Tavır Dergisi Helin Bölek Özel Sayısı Ekim 2020

KÜLTÜR SANAT YAŞAMINDA

Ekim Özel Sayı

2020

ıssn: 1303-9113

GRUP YORUM ÜYESİ HELİN BÖLEK YEDİ NOTANIN KOMUTANI DÜNYA HALKLARININ ÖLÜMSÜZ ŞARKISI

“Usta der ki boş geceni değil, ömrünü ver inkılaba, boylu boyunca ömrümüzü verdik biz kavgaya.”

“...Tek kelimeyle bugün zafer; devrim ve devrimciliğe dair tüm umutları yok etmek isteyen emperyalizm ve işbirlikçilerine karşı baş eğmemek, teslim olmamak demektir. Bugün zaferin adı, ölümüne direnmektir...” Hüseyin Çukurluöz - Bekir Baturu

Helin’e Şarkılarını Söyletmediler O, Kendisi Şarkı Oldu...

IÇINDEKILER HELIN

ÖZEL SAYI

2020

Halklarının 47 Halkımızın Gelini 3 Dünya Ölümsüz Şarkısı: Helin Bölek Ben Helin Helin Bebe 48 16 17 Mitralyöz Sesleriyle 49 Kübra Sünnetçi İle Roportaj da Türküleşir 52 Aşlığımız Helin Yüreğin Bende 18 Helin Resim 19 Aygül Bilgi ile Roportaj 53 Bana Kırmızı Şarkılar Söyleyin Örgütlerinden 29 Helin ve Annesine Açıklama Ve Mesajlar 54 Dünya 30 Helin Resim 65 Hlein’e... Basınında 31 Dilden Dile Helin 66 Türkiye Direniş ve Helin Bölek 81 Helin İçin Resim 32 Helin’in savunması... Canım Kardeşim Helin Helin Resim 82 36 Nabzı, İstiyorum Halkımızın Nabzında Atıyor 37 Helin’in Hayat Hetşeyi Sevdirir 83 Adalet Adalet İçin Yola Düşmek 42 Gelincik 84 Biz Hiç Ayrılmayacağız Kazandın 43 Helin Resim 85 Sen Zaferin Adı Helin Geliyor Helin... Sıra Arkadaşım 44 86 Ablam, Yoldaşım, Kahramanım Grup Yorum

Grup Yorum

Kızılmaskeliler

Bahar Kurt

Halk Okulu Dergisi

Umut Durmaz

Olcay Abalay / Ferhat Ertürk

Halk Okulu Dergisi

Civan Ekberar

Yaşar Coşkun Karadağ Tavır

Yunanistan Komünist Örgüt VIDA

Günay Dağ Helin Bölek

İlhami Erdoğan

Hemen Kanisanani

Yroum dinleyicisi...

Grup Yorum

Özgür Tutsaklar

Ümit İlter

Yorum dinleyicisi...

Harun Beyhan

Bahar Kurt

Sahibi Tavır Yayınları adına Bahar Kurt Sorumlu Yazı işleri Müdürü Bahar Kurt

Barış

Genel Yayın Yönetmeni Selma Altın Yayın Danışmanları Veysel Şahin

88 Ölmeyen 89 Her Gün Yeni Bir Helin Doğacak 90 Helin İçin Karikatürler 91 Bize Ölüm Yok 92 Yine Görüşeceğiz 93 Yorum’un En Güzel Şarkısı Helin 94 Kalbime Kal 96 Güzel Kızım Güle Güle... ‘in Yoldaşları Cenazesini Anlatıyor... 97 Helin 100 Pirsultan’dan Helin’e 101 Helin İçin Resim 102 Helin İçin Resim Bitt 103 Söz Grup Yorum Hiç Susmayacak 104 Helin İçin Eylemler 106 Helin İçin Söylenenler Yorum dinleyicisi... Hasan Kaya

Yorum dinleyicisi...

Yorum dinleyicisi...

Yorum dinleyicisi... Gamze Mimaroğlu

Yorum dinleyicisi...

Ümit İlter

Yazışma Adresi İstanbul Mahmut Şevket Paşa Mah. Mektep Sk. No: 4-B Okmeydanı - Şişli / İstanbul

Gürbüz Doğan Ekşioğlu

Jinên Xwendekar ên Kurdistan

Muzaffer Gezer / Hasan Biber

İletişim Tel: (212) 238 81 46 tavir2007@gmail.com www.tavirdergisi.org

MERHABA Uzun bir aradan sonra, dĂźnyayÄą ayaÄ&#x;a kaldÄąran bir kadÄąn sanatçĹ, Grup Yorum Ăźyesi Helin BĂślek için hazÄąrladÄąÄ&#x;ÄąmÄąz Ăśzel sayÄą ile karĹ&#x;ÄąnÄązdayÄąz‌

.¡/7¡5 6$1$7 <$ĺ$0,1'$

$ĂşXVWRV 2]HO 6D\ÄŒ ;;;;;; ÄŒVVQ VD\ÄŒ ;;;;; WO

'250k9/25-kd9%3ck(%,c.k"f,%+ 9%$ck./4!.).k+/-54!.) $d.9!k(!,+,!2).).k f,d-3d:kb!2+)3)

Âł8VWD GHU NL ERĂş JHFHQL GHáLO |PU Q YHU LQNĂ•ODED ER\OX ER\XQFD |PU P ] YHUGLN EL] NDYJD\D ´

“...Tek kelimeyle bugĂźn zafer; devrim ve GHYULPFLOLĆH GDLU WẍP XPXWODUĂ˜ \RN HWPHN LVWH\HQ HPSHU\DOL]P YH LĉELUOLNpLOHULQH NDUÄ‰Ă˜ EDĉ HĆPHPHN WHVOLP ROPDPDN GHPHNWLU %XJẍQ ]DIHULQ DGĂ˜ }OẍPẍQH GLUHQPHNWLU Ꮉ +ẍVH\LQ eXNXUOX}] %HNLU %DWXUX

AyrÄą kaldÄąÄ&#x;ÄąmÄąz sĂźre içinde bir çok Ĺ&#x;ey yaĹ&#x;andÄą Ăźlkemizde ve dĂźnyada‌ Biz de bunlardan payÄąmÄąza dĂźĹ&#x;eni aldÄąk. Dergimizin de içinde yer aldÄąÄ&#x;Äą Ä°dil KĂźltĂźr Merkezi birçok polis baskÄąnÄą yaĹ&#x;adÄą. Kurum çalÄąĹ&#x;anlarÄąmÄąz gĂśzaltÄąna alÄąndÄą. Grup Yorum’a yĂśnelik son yÄąllarda tÄąrmandÄąrÄąlan baskÄąlar bu dĂśnemde zirve yaptÄą. Ăœyeleri hakkÄąndaki arama kararlarÄą, tutuklamalar, konser yasaklarĹ‌ Ve bunlara karĹ&#x;Äą yÄąllardÄąr sĂźrdĂźrdĂźÄ&#x;Ăź direniĹ&#x;i Ăśnce AçlÄąk Grevine, ardÄąndan Ă–lĂźm Orucuna çevirdi Grup Yorum. Ă–lĂźm Orucundaki Grup Yorum Ăźyeleri Helin BĂślek ve Ä°brahim GĂśkçek dergimizin de yazÄą kurulu Ăźyeleriydiler. Ve direniĹ&#x;te Nisan’da Helin’i; MayÄąs’ta Ä°brahim’i Ĺ&#x;ehit verdik‌ Helin’in Ĺ&#x;ehitliÄ&#x;i ile bĂźtĂźn dĂźnya ayaÄ&#x;a kalktÄą. AKP’nin Grup Yorum’u tecrit edip yalnÄązlaĹ&#x;tÄąrma, terĂśrize edip imha etme politikasÄą yerle bir oldu. TĂźm dĂźnya direniĹ&#x;in ve Grup Yorum’un yanÄąnda saf tuttu. TĂźm dĂźnyadan ve Ăźlkemizden ĂśrgĂźtler, sanatçĹlar, halktan insanlar yĂźzbinlerce dayanÄąĹ&#x;ma mesajÄą gĂśnderdi. TĂźrkiye solu direniĹ&#x; evi ĂśnĂźnde birleĹ&#x;ti ve and içti. Ve Yorum’un direniĹ&#x;inin sonuçlarÄąnÄąn alÄąnmasÄąnÄąn keďŹ li oldu.

Helin’in Ĺ&#x;ehitliÄ&#x;inin ardÄąndan ortaya çĹkan bu bĂźyĂźk siyasi zaferle birlikte Ă–lĂźm Orucu direniĹ&#x;ine ara verildi. Ancak hastaneye kaldÄąrÄąlan Ä°brahim 2 gĂźn sonra Ĺ&#x;ehit oldu. Helin’le ayaÄ&#x;a kalkan herkes Ä°brahim’in Ĺ&#x;ehitliÄ&#x;i ile sarsÄąldÄą ve birleĹ&#x;ti. Videolar, klipler yayÄąnlandÄą. Grup Yorum Ĺ&#x;arkÄąlarÄą birçok dile çevrilmeye baĹ&#x;landÄą. Ä°brahim ve Helin için Ĺ&#x;iirler, besteler yayÄąnlanmaya baĹ&#x;ladĹ‌ Ä°brahim ve Helin ile aynÄą dĂśnemde, bir yiÄ&#x;it devrimci daha ĂślĂźm orucuna girdi. Kendisine dayatÄąlan onursuzluÄ&#x;u reddettiÄ&#x;i için aÄ&#x;ÄąrlaĹ&#x;tÄąrÄąlmÄąĹ&#x; mĂźebbet hapse mahkum edilen, adaletsizliklerin en bĂźyĂźÄ&#x;ĂźnĂź yaĹ&#x;ayan Mustafa Koçak sadece kendisi için deÄ&#x;il, adaletsizliÄ&#x;e uÄ&#x;rayan herkes için ĂślĂźmĂźne direndi. Ve Mustafa da Ä°brahim ve Helin’le aynÄą dĂśnemde Ĺ&#x;ehidimiz oldu. Bu direniĹ&#x;lerle halkÄąmÄąz yiÄ&#x;it ßç evladÄąnÄą kaybetti ama tarih ßç halk kahramanÄą kazandÄą. Helin BĂślek tĂźm dĂźnya halklarÄąnÄąn alnÄąnda bir sarÄą yÄąldÄąz, tĂźrkĂźlerin sekizinci notasÄą, yedi notanaÄąn komutanÄą oldu. Biz de onlarÄąn çaÄ&#x;Äąnda yaĹ&#x;amanÄąn, yarattÄąklarÄą destansÄą direniĹ&#x;e tanÄąklÄąk etmenin ve yoldaĹ&#x;larÄą olmanÄąn onurunu taĹ&#x;Äąyoruz. Bu sayÄąmÄązÄą Helin’in hayatÄąna, yarattÄąklarÄąna, direniĹ&#x;ine ve bu direniĹ&#x;inin etkilerine ayÄąrÄąyoruz. Anadolu halklarÄąnÄąn, Anadolu kadÄąnlarÄąnÄąn onuru olan Helin’imize dair yazÄąlarÄą, anÄąlarÄą, çizimleri, Ĺ&#x;iirleri, fotoÄ&#x;raarÄą yayÄąnlÄąyoruz‌ Ä°brahim’imizi anlatacaÄ&#x;ÄąmÄąz bir sonraki sayÄąmÄązda gĂśrĂźĹ&#x;mek dileÄ&#x;iyle‌ Hepinize Merhaba‌.

2

Dünya Halklarının Ölümsüz Şarkısı

Helin Bölek Grup Yorum üyesi yoldaşımız Helin Bölek, 3 Nisan 2020’de ölüm orucu eyleminin 288. gününde, direnişini sürdürdüğü Küçükarmutlu’daki direniş evinde şehit düştü. Ölüm Orucu eylemi yapan bir diğer Grup Yorum üyesi yoldaşımız İbrahim Gökçek,direnişinin 307. gününde. Helin’in şehit düştüğü Küçükarmutlu’daki direniş evinde devam ediyor.

3

Şarkısız Devrim Olmaz

Helin Bölek, ölümsüz şarkıdır artık... D�yarbakır’da, 1991’�n 5 Haz�ran’ı… Hel�n Bölek açtı gözler�n�, adalets�z bu dünyaya.

gözler�. Böyle b�r ülkede yaşamak zordu ve Hel�n de yaşadı bütün adalets�zler�…

Emeğ�n sömürüldüğü; �şkencen�n, hap�shanen�n, katl�amların çok olduğu, adalet�n yok ed�ld�ğ� b�r ülkey� gördü Hel�n’�n tertem�z

Ülke gençl�ğ�n� pençes�ne alan yozlaştırma, kuşatmıştı Hel�n’�n de dört b�r yanını. Ama Hel�n tesl�m olmadı, d�rend� düzen�n bütün

4

yozluklarına… Hayaller�n� çalan, gençler�m�z� umutsuz ve geleceks�z bırakan bu düzene karşı savaştı; hayal kurmayı da öğrend�, o hayaller�n� gerçek kılmak �ç�n savaşmayı da… Hel�n’�n hayatının özet�n� Kızıl

Maskel�ler’den d�nleyel�m: Ben Helin ben ölmedim hadi geçmişime geri dönelim geçmişim hayalsiz Rock barlardan gölgeli kenar sokaklardan alkol uyuşturucu içinde bataklığın tam dibinde çöpteki çiçekler işte tutunacak bir el iste tuttum sımsıkı sarıldım umutsuz rüyalardan ayıldım silkelendim açıldı gözüm her yerde adaletsizliği gördüm kendimi halkımı vatanımı öfkemle biledim sanatımı susmadım şarkı söyledim şarkı oldum ben ölmedim.

“Her şey mücadelen�n �çer�s�nde Yorum’la güzel. Yemek, �çmek, düşünmek, yorulmak, ağlamak, gülmek, sevmek…” dem�şt�r. Ve bu güzell�kler� yaşamış ve yaşatmıştır yoldaşlarına. Bütün güzell�kler�, bütün mutlulukları, hesapsız çıkarsız �l�şk�ler�, değer görmey�, değer vermey�, cesaretlend�r�lmey�, teşv�k ed�lmey� burada öğrenm�şt�r. Emek vermey�, vefayı, b�rl�kte cefa çekmey� öğrenm�şt�r.

Grup Yorum’a geld�ğ�nde Hel�n’�n müz�k eğ�t�m� yoktur. Yorum’un kend� �ç�nde oluşturduğu ‘Yoldaş Konservatuarı’ �ç�nde almıştır tüm müz�k eğ�t�m�n�. B�r yandan vokal ve şan tekn�kler�, b�r yandan klas�k g�tar, b�r yandan bas g�tar eğ�t�m�; solfej ve armon�, sanat tar�h�, devr�mc� sanat eğ�t�mler�…

Bu çalışmaların ardından çok kısa b�r süre �ç�n- de sahnelere çıkmaya hazır hale gelm�şt�r. Ancak Hel�n’e o çok “Mücadele etmek �ç�n o kadar çok sevd�ğ� şarkılarını söyletmed�ler. Hayaller�n� gerçekleşt�rmes�ne �z�n neden var k�, her gün b�r� �ç�n mücadele etsem sanırım ömrümün vermed�ler. Düzen �ç�nde hayal kurmayı yasaklayarak hayaller� sonuna kadar yeter artar b�le.” el�nden alanlar, Yorum �ç�ndeyken dem�şt�r Hel�n. Ve onu bu halkın de konserler�n� yasaklayarak sanatçısı yapan nedenler �ç�n besteler yapmaya başlamıştır. Her hayaller�n� çaldılar. şeyden öneml�s� kend�ne güvenl� O, sahnelerle tanışmak yer�ne olmayı, ben yapab�l�r�m demey� öğrenm�şt�r. Tüm halk çocuklarında gözaltılarla tanıştı. DİSK önündek� olduğu g�b� kend�s�nde de var olan fest�valde şarkı söyleme hakkını savunurken gözaltına alındı. Bağımgücün farkına varmıştır.

Hel�n, henüz çocuk den�lecek yaşlarda, düzen�n uyuşturucu �le zeh�rlemek �sted�ğ� m�lyonlarca genc�m�zden sadece b�r�s�d�r. Bataklığın tam ortasına açmıştır gözler�n�. Kapkaranlık b�r gençl�k dönem�, umutsuz, karanlık b�r gelecek vardır önünde… Ama devr�mc�lerle tanıştığı andan �t�baren her şey ters�ne dönmüştür. Tertem�z b�r yaşama açmıştır artık gözler�n�. Ve vücudunu da adım adım tem�zlem�şt�r.

“Korktuğum şeyler de var tab�… B�lmeyeb�l�r�m, başta h�çb�r şey b�lm�yordum. Öğren�r�m. Yanlış yapab�l�r�m. Mükemmel değ�l�m, yoldaşlarım yardım eder düzelt�r�m. Zorlanab�l�r�m… Eks�kl�kler�m, aksaklıklarım, Düzen uyuşturucu ve alkol bataklı- ger�led�ğ�m oldu ğında boğmak �sterken, Grup Yorum olacaktırda ben�m onu halkının sanatçısı yaptı. Hel�n, yapacağım şey önüne konulan bu yaşamdan bunları g�dermek b�r kurtuldu ve halk sanatçısı oldu. adım daha öne Halkın aydını oldu. atmak olacak.” ded� Hel�n ve atıldı öne… “Ben Grup Yorum’da en küçük b�r zerren�n, en küçük b�r güzell�ğ�n farkına vararak, h�ssederek yaşadım” sözler� Hel�n’e a�tt�r.

5

sız Türk�ye konser�n� m�lyonlara vermeye hazırlanırken, b�r ev�n çatısından sesleneb�ld� halkımıza. Kamyon kasalarında, seyyar sahnelerde konserler vermey� öğrend�. Büyük Yen�kapı konser�ne hazırlanırken, yasaklanan konser kararını kaldırtmak �ç�n İdare Mahkemes� önünde oturma eylem�ndeyd� Hel�n… Yan� onun halkın sanatını yapamaması �ç�n her yolu ama her yolu dened�ler. O �se ne yıldı, ne umutsuzluğa, kapıldı ne de �dd�asından vazgeçt�.

Gün oldu F�l�st�n halkı �le dayanışmak �ç�n düştü yollara, gün oldu yoksul gecekonduların olduğu mahallelere g�tt�. Yasaklarla, baskılarla onu yolundan döndüremeyenler, bu defa onu tutuklamayı seçt�ler. Hem de avukatını beklemeden, �fades�n� dah� almadan…

Bugün Helin dünya müziğinin alınçatında bir SARI YILDIZDIR. K�m dem�ş faş�zme karşı mücadelede sanat �ç�n ölünmez d�ye?

Hel�n şarkılar �ç�n ölüneb�leceğ�n� öğrett� herkese. 1500’lü yıllarda P�r Sultan söyled�ğ� türküler �ç�n öldürülİd�l’�n öğrenc�s� Hel�n, İd�l’�n şeh�t dü, �nancı �ç�n öldürüldü. Aradan 500 düştüğü Çanakkale Hap�shanes�’n- yıl geçt�, Hel�n Bölek P�r Sultanlar’ın deyd� artık. Tar�h yen�den yazılısoyundan aldığı değer ve gelenekleyordu... r�n sürdürücüsü olarak Anadolu Tahl�ye olsa da 2016’da yen�den halklarının ezg�s� oldu. 500 yıldır P�r tutuklandı. 3 aylık tutsaklığın Sultan’ın şarkıları söylen�yor. ardından tekrar tahl�ye oldu. Ancak onu yolundan döndürmeye çalışan Hel�n bugün d�renmeseyd� şarkılarını AKP �kt�darı, bu defa �ft�racı söyleye- meyecekt�. Bunu b�ld�ğ� �ç�n beyanlarıyla, d�j�tal komplolarla bedel öded� ve sadece Anadolu b�r kez daha tutukladı. Kısacık halklarının değ�l dünya halklarının 8. Yorumculuk tar�h�nde defanotası oldu. larca hapsed�ld�. Ve tutsaklığında da d�renmeye üretmeye devam ett�, besteler yaptı, şarkı sözü yazdı. Ölüm Orucu eylem� yapma kararını da tutsakken aldı. Ve bu eylem�n� 288 gün sürdürdü.

Bundan böyle 8. notanın adı Helin’dir… 1984’de Tek T�p Elb�se saldırısına karşı 4 şeh�t, 1996’da Esk�şeh�r Tabutluğuna karşı 12 şeh�t ve 2000’de Tecr�te karşı Büyük D�ren�ş’te 122 şeh�t vererek ölüm oruçları �le hücre hücre d�renerek, yanarak faş�zm�n azgın saldırılarının karşısında bar�katlar kuruldu ülkem�zde. Ve b�z bu d�ren�şler�n, ölüm orucunda şeh�t düşenler�n, yanan bedenler�n, kahramanlıkların, fedakarlıkların, halk ve vatan sevg�s�n�n, faş�zme karşı amansız öfken�n ve d�ren�ş�n şarkılarını besteled�k. Ş�md� “Adalet İst�yoruz” d�yerek Grup Yorum olarak Halkın Avukatları, Mustafa Koçak, Özgür Tutsaklar �le bedenler�m�z� açlığa yatırdık. Hel�n de beden�n� açlığa yatırarak şeh�t düştü ve b�z�m ÖLÜMSÜZ ŞARKIMIZ oldu. Bugün Hel�n, şarkılara ömrünü veren b�r sanatçıdır. Bugün Hel�n, şarkıları ömre bedel savunan b�r sanatçıdır. Çünkü tar�h Hel�n’�n

6

pusulası olmuştu. Hel�n’e yol gösterm�ş, kılavuzluk etm�şt�. Bu pusula Ayçe İd�l Erkmen’d�. YAŞAMIŞ SAYILMAZ ZATEN YURDU İÇİN ÖLMESİNİ BİLMEYEN d�yerek şeh�t düşmüştü İd�l. Hel�n de halkın şarkılarını söyleyeb�lmek �ç�n ölümün üstüne üstüne yürüdü ve yend� ölümü.

Grup Yorum, sadece ‘Halkımızın Gel�n�’ d�yerek onun adını m�lyonlarca �nsanımızın kalb�ne nakşetmekle kalmadı; onun başeğmezl�ğ� �le, uzlaşmazlığı �le, halka duyduğu sevg� ve güven �le d�rend�, büyüdü, sanatını halklaştırdı. Grup Yorum, adeta İd�l g�b� m�tralyöz olup; düzen�n haksızlıklarına karşı, adalets�zl�kler�ne karşı, pespaye, Yaşamış sayılmazdı zaten şarkılarını ucuz, bayağı, yozlaşmış sanatına söyleyemeseyd�, bunu b�l�yordu. Ve karşı halkın şarkılarını söyled�. zafer Hel�n’�n oldu! O, tar�h sahne- Tesl�m olmadı, uzlaşmadı; d�rend�, s�nde faş�zme karşı şarkılarını ürett�… ölümüne savunan, şarkılarına beden�n� s�per eden ve şarkı- larını 3 N�san 2020… İd�l’�n öğrenc�ler�nsöylemek �ç�n ölen b�r halk sanatçısı den b�r�; Grup Yorum’un en genç oldu. emekç�ler�nden Hel�n Bölek, ölüm orucu eylem�n�n 288. gününde 26 Temmuz 1996… Çanakkale ölümsüzleşt�. Aradan geçen 24 Hap�shanes�’nde, ölüm orucu yılda gelenek b�tmem�ş ters�ne eylem�n�n 68. günün- de, yatağında çok daha büyümüştü. İd�l’e ver�len yarı baygın halde olan İd�l, son sözler havada kalmamış, faş�zme dak�kalarında “Ben b�r m�tralyöb�at ed�lmem�şt�. Ve bunların züm” ded� ve dünyanın �lk kadın b�r bedel� olarak ölüm orucu şeh�d� olarak ölümsüz- ş�md� artık leşt�… İd�l b�r halk sanatçısıydı ve “yaşamış sayılmaz zaten, yurdu �ç�n ölmes�n� b�lmeyen” sözler�yle halkımıza seslenm�şt� defalarca kez t�yatro sahneler�nden. Sahnede bu sözler� söylerken, yüreğ�nde büyük b�r halk ve vatan sevg�s�n� büyütüyordu. K� yaşamanın ne demek olduğunu b�ze d�ren�ş� �le öğrett�: Yaşamak, uğruna ölünecek değerler varsa güzeld�r.

şarkılarımızı söyleyeb�lmek �ç�n d�renmek, d�ren�rken de ölümü göze almak gerek�yordu. Hel�n sadece Grup Yorum’un şarkı söyleme hakkını değ�l aynı zamanda m�lyonlarca Yorum d�nley�c�s�n�n konserlerde b�r araya gelme, Yorum şarkıları eşl�ğ�nde halaylar çekme, umutla dolma, hayatının en güzel anlarını yaşama hakkını savunmak �ç�n de ölümsüzleşt�. Bundan böyle her yıl 3 Nisan’da, şehit düştüğü tarihte, TÜM NOTALAR HELİN ÇALACAK! Neden Yorum’a düşmandırlar söyleyel�m. Sporu ve sanatı uyuşturucu olarak kullanıyorlar. Spor ve sanat �le sahte dünyalar yaratarak uyuşturuyorlar halkımızı. Emperyal�z-

İd�l, d�ren�ş� ve şeh�tl�ğ� �le halkın sanatçılığını, devr�mc� sanatçılığı da yen�den tanımlıyordu. Devr�mc� sanatçılık sadece d�ren�şler� ve d�ren�şç�ler� anlatmak demek değ�l, d�ren�ş�n ta kend�s� olmak demekt�. Ve onun öğretmenl�ğ�n� rehber ed�nen yen� yen� İd�ller, onun bayrağını devralarak, elden ele günümüze kadar taşıdılar.

7

m�n, faş�zm�n yozlaşmış ve çıkara dayalı �l�şk�ler�n� ve sınıflar arası çel�şk�ler�n� yumuşatıp kabul ed�l�r hale get�r�yorlar. Bunlarla halkın gerçeğ� görmes�ne engel teşk�l ed�p başka sanal b�r dünya yaratıyorlar. Halkın yaşamını yalan b�lg�lerle dolduruyor, bey�nler�n� dumura uğratıyor ve alıklaştırıyorlar. Ve bunu yaparken sanatı, sanatçıyı, sporu ve sporcuyu kullanıyorlar. En öneml� nokta da halkın çözüm gücünü el�nden alıyor, değ�şt�rme gücünü çalıyorlar. Çares�zl�ğ� dayatıyorlar halka. Ve bu çares�zl�ğ� kader olarak, katlanılması gereken b�r durum olarak ezberlet�yorlar. B�l�m, d�n, sanat, spor… Her şey� karşı devr�me h�zmet eder hale

get�rmek �st�yorlar. Ve �şte bunun önündek� en öneml� engel Grup Yorum’dur. Düzen�n ahlaksızlaştıran pol�t�kalarına karşı alternat�f b�r değerler s�stem� yaratmıştır Grup Yorum. Demagoj�k b�r araç durumuna sokulan sanat, düzen�n halkı y�y�p yutmasını kolaylaştıran b�r s�laha dönüştürülmüştür.

ne h�zmet etmes� �ç�n kullanıyor; telev�zyon programları �le, d�z�ler� �le, yarışma programları �le… Onlar kend� sınıf karakterler�ne uygun olarak nasıl k� halkı zeh�rlemek �ç�n kullanıyorsa, b�z panzeh�r olarak kullanıyoruz sözü. Hem tam�r ed�yor, yanlışı düzelt�yor hem de onların tüm değers�zl�kler�ne karşı hücum ed�yoruz.

Ama Grup Yorum bu oyunu bozmuştur. Yüreğ�m�zdek� akıldır Yoksul halkımızın duygu dünyasını sanatımız. Yüreğ�m�zdek� aklımız- örgütlüyoruz sanatımızla. Bunu da dır Grup Yorum, dem�şt�r halkımız. evet, �mgelerle yapıyoruz. İmgeler, savaşımızdak� cephanem�zd�r. Yürekler�n tel�ne dokunur şarkılarımız, yürekler� şahlandırırız, ayaklan- Kullandığımız �mgeler b�l�mdek� kavramlaştırmanın yer�n� tutuyor. dırırız. Sanatımızın etk�leme gücü vardır. Söz, sanatımızın gücünün en Gerçekler� anlamayı ve öğrenmey� etk�n unsurlarından b�r�d�r. Bu güç, kolaylaştırıyor. Ve bu aşamada sadece duygusal dünyaları örgütlesözün b�r sınıf s�lahı olmasından gel�r. Ve düzen en aşağılık emeller�- mekten çıkıp b�r �syana b�r başkaldırıya dönüşüyor. Çünkü b�z �mgey� b�r ‘retor�k’ yaratmak �ç�n yan� sadece ‘güzel söz söylem�ş olmak �ç�n’ değ�l; sanatımızın halkımız tarafından daha �y� anlaşılmasını sağlayacak b�r araç olarak ele alıyoruz. B�z�m açımızdan en temel ölçüt budur; halkımız tarafından anlaşılab�l�r olması… B�z�m

8

güzel ded�ğ�m�z şey, yararlı olandır… İmgeler�n güzell�ğ�ne de böyle bakıyoruz. İşte bu nedenled�r k�, bugün geld�ğ�m�z noktada Grup Yorum halkımızın yüreğ� �ç�n güzeld�r, çünkü yararlıdır aklı �ç�n… Bu nedenle de Grup Yorum, m�lyonlardır. Yüreğimizdeki Akıldır Grup Yorum!

İşte bugün düzen�n sanat anlayışına karşı Yorum’un açtığı savaş burada somutlanıyor, ölüm orucu d�ren�ş�nde… Yaşadığımız sel felaketler�n�n ardından Süleyman Dem�rel’le TV’lere çıkıp “Bu da gel�r bu da geçer ağlama” d�yenlerden olmadık. Depremde kurtarma çalışmaları �ç�n konser yollarından döndük ve ardından şunu ded�k: “Ses�m� Duyan Var mı?”, S�vas’ta 2 Temmuz’da d�r� d�r� yaktıklarında canlarımızı, ‘der�n devlet’ ya da yobaz peş�ne koşmadık. Kat�l devlett�r ded�k.

çocuk orkestraları kurduk; d�ren�şç�ler�n yanında, d�ren�şler�n ortasında olduk. Halkımızın �syanı, acısı, öfkes�, sevdası �le yazdık satırlarımızı, çaldık enstrümanımızı. Hem de sıradan halk çocukları olarak yaptık bunu. Et tırnaktan nasıl ayrılmazsa öyled�r bu bağ… 35 yıl… D�le kolay 35 yıl…

AKP bu 35 yılı b�r çırpıda, yasaklarla, baskılarla yok etmek �st�yor. Öyle CÜRETTİR! kolay değ�l 35 yılı ve 35 yılın halkımızda bıraktığı �z� s�lmek. Hele hele Hel�n’�m�z�n beden� bu ülke topraklaHELİN’İN CÜRETİ, Ve �şte tar�h b�z� doğruluyor, kat�ller rına, hele hele Hel�n’�n türküsü GRUP YORUM’UN halkımızın d�l�ne düşmüşse… Artık çıkarılıyor, affed�l�yor. Soma’da AKLI OLACAK ARTIK! katled�ld� �şç�ler�m�z… Kader değ�l �mkansızdır! ded�k, katledenlerden de tekme Evet, sanatımızı dünyayı b�lmen�n ve atanlardan da hesap sorulacak Ülke toprakları ve halkımızın değ�şt�rmen�n yollarından b�r� ded�k. “Yüzde 300 kar �ç�n �şleme- yüreğ�… Halkımızı sev�yoruz, hem de olarak tanımlıyoruz ve b�r sınıf yeceğ� suç yoktur kap�tal�stler�n” uğruna ölecek kadar… Şarkılarımız mücadeles� olarak ele alıyoruz. ded�k. “Hesap �st�yor ölüler” Yönetenler, sanatı gerçekler�n ses� ded�k. Ve �şç�ler�n avukatları tutukolarak oldukça etk�n kullandığımızı landı, kat�ller serbest. çok �y� b�l�yor. Ve bu nedenle de sınıf k�n� �le yaklaşıyorlar olaya. İşte bu gerçekler� söylemeAklın En Güçlü Silahı

İst�yorlar k� sanat onların tekel�nde olsun. Onların �sted�ğ� g�b� ahlaksızlığı, b�reyc�l�ğ�, onursuzluğu yaysın… Onların h�zmetkârı olsun �st�yorlar. Ve onların bu oyununu bozan sanatımıza karşı düşmanlar.

n�n bedel�d�r Grup Yorum’un öded�ğ�. Her şarkısında b�r b�lg� ve değ�şt�rme gücü vardır. Gerçekler� söylemen�n bedel�d�r ödenen.

Kompleksl�ler sanatımızın gücü karşısında. Ve bu nedenle saldırıp yok etmek �st�yorlar.

Ned�r suçumuz, söyleyel�m: 23 albüm, 2 DVD, sayıları m�lyonları bulan Elbette sadece sanatla değ�şmez konserler yaptık, dünya; ama şu b�r gerçek k�, bu f�lmler çekt�k, k�tapdeğ�ş�mde sanatın yer�n� ve lar yazdık, halk fest�önem�n� küçümseyenler Hel�n’� valler� örgütled�k, anlayamazlar. Bugün Hel�n’�n sanatçıların örgütlenöded�ğ� bedel� anlamayanlar, gerçek mes� �ç�n çalıştık, halk sanatını anlayamazlar… ülkem�z�n b�rçok şehr�nde halk koroları Çünkü sanatın dünyayı b�lme ve kurduk, değ�şt�rme gücü b�ze, sanata da sınıfsal b�r açıdan bakışı kazandırmıştır.

9

halk �ç�n, halkla b�rl�kte en önde savaşıyor emperyal�zme ve faş�zme karşı. Şarkılarımız tüm d�ren�şlerde bar�katı güçlend�r�yor. Yüreklend�r�yor… Kaynağını halk ve vatan sevg�s�nden alıyor şarkılarımız. Halk ve vatan sevg�s�… Halkımızı sev�yoruz, çünkü k�m olduğumuzu, hang� sınıftan olduğumuzu b�l�yoruz. B�z; ez�len, hor görülen, yok sayılan, sömürülen bu halkın evlatlarıyız. Vatanımızı sev�yoruz, çünkü n�ce kahramanlarlıklara, n�ce destansı d�ren�şlere beş�kl�k etm�ş ve hala da etmekte olan b�r vatanımız var. Tar�h�m�z� yok etmek ve b�z� köksüz bırakmak �st�yorlar. B�z buna karşı Anadolu halk kahramanlarımızın türküler�n� söylemeye devam ed�yoruz. Halk ozanlarımızın m�rasına sah�p çıkıyoruz. Onlardan öğrend�k sanatı sanatçılığı; Dadaloğlu’ndan, P�rsultan’dan, Kızıldere’den öğrend�k savaşmayı… Vatan sevg�s� olmayanın tar�h� de olmaz, köksüzdür.

çalışmasında en az b�r üyem�z tutukluydu. Sanatçının iki silahıdır; sevmek ve savaşmak… Seviyoruz ve savaşıyoruz. Bu sevg�n�n ve savaşın d�le gelm�ş hal�d�r şarkılarımız. Hel�n, bu sevg�y� yüreğ�nde büyütmüş ve bu sevg� �le savaşmış y�ğ�t b�r halk sanatçısıdır. Hel�n halk ve vatan sevg�m�z�n ve savaşma gücümüzün s�mges�d�r.

Albümler�m�z yasaklandı. Baskınlarda �ç�nde albüm kayıtlarımızın olduğu hardd�sk�m�ze el konuldu ve ver�lmed�, b�nb�r emekle kurduğumuz kayıt stüdyomuz paramparça ed�ld�.

Enstrümanlarımız kırıldı defalarca kez. Şarkı söyleyemeyel�m d�ye kulak zarımız patlatıldı, enstrüman çalmayalım d�ye parmaklarımız kırıldı. Yurtdışına çıkış yasakları ver�ld�, Hel�n g�b� sevecek, Hel�n g�b� konser salonu sah�pler� tehd�t ed�ld�, savaşacağız artık! d�nley�c�ler�m�ze davalar açıldı… Yan� eller�nden ne gel�rse ardına koymadıAKP �kt�darı b�z� b�t�rmek �st�yor. Bu lar. Hakkı, hukuku ayaklar altına güne kadar gelm�ş geçm�ş tüm alarak her şey� yaptılar. Ve yen� yen� �kt�darlar hep hedef aldılar b�z�. yöntemler aramaya devam ett�ler. Ortaköy Kültür Merkez� defalarca Hukuksuz b�r şek�lde konser yasaklakez basıldı, kapatıldı… 12 Eylül’den rı arttı, kültür merkez�m�z� �k� yılda sonra ülkem�zde �lk Kürtçe müz�k dokuz kere bastılar, başlarımıza ödül yapıp söyled�k ve Halepçe’de koydular, üyeler�m�z� tutukladılar… öldürülen beş b�n Kürt halkımızın katled�lmes�n� protesto etmek �ç�n Hakkımızda �fade veren �ft�racı söyled�ğ�m�z Kürtçe ezg�lerden yalancı tanıklar yarattılar. Ama y�ne dolayı tutuklandık. b�z durmadık, asla vazgeçmed�k. Her Tutuklandık defalarca, enstrüman vermed�ler ama b�z plast�k borudan kaval, permat�k sapından flüt yaptık ve devam ett�k üretmeye. Albümümüze kurşun sıkıldı. Her albüm

türlü yol ve yöntemle d�renmeye, düşünmeye ve üretmeye devam ett�k. Çünkü b�z halkın sanatçılarıyız, b�z halk çocuklarıyız, halk savaşı ver�yoruz, halkın �kt�darını kuracağız d�yoruz. Elbette k� b�z de bu sınıflar savaşında tarafız. Tarafımız dünya halklarının yanıdır. Tarafımız emekç�ler�n yanıdır. Kaynağımız halktır. Bu nedenle b�z� yok edemezler. Bu halk çocuklarından b�r� de Hel�n’d�r. Bu düzen Hel�n’�n hakkını, emeğ�n�, �nsanlığını çaldı. Ama b�zler yed�rmeyeceğ�z

10

s�zlere Hel�n’�n hayaller�n� de, şarkılarımızı da. Hel�n ömrünü verd� o şarkılara. O artık muzaffer b�r sanatçıdır. Ve onun yoldaşları olarak b�z�m görev�m�z, şarkılarımızı bütünüyle özgürleşt�rmekt�r. Bunun �ç�n bugüne kadar nasıl d�rend�ysek, aynı �nançla, aynı kararlılıkla bu d�ren�ş� büyüterek sürdürmekt�r görev�m�z. Öncel�kle şunu b�r kere daha hatırlatalım, ölüm orucu eylem�, aklımıza gelen �lk eylem b�ç�m� değ�ld�r. Hatta tam ters�ne, ölüm orucu eylem�ne dönüşmemes� �ç�n yapılmadık eylem bırakmadık. B�ze tam 5 yıldır, aldığı merkez� b�r kararla, ülkem�z�n h�çb�r yer�nde konser yaptırmıyor AKP faş�zm�. Tam 5 yıldır d�ren�yoruz bu yasaklamalara karşı. Yasakları delmek, protesto etmek, teşh�r etmek, konser hakkımıza sah�p çıkmak �ç�n gün oldu kamyon kasalarına çıktık, gün oldu evler�n damlarına çıktık, gün oldu �nternetten konser verd�k, gün oldu ev ev dolaşıp konser verd�k; mahkeme önler�nde, meydanlarda, salonlarda, caddelerde… aklınıza geleb�lecek her yerde eylemler yaptık. Bu yasaklamaları kabul etmed�k ve b�ld�ğ�m�z her yöntemle bu yasakları kaldırtmaya çalıştık.

tehd�de kadar vardırdı yasaklamala- ler�m�ze saldırıyor, hedef şaşırtmaya çalışıyor, suçunu perdelemeye rını… çabalıyor. Yan� sanat çalışmalarımızı yapamayalım d�ye, h�çb�r yasa kural tanıma- Hel�n’�n d�ğer kat�ller� bu faş�st ablukayı görmezden gelen, yaptığıdan s�stemat�k olarak arttırdı tüm uygulamalarını. İşte bütün bunlara mız h�çb�r eylem� haberleşt�rmeyen, konser yasaklarını, tutuklamakarşı d�rend�k ve yapılmadık ları yok sayan, b�ze tar�h�n en koyu, eylem bırakmadık. en karanlık sansürünü uygulayan Ve en sonunda Ölüm Orucu eylem� burjuva basın yönet�c�ler�d�r. Onlar yapmak zorunda bırakıldık. Ve Hel�n �şlenen bu c�nayet�n en büyük suç ortaklarıdırlar. Bütün b�r d�ren�ş bu eylem�nde yaşamını y�t�rd�. Hel�n’�n kat�ller� bu yasak kararları- boyunca susmuş, yasaklar karşısında nı, bu baskın kararlarını, bu tutukla- susmuş, eylemler�m�z karşısında susmuş, ölüm orucuna başladığımızma kararlarını alanlar ve bunun tal�matını verenlerd�r. Ve bunların en başında h�ç kuşkusuz Süleyman Soylu gel�yor. Süleyman Soylu b�r kat�ld�r! Çok bas�t karşılanab�lecek talepler� görmezden gelerek, grubumuz üzer�nde faş�st b�r terör est�rerek arkadaşımızı katletm�şt�r. Ancak kend� yamyamlığını, kend� kat�ll�ğ�n� saklamaya çalışan, halkın gazabından öcü g�b� korkan Süleyman Soylu, değer-

Ancak AKP, yaptığımız eylemler ve konserler karşılığında, bu yasakları kaldırmak yer�ne �y�ce arsızlaşmayı seçt�. B�z yasaklar kalksın ded�kçe en küçük etk�nl�kler� b�le yasaklamaya başladı. B�z kültür merkez�m�z basılmasın ded�kçe baskın per�yodunu neredeyse �k� ayda b�re �nd�rd�. B�z tutuklanan üyeler�m�z serbest bırakılsın ded�kçe, serbest olan üye bırakmadı. O da yetm�yormuş g�b� öğrenc�ler�m�z�, koro üyeler�n�, kültür merkez�m�ze gelen z�yaretç�ler�m�z� b�le tutuklamaya başladı… Prova yapacağımız salon sah�pler�n�

11

da susmuş, susmuş, susmuş… En sonunda Hel�n’�n şeh�tl�ğ� �le konuşmuşlardır. Ancak konuşmaları AKP’den farksızdır. Onlar da kend� suçlarını örtme çabasına g�rm�ş ve pan�kle suç uydurmaya çalışmıştır.

yoruz, t�yatro oyunlarımızı oynayamıyoruz, konser verem�yoruz dey�p kader�m�ze razı mı olmalıydık?

arasına mı katılmalıydık?

Tekrar ed�yoruz; b�z bu halkın çocuklarıyız. Ve bu halkın sanatçılarıyız. Halkın �kt�dar savaşının Konser verememek, beste yapama- ses�y�z. Ve bu ses olmaktan çok mak, k�tlelerle buluşamamak zaten büyük b�r onur duyuyoruz. HalkımıSoruyoruz. B�ze Ölüm Orucu sanatın, sanatçılığın ölümüdür. zı, gençler�m�z� ahlaksızlığınızla eylem� yapmaktan başka b�r yol Böyle b�r ölümü kabul mü etmel�y- zeh�rlemen�ze �z�n vermeyeceğ�z. mu bıraktınız? B�ze şarkılarımızı d�k? söylemek �ç�n ölmekten başka b�r Gençler�m�z b�z�m merkez� s�n�r yol mu bıraktınız? Yoksa AKP’n�n b�ze ‘merhamet’ s�stem�m�zd�r. Ve uyuşturucu �le göstereceğ� günler� m� beklemel�y- merkez� s�n�r s�stem�m�z� çökert�yorlar. B�z� felç etmek, harekets�z kılmak Ne yapmalıydık? Şarkı söyleyem�- d�k? �st�yorlar. Gençl�ğ�m�z� uyuşturucu �le yoruz, kültür merkez�m�zde b�r zeh�rl�yor, sanatı da bunun en etk�n araya gelem�yoruz, beste yapamı- Yoksa b�z de sarayın soytarıları unsuru olarak kullanıyorlar. Gençler�m�z hayal kuramasın, hayal gücü gel�şemes�n �st�yorlar. Gençler�m�z süklüm püklüm, sess�z, vur kafasına el�nden al ekmeğ�n� olsun �st�yorlar. Halkımızı, gençler�m�z� aşağılıyor, alay ed�yorlar sanatlarıyla. Becer�ks�z, akılsız olduğuna �nandırmaya çalışıyorlar. İşte egemenler �ç�n sanat budur. B�z �se bu tekel� parçalıyoruz. B�r çağrıdır b�z�m sanatımız. Tüm gençl�ğ�m�ze ‘sen de yapab�l�rs�n’ çağrısıdır. B�z halk çocuklarıyız, en güzel�n� sadece b�z yapab�l�r�z çağrısıdır Grup Yorum. Yoldaş konservatuarı, Yorum’un b�r geleneğ�d�r. B�lenler b�lmeyenlere öğret�r. Çünkü eğ�t�m b�len�n b�lmeyene borcudur, b�z böyle bakarız. Bu yoldaş konservatuarı Hel�n �le b�rl�kte başka b�r çok genç Yorumcu da yet�şt�rm�şt�r. Ancak gelen tüm Yorumcular ya yasaklarla ya hap�shanelerle karşılanmıştır. Bunlar b�z�m bu geleneğ�m�z� �şletmem�ze engel olamamıştır. Avrupa’da da Yoldaş konservatuarı üretmeye ve eğ�t�me devam etm�ş; bu konservatuarda yılların deney�m� b�rkaç aya �nd�r�lerek paylaşılmıştır. Ve bu hızlı deney�mlerle donanmış Yorumcular; Yorum’un

12

ses�n� Lat�n Amer�ka’dan Rusya’ya açıyor. Diğer halk çocuklarının dılar. ‘İslam�’ olduklarını �dd�a dünyanın dört b�r yanına taşımış- önünü açıyor. HELİN, SADECE edenler, a�len�n d�n� geleneklere göre defnetme �steğ�ne engel tır. TÜRKİYE’YE DEĞİL, TÜM oldular. Ne d�nler� ne �manları DÜNYA HALKLARINA SESLENİvardır bunların. Bunların tek Son b�r yıl �ç�nde 48 beste üret�lkıbles� ABD’d�r. Bunların tek tanrısı m�ş, 3 kıtada 50 konser ver�lm�şt�r. YOR VE UMUT OLUYOR! dolarlardır. Halka düşman, cenazeleSes�n� boğmak �steyenlere Yılgınlığın ve tesl�m�yet�n kol re düşman, geleneklere düşmandırYorum’un cevabı, tar�h�n�n en gezd�ğ� b�r dünyada d�ren�ş�n ses� lar. üretken dönem�n� yaşamak ve dünya çapında tar�h�n�n en yaygın olarak bambaşka b�r çağrı yapıyor Hel�n. Konserler� yasaklayan AKP, cenaze konserler�n� vermek olmuştur. tören�ne de engel olmak �stem�şt�r. Düzen gençler�m�ze uyuşturucu ve Hel�n’�n talepler�ne sırt çev�r�p onu Halkın b�rleşen öfkes�nden korkmuş, bataklıktan başka b�r şey veremez- katledenler; Hel�n’�n cenazes�ne de bu korku �le terör est�rm�şt�r. Ama son derece tahammülsüzdüler. bunca terör est�ren AKP, yüzlerce ken, Yorum sahnes�, gençler�m�ze Vas�yet�n�n yer�ne get�r�lmes�n� k�ş�n�n Okmeydanı’nda toplanmasına hayaller�n� gerçekleşt�rmen�n tüm engel olamadı. İnsanlar Okmeydanı kapılarını açmıştır. Düzende sadece engelled�ler. Okmeydanı’na m�lyonda b�r, tesadüflerle ve büyük get�r�lmes�n�, İd�l’�n önünden son sokaklarındaydı, Okmeydanı Ceme�l�şk�lerle geleb�leceğ�n�z noktalara, b�r kez geç�r�lmes�n� engelled�ler. v�nde’yd�. Bunu yapmak �ç�n tüm OkmeydaYorum �ç�nde geleb�lmen�z �ç�n Fer�köy mezarlığının kapılarını sadece karar vermen�z yeterl�d�r. nı’nı pol�s ordusu �le kuşattılar. Cenaze aracını otoyolun ortasında kapattılar, önünde TOMA’larla İşte Yorum böyles�ne büyük b�r durdurdular. Araç şöförünü gözaltı- bar�katlar ördüler ama mezarlık alternat�ft�r. na aldılar. Cenazey� kaçırmakla çevres�nde yüzlerce k�ş�n�n toplanVe Hel�n Yorum �le b�rl�kte bu halkın tehd�t ett�ler. Zorla Fer�köy mezarlı- masına engel olamadılar. Hel�n’�n ğına yönlend�rd�ler. Fer�köy Mezar- yoldaşları olarak onun uğruna şeh�t onurlu b�r aydını olmuştur. lığına da sadece cenazey� ve a�ley� düştüğü şarkılarımızı söyled�k, aldılar. uğruna öldüğü halaylarımızı çekt�k. Helin de şimdi şehitliği ile, hayatı ile Yorum’un önünü

Apar topar defned�lmes�n� sağla-

Hel�n Bölek şeh�tl�ğ�yle sess�zl�k

13

duvarını kırıp parçaladı. Sansür duvarını del�p geçt�. Korku dağları yıkıldı. Yıllardır sokaklara çıkılmıyorken, adeta yaprak kıpırdamıyorken, yüzlerce �nsan Okmeydanı ve Fer�köy’de pol�sle çatıştı. Halk balkonlarda Yorum şarkıları söyled�. Yüzb�nlerce k�ş�, adını �nternette arattı. Hakkında m�lyonlarca paylaşım yapıldı. Halkımız onun adıyla, onun ses�yle, onun fotoğraflarıyla yüzb�nlerce paylaşım yaptı. Dünyanın dört b�r yanından destek ve dayanışma mesajları yağdı grubumuza. Devr�mc� örgütler ve hatta tesl�m olanlar, yılgınlaşan-

lar… herkeste b�r s�lkelenme yarattı Hel�n’�m�z… AKP faş�zm� yaptığı tüm saldırganlıklara rağmen Hel�n’�m�z�n m�lyonlara ulaşmasını engelleyemed�. Ve engelleyemed�ğ� bu ses, onun sonunu da hazırlayacak… Bügün artık Enstrümanlarımız Bedenlerimizdir. Söylediğimiz Açlığın Ezgisidir. Artık şarkı söyleme hakkımızı, konser verme hakkımızı savunmak �ç�n çok güçlü b�r neden�m�z daha var. Sana söz Hel�n. Sen şarkı söyleme ve d�nleme hakkımız �ç�n hayatını adadın, o şarkıları meydanlarda, konser salonlarında söylemek ve bu hakkımızı h�çb�r zaman gasp ett�rmemek boynumuzun borcudur. Ölümlerle, şeh�tlerle, bedellerle

açtığımız bu yolun kapatılmasına asla �z�n vermeyeceğ�z. Ömrünü adadığın bu yolu açmak ve da�ma açık tutmak b�z�m sana borcumuzdur… Helin, şarkılarımızı söyleme özgürlüğümüzdür artık… AKP, Türk�ye ol�garş�s� ve emperyal�zm el b�rl�ğ� etm�ş, �şb�rl�ğ� hal�nde Yorum’u b�t�rmek �ç�n can hıraş çabalıyor. Çünkü b�z bu halkın çocuklarıyız. Ve bu halkın sanatçılarıyız. Halkın �kt�dar savaşının ses�y�z. Ve bu ses olmaktan çok büyük b�r onur duyuyoruz. Grup Yorum şeh�tler�m�z�n gölges�nde yaşıyor. Artık şarkılarımızı daha güçlü söyleyeceğ�m�z büyük onur duyduğumuz b�r Hel�n’�m�z var. Sen�n gölgende soluklanacağız, sen�n gölgende üreteceğ�z, yaratacağız, savaşacağız. Açlığımızın ezg�s� ZAFER ŞARKIMIZ olacak, b�l�yoruz! “...Tek kel�meyle bugün zafer; devr�m ve devr�mc�l�ğe da�r tüm umutları yok etmek �steyen emperyal�zm ve �şb�rl�kç�ler�ne karşı baş eğmemek, tesl�m olmamak demekt�r. Bugün zafer�n adı, ölümüne d�renmekt�r...” Böyle d�yor tecr�te karşı d�ren�şte şeh�t düşen kahraman 122’lerden Hüsey�n Çukurluöz ve Bek�r Baturu. Hel�n’�n kat�ller� çok �y� b�ls�nler k�; yen�ld�ler. Zafer� b�z kazandık! Korku duvarını kırarak, d�ren�ş�m�z� dünya çapında halklaştırarak s�yas� zafer� kazandık. Yorum m�lyonlardır. Yorum halktır. M�lyonların b�r araya gelmes�n�, sosyal�zm ve devr�m türküler�n�n m�lyonların korosu �le söylenmes�n� de engelleyemeyeceks�n�z. Halkımızın ses�n�n en gür çıktığı yerlerd�r sahneler�m�z. Y�ne devam

14

edeceğ�z. Konser yasaklarına başeğmed�k, albümler�m�z� yasakladınız başeğmed�k, �sm�m�z� terör l�steler�ne koydunuz tesl�m olmadık, hap�shanelere koydunuz ürett�k d�rend�k, düzen�n sanatçısı olalım d�ye verd�ğ�n�z rüşvetler� yemed�k; d�rend�k, her yol ve yöntemle… Ve ölüm orucu d�ren�ş� �le yen�den tar�h yazıyoruz. Halk sanatçılığını b�t�remed�n�z. Tar�h Hel�n’� yazacak, şarkılarını söylemek �ç�n kalan ömrünü feda eden, şarkılarını ömre bedel savunana b�r halk sanatçısı olarak… Tar�h Hel�n’� yazacak, şarkıları söylet�lmeyen ve kend�s� ölümsüz b�r şarkı olan devr�mc� b�r sanatçı olarak… Bu şarkı h�ç susmayacak olan b�r şarkı olacak, Hel�n’�n şarkısı…

Dost düşman duysun k�, d�ren�ş�m�z Ölüm Orucu d�ren�şç�m�z İbrah�m’�n devam ed�yor. İbrah�m Ölüm d�l�nden son sözümüzü söyleyel�m: Orucunun 307. gününde. Antart�ka’dan Lat�n Amer�ka’ya Bu d�ren�ş devam edecek, şarkıları- Grup Yorum’u Susturamazsınız… Ya Zafer Za Ölüm! mızı, şarkı söyleme hakkımızı savunmaya ve bunun �ç�n d�renmeye YAŞAMIŞ SAYILMAZ ZATEN devam edeceğ�z. YURDU İÇİN ÖLMESİNİ BİLMEYEN! Talepler�m�z karşılanamaz talepler SEN RAHAT UYU, değ�ld�r: DÜNYA HALKLARININ 8.NOTASI! -Konser Yasakları Kaldırılsın! -İd�l Kültür Merkez� Basılmasın! SEN RAHAT UYU, -Hakkımızda Açılan Davalar ÖLÜMSÜZ ŞARKIMIZ! Düşürülsün! -Tutsak Grup Yorum Üyeler� HELİN BÖLEK ÖLÜMSÜZDÜR! Serbest Bırakılsın! -Terör L�steler� Kaldırılsın! YAŞASIN ÖLÜM ORUCU DİRENİŞİMİZ! Tüm talepler�m�z kabul ed�lene kadar d�ren�ş�m�z sürecekt�r. Ya talepler�m�z kabul ed�lecek, ya da b�z şeh�tl�ğ�m�zle, d�ren�ş�m�zle sarsmaya devam edeceğ�z.

