la n ı iç in ta n ım la n m a s ı v e k ü tü p h a n e c ile rin h a n g i d a v ran ış la rd a n k a ç ın m a s ı g e re k tiğ i b e lirle n m iştir. M a rio H ib e rt' 6 ta ra fın d a n h a z ırla n a n H ack th e P ow er B ack: C om m on s B ased L ib rarian ship b a ş lık lı b ild irid e y a z a r, k ü tü p h a n e c ilik te b ilg i e tiğ in e d a y a n a ra k m e sle k i ta v ır v e tu tu m la rd a ile rle m e v e k ü ltü re l d ö n ü şü m le ri o lu ş tu ra c a k n ite lik te b ir e le ştire l y a k la ş ım ın e k sik liğ i y a n ın d a o rtak /b e ra b e r h a re k e t e tm e k ü ltü rü n ü n d e o lm a d ığ ı v e e n ö n e m lisi d e b u k o n u la rın y e te rin ce e le a lın m a d ığ ın d a n y a k ın m a k ta d ır. N e o lib e ra l h a k im iy e te k a rşı, o rta k lık (p a y la ş ım ) v e e ş d ü z e y li/ b ire b ir ile tiş im o d a k lı p o litik e k o n o m iy e d o ğ ru g e liş e n g ü ç lü a lte rn a tif y a p ıs ı ile g lo b a l v a ta n d a ş lık o lg u s u n u n ö n e m in e v u rg u y a p m a k ta d ır. O lg u , o rta k / b e rab e rce ü re tile c e k to p lu m s a l d e ğ e rle ri y e n id e n y a y m a k ü z e re iş b irlik ç i/ o rtak ç a lış m ay a y a tk ın p o ta n siy e l y a p ıy ı/k a p a s ite le ri c a n la n d ıra c a k ö z e llik te d ir. Y in e y a z a r, “ c o m m o n ist lib ra ria n ” o rta k la ş tırıc ı/ o rtak lık çı k ü tü p h a n e c i d iy e n ite le n e n k ü tü p h a n e ci fig ü rü n ü , in te rn e t v a ta n d a ş ı (n e tist), b ilg is a y a r k o rsa n ı (h a c k e r), b ilg i işç isi (k n o w le d g e w o rk e r), ü re te n tü k e tic i ( p ro su m e r: c o n s u m e r ile p ro d u c e r sö z c ü k le rin i b irle ş tire re k y a ra tılm ış o ld u ğ u n u d ü ş ü n m e k te v e o rta k lık ç ı (c o m m o n is t) v e lis a n s s ız k o p y a la y a n (c o p y le ftis t) g ib i a d la rla a n ıla n so sy a l g ru p la rın b u lu n d u ğ u k a la b a lık b ir k itle y e y a k ın b ir y e re y e rle ştirm e k te d ir. B u g ru p la rın d a h e rk e s e a ç ık , o rta k y e n i b ir b ilg i a la n ın ı in ş a e d e n v e b e ra b e rc e o lu ş tu ru la n d e ğ e rle r ile k a rşı 16 U n iv e rsity f S ara jev o F a c u lty o f P h ilo s o p h y D e p a rtm e n t o f C o m p a ra tiv e L ite ra tu re a n d L ib ra ria n sh ip . e -p o sta : m a rio .h ib ert@ g m a il.c o m '.U lu s la ra ra s ı K ü tü p h an e v e B ilg ib ilim F e ls efe s i S e m p o zy u m u 3 -5 E y lü l 2 0 1 4 , K as tam o n u , T ü rk iy e : D e ğ e rlen d irm e v e Ö n e riler 1st International Sym posium on P hilosophy o f L ibrary and Inform ation Science E thics Septem ber 3-5 2014 K astam onu, Turkey: E valuation and R ecom m endations 681 e rişim m o d e llerin i sa ğ la m a k ü z e re k u lla n ıc ıla ra y a rd ım cı o la n b ir a ğ d ü n y a s ın d a n g e ld iğ i b ilin m e k te d ir. S o n u ç o la ra k k ü tü p h a n e le rin ra d ik al e tik d e ğ e rle re g e re k s in im i o ld u ğ u y a d a e n a z ın d a n b ilg i o k u ry a z a rlığ ı p ra tiğ i k a d a r, so sy a l a d a le t v e d e m o k ra tik d u ru şu e sa s a la n ç e rç e v e d e b ilg i ü re tim i, y a y ım ı v e tü k e tim i k a v ra m la rın ın ta n ın m as ın ı s a ğ lay a c a k e le ştire l k ü tü p h a n e c ilik b ilg ile rin e / y ö n le n d irm e s in e g e re k s in im o ld u ğ u ifa d e e d ilm e k te d ir. Y a z a r g e le n e k s e l sa ğ so l k u tu p la ş m as ı y e rin e k ü tü p h a n e c iliğ in , b ire y s elliğ i, k e n d in e ö z g ü lü ğ ü v e ç e şitliliğ i k o ru y u p b u o lg u la rd a n b ir y a ra r (sin e rji) y a ra tm a s ı, d e n e y im le rin p a y la ş ılm a s ı v e b u p o ta d a d a h a a k ıllıc a g ö rü ş v e p o litik a la r ü re tilm e s i b iç im in d e b ir y a k la ş ım la o rta k e tik d e ğ e rle r ü re tilm e s in in y a ra rın a in a n m a k ta d ır. Ç a lış m a n ın y e rel d e ğ e rle rin ç e şitliliğ in i d e k u c a k la y a ra k e v re n sel d ü z e y d e o rta k p o litik a tu tu m v e d e ğ e rleri ü re tm e ö n e risi ile o ld u k ç a ö z g ü n o ld u ğ u g ö rü şü n d e y iz . A y rıca , a la n a h e m fa rk lı b ir b a k ış a ç ısı g e tirm e si h e m d e o rta k la ştırıc ı/ o rta k lık ç ı k ü tü p h a n e c i (c o m m o n is t lib ra ria n ), in te rn e t v a ta n d a ş ı (n e tist), ü re te n tü k e tic i ( p ro su m e r: c o n s u m e r + p ro d u c er) g ib i a ğ d ü n y a s ın ın o rta y a k o y d u ğ u ilg in ç / g ö re c e y e n i k a v ram la rı k a tm a sı ile d e d ik k a te d e ğ e r o ld u ğ u d ü şü n ü lm e k te d ir. E tik ü z e rin e y a p ıla n fe ls e fe y e y ö n e lik b e tim le y ic i v e ta n ım la y ıc ı b ir a ra ş tırm a o ld u ğ u ile ri sü rü le n v e Y a lç ın Y a lç ın k ay a ta ra fın d a n h a z ırla n a n E tik : E k tiğin B ilgi T oh u m u n u B aşk ası B içiyor b a ş lık lı v e Y a lç ın Y a le ın k a v a ta ra fın d a n h a z ırla n a n k u ra m sa l ç a lışm a d a , b ire y le rin b ilg i a la n ın d a k i y e tk e s in in ö n c e sin d e n v e s o n ra sın d a n b a ğ ım s ız o lm a d ığ ı ifa d e e d ilir. E tiğ in e n te le k tü e l m ü lk iy e tin g ü v e n liğ in i v e ö z g ü rlü ğ ü n ü k o ru m a k ü z e re y a p ıla n d ırıld ığ ı sü re c e, g e rç e k te b ilg ilile ri b ilg is iz le re y a d a b ilim s e l o la n la rı b ilim s e l o lm a y a n la ra k a rşı sa v u n m a k ü z e re y ü k ü m lü lü k le rin i g e rç e k le ş tirm e y e ç a lışa b ile c e ğ i v u rg u lan m a k tad ır. Y a z a r, e tiğ in , g e n e l o la ra k ; iy i o lm a v e /v e y a d o ğ ru y a p m a b e k le n tis in i ta ş ıd ığ ın ı, k ü tü p h an e y a k la ş ım ın ın ise b ilim e , b ilg iy e , b ilim s e l a ra ş tırm a y a d a y a lı b ilg i y ö n e tim h iz m e tle rin d e -s ü re ç le rin d e iy i o lm a y ı v e d o ğ ru y a p m a y ı ö n g ö rd ü ğ ü n ü ifa d e e tm e k te d ir. Ö z e llik le b ilim y a ş a m ın d a k a rşı k a rş ıy a g e lin e n e tik d ışı d a v ra n ış la rla m ü c a d e le n in y o lu y a z a ra g ö re c id d i b ir e ğ itim -b ilin ç sü re c in in o lu ş tu ru lm a s ı v e /v e y a g e liştirilm e sid ir. Y a z a r b u b a ğ la m d a k ü tü p h a n e le rin ro lü n ü n ö n e m in e v u rg u y a p a rk e n , “ b ilim in d o ğ ru ç a lış m a la b o ratu a rla rı ” o la ra k n ite le d iğ i k ü tü p h a n e le rin b ilg ise l ç a lış m a la rın -y a k la ş ım la rın d e ğ e rle n d irilm e s in e o la n a k su n a rak , b ilim d e e tik d ışı d a v ra n ış la ra y ö n e lm e y i ö n le y e b ile c e ğ in e in a n d ığ ın ı b e lirtim T h e E th ics in th e F ield o f L ib rary an d In form ation S cien ce in A lgeria b a ş lık lı v e Z a h ir Y a h iao u i ' 8 ta ra fın d a n h a z ırla n a n b ild iri C e z a y ir ’ d e k ü tü p h an e v e b ilg ib ilim a la n ın d a k i ö ğ re n im s ü re çle rin d e e tiğ in y e rin in n e o ld u ğ u n u a ra ştıra n v e b u b a ğ la m d a ö ğ re n cile rin fa rk ın d a lığ ın ın ö n e m in i v u rg u la m a y a ç a lış a n b ir a ra ştırm a d ır. D a y a n d ığ ı h ip o te z le rd e n b iri c in s iy e t ’ in k ü tü p h a n e v e b ilg ib ilim a la n ın d a k i d e rs p ro g ra m la rın d a y e r a la n e tik d e rs le rin e iliş k in ö ğ re n c ile rin fa rk ın d a lığ ın ı b e lirle y ic i b ir d e ğ işk e n o ld u ğ u , d iğ e ri ise lis a n s ü stü d ü z e y d ek i e ğ itim in ik in c i a ş a m a s ın a g e le n ö ğ re n cile rin ilk a ş a m ad a k ilere g ö re fa rk ın d a lığ ın ın 17 M a rm a ra Ü• n iv ers ite s i. e -p o sta: v a lc in .v a lc in k a v a@ h o tm a il.c o m D r., U n iv e rsity C en tre o f R e liza n e A lg e ria . e -p o sta : y Y -z a h irr/ y a h o o f 682 H asan S. K eseroğlu, G üler D em ir, E lsa B itri, A yşenur G üneş T an ıtım - D e ğ e rle n d irm e / R eview s a rttığ ı b iç im in d e d ir. A lg ie rs v e K h e m is -M e lia n a Ü n iv e rs ite le rin d e k ü tü p h a n e v e b ilg ib ilim a la n ın d a 1 v e 2 . d ü z e y d e k i y ü k s e k lisa n s ö ğ re n c ile rin e u y g u la n a n a n k e t ç a lışm a sı ile e ld e e d ile n b u lg u la r n e c in s iy e t n e d e y ü k s e k lisa n s d ü z e y in in ik in c i a ş a m a s ın a g e lm iş o lm a n ın ö ğ re n c ile rin e tik k o n u s u n u n ö n e m in e iliş k in fa rk ın d a lığ ın ı ö n e m li ö lç ü d e e tk ile y e n d e ğ iş k e n ler o lm a d ığ ı so n u c u n u g ö ste rm e k te d ir. A y rıca , e tik k o n u s u n u n b a ş lı b a ş ın a / b a ğ ım s ız b iç im d e e le a lın m a d ığ ı a n c a k ç e şitli k o n u la rın iç in d e y e r a ld ığ ı sö y le n m iştir. Ö ğ re n c ile rd e , e tik k o n u su n u n ö n e m in e iliş k in b ir fa rk ın d a lığ ın o lm a sı d e rs p ro g ra m la rın d a b ir re fo rm y a p ılm a s ın a g e re k s in im d u y u ld u ğ u n u d a g ö ste rm e k te d ir. B u ç a lışm a y ı d a h a ö n c e d e o k u n m u ş v e ç a lış m a n ın h ip o tez le ri ile so n u ç la rın ın u y u ş m a d ığ ı y a n i h ip o te z le rin in k a n ıtla n m a d ığ ı g ö rü lm ü ştü . H ip o te z le rd e c in s iy e t fa rk ı v e y ü k s e k lis a n s ta 2 . D ü z e y e g e lm e n in fa rk ın d a lık ü z e rin d e e tk ili o ld u ğ u ile ri s ü rü lü rk e n so n u ç k ıs m ın a g e lin d iğ in d e b u a n ıla n d e ğ iş k e n le rin h iç b ir ro lü o lm a d ığ ı; h e r ik i c in s te n ö ğ re n cile rin d e d e rs p ro g ra m la rı v e e tik h a k k ın d a b e n z e r k a n ıd a o ld u k la rı sö y le n m e k ted ir. D iğ e r b ir d e ğ işk e n o la n y ü k s e k lis a n s ta ik in c i a ş a m a y a g e ç m iş o lm a d u ru m u n u n , y in e , fa rk ın d a lığ ı a rttırm ad ığ ı so n u c u d a b e lirtilm e k te d ir. B u so ru iş a re ti y a rata n b ir d u ru m o lu p , b u n u n d ış ın d a C e z a y ir ’ le ilişk ili e ğ itim d e e tiğ in y e ri v e ö ğ re n cile rin b a k ış a ç ısın ı v e rm e s i a n la m ın d a a y d ın la tıc ı b ir ç a lış m a o ld u ğ u sö y le n e b ilir. M e s le k v e b ilg i p ro fe s y o n e lliğ i m e s le ğ in in v a rlık la rın ı b e lirle y e n ö z e llik le rin so rg u lan d ığ ı T ü rk iye ’ d e B ir M eslek O larak B ilgi P rofesyon elliği b a ş lık lı v e S e m a n u r Ö z te m iz '9 ile İn c i Ö n a l 20 1 9ta 2 1ra fın d a n h a z ırla n a n b ild irid e b ilg i te k n o lo jile rin in b ilg i p ro fes y o n e lliğ i a la n ın a fa rk lı v e y e n i b ir y ü z k a z a n d ırd ığ ı so n u c u n a v a rılm a k ta d ır. B ilg i m e rk e z le ri, k u lla n ıc ıla r, b ilg i h iz m e tle ri, m e s le k ü y e le rin in işle v le ri v e n ite lik le ri, e ğ itim v