BÖLÜM 1 Kan Damarlar› 7 Resim 1-16 Hiyalin arteriyoloskleroz, mikroskopi Ateroskleroza ek olarak arteriyolosklerozun (arterlerin sertleflmesi) di¤er iki tipi, arteriyoloskleroz ve medyal kalsifik sklerozdur. Arteriyoloskleroz tipik olarak böbrekler ve beyinde görülür. Hiyalin arteriyoloskleroz denilen bir tipi, buradaki glomerülün sa¤ alt›ndaki belirgin derecede kal›nlam›fl arteriolde PAS boyas› ile gösterilmifltir. Bu de¤ifliklik, ço¤unlukla nefronlar›n ilerleyici kayb› ve böbrek atrofisine yol açan benign nefroskleroza efllik eder. Hiyalin arteriyoloskleroz ayn› zamanda ço¤unlukla normal tansiyonu olan yafll›larda da görülür. Diabetes mellitus veya hipertansiyonu olan bireylerde bir hayli ilerlemifl arteriosklerotik lezyonlar saptan›r. Resim 1-17 Hiperplastik arteriyoloskleroz, mikroskopi Burada, atreriolar lümeni belirgin olarak daraltan, konsantrik laminer intima ve düz kas proliferasyonundan oluflan “so¤an kabu¤u” görünümü ile karakterli arteriolde arteriyolosklerozun hiperplastik tipi görülmektedir. Etkilenen arteriyollerde ayn› zamanda fibrinoid nekroz (nekrotizan arteriyolitis) geliflebilir ve burada lokal kanama olabilir. Çevre dokularda fokal iskemi veya enfarktüs görülebilir. Bu lezyon daha çok diastolik kan bas›nc› 120 mm Hg. üzerinde olan malign hipertansiyona efllik eder. Böyle malign hipertansiyon ya ilk kez ya da uzun süreli hipertansiyonun komplikasyonu olarak ortaya ç›kabilir. Resim 1-18 Medyal kalsifik skleroz, mikroskopi Mönckeberg’in medyal kalsifik sklerozu arteriyosklerozun en önemsiz tipidir (Ateroskleroz ve arteriyosklerozun her ikisi de arteriyal lümenin daralmas› nedeniyle kesinlikle önemlidir). Yafll› kiflilerde daha s›k rastlan›r. Medyan›n hemen üzerinde bulunan morumsu mavi kalsifikasyonlara ve bu olayda lümenin etkilenmedi¤ine dikkat ediniz. Bu nedenle, olgular›n ço¤unda önemli klinik sonuçlar geliflmez. Rastlant›sal ortaya ç›kan bir bulgudur. Her ne kadar pelvik bölgede izlenebilir ise de boyun veya meme gibi di¤er bölgelerin röntgen filimlerinde kalsifiye müsküler arterler izledi¤inizde bu olay› an›msay›n›z.