15

Hoşgeldin Helin Bebeğimiz! Yaşama sırası sende! Hoşgeldin!

Hel�n Kocamış 06.04.2020 tar�h�nde Ders�m’de doğan Hel�n’�m�z... M�n�k kuşyuvamız... İsm�n g�b�, Hel�n’�n sevg�s� ve Hel�n’�n savaşma kararlılığı sen�nle olsun...

16

MİTRALYÖZ SESLERİYLE Uğurlamak bir yoldaşı mitralyöz sesleriyle, "bayrak yere düşmeyecek sözüdür" dünyanın her yerinde. Mitralyöz zaferin kendisidir bazen Mitralyöz erimiş bedendir, İdil'den bu yana türkülerle uğurlanan. Mitralyöz'ümüzü uğurladık bugün, İdil'imizin yoldaşını Deri ceketiyle İdil'in koridorlarında gezen, omuz atıp yoldaşlarına takılan, başında bandanası, hızlı hızlı yürüyüşü, ayaküstü sohbetleriyle bizim olan Helo'muz, canımız Liselilerin Helin ablası, annesinin Heliş'i Elinde kağıt-makas-çakmakla gece nöbetlerinde süslü mektup kağıtları hazırlayan, özgür tutsakların vefalı yoldaşı "o yıldıza sardığımız şehit senin içindir" dediği halkına verdiği sözü tutan Helin beyaz gelinlik, karanfiller ve ezgilerle uğurladık seni bugün. yunanca "parlayan ışık" demekmiş Helin latince'de "dünyanın en güzel kadını" kürtçe'de "kuş yuvası" ve artık dünyanın bütün dillerinde hayatın umutlu ezgisi demek Helin ilk insandan bu yana hiç susmayan ve susturulamayacak olan. Grup Yorum'un ilk şehidi can Helin gidişin zafer karşılamasıdır.

Bahar Kurt

17

Umut Durmaz

18

Helin Bölek’in Annesi Aygül Bilgi’den Faşist AKP’ye:

“Biz Helin’i yıkayamadan defnetseydik de, benim kızım onlardan temizdi. Kızım gözleri açık gittiyse bunun sorumlusu onlar! Herkes gözlerinin açık gittiğini görsün diye açtık yüzünü Helin’in. Herkes onu ne hale soktuklarını görsün diye açtık yüzünü.” Halk Okulu’nun Aygül B�lg� �le yaptığı röportaj (Sayı: 23 19 N�san 2020)

KIZININ DİRENİŞİNİ SAHİPLENEN BİR ANNE

AYGÜL BİLGİ

✔ Merhaba. Hel�n Bölek’�n annes� olarak s�z�nle Hel�n’� ve ölüm orucu d�ren�ş�n� konuşacağız. Hel�n hap�shanedeyken görüşlerde, tahl�ye olduktan sonra yanıbaşında s�z de d�ren�ş�n �ç�ndeyd�n�z. Hel�n, Grup Yorum’un b�r emekç�s� olarak tutuklandı ve hap�shanede d�ren�ş kararı aldı. Süres�z Açlık

Grev�’ne başladığını nasıl öğrend�- “bakacağız, artık duruma göre.” n�z? Ben de onu b�r haftalık b�r aylık Aygül B�lg�: O cezaev�ndeyken açık sandım. Öğrend�m k� süres�zm�ş. B�r görüşüne g�tt�ğ�m b�r zamanda dahak� görüşe kafamda �y�ce b�r bana söylem�şt� “Açlık grev�ne düşündüm. Ben�m kızım açlık grev�ne başlayacağız” d�ye. Bana süres�z karar verd�, n�ye verd�, ne yapacak ne olduğunu söylemem�şt�. “Ne kadar kadar yapab�l�r nasıl g�der nasıl eder sürel�?” ded�m. “B�lemey�z” ded�, d�ye hep kafamda onu değerlend�re-

19

rekten geç�rd�m. Ve onun görüşüne g�tt�ğ�mde kend�m� daha çok hazırlamıştım, kafa olarak hazırlamıştım. Onun görüşünde el salladım ona “Hayırlı olsun açlık grev�ne başlamışsın” dey�nce böyle önce durdu b�r baktı “Anne �y� m�s�n?” ded�. “İy�y�m, b�r şey olmaz sen �r� yarı b�r kızsın. Ne yapar k� sana açlık grev� ne yapar? Sen �radel� b�r kızsın hem de bünyes� güçlü b�r �nsansın” ded�m. Nasıl karşıladım? Üzülmed�m değ�l, üzüldüm. Çünkü b�r öğün b�le düşünürsün: Çocuğum ne yed�? Sen yed�ğ�n zaman d�yorsun “Ben bunu yed�m de acaba o yed� m�?” “Şu an tok mu aç mı” d�ye düşünürken süres�z b�r açlık grev�nde olması anne olarak tab�� k� üzdü ben�. Ama ben kızımı tanıyorum, kararlılığını b�l�yordum götürecek d�ye b�l�yordum. İlla k� açlık grev� yan� b�r yere kadardır, sonuç elde ed�l�r d�ye düşünmüştüm. Sonra tahl�ye oldu, d�ren�ş ev�n� düzenled�k, d�ren�ş ev�ne geçt�,

Bahar’la b�rl�kte d�ren�ş ev�nde açlık Sağlık durumum olarak özell�kle d�zler�mde bazı sorunlar yaşıyogrev�ne devam ett�ler. rum. Sağlık durumun elverd�ğ� müddetçe, bu ayaklar ben� taşıdığı Ben hep yan� böyle yanındayız, bakıyoruz, özel �ht�mam göster�yo- müddetçe, �sterse yaşım yetm�ş olsun, �sterse ayağım taşımasın ruz. Hang� şeker� sever, hang� �çeceğ� �çer, saat�, her şey�... yapar- bastonuma dayanarak ben y�ne ken ölüm orucu kararını almış. Bunu gel�r�m hep sen�n yanında olurum, ama canına b�r şey olmasın. Sağ ol bana kend�s� söylemed� sonra sen sağ ol ben hep sen�n yanındaarkadaşları şöyle anlattı: “Ölüm orucu kararı aldığını söyled�, b�z de yım dem�şt�m. ona ded�k k� annene bunu nasıl söyleyecek s�n? O da onlara dem�ş Bu kararı verd�ğ�nde de ona hatırlattım: Hatırlıyorsun değ�l m� ded�m k� bunu ben söylemeyeceğ�m, s�z sana böyle b�r şey söylem�şt�m? O söyleyeceks�n�z anneme.” da gülmüştü: “İy� de ben sana Kend� söylemed� arkadaşları söyled� tamam, söz demed�m k�!” Söz bana. Ve yanına g�d�p ona ded�m k� vermed�, doğru... Oldum yanında, ondan ayrı olmaktansa onunla “Kızım bana neden sen söylemeolmayı terc�h ett�m. d�n?” “Ya o kadar da değ�l” ded�. Ona net b�r şey söylem�şt�m. Hel�n nasıldı, heyecanlı mıydı? Kızım ded�m sen kötü b�r çocuk Çok neşel�, çok canlı, yer�nde değ�ls�n. Sen çok �y� b�r �nsansın, çok güzel b�r �nsansın, merhametl�- duramayan, muz�p, �nsanları güldürs�n. Sana saygı duyarım, vereceğ�n mey� seven, hep espr�l� b�r şeyler yapan b�r �nsandı. En çok ağrısının karara saygı duyarım. Ben her acısının olduğu dönemlerde b�le zaman sen�n yanındayım ded�m. Ben her zaman sen�n arkandayım. ken d�n� �y� h�ssett�ğ�nde hemen Nereye g�dersen hang� cezaev�nde araya espr�y� sıkıştıran b�r �nsandı. olursan ol uzak yakın fark etmez. Acısını da �ç�nde yaşayan b�r �nsandı. O kadar süre onunla b�rl�kte olduk İster tutuklu �ster olma, ben her h�çb�r zaman h�çb�r şey�n� başkasını zaman sen�n yanında olacağım. yaptırmaktan hoşlanmazdı. Bana b�le b�r şey söylerken uzanıp alamıyordu ya... “Annee! Kusura bakma yoracağım sen�... Sana zahmet olacak ama şu bardağı ver�r m�s�n?” “Hep” d�yordu “Sen� yoruyorum kusura bakma”. Annec�ğ�m n�ye öyle d�yorsun ya ben “ben sen�n annen�m annen başkası değ�l ben kusura bak mam” d�yordum. Öyle de na�f b�r �nsan. Artık son günler�yd�... İk� gün önces�yd�... Sabaha kadar onunla b�rl�kte �şte otur, kalk, suyunu ver, yastığını düzelt, arada konuş, kusuyor leğen� al götür, leğen� yıka sonra get�r,

20

han� yastığa koy, kaldır onun da etk�s�yle saçlarım d�md�k olmuş.

Eyvallah etmed�. İlk gün den bu yana hep söylemes� gereken� söyled�. Hatta eş�m b�r ara yanıma oturdu, H�ç k�msey� es geçmezd�, lafını Sabah uyandı, oturmuşum sandalbana fısıldadı: “Ah be kızım yaptın atardı, espr�s�n� yapardı... Ortak yede onu seyred�yorum. Kend�ne yapacağını. Sen böyle konuştukça bu yaşanmışlık b�r şey varsa onun geld� başını kaldırıp şöyle b�r bana üzer�nden g�der hemen onu hatırla- adamlar sen� tahl�ye etmezler k�” baktı, göz kırpıp başını salladı: Hal�l tırdı. Çok sevd�ğ� b�r ab�s� vardı... Ben “zaten o da başka türlü b�r Seza� g�b� olmuşsun o saçlarının konuşma yapmaz k�” ded�m. Yan� Neyd� aradak� muhabbet onları hal�n ne? ded�. Yan� böyle b�r resmen adamlara “İş�ne gel�rse, �ster b�lm�yorum, onu gördüğü g�b� çocuktu. hemen derd�: “ Kastamonu Papatya- tahl�ye et �ster etme, ben böyle konuşurum” ded�. Ne ç�zg�s�n� ne de sı!” Vardı b�r h�kayeler� “ben Öyle b�r çocuk... Orada ağrıları duydum var b�r h�kayen�z k� sen öyle d�k duruşunu h�ç değ�şt�rmed�. Ne sızıları oldu, D�ren�şler Mecl�s� söyleyecekse heps�n� tak tak tak d�yorsun” dem�şt�m. Gülüp göz gelm�şt�... (Hel�n) Gerçekten çok söyled�. kırpıyordu, “Evet” d�yordu “onun kötüydü, ön kapı dan bakıp “Hayır h�kayes� var.” Son ana kadar enerj�s� sadece kısa ca bakıp g�deceğ�z” Düşman fazlasıyla kend�ler�n ce vardı, ta k� hücres�nden çek�lene ded�ler. “H�ç yormayacağız onu...” kadar önlem aldı, fazlasıyla yığılma yapmıştı. Bayağı da kalabalıktı. Seslend� ✔ Mahkeme sürec�n� ve tahl�yes�“Nur�ye abla, ab� s�z oturun herkes n� anlatır mısınız? Z�yaret�ne g�tt�ğ�mde Açlık grev�nde g�tt�kten sonra s�z b�raz oturun” �d� o zaman onunla konuşurken ded�. Eğer s�z g�de ne kadar ben Çok olaylar oldu mah kemeler�nde. benden 2 tane sarı t�şört �sted�. Olur kend�m� �y� h�sse dersem s�z�nle Hem düşman b�l� yordu hem dostlar ded�m. İk� tane normal b�s�klet yaka sohbet etmek �st� yorum.” Oturdu- b�l�yordu. Herkes görmek �ç�n en sarı t�şört �st�yorum dem�şt�. Ben lar onlar. Z�yaret saat� b�tt�, “herkes azından o tar�h� destana tanıklık vardır b�r b�ld�ğ� ded�m. Aldık götürg�tt� b�z de g�del�m artık b�z de sen� etmek �ç�n �nsanlar beşer onar dük. Sonra arkadaşlarla konuşurken yormak �stem�yoruz” ded�. gal�ba bu b�ze b�r sürpr�z hazırla dak�ka da olsa dönüşümlü b�r yacak dem�şt�m. şek�lde mahkemeye g�rd�ler. Hel�n “hayır olmaz, geleceks�n�z” ded�. Karşısında herkes� tek tek Mahkeme salonuna g�rd�ğ�m�zde İlk günden ber� Hel�n d�k durdu. sandalyeye oturttu, herkesle tek tek konuştu. Nur�ye, Mehmet Dersulu, Volkan b�rkaç k�ş� de başka yerden gelen �nsanlar var. Herb�r�ne ayrı ayrı b�r şeyler, �stekler söyled�. Hatta Mehmet Dersulu kenarda durmuştu. “Ab� öyle kenarda sess�zce oturmakla kurtulacağını zanned�yorsan yanılıyorsun! Evet ş�md� de sen anlat bakalım, ne yapıyorsun, ne ed�yorsun?” d�ye herkesle sohbet etmek �st�yordu konuşuyor du. h�tap ett�. Ben şok oldum” ded�.

B�r gün b�r z�yaretç� geld�ğ�n de “Ben �nanamıyorum ya kaçıncı gününe gelm�ş, ben ben� hatırlamaz b�le b�z onunla çok konuşamadık, ben� böyle kalabalık b�r toplum �ç�ndeyken ded� sohbet etm�şt�k tanışmıştık ama, aradan zaman da geçm�şt� ben� hatırlamaz ded�m, ben� hatırlamayı bırak bana �sm�mle

21

sürpr�z�n� gördük. Kend�s� çok �y� res�m yapar. T�şörtler�n kollarını kesm�ş, önlük hal�ne get�rm�ş. Önden ve arkadan görünecek şek�lde Grup Yorum s�luet�n� ç�zm�ş, altına açlık grev�ndey�z yazmış. B�r�n� kend� üzer�ne g�ym�ş d�ğer�n� Bahar’a g�yd�rm�ş. Hel�n önce 2 t�şörtü yanına almış lavaboya g�deceğ�z d�yerek lavaboya g�tm�şler.

Sah�plenmeden bahseder m�s�n�z? D�ren�ş ev�n� açtıktan sonra �nsanlar akın akın geld�, o kadar çok �nsan geld� k�... Önce halk geld�, z�yaret saat� b�tt�kten sonra �nan k� b�z b�le onlardan daha fazla yoruluyorduk. Günde

2 defa z�yaret saat� ayarlamıştık. Ama o kadar yoruldular k� b�r defaya düşürmek zorunda kaldık Hel�n lavaboda d�ğer�n� Bahar’a onlara d�nlenme payı vermek �ç�n. g�yd�rm�ş. Mahkeme salonunda Sah�plenme güzeld�, sonra m�lletkonuşmaya başla yacakları zaman vek�ller�n den de gelenler oldu. yavaş yavaş ağır ağır hırkasının Sosyal medyadan da gelenler fermuarını açtı. Ve böylece oldu, sanatçılar da geld�, ama en mahkeme heyet�n�n karşısına çok da halk geld�. Ufacık çocuğuönlüklü çıkmış oldular. nu alanda geld�, yaşlı teyzem�z amcamız da geld�, gençler�m�z de ✔ D�ren�ş Ev�’ne sürekl� b�r geld�. z�yaretç� akını olduğunu b�l�yoruz.

Özell�kle o gençler�n yüzler�n dek� şaşkın şaşkın bakan o �fa deler� görülmeye değerd�. B�r� okumuş b�r yerde “Grup Yorum açlık grev�nde!” Herkes d�yor k�; “B�z Grup Yorum d�nl�yoruz”,” Ben Grup Yorum d�nl�yorum”, “Ben�m annem babam da Grup Yorum d�nl�yordu, Ben de Grup Yorum d�nl�yorum!” O gençler�n gözler�ndek� hayranlık... Hel�n herkesle tek tek konuşuyordu, herkesle tek tek �lg�len� yordu, özell�kle �lk gelenlerle çok sohbet ederd�. Ayrıntılı sorular sorardı: Kaç yaşındasın, �sm�n ne, okuyor musun, Kaç kardeş s�n?.. Onlara özel sorular sorardı. O çocuklar eller� kucaklarında şaşkın şaşkın cevap ver�rd�. Sonra çıkarken b�r genç kız ‘İnanamıyorum, ben�mle sohbet ett�’ ded�. Ben de d�yordum k�; ama onlar s�z�n g�b� b�r �nsan! Sanatçıları er�ş�lmez, onlarla konuşulmaz, onlara dokunulamaz d�ye düşünüyorlar. ✔ İbrah�m’�n tahl�yes� sonrasında neler oldu? İbrah�m gelmeden önce Hel�n çok heyecanlıydı. Öyle k� y�ne ağrıları sızıları vardı. “Anne” ded� “Bugün İbrah�m ab�n�n duruşması var” ded�. “Merak etme g�deceğ�m” ded�m. “Anne g�t, mahkemede neler oldu bana gel, tek tek anlat özell�kle İbrah�m ab�y� �y� gözlemle. Bak nasıl?” İbrah�m mahkemeden tahl�ye olmadı tab��, geld�m anlattım. İbrah�m tahl�ye olmadı maalesef kızım, İbrah�m ab�n� alıp get�remed�m ded�m. Ara kararla tahl�yes� den�ld�ğ� zaman çok sev�nm�şt�. Çok çok heyecanlıydı, hemen yan odayı hazırlayayım, dezenfekte edel�m, her şey� değ�şt�rel�m, her şey� elden geç�rel�m... Heps� b�r yana karanf�l alalım ded�, b�r demet, b�r buket karanf�l... İbrah�m Ab�’y� karanf�llerle karşılayalım.

22

yen d�ren�ş� hazmedemed�. D�ren�ş Ev�’ne pol�s baskın düzenled� ve Hemen karanf�ller alındı, oda zorla müdahale �ç�n hastaneye derlen�p toplandı, tem�zlend�, düzenlend�. Kend�s� ayak uçlarındak� kaçırıldı Hel�n ve İbrah�m. Baskın�lt�haptan kaynaklı yürü yem�yordu, da s�z de d�ren�ş ev�ndeyd�n�z. Baskını ve hastane sürec�n� tekerlekl� �skemleye konuldu. anlatır mısınız? Ambulansla gel�yor d�ye sürekl� paylaşımlar yapılınca “Ben İbrah�m Gecen�n b�r vakt� 10’u 11’e bağlayan Ab�’y� kapıda karşılamak �st�yogece... Evde ben�mle b�r refakatç� rum” ded�. Kızım bunu nasıl yapavardı. Ev�n önüne arka arkaya caksın ded�m. Tekerlekl� �skemley� akrepler geld�. Akreplerden �nd�ler, tam kapı açıldığı zaman görülecek pencereden baktılar, d�rekt eve şek�lde b�r yere koydurdu, Ben gel�p h�ç uyarı yapılmadan, z�le burada karşılamak �st�yorum ded�, basılmadan açın kapıyı demeden el�mde karanf�lle. koçbaşından küçük b�r dem�r �le tek b�r dar beyle patlattılar kapıyı. İbrah�m ambulansla get�r�ld�, �çer� geç�r�ld�, odasına alındı. (Hel�n) İskemles� �le odasına g�tt�: “İbrah�m Ab� Hoş geld�n” ded�. Karanf�ller� uzattı, sarıldılar b�rb�rler�ne, b�rb�rler�n�n gözler�n�n �ç�ne baktılar, eller�n� tuttular. Sonra �k�s� de yorgundu, odalarına çek�ld�ler. Hep b�rb�rler�n� sordular.

ca�zse z�nc�r�nden boşanmış b�r köpek b�le d�yemeyeceğ�m; ama artık ne d�yeceğ�m� b�lem�yorum... Ben eylem de gördüm, operasyon da gördüm; ama böyle b�r�n� görmed�m. Bu �nsan değ�ld�; öyle b�r saldırışı vardı k� kend� arkadaşları kal kanla onun önüne geç�p ben� korumaya çalıştılar, düşüneb�l�yor musunuz? Nasıl b�r yaratık ve nasıl b�r saldırı? Ben�m aklımdak� tek şey; eğer bu çocuklar burada olsaydı, bu yaratık kes�nl�kle çocukları katledecekt�. D�ğer� refakatç�ye saldırdı. Daha sonra dan ben kızın kalçasındak� �z�

B�rb�rler�ne seslen�rlerd�. Hel�n’�n penceres�nde ç�çekler vardı. Bazen sabah kalkardı “Anne İbrah�m ab�ye şu ç�çekler den götürür müsün?” derd�. Ufacık b�r ç�çek koparıyorduk götürüyorduk espr� �le İbrah�m’e. “Komşu kızı sana günaydın d�yor ve b�r ç�çek gönderd�” d�yorduk. İbrah�m alıyordu ç�çeğ�, el�n� kalb�n�n üzer�ne koyuyor du, başının üzer�ne koyuyordu. “Baş göz üstüne selamı, ç�çeğ�” d�yordu. Bazen de İbrah�m ufak b�r jest yapıyordu şunu götürün d�yordu. Kapının önünden geçerken tekerlekl� �skemle �le “Hel�n, b�r randevu ver de oturup konuşalım sen�nle” d�ye espr� yapıyordu. Tamam d�yordu Hel�n, odada b�raz sohbet ed� yorlardı. ✔ D�ren�ş çok gündemdeyd� ve AKP halkın sah�plenmes�yle büyü

Ve �çer� saldırdılar. Aklıma b�r an D�lek Doğan’ın ev�ne yapılan saldırı geld�. Evet katletmek amacıyla gelm�ş g�b�yd�ler. Sürekl� kal kanlarla �te �te sank� b�r aks� yon f�lm�nden fırlamışlar g�b� eylem kalkanları �le değ�l koca koca çel�k kalkanlarla g�rd�ler �çer�. B�r grup ben�, b�r grup d�ğer refakatç�y� b�z yan yana gelmeyel�m d�ye b�r tarafa fırlat tılar. Ve �çler�nden b�r�s�n�n; tab�r�

gördüm mosmor olmuştu, mosmor �zler bırakmıştı attığı tekme. Ters kelepçe �le yatırdılar, ev� talan ett�ler. Ne �st�yorsunuz burada ne arıyorsunuz? Gecen�n b�r vakt�nde ne �ş�n�z var ev�mde? d�ye sorduk, arama kararı olduğunu söyle d�ler; ama kararı da göstermed�ler. Tutanak tutuyorlar muhtarın olması gerek�yor ama muhtar yok. Saatlerce tuttular b�z� orada.

23

Dışarıdan aj�tasyon slogan sesler� geld�, anladık k� almışlar çocukları. Saat 05.00’t� muhtarı get�rd�ler, tutanakları okutup �mzalattılar. Sonra açın eller�n� (kelepçeler�) ded�ler, sonra g�tt�ler. Cemev�ne koştuk, çocukları

almışlar �nsanları almışlar. Sonra b�r�s� ambulansla almışlar ded�. İbrah�m’�n babası �le b�rl�kte hastane hastane dolaşmaya başladık çocuklar nerede d�ye.

son b�r duyum aldık Ümran�ye’de Araştırma Hastanes�’nde d�ye. Oraya g�tt�k, oradak� yetk�l�lere sorduk b�lg�s�n� veremey�z ded� ler b�lg�s�n� veremey�z d�yorsanız buradalardır o zaman ded�k, tartışmaya başladık.

Buradan başladık ta Okmeydanı’na kadar baktık, h�ç b�r yerde yoklar. En Daha sonra yukarı çıkardılar refakaten b�z�. Hel�n’le İbrah�m’� aynı odada �k� ayrı yatağa almışlar. Çocuklar b�z� gördüler, geld�k ded�. Orada kaldık sürekl�; dok tor olsun, hemş�re olsun, b�r� g�r�p b�r� çıkıyor. Tedav� tekl�f ed� yorlar: Tedav�y� kabul ed�yor musunuz d�yorlar. Çocuklar da “Kabul etm�yoruz, b�z ölüm orucu d�ren�şç�s�y�z” d�yorlardı. Onlar da tutanağı yazıp g�d�yorlardı. A�leler olarak b�z de ded�k “Müdahaley� kabul etm�yoruz, b�z�m �stem�m�z dışında pol�s baskınıyla zorla get�r�ld�ler, s�z çocuklarımızı sakat bırakacaksınız, buna �z�n verm�yoruz.” d�ye. Sosyal medyadan sürekl� yayın yapıldığı �ç�n �nsanlar gel meye başladılar, m�lletvek�ller� geld�, HDP m�lletvek�ller� geld�, Eşbaşkanları geld�. Çocuklar tam uyuyacakken her defasında doktorlar hem ş�reler tedav� olacak mısınız d�ye sormak �ç�n kapıyı açıp açıp duruyorlardı. B�z de “artık yeter” ded�k. “S�ze söyled�ler kabul etmeyecekler�n�” ve çok tartıştık. Odaları ayıracağız ded�ler. İlk önce, b�r et�k değ�l lafını kullanmak �sted�ler. B�z de et�k değ�lse �lk geld�kler� zaman n�ye aynı odaya koydunuz ded�k. Merak etmey�n et�k, çok et�k b�z a�lecek de görüşüyoruz, onlar aynı d�ren�ş ev�nde de beraber kalıyorlar, ve onlar yoldaşlar, sen�n kafandak� g�b� değ�l gayet de et�k b�z�m b�r �t� razımız yok ded�k. Ertes� gün odaların ayrılması �ç�n çok baskı yapıldı. B�z kabul etmey�nce zorla ayıracağız ded�ler. Bu

24

b�r �rade savaşı oldu. Artık kor�dora pol�s yığınağı yapmaya başladılar. Hemen kapının önüne banko çekt�ler, bar�yer koydular.

Ben� sürükleye sürükleye kor�dor boyunca çıkarıp kor�dorun dışına attılar, bar�yer� çekt�ler. B�r bar�yer b�r etten duvar...

“Ne yapıyorsunuz s�z?” ded�m. B�z� görevlend�rd�ler, b�z�m �ş�m�z sadece Hel�n Hanım ne derse onu yapmak. Düşünün b�r de böyle baskı uyguladılar. Çok fazla hem Tekmeled�m, bağırdım “Ayrılmaya- tecr�t hem baskı uygulandı. Alıp yoğun bakıma götüreceğ�z cağım, buradan ben� atmayacaksıİbrah�m’� d�ye b�r mücadele oldu. Avukatımız, Yorumcular, a�leler, halk nız, j�letle kazıyacaksınız buradan Ve sürec� onlar hızlandırdı. O öyle atacaksınız. Çıkarıp attığınızı konuda uzman olan b�r hoca vermek �stemed�ler. Refakatç�ler�, zanned�yorsunuz atamayacaksıben, Hel�n, İbrah�m ve İbrah�m’�n kend�s� söyled�: Onları o kadar annes� �çer�deyd�k. Babası, kardeş�, nız” d�ye. ger�ye attı k� her şeyler�n� hızlanİd�lc�ler, Yorumcular kapının önündırdılar. O süreç onların sağlıklarını deyd� ler. Tartışmalar yaşandı alırız Paylaşımlar yapılınca daha fazla bozulmasını hızlandırdı. �nsan desteğe geld�, m�lletvek�ller� vermey�z... de geld�. Avukatlar �t�raz ett�, halk Mücadele sonunda karar kaldırıldı. Hastanen�n güvenl�ğ�, pol�s heps� sah�plend�. Gecel� gündüzlü orada Ben yukarı çıktım eşyalarımı hastanen�n toplayıp çıkacağız d�ye, önünde. Alırız kızımı alacağım d�ye. vermey�z, alırız Ama f�z�k� olarak y�ne vermey�z �z�n ver med�ler, derken orada neden�n� sonradan bulunan bütün öğrend�m k� İç�şler� a�leler� gözaltıBakanı karara �t�raz na aldılar, etm�ş. Halbuk� taburcu sürükleye �şlemler� sona erm�ş, sürükleye ama onlar bırakmıyor! attılar �çer� g�rd�ler ve Ve b�z gece kaça kadar İbrah�m’� kaldık. Bütün �şlemler aldılar. b�tt�ğ�nde Ben buradan kızımı almadan çıkmam Ben�m unutamaded�m ve bu ağrıları yacağım b�r şey olan çocuğa b�r d�rayet oldu: İbrah�m’� geld� k� kalkıp koltuğun götürürken üstünde oturdu. Hel�n’�n o t�treyen ses� �le ağrılarına kalındı, basın açıklamaları yapıldı. sızılarına rağmen yatağın da doğrul- Şebnem Hoca (Şebnem Korur Öfke �le “Ben buradan çıkacağım ve du:“İbrah�m ab� “İbrah�m ab�” d�ye F�ncancı) başından sonuna kadar ben buradan g�deceğ�m” ded�. Ben el�n� uzatıp “merak etme b�z h�çb�r şey deme d�m. Odadan d�ğerolayın tak�pç�s� oldu. Hüda Kaya kazanacağız!” ded� ve zafer �şaret� geld�, D�lşat Canbaz geld� Görüşmek ler� çıkınca Hel�n’e “Farkında mısın, yaptı. İbrah�m; “Merak etme Hel�n �st� yorlar başhek�m kaçıyor, görüş- sen yürüyorsun” ded�m. b�z kazanacağız” dey�p o da zafer mek �stem�yor vs. vs. �şaret� yaptı, b�rb�rler�ne moral “Öyle m�?” ded�, eğ�ld� baktı “Evet” verd�ler. İbrah�m’� götürdüler. ded�. O öfkeyle o hınçla desteks�z Sonra karar �ptal ed�ld�. b�rkaç adım attı “Ben g�deceğ�m, Ben, Hel�n ve İbrah�m’�n annes� ben� burada tutamazsınız” ded�. Büyük tartışmalarla ben tekrarodadaydık. Hel�n ben oturmak dan kızımın yanına refakatç� �st�yorum ded�. B�z onu oturttuk olarak g�tt�m. Odaya g�tt�ğ�mde b�r Ambulansı bekl�yoruz ded�ler. İbrah�m �ç�n gerçekten ambulans koltuğa. O anda hem hastane hasta bakıcı b�r hemş�re görevlengüvenl�ğ� hem de kadın çev�k d�rm�şler. Hel�n yatakta uzanmış ve gerekl�yd�. Hel�n’e baktım “Hel�n” ded�m “ambulans?” “Hayır” ded�. pol�sler �çer� g�rd�ler. B�r� alın ded�. düşünün 2 k�ş� gözünü d�km�ş ve “Normal araç �le g�deb�l�r m�s�n?” Ben Hel�n’� alacaklar sandım, sürekl� sana bakıyor 24 saat! “G�der�m” ded�. “Tamam” ded�m ben, meğerse ben� almaya gelm�şler.

25

ambulans mambulans gerek değ�l, ben kızımı taks� özel araçta götürürüm ded�m. Aldık get�rd�k, arkamızdan İbrah�m’� de get�rd�ler. Sonra onları toparlayamadık artık.

b�lmes� anlaması lazım d�yordu. Sonra morga konuldu. Arkadaşları büyük b�r ateş yaktı cemev�n�n bahçes�nde. Sabaha kadar herkes ateş�n başında şar kılar söyled�, ş��rler okudu, Hel�n anlatıldı. Hel�n’�n kına yakıldı eller�ne, ayaklarına. Fer�köy’de yer ayarlandı ertes� gün. B�r vas�yet� de Okmeydanı cemev�nde yıkanmak ve İd�l Kültür Merkez� önünden Fer�köy’e götürülmekt�.

✔ Hel�n 3 N�san günü, Grup Yorum’un �lk şeh�d� olarak ölümsüzleşt�. Fer�köy’e defned�lmek �stem�şt� ve vas�yet�n� yer�ne get�rmek �sted�n�z; ancak saatler B�z daha buradan çıkmadan cemev�süren b�r �rade savaşı sürdü. n�n önüne yığınak yapıp “ProgramıSaldırıya rağmen sah�plenme de büyüktü. Cenazey� anlatır mısınız? nız ne?” d�ye sordular. “Buradan toplu çıkışa �z�n vermey�z” ded�ler.

orada �nsanlara saldırı olmuş, �nsanla rın g�d�ş� engellenm�ş. G�demezs�n�z... d�ye büyük tartışmalar yaşandı. İk� avukatımız arabadaydı. TAYAD’lılar araba daydı. B�r m�n�büs dolusu TAYAD’lı vardı. Ya Fer�köy’e g�ders�n�z ya da s�ze �z�n vermey�z dend�. Fer�köy’de de gas�lhane var dend�, yokmuş. Kes�nl�kle Okmeydanı’na sokmayacaklarını söyled�ler. Yol boyunca tartışır tartışır g�der�z d�ye düşündük, sonra kest�ler. Sütlüce kavşağında tam kest�ler, sonra şoförler� gözaltına aldılar. Uzun tartışmaların sonucunda tehd�t ett�ler, gerek�rse anne babayı da alırız, aracı b�z kulla nırız, götürür b�z defneder�z ded�ler. Müslüman b�r ülkede yaşıyoruz, Hel�n Sünn�. Müslüman b�r ülkede yaşıyoruz ve b�r�n�n ölümüyle b�r l�kte defned�lme hakkını el�n den almak �st�yorlar. Daha yıkanmadı yıkanması lazım d�yoruz, orada gas�lhane var ded�ler, sonra soruldu orada gas�lhane yokmuş. Okmeydanı’na götürel�m ded�k, oraya asla g�remezs�n�z ded�ler. Sonra tamam sadece anne ve b�r �k� k�ş�yle yıkayıp çıka racağız ded�ler. Evet, hayır, olur, olmaz ona da �z�n vermed�ler.

Ben�m çalışma alanım, ben�m ev�m İd�l Kültür Merkez�’ne en yakın yer burası, Okmeydanı’na yakın, arkadaşlarıma yakın, herkese yakın d�ye Fer�köy’ü �stem�şt�. Hel�n’� kaybett�kten sonra ellerde taşınarak cemev�ne get�r�ld�. Onun �steğ� �d�: M�tralyöz eşl�ğ�nde halay çek�lmes�. Onun arzusuydu, vas�yet�yd�. Arkadaşlarım, sevenler�m halay çeks�nler b�r! Ateş yakıp başında otursunlar �k�!

Nasıl olacakmış pek�? Koronav�rüs neden�yle ded�ler. Yahu b�z �nsanlarımızın kat�l� m�y�z? B�z böyle b�r şey olmasını �ster m�y�z? Tamam, parça parça çıkılacak ded�m, TAYAD’ın arabası ve cenaze arabasıyla b�rl�kte. Eskortluk yaptılar, yönlend�rmeye çalıştılar, Okmeydanı’na sokmamaya çalış tılar, �k� defa yolda önümüzü kest�ler durdurdular.

Sonra şoförler� alınca saldırıp aldılar aracın �ç�nde, her �k� aracın da şoförünü B�z geçeceğ�z, b�z götüreceğ�z, anne babayı da alırız d�nlemey�z ded�ler; onu göze alamadım. Onu göze alamadım. Çocuğumun kaçırılmasını, onların b�ld�ğ�, ben�m b�lmed�ğ�m b�r yere defned�lmes�n� göze alamadım. Tamam ded�m o zaman. Tamam, ver şoförümüzü, d�rek Fer�köy’e g�d�yoruz. Tamam g�del�m ded�ler. Hayır s�z gelm�yorsunuz bırakın şoförler�m�z�, şoförler�m�z gelecek, Fer�köy’e g�deceğ�z ded�m.

Önce get�r�ld�, halay çek�ld�. İnsanla- “G�remezs�n�z Okmeydanı’na” ded�ler. Sosyal medyadan bakıyoruz Şoförler geld�, Fer�köy’e gel d�k. Arka rın o şarkının sözler�n�n anlamını

26

taraftan b�z� dolandırdılar, tüm g�r�şler� tutmuşlar. Sosyal mesafe d�yorlardı ya, sosyal mesafey� kullanın, v�rüs var d�ye. Ne sosyal mesafes�? Onlar d�p d�be �p g�b� d�z�lm�şler d�. Sadece b�z vardık b�r m�n�büs TAYAD’lıyla, cenaze arabasında b�zler. Sonra büyükşeh�r beled�yes�nden seyyar gas�lhane yıkama aracı get�rd�ler, onun �ç�nde yıkadık. Ben, kızım, yoldaşı, arkadaşları, b�rl�kte yıkadık. Koyduk kefenled�k. Ve güzel olan ne oldu b�l�yor musun? Tam �nd�r�rken arabadan sank� haber ver�lm�ş g�b� mezarlığın dışında Hel�n �nd�r�ld�, omuzlara alındı, mezarlığın dışından ses gel�yor: Hel�n Bölek Ölümsüzdür! Eş zamanlı. Sank� haberleş�lm�ş. Sank� tamam Hel�n’� �nd�rd�k başlayın slogana der g�b�. Ve aynı şek�lde mezarlığın �ç�n de de başladılar �nsanlar slogan atmaya. Sonra sordular: S�z�n ses�n�z geld�, b�z�m de geld� m�? d�ye. Geld� ded�m. Ve aynı anda hem �çer�de hem dışarıda “Hel�n Bölek Ölümsüzdür!” sloganlarıyla defned�ld�. O çok Müslüman olan �nsanlar var ya, eller�nde o k�tabı salla yan �nsanlar, Kur’an üzer�ne yem�n eden �nsanlar; Sünn� olan b�r �nsanın defned�lmes� hakkını el�nden almak �sted�. Cenaze namazını kıldırtmadılar. Helall�ğ� ben kend�m mezarın başında �sted�m. Bunu hoca �ster, cenaze namazı kıldırır. Hocalar yıkar, sarar, bütün vec�beler� yer�ne get�r�p Bunu b�z kend�m�z yaptık. Ben anne olarak, ben yıkadım kızımı! Kefenlenmes�ne yardım ett�m, helall�ğ� mezarı başında ben �sted�m ve bunlar kend�ler�ne Müslüman d�yorlar.

Eş�m arabada ded� k� bunlar ne yapmak �st�yorlar ded� ya, ne yapalım, yıkamadan mı kızımızı gömel�m? ded�, Gerek�rse yaparız, yaparız yıkamadan da gömer�z. Ama ben�m kızım kend�ne Müslümanım d�yen �nsanlardan bu hal�yle b�le çok daha tem�zd�r. Ben�m kızım tertem�zd�r.

ölüm orucu sürüyor. İbrah�m, Mustafa, halkın avukatları, D�dem, Özgür... D�ren�ş�n talepler� çok rahatlıkla karşılanab�lecek talepler. Buna �l�şk�n halkı mıza b�r çağrınız var mı? Söylemek �sted�ğ�n�z b�r şey var mı?

İbrah�m b�r şey söylem�şt� öfkelenm�şt�. Ne yapalım pek� ded� ne O kend�ne Müslümanım d�yenler- yapalım türkü söylemeyel�m m�? Ben den, doğru. B�z onu öyle b�le hemen atıldım ded�m k� türkü nasıl defnetseyd�k onlar dan çok daha söylem�yorsunuz, türkü söylemek tem�zd� ben�m kızım. Tertem�zd�. kadar doğal b�r şey yok. S�z b�z�m karnımızdayken b�z s�z� türküler K�msen�n kalb�n� kırmak �ste mezd�. söyleyerek okşayıp sevd�k. Nasıl O kadar �nce düşünürdü k� b�r şey türkü söylemeyeceks�n�z? O türkü söyled�ğ�nde karşıdak� üzülür d�ye o söylemey� k�mse engelleyemeyecek! kadar laflarını seçerek... bana ya Herkes el�nden geld�ğ�n� son ana bana bana, son ana kadar �sted�ğ� kadar yapmaya çalışacak b�l�yo rum... b�r yudum suya ‘anne sana zahmet Onlar da türküler�n� söyle yecek olacak ama’ d�yerek �steyen çocuk, sonuna kadar. her kes�n gönlünü yapmak �steyen çocuk, kapıdan b�r merhaba ver�p Ha ne olacak, b�raz daha özver� g�deceğ�m ded�ğ� zaman “nolur s�ze d�yorum. B�r v�rüs çıktı. Ama bu dönem�yorum şöyle karşıma geç�n v�rüs zulümden daha mı büyük? Bu de s�z� görey�m başım dönüyor” v�rüs zulümden daha mı korkutucu? d�yor. Bu v�rüs b�r süre sonra b�tecek, ama zulüm hep olacak! V�rüsten Oturduğu zaman adamlar onu korkmayın zulümden korkun! Onun geld�ler görmeye, ayakları ağrıyor- �ç�n bırakın v�rüsü de zulümle baş du çorap g�yem�yordu, onları kabul etmeye çalışın! Onun �ç�n uğraşın! ett�, “ayaklarım çıplak karşınıza O türküler hep söylens�n! Ben�m çıktım nolur kusura bakmayın; kızım o bedel� öded�yse o bedel� ama ayaklarım çok ağrıdığı �ç�n boş kalmasın. İlla k� karşılığı olsun. çorap g�yem�yorum acıtıyor” ded�ğ�n de adamlar şaşırdı “ya ne ✔ Hel�n’�n cenazede ateş yakılıp d�yorsun sen Hel�n hanım, ne halay çek�lmes�n� �sted�ğ�n� anlat demek, olur mu?” Özür d�ler�m tınız. d�yor çıplak ayakla karşınıza çıktım Halay çek�lmes� konusunda Süleyd�ye. man Soylu “onun ölüm orucunun kutsal b�r şey olduğunu söyled�ler. Böyle b�r �nsan, böyle tertem�z b�r ondan sonrada döndüler etrafında �nsan. O k�rl� �nsanlar düşün ces�yle dans ett�ler. Yamyamlarda var bu ruhuyla yüreğ�yle k�rl� �nsanlar, yön tem başka k�msede yok. Bu kend�ler�nce yıkamadan gömmey� b�z�m kültürümüzde anlayışımızda düşündüler. Ama her şey� oldu, her var mı?” ded�. Elbette bu sözlere, şey� de oldu. başta yoldaşları olmak üzere hal kımız gereken cevabı verd�. ✔ B�r anne olarak, d�ren�ş�n zaferle sonuçlan ması �ç�n eylem- S�z ne demek �sters�n�z? ler yaptınız, her an kızınızın talepler�n� anlattınız. Ve ş�md� de B�z�m kültürümüzde bu zulüm mü

27

vardı? Ölüye bu zulüm mü vardı? Yüzü açıkmış d�yorlar. B�z�m kültürümüzde d�n�m�zde yok d�yorlar. Bunlar mı vardı? Cenazen�n önünü kesmek m� vardı? Yıkanmasına engel olmak mı vardı? Cenaze namazının kılınmasına engel olmak mı vardı? Helall�k alınmasına engel olmak mı vardı? İnsanlar orada acı çekerken onların üzer�ne gaz bombası atmak mı vardı, bunlar mı vardı b�z�m kültürümüzde? Gözler� ben�m kızımın açık g�tt�yse bunun sorumlusu onlar! Bunun sorumlusu onlar! Herkes gözler�n�n açık g�tt�ğ�n� görsün d�ye açtık yüzünü Hel�n’�n. Herkes onu ne hale soktuklarını görsün d�ye açtık yüzünü. O halay da onun vas�yet�yd� d�ye çek�ld�. Eğlenmek �ç�n değ�l. O türküyü b�r daha d�n les�nler. Kel�me kel�me cümle cümle b�r daha d�nles�nler. Ne anlatıyor, ne söylen�yor b�r daha anlasınlar, anlamayan bey�nler�yle. ✔ Bu yaşananlar, halkımızın öfkes�n� de sah�plenmes�n� de daha fazla büyüttü. Asıl korkuları da bundan. Hel�n halkı örgütlemeye, halk sanatçılığını büyütmeye şeh�tl�ğ�yle de devam ed�yor. Bu neden le şeh�tler�m�z�n arkasından dah� konuşmaya kalkıyor, burjuvaz�n�n ahlaksızlığını serg�l�yorlar. Anlattıklarınız �ç�n çok teşekkür eder�z. Acınızda, öfken�zde, umudunuzda b�z de varız. Hel�n’�n d�ren�ş�n�, �nandığı değerler�, uğruna ömrünü adadığı halkın sanat-

28

. . . e n i s e n n A e v n i l He

Ör anne saçlarımı her teline ayrı dokun yıldızlara dokunur gibi Sana onur bırakıyorum annem Gidersem şayet Kalırsam ben de örerim senin saçlarını Dokun annem dokun yaralarıma Elini yüreğime koy annem Yüreğim ateş, yüreğim volkan

Sar beni annem yeniden kundaklara Al beni yüreğinin en derin yerine Ben senin kızınım annem Sen benim özlemim hasretimsin Al beni annem koynumda uyut Verme kimselere

Kokunu ver annem Karışsın kokuma süt koksun

Bu sancılar benim değil annem Halkımın

Çocukluğumu ver annem Alabildiğimce koşayım dağlarında ovalarında

Bakma öyle gözlerime acı yok Ben çoktan ektim umudu Anadolu’nun topraklarına

Ben senin kızınım annem Sana benziyorum Senin kadar onurlu Senin kadar direngen Bak işte buradayım annem kavganın tam ortasında

Şimdi sen benim, ben de sen Seninle kazanacağız Bu zaferi! Yaşar Coşkun Karadağ

29

30

Helin... Türk'ün dilinde parlayan ışıkmış helin Parlayan ışığımız, Helin'imiz. Ne sevinsin zebaniler sen öldün diye Ne karalar bağlasın dostlar karanlığa gömüldük diye En dibinde dipsiz kuyuların En koyusunda karanlıkların En yücesinden parlayıp dağların aydınlattın yolumuzu Helinimiz, ay yüzlü gelinimiz.

Helin... Dünyanın en güzel kadınıymış Latin'in dilinde helin. Dünyanın en güzel kadını direnen kadındır diye duymuştum bir yerlerde İşte o sensin Helinimiz. Sevinmesin zebaniler sen öldün diye Karalar bağlamasın dostlar Telli duvaklı gelin olmadın diye Kim demiş telli duvaklı gelin olmadın diye.... Al kefenini giyip de sana giydirmek istedikleri beyaz kefenin yerine Yarine sarılır gibi sarılıp ölüme Dünyanın en güzel kadını oldun işte Helin'imiz, Telli duvaklı gelinimiz...

Helin... Kürd'ün dilinde kuş yuvasıymış helin, bülbül yuvası. Yuvasız kuşlara yuva Helinimiz... Yüreği bülbül yuvası Gelin'imiz. Ne bülbüller şakıdı o yürekte Ne şarkılar söylendi dilden dile,

Helinimiz... Sana söz! Hep yolumuzu aydınlatacak gözlerindeki ışık Yüreğindeki kuşlar hep özgürlük türküleri söylecek Ve cümle cihan sana "işte dünyanın en güzel kadını" diyecek!