e u n v a n ları ile sta tü le ri g ib i fa k tö rle r a ç ısın d a n b ilg i p ro fes y o n e lliğ i ü z e rin d e k ö k lü d e ğ iş im le re y o l a ç m ıştır. Y a z arla r, b ilg i p ro fe s y o n e lliğ in in k e n d in e ö z g ü ö z e l b ilg isi, e ğ itim i, ö rg ü tleri, e tik ilk e le ri, to p lu m s a l s o ru m lu lu k la rı o la n b ir m e s le k o ld u ğ u n u ifa d e e d e rk e n , b ilg i te k n o lo jile rin in sa ğ la d ığ ı o la n a k la r ç e rç e v e s in d e m e s le k ü y e le rin in d a h a a k tif v e y ü k ü m lü lü k le rin i d a h a h ız lı, v e rim li b ir şe k ild e y e rin e g e tire b ilm e b e c e ris in i e d in d iğ in i d ü şü n m e k te d ir. İle ri sü rü le n e n ö n e m li n o k ta la rd a n b iri d e m e s le k le rin z a m a n a v e k o ş u lla ra b a ğ lı o la ra k d e ğ iş e n k a ra k te ris tik le rin in b e lirli a ra lık la rla in c e le n m e sin i g e re k tird iğ i v e b ilg i p ro fe s y o n e lliğ in in ta m d a b u b a ğ la m d a d u ra ğ a n d e ğ il te rs in e d in a m ik b ir y a p ı ta şıd ığ ıd ır. Y a z arla r, m e s le ğ e iliş k in to p lu m s a l fa rk ın d a lığ ın sa ğ la n m a sın ın , m e s le k ü y e le rin in ö n y a rg ılı v e g e le n e k se l im a jla rın d a n a rın d ırılm a s ı iç in a tılm a sı g e re k e n ö n e m li b ir a d ım o ld u ğ u g ö rü şü n d e d ir. 4.O tu ru m : M eslek i E tik ve P rofesyonellik - I D ö rd ü n c ü o tu ru m u n ilk b ild iris i S e lm a A s la n 2 ' ta ra fın d a n h a z ırla n a n K atalog K ayıtları için K on u B aşlığı S eçim in d e E tik İlk eler: B ir V ak a Ç alışm ası o lu p , b ilg i h iz m e tle rin d e 19 20 21 •• A rş. G ö r., H ac ette p e Ü n iv ers ite s i E d eb iy at F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n etim i B ö lü m ü . e -p o sta : s e m a n u ro z tem iz@ g m ail.co m •• P ro f. D r., H a ce ttep e Ü n iv ers ite s i E d eb iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta : o n a l@ h ac ettep e .ed u .tr •• K ü tü p h an e M ü d ü rü , T O B B E k o n o m i v e T ek n o lo ji Ü n iv e rsite s i, s e lm a @ etu .e d u .tr '.U lu s la ra ra s ı K ü tü p h an e v e B ilg ib ilim F e ls efe s i S e m p o zy u m u 3 -5 E y lü l 2 0 1 4 , K as tam o n u , T ü rk iy e : D e ğ e rlen d irm e v e Ö n e riler 1st International Sym posium on P hilosophy o f L ibrary and Inform ation Science E thics Septem ber 3-5 2014 K astam onu, Turkey: E valuation and R ecom m endations 683 ç a lış a n la rın b ire y se l, to p lu m sa l, m e slek i v e k u ru m sa l e tik d e ğ e rle re b a ğ lı k a lm a k a y g ıla rın a k a rş ın is te m e d e n d e e tik o lm a y a n d a v ra n ış la rın iç in e d ü ş e b ile c e ğ in i sa v u n a n y a z a r ç a lış m a s ın d a ö rn e k o la ra k k a y n a k la ra k o n u b a ş lığ ı v e rilirk e n fa rk lı y a k la ş ım la rla u y g u la m a y a p ılm as ın ı e le a lm a k ta d ır. Ö z e llik le T ü rk iy e ’ d e k i ü n iv e rs ite k ü tü p h a n e le rin d e y a y g ın o la ra k K o n g re K ü tü p h a n e s i K o n u B a ş lık la rı lis te s in in k u lla n ıld ığ ın ı b e lirte n y a z a r, b a z ı k a ta lo g la rd a g e ç e n “ E rm e n i s o y k ırım ı ” b a ş lığ ın a iş a re t e d e re k ç a lışm a sın ı sö z k o n u s u b a ş lığ ın k u lla n ım ı v e k o n u y a y a k la ş ım la rla ilg ili b ir a n k e tle d e ste k le m iştir. “ E rm e n i s o y k ırım ı ” b a ş lığ ın ın k im i k ü tü p h a n e le r ta ra fın d a n k u lla n ılm a k ta o lm a sın ı e tik a ç ıd an d e ğ e rle n d ire n y a z a r b e n im s e n e n y a k la ş ım la rın g ö z d e n g e ç irilm e s i v e a lte rn a tif b a ş lık la r ü z e rin d e ç a lışm a y a p ılm a s ın d a y a ra r o ld u ğ u s o n u c u n a v a rm ıştır. K o n g re K ü tü p h a n e s i K o n u B a ş lık la rın ın y ü z y ılı a şa n b ir sü re d ir k u lla n ılıy o r o lm a sı n e d e n iy le y e n i b ir m ile n y u m a g irilirk e n y ü rü tü le n b ir a ra ş tırm a d a ç e şitli ü lk e le rd e u lu sa l d ü z e y d e u y a rla m a v e ç e v iri ç a lışm a la rı y a p ıld ığ ın ın te s p it e d ild iğ in e d ik k a t ç e k e n y a z a r, ü lk e m iz d e d e b e n z e ri b ir ç a lışm a ile İn g ilizc e v e T ü rk ç e k o n u b a ş lık la rı o to rite d iz in leri o lu ş tu ru lm a s ın ın , h e m e tik , h e m m e sle k i sa y g ın lık , h e m d e y ö n e ts el a ç ıd a n b ir g e re k s in im o ld u ğ u n a iş a re t e tm e k te d ir. Ü m it K o n y a 22 v e N ilg ü n A ta y 2 3 ta ra fın d a n h a z ırla n a n Y ön etim d e E tik D eğerler ve B ilgi M erk ezleri A çısın dan B ir D eğerlen d irm e b a ş lık lı b ild iri, e tik k u ra lla ra d u y a rlı b ir y ö n e tim p o litik a sı v e u y g u la m a la rı o la n k ü tü p h a n e , a rşiv , v b . k u ru m la rın e tk in , v e rim li v e ç a ğ d a ş h iz m e tle r su n a c a ğ ı; a d il, g ü v e n ilir, sa y g ın v e d ü rü st b ir y ö n e tic in in o ld u ğ u b ir k u ru m u n p e rs o n e lin g e liş m e s i v e k u ru m h u z u ru a ç ıs ın d a n d a ö n e m li o ld u ğ u d ü ş ü n ce s in d en y o la ç ık ıla n b ir ç a lışm ad ır. T e m e l a m a c ı; b ilg i-b e lg e m e rk e z le rin d e e tik k a v ra m la rın u y g u la n m a s ın ı v e ü n iv e rs ite k ü tü p h a n e s i ç a lış a n la rın ın e tik k o n u s u n a y a k la ş ım la rın ı a ra ştırm a k tır. Ö n e m li b ir o ra n d a (% 4 6 ) ü n iv e rs ite le rin İs ta n b u l ’ d a y e r a lm a sı n e d e n i ile İs ta n b u l ’ d a k i d e v le t v e v a k ıf ü n iv e rs ite le rin e u y g u la n a n b ir a n k e t ç a lış m a y a d a y a n a k o lm u ştu r. K ü tüp h an e ve B ilgi M erk ezi Ç alışan ları A rasın d ak i E tik D ışı D avran ışlara B ir Ö rn ek : P sik olojik T aciz (M ob bin g) b a ş lık lı b ild iris in d e B e rrin K ü ç ü k c a n 24 ta ra fın d a n g e re k in s a n h a k la rı g e rek m e sle k i e tik b a ğ la m ın d a o ld u k ç a ö n e m li b ir so ru n o la n , y a y g ın b iç im d e y a ş an d ığ ı h a ld e p e k fa z la d ile g e tirilm e y e n “ m o b b in g ” sü re ç v e y a n s ım a la rın ın a ra ştırıld ığ ı b u ç a lışm a ile a n ıla n so ru n la m ü c a d e le d e T ü rk iy e v e fa rk lı ü lk e le rd e k i u y g u la m a la r, ilişk ili ö rn e k le m e ler v e k o n u y a iliş k in m e v z u a t ile u y g u la m a la r ird e le n m e k te d ir. S o n u ç o la ra k b u so ru n u n h e m e n h e r tü rd e n k u ru m v e k o n u m ile d ü z e y d e ç a lış a n k işi iç in p o ta n s iy el te h d it o la b ile c e ğ i b e lirle n irk e n , ta c iz e u ğ ra y a n k iş in in ö n c e lik li o la ra k n e le r y a p m a sı g e re k tiğ i ifa d e e d ilm ek te d ir. A y rıca , a n ıla n d u ru m u n in sa n h a k la rı a ç ısın d a n d e ğ e rle n d irilm e s i y a p ıla ra k a y n ı z a m an d a ç a lışa n la rın fa rk ın d a lığ ı a ç ısın d a n h a k la rı v e b a ş v u ra b ile c e k le ri y a sa l d ü z e n le m e le r, iş v e re n in b u a n la m d a y ü k ü m lü lü k le ri, b u k o n u n u n c e z a y a s a sın d a k i y e ri g ib i o ld u k ç a ö n e m li n o k ta la r ta rtışılm a k ta d ır. B u a n la m d a , T ü rk K ü tü p h a n e c ile r D e rn e ğ i, Ü n iv e rs ite v e A ra ş tırm a 22 23 24 •• • D o ç . D r., İs ta n b u l Ü n iv e rs ite si E d e b iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o s ta : u k o @ is tan b u l.e d u .tr • • Ş u b e M ü d ü rü , İs ta n b u l T ic are t O d a sı (İT O ) B ilg i v e D o k ü m a n Y ö n etim i •• D r., K o ç Ü n iv e rs ite si H e m ş ire lik Y ü k s e k O k u lu K ü tü p h an e si. e -p o sta : b k u cu k ca n @ k u .ed u .tr 684 H asan S. K eseroğlu, G üler D em ir, E lsa B itri, A yşenur G üneş T an ıtım - D e ğ e rle n d irm e / R eview s K ü tü p h a n e c ile ri D e rn e ğ i v e O k u l K ü tü p h a n e c ile ri D e rn eğ i b a ş ta o lm a k ü z e re tü m m e sle k i o lu ş u m la rın d u y a rlılığ ın ın y e te rli o lm a d ığ ı ile ri s ü rü le rek h e m b u k u ru lu ş la rc a y a p ıla n ç a lış m a la r h e m d e h iz m e t iç i e ğ itim , se m in e r, b ilim s e l e tk in lik v s. k a p s a m ın d a ç a lış a n la rın b ilg ile n d irilm es i ö n e rile ri su n u lm a k ta d ır. Y a z a r a y rıc a k o n u n u n b ilg i v e b e lg e y ö n e tim i b ö lü m le rin d e a k a d e m ik p ro g ra m la ra d a h il e d ilm e sin in g e re k liliğ in e d e iş a re t e tm e k te d ir. Ü n iv e rs ite k ü tü p h a n e le rin d e ç a lış a n k ü tü p h a n e c ile rin m e s le ğ in p ro fe s y o n e llik o lg u s u n d a n u z a k o ld u ğ u v e a y rıc a ü n iv e rs ite k ü tü p h a n e le rin d e ç a lış a n k ü tü p h a n e c ile rin k ü tü p h a n e h iz m e tle rin d e e tik d e ğ e rle re u y u lm a d a n h iz m e t v e rild iğ i g ö rü ş ü n d e o ld u ğ u v a rs a y ım la rın d a n y o la ç ık ıla n v e A y şe n u r G ü n e ş -" ta ra fın d a n h a z ırla n a n Ü n iv e rs ite K ü tü p h a n e c ile rin in G ö z ü n d e n B ilg i H iz m e tle rin d e E tik İlk e le r v e P ro fe s y o n e llik b a ş lığ ın ı ta ş ıy a n b ild iri T ü rk iy e ’ d e 2 0 0 6 y ılın d a n ö n c e k u ru la n 3 9 ü n iv e rs ite k ü tü p h a n e s in d e ç a lış a n to p la m 103 k ü tü p h a n ec iy e u y g u la n a n b ir a n k e te d a y a n d ırılm a k ta d ır. A n k e t so n u ç la rı d e ğ e rle n d irild iğ in d e v a rs ay ım la rı d o ğ ru lay a c a k b iç im d e ü n iv e rs ite k ü tü p h a n e le rin d e d ü z e n le m e le rin g e liş tirilm e d iğ i, e tik ilk e lere ta m ta m o la ra k p ro fe s y o n e lle ş e m e d iğ i so n u c u e tik ilk e le re iliş k in p o litik a la rın ve o la ra k u y u lm a d ığ ı v e k ü tü p h a n e c iliğ in o rta y a ç ık m ıştır. Y a z a r, p ro fe s y o n e lle ş m e n in s a ğ la n a b ilm e si a d ın a k ü tü p h a n e c ile rin d a h a ç o k y a y ın fa a liy e tle rin d e b u lu n m a la rı iç in te ş v ik e d ilm esi v e p ro fe s y o n e lle ş m e a n la m ın d a d a ö n e m li b ir e k s ik lik o la n y a b a n c ı d il b ilg isi so ru n u n u ç ö z e c e k ö n le m le r a lın m a sı g e re k tiğ in i d ü şü n m e k te d ir. K ü tü p h an e le rin y ö n e ts el e tik v e ö rg ü tse l a d a le t k a v ra m ın a o la n b a k ış a ç ıla rı v e h iz m e tle re o la n y a n s ım a la rın ın ird e le n m e s i a m a c ı ile İz m ir ’ d e h iz m e t v e ren k ü tü p h a n e le rd e g ö re v y a p a n b ü tü n p e rs o n e le a n k e t u y g u la n m a k is te n m iş v e b u a m a ç la T ü rk K ü tü p h a n e c ile r D e rn e ğ i ’ n in y a rd ım ı ile k e n d ile rin e u la ş ıla n 1 