T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK HAYATIN İÇİNDEN Sınav Kazandıran Sorular Güncel 36 HAFTALIK Müfredata PERİYODİK ÖDEV FASİKÜLLERİ Uygun Akıllı Tahta Uyumlu IF Beceri .SIN Temelli Sorular Nitelikli Genç Eg-itim Video Çözümlü Sorular %100 YENİ NESİL ÖZGÜN SORULAR

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 1 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Avrupa’daki Gelişmeler ve 20. Yüzyıla Girerken Osmanlı Devleti 1. İslam medeniyetinin en parlak dönemini yaşadığı 3. Osmanlı Devleti’nin çöküşünü önlemek isteyen Orta Çağ’da (375-1453), Katolik Kilisesinin baskısı aydınlar Osmanlıcılık, Batıcılık, İslamcılık, Türkçülük altında kalan Avrupa’da özgür düşünce ve bilim gibi fikir akımları etrafında toplanmışlardı. Bunlar- gelişmemişti. Kilise, hem siyasi hem ekonomik dan Osmanlıcılık fikrini savunanlar Padişah II. hem de bilimsel faaliyetleri kendi kontrolünde Abdülhamit’e Meşrutiyeti ilan ettirmişlerdi. Ancak tutuyordu. Kilise söylemlerinin sorgulanmadan Meşrutiyet yönetiminin devleti dağılmaktan kurta- doğru kabul edildiği bu sistem neredeyse bin yıl ramadığını görünce ...?... fikrine yönelmişlerdi. Avrupa’ya hâkim oldu. Ancak XV. yüzyıl ile birlikte Avrupa’da Katolik Kilisesine karşı sesler yüksel- Yukarıdaki paragrafta boş bırakılan yere (...?...) meye, eleştiriler yapılmaya başladı. anlam bütünlüğü bakımından aşağıdakilerden hangisinin yazılması doğru olur? Bu metinde sözü edilen dönemde Avrupa’nın geri kalışında aşağıdakilerden hangisinin etkili A) Gelenekçilik B) Çağdaşlık olduğu vurgulanmıştır? C) Atatürkçülük D) Milliyetçilik A) Dogmatik düşüncenin 4. Birçok alanda teknolojik buluşlar gerçekleştirildi ve B) Coğrafi Keşifler’in bunların üretime uygulanmasıyla Sanayi İnkıla- C) Monarşik yönetimin bı’nın temelleri atıldı. Buhar gücünün makinelerde D) Bağımsızlık ayaklanmalarının kullanılması, insan ve hayvan gücüne dayalı üretim tarzından makine gücüne dayalı üretim tarzına geçilmesini sağladı. Buna göre aşağıdakilerden hangisinin bu duru­ mun bir sonucu olduğu söylenemez? 2. Yeni Çağ’da, Rönesans hareketleri ve Hümanizm A) Üretim teknolojisinin gelişmesi akımıyla başlayıp Coğrafi Keşifler ve Reform hare- B) Pazar ve ham madde ihtiyacının artması ketleriyle devam eden gelişmeler, aklı ön plana C) Çok uluslu devletlerde bağımsızlık ayaklanma- çıkardı. Gerçeğe akıl yoluyla ulaşmayı hedefleyen bir hayat anlayışının oluşmasına zemin hazırladı. larının başlaması 18. yüzyıldaki bu düşünce yapısı Avrupa’da insanı D) Daha ucuz ve kaliteli malların üretilmesi merkeze alan, akla ve gerçeğe dayalı bir hayat anla- yışını ortaya çıkardı. 5. Aşağıdakilerden hangisi Fransız İhtilali’nin Osmanlı Devleti’nde etkili olduğunu gösterir? Metne göre, Avrupa’daki bu gelişmelerin aşağı­ A) Halifeliğin siyasi etkisini koruması dakilerden hangisine neden olduğu söylene­ B) Azınlıkların Osmanlı’dan ayrılmak iste­mesi mez? C) Yabancı tüccarların Osmanlı pazarlarınd­ a daha etkili olması A) Aydınlanma Çağı’nın yaşanmasına D) Osmanlı ordusunda ıslahat çalışmalarına hız verilmesi B) Özgür düşünme sisteminin gelişmesine C) Sömürge imparatorluklarının kurulmasına D) Ön yargının ve skolastik düşüncenin önem yitir- mesine 8. SINIF 1

6. İslamcılık Osmanlıcılık Müslüman milletlerin Osmanlı halifesinin liderliğinde tek bir çatı altında birleşmesini Osmanlı sınırları içinde yaşayan tüm milletleri savunan kir akımıdır. Osmanlı milleti adı altında bir araya getirmeyi amaçlayan kir akımıdır. Türkçülük Batıcılık Bütün Türkleri Osmanlı Devleti çatısı altında Avrupa’dan bilim, teknik ve yönetim anlayışının millî bir duygu ile bilinçlendirmeyi ve bir bayrak alınması gerektiğini savunan kir akımıdır. altında toplamayı amaçlayan kir akımıdır. Osmanlı Devleti’nin son döneminde ortaya atılan bu fikir akımlarıyla ilgili; I. Devletin parçalanıp dağılmasının önlenmek istendiği, II. Devletin eski gücüne erişmesi için Türk aydınlarının çareler aradığı, III. Osmanlı sınırları içinde yaşayan tüm yabancıların Osmanlı milleti adı altında birleştirdiği yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. D) II ve III. 7. Padişah Abdülmecid Dönemi’nde, 1839’da Tanzimat Fermanı (Gülhane Hatt-ı Hümayunu) ilan edildi. Fermana göre halkın can, mal ve namus güvenliği sağlanacak vergi herkesin gelirine göre alınacaktı. Mahkemeler açık olarak yapılacak, rüşvet ve iltimas (kayırma) önlenecekti. Tanzimat Fermanı’yla Müslüman ve gayri- müslim ayrımı yapılmaksızın herkes kanun önünde eşit sayıldı. Osmanlı Devleti’nde ilk defa padişahın gücü üstünde kanun gücü- nün varlığı kabul edildi. 1856 yılında ise Islahat Fermanı ilan edile- rek gayrimüslimlere verilen haklar genişletildi. Verilen bilgilere göre Tanzimat ve Islahat Fermanları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Osmanlıcılık fikri doğrultusunda gerçekleştirilen önemli uygulamalardır. B) Hukuk devleti yönünde atılmış önemli demokratik gelişmelerdir. C) Ülkede egemenlik anlayışını değiştirmek ve halka siyasi haklar vermek amacıyla yayımlanmıştır. D) Tüm milletleri Osmanlı milleti adı altında bir araya getirme amacıyla düzenlenmiştir. 8. SINIF 2

8. Osmanlı Devleti’nde milliyetçiliğin etkisiyle ilk ola- 10. Sanayi İnkılabı, İngiltere’de 18. yüzyılın ikinci yarı- rak 1804’te Sırplar isyan etti. 1829 Edirne Antlaş- sında başladı. 19. yüzyılda diğer Avrupa devletle- ması’yla Yunanlar bağımsızlıklarını kazandı. Devam rine yayıldı. Sanayinin gelişmesiyle fabrikalar kurul- eden dağılma süreci, 1877 - 1878 Osmanlı-Rus maya başlandı. Sanayileşen ülkeler ham maddeye Savaşı’nda alınan ağır yenilgi sonrası 1878 yılında ihtiyaç duydular ve ürettikleri malları satabilecek- imzalanan Berlin Antlaşması ile hız kazandı. Bu ant- leri yeni pazar arayışına girdiler. Ekonomik ve askerî laşma ile bağımsızlıklarını kazanan Sırbistan, yönden güçlü olan devletler, geri kalmış ülkeleri Karadağ ve Romanya Osmanlı Devleti’nden ayrıldı- birer ham madde kaynağı ve açık pazar olarak gör- lar. düler, onlara ait toprakları işgal ederek sömürge- leştirdiler. Bu bilgilere göre Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Bu durumun aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenemez? A) Fransız İhtilali ile yayılan milliyetçilik akımından olumsuz yönde etkilenmiştir. A) İmparatorluklarda bağımsızlık ayaklanmalarının artmasına B) Bağımsızlık ayaklanmaları Balkanlardaki ege- menliğini zaman içinde daraltmıştır. B) Emperyalist politikaların etkili olmasına C) Gayrimüslim topluluklar merkezden ayrılıp C) Devletler arası siyasi gerilimlerin yaşanmasına kendi ulus devletlerini kurmuşlardır. D) Silahlanma yarışının hız kazanmasına D) Halifenin Osmanlı ülkesindeki dini otoritesi azalmıştır. 11. Selanik Kenti Özelliği (...?...) Gelişmiş bir ticaret ve sanayi şehridir. (...?...) Farklı inanç ve milletler bir arada ya- (...?...) şamaktadır. Ulaşım Çok sayıda gazete ve derginin basıl- dığı yerdir. Dünyanın farklı yerleriyle liman ve demir yolu bağlantısı vardır. 9. Osmanlı Devleti’nin sınırları içinde Türklerle bera- Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden ber çok farklı milletler bulunuyordu. Selanik şeh- hangisi yazılamaz? rinde de Türklerle birlikte Rum, Bulgar, Sırp, Yahudi ve Ermeniler yaşamaktaydı. Bu nedenle dil, inanç- A) İktisadi B) Kültürel lar, gelenek ve görenekler de farklılık gösteriyordu. C) Askerî D) Sosyal Yüzyıllarca uyum içinde yaşayan bu farklı kültürler, Fransız İhtilali’nin etkisiyle çatışma ortamı içine 12. Osmanlı aydınları ve devlet adamları, yaşanan sürüklenmişlerdir. olumsuz gelişmeler üzerine Avrupa devletlerinin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışmalarına engel Bu metinde, Selanik kentinin; olmak ve devletin dağılmasını önlemek amacıyla çalışmalar yapmaya başladılar. I. Sosyal, Bu düşünce doğrultusunda aşağıdakilerden han­ II. Askerî, gisinin yapıldığı söylenemez? III. Etnik, IV. İktisadi A) Meşrutiyetin ilan edilmesi B) Düyun-u Umumiye İdaresi’nin kurulması özelliklerinden hangilerine ilişkin bilgi verilmiş­ C) Osmanlı Mebusan Meclisi’nin açılması tir? D) Kanun-i Esasi’nin yürürlüğe girmesi A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 8. SINIF 3

13. 19.yy’da Osmanlı aydınları arasında Osmanlıcılık, İslamcılık, Türkçülük ve Batıcılık gibi yeni fikir akımları ortaya çıkmaya başladı. Bu fikir akımları; I. Bağımsızlık ayaklanmalarına son vermek, II. Yeni bir devlet kurmak, III. Osmanlı Devleti’ni dağılmaktan kurtarmak, IV. Devletin yayılmacı bir politika izlemesini sağlamak amaçlarından hangilerini gerçekleştirmek için ortaya atılmıştır? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 14. Sanayi İnkılabı’nın meydana gelmesi ile birlikte Avrupa’da küçük işletmeler kapanarak fabrikalar kurulmuştur ve böylece üretim artarak ürünler daha hızlı ve ucuza satılmıştır. Bununla birlikte devletler arasında sömürgeci- lik yarışı baş göstermeye başlamıştır. Osmanlı Devleti de ham madde ve pazar konusunda önemli bir konumda olduğundan dolayı Osmanlı Devleti’ne giren ucuz ürünler devletin ekonomisini fazlasıyla çökertmiştir. Bu durum Osmanlı Devleti’ni öncelikle aşağıdakilerden hangisi bakımından etkilemiştir? A) Dini B) Kültürel C) Askerî D) İktisadi 15. ...?... a) Bu amaçla iki önemli çalışma yapıldı: Mebusan Meclisi’nin Açılması b) Kanun-i Esasi’nin İlanı Böylece meşrutiyet fikri ve programı yürürlüğe girmiş oldu. Bu fikre taraftar olanlar, bütün Osmanlı vatan- daşlarının siyasi birliğini gerekli görüyorlar ve ortak yurt gereğini savunuyorlardı. Bu tablonun başlığı aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Osmanlıcılık B) Batıcılık C) İslamcılık D) Türkçülük 16. Büyük devletlerin kışkırtmalarıyla Bulgaristan, Sırbistan, Yunanistan ve Karadağ birleşerek 12 Ekim 1912’de Osmanlı Devleti’ne savaş ilan ettiler. Savaşta başarısız olan Osmanlı Devleti; Batı Trakya, Makedonya, Arnavut- luk, Ege adaları gibi önemli yerleri kaybederken Midye-Enez hattının doğusuna çekildi. Buna göre Balkan Savaşları sonunda yaşanan toprak kayıpları aşağıdaki düşünce akımlarından hangisinin önemini yitirmesine neden olmuştur? A) İslamcılık B) Türkçülük C) Osmanlıcılık D) Batıcılık 8. SINIF 4

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 1 2 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Topla Gel Testi 1. Selanik şehrinin özelliklerinden bazıları şunlardır: 5. Aşağıdaki haritada Osmanlı’nın I. Balkan Savaşı • Farklı milletler bir arada yaşamıştır. sonrasındaki kaybettiği yerler gösterilmiştir. • Önemli fikir akımlarının etkisindedir. • Zengin bir basın - yayın hayatı vardır. Avusturya-Macaristan Romanya Bosna Selanik’e ait bu özelliklerden yola çıkarak şehirle Arnavutluk ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Sırbistan A) Gelişmiş bir sosyokültürel hayata sahiptir. Karadağ Bulgaristan B) İfade hürriyeti vardır. Midye C) Kültürel etkileşime açıktır. D) Milliyetçilik akımı etkili olmuştur. Enez Yunanistan Osmanlı Devleti 2. Osmanlı Devleti içindeki Müslüman toplumlar­ K Bulgaristan’ın aldığı yer dan Arnavutların ve Arapların ayrılıkçı hareketi, D Yunanistan’ın aldığı yer Karadağ’ın aldığı yer aşağıdaki fikir akımlarından hangisinin önemini Sırbistan’ın aldığı yer yitirdiğine kanıt gösterilebilir? B G 0 120 240 km A) Osmanlıcılık B) Batıcılık Bu bilgiye göre Osmanlı Devleti ile ilgili olarak C) İslamcılık D) Türkçülük aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 3. Azınlık unsurlarını korumak ve onları Osmanlı A) Balkanlardaki toprakları, bu bölgedeki ülkeler birliği altında tutma düşüncesidir. arasında paylaşılmıştır. B) Balkanlardaki egemenliği sona ermiştir. C) Sınırları içindeki gayrimüslim sayısı azalmıştır. D) Avrupa’daki topraklarını tümüyle kaybetmiştir. Bu metinde bahsedilen fikir akımı aşağıdakiler­ den hangisidir? A) Türkçülük B) Osmanlıcılık C) Batıcılık D) Ümmetçilik 4. Osmanlı Devleti’ndeki azınlıklar aşağıdakilerden 6. Bu düşüncenin öncüleri bir milleti; dil, din, soy ve hangisinin etkisiyle ayaklanmışlardır? ülkü birliğinin oluşturduğunu savunuyorlardı. Onlara göre devlet ancak; dili, dini, soyu ve ülküsü bir olan topluma dayanarak ayakta durabilirdi. Bu fikir akımı, aşağıdakilerden hangisidir? A) Sanayi Devrimi B) Coğrafi Keşifler A) Türkçülük B) İslamcılık C) Fransız İhtilali D) Rönesans C) Batıcılık D) Osmanlıcılık 8. SINIF 5

7. Coğra Keşi er Rönesans Reform Sanayi İnkılabı Aydınlanma Çağı UYANAN AVRUPA Bu görsel aşağıdakilerden hangisini anlatırken kullanılabilir? A) Avrupa’nın siyasi haritasını çizen etkenler B) Avrupa’daki iç ayaklanmaların nedenleri C) Avrupa’nın güçlenmesine katkı sağlayan gelişmeler D) Avrupa’da skolastik düşüncenin doğma evreleri 8. II. Abdülhamit, 1908 yılına kadar devleti mutlakiyetle yönetti. İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin meşrutiyeti yeni- den getirmek için yürüttüğü mücadele sonucunda II. Abdülhamit, 23 Temmuz 1908’de meşrutiyeti yeniden ilan etti. Böylece II. Meşrutiyet Dönemi başladı. Anayasada önemli değişiklikler yapıldı, padişahın yetkileri sınır- landırıldı ve meclisin yetkileri artırıldı. Ayrıca ilk kez siyasi partilerin kurulması sağlandı. Buna göre İttihat ve Terakki üyelerinin ülkede, aşağıdakilerden hangisinin devamlılığını sağlamayı amaç­ ladıkları söylenebilir? A) Ekonomik bağımsızlığın B) Demokratik yönetimin C) Geleneksel devlet yapısının D) Hanedana dayalı siyasi teşkilatlanmanın 9. Osmanlı Devleti’nin dağılmasını önlemek amacıyla devletin sınırları içinde yaşayanları hangi din veya milletten olursa olsun kaynaştırarak bir Osmanlı milleti oluşturmayı amaçlar. Osmanlıcılık fikrini savunanlar, Genç Osmanlılar Cemiyeti adı altında örgütlendiler. Başlıca temsilcileri Şinasi, Namık Kemal ve Ziya Paşa’dır. Cemiyet, Devleti yıkılmaktan kurtarmak için haklar bakımından herkesin eşit olması gerektiğini savundu. Meşrutiyet yönetimine geçilmesini savunarak başta Balkan milletleri olmak üzere halkın tamamını yönetime katıp Osmanlı vatandaşı olma bilincini yerleştirmeyi amaçladı. Bu düşünce aşağıdakilerden hangisiyle başarısız olmuştur? A) I. Dünya Savaşı’nda Arapların İngilizlerle iş birliği yapmasıyla B) Balkan Savaşlarıyla çeşitli milletlerin Osmanlı birliğinden ayrılmasıyla C) II. Meşrutiyetin ilan edilip monarşik yönetiminin güç kaybetmesiyle D) Osmanlı Devleti’nin Kafkas Cephesi’nde Çarlık Rusya’ya yenilmesiyle 8. SINIF 6

10. Aşağıdakilerden hangisi Fransız İhtilali’nin 13. Osmanlı Devleti, Rusya başta olmak üzere Avrupa sonuçlarından biri değildir? devletlerinin saldırıları sonucu 19. yüzyıla önemli toprak kayıpları yaşayarak girmişti. Bu saldırılar kar- A) Emperyalist politikalar yaygınlaşmıştır. şısında denge poliitkası izleyerek ayakta kalmaya B) Hürriyet, eşitlik, adalet gibi kavramlar toplum çalışan Osmanlı Devleti siyasi, askeri, sosyal ve eko- nomik bakımdan oldukça zayıflamıştı. Devlet, 19. yaşantısına girmiştir. yüzyılın başlarından itibaren bütün bu olumsuz C) İnsan hakları ilk kez anayasayla güvence altına gelişmelerin yanı sıra başka sorunlarla da karşı kar- şıya kalacaktı. Bunların başında azınlık isyanları gel- alınmıştır. mekteydi. D) Milliyetçilik fikri ortaya çıkmıştır. Buna göre Osmanlı Devleti’nin 19. yy’da karşılaş­ 11. Fransız İhtilali’nin Osmanlı Devleti üzerindeki etkisi tığı sorunlarda; iki şekilde olmuştur. Bunlar Milliyetçilik ve demok- rasidir. İhtilalle yayılan insan hakları, bireysel özgür- I. Fransız İhtilali’nin neden olduğu, milliyetçilik lükler, eşit vatandaşlık, anayasal düzen gibi konular fikrinin yaygınlaşması, Osmanlı aydınları arasında etkili oldu. Buna göre, aşağıdakilerden hangisinde bu fikir­ II. Coğrafi Keşifler’in neden olduğu, Akdeniz lerin etkili olduğu söylenemez? limanlarının önem kaybetmesi, A) Kanun-i Esasi’nin düzenlenmesinde III. Sanayi Devreni’nin neden olduğu sömürgeci- B) Tanzimat Fermanı’nın ilan edilmesinde lik yarışının artması, C) Kapitülasyonların genişletilmesinde D) Islahat Fermanı’nın düzenlenmesinde IV. Reform Hareketleri’nin neden olduğu, aydın- lanma fikrinin önem kazanması durumlarından hangileri etkili olmuştur? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 12. Küçük atölyelerde ve el tezgahlarında üretim 14. yapan Osmanlı esnaf ve zanaatkârları, Avrupalı • Liman ve demir yolu ile ülkenin ve dünyanın üreticilerle rekabet edemediler. Bu durum zamanla farklı yerleriyle irtibat hâlindeydi. el tezgahlarının ve küçük atölyelerin kapanmasına, • Ticari önemi nedeniyle çok sayıda yabancı Osmanlı ekonomisinin büyük zarara uğramasına tüccar tarafından ziyaret ediliyordu. neden oldu. • Avrupa’da basılan gazete, dergi ve kitapla- rın kolayca temin edilebildiği bir yerdi. Bu durum, Selanik’e ait bu özelliklerden yola çıkarak şehirle I. Kapitülasyonlar nedeniyle gümrük vergisinin ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? düşük olması, A) Kültürel etkileşime açıktır. II. Avrupa’da, sanayileşme ile birlikte bol ve B) Gelişmiş bir iktisadi yaşamı vardır. düşük fiyatla mallar üretilmesi, C) Ulaşım olanakları çeşitlidir. D) Etnik bakımdan birliktelik yoktur. III. Düyun-u Umumiye İdaresi’nin kurulması, IV. Avrupa’nın Osmanlı’yı açık pazar olarak gör- mesi etkenlerinden hangileriyle açıklanamaz? A) I. B) II. C) III. D) IV. 8. SINIF 7

15. Sanayileşemeyen ve ekonomisini düzeltemeyen Osmanlı Devleti, uzun süren ve genellikle yenilgiyle sonuçlanan savaşların giderlerini karşılamakta zorlanmaktaydı. Bu zorluğu aşmak için Kırım Savaşı (1853-1856) sırasında 1854’te İngiltere’den ilk kez dış borç alındı. Zamanla diğer Avrupa devletlerinden de borçlanmaya gidildi. Alınan paralar genellikle savaş giderleri ve altyapı çalışmaları için kullanıldı. Osmanlı borçlarını ödeyemez hale geldi. 1881’de Avrupa Devletleri’nin temsilcilerinden oluşan Düyun-u Umumiye (Genel Borçlar) İdaresi kuruldu. Böylece Osmanlı Devleti’nin düzenli gelir kaynakları denetim altına alındı. Bu bilgilere dayanarak Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Ekonomik bağımsızlığını kaybettiğine B) Sanayileşmeyi sağlayacak düzeyde ham madde kaynaklarının bulunmadığına C) Avrupa’dan alınan borçların ekonomik anlamda değerlendirilmediğine D) Askerî başarısızlıkların ülke ekonomisini daha da kötüye götürdüğüne 16. Osmanlı Devleti’nin Avrupa’nın ham madde kaynağı ve açık pazar hâline gelmesinde aşağıdakilerden han­ gisi etkili olmuştur? A) Avrupa’da yeni birçok ulus devletinin kurulması B) Avrupalı devletlerin demokratik yönetime geçmesi C) Avrupa’daki sanayileşme ile birlikte, seri bir şekilde bol ve ucuz malların üretilmesi D) Avrupa’da mezhep savaşlarının sona ermesi 17. Aydınlanma Çağı’nın en önemli düşünürleri Fransa’da yetişmiştir. Montesquieu (Montesku) mutlakiyete karşı meşruti monarşiyi (anayasalı krallık rejimini) savunmuştur. Rousseau (Ruso) eşitlik ve demokrasiyi, Voltaire (Volter) vicdan ve fikir hürriyetini eserlerinde ele almıştır. Diderot (Didero) yayımladığı ansiklopedide esaret, hürriyet, adalet gibi kavramları halka açıklamıştır. Bu aydınlar, Fransa’da mevcut ekonomik ve siyasal düzeni eleştirmişler ve daha iyi bir toplumsal düzenin kurulabileceğini göstermişlerdir. Buna göre söz konusu aydınların aşağıdaki fikirlerden hangisini savundukları söylenemez? A) Kişi egemenliğini B) Millî irade fikrini C) Sosyal devlet anlayışını D) Vatandaşlık haklarını 8. SINIF 8

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 2 3 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Mustafa Kemal’in Çocukluk ve Öğrenim Hayatı 1. Mustafa Kemal; Askerî Lisede, Harp Okulunda, Aka- 4. Şemsi Efendi Mektebi özel bir mektepti. Zaten o demide ve görev aldığı birliklerde, düşüncelerini, zaman devletin idare ettiği ilk mektepler çok az araştırma ve incelemeye dayalı çalışmalarıyla sayıdaydı. Bu sebeple büyük şehirlerde ve bu arada sürekli biçimde geliştirmiştir. Duygularının, aklın ve Selanik’te yeni fikirli bazı kimseler yeni usul ders bilimin önüne geçmesine asla izin vermemiş ve gösteren özel okullar açarlardı. Şemsi Efendi Mek- milletini uğradığı felaketlerden kurtarmak konu- tebi de bu mekteplerden biriydi. Mustafa’nın sunda ağır bir sorumluluk hissetmiştir. babası Ali Rıza Efendi’nin, ısrarlı müdahalesiyle Şemsi Efendi Mektebi’nde okuma hayatına başla- Buna göre, Mustafa Kemal’in hangi amac­ a ulaş­ yışı, onun bir talihi oldu ve o, bu talihinden fayda- mak için kendini her yönüyle geliştirdiği söylene­ lanmasını bildi. bilir? Verilen bilgilerden hareketle Şemsi Efendi Mek­ A) Türk milletinin bağımsızlığını sağlamak tebi, Mustafa Kemal’e daha çok hangi açıdan katkı sağlamıştır? B) Batılı devlet adamlarını etkilemek C) Ülke yönetimini ele geçirmek A) Yenilikçi olması D) Ülke topraklarını genişletmek B) Askerî deha olması C) Milliyetçi olması 2. Manastır Askeri İdadisi’nde Mustafa Kemal’i en çok D) Uzlaşmacı politika izlemesi etkileyen kişilerden biri de Ömer Naci adlı arkadaşı olmuştur. Mustafa Kemal, bu arkadaşının etkisinde kalarak edebiyat ve şiir sanatı ile yakından ilgilen- meye başlamıştır. Mustafa Kemal’in edebiyata duy- duğu ilgi; hitabet özelliğinin gelişmesinde, güzel yazı yazma yeteneğini kazanmasında etkili olmuş- tur. Mustafa Kemal, Ömer Naci sayesinde Namık Kemal ve Mehmet Emin Yurdakul’un şiirlerini oku- maya başlamıştır. Mustafa Kemal’in Manastır’daki eğitimi ona Millî 5. “O zamana kadar edebiyatla çok Mücadele’deki liderliğine hangi açıdan katkı sağ­ temasım yoktu. Merhum Ömer Naci, lamıştır? Bursa İdadisinden kovulmuş, bizim A) Siyasi B) Kültürel C) Ekonomik D) Toplumsal sınıfa gelmişti. Daha o zaman şairdi. Şiir ve edebiyata meraklı olduğunu o zaman öğrenmiş oldum. Onunla çalışmaya başladım. Şiir bana cazip 3. Mustafa Kemal, Harp Akademisi’nde, vatan savun- göründü. Fakat hitabet hocası diye ması konusundaki derslerle de çok yakından ilgile- niyordu. İleride bir komutan olduğunda bilmesi yeni gelen bir zat beni şiirle iştigalden gereken konularda durmadan araştırmalar yapı- yordu. men etti. ‘Bu tarz iştigal seni askerlik- Mustafa Kemal’in bu tutumu Millî Mücadel­e’deki ten uzaklaştırır.’ dedi. Ne var ki güzel liderliğine hangi açıdan katkı sağl­amıştır? yazmak hevesi bende baki kaldı.” Buna göre Ömer Naci, Mustafa Kemal’in liderli­ ğine hangi açıdan katkı sağlamıştır? A) Sosyal B) İktisadi A) Siyasi B) Askerî C) Askerî D) Kültürel C) Sosyal D) Kültürel 8. SINIF 1

6. Manastır Askeri İdadisi’ni başarı ile bitiren Mustafa Kemal, 1899’da İstanbul Harp Okulu’na girdi. Öğrenimi sırasında sevdiği ve yetişmesinde etkili olan öğretmenlerin başında Yüzbaşı Naci (Eldeniz) Bey gelmekteydi. Harp Okulu’nun ikinci ve üçüncü sını arında derslerine daha dikkatle çalışan Mustafa Kemal, 1902’de teğmen rütbesiyle Harp Okulu’ndan mezun oldu ve aynı yıl Harp Akademisi’ne girdi. Burada üç yıl devam eden eğitiminde daha yetkin öğretmenlerden dersler aldı. Bunlar arasında Topçu Feriki (Tümgeneral) Ahmet Muhtar Paşa, Kurmay Binbaşı Re k Bey gibi isimler vardı. Mustafa Kemal’in Kara Harp Okulu Diploması Bu yaşamı Mustafa Kemal’e daha çok aşağıdakilerden hangisi bakımından katkı sunmuştur? A) Yenilikçi bir lider olması B) Askerî bilgisinin gelişmesi C) Diplomatik beceri kazanması D) Mesleki tecrübe kazanması 7. Selanik, Fransız İhtilâli’nin gündeme getirdiği eşitlik, özgürlük, adalet ve insan hakları gibi kavram ve ilkelerle bunlara bağlı olarak Osmanlı Devleti’nde gerçekleşen demokratikleşme çabalarının yoğunlaştığı bir kent durumuna geldi. Düşüncelerini geniş halk kitlelerine yaymak amacıyla çeşitli gazete ve dergiler çıkardılar. Böy- lece Selanik, Batı’da yayımlanan gazete ve kitapların takip edildiği bir kent durumuna geldi. Selanik, bu özellik- leri nedeniyle Osmanlı Devleti’nin çağdaş yüzünü yansıtıyordu. Aşağıdakilerden hangisi Selanik kentinin bu özelliğinin bir sonucudur? A) Bu kentin İstanbul’dan sonra ülkenin ekon­ omik açıdan en gelişmiş kenti ol­ması B) Mustafa Kemal’in tüm dünya tarafından tanınması C) Bu kentte örgütlenen aydınların Meşru­tiyet rejiminin ilan edilmesinde etkili olması D) Mustafa Kemal’in askerlik mesleğini seç­mesi 8. Mustafa Kemal, vatan ve millet sevgisinin oluşmasında Namık Kemal’den; hak, adalet ve özgürlük kavram- larında Tev k Fikret’ten; Türk milliyetçiliği duygusunda Ziya Gökalp’ten; millî kültür, millî birlik ve beraber- lik konularında ise Mehmet Emin’den (Yurdakul) etkilenmişti. Ayrıca Aydınlanma Çağı düşünürlerinin eserlerini okuyarak demokrasi, millî egemenlik, özgürlük, eşitlik, hukukun üstünlüğü gibi kavramları öğrenme fırsatı bulmuştur. Namık Kemal Tev k Fikret Ziya Gökalp Mehmet Emin Yurdakul Verilen bilgilerden harekete Manastır şehri, Mustafa Kemal’i daha çok hangi açıdan etkilemişir? A) Eğitim - öğretim hayatı B) Fikir hayatı C) Meslek hayatı D) Sosyal hayatı 8. SINIF 2

9. Osmanlı eğitim sistemi içerisinde devlet tarafından 12. Mustafa Kemal, Manastır Askerî İdadisi yıllarında; desteklenen ve parasız olan askerî okullar çağdaş • Arkadaşı Naci Bey’den etkilenerek şiire, öğret- anlayışa dayalı, pozitif bilimleri ölçü alan eğitim ve meni Mehmet Tevfik Bey sayesinde tarihe daha öğretim faaliyetleri yürütmekteydi. fazla yönelmiş, Mustafa Kemal’in bu okullarda eğitim görmesi onun aşağıdaki kişilik özellikl­erinden hangisi • Voltaire ve J.J. Rousseau gibi yazarları tanımış, üzerinde etkili olma­mıştır? A) İnkılapçılık B) Akılcılık • Güzel konuşma sanatı ile ilgilenmiştir. C) Objektif bakış açısı D) Fedakârlık Bu durum Mustafa Kemal üzerinde aşağıdakiler­ 10. Atatürk Manastır Askeri İdadide den hangisi bakımından etkili olduğu söylenebi­ lir? A) Millî Mücadele’nin önderi olarak kabul görme- sinde B) Fikir hayatının gelişmesinde C) Çok yönlü bir asker olmasında D) Diplomatik tecrübe kazanmasında Bir yandan Türk tarihi ve kültürü ile beslenirken diğer yandan akıl ve bilime dayalı düşünce sis- temini kavradı. İleride Atatürkçü düşüncenin temelini oluşturacak olan ilkelerini yine aynı yıl- larda belirlemeye başladı. ...?... 13. Selânik, dağ eteklerinden yukarıya doğru tırma- nan, büyük, durgun körfezinin sularına yayılan ve Yukarıdaki diyagramda boş bırakılan yere (...?...) çevresindeki Roma, Bizans ve Türk surlarının sınır- aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır? larını çoktan aşmış, çağdaş Batı ölçütlerindeki rıh- tım ve bulvarları boyunca iyice gelişmiş bir kent A) Fikir hayatı B) Aile hayatı görünümündeydi. Yıkık istihkâmlarının üzerindeki C) Sosyal hayatı D) Askerî hayatı karmaşık çatıların arasından minareler ve çan kule- leri yükselirdi... Kent, 1889’da Sırbistan ve Viyana 11. Mustafa Kemal, Türk tarihini bütün genişliği ve üzerinden demir yoluyla Avrupa’ya bağlanmıştır. derinliği ile kavramış olan Manastır Askeri İdadisi’n- Diğer bir demir yolu hattı da kenti, Bulgaristan üze- deki tarih öğretmeninde daima saygı ile söz ederdi. rinden Avrupa’ya ve İstanbul’a bağlamaktaydı. Bir gün “Tevfik Bey’e minnet borcum bardır. Bana Kentin elektrik ağı 1889’da kurulmuştur. Bu süreçte yeni bir ufuk açtı.” demiştir. dokuma fabrikalarında pamuklu ve yünlü kumaş üretilmiş, yabancıların kontrolündeki Düyun-u Parçaya göre, Manastır’daki eğitiminin Mustafa Umumiye İdaresi’nin bir bölümü olan ve reji olarak Kemal’e aşağıdakilerden hangisi bakımından bilinen devlet tekelinin himayesinde önemli katkı sağladığı savunulabilir? ölçüde tütün ihraç edilmiştir. 19. yüzyılın son kırk yılında, Selânik’in nüfusu yetmiş binden yüz binin üzerine çıkmıştır. Bu süreçte Teselya’dan ve diğer yerlerden gelen göçmenler kentin Müslüman nüfusunu artırmıştır. Bu metinde Selanik kentinini hangi yönü anlatıl­ mamıştır? A) Eğitimcilik B) Vatanseverlik A) İktisadi B) Toplumsal C) Birleştiricilik D) İleri görüşlülük C) Coğrafi D) Siyasi 8. SINIF 3

14. Mustafa Kemal, şimdi okul dışındaki geniş dünyada ne olup bittiğini fark etmeye başlıyordu. Çocukların içi Osmanlıların Makedonya’yı fethini anlatan kahramanlık hikayeleri, türküler ve efsanelerle doluydu. Şimdi ise ortalıkta, isyan ve bu toprakların elden çıkması tehditleri dolaşıyordu. Mustafa Kemal, Rumların, Bulgarların ve Sırpların Türk topraklarını ele geçirmek için bütün Rumeli’de nasıl çalıştıklarını görmüştü. Bu metne göre, Mustafa Kemal’in yaşadığı o dönemde Osmanlı Devleti’yle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Milliyetçilik akımı etkili olmuştur. B) Toprakları genişlemiştir. C) Yönetim şekli değişmiştir. D) Kültürel etkileşime kapalıdır. 15. “Çocukların rüyalarını askerlik süslerdi. Oyunları askerlik oyunlarıydı. Asker mekteplerinin çocukları, renkli üni- formaları, süsleri ve kılıçlarıyla bütün diğer çocuklardan, gençlerden ayrılırdı. Hele kılıçlar! Kılıç, yüce, paha biçilmez nesneydi. Gururun, şerefin, tartışma kabul etmez belgesiydi. Osmanlı Rumeli’sinin, hele kılıç taşımaya hak kazanan gençleri için dünya, kılıcın etrafında dönerdi.” Yukarıdaki parçada Mustafa Kemal’le ilgili aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı verilmiştir? A) Fransız İhtilâli’nin hangi yönlerinden daha çok etkilenmiştir? B) Askerlik mesleğini seçmesinde etkili olan unsurlar nelerdir? C) Okul hayatında başarılı olmasında neler etkili olmuştur? D) Millî Mücadelenin lideri olmasının neden­leri nelerdir? 16. Mustafa Kemali Manastır’da yaşadığı dönemde vatan ve hürriyet şairi Namık Kemal’den ve eserlerinde Türkçü- lüğü ön plana çıkaran Mehmet Emin Yurdakul’dan etkilenmiştir. Tarih öğretmeni Kolağası Mehmet Tevfik Bey’in dersleriyle de tarih bilnci gelişmiştir. Bu dönemde ayrıca Avrupalı düşünürlerin kitaplarını okumaya baş- lamış, onların hürriyet, özgürlük ve cumhuriyet ile ilgili düşüncelerinden faydalanmıştır. Bu bilgiden yararlanarak aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabına ulaşılabilir? A) Atatürk’ün okul hayatında başarılı olmasında neler etkili olmuştur? B) Atatürk’ün yaşadığı şehirlerdeki kültürel farklılığın sebebi nedir? C) Atatürk’ün fikir hayatının gelişmesinde eğitim hayatı etkili olmuş mudur? D) Atatürk’ün tüm dünya tarafından tanınmasında neler etkili olmuştur? 17. “Baylar! Açıklamak istiyorum ki, ilk esin ana-baba kucağından sonra okuldaki eğiticinin dilinden, vicdanından, eğitiminden alınır.” Buna göre Mustafa Kemal aşağıdaki okullardan hangisinde aldığı eğitimin kendisinde büyük etkisi oldu­ ğunu vurgulamıştır? A) İstanbul Harp Akademisi’nde B) Manastır Askeri İdadisi’ndea C) İstanbul Harp Okulu’nda D) Şemsi Efendi Mektebi’nde 8. SINIF 4

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 2 4 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Topla Gel Testi 1. Mustafa Kemal’in çocukluk dönemini geçirdiği 4. Mustafa Kemal’in öğrenim gördüğü dönemde Selanik, çeşitli din ve milliyetten oluşan nüfusuyla ülkede; bir tarafta geleneksel öğretime devam renkli bir yapıya sahipti. Yüzyıllarca bir arada yaşa- eden medreseler, diper tarafta modern mektep- yan bu farklı kültürler, Fransız İhtilali’nin etkisiyle lerle birlikte, askeri okullar ve meslek okulları eği- çatışma ortamı içine sürüklenmiştir. tim öğretim faaliyetlerinde bulunuyordu. Bunun yanında ülkede yaşayan gayrimüslimlerin açtıkları Selanik’teki bu ortamın Mustafa Kemal’in üzerin­ azınlık okulları da vardı. Bu okulların her biri kendi deki etkisi aşağıdakilerden hangisi olabilir? amaçları doğrultusunda eğitim yapıyordu. A) Demokratik düşünce yapısının oluşması Bu karışık durumun ülkede aşağıdakilerden han­ B) Millî duygularının gelişmesi gisine neden olduğu söylenebilir? C) Yenilikçiliğe önem vermesi A) Eğitim görme isteğinin azalmasına D) Askerî bilgiler kazanması B) Karma eğitimin yaygınlaşmasına C) Laik eğitim sistemine geçilmesine 2. Sömürge arayışı içindeki İtalya, 1911 yılında D) Düşünce ve bilgi yönünden farklı kuşakların Osmanlı toprağı olan Trablusgarp’a ordu ve yetişmesine donanma gönderebilecek durumu olmadığı için Mustafa Kemal ve bir grup genç Osmanlı subayı, 5. Durum gizlice Trablusgarp’a gittiler. Bu subaylar orada yerli Selanik şehrinde Türklerle birlikte Rumlar, Bul- halkı örgütleyerek Trablusgarp’ı savundular. Ayrıca garlar, Sırplar, Yahudiler ve Ermenliler yaşamak- Derne ve Tobruk’ta da İtalyanlara karşı başarılı taydı. mücadeleler verdiler. Bu paragraftaki bilgilerde Mustafa Kemal’in Neden hangi kişilik özelliği ön plana çıkarılmamıştır? (...?...) A) Teşkilatçılık B) Açık sözlülük Sonuçlar C) Askerlik yeteneği D) Vatanseverlik • Siyasi çatışmaların görülmesi • İsyan hareketlerinin başlaması 3. Türk, Rum, Sırp, Bulgar, Yahudi • Bağımsızlık mücadelelerinin yaşanması Selanik ve ve Ermeni gibi milletler bir Manastır arada yaşamıştı. Bu şemada boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakiler­ Şehirleri den hangisi yazılırsa anlam bütünlüğü sağlanmış olur? Bu bilgiler söz konusu kentlerin aşağıdaki özel­ A) Balkan ulusları demokrasi ve siyasi haklar tale- liklerinden hangisini ifade eder? biyle ayaklanmışlardır. A) Irk ve din bakımından farklılığın bulunduğunu B) Müslümanlar, halifenin otoritesini reddetmiş ve B) Etnik bakımdan birliğin bulunduğunu ulus devleti düşüncesi ile hareket etmişlerdir. C) Gelişmiş bir ticaret merkezi olduğunu D) Osmanlı’nın Avrupa’ya açılan penceresi oldu- C) Azınlıklar Fransız İhtilali’nin ortaya çıkardığı fikirlerden etkilenmişlerdir. ğunu D) Gayrimüslimler ülkedeki yönetim anlayışına karşı çıkmıştır. 8. SINIF 5

6. Aşağıda, I. Balkan Savaşı öncesi ve sonrasında Balkanların siyasi haritası verilmiştir. Savaş öncesi Savaş sonrası -Macaristan Romanya Avusturya-Macaristan Avusturya Romanya Sırbistan Bulgaristan Karadeniz Bosna Arnavutluk Sırbistan Karadağ Karadağ Bulgaristan Midye Midye OSMANLI DEVLETEİnez Enez Yunanistan Yunanistan Osmanlı Devleti Ege Denizi K K D Akdeniz D Bulgaristan’ın aldığı yer Karadağ’ın aldığı yer Yunanistan’ın aldığı yer Sırbistan’ın aldığı yer B B G G 0 120 240 km 0 120 240 km Verilen bilgilere göre I. Balkan Savaşı’nın sonuçlarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Osmanlı Devleti’nin büyük toprak kaybı yaşadığı B) Osmanlı’nın Karadeniz’i Akdeniz’e bağlayan deniz yolunun kontrolünü kaybettiği C) Balkanlarda yeni bir devletin kurulduğu D) Savaşa katılan Balkan devletlerinin sınırlarını genişlettiği 7. Aşağıdaki haritada 20. yüzyıl başlarında Avrupa ve Osmanlı Devleti sınırları verilmiştir. İngiltere Hollanda Berlin Rusya Londra Belçika Almanya MANŞ DENİZİ Paris Münih Viyana Fransa Lozan Avusturya - Macaristan İsviçre Venedik İmparatorluğu Kırım Gürcistan Portekiz Romanya KARADENİZ Batum YunanistanİspanyaBosnaSırbistanBulgaristan Sinop Erzurum Edirne İstanbul Madrid Roma İtalya Karadağ Ankara Manastır Selanik OSMANLI DEVLETİ Cezayir Tunus Sicilya EGE DENİZİ Irak Fas Cezayir (Fransız Girit Kıbrıs Suriye Sömürgesi) Şam (Fransız Sömürgesi) AKDENİZ 0 1000 2000 3000 km Trablusgarp Derne Bingazi Mısır (İngiliz Trablusgarp Sömürgesi) Verilen bilgilere göre aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz? A) Osmanlı Devleti’nin üç kıtada da topraklarının bulunduğuna B) Bazı ülkelerin, çok uluslu devlet özelliğini taşıdığına C) İngiltere’nin, yayılmacı politikası sonucunda Doğu Akdeniz’de siyasi etkinlik kazandığına D) Balkan uluslarının Osmanlı Devleti’ne karşı ittifak içinde olduğuna 8. SINIF 6

8. “F k rler m z , toplamı b nler aşan Harp 11. 1789’da başlayan Fransız İhtilali, kısa sürede ülke geneline yayıldı ve bir şiddet gösterisine dönüştü. Okulu öğrenc ler ne aşılamak ç n, da- Halk, Paris’te yönetime el koydu. Krallık rejimi ha kurmay sını arına geçmeden g zl yıkıldı. 1789’da “Fransız İnsan ve Vatandaş Hakları b r teşk lat kurmuş, Muh tt n Baha Bildirisi” yayımlandı. Bu bildiriyle insanların, hakları Ali Fuat Pars’ın ağabey İsma l Hakkı Pars le bakımından hür ve eşit doğdukları ve öyle yaşaya- Cebesoy Ömer Nac ve b rkaç arkadaşın gayret cakları vurgulandı. Hürriyet, mülkiyet, güvenlik gibi le el yazısı k nüsha derg çıkarmıştık. hakların yanı sıra her türlü egemenliğin millete ait L der m z Mustafa Kemal’d . Geleb le- olduğu bildiride yer aldı. Demokratik anlayış ve laik cek sorumluluğun en büyük yükü de devlet anlayışı yaygınlaştı. onun omuzlarındaydı...” Bu bildiri ile aşağıdakilerden hangisinin vurgu­ Buna göre Mustafa Kemal’in öğrencilik yıllarında landığı söylenemez? aşağıdakilerden hangisiyle ilgili fikirlerini yay­ mak amacıyla faaliyet gösterdiği söylenebilir? A) İnsanların, haklar bakımından hür ve eşit doğ- duklarının A) Çağdaşlığın sağlanmasının yöntemleriyle B) Devletin sorunlarının çözümüyle B) Hürriyet, mülkiyet, güvenlik gibi hakların devlet C) Askerî stratejilerle garantisinde sağlanması gerektiğinin D) Yeni bir devletin gerekliliğiyle C) Egemenliğin millete ait olduğu anlayışının 9. Fransa’da krallık rejiminde halka yönelik baskı ve yönetime yansımasının eşitsizliğe dayalı toplum yapısı vardı. Halk, ekono- mik sıkıntıların ve vergilerin ağırlığı altında ezili- D) Sömürgecilik faaliyetlerinin sonlandırılması yordu. İngiltere ve Amerika’da hak ve özgürlükler gerektiğinin konusunda yaşanan gelişmelerin de etkisiyle Fran- sız halkı mevcut düzeni değiştirmek için harekete 12. geçti. Buna göre Fransız halkının aşağıdakilerden han­ XV. yüzyılda Avrupa’da yaşanan gelişmelerden gisini ülke yönetiminde etkin kılmak istedikleri biri de Coğra Keşi er oldu. Coğra Keşi er söylenemez? sonucu okyanuslara açılan Avrupalı devletler hem Amerika kıtasını keşfettiler hem de A) Millî irade B) Demokratik haklar doğunun zenginlik kaynağı olarak bilinen C) Emperyalist politika D) Parlamenter sistem Hindistan’a denizden ulaştılar. Keşfedilen bu bölgelerdeki kaynakları kendi ülkelerine taşıya- 10. Fransız İhtilali ile her milletin kendi bağımsız rak zenginleştiler. Avrupa’da ekonomik kalkın- devletini kurma hakkına sahip olduğunun vur­ mayla birlikte bilim, sanat ve edebiyat da hızla gulanmasının; gelişti. Bu gelişmelerin yaşandığı döneme “yeniden doğuş” anlamına gelen Rönesans adı I. Pazar ve ham madde yarışının artması, verildi. II. İmparatorlukların dağılma sürecine girmesi, III. Milliyetçilik fikrinin yayılması, Buna göre Coğrafi Keşifler’in aşağdıakilerden IV. Laik devlet anlayışının yaygınlaşması hangisine neden olduğu söylenemez? durumlarından hangilerine yol açtığı söylenebi­ A) İmparatorluklarda bağımsızlık ayaklanmalarının lir? başlamasına A) I ve II. B) I ve III. B) Doğu-batı ticaret yollarının değişmesine C) II ve III. D) II ve IV. C) Avrupa’da halkın sosyoekonomik ve kültürel koşullarının iyileşmesine D) Sömürge imparatorluklarının kurulmasına 8. SINIF 7

13. Fransız İhtilali’yle yaygınlaşan milliyetçilik fikri Osmanlı Devleti içinde bulunan etnik grupların bağımsızlık taleplerini arttırdı. Özellikle gayrimüslim halklar arasında ayrılıkçı hareketler çoğaldı. Bu durum... Bu metin aşağıdaki cümlelerden hangisiyle tamamlanırsa anlam bütünlüğü sağlanmış olur? A) Osmanlı Devleti’nde askerî alanda yeniliklerin yapılmasına neden oldu. B) Osmanlı Devleti’nin parçalanmasına yol açtı. C) Osmanlı Devleti’nin bir sömürge ülkesi hâline gelmesine neden oldu. D) Osmanlı Devleti’nde halifenin gücünün azalmasına neden oldu. 14. “Her cuma akşamı bir sınıfta toplanır, kapıları kapattıktan sonra kürsüye çıkan Mustafa Kemal’i dinlerdik. Tıpkı bir konferansçı gibi, Paris’ten gelen Türkçe ve Fransızca gazetelerden öğrendiklerini bizlere aktarırdı. O zamana dek ‘Padişahım çok yaşa!’ demekten başka bir şey bilmeyen bizler için Mustafa Kemal’in söyledikleri çok dikkat çekiciydi. Vatan, millet, Türklük gibi düşünceleri ilk kez, Harp Akademisi sıralarında ondan duymuştuk.” Bu hatırat Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelliğini yansıtmaz? A) Liderliğini B) Milliyetçiliğini C) Çok yönlülüğünü D) Çağdaşlığını 15. Tanzimat Dönemi’nde ve sonrasında yapılan yenilikleri yeterli görmeyen bazı Osmanlı aydınları, Genç Osmanlılar (Jön Türkler) adıyla örgütlendi. Bu aydınlar, Osmanlı Devleti’nde meşrutiyet yönetimine geçil- mesi halinde ülkedeki karışıklıkların ve isyanların sona ereceğine inanıyorlardı. Genç Osmanlılar kendile- riyle aynı fikri paylaşmayan Padişah Abdülaziz’i tahttan indirdiler ve V. Murat’ı tahta çıkardılar. Ancak daha sonra Genç Osmanlılar ile anlaşan ve 1876’da tahta çıkan Padişah II. Abdülhamit tarafından Osmanlı Devle- ti’nin ilk anayasası Kanuni Esasi ilan edildi. Anayasaya göre Osmanlı Mebusan Meclisi açıldı. Osmanlı Devle- ti’nde I. Meşrutiyet Dönemi başladı. Bu bilgilere göre Osmanlı ülkesinde aşağıdakilerden hangisi bakımından bir gelişmenin yaşandığı söyle­ nemez? A) Demokratik yönetim anlayışı B) Halkın siyasi haklara sahip olması C) Ulusal egemenlik düşüncesi D) Laik hukuk sistemi 16. İslami kuralların devlet hayatına tam anlamıyla hâkim olmasını ve Müslümanların Osmanlı halifesinin etrafında toplanmasını savunan fikir akımıdır. Başlıca temsilcileri Cemalettin Afgani, Sait Halim Paşa, Mehmet Âkif (Ersoy)’tir. Bu fikri savunanlara göre İslamcılık, devlet ve toplum düzenlerinin içinde en gelişmişi ve en yararlısı- dır. Bu nedenle İslami kurallar, ödün verilmeden devlet hayatı ve toplumsal yaşamda uygulanmalı, yeryüzün- deki bütün İslam ülkeleri arasında birlik kurulmalıdır. II. Abdülhamit Dönemi’nde etkili olan bu fikir akımına göre Osmanlı padişahı aynı zamanda Müslümanların halifesi olduğu için kurulacak birlik, devlete eski gücünü ve saygınlığını yeniden kazandıracaktır. İslamcılık fikri aşağıdakilerden hangisiyle önemini yitirmiştir? A) Gayrimüslimlerin Osmanlı’dan ayrılıp devlet kurmasıyla B) I. Dünya Savaşı’nda Arapların milliyetçilik fikriyle hareket etmesiyle C) II. Meşrutiyet’in ilanıyla ilk kez siyasi partilerin kurulmasıyla D) İttihat ve Terakki Partisi’nin iktidarı ele geçirmesiyle 8. SINIF 8

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 3 5 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Mustafa Kemal’in Fikir Hayatını Etkileyen Kişiler ve Olaylar 1. Mustafa Kemal’in okuyup etkilendiği 3. Mustafa Kemal, hayatının her döneminde tarih düşünürlerden biri de “Vatan Şairi” öğretmeni Mehmet Tevfik (Bilge) Bey’den saygı ile olarak tanınan Namık Kemal’dir. Vatan söz etmiştir. Elde etmiş olduğu başarılarında tarih sevgisi ve hürriyet gibi konuları hocasının büyük katkıları olduğunu yakın çevre- coşkun bir şekilde işleyen Namık sinde bulunan arkadaşlarına açıklamıştır. Manas- tır’da başlayan tarih sevgisi ömür boyu devam Sude Kemal, genç Mustafa’nın kalbinde etmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni kurduktan vatan sevgisi ve hürriyet aşkı gibi sonra da Türk Tarih Kurumunun kuruluşunu sağla- duyguların yerleşmesine yardımcı yarak Türk tarihinin araştırılıp bütün dünyaya anla- olmuştur. Mustafa Kemal meclis tılması için çalışmalar başlatmıştır. konuşmalarında Namık Kemal’in şiirlerinden de örnekler vermiştir. Yukarıdaki parçada Mustafa Kemal’in hangi kişi­ lik özelliğine vurgu yapılmıştır? Bu durum Mustafa Kemal’in hangi yönünü daha A) Ümitsizliğe yer vermemesi çok açıklamaktadır? B) Milliyetçi oluşu C) Barışseverliği A) Kendi kararlarının arkasında durma D) Mantıklı ve gerçekçi oluşu B) Özgürlük ve bağımsızlığa önem verme C) Sezgilere ve kanılara göre davranma D) Araştırıcı ve sorgulayıcı olma 4. ...Fikirlerimin babası Ziya Gökalp’tir. Buna göre Mustafa Kemal’in aşağıdakilerden hangisinde Ziya Gökalp’in fikirlerinden faydalan­ 2. dığı söylenebilir? Ordunun Destanı A) Yeni Türk devletinin kültür politikasını belirler- Ey, bugüne şâhit olan sarp hisarlar! ken Ey, kahraman Mehmet Çavuş siperleri! Ey, Mustafa Kemallerin aziz yeri! B) Kurtuluş Savaşı’nda yeni savaş stratejileri hazır- Ey, toprağı kanlı dağlar, yanık yarlar! larken Sizler burada gördüğünüz büyük cengi Elde kılıç parladıkça unutmayın; C) Millî Mücadeleye başlama fikrini planlarken Mehmet Emin Yurdakul D) İşgalci güçlerle diplomatik ilişkiler kurarken Bu şiirde aşağıdaki kavramlardan hangisine 5. Mustafa Kemal’in fikirleri yabancı ideolojilerle açık- vurgu yapılmamıştır? lanamaz. A) Fedakârlık B) Ulusal bağımsızlık Bu durum Mustafa Kemal’in hangi özelliğiyle iliş­ C) Vatanseverlik D) Millî irade kilendirilebilir? A) Sabırlılığı B) Planlılığı C) Ulusalcılığı D) Birleştiriciliği 8. SINIF 1

6. Mustafa Kemal yabancı yazarların kirlerinden de istifade etmiştir. Özellikle Fransız İhtilali’ne zemin hazırlayan Montesquieu ve Jean Jocques Rousseau’nun kirleri Mustafa Kemal üzerinde etkili olmuştur. Mustafa Kemal “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.” sözünü Rousseau’dan esinlenerek söylemiştir. Bu bilgi Mustafa Kemal ile ilgili hangi kişilik özelliğine ulaşmada yararlanılabilir? A) Ulusal kültürün gelişmesine önem veren bir lider olmasına B) Millî irade fikrini savunan bir devlet adamı olmasına C) İleri görüşlü ve cesur bir komutan olmasına D) Milliyetçilik düşüncesiyle vatanını hürriyete kavuşturmak isteyen bir lider olmasına 7. Mustafa Kemal, Tevfik Fikret ile ilgili olarak şunları söylemiştir: Ben inkılapçılık ruhunu ondan aldım. Buna göre Tevfik Fikret’in aşağıdakilerden hangisini savunduğu söylenebilir? A) Tüm Müslümanların Halife etrafında toplanmasını B) Batı medeniyetinin örnek alınması gerektiğini C) Turancılık düşüncesinin hayata geçirilmesi gerektiğini D) Her türlü fikrin kendi öz kültürümüzden çıkarılması gerektiğini 8. Mustafa Kemal Fransız yazar ve lozof olan Voltaire’nin eserlerini okumuştur. Voltaire, Din ve ifade özgürlüklerinin yanı sıra insan hakları konusundaki düşünceleri ve felse makaleleri ile ünlenmiştir. Voltaire Buna göre Mustafa Kemal’in aşağıdaki fikirlerden hangisi bakımından sözü edilen düşünürden etkilendiği söylenebilir? A) Vatanseverlik B) Ekonomik kalkınma C) Ulusal bağımsızlık D) Laik yönetim anlayışı 8. SINIF 2

9. Mustafa Kemal, Mehmet Emin Yurdakul hakkında: 12. İdadi öğrenciliği sırasında Mustafa Kemal’in ilgi ala- “Şiirlerinde bana millî benliğimin gururunu tattıran nına matematik, yabancı dil ve hitabetin yanı sıra ilk anlatımı bulmuştum...” demiştir. özellikle Türk tarihi girdi. Tarih Öğretmeni Kolağası Mehmet Tevfik Bey, Mustafa Kemal’in tarihe olan Verilen bilgiden hareketle Mustafa Kemal ile ilgili ilgisinin artmasında etkili oldu. olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? Verilen bilgide Manastır’daki eğitiminin, Mustafa A) Karar alma ve uygulama yeteneğine sahiptir. Kemal’e, B) Ulusal tarih bilinci oluşmuştur. C) İdealini gerçekleştirebilmiştir. I. Millî benliğinin oluşması, D) Amacı için azimle çalışmıştır. II. Askerî tecrübe kazanması, III. Fikir hayatının gelişmesi, IV. Diplomasi konusunda bilgi edinmesi durumlarından hangileri bakımından katkı sun­ duğu söylenebilir? 10. Mustafa Kemal’in fikir hayatını etkileyen Fransız A) I ve II. B) I ve III. düşünürü Montesquieu, kuvvetler ayrılığı esasını C) II ve IV. D) III ve IV. ortaya koymuştur. Yasama, yürütme ve yargıyı bir- birinden ayrımanın önemini vurgulamıştır. 13. Osmanlı Dönemi şairidir. 1897 Osmanlı - Yunan Savaşı sırasında Buna göre sözü edilen Fransız düşünürü Mustafa Tev k Fikret yurt ve ulus sevgisini getiren Kemal’de aşağıdakilerden hangisinin gelişme­ şiirler yazdı. Ayrıca özgürlük ve sine katkı sunmuştur? adalet kavramlarını işleyen şiirler kaleme aldı. A) Vatanseverlik B) Kararlılık C) Demokrasi D) Yaratıcılık Buna göre, Mustafa Kemal’in Tevfik Fikret’ten; 11. Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisi’nde gelece- I. Demokrasi, ğin ünlü hatip ve şairi Ömer Naci ile tanıştı ve arka- II. Milliyetçilik, daş oldu. Ömer Naci, Mustafa Kemal’e Tevfik Fik- III. Bağımsızlık, ret’in ve Namık Kemal’in eserlerini tanıtmış ve IV. Teşkilatlanmacılık sevdirmiştir. Yakın arkadaşı Ali Fethi’nin (Okyar) kavramlarından hangileri bakımından etkilen­ Fransızcaya hâkimiyeti oldukça ileri bir seviye- diği söylenemez? deydi. Onun aracılığıyla Rousseau, Voltaire ve Mon- tesquieu gibi Aydınlanma Çağı Fransız düşünürle- A) I. B) II. C) II. D) IV. rin eserleriyle tanıştı. 14. Ziya Gökalp’in Türk Töresi, Türkçülüğün Esasları, Bun göre Manastır’daki eğitim hayatının Mustafa Türk Medeniyet Tarihi gibi eserleri bulunmaktadır. Kemal’e aşağıdakilerden hangisi bakımından Mustafa Kemal eğitim hayatında bu eserleri oku- katkı sunduğu söylenemez? muştur. A) Fikir hayatının gelişmesi Buna göre Ziya Gökalp’ın Mustafa Kemal’in hangi B) Hitabet yeteneğinin gelişmesi kişilik özelliğini etkilediği söylenebilir? C) Batı’nın düşünce dünyasını tanıması D) Aldığı askerî görevlerde başarılı olması A) Kararlılığını B) Vatanseverliğini C) İdealistliğini D) İleri görüşlülüğünü 8. SINIF 3

15. Aşağıda, Mustafa Kemal’i düşünce yönünde etkileyen bazı kişilerle ilgili bilgi verilmiştir: Vatan şairi olarak bilinir. Vatan sevgis- Osmanlı Dönemi şairidir. Özgürlük ini anlatan şiirleri ile Atatürk’ü kavramlarını işleyen şiirler kaleme aldı. etkilemiştir. Önemli eserleri arasında İntibah, Vatan Yahut Silistre ve Cezmi Tev k Fikret Namık Kemal bulunmaktadır. Milliyetçilik ve Türkçülük üzerine yazdığı Fransız yazar ve lozoftur. Din ve eserleri ile Atatürk’ü derinden ifade özgürlüklerinin yanı sıra insan etkilemiştir. Eserleri arasında Türk Töresi, hakları konusundaki düşünceleri ve Türkçülüğün Esasları, Türk Medeniyeti felse makaleleri ile ünlenmiştir. Tarihi gibi eserler bulunmaktadır. Ziya Göklap Voltaire Fransız yazar, düşünür, lozof ve politi- Türkçülük akımını savunur. Bu ka teorisyenidir. Modern demokrasi konudaki düşüncelerini şiirlerinde anlayışına temel oluşturuan toplumsal dile getiren “millî şair” olarak bilinir. sözleşme öğretisiyle ün kazanmıştır. Atatürk, bu şari hakkında; “Şiirlerinde bana millî benliğimin J.J. Rousseau Mehmet Emin gururunu tattıran ilk anlatımı Yurdakul bulmuştum...” demiştir. Fransız düşünürdür. Kuvvetler ayrımı esasını ortaya atmıştır. Yasama, yürütme ve yargıyı birbirinden ayırmanın önemini vurgulamıştır. Montesquieu Bu bilgilere göre Mustafa Kemal’in düşünce hayatıyla ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Yabancı aydınlardan ulusal egemenlik, Türk aydınlarından ise ulusal bağımsızlık konusunda etkilenmiştir. B) Hem yabancı hem de Türk aydınların mesleki bilgisinin gelişmesinde katkısı olmuştur. C) Türk aydınlarından diplomasi, yabancı aydınlardan ise askerî bakımdan etkilenmiştir. D) Fikir hayatının gelişmesinde Türk aydınlarının katkısı yabancı aydınlara göre daha fazla olmuştur. 16. Mustafa Kemal’in yabancı dil bilmesi yabancı gazete ve dergileri okuyabilmesinin yolunu açmıştı. Sema Okuduğu yabancı gazete ve dergiler Mustafa Kemal’in dünyada olup bitenlerden haberdar olmasına zemin hazırladı. Resmi görevlerle Avrupa’da bulunması da Batı’yı yakından tanımasına yardımcı oldu. Farklı şehirlerde okumuş olması ve bir subay olarak Osmanlı Devleti’nin farklı bölgelerinde görev yapması Mustafa Kemal’in bilgisini artırıp düşünce dünyasını geliştirdi. Mustafa Kemal bu görevleri esnasında, devletin ve halkın içine düştüğü durumu yakından görme imkânı buldu. O, bu durumdan rahatsızlık duyup kurtuluş çareleri üzerinde düşünceler geliştirdi. Burcu Sema ve Burcu, Mustafa Kemal’in aşağıdaki kişilik özelliklerinden hangisini vurgulamamıştır? A) İdealistliğini B) İnkılapçılığını C) Bütünleştiriciliğini D) Vatanseverliğini 8. SINIF 4

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 3 6 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Topla Gel Testi 1. Selanik, Rumeli’de yer alan bir Osmanlı kentiydi. 4. Selanik kentinin farklı kültürlere dayanan zen­ Limanıyla Ege Denizi’ne açılan şehir, Osmanlı’nın gin, demokratik ve sosyal yapısının Mustafa Avrupa ile ticaretinde önemli bir konuma sahipti. Kemal’in hangi kişilik özelliğine katkı sağladığı söylenemez? Bu bilgiye göre Selanik şehri ile ilgili olarak aşağı­ dakilerden hangisi söylenemez? A) Çağdaşlık B) Teşkilatçılık A) Dış alım ve dış satımın yapıldığı C) Hoşgörülülük D) Barışseverlik B) Canlı bir iktisadi yaşamın bulunduğu C) Kültürel etkileşime açık olduğu D) Milliyetçilik fikrinin etkili olduğu 5. 2. Kişilik Mustafa Kemal düşüncelerini özelliği yazmak için arkad­aşlarıyla gazete ve dergi çıkarılmasına ...?... öncülük etmiştir. Bu tabloda boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakiler­ Selanik şehriyle ilgili bazı özellikler aşağıda veril- den hangisi yazılabilir? miştir: • Avrupa’da oluşan yeni fikirler ve dü­şünceler Os- A) Lider B) Askerî deha C) Milliyetçi D) Çok yönlü manlı topraklarında önce Selanik’e ulaşırdı. 3. Selanik, Osmanlı Devleti’nin Rumeli’de bulunan • Limanıyla Ege Denizi’ne açılırken, demir yolu sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel açıdan en ile Üsküp, Belgrat, Manastır ve İstanbul’a bağ- gelişmiş kentlerinden biriydi. Burada farklı din, mezhep ve uluslardan insanlar yaşamaktaydı. lanmıştır. Türkçe, Rumca, İbranice ve Bulgarca yayımlanan resmî vilayet gazetesinin dışında Avrupa’da çeşitli Buna göre Selanik kenti ilgili olarak aşağıda­ dillerde yayımlanan basın yayın organları kısa kilerden hangisi söylenebilir? zamanda Selanik’e ulaşmaktaydı. Bu durum, Avru- pa’da ortaya çıkan fikir akımlarının Selanik’te daha A) Irk ve mezhep birliği bulunmaktadır. hızlı sürede yayılmasına zemin hazırlıyordu. B) Osmanlı Devleti’nin Batı’ya açılan kapısı konu- Selanik kentinin bu özelliklere dayanarak kentle mundadır. ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? C) Bağımsızlık hareketlerinden etkilenme­miştir. D) Eğitim olanakları kısıtlıdır. A) Zengin bir kültürel yapıya sahiptir. 6. Balkanlarda gerçekleşen azınlık isyanları Mus­ B) Kültürel etkileşime açıktır. tafa Kemal’in aşağıdaki fikirlerden hangisini benimsemesinde önemli bir etken olmuştur? C) Mezhep ve etnik birliği sağlanmıştır. A) Milliyetçilik B) İslamcılık D) Hoşgörüye dayalı bir toplumsal yapısı vardır. C) Osmanlıcılık D) Batıcılık 8. SINIF 5

7. 1789’da başlayan Fransız İhtilali, kısa sürede ülke geneline yayıldı ve bir şiddet gösterisine dönüştü. Halk, Paris’te yönetime el koydu. Krallık rejimi yıkıldı. 1789’da Fransız İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirisi yayımlandı. Bu bildiriyle insanların, hakları bakımından hür ve eşit doğdukları ve öyle yaşayacakları vurgulandı. Hürriyet, mülkiyet, güvenlik gibi hakların yanı sıra her türlü egemenliğin millete ait olduğu bildiride yer aldı. Demokra- tik anlayış ve laik devlet anlayışı yaygınlaştı. Fransız İhtilali ile milliyetçilik fikrinin yayılmasına ve imparatorluk- ların dağılma sürecine girmesine yol açtı. Buna göre Osmanlı Devleti’nde yaşanan aşağıdaki olaylardan hangisi Fransız İhtilali ile yayılan fikirlerle ilişkilendirilemez? A) Azınlıkların ulus devleti fikri doğrultusunda ayaklanması B) Tanzimat Fermanı’nın ilan edilmesi C) Duyun-u Umumiye İdaresi’nin kurulması D) Mebusan Meclisi’nin açılması 8. Aşağıdaki haritada İtalyan donanmasının Trablusgarp Savaşı’ndaki hareket güzergahı ve Osmanlı Devleti’nin sınırları verilmiştir. ALMANYA Viyana RUSYA İTALYA FRANSA AVUSTURYA-MACARİSTAN Kırım GÜRCİSTAN İSPANYA İMPARATORLUĞU Batum BOSNA SIRBİSTAN ROMANYA KARADENİZ Erzurum BULGARİSTAN Sinop KARADAĞ İstanbul Manastır Edirne Ankara Selanik OSMANLI DEVLETİ Cezayir Sicilya Yunaniastan IRAK SURİYE CEZAYİR TUNUS Girit Kıbrıs Şam (Fransız (Fransız Sömürgesi) Sömürgesi) AKDENİZ K D Trablusgarp Derne MISIR Bingazi (İngiliz B G Sömürgesi) İtalya Donanması TRABLUSGARP Harekat Güzergâhı Verilen bilgiler değerlendirildiğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Osmanlı Devleti’nin İtalya karşısında denizlerde hakimiyet sağlayamadığına B) İtalya’nın yayılmacı ve saldırgan bir siyaset izlediğine C) Osmanlı Devleti’nin Trablusgarp’la kara bağlantısının bulunmadığına D) Balkan devletlerinin Osmanlı’yı Balkanlardan atmak için ittifak kurduğuna 9. Siyasi çalkantıların yanı sıra Osmanlı Devleti’nin ekonomisi de giderek zayıflamaktaydı. Avrupa’daki fabrika- larda seri bir şekilde, bol miktarda ve düşük fiyatla üretilen mallar, Osmanlı pazarını istila etti. Bu durum Osmanlı Devleti’nin aşağıdakilerin hangisinden olumsuz yönde etkilendiğini gösterir? A) Sanayi İnkılabı’ndan B) Fransız İhtilali’nden C) Demokratik gelişmelerden D) Bağımsızlık ayaklanmalarından 8. SINIF 6

10. Mustafa’nın öğrenim hayatı Selânik, Manastır ve 12. Çocukluğundan itibaren askerliğe büyük ilgi duyan İstanbul’da geçti. Önce annesinin isteğiyle Selâ- ve bu mesleği yapmak için son derece istekli olan nik’teki mahalle mektebine başladı. Bu okula kısa Mustafa’nın askerlikle ilgili hevesi, üniformalı bir süre devam ettikten sonra Selânik’te bulunan subayları gördüğünde daha da artıyordu. Fakat ve modern eğitim metotlarını uygulayan Şemsi Zübeyde Hanım oğlunun bu zor mesleği tercih Efendi Okuluna kaydoldu. Burada öğrenimine etmesine karşı çıkıyordu. Onu bu düşüncesinden devam ederken babası Ali Rıza Efendi vefat etti. vazgeçirmek istiyordu. Askerlik mesleğini seç- Babasının vefatı sırasında Mustafa’nın Makbule ve mekte kararlı olan Mustafa, Selânik Askerî Rüştiye- genç yaşta ölen Naciye olmak üzere kendinden si’nin giriş sınavına katılmış ve sınavı kazanmıştı. Bu küçük iki kız kardeşi bulunuyordu. Babalarını kay- gelişme üzerine annesi de onun askeri okula git- betmeleri aileyi oldukça sarstı. Zübeyde Hanım, mesine onay vermişti. çocuklarını alarak Selânik yakınlarındaki kardeşi Hüseyin Ağa’nın kahyalık yaptığı çiftliğe gitti. Mus- Mustafa Kemal’in bu metinde verilen tutumu tafa burada köy hayatıyla tanıştı. onun aşağıdaki kişilik özelliklerinden hangisiyle ilişkilendirileblir? Buna göre Mustafa Kemal ile ilgili olarak aşağıda­ kilerden hangisi söylenemez? A) Liderliği B) İleri görüşlülüğü C) Vatanseverliği D) İdealistliği A) Çocukluk çağında bazı zorluklarla karşılaştığı B) Çocukluğunun geçtiği kentte eğitimde birliğin olmadığı C) Karşılaştığı sorunları akılcı yöntemlerle çözme- sini bildiği D) Öğrenim hayatının kısa bir süre kesintiye uğra- dığı 11. Mustafa Kemal, Selânik Askerî Rüştiyesini bitirdik- 13. Osmanlılar Kuzey Afrika’daki Trablusgarp, Tunus ve ten sonra 1896’da Manastır Askerî İdadisine baş- Cezayir için “garp ocakları” tabirini kullanırlardı. ladı. Bu okulda da matematik derslerindeki başarı- Tunus ve Cezayir Fransa tarafından işgal edilmiş, sıyla dikkat çekti. Ancak Fransızcası zayıftı. Fransızca Osmanlı Devleti’nin elinde Trablusgarp kalmıştı. öğretmeni, bu konuda Mustafa Kemal’e uyarılarda Siyasi birliğini geç tamamladığı için sömürge yarı- bulunuyordu. Bu uyarıları dikkate alan ve dil öğren- şında geride kalan İtalya, gelişen sanayisine ham menin meslek hayatı açısından öneminin farkında madde ve pazar bulabilmek için Osmanlı Devle- olan Mustafa Kemal, Selânik’te özel bir kursa ti’nin Kuzey Afrika’daki son toprağı olan Trablus- devam ederek Fransızcasını ilerletmişti. garp’a saldırdı (29 Eylül 1911). Bu bilgiye göre Mustafa Kemal ile ilgili aşağıdaki­ Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisine ulaşı­ lerden hangisine ulaşılamaz? lamaz? A) Farklı yerlerde eğitim aldığına A) Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü koru- yamadığına B) Kendini geliştirme konusunda kararlı olduğuna B) Avrupa’da yeni ulus devletlerinin kurulduğuna C) Eleştirilere açık olduğuna C) Batılı devletlerin Osmanlı topraklarını aralarında D) Hem Türk hem de yabancı aydınlardan etkilen- uzlaşarak paylaştıklarına diğine D) Sömürgecilik yarışının ülkeler arasında siyasi gerilimlere neden olduğuna 8. SINIF 7

14. Mecliste, 69 Müslüman milletvekiline karşılık 46 gayrimüslim milletvekili vardı. Ancak ülke yönetimine dâhil edilmelerine rağmen azınlıklar isyan etmekten vazgeçmediler. O yıllarda yaşanan Osmanlı-Rus Savaşı’nı (93 Harbi) fırsat bilen Meclisteki azınlık milletvekilleri yıkıcı faaliyetlerini artırdılar. Bu durum üzerine Padişah II. Abdülhamit, Anayasa’nın kendisine verdiği yetkiyi kullanarak Meclisi kapattı (1878). Bu bilgilere göre aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılamaz? A) II. Abdülhamit’in meşrutiyet yönetimini askıya aldığına B) Azınlıkların ulus devleti fikrinden ödün vermediklerine C) Devlet yönetiminde İslamcılık politikasının etkinlik kazandığına D) Osmanlı Devleti’nin hem ülke içinde hem de uluslararası alanda sorunlar yaşadığına 15. Avrupalı devletler zamanla bilimsel bilgiyi teknolojiye aktarıp buhar gücüyle çalışan gemiler icat ettiler ve dokuma fabrikaları kurdular. Böylece Sanayi İnkılabı doğdu. Küçük üretim atölyelerinin yerini büyük fabrikalar, insan gücünün yerini makine gücü aldı. Makineler sayesinde üretim hızla arttı. Artan üretimle birlikte ham madde ve pazar ihtiyacı da arttı. Avrupalı devletler ihtiyaç duyduk- ları ham maddeyi henüz sanayileşmemiş ülkelerden karşılayıp ürettikleri ürünleri de aynı ülkelerde pazarladılar. Böylece Sömürgecilik doğdu ve kısa sürede gelişti. Sömürge yarışında başı çeken İngiltere “üzerinde güneş batma- yan” geniş bir sömürge imparatorluğu kurdu. İngiltere’yi diğer Avrupalı devletler takip etti. Avrupalı devletler arasında başlayan sömürge yarışı ham madde ve pazar rekabetini de artırdı. Artan bu rekabet de I. Dünya Savaşı’na zemin hazırladı. Yalnız verilen bilgilerden yararlanarak aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabına ulaşılamaz? A) Avrupa’daki sosyal hareketler Osmanlı Devleti’ni nasıl etkilemiştir? B) Sanayi İnkılabı’nın neden ve sonuçları nelerdir? C) Uluslararası siyasi gerginliğin ve sıcak çatışmaların asıl nedeni nedir? D) Sömürgecilik nedir ve hangi ülkeleri etkilemiştir? 16. Osmanlı devlet adamları da azınlık isyanlarını önleyebilmek için çeşitli çalışmalar yaptılar. Padişah iradesiyle yayınlanan Tanzimat Fermanı (1839) ile azınlıkların zaten var olan hakları yasal güvence altına alındı. Bu yolla azınlıkların devlete olan bağlılığını artırmak ve devleti dağılmaktan kurtarmak istediler. Ancak bağımsızlık hayaline kapılan azınlıklar, atılan bu adımlara rağmen isyan etmekten vazgeçmediler. Bunun üzerine 1856’da Avrupalı devletlerin de baskısıyla Islahat Fermanı adıyla yeni bir ferman yayınlandı. Bu fermanla azınlıkların hakları Müslümanlarla eşit hâle getirildi. Buna rağmen azınlık isyanları önlenemedi. Buna göre Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Fermanlarla, gayrimüslimlerle kaynaşmış bir Osmanlı toplumu oluşturulmak istenmiştir. B) Ülkede yönetim şekli değişmiş, azınlıklara siyasi haklar verilmiştir. C) Avrupalı devletlere karşı siyasi otoritesini kaybetmiştir. D) Osmanlıcılık politikası istenen sonuçları vermemiştir. 8. SINIF 8

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 4 7 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Mustafa Kemal’in Askerlik Hayatı 1. Mustafa Kemal; 4. Mustafa Kemal, Birinci Dünya Savaşı’nda Suriye ve Hicaz’da bulunan Türk ordusunun sevk ve idare- Birinci Dünya Savaşı’na Osmanlı Devleti’nin de sinde Almanların söz sahibi olmalarından rahatsız- savaşa girdiği günlerde bu savaşta Almanların lık duymuş ve bunu Savaş Bakanı Enver Paşa’ya gönderdiği bir raporda dile getirmiştir. yenileceğini Çanakkale Savaşı’nın sonlarına doğru düşmanın Bu durum, Mustafa Kemal aşağıdakilerden han­ bir kaç gün içinde çekilebileceğini, gisini önemsediğinin bir göstergesidir? 1937 yılında, İtalya’nın Habeşistan’a saldırma- A) Bağımsız devlet anlayışını sıyla, İkinci Dünya Savaşı’nın başlamış olduğunu B) Ordunun silah gücünü C) Uluslararası savaşı söylemiştir. D) Ulusçuluk hareketlerini Yukarıda verilenler Mustafa Kemal’in kişiliğinin hangi yönünü örneklendirmektedir? A) Yenileşmeyi sağlayacak yollar bulabilme 5. Mustafa Kemal, 1906 yılında Selanik’te arkadaşla- B) Olayların gidişinden sonucun ne olacağ­ ını göre- rıyla yaptığı bir toplantıda aşağıdaki sözleri söyle- miştir: bilme C) Birleştirici ve kararlı olma “Ben, Suriye’de bir cemiyet kurdum... Buraya da bu D) Türk ulusunun gücüne güvenme cemiyetin temelini kurmaya geldim. Şimdilik gizli çalışmak ve teşkilâtı şekillendirmek mecburidir. Siz- 2. Mustafa Kemal’in aşağıdaki durumlarından han­ den fedakârlıklar bekliyorum... Eskimiş olan çürük gisi, onun millî çıkarları ön plana aldığına doğru­ yönetimi yıkmak, milleti hâkim kılmak, özetle dan bir kanıt sayılabilir? vatanı kurtarmak için sizi göreve çağırıyorum.” A) Alman Generalin Suriye ve Hicaz Ceph­ es­i’nde Mustafa Kemal’in bu sözleri onun hangi kişilik Türk ordularının sevk ve ida­resinde söz sahibi özelliğini yansıtmaz? olmasına karşı çıkması A) İnkılapçılığını B) Sofya Askeri Ataşeliğine atanması C) Osmanlı veliahtı ile Almanya’ya gitmesi B) Vatanseverliğini D) İstanbul Harp Akademisi’nden mezun olması C) İleri görüşlülüğünü D) Teşkilatlanmacılığını 3. Mustafa Kemal’in aşağıdakilerden hangisini ilke 6. Mustafa Kemal’in Çanakkale Savaşı sırasında, edinmesi beklenmez? düş­manın nereden çıkarma yapacağını sezmesi, onun daha çok hangi özelliği ile ilgilidir? A) Millî birlik B) Bağnazlık A) İnkılapçılığı B) İdealistliği C) Millî egemenlik D) Çağdaşlık C) Çok yönlülüğü D) İleri görüşlülüğü 8. SINIF 1

7. Aşağıdaki haritada Mustafa Kemal’in askerlik hayatının bir kısmının geçtiği yerler verilmiştir. 1 Şam (5. Ordu) POLONYA 2 Selânik (3. Ordu) 3 İstanbul (Hareket Ordusu) RUSYA 4 Trablusgarp Savaşı 5 Balkan Savaşları Sofya 6 Sofya (Askeri Ateşeliği) Manastır 6 KAFKASYA KızıldenizKARADENİZ İTALYA 0 3 İstanbul Selanik Gelibolu Ankara Atina Sicilya 5 OSMANL&1I'(D&E)&VLEOTSİMANLI DEVLETİ CEZAYİR 2 TUNUS FİLİSTİN4 SURİYE İRAN Şam Girit Kıbrıs TRABLUSGARP AKDENİZ 20. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti Sınırları 0 100 200 300 km MISIR K BD G ARABİSTAN Buna göre haritada Mustafa Kemal’in aşağıdaki görev yerlerinden hangisine yer verilmemiştir? A) 31 Mart Olayı’nın bastırılmasında etkin görev almıştır. B) İtalyan işgaline karşı yerli halkı örgütleyip askerî başarılar kazanmıştır. C) Arıburnu, Conkbayırı ve Anafartalar’daki askerî dehasıyla İtilaf Devletleri’nin kara muharebesinde başarısız olmasını sağlamıştır. D) Avrupa’yı yakından tanımış, diplomatik tecrübe kazanmıştır. 8. “... Ordu mensupları cemiyet içinde kaldıkça millete dayanan bir parti kuramayız. Orduyu da zaafa uğratırız. Bugün mensuplarının çoğu İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin üyesi olan 3. Ordu esas itibarıyla modern bir ordu sayılamaz. Ordu ile cemiyeti ayıralım. Cemiyet tam manasıyla siyasi bir parti halinde milletin bünyesinde kök salsın. Ordu da asli vazifesiyle uğraşsın...” Bu sözlerine dayanarak Mustafa Kemal’in aşağıdakilerden hangisini savunduğu söylenebilir? A) Ordunun modern yöntemlerle yeniden düzenlenmesini B) Ülke yönetiminin halkın seçtiği sivillere bırakılması gerektiğini C) Çoğulcu demokratik yaşamın gerekliliğini D) Hanedancı yönetim anlayışının terk edilmesi gerekitğini 9. I. Dünya Savaşı sırasında Araplar İngilizler ile birlikte hareket etti. Bu bölgede yaşadıklarından sonra Mustafa Kemal’in kafasında bir ulus devlet oluşturulmasının gerekliliği ön plana çıktı. İmparatorluğun özellikle Arap topraklarını elde tutamayacağını fark etti. Nitekim Suriye Cephesi’nde görevliyken, emrindeki orduları kuzeye çekerek Anadolu’nun savunulmasına öncelik vermesi, bu düşüncenin bir sonucudur. Yukarıdaki bilgiler Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelliğini ortaya koyar? A) Gerçekçidir. B) Açık sözlüdür. C) Uzlaşmacıdır. D) Dayanışmacıdır. 8. SINIF 2

10. Balkan Savaşları sonunda Osmanlı Devleti Batı 12. Mustafa Kemal’in askerlik hayatında gösterdiği Trakya, Makedonya, Arnavutluk, Ege Adaları ve On başarılar, kendisinin ve Türk milletinin geleceğini İki Ada’yı kaybetti. Balkanlardaki Osmanlı hâkimi- etkilemiştir. Öğrenim hayatını başarı ile tamamla- yetinin sona ermesi üzerine burada yaşayan Türk- yan Mustafa Kemal, 1905’te kurmay yüzbaşı rütbe- ler, azınlık durumuna düştüler. Türklerin çeşitli bas- siyle ilk görev yeri olan Şam’daki 5. Orduya atandı. kılarla karşı karşıya kalmaları nedeniyle Burada yakın arkadaşlarıyla birlikte“Vatan ve Hürri- Balkanlardan Anadolu’ya büyük bir göç hareketi yet” adında gizli bir cemiyet kurdu. Bir süre daha başladı. Ayrıca Birinci Balkan Savaşı’nda alınan ağır Şam’da kalan Mustafa Kemal topçu stajını tamam- yenilgi, Osmanlı ordusunda bir reform yapılması ladı, kolağası (kıdemli yüzbaşı) rütbesine yükseldi. ihtiyacını da ortaya çıkardı. Buna göre Mustafa Kemal’in sözü edilen faaliyet­ Bu bilgilere dayanarak Osmanlı Devleti’yle ilgili leri onun aşağıdaki özelliklerinden hangisini yan­ aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz? sıtmaz? A) Sınırlarının daraldığı A) İleri görüşlülüğünü B) Vatanseverliğini C) Teşkilatçılığını D) Liderliğini B) Toplam nüfusu içinde, gayrimüslimlerin oranı- nın azaldığı C) Kent alanlarında nüfusun hızla arttığı D) Askerî bakımdan yeni düzenlemelere duyulan ihtiyacın arttığı 13. Mustafa Kemal Şam’da kurduğu cemiyetin adıyla ilgili niçin hürriyet, niçin vatan gibi sorulara şöyle cevap vermiştir: “...Ancak hür fikirli insanlardır ki vatanlarına faydalı olabilirler, onlardır ki vatanlarını kurtarıp muhafaza etmek kudretine malik olurlar....” Mustafa Kemal’in yukarıdaki sözünden onun hangi kişilik özelliği çıkarılabilir? 11. Balkan Savaşlarının sona ermesiyle 1913’te Mus- A) Yeniliklere açık bir lider olduğu tafa Kemal, Bulgaristan’ın başkenti Sofya’ya askerî B) Üstlerinin verdiği emirleri eleştirdiği ataşe olarak atandı. Yüzlerce yıl Osmanlı egemen- C) Yaptığı işlerde kararlı hareket ettiği liği altında yaşayan Bulgaristan’ın Birinci Balkan D) Özgür düşünceye ve bağımsızlığa önem verdiği Savaşı’nda, Osmanlı Devleti’nin başkentini ele geçirmeye teşebbüs edecek kadar güçlenmesinin 14. Osmanlı Devleti’nin dağılma sürecinde Balkan Yarı- nedenlerini araştırdı. Bulgaristan’da bulunduğu madası’nda yaşayan topluluklar art arda bağımsız- süre içinde yaptığı incelemeler akılcı ve gerçekçi lıklarını elde etmişlerdi. Daha önce bağımsızlığını bir kalkınmanın sonuçlarını görmesini sağlamıştı. kazanan Yunanistan, Sırbistan, Romanya ve Kara- Mustafa Kemal bu konularda çeşitli değerlendir- dağ’dan sonra 1908’de ise Bulgaristan bağımsız melerde bulunmuştu. oldu. Bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisinin etkinli­ Buna göre Sofya’daki görevi Mustafa Kemal’in; ğinin azalmasına neden olmuştur? I. Diplomasi, A) Halifelik makamının II. Siyasi, B) Osmanlıcılık fikrinin III. Askerî, C) Hanedancı yönetimin IV. Dini D) Demokratik hakların konularından hangileri bakımından birikiminin artmasına katkı sunmuştur? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 8. SINIF 3