Helinimiz... Ne sevinsin zebaniler sen öldün diye Ne karalar bağlasın dostlar Şarkılar söylenmeyecek diye En çiçeklisinde bahçelerin, Allısında morlusunda dağların, En bereketlisinde toprakların, Yuva oldun şimdi en güzel ötüşlü kuşlara Ve şimdi binlerce kuş hep bir ağızdan özgürlük türküleri söylüyor senin yüreğinde Helin'imiz yüreği bülbül yuvası gelinimiz.

Günay Dağ

31

Helin’in 01.03.2017 tarihli mahkemede yaptığı savunma Sanat �nsanın ürünüdür. İnsanın etk�leş�mler�nden doğar. Toplumsal yaşamı, olayları estet�k b�r d�lle anlatır. Bu d�l k�m� zaman res�m olur, heykel olur, k�m� zamanda t�yatro ve f�l olur, bunlar sadece b�ç�msel farklılıklardır. Temel olan yan �se halkın yaşadıklarını, hayat mücadeles�n�, umutlarını, acılarını, özlemler�n� anlatma �ht�yacından doğmuş olmasıdır. Yan� sanat b�r �ht�yaçtır, ekmek g�b�, su g�b�... İnsan b�r mak�ne değ�ld�r. Duygu ve düşünce dünyasını beslemek �ster. Yaşadıklarına anlamlar yüklemek, üretmen�n, yaratmanın güzell�ğ�ne varmak �ster. Sanat ve sanatçıda böyles� toplumsal koşulların �ç�nden çıkar. Sanat toplumsal gel�ş�mde öneml� b�r �şleve sah�pt�r. B�lg�lend�r�r, eğ�t�r, manen dönüştürür ve bunları estet�k b�r haz vererek yapar. Burjuvaz� �se bunun aks�ne sanatı, melankol�k, m�st�k b�r hayal alem�nde ulaşılmaz olarak �lan eder. Burjuvaz�n�n ger�c� sanatı, �nsanı gel�şt�rmek b�r yana yozlaştırır, değers�zleşt�r�r. B�z�m sanatımız, toplumu �ler� b�r düzeye taşımak, kültürel olarakta her anlamda yen� değerler yaratayı hedefler. Ancak, kültür-sanat alanı burjuva ve küçük burjuva aydınların el�nde sınıflarüstü b�rşey olarak görülmüş, ayrıcalıklı hale get�r�lm�şt�r. Burjuva b�r düzende ayrıcalıklar varlıkı sınıfın el�nde olduğu �ç�n halk, eğ�t�m olanaklarından yeter�n-

32

“Türkiye hatta tüm dünya halklarına olan sorumluluğumuzu yerine getireceğiz.” ce yararlanamaz.

B�ld�ğ�n�z üzere kap�tal�zmde herşey alınab�l�r ve satılab�l�r. Duygu ve düşüncelerde dah�l. Ve kültür-sanatta herşey g�b� kap�tal�zmde parayla alınıp satılab�len b�r metaya dönüştürülüyor. Karnını zor doyuran, ayın sonunu zar zor get�ren �nsanlar, b�r kültür-sanat etk�nl�ğ� �ç�n hemen h�ç para ayıramaz. Hayatı boyunca h�ç s�nemaya g�tmem�ş, t�yatro salonu görmem�ş, b�letl� b�r konser �zlemem�ş m�lyonlarca �nsan var ülkem�zde. Yaşatılan bu tablodan, 'cah�l' d�yerek halkı sorumlu tutmak en büyük hata olur. Sorumlusu b�z� aç ve yoksul bırakanlardır. Cah�lse de, suç onları cah�l bırakandadır. B�r konser b�let�n�n f�yatı b�r a�len�n

ortalama b�r haftalık mutfak masrafına denk geleb�l�yor. Ortalama b�r enstrümanın f�yatı copu �nsanın b�r aylık maaşının yarısına denk geleb�l�yor. Bunun eğ�t�m ve bakım masraflarını dah�l etm�yorum b�le. Tüm bunlara beraber sanatın halkın 'harcı' olmadığı anlatılıyor. Ne de olsa sanat, yetenekl� �nsanların �ş�, ' Halk sanattan ne anlar?' değ�l m�? B�r bakış açısından kaynaklı halkın sanat adına b�ld�ğ� şey beled�yeler�n �lçeler�ne get�rd�ğ� 'derme-çatma' sahnelerde konser veren 1-2 sanatçıyı �zlemek, akşamda TV'de d�z� seyretmekt�r. Ve en öneml�s� bu öyle normalleşt�r�l�rk� �nsanlar artık müz�ğe, t�yatroya, f�lme �ht�yaç duymazlar. ınsanların en öneml� haklarından olan bu estet�k ve haz duyguları sürekl� olarak aşağı çek�lmekted�r. B�z

halkımıza, kap�tal�zm�n el�nden çaldığı bu hakkı tesl�m etmek �st�yoruz. Halkımız, yoksul halkımız herşey�n en �y�s�ne en güzel�ne layıktır d�yoruz. Ve bu nedenle katılab�lmeler� �ç�n ücrets�z konserler düzenl�yoruz. Ücrets�z d�ye derme-çatma sahneler kurmuyoruz. Bu konserlerde senfon� orkestraları, dans grupları ve çeş�tl� sahne göster�ler�yle sahneüstü performansını da yüksek tutuyoruz. Sanatın pahallı mekanların dışına çıkarıldığı, halkın sorunlarını �çeren tarzda ele alındığı ve halkın anladığı d�lde, anlatıldığı yerde halkta bunun karşılığını vermekted�r. Ve b�z 32 yıldır varlığımızı buna borçluyuz. İdd�anamem�zde b�ze dönük şöyle b�r suçlama yer alıyor, düzenled�ğ�m�z

33

konserlerden elde ett�ğ�m�z gel�rlerle örgütü f�nanse ett�ğ�m�z �dd�a ed�l�yor. S�ze bu �dd�aların mantıksızlığını kavratab�lmem �ç�n önce konserler�m�ze �l�şk�n bazı b�lg�ler� paylaşmam gerek�yor.

hazırlıklarında ve tüm �ht�yaçlarının karşılanmasında doğrudan halkın emeğ� vardır. Yorum nezd�nde sah�p çıktığı aslında kend� emeğ�d�r. Konsere katılımı sağlamak �ç�n herkes canla başla çalışıyor h�çb�r karşılık beklemeden. K�m� lazım olur Ücrets�z konserler düzenled�ğ�m�z- d�ye get�r�p arabasının anahtarını den bahsetm�şt�m. Bu konserler çok ver�yor, k�m� esnaf kasa kasa meyve, büyük, k�tlesel aynı zamanda yüksek çerez, su ver�yor satılsın d�ye. K�m� mal�yetl� konserler. Bunun anlama- materyaller�n b�r kısmını bastırıyor, nız �ç�n ufak b�r b�lg� vereceğ�m, bu k�m� kostümler�-kıyafetler� d�k�yor. konserlerde kurduğumuz sadece K�m�s�de ceb�ndek� son 20 tl s�n� ses s�stem�n�n mal�yet� 200 b�n tl. çıkarıp ver�yor. İşte konserler�m�z Tekn�k ek�pmanların tümünden ve böyle büyük b�r �meceyle örgütlen�d�ğer g�derlerden h�ç bahsetm�yoyor. rum b�le. Yoksul mahallelerde, alanlarda, meydanlarda �r�l� ufaklı Bunlar madd� anlamda elbette verd�ğ�m�z bu ücrets�z konserler�n yeterl� olmuyor. Konser sonrasında �çer�s�nde en k�tlesel ve görkeml� bütün b�r yıl turneler, ücretl� olanların adı Bağımsız Türk�ye konserler düzenleyerek bu borcu konserler�. 2011'de 350 b�n, ödemeye çalışıyoruz. Kolay olmuyor 2012'de 550 b�n, 2013'te 750 b�n, çünkü tek g�der�m�z bu değ�l. B�r 2014'te m�lyonu aştık. 2015'te kültür merkez�m�z var, FOSEM ( yasaklandı. 2016'da yasaklandı. fotoğraf ve s�nema emekç�ler� ), İHT ( İd�l Halk T�yatro ) g�b� b�r�mler�m�zKonser�n yasaklanmış olması de var çalışma yürüten. Tavır derg�s� durumu değ�şt�rm�yor b�z�m �ç�n. var aylık çıkardığımız kültür sanat Y�ne hazırlıklarımızı, provalarımızı derg�s�. K�taplarımız var ve Tavır ve çalışmalarımızı son güne kadar yayıncılıktan çıkmayı bekleyen sürdürüyoruz. Ses s�stem�n�, onlarca k�tabımız. Bunların g�derlesahney� kurmak �ç�n tekn�k r�n�de düşünel�m. Sonra b�z 13 ek�pmanları k�ralıyoruz. k�ş�l�k b�r grubuz. N�hayet�nde Tar�h�m�zden de gördüğümüz temek �ht�yaçlarımız doğrultusunda üzere yasakları parçala- g�derler�m�zde oluyor. Üstüne her yanda bu kararlılığıbaskında kurumumuz kırılıyor, mız olmuş hep. dökülüyor ve tüm enstrümanlarımız parçalanıyor. Manev� yanı b�r yana, Bu konser�n madd� açıdan b�ze nasıl b�r zorluk başından yaşattığını b�l�yor musunuz? sonuna B�lm�yorsunuz tab�, b�lseyd�n�z

34

bu �dd�anın asılsız ve ne kadar saçma b�r �dd�a olduğunu b�l�r ve b�z� bununla suçlamazdınız. B�z öyle çok zeng�n �nsanlar değ�l�z. öyle koca koca sponsorlarımızda yok. Sponsorluk meseles� sadece ekonom�k olarak görülüyor ancak pol�t�k b�r mekan�zma. Dünya halklarının yanında yer alan, onların d�l� ses� olan sanatçılar, her türlü baskı ve kısıtlamayla karşı karşıya kalırken, sırtını AB'ye tekellere yaslamış burjuvaz�n�n ve onun düzen�n�n şakşakçılığını yapan, halka, emeğe sırtını dönmüş sanatçılar düzen�n her türlü teşv�k�nden ve n�metler�nden yararlanırlar.

B�z halkın sanatçılarıyız, sanatımız halktan yanadır burjuvaz�den değ�l. Bu nedenle Koçlar, Sabancılar ve Zorlular tarafından desteklenmey�z. Pek� nasıl başarıyoruz? D�nley�c�ler�m�zle koca b�r a�le olarak. B�r yanıylada halkın, sanatın sadece alıcı değ�l, üret�c�s� olmasınıda korolarımızda somutluyoruz. Yürüttüğümüz koro çalışmaları, halkın kültür-sanat üret�m�ne doğrudan katılımını sağlamak �ç�nd�r. B�z halkın çocuklarının halkın sanatçısı olmasını �st�yoruz.

Sadece varlıklı olanın değ�l, yoksul çocuklarında �mkanı olursa sanatçı olab�leceğ�n� b�l�yoruz. Üretmek b�r avuç el�t �nsanın �ş� değ�l,, herkes yapab�l�r. İşte halk koroları, kurarak orada da verd�ğ�m�z müz�k eğ�t�m� �le bu durumu ortadan kaldırmak, fırsat eş�tl�ğ� yaratmak �st�yoruz. Ş�md�ye kadar İstanbul har�c�nde 8 �lde koro çalışmalarını başlattık. Hatay, Adana, Ders�m, Ankara, Antalya, Bursa, Esk�şeh�r ve İzm�r'de onlarca öğrenc�m�z oldu. K�m� ün�vers�tede müz�k eğ�t�m� almış k�m� kalabalık b�r yerde �lk defa şarkı söyleyecek. K�m� 50-60 yaşlarında emekl� b�r amca, k�m� yen� okula başlayacak olan küçük b�r kız çocuğu. K�m� ev hanımı k�m� doktor. K�msen�n çok �y� şarkı söylemes�ne, eğ�t�m alıp almamış olmasına bakmadık. Yetenekler�n doğuştan varolmadığına, çalışarak gel�şt�r�leb�leceğ�ne �nanıyoruz. Bunu defalarca başardık, b�rçok örneğ�n� yarattık. İnsanları Tv programlarındak� g�b� karşımıza alıp, şarkı söylett�r�p, gülüp eğlenmed�k. Dalga geçmed�k. Sanat eğ�t�m� �ç�n yarış söz konusu olamaz. Rekabet�n, b�rb�r�n� ez geç mantığının ters�ne kolekt�v�zm� hak�m kıldık. Benc�ll�ğ�n yer�ne b�z olma duygusunu vermeye çalıştık. Emek �le herşey�n öğren�leb�leceğ�n�, öğret�leb�leceğ�n� anlattık. halkın kültürel değerler�ne, m�rasına sah�p çıkmak, onu gel�şt�rmek, �ler�ye taşımak ve tüm halka yaymak� halkın sanatçısını, aydını olmanın sorumluluğudur. Korolarımızıda oluştururkende bu sorumluluk duygusuyla hareket ed�yoruz. Korolarımız, yen� �nsanı yaratma mücadeles�nde attığımız adımların en değerl�ler�ndend�r. Halkını, vatanını seven, onuruyla, namusuyla yaşayan b�r dünya dolusu �nsan yaratmaya çalışıyoruz. Bu mu suçumuz?

Korolarımıza katılan öğrenc�ler�m�z, �şten, okuldan atılmakla, gözaltına alınma ve tutuklamalarla tehd�t ed�l�yor. Keza a�lelerde sürekl� tehd�t ve tac�z ed�l�yor. Örgüte eleman kazandırma ' �dd�ası �le terör�ze ed�lmeye çalışılıyoruz. B�z haklı ve meşruyuz. Şu zamanda kadar savunamadığımız h�çb�r prat�ğ�m�z olmadı. Açıklayamayacağımız h�çb�r durum yaşamadık. İşte saldırılarda haklılığımıza ve meşruluğumuza yönel�kt�r. B�z öğrenc�ler�m�z�n, bataklığın �ç�nde dönüp duran sanatçılara, sahte kahramanlara benzemes�n� �stem�yoruz. Gerçek halk kahramanlarını örnek alsınlar, Köroğlu'na, Karacaoğlan, Dadaloğlu'na özens�nler �st�yoruz. Hem tekn�k hem kültürel olarak 32 yıllık b�r b�r�k�me sah�b�z ve korolarla, kurslarımızla b�rl�kte bu b�r�k�m� halkımıza aktarıyoruz. Yan� halkın sanatçısı olmanın gerekl�l�kler�n� yer�ne get�r�yoruz. Ne yaşarsak yaşalım, bedel� ne olursa olsun 'olması gerekt�ğ� g�b�' olmaya devam etmes�ne h�çb�rşey engel olmayacak. Tutuklanmadan önce ne yapıyorsak, hap�shanede de yapmaya devam ett�k. Tahl�ye olduğmuzda da kaldığımız yerden devam edecek, Türk�ye hatta tüm dünya halklarına olan sorumluluğumuzu yer�ne get�receğ�z.

Hel�n Bölek

35

Hemen Kanisanani

36

HELİN’İN NABZI HALKIMIZIN NABZINDA ATIYOR! 37

2013 yılı başında İstanbul’da yine operasyonlar yapılmış, yüzlerce kişi tutuklanmıştı. Gençlik Federasyonu Ankara’ya yürümeye karar vermişti. Ancak çok deneyimsizlerdi. Birçok şeyi el yordamıyla, deneyerek öğreniyorlardı. Ankara’ya yürüyüşe katılacak gönüllülerle konuşuyorlardı. Yolluk, ihtiyaçlar, araç, sağlık malzemesi topluyorlardı. Zorlansalar da parça parça birikiyordu. Aynı süreçte, tutuklanan Yorum üyeleri için, Grup Yorum’un İstiklal Caddesindeki eylemlerine katılıyorlardı. Bu eylemlere polis sürekli gaz bombası atıyor, gözaltına alıyordu. ‘Biber gazı yasaklansın!’ sloganı bu eylemlerle yaygınlaşıyordu. ‘Polis simit sat onurlu yaşa’ sloganı dilden dile dolaşıyordu. Bu yoğun saldırılar ve halkımıza yönelik baskılar giderek öfkeyi biriktiriyordu.

Mayıs ayının sonlarında Gezi Parkında ağaçlar sökülmeye başlandı. Taksim Meydanının yasaklanması zaten yıllardır bir mücadele nedeniydi. İktidarın hiç ummadığı bir anda halk ayaklanması patladı. İstiklal Caddesi, Tarlabaşı, Şişli, Beşiktaş… Her yönden nehir gibi Taksim’e doğru akıyordu halk. Haziran Ayaklanması başlamıştı… Gençlik Federasyonu ise Ankara’ya yürüme hazırlıklarını tamamlamak üzereydi. Ama hala birçok eksikleri vardı. Hazırlıklarını tamamlayıp, Ankara’ya yürüyüşü iptal edip etmeyeceklerine öyle karar vereceklerdi. Gençlik Federasyonundan birçok insan Taksim etrafında çatışıyordu. Hazırlıklar için, Helin’i çağırması için, Taksim tarafına birini gönderdiler. Taksim’e giden kişi, gençliğin olduğu bölgeyi güç bela bulabildi. Ortalık çok hareketliydi. En çok koşturan, arkadaşlarını

toparlayan Helin’in yanına gitti; ‘seni Gençlikten çağırıyorlar’ dedi. Birlikte Gençliğe gittiler, içeri girdiler. Helin bandanasını çıkarıyordu başından. Ankara yürüyüşü için eksikleri gözden geçirmeye başladılar. Sırtlarına takacakları slogan panosu bir tülü yapılamamıştı. Çanta gibi omuzu takılan, sırtlarında taşıyacakları bir slogan panosuyla yürüdüklerinde tüm araçlar taleplerini görebilecekti. Ama işi üstlenenler yapamamışlardı. Helin bu tartışmayı izliyordu. ‘Ben yaparım!’ dedi hemen. ‘Daha önce yaptın mı?’ diye sordular Helin’e, ‘Yok!’ dedi, ‘Ama anlatırsanız çalışırım, yaparım’ diye devam etti. Bir türlü üstünden kalkamadıkları pano işini Helin üstüne almıştı. Helin, öneriyi yapan arkadaşın yanına gitti. Bilgisayardan, yürüyen ayaklı reklam panolarını incelediler. Caddede yürüyüp bir şeylerin reklamını yapıyorlardı. Sonra çizerek, hangi malzemeleri kullanabileceklerini tespit ettiler. Birkaç farklı seçenek vardı ellerinde. Helin hızla çıktı. Sonraki gün elinde panoyla gelmişti

38

Helin. Gençlik hemen başına toplandı, evirdi çevirdi, kimisi sırtına aldı. ‘bununla Kars’a bile yürürüm’ dedi liseli bir genç. Çok sağlamdı. Hatta tasarladıklarından daha sağlamdı. Bir yandan sırayla, panoyu sırtlarına takarken bir yandan da Helin’i dinliyorlardı. Helin malzemelerin bir kısmını almış, pano olarak kullanacağı malzemeyi almış. Akşama kadar uğraşmış durmuş. Ama pek bir şeye benzememiş yaptığı askılık. Sonraki gün sabahtan, elinde panosuyla çantacıya gitmiş. Çanta kayışı almak istiyordu. Sonra çantacıyla konuşmak gelmiş aklına. Altmış yaşlarında, sakallı bir amcaymış. ‘Amca biz öğrenciyiz, parasız eğitim istediği için arkadaşlarımız tutuklandı, bu panoya da sloganlarımızı yazıp yürüyeceğiz. Ankara’ya kadar panoyu sırtımızda taşıyacağız. Üzerine de slogan yazacağız’ demiş. Çantacı gözlüğünü çıkarmış, şöyle bir bakmış; ‘kızım ben AKP’liyim. Ama ben de parasız eğitim istiyorum, iki kızım üniversitede para yetişmiyor’ demiş. ‘Getir bakayım şu panoyu’ demiş. Getir bakayım şu panoyu, demiş, atölyesine geçmiş. İşini gücünü bırakmış, iki buçuk saat askılıklarla uğraşmış. Hem omuzdan hem de belden askılıkları dikip panoya monte etmiş. Bağlantı düğmelerini takmış. Sonra ‘Hadi kızım yolunuz açık olsun, para mara da istemez’ deyip Helin’i göndermiş.

Mahallelerde eylemler devam ediyordu. Berkin için birçok eylem yapılmıştı. Okmeydanı’nda, hastane önünde birçok eyleme katılmıştı Helin. Sonra bir bakmışsınız, ortadan kaybolmuş. Arkadaşlarıyla buluşmaya giderdi. Sonra, muzip gülümsemesiyle hoplaya zıplaya gelirdi. Arkadaşlarıyla güçlü bağları vardı. Her fırsatta kaçamak yapardı onlarla görüşmek için. Gelişi de her zaman gürültülü olurdu, şakalaşır, kahkahaları patlatırdı. Grup Yorum, ‘Halk çocuklarını halk sanatçısı yapma’ hedefiyle bir çalışma başlatmıştı. Gençlik Federasyonuna gittiler. Ama bu niyetlerini açıklamadılar. Birlikte şarkılar çalıp söylediler. Ardından ayrıldılar.

Bir süre sonra yorumcular Helin’le de konuştular. ‘Seni Yorum’a almak istiyoruz’ dediler. Helin bunu hiç beklemiyordu. ‘Falanca arkadaşın sesi güzel, siz karıştırıyor olmayasınız?’ diye şaşırarak cevapladı. Ama hayır, Yorumcular Helin’i istiyordu. Her şeye gözü kapalı dalabilirdi. Ama Helin duraksamıştı. Yorumcular ona herkesin şarkı söyleyebileceğini anlattılar. Herkes enstrüman öğrenebilirdi. Emekle öğrenileceğini anlattılar. ‘Yok!’ demek istemiyordu, devrimciydi. Ama çelişki yaşıyordu. Gençliğin çok daha hareketli olduğu, ama İdil’de daha durgun olacağı kaygısını dile getirdi. Mahalleye, arkadaşlarına gitmek istiyordu. Yorumcular da işte tam da bu nedenle onu Yorum’a Helin’in yüzü gülüyordu. Hem paraları ceplerinde kalmış, hem de almak istediklerini anlattılar Helin’e. Yoksul çocuklarını Yorumcu panoyu hazırlayıp gelmişti. yapmak, emperyalizmin halk çocuklarını ezmesine karşı tam bir İki gün sonra her şey yürüyüş için meydan okuma olacaktı. Sanat hazırdı. Araba, ayakkabı, sağlık malzemeleri, pano… Ama Haziran sadece zenginlerin tekelinde değildir. Bu içerikte yapılan uzun Ayaklanması büyüyordu. Bu konuşmanın ardından Helin ‘tamam’ nedenle yürüyüşü ertelediler. Sonrasında, bu eylem yerine Ankara dedi. DTCF binasını işgal eylemi yaptılar. ‘Ama hiçbir şey bilmiyorum’ diyerek Gençlik Haziran Ayaklanmasına tüm korkusunu belirtti. Elbette çalışacaklardı. Sonra, son bir soru?’ gücüyle öncülük ediyordu. Helin, Taksim Anıtının önünde, Dev-Genç diyerek merakla cevap istedi; ‘Niye pankartının altındaydı sürekli. Son ben, gençlikte sesi güzel olan birçok arkadaş var?’ dedi. saldırıya kadar mevzilerini terk etmemişlerdi. Helin’e anlattılar; ‘Senin en temel

yanın devrimcilik tercihin net. Öğrenmeye çok açıksın, bilgiyi öğrenmek için iştahla atılıyorsun. Ülkemizde yüzlerce konservatuar mezunu var. Çok iyi enstrüman da çalıyorlar. Ama tercihleri halktan yana değildir. ‘İyi ses’ ise çalışarak gelişir. Enstrüman da çalışarak gelişir.’ dediler. Devam ettiler anlatmaya; ‘Seni istememizin bir nedeni de güçlü bir halkçı yanın var. Mahallede yaşlı kadınlarla, çocuklarla çok canlı sohbet ediyorsun’ diye devam ettiler. Gerçekten de öyleydi. İdil’e geldiğinde, mahallenin kadınlarından onu sormaya gelenler olurdu. Mahallenin çocukları kapıyı çalar Helin ablalarını sorarlardı. Mahallede birçok aile sorununun çözümüne yardımcı olmuştu. Yorumcuların dikkatini bunlar çekmişti. ‘Tüm bunların müzisyenlikle ne ilgisi var?’ diye düşünenler çıkabilir. Ama işte tam da böyle insanlar ölümsüz halk sanatçıları olurlar. Gençlikten dört kişiyle çalışmaya başlamışlardı. İlk olarak yoğun bir eğitim programı belirlenmişti. Devrimci sanat, diyalektik materyalizm, toplumlar tarihi, enstrüman, nota… Helin, gitar çalışırken kafasını klavyesine doğru eğip çalışıyordu. Müzik çalışmalarında zorlanıyordu, ama hiç pes etmezdi. Ve yine fırsatını bulduğunda ortadan kayboluyordu. Ya Gençliğe gidiyordu, ya da mahallede bir ev ziyaretine… Hiç yerinde duramazdı. Sakin sakin oturduğunda ise mutlaka kafası vızır vızır çalışırdı, fırlardı dışarı. Bir süre sonra ya bir mahalle kavgasını çözmüş olarak gelirdi, ya da kafasında bir ton soruyla gelirdi. Ve hep soru sorardı, ‘neden?’, cevap alıncaya kadar peşini bırakmazdı. Bir süre sonra Bağımsız Türkiye konserinin hazırlıkları da başladı. Helin de bir şarkı okuyacaktı. Sahnenin önünde solist olarak dört öğrenci yer alacaktı. Bunu duyunca panikle ‘n-Nasıl olacaaak? Daha yeni başladık çalışmaya’ dedi. İlk konserleri olacaktı ve yüzbinlerce kişinin karşısında şarkı okuyacaklardı. Hızla çalışmaya başladılar. Helin

39

Onların en önemli değerleri nelerdir? Çalışmaya başladılar. Halk ve vatan sevgisi gençlerin en önemli değeriydi. Bir yandan da yozlaşma alabildiğine yaygındı. Filmler izledi; Hindistan’da futbol sahalarını işgal eden İngilizlere karşı örgütlenen çocuklar ilgisini Kitle çalışmaları ve provalarla çekmişti. Ülkemizde, 70’li yıllardan zaman hızla akmış, konser günü bu güne liseli gençliğin gelip çatmıştı. Helin her mücadelesini araştırdılar, okudular. zamankinden daha sakin görünüyordu. ‘Nasılsın?’ diye sordu Bir ay kadar buna hazırlık yaptılar. arkadaşı, ‘Bayılmamak için kendimi Ardından liselilerle bir koro zor tutuyorum’ dedi. çalışması için hazırlıklara başladı. Ama klasik bir mesai ile çalışmamıştı Hep birlikte sahneye çıktılar, Helin. Etrafına topladığı gençlerle korolar, şarkılar, halaylar derken pikniğe gidiyor, top oynuyor, biraz daha rahatladı. Helin dahil, oradan oraya koşturuyordu. Yorum’un genç emekçileri tek ek Gençlerin yanındayken mutluluğu solo şarkılarını okudular. Bakırköy gözlerinden okunuyordu. Vereceği halk Pazarında yine yüzbinlerce bir eğitim çalışmasına hazırlık insan Genç Yorumcuları bağrına basmıştı, coşkuyla alkışladılar onları. yapıyordu. Sonra herkese sürpriz yaptı. Konusunu çalışmış, ana Halkımızın çocukları halkımızın başlıkları çıkarmıştı. Bunları karşısındaydı. Konser bitti, herkes bestelemişti. Şarkı biçiminde dağıldı. eğitimini verdi. Gençlerin dilinde bu eğitim şarkısının nakaratı dolanıp ‘Halkın çocuklarını halk sanatçısı durdu bir süre. yapacağız!’ Bu iddiayı gerçekleştirmek için bir adım daha Gençlerle çalışırken kendisini hiç atılmıştı. Şimdi bunu daha da sakınmazdı. Ve defalarca mahalle büyütmek istiyorlardı. Grup Yorumun gençlerle, liselilerle halk gençlerinin anlık reflekslerinde Helin de aralarında, en önde olurdu. sanatçılığı çalışmalarına en çok Koro çalışmalarına pikniklere sevinen ve gönüllü olanların koştururdu. Enstrüman çalışmayı başında Helin geliyordu. Ama tek aksattığı oluyordu. Tavır dergisine başına heyecan, coşku yeterli yazı yazmaya başladı. Hem gelmezdi. Gençler neyi sever? öğreniyor, hem öğretiyordu. sabahtan konser davetiyelerinin dağıtıyordu. Mahalle gençleriyle bu buluşup dağıtıyordu. Sonra dönüp şarkısına çalışıyor, ardından genel provalara katılıyordu. Günlerce bu tempoda çalıştı, hiç yakınmadı.

Bağımsız Türkiye Konserleri yasaklanmaya başlamıştı. O

40

sene de yasaklanmıştı. Bir önceki yıl kamyon kasalarında konser verilmişti. Polis yine gaza boğmuştu. Şimdi yeni bir yöntemle yapılacaktı Bağımsız Türkiye Konseri; ‘Çatı konseri!’. Evlerin damında konser vereceklerdi. Üç mahalleye dağıldılar konserleri örgütlemek için. Helin, Örnektepe Mahallesindeki konseri örgütleyecekti. Mahallede kitle çalışmasına başladılar. Kapı kapı konser davetiyesi dağıtıyorlardı. Dolaşırken gözüne kestirdiği, konser yapabilecekleri damlı, çatılı evlerle konuşmayı tasarlıyordu. En zor yerlerden birini seçmişti Helin. Gazi mahallesi, Küçükarmutlu nispeten daha örgütlü mahallelerdi. Örnektepenin fiziki yapısı da zordu. Yüksek binalar, dik çatılar, dik yokuşlar vardı. Vızır vızır zırhlı polis araçları dolaşıyordu. Mahalle gençleriyle, halkla toplantılar yapıyordu sürekli. Birkaç evle konuşmuştu, çatılarında konser yapılmasını kabul etmişlerdi. Çalışmalar yoğunlaşınca polisin ablukası da yoğunlaşmaya başladı. Bu baskılar nedeniyle daha önce damlarında konser yapılmasını kabul edenler vazgeçiyordu. Helin, İdil’e gidip konser bildirilerini alırken, diğer mahallelerdeki gelişmeleri de takip ediyordu. Kendi çalışma yaptığı mahalleyi anlatırken de hırsından, öfkesinden gözleri doluyordu bazen… Hazırlıklar bitti, konser günü gelip çatmıştı. Gazi mahallesinden, Küçüarmutludan konserin fotoğrafları geliyordu. Ama kendileri henüz başlayamamışlardı. Yine son dakikada ev sahibi ‘olmaz!’ demişti. Helin hızla düşündü, daha önce kabul edenleri aklından geçirdi. Konser günü her zamankinden çok daha fazla polis vardı mahallede. Sokaklarda tedbirli dolaşmak gerekiyordu. Bu zorluklar altında kapıları çaldı. Kimisiyle konser sonrasında konaklamak için, kimisiyle konseri yapmak için konuşuyordu. Ve nihayet bir saat sonra 3-4 katlı bir binanın çatı aralığından konsere başladılar. Aşağıda gençler sokakta halay çekiyorlardı. Pencerelerden mahalle halkı da alkışlarla destek veriyordu.

Polis ise onları arıyordu, uzun süre bulamadı. Sonra geldiğinde, konseri engelleyememenin çaresizliğiyle her gördüğüne az atıyordu. Ama Helinlere ulaşması imkânsızdı. Konserlerini bitirip çekilmişlerdi. Helin’in yüzünde ‘İşte yine başardık!’ der gibi gururlu bir ifade vardı. Polisin saldırıları altında ‘Çatı konserleri’ ile Bağımsız Türkiye konseri bir kez daha yapılmıştı. 2016’nın son aylarında İdil Kültür Merkezine yine baskın yapılmış, yorum üyeleri tutuklanmıştı. Helin de tutuklananlar arasındaydı. İlk önce Silivri’ye, hemen ardından da Kandıra F Tipi Hapishanesine götürüldüler. Hızlı bir okuma programı çıkardı kendisine. Arkadaşlarıyla da sıklıkla mektuplaşıyordu. Beste çalışmalarına da başlamıştı; ‘Yürü yiğidim yürü/ yükün halkın öfkesi/ kırdıkça filizlenir/ yeni dağ çiçekleri’ Bu şarkıyı Kandıra’dayken bestelemişti, sözü ve müziği de kendisine aitti. Hapishanelerde özgür tutsaklar direnişlerine devam ediyorlardı. Helin tereddütsüzce direnişin içinde yer aldı. Ve tutuşturdular hücrelerini, patlattılar sloganları… Yangından dolayı is dolmuş, camlar patlamış. Onları öyle is dolmuş hücrede tutarak cezalandırmak istediler. Soğuk kış aylarında camları kırık hücrede uyumak zorunda kalmışlardı. Hücre yakma nedeniyle haklarında dava açıldı. Savcı sözde acıyarak Helin’e; ‘Sen niye yaktın ki? Yazık. Uzun hükümlü arkadaşlarınız var…’ dedi. Helin hemen cevapladı; ‘Gerekirse yine yakarım, haklarımızı istiyoruz’ diye cevap verdi. Gerçekten de söylediğini yapardı. Kafasında hesabı kitabı yoktu. ‘Tahliye olurum’ hesabı yapmazdı. Ne gerekiyorsa ilk önce o, öne atılır, gönüllü olurdu.

annesi olmuştu. Bir misafir gibi değildi. Yeni bestelerde, üretimlerinde düşünce alışverişinde bulunurlardı. Annesi, Helin tekrar tutuklanıp ölüm orucuna yattığında, son anına kadar onu yalnız bırakmadı. Helin’in sesini duyurmak için eylemden eyleme koştu. Defalarca gözaltına alındı. Helin Grup Yorum’un ilk şehidi oldu. Yine en önde çarpıştı. İdil, Ayşe Gülen, Ayşe Nil, tiyatroda, Tavır dergisinde çalışmışlardı. Sanat Cephesinin şehitleriydiler. Helin de Grup Yorum Şehidi olarak aralarına karıştı. 35 yıllık Grup Yorum tarihinin ilk şehidi olma onuru Helin’e aittir. Bir öğrenci olarak girdiği Grup Yorum halk okulunda, artık hepsinin öğretmeni oldu Helin… Ölümsüz halk ozanlarının arasında, halkın sanatçısı olarak yer aldı. Grup Yorum efsanesinin köklerini daha da sağlamlaştırdı. Helin’in bu onuru taşıması bir tesadüf değildir. Adım adım emek harcayarak, öğrenirken öğreterek efsaneleşti. Tesadüf değildir, çünkü Helin kendisine hiçbir sınır koymuyordu. Şiir yazmayı, beste yapmayı öğrendi. Okudu, okudu, okudu… Okuduklarını dişiyle tırnağıyla hayata geçirmeye çalıştı. Hatalar, yanlışlar da yaptı. Coşkusuna kapılıp tedbirsiz davrandığı da oluyordu. Ama öğreniyordu. Hem de hızla öğreniyordu. Çünkü ‘BEN’ demezdi hiçbir zaman. Çünkü aldığı eleştiriler karşısında hafif mahzunlaşır, suratı düşer, utanırdı.

Ama eleştirileri olgunlukla karşılar, anlamaya çalışırdı. Kendini değiştirmek için var gücüyle çalışırdı. Helin’in Grup Yorum efsanesinin ilk ölümsüz halk sanatçısı olması bir tesadüf değildir. Çünkü çok güçlü bir vardı emperyalizme ve faşizme karşı. Yıllar içinde bu öfkeyi sınıf bilinciyle biledi. Nedenlerini çoğalttı. Hedefini kafasında netleştirdi. Halkımızı ve vatanımızı ölesiye sevdi. Yoldaşlarını canı gibi sevdi. En mutlu olduğu anlar, halkımızla, gençlerle birlikte olduğu anlardı. En mutlu anları yoldaşlarıyla birlikte olduğu anlardı. 3 Nisan 2020’de Helin düştü. İbrahim zaferi gördükten sonra 7 Mayıs’ta düştü. Grup Yorum’un genç emekçileri, İdil Kültür Merkezinde, Avrupa’da, Anadolu’da bu bayrağı daha da yükseltecekler. Bundan hiç kimsenin kuşkusu olmasın. Halkın, haklının sesi Grup Yorum daha da güçlenerek yoluna devam ediyor. Direniş ve zaferle güçleniyor. Çünkü Grup Yorum’un nabzı, halkımızın nabızlarında atıyor. Helin’in, İbrahim’in nabzı, halkımızın damarlarında atıyor. Helin ve İbrahim, Grup Yorum’un susturulamayacağının kanıtıdır. Onlar, yaşayan Anadolu efsanesi Grup Yorum’un önünde iki kızıl sancak gibi yürüyorlar.

Grup Yorum

Kısa süre sonra tahliye oldu. ‘İlle Kavga’ albümünün çalışmalarına katıldı. Ve yine gençlerle iç içe olmayı hiç bırakmadı. Helin’in annesiyle de güçlü bir ilişkisi vardı. Devrimcilere örnek bir ana-kız ilişkisiydi. Aynı zamanda Helin’in annesi, tüm Yorumcuların

41

GELİNCİK En güçlü çiçeğidir bozkırın Gelincik Dokunsan solar Saksıya alsan kurur… En güzel çiçeğidir bozkırın Gelincik Sadece eşlik edebilirsin Omuz omuza direnirken fırtınaya Mülk edinemezsin… En özgür çiçeğidir bozkırın Gelincik Kendisi karar verdiğinden Nerede açacağına Kıpkırmızı… En mutlu çiçeğidir bozkırın Gelincik Sosyete buketlerinde değil Yoksulluğumuzun orta yerinde Neşeyle dalgalandığından… En nazik çiçeğidir bozkırın Karayele eğmediği başını Hayat gülebilsin diye onurla Toprağın göğsüne bıraktığından… En cesur çiçeğidir bozkırın HELİNCİK Yarına ulaşmak için Göze alıp yaprak dökmeyi Umudu kuşandığından…

Ümit İLTER

42

43

M I Ş A D A K SIRA AR

Sıra arkadaşım. Sen� anlatmak �st�yorum ne zamandır. Ama yazmaya el�m, d�l�m varmadı b�r türlü. Sen� yıldızlara uğurlamanın ağırlığı var hep�m�z�n üzer�nde. Ancak sen� anlatmak b�z�m �ç�n görev, çünkü sen b�z�m yıldızımızsın. Halkın yıldızı… Han� burjuvaz� yıldızlar, süperstarlar yaratıyor ya, sen de halkın sanatçısı, halkın yıldızısın. Ve halkımız bu yıldızlı başı �y� tanımalı. Anlatacaklarımın eks�k kalacağı muhakkak. Bu yüzden ş�md�den affola…

dayatmasına karşı ölümüne d�renme kararı aldığımızda sen Gebze’de ben Burhan�ye’de tutsaktım. B�rb�r�m�zden habers�z açlık grev�ne başlamıştık. Ama �k�m�z�n de aklından geçen “O da vardır” düşünces�yd�. Tanıyorduk çünkü b�rb�r�m�z�. B�rl�kte n�ce acıyı, sev�nc� paylaşmıştık. Ş�md� de açlığı paylaşacaktık.

Açlık grev�ne başladıktan sonra çıktığımız �lk mahkemede duruşma sürerken Hel�no… C�dd� b�r tartışmanın fısır fısır yaptığımız �ç�nde değ�lsek eğer böyle seslen�r- kr�t�kte uzun soluklu b�r d�k sana. Aygül anne “Hel�ş�m” yolculuğa çıktığımızı d�yor. Ama b�zde Hel�no. İs�mler�m�- söylem�şt�k b�rb�r�m�ze. z�n sonuna “o” ek� takmak adet�m�z. B�r yandan konuşup b�r Söz konusu Kürt kızı Hel�n olunca yandan şekerler�m�z� çok da yakışıyor bu seslen�ş. yem�şt�k. Sonrak� mahkemeler �ç�n mektuplarda En başa dönel�m. Emperyal�zm�n s�par�ş verm�şt�k, “B�zde “Böyle b�r sanatçılık olmayacak” şu şekerden yok, gel�rken

44

get�rsene.” d�ye. Sen her zamank� ayrıntıcı Hel�n, her şey� soran, her eks�ğ� g�dermey�, her �ht�yacı karşılamayı kend�ne görev ed�nen Hel�n. B�r yandan get�rd�ğ�n �çecekler� bana �ç�r�rken b�r yandan b�ld�kler�n� anlatıyor, soru soruyor, eks�kler� öğrenmeye çalışıyordun. Sen�nle konuşunca �ç�nden neh�rler akardı �nsanın. Öyle rahatlatırdın. Kuru sözlerle değ�l; yaşayan, canlı, berrak sözlerle, yüreğ�nle, b�l�nc�nle aydınlatırdın. Aylar, yıllar süren ayrılıklardan sonra o kısacık mahkeme anları ne çok şey katardı b�ze.

Acıların büyüktü. Ama sen acılarını h�çb�r zaman halkın acılarından büyük görmed�n. Geçmek b�lmeyen ve g�derek ş�ddetlenen ayak ağrıların karşısında b�z çares�zl�kten kıvranırken sen taş kes�l�rd�n, tek b�r “ah ses� çıkmazdı ağzından. Söyled�ğ�n tek b�r sözü su g�b� �çmeye hazır halkımıza açardın sadece ağzını. Z�yaret�m�ze gelen �nsanlara b�tmeyen enerj�nle anlatırdın, anlatırdın. Gece yarılarına kadar d�ren�ş ev�n�n mutfak penceres�nde mahallen�n gençler�yle sohbet ederd�n soğuk havaya aldırmadan. Haftalar geçt�, aylar geçt�. Sancıların Ve sonunda d�ren�ş�n gücü, halkımı- büyüdü, büyüdü. Sen hep sustun. zın sah�plenmes�yle tahl�ye olduk. Yüzünü b�r burukluk kaplardı bazen Armutlu oldu yen� d�ren�ş mevz�m�z. sancılardan. B�rb�r�n� kovalayan Yan yana, omuz omuzaydık artık. uykusuz gecelerden sonra gözaltla“Sıra arkadaşım” espr�s� rın morardı, baş ağrın de d�ren�ş ev�nde dayanılmaz oldu. ortaya çıktı. Sen�nle Sen y�ne dayandın. y�rm� dört saat� Kan kustun, paylaşmış olmak organlarını y�y�p ne büyük b�r b�t�rd� açlık ama kazanımdı ben�m sen dayanmaya �ç�n.

devam ett�n. “Dağlar Sözümüz Var” demen�n coşkusu ve sorumluluğuyla yürüdün b�ld�ğ�n yolda. “Su bend�n� yıkar b�r gün gece gündüze çıkar, yürü b�ld�ğ�n yolda ölümden öte ne var” dem�ş�z b�r kere çünkü. Nöropat�k ağrı den�len ağrılar sen� uyutmamaya başladıktan b�r hafta sonra şöyle dem�şt�n: “Kes�nt�s�z b�r �şkenceye dayanab�l�r m�y�m, Ayten abla g�b� olab�l�r m�y�m d�ye düşünürdüm hep. Ş�md� ‘evet, dayanab�l�r�m’ d�yorum. B�r haftadır kes�nt�s�z �şkence yaşıyorum Bahar.” Acılarını d�le get�rmekten h�ç hoşlanmadığın �ç�n sadece bana söylem�şt�n bunu. Ş�md� bu anımızı d�nley�c�ler�m�zle paylaştığım �ç�n bana kızma. Sen hep�m�z �ç�n d�rend�n ve hep�m�z�n sen�n yaşadıklarını b�lmeye hakkı var. Çünkü sen kend�n� b�ze emanet ett�n. Söz ver�p de tutmayanlar da vardı. Sözünde durmamak ayıptır kültürümüzde ama sen asla “Bana da bu yapılır mı?” demed�n. Tek b�r �nsanımızdan vazgeçmed�n. Sözünde durmayanların da peş�ne düştün. Sevg�n�, emeğ�n� vermeye devam ett�n. H�zmet beklemed�n h�çb�r zaman. Sen h�zmet ett�n. Açlığın 200’lü günler�nde “Ben otururken b�r�nden �çecek �stemek bana zor gel�yor, yapamıyorum” d�yordun. Devr�mc� yaşamının her anında kend� ayakların üzer�nde durmayı b�lm�şt�n. Zorlukları yene yene çel�kleşm�şt� �raden. Bu sefer f�z�ksel zayıflıkların sen� zorluyordu. Tüketmen gereken enerj�n�n üzer�ne çıkmak beden�n� daha da yıpratıyordu. Sen�n �ht�yaçlarını karşılamanın yoldaşlarımız �ç�n hem mutluluk kaynağı hem de b�r görev olduğunu anlatıyorduk hep sana. Aklın �kna olsa da zorlanmaya devam ett�n. Hele de anneler�-

45

m�zden, annem�z yaşındak� ablalarımızdan b�r şey �stemek ölümdü sen�n �ç�n. Farkın da buradaydı ya zaten. Bu yüzden en öndes�n, karşımıza çıkan engeller� göğüsleyen, yol açansın. “Ölüm orucunu bıraksınlar, talepler değerlend�r�l�r” d�yerek canımızı pazarlık konusu yapanların suratına d�ren�ş�n kararlılığını tokat g�b� çarpansın. Sen hücre hücre er�rken tar�h önünde devleşt�n Hel�no. Bunca zorluk, örgütlenmes� gereken onca �ş arasında zerafet�nden de h�çb�r şey kaybetmem�şt�n. Z�yaretç�ler�m�z�n get�rd�ğ� ç�çeklerden m�n�k m�n�k demetler hazırlayıp süsler ve sen de onları arkadaşlarımıza hed�ye ederd�n. Kezban anaya, Ferhat’a k�mlere k�mlere hazırlamadın o m�n�k demetlerden. Eller�n de maharet�n� kaybetmem�şt�. Keçeden cüzdanlar yapıp üzerler�n� �şlem�ş ve yılbaşında anneler�m�ze armağan etm�şt�n. Gelen h�çb�r telefonu ger� çev�rmed�n. “Yorgunum, hals�z�m, konuşamam” demed�n. Tanıdık tanımadık her gelen telefonda aynı özenle konuştun. Refakatç�ler�m�z�n �ht�yaçlarından, ben�m ağrılarımın d�nd�r�lmes�ne kadar her şey sen�n �lg� alanındaydı ve çözmed�ğ�n sorun yoktu. B�z�mle y�rm� dört saat�n� paylaşan bütün refakatç�ler�m�ze tek tek bana nasıl masaj yapılması gerekt�ğ�n� prat�kte göster�yordun. Ve hatta yatağından kalkıp gel�p bana masaj yaptığın da çok oldu. Kutlama yaptığımız özel günler�m�z oluyordu. Ben�m 200. günüm �ç�n b�r

46

program organ�ze etm�şt�n sen. Ş��rler, şarkılar ve marshmallov kızartması �le b�r program. Ben daha önce h�ç marshmallov kızartması yemem�şt�m. Aygül teyze marshmallov şekerler�n� ateşte kızartıp yed�rm�şt� b�ze. Açlık grev�nde b�r süre sonra aynı şekerlerden, aynı �çeceklerden bıkıyor �nsan. Yen� tatlar arıyor ve üret�yorduk. Canımız marshmallov kızartması çekt�ğ� zaman “akşama mangal yapalım mı” demeye başlamıştık.

buz g�b� b�r akşamda b�r de üstüne Yorum’un tw�tter hesabı hacklend�. Düşman, hesabımızdan ahlaksızca yazılar yazdı. B�r arkadaşımız düşmanın yazdığı p�s şeyler� okudukça öfkeden del�ye dönüyordu. Sen “Zaten yapmak �sted�kler� de bu. B�z� morals�zleşt�rmek, s�n�rler�m�z� bozmak �st�yorlar. Onların tuzağına düşme” d�yerek arkadaşımızı sak�nleşt�rmeye çalışıyordun. B�r yandan da hesabımızın kurtarılması �ç�n el�nden gelen� yaptın. Hesabın kurtarıldığı haber� gel�nce gönül İk�nc� kutlamamız yılbaşıydı. Büyük rahatlığıyla yattık. Ertes� sabah A�lem�z’le geç�rd�ğ�m�z etk�nl�kten kalktığımızda �se soğuktan buz sonra evde kend� aramızda kutlama kesm�şt�k. Koşullar neden�yle sana yapmıştık. Sağlığımıza zararlı olan b�r etk�nl�k yapamadık o gece. jel�bonları artık yememe kararı alıp Elektr�k sorunu g�der�l�p yaşadıklarıo gece son defaya mahsus olmak mıza gülerken o anın atmosfer�nde üzere jel�bon yem�şt�k. Ama ne “Yıldızlar Kuşandık”ı söylemek geld� y�y�ş… Çılgınca, kend�m�zden �ç�m�zden. Yapamadığımız 200. gün geçerek… Ev ahal�s� hal�m�ze bakıp etk�nl�ğ�ne telaf� olarak “Yıldızlar kıkır kıkır gülüyordu. Kuşandık”ı söyled�k sana. Ne kadar duygulanmıştın. Süres�z açlık grev�n� Sen�n 200. günün adeta kabusa ölüm orucuna çev�rd�ğ�n� �lan edecedöndü. O gün elektr�kler kes�ld�. ğ�n v�deo kaydında o şarkının söylenDolayısıyla doğalgaz da. Kış mes�n� �stem�şt�n. ortasında, karanlık ve Yıldızları kuşandın ve gecey� aydınlatıyorsun. İlkokulda öğretm�şlerd�, yönümüzü bulmak �ç�n pusulaya veyahut çoban yıldızına bakacakmışız. Sen b�z�m çoban yıldızımızsın. Kayan ve ardından d�lek tutulan m�st�k b�r yıldız değ�ls�n. Yönünü bulmaya çalışanlara ışık olmak �ç�n her da�m göklerdes�n. Sönmene �z�n verd�ğ�m�z gün hep�m�z�n ölümü olacak. Sana söz; sönmeyeceks�n çoban yıldızı… Bahar Kurt

Vas�yet... Şeh�t düşersersem eğer başımda İd�l’�m�z�n m�tralyözün şarkısıyla halay çek�ls�n �ster�m, dem�şt� Hel�n... Yoldaşları bu vas�yet� Armutlu Cemev�’n�n bahçes�nde gerçekleşt�rd�. 26 Temmuz 1996’da şeh�t düşen ve dünyanın �lk kadın ölüm orucu şeh�d� olarak tar�he geçen Ayçe İd�l Erkmen �ç�n Grup Yorum’un yazdığı şarkı “Halkımızın Gel�n�” bu sefer Hel�n Bölek �ç�n söylend�. İd�l’�n el�ndek� halaybaşı mend�l� artık Hel�n’�n el�ndeyd�...