0 4 d e n e k te n 4 5 ’ i a n k e ti y a n ıtla m ıştır. Y u s u f Y a lç ın 26 2 52, 7İb 89 ra h im G e n ç b ü y ü r 2 7 v e M e h ta p A k g ü m ' ta ra fın d a n h a z ırla n a n Y ön etsel E tik ve Ö rgü tsel A d alet Işığınd a K ü tü p h an eler: İzm ir K ü tüp h an eleri b a ş lığ ın ı ta ş ıy a n b ild iri k a p s a m ın d a k ü tü p h a n e ç a lış a n la rın ın k ü tü p h a n e h iz m e tle rin d e y ö n e ts el e tik v e ö rg ü tse l a d a le t k a v ra m ın a y ö n e lik a lg ıla rı v e k ü tü p h a n e y ö n e tic ile rin in d e ü s t y ö n e tim ile o la n ilişk ile rin in d e ğ e rle n d irilm e si a m a ç la n m ıştır. S o n u ç o la ra k k ıs a c a y ö n e ts el e tiğ e y ö n e lik a lg ıla rın k ü tü p h a n e p e rso n e li ile k ü tü p h an e y ö n e tic ile ri a ra s ın d a p a ra le llik g ö s te rd iğ i sö y le n e b ilir. Ö rg ü tse l a d a let k a v ra m ın a iliş k in o la ra k k ü tü p h an e y ö n e tic ile ri g e n e l o la ra k p o z itif b ir d ü ş ü n c e y e sa h ip k e n , k ü tü p h a n e p e rs o n e lin in p o z itif a lg ısın ın y ö n e tic ile re o ra n la d a h a d ü ş ü k o ld u ğ u iz le n m e k te d ir. 5.O tu ru m : M eslek i E tik ve P rofesyonellik - II K ü tü p h a n e c ilik m e sle k i e tik ilk e le rin i b ilg i p ro fe s y o n e lle rin in b a k ış a ç ıs ın d a n d e ğ e rle n d irm e k a m a cın ı ta ş ıy a n v e İz m ir ’ d e ç a lış a n 1 2 3 b ilg i p ro fe sy o n e lin e u y g u la n a n 6 3 k iş in in y a n ıtla d ığ ı (% 5 1 .2 ) a n k e t ç a lış m a s ın a d a y a n a n v e M e h m e t A li A k k a y a 29 ta ra fın d a n h a z ırla n a n K ü tü p h an e 25 26 27 28 29 •• A rş. G ö r., K a s tam o n u Ü n iv e rs ite si F e n E d eb iy a t F ak ü lte si B ilg i v e B e lg e Y ö n etim i B ö lü m ü .e -p o s ta: a k b u lu tay s e n u r@ g m ail.c o m K ü tü p h an e ci, İz m ir Ü n iv e rs ite si K ü tü p h a n e si. e -p o sta: v v a l c in 7 2 @ g m a il.c o m •• K ü tü p h an e ci, D o k u z E y lü l Ü n iv e rs ite si K ü tü p h a n e si. e -p o sta: g e n c b u y u r@ g m a il.c o m K tt^ h a n e c i Y a ş a r ^ r v e r s h e s r e - p o sta : m a k g u n 9 9 @ g m a n .c o m D r., G ü n ey D e n iz S a h a K o m u tan lığ ı. e -p o sta: m ali7 ak k a y a @ g m a il.c o m '.U lu s la ra ra s ı K ü tü p h an e v e B ilg ib ilim F e ls efe s i S e m p o zy u m u 3 -5 E y lü l 2 0 1 4 , K as tam o n u , T ü rk iy e : D e ğ e rlen d irm e v e Ö n e riler 1st International Sym posium on P hilosophy o f L ibrary and Inform ation Science E thics Septem ber 3-5 2014 K astam onu, Turkey: E valuation and R ecom m endations 685 Ç alışan ların ın G özü n d en T ü rk K ü tüp h an eciler D ern eği M eslek i E tik İlk elerin eY ön elik B ir D eğerlend irm e: İzm ir Ö rn eği b a ş lık lı b ild iri, b ilg i p ro fe s y o n elle rin in ö n e m li b ir b ö lü m ü n ü n v a r o la n m e sle k i e tik ilk e le rin y e te rliliğ i, a n la ş ılırlığ ı v e y a ra rlılığ ı k o n u s u n d a sa k ın ım lı y a n la r b u ld u ğ u n u v e e tik ilk e le rin g e liştirilm e sin e y ö n e lik sü re ç te a k tif ro l a lm a k is te d ik le rin i o rta y a k o y m u ştu r. T ü rk iy e ’ d e h e n ü z g e n e l b ir k ü tü p h a n e c ilik y a s a s ın ın b u lu n m a m a s ı v e k ü tü p h a n e c iliğ e iliş k in y a s a la rın b ir k ıs m ın ın d a g ü n c e llik te n u z a k o lu şu y a z a ra g ö re m e sle k i e tik ilk e le rin e tk in liğ in i o lu m su z y ö n d e e tk ile y e n e n ö n e m li s o ru n la r a ra sın d a d ır. Ü n iv e rs ite le rin K ü tü p h a n e c ilik , A rş iv c ilik ile B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m le rin d e n m e z u n o la ra k İs ta n b u l ’ d a k i ü n iv e rs ite le rin m e rk e z k ü tü p h a n e le rin d e ç a lışa n k ü tü p h a n e c ile rin m e s le k î e tik a lg ısın ın in c e len d iğ i Ü n iv e rs ite le rd e k i K ü tü p h an e c ile rin M e s lek i E tik A lg ısı: İs ta n b u T d a B u lu n a n D e v le t v e V a k ıf Ü n iv e rs ite le ri Ü z e rin d e B ir İn c e le m e b a şlığ ın ı ta ş ıy a n v e P e rv in B e z irc i ' ' ile Ö z h a n S a ğ lık 3' ta ra fın d a n h a z ırla n a n b ild iri g e n e l o la ra k b u k ü tü p h a n e c ile rin e tik d a v ra n ış la rın k u ru m iç in ta ş ıd ığ ı ö n e m e in a n d ığ ın ı o rta y a ç ık a rm a k ta d ır. A n c a k k ü tü p h a n e c ile rin k e n d ile rin e re h b erlik e d e c e k m e s le k î e tik ilk e le re g e re k s in im d u y d u ğ u v e a ğ ırlık lı o la ra k T K D ’ n in te m e l d e ğ e rle ri h a z ırla m a s ı, h e r k u ru m u n d a a y rı a y rı k e n d i y a p ıs ın a g ö re m e s le k î e tik ilk e le rin i h a z ırla m a s ı g ö rü ş ü n ü n b e n im s en d iğ i iz le n m e k te d ir. Ç a lış m a n ın d ik k a ti ç e k e n b ir so n u c u d a v a k ıf ü n iv e rs ite s i k ü tü p h a n e le rin d e ç a lış a n k ü tü p h an e c ile r ile d e v le t ü n iv e rs ite s i k ü tü p h a n e le rin d e ç a lışa n la rın g ö rü ş le rin in k im i k o n u lard a fa rk lı o lm a sıd ır. V a k ıf ü n iv e rs ite le rin d e ç a lışa n k ü tü p h a n e c ile r d a h a ç o k T K D ’ n in h a z ırla d ığ ı m e sle k i e tik ilk e le rin k e n d ile rin e k ıla v u z lu k e ttiğ i, m e s le k î sa y g ın lığ ı k o ru d u ğ u v e T K D ’ n in te m e l d e ğ e rle ri h a z ırla d ık ta n so n ra h e r k u ru m u n m e s lek î e tik ilk e le rin i k e n d i o lu ş tu rm a m a s ı g e re k tiğ i y ö n ü n d e d ü şü n m e k te d ir. A n c a k d e v let ü n iv e rs ite s i k ü tü p h a n e le rin d e ç a lış a n la r te rs in e b u ilk e le rin m e s le k î s a y g ın lık b a k ım ın d a n k o ru y u c u o lm a d ığ ı v e m e s le ğ in itib a rın ı a rttırm a d ığ ı y ö n ü n d e d a h a fa z la g ö rü ş b e lirtm e k te d ir. B u d u ru m v a k ıf v e d e v le t ü n iv e rs ite le rin in p o litik a , ç a lışm a k o şu lla rı v e ü c re t fa rk lılığ ın ı v e k ü tü p h a n e c ilerd e o lu ş tu rd u ğ u e tk iy i y a n s ıta n b ir d u ru m b iç im in d e a lg ıla n a b ilir. İs ta n b u l ’ d a k i ü n iv e rs ite le rin m e rk e z k ü tü p h a n e le rin d e ç a lış m a k ta o la n v e ç o ğ u n lu ğ u B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i (B B Y ), K ü tü p h a n e c ilik v e A rş iv c ilik m e z u n u k ü tü p h a n e c ile rin m e s lek î e tik a lg ısın ı sa p ta m a y ı a m a ç la y a n v e T u ğ b a K ız ılö z 3 2 ta ra fın d a n h a z ırla n a n K ü tü p h an ecilerin M eslek i E tik İle İlgili T u tu m ları b a ş lık lı b ild iri v a r o la n m e s lek î e tik ilk e le rin k ü tü p h a n e c ile re sa ğ lık lı b iç im d e k ıla v u z lu k e d ip e tm e d iğ in in y a n s ıra m e slek i itib a ra n e d e re c e d e k a tk ı sa ğ lad ığ ın ı d a a ra ştırm a k ta d ır. D e v le t ile v a k ıf ü n iv e rs ite s i k ü tü p h a n e c ile rin in m e s lek î e tik a lg ısın ın fa rk lı o ld u ğ u v a rsa y ım ın d a n y o la ç ık ıla ra k İs ta n b u l ’ d a k i 4 7 ü n iv ers ite n in m e rk e z k ü tü p h a n e s in d e ç a lışm a k ta o la n 2 9 4 k iş iy e a n k e t u y g u la n m ış o lu p , 1 0 3 k işi y a n ıt v e rm iştir. Ç a lış m a n ın so n u c u n a b a k ıld ığ ın d a v a k ıf ü n iv e rs ite le rin in g ö re c e d a h a iy i k o ş u lla rın ın (ç a lış m a k o şu lları, ü c re tle r v b .) e tik b a ğ la m d a d a g ö re c e d a h a o lu m lu b ir ta b lo y u o rta y a ç ık a rd ığ ı 30 D r., İs• tan b u l Ü• n iv ers ite s i K ü tü p h a n e v e D o k ü m a n ta s y o n D a ire B a şk a n lığ ı. e -p o sta : p e rv in @ is tan b u l.ed u .tr 31 . . İs ta n b u l Ü n iv e rs ite si K ü tü p h an e v e D o k ü m a n tas y o n D a ire B a şk an lığ ı. e -p o sta: o z h a n .sa g lik @ is ta n b u l.ed u .tr 32 Y ü k se k L isa n s Ö•• ğ ren cis i, H a c ette p e Ü•• n iv e rs ite si B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü n . e -p o sta : tu g b a k iz ilo z@ g m a il.co m 686 T an ıtım - D e ğ e rle n d irm e / R eview s H asan S. K eseroğlu, G üler D em ir, E lsa B itri, A yşenur G üneş v e k ü tü p h a n e c ile rin g ö rü ş le rin e o lu m lu y ö n d e y a n s ıd ığ ı (k i b u ç a lış m a n ın v a rsa y ım ın ı d o ğ ru la m a k ta d ır) d ü şü n ü le b ilir. Y a z a r a y n ı z a m a n d a o ld u k ç a y e rin d e b ir sa p ta m a ile m e sle k î e tik ilk e le rin in k ü tü p h a n e c ile rin y a d a b ilg i v e b e lg e y ö n e tic ile rin in b ir m e s le k k ü ltü rü e tra fın d a to p la n m a s ın ı s a ğ lam a g ib i ç o k ö n e m li b ir işle v i ta ş ıd ığ ın ı ifa d e e tm e k te d ir. K ü tü p h a n e c ile rin e tik d a v ra n ışla r k o n u s u n d a k i b ilin ç le ri v e fa rk ın d a lık ları ile e tik k u ra lların ı u y g u la m a d a n e k a d a r e tk ili o ld u k la rın ı sa p ta m a y ı a m a ç la y a n v e A n k a ra ’ d a k i h a lk k ü tü p h a n e le rin d e ç a lışa n k ü tü p h a n e c ile rin m e s le k le rin d e e tik d a v ra n m a k a y g ısı ta ş ım ak la b irlik te k u ra m la rın d a e tik d ışı u y g u la m a la rın v a rlığ ın a in a n d ığ ı h ip o tez in d e n y o la ç ık ıla n ç a lış m a d a v a rıla n s o n u ç lar h ip o te z i d o ğ ru la r n ite lik ted ir. Ç ö z ü m ö n e rile ri b a ğ la m ın d a k ü tü p h a n e c ilere , m e slek i e tik ilk e leri ile ilg ili m e s le k iç i e ğ itim v e rilm e si, T ü rk K ü tü p h a n e c ile r D e rn e ğ i ’ n in h a z ırla d ığ ı M esleki E tik İlkeleri'nin ta n ıtım v e y a y g ın la ş tırılm a s ı, k a y n a k la rd a sa n sü re e tk e n o la n siy a si k a y g ılard a n a rın m a , k u lla n ıc ıla r a ra s ın d a h iç b ir n e d e n le a y ırım y a p m a m a , te k n ik v e k u lla n ıc ı h iz m e tle rin d e e tik ilk e le rle h a re k e t e d e re k ç a lışm a , k u lla n ıc ı k im liğ in in g iz liliğ i v e p e rs o n e lin iş g ü v e n liğ i v e ö z lü k h a k la rı k o n u s u n d a d u y a rlılık ile n e sn e l d a v ra n ış y a z a rın ö n e m le v u rg u lad ığ ı ilk e lerd ir. T ü rk iy e v e İra n ’ d a k ü tü p h an e c ilik a la n ın d a b ilg i h iz m e ti v e re n le rin m e sle k i e tik ilk e le rin in v e b u a la n d a y a p ılm ış ç a lış m a la rın k a rş ıla ş tırm a lı o la ra k in c e len d iğ i v e L e ila H a s h e m p o u r 3 3 ile Ö z le m Ş e n y u rt T o p ç u 3 4 ta ra fın d a n h a z ırla n a n B ilgi P rofesyon ellerinin M eslek i E tik İlk eleri: T ü rk iye ve İran K ap sam ın d ak i K arşılaştırm alar b a ş lık lı b ild irid e u y g u la m a d a k a rşıla şıla n fa rk lılık ların te m e l n e d e n in in