15. Ne suyun bizimdir, artık, ne selin Kıyını el aldı adalar elin... Toprağa belenmiş kınalı gelin, “Vay benim gelinlik kınam!” der, ağlar! Gider Mustafa Paşa’m,”Tuna’m!” der, ağlar! Arif Nihat Asya Bu şiirden Osmanlı’nın hangi bölgeyi kaybedilmesi konu edinilmiştir? A) Orta Doğu’ya B) Libya’yı C) Balkanlar’ı D) Mısır’ı 16. I. Balkan Savaşı sonunda Osmanlı Devleti’nin Balkanlardan çekilmesi bölgede bir otorite boşluğu meydana getirdi. Bu arada küçük Balkan devletleri önemli ölçüde toprak kazanmıştı. Savaşta en fazla toprağı Bulgaristan elde etmişti. Bu durum diğer Balkan devletlerinin tepkisine neden oldu. Yunanistan, Sırbistan, Karadağ ve Romanya’nın ittifak halinde Bulgaristan’a saldırmalarıyla II. Balkan Savaşı başladı. Bulgarlar tüm cephelerde yenildi. Osmanlı Devleti de Bulgaristan’a karşı bir cephe açarak Dimetoka, Kırklareli ve Edirne’yi Mustafa Kemal’in de katkılarıyla geri aldı. Balkan Savaşları sırasında Çanakkale ve Gelibolu’nun savunulması amacıyla kurulan askeri birliğin Harekât Şubesi Müdürlüğüne atanan Mustafa Kemal, bu görevi sırasında Çanakkale Boğazı’nı askerî açıdan ayrıntılı olarak inceleme fırsatı buldu. Bu bilgilere dayanarak aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılamaz? A) Mustafa Kemal’in Harekât Şubesi Müdürlüğüne atanması jeopolitik bakımdan önemli olan bazı yerleri yakından tanımasını sağlamıştır. B) Osmanlı Devleti II. Balkan Savaş’ında iyi bir strateji izlemiş ve kaybettiği bazı toprakları geri almıştır. C) I. Balkan Savaşı’nda, Mustafa Kemal’in askerî dehasıyla birçok yörede toprak kayıpları önlenmiştir. D) II. Balkan Savaşı’nda Bulgarlar balkan uluslarına karşı mücadele etmek zorunda kalmıştır. 17. Aşağıda Mustafa Kemal’in hayatında etkili olan dört şehir ve bu şehirlerdeki kazanımları verilmiştir. SELANİK MANASTIR Tarih ve edebiyat sevgisi artmıştır. Farklı yaşam tarzlarına bakış açısı kazan- mıştır. İSTANBUL SOFYA Liderlik yönünü ön plana çıkarmıştır. Diplomatik tecrübe kazanmıştır. Bu bilgilere göre Mustafa Kemal ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Millî tarih bilinci oluşmuş bir önderdir. B) Uluslararası ilişkiler konusunda bilgiye sahip bir devlet adamıdır. C) Hoşgörülü ve kültürel etkileşime açık bir kişilik özelliğine sahiptir. D) Cesaretli ve ileri görüşlü bir komutandır. 8. SINIF 4

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 4 8 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Topla Gel Testi 1. Medeniyet yolunda başarı, yenileş- 4. Selanik meye bağlıdır. Sosyal hayatta, ilim ve Mustafa Kemal’in fikir hayatının gelişmesinde fen sahasında başarılı olmak için tek rol oynayan şehirler gelişme ve ilerleme yolu budur. ...?... ...?... Atatürk’ün bu sözü, onun aşağıdaki kişilik özel­ ...?... liklerinden hangisine örnek olur? A) Açık sözlülüğüne B) İnkılapçılığına Bu kavram haritasında boş bırakılan yerlere aşa­ C) İdealist oluşuna D) Vatanseverliğine ğıdakilerden hangisi yazılamaz? A) İstanbul B) Şam C) Manastır D) Sofya 2. “Uluslararası siyasi güven ortamının 5. İdamımıza hükmeden düşmanları- gelişimi için ilk ve önemli şart, mıza karşı daha azimkârane ve daha milletlerin hiç olmazsa barışı koruma kuvvetli mukavemet çareleri düşün- krinde samimi olarak birleşmeleridir.” mek gereklidir. Atatürk bu sözüyle, aşağıdaki durumlarından Mustafa Kemal bu sözü onun hangi kişilik özelli­ hangisinin önemini vurguladığı savunulabilir? ğini gösterir? A) Ulusların birbirlerine karşı ön yargısız davran- A) Kararlılığını B) Çok yönlülüğünü malarının C) İleri görüşlülüğünü D) İnkılapçılığını B) Ulusların iç güvenlikle ilgili sorunlarını çözmele- rinin C) Ulusların millî kimliklerini korumaya özen gös- termelerinin D) Ulusların millî egemenliği önemse­mel­erinin 6. Benim yaptığım işler, biri diğerine bağlı ve gerekli olan şeylerdir. Fakat bana yaptıklarımdan değil, yapacak- larımdan bahsediniz. 3. Mustafa Kemal’in aşağıdaki fikirlerden hangisini Mustafa Kemal’in bu sözü, onun hangi kişilik benimsediği söylenebilir? özelliğine bir kanıt olamaz? A) Mandaterlik B) Yayılmacılık A) İnkılapçı olduğuna B) Planlılığına C) Ulusal egemenlik D) Bağnazlık C) İdealist olduğuna D) Askerî dehasına 8. SINIF 5

7. Mustafa Kemal, İstanbul’daki siyasi gelişmeleri yakından takip etmekteydi. II. Meşrutiyet’in ilanından kısa bir süre sonra 13 Nisan 1909’da İstanbul’daki avcı taburlarında çıkan isyan kısa sürede şehre yayıldı. Bu olay Rumi takvime göre 31 Mart 1325’te başladığı için “31 Mart Vakası (Olayı) olarak adlandırılır. Meşrutiyet yönetimine karşı çıkanların ve İstanbul’daki ordu mensuplarının da içinde yer aldığı bu isyanı bastırmak için Selânik’te “Hareket Ordusu” hazırlandı. Komutanlığını Mahmut Şevket Paşa’nın yaptığı bu ordunun kurmay başkanlığını ise Mustafa Kemal üstlendi. Mustafa Kemal daha önce kurmay subay olarak görev yaptığı Suriye’de askerî meseleler hakkındaki görüşleriyle kendini kanıtlamıştı. Bu önemli görevle kurmaylık yeteneği pekişmişti. Bu bilgiye göre aşağıdaki yargılarla hangisi söylenemez? A) 31 Mart Olayı’nı çıkaranlar demokratik yönetime karşı tepkilidirler. B) Mustafa Kemal’in Hareket Ordusu’nda görev alması askerî tecrübesini artırmıştır. C) II. Meşrutiyet’in ilan edilmesi Osmanlı Devleti’nin başkentinde asayişin bozulmasına neden olmuştur. D) 31 Mart Olayı’nın bastırılmasıyla mutlakiyetçi yönetim anlayışı korunmuştur. 8. Aşağıdaki haritada II. Balkan Savaşı öncesi ve sonrasında Balkanların siyasi durumu verilmiştir. II. Balkan Savaşı öncesi Balkanlar II. Balkan Savaşı sonrasında Balkanlar Avusturya-Macaristan Avusturya-Macaristan Romanya Romanya Bosna Arnavutluk Bulgaristan Karadeniz Bosna Sırbistan Bulgaristan Karadeniz Sırbistan Karadağ Karadağ Midye Arnavutluk Midye Edirne Enez Enez Yunanistan Ege Denizi Osmanlı Yunanistan Ege Denizi Osmanlı Devleti Devleti K Bulgaristan’ın aldığı yer K D Yunanistan’ın aldığı yer Karadağ’ın aldığı yer D Akdeniz Sırbistan’ın aldığı yer B B G G 0 120 240 km 0 120 240 km Haritada verilen bilgilere göre II. Balkan Savaşı sonrası ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Bulgaristan’ın Ege Denizi’ne bağlantısı kalmamıştır. B) Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda sınırı olan devlet sayısı azalmıştır. C) Balkan devletlerinin siyasi sınırlarında değişiklikler yaşanmıştır. D) Osmanlı Devleti savaştan kazançlı çıkmıştır. 8. SINIF 6

9. 12. Mustafa Kemal’in Kafkasya Cephesi’nde bulun- • Şamda birkaç arkadaşıyla birlikte gizlice “Va- duğu sırada Rus Genelkurmayı’nın hazırladığı bir tan ve Hürriyet Cemiyeti” ni kurdu. Fikirlerini raporda onunla ilgili şu ifadeler yer alıyordu. daha hızlı yayabilmek için Selanik'te de bir “Büyük Türk komutanlarının halk tarafından en çok şube açtı. saygı görenidir. Cesur, güçlü, azimli ve azami dere- • Mustafa Kemal Trablusgarp Savaşı sırasında cede bağımsızlık fikrine sahip olup herkes tarafın- geliştirdiği ve başarıyla uyguladığı yeni savaş dan itibar görmektedir. Şöhretini, Bingazi’deki taktikleriyle sayı ve silah bakımından üstün başarılarıyla kazanmıştır. Çanakkale’de iki defa bir ordunun nasıl durdurulabileceğini gös- durumu kurtarmıştır.” terdi. Yukarıdaki anlatılanlara göre, Mustafa Kem­ al Yukarıdaki bilgilerde Mustafa Kemal’in hangi liderliğini; kişilik özelliğine vurgu yapılmamıştır? I. Birinci Dünya Savaşı, A) Askerî yetenekliliğine B) Liderliğine II. Trablusgarp Savaşı, III. İkinci Balkan Savaşı, C) Vatanseverliğine D) Barışseverliğine IV. Osmanlı-Rus Savaşı 10. Rütbesi yarbaylıktan albaylığa yükseltilen Mustafa savaşlarından hangilerinde aldığı başa­rılara Kemal’in Anafartalar Savaşı sırasında cephede borçludur? yaşadığı bir olayı anlatan aşağıdaki anekdotu oku- yalım. “Askerler! Karşımızdaki düşmanı mağlup A) I ve II. B) I ve IV. edeceğimize hiç şüphe yoktur. Fakat siz acele C) II ve III. D) III ve IV. etmeyin. Evvela ben ileri gideyim. Siz ben kırba- cımla işaret ettiğim zaman hep birden atılırsınız.” 13. Mustafa Kemal, Sofya Askeri Ataşeliğine görevlen- dirildi. O günlerde Sofya’da sosyal hayat çok can- Buna göre, Mustafa Kemal’in savaş sıras­ındaki lıydı. Üst düzey yetkililerin katıldığı danslı, yemekli sözü edilen tutumu için aşağıdakilerden hangisi toplantılarda Mustafa Kemal; Avrupa devletlerinin söylenemez? temsilcileriyle doğrudan görüşme ve fikirlerini pay- laşma imkanı buldu. A) Cesaretle hareket etmiştir. Sofya’daki bu görevinin Mustafa Kemal’i aşağıda­ B) Ümitsizliğe kapılmamıştır. kilerden hangisi bakımından etkilediği söylene­ bilir? C) Yeniliklere açıktır. D) Kararlı ve inançlı duruş sergilemiştir. 11. ... Mustafa Kemal, bu savaşta teşkilatçılık, ateş A) Askerî tecrübeler kazanması altındaki birlikleri idare etme, otorite kurma ve B) Dış politika konusunda tecrübe kazanması yokluklar içinde savaşı sürdürme konularında C) Millî duygularının gelişmesi kendisini geliştirme imkânı buldu. D) Akılcı ve bilimsel düşünce yapısının oluşm­ ası Görev Yeri: ...?... 14. Mustafa Kemal’in aşağıdaki görevlerinden han­ gisi, onun askerî tecrübeler kazanmasında etkili olduğu söylenemez? Yukarıdaki diyagramda boş bırakılan yere (...?...) A) Sofya Ataşemiliterliği aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır? B) Çanakkale Cephesi’nde üstlendiği görevi A) Trablusgarp B) Şam C) Sofya D) Selanik C) Kafkas 16. Kolordu Komutanlığında bu­lun­ması D) 31 Mart Olayı’nı bastıran Hareket Ordusu içinde yer alması 8. SINIF 7

15. Manastır, Makedonya’da önemli bir ticaret ve konsolosluklar şehridir. Bu özellikler şehirde kültürel bir zenginliğin oluşmasına katkı sağlamıştı. Fakat konsolosluklar Balkanlarda ayrılıkçı kirlerin yayılmasında önemli rol oynadı. Aralarında çekişme bulunan çeşitli din ve milliyetten insanların bir arada yaşadığı Manastır’da özellikle Sırplar, Bulgarlar ve Yunanlar kiliseleri aracılığıyla böl- geye hâkim olmak istiyordu. Verilen bilgilere göre Manastır şehri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Zamanla toplumsal asayiş bozulmuştur. B) Bazı ülkelerin müdahalesine açık bir konumdadır. C) İtilaf Devletleri’nin işgali altındadır. D) Fransız İhtilali sonucunda yayılan fikirlerden etkilenmiştir. 16. Fransız İhtilali’nin (1789) sonuçları da Osmanlı Devleti üzerinde etkili oldu. İhtilalle birlikte hürriyet, eşitlik, ada- let ve milliyetçilik gibi fikirler dünyaya yayıldı. Özellikle milliyetçilik fikri çok uluslu imparatorlukları olumsuz etkiledi. Fransızlar milliyetçilik fikrini “Her millete bir devlet” sloganıyla dış politikada bir araç olarak kullandılar. Bu fikrin en fazla etkilediği devletlerden biri Osmanlı Devleti oldu. Milliyetçilik fikrinden etkilenen azınlıklar, Avrupalı devletlerin de kışkırtmasıyla isyan etmeye başladılar. Sırplarla başlayan isyanlar diğer azınlıklara yayıldı. İsyanların etkisi devletin özellikle Doğu Avrupa ve Balkan topraklarında daha yıkıcı oldu. İsyanlar sonu- cunda Balkanlarda huzur bozuldu. Buna göre Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda ortaya çıkan isyanları önlemek amacıyla aşağıdakilerden han­ gisini yaptığı söylenebilir? A) Osmanlıcılık fikrinin etkisiyle fermanlar ilan edilmiş, meşrutiyet yönetimine geçmiştir. B) Kapitülasyonların kapsamını genişletmiştir. C) Duyun-u Umumiye İdaresi’nin kurulmasına karşı çıkmamıştır. D) Yabancı devletlerin konsolosluklar kurmasına izin vermiştir. 17. Jön Türkler bu fikre katılmayan Padişah Abdülaziz’i tahttan indirdiler. Bir süre sonra, anayasa azırlama ve meş- rutiyet sistemine geçme sözü aldıkları II. Abdülhamit’i padişah yaptılar. II. Abdülhamit verdiği sözü tuttu. Kanun-i Esasi adıyla Türk tarihinin ilk anayasasını hazırlattı (1876). Anayasa hükümleri doğrultusunda Mebusan Meclisi adıyla bir meclis açıldı. Bu Mecliste Müslümanların yanında azınlıklar da temsil ediliyordu. Bu gelişmelere bakılarak Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Egemenlik anlayışı değişmiştir. B) Azınlıklara ilk kez hukuki haklar verilmiştir. C) Gayrimüslimlerin devlete olan bağlılığı artırılmaya çalışılmıştır. D) Osmanlı halkı ilk kez siyasi haklar elde etmiştir. 8. SINIF 8

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 5 9 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Büyük Savaşa Doğru 1. 4. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin ...?... Birinci Dünya Savaşı’na girme nedenlerinden biri değildir? Rusya ile Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Balkanlara ve Doğu Avrupa’ya egemen olmak A) İngiltere, Fransa ve Rusya’ya karşı duy­ulan için çekişiyordu. Rusya’nın yürüttüğü Pansla- güvensizlik ve dış politikada destek arayışına vizm ile Avusturya-Macaristan İmparatorlu- girmesi ğu’nun yürüttüğü Pancermenizm politikaları bu topraklar üzerinde mücadele hâlindeydi. B) Kaybettiği toprakları geri almak istemesi Bu tablonun başlığı aşağıdakilerden hangisi ola­ C) İktidarı ele geçiren İttihat ve Terakki Partisi’nin bilir? ileri gelenlerinin Almanya’nın izlediği politika- ları desteklemesi A) I. Dünya Savaşı’nın genel nedenleri D) Sömürgeler elde etmek için yeni ara­yışlara gir- B) I. Dünya Savaşı’nın özel nedenleri mesi C) I. Dünya Savaşı’nın genel sonuçları 5. Balkanlardan uyguladığı Panslavizm D) I. Dünya Savaşı’nın başlamasının nedenleri politikası nedeniyle bölgede egemenlik kurmak isteyen Avusturya - Macaristan 2. İmparatorluğu ile çıkar çatışmasına Fransa, 1871’de meydana gelen Sedan Savaşı’nda Almanya’ya kaptırdığı zengin Eda girmesi kömür ve demir kaynaklarına sahip Eda, hangi devletin Birinci Dünya Savaşı’na gir­me Ayça Alsace-Lorainne (Alsas-Loren) bölgesini nedeni hakkında bilgi vermiştir? geri almak istiyordu. Ayça, aşağıdakilerden hangisi hakkında bilgi ver­ A) Çarlık Rusya B) İtalya miştir? C) İngiltere D) Almanya A) I. Dünya Savaşı’nın özel nedeninden biri 6. Osmanlı Devleti, savaş başlayınca İngiltere ile müt- B) I. Dünya Savaşı’nın genel nedeni tefik olmak istedi. Ancak İngiltere bu isteği kabul C) I. Dünya Savaşı’nın başlama nedeni etmeyerek Osmanlı Devleti’nin tarafsız kalmasını D) I. Dünya Savaşı’nın sonuçlarından biri istedi. Bu sırada devleti yöneten İttihat ve Terakki Partisi’nin lideri ve Harbiye Nazırı Enver Paşa, 3. Birinci Dünya Savaşı, çok geniş alana yayılmış ve Osmanlı Devleti’nin kaybedilen topraklarını geri birçok devleti ve toplumu etkisi altına almıştır. almak için Almanya’nın yanında savaşa girmek isti- Savaşa katılan ve katılmayan devletlerin birçoğu yordu. Bu düşüncelerini gerçekleştirmek için savaşın getirdiği olumsuz sonuçlardan etkilenmiş- Osmanlı yönetimi Almanya ile bir antlaşma imza- tir. ladı. Bu metinde Birinci Dünya Savaşı ile ilgili aşağı­ Buna göre Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağı­ daki sorulardan hangisine yanıt verilmiştir? dakilerden hangisi söylenebilir? A) Kaç yıl sürmüştür? A) Demokratik yönetimin etkinliğini artırm­ ışt­ ır. B) Neden “Dünya Savaşı” ismi verilmiştir? B) Denge politikası izlemiştir. C) Savaşı hangi devletler başlatmıştır? C) Bir blokta yer almak istemektedir. D) Savaşın siyasi sonuçları nelerdir? D) Saldırgan bir dış siyaset izlemiştir. 8. SINIF 1

7. Aşağıdaki haritada I. Dünya Savaşı sırasında Avrupa’nın siyasi durumu gösterilmiştir. HAZAR DENİZİ İtilaf Devletleri İttifak Devletleri Diğer Devletler KIBRIS FAS AKDENİZ Beyrut CEZAY İ R Şam Derne Trablusgarp Bingazi İskenderiye Yafa İ STAN Kahire Kudüs K MISIR ARAB TRABLUSGARP Sina BD Nil G Verilen bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? A) Bazı Avrupa devletleri savaş dışında kalmıştır. B) İttifak devletleri arasında kara bağlantısı bulunmamaktadır. C) İtilaf bloğunda yer alan devlet sayısı İttifak bloğuna göre daha fazladır. D) İttifak bloğunda çok uluslu devletler bulunmaktadır. 8. Aşağıda üç devlet başkanına ait konuşmalar verilmiştir: I Siyasi birliğimizi geç kurduk ve hızla sanayileştik. Yeni sömürgeler elde etmek istedik. Büyük devletlerin elindeki sömürgeleri ele geçirmeyi amaçladık. Osmanlı Devleti’yle iyi ilişkiler kurduk. Sınır komşumuz ile kömür madeni bakımından zengin sınır bölgesi sebebiyle aramız bozuldu. II. Wilhelm En büyük amacımız Boğazları ele geçirip sıcak denizlere inmekti. Balkanlarda hâkimiyet II kurmaya çalıştık. Osmanlı topraklarında yaşayan Slav ve Ortodoksları kendi amaçlarımız doğrultusunda yönlendirdik. II. Nikola III Sanayi İnkılabı’nı ilk gerçekleştiren ve en fazla sömürgeye sahip olan devletiz, “üzerinde güneş batmayan ülke” olarak tanındık. Sömürgelerimizi elimizde tutmak için güçlü bir donanmamız vardı. Orta Doğu petrol alanları, oldukça ilgimizi çekiyordu. V. George Bu devlet başkanları aşağıdakilerden hangisinde ülkeleriyle birlikte doğru eşleştirilmiştir? I II III A) Çarlık Rusya Almanya İngiltere B) Almanya Çarlık Rusya İngiltere C) İngiltere Çarlık Rusya Almanya D) Almanya İngiltere Çarlık Rusya 8. SINIF 2

9. İttifak grubunda yer alan İtalya, kendisine Anado- 12. ...?... lu’nun batısında ve güneyinde bulunan bazı top- rakların vaat edilmesi üzerine İtilaf Devletleri gru- On dokuzuncu yüzyılda ortaya çıkan gelişmeler buna geçti. Birinci Dünya Savaşı başladıktan sonra üzerine Avrupalı devletler, kendi aralarında siya- her iki gruba başka devletler de katıldı. sal ve ekonomik çıkar çatışmalarından dolayı iki gruba ayrıldı. Önce Almanya’nın önderliğinde Bu bilgiden yararlanarak, Birinci Dünya Savaşı ile İtalya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ilgili; bir anlaşma imzalayarak Üçlü İttifak (Üçlü Bağ- laşma) Devletleri’ni oluşturdular (1882). Bu dev- I. Güç dengesinin zamanla değiştiği, letlerin kendi aralarında siyasal ve askerî bir birlik II. Avrupa’nın siyasi sınırlarının yeniden çizildiği, oluşturmalarını tehdit kabul eden İngiltere, III. Savaşın geniş alanlara yayıldığı, Fransa ve Rusya birleşerek Üçlü İtilaf (Üçlü IV. Osmanlı Devleti’nin İtilaf Devletleri bloğ­ unda Anlaşma) Devletleri’ni kurdular (1907). olmak istediği Bu tablonun başlığı ne olabilir? yorumlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Ulusal çatışma A) I ve II. B) I ve III. B) Uluslararası bloklaşma C) II ve IV. D) III ve IV. C) Birinci Dünya Savaşı’nın sonucu D) Uluslararası barış ortamı 10. Aşağıdaki devletlerden hangisi Birinci Dünya 13. Savaşı başladıktan sonra İtilaf Devletleri yanında yer almıştır? Avusturya-Macaristan veliahtı François (Franz) Ferdinand ve eşi, Saraybosna’yı ziya- A) Çarlık Rusya B) Fransa retleri sırasında 28 Haziran 1914’te bir Sırp C) ABD D) İngiltere milliyetçisi tarafından öldürüldü. Bu olaydan sonra Avusturya-Macaristan, Sırbistan’a savaş 11. Avrupa’da 19. yüzyılda yaşanan önemli gelişmeler ilan etti. Rusya, Sırbistan’ın; Almanya, mütte- ve sanayileşmenin hız kazanması Avrupa’yı dünya- fiki Avusturya-Macaristan’ın yanında savaşa nın sermaye, sanayi ve üretim merkezi haline girdi. İngiltere ve Fransa müttefikleri Rus- getirdi. Fransız İhtilali’nin yaydığı milliyetçilik akımı ya’nın yanında yer alarak savaşa dahil oldu ve bu kıtadaki kuvvetler dengesini büyük ölçüde Avrupa’da savaş başladı. değiştirdi. Yeni “ulus devletler” ortaya çıktı. Ayrıca bu dönemde 1870’te İtalya, 1871’de Almanya siyasi Bu bilgiler Birinci Dünya Savaşı ile ilgili aşağıdaki birliklerini tamamlayarak sömürgeciliğe yöneldi. sorulardan hangisinin yanıtı olur? Bu bilgilere göre Avrupa ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Savaşın çıkmasının görünen nedeni nedir? B) Genel sonuçları nelerdir? C) Özel nedenleri nelerdir? D) Genel nedenleri nelerdir? A) Kuvvetler dengesinin değiştiğine 14. Sanayi Devrimi Birinci Dünya Savaşı’nın başla­ masına yol açan hangi etkenle ilgilidir? B) Devletler arasında siyasi gerginliğini arttığına A) Sosyal B) Kültürel C) Siyasi, ekonomik ve politik alanlarda, yeni bir- C) Ekonomik D) Dinî çok gelişmelerin yaşandığına D) Halkların demokrasi talebi ile isyanlar çıkardı- ğına 8. SINIF 3

15. • Mustafa Kemal, I. Dünya Savaşı öncesinde Avrupa’daki devletler arası rekabeti değerlendirerek çıkabi- lecek bir savaşı Almanların kaybedeceğini söylemişti. • Alman ordularının Batı ve Doğu Avrupa’dan geri çekilmesini ve kuvvet dengesini asker kişiliğiyle iyi değerlendiren Mustafa Kemal “Alman kuvvetleriyle beraber olanlar yenilecektir. Fransa’da katıldığım son manevralardan hatırımda kaldığına göre Fransız ordusunun büyük toplantı yeri güneydedir. Paris üzerine yürümekte olan Alman ordularına karşı hücum beklenebilir...” Bu konuşmalardan Mustafa Kemal’in; I. İleri görüşlülük, C) III. D) IV. II. Önderlik, III. Cesaretlilik, IV. Örgütleyicilik özelliklerinden hangileri çıkarılabilir? A) I. B) II. 16. Slav ırkından ve Ortodoks mezhebinden olan milletleri Panslavizm politikasıyla bir bayrak altın- Rusya da toplamaya çalışması ve bu amaca ulaşabilmek için Balkanlarda Avusturya-Macaristan İmpa- ratorluğu ile çekişmesi, sıcak denizlere inme politikasını sürdürmesi Almanya İngiltere Hızla gelişen sanayisine ham madde ve pazar bulabilmek için İngiltere’nin ve Uzak Doğu’daki Japonya’nın sömürgelerine göz dikmesi, Orta Doğu’ya ulaşmak amacıyla Osmanlı Devleti ile yakınlaşmak istemesi Dünyanın en büyük sömürgeci devleti olması ve sömürgecilik yarışında rakibi olan Almanya’yla çıkar çatışması yaşaması Buna göre aşağıdakilerden hangisi Birinci Dünya Savaşı’nın genel nedenleri arasında sayılamaz? A) Silahlanma yarışı B) Ham madde ve pazar arayışının artması C) Milliyetçilik fikri D) Demokratik yönetim talebi 17. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra İngiltere, Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü savunma politi- kasından vazgeçti. Osmanlı Devleti’nin parçalanması için çaba gösteren devletlerle iş birliği yapmaya başladı. 1878’de Rus işgali tehlikesi karşısında Kıbrıs’ın idaresi geçici olarak İngiltere’ye devredildi. İngilizler 1882’de ise Mısır’ı işgal etti. Padişah II. Abdülhamit, Osmanlı Devleti’nin tek başına ayakta kalmasının mümkün olamayaca- ğını anladı. Siyasi birliğini tamamlayan Almanya ile yakınlaşan Osmanlı Devleti, bir denge politikası izlemeye başladı. Osmanlı Devleti son dönemlerde yaşadığı siyasi yalnızlıktan kurtulmak, yakın dönemde kaybettiği toprakları geri almak ve kapitülasyonları kaldırmak istiyordu. Bu bilgiye dayanarak aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılamaz? A) İngilizlerin Doğu Akdeniz’deki etkinliğinin arttığına B) Osmanlı Devleti’nin siyasi, politik ve ekonomik alanlarda sorunlar yaşadığına C) Rusların panslavist politikasının başarıya ulaştığına D) Osmanlı Devleti’nin aynı anda birden çok devletin yayılmacı politikasıyla mücadele etmek zorunda kaldı- ğına 8. SINIF 4

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 5 10 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Topla Gel Testi 1. Bu anlayışını o zamanki geleneklerin aksine nikah 4. Afet İnan anılarında şunları anlatmıştır: töreni sırasında eşi Latife Hanım ile birlikte hazır bulunarak göstermiştir. Aynı şekilde yurt gezilerine “Atatürk’ün bildiğime göre bir entellektüel hayatı de yine onunla beraber çıkarak milletine örnek daima mevcut olmuştur. Zevk için okumuş, bilgi olmak istemiştir. edinmek için okumuştur ve nihayet siyasi nutukla- rına ve yazılarına kaynak olması için okumuştur. Yukarıdaki parçaya göre Mustafa Kemal ile ilgili Velhasıl, kitap hangi konuda olursa olsun, Ata- aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? türk’ün fikir hayatı için değerli varlık mahiyetinde idi. Atatürk’ün hayatında iyi ve öğretici kitabın yeri A) Milliyetçilik fikrinin etkili olmasını istediğine daima büyük olmuştur.” B) Aile hayatını medeniyetin esası olarak gördü- Bu bilgi Atatürk’ün aşağıdaki özellikl­erinden ğüne hangisini yansıtır? C) Dinî hükümlerin uygulanmasını istediğine A) Vatanseverliğini B) Akılcılığını C) Teşkilatçılığını D) Cesaretliliğini D) Din ve vicdan hürriyetini temel aldığına 2. Selanik’te sosyal, siyasal, kültürel ve ekonomik faa- 5. Mustafa Kemal; liyetler oldukça gelişmişti. Çok uluslu bir yapıya • Çanakkale Savaşı’nın kazanılmasında önemli rol sahip olan Selanik’te zengin bir kültürel yaşam oynadı ve başarılarından dolayı albay rütbesine mevcuttu. Sosyal yapının çeşitliliği hoşgörü orta- yükseldi. mını da beraberinde getirmişti. • Başkumandan olarak idare ettiği Sakarya Sava- şı’nı kazanarak mareşal rütbesini aldı. Selanik’teki bu ortam koşulları Mustafa Kemal’in liderlik gelişimine hangi açıdan katkı sağlamış­ Bu bilgilerden yararlanarak Mustafa Kemal’in tır? aşağıdaki özelliklerinden hangisi çıkarılabilir? A) İdealistliği B) Askerî dehası A) Yenilikçilik B) Açık sözlülük C) İleri görüşlülüğü D) Demokrasi bilinci C) Kahramanlık D) Barışseverlik 3. 6. Bu sözler Mustafa Kemal’e, Harp Akademisi’nde Mustafa Kemal’in idadi yıllarını geçird­ iği Manas- okuduğu sırada Osman Nizami Paşa adında üst rüt- tır, Osmanlı Devleti’nin Maked­ onya’daki strate- beli bir komutan tarafından söylenmiştir: jik öneme sahip askerî merkezlerinden biriydi. “Sen bizler gibi yalnız kurmay subay olarak normal Manastır’ın ...?... hayata atılmayacaksın. Yüksek kabiliyetin memle- ketin geleceği üzerinde etkili olacaktır. Sende Yukarıdaki şemada boş bırakılan yere (...?....) aşa­ memleketin başına gelen büyük adamların daha ğıdakilerden hangisi yazılmalıdır? gençliklerinde gösterdikleri müstesna kabiliyet ve zekâ belirtileri görmekteyim. İnşallah yanılmamış A) Coğrafî konumu olurum.” B) İktisadi yapısı C) Sosyokültürel özelliği Paşa, bu sözlerini Mustafa Kemal’in hangi özelli­ D) Etnik yapısı ğine bakarak söylemiş olamaz? A) Cesaretine B) Zekâsına C) Vatanseverliğine D) Askerî başarısına 8. SINIF 5

7. Siyasi birliğimizi geç kurduk. Sanayimiz için yeni sömürgeler elde etmek istedik. Kuzey Afrika’daki Trablusgarp’ı aldık. Doğu Akdeniz’de güçlendik. Bu durumdan bazı büyük devletler rahatsız oldular. III. Vittorio Bu sözlerde uluslararası siyasi gerginliğin oluşmasında; I. Fransız İhtilali ile yayılan milliyetçilik akımının etkisi, II. Sanayi İnkılabı’nın sonucunda ham madde ve pazar arayışının artması, III. Fransız İhtilali ile toplumsal alanda ortaya çıkan eşitlik, adalet ve demokratik devlet talebi, IV. Coğrafi Keşifler sonucunda doğu-batı ticaret yollarının değişmesi durumlarından hangilerinin etkisi vurgulanmıştır? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 8. “Bütün Türkleri Osmanlı Devleti çatısı altında millî bir duygu ile bilinçlendirmeyi ve bir bayrak altında topla- mayı amaçlayan fikir akımıdır.” Bu fikir akımı Osmanlı aydınları arasında aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğunu gösterir? A) Sanayi Devrimi’nin B) Fransız İhtilali’nin C) Reform hareketlerinin D) Aydınlanmacı düşüncenin 9. Mülkiye Rüştiyeleri ve Askerî Rüştiyeler, ilk olarak Padişah II. Mahmut döneminde İstanbul’da açılan ve ortaokul seviyesinde eğitim veren kurumlardı. Rüştiyelerden mezun olanlar, o dönemde devletin idari birimleri de dahil olmak üzere çeşitli kurumlarda meslek sahibi oluyorlardı. İlk olarak Selânik Mülkiye Rüştiyesine kaydolan Mustafa burada eğitim görmekten pek memnun kalmadı ve bu okuldan ayrıldı. Çocukluk hayallerini gerçekleştirebilmenin ve çok sevdiği askerlik mesleğine girebilmenin yollarını aramaya başladı. Bu metinde Mustafa Kemal’in aşağıdaki kişilik özelliklerinden hangisi vurgulanmıştır? A) Kararlılığı B) Bütünleştiriciliği C) Vatanseverliği D) İleri görüşlülüğü 10. XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde iç karışıklıkları ve isyanları sona erdirme amacıyla aşağıdakilerden han­ gisinin yapıldığı söylenemez? A) Kanun-i Esasi’nin ilan edilmesi B) Mebusan Meclisinin açılması C) Osmanlıcılık fikrinin uygulanmaya konması D) Duyun-u Umumiye İdaresi’nin kurulması 8. SINIF 6

11. 13. Mustafa Kemal, Yıldırım Orduları Grup Komu- Genç Osmanlılar (Jön Türkler) Osmanlı Devle- tanlığına atandığında bu görevi kendisine ti’nde meşrutiyet yönetimine geçilmesi devreden Alman Generali Liman Von San- halinde ülkedeki karışıklıkların ve isyanların ders’in, “...Yenildik. Bizim için her şey bitti.” sona ereceğine inanıyorlardı. Genç Osmanlılar sözlerine karşı; “Savaş, müttefiklerimiz için kendileriyle aynı fikri paylaşmayan Padişah bitmiş olabilir. Ama bizi ilgilendiren savaş, Abdülaziz’i tahttan indirdiler ve V. Murat’ı bağımsızlığımızın savaşı ancak şimdi başlı- tahta çıkardılar. Ancak daha sonra Genç yor.” yanıtını vermiştir. Osmanlılar ile anlaşan ve 1876’da tahta çıkan Padişah II. Abdülhamit tarafından Osmanlı Mustafa Kemal’in bu cevabı, onun kişilik özellik­ Devleti’nin ilk anayasası Kanun-i Esasi ilan lerinden hangisiyle açıklanamaz? edildi. Anayasaya göre Osmanlı Mebusan Meclisi açıldı. Osmanlı Devleti’nde I. Meşruti- A) Vatanseverdir. yet Dönemi başladı. B) Ümitsizliğe yer vermez. C) İnkılapçıdır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Genç Osman­ D) Mücadelecidir. lılar ile ilgili olarak söylenemez? 14. İtalyanlar, Trablusgarp’a asker çıkarınca Osmanlı A) Osmanlı’nın dağılmasını önlemek için siyasi giri- Devleti, işgali önlemek için bölgeye ordu göndere- şimlerde bulunmuşlardır. medi. Bunun yerine Trablusgarp’ı savunmak için gönüllü subaylarını gönderdi. Bu subaylardan biri B) Millî bir duygu ile bilinçlendirmeyi sağlayarak de Mustafa Kemal’di. Türkleri bir bayrak altında toplama fikrinden Bu bilgilerde aşağıdaki sorulardan hangisinin hareket etmişlerdir. cevabı verilmemiştir? C) Ulusal egemenlik ilkesinin ülke yönetiminde A) İtalyanlar niçin Trablusgarp’ı işgal etmişti? etkin olmasından yanadırlar. B) Mustafa Kemal’in Trablusgarp’taki görevi neydi? C) Osmanlı Devleti vatan topraklarını korum­ ak için D) Anayasal yönetime geçilmesi ve halka siyasi yetkilerin verilmesiyle kaynaşmış bir Osmanlı kimleri görevlendirdi? milleti oluşturmayı amaçlamışlardır. D) Osmanlı Devleti o dönemde hangi yönd­ en güç- süzdü? 12. 18. yüzyıldaki ıslahatlara dayanan bir fikir akımıdır. 15. Mustafa Kemal, Çanakkale Savaşı’nın kazanılma- Bu fikir akımıyla Batı’nın bilim ve tekniğini, yönetim sında önemli rol oynadı ve başarılarından dolayı biçimini ve düşünce yapısını alarak Osmanlı Devle- albay rütbesine yükseldi. ti’nin geri kalmışlıktan kurtarılması ve yıkılmasının önlenmesi amaçlanmıştır. Başlıca temsilcileri Bu bilgiden yararlanarak Mustafa Kemal’in, aşa­ Abdullah Cevdet, Celal Nuri (İleri) ve Tevfik Fik- ğıdaki kişilik özelliklerinden hangisine ulaşıla­ ret’tir. bilir? Bu bilgiler aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ilişkilendirilebilir? A) Bağnazlık B) Ulusallık A) Birleştiriciliğine B) Mantıklılığına C) Bağımsızlık D) Çağdaşlık C) Kahramanlığına D) İnkılapçılığına 8. SINIF 7

16. Mustafa Kemal, Sofya’da Ataşemiliter iken, I. Dünya Savaşı başlamıştır. Mustafa Kemal, Harbiye Nezaretine başvura- rak “Arkadaşlarım muharebe cephelerinde, ateş hattında bulunurken ben Sofya’da Ataşemiliterlik yapamam”demiş- tir. Bu ısrarlı tutumu sonucunda, Çanakkale Boğazı’nı savunmakla görevli 19. Tümen Komutanlığına atanmıştır. Buna göre, Mustafa Kemal’le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Cesurdur. B) Milliyetçidir. C) Kararlıdır. D) İleri görüşlüdür. 17. Mustafa Kemal, askerlik görevine ilk atandığı Şam’da yakın arkadaşları ile gizlice Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni kurdu. Mustafa Kemal’in böyle bir çalışma içinde bulunması, ona aşağıdakilerden hangisi açısından kazanç sağla­ dığı söylenemez? A) Vatanseverlik B) Teşkilatçılık C) Askerî tecrübe D) Liderlik 18. “Dünya’nın en güçlü ordularıyla nasıl savaşılır?”diyenlere karşı Mustafa Kemal: “Para olacak, ordu olacak bu millet istiklalini kurtaracaktır.” demiştir. Şafak Şafak, Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelliğine örnek vermiştir? A) Birleştiriciliğine B) Kararlılığına C) İnkılapçılığına D) Mantıklılığına 19. Aşağıda Mustafa Kemal’in görev yaptığı bazı yerler verilmiştir. I. Sofya II. Trablusgarp III. Çanakkale IV. Selanik Buna göre hangisinde Mustafa Kemal dış politika ve demokrasi konusunda deneyim elde etmiştir? A) I. B) II. C) III. D) IV. 8. SINIF 8

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 6 11 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti 1. Birinci Dünya Savaşı’nda Almanlar Osmanlı Dev­ 4. 1915 yılının nisan ayında Van ve çevresinde isyan leti’ni kendi yanına çekmekle, Osmanlı Devle­ eden Ermeniler, bu bölgede yaşayan nüfusun ti’nin; büyük bir bölümünü katlettiler. Ayrıca Van ve civa- rında geçici bir hükûmet kurdular. Özellikle Doğu I. Jeopolitik konum, Anadolu Bölgesi ve Anadolu’nun çeşitli yörelerinde II. İnsan gücü, huzur ve güven ortamı bozulmuş, Osmanlı Devleti III. Askerî teknoloji, ve Türk milleti tehdit edilmeye başlanmıştı. IV. Ekonomik olanaklar Osmanlı Hükûmeti bu kargaşaya son vermek için Anadolu’nun çeşitli bölgelerindeki Ermenileri, bir özelliklerinin hangilerinden yararlanmayı düşün­ Osmanlı toprağı olan ve savaş alanı dışında kalan müştür? Suriye ve Lübnan’a gönderme kararı aldı. Bu amaçla Sevk ve İskân (Tehcir) Kanunu’nu çıkardı. A) I ve II. B) I ve III. (27 Mayıs 1915) C) II ve IV. D) III ve IV. Bu metinde aşağıdaki sorulardan hangisine yanıt verilmemiştir? 2. Aşağıdakilerden hangisi Birinci Dünya Savaş­ ı’nın A) Tehcir Kanunu niçin çıkarılmıştır? sonuçlarından biri değildir? B) Ermeniler nerede ve ne zaman isyana başlamış- A) Dünya barışını korumak için Milletler Cemiye- tır? ti’nin kurulması C) Doğu illerinde asayiş neden bozulmuştur? B) Ulus devletlerinin yaygınlaşması C) Sömürgecilik yarışının son bulması D) Ermeniler hangi illerde bağımsız bir devlet kur- D) Manda ve himaye fikrinin ortaya çıkması muşlardır? 5. Wilson İlkeleri 3. 12. madde: Osmanlı Devleti’nin çoğunluğu Seçil Almanya; İngiltere’nin sömürgeleriyle Türk olan bölgeleri, Türk egemenliğine bırakıl- bağlantısını kesmeyi, Osmanlı Devleti de malıdır. Türk yönetiminde bulunan öteki ulusla- Mısır’ı geri almayı düşünüyordu. Alman- rarası kesin ve her türlü kuşkudan uzak bir ya’nın da istediği Osmanlı Devleti, biri yaşama güvenliği ve kendi gelişimlerini istedik- Ocak 1915’te diğeri Temmuz 1916’da leri gibi yürütecek kesin fırsatlar verilmelidir. olmak üzere iki başarısız harekât düzen- ledi. İngiltere’nin karşı saldırısıyla cephe Bu ilkeye göre aşağıdakilerden hangisi söylene­ kapandı. bilir? Seçil, Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Sa­vaşı’n­ A) Her türlü sömürgeciliğe karşı çıkılmıştır. daki hangi cephesi hakkında bilgi vermiştir? B) Ulus devletlerinin kurulmasına destek verilmiş- A) Kanal Cephesi tir. B) Kafkas Cephesi C) Çanakkale Cephesi C) Dünya barışının sağlanması gerektiği vurgulan- D) Galiçya Cephesi mıştır. D) Uluslararası ticaretin geliştirilmesi öngörülmüş- tür. 8. SINIF 1

6. Aşağıdaki haritada Osmanlı Devleti’nin 1914’deki sınırları ve I. Dünya Savaşı’ndaki savaştığı cepheler verilmiş- tir. Galiçya Cephesi Romanya RUSYA Cephesi Makedonya CKeapfkhaessi İ RAN Cephesi Çanakkale Suriye CepIhraeksi Cephesi Cephesi Filistin Cephesi MISIR Kanal Cephesi ARABİSTAN Hicaz Cephesi Osmanlı Devleti’nin 1914 K Yemen Cephesi yılındaki sınırları BD Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda G Savaştığı cepheler Buna göre Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Balkanlarda, Orta Doğu’da ve Anadolu’da açılan cephelerde savaşmıştır. B) I. Dünya Savaşı başladığında Arap Yarımadası’nın tümüne hakim değildir. C) Sınırları içindeki cephelerde mağlup olurken sınırları dışındakilerde galip gelmiştir. D) Jeopolitik bakımdan önemli olan su yollarında İtilaf güçlerine karşı mücadele etmiştir. 7. Aşağıdaki haritada Çanakkale Cephesi gösterilmiştir. MARMARA DENİZİ SAROS KÖRFEZİ EGE Suvla Küçük Anafarta Türk Birliklerinin Mütte k DENİZİ Koyu Büyük Anafarta 19. Tümen Hücumunu Durdurması Anzaklar Arı BurnuCo2n7k. Bayırı Bigalı ✱ Mayınlı Alan Alay İtilaf Devletleri’nin Çıkarma ✱ ✱ ✱ Saldırısı ✱ ✱ İnFgrializnesrızlar Fransızlar B2e5h.raA9ml.alTıyü2m5.eAnl✱aKyili✱dülb✱ahiÇr ANAKKALE İngilizer Alçıtepe ✱ ✱✱ ✱ Fraİnngsıizlilzaerr ✱ Seddülbahir ✱ ✱ Fransızlar Yeniköy 3. Tümen Yalnız verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Çanakkale Cephesi’nin Osmanlı için bir savunma savaşı olduğu B) İtilaf Devletleri’nin donanma gücünün kara harekâtı başlattığı C) Türk ordusunun Gelibolu Yarımadası’nda konumlandığı D) İtilaf Devletleri’nin askerî gücünün Osmanlı’ya göre daha üstün olduğu 8. SINIF 2

8. Osmanlı Devleti, Birinci Dünya 11. Savaşı’na girerek yalnızlıktan kurtul- Osmanlı Devleti’nin son dönemiyle ilgili bilgi mayı ve son dönemlerde kaybettiği aşağıda verilmiştir: “Rusya ve İngiltere bir‘Ermeni Devleti’himaye- Kenan bazı toprakları geri almayı istiyordu. sine bel bağlamışlardı. Şimdi dostumuz olmakla isim yapmak isteyen Avusturya, Buna göre, Osmanlı Devleti savaşa girmekle aşa­ Bosna ve Hersek’i ele geçirmişti. İtalya Trablus- ğıdakilerden hangisi bakımından kazanım sağla­ garp’a hâkimdi. Bulgaristan Bağımlı Prens- mayı amaçlamıştır? lik’ten ‘Bağımsız Çarlık’ ve devlet haline gel­ A) Siyasi B) Toplumsal mişti.” C) Kültürel D) İktisadi Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 9. Avrupalı devletlerinin arka arkaya Birinci Dünya Savaşı’na girmeleriyle savaş geniş alanlara yayıldı. A) Osmanlı Devleti toprak kaybetmiştir. Jeopolitik açıdan önemli konumda olan Osmanlı B) Batılı devletler yayılmacı bir politika izlem­ iştir. Devleti, topraklarını tek başına koruyabilecek güce C) Osmanlı Devleti siyasi yalnızlıktan kurt­ ulmuştur. sahip değildi. Savaşa katılan birçok devlet, Osmanlı D) Azınlıkların bağımsızlık fikirleri Batılı devletler topraklarından pay almak istiyordu. Bunu önlemek isteyen Osmanlı Devleti önce İngiltere ve Fransa ile tarafından desteklenmiştir. ittifak yapmak istedi. Ancak isteğinin kabul edilme- mesi üzerine Almanya ile yakınlaştı. 12. Kutsal toprakları korumak amacıyla açılan Hicaz-Ye- Verilen metinde Osmanlı Devleti’nin hangi alanla men Cephesi’nde Osmanlı Devleti İngilizlere ve ilgili faaliyetlerine değinilmiştir? onların kışkırtmasıyla ayaklanan bazı Arap kabile- A) Ekonomik B) Kültürel lerine karşıda mücadele etti. C) Siyasi D) Askerî Buna göre, söz konusu Arap kabilelerinde aşağı­ dakilerden hangisinin önem kazandığı söylene­ 10. bilir? İngiltere’nin elinde bulunan Mısır’ı geri almak, A) İslamcılık akımının B) Milliyetçilik fikrinin C) Ekonomik gelişmenin D) Meşrutiyet yönetiminin İngilizlerin sömürgeleriyle bağlantısını kesmek 13. Aşağıdakilerden hangisi I. Dünya Sa­vaşı’nın top­ lumsal sonuçlarından biridir? ...?... A) İmparatorlukların yıkılarak yerine yeni devletle- Yukarıdaki diyagramda boş bırak­ ılan yere (...?...) rin kurulması aşağıdakilerden hangisi yazılabilir? B) Manda ve himaye fikrinin ortaya atılması A) Kanal Cephesi B) Çanakkale Cephesi C) Devletlerin büyük mali kayıplar yaşaması C) Kafkas Cephesi D) Suriye Cephesi D) Milyonlarca insanın ölmesi, kentlerin tahrip olması 8. SINIF 3

14. 1918 yılı sonlarına doğru İttifak Devletleri’nin savaşı kaybedeceği ortaya çıkmıştır. Wilson İlkeleri’nin de etki- siyle önce Bulgaristan ateşkes isteyerek I. Dünya Savaşı’ndan çekildi. Bulgaristan’ın savaştan çekilmesi, Osmanlı Devleti’nin Almanya ile kara bağlantısını kopardı. Savaşı sürdürmekte daha fazla zorlanan Osmanlı Devleti, ardından Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve en son Almanya ateşkes isteyerek savaştan çekildi. Buna göre Wilson İlkeleri’nin aşağıdaki maddelerinden hangisi İttifak Devletleri’nin ateşkes istemelerinde etkili olmuştur? A) Yenilen devletlerden savaş tazminatı ve toprak alınmayacak. B) Türk olmayan milletlere de kendi kendini yönetme hakkı verilecek. C) İstanbul ve Çanakkale Boğazı sürekli olarak bütün devletlerin gemilerine açık olacak. D) Uluslararası bir teşkilat kurulacak. 15. Bu cephe, İngilizler tarafından sömürge yollarını güvence altına almak, kuzeye doğru ilerleyerek Rusya’ya yar- dım ulaştırmak ve Irak petrollerini ele geçirmek amacıyla açıldı. 1914 yılı Kasım ayından itibaren Basra Körfe- zi’ne asker çıkaran İngilizler, 20 Ocak 1915’te Binbaşı Süleyman Askerî Bey’in komutasındaki gönüllü Osmancık Taburu’na yenildiler. Fakat 28 Eylül 1915’te Kut’ül-Amâre’yi aldılar. 22 Kasım 1915 tarihinde Selman-ı Pak Muha- rebeleri’nde büyük başarı gösteren Osmanlı kuvvetleri Kut’ül-Amâre’de bulunan İngiliz kuvvetlerini kuşattı. Halil Paşa komutasındaki Osmanlı birlikleri burada İngilizleri yenerek General Townshend komutasındaki çok sayıda İngiliz askerini esir aldı. Kut’ül-Amâre Zaferi genel olarak I. Dünya Savaşı’nı etkilemiş ve Bağdat’ı ele geçirmeye yönelik planlar yapan İngilizlere büyük bir darbe vurmuştur. Metinde verilen bilgilere göre aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılamaz? A) İngilizlerin jeopolitik bakımdan önemli yerleri ele geçirmeyi amaçladıklarına B) Osmanlı ordusunun işgalci güçlere karşı savunmada başarılı olduğuna C) İtilaf Devletleri’nin Anadolu’daki cephelerde başarı sağlayamadığına D) İngiltere’nin emperyalist politikalarını eyleme geçirdiğine 16. İngilizlerin yanı sıra isyancı bazı Araplar ile de mücadele etmek zorunda kalan Osmanlı Devleti bu cephede başarısız oldu. Fakat Medine’yi az sayıdaki Türk askeriyle savunan Fahrettin Paşa, 1919 yılı Ocak ayı başına kadar askerleriyle İngilizlere karşı direnişini sürdürdü. Savaşın sonunda Osmanlı Devleti Hicaz toprakların- dan da çekilmek zorunda kaldı. Metinde verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Bazı Arapların Osmanlı otoritesine karşı çıktığı B) Türk ordusunun kutsal toprakları korumada kararlılık gösterdiği C) Arap Yarımadası’nda İngilizlere karşı taarruz cephesinin açıldığı D) Halifenin bazı Müslüman uluslar üzerinde otorite sağlayamadığı 8. SINIF 4

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 6 12 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Topla Gel Testi 1. Wilson İlkeleri’nde yer alan; 4. Birinci Dünya Savaşı’nın sonunda Osmanlı İmpara- torluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve I. Yenen devletler yenilenlerden savaş tazminatı Çarlık Rusya gibi çok uluslu imparatorluklar tarihe almayacak, karıştı. Türkiye, Polonya, Çekoslovakya ve Yugos- lavya gibi yeni devletler kuruldu. Avrupa’da II. Boğazların güvenliği sağlandığı takdirde demokratik rejimler güçlendi. Diğer taraftan İtal- boğazlar, bütün devletlerin ticaret gemilerine ya’da Faşizm, Almanya’da Nazizim gibi otoriter açık olacak, rejimler ortaya çıktı. Bu bilgide I. Dünya Savaşı’nın aşağıdakilerden III. Yenen devletler yenilenlerden toprak almaya- hangisi bakımından sonuçları verilmiştir? cak A) Sosyal B) Siyasi maddelerinden hangilerinin uluslararası ticare­ C) Askerî D) İktisadi tin gelişmesine katkı sağlamayı amaçladığı söy­ lenebilir? A) Yalnız I. B) Yalnız II. 5. Çanakkale Cephesi’ni açan, İngiltere ve Fransa, C) I ve III. D) II ve III. İstanbul’u alarak Osmanlı Devleti’ni savaş dışı bırak- mak ve müttefikleri Rusya ile doğrudan bağlantı 2. Wilson İlkeleri’nin aşağıdaki maddelerinden han­ kurmak istediler. Bunun için de 18 Mart 1915’te gisi Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğü bakı­ donanmalarıyla birlikte Çanakkale Boğazı’nı geçme mından sakıncalı sayılab­ ilir? girişiminde bulundular. Ancak Boğaz’a döşenmiş mayınlar ve Türk topçularının isabetli atışları karşı- A) Yenen devletler yenilenlerden toprak ve tazmi- sında ağır kayıplar vererek geri çekildiler. nat almayacak. Yukarıdaki metinde Çanakkale Deniz Muhare­ besi ile ilgili aşağıdaki sorulardan hangisinin B) Devletler arası anlaşmazlıklar barış yoluyla yanıtı yoktur? çözülecek. A) Niçin açıldı? B) Sonucu ne oldu? C) Devletler arasında gizli antlaşmalar yapılmaya- C) Kaç yıl sürdü? D) Ne zaman oldu? cak. 6. İsmet İnönü’ye göre “Bizim Cihan Harbi’ne girme- D) İmparatorluk içinde yaşayan milletlere kendi miz, ibret verici safhalardan geçerek tahakkuk geleceklerini belirleme hakkı tanınacak. etmiştir. İtilaf Devletleri’nin bize harp ilan etmele- rini hazırlayan hadiseleri Hükûmet Başkanı bir 3. Mustafa Kemal komutası altındaki askerleri taar- emrivaki olarak kabul etmek mecburiyetinde kal- ruza kaldırırken etrafında topladığı subaylara şöyle mıştır. Cihan Harbi’ne girme kararının alınmasında, seslenmişti: “Size ben taarruzu emretmiyorum; birinci derecede söz sahibi olanların fikir ve muta- ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek bakatını gösteren bir delile rastlamış değiliz. Birinci zaman içinde yerimizi başka kuvvetler ve başka Cihan Harbi’ne Meclis kararı olmaksızın girmişizdir. komutanlar alabilir.” Devlet Başkanı’nın haberi yoktur, kabine üyelerinin haberi yoktur.” Bu durum, Mustafa Kemal’in; Bu metne göre Osmanlı Devleti’nin o günlerdeki durumu ile ilgili olarak aşağıd­ akilerden hangisi • Yaratıcı düşünme • Cesaretlilik söylenebilir? • Vatanseverlik • Kahramanlık • Akılcılık • İnkılapçılık A) Merkezi otoritenin etkisi azalmıştır. • Planlılık • Kararlılık B) Yönetimde değişiklik yaşanmıştır. C) Halifenin siyasi etkinliği artmıştır. kişilik özelliklerinden kaç tanesi ile ilgilidir? D) Demokratik anlayış, yönetimde yeniden hakim A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 olmuştur. 8. SINIF 5

7. “...Bizi bugün için yetiştirmeye çalışan gerçek ve fedakâr öğretmenler, eğiticiler eksik değildi. Onların bize verdiği feyiz elbette sonuçsuz kalmamıştır. Şimdi burada saygıdeğer bir kişiye rastladım. O benim rüştiye birinci sınıfında öğretmenimdi. Bana henüz ilk bilgileri öğretirken gelecek için ilk kirleri de vermişti. Efendiler, açıklamak istiyorum ki ilk eğitim ana, baba kucağından sonra okuldaki eğitimcinin dilinden, vicdanından, terbiyesinden alınır.” Buna göre Mustafa Kemal’in eğitim hayatının ona aşağıdakilerden hangisi bakımından katkı sunduğu söy­ lenebilir? A) Askerî tecrübe B) Fikir hayatı C) Diplomasi bilgisi D) Askeri tatbikat bilgisi 8. Fransız Devrimi’yle Avrupa’ya yayılan milliyetçilik akımı, Osmanlı Devleti’nin bünyesinde yaşayan diğer milletlerin bağımsızlık istemelerine zemin hazır- lamıştır. Osmanlı Devleti, dağılmayı önlemek için demokratikleşme hareketlerini başlatmıştır ve Tanzi- mat Fermanı’nı ilan etmiştir. Bu fermanla, hukukun üstünlüğü ilkesi kabul edilmiştir. Bu bilgiler Osmanlı aydınları tarafından ortaya atılan aşağıdaki fikirlerden hangisiyle ilişkilendirilebilir? A) İslamcılık B) Türkçülük C) Osmanlıcılık D) Turancılık 9. Balkanlar’da ortaya çıkan ayrılıkçı fikirler, Osmanlı aydınları arasında yeni anlayışlara neden oldu. Bu kişiler Batı- cılık, Osmanlıcılık, İslamcılık ve Türkçülük gibi fikir akımlarına yöneldiler. Bu akımların ortak amacı, devleti içinde bulunduğu kötü durumlardan kurtarmaktı. Bu metne göre, Osmanlı Devleti’nin sözü edilen dönemiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebi­ lir? A) Fransız İhtilali ile yayılan fikirlerin ülkede etkili olduğu B) Ülkenin, Batılı devletlerin açık pazarı hâline geldiği C) Yapılan demokratik düzenlemelerin kötüye gidişi durdurduğu D) Müslüman halkların ayrı devlet kurma taleplerinin arttığı 8. SINIF 6

10. Osman Niyazi Paşa, bir toplantıda Mustafa Kemal 12. Askerî okullar, Osmanlının en iyi okullarıydı. Çünkü ile ülkenin durumu hakkında tartışmış, Mustafa modernleşme ve Avrupa’yı yakalama hamleleri, Kemal ona, Osmanlı Devleti’nin 19. yüzyılda parça- askerlik teknikleri üzerinden başlatılmıştı. Avrupalı- lanmaya başlamasına ve savaşlar yoluyla işgal edil- larla boy ölçüşebilmek için okullarda onların yön- mesine milliyetçiliğin yol açtığını söylemiştir. Ayrıca temleriyle asker yetiştiriliyordu. Yatılı olan bu okul- ekonomik yönden Avrupalılar, Sanayi Devrimi’yle larda gençler askerî bir disiplinle yetişiyor ve zenginleşip dünya ekonomisine yön verirken, modern yöntemlerle eğitim alıyorlardı. Bu nedenle, Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki gelişmeleri izleye- genç Mustafa Kemal’in kişiliğinin gelişmesinde mediğine değinmiştir. Bunun nedeninin, Osmanlı okuduğu okulların büyük etkisi olmuştu. Devleti’nin bilimde ve teknik alanda dünyanın geri- sinde kalması olduğunu belirtmiştir. Ülkenin nasıl Buna göre Mustafa Kemal’in askerî okullarda eği­ kurtulabileceğini soran Paşa’ya Mustafa Kemal, tim görmesi onda hangi kişilik özelliğinin geliş­ Osmanlı aydınlarının düşüncelerini çözümleyerek mesine katkı sunmuştur? yanıt vermiştir. A) Teşkilatlanmacılık B) Cesaretlilik Bu metinde Mustafa Kemal’in kişilik özelliklerin­ den hangisi vurgulanmıştır? C) Yenilikçilik D) Vefakârlık A) Mantıklılığı B) Kahramanlığı 13. Osmanlı Devleti, Rusya ile yaptığı 93 Harbi’nde ağır C) Fedakârlığı D) Çok yönlülüğü bir mağlubiyet almış, bu mağlubiyetin sonucunda imzalanan Berlin Antlaşması’yla 1878’da toprakları- 11. Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisi’nde okur- nın beşte ikisini, nüfusunun ise beşte birini kaybet- ken Osmanlı-Yunan Savaşı çıktı (1897). Savaş, mişti. Osmanlı Devleti; siyasi, sosyal ve ekonomik henüz askerlik öğrenimi görmekte olan Mustafa açıdan bir çöküntü içerisindeydi. Aldığı borçları Kemal’in vatanseverlik duygularını etkiledi. Bu duy- ödeyemez duruma gelmişti. Bu yüzden alacaklı gunun etkisiyle Mustafa Kemal, bir arkadaşı ile devletler, Düyun-u Umumiye Teşkilatını kurmuş- gönüllü olarak savaşa katılmak istediyse de bu lardı ve devletin gelirlerinin bir kısmına el koyuyor- mümkün olmadı. Osmanlı, savaştan galip çıkma- lardı. sına rağmen masadan yenilgiyle kalkmıştı. Bu durum, dönemin vatan aşkıyla yanan bütün askeri Bu durumun Osmanlı Devleti’ni aşağıdakilerden öğrencileri gibi Mustafa Kemal’i de derinden etki- hangisi bakımından kısıtladığı söylenebilir? ledi. A) Demokratik haklar Buna göre söz edilen dönemde, Osmanlı Devleti B) Ekonomik bağımsızlık ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene­ C) Kültürel gelişme mez? D) Toprak bütünlüğü A) Diplomatik ilişkiler bakımından etkinlik göste- 14. Aşağıdaki olaylardan hangisi “Mustafa Kemal, rememiştir. ümitsizliğe yer vermeyen bir kişilik özelliğine sahiptir.” yargısını kanıtlar? B) Balkan uluslarıyla siyasi sorunlar yaşamıştır. A) Çanakkale Cephesi’nde “Size ben taaruzu C) Merkezi otoritesi, eski dönemlerdeki kadar emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum!” emrini güçlü değildir. vermiştir. D) Askerî malzeme ve komutan sayısı bakımından B) Sofya’da yabancı elçilerle görüşmüş, Avrupa’yı herhangi bir savaşı yenecek güçte değildir. yakından tanımıştır. C) “Dünyanın en güçlü ordularıyla nasıl savaşılır?” diyenlere; “Para olacak, ordu olacak, bu millet istiklalini kurtaracaktır.” demiştir. D) Çanakkale’de düşmanın çıkarma yapacağı yer- leri tahmin etmiş ve o bölgeleri güçlendirmiştir. 8. SINIF 7

15. Mustafa Kemal’in yaşamının bir bölümünü geçirdiği kentlerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi onun, dış politika konusunda tecrübe kazandığını gösterir? Kent Özellik A) Selanik: Çocukluğunun geçtiği şehir Türk, Rum, Yahudi, Sırp ve Ermeniler bir arada ya- B) Manastır: Lise eğitimi aldığı şehir şamıştır. C) İstanbul: Harp Okulu ve Harp Akademisi’nde Namık Kemal, Tevfik Fikret ve Mehmet Emin Yur- eğitim aldığı şehir dakul’u tanımıştır. D) Sofya: Askerî ateşe olarak görev yaptığı şehir Düşüncelerini yaymak için arkadaşlarıyla gazete ve dergi çıkarılmasına öncülük etmiştir. Avrupa’daki devletlerin temsilcileriyle doğrudan görüşme imkânı bulmuştur. 16. Aşağıdaki haritada Selanik kentinin coğrafi konumu verilmiştir. Paris Belgrad KARADENİZ Manastır Selanik İstanbul Ticaret Gemileri K EGE DENİZİ Demiryolu Ulaşım D Batılı Fikirler AKDENİZ 0 250 500 750 km B G D) III ve IV. Bu bilgilerden yararlanarak, Selanik kenti ile ilgili; I. Kültürel etkileşime açıktır. II. Güçlü bir donanması vardır. III. Çok uluslu bir yapıya sahiptir. IV. Avrupa ile ekonomik ilişkilerin yaşandığı bir kenttir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. 17. Selanik Kenti’nin Özellikleri Yorum Çok uluslu yapısı (...?...) İşlek bir limanı olması (...?...) Avrupa ile demir yolu bağlantısının varlığı (...?...) Tabloda verilenlere göre boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Kültürel etkileşime açık olduğu B) Farklı kültürlerin bir arada yaşadığı C) Askerî bakımdan önemli bir konumda olduğu D) Ulaşım olanaklarının bulunması 8. SINIF 8

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 7 13 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Mondros Ateşkes Antlaşması ve İşgaller 1. Osmanlı yönetimi Mondros Ateşkes Antlaşması’n- 4. Çukurova bölgesinde Fransızların ve onların silah- dan sonra halkı işgaller karşısında sükûnete davet landırdığı Ermenilerin saldırılarına karşı ilk millî teş- etmiştir. kilat Karaisalı’da kuruldu. Silahlı direnişe geçen Adanalılar düşmana karşı kahramanca çarpıştılar. Buna göre, Osmanlı Devleti’nin; Bu çarpışmalar sırasında bir Fransız birliği Pozan- tı’da esir düşerken Dörtyol ve Osmaniye’deki işgal I. Teslimiyetçi, kuvvetleri de geri çekilmek zorunda kaldılar. II. Milliyetçi, III. Mücadeleci, Buna göre, Kuvayımillîye ile ilgili olarak aşağıda­ IV. Duyarsız kilerden hangisi söylenebilir? politikalarından hangilerini izlediği söylenemez? A) Topyekûn bir silahlı mücadeledir. B) Bir merkezden yönetilmiştir. A) I ve II. B) I ve IV. C) Düşman işgalini tümüyle önlemiştir. C) II ve III. D) III ve IV. D) Bağımsızlık duygusuyla hareket etmiştir. 2. Mondros Ateşkes Antlaşması metninde Kilikya, Mezopotamya gibi sınırları belli olmayan bölge adları kullanılmıştır. İtilaf Devletleri’nin bu uygulamayla aşağıdakiler­ den hangisini amaçladıkları söylenebilir? A) İşgaller karşısında Avrupa kamuoyunun deste- 5. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın aşağıdaki mad­ ğini almak delerinden hangisi Anadolu topraklarının işgali­ nin hukuki dayanağını oluşturmaktadır? B) Osmanlı Devleti’yle iş birliği yaptıklarını göster- mek C) Arap milliyetçiliğini desteklemek D) İşgal edecekleri alanları genişletmek 3. A) Çanakkale ve İstanbul Boğazları açılacak, Kara- Olay: deniz’e geçişler serbest olacak, Çanakkale ve İzmir’in işgali üzerine Denizli ve Burdur’da Karadeniz istihk­âmları İtilaf Devletleri tarafın- ortaya çıkan silahlı mücadele fikri kısa sürede dan işgal edilecektir. Batı Anadolu’nun her tarafına yayıldı. B) Sınırların korunması ve ülke içinde güvenli- Sonuç: ...?... ğin sağlanması için gereken birliklerin dışında Osmanlı ordusu derhal terhis edilecektir. Yukarıdaki diyagramda boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakilerden hangisinin yazılması doğru olur? C) İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehlikeye düşü- recek bir durumun ortaya çıkması halinde A) Kuvayımillîye birlikleri kuruldu. Osmanlı Devleti’nin herhangi bir stratejik nok- B) Temsil Heyeti kuruldu. tasını işgal hakkına sahip olabileceklerdir. C) Düzenli ordu kuruldu. D) Mebuslar Meclisi toplandı. D) Osmanlı demir yollarından, İtilaf Devletleri serbestçe yararlanabilecek ve Osmanlı ticaret gemileri müttefiklerin hizmetinde bulundurula- caktır. 8. SINIF 1

6. Aşağıdaki haritada Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra işgal edilen yerler gösterilmiştir. Bulgaristan KARADENİZ Sovyet Rusya Edirne İstanbul Zonguldak ArtvinArdahan Yunanistan Marmara Kars Kastamonu Samsun Trabzon Erivan Denizi Amasya Bolu Balıkesir Sivas Bursa Ankara Erzurum Iğdır Eskişehir Kütahya İzmir Afyon Kayseri Elazığ İran Aydın Malatya Van Konya Diyarbakır Hakkâri Antalya Mardin EGE DENİZİ Maraş Urfa Antep Adana Musul Irak Hatay AKDENİZ Halep Suriye İngilizlerin İşgal Ettiği Yerler İngilizlerin Fransızlara bıraktığı Yer Yunanlıların İşgal Ettiği Yerler İtilaf Devletlerinin Birlikte İşgal Ettiği Yerler Fransızların İşgal Ettiği Yerler İtalyanların İşgal Ettiği Yerler Ermenilerin İşgal Ettiği Yerler Bugünkü Türkiye Cumhuriyeti Sınırları Bu haritada verilen bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğü bozulmuştur. B) Türk halkı işgallere karşı bölgesel direniş başlatmıştır. C) İtilaf Devletleri, başkentin işgalinde ortak hareket etmiştir. D) İngilizler, işgal ettiği Türk yurdunun bir bölümünü Fransızlara bırakmıştır. 7. Osmanlı Hükûmeti Mondros Mütarekesi ile kendini kayıtsız şartsız düşmanlara teslim etmeye onay vermiştir. Yalnız onay vermekle kalmamış, düşmanların memleketi istilası için onlara yardım etmeyi de vadetmiştir. Bu mütareke olduğu gibi uygulandığı takdirde, memle- ketin baştan sona kadar işgal ve istila edileceği şüphesizdir. Mustafa Kemal’in bu sözüne dayanarak aşağıdaki sonuçlardan hangisi çıkarıl­ amaz? A) Osmanlı Devleti hukuken son bulmuştur. B) Mustafa Kemal ileri görüşlü bir liderdir. C) Ana yurdun bütünlüğü tehlikeye girmiştir. D) Osmanlı Hükûmeti duyarsız ve tesli­mi­yetçidir. 8. Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandıktan sonra Anadolu’da başlayan işgallere karşı İstanbul Hükûmetinin teslimiyetçi bir politika izlemesi, Türk milletini harekete geçirdi. Türk milleti esareti kabul etmedi ve müdafaa-i hukuk cemiyetlerini kurdu. Bu cemiyetler çeşitli miting ve protesto gösterileri düzenleyerek halkın örgütlen- mesini sağladılar. İşgallerin artması üzerine Türk halkı, Kuvayımillîye birliklerini oluşturarak işgalci güçlere karşı silahlı mücadeleyi başlattı. Buna göre Türk halkının aşağıdaki anlayışlardan hangisine göre harekete geçtiği söylenebilir? A) Bağnazlık B) Güdümcülük C) Milliyetçilik D) Uzlaşmacılık 8. SINIF 2

9. Kuvayimillîye ruhu aşağıdakilerden hangisiyle 12. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra İstanbul ilişkilidir? Hükûmetine göre işgal devletlerine karşı gelmek imkansızdı ve İtilaf Devletleri’nin isteklerini kabul A) Bağımsızlık B) Millî irade edip boyun eğmek en doğru olanıydı. Bu şekilde C) Demokrasi D) Sömürgecilik hareket edilirse saltanat ve hilafetin devamı sağla- nabilirdi. 10. Osmanlı yönetimi Mondros Ateşkes Antlaşma- sı’nın uygulanması karşısında halkı sükûnete Bu durum karşısında Anadolu halkının tepkisi nasıl olmuştur? davet etmiştir. A) Azınlıkların faaliyetlerini desteklemek B) İstanbul Hükûmetinin kararlarına uymak C) İşgalcilerle uzlaşma yolları aramak D) Bölgesel kuvayımillîye birlikleri kurmak O halde Osmanlı yönetimi ...?... Bu diyagramda boş bırakılan yere (...?...) aşağıda­ kilerden hangisi yazılabilir? A) Mücadelecidir. B) Milliyetçidir. 13. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın; “Toros tünelleri C) Teslimiyetçidir. D) Tepkilidir. ile tüm ulaşım ve haberleşme araçları İtilaf Devlet- leri’ne bırakılacaktır.’’ maddesi ile İtilaf Devletleri öncelikle aşağıdakilerden hangisini kontrol altına almayı amaçlamıştır? A) Ülke içi iletişimi B) Azınlıkların faaliyetlerini C) Kültürel faaliyetleri D) Ordunun gücünü 11. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın bazı maddeleri 14. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra Anadolu şunlardır: topraklarının İtilaf Devletleri’nce işgali karşısında • Osmanlı ordusu terhis edilecek, Türk halkı bu duruma tepki göstermiş ve Kuvayı- millîye ruhu harekete geçmiştir. • Orduya ait silahlar, İtilaf Devletleri’nin emrine verilecek, Buna göre, Kuvayımillîye ruhunun aşağıdakiler­ den hangisini amaçladığı söylenemez? • Haberleşme ve ulaşım araçları İtilaf Devletleri’nin denetimine verilecek, A) Millî bağımsızlığın kazanılmasını B) Egemenlik anlayışının değiştirilmesini • İtilaf Devletleri güvenliklerini tehdit edecek bir C) Toprak bütünlüğünün korunmasını durumda herhangi bir stratejik noktayı işgal ede- D) Yabancı işgalin önlenmesini bilecek. Buna göre Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağı­ dakilerden hangisi söylenemez? A) Savunma gücünün elinden alındığı B) İşgallere açık hâle geldiği C) Fiilen son bulduğu D) Monarşik yönetiminin sona erdiği 8. SINIF 3

15. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın bazı maddeleri aşağıda verilmiştir: • Haberleşme ve ulaşım araçları İtilaf Devletleri’nin denetimine verilecek. • Osmanlı ordusu terhis edilecek. • Orduya ait silahlar, İtilaf Devletleri’nin emrine verilecek. İtilaf Devletleri bu uygulamalarla aşağıdakilerden hangisini önlemeyi amaçlamıştır? A) Millî ekonominin gelişmesini B) Millî egemenliğin kurulmasını C) Millî duyguların harekete geçmesini D) Millî kültürün korunmasını 16. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın bazı maddeleri aşağıda verilmiştir. • Toros tünelleri, İtilaf Devletleri tarafından işgal olunacaktır. • Hükûmet haberleşmesi dışındaki telsiz, telgraf ve kabloların kontrolü İtilaf Devletleri’ne geçecektir. • Altı vilayet adı verilen yerlerde (Erzurum, Van, Elazığ, Diyarbakır, Sivas, Bitlis) bir karışıklık çıkarsa, İtilaf Dev- letleri bu vilayetlerin herhangi bir kısmının işgali hakkına sahip bulunacaklardır. Bu maddelere göre, Osmanlı Devleti’nin aşağıdakilerden hangisi bakımından egemenliğinin zedelendiği söylenemez? A) İletişim olanakları B) Toprak bütünlüğü C) Ulaşım koşulları D) Halifeliğin gücü 17. ...?... Mondros Ateşkes Anlaşması hükümlerini uygulamaya koyan İtilaf Devletleri bu anlaşmanın 7. madde- sini kendi çıkarları doğrultusunda yorumlayarak Anadolu'nun çeşitli bölgelerini işgal etmeye başladılar. Bir yandan haberleşme ve ulaşımı denetim altına alıyorlar, diğer yandan da Osmanlı donanmasına el koyuyorlardı. Bu arada askerî birliklerin silahlarını toplayarak askerî terhis ediyorlardı. İngilizler ve Fran- sızlar, bütün stratejik noktalara asker çıkartmıştı. Türk halkı, işgallere karşı büyük bir tepki duymaktaydı. Başta İstanbul olmak üzere birçok yerde mitingler düzenlenmekte, işgalleri protesto eden cemiyetler kurulmaktaydı. Yukarıdaki tablonun başlığı aşağıdakil­erden hangisi olabilir? A) Ulusal egemenlik bilinci B) Kuvayımillîye ruhu C) Ayrılıkçı faaliyetler D) İttifak Devletleri’nin tutumu 8. SINIF 4

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 7 14 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Topla Gel Testi 1. 3. 1914’ün sonbaharında Ruslar, Doğu Cephesi’nde Enver Bey üzerimizde Rus baskısı saldırıya geçerek Erzurum, Muş ve Bitlis’i işgal etti. çok fazla. Bu nedenle bize yardım Çanakkale Savaşları’ndan sonra Edirne’deki 16. etmelisiniz. Kolordu Komutanlığına atanan Mustafa Kemal, bu gelişmeler üzerine kolordusu ile Diyarbakır’a gön- Wilhelm derildi. İşe emrindeki birliklerin yiyecek ve giyecek ihtiyaçlarını sağlayarak, haberleşmedeki aksaklık- Sayın Wilhelm, bu konuda gereken ları gidererek ve eksik personeli tamamlayarak baş- yapılacaktır. ladı. Ruslar karşısında dağınık hâlde bulunan askerî kuvvetleri bir araya getirdi. Enver Paşa Enver Paşa, I. Dünya Savaşı sırasında Alman Bu metinde Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelli­ İmparatoru’nun bu isteği doğrultusunda aşağı­ ğine vurgu yapılmamıştır? daki cephelerden hangisini açmıştır? A) Teşkilatlanmacı B) Askerî deha A) Kanal Cephesi B) Kafkas Cephesi C) Görev bilinci D) İleri görüşlü C) Galiçya Cephesi D) Yemen Cephesi 4. Anadolu’da ulusal mücadelenin biçimlenme­ sinde aşağıdaki gelişmelerden hangisinin etkisi olduğu savunulamaz? 2. I. Dünya Savaşı sürerken yapılan bazı antlaşmalara A) İzmir’in Yunanlılar tarafından işgal edilmesinin göre; B) İstanbul’un Anlaşma Devletleri’nce resmen işgal • İngiltere’ye Irak, Ürdün, Filistin ve Arabistan’ın tamamı, edilmesinin C) I. Dünya Savaşı’nın başlamasının • Fransa’ya Orta ve Güney Anadolu toprakları ile D) Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanması- Suriye, nın • Rusya’ya Boğazların yanı sıra Erzurum, Trabzon, Van ve Bitlis ile Sivas, Elazığ ve Diyarbakır illeri, 5. Kuvayımillîye, milletin ruhundan ve sonsuza kadar yaşama ve bağımsız- • İtalya’ya ise Antalya, Muğla ve Konya illerinin lık isteğinden doğmuş bir birliktir ki yanı sıra İzmir ve çevresi bırakılmıştı. onu hiçbir şey yok edemeyecektir. Osmanlı topraklarının bu şekilde paylaşılma Atatürk’ün bu sözüne göre, Kuvayımillîye ile ilgili tasarısı aşağıdakilerden hangisiyle deği­şikliğe olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? uğramıştır? A) İstanbul Hükûmetince desteklendiğine A) Rusya’da Çarlık rejiminin yıkılması ve yeni yöne- B) Çağdaşlaşma hareketinin sonucu olarak gelişti- timin kurulmasıyla ğine B) İtalya’nın İtilaf Devletleri yanında savaşa girme- C) Kuruluşunda bölgesel bir örgütlenmeye sahip siyle olduğuna C) Almanya’nın savaştan çekilmesiyle D) İşgallere karşı ulusal bir direnme olduğ­ una D) Bulgaristan’ın İttifak Devletleri’nin yanınd­a savaşa girmesiyle 8. SINIF 5

6. Mustafa’nın doğduğu Selânik, önemli bir liman şehri olmanın yanında demir yolu ile de Belgrad, Manastır ve İstanbul gibi önemli şehirlere bağlanmaktaydı. Bu durum Selanik’in hem Batı ile etkileşimini kolaylaştırmış hem de sosyal ve kültürel yönden gelişmesine zemin hazırlamıştır. Avrupa’da çıkarılan gazete, dergi ve kitap- lardaki fikirler çok uluslu yapıya sahip olan Selânik üzerinden Osmanlı ülkesine yayılıyordu. Bu yönüyle Selânik, Avrupa’daki gelişmelerin yakından takip edildiği ve Batı ülkeleriyle etkileşimin en yoğun yaşandığı şehirlerden biriydi. Bu bilgilere göre, Selanik şehri ile ilgili; I. Farklı etnik gruplar bulunur. II. Zengin bir kültürel yapı vardır. III. Osmanlı Devleti’nin Batı’ya açılan penceresi konumundadır. IV. İktisadi hayata Müslümanlar hâkimdir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve III. B) I, II ve III. C) I, III ve IV. D) I, II, III ve IV. 7. Aşağıdaki haritada, I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin savaştığı cepheler verilmiştir. Galiçya Cephesi Romanya Cephesi CMeapkheedsoi nya Ege Denizi Adriyatik Denizi Hazar Denizi Karadeniz Çanakkale Osmanlı Kafkas Cephesi Devleti Cephesi Akdeniz Suriye Irak Cephesi Cephesi Kanal Basra Körfezi Cephesi Taarruz (Saldırı) Cepheleri Hicaz-YemeKnızCıledpehneizsi Savunma Cepheleri Müttefiklere Yardım Cepheleri 0 150 300 450 600 km Osmanlı Devleti Sınırları Yalnız haritada verilen bilgilere dayanarak Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Hem sınırları içindeki hem de sınırları dışındaki cephelerde savaşmıştır. B) Taarruz cephelerinde başarısız olurken savunma cephelerinde başarılı olmuştur. C) Orta Doğu’daki cephelerde Müslüman halktan yeterli destek bulamamıştır. D) İtilaf Devletleri’yle hem deniz hem de kara muharebeleriyle mücadele etmiştir. 8. SINIF 6

8. Dış ülkelerdeki gelişmelere ayak uyduramayan 11. 19. yy’da devletler arasında yaşanan gerginlik ve Osmanlı Devleti’nin ekonomisi olumsuz yönde rekabet, bloklaşmalara neden oldu. Almanya’nın etkilenmiştir. Bu dönemde kapitülasyonlar yoluyla öncülüğünde Avusturya-Macaristan ve İtalya bir Avrupa’da üretilen ürünler, ülkeye kolayca girmiştir. araya gelerek İttifak Devletleri bloğunu, İngilte- Bu durum, ülke gelirinin azalmasına ve halkın öde- re’nin öncülüğünde Fransa ve Çarlık Rusya bir araya diği vergi yükünün artmasına, ayrıca zanaat düze- gelerek İtilaf Devletleri bloğunu kurdular. yinde küçük üretim yapan atölyelerin ortadan kalk- masına neden olmuştur. Sonuçta Osmanlı Devleti, Buna göre, devletler arası bloklaşmada; dışarıya ham madde satan ve dışardan tüketime hazır mallar satın alan bir ülke hâline gelmiştir. I. Pazar ve ham madde yarışı, II. Skolastik düşünce, Bu durum Osmanlı Devleti’nin aşağıdaki geliş­ III. Milliyetçilik fikri, melerden hangisinin gerisinde kalmasının bir IV. Demokratik talepler sonucudur? etkenlerinden hangileri etkili olmuştur? A) Demokratik yönetimin A) I ve II. B) I ve III. B) Sanayi Devrimi’nin C) II ve IV. D) III ve IV. C) Vatandaşlara verilen hakların D) Milliyetçilik fikrinin 9. Fransız Devrimi’yle Avrupa’ya yayılan milliyetçilik 12. Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinden akımı, Osmanlı Devleti’nin bünyesinde yaşayan İslamcılık ve Osmanlıcılık anlayışları etkilerini yitirir- diğer milletlerin bağımsızlık istemelerine zemin ken yeni bir anlayış güç kazanmıştır. hazırlamıştır. Osmanlı Devleti, dağılmayı önlemek için demokratikleşme hareketlerini başlatmıştır ve Bu yeni anlayış aşağıdakilerden hangisidir? Tanzimat Fermanı’nı ilan etmiştir. Bu fermanla, hukukun üstünlüğü ilkesi kabul edilmiştir. A) Milliyetçilik B) Oligarşi C) Vatandaşlık D) Laiklik Bu bilgiler Osmanlı aydınları tarafından ortaya konan aşağıdaki fikirlerden hangisiyle ilişkilendi­ 13. rilebilir? A) İslamcılık B) Türkçülük C) Osmanlıcılık D) Turancılık 10. Aşağıdakilerin hangisinde Osmanlı Devleti’nin İtilaf Devletleri’nin Çanakkale Boğazı’nı geçe- Birinci Dünya Savaşı’ndaki bir cephesi, bu cephe­ memesi nedeniyle yardım alamayan Rus- nin özelliğiyle birlikte verilmemiştir? ya’da Çarlık rejimi yıkıldı. Yeni yönetim Rus- ya’nın savaştan çekildiğini ilân etti. Diğer A) Kafkas ➜ Taarruz yandan İtalya, İtilaf Devletleri’nin yanında B) Galiçya ➜ Yardım savaşa girerken Bulgaristan İttifak Devletleri C) Çanakkale ➜ Savunma safına katıldı. D) Kanal ➜ Savunma Yukarıdaki metinde Çanakkale Savaşı’nın hangi 8. SINIF alanla ilgili sonucuna değinilmemiştir? A) Siyasi B) Askerî C) Politik D) Kültürel 7

14. Dünya tarihinin en önemli liderlerinden biri de Mustafa Kemal Atatürk’tür. Mustafa Kemal’i askerî ve siyasi bakımdan başarılı kılan, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu olmasını sağlayan ve onu büyük bir lider yapan özellikler; ailesi, yaşadığı çağ, eğitim hayatı, edindiği tecrübeler ve okuduğu kitaplarla şekillenmiştir. Tarihin bu çalkantılı ve özel döneminde cepheden cepheye, coğrafyadan coğrafyaya konuştuğu ve vatan savunmasında geçirdiği dönemler, Mustafa Kemal’e genç yaşta büyük bir tecrübe birikimi ve olgunluk sağlamıştır. Çok özel düşünce yapısı ve benzeri az bulunan kişiliği, bütün bu özellikler ışığında anlaşılabilir. Bu metinde Mustafa Kemal’in aşağıdaki kişilik özelliklerinden hangisine vurgu yapılmamıştır? A) Millet severliğine B) Askerî dehasına C) İnkılapçılığına D) Barışçılığına 15. Aşağıdaki haritada Trablusgarp Savaşı sırasında İtalya donanmasının harekât güzergahı verilmiştir. A L M A N YA Viyana R U S YA FRANSA AV U S T U R YA - M A C A R İ S TA N Kırım GÜRCİSTAN İ S PA N YA İ M PA R AT O R L U Ğ U Batum İTALYA B O S NA SI R B R O M A N YA KARADENİZ Erzurum B U L G A R İ S TA N Sinop KARA DAĞ İ S TA İstanbul N Ankara Manastır Edirne Selanik Yunaniastan OSMANLI DEVLETİ Cezayir TUNUS Sicilya IRAK (Fransız SURİYE C E Z AY İ R Sömürgesi) Girit Kıbrıs Şam (Fransız AKDENİZ K Sömürgesi) D MISIR Trablusgarp Derne (İngiliz B G Sömürgesi) İtalya Donanması Bingazi Harekat Güzergâhı TRABLUSGARP Sadece verilen bilgilere dayanarak; I. İtalyanların saldırgan bir tutum izlediği, II. Batılı devletlerin sömürge faaliyetlerinde ortak hareket ettiği, III. Osmanlı Devleti’nin siyasi bakımdan sorunlar yaşadığı, IV. Derne ve Tobruk’taki savaşlardan sonra İtalyanların sömürgecilikten vazgeçtiği yorumlarından hangilerine ulaşılamaz? A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. D) II ve IV. 8. SINIF 8

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 8 15 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Kuvayımillîye’nin Oluşumu ve Cemiyetler 1. Millî Kongre Cemiyetine göre, ülkenin işgallerden 4. Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti özel­ kurtulması için basın ve yayın organları kurulmalı, likle aşağıdakilerden hangisine karşı mücadele bölgesel mücadeleden vazgeçilerek topyekûn bir etmek amacıyla kurulmuştur? mücadele sergilenmelidir. A) Ermenilere B) Ruslara Buna göre, metinde Milli Kongre Cemiyeti ile C) Fransızlara D) Yunanlara ilgili; I. Kuruluş amacı, 5. ...Yabancı bir milletin himaye ve II. Öngördüğü yöntem, efendiliğini kabul etmek, insanlık III. Nerede kurulduğu, vası arından yoksunluğu, acizlik ve IV. Neler yaptığı miskinliği itiraftan başka bir şey değildir. özelliklerinden hangileri vurgulanmıştır? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 2. İngiliz Muhipler Cemiyeti ile Wilson Prensipleri Mustafa Kemal’in bu sözü, aşağıdaki cemiyetler­ Cemiyeti’nin kurulma amaçları düşünüldüğünde, den hangisinin faaliyetlerine karşı bir tepki bu cemiyetlerin aşağıdakilerden hangisinden olduğu söylenebilir? ödün verdikleri söylenebilir? A) İzmir Reddi İlhak Cemiyeti A) Bağımsızlık B) Çağdaşlık B) İngiliz Muhipleri Cemiyeti C) Kilikyalılar Cemiyeti C) Laiklik D) Batıcılık D) Teali İslam Cemiyeti 3. Trakya Paşaeli Cemiyeti: Trakya’nın Yunanlılar tara- 6. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra kuru­ fından işgalini önlemek amacıyla kurulmuştur. lan ­Kuvayı­millîye birlikleri hakkında aşağıdaki­ lerden hangisi söylenemez? Kilikyalılar Cemiyeti: Çukurova Bölgesi’nin Fransız- lar ve Ermeniler tarafından işgalini önlemeyi amaç- A) Halktan oluşan silahlı birliklerdir. lamıştır. B) Halkın kurtuluşa olan inancını ve direniş azmini İzmir Redd–i İlhak Cemiyeti: İzmir’in Yunanlılar tara- kuvvetlendirmişlerdir. fından haksız işgaline karşı silahlı direnişi örgütle- miştir. C) Düzenli ordunun kurulması için gereken zamanı kazandırmışlardır. Bu cemiyetlerin aşağıdaki anlayışlardan hangi­ sine göre hareket ettikleri söylenemez? D) Düşmanın ilerleyişini durdurmuşlardır. A) Vatanseverlik B) Milliyetçilik C) Mandaterlik D) Kuvayımillîye ruhu 8. SINIF 1