HALKIMIZIN GELİNİ Halkımızın gelini Kınalamış elini Haydi halay çekelim Zılgıtlar sarsın bizi

İdil can çiçek olmuş Torak ona tutunmuş Hasreti vatan olmuş Kavgasına tutunmuş

Mitralyöz, mitralyöz Halay başı mitralyöz Zafer bizim olacak Can yoldaşım sana söz Halkımız kazanacak Can yoldaşım sana söz

Mitralyöz, mitralyöz Halay başı mitralyöz Zafer bizim olacak Can yoldaşım sana söz Halkımız kazanacak Can yoldaşım sana söz

Vur ha vur ha vur ha vur Mitralyözle vur ha vur Sevdamız kurşun olsun Zulmün üstüne yağdır

Vur ha vur ha vur ha vur Mitralyözle vur ha vur Sevdamız kurşun olsun Zulmün üstüne yağdır

Söz-Müzik: Grup Yorum

47

Ben Helin Ben Hel�n Ben ölmed�m Zafer�n şarkısını söyled�m Haksızlığa boyun eğmed�m Halkıma ben b�r söz verd�m Şarkı söyletmed�ler şarkı oldum Adalets�z dönen çarkı bozdum Beden�m� kuşandım hesap sordum B�r canım var feda olsun Ne �sted�m söyle ne Adalet ne öyleyse Sen söyle d�z m� çökseyd�m Hayır ben şarkılarımı söyled�m Tar�h� kararlı �mgelerle yazdım Geleceğ�n ezg�ler�n� yaptım Susmadım şarkı söyled�m Şarkı oldum ben Ölmed�m

Ben Hel�n Ben ölmed�m Had� geçm�ş�me ger� dönel�m Geçm�ş�m hayals�z rock barlardan Gölgel� kenar sokaklardan Alkol uyuşturucu �ç�nde Bataklığın tam d�b�nde Çöptek� ç�çekler �şte Tutunacak b�r el �ste Tuttum sımsıkı sarıldım Umutsuz rüyalardan ayıldım S�lkelend�m, açıldı gözüm Her yerde adalets�zl�ğ� gördüm Kend�m�, halkımı, vatanımı Öfkemle b�led�m sanatımı Susmadım, şarkı söyled�m Şarkı oldum ben Ölmed�m

Gün savaş günü Y�ğ�tl�k günü hayd� çık sokağa

Gün savaş günü Y�ğ�tl�k günü hayd� çık sokağa

Zulmün çarkını kırmak �ç�n Özgür b�r vatanı kurmak �ç�n Onurun s�lahına sür merm�n� Bas bas tet�ğe

Zulmün çarkını kırmak �ç�n Özgür b�r vatanı kurmak �ç�n Onurun s�lahına sür merm�n� Bas bas tet�ğe

Kızılmaskeliler

48

Helin Bölek’in refakatçisi Kübra Sünnetçi anlatıyor...

“Helin, cenazesinin kalabalık olmasını isterdi; ama sonrasında o kalabalığın İbrahim Abi’yi, Mustafa'yı yaşatmak için çaba göstermelerini isterdi.”

Merhaba. Okurlarımıza kendinizi tanıtır mısınız? Merhaba ben Kübra Sünnetçi, Helin Bölek'in refakatçisiydim. Helin'in son nefesine kadar yanındaydınız, şehit düştüğü anı anlatır mısınız? Şehit düşmeden birkaç saat öncesinde anlamıştık aslında. Nefesi kesiliyordu, nefes almakta zorlanıyordu. Bilinci gelip gidiyordu. Nabzı sürekli olarak bir düşüp bir yükseliyordu. Nabızda düzensizlik yaşıyordu. Anlamıştık biz de şehit düşeceğini.

Kübra Sünnetçi ile yapılan bu röportaj “Halk Okulu”Dergisinin 26. sayısında yayınlanmıştır.

kelimelerin anlamı farklı oluyordu anlamlı kelimeler değildi, bu nedenle bekliyorduk aslında. Sayıklıyor muydu? Anlamlı şeyler söylemiyordu. Biz birçok şeyi sorup ne demek istediğini o şekilde anlıyorduk. Şehit düşmeden birkaç saat evvel "uçacağım" dedi. Sonra biz başka bir şey istediğini düşündük. Anlamadık, bir şeyler içmek istediğini düşündük "Su mu içeceksin?" diye sorduk. O da "Uçacağım, uçacağım" dedi.

Son anlarında da hepimiz yanındaydık, doktorlar da yanındaydı. Şehit düşmeden birkaç Biz hala başka bir şeyler söylüyor diye düşünüyorduk sonra saat önce kelimeler söylüyor

49

Cenaze töreni nasıl örgütlendi, cenazeyi anlatır mısınız?

"öpeceğim" dedi. Annesi Aygül teyze yanındaydı, "öpeceğim" deyince "beni mi öpeceksin?" dedi. Sonra öptü ve bir kez daha öpmek istedi.

Cenaze töreninde şöyle son zamanlarda korona virüsten kaynaklı insanlar balkonlarına dahi çıkmıyor, bakkala dahi gitmeye korkuyordu.

Ama Helin'in şehitliği duyulduğu andan itibaren Cemevi, Direniş Evi dolmaya başladı. Birçok kişi geldi ve açıkçası insanlar koronadan ölmekten korkuyorlar; ama Helin'in şehitliği ile birlikte bu korkuyu En son ağzından çıkan kelimeler aştıklarını gördüm. Birkaç kişi ile konuştuğumuzda "Ya ne olacaksa bunlar oldu. Daha sonra da doktorlar yanındayken zaten sürekli olsun artık" dediler. Ve kalabalıktı. tansiyon ve nabzını kontrol Güzel oldu. Helin zaten insanları, ediyorlardı. Son anda nabzını doğayı çok seviyordu ve yaşarken ölçerken şehit düştüğünü anladık. aslında o kalabalığı görmeyi çok istiyordu. Şehit düşmeden bir süre Şehit düştüğünü anlayınca ne önce hassasiyetleri başlamıştı. yaptınız? Sesten çok rahatsız oluyordu. Hepimiz başına gittik. Aygül Teyze yanındaydı, o ağıt yakmaya başladı, Helin'i kucağına aldı. Yani hepimiz bir yandan ağlamamak için kendimizi zor tutuyoruz; çünkü güçlü olmamız gerektiğini biliyoruz. Ama bir yandan da gözümüzün önünde son nefesini verdi. Helin'in hepimizin hayatında farklı bir yeri vardır, hepimizin hayatında dokunduğu bir bam teli vardır. Onun vermiş olduğu bir üzüntü ve bir sürü karışık duygu yaşandı aslında. Ama ağlamamıza engel de olamadık açıkçası... Ağladık da... Ama yine onun istediği gibi olduk, isteği dışında bir şey de yapmadık.

50

Ama bir yandan da sürekli birilerini merak ediyordu, ne yapıyorlar ne ediyorlar diye. Onları göremediği için üzülüyordu. Ama kalabalığa girince de kilitleniyordu. O yüzden giremiyordu insanların içine. Beş kişiden fazlasını gördüğü zaman rahatsız oluyordu, ama elinde değildi bu yüzden kendisini suçlu da hissediyordu.

ediyorduk, o zaman da söylüyorduk "zafer halayı çekeceğiz" diye. Hatta "Çok kalabalık olacak" diyorduk. Ama şaka da yapıyorduk "Seni kimseye yaklaştırmayız, hemen iyileşemezsin sonra" diyorduk. O da bize "Ben sizi o zaman dinlemem ki" diyordu. Yani böyle... Helin'in şehitliği insanların birçok korkusunu aştıran etken oldu. Herkes Helin'e karşı son görevini yapmak istedi. Yaptılar da ama sadece görev bununla bitmiyor. Helin, şehitliğinin o kadar kalabalık olmasını isterdi, ama sonrasında o kalabalığın İbrahim abiyi, Mustafa'yı yaşatmak için çaba göstermelerini isterdi. Şehitlikle birlikte sokağa döküldüler, cenazesinde gözaltına alınan insanlar oldu, hatta ben de gözaltına alınanlardandım. Polisin gazlı ve TOMA'lı saldırısına uğrayanlar da oldu. Armutlu’da cenaze töreni nasıl oldu? Neler yapıldı cenaze boyunca? Önce Armutlu’da dolaştırıldığını ve İbrahim Gökçek’in konuştuğunu izledik. Armutlu’yu anlatır mısınız? Şehitliğinden hemen sonra kırmızı örtüye sarıldı. Etrafı çiçeklerle donatıldı evde. Ve Helin dışarıya çıkarılmadan insanlar gelip camdan gördüler son kez. Evde bayağı bir beklettik, daha sonra dışarı çıkardık. Sloganlar eşliğinde mahallede gezdirildi.

Sonra cemevine getirildiğinde -katafalktaydı zaten- onun sevdiği türküler söylendi, halay çekildi. Ama şehitliğinden sonra o kadar Sonrasında da morga kondu. Helin insanın orada olmasını isterdi. Ama hep evin önünde ateş yakalım sonra illaki zaferde onlarla beraber halay etrafında şarkılar, türküler çekmek isterdi. Cenazesinin söyleyelim istiyordu. O morgdayken başındaki halayı zaferde çekmek hemen önündeki boş alanda da ateş istiyordu. yakıldı ve o ateş hiç sönmedi. İnsanlar sabaha kadar bekledi. Çok uzun uzun olmasa da sohbetler

Helin'in sevdiği türküler söylenip, onunla anısı olanlar anlattı. Helin'in herkesin hayatındaki yeri anlatıldı. Helin katafalktayken İbrahim abi geldi. Aslında şehit düştükten sonra da İbrahim abi yanına geldi evdeyken. O zaman fazla konuşamadı, dışarıda daha fazla konuştu. Helin'in elini tuttu yüzünü okşadı. Onun için gözyaşı döktü İbrahim abi. Yanından ayrılması da zor oldu. İbrahim abi enerjisi tükendiği için odasından çok çıkamıyor, yatağından çok çıkamıyordu. Ama o gün Helin'in yanından hiç ayrılmak istemedi. Biz de tutabildiğimiz kadar yanından ayırmamaya çalıştık onun sağlığını da gözeterek. Ertesi gün Helin'in vasiyeti üzerine Okmeydanı'na götürülecekti, götürülürken polisin orada bir engellemesi oldu, sizden de dinleyebilir miyiz? Daha önce de aslında birçok cenazemizde böyle oldu. Hiçbir değerleri olmadığını, ölüye dahi saygıları olmadığını biliyoruz zaten. Okmeydanı Cemevi'ne götürülüp orada yıkanması gerekiyordu normalde. Ama buna izin vermediler. Yani normalde ölü yıkanmadan gömülmez. Bunu bile engellemeye çalıştılar. Çünkü hem korkuyorlar gördüler Helin'in şehitliğinin insanları nasıl birleştirdiğini, yeniden nasıl sokaklara çıkardığını gördüleraslında bunun bir kenetlenmeye dönüşmesinden korkuyorlar bunu engellemek istediler asıl olarak. Koronavirüsü falan bahane ettiler değil mi? O bahane, her şey bahane... Bizi gözaltına alırlarken hiç de korkuları yoktu koronadan falan. Hatta ağzımızı çıplak elleri ile kapatıyorlardı. Korksalardı böyle yapmazlardı. Tamamen bahanesi yani bu. Ben cenaze aracında değildim, ben de Okmeydanı Cemevi’ndeydim, sürekli iletişim halindeydik.

Okmeydanı’nda halkın sahiplenmesi nasıldı?

var: Cenazenin yıkanması gerekiyor ama Okmeydanı'na götürülmesine izin verilmiyor. "Camide yıkanabilir" Cemevine girdiğimiz andan itibaren diyorlar; ama buna da izin bir çok sokak kapatılmıştı zaten. Biz vermiyorlar. Yani camide bile birçok sokaktan girmeyi denedik yıkamamıza izin vermediler. Daha cemevine. Her sokak kapatılmış. sonra seyyar bir yıkama aracı Ama her sokakta da grup grup getirilmiş. O şekilde yıkanmış. insanlar bekliyor, cemevine Yukarıda da bir yandan bunun gidebilmek için bir yol arıyorlar. tartışmaları sürüyordu, mezarlıkta, Sonra bir şekli ile biz cemevine Helin'in olduğu yerde. Bir yandan da girebildik. mezarlığın birçok yerinden insanlar girmeye çalışıyordu. İşte o sırada Cemevinin içerisinde de çok fazla bize saldırdılar, biz oturduk hatta kişi vardı zaten. Hatta hareket "gitmeyeceğiz" dedik. Orada da edecek alan bile yoktu neredeyse. birkaç kişiyi gözaltına aldılar. Sürekli sloganlar atılıyordu. Sürekli olarak "daha fazla ne yapabiliriz" Direnişe ve Helin’in şehitliğine dair konuşuluyordu insanlar arasında. neler söylemek istersiniz? "Cenazeyi getirmek için ne yapabiliriz" diye. Cemevinin çevresi Hep söylüyorduk "insanlar ölmeden de kapatılmıştı zaten. Cemevinin bir şeyler yapın" diye. Bunu herkes içinden slogan sesleri geldikçe söylüyordu. Helin ve İbrahim bi de diğer sokaklardan da slogan sesleri söylüyordu "biz yaşamak istiyoruz ve geliyordu. bizi yaşatmak için sesinizi çıkarın" diye. Yaşarken evet bir çok şey Mahallenin birçok yerinde Helin'in yapıldı. Alanlara da çıkıldı. Yine sesi duyuldu aslında, buna engel sosyal medyadan da birçok kişi olamadılar. Saldırdılar, cemevinin destek verdi, bir şeyler yapmaya içindeki insanlara saldırmadan önce çalışıldı. Ama Helin'in şehitliği ile etrafta, sokaklarda bekleyen birlikte daha fazla bir şeyler yapma insanlara saldırdılar. Ama yine de ihtiyacı duyuldu. engel olamadılar. Bir yerden engellemeye çalıştıklarında başka Henüz şehit düşmemişti ve hala yerden slogan sesleri gelmeye yaşıyordu. Bazı kişiler direnişin başladı. önüne korona korkusunu geçirebildiler; ama Helin'in şehitiliği Daha sonrasında biz cemevinden ile bu tersine döndü. Korona'nın çıktık Feriköy'e gitmek için... Bu değil adaletsizliğin öldürdüğünü sırada cemevinin önünde oturma gördüler asıl olarak. eylemi yapılmış. Onları da gözaltındayken öğrendim zaten. Yani Helin şehit düşmeden önce Orada gözaltına alınanlarla böyle olsaydı... Ama olmadı Helin hastanede karşılaştık. Daha sonra şehit düştü ve Helin'in şehitliğinin biz Feriköy'e gittiğimizde mezarlığa birçok şeyi hızlandıracağını girmeye çalıştık, fakat her girişini düşünüyorum. Telefonda arayanlar kapatmışlardı. Kalabalık bir grup oluyor mesela kendiliğinden açlık halindeydik biz. Daha doğrusu grevine başlayanlar olmuş "Biz de bir insanlar her kapıdan girmeye günlük, üç günlük, beş günlük açlık çalışmış ama girememişler. Daha grevi yapmak istiyoruz" diyorlar. sonra birleştik zaten. Direniş Evi’ni arayanlar "Artık Yolumuzun üzerinde mezarlığa beklemek istemiyoruz. Şimdi girebileceğimiz yer var mı diye beklemek istemiyoruz artık bu bize bakıyorduk. Nasıl gireriz diye bunu ağır geliyor" diyorlar. Dediğim gibi düşünüyorduk sürekli. Sonrasında süreci hızlandırdığını düşünüyorum da düşman "giremezsiniz" dedi. Biz Helin’in şehitliğinin. de "gireceğiz, engel olamazsınız" dedik. Röportaj için çok teşekkür ederiz. Cenaze ile ilgili de şöyle bir tartışma

51

AÇLIĞIMIZ DA TÜRKÜLEŞİR Bir türkü tutturduk Coşkun ve bilgece ritmi Bir türkü tutturduk Ezgisi meydanların sesi Bir türkünün başına toplandık Depremlerin üstünde sığınaktı Bir türkü tutturduk Hedefini şaşmayan silahtı Yine türküler kuşandık Yeni zaferlere yürürken Ezgiler heybemizde azık Açlığımız türküleşirken (Olcay Abalay Şakran 4 No'lu T Tipi Hapishanesi)

HELİN YÜREĞİN BENDE Türküler ve şiirler Helin, bizim Helin diye hep seni yazacaklar! Halkın Sanatını Yapanlar Halkın yüreğinde yaşarlar! .. Tarih sahnesinde HALKIN SANATÇILARI bir tek türkülerini söylediği halkın önünde eğilirler ve halkın bilincinde dört bir kıtada güneş olurlar! Helin yüreğin bende yine türkü yazıyor yine türkü söylüyor! yüreğin bende Helin ölümsüz diye Kanat çırpıyor! Ferhat Ertürk

52

Helin’e...

BANA KIRMIZI ŞARKILAR SÖYLEYİN başım ağrıyor, bir badem ağacında çiçek açarsam geçer kitap okur, fırından ekmek alırsam gülsüm ana’ya, geçer geçmiyor karın ağrım, kurtarırsam kuyudan yavru kediyi, geçer yağ kutularına çiçekler ekersem, aşure dağıtırsam komşulara çiy tanesi toplayıp sabahın yüzünden yoğurt mayalarsam, geçer bir çocuğun rüyasına gazoz kapakları toplarsam geçer terlemem geçmezse de terimi çocukluğumla siler misin güzel annem bu dünyada temiz bir şeyler olmalı öğrendim ben senden: ana sütünden. bir şarkım var benim anne biliyorsun söyletmiyorlar bize şarkım hem hapiste hem çocuklarla top oynar caddelerde şarkımın saçını koparırlar o çiçek açar olmadık yerlerde ben o kırmızı şarkıyım anne bütün renklere selam duran bir şarkı cam silen, minibüs bekleyen, öfkeli, düş kuran tam da halkıma benzeyen anne sana benzeyen biliyor musun bazen bu döşekte kendimi bir çuval buğday sanıyorum otuz kilo buğday sanıyor da kuşlara saçıyorum o kuşlar yuva kuruyor yeryüzünün saçağına beyaz bir gelinlik taşıyorlar giydirin onu en güzel yarınlara sabahlara giydirin, sürülmüş toprağa, ekmek kokusuna ve kırmızı şarkılar söyleyin bana, benim soluklarımla hep hayattan bahsettim anne çünkü ölümün de tek bildiği hayat öyle ölmekle geçip giden bir şey değilmiş yaşamak yine başladı ağrılarım, bir badem çiçeğine saklanır da uyursam hepsi geçecek yarın milyon olur da bir meydanda toplanırsanız bir şarkıya o gün sizi çok sevdiğimi hatırlayın inanın ölüm de geçecek. sesim bitti. şarkım sürecek.

Civan Ekberad 22.04.2020

53

Bulgaristan, Beyaz Rusya, Venezuela, Rusya, Peru, Meksika, Suriye, Filistin, İspanya ve...

Belarus- Birleşik Uluslararası Anti-emperyalist, Anti-faşist Cephesi Belarus bölge örgütlenme Komitesi’nden Olga Nikolaevna Veçer Helin Bölek’in ölümü ile ilgili başsağlığı dileklerimi ve derin üzüntümü ifade etmek istiyorum! Ne kadar kahramanca faşizme karşı savaştı ve kahramanca öldü! O hepimiz için kararlılık, cesaret, korkusuzluk örneği! Helin Bölek’in aydınlık anısı ebediyen yaşayacak!

Bulgaristan - Birleşik Uluslararası Anti-emperyalist, Anti-faşist cephesi Yürütme Komitesi Başkanı Alla Gigova Çok üzgünüm. Dayanılmaz bir acı. Bu güzel çocuklar, nasıl mümkün oluyor bu? Bu kadar vahşi faşizm, nasıl? Diğerlerini yaşatalım, nasıl? Ben onların cesaretine hayranım, onların halkına olan bağına… Tüm ailesi, yoldaşlarının acısını paylaşıyorum.

Bulgaristan - Komunist Partisi MK üyesi, Lyudmil Kostadinov Değerli yoldaşımız Helin Bölek’i kaybettik. O her zaman yüreğimizde ve bilincimizde yaşamaya devam edecek. Ben onu Grup Yorum’un konserlerinde tanıdım, yüzbinlerin arasında dinledim “Bağımsız Türkiye” konserlerini… Onu faşizmin zulmüne karşı kahramanca direnişi ile unutmayacağız. Helin hayatını sonsuz sevgisiyle halkının mutluğu mücadelesine adadı. Helin’in ailesine, yoldaşlarına ve Grup Yorum’ün tüm üyelerinin acısını en derin duygularla paylaşıyorum.

54

Fas - Faslı Anti-Emperyalist Driss Hani Helin yoldaşın şehitliği ile ilgili haberi gördüm. Haberi ilk gördüğümde uyuyamadım. Çok acı verici bir şey. Tarih yoldaşlarımız için adaleti sağlayacak. Bu kesindir. Zafer ve başarı yolunda yoldaşlarımız harika birer örnekler. Yakında tekrar buluşacağımızı umut ediyorum. Tüm yoldaşlara selamlarımla… Biz Kazanacağız!”

İrlanda - (Diarmuid) Uluslararası Sinn Féin Sinn Féin Poblachtach, 288 gün açlık grevinden sonra Grup Yorum üyesi Helin Bölek’in ölümünü duymaktan üzüldü. Helin, Erdoğan ve faşist rejimin adaletsizlikleriyle mücadele eden uzun bir şehit hattında bir başka şehit. Helin’in ailesine, arkadaşlarına ve yoldaşlarına en derin taziyelerimizi gönderiyoruz, adalet için savaşan tüm Grup Yorum üyeleri ile dayanışma içinde duruyoruz. Helin’in ölümü, yılın bu zamanında kendi açlık grevcilerimizi ve şehitlerimizi hatırladığımız için İrlanda Cumhuriyetçileriyle güçlü bir şekilde yankı uyandırıyor. 100yıl önce kendi açlık grevlerimizden ölen birinin sözlerini hatırlıyoruz Terence Mac Swiney, “En çok acı verenler değil, en çok acı çekenler fetheder.” Grup Yorum üyelerine ve diğerlerine karşı yürütülen zulme bir son vermek için tüm Türk yoldaşlarımızı adil adalet mücadelelerinde desteklemeye devam edeceğiz. Güç içinde uyu yoldaş, diğer tüm yoldaşlarınla hatırlanacaksın.

Avrupa’nın birçok ülkesinden, Grup Yorum’un direnişi ve Helin’in şehitliğine ilişkin açıklamalar yapıldı... Filistin Halk Kurtuluş Cephesi - Merkezi Basın Bürosu Devrimci İlerici Helin Bölek’in Şehitliğinden Dolayı Filistin Halk Kurtuluş Cephesi Yasını Bildiriyor Filistin Halk Kurtuluş Cephesi geçen gün, 288 gün boyunca ölüm orucuyla direnen ve şehit düşen Türkiyeli devrimci ve ilerici sanatçı Helin Bölek’e olan yasını uluslararası kurtuluş mücadelesi veren halklara duyurdu. Filistin Halk Kurtuluş Cephesi olarak başta Devrimci Halk Cepheli yoldaşlara ve tüm solcu örgütlere devrimci sanatçı Helin Bölek’in şehitliğinden dolayı başsağlığı diliyoruz. Helin Bölek; Türkiyeli özgürlük savaşçısı, devrimci demokrat muhalif kesimlere karşı yapılan baskı, tutuklama ve yasaklamalara karşı mücadelenin sesi ve temsilcisi oldu. Devrimci türkülerini insan hakları, adalet ve özgürlük için söyledi. Ve bundan dolayı içinde bulunduğu müzik grubunun kendisi dahil tüm fertleri Türkiye polisi tarafından bir çok kez gözaltı, tutuklama ve konser yasaklarına maruz kaldı. Ayrıca müzik grubuna ait kültür merkezi birçok kez Türkiye polisi tarafından basıldı. Şehit düşen devrimci yoldaşımız, tüm dünyada bulunan devrimci halk kurtuluş örgütlerine, baskı ve diktatörlüğe karşı toplumsal adalet, eşitlik, hürriyet ve halkların kurtuluş mücadelesinde örnek olacaktır. İsviçre / Basel - Emperyalist Savaşa Karşı Birlik Dostumuz ve Yoldaşımız Helin Bölek’in ölüm orucunun 288.gününde vefat ettiğini kabul etmek zorundayız. Zorla besleme de dahil olmak üzere bir dizi gözaltı ve işkenceden sonra, Helin yaşadığı gibi öldü: Dik, dayanışma içinde kararlı ve adaletsizliğe asla boyun eğmeme bilinci ile. Gerçek bir yoldaş olan Helin’in yasını tutuyoruz ve ölümünün – diğer birçok kişinin ölümü gibi – Türk yasadışı sisteminin hedefli bir cinayeti olduğunu biliyoruz. Helin Bölek ölmedi: mirası hepimizin içinde yaşıyor, savaştığı mücadele hepimizin savaşıdır! Kahrolsun tüm dünyada Faşizm, Emperyalizm ve Siyonizm! Türkiye’de ve her yerde tüm siyasi tutsaklara özgürlük! Yaşasın Sosyalizm! Yaşasın Grup Yorum! Helin, şarkın sonsuza dek bizde yaşayacak.

Kolombiya Tutsak Örgütü On Y Va Grup Yorum, Türkiye Devrimci hareketinde, hem Türkiye`ye hem de Dünyaya devrimci müziğin nasıl yapıldığını gösterdi. Latin Amerika halklarının yakından tanıdığı devrimci sanatçı yüzünü Grup Yorum`da gördük. Bu bizlere yeniden cesaret verdi. Helin’in büyük direnişini Latin Amerikalı dost örgüt ve partilere duyurduk. Verdikleri haklı mücadele, Faşist Türk hükümetinin korkularını büyütüyor, umut ederiz sonlarına da gerekçe olacak. Derinden duyduğumuz üzüntümüzü yoldaşlarımıza sunarken, Latin Amerika halkları adına dayanışmamızı ifade ediyoruz. Sırbistan Kızıl İnisiyatif / Kızıl Eylem Helin yoldaşa şan olsun! 288 gün önce, hapishanedeyken iki yoldaşla birlikte açlık grevi başlamış Grup Yorum’un üyesi, sanatçı ve devrimci Helin Bölek bugün öldü. Ölüm orucu, Grup Yorum’un yıllardır gördüğü zulme, uğradığı baskınlara ve konser yasaklarına cevabıdır. Grup Yorum, sosyalist bir grup. Kürt ve Türk geleneksel müziğini birleştirerek, şarkıları kapitalizm ve emperyalizmi kınayıp, onların yerli uşağı olan Türk siyasetini eleştiriyorlar ve toplumun ezilenlere destekliyorlar. Kürtçenin yasaklandığı dönemde Kürtçe şarkı söylüyordu. Konserlerinde Halk Cephesi’nin sloganlarından dolayı, 2016’da terörizm bahanesiyle konserleri yasaklandı. Açık siyasal eylemcilikten dolayı, üyeleri 1985’ten itibaren kesintisiz baskına uğruyor (400’den fazla gözaltı ve dava), albümleri yasaklanıp yıkıldı. Buna rağmen, Grup Yorum hala Türk müziğinin tarihinde en popüler grup olmaya devam ediyor. Açlık grevine başlayınca Grup Yorum bu talepleri ileri sürdü: Grup Yorum üyeleri Bakanlığın arananlar listelerinden çıkarılsın. Yaklaşık 3 yıldır neredeyse tüm konserleri yasaklanan Grup Yorum üzerindeki konser yasakları kaldırılsın. Tutuklu Grup Yorum üyeleri serbest bırakılsın. Yorum üyeleri haklarında açılan davalar düşürülsün. Sürekli baskına uğrayan, terörize edilmeye çalışılan ve Grup Yorum’un çalışmalarını yürüttüğü İdil Kültür Merkezine polis baskınları son bulsun. Helin sarsılmaz bir şekilde taleplerde ısrar etti. Türk hükümetinin tavırı onu kararsızlığa düşürmedi, ancak tarihin haklı tarafında bulunma inançını güçlendirdi. Açlık grevinin son aşamasına erişince “Herkesi sözümüz olmaya çağıryorum” dedi. Şehide şan olsun ve Grup Yorum’la dayanışma!

55

Helin 288 gün süren direnişi ve şehitliğiyle yalnızca Anadolu halklarına değil, tüm dünya halklarına kurtuluş umudunu taşıdı... Birlesik Kıbrıs Partisi (BKP) Genel Baskanı Izzet Izcan, Birlesik Kıbrıs Partisi (BKP) Genel Baskanı Izzet Izcan, 288 gün süren ölüm orucunun sonucunda hayatını kaybeden Grup Yorum üyelerinden Helin Bölek’in ölümünden duydugu üzüntüyü dile getirdi. Izcan yazılı açıklamasında “Basta devrimci sanatçının ailesi olmak üzere tüm gurup üyelerine, özgürlük ve demokrasi mücadelesi veren tüm devrimcilere bas saglıgı dileriz. Isıklar yoldasın olsun Helin Bölek. AKPMHP iktidarı her geçen gün derinleşen baskıcı, otoriter rejimin devamına tehlike gördüğü herkesi terörist ilan edip hapsederek rejimin devamını sağlamayı hedeflemektedir. Helin Bölek gibi daha nice devrimci, aydın ve mücadeleci insan rejime karşı direniş ve mücadelesine devam etmektedir. Bu noktada tüm devrimci duygu ve dayanışmamızla onları ve direnişlerini selamlarız dedi. Izcan, sanatın ve sanatçının tutsak edilemeyecegini de vurguladı. Almanya’dan Sol Parti İnsan Hakları Başkanı’ndan Grup Yorum İçin Çağrı Kısa zaman önce sosyalist müzik yapan Grup Yorum’un üyesi Helin Bölek 288 gün süren Açlık Grevi sonucu Türkiye’de yaşamını yitirdi. İnanılmaz üzücü. Grup Yorum’u ve Helin yoldaşı şahsi olarak tanıma şansım oldu,2017 Avrupa Solu yıllık toplantısında da sahne almışlardı. Tüm ailesine, arkadaşlarıma ve müzik grubu elemanlarıma baş sağlığı diliyorum. Grubun diğer elemanı olan Ibrahim Gökçek eylemine devam etmekte ve durumu endişe verici. Helin‘in ölümünün sorumlusu otoriter Erdoğan rejimidir ve İbrahim için geç kalmadan taleplerini ciddiye almalıdır. İbrahim Açlık Greviyle grubun tutuklu bulunan elemanlarının serbest bırakılmasını, tutuklama kararlarının ortadan kaldırılmasını ve konser yasaklarının kaldırılmasını talep ediyor. Türkiye’yi sanat özgürlüğünü ve insan hakkı olan fikir özgürlüğünü dikkate almaya çağırıyorum. Almanya Federal Devleti siyasi baskı uygulamalı ve Erdoğan rejimin şantajlarına boyun eğmemelidir. Almanya’nın NATO partneri olan, binlerce siyasiyi tutuklu tutan ve Kürtleri katleden Türkiye’ye hala milyarlar değerinde silah gönderiyor olması utanç vericidir.

56

Almaya Marksist Leninist Partisi MLPD Merkez Komitesi Enternasyonalizm Sorumlusu Sevgili Arkadaşlar, Yoldaşlar Ve Helin’in Ailesi, Büyük bir yas ile 3.4.2020 de yaşamını yitiren halkın cesur müzisyeni ve savaşçı Helin Bölek’i anıyoruz. Biz MLPD, gençlik örgütümüz Rebell ve çocuk kurumumuz Rotfüchse olarak Helin’in yoldaşlarına ve ailesine baş sağlıklı dileklerimizi iletmek istiyoruz. Helin, Grup Yorum’un bir parçası olarak müzikal yeteneğiyle ezilenlerin ve sömürülenlerin sesine, dünyayı gezen bir ses kattı. Helin, son nefesine kadar faşist Türk devletinin baskılarına, zulmüne ve işkencelerine karşı direndi. Grup Yorum terörist olarak lanse ediliyor olabilir, fakat komünist özgürlük ideali, devrim ve halk savaşı bir suç değildir! Bunlar, tüm dünyadaki emperyalist realiteye, yani yoksulluğa, sömürüye, baskıya, savaşlara ve faşizmin krizine son vermek adına gerekli ve meşrudur! Erdoğan rejiminin Helin için onurlu bir cenaze törenine bile müsaade etmemesi, korkak, insani erdemlerden uzak ve utanç verici bir tutumdur! Yas tutanlara polis şiddetiyle saldırmış olsalar da, halkın sesini susturamazlar! Helin Bölek kitlelerin şarkılarında, yüreğinde ve mücadelesinde yaşamaya devam edecek. Helin’in ölümü bizleri ortak enternasyonal mücadeleyi ve gerçek sosyalizmi güçlendirmeye zorunlu kılıyor, aynı zamanda sizlerle olan omuz omuza mücadelemizi de güçlendirmeyi dayatıyor. Hep birlikte yaşayanların gücünü koruyalım, besleyelim ve büyütelim! Hepinizi kucaklıyoruz. Monika Gärtner-Engel MLPD Merkez Komitesi Enternasyonalizm Sorumlusu

Grup Yorum direnişleri ile sınırları, kıtaları aştı… Ve dünya halklarının bilincinde ve en güzel anılarında var olmaya devam edecek! Almanya - ‘Die Linke’ (Sol Parti) Milletvekili Gökay Akbulut Gündemde olan başka bir konu hakkında soru gelmiş. Türkiyeli sol müzik grubu Grup Yorum ile ilgili. Grup Yorum solcu ve sosyalist bir müzik grubu olarak Türkiye’de 30 yıldır sol çevreler tarafından çok sevilen, tanınan ve kitlesel konserler düzenleyen bir müzik grubudur. Grup ciddi baskılara maruz kalmıştır. Şu an grup üyelerinin bazıları Açlık Grevindeler ve birkaç gün önce grup elemanlarından Helin Bölek maalesef yaşamını yitirdi. Biz Sol Parti olarak bir süre önce Grup Yorum ’un Almanya’da yasaklanan konserleriyle ilgili Alman parlamentosunda bir soru önergesi verdik. Sebebi burada da Türkiye’yle benzer şekilde gruba karşı baskı olması ve grubun konser yasaklarıyla kriminalize edilmeye çalışılması. Biz Sol Parti olarak Açlık Grevi yöntemini benimsemesek ve eleştirsek de Grup Yorum ‘un taleplerine dayanışma ile bakıyoruz. Bu anlamda Sol Parti olarak Grup Yorum ‘un taleplerini önemsiyoruz, destekliyoruz ve Türk devletinden grubun diğer elemanlarının serbest bırakılmasını, gruba ve çalışmaların yürütüldüğü kültür merkezlerine olan baskıların son bulmasını talep ediyoruz. Ek olarak Türkiye’de genel olarak siyasi tutsakların durumu da özellikle korona virüs krizinden kaynaklı endişe verici. Devlet kısmi af ile tutsakların bir kısmını serbest bıraktı ama tabii ki gazeteciler, entelektüeller, politikacılar ya da müzisyenler serbest bırakılmadı. Bu anlamda durum siyasi tutsaklar ve aileleri için oldukça zor. Onlarla da dayanışma içerisinde olduğumuzu belirtmek istiyoruz.

yeti‘nde de düzenlenmek istenilen konserler polis baskısına rağmen direnerek gerçekleştirilmiştir veya son dönemde Köln‘de olduğu gibi, Devrimci Halk Kurtulus Partisi- ephesine bagli olduğu iddiasıyla yasaklanmıştır. Bahsettiğimiz müzik oluşumu 30 yılı aşkın bir süredir var. Grup Yorum, farklı dillerdeki şarkılarında ezilen ve mücadele eden sol görüşlü toplumsal hareketlerin yanında yer aldı. “Helin Bölek‘in vefatını hüzün ve öfke ile anıp, yakınlarına, arkadaşlarına ve yoldaşlarına başsağlığımızı iletiyoruz. Genç yoldaşın Türkiye‘deki baskıyı teşhir etme adına sürdürdüğü açlık grevi ile canını feda etmesi kolayca idrak edilebilen bir durum değildir. Bu, Erdoğan rejiminin tüm muhalif sesleri susturma çabasının somut halidir. Grup Yorum‘a yapılan iftiralar hem Türkiye‘de hem Almanya‘da derhal son bulması gerekir. Bizler Grup Yorum‘un taleplerinin gerceklestirilmesi ve ölüm orucunda bulunan diğer eylemcilerinin canlarının korunmasını talep ediyor ve „Türküler susturulamaz“ kampanyasıyla sanat yapma haklarını savunan sanatçılarla dayanışmamızı ifade ediyoruz.” Almanya Kızıl Yardım derneği yönetim kurulu üyesi Anja Sommerfeld

Yugoslavya Yeni Komünist Partisi (NKPJ) ve Yugoslav Komünist Gençlik Birliği (SKOJ) Helin Bölek'e şan olsun! Yugoslavya Yeni Komünist Partisi (NKPJ) ve Yugoslav Komünist Gençlik Birli ği (SKOJ) olarak 288 günlük ölüm orucundan sonra, 26 yaşındaki Grup Yorum'un üyesi olan Helin Bölek'in ailesine ve arkadaşlarına başsağlığı diliyoruz. Almanya - Rote Hilfe Grup Yorum'un üyeleri Bölek ve İbrahim Gökçek, (Kızıl Yardım) Erdoğan'ın hükümeti taraf ından uygulanan baskılar Solist Helin Bölek açlık karşı açlık grevindeydiler. Geçen ay, polis zalimlik ve grevinde hayatını otoriterlikle Gökçek ve Bölek'i, İstanbul'da bulunan kaybetmişti: Kızıl Yardım direniş evinden kaç ır ıp zorla müdahale uygulamak için derneği Grup Yorum hastaneye getirdi. Türk hükümeti Grup Yorum'u hakkında yapılan terörizmle suçluyor ve 2016'dan beri sayılmaz defa suçlamaların derhal baskın yaptı, üyelerini gözaltına aldı ve konserlerini durdurulmasını talep yasakladı. NKPJ ve SKOJ, AB ve ABD'nin desteklediği ediyor. Açlık grevinin Erdoğan'ın ve AKP'nin baskılayıcı rejimini eleştiren 288. gününde solist ve sol eylemci Helin Bölek hayatını işçilere, sendikacılara, komünistlere, sanatçılara, aydınkaybetmiştir. Sürdürdüğü açlık greviyle üyesi olduğu lara ve gazetecilere karşı baskıları kınıyor. Grup Yorum‘un sanatçılarının tutuklanmasını protesto 07. 04. 2020. etmiştir. Yıllardır faaliyetlerini sürdürdükleri İdil Kültür Merkezi ise devletin saldırı hedefi haline gelmiştir, konserleri de yasaklanmıştır. Federal Almanya Cumhuri-

57

Helin, dünyadaki sol, sosyalist hareketleri ayağa kaldırdı... Yunanistan Anti-Emperyalist Cephe Açlık Grevinde Olan Grup Yorum Üyesi Helin Bölek Yoldaşımız Şehit Düştü “Uyu devrimin kızıl kardeşi. Üzülme… gözlerimiz birazcık kızardı diye. Ağlamaktan değil, öfkeden ve gece nöbetlerinden, ilk siperin gece nöbetlerinden, yani hep senin olduğun yerden, yani senin düştüğün yerden. Sen rahat uyu yoldaş…” (Yannis Ritsos’un Ilektra Apostolou’ya yazdığı şiirinden) Bu sabah açlık grevinde olan grup yorum elemanı Helin Bölek yoldaşımız Armutlu Direniş Evinde yaşamını yitirdi. Yoldaşımız 288. gününde 28 yaşında şehit düştü. Türkiye halklarını ve devrimcilerini susturmaya çalışan faşist AKP düzenine karşı direnerek şehit düştü. Grup Yorum’un açlık grevine girdiği meşru talepleri olan konser yasaklarının kalkması, İdil Kültür Merkezinin basılmaması, grubun tüm üyelerinin özgür bırakılması ve terör listelerinden çıkarılmaları için direndi ve şehit düştü.

Yunanistan’dan Belediye Çalışanları Derneğinden Grup Yorum’a Destek Mesajı Yunanistan'dan Haklı Yaşam Mücadelesine Destek! ” Sen yanmasan ben yanmasam nasıl çıkar karanlıklar aydınlığa” Nazım Hikmet’in bu sözleri Helin Bölek’in mücadelesini tarif edebilir İbrahim Gökçek’in mücadelesini Grup Yorum’un mücadelesini bu mücadeleler insanın özünü tanımlar itaatsizlik ruhunu tanımlar çelikleşmiş bilinci tanımlar insanı ve hayatı seven derin ruhu tanımlar

Özgürce, tutuklanmadan, işkence görmeden türkülerini söyleyebilmek için şehit düştü. Bedeni halkın sınıfsal savaşının sesi; sömürülenlerin, işçilerin, gençlerin, Amansız mücadeleyi tanımlar idealleri savunma mültecilerin, politik tutsakların, devrimcilerin, anti-emperyalistlerin, enternasyonalistlerin ve dünyanın tutkusunu tanımlar. tüm gerillalarının sesi oldu. Kuzeydoğu attiki- oropos mücadele komitesi ve Bu yüzden katilleri ne kadar isteseler de, ne onun ne de sakinleri koordinasyon komitesi, Grup yorum ve üyelerinin haklı mücadelesiyle dayanışma içindedir. Grup Yorum’un sesini kısamazlar. Çünkü 40 senedir saldırılarla, baskılarla, hapislerle, işkencelerle onları Türkiye’deki konser yasakları kaldırılsın! durdurmayı başaramadılar. Çünkü Grup Yorum halktır. Halkı .rgütler, eğitir ve mücadeleyi büyütür. Halkla olan İdil kültür merkezi ve bürolarına polis baskınları bu bağı, türküleri; direnenlerin marşı, grevlerin, eylemdurdurulsun! lerin, direnen halkın, işçilerin mücadelesini anlatan türkülerdir. Tüm üyeleri serbest bırakılsın ve haklarında açılan tüm davalar düşürülsün! Sesi her zaman aramızda olacak. Sesi mücadelemizin güzel ve zor anlarında yanımızda olacak. Çünkü Türkiye’nin ilan ettiği terörle mücadele listesinden Helin Bölek yoldaşımız ifade özgürlüğü için; faşizme, çıkarılsın haklarındaki tutuklama kararları kaldırılsın emperyalizme ve halklarının sömürüsüne karşı mücadeleniz bize, her türlü diktatörlüğe karşı dünyanın hayatını feda etti. İnanç ve sabırla yeni dünyayı, yeni herhangi bir yerinde anti-kapitalist kurtuluşun küresel insanı inşa etmek için fedakarlık yaptı. bağlamında bağlı kalarak mücadeleye devam etme gücü Ve tarihe böyle yazılacak… veriyor. Başeğmez Helin Bölek’i saygıyla anıyoruz. MÜCADELEYE ADANMIŞ BİR CAN! Ölümsüz kalacaktır ve mücadelemizi aydınlatacaktır. SÖZ VERİYORUZ SANA HESABINI SORACAĞIZ! HAKLIYIZ KAZANACAĞIZ! Açlık grevindeki İbrahim Gökçek’e güç! HELİN BÖLEK ÖLÜMSÜZDÜR! ÖLÜM ORUCUNUN 291. GÜNÜNDE OLAN İBRAHİM Grup Yorum mücadelecileriyle dayanışma! YOLDAŞA GÜÇ GÖNDERİYORUZ!

58

Grup Yorum, direnişle umudu taşıdı... Yunanistan Yunanistan Komünist Partisi Yunanistan Komünist Partisi uluslararası ilişkiler bölümünün yaptığı açıklamada: 288 günlük açlık grevinin ardından grup yorum üyesi Helin BÖLEK’İN hayata veda etti. Aynı müzik grubundan İbrahim Gökçek ile birlikte Erdoğan iktidarının saldırılarına karşı açlık grevi gerçekleştirdi. 2016 yılından bu yana grubun terör ile ilişkisi olduğu iddiasıyla konserleri yasaklanıyor, tutuklanıyor, işkence görüyorlar ifadelerine yer verildi. Yunanistan komünist partisi açıklamasında Erdoğan’ın AB, ABD ve NATO desteğiyle emekçilere, sendikacılara, parti üyelerine, sanatçılara, akademisyenlere, gazetecilere saldırı furyasını mahkûm ediyoruz denildi. KKE, Helin BÖLEK’İN ailesine başsağlığı dileklerini iletmekte aynı zamanda halkların haklar ve özgürlükler mücadelesi ile dayanışma içinde olduğunu beyan etmektedir.

Yunanistan Komünist Partisi (Marksist Leninist) Helin BÖLEK 288 günlük açlık grevinde sonra artık aramızda değil. Faşist AKP iktidarı sol çizgiye sahip müzik grubunun .zgürce konser vermeleri, tutuklu üyelerinin serbest bırakılması ve kültür merkezine yönelik saldırıların durdurulması taleplerini hayata geçirmedi. Helin Bölek 28 yaşında emperyalizme ve faşizme karşı direnerek hayata veda etti. 11 martta yoldaşı İbrahim Gökçek ile birlikte zorla müdahale için kaçırılmış 17 martta da serbest bırakılmışlardı.

Helin Bölek artık aramızda değil. Hayatını mücadeleye aradığı için Erdoğan iktidarı buna saldırganlığı ile cevap verdi ve aynı saldırganlık cenazede de devam etti. Helin Bölek artık emperyalizme ve faşizme karşı verdiğimi mücadele de hak alma mücadelesinde Türkiye ve Yunanistan halklarının mücadelesinde bizimle Yunanistan’da Devrimci beraber. Mücadele Örgütü Tutsakları KKE (ML) ailesine ve yoldaşlarımızı başsağlığı diler. Faşist Türkiye devleti HELİN ‘in mücadelesi boşa gitmediği gibi aksine birkaç gün öncesinde Türkiye’de ki sınıf mücadelesine, politik tutukluların devrimci müzik grubu göçmenlerin, mültecilerin mücadelesine köklü bir üyesi Helin Bölek’i uzun güç vermiştir. süre açlık grevinin ardından katletti. Devrimci Açlık Grevci Armutlu direniş evinde son nefesini verdi. Helin Ölümünden faşist Türkiye Devleti, Türk ve Kürt halkının Bölek ve İbrahim Gökçek terörist olarak lanse edilmişle- mücadelesine baskı uygulayan egemen sınıflar rdi. Ve bu nedenle diğer grup üyeleri gibi tutuklandılar. ve emperyalizm sorumludur. Tek sorumlu türkülerini Hapishanede Grup üyelerinin serbest bırakılması özgürce söylemlerine engel olanlar, haklar ve talebiyle AG’ye başladılar. Konserlerinin yasaklanmaözgürlükleri baskı altına alanlardır. masını talep ettiler. Kültür merkezlerine yönelik KKE (ML) Basın Bürosu saldırıların durdurulmasını istediler. Tahliyeden sonrada aynı dönemde zorla müdahale için hastaneye Yunanistan - Radikal kaçırılmışlardı. Emekçi Cephesi PAME, Ancak yoldaşlar kararlılıkla mücadeleyi sürdürüyorlar. Yunanistan Komünist Helin Bölek 3 Nisan’da hayatını kaybetti. İbrahim Gökçek Partisi'nin kitlesel emek ‘in sağlığı tehlikeli bir noktaya vardı. cephesi örgütlenmesidir. Açıklamalarında: Helin Bölek’e saygı İbrahim Gökçek’e güç dayanışma Grup Yorum üyeleri Helin BÖLEK ve İbrahim Gökçek halkların silahıdır. Erdoğan iktidarının baskılarına karşı açlık grevi gerçekleştirdi. Grubun 2016 yılından bu yana terör Pola Rupa ( Eleona-Tiva-Kadın Hapishanesi ) irtibatlı olduğu iddia edilerek konserleri yasaklandı, Nikos MAZIDTIS ( Domoku Hapishanesi ) üyeleri baskılara uğradı, tutuklandı. DEVRİMCİ MÜCADELE ÜYELERİ PAME, Erdoğan iktidarının emekçilere yönelik baskılarını kınamakla 288 günlük AG' nin ardından hayatını kaybeden Helin BÖLEK için başsağlığı dileklerini paylaşmaktadır.

59

Grup Yorum, emperyalizmin politikalarını boşa çıkardı... Enternasyonal dayanışmanın çok güçlü bir örneğini yarattı. Helin’in ölümü, gerici Türk devletinin kaçınılmaz sorumluluğunun yanı sıra, onu sürdürenlerin, emperyalizmin ve uşaklarının, halkın yargılanma ve cezalandırma hakkına sahip olduğu bir ölümle Yunanistan Komünist Partisi Gençlik Örgütlenmesinden birlikte, Türkiye halkının tarihine kazınmış olarak kalacaktır. Helin Bölek İçin Açıklama Şan ve Şeref Sosyalist Helin Bölek’e! Emperyalist kapitalist sistemin küresel krizi, Yunanistan Komünist Partisi gençlik örgütlenmesi proletarya ve dünya işçileri için büyük bir işsizlik olarak 28 yaşında 288 günlük açlık grevinin ardından hayatını kaybeden tanınmış müzik grubu Grup Yorum’un yaratır... Emperyalistler arası çelişkiler keskinleşiyor ve üyesi Helin Bölek’in ailesine samimi başsağlığı dünyanın yeni bir bölünmesinin hegemonyayı ele dileklerimizi iletirim. geçirmesi ve dünyanın gördüğü ve göreceği en KKE, Türk hükümetin emekçiler öğrenciler, sanatçılar, büyük sömürü ve baskıyı sürdürmesi ve empoze üzerindeki baskılarını kınar. KNE, NATO üyesi olan etmesi için üçüncü av savaşının eşiğinde yaşıyoruz. Türkiye ile iş birliği içinde olan Amerika ve Avrupa Bu koşullara altında; dünya halkları, kapitalist Birliği’nin sahtekâr iki yüzlü ilişkilerini de mahkûm neoliberalizmin uygulanmasının etkilerine, onlara etmektedir. Komşu bu ülkede tüm insan hakları ihlalleri barbar ekonomik düzenlemeler uygulayan ve onlara edilmektedir. Türkiye gençliğinin haklar ve özgürlükler halkın adil mücadeleleriyle yüzleşmek için temel için verdiği haklı mücadeleyi destekliyoruz. haklarını reddeden kapitalist sisteme karşı muazzam ve kapsamlı mücadelelerde kendilerini ifade Peru - Anti-Emperyalist ediyorlar. Emperyalizm ve gerici devletler Cephe / MOVADEF demokratik hakları ve özgürlükleri reddederek, Şan ve Şeref Sosyalist "Düşman Ceza Kanunu”nu dünyada "terörist" olarak Helin Bölek’e! adlandırılan komünistlerle, devrimcilerle, sosyal “Ölüm herkese gelse de, savaşçılarla savaşmak için uygulanmaktadır. Taishan Dağı’ndan daha Bu kapsamda Türkiye'deki Yorum Müzik Grubu ağır veya tüyden daha üyelerine ne uyguladıklarını öfkeyle görüyoruz, hafif olabilir. İnsanların kendi ülkelerinde sınıf mücadelesinin gerçekliğinin çıkarları için ölmek talep ettiği sosyal ve politik içerikle sanat geliştirme Taishan Dağı’ndan daha gerçeğinden dolayı, üyelerinin hapse atılması gibi ağırdır, faşistlere hizmet etmek ve sömüren ve ezenler uğursuz bir politik zulümle karşı karşıya kaldılar. için ölmek, kuş tüyü.” Sanatı bir mücadele aracı olarak, halkının hizmetine Yoldaş Helin Bölek, sosyalizm mücadelesinde, sanatı, sunuyorlar. Türkiye’de ve emperyalizmde ezici devlete karşı halkın Bu nedenle, taciz ediliyorlar, zulüm görüyorlar, hizmetinde mücadelenin bir aracı olarak kullanan, hapsediliyorlar ve kınadığımız bu maruz kaldıkları kuşkusuz zihni halkın çıkarları ve büyük çoğunluğun acısı baskıları kesin olarak reddediyorlar. Grup Yorum'la üzerine sabitlenmiştir. dayanışma içindeyiz ve mücadelelerini destekliyoruz, Helin, Grup Yorum’a yönelik aşağılık siyasi zulme karşı bu anlamda, adil ve makul taleplerinin karşılanması mücadele ve 21. yüzyılda emperyalizmin ve gericilerin talebine katılıyoruz. günün 24 saati inkar etmeyi bırakmadığı, zor mücadele Talepleri ekliyoruz: içinde halk tarafından fethedilen düşünce, ifade ve • Sanata saygı ve ifade özgürlüğü. Neredeyse üç görüş özgürlüğünün, temel hakların savunulmasıyla yıldır yasaklanan Grup Yorum konserleri üzerindeki uğraşmıştır. yasağı kaldırın. Yoldaş Helin halkın çıkarları için öldü, ölümü onurlu ve • Grup Yorum ‘un tutuklanan tüm üyelerini serbest Taishan Dağı’ndan daha ağır. bırakın. Zulme son! Güney Amerika topraklarından Türkiye kardeş • Sürekli saldırıya uğrayan ve grubun sanatsal halkımıza, böyle bir kayıp ve neden olduğu açık acıdan faaliyetlerini yürüttüğü İdil Kültür Merkezi'ne dolayı Grup Yorum üyelerine en derin keder ve yönelik polis baskınlarına son verin. başsağlığı ifadelerimizi göndermek istiyoruz, • Grup Yorum üyelerinin isimlerini hükümet özlediğimiz yeni bir dünya için, bizimkilerle ortak bir Bakanlığı tarafından aranan listeden çıkarın. neden ve sarsılmaz mücadelemizin bir nedeni için • Grup Yorum üyelerine karşı açılan davaları kaldırın. savaşmaya devam etmek için acıyı nasıl YORUM GRUBU ÜYELERİ İÇİN ÖZGÜRLÜK! güçlendireceklerini bileceklerinden eminiz. Peru, Mart 2020 MOVADEF Yunanistan Komünist Partisi Gençlik Örgütlenmesi

60

Helin Bölek, kurtuluş umudunu örgütledi. Bütün dünya soluna yeniden savaşma gücü verdi. Venezuella FARC-EP'den Dostumuz Ritxard Etxebarrieta'ın Helin İçin Paylaştığı Şiir ve Tasarımı... "Susma, haykır Kaldır başını Tirana karşı isyan etmekten korkma Eğer ben susarsam, sen susarsan, O zaman ne yapacağız? Umut ölecek O zaman yaşam mahvolacak."

