Konsolosluk

Türkiye'nin Sidney konsolosluğu

Konsolosluk, yabancı ülkelerde, kendi vatandaşlarının işlemlerine bakan, ülkesinin ticarî menfaatlerini koruyan ve diplomatik olmayan çeşitli resmî görevleri yerine getiren resmî dairelere verilen isim. Bu görevi yerine getiren kişiye Konsolos adı verilir. Konsolosluk idarecilerinin unvanları ülkeden ülkeye değişir.

Fahri konsolosluk

Bazı durumlarda konsolosluk memurları ve konsoloslar temsil ettikleri ülkenin vatandaşı olmayabilir. Görev yaptıkları ülkeden bazı kişiler ücret karşılığı bu işi yerine getirebilir.

Konsolosluk açma

Uluslararası hukukta bir devletin, diğer devletlerde konsolosluk açma mecburiyeti yoktur. Konsolosluk yetkilileri, görevli gittikleri devletin izni olmadan o ülkede faaliyette bulunamazlar. Bu müsaade konsolosluğun bulunduğu ülke tarafından yazılı bir belge hâlinde verilir ve herhangi bir zamanda herhangi bir sebeple iptal edilebilir.

Konsolosluk görevlileri, diplomatik temsilci değildirler. Diplomatik görev verilenler ve gittiği devlet tarafından bu sıfatla kabul edilenler haricindeki konsolosluk görevlileri, diplomatik ayrıcalıklar ve muafiyetlere sahip değildirler. Fakat resmî görevlerini yerine getirirken birçok bürokratik formalitelerde ve hatta adlî kovuşturmalarda konsolosluk görevlilerine bazı ayrıcalıklar tanınmaktadır. Konsolosluk binaları ve arşivlerinin dokunulmazlığı vardır.

Konsolosluğun görevleri

Konsoloslukların görevleri, antlaşmalar ve nizamnamelerle tespit edilmiştir. Genellikle, ticari ve sınaî alanda ülkesinin çıkarlarını gözetmek, vatandaşların haklarının korunması, seyrüsefer kontrolü, noterlik gibi görevleri vardır. Örneğin bir Türk gencinin bir Alman ile evlenmesi; vize ve pasaport işlemleri, başka ülkelerde doğan Türk vatandaşlarının nüfus kayıt işlemleri gibi… Yurt dışındaki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının konsolosluk işlerinden Dışişleri Bakanlığı'na bağlı Konsolosluk İşleri Genel Müdürlüğü (KOGM) sorumludur.

Ayrıca bakınız

• Uluslararası İlişkiler
• Başkonsolos
• Diplomat
• Ad hoc

Kaynakça

• Tarih ve Hukuk Açısından Konsolosluk, Rona Aybay, Literatür Yayınevi, 2020
• Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesi 25 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (24 Nisan 1963), T.C. Adalet :Bakanlığı, İnsan Hakları Dairesi Başkanlığı - Veritabanı
• Garrett Mattingly, (1963), Renaissance Diplomacy, The Bedford Historical Series, London: Cape, OCLC 270845938 (İngilizce)

Dış bağlantılar

• Elçilik & Konsolosluk Arama Dizini12 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.