7. Azınlıklar Cemiyetin Adı Kuruluş Tarihi Amacı 1814 • Etniki Eterya 1904 Bizans İmparatorluğu’nu yeniden kurmak 1918 Rumlar • Pontus Rum Karadeniz Bölgesi’nde bir Rum Devleti kurmak • Mavri Mira 1887 Bizans İmaratorluğu’nu canlandırıp Büyük Yu- Ermeniler • Hınçak 1890 nanistan’ı kurmak • Taşnak Doğu Anadolu ve Çukurova’da bağımsız bir Er- meni Devleti kurmak Doğu Anadolu ve Çukurova’da bağımsız bir Er- meni Devleti kurmak Aşağıdakilerden hangisi bu cemiyetlerle ilgili olarak söylenemez? A) Bağımsız devlet kurmayı amaçlamışlardır. B) Bulundukları bölgede, Türk halkını göçe zorlayarak nüfus üstünlüğünü sağlamaya çalışmışlardır. C) Bölgelerinde asayişi bozarak Mondros’un 7. maddesinin uygulanmasına ortam hazırlamışlardır. D) İstanbul Hükûmetinden yardım ve destek almışlardır. 8. Cemiyetin Adı Kuruluş Tarihi Kuruluş Amacı ve Faaliyetleri Millî Kongre Cemiyeti 29 Kasım 1918 Millî Mücadele’nin haklılığını basın yoluyla dünya kamuoyuna (...?...) 2 Aralık 1918 duyurmayı amaçlayan cemiyet, silahlı direnişi yöntem olarak (...?...) 21 Aralık 1918 benimsememiştir. (...?...) 14 Mayıs 1919 Trakya bölgesinin Yunanlara verilmesini önlemeye çalışmıştır. Edirne ve Lüleburgaz kongrelerinin toplanmasında etkili ol- muştur. Çukurova Bölgesi’ndeki Fransız işgalini önlemek amacıyla ku- rulmuştur. İzmir’in Yunanlara verilmesini ve buranın ilhakını önlemek amacıyla kurulmuştur. Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Kilikyalılar B) Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti C) Reddi İlhak D) Trakya-Paşaeli Cemiyeti 9. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra ülkenin içinde bulunduğu kötü durumdan kurtarılması için bazı kur- tuluş çareleri ortaya atılarak çalışmalar yapılmıştır. Buna göre, bu doğrultuda kurulan millî cemiyetler aşağıdakilerden hangisini kurtuluş çaresi olarak gör­ müşlerdir? A) İngiliz himayesine girmek B) Bölgesel kurtuluş çarelerine başvurmak C) Topyekûn Millî Mücadele’ye girişmek D) Amerikan mandasını istemek 8. SINIF 2

10. Anadolu, düşman kuvvetlerinin işgali altındayken, 13. • 15 Mayıs 1919’da İtilaf Devletleri’nin korumasın- yurdun çeşitli bölgelerinde bu işgallerden rahatsız da Yunanlılar İzmir’i işgal etti. olan halk, Kuvayi Millîye adı altında direniş hareket- lerine başlamıştır. • 16 Mart 1920’de İtilaf Devletleri İstanbul’u işgal etti. Buna göre, Kuvayi Millîye hareketinin ortaya çık­ masında temel amaç aşağıdakilerden hangisidir? Bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisinin bir sonucudur? A) Manda ve himaye fikrini yaymak B) Demokratik yönetimin temellerini atmak A) Sevr Antlaşması’nın imzalanmasının C) Ülkeyi yabancı güçlerden temizlemek B) Saltanat Şûrası’nın toplanmasının D) Ülkenin refah düzeyini arttırmak C) Hareket Ordusu’nun başarılı olmasının D) Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanması- nın 11. Aşağıda, Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra 14. I. Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na gir- Anadolu’da kurulan dört cemiyetin kurulma amacı mesi, verilmiştir. I. Amacı, Samsun merkez olmak üzere Doğu II. Anadolu’nun işgallere uğraması, Karadeniz’de bir devlet kurmaktır. III. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanması, II. Amacı dünyada Türkler hakkında yapılan IV. İstanbul Hükûmetinin işgallere karşı tepkisiz haksız ve yalan propagandalara yayın yoluyla cevap vermektir. kalması, III. Adana ve çevresindeki işgale karşı bölge hal- V. Bölgesel direniş cemiyetlerinin kurulması kının direnişini teşkilatlandırmak amacındadır. IV. Doğu illerimizi kapsayacak şekilde ayrı bir dev- Sebep-sonuç zinciri göz önüne alındığında yuka­ let kurmak amacındadır. rıdaki sıralamanın doğru olması için hangi ikisi­ nin yer değiştirmesi gerekir? Buna göre, hangilerinin millî varlığa düşman cemiyetler olduğu söylenebilir? A) I ve IV. B) II ve III. C) III ve V. D) IV ve V. A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. D) III ve IV. 12. Kuvayımillî’ye ile ilgili olarak aşağıdakilerden 15. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra kurulan hangisi söylenemez? Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri hakkında söylene­ cek ortak yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Millî iradeyi ilke edinir. A) İtilaf Devletleri’nce desteklendikleri B) Direniş örgütleridir. B) Tek merkezden yönetildikleri C) Bağımsız yaşama arzusudur. C) Vatanseverlik duygusuyla hareket ettikleri D) Bölgesel savunma güçleridir. D) İstanbul Hükûmetiyle iş birliği içinde ol­dukl­arı 8. SINIF 3

16. • Trakya-Paşaeli Cemiyeti, Edirne ve çevresini, • İzmir Müdafaa-i Hukuk-u Osmaniye Cemiyeti, İzmir ve çevresini, • Vilayet-ı Şarkiye Müdafaa-i Hukuk-i Milliye Cemiyeti de doğu illerimizi işgal etmek isteyen düşmana karşı kurulmuşlardır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi sözü edilen cemiyetler hakkında söylenemez? A) Kuvayımillîye ruhuyla hareket ettikleri B) Topyekûn bir hareket olmadığı C) Azınlıklar tarafından desteklendikleri D) Bölgesel amaçlı kuruldukları 17. • Mavri Mira Cemiyeti • Pontus Rum Cemiyeti • Hınçak Cemiyeti Bu cemiyetlerin ortak özelliği aşağıd­ akilerden hangisinde verilmiştir? A) Türklerin kurduğu zararlı cemiyetlerdir. B) Rumların kurduğu millî varlığa düşman cemiyetlerdir. C) Türklerin Kuvayimillîye ruhuyla kurdukları cemiyetlerdir. D) Azınlıkların kurdukları zararlı cemi­yetl­erdir. 18. Osmanlı Devleti’ndeki Ermeni ve Rum azınlıklar Wilson İlkeleri’nin aşağıdaki maddelerinden hangisine dayanarak ayrılıkçı faaliyetlerini artırdılar? A) Galip devletler topraklarını genişlet­mey­ ecek B) Milletler, kendi geleceklerine kendileri karar verecek C) Yenilen devletler savaş tazminatı öde­meyecek D) Osmanlı Devleti’nde Türklerin oturdukları bölgelerde Türk egemenliği sağlanacak 8. SINIF 4

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 8 16 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Topla Gel Testi 1. Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Sav­ aşı’na girme- 4. Müttefikler, denizde uğradıkları başarısızlık üzerine sini fırsat bilen Ermeniler, Hınçak ve Taşnak Cemi- Türk savunmasını çökertmek için bu kez de Geli- yetlerinin önc­ ülüğünde isyanlarını arttırdı. Bunun bolu Yarımadası’na asker çıkardılar. Mehmetçik’in üzerine Osmanlı Hükûmeti cephe gerisinin güven- kahramanlığı karşısında tutunamayacaklarını anla- liğini sağlamak ve bölge halkını korumak amacıyla yınca da bir süre sonra yarımadayı terk etmek .... zorunda kaldılar. Savaş, I. Dünya Savaşı’nın seyrini değiştirecek nitelikte önemli sonuçlar ortaya Bu metin aşağıdakilerden hangisiyle tamamla­ çıkardı. nırsa doğru bir bilgi verilmiş olur? Yukarıdaki metinde Osmanlı Devleti’nin hangi A) Rusya’ya savaş açtı. cephedeki savaşından bahsedilmiştir? B) Tehcir Kanunu’nu çıkardı. A) Kafkas Cephesi C) I. Dünya Savaşı’na girdi. B) Galiçya Cephesi D) Kanal Cephesi’ni açtı. C) Suriye Cephesi D) Çanakkale Cephesi 2. Kısacası, Dünya üzerinde tek dostu- muz kalmamıştı. İmparatorluğun yağmalanmasını önleyecek tek çare, muhtemel bir savaşın kazanılması idi. O hâlde savaşa girecektik. İnanç bu idi. Bu bilgilere göre, Osmanlı Devleti’nin savaşa gir­ 5. 1914 yılının ortalarına gelindiğinde İttifak ve İtilaf mesinde etkili olan etken aşağıdakilerden han­ Devletleri arasındaki gerginlik iyice artmıştı. Savaş gisidir? için gereken her şey hazırdı ancak bu büyük yan- gını başlatacak bir kıvılcıma ihtiyaç vardı. Beklenen A) Yeni yerler elde etmek kıvılcım Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da B) Pazar ve ham madde alanlarını kontrol et­mek ortaya çıktı. 28 Haziran 1914’te bu şehri ziyaret C) Toprak bütünlüğünü korumak eden Avusturya-Macaristan veliahdı Ferdinand ve D) Halifeliğin etkinliğini sürdürmek eşi bir Sırp tarafından öldürüldü. Suikastın ardın- dan Avusturya, Sırbistan’a savaş ilan ederken 3. 7. Ordu Komutanlığı görevine yeniden dönen Mus- Almanya Avusturya’nın, Rusya ise Sırbistan’ın tafa Kemal, eskiye göre daha kötü durumla karşı- yanında savaşa girdi. Bir süre sonra İngiltere ve laştı. İtilaf kuvvetlerinin Kudüs’ü alarak Suriye’ye Fransa’da Almanya’nın karşısında savaşa katıldı. doğru saldırıya geçmesi karşısında Mustafa Kemal birliklerini Halep’e kadar geri çekti. Burada kuvvet- Yukarıdaki metinde I. Dünya Savaşı ile ilgili aşağı­ lerini yeniden düzenleyerek Halep’in kuzeyinde dakilerden hangisi hakkında bilgi verilmiştir? düşmanı yenilgiye uğrattı. A) Savaşın başlamasında etkisi olan görünen Bu bilgide Mustafa Kemal’in hangi yönü ifade nedenin ne olduğu edilmiştir? B) Savaşın süresi ve hangi alanlarda cephelerin A) Askerî B) Siyasi açıldığı C) Diplomatik D) Kültürel C) Savaşın genel nedenlerinin neler olduğu D) Savaşın geniş alanlara yayılmasının etki ve sonuçları 8. SINIF 5

6. Birinci Dünya Savaşı sırasında, gizli anlaşmalarla Boğazlar ve Doğu Anadol­u Bölgesi’nin Rusya’ya verilmesi kararlaştırılmışken, Mondros Ateşkes Antlaşması’nda böyle bir hüküm yer almamıştır. Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) İtilaf Devletleri’nin Rusya’dan daha çok İtalya’nın dostluğuna önem vermesi B) Türklerin bazı cephelerde başarılı olması C) Rusya’nın Birinci Dünya Savaşı’ndan çe­kilmesi D) Anadolu’da iç karışıklıkların devam etmesi 7. Meşrutiyet yönetimi, 1878’de sona ermiş ve halk 1908 yılına kadar istibdatla yönetilmiştir. Çoğunluğunu subayların oluşturduğu İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin baskılarının sonucu olarak Meşrutiyet, ikinci kez ilan edilmiştir. 1909’da yeni düzenlemelerle Meclisin yetkileri artırılırken padişahın yetkilerine kısıtlamalar getirilmiştir. Verilen bilgilere göre İttihat ve Terakki Cemiyeti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Askerî başarılarıyla kendilerini kanıtlamış komutanlar tarafından kurulmuştur. B) Demokratik yönetimden yanadır. C) Ülkedeki saltanatlık düzenine son vermiştir. D) Ulusal bir devletin kurulması için faaliyet göstermiştir. 8. Eski Bir Balkan toprağı olan Manastır da Mustafa Kemal’in düşünce hayatının Günümüz oluşmasında önemli bir yer tutar. Okul arkadaşları olan Ömer Naci, Fethi Okyar sayesinde birçok ünlü düşünürün kirleriyle Manastır’da tanışmıştır. Öğretmenleri içinde özellikle Tarih Öğretmeni Mehmet Tev k Bey’in ayrı bir yeri olmuştur. Manastır, Mustafa Kemal’in düşünce yapısının oluştuğu yerdir, onun ilerideki mücadelesini oluşturan düşüncelerinin ve ideallerinin temelleri burada atılmıştır. Mustafa Kemal, yabancı dil bilmenin önemini de burada kavramıştır. Buna göre Mustafa Kemal’in Manastır’daki eğitim hayatı, ona; I. Kültür düzeyinin artması, II. Vatanseverlik duygusunun gelişmesi, III. Askerî tecrübe kazanması, IV. Diplomasi konusunda bilgi sahibi olması durumlarından hangileri bakımından katkı sağlamıştır? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) III ve IV. 6 8. SINIF

9. Kuvayımillîye birlikleri tek merkezden yönetilme- 12. yen, dağınık halk hareketidir. Bu bilgide, Kuvayımillîye birliklerinin; Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra İti- laf Devletleri yurdumuzu işgal etmeye baş- I. hukuka uygun davranışlarda bulunm­ am­ aları, ladılar. İşgaller karşısında hiçbir harekette II. güç birliği oluşturmamaları, bulunmayan İstanbul Hükûmeti, ülkeyi III. genel savunma yapmamaları, içinde bulunduğu kötü durumdan kurtar- IV. Yunan işgalini önleyememeleri maya yönelik çalışmalarda da bulunmu- özelliklerinden hangileri vurgulanmıştır? yordu. İstanbul Hükûmeti, Anadolu’ya sadece nasihat heyetleri göndererek halkı, A) I ve II. B) I ve IV. işgaller karşısında sükûnete davet ediyor, İti- C) II ve III. D) III ve IV. laf Devletleri’ne silahla karşı konulmamasını istiyordu. 10. Bu durumun aşağıdakilerden hangisine neden 30 Ekim 1918 Mondros Ateşkes Antlaşması 7. olduğu söylenemez? Madde: İtilaf Devletleri güvenliklerini tehdit edecek bir durum ortaya çıkması hâlinde her- A) Anadolu halkının İstanbul Hükûmetine olan hangi bir stratejik yeri işgal etme hakkına sahip güveninin azalmasına olacaktır. B) Yöresel direniş cemiyetlerinin kurulm­ as­ ına Mondros Ateşkes Antlaşması’nın verilen bu mad­ C) Türk halkının olaylar karşısında duyarsız ve desi aşağıdakilerden hangisine dayanak olmuş­ tur? çekingen kalmasına D) Kuvayımillîye ruhunun ortaya çıkmasına A) Saltanatın kaldırılmasına B) Anadolu’nun işgal edilmesine C) Millî Mücadele’nin son bulmasına D) İstanbul Hükûmetinin hukuken son bul­masına 11. İtilaf Devletleri ve Osmanlı Devleti arasında imzala- 13. Aşağıda Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra nan Mondros Ateşkes Antlaşması ile Osmanlı ordu- kurulan bazı cemiyetlerin ortak özellikleri verilmiş- ları terhis edilmişti. Ardından İngilizler, Fransızlar, tir. İtalyanlar ve Yunanlılar Anadolu’nun farklı yerle- • Basın ve yayın yoluyla millî bilinci uyan­dırmaya rinde işgal hareketlerine girişmişlerdi. Osmanlı çalışmışlardır. yöneticileri işgallere karşı çaresizlik içinde bulunu- yorlar, galip devletlerin insafına sığınmaktan başka • İşgal güçlerine karşı silahlı direnişte bulunmuş- yapacak bir şey kalmadığına inanarak onlarla iyi lardır. geçinmek gerektiğini düşünüyorlardı. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu cemiyet­ lerden biri değildir? Buna göre Osmanlı Devleti’nin bu tutumu ile ilgili A) Reddi İlhak olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? B) Trakya Paşaeli C) Kilikyalılar A) Milliyetçi B) Duyarsız D) Sulh ve Selameti Osmaniye C) Pasif D) Çekingen 8. SINIF 7

14. Aşağıda Mustafa Kemal’i etkileyen başlıca düşünürler verilmiştir: Namık Kemal (1840 - 1888) Osmanlının son döneminde yaşamış en etkili düşünürdür. “Vatan Şairi” olarak bilinir. Atatürk, Namık Kemal’in vatanseverlik yüklü eserlerinden etkilenmiştir. Ziya Gökalp (1876 - 1924) Türkçülük krinin ve İttihat Terakkinin önde gelen düşünürüdür. Eserleriyle Türkçülüğün çerçevesini çizmiştir. “Türkçülük, Türk milletini yükseltmek demektir.”tanımının sahibidir. Atatürk, onun Türkçülük konusundaki düşüncelerinden etkilenmiştir. Mehmet Emin Yurdakul (1869 - 1944) Şiirlerinde kullandığı yalın dile, dilde Türkçülüğün en önemli isimlerindendr. İşlediği konularla da milliyetçilik düşüncesinin yayılmasını sağlamıştır. Dönemin birçok genç aydını gibi Atatürk de onun miliyetçilik konusundaki düşüncelerinden etkilenmiştir. Bu düşünürlerin Mustafa Kemal’de aşağıdaki fikirlerden hangisinin gelişmesine katkı sunduğu söylenebi­ lir? A) İleri görüşlülük B) Planlılık C) Milliyetçilik D) Çok yönlülük 15. Aşağıdaki haritada XX. yüzyılın başlarında sömürgeci devletler ve sömürgelerinin dağılımı verilmiştir. Grönland Danimarka Alaska İzlanda Hollanda Rusya İngiltere Belçika Fransa Almanya ABD Portekiz İspanya İtalya Osmanlı Kore Fas Cezayir Mısır Japonya Hindistan FrSaunGrsıunzyaaGmnuayanası Doğu Annam Filipinler KamerNuijnerya MozambikSudanSomali Belçika Kongosu Sunda Yeni Adaları Gine GAAüfrnnikgeaoylBaeKRcaohdpueanzyaaland Avustralya Madagaskar K Tazmanya Yeni Zelanda BD G İngiltere İspanya Portekiz Hollanda Danimarka Rusya Sömürgesi Olmayan ve 0 1000 2000 3000 km Fransa Almanya İtalya Belçika Japonya ABD Sömürülmeyen Ülkeler Bu bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Dünya’nın bütün ülkeleri sömürgecilik faaliyetlerinden etkilenmiştir. B) Coğrafi Keşifler’in en önemli sonucu sömürge imparatorluklarının kurulmasıdır. C) Sömürgecilik sorunlarıyla en az uğraşan kıta, Afrika’dır. D) Dünya üzerindeki sömürge alanlarının büyük çoğunluğu Avrupa ülkelerine aittir. 8. SINIF 8

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 9 17 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Havza Genelgesi - Amasya Genelgesi - Erzurum Kongresi 1. Mustafa Kemal, vatanın parçalanması tehlikesi kar- 4. Erzurum Kongresi’nde alınan “Manda ve himaye şısında ülke çapında bir kongre yaparak cemiyet- kabul edilemez.” kararı ile aşağıdakilerden han­ leri birleştirmeyi düşünmektedir. gisi amaçlanmıştır? Mustafa Kemal’in bu yolla ulaşmak istediği temel A) Ulusal egemenlik amaç aşağıdakilerden hangisidir? B) Tam bağımsızlık C) Demokratik yönetim A) İstanbul Hükûmetini değiştirmek D) Ekonomik kalkınma B) Cumhuriyeti ilan etmek C) Yeni bir devlet kurmak D) Kurtuluş Savaşı’nı tek elden yönetmek 2. Kurtuluş Savaşı’nın Hazırlık Dönemi’nde alınan 5. Amasya Genelgesi’nde, Sivas’ta toplanacak kongre aşağıdaki kararların hangisinde, millet iradesinin için gelecek temsilcilerin seçimini Müdafaa-i önemi vurgulanmıştır? Hukuk-ı Millîye, Redd-i İlhak Cemiyeti ve belediye- lerin yapması istenmiştir. A) Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehli- kededir. Bu yolla ulaşılmak istenen temel amaç aşağıdaki­ lerden hangisidir? B) Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçala- namaz. A) Millî Mücadele taraftarı kişilerin seçilm­ esini sağ- lamak C) Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır. B) İstanbul Hükûmetiyle olan ilişkileri geliş­tirmek D) Azınlıklara siyasi hakimiyet ve sosyal dengeyi C) Müdafaa-i Hukuk derneklerinin kurulmas­ını bozacak haklar verilemez. sağlamak D) Mebuslar Meclisinin açılmasını sağlamak 3. Amasya Genelgesi’nde milletin özgürlüğü ve dev- 6. Amasya Genelgesi’nde, İstanbul Hükûmetinin üze- letin bağımsızlığını sağlamak amacıyla Sivas’ta bir rine aldığı sorumluluğun gereğini yapmadığına ve kongrenin toplanacağı belirtilm­ iştir. milletin bağımsızlığını yine milletin istek ve kararı- nın kurtaracağına ilişkin hüküm yer almıştır. Bu kararın aşağıdakilerden hangisinin bir göster­ gesi olduğu savunulabilir? Bu hüküm; A) İstanbul Hükûmetinin yenilenmesine gerek I. Egemenliğin ulusa ait olması gerektiği, duyduğunun II. İstanbul Hükûmetine güvenin sarsıldığı, III. Osmanlı Mebuslar Meclisinin dağıt­ ıldığı, B) Müdafaa-i hukuk cemiyetlerinin kurulması IV. Yeni bir devletin kurulduğu gerektiğinin durumlarından hangilerini gösterir? C) Mebuslar Meclisinde Misakı Millî’nin ilan edildi- ğinin A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. D) III ve IV. D) İstanbul Hükûmetinin sorumluluğunu yerine getirmediğinin 8. SINIF 1

7. Aşağıdaki Erzurum Kongresi’nde alınan bazı kararlar verilmiştir. • Osmanlı Hükûmeti’nin dağılması halinde millet, her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı, kendini bir- likte savunacak ve direnecektir. • Vatanın ve bağımsızlığın korunmasına ve güvenliğin sağlanmasına İstanbul Hükûmeti’nin gücü yetmezse amacı gerçekleştirmek için geçici bir hükûmet kurulacaktır. Bu hükûmet üyeleri millî kongre tarafından seçilecektir. Kongre toplanmamışsa bu seçimi Temsil Heyeti yapacaktır. Bu maddelerde aşağıdakilerden hangisi vurgulanmıştır? A) İstanbul Hükûmetiyle uzlaşı sağlanması gerektiği B) Kurtuluş Savaşı’nın ulusa dayanak yapılacağı C) Cumhuriyet rejimine dayanan yeni bir devletin kurulacağı D) Bölgesel amaçlı direnme cemiyetlerinin kurulacağı 8. Mustafa Kemal, İstanbul’da bulunduğu süre içinde devletin ve milletin kurtuluşu için çareler aradı. İşgallere karşı etkin bir hükûmetin kurulmasına çalıştı. Ordunun dağıtılmasını önlemeye, silah ve cephanelerin İtilaf Devletleri’ne teslim edilmesini engellemeye çaba gösterdi. Mustafa Kemal, vatanın ve milletin bağımsızlığına kasteden düşmana karşı verilecek mücadelenin işgal altındaki İstanbul’dan başlatılamayacağını anladı. Ona göre mücadele Anadolu’dan başlatılmalı ve Türk milletinin desteği alınmalıydı. Buna göre Mustafa Kemal ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İstanbul Hükûmetinin işgaller karşısındaki tutumunu desteklemediği B) Kurtuluş Savaşı’nın halka dayanak yapılması gerektiğini düşündüğü C) Millî iradeye dayalı bir yönetimin kurulmasıyla devletin siyasi sorunlarının çözüleceğine inandığı D) Türk halkının bağımsızlık istencine güvendiği 9. Mustafa Kemal, Nutuk’ta Samsun’a çıkışını şöyle anlatmak- tadır: “1919 yılı Mayısının 19. günü Samsun’a çıktım. Genel durum ve görünüş: Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu toplu- luk, Genel Savaş’ta yenilmiş, Osmanlı ordusu her yanda zedelenmiş, şartları ağır, bir ateşkes anlaşması imzalanmış. Genel Savaş’ın uzun yıllar boyunca sürmesi nedeniyle millet yorgun ve fakir bir halde. Millet ve memleketi Genel Savaş’a sürükleyenler, kendi hayatları endişesine düşerek memle- ketten ayrılmışlardır...” Bu sözlerinde Mustafa Kemal aşağıdakilerden hangisine vurgu yapmamıştır? A) Anadolu halkının işgallere karşı direnme cemiyetleri kurarak tepkisini gösterdiğine B) İttifak devletlerinin dünya savaşında mağlup olduğuna C) Mondros Ateşkes Antlaşması’nın Osmanlı topraklarını işgale açık hâle getirdiğine D) Türk halkının sosyoekonomik açıdan büyük sorunlar yaşadığına 8. SINIF 2

10. Mustafa Kemal 16 Mayıs 1919 tarihinde Bandırma 13. Erzurum Kongresi’ni, İstanbul’da bulunan İngiliz ve Vapuru ile İstanbul’dan ayrıldı. 19 Mayıs 1919’da Fransız temsilcileri ihtilal olarak nitelendirmiş ve Samsun’a çıktı. Böylece millî bilincin uyandırılması Osmanlı saltanatı aleyhine sonuçlar verebilecek ve Millî Mücadele’nin başlatılması yolunda ilk adım gelişme olarak değerlendirmiştir. atıldı. Mustafa Kemal Anadolu topraklarına ayak basar basmaz işgal altındaki Türk vatanının tam Bu değerlendirmenin Erzurum Kongre­si’nin, aşa­ bağımsızlığını sağlamak için millî direniş fikrini ğıdaki kararlarının hangisinden kaynaklandığı uygulamaya koyacaktır. savunulabilir? Aşağıdakilerden hangisi, Mustafa Kemal’in bu A) Ulusal egemenliği ilke edinmesi amaçla yaptığı ilk çalışmadır? B) Yabancı bir devletten teknik ve ekonomik yar- A) Havza Genelgesi’ni yayımlaması dım alınabilmesi B) Millî cemiyetleri bir çatı altında toplaması C) Manda ve himayeyi reddetmesi C) İrade-i Millîye Gazetesi’ni çıkartması D) Millî sınırlardan bahsedilmesi D) Askerlik mesleğinden istifa etmesi 11. Amasya Genelgesi’nde alınan bazı kararlar: 14. Havza Genelgesi’nde işgalci güçlere protesto telg- • Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehli- rafları çekilmesi, işgallere karşı her yerde gösteriler kededir. ve mitingler yapılması istenmiştir. • İstanbul Hükûmeti üzerine aldığı sorumluluğun Buna göre, Havza Genelgesi ile aşağıdakilerden gereğini yerine getirememektedir. hangisinin amaçlandığı söylenemez? • Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve ka- A) Millî bilinci uyandırmak rarı kurtaracaktır. B) Halkı harekete geçirmek C) Yeni bir devlet kurmak • Anadolu’nun her bakımdan en güvenli yeri olan D) İşgallerin haksızlığını dünyaya duyurmak Sivas’ta millî bir kongre toplanacaktır. Amasya Genelgesi’nde alınan bu kararlara göre, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) İstanbul Hükûmetiyle uzlaşma yolları aranmış- tır. B) Azınlıklara ayrıcalıkların verilmesine karşı çıkıl- mıştır. C) Devrimlerin yapılması öngörülmüştür. D) Millî Mücadele düşüncesi eyleme geçmiştir. 12. Amasya Genelgesi’nde alınan “Milletin bağımsız- 15. Millî Mücadele’nin hazırlık döneminde gerçekle­ lığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.” şen aşağıdaki faaliyetlerden hang­ is­ i, yabancı ve kararıyla Millî Mücadele’nin kiminle kazanılacağı güçlü bir devletin himayes­ine girmenin kabul vurgulanmıştır? edilmediğini g­ österir? A) Millet iradesiyle A) Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiye- B) İstanbul Hükûmetiyle ti’nin kurulması C) Azınlık cemiyetleriyle D) Manda ve himaye düşüncesiyle B) Manda ve himayenin kesin bir şekilde reddedil- mesi C) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarılması D) Sevr Antlaşması’nın imzalanması 8. SINIF 3

16. Mustafa Kemal, Havza’da bulunduğu sırada bütün yurttaki komutanlara ve sivil yöneticilere telgraflar gön- derdi. Bu telgraflarında ateşkes hükümlerine uyulmaması ve askerlerin terhis edilmemesi emrini verdi. Onlardan, bulundukları yerl­erde millî teşkilatlar kurmalarını istedi. Ayrıca köylere varıncaya kadar yurdun her yerinde düzenlenecek coşkulu protesto mitingleri ile İzmir’in işgalinin kınanması çağrısında bulundu. Onun bu çağrısı üzerine aralarında Havza’nın da bulunduğu pek çok yerde mitingler yapıldı. Buna göre Mustafa Kemal sözü edilen genelgeyle aşağıdaki hedeflerden hangisini gerçekleştirmek iste­ miştir? A) Kuvayımillîye birliklerinin kurulmasını sağlamak B) Türk milletini bilinçlendirmek ve harekete geçirmek C) Ulusal bir kongrenin toplanmasını sağl­amak D) Misakımillî’nin ilan edilmesini hızlan­dırmak 17. Erzurum Kongresi’nde alınan aşağıdaki kararların hangisinde Cumhuriyet yönetiminin ruhu olan bir kav­ rama yer verilmiştir? A) Osmanlı Hükûmeti vatanı koruma ve istiklali elde etme gücünü gösteremediği takdirde bu gayeyi gerçek- leştirmek için geçici bir hükûmet kurulacaktır. B) Hristiyan azınlıklara siyasi hakimiyet ve sosyal dengemizi bozacak imtiyazlar verilemez. C) Kuvayımillîye’yi tek kuvvet olarak tanım­ ak ve millî iradeyi hakim kılmak esastır. D) Manda ve himaye kabul edilemez. 18. Başkanlığını Mustafa Kemal’in yaptığı 9 kişilik Temsil Heyeti oluştu- ruldu ve bu heyete bütün Doğu Anadolu’yu temsil etme yetkisi verildi. Doğu illerindeki tüm cemiyetler, Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti çatısı altında birleştirildi. İlk kez millî sınırlardan bahsedilen bu kongrede vatanın bütünlüğüne, milletin birlik ve beraberliğine yönelik kararlar alındı. Erzurum Kongresi kararları İstanbul’daki işgal kuvvetlerine, yabancı devlet temsilciliklerine ve tüm yurda gönderildi. Buna göre Erzurum Kongresi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Yeni bir devletin temellerini atacak kararlar alınmıştır. B) Toplanma bakımından bölgesel, alınan bazı kararlar bakımından millî bir nitelik taşımaktadır. C) Tüm cemiyetler tek çatı altında toplanmış, böylece ulusal dayanışma sağlanmıştır. D) Düzenli ordusunun kurulması için gerekli önlemler alınmış, savaşın yöntemi belirlenmiştir. 8. SINIF 4

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 9 18 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Topla Gel Testi 1. 4. Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’ndaki ilk cep- Bu değişikliğe göre Rusya’ya bırakılan heyi Doğu Anadolu sınırını geçen Ruslara karşı açtı. 1914 yılının son günlerinde ordusunun başında Boğazlar İtilaf Devletleri’nin yöneti- ilerleyişe geçen Başkomutan vekili Enver Paşa’nın amacı, Kars, Ardahan ve Batum’u alarak Kafkasya minde kalacak, Doğu Anadolu’da ise üzerinden Orta Asya’ya geçip Türk dünyası ile bir- leşmekti. Ancak onun bu harekatı, bölgedeki Erme- Nuran yine onlara bağlı iki yeni devlet nilerin Ruslarla iş birliği yaparak ordumuzu arka- kurulacaktı. dan vurması, salgın hastalıklar, açlık ve dondurucu soğuk nedeniyle başarıya ulaşamadı. Nuran, hangi değişiklikten bahsetm­ ekt­ edir? Buna göre bu cephenin sonuçlarıyla ilgili aşağı­ A) Çarlık Rusya’nın yıkılması dakilerden hangisine ulaşılamaz? B) Osmanlı Devleti’nin yıkılması C) Avrupa’nın haritasının yeniden düzen­lenmesi A) Büyük can kayıpları yaşanmıştır. D) Almanya’da yönetimin el değiştirm­ e­si B) Enver Paşa’nın İslamcılık politikasının geçerli olmadığı anlaşılmıştır. C) Doğudaki bazı illerimiz işgal altında kalmıştır. 2. Osmanlı padişahı aynı zamanda halife idi. Bu D) Çevre koşullarının dikkate alınmaması ve azın- nedenle Almanlar Osmanlı Devleti’ni kendi yanla- lıkların olumsuz tutumları Osmanlı ordusunun rına çekmeleri hâlinde İngiltere ve Fransa’nın başarılı olmasını önlemiştir. sömürgelerindeki Müslümanların da halifenin bir çağrısı ile harekete geçebileceğini düşünüyorlardı. Buna göre, Almanya I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin hangi özelliğinden yararlanmak iste­ miştir? A) Dini B) Teknik C) Jeopolitik D) Askerî 3. Çanakkale Savaşları’nda Mustafa Kemal, 19. Tümen 5. Kuvayımillîye Ruhu komutanlığı ve Anafartalar grup komutanlığında görev alarak büyük başarılar kazandı. Ummadıkları ...?... ...?... ...?... bir direnişle karşılaşan İtilaf Devletleri geri çekil- mek zorunda kaldılar. Bu kavram haritasında boş bırakılan yerlere aşa­ ğıdakilerden hangisi yazılamaz? Buna göre, metinde anlatılan Çanakkale ruhu aşağıdakilerden hangisinin başl­angıcı olmuştur? A) Milli iradeye dayalı yönetimin A) Halkın özverisi B) Mandater düşüncenin B) Ülke savunması C) Ulusal mücadelenin C) İşgallere karşı tepki D) Yeni bir devletin kurulmasının D) Saltanata bağlılık 8. SINIF 5

6. Aşağıdaki haritada I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin savaştığı cepheler verilmiştir. Verilen bilgilere göre Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Önemli su yollarını kontrol etmek için cephe açtığı B) Sınırlarının dışında da savaştığı C) Kutsal yerlerin savunulması için mücadele ettiği D) Saldırı cephelerini kazanırken yardım cephelerinde büyük yenilgi aldığı 7. Aşağıdaki haritalarda II. Balkan Savaşı öncesi ve sonrasında Balkanların siyasi durumu verilmiştir. II. Balkan Savaşı öncesi Balkanlar II. Balkan Savaşı sonrasında Balkanlar Avusturya-Macaristan Avusturya-Macaristan Romanya Romanya Bosna Karadeniz Bosna Karadeniz Karadağ Karadağ Arnavutluk Bulgaristan Sırbistan Bulgaristan Sırbistan Edirne Midye Midye Enez Arnavutluk Enez Yunanistan Ege Denizi Osmanlı Yunanistan Ege Denizi Osmanlı Devleti Devleti K Bulgaristan’ın aldığı yer Karadağ’ın aldığı yer K Akdeniz D Yunanistan’ın aldığı yer Sırbistan’ın aldığı yer D B B G G 0 120 240 km 0 120 240 km Haritada verilen bilgilere göre, II. Balkan Savaşı sonrası ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşıla­ maz? A) Bulgaristan daha önce aldığı toprakların büyük bir kısmını kaybetmiştir. B) Osmanlı Devleti’nin iç egemenlik hakları kısıtlanmıştır. C) Yunanistan’ın Ege’deki etkinliği artmıştır. D) Balkanların siyasi haritası değişmiştir. 8. SINIF 6

8. Osmanlı Devleti’nin Mondros Ateşkes Antlaşma- 11. Millî Mücadele döneminde ortaya çıkan Kuvayı­ sı’nı hangi şartlar altında imzaladığını anlatan bir millîye birlikleri ile ilgili olarak aşağı­dakilerden metinde: “Meclis toplandı, Kurmay Subay Nuri Bey, hangisi yanlıştır? genel durumumuza ilişkin açıklamalarda bulundu. Esefle gördük ki 1,5 milyon askere karşılık bütün A) Türk milletinin kendi imkânlarıyla oluşturulmuş- Osmanlı ülkelerinde yalnızca 70.000 tüfek var. tur. Memleketimizin hiçbir noktasını savunmaya yete- cek kuvvet yok! Şimdi bu elem verici durumda B) İşgalci güçlerin hızını yavaşlatmışlardır. bulunuyoruz!” denilmiştir. C) BMM’ye karşı çıkan iç ayaklanmaların bastırıl- Bu metinde Osmanlı Devleti’nin hangi konudaki masında önemli görevler üstlenmişlerdir. eksikliği vurgulanmıştır? D) Başlangıçtan beri bir merkezden yöne­tilmiş A) Askerî B) İktisadi topyekûn bir harekettir. C) Diplomatik D) Kültürel 9. “Kuvayımillîyeci deyimi ilk anlamda, ulusal kurtuluş 12. adına silahlanmış halk örgütlerine katılmayı içerir. Sulh ve Selameti Osmaniye Cemiyeti İkinci anlamı ise Ulusal Kurtuluş Savaşı’na girişen, yiğit, kendinden verici, savaşçı ruh halini belirler. İngiliz Muhipleri Cemiyeti Kuvayımillîyeci, ulusa kendini adamış, ulusun kur- tuluşu için kişisel hiçbir isteği olmayan, yüce bir İslam Teali Cemiyeti davaya başını koymuş insan örneğidir.” Aşağıdakilerden hangisi bu cemiyetlerin ortak Buna göre metinde geçen “yüce bir dava” sözüyle özelliklerinden biri değildir? aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmiştir? A) Türkler tarafından kurulmuşlardır. A) Demokratik yönetim B) Uluslararası barış B) Millî varlığa düşman cemiyetlerdir. C) Batılı devletlerin güdümünü isteyen kişiler tara- C) Ulusal egemenlik D) Ulusal bağımsızlık fından kurulmuşlardır. D) Millî Mücadele’ye karşıdırlar. 10. Tayyar Rahmiye Hanım, Osmaniye’deki Fransız 13. Amasya Genelgesi’nin aşağıdaki maddelerinden Karargâhı’na 1 Temmuz 1920’de müfrezesiyle bir- hangisinde Kurtuluş Savaşı’nın yöntemi belirtil­ likte giriştiği taarruz harekatı sırasında düşman ate- miştir? şiyle şehit düşmüştür. Ancak silah arkadaşları onun başlattığı taarruzu zaferle sonuçlandırarak karar- A) Anadolu’nun her bakımından en güvenli yeri gâhı ele geçirmişlerdir. Bu fedakâr Türk kadınının olan Sivas’ta millî bir kongre top­lanacaktır. mezar taşında şu cümleler yazılıdır: B) Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve “Yarınların sahibi ey gençlik, kararı kurtaracaktır. İyi tanı, ebedî sükûnetle bu mezarda yatanı. C) Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehli- kededir. Hak için, bayrak için canın feda edip D) Milletin haklarını savunmak için her türlü etki ve Armağan etti bize bu mukaddes vatanı.” denetimden uzak millî bir kurul oluşturulmalı- dır. Buna göre, söz konusu dörtlükte aşağıdaki ilke­ lerden hangisi vurgulanmıştır? A) Millî irade B) Ulusal bağımsızlık C) Mandater düşünce D) Meşruti yönetim 8. SINIF 7

14. Tüm dünyayı etkileyen I. Dünya Savaşı sonucunda Osmanlı Devleti ve Avusturya-Macaristan gibi devletler yıkıldı. Bunların yerine Türkiye Cumhuriyeti, Avusturya, Macaristan, Çekoslavakya, Polonya ve Yugoslavya gibi millî devletler kuruldu. Savaştan sonra millî devletler, yeni yöne- tim biçimleri benimsediler. Bu savaş, birçok bölgenin ve şehrin yıkılmasına ve milyonlarca insanın ölmesine sebep oldu. Dünyada böyle büyük bir savaşın bir daha yaşan- maması için devletler bir araya gelerek Milletler Cemiyetini kurdular. Fakat bu kuruluşun çalışmaları dünya barışını sağlamada yetersiz kaldı. Barış antlaşmalarının çok ağır şartlar içermesi ve İtilaf Devletleri’nin sömürgecilik anlayışını devam ettirmeleri, beklenen barış ve huzur ortamını sağlayamadı. Buna göre I. Dünya Savaşı’nın sonuçlarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sosyal alanda birçok sorunların yaşandığı B) İmparatorlukların dağıldığı C) Avrupa’nın siyasi haritasının değiştiği D) Sömürgecilik anlayışının önem kaybettiği 15. Mustafa Kemali Manastır’da yaşadığı dönemde vatan ve hürriyet şairi Namık Kemal’den ve eserlerinde Türkçü- lüğü ön plana çıkaran Mehmet Emin Yurdakul’dan etkilenmiştir. Tarih öğretmeni Kolağası Mehmet Tevfik Bey’in dersleriyle de tarih bilinci gelişmiştir. Bu dönemde ayrıca Avrupalı düşünürlerin kitaplarını okumaya başlamış, onların hürriyet, özgürlük ve cumhuriyet ile ilgili düşüncelerinden faydalanmıştır. Bu bilgiden yararlanarak Mustafa Kemal ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Fransız İhtilali’nin evrensel sonuçları hakkında bilgi edinmiştir. B) Yaşadığı şehirlerde kültürel farklılıkların bulunması hoşgörülü olmasını sağlamıştır. C) Fikir hayatının gelişmesinde eğitim hayatı etkili olmuştur. D) Hem millî hem de çağdaş bir bakış açısına sahiptir. 16. Aşağıda Osmanlı Devleti’nin son döneminde ortaya atılan fikir akımları verilmiştir. Osmanlıcılık İslamcılık Türkçülük Batıcılık I. Devletin parçalanıp dağılmasını önlemek için ortaya çıkmıştır. II. Müslüman milletlerin Osmanlı halifesinin liderliğinde tek bir çatı altında birleşmesini savunur. III. Osmanlı sınırları içinde yaşayan tüm milletleri Osmanlı milleti adı altında bir araya getirmeyi amaçlar. Buna göre yukarıdaki yargılardan hangileri sözü edilen fikir akımlarının tümü için söylenebilir? A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. D) II ve III. 8 8. SINIF

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 10 19 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Sivas Kongresi - Amasya Görüşmeleri 1. 4. Mustafa Kemal, Sivas Kongresi’nde yurt gene­linde Milletin bağımsızlığını, yine milletin faaliyet gösteren cemiyetleri “Anadolu ve Rumeli azmi ve kararı kurtaracaktır. Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı altında birleştirmiş- tir. Bu söz, Kurtuluş Savaşı’nın hangi özelliğini ifade Bu bilgi Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelliğine etmektedir? bir kanıttır? A) Yöntemini B) Gerekçesini A) Çok yönlülük B) Çağdaşlık C) Süresini D) Sonucunu C) Liderlik D) Açık sözlülük 2. Mustafa Kemal ve arkadaşları Amasya Genelgesi ile 5. “Ben 1919 yılı Mayıs’ı içinde Samsun’a Sivas’ta millî bir kongrenin toplanacağını duyur- çıktığım gün elimde maddi hiçbir muş ve illerden seçilecek delegelerin kongreye kuvvet yoktu. Yalnız büyük Türk mille- katılmalarını istemişlerdi. İstanbul Hükûmeti ise bu tinin asaletinden doğan ve benim çağrıyı yapanların ülkeyi I. Dünya Savaşı felaketine vicdanımı dolduran yüksek ve manevi sürükleyen İttihatçılar olduğunu söylemiştir. bir kuvvet vardı. İşte ben bu millî kuvvete, bu Türk milletine güvenerek Buna göre, İstanbul Hükûmeti bu tutumu ile aşa­ işe başladım.” ğıdakilerden hangisini amaçlamıştır? Mustafa Kemal’in bu sözüne göre aşağıdakiler­ A) Mebuslar Meclisinin açılmasını önlemek den hangisine ulaşılamaz? B) Sivas Kongresi’ni halkın gözünde değersiz hâle A) Millî Mücadele’de millî gücün harekete geçti- getirmek ğine C) Amasya Görüşmeleri’ni ertelemek B) Anadolu halkının yeni bir devletin kurulm­ asını istediğine D) Kuvayımillîye birliklerinin dağılmasını sağlamak C) Türk halkının bağımsızlığına düşkün oldu­ğuna D) Mustafa Kemal’in ilk andan itibaren mil­le­tine inandığı ve güvendiğine 6. • Sivas Kongresi’nde ➜ İrade-i Millîye 3. Mustafa Kemal; komutanlara, valilere ve Anado- • Ankara’da ➜ Hâkimiyet-i Millîye lu’daki millî cemiyetlere Havza’dan gönderdiği emirlerde işgalleri protesto etmelerini istedi. Hav- adı verilen gazete çıkarılmaya başlandı. za’da bir miting düzenlenmesini sağlayarak İzmir’in Yunanlılar tarafından işgalini protesto ettirdi. Bu Buna göre, Mustafa Kemal’in gazete isimlerini bu mitingler dalga dalga tüm yurda yayıldı. şekilde belirlemesi onun aşağıdakilerden hangi­ sine olan bağlılığını ifade etmektedir? Bu bilgide Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelli­ ğine vurgu yapılmıştır? A) Ekonomik bağımsızlığa B) Meşrutiyet yönetimine A) Vatanseverlik B) İleri görüşlülük C) Millî kültüre C) Açık sözlülük D) Yenilikçilik D) Millî egemenliğe 8. SINIF 1

7. Mustafa Kemal ve Temsil Heyeti üyeleri 27 Aralık 1919’da Ankara’ya geldi. Burada öğrenciler, seymenler ve halk tarafından coşkuyla karşılandı. 10 Ocak 1920’de Mustafa Kemal’in emriyle Ankara’da Hâkimiyet-i Millîye adlı bir gazete kuruldu. Bu gazete aynı zamanda BMM Hükûmeti’nin de yarı resmi yayın organı oldu. Basına oldukça önem veren, Mustafa Kemal, 6 Nisan 1920’de Yunus Nadi ve Halide Edip’le Anadolu Ajansı’nı kurdu. Ayrıca 1917 yılında Afyon’da kurulan Öğüt Gazetesi ile 5 Kasım 1919’da Kastamonu’da kurulan Açıksöz Gazetesi de Millî Mücadele’yi destekleyen yayın organları arasında yer almıştır. Buna göre Mustafa Kemal’in basına önem vermesiyle aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenemez? A) Millî Mücadele ile ilgili haberleri hızlı bir şekilde halka ulaştırmak B) Halkın olup bitenler konusunda doğru bilgilendirilmesini sağlamak C) Kuvayımillîye lehinde kamuyou oluşturmak D) İşgalci güçlerle uzlaşı ortamını oluşturmak 8. Amasya Görüşmeleri’nde Mebusan Meclisinin açılması kararının kabul edilmesi üzerine ülke genelinde seçim- ler yapıldı. Mustafa Kemal Erzurum’dan milletvekili seçildi. Daha sonra Temsil Heyeti üyeleri ve komutanlarla Sivas’ta bir araya gelen Mustafa Kemal, yapılan görüşmeler sonucunda Temsil Heyeti’nin merkezinin Ankara olmasını kararlaştırdı. Buna göre Ankara’nın Millî Mücadele’nin merkezi seçilmesinde kentin aşağıdaki özelliklerinden hangisinin etkili olduğu söylenemez? A) Batı Cephesi’ne yakın ve işgal görmemiş olması B) Şehirde ulaşım ve haberleşme olanaklarının yeterli düzeyde olması C) BMM’nin bu şehirde açılmış olması D) İstanbul’da açılacak olan meclisin çalışmalarını yakından takip edebilecek konumda olması 9. Temsil Heyeti Başkanı Mustafa Kemal, yeni kurulan Ali Rıza Paşa Hükûmeti’yle görüşmek istedi. Bu amaçla öncelikle 3 Ekim 1919 tarihinde hükûmete bir telgraf çekildi. Erzurum ve Sivas kongrele- rinde alınan kararlara ve oluşturulan Temsil Heyeti’ne İstanbul Hükûmeti’nin saygılı davranması halinde, Temsil Heyeti’nin de onayını alarak Kuvâ-yı Millîye’nin hükûmete yardımcı olacağı bildiril- di. Bu girişim İstanbul Hükûmeti’nde karşılığını buldu. Ali Rıza Paşa Bahriye Nazırı Salih Paşa’yı Amasya’ya gönderdi. 20-22 Ekim 1919 tarihleri arasında, Temsil Heyeti adına Mustafa Kemal ve İstanbul Hükûmeti adına Bahriye Nazırı Salih Paşa arasında Amasya Görüşmeleri yapıldı. Verilen gelişmelere göre, Temsil Heyeti ile ilgili; I. Osmanlı yönetimi tarafından resmen tanınmıştır. II. İstanbul Hükûmetini Anadolu hareketine çekmek istemiştir. III. Anadolu’da başlayan Millî Mücadele’nin temsilcisidir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. D) I, II ve III. 2 8. SINIF

10. Eğer Mondros Mütarekesi'ni takip 13. Mustafa Kemal, Samsun şehrinin ileri gelenleriyle eden aylarda, bir uçaktan Anado- karargâhında yaptığı toplantıda onlara “Düşman Fevzi lu'ya baksanız yer yer yanan bizi öldürmek niyetinde değildir. Düşmanın niyeti Çakmak ateşler görülecektir. Bunlar bizi diri diri gömmektir. Şimdi çukurun tam kena- ışıldayan çoban ateşleridir. Bu rında bulunuyoruz. Son bir gayretle kendimizi kur- ateşleri birleştirecek bir alev tarmamız mümkündür. Zaten başka bir imkân yok- lazımdır. İşte onu Mustafa tur.” diye seslendi. Kemal'in meşalesi temin etti. Buna göre Mustafa Kemal’in bu kon­uş­madaki Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Fevzi Çak­ amacı, aşağıdakilerden hangisidir? mak Paşa’nın bu sözünü destekleyen gelişmeler­ den biridir? A) Millî bilinci uyandırmak B) İstanbul Hükûmetine olan bağlılığını bil­dirmek A) Amasya Görüşmesi’nin yapılması C) Yeni bir devletin kurulmasını sağlamak D) Yöresel direnme cemiyetlerinin kurulmas­ın­a B) Sivas Kongresi’nde millî cemiyetlerin tek çatı altında toplanması öncülük etmek C) Mebuslar Meclisinin Misakımillî karar­larını 14. Sivas Kongresi’nde en sert tartışmalar manda alması konusunda yaşandı. Kongreye katılan delegeler- den bazıları güçlü devletlere karşı mücadele vere- D) Mustafa Kemal’in Erzurum Kongresi’nin başkan- rek ülkeyi kurtarmanın imkânsız olduğunu söyledi- lığını yapması ler. Bu kişiler Amerikan mandasına girmenin en doğru yol olacağını savunarak kongreden bu 11. yönde bir karar çıkartmaya çalıştılar. Sivas Kongresi millî bir kongredir. Buna göre, Sivas Kongresi’ne katılan bu delege­ Selda ler aşağıdakilerden hangisini önemsememişler­ dir? Selda’nın bu yargısını doğrulamak için Sivas Kongresi’nin hangi özelliği öne sürülemez? A) Ulusal bağımsızlığı B) Saltanat yönetimini A) Katılımcı sayısı B) Toplanma biçimi C) Himayecilik anlayışını C) Amacı D) Aldığı kararlar D) Demokratik yönetimi 12. • Havza Genelgesi • Amasya Genelgesi 15. Mustafa Kemal, bölgesel kurtuluş yolları arayan ve • Erzurum Kongresi • Sivas Kongresi birbirinden ayrı faaliyet gösteren millî cemiyetlerin güçlerini birleştirmeleri gerektiğine inanıyordu. ...?... ...?... ...?... Buna göre Mustafa Kemal’in Kurtuluş Savaşı’nda aşağıdakilerden hangisine önem verdiği söyle­ nemez? Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden A) Halkın gücüne hangisi yazılamaz? B) Millî birlik ve beraberliğe C) İstanbul Hükûmetine A) Millî uyanış B) Millî kültür D) İş birliği ve güç birliğine C) Millî birlik D) Millî direniş 8. SINIF 3

16. Amasya Görüşmesi’nin sonunda açık ve gizli protokoller (antlaşma tutanağı) imzalandı ve şu kararlar alındı: • Milletvekili seçimleri serbestçe yapılacaktır. • Mebusan Meclisi İstanbul dışında Osmanlı Hükûmeti’nin uygun göreceği güvenli bir yerde topla- nacaktır. • Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin hukuksal varlığı Osmanlı Hükûmeti tarafından tanınacaktır. • İstanbul Hükûmeti’nin İtilaf Devletleri ile yapacağı barış görüşmelerine Temsil Heyeti’nin de uygun gördüğü temsilciler gönderilecektir. • İstanbul Hükûmeti Sivas Kongresi’nin kararlarını tanıyacaktır. Bu kararlar aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesi değildir? A) Temsil Heyetinin İstanbul Hükûmetince tanındığının B) İstanbul Hükûmetine duyulan güvensizliğinin C) Merkezi yönetimin millî mücadeleye çekilmek istendiğinin D) Güdümcü yönetim anlayışına karşı olunduğunun 17. Sivas Kongresi sırasında manda ve himaye konusu tekrar gündeme gelmiş ve kongrenin en çok tartışılan konusu olmuştur. Bu konuda Mustafa Kemal ile genç tıbbiyeli Hikmet Bey arasında şu konuşmalar yaşanmıştır: “...Paşam, temsilcisi bulunduğum tıbbiyeliler beni buraya istiklal dâvâmızı başarmak yolundaki mesaiye katılmak üzere gönderdiler. Mandayı kabul edemem. Eğer kabul edecek olanlar varsa, bunlar her kim olursa olsun şid- dete reddeder ve kınarız. Mesela, manda fikrini siz kabul ederseniz sizi de reddeder, Mustafa Kemal’i ‘vatan kurtarıcısı değil, vatan batırıcısı’ olarak adlandırırız” diye bağırdı. Bu gencin yürekten kopup gelen bu sözleri karşı- sında orada hazır bulunanların birçoğunun gözleri yaşarmıştı. Mustafa Tıbbiyeli Hikmet Kemal Paşa da heyecanlı bir sesle: ‘Arkadaşlar gençliğe bakın, Türk millî bünyesindeki asil kanın ifadesine dikkat edin.’ dedi, sonra Hikmet Bey’e dönerek: ‘Evlat, için rahat olsun’ Gençlikle iftihar ediyorum ve gençliğe güveniyorum. Biz azınlıkta kal- sak dahi mandayı kabul etmeyeceğiz. Parolamız tektir ve değişmez...” diyerek Hikmet Bey’e cevap ver- miştir...” Sivas Kongresi’nde bir daha geri gelmemek üzere mandacılık kesin olarak reddedilmiştir. Buna göre Sivas Kongresi’nde alınan bu kararlar Millî Mücadele’de; I. Egemen devlet, II. Tam bağımsızlık, III. Ulusal egemenlik ilkelerinin hangilerinden ödün verilmeyeceğini gösterir? A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. D) II ve III. 8. SINIF 4

TEST HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 10 20 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ İmza: Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) Topla Gel Testi 1. İtilaf Devletleri’nden yardım alamayan 3. (I) 28 Temmuz 1914 tarihinde insanlık tarihinin en Rusya’da Bolşevik İhtilâli çıktı. Çarlık kanlı çatışmalarından biri olan I. Dünya Savaşı baş- Emel rejimi yıkıldı. Rusya, savaştan çekilmek ladı. Mustafa Kemal, savaşın gidişatını yakından zorunda kaldı. İngiltere’nin bu savaşta izliyordu. (II) Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı’na yenilmesi sonucunda sömürgele- Almanya ve müttefiklerinin yanında girdi. (III) Bu rindeki Müslümanlar ayaklandı. gelişme üzerine İngiltere ve Fransa, müttefikleri olan Rusya’ya ekonomik ve askerî açıdan yardım Emel, aşağıdaki sorulardan hangisini yanıtlamış­ etmek amacıyla büyük bir donanma ile Çanakkale tır? önlerine geldi. (IV) Mustafa Kemal, Çanakkale Cep- hesi’nde 19. tümende görev üstlendi. A) I. Dünya Savaşı hangi olayla son buldu? Yukarıdaki parçada, numaralı hangi cümlede Çanakkale Cephesi’nin açılma nedeni verilmiştir? B) Kurtuluş Savaşı’nın dünya tarihi açısından önemi nedir? A) I. B) II. C) III. D) IV. C) Çanakkale Savaşı’nın sonuçları nelerdir? 4. Bunlar tek merkezden yönetilmeyen, D) I. Dünya Savaşı öncesindeki genel siyasi durum dağınık halk hareketir. nasıldı? Jale Jale, aşağıdakilerden hangisi hakkında bilgi ver­ miştir? 2. I. Dünya Savaşı’nın yaklaştığı günlerde Osmanlı A) Büyük Millet Meclisi Devleti’nin yönetiminde İttihat ve Terakki Partisi B) Anadolu ve Rumeli Müdafaa–i Hukuk Cemiyeti bulunuyordu. İttihat ve Terakki’nin ileri gelenleri C) Mebusan Meclisi dünyanın hızla bir savaşa sürüklendiğini görüyor D) Kuvayımillîye birlikleri ve bu savaşın dışında kalamayacaklarını düşünü- yorlardı. Bu nedenle daha savaş başlamadan İngil- 5. Mustafa Kemal, Mondros Ateşkes Antlaşması hak- tere ve Fransa ile ittifak kurmak istemişler ancak kında Ali Fuat Paşa’ya “Artık milletin bundan sonra isteklerinin kabul edilmemesi üzerine Almanya ile kendi haklarını kendisinin araması ve müdafaa yakınlaşmışlardı. etmesi, bizlerin de mümkün olduğu kadar bu yolu göstermemiz ve bütün bir ordu ile yardım etmemiz Buna göre Osmanlı Devleti’yle ilgili aşa­ lazımdır.” demiştir. ğıdakilerden hangisi söylenemez? Buna göre Mustafa Kemal’in aşağıdak­ilerden hangisini önemsediği söy­lenebilir? A) Dış politikada duyarsız bir tutum içinde olmuş- tur. A) Merkezi yönetimi B) Ulusal iradeyi B) Siyasi yalnızlıktan kurtulmaya çalışmıştır. C) Halifeliğin gücünü D) Hükûmetin politikasını C) Başlangıçta İtilaf Devletleri’nin yanında yer almak istemiştir. D) Değişen siyasi koşullara göre hareket etmiştir. 8. SINIF 5

6. Birinci Dünya Savaşı öncesinde isyan eden Ermenilerin bir bölümünün Rus ordusuna katılması, bir bölümünün de silahlı çeteler kurarak Osmanlı ordusuna karşı savaşması ve bölgedeki Müslüman halkı katletmeye başla- ması üzerine Osmanlı Devleti, isyancı Ermenileri savaş bölgesi dışına çıkarma ve tehcir kararı almak zorunda kaldı. Aşağıdakilerden hangisi metindeki bilgilerle ilişkilendirilebilir? A) Wilson İlkeleri B) Sevk ve İskân Kanunu C) Paris Barış Konferansı D) Brest-Litovsk Antlaşması 7. Çanakkale Cephesi’nde düşman çıkarmasının en kanlı müca- delelerin yaşandığı yerlerden biri de; Arıburnu’dur. Bölgenin savunmasını yapacak kişi 19. Tümenin Komutanı Mustafa Kemal’di. Mustafa Kemal, çıkarma haberini alır almaz 19. Tümen’e hazırlık emri verdi. Bölgede görevli 3. Ordu Komu- tanı Esat Paşa’ya Conkbayırı bölgesini savunmasını söyleye- rek kendi emrindeki alayı, Arıburnu’na sevk etti. Yapılan hücum sayesinde Kocaçimen kurtarıldı. Mustafa Kemal’in, Türk ordusunu düzene sokması, süngü hücumları ile düşmanı püskürtmesi konusunda görüşünü belirten bir tarihçi ese- rinde şöyle diyor: “O genç Türk subayının o anda, o noktada bulunması müttefikler için kaderin en korkunç darbesi oldu. O olmasaydı Avustralyayılar ve Yeni Zelandalılar o sabah Conkbayırı’nı ele geçirecek ve savaş lehimize sonuçlanacaktı.” Buna göre İtilaf Devletleri’nin Çanakkale Savaşı’nı kaybetmesi Mustafa Kemal’in hangi özelliğini ön plana çıkarmıştır? A) Diplomatik becerisini B) İnkılapçılığını C) Askerî dehasını D) Siyasi kişiliğini 8. Varlığı konusunda ciddi bir endişeye düşmüş olan millet doğrudan doğruya, bizzat müdahale ede- rek kuvvetini ve tutumunu göstermek gereği duydu. Bunun sonucunda memleketin her tarafında millî cemiyetler kurulmaya başlandı. Bu cemiyetler her türlü siyasal amaçtan tamamen uzaktır ve varlıklarını sadece memleket bütünlüğünü, millet ve devletin diğer haklarını koruma amacına borç- ludurlar. Bunların hepsi aynı etkiler ve sebepler altında faaliyet göstermektedirler. Mustafa Kemal ...?... Yukarıdaki şemada boş bırakılan yere (...?...)aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır? A) Kuvayımillîye ruhu B) Demokrasi bilinci D) Çekimserlik C) Hukuka bağlılık 6 8. SINIF

9. Bu cemiyet; işgalci güçlerle iş birliği 12. ...?... yapmış ve güçlü bir devletin himaye- sine girmeyi kurtuluş olarak görmüştür. Manda ve Kongreler Basın yayın himaye düzenleme yoluyla haklarını Selvi düzenini savunma Selvi, hangi cemiyet hakkında bilgi vermiştir? reddetme A) Kilikyalılar B) Pontus Rum Yukarıdaki tabloda aşağıdakilerden hang­isinin C) Wilson Prensipleri D) Millî Kongre özellikleri verilmiştir? 10. Amasya Genelgesi’nin iki maddesi aşağıda veril- A) Kuvayımillîye birlikleri miştir: B) TBMM • Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehli- C) Temsil Heyeti kededir. D) Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti • İstanbul Hükûmeti üzerine aldığı sorum­luluğun­ gereğini yerine getirememektedir. Bu durum milletimizi yok olmuş gibi göstermektedir. Bu maddeler Kurtuluş Savaşı’nın; 13. İtilaf Devletleri, Paris Barış Konferansı’nda I. Dünya Savaşı’nın yenilen devletleriyle barış antlaşmaları I. yöntemi, imzaladıkları halde Osmanlı Devleti ile yapacakları II. sonucu, antlaşmayı daha sonraya bırakmışlardı. III. gerekçesi İtilaf Devletleri’nin Osmanlı Devleti’ne karş­ ı izle­ dikleri bu tutumun nedeni aşa­ğıdakilerden han­ niceliklerinden hangilerini ifade etmekt­ edir? gisidir? A) Yalnız I. B) Yalnız III. A) Aralarındaki anlaşmazlıkları çözerek Osmanlı C) I ve III. D) II ve III. topraklarını paylaşmak 11. “Osmanlı Devleti’nin temelleri çökmüş, ömrü B) Anadolu’da yeni bir devletin kurulmasını sağla- tamamlanmıştı. Osmanlı memleketleri tamamen mak parçalanmıştı. Ortada bir avuç Türkün barındığı bir ata yurdu kalmıştı. Son mesele bunun da taksimini C) İstanbul Hükûmetinin Anadolu’daki etk­in­liğini sağlamaya çalışmaktan ibaretti. Osmanlı Devleti, artırmak onun istiklali, padişah, halife, hükûmet, bunların hepsi anlamı kalmamış birtakım boş sözlerden iba- D) Kuvayımillîye ruhunu sona erdirmek retti.” 14. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra Anado- Mustafa Kemal lu’da birçok yerde millî varlığa düşman cemiyetler kuruldu. Mustafa Kemal bu sözünde, aşağıdakilerden Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu cemiyetler hangisini vurgulamamıştır? için söylenecek ortak bir yargıdır? A) Osmanlı Devleti’nin fiilen son bulduğunu A) Manda ve himayeyi savundukları B) Millî Mücadele’ye karşı oldukları B) Vatan topraklarının işgale açık hâle geldiğini C) İstanbul Hükûmetine bağlı kaldıkları D) Azınlıklar tarafından desteklendikleri C) Anadolu halkının işgallere karşı ortak hareket ettiğini D) Merkezi yönetimin pasif ve çekingen bir politika izlediğini 8. SINIF 7

15. Aşağıdaki haritada Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında Anadolu’da kurulan düşman cemiyetler ile millî cemiyetler hakkında bilgi verilmiştir. Bulgaristan KARADENİZ Sovyet Rusya Edirne Yunanistan Mavri Mira Trakya Paşaeli Pontus Rum Trabzon Muhafaza-i Hukuk İstanbul Samsun Trabzon Marmara Kars Ermenistan Denizi Bursa Ankara Konya Eskişehir Sivas Taşnak ve Erzurum Doğu Anadolu Kütahya Kıbrıs Kayseri Balıkesir Hınçak Müdafaa-i Hukuk Mavri Redd-i Van İran Mira İlhak İzmir EGE DENİZİ Taşnak Kilikyalılar Hakkâri ve Urfa Irak Hınçak Antep MİLLÎ CEMİYETLER Antalya Adana Trakya Paşaeli Redd-i İlhak AKDENİZ Suriye DÜŞMAN CEMİYETLER Trabzon Muhafaza-i Hukuk Mavri Mira (Yunan) Kilikyalılar 0 50 100 150 200 km Mavri Mira (Yunan) Doğu Anadolu Müdafaa-i Pontus Rum (Rum) Hukuk Hınçak-Taşnak (Fransa) Hınçak-Taşnak (Ermeni) Buna göre verilen bilgilerde millî cemiyetlerin hangi özelliğine vurgu yapılmamıştır? A) Bir kısmının azınlıklara karşı ortaya çıktığına B) Bölgesel amaçlı kurulduklarına C) Basın-yayın yönetimiyle mücadele ettiklerine D) Kuvayımillîye ruhuyla kurulduklarına 16. Aşağıdaki görselde, Mustafa Kemal’in öğrenim hayatı ve I. Dünya Savaşı’na kadar görevleri verilmiştir. Mustafa Kemal Şemsi Efendi Manastır Askeri doğdu Okuluna başladı. İdadisine başladı. 1881 1887 1887 1893 1896 Mahalle Mektebine Selanik Askerî İstanbul Harp başladı. Rüştiyesine 1899 Okuluna başladı. başladı. Şam 5. Orduya İstanbul Harp atandı. Akademisine başladı. 1907 1905 1905 1902 Hareket 1909 Manastır 3. Ordu Karagâhı Ordusu’yla Selânik Şubesine atandı. İstanbul’a Trablusgarp Sofya’ya askeri geldi. Savaşı’na katıldı. ateşe olarak atandı. 1910 1911 1912 1913 Fransa’da Picardie Balkan Savaşları Manevralarına katıldı. sırasında Çanakkale’de Harekat Şubesi Müdürü oldu. Buna göre Mustafa Kemal’in öz geçmişinin verilen bu kesimi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle­ nemez? A) Askerî bilgi ve tecrübesini artırdığı B) İleride Kurtuluş Savaşı’nın lideri olmasını sağlayacak askerî bir başarı elde ettiği C) Vatanseverlik, inkılapçılık, demokratik yönetim gibi konularda fikir hayatını geliştirdiği D) Diplomatik tecrübeler kazandığı ve Avrupa’yı yakından tanıdığı 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 11 21 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Misakımillî’nin Kabulü ve BMM’nin Açılması 1. Kurtuluş Savaşı’nda meydana gelen olayların 4. Millî Mücadele’nin Hazırlık Dönemi’nde kronolojisi düşünüldüğünde, aşağıdakilerden hangisinin diğerlerinden sonra gerçekleştiği söy- • Millî cemiyetlerin tek çatı altında toplanması, lenebilir? • TBMM’nin açılması A) I. TBMM’nin açılması çalışmalarıyla aşağıdakilerden hangisi amaçlan- B) Amasya Görüşmesi’nin yapılması mıştır? C) Havza Genelgesi’nin yayınlanması D) Misakımillî’nin ilan edilmesi A) Millî Mücadele’de halifeyi etkili kılmak B) Cumhuriyeti ilan etmek C) İnkılaplar için uygun ortamı oluşturmak D) Ulusal birliği sağlamak 2. Misakımillî belgesinde politik, ekonomik ve mali 5. I. Meclisin üstünde hiçbir güç yoktur. gelişmemizi engelleyen ve hukuk alanında hakimi- II. Meclis’te toplanan millî iradeyi, doğrudan vata- yetimizi sınırlayan imtiyazların ortadan kaldırılması nın geleceğine egemen kılmak esastır. hükmü bulunmaktaydı. III. Manda ve himaye kabul olunamaz. Bu hükümle, aşağıdakilerden hangisi amaçlan- İlk TBMM’nin yukarıdaki ilkelerinden hangileri, mıştı? halk egemenliğine dayanan bir yönetimin kurul- masının planlandığını gösterir? A) Çağdaşlık B) Ekonomik bağımsızlık A) Yalnız II. B) I ve II. C) Ulusal egemenlik C) Yalnız III. D) I, II ve III. D) Toprak bütünlüğü 3. Kurtuluş Savaşı’nda yaşanan aşağıdaki gelişme- 6. İstanbul’un İtilaf Devletleri tarafından resmen işgal lerden hangisinin Türk milletinin İstanbul Hükû- edilmesi sonucunda Mebusan Meclisi kapatıldı. metine olan güvenini sarstığı savunulabilir? Böylece millet iradesini temsil edecek ve haklarını savunacak bir organdan yoksun kaldı. Bu gelişme A) Ali Rıza Paşa’nın İstanbul Hükûmetinin başına üzerine harekete geçen Mustafa Kemal, Ankara’da getirilmesi Büyük Millet Meclisini açtı. B) Misakımillî’nin Mebuslar Meclisinde ilan edil- Buna göre, Mustafa Kemal’in aşağıdakilerden mesi hangisini önemsediği söylenebilir? C) İstanbul Hükûmetinin Anadolu’nun yer yer işgal A) Ulusal egemenliği edilmesine tepkisiz kalması B) İç güvenliği D) İstanbul Hükûmetinin Temsilciler Kurul­uyla Amasya’da görüşme yapması C) İstanbul Hükûmetini D) Kuvayımillîye çetelerini 8. SINIF 1

7. • 23 Nisan 1920’de açılan BMM yasama, yürütme ve yargı yetkilerini kendinde toplamıştır. • Meclis, yasaları yapmak ve bunları kendi arasından seçtiği hükûmet üyelerine uygulatmakla iki yetkisini doğrudan doğruya kendisi kullanıyordu. BMM, alınan kararların uygulanabilmesi için kendi içinden seçilerek 11 üyeden oluşturulan yürütmeye “İcra Vekilleri Heyeti”, üyelerine de BMM’ye karşı sorumlu olduklarından“nazır” veya“bakan”denmeyip sadece“ vekil”deniyor ve bunlar hükûmeti meydana getiriyordu. İcra Vekilleri Heyeti’nin başkanı BMM’nin de başkanıydı. Bu bilgi Büyük Millet Meclisinin hangi özelliğini gösterir? A) Karma bir meclis olduğunu B) Tam bağımsızlığı ilke edindiğini C) Savaş meclisi olduğunu D) Güçler Birliği ilkesini benimsediğini 8. Misakımillî kararlarının temelini Erzurum ve Sivas Kongresi kararları oluşturmuştur. Bu kararlar ile Türk vata- nının sınırları çizildi. Türk milletinin kabul edebileceği asgari barış şartları belirlendi. Millî Mücadele’nin programı yasal hale getirildi. İtilaf Devletleri ile yapılacak barış antlaşmasının ilkeleri belirlenmiş oldu. Ayrıca bu belgeyle kapitülasyonlar, mali ve ekonomik müdahaleler, siyasi dayatmalar reddedilmiş; siyasi bağımsızlığın yanı sıra ekonomik bağımsızlıktan da ödün verilemeyeceği kararlı bir şekilde vurgulanmıştır. Bu bilgilere göre Misakımillî kararlarıyla aşağıdakilerden hangisinin hedeflendiği söylenemez? A) Bağımsızlığın B) Egemen devlet anlayışının C) Ulusal egemenliğin D) Vatanın bütünlüğünün 9. Aşağıdakilerden hangisi, Misakımillî kararlarında yer alan konulardan biri değildir? A) Kapitülasyonlar B) Borçlar C) Azınlık hakları D) Ulusal sınırlar 8. SINIF 2

10. Misakımillî’de kabul edilen “Azınlıkların hakları, 13. • Son Osmanlı Mebusan Meclisinde Misakımillî Ka- komşu ülkelerdeki Müslümanların da aynı haklar- rarları’nın kabul edilmesi dan yararlanmaları şartıyla kabul edilecek ve sağla- nacaktır.’’ maddesi ile aşağıdakilerden hangisinin • İstanbul’un İtilaf Devletlerince işgal edil­mesi amaçlandığı söylenemez? Yukarıdaki gelişmeler, aşağıdakilerden hangisi- nin hızlandırmıştır? A) İç işlerimize karışılmasını önleme A) Sivas Kongresi’nin toplanmasını B) Halkın ülke yönetiminde etkin olmasını sağ- B) Düzenli ordunun kurulmasını lama C) Saltanatın kaldırılmasını D) TBMM’nin açılmasını C) Azınlıklara tanınacak hakların sınırını belirleme D) Uluslararası eşitlik ilkesini uygulama 11. M illî Mücadele Dönemi’nin değişik zamanlarında alınan aşağıdaki kararlardan hangisi ulusal ege- menlik anlayışı ile ilgilidir? A) Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehli- 14. Amasya Görüşmeleri’nde açılması kararı alınan kededir. Mebusan Meclisi için ülke genelinde seçimler yapıldı. Anadolu’dan genellikle Müdafaa-i Hukuk B) Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçala- yanlısı milletvekilleri seçildi. Erzurum milletvekili namaz. seçilen Mustafa Kemal, Mebusan Meclisi için seçi- len milletvekillerini Ankara’ya çağırdı ve onlarla C) TBMM’nin üstünde hiçbir güç yoktur. görüşmeler yaptı. Milletvekillerine bir amaç etra- D) Millî ve ekonomik gelişmemizi mümkün kılmak fında toplanmalarını önerdi ve onlardan: • Meclis Başkanlığına kendisini aday olarak öner- amacıyla siyasi, adli ve mali gelişmemize engel melerini ve desteklemelerini olan kapitülasyonlar kaldırılmalıdır. • Mecliste Müdafaa-i Hukuk grubu kurmalarını 12. I. Hükûmet kurmak zorunludur. II. TBMM’nin üstünde hiçbir güç yoktur. • Misakımillî kararlarını kabul etmelerini istedi. III. TBMM, yasama ve yürütme yetkilerini ken- dinde toplamıştır. Bu önergeyle Mustafa Kemal aşağıdakilerden IV. Manda ve himaye kabul edilemez. hangisini amaçlamış olamaz? Mustafa Kemal’in meclise verdiği bu önergeler- A) Ülkemizde yaşayan azınlıklara istedikleri hakları den hangisiyle İlk TBMM’nin hızlı karar alması ve vermek alınan kararların hızlı bir şekilde uygulanmasının amaçlandığı söylenebilir? B) Millî ve ekonomik kalkınmamızı engelleyen A) I. B) II. C) III. D) IV. ayrıcalıkları kaldırmak C) Vatanın sınırlarını çizerek bütünlüğünü sağla- mak D) Sınırlarımız dışındaki Müslümanların haklarını korumak 8. SINIF 3

15. I. Sivas Kongresi’nin yapılması II. Birinci TBMM’nin açılması III. Misakımillî’nin ilan edilmesi IV. İstanbul’un resmen işgal edilmesi Yukarıdaki gelişmelerin kronolojik sırası aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) I, II, III, IV B) I, III, IV, II C) III, I, II, IV D) II, IV, I, III 16. Mustafa Kemal, İstanbul’un işgalini Telgrafçı Manastırlı Hamdi Bey’den dakika dakika öğrenmiştir ve olayı bütün Anadolu’ya duyurmuştur. Çeşitli ülkelerin meclislerine çektiği telgraflarla işgali protesto eden Mustafa Kemal şu tedbirleri aldırmıştır: • İstanbul’la haberleşme kesildi. • Halkın işgale karşı mitingler yapması ve protesto telgrafları göndermesi sağlandı. • İstanbul’daki tutuklamalara karşılık olarak Anadolu’daki İtilaf Devletleri subayları tutuklandı. • İşgalci devletlerin, İstanbul ve Adana’dan Anadolu’ya yapacakları sevkiyatı önlemek için Geyve ve Ulukışla civarındaki demir yolları tahrip edildi. • Anadolu’da bulunan resmi ve sivil bütün kurumların para ve kıymetli eşya miktarları tespit edildi ve bunların İstanbul’a gönderilmesi yasaklandı. Mustafa Kemal’in bu tedbirleri alması onun aşağıdaki kişisel özelliklerinden hangisiyle açıklanamaz? A) Vatanseverlik konusunda kararlılığıyla B) Savaşı sevmemesiyle C) Mantıklı ve gerçekçi oluşuyla D) Ümitsizliğe yer vermemesiyle 17. Misakımillî Kararları Yorum (...?...) Marmara Denizi’nin ve İstanbul’un güvenliği sağlandıktan sonra Boğazların dünya (...?...) ulaşım ve ticaretine açılması konusunda Osmanlı Devleti’nin ve ilgili devletlerin ve- (...?...) receği kararlar geçerli olacaktır. Azınlık hakları, komşu ülkelerdeki Müslüman halka aynı hakların verilmesi şartıyla kabul edilecektir. Siyasi, adli ve mali gelişmemize engel olan sınırlamalar (kapitülasyonlar) kaldırıla- caktır. Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Uluslararası denklik B) Millî irade C) Tam bağımsızlık D) Egemen devlet 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 11 22 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Birinci Dünya Savaşı sonlarına doğru alınan; 4. • Yenen devletler topraklarını genişletme­yecek, Yunanlıların Manisa ve Aydın yönünde • Yenilen devletlerden savaş tazminatı alınmaya- ilerlemeleri üzerine yurtsever subaylar, örgütledikleri birliklerle savaşmaya başladılar. cak, Yunanlılara karşı Ayvalık'ta, Yarbay Ali • Hiçbir ulus, bir başkasının boyunduruğu altına Çetinkaya'nın komuta ettiği Kuvayımillîyeciler, işgalci güçlere karşı mücadele başlattılar. sokulmayacak. Yunanlıların ilerlemeyi sürdürmeleri üzerine Soma, Nazilli, Aydın ve Bergama'da çatışmalar kararları, aşağıdakilerden hangisinin kapsa- oldu. Ödemiş'te Yunanlılar yenilgiye uğratıldı. mında açıklanmıştır? Bu çatışmaya Kurtuluş Savaşı tarihinde \"İlk Kurşun Savaşı\" adı verildi. A) Paris Konferansı B) Wilson İlkeleri C) Amiral Bristol Raporu Bu direnişler, aşağıdakilerden hangisi bakımın- D) Londra Konferansı dan önemlidir? 2. ABD Başkanı Wilson 8 Ocak 1918’de 14 maddelik A) Yeni bir devletin kurulmasına olanak sağl­aması bir bildiri yayımlamasıyla da savaşın İtilaf Devletle- ri’nin zaferiyle sonuçlanacağı anlaşıldı.“Wilson İlke- B) İstanbul Hükûmetinin Anadolu’daki otor­itesini leri” adıyla tarihe geçen bu bildiriye göre devletler artırması arasında gizli antlaşmalar yapılmayacak ve Millet- ler Cemiyeti kurulacaktı. C) İnkılapların yapılmasına ortam hazır­laması Verilen bilgilere göre, Wilson İlkeleri’yle ilgili ola- D) Türk milletinde bağımsızlık düşüncesini ateşle- rak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? mesi A) Yayılmacıdır. B) Barışçıdır. 5. C) Tek taraflıdır. D) Hukuka aykırıdır. ...?... 3. I. Dünya Savaşı’nın (...?...) Sonuçları İtilaf Devletleri, Mondros Ateşkes Antlaşma- Ülke sınırları yeniden çizildi. sı'ndan sonra yurdumuzu işgal ederek Türk İmparatorlukların yıkılmasıyla ulus devletleri ku- milletini ortadan kaldırmaya ve Türk vatanını ruldu. paylaşmaya kararlı olduklarını göstermişlerdi. Diğer yandan ateşkes hükümleri gereği Osmanlı ordusu terhis edilmiş ve ülkede işgal- lere karşı koyacak düzenli askerî birlikler kal- mamıştı. Bunun üzerine savunmasız kalan Türk milleti her türlü imkansızlığa rağmen kendisini savunmak için harekete geçmişti. Yukarıda verilen tabloda boş bırak­ ılan yere (...?...) Yukarıdaki tabloya verilecek başlık aşağıdakiler- aşağıdakilerden hang­ isi yazılmalıdır? den hangisidir? A) Ekonomik B) Siyasi A) Ulusal egemenlik B) Monarşik yönetim C) Kültürel D) Sosyal C) İstiklal mücadelesi D) Mandaterlik 8. SINIF 5

6. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın aşağıdaki maddelerinden hangisi Osmanlı Devleti’nin ekonomik bağım- sızlığına zarar vermiştir? A) Ülkenin ihtiyacı karşılandıktan sonra geri kalan kömür, akaryakıt ve deniz araçları İtilaf Devletleri’nce satın alınacak, bunların hiçbiri dışarıya satılmayacaktır. B) Donanma ve tüm iletişim araçları İtilaf Devletleri’nin denetiminde olacaktır. C) İtilaf Devletleri güvenliklerini tehdit eden bir durumun ortaya çıkması halinde herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilir. D) Osmanlı Devleti’nin sınırlarının korunması ve iç güvenliğinin sağlanması için gerekli görülecek askeri birlik- ler dışında kalan ordusu derhal terhis edilecektir. 7. Mustafa Kemal görevinden fırsat buldukça Bulgaristan’ın sosyal, ekonomik ve kültürel hayatını yakından tanı- maya çalışmıştı. Operayı ilk kez burada izlemiş, bunun yanı sıra Bulgaristan’da yaşayan Türklerin sorunlarıyla yakından ilgilenmişti. Onların kültürel hayatlarının geliştirilmesi için girişimlerde bulunan Mustafa Kemal, Bul- garistan’da yaşayan Türklerin çıkardığı gazeteleri yakından takip etmişti. Bulgar meclisinde incelemelerde bulunmuş, Türk milletvekilleri aracılığıyla ülke siyasetinde etkin rol oynamaya çalışmıştı. Bu çalışmalar Bulga- ristan’daki Türklerin varlığını korumasını, geliştirmesini ve millî bilinç temellerinin oluşmasını sağlamıştı. Buna göre Mustafa Kemal’in Sofya’daki görevinde elde ettiği bu tecrübelerin kendisine Millî Mücadele’de hangi yönden katkı sağladığı söylenemez? A) Siyasi B) Askerî C) İdari D) Kültürel 8. Rusya başta olmak üzere büyük Avrupa devletleri, Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki varlığına son vermek isti- yordu. Trablusgarp Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin oldukça zayıfladığının anlaşılması, Balkan devletlerini cesa- retlendirmişti. Bütün bu gelişmeler üzerine Yunanistan, Sırbistan, Karadağ ve Bulgaristan ittifak yaparak 1912 yılı Ekim ayında Osmanlı Devleti’ne karşı saldırıya geçti ve böylece I. Balkan Savaşı başladı. Osmanlı Devleti; ordu içindeki çekişmeler, Balkanlarda silah ticaretinin serbest bırakılması, ordunun hazırlıksız olması gibi nedenlerle I. Balkan Savaşı’nda ağır bir yenilgi aldı. Midye-Enez Hattı’nın batısındaki bütün toprakları kaybetti. Bulgarlar, Çatalca önlerinde durdurulabildi. Bu bilgilere dayanarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Rusların Panslavist politikanın eyleme geçtiğine B) Osmanlı Devleti’nin hem iç hem de dış politikada sorunlar yaşadığına C) Balkan devletlerinin saldırgan tutumu sonucu Osmanlı’nın egemenlik alanın daraldığına D) Halifenin Balkan ulusları üzerindeki dini etkisinin azaldığına 9. Meşrutiyet rejimine karşı olan 31 Mart İsyanı’nın bastırılmasından sonra Padişah II. Abdülhamit tahttan indirildi ve yerine V. Mehmet Reşat geçti. Böylece İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin yönetimdeki ağırlığı giderek artmaya başladı. Orduyu da kendi yanlarına çekmeye çalışan İttihatçılar ülkenin kaderine hâkim konuma gelmişlerdi. Buna göre İtihat ve Terakki Cemiyeti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Ülke yönetiminde siyasi ve askerî bakımdan etkinlik kazandığı B) Demokratik yönetimden yana olduğu C) Turancılık fikri doğrultusunda hareket ettiği D) Mevcut yönetime karşı olanların ayaklanmasını önlediği 8. SINIF 6

10. • Kafkas Cephesi ...?... 13. Mustafa Kemal I. Dünya Savaşı’nda: • Kanal Cephesi Bu kavram haritasında boş bırakılan yere (...?...) ...?... ...?... ...?... aşağıdakilerden hangisi yazılabilir? Bu tabloda boş bırakılan yerlere Mustafa Kemal’in I. A) Taarruz Cepheleri Dünya Savaşı’nda görev aldığı cepheler yazılacak- B) Savunma Cepheleri tır. C) Yardım Cepheleri D) Kazanılan Cepheler Buna göre boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Çanakkale Cephesi B) Kafkas Cephesi C) Suriye Cephesi D) Kanal Cephesi 11. Ruslar, 1914 yılının sonbaharında Doğu Anadolu’ya 14. Osmanlı Devleti, Almanya’nın önerisiyle Mısır’ı girerek Erzurum’a kadar ilerlediler. Türk ordusu İngiltere’den kurtarıp İngiltere’nin sömürgeleriyle yoğun kış şartları altında taarruza geçti. Binlerce bağlantılarını kesmek amacıyla bu cepheyi açtı. asker, soğuk, açlık ve salgın hastalık gibi nedenlerle Ancak bu cephedeki yenilgi sonucunda Osmanlı şehit oldu. Bölgedeki Ermeniler de Ruslarla iş birliği Devleti’nin Arap Yarımadası’ndan geri çekilme yapmışlardır. Ruslar bu savaş sonunda, Erzurum, süreci başladı. Muş, Bitlis ve Erzincan’ı ele geçirmişlerdir. Verilen bilgiler dikkate alındığında aşağıdakiler- Bu metinde Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Sava- den hangisine ulaşılabilir? şı’ndaki hangi cephesi hakkında bilgi verilmiştir? A) İtilaf Devletleri, Mondros Ateşkes Antlaşma- A) Kafkas Cephesi B) Kanal Cephesi sı’nın 24. maddesini uygulamak istemektedir. C) Hicaz Cephesi D) Irak Cephesi B) Türk ordusu doğuda hem düşmanla, hem de 15. İngiltere ve Fransa; iklim koşullarıyla mücadele etmiştir. • İstanbul’u ele geçirip Osmanlı İmparatorluğu’na son vermeyi, C) Bolşevik İhtilali Rusları Doğu cephesinde zor • Rusya’ya yardım ulaştırıp Çarlık rejimini güçlen- durumda bırakmıştır. dirmeyi, • Osmanlı İmparatorluğu’nu savaş dışı bırakıp Al- D) Çarlık Rusyası, Brest-Litowsk Anlaşması’yla bu manların hareket alanını daraltmayı, savaştan çekilmiştir. • Birinci Dünya Savaşı’nı kısa sürede sona erdir- meyi planlıyorlardı. 12. Aşağıdakilerden hangisi I. Dünya Sav­aşı’nın sonuçlarından biri değildir? Bu metne göre İngiltere ve Fransa amaçlarına ulaşabilmek için nereleri ele geçirmeliydi? A) Sömürgeciliğin yerini manda ve himaye sistemi aldı. A) Kafkasları B) Orta Doğu’yu B) İmparatorlukların yıkılmasıyla yeni devletler C) İstanbul ve Çanakkale Boğazları’nı kuruldu. D) Doğu Akdeniz’i C) Demokratik rejimler güçlendi. D) Otoriter yönetimler kuruldu. 8. SINIF 7

