JET YAKITI '​'JET A1'​'​

JET YAKITI ''JET A1''

Uçaklarda yüksek enerjili, yüksek yoğunluklu yakıtlar tercih edilir. Çünkü belirli hacimdeki volumetrik enerji (maksimum menzil veya taşıma kapasitesi için yüksek ısı içeriği) daha fazla olduğundan bir depo yakıtla alınacak uçuş yolu daha uzun olur.

Sektöre hakim olan yakıt türü ham petrolden kaynaklanan jet yakıtıdır. Jet yakıtı, benzin fraksiyonu ile dizel fraksiyonu arasında damıtılan ham petrolün ‘kerosen’ fraksiyonundan çıkarılır. Uçak yakıtı, dünyanın bazı bölgelerinde kandil yağı olarak kullanılır.

Yolcu uçakları yakıt türü olarak genellikle 'Jet A1' olarak adlandırılan gaz yağının bir türevini kullanıyor. Şu anda havacılık yakıtı neredeyse tamamen ham petrolün gazyağı fraksiyonundan çıkarılmaktadır.Uçak yakıt türü mazot ya da benzin değil ‘’Kerosendir’’.  ‘’Jet A’’, Amerika Birleşik Devletleri'nde kullanılırken, ‘’Jet A-1’’ dünyanın geri kalanında benimsenmiştir. Tek fark, Jet A için -40 ° C ve Jet A-1 için -47 ° C olan donma noktasıdır.

           Jet yakıtı uçağın kanatlarındaki yakıt tankından yakıt sistemi yoluyla motora kolaylıkla akabilmelidir. Yükseklik arttıkça ısı düştüğünden uçağın tanklarındaki yakıt soğur; veya yerdeki tanklardaki yakıt kış mevsimlerinde çok soğur. Tüm koşullar altında jet yakıtının akışkanlığını koruması, viskozite özelliğini yitirmemesi, donmaması gerekir. Viskozite gereken değerden yüksekse motorlara binen yük artar, uçak kalkışta zorlanır.

           Jet motorlarında yanma süreklidir.Yakıt sisteminin en önemli özelliği tanklardaki yakıtı motora pompalama performansıdır. Pompalayabilme yakıtın akışkanlığına ve sistemin dizaynına bağlıdır. Asıl tehlike yakıta karışan sudur. Çünkü yakıttaki su korozyona, yakıt filtresi ve pompaların arızalanmasına, yanma odasında alev sönmelerine neden olmaktadır.

Uçaklarda benzin neden kullanamıyoruz ? Çünkü, uçuş sırasında uçağın sıcaklığı -40 santigrat dereceye kadar düştüğü, alev alma eşiği yüksek olduğu ve donma noktası düşük olduğu için uçakta benzin kullanılması imkansız.

Ham petrol tükenmeye konu olan sınırlı bir doğal kaynaktır. Önceki yazılarımda yenilenebilir enerjinin önemi üzerinde durmuştum. Gelecekteki petrol üretimi için en iyi bilinen senaryo, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından yıllık yayını World Energy Outlook (WEO) da sunulan senaryodur. Bu senaryo, büyüyen bir küresel ekonomiye dayanıyor ve bu büyümenin daha fazla petrole ihtiyacı var. Daha fazla petrol tüketemeyeceğimiz için ‘’Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına’’ yönelmekte geç kalınmamalıdır. Bu nedenle, yeni teknolojiyi havacılık sektörüne adapte etmeden önce havayolu şirketlerinin filolarının  tamamen değiştirilmesini beklemek gerekir. Yani yolumuz uzun. Araştırmak, denemek ve test etmek için zamanımız var.

Yazınız için elinize sağlık. Fakat tüm uçaklar yolcu uçağı sınıfında veya türbin motoru kullanıyormuş gibi yazılmış. Havacılıkta da benzin türevi ve dizel yakıtların da kullanılabildiğini söylemek gerekiyor. Ayrıca, Kerosen bazlı yakıtların tek kullanım nedeninin yüksek enerji olmasının yanında ucuz bir yakıt olmasını da belirtmek gerekir. Bir çok motor, alternatif veya acil durum yakıtı olarak benzin, dizel ve hatta etanol gibi yakıtları kullanabilir. Uçuş sonrası bakım ihtiyaçları doğabilir ama sonuçta kullanılamaz değil. Teşekkürler.

Atilla Öztürk, MRICS 🌍

Group Strategy & Marketing Consultant @TD Team | RICS, LEED, Marketing, Strategy & Sustainability

3y

Some important and concrete measures are already being taken. Take a look at this re. biofuel: https://company.finnair.com/en/sustainability/co2-reduction

Yorumları görmek veya yorum eklemek için oturum açın