Lübnan Al-Akhbar Gazetesi Yazarı Necip Nasrallah Helin Bölek’i Tüm Dünya’ya Duyuracağız! “Solcu Bir Devrimci: Şehit Helin Bölek” Bu başlık Lübnan merkezli günlük yayın yapan “Al-Akhbar (Haberler)” gazetesinin 15 Nisan tarihli bir makalenin başlığıdır. Al-Akhbar gazetesinin yazarlarından Necip Nasrallah, Grup Yorum ölüm orucu şehidi Helin Bölek ile ilgili yazdığı makalede, kısaca Grup Yorum’un 35 yıllık tarihi, ideolojik dünya görüşü, halk için yaptığı devrimci ve ilerici sanatına değinildi. Bunun yanında gazete makalesinde Grup Yorum’un sanat ve mücadele yaşamı boyunca uğradığı baskıların yansıra, solcu, ilerici ve vatansever insanlar tarafından sahiplenildiğine de vurgu yaptı. Ve esas olarak ortaya çıkışının 12 Eylül Amerikancı askeri faşist cuntanın yarattığı düşünceyi parçaladığına da dikkat çekildi. Helin Bölek ve Grup Yorum ile ilgili yazılan makalede genel konular şu şekilde sıralandı;

“Kelimenin gerçek anlamıyla devrimci ve solcu müzikte bir başarı ve yeni görkemli bir sayfa açtı. Kahramanlığın biçim ve anlamını anlatan çok zengin bir sayfa açtı. Yaşamı sadece yaşamı sevmekle değil, aynı zamanda en güzel haliyle yaşanacağını gösterdi… Nesilden nesle zorlu fırtınalara rağmen devam eden bir direniş ateşini taşımaya devam ederek dünya sahnesini onunla boyadı. Düşleri adaletten yanaydı ve bunun gerçekleşmesi için 28 yaşında cesurca, militanca çaba sarf etti ve bedel ödedi. İşte bu Helin Bölek. Ondan önce bu yolu izleyen Nazım Hikmet ve diğer tüm Türk yoldaşlarının izinden gitti, direndi ve bunu pratiğiyle gösterdi. Evet, doğrudur. Bu yol uzun ve zorlu. Lakin önceki deney ve tecrübelerin gösterdiği gibi bütün yolların kapandığı, insanlığı korumak, özgür ve onurlu bir yaşam için bu yolu seçmekten daha doğal bir şey olamaz. Çünkü bu hedefe varmanın en kesin yolu budur.” Ayrıca, gazete makalesinde Helin Bölek’in devrimciliği ve devrimci eylemi örneği verilirken Lübnan ve diğer Arap ülkelerinde devrimcilerin artık eskisi gibi olmadığını ve son yıllarda devrimciliği çıkarları için altını boşalttığına değinildi. Bununla ilgili makalede kısaca şu tanıma yer verildi; “Lübnan ve Suriye’de çıkarları uğruna düşüncesini terk eden, af dileyen ve ‘tövbe’ eden solcular var. Bu nedenle solcuların ‘af dilemesi’ ve ‘tövbe etmesi’ne de değinmek gerekir. Af dileyen ve tövbe eden, yani düşüncelerini bırakanı hafife alamayız, bunlar bir tür pezevenktir. Bunlar çıkarlarını sağ ile sağlayan, ticari amaçları için çalışan pezevenklerden daha da pezevenktir. Onlar sağcılardan daha tehlikeliler… Helin Bölek onurlu yaşam uğruna hayatını feda etti, Türkiye faşizmine meydan okudu. Tıpkı İspanyol şair Federico García Lorca gibi.” Makalenin sonunda ise şu sözlere yer verildi; “’Türk Haydut’ olan düzen, tıpkı 1915’lerde Arapların ve Türklerin kanıyla kumar oynayan Osmanlı ataları gibi senaryoları uygulamaya devam ediyor. Ve bunun yanında Helin Bölek’in direnişçi yoldaşı İbrahim Gökçek kazanacağı ve bırakmayacağı ölüm orucu eylemine devam ediyor.”

61

Helin’e şarkılarını söyletmediler. O direnişiyle, dünyanın ölümsüz şarkısı oldu... Suriye Ahmet Al-İbrahim Suriye Anti-Emperyalist Cephe’den yoldaşımız Ahmet Al-İbrahim, ölüm orucu direnişçileri için görüntülü mesaj yayınladı. Mesajında Halkın Hukuk Bürosu ve Grup Yorum üyelerine selamlarını ileten Al-İbrahim, açıklamasında şu sözlere yer verdi; “Emperyalizm insanlığa zulüm, ölüm, yıkım, savaşlar ve salgınlardan başka hiçbir şey sunamaz. Ülkem, Suriye bağımsızlığından ve egemenliğinden vazgeçmediği için, “emperyalistlere ve katil Amerika’ya hayır…” dediği için çok şehit verdi, her zaman vermeye hazır olacaktır. İnsanlık bugün bazı aydınların sessizliğinin, bazılarının ise ihanetinin bedelini ödüyor. İşte, onun için devrimciler, gerçek devrimciler gerilla (direnişçi) pratiğini birleştiren, gerektiğinde de bedel ödemekten çekinmeyen devrimciler susmadılar. Emperyalistler ve onun işbirlikçi hükümetlerinin saldırılarına karşı savaştılar, mücadele ettiler. Devrimci Grup Yorum üyeleri mücadelelerini sadece şiir yazmakla ve sadece şarkı söylemekle sınırlamadılar. Her türlü kavganın içine girdiler. Şehitler verdiler. Yoldaşımız Helin Bölek bu direnişte şehit oldu. Daha doğrusu ölümsüzlüğünü kazandı. Halkın Avukatları bu mücadelenin ta merkezindeydiler. Haksızlıklara ve zalimlere karşı dava açtılar. Fakirleri ve ezilenleri savundular. Onun içindir zalimlerin tutuklamalarına, baskılarına maruz kaldılar. Ancak susmadılar, susmayacaklar da. Halk oldukları için susmadılar. Halk susturulamaz çünkü. Suriye’den, yoldaşlarımız Ebru Timtik’i, Aytaç Ünsal’ı İbrahim Gökçek’i… tüm Grup Yorum üyelerini ve halkın hukukçularını selamlıyorum. Haydi Aytaç, Suriye halkı, Suriye sokakları seni özledi. İnsanlığın sana ve senin gibi dürüst insanlara ihtiyacı var. İbrahim, seni bekliyoruz. Suriye’mizde ve dünya kentlerinin meydanlarında görmek istiyoruz. Seni, sizi… Ruhumuz yoruldu İbrahim; Grup Yorum’un şarkılarına muhtacız.”

62

Fransa Komünist Partisi - 12. Bölge Paris'in 12 bölgesindeki Komünist Parti'nin eylemciler bölümü Helin Bölek'in ölümünü duydukları için çok üzgünler. Size en sıcak (içten) başsalığı dileklerimizi sunuyoruz. Ve en güçlü şekilde duygularımızı ve dayanışmamızı size ifade etmek için direnisçi bir şair olan Paul Eluard'ın sözlerine güveniyoruz. “Avis” şiiri 2. Dünya Savaşı'nda gizli bir şekilde yayınlanan bir şiirdir, Nazi işbirlikçileri tarafından öldürülen daha 16 yaşında partizan bir genç ve savasçılardan olan komünist bir direnisçinin anısını kutlamak içindir. Dostça, Clara ve Sebastian Fransa Komüsit Partisi 12. Bölge AVIS La nuit qui précéda sa mort Fut la plus courte de sa vie L'idée qu'il existait encore Lui brûlait le sang aux poignets Le poids de son corps l’écœurait Sa force le faisait gémir C'est tout au fond de cette horreur Qu'il a commencé à sourire Il n'avait pas UN camarade Mais des millions et des millions Pour le venger il le savait Et le jour se leva pour lui. Paul ELUARD Au rendez-vous allemand, 1942.

Grup Yorum, tüm dünya halklarını direnmeye, sevmeye ve savaşmaya çağırdı... Venezuela - La Cheka Vchk

Ülkesinde siyasi zulme ve Grup Yorum’un konserleri üzerindeki hükümetin yasağına karşı protesto olarak açlık grevine başlayan Türk devrimci ve şarkıcı Helin Bölek, 288 gün geçirdikten sonra bu Cuma günü öldü. "Özgürlük asla ölmeyen bir çiçektir" Facebook aracılığıyla: Cheká Vchk

63

Anti Emperyalist Cephe Bileşenlerinin İtalya, İspanya ve İrlanda’dan Anti Emperyalist Cephe bileşenlerinin Grup Yorum’la dayanışma amacıyla gönderdiği fotoğraflar...

64

Yunanistan Komünist Örgüt Vida'dan Helin Bölek İçin Şiir�

Helin’e... Yüzler De Bir Kelime Oluştu İzci. Bu Adaletsiz Dünya İçin Yüz Çizgilerin De Bir Acı Yorgun ve Suskun Suratlar Acılı Eller Tokmak Gibi Her Takmaktan Ölü Bir Emekçi Her Takmaktan Acı Bir Öfke Uzaklarda Cenaze Kortej Öfkenin Gözyaşları Ağır Bizi Sadece Yaşamak İçin Bırakmıyorlar Öldürseler De Yetmiyor Onlara Ölümüze Bile Komando Etmek İstiyorlar Ama Hayır Bunları Hesaba Katmadılar Her Zaman Başımız Önde Kalmayacağız Ne Kadar Vursalar Da Bizi O Kadar Dik Olacağız Ölüleri İçin Türkü Söylemeyi Kanımızca Kazandık Onlara Toprakta Da Yoldaşlık Etmeyi Kanımızca Kazandık Ve Yine Kanımızca Bedel Ödeyeceğiz Uzakta Bir Cenaze Korteji Çiçeklerimize Küfürler İle Saldırdılar Ve Bayraklarının Yırtılır Ve Yollarımızı Kestiler Biz Devam Ediyoruz. Yoldaşlarımızı Taze Çiçeklerle Süslüyor Tekrar Kanla Boyanmış Yolumuzu Buluyoruz Bizi Durduramazsın Ne Kadar Güçlü Silahları Olsa da Kabarıp Taşan Öfkeyi Hiçbir Şey Tutamıyor Yaşamı ve Ölümü Onursuzlaştıran Onlar. İnsanlar Dünyanın Bütün Köşelerinden Çıkıyor Ölülerini Ziyaret Karşılıyorlar Hiçbir Şey Bizi Durduramaz. Buradayız Ölülerimiz İçin Buradayız Yaşayanlar İçin İnançlı Yoldaşlar. Hesaplaşacağız. Uzakta Bir Cenaze Korteji İnsan Selini Hiç Bir Şey Durduramayacak

65

TÜRKİYE BASININDA "DİRENİŞ VE HELİN BÖLEK" içinde Helin’e, Helin’in mücadele arkadaşlarına ve hali hazırda benzer bir mücadeleyi sürdürenlere güçlü bir silahla ‘dostça’ bir iç cephe açanlarımız da oldu. Vicdan silahıyla.

ine yakıştırdığı, arkadaşlarının kabul ettiği ‘ölümsüzlük’ mertebesine çıkmasına karşı yapılacak en büyük vicdansızlık ölümünün boşa olduğunu söylemek olabilir, bu nedenle, Helin’i tanımalıyız.

Evet, Helin haklıydı, Helin’in talepleri haklıydı, bu iktidar suç işliyordu, bu iktidarın yargısına da güvenilmezdi. Ama her şeye rağmen Helin yaşamalıydı, Helin’in mücadele arkadaşları onu ‘bu işten’ vazgeçirmeliydi, Helin’in yolunda mücadele edenler ise derhal bırakmalılardı ölüm orucunu. Helin başka mücadele yöntemleri bulmalıydı, Helin’e hak veren vicdanlı dostlarımız, bu eylem biçimi nedeniyle uzatamıyorlardı Helin’e ellerini.

Helin’in savunmasını yapabilmiş bir avukat olarak, devletin kendi kayıtlarıyla Helin’in hikayesine tanık olma imkanı buluyorum.

Helin bir üniversite öğrencisi olarak müziğe ilgi duyuyor, toplumsal olaylara duyarlı, sıkı bir muhalif. Sesi de güzel. Protest müziğin ülkemizde renkli, mücadeleci ve zengin bir tarihi var, bu tarihin baş köşesinde de Grup Oğuzhan Topalkara* Yorum adı yazıyor. Daha küçük bir çocukken abimin duvarında gördüğüm bir Leman dergisi kapağında, önünde müzik aletleri Bu fikirlere nasıl karşı çıkılabilir, biz, dizilmiş ‘suçlu’ müzisyenlerin karikatüründen tanıdım Grup mahallemizden hangimiz; Helin Yorum’u. yanımızda, sağlıklı olsaydı, bizle türkü söyleseydi, beraber başka Grup Yorum üyesi Helin Bölek, Helin de belki şarkılarıyla mücadele yöntemleri bulsaydık, girmiş olduğu ölüm orucunun 288. büyümüştür Grup Yorum’un ki fikrine karşı çıkabilir ki? gününde hayatını kaybetti. Helin’in bulması zor olmuyor. Korolarına ölümünün ardından, iktidarından katılıyor, güzel sesiyle Grup Yorum Vicdanlarımıza dokunan, hele muhalefetine, solundan sağına solisti oluyor. Abimin duvarında Helin’in açlıktan erimiş ve artık kadar birçok tepki geldi ülkenin ve gördüğüm karikatürü internetten cansız bedenini gören kimin hatta dünyanın her yanından. araştırdım, 1996 yılından bir dergi vicdanında bir yara açılmaz ki? Helin’in anısına ve mücadelesine kapağı. Geçen yıllar ne devletten ne hakaret edenlere söylenecek çok de Grup Yorum’dan bir şey O an Helin’e “keşke bıraksaydı” şey vardır elbet. Ancak bugün dememek, ya da İbrahim’e, Musta- götürmemiş olacak ki, devletin mesleğe yeni başlamış bir avukat ve yargısının ilgisini çekmesi uzun fa’ya, Didem’e, Özgür’e, Ebru’ya, Helin’in mücadelesinin çeşitli sürmüyor Helin’in. Sonrası, polis Aytaç’a “bırakın” dememek nasıl aşamalarına tanıklık etmiş biri gözaltıları, işkenceler, tutuklamalar, mümkün olur? olarak anlamak ve anlatmak mahkemeler. 4-5 kelime ile istediklerim dostlarımız, bizim kendi sıralanabilen bu ‘olguların’ Helin’in O haklı talepleri karşılayacak bir mahallemiz, mücadele ‘vicdanlı’ iktidar yokken, biz vicdan- kişisel geçmişinde nasıl izler bırakarkadaşlarımız olacaktır. lılar arkadaşlarımızı nasıl ölümlere tığını, mücadelesini ‘canından geçecek’ boyuta nasıl getirdiğini uğurlarız? ‘Mahallemizden’ Helin’in ölümüne, anlamamız oldukça zor. Ancak bizim bir devrimcinin katledilmesinin mahallemizin vicdanının Helin’i Kulağa ve kalbe çok hoş gelen sorumlusunun kim olduğunu bilen önermeye karşı çıkmak için belki de ölüme yatmadan önce ne kadar ve devrimcinin ‘kafa tuttuğu’ iradeyi tanıdığını düşünmemiz gerekiyor. Helin’i daha yakından tanımak, tanıyan, Helin’i sahiplenen birçok mücadelesini bilmek ve onu tepki geldi. Ancak mahallemiz Yüce yargının en ‘kudretli’ infaz anlamak gerekir. Helin’i ve kendis-

Vicdanlarımız bizi yarı yolda bırakmasın

66

kurumlarından, ağır ceza mahkemelerinden evraklar duruyor önümde. Helin hakkında bir dava açılmış, bir mezar başında saz çalan kişilerin yanında görülmüş. Ne ironidir ki, Helin’in cenazesine katılmak isteyen 18 kişi mezar başına varamadan gözaltına alındı polisçe. Şimdilik özgürler, hakkında açılacakları davadan sonra olacakları göreceğiz. Helin’in mezar başında bulunmasının sonucu ise işkence, darp, 2 yıl süren mahkeme, onlarca duruşma ve sonunda Helin beraat etmiş. Helin’in bir mezar başında beraat etmesi devletin refleksini değiştirmemiş olacak ki, Helin’in mezar başına da gelmek yasaklandı, devletçe. Bir başka ağır ceza mahkemesi dosyası, Berkin’in cenazesine, 3.5 milyon kişinin katıldığı cenazeye katılan 12 kişinin, bir torbadan alınırcasına seçilerek koyulduğu bir iddianame. Devletin bizi bu kadar çok cenaze kaldırmak zorunda bırakması, polisçe katledildiği yargılamaya da konu edilen Berkin Elvan’ın cenazesinin, 3.5 milyon kişilik cenazesinin suçlamaya konu edilmesi ve 1 yıldan fazla evinde kitap bulundu diye tutuklu tutulan Berkay Ustabaş’ın 6 ay (Normalde hapse girmesine dahi neden olmayacak bir ceza) hapis cezası ile cezalandırılması ayrı ayrı yazı konuları elbette. Ancak madem bugün Helin’den konuşuyoruz, tarih ve dostlarımız bilsin, Helin Bölek Berkin Elvan’ın cenazesine katıldığı için 6 ay hapis cezası aldı. Yüzümüzü biraz da daha ‘hafif’ mahkemelere, asliye ceza mahkemelerine çevirdiğimizde bugünü dünden görmek için önemli bir tarihsel an seriliyor önümüze. Bugün ölüm orucu direnişçilerinin taleplerinden biri olan “İdil Kültür Merkezi basılmasın” isteğindeki o kültür merkezinde bulunduğu için 2016 yılında tutuklanmış, ölüm orucu direnişçisi İbrahim Gökçek. Helin ve iki Grup Yorum üyesi,

“Arkadaşımızı serbest bırakın” diyerek gitmişler İstanbul Adliyesi’nin önüne. Helin o zaman böyle bir mücadele yöntemi bulmuş kendine, açmış pankartını, gitmiş meşhur C Kapısı’nın önüne. Ne gam, bugün “Başka türlü direnseydin Helin” diyenlerden hiçbiri de yokmuş yanında, almışlar 2 arkadaşıyla birlikte Helin’i gözaltına, saç çekmeceler, tokat atmalar, darp, zulüm, işkence ve yine karakol, yine dava. İbrahim tahliye olsa da o mahkemede, Helin’in “Tahliye edin” demesi savcı beyi rahatsız etmiş. Söylememiş olmayalım, onlarca duruşma, 2 yıl yargılama ve Helin beraat etti. Savcılık bu beraati pek beğenmemiş olacak ki, istinaf mahkemesine götürmüş davayı, neyse ki istinaf mahkemesi “Böyle suç olmaz” demiş de, onaylamış beraati. Ya da belki de ‘aksine bir talimat gelmedikçe her şeyi onaylama’ refleksiyle, Helin’in beraat ettiği kesinleşmiş. Yargının Helin Bölek arşivinin devamı da benzer; protestolar, konser yapma istekleri, cenaze törenleri, Helin’in gördüğü onlarca işkence, onlarca hakaret, karakolda geçirilen geceler. Çoğu devam eden onlarca dava. Helin yanında hep birilerini bulmuş, mücadele arkadaşlarını, yoldaşlarını, dün yanında olan, ölürken yanında olan ve hala adını anan. Sağdan sola da, soldan sağa da saysak “Başka türlü mücadele etseydin Helin” diyenlerin sayısına ulaşmamız ise mümkün değil.

Helin bugüne kadar müzik yapmış, sanat üretmiş, protesto etmiş, her türlü yöntemi denemiş ve bugüne kadar gördüğü karşılık ise işkence, hakaret ve yargı eliyle infaz girişimleri. Kafasının içinden o gün gelene kadar neler geçti, hangi içsel mücadeleleri verdi, bilinmez. Bildiğimiz, sonunda “Yeter” demiş, yatırmış bedenini açlığa. Sonrasını biliyorsunuz, en azından sonunu biliyorsunuz, Helin aldığı karar gibi direndi, kararınca da bedelini canıyla ödedi. İşte Helin’in çok kabaca, kişisel ‘devlet dersinde’ öğrendikleri ve öğrettiklerinin tarihi budur. Bir son söz söylemek, İbrahim, Mustafa, Ebru, Aytaç direnirken, bize düşmüyor. Ama mahallemize ve kendimize yüzümüzü dönmek, bir kez daha ‘vicdanlara’ da sormak zorundayız. Helin, onlarca mücadele yöntemi denerken, yanında mıydınız gerçekten? Helin, bugün başka türlü mücadele etse, yanında olacak mıydınız gerçekten? Helin’in “başka türlü direnirken” yaptıklarını hiç fark ettiniz mi, fark etmek için gerekeni yaptınız mı? Bugün yaptığına, bugün canıyla ödediği bedele “Neden” diye sormak vicdanlarınıza sığıyor mu gerçekten? Helin’e bakalım ve soralım. Bugün Mustafa’ya, İbrahim’e, Ebru’ya ve Aytaç’a vicdanımızla ve politik varlığımızla söylememiz gereken, bırakın demek midir, gerçekten? Yüzümüzü direnişçilere, sözlerimizi iktidar erkine çevirmek için, geç kalmaya çok yakınız. Dilerim ki vicdanlarımız bir gün daha bizi yarı yolda bırakmasın.

Ve son olarak Eylül 2017’de başlayan, avukatları, doktorları, sanatçıları, öğrencileri vuran bir ‘itirafçı’ rüzgarı. 300’den fazla kişi hakkında “şurada burada gördüm” diyerek, kurgular yaratarak, yalan söyleyerek yüzlerce kişiyi tutuklatan, Mahir Mete Kul’un Meriç’te boğulmasına neden olan bu rüzgar Helin’i ve Grup Yorum mensuplarını *Avukat, Çağdaş Hukukçular Derneği da vurmuş. üyesi. 12 Nis 2020 18:24

67

oluyorlar…" O programda, bugün ölüm orucu eyleminin 299. gününde olan İbrahim Gökçek, "Biz Marksist ve Leninistiz. İnandığımız bir dünya var ve o dünyanın müziğini yapıyoruz. Sadece müzik yaptığımız için bunlar başımıza geliyor" diyordu.

Ama bu türden bir değişim gibi alışmak da bir gariplik olarak coğrafyada mevcut ziyadesiyle. Alışıyorsunuz, her şeye alışılıyor bu ülkede…

*** Helin Bölek, iklim değişince artık Ve 35 yıldır üyeleri sürekli değişen hakkı yenilen protest müzik sanatçısı ancak müziği ve dünyaya bakışı kulvarından alınıp "terörist" Gökçer Tahincioğlu değişmeyen Grup Yorum’un o kulvarına sokuldu. Aslında yargıya günkü üyeleri arasında Grup cemaatin egemen olduğu dönemde Yorum’a yönelik baskılar nedeniyle de hem bugün tutuklu bulunan başladığı ölüm orucu eyleminin avukatlar, hem Grup Yorum üyeleri 288. gününde yaşamını yitiren Helin dava ve soruşturmalara hedef Bölek de vardı. olmuştu ancak yine bir tür iklim Bir insan 300 gün yiyip içmemişse, etkisiyle bir süre sonra beraatle artık bunu tartışmak anlamlı *** sonuçlanmıştı davaları. olmuyor. O insan buna inanıp, irade Helin Bölek, yaşayabilseydi, 5 gösteriyorsa, bırakın çağrılarına Haziran’da 29 yaşına basacaktı. Ancak artık terörle mücadelede yanıt vermiyor, tedaviyi kararlılık vaktiydi, öyle deniliyordu. reddediyorsa siz istediğinizi 1991’de Diyarbakır Bağlar’da Daha önce bir kararsızlık yaşandığı söyleyin, fark etmiyor doğdu. Çocukluğu, Bağlar’ın dar ima edilerek… Bundan tam 8 yıl önce, yani sokaklarında yaşıtlarıyla oynayarak, memleketimizde terörist sayısı bu şarkılar söyleyerek geçti. Ailesi, Bir, tek bir itirafçının ifadeleriyle kadar yüksek değilken, çözüm kızlarının iradesine, tercihlerine hep yüzlerce operasyon yapıldı. Grup süreci ile ilgili yasalar saygı gösterdi. Üniversiteyi başka Yorum’un 1985’ten bu yana çıkartılabiliyor, Newroz’u "w" ile bir kentte okumayı istiyordu. çalışmalarını sürdürdüğü İdil Kültür yazdığın için terörist ilan edilmiyor, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Merkezi, tam 10 kez basıldı. dahası alanlarda devlet törenleri Maliye Bölümü’nü kazandı. Enstrümanları kırıldı, üyeleri dışında kutlayabiliyorken… Bugün Şarkılarıyla büyüdüğü Grup cezaevine konuldu. Defalarca önüne geleni terörist ilan edenler, o Yorum’la da üniversite gözaltına alınan, tutuklanıp bırakılan gün sadece cemaat yargısının öğrencisiyken, henüz 18 yaşında Grup Yorum üyelerinden bir kısmı tutukladıklarını terörist sayıyor, tanıştı. Önce konserlerinde görev yurtdışına çıktı, bir kısmı Türkiye’de yıllarca hak mücadelesi veren aldı, sonra korolarında… Ardından kaldı. Helin Bölek kalanlardandı. kişilere dönük bitmek bilmez Yorum’un üyelerinden biri oldu. davaları "eski Türkiye" diye İtirafçı ifadesiyle, İbrahim Gökçek ve özetliyorken mühim bir program *** Bölek tutuklandı. Ardından diğer yayınlandı ana akım Elbette değişim kaçınılmaz. Fikirler grup üyeleri, Emel Yeşilırmak, televizyonlardan birinde. de değişebiliyor insanlar da… Bergün Varan, Sultan Gökçek, Ali Aracı, Bahar Kurt, Barış Yüksel… O gün de bugün de iktidarın en Ancak galiba Türkiye gibi, bir anda Yurtdışına çıkan İhsan Cibelik, İnan önemli yayın organlarından olan iklimini siyasi konjonktüre ve oy Altun ve Selma Altun’un isimleri, 24TV’de yayınlanan "Keşke dengelerine göre değiştiren İçişleri Bakanlığı’nın ödül koyduğu, olmasaydı" programının konusu ülkelere pek nadir rastlanıyor. aranan teröristler listesine eklendi. Grup Yorum’du. İktidarın aldığı yeni tutuma göre, koca bir gövdeyi birkaç günde bir Her şey, Grup Yorum’a yönelik Bugün 35 yaşında olan Grup yönden tam aksi yöne devirebilen baskıların ve konser yasaklarının Yorum’un, ilk günden bu yana ülke bulabilmek pek kolay değil. sonlandırılması, adil yargılanma davaların, soruşturmaların konusu imkanının tanınması, İdil Kültür yapılmasına gerekçe olarak Bütün bunları söyledikten sonra Merkezi’ne yönelik baskıların program anonsunda şöyle tam aksini nasıl savunabileceğini bitirilmesi talepleriyle açlık grevi deniliyordu: düşündüğünüz insanların, aslında kararı alınmasıyla başladı. Ardından binlerce insanın, sadece birkaç Helin Bölek ile İbrahim Gökçek, önce "Cesur bir yüzleşmeyi, egemen saatte tam aksini hayret verici bir süresiz açlık grevi, sonra ölüm orucu sınıfa başkaldırının müziğini inançla savunabilmelerine kararı aldı. Eylemlerinden yaptıkları için tüm bunlara hedef inanabilmek de kolay değil. vazgeçmeyecekleri anlaşılınca, iki yılı

Helin

68

aşkın süredir tutuklu bulunan Gökçek ve Bölek ile Kurt ve Yüksel tahliye edildi. Ancak Gökçek ve Bölek eylemlerini dışarıda da sürdürdü. Tek istedikleri, adil yargılanma konusunda temas kurulması, durmaksızın yapılan baskınlara son verilmesi ve konser yasaklarının kaldırılmasıydı. Bunu konuşacak bir muhatap, devletten gelecek bir işaret…

verici değişimlere alışmak zorunda kalırken, bir yandan hiçbir şey zerre, tırnak ucu kadar değişmiyor, hiçbir şey değişmiyor… *** Bir de bitmek bilmez ölüm orucu tartışması var.

Helin Bölek ve İbrahim Gökçek, tahliye edilip, dışarıda eylemlerine devam ettikleri süreçte, zorla hastaneye götürüldüler. *** Mahkemeden, zorla tedavi Hiç lafı dolandırmaya gerek yok, edilmeleri için kararlar çıkartıldı. Grup Yorum, bugün değil, kurulduğu günden bu yana DHKP-C Tedaviyi reddettiklerinde belge imzalatıldı. Mahkeme kararlarında, üyeliği ile suçlanıyor, örgütün uygun düzenleme bulunamadığı kollarından biri sayılıyor. için, ölüm orucu eylemine müdahale için "serserilik" tanımı Üyeleri, Marksist ve Leninist bir bile yapıldı. Reddettiler, dünyaya inandıklarını söylüyorlar. sürdürdüler eylemlerini. Ancak tam oraya büyük bir çizgi çekiyorlar: 1996 ölüm orucu eylemlerinde "Biz, inandığımız dünyanın müziğini olduğu gibi, 2000’de olduğu gibi... yapıyoruz, başka bir eylemimiz Bu türden bir ölümün kutsanması, yok." bedenin açlıkla sınanması, bir insanın sevdiklerinin gözünün Bir yandan bir yöne durmaksızın önünde eriyip bitmesi… Ölüm dönen Türkiye’de, iktidarların orucunu, bir eylem biçimi olarak yönleri, iktidarı destekleyenlerin yönleri bir anda değişebiliyor ama kabul etmek çok güç, kolay değil, hatta mümkün değil. hiç değişmeyenler var elbette. Konser yasağı uygulaması, kültür "Bıraksınlar" eylemi… Mümkünse merkezinin basılması, gözaltı ve tutuklamalar bugüne has değil, 35 evet, bıraksınlar, lütfen bıraksınlar ve hayatta kalsınlar. yıldır sürüyor. Bir devletin, tam 35 yılda, bir müzik grubunun ne yaptığını, ne yapmadığını bulması gerekir değil mi, hayır öyle olmuyor. Bir yandan suçlama sürekli asılı bir halde bekliyor, vaziyete göre, oradan indiriliyor ya da yerinde bekletiliyor. Aranan da bellidir mevzuata göre; örgüt üyeliği, yardım vb. konularda bir eylemlilik söz konusu mu? Zaman geçiyor… Grup Yorum’un geçmişteki üyeleri arasından milletvekilliği, parti yöneticiliği yapanlar var yakın zamanda. Bayıla bayıla izlenen dizilerin müziklerini yapanlar, bayıla bayıla dinlenen şarkıları besteleyenler var. O dönemde, bugünkü Grup Yorum üyeleri gibi suçlanan, eski Grup Yorum üyeleri… Bir yandan hayret

Ancak "bırakın" çağrıları da karşılık bulmadığında, istediğiniz kadar felsefik tartışma yürütün, mühim değil. Ve bir insan 300 gün yiyip içmemişse, artık bunu tartışmak anlamlı olmuyor. O insan buna inanıp, irade gösteriyorsa, bırakın çağrılarına yanıt vermiyor, tedaviyi reddediyorsa siz istediğinizi söyleyin, fark etmiyor. Ve zorla müdahale de evrensel hukuka ve insan haklarına aykırı. Sonuçlarının ne kadar vahim olacağı biliniyor. Ya da ister devletin sıkça söylediği gibi örgütün bu insanları ölüm orucuna zorladığına inanalım, ister bireysel iradeleriyle bu eylemi yaptıklarına… Bu da fark etmiyor

eriyen bir insanın karşısında… Örgütle, şununla bununla temas değil, insanların bu eylemlerle duyurmak istedikleri adaletsizlik konusunda devletin en azından bir inceleme yapması talep edilen. Varsa bir adaletsizlik adım atması. Bundan ibaret. Helin Bölek, eyleminin 288. gününde, henüz 28 yaşında öldü. Annesi Aygül Bölek, "Nasıl dayandınız günden güne erimesine" diye sorulduğunda, "Ben dayanmadım, dayanamadım da. Bu yaşta, bu sakatlanmış bacağımla sokaklara çıktım, gözaltına alındım. Kızımın sesi duyulsun diye uğraştım. Şimdi herkes bana bunları soruyor. Helin ölmeden niye duymadınız ne dediğini, ben ne yapacaktım ki sesini duyurmaktan başka" diyor. İbrahim Gökçek, 299 gündür ölüm orucunda ve kritik eşikte. Adil yargılama talebiyle ölüm orucu eylemi yapan Mustafa Koçak da öyle. Cezaevindeki avukatlar Ebru Timtik ve Aytaç Ünsal da ölüm orucunda artık. Geçen hafta, yine bu köşede Helin Bölek konu edildiğinde gelen tepkiler, "Yazanı bulup yüzüne tüküreceğim", "Bize hesap vereceksin", "Gebersinler" olmuştu. Bu dil de garip değil. Ama bu dile rağmen anlatmak gerekiyor bu dilin sahiplerine. Belki de hiçbir şey sandığınız gibi değil. Belki de ezberi bozmak, bin yıldır yapılanın dışında davranmak gerekiyor. Konuşmak, sadece konuşmak belki. İçişleri Bakanlığı, insan hakları savunucularının randevu taleplerine henüz yanıt vermedi. Bölek’in ölümünden önce yapılan görüşmede, talepler için, "Eylemi bıraksınlar, bakarız" denildiği açıklanmıştı. Şimdi ise herhangi bir görüşme yok. Ancak hak savunucuları ısrarcı… Kimse ölmesin, bir adaletsizlik varsa giderilsin diye ısrarcı… Ve bakanlık, artık bir kapı açmalı…

69

K�m�m�z�n �ç� sızladı, k�m�m�z devr�m andı �çt�k, çoğumuz umursamadık b�le. Bunların heps� b�zd�k, bu ortaklığı b�le h�ssedemed�k, çoğu zaman olduğu g�b�, çünkü kend� hayatlarımızın derd�ne düşmüş durumdayız, her zaman olduğu g�b�. Hel�n Bölek’�n ölümüne üzülmüş olmak yetm�yor et�k değerler etrafında buluşab�lmem�z �ç�n. O zaman bütün ölümler b�rer sayı veya ‘tane’ hesabı olup b�zler�, hep�m�z�, topyekün �nsanlığımızdan çıkarıver�yor.

Kumru Toktamış

Helin Bölek'i bir kez daha öldürmenin etik haksızlığı Doğru olmak �le haklı olmak arasında et�k b�r eş�k vardır. Bu eş�k ortak �nsanlığımızı yakalamak ve kucaklayab�lmekten geçer. Yaşamlarına seküler et�k �le değ�l de d�nsel ahlak prens�pler� �le şek�l ve anlam veren kalabalıklar �ç�n hazır şablonlar ve r�tüeller vardır zaten. Seküler et�k �le daha güzel b�r dünya yaratab�lmen�n yoluna g�rm�şler �ç�n doğru �le haklı arasındak� et�k bağları anlamlandırmak çok daha zordur, çünkü korku �le değ�l akıl �le yürüyeb�lmek zahmetl� b�r �şt�r. Son günlerde, sol muhal�fler�n ölüm oruçlarına da�r verd�kler� tepk�ler, doğru s�yas� tesp�tler olsalar da, et�k yoksunu b�r haksızlık serg�lemekted�rler. Pek çok yoksulun, çalışmaz �se k�rasını ödeyemeyecek durumda olan �nsanların, her sabah ölümle randevulaşarak ev�nden çıktığı bu pandem� günler�nde bu tür b�r et�k yoksunluğunun aslında hep�m�z� kaygılandırması gerek�r. Ölümün yer küren�n tüm sokaklarında kol gezd�ğ�, evler�n kuytu köşeler�nde g�zlend�ğ� günlerde gencec�k b�r ses, kend�n� ölüme yatırdı ve b�zler� terk ett�.

70

hatırlatmalı. Bunu oluşturamamış olmak, oluşturulmasına katkıda bulunmaktan �mt�na etmek bence büyük b�r ahlak� eks�kl�k, et�k zaaf. Özell�kle kend�n� muhal�f ve solda addeden �nsanlar �ç�n.

B�reyler�n, egemen haram� s�yasetç�ler �ç�n “tane” hesabına dönüştürüldüğü bu günlerde, sol muhalefetten ger�ye ne kalmış �se çıkan sesler�n derhal Hel�n Bölek üstünden s�yas� ahkam kesmeye soyunmuş olmalarında müth�ş b�r et�k zaaf, dolayısı �le s�yas� Ölüm en büyük ortaklığımızdır bas�rets�zl�k ve kültürel becer�ks�zl�k �nsanlık olarak. Bu kaçınılmaz son �le var; bu yüzden doğru olsalar b�le baş edeb�lmek �ç�n g�r�şt�ğ�m�z haklı değ�ller. Bunu üç başlık �le çabalara da yaşam der�z. Bu açmak �ster�m. kaçınılmazlık �le baş edeb�lmek hatta yok sayab�lmek �ç�n k�m�m�z �ş� a – Gerçek, doğru ve haklı arasındak� hırsa, k�m�m�z aydınlanmaya, fark ve �l�şk� k�m�m�z bunların değ�ş�k derecedek� Kend�n� sol muhal�f kültürün �ç�nde komb�nasyonlarına vururuz sayan b�reyler�n burada yen�den kend�m�z�. “İnsan hayatı”, k�ş�n�n tekrar etmeye gerek duymayacağım özgün hayatı bu çabalar �le b�r b�ç�mde Hel�n Bölek ve Grup meşreb�n� bulur. Yorum’un s�yas� geleneğ�ne, bu geleneğ�n stratej�k terc�hler�ne, ve B�r başka ortaklığımızda tab�� k� ana bu stratej�k terc�hler�n metaf�z�k karnından çıkışımızdır ama orada uzamlarına doğrudan saldırı �ç�nde farklı b�r f��l� müdahalem�z yoktur, olmalarında ufuk açıcı eleşt�rel b�r ver�l� olandır. Ölüm �se b�z�m yan olduğu doğrudur. Ancak bu hayatımızla �l�şk�lend�rm�şl�ğ�m�z �le (çoğunlukla da katıldığım) doğru şek�llen�r. O �l�şk�ler �le ölümlü eleşt�r�ler�n asla haklı olmadıklarını olmaya katlanırız. Zaten bu nedenle hatırlatmakta fayda görüyorum. Bu bütün d�n� ahlaklar, seküler et�kler arkadaşlar sözünü ett�kler� ve bunların r�tüeller� ölüm etrafında üzüntüler�nde de sam�m�d�rler, örülür. Pek çoğumuz b�l�r�z k� cenaze bundan da şüphe etm�yorum. Ancak törenler� ger�de kalanlar �ç�nd�r. gerçek, doğru ve haklı arasındak� Ölen�n arkasından ne yapılacağı, mesafeler� ve bu mesafeler nasıl davranılacağı b�zler�n ortak arasındak� eş�kler�n et�k boyutlarını �nsanlığımıza şek�l veren et�k/ahlak� görememekte ısrarcı olan muhal�f değerlerd�r. solcu arkadaşların büyük oranda ürkütücü b�r zaaf �ç�nde olduklarını 288 gün sürdüğü açlık grev�n� özell�kle bu korona günler�nde fark b�lerek, seçerek, �steyerek ölüm ed�p, �nsanlığın geleceğ�ne da�r orucuna dönüştürmüş olan Hel�n umutlu olab�lmem�z�n önünde büyük Bölek’�n d�ren�ş�ne da�r ortak b�r b�r engel oluşturduğunu açıkça kültürel, s�yas�, sosyal tepk� söyleme zamanıdır. vermem�z tab�� k� �mkansız. Her ne kadar güzel ses�, müz�ğe olan Gerçek olan Hel�n Bölek’�n b�r �nsan yatkınlığı g�b� ender özell�kler� olan olduğudur. Her �nsan g�b� hayatını b�r b�rey olsa da, Hel�n b�r s�yas� terc�hler� ve mecbur�yetler� arasında duruşun ve d�ren�ş�n �nsanı. Bu s�yas� şek�llend�rm�ş b�r b�reyd�r. Hel�n duruşu herkes�n ben�msemes�, Bölek’�n s�yas�, sosyal, kültürel beğenmes�, onaylaması, doğruları vardı(r). Bu doğrular pek kucaklaması beklenemez. Ama b�r çoğumuzun hayatının doğrusu �nsanın k�mseye zarar vermeden, olmayab�l�r. S�yas� doğrularımızın kend�n� ölüme yatırmış olması b�ze denk düşmed�ğ� �nsanlar �le çatışma ortak �nsanlığımıza da�r b�r şeyler hal�nde olmamız da kaçınılmazdır. B�r

ömür boyu onların bu s�yas�, stratej�k doğrularını eleşt�regelm�ş de olab�l�r�z. Ancak kend� stratej�k doğruları n�hayet�nde k�mselere zarar vermeden b�z�m ortak hayatımızdan çıkıp g�den Hel�n Bölek’�n hemen ardından kend� s�yas� doğrularımızı eleşt�r� görüntüsü hal�nde savuruyor olmamız haklı değ�ld�r. Buradak� et�k zaafı görem�yor olmak, ortak �nsanlığımızı paramparça eden, muhal�f falan olmayan b�r s�yas� bas�rets�zl�k duruşudur.

muhal�fler�n Allah korkusu �le ahlak kuran d�ndarlardan çok daha ger�, dolayısı �le s�yas� olarak çok daha başarısız olmaları h�ç de şaşırtıcı değ�l aslında. B�r can g�tt�ğ�nde ardından gelen �lk refleks, “ama onların s�yas� doğruları çok da yanlış” demek �se, �nsanlık olarak aramızda çok az b�r ortak bağ kaldığının �şaret� olmaktan başka h�çb�r anlam taşımamaktadır.

Hel�n’den ve onun s�yas� geleneğ�nden ne kadar ayrı olduğumuzu �lla k� bağıra çağıra �lan etmek değ�l merceğ�m�z� onunla ortaklıklarımıza çev�rd�ğ�m�zde et�k öncüller�ne sah�pleneb�len s�yas� doğrular kurulab�lmes� çok daha mümkün ve kolay olacaktır. Eğer Hel�n �le b�le ortaklık kuramıyorsak zaten s�yas� doğrularımız olmasının çok da fazla k�tlesel anlamı ve haklılığı olmayab�l�r. Kend�n� Hel�n Bölek’�n s�yas� geleneğ�n� aydınlanma geleneğ�n�n eleşt�rel kend� üzüntüler� adına yerle b�r uzantısı olarak görme �dd�asında olan etmek üzere soluksuz salvolara sol muhal�flere hatırlatılması sığınan sol muhal�f cenahın çokça Bu gerçek, doğru ve haklılık gereken çok öneml� b�r nokta var. �l�şk�s�nde ver�len en sıradan örnek üzülmüş olmaları et�k kaygılardan B�reyler�n hak �dd�alarının altında Naz� Almanyası’dır. Naz� dönem� b�r arınmış olduğunda, canını kend� rasyonel akıl yatar, rasyonel aklın en �rades� �le verm�ş b�r �nsan üstünden öneml� n�tel�kler�nden b�r� de kend�n� tar�hsel gerçekl�kt�r. Naz�’ler�n s�yas� ahkam kesmeler�n� mazur çökmüş, batmış b�r Almanya’yı sınırlayab�lmekt�r. Bu sınırlamanın gösteremez. Hegel’�n aydınlama refaha çıkardıkları �se b�r s�yas� yolunu et�k öncüller ç�zer. K�mseye doğrudur. Ama Naz� rej�m� asla haklı et�ğ�n� ver� alarak yola çıkmış olan zarar vermeden canını kavgasına muhal�f solculuk İk�nc� Dünya savaşı feda etm�ş b�r �nsan �le ortaklığımız değ�ld�r. S�yas� doğruların haklılığa �şaret edeb�lmes� �ç�n et�k kaygıların sonrasında devr�mc� prat�ğ�n onun doğrularına ve �rades�ne olan mutlaka ve mutlaka araçsal değ�l net b�r b�ç�mde anlaşılması ve saygımız gereğ� ölen�n arkasından et�k olması, yan� �nsanlığın ortak yansıtılab�lmes� gerek�r. Hel�n nasıl konuşulacağına da�r b�r terb�ye Bölek’�n kend� �rades� �le b�zler� terk kurtuluşuna yönel�k eleşt�rel oluşturmak zorundayız. Yoksa d�ndar anlamlar üreteb�lmes� üstünden ett�ğ�n�, bu terk ed�ş�ndek� uhrev� ahlak mı b�ze öğretecek ölen�n kend�n� yen�den tanımlamaya çalıştı. arkasından konuşulmaz d�ye? mücadelec� geleneğ� ve bu Bu ortaklık kaygısını görmezden mücadelec� geleneğ� kend�m�zce nasıl taşıyab�l�yor olduğumuzdur o gel�p, yanı başındak�ne yönel�k Bu tartışmayı uzatmak neden bugün buyurgan s�yas� doğru parmağı yaşanmışlığa ver�lecek kıymet. Bu öneml�? Bu yazıyı okuyanlar, bu sallama hal� �le yüzyıla yakın b�r et�k nokta gözardı ed�ld�ğ�nde tartışmada kelam edenler olarak süred�r b�r arpa boyu yol alınamadı suyu akan, elektr�ğ� gelen, w�f�’s� yapılan Hel�n’�n yaşamışlığını h�çleşt�rmekt�r ve haklı olamaz. Hele k�tlesel anlamda. İşte tam bu düzgün çalışan evlerde oturup, b�ze nedenle cümleye “üzüldüm ama..” hele böyles� b�r h�çleşt�rme �le erzağımızı tarladan toplayan, d�yerek başlamak ne anlamlı ne de fabr�kada paketleyen, markette sıradak� yoldaşlarına ulaşmaya b�r muhal�f eleşt�r� n�tel�ğ�nde. Bu �mkan zaten yoktur. raflara yerleşt�ren veya yollarda sadece b�r parmak sallama, koşuştura koşuştura kapımıza b – Önce ortak �nsanlığımızın et�ğ�n� doğruları b�r�ler�n�n gözüne sokma get�ren �nsanların b�nler, onb�nler, hal�. Et�k olan �se, yanı başımızdan kurab�lmek belk� de yüzb�nler hal�nde ölmeler�n� b�r can g�tt� dey�p, o canın �radı Ortak �nsanlığımız üstüne, daha bekled�ğ�m�z günlerden geç�yoruz. duruşunu �nsanlığımızın b�r parçası Kend�m�z� karant�nalayab�lecek yüksek sesle yaşamımızı kuşatan olarak anab�lmekt�r. Aks� takd�rde �nançlı ve d�ndar b�reyler�n ortak lüksler�m�z arasından pencereden ahlak� çıkış noktaları vardır. “Allahın b�r kez daha yok olup g�d�yor Hel�n bakıp o hafta eve para götüremez �se verd�ğ� can alınmaz” derler, “G�den�n Bölek, hem de kend�n� solcu muhal�f aç kalacak �nsanların ölümler�n� �lan edenler�n eller� arasında. arkasından kötü konuşulmaz” bekl�yoruz. Bu �nsanlar tane hesabı, derler. Doğrusu �le yanlışı �le üç �stat�st�k numarası değ�ller. Tıpkı c- Her b�rey�n �radı duruş ve aşağı beş yukarı bu normlar Hel�n g�b� onların da �radeler� var, üstünden davranırlar. Yaşamlarının eyleml�l�ğ�n� göreb�lmek mecbur�yetler� ve seç�mler� arasında İnsanlığın ortak çares�zl�ğ�ne da�r et�k çerçeves�n� Allah korkusuna sıkışıp kalmış hayatları var ve et�k öncüller� üstüne kafa referans vermeyenler son derece ölecekler yakında akıl almaz k�tleler güçlü uhrev� ahlak üstünden değ�l, yoramayan b�r sol muhal�fl�k hal� hal�nde. Onları sevmem�z, onlarla eyyamcı d�ndarlığın popül�zm� kend� kurdukları et�k değerler aynı görüşte olmamız, onlar �ç�n tarafından her köşe başında üstünden yaşamlarını üzülmem�z gerekm�yor. Onlar �le olan anlamlandırdıkları �ç�n çok daha ağır yen�lmeye mahkum. Bunu aşmanın ortak �nsanlığımızı kavramak ve b�r sorumluluk altındadırlar. Canını b�r yolu da önce Hel�n �le ortak anlamlandırmak zorundayız. Ölüm en �nsanlığımızın altını ç�zmek, �rad� kavgasına verm�ş Hel�n Bölek’�n büyük ortaklığımız çünkü. duruşunu (doğru bulmasak b�le) ardından derhal kend� s�yas� yaşamımızın ortaklığına katab�lmek. * Pratt Inst�tute, Brooklyn NY doğrularına sığınan solcu

71

Ses�n tar�h� �le eş değerd�r ezg�n�n tar�h� de. Henüz yaşamı anlamlandırma serüven�ne r�tüel�, büyüyü katmayı öğrenen �nsanın �lk aşkı b�r nev�.