16. Millî Mücadele döneminde Türk Milleti, kadını ve erkeği ile birlikte çeşitli savunma dernekleri kurmuş, siyasal mitingler ve gösteriler düzenlemiş, işgal kuvvetlerine karşı harekete geçmiştir. Bu durum Millî Mücadele Dönemi’yle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir? A) Laiklik anlayışının benimsendiğinin B) Seçim sisteminin değiştirildiğinin C) Bölgesel direnişin ulusal direnişten daha etkili olduğunun D) Direnmenin etkili hâle getirilmeye çalı­şıldığının 17. Türk milleti Kuvayımillîye birliklerinin yanı sıra haklarını savunmak ve sesini dünyaya duyurmak için cemiyetler de kurdu. Genellikle işgal tehlikesi altındaki yörelerimizde kurulan bu cemiyetlere Müdafaa-i Hukuk, Muhafaza-i Hukuk veya Redd-i İlhak gibi adlar verildi. Aşağıdakilerden hangisi bu cemiyetlerin ortak özelliklerinden biri değildir? A) Ulusal bağımsızlık duygusuyla hareket etmişlerdir. B) Kuruluşlarından itibaren bir merkezden yönetilmişlerdir. C) Yörelerindeki milis güçlerine destek olmuşlardır. D) Bölgesel direnme cemiyetleridir. 18. İstanbul Hükûmeti, Temsil Heyetinin Padişah, baskı ve şiddet yoluyla millî varlığını kabullendi. hareketi engelleyemeyeceğini gördü. Fırat Dicle Bu öğrenciler aşağıdakilerden hangisi hakkında bilgi vermiştir? A) Mebuslar Meclisinin açılması B) Amasya Görüşmesi’nin yapılması C) İstiklal Mahkemeleri’nin kurulması D) Millî cemiyetlerin tek çatı altında birleş­tirilmesi 19. Mustafa Kemal, Samsun’a çıktıktan sonra Millî Mücadele’yi başlatmak amacıyla vali ve komutanlara gönderdiği bildiriyle coşkulu mitingler düzenlenmesini ve işgallerin protesto edilmesini istedi. Buna göre, Mustafa Kemal’in aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenebilir? A) Millî bilincin oluşmasını B) Yeni bir devletin kurulmasını C) Kuvayımillîye birliklerinin birleşmesini D) İtilaf Devletleri’nin desteğinin alınmasını 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 12 23 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: BMM’ye Karşı Ayaklanmalar ve Sevr Antlaşması 1. TBMM’ye karşı çıkan ayaklanmalar Millî Mücadele 4. Aşağıdakilerden hangisi ilk TBMM’nin açılışından için önemli bir engel teşkil etti. İşte bu ortam karşı- daha önce olmuştur? sında TBMM’nin ilk çalışmalarından biri Anado- lu’daki isyanları bastırmak üzere Hıyaneti Vataniye A) Misakımillî’nin ilan edilmesi Kanunu’nu çıkarmak oldu. B) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarılması Bu metinde Hıyaneti Vataniye Kanunu’nun hangi C) İstiklal Mahkemeleri’nin kurulması yönü anlatılmıştır? D) Teşkilat-ı Esasi’nin ilanı A) Kimler tarafından çıkarıldığı 5. Kurtuluş Savaşı’nda; B) Sonuçlarının neler olduğu C) İçeriğinde nelerin olduğu D) Çıkarılma gerekçesinin ne olduğu 2. İstanbul Hükûmetinin Millî Mücadele’ye karşı I. Çerkez Ethem, fetva ve beyannameler yayınlayarak, aşağıdaki II. Demirci Mehmet Efe, durumlardan hangisini amaçl­adığı savunula- III. Millî Aşireti, maz? IV. Ahmet Anzavur A) Ülke genelinde sarsılan otorite ve egem­ enliğini ayaklanmalarından hangileri milis güçlerinin yeniden kurmak düzenli orduya bağlanmak istememesi nede- niyle çıkmıştır? B) Halkın Kuvayımillîye’ye verdiği desteği azaltmak A) I ve II. B) I ve IV. C) Anadolu’da başlayan Millî Mücadele’ye son ver- C) II ve III. D) II ve IV. mek 6. D) Anadolu’nun işgalini önlemek 3. Aşağıdakilerden hangisi, 1921 yılı sonuna kadar TBMM, Sevr Antlaşması’na şiddetle karşı çıkmış ve TBMM Hükûmetine karşı çıkarılan ayaklanmala- bu antlaşmayı yok sayarak tanımadığını ilan etmiş- rın nedenlerinden biri değildir? tir. A) Azınlıkların bağımsız devlet kurmak için çalış- Bu durum, Sevr Antlaşması’nın aşağıdaki anlayış- ması lardan hangisine ters düşen hükümler içerdiğini gösterir? B) Devrimlerin yapılmasının bazı çevrelerde tep- kiyle karşılanması A) Demokrasi B) Millî irade C) Tam bağımsızlık D) ÇağdaşlıK C) Bazı Kuvayımillîye çete reislerinin disip­linsiz davranması D) İtilaf Devletleri’nin Millî Mücadele’yi en­gel­lemek istemesi 8. SINIF 1

7. Çünkü Osmanlı Anayasası olan Kanun-i Esasi’ye göre bir barış antlaşmasının, Meclis-i Mebusan’ın onayından geçmesi gerekiyordu. Eda Eda aşağıdaki sorulardan hangisini yanıtlamıştır? A) Sevr Antlaşması hukuken neden geçer­sizdir? B) Sevr Antlaşması’nı TBMM niçin kabul etmemiştir? C) Sevr Antlaşması’nı kimler imzalamıştır? D) Sevr Antlaşması ile hangi antlaşmalar geçerliliğini yitirmiştir? 8. Sevr Antlaşması • Kapitülasyonlardan tüm devletler yararlanacak, • Osmanlı kaynaklarını korumak ve artırmak için bir mali komisyon kurulacak, bu komisyon Osmanlı bütçesini kontrol edecek Sevr Antlaşması’nın bu hükümlerine göre, Osmanlı Devleti’nin aşağıdakilerden hangisi bakımından etkin- liğinin azalacağı söylenebilir? A) Kültürel B) İktisadi C) Askerî D) Dini 9. Sevr Antlaşması • Antalya, Konya, İçbatı Anadolu ve On İki Ada İtalya’ya bırakılacak, • Ege Bölgesi, Doğu Trakya ve diğer Ege adaları Yunanistan’a verilecek, • Güneydoğu Anadolu, Suriye ve Lübnan’da Fransızlar manda yöne­timi kuracak, • Irak ve Ürdün başta olmak üzere Arap topraklarında İngilizler manda yönetimi kuracak ...?... Bu diyagramda boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakilerden hangisi yazılabilir? A) Azınlıkların ayrılıkçı hareketleri artmıştır. B) Yabancılara verilen imtiyazlar artırılmıştır. C) Boğazların denetimi Türk tarafına geç­miştir. D) Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğü tehlikeye girmiştir. 8. SINIF 2

10. Mustafa Kemal başkanlığındaki BMM, Sevr Antlaş- 13. ...?... ması’na çok büyük bir tepki gösterdi ve uygulama- sına izin vermeyeceklerini bildirdi. 17 Ağustos Gerekçesi 1920’de Doğu Cephesi Komutanı Kazım Karabekir Paşa’nın BMM’e telgrafla sunduğu öneri oylanarak • Yargılamayı hızlandırmak, kabul edildi ve buna göre Sevr Antlaşması’nın imzalanmasına karar verenler ve imzalayanlar • Milî Mücadele’ye karşı çıkanları yargılamak, vatan haini ilan edildi. • BMM’ye karşı olumsuz hareketleri önlemek Buna göre BMM, aşağıdakilerden hangisini koru- maya önem vermiştir? Bu tablonun başlığı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) Ulusal bağımsızlığı B) Diplomatik ilişkileri C) Uluslararası eşitliği D) Millî iradeyi A) Kanun-i Esasi B) Hıyanet-i Vataniye Kanunu C) Teşkilat-ı Esasi D) Amasya Protokolü 11. Sevr Antlaşması’nın aşağıdaki maddelerinden 14. TBMM, iç isyanları bastırmak ve otoritesini tüm hangisi, uluslararası deniz ticaret yollarının yurda yaymak amacıyla Hıyanet-i Vataniye Kanu- Osmanlı Devleti’nin denetiminden çıktığını gös- nu’nu çıkardı. Bu kanuna göre, TBMM’ye saldırıda terir? bulunanlar, düşmanla iş birliği yapanlar ve asker kaçakları vatan haini sayılacak ve İstiklal Mahkeme- A) İstanbul ve çevresi ile Anadolu’nun bir bölümü leri’nde yargılanarak en ağır şekilde cezalandırıla- Osmanlı Devleti’nde kalacak, azınlık hakları caktı. gözetilmez ise İstanbul Türklerin elinden alına- cak Buna göre, söz konusu bu önlemlerin aşağıdaki- lerden hangisine yönelik olduğu söylenemez? B) Boğazlar bütün devletlerin gemilerine açık ola- cak, uluslararası bir komisyon tarafından yöneti- A) Anzavur Ayaklanması lecek, bu komisyonda Türk üye bulunmayacak B) Ali Galip Olayı C) Osmanlı ordusu, jandarma gücü dâhil 50.700 kişi ile sınırlı olacaktır. Osmanlı kara kuvveti, C) Bolu – Düzce - Hendek Ayaklanmaları gönüllü olarak askere yazılanlardan oluşacak D) Çerkez Ethem İsyanı D) Azınlıklara genişletilmiş haklar verilecek 12. TBMM’nin açılmasıyla birlikte Anadolu’nun değişik 15. Millî Mücadele Dönemi’nde meydana gelen aşa- yerlerinde İtilaf Devletleri ve İstanbul Hükûmetinin ğıdaki gelişmelerden hangisi millî birlik ve bera- kışkırtmaları sonucunda birçok isyan hareketi berlik ilkesine aykırı bir durumdur? görülmüş ve TBMM, bu isyan hareketleri ile müca- dele etmek zorunda kalmıştır. A) Kongrelerin toplanması B) TBMM’nin kurulması Buna göre, söz konusu mücadelenin aşağıdaki- C) İç ayaklanmaların başlaması lerden hangisine neden olduğu söylenemez? D) Kuvayımillîye ruhunun ortaya çıkması A) Yunan işgalinin genişlemesine B) Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasının gec­ ikmesine C) BMM’nin asker ve malzeme kaybetm­ e­sine D) Devrimlerin yapılmasının ertelenmesine 8. SINIF 3

16. Hıyanet-i Vataniye Kanunu Madde 4: Olağanüstü ve aceleyi gerektiren durumlarda zanlının yakalandığı yerdeki ceza mahkemesi de yargılama yapmaya ve karar vermeye yetkilidir. Madde 10: İsyanlara katılmayanlar hakkında kasten suçlamalarda bulunanlar, iddia ettikleri suçun cezası ile cezalandırılırlar. TBMM’nin, Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun bu maddeleriyle aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylene- mez? A) Haksız suçlamaları önlemek B) Yargı işlemini hızlandırmak C) Adaletli bir uygulama gerçekleştirmek D) Yargının bağımsız olmasını sağlamak 17. Büyük Millet Meclisine karşı ayaklanan azınlıklar vardı. Bu azınlıkların amacı Mondros Ateşkes Antlaşması hükümlerinden ve İtilaf Devletleri’nden aldıkları cesaretle Anadolu’da kendi devletlerini kurmaktı. Buna göre: I. Rum, II. Ermeni, III. Arap, IV. Sırp azınlıklarından hangileri sözü edilen bu ayaklanmaları çıkarmıştır? A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. D) III ve IV. 18. Aşağıdaki haritada I. TBMM’ye karşı çıkan ayaklanmalarla ilgili bilgi verilmiştir. Bulgaristan KARADENİZ Sovyet Rusya Hilafet Ordusu Anzavur Yunanistan İstanbul Adapazarı Samsun Ordu Kars Düzce Marmara Amasya Sarıkamış Konya Denizi Düzce Ermenistan Milli Aşiret Bolu Yozgat Susurluk Demir Mehmet Efe Gönen Ankara Yıldızeli Çerkez Ethem Sivas Pontus Kütahya Yozgat İran Ermeni Afyon EGE DENİZİ Isparta Konya Urfa Adana AKDENİZ Irak 0 50 100 150 200 km Suriye Kıbrıs I. TBMM’ye karşı çıkan ayaklanmalarla ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Bazı milis güçleri düzenli orduya bağlanmak istememektedir. B) Azınlıklar bağımsız devlet kurma talebinden ödün vermemiştir. C) Saltanatın kaldırılması bazı çevrelerde tepkiyle karşılanmıştı. D) Türk halkının bir kısmı BMM’nin otoritesinin kabul etmemiştir. 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 12 24 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’nda ilk cep- 3. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonrada Antep, heyi 1914’ün sonlarına doğru Ruslara karşı açtı. Maraş ve Urfa’yı işgal eden İngilizler bir süre sonra Harbiye Nazırı Enver Paşa; 1878 Berlin Antlaşması aralarında yaptıkları paylaşım antlaşması gereği bu ile kaybedilen Kars, Ardahan ve Batum’u alarak şehirleri Fransızlara bıraktılar. Fransızlar bölgeye Orta Asya Türk dünyası ile birleşmek istiyordu. girdikleri andan itibaren Ermenilerle iş birliği yapa- Ancak kış mevsiminde yapılan Sarıkamış Harekâtı rak Türklere karşı baskı ve şiddet uygulamaya baş- hava koşulları, teçhizat eksikliği, yiyecek ikmalleri- ladılar. Türkler de onların bu saldırıları karşısında nin yapılamaması, bölgedeki Ermenilerin bir kısmı- Kuvayımillîye birlikleri kurarak savunmaya geçtiler. nın Ruslarla iş birliği yapması gibi nedenlerle başa- rısız oldu. Sarıkamış Harekâtı’nda görev alan Verilen bu bilgiler göz önüne alındığında, aşağı- askerlerin önemli bir bölümü kaybedildi. daki yargılardan hangisi söylenemez? Bu metinde Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Sava- A) Güney Cephesi’nde düşmanla milis güçleri şı’ndaki hangi cephesi hakkında bilgi verilmiştir? mücadele etmiştir. A) Çanakkale Cephesi B) Suriye Cephesi B) İtilaf Devletleri kendi aralarında Türk yurdunu C) Kafkas Cephesi D) Irak Cephesi paylaşmışlardır. C) Ermeniler Sevr’in kendilerine tanıdığı hakları elde etmişlerdir. D) Güney Cephesi’nde Kuvayımillîye ruhu bölgesel olarak örgütlenmiştir. 2. 4. 1919 sonlarında, İstanbul’da Rum Patrikhanesi Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na gir- tarafından kurulmuş olan Mavri Mira Cemiyeti; mesini fırsat bilen Ermeniler, Hınçak ve Taşnak Trakya, İstanbul ve Batı Anadolu’da Büyük Yunanis- Cemiyetlerinin öncülüğünde isyanlarını art- tan’ı kurarak Bizans İmparatorluğu’nu yeniden tırdı. Bunun üzerine Osmanlı Hükûmeti cephe diriltmek istiyordu. gerisinin güvenliğini sağlamak ve bölge halkını korumak amacıyla 1915’te (...?...) çıkardı. Cep- Buna göre, Mavri Mira Cemiyeti ile ilgili olarak heye yakın bölgelerdeki Ermeniler göç ettirile- aşağıdakilerden hangisi söylenemez? rek daha güvenli olan Suriye ve Lübnan’a yer- leştirildi. Bu metindeki bilgilerin doğru olabilmesi için boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır? A) Tehcir Kanunu A) Kuvayımillîye hareketine karşıdır. B) Kanun-i Esasi B) İtilaf Devletleri tarafından desteklenmiştir. C) Tanzimat Fermanı C) İstanbul Hükûmetinin kontrolündedir. D) Takrir-i Sükûn Kanunu D) Millî varlığa zararlı cemiyetlerden biridir. 8. SINIF 5

5. Aşağıdaki haritada Mustafa Kemal’in liderliğinde başlatılan Millî Mücadele’nin bir dönemi verilmiştir. Bulgaristan KARADENİZ Sovyet Rusya Yunanistan İstanbul 1 4 2 Samsun 5 Marmara Denizi Havza Ermenistan 3 Amasya Ankara Erzurum EGE DENİZİ 6 Sivas İran AKDENİZ Irak 0 50 100 150 200 km Kıbrıs Suriye Verilen bu dönemde, aşağıdaki kararlardan hangisinin alındığı söylenemez? A) Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz. B) Büyük Milet Meclisi yasama ve yürütme yetkilerini kendinden toplamıştır. C) Manda ve himaye kabul olunamaz. D) Temsilciler Kurulu vatanın tümünü temsil eder. 6. Sosyal Kültürel Ekonomik Selânik Şehrinin Özellikleri ✔ ✔ ✔ Farklı milletlerin bir arada yaşaması ✔ ✔ İşlek bir limanının olması Çok uluslu olması Basın, yayın hayatının zengin olması Farklı fikirlere açık bir yer olması Bu tabloda yapılan eşleştirmelerden kaç tanesinde hata yapılmıştır? D) 4 A) 1 B) 2 C) 3 7. Millî Mücadele Dönemi’nin değişik zamanlarında alınan aşağıdaki kararlardan hangisi merkezi yönetimde egemenlik anlayışının değişeceğinin kanıtıdır? A) Vatanın bütünlüğü milletin bağımsızlığı tehlikededir. B) TBMM’nin üstünde hiçbir güç yoktur. C) Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz. D) Siyasî, adli ve mali gelişmemize engel olan kapitülasyonlar kaldırılmalıdır. 8. SINIF 6

8. 1870 yılında siyasi birliğini tamamlayan ve sanayisi 10. Kurtuluş Savaşı sırasında, Büyük Millet Meclisine hızla gelişen İtalya, sömürgeciliğe yöneldi. Coğrafi karşı çıkan isyanları bastırmak için mecliste ‘’Hıya- konum olarak kendisine yakın ve zayıflamış net-i Vataniye Kanunu’’ kabul edildi. Bu kanunun Osmanlı Devleti’nin toprağı olan Trablusgarp’a göz uygulanması için kurulan İstiklal Mahkemeleri’nin dikti. Büyük devletlerden buranın işgali konusunda üyeleri, milletvekillerinden oluşmaktaydı. onay alan İtalya, 1911 yılı Eylül ayı sonunda Trab- lusgarp’ı işgal etti. Osmanlı Devleti bu işgale doğ- Bu metinde Büyük Millet Meclisi ile ilgili olarak rudan müdahale edemedi. Mısır, İngiliz işgali aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? altında olduğu için karadan, donanmanın yetersiz- liğinden dolayı da denizden Trablusgarp’a yardım A) Hukuka uygun hareket etmiştir. gönderilemedi. Aralarında Mustafa Kemal’in de B) Anadolu’daki otoriteyi ve asayişi sağlamaya bulunduğu genç subaylar, gönüllü olarak bölgeye gittiler. çalışmıştır. C) Güçler birliği ilkesini benimsemiştir. Bu bilgilere göre aşağıdaki çıkarımlardan hangi- D) Düşmanı tümüyle yurttan atmayı hedeflemiştir. sine ulaşılamaz? 11. Sivas Kongresi, İstanbul Hükûmetinin ve İtilaf Dev- A) Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü koru- letleri’nin tüm engellemelerine rağmen yurdun yacak askerî ve siyasi otoriteye sahip olmadı- dört bir yanından gelen delegelerin katılımıyla 4 ğına Eylül 1919’da Sivas Lisesi salonunda toplandı. Kongrede manda ve himaye fikri kesin olarak red- B) Osmanlı’nın genç subayları devletin bilgisi dedildi. dışında bölgeye gittiğine Buna göre, kongreye katılan delegeler alınan bu C) İtalyanların, milliyetçilik ve emperyalist düşün- kararla aşağıdakilerden hangisine karşı çıkmış- celer doğrultusunda politikalarını eyleme geçir- lardır? diğine A) Uluslararası ticari ilişkilere D) Batılı devletlerin Osmanlı toprakları işgali konu- B) Toprak bütünlüğünün bozulmasına sunda iş birliği içinde olduğuna C) Yabancı ve güçlü bir devletin koruyu­culuğuna D) Azınlıklara tanınan ayrıcalıklara 9. Sevr Antlaşması’na göre; 12. • Kapitülasyonlardan tüm müttefik devletler ya- Mustafa Kemal Paşa’nın, Erzurum’daki rarlanacaktır. çalışmalarından rahatsız olan İstanbul Hükûmeti, onun İstanbul’a geri dönmesini • Doğu Anadolu’da iki yeni devlet kurulacaktır. istedi. Bu isteği reddeden Mustafa Kemal, müfettişlik görevinden alınacağını öğrendi. • Gayrimüslimlere çok geniş haklar verilecek ve Bunun üzerine Osmanlı Hükû­metinden önce hükûmet bu konuda sürekli olarak denetlene- davranarak askerlikten ve bütün görevlerinden cektir. istifa ettiğini İstanbul’a bildirdi. Buna göre, Sevr Antlaşması’nın Osmanlı Devle- Bu metinde, Mustafa Kemal Paşa ile ilgili olarak ti’ni aşağıdakilerden hangisi bakımından olum- aşağıdakilerden hangisi vurgulanmamıştır? suz etkileyeceği söylenemez? A) Vatansever bir liderdir. A) Toprak bütünlüğü B) Ekonomik bağımsızlık B) Kararlı bir devlet adamıdır. C) Yönetim şekli D) Egemen devlet anlayışı C) Karşılaştığı sorunları aşmasını bilen bir kişiliğe sahiptir. D) Cephede savaşın nasıl yönetileceğini çok iyi bilen yetenekli bir komutandır. 8. SINIF 7

13. Osmanlı Devleti savaş dışı kalmadı. Bulgaristan İttfak grubu içinde savaşa katıldı. Bulgaristan’ın Cem İttifak Devletleri içinde yer almasıyla Almanya ile Osmanlı Devleti arasında kara bağlantısı kuruldu. Almanya, Osmanlı Devleti’ne daha kolay yardım göndermeye başladı. İtilaf Devletleti Rusya’ya yardım gönderemediği için Rusya’da Çarlık rejimi yıkıldı. Bu sonuçlar Birinci Dünya Savaşı’nın uzamasına yol açtı. Mustada Kemal bu başarılarıyla albaylığa yükseldi. Cem, Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Sav­ aşı’ndaki hangi cephesi hakkında bilgi vermiştir? A) Kafkas Cephesi B) Suriye Cephesi C) Irak Cephesi D) Çanakkale Cephesi 14. II I İstanbul Hükûmeti işgallere kayıtsız kalmıştır. Osmanlı Devleti fiilen sona ermiştir. Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında yaşanan gelişmeler III IV İşgallerden sonra yerel direniş cemiyetleri kurul- Boğazların yönetimi, başkanı Türk olan bir ko- muştur. misyona bırakılmıştır. Bu tabloda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? D) IV. A) I. B) II. C) III. 15. Rum ve Ermeniler, Mondros Ateşkesi’nin ardından İtilaf Devletleri’yle iş birliği içine girerek yüzyıllardır huzur içinde yaşadıkları vatan topraklarının bölünmesi için çalışmalara katıldılar. Mavri Mira ve Pontus Cemiyetleri, azınlıkların Osmanlı topraklarına yönelik amaçlarını gerçekleştirmek için kurdukları en önemli cemiyetlerden- dir. 1877 yılında İsviçre’de kurulmuş olan Hınçak komitesi ile 1880 yılında Tiflis’te kurulan Taşnak komitesi Çukurova, Erzurum, Bitlis, Van, Diyarbakır dolaylarında bir Ermeni Devleti kurmak amacıyla faaliyette bulunu- yordu. Metinde verilen bilgiler dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Osmanlı toprakl­ar­ ının paylaşımı için ittifaklar kurul­muştur. B) Osmanlı Devleti’nin sınırları korunmuştur. C) İşgallere karşı bölgesel direniş hareketleri başlamıştır. D) Düzenli ordunun kurulması çalışmaları hız kazanmıştır. 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 13 25 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: II. Ünitenin Kazanımlarını Tarar. 1. Aşağıda I. Dünya Savaşı’nın özel nedenlerinden 3. I. Bütün millî cemiyetlerin Anadolu ve Rumeli bazıları verilmiştir. Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleşti- rilmesi İtalya Siyasi birliğini geç tamamlaması II. Temsil Heyetinin yurdun bütününü temsil ve sömürgeler elde etmek için etmesi Avusturya - Akdeniz’de yayılma politikası iz- Macaristan lemesi. Avusturya - Macaristan III. Manda ve himayenin reddedilmesi yönetiminde kalan topraklarını kurtarmayı amaçlaması Sivas Kongresi’nin yukarıdaki kararlarından han- gileriyle Milli Mücadele’nin tek merkezden yöne- Rusya’nın Panslavizm politika- tilmesi amaçlanmıştır? sından rahatsız olması ve Balkan toplulukları üzerinde Rusya’ya A) Yalnız II. B) Yalnız III. karşı nüfuz kurma mücadelesine C) I ve II. D) I ve III. girişmesi Buna göre I. Dünya Savaşı’nın çıkmasında; 4. İstanbul Hükûmeti, Amasya Protokolü’nde yer alan “Temsil Kurulunun rızası olmadan düşmanlarla I. Miliyetçilik fikri, barış görüşmelerine gidilmemesi” kararını reddet- II. Ulusal egemenlik ilkesi, miştir. III. Yayılmacı politika durumlarından hangilerinin etkili olduğu söyle- İstanbul Hükûmeti bu tutumuyla aşağıdakiler- nebilir? den hangisini amaçladığı söylenebilir? A) Yalnız I. B) Yalnız II. A) Otoritesini korumak C) I ve III. D) II ve III. B) TBMM’nin açılmasını engellemek C) İşgalleri önlemek D) Kuvayımilliye hareketini yaygınlaştırmak 2. Millî Varlığa Zararlı Cemiyetler 5. TBMM’nin birinci döneminde milletvekilleri sekiz • Mavri Mira ay maaşsız çalışmışlar, bir yıl sonra da 100 lira olan maaşlarının % 20’sini, bütçe açığını kapatmak ama- • Etnik-i Eterya cıyla iade etmişlerdir. • Taşnak ve Hınçak Bu durum sözü edilen milletvekillerinin; Bu cemiyetlerin millî varlığa zararlı oldukları, hangi özelliklerine bakılarak anlaşılabilir? I. Ülke çıkarlarını her şeyin üstünde görd­ ükleri, II. Ulusal bağımsızlığın sağlanmasını isted­ ikleri, A) Nerelerde faaliyet gösterdiğine III. Bir devletin güdümüne girme düşüncelerini B) Kurulduğu yer ve tarihe C) Kurucuların sayısına ön planda tuttukları D) Kuruluş amacına özelliklerinden hangileriyle ilişkilendirilebilir? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) II ve III. 8. SINIF 1

6. Olağanüstü yetkilere sahip olan Büyük Millet Meclisinin açılmasıyla Temsil Heyeti’nin görevi sona erdi. Türk milletinin tarihinde yeni bir dönem başladı. Millî egemenliğe dayalı bir devletin temelleri atıldı. İhtilalci bir karakter taşıyan bu meclis, güçler birliği ilkesini ve meclis hükûmeti sistemini esas almıştır. Halkın her kesiminden temsilcilerin yer aldığı bu demokratik meclisin öncelikli amacı Misakımillî’yi gerçekleştirmek ve millî bağımsızlığı sağlamaktır. Bu nedenle mecliste siyasi partilere yer verilmemiştir. Metindeki bilgilere dayanarak BMM ile ilgili aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz? A) Olağanüstü yetkilere sahiptir. B) Savaş meclisidir. C) Miletin ta kendisidir. D) Çoğulcu demokratik hayata geçilmiştir. 7. Kurtuluş Savaşı sürecinde alınmış aşağıdaki kararlardan hangisi, yeni devlet kurmaya doğru gidildiğini en açık bir biçimde ortaya koymaktadır? A) Ulusun geleceğini, ulusun kendi azmi ve kararı belirleyecektir. B) Misak-ı Millî belgesi hazırlanarak Meclise kabul ettirilecektir. C) Müdafaa-i Hukuk-u Millîye Cemiyetleri tek cemiyet haline getirilecektir. D) Hristiyan unsurlara siyasi egemenliğimizi ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilmeyecektir. 8. İlk olarak 3 Kasım 1918’de İngilizler tarafından Musul işgal edildi. 13 Kasım 1918’de ise İtilaf Devletleri, Osmanlı Devleti’nin başkenti İstanbul’u fiilen işgal etti. Donanmaları, İstanbul limanlarına demir attı. Bu arada Mustafa Kemal aynı gün Suriye Cephesi’nden İstanbul’a dönmüştü. İstanbul limanlarında bulunan düşman donanmalarına baktı. Yanındaki yaveri Cevat Abbas’a döne- rek “Geldikleri gibi giderler!” dedi. Mustafa Kemal’in bu sözü daha sonra kabul edilecek olan Misakımillî’nin aşağıdaki maddelerinden hangi- siyle ilişkilendirilebilir? A) Millî ve ekonomik gelişmemizi mümkün kılmak amacıyla siyasi, adli ve mali gelişmemize engel olan kapitü- lasyonlar kaldırılmalıdır. B) Boğazlar’ın dünya ticareti ve ulaşımına açılmasında ilgili devletlerin kararı geçerli olacaktır. C) Türk ve Müslüman halkın çoğunluğunun bulunduğu yerler, birbirinden ayrılmaz bir bütündür. D) Azınlıkların hakları, komşu ülkelerdeki Müslümanların da aynı haklardan yararlanmaları şartıyla kabul edile- cek ve sağlanacaktır. 8. SINIF 2

9. Amiral Bristol Raporu’nda; 11. • Teali İslam • Paris Barış Konferansı’na verilen rapordaki “Hris- • Sulh ve Selameti Osmaniye tiyanların can güvenliği tehlikededir” fikri yan- • İngiliz Muhipleri lıştır. Bu cemiyetlerle ilgili olarak söylenecek ortak • Yunanlılar, Türkleri katletmişlerdir; Türklere sal- yargı aşağıdakilerden hangisidir? dırılmış, evleri yakılmıştır. A) Milli Mücadele’ye karşıdırlar. • Rum halkı Yunanlıları desteklemiştir. B) Azınlıklar tarafından kurulmuşlardır. C) Mandaterlik düşüncesini savunmuşlardır. • Yunanlılar asayişi bozmuşlardır. D) Vatanseverlik duygusuyla hareket etmişlerdir. ifadeleri yer almaktadır. 12. Erzurum Kongresi’nin; Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu olaylar sonucunda yaşanan gelişmelerden biri değildir? A) İstanbul Hükûmeti olaylar karşısında önlemler almak zorunda kalmıştır. B) Halk direniş faaliyetlerine başlamıştır. C) İşgallere karşı protestolar ve mitingler düzen- lenmiştir. D) Uluslararası alanda haklı olduğumuz ilk kez bu raporla vurgulanmıştır. I. Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür bölüne- mez. II. Manda ve himaye kabul edilemez. III. Kuvayımilliye’yi etkin, milli iradeyi egemen kıl- mak esastır. IV. Hristiyan azınlığa siyasi egemenliğimizi bozucu ayrıcalıklar verilemez. maddelerinden hangisi ulusal egemenlik ilke- siyle ilgilidir? A) I. B) II. C) III. D) IV. 10. 13. Sevr Barış Anlaşması’nın kararlarından bazıları şun- Mustafa Kemal, Millî Mücadele dönemi lardır: boyunca millî bilinci uyandırmak ve millî • Boğazlar Bölgesi, bayrağı ve bütçesi olan ulusla- birlik ve beraberliği sağlamak amacıyla rarası bir komisyonun denetimine bırakılacaktır. Tayfun birçok karar almıştır. • Boğazlar savaşta ve barışta bütün devletlerin ge- milerine açık olacaktır. Aşağıdakilerden hangisi Tayfun’un bu yargısını desteklemez? Bu kararların aşağıdaki anlayışlardan hangisine aykırı olduğu söylenemez? A) Sivas Kongresi’nde tüm cemiyetleri tek çatı altında birleştirmiştir. A) Vatanın bütünlüğü B) Tam bağımsızlık C) Mandater yönetim D) Egemen devlet B) Ankara’da Büyük Millet Meclisini açmıştır. C) Havza Genelgesi’nde işgal güçlerine karşı mitingler düzenlenmesini istemiştir. D) Amasya Genelgesi’nden sonra askerlik mesle- ğinden ve görevinden istifa etmiştir. 8. SINIF 3

14. Cephelerde Osmanlı Devleti Taarruz Cepheleri Savunma Cepheleri Mütte klerine Yardım Ettiği Cepheleri ❋ Kafkas Cephesi ❋ Çanakkale Cephesi ❋ Kanal Cephesi ❋ Irak Cephesi ❋ Galiçya Cephesi ❋ Suriye - Filistin Cephesi ❋ Romanya Cephesi ❋ Hicaz-Yemen Cephesi ❋ Makedonya Cephesi Yukarıdaki tabloda verilen bilgilere göre Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Jeopolitik bakımdan önemli topraklara sahip olduğuna B) Savaşa girmesiyle, savaşın daha geniş alanlara yayılmasına neden olduğuna C) Bazı yörelerde saldırıya geçerek işgalci güçlere karşı başarı kazandığına D) Hem sınırları içinde hem de sınırları dışındaki cephelerde savaşmış olduğuna 15. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra başlayan işgaller karşısında hükûmet çaresiz kalmıştı. Yaşanan siyasi bunalım Ahmet İzzet Paşa’nın istifasına neden oldu. 9 Kasım 1918’de Tevfik Paşa Hükûmeti kuruldu. Kısa bir süre görev yapan Tevfik Paşa Hükûmeti’nin de görevi bırakması üze- rine yeni hükûmet Damat Ferit Paşa tarafından kuruldu (4 Mart 1919). Damat Ferit’e göre işgal- ler geçiciydi. Bu nedenle işgallere karşı sessiz kalınmalıydı. İtilaf Devletleri’ni kızdıracak tutum ve davranışlardan kaçınılmalıydı. Barış antlaşması imzalanıncaya kadar İtilaf Devletleri’ne karşı uzlaşmacı bir politika izlenmeliydi. Bu bilgilere göre Osmanlı yönetiminin tutumu ile ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yapılamaz? A) Teslimiyetçi davranmıştır. B) Millî uyanışı sağlamaya çalışmıştır. C) Halkın sükûnet göstermesinden yanadır. D) Antlaşma şartlarına uymuştur. 16. İşgallerin giderek yaygınlaşması ve Damat Ferit Hükûmeti’nin işgalcilere karşı kayıtsız kalması üzerine Türk halkı, vatanını korumak ve bağımsızlığını elde etmek için harekete geçti. Ülkenin çeşitli yerlerinde halk, cemi- yetler kurarak ülke topraklarının haksız bir şekilde işgal edilmesini telgraflar çekerek ve mitingler düzenleyerek protesto etmeye başladı. Aynı zamanda işgalcilere karşı vatan topraklarını savunmak için silahlı direniş kuvvet- lerini (Kuvâ-yı Millîye) kurdular. Buna göre, Kuvayımillîye ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Antlaşma Devletleri tarafından desteklendiğine B) Kuruluşunda planlı bir örgütlenmeye sahip olduğuna C) Resmi makamların izniyle oluşturulduğuna D) İşgallere karşı halkın bir direnmesi olduğuna 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 13 26 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Millî varlığa düşman cemiyetlerden bazıları, ülke- 4. Amasya Genelgesi’nin, “Milletin bağımsızlığını, nin kurtuluşunun Osmanlı Hükûmetinin vereceği yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.’’ madde- kararları uygulayarak gerçekleşeceğini, bir kısmı da sine göre Kurtuluş Savaşı’nda aşağıdaki ilkeler- yabancı ve güçlü bir devletin himayesine girmekle den hangisinin benimsendiği söylenemez? sağlanabileceğini savunuyorlardı. A) Millî irade B) Milliyetçilik Buna göre; C) Ulusa dayanışma D) Yöresel mücadele I. İngiliz Muhipleri Cemiyeti, II. Kilikyalılar Cemiyeti, III. Sulh ve Selamet-i Osmaniye Cemiyeti, IV. Redd-i İlhak Cemiyeti örgütlerinden hangileri söz konusu cemiyetlere 5. Aşağıdakilerden hangisi, I. TBMM’ye karşı çıkan; örnek verilebilir? • Anzavur, A) I ve II. B) I ve III. • Çerkez Ethem, C) II ve IV. D) III ve IV. • Yozgat, ayaklanmalarını önlemek için alınmış tedbirler- den biridir? 2. Mustafa Kemal Paşa’nın Kurtuluş Savaşının A) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıka­rılması devam ettiği yıllarda farklı siyasi düşüncede olan B) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun hazırlanması kişileri tek amaçta birleştirmesinde aşağıdakiler- C) Tekâlif-i Millîye Emirleri’nin yayınlanması den hangisi etkili olmuştur? D) Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nun hazır­lanması A) Vatandaşlık duygusunun gelişmesine önem 6. Sevr Antlaşması’nın aşağıdaki maddelerinden vermesi hangisiyle Osmanlı Devleti’nin savunmasız bıra- kılması amaçlanmıştır? B) Osmanlı Devleti’nin emirlerine uyması C) İstanbul Hükûmeti emrinde önemli gör­ev­ler almış olması D) Yurdun kurtarılmasına öncelik vererek, devrim- leri sonraya bırakması 3. Mustafa Kemal Paşa “ulusal güçleri birleştirmek” A) Gayrimüslimlere çok geniş haklar veril­e­cek ve amacıyla öncelikle aşağıdakilerden hangisinin hükûmet bu konuda sürekli de­netlenecektir. kurulmasına ağırlık vermiştir? B) Kapitülasyonlardan müttefik devletler yararla- A) Yeni bir meclisin B) Düzenli bir ordunun nacaktır. C) Bölgesel derneklerin D) Millî güçlerin C) Zorunlu askerlik kaldırılacak, toplam asker sayısı 50.700’ü geçmeyecektir. D) Çeşitli nedenlerle ülkeden ayrılan azın­lıklar geri dönebilecektir. 8. SINIF 5

7. Mustafa Kemal, Derne ve Tobruk bölgelerinde İtalyanlara karşı önemli başarılar kazandı ve binbaşılığa ter etti. İtalya, bu direniş karşısında başarısız olunca Osmanlı Devleti’ni barışa zorlamak için Çanakkale Boğazı’nı ablukaya aldı ve On İki Ada’yı işgal etti. Balkan Savaşlarının başlaması üzerine 18 Ekim 1912’de imzala- nan Uşi Antlaşması’yla savaşa son verildi. Trablusgarp ve Bingazi İtalya’ya bırakıldı. Yunan işgaline uğrayabileceği nedeniyle On İki Ada geçici olarak İtalya’ya verildi. Böylece Osmanlı Devleti, Kuzey Afrika’daki son toprağını da kaybetti. Metinde verilen bilgiler göz önüne alındığında, Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Askerî bakımdan topraklarını koruyacak yeterlilikte olmadığına B) Doğu Akdeniz’deki otoritesini kaybettiğine C) Halifenin Müslümanlar üzerindeki birleştirici gücünün azaldığına D) Aynı anda birden fazla yerde savaşmak zorunda kaldığına 8. Mustafa Kemal’e Etkisi Şehir Harbiye Nezaretinin Mustafa Kemal’den beklediği en önemli görev, Bulgarlarla (...?...) (...?...) Osmanlı Devleti arasındaki askeri sorunların çözümlenmesi ve buradaki askeri gelişmelerin yakından izlenmesiydi. Aynı zamanda diğer Balkan devletlerinin askeri durumlarının öğrenilmesi de görevleri arasındaydı. Mustafa Kemal bu görevleri titizlikle gerçekleştirdi. 1914’te yarbay rütbesine yükseldi. Buna göre tabloda verilen boşluklara aşağıdakilerden hangisi yazılırsa doğru bir bilgi verilmiş olur? A) Sofya, diplomatik tecrübe kazanmıştır. B) Selanik, fikir hayatının oluşmasına katkı sağlamıştır. C) Sofya, millîyetçilik duygusunun gelişmesinde etkili olmuştur. D) İstanbul, devlet yönetimi ile ilgili düşüncelerinin belirmesini sağlamıştır. 9. Aşağıdaki tabloda Avrupa Devletleri’nin I. Dünya Savaşı öncesindeki yüz ölçümleri ve nüfusları ile sahip olduk- ları sömürgelerin yüz ölçümü ve nüfusları verilmiştir. Ülke Yüz ölçümü (km2) İngiltere Fransa Belçika Hollanda Almanya Ülke Nüfusu 94.000 212.600 11.800 13.200 210.000 Koloniler Yüz ölçümü (km2) 45.500.100 42.000.000 8.300.000 8.500.00 67.500.000 Kolonilerin Nüfusu 13.100.000 4.300.000 940.000 790.000 1.100.000 470.000.000 65.000.000 13.000.000 13.000.000 66.000.000 Bu tablodaki bilgiler aşağıdaki kavramlardan hangisi ilişkilendirilemez? A) Pazar ve ham madde yarışı B) Emperyalist politika C) Bağımsızlık ayaklanmaları D) Yayılmacılık 8. SINIF 6

10. Aşağıdakilerden hangisi, Mondros Ateşkes Ant- 13. Bir milletin başarısı mutlaka bütün laşması’ndan sonra, işgallere karşı Anadolu ve millî güçlerin bir istikamette toplan- Trakya’da kurulan bölgesel direnme cemiyetleri- ması ile mümkündür. Bu nedenle nin amaçlarından bir değildir? elde ettiğimiz başarı milletin güç birliği etmesinden, ortak hareket A) Bölge halkının desteğini sağlamak etmesinden ileri gelmiştir. B) Bağımsızlığı sağlamak C) İşgallere karşı yurdu savunmak Mustafa Kemal bu düşüncesini aşağıdaki geliş- D) Devrimleri gerçekleştirmek melerden hangisine bağlı olarak söylemiş olabi- lir? A) Sivas’ta ulusal bir kongrenin toplan­masına B) Mebuslar Meclisinin dağıtılmasına C) Amasya Protokolü’nün imzalanmasına D) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarıl­masına 11. Kuvayımillîye ruhu ...?... ...?... ...?... Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yerlere aşağı- 14. Kurtuluş Savaşı sürecinde alınan aşağıdaki karar- dakilerden hangisi yazılamaz? lardan hangisi, yurdun bütünlüğünü ve milletin bağımsızlığının sağlanmasıyla doğrudan ilgili A) Vatandaşlık duygusu değildir? B) Millî egemenlik C) Kendini savunma hareketi A) Yasama ve yürütme yetkileri, TBMM’ye aittir. D) Ulusal bağımsızlık B) Manda ve himaye kabul olunamaz. C) Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçala- namaz. D) Hristiyan unsurlara siyasî hâkimiyetimizi ve sos- yal dengemizi bozucu haklar verilemez. 12. Aşağıdakilerin hangisinde “Temsilciler Kurulu, 15. Temsil Heyeti, Osmanlı yönetiminin aşağıdaki Doğu Anadolu’nun bütününü temsil eder.” kararı, uygulamalarından hangisine karşı çıkmamıştır? “Temsilciler Kurulu yurdun bütününü temsil eder.” şeklinde yeniden düzenlenmiştir? A) Balıkesir Kongresi A) Anzavur Ayaklanması’nın desteklenmesine B) Erzurum Kongresi B) İngilizlerle iş birliği içinde olmasına C) Edirne Kongresi C) Damat Ferit Paşa Hükûmetinin istifa etmesine D) Sivas Kongresi D) Kuvay-i İnzibati’ye Ordusu’nun kurulmasına 8. SINIF 7

16. Vatanseverliği Ülke sorunlarıyla yakından ilgilenmesi (...?...) (...?...) İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin üyelerinden tepki göreceğini bildiği halde İtthatçıların (...?...) kongrelerinde ordunun siyasetten ayrı tutulması gerektiğini söylemesi Meşrutiyet yönetimine karşı çıkan ayaklanmayı bastırmada görev alması Askerî rüştiyede matematik; idadide hitabet, edebiyat, tarih; Harp Okulu ve Akademi- si’nde ise siyasete ilgili duyması Mustafa Kemal’in kişilik özellikleriyle ilgili tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazıla- maz? A) Çok yönlülük B) Yenilikçilik C) Açık sözlülük D) İleri görüşlülük 17. Fransız İhtilali ile yayımlanan Fransız İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirisi’nde kişilere özgürlük ve milletlere bağımsızlık verilmesi belirtilmiştir. Millet niteliğindeki her topluluğun kendi bağımsız devletini kurma hakkı olduğu açıklanmıştır. Bu durum farklı milletleri bünyesinde barındıran imparatorlukların parçalanmalarına ve dağılmalarına yol açmıştır. Osmanlı Devleti de çok uluslu yapısı ve Avrupa devletlerinin saldırıları nedeniyle milliyetçilik akımından olumsuz etkilenmiş, dağılma sürecine girmiştir. Bu gelişmelerin Osmanlı ülkesinde aşağıdakilerde hangisine neden olduğu söylenebilir? A) Batılı devletlerin Duyun-u Umumiye İdaresi’ni kurmasına B) Osmanlı aydınlarının Osmanlıcılık, Türkçülük, Batıcılık ve İslamcılık gibi fikirleri ortaya atmasına C) Anadolu halkının kuvayımillîye ruhuyla bölgesel olarak örgütlenmesine D) İstanbul Hükûmetinin siyasi yalnızlıktan kurtulmak için Almanya ile yakınlaşmasına 18. Mustafa Kemal’in, Selânik’te öğrenim gördüğü yıllarda burada farklı dillerde yazılmış kitaplar ve basılmış gazeteler zengin bir kültürel ortamdan yararlanmıştır. Mustafa Kemal Manastır’da öğrenim görürken Türk tarihi ve kültürü ile ilgili birçok kitap okudu. Namık Kemal ve Ziya Gökalp gibi vatansever şarilerden etkilendi. İstanbul Harp Okulu ve Akademisi’ndeyken arkadaşlarıyla gazete çıkarmış ve çeşitli konferanslar düzenlemiştir. Sofya’da görevliyken diğer ülke diplomatlarıyla çeşitli konularda fikir alışverinde bulunmuştur. Verilen bilgide aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabına ulaşılabilir? A) Mustafa Kemal’in, fikir hayatının gelişmesinde hangi şehirlerdeki yaşamı etkili olmuştur? B) Osmanlı Devleti’nin 20. yüzyılda yaptığı savaşlar hangileridir? C) Mustafa Kemal’in, eğitim hayatı ona mesleki bilgi olarak hangi katkılar sunmuştur? D) Mustafa Kemal’in askerî tecrübe kazanmasında neler etkili olmuştur? 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 14 27 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Millî Mücadele’de Doğu Cephesi ve Güney Cephesi 1. Kurtuluş Savaşı’nda Doğu Cephesi’nde Ermeni- 4. Aşağıdakilerden hangisi, Gümrü Antlaş­ma­sı’nın lerle yapılan savaş; özelliklerinden biri değildir? I. TBMM’nin ilk askerî başarısı olması, A) TBMM’nin ilk uluslararası siyasi zaferi olması II. Kars ve çevresinin geri alınması, III. Urfa’nın işgalden kurtarılması, B) Sevr Antlaşması’nın Ermenilere tanıdığı hakları IV. İtilaf Devletleri’nin TBMM’yi tanıması geçersiz kılması durumlarından hangileri açısından önemlidir? C) Kurtuluş Savaşı’nda Doğu Cephesi’nin kapatıl- masını sağlaması A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. D) II ve IV. D) Kurtuluş Savaşı’nda Batı Cephesi’nin açılmasına neden olması 2. 5. ...?... ...?... Bayrak için ölmek her Türk için şereftir. Güney Cephesi Kurtuluş Savaşı sürecinde Türk halkı tarafından benimsenen bu ilke, aşağıdaki duyguların hangi- sine dayanmaktadır? ...?... A) Millî egemenlik B) Adalet ve eşitlik Bu diyagramda boş bırakılan yerlere aşağıdaki- C) Akılcılık ve bilimsellik lerden hangisi yazılamaz? D) Bağımsızlık ve özgürlük A) 20 Ekim 1921 Ankara Antlaşması ile bu cephe- 6. Kuvayımillîye birliklerinin oluşturulmasında; deki çarpışmalar son buldu. • Mondros Ateşkesi uyarınca Türk ordu­sunun ter- his edilmesi, B) Bu cephede Fransızlar ve onlara destek veren Ermenilerle savaşıldı. • Osmanlı Hükûmetinin Türk halkının can ve mal güvenliğini koruyamaz hale gelmesi, C) Şahin Bey, Sütçü İmam ve Ali Saip Bey gibi dire- niş önderleri vardı. • Ermeni ve Rumların Türklere saldırmaları etkili ol­muştur. D) Kars, Ardahan, Erzurum ve Artvin illerini kap- sardı. 3. Kurtuluş Savaşı’nda TBMM’nin uluslararasında Yukarıda verilen bilgiler dikkate alındığında, kazandığı ilk siyasi başarısı aşağıdakilerden han- Kuvayımillîye birliklerinin aşağıdakilerden han- gisidir? gisini amaçladıkları söylenemez? A) Lozan Barış Antlaşması A) Azınlık faaliyetlerini engellemeyi B) Gümrü Antlaşması B) Vatan topraklarını korumayı C) Moskova Antlaşması C) Manda ve himaye görüşünü desteklemeyi D) Kars Antlaşması D) Türklerin can ve mal güvenliğini korumayı 8. SINIF 1

7. 5 Kasım 1919’da İngilizlerle anlaşıp şehri devralan Fransızlar bir türlü bu güzel şehri işgale muva ak olamamıştır. Şehir halkı saldırıya karşı koymuş, Şahin Bey ve fedaileri 3 Şubatta ve 19 Şubatta tam donanımlı Fransız birliklerini perişan etmişlerdir. Şahin Bey düşman kumandanına “Kirli ayaklarınızın bastığı şu toprakların her zerresinde şüheda kanı karışıktır... Din için, hürriyet için ölüme atılmak bize Ağustos ayı sıcağında soğuk su içmekten daha tatlı gelir. Bir an evvel topraklarımızdan savuşup gidiniz. Yoksa kıyarız canınıza.” uyarısında bulunmuştur. Verilen bilgiye göre Şahin Bey ve askerlerinin aşağıdakilerden hangisine önem verdikleri söylenebilir? A) Millî iradeye B) Çağdaşlığa C) Bağımsızlığa D) Hukuka uygunluğa 8. Gümrü Antlaşması’nın sonuçları Doğu sınırının belirlenmesi yönündeki ilk adım- Misak-ı Millî’nin gerçekleşmesi yönünde atılan dır. önemli bir adımdır. ...?... Bu diyagramda boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakilerden hangisi yazılabilir? A) TBMM, ilk diplomatik zaferini kazanmıştır. B) TBMM, İtilaf Devletleri tarafından resmen tanınmıştır. C) İstiklal Marşı kabul edilmiştir. D) Sovyet Rusya, TBMM’yi resmen tanımıştır. 9. Maraş, İngilizlerin çekilmesinden sonra 30 Ekim 1919’da çoğunluğu Ermenilerden oluşan Fransız birlikleri tarafından işgal edildi. Bu olaydan birkaç gün sonra bazı Fransız askerleri ve onlarla birlikte hareket eden Ermeniler sokakta evlerine gitmekte olan bir grup Türk kadınının yolunu kestiler. Onlara “Burası artık Türklerin değildir, Fransız memleketinde peçe ile gezilmez.” deyip kadınlardan birinin peçesini yırttılar. Bunun üzerine çevresinde Sütçü İmam adıyla tanınan bir Maraşlı olaya neden olan askeri öldürdü ve Maraş’ta kurtuluş mücadelesini başlatmış oldu. Buna göre, Sütçü İmam ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine vurgu yapılmamıştır? A) Mücadeleci B) Milliyetçi C) Vatansever D) Demokrat 8. SINIF 2

10. Gümrü Antlaşması Türk halkı tarafından coşkuyla 13. Urfa’ya Şanlıurfa; Maraş’a Kahramanmaraş; ve karşılandı. Antep’e Gaziantep ismi verildi. Buna göre, Gümrü Antlaşması aşağıdakilerden Bu durum söz konusu kentlerin aşağıdaki özellik- hangisine olumlu katkı sağlamıştır? lerinden hangisiyle açıklanabilir? A) Kültürel gelişmeye A) Halkın düşman işgaline karşı direniş başlatıp B) Anadolu halkının psikolojisine fedakârca mücadele etmesi C) Asayişin sağlanmasına D) Devrimlerin yapılmasına B) Sınırda kurulmuş önemli kentler olması C) Düzenli ordunun oluşturulduğu kentler olması D) Müdafa-i Hukuk Cemiyetlerinin halk tarafından desteklenmiş olması 11. Ermeniler başta İngiltere olmak üzere Batılı devlet- 14. Fransız işgali karşısında Urfa halkı, Ali Saip Bey lerden aldıkları desteğe güvenerek Kars ve çevre- öncülüğünde destansı bir direniş gösterdi. Müda- sinde yaşayan Türkleri göç etmeye zorladılar. Doğu faa-i Hukuk Cemiyeti kurarak haklarını ve vatanla- Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurulmasını öngö- rını savunmaya geçtiler. Müdafaa-i Hukuk Cemiye- ren Sevr Antlaşması’nın imzalanmasından sonra da ti’nin kuruluş toplantısına katılanlar, halk arasında Türk topraklarına doğru saldırıya geçtiler. O gün- “Onikiler” olarak adlandırıldı. lerde bölgedeki tek düzenli birliğimiz Erzurum’daki 15. Kolordu idi. Bu orduyu Büyük Millet Meclisi Bu bilgilere göre Türk halkının hangi duygu ve tarafından Doğu Cephesi Komutanlığına atanan düşünce içinde olduğu söylenemez? Kâzım Karabekir Paşa komuta ediyordu. A) Birlik ve beraberlik B) Vatanseverlik Yukarıdaki parçada aşağıdaki sorulardan hangi- sinin yanıtı yoktur? C) Fedakârlık D) Bireysellik A) Doğu Cephesi’nde düzenli ordu var mıydı? B) Ermenilerin amacı neydi? C) Doğu Cephesi’ndeki savaş nasıl sonuç­landı? D) Ermeniler siyasi bakımdan kimin dest­eğine güvenmişlerdir? 12. Ermenistan ile Büyük Millet Meclisi Hükûmeti ara- 15. 1920 yılının son baharında Ermeni- sında 2–3 Aralık 1920’de Gümrü Barış Antlaşması lerce yapılan zulümler dayanılmaz bir imzalandı. Bu antlaşma ile Kars, Sarıkamış, Kağız- noktaya geldi. Ve Ermenistan seferine man, Kulp ve Iğdır Türkiye’ye bırakıldı. Ermenistan karar verdik. 15. Kolordu Komutanı Hükûmeti silah ve cephan­ elerini Türk kuvvetlerine Kazım Karabekir Paşa’yı Doğu Cephe- teslim etti. Ayrıca Sevr Antlaşması’nı geçersiz saydı- si Komutanı yaptık. ğını ilan ederek Anadolu topraklarına yönelik taleplerinden vazgeçti. Atatürk’ün anlattığı bu savaşın sonunda aşağı- daki antlaşmalardan hangisi imzalanmıştır? Yukarıda verilen bilgilere göre, aşağıdaki yargı- lardan hangisine ulaşılamaz? A) Kars Antlaşması B) Mondros Antlaşması A) Misakımillî bakımından önemli kazan­ ım­lar elde C) Gümrü Antlaşması edilmiştir. D) Ankara Antlaşması B) Diplomatik başarılar askerî başarılara neden olmuştur. C) BMM siyasi bir zafer elde etmiştir. D) Ermeniler Türk yurdundan çekilmiştir. 8. SINIF 3

16. MİLLÎ MÜCADELENİN TİMSALİ: SÜTÇÜ İMAM Maraş’ın düşman işgalinde karşı ilk kurşunu atan Sütçü İmam, mücadelesiyle 99 yıldır gönüllerde yaşıyor. SÜTÇÜ İMAM OLAY I SÜTÇÜ İMAM KİMDİR? 22 Şubat 1919 Fevzipaşa (Bektutiye) Mahallesi’nde 1872’de dünyaya geldi. Maraş’ın işgal girişimi İngiliz işgal kuvvetlerinin Albay Max Andriyo komutasında şehre girişiyle Uzunoluk Camisi’nde gönüllü olarak imamlık başladı. yaptı. Geçimini de caminin altındaki küçük dükkanında süt satarak temin ettiği için adı 29 Ekim “Sütçü İmam” olarak bilinmektedir. Maraş, 8 ay süren İngiliz işgalinden sonra, Fransızlar Düşmanın Maraş’tan kovulmasından sonra tarafından işgal edildi. harpteki fedakarlıklarına mükafat olarak Fransızlar, yerli Ermenileri de yanlarına alarak, belediyeye odacı olarak alındı. Maraş gösteriler ve taşkınlıklar yapmaya başladılar. Kalesi’ndeki topun idaresi de kendisine bırakıldı. 31 Ekim Abdülmecit halife olunca 101 pare top atmak Uzunoluk Hamamı’ndan çıkan Türk kadınlara, için kaleye çıkan Sütçü İmam, barutun ateş Fransız devriyeler ve Ermeniler “Burası artık Türkler- alması neticesi vücudunda yanıklar meydana in değil, Fransız memleketinde bizim dediğimiz geldi ve kaldırıldığı hastanede 25 Kasım olacak. Açın yüzlerinizi” diyerek saldırırlar. 1922’de hayatını kaybetti. Hamamın yakınındaki kahvede bulunan Maraşlılar olay yerine gelerek Ermenileri uyarır. Fakat askerler sarkıntılığa devam eder. Çakmakçı Said ve Ga ar Kabuloğlu Osman, kadınları işgalcilerin elinden almak isterken dipçik ve kurşunla ağır yaralanır. Bu sırada yan taraftaki bir dükkanda süt satan Sütçü İmam, tabancasını alarak olay yerine gelir. Silahını, kadınlara sataşan ve Çakmakçı Said’i yaralayan Ermeni askerin üzerine doğrultarak ateşler. Maraş’ta düşmana sıkılan bu ilk kurşun ile Türk milletinin işgalcilere ve Ermenilere, yaptıklarının yanlarına kalmayacağı gösterilir. Bu görselde verilen bilgilere dayanarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sütçü İmam’ın vatanseverlik duygusuyla hareket ettiği B) İşgalci güçlerin Ermenileri kendi emelleri doğrultusunda yönlendirdiği C) İtilaf Devletleri’nin Türk yurdunu kendi aralarında paylaştıkları D) TBMM’ye bağlı düzenli askerî güçlerin Güney Cephesi’nde azınlıklarına karşı mücadele verdiği 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 14 28 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Millî Kongre Cemiyeti, 29 Kasım 1918 tarihinde 4. Adana ve çevresinin Fransızlar tarafından işgal edi- İstanbul’da 70 kadar cemiyetten ikişer temsilcinin leceğinin duyulması üzerine 21 Aralık 1918’de katılması ile cemiyetler üstü bir teşkilat olarak İstanbul’da bir araya gelen Çukurovalılar tarafından kuruldu. Amacı, dünyada Türkler hakkında yapı- kuruldu. İlk zamanlarda yayın yoluyla mücadele lan haksız ve yalan propagandalara basın yayın eden cemiyet, bölgenin işgalinden sonra merke- yoluyla cevap vermekti. zini Adana’ya taşıdı ve silahlı savunma teşkilatı kurdu. Buna göre Millî Kongre Cemiyeti’ni kuran temsil- Yukarıda hangi millî cemiyet hakkında bilgi veril- cilerin aşağıdaki tutumlardan hangisini göster- miştir? dikleri söylenemez? A) Millî Kongre B) Reddi İlhak A) Milliyetçi B) Dayanışmacı C) Kilikyalılar D) Trakya Paşaeli C) Mücadeleci D) Teslimiyetçi 2. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra Anado- 5. Kurtuluş Savaşımızın amacı, gerekçesi ve yön- lu’nun birçok yöresinde direniş cemiyetleri kurul- temi ilk kez hangi yolla açıklanmıştır? muştur. Bunlar Kilikyalılar, Redd-i İlhak, Trakya Paşaeli gibi millî cemiyetlerdir. A) İlk TBMM kararıyla B) Amasya Genelgesi’yle Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin bir göster- C) Sivas Kongresi’nin kararlarıyla gesidir? D) Erzurum Kongresi kararlarıyla A) İşgallere karşı millî bilincin uyandığının B) Silahlı güçlerin tek çatı altında birleştiğinin C) İşgalin tümüyle önlendiğinin D) Anadolu halkının topyekûn bir mücadele baş- lattığının 3. İslam Teali Cemiyeti, Kasım 1919’da İstanbul med- 6. Doğu Cephesi’ndeki Ermeniler, bölgedeki sivil Türk reselerinin bazı müderrisleri tarafından kuruldu. halkına saldırmaya devam ettiler. İngilizler, Ermeni- Saltanat ve hilafeti koruyucu bir yol izledi. İngilizle- leri desteklediler. Ermeniler bu destekle Van, Bitlis, rin destek ve yardımlarını alan cemiyet, Anadolu’da Erzurum ve Kars’a saldırdılar. Bunun üzerine saldı- başlayacak olan millî hareketlere cephe aldı. Halkın rıya geçen Kâzım Karabekir komutasındaki Türk dini duygularını kötüye kullanarak amacına ulaş- kuvvetleri Ermenileri mağlup ettiler. maya çalıştı. İngilizlerin, bu bölgede Ermenileri destekleme- Buna göre metinde İslam Teali Cemiyeti ile ilgili sindeki amaç aşağıdakilerden hangisi olabilir? aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı yoktur? A) Kuruluş amacı ve yöntemi nedir? A) Doğudaki ham madde kaynaklarını ele geçir- mek B) Nerede, ne zaman ve kimler tarafından kurul- muştur? B) Sömürgelerine giden yolu kontrol altında tut- mak C) Kimler tarafından desteklenmiştir? C) Kafkasları nüfuz bölgesine dahil etmek D) Anadolu’nun hangi yörelerinde faaliyet göster- miştir? D) Panslavizm politikasını hayata geçirmek 8. SINIF 5

7. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra ordunun dağıtılması ve Osmanlı yönetiminin işgallere karşı tedbir alamaması, işgallerin artarak devam etmesine neden oldu. İtilaf Devletleri Sevr Antlaşması’nın imzalanmasıyla Osmanlı Devleti’ni parçalama girişimlerine hız verdi. Ancak, Türk milleti bu antlaşmayı kabul etmedi. Vatan topraklarını savunmak için doğuda Ermenilere, güneyde Fransızlara ve Ermenilere, batıda ise Yunanlara karşı bağımsızlık savaşını başlattı. Buna göre Türk halkının tepkisi aşağıdaki duygulardan hangisini yansıtmaktadır? A) Millî egemenlik B) Adalet ve eşitlik C) Akılcılık ve bilimsellik D) İstiklal ve özgürlük 8. Aşağıdaki haritada Millî Mücadele’deki cepheler verilmiştir. BULGARİSTAN KARADENİZ SOVYETLER BİRLİĞİ Edirne Samsun DOĞU CEPHESİ YUNANİSTAN Kırklareli Kars İstanbul Sarıkamış ERMENİLER MARMARA İzmit DENİZİ Erzurum Gelibolu Van Gökçeada Bozcaada \"789:9 EGE DENİZİMidilli BATI CEPHESİ İRAN Manisa GÜNEY CEPHESİ YUNANLILAR İzmir Denizli FRANSIZLAR Mardin Adana IRAK Mersin K SURİYE BD Rodos 0 G AKDENİZ 5$!4$* 100 200 300 400 km BATI CEPHESİ GÜNEY CEPHESİ DOĞU CEPHESİ MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI’NDAN SONRA TÜRKİYE SINIRI Yalnız haritada verilen bilgilere dayanarak aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılabilir? A) Türk halkı tüm cephelerde aynı anda mücadeleye başlamıştır. B) Kuvayımillîye birlikleri tüm cephelerde başarılı olmuştur. C) Türk halkı anayurdunu korumak için hem işgalci hem de azınlık güçleriyle birden fazla yerde savaşmak zorunda kalmıştır. D) Tüm cephelerde TBMM’ye bağlı düzenli ordularla mücadele edilmiştir. 9. Kurtuluş Savaşı’nın sonuçları dikkate alındığında, padişah ve taraftarlarının aşağıdakilerden hangisini önemsemediği söylenebilir? A) İtilaf Devletleri’nin politikalarını B) Türk milletinin gücünü C) Uluslararası hukuk kurallarını D) Mondros Ateşkes Antlaşması’nı 8. SINIF 6

10. Doğu Cephesi’nde kazanılan askeri zafer sonu- 14. cunda Ermenilerle Gümrü Antlaşması yapıldı. Böy- lece Türk halkının meclise duyduğu güven arttı. Ankara’nın Millî Mücadele’nin merkezi olmasında Ermenistan TBMM’nin varlığını tanıdı ve Sevr Ant- kentin aşağıdaki özelliklerden hangisi etkili laşması’nın geçersiz olduğunu kabul etti. olmamıştır? Verilen bilgilere göre, Doğu Cephesi’nde kazanı- A) Haberleşme ve ulaşım olanakları yönünd­en lan başarının sonuçlarıyla ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? uygun olması A) Ermenilerin Anadolu toprakları üzerinde iddia- B) Anadolu’nun ortasında ve güvenli bir yer­de ları son bulmuştur. B) TBMM’nin saygınlığı artmıştır. olması C) TBMM siyasi bir başarı kazanmıştır. C) Yunanlılarla Batı Anadolu’da yapılacak savaş D) Batı Cephesi ile güç birliği sağlanmıştır. alanlarına yakın olması 11. Sevr Barış Antlaşması’nın “Kapitülasyonlardan D) TBMM’nin Ankara’da açılmış olması müttefik devletler yararlanacak ve Osmanlı Devleti savaştan zarar görenlere tazminat ödeyecektir.’’ 15. maddesi ile Osmanlı Devleti’nin aşağıdakilerden “Türkler padişahın buyruklarına uymaktan vaz- hangisi bakımından kısıtlandığı söylenebilir? geçtiler. Mustafa Kemal’e her yandan yardım A) Ekonomik B) Kültürel yağmaya başladı. Anadolu, duygusal olduğu C) Askerî D) Toplumsal kadar içten, gerçek bir halk ayaklanmasına tanık oldu. Her yaştan binlerce kadın ve erkek, Meclis 12. 23 Nisan 1920’de Ankara’da açılan Büyük Millet Hükûmetinin emrine girmek için Ankara’ya Meclisi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? geldi. Erkekler kurulmakta olan orduya katılıyor, A) Millî iradeye dayanmaktadır. köylü kadınlar cephane taşıyor, hâli vakti B) Kabine sistemi benimsenmiştir. yerinde aileler yaralılara bakıyor ya da askere C) Kurucu bir meclistir. elbise dikiyordu. İstanbul Meclisinin tutuklan- D) Ulusal bir meclistir. maktan kurtulan milletvekilleri, her rütbeden subaylar, memurlar, öğrenciler, mühendis ve doktorlar İngiliz hatlarını gizlice aşarak Anka- ra’ya geliyor; zengin-fakir herkes vatan hizme- tine koşuyordu.” 13. Aşağıdakilerden hangisiyle Osmanlı Devleti fii- Buna göre, metinde anlatılan gelişmeler aşağı- len son bulmuştur? daki olaylardan hangisinin sonuc­unda ortaya çıkmış olabilir? A) Mondros Ateşkes Antlaşması’yla B) Sivas Kongresi’nin toplanmasıyla A) Sevr Antlaşması’nın Osmanlı Hükûmeti tarafın- C) Mebuslar Meclisinin açılmasıyla dan imzalanması D) TBMM’nin açılmasıyla B) Kuvayımillîye çetelerinin kurulması 8. SINIF C) Devrimlerin yapılmaya başlanması D) Misak-ı Millî kararlarının ilan edilmesi 7

16. İLK ADIMLA BAŞLAYAN BÜYÜK YÜRÜYÜŞ 100. YILINDA Mondros Mütarekesi’nin ülkenin üzerine karabasan gibi çöktüğü bir dönemde, 16 Mayıs’ta “Bandırma” ile “Millî Mücadele” için yola çıkan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, 19 Mayıs 1919’da ayak bastığı Samsun, bir milletin kaderini değiştiren tarihi olayda ilk adımın atıldığı yer olmanın gururunu yaşıyor. 30 Ekim 1918 Mondros Mütarekesi imzalandı. 13 Kasım Savaşta geçit verilmeyen düşman gemileri Çanakkale Boğazı’ndan geçerek İstanbul’a demirledi. 1919 17-18 Mart 16 Mayıs 15 Mayıs Rumlar, 17-18 Mart 19119’da Samsun’a Bölgede asayişi sağlaması için 9. Ordu İzmir işgal asker çıkaran İngilizleri de arkalarına Müfettişi olarak görevlendirilen Mustafa edildi. alarak, Mondros Ateşkes Antlaşması’nın Kemal, kurtuluş mücadelesi planlarıyla 7. maddesi gereği bölgeyi İtilaf devletle- Bandırma gemisi ile Samsun’a doğru yola rinin işgaline açmak istedi. çıktı. 21 Nisan 19 Mayıs Türk halkı, Rumlara karşı kendini savun- ➠ Mustafa Kemal, 19 Mayı’ta Samsun’a ayak bastı. mak için teşkilatlanmaya başlayınca İngiliz Yüksek Komiserliği, İstanbul Samsun’da 6 gün kalan Atatürk, 25 Mayıs’ta Havza’ya Hükûmetine bir nota vererek, bölgedeki geçti. İngilizleri şüphelendirmemek için Atatürk, artan gerilimin yatıştırılmasını, Rumlara karşı böbrek sancılarını ve Havza’nın kaplıcalarının kendisine iyi yapılan sözde saldırıların önlenmesini geleceğini belirterek kentten ayrıldı. istedi. ➠ İlk Müdafa-i Hukuk Cemiyeti, Havza’da kuruldu ve 28 Mayıs’ta ilk genelge olan Havza Genelgesi yayımlandı. Görselde verilen bilgilere dayanarak aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılamaz? A) I. Dünya Savaşı’ndan sonra azınlıkların ve işgalci güçlerin Türk halkının bağımsızlığına ters düşen tutum sergilediklerine B) Mustafa Kemal’in millî uyanışı ve direnişi sağlamak amacıyla Samsun’a çıktığına C) Anadolu halkının ulusal egemenliği sağlama konusunda kararlı olduğuna D) Türk halkının milliyetçi ve dayanışmacı duygularla harekete geçtiğine 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 15 29 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: I. İnönü ve II. İnönü Savaşları 1. Büyük Millet Meclisi, Ali Fuat Paşa’yı Batı Anadolu 4. Kuvayımillîye Genel Komutanlığına atadı. • Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kuruldu. Bu uygulama ile aşağıdakilerden hangisinin­ amaçlandığı söylenebilir? • Büyük Millet Meclisi açıldı. A) Düzenli ordunun kurulmasının • Düzenli ordu kuruldu. B) Millî iradenin etkin kılınmasının Amaç: C) Çağdaşlıkla ilgili önemli bir adımın atılm­ asının • ............................................................... D) Yeni yöresel direniş cemiyetlerinin kurul­masının • ............................................................... • ............................................................... 2. 12 Mart 1921 Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden İstiklal Marşı’mızın Kabulü hangisi yazılamaz? ...?... ...?... ...?... A) Tek merkezden yönetme B) İş birliğini sağlama Yukarıdaki kavram haritasında boş bırakılan yer- C) Kuvayımillîye ruhunu başlatma lere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? D) Ülke bütünlüğünü koruma A) Bağımsızlık B) Milliyetçilik 5. I. ve II. İnönü zaferleri halkın psikolojisini olumlu C) Özgürlük D) Millî irade yönde etkilemiştir. Bu durum, aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir? 3. A) Dış politika B) Ulusal Anadolu’da işgaller başladı ve İstanbul Hükû- C) Uluslararası D) İktisadi meti bu gelişmeler karşısında teslimiyetçi tutum izledi. 6. ...?... • Güç birliği oluşturmak Anadolu’da düzenli ordu kuruldu ve milli müca- • Genel savunma yapmak dele güç kazandı. • Düşman işgalini önlemek • Hukuka uygun davranmak ...?... Bu diyagramda boş bırakılan yere (...?...) aşağıda- Bu tabloya verilecek en uygun başlık aşağıdaki- kilerden hangisi yazılamaz? lerden hangisidir? A) İstanbul Hükûmetinin siyasi gücü kal­mamıştır. A) Kuvayımillîye’nin başlama nedeni B) Anadolu, İstanbul yönetimine bağlı kalamaz. B) Düzenli ordu kurulmasının gerekçesi C) Devrimlerin yapılmasına hız verilmelidir. C) Mebusan Meclisinin açılma nedeni D) Osmanlı Devleti, Anadolu halkı üzerind­ eki otori- D) Anadolu topraklarının işgal edilmesinin daya- tesini kaybetmiştir. nağı 8. SINIF 1

7. TBMM Hükûmeti Londra Konferansı’na katılarak Misakımillî’yi dünya kamuoyuna duyurmayı amaçlamıştı. TBMM Hükûmeti bu konferansa katılmakla İtilaf Devletleri’nin hangi konuda Türkler aleyhinde bir propa- ganda başlatmalarını engellemiş oldu? A) Türklerin barış görüşmelerine katılmayarak savaşı sürdürmekte oldukları B) Türklerin Anadolu’dan çıkarılması gerektiği C) Türklerin Anadolu’daki Rum ve Ermen­ ilere baskı yaptıkları D) Anadolu hareketinin, İstanbul Hükû­met­ ine karşı bir hareket olduğu 8. Moskova Antlaşması’yla Sovyetler Birliği, Sevr Antlaşması’nı ve Çarlık rejimin Osmanlı Devleti’yle yaptığı ant- laşmaları geçersiz sayarak Misakımillî’yi tanıdı. Bu antlaşmayla TBMM Hükûmetinin hukuki varlığı ve ileride kurulacak devletin sınırları ilk kez büyük bir devlet tarafından tanınmış oldu. Verilen bilgiye göre, bu antlaşmanın Türk-Rus ilişkisini hangi alanda geliştirdiği söylenebilir? A) Ekonomik B) Kültürel C) Diplomatik D) Askerî 9. Kuvayımillîye birlikleri: • Askerî disiplinden yoksundur. • Dağınık haldedir ve düzensizdir. • Tek merkezden yönetilmiyordu. O halde; ...?... Yukarıdaki diyagramda boş bı­rakılan yere (...?...) aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır? A) Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri birleş­tir­ ilmelidir. B) Düzenli ordu kurulmalıdır. C) İstanbul Hükûmeti ile uzlaşı yolları aran­malıdır. D) I. TBMM’nin kurulması için çalışmalar hızlandırılmalıdır. 8. SINIF 2

10. I. İnönü Savaşı’nda Türk ordusuna yenilen Yunanlı- 13. Türkiye–Afganistan Dostluk Antlaşması’na göre lar, İtilaf Devletleri’nin güvenine layık olduklarını taraflardan biri saldırıya uğrarsa diğer taraf bunu göstermek ve TBMM’ye Sevr’i kabul ettirmek için kendisine yapılmış sayacak ve saldırgana karşı yeniden saldırıya geçtiler. Ancak Türk ordusu, 1 bütün imkânlarıyla mücadele edecektir. Nisan 1921 tarihinde Yunanlıları ikinci kez yenilgiye uğrattı. II. İnönü Savaşı’ndan sonra İtalyanlar Ana- Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşı- dolu’da işgal ettikleri yerlerden çekilmeye başladı. lamaz? İngilizler ve Fransızların ise Yunan ordusuna duy- dukları güven zayıfladı. A) TBMM Hükûmetinin dış politikada say­gınlığı Bu metinde, aşağıdakilerden hangisiyle ilgili bir artmıştır. bilgi yoktur? B) Türkiye ve Afganistan dış politikada birl­ikte A) Türk ordusunun askerî başarılarıyla hareket edecektir. B) İtilaf Devletleri arasında görüş ayrıl­ıkl­arının C) İtilaf Devletleri yeni kurulan devleti tanı­mıştır. yaşandığıyla D) İki ülke arasında askerî alanda ittifak sağ­ C) Yunanlıların saldırıya geçme nedenleriyle D) Tekâlifimillî’ye Emirleri’nin sonuçlarıyla lanmıştır. 11. Aşağıdakilerden hangisi I. İnönü Askeri Zaferi’nin 14. Düzenli ordunun Batı Cephesi’nde Yunanlılara karşı diplomatik bir sonucudur? kazandığı ilk zafer, Birinci İnönü Savaşı’dır. Yurdun her tarafında büyük bir coşku ile kutlanan bu zafer- A) I. TBMM’nin itibarı arttı. den kısa bir süre sonra Çerkez Ethem’in çıkardığı B) Londra’da bir konferansın toplanması kar­ arlaştı- isyan bastırıldı. TBMM Hükûmeti ise İtilaf Devletleri tarafından Londra Konferansı’na davet edildi. rıldı. C) İtilaf Devletleri’nin Yunanlılara olan güv­ eni sar- Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ula- şılamaz? sıldı. D) Türk halkının kurtuluş umudu güçlendi. A) Askerî başarıların dış politikayı olumlu yönde etkilediğine B) Ülke içindeki bozulan toplumsal asayişin tekrar sağl­ andığına C) Yunan ordusunun Türk topraklarından atıldı- ğına D) Askerî başarıların Türk halkının psik­ olojisi üze- rinde olumlu etki yaptığına 12. Londra Konferansı’nda Ankara Hükûmetini temsil 15. 23 Nisan 1920 tarihinde kurulan yeni Türk Devleti, eden Bekir Sami Bey, ilk önce MisakıMillî ile belirle- içte ve dışta bazı olumsuz tepkilerle karşılaşmıştır. nen sınırlar hakkında bilgi verdikten sonra işgal altındaki topraklarımızın boşaltılması ve bağımsız- Aşağıdakilerden hangisi bu olumsuz tepkilere bir lığımızın tanınması gerektiğini söyledi. Ayrıca kapi- örnektir? tülasyonların kaldırılmasını istedi. Yunan heyeti ise Anadolu’yu boşaltmayı reddettiği gibi Sevr’de A) Londra Konferansı’na TBMM Hükûme­tinin de yapılan diğer değişiklikleri de kabul etmeyeceğini çağrılması bildirdi. B) Sovyet Rusya’nın TBMM ile Moskova Antlaşma- Buna göre, metinde Ankara Hükûmetinin aşağı- sı’nı imzalaması daki ilkelerden hangisini benimsediği vurgulan- mamıştır? C) Afganistan ile TBMM arasında dostluk antlaş- ması imzalanması A) Millî egemenlik B) Tam bağımsızlık C) Vatan bütünlüğü D) Hürriyet ve istiklal D) İtilaf Devletleri’nin Anadolu’da TBMM’ye karşı çıkan ayaklanmaları desteklemesi 8. SINIF 3

16. Aşağıdakilerden hangisi Büyük Millet Meclisi’nde bağımsızlığın gerçekleşeceğine olan inancın güçlendi- ğini gösterir? A) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkar­ ıl­ması B) Ali Galip Olayı’nın yaşanması C) İstiklal Marşı’nın ulusal marş olarak kab­ ul edilmesi D) Saltanat Şûrası’nın Sevr Antlaşması’nı onaylaması 17. Konferansa İstanbul Hükûmeti’ni doğrudan davet eden İtilaf Devletleri, TBMM Hükûmeti’ni muhatap almak istememişlerdi. TBMM’nin İstanbul Hükümeti heyeti içinde bir temsilci ile konferansa katılabileceğini bildirmişlerdi. İtilaf Devletleri bu tutumları ile Millî Mücadele hareketini yok sayarak TBMM Hükûmeti’ni tanımadıklarını göstermek istemişlerdi. Konu TBMM’de görüşülmüş ve doğrudan davet edilmedikleri takdirde konferansa katılmama kararı alınmıştı. Bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisini gösterir? A) İtilaf Devletleri’nin I. İnönü Zaferi’ni görmemezlikten geldiklerini B) Diplomatik başarıların askerî başarıları izlediğini C) Ankara Hükûmetinin bazı devletlerle dostane ilişkiler kurduğunu D) Millî Mücadele’nin başarıya ulaştığını 18. Büyük Millet Meclisinin açılması ve yeni Türk Devleti’nin temellerinin atılmasından sonra ihtiyaç duyulmasına rağmen henüz bir anayasa hazırlanamamıştı. Millî Mücadele Dönemi’nde cephelerde düşmanla mücadele devam ederken Meclis, anayasa çalışmalarını da yürütmek- teydi. I. İnönü Zaferi’nin kazanılmasından sonra 20 Ocak 1921 tarihinde Meclis, Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nu kabul etti. Bu bilgi TBMM’nin hangi özelliğini gösterir? B) Milletin her kesiminden vekiller bulunur. D) Çok partili hayata geçmiştir. A) Devrimleri yapan meclistir. C) Kurucu meclistir. 4 8. SINIF

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 15 30 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. • Mustafa Kemal, Selanik’in kültürel birikiminden 3. Mustafa Kemal; istifade etmiş; şehre ulaşan yayınları takip etme • Trablusgarp Savaşı’nda Derne ve Tobruk’ta fırsatı bulmuştur. • Çanakkale Savaşı’nda Arıburnu, Conkbayırı ve Anafartalar’da • Manastır Askerî İdadisi’ni okuduğu bu şehirde • Kafkas Cephesi’nde Muş ve Bitlis’te Mustafa Kemal, vatan ve hürriyet şairi Namık Kemal’den ve eserlerinde Türkçülüğü ön plana düşmana karşı başarılı mücadeleler vermiştir. çıkaran Mehmet Emin Yurdakul’dan etkilenmiştir. • Osmanlı Devleti’nin başkenti olan İstanbul’da Mustafa Kemal’in bu faaliyetleri, Millî Mücade- Mustafa Kemal, öğrenim hayatını sürdürürken le’deki liderliğine hangi açıdan katkı sağlamıştır? aynı zamanda siyasi faaliyetleri yakından takip etmiştir. A) Siyasi B) Askerî Buna göre Mustafa Kemal’in sözü edilen şehir- C) Ekonomik D) Kültürel deki yaşamı onu aşağıdakilerden hangisi açısın- dan etkilememiştir? A) Devlet yönetimi ile ilgili düşüncelerinin belir- mesi B) Fikir hayatının oluşması C) Milliyetçilik düşüncesinin gelişmesi D) Dış politika konusunda deneyim kazanması 2. İtalya, 1911 yılında Osmanlı toprağı olan Trablus- 4. Padişah, 5 Nisan 1920’de Damat Ferit Paşa’yı tekrar garp’a saldırdı. Osmanlı Devleti, Trablusgarp’a ordu Sadrazamlığa getirdi. Damat Ferit Paşa, Millî Müca- veya donanma gönderbilecek durumda değildi. dele yanlılarının din ve vatan düşmanı asiler olduk- Savaş başlayınca bölgeye içinde Mustafa Kemal’in ları ve öldürülmelerinin dinen sakıncası olmadığı de bulunduğu bir grup genç ve gönüllü Osmanlı yönünde Şeyhülislam’dan fetva aldı. Fevtalar, İngi- subayı gönderildi. Mustafa Kemal ve arkadaşları liz ve Yunan uçakları ile Anadolu’ya dağıtıldı. Kuva- yerli halkı örgütleyerek İtalyanlara karşı başarılı yımillîyeci liderler, İstanbul’da kurulan mahkeme- mücadeleler verdiler. lerde gıyaben yargılanarak idam cezalarına çarptırıldı. İngilizlerden de alınan yardımlarla oluş- Buna göre Mustafa Kemal’in Trablusgarp Sava- turulan ordular, Millî Mücadeleci liderlerin üzerine şı’ndaki görevi, ona; gönderildi. I. Teşkilatçı yeteneği, Bu gelişmeler karşısında BMM Hükûmeti’nin aşa- II. Askerî tecrübe, ğıdaki uygulamalardan hangisiyle önlem aldığı III. Diplomatik bilgi, söylenebilir? IV. Batı’yı yakından tanıma A) Direnme cemiyetlerinin birleştirilmesi özelliklerinden hangileri bakımından katkı sağla- mıştır? B) Sevr Antlaşması’nın yok hükmünde olduğunu duyurması A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. C) Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarması D) Güçler birliği ilkesini kabul etmesi 8. SINIF 5

5. Aşağıdaki haritada Sevr Antlaşması’na göre Osmanlı Devleti’nin sınırları verilmiştir. Bulgaristan KARADENİZ Sovyet Rusya Yunanistan Edirne Zonguldak Kastamonu Samsun Trabzon Artvin Ardahan Erivan İngiliz nüfuz bölgesi İstanbul Bolu Amasya Kars Fransız nüfuz bölgesi Yunan işgal bölgesi Marmara Sivas İtalyan nüfus bölgesi Denizi Boğazlar bölgesi Ermeni Nüfuz bölgesi Eskişehir Ankara Erzurum Iğdır Osmanlı Devleti’ne bırakılan yerler Kütahya Bugünkü Türkiye Cumhuriyeti Sınırları EGE DENİZİ Balıkesir İzmir Kayseri İran Aydın Antep Van Konya Diyarbakır Urfa Mardin Antalya Hatay Halep Suriye Musul Irak AKDENİZ 0 50 100 150 200 km Haritada verilen bilgilere göre aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz? A) Türk halkına yaşama hakkı tanınmamıştır. B) Azınlıkların Anadolu’da devlet kurmasına ortam hazırlanmıştır. C) Türk yurdu İtilaf güçlerince paylaşılmıştır. D) Önemli su yollarının denetimi Osmanlı yönetimine bırakılmıştır. 6. TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN TEMELLERİNİN ATILDIĞI KONGRE 100 YAŞINDA Büyük Önder Mustafa Kemal ve silah arkadaşları tarafından 4 Eylül 1919’da gerçekleştirilen Sivas Kongre- si’ne ev sahipliği yapan ve 108 gün boyunca Millî Mücadele’nin merkezi olan Sivas’ta, tarihi kongrenin 100. yılı coşkusu yaşanıyor. “Millî sınırları içinde vatan birbütündür, parçanalamaz.” “Manda ve himaye kabul olunamaz.” “Her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı millet topyekûn kendisini savunacak ve direnecektir.” Sivas Kongresi’nden Cumhuriyetin İlanına Giden Süreç Halkın bütününü kapsayan ilk örgütsel faaliyet Sivas’ta gerçekleştirildi ve Sivas Kogresi şekli ve içeriği itibarıyla adeta millî bir meclis işlevi gördü. Kongrede yeni seçilen üyelerin katılımıyla yurdun tamamını kapsayan Heyeti Temsiliye bütün vatanı temsil eder hale geldi, ulusal örgütlenme tüm vatanı kapsadı. Bu hareket, 9 Eylül 1922’de büyük bir zafere kapı açıp, 29 Ekim 1923’de ise Cumhuriyet’in ilanıyla taçlandı. Bu bilgilere göre Sivas Kongresi’yle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Hem temsil gücü hem de alınan kararlar bakımından ulusal bir kongredir. B) Alınan kararlarla tam bağımsızlık ilkesinini altı çizilmiştir. C) Yeni Türk devletinin temelleri atılmış ve rejimi belirlenmiştir. D) Millî Mücadele’nin kazanılma sürecindeki önemli dönüm noktalarından biridir. 8. SINIF 6

