152

TÜRKÇE BELİRTEÇLER (ZARFLAR)

final yayınları

TEST 73

Soru 1

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı

türde belirteçlere yer verilmiştir?

A) Türkiye, bacasız sanayiden elde ettiği

geliri bu yıl artırdı.

B) Rüzgâr çıkınca odanın kırık kapısını hafifçe çekti.

C) Yanına hemen malzemelerini al ve yola

çık.

D) Belediyeye gittim ama oradakiler benimle pek ilgilenmedi.

E) Yeni sezonun ürünleri öğleden sonra

burada tanıtılacakmış.

Soru 2

Aşağıdaki dizelerin hangisinde zarf görevli bir sözcük ya da söz yoktur?

A) Güneşten gizlenen inci yıldızlar

Şimdi bir sır gibi çıkar meydana

B) Yine bahar geldi, bülbül sesinden

Seda verip seslendin mi yaylalar

C) Bursa’da eski bir cami avlusu

Küçük şadırvanda şakırdayan su

D) En bakımsız, en kuytu bir bucağın

Bence İrem bağı gibi güzeldir

E) Roman civarına bahar gelince

Yıkılır ovadan yörük çadırları

Soru 3

Aşağıdaki dizelerin hangisinde zaman belirteci kullanılmıştır?

A) Beyaz bir ay doğuyor fıstıkların arkasından

B) Zindanda dakika farksızdır aydan

C) Dünyan bittiği anda yüce divan kurulur

D) Gün bitti, ağaçta neşe söndü

E) Gurbet çeken gönüller kuşatmıştı ocağı

Soru 4

Solda, ilerdeydi Ali Onbaşı

I

Kan içindeydi yüzü, gözü

II

Bir süvari takımı geçti yanından dörtnala

III IV

Kaçanı kovalamıyordu yalnız

Ulaşmak da istiyordu bir yerlere

V

Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerden hangisinin türü belirteçtir?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Soru 5

Uykudan uyanan böcekler, yuvalarından çı-

I

karak şimdiden kış hazırlıklarına başlamıştı.

II

Karıncalar, sıcak günlerin uzun sürmeyece-

III

ğini bildikleri için ambarlarını yiyecekle dol-

IV V

durma yarışına başlamışlardı.

Yukarıdaki numaralanmış sözcüklerden

hangisi belirteç göreviyle kullanılmıştır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Soru 6

Böyle bir tasa duymadım hiç. Kendimi işime

I

verdim. Sabırla, alçakgönüllülükle mesleği-

II III

ğimi inceledim, adamakıllı öğrendim. Çaka

IV

satmaktan ve dümen çevirmekten kaçındım.

V

Yukarıdaki numaralanmış sözcüklerden

hangisi belirteç (zarf) değildir?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

ÖZ BİLGİ

3. Nicelik (Miktar) Zarfları

Eylemsilerin, sıfatların veya başka

zarfların ölçüsünü gösteren, onları

miktar bakımından etkileyen zarflardır. Başlıca nicelik zarfları şunlardır: en, daha, çok, biraz, fazla,

gayet, pek... Bu zarflar eylemsi, sıfat

ve zarflara “Ne kadar?” sorusu yöneltilerek bulunur:

Çok yoruldum.

M.zarfı eylem

(Ne kadar yoruldum?)

Çok gezdiği için yoruldu.

M.zarfı eylemsi

(Ne kadar gezdiği için?)

Çok önemli bir açıklama yaptı.

M.zarfı sıfat isim

(Ne kadar önemli?)

Çok hızlı koştu.

M.zarfı Durum eylem

zarfı

(Ne kadar hızlı?)

4. Yer - yön Zarfları

Eylemlerin, eylemsilerin anlamını yer

ve yön bakımından belirten sözcüklere yer - yön zarfı denir. Bu sözcükler yalın hâlde eylemi etkilediklerinde zarf, ismi belirttiklerinde sıfat,

isim çekim eklerini aldıklarında da

isim olur. Yer - yön zarfları “Nere?”

sorusunun cevabıdır.

Başlıca yer - yön zarfları şunlardır:

aşağı, yukarı, içeri, dışarı, ileri, geri,

öte, beri...

Çocuklar dışarı çıktı.

Yer-yön fiil

zarfı

Çocuklar dışarıya çıktı.

isim

Ben yukarı baktım.

Yer-yön fiil

zarfı

Ben, yukarıya baktım.

isim

Yukarı mahalle daha sakin.

sıfat isim