y a s a v e y ö n e tm e lik le rd e n k a y n a k lı o ld u ğ u ile ri sü rü lm ek te d ir. A y rıc a, m e slek i o la ra k e tik k o n u s u n d a fa rk ın d alığ ın a rtırılm a sı iç in g e rç e k le ş tirile n b ilim s e l to p la n tı v e ç a lışm a s o n u ç ların ın a la n la ilg ili y a s a v e y ö n e tm e lik ç a lış m a la rın a y a n s ıtılm a s ı g e re k tiğ in e in a n ılm a k ta d ır. M e s le k e tiğ i ilk e le rin e iliş k in ta b lo d a k i v e rile re g ö re T ü rk iy e iç in d u ru m u n d a h a n e t o ld u ğ u n u sa v u n a n y a z a rla r b u n u n n e d e n in in y a y ın lan m ış b ild irg e le r, y ö n e tm e lik v e k a n u n m a d d e le rin e a tıf y a p ıla b ilm e s i o ld u ğ u k a n ısın d a d ır. İra n ö rn e ğ in d e b a z ı m a d d e le rd e “ s ın ırlı ” ifa d e s in in k u lla n ılm a sın ı ise e k o n o m ik , siy a sa l v e y a sa l e k s ik lik le re b a ğ la m a k ta d ırla r. D ü ş ü n c e ö z g ü rlü ğ ü , b ilg iy e e rişim h a k k ı v e te lif h a k la rı k o n u s u n d a y a sa l d a y a n a k e k s ik lik le ri v e k ıs ıtla m a la r sö z k o n u su d u r. A y rıc a İra n ’ d a d ü z e n le n e n m e sle k i e tk in lik le rin d a h a ç o k T a h ra n v e İra n K ü tü p h a n e c ile r D e rn eğ i ş u b e le rin in b u lu n d u ğ u k e n tle rd e y a p ılm a s ı s o ru n u n a iş a re t e d ile re k k ü tü p h a n e c ile rin m a d d i a n la m d a y e te rin ce d e s te k g ö rm e d iğ i d e ile ri sü rü lm ek te d ir. Y a z arla r, u y g u la m a d a o la n y a s a la rın k ıs ıtla y ıcı o lm a sın d a n ç o k , d e m o k ratik v e ö z g ü rlü k ç ü o lm a la rın ın e tik ilk e le rin u y g u lan m a s ın d a b ilg i p ro fe s y o n e lle rin e k o la y lık sa ğ lay a c ağ ı y ö n ü n d e in a n ç la rın ı ifa d e e tm e k te d ir. İra n ’ d a b u b a ğ la m d a k i d u ru m h a k k ın d a fa rk ın d a lık sa ğ la m a sı v e T ü rk iy e ile k a rş ıla ş tırm a o la n a ğ ın ı su n m a sı ç a lışm a y ı ilg in ç k ılm a k ta d ır. 33 34 •• D o k to ra ö ğ re n c is i, H a c ette p e Ü n iv e rs ite si E d eb iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta: le ila _ h a s h e m p o u r@ y a h o o .co m •• A rş. G ö r., H ac ette p e Ü n iv ers ite s i F en E d eb iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta : o z le m s e n y u rt@ h ac ettep e .ed u .tr '.U lu s la ra ra s ı K ü tü p h an e v e B ilg ib ilim F e ls efe s i S e m p o zy u m u 3 -5 E y lü l 2 0 1 4 , K as tam o n u , T ü rk iy e : D e ğ e rlen d irm e v e Ö n e riler 1st International Sym posium on P hilosophy o f L ibrary and Inform ation Science E thics Septem ber 3-5 2014 K astam onu, Turkey: E valuation and R ecom m endations 687 6.O tu ru m : D ü şü n ce Ö zgü rlü ğü F oru m u T ü rk K ü tü p h a n e c ile r D e rn e ğ i D ü ş ü n c e Ö z g ü rlü ğ ü G ru b u y e tk ilileri Z a fe r K ız ılk a n 3" v e B ü le n t Y ılm a z ile M . T a y fu n G ü lle 3 fi v e P a u l S tu rg e s ’ in m o d e ra tö r o ld u k la rı fo ru m d a , d ü şü n c e ö z g ü rlü ğ ü h a k k ın d a y u rt iç i v e y u rt d ışın d a k i g ü n c e l u y g u la m a la r v e so ru n la ı: b u n la rın m e s leğ e y a n s ım a la rı v e e tik so n u ç la rı ü z e rin e g ö rü ş le r d ile g e tirilm iş , y e rli v e y a b a n c ı k o n u k ların k a tk ıla rıy la k a p sa m lı b ir ta rtışm a v e p a y la ş ım o rta m ı g e rç ek le ştirilm iştir. 7.O tu ru m : S osyal M ed ya ve E tik Ü n iv e rs ite k ü tü p h a n e leri iç in k u lla n ıc ı o d a k lı h iz m e t a n la y ış ın ın g ittik ç e a rta n önem i d ü ş ü n ü ld ü ğ ü n d e W e b 2 .0 a ra ç la rın a d a y a n a n so sy a l m e d y a k u lla n ım ın ın k u lla n ıcıy ı a k tif k o n u m a g e tire n e tk ile şim li d o ğ a sı d a h a d a ilg i u y a n d ırıc ı b ir k o n u m k a z a n m a k ta d ır. B u d ü ş ü n c e n in te tik le d iğ i a ra ş tırm a so ru la rı ile y o la ç ık ıla n v e G ü le r D e m ir 37 ta ra fın d a n h a z ırla n a n Ü n iversite K ü tü p h an elerin de S osyal M ed ya A raçlarının K u llan ım ın a İlişk in E tik sel B ir Y ak laşım b a ş lığ ın ı ta ş ıy a n b ild irin in a m a c ı ü n iv e rs ite k ü tü p h a n e le rin d e so sy a l m e d y a k u lla n ım ın ın n e d e n , iş le v v e ö z e llik le rin i b e lirle y e re k b u a n la m d a o la sı e tik so ru n la rı ird e le m e k tir. T ü rk iy e ’ d e k i ü n iv e rs ite k ü tü p h a n e le rin in d u ru m u n u b e lirle m e k ü z e re T ü rk iy e ’ d e v e d ü n y a d a e n fa zla te rc ih e d ile n F a c e b o o k a ra cın ı k u lla n a n 5 9 ü n iv e rs ite k ü tü p h a n e s in e a n k e t u y g u la n m ış v e 4 3 y a n ıt a lın m ış tır (% 7 3 ). D ü n y a d a k i d u ru m u n g e n e l o la ra k b e lirle n m e s i iç in d e g e liş m iş v e g e liş m e k te o la n ü lk e le r k a rş ıla ş tırm a lı b iç im d e in c e le n m iştir. S o n u ç o la ra k , F a c e b o o k v e d iğ e r so sy a l m e d y a a ra ç la rın ın ç o ğ u ü lk e d e (g e lişm iş y a d a g e lişm e k te o la n ) s ık lık la k u lla n ım ın a k a rşın , e tik k o n u la rın ç o ğ u n lu k la p e k ö n e m se n m e d iğ i a n la şılm a k ta d ır. E tk in b ir so sy a l m e d y a y ö n e tim i iç in g e re k li a n a h ta r ö g e le ri a y d ın la ta n iy i ta s a rla n m ış v e y a z ılı e tik p o litik a re h b e rle ri o la n ü n iv e rs ite k ü tü p h a n e le rin in so sy a l m e d y a k u lla n ım ı ile p o ta n s iy el o la ra k p e k ç o k a v a n ta jı e ld e e d e c eğ in e in a n ılm a k tad ır. S o sy a l m e d y a a ra ç la rın ı k u lla n a n ü n iv e rs ite k ü tü p h a n ele rin in , b u o rta m a iliş k in y e n i b ir ile tiş im d ili v e b iç im in e g e re k s in im i o lu p o lm a d ığ ı, so sy a l m e d y a p o litik a v e e tik k u ra lla rın ı b e lirle y ip b e lirle m e d ik le ri g ib i a ra ş tırm a s o ru la rın d a n y o la ç ık ıla n v e a n k e te d a y a n a n b ild iri S e m a Ç e lik b a ş3 8 ta ra fın d a n h a z ırla n m ıştır. S osyal M ed ya Ç ağın d a K ü tüp h an eler ve E tik b a şlık lı ç a lış m a d a a y n ı z a m an d a y u rtd ışı ü n iv e rs ite k ü tü p h a n e le rin d e n ö rn e k le r k u lla n ılm a k ta d ır. S o n u ç o la ra k , in te rn e tin k a z a n d ırd ığ ı b u ö z g ü rlü k o rta m ın ın , k işi v e k u ru m la ra sa ğ la d ığ ı fırs atla rın y a n ın d a , te h d itle ri d e o lu ş tu ra b ile c e ğ i, b u a n la m d a ö n le m le r a lm a n ın g e re k liliğ i v u rg u la n a ra k k ü tü p h a n e le rin , h e m k u ru m sa l itib a rların ı k o ru m a k h e m d e k u lla n ıcıla rı ile sa ğ lık lı ile tişim y ü rü te b ilm e k a d ın a ö z e llik le so sy a l m e d y a p o litik a la rın ı v e e tik ilk e le rin i b e lirle y e re k y a z ılı d u ru m a g e tirm e le rin in ö n e m in e iş a re t e d ilm e k te d ir. 35 •• T K D D ü şü n c e Ö zg ü rlü ğ ü G ru b u b a ş k a n ı, e -p o sta: z afe rk @ re k a b e t.g o v .tr 36 37 D r., T ürk K ütüphaneciliği d e rg is i e d itö rü . e -p o sta : e d ito r@ tk .o rg .tr 38 U zm a n , İT Ü M u s tafa İn an K ü tü p h a n e si. e -p o sta: s e m ac @ itu .e d u .tr •• Y rd . D o ç . D r., K a sta m o n u Ü n iv e rs ite si F e n E d eb iy at F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta: g u le rd em ir2 0 0 9 @ g m a il.c o m 688 H asan S. K eseroğlu, G üler D em ir, E lsa B itri, A yşenur G üneş T an ıtım - D e ğ e rle n d irm e / R eview s S o sy a l m e d y a v e in te rn e t site le rin e e riş im in e n g e lle n m e si ü z e rin e g e n e l b ir d e ğ e rle n d irm e a m a çla y a n v e A li K o rk m a z 39 ta ra fın d a n h a z ırla n a n S osyal M ed ya ve İfad e Ö zgü rlü ğü b a şlık lı b ild irid e , so sy a l m e d y a n ın sa n sü rle n m esi y e rin e u y g u n y ö n e rg e /y ö n e tm e lik le rle d ü z e n le n m esi g e re k tiğ i ile ri sü rü lm ek te d ir. S o sy a l m e d y a n ın d e n e tim in in ta tm in e d ic i d ü z e y d e o lm a d ığ ı, b u y ü z d e n ö z e l b ir y ö n e rg e /y ö n e tm e liğ e g e re k s in im d u y u ld u ğ u ifa d e e d ile re k a y n ı z a m a n d a h ü k ü m e tle rin so sy a l m e d y a n ın d o ğ ru v e y a n lış k u lla n ım ın ı d e ğ e rle n d ire b ile c ek te k n ik u z m a n la rı iç e re n b ir k o m ite o lu ştu rm a sı ö n e risi su n u lm a k ta d ır. S o sy a l m e d y a y ı s a n s ü rle m e k y e rin e k u llan ıc ıla rın v e b u a n la m d a m a ğ d u r e d ile n le rin d e h a k la rın ı k o ru y a n b ir d ü z e n le m e n in v e rim li o la c a ğ ın a in a n a n y a z a r B irle ş m iş M ille tle r İn s a n H a k la rı K o m is y o n u ’ n u n d e v le tle rin y e n i m e d y a n ın b a ğ ım s ız lığ ı iç in te ş v ik e d ilm e si ç a ğ rıs ın a d a iş a re t e d e rek a y n ı d u y a rlılığ ın T ü rk iy e iç in d e o lu ş tu ru lm a s ı g e re k tiğ i in a n c ın ı d ile g e tirm e k te d ir. 8.O tu ru m : U lu sal ve U lu slararası T an ın ab ilirlik B ilim s e l y a y ın c ılık sü re c in d e ö n e m li y e ri o la n a tıfla rd a k i h a ta la rın k a rış ık lığ a n e d e n o la b ilm e si v e k a lite g ö s te rg e s i o lm a a ç ısın d a n ç a lış m a y a g ö lg e d ü ş ü re b ilm e si k a y g ısı ile y a p ıla n v e 40 G ü le d a D o ğ a n ta ra fın d a n h a z ırla n a n A tıflard a K ayn ak G österm e H ataları: 2010-2012 b a ş lık lı b ild irid e T ürk K ütüphaneciliği d e rg isin d e 2 0 '0 - 2 0 '2 y ılla rın d a y a y ın lan m ış b ilim se l m a k a le le rd e d e rg ile re y a p ıla n a tıfla rd ak i k a y n a k g ö s te rm e h a ta la rı in c e le n m e k te d ir. Ç a lış m a n ın s o n u c u n d a a tıf h a ta la rın ın b ü y ü k ç o ğ u n lu ğ u n u n , ö z e llik le d e g ü n ü m ü z in te rn e t o rta m ın d a e rişim i e n g e lle y ic i ö z e llik te o lm a d ığ ı a n c a k b u n u n b u h a ta la rın ö n e m siz o ld u ğ u a n la m ın a d a g e lm e d iğ i ile ri sü rü lm e k ted ir. A tıf h a ta la rın ı a z a ltm a k iç in d a h a fa z la fa rk ın d a lık y a ra tılm a s ı v e e ğ itim p ro g ra m la rın ın b u y ö n d e y a p ıla n d ırılm a s ı su n u la n ö n e rile r a ra sın d a d ır. D e rg i y a y ın k u ru lla rın ın b ilim s e l ç a lışm a la rı d e ğ e rle n d irirk e n a tıf y a p ıla n k a y n a k la rı g ü n c e lliğ i v e ç e ş itliliğ in in y a n ı sıra d o ğ ru lu k , e k s ik lik g ib i ö lç ü tle r b a k ım ın d a n d a d e ğ e rle n d irm e s i g e re k tiğ i b iç im in d e k i ö n e ri d e b u sü re ç le rd e a tıfla rın b u şe k ild e d ik k a te a lın m a d ığ ı d ü ş ü n ü lü rs e a n la m lı b ir ö n e rid ir. E ls a B itri 4 ' v e H a s a n K e s e ro ğ lu ta ra fın d a n h a z ırla n a n Dünyası D ergilerin in Ö zlerine E leştirel B ir B ak ış Türk Kütüphaneciliği ve Bilgi b a ş lık lı b ild irid e ö z le rin b ir a raş tırm a n ın b ilim s e lliğ in in g ö s te rg e le rin d e n b iri o ld u ğ u , ç a lış m a n ın ö n e m i, a m a cı, so ru v e y a so ru la rı, h ip o te z v e y a h ip o te z leri, k a p sa m , y ö n te m , v e ri to p la m a te k n iğ i, e ld e e d ile n b u lg u la r ile b u b u lg u la rın ö n e m i, u y g u la n a b ilirliğ i v e /v e y a a la n a k a tk ısın ı (s o n u ç ) iç e rm e si g e re k tiğ i ile ri sü rü lm e k ted ir. Ç a lışm a a ra ş tırm a la rd a “ ö z ” ü n o lu ş tu ru lm a s ın d a d a h a ö z e n li o lu n m a sın ı d ü ş ü n d ü ren b ir ç a lışm a d ır. T ürk K ütüphaneciliği v e B ilgi D ünyası d e rg ile rin d e b u b a ğ la m d a z a m a n z a m a n b ilim s e llik ö lç ü tle rin in g ö z a rd ı e d ile b ild iğ i v a rsa y ım ı ile y o la ç ık ıla n ç a lış m a n ın o rta y a k o y d u ğ u b u lg u la r a n ıla n v a rsa y ım ı d e ste k le m e k te d ir. Y a y ın p o litik a la rın ın iy ile ş tirilm e s i, y a z a r v e a ra ştırm a c ıla rın b u a n la m d a k i a lg ı v e b ilin ç d ü z e y le rin in g e liş tirilm e s i v e b e lirs iz lik le re k a rşı 39 Y rd . 