7. 10. TBMM Hükûmetinin ilk askerî başarısı sonucunda Mondros Ateşkesi’nden sonra da işgalci dev- yaptığı antlaşma, Batı ve Güney cephelerinin güç- letlerden aldıkları destekle silahlı saldırılarına lenmesini sağlamış ve daha sonraki gelişmelerde hız vermişlerdir. Bu cemiyetin amacı; etkili olmuştur. Çukurova, Erzurum, Van, Bitlis, Elazığ ve Diyarbakır dolaylarında bir devlet kurmaktı. Burada sözü edilen antlaşma aşağıdakilerden hangisidir? ...?... A) Lozan Barış Antlaşması Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yere (...?...) aşa- B) Gümrü Antlaşması ğıdakilerden hangisi yazılabilir? C) Kars Antlaşması D) Moskova Antlaşması A) Taşnak-Sütyun B) Pontus Rum C) Mavri Mira D) Etnik-i Eterya 8. Mondros Ateşkes Antlaşması’nı izleyen günlerde 11. Mustafa Kemal, Kurtuluş Savaşı sırasında mecliste galip devletlerin işgallerinden cesaret alan Rumlar yaptığı bir konuşmada; ‘’Komutan ne kadar değerli ve Ermeniler gibi azınlık grupları kendi devletlerini olursa olsun, komuta ettiği birlikler askerlik mesle- kurmak amacıyla Türklere karşı saldırıya geçtiler. ğinin niteliklerinden yoksunsa, hiçbir varlık göste- Bunlardan Rumlar bir yandan işgalcilere yardım remez’’ demiştir. ederken diğer yandan Türklere karşı doğrudan silahlı faaliyetlerde bulunmaya başladılar. Bu faali- Mustafa Kemal bu sözü ile aşağıdakilerden han- yetlerini daha etkili biçimde yürütmek içinde çeşitli gisinin faaliyetlerini yetersiz bulduğunu ifade cemiyetler kurdular. etmiştir? Aşağıdakilerden hangisi millî varlığa düşman A) Direnme cemiyetlerinin olan bu cemiyetlerden biri değildir? B) İstanbul Hükûmetinin A) Kilikyalılar B) Taşnak-Sütyun C) Kuvayımillîye birliklerinin C) Mavri Mira D) Etnik-i Eterya D) Temsil Heyetinin 9. Aşağıdakilerden hangisi, Erzurum Kongresinin 12. Sivas Kongresi’nde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i toplanmasının nedenlerinden biri değildir? Hukuk Cemiyeti’nin ilkeleri doğrultusunda, ülke içinde ve dışarıya karşı siyasi ve idari kararlar ala- A) Erzurum ve Trabzon’da kurulan yararlı cemiyet- bilmek yetkisi aşağıdakilerden hangisine veril- lerin birleştirilmek istenmesi miştir? B) Doğu Anadolu’daki altı ilin Ermenilere verilme A) Temsil Heyetine olasılığı B) Kuva-i İnzibatiye’ye C) Pontus Rum Devleti kurulması amacıyla girişilen faaliyetler C) Mebuslar Meclisine D) Mebuslar Meclisinin dağıtılması D) Başkomutan’a 8. SINIF 7

13. İstanbul’un resmen işgali ve Mebusan Meclisinin dağıtılması, Mondros’la fiilen yıkılan Osmanlı Devleti’nin sona doğru yaklaştığını gösteriyordu. Bu gelişmeler üzerine millî egemenliğe dayalı bir devlet kurmayı amaçlayan Mustafa Kemal, Anadolu’da millî bir meclis kurmak için çalışmalara başladı. Bu amaçla 19 Mart 1920’de yayımladığı bir genelge ile bütün yurtta seçimlerin yapılmasını istedi. Aynı genelgede Mebusan Meclisi için seçilmiş olan ve İstanbul’daki tutuklamalardan kurtulan milletvekillerinin de Ankara’ya gelerek meclise katılabileceklerini bildirdi. Seçimlerin tamamlanması üzerine seçilen milletvekilleri ve İstanbul’dan gelen milletvekillerinin katılımıyla 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara’da Büyük Millet Meclisi açıldı. Buna göre Mustafa Kemal’in bu faaliyetleriyle öncelikle aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenebilir? A) Millî birlik ve beraberliği sağlamak B) Saltanatı kaldırmak C) Cumhuriyeti ilan etmek D) Kapitülasyonları kaldırmak 14. Mustafa Kemal, Samsun’daki çalışmalarından sonra 25 Mayıs 1919’da Havza’ya geçti. Askeri ve sivil yetkililerle temas kurdu. Burada Millî Mücadele’nin ilk genelgesi olan Havza Genelgesi’ni yayımladı (28 Mayıs 1919). Mustafa Kemal, halkı işgallere karşı bilinçlendirmek amacıyla yayımladığı bu genelgeyle: • İzmir’in işgali başta olmak üzere mitingler düzenlenerek iş- gallerin protesto edilmesini • Gösteriler sırasında Hristiyan halka karşı herhangi bir saldırı ve düşmanlık yapılmamasını • İstanbul Hükûmeti ve büyük devletlerin temsilcilerine pro- testo telgrafları çekilmesini istedi. Buna göre Havza Genelgesi’yle aşağıdakilerden hangisinin amaçlandığı söylenebilir? A) Ulusal kültürü geliştirmek B) Cumhuriyete dayalı yeni bir devlet kurmak C) İstanbul Hükûmetiyle iş birliği yapmak D) Halkı işgallere karşı bilinçlendirmek 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 16 31 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Kütahya-Eskişehir Muharebeleri - Tekâlif-i Millîye Emirleri 1. Kuvayimillîye birliklerinin kaldırılmasında; 4. I. TBMM’nin İtilaf Devletleri’nce hukuksal alanda ilk defa tanınması aşağıdakilerden hangisi ile I. Mustafa Kemal’in Başkomutanlık görevini üst- olmuştur? lenmesi, A) Gümrü Antlaşması’yla II. Dağınık, düzensiz ve donanımsız birlikler B) Londra Konferansı’yla olması, C) Lozan Barış Antlaşması’yla III. Yunan ilerleyişinin durdurulamaması gelişmelerinden hangilerinin etkisi olmuştur? D) Moskova Antlaşması’yla A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) II ve III. D) I, II ve III. 2. Yeni Türk Devleti’nin ilk anayasası olan Teşkilat-i 5. Atatürk Dönemi’nde, millî eğitim sisteminin aşa- Esasi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- ğıdakilerden hangisi hedeflenerek programlan- lenemez? dığı söylenemez? A) Meclis Hükûmeti sistemini benimsemiştir. A) Bilime dayanma B) Millî egemenlik ilkesini benimsemiştir. B) Çağdaş olma C) Yargı yetkisini bağımsız mahkemelere verm­ iştir. C) Dogmalara yer verme D) Güçler birliği ilkesini kabul etmiştir. D) Ulusal olma 3. “Orduyu Eskişehir’in kuzey ve 6. Kütahya-Eskişehir Savaşlarında Türk ordusunun güneyinde topladıktan sonra Sakarya Irmağı’nın doğusuna çekilmesi mecliste düşman ordusuyla araya büyük bir büyük tartışmalara yol açmıştır. Yunanların, Anka- mesafe koymak gerekir ki, orduyu ra’ya oldukça yaklaşmaları meclisin Kayseri’ye derleyip toplayıp güçlendirelim. taşınmasını gündeme getirmiştir. Mustafa Kemal’in Düşman hiç durmadan ilerlerse savaşın sorumluluğunu alarak ordunun başına hareket üssünden uzaklaşacak ve geçmesi için meclise yasa teklifi verilmiştir. Bu yeniden destek örgütleri kurmak yenilgi dış politikayı da etkilemiş ve İtalya Anado- zorunda kalacak; her hâlde lu’daki kuvvetlerini geri çekmekten vazgeçmiştir. ummadığı birçok zorlukla karşılaşa- TBMM Hükûmeti ile anlaşma zemini arayan Fransa, caktır. Buna karşılık bizim ordumuz ikili görüşmeleri erteleme kararı almıştır. Kütah- toplu bulunacak ve daha elverişli ya-Eskişehir Savaşları yenilgiyle sona ermiştir. koşullar içinde olacaktır.” Ordunun yıpranmışlığına ve yorgunluğuna rağ- men yeni bir dirilişin hazırlıklarına başlanmıştır. Mustafa Kemal, bu sözleriyle aşağıdaki savaşlar- dan hangisi hakkında bilgi vermiştir? Buna göre sözü edilen savaşın aşağıdakilerden hangisini olumsuz etkilediği söylenemez? A) Kütahya-Eskişehir B) Sakarya C) Büyük Taarruz D) II. İnönü A) TBMM’nin otoritesini B) Türk ordusunun savaş gücünü C) Ankara Hükûmetinin diplomatik ilişkilerini D) İtilaf Devletleri arasındaki iş birliğini 8. SINIF 1

7. • TBMM’de kurulan hükûmetlerde Maarif Vekaletine de yer verilmesi • Cehalete karşı savaşın da en az ba­ğıms­ ızlık savaşı kadar önemli olduğunun düşünülmesi Yukarıdaki gelişmeler yeni kurulan Türk Devleti’nde aşağıdakilerden hangisine önem verildiğini gösterir? A) Eğitime B) Diplomasiye C) Hürriyete D) Demokrasiye 8. Mustafa Kemal, savaşın komutanı İsmet Paşa’ya 1 Nisan 1921 tarihinde gönderdiği telgrafta Yunanlar karşısında elde edilen bu zaferin Millî Mücadele’nin geleceği açısından ne derece önemli olduğunu şu sözleriyle dile getirmektedir: “...Bütün dünya tarihinde sizin İnönü Meydan Savaşları’nda yüklendiğiniz görev kadar ağır bir görev yüklenmiş komutanlar pek azdı. Milletimizin bağımsızlığı ve varlığı, çok üstün yönetiminiz altında şere e görevlerini yapan komuta ve silah arkadaşlarınızın duyarlılığına ve vatanseverliğine büyük güvenle dayanıyordu. Siz orada yalnız düşmanı değil, milletin makus (ters) talihini de yendiniz. Düşman çizmesi altındaki kara yazılı topraklarımızla birlikte bütün vatan bugün, en kıyıda köşede kalmış yerlerine kadar zaferinizi kutluyor. Düşmanın vatanımızda istila hırsı, azim ve vatanseverliği- nizin yalçın kayalarına başını çarparak paramparça oldu...” Buna göre İnönü Savaşları’nın aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenebilir? A) Misakımillî hedeflerine tümüyle ulaşılmasına B) İtilaf Devletleri arasında fikir ayrılıklarının belirginleşmesine C) TBMM’nin Mustafa Kemal’e Gazi unvanı vermesine D) Türk milletinin kurtuluş umudunun güçlenmesine 9. Halktan toplanacak malzemeler için yurdun dört bir yanında Tekalif-i Millîye komisyonları oluşturulmuştur. Ayrıca emirlerin yerine getirilmesinde yaşanabilecek hukuki sorunları çözmek için bazı illerde İstiklal Mahkemeleri kurulmuştur. Yayımlanan emirler karşısında Türk milleti, maddi ve manevi bütün kaynak- larını ordu için seferber etmiştir. Buna göre Türk halkıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Vatanı için sorumluluklarını yerine getirmiştir. B) Millî dayanışmanın ve fedakârlığın güzel örneklerinden birini tüm dünyaya göstermiştir. C) Millî irade uğruna mücadele etmiştir. D) Meclisin emirlerine uyarak ordusuna fedakârca destek vermiştir. 8. SINIF 2

10. Tartışmaların giderek artması üzerine 4 Ağustos 12. Kurtuluş Savaşı’nın yaşandığı ortamda 1921 tarihinde mecliste yapılan gizli oturumda Selim Mustafa Kemal, 1921 yılında Ankara’da Mustafa Kemal, kendisini destekleyen milletvekil- Maarif Kongresi’ni toplamıştır. lerine teşekkür ettikten sonra meclis başkanlığına bir önerge verdi. Bu önergede TBMM’nin yetkilerini Bu durum Mustafa Kemal’in aşağıdakilerden (yasama, yürütme) fiili olarak kullanma şartıyla baş- hangisine önem verdiğini gösterir? komutanlığı kabul edeceğini bildirdi. 5 Ağustos 1921’de Meclis tarafından çıkarılan bir kanunla A) Eğitime B) Siyasete başkomutanlık yetkisi 3 aylık bir süreyle Mustafa C) Orduya D) Ekonomiye Kemal’e verildi. Bu yasanın ikinci maddesi: Başko- mutanlık ordunun maddi ve manevi gücünü büyük 13. Maarif Kongresi (15-21 Temmuz 1921) ölçüde artırmak ve yönetimini bir kat daha sağlam- laştırmak için Türkiye Büyük Millet Meclisinin Eğitimin Amacı: bununla ilgili yetkisini meclis adına fiili olarak kulla- • ......................................................... nabilir şeklinde düzenlenmiştir. • ......................................................... • ......................................................... Buna göre Mustafa Kemal Başkomutanlık yetkisi ile aşağıdakilerden hangisini amaçlamıştır? A) Devrimlerin önünü açmak B) Meclisin tüm yetkilerini kendinde toplamak C) Güçler ayrılığı sistemine işlerlik kazandırmak D) Çete reisleriyle daha etkin mücadele etmek 11. Yunan ordusu Başkomutanı Papu- Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? las, İzmir’den Bursa’ya geldi. Sevr A) Millî kültürün korunması Antlaşması’nı Türklere zorla kabul B) Geleneksel değerlerin öğretilmesi C) Çağdaşlığın ilke kabul edilmesi ettirmek amacıyla, alaylarını birbiri D) Dinamik bir eğitim sisteminin benimsenm­ esi ardına taarruza kaldırdı. Yunanlılar, Fevzi başkomutanlarının gözü önünde Çakmak fedakarlıklarını ispat ettiler. Çar- pışmalar 7 gün 7 gece devam etti. Ancak bütün gayretleri, yılmaz Türk sa arı önünde tamamen kırılmıştı. Bu zaferle İtalya’da Anadolu’dan 14. Türk ordusu Kütahya-Eskişehir Savaşları’nda başa- rılı olamamış ve Sakarya Irmağı’nın doğusuna çekilmeye başladı. kadar çekilmek zorunda kalmıştı. Bu süreçte TBMM, Mustafa Kemal’i üç aylık bir süre için Başkomutan Fevzi Paşa’nın bu sözüne göre, aşağıdakilerden tayin etti. Mustafa Kemal ordunun ihtiyaçlarının hangisine ulaşılamaz? karşılanması için halkı, maddi ve manevi bütün kaynaklarıyla Millî Mücadele’ye çağıran bir emir A) Yunan ordusu, İtilaf Devletleri’nce des­ yayımlamıştır. teklenmiştir. Bu emir aşağıdakilerin hangisinde doğru veril- B) Türk ordusu savunma durumundadır. miştir? C) İtilaf Devletleri sömürgecilik anlayışından vaz- A) Kanun-i Esasi B) Hıyanet-i Vataniye geçmiştir. C) Teşkilat-ı Esasi D) Tekalif-i Millîye D) Yunanlılar, Anadolu’yu parçalama planl­arını uygulamak istemektedir. 8. SINIF 3

15. Mustafa Kemal Başkomutan olduktan sonra ordunun silah, giyecek, cephane, yiyecek gibi ihtiyaçlarını karşıla- mak için Tekâlifimillîye Emirleri’ni yayınladı. Emirlerin uygulanması için her ilçede kurulan Tekâlifimillîye Komis- yonlarına devlet memurları dışında on üye de halktan seçilmiştir. Komisyonda halktan seçilmiş kişilerinde bulunmasında; I. Halkın desteğini almak, II. Halkın demokrasi bilincini geliştirmek, III. Halk ve hükûmet arasında birliği sağlamak amaçlarından hangileri etkili olmuştur? A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. D) I, II ve III. 16. KARADENİZ İstanbul’dan Anadolu’ya silah ve cephane taşımak için İnebolu-Ankara İnebolu arasındaki bu yola “İstiklal Yolu” denir. İstanbul’da Kuvâ-yı Millîyecilerin kurduğu gizli cemiyetler, elde ettikleri silahları birçok zorluğu göze Küre alarak Anadolu’ya sevk etmişlerdir. İstanbul’dan İnebolu açıklarına gemi- KÜRE DAĞLARI lerle gelen silah ve cephane, kayıklarla İnebolu kıyılarına taşınıyordu. Bu malzemeleri fedakâr Türk kadınları, yaşlıları ve çocukları İstiklal Yolu’nu Seydiler kullanarak zor şartlar altında Ankara’ya ulaştırmışlardır. KASTAMONU ILGAZ DAĞLATRoI sya KÖ(RİNOĞDLAUĞID) AĞLARI BOLU Ilgaz ÇANKIRI KurşunluKorgun Eldivan Şabanözü Çubuk Kalecik ANKARA Bu bilgide Türk milletinin hangi yönüne vurgu yapılmamıştır? A) Bağımsızlığa düşkünlüğüne B) Vatanı için her türlü fedakârlığı göze aldığına C) Ulusal egemenlik fikrini ilke edindiğine D) Birlik ve beraberlik duygusunun güçlü olduğuna 17. 10 Temmuz 1921 tarihinden itibaren Kütahya ve Eskişehir yönünden saldırıya geçen Yunan kuvvetleri 13 Tem- muz’da Afyon, 17 Temmuz’da Kütahya ve 19 Temmuz’da Eskişehir’i ele geçirmişlerdir. Türk ordusunun başlat- tığı karşı taarruz başarısız olunca Mustafa Kemal’in emriyle ordu, Sakarya Irmağı’nın doğusuna çekildi. Bu tak- tiksel geri çekilişle Türk ordusunun daha fazla kayıp vermesi önlenecek, Yunan ordusu bilmediği bir bölgeye çekilecek, lojistik destek kaynaklarından uzaklaştırılacak ve Sakarya Irmağı’nın doğusunda imha edilecekti. Mustafa Kemal’in bu kararının ne derece isabetli olduğu, Batı Cephesi’nde daha sonra yaşanacak gelişmeler dikkate alındığında açıkça görülmektedir. Onun ileri görüşlülüğü Türk ordusunun çok fazla kayıp vermeden bu savaşı tamamlamasını sağlamıştır. Bu metindeki bilgilerde aşağıdaki sorulardan hangisine yanıt verilmemiştir? A) Mustafa Kemal’in askerî yetenekliliği ve kişilik özelliği millî mücadeleyi nasıl etkilemiştir? B) Türk ordusunun taarruz planı neden başarılı olamamıştır? C) Mustafa Kemal ordunun geri çekilmesi emrini niçin vermiştir? D) Yunan ordusu hangi yönde ilerlemiştir? 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 16 32 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Aşağıda cemiyetlerin kuruluş amaçlarıyla ilgili bir 3. Mustafa Kemal’in çocukluk ve gençlik çağlarını tablo verilmiştir. yaşadığı Selanik ve Manastır şehirlerinde azınlıklar yaşıyordu. Bu azınlıklar, Fransız İhtilali’nin de etki- Azınlıkların kurduğu siyle bağımsızlık talebiyle ayaklanmalar çıkarıyor- zararlı cemiyetler lardı. Türklerin kurduğu CEMİYETLER yararlı cemiyetler Buna göre Selanik ve Manastır şehirleriyle ilgili Türklerin kurduğu olarak; zararlı cemiyetler I. Çok uluslu bir sosyal yaşamın bulunduğu, Mavri Mira Cemiyeti ✘ II. Ulus devleti fikrinden etkilendiği, III. Gayrimüslim nüfusu barındırdığı, Kilikyalılar Cemiyeti ✘ IV. Canlı birer ticaret merkezi olduğu Teali İslam Cemiyeti ✘ yargılarından hangileri söylenemez? Şark Vilayetleri ✘ Müdafaa-i Hukuk A) I. B) II. C) III. D) IV. Cemiyeti Buna göre hangi cemiyetin eşleştirilmesinde 4. Sivas Kongresi’nin, aşağıdaki özelliklerinden yanlışlık yapılmıştır? hangileri Kurtuluş Savaşı’nın bütün aşamala- rında etkisinin olduğunu doğrudan gösterir? A) Mavri Mira B) Kilikyalılar A) Üyelerin ülkenin her yerinden olması C) Teali İslam B) Manda ve himayeyi reddetmesi D) Şark Vilayetleri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti C) İstanbul Hükûmetince engellenmek isten­mesi D) Ali Galip Olayı’nın yaşanması 2. Mustafa Kemali Yıldırım Orduları Grup Komutanlı- 5. Mustafa Kemal, Vatan ve Hürriyet Cemiyeti Selanik ğı’na atandığında bu görevi kendisine devreden Şubesi’nin açılışı öncesinde arkadaşlarına şöyle Alman Generali Liman Von Sanders’in, “...Yenildik. seslenmiştir: Bizim için her şey bitti.” sözlerine karşı; “Savaş, müt- tefiklerimiz için bitmiş olabilir. Ama bizi ilgilendiren “Arkadaşlar, bu gece burada sizleri savaş, bağımsızlığımızın savaşı ancak şimdi başlı- toplamaktaki amacım şudur: ... Bu yor.” yanıtını vermiştir. talihsiz memlekete karşı tek hede mizdir. ...Tarih bugün biz Bu bilgiye dayanarak aşağıdakilerden hangisi evlatlarına bazı büyük görevler söylenemez? yüklüyor. Ben, Suriye’de bir cemiyet kurdum... Buraya da bu cemiyetin A) Mustafa Kemal’in ümitsizliğe yer vermeyen bir temelini kurmaya geldim. vatansever olduğu Bu söz Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelliğine B) I. Dünya Savaşı’nda Almanya ile Osmanlı’nın bir kanıttır? müttefik olduğu A) Korkusuzluğuna B) Barışseverliğine C) Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda mağlup C) İdealistliğine D) İnkılapçılığına devletler içinde yer aldığı D) Alman generalin karar alma ve uygulama yete- neğinden yoksun olduğu 8. SINIF 5

6. Mustafa Kemal bir toplantıda arkadaşlarına şöyle seslenmiştir: “Sizden fedakârlıklar bekliyorum... Eskimiş olan çürük yönetimi yıkmak, milleti hâkim kılmak, özetle vatanı kurtarmak için sizi göreve çağırıyorum.” Bu sözlere dayanarak Mustafa Kemal ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İnkılapçı ve idealisttir. B) Demokratik yönetimden yanadır. C) Askerî açıdan dehâdır. D) Özverili bir yurtseverdir. 7. Avrupalı devletlerin gerçekleştirdiği Coğrafi Keşifler sonucu ticaret gemileri Akdeniz’den ayrılıp Atlas Okyanu- su’na doğru kaydı. Bunun sonucunda Osmanlı Devleti’nin kontrolündeki İpek ve Baharat Yolları önemini, Akde- niz ticareti de canlılığını yitirdi. Osmanlı Devleti’nin gümrük gelirleri büyük ölçüde azaldı. Gümrük gelirlerini artırmak için uygulamaya konulan Kapitülasyonlar amacına hizmet edemediği gibi ekonomiye zarar vermeye başladı. Avrupa’da gelişen Sanayi İnkılabı da Osmanlı Devleti’ni olumsuz etkiledi. Sanayileşen Avrupalı devlet- ler ürettikleri ürünleri kapitülasyonlar sayesinde Osmanlı ülkesine kolaylıkla ihraç ettiler. Osmanlı toprakları uluslararası ortak pazara dönüştü. Osmanlı pazarları Avrupa’dan gelen ucuz ürünlerle doldu. İnsanlar, ucuz ithal mallara yönelince malını satamayan yerli esnaf üretimini durdurdu. Böylece Osmanlı sanayisi yavaş yavaş çöktü. Bu ve benzeri nedenlerle ekonomi daha da bozuldu. Devlet bütçesi sürekli açık vermeye başladı. Açığı kapatmak isteyen yöneticiler ya halktan toplanan vergilerin miktarını artırdılar ya da yeni vergiler koydular. Bu durum halkın tepkisine neden oldu. Bu bilgilere dayanarak Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz? A) Demokratik önlemler devletin dağılmasını önleyememiştir. B) Batı’daki gelişmelerin gerisinde kalmıştır. C) İktisadi yönden yaşanan sorunlar halkın devlete olan bağlılığını azaltmıştır. D) Avrupalılar Osmanlı ülkesini zamanla önemli bir açık pazar alanı olarak görmeye başlamıştır. 8. Azınlık isyanları devam ederken XIX. yüzyılın ortalarına doğru Osmanlı Devleti’nde aydın bir grup kendini gös- termeye başladı. Fransız İhtilali ile dünyada yayılmaya başlayan hürriyet, eşitlik, adalet gibi fikirlerden etkile- nen ve Jön Türkler olarak bilinen bu grup, azınlık isyanlarını önlemek için farklı bir fikir ortaya koydu. Jön Türk- lere göre azınlıkların isyan etmesinin temel nedeni, padişahın ülkeyi tek başına yönetmesiydi. Onlara göre azınlık isyanlarının önlenebilmesi için Avrupa’da olduğu gibi bir anayasa hazırlanmalı, meclis açılmalı, bu mec- liste azınlıklara da temsil hakkı verilmeli ve padişah ülkeyi bu meclisle birlikte yönetmeliydi. Buna göre Jön Türklerin aşağıdakilerden hangisini olumlu karşılaması beklenir? A) Duyun-u Umumiye İdaresi’nin kurulmasını B) Kanun-i Esasi’nin ilan edilmesini C) 31 Mart Ayaklanması’nın çıkmasını D) Kapitülasyonların kapsadığı alanın genişlemesini 8. SINIF 6

9. 12. a Amasya Genelgesi Teali İslam Cemiyeti b Erzurum Kongresi c Sivas Kongresi İngiltere'nin desteğini alarak İstanbul’da kura- lan Teali İslam Cemiyeti, daha çok Konya ve çev- I. Manda ve himaye kesin olarak red­dedilmiştir. resinde örgütlendi. Bu cemiyetin amacı halkın II. Millî Mücadele’nin gerekçe ve yöntemi belirtil- dini duygularını istismar ederek Anadolu’da isyanlar çıkartmaktı. Diğer bir hedefi ise saltanat miştir. ve halifeliği yeniden güçlendirerek Anado- III. Toplanışı bakımından bölgesel, aldığı kararlar lu'daki Kurtuluş Savaşı'nı engellemekti. bakımından ulusaldır. Buna göre Teali İslam Cemiyeti’nin aşa­ğıdaki anlayışlardan hangisine göre hareket ettiği söy- Verilen ifadelerin kongrelerle eşleştirilmesi aşa- lenemez? ğıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) Monarşik yönetim B) Teslimiyetçilik A) I - c, II - b , III - a C) Bağımsızlık D) İş birlikçilik B) I - a, II - c , III - b C) I - b, II - c , III - a D) I - c, II - a , III - b 10. Kurtuluş Savaşı Dönemi’nde görülen aşağıdaki 13. Düşman buradan geçerse, ben gelişmelerinden hangisinin vatanın savunma Antep’e ne yüzle dönerim, düşman gücünün bir noktada toplandığını gösterdiği savunulabilir? ancak benim vücudumun üzerinden A) Sivas Kongresi’nde Anadolu ve Rumeli’de bulu- geçebilir. nan Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerinin birleştiril- mesi Antep’deki yerel direnişin komutanı olan Şahin Bey’in bu sözleri aşağıdakilerden hangisinin B) Damat Ferit ve bazı devlet adamlarının İngiliz önemsendiğini gösterir? Muhipleri Cemiyetine üye olması A) Millî egemenlik C) Mebuslar Meclisinin padişah tarafından kapatıl- B) Vatanseverlik mış olması C) Hukuka bağlılık D) Demokratik yönetim D) Yöresel direnme güçlerinin sayıca art­ması 11. Sivas Kongresi’yle ilgili aşağıda verilen bilgiler- 14. Gümrü Antlaşması ile ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi başka bir ülkenin himaye ve koruyu- den hangisi söylenemez? culuğuna girme düşüncesine karşı olunduğunu gösterir? A) Ermenistan’ı, Sevr Barış Antlaş­ma­sı’ndan vaz- geçmek zorunda bırakmıştır. A) Temsil Heyeti’ndeki üye sayısının artı­rılması B) Uluslararası alanda siyasî başarı get­ irm­ iştir. B) İstanbul Hükûmetinin kongreye cephe alması C) Doğu Cephesi kapanmıştır. D) Millî Mücadele sona ermiştir. C) Kongrede Amerikan mandası altına girilm­ esinin reddedilmesi D) Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiye- ti’nin kurulması 8. SINIF 7

15. Londra Konferansı’nda TBMM’nin Misakımillî’den, İtilaf Devletleri’nin ise Sevr’den vazgeçmemeleri üzerine bir uzlaşma sağlanamamış ve konferans dağılmıştı. Bunun üzerine İtilaf Devletleri Yunanları tekrar harekete geçirdi. Yunanlar I. İnönü Savaşı’nda aldıkları yenilgiyi telafi etmek, İtilaf Devletleri’nin güvenini kazanmak ve yeniden desteğini almak istiyordu. Yunan ordusu düzenli ordunun taarruz gücüne ulaşmasına fırsat vermeden Ankara’ya kadar olan yerleri işgal etmek için saldırıya geçti. Kronolojik olarak düşünüldüğünde, aşağıdakilerden hangisinin bu savaştan sonra yaşanan gelişmelerden biri olduğu söylenebilir? A) İstiklal Marşı’nın kabul edilmesi B) İtalyanların Anadolu’da işgal ettiği yerleri boşaltma kararı alması C) Ermenilerle Gümrü Antlaşması’nın yapılması D) Teşkilat-ı Esasi’nin ilan edilmesi 16. Batı Cephesi’nde Yunanlara karşı I. İnönü Zaferi’nin kazanılmasından sonra Sovyetler Birliği TBMM ile bir antlaşma yapma yoluna gitti. 16 Mart 1921 tarihinde Moskova Antlaşması imzalandı. Antlaşmanın bazı maddeleri şunlardır: • Taraflardan birinin tanımadığı bir antlaşmayı diğer taraf da tanımayacaktır. • Kars, Ardahan ve Artvin TBMM Hükûmeti’ne; Batum Gürcistan’a; Nahcivan Azerbeycan’a bırakıla- caktır. • Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya’sı arasında yapılan bütün antlaşmalar geçersiz sayılacaktır. • Sovyetler Birliği Misakımillî’yi tanıyacak ve kapitülasyonlardan vazgeçecektir. Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sovyetler Birliği’nin Sevr Antlaşması’nı tanımayacağı B) TBMM’nin askerî başarılarının diplomatik kazanımlara neden olduğu C) TBMM Hükûmeti ile Sovyetler Birliği’nin iç politikada birlikte hareket etme kararı aldığı D) TBMM’nin, toprak bütünlüğü bakımından bazı tavizler vermesine rağmen Sovyetler Birliği’nin ekonomik ayrıcalıklarından vazgeçmesini sağladığı 17. Amasya Genelgesi’nde yer alan; “Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir.” maddesi aşağıdaki- lerden hangisini ortaya koymuştur? A) Kurtuluş Savaşı’nın kimlerle birlikte yürü­tüleceğini B) Kurtuluş Savaşı’nın yöntemini C) Kurtuluş Savaşı’nın amacını D) Kurtuluş Savaşı’nın gerekçesini 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 17 33 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Sakarya Meydan Savaşı’ndan Mudanya Ateşkes Antlaşması’na 1. 11 Ekim 1922 tarihinde imzalanan Mudanya Ateş- 3. Fransa, Ankara Antlaşması’nı imzalayarak TBMM’yi kes Antlaşması’nın maddelerinden bazıları şunlar- resmen tanımıştır. Bunun sonucu olarak Güney dır: Cephesi kapanmış, bu bölgedeki askeri malzeme- ▲: Türk-Yunan kuvvetleri arasındaki savaş sonra ler Batı Cephesi’ne kaydırılmıştır. erecektir. Bu bilgilere göre aşağıdaklerden hangisi söyle- ●: Yunan kuvvetleri Meriç Nehri’ne kadar olan nemez? Doğu Trakya’yı 15 gün içinde boşaltacaktır. A) Meclisin ulusal ve uluslararası alanda saygınlığı H: İstanbul, Boğazlar ve çevresinin yönetimi TBMM artmıştır. Hükûmetine bırakılacaktır. B) İtilaf Devletleri mücadeleden vazgeçmiştir. ■: Barış antlaşması yapılıncaya kadar Türk silahlı C) Batı Cephesi askerî bakımdan güçlen­miştir. kuvvetleri Çanakkale ve İzmit Yarımadası’nda D) Millî Mücadele’nin etkinliği artmıştır. belirlenen çizgiyi geçmeyecektir. Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın yukarıda sem- bollerle gösterilen maddelerinden hangisi Osmanlı Devleti’nin hukuken sona erdiğini gös- termektedir? A) ▲ B) ● C) H D) ■ 4. Aşağıdaki gelişmelerden hangisi “TBMM Hükû- metinin askerî başarıları mağlup devletlerce tanın- mıştır.” yargısını desteklemek için kullanılamaz? 2. Mustafa Kemal Sakarya Meydan Savaşı öncesinde A) İnönü Zaferi sonrasında Sovyet Rusya ile Mos- “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O kova Antlaşması’nın imzalanması satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanı ile ıslanmadıkça, terk olunamaz.” B) Sakarya Meydan Savaşı sonrasında Fransa ile sözlerini söylemiştir. Ankara Antlaşması’nın imzalanması Mustafa Kemal’in yukarıda verilen sözüne bakıla- C) Büyük Taarruz sonrasında İngiliz, Fransız ve İtal- rak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? yan generallerinin katılımıyla Mudanya Ateşke- si’nin imzalanması A) Vatanın uluslararası alanda temsil edilm­esi gerektiği D) II. İnönü Savaşı’ndan sonra İtalyanların Anado- lu’dan çekilme kararı alması B) Bölgesel hareket edilerek savaşın kaz­anılması gerektiği 5. Yunanlılar saldırı gücünü kaybetti, C) Vatanın bağımsızlığı için İstanbul Hükûm­ etinin savunma durumuna geçti. desteğinin sağlanması gerektiği Selçuk D) Herkesin vatan toprağını sonuna kadar savun- ması gerektiği Yaşar hangi savaş hakkında bilgi vermiştir? A) Büyük Taarruz B) Sakarya C) Kütahya-Eskişehir D) II. İnönü 8. SINIF 1

6. “Bilirsiniz ki savaş ve çarpışma demek, iki ulusun yalnız iki ordunun değil, iki ulusun bütün varlıklarıyla, bütün mallarıyla, bütün maddi ve manevi güçleriyle karşılaşması ve birbirleriyle vuruşması demektir. Bunun için bütün Türk ulusunu, cephedeki ordu kadar düşüncesi ve duygusuyla ve ili (eylemli) olarak savaşla ilgilendirmeliydim. Ulus birey- leri, yalnız, düşman karşısında olanlar değil, köyde, evinde, tarlasında bulunan herkes, silahla vuruşan savaşçı gibi kendini görevli bilerek bütün varlığını savaşa verecekti. Bütün maddi ve manevi varlığını yurt savunmasına vermekte ağır davranan ve titizlik göstermeyen uluslar, savaşı ve çarpışmayı gerçekten göze almış ve başarılabilecek- lerine inanmış sayılamazlar.” Mustafa Kemal bu sözünde aşağıdakilerden hangisinin gerekçesini ifade etmiş olabilir? A) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarılmasının B) Başkomutanlık yetkisinin C) Büyük Millet Meclisinin açılmasının D) Tekalif-i Millîye Emirleri’nin 7. Batı Anadolu’dan İzmir’e doğru geri çekilen Yunan ordusuna karşı, taarruza devam eden Türk ordusu 1 Eylül’de Uşak’ı, 2 Eylül’de Eskişehir’i, 6 Eylül’de Balıkesir’i, 8 Eylül’de Manisa’yı Yunan işgalinden kurtardı. 9 Eylül 1922’de Türk ordusu İzmir’e girdi. 10 Eylül’de Bursa işgalden kurtarıldı. 18 Eylül 1922’de Yunan ordusuna son darbe vuruldu ve Batı Anadolu tamamen Yunanlar- dan temizlendi. Büyük Taarruz, Türk ordusunun zaferiyle sonuç- landı ve Türk halkı bu zaferi yurdun çeşitli yerlerinde sevinç gös- terileriyle kutladı. Bu bilgilere göre aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılamaz? A) İşgalci güçlerin tümüyle Misakımillî’den çıkarıldığına B) Batı Cephesi’nin kapandığına C) Millî Mücadele’nin askerî safhasının sona erdiğine D) Düzenli ordunun başarısının halkın psikolojisi üzerinde olumlu etkisinin olduğuna 8. Ordular, ilk hede niz Akdeniz’dir, ileri! Mustafa Kemal bu emri aşağıdaki savaşların hangisinde vermiştir? A) I. İnönü B) Sakarya C) Büyük Taarruz D) II. İnönü 8. SINIF 2

9. Yorum 12. 11 Ekim 1922 tarihinde imzalanan Mudanya Ateş- Mudanya ...?... kes Antlaşması’na göre; Ateşkes Antlaşması • Türkiye ile Yunanistan arasındaki silahlı çatış- malara son verilecek, Bu diyagramda boş bırakılan yere (...?...) aşağıda- kilerden hangisi yazılamaz? • Yunanlılar, 15 gün içinde Doğu Trakya'yı bo- şaltacak ve TBMM Hükûmetine teslim edecek, A) Askerî başarıları diplomatik başarılar izlemiştir. • Türkiye, barış sağlanıncaya kadar burada em- B) Ulusal mücadelenin haklılığı Batılı dev­letler niyet ve asayişin sağlanması için sekiz bin jan- tarafından kabul edilmiştir. darma bulunduracak, C) TBMM ilk askerî başarısını Sovyetler Birliği’ne • İstanbul ve Boğazlar TBMM Hükûmeti yöneti- karşı kazanmıştır. mine bırakılacak. D) Anadolu’daki işgaller büyük ölçüde sona ermiş- Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? tir. A) Osmanlı Devleti hukuken son bulmuştur. 10. ...?... B) Millî Mücadele’nin askerî bölümü sona ermiştir. C) Yeni Türk Devleti’nin rejimi belli olmuştur. • Türkiye-Yunanistan sınırı belirlenmiştir. D) Misakımillî’yle ilgili önemli kazanımlar elde edil- • TBMM’nin uluslararası alandaki saygınlığını miştir. artırmıştır. • Kurtuluş Savaşı’nın askerî safhası sona er- miştir. Bu tablonun başlığı aşağıdakilerden hangisi ola- bilir? A) Mudanya Ateşkes Antlaşması B) Mondros Ateşkes Antlaşması C) Sevr Antlaşması D) Londra Konferansı 11. Sakarya Savaşı’nda sonra İtilaf Devletleri TBMM’ye 13. Mustafa Kemal’in Sakarya Savaşı’ndan önce söy- barış önerisinde bulundu. Ancak Sevr Antlaşma- lediği “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. sı’nın hükümleri tekrar gündeme getirildiği için bu O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı öneri kabul edilmedi. vatandaş kanıyla sulanmadıkça terk olunmaz.” sözü, onun savaşı kazanmak için hangi yöntemi Buna göre, TBMM bu tutumu; izlediğine bir kanıt olarak gösterilebilir? I. Millî egemenlik, A) Düzenli birliklerin yerinde kalmasını sağlamak II. bağımsızlık, III. demokratik yönetim B) Savaşı geniş alana yayarak düşmanı zayıflatmak anlayışlarından hangilerine sahip olduğunu gös- C) Yerel direnme cemiyetleri kurmak terir? D) Halkın milis güçlerine yardımını sağlamak A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve III. D) II ve III. 8. SINIF 3

14. HATTIN DEĞİL, SATHIN MÜDAFAA EDİLDİĞİ ZAFER Yoğun çatışmaların yaşandığı, Türk ordusunun çelikten bir kale halinde düşmanın karşısına çıktığı Sakarya Meydan Muharebesi, tarihin önemli savaşları arasında yer alıyor. MEYDAN MUHAREBESi 10-24 TEMMUZ 1921 Türk ordusu Eskişehir Muharebesi sonrasında 100 kilometrelik sahayı terk ederek Sakarya Nehri'nin doğusuna çekildi. 5 AĞUSTOS 1921 Çile Dağı ANKARA Meclis, durumun önlenebilmesi için Mustafa Kemal'i başkomutan olarak görevlendirdi. Başkomutanlık ve Batı Cephesi Karargahı 12 AĞUSTOS 1921 Temelli Çıkardığı emirlerle kaynakların önemli kısmının Sakarya Cephesi’ne yönlendirilmesini sağlayan Mürettep İlk savunma hattı Mustafa Kemal, Batı Cephesi'ne giderek düşmanın Kolordu Son savunma hattı muhtemel hareketlerine yönelik incelemeler yaptı. Düşman ilerlemesi 7’İNCİ TÜMEN Polatlı 23 AĞUSTOS 1921 Dost ilerlemesi Yunan kuvvetleri siklet merkezi Sakarya mevzi- 4’üncü Dost karargahı sinin güney kanadı olmak üzere kuşatıcı tertiple Grup Düşman karargahı taarruz etti. Türk ordusu kuşatmayı karşılamak için Nehir, Çay, Dere mevzisinin sol kanadını doğuya doğru uzattı. 3’ÜNCÜ KOLORDU 3’üncü Haymana Grup 2’inci Grup 1’inci Grup Mustafa Kemal, tarihe mal olan “Hattı müdafaa 27 Ağustos11’İ9N2C1İ KOLORDU Mangal 5’inci yoktur. Sathı müdafaa vardır. O satıh bütün Dağı Suvari vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanı grubu ile ıslanmadıkça terk olunamaz” emrini yayımladı. 2’NCİ KOLORDU Düşman, Türk kuvvetlerini 23-30 Ağustos’taki Yunan Küçük yoğun saldırılarına rağmen kuşatamadı, Türk Asya Ordu cephesini merkezden Haymana istikametinde Karargahı yarmak istedi. Yunan kuvvetleri, taarruzda başarılı olamayınca bulunduğu hatlarda kalmaya karar verdi. 10 EYLÜL 1921 Türk ordusu, genel karşı taarruzu başlattı. 13 EYLÜL 1921 1 Eylül’e kadar Sakarya Nehri'nin doğusunda tek Yunan askeri kalmadı. Sakarya Meydan Muharebe- si Türk'ün zaferi ile sonuçlandı. Bu görselde verilen bilgilere göre Sakarya Meydan Savaşı’yla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Türk ordusunun topyekûn bir savunma taktiği uyguladığına B) Meclisin, savaş öncesinde Mustafa Kemal’i ordunun başına geçmesi konusunda görevlendirdiğine C) Eskişehir-Kütahya Muharebesiyle kaybedilen yerlerin savaş sonrasında ele geçirildiğine D) İtilaf Devletleri arasındaki görüş ayrılığının derinleştirdiğine 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 17 34 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Mustafa Kemal, Anafartalar Savaşı’nda; “Size ben 4. Mustafa Kemal’in Çanakkale Savaşlarındaki başarı- taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ları dönemin gözetelerinde yer almıştır. ölünceye kadar geçecek zaman içinde yerimize başka kuvvetler ve komutanlar geçebilir!” emrini Bu durum Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelli- vermiştir. ğiyle ilişkilendirilebilir? Mustafa Kemal bu emri aşağıdakilerden hangi- A) Diplomatik tecrübesi B) Askerî dehası sindeki görevinde vermiştir? C) İnkılapçılığı D) Birleştiriciliği A) Gelibolu’daki B) Bingazi’deki C) Sakarya’daki D) Sofya’daki 2. Asker olmayı hedefleyen Mustafa Kemal, okuduğu 5. Selanik Mülkiye Rüştiyesinden ayrılarak kendi iste- Mustafa Kemal, Harp Akademisini bitirdikten ğiyle gizlice girdiği Askerî Rüştiye sınavını kazandı. sonra kuyrmay yüzbaşı olarak Şam’a atandı. Okuduğu askerî okulları başarı ile bitiren Mustafa 1909’da, Meşrutiyet’e karşı çıkan 31 Mart Ayak- Kemal, 1905 yılında Kurmay Yüzbaşı olarak Osmanlı lanması’nı bastıran Hareket Ordusu’nun kur- ordusuna katıldı. may başkanlığını yaptı. Trablusgarp’ta İtalyan- lara karşı Derne ve Tobruk’ta başarılı Bu bilgilere dayanarak Mustafa Kemal ile ilgili mücadeleler verdi. Bu başarısından sonra bin- aşağıdakilerden hangisi kesin değildir? başı rütbesine terfi etti. I. Dünya Savaşı’nda Çanakkale Cephesi’nde Arıburnu, Conkbayırı A) Harp Akademisi’nden mezun olduğu ve Anafartalar’da büyük başarılar elde etti. Bu başarılarından dolayı albay rütbesine yükseldi. B) Farklı yerlerde askerî eğitim aldığı Parçaya göre, Mustafa Kemal’in sözü edilen C) Ülkenin siyasi durumunu yakından takip ettiği hayatı ona, hangi açıdan katkı sağladığı savunu- labilir? D) Meslek seçimi konusunda idealist olduğu 3. Selanik, Osmanlı Devleti’nin Rumeli’deki bir şeh- A) Fikir yapısının oluşması riydi. İşlek bir limanı ve Avrupa ile demir yolu bağ- B) Askerî tecrübeler kazanması lantısı olan şehir, canlı bir ticaret ve sanayi kentiydi. C) Farklı yaşam tarzlarına bakışı Çeşitli din ve milletten oluşan nüfusuyla da renkli D) Avrupa’daki gelişmeleri öğrenmesi bir yapıya sahipti. Burada, Avrupa’da çeşitli dillerde basılan gazete ve kitapları anında okuma imkânı 6. Mustafa Kemal, Selanik’te askerî görevlerini yerine vardı. getirirken, bir yandan da siyasi gelişmeleri takip ediyordu. II. Meşrutiyet’in ilanıyla yapılan değişik- Bu parçaya göre Selanik Kenti ile ilgili olarak aşa- likleri yeterli bulmuyor, daha büyük ve daha köklü ğıdakilerden hangisi söylenemez? değişiklikler yapılması gerektiğine inanıyordu. Bu durum Mustafa Kemal’in aşağıdaki özellikle- A) Sosyoekonomik bakımdan gelişmiş olduğu rinden hangisi ilişkilendirilemez? B) Etnik bakımdan çeşitliliğin fazla olduğu A) Yenilikçiliği B) Duyarlılığı C) Planlılığı D) Yurtseverliği C) Avrupa’daki gelişmeleri yakından takip edebile- cek konumda olduğu D) Osmanlı donanmasının büyük bir bölümünün kentin limanında bulunduğu 8. SINIF 5

7. TÜRK MİLLETİNİN BÜYÜK ZAFERİ: 30 AĞUSTOS Büyük önder Mustafa Kemal komutasındaki Türk ordusu, dünya tarihinin gördüğü en büyük kahramanlık destanlarından birini yazacak, işgal güçlerini yurttan kovmak için bağımsızlık ateşini, Büyük Taarruz’u başlat- arak yaktı. TÜRK MİLLETİNİN BÜYÜK ZAFERİ (30 AĞUSTOS) 1919 1920 TBMM’nin açılması üzerine işgal güçleri tüm baskıcı politi- Birinci Dünya Savaşı sonrası İtilaf Devletleri kalarını Mustafa Kemal ve silah arkadaşları üzerine yoğun- Anadolu’yu işgal başladı, ordusunun cepha- laştırdı, özellikle Batı Cephesi’nde hareketlilik başladı. nesi elinden alınan Türk milleti zor durumda bırakılmaya çalışıldı. 23 AĞUSTOS 1921 - 13 EYLÜL 1921 İtilaf donanması İstanbul’a, Fransızlar Yunan ordusu Sakarya’da 22 gün 22 gece süren kanlı Adana’ya, İngilizler Urfa, Maraş, Samsun ve çarpışmaların ardından durduruldu. Merzifon’a, İtalyanlar, Antalya ve Anado- lu’nun güneybatısına yerleşti. 15 MAYIS 1919 26 AĞUSTOS 1922 İtilaf Devletleri’nin izniyle Yunan Ordusu Düşman ordusunu tamamen yurttan atmak amacıyla bir yıl İzmir’e çıkarma yaptı. kadar süren hazırlık döneminden sonra Başkomutan Musta- Türk milleti, tarih boyunca gösterdiği “millet fa Kemal Paşa, Büyük Taarruz’u başlattı. olma bilinci” içerisinde işgallere karşı Topçu ateşleriyle şafak vakti başlayan harekatın devamında, Kuvayımillîye hareketini başlattı. Türk askerleri, düşman işgalindeki tüm noktaları birer birer ele geçirdi. 27 Ağustos’ta Afyonkarahisar, 30 Ağustos’ta Kütahya’nın kurtuluşunu 1 Eylül’de Gediz, 3 30 AĞUSTOS 1922 Eylül’de Emet ve Tavşanlı’nın kurtuluşları izledi, 9 Eylül’de İzmir’de Yunan Ordusunu Büyük Taaruz, Dumlupınar’da Başkomutanlık Meydan denize döken Türk ordusu, Mustafa Kemal Muhrebesi’nin kazanılmasıyla sonuçlandı. Paşa’nın emrini büyük bir başarıyla yerine Ardından Mustafa Kemal Paşa, birliklere “Ordular, ilk getirdi. hede niz Akdeniz’dir, ileri!” emrini verdi. Görselde verilen bilgilere dayanarak Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi ile ilgili aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) Türk ordusunun zaferiyle Batı Cephesi kapanmış, Türk-Yunan savaşı sona ermiştir. B) Millî Mücadele’nin askerî mücadelesinin son safhasıdır. C) Ordunun, saldırıcı gücüne erişmesi için savaş öncesinde eksiklikleri giderilmiştir. D) Millî Mücadele süreci düşünüldüğünde, işgalci güçlere karşı kazanılan tek askerî zaferdir. 8. SINIF 6

8. Ermeni heyeti ile görüşmeye 11. Rusya’da Çarlık rejiminin yıkılmasından sonra kuru- başladık. 27 Kasım’da Ermeniler’in lan Sovyetler Birliği, Batılı devletlerin Anadolu’ya Sevr Antlaşması’ndaki imzalarını girmesini güney sınırlarının güvenliği bakımından geri aldırdık. Bu günü, uğursuz tehlikeli buluyordu. Bu nedenle söz konusu devlet- antlaşmanın yırtıldığı gün olarak lere karşı mücadele yürüten Türkiye’yi destekleyici bir politika izliyordu. Ancak TBMM Hükûmetinin Kâzım kutladık. Bu olayı Ankara’ya askerî gücü konusunda tereddütleri olduğu için bu Karabekir müjdeledim. desteği bir antlaşmaya bağlama konusunda istek- siz davranıyordu. Buna göre Kazım Karabekir hangi antlaşma hak- kında bilgi vermiştir? Buna göre, aşağıdaki askerî zaferlerden hangisi Sovyet Rusya’nın tutumunun değişm­ esine neden A) Moskova Antlaşması oldu? B) Gümrü Antlaşması C) Londra Konferansı A) I. İnönü B) II. İnönü D) Ankara Antlaşması C) Sakarya D) Büyük Taarruz 9. Kuvayımillîye birlikleri Yunan ordusunun işgalini önleyemedi. Bunun üzerine (...?...) karar verildi. Bu cümlede boş bırakılan yere (...?...) aşağıdaki- lerden hangisi yazılırsa doğru bir bilgi verilmiş olur? A) Düzenli ordunun kurulmasına B) Birinci Dünya Savaşı’na girilmesine C) Türkiye Büyük Millet Meclisinin açılm­ a­sına D) Havza Genelgesi’nin yayımlanmasına 10. İtilaf Devletleri, Birinci İnönü Muharebesi sonunda 12. Mustafa Kemal, Selanik’te askerlik görevini sürdü- ilk defa TBMM’yi Londra Konferansı’na davet ettiler. rürken bir yandan da İtthat ve Terakki Cemiyeti Mustafa Kemal, Londra Konferansı’nın bir sonuç içinde çalışarak İstanbul’daki gelişmeleri yakından vermeyeceğini ve Türk kurtuluşunu sağlayamaya- takip ediyordu. cağını bildiği halde TBMM adına bir heyet gön- derdi. Bu bilgilere dayanarak; Mustafa Kemal, bu davranışı ile aşağıdakilerden I. Osmanlı’da, ordu mensuplarının siyasi faaliyet- hangisini amaçlamış olamaz? lerde bulunabildiği, A) TBMM’ye resmiyet kazandırmak II. Osmanlı yönetiminde demokratik kuralların geçerli olduğu, B) Türk ulusal davasını dünyaya duyurmak III. Mustafa Kemal’in ülkedeki siyasi olaylarla C) Barış taraftarı olduğunu göstermek yakından ilgilendiği, D) Avrupa devletlerinden ekonomik yardım alabil- IV. Mustafa Kemal’in Osmanlıcılık fikrine katkıda mek bulunduğu yorumlarından hangilerine ulaşılamaz? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 8. SINIF 7

13. Kut’ül Amare Kuşatması, 29 Nisan 1916’da Irak Cephesinde Osman- lı’nın galibiyetiyle sonuçlanan I. Dünya Savaşı’nın temel muharebe- lerinden biridir. Hint denizinin güvenliğini sağlamak ve Mezopotamya’ya hâkim olmak için Irak seferine çıkan İngiliz birlikleri Selman-ı Pak’ta Türk birliklerine yenilerek Kut’ül İngilizlerin tahrip ettiği eski köprü Amare’ye çekildiler. Dicle Nehri kıyısındaki Kut’ül Amare’de konuşlanmış İngiliz Sonradan tahrip edilen yeni körpü birliklerinin kuşatılmasıyla başlayan muharebe, İngiliz güçlerinin tamamının Nehirler Osmanlı ordusu tarafından esir alınmasıyla bitti. Osmanlı Kuşatma Hattı Kuşatılan İngiliz Birlikleri Sin ve Medhi Mevzileri Felahiye Mevzileri Vadi Kelal Mevzileri MİRLİVA HALİL GENERAL CHARLES Kut’ül Amare, I. Dünya Kut’ül Amare’de General İngiliz Birlikleri KUT PAŞA TOWNSHEND Savaşı’nda Osmanlı’nın Towshend komutasındaki 13 Mücahiddin-i İslamiyye Çanakkale’den sonra kazandığı en büyük ikinci bin 300 kişilik İngiliz Osmanlı Birlikleri birliklerinin tamamı esir alındı. Hon, Göl, Bataklık zaferdir. Barikat, Torpil vb. Verilen bilgilere göre Kut’ülâmare Muharebesi’yle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda kazandığı muharebelerden biridir. B) Osmanlı ordusunun Irak Cephesi’ndeki savunma savaşlarından biridir. C) İngiliz güçlerinin önemli yerleri ele geçirme planını geçersiz kılmıştır. D) İtilaf Devletleri’nin taarruz gücü tümüyle kırılmış, elde edilen başarı savaşın genel gidişatını değiştirmiştir. 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 18 35 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Lozan Antlaşması - Millî Mücadele’nin Sanat ve Edebiyata Yansımaları 1. Aşağıda, Kurtuluş Savaşı’nda yaşanan bazı geliş- 4. İtilaf Devletleri, konferansa TBMM Hükûmeti ile bir- meler verilmiştir. likte Osmanlı Hükûmetini de çağırdılar. Böylece ✹ Güney Cephesi kapandı, birlikler Batı Cephe- Türk tarafını ikiye bölerek zayıf düşürmek ve kendi si’ne kaydırıldı. çıkarlarını daha kolay elde etmek düşüncesinde idiler. İtilaf Devletleri’nin bu tutumu, Osmanlı ✹ Türkiye’nin doğu sınırı kesin şeklini aldı. Hükûmetinin de konferansa katılmaya istekli oluşu TBMM Hükûmetini harekete geçirdi. İtilaf Devletle- ✹ Türkiye, dünya devletleri tarafından tanındı. ri’nin oyununa gelmemek için TBMM Hükûmeti 1 Kasım 1922’de saltanatı kaldırdı. Buna göre, verilenlerle aşağıdaki antlaşmalar eşleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır? A) Kars Antlaşması Yukarıdaki parçada anlatılan söz konusu konfe- B) Ankara Antlaşması rans aşağıdakilerden hangisidir? C) Lozan Antlaşması D) Gümrü Antlaşması A) Mudanya B) Londra C) Lozan D) Paris 5. 2. “Vatan bir bütündür, parçalanamaz.” ilkesinin aşa- Bu eserler aşağıdaki alanlardan hangisiyle ilişki- ğıdakilerden hangisinde yansıdığı söylenebilir? lendirilemez? A) Lozan Antlaşması’nın imzalanması A) Toplumsal B) Siyasal B) Paris Konferansı’nın düzenlenmesi C) Duygu ve düşünce D) Eğitim C) Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imza­lanması D) Sevr Antlaşması’nın imzalanması 3. Lozan Barış Antlaşması ile; 6. Halil Dikmen, “İstiklal Harbi’nde Cephane Taşıyan Köylü Kadınlar” tablosu ile Türk milletinin vatan I. egemenlik, sevgisi konusunu işlemiştir. II. bağımsızlık, III. boğazların yönetimi Bu bilgide Millî Mücadele’nin aşağıdakilerden alanlarından hangilerinde kazanım elde edildiği hangisini etkilediğine vurgu yapılmıştır? söylenemez? A) İktisadi yaşama A) Yalnız II. B) Yalnız III. B) Sanatsal faaliyetlere C) I ve II. D) II ve III. C) Diplomatik ilişkilere D) Toplumsal olaylara 8. SINIF 1

7. Aşağıdaki haritada Lozan Antlaşması’na göre Türkiye sınırları verilmiştir. BULGARİSTAN KA R A D E N İ Z Edirne Sinop SOVYETLER Kırklareli Kastamonu BİRLİĞİ YUNANİSTAN Tekirdağ BOĞAZLAR KOMİSYONU Zonguldak Çorum Samsun Artvin Iğdır İstanbul Rize Ardahan Van İzmit Adapazarı Ordu Trabzon Kars Hakkari Bolu Amasya IRAK K Gökçeada Çanakkale Bursa Bilecik Tokat Erzurum Bozcaada Balıkesir Eskişehir Sivas Muş BD Ankara G Uşak Kütahya Kayseri Erzincan Midilli Afyon Elazığ Bingöl 300 400 km EGE DENİZİ Manisa İzmir İRAN Aydın Denizli Konya Malatya Bitlis Isparta Maraş Diyarbakır Siirt Burdur Niğde Antep Muğla Urfa Mardin Antalya Adana Mersin Antakya SURİYE Rodos AKDENİZ KIBRIS 0 100 200 LOZAN ANLAŞMASI’NA GÖRE SINIRLARIMIZ BOĞAZLAR KOMİSYONU HATAY Verilen bilgilere dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Misakımillî hedeflerine tümüyle ulaşılamamıştır. B) Yeni Türk devletinin boğazlardaki hakimiyeti kısıtlanmıştır. C) Türk yurdunun bir kısmı kurulan yeni devletin sınırları dışında kalmıştır. D) Ege adaları tümüyle kaybedilmiştir. 8. Millî Mücadele Dönemi’nden sonra yazılan Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun “Yaban” adlı romanı da Anadolu insanının Millî Mücadele’ye bakışını anlatmaktadır. Bunun dışında Kemal Tahir’in “Esir Şehrin İnsanları” ve “Yor- gun Savaşçı”, Samim Kocagöz’ün “Kalpaklılar” ve “Doludizgin”, Tarık Buğra’nın “Küçük Ağa”, Turgut Özakman’ın “Şu Çılgın Türkler” adlı eserlerinde de Millî Mücadele Dönemi çeşitli yönleriyle ele alınmıştır. Şiir türünde ise Kemalettin Kamu’nun “Dumlupınar Önünde”, Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın “Üç Şehitler Destanı”, Cahit Külebi’nin “Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda” adlı eserlerinde, dönem coşkulu bir biçimde anlatılmıştır. Buna göre sözü edilen eserlerde Türk halkının hangi yönü anlatılmamıştır? A) Yenilikçiliği B) Kahramanlığı C) Cefakârlığı D) Ümitsizliğe düşmemesi 9. TBMM Hükûmeti ile İtilaf Devletleri arasında Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalanmıştı. İstanbul, Boğazlar ve Doğu Trakya savaş yapılmadan düşman işgalinden kurtarılmıştı. Sıra, İtilaf Devletleri ile kalıcı bir barışın sağlan- ması için yapılacak görüşmelere gelmişti. İtilaf Devletleri Lozan’da toplanacak barış konferansına 28 Ekim 1922’de İstanbul Hükûmeti ve TBMM’yi birlikte davet ettiler. Amaçları iki Türk tarafı arasındaki görüş ayrılıkla- rından yararlanarak siyasi çıkar elde etmekti. Buna göre TBMM aşağıdakilerden hangisiyle İtilaf Devletlerinin sözü edilen oyununu bozmuştur? A) Cumhuriyeti ilan etmesiyle B) Saltanatı kaldırmasıyla C) Misakımillîyi ilan etmesiyle D) Seçimleri yapılarak meclisi yenilemesiyle 8. SINIF 2

10. Lozan Görüşmeleri’ne katılan İsmet İnönü, görüş- 13. meler sırasında İtilaf Devletleri temsilcilerine Türk “Bu antlaşma, Türk milleti aleyhine, Hükûmetinin yabancı devletlere hiçbir şekilde asırlardan beri hazırlanmış ve Sevr siyasi, ekonomik ve hukuki ayrıcalıklar tanımayaca- Antlaşması’yla tamamlandığı zanne- ğını bildirmiştir. dilmiş büyük bir suikastin yıkılışını ifade eden bir belgedir.” Buna göre, Türk Hükûmetinin aşağıdakilerden hangisinin kaldırılması konusunda kararlı olduğu Atatürk, bu sözünde aşağıdaki antlaşmaların söylenebilir? hangisinden bahsetmiştir? A) Kapitülasyonların A) Lozan Antlaşması B) Ankara Antlaşması B) Boğazlar Komisyonu’nun C) Moskova Antlaşması D) Kars Antlaşması C) Dış elçiliklerin D) Azınlık haklarının 11. Lozan Antlaşması’nın aşağıdaki maddelerinden 14. Lozan Antlaşması’nın aşağıdaki maddelerinden hangisi Misakımillî kararlarına ters düşer? hangisi yeni Türk Devleti’nin egemenlik anlayı- şına ters düşer? A) Osmanlı borçlarından hissesine düşen kısmını Türkiye ödeyecektir. A) Kapitülasyonlar kesin olarak kaldırı­lacaktır. B) Hatay, Ankara Antlaşması hükümlerine göre B) Boğazların yönetimi uluslararası bir komisyona yönetilecektir. bırakılacaktır. C) İstanbul ve Batı Trakya dışındaki Türkler ve Rum- C) Musul’un statüsü Türkiye ile İngiltere arasında lar Türkiye ile Yunanistan arasında değiştirile- ikili görüşmelere bırakılacaktır. cektir. D) Düyun-u Umumiye İdaresi kaldırılacaktır. D) Kapitülasyonlar bütün sonuçlarıyla birlikte kal- dırılacaktır. 12. Lozan Barış Antlaşması’na göre Türkiye’de oturan 15. Türkiye’deki Müslüman olmayan topluluklar, aile herkes kanunlar önünde eşit sayılacak ve Türk hukukuna ait işlerinin Lozan Antlaşması’nın 48. vatandaşı olarak kabul edilecekti. maddesine göre, geleneklerine uygun olarak çözülmesi yerine Medeni Kanun’un hükümleriyle Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşı- çözülmesini istemişlerdir. Türk Hükûmeti de bu lamaz? isteği kabul etmiştir. A) Siyasî bağımsızlığımız pekişmiştir. Bu durumun aşağıdakilerden hangisine ortam B) İç işlerimize karışılması önlenmiştir. hazırladığı savunulabilir? C) Millî birlik ve beraberlik güçlenmiştir. D) Yeni Türk Devleti’nin yönetim şekli belir­ A) Adalet işlerinin çabuklaştırılmasına lenmiştir. B) Uluslararası hukuktan yararlanılmasına C) Ülkede hukuk birliğinin sağlanmasına D) Müslüman olmayanların isteklerinin artm­ asına 8. SINIF 3

16. Aşağıdaki Kurtuluş Savaşı dönemini anlatan bir roman verilmiştir. Bu roman, aşağıdaki durumlardan hangisini yansıtır? A) Millî Mücadele’de dış yardımın rolünü B) Türk halkının Millî Mücadele yıllarındaki fedakârlığını C) Millî Mücadele sonrasında yapılan devr­ imleri D) Millî Mücadele yıllarında kent merkezl­erindeki ticari hayatı 17. Eser Adı Eserin Sahibi İstiklal Harbi’nde Cephane Taşıyan Köylü Kadınlar Tablosu Halil Dikmen Ateşten Gömlek Halide Edip Adıvar Ankara Yakup Kadri Karaosmanoğlu Zeybekler Kurtuluş Savaşı’nda Tablosu İbrahim Çallı Yukarıda verilen bilgiler, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşmak için yararlanılır? A) Kurtuluş Savaşı, dönemin yazar ve ressamlarına ilham kaynağı olmuştur. B) Kurtuluş Savaşı’nda birçok sanatçı yetişmiştir. C) Kurtuluş Savaşı devam ederken kültürel faaliyetlere de önem verilmiştir. D) Kurtuluş Savaşı sürecinde sanatçılara büyük destek verilmiştir. 18. Millî Mücadele, hem savaşın yaşandığı ­dönemde hem de savaştan sonra sanat ve edebiyat yapıtlarına yansı- mıştır. Kurtuluş Savaşı’nı destekleyen yazarlar, şairler ve gaz­et­eciler Millî Mücadele anlayışının ve bilincinin gelişip yaygınlaşmasında, halka ulaştırılmasında önemli bir görev üstlendiler. Kurtuluş Savaşı’nı eserlerinde konu alan sanat ve edebiyat insanları, Millî Mücadele’yi genç kuşaklara aktararak ölümsüzleştirdi. Bu eserlerin Türk ulusunda aşağıdakilerden hangisinin gelişmesine katkı sağladığı söylenemez? A) Tarih bilincinin B) Bağımsızlık duygusunun C) Vatan sevgisinin D) Demokrasi bilincinin 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 18 36 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Sevr Antlaşması’nın “Azınlıklara geniş haklar verile- 3. Saltanatın kaldırılmasını öncelikli hale getiren cektir.” kararı, Lozan Antlaşması ile “Ülkede yaşayan gelişme aşağıdakilerden hangisidir? tüm azınlıklar Türk vatandaşı kabul edilecektir.”şek- linde değiştirilmiştir. A) Sakarya Savaşı’nın kazanılmış olması B) Mudanya Ateşkes Anlaşması’nın imza­lanması Bu değişiklikle aşağıdaki kazanımlardan hangisi- C) Lozan Konferansı’na TBMM ve Osmanlı Hükû- nin elde edildiği söylenebilir? metlerinin birlikte çağrılması A) Misakımillî’nin tam anlamıyla gerçekl­eşm­ esi D) Cumhuriyet’in ilan edilmesi B) İç işlerimize karışılmasının önlenmesi C) Demokratik yönetime geçilmesi D) Gelir eşitliğinin sağlanması 4. Aşağıdakilerden hangisi Lozan Antlaşm­ ası’nın kapsamında değildir? 2. Avrupa’da devletler arasındaki siyasi ve ekonomik A) Boğazlar Komisyonu’nun kaldırılması çıkar çatışmalarının giderek artması bloklaşmaları B) Azınlıkların Türkiye Cumhuriyeti vatand­ aşı ola- ortaya çıkardı. Almanya’nın öncülüğünde Avustur- ya-Macaristan İmparatorluğu ve İtalya’nın katılı- rak kabul edilmesi mıyla Üçlü İttifak Devletleri kuruldu (1882). Üçlü İti- C) Duyunu Umumiyenin kaldırılması laf Devletleri adı verilen karşı blok ise İngiltere’nin D) Kapitülasyonların kaldırılması liderliğinde Fransa ve Rusya’nın bir araya gelme- siyle oluştu (1907). 5. 1915 yılı başlarında saldırıya geçen Ruslar, Van, Muş, Bitlis, Erzurum, Erzincan ve Trabzon’u işgal I. DÜNYA SAVAŞI etti. Çanakkale Savaşları’ndan sonra 16. Kolordu Komutanlığına atanan Mustafa Kemal, Rusları İtilaf Devletleri İttifak Devlet- yenilgiye uğratarak bu cephede başarı elde etti. leri 1916 yılında Ruslardan Muş ve Bitlis’i geri almayı başardı. Rusya’da 1917 yılı Ekim ayında Bolşevik Savaş İngiltere, Fransa, Almanya, Avus- İhtilali çıktı. Savaştan çekilen yeni Rus yönetimi ile İttifak Devletleri arasında 3 Mart 1918’de Brest-Li- Başlamadan Rusya turya-Macaris- tovsk Antlaşması imzalanmasıyla bu cephe kapandı. Bu antlaşmayla 1878 Berlin Antlaşma- Önce tan, İtalya sı’nda kaybedilen Kars, Ardahan ve Batum yöreleri Ruslardan geri alındı. Savaş İngiltere, Fransa, Almanya, Avus- Başladıktan Rusya, Belçika, turya-Macaris- Sonra Karadağ, Japon- tan, Osmanlı, ya, Romanya, Bulgaristan Yunanistan Verilen bilgilere göre aşağıdaki yorumlardan Bu bilgilere göre aşağıdaki çıkarımlardan hangi- hangisine ulaşılamaz? sine ulaşılamaz? A) I. Dünya Savaşı’nın zamanla daha geniş alanlara A) Mustafa Kemal’in I. Dünya Savaşı’nda birden çok yayıldığına cephede görev aldığına B) Savaş başladıktan sonra İtalya’nın taraf değiştir- B) Yeni Rus yönetiminin Çarlık Rusya’ya göre farklı diğine siyasi düşünceye sahip olduğuna C) İttifak Devletleri’nin asker sayısı ve teknoloji C) Kafkas Cephesi’nin kapanmasıyla Osmanlı’nın bakımından daha güçlü olduğuna daha önce kaybettiği bazı yerleri geri aldığına D) Savaşın daha çok Avrupa ve Asya kıtalarında D) Mustafa Kemal’in askerî dehasıyla Kafkas Cep- yoğunlaştığına hesi’nde Rus ordusunun tümüyle püskürtüldü- ğüne 8. SINIF 5

6. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın önemli bazı maddeleri şöyledir: 5. Madde : Sınırların korunması ve iç güvenliğin sağlanması dışında Osmanlı ordusu derhal terhis edilecek. 7. Madde : İtilaf Devletleri güvenliklerini tehdit edecek bir durumun ortaya çıkması halinde herhangi bir stratejik noktayı işgal etme hakkına sahip olacak. 22. Madde : Osmanlı savaş esirleri serbest bırakılmayıp İtilaf Devletleri’nin elinde kalacak. 24. Madde : Altı vilayette (Vilayet-i Sitte: Erzurum, Sivas, Van, Bitlis, Diyarbakır, Elâzığ) karışıklık çıkarsa İtilaf Devletleri bu vilayetleri işgal etme hakkına sahip olacak. Bu maddelere göre Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Egemenlik anlayışı değişmiştir. B) İşgallere açık hâle gelmiştir. C) Egemen devlet yapısı zarar görmüştür. D) Fiilen son bulmuştur. 7. Mustafa Kemal’in ateşkesten sonra başlayan işgaller karşısındaki düşünceleri şöyledir: “...Türk ata yurduna ve Türk’ün bağımsızlığına saldıranlar kimler olursa olsun onlara bütün ulusça silahlı olarak karşı çıkmak ve onlarla savaşmak gerekiyordu. Bu önemli kararın bütün gereklerini ilk gününde açıklamak elbette yerinde olamazdı. Uygulamayı birtakım evrelere ayırmak ve olaylardan yararlanarak ulusun duygu ve düşüncelerini hazırlamak ve adım adım ilerleyerek amaca ulaşmaya çalışmak gerekiyordu...” Bu sözüne göre Mustafa Kemal’in işgaller karşısında aşağıdaki tutumlardan hangisini gösterdiği söylene- mez? A) Sabırlı ve akılcı B) Kahraman ve cesur C) Bahtiyar ve gururlu D) Ümtisizliğe yer vermeyen ve direnişçi 8. Türk halkı bir yandan işgalcilere karşı silahlı mücadeleye devam ederken diğer yandan da millî cemiyetler kura- rak hukuki mücadeleyi başlatmıştır. Buna karşılık sınırlarımız içinde yaşayan gayrimüslim azınlıklar ve tam bağımsızlığa inanmayan bazı çevreler ise Millî Mücadele’ye düşman olan bazı cemiyetleri kurmuşlardır. Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Müslüman Arapların milliyetçilik duygusuyla ayrılıkçı faaliyetlerini artırdığına B) Türk halkında Millî Mücadele’ye bakış açısında tam bir birlikteliğin bulunmadığına C) Vatansever Türklerin farklı yöntemlerle azınlıklara ve işgalci güçlere karşı direndiğine D) Bazı Türklerin kuvayımillîye ruhuna ters düşen eylemlerde bulunduğuna 8. SINIF 6

9. C u m a 11. • Manda ve himayenin reddedilmesi İSTİKLÂL SAVAŞI • Millî Cemiyetlerin kurulması 20 • Sevr Antlaşması’nın yok sayılması Haziran Bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisinin kanıtı- KALK UYAN YOKSA ARDI HİCRANDIR GAZETESİ 19 19 dır? HAZIRLAYAN: ÖMER SAMİ ÇOŞAN A) Kuvayımillîye ruhunun eyleme geçtiğinin AMASYA’DA TARİHİ TOPLANTI BAŞLADI. B) Son Osmanlı Mebuslar Meclisinin dağıtıldığının C) Egemenliğin ulusa ait olması gerektiğinin «Milletin istiklâlini D) İstanbul Hükûmetine güvenin arttığının yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır » İstanbul Hükûmetinden medet umulamayacağını söyleyenlerden Ali Fuat Paşa Toplantıdan önce ayrılan Ali Fuat Paşa alınan kararların bazılarını açıkladı ve Millî Kongrenin Sivas’ta toplanması- na zorunluluk olduğunu belirtti. Bu gazetede manşet yapılan karar ile ilgili aşağı- 12. Misakımillî’de yer alan “Siyasi, adli ve mali geliş- dakilerden hangisi söylenemez? memize engel olan sınırlamalar kaldırılacaktır.” kararı ile aşağıdakilerden hangisini amaçlanmış- A) Bir ihtilal çağrısı niteliğindedir. tır? B) Yöresel direnme cemiyetlerinin kurulacağı A) Tam bağımsızlık dünya kamuoyuna duyurulmuştur. B) Millî irade C) Laik yönetim C) Millî Mücadele’nin amaç ve yöntemi belirtilmiş- D) Uluslararası denklik tir. D) Millî egemenliğe dayalı yeni bir Türk Devleti’nin kurulması yolundaki ilk adımdır. 10. 16 kişiden oluşan Temsil Heyeti’nin başkanlığına 13. Mustafa Kemal getirildi. Kongrede alınan başka bir Sevr Antlaşması’nın Türk milletinin kararla Batı Anadolu’daki Kuvâ-yı Millîye birlikleri ekonomik bağımsızlığını elinden Batı Anadolu Genel Kuvâ-yı Millîye Komutanlığı adı alan kararları, Lozan Antlaşması ile altında birleştirildi. Komutanlığına ise Ali Fuat Paşa ortadan kaldırılmaya çalışılmıştır. atandı. Ulaş Verilen bilgilere göre kongrede alınan kararlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Lozan Antlaşması’nın aşağıdaki kararlarından hangisi Ulaş’ın anlattığı durumun bir göstergesi- A) Düzenli ordunun kurulması için düzenlemeler dir? yapmıştır. A) Boğazların her iki yakası askerden arın­dırılacak B) Bir hükûmet gibi hareket etmiştir. B) Türkiye-Yunanistan sınırı Meriç Nehri kabul edi- C) Yürütme yetkisini kullanmıştır. lecek C) Kapitülasyonlar kesin olarak kaldırılacak D) Halk ile olan iletişim yollarını açık tutmak için D) Gayrimüslimler Türk vatandaşı sayılacak yazılı basından yararlanmıştır. 8. SINIF 7

14. “Bir süre Ankara’dan Lozan Konferansı görüşmelerini takip ettim. Görüşmeler hararetli ve tartışmalı geçiyordu. Türk haklarını tanıyan olumlu bir sonuç görülmüyordu. Ben bunu pek tabii buluyordum. Çünkü, Lozan Barış masasında ele alınan meseleler yalnız üç dört yıllık yeni devreye ait ve onunla sınırlı kalmıyordu. Yüzyılların hesabı görülüyordu. Bu kadar eski, bu kadar karışık ve bu kadar kirli hesapların içinden çıkmak elbette o kadar basit ve kolay olmayacaktı.” Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Mustafa Kemal’in “yüzyılların hesabı” sözüyle anlat­mak istediği konu- lardan biri değildir? A) Kapitülasyonlar B) Boğazların yönetimi C) Azınlıklar ve yabancı okullar D) Halifeliğin durumu 15. Lozan Barış Konferansı’ndan önce TBMM’nin aldığı kararlarla halifelik ile saltanat birbirinden ayrılarak saltanat kaldırılmıştır. Buna göre, saltanatın kaldırılması ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Türk halkının tek temsilcisinin TBMM olduğu ortaya konmuştur. B) Laiklik önündeki tüm engeller kaldı­rıl­mıştır. C) Çok partili rejime geçilmiştir. D) Millî bir meclisin açılması sağlanmıştır. 16. İstiklal Savaşı ile ilgili bu tabloda anlatılan olay aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilendirilebilir? A) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’yla B) Tekalif-i Millîye Emirleri’yle C) Teşkilat-i Esasi Kanunu’yla D) Bşkomutanlık Yasası’yla 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 19 37 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: III. Ünitenin Kazanımlarını Tarar. 1. I. Dünya Savaşı’nda Kafkas Cephesi’nde Ruslardan 3. İtilaf Devletleri, Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan destek alan Ermeniler, Rusların 1917 Bolşevik İhtila- sonra Osmanlı topraklarındaki işgallerini yaygın- li’yle savaştan çekilmesiyle aradıkları desteği İngil- laştırdı. Bu antlaşmayla Irak ve Filistin İngiltere’ye, tere, ABD ve Fransa’dan gördü. Batılı devletlerden Suriye ve Lübnan Fransa’ya bırakılmıştı. İngilizler, destek alan Ermeniler, Mondros Ateşkes Antlaşma- Musul’un işgali konusunda Fransa ile anlaştı. sı’nın 24. maddesine ve Wilson İlkeleri’ne dayana- Bunun karşılığında işgal ettikleri Antakya, Urfa, rak bağımsız bir devlet kurmak amacıyla harekete Antep ve Maraş illerini Fransızlara bıraktı. Fransızlar geçti. daha önce işgal ettikleri Adana ve Mersin’in yanı sıra İngilizlerin boşalttığı yöreleri işgal etmeye baş- Buna göre Ermenilerle ilgili olarak aşağıdakiler- ladı. Fransızlar, Ermenileri de yanlarına alarak yöre den hangisi söylenebilir? halkı üzerindeki baskılarını giderek artırdı. Bölge halkı işgallere karşı Kuvâ-yı Millîye birlikleriyle dire- A) Misakımillî’yi tanımışlardır. nişe geçti. B) Büyük devletlerin desteğiyle bağımsızlık müca- Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? delesine girişmişlerdir. C) Batılı devletlerin güdümüne girmek istemişler- A) İtilaf Devletleri’nin Osmanlı topraklarının payla- dir. şımı konusunda kendi aralarında anlaştıklarına D) Osmanlı’nın diğer azınlıklarıyla iş birliği içinde- B) Fransızların Anadolu işgalinde azınlıklardan dirler. yararlandıklarına C) Batılı devletlerin mandater yönetimlerin yaygın- laşmasını istediğine 2. D) Türk halkının milis güçleri oluşturarak işgale 24 Eylül 1920 tarihinde Kâzım (Karabekir) Paşa karşı silahlı direnişe geçtiğine komutasındaki Türk ordusu, Ermeni saldırılarını önlemek için harekete geçti. Ermeniler yenil- 4. Maraş, 22 Şubat 1919 tarihinde İngilizlerin işgaline giye uğradı ve barış istemek zorunda kaldı. 2-3 uğradı. Şehir 30 Ekim 1919’da İngilizler ile yapılan Aralık 1920’de Büyük Millet Meclisi Hükûme- antlaşma gereği Fransızlar tarafından işgal edildi. ti’yle Ermenistan arasında Gümrü Antlaşması Fransızlar bölgedeki Ermenilerle işbirliği yaparak imzalandı. Bu antlaşmaya göre Ermeniler işgal Türk halkına karşı baskı uygulamaya başladılar. ettikleri yerlerden geri çekilecek, Kars, Sarıka- Önce “Sütçü İmam” olayı, sonrasında 27 Kasım mış, Kağızman, Iğdır, Oltu ve Kulp BMM Hükû- 1919’da Maraş Kalesi’ndeki Türk bayrağının işgalci meti’ne bırakılacaktı. Ermeniler, Sevr Antlaşma- Fransızlarca indirilmesi Maraş halkının bağımsızlık sı’nın geçersiz olduğunu kabul edecek ve Doğu duygularını uyandırdı. Böylece işgalcilere karşı Anadolu’ya yönelik toprak taleplerinden vaz- Kuvâ-yı Millîye birlikleriyle beraber yöre halkı silahlı geçecekti. direnişe başladı. Bu bilgi Türk halkının aşağıdaki ilkelerden hangi- Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisine ula- sini benimsediğini kanıtlar? şılamaz? A) Doğu sınırımız kesin olarak çizilmiştir. B) Ermeniler, BMM’nin askerî ve siyasi başarısını kabul etmiştir. C) BMM Hükûmetinin saygınlığı artmıştır. A) Millî egemenlik B) Hürriyet ve istiklal D) Doğu Cephesi başarıyla kapanmıştır. C) Millî kültür D) İktisadi kalkınma 8. SINIF 1

5. Başkomutan Mustafa Kemal Paşa Sakarya Savaşı’nda şu emri vermiştir: Sakarya Meydan Muharebesi Mihalıççık Sakarya Nehri Malıköy ANKARA “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı, Dua Tepe Alagöz vatandaşın kanıyla sulanmadıkça düşmana terk olunamaz. Onun için küçük büyük her Sarıköy Polatlı birlik bulunduğu mevziden atılabilir; ama küçük üyük her birlik ilk durabildiği noktada Berrak Kartal Tepe Çaldağ Haymana yeniden düşmana karşı cephe kurup savaşı Köprüsü Karadağ sürdürür. Yanındaki birliğin çekilmek zorunda kaldığını gören birlikler ona uyamaz. Bulun- Sivrihisar Yıldız Tepe duğu mevzide sonuna kadar dayanmak ve direnmekle yükümlüdür.” Kavuncu Köprüsü Türbe Tepe Güzelcekale Mangal Dağı Emirdağ Ilıca Suyu ve Vadisi Türk Kuvvetleri Yunan Kuvvetleri Başkomutan’ın bu emri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Savunma savaşında taktik değişikliğine gidildiği B) Çizgiye bağlı savunma yerine alana bağlı savunmaya geçildiği C) Yunan ordusunun savunma gücünün etkili bir taarruzla kırıldığı D) Kaybedilen savunma hatlarının yakınlarına hızlı bir şekilde yeni savunma hatlarının kurulacağı 6. Eskişehir-Kütahya Muharebeleri “Efendiler, gerçekten de tahmin ettiğim manevî sakıncalar Yalova (10-24 Temmuz 1921) hemen kendini gösterdi. İlk duyarlık Meclis’te belirdi. Özellikle muhali er, kötümser nutuklarla feryada Gemlik Yenişehir Beypazarı başladılar ‘Ordu nereye gidiyor, millet nereye götürülüyor. Bursa Bu gidişin elbette bir sorumlusu vardır, o nerededir. Onu göremiyoruz. Bugünkü acıklı ve korkunç durumun asıl İnegöl Bilceik Ankara sorumlusunu ordunun başında görmek isterdik.’ diyor- lardı. Bu şekilde konuşan kimselerin dolaylı yoldan kastet- Eskişehir Polatlı tikleri şahsın ben olduğuma şüphe yoktu.” İnönü Haymana Mustafa Kemal Tavşanlı Seyidgazi Sivrihisar Kütahya Simav TÜRK KUVVETLERİ BanazDumlupınar Afyon YUNAN KUVVETLERİ Uşak Mustafa Kemal’in Eskişehir-Kütahya Savaşları’ndan sonra söylediği bu söze göre aşağıdakilerden hangi- sine ulaşılabilir? A) I. TBMM’de tümüyle bağımsızlık ümidinin kırıldığına B) Bazı milletvekillerinin yenilgiden Mustafa Kemal’i sorumlu tuttuğuna C) Düzenli ordu fikrinden vazgeçilip yeniden kuvayımillîye birliklerinin kurulduğuna D) I. TBMM’deki muhaliflerin yapılan devrimlere karşı çıktığına 8. SINIF 2

7. 9. 1921 yılı başlarındaki BMM’ye bağlı düzenli bir ordunun kurulmasının aşağıdakilerden hangi- Millî Mücadele’de Kahraman Şehirler sine neden olduğu söylenemez? Güney Cephesi’nde işgalci Fransızlar ve iş birlik- A) Doğu, batı ve güney cepheleri arasında koordi- çileri Ermenilere karşı bölge halkı düzenli bir nasyonun sağlanmasına ordudan yoksun olarak kahramanca direnmiştir. Bağımsızlıklarını elde etmek için kanlarını döken, B) Bazı kuvayımillîye birliklerinin ayaklanmasına canlarını feda eden bölge halkının gösterdiği bu fedakârlık ve kahramanlıklar üzerine TBMM tara- C) BMM hükûmetinin otoritesinin artmasına fından 6 Şubat 1921’de Antep’e “Gazi”, 7 Şubat 1973’te Maraş’a “Kahraman” ve 12 Haziran D) Türk silahlı direnişinde emri-komuta zincirinin 1984’te Urfa’ya “Şanlı” unvanı verilmiştir. sağlanmasına Buna göre sözü edilen yörelerin halkı için aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) Ümitsizliğe kapılmamıştır. 10. I. İnönü Savaşı, Batı Cephesi’nde Türk ordusunun ilk B) İnançlı hareket etmiştir. zaferidir. C) Uzlaşmacı politika izlemiştir. D) Kararlı duruş sergilemiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu zaferin ulusal sonuç- larından biri değildir? 8. Kuvâ-yı Millîye birlikleri bir yandan Yunan işgalini A) Ethem Bey isyanının tamamen bastırılması önlemeye çalışırken diğer yandan Anadolu’daki B) İstiklal Marşı’nın mecliste millî marş olarak kabul Millî Mücadele’ye karşı çıkarılan isyanları bastır- makla da uğraşıyordu. Bu sırada Yunan ordusu edilmesi Uşak üzerinden saldırıya geçti. Mustafa Kemal C) Yeni Türk Devleti’nin ilk anayasasının kabul edil- dağınık halde faaliyet yürüten Kuvâ-yı Millîye bir- likleri ile kesin bir zafer kazanılamayacağını düşü- mesi nüyordu. Bir merkezden koordine edilmeyen ve D) Sovyetler Birliği ile Moskova Antlaşması imza- askeri disiplinden yoksun olan bu birlikler, düş- manı yurttan atacak güce sahip değildi. Zaman landı. zaman disiplinsiz hareketlerde bulunmaları BMM’ye duyulan güveni zedelemekteydi. İhtiyaçla- 11. Teşkilat-ı Esasiye Kanunu bağımsızlık savaşının sür- rını karşılamak için halktan zorla para ve malzeme dürüldüğü olağanüstü bir dönemde hazırlanmıştır. topluyorlardı. Bu anayasa bir anlamda yeni kurulmakta olan Türk Devleti’nin kuruluş belgesi sayılır. Sadece, devleti Bu metindeki bilgilerde aşağıdakilerden hangi- örgütleyen maddelerin yer aldığı anayasada insan sine değinilmemiştir? hak ve özgürlüklerine yer verilmemiştir. Bunun nedeni anayasanın ...?... A) Bazı milis güçlerinin hangi olay üzerineTBMM’ye Bu metinde boş bırakılan yer aşağıdakilerden karşı ayaklandıklarına hangisiyle tamamlanırsa doğru bir bilgi verilmiş olur? B) Kuvâyımillîye birliklerinin Millî Mücadele’deki yararlılıklarına A) Devrimleri yapmak için düzenlenmiş olmasıdır. B) Savaş dönemi için hazırlanmış olmasıdır. C) Düzenli orduya geçilme kararının gerekçesine C) Kanun-i Esasi’den yararlanılmış olmasıdır. D) Cumhuriyet rejimine geçilmiş olmasıdır. D) Kuvâyımillîye birliklerinin olumsuz yönlerine 8. SINIF 3