Ezg�n�n haz�nes�n� keşfetm�şt� Hel�n Bölek. Haz�nen�n efsunlu belleğ�n� sunmuştu yüreğ�m�ze. Efsanev� b�r belleğ�, �nce b�r düşüncey�, güçlü b�r b�l�nc� tems�l etm�şt� �nandığı ezg�ler �le.

B�z de onunla onlarla beraber �nanmayı öğrend�k. Yüreğ�m�zle der�nden. Her b�r�m�z�n yaşamında �z ‘Önce söz vardı’ doğrusuna yüreğ�n� bırakan, devr�m ateş�n� yakan, geleceğe umutla bakmayı öğreten katmayı öğrenen �nsanın sanatsal b�r devr�mc� sanatçıydı Hel�n. eylem� ya da. Kültür haz�nes�n�n �lk anlatısı ya da.

Yaşamı, doğayı keşfett�kçe heyecanlanan �nsanın duygularını �fade etme b�ç�m� b�r de.

‘Fırtına olanlara rüzgar neyles�n/ Günü doğuranlara gece neyles�n’ değ�l m�?

Yazılamayanın, söylenemeyen�n d�l�. Sadece mutluluk �ç�nde yaşamayı değ�l, umutlu ölmey� öğretm�şt� Ezg�n�n serüven� toplumsal belleğ�n, ezg�ler�nde b�ze. sözlü kültür tar�h�n�n adres�d�r aynı Yoksulluğun �ç�nde umudu devr�me zamanda. B�ld�kler�n� �letmek �ç�n Nagihan Akarsel öyküler derleyen, doğanın sesler�ne ayarlayan, s�steme öfkes�n� şarkıları �le anlatan b�r devr�mc� sanatçıydı kulak ver�p o öyküler� seslend�ren Devrimci bir �nsanın öyküsü. İlk felsefe, �lk d�n, �lk Hel�n. Hel�n’�n ezg�s� s�steme öfkes�n�n kaydını tuttu. Hel�n’�n tar�h ve �lk b�l�m dallarının feyz Mousa ezg�s� her b�r�m�z�n yüreğ�ne devr�m aldığı köktür b�r de. coşkusunu ekt�. Bütün duyguların eng�n b�rl�ktel�ğ�n�n müz�k �le B�rçok d�n� k�tabın müz�k performansıyla b�rl�kte okunması da harmanlanmasının sonsuz güzell�ğ�n� Bellekler�m�z�n de referansı vardır. müz�ğ�n hayat� b�r değer� olduğunu yaşattı. K�m� zaman ‘gökyüzüne ç�z�lm�ş b�r anlatır b�ze. res�me’ benzeyen… K�m� zaman, Devr�me adanmış ruhlara nefes oldu. ‘Gûla m�n C�zrê Botane’ ezg�s�ne Aramızdan ayrıldığında usul usul Heredot Tar�h� k�tabını dokuz kayıtlı olan. Yüreğ�m�ze gün ışığı d�l�m�ze dolanan Grup Yorum k�tapçıktan oluşturması ve her ek�p ‘göğü üstüne g�yen’ b�lge şarkıları mahcup b�r uğurlama b�r�ne dokuz Mousa’dan (Musalar) çocukların ses�nde yankılanan. ‘Yek b�r�n�n adını vermes� de bu belleğe tören�n� anlatır g�b�yd� adeta. Na�f caran ag�r d�be Ronahî’ den ‘Mısr� ezg�ler�nde usulca ağlayan da�r b�r d�ğer örnekt�r mesela… kızın’ öyküsüne teğellenen. Usul yüreğ�m�z�n mahcup sızısı. usul göğümüze dolan ezg�ler. Müz�k kel�mes�n�n kökü olan Mousa Yumuşatmayalım utanç sızısı aslında… yan� Musalar’da bellek ve ‘Donna donna’ �le ‘Ç�yayê me berfe yaratıcılıkla eş değer kadınsı b�r lêker’e uğrayıp ‘Ç�yayê Gabar’da Kızıl dünyasından m�raça bakan açık ezg�d�r aynı zamanda. Bellek soluklanan… ‘Gül pembe’den ‘top gözler� boğazımızda b�r düğüm tanrıçası olan ve Lat�nce’de gülleler�’ ve ‘kuğular’ yaratan, olarak kaldı ş�md�. anımsatıcı anlamına gelen ‘hüzünlü ormanlar’ ve ‘ölü Mnemosyne’den doğan Mousa. Y�ne okyanuslar’a meth�yeler d�zerek Göğümüze çöken şehadet tar�hsel ve toplumsal belleğ� ‘way way n�nna’ d�yen şarkılar… haber�nden sonra yüreğ�m�zde koruyan müze �le aynı köken� kanayan açık b�r yara artık. Ama b�r paylaşmakta. Yan� dokuz �lham ‘Mor dağların türküsü’nü ‘Daye ez per�s� olan Mousalar’a dayanmakta b�r anlamlarını y�t�ren dünyamızın xat�r d�xwaz�m’ �le geleceğe taşıyan müze ve müz�k kel�meler�. Sözlü pandem� durağında, herşeye rağmen ve ş�md� ‘Şervano’ olan şarkılar. �nandığı yolda yürümey� başaran kültür haz�nes�n� taşıyan eng�n b�r devr�mc� b�r mousa Hel�n… bellek. T�kel ve çoğul anlamları En güzel 100 metrey� koşanların harmanlayan �nce b�r düşünce. devr�m�ne ezg�ler� �le umut eken, Tar�h�m�z� geleceğ�m�ze ayarlayan d�rhem d�rhem canlarını adayan güçlü b�r b�l�nçt�r ezg�. ezg�ler…

72

neden� �le ancak ölüm orucu gerçekleşt�rerek ses�n� tüm kamuoyuna duyurmaya çalıştı.

yaşamın, �nsanının kurumuş, aşksız, ruhsuzlaşmış, madd�yattan başka b�r şey düşünmeyen yaşam tarzına karşı devr�mc� sanata tutku �le, büyük b�r Oysa talepler� son derece kolaylıkla arzu �le bağlı olmanın adıdır HELİN karşılanab�l�r taleplerd�. BÖLEK. Yen�, adaletl�, eş�tl�kç� b�r yaşam tutkusu �le yanıp tutuşan b�r Özgür b�r ruh �le en �çten, candan kadın duruşudur. türküler�n� özgürce söylemek, sey�rc�s� �le buluşmak tutuklu olan Sadece türkü söyleyerek değ�l, Grup Yorum üyes� arkadaşlarının özgürlük duruşunu k�ş�l�ğ�nde yaşamı serbest bırakılması talepler� �le �le gösteren b�r kadın sanatçıdır. ölüm orucu gerçekleşt�rm�şt�. “Türkü söyleyemeyeceksem Bunlar karşılanab�l�r makul yaşamayacağım” duruşunu özgürlüğü taleplerd�. �le bağlantılandırarak k�ş�l�ğ�nde Besê Erzincan yüksek b�r tems�l� gerçekleşt�rm�şt�r. Ancak devlet faş�st karanlık yüzü neden� �le b�le b�le ölüme sürükled�. Hel�n Bölek Türk�ye ve Kürd�stanlı Grup Yorum üyesi Elbet bunun hesabı sorulur. kadınların tar�h�nde b�r özgürlük Helin Bölek anısına Hel�nler�n, n�ce şeh�tler�n hesabı sembolü olarak yer�n� almıştır. sorulacaktır. Türk�yel� ve Kürd�stanlı kadınlar onun şahsında özgürlük tutkusunu, yaşam Ölümsüzleşen Hel�n Bölek’�n aşkı ve �nadını çok güçlü b�r şek�lde d�rengen duruşunun tüm Türk�ye, anladılar ve h�ssett�ler. Şarkı söylemeye tutkulu, devr�me, özgürlüğe aşık devr�mc� sanatçı b�r Kürd�stan halklarına öğrett�ğ� çok Hel�n Bölek şahsında kes�nl�kle kadını ölüm orucunun 288. gününde tar�h� dersler vardır. Özgürlük asla bedels�z olmuyor. Özgürlük en özde Türk�yel� kadınların mücadeles�, ölümsüzlüğe uğurladık. kend�n olmadır. Düşündüğü g�b� Türk�ye’dek� devr�m kadınlar yaşamayı göze almadır. Kend�s� öncülüğünde gerçekleşeceğ�n�n çok AKP-MHP faş�st �kt�darının olamayan b�r k�ş�n�n özgür olması somut b�r sembolü olarak kalb�m�zde v�cdansız, soğuk, umursamaz �mkansızdır. Kend�n olma �nanılan sürekl� yaşayacaktır. yüzüne karşı b�r sert b�r tokattır değerler, �lkeler temel�nde değerl� Hel�n’n�n eylem�. yaşamaktır. Devr�m ve özgürlük �ç�n mücadele eden şeh�t düşen, ölümsüzleşen Onu saygıyla, sevg�yle, büyük Özgürlük duruşunu her ne koşulda kadınların emekler�, fedakarlıkları, yoldaşlık ruhu �le anıyorum. olursa olsun göstereb�lmen�n feda�l�ğ� asla unutulmayacak ve �nancını, cesaret�n� sürekl� b�zler�n, tüm devr�mc�ler�n, Tüm a�les�ne, arkadaşlarına, göstereb�lmekt�r. Bu anlamı �le toplumun yüreğ�nde çok güçlü b�r yoldaşlarına baş sağlığı d�l�yorum. Hel�n Bölek duruşu kutsal b�r özgür şek�lde yaşayacaktır. kadın duruşudur. Topluma, Kürt kadın hareket� olarak kadınlara öncülük etme duruşudur. Türk�yel� halkların b�rl�kte güçlü özgürleşen b�r Türk�ye yaratma mücadeles� �le Türk�ye özgürleşecek. çalışmalarımızı daha �dd�alı, daha Özgürleşen Türk�ye �ç�nde kadınlar �natçı b�r şek�lde yürütme kararlılığı Sanat �le, türkü �le �nsanlara ulaşmak, �nsanların ruhuna son derece gür ve akıcı sesler� �le �ç�nde olacağımızı bel�rtmek seslenmek, �nsanlığı özgürlüğe, �sted�kler� türküyü, şarkıyı ağız �st�yorum. örgütlülüğe, b�rl�ğe mücadeleye dolusu b�r şek�lde m�lyonlarla b�rl�kte çağırmak en büyük devr�mc� söyleyecekler. Buna �nanıyoruz. Hel�n yıldızlaştı. Böyles� faş�st b�r faal�yett�r. Hel�n Bölek şahsında bu Türk�ye ve Kürd�stanlı kadınların devlet �ç�nde yaşamış olmasaydı, gerçekleşm�şt�r. Tüm sanatçıların, özgürlük mücadeles� bunu sanatını en ver�ml� b�r şek�lde başaracaktır. �deoloj�s� ve düşünceler� temel�nde aydınların, toplumun, kadınların, hep�m�z�n bu duruştan yürüteb�l�rd�. Sahnede b�r ç�çek, öğrenecekler�, çıkaracakları dersler Hel�n Bölek ölümsüzdür. kelebek m�sal� duruşu �le vardır. özgürlüğün �lham kaynağı olmaya Sönmeyen yıldızlarımızdandır. devam edeb�l�rd�. Ama Türk�ye Günümüz kap�tal�st modern�st tar�h�n�n faş�st devlet gerçeğ�

73

açıklanan ölüme yatma sebeb� neyd�? 51 m�lyonu bulduğu �le övünülen "sosyal medya kullanıcıları"nın kaçı bu sorulara "doğru"dan vazgeçt�m "aşağı yukarı doğru" cevap vereb�l�rler ders�n�z?

Mesleğ�m�z�n onurunu koruyan ve kollayan az sayıda meslektaş dışında medya prensler�, baronları, kontları, lordları, elebaşıları �ç�n de bu �lg�len�lecek, üstünde durulacak, b�r daha, b�r daha yazılacak b�r konu değ�l.

Oysa gazetec� yazdıkları kadar "Dışarı"da hayat bütün hoyratlığı, yazmadıklarından da sorumludur. acımasızlığı, duyarsızlığı �le akıp Aydın Engin g�tmekted�r" derken, �şte tam da bu Yükümlüğümüz. ödev�m�z, görev�m�z durumu kastett�m. halkın haber alma hakkını ete kem�ğe Bedeni mermi yapıp büründürmek �se İbrah�m Gökçek’�n *** 312. günde artık fısıltıyla çıkan ses�n� namluya sürmek halka ulaştırmakla yükümlü değ�l Grup Yorum’un emekç�ler�nden m�y�z? Hel�n Bölek 288 gün d�rend� ve sonra bu dünyadan ayrıldı. B�r kez daha soralım: Hel�n Bölek, O "ses�" özetlemek b�le İbrah�m İbrah�m Gökçek neden bedenler�n� Gökçek’e saygısızlık. Aynen Grup Yorum’un kıdeml� merm� yapıp namluya sürerler? emekç�ler�nden, bas g�tar�st İbrah�m aktarıyorum. Tümünü, d�kkatle Gökçek bugün ölüm orucunun 312. okumanızı öner�r�m, tıklayın. İçer�de �sen�z, hele adalet arayışlarınız sonuçsuz kalmış ve son gününü doldurdu. *** çare olarak belled�ğ�n�z, b�ld�ğ�n�z, Grup Yorum’un müz�ğ�ndek� s�yasal Hel�n Bölek, İbrah�m Gökçek neden öğrend�ğ�n�z yola başvurmuş, bedenler�n� merm� yapıp namluya terc�hler göz önüne alınırsa beden�n�z� merm� yapıp namluya sürerler? anlamak zor değ�l. Bu ölümler AKP sürmüş ve açlık grev�ndeysen�z, �kt�darının, onun �kt�dar ortağı dışarıdak�ler�n s�z�nle, eylem�n�zle Ya da İbrah�m Gökçek’�n o yürek yakından �lg�lend�ğ�n�, daha duyarlı MHP’n�n elbette umurunda değ�l. yakan cümles�yle soralım: Ölüm orucuna yatanların ölümü olanların yürekler�n�n s�z�nle b�rl�kte "Bas g�tarımı aldılar, kend�m� �fade onları olsa olsa mutlu eder. attığını düşünürsünüz. �ç�n beden�m� enstrüman yaptım." Bu tek adam d�ktatörlüğüne Büyük ölçüde yanılırsınız. Neden? Ne �st�yorlardı da uğruna tümüyle varmak üzere olan, ölüme g�tt�ler, g�d�yorlar? parlamentoyu ve hukuk devlet�n� "Dışarı"da hayat bütün hoyratlığı, yok etmen�n son adımlarını atan acımasızlığı, duyarsızlığı �le akıp Kısaca aktaracağım. Özet f�lan değ�l. �kt�dar koal�syonuna (AKP, MHP, g�tmekted�r. İstekler� zaten çok kısa ve yalın. Vatan Part�s� ve destekç�ler�ne) muhalefet etmey� �kt�dar İnanmadınız? Ne çok şey �sted�kler�n� kend�n�z elebaşılarına laf yet�şt�rmekten görüp kavrayın. "Bu �stekler yer�ne �baret b�r çene d�d�şmes�ne Pek� art arda sorular sıralasam; get�r�l�rse memleket�n bekası döndürenler�n de "Bu gencec�k mesela şöyle sorsam: ortadan kalkar mı; Türk�ye bölünür, �nsanlar n�ye ölüme yatar" sorusuyla - Hel�n Bölek adı s�ze ne anlatıyor? c�dd� b�r �lg�ler� yok. Olsa olsa yasak parçalanır, yok mu olur" sorularına savma kab�l�nden b�r kaç cümlec�k… kend�n�z cevap ver�n. Bu soruya acaba kaç k�ş� doğru cevap verd�? Grup Yorum öncel�kle üç yıldır devam O kadar… eden konser yasaklarının son Sadece doğru cevap verenlere bulmasını, grup üyeler�ne yönel�k *** sorsam: davaların düşürülmes�n�, İç�şler� Grup Yorum’u b�r emekç�s� (Hel�n - Bu genç kadın neden ölüm orucu Bakanlığı'nın haklarında çıkardığı Bölek) öldü. Ötek� (İbrah�m Gökçek) denen bu eylem� seçt�? yakalama kararlarını kaldırmasını ve ölüme çok yaklaştı. faal�yetler�n� yürüttükler� İd�l Kültür Acaba kaç k�ş� doğru cevap ver�r? Merkez�'ne yönel�k baskınların son Mesleğ�m�z�n onurunu kurtaran bulmasını talep ed�yor. b�rkaç gazete, haber s�tes�n� b�r "Doğru cevap" ded�m, cevap veren�n kend� aklından geçen, kend� yana bırakırsak medya denen ve Bu kadar… halkın haber hakkını ete kem�ğe tahm�n�nden, kend� yorumundan büründürmekle yükümlü kaynaklanan cevap değ�l. Hel�n Evet bu kadar… kurumlarda tıs yok. Bölek’�n kend� d�l�nde, ses�nde

74

Yusuf Gürsucu

Grup Yorum’a sahip çıkmak mihenk taşı olabilir! Atatürk Haval�manı’na �nşa ed�len hastane projes�ndek� ısrar, kend�ler� �kt�dardan düşse b�le 3. Haval�manı’nın kalıcı olmasını sağlamak ve Atatürk Haval�manı araz�ler�n� de �nşaat yağmasına açmak olarak görülmel�d�r. B�rçok alan ve yapının öner�lmes�ne karşın �kt�darın Atatürk Haval�manı’na hem de p�stler� yok ederek g�r�şt�ğ� �nşaat rant anlayışından başkaca b�r şey değ�l. İkt�dara geld�kler�nden bu yana attıkları her adım, aldıkları her karar, çıkardıkları her yasa ve yönetmel�kler aynı anlayış �le ortaya kondu. Artık her şey o kadar net olarak ortada k� g�zleme gereğ� b�le duymamaktalar. Ş�md� böyle b�r anlayıştan müz�k yapmaları engellenen ve kültür merkezler� sık sık basılarak tahr�p ed�len Grup Yorum üyeler�n�n sadece özgürce müz�k yapma taleb�yle sürdürdüğü ölüm orucuna �kt�dardan b�r yanıt beklemek mümkün değ�l. Yönetenler�n grup üyeler�n�n talepler�n� kabul eden b�r karar almalarını sağlayacak tek güç halkın yoğun tepk�s� olab�l�rd�, ancak bugün �ç�n k�tlesel b�r tepk�n�n ortaya çıkması çok zor. Grup üyes� Hel�n’�n o baş eğmez tutumu karşısında b�zler �ç�n onun önünde saygıyla eğ�l�p onu asla unutmayacağımızı söylemekten başka yapab�leceğ�m�z h�çb�r şey kalmadı. Grup

Yorum’un d�ğer üyes� olan İbrah�m Gökçek ve ad�l b�r yargılama talep eden Mustafa Koçak �ç�nse mutlaka yapılab�lecek b�r şeyler olmalı. Çok tal�hs�z b�r dönemde böyle b�r eylem� sah�plenmek ve k�tlesel b�r tepk�y� ortaya çıkarmak maalesef çok da mümkün görünmüyor. Buradan bu güzel �nsanlara eylem� bırakın demek �se bana çok doğru gelm�yor ama eylem�n bu olumsuz koşullarda sürdürülmes�ne de �ç�m razı değ�l.

yok ama yapab�leceğ�m�z, onları yaşamda tutab�leceğ�m�z b�r şeyler mutlaka olmalı.

Onlar, �ç�nde yaşadığımız s�stem� çok �y� b�l�yor ve tanıyorlar. Çünkü o ceberrut devlet�n baskılarıyla her gün yüz yüzeler. Yukarıda Atatürk Haval�manı üzer�ne �nşa etmek �sted�kler� hastane örneğ� karşımızda, nasıl b�r devlet yapısı olduğunu göstermek �ç�nd�. Ş�l�’dek� veya 12 Eylül 1980’de Türk�ye’de asker� d�ktatörlüklere rahmet okutacak b�r Ş�l�l� devr�mc� sanatçı V�ctor Jara’yı �kt�darın yönett�ğ� b�r ülkede yaşamımıza b�le sah�p çıkab�lmek artık çok b�l�rs�n�z. Jara, Ş�l�’de asker� d�ktatörlüğe karşı d�ren�ş�n b�r sembolü daha zor. K�mse Grup Yorum’a akıl olmuştu. O besteler� �le d�ktatörlü- vermeye çalışmasın, bunun yer�ne hemen herkes�n yaşayacağı benzer ğün uykusunu kaçırıyordu. Onu baskılar karşısında neler yapab�lecekd�nleyen her Ş�l�l� d�ren�ş�n b�r parçasına dönüşüyordu. V�ctor Jara ler�n� düşünüp o düşünceler�n�n tutuklandığında b�r stadyum �ç�nde peş�nden g�ts�n. Bakın daha dün b�r �nfaz yasasını Mecl�s’ten geç�rd�ler ve askerler eller�n� ve parmaklarını bu yasanın kapsama alanına h�çb�r kırdıktan sonra g�tar çalmasını �steyerek kend�s�yle dalga geçm�ş- devr�mc�, h�çb�r Kürt, h�çb�r gazetec�, h�çb�r aydın g�remed�. K�mler�n lerd�. O öldürüleceğ�n� b�le b�le d�ren�ş göstermeye devam ederek, g�rd�ğ�n� �se hep b�rl�kte �zl�yoruz. askerlere Venceremos’u (KazanacaS�stem artık kend�n� sürdürme ğız) söyleyerek yanıt verm�şt�. Venceremos’u söylemes�n�n ardın- noktasında c�dd� sıkıntılar �ç�nde. Koronav�rüs salgınını önlemek şöyle dan kısa süre sonra 44 kurşunla dursun, bu sürec� daha da uzatmakorada katled�lm�şt�. tan be�s duymadıkları attıkları Bazı kend�n� b�lmezler�n b�r devr�mc� adımlarda açığa çıkıyor. Kamu ölüm orucuna g�tmez g�b� �pe sapa kurumu olan Et� Maden, Borel �s�ml� gelmez eleşt�r�lerle grup üyeler�ne ant� baktar�yel (v�rüse karşı etk�l� olmayan) b�r ürün çıkarıyor ama oturdukları sıcak koltuklardan akıl �kt�dar bunu halka dağıtmayı dah� vermeye çalıştıklarını görüyoruz. düşünmüyor, aks�ne satmak �ç�n Grup Yorum �ç�n müz�k yapmak; reklam kampanyalarına hazırlanıyor. nefes almak, su �çmek g�b� b�r şey. Çünkü onlar �nandıkları g�b� yaşayıp İkt�dar �ç� kapışmada alan kapmak adına halka sokağa çıkma yasağını 2 �nandıkları g�b� müz�k yaparken, saat önce �lan ed�p herkes� sokağa uğradıkları saldırıların onlarda dökerek her türlü kötülüğü yapab�leyarattığı duyguyu h�ç k�mse cekler�n� açıkça göster�yorlar. Salgınb�lemez. V�ctor Jara d�ktatörlüğe la mücadelede beled�yeler� devre dışı karşı yürüttüğü müz�k ve t�yatro uğraşında s�stem� eleşt�rmek yer�ne bırakıp, sıradan ve h�çb�r �şe yaramayan maskey� b�le kend�ler� dağıtacağıbaşka b�r yol da seçeb�l�rd�. Ya da nı söylerken halk sağlığı b�le b�le ve yurt dışına g�d�p oradan ahkam da keseb�l�rd�. Ama o öyle yapmadı ve taammüden r�ske sokuluyor. d�ren�ş�n �ç�nde yer aldı. Grup Yorum üyeler� de anlayab�ld�ğ�m kadarıyla İşte böyle b�r süreçte Grup Yorum’un d�ren�ş� çok anlamlı hale gel�yor. Eve aynı bakışla hareket etmekte. Baskılarla, yaptıkları müz�ğ�n halkla kapandık d�ye yapab�leceğ�m�z h�çb�r buluşmasının engellenmes�ne karşı şey yok anlayışından kurtulmak eller�nde olan tek s�lahı yan� yaşam gerek�yor. Grup Yorum’a sah�p haklarını b�r s�lah olarak kullanıp b�r çıkmak ve onları yaşatmak, geleceğ� d�ren�ş göstermekteler. Bu onların kazanab�lmen�n belk� de b�r m�henk taşı olacaktır. terc�h� ve d�yeb�leceğ�m�z b�r şey

75

İstanbul Tab�p Odası, Sanatçılar G�r�ş�m� ve Sanat Mecl�s�, Grup Yorum üyeler�ne baskıya d�kkat çekmek ve yetk�l�ler� Grup Yorum’un hukuksal, �nsan� ve sanatsal sorunlarını çözeb�lmek �ç�n çağrıda bulundu.

Zeynep Oral

Kaç Türkü, Kaç Ölüm Eder?

Türküler�n� söyleyeb�lmek �ç�n ömrünü vermek... Konser vereb�lmek �ç�n hayattan vazgeçmek... Yasaklar kalksın d�ye kend�n� ölüme mahkûm etmek... Zulüm ve v�cdansızlığın egemen olduğu ortamlarda ölümü seçmek, ölüm oruçları asla ve asla b�r çare değ�l. Bugüne değ�n de h�çb�r zaman olmadı. Yaşama �nananlar"ın asla onaylamadığı, onaylamayacağı b�r gerçek bu. Ben de bunu onaylamayanlar arasındayım. Gel�n görün k� Grup Yorum’a karşı yapılan haksızlığa, yanlışa, v�cdansızlığa, ahlaksızlığa ve zulme karşı ses çıkarmamak b�n kat daha büyük ahlaksızlık, b�n kat daha büyük, b�n kat daha korkunç b�r zulümdür. Grup Yorum üyes� Hel�n Bölek �k� yıl hap�ste kaldıktan sonra tahl�ye ed�lm�ş, tutukluyken başlattığı süres�z, dönüşümsüz açlık grev�n� ölüm orucuna dönüştürmüştü. Öncek� gün onu kaybett�k. Allah’tan rahmet, tüm yakınlarına, sevenler�ne, m�lyonlarca d�nley�c�s�ne sabırlar d�l�yorum. Kısa b�r süre önce İstanbul Barosu,

76

Ruh� Su, Selda Bağcan, Ahmet Kaya, Haluk Levent, Zülfü L�vanel�’nden Bulutsuzluk Özlem�, Grup Munzur, Mor ve Ötes�, Moğollar g�b� gruplar �lk aklıma gelenler...

Dünyayla b�z�m aramızdak� en büyük fark �se b�zde protest müz�ğ�n H�çb�r del�l olmadan tutuklanmaları- ölümle, zulümle, baskıyla ölçülmes�... na, tutukluluğun devam etmes�ne, 3 (V�ctor Jara’dan özür d�leyerek yıldır tüm konserler�n�n yasaklanma- yazdım bu son tümcey�...) sına, çalışma merkezler�n�n ha b�re K�n - nefret - korku sarmalı pol�s baskınıyla talan ed�lmes�ne, cezaev�ndek� baskıya, avukat Hel�n Bölek’� kaybed�nce, sosyal görüşmeler�ndek� sıkıntılara, sanatsal faal�yetler�n�n sonlandırıl- medyada acıların, haksızlıkların gündeme gelmes�, cezaevler�ndek� masına d�kkat� çek�p yetk�l�lere çağrıda bulunuldu. Duyan olmadı!!! tehl�ken�n yen�den ortaya dökülmes� üzer�ne... Troller tüm nefretler�n� kusmaya başladı Grup Yorum hakkınGrup Yorum da. Günümüzde b�at etmeyen herkes “terör�st”. Yaftalanmamak �ç�n de Grup Yorum, 12 Eylül faş�st darbe herkes susuyor! sonrasında ün�vers�tel� gençler�n 1985’te kurduğu, dünyada b�rçok Ayıptır, günahtır. Ölünün arkasından benzer� olan b�r protest müz�k grubu. Türküler�, şarkılar haksızlığa, bunca k�n, nefret ve kötülük saçılmaz! Tanrı korkusu da mı yok �şkenceye, zulme, sömürüye karşı s�zde! çıkar. S�vas Madımak katl�amı da, cezaevler�ndek� �şkence de, fabr�kadak� grev de, ün�vers�te �şgaller� de Grup Yorum h�çb�r zaman terör�st olmadı, terör yaratmadı. Onlar �şled�kler� konular arasındadır... sadece şarkılarını ve türküler�n� söyled�ler. Müz�kal tınıları Anadolu es�nt�ler�, folklor, rock, Akden�z ezg�ler�, Lat�n “İnsan vatanını satar mı Amer�ka marşları vb. g�b� farklı türler� harmanlar... Sayısız albümle- Suyunu �çt�ğ�n ekmeğ�n� yed�ğ�n Dünyada vatandan az�z şey var mı r�, m�lyonlarca d�nley�c�ler� vardır. Konserler�nde en büyük kalabalıkla- Beyler, bu vatana nasıl kıydınız. rı, her tür d�nley�c�y� b�r araya El� kolu z�nc�rlere bağlanmış get�rd�ler. Çünkü hep güncel olanı Vatan çırıl çıplak yere ser�lm�ş yakalarlardı. Oturmuş göğsüne Teksaslı çavuş Beyler, bu vatana nasıl kıydınız Onlar, dünyadak� 68 kuşağının çocuklarıdır. Dünyanın her yer�nde Günü gel�r çark düzüne çevr�l�r protest müz�k, hükümetler ne Günü gel�r hesabınız görülür olursa, hang� �deoloj�den olursa olsun, muhal�ft�r. “Başka B�r Dünya” Günü gel�r sual�n�z sorulur Beyler, bu vatana nasıl kıydınız.” olasılığına �nanmışlardır... Pete Seeger, Bob Dylan, Joan Baez, V�ctor Jara, Int�-Ill�man�, Theodora- Bu mu suç??? k�s, P�nk Floyd’dan süzülerek gelen ve günümüzde RAP müz�ğ�yle en yaygın �fades�ne kavuşan b�r müz�k... B�zdek� protest müz�kç�ler arasında

Şebnem Korur Fincanci

Ölümler Olmasın!

İç�şler� Bakanı pazar sabahı 02.07’de Tw�tter’dan CHP’y� ve özell�kle Vek�l Özgür Özel’� Hel�n Bölek’�n ölümünden sorumlu tutan b�r görüş �letm�ş: “Hastaneye kaldırıldığı halde DHKP-C’n�n tal�matıyla tedav�s�n� engelleyerek hastaneden çıkartıp ölüme yatıran s�z�n m�lletvek�ller�n�z. Ölümü kutsallaştırıp DHKP-C’n�n değ�rmen�ne ölü taşıyan da s�zs�n�z @eczozgurozel Gerçek yüzünüz b�r kere daha görüldü, örgüt yalakaları” B�r bakanın bu üslupla kamusal b�r alanda b�r m�lletvek�l�ne bu şek�lde hakaret etmes�n� b�r yana bırakalım, �z�n ver�rsen�z �dd�anın gerçek dışılığını ele alalım �st�yorum. Evet, ne yazık k� Hel�n Bölek’�n ölümünü engelleyemed�k. İnsan hakları mücadeles� �ç�nde yaşamdan yana tutum alan, yaşam hakkı mücadeles� veren b�zler �ç�n bu çok ağır b�r yük. Açlık grevler�n� �zlemek, �nsan hakları mücadeles� �ç�nde ve hele k� hek�msen�z hep yüreğ�n�z ağzınızda dolaşmak demek böyles� süreçlerde. El�n�zden gelen sınırlıdır.

güçlüğü olup olmadığı �zlen�yordu. Durmadan yetememe duygusuyla yaşarsınız günler�, “O günler geçmeZorla alıkonmanın yalnız �lk gününe s�n, b�r gün daha eklenmes�n açlık tanıklığım o koşullarda hareket�n grev�ne” ders�n�z �ç�n �ç�n. sınırlanması, sıvı ve tuz, şeker, karbonat �le B1 alımında yaşanan B�r yandan açlık grev�n� başlatan eks�kl�kle o b�r günün açlık grev� etkenler� ortadan kaldıracak ne sürec�ne günler eklem�ş olmasıydı. yapılab�l�r d�ye uğraşır, bedenlere Mustafa Koçak’a b�r de zorla müdases olur, zarar görmes�n d�ye çırpınırken, b�r yandan da b�r �nsanın hale ed�lm�şt� bağlanarak. O zamana özgür �rades�ne saygı gereğ� bağrını- dek olmayan çevresel s�n�r hasarını tet�kled�ğ�n� düşündürecek yakınmaza taş basarsınız. lar paylaşmıştı sonrasında yapılan adl� tıp muayenes� ve �fadeler�nde. Zorluklardan b�r� de açlık grev�ne yol açan etkenler� b�r sözle ortadan Evet, sanırım Hel�n Bölek’�n ölümünkaldırab�lme olanağı olanların d�ls�zl�ğ�, önünüze çıkan o ağır, kalın den k�m�n ve nasıl sorumlu olduğunu anlatab�ld�m. Sorumlu olanlar bu ve sağır duvara toslamaktır her �nsanların konser vereb�lmek �ç�n, sefer�nde. Üstüne bu sorunu zor yoluyla çözeb�lecekler� yanılsaması ad�l yargılama taleb� �le başlattıkları açlık grev�nde zarar görmemeler� eklen�r. Oysa zorun açlık grev�n�n amacıyla �zlemler�n� yapan, olması b�t�r�lmes�nde yarardan çok zarar gerekt�ğ� üzere özgür �radeler�ne get�receğ�n� bu köşede defalarca saygı gösteren sağlıkçılar, sesler�n� anlattım, b�r kez daha söyleyey�m. Bunun örnekler�n� çok gördük ama duyurmaya çalışan �nsan hakları savunucuları, vek�ller değ�l, bu sesler� bakanın sözünü ett�ğ� 11 Mart duymayan ve o kalın duvarı örenlertar�hl� zorla hastaneye yatırıp alıkoyma olayında yen�den gözlem- d�r. led�k maalesef. Susan Sontag sess�zl�ğ� başka açıdan ele alır. “Sess�zl�k de b�r konuşma Hel�n Bölek ve İbrah�m Gökçek b�ç�m�d�r ve d�yalog �ç�n gerekl�d�r.” hastanedek� hek�m heyet�n�n et�k �lkelere uyan yer�nde kararı �le çıkıp Sanırım bu cümlede tanımlanan da eve geleb�ld�kler�nde gördük k�, sess�zl�k, tam da sabaha karşı atılan mesaja �şaret ed�yor. İbrah�m’de yatak yaraları olmuştu. Hel�n �se zaten zorlanarak aldığı ama zarar görmemes� ve yaşayab�lmes� �ç�n elzem olan B1 v�tam�n�n� artık h�ç alamaz duruma gelm�ş, hastanede harekets�z kalmasıyla b�rl�kte çoklu organ yetmezl�ğ� tablosuna doğru g�d�ş başlamıştı. Hem İstanbul Tab�p Odası İnsan Hakları Kom�syonu hem de TİHV’den gönüllü hek�mlerle öncel�kle kalıcı b�r zarar oluşmaması �ç�n yapılan �zlemlerde aldıkları çıkardıkları sıvı m�ktarları, tuz, şeker karbonat ve B1 alımları kontrol ed�l�yor, harekets�z kalmamaları yönünde öner�lere uyum ve hareket

Yaşamdan ve �nsan haklarına gereken saygıyı göstermekten yana b�r söz etmel�s�n�z. Lütfen başka ölüm olmasın! Yoksa hak�kat� ters yüz ederek kurulan tüm cümleler yaşam hakkını el�m�zden alıyor.

77

durumundan b�le haber� b�le yoktu. Haber� olmayanlar ş�md� s�ze haber ver�yorum. Yorum’ un d�ğer üyeler� İbrah�m Gökçek ve Mustafa Koçak da ölüm orucunda.5 N�san Dünya Avukatlar Gününde uydurma tanık Gündüz Mugrul �fadeler�yle aylardır tutuklu (Mavi Didim) avukatlardan Ebru T�mt�k ve Aytaç Ünsal açlık grevler�n� ölüm orucuna Gök Ekin çev�rd�ler. Grup Yorum üyes� Hel�n Bölek açlık Y�ne sess�z kalacak mısınız ölünceye grev� sonucu yaşamını y�t�rd�. Suçu türkü okumaktı. dek?

İkbal Kaynar

Sözümüzde Duramadık Çocuklar Son günlerde ölüm orucundak� Hel�n Bölek’�n ölümüyle b�rl�kte ölümü kutsayanlar-kutsamayanlar d�ye traj� kom�k b�r söz dalaşı sürüp g�d�yor sanal dünyada.

Y�ne ölümü kutsayanlar mı d�yeceks�n�z? Ben k�msen�n ölümü kutsadığını düşünmüyorum. Ölümü kutsayan k�m? Yaşamı gerçekten k�m savunuyor? ”B�zler yaşamak �st�yoruz. Türküler�m�z� özgürce söyleyerek, onurluca yaşamak �st�yoruz. B�z� yaşatmak s�zler�n el�nde. Ses�m�ze ses olun…” ded�ler, duymadınız b�le.

Onun bebek vücudu kadar küçülmüş beden�n� b�r koltukta öyles�ne boylu boyunca uzatılmış gördüğümde başımdan kaynar sular döküldü, �ç�m yandı. O görüntü geceler boyu uykularımı böldü, z�hn�m� kem�rd�. Koca Yunus’un d�zeler� usumda yankılandı, durdu. “Bu dünyada b�r nesneye ağlar gözüm göynür özüm / Y�ğ�t �ken ölenlere gök ek�n� b�çm�ş g�b�”

Ben� bu tür ye�se garkeden neyd�? B�r gün deselerd� k�; yüzünü görmed�ğ�n, adını h�ç duymadığın b�r� �ç�n tar�fs�z kederler �ç�nde olacaksın, Onlar b�z�m ses�m�zd�, soluğumuzdu pek �ht�mal vermezd�m. Üstel�k Ne kolay değ�l m� b�r ölüme o tutuklu gazetec�ler adına, avukatlar, salgın ortamında yüzlerce b�nlerce �nsanlar ölünceye dek kılını s�yasetç�ler adına. Tüm haksızlıklara �nsan ölüyor; b�z her gün akşam kıpırdatıp b�r şey yapmadığın halde karşın adalet �stemen�n s�mgeler�yd�. haberler� sırasında rakama �nd�rgenöldükten sonra ölüm çözüm mü, K�m ölmek �ster del�ces�ne yaşamak m�ş yurdum �nsanının sayısına yaşayarak d�reneceks�n g�b� varken? Demek k� b�r meramları var odaklanmışız. çokb�lm�ş laflar etmek? O �nsanlar bu �nsanların. Bence bu aşamada Sonunda sorumun cevabını; cenkleh�ç d�renmed� m� sanıyorsunuz konuşulacak konu kalanlar ve dün r�n� döne döne okuduğum, kahramahaksızlık �ç�n, özgürlük �ç�n, yaşamak açlık grev�n� ölüm orucuna nım, İslam’ın y�ğ�t evladı Hz ALİ’n�n �ç�n. B�r de salt kend� hakları ve dönüştüren avukatları kurtarmak �ç�n b�r sözünde buldum. B�lge k�ş� şöyle özgürlükler� �ç�n değ�l, tüm �nsanlık ne yapab�l�r�z olmalı. buyuruyordu: “Dünyada en sağır �ç�nd� d�lekler�. Çok ses �sted�ler ed�c� ses, acı çeken b�r mazlumun sesler�n� çoğaltmak �ç�n. Sesler�n� “Ey şa�r; Bana yağmurdan bahsetme, suskunluğudur.” duyuramadılar, b�r adım daha yağdır” dem�ş V�ctor Hugo. Lafa Hel�n’�n�n ölüm orucu günler� sess�z ötes�ne götürel�m belk� yürekler değ�l, çözüme �ht�yacımız var, adalete b�r çığlıktı. O, mühürlenm�ş kalpler, duyar, bakar görmez gözler görür çok aç olduğumuz şu günlerde. körleşm�ş v�cdanlar karşısında d�ye. Y�ne yanlarındak� sesler az böyles� b�r yol tutmuştu. Kend�nden geld�, yetmed� ölmemes�ne. B�l�n k� hala sesler çoğalmazsa tar�h sonra türküler�n okunması �ç�n tek çare buydu. b�z� affetmeyecek. Varsa utanma Sanata, sanatçılara özgürlük duygumuz utancımızla boğuşup Duyurdu mu duyurmadı mı, b�lm�yokapsamında Grup Yorum’u da esas duracağız. rum. Ancak ben�m naç�z varlığıma alan gece düzenlenmeye çalışıldı. ulaştı; yüreğ�m�n köşes�ne sızı oldu, Daha geceler kaç kez Ben dem�şt�m… d�ye başlayan oturdu. Kargışım h�ç d�nmeyecek: yasaklanmadan klavye başındak�ler cümleler kurmak da fayda -Zal�m, ölüm sen�nle olsun! başladılar sanatçı kadrosuna d�l etmeyecek. Ne d�yorsan ş�md� de, ne uzatmaya. Hel�n Kız, ışıklar �ç�nde uyu! öner�yorsan ş�md� öner, yeter k� d�l Unutulmayacaksın. Elbet b�r gün uzatma artık çabalayanlara… özled�ğ�n günler gelecek; senden Çoklarının Yorum üyeler�n�n sonrak�ler türküler�n� özgürce söyleyecekler.

78

Murat Meriç

Ölüm toplasa da çiçekleri, çiçekte tohum biter mi? D�renmek gerek�yor. İbrah�m Gökçek, ortaya beden�n� koydu, canıyla d�ren�yor. B�z, canını almasınlar d�ye onun da ses verd�ğ� şarkılarla d�renel�m. D�renel�m k�, Grup Yorum hep�m�z�n şarkısını söylemeye devam ets�n. Hel�n Bölek’�n anısı önünde saygıyla eğ�l�yor, “B�r Görüş Kab�n�nde” adlı şarkının son d�zeler�n�, onun �ç�n buraya almak �st�yorum: “B�r ateş olup yaksa da g�d�ş�n�z / Analar b�ter m�? / Ölüm toplasa da ç�çekler� / Ç�çekte tohum b�ter m�?” 1998 yılında yayımlanan “Boran Fırtınası”, Grup Yorum’un on �k�nc� albümü. Topluluğun kar�yer�ndek� en �y� albümlerden b�r� aynı zamanda. Onu, “64 dak�kalık tek b�r şarkı” olarak değerlend�reb�leceğ�m�z g�b�, “29 şarkıdan oluşan b�r bütün” olarak da değerlend�reb�l�r�z. Nereden bakarsak bakalım, tek b�r gerçek var: “Boran Fırtınası”, 1996 yılında yapılan ölüm oruçlarını anlatan b�r “destan”. Türk�ye’de benzer� yapılmamış b�r albüm. O gün hang� cezaev�nde neler yaşandığını öğrenmek �stersen�z, albümü d�nlemen�z yeterl�. Bu anlamda, tar�he düşülmüş b�r not aynı zamanda… 20 Mayıs 1996’da başlayan d�ren�ş, 12 k�ş�n�n hayatını kaybetmes�yle sonuçlanmıştı. Buca’dan Sağmalcılar’a, Ümran�ye’den S�ncan’a uzanan farklı cezaevler�nde tutulan 1500 c�varındak� devr�mc� tutsağın başlattığı ölüm oruçları ya da başka b�r dey�şle süres�z açlık

grevler�, o dönem büyük b�r kamuoyu yaratmıştı. Art arda hayatını kaybedenler arasında, Grup Yorum’un kardeş topluluğu Özgürlük Türküsü’nün kurucularından Ayçe İd�l Erkmen de vardı. D�ren�ş, “tabutluk” olarak anılan hücreler�n kapatılması, tutsakların önündek� engeller�n kaldırılması ve yakınlarına yönel�k saldırıların durdurulması ve �ç�n yapılmıştı. Dönem�n Adalet Bakanı Şevket Kazan, “bu oruçlar göstermel�k, �çer�de g�zl� g�zl� yemek y�yorlar” meal�nde b�r açıklama yapmış, olayı çözümsüzlüğe sürüklem�şt�. Uzun uzun anlatmaya gerek yok, “Boran Fırtınası”, sürec� en �y� anlatan kaynaklardan b�r�. Bu bah�ste, ıskalanmaması gereken, albümün kısa süre sonra “terör örgütü propagandası yapıyor” olduğu gerekçes�yle toplatılması… Kapakta küçük müdahaleler yapıldı, beyaz olan kapak reng� s�yahla değ�şt�r�ld� ve albüm, �çer�ğ�nde b�r değ�ş�kl�k olmadan “Destan” adıyla yen�den p�yasaya sürüldü. Bugün, p�yasada ve müz�k platformlarında bu adla bulunuyor.

zamandır konser verem�yor. Faal�yetler�n� yürüttükler� İd�l Kültür Merkez� defalarca basıldı, üyeler� tutuklandı. Açlık grevler�, tam da bunun �ç�n yapılmış, sonrasında ölüm orucuna dönüştürülmüştü.