40 A rş. •• • D o ç. D r., E rciy es Ü n iv e rs ite si İle tiş im F ak ü lte si. e -p o sta: a lik o rk m a z@ e rc iy e s.e d u .tr G ö r., H ac ette p e 41 Ö•• ğ re tim G ö rev lisi, •• Ü n iv ers ite s i F en E d eb iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta : g d u z y o l@ h ac ettep e .ed u .tr •• K a sta m o n u Ü n iv e rs ite si F en E d eb iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n etim i B ö lü m ü . e -p o sta: e ls ab itri@ g m a il.co m '.U lu s la ra ra s ı K ü tü p h an e v e B ilg ib ilim F e ls efe s i S e m p o zy u m u 3 -5 E y lü l 2 0 1 4 , K as tam o n u , T ü rk iy e : D e ğ e rlen d irm e v e Ö n e riler 1st International Sym posium on P hilosophy o f L ibrary and Inform ation Science E thics Septem ber 3-5 2014 K astam onu, Turkey: E valuation and R ecom m endations 689 y a p ıla n d ırılm ış ö z k u lla n ılm a s ı ö n e rile ri su n u lm u ştu r. B ilim s e l ü re tim s ü re ç le rin d e g e liş tirile n “ ö z ” le rin sa lt b iç im s e l y a d a y a p ısa l b ire r a y rın tı o lm a y ıp a s lın d a ç a lış m a n ın tü m ü n e a y n a tu ta n ç o k ö n e m li, b e lirle y ic i n ite lik ta ş ıd ık la rı m e sa jın ı v e rm e s i b a k ım ın d a n d ik k a te a lın m a sı g e re k e n b ir ç a lışm a d ır. T ü rk iy e k ü tü p h an e c ilik v e b ilg ib ilim lite ra tü rü n d e o rta k y a z a rlık d u ru m u n u n ird e le n d iğ i T ü rk iye ’ d e K ü tüp h an ecilik ve B ilgi B ilim L iteratü rün d e O rtak-Y azarlık Ü zerin e B ir Ç alışm a b a ş lığ ın ı ta ş ıy a n b ild irid e T ürk K ütüphaneciliği, B ilgi D ünyası v e H acettepe Ü niversitesi E debiyat F akültesi D erg isin d e y a y ın lan m ış 4 5 2 a d e t h a k e m li m a k a le d e y a z a r a d la rı, k u ru m v e b ö lü m b ilg ile ri in c e len m e k ted ir. S . C ih a n D o ğ a n A G ü le d a D o ğ a n v e Z e h ra T a şk ın 4 3 ta rafın d an h a z ırla n a n b ild irid e e ld e e d ile n so n u ç la r, T ü rk iy e ’ d e K ü tü p h a n e c ilik v e B ilg ib ilim a la n ın d a o rta k y a z a rlığ ın ç o k y a y g ın o lm a d ığ ın ı, b u n a k a rş ın so n y ılla rd a g ö re c e b ir a rtış o ld u ğ u n u g ö ste rm e k te d ir. B u a la n d a k u ru m la r v e b ö lü m le ra ra s ı işb irliğ i o ld u k ç a d ü şü k d ü z e y d e o ld u ğ u iç in a la n a fa rk lı v e ç e şitli k o n u lard a ç a lış m a la r ile k a tk ı sa ğ la n m a sı b a k ım ın d a n ö z e llik le b ö lü m le ra ra s ı iş b irliğ in in g e liş tirilm e s i ö n e rilm ek te d ir. T ü rk k ü tü p h an e c ilik lite ra tü rü n d e y a z a r a d la rın ın b e lirtilm e s in e iliş k in d u ru m u n , y a ş a n ıla n sık ın tı v e k a rm a ş ık lık la rın o rta y a k o n u lm a sı a m a c ı ile 2 0 0 0 -2 0 '2 y ılla rı a ra s ın d a T ürk K ütüphaneciliği v e B ilgi D ünyası d e rg ile rin d e y a y ım la n m ış to p la m 4 9 4 h a k e m li m a k a le v e g ö rü ş ü n y a z a r a d la rı b a ğ la m ın d a in c e le n d iğ i v e ö n e rile rin s u n u ld u ğ u T ü rk K ü tüp h an ecilik L iteratürü nd e Y azar A d ı K arm aşası b a ş lık lı b ild iri Z e h ra T a şk ın ta ra fın d a n h a z ırla n m ıştır. O JS s is te m le rin e y a z a r a d la rın ın h a ta lı k a y ıt e d ilm e si, b u a d la rın fa rk lı ç a lış m a lard a fa rk lı şe k ille rd e g e ç m e si v e a tıfla rd a h a ta lı k u lla n ım ı g ib i n e d e n le re d a y a n a n k a rm a ş a n ın ö n ü n e g e ç ile b ilm e s i iç in R e s e a rc h e rlD , A u th o r Id e n tifie r, O R C ID v b . o lu ş u m la r ile y a z a rla ra te k il b ire r n u m a ra v e rilm es i g ib i y ö n te m le r ö n e rilm e k te d ir. A y rıca , y a z a r, T ü rk k ü tü p h a n e c ilik d e rg ile rin d e y a p ıla n y a y ın la rın h a z ırla n m a s ı v e d e n e tim i s ü re ç le rin d e y a z a rla r, h a k e m le r v e e d itö rle rin ü z e rle rin e d ü şe n ç e şitli y ü k ü m lü lü k le ri y e rin e g e tirm e si d u ru m u n d a y a z a r a d ı k a rm a ş a s ın ın d a h a a z y a ş a n a ca ğ ın a in a n m a k ta d ır. B u so ru n la rı ö n le m e k ü z e re p ro g ra m la n m ış p ro je v e ç a lış m a la r ö rn e k v e rilirk e n , y a z a r a d la rı a y n ı d a h i o lsa b ir a y ırım ın y a p ıla b ilm e s in i o la sı k ılm a k iç in h e r ik i d e rg iy e m a k a le g ö n d e re n y a z a rla rd a n O R C ID n u m a ra sı ta le p e d ile re k s ta n d a rtla ş tırm a s ü re c in in b a ş la tılm a s ı ö n e rilm e k te d ir. B u n u n g ib i y a z a r, d e rg i v e y a k u ru m a d la rın d a v a r o la n s ta n d a rd iz as y o n s o ru n la rın ın ç ö z ü m ü iç in g e liş tirilm iş te k n ik le r ü z e rin d e d u ru lm a s ın ın d a ö n e m li o ld u ğ u v u rg u la n m a k ta d ır. 9.O tu ru m : B ilim sel Y ayın cılık ve A şırm acılık A lgısı T e m e l a m a c ı T ü rk iy e ’ d e y a y ın la n an so sy a l v e in s a n b ilim le ri k o n u a la n ın d a k i b ilim se l d e rg ile rd ek i h a k e m lik sü re c in in n ite liğ in i y a z a r, h a k e m v e e d itö r b a k ış a ç ıla rın d a n in c e le m e k o la n v e ç e v rim iç i b ir a n k e te d a y a n d ırıla n v e H ü ly a D ile k K a y a o ğ lu 44 4 23 ile M . T a y fu n G ü lle 42 43 44 •• K ü tü p h an e ci, H a c e tte p e Ü n iv e rs ite si K ü tü p h an e leri. e -p o sta : s c d o g a n @ h a ce tte p e .ed u .tr •• A rş. G ö r., H a c ette p e Ü n iv e rs ite si F e n E d eb iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta : z ta sk in @ h a ce ttep e .ed u .tr • •• D o ç . D r., İs ta n b u l Ü n iv e rs ite si E d e b iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta : d ilek k a y ao g lu @ g m a il.c o m 690 T an ıtım - D e ğ e rle n d irm e / R eview s H asan S. K eseroğlu, G üler D em ir, E lsa B itri, A yşenur G üneş ta ra fın d a n h a z ırla n a n T ü rk iye ’ d e S osyal B ilim D ergilerin d e H ak em lik S ü reci: Y azar, H ak em ve E d itör B ak ış A çıların d an B ir İn celem e b a ş lığ ın ı ta ş ıy a n b ild iri, b u sü re ç ten m e m n u n iy e ts iz liğ i v e sü re c e iliş k in g ü v e n s iz liğ i o rta y a ç ık a ran y a n ıtla rın a ğ ırlığ ı ile d ik k a ti ç e k m e k te d ir. D e ğ e rle n d irm e le rin z a m a n z a m a n b ilim s e l ö lç ü tle re d a y a n m a y ıp n e s n e llik te n u z a k , sü b je k tif, k işise l k a y g ıla rla y a p ıld ığ ı b iç im in d e g ö rü ş le r a ğ ırlık lıd ır. Ç ifte k ö rle m e y ö n te m i b u b a ğ la m d a y e te rli b u lu n m a d ığ ın d a n a lte rn a tif y ö n te m (le r)in u y g u la n m a s ı ö n e risin in s u n u ld u ğ u ç a lışm a ö n e m li b ir so ru n a iş a re t e ttiğ i iç in d ik k a te a lın m a sı g e re k e n b ir ç a lışm a d ır. A k a d e m is y e n le rin e tik ih la lle re iliş k in fa rk ın d a lık la rın ı s a p ta m a k a m a c ı ile y a p ıla n v e A ta tü rk Ü n iv e rs ite s in d e g ö re v y a p m a k ta o la n a k a d e m is y e n le re u y g u la n a n a n k e t ç a lış m a s ın a d a y a n d ırıla n A k ad em isyen ler A rasın d a B ilim sel Y ayın cılık E tiği: A tatü rk Ü n iversitesi Ö rn eği b a ş lık lı b ild iri H ü s e y in O d a b a ş 4 " v e Z u h a l Ö z m e n 46 4 54 ta 7 ra fın d a n h a z ırla n m ıştır. Ç a lışm a d a a k a d e m is y e n le rin b u b a ğ la m d a ö n e m li o ra n d a b ilin ç li o lm a la rın a ra ğ m e n y a y ın c ılık s ü re cin d e e tik ih la lle rin y a ş a n d ığ ın ı v e y a ş a n a n la ra k a rşı y e te rli g iriş im in b u lu n m a d ığ ı y a d a k a y ıtsız k a lın d ığ ı o rta y a k o n u lm a k ta d ır. Y a z a r b u so ru n ların y a ln ız y a z a rla r d e ğ il y a z a r d a d a h il y a y ın c ılık s ü re c in d e ro l a la n b ü tü n p a y d a ş g ru p la rın (y a z ar/a ra ş tırm ac ı, a ra ş tırm a k u ru m u g ib i y a z a n -h a z ırla y a n g ru p v e e d itö rü n , h a k e m , d a n ışm a n , k ü tü p h a n e c i v e o k u y u c u g ib i e se ri y a y ın lay a n , d a ğ ıta n v e k u lla n ım a su n a n g ru p ) so ru m lu lu k la rın ı y e te rin c e y e rin e g e tirm e si b iç im in d e o ld u k ç a y e rin d e b ir s a p ta m a y a p m a k ta d ır. Ş ü p h e siz , b ilim s e l ü re tim in ilk , te m e l k a y n a ğ ı o la n y a z a rla rın e ğ itim i v e b ilim s e l a ra ş tırm a y ö n te m le ri ile e tik k o n u s u n d a b ilin ç le n d irilm e s i e sa stır. A n ıla n s ü reç le rd e o k u y u c u n u n b ilim s e l y a y ın la rd a g ö rd ü ğ ü y a n lış, e tik d ışı o lu ş u m la ra k a rşı g e rib ild irim d e b u lu n m a sın ı d e s te k le y e ce k p o litik a la rın g e liştirilm e s i ö n e risi, o k u y u cu y a a k tif s o ru m lu lu k v e rm e s i v e b ilim s e l ü re tim s ü re ç le rin in e tk ile şim li b o y u ta ta ş ın m a s ın ı s a ğ la y a c a k b ir ile rle m e o la c a ğ ın d a n (k a n ım c a ) n e re d e y s e a y rı b ir a ra ş tırm a k o n u su o la c a k k a d a r ö n e m li b ir n o k ta d ır. B e n z e r b ir ö n e ri ile b u sü re ç te k ü tü p h a n e c ile rin d e b e n z e r k o n u m d a a n ılm a sı sö z k o n u s u o ld u ğ u n d a n , b u tü rd e n y a k la ş ım la rın b ild iriy i d a h a d a ö z g ü n d u ru m a g e tird iğ i sö y le n e b ilir. W h o ’ s th e P eer