12. I. İnönü Savaşı ...?... (6-10 Ocak 1921) Teşkilat-i Esasiye Kütahya-Eskişehir Savaşları (20 Ocak 1921) (10-24 Temmuz 1921) Bu kronoloji cetvelinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Afganistan ile Dostluk Antlaşması B) Londra Konferansı C) Moskova Antlaşması D) Mudanya Ateşkes Antlaşması 13. Mecliste söz alan İsmet Paşa barış konferansında savunacakları temel ilkeleri şu konuşmasıyla açıklamıştır: “Arkadaşlar, yüksek heyetinizin güvenini kazanarak barış konferansına heyetimiz gidiyor. Heyetimizin Avrupa’da takip edeceği davaların esas yolları, şimdiye kadar dünya tarafından bilinmektedir. Bu, milletimizin öteden beri millî istekleri yolunda takip ve tespit ettiği yoldur ki, Misakımillî ile açıklanmıştır. Bundan dolayı Misakımillî ve yüksek heyetinizin siyasetimize esas olarak kabul ettiği antlaşmalar bizim hareket hattımızın esasını teşkil eder...” Buna göre Lozan Barış Antlaşması’nın aşağıdaki maddelerinden hangisi İsmet Paşa’nın “millî istekler” sözüyle ifade ettiği amaca ters düşer? A) Boğazların yönetimi, başkanı Türk olan uluslararası bir komisyona verilecektir. Boğazların her iki yakası askerden arındırılacaktır. Barış zamanında Boğazlardan ticari gemilerin geçisi serbest olacaktır. B) Bütün azınlıklar Türk vatandaşı kabul edilecektir. İstanbul’daki Rumlar ile Batı Trakya’daki Türkler hariç, Türki- ye’deki Rumlarla Yunanistan’daki Türkler yer değiştirecektir. C) Yunanistan Türkiye’ye savaş tazminatı ödemeyecek, bunun karşılığı olarak Karaağaç’ı Türkiye’ye verecektir. D) Düyun-u Umumiye İdaresi kaldırıldı. Osmanlı borçları, Osmanlı Devleti’nin yıkılmasıyla ortaya çıkan yeni devletler ve Türkiye arasında paylaştırılacaktır. Borçların altın yerine kağıt para ve Fransız frangıyla öden- mesi kararlaştırılmıştır. 14. Ankara Antlaşması ile Güney Cephesi’ndeki savaş sona erdi ve cephe kapandı. Hatay hariç Türkiye’nin güney sınırı çizildi. TBMM ilk kez bir İtilaf devleti tarafından tanındı. Bu antlaşma, İtilaf Devletleri’nin arasındaki anlaş- mazlığın giderek artmasına ve Sevr’i gerçekleştirme arzu ve heyecanlarının giderek azalmasına neden oldu. Bu cephedeki askerî imkanlar Batı Cephesi’ne sevk edildi. Buna göre Fransızlardan kalan askerî malzemelerin aşağıdaki savaşların hangisinde kullanıldığı söylenebi- lir? A) Sakarya Savaşı B) Büyük Taarruz C) Kütahya - Eskişehir Savaşları D) II. İnönü Savaşı 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 19 38 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Mustafa Kemal’in; 4. ...?... • Samsun’a çıktıktan sonra vatanın bütünlüğünü 31 Mart İsyanı’nı I. Dünya Savaşı’nın ve milletin bağımsızlığını sağlamak için Türk mil- bastırmak için Çanakkale Cephesi’n- letini ortak amaçlar etrafında toplaması oluşturulan Hareket Ordusu’nda yer aldı. deki Anafartalar’da • Kurtuluş Savaşı’nı belli bir programa dayalı ola- başarı elde etti. rak yürütmesi • Erzurum Kongresi’nde Temsil Heyeti başkanlığı- Trablusgarp’a gönüllü giden subaylar içerisinde na seçilmesi o da vardı. faaliyetleri onun aşağıdaki kişilik özelliklerinden Mustafa Kemal ile ilgili bu şemada boş bırakılan hangisiyle ilişkilendirilebilir? yere (...?...) aşağıdakilerden hangisi yazılabilir? A) Yenilikçilik B) Vatanseverlik A) I. Dünya Savaşı’nda tüm cephelere katılmıştır. C) İleri görüşlülük D) Barışseverlik 2. ...?... Trablusgarp B) Savaşlarda farklı stratejiler uygulamış ve bunda Şam Sofya başarılı olmuştur. Çanakkale C) Görev bilinciyle hareket etmiş ve meslek haya- tında tecrübe kazanmıştır. D) Rütbelerini askerî başarıları ardından almıştır. Verilen kavram haritasındaki boş yere (...?...) aşa- ğıdakilerden hangisi yazılmalıdır? A) Mustafa Kemal’in fikir hayatının gelişmesinde 5. Aşağıdaki metinde Batı Cephesi ile ilgili bir anı rolü olan şehirler anlatılmıştır: B) Mustafa Kemal’in tatbikatlarda görev yaptığı “...Bize ayrılan bölgede 300 kağnı tespit ettik. Bun- şehirler ları savaş esnasında derhal tanzim edebilmek için bir deneme çağrısı yaptık. Tebliğimizden 24 saat C) Mustafa Kemal’in çocukluğunda gezdiği şehirler sonra 250 kağnı gelmiş bulunuyordu. Bazıları, D) Mustafa Kemal’in görev yaptığı şehirler öküzleri olmadığından kağnılara ineklerini koş- muşlardı. Kağnıları getirenlerin bir kısmı çocuk ve 3. Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın aşağıdaki mad- ihtiyar, çoğu da kadınlardı. Tümen komutanı, düz- delerinden hangisi Osmanlı Devleti’nin hukuken lükte sıralanan bu kağnıları teftiş ederken uzun yok sayıldığını gösterir? üvendireleriyle (uzun çubuk) sevgili hayvanlarının başlarında dizilen kadınlara, erkeklerin neden gel- A) İstanbul ve Boğazların yönetimi TBMM Hükû- mediklerini sordu. Bu zahmetli işte çok yorulacak- meti’ne bırakılacaktır. larını, hatta dayanamayacaklarını söyledi.” B) Barış antlaşması yapılıncaya kadar, İtilaf Devlet- Millî Mücadele Dönemi’nde yaşanan bu olay aşa- leri Boğazlarda kalabilecektir. ğıdaki kavramlardan hangisiyle ilişkilendirile- mez? C) Doğu Trakya’nın güvenliğini sağlamak için 8000 Türk jandarma birliği görevlendirilecektir. A) Bağımsızlık isteği B) Fedakârlık C) Vatanseverlik D) Millî irade istenci D) Türk ordusu barış antlaşması imzalanıncaya kadar Çanakkale ve Kocaeli bölgesinde belirle- nen çizgide kalacaktır. 8. SINIF 5

6. Coğra Keşi er sonucu okyanuslara açılan Avrupalı devletler hem Amerika kıtasını keşfettiler hem de doğunun zenginlik kaynağı olarak bilinen Hindistan’a denizden ulaştılar. Keşfedilen bu bölgelerdeki kaynakları kendi ülkelerine taşıyarak zenginleştiler. Avrupa’da ekonomik kalkın- mayla birlikte bilim, sanat ve edebiyat da hızla gelişti. Bu gelişmelerin yaşandığı döneme “yeniden doğuş”anlamına gelen Rönesans adı verildi. Rönesans’la akıl ve bilim ön plana çıktı ve dogmatik düşünceler sorgulanmaya başlandı. Buna göre Avrupa ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Sosyoekonomik ve kültürel alanda büyük gelişmelerin yaşandığı B) Pazar ve ham made ihtiyacının arttığı C) Ulus devleti anlayışının yaygınlaştığı D) Ülke yönetiminde demokratik kuralların geçerli olmaya başladığı 7. Birinci Dünya Savaşı’nın aşağıdaki özel nedenlerinden hangisi Fransız İhtilali’nin yaydığı fikirlerden biri olan milliyetçilik düşüncesiyle ilişkilendirilebilir? A) İngiltere’nin dünyanın en büyük sömürgeci devleti olması ve sömürgecilik yarışında rakibi olan Almanya’yla çıkar çatışması yaşaması B) Rusya’nın Slav ırkından ve Ortodoks mezhebinden olan milletleri Panslavizm politikasıyla bir bayrak altında toplamaya çalışması ve bu amaca ulaşabilmek için Balkanlarda Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ile çekişmesi, sıcak denizlere inme politikasını sürdürmesi C) Fransa’nın İngiltere gibi büyük sömürgelere sahip olması ve 1871 Sedan Savaşı’nda kaybettiği Alsas-Loren Bölgesi’ni Almanya’dan geri almak istemesi D) Almanya’nın hızla gelişen sanayisine ham madde ve pazar bulabilmek için İngiltere’nin ve Uzak Doğu’daki Japonya’nın sömürgelerine göz dikmesi, Orta Doğu’ya ulaşmak amacıyla Osmanlı Devleti ile yakınlaşmak istemesi 8. Osmanlı Devleti, Ermenilerin Ruslarla iş birliğini önlemek ve halka yönelik saldırılarını durdurmak için birtakım önlemler alma yoluna gitti. Önce 24 Nisan 1915 tarihinde yayımlanan bir genelgeyle Ermeni komite merkezleri kapatıldı, belgelere el konuldu. Komite başkanları tutuklandı. Alınan bu önlemlere rağmen Ermenilerin saldırı- ları durdurulamayınca Osmanlı Hükûmeti 27 Mayıs 1915 tarihinde Sevk İskân Kanunu’nu çıkardı. Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Azınlıkların olumsuz tutumlarının toplumsal asayişi bozduğuna B) Rusların, Osmanlı’nın iç işlerine karıştığına C) Bolşevik İhtilali’nin Ermenileri cesaretlendirdiğine D) Osmanlı yönetiminin, yaşanan iç sorun karşısında hukuki önlemler alarak otoritesini korumaya çalıştığına 8. SINIF 6

9. Sulh ve Selameti Osmaniye Fırkası, ülkenin kurtulu- 12. İstanbul Hükûmeti, kongrenin toplanmasını engel- şunun padişah ve halifenin emirlerine uymakla lemesi ve Mustafa Kemal’i tutuklaması için Elâzığ mümkün olabileceğini savunmuştur. Valisi Ali Galip’i görevlendirdi. Kongrenin toplan- ması halinde Fransızların şehri işgal edeceği söy- Buna göre sözü edilen cemiyetin aşağıdakilerden lentileri yayıldı. Tüm bu engelleme girişimlerine ve hangisini desteklemesi beklenir? tehditlere rağmen kongre 4 Eylül 1919 tarihinde, yurdun çeşitli yerlerinden gelen 38 delegenin katı- A) Kuvayımillîye birliklerinin kurulmasını lımıyla Sivas İdadisi’nde (Lisesi) toplandı. Kongre B) İstanbul Hükûmetinin işgaller karşısında halka başkanlığına Mustafa Kemal seçildi. Vatanın bağım- sızlığı ve milletin geleceği için çok önemli konula- sükûnet çağrısını rın görüşüldüğü Sivas Kongresi’nde tarihi kararlar C) Yöresel direnme cemiyetlerinin kurulmasını alınarak çalışmalar 11 Eylül’de tamamlandı. D) Sivas Kongresi’nde tüm cemiyetlerin tek çatı Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi söylene- altında birleştirilmesini mez? 10. • Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiye- A) Mustafa Kemal’in karşılaştığı sorunları aşmasını ti’nin kurulması bilen bir lider olduğu • I. TBMM’nin açılıp meclise bağlı düzenli ordunun B) İstanbul Hükûmetinin Millî Mücadele’ye karşı kurulması olumsuz br tutum içinde olduğu Bu gelişmeler Millî Mücadele Dönemi’nde alınan C) Sivas Kongresi’ndeki kararlarda Türk ulusunun aşağıdaki kararlardan hangisiyle ilişkilendirilebi- istiklal istencinin ön plana çıktığı lir? D) İstanbul Hükûmetinin halkın dini duygularını kullanarak Anadolu’da ayaklanmalar çıkardığı A) Batı Trakya’nın durumunun tespitinde halk oyla- 13. Çanakkale’de elde edilen başarının etkisiyle Bulga- masına başvurulmuştur. ristan, İttifak Devletleri yanında savaşa girdi. Bu durum, Osmanlı Devleti’nin Almanya ile doğrudan B) Ülkemizdeki azınlıklara, komşu ülkelerdeki kara bağlantısı kurmasını sağladı. Müttefiklerinden Müslümanlara tanınan haklar kadar hak tanına- yardım alamayan Çarlık Rusya, I. Dünya Savaşı’n- caktır. dan çekildi. Çanakkale Savaşlarında on binlerce Osmanlı askeri şehit oldu. İtilaf Devletleri’nin kayıp- C) Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve ları çok daha fazladır. Bu kayıplar daha çok sömür- kararı kurtaracaktır. gelerinden getirdikleri kuvvetlerden oluşmaktaydı. D) Azınlıklara siyasi hâkimiyet ve sosyal dengeyi Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ula- bozacak haklar verilemez. şılamaz? 11. 24 Nisan 1920 yılında alınan kararlarda; A) Bulgaristan’ın savaşa girmesiyle I. Dünya Sava- şı’nın süresinin kısaldığına • BMM’nin üstünde hiçbir güç yoktur. • BMM yasama ve yürütme yetkilerini kendinde B) Çanakkale Zaferi’nin siyasi ve sosyal sonuçları- nın olduğuna toplamıştır. C) Osmanlı Devleti’nin bazı cephelerinin kapandı- ilkelerinin belirlenmesi aşağıdakilerden hangisi- ğına nin kanıtıdır? D) Çanakkale savaşı öncesinde İtilaf Devletleri’nin A) Osmanlı Devleti’nin hukuken yok sayıldığının sömürgelerinden askerî yardım aldığına B) Yönetimde egemenlik anlayışının değiştiğinin C) Millî Mücadele’nin diplomatik safhasının başla- dığının D) Devrimlerin yapılması için gerekli ortamın sağ- landığının 8. SINIF 7

14. Aşağıdaki haritada BMM’ye karşı çıkan isyanlar verilmiştir. BULGARİSTAN KARADENİZ YUNANİSTAN KUVÂ-YI İNZİBAİYE SALDIRISI PONTUS İSYANI SOVYETLER BİRLİĞİ İstanbul DÜZCE İSYANI Artvin ANZAVUR İSYANI İzmit Vezirköprü Samsun Çarşamba Geyve Havza Kars Merzifon HendekDüzce Bolu Trabzon Sarıkamış Gökçeada Gelibolu Amasya Erzincan Erzurum Bozcaada Çanakkale Bandırma Çorum Tokat Biga ERMENİ İSYANI Gönen Bursa Susurluk Eskişehir Ankara Yozgat Yıldızeli Balıkesir Sivas EGE DENİZİMidilli ETHEM İSYANI Kütahya Manisa Gediz ÇAPANOĞLU MUSA İSYANI KOÇGİRİ İSYANI Afyon Van İzmir ÇOPUR MUSA İSYANI Elazığ CEMİL ÇETO İSYANI İRAN Aydın Konya Elbistan ALİ BATI İSYANI Batman Denizli Mardin Isparta Çumra Maraş Urfa Viranşehir DEMİRCİ MEHMET EFE İSYANI Antep Bozkır DELİBAŞ MEHMET İSYANI Antalya Antakya MİLLÎ AŞİRETİ İSYANI K IRAK 0 100 B Rodos SURİYE D G 300 400 AKDENİZ KIBRIS 200 km ANZAVUR İSYANI DÜZCE İSYANI DEMİRCİ MEHMET EFE İSYANI MİLLÎ AŞİRETİ İSYANI PONTUS İSYANI KUVÂ-Yİ İNZİBATİYE SALDIRISI ETHEM İSYANI DELİBAŞ MEHMET İSYANI ÇAPANOĞLU MUSA İSYANI ERMENİ İSYANI ÇOPUR MUSA İSYANI KOÇGİRİ İSYANI CEMİL ÇETO İSYANI ALİ BATI İSYANI Verilen bilgilere göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz? A) Azınlıkların Ankara Hükûmetinin otoritesine karşı çıktığına B) Bazı kuvayımillîye çete reislerinin meclisin emrine girmek istemediğine C) Yapılan devrimlerin Anadolu halkı tarafından kabul görmediğine D) Anadolu’daki bazı kişi ve ailelerin meclisin açılmasına tepki gösterdiğine 15. Mustafa Kemal Paşa 1 Mart 1922’de Kars Antlaşması’yla ilgili şunları söylemiştir: “Ermeni sorunu denilen ve Ermeni milletinin gerçek olmayan isteklerinden çok, dünya kapitalistlerinin ekonomik yararlarına göre çözülmek istenen sorun, Kars Antlaşması ile en doğru şekilde çözüme ulaştırılmış oldu. Yüzyıllardan beri dostluk içinde yaşayan iki çalışkan halkın iyi ilişkileri yeniden kuruldu.” Buna göre Kars Antlaşması ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Sevr Antlaşması’nın geçersizliği İtilaf Devletleri tarafından kabul edilmiştir. B) Yeni Türk devletinin doğu sınırı kesin şeklini almıştır. C) Misakımillî sınırlarına tümüyle ulaşılmıştır. D) Millî Mücadele’nin savaş safhası bitmiş diplomatik safhası başlamıştır. 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 20 39 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Cumhuriyetçilik, Halkçılık, Milliyetçilik 1. Halkçılık ilkesiyle ilgili olarak aşağıdakilerden 4. Aşağıdakilerden hangisinin halkçılık ilkesi doğ- hangisi söylenemez? rultusunda yapıldığı söylenemez? A) Sınıf ve zümre ayrımına karşı olması A) Toplumda ayrıcalık ifade eden unvanların kaldı- B) Eğitimde geleneksel değerleri esas alması rılması C) Kanun önünde eşitliği öngörmesi D) Sosyal devlet anlayışını benimsemesi B) Sosyal, ekonomik ve siyasi alanda kadın-erkek eşitliğinin sağlanması C) Aşar vergisinin kaldırılması D) Saltanatın kaldırılması 2. Atatürk ilkeleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi 5. I. Belli bir grubun devleti anlamındadır. söylenemez? II. Milliyetçilikle bütünleşir. III. Kanun önünde eşitliğin kabulü anlamındadır. A) Ulusal ve uluslararası barışı ilke edinir. IV. Devletin resmi bir dininin olmasını gerektirir. B) Din ve ırk birliğini öngörür. C) Hukukta, eğitimde ve siyasi yaşamda akıl ve Halkçılık ilkesiyle ilgili yukarıdaki yargılardan hangileri doğru değildir? bilimi esas alır. D) Durağan olmayı, geleneksel yapıyı korum­ ayı A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. D) III ve IV. reddeder. 3. • Millî birlik ve beraberliği güçlendirmeye yöne- 6. Atatürkçü milliyetçilik anlayışı, toplumu sa­dece ırk liktir. çizgileriyle değil din ve mezhep çizgileriyle böl- meyi de reddeder. • Millet fertlerini birbirine bağlayıcıdır. • Sınıf ve zümre üstünlüğüne önem verir. Bu duruma göre, aşağıdakilerden hangisinin • Birleştirici ve bütünleştiricidir. öneminin vurgulandığı savunulabilir? Yukarıdaki anlayışlardan kaç tanesi Atatürk’ün A) Misak-ı Millî’ye dayalı vatan anlayışının milliyetçilik anlayışıyla çelişir? B) Tam bağımsızlık ve ulusal egemenliğin C) Ulusal ve insani değerleri kaynaştırmanın A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) Türklerin tek bir siyasi örgütlenmede topl­anmış olmasının 8. SINIF 1

7. Cumhuriyetçilik, milliyetçilik, halkçılık, devletçilik, laiklik ve inkılapçılık Atatürk’ün temel ilkeleridir. Atatürk ilkeleri, anlamları ve amaçları bakımından birbiriyle yakından ilişkili, birbirini tamamlayan niteliktedir. Bu ilkeler, çağdaş yaşamın ilkelerine uygundur ve Türk milletinin hem o dönemdeki hem de gelecekteki ihtiyaçları göz önüne alınarak belirlenmiştir. Buna göre Atatürk ilke ve inkıllaplarının ortaya çıkmasında aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur? A) Dış ülkelerin baskıları B) Türk halkının ihtiyaçları C) Osmanlı yönetiminin talepleri D) Temsil Heyetinin yönlendirmesi 8. Mustafa Kemal’e göre; Türkiye Cumhuriyeti’ni güçlü ve modern bir devlet, Türk milletini de çağdaş uygarlık seviyesine ulaştıracak yönetim sistemi cumhuriyettir. O, insan hak ve özgürlüklerinin cumhuriyet rejimiyle korunduğunu ve savunulduğunu biliyordu. Mustafa Kemal, Türk halkına en uygun yönetim şeklinin cumhuri- yet olduğunu şu sözlerle ifade etmiştir: “Türk milletinin karakterine ve adetlerine en uygun olan yönetim, cumhuriyet yönetimidir.” Buna göre metinde Atatürkçü düşünce sisteminin aşağıdakilerden hangisine önem verdiği vurgulanma- mıştır? A) Kadınlara siyasi hakların verilmesine B) Siyasi partilerin kurulmasına C) Aşar Vergisi’nin kaldırılmasına D) Saltanatın kaldırılmasına 9. Atatürk, millî birlik konusunda şunları söylemektedir: “Seneler geçtikçe, millî ideal verimleri güvenle çalışmada, ilerleme hevesinde millî birlik ve millî irade şeklinde gözlere daha iyi çarpmaktadır. Bu bizim için çok önemlidir; çünkü biz, esasen millî mevcudiyetin temelini, millî şuurda ve millî birlikte görmekteyiz.” Atatürk bu sözünde aşağıdakilerden hangisinin önemine vurgu yapmamıştır? A) Ülkü birliğinin B) Millî kültürün C) Siyasi birliğin D) Vicdan özgürlüğünün 8. SINIF 2

10. 13. Aşağıdakilerden hangisi Atatürkçülüğün özellik- lerinden biri değildir? Yeni Türk Devleti, gelirleri çok sınırlı olduğu halde, bütçe gelirinin yüzde kırkını karşıla- A) Türk milletinin ihtiyaçlarından doğması yan aşar vergisini Cumhuriyetin ilk yıllarında B) Akla ve bilime uygun olması kaldırmıştır. C) Ulusal birlik ve beraberliği hedeflemesi D) Dini ve siyasi işlerin bir arada yürütül­mesini sağ- laması Bu uygulama Yeni Türk Devleti’nin öncelikle 14. Cumhuriyet Dönemi’nde eğitim politikaları belir- hangi özelliğini gösterir? lenirken uygulanan aşağıdaki esaslardan hangisi A) Millî değerleri koruma milliyetçilik ilkesiyle ilişkilidir? B) Devletçi olma C) Halkçı olma A) Ülke çıkarlarını kişisel çıkarlardan üstün gören D) Demokratik değerleri benimseme nesiller yetiştirmeyi öngörür. 11. • Hakimiyetin millet egemenliğine dayalı olması B) Eğitimin yaygınlaşmasına ve fırsat eşit­liğine yer • Kanun üstünlüğü anlayışının herkesçe benim- verir. senmesi Bu bilgiler, aşağıdaki ilkelerden hangisiyle daha C) Eğitim sisteminin, devamlı olarak top­lumun çok ilişkilidir? ihtiyaçları ve çağın gereklerine göre geliştiril- A) Cumhuriyetçilik B) Milliyetçilik mesini amaçlar. C) Devletçilik D) Laiklik D) Fikri hür, vicdanı hür gençler yetiştirmeyi hedef- ler. 12. Yönetimde, siyasette, kalkınmada, gelirin dağılı- 15. Halkımız daha önce yoksun olduğu temel haklara mında, devlet ve ulus olanaklarının kullanılma- kavuştu. Devrimler sayesinde elde edilen haklar ile sında halk yararının gözetilmesini amaçlar. Bu vatandaşların devlete ve birbirlerine karşı sorumlu- amaç doğrultusunda devleti önlemler almak, yasa- lukları da belirlendi. Toplumdaki ayrıcalıklar kaldı- lar çıkarmak, düzenlemeler yapmak, engelleri orta- rıldı, eşitsizlikler giderilmeye çalışıldı. Kadının top- dan kaldırmakla görevli kılar. lumdaki statüsü yükseltildi. Halkın sosyal hakları güvence altına alındı. Yukarıdaki metinde, Atatürk ilkelerinden hangisi anlatılmıştır? Bu metinde aşağıdaki ilkelerden hangisinin kaza- nımları vurgulanmıştır? A) İnkılapçılık B) Halkçılık A) Halkçılık B) Devletçilik C) Milliyetçilik D) Laiklik C) Milliyetçilik D) İnkılapçılık 8. SINIF 3

16. Atatürk ilkeleri içinde önemli ilkelerden biri de milliyetçiliktir. İnsanların beraber yaşama isteği yaratılışlarından kaynaklanan bir bilinç olarak ortaya çıkmıştır. Bireyden aileye, aileden cemiyete ve cemiyetten millete kadar uzanan bir duygu bağı bulunur. Bu nedenle milliyetçilik kavramının temelini millet oluşturur. Millet geçmişte beraber yaşamış, şimdi ve gelecekte bir arada yaşama inancı, isteği ve kararında olan, aynı vatana ve kültürel değerlere sahip çıkan, aralarında dil, kültür ve duygu birliği olan insan topluluğudur. Atatürk, milleti “Zengin hatıra mirasına sahip bulunan, beraber yaşamak konusunda ortak arzu ve istekte samimi olan insanların birleş- mesinden meydana gelen cemiyettir.” şeklinde tanımlamıştır. Buna göre milliyetçilik ilkesiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Ayrıştırıcı değil, bütünleştiricidir. B) Her şeyden önce bireyin kendi çıkarlarını gözetmesidir. C) Toplumu ve onun değerlerini yüceltme isteğidir. D) Aynı sınırlar içinde bağımsız bir hayat sürme arzusudur. 17. Milliyetçilik • ...?... • ...?... • ...?... Bu görselde boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Medeni Kanun’un kabulü B) Kapitülasyonların kaldırılması C) Türk Tarih Kurumunun kurulması D) Kabotaj Kanunu’nun kabul edilmesi 18. Osmanlı İmparatorluğunda Darülfünunun kurulmasına ve fesin dışarıdan alınmasına karşı çıkan zihniyet, Cum- huriyetimizin ilk yıllarında Darülfünunun ve fesin kaldırılmasına da karşı çıkmıştır. Bu zihniyetteki kişilerin aşağıdakilerden hangisine karşı oldukları söylenebilir? A) Geleneksel yapıya B) Yeni gelişmelere C) Monarşik anlayışa D) Ulusal bağımsızlığa 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 20 40 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Atatürk’ün değişik yer ve zamanlarda söylediği 4. Aşağıdakilerden hangisi halkçılık ilkesiyle doğru- aşağıdaki sözlerinden hangisi Cumhuriyetçilik dan ilgili değildir? ilkesiyle doğrudan ilgilidir? A) Milletin yararını her şeyin üstünde tutma A) “Öğretmenler yeni nesil sizin eseriniz olacaktır.” B) Tüm vatandaşların kanun önünde eşit olmasını B) “Hakikati konuşmaktan korkmayınız.” sağlama C) “Ulusal egemenlik temel ilkedir.” C) Devlet hizmetlerinden eşit biçimde yararlanma D) “Millî kültürümüzü çağdaş uygarlık düzeyine D) Mezhep ve vicdan özgürlüğünü sağlama çıkarmalıyız.” 2. Atatürk’ün milliyetçilik anlayışı birleştirici, kaynaştı- 5. • Millî birlik ve beraberliği sağlamada sorumluluk rıcı ve eşitlikçidir. Toplum içinde sınıf ve zümre ayrı- almak mına karşı çıkar. Dil, din, ırk farkı gözetmeksizin vatandaşların eşit haklara sahip olduklarını savu- • Ülkenin çıkarlarını kişisel çıkarların üs­tünde tut- nur. mak Buna göre, bu durum aşağıdakilerden hangisini • Dayanışma içinde olmak sağlamaya yöneliktir? Yukarıdaki tutumlar, Atatürk ilkelerinden hangi- A) Din birliğini siyle ilgilidir? B) Irk birliğini C) Yayılmacı politikayı A) Devletçilik B) Laiklik D) Millî birlik ve beraberliği C) İnkılapçılık D) Milliyetçilik 6. “Bir yurdun en değerli varlığı, yurttaşlar arasında ulusal birlik, iyi 3. Örneğin cumhuriyetçilik ilkesi gereği geçinme ve çalışkanlık duygu ve kabiliyetlerinin olgunluğudur. Ulus kadınlara seçme seçilme hakkı tanın- varlığını ve yurt erginliğini korumak için bütün yurttaşlarını mış; laiklik ilkesine uygun biçimde din canını ve her şeyini derhâl ortaya koymaya karar vermiş olmak bir Sena ve devlet işleri birbirinden ayrılmıştır. ulusun en yenilmez silahı ve Devletçilik ilkesiyle de ülkemizin koruma vasıtasıdır.” sosyoekonomik bakımdan kalkın- masının yolu açılmıştır. Sena, Atatürk ilkelerinin hangi ortak özel­liğini Atatürk’ün bu sözü, aşağıdaki ilkelerden hangi- anlatmaktadır? siyle ilgilidir? A) Uygulanabilirlik B) Ulusallık A) Cumhuriyetçilik B) Milliyetçilik C) Bilimsellik D) Barışçıllık C) Devletçilik D) İnkılapçılık 8. SINIF 5

7. Aşağıdaki haritada Mustafa Kemal’in Millî Mücadele’de izlediği yolun bir kısmı verilmiştir. Bulgaristan KARADENİZ Sovyet Rusya Yunanistan İstanbul 1 4 2 Samsun 5 Marmara Denizi Havza Ermenistan 3 Amasya Ankara Erzurum EGE DENİZİ 6 Sivas İran AKDENİZ Irak 0 50 100 150 200 km Kıbrıs Suriye Mustafa Kemal Paşa’nın bu çalışmalarının, aşağıdakilerden hangisine katkı sağladığı savunulamaz? A) Millî direnişin başlamasına B) Ulusal birliğin kurulmasına C) Millî uyanışın sağlanmasına D) İstanbul Hükûmeti ile iş birliğine 8. İzmir Müdafaa-i Hukuk Ce- İzmir’in işgalini önlemek, İzmir ve Batı Anadolu’nun Yunanlara verilmesine miyeti engel olmak amacıyla kurulmuştur. Kilikyalılar Cemiyeti Çukurova Bölgesi’ndeki Fransız işgalini önlemek amacıyla kurulmuştur. Doğu Anadolu Müdafaa-i Doğu Anadolu’nun Ermenilere verilmesine engel olmak amacıyla kurul- Hukuk Cemiyeti muştur. Cemiyet, Erzurum Kongresi’nin toplanmasında etkili olmuştur. Bölgeden Türk göçünü önlemeye çalışmıştır. Bu bilgilerden yola çıkarak, sözü edilen cemiyetler hakkında söylenebilecek ortak özellik aşağıdakilerden hangisidir? A) İstanbul Hükûmetince desteklendikleri B) Bölgesel amaçlı kuruldukları C) Azınlıklara karşı oluşturuldukları D) Tek merkezden yönetildikleri 9. Mustafa Kemal’in; • Çanakkale Cephesi’nde üstlendiği görevi, • Kafkas Cephesi 16. Kolordu Komutanlığı’nda bulunması, • 31 Mart Olayı’nı bastıran Hareket Ordusu içinde yer alması durumları onunla ilgili aşağıdakilerden hangisinde etkili olmuştur? A) Bilimsel ve akılcı anlayışa sahip olmasında B) Yönetim bilgisi kazanmasında C) Askerlik tecrübesinin gelişmesinde D) Farklı kültürleri tanımasında 8. SINIF 6

10. Yunanların, Türk ordusu karşısında ikinci kez yenil- 12. Kişilik giye uğramaları İtilaf Devletleri arasındaki görüş Mustafa Kemal Özelliği ayrılıklarının artmasına neden oldu. İngilizler tavır- larını değiştirerek Malta’daki Türk esirlerden 40 Çanakkale’de düşmanın çıkarma ya- (...?...) kişiyi serbest bıraktı. İtalya Anadolu’da işgal ettiği pacağı yeri tahmin etmesi yerleri boşaltmaya başladı. İngilizlerin, Yunanlara Trablusgarp’ta İtalyanara karşı yerli (...?...) olan güveni sarsıldı. Bu zafer, ülke içinde sevinçle halkı örgütlemesi karşılandı. Orduya ve TBMM’ye olan güven arttı. Sofya’da Türklerin sorunları ile yakın- (...?...) dan ilgilenmesi Bu bilgilerden yola çıkarak II. İnönü Zaferi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Türk ordusunun taarruz gücünün arttığına A) Milletseverliği B) Teşkilatçılığı B) Hem ulusal hem de uluslararası alanda olumlu C) İleri görüşlülüğü D) Açık sözlülüğü sonuçları olduğuna C) Mustafa Kemal’in Başkomutan unvanıyla orduyu başarıya ulaştırdığına D) Millî Mücadele’nin diplomasi safhasının başladı- ğına 11. 13. Lozan Barış Antlaşması’yla kapitülasyonlar XV. yüzyılın ortalarından itibaren hızla gelişen kaldırıldı. Meriç Nehri Türkiye ile Yunanistan Osmanlı Devleti üç kıtaya yayılmış, hem arasında sınır kabul edilirken Yunanistan savaş karada hem denizlerde büyük bir güce ulaş- tazminatı olarak Karaağaç’ı Türkiye’ye bıraktı. mıştı. Ancak XVII. yüzyılla birlikte devlet askerî, Türkiye–Suriye sınırı Ankara Antlaşması’yla siyasi ve ekonomik gücünü kaybetmeye baş- daha önceden belirlendiği şekliyle kabul edildi. ladı. Devletteki kötü gidişatı durdurmak için Irak sınırının ise Türkiye ile İngiltere arasında yapılan ıslahat çalışmaları çeşitli nedenlerle yapılacak ikili görüşmelerle belirlenmesi başarısız oldu. Yapılan savaşlar üst üste yenil- konusunda antlaşmaya varıldı. Diğer yandan giyle sonuçlandı. Savaşlarla birlikte toprak da Sevr Antlaşması’yla Doğu Anadolu’da kurulması kaybedildi. Savaş masrafları ekonomiyi iyice planlanan devletler bu antlaşmada söz konusu sarstı. Devletin giderleri artarken gelirleri dahi edilmedi. azaldı. Yöneticiler devlet işleriyle yeterince ilgilenmedikleri için bu sorunlar gittikçe büyüdü. Bu metin aşağıdaki sorulardan hangisine yanıt olur? A) Osmanlı’nın imparatorluk özelliği hangi olay- Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşı- larla tehlikeye girmiştir? lamaz? B) Osmanlı’da demokrasi hareketleri neden başa- A) Yeni Türk devleti bugünkü sınırlarına ulaşmıştır. rılı olamadı? B) Ekonomik bağımsızlığımız sağlanmıştır. C) Esas barışın şartları belirlenmiştir. C) Osmanlı’nın gerilemesinin nedenleri nelerdir? D) Yeni Türk Devleti uluslarası alanda tanın­mıştır. D) Sanayi Devrimi Osmanlı Devleti’nin ekonomi- sini ve sosyal hayatını nasıl etkilemiştir? 8. SINIF 7

14. Sivas Kongresi’nde alınan bazı önemli kararlar şunlardır: • V atanın bütünlüğünü ve milletin bağımsızlığını sağlama konusunda Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar aynen kabul edildi. • Ülke genelindeki tüm millî cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleştirildi. • Temsil Heyeti’nin sadece Doğu Anadolu’yu değil tüm yurdu temsiletmesi kararı alındı. • Manda ve himaye kesin olarak reddedildi. Sivas Kongresi’nde alınan bu kararlara göre aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? A) Kurtuluş Savaşı’nın ulusa dayanak yapılacağı vurgulanmıştır. B) Millî Mücadele’nin tek merkezden yönetilmesi amaçlanmıştır. C) Tam bağımsızlık ilkesine vurgu yapılmıştır. D) İleride ulusal egemenliğe dayalı yeni bir Türk devletinin kurulması planlanmaktadır. 15. “...Sonbahar, Anadolu’yu kurşun yüklü bulutlar ve ürpertici rüzgarlarla tarıyordu. Bütün Anadolu’nun üstünden o bulutlardan başka bulutlar geçiyor, o rüzgarlardan başka rüzgarların sürüklediği bulutlar geçiyordu. Şimdi düşman endişesine vatanı, istiklali ve yaşama hakkını kaybetme endişesine bir de tedirginlik eklenmişti... Payitahta düşman askeri girmişmiş. Yunan ordusu insanlığın eşini görmediği bir zulüm fırtınası gibi içerlere kadar dayanmışmış, aynı büyük ve asil devletin nimeti ile beslenen Rumlar, Ermeniler arkadan vurup dururlarmış. Bahar öyle bir geliş geldi ki sanki bütün mışmışlar ocak ayının donları, fırtınaları gibi çözülüp silinip gitti, sanki her şey yeniden başlıyordu, tıpkı 1071’deki gibi, tıpkı 1299’daki gibi. Sanki Anadolu kocaman bir kovandı da oğul vermeye hazırlanıyordu. Kısacası sallantılar, kararsızlıklar, bozgun tohumları ve ürkeklikler eriyip gitmiş ufuk aydınlanmış, ruh doğmuştu. Tarık Buğra’nın bu eserinde aşağıdakilerden hangisine vurgu yapılmamıştır? A) Türk halkının cefakârlığına B) Türk yurdunun işgal altında olduğuna C) Azınlıkların devlete karşı olan ihanetliğine D) İstanbul Hükûmetinin duyarsız tutumuna 16. 23 Temmuz 1923 günlü Tevhid-i Efkar gazetesinde gazeteci Ebuzziya Zade Velid Bey, imparatorluk toprakları- nın kaybından üzüntüsünü belirtirken bu antlaşmayı şöyle tanımlamıştı: “Delegelerimiz siyasi ve iktisadi istiklalimiz açısından mevcudiyetimizi ve millî kalkınmamızı sağlayacak bütün esasları kurtarmaya muvaffak oldular.” Buna göre sözü edilen gazeteci aşağıdakilerden hangisi hakkında düşüncelerini açıklamıştır? A) Ankara Antlaşması B) Lozan Antlaşması C) Moskova Antlaşması D) Kars Antlaşması 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 21 41 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Devletçilik, Laiklik, İnkılapçılık 1. Atatürk “Her birey istediğini düşünmek, istediğine 4. Aşağıda, üç farklı kavramla ilgili durumlar veril- inanmak; kendine özgü siyasi bir fikre sahip olmak, miştir. mensup olduğu bir dinin gereklerini yapmak veya • Akıl ve bilimin önemsenmesi yapmamak hak ve hürriyetine sahiptir.” sözü ile aşağıdaki ilkelerden hangisinin önemini vurgu- • Vatandaşların ancak mahkeme kararlarına göre lamıştır? cezalandırılması A) Laiklik B) Devletçilik • Devletin imkanlarını vatandaşın yararı için kul- lanılması C) İnkılapçılık D) Milliyetçilik Buna göre, hangisi bu kavramlardan biri değil- dir? 2. A) Hukuk Devleti “Efendiler, milletimiz çiftçidir. Milletin B) Sosyal Devlet çiftçilikteki çabasını, çağdaş ekono- C) Demokratik Devlet mik önlemlerle azami haddine D) Laik Devlet ulaştırmalıyız. Köylünün çalışmasının sonuçlarını ve ürünlerini kendi 5. I. Durmaksızın daha çağdaşa ve daha doğruya menfaati lehine azami haddine yönelinmesi çıkarmak ekonomik siyasetimizin temel ruhudur.” II. Okur-yazar olmayan birey bırakmamak ülkü- süyle eğitim yatırımları yapılması Atatürk’ün bu sözleri aşağıdakilerden hangi- sinde birlikte verilen ilkelerle doğrudan ilgili Yukarıdaki uygulamaların Atatürk ilkeleriyle iliş- olduğu savunulabilir? kisi aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak veril- miştir? A) İnkılapçılık - Cumhuriyetçilik B) Halkçılık - İnkılapçılık I II C) Halkçılık - Laiklik Cumhuriyetçilik D) Devletçilik - Halkçılık A) İnkılapçılık Devletçilik B) İnkılapçılık İnkılapçılık 3. • Aklın ve bilimin öncülüğünde yenileşmeyi ve ge- C) Cumhuriyetçilik Cumhuriyetçilik lişmeyi hedefler. D) Devletçilik • Atatürkçü düşünce sistemine dinamik bir yapı ka- 6. Devletin doğrudan doğruya girişimlerde bulun- zandırarak çağdaşlaşmayı sürekli hâle getirmiştir. ması, yapılmakta olan işleri düzenleyip denetle- mesi aşağıdaki ilkelerden hangisiyle ilişkilidir? Yukarıdaki durumlar aşağıdaki ilkelerden hangi- siyle doğrudan ilgilidir? A) Halkçılık B) Milliyetçilik A) Laiklik B) Cumhuriyetçilik C) İnkılapçılık D) Cumhuriyetçilik C) İnkılapçılık D) Devletçilik 8. SINIF 1

7. Devletçilik ilkesiyle Türkiye’de toplumsal kalkınma hamlesi başlatılmıştır. Demir-çelik, dokuma, şeker fabrika- ları gibi büyük yatırımlar devlet eliyle yapılmıştır. Ekonomik kalkınmayla yeni iş alanları oluşturulmuştur. Dev- let elde ettiği gelirlerin büyük bir kısmını eğitim, sağlık, kültür, savunma, spor ve diğer kamu yatırımlarının yapılması ve hizmetlerinin yürütülmesi için harcamıştır. Yabancıların elindeki işletmeler, devlet tarafından satın alınarak millîleştirilmiştir. Buna göre Devletçilik ilkesi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sosyal adaleti sağlamayı ilke edinir. B) Ulusal ve güçlü ekonomiyi hedefler. C) Tüm yatırımların devlet eliyle yapılmasıdır. D) Kamu yararına göre önceliklerini belirler. 8. Laiklik, genel anlamda din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması, dini inanç ve kanaatlerin devlet yönetimin- den ayrı tutulmasıdır. Demokrasi standardını yükseltmenin ve hukuk devleti olmanın şartlarından biridir. Dar anlamıyla laiklik ise devletin her türlü din, inanç ve mezhepler karşısında tarafsız kalması, çeşitli din ve inanca mensup insanlar arasında ayrım yapmamasıdır. Laiklik ilkesiyle vatandaşların din ve inanç özgürlüğü garanti altına alınmıştır. Böylece millî birlik ve beraberliğin güçlendirilmesine ve toplumsal barışa katkı sağlamıştır. Aşağıdaki uygulamalardan hangisi Laiklik ilkesiyle ilişkilendirilemez? A) Şeriye ve Evkâf Vekâleti’nin kaldırılması B) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabul edilmesi C) Kapitülasyonların kaldırılması D) Medeni Kanun’un kabul edilmesi 9. “...Medeniyet yolunda başarı, yenileşmeye bağlıdır. Sosyal hayatta, ekonomik hayatta, ilim ve fen sahasında başarılı olmak için tek gelişme ve ilerleme yolu budur. Hayat ve geçime egemen olan kuralların zaman ile değişme, gelişme ve yenilenmesi zorunludur.” Bu sözde Atatürkçü düşünce sisteminin hangi ilkesine vurgu yapılmamıştır? A) Durağan olmama B) Ulusalcı C) Çağdaş D) Akla ve bilime dayanma 10. Aşağıdakilerden hangisi laiklik ilkesiyle ulaşılmak istenen hedefler arasında yer almaz? A) Toplumsal hoşgörünün gelişmesini sağ­lamak 2 B) İbadet özgürlüğünü güvence altına almak C) Toplumsal yapıyı çağdaşlaştırmak D) Kişiler arasında inanç birliğini sağlamak 8. SINIF

11. I. Kalkınma planları 14. II. Teşvik-i Sanayi Kanunu • Sermaye azlığı, teknik bilgi yetersizliği ve III. Sermaye birikimi deneyim eksikliği nedeniyle sanayileşme IV. Teknik eleman yolunda önemli bir ilerleme sağlanamadı. Yukarıdakilerden hangilerinin bulunmaması, • 1929 yılında ABD’de başlayan ve buradan Türkiye ekonomisinde “devletçilik” sisteminin diğer ülkelere yayılan Dünya Ekonomik Krizi uygulanmasını zorunlu hâle getirmiştir? ülkemizi de olumsuz yönde etkiledi. A) I ve II. B) I ve IV. Sonuç: C) II ve IV. D) III ve IV. .............?............. Yukarıdaki diyagramda boş bırak­ ılan yere (...?...) aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır? 12. Biz, Batı Medeniyeti’ni bir taklitçilik A) Milliyetçilik duygusu gelişti. yapalım diye almıyoruz. Onda iyi B) Devletçilik ilkesi ortaya çıktı. olarak gördüklerimizi, kendi bün- C) Laik bir toplum yapısına ihtiyaç duyuldu. yemize uygun bulduğumuz için D) İnkılapçılık ilkesi uygulanmaya kondu. dünya medeniyet seviyesi içinde benimsiyoruz. Atatürk’ün bu ifadesiyle, aşağıdakilerden hangi- sine ulaşılamaz? A) Çağdaşlığı ilke edinirken özgünlüğü ko­rumayı amaçlama B) Gelişmiş ülkeler arasında yer almayı amaçlama C) Batı kültürüne bağlı kalma D) Batı uygarlığından yararlanma gereğini kabul etme 15. 1924 Anayasası’nın 88. maddesi “Türkiye’de din ve ırk ayırt etmeksizin vatandaşlık bakı- mından herkese Türk denir.” şeklindedir. 13. Atatürk’ün laiklik anlayışıyla ilgili, Bu madde Atatürkçü düşünce sisteminin; I. Toplumda din ve kültür birliğini öngörür. I. Milliyetçilik, II. Vicdan ve inanç özgürlüğüne dayanır. II. Cumhuriyetçilik, III. Toplumsal barışa katkıda bulunur. III. Halkçılık, IV. Devlet işlerinde dinî kuralları değil akıl ve IV. Devletçilik ilkelerinden hangileriyle ilişkilendirilebilir? bilimi esas alır. A) I ve II. B) I ve III. yargılarından hangisi yanlıştır? C) II ve IV. D) III ve IV. A) I. B) II. C) III. D) IV. 8. SINIF 3

16. Birincisi siyasi bağımsızlığın korunması için ekonomik kalkınmanın şart olduğunun kabul edilmesidir. Çünkü Türkiye’nin Batılı devletler tarafından eşit bir statüde kabul görmesi ancak Sema ekonomik kalkınma ve sanayileşmeyle sağlanabilirdi. İkincisi, Millî Mücadele yıllarında Öğretmen çıkarılan vergiler, tasarruf tedbirleri, Düyun-u Umumiye’nin gelirlerine el konulması ve yabancı işletmelerin millileştirilmesidir. Üçüncüsü ise sosyal adaletin ve bölgeler arasındaki dengenin sağlanmak istenmesidir. Çünkü savaştan sonra devralınan ekonomi, ağır borç yükünün olduğu, gümrük vergilerinin olmadığı, her alanda yabancıların egemen olduğu plansız bir ekonomidir. Sema Öğretmen, Devletçilik politikasıyla ilgili aşağıdakilerden hangisini açıklamıştır? A) Tarihsel geçmişini B) Kültürel bir politika olduğunu C) Bu politikanın kabul edilmesinin nedenlerini D) Diğer ilkelerle olan bağlantılarını 17. Atatürk’e göre laiklik sadece din ve dünya işlerinin ayrılması demek değildir. Atatürk’ün öngördüğü laiklik anlayışı Batı’da ortaya çıkmış laiklik anlayışından daha çok, Türk toplumunun tarihsel birikimine ve millî ihtiyaç- larına uygun düşmektedir. Devletin bir niteliği olan laiklik, bir yönetim şekli değil, toplumsal hayatı düzenleyen hukuk kurallarının akla, mantığa ve bilime dayandırılmasıdır. Buna göre laiklik anlayışı aşağıdakilerden hangisini desteklemez? A) Kişilerin özel hayatında dindar yaşama zorunluluğunun olmasını B) Yasaların ve kuralların toplum hayatının gereksinimlerine göre düzenlenmesini C) Farklı din ve mezhepten insanların birlikte yaşamasını D) Yeni düşünme akımlarının oluşmasını 18. Atatürkçü düşünce sisteminin bir dogma olmadığını, sürekli yeniliklere, değişime ve gelişmelere açık oldu- ğunu ifade eden inkılapçılık ilkesinde, dinamizm ve canlılık esastır. Zor şartlar altında yapılan inkılapları koru- mak ve bunların kötüye kullanılmasını önlemek amacını taşır. İnkılapçılık ilkesi, çeşitli özellikleriyle sadece Türk halkı için millî bir değer olarak kalmamıştır. Bağımsızlık özlemi çeken mazlum milletlere örnek olmuş ve evren- sel bir nitelik kazanmıştır. Buna göre İnkılapçılık ilkesiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Doğu’lu devletleri etkilediği B) Türk ulusunun ihtiyaçlarından doğduğu C) Anadolu halkına özgü olduğu D) Çağdaş dünyayla bütünleşmeyi öngördüğü 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 21 42 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi “Türkiye halkı, ırkı veya dinî ve 1. 4. kültürel yönden birleşmiş, bir diğe- rine karşı karşılıklı hürmet ve Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. fedakârlık hisleriyle dolu ve kaderi, geleceği ve çıkarları ortak olan bir Aşağıdakilerden hangisi bu vecize doğrultu- toplumdur.” sunda yapılan inkılaplardan biri değildir? A) Millet Mekteplerinin açılması Atatürk’ün bu sözü, aşağıdaki ilkelerden hangi- B) TBMM’nin açılması siyle ilgilidir? C) Saltanatın kaldırılması D) Cumhuriyetin ilan edilmesi A) Cumhuriyetçilik B) Halkçılık C) Devletçilik D) İnkılapçılık 2. Millî Mücadele yıllarında alınan aşağıdaki karar- 5. Atatürk’ün aşağıdaki sözlerinden hangisi ulusal lardan hangisi ulusal egemenliğe önem verildi- bağımsızlıkla ilgili değildir? ğini gösterir? A) “Millî egemenlik öyle bir nurdur ki, onun karşı- A) Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçala- sında zincirler erir, taç ve tahtlar yanar yok olur.” namaz. B) “Biz, millî sınırlarımız içinde özgür ve bağımsız B) Millî ve ekonomik gelişmemizi mümkün kılmak yaşamaktan başka bir şey istemiyoruz.” amacıyla siyasi, adli, mali gelişm­ em­ ize engel olan kapitülasyonlar kaldırılmalıdır. C) “Yurt toprağı! Her şey sana feda olsun. Kutlu olan sensin. Hepimiz senin için fedaiyiz.” C) Büyük Millet Meclisinde vatanın değiş­ ik bölge- lerinden seçimle gelen millet­vekilleri bulunur. D) “Dünyada her şey için en hakiki yol gösterici ilimdir, fendir.” D) Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehli- kededir. 6. İlke Atatürkçü düşünce sistemi, maz- ...?... 3. lum milletler olarak bilinen “Devlet, memleketin güvenlik ve sömürge altında yaşayan uluslara savunması için yollarla, demir da ilham vermiş, onların da kurtu- yollarıyla, limanlarla, deniz vasıta- luşa ermesinde rehberlik etmiştir. larıyla, telgra a, telefonla, memleke- tin havaalanlarıyla her türlü ulaştır- ma araçları ile, milletin millî serveti ile yakından ilgilidir. Memleket idaresinde ve savunmasında bu saydıklarımız toptan, tüfekten, her çeşit silahtan daha önemlidir.” Yukarıdaki vecize, Atatürk ilkelerinden hangi- Bu şemada boş bırakılan yere aşağıdakilerden siyle ilgilidir? hangisi yazılabilir? A) Devletçilik B) Halkçılık A) Millî B) Evrensel C) Laiklik D) Cumhuriyetçilik C) İnkılapçı D) Demokratik 8. SINIF 5

7. Lozan Görüşmeleri sırasında Türkiye’yi Dışişleri Bakanı İsmet Paşa başkanlığında bir heyet temsil etti. İsmet Paşa konferansın açılışında yaptığı konuşmada “Çok ızdırap çektik, çok kan akıttık... Bütün uygar uluslar gibi özgürlük ve bağımsızlık istiyoruz.” sözlerini söyledi. Buna göre İsmet Paşa’nın amacı aşağıdak­ ilerden hangisidir? A) Laik bir yönetimin kurulmasını sağlamak B) Türk milletinin isteklerini dünyaya duyurm­ ak C) Yeni bir devletin temellerini atmak D) TBMM Hükûmetinin uluslararası alanda tanınmasını sağlamak 8. İlk askerî başarısını, Trablusgarp’ta İtalyanlara karşı kazanan Mustafa Kemali daha sonra görev aldığı cephelerde başarılı görevler yapmıştır. Bu paragrafta Mustafa Kemal’in, aşağıdaki kişilik özelliklerinden hangisi ön plana çıkarılmıştır? A) Çok yönlülüğü B) Birleştirme gücü C) İleri görüşlülüğü D) Askerlik yeteneği 9. Selanik, Rumeli’de yer alan bir Osmanlı kentiydi. Limanıyla Ege Denizi’ne açılan şehir, Osmanlı’nın Avrupa ile ticaretinde önemli bir konuma sahipti. Selanik aynı zamanda demir yolu ile Manastır, Belgrad ve İstanbul’a bağlanmıştı. Ayrıca kentte Türklerle birlikte Rum, Bulgar, Sırp ve Yahudiler yaşamaktaydı. Bu bilgide Selanik kentinin hangi özelliğine vurgu yapılmamıştır? A) İktisadi B) Etnik C) Siyasi D) Ulaşım 8. SINIF 6

10. İttihatçıların etkili olduğu son dönem aralıksız 12. savaşlarla geçti. 1911 yılında İtalya Trablusgarp’a Mustafa Kemal, Selânik’te iken İttihat ve saldırdı. Trablusgarp Savaşı devam ederken Bal- Terakki Cemiyetine üye oldu. Bu Cemiyet’in kanlarda da savaş çıktı (1912). Bu savaşların her çalışmaları sonucu ülkede yeniden Meşrutiyet ikisi de kaybedildi. 1914 yılında başlayan I. Dünya ilan edildi. Ancak bir süre sonra Meşrutiyet Savaşı ise Osmanlı Devleti’nin son savaşı oldu. karşıtları İstanbul’da ayaklanma çıkardılar. 31 Mart Vakası adı verilen isyanı bastırmak için Bu metinde Osmanlı Devleti’nin; Selanik’te, Hareket Ordusu adıyla bir ordu hazırlandı. Bu ordunun ismini Mustafa Kemal I. askerî, koydu. Kurmay başkanlığını Mustafa Kemal’in II. siyasi, yaptığı Hareket Ordusu İstanbul’a gelerek III. kültürel, isyanı bastırdı. Mustafa Kemal, İstanbul’daki IV. din görevini tamamladıktan sonra tekrar Selanik’e döndü (1909). özelliklerinden hangisi bakımından sorunlar yaşadığı vurgulanmıştır? Buna göre Mustafa Kemal ile ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisi söylenemez? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. A) Görev bilincinin tam olduğu B) Demokratik yönetimden yana olduğu C) Askerî bakımdan yetenekli olduğu D) Ulusal bağımsızlığa önem verdiği 11. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın; 13. • Osmanlı ordusu derhâl terhis edilecek, “Siyasi, adli ve mali istiklalimizi • Osmanlı savaş gemileri İtilaf Devletleri’ne teslim yok etmeye ve sonuç olarak edilecek, yaşama hakımızı inkâra ve • Osmanlı demiryolları ve iletişim ağı, İtilaf Devlet- ortadan kaldırmaya yönelik leri’nin hizmetine sunulacak, olan Sevr Antlaşması bizce • İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit edecek bir mevcut değildir.” durum oluşursa, herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecek Buna göre Sevr Antlaşması’nın aşağıdakilerden hangisine aykırı olduğu söylenebilir? maddeleri göz önüne alındığında, Osmanlı Dev- leti ile ilgili; A) Yeni Türk devletinin rejimine B) Türk halkının bağımsızlığına I. Hukuken son bulmuştur. C) Osmanlı Devleti’nin dini otoritesine II. Kendisini, kayıtsız şartsız düşmana teslim D) Azınlıkların emellerine etmiştir. III. Millî Mücadele’yi desteklemiştir. IV. Egemenlik hakları kısıtlanmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II. B) I ve II. C) II ve IV. D) III ve IV. 8. SINIF 7

14. Millî Mücadele Dönemi’ndeki Çalışmalar Amaç Tekâlif-i Millîye Emirleri’nin yayımlanması (...?...) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun kabul edilmesi (...?...) Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyetinin kurulması (...?...) Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Millî Mücadeleyi tek merkezden yönetmek B) Ordunun ihtiyaçlarının Türk halkı tarafından karşılamak C) Millî iradeyi uygulamaya koymak D) Büyük Millet Meclisi’ne karşı çıkan ayaklanmaları önlemek 15. 1921 ANAYASASI ✺ Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Yönetim şekli, milletin geleceğini doğrudan kendisinin belirlemesi esasına dayanır. ✺ Yürütme gücü ve yasama yetkisi milletin tek ve gerçek temsilcisi olan Büyük Millet Meclisinde belirir ve toplanır. ✺ Türkiye Devleti, Büyük Millet Meclisince yönetilir ve hükûmeti Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti adını alır. ✺ Büyük Millet Meclisi seçimleri iki yılda bir yapılır. Seçilen üyelerin üye kalma süresi iki yıldır. I. TBMM’nin kabul ettiği bu maddelere göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Millî iradeye dayalı yeni bir devletin temellerinin atıldığı B) Misakımillî’nin hedeflerinin yeniden düzenlendiği C) Meclis Hükûmeti sisteminin benimsediği D) Osmanlı yönetiminin yok sayıldığı 16. I. ve II. İnönü Savaşlarından sonra Aslıhanlar ve Dumlupınar Savaşlarında düzenli ordu Yunanlar karşısında başarısız olmuştu. Bunun üzerine Yunan kuvvetleri yeni bir saldırı hazırlığı içine girmişlerdi. Yunanlar bu savaşla Eskişehir, Afyon ve Kütahya’yı ele geçirerek Ankara’ya ulaşmak, TBMM’yi ortadan kaldırmak ve Sevr’i Türk mille- tine kabul ettirmek istemiştir. Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Başkomutan unvanıyla orduyu komuta eden Mustafa Kemal’in yeni savunma planları hazırladığı B) Türk ordusunun askerî yönden henüz istenilen güce erişemediği C) Yunan ordusunun, daha önceki taarruzlarında başarılı olmamasına karşın amaçlarından vazgeçmediği D) Yunan ordusunun esas barışın koşullarını Türk tarafına kabul ettirmek için saldırıya geçtiği 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 22 43 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Siyasi Alanda Yapılan Yenilikler 1. Cumhuriyet öncesi, temel haklarından birçoğun- 4. Ankara’nın Başkent Olma Nedenleri dan yoksun olan Türk milleti Cumhuriyet sayesinde layık olduğu haklara kavuşmuştur. Cumhuriyetle ...?... ...?... ...?... elde edilen haklar, vatandaşların devlet ve birbirine karşı sorumluluklarını da belirlemiştir. Aşağıdaki inkılaplardan hangisi siyasi alanda Bu diyagramda boş bırakılan yerlere aşağıdaki- değişikliği gerçekleştirmekten çok pekiştirmeyi lerden hangisi yazılamaz? sağlamıştır? A) TBMM’nin açılması A) Coğrafi konumunun elverişli olması B) Saltanatın kaldırılması B) Ulaşım ve haberleşme olanaklarına sahip olması C) Cumhuriyetin ilanı C) Millî Mücadele’nin buradan yönetilmiş olması D) Halifeliğin kaldırılması D) Gelişmiş bir iktisadi yaşama sahip olması 2. • Halife, “Abdülmecit bin Abdülaziz Han’’ şeklinde 5. 1924 Anayasası saltanat unvanını kullanmaya başladı. ● Yasama ve yürütme yetkileri meclise aittir. • Abdülmecit Efendi sultanlara özgü gösterişli res- mi törenler düzenledi. ● Yargı, bağımsız mahkemelerce yürü­tülür. • TBMM içinde bazı milletvekilleri‘’Halife meclisin- ● Meclis; yürütme yetkisini seçtiği Cum­ dir, meclis halifenindir.’’ demeye başladı. hurbaşkanı ve onun atadığı Bakanlar kanalıyla kullanır. Meclis; hükûmeti her Bu gelişmelerin Yeni Türk Devleti’nde aşağıdaki- zaman denetler. lerden hangisini olumsuz yönde etkilediği söyle- nebilir? Verilen bilgilere göre 1924 Anayasası ile ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Ulusal egemenlik anlayışını B) Uluslararası eşitlik ilkesini A) Demokratik yönetim anlayışı güçlenmiştir. C) Ekonomik bağımsızlığı B) Seçmen yaşı yükseltilmiştir. D) Avrupa ile olan kültürel ilişkileri C) Laik bir anayasa öngörülmüştür. D) Devletçilik ilkesi benimsenmiştir. 3. 3 Mart 1924’te Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Vekaleti 6. ...?... kaldırılarak yerine Millî Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı oluşturuldu. Ordunun • Diyanet İşleri Başkanlığı kuruldu. politik anlayışın dışında tutulması kararlaştırıldı. • Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu. Ordu mensuplarının milletvekilliği yapması yasak- landı. Bu uygulamayla aşağıdakilerden hangisi amaç- Bu diyagramda boş bırakılan yere (...?...) aşağıda- lanmıştır? kilerden hangisinin yazılması doğru olur? A) Laik yönetime geçilmesi A) Saltanat kaldırıldı. B) Demokrasi anlayışının güçlenmesi B) Cumhuriyet ilan edildi. C) Kültür birliğinin sağlanması C) Erkân-ı Harbiye Vekâleti kaldırıldı. D) Millî kimliğin oluşturulması D) Şeri’ye ve Evkâf Vekâleti kaldırıldı. 8. SINIF 1

7. Erkân-ı Harbiye Vekâleti kaldırıldı. Kazanımlar: • ............................................................................................. • ............................................................................................. • ............................................................................................. Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Cumhuriyet rejiminin demokratikleş­mes­ inin önü açıldı. B) Ordu ile politika birbirinden ayrıldı. C) Bilinçli, kültürlü ve İslam dininin esaslarını iyi bilen personelin yetiştirilmesi sağlandı. D) Atanmışların devlet yönetiminde söz sahibi olması önlendi. 8. 23 Nisan 1920 1 Kasım 1922 29 Ekim 1923 TBMM açıldı. Saltanat kaldırıldı. Cumhuriyet ilan edildi. Bu devrimler göz önüne alındığında, Mustafa Kemal ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Zengin bir düşünce dünyasına ve kültürel birikime sahip bir liderdir. B) Gurura yer vermeyen, aldığı askerî görevlerde başarılı olan bir komutandır. C) Eyleme geçmek için uygun zaman ve ortamın oluşmasını beklemiş bir devrimcidir. D) Düşüncelerini adım adım gerçekleş­tirm­ iş bir devlet adamıdır. 9. Osmanlı padişahı Birinci Dünya Savaşı sırasında, İtilaf Devletleri’ne karşı Müslüman uluslara “cihat” çağrısı yapmış ancak istediği etkiyi yaratamamıştı. Müslüman Araplardan bazıları, Osmanlı padişahının halife unvanını geçersiz saymış, İngilizlerle iş birliği yapıp Osmanlı Devle- ti’ne karşı mücadele etmişti. Bu metinde halifeliğin kaldırılmasının hangi yönü hakkında bilgi verilmiştir? A) Gerekçesi B) Yöntemi C) Sonuçları D) Zamanı 8. SINIF 2

10. Anayasada değişiklik öngören teklif mecliste kabul 13. Teşkilat-ı Esasi (1921 Anayasası) edildi. “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.” şek- • linde anayasanın birinci maddesine“Türkiye Devle- Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir. ti’nin hükûmet şekli cumhuriyettir.” ifadesi eklendi. • Yönetim biçimi, halkın kaderini bizzat ve Bu düzenleme, 1921 Anayasası’nda yapılan en • bilfiil idare etmesi esasına dayanır. önemli değişikliktir. Yasama ve yürütme yetkisi milletin tek tem- Buna göre Cumhuriyetin ilanı ile ilgili olarak aşa- silcisi olan TBMM’ye aittir. ğıdakilerden hangisi söylenebilir? Türkiye Devleti, Büyük Millet Meclisi A) Türk halkı tarafından benimsenmiştir. tarafından yönetilir ve hükûmeti de “Büyük Millet Meclisi Hükûmeti” adını taşır. B) Devrimlerin yapılmasını hızlandırmıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşıla- C) Hukuki olarak güvence altına alınmıştır. maz? D) Yeni bir anayasanın hazırlanmasını sağ­lamıştır. A) Devletin dayandığı esaslar özetlenmiştir. 11. Çok partili rejim B) Millî egemenlik ilkesine dayalı yeni bir yönetim TBMM’nin denemeleri biçiminin benimsendiği belirtilmiştir. açılması C) Kabine sistemine geçilmiştir. D) Saltanat anlayışının Türk halkı üzer­ind­ e yaptırı- mının kalmadığı duyurulmuştur. III. I. Yeni Türk IV. II. har erinin Saltanatın kaldırılması kabulü Yukarıdaki verilenlerden hangisi siyasi alanda 14. ...?... yapılan inkılaplardan biri değildir? • Ulusal egemenliğin tam olarak gerçekleşti- A) I. B) III. C) II. D) IV. rilmek istenmesi • Devlet başkanlığı sorununun çözülmek is- tenmesi 12. Millî egemenlik öyle bir nurdur ki; • Yeni Türk Devleti'nin rejiminin belirlenmesi onun karşısında zincirler erir, taç ve tahtlar yanar, yok olur. • Ortaya çıkan hükûmet bunalımlarını çöze- bilmek ve hükûmet kurma sistemini değiş- tirmek Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün bu sözü doğ- Yukarıdaki tabloya verilecek başlık aşağıdakiler- rultusunda yapılan uygulamalardan biri değil- den hangisidir? dir? A) Saltanatın kaldırılmasının gerekçeleri A) Saltanatın kaldırılması B) Cumhuriyetin ilan edilmesini gerekli kılan B) Cumhuriyetin ilan edilmesi C) Siyasi partilerin kurulması nedenler D) Soyadı Kanunu’nun kabul edilmesi C) Halifeliğin kaldırılmasının nedenleri D) Devletçilik ilkesinin benimsenmesinin önemi 8. SINIF 3

15. “Cumhuriyet ahlâki fazilere dayanan bir idaredir. Cumhuriyet fazilettir. Sultanlığa, korku ve tehdide dayanan bir idare değildir.” Bu söze göre, aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet yönetimi için söylenemez? A) Halkın kendi kendini yönetmesidir. B) Egemenlik halkın tamamına aittir. C) Toplumda ayrıcalıklı bir sınıf bulunmaz. D) Ülkeyi yönetenler bu yetkiyi belli bir gruptan alır. 16. TBMM’de 1 Kasım 1922’de kabul edilen bir kanunla, halifelik ve saltanat birbirinden ayrıldı ve saltanat kaldırıldı. Saltanatın, 16 Mart 1920 tarihinde İstanbul’un İtilaf Devletleri’nce işgalinden itibaren sona erdiği kabul edildi. Bu kararın ardından Sadrazam Tevfik Paşa başkanlığında 4 Kasım’da son toplantısını yapan İstanbul Hükûmeti istifasını padişaha sundu. 5 Kasım’da TBMM Hükûmeti’nin İstanbul’daki temsilcisi Refet (Bele) Paşa tüm bakanlık müsteşarlarını toplayarak her türlü faaliyete son verme- lerini tebliğ etti. 7 Kasım’da Babıali’deki başkanlık dairesi resmen boşaltıldı ve Osmanlı Devleti’nin resmi gazetesi olan Takvim-i Vekayi’nin yayınına son verildi. 17 Kasım 1922’de son padişah Mehmet Vahdettin bir İngiliz gemisi ile İstanbul’dan ayrıldı. Bunun üzerine Meclis, Osmanlı hanedanından Abdülmecit Efen- di’yi halife seçti. Buna göre aşağıdakilerden hangisi saltanatın kaldırılmasının sonuçlarından biri değildir? A) Demokrasi ilkesiyle ilgili önemli bir adımın atılması B) Ulusal bağımsızlığın önündeki en önemli engelin kaldırılması C) Ülke yönetiminde iki başlılığa son verilmesi D) Osmanlı Devleti’nin resmen son bulması 17. Dışişleri Bakanı İsmet (İnönü) Bey ve 14 milletvekili 9 Ekim 1923’te tek maddelik “Türkiye Devleti’nin başkenti Ankara’dır.” şeklinde bir kanun teklifi hazırlayarak meclise sundular. Bu kanun teklifinin mecliste 13 Ekim 1923 tarihinde kabul edilmesi ile Ankara, Türkiye’nin başkenti oldu. Mustafa Kemal’in ifadesiyle artık “Ankara baş- kentti ve ebediyen başkent olarak kalacaktı.” Millî Mücadele süreci göz önüne alındığında, Ankara’nın başkent seçilmesinde kentin hangi özelliğinin etkili olduğu söylenemez? A) İşgale karşı yürütülen bağımsızlık savaşının buradan yönetilmiş olmasının B) Kentin fiilen hükûmet merkezi niteliğinde olmasının C) İktisadi kalkınma bakımından elverişli coğrafi koşullara sahip olmasının D) Kentin stratejik açıdan savunmaya elverişli olmasının 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 22 44 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. “Genel savaştan sonra imza edilen 3. Kuvâ-yı Millîye, millî kuvvetler demektir. Milis kuv- ateşkes sonucunda ülkemizin vetler olarak da adlandırılmaktadır. Mondros Ateş- büyük bir kısmı elden gittikten kes Antlaşması’ndan sonra Osmanlı ordusunun başka bugünkü vatanımızın önemli dağıtılması, ülkenin dört bir yandan işgal edilmesi parçaları da düşman orduları ve Osmanlı hükûmetlerinin işgallere sessiz kalması tarafından işgal edilmişti. Ordu- üzerine, Türk halkının vatanseverlik duygusuyla bir muzun silahları ve cephanesi araya gelerek oluşturduğu bölgesel ve düzensiz yabancılar tarafından toplanarak direniş kuvvetlerine denir. ülke dışına sevk ediliyor ve denize Buna göre kuvayımillîye birlikleriyle ilgili olarak atılıyordu. Kökleri, insanlık tarihinin aşağıdakilerden hangisi söylenemez? derinliklerinde bulunan Türk mille- A) İhtiyaçlarının halk tarafından karşılandığı tinin son ve tek bağımsız devleti B) Dağınık halk gruplarından meydana geldiği (Osmanlı Devleti) yıkılıyordu.” C) Bölgesel nitelikli olduğu Mustafa Kemal’in bu sözlerinden hareketle D) Propaganda ve yayınlar yoluyla eylemlerde Mondros Ateşkes Antlaşması ile ilgili aşağıdaki bulunduğu yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Türk bağımsızlığına ters düşen hükümleri içer- mektedir. B) Osmanlı Devleti’ni hukuken sona erdirmiştir. C) Osmanlı topraklarının işgaline zemin hazırla- mıştır. D) Osmanlı Devleti’nin savunma gücü kırılmış, egemenlik hakları yok edilmiştir. 2. İtilaf Devletleri, işgal sabahı Sadrazam Salih Paşa’ya 4. Trablusgarp’a geçen Mustafa Kemal ve Enver Paşa nota vererek şehri işgal edeceklerini bildirdiler. gibi subaylar yerli halkı teşkilatlandırarak onları Aynı gün İngilizler Şehzadebaşı Karakolu’nu basa- İtalyanlara karşı direnişe geçirdiler. Derne ve Tob- rak Türk askerlerini şehit ettiler. Postaneleri dene- ruk’ta uygulanan bu taktik başarılı oldu. İtalyanlar tim altına alarak Anadolu ile haberleşmeyi kestiler. sahil şeridinden öteye geçemediler. Bu durum üze- Devlet dairelerine girdiler. Millî Mücadele taraftarı rine İtalyan donanması harekete geçerek Ege Deni- olan asker, memur ve gazetecileri tutukladılar. zi’ndeki On İki Ada’yı işgal etti. Ardından Osmanlı- Mebusan Meclisinin akşam oturumunda da meclisi ların “Kale-i Sultaniye” adını verdikleri Çanakkale basarak bazı milletvekillerini tutuklayıp Malta Ada- Boğazı’na saldırdı ancak başarılı olamadı. sı’na sürgüne gönderdiler. Bu bilgilere dayanarak aşağıdakilerden hangi- Bu gelişmelerin aşağıdakilerden hangisine ortam sine ulaşılamaz? hazırladığı söylenebilir? A) Osmanlı subaylarının organize etme yetene- A) Düzenli ordunun kurulmasına ğine sahip olduğuna B) Yöresel silahlı mücadelenin başlamasına B) İtalya’nın yayılmacı bir politika izlediğine C) Ankara’dan Büyük Millet Meclisinin açılmasına C) Osmanlı Devleti’nin aynı anda birden fazla dev- letle mücadele etmek zorunda kaldığına D) Havza Genelgesi’nin yayımlanmasına D) Osmanlı Devleti’nin ordu ve donanması gücü bakımından yetersiz olduğuna 8. SINIF 5

5. TBMM Hükûmeti ile İtilaf Devletleri arasında Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalanmıştı. İstanbul, Bo- ğazlar ve Doğu Trakya savaş yapılmadan düşman işgalinden kurtarılmıştı. Sıra, İtilaf Devletleri ile kalıcı bir barışın sağlanması için yapılacak görüşmelere gelmişti. İtilaf Devletleri Lozan’da toplanacak barış kon- feransına 28 Ekim 1922’de İstanbul Hükûmeti ve TBMM’yi birlikte davet ettiler. Amaçları iki Türk tarafı arasındaki görüş ayrılıklarından yararlanarak siyasi çıkar elde etmekti. TBMM, 1 Kasım 1922’de saltanatı kaldırarak İtilaf Devletleri’nin bu oyununu bozmuştur. Bu bilgiye göre Saltanatın kaldırılmasıyla; I. Din ve devlet işlerinin tek bir makamın elinde toplanması, II. Ülkede iki ayrı yönetimin bulunmasına son verilmesi, III. Ulusal bağımsızlığın sağlanması yolunda önemli bir adımın atılması, IV. İtilaf Devletleri’nin ikililik çıkarma planlarının sonuçsuz kalması kazanımlarından hangileri amaçlanmıştır? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 6. “...Ankara’da açılacak olan meclisin ismi de birçok tartışmaya konu olmuştur. Mustafa Kemal Paşa, henüz yayım- ladığı seçim le lgili ilk tebliğde ‘Meclis-i Müessisan’derken K. Karabekir Paşa buna karşı çıkarak bu ismi fazla kış- kırtıcı bulmuştur. Hamdullah Suphi Bey‘Kurultay’derken, son Osmanlı Mebusan Meclisi Başkanı Celaleddin Arif Bey ‘Meclis-i Kebir-i Millî’ önerilerini getirmiştir. Mustafa Kemal Paşa’nın ‘Büyük Millet Meclisi’ adı kabul edilmiş ve zaman içerisinde alışılmıştır...” Bu bilgiye dayanarak Büyük Millet Meclisiyle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Kabine sistemini benimsemiştir. B) Millet iradesi esas alınmıştır. C) Güçler birliği ilkesi kabul edilmiştir. D) İkili anayasa sistemi uygulanmıştır. 7. Mustafa Kemal cumhuriyetin ilanı konusunda şartların olgunlaşmasını beklemiş, rejim sorununu ve diğer sorunları ortadan kaldırmak için cumhuriyetin ilanını gerekli görmüştür. 28 Ekim 1923’te Çankaya Köşkü’nde yapılan bir toplantıda “Efendiler, yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz.” dedi ve İsmet Paşa ile birlikte anayasada yapılacak değişiklikle ilgili önerge hazırladı. Hazırlanan yasa teklifi 29 Ekim 1923’te TBMM’de oy birliği ile kabul edildi. Böylece cumhuriyetin ilanı gerçekleşmiş oldu. Cumhuriyetin ilanının aşağıdakilerden hangisine katkı sağladığı söylenemez? A) Demokrasinin gelişmesine B) Meclis hükûmeti sisteminden kabine sistemine geçilmesine C) Kadınların devlet yönetimine katılmasına D) Millî ekonominin kurulmasına 8. SINIF 6

8. “...Muhterem efendiler, Lozan Barış 10. Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı sonucunda Antlaşması’ndaki hükümleri, öbür yıkılması ve Millî Mücadele’nin kazanılmasıyla barış önerileriyle daha çok kurulan yeni Türk Devleti’nde çağın ve toplumun karşılaştırmanın yersiz olduğu ihtiyaçlarına cevap veremeyen kurumları kökten düşüncesindeyim. Bu antlaşma, değiştirmeyi amaçlayan bir yenileşme süreci başla- Türk milletine karşı yüzyıllardan beri tıldı. hazırlanmış ve Sevr Antlaşması ile tamamlandığı sanılmış büyük bir Buna göre Atatürk, inkılaplarını yaparken daha yok etme girişiminin yıkılışını bildirir çok aşağıdakilerden hangisine önem vermiştir? bir belgedir...” A) Millî karaktere uygun olmasına Mustafa Kemal’in bu sözü, onun; B) Halkın desteğini almış olmasına C) Akla ve mantığa uygun olmasına I. İleriye dönük olması, D) Din ve vicdan özgürlüğünü sağlamasına II. Özgürlük düşkünü olması, III. Akılcı davranışlar göstermesi, 11. Lozan Antlaşması’yla; kapitülasyonlar ve Duyun-u IV. Vatanını çok sevmesi Umumiye İdaresi kaldırılmış, bütün azınlıklar Türk vatandaşı kabul edilmiş ve Patrikhane’nin hukuki kişilik özelliklerinden hangilerine dayanmakta- ve siyasi yetkileri kaldırılmıştır. dır? Bu durum, aşağıdaki yargılardan hangisiyle açık- A) I ve II. B) I ve III. lanabilir? C) II ve IV. D) III ve IV. A) Tam bağımsızlık, ekonomik ve siyasal bağımsız- lıkla mümkündür. B) Askerî başarıları, siyasi başarılar izler. C) Siyasi zaferlerin kalıcılığı, ekonomik zaferlere bağlıdır. D) Ekonomik yönden güçlü devletler, askerî ve siyasi yönden de güçlüdürler. 9. Moskova Antlaşması TBMM’nin büyük bir Avrupa 12. Sivas Kongresi’yle bölgesel olan ve dağınık devletiyle uluslararası alanda imzaladığı ilk antlaş- durumda bulunan millî cemiyetler bir çatı altında madır. Sovyetler Birliği Misakımillî’yi tanıdı. Devlet- toplandı. Millî Mücadele’nin bir merkezden yürü- ler uluslararası ilişkilerde birlikte hareket edecek- tülmesi ve daha etkili çalışmalar yapılması amaç- lerdi. landı. Manda ve himayenin kesin olarak reddedil- mesiyle tam bağımsızlık amacı bir kez daha Buna göre Sovyetler Birliği’nin Moskova Antlaş- vurgulandı. Böylece, Türk milleti millî birlik ve bera- ması’yla aşağıdakilerden hangisini amaçladığı berlik düşüncesi etrafında toplandı. söylenebilir? Buna göre, Sivas Kongresi’nin Kurtuluş Savaşı A) Yeni yönetim biçimini Anadolu’da yayma için aşağıdakilerden hangisini sağladığı söylene- mez? B) Dünya barışına katkıda bulunma A) Amaç birliğini B) Kültür birliğini C) Slavları bir çatı altında tutma C) Millî birliği D) Güç birliğini D) Ortak düşmana karşı iş birliği yapma 8. SINIF 7

13. Büyük tehlikeler önünde uyanan milletler ne kadar kararlı ise büyük buhranlar içerisinde doğan kahra- manlar da o kadar büyük olur. Mustafa Kemal de ayrılıkçı ayaklanmalar nedeniyle Osmanlı Devleti’nin dağılmaya yüz tuttuğu bir dönemde dünyaya geldi. Üstelik o, birçok sorunun yaşandığı bir bölgede, Balkanlarda doğdu ve büyüdü. Mustafa Kemal, devletin yaşadığı bu sorunların çocukluğundan itibaren farkına varacak ve büyüdükçe bu sorunların çözümüne yönelik kirler üretecekti. Verilen bilgiye göre, Mustafa Kemal’in doğduğu ve büyüdüğü bölgeyle ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenebilir? A) İktisadi yönden kalkınmıştır. B) Osmanlı egemenliği dışındadır. C) Milliyetçilik akımından etkilenmiştir. D) İtilaf Devletleri’nin işgali altındadır. 14. “Artık kesin olarak bilinmelidir ki Mustafa Kemal, I. Dünya Savaşı’na, durumun nasıl gelişmekte olduğunu iyice görmeden girme taraftarı değildi. O, acele etmemek, fırsat kollamak, savaşa girilecekse askeri durumla siyasi olayların gelişimine göre en uygun zaman ve tarafı seçmek ve tabii millet ve memleketin menfaatlerine en uygun şartları da kesin olarak sağladıktan sonra girmek fikrindeydi.” Bu söz Mustafa Kemal’in aşağıdaki kişilik özelliklerinden hangisiyle ilişkilendirilemez? A) Akılcılığı B) Birleştiriciliği C) Vatanseverliği D) Planlılığı 15. Bu gazete haberi Mondros Ateşkes Antlaşması’nın aşağıdaki maddelerinden hangisinin uygulamaya koyulduğunu gösterir? A) İtilaf Devletleri güvenliklerini tehdit edecek bir durumun ortaya çıkması halinde herhangi bir stratejik nok- tayı işgal etme hakkına sahip olacak. B) Türklerin elindeki savaş esirleri ile esir ya da tutuklu Ermeniler serbest bırakılacak. C) Sınırların korunması ve iç güvenliğin sağlanması dışında Osmanlı ordusu derhal terhis edilecek. D) Hükûmet haberleşmesi dışında bütün haberleşme, ulaşım araç ve gereçleri İtilaf Devletleri’nin kontrolünde olacak. 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 23 45 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Hukuk, Eğitim ve Kültür Alanlarında Yapılan İnkılaplar 1. Türkiye’de, 4. • Tanık olmada kadın ve erkeğin eşit olması, Türk Medeni Kanunu’nun yanı sıra 1926’da İtal- • Miras işlemlerinin yeniden düzenlenmesi ya’dan Ceza Kanunu, 1926’da İsviçre’den Ticaret Kanunu, 1929’da Almanya’dan Ceza Muhake- gelişmeleri aşağıdakilerden hangisinin sonuçları meleri Kanunu ve DenizTicaret Kanunu, 1932’de arasındadır? yine İsviçre’den İcra ve İflas Kanunu alınarak ülkemizde uygulanmaya başlandı. A) Öğrenim Birliği Kanunu B) Hıyaneti Vataniye Kanunu Bu bilgi Yeni Türk Devleti ile ilgili olarak aşağıdaki C) Türk Medeni Kanunu yargılardan hangisine ulaşmak için yararlanılır? D) Maarif Vekaletiyle İlgili Kanun A) Uluslararası ticari ilişkilerin kolaylaş­ ac­ ağına B) Hukuk alanında çağdaş düzenlemelerin yapıldı- ğına 2. Türk Medenî Kanunu’yla; C) Toplumsal alanda farklılıkların ortadan kaldırıl- dığına • Tek kadınla evlilik ve resmi nikâh esası getirildi. • Boşanmada ve mirasta kadın - erkek eşit­liği sağ- D) Özel sektörün yatırım yapmasında kolay­lıklar sağlandığına landı. • Evlenmede her iki tarafın rızası esas alındı. • Kadınlara istedikleri mesleğe girme hakkı tanın- dı. Verilen bilgilere göre, aşağıdaki yargılardan han- gisine ulaşılabilir? A) Türk ailesi modern bir yapıya kavuşmuştur. 5. Atatürk Dönemi’nde açılan kurumlardan bazıları B) Türk aile yapısı diğer Doğu’lu ülkelere örnek aşağıda verilmiştir: • Halk Evleri, olmuştur. C) Siyasi alanda kadın - erkek eşitliği sağ­lanmıştır. • İnkılap Tarihi Enstitüsü, D) Yönetimde demokrasi ilkesi benim­senm­ iştir. • Türk Dil Kurumu, 3. • Resim ve Heykel Müzesinin açılması, • Ankara Millî Musikî ve Temsil Aka­de­misinin açıl- • Türk Tarih Kurumu ması, • İstanbul Belediye Konservatuarının açıl­ması Buna göre, aşağıdakilerden hangisinde bu Yukarıdaki uygulamalarla hangi alandaki gelişme kurumların açılma nedeni verilmiştir? amaçlanmıştır? A) İktisadi B) Eğitim A) İnkılapların kültürel temellerini sağla­ml­aştırmak C) Sosyal D) Sanat B) Millî, güçlü ve bağımsız ekonomi oluşt­ urmak C) Devlet yapısını laikleştirmek D) Demokratik yönetimi geliştirmek 8. SINIF 1

6. ...?... • Türk tarihi araştırmalarının Türk dili araştırmalarıyla desteklenmesi • 1929 yılında okul programlarından Arapça ve Farsça derslerinin çıkarılması • Türkçe bilim terimlerinin hazırlanması Tablodaki boş bırakılan yere (...?...) aşağıdaki kavramlardan hangisi getirilmelidir? A) Millîleşme B) Sosyalleşme C) Çağdaşlaşma D) Uzlaşma 7. Atatürk’ün aşağıdaki sözlerinden hangisi kültürel gelişmeleri sağlama amacını taşımaz? A) “Bir ulusun yeni değişikliğine ölçü, mu­si­kide değişikliği alabilmesi, kavray­ a­bilmesidir.” B) “Dünyada medeni, ileri ve olgun olmak isteyen herhangi bir millet, mutlaka heykel yapacak ve heykeltıraş yetiştirecektir.” C) “Efendiler! Hepiniz mebus olabilirsiniz, vekil olabilirsiniz; hatta cumhurbaşkanı olabilirsiniz; fakat sanatkâr olamazsınız.” D) “Büyük Millet Meclisinde ve millet kar­şısında ulus işlerinin serbestçe tart­ışılması ve iyi niyet sahibi kişilerin ve partilerin özel görüşlerini ortaya koyarak milletin yüksek menfaatlerini aramaları, benim gençliğimden beri âşık ve taraftar olduğum bir sistemdir.” 8. Tevhid-i Tedrisat Kanunu • .......................................................... • .......................................................... • .......................................................... Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yerlere aşa­ğıd­ akilerden hangisi yazılamaz? A) Eğitim programları sosyal hayatın iht­ i­yaçlarını ve çağın gereklerini karş­ ılayacak şekilde düzenlendi. B) Eğitim laiklik ve milliyetçilik ilkeleri ge­reğine uygun şekilde düzenlendi. C) Ülkedeki bütün okullar Maarif Vekaletine bağlandı. D) Latin harflerinin kabulü ile okuma yazma kolaylaştı. 9. Tevhid-i Tedrisat Kanunu çıkarıldı. İlköğretim mecburi ve parasız hâle getirildi. (...?...) Neden-sonuç zinciri düşünüldüğünde diyagramda boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakilerden hangisinin yazılması doğru olur? A) İktisadi gelişmeyi sağlamak B) Kültür birliğini sağlamak C) Millî iradeyi sağlamak D) Sosyal devlet anlayışını sağlamak 8. SINIF 2

10. 13. Arkadaşlar! Üniversite kurulmasına • Harf İnkılabı yapıldı. ...?... verdiğimiz önemi açıklamak isterim. • Millet Mektepleri açıldı. Yarım önlemlerin verimsiz olduğuna şüphe yoktur. Bütün işlemlerimizde Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yere (...?...) aşa- olduğu gibi millî eğitimde ve kurulan ğıdakilerden hangisinin yazılması doğru olur? üniversitelerde de köklü önlemler almak kesin kararımızdır. A) Türk dilinin gelişmesi sağlandı. B) Okuma yazma oranı arttı. Atatürk bu sözüyle aşağıdakilerden hangisinin C) Laik toplum yapısı oluştu. kaldırılmasının gerekliliğini vurgulamıştır? D) Eğitim ve öğretim birleştirildi. A) Darülfünunun B) Medreselerin C) Mecellenin D) Tekke ve zaviyelerin 11. 14. “Atatürk, yarattığı her ortamda ve sahip olduğu ➜ Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabulü, vasıflar sayesinde, 1930 ve sonrasında Türk sanatçı- ➜ Medeni Kanun’un kabulü ların her alanda yetişmesine ve orijinal eserler ver- melerine öncülük etmiştir.” ...?... ...?... ...?... Aşağıdakilerden hangisi bu sözü destekleyen Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yerlere aşağıda- gelişmelerden biri değildir? kilerden hangisi yazılamaz? A) Sanatoryumlarım açılması A) Uygulamalarda birlik sağlamak B) Musiki Muallim Mekteplerinin açılması B) Laik bir yapıyı oluşturmak C) Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestr­as­ının kurul- C) Birlik ve beraberliği geliştirmek D) Siyasi devrimleri çabuklaştırmak ması D) İstanbul’da konservatuvarın açılması 12. “Türk milleti, evlatlarına vereceği eğitimi okul ve 15. M llet n yüzde seksen okuma yazma medrese adında birbirinden büsbütün başka iki b lm yorsa hata b zlerde değ ld r. Hata cins kuruma bölmeye bugünkü günde katlanabilir onlardadır k , Türk’ün sec yes n anla- miydi? Eğitim ve öğretimde birlik olmadıkça aynı mayacak b rtakım z nc rlerle kafalarımı- fikirde, aynı zihniyette fertlerden oluşmuş bir millet zı sarmışlardır. Maz n n hatalarını kö- yapmaya imkân aramak boş şeylerle uğraşma künden tem zlemek zamanındayız. Ha- olmaz mıydı?” taları düzelteceğ z. Hataların düzelt l- mes nde bütün vatandaşların faal yet - Atatürk’ün yukarıdaki sözüne göre, yapılm­ ası n ster m. gereken uygulama aşağıdakilerden hangisidir? Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün bu sözü doğ- A) Eğitimde batılı değerlerin örnek alınması rultusunda yapılan devrimlerden biridir? B) Millet Mekteplerinin açılması A) Halifeliğin kaldırılması B) Millet Mekteplerinin açılması C) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabul edilm­ esi C) Türk Tarih Kurumunun açılması D) Şeri’ye ve Evkâf Vekâletinin kaldırılması D) Harf inkılabının yapılması 8. SINIF 3

