Tyrannosaurus Rex'i düşündüğünüzde, gözünüzün önüne ağaçlara çarparak koşan ve avını vahşice parçalayan bir dinozor görüntüsü gelebilir. Ancak, bir leşi parçalamak için çatal bıçak çıkarıp kucağına da peçete koyan ve bu sırada arkadaşlarıyla barışçıl bir şekilde iletişim kuran bir dinozor imajı gerçeğe daha yakın olabilir. Çünkü, ABD'deki Vanderbilt Üniversitesi'nde yapılan yeni bir araştırma, T. Rex'in modern primatlarla aynı sayıda beyin nöronuna sahip olabileceğini ortaya koydu.
T.Rex’lerin modern primatlarla aynı sayıda beyin nöronuna sahip olması problem çözme, araç-gereç üretme ve kültürel faaliyetlerde bulunma kapasitesinin olduğu anlamına geliyor.
T.Rex neydi?
Tyrannosaurus rex kuş benzeri, et yiyen, teropot (ön bacakları kısa, arka bacakları uzun) bir dinozor türüydü. Uzunluğu 12 metreye ve boyu 4 metreye kadar ulaşabiliyordu.
Günümüz Kuzey Amerika'sının batı yakasında, 68-66 milyon yıl önce yaşadı. Bugüne kadar T. Rex'in 50'den fazla fosilleşmiş örneği toplandı.
Bu korkunç yaratık, hayvanlar alemindeki en güçlü ısırıklardan birine sahipti.
Dinozorlar, yaklaşık 66 milyon yıl önce Kretase-Paleojen olayıyla yeryüzünden silinmeden önce, yaklaşık 179 milyon yıl boyunca Dünya'ya hükmetti.
Bundan öncesinde bazı türler tüyler, kanatlar, pençeler ve genişlemiş kafatasları gibi kuş benzeri özellikler geliştirmişti. Bu, 100 milyon yıl önce başlayan ve on milyonlarca yıl daha devam eden kademeli bir süreçti.
Bu kuş benzeri türlerden bazılarının küçük vücut boyutlarının, yok olmaktan kurtulmalarına ve modern kuşlara evrilmelerine yardımcı olduğu düşünülüyor.
Kuşlar hiç de 'kuş beyinli' değilmiş
Dinozorların yumuşak dokuları fosillerde nadiren korunduğu için beyinleri hakkında kesin olarak pek bir şey bilinmiyor. Ancak kuşlarla akraba oldukları bilindiğinden, günümüzün emu ve devekuşlarının beyinlerinden onlar hakkında bilgi edinilebilir.
The Journal Of Comparative Neurology dergisinde yayımlanan çalışmada, Dr. Suzana Herculano-Houzel, modern sauropsidlerin (kuşlar, kaplumbağalar ve pullu sürüngenler) beyinlerine bakarak T. Rex gibi dinozorların bilişsel yeteneklerini keşfetmeyi amaçladı. Son çalışmalar, küçük kafalarına rağmen kuşların oldukça zeki olduğunu ortaya koydu.
Örneğin, Avrasya alakargaları daha iyi bir ödül almak için ayartılmalara karşı koyabilirken, kargalar yedi yaşındaki çocuklar kadar zeki olarak tanımlandı.
Kuşların, memeliler ve primatlara kıyasla beyinlerinde gram başına daha fazla nöron olduğu ve bunun da onlara problem çözme yeteneği kazandırdığı tespit edildi.
T. Rex ve tavuğun beyni orantılı
Dr. Herculano-Houzel, T. Rex'i de içeren bir grup iki ayaklı dinozor olan teropotlar ve mevcut sauropsidlerin fosilleşmiş kafataslarını bilgisayar tomografisi kullanarak inceledi.
Dinozorların, asteroid öncesi zamanlara kadar izlenebilen aynı büyüklükteki kuşlarla benzer bir beyin kütlesine sahip olacağı sonucuna vardı. Bu nedenle nörolog, T. Rex'in beyni hakkında, orantılı oldukları için bir emu, devekuşu veya tavuğun beynini ölçeklendirerek varsayımlarda bulunabildi.
Daha sonra, sauropsidlerin sahip olduğu bilinen nöron sayısı ve beyin kütlesini kullanarak teropotların kaç nörona sahip olabileceğini hesapladı.
Fil büyüklüğünde ama çevik bir etobur iki ayaklı, makak ya da babun benzeri bir bilişe sahipse, gerçekten de son derece yetkin bir avcı olmalı.
Bulguları, T. Rex'in 343 gramlık bir beyin kütlesine ve 3.289.000.000 adet telansefalik nörona sahip olduğunu gösteriyor ki bu sayı babunlarda bulunan 2.875.000.000 adet telansefalik nörondan pek de farklı değil.
Dr. Herculano-Houzel tarafından yapılan ayrı bir çalışmada, sıcakkanlı hayvanlardaki nöron sayısının matematiksel bir denklemle yaşam süreleriyle ilişkili olduğu bulundu. Nörolog, bu denklemi kullanarak, bilinen en eski örneğin 28 yıl yaşadığı tahmin edilmesine rağmen, T. Rex'in 42 ila 49 yıl arasında yaşamış olabileceğini öne sürüyor.
Dr. Herculano-Houzel çalışmasında şunları yazdı: ‘’Fil büyüklüğünde ama çevik bir etobur iki ayaklı, makak ya da babun benzeri bir bilişe sahipse, gerçekten de son derece yetkin bir avcı olmalı.
Mevcut bulgular, modern alet kullanan ve alet yapan yırtıcı kuşlardan bile daha fazla telansefalik nörona sahip olan T. Rex gibi teropot dinozorların, modern kuşlar ve primatlar gibi alet üretip kullanma ve bir kültür geliştirme konusunda biyolojik kapasiteye sahip olduğu spekülasyonunu da beraberinde getiriyor.
Kaynak: Daily Mail, Ceyda Yetim yerelleştirdi.