in a N etw ork ed W orld b a ş lık lı v e S a m ir H a c h a n i 4 7 ta ra fın d a n h a z ırla n a n b ild irid e y a z a r ö z e llik le so n y ılla rd a b ilg in in g ittik ç e a rtm a s ı/en fla sy o n u n e d e n i ile ü re tile n b ilg in in n ic elik se l v e n ite lik s e l a n la m d a s ın ırla n d ırılm a s ın a b a ş la n d ığ ın ı v e a k ra n d e ğ e rle n d irm e s ü re c in in d e ta m b u n o k ta d a b ir e ş ik /b ir g e ç it o la ra k d e v re y e g ird iğ in i sö y le r. A n c a k b u sü re c in sk a n d a l tü rü d u ru m la ra z e m in h a z ırla y a c a k tü rd e n b ir g iz lilik y a p ıs ı iç in d e iş le n m e s i sö z k o n u su d u r. Y a z ara g ö re , h e rk e sin ü z e rin d e u z la ş tığ ı d u ru m ise b u sü re c in m u tlak a b ir re fo rm a g e re k s in im d u y d u ğ u d u r. In te rn e t v e A C P , E T A I v e F '0 0 0 g ib i p e k ç o k site b u b a ğ la m d a p ra tik v e b a ğ la n tıla ra a ç ık y a p ıs ı ile h e rk e sin b u sü re ce k a tılım ın a iz in v e ren ö z e llik te d ir. Y a z a r b u b a ğ la m d a b ilim s e l ç a lış m a la rın a k ra n d e ğ e rle n d irm e le rin in / h a k e m lik s ü re ç le rin in d e ğ e rle n d irm e le rin e ş e ffa f/a ç ık o ld u ğ u s is tem le rin g e liş m e k te o ld u ğ u n u 45 46 47 •• D o ç . D r., A tatü rk Ü n iv e rs ite si E d eb iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta: o d a b as h u s e y in @ g m ail.c o m •• A tatü rk Ü n iv e rs ites i, e -p o sta : z u h a lo z m e n 9 1 @ g m ail.co m L ec tu rer, A lg ie rs ’ U n iv e rsity S ch o o l o f L ib rary S cie n ce F a cu lty o f S o cia l a n d H u m an S cie n c es. e -p o sta : s a m _ h a c1 @ y a h o o .fr '.U lu s la ra ra s ı K ü tü p h an e v e B ilg ib ilim F e ls efe s i S e m p o zy u m u 3 -5 E y lü l 2 0 1 4 , K as tam o n u , T ü rk iy e : D e ğ e rlen d irm e v e Ö n e riler 1st International Sym posium on P hilosophy o f L ibrary and Inform ation Science E thics Septem ber 3-5 2014 K astam onu, Turkey: E valuation and R ecom m endations 69' b e lirtm e k te d ir. Y a z a ra g ö re a y rıc a e n ö n e m lisi d e b ilim s e l ç a lış m a la rı d e ğ e rle n d ire n k im s e lerin g e le n e k se l y a p ıd a k i h a k e m le rin sa h ip o lm a d ığ ı u z m a n lık v e d e n e y im le re sa h ip o la b ilm e le rid ir. A n c a k ç a lış m a d a a s lın d a b ilim s e l y a z ıy ı/m a k a le y i ta m o la ra k e le ştire n , d o m in a n t o la n k iş i/ k iş ile rin k im o ld u ğ u y a n i k im in a s lın d a b ir ç a lış m a n ın b ilim s e lliğ in e k a ra r v e rd iğ i so ru su n a k a rş ılık b u k işi y a d a k iş ilerin o a la n d a y e tk in y a d a y e tk in d e ğ il h e rh a n g i k iş ile r o la b ile c e ğ i y a n ıtı o rta y a ç ık m a k ta d ır. B u d u ru m d a h a k e m lik sü re c i “ a ç ık ” b ir sü re ç o lm a k la b e ra b e r b ilim e n e k a d a r h iz m e t e ttiğ i b ir so ru b iç im in d e g ü n d e m e g e lm ek te d ir. Ç a lışm a h a k e m d e ğ e rle n d irm e s ü re c in in a d illiğ i/d o ğ ru lu ğ u /g ü v e n ilirliğ in i so rg u la m a sı b a ğ la m ın d a H ü ly a D ile k K a y a o ğ lu v e M . T a y fu n G ü lle ’ n in ç a lışm a sı ile o rta k ö z e llik le re sa h ip o ld u ğ u n u d ü şü n d ü rm e k te d ir. H a k e m lik sü re c in in d iğ e r ü lk e le rd e d e g ü v e n s iz lik y a ra ta n n ite lik le ri n e d e n i ile e le ştirild iğ i; d a h a şe ffaf, d a h a g ü v e n v e rici a lte rn a tif s is te m le rin a ra ş tırıld ığ ı, in te rn e te d a y a lı g e liş m e le rin b u sü re ç le ri iy ile ş tiric i ö z e llik te k i o la n a k la rın ın d a a ra ştırılm a y a d e ğ e r o ld u ğ u so n u c u o rta y a ç ık m a k ta d ır. U m u t D e m ir 48 , N u rş a h A rs la n 49 v e B ü ş ra Y a lç ın '" ta ra fın d a n h a z ırla n a n H acettep e Ü n iversitesi B ilgi ve B elge Y ön etim i B ölü m ü 1. ve 4. S ın ıf Ö ğren cilerin in İn tih al A lgıları b a ş lık lı ç a lışm a d a , B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i 4 . s ın ıf ö ğ re n c ile rin in ta m a m ın ın in tih a l k a v ra m ın ın fa rk ın d a o ld u ğ u so n u c u n a v a rılm a k ta d ır. B u n u n n e d e n in in d e d e rs lerin iç e riğ in d e , d o ğ ru d a n y a d a d o la y lı o la ra k b u k a v ra m la ilg ili k o n u la rın v a rlığ ın d a n k a y n a k la n m a s ı o la ra k b e lirtilm e k te d ir. Ç o ğ u n lu k in tih a l y a p m a d a v ra n ış ıy la ilg ili g e n e l h a ta la rı b ilm e k te a n c a k in tih a l ih la lle rin e se b e p o la n k ü ç ü k a y rın tıla rı d a h a a z d ik k a te a lm a k ta d ır. Ö ğ re n c ile rin in tih a li sa p ta y a n y a z ılım la rd a n d a h a b e rli o ld u ğ u a n la şıla n ç a lış m ad a a y n ı z a m a n d a ç o ğ u n lu ğ u n in tih a l y a p m a n ın m u tlak a y a p tırım la k a rş ıla n m a sı g e re k tiğ in e in a n d ığ ı so n u c u d a ç ık a rılm a k ta d ır. Ç a lışm a, b ir y a n d a n b ilim s e l ç a lış m a la rın ö z g ü n lü ğ ü , g ü v e n ilirliğ i v e ö z sa y g ı g ib i d e ğ e rle r b a ğ la m ın d a ö n e m i o la n in tih a l/a ş ırm a c ılık k a v ra m ın a d ik k a ti ç e k m e si b ir y a n d a n d a g e re k p o ta n s iy el m e s le k e le m a n la rın ın b u b a ğ la m d a d u ru m u n u y a n s ıtm a s ı g e re k s e a k a d e m ik d ü z e y d e y in e a y n ı b a ğ la m d a n e k a d a r fa rk ın d a lık k a z a n ıld ığ ın ı ö lç m e si a n la m ın d a ö n e m lid ir. İra n ’ d a B a b o l T e k n o lo ji Ü n iv e rs ite s in d e y ü k s e k lisa n s v e d o k to ra ö ğ re n cile rin e u y g u la n a n anket b ir ile in tih a l/a ş ırm a c ılık konusunda M a k in e M ü h e n d is liğ i B ö lü m ü ö ğ re n c ile rin in y a k la ş ım v e d a v ra n ış la rın ın a ra ştırıld ığ ı S tud en t A ttitu d es to P lagiarism in th e S ch ool o f M ech an ical E n gin eerin g, B ab ol U n iversity o f T ech n olgy: A S u rvey S tu dy b a ş lık lı b ild iri A z ra D a e i 5 ' , A li S a d e g h z a d e h V a y g h a n " 2 , A z a m N a ja fg h o lin e zh a d ta ra fın d a n h a z ırla n m ıştır. A n k e t so n u ç ları ö ğ re n c ile rin y ü z d e 7 5 d e n ç o ğ u n u n b u k a v ra m ın fa rk ın d a o ld u ğ u n u v e o n a y la m a d ığ ın ı g ö ste rm e k te d ir. Y ü z d e '8 k a d a r o ra n d a ö ğ re n c in in d e in tih a l y a p tığ ı so n u c u ç ık a n ç a lışm a d a b u so ru n u n ö n ü n e g e ç m e k iç in b u k o n u d a e ğ itim v e e tik 48 Ö•• ğ re n ci, 49 .. •• . H a c e tte p e Ü n iv e rs ite si E d eb iy at F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n etim i B ö lü m ü . e -p o sta : c a n u m u t.d e m ir@ g m a il.c o m Ö ğ re n ci, H a c e tte p e Ü n iv e rs ite si E d eb iy at F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n etim i B ö lü m ü . e -p o sta : a rs la n n u rsa h @ g m a il.c o m 50 Ö ğ re n ci, H a c e tte p e Ü n iv e rs ite si E d eb iy at F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n etim i B ö lü m ü . e -p o sta : b y a lc in @ g m a il.c o m 51 e -p o sta : o _ d a ii@ y a h o o .c o m "2 e -p o sta : s a d e g tz ad e h 3 8 3 2 @ y ah o o .co m 692 T an ıtım - D e ğ e rle n d irm e / R eview s H asan S. K eseroğlu, G üler D em ir, E lsa B itri, A yşenur G üneş k u ra lla rın g e liş tirilm e s i, e n te le k tü e l m ü lk iy e t, te lif h a k la rı, in tih a li sa p tay a n p ro g ra m la r, s is te m le r h a k k ın d a b ilg ile r v e rilm e s i v e b ilim s e l h ırs ız lık sa y ılan b u d u ru m a iliş k in y a p tırım la ra b a ş v u ru lm a s ı v b . ö n e rile r su n u lm a k ta d ır. lO .O tu ru m : K ü tü p h an e ve B ilgib ilim E ğitim i ve D eğişik K on uları T ü rk iy e ’ d e B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i (B B Y ) b ö lü m le rin in b u lu n d u ğ u o n d a n fa z la ü n iv e rs ite ö rn e k a lın a ra k B B Y b ö lü m le rin d e e ğ itim p ro g ra m la rın ın m e sle k i y e te rlilik b a ğ la m ın d a so rg u la n d ığ ı v e B o lo g n a sü re c i ile A L A ilk e le rin in ö lç ü t a lın d ığ ı, N e s lih a n E r "3 v e A y n u r E rs o y 54 53 ta ra fın d a n h a z ırla n a n M eslek i Y eterlilik ler B ağlam ın d a T ü rk iye ’ d ek i B B Y B ölü m leri E ğitim P rogram ların ın D eğerlen d irilm esi b a ş lık lı b ild irid e v a rıla n so n u ç la rd a n b iri A L A ’ in y e te rlilik le rin e fa rk lı o ra n la rd a a ğ ırlık v e rilm e sid ir. B u n u n y a n ı sıra y e te rlilik le ri k a p s a m a o ra n la rı a ç ıs ın d a n e n y e tk in ilk ü ç k u ru m u n A ta tü rk Ü n iv e rs ite s i, H a c e tte p e Ü n iv e rs ite s i v e A n k a ra Ü n iv e rs ite s i o ld u ğ u s o n u c u n a v a rılm ıştır. D e rs le rd e g e n e l o la ra k m e s le ğ in te m e l k a v ra m la rı, k a y ıtlı b ilg in in d ü z e n le n m e s i v e te k n o lo jik b e c e rile r a la n ın d a y o ğ u n la ş ıld ığ ı g ö rü lü rk e n sü re k li e ğ itim v e y a ş a m b o y u ö ğ re n m e , a ra ştırm a , y a sa l d ü z e n le m e le r, te lif h a k la rı k o n u la rın a ç o k a z d e ğ in ild iğ i d e ifa d e e d ilm e k te d ir. S o n u ç o la ra k K B B (K ü tü p h a n e c ilik v e B ilg i B ilim ) a la n ın d a m e sle k i ö rg ü tle r v e k u ru m la r ta ra fın d a n o n a y a lm ış u lu sa l b ir m e sle k i y e te rlilik d o k ü m a n ı h a z ırla n m a sı, B B Y b ö lü m le ri d e rs p ro g ra m la rın ın v e d e rs iç e rik p a k e tle rin in h a z ırla n a c a k u lu sa l y e te rlilik d o k ü m a n ın d a k i ö lç ü tlere g ö re re v iz e e d ilm e si ö n e rilm e k te d ir. A n ıla n d o k ü m a n ın v e e ğ itim p ro g ra m la rın ın b e lirli a ra lık la rla g ö z d e n g e ç irile re k y e n ile n m e s i y a ra rın a v u rg u y a p ılırk e n v e e ğ itim p ro g ra m la rı h a z ırla n ırk e n h a n g i y e te rlilik le re a ğ ırlık v e rilec e ğ i, d e rs lerin h a n g i y e te rlilik le ri k a p s a y a c a ğ ı k o n u la rın ın d a ilg ili b ö lü m le r ta ra fın d a n ta rtış ılm a s ı g e re k tiğ i b e lirtilm e k te d ir. C o şk u n P o la t 55 5v6e K a s ım B in ici" 6 ta ra fın d a n h a z ırla n a n K ü tü p h an e ve B ilgi B ilim i D ü şü nsel A ltyap ısın ın G elişim i: K elim e B u lu tu Y ak laşım ı ile B ir İçerik A n alizi D en em esi b a ş lık lı b ild irid e L ib ra ry , In fo rm a tio n S c ie n c e & T e c h n o lo g y A b s trac ts (L IS T A ) v e ri ta b a n ın d a k i b ilim s e l y a y ın la rın b a ş lık v e ö z e tlerin e y ö n e lik b ir iç e rik a n a liz i y a p ılm a k ta k ü tü p h a n e v e b ilg i b ilim i