16. Harf İnkılabı’nın sonuçlarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Türk dilinin kolayca okunup yazılması sağlandı. B) Avrupa ile olan kültürel etkileşim arttı. C) Vicdan özgürlüğü alanında büyük gelişm­ e yaşandı. D) Çağdaşlık yolunda önemli bir adım atıl­mış oldu. 17. Cumhuriyet’in Onuncu Yılı kutlamaları için“İnkılap Sergisi”adıyla düzenlenen resim sergisi sanatın gelişimi açı- sından önemli bir yere sahiptir. Sergide sanatçıların Kurtuluş Savaşı’nın güçlüklerini ve inkılapların coşkusunu ortaya koyan Millî Mücadele konulu resimleri yer almıştır. 1933-1936 yılları arasında açılan diğer inkılap sergi- leri, devletin sanatı sevdirme politikası doğrultusunda uygulanmış ve sanatçılar için bir araya gelme olanağı yaratmıştır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi metinde anlatılan alanla ilgili başka bir çalışmadır? A) Atatürk Orman Çiftliği’nin açılması B) Güzel Sanatlar Akademisi’nin açılması C) Beden Terbiyesi Kanunu’nun çıkarılması D) Millet Mektepleri’nin açılması 18. Millet Mekteplerinde, her yaştan kadın ve erkeğe okuma yazma öğretildi. Millet Mektepleri’nin temel amacı, okuma yazma bil- meyen ve okul yaşını geçmiş bireyleri eğitmekti. 1 Ocak 1929 tarihinde okuma-yazma seferberliği başlamış ve kısa zamanda başarı oranı %50’ye ulaşmıştı. Başka bir ifade ile bir milyon yurt- taşın katıldığı bu kurslarda beş yüz bin insan okuryazar olmuştu. Bu bilgi aşağıdaki Atatürk ilkelerinden hangisiyle ilişkilidir? A) Devletçilik B) Laiklik C) Halkçılık D) Milliyetçilik 19. Dünyada her şey için, madde için, maneviyat için, yaşam için, başarı için en gerçek yol gösteri- ci bilimdir, tekniktir. Bilim ve tekniğin dışında yol gösterici aramak aymazlıktır, bilgisizliktir, sapkınlıktır. Yalnız bilim ve tekniğin yaşadığımız her dakikadaki aşamalarını, ilerlemelerini kavramak ve bu ilerleyişi anında izlemek şarttır. Aşağıdaki devrimlerden hangisi Atatürk’ün bu sözüyle ilişkilidir? A) Türk Tarih Kurumunun açılması B) Üniversite reformunun yapılması C) Millî Musiki ve Temsil Akademisinin kurulması D) Folklor Arşivi’nin kurulması 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 23 46 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. I. Cumhuriyetçilik 4. Atatürk; inandığını, doğru bildiğini, büyük bir cesa- II. Devletçilik retle ve yeri geldikçe söylemekten çekinmezdi. III. Halkçılık Örneğin,Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na gir- mesinin doğru olmayacağı konusunda o zamanki Yukarıdaki ilkelerden hangileri, Yeni Türk Devle- devlet yöneticilerini uyarmıştır. ti’nde uygulanacak ekonomi programını belirle- miştir? Bu bilgilerden Atatürk’ün aşağıdaki kişilik özel- liklerinden hangisi çıkarılabilir? A) Yalnız I. B) Yalnız II. A) Çalışkanlığı B) Çok yönlülüğü C) I ve III. D) I, II ve III. C) Yenilikçiliği D) Açık sözlülüğü 2. Atatürkçü laik devlet anlayışı; 5. Atatürk Dönemi’ndeki; I. kanun önünde din ve inanç ayrımı yapma, I. TBMM’nin açılması, II. din ve devlet işlerini ayırma, II. Medeni Kanun’un kabul edilmesi, III. kişisel inanç özgürlüğünü tanıma, III. Saltanatın kaldırılması, IV. batıl inançların yayılması karşısında tarafsız IV. Soyadı Kanunu’nun çıkarılması olma gelişmelerinden hangileri ülkede ulusal egemen- durumlarından hangilerine karşıdır? lik anlayışının yerleştirilmek istenmesiyle ilgili- dir? A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. D) III ve IV. A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) III ve IV. 3. Amasya Genelgesi’nde; ‘’Milletin bağımsızlığını 6. Mustafa Kemal, Balkan Savaşları’nda ordudaki yine milletin azmi ve kararı kurtaracaktır.’’ maddesi subaylar arasında particilik çekişmesinin yaşandı- ile gücünü halktan alan yönetim anlayışı benim- ğını ve bu durumun savaşın gidişatını olumsuz senmiş ayrıca ülkede birlik ve beraberliğin sağlan- etkilediğini gözlemledi. masının önemi ortaya konmuştur. Bu durumun aşağıdaki devrimlerden hangisinin Bu metinde, millî güç unsurlarından; yapılma gerekçesi olduğu söylenebilir? I. Siyasi güç, A) Tekke ve türbelerin kaldırılmasının II. Sosyokültürel güç, B) Halifeliğin kaldırılmasının III. Ekonomik güç, C) Erkân-ı Harbiye Vekaleti’nin kaldırılm­ a­sının IV. Askerî güç D) Şeri’ye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırılmasının hangilerinin vurgulandığı söylenebilir? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 8. SINIF 5

7. Cumhuriyetçilik ilkesinin gereği olarak aşağıdaki devrimler yapılmıştır: • Saltanat kaldırılmış, • Cumhuriyet ilan edilmiş, • Vatandaşa seçme ve seçilme hakkı ta­nınmıştır. Bu yeniliklerle aşağıdakilerden hangisi sağlanmıştır? A) Laik devlet anlayışı B) Vicdan hürriyeti anlayışı C) Sosyal devlet anlayışı D) Demokratik devlet anlayışı 8. Atatürk’ün düşünce sistemindeki siyasi güç kavramı, her şeyden önce millet iradesine dayanır. Ona göre güçlü bir devlet olmanın temel şartı, gücünü halktan alan bir yöne- timdir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi siyasi gücü geliştirmeye yönelik değildir? A) Cumhuriyetin ilanı B) TBMM’nin açılması C) Türk Medeni Kanunu’nun kabulü D) Saltanatın kaldırılması 9. Aşağıdaki devrimlerden hangisi halifeliğin kaldırılmasıyla ilgili değildir? A) Şeri’ye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırılması B) Maarif Vekaleti’nin açılması C) Tekke, türbe ve zaviyelerin kapatılması D) Latin alfabesinin kabul edilmesi 10. Meclis hükûmeti sisteminde bakanları, milletvekilleri ara- sından tek tek oylayarak meclis seçiyordu. Bu sistem, aynı düşüncede olmayan bakanların aynı kurul içerisinde yer almasına neden oluyordu. Ortak karar almayı güçleştiren bu durum nedeniyle sık sık istifalar yaşanıyor, hükûmet çalış- maları aksıyordu. Meclisin işleyişini olumsuz etkileyen bu sorun aşağıdakilerden hangisiyle çözüme kavuşmuştur? A) Saltanatın kaldırılmasıyla B) Cumhuriyetin ilanıyla C) Çok partili hayata geçilmesiyle D) Teşkilatı Esasi’nin kabul edilmesiyle 8. SINIF 6

11. Şeri’ye ve Evkâf Vekâletinin varlığı Yeni Türk Dev- 14. Laik devlet yapılanması yolunda leti’nin dayandığı aşağıdaki ilkelerden hangisine önemli bir aşama gerçekleştirilmiştir. ters düşer? İtilaf Devletleri’nin Lozan Barış Görüşmeleri’nde ikililik çıkarma A) Bağımsızlık ve özgürlük B) Laik yönetim Serdar planları sonuçsuz kalmıştır. Millî C) İktisadi gelişme Öğretmen egemenlik yolunda Meclisin D) Uluslararası barış çalışmasından sonra önemli bir adım 12. “Bir millet, varlığı ve hakları için atılmıştır. Tev k Paşa başkanlığındaki bütün kuvvetiyle, bütün krî ve Osmanlı Hükûmeti görevi bırakmak maddi güçleriyle alakadar olmazsa, zorunda kalmıştır. Böylece siyasal bir millet kendi kuvvetine dayana- alanda yapılacak inkılapların önü rak varlığını ve bağımsızlığını temin açılmıştır. etmezse, şunun oyuncağı olmaktan kurtulamaz... Bu sebeple teşkilatı- Serdar Öğretmen, aşağıdaki devrimlerden han- mızla millî güçlerin etken ve millî gisinin sonuçları hakkında bilgi vermiştir? iradenin egemen olması esas kabul edilmiştir. Bugün bütün milletleri A) Saltanatın kaldırılmasının yalnız bir egemenliği tanırlar: Millî B) Cumhuriyetin ilanının egemenlik...” C) Halifeliğin kaldırılmasının D) Şeriye ve Evkâf Vekâletinin kaldırılmasının Buna göre millî egemenlik ilkesiyle Türk halkının aşağıdakilerden hangisi bakımından kazanım 15. • 1924 Anayasası’ndan, “Devletin dini İslam’dır.” sağladığı söylenemez? hükmü çıkarıldı. 1937’de Anayasa’da, devletin laik olduğu belirtildi. A) Millî kimliğini kazanma B) Kendi yöneticilerini seçme • Kadınlara seçimlere katılma hakları verildi. C) Dini ibadetlerini yerine getirme D) Ülke yönetiminde söz sahibi olma Hukuk alanındaki bu düzenlemelerin aşağıdaki ilkelerden hangisiyle ilgili olduğu söylenemez? A) Eşitlikçi B) Laik C) Çağdaş D) Millî 16. Osmanlı Devleti’nde, • Medreseler, Şeri’ye ve Evkâf Vekaletine, 13. 1924 Anayasası’nda yapılan 1928 yılı değişiklikle- • Azınlık okulları cemaatlere, riyle “Türkiye Devleti’nin dini İslam’dır.” ifadesi ve cumhurbaşkanı ve milletvekillerinin yemin metin- • Yabancı okullar, elçilikler aracılığı ile ilgili devlet- lerinde yer alan dinsel ifadeler çıkarılmıştır. lere bağlıydı. Bu düzenlemelerle aşağıdakilerden hangisi güç- Bu farklılıkların ortadan kaldırılıp ülke için- lendirilmiştir? de kültür birliğinin sağlanması için aşağıdaki kanunlardan hangisi kabul edilmiştir? A) Laik yönetim anlayışı B) Çoğulcu yönetim anlayışı A) Medeni Kanun C) Devletçilik ilkesi B) Soyadı Kanunu D) Sosyal devlet anlayışı C) Tevhidi Tedrisat Kanunu D) Erkânı Harbiye Vekaleti’nin kaldırılması ile ilgili kanun 8. SINIF 7

17. “İnsanlar olgunlaşmak için bazı şeylere muhtaçtır. Bir millet ki resim yapmaz, bir millet ki heykel yapmaz, bir millet ki fennin gerektirdiği şeyleri yapmaz; itiraf etmeli ki o milletin ilerleme yolunda yeri yoktur. Halbuki bizim milletimiz, hakiki özellikleriyle medeni ve ileri olmaya layıktır ve olacaktır.” Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin Atatürk’ün bu sözü doğrultusunda yapılan devrimlerden biri olduğu söylenebilir? A) Türkiye İdman Cemiyeti’nin kurulması B) Sanayi-î Nefise Mektebinin modernize edilmesi C) Dispanser ve sanatoryumların açılması D) Seyyar hekimlik uygulamasının başlatıl­ması 18. Türkleri dünya medeniyetine katkısı olmayan, yeteneksiz bir millet olarak tanıtıyorlardı. Ayrıca Türkçenin bilime ve edebiyata elveşisiz, yetersiz bir dil olduğunu iddia ediyorlardı. Hatta bu konularda daha ileri giderek Türkle- rin Avrupa’dan Asya’ya sürülmesi gereken bir barbarlar topluluğu olduğunu savunuyorlardı. Türkler ise tarihle- rinin ve millî kültürlerinin yeterince farkında olmadıkları için bu asılsız propagandalara karşı koyamıyor ve ken- dilerine güvenlerini kaybetmiş bir hâlde bulunuyorlardı. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu asılsız propagandaları ortadan kaldırmak için yapılması gerekli olan inkılaplardan biridir? A) Türk Tarih Kurumunun açılması B) Millet Mekteplerinin açılması C) Medeni Kanun’un kabul edilmesi D) Harf inkılabının yapılması 19. “Kültürel ve sosyal alanda başardığımız işler, Türkiye Cumhuriyeti’nin ulusal çehresin kesin çizgileriyle ortaya çıkarmıştır. Yeni har eri, ulusal tarihi, öz dili, sanatı, ilimsel müzik ve teknik kurumlarıyla kadını erkeği, her hakta eşit, modern Türk toplumu bu son yılların eseridir.” Atatürk bu sözleriyle aşağıdakilerden hangisine dikkat çekmiştir? A) Türk milletinin bağımsızlığına düşkün olduğuna B) Türk milletinin cumhuriyet yönetimiyle el­de ettiği kazanımlara C) Yapılan devrimlerin Türk milletinin millî değerlerine uygun olduğuna D) Türk milletinin mücadele ruhunun Doğu’lu ülkere örnek olacağına 20. Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile birlikte ülkemizde eğitimin vatandaşlar için bir hak olduğu anlayışı yerleşti. Bunun sonucunda ülkemizdeki bütün çocuklar zorunlu ve parasız ilköğretimden yararlanma hakkına kavuştu. Devlet tarafından çocukların bu haklardan eksiksiz biçimde yararlanabilmeleri için yeni okullar yapılarak eğitim yay- gınlaştırılmaya çalışıldı. Bu durum Yeni Türk Devleti’nin hangi özell­iğini gösterir? A) Hukuk devleti olduğunu B) Sosyal devlet anlayışının bulunduğunu C) Laikliği temel aldığını D) Demokratik ilkeleri benimsediğini 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 24 47 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Toplumsal, Ekonomi ve Sağlık Alanlarında Yapılan İnkılaplar 1. 1934’te çıkarılan Soyadı Kanunu’yla aşağıdaki- 4. Aşağıdaki inkılaplardan hangisi uluslararası eko- lerden hangisinin amaçlandığı söylenebilir? nomik ilişkilerde, Türkiye’ye önemli kolaylıklar sağlamıştır? A) Yeni hukuk sisteminin kurulmasını sağ­lama B) Dilde sadeleşmeyi sağlama A) Kadınlara siyasal haklar tanınması C) Toplumda ayrıcalıklara yol açabilecek etkileri B) Medeni Kanunu’nun kabul edilmesi C) Ölçü birimlerinin değiştirilmesi engelleme D) Laik siyasi yapısının oluşmasına yard­ ımcı olma D) Yeni harflerin kabul edilmesi 2. Türkiye’de 1924 yılında Hilafetin kaldırılması ve 5. Soyadı Kanunu’nun yanı sıra unvan ve lakapları kal- öğretimin birleştirilmesi, 1925 yılında ise kıyafette dıran kanunun da yürürlüğe girmesiyle birlikte değişiklik ile tekke ve türbelerin kapatılmasına iliş- bütün vatandaşlar kanun karşısında ve resmî bel- kin yasalar TBMM’de kabul edilmiştir. gelerde yalnız adları ve soyadlarıyla anılmaya baş- landı. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir kanıtı- dır? Bu durumun aşağıdakilerden hangisine katkı sağladığı söylenemez? A) Geleneklere önem verildiğinin B) Hızlı bir çağdaşlaşmaya gidildiğinin A) Toplumsal eşitlik C) Ekonomik sorunların ortadan kalktığının B) Eşit haklara sahip vatandaşlık D) Kabine sistemine geçildiğinin C) Ulusal birlik ve beraberlik D) Okuma yazmada kolaylık 3. Türk kadınlarına 1930 yılında belediye seçimlerine 6. katılma, 1934 yılında da milletvekili seçme ve 1930 yılında Umumi Hıfzıssıhha seçilme hakkı tanınmıştır. Kanunu çıkarıldı. Bu gelişmelerin amacı aşağıdakilerden hangisi- Bu kanunla aşağıdakilerden hangisi önlenmek dir? istenmiştir? A) Kadının yönetime katılmasını sağlama A) Bulaşıcı hastalıklar B) Aile yapısını koruma B) Toplumsal karışıklık C) Kadınlara sosyal haklar verme C) Yabancı sermayenin artışı D) Seçim sistemini değiştirme D) Dini duyguların sömürülmesi 8. SINIF 1

7. “Milletimizin sağlığının korunması ve kuvvetlendirilmesi, ölüm oranının azaltılması, nüfusun arttırılması, sos- yal hastalıkların ve bulaşıcı hastalıkların etkisiz bir duruma sokulması, böylece millet fertlerinin dinç ve çalış- maya yetenekli, kusursuz vücut yapılarına sahip olarak yetişmesi... Bu konuda gereken inceleme yapılmakta ve bu amacı sağlayacak programlar düzenlenmektedir.” Atatürk Aşağıda verilen faaliyetlerden hangisi Atatürk’ün bu sözü doğrultusunda yapılan çalışmalardan biri değil- dir? A) Hıfzıssıhha Enstitüsünün açılması B) Veremle Mücadele Cemiyeti’nin kurulması C) Musiki Muallim Mektebinin açılması D) İstanbul’da Sanatoryum açılması 8. Türkiye’nin kuruluş yıllarında doğrudan yabancı sermaye yatırımlarına yer verilmediği için dış dünyaya olan bağlılık daha çok dış ticaret yoluyla olmuştur. Bundan dolayı kriz etkisini daha çok dış ticarette göstermiştir. Çünkü Türkiye’nin dış ticareti genel olarak tarımsal ürün ihracatı ile sanayi maddeleri ithalatına dayalı bir seyir izlemiştir. Bu nedenle tarımsal ürün fiyatlarında yaşanan büyük değer kayıpları Türkiye’nin dış ticaret hacmini daraltmış ve ekonomik krizle birlikte Türkiye’de iflasların yaşanmasına neden olmuştur. Buna göre Türk Devleti’nin bu ekonomik sorunun çözümü için aşağıdakilerden hangisine yöneldiği söyle- nebilir? A) Sanayileşme sürecini hızlandırmaya B) Dış alımı azaltmaya C) Tarımsal ürün çeşitliliğini artırmaya D) Yeni pazarlar aramaya 9. Dünya Ekonomik Krizi’nin Türkiye’de hissedildiği 1929 ile 1933 yılları arasında, hükûmet bir dizi önlem olarak krizin etkilerini hafifletmeye çalıştı. 1929 Krizi’nin dünya ekonomik sistemine getirdiği en büyük değişiklik dev- letin de piyasa müdahalesini öngören “Karma Ekonomi Politikası”ydı. Türkiye de bu yıllarda İzmir İktisat Kong- resi politikasında belirlediği liberal ekonomi ilkelerinden saparak karma ekonomi politikası gütmeye başladı. Bu yıllarda, özel sektör sermaye birikimi konusunda yetersiz kaldığı için devlet Kamu İktisadı Teşebbüsleri’nin sayısını artırarak kendi eliyle sanayileşmeyi hızlandırmaya çalıştı. Bu metinde aşağıdakilerden hangisinin uygulanma gerekçesi anlatılmıştır? A) Laik yönetimin B) Devletçilik ilkesinin C) Çoğulcu demokrasinin D) Millî kültürün geliştirilmesinin 10. Türkiye’de ilk kez 1933 yılında planlı kalkınma politikası uygulanmaya başlandı. Hazırlanan Birinci Beş Yıllık Kal- kınma Planı çerçevesinde yapılan çalışmalarla tekstil ve diğer sanayi dallarında büyük gelişmeler yaşandı. Bu dönemde ağır sanayinin temelini oluşturan çelik üretime önem verildi. Buna göre Yeni Türk Devleti ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Devletçilik ilkesi yürürlüğe konmuştur. B) Mamül ürün üretimi artırılmıştır. C) Temel ihtiyaçlar ülkenin öz kaynaklarıyla sağlanmaya çalışılmıştır. D) Kentlere göç hareketi teşvik edilmiştir. 8. SINIF 2

11. Düşünce İnkılap 14. Atatürk, aşağıdaki sözüyle bazı düzenlemel­erin gerçekleştirilmesini istemektedir: Devletin ekonomik bağımsızlığının ...?... korunması “Türk milleti, bütün tarihinde harp meydanlarında birçok zafer taçları Yönetimde millet egemenliğini sür- ...?... giymiştir. Bununla övünür, daima dürme övünecektir. Ancak, bu övünç tacını daha çok süsleyerek milletin başında Türk kültürünü çağdaş uygarlık düze- ...?... tutabilmek için diğer bir sahada da yine çıkarma mutlaka başarılı olması lazımdır; o da iktisattır.” Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yerlere aşağıda- kilerden hangisi yazılamaz? Aşağıdakilerden hangisi bu düzenlemelerden biridir? A) Saltanatın kaldırılması B) Kabotaj Kanunu’nun kabul edilmesi A) Kabotaj Kanunu’nun kabul edilmesi C) Aşar vergisinin kaldırılması B) Millet Mekteplerinin açılması D) Türk Dil Kurumunun kurulması C) Harf inkılabının yapılması D) Medeni Kanun’un kabul edilmesi 12. • Sümerbank’ın kurulması 15. Gelişme Devrim • Etibank’ın kurulması Türkiye’nin limanları arasında ...?... • MTA’nın kurulması ...?... Yukarıdaki uygulamaların aşağıdakilerden han- gemi ...?... gisini desteklemek amacıyla yapıldığı söylenebi- lir? işletme hakkının Türk vatandaşlara verilmesi A) Tarımsal üretimi B) Sanayileşmeyi Yabancılara verilen ekonomik, siyasî, C) Kültürel gelişmeyi D) Vatandaşlık bilincini adli ayrıcalıkların kaldırılması Türkçenin bir bilim ve kültür dili hâli- ne gelmesi Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yerlere aşağıda- kilerden hangisi yazılamaz? 13. İnkılaplar, sonradan ulaşılmak istenen hedefleri A) Soyadı Kanunu’nun kabul edilmesi saptar ve bu hedefleri gerçekleştirmek için ona B) Kapitülasyonların kaldırılması uygun kurumlar ve kanunlar oluşturur. C) Türk Dil Kurumunun kurulması D) Kabotaj Kanunu’nun kabul edilmesi Aşağıdakilerden hangisi bu tanıma uygun bir inkılap değildir? A) Harf İnkılabı Millet Mekteplerinin B) Cumhuriyetin ilan açılması edilmesi Muhalefet partileri- 16. Soyadı Kanunu ...?... toplum C) Kapitülasyonların nin kurulması kaldırılması Kabotaj Kanunu’nun Bu şemada boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakiler- D) Soyadı Kanunu kabul edilmesi den hangisi yazılamaz? 8. SINIF Kılık-kıyafette A) Sınıfsız B) Üstün değişiklik C) İmtiyazsız D) Kaynaşmış 3

17. Mustafa Kemal güçlü ve bağımsız bir ekonomiye sahip olmadan siyasi bağımsızlığımızı kazanm­ anın ve bunu sürdürmenin mümkün olmadığını görmüştür. Buna göre, Mustafa Kemal bu konuyla ilgili düşüncelerini aşağıdaki sözlerinin hangisinde özetlemiştir? A) “Büyük devletler kuran atalarımız, büyük ve kapsamlı uygarlıklara da sahip olmuştur. Bunu aramak, incele- mek, Türklüğe ve dünyaya bildirmek bizler için bir borçtur.” B) “Türkiye Cumhuriyeti halkını tamamen çağdaş ve bütün anlayışla ve görünüşüyle medeni bir topluma dönüştürmek hedefindeyiz.” C) “Girişimin benim şahsımdan ziyade mukaddes cumhuriyetimize ve onun dayandığı yüksek ilkelerine yönel- miş bulunduğuna şüphe yoktur. Benim naçiz vücudum bir gün elbet toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhu- riyeti ilelebet payidar kalacaktır.” D) “Yeni Türkiye devleti, temellerini süngü ile değil, süngünün de dayandığı ekonomiyle kuracaktır. Yeni Tür- kiye Devleti bir ekonomi devleti olacaktır.” 18. “Medeniyetin icatları, fennin harikaları, cihanın değişiklikten değişikliğe sürüklendiği bir devirde asırlık köhne zihniyetlerle, maziye düşkünlükle mevcudiyetin muhafazası mümkün değildir.” Atatürk İlke Devrim ...?... ...?... Yukarıdaki diyagramda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisinin yazılması doğru olur? A) Milliyetçilik – Kabotaj Kanunu’nun kabul edilmesi B) İnkılapçılık – Miladi takvimin kabul edilmesi C) Halkçılık – Aşar Vergisi’nin kaldırıması D) Devletçilik – MTA’nın kurulması 19. I. İzmir İktisat Kongresi ✹ Dış rakebate dayanabilmek için sanayinin toplu ve bütün hâlde kurulması gereklidir. ✹ Yabancıların kurdukları tekellerden kaçınılmalıdır. ✹ Sanayinin teşviki ve millî bankaların kurulması sağlanmalıdır. Hedef ...?.... Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi yazılabilir? A) Toprak bütünlüğünü koruma B) Yabancı sermayeye dayanma C) Ekonomik bağımsızlığı sağlama D) Ekonomik ayrıcalıkları artırma 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 24 48 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. “Devlet, temel unsur olan çiftçiyi ve çobanı kuvvet- 4. 30 Kasım 1925’te TBMM tarafından çıkartılan bir lendirmek mecburiyetindedir. Bunu kuvvetlendir- kanunla; mek de öyle lafla olamaz; ilmin, fennin ve asrın • Tekke, zaviye ve türbeler kapatıldı. gerektirdiği vasıta ve araçlara fiilen girişmek lazım- dır.” • Şeyhlik, dervişlik, müritlik, dedelik, seyitlik, çele- bilik, babalık, emirlik, naiplik, halifelik, büyücü- Atatürk lük, falcılık ve muskacılık gibi san, sıfat ve işler yasaklandı. Aşağıdakilerden hangisi bu düşünce doğrultu- sunda yapılan uygulamalardan biri değildir? • Tarikatları simgeleyen giysi ve törenler yasaklan- dı. A) Yurdun değişik yerlerinde büyük ve örnek çift- liklerin kurulması Bu kanunla aşağıdakilerden hangisinin hedef- lendiği söylenemez? B) Çiftçiye ucuz fiyatla pulluk ve traktör ver­ ilmesi C) Damızlık hayvanların halka dağıtılması A) Laik toplum düzeni oluşturmak D) Ham maddesi yurt içinden sağlanan fabrikala- B) Din sömürüsünü önlemek rın kurulması C) Millî iradeye dayalı yönetimi kurmak D) Toplumsal ayrışmayı önlemek 2. Uygulama Devrim 5. • Miladi takvimin kabulü, • Saat sisteminin değiştirilmesi, Toplumda kadın-erkek eşitliğini sağ- ...?... • Hafta sonunun cumadan pazara alınması, lamak • Ağırlık ve uzunluk ölçü birimlerinin değiştirilmesi Topluma çağdaş görünüm kazandır- ...?... Verilen bu uygulamaların aşağıdakilerden hangi- mak sini kolaylaştırdığı savunulabilir? Resmi işlerin takibini kolaylaştırmak ...?... A) Laik toplum yapısına geçişi B) Batı ile olan ilişkileri Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yerlere aşağıda- C) Demokratik yönetim anlayışını kilerden hangisi yazılamaz? D) Millî ve güçlü bir ekonominin kurulmasını A) Şapka Kanunu B) Medeni Kanunu C) Kabotaj Kanunu D) Soyadı Kanunu 3. Aşağıdaki düzenlemelerden hangisinin yurt 6. Devrim İlke içinde ve uluslararası düzeyde yürütülen ekono- Halifeliğin kaldırılması ...?... mik ilişkilerde kolaylık sağladığı söylenemez? Çok partili hayata geçilmesi ...?... Soyadı Kanunu’nun kabul edilmesi ...?... A) Uluslararası saat sistemi ve miladi takvim kabul edildi. Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yerlere aşağıda- kilerden hangisi yazılamaz? B) Uluslararası rakamlara geçilmesi kabul edildi. A) Cumhuriyetçilik B) Laiklik C) Uzunluk ölçüsü olarak metre, ağırlık ölç­ üsü ola- C) Halkçılık D) Devletçilik rak kilogram kabul edildi. D) Vatandaşların bir soyadı olması kabul edildi. 8. SINIF 5

7. Dış SARSILAN OSMANLI Coğra Borçlar Keşi er Azınlık Sanayi isyanları İnkılabı Kapitülasyonlar Şekildeki bilgilere göre Osmanlı Devleti’nin güç kaybetmesinde aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu söylenemez? A) Osmanlı’daki gayrimüslimlerin “Her millete bir devlet” sloganıyla hareket etmesinin B) Bazı devletlerin pazar ve ham madde ihtiyaçlarının artmasının C) Yabancılara verilen siyasi, adli ve mali imtiyazların yerli üretimi durma noktasına getirmesinin D) Meşrutiyetin ilanıyla açılan Mebusan Meclisinde azınlıklara da temsil hakkı verilmesinin 8. Her ne kadar Jön Türkler güçlerini kaybetseler de onların fikirlerinden etkilenen bazı aydınlar, İttihat ve Terakki adıyla gizli bir cemiyet kurdular (1889). Meclisin yeniden açılmasını ve meşrutiyet yönetiminin fiilen uygulan- masını amaçlayan İttihatçılar daha ziyade ordu içerisinde teşkilatlandılar. Zamanla güçlenerek Padişah’a yap- tıkları baskıyı artırdılar. Artan baskılar sonucu Padişah II. Abdülhamit, otuz yıl aradan sonra Mebusan Meclisini yeniden açtı (1908). Böylece II.Meşrutiyet Dönemi başladı. Bu, İttihat ve Terakki Cemiyeti için büyük bir zaferdi. Buna göre İttihat ve Terakki Cemiyeti’ni kuranların aşağıdaki fikirlerden hangisine sahip oldukları söylene- bilir? A) İslamcılık B) Demokratik yönetim C) Mandaterlik D) Laik hukuk sistemi 9. Mustafa Kemal, 31 Mart Olayı’ndan sonra subayların siyasete karışmasının tehlikelerini sezmişti. Subaylar ara- sında yayılan particilik düşüncesi orduda düzen ve disiplinin bozulmasına neden olmuştu. Mustafa Kemal bu durumun gelecekte, vatanın bekası için tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini görmüştü. Bu nedenle ordunun siyasetten uzak durması gerektiği yönündeki düşüncelerini arkadaşlarıyla paylaşmıştı. Nitekim Balkan Savaş- ları sırasında Mustafa Kemal’in öngörüleri gerçekleşmiş ve ordumuz büyük bir felaketle karşılaşmıştır. Bu bilgi Mustafa Kemal’in aşağıdaki kişilik özelliklerinden hangisiyle ilişkilendirilemez? A) Yenilikçilik B) İleri görüşlülük C) Vatanseverlik D) Açık sözlülük 8. SINIF 6

10. Enver Paşa komutasındaki 12. Wilson İlkeleri, yenilen devletlere umut ışığı olmuş- Osmanlı ordusu, zor şartlar altında tur. Ateşkes antlaşmalarının imzalanmasını ve I. Kafkas Cephesi’nde Ruslarla Dünya Savaşı’nın bitişini kolaylaştırmıştır. İtilaf Dev- savaşırken Rusların kışkırttığı letleri, ABD’nin savaşa girme aşamasında bu ilke- Ermeniler, çeşitli bölgelerde lere uyacaklarını açıklamış ancak savaştan sonra Hınçak ve Taşnak örgütlerinin izledikleri politikalarla uymadıklarını göstermişler- öncülüğünde çeteler kurdu. Savaş dir. ortamının meydana getirdiği Buna göre İtilaf Devletleri’nin; otorite boşluğundan yararlanan Ermeniler, Osmanlı halkına yönelik katliama başladı. Bu I. Manda ve himaye fikrini ortaya atmaları, arada Ruslara casusluk yapmanın yanı sıra II. Yenilen devletlerin topraklarını işgal etmeleri, Osmanlı kuvvetlerini arkadan vuran Ermeniler, III. Milletler Cemiyeti’ne üye olmaları Osmanlı birliklerinin harekâtına engel olmuş, IV. Yeni kurulan devletlerle diplomatik ilişkileri yolları ve köprüleri imha ederek Rus işgalini kolaylaştırmıştır. geliştirmeleri Bu bilgiler aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı durumlarından hangileri bu bilgiyi doğrular? olur? A) I ve II. B) I ve III. A) Osmanlı Devleti’nin Sevk ve İskân Kanunu’nu C) III ve IV. D) III ve IV. çıkarmasında hangi olaylar etkili olmuştur? B) Osmanlı Devleti azınlık sorunlarını çözmek ama- cıyla hangi demokratik önlemler almıştır? C) Osmanlı Devleti’nin savaşa girmesiyle savaşın süreci bundan nasıl etkilenmiştir? D) Osmanlı Devleti dünya savaşında hangi cephe- lerde ve kimlerle savaşmıştır? 13. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın; 11. Mustafa Kemal’in Çanakkale Savaşlarında düşma- I. Türklerin elindeki savaş esirleri ile esir ya da nın manevralarını önceden kavraması, aldığı karar- tutuklu Ermeniler serbest bırakılacak. ları cesaretle uygulaması savaşın gidişatını değiştir- miştir. II. Hükûmet haberleşmesi dışında bütün haber- leşme, ulaşım araç ve gereçleri İtilaf Devletle- Bu durum Mustafa Kemal’e aşağıdakilerden han- ri’nin kontrolünde olacak. gisini sağlamıştır? III. Toros tünelleri İtilaf Devletleri’nce işgal edile- A) Askerlik mesleğinde ilk başarısını kazanmasını cek. B) Türk ve dünya kamuoyu tarafından tanınmasını IV. Altı vilayette (Vilayet-i Sitte: Erzurum, Sivas, Van, Bitlis, Diyarbakır, Elâzığ) karışıklık çıkarsa C) Diplomatik tecrübelerinin İstanbul Hükûmeti İtilaf Devletleri bu vilayetleri işgal etme hak- tarafından kabul görmesini kına sahip olacak. D) Osmanlı Devleti’nin dünya savaşından mağlup maddelerinden hangileri halkın örgütlenmesini çıkmasını engellemeye yönelik olduğu söylenebilir? A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. D) II ve IV. 8. SINIF 7

14. Millî Mücadele Dönemi’nde yapılan diğer yerel kongreler şunlardır: “ ...Erzurum ve Sivas Kongreleri dışında bölgesel olarak Balıkesir Harekât-ı Millîye Kongresi, Alaşehir Harekât-ı Millîye ve Redd-i İlhak Büyük Kongresi, Nazilli Kongresi, Lüleburgaz ve Edirne Kongreleri, Denizli Ulusal Kurulu ve Pozantı Kongresi yapılmıştır. Bu kongrelerde gerek Kuvâ-yı Millîye’nin desteklenmesi, gerekse vatanın bağımsızlığının sağlanması yolunda önemli çalışmalar yapılmıştır.” Bu bilgilerden yararlanarak aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz? A) Türk halkının hürriyeti için örgütlendiğine B) İşgallerin ortaya koyduğu tehdit karşısında halkın bölgesel çareler aradığına C) Millî Mücadele sürecinde ulusal iradenin her şeyin üstünde olduğunun kabul edildiğine D) Türk halkının vatan savunması konusunda duyarlı olduğuna 15. Büyük Millet Meclisinin en yaşlı üyesi olan Sinop Milletvekili Şerif Bey geçici başkan olarak meclisi açtı. Şerif Bey’in meclisi açış konuşmasından bir bölüm şöyledir: “...Bu yüce meclisin en yaşlı başkanı sıfatıyla Allah’ın izniyle milletimizin iç ve dış tam bağımsızlık dahilinde kaderini doğrudan üstlendiğini ve idare etmeye başladığını bütün dünyaya ilan ederek Büyük Millet Meclisini açıyorum...” Şerif Bey’in bu sözü Millî Mücadele sürecinde alınan aşağıdaki kararlardan hangisinin eyleme geçtiğini gösterir? A) Hristiyan azınlığa, siyasi egemenliğimizi ve sosyal dengemizi bozucu ayrıcalıklar verilemez. B) Milletin bağımsızlığını yine milletin kendi azmi ve kararı kurtaracaktır. C) Kapitülasyonlar kaldırılmalıdır. D) Sivas’ta millî bir kongre toplanmalıdır. 16. Ali Saip Bey, “Kuvâ-yı Millîye Kumandanı Namık” imzasıyla Fransızlara şu ültimatomu verdi: “Asırlardan beri hür ve bağımsız yaşamış bir millet, istila ve esareti kabul edemez... Urfa’daki misa rliğinize daha fazla müsaade etmemize imkan yoktur. Antlaşmaya aykırı işgalinizi şiddetle reddeder, 24 saat içinde Urfa’yı terk ve tahliye etmediğiniz takdirde kesin hareketlere başvuru- lacağını ve dökülecek kanların sorumluluğunun size ait olacağını üzüntü ile bildiririz. Hristiyan vatandaşlarımızın her türlü hakkı korunacaktır. Urfa’yı boşaltmaya onay verdiğiniz takdirde sınırımızın dışına kadar serbestçe gidebileceğinizi temin ederiz.” Buna göre Urfa savunması ile ilgili, I. Milis güçleriyle mücadele edildiği, II. Halkın bağımsızlık konusunda kahramanca ve kararlılıkla hareket ettiği, III. TBMM’nin kararları doğrultusunda stratejiler geliştirildiği, IV. Silahlı direnişin profesyonel askerler ve komutanlar tarafından yönetildiği yorumlarından hangileri söylenebilir? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 8 8. SINIF

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 25 49 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Türk Toplumuna Cumhuriyetin Sağladığı Kazanımlar 1. Nutuk bu bölüm ile son bulur. Burada 4. Bölgesinde ve dünyada kendi gücüyle siyasal ve ülkemizde yaşanabilecek olayları ekonomik varlığını devam ettiren saygın bir devlet anlatan ve cumhuriyet yönetiminin olarak tanınabilmek için büyük gayret gösterilmiş- gelecek kuşaklara emanet eden bir tir. Bu çabalar; birlik ve beraberlikle kenetlenmiş bir milletin aşamayacağı hiçbir engel olmadığını Sıla anlatış vardır. bütün dünyaya ispatlamıştır. Bu başarıda en önemli etkenlerden biri ise Atatürk’ün Türk milletine duy- Sıla, aşağıdakilerden hangisi hakkında bilgi ver- duğu sonsuz güven ve büyük bir kararlılıkla sür- miştir? dürdüğü yenileşme hareketleridir. Yenileşme hare- ketinin en büyüğü hiç kuşkusuz, Türk milletinin ve A) Onuncu Yıl Nutku B) Gençliğe Hitabe Atatürk’ün çabaları ile oluşturulan Türkiye Cumhu- C) Balıkesir Hutbesi D) Kastamonu Nutku riyeti’dir. Bu paragrafta Atatürk’ün hangi kişilik özelliğine vurgu yapılmıştır? 2. Dünyanın en güçlü devletlerinden birini tarih sah- A) Çağdaşlığı B) Hoşgörülülüğü nesinden silinmesi ile birlikte toprakları işgal edi- C) Açık sözlülüğü D) Askerî yeteneği len, insanları köleleştirmeye çalışılan bir milletin, yalnızca makûs talihini değil, ülkemizi sömürgeleş- 5. Nutuk ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi tirmek isteyen dünyanın en güçlü devletlerini de söylenemez? yenerek özgürlüğünü ve onurunu kazandığı bir dönemin kahramanı ve tanığının, evlatlarına hita- A) İnkılaplara yöneltilen eleştirilere karşı bir yanıt ben yaptığı Onuncu Yıl Nutku konuşması birçok ve uyarı niteliğindedir. açıdan son derece önemlidir. B) Türk halkına millet olma bilincini kazandırmada Bu paragrafta Mustafa Kemal ile ilgili olarak aşa- katkı sunmuştur. ğıdakilerden hangisi vurgulanmamıştır? C) Cumhuriyete yönelen tehditler açısından uya- A) Emperyalizme karşı başarı ile direndiği rıcı ve yol gösterici bir kaynaktır. B) Türk halkının bağımsızlık ve özgürlüğü için D) Türk dilinin geliştirilmesinde ve yeni kelimelerin mücadele ettiği dile kazandırılmasında büyük önem taşımıştır. C) Millî Mücadele’nin lideri olduğu D) Türk milletini çağdaş uygarlığın üzerine çıkarma 6. Onuncu Yıl Nutku Türk Milleti! ideali olduğu Kurtuluş Savaşı’na başladığımızın on beşinci yılın- dayız. Bugün, Cumhuriyetimizin onuncu yılını dol- 3. Atatürk, Onuncu Yıl Nutku’ndaki, “Yurdumuzun durduğu en büyük bayramdır. Kutlu olsun! Şu dünyanın en mamur ve medeni milletler seviyesi- anda, büyük Türk milletinin bir ferdi olarak bu kutlu nin üzerine çıkaracağız.” sözleriyle Türk inkılabının güne kavuşmanın en derin sevinci ve heyecanı aşağıdaki hed­ eflerinden hangisini göstermiştir? içindeyim. Atatürk bu nutukla, aşağıdaki yılların hangisinde A) Bağımsızlığı ve özgürlüğü Türk halkına seslenmiştir? B) Sosyalleşmeyi C) Çağdaşlaşmayı A) 1929 B) 1930 C) 1933 D) 1935 D) Millîleşmeyi 8. SINIF 1

7. Ülkemizde cumhuriyetin ilanından sonraki ilk on yıl, cumhuriyet tarihimizin en önemli ve kritik dönemidir. Bu dönem, Türkiye’de Atatürk’ün eşsiz liderliğinde bir yenileşme ve Türk milletine yeni bir millî kimlik kazandırma mücadelesinin yoğunlaştığı bir zaman dilimidir. Buna göre aşağıdakilerden hangisinin bu zaman diliminde gerçekleştiği söylenemez? A) Yeni Türk harflerinin kabul edilmesi B) Serbest Cumhuriyet Fırkasının kurulması C) Soyadı Kanunu’nun kabul edilmesi D) Millet Mekteplerinin açılmasının 8. 1923 yılında devralınan, uzun süren savaşlar nedeniyle yıkılmış, kaynakları kurutulmuş, salgın hastalıklar yüzünden azalmış, yokluklar içindeki Türkiye ile 1933 yılında hukuk ve eğitim sisteminin, teknolojisini, tarımını ve ticaretini geliştiren Türkiye arasında büyük fark vardır. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla başlayan ve bir- çok alanda gerçekleştirilen yenilikler, Türk devlet ve toplum düzeninde on yıl sonunda önemli değişiklikleri beraberinde getirmiştir. Bu paragrafta, Türk toplumunun Cumhuriyet yönetimiyle birlikte aşağıdakilerden hangisi bakımından kazanım elde ettiği vurgulanmamıştır? A) Çağdaşlık B) Kültürel gelişme C) Millî gelir artışı D) İnanç özgürlüğü 9. Mustafa Kemal Atatürk, gelecek nesiller ve Türkiye Cumhuriyeti tarihi için bir görev olarak kabul ettiği bu çalış- mayı hazırlarken birçok belgeyi gözden geçirmiştir: • Kişisel yazışmalar, telgraflar, • Genelgeler, kongre tutanakları, • TBMM tutanakları, • Dönemin gazeteleri Buna göre Nutuk ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Özneldir. B) Bilimseldir. C) Güvenilirdir. D) Gerçekçidir. 10. Atatürk, Nutuk’un sonunda okuduğu Gençliğe Hitabesi’nde; Birgün cumhuriyete ve ilkelerine içeriden ve dışa- rıdan yapılacak saldırılarla karşılaştığında içinde bulunduğu durumu düşünmemesini ve ne olursa olsun göre- vini yerine getirmesini istemiştir. Ülkenin her yerinin elden çıkabileceğini, halkın yokluk içinde kalabileceğini, daha da vahim olanı ülkeyi yönetenlerin kişisel menfaatlerini ön planda tutacaklarını belirtmiştir. Atatürk’ün gençlere yönelik bu sözleri onun aşağıdaki kişilik özelliklerinden hangisine örnek verilebilir? A) Çok yönlü olduğuna B) İleriye dönük olduğuna C) Bilimselliğine D) Eşitlikçi olduğuna 8. SINIF 2

11. “Bundan sonraki girişimler ve olaylar 13. “Yurttaşlarım! hemen hemen hepinizce bilinmekte- dir sanıyorum. Bununla birlikte Az zamanda çok ve büyük işler yaptık. Bu işlerin en İstanbul’dan ayrıldığım güne büyüğü, temeli Türk kahramanlığı ve yüksek Türk rastlayan olayları bir bölüm olarak, o kültürü olan Türkiye Cumhuriyeti’dir. Bundaki başa- günden bugüne kadar meydana rıyı, Türk milletinin ve onun değerli ordusunun bir gelen olayların yazılmış ve korunmuş ve beraber olarak, azimkârane yürümesine borçlu- olan belgelerini düzenleyerek yuz. Fakat yaptıklarımızı asla kâfi göremeyiz çünkü anılarımı yazmayı düşünüyorum. daha çok ve daha büyük işler yapmak mecburiye- Bunu yapmayı gelecek nesil için, tinde ve azmindeyiz.” Türkiye Cumhuriyeti tarihi için bir görev olarak da kabul ediyorum.” Atatürk Bu sözünde Atatürk aşağıdakilerden hangisini Atatürk’ün bu sözü onun aşağıdaki kişilik özellik- kaleme alma amacını dile getirmiştir? lerinden hangisiyle ilişkilendirilemez? A) Onuncu Yıl Nutku B) Söylev A) Alçak gönüllü olmasıyla C) Balıkesir Nutku D) Amasya Protokolü B) İnkılapçılığıyla C) İdealistliğiyle D) Barışseverliğiyle 12. 14. “Milletin bağrından temiz bir nesil yetişiyor. Bu eseri ona bırakacağım ve Nutuk’un Almanca gözüm arkamda kalmayacak.” baskısı kapağı Nutuk’un İngilice Atatürk bu sözünde aşağıdakilerden hangisini baskısı kapağı dile getirmiştir? A) Türk halkının cefakârlığını B) Türk gençliğine olan güvenini C) Türk milletinin üstünlüğünü D) Türk gençliğinin tarihsel değerlerini Nutuk’un Fransızca 15. “Cumhuriyeti, cumhuriyetin geleceğini Türk gençli- baskısı kapağı ğine emanet ettiğimi biliyorsunuz. Ancak iş, yalnız bunu yapmakla bitmiyor. Cumhuriyeti, ülkenin Bu görseller Nutuk ile ilgili aşağıdakilerden han- geleceğini onlara emanet etmekle, yalnız onların gisini gösterir? damarlarında dolaşan asil kanda bulunan güce güvenmekle görevimizi tamamlamış olmayız. Aynı A) Evrensel değerler içerdiğini zamanda bu Türk gençliğini de bilgili, inanç sahibi B) Millî kültürün gelişmesine katkı sunduğunu olarak yetiştirmek mecburiyetindeyiz. İnanç sahibi C) Bilimsel temellere dayalı bir sunumu olduğunu derken, memleketin en çok yararına olacak pren- D) Kuvayımillîye ruhunun doğuşunu ifade ettiğini siplere sahip demek istedim.” Atatürk Atatürk bu sözünde Türk eğitim sisteminin aşağı- daki esaslardan hangisine göre temellendiril- mesi gerektiğine vurgu yapmıştır? A) Eşitlikçi B) Geleneksel C) Bilimsel D) Dayanışmacı 8. SINIF 3

16. Yok edilmek üzere olan bir milletin, bütün imkânsızlıklara rağmen Mustafa Kemal liderliğinde bağımsızlığını nasıl kazandığı ve çağdaş uygarlık düzeyine nasıl hızla ilerlediğini anlatan“Nutuk”, bu yönüyle dünyanın ilgisini çekmiş, esaret altındaki milletlere örnek olmuştur. İngilizce, Almanca ve Fransızca başta olmak üzere pek çok dile çevrilip okunması bunun en büyük kanıtıdır. Bu paragrafta Nutuk ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi vurgulanmıştır? A) Evrenselliği B) Bilimselliği C) Barışçılığı D) Birleştiriciliği 17. Yurdumuzun jeopolitik önemini çok iyi bilen Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni koruma görevini Türk gençliğine emanet etmiştir. Türk gençliği, yurdumuzu korumak ve kalkındırmak için çağdaş bilgi birikimi ile donanmalıdır. Her gün dünyada ve Türkiye’de meydana gelen gelişmeleri yakından izlemeli, ayrıca Türkiye’ye yönelen ve yönelebilecek iç ve dış tehditlere karşı hazır olmalıdır. Bu bilgi Atatürk ilke ve inkılaplarını oluşturan aşağıdaki temel esaslardan hangisiyle ilişkilendirilemez? A) Dinamik B) Barışçıl C) Yenilikçi D) Bağımsızlık 18. “Gençler! Cesaretimizi güçlendiren ve sürdüren sizsiniz. Siz almakta olduğunu eğitim ve bilgelik ile insanlık seçkinliğinin, vatan sevgisinin, düşünce özgürlüğünün en değerli simgesi olacaksınız... Cumhuriyeti biz kurduk, onu yükseltecek ve sürdürecek olan sizsiniz.” Atatürk bu sözünde aşağıdakilerden hangisini belirtmiştir? A) Millî kültürün önemini B) Türk gençliğinin görev ve sorumluluklarını C) Türk inkılaplarının hedeflerini D) Türk gençliğinin tarihsel erdem ve meziyetlerini 19. Atatürk’ün Türk gençliğine güveni sonsuzdur. Bu güven duygusu onun“Bütün ümidim gençliktedir.”sözle- rinde açıkça görülür. Diğer yandan cumhuriyeti, Türk gençliğine emanet etmiştir. “Türkiye Cumhuriyeti’ni Türk gençliğine emanet ediyorum.” diyerek en büyük eseri olan Türkiye Cumhuriyeti’nin sonsuza kadar yaşatılması için Türk gençliğini görevlendirmiştir. Atatürk’ün, Cumhuriyeti Türk gençliğine emanet etmesinin temel amacı nedir? A) Yenileşmeyi sürekli kılmak B) Ekonomik gelişmede gençlere yetki vermek C) Türk gençliğini korumak D) Gençleri siyasal hayata katmak 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 25 50 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. 4. Mustafa kemal, Onuncu Yıl Nutku’nda, Türkiye I. İktisat Kongresi: az zamanda çok büyük işler yapıldığını Ekonominin her kesiminde bağımsızlığın belirtmiş, ancak bunları yeterli görme- sağlanması ve korunması Pelin miştir. Buna göre, Lozan Antlaşması’nın aşağıdaki hükümlerinden hangisi bu ilkeyi destekler nite- Pelin, bu sözüyle Mustafa Kemal’in hangi kişilik liktedir? özelliğine vurgu yapmıştır? A) İdealistliğine A) Kapitülasyonların kaldırılması B) Bilimselliğine B) Boğazlar Komisyonunun kurulması C) Planlılığına C) Azınlık mahkemelerine son verilmesi D) Bütünleştiriciliğine D) Savaş tazminatının Yunanistan’a yüklen­mesi 2. Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ülkemizin kalkın- 5. masında ve gelişmesinde önemli işlevleri yerine Kabotaj Kanunu getirdi. Fakat hazırlanan İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’nı, İkinci Dünya Savaşı’nın başlaması nede- AMAÇ niyle uygulamak mümkün olmadı. ...?... ...?... ...?... Bu bilgiler aşağıdaki yargıların hangisine ulaş- mak için yararlanılır? Bu şemada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Ekonomik faaliyetler birbiriyle ilişkilidir. A) Deniz ticaretini geliştirmek B) Millî ekonomiyi kurmak B) Dış gelişmeler ülke içindeki gelişmeleri doğru- C) Millî iradeyi etkin kılmak dan etkiler. D) Egemen devlet anlayışını güçlendirmek C) İçte güçlü olmak için dışta da güçlü olmak gere- kir. D) İç ticaret hacminin azalması dış ticaret hacm­ ini de etkiler. 3. Cumhuriyet döneminde sağlık hizmetlerine 6. Kabotaj Kanunu ile ülkemizin limanları arasında önem verilmesi Atatürk ilke ve inkılaplarını oluş- gemi işletme ve deniz taşımacılığı yapma hakkı turan aşağıdaki temel esaslardan hangisinin bir Türk vatandaşlarına tanınmıştır. gereğidir? Bu durum Atatürk’ün hangi ilkesi ile doğrudan A) Ulusallık ilişkilidir? B) Millî birlik ve beraberlik C) Bağımsızlık ve özgürlük A) Laiklik B) Cumhuriyetçilik D) Sosyal devlet C) İnkılapçılık D) Milliyetçilik 8. SINIF 5

7. Aşağıdaki haritada I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin cepheleri verilmiştir. Varşova Viyana Budapeşte ADRİYATİK DENİZİ Bükreş Üsküp KARADENİZ HAZAR DENİZİ İstanbul EGE DENİZİ Trabzon Ankara Erzurum Erzincan Sicilya Halep Musul Kerkük Girit Kıbrıs AKDENİZ Bağdat GazzeSina Kudüs Basra Süveyş Yarımadası Abadan Kanalı BASRA KÖRFEZİ I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı MISIR ARABİSTAN Devleti’nin Savaştığı Cepheler KIZILDENİZ K Cidde YEMEN BD Mekke G Aden Cephelerin yerleri düşünüldüğünde, Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenemez? A) Petrol bölgelerini korumak B) Önemli su yollarının kontrolünü sağlamak C) Kutsal mekânların işgalini önlemek D) Sınırlarını Balkanlara doğru genişletmek 8. Aşağıda Sevr Antlaşması’nın bazı maddeleri verilmiştir. • İstanbul ve çevresi ile Anadolu’nun bir bölümü Osmanlı Devleti’nde kalacak fakat azınlıkların hakları göze- tilmezse İstanbul, Türklerin elinden alınacak. • Boğazlar tüm devletlerin gemilerine açık olacak, uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecek, bu ko- misyonda Türk üye bulunmayacak. • Azınlıklara verilen haklar genişletilecek. • Kapitülasyonlardan bütün devletler yararlanacak. • Osmanlı kaynaklarını korumak ve artırmak için mali bir komisyon kurulacak, bu komisyon Osmanlı bütçesini kontrol edecek. Antlaşmanın bu maddelerine dayanarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Osmanlı’nın bağımsızlığı zedenlenmiştir. B) Osmanlı ekonomisi güçlenmiştir. C) Boğazlar demokratik bir yönetime kavuşmuştur. D) Azınlıklarla Türkler eşit haklara sahip olmuştur. 9. Aşağıdaki ilkelerden hangisi devlet eliyle sosyal adaleti sağlamayı amaçlar? A) Devletçilik B) Laiklik C) Milliyetçilik D) İnkılapçılık 8. SINIF 6

10. Atatürkçü düşünce sistemi dogmalara dayanmaz. 14. Türk Medeni Kanunu’na göre; Kaynağını akıl ve bilimden alır. Gelişmelere ve yeni- • Evlenme yalnız erkeğin değil, kadının da onayı liklere açıktır, çağa ayak uydurur. alınarak gerçekleşecek ve ailede kadın ile erke- Bu bilgilerde Atatürkçülüğün hangi özelliği vur- ğin hakları eşit olacak, gulanmıştır? • Mirastan pay alma ve mahkemelerde tanıklık yapma konularında kadınlar erkeklerle eşit ola- A) Halkçı B) Millî cak, C) Dinamik D) Barışçı • Kadınların istediği alanda eğitim alma, erkekler- le aynı işlerde çalışma ve eşit ücret alma hakkı 11. Mustafa Kemal Paşa’nın Kurtuluş Sa­vaşı’nın olacaktı. devam ettiği yıllarda Türk Ulusu’na “Ulusun gele- ceğini, ulusun kendi iradesi belirleyecektir.” ilkesini Bu bilgiden Medeni Kanun’la kadınların hangi benimsetmeye çalışmasının temel amacı aşağı- alanda hak elde ettiği söylenemez? dakilerden hangisidir? A) Hukuki B) Siyasi A) Yönetim şeklini değiştirmek C) İktisadi D) Toplumsal B) Yöresel cemiyetleri kurmak C) İşgalci güçlerle uzlaşmak D) Osmanlı Saltanatını emperyalist devletlerin bas- kısından kurtarmak 12. Erkân-ı Harbiye Vekâleti kaldırıldı ve yerine Genel- 15. Maraş’ın Fransız işgalinden kurtarılması için bölge- kurmay Başkanlığı oluşturuldu. deki Kuvâ-yı Millîye birlikleri asker ve silah bakımın- dan güçlendirildi. Şehrin düşman işgalinden kurta- Bu durum aşağıdakilerden hangisinin gelişmesi rılması için yaşlılar, kadın ve çocuklara varıncaya yolunda önemli bir adımdır? kadar bütün Maraş halkı millî kuvvetlerle birlikte canla başla büyük bir mücadeleye giriştiler. Fran- A) Toplumsal barışın sızlar ve Ermenilere karşı 22 gün sürdürülen başa- B) Türk demokrasisinin rılı mücadeleler sonucunda şehrin önemli bir kıs- C) Çağdaş hukuk sisteminin mına hâkim olundu. Düşmana karşı olağanüstü bir D) Laik yönetimin direniş gösterildi. Bu direniş karşısında şehirde tutunamayan Fransızlar 11 Şubat’ı 12 Şubat’a bağ- layan gece, şehirden çıkarıldı. Böylece fedakâr Maraş halkı Fransız işgalinden kurtulmuş oldu. Buna göre, 13. 1924 Anayasası’nın aşağıdaki maddelerinden I. Osmanlı egemenliğinde bulunan Ermeniler hangisinde milliyetçilik ilkesinin temel alındığı işgalci güçlerle iş birliği yapmıştır. söylenebilir? II. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra Ana- A) Türkiye Devleti bir cumhuriyettir. dolu’daki işgal bölgeleri İtilaf Devletleri arasıda el değiştirmiştir. B) Meclis, yasama yetkisini kendi kullanır. III. Düşmanın baskı ve şiddet politikalarına karşı C) Türk milletini ancak Türkiye Büyük Meclisi temsil Türk halkı direniş başlatmıştır. eder ve millet adına egemenlik hakkını yalnız o kullanır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? D) Devletin dili Türkçedir. A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) I, II ve III. 8. SINIF 7

16. Büyük Millet Meclisinin amacı tam bağımsızlığı ve millî egemenliği sağlamaktı. Dördüncü kez kurulan Damat Ferit Hükûmeti, çalışmalarını bu amaçlar doğrultusunda sürdüren Ankara Hükûmeti’ne karşı tavrını sertleştirdi. İstanbul Hükûmeti, Millî Mücadele hareketine ve meclise karşı halkı kışkırtarak Anadolu’nun çeşitli yerlerinde isyanların çıkmasında etkili oldu. Aşağıdakilerden hangisi bu isyanlardan biridir? A) Ali Galip Olayı B) Ethem Bey İsyanı C) Anzavur İsyanı D) Pontus İsyanı 17. Millî Bağımsızlık Savaşı’nda, millî bütünlüğün sağlanması, halkın bir bayrak altında toplanması konu- sunda Mustafa Kemal Paşa olağanüstü bir çaba göstermiştir. Kendisine ve arkadaşlarına bu konuda Anadolu basını ve zaman zaman İstanbul basını, kamuoyunun oluşması ve bilinçlenmesi bakımından büyük yardım sağlamıştır. Mustafa Kemal Paşa, bu arada halkın moralinin bozulmaması ve yanlış bilgi alınmaması için zararlı yayınlarda bulunan bazı İstanbul gazetelerinin ve azınlıklara ait basın organ- larının Anadolu’ya sokulmaması için tedbirler aldırmıştır. Anadolu basınının hemen hemen hepsi Millî Bağımsızlık Savaşı’nın yanında yer almış ve Mustafa Kemal Paşa’ya destek olmuştur. Millî Mücadele Dönemi’ndeki bu uygulamalarla; I. Millî birlik ve beraberliğin sağlanması, II. Misakımillî’nin hazırlanması, III. Millî egemenliğin oluşturulması, IV. Millî bilincin uyandırılması amaçlarından hangileri gerçekleştirilmek istenmiş olabilir? A) Yalnız I. B) I ve IV. C) II ve III. D) III ve IV. 18. Millî Savunma Bakanı Fevzi Paşa da mecliste konuyla ilgili olarak yapılan gizli oturumda söz alarak şunları söy- lemiştir: “...Düşmanın ilerlemesine karşı, halkın tereddüt ve endişe etmesine yer yoktur. Düşmanın Anadolu içlerine doğru uzanmak isteyen kolları mezarlarına yaklaşıyor, bu yeni sefer düşmanın ölüm yolculuğudur.” Buna göre Fevzi Paşa bu konuşmasını aşağıdaki olaylardan hangisi üzerine yaptığı söylenebilir? A) Kütahya-Eskişehir Savaşları’ndan sonra Türk ordusunun Sakarya Nehri’nin doğusuna çekilmesi B) İstanbul’un İngilizler tarafından resmen işgal edilmesi C) Başkomutanın “Ordular ilk hedefimiz Akdenizdir, ileri!” emrini vermesi D) Sakarya Savaşı’nda topyekûn savaş stratejisinin benimsenmesi 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 26 51 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Atatürk İlke ve İnkılaplarını Oluşturan Temel Esaslar 1. “Biz her vasıtadan yalnız ve ancak bir görüşle fay- 4. Atatürk İlkeleri dalanırız. O görüş şudur: Türk milletini medeni ...?... dünyada, layık olduğu mevkiye yükseltmek ve Tür- ...?... ...?... kiye Cumhuriyeti’ni sarsılmaz temeller üzerinde, her gün ve daha çok güçlendirmek.” Atatürk Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? Bu söz aşağıdaki temel esaslardan hangisini ifade etmektedir? A) Uygulamaya yansımıştır. A) Çağdaşlaşma ideali B) Birbiriyle uyumlu ve birbirini tamamlayıcıdır. B) Millî kültürü geliştirme C) Kabul edilmesinde dış baskılar etkili olmuştur. C) Ülke bütünlüğünü sağlama D) Türk milletinin ihtiyaçlarından doğmuştur. D) Egemenliği ulusa verme 5. “Efendiler, vatan artık bayındır hâle gelmek istiyor, zenginlik ve refah istiyor. İlim ve bilgi, yüksek 2. • Kurtuluş Savaşı’nı başlatmak medeniyet, hür fikir ve hür zihniyet istiyor... Efendi- • Bölücülüğe ve ayrımcılığa izin vermemek ler, asırlardan beri Türkiye’yi idare edenler çok şey Bu durumlar aşağıdaki temel esaslardan hangi- düşünmüşlerdir: Türkiye’yi... Bu düşüncesizlik siyle ilişkili değildir? yüzünden Türk vatanının, Türk milletinin düçar A) Ülke bütünlüğü olduğu zararları ancak bir tarzda telafi edebiliriz. O B) Bağımsızlık ve özgürlük da artık Türkiye’de Türkiye’den başka bir şey düşün- C) Millî birlik ve beraberlik memek. Ancak bu zihniyetle hareket ederek her D) Çağdaşlık ülküsü türlü selamet ve saadet hedeflerine vasıl olabiliriz.” Atatürk Bu sözde Atatürkçü düşünce sisteminin hangi özelliği anlatılmıştır? 3. A) Evrensel ve barışçı olması (...?...) ilk önce Erzurum Kongresi’nde “Millî B) Akılcı ve bilimsel olması sınırlar içinde kalan vatan bir bütündür, asla C) Laik düşünce ve hukuka dayanması bölünemez.” kararı ile ortaya konulmuştur. D) Türk milletinin ihtiyaçlarından doğması Daha sonra Sivas Kongresi’nde bu karar aynen kabul edilerek Misakımillî ile millî bir politika 6. “Türk ordusunun idaresinde ve korunmasında ulu- hâline getirilmiştir. sal birlik, ulusal duygu, ulusal kültür en yüksekte göz diktiğimiz idealdir. ...” Anlam bütünlüğünü sağlamak için bu metnin Atatürk başına aşağıdakilerden hangisinin yazılması Atatürk bu sözü ile aşağıdakilerden hangisini doğru olur? amaçladığını vurgulamıştır? A) Millî kültür değerleri A) Geleneksel kültürün geliştirilmesini B) Ülkenin bölünmez bütünlüğü B) Millî birlik ve beraberliğin sağlanmasını C) Millî egemenlik C) Ekonomik gücün geliştirilmesini D) Çağdaşlık ideali D) Millî iradenin etkin olmasını 8. SINIF 1

7. • “Devlet, herkesin hakkını ve vazifesini tayin eder. Hiç kimse, tayin edilen hudut haricinde bir hak iddia ede- mez. Bunun gibi kendisi de fazla hiçbir vazife ile yükümlü tutulamaz.” • “Hakkın bulunduğu yerde vazife ve vazifenin bulunduğu yerde hak vardır. Yani, her insan aynı zamanda hem kendine ait birtakım haklara sahip hem de başkalarına ait hakların kendine yüklediği birtakım vazifelere sahiptir.” Yukarıdaki sözlerinde Atatürk, aşağıdakilerden hangisiyle ilgili bilgi vermiştir? A) Millî irade ile demokrasi arasındaki ilişki B) Egemen devlet anlayışına ters düşen durumlar C) Laik toplum yapısının gerekliliği D) Devlet ile vatandaşın karşılıklı hak ve sorumlulukları 8. “Dünyada her şey için, maddiyat için, maneviyat için, hayat için, muva akiyet için en hakiki yol gösterici ilimdir, fendir. İlim ve fennin dışında kılavuz aramak ga ettir, bilgisiz- liktir, doğru yoldan sapmaktır.” Atatürk’ün bu sözü, onun aşağıdakilerden hangisine olan inancını gösterir? A) Uluslararası ilişkilerde barışın temel alınması gerektiğine B) Akıl ve bilimin her türlü sorunun üstesinden gelebileceğine C) Ulusal bağımsızlığın millî birlik ve beraberlikle sağlanacağına D) Geleneksel eğitim sisteminin geliştirilmesi gerektiğine 9. “Harp, muharebe, nihayet meydan muharebesi, yalnız karşı karşıya gelen iki ordunun çarpışması değildir; milletlerin çarpışmasıdır. Meydan muharebesi, milletlerin bütün mevcudiyetleriyle, ilim ve teknik sahasındaki seviyeleriyle, ahlaklarıyla, kültürleriyle, özetle bütün maddi ve manevi kudret ve faziletleriyle ve her türlü vasıtalarıyla çarpıştığı bir imtihan sahasıdır.” Atatürk bu sözüyle aşağıdakilerden hangisinin önemine dikkat çekmiştir? A) Çağdaşlığın B) Evrensel değerlerin C) Millî gücün D) Ekonomik kalkınmanın 10. “Türk milleti Kurtuluş Savaşı’ndan beri, hatta bu savaşa atılırken bile, mazlum milletlerin hürriyet ve bağımsızlık davalarıyla ilgilenmeyi, o davalara yardım etmeyi benimsemiştir.” Bu söz Millî Mücadele’nin hangi yönünü ifade etmektedir? A) Evrenselliğini B) Akılcılığını C) Barışçılığını D) Bütünleştiriciliğini 8. SINIF 2

11. “Türklerin vatan sevgisi ile dolu olan 14. Millî benliğin güçlenmesi için aşağıdakilerden göğüsleri düşmanların melun ihtirasları- hangisi sağlanmalıdır? na karşı daima demirden bir duvar gibidir.” A) Millî kültürün geliştirilmesi B) Dünya barışının sağlanması Bu söz aşağıdaki Atatürk ilkelerinden hangisiyle C) Demokratik yönetime geçilmesi ilişkilidir? D) Toplumum refah düzeyinin artırılması A) Cumhuriyetçilik B) Milliyetçilik C) Halkçılık D) Laiklik 12. ...?... 15. Aşağıdakilerden hangisi Mustafa Kemal’in “En Millî dil ...?... büyük eserim.” dediği Türkiye Cumhuriyeti’nin ...?... varlığını sonuna kadar sürdürmesine yönelik hedeflerden biri değildir? A) Yüksek inkılapçı bir seviyeye ulaşmak B) Ekonomik bağımsızlığı sağlamak ve korumak C) Hem yurtta hem de dünyada barışı sağlamak D) Belli bir zümrenin yaşam seviyesini yükseltmek Bu diyagramda boş bırakılan yerlere aşağıdaki- 16. Tarih, milletlerin hafızasıdır. Geleceğe güvenle lerden hangisi yazılamaz? bakabilmenin yolu, geçmişi doğru ve yanlışlarıyla A) Millî duyguları geliştirir. öğrenmekten geçer. Toplumlar millî tarihlerindeki B) Birlik ve beraberliği sağlar. başarılarıyla övünürler, hatalarından ise ders çıka- C) Millî iradeyi etkin kılar. rırlar. Bu şekilde güçlenen millî bilinç ve benlik mil- D) Bir arada yaşama ülküsüne katkı sunar. letin geleceğini aydınlatır. 13. Atatürk’ün aşağıdaki sözlerinden hangisi bu “Hüriyet ve istiklal benim metnin sonuna yazıldığında anlam bütünlüğü karakterimdir...” sağlanmış olur? Bu sözle Atatürk aşağıdaki temel esaslardan han- A) “Türk çocuğu ecdadını tanıdıkça daha büyük gisini vurgulamıştır? İşler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır.” A) Bağımsızlık ve özgürlük B) Millî kültür B) “Millî emeller, millî irade yalnız bir şahsın düşün- C) Çağdaşlık cesinden değil bütün millet fertlerinin arzu ve D) Millî irade emellerinin birleşmesinden ibarettir.” C) “Kültürümüzü çağdaş uygarlık seviyesinin üstüne çıkaracağız.” D) “Bugünün ihtiyaçlarına uygun kanun yapmak ve onu tatbik etmek ilerleme vasıtalarının en mühimlerindendir.’’ 8. SINIF 3

17. Atatürk ilke ve inkılaplarını oluşturan temel esaslar, Atatürk’ün düşüncelerini içine alan ve temelleri Atatürk tarafından atılan siyaset, eğitim, ekonomi, sosyal hayat ve diğer alanlarla ilgili görüşleridir. Devle- tin rejimi ve rejimin işleyişine yönelik temel kurallar da bu esaslara göre düzenlenmiştir. Atatürk, aklın ve bilimin ışığında bugünün olduğu kadar geleceğin ihtiyaçlarına da cevap veren, kendini sürekli yenileyen bir çağdaşlaşma modeli ortaya koymuştur. Bu model, Türk halkının ihtiyaçlarından doğmuş olup millî ve evrensel esaslara dayanır. Çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne çıkmayı hede er. Bu bilgiler aşağıdaki Atatürk ilkelerinden hangisiyle doğrudan ilişkilendirilemez? A) İnkılapçılık B) Laiklik C) Cumhuriyetçilik D) Devletçilik 18. ❱ “Memleketler çeşitlidir; fakat uygarlık birdir ve bir milletin ilerlemesi için de bu tek uygarlığa katılması gerekir.” Atatürk ❱ “Büyük davamız en uygar ve en refaha kavuşmuş millet olarak varlığımızı yükselmektedir.” Atatürk Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine bir yanıt olur? A) Türk milliyetçiliğin temel esasları nelerdir? B) Türk inkılabının dinamik ideali nedir? C) Atatürk inkılaplarının dayandığı ulusal değerler nelerdir? D) Türk inkılapları hangi uluslara örnek olmuştur? 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 26 52 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. “Tam bağımsızlık, bizim bugün 4. Aşağıda Atatürk’ün 1937’de Fransız Büyük elçisine üzerimize aldığımız vazifenin asıl söylediği sözler verilmiştir: ruhudur. Biz onu ve şere ile yaşamak isteyen bir milletiz.” Ben toprak büyütme meraklısı değilim. Ancak sözleşmeye dayanan hakkımızın Atatürk bu sözünde aşağıdaki ilkelerden hangisi- isteyicisiyim. Onu alamazsam rahat nin esas alındığına vurgu yapılmamıştır? edemem. Milletime söz verdim. Hatay’ı alacağım. A) Bağımsızlık ve özgürlük Bu sözde Atatürk’ün aşağıdaki kişilik özellikler- B) Millî birlik ve beraberlik den hangisi ön plana çıkmıştır? C) Ülke bütünlüğü D) Egemenliğin millete ait olması A) Çok yönlülüğü B) İleri görüşlülüğü C) Kararlılığı D) Demokratik yönü 2. 5. Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye Atatürk, vatan kurtarıcı, teşkilâtçı insan ve büyük halkına Türk Milleti denir. bir komutandı. Usta siyasetçi, örnek inkılâpçı idi. Hem düşünce adamı, hem hareket adamı idi. Buna göre, milliyetçilik ilkesinin, Milletine yepyeni ufuklar açan insandı. I. üstün millet II. kaynaştırıcı Bu bilgi Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelliğiyle III. barışçı IV. ırkçı ilişkilendirilebilir? kavramlarından hangileriyle ilgili olduğu söyle- A) Barışçılığı nemez? B) Ümitsizliğe yer vermemesi C) Çok yönlülüğü A) I ve II. B) I ve IV. D) Eğitimciliği C) II ve III. D) II ve IV. 3. Lozan Barış Antlaşması’nın aşağıdaki maddele- 6. rinden hangisiyle yabancı devletlerin ülkemizde “Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk yürüttüğü kültürel faaliyetlerin önüne geçilmiş istiklalini, Türk cumhuriyetini, ilelebet, oldu? muhafaza ve müdafaa etmektir.” A) Boğazların yönetimini başkanı Türk olan bir Atatürk bu sözünde Türk gencine hangi sorumlu- komisyon denetleyecek luğunu hatırlatmaktadır? B) Yabancı okullar Türk yönetiminin denetiminde A) Geleneksel değerlere sahip çıkmak olacak B) Bağımsızlığını ve devrimleri korumak C) Uluslararası barışa katkı sunmak C) Irak sınırının belirlenmesi iki ülke arasındaki D) Evrensel kültürün geliştirilmesinde rol almak görüşmelere bırakılacak D) Yunanistan savaş tazminatı olarak Karaağaç’ı Türkiye’ye verecek 8. SINIF 5

7. Azınlıklar, İtilaf Devletleri’nin kışkırtmalarıyla bulundukları bölgelerde bağımsız devlet kurmak için ayaklandı- lar. Bazı Kuvâ-yı Millîye birliklerinin düzenli orduya katılmak istememeleri ve başına buyruk hareket etmeleri isyan etmelerine yol açtı. Uzun süren savaşlarda yorgun düşen halkın bir kesiminin Millî Mücadele ve tam bağımsızlığa inanmamaları da isyanların nedenlerinden sayılabilir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu olumsuz durumun önlenmesi için alınan tedbirlerden biridir? A) TBMM’nin açılması B) Yöresel direniş güçlerinin birleştirilmesi C) Tekâlif-i Millîye Emirleri’nin yayımlanması D) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarılması 8. Amasya Genelgesi’nde alınan kararlardan bazıları şunlardır: • Anadolu’nun her yönden en güvenli yeri olan Sivas’ta millî bir kongre tez elden toplanmalıdır. • Bunun için bütün illerden halkın güvenini kazanmış üç delegenin (üyenin) olabildiğince çabuk yetişmek üzere derhal yola çıkması gerekmektedir. • Doğu illeri adına 10 Temmuz’da Erzurum’da bir kongre toplanacaktır. O güne kadar öteki il delegeleri de Sivas’a ulaşabilirse Erzurum Kongresi’nin üyeleri de Sivas’ta yapılacak kongreye katılacaktır. Bu kararlarla; I. Bağımsızlığın korunması, II. Millî kültürün geliştirilmesi, III. Halkın desteğinin sağlanması, IV. Ulusal egemenliğin kurulması durumlarından hangilerinin amaçlandığı söylenebilir? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 9. Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti Başkanı Melek “Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti Sivas Valisi Reşit Hanım. Eşi Vali Paşa ve Kızları Reşit Paşa’nın eşi Melek Reşit Hanım ve arkadaşları tarafından Sivas’ta kurulmuş, kısa sürede Anadolu’nun çeşitli şehirlerinde merkeze bağlı birçok şubesi açılmıştır. Düşman işgallerini büyük bir hassasiyet ve dikkatle izleyerek İtilaf Devletleri ve İstanbul Hükûmeti’ne karşı zaman zaman protestonameler yayımlayan, Millî Orduya para ve mal yardımı kampanyaları açan, Millî Mücadele için Anadolu’ya geçenlere kutlama mesajları gönderen bu cemiyet Kurtuluş Savaşı boyunca Türk kadınlığının iftihar edeceği büyük hizmetler görmüştür. Cemiyet, Atatürk’ün büyük takdirini kazanmıştır...” Buna göre, sözü edilen cemiyetin kurulmasında aşağıdakilerden hangisi etkili olmamıştır? A) Ulusal egemenliğe dayalı devlet kurma fikri B) Osmanlı Devleti’nin işgaller karşısındaki teslimiyetçi tutumu C) Anadolu’nun işgal edilmesi D) Türk halkının vatanı koruma ve bağımsız yaşama arzusu 8. SINIF 6

10. 13. • Türk dilinin yabancı dillerin boyundu­ru­ğundan • 1929 Dünya Ekonomik Krizi’nin yaşanması, kurtarılması • Halkın elinde yeterli sermayenin bulun- maması, • Türk tarihinin yalnız Osmanlı tarihinden ibaret • Sosyal adaletin devlet eliyle sağlanmak olmayıp çok eskilere dayandığının kanıtlanması istenmesi Yukarıdaki gelişmeler aşağıdaki kavramlardan Bu durumlar, aşağıdaki ilkelerden hangisinin hangisiyle ilgilidir? uygulanmasını zorunlu hâle getirmiştir? A) Devletçilik B) Milliyetçilik A) Millîleşme B) Çağdaşlık C) İnkılapçılık D) Laiklik C) Gelenekselcilik D) Sosyalleşme 14. 24 Kasım 1928 tarihli iki gazetenin başlığı aşağıda verilmiştir. 11. • Devlet başkanlığı sorununun çözülmesi, GAZETE GAZETE • Hükûmet bunalımının sona ermesi Cehaletle Savaş Cehaletle İlk İrfan Bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisinin bir Seferberliği sonucudur? Yukarıdaki gazete haberleri, aşağıdakilerin han- A) Laiklik ilkesinin benimsenmesinin gisinden bahsetmiş olabilir? B) Cumhuriyetin ilan edilmesinin C) Devletçilik politikasının uygulanmasının A) Millet Mekteplerinin açılmasından D) 1928 Anayasası’nın değiştirilmesinin B) Soyadı Kanunu’nun kabul edilmesinden C) Kabotaj Kanunu’nun kabul edilmesinden D) Saltanatın kaldırılmasından 12. I. Resmi nikâh usulü 15. Devrim İlke II. Tek eşli evlilik Millet Mekteplerinin açılması ...?... III. Mirasta kadın erkek eşitliği Harf İnkılabı ...?... IV. Kadınların yönetime katılması Tevhid-i Tedrisat Kanunu ...?... Yukarıdakilerden hangisi Türk Medeni Kanunu ile Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden uygulamaya konulmamıştır? hangisi yazılamaz? A) I. B) II. C) III. D) IV. A) Laiklik B) Halkçılık C) Devletçilik D) İnkılapçılık 8. SINIF 7

16. Yunan ordusu, Kütahya-Eskişehir Savaşlarında elde ettiği başa- rının verdiği moralle Türk ordusuna kesin darbeyi vurmayı amaçlıyordu. Böylece Ankara’ya ulaşıp TBMM’yi ortadan kaldı- racak ve Sevr’i Türk milletine kabul ettirmiş olacaktı. Yunanlar bu taarruz için yine İngilizlerin yardımı ile önemli hazırlıklar yaptı. Sakarya Irmağı’nın doğusuna çekilen Türk ordusu ise beklenen bir Yunan taarruzuna karşı savunma hazırlıklarına çoktan başlamıştı. Mustafa Kemal Paşa başkomutanlık göre- vine atandıktan hemen sonra Tekalif-i Millîye Emirleri’ni yayımladı. Böylece ordunun ihtiyaçlarının bir bölümü karşılandı. Doğu Cephesi’nden ve Merkez Ordusu’ndan seçkin birlikler Batı Cephesi’ne sevk edildi. Bu bilgiler göz önüne alındığında; I. Askerî zaferler, siyasi başarıları da beraberinde getirmiştir. II. Batı Cephesi’ndeki askerî mücadelede Mustafa Kemal’in önemli bir rolü vardır. III. Türk halkı ordunun savaşa hazırlanmasında topyekûn mücadele vermiştir. IV. Batı Cephesi’nin kapanmasıyla Kurtuluş Savaşı’nın askerî safhası sona ermiştir. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. D) III ve IV. 17. 30 Ağustos 1922’de Dumlupınar’ın kuzeyinde Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın idare ettiği Başkomutanlık Meydan Savaşı’nda Yunan ordusunun esas kuvvetleri yok edildi ve birçok Yunan askeri esir alındı. Yunan ordu- ları Başkomutanı General Trikupis de esir alınanlar arasındaydı. Kısa bir süre içerisinde bozulan ve dağılan Yunan kuvvetleri savaşın yapıldığı bölgede silah, araç gereç, erzak, eşya ve motorlu araçlarını bırakarak geri çekilmeye başladı. Buna göre Başkumandan Meydan Muharebesi’nin kazanılması aşağıdakilerden hangisine bağlanamaz? A) Türk milletinin azmine B) Türk ordusunun gücüne C) Savaşı yöneten komutana D) İtilaf Devletleri’nin tutumuna 18. Güney Cephesi I. II. III. IV. Urfa, Maraş, Antep ve Bu cephede Yunanlılar Şahin Bey, Sütçü 16 Mart 1921 Moskova Adana illerini kapsar. ve onlara destek veren İmam ve Ali Saip Bey Antlaşması ile bu cep- gibi direniş önderleri hedeki çarpışmalar son Rumlarla savaşıldı. vardır. buldu. Bu tabloda numaralanmış bilgilerden hangileri yanlıştır? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 27 53 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: IV. Ünitenin Kazanımlarını Tarar 1. Devletçilik ilkesi aşağıdaki durumlardan hangi- 4. “Türkiye Cumhuriyeti içinde, Türk ülküsünü benim- sine karşıdır? seyen her vatandaş, hangi din ve mezhepten olursa olsun Türktür.” sözü Atatürk’ün milliyetçilik A) Özel girişimciliğe yer verilmesine konusundaki düşüncesini yansıtır. B) Devletin doğrudan doğruya girişimlerde bulun- Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Atatürk milli- masına yetçiliği için söylenemez? C) Mülkiyet hakkının ulusun yararına aykırı A) Irkçı ve üstünlükçüdür. biçimde kullanılmasına D) Sosyal adaletin sağlanmasına B) Laik ve özgürlükçüdür. C) Barışçı ve insancıldır. D) Bütünleştiric ve kaynştırıcıdır. 2. Cumhuriyet Dönemi’nde görülen dilde Türkçe’ye 5. Eğitim politikasının temeli: Cahilliği ortadan dönüş atılımının; kaldırmak, I. Cumhuriyetçilik, Bu amaca ulaşmak için okuma-yazmayı kolay- II. Milliyetçilik, laştırmak gerekiyordu. III. Devletçilik Devrim: .......................?...................... ilkelerinden hangilerinin gereği olduğu savunu- labilir? Bu tabloda boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakiler- den hangisi yazılırsa doğru bilgi verilmiş olur? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve III. D) I, II ve III. 3. Atatürk, “Büyük devletler kuran atalarımız, büyük A) Türk Dil Kurumunun açılması ve kapsamlı uygarlıklara da sahip olmuştur. Bunu B) Latin alfabesinin kabul edilmesi aramak, incelemek, Türklüğe ve dünyaya bildirmek C) İdman Cemiyetlerinin kurulması bizler için bir borçtur.” demiştir. D) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabul edil­mesi Aşağıdakilerden hangisinin, Atatürk’ün bu 6. Aşağıdakilerden hangisi yazı dili ile konuşma dili sözündeki borcun ödenmesi yönünde bir çalışma arasındaki kopukluğu gidermek amacıyla faali- olduğu söylenemez? yetlerde bulunmuştur? A) Türk Tarih Kurumu A) Türk Tarih Kurumunun açılması B) Sanayii Nefise Mektebi C) Türk Dil Kurumu B) Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesinin açıl­ması D) Türkiye İdman Cemiyeti İttifakı C) Türk Dil Kurumunun açılması D) Sanayi-i Nefise Mektebinin açılması 8. SINIF 1

7. Atatürk 1936-1937 kış aylarında Arapça geometri terimleri yerine Türkçe terimlerin kullanıldığı “Geometri Kılavuzu” adlı bir kitap yazmıştır. Bu durum; I. Milliyetçilik, II. Laiklik, III. İnkılapçılık, IV. Devletçilik ilkelerinden hangileriyle ilişkilendirilebilir? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 8. Millî Eğitim Sistemi: Eğitim bütün kademeleri erkekler için olduğu gibi kızlar için de tam olarak açık olmalıdır. Eğitimde cinsiyet ayrılığına göre kabul edilmiş bütün yöntem ve kurallar kaldırılacaktır. Bu esas, aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir? A) Halkçılık B) Devletçilik C) Milliyetçilik D) Cumhuriyetçilik 9. “Millî sınırlarımız içinde yer alan her şeyden önce kendi kuvvetimize dayanıp varlığımız koruyarak millet ve memleketi gerçek mutluluğuna çalışmak... Rastgele bitmeyen ameller peşinde milleti uğraştırmamak, zarara uğratmamak... Medeni dünyadan medeni ve insanca muameleyi, karşılıklı dostluğu beklemektir.” Atatürk’ün bu sözünde inkılapların aşağıdaki esaslardan hangisine dayandığı vurgulanmamıştır? A) Barışçıl B) Gerçekçi C) Ulusal D) Demokratik yönetim 8. SINIF 2

