İnşaat Sektöründe Şeffaflık Olur / Olmaz
HAPPY CONSTRUCTION-for a Happy World
#HappyConstructionforHappyWorld
Happy Construction Debate - 001'de Şeffaflık üzerine konuştuk ve tartışmalarımızı sizin için kısaca özetledik. Sizce inşaat sektöründe şeffaflık olur mu? olmaz mı? Yorumlarınızı bekliyoruz.
İnşaat sektöründe birçok paydaş ve farklı disiplinlerde çalışan birçok takım bulunur. Bu takımların birbirinden önce ve sonra yaptıkları işlerden haberdar olmaları gerekir ki kendi planlamalarını da buna göre yapabilsinler. Bu yüzden takımların birbirlerinden haberdar olmaları için şeffaflık önemli bir yer tutar. Böylece diğer takımların durumundan haberdar olmak takımın önündeki engelleri kaldırmak açısından faydalı olacak ve verimliliği artıracaktır. Şeffaflık sayesinde yapılan yanlış üretimin ve hataların ortaya çıkması sağlanır. Böylece, insanları suçlamak yerine hataların düzeltilmesi ve engellenmesine ve hatalara neden olan süreçlerin iyileştirilmesine odaklanılabilir. Şeffaflık suçlayıcı olmayan, hataların konuşulabildiği bir ortamda gelişip büyüyebilir. Aynı zamanda, kişiler ve takımlar arası karşılıklı güveni sağlar.
Farklı paydaşlar arasındaki çok fazla bilgi aktarımı ve şeffaflık, şirketler arasındaki rekabeti olumsuz etkileyebilir. Birbirlerinin iş süreçlerine hâkim olan şirketler sektördeki rakiplerinin açıklarını, hatalarını ve zayıf yönlerini fark ederek rekabette avantaj sağlayabilir. Bu yüzden inşaat sektöründeki şirketler şeffaflıktan kaçınmak isteyebilir. Bu noktada şunu sormalıyız: Şeffaflığın sınırları nelerdir? Her bilgi herkesle paylaşılmak zorunda mıdır? Şirketlerin uzun yıllar boyunca çabalayarak ortaya koyduğu bilgi birikimini diğer paydaşlarla paylaşması rekabet açısından dezavantaj getirebilir. Bu yüzden bazı sınırlar koymak gerekebilir. Coca Cola’nın formülünü üretim departmanında çalışan birinin bilmemesi gibi, bilginin belirli seviyelerde gerekli olduğu kadarının paylaşılması önemlidir. Buna kim karar vermelidir?
Peki iş süreçlerinin yönetilmesinde şeffaflığın rolü nedir? Şeffaflık çok fazla ve gereksiz bilginin ortaya saçılmasına mı neden olur, yoksa bu bilgilerin düzenli bir şekilde ve gerektiği kadarının aktarılmasını mı sağlar? Eğer şeffaflığın sınırları belirlenmemişse gizli bilgilerin yayılmasına, gereksiz bilgiler arasında gerekli olanın bulunması için zaman harcanmasına neden olabilir. Bu da çeşitli riskler meydana getirebilir. Fakat şeffaflığın sınırları belirlenmişse görsel yönetim veya teknolojik araçların kullanımı gibi yöntemler işin çok daha kolay ve hızlı ilerlemesini sağlar. Diğer taraftan şeffaflık ve sınırları çizmeye yarayan bilgi ve belge yönetimi için kullanılan yazılımlar şirkete maddi bir yük de getirebilir. Yatırımcılara karşı şeffaf olunması konusu düşünüldüğünde ise olumsuzlukları gören yatırımcılar büyük ihtimalle bu projeden veya yükleniciden uzak duracaktır. Fakat gerçeklerin göz ardı edilerek sadece olumlu yönlerin anlatıldığı bir projede kısa dönemde olmasa bile uzun dönemde üstü örtülen olumsuzluklar gün yüzüne çıkacak ve sonraki süreçte daha ciddi sonuçlar doğuracaktır. Gerçekleştirilemeyecek hedefleri vaat eden ve sonra başarısız proje teslimi yapan bir şirket olmak yerine, olumsuzluklar barındırsa da gerçekleri söylemekten çekinmeyen ve bunlara çözüm önerileri üretebilen güvenilir bir şirket olmak uzun vadede şirketin başarısı, saygınlığı ve marka değerine daha fazla katkıda bulunacaktır.
Bir diğer konu ise proje paydaşlarının birbirlerinden haberdar olmasının yaratabileceği sonuçlardır. Mesela, genel yüklenici ile altyüklenici arasındaki bir anlaşmazlığın çözümünden haberdar olan diğer altyükleniciler benzer bir durumda emsal hak talebinde bulunabilirler. Bu da genel yüklenici için maddi zarara neden olabilir. Fakat böyle bir durumun çözümünde zaten hukuki süreçler devreye girecektir. Ayrıca böyle bir sorunun veya çözümün gizlenmesi diğer altyüklenicilerin hak talebinde bulunmasını zaten engelleyemeyecektir.
Peki maaşlar konusunda da şeffaf olmalı mıyız? Adil olmayan bir maaş sistemi çalışanların motivasyonunu düşürür. Kendisinden daha az değer üreten birinin veya liyakatsiz birinin daha yüksek maaş aldığını görmek üretkenliği azaltabilir. Fakat maaşlarda adil bir düzenlemeye gidilirse ve performansa dayalı teşvikler verilirse, üretenin ödüllendirildiği bir sistemde çalışanlar daha verimli olmak ve belirli hedeflere ulaşabilmek için motive olacaklardır.
Tartışma sonucu olarak, tüm süreçlerin tek seferde şeffaflaşmasının zorunluluk olmadığına adım adım şeffaflaşarak işe başlayabileceğimize karar verdik.