a la n ın d a k i ç a lış m a la rd a d ö n e m sel o la ra k h a n g i k o n u la rın ö n p la n d a o ld u ğ u te m sili k e lim e le r ile o rta y a k o n m a y a ç a lışılm a k ta d ır. A ra ş tırm a s o n u c u n d a k ü tü p h an e v e b ilg i b ilim i a la n ın d a k i ç a lışm a k o n u la rın ın d ö n e m sel o la ra k fa rk lılık la r g ö ste rd iğ i, te k n o lo ji v e e ğ itim te m a lı ç a lış m a la rın a rttığ ı sa p ta n m ıştır. Ç a lışm a d a s ö z c ü k v e ifa d e le rin , b a ş lık v e ö z e tle rd e b e n z e r o ra n d a te m s il e d ild iğ i a n la şılm a k ta , g e n e l o la ra k tü m d e rm e d e “ lib ra ry ” v e “ in fo rm a tio n ” sö z c ü k le ri e n sık ra s tla n ıla n la r o la ra k ile ri sü rü lm e k ted ir. Y in e ö n e m li b ir sa p ta m a o la ra k ö rn e ğ in “ c a ta lo g in g ” s ö z c ü ğ ü n ü n 2 0 0 0 -2 0 0 2 d ö n e m in d e sık g ö rü le n te rim le rd e n b iri o lm a s ın a k a rşın , iz le y e n d ö n e m le rd e k i a ra ş tırm a la rd a n a d ire n g ö rü n d ü ğ ü a n c a k “ lite ra c y ” sö z c ü ğ ü n ü n 53 54 55 •• A rş. G ö r., A U D il v e T a rih C o ğ rafy a F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta: n e s lih a n .er@ an k ara.e d u .tr U zm a n , K a m u D ü z e n i v e G ü v e n liğ i M ü ste şarlığ ı. e -p o sta: e rs o v a v n u r@ g m a il.c o m D o ç . D r., A ta tü rk Ü n iv e rs ites i E d eb iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta : p o latc o s k u n @ g m ail.co m 56 A rş. G ö r., Ç an k ırı K a ra te k in Ü n iv e rs ite si E d eb iy at F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta : b in ici8 2 @ g m a il.c o m '.U lu s la ra ra s ı K ü tü p h an e v e B ilg ib ilim F e ls efe s i S e m p o zy u m u 3 -5 E y lü l 2 0 '4 , K as tam o n u , T ü rk iy e : D e ğ e rlen d irm e v e Ö n e riler 1st International Sym posium on P hilosophy o f L ibrary and Inform ation Science E thics Septem ber 3-5 2014 K astam onu, Turkey: E valuation and R ecom m endations 693 is e a k s in e 2 0 0 0 -2 0 0 2 d ö n e m in d e sık te k ra r e d ilm esi b e lirg in b ir d u ru m d e ğ ilk e n , ö z e llik le 2 0 0 3 -2 0 0 5 v e so n ra k i d ö n e m le rin d e “ in fo rm a tio n ” ile b irlik te sık ç a k u lla n ıld ığ ı iz le n m e k te d ir. T ü m d ö n e m le rd e g e ç e n in fo rm a tio n lite ra c y , p u b lic lib ra ry , a c a d e m ic lib ra ry , d ig ita l lib rary , u n iv e rs ity lib ra ry , lib ra ry se rv ic es, in fo rm a tio n te c h n o lo g y , w e b site şe k lin d e k i e n sık k u lla n ıla n k e lim e g ru p la rı ise 2 0 0 0 y ılın d a n g ü n ü m ü z e m e s le k te ü z e rin d e e n ç o k d u ru lan v e d isip lin in d e ğ iş m ey e n k o n u la rın ı y a n sıtm a k ta d ır. S o n z a m a n la rd a k u lla n ım ı a rta n h e a lth in fo rm a tio n , w e b 2 .0 , lib ra ry 2 .0 , s e m a n tic w e b , so c ia l m e d ia / n e tw o rk / n e tw o rk in g g ib i k e lim e ö b e k le ri ise y e n i y ö n e lim le re iş a re t e tm e k ted ir. S o n u ç o la ra k , b ilim s e l y a y ın la rın b ilg ib ilim i v e k ü tü p h a n e m e rk e z li, m e s le ğ in te m e l u ğ ra ş a la n la rın ı y a n s ıtır iç e rik le e le a lın d ığ ı, te k n o lo jik g e liş m e le r v e b ilg i m e rk ez le rin in e ğ itim fa a liy e tle rin in so n d ö n e m d e k i ç a lış m a la r iç in a rtan e ğ ilim e sa h ip k o n u la r o ld u ğ u , te k n o lo jik g e liş m e le r ile b irlik te o rta y a ç ık a n y e n i k a v ra m la r v e a ra ç ların ç a lış m a k o n u la rın a d a y a n s ıd ığ ı v u rg u lan m a k tad ır. A y rıca ç a lış m a n ın v a rd ığ ı b ir d iğ e r ö n e m li so n u ç ç a lış m a n ın y ö n e tim iy le ilg ili iş le n m e m iş m e tin ü z e rin d e n k e lim e v e e tik e t b u lu tları o lu ş tu rm a d a k u lla n ıla n m e v c u t a ra ç la rın h e n ü z g e liş im a ş a m a s ın d a o ld u ğ u v e sö z k o n u su y ö n te m le iç e rik a n a liz in in y a p ılm a s ın d a d e ta y lı in c e le m ele re o la n a k v e rm e d iğ i b iç im in d e k i sa p ta m ad ır. B e n z e ri y ö n te m e b a ş v u ra c a k a ra ş tırm a c ıla ra ış ık tu tm a sı v e a la n a iliş k in k e lim e b u lu tu y a k la ş ım ı ile so n e ğ ilim le ri o rta y a k o y m a sı b a k ım ın d a n a n la m lı b ir b ild irid ir. T ü rk iy e ’ d e v e d ü n y a d a b e lle k k u ru m u o la ra k k a b u l e d ile n a rşiv le r, k ü tü p h a n e le r v e m ü z e le rd e d ijita lle ş tirm e u y g u la m a la rı v e d ijita lle ştirile n iç e riğ in b ü tü n le ş tirilm e s in e d ö n ü k k o ş u lla rın a ra ştırıld ığ ı v e N ila y C e h v er "7 ile Ö z g ü r K ü lc ü " 8 ta ra fın d a n h a z ırla n a n T ü rk iye ’ de ve D ü n yad a B ellek K u ru m ların da K ü ltü rel M irasın D ijitalleştirilm esi, T an ım lan m ası ve B ü tü n leştirilm esin e D ön ü k K oşu llar b a ş lık lı b ild irid e g e le n e k se l o la ra k a rşiv , k ü tü p h a n e v e m ü z e m a te ry a lle rin in fa rk lı k u ru m la rd a , b irb iriy le ilg is iz y ö n te m v e te k n ik le r k u lla n ıla ra k d ü z e n le n d iğ i v e h iz m e te s u n u ld u ğ u so n u c u n a v a rılm ıştır. B u m a te ry a lle rin ta n ım la n m a s ı v e k a ta lo g la m a s ın d a d a fa rk lı sistem v e te k n ik le r k u lla n ılırk e n b ir y a n d a n d a 2 0 0 0 T i y ılla rın b a ş ın d a n itib a ren b ilg i te k n o lo jile rin in sa ğ la d ığ ı o la n a k la rla e le k tro n ik o rta m d a fa rk lı iç e rik lerin b ü tü n le ş tirilm e s i v e te k b ir n o k ta d a n h iz m e te s u n u lm a s ın a d ö n ü k ç a lış m a la rın y o ğ u n la ş tığ ı, E u ro p ea n a , E le k tro n ik K ü ltü rel A tlas İn isiy a tifi, IC O M O S g ib i ö rn e k lerin o rta y a ç ık tığ ı so n u c u d ile g e tirilm ek te d ir. T ü rk iy e ’ d e k ü ltü r m ira sı n ite liğ in d e k i k a y n a k la rın ta n ım la n m a sı iç in g e liş tirilm iş ö z e l b ir k a ta lo g la m a y a d a ü s tv e ri şe m a sı b u lu n m a m a s ı so ru n u n a d a v u rg u y a p ılırk e n k a y n a k la rın tü rle rin e g ö re k ü tü p h an e c ilik a la n ın d a k u lla n ıla n v e d a h a ç o k k ita p tü rü m a te ry a lle ri iç in g e liştirilm iş s ta n d a rtla r ile m ü z e c ilik te k u lla n ıla n v e u lu s la ra ra s ı s ta n d a rtla rla (C A R A R E , L İD O , A T H E N A v b .) ta m o la ra k u y u ş m ay a n ta n ım la m a siste m le rin in k u lla n ılm a s ın ın y a y g ın o ld u ğ u ifa d e e d ilm e k te d ir. D ü n y a k ü ltü r m ira s ın ın ö n e m li b ö lü m ü n e e v sa h ip liğ i y a p a n T ü rk iy e ’ n in b u z e n g in liğ in in a n la şılm a sı iç in ü lk e n in ta rih i v e k ü ltü rü n e iliş k in e se rle ri p a y la ş m ak la sa ğ lan a c ağ ı b e lirtile re k k o n u y la ilg ili d u y a rlılık g e re k tiğ in e iş a re t e d ilm ek te d ir. B u b a ğ la m d a , d ijita lle ş tirm e ç a lış m a ların d a b e lirli b ir d ü z e y e g e le n T ü rk iy e ’ n in "7 A rş. "8 •• G ö r., H ac ette p e Ü n iv ers ite s i F en E d eb iy a t F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü . e -p o sta : n ilce v h e r@ g m ail.co m D o ç . D r., H a c ette p e Ü n iv e rs ite si F e n E d eb iy at F a k ü lte s i B ilg i v e B e lg e Y ö n etim i B ö lü m ü . e -p o sta : o z g u rk u lc u @ h a c ette p e .ed u .tr 694 T an ıtım - D e ğ e rle n d irm e / R eview s H asan S. K eseroğlu, G üler D em ir, E lsa B itri, A yşenur G üneş k ü ltü r k u ra m la rın ın ile ri b ir d ü z e y d e u lu sa l v e u lu s la ra ra s ı ö lç e k te s ta n d a rtla r v e o rta k ç a lışm a z e m in le rin e d a y a n a ra k k a y n a k ta n ım la m a, p a y la ş ım v e e riş im in e d ö n ü k k o ş u lla r ü z e rin e y o ğ u n la ş m a s ı ö n e rilm ek te d ir. H a lis e Ş e re fo ğ lu H e n k o ğ lu 59 v e T ü rk a y H e n k o ğ lu 60 ta ra fın d a n h a z ırla n a n D ijital Y erlilerin B ilgiye E rişim i: R isk ler ve G ü ven li İn ternet K u llan ım ın a Y ön elik Ö n eriler b a ş lık lı b ild irid e in te rn e t o rta m ın d a “ d ijita l y e rli ” o la ra k a n ıla n ; d ijita l g e liş m e le rin iç in e d o ğ a n y a ş g ru b u n d ak i ç o c u k la r ile g e n ç le re y ö n e lik ris k ile te h lik e le rin v e b u b a ğ la m d a T ü rk iy e ’ d e iz le n en y o l, b e n im s e n e n p o litik a v e a lın a n ö n le m le rin a ra ştırıld ığ ı ç a lışm a , in te rn e tin y a ra rla rı y a n ın d a b e lli d e n e tim le rd e n b a ğ ım sız k u lla n ım ın ın o lu ştu ra c a ğ ı s a k ın c a la ra iş a re t e d ilm e k te d ir. Y a z arla r, T ü rk iy e ’ d e g ü v e n li in te rn e t k u lla n ım ın a y ö n e lik o la ra k a lın a n ö n le m le rin d a h a ç o k “ e rişim i e n g e lle m e ” p o litik a sın ın b ir p a rç a sı o ld u ğ u n u , te k n ik y ö n te m le rle y a p ıla n e n g e lle m e le rin d e g ü v e n li in te rn e t k u lla n ım ın ı ta m o la ra k sa ğ la y a m a d ığ ın ı ifa d e e d e re k d a h a e tk ili v e k a lıc ı y o lu n ç o c u k ların k e n d i ira d e le ri ile z a ra rlı iç e riğ e k a ra r v e rm e le rin i sa ğ la y a c a k b ilin c i o lu ş tu rm a k o ld u ğ u b iç im in d e o ld u k ç a y e rin d e b ir ç ık a rım a v a rm a k ta d ır. B u n u n iç in , y a z a ra g ö re e ğ itim m ü fre d a tı iç in d e b u k o n u y a ö n e m v e rilm e li v e a ile le rin d e e ğ itim sü re c in e k a tılm a la rı sa ğ la n m a lıd ır. Ç o c u k la rın g ü v e n li in te rn e t k u lla n ım ın sa d e c e d e v le tin a lm ış o ld u ğ u e rişim e n g e lle m e p o litik a la rı ile sın ırlı o lm a m a sı v e a ile le rin d e b u k o n u d a s o ru m lu lu k la rın ın b u lu n d u ğ u b ilin c in in o lu ştu ru lm a sı ö n e risin d e b u lu n m a k ta d ır. Y a sa l v e p o litik d ü z e n lem e le rin v e a lın a c a k te k n ik ö n le m le rin y a n ı sıra d e v le t d ü z e y in d e b u tü r b ilin ç le n d irm e ç a lış m a la rın a d a h a fa zla d e s te k v e rilm e s i v e a ile lerin d a h a fa z la s o ru m lu lu k a lm a la rın a k a tk ı sa ğ la n m a sı id e a l o la n d u ru m d u r. B u b a ğ la m d a a ile le r, e ğ itim c ile r, siv il to p lu m k u ru lu ş la rı v b . b ü tü n p a y d a ş la ra s o ru m lu lu k d ü şm e k te , to p lu m u n b ü tü n k e s im le rin d e g ü v e n li in te rn e t k u lla n ım ın a ilişk in fa rk ın d a lık o lu ş tu ru lm a s ı g e re k m e k te d ir. ll.O tu ru m : Türk Kütüphaneciliğinde B ilim sel İletişim S ü recin i İyileştirm e Ç alıştayı Ü lk e m iz in e n e sk i, d ü n y a n ın d a e n e sk i 3 0 m e slek i v