Hel�n Bölek, 20 Kasım’da tahl�ye ed�lm�ş, 24 Aralık’ta duvaR’da Hacı B�şk�n’�n sorularını cevaplandırmıştı. Bölek, “(…) hap�shane sürec� aslında b�ze dönük pol�t�kaların �flas ett�ğ� ve b�z�m kazandığımız b�r süreç oldu,” dem�ş, şunları �lave etm�şt�: “Susturma ve s�nd�rme, devr�mc� k�ml�ğ�m�zden soyundurma pol�t�kasının aks�ne b�z daha gür b�r sesle haykırarak, açlığa yatırdığımız bedenler�m�zle çıktık. Şek�ls�z b�r madde g�b� hang� kaba koyarsan onun şekl�n� alan sanatçıların aks�ne devr�mc� sanatçılığın gerekt�ğ�nde bedel�n� ödeme ancak ödün vermeme kararlılığına sah�p olduğumuzu göstererek çıktık. Bu b�z�m �ç�n b�r kazanımdır. (…) dışarıda var olan baskı ve yasaklar, onun devamı n�tel�ğ�nde tutsaklıkta yaşadıklarımız ve beraber�nde yürüyen yargılama sürec�, yan� devlet�n topyekun yönelt�len saldırıları karşısında aldık bu kararı. Ne olursa olsun susmayacağımızı, Cuma günü gelen b�r haber, bu b�z� susturamayacaklarını el�m�zde ne albümdek� şarkılardan b�r�n� hatırlattı. “B�r Görüş Kab�n�nde” adlı varsa onunla d�reneceğ�m�z� şarkı, açlık grev�ndek� kızını z�yarete göstermek �ç�n… Bugün el�m�zdek� g�den b�r annen�n sözler�yle açılıyor: enstrümanlarımız, m�krofonumuz bedenler�m�zd�r, duyduğunuz açlığın “Ne kadar da ufalmış beden�n / ezg�s�d�r, aynı zamanda bu zafer�n Gözyaşıma sığdın sen / Açlık mı yem�ş ömrünü yavrum? / Al sütümü türküsü olacaktır.” �ç kızım…” Sonrasında, kızın cevabı “Boran Fırtınası”, “Ve Zafer” adlı var: “Er�yen beden�m� düşünme / Göğü g�yd�m üstüme / Yüzünü asma ş��rle b�ter: “Çatladı toprak, sular tutunmaya çalıştı kıyıya. / Ç�ftç�ler keder�ne anam / Y�ğ�tler b�tmez bıraktılar toprağı sürmey�; balıkçılar b�zde…” Grup Yorum üyeler�nden ağları, �şç�ler fabr�kaları… / Hel�n Bölek’�n fotoğraflarını Madenc�ler çıktılar yer altından. / gördükçe aklımıza gelen bu şarkı, bugün, onun ardından söylenen b�r Mav� boranlar, kanat kanada ağıta dönüştü. Bölek, açlık grev�n�n kuşattılar bütün yaşamı. / Bırakarak düşenler� şeh�rler�n ufkuna, 288. gününde aramızdan ayrıldı. fırtınadan fırtınaya havalandılar…” Geçt�ğ�m�z yılın 17 Kasım günü, açlık Hel�n’�n her şeyden vazgeçerek aramızdan ayrılışını “zafer” olarak grev�n�n 185. gününde yazdığım yazıda Grup Yorum’un talepler�nden görmek mümkün ama onun söz etm�ş, bu bas�t talepler�n altını yaşaması, d�renmes�, şarkılarını söylemes�, hep�m�z �ç�n çok daha �y� ç�zm�şt�m. Çok şey değ�ld� olacaktı. G�d�ş�yle eks�ld�k, ses�m�z� �sted�kler�: İd�l Kültür Merkez� duyuracak b�r sesten mahrum kaldık. basılmasın, konser yasakları Grup Yorum prat�ğ�, bu anlamda kaldırılsın, topluluk üyeler� terör öneml� çünkü g�denler�n yer� hızla l�steler�nden çıkartılsın, tutuklu dolduruluyor ama asıl soru şu: Neden üyeler serbest bırakılsın ve g�ts�nler? Burada n�yet�m, onların haklarındak� davalar düşürülsün… �steyerek yaptığı b�r eylem� Şarkılarıyla tar�h yazan, okullarda tartışmaya açmak değ�l. Buna hakkım öğret�lmeyenler� ve resmî �deoloj� yok. Sadece çuvaldızı kend�m�ze tarafından görmezden gel�nenler� batırmak �st�yorum: Grup Yorum’un tar�he not düşerek gelecek kuşaklara bırakan Grup Yorum, çok yanında ne kadar yer aldık? Sesler�ne

79

nasıl ses verd�k? Onları, bas�t talepler�n� görmezden geld�ğ�m�z her an, Hel�n’� ölüme daha da yaklaştırdı. Şu soruları sormadan edem�yorum: Ses�m�z� çıkartsaydık, duruşmalarına g�derek onlara destek verseyd�k, şarkılarını her yerde paylaşsaydık, adlarını gündemden h�ç düşürmeseyd�k böyle olur muydu? Kend� adıma, el�mden gelen� yaptığım hâlde, eks�k kaldığımı düşünüyorum. Keşke çok daha fazlasını yapsaydım, yapsaydık.

değerler�ne saldırı varsa, onunla savaşırsın. Dört duvar arasındak� �nsanın tek s�lahı kend� beden�. Dışarıdak� �nsan g�b� grev yapamaz, taşı, sopası, tüfeğ� yok, savaşamaz. O da vereb�leceğ� tek şey� ver�yor. Bu, onurlu b�r şey ve örnek alınması gerek�yor. Asla ölümü yüceltmek demek değ�ld�r bu. İnsanlar ölüyor, ölümüne d�ren�yor, ölmemek �ç�n, yaşatmak �ç�n, �nsanlar daha rahat yaşasın d�ye ölüyor. Bunu anlatmak, �nsanları ölüme alıştırmak ya da ölümü yüceltmek değ�l. B�z�m �nsanımız yaşamayı çok sever. Ölüm 9 Şubat’ta, duruşmalardan b�r�nden orucunda kaybett�kler�m�z de hemen önce, y�ne b�r yazı yazmış, 14 severd�. Ama başka çareler� yoktu. Şubat’tak� davayı hatırlatmıştım. Buna b�r alternat�f bulsalar, en ufak Türküler�n�, şarkılarını, marşlarını b�r umut b�le bulsalar, �nanın ona söylemekten vazgeçmeyen bu başvururlardı.” Meraklısı �ç�n buraya topluluğu desteklemen�n, sesler�ne şu notu �l�şt�rey�m: B�r+B�r’�n ses vermen�n nasıl da elzem Haz�ran-Temmuz 2010 tar�hl� 4. olduğunu anlatmaya çalışmış, sayısında yayımlanan bu söyleş�, şunları söylem�şt�m: Çok geç Hel�n’�n anısına, 1+1 Forum’da olmaması �ç�n, İbrah�m, Hel�n ve yen�den yayında. d�ğer üyeler y�ne sahnelere, alanlara dönsün d�ye. Yazık k� Hel�n Bugün, bu söyleş�y� okurken, artık sahneye çıkamayacak. İbrah�m sorularımızı cevaplayanlardan b�r�, �ç�n hâlâ b�r umut var. Bugünden İbrah�m Gökçek, ölüm orucunu �t�baren, Grup Yorum’un ses�n� daha sürdürüyor. Y�ne aynı şey� gür duyurmak boynumuzun borcu. söyleyeceğ�m: Onun ses�ne ses olmak, talepler�n� duymayanlara 2010 yılının 12 Haz�ran günü, İnönü duyurmak zorundayız çünkü Grup Stadyumu’nda yapılan konser� Yorum’un konser vermes�, şarkılarını hatırlarsınız. O gün, Grup Yorum, on b�nlerle söylemes� gerek�yor. şarkılarını 55 b�n k�ş�yle b�rl�kte Bugüne dek başımız sıkıştığı anda söyled�. Onca �nsan tek nefes, tek onları yanımızda bulduk, şarkılarıyla yürek oldu, ezbere b�ld�ğ� şarkılara avunduk, güçlend�k. Yen� şarkılar hep b�r ağızdan eşl�k ett�. Konser �ç�n o şarkıları yapanlara �ht�yacımız sonrası, Merve Erol’la b�rl�kte İd�l var. Hel�n aramızdan ayrıldı ama Kültür Merkez�’n� z�yaret etm�ş, İbrah�m’� yaşatmak zor değ�l. Zor B�r+B�r adına sorular sormuş, olan, �kt�darın ses�m�z� duyması ve topluluk üyeler�yle geçm�ş� ve taleplere cevap vermes�. Yazık k� geleceğ� konuşmuştuk. O gün, Grup kend�ler� dışında herkese kulaklarını Yorum adına �k� k�ş� sorularımızı tıkayan b�r �kt�dar var başımızda. cevapladı: İbrah�m Gökçek ve Caner Tıkasınlar. Ses�m�z� güçlend�r�rsek, Bozkurt. İk� “genç” üyen�n gel�ş�n� duymalarını sağlarız belk�. Bunu başta yadırgamış, kısa süre sonra evden yapmak da zor, evet ama hızla bu düşüncey� üzer�m�zden sokağa çıkacağımız günler atmıştık. Karşımızdak� “genç”ler geld�ğ�nde yen�den onları konser Grup Yorum’u o gün ve sonrasında ver�rken görmek, b�z� de sırtlayan ek�ptend� ve esk�/yen� güçlend�recek, geleceğe da�r herhang� b�r üyeden farkları yoktu. umudumuzu artıracak. Her �k� �s�m de sorularımıza cevap ver�rken sürekl� gülümseyen yüzler� Yazının sonuna gel�rken, Grup ve sam�m�yetler�yle kalb�m�z� Yorum üzer�ne yazılmış yazılardan kazanmıştı. Söz, b�r noktada, “Boran b�r�nden yardım alayım. Ayşen Fırtınası”nda anlatılan d�ren�şe Şah�n, Evrensel’�n 16 Şubat 2020 gelm�ş, Caner Bozkurt, bununla günü yayımlanan nüshasında “Dört alakalı sorumuzu şöyle cevaplamıştı: duvar s�leb�l�r m� ezberdek� müz�ğ�?” “[F t�p� hücrelere ve baskılara] karşı başlığıyla bu sürec� de anlatan b�r �nsanların canlarını ortaya koyuyor yazı yazdı, çok önemsed�ğ�m bu olması çok şey değ�l, çünkü zaten yazısında “B�r türküyle, b�r şarkıyla yaşamıyorlar. Dolayısıyla onlar da d�ren�ş olur mu? Yaşamla kalın b�r ölümle canlarını koruyorlar. Bu, bağ sağlayacaksa bence olur.” Anadolu’nun geçm�ş�nde de olan b�r cümleler�n� kurdu ve İbrah�m kültür. Canına, onuruna, yaşamına, Gökçek’�n 14 Şubat’ta yapılan

80

duruşmada söyled�kler�n� hatırlattı: “B�r kez daha bu salona tekrar geleb�l�r m�y�m, bu mahkemey� �zlemeye gelen dostlarım tekrar ben� göreb�l�r m�, bunu b�lem�yorum. Öleb�l�r�m, sakat kalab�l�r�m, hafızamı kaybedeb�l�r�m. O yüzden, bazı şeyler söylemek �st�yorum s�zden de r�ca ed�yorum, ses�m sağlığım buna el ver�yor, dura dura konuşmak zorundayım, sonuna kadar d�nlemen�z� �st�yorum. Ben ölmey� değ�l, yaşamayı �st�yorum. Bas g�tarımı çalmak, arkadaşlarımın yanına g�tmek �st�yorum. B�zler sanatımızı yapalım. B�z�m sanatımızın karşısına ağır s�lahlarla çıkılmasın. Sanatımızın karşısına sanat koyamayanlar ağır s�lahlarla karşımıza çıkıyorlar. P�r Sultan, Ruh� Su, Yılmaz Güney yaşıyor, heps� zamanın �kt�darlarından, hak�mler�nden çok çekt�ler. Ş�md� b�z de çek�yoruz. Çekt�rmey�n. Çünkü ş�md� onları d�nl�yor herkes. Grup Yorum bugünün P�r Sultan’ıdır. B�z onlardan güç alıyoruz başka b�r şey değ�l. B�z�m kat�l�m�z olmayın. K�msen�n ölümüne �z�n vermey�n, yaşatın. Bu adalets�zl�ğe boyun eğemey�z. Eğer düşmansanız b�le s�zler �ç�n de d�ren�yoruz. S�zden öncek�ler�n yaşadığı adalets�zl�kler� yaşamayın. Beraat�m�, özgürlüğümü �st�yorum.” Şah�n, Grup Yorum’u, onların müz�ğ�n�, yazısında şöyle tanımlıyor: “B�r saz g�b� savrulduğumuz günlerde, adımlarımızı sağlam basmayı başardıysak, havlu atmak üzereyken b�rden doğrulup yumrukları yen�den sıkab�ld�ysek, b�r masada onlarca �nsan tek ağızdan b�r marş söyleyeb�lmey� tattıysak, halk �ç�n ölümü kabullenenler�n adını ezberley�p ölümsüz kılab�ld�ysek, sayeler�nded�r.” Yazıdan �k� cümlen�n daha altını ç�zey�m: “Şarkını da söyleyemed�ğ�n zaman yaşıyor sayılmıyorsun bu hayatı. (…) Bunca zaman bunca can ver�ld� bu uğurda, ş�md� pes etmek zamanı değ�l, d�ren.” D�renmek gerek�yor. İbrah�m Gökçek, ortaya beden�n� koydu, canıyla d�ren�yor. B�z, canını almasınlar d�ye onun da ses verd�ğ� şarkılarla d�renel�m. D�renel�m k�, Grup Yorum hep�m�z�n şarkısını söylemeye devam ets�n. Hel�n Bölek’�n anısı önünde saygıyla eğ�l�yor, yazının başlarında andığım “B�r Görüş Kab�n�nde” adlı şarkının son d�zeler�n�, onun �ç�n buraya almak �st�yorum: “B�r ateş olup yaksa da g�d�ş�n�z / Analar b�ter m�? / Ölüm toplasa da ç�çekler� / Ç�çekte tohum b�ter m�?”

İlhami Erdoğan

81 65

canım kardeşim helin

herkes �şkence �le gözaltına alınıyor, dışarıda olan Grup Yorum üyeler� tutuklanıyordu bu baskınlarda. Tüm bu baskılar üzer�ne sen de tutsak Canım Kardeş�m Hel�n, Grup Yorum üyes� yoldaşlarınla açlık H�tler faş�zm�ne karşı savaşıp tutsak grev�ne başladın. Sesler�n�z� düşmüş Fransız d�ren�şç�ler�n dünyaya duyurmak �st�yordunuz. Bu sevg�l�ler�ne, eşler�ne anne ve arada mahkeme �ft�racıların yalan babalarına, halkına ve yoldaşlarına beyanları üzer�nde sürüyordu. Sen son seslen�şler� olan son her mahkemede aç beden�nle mektuplardan derleme k�tabın adı faş�zm� yargılayıp hesap Hayatı Sev�yorlardı… B�lmem bu soruyordun. Mahkeme açlık k�tabı okudun mu? Bu k�tabı tekrar grev�n�n etk�s�yle b�rl�kte sen�n okumak �ç�n el�me aldığımda sen tahl�yene karar verm�şt�. O gün geld�n akıma. Bak canım kardeş�m, mahkemedeyd�m. Mahkeme b�raz sonra ölüme g�decek olan solunda kafanı b�ze çev�rerek Fransız d�ren�şç� Gabr�el Pér�, gülümsüyordun. “B�razdan mutlu yarınları hazırlayacağım” d�yordu son Sen de mutlu yarınlara hazırlık mektubunda. yapmak �ç�n açlık grev�ndeyd�n. Açlık grev�nde olan yoldaşın İbrah�m Evet sen de mutlu yarınları Gökçek açlık grev� d�ren�ş�n� ölüm hazırlamak �ç�n ölüm orucuna çev�rm�şt�. Kısa b�r süre oruncundaydın. B�r devr�mc� sanatçı sonra sen de mutlu yarınlar �ç�n şayet türküler�n� özgür açlık grev� d�ren�ş�n� ölüm orucuna söylem�yorsa mutlu yarınlar çev�rd�n. Armutlu d�ren�ş ev�nde olmazdı. Sen türküler� özgürce d�ren�ş�ne devam ed�yordun. söylemek �st�yordun. Baskı ve �şkencelere maruz kalmak Z�yaretler�ne o mutlu yarınların �stem�yordunuz. Müz�k çalışmalarını hazırlığının verd�ğ� huzurla yaptığınız İd�l Kültür Merkez�n�n karşılıyordun. Sen başkaydın canım basılmamasını �st�yordun. B�r kardeş�m Hel�n. B�r başkaydın. B�r �ft�racının yalan sözler�ne bakılarak başka gülüyordun. Çocuksu b�r ağır cezalarla yargılanıp ceza almak gülüştü sen�n k�. Muz�p ve sevecen. �stem�yordunuz. Sen b�r �ft�racının Beden�nde acılara rağmen gülüyor, yalan beyanlarına dayanarak Kültür muz�pl�kler yapıyordun. Merkez�n�n basılması sonucu gözaltına alınmış ve �şkencel� sorgu Çokça kez Armutlu’dak� d�ren�ş günler�nden sonra tutuklanmıştın. ev�nde z�yaret�ne geld�m. Her Gözaltına alınmayıp tutuklanmayan sefer�nde gülümseyen gözlerle d�ğer grup üyes� yoldaşların karşıladın b�zler� . Coşku yüklüydün. hakkında da ödüller konulup arama Herkesten çok yaşamayı �st�yordun. l�stes�ne konulmuştu. M�lyonlarca Herkesten çok yaşamayı seven �nsana konserler veren Grup send�n. Hayatı Sev�yorlardı Yorum’un üyes�yd�ler. Ancak AKP k�tabında d�ren�şc�ler�n son faş�zm� Grup Yorum’un ses�n� mektuplarını okurken konuşan kısmak �st�yordu. Grup Yorum d�renç aslında send�n canım kardeş�m. Bak türküler�yle halka d�renç ve umut ne d�yor d�ren�şç� P�erre Beno�t oluyordu. B�rçok �nsana cesaret kurşuna d�zmeye götürmeden az asılıyordu Grup Yorum. Faş�zm�n önce annes�ne, babasına yazdığı son korkusu bundandı. mektubunda; Sen tutukluydun. Grup Yorum üzer�nde baskılar b�tm�yordu. Konserler� yasaklanıyor, müz�k faal�yetler� yaptığınız İd�l Kültür Merkez� düzenl� olarak baskınlara uğruyordu. Kültür Merkezler� her baskında kullanılmaz duruma get�r�l�yor, o gün orada bulunan

82

‘’İşte artık son! Kurşuna d�z�lmek �ç�n b�z� almaya gel�yorlar. N’yapalım! Tam zafer anında ölmek b�raz tatsız ama ne önem� var? İnsanların düşü olay yaratır.’’ Konuşan send�n, k�tabın �ç�nde geçm�şten bugüne gelerek konuşuyordun : “İnsanların düşü olay yaratır.’’

Sen� her z�yaret ett�ğ�mde çokça kend� kend�me sordum. Gerçekten hayatı k�m çok sev�yordu? K�m daha çok yaşamak �st�yordu? Hel�n m�? B�zler m�? K�m? Sen k� yaşamı uğruna ölecek kadar sev�yordun. Onun �ç�nde defalarca yaşamak �sted�ğ�n�z� d�le get�rd�n�z. Devr�mc� b�r sanatçı olmanın onuruyla yaşamak �st�yordun. Sen de kend�nden önce mutlu yarınlar �ç�n hayatını feda etm�ş Gülsüman Ana g�b� düşünüyordun: “ Yaşamın onurlu b�r yanı vardır. Ölürken de bu onuru taşımak gerek�r...” (Gülsüman Dönmez).

Evet, sen yaşamın bu onurlu yanı �ç�n ölüm orucundaydın. Sen devr�mc� sanatçı olarak yaşamak ve türküler�n� özgürce söylemek �st�yordun. Buna �z�n verm�yorlardı. Grup Yorum’u Yorum yapan değerlerden vazgeçmen�z� �st�yorlardı s�zden. Bu yaşamak değ�ld�. Oysa yaşamın onurlu b�r yanı vardı. İşte sen yaşamın onurlu yanı �ç�n aylarca açlıkla d�renerek yaşama gözler�n� yumdun. Canım kardeş�m, sen mutlu yarınlara hazırlık yaparak gözler�n� yumdun bu hayata. Ve elbet sen de senden önce mutlu yarınlar �ç�n canını feda eden kadın yoldaşın g�b� ş��rleş�p ölümsüzleşt�n: ‘’Sevd�k �şte! / Nazsız sözsüz kad�r kıymet b�lerek... / Öldük �şte! / Tantanasız / Ger�dek�lere güvenerek!’’ (Güln�hal Yılmaz) Evet canım kardeş�m, yoldaşım b�l�yoruz; “Gerçek, sürpr�zler ve g�zemlerle doludur ama b�z genelde gerçeğe sağır körüzdür. Bugün dünya, sank� yaylım ateş�n�n ortasında kalmış kör b�r �nsan g�b� dönüp duruyor. Tar�htek� en güzel h�kâyeler�n bazıları mutlu sonla b�tm�yor. Elbette tar�h�n kend�s� b�tm�yor. Her gün yen�den başlıyor. B�ze hoşça kal ded�ğ�n� sandığımızda aslında ‘tekrar görüşeceğ�z’ d�yor…” (Eduardo Galeano, Daha Azla, Daha Çok Şey Söylemek)

ADALET İSTİYORUM Adalet �st�yorum Daha doğmamış bebeklere Borçlu doğan çocuklara Dünyaya gözünü açmadan ölenlere Adalet �st�yorum Yürüyen açlık ordusuna B�r parça ekmek �ç�n emeğ�n� satanlara Yeraltında güneşe hasret olanlara Adalet �st�yorum Hayaller� eller�nden çalınan �nsanlara Yol kenarında mend�l satanlara Çöp konteynırında ekmek arayanlara Adalet �st�yorum Yanaklarından gözyaşı süzülenlere Gülmey� unutmuş yüzlere Umutsuz bakan gözlere Adalet �st�yorum Çey�z� sandıkta k�l�tl� kalanlara Sokak ortasında boylu boyunca düşenlere Meydanlarda mertçe dövüşenlere Adalet �st�yorum Savaşlarda katled�len m�lyonlara Vatanını terk etmek zorunda kalanlara Dalgaların sürükled�ğ� cansız bedenlere Adalet �st�yorum Bu dünyanın ez�len halklarına Adalets�zl�ğe ve haksızlığa uğrayan herkese İy� olan, güzel olan yaşama Adalet �st�yorum Adalet, bu dünyada Halk �ç�n Adalet �st�yorum (Bandırma 1 No’lu T T�p� Hap�shane Özgür Tutsakları)

HAYAT HER ŞEYİ SEVDİRİR Mİ? Hayat her şeyi sevdirir mi? Özlemeyi, sevmeyi, aşık olmayı, hayal kurmayı Ve zaman sessiz sakince Avuçlarımızın içinden akıp gidiyor Etrafa savruluyor kum tanecikleri Yeni yüzler, yeni insanlar Gene zaman ilerliyor Bizler onları seyreden mi oluyoruz Yoksa avucumuzu sıkıp müdahale eden mi Zaman ilerliyor hızla Ateşin çiçekleri açıyor Bir bahar gün Büyüyor bir bir Sen ne yapıyorsun Görülenlere susuyor musun Bir kar tanesi gibi Susma hayatın içinde Dirençle diren Yalnız değilsin Büyük hayallerinin ardında Derya denizler var Ve avuçlarındaki kum taneciklerine bak Büyük hayallerine Koca adımlarla koş Elindeki kum tanelerini Bir sihirbaz gibi kontrol et Zaman biz olacağız Yarışan da biz olacağız! (Silivri 9 No’lu Hapishanesi Özgür Tutsakları)

ADALET İÇİN YOLA DÜŞMEK Verdiysen kararını, Düşeceksen yola şu dünyada İyisi mi adalet için düş Erteleme kararını Bir kez bozuldu mu Mümkün değil düzen tutmaz çark Dönme kararından Şimdi kimbilir kaç yerde, kaç insan Dövüşmekte yeni bir alem için Güven kararına Yalnız değilsin Dizlerini kırmış çaresizce küfreden, dua eden, hayal eden, isyan eden Uygula kararını Koca koca sarayların tabelalarından indir İsyan etmekten korkan çaresizlere teslim et adaleti Verdiysen kararını Düşeceksen yola şu dünyada İyisi mi adalet için düş (Yılmaz Viraner Silivri 9 No’lu Hapishanesi Özgür Tutsakları)

83

biz hiç ayrılmayacağız İnsan yaşamına b�rçok şey sığdırır. Yaşadığı her şeyde geleceğe de mutlaka b�r şeyler bırakır. Bu bahsett�ğ�m�z olaya yalnızca doğanın kanunu d�yeb�l�r�z. Bu kanun Hel�n’le ete kem�ğe büründü. Hel�n yaşamıyla yarınlara çok fazlasını bıraktı... Hel�n... B�rçok şey� aynı anda çağrıştırab�lmes� b�r şeyler� başardığı anlamına gel�yor d�yeb�l�r�z. Nereden başlayarak anlatmalı? Bu noktada çok çeş�tl� başlangıçlar olacaktır ancak en temel� şu k�; Bugün Hel�n’� anlatma ve tar�h�n ak sayfalarına yazma sorumluluğu b�zlerde! Her satırımızda, her ezg�m�zde ve her notamızda Hel�n’le olmak, Hel�n olmak sırası b�zde... Hel�n çok güzel b�r arkadaş, abla, anne, yoldaş ve her şeyden evvel çok güzel b�r sıra nefer�yd�. Tüm bunlara ek olarak tepeden tırnağa �rade ve fedakârlık örneğ�yd�. Tüm bu güzell�kler� yaşamını verd�ğ� onurlu mücadele �çers�n de yaşadı ve yaşatmak �ç�n çabaladı hep. En güzel örneğ� �se zaten d�ren�ş �çers�n de zafere attığı adımla oldu. Yoldaşlık sevg�s� ve �nce nar�n ruhu onun bel�rley�c� özell�kler�ndend�. B�r gün aramızdak� konuşmada b�r daha göremeyeceğ�m�z yoldaşımız �ç�n “Müjdat ab�n�n de ded�ğ� g�b� gerçek ayrılıklar özlemler�n b�tt�ğ� yerde başlar b�z h�ç ayrılmayacağız.” Dem�ş ve aslında mücadele �ç�nde yaşayacağımız b�rçok özlem olacağının da s�nyal�n� verm�şt�. Onun şeh�tl�ğ� �se ş�md� �ç�m�zdek� en büyük özlem�n ta kend�s�. İlk defa doğanın d�yalekt�ğ�ne lanet ed�yoruz. Çünkü onun o kuvvetl� enerj�s�n� beden�ne aktaramıyoruz… Hel�n yaşamı sırasında hem düzen� hem de devr�m� en son raddes�ne kadar yaşayanlardan. Devr�mc� mücadele �le tanışmadan evvel hayatı bataklık �ç�nde geçm�ş ve de düzen�n her türlü p�sl�ğ�n� yaşamış. Rock barlar, uyuşturucu bağımlılığı ve bozuk a�le hayatı b�rçok kes�m

84

tarafından “adam olmaz, �flah olmaz” düşünces� yaratsa da devr�mc�lerle tanışması onu bataklık �ç�ndek� b�r ç�çek olarak hayata bağlamış ve devr�m� �l�kler�ne kadar �çselleşt�rmes�ne neden olmuş.

Her şey� öğrenme ve öğretme merakı yaşamının her anında her zaman onun en bel�rg�n özell�kler�ndend�. B�l�yordu k�; b�lg� b�len�n b�lmeyene borcudur. O borcu en büyük gönüllük gösterges� �le öded�. Hem de h�ç yüksünmeden... B�r �ş� yaparken asla üstün körü düşünmez, en �nce ayrıntısı k�msen�n aklına gelmese b�le mutlaka Hel�n düşünür ve o �nce ayrıntıyı detaylandırırdı. Asla boş kalmasına �z�n vermezd�. Buna b�r örnek vermek yer�nde olacaktır. Henüz d�ren�ş arkadaşı, yoldaşı İbrah�m tahl�ye olmamıştı ve �çer�den dışarıyı beslemek �ç�n sürekl� öner�ler�n� söyleyerek kampanyayı büyütme çabasıyla mektuplar yolluyordu İbrah�m. Bu mektupların b�r�nde Kırmızı ve Mav� kurdele �le s�mgesel b�r şey yapma öner�s� geld� İbrah�m’den. Hel�n o kurdelen�n tonundan, kalınlığına ve hatta uçlarının ne şek�lde kes�leceğ�ne üzer�ne ne yazılacağına ve nasıl ne şek�lde bağlanacağına kadar her b�r ayrıntıyı çıkardı önümüze koydu ve h�ç b�r boşluğun kalmamasına özen gösterd�. Tahl�ye olduğu sırada süres�z açlık grev�ndeyd� ve “ben zaten görev�m� açlık grev�yle yapıyorum” d�yerek oturmadı. Kampanyanın her noktasına dah�l oldu, her gün kerp�ç ev�m ded�ğ� İd�l’�m�ze geld� ve kampanyanın büyümes� �ç�n çabaladı.

kucaklaşmasından- hem de “Hel�nce”, yan� onun dey�m�yle kem�k kıran tarzdan- tutun da halay çekmeye kadar... Onu o halde gören asla yüzlerce gündür aç demezd�. Şen kahkahası zafer çanlarını andırıyor ve umut tazeleme neden�m�z oluyordu. Onunla güzel oluyordu her şey... Türküler, halaylar şen kahkahalar... Onun �ç�n her şey� d�yeb�l�rler ancak asla öldü d�yemezler... Ölümü yenmek... Bu cümlede aslında Hel�n �le somutlandı. Neden dersen�z hemen anlatmak, b�r örnek daha vermek yer�nde olacaktır... Süres�z açlık grev�ne ölüm orucu �le daha �rad� b�r noktaya get�rmes�n�n ardından onunla zafer� görememes� �ht�mal�ne da�r konuştuk. Konuşmanın başında ölüme da�r konuşmak ben�m kasılıp, kıvranmama neden olsa da Hel�n ben� rahatlatmış ölüm ve sonrasına da�r konuşurken y�ne kahkahalar atarak konuşmamızı sağlamıştı. Ölünce mezarına ç�çekler ekmem�z� ve o ç�çekler� kurutarak -en sevd�ğ� şeyler�n başında gel�r ç�çek kurutmak- özgür tutsaklara mektup �le göndermem�z� �stem�şt�. Başına �se ; “B�l�yorsunuz ç�çekler kökler�nden beslen�r. Bu kökler Hel�n’�n mezarından gel�yor. Öyleyse s�z�n hücren�ze z�yarete bu kuru ç�çekler değ�l Hel�n gel�yor...” notunu düşmem�z� �sted�... Ölüm toplasa da ç�çekler� ç�çektek� tohumu b�t�rem�yorlardı! Ölümü yenmek cümles�n�n Hel�n �le somutlanması bundan...

Aslına bakarsanız anlatacak, anlatılması gereken çok nokta olsa da bu yazı �ç�n son olarak bel�rtmek �sted�ğ�m, umudunun hep gençl�kten yana olması... Gençl�ğ�n geleceğ�m�z olduğunu b�l�yor ve yozlaştırılmasına D�ren�ş ev�n�n kurulmasında en asla tahammül edem�yordu. Bu büyük emeğ�n gösterges�d�r Hel�n... yüzden nerede b�r genç görse hemen İnsanlara anlatarak b�r şey gözler� ışıldıyor ve mutlaka ona yaptıramadığımız noktada Hel�n umudun türküler�nden, umutlu b�r sıvadı kollarını ve ev�n tem�zl�ğ�n� yaşam kurma hayaller�nden dah� kend�s� yaptı. Şeh�t düştüğü bahsed�yor ve umudu büyütüyordu. ev�n her �nce detayı Hel�n’d�r. Belk� de bu safhada en çok görevde Aslında b� bakıma �sm�n�n de hakkını ş�md� umudu olan gençl�ğe düşüyor. verd� d�yeb�l�r�z. Hel�n Grup Yorum’un �lk şeh�d� ve en büyük onuru. Onu yaşatmalı, onun Hap�shaneden çıktığı her anda b�r mücadeles�n� sürdürmel�y�z. daha yapamayacağı şeyler� yapma aşkıyla yanıp tutuştu. İnsanlarla Hel�n’e Zafer Sözümüz Var!

ZAFERİN ADI HELİN GELİYOR SEN KAZANDIN Ah Hel�n! Ş�md� bakarken günümün anlamsızlığına Adının anlamını merak ett�m ben “Hel�n” B�lm�yorum adının anlamını Merak etmem�şt�m Ş�md� de bakmıyorum artık Bakmayacağım Vardır b�r anlamı muhakkak Bütün kel�meler�n çalındığı çağımızda Vardır elbet bu sızının her yürekte b�r karşılığı Sen söylem�şt�n “Adın deler dağ başında karları” Her kel�meye anlam katan b�r adın var sen�n Ah Hel�n! Her suskunlukta b�r çığlık olan b�r adın var Ben�mle b�r başkasını b�z yapan … B�r ateş başında b�r türkü Söyleyeb�l�yorsam eğer Sen�n adınadır o türkü B�l�yorum B�r B�lge takmıştır adını Adı Halk B�l�yorum Herkes kend�ne b�r anlam kazanır Herkes kend� adını kazanır Sen kazandın! Belç�ka’dan Grup Yorum gönüllüsü

Kaç gün kaç geceydi Ömrünle direndin Bir ömüríde sen verdin Türkülerimiz susmasın diye Her saniye eriyorken bedenin "Özgürlüğe verdiğimiz yürek Senin içindir" derken Gözlerin zaferi müjdeliyordu Helin İki yüz seksen sekiz gün direnmektir Halkı ve umudu için "Susun" diyen faşizme "Siz susun" demektir Helin "Teslim olun" diyenlere "Siz teslim olun" demektir. Duydunuz mu bu çığlıklarını Mahir bakışlarında Sabo’nun çatık öfkeli kaşlarını gördünüz mü? Arkasına baktığında kimleri gördüğünü Dağlarda kentlerde zindanlarda dövüşenleri Bakın Helin'e Bakışlarındaki sevgiye sadakate Ve Zafere olan inancına. Bakın yoldaşlar Helin geliyor kan kızılı gelinliğiyle Zaferi müjdeliyor. Tutun Tutun ellerini sıkıca Helin geliyor yoldaşlar Hepiniz ayağa kalkın Yenilmezliğimiz haykırılıyor Ayağa kalkın ve alkışlayın Zaferin adı Helin geliyor Cemal

HELİN Sonsuzluğa uzandı gözleri Önce, Açıldı kapı. Kırlarda koşmanın Verdiği huzurla, Bir esinti okşadı yüzünü. Susamıştı, Avuç avuç İçti Berdan çayı’nın suyundan. Yerçekimi yoktu, Uzandı sonsuz buğday denizinde, Elleri başakları okşuyor... Yüzünde bir gülümseme Nazım geldi aklına, Yeni şiirlerini okuyacaktı Belkide! Yüzü gerildi, Heyecanlandı birden; “Yoldaşlarım nerede?” El sallıyor, Bekliyordu yoldaşları, Başakların ve Güneşin Buluştuğu noktada... Hasan Yeşil

85

Hel�n… Ş�md� sen� anlatma sırası bana geld�… İlk tanıştığımız günden bugüne çok zaman geçt�. Kısa g�b� görünen yıllarda onlarca yaşanılan anı, kavga �le geçen yıllar, tutsaklıklar, �şkenceler, operasyonlar, eylemler. Tutsaklığın, süres�z açlık grev� d�ren�ş�m�z ve şanlı ölüm orucu d�ren�ş�m�z, sonrasında sen�n şeh�tl�ğ�n. Anlatılacak çok şey var, başlıyorum... İstanbul’da �lkbahar sıcaklığının yoksul mahalleler� ısıttığı günlerde tanıdım ben sen�. Okmeydanı’nda Gençl�kteyd�k ve b�r operasyon daha geç�rm�şt�k. Operasyonun ardından derneğ�m�z� toplarken b�r kulağımız da o gün görülen Grup Yorum mahkemes�ndeyd�. “Grup Yorum Tahl�ye” haber� �le b�rb�r�m�ze sarılmamız b�r olmuştu. Daha b�r mutlu topluyorduk gençl�ğ�. Yorum gelm�şt� kend� ev�ne, hap�sl�kten sonra, sarılmalar gülüşmeler, hâl hatır sormalar... Tab� olmazsa olmaz İd�l Kültür Merkez� önünde çek�len toplu tahl�ye fotoğrafı. Gençl�kte, yemek hazırlığı var. Mutfağımızın ortasında kocaman b�r del�k var, tab� camlarımız kırık, ama �y� kötü yemek p�ş�ren b�r ocağımız var ve yemek de makarna... Ben�m �lk nöbetler�mden, kapı çalıyor. Gençl�ğ�n meşhur kapısı. Ses mutfağa rahat gel�yor, yüksek seste gülme sesler�, konuşmalar; merak ed�yorum acaba k�m geld�? Yemek de yetmeyecek d�ye düşünüyorum, zaten b�z�m gençler� doyurmak zordur d�yordun sen hep. B�r an sonra herkes etrafında kümelenm�ş, sen hap�shane anılarını anlatıyordun. İlk kucaklaşmamız ve el�m� sıkı sıkı sıkman daha �lk tanışmamız �şte öğündü. Sımsıcak b�r gülümse vardı hep yüzünde ve sanırsam sen� anlatan herkes sıcacık gülüşünü anlatacaktır. Günler �lerl�yor kampanyalar, çalışmalar gel�yordu. Sürekl� görüşürdük sen�nle, sen anlatır ben

86

ablam, yoldaşım, kahramanım

d�nlerd�m, daha fazla konuşmam �ç�n zorlardın ben� ve sen ne yapıp ne ed�p b�r yolunu bulurdun �nsanı konuşturacak. Hayat Yalın, Kavga Bas�tt�

Sorunlar, stresler, nasıl yapacağız soruları, sürekl� “olmaz”lar. B�z bunların �çer�s�nde boğulup kalırken, “neden yapamadınız” ded�n m� sen, çözülmeye başlardı tüm sorunlar. Bazen durur seyrederd�m sen�. Nasıl bu kadar �ş� yürüteb�l�yor ve bu sorunları gülerek çözeb�l�yor d�ye. Üstün görürdüm yan� gözümde. Ş�md� daha net kavrayab�l�yorum, doğru düşünmek d�yoruz b�r yanıyla. B�r yanıyla da hayat yalın, kavga bas�tt�; b�zler sorunları çözecekt�k, çözmen�n yöntemler� bell�yd�. Yüreğ�nde kavganın ateş�, türküler yakıyordun yoksul konduların damlarında. Örnektepe mahalles�nde N�san ayının güneşl� b�r günü, sen y�ne en öndes�n. Konser yapacağımız alanda sohbet ed�yorsun gençlerle, ben o konsere katılamayacaktım ama ayak sürüyordum belk� b�r umut arada kalırım d�ye. Gençler mahallede pol�s saldırısı olursa konser ne olacak d�ye sorduklarında sen �se gülerek “Gaz bombaları ses teller�n� kuvvetlend�r�yor” dem�şt�n. B�r anda gençler kahkahayı koyuverm�şt� ve o an ne stres kalmıştı gençlerde ne de pol�s�n saldırıp saldırmayacağı merakı. Konser yapılmış pol�s saldırmış ama Grup Yorum o gün tüm yasaklamalara rağmen konduların damlarında türküler�n� söylem�şt�.

yıllarındak� düzen yaşamını anlatırdın. Sonrasında da mücadele �le tanışmanı. Ben şaşkın şaşkın sen� d�nlerken “Yaa, k�mse doğuştan kahraman değ�lm�ş” d�ye b�t�r�rd�n cümley�. Anacandın abla sen, sen�n yanında güvende h�ssederd� kend�n� herkes. Bünyam�n’� sen�n ağzından d�nlemek… Tanımayan �nsanlar b�le Bünyam�n’� sen�n anlatımınla çok �y� tanırlardı. Saatlerce anlatırdın gözler�n uzaklara dalardı, ver�len emekler, söylen�len sözler, anılar, heps� b�rer b�rer dökülürdü ağzından. Aynı sokaklarda ş�md� sen�nle yürüyorduk ve ben sana bakınca “Bünyam�n’� görüyorum” d�yordun. Mutlu oluyor, ver�len emeğ�n karşılığını yaşamımda göstermek �ç�n çabalıyordum. İnsanlar �le nasıl konuşuruz, nasıl sabır eder�z d�ye anlatırdın, evet sabırsızdım… Hala sabırsızım sen�n mücadelen� büyütmek �ç�n sabırsızım ş�md�.

Sonra K�raz Ç�çekler� Düştü Toprağa Sıla; en güzel�m�z, yoldaşımız, k�raz ç�çeğ�m�z, vuruldu karanlığın cellatları tarafından gece yarısı. Sabahın mağrurluğu �le gençl�kte çıt çıkmıyordu, şeh�d�m�z vardı. Sen� gördüm, y�ne d�k, y�ne kuvvetl� karşımızdaydın. K�m b�l�r �ç�nde ne fırtınalar kopuyordu. Ama önce Sıla’yı onun adına yaraşır b�r şek�lde, a�lem�z�n adına yaraşır b�r şek�lde uğurlamalıydık. Pankartlar, af�şler, sloganlar, yazılamalar, hazırlıklar. Heps� en güzel şek�lde yapılmalıydı. O gün İstanbul’un bütün yoksul mahalleler� gencec�k kızı Sıla’yı uğurladı, sloganlar eşl�ğ�nde, yoldaşlarının arasından. Sıla, Bünyam�n ve n�celer�… Her yerde sen vardın abla, Tutsaklıklar, şeh�tl�kler, �şkenceler türküler�nle, konuşmalarınla, sohbetler�nle, hayatı örgütlüyordun. baskılar... Örgütlerken öğret�yordun, halkını Yaz ayları gel�yor, çocukların neşe sevmey� vatanını sevmey�, dolu sesler� S�bel Yalçın parkını mücadeley� �ç�nde h�ssetmey� dolduruyordu. Bünyam�n �le hep öğret�yordun. Bunu o kadar doğal b�r şek�lde yapıyordun k�, sen sank� dondurma yed�ğ�n�z yerde devr�mc� doğmuş g�b�yd�n. Sana öyle dondurmamızı yerken anlatıyordun, yazın neler yapacağımızı, yen� çıkacak ded�ğ�m zamanlar “gençl�ğ�m� görseyd�n” d�ye başlar ve ün�vers�te Yorum albümünden türküler�n�

söylüyordun, “Hak Veren Zal�m Gördün Mü Hesap Soran Olmayınca Kırıktır B�r Kanadımız Sen Kavgaya G�rmey�nce” İlle kavga d�yorduk abla, �lle kavga d�yeceğ�z. Sen� mücadele �çer�s�nde tanıdım ve �lle kavga d�yorum, sen� büyük a�lem�z�n �çer�s�nde tanıyan herkes ş�md� ardından �lle kavga d�yor sen�n bıraktıklarınla. Tutsaklık Alnımızın Ak Cefası Tutsaklık g�rd� aramıza. Mayası bozuk olan kahpeye güven olmazmış. 31 Temmuz 2017 dün g�b� aklımda. Öğlen saatler�nde gençl�k b�namız ve Berkan Abatay Spor Merkez�ne yapılan operasyon �le gözaltına alındık, sonrası tutsaklık…

süres�z açlık grev� d�ren�ş�n�z başlamıştı..

Grup Yorum ş�md� kend�s� türkü oluyordu Armutlu kondularında.

Ekmek Adalet ve Özgürlük �ç�n bedenler�n�z� açlığa yatırıyordunuz. H�kayeler�n�, destanlarını d�nled�ğ�m, k�taplarını okuyup tüyler�m�n d�ken d�ken olduğu, halen gözler�m�n k�n �le öfke �le yandığı günlere g�d�yorduk, ölüm orucuna g�d�yordu süreç.

Hep önümüzdeyd�n Hel�n abla hep. Yaşamınla, öğrett�kler�nle, anacanlığınla, emekç�l�ğ�nle, çalışkanlığınla, daha saysam mı b�lemed�m. Ş�md� yanımda olsan “Sen de b�z� kahraman yaptın” derd�n, kahramanımız oldun abla sen, evet sen mücadelen�n kahramanı oldun.

“Acının bağrından b�r mav� çel�k g�b� fışkıran öfke Dünyayı değ�şt�reb�lecekt�r mutlaka Yen� hayat kend�n� yen�den yaratacaktır Ona sah�p çıkan ellerde.“

Tahl�yen�n ardından sen�nle b�rkaç kere konuşmuştuk, ben yüzünü, gülümsey�ş�n�, �nanç ve kararlılıkla dolu bakışlarını hafızama kazıdım o Sen sonrasında ölüm orucu d�ren�şç�s� b�r adalet savaşçısı olarak günlerden �t�baren. Bu yolun sonu ya şeh�tl�kt� ya da talepler�m�z çıktın zulmün z�ndanlarından. karşılanacaktı. Tutsaklığında �lk aldığım mektubunda Hasan Hüsey�n’den d�zeler �le Hel�n Abla merhabası �le Sank� günlerd�r aç değ�lm�ş�m g�b� d�yordun, y�ne mütevaz� y�ne gelm�şt�n, mektup sıcacıktı, çünkü çalışkandın abla. sen�n yoldaş el�n değm�şt�. “Sadece d�zler�m ağrıyor yürüyünce” d�yordun. Sonrasında �se, “zaten d�ren�şten önce de ağrıyordu” d�ye ekl�yor ve gülüyordun. “Az uyuyorum” d�yordun ve sonrasında “d�ren�şten önce de az uyuyordum” d�yordun. Yanına gelen �nsana umut Mektuplarında da öğret�yordun ek�yordun, b�r geleneğ�n Hel�n abla. Hem okutuyor, hem yazdırıyordun. Ş��rler, k�tap alıntıları, devamcısıydın sen ve onurla değerlend�rmeler, mektup zarfının taşıyordun bu bayrağı. D�ren�ş ev�n�n açılacağı gün sen�nle �çer�s�ne sığmayan kahkahaların. konuşmuştuk, sev�nçten havalara Ben her mektubunu okuduğumda uçuyordun. Sen�n ben� gezd�rd�ğ�n, kulağımda sen�n ses�nden tar�h�n� anlattığın mahalle Armutlu. okuyormuş g�b� oluyordum. Bu Orada Sevg� Erdoğan, Gülsüman yazıyı yazarken de halen ses�n Dönmez, Zehra Kulaksızların şeh�t kulaklarımda. düştüğü kondulara ş�md� sen gel�n 17 Mayıs 2019 tar�he yazılacaktı ve oluyordun. s�z kalem� el�n�ze almıştınız. Ş�md� Armutlu mahalles� tanıktır sıra sendeyd� abla, hep konuştuğumuz g�b� sıra sana gel�nce kahramanlıklara, destanlara... Yıllar önces�nden d�ren�ş türküler�n� �ç�mdek� tüm k�n� kusacağım zal�mler�n suratına dem�şt�n. Ş�md� yakan, destanın türküsünü yazan “Ş�md�l�k b�r es�ml�k bahar yel� de olsa B�r kokumluk kar ç�çeğ� B�r merhaba d�yel�m ded�k dostlara F�l�zkıran fırtınası �le Merhaba”

Adalet mücadeles�nde açlığınız �le tüm dünyada, yaşamak �ç�n çabalayanların karşısında, onur �ç�n, adalet �ç�n, ölüneb�l�n�r� b�r kez daha gösterd�n abla. Sağır kulaklara bu sefer d�ren�ş�n türküsünü söyled�n sen. “Önce yazarsın, sonra yaratırsın, sonra da kend�n ş��r olursun” dem�şt� Ç�ğdem abla. Ş�md� sen b�r d�ren�ş ş��r�, ş�md� sen b�r �syan çığlığı oldun İstanbul’un orta yer�nde, D�ren�ş büyüyor abla merak etme, Özgür ab�, D�dem Abla, İbrah�m ab�, Mustafa, Ebru abla, Aytaç Ab�.. Daha da büyüyecek, sen�n yaktığın kıvılcım her yer� yakacak. Ş�md� b�ze karanf�ller�m�z�n arasından bakıyorsun ve halen denet�m� bırakmıyorsun. Mücadeley� büyüteceğ�z, bana öğrett�kler�n� hayata geç�receğ�m. Ha unutmadan sen� hep gülerek anlatacağım. Anıların �le, b�zlere bıraktıkların �le, öncümüz, kahramanımız, sıra nefer�m�zs�n. Sen�n anın önünde saygıyla eğ�l�yorum, Sıla’ya Bünyam�n’e sıkıca sarıl. Beraber türküler�m�z� söyleyeceğ�m�z, halaya duracağımız günde görüşmek üzere... Ablam, yoldaşım, kahramanım.

Barış

87

ölmeyen İşte yine aynı duygular içindeyim. Bu duyguyu bu zamana kadar, birebir tanıyıp da karanfilleşen tüm canlarımız için yaşadım istisnasız. Onları toprağın altında olduklarına -ki kimilerini kendi ellerimle koydum toprağa- hiçbir zaman inandıramadım kendimi. Dursa da kalbi, biz onu kendi ellerimizle sarıp-sarmalayıp, koysak da kara toprağın bağrına, şu köşeden çıkıp kollarını açarak geliverecekmiş de kucaklaşıverecekmişiz gibi Helin de… Helin’le bir kez kucaklaşan bile unutamaz onu. Büyüğünü de küçüğünü de öylesine sıkı kucaklayan görülmemiştir çünkü. Dışarda en yoğun koşturmacaların içinde bile olsa ya da mahpusta açık görüş salonunda, aynı coşku ve güçle kucaklar Helin insanı… Ki O’nun içindeki o sevgiyi hissetmemeniz imkânsız onunla kucaklaştığınızda. Hep bir koşturmacanın içindedir. Bilirsiniz ki erkenden kalkıp yollara düşmüştür. Zaten muhtemelen de ya sohbet etmek xda çalışmak için geç de yatmıştır. Ama istisnalar hariç hep enerjiktir. Ama işte tüm direncine rağmen yorgunluktan vücudunun iflas ettiği bu istisna anlarından birinde bindiği otobüste uyuyup kaldığı için onu karşılayacak arkadaşı nasıl telaşlandırdığını gülerek anlatandır. Zaten onun gülmeden bir şeyler anlattığı da pek görülmemiştir.

88

Gülmesinin yanı sıra öyle kahkahalar örgütlediğine hepimiz şahitlik ettik. patlatır ki bulunduğu ortam O’nun Ki düşmanı en çok da korkutan da bu kahkahalarıyla çınlar hep. bence. Ölümüyle birlikte zırhlı araçlarla korkutulmaya çalışılmasına Sürekli bir koşturmacanın da rağmen başucuna toplanan yüzler içindedir. Aklı hep mücadelenin daha da korkuttu onları. ihtiyaçlarını karşılamaya, çevresindeki insanların sorunlarını Onca gözaltı-tutuklama saldırısının, çözmeye odaklıdır. O’nun bu yanına, itirafçılarla amaçlanan ve yaratılmak son tutsaklığı süresince de tanıklık istenen korku duvarının amacına ettik yakından. İstisnasız tüm ulaşamadığının da ifadesiydi bir görüşçülerle ayrı ayrı ilgilenir, yerde, Helin’in vasiyetiyle başucunda hatırını sorar. Biraz canı sıkkın halaya duranlar. Ki cenazesine gördüğüyle ise hiç istisnasız mutla- saldırarak bu korkuyu bastırmak ka özel olarak sohbet etmeye ve istediler. sorunu öğrenmeye çalışır. Öğrendiği sorunu oracıkta konuşu- Bedreddinler’den, Pir Sultanlar’dan lup çözebileceği bir şeyse mutlaka Mahirler’e; Mahirlerden bugüne, çözer ya da diğer görüşçüleri bu tarihin çeşitli zamanlarında yaşanan sorunun çözümü için yönlendirirdi. irili ufaklı tüm direnişler geçmişi geleceğe bağlayan köprü oldular. En son direniş evinde eşimle birlikte İşte Helin de bu köprülerden biri ziyarete gittiğimizde görüşmüştük artık. Helin’le. Eşim biraz duygusallaşıp ağlamaklı olunca yine esprileriyle Adı, dünya durdukça ve döndükçe dağıtmıştı bu kasavetli ortamı. “Ne yaşamaya devam edecek. Daha o abla, sen yaşlandın herhalde. şimdiden doğan çocuğun adında bile. Yaşlandıkça da fazla duygusallaştın Onlarca konserde söylediği şarkıları sanırsam” diyerek. Yine güldürmeyi O’nun sesinden dinlemeye devam başarmışı yani hepimizi. ettikçe, her bir adımda karşımıza çıkan fotoğraf ve görüntüleriyle Açlığın ilerlemiş o günlerinde, ağrı yaşamlarımızın içinde olmaya devam çektiği yüzünden belli olduğu halde ettikçe örneğin kim diyebilir ki Helin acılara rağmen gülerek sohbet öldü. etmişti bizle. O’nun da hayallerini ve umutlarını Kararlılığı çok netti. Nerden gelip yüklenerek mücadele kervanı nereye gittiğini biliyordu. Yaşamına yürüyor menziline. anlam katarak ölümünü gün gün

Her Gün Yeni Bir Helin Doğacak Helin’e Çağıldıyor türkülerimiz Gümbürtüsünü savurarak Şahikası göğe varan dağların Ak libas giymiş başlarında Bir yel savruluyor şimdi Kızıl gelinlik giymiş Helin’in Sesini takmış kanatlarına Çukurun dibine batmış soysuz Ne kadar çırpınsa boşuna Helin’in sesi şimdi dağların doruğunda Söylüyor türkülerini Kan karanfile kesmiş yüreklere Helin dağların doruğundan Düşüyor milyonların yüreğine Helin ölür mü Yorum susar mı Bir türkünün bittiği yerde Başlıyor yeni bir türkü Yıktık ayrılığı kavgamızın ateşinde Düşüyor gözlerin Mavi yıldırımlar çakarak yürek haneme Ve sarıyor ateşin ruhumu Parçalanıyor hücrelerim Yangınlardayım şimdi Bir yanım hasret dağının şahikasına tırmanıyor Bir yanım kavgaya kesiyor İki gözüm Keskin Zülfikar ağzı

Bir yanım tutsak Yunan ellerinde Bir yanım özgür düşlerin ufkuna demirli Ve sevdanın en hası yaşanır Demir günlerin ardında Yürek atom atom attıkça Çok şey anlatmak istiyorum sana Sen ve ben Şimdi iki ayrı uçta olsak da Bakınca yıldızlara Düşüyor gözlerin Mavi yalımlar saçarak gözlerime Sen ve ben Aynı sevdanın Aynı özlemin bağrında Helin’in sesi karışıyor Pir Sultan’ın Köroğlu’nun Dadaloğlu’nun Mahsuni’nin Ruhi Su’nun sesine Hepsinin isyanı birleşti Helin’in sesinde Helin şimdi dağların doruğunda Helin şimdi halkının bağrında Helin kanat vurdu Yıldızlar diyarına Ve güneş nasıl her gün doğarsa Her gün yeni bir Helin doğacak Halk olmuş Yorum’un bağrında 12 Nisan 2020 Ioaninon Hapishanesi/ Hasan Kaya

89

90

bize ölüm yok

zaman çok neşeli, dinç; kimi zaman ilk görüşümüzden de halsizdi.

