İletişim
Youtube
Instagram
ONLINE DERSLER

Coriolis Etkisi

  • # Bilim ve Teknoloji
  • Okuma Süresi 3
coriolis-etkisi

Dünya kendi etrafında yaklaşık olarak 1609 km/saat hız ile dönmektedir. Bu dönme hareketi dünya etrafındaki hava ve suyun hareketlerini de etkilemektedir. Bu etki fizikçiler tarafından Coriolis Etkisi olarak adlandırılır. “Coriolis” kelimesi 19. yüzyılda bu etkiyi bulan Fransız bilim adamı Gaspard Coriolis’den gelmektedir.

Dönen bir platformun karşı tarafına doğru ilerlemeye çalışan bir bilya, doğrusal bir hareket izlemez ve eğri çizerek hareketini tamamlar. Bu olay Coriolis etkisi yüzünden olur. Bilya, gitmek istediği tarafa doğru dik açıyla itildiğini görür. Benzer şekilde, dönen yer kürenin yüzeyi üzerinde hareket eden hava ve su, kuzey yarım kürede hareket yönünün sağına, güney yarım kürede soluna saptırır. Bu etkiyi tropik rüzgar ve kasırgaların uydu fotoğraflarında kolaylıkla görebiliriz.

Coriolis etkisi pek çoğumuzun günlük yaşamda fark etmediği, gözlem etme gereği duymadığı bir etkidir. Ancak bu etki o kadar önemlidir ki, bazı sektörlerde hayati önem taşımaktadır. Uzaya fırlatılan bir füzenin veya bir mekiğin varış noktasına sağlıklı bir şekilde ulaşıp iniş yapabilmesi için Coriolis etkisinin de hesaplamalara dahil edilip yörüngelerinin ona göre tayin edilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde milyonlarca dolarlık yatırımlar, bir sürü çaba ve araştırmalar uzay boşluğunda amacına ulaşamadan kaybolup gidecektir. Profesyonel olarak keskin nişancı silahını kullanacak kişiler de yine Coriolis kuvvetinin fizikteki anlam ve önemini çok iyi bilirler ve hedeflerini tam olarak vurabilmek için silahları üzerinde bulunan bir ayar düğmesinden gerekli ayarlamaları yaparlar. Çünkü silahın namlusundan çıkan bir fişeğin hedefe ulaşması için kat ettiği yol kimi durumlarda 2-3 km gibi muazzam değerlere çıkabilmektedir. Hal böyle olunca bu fişek namludan çıktıktan sonra doğrusal bir hareket izleyerek hedefe ulaşamayacak, Coriolis kuvvetinin etkisinde kalarak sağa / sola eğrisel hareket yaparak varış noktasına ulaşacaktır. Eğer gerekli ince hesaplamalar yapılmayıp fizik kuralları dikkate alınmazsa sonuç başarısız olacaktır.

Kaynak :

#Bilim ve Teknoloji KATEGORİSİNDEKİ DİĞER PARAGRAFLAR

Anasayfa
Üye Girişi Yap
Sepetim (0)
Kitaplar
Paragraflar
Blog
İletişim