e b ilim s e l sü re li y a y ın la rın d a n b iri o la n T ürk K ütüphaneciliği d e rg is in in E d itö rle r K u ru lu ta ra fın d a n h a z ırla n a n v e G ü le d a D o ğ a n , S ü re y y a Ç a n k ırı 61 , M e riç D irik 62 v e M . T a y fu n G ü lle ta ra fın d a n su n u la n , “ B ilim s e l M a k a le H a z ırla m a S ü re c i, B ilim s e l E tik , Y a y ın E tiğ i, B ilim s e l D e ğ e rle n d irm e S ü re c i ” b a ş lık la rı k a p s a m ın d a 4 b ö lü m d e n o lu ş a n su n u m ile b a ş la y a n ç a lış ta y ın te m e l a m a c ı so n y ılla rd a d e v a s a b o y u tla ra u la ş a n b ilim s e l iç e rik ile b irlik te o rta y a ç ık a n k a lite p ro b le m le rin d e n h a re k e tle , b ilim se l ile tiş im in k a lite s in in n a sıl k o ru n a c a ğ ı ile ilg ili y a z a rla r, e d itö rle r, h a k e m le r v e o k u y u c u la r iç in te m e l b ilg ile r s u n m a k o la ra k a ç ık la n m ıştır. B u b a ğ la m d a T ü rk k ü tü p h a n e c ilik lite ra tü rü n e 6 2 y ıllık b ir k a tk ısı o la n T ürk K ütüphaneciliği d e rg isi ü z e rin d e n b ilim s e l ile tiş im sü re c i a y rın tılı b ir şe k ild e ta rtış ılm ış v e k a tılım c ı ö n e rile rin in d a h a s o n ra h a z ırla n a ra k m e s le k ta ş la ra u y g u lan a c a k 59 •• B iliş im T ek n o lo jile ri Ö ğ retm en i, M illi E ğ itim B ak a n lığ ı. E -p o sta : s e refo g lu h @ g m a il.co m 60 B iliş i m ^ m a n ^ H ac ette p e ^ r v e r s h e s p e - p o sta : h e n k o g l u @ h a c e tte p e .e d u .tr 61 D r. , k ta n M Ü n iv e rs i te s i E d e b iy a t F a k ü l te s i B il g i v e B e lg e Y ö n e t i m i M m k e - p o sta : s c a n k ir ^ ^ a ü .c o m 62 M ik ro B llg i K a y ıt A .Ş : e -p o sta : m e ric d irik @ g m a ll.co m '.U lu s la ra ra s ı K ü tü p h an e v e B ilg ib ilim F e ls efe s i S e m p o zy u m u 3 -5 E y lü l 2 0 '4 , K as tam o n u , T ü rk iy e : D e ğ e rlen d irm e v e Ö n e riler 1st International Sym posium on P hilosophy o f L ibrary and Inform ation Science E thics Septem ber 3-5 2014 K astam onu, Turkey: E valuation and R ecom m endations 695 a n k e t so n u c u ile b irle ş tirilm e s in d e n e ld e e d ile c e k ilkeler listesinin h a z ırla n a c a ğ ı v e 2 0 '6 S e m p o z y u m u n d a k a m u o y u n a d u y u ru la c a ğ ı b ilg isi p a y la şılm ıştır. G en el D eğerlen d irm e S e m p o z y u m d a g e n e l o la ra k e tik v e ilişk ili k a v ram la rın k ü tü p h a n e v e b ilg ib ilim a la n ı ile k u ra m sa l b o y u tta ilişk isi v e a lg ısı; a k a d e m ik v e u y g u la m a b o y u tu n d a n a sıl a n la şılıp e le a lın d ığ ı, h a n g i u y g u la m a la rla (p o litik a , e tik k o d la r v b .) y a ş a m a g e ç irild iğ i k o n u la rı a y d ın lığ a k a v u şm u ştu r. A n a h a tları ile e d in d iğ im iz iz le n im şu b iç im d e d ir: D iğ e r ü lk e le r d e iç in d e a k a d e m is y en v e u y g u la m a c ıla r (v e a y n ı z a m a n d a d a k im i b ild irile rd e so rg u la n d ığ ı g ib i e ğ itim e b u a la n a ilişk in n e k a d a r y e r v e rild iğ in i v e n a sıl y a n s ıd ığ ın ı b e lirle y ic i k o n u m d a k i ö ğ re n c ile r) ta ra fın d a n e tik b a ğ la m o ld u k ç a ö n e m li b ir y e re k o n u lm a k ta d ır. A n c a k ö n e m i v e y a ra rın a in a n ılm a k la b e ra b e r u y g u la m a d ü z e y in d e y a n s ım a s ı p e k d e se v in d iric i b ir ta b lo y u a ç ığ a ç ık a rm a m a k ta d ır. G e n e l o la ra k e tik ö n le m le rin te m e lin i d a y a y a c a ğ ı y a s a la rın v e p o litik a ile y ö n e rg ele rin y o k lu ğ u , e k sik liğ i y a d a y e te rs iz liğ i sö z k o n u su d u r. E tik , ta rih s e l sü re ç te k ö k lü v e e sk i b ir k o n u o lm a k la b e ra b e r, b e lk i d e e k sik liğ i ilk b a k ış ta so m u t, g ö rü n ü r o lm a y ıp g iz il o la n ; b e lirli o lg u , o la y v e k o ş u lla ra b a ğ lı a ç ığ a ç ık a n b ir d o ğ a y a sa h ip o ld u ğ u n d a n ö n c e lik le r a ra sın d a y e rin i a la m a m ış o la b ilir. F a k a t y e n i m e d y a (so sy a l m e d y a y ı d a iç e re n te k n o lo ji v e a ra ç la rla d o n a n a n o rta m ) v e k ü tü p h a n e le rin d e iç in d e y e r a ld ığ ı sa y ısal o rta m ile g e lişe n , y e n i y ü z le r e d in e n h iz m e tle rin e s k is in e g ö re d a h a fa z la g ö rü n ü r o lm a sı v e d iğ e r g e lişm e le rin d o ğ a l so n u c u ile “ e tik ” b a ğ la m g e re k liliğ in i o rta y a d a h a fa z la k o y a ca k tır (S o m u tla ş tırm ak g e re k irse , ö rn e ğ in in tih a le ilişk in a y rın tıla rı sa p tay a n y a z ılım p ro g ra m la rı v e b e n z e ri m e k a n iz m a la r b e lk i d e y a rın ç o k d a h a g e liş m iş ö rn e k le ri ile o rta y a ç ık a c a k ; in tih a l g iriş im le ri d a h a fa zla c a y d ırıc ı ö n le m le rle k a rşıla şa c a k tır. T e k n o lo jik g e liş m ele rin sa d e c e in tih a l d e ğ il d iğ e r e tik d ışı e y le m le ri d e filtre le y ic i y e n i a ra ç, g e re ç v e o lu ş u m la rın p o ta n s iy e l g ü c ü o la b ilir). S e m p o z y u m u n sın ırla rı iç in d e h e m e n h e r ü lk e d e a şa ğ ı y u k a rı b e n z e ri so ru n la rın b irb iri ile ö rtü ş m es in in d ik k a ti ç e k e n b ir d u ru m o ld u ğ u k a n ısın d a y ız . B u n la r: e tik p o litik a lard a b e lirs iz lik le r, e k sik lik ler, y e te rli a y rın tıla rı k a p s a m a y ıp ç o k g e n e l ifa d e le ri iç e rm e le ri, m e v z u a tın b u y ö n d e y e te rs iz liğ i, in tih a l a lg ısı v e in tih a l k o n u s u n d a b ilin ç , e ğ itim , fa rk ın d a lık e k sik liğ i v e so ru n la r, b ilim s e l y a y ın ü re tim i s ü re çle rin d e y a ş a n a n s ık ın tıla r v e h a k e m lik sü re ç le rin in sa ğ lık sız , g ü v e n u y a n d ırm a y a n y a p ıd a o lu şu v b . B u ö rtü ş m e n in te m e li, ü lk e le rin g e n e l a n la m d a so sy o -p o litik , s o s y o -e k o n o m ik d in a m ik le rin in b e n z e r k a y g ıla rla b iç im le n m e s i v e a y n ı z a m an d a te k n o lo ji, b iliş im v e ile tiş im a la n ın d a k i g e liş m e le rin a şa ğ ı y u k a rı b e n z e r b ir iv m e ile y ü k s e lm e s in e d a y a lı o la b ilir. T ü m b u s ü re ç le r is te d ik lerin i ç a b u k , z a h m e tsiz , k o la y e ld e e tm e k iste y en , k e n d is in i m e rk e z e k o y a n , (C a p u rro ’ n u n k o n u ş m a s ın d a d a d e ğ in d iğ i “ p h u b b in g ” o lg u su iç in d e a n ıla n ; a k ıllı te le fo n u n a g ö m ü lü p y a n ın d a k ile rle ilg ile n m e y e n in sa n tip i g ib i) tü k e tim to p lu m u n u n o rta y a k o y d u ğ u “ y e n i in sa n m o d e li ” n i g e liş tirm iş o la b ilir. B ö y le b ir m o d e lin s e “ e tik ” k a v ra m ın ı k u ra m sa l o la ra k d e ste k le m e si v e y a ra rın ı d ile g e tirm es i a n c a k u y g u la m a b o y u tu n d a o p o rtü n is t/fırs a tç ı ta v ırla g ö z a rd ı e tm e si şa şırtıc ı o lm a y a b ilir (A n c a k e lb e tte b u v a rs a y ım ı sın a m a k iç in b u “ y e n i tü rd e in s a n ” ı ta rih s e l o la ra k e sk i h a lleri ile k a rş ıla ş tırm a k 696 H asan S. K eseroğlu, G üler D em ir, E lsa B itri, A yşenur G üneş T an ıtım - D e ğ e rle n d irm e / R eview s g e re k e b ilir). A n a konusu “ E tik : K u ra m v e U y g u la m a ” o la n 1. U luslararası K ütüphane ve B ilgibilim F elsefesi Sem pozyum u T ü rk iy e iç in , B B Y a la n ı iç in ö n e m li b ir b o ş lu ğ u d o ld u ru r n itelik te d ir. U lu s a l v e u lu s la ra ra s ı y ü z le rc e to p la n tı, s e m in e r se m p o z y u m , k o n fe ra n s v e k o n g re d e g e n e l o la ra k te k n o lo ji v e g e liş m e le re o d a k la n ıld ığ ın ı g ö rm e k o la n a k lıd ır. K B B v e y a B B Y e tiğ in in h e r y ö n ü y le ird ele n d iğ i b ir to p la n tı y o k tu r. B u a ç ıd a n , b u s e m p o z y u m u n B B Y y a y ın la rı a ra s ın d a ö n e m li b ir y e r e d in e ce ğ i g ö rü şü n d e y iz . K o n u ş m a cı, o rta k y a z a r v e y a o tu ru m b a ş k a n ı o la ra k to p la m 5 9 k o n u ş m a c ı v e 4 0 ’ ta n fa zla k a y ıtlı d in le y ic in in o ld u ğ u se m p o z y u m ile ilg ili n ic e l d e ğ e rle n d irm e le r T a b lo 1 v e 2 ’ d e y a p ılm a k ta d ır. (T ab lo 1): S e m p o z y u m E tk in lik T ü r v e S a y ıla rın ın D a ğ ılım ı E tk in lik Sayı A ç ılış k o n u şm a s ı 4 Y u rtiç i ç a ğ rılı k o n u ş m a 4 Y u rtd ışı ç a ğ rılı k o n u ş m a T ü rk ç e b ild iri 2 32 İn g iliz c e b ild iri 4 F o ru m 1 Ç a lışta y 1 S a n ats al e tk in lik 1 S o sy a l p ro g ra m T o p la m 1 50 (T ablo 2): B ild iri İç e rik le rin in S a y ıla rın ın D a ğ ılım ı İç e rik Sayı E tik 16 S a n sü r 10 Y u rtd ışı ç ağ rılı k o n u ş m a 9 D ü ş ü n c e ö z g ü rlü ğ ü 8 E tik ilk e ler 6 P ro fe s y o n e llik v e b ilg i p ro fe s y o n e lliğ i 6 B ilim s e l d e rg i 5 Ü n iv ers ite k ü tü p h a n ec ile ri 4 İn tern e t 4 İfad e ö z g ü rlü ğ ü 3 S o sy a l m e d y a e tiğ i 3 A ş ırm ac ılık 3 T ü rk K ü tü p h a n ec iliğ i T o p la m 3 50 '.U lu s la ra ra s ı K ü tü p h an e v e B ilg ib ilim F e ls efe s i S e m p o zy u m u 3 -5 E y lü l 2 0 1 4 , K as tam o n u , T ü rk iy e : D e ğ e rlen d irm e v e Ö n e riler 1st International Sym posium on P hilosophy o f L ibrary and Inform ation Science E thics Septem ber 3-5 2014 K astam onu, Turkey: E valuation and R ecom m endations 697 E tik g ib i h e m e n h e rk e si ilg ile n d ire n b ir k o n u d a k i to p la n tıy a k a tılım a z o lm u ştu r. 2 0 1 6 y ılın d a 2 ’ in c isin i ta s arlad ığ ım ız b ir so n ra k i to p la n tı iç in “ B ilgi ve B elge Y ön etim i K ü ltü rü ” a n a k o n u s u b a şlığ ı b e lirle n m iştir. D ile ğ im iz n ite lik li b ild irile rin y e r a lıp k ita p la ş a c a ğ ı, ilk in d e k a rş ıla ş tığ ım ız s o ru n ların d a h a a z y a ş a n a c a ğ ı b ir to p la n tıd a b u lu ş m a k o la c a k tır. P rof. D r. H asan S. K eseroğlu K a s ta m o n u Ü n iv e rsite s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü h a s a n k e s e ro g lu @ g m a il .c o m Y ard . D oç. G ü ler D em ir K a s tam o n u Ü n iv e rsite s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü g u le rd e m ir2 0 0 9 @ g m a il.c o m Ö ğr. G ör. E lsa B itri K a s ta m o n u Ü n iv e rsite s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü e ls a b itri@ g m a il.c o m A raş. G ör. A yşen u r G ü n eş K a s tam o n u Ü n iv e rsite s i B ilg i v e B e lg e Y ö n e tim i B ö lü m ü a k b u lu ta y s e n u r@ g m a il.c o m