Dinç, neşeli olduğu günlerin birinde, ona sürpriz olarak iki tane Grup Yorum türküsünü söylemek için du. İçeri girince ne göreceğimi az Evet, hayatımda yazdığım en zor hazırlayıp gelmiştik. Bunu kendisine çok tahayyül edebiliyordum: Helin yazı olacak büyük ihtimalle. Eskisi söylediğimizde çok sevindi, ‘’Ben ablanın iyice incelmiş, küçülmüş gibi hayatımızda makale, mektup çıkayım odadan o zaman, salona bedeni. Ancak herhalde bu kadar vb. olmadığı için bu zamana kadar hep resmi içerikli dilekçeler yazdım, heyecanın en büyük sebebi bundan geleyim, orada söyleyin’’ dedi. ‘’Otur lütfen, yorma kendini, burada ziyade, içeride karşılaşacağım o bu açıdan zorlanacağım elbet ama söyleriz biz, ne olacak canım’’ desek bu bir şey değil, insanı asıl zorlayan yenilmez irade, bilinçti. de kar etmedi. Refakatçilerinden rica şey, yazının konusu. Helin abla ile etti, iyice şişmiş ayaklarıyla zorlana Sağlık durumu iyi olmadığından, olan tanışmamızı anlatacağım odaya tam olarak girmedim. Beden- zorlana salona kadar geldi, koltuğa bugün. Maalesef uzun uzun anlatoturdu. Yanı başındaki sandalyeyede imin yarısı dışarıda, yarısı odanın abileceğim kadar uzun anılarımız ben oturdum, türkülerimizi söyledik. içinde olacak şekilde kapının olmadı. En uzun birlikteliklerimiz, direniş evinde direnişçilerle birlikte eşiğinde durdum, kafamı içeri doğru Söylerken sürekli kendisi de eşlik ediyordu. Şarkılarımızı bitirdikten geçirebileceğiniz en uzun süre olan uzattım. ‘’Merhaba abla’’ dedim. ‘’Merhaba’’ diye karşılık verdi. Gücü sonra alkışladı, ‘’Böyle anlarda 20 dakikaydı. Karşınızdaki kişi bir olmamasına karşın, misafirine olan insanlara sarılasım geliyor benim direnişçi olunca, 20 dakika gibi saygısından toparlanarak oturmaya ama baksanıza refakatçilerim izin aslında kısa görünen bir süreye çalıştı. ‘’Abla lütfen rahatsız olma’’ vermiyor’’ diyerek hepimizi güldürdü. birçok duygu doluşuveriyor. Bir defasında da ‘’Geçen gün dedim. ‘’Kusuruma bakma, böyle Yazmanın, anlatmanın kimi zaman arkadaşlar beni tekerlekli sandalyede ve özellikle bu zamanda sorumluluk karşılamak zorunda kaldım.’’ dedi Armutlu sokaklarında gezdirdi, yarım yamalak çıkan sesiyle. O teşkil ettiğini de düşündüğümde, yanıma bir köpek geldi, sevmeyi çok bitkin haliyle bile bunları oturdum masanın başına. istedim ama sevemedim’’ demişti. düşünüyordu. Öyle sade, öyle mütevazı… ‘’Abla olur mu öyle şey, Yaşama, hayata karşı ne kadar sevgi Tahliye olmalarının ardından açlık dolu olduğunu her görüşümde daha grevine devam eden Bahar abla ve estağfurullah’’ dedim. İsmini çok anlıyordum. hatırlayamadığım birinden Helin abla Küçükarmutlu’daki bahsederek ‘’Ona çok benziyorsun, direniş evine taşınmışlardı. Yeni Beni bu denli etkileyen çok az şey oğlu musun?’’ diye sordu, ‘’Hayır tahliye olmuş bir arkadaşımla olmuştur. Bir yatağın üstünde an be beraber ziyaretlerine gidelim dedik. abla, tanımıyorum maalesef’’ diye an direniyordu Helinimiz. Öyle bir Galoşlarımızı, maskemizi giydikten cevap verdim. Gözlerini kısarak direniş biçimiydi ki bu, hiçbir yüzümü net olarak görmeye sonra içeri geçtik ve oturmaya çalışıyordu. Belli ki, görme yetisinde dakikası, saniyesi hatta salisesi başladık. Çok sıcak karşılanıyoruz, direnmeden geçmiyordu. Faşizmin ‘’İçtik abla, teşekkür ederiz.’’ desek bir zayıflık vardı. O sırada, Aygül anne gülerek ‘’Girsene oğlum içeri, yok etme saldırılarına karşın sanatını de Aygül annenin ısrarına dayanacanıyla savunuyordu. Bedenini halka gel. Maskeyi de indir biraz aşağı, mayıp önümüze gelen çayları görsün seni.’’ Dedi. Bir iki adım daha yaşatılan tüm bu adaletsizliklere içiyoruz. O gün sağlığının pek iyi karşı siper etmişti, Mustafa gibi, attım, maskemi çeneme kadar olmadığının, bu nedenle bir indirdim. Açıkçası odaya girmeden İbrahim abi gibi… görüşme yapmamızın mümkün biraz çekiniyordum ama Helin abla o olmayacağını ancak o kadar yolu Bir direnişçi olarak tanıdım onu, Helin’i görmeden gitmememiz için kadar mütevazı, o kadar sıcak direnişçi olarak şehit düştü. Adını içeriye geçip bir selam vermemizin karşıladı ki beni, bu duygularımın mümkün olduğunu söylediler. Önce tamamı bir anda yok oldu. Hani İlle çalışmalarını yaptığı kültür merkezine veren İdil gibi, bir halk sanatçısı Kavga şarkısında geçiyor ya; ‘’Aynı arkadaşım girdi odaya, kısaca sohbet ettiler. Ne yalan söyleyeyim, karından doğmadık/Ama bizden öte olarak ölümsüzleşti hepimizin ağzında bir şarkı sözü bırakarak: kardeş yoktur’’ diye; öyleydi işte. tek kalınca heyecan duygum daha da yükseldi. Bir direnişçiyle tanışa- Hayatımda ilk defa gördüğüm bu insana karşı abla–kardeş sıcaklığını ‘’Kim demiş ölüm var diye bize cak olmanın beraberinde getirdiği Kardeş kardeş atan bu yürek bizim hissettim. Bu kadar sürdü bütün doğal bir his bu. Bir yandan bir an Bize ölüm yok görüşmemiz. Bu kadarcık kısa bir önce tanışma isteği, sabırsızlık; Bu yürek hiç susmayacak’’ ana çok güçlü duygular sığdı, çok diğer yandan hem direnişçiyi yakın bir dostun yanından görecek olmanın hem de tarihe Her bir Yorum türküsünde, şarkısında ayrılırmışçasına ayrıldım Direniş tanıklık ediyor olmanın heyecanı. onu hatırlayacağız, onun bize bırakNeyse, kısa süre sonra arkadaş çıktı. Evi’nden. Bundan sonra olabildiğince sık ziyaret ettim Helin tığı notaları işitirken kulağımız. Sıra bendeydi. Aygül annenin Abla’yı. Bu görüşmemizden kısa bir Konserlerde eşlik ettiğimiz o ‘’Buyur’’ demesinden sonra ayağa marşları bir de onun için haykırasüre sonra açlık grevini ölüm kalktım, odaya doğru ilerlemeye başladım. O anda fark ettim ki, iyice orucuna çevirmişti Helin Abla. Ölüm cağız. Bize ölüm yok! Anısı mücadelemizde yaşayacak… yükselmiş olan heyecanım daha da orucu direnişçisinin bir günü diğer gününden bambaşka olabiliyor, kimi yükselmiş, kalbim hızlı hızlı atıyor-

91

yine görüşeceğiz Sevg�l� Hel�n, Öncel�kle sen� ve artık kervanlarına katıldığın tüm kahramanlarımızı özlemle, sevg�yle sıkıca kucaklıyorum. Hep�n�z�n değerl� anıları, b�zlere öğrett�kler� önünde saygıyla eğ�l�yorum. Sana belk� de çok geç kalmış b�r mektup yazıyorum. F�z�ken oturup okuyamayacağını; ama h�ssedeb�leceğ�n� b�lerek yazıyorum. Onun �ç�n geç olduğunu b�l�yorum. Maalesef b�l�yorum. Yapmak �stey�p de yapamadıklarımız �ç�m�zde ukte

kalır, b�l�rs�n... Hele k� yapma şansımız varken çeş�tl� gerekçelere sığınarak erteled�kler�m�z, gec�kt�rd�kler�m�z de vardır... Onlar acı olarak kalır... Ve maalesef yen�den karşılıklı oturup b�r daha sohbet edemeyeceğ�m�z �nsanlar üzer�ne planlarımız varsa, onlar acıdan da acı kalır. Bu mektup da �şte onlardan b�r�s�. Yıllar önce kend� hatalarımdan dolayı yaşadığım zor günler olmuş ve bunlar moral�m� epeyce bozmuştu. 11’ler�m�z şeh�t düşmüş, herkes onlar �ç�n görev ve sorumluluklar alıp sağa sola koştururken benden b�r köşede oturup, h�çb�r şey yapmamam �stenm�şt�. İnsanın, özell�kle de devr�mc� �se, gururunu �nc�ten b�r durumdaydım hatırlarsın. Moral bozulur, ama böyle b�r zamanda el�n�n kolunun bağlanması sadece moral bozukluğuyla kalmayacak kadar tar�fs�z, der�n b�r acı ver�r. Ben bu acıyı yaşarken bana en çok güç veren anlardan b�r�yd� sen�nle son sohbet�m�z. Sonrasında, önce ben, sonrasında da sen tutuklanmıştık. Sohbet�m�z yarıda kalsa da kısa zamana sığdırdığımız cümleler�m�z yaraya en onucu merhem m�sal� ruhuma �şlem�şt�. Ben�m sustuğum, sen� d�nled�ğ�m o anlar var ya, �şte o anları kast ed�yorum. Yıllar sonra, o yaşadıklarımın da üzer�nden çok sular akıp, hayatım normal akışına çoktan kavuştuktan sonra da olsa, sen�nle �lk buluşmamızda ben o günden bahsed�p, gerek kalmamasına rağmen o sohbete devam etmek �stem�şt�m. Sen açlığının yüzlerle açıklanan günler�nde, yen� tahl�ye olmuş, bütün d�ren�ş enerj�n� yanımıza yen� taşımıştın. “Olur” dem�şt�n. “Ben�m de �ç�mde ukte kaldı, b�t�remed�k” dem�şt�n. Bu yıllar önces�nden, son ortak

92

paylaşımımızdan aklımda kalan b�r anıyken, sen�n �ç�n de öyle olduğunu görmüştüm. Çok açık ve net b�r şek�lde h�ssett�rm�şt�n bana bunu. “Devr�m yolu engebel�, dolambaçlı ve sarptır” der ya ustalar... Hayatta karşılığını çokça görürüz. Çokça somutlanır gözümüzün önünde. Ben de o yolda b�r anda ger�ye düşmüşüm derken yaptığımız o kısa sohbet�n anlamı bende çok der�n, h�ssett�rd�ğ� duygu çok sıcak, b�les�n. Sen�nle tanışalı 8 yıl oluyor, çok zaman da b�rl�kteyd�k, beraber çalıştığımız da oldu. Ama bu kadar çok fırsata rağmen b�rb�r�m�z� çok az tanıyorduk, sen� çok daha fazla tanıyamamak, daha çok anı, çok çok daha fazla heyecanı b�rl�kte yaşayamamak �ç�mde her zaman büyük b�r ukte kalacak. B�rb�r�m�z� her ne kadar çok az da tanısak �y� b�l�yorduk, en azından bunun sen�n açından geçerl� olduğundan h�ç şüphem yok. Ben�m �ç�n çok hassas b�r durumda na�fl�ğ�nle, sam�m�yet�nle ve ses�n�n her tonundan beyn�me kazıdığın sevg�nle, bende h�ç b�r komplekse, duyguların devr�mc�l�ğe uzak herhang� b�r�ne zem�n bırakmadan yaklaşımından bunu anlıyorum. Sen ne güzel b�r �nsansın, ne güzel b�r kalb�n var. Sen�nle yaşam bulan ve hep yaşayacak o güzell�ğ� yaşamazsam veya yaşatamazsam kanım kurusun. Kend�ne �y� bak kara topraklarda, gözünü ve yüreğ�n� üzer�m�zden h�ç eks�k etme. Kahramanlaımız sana, sen onlara emanet ol. Y�ne görüşeceğ�z. Sen� hep sevg�yle ve özlemle anacak olan arkadaşın...

yorum’un en güzel şarkısı: helin Ömründe yalnızca 28 bahar görmek. 28 yaz, 28 kış, 28 güz… Helin’in gördüğü mevsim sayısı yalnızca 112 adet. Oysa nasıl da hak ediyordu yaşamayı ustanın dediği gibi… Yine ustanın dediği gibi genç ve fütursuz Helin, bütün mevsimleri ezilenlere, yoksullara, açlara, tan atımından gün batımına bir lokma için kölece çalışanlara bırakıp da gitti, bembeyaz yelkenini rüzgara vererek okyanusa açıldı küçük filikasıyla. Ardında onur, inanç; ardında sevgi, hasret; ardında öfke, kin; ardında UMUT bırakarak... Şimdi onu anlatmanın zamanı; onun ne anlama geldiğini, yaşamının ve

eyleminin bize ne anlattığını cümlelere dökme zamanı… Ama tam da ‘gel de anlat’ cümlesinin yüksek sesle kendini hatırlattığı andayız… Zor… Helin’i anlatmak çok zor. Ne söylesek karşılamayacak onu… Affına sığınarak, zorunda kalarak onu dağarcığımızdaki en güzel sözcüklerle anlatmak hem onurlu, hem de en zor görev. Helin bir yuva; inancın, sevginin, yoldaşlığın, insana dair tüm güzelliklerin mutlu bir aileymiş gibi yaşadığı bir yuva… Desibeli yüksek, içten bir kahkaha… İnce bir espri, hiç beklemediğin bir anda yüzünde gülücükler açtıran… Helin bir yoldaş; anaç kollarıyla seni sımsıcak sarıp sarmalayan, koruyan, kollayan, çok seven, çok sevilen… Helin bir kardeş, bir abla; liselilerin, en gençlerimizin rehberi, yol göstereni, öğretmeni… Helin bir devrimci; nerede görev varsa orada, emekçi, sıra neferi… Helin halkın sanatçısı, devrimin sanatçısı; emperyalizmin, kapitalizmin dayattığı sanatın ve sanatçının tam zıttı, sosyalizmin sanatını bu günden icra eden…

ekmeğe doymuşluğu… Helin koca bir çocuk parkı, gülüp oynayan, topun peşinden koşan, düşen kalkan, salıncakta sallanıp kaydıraktan kayan çocuklar… Helin yeni açmış bir karanfil goncası, üzerinde sabah çiyleri… Helin bir dağ kırlangıcı, özgürce süzülerek uçan… Helin bir kar tanesi, koyu yeşil yapraklı ardıç ağacına konan... Helin her renkten kır çiçekleri, otlar, çimenler… Helin fırından yeni çıkmış ekmeğin kokusu… Helin bir ezgi, bin yılların ötesinden kopup gelen notalar silsilesi… Helin Grup YORUM…. Helin YORUM’un bestelediği en güzel şarkı… Şimdi Helin söylenecek tüm dillerde… YORUM’a dair konuşulurken, “YORUM’un ilk şehidi” denecek onun için… Şimdi notalara Helin de eklenecek, yeni bestelenecek şarkılarda…

Helin İdil… Helin İdilci… Helin halk, Helin halkın kızı… Helin keçe kurdan… Helin azadiya gelan... Helin bıratiya gelan... Helin Amed… Helin kavganın şehri… Helin Türkiye… Helin bir insan; çürüyen, yozlaşan, Helin Ölüm Orucu… sası sası kokan bir düzenin Helin ölüm… çarklarından ezilmeden, “ona karşı Helin hayat… savaşırsan eğer insan kalırsın” Helin Berkin’in ablası… diyen, insanoğlunun bu güne kadar Helin şimdi Berkin’in yanında, aynı biriktirdiği tüm güzel değerleri mezarlıkta... Yeniden kavuştular… bedeninde, ruhunda, bilincinde ve Helin devrim… eyleminde yaşayan, yaşatan bir Helin sosyalizm… insan!.. Helin bir su damlası, koca Helin biz… bir okyanus… Hem öğrenci, hem Biz Helin!.. bilge… Helin bir Afrikalı; çöpten bacaklı, şiş karınlı, aç bir çocuğun

93

kalbime kal Hel�n’�m...

da böğrümüzde b�r yumruk g�b� saplı taşımak düştü b�ze. Annen� arayamadım. Hala arayamıyorum.

Mezarına varamadım. B�r avuç toprağına yüzümü süremed�m. Ama Kaç gündür d�ller�m lal. B�r kel�me b�l�yorum k� sen orada değ�ls�n. Sen� ed�p söyleşemed�m sen�nle. B�r karşılamıştır mutlaka İd�l. Sen Ne d�yeceğ�m� b�lem�yorum. Sen� kelebek g�b� uçup g�tt�n bu bahar. k�mb�l�r ne kadar K�mb�l�r hang� ç�çeğe kondun. Acaba yaşatamamış olmanın utancı ağır heyecanlanmışsındır. Nasıl basıyor. “Yapma abla...” Deme bana. kucaklaştınız k�mb�l�r... Bunları hayal papatyalara mı? Gel�nc�klere m�? Böyle… Hang� bahar dalına kondun? ed�yorum ama da-ha çok bu hayatta b�ze Hel�n’den ne kaldı onu Sen g�tt�n g�del� bütün şarkılar sana düşünüyorum. Hel�n’�m, güzel�m... Hep kıpır kıpır söylen�yor. Bütün ş��rler ‘Hel�n’ d�ye haller�n aklımda. Oradan oraya başlıyor. Sanatçılar üzgün ve öfkel�. B�ze Hel�n’den çok şey kaldı. Yed� koşturan haller�n, oradan oraya Türküler yaktılar sana. Daha b�r koşturan gençl�ğ�n... düvel duydu sen� ş�md�den. hınçla vuruyorlar tellere. Duyguları akan neh�r. Hep mütevaz�, hep sevecen Mesela hayat ded�ğ�m�z şey�n gözler�n. Ahh o kara gözler�n. mutlaka ve mutlaka b�r onuru varmış Zulüm �se yılan d�l� �le konuşuyor. Kalb�me ok g�b� saplandı ş�md�. b�r kez daha anladık. Bu onur ne Sen�n parlayan ışığından kör oldular. alınır ne satılır ve h�ç b�r şeyle takas Hayat b�ze her zamank� g�b� güçlü ed�lmezm�ş. Küçük dünyalarımıza Onları boşver. Em�n�m ş�md� olmayı emred�yor hapsolmuşken, gördük k� ; büyük görsen sadece bıyık altı y�ne. Sen�n acını kocaman ve aydınlığa açılan b�r kapı güler geçerd�n. varmış İstanbul’un b�r gecekondu mahalles�n�n v�ran ev�nden... Sen�nle geç�rd�ğ�m�z o yaz akşamında Şarkıların da b�r onuru varmış ve bu ölüm orucu onur asla yere düşürülmezm�ş. d�ren�şç�ler�n� konuşmuştuk. Şarkılara b�r borcumuz varmış ve bu Gözünü kırpmadan borç gerek�rse can bedel� öden�rm�ş. d�nlemeler�n h�ç aklımdan çıkmıyor. Ve şarkıları k�m yasaklayab�l�rm�ş “Neden bunları Hel�n? Son nefes�ne kadar söyled�n. ş�md�ye kadar h�ç Ş�md� her evde sen�n ses�n konuşmadık abla? yankılanıyor. Hatıra-ların d�l�m�zde. Bunlar k�taplarda yazmıyor.” K�taplarda O kucağından düşürmed�ğ�n her şey yazmaz Hel�n. çocuklar, ş�md� sen�n h�kayen� Her �nsanın yüreğ� b�r d�nleyerek büyüyecekler. k�taptır. Yüreğ�ne b�r dokun bak neler yazar Ve bundan sonra doğacak olanlar orada... sen�n �sm�nle yaşayacak. H�ç bunu düşünmüş müydün? Han� İd�l g�b� Onların geçt�ğ� köprüden olmayı? geçt�n ve vardın sonsuzluğa. İd�l’�m�z küçükken çok uslu olmasına rağmen adını taşıyan bütün kız

94

çocukları çok haylaz oldu. Ayfer Teyze’ye ş�kayetler� �lett�ğ�m�zde heps�n� sabırla d�nler, bu durumdan sorumluluk h�sseder, “Ne b�ley�m ben�m İd�l’�m çok usluydu ne yapsak b�lemed�m ş�md� kızım” derd�. Sank� b�r suçu varmış g�b�. A�leler� uykusuzluktan b�tap olacak kadar yaramaz oldu bu İd�ller. İd�l usluyken çocuklar böyleyse, sen�n �sm�n� ala-cak olan kız çocuklarını h�ç m� h�ç düşünem�yorum! K�mb�l�r nasıl sen�n g�b� yer�nde durmaz olurlar... Aygül anne ş�m-d�den ş�kayetlere hazır olsun. Gülüyorsun değ�l m�? Ama ben ağlıyorum... Ağlarım. Çok görme bana. Sens�zl�k kolay mı sanıyorsun? Sen� o kapıdan halaylarımızla çıkarmak varken böyle b�r acıyı taşımak kolay mı? Ben�m buna gücüm var mı Hel�n?

Sank� b�r konser önces� İd�ldey�z ve şu n�ye böyle oldu? Bu n�ye olmadı türünden. İnsan nasıl veda eder Hel�n’�m? Umut var ya han�. hep umut… Hel�n’�m ne güzel �şler başardık... Hayal�n� kur deseler kurardık ama ‘fazla atıyorsun’ d�yeceğ�m�z kadar olanları da b�-reb�r yaşadık! 25. Yıl konser�m�zdek� o kalabalığa bakıp bakıp kaçıyorduk kul�se. Parmağımızı ısırarak. Hel�n, b�r şey anlatayım da gül. (Zaten ben� b�l�yorsun ben varsam muzurluk vardır, duramam)

Ben hep sahne arkasındaydım b�l�rs�n. Sahne arkasında görevler�m vardı. Konsere ara ver�lm�şt�. Sahnede ortalığı toplarken su kol�ler� de taşınmaya başlanmıştı. Evet b�l�yorum hayat b�ze y�ne güçlü Ön tarafta bulunan d�nley�c�ler�m�z olmayı emred�yor. Bu em�re slogan şekl�nde ‘suuuu’ d�ye uyacağız. D�zler�m�z bükülmeyecek bağır-maya başlayınca su kol�ler�n� Hel�n sana da sözümüz olsun. elden ele sey�rc�lere ulaştırmıştık. O anda kopan ıslıkları ve alkışları Sözümüz olsun k� V�ctor Jara’nın unutamıyorum. Uzak-ta olanlar ne ‘yarım kalan şarkısını’ olduğunu anlamaya çalışıyorlardı. tamamlayacağız. Nazım’ın memleket hasret�n� b�t�receğ�z. B�nlerce �nsan Yorum’a sah�p Yılmaz Güney’�n sol yumruğuna hep çıkmanın b�l�nc�yle oradaydı. E b�ze değecek yumruğumuz. Ruh� Su’nun de bunun haklı gururunu taşımak tezenes� �le vuracağız hep tellere. düşmüştü. K�m-sen�n burnu b�le kanamadan, konser mekanına h�çb�r Ustalarımızın adımlarına basarak zarar ver�lmeden stadyumu yürüyecek ve b�r m�l�m sah�pler�ne tesl�m ett�k. Stadyum şaşmayacağız. sah�pler� teşekkürler�n� �let�rken şaşkınlıklarını da d�le get�rd�ler. ‘Bu Sen�n adınla büyüyecek stadyumu doldurab�leceğ�n�ze asla çocuklarımız. B�r “Hel�n Bölek Çocuk �nanmamıştık özür d�ler�z…’ Sonra Orkestrası” nın hayal�n� kurdum salon sah�pler�nden b�r� utana sıkıla b�le... b�zden b�r �steğ�n� d�le get�rd�. ‘Tab� k� buyrun el�m�zden ne gel�rse…’ Devr�mc� sanat mücadelem�z� oradan oraya koşuşturan gençler� onurla sürdürmeye devam �şaret ed�yordu. İsted�ğ� şey konser edeceğ�z. Rüzgar b�zden yana hatırası olarak b�r ‘yıldızlı bere’yd�. Hel�n’�m. Kuşlar b�z�m şarkı-mızı Tab� konser sonrası get�rel�m söylüyor. Hayat b�z� anlatıyor. Dünya derken b�r arkadaş önümüzden ded�ğ�m�z şey �se emeğ�m�z�n geçen gençlerden b�r�n�n hatırına dönüyor. kafasından berey� alıp, bu mu? Al ab�’ d�yerek ver�verm�şt�. Nasıl İbo �le telefonda konuştum b�l�yor gülmüştük… musun? Havadan sudan ve o b�r taş g�b� ağır hatıralarımızdan. B�z� tanımayanlar bu kadar zulüm Yaptığımız �şlerden. ‘B�z çok güzel �ç�nde patlayan kahkahalarımızı �şler başardık Gamze abla’ ded�. anlayamaz. Bunun adı ‘umut’tur. Y�ne yapacağız. Yapacağız İbo, Her da�m umut �nsana her da�m yapacağız ded�m ve asla ona veda kahkahalar attırır. Hel�n’�m etme-d�m. Sıradan b�r konuşmaydı. hatıralarımız o kadar çok k� ömrüm

yett�ğ�nce anlatacağım. Zaten İbo’dan �z�n aldım. ‘Anlat abla ne olacak g�zl�m�z saklımız mı var’ ded�. Had� çenem düşmüşken İbo’nun konserden b�r gece önce gördüğü rüyadan da bahsedey�m. İbo o gece kabus gör-müş. B�r sebeple konsere yet�şemed�ğ�n� konser alanının dağıldığını görmüş. ‘Tamam İbo öyle b�r şey yok… �stersen sen ş�md�den orada yat’ d�yerek toparlamaya çalıştık. Etk�s�nden uzun süre kurtulamamıştı… Çok güzel �şler başardık ve y�ne başaracağız. Uğruna bedel öded�k. Kolay olmadı o başardığımız �şler. Sırtı ter �ç�nde kalmış b�r seyyar m�krofon �le sokak sokak dolaşan gençler�m�z yüz b�nler� topladı meydanlara. Ben �nanmamıştım k�, başkası �nansın… Düşman çatladı, dostlar gururlandı, b�ze �se güven düştü. Yapardık Hel�n’�m çünkü s�z vardınız. S�z varsanız her şey olurdu. Son olarak zafer �şaret� gösterd�ğ�n an var ya... Ak-lımdan çıkmıyor. Bu o kadar ağır b�r yük ve sorumluluk k�... Ama taşıyacağız Hel�n’�m. Hayatın em�rler�n� uygulamak boynumuzun borcu. Ş�md� omuzlarımızda ağır b�r yük var. 30 k�loluk ağır yükü Hel�n’�n... Canım kardeş�m, Hatıranı yaşatacağız. Her şarkıda, her ş��rde... “Hel�n” kuş yuvası demekm�ş Kürtçe’ de. B�lm�yordum sen�nle b�rl�kte öğrend�m. Ş�md� bütün kuşlar dallarına kon-sun. Kuşlar özgürdür. Masmav� gökyüzüne kanat çırparlar. Sen�n d�renc�n özgürlük get�rs�n halkımıza. Ş�md� kalb�m�zde b�r kuş yuvası var artık. Kanat çırpacaklar ve şarkılar söyleyecekler özgürlüğe. Sevg�yle, �nançla, bağlılıkla, Kara gözler�nden b�nlerce kez öper�m … Hoşça kal d�yem�yorum. Kalb�me kal.

95

güzel kızım güle güle... iki yıldan uzun bir süre görüşemedik. Hapishaneye mektup yazmıştı. Kendisi de hapisti. Cesaret aşılayan güzel satırlar...

gülüştük. Kısa tuttuk ziyareti sağlık durumlarından dolayı.

Daha sonraki gidişlerimde ölüm orucuna dönüştürmüştü direnişini. Yalnızlığımı alıp götürdü. Ne zaman Çok halsizdi. Göz temasını güçlükle öfkeden kaskatı kesilsem, ne zaman kuruyordu. Bahçede havalandırmaya umutsuzluğa düşsem,ne zaman çıkarmışlardı bir keresinde. Hijyen coşku duysam Grup Yorum’un açısından uzakta duruyorduk. Orada şarkılarını dinlerdim, söylerdim. Ve bulunanların üzerinde tek tek hayata bağlanırdım. Adeta “Kalk gözünü gezdirdi. Tek tek gözlerimize Idil Halk Tiyatrosun- yerinden. Pes etme. Sırası mı baktı. Göz göze geldiğimizde bir da “Bedreddin ‘den ağlayıp yakınmanın? Yaşamak her öpüş attım. Gözkapaklarını kapatıp Berkin’e Hakikat Savaşı şeydir, var mı öyle yılgınlığa açtı. Sosyal medyadan günbegün Sürüyor“ oyununuda rol düşmek“ diyordu şarkılar. takip ettim durumunu. almıştım. Oyunun provası için Idil Kültür Merkezi’ne Özgürlüğün, adaletin, kardeşliğin Bir sabah uyandım, Facebook’ u gittiğim bir gündü. Helin’le ilk vücut bulmuş haliydi Grup açtım. Sayfanın başında şu yazıyordu: kez orada karşılaştım. Gözaltı Yorum.Aynen Helin’im gibi. ”Ölüm orucu direnişçimiz Helin Bölek iskencesinde kaburgasının Ne zaman özeleştirinin dozunu ‘i kaybettik.” Bir şey kayıp gitti incindiğini öğrenmiştim. kaçırsam, bana “Aman abla! Hepiiçimden. Acı, öfke, hüzün... Bir koca mizin kusurları var. Kendine haksıboşluk... Tutamadım kendimi. Aktım Onu resimlerde görmüştüm daha zlık etme” diyerek tatlı tatlı çıkışırdı. gittim. Helin’in kocaman kalbi önce. Adı da çokca anılıyordu. Sigara Hapishaneye girdiği o uzun zaman durmuştu. Güzel bakışları gülümseyyakmak için kültür merkezinin onu çok özledim. İletişim cezası en yüzü geldi gözümün önüne. önündeki kaldırıma çıktım. nedeniyle mektuplar kesildi sonra. Merdivenlerden indi. Bana doğru Sosyal medyadan haberlerini O; bir çocuk kadar masum, bir yürüdü. Göz göze geldik. alıyordum. mitralyöz kadar kararlıydı. Türkülerini özgürce söyleyebilmek adına 28 “Helin, değil mi?” dedim. “Evet Çok güzel yemek yapardı Helin. yaşında ölüme yatmış, faşizmin abla.” deyip sıcacık sarıldı. Adımı Sofradakilere yemek koyarken en zulmüne göğsünü siper etmiş gerçek bile bilmeden tereddütsüz,teklifsiz az öğünü de kendi tabağına koyardı. bir halk sanatçısı ve savunucusuydu. kocaman sarılmıştı. Böylesi bir Hayvanları da çok severdi. Yüreği Kocaman kalbinde herkese yer vardı. samimiyeti pek fazla yaşamamıştım. öyle kocamandı ki,bütün güzel “Geçmiş olsun” dedim. Biraz şeylere yer vardı. Herkesi içine Helin, karşısındakini büyük bir sabırla lafladık. Daha sonra “Ben buralarsığdıracak kadar büyük bir kalp dinlerdi. 100 yaşında bir bilgenin dayım ablam, görüşürüz“ dedi. Cana taşırdı. Bir keresinde bir yerlere tecrübesiyle bakardı gözbebekleri. yakın bir ev sahibi gibi her geleni geziye gitmekten söz açıldı. Doğa selamlıyor,herkesle merhabalaşıyor, gezisi mi olsa denize mi gidilse Hem halkına reva görülen zulmü arada şakalaşıyordu. tartışmasının sonunda karar verile- affetmeyen bir savaşçı, hem de yeni meyince, ”Aman, biz de ayaklarımızı doğmuş bir çocuk masumiyeti Daha sonraki günlerde bir araya denize uzatıp çekirdek çitleriz“ barındırırdı içinde. Art niyetsiz. Sevgi geldik yine. Başka yerlerde, farklı deyiverdi. Gülüştük. dolu. Tarih bilinciyle her şeyi yerli zamanlarda. Samimiyetimiz ilerlemyerine oturtmuş olmanın olgunişti. Açlık grevinde Bahar Kurt’la birlikte luğuyla değerlendirirdi olayları. direniş evindeyken onları görmeye Küçük ve kendinden emin adımların Oyunumuz iki kez sahnelendi. Grup gittim. 2,5 senedir görüşmemiştik. büyük zaferler getireceğini biliyordu. Yorum’a yönelik baskılar arttı. İdil Grup Yorum ‘un bir marşıyla selâm- Halk sanatçılığının duyarlılığıyla, Kültür Merkezi basılıyor, üyeleri ladım onları. Birden sevinçle adımı devrimci etiği özümsemişti. işkenceyle alınıyor,bir süre tutuklu- söyledi. Ayağa kalktı. “Abla hoşgelluktan sonra tekrar tahliye oluyor- din. Sarılamıyorum ama ellerimi 3 Nisan 2020’de küçücük bedenindelardı. Son tutukluluk süreleri tutabilirsin” dedi. Ellerini avuçlarıma ki kocaman kalbi durdu. uzundu. Ben de başka bir nedenle, aldım. Öptüm. Uzun uzun bakıştık. sokakta AKP ilçe gençlik kolları Alçak tonda kadife sesiyle “Seni çok Anılarımda ben ölünceye dek yaşayatarafından saldırıya uğramış, merak ettim ben. Haberlerini caksın halkının onurlu evladı. Güzel öz-savunma sonucu kısa bir alamadım“ diye defalarca tekrar kızım. Güle güle. Yıldızlar yoldaşın süreliğine hapse girmiştim. Helin’le etti. Sonra biraz şakalaştık, olsun.

96

HELİN’İN YOLDAŞLARI; HELİN’İ DİRENİŞİNİ CENAZESİNİ ANLATIYOR Hel�n... Hep gülerd� Hel�n. Yüzü hep o gülen �fades�yle aklımda kalacak, kahkaha atarak gülerd� hem de. Hep neşel�yd�. Gözaltında da, tutsaklıkta da, dışarıda çalışırken de...

değerler� büyüterek yürüdü d�ren�ş�ne. Halkımıza, vatanımıza verd�ğ� değer� öyles�ne büyüttü k�; gel�n� oldu halkımızın, gel�n� oldu vatanımızın.

B�r gün toplantı yapıyorduk. Gençl�İnsanları yapab�lecekler� �şlere sevk ğ�n b�r toplantısıydı. O dönem etmes�n� b�l�rd�. K�m�n hang� �şle düşman sürekl� kurumumuzu uyumlu olduğunu b�l�rd�. basıyor, plast�k merm� sıkıyor, pankartlarımızı çalıyor, sokak Mekan�k değ�ld�. Onunla kısa küçük ortasında arkadaşlarımıza �şkence �şlerde beraber çalışmış olsak da, yapıp gözaltılar yapıyordu. O beraber hayata da�r de sohbet ett�k, dönemler kalacak yer, para, kıyafet gezd�k de, oturup b�r yerde yemek vb. sorunlar da yaşıyorduk. de yed�k. Oldub�tt�c� değ�ld� yan�; değer ver�rd� �şe de, �ş� yaptığı Hel�n “Arkadaşlar, çek�n�yor muyuz, yoldaşına da, �nsanlarımıza da. Bu utanıyor muyuz halktan b�r şeyler �stemeye? Para �stemeye, kalmak �ç�n konuşmaya vb. utanıyor muyuz?” d�ye sormuştu. Bunun üzer�ne çek�nd�ğ�n�, utandığını söyleyen b�r arkadaş da olmuştu. Bunun üzer�ne Hel�n, “Utanmamalıyız” dem�şt�. “B�z bu halktan eller�ne s�lah alıp savaşmasını, dağlara çıkmasını, şeh�rlerde savaşmasını, �kt�darı almalarını �st�yoruz, devr�m� �st�yoruz.” dem�şt�, “Bunları �stemekten m� utanacağız?” dem�şt�.

çalışmalarında ya da sohbetlerde b�r örnek olarak geç�r�r�m. Evet, Hel�n halkımızdan savaşmasını �st�yordu. Halkın �kt�darını kurmamızı �st�yordu, devr�m� �st�yordu. Bunun �ç�n şeh�t düştü. B�z de ona söz ver�yoruz k�; halkı örgütleyeceğ�z, halkı savaştıracağız ve halkın

�kt�darını kuracağız. Ona söz ver�yoruz k�; dünyayı b�r kez de ülkem�zden sarsacak, ona ve tüm şeh�tler�m�ze devr�m sözümüzü yer�ne get�receğ�z. And olsun!

Bunu h�ç unutmadım. Hala eğ�t�m

97

Ölümün de get�rd�ğ� çek�lmeyle �y�ce kem�kler� çıkmıştı. Kulağına yaklaştım söylemek �sted�ğ�m b�r sürü şey vardı ama sadece “Sen 288 gün taarruz ett�n ş�md� sıra b�zde, Öğlene doğru Hel�n ablanın şeh�tl�k hesabını soracağız!” d�yeb�ld�m. haber�n� aldık. Ondan öncek� gece Sonra sadece yüzüne baktım her b�r ab�ye Hel�n abla �le olan b�r karışına her ayrıntısına kadar anımı anlatmıştım. Sabahına bu haber� almak daha da öfkelend�rd�. baktım, beyn�me kazıdım. Çünkü sorulacak b�r hesap o yüz, mutlaka Çok kısa sürede aklımdan onlarca sorulacak! eylem b�ç�m� geçt�; ama �lk başta Hel�n abladan tal�mat almalıydık.

duyab�leceğ� yerlerden geçerek aj�tasyonlar çekt�k, halkı Armutlu’ya çağırdık. Pencerelerden alkışlayanlar oldu, geleceğ�n� bel�rtenler oldu. Sesl� çağrıdan sonra pol�s 5 akreple mahalleye g�rd�, sürekl� caddede devr�ye atıyorlar, mahalle arasına g�r�yorlardı. Akrepler�n gelmes�yle �ş�m�z b�raz uzasa da akşam saatler�nde döndük Armutlu’ya. Kalabalık ateş yakmış hep beraber çevres�ne toplanmış türkü söylüyorlardı. Nöbetç�ler nöbet yerler�nde türkülere kısık seslerle eşl�k ed�yordu.

Sürem�z dolunca odadan çıktık. Çıkınca sol el�m�n t�tred�ğ�n� h�ssetYola çıktık, yol boyunca Hel�n ablayla �lg�l� olan anıları düşündüm. t�m bakınca yumruğumun sıkılı İzm�r’de tahl�ye olduğunda arkadaş- olduğunu fark ett�m açmak �sted�m açılmayınca d�ğer el�m�n yardımıyla Ertes� sabah Armutlu’dan, Okmeydalarla beraber yemeğe g�tm�şt�k. nı’na yola çıktık. G�tt�k k� Okmeydanı Daha sonra S�l�vr�’de SEGBİS’te aynı açtım. sank� �şgal ed�lm�ş g�b�yd�. Nereye kab�ne konulmuş, karşımızdak� dönsek akrep, hang� sokağa g�rsek arkadaşla saatlerce sohbet etm�şt�k yol kes�lm�ş, pol�sler ve akrepler k� gard�yanlar b�z�m hala duruşmaduruyor. Saat 9.45 g�b� Okmeydada olduğumuzu sanıyorlardı. nı’na vardık. Bu anılarla Armutlu’ya vardık. Cemev�ne geld�ğ�m�zde kalabalığı gördük, saat erken olmasına rağmen duyan herkes gelm�şt�. İd�lc�ler sahne arkadaşını, avukatlar müvekk�l�n�, mahallel�ler damlarını sahne eyleyen Hel�n ablayı görmeye gelm�şlerd�. Tüm yoldaşları orada aynı düşünceler� paylaşıyorduk: “Hesabını soracağız!”

B�z Hel�n ablayı görmek �ç�n �çer�ye g�rerken annes� Aygül teyzen�n “Armutlu yanıyor ben daha çok yanıyorum” d�ye haykırışlarını duydum. Evet Armutlu yanıyor Aygül Ana kadar tüm yoldaşları da öfkeyle yanıyor. Bu ateş tüm Türk�ye’y� saracak, şeh�tler�m�z�n çaktığı kıvılcımı b�z harlayacağız.

Yaklaşık 45 dak�ka ya da 1 saat cemev�ne g�tmek �ç�n yollar aradık en sonunda b�r ab� b�r yol bularak hızlıca cemev�ne soktu b�z�. B�z cemev�ne g�rd�kten kısa süre sonra ablukaya alındı. Öğrend�k k� İd�l de abluka altındaymış. Ne �çer�den b�r�n�n çıkmasına ne de dışarıdan b�r�n�n g�rmes�ne fırsat ver�lmed�ğ�n�

Tüm ülkeye yayacak, cellatları yakacağız. Armutlu’ya g�tt�kten b�rkaç saat sonra mahalleye dönmek üzere �k� arkadaşla yola çıktık. Mahalleye geld�ğ�m�zde tüm halka en kısa sürede şeh�tl�ğ� ve cenazey� duyurmak �st�yorduk. İlk başta tanıdıklarımıza g�tt�k, kend�ler�n� ve çevreler�n� b�lg�lend�rmeler�n�, Armutlu’ya Yüzünde sadece der� ve kem�k vardı. desteğe g�tmeler�n� �sted�k. Hemen sonrasında mahallede her sokağın Cemev�ne geld�kten kısa b�r süre sonra b�r arkadaşla beraber Hel�n ablayı görmek �ç�n D�ren�ş Ev�’ne g�rd�k. Daha önce h�ç ölü b�r�ne dokunmamıştım, �lk defa Hel�n ablanın alnını tutab�ld�m, el�me sert b�r kem�k geld� sadece.

98

öğrend�k. İd�l’e g�rmek �steyen Meral Hır gözaltına alındı. Bu arada da cemev�nde saatler �lerled�kçe kalabalık artıyordu. B�r araya gelen k�tleden pol�s korkmuş olacak k� akrep lerden halka “Sağlığınız �ç�n evler�n�zle kalın” çağrısı yapıyordu utanmadan. Cemev�n�n

olmaya çalıştık. İlk gün Armutlu’da güvenl�k alma, nöbet tutma g�b� �şler� yaptık. Ne oldu ne b�tt� b�raz b�lg�lend�rd�k gelen arkadaşları. Sonra “pankart yazıp asalım” ded�k. kapısına kadar gelerek k�tleye Sonrasında Nurtepe, Kağıthane ve “Cenazen�n buraya gelmeyeceğ�n� Okmeydanı’nda yazılamaya çıktı Fer�köy’e g�deceğ�n�” söylüyordu. Amaçları kend�ler�n� b�r araya gelen arkadaşlar. 2530 tane yazılama halkın öfkes�nden korumaktı. Çünkü yaptılar. Akşam cemev�n�n bahçes�b�l�yorlar k� halk b�r araya geld�kçe ne büyükçe b�r ateş yakılmıştı. Onun başında �nsanlar şeh�t anlatımı ed�yordu. İk� grubu b�rleşt�rel�m kend� güçsüzlükler� daha bel�rg�n yapıyor ve şarkı-türkü söylüyorlardı, derken Fer�köy’e g�d�ld�ğ�n� öğrend�k. oluyor. Bunun �ç�n çel�k yelekler, b�z de katıldık. Pankart yazıp s�lahlar, akrepler, TOMA’lar, çev�k Cemev�ne astık. Fer�köy’e doğru yola çıktık. Cemev� kuvvetler, s�yas� şube pol�sler�yle k�tles� de bu arada dışarı çıkma savaşı dayandılar cemev� kapısına. Sabah cenazen�n kaldırılacağı ver�yormuş. İnternet�m�z vs olmadığı Okmeydanı’na doğru yola çıktık. �ç�n haberler� de çok sonradan İd�l’�n önü tamamen kapatılmıştı. alıyorduk tab�. Bakıyorlar k� başka Pol�s anons yapıyordu, “sağlığınız çıkış yolu yok, oturma eylem�ne �ç�n evler� terk etmey�n” d�ye. Sonra başlıyorlar. Burada da gözaltılar farklı gruplarla mahalleye g�r�ş oldu. İk� k�ş� Fer�köy’e doğru g�tt�k, yaptık, d�ğer arkadaşlar d�rek oradak� gruplarla b�rleşt�k. cemev�ne g�d�p �çer� g�rm�şler. “Fer�köy’ün üst tarafındak� grupla b�rleşel�m, b�rl�kte ne yapıyorsak yapalım” ded�k. Oraya doğru yol aldık, pol�s her yerde saldırıyordu. Tüm bunlar olurken b�r yandan da gel�şmeler� tak�p etmeye çalışıyordum. Cenaze aracının �ç�ndek�lere saldırı olmadığını; ama şoförün gözaltına alındığını öğrend�k. Ben de b�r süre sonra mahallel�lerle beraber cemev�nden çıkarak ger� döndüm.

Neredeyse her yer tutuluydu. Cemev�ne doğru g�tmek �steyen Halk bu gözdağına rağmen y�ne de �nsanları pol�s bırakmıyordu. İk� grup vardı, b�r grup Gençl�ğ�n türküler�n� marşlarını söyleyerek, oradan cemev�ne g�tmeye çalışıyorsloganlar atarak bekled� Hel�n du. Pol�s engell�yordu. D�ğer grup ablayı. da cemev�n�n karşı sokağından g�r�ş yapmaya çalışıyordu. Ona da pol�s engel oluyordu. Cemev�nde 200 k�ş�l�k b�r k�tle var, onlarla b�rleşmeye çalıştık. Cenazen�n kaçırıldığına Haber� 2 saat geç aldık. Cuma günü da�r haberler var, Fer�köy’de olduarkadaşlarla görüşecekt�k. Arkadaş- ğunu söyleyenler vardı. lardan b�r� gel�rken �nternete Pol�s her şey� yapab�l�rd� ve avukatbakmış, öyle gelm�ş. Haber� verd� lar da görüşmeler� sürdürüyormuş saat 13.0014.00 arasıydı. Hızlıca sanırım. B�raz beklend� orada. çıktık. Oradak� �şlere yardımcı Düşman sab�tt�. Ara sıra gel�p tac�z

Mezarlığa g�d�ş yolunun kapandığını ve g�remeyeceğ�m�z� düşünüp Çayan’a geçt�k. Cenazen�n gömüldüğünü ve ş�md�k� çağrının D�ren�ş Ev�’ne olduğu öğrend�k. Günün sonunda arkadaşlarımız gözaltından çıkmışlar. Armutlu’ya g�tt�m, Hel�n’�n anması vardı orada anmaya katıldım.

99

500 YIL ÖNCE PİR SULTAN BUGÜN HELİN BÖLEK Bundan tam 500 yıl önce P�r Sultan; söyled�ğ� türkülerle haksızlığa baş kaldırmış, zulme boyun eğmem�şt�r. Söyled�ğ� türkülerle Hızır Paşa’ya meydan okumuş �nancından m�l�m sapmamıştır. Bugün, yan� P�r Sultan’dan 500 yıl sonra Hel�n Bölek, Bedredd�n’lerden, Mah�r’lerden, Anadolu’nun d�rengen damarından aldığı güçle faş�st AKP �kt�darının zulmüne d�rend�. Hel�n, özgürlük ateş�n� yakan Dem�rc� Kawa, darağacında Sey�t Rıza oldu. D�ren�ş�n� büyüterek tam 288 gün açlığın koynunda düşmana meydan okudu ve tesl�m olmayarak ölümsüzleşt�. 16 yy’da P�r Sultan, 21 yy’da Hel�n, d�ren�ş�yle dünya halklarına umut oldu. Açlığın koynunda ölüme yürürken Grup Yorum’un 35 yıllık geleneğ�n�n, �deoloj�s�n�n gücüyle adım adım kavgayı örgütled�. Bugünün Hızır Paşaları ded�ler k� Hel�n’e: “Sen bırak,

100

b�z talepler�n� düşünürüz.” Hel�n kabul etmed�, b�l�rd� k� Osmanlı’da oyun çoktu. Nasıl k� P�r Sultan Hızır Paşa’nın şartını kabul etmed�yse, Hel�n de bugünün Hızır Paşaları’nın tekl�f�n� reddett�. Çünkü tar�h b�l�nc�, sınıf b�l�nc� ve örgüt b�l�nc�ne sah�pt� Hel�n. B�l�rd� düşmanın manevralarını. İşte tam da bu uzlaşmazlığıyla başardı Hel�n; d�renme kararını tereddütsüzce verd�. Son nefes�ne kadar da örgütlü davranarak, Grup Yorum’un �lk şeh�d� oldu. Zal�m�n zulmüne boyun eğmemey�, şarkıların yasaklandığı b�r ülkede, özgürce söyleneb�leceğ�n�n sembolü oldu şeh�tl�ğ�yle. Dünya halklarının d�l�nde 9. nota, ölümsüz b�r zafer şarkısıdır artık Hel�n...

Gürbüz Doğan Ekşioğlu

101

Jinên Xwendekar ên Kurdistan

102

Grup yorum Hiç Susmayacak - Hel�n Bölek’e -

Feda: İnsan soyunun ulaşacağı En yüce değer Feda: Bu dört harfle Tanımlanıyor güzell�kler Bu dört harfte yaşıyor kahramanlar bu dört harfle yazılıyor tar�h!

Söz Bitti Analar ağlıyorsa Sapır sapır düşüyorsa toprağa çocuklar Ve sen�n aymazlığından utanarak Toprak basıyorsa genç ölüler� bağrına Söz b�tt� Gün o gün değ�l Gün geceden kara Tarlada başak Fabr�kada çark Duvarda bağlama Ş�md� her şey susuyorsa Ölüler�m�z konuşuyor haykırarak Söz b�tt� Çıkart yararak bağrını Çıkart yumruk kadar o lanet yüreğ�n� Küf mü bağlamış Örümcek m� sarmış Allah belasını mı verm�ş Yeter Söküp at Söz b�tt� Yürekte sevda öfke Elde taş sopa Parmakta tet�k tırnak Ne duruyorsun Söz b�tt�

Muzaffer Gezer

Ölüm yağarken gecelere Kavga var et�yle kem�ğ�yle Açlık grevler�yle hücrelerde! Kavga var Haykıran yüreklerde Kavga var Sömürülen emekte Ve yarının sah�b� ellerde Kavga var Fabr�ka �şgaller�nde Kavga var AÇLIK GREVLERİNDE Kızını kaybetm�ş B�r ananın Acılı gözler�nde Karanf�ller kan damlar yurdumuzda Her bedende m�lyonlarca Hel�nler�z b�z! Halkımızla b�rl�k ve dayanışmada D�l�m�zde katar katar türküler�m�z! Seslen�yor b�zlere Takv�m yapraklarından tar�h Seslen�yor b�zlere Yıkık kentler İşgal geceler! Seslen�yor b�zlere Güneşe uğurladıklarımız Seslen�yor b�zlere En güzel türküler�yle Hel�n’�m�z Her ovadan Her yamaçtan Gözden Gezden Arpacıktan Namluya sürülmüş B�r merm� yüreğ�m�z! And olsun k� Hel�n yoldaş And olsun! Rüzgarlar da sussa Zaman da dursa GRUP YORUM H�ç susmayacak!

Hasan B�ber

103

Grup Yorum, direnenlerin şarkısını söylemekle kalmadı. Kendisi direnişi ile dilden dile söylenen bir şarkı oldu...

104

Grup Yorum, ülkemizin ve dünyanın dört bir yanında, direnişi ve şehitleri ile halkı birleştirdi, örgütledi, bilinç ve umut oldu...

105

Helin’in şehitliği ülkemizi ve dünyayı ayağa kaldırdı... KİMLER NE DEDİ? (Paylaşımlardan bazıları...)

106

Sanatçıdan gazeteciye, avukattan sporcuya, milletvekilinden demokratik kitle örgütlerine kadar...

107

108

109

110

111

#42(/56 454.�/241/5/56-,!.241/'6*,2%4&241/'6�1

112

Yüreğimizdeki Akıldır Grup Yorum! Aklın En Güçlü Silahı CÜRETTİR! HELİN’İN CÜRETİ, GRUP YORUM’UN AKLI OLACAK ARTIK!