10. Meclisin açılma sürecinde Ankara’ya gelen Yunus 13. Amaç Kuruluş Nadi Bey; ortada ordu, para, silah ve cephane ...?... olmadığını görünce Mustafa Kemal’e ‘’Önce ordu Alkollü içki, sigara ve uyuşturucu ...?... kurmasını, meclis toplamakla zaman kaybetme- maddelerle mücadele etme ...?... mesini, meclisin sonra toplanabileceğini’’ tavsiye eder. Bunun üzerine Mustafa Kemal, ‘’Önce meclis Öksüz ve yetim kalan çocukları ko- sonra ordu, ben kerameti meclisten bekleyenler- ruma denim.’’ der. Savaşta ve afette halkın ihtiyaçlarını Bu bilgide Mustafa Kemal’in aşağıdakilerden giderme hangisine önem verdiği vurgulanmıştır? Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden A) Tam bağımsızlığa B) Çağdaşlığa hangisi yazılamaz? C) Millî iradeye D) Ulusal ekonomiye A) Çocuk Esirgeme Kurumu 11. “Türkiye’nin bugünkü mücadelesi yalnız kendi B) Türkiye Kızılay Cemiyeti nam ve hesabına olsaydı belki daha kısa, belki C) Hıfzıssıhha Müessesesi daha az kanlı olur ve daha çabuk bitebilirdi. Türkiye D) Türkiye Yeşilay Cemiyeri büyük ve önemli çaba harcıyor. Çünkü savunduğu dava bütün mazlum milletlerin, bütün Doğu’nun 14. 1929 Türkiye’nin ekonomi tarihinde önemli dönüm davasıdır. Ve bunu sona erdirinceye kadar Türkiye, noktası olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti kendi Mer- kendisi ile birlikte olan Doğu milletleriyle beraber kez Bankası’nı kurarak, gümrük vergileri ve Türk yürüyeceğinden emindir.” Lirası’nı reforme ederek mali bağımsızlığının temel- Atatürk lerini atmıştır. Ayrıca Türkiye için bu süreç Karma Ekonomi anlayışının da başlangıcı olmuş, devlet Bu sözlere göre Atatürk ile ilgili olarak aşa­ açtığı kurumlar sayesinde sınai üretimde önemli ğıdakilerden hangisi söylenemez? bir rol üstlenmiştir. Devletin üretim ve piyasalar- daki bu başat rolü 1980’li yıllara kadar sürmüştür. A) Sömürge haline getirilmiş milletlerin savunucu- luğunu üstlenmiştir. Bu bilgiler; B) Tam bağımsızlık ilkesini savunmuştur. I. Devletçilik, II. Milliyetçilik, C) Emperyalist devletlere karşı mücadele etmiştir. III. Laiklik, IV. Cumhuriyetçilik D) Dogmatik düşüncelere karşı çıkmış, ilerlemeyi ilkelerinden hangileriyle ilişkilidir? ilke edinmiştir. A) I ve II. B) I ve IV. 12. Mustafa Kemal, Nutuk’ta, yaşanan olayları üç C) II ve III. D) III ve IV. aşama hâlinde ele almaktadır. Birinci aşama, Ata- türk’ün 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a çıkışın- 15. Sosyal alanda ...?... dan 23 Nisan 1920 tarihinde Büyük Millet Meclisi- ...?... yapılan kanunlar nin açılışına kadar olan olayları kapsamaktadır. İkinci aşama, TBMM Hükûmetleri Dönemidir. ...?... Üçüncü aşama, 29 Ekim 1923 - 1927 tarihleri ara- sını kapsayan Cumhuriyet Dönemidir. Yukarıdaki şemada boş bırakılan yerlere aşağıda- kilerden hangisi yazılamaz? Buna göre aşağıdakilerden hangisi ikinci aşa- mada anlatılan tarihsel olaylardan biri değildir? A) Şapka Kanunu B) Kabotaj Kanunu C) Medeni Kanun D) Soyadı Kanunu A) Ali Galip Olayı B) Çerkez Ethem’in ayaklanması C) Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın imzalanması D) Ankara’nın başkent olarak kabul edilmesi 8. SINIF 3

16. 1 Haziran 1935 yılında hafta sonu tatili, cuma gününden pazar gününe alındı. Bu bilgi aşağıdaki ilkelerden hangisiyle ilişkilidir? A) İnkılapçılık B) Laiklik C) Cumhuriyetçilik D) Devletçilik 17. Şapka kullanımı, bazı tepkileri de beraberinde getirdi. Müslüman erkekler için dinsel bir anlam kazanan fesin kaldırılmasıyla ülke genelinde küçük çaplı ayaklanmalar çıktı. Oysaki Kuzey Afrika ve Yunan adalarında yaygın olarak kullanılan fes, Osmanlı Devleti’nde Padişah İkinci Mahmut ‘un yaptığı düzenlemeyle Osmanlı toplum hayatına girmişti. Hatta dönemin şeyhülislamı tarafından da ­şe­riata aykırı bulunduğu gerekçesiyle yasak­ lanmış, bu nedenle şeyhülislam görevinden alınmıştı. Buna göre şapka kullanımına tepki gösteren kişilerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yeniliklere karşıdırlar. B) Halkın dinsel duygularını, siyasi çıkarları doğrultusunda kullanmak istemişlerdir. C) Dogmatik tutum sergilemişlerdir. D) Dış ülkeler tarafından desteklenmişlerdir. 18. Devrim Yorum Şeri’ye ve Evkaf Vekâleti kaldırıldı. ...?... Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Vekâleti kaldırıldı. ...?... Tevhid-i Tedrisat Kanunu kabul edildi. ...?... Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Ordu siyaset dışında tutuldu. B) Ekonomik bakımdan egemen devlet yapımız güçlendi. C) Din ve devlet işleri birbirinden ayrıldı. D) Millî ve bilimsel eğitimin temelleri atıldı. 19. Cumhuriyet yönetimi ülkemizde vatandaşların hak ve hürriyetlerini en iyi şekilde düzenledi. Türk vatandaşları Anayasa ile güvence altına alınan bu hak ve hürriyetlerden hiçbir ayrıma uğramadan serbestçe yararlanmaya başladı. Vatandaşların başta seçme ve seçilme olmak üzere, yerleşme, seyahat ve mülkiyet hakları ile düşünce, din ve vicdan hürriyetlerinden eşit şekilde yararlanmaları sağlandı. Bu durumun; I. ekonomik bağımsızlığın, II. millî birlik ve beraberliğin, III. demokrasinin, IV. laik toplum düzeninin özelliklerinden hangilerinin güçlenmesine katkı sağladığı söylenebilir? A) I ve IV. B) II ve III. C) I, II ve IV. D) II, III ve IV. 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 27 54 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. “Ülkesini, yüksek bağımsızlığını 4. “Biz ilhamlarımızı gökten ve gaipten korumasını bilen Türk milleti, dilini değil, doğrudan doğruya hayattan almış bulunuyoruz. Bizim yolumuzu de yabancı diller boyunduruğundan çizen içinde yaşadığımız yurt, bağrından çıktığımız Türk milleti ve kurtamalıdır.” bir de milletler tarihinin bin bir facia ve ıstırap kaydeden yapraklarından Bu sözler, aşağıdaki ilkelerden hangisinin kapsa- çıkardığımız sonuçlardır.” mındadır? A) Laiklik B) Devletçilik C) Halkçılık D) Milliyetçilik Bu söz Mustafa Kemal’in aşağıdaki özelliklerin- den hangisini yansıtır? A) Çok yönlülüğü B) Akılcılığı C) İleri görüşlülüğü D) Cesaretliliği 2. Millî eğitimin aşağıdaki esaslarından hangisi sos- yal devlet anlayışına dayanır? A) Millî ve bilimsel olması 5. Mustafa Kemal, üstün bir komutan eşsiz bir devlet B) Zorunlu ve parasız olması adamıdır. O, pek çok alanda ortaya koyduğu görüş- C) Çağın gereksinimlerini karşılaması leriyle milletini aydınlatmış, kalkınmanın, gelişme- D) Tek merkezden yönetilmesi nin ve çağdaşlaşmanın yollarını göstermiştir. Mus- tafa Kemal, hem fikir hem de hareket adamıdır. Askerlik, tarih, eğitim, sanat ve ekonomi konula- rında görüşlerini açıklamakla kalmamış aynı zamanda bu görüşlerini uygulamıştır. Bu bilgide Mustafa Kemal’in aşağıdaki kişilik özelliklerinden hangisi vurgulanmıştır? 3. A) Birleştiriciliği B) Açık sözlülüğü “Bir millet kültür ordusuna sahip C) Çok yönlülüğü D) İleri görüşlülüğü olmadıkça, savaş meydanlarında ne kadar parlak zaferler elde ederse etsin o zaferlerin sürekli sonuçlar vermesi, ancak kültür ordusunun varlığına bağlıdır. Bu ikinci ordu olmadan, birinci ordunun verimli sonuçları 6. Aşağıdakilerden hangisi toplumsal eşitliği sağla- kaybolur.” mak amacıyla yapılmıştır? Atatürk bu sözünde aşağıdakilerden hangisine A) Medeni Kanun’un kabulü verdiği önemi vurgulamıştır? B) Halifeliğin kaldırılması C) Öğrenim Birliği Kanunu’nun kabulü A) Eğitim B) Savunma D) Yeni Türk harflerinin kabulü C) İktisat D) Asayiş 8. SINIF 5

7. Bu fermanla, Fransız Devrimi sonrasında Fransa’da ortaya çıkan “ulus devlet” kavramı gibi bir Osmanlı Devleti oluştur- mak ve bu sayede isyanların önüne geçmek amaçlandı. Din, dil ve ırk ayrımı gözetmeden halk arasında eşitlik sağlanmaya çalışıldı. Yaşanan isyanlarla halk arasında ortaya çıkan güven- sizliğe son vermek için halkın can ve mal güvenliği, hukukun garantisi altına alındı. Padişah, bu fermanı kabul ederek yetkilerini sınırlandırmış oldu. Tanzimat Fermanı’nın bazı maddeleri, Müslüman ve gayrimüslimler tarafından tep- kiyle karşılandı. Gayrimüslimler askerliğin kendilerine zorunlu hâle getirilmesine, Müslümanlar ise gayrimüslimlerle eşit vergi ödeyecek olmalarına tepki gösterdiler. Ferman, bazı sorunları çözmesinin yanında yeni sorunlara da neden oldu. Balkanlarda yaşanan ayaklanmalar devam etti. Bu nedenlerle Tanzimat Fermanı, Osmanlı Devleti’nin beklediği etkiyi yaratamadı. Bu bilgilere göre aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılamaz? A) Tanzimat Fermanı’yla kaynaşmış bir Osmanlı toplumu oluşturulmak istenmiştir. B) Osmanlı’daki azılıklar milliyetçilik fikrinden etkilenmişlerdir. C) Tanzimat Fermanı, Osmanlı’nın hukuk devleti olması yolunda atılmış önemli bir adımdır. D) Fermanda alınan kararlar Osmanlı toplumunda asayişi ve sükûneti sağlamıştır. 8. Fransa’daki manevralar sırasında Mustafa Kemal ve arkadaşları, üniformalı oldukları zaman fes giyiyorlardı. Bu başlık, onları öteki subaylardan farklı gösteriyor ve Fransızlara komik geliyordu. Manevraların yanı sıra yürütülen eleştiri konferanslarında yabancıların Türk subaylarını ciddiye almadıklarını, Mustafa Kemal kolayca fark etti. Bir gün harita başında ertesi günkü manevra Mustafa Kemal’in bu iddialı konuşmasını küçümsemeyle karışık bir sinirlilikle karşıladılar ama ertesi günkü manevrada Mustafa Kemal’in haklı olduğu ortaya çıktı. Yüksek rütbeli yabancı subay- lardan biri, bunu ona itiraf ederek “Sizin görüşünüz, herkesin görüşünden daha doğruymuş.” dedi sonra şakayla “Ama başınıza bu tuhaf şeyi neden giyiyor- sunuz? Bunu giydiğiniz sürece kimse sizin görüş- lerinize değer vermeyecektir.” diye ekledi. Bu olay Mustafa Kemal’de, aşağıdaki ilkelerden hangisinin düşünce anlamında gelişmesinde etkili olduğu söylenebilir? A) Laiklik B) Halkçılık C) İnkılapçılık D) Devletçilik 6 8. SINIF

9. Anadolu ve İstanbul’da yapılan gösterilerden 12. Mustafa Kemal “Siyasal bağımsızlığımızı, adli, eko- rahatsız olan İtilaf Devletleri, İstanbul Hükûmeti’n- nomik ve mali hayatımızı yok etmeye ve sonu- den Mustafa Kemal’in çalışmalarına son vermesini cunda yaşama hakkımızı ortadan kaldırmaya istedi. Bunun üzerine Hükûmet, Mustafa Kemal’i yönelmiş Sevr Antlaşması bizce yoktur.” diyerek İstanbul’a geri çağırdı (8 Haziran 1919). Ancak Mus- Sevr Antlaşması’nı kesinlikle tanımadığını belirt- tafa Kemal çeşitli gerekçeler ileri sürerek İstanbul’a miştir. Antlaşma Türk milleti tarafından da tepkiyle dönmedi. karşılanmış ve reddedilmiştir. Türk milleti asla karamsarlığa düşmemiş, tam tersine direnme İtilaf Devletleri bu uygulaması ile aşağıdakiler- gücünü daha da artırmış, işgalcilerle savaşıp onları den hangisini önlemeyi amaçlamıştır? Anadolu’dan atarak bu antlaşmanın uygulanma- sını engellemiş ve onaylamadığını göstermiştir. A) Millî kültürün korunması çalışmasını B) Millî duyguların harekete geçmesini Buna göre Anadolu halkının Sevr Antlaşması’na C) Millî egemenliğin kurulmasını karşı tepki göstermesi antlaşmanın hangi özelli- D) Millî ekonominin gelişmesini ğiyle ilgili değildir? 10. İsyanları daha etkili hale getirmek için Şeyhülislam A) Misakımillî’nin ilkelerine ters düşmesi Dürrizade Abdullah Efendi’ye fetva yayımlatan İstanbul Hükûmeti, halkın dini duygularını istis- B) Bağımsızlığımıza aykırı olması mara yönelmiştir. İtilaf Devletleri’ne ait uçaklarla Anadolu’ya dağıtılan bu fetvada Mustafa Kemal ve C) Hukuki dayanaktan yoksun oluşu Millî Mücadele yanlıları vatan haini ve din düşmanı ilan edildi. D) Kapitülasyonlara yer vermesi Aşağıdakilerden hangisi, İstanbul Hükûmeti’nin Millî Mücadele’yi yok etmek istediğinin gösterge- sidir? A) Kuva-yi İnzibatiye adı verilen askerî gücün oluş- 13. Şahin Bey yolun açılmasını isteyen Fransız komu- turulması tana şu tarihi mektubu yazdı: B) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarılması “...Kirli ayaklarınızın bastığı şu toprakların her zerre- C) Amasya Görüşmeleri’nin yapılması sinde Türk kanı vardır. Her bucağında bir atanın D) Millî varlığa düşman cemiyetlerin kurulması mezarı vardır. Eski zamanlardan beri Türkler bu top- raklarda yaşamıştır. Türk bu topraklara, bu toprak- 11. Millî Mücadele Dönemi’nde; lar da Türk’e ısındı, kaynadı. Sadece siz değil bütün dünya bir araya gelse, bizi bu topraklardan ayıra- • Yargılamayı hızlandırmak maz. Sonra sen, Türk esir yaşayamaz diye duyma- • Millî Mücadele’ye karşı çıkanları yargılamak dın mı? Namus ve hürriyeti için ölüme atılmak bize, • BMM’ye karşı olumsuz hareketleri önlemek ağustos ayı sıcağında soğuk su içmekten daha tatlı amaçlarına ulaşmak için aşağıdakilerden hangisi gelir. Sizler canı kıymetli insanlarsınız bize çatmayı- yapılmıştır? nız. Bir an evvel topraklarımızdan savuşup gidiniz. A) Tekâlifimillîye Emirleri yayımlanmıştır. Çoksa kıyarız canınıza...” B) Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarılmıştır. C) Teşkilat-i Esasi Kanunu kabul edilmiştir. Antepli Şehin Bey’in bu sözleri, aşağıdaki kav- D) Başkomutanlık Yasası çıkarılmıştır. ramların hangisiyle ilişkilendirilemez? A) Adaletlilik B) Vatanseverlik C) Millî bağımsızlık D) Kuvayımillîye ruhu 8. SINIF 7

14. ...?... ...?... Meşruti Padişah Monarşi Monarşi Meşrutiyet Bu şekilde boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılabilir? I II A) Mebusan Meclisi Tanzmat Fermanı B) Islahat Fermanı Tanzimat Fermanı C) Mebusan Meclisi Kanun-i Esasi D) Tanzimat Fermanı Kanun-i Esasi 15. Türk ordusunun başarılı savunma taktiği sonucunda Yunan kuvvetleri ummadıkları bir direnişle karşılaşmıştı. Yunanlar saldırı gücünü ve yeteneklerini kaybetmeye başlamıştı. Bu durumu anlayan Türk ordusu 10 Eylül 1921’de genel taarruza geçti. Yunan ordusu yenildi ve ağır kayıplar vererek geri çekilmek zorunda kaldı. 22 gün 22 gece süren Sakarya Meydan Savaşı, 13 Eylül 1921 tarihinde Türk ordusunun zaferi ile sona erdi. Bu yenilgi üzerine Yunanlar, Batı Anadolu’da savunma hatları oluşturmaya başladı. Buna göre Batı Cephesi’nde kazanılan bu başarının sonuçları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) TBMM’nin saygınlığı artmıştır. B) Yunan ordusunun taarruz gücü kırılmıştır. C) Yunanların Anadolu topraklarını ele geçirme umutları azalmıştır. D) Cepheler arasında güç birliği sağlanmıştır. 16. 11 Ekim 1922 tarihinde imzalanan Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın bazı maddeleri aşağıda verilmiştir. • Türk ve Yunan kuvvetleri arasındaki silahlı çatışmalar sona erecektir. • Yunanlar Doğu Trakya’yı Meriç Nehri sınır olmak üzere, antlaşmanın yürürlüğe girmesini izleyen 15 gün içinde boşaltacaktır. • İstanbul ve Boğazlar TBMM Hükûmeti’ne bırakılacaktır. • Barış antlaşması yapılıncaya kadar, İtilaf Devletleri Boğazlarda kalabilecektir. • Doğu Trakya’nın güvenliğini sağlamak için 8000 Türk jandarma birliği görevlendirilecektir. • Türk ordusu barış antlaşması imzalanıncaya kadar Çanakkale ve Kocaeli bölgesinde belirlenen çizgide ka- lacaktır. Buna göre; I. Millî Mücadele’nin askerî safhası tamamlanmıştır. D) IV. II. Esas barışın şartları belirlenmiştir. III. İtilaf Devletleri, TBMM Hükûmetinin varlığını tanımıştır. IV. Osmanlı Devleti hukuken yok sayılmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) I. B) II. C) III. 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 28 55 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Atatürk Dönemi’nde Demokratikleşme Yolunda Atılan Adımlar 1. Aşağıdakilerden hangisi çok partili hayata geçil- 4. mek istenmesinin gerekçelerinden biri değildir? Cumhuriyet Halk Fırkası ilk iş olarak Osmanlı Devleti’nden kalma çağ dışı yasalar süratle kal- A) Demokrasi idaresini yerleştirmek dırılacaktı. Diğer yandan ulaşım hizmetlerinin B) Farklı görüşlerin mecliste temsiline imkân ver- ülkenin her yanına götürülmesi için demir yolu yapımına hız verilecekti. Ayrıca tarımsal alan- mek daki gelişmelerin önündeki bütün engeller kal- C) Hükûmetin denetlenebilmesini sağlamak dırılacaktı. D) Cumhuriyetin ilan edilmesini sağlamak Buna göre CHF’nin aşağıdakilerden hangisinde düzenlemeler yaptığı söylenemez? 2. Demokrasinin uygulandığı toplumlarda herkes A) Bayındırlık B) Hukuk düşüncelerini serbestçe söyleme özgürlüğüne C) Ekonomi D) Kültürel sahiptir. Toplumdaki bireylerin düşüncelerini rahatça açıklayabilmesi, birbirinin haklarına saygılı 5. İnsanlar sivil toplum kuruluşları ve partiler saye- davranması ancak iyi bir yönetim sistemi sayesinde sinde örgütlenerek düşüncelerini özgürce söyleye- gerçekleşebilir. Ayrıca demokrasilerde aynı düşün- bilirler, sorunlarını tartışabilirler. cedeki insanların görüşlerini dile getirebilmesi Bu durum aşağıdakilerden hangisini geliştirir? amacıyla siyasi kurumlar oluşturulmuştur. A) Demokrasi bilincini Aşağıdaki inkılaplardan hangisinin paragrafta B) Ulusal bilinci verilen bilgilere uygun olarak yapıldığı söylene- C) Millî kültürü bilir? D) Bağımsızlık ruhunu A) Medeni Kanun’un kabulü B) Çok partili hayata geçiş denemeleri C) Kılık Kıyafet Kanunu D) Latin harflerinin kabulü 3. Serbest Cumhuriyet Fırkası 1930 yılının Ekim 6. Cumhuriyet Halk Fırkasının (CHF) çalışma ilkeleri ayında yapılan belediye seçimlerine katılmış ancak belirlendi. Bu ilkelerin bazıları şunlardır: seçimler büyük çoğunlukla Cumhuriyet Halk Fır- • Egemenlik millete aittir. kası tarafından kazanılmıştır. • TBMM’nin üstünde bir güç yoktur. Bu bilgiye göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? • Bütün yasaların yapılmasında ve uygulanma­ sında millî egemenlik esasları içinde çalışacaktır. A) Genel seçimlerde muhalefet partisi yeterli oy alamamıştır. • Saltanatın kaldırılması hakkında karar, değişmez ilkedir. B) Hükûmette değişiklik yaşanmıştır. Buna göre CHF’nin aşağıdakilerden hangisini C) Çok partili hayata geçiş denemeleri yapılmıştır. benimsediği vurgulanmamıştır? D) İkinci muhalefet partisi seçimlerden sonra A) Laik hukuk kapanmıştır. B) Cumhuriyet yönetimi C) Demokratik sistem D) Millî irade 8. SINIF 1

7. Sivas Kongresi kararlarından biri de bütün yurtta faaliyet gösteren Kuvayımilliîye örgütleri ile Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerinin bir çatı altında toplanmasıydı. Bu yeni kuruluşa, “Anadolu ve Rumeli Müdafaayı Hukuk Cemi- yeti” adı verilmiştir. Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldığında meclis üyelerinin çoğu bir kuruluşa üye idi. Zaman içinde Mecliste, Mustafa Kemal’e karşı görüşte olan bir grup milletvekili ortaya çıktı. Mustafa Kemal’in liderli- ğini yaptığı Anadolu ve Rumeli Müdaafayı Hukuk grubuna birinci grup, onun görüş ve düşüncelerine karşı çıkanlara ise ikinci grup adı verildi. Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilmiştir? A) Mandaterlik duygusunun güçlendiğine B) Meclis içinde zamanla muhalefetin oluştuğuna C) Devrim karşıtı ayaklanmaların çıktığına D) Misakımillî ilkelerinden taviz verildiğine 8. 1931 yılında gerçekleştirilen Cumhuriyet Halk Fırkası Kurultayı’nda cumhuriyetçilik, milliyetçilik, halkçılık, devletçilik, laiklik ve inkılap- çılık ilkeleri oluşturularak partinin programı yeniden düzenlendi. Parti bütün sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel çalışmalarını bu eksende yürütmeye başladı. Ancak bu demokratik bilincin uzun bir zaman almasından dolayı 1950 yılında yapılan serbest seçimler sonucu Demokrat Parti tek başına iktidara geldi. Cumhuriyet Dönemi’nin bu ilk siyasal partisi böylece seçimleri kaybetmiş oldu. Bu metne göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Cumhuriyet Halk Fırkası’nın 1950 yılından sonra muhalefet partisi olduğuna B) Cumhuriyet Halk Fırkası’nın Atatürk ilkelerine göre çalışmalar yürüttüğüne C) Demokrat Parti’nin ilk muhalefet partisi olduğuna D) Demokrat Parti’nin Türk Devleti’nin ikinci hükûmeti olduğuna 9. Cumhuriyetin ilanından sonra inkılapların birbiri ardına gelmesi Millî Mücadele’nin lider kadrosu arasında görüş ayrılıklarına neden olmuştur. Bu kişiler arasında Millî Mücadele’de Mustafa Kemal’in yanında yer almış silah arkadaşları da vardı. Kazım Karabekir, Rauf Orbay, Ali Fuat Cebesoy, Refet Bele, Adnan Adıvar gibi millet- vekilleri Cumhuriyet Halk Fırkası’ndan ayrılarak 17 Kasım 1924 tarihinde Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (par- tisi)nı kurdular. Buna göre Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İlk muhalefet partisidir. B) Millî irade karşıtı kişilerin desteğiyle kurulmuştur. C) Kurtuluş Savaşı sürecinde mücadeleye önemli katkıları olan kişiler tarafından kurulmuştur. D) Cumhuriyet Halk Fırkası’nda görüş ayrılıkları yaşanması sonucunda kurulmuştur. 8. SINIF 2

10. Mustafa Kemal yakın arkadaşlarından Fethi (Okyar) 12. Atatürk’ün özlemi olan çok partili hayata geç- Bey’e yeni bir parti kurmasını teklif etti. Paris Büyü- mek için atılmış adımlar aşağıdakilerden hangisi kelçiliğinden ayrılan Fethi (Okyar) Bey, 12 Ağustos tarafından engellenmiştir? 1930 tarihinde Serbest Cumhuriyet Fırkası adını A) Meclis içindeki milletvekilleri taşıyan partiyi kurdu. Mustafa Kemal parti kurucu- B) Dış baskılar larından cumhuriyet ilkelerine ve inkılaplara bağlı C) Rejim karşıtları kalmalarını istedi. Ne var ki Terakkiperver Cumhuri- D) Müdafa-i hukuk grubu yet Fırkasında olduğu gibi bu partinin de içine rejim karşıtları sızdı. Bu kişiler, partiyi kendi amaç- 13. Aşağıdakilerden hangisi Terakkiperver Cumhuri- ları doğrultusunda kullanmak istediler. Bu gelişme- yet Partisi’nin kapatılmasının sonuçlarından biri- lerden rahatsızlık duyan ve partinin kuruluş amaç- dir? larından saptığını gören kurucu Fethi Bey, ülkede A) Çok partili yaşama geçişin bir süre ertelenmesi kötü bir gelişmeye meydan vermemek için Serbest B) İstiklal Mahkemeleri’nin kurulması Cumhuriyet Fırkasını kendi isteğiyle kapattı (17 C) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarılması Kasım 1930). D) Laiklik ilkesinin benimsenmesi Bu metinde Serbest Cumhuriyet Fırkası ile ilgili aşağıdaki sorulardan hangisine yanıt verilme- miştir? A) Niçin kapatılmıştır? B) Kurulmasında kim öncülük etmiştir? C) Ne zaman ve kimin tarafından kurulmuştur? D) Partinin ekonomi ile ilgili ana ilkeleri nelerdir? 11. Cumhuriyetin kuruluşundan sonra da yeni Ana- 14. yasa yapılırken, “laik hükûmet” teriminden dinsizlik Bu program bugüne kadar yaptı- anlamı çıkarmaya eğimli olanlara ve bunlardan ğımız ve sonuçlandırdığımız yararlanmak isteyenlere fırsat vermemek amacıyla, bütün sorunları içine alıyordu. yasanın ikinci maddesini anlamsız kılan bir terimin Bununla birlikte, programa yazıl- konulmasına göz yumulmuştur. Anayasanın ikinci mamış kimi önemli sorunlar da ve yirmi altıncı maddelerinde gereksiz görünen ve vardı. Örneğin: Cumhuriyetin yeni Türkiye Devleti ile cumhuriyet yönetiminin ilanı, halifeliğin kaldırılması, Din çağdaş niteliği ile bağdaşmayan terimler, devrim İşleri Bakanlığının kaldırılması, ve cumhuriyetçe, o zaman için sakınca görmediği medrese ve tekkelerin kaldırıl- ödünlerdir. ması, şapka giyilmesi... gibi. Nutuk Nutuk’tan alınmış bu bölüme göre Mustafa Nutuk’tan alınmış bu metinde Mustafa Kemal, Kemal 1921 Anayasası’nı aşağıdakilerden hangisi aşağıdakilerden hangisi bakımından yeniliklerin bakımından eleştirmiştir? devam etmesi gerektiğini vurgulamıştır? A) Sosyal devlet anlayışının bulunmaması A) Uulsal kültürün gelişmesi B) Bazı maddelerinin demokrasiyle bağdaşma- B) Tam bağımsızlığın sağlanması ması C) Dış politikanın belirlenmesi C) Hükûmetin denetlenmesine olanak sunmaması D) Yeni bir devletin temellerinin atılması D) Güçler ayrılığı sisteminin benimsenmesi 8. SINIF 3

15. “Cumhuriyet Halk Fırkasına mensup muhterem seçmen arkadaşlarıma, (...) Yaptığını bilen ve hizmet yolunda tedbirlerine inanan ülkücüler olarak kendimizi eleştirmesini lüzumlu görüyoruz. Bu sebeplerdir ki sizden, fırkama mensup arkadaşlarım- dan, bizim programımıza taraftar olmayan adaylara oy vermeniz gibi ağır bir fedakârlık istedim. Bu fedakârlığın memleket idaresi için fırkamızdan mebus seçmek vazifeniz kadar mühim bir amaca adandığına emin olunuz.” Atatürk’ün seçmen arkdaşlarından istediği bu fedakârlık aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Hükûmetin denetlenmesini sağlamak B) Devrimlerin yapılmasını hızlandırmak C) Seçim sistemini değiştirmek D) Saltanatın kaldırılmasını sağlamak 16. 31 Aralık 1930 tarihinde, Darülfünun öğrencileri tarafından, Kubilay Olayı’nı protesto yürüyüşü yapılmıştır. Bu durum Kubilay Olayı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini gösterir? A) Çok partili hayata geçilmesi ertelenmiştir. B) Halkta üzüntü ve nefret uyandırmıştır. C) Devrimlerin yapılmasına ara verilmiştir. D) Yeni ayaklanmaların çıkmasına zemin hazırlamıştır. 17. “Meclis’ten seçilecek ve vekil olarak görevlendirilecek bir kurul hükûmet işlerine bakar. Meclis başkanı bu kuru- lun da başkanıdır. Padişah ve halife, baskı ve zorlamadan kurtulduğu zaman, Meclisin düzenleyeceği yasalar içinde durumunu alır. Efendiler, bu ilkelere göre kurulan bir hükûmetin niteliği kolaylıkla anlaşılabilir. Böyle bir hükûmet, ulusal egemenlik temeline dayanan halk hükûmetidir.” Nutuk’tan alınmış bu metinde aşağıdakilerden hangisi vurgulanmamıştır? A) Millî iradenin her şeyin üstünde tutulduğu B) Yeni devletin hükûmet şeklinin belirlendiği C) Meclisin, meclis hükûmeti sistemini benimsediği D) Misakımillî’nin ilke edinildiği 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 28 56 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın ana ilkeleri 4. Millî kültür değerleri aşağıdakilerden hangisi şunlardır: üzerinde etkili değildir? • Parti, liberal ekonomiden yanadır, millî iradeye saygılıdır. A) Millî birlik ve beraberliğin sağlanması B) Ülke bütünlüğünün korunması • Parti, dinî düşünce ve inançlara saygılıdır. C) Demokratik yönetimin gelişmesi D) Bağımsızlık ve özgürlüğünün sağlanması • Cumhurbaşkanı olan kişinin milletvekilliği kaldı- rılmalıdır. • Serbest ekonomi politikası izlenecektir. Partinin bu programı; I. İnkılapçılık, 5. “Türk Devleti’ne vatandaşlık bağı ile bağlı II. Devletçilik, olan herkes Türktür.” III. Cumhuriyetçilik, (Anayasa, 66. maddesi) ilkelerinden hangileriyle doğrudan ilişkilidir? A) Yalnız I. B) Yalnız III. Buna göre, söz konusu milliyetçilik anlayışı ile C) II ve II. D) II ve III. ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 2. Halkın kendisini yönetmesini ve herkesin hak- A) Kaynaştırıcı bir anlayışa sahiptir. kına saygı gösterilmesini temel alan demokrasi, B) Millî birlik ve beraberliği ilke edinir. aşağıdakilerden hangisiyle sağlanabilir? C) Dil, din, ırk ve cinsiyet ayrımı yapmaz. A) Millî kültürün geliştirilmesiyle D) Diğer milletlerden üstün olmayı öngörür. B) Çok partili yaşamla C) Çağdaş ve uygar bir toplumun oluşturulmasıyla D) Dış ülkelerle her konuda uyum sağlanmasıyla 3. Başladığımız inkılap ve yenilik bir an 6. “...Yasa gereğince, halifelik ile padişahlık birbirin- bile durmayacaktır, bizden sonraki den ayrıldı. İki buçuk yılı aşan bir zamandan beri devirlerde de böyle olacaktır. eylemli olarak erkini yürüten ulusal egemenlik sağ- lamlaştırıldı. Halifelik açık bir hukuka sahip olmak- Atatürk bu sözüyle aşağıdaki düşünce sis­ sızın bir süre daha bırakıldı.” temlerinden hangisine karşı olduğunu bel­irtmiş- tir? Nutuk’tan alınmış bu metinde aşağıdaki devrim- lerin hangisinden bahsedilmiştir? A) Emperyalizme B) Mandaterliğe C) Durağan olmaya D) Irkçılığa A) Cumhuriyetin ilanı B) Saltanatın kaldırılması C) Büyük Millet Meclisinin açılması D) Kabine sistemine geçilmesi 8. SINIF 5

7. • Kabine sistemine geçildi. • Hükûmet bunalımı aşıldı. • Mustafa Kemal, ilk Cumhurbaşkanı seçildi. Devrim ...?... Yukarıdaki diyagramda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisinin yazılması doğru olur? A) Halifeliğin kaldırılması B) Cumhuriyetin ilan edilmesi C) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabul edilm­ esi D) Kadınlara siyasal hakların verilmesi 8. Hukuk alanında yapılan inkılaplarda; • İsviçre Medeni Kanunu, Türkçeye tercüme edilerek Türk toplumunun ihtiyaçlarına göre düzenlendi. • Türk Ceza Kanunu, İtalya Ceza Kanunu örnek alınarak hazırlandı. Yukarıda verilenler aşağıdakilerden hangisini kanıtlar nitelikte değildir? A) Batılı devletlerin hukuk alanında örnek alındığını B) Farklı ülkelerin hukuk sistemlerinden yararlanıldığını C) Hukuk sisteminin çağdaş bir hâle geti­ril­mek istendiğini D) Yeni kanunlarda geleneksel değerlere de yer verildiğini 9. Cumhuriyetin kuruluşunun onuncu yılı nedeniyle ülkemizin dört bir yanına“yurt gezileri”adı altında res- sam gönderildi. Bu ressamların yaptıkları tablolar, 1933 yılında Ankara’da “Türk İnkılap Sergisi” adı ile ser- gilendi. Bu serginin açılışını bizzat Atatürk yaptı. Sergideki resimlerde özellikle Millî Mücadele’yi konu alan büyük tablolar, yapılan inkılaplar ve Atatürk’ün portreleri sanatseverlere sunuldu. Yurt gezilerine Hikmet Onat, Feyhaman Duran, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Cemal Tollu ve Hamit Görele gibi ünlü ressamlar katıldı. Buna göre Cumhuriyetin ilk yıllarında aşağıdakilerden hangisi bakımından gelişmelerin yaşandığı söyle- nebilir? A) İktisadi B) Kültürel C) Toplumsal D) Siyasi 10. Atatürk milliyetçiliği millî sınırlar içinde yaşayan vatandaşlar arasında din, mezhep, ırk ve siyasi düşünce ayrımı gözetmez. Ulusal birlik ve beraberliğe dayanır. Buna göre, milliyetçilik ilkesi aşağıdaki anlayışlardan hangisine karşı değildir? A) Misakımillî B) Ümmetçilik C) Irkçılık D) Bağnazlık 6 8. SINIF

11. Bu kurumların başlarındaki bulunan 14. Askerlik, yönetim, tarih, dil, felsefe, eğitim, kişiler asıl dinin kendileri tarafından sanat gibi bir çok alanda görüşlerini açıkla- temsil edildiğini söyleyerek top- mış ve uygulamıştı. Bilimselliği, kendine lumsal parçalanmalara neden oluyor. güveni, göreve bağlılığı, çabuk ve doğru karar verme gücü ile eşsiz bir önderdi. Bin- Aslı İnsanların dini duygularını kullanarak lerce kitap okuması bir yana başta Nutuk Öğretmen maddi kazanç elde etmeye çalışıyor- olmak üzere bir çok alanda kitap yazması da bir yanaydı. Geometrik şekillerin Osmanlı- lardı. Ayrıca inkılaplara karşı çıkarak ca’dan Türkçe’ye çevirisini yaptığı “Geometri” cumhuriyet rejiminin ülkemizde ve “ Vatandaş İçin Medeni Bilgiler” kitaplarını yerleşip güçlenmesini önlemek yazmıştır. istiyorlardı. Bu bilgi Mustafa Kemal’in aşağıdaki kişilik özel- Aslı Öğretmen, aşağıdaki uygulamalardan hangi- liklerden hangisini gösterir? sinin gerekçesinden bahsetmiştir? A) Savaşı sevmemesi A) Soyadı Kanunu’nun kabul edilmesinin B) Tekke ve zaviyelerin kapatılmasının B) Çok yönlülüğü C) Medeni Kanunu’nun kabul edilmesinin D) Millet Mekteplerinin açılmasının C) Gurura yer vermemesi D) İleri görüşlülüğü 12. 15. ...?... • Sümerbank Mustafa Kemal, Sofya Ataşemiliterliği döne- • Etibank minde, Bulgar Parlamentosu’nda az sayıda milletvekiline sahip de olsa üçüncü partinin alınan kararlar üzerinde etkili olduğuna şahit olmuştur. Bu gözlem hangi alanda Atatürkçü düşünce sis- Bu tabloda boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakiler- teminin gelişmesine katkı sağlamıştır? den hangisi yazılmalıdır? A) Demokrasi B) Millî kültür A) Tarım B) Bayındırlık C) Çağdaşlık D) Bağımsız ekonomi C) Sanayi D) Ulaşım 13. Atatürk ilke ve inkılapları; 16. Aşağıdakilerden hangisi milliyetçilik ilkesi doğ- rultusunda yapılan devrimlerden biri değildir? I. Evrensel kültür, II. Bağımsızlık, A) Kabotaj Kanunu’nun kabul edilmesi III. Milletin egemenliği, B) Türk Tarih Kurumunun açılması IV. Üstün millet anlayışı C) Kapitülasyonların kaldırılması unsurlarından hangilerini temel kabul eder? D) Millet Mekteplerinin açılması A) I ve II. B) I ve IV. 7 C) II ve III. D) III ve IV. 8. SINIF

17. İtilaf Devletleri’nin, Londra Konferansı’nda TBMM Hükûmetine sunduğu teklife göre; • Yunanlılarca işgal edilen İzmir ili Türklere geri verilecek, ancak şehirde Yunan kuvveti bulunacak, • Milletler Cemiyeti, İzmir’i yönetmesi için Hristiyan bir vali tayin edecekti. İtilaf Devletleri’nin bu teklifi, Misakımillî’nin aşağıdaki kararlarından hangisine ters düştüğü için reddedil- miştir? A) Azınlık hakları, komşu ülkelerdeki Müslüman halkın da aynı haklardan yararlanması koşuluyla kabul edile- rek sağlanacaktır. B) Kapitülasyonlar kaldırılmalıdır. C) Osmanlı Devleti’nin Mondros Ateşkes Antlaşması öncesi işgal edilmemiş topraklarının tamamı bir bütün- dür, parçalanamaz. D) Halkın oyuyla anavatana katılan üç sancak (Kars, Ardahan, Batum) için gerektiğinde yeniden serbestçe halk oylamasına başvurulabilir. 18. Aşağıdaki haritada I. TBMM’ye karşı çıkan ayaklanmalar gösterilmiştir. BULGARİSTAN KARADENİZ YUNANİSTAN KUVÂ-YI İNZİBAİYE SALDIRISI PONTUS İSYANI SOVYETLER BİRLİĞİ İstanbul ANZAVUR İSYANI DÜZCE İSYANI Artvin İzmit Bolu Vezirköprü Samsun Çarşamba Ankara Geyve Havza Kars Merzifon HendekDüzce Trabzon Sarıkamış Gökçeada Gelibolu Amasya Erzincan Erzurum Bozcaada Çanakkale Bandırma Çorum Tokat Biga ERMENİ İSYANI Eskişehir Yozgat Yıldızeli Gönen Bursa Kütahya Sivas Susurluk Gediz Balıkesir Afyon EGE DENİZİMidilli ETHEM İSYANI Manisa ÇAPANOĞLU MUSA İSYANI KOÇGİRİ İSYANI Van İzmir ÇOPUR MUSA İSYANI Elazığ CEMİL ÇETO İSYANI İRAN Aydın Isparta Konya Elbistan ALİ BATI İSYANI Batman Denizli Mardin Çumra Maraş Urfa Viranşehir DEMİRCİ MEHMET EFE İSYANI Bozkır Antep DELİBAŞ MEHMET İSYANI Antalya MİLLÎ AŞİRETİ İSYANI K 0 100 B Antakya IRAK G Rodos SURİYE 200 D 300 400 AKDENİZ KIBRIS km ANZAVUR İSYANI DÜZCE İSYANI DEMİRCİ MEHMET EFE İSYANI MİLLÎ AŞİRETİ İSYANI PONTUS İSYANI KUVÂ-Yİ İNZİBATİYE SALDIRISI ETHEM İSYANI DELİBAŞ MEHMET İSYANI ÇAPANOĞLU MUSA İSYANI ERMENİ İSYANI ÇOPUR MUSA İSYANI KOÇGİRİ İSYANI CEMİL ÇETO İSYANI ALİ BATI İSYANI Millî Mücadele Dönemi’nde, TBMM’nin yaptığı aşağıdaki çalışmalardan hangilerinin, yukarıdaki sorunun çözümü amacıyla gerçekleştirildiği söylenebilir? A) Düzenli ordunun kurulması Temsil Heyetinin oluşturulması B) Kuvayımillîyenin kaldırılması Düzenli ordunun kurulması C) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun kabulü İstiklal Mahkemelerinin kurulması D) Temsil Heyetinin oluşturulması Teşkilât-ı Esasiye Kanunu’nun kabulü 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 29 57 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: V. Ünitenin Kazanımlarını Tarar. 1. 4. Şeyh Sait Ayaklanması Menemen Ayaklanması GAZETE ...?... (...?...) karşı girişilen ayaklanmalardır. Menemen’de 5 Bin Kişi Yürüdü Devrim şehidi Asteğmen Mustafa Fehmi Kubi- Bu şemada boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakiler- lay’ın katledilişinin 76’ncı yıldönümünde bin- den hangisi yazılamaz? lerce kişi Tren İstasyonu’nda toplandı A) Çağdaşlığa B) Laik düzene Bu gazete haberinde boş bırakılan yere (...?...) C) Millî değerlere D) Demokratik rejime aşağıdakilerden hangisi yazılırsa doğru bir bilgi verilmiş olur? 2. A) Tam bağımsızlık talebi Terakkiperver Cumhuriyet Partisi kurulduktan B) Laiklik ve demokrasi yürüyüşü kısa bir süre sonra devrim karşıtı hareketlerden C) Refah düzeyinin artırılması isteği dolayı kapatılmış Türk Devleti’nde tek partili D) Çok partili hayata geçiş sevinci yönetim sürdürülmüştür. Bu durum üzerinde aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu savunulamaz? A) Millî birlik ve bütünlüğü korumanın 5. Takrir-i Sûkun Kanunu’nun kabul edilmesinde aşağıdakilerden hangisinin gerekçe olarak gös- B) Halkın belli bir siyasal olgunluğa erişmesini bek- terildiği savunulamaz? lemenin A) Uluslararası ilişkileri düzenleme C) Devrimlerin yerleşmesini sağlamanın B) Devletin hayat ve bağımsızlığını sağlama C) Devrim karşıtı eylemlere karşı önlem alma D) Seçim sisteminde değişiklik yapılmak istenme- D) Ülkenin düzen ve güvenliğini sağlama sinin 3. I. Kabotaj Kanunu’nun kabul edilmesi, II. Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması, III. Halifeliğin kaldırılması, IV. Hatay sorununun devam etmesi Yukarıdaki gelişmelerden hangileri Şeyh Sait 6. Şeyh Sait İsyanı’nı çıkaranların aşağıdakilerden Ayaklanması’nın çıkmasında etkili olmuştur? hangisine karşı oldukları söylenemez? A) I ve II. B) I ve IV. A) Çağdaşlığa B) Demokrasiye C) II ve III. D) III ve IV. C) Laikliğe D) Dogmatizme 8. SINIF 1

7. Gerek Şeyh Sait İsyanı gerekse Kubilay Olayı’nda ayaklanmacıların çok partili ortamı fırsat bilmeleri, parti yöne- ticilerinin de dikkatli davranmaları gerektiğini ortaya koydu. Yeni rejimin ve yapılan inkılapların toplum tarafın- dan özümsenmesi, ekonomik ve toplumsal koşulların çok partili hayata geçiş için hazırlanması gerekiyordu. Ayrıca 1930’ların ilk yıllarından itibaren II. Dünya Savaşı tehlikesi ortaya çıkmıştı. Bu nedenlerle 1945’e kadar bir daha çok partili sistem denemesi yapılmadı. Buna göre verilen metinde Yeni Türk Devleti’nde, aşağıdakilerden hangisinin gelişmesini engelleyen olay- ların yaşandığı anlatılmıştır? A) Türk kültürünün B) Demokrasinin C) Ulusal bağımsızlığın D) Millî iktisadi yapının 8. Tükiye Cumhuriyeti’nin ilk siyasal partisi olanCumhuriyet Halk Fırkası, bütün milletin desteğini almış siyasal bir kuruluştur. Atatürk’ün yaptığı bütün yenilikler ve inkılaplar bu partinin programı doğrultusunda gerçekleştiril- miştir. Yenilikler parti aracılığıyla uygulanmış ve halk tarafından benimsenmiştir. Bu metinde CHF ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Ulusal bir siyasi örgütlenme olduğuna B) Halkın desteğini aldığına C) Yeni devletin ilk hükûmeti olduğuna D) Güçler birliği sistemini benimsediğine 9. Mustafa Kemal Paşa, bu yeni partinin kurulmasını memnuniyetle karşılamıştı. Terakkiperver Cum- huriyet Fırkası, programında; inkılaplar için gerekli ortamın oluşmadığını ileri sürüyor, demokrasi ve cumhuriyete bağlılığını bildiriyor, dinsel inanış ve görüşlere saygılı olduğunu belirtiyordu. Buna göre Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının hükûmeti eleştirmesi aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlamıştır? A) Devrimlerin yapılmasının yavaşlamasına B) İnkılap karşıtı kişilerin harekete geçmesine C) Yeni bir partinin kurulmasına D) Bağımsızlık duygusunun zedelenmesine 10. Biz de uygulanmayacak düşünceleri kuramsal birtakım ayrıntıları yıldızlayarak bir kitap yazabilirdik. Öyle yap- madık. Ulusun maddi ve manevi yönlerden yenilenip gelişmesi için çalışırken, iş yapmayı söze ve kurama ter- cih ettik. Bununla birlikte; “Egemenlik ulusundur.”, “Türkiye Büyük Millet Meclisinden başka hiçbir makam ulu- sun geleceğinde etkin olamaz.”, “Bütün yasaların düzenlenmesinde, her türlü örgütlenmede, yönetimin bütün ayrıntılarında, genel eğitimde, iktisat işlerinde ulusal egemenlik ilkelerine uyulacaktır.”, “Padişahlığın kaldırıl- ması ile ilgili karar değişmez bir ilkedir.”gibi bilinmesi gereken önemli noktalar.... ilkeler dışında bırakılmamıştır. Nutuk Atatürk bu sözünde aşağıdakilerden hangisine önem verdiğini vurgulamamıştır? A) Tam bağımsızlığa B) Demokratik yönetime C) Cumhuriyet yönetimine D) Millî iradeye 8. SINIF 2

11. “Parti, dinsel düşünce ve inançlara saygılıdır.” sözle- 13. “Tarih; gizli amaçlarla düzenlenmiş, genel ve gerici rini ilke edinip bayrak gibi kullanan kişilerden, iyi Doğu ayaklanmasının nedenlerini inceleyip araştır- niyet beklenebilir miydi? Bu bayrak, yüzyıllardan dığı zaman, onun önemli ve belirli nedenleri ara- beri, bilgisizleri, bağnazları ve boş inançlara sap- sında Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının dinsel lanmış olanları aldatarak özel çıkarlar sağlamaya konularda verdiği sözler ve Doğuya gönderdiği kalkışmış kimselerin taşıdıkları bayrak değil miydi? sorumlu yazmanın kurduğu örgütleri ve yaptığı Türk ulusu yüzyıllardan beri, sonu gelmeyen yıkım- kışkırtmaları bulacaktır.” lara, içinden çıkabilmek için büyük özveriler iste- yen pis bataklıklara, hep bu bayrak gösterilerek Nutuk sürüklenmemiş miydi?” Buna göre, Atatürk’ün gerçekleştirdiği aşağıdaki Nutuk devrimlerden hangisi “Doğu ayaklanması” olarak ifade ettiği olaya neden olmuştur? Atatürk bu sözünde “bayrak” kelimesi ile aşağıda- kilerden hangisini kastetmiştir? A) Halifeliğin kaldırılması A) Bağımsızlığı B) Aşar vergisinin kaldırılması B) Din sömürüsünü C) Kabotaj Kanunu’nun kabul edilmesi C) Devrimleri D) Türk Dil Kurumunun açılması D) Mandater yönetimi 12. “Cumhuriyetçi ve ilerici oldukları sanısını vermek 14. “O gece birlikte bulunduğumuz arkadaşlar erken- isteyenlerin, dinsel bağnazlığı coşturarak, ulusu, den ayrıldılar. Yalnız İsmet Paşa Çankaya’da konuk cumhuriyete, ilerlemeye ve yenileşmeye karşı kış- idi. Onunla yalnız kaldıktan sonra, bir yasa tasarısı kırtmak değil miydi? Yeni parti, dinsel düşünce ve hazırladık. Bu tasarıda 20 Ocak 1921 tarihli Anaya- inançlara saygı perdesi altında: “Biz halifeliği yeni- sanın devlet biçimini saptayan maddelerini şöy- den isteriz. Biz yeni yasalar istemeyiz. Bize Mecelle lece değiştirmiştim: yeter. Medreseler, tekkeler, bilgisiz softalar, şeyhler, müritler, biz sizi koruyacağız; bizimle birlik olunuz! Birinci maddenin sonuna: “Türkiye Devleti’nin Çünkü, Mustafa Kemal’in partisi halifeliği kaldırdı. hükûmet biçimi cumhuriyettir.” cümlesini ekledim. Müslümanlığı zedeliyor. Sizi gâvur yapacak, size şapka giydirecek! diye bağırmıyor muydu? Yani Üçüncü maddeyi şöyle değiştirdim: “Türkiye Dev- partinin ilke edindiği sözler, bu gerici haykırışlarla leti, Büyük Millet Meclisince yönetilir. Meclis, hükû- dolu değil midir?” metin yönetim kollarını Bakanlar Kurulu aracılığıyla yönetir.” Nutuk Nutuk Atatürk’ün bu sözünde, bazı kişilerin aşağıdaki- lerden hangisini eleştirdiği vurgulanmıştır? Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ula- şılamaz? A) Seçim sistemini A) Yeni yönetim biçimi anayasal güvenceye alın- B) Meclis hükûmetini mıştır. C) Devrimleri B) Cumhuriyetin ilan edilmesine ortam hazırlan- mıştır. D) Çok partili yaşamı C) Saltanatın kaldırılması için hukuki düzenleme yapılmıştır. D) Devletin ismi ve rejimi belirlenmiştir. 8. SINIF 3

15. Saygıdeğer efendiler, her yerde siyasi parti kurma konusunda da halka uzun uzun söyleşiler yap- tım. 7 Aralık 1922’de Ankara basını aracılığı ile “Halk Partisi” adında halkçılık ilkesine dayanan bir siyasi parti kurmak isteğinde olduğumu bildirerek bu partinin nasıl bir program izlemesi gerektiğini bütün yurtseverlerle bilim adamlarının yardım etmelerini ve katılmalarını dilemiştim. Nutuk Nutuk’tan alınmış bu bölüme göre Mustafa Kemal’in çalışmalarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Halkla birlikte hareket etmiştir. B) Demokrasinin yerleşmesi için çaba sarf etmiştir. C) Muhalefet partisinin kurulmasını sağlamıştır. D) Partinin işleyişi için bilimsel birikimlerden yararlanmıştır. 16. “Pusuya yatan bu yazar, kulağına şu sözlerin fısıldandığını da duyuyor. “...Eski yıkıntılarla yapılan bir yapıdan ne umarsın ki!” Acaba bu yazıları yazmış olan kişi, gerçekten o gün böyle mi düşünüyordu; yoksa, bu anlamsız sözleri, ulusu bize karşı kışkırtmak amacıyla mı yazıyordu? İster öyle ister böyle olsun, her ikisi de doğru değildi. Bu çeşit yazarlar cumhuriyete kötülük etmişlerdir. Efendiler, Tevhidi Efkâr’ın da, alışkanlığı üzere: “Yazarsız ve değersiz bir zafer” diye yazdığı yararsız ve değersiz yazılar sürüp gidiyordu.” Nutuk Atatürk bu sözlerinde aşağıdakilerden hangisini eleştirmiştir? A) Devrim karşıtlarını B) Manda yanlılarını C) İç işlerimize karışılmasını D) Muhalefet partisi kurmak isteyenleri 17. Bundan başka, Anayasanın temel maddelerinden olan 8. ve 9. maddeleri de, değiştirilerek ve açıklığa kavuştu- rularak şu maddeler yazıldı: • Madde - Türkiye Cumhurbaşkanı Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunca ve kendi üyeleri arasından bir seçim dönemi için seçilir. Başkanlık görevi, yeni cumhurbaşkanının seçilmesine kadar sürer. Eski başkan yeniden seçilebilir. • Madde - Türkiye Cumhurbaşkanı, devletin başkanıdır. Bu kimliği ile gerekli gördükçe Meclise ve Bakanlar Kuruluna başkanlık eder. Nutuk Buna göre verilen anayasal düzenlemelerle aşağıdakilerden hangisinin amaçlandığı söylenemez? A) Devlet başkanı sorununu çözmek B) Daha demokratik bir hukuk sistemi oluşturmak C) Cumhurbaşkanının yetki alanını belirlemek D) Yapılacak devrimlerin önünü açmak 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 29 58 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Bu kanun Şeyh Sait İsyanı’nın yarattığı tehlikelere 4. “Hükûmeti ve hükûmet adamlarını ve ülkede Türk inkılabının gerçekleşmesine karşı hatadan ve bu hatalar yüzünden çıkan bütün unsurları ortadan kaldırmak amacıyla devleti zararlardan korumak için bir çıkarılmıştır. 4 Mart 1925 tarihinde, İsmet Paşa muhalif partisine gereksinim açıktır.” Hükûmetinin Meclis’e verdiği önergenin kanunlaş- ması sonucu, iki yıllık bir süre için yürürlüğe kon- Buna göre Atatürk yeni bir partinin kurulmasını muştur. Ancak bu yasanın öngördüğü süre, iki yıl aşağıdakilerden hangisi için gerekli görmekte- daha uzatılarak 4 Mart 1929 tarihine kadar yürür- dir? lükte kalmıştır. Bu kanun aşağıdakilerden hangisidir? A) Demokrasinin kurulması B) Sivil toplum kuruluşlarının faaliyet göstermesi A) Tekâlifimillîye B) Takrir-i Sükûn C) Cumhuriyetin ilan edilmesi C) Teşkilati Esasi D) Tevhid-i Tedrisat D) Hükûmetin mecliste denetlenebilmesi 2. “Girişimin benim şahsımdan ziyade 5. mukaddes cumhuriyetimize ve onun “Milletleri yönetenler, doğal olarak öncelikle, dayandığı yüksek ilkelerimize kendi milletinin varlığı ve mutluluğunun tem- yönelmiş bulunduğuna şüphe silcisi olmak isterler. Fakat aynı zamanda yoktur. Benim naçiz vücudum bir bütün milletler için aynı şeyi istemek lazımdır.” gün elbet toprak olacaktır. Fakat Atatürk Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır.” ilke ...?... Bu sözlere göre Atatürk, aşağıdakilerden hangi- sini kendi şahsından daha önemli olarak görmek- Şemaya göre boş bırakılan yere (...?...) aşağıdaki- tedir? lerden hangisi getirilebilir? A) Millî Mücadele’yi A) Çağdaşlık B) Demokrasi B) Kuvayımillîye ruhunu C) Barışçılık D) Bilimsellik C) İlke ve inkılaplarını D) Millî birlik ve beraberliği 3. Aşağıdaki gelişmelerden hangisi laiklik ilkesiyle 6. Millî tarih bilincinin aşağıdakilerden hangisine ilgili değildir? katkı sunması beklenmez? A) Şeri’ye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırılması A) Demokratik yönetimin gelişmesine B) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabul edilmesi B) Geçmişe bağlılığın güçlenmesine C) Medeni Kanun’un kabul edilmesi C) Milletin geleceğe güvenle bakabilmesine D) Takvim, saat ve ölçü birimlerinin kaldı­rılması D) Millî bilincin uyandırılmasına 8. SINIF 5

7. 9 Eylül 1923’te Cumhuriyet Halk Fırkası kuruldu. 23 Nisan 1920’de 29 Ekim 1923’te 12 Ağustos 1930’da TBMM Cumhuriyet Serbest Cumhuriyet açıldı. ilan edildi. Fırkası kuruldu. 1 Kasım 1922’de 17 Kasım 1924’te Saltanat Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kaldırıldı. kuruldu. 3 Mart 1924’te Halifelik kaldırıldı. Bu görselde Yeni Türk Devleti’nin aşağıdakilerden hangisi bakımından gelişimi anlatılmıştır? A) Millî kültür B) Millî iradeye dayalı yönetim C) Çağdaş ekonomik yapı D) Egemen devlet 8. 15 Temmuz 2016 tarihinde anayasal devlet düzenini ve TBMM’ni ortadan kaldırmak isteyen dış destekli terör odakları tarafından darbe girişiminde bulunulmuştur. Demokratik düzene karşı olanlar tarafından gerçekleşti- rilen bu elim ve vahim eylem Türk halkı tarafından bertaraf edilmiş ve 15 Temmuz, Demokrasi ve Millî Birlik Günü olarak kabul edilmiştir. Türk halkı kadını, erkeği, yaşlısı ve genciyle birlik ve beraberlik içinde atasının ken- disine vasiyeti ve emaneti olan Cumhuriyeti layıkıyla korumasını bilmiştir. Bu darbe girişiminin aşağıdakilerden hangisine karşı yapıldığı söylenebilir? A) Demokratik düzene B) Liberal ekonomiye C) TBMM’nin varlığına D) Ulusal kültüre 9. “Toplumda en yüksek hürriyetin, en yüksek eşitlik ve adaletin devamlı şekilde sağlanması ve korunması, ancak ve ancak, tam ve kesin anlamıyla millî egemenliğin kurulmuş bulun- masına bağlıdır. Bundan ötürü hürriyetin de, eşitliğin de, adaletin de dayanak noktası, millî egemenliktir.” Mustafa Kemal bu sözlerinde, aşağıdakilerden hangisinin esas alınması gerektiğini vurgul­amıştır? A) Tam bağımsızlığın B) Sosyal devletin C) Demokrasinin D) Askerî gücün 8. SINIF 6

10. 12. Harf İnkılabı’nın sonuçları Komisyon, Avrupa’daki devletlerin medeni yasalarını inceledi. Sonunda Avrupa ülkele- ...?... ...?... ...?... rinde bütün yasalardan daha demokratik ve çağdaş olan, Türk milletinin ihtiyaçlarını karşıla- Bu şemada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden yacak özellikler taşıyan İsviçre Medeni Yasa- hangisi yazılamaz? sı’nın kabul edilmesi kararlaştırıldı. Türkçeye A) Bilim ve teknolojideki ilerlemeler hız­lan­mıştır. çevrilen yasa, uzun bir çalışma sonucunda Türk B) Batı dünyası ile yakınlaşma yolunda önemli bir halkının gereksinimleri göz önüne alınarak yeniden düzenlendi. adım atılmıştır. C) Okuma yazma oranı artmıştır. D) Ülke içindeki uygulamalarda birlik sağ­lamıştır. Buna göre Türk Medeni Kanunu ile ilgili olarak 13. Soyadı Kanunu’na göre; seçilecek soyadı Türkçe aşağıdakilerden hangisi söylenemez? olmasına dikkat edilecek; rütbe, makam, yabancı ırk ve millet belirten tanımlamalar içermeyecektir. A) Evrensel değerleri içerdiği B) Ulusal değerlerin dikkate alınarak düzenl­endiği Verilen bilgilere göre, Soyadı Kanunu’yla; C) Mecellenin temel ilkelerinin esas alındığı D) Toplumsal sorunların çözümüne katkı su­nacağı I. Millî egemenlik, II. Tam bağımsızlık, III. Millî kimlik, IV. Toplumsal eşitlik durumlarından hangileri amaçlanmıştır? A) I ve II. B) I ve IV. C) II ve III. D) III ve IV. 11. Çocuklarımıza ve gençlerimize vereceğimiz öğrenim sınırı ne olursa olsun, onlara esaslı olarak 14. Atatürk “Halkçılık; kuvvetin, kudretin, hakimiyetin, şunları öğreteceğiz: Milletine, idarenin doğrudan doğruya halka verilmesidir, hal- Türkiye Devleti’ne, Türkiye Büyük kın elinde bulunmasıdır. Yine şüphe yok ki, dünya- Millet Meclisine düşman olanlara nın en kuvvetli bir esası, bir prensibidir.” demiştir. mücadelenin sebep ve vasıtaları ile donatılmayan millet için yaşama Atatürk’ün bu sözünden yararlanarak halkçılık hakkı yoktur.” anlayışı ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşı- lamaz? Atatürk’ün bu sözü aşağıdaki ilkelerden han­ A) Evrensel bir anlayış olduğuna gisiyle ilgilidir? B) Halkın iradesiyle oluştuğuna C) Dünya milletlerini birleştirmeyi amaçlad­ ığına A) Milliyetçilik B) Devletçilik D) Millî egemenlik ve demokrasi ile ilgili oldu­ğuna C) Laiklik D) İnkılapçılık 8. SINIF 7

15. Mudanya Ateşkes Antlaşması’yla Millî Mücadele’nin askeri safhası sona erdi, diplomatik safhası başladı. Doğu Trakya, İstanbul ve Boğazlar savaş yapılmadan işgalden kurtarıldı. Boğazların ve İstanbul’un yönetiminin TBMM’ye devredilmesiyle Osmanlı Devleti hukuken yok sayıldı. Yunanların Anadolu’daki işgallerinin başarısız- lıkla sonuçlanması İngiltere’de Lloyd George (Loyd Corc) Hükûmeti’nin istifasına yol açtı. Bu bilgiden çıkarılabilecek en kapsamlı yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Türkiye’nin uluslararası ilişkilerini savaşlar belirlemiştir. B) Askerî zaferlerde siyasi başarılar etkili olmuştur. C) TBMM Hükûmeti’nin diplomatik itibarı artmıştır. D) Askerî başarılar, ulusal ve uluslararası gelişmelerde etkili olmuştur. 16. Millî cemiyetlerin özellikleri şunlardır: › Bulundukları yöreleri savunmak amacıyla kurulmuşlardır. › Bağımsızlık ve Türk vatanseverliği duygusunun bir sonucu olarak ortaya çıkmış bölgesel nitelikli cemi- yetlerdir. › Genellikle basın yayın yoluyla mücadele etmişlerdir. › Azınlık cemiyetlerinin zararlı faaliyetlerine ve işgalci güçlere karşı mücadele etmişlerdir. › Bir merkezden yönetilmemeleri etkili çalışma yapmalarını engellemiştir. › Sivas Kongresi’nde “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı altında birleştirilmişlerdir. Buna göre sözü edilen millî cemiyetlerin aşağıdakilerden hangisine tepki olarak kuruldukları söylenebilir? A) Anzavur Ayaklanması’nı çıkaranlara B) Mecliste farklı düşünceleri savunan gruplara C) Misakımillî oylamasında red oyu kullanan vekillere D) Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında Anadolu’yu işgal eden devletlere 17. Türk millî eğitim politikası belirlenirken, eğitimde uygulanacak bazı ilkeler aşağıdaki gibi düzenlenmiştir: İlke Ülke çıkarlarını kişisel çıkarlardan üstün gören nesiller yetiştirmeyi öngörür. Milliyetçilik Eğitimin yaygınlaşmasına ve fırsat eşitliğine yer verir. ...?... ...?... Eğitim sisteminin, devamlı olarak toplumun ihtiyaçları ve çağın gereklerine göre ...?... geliştirmesini amaçlar. Fikri hür, vicdanı hür gençler yetiştirmeyi hedefler. Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Laiklik B) Devletçilik C) İnkılapçılık D) Halkçılık 8 8. SINIF

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 30 59 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Atatürk Dönemi Türk Dış Politikasının Temel İlkeleri 1. Aşağıdakilerden hangisinin Millî Mücadele 4. Türkiye Cumhuriyeti’nin dış politikadaki esası Dönemi’nde belirlenen ilkelerinden biri olduğu “Yurtta barış, dünyada barış” şeklindedir. savunulamaz? Buna göre; A) Milletin kendi geleceğini kendisi belirlemesi I. Barış yanlısı bir politika izlendiği, II. Dış politikada pasif kalındığı, B) Yabancı sermayenin her koşulda kabul edilmesi III. Güçlü devletlerle ittifak yapılmak istendiği C) Millî sınırlar içerisinde vatanın bölünmez bir yorumlarından hangilerine ulaşılabilir? bütün olması D) Manda ve himayenin kabul edilmemesi A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. D) I, II ve III. 2. Atatürk’ün belirlediği dış politika ilkelerinden bazı- 5. İnsanları mutlu edeceğim diye onları ları şunlardır; birbirlerine boğazlatmak gayri insani ve • Dünyadaki gelişmeleri göz önünde tutmak, son derece üzücü bir sistemdir. • Bağımsızlığımızı her şeyin üstünde tutmak, • Gerçekleştirilmesi olanaksız düşlerle ulusu oya- lamamaktır. Bu hedefler aşağıda verilen ilkelerden hangisini Buna göre, Atatürk’ün; kapsamaz? A) Eşitlik B) Çağdaşlık I. Biz bağımsızlığımızı temin eden bir barış isti- C) Gerçekçilik D) Ulusalcılık yoruz. 3. II. Millet hayatı tehlikeye düşmedikçe savaş bir “Milli sınırlarımız içinde her şeyden cinayettir. önce kendi kuvvetimize dayanarak varlığımızı devam ettirmek, millet ve III. Barış, milletleri refah ve mutluluğa eriştiren en memleketin gerçek mutluluk ve kalkın- iyi yoldur. masına çalışmak.” IV. Medeniyet yolunda başarı, yenilikleri kavrayıp Atatürk bu sözüyle aşağıdakilerden hangisini uygulamaya ve yenileşmeye bağlıdır. vurgulamıştır? sözlerinden hangisinin yukarıda verilen sözüyle aynı doğrultuda olduğu söylenebilir? A) I. B) II. C) III. D) IV. A) Siyasi başarılar için ekonomik ayrıcalıklar veril- 6. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Cumhuriyeti’nin mesi gerektiğini izlediği dış politikaya aykırıdır? B) İç politikanın tamamen dış gelişmelere bağlı A) Tam bağımsızlık olduğunu B) Yayılmacılık C) Uluslararası eşitlik C) Uluslararası ilişkilerde bazı tavizler verilmesi D) Barışseverlik gerektiğini D) Türk devletinin millî kaynaklarını kullanması gerektiğini 8. SINIF 1

7. Türkiye Cumhuriyeti’nin dış politikasına çok önem veren Atatürk, dış politikayı“millî politika”adını verdiği, millî çıkarlara uygun, millet yararlarını gözeten bir temele dayandırmıştır. Atatürk’e göre, milletimizin mutlu ve huzurlu yaşayabilmesi için devletin millî bir politika izlemesi gerekir. Millî politika, millî sınırlarımız içinde, her şeyden önce kendi gücümüze dayanmaktadır. Buna göre, Türk Devleti’nin dış politikası; I. Askerî güç, II. Siyasi güç, III. Sosyokültürel güç, IV. Ekonomik güç unsurlarından hangilerine dayanır? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) III ve IV. 8. • “Dış politikanın en çok ilgilendiği ve dayandığı konu, devletin iç örgütüdür. Dış politika, iç örgütle uygun olmalıdır.” Atatürk • “Dış politika, bir toplumun iç yapısıyla sıkı sıkıya ilişkilidir. Çünkü iç kuruluşa dayanmayan dış politikalar her zaman yenik kalırlar. Bir toplumun iç yapısı ne denli güçlü ve sağlam olursa, dış politikası da o oranda güçlü ve dayanıklı olur.” Atatürk Atatürk bu sözlerinde dış politikada etkin olmayı aşağıdakilerden hangisine bağlamıştır? A) Demokratik bir yönetimin kurulmuş olmasına B) Millî birlik ve beraberliğin tam sağlanmış olmasına C) Çağdaş devlet anlayışına D) Laik hukuk sisteminin varlığına 9. “Millî sınırlarımız içinde, her şeyden önce kendi kuvvetimize dayanıp varlığımızı koruya- rak, millet ve memleketin gerçek mutluluğu ve kalkınmasına çalışmak... Medeni dünyadan, medeni ve insanca muameleyi ve karşılıklı dostluğu beklemektir.” Atatürk bu sözünde dış siyaseti aşağıdakilerden hangisine dayandırmıştır? A) Demokrasiye B) Çağdaşlığa C) Millî siyasete D) Hukuk üstünlüğüne 10. “Ulusal sınırlarımız içinde ülkemizin bütünlüğünü ve ulusun kesin bağımsızlığını sağlamak bizim ulusa karşı yüklendiğimiz görev bunu sağlayacaktır. Atatürk bu sözünde aşağıdakilerden hangisini reddetmiştir? A) Her türlü bölücülüğü B) Saltanat yönetimini C) Tek partili demokrasi anlayışını D) Dogmatik düşünceyi 8. SINIF 2

11. Aşağıda Atatürk ile ilgili bazı görseller verilmiştir. 14. Millî Mücadele sırasında savaştığımız Yunanistan ile İkinci Dünya Savaşı öncesi ortaya çıkan tehli- keli ortamda Balkan Antantı’nın imzalanması dış Atatürk, Yugoslavya Kralı Atatürk, Ürdün Kralı politikada aşağıdaki ilkelerden hangisinin esas Alexander (Aleksandır) Abdullah ile birlikte alındığını gösterir? ile birlikte (1933) (1937) A) Tam bağımsızlığı önemseme B) Millî menfaatleri dikkate alma Bu görsellerde Türk dış politikasında aşağıdaki C) Türk kamuoyunu dikkate alma ilkelerden hangisinin önemsendiği vurgulanmış- D) Uluslararası hukuk kurallarına uyma tır? 15. ...?... A) İdeoloji B) Diplomasi C) Millî irade D) Ulusal ekonomi 12. Atatürk, hiçbir devletin yönetim biçimine ya da dış “Yurtta sulh, cihanda sulh!” adlı tablo politikasına karışmamış ve aynı şekilde Türkiye’nin (Ressam: Fikri Cantürk) rejimine ve politikasına saygı gösteren devletlerle siyasal, sosyal ve ekonomik ilişkilerin kurulmasını Bu tablonun başlığı ne olabilir? esas almıştır. A) Barışçılık B) Bağımsızlık Bu metinde Türk dış politikasının aşağıdaki ilke- C) Millî irade D) Demokrasi lerden hangisine göre şekillendiği vurgulanma- mıştır? A) Tam bağımsızlık B) Barışçılık C) Uluslararası eşitlik D) Tarihî dostluk 13. Türk Dış 16. Vecize Politikası “Dış siyaset, iç kuruluş ve iç siyasete dayandırılmak zorunluluğundadır, “İnsan mensup olduğu milletin varlı- ...?... yani iç teşkilatın dayanamayacağı ğını ve refahını düşünmeli ve kendi ...?... genişlikte olmamalıdır. Yoksa hayalî dış milletinin mutluluğuna ne kadar kıy- ...?... siyasetler peşinde dolaşanlar, danayak met veriyorsa bütün dünya milletle- noktalarını kendiliğinden kaybederler.” rinin mutluluğuna hizmet etmeye elinden geldiği kadar çalışmalıdır...” Atatürk bu sözünde dış politikada aşağıdakiler- den hangisinin önemli olduğunu vurgulamıştır? Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Türk kamuoyunu dikkate almanın B) Uluslararası hukuka uymanın A) Uluslararası eşitlik C) Tam bağımsızlığı ilke edinmenin B) Barışçılık D) Dünya konjonktürünü göz önünde bulundur- C) Yayılmacılık D) Türk ve dünya kamuoyunu dikkate alma manın 8. SINIF 3

17. Atatürk diğer devletlerin iç politikalarından ve yönetim biçimlerinden etkilenmeyen ve her yönüyle millî özel- likler taşıyan bir dış politika uyguladı. Millî Mücadele devam ederken TBMM Hükûmeti, dış politikada etkili ola- bilmek için Afganistan ile Türk- Afgan Dostluk Antlaşması’nın ve Sovyetler Birliği ile Moskova Antlaşması’nın imzalanmasını sağladı. Bu metinde Atatürk’ün dış politikada aşağıdakilerden hangisine önem verdiği belirtilmiştir? A) Demokrasiye B) Gerçekçiliğe C) Diplomasiye D) Sosyokültürel güce 18. “Her işin esas hede ne kısa ve kestirme yoldan varmak arzu edilmekle beraber; yolun, kabul edilebilir, mantıkî ve özellikle ilmî olması şarttır.” Atatürk bu sözünde, millî dış politikanın aşağıdaki esaslardan hangisine dayandırılması gerektiğine dikkat çekmiştir? A) Gerçekçilik B) Barışçılık C) Tam bağımsızlık D) Uluslararası eşitlik 19. Atatürk dış sorunların çözümünde müzakere yolunu izlemiş, görüşmeler yapılırken diğer devletlere karşı düşmanca bir tutum içine girmemiştir. Türk Dış Politikası ...?... Bu tabloda boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakilerden hangisi yazılabilir? A) Tam bağımsızlık B) Barışçılık C) Türk kamuoyunu dikkate alma D) Eşitlik 20. Kurtuluş Savaşı devam ederken belirlenen ve Batum, Musul, Kerkük dışında gerçekleşen Misakımillî hedefleri- nin Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra değişmesi bunun en güzel örneğidir. Atatürk bu konu hakkında şunları söylemiştir: “Büyük hayaller peşinde koşan, yapamayacağımız şeyleri yapar gibi görünen sahtekâr insanlardan değiliz...” Bu metinde Türk dış politikasının aşağıdaki temel esaslardan hangisine dayandığı vurgulanmamıştır? A) Akılcılık B) Güvenilirlik C) Gerçekçilik D) Uluslararası eşitlik 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 30 60 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. 4. Laiklik ilkesi aşağıdakilerden hangisini destek- ler? Montrö Boğazlar Sözleşmesi ve Hatay’ın ana vatana katılması Türk dış politikasının ne kadar A) Dini düşünce yapısını başarılı olduğunu gösteren en önemli örnekler- B) Din ve mezhep özgürlüğünü dir. Bu başarılarının kazanılmasında Atatürk’ün C) Irk ve köken birliğini dış politikada uyguladığı (...?...) dayalı ilke ve D) Resmi bir dinin zorunluluğunu amaçların önemli yeri vardır. Bu metinde boş bırakılan yere (...?...) aşağıdaki- 5. Cumhuriyetçilik ilkesiyle ilgili olarak aşağıdaki lerden hangisi yazılırsa yanlış bir bilgi verilmiş öğrencilerden hangisinin yargısı yanlıştır? olur? A) A) Bağımsızlığa B) Barışçılığa Millete dayanan, gücünü milletten C) Millî menfaatlere D) Önyargılı yaklaşıma alan bir yönetim şeklidir. 2. Şeyh Sait İsyanı’ndan sonra İstanbul Üniversitesi B) Talebe Birliği öğrencileri tarafından bir “Aydınlatma Kamuoyunun görüşlerini özgürce Kurulu” oluşturuldu. ifade edebilmesidir. Öğrencilerin böyle bir kurul oluşturması, aşağı- C) dakilerden hangisini gösterir? Yöneticilerin halkın çıkarlarını ön planda tutmasıdır. A) Eğitimin çağdaş hâle geldiğini B) Gençliğin devrimleri korumada kararlı oldu- D) Ülkenin, yöneticilerin istek ve ğunu arzularına göre yönetilmesidir. C) Üniversite reformunun amacına ulaştığını D) Yeni nesilin dış gelişmelere karşı duyarlı oldu- 6. Atatürk milliyetçiliği ile ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi yanlıştır? ğunu 3. Atatürk, ‘’Türkiye Cumhuriyeti’ni A) Kaynaştırıcı B) Barışçı C) Durağan D) Akılcı kuran Türkiye halkına Türk milleti denir.’’ demiştir. Bundan dolayı da Fırat birçok konuşmasını ‘’Ne mutlu 7. Türk dış politikasının aşağıdaki ilkelerden hangi- Türküm diyene!’’ ifadeleri ile sini benimsediği söylenebilir? bitirmiştir. Bu bilgi aşağıdaki ilkelerden hangisiyle ilgilidir? A) Uluslararası hukuk kuralları B) İdeolojik dogmalar A) Milliyetçilik B) İnkılapçılık C) Ön yargılar C) Laiklik D) Devletçilik D) Tarihi dostluk 8. SINIF 5

8. Millet Mektepleri açıldı. Okuma-yazma seferberliği başlatıldı. ...?... Bu diyagramda boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakilerden hangisi yazılabilir? A) Sosyal devlet B) Hukuk devlet C) Laik devlet D) Demokratik devlet 9. Birtakım şeyhlerin, dedelerin, seyyitlerin, çelebilerin, babaların, emirlerin arkasından sürükle- nen; kaderlerini ve hayatlarını falcıların, büyücülerin, üfürükçülerin, muskacıların eline bırakan insanlardan meydana gelmiş bir topluluğa medeni bir millet gözüyle bakılabilir mi? Atatürk’ün söylediği bu söz aşağıdaki inkılaplardan hangisiyle ilgilidir? A) Kabotaj Kanunu B) Tekke, türbe ve zaviyelerin kapatılması C) Erkân-ı Harbiye’nin kapatılması D) Saltanatın kaldırılması 10. GAZETE Sınıf farkını gösteren unvanlar yıkıldı. Lâkap ve unvanların kaldırılmasına dâir kanun dün Meclisten çıktı. Müşüre Mareşal, Paşaya General denilecektir. Ağa, Hacı, Hoca, Efe, Bey, Hanım yok. Yukarıdaki gazete haberinde verilen gelişme aşağıdaki ilkelerden hangisiyle ilgilidir? A) Devletçilik B) Laiklik C) Halkçılık D) Cumhuriyetçilik 11. Aşağıdakilerden hangisi miladi takvimin, uluslararası saat ve rakamların, ağırlık ve uzunluk ölçülerinin değiştirilmesinin sonuçları arasında yer almaz? A) Çağdaş devletlerle uyum sağlanmıştır. B) Kişiler, toplum içinde kolaylıkla tanınır duruma gelmiştir. C) Ülkede kullanılan ölçü sistemlerinde bir­lik sağlanmıştır. D) Türkiye’nin uluslararası iktisadi ilişkileri kolay­laşmıştır. 8. SINIF 6

12. “Dinden maddi menfaat temin eden- 15. Atatürk; gelecek kuşakların düşünsel, bilimsel ve ler, iğrenç kimselerdir. İşte biz, bu bedensel açıdan güçlü ve yüksek karakterli yetiş- vaziyete karşıyız ve buna müsaade mesini istemiştir. Bu konu üzerinde hassasiyetle etmiyoruz. Bu gibi din ticareti yapan durmuş, bu konularda yapılan çalışmaların doğru- insanlar, saf ve masum halkımızı dan öncüsü ve takipçisi olmuştur. aldatmışlardır. Bizim ve sizlerin asıl mücadele edeceğimiz ve ettiğimiz bu Buna göre Atatürk’ün aşağıdakilerden hangisini kimselerdir.” amaçladığı söylenebilir? Buna göre devlet, laiklik ilkesiyle aşağıdakiler- A) Türk halkının uluslararası saygınlığını artırmak den hangisini önler? B) Ülkenin geleceğini garanti altına almak C) Ulusal egemenlik anlayışını güçlendirmek A) Halkın din konusunda bilgilendirilmesini D) Uluslararası barışa katkı sunmak B) Dini inanç ve duyguların istismar edil­mesini C) Yeni mezheplerin ortaya çıkmasını 16. D) İnanç ve din birliğini “Başladığımız inkılap ve yenilik bir an bile durmayacaktır, bizden sonraki 13. Türkiye Büyük Millet Meclisinde ikinci muhalefet devirlerde de böyle olacaktır.” partisi olan Serbest Cumhuriyet Fırkası, Mustafa Kemal’in telkin ve tavsiyesi ile kurulmuştu. Bu par- Atatürk bu sözüyle aşağıdakilerden hangisinin tinin kurulmasının amacı, hükûmetin faaliyetleri- önemsendiğine vurgu yapmamıştır? nin denetlenmesiydi. Ancak ilerleyen dönemde bu parti inkılap karşıtlarının sığınağı hâline geldi. Bu A) Dinamizmin B) Çağdaşlığın nedenle parti yönetimi, partinin kapatılmasına C) Bağımsızlığın D) Aklın ve bilimin karar verdi. Buna göre aşağıdaki gelişmelerden hangisi parti yöneticilerinin kaygısını haklı çıkarmıştır? A) Menemen Ayaklanması’nın çıkması 17. “Bir toplum, cinslerden yalnız birinin B) İngilizlerin Şeyh Sait’in isyanını desteklemesi çağdaş gerekleri kazanmasıyla C) Ali Galip’in askerleri ile Sivas’a ilerlemesi yetinirse o toplum yarı yarıya güçsüz D) Atatürk’e karşı suikast planlarının yapılması kalmış demektir. Bir toplumun bir organı hareketsiz kalırsa o toplum 14. Türk ordusu gücünün büyük bir bölümünü Şeyh felçlidir. Bunun için bizim toplumu- Sait İsyanı’nın bastırılması için kullandı. Bu nedenle muzda ilim ve fen lazım ise bunları de Musul sorunu İngilizlerin istedikleri şekilde aynı derecede hem erkek ve hem de sonuçlandı. kadınlarımızın kazanmaları lazımdır. Bir toplum aynı gayeye bütün kadın- Bu durum aşağıdaki yargılardan hangisini açıkla- ları ve erkekleriyle beraber yürümezse mak için iyi bir örnek olur? ilerlemesine ve medenileşmesine teknik bakımdan imkân, ilmi bakım- A) Dış politikada askerî çözümlere ağırlık verilmeli- dan da ihtimal yoktur.” dir. Atatürk’ün bu sözü aşağıdaki ilkelerden hangi- B) İçeride güçlü olamazsan dış politikada da güçlü siyle ilişkilendirilemez? olamazsın. A) Halkçılık B) İnkılapçılık C) Dış siyasette sözü geçer olmanın temel koşulu dünya barışına katkı sağlamaktır. C) Milliyetçilik D) Devletçilik D) Ulusal bağımsızlığı sağlayamazsan millî iradeyi etkin kılamazsın. 8. SINIF 7

18. Millî Mücadele Dönemi’nin değişik zamanlarında alınan; • Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlıı tehlikededir. • Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz. • TBMM’nin üstünde hiçbir güç yoktur. • Siyasi, adli ve mali gelişmemize engel olan kapitülasyonlar kaldırılmalıdır. kararlarla aşağıdakilerdem hangisinin amaçlandığı söylenemez? A) Millî ekonominin gelişmesini sağlamak B) Millî iradeyi ülkenin geleceğinde etkin kılmak C) Türk yurdunu işgallerden kurtarıp bütünlüğünü sağlamak D) Devrimlerin yapılması için gerekli ortamı oluşturmak 19. Konferansa İstanbul Hükûmeti’ni doğrudan davet eden İtilaf Devletleri, TBMM Hükûmeti’ni muhatap almak istememişlerdi. TBMM’nin İstanbul Hükümeti heyeti içinde bir temsilci ile konferansa katılabileceğini bildirmiş- lerdi. İtilaf Devletleri bu tutumları ile Millî Mücadele hareketini yok sayarak TBMM Hükûmeti’ni tanımadıklarını göstermek istemişlerdi. Konu TBMM’de görüşülmüş ve doğrudan davet edilmedikleri takdirde konferansa katılmama kararı alınmıştı. Sonuçta, İtilaf Devletleri İtalya aracılığıyla TBMM’yi konferansa doğrudan davet etmişlerdi. Bu bilgilere göre TBMM’nin konferansa doğrudan çağrılmasıyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarı- labilir? A) Osmanlı yönetimi fiilen son bulmuştur. B) Türk-Yunan savaşı son bulmuştur. C) Siyasi başarı askerî gelişmelere neden olmuştur. D) İtilaf Devletleri Ankara Hükûmetini tanımıştır. 20. I. Balkan Savaşı olarak tarihe geçen bu olay, Osmanlı Devleti açısından felaketle sonuçlandı. Orduya siyaset karışmış ve subaylar İttihatçılar ve İtilafçılar olarak iki siyasi gruba ayrılmıştı. Particilik yapan subaylar arasında irtibat ve iş birliği zayıftı. Ordumuzun ulaşım ve ikmal hatları da yeterli değildi. Tüm bunların etkisiyle küçük Balkan devletlerine karşı yeterince mücadele edilemedi. Kayıplar veren ordumuz geri çekilmeye başladı. Dev- letimize başkentlik yapmış, medeniyetimizin şaheserlerinden Selimiye Camisinin de bulunduğu sembol şehir Edirne Bulgarların eline geçti. İlerleyen Bulgar kuvvetleri İstanbul sınırına dayandı. Başkent de tehdit altında kalınca Osmanlı yöneticileri barış istediler. Dört Balkan devletiyle Osmanlı Devleti arasında imzalanan Londra Antlaşması (30 Mayıs 1913) ile savaşa son verildi. Bu antlaşma ile Midye-Enez hattının batısındaki Balkan top- rakları (Edirne dâhil olmak üzere) kaybedildi. Bu bilgiler dayanarak Osmanlı Devleti’yle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Ülke içindeki siyasi çekişmelerin savaşın kaybedilme nedenlerinden biri olduğu B) Balkanlardaki egemenlik alanının daraldığı C) İstanbul Hükûmetinin fiilen son bulduğu D) Devletin savunma gücünün yeterli olmadığı 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 31 61 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası’nda Yaşanan Gelişmeler - Hatay Sorunu 1. Türk ordusu gücünün büyük bir bölümünü Şeyh 4. Türkiye; Sait İsyanı’nın bastırılması için kullandı. Bu • 1932’de Milletler Cemiyetine üye olmuş, nedenle de Musul sorunu, İngilizlerin istedikleri şekilde sonuçlandı. • 1934’te Balkan Antantına katılmış, • 1937’de Sadabat Paktını imzalamıştır. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşı- Buna göre Türkiye, dış politikada Atatürk’ün aşa- labilir? ğıdaki özdeyişlerinden hangisine uygun hareket etmiştir? A) İçte yaşanan bir sorun dış politikayı olumsuz etkilemiştir. A) Millî iradeyi egemen kılmak esastır. B) Yurtta barış, dünyada barış! B) Türk ordusu isyanı bastırırken İngilizlerle savaş- C) Türk! Öğün, çalış, güven! mıştır. D) Manda ve himaye kabul olunamaz. C) Şeyh Sait İsyanı, Doğu’lu devletler tarafından desteklenmiştir. D) Askerî başarıları diplomatik başarılar izlemiştir. 2. Atatürk Dönemi’nde, Türkiye’nin; 5. 1936’da Türkiye’nin Batılı devletlere Boğazlarda asker bulundurma isteğini kabul ettirmesinde; I. Yabancı gemilerin Türk kara sularında serbest dolaşımını yasaklaması, I. Almanya’nın Ren Bölgesi’ne girmesi, II. İtalya’nın Habeşistan’ı işgal etmesi, II. Milletler Cemiyeti’ne üye olması, III. Rusya’da rejim değişikliği olması III. Balkan Paktı’nın kurucu üyelerinden biri olması durumlarından hangilerinin, uluslararası ilişki- durumlarından hangilerinin etkili olduğu savu- lerde uzlaşmacı olduğunu gösterir? nulabilir? A) Yalnız I. B) Yalnız II. A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) I ve II. D) II ve III. C) I ve II. D) I ve III. 3. Türkiye Cumhuriyeti, 11 Nisan 1936’da Lozan Ant- 6. I. Batı Trakya, laşması’nı imzalayan bütün devletlere birer nota II. Hatay, yollayarak Boğazlarla ilgili maddelerin gözden III. Musul, geçirilmesini istemiştir. IV. Boğazlar, V. Ege Adaları Aşağıdakilerden hangisinin bu duruma neden olduğu savunulabilir? Yukarıdaki sorunlardan hangileri, 1936-1939 yıl- ları arasında yapılan antlaşmalarla Türkiye Cum- A) İngiltere’nin, Musul sorununu Milletler Cemiye- huriyeti yararına çözülmüştür? tine taşıması A) I ve III. B) I ve IV. B) İtalya’nın Akdeniz’de yayılmacı politika izlemesi C) II ve IV. D) III ve V. C) Sadabad Paktı’nın imzalanması D) Hatay’ın Türk topraklarına katılması 8. SINIF 1

7. Atatürk, 1 Kasım 1936’da Hatay’ın Türkiye için önemi ile ilgili şunları söylemiştir: “Ben toprak büyütme dileklisi değilim; barış bozma alışkanlığım yoktur; ancak muahedeye dayanan hakkımı- zın isteyicisiyim. Onu almazsam edemem. Büyük Meclisin kürsüsünden milletime söz verdim. Hatay’ı alaca- ğım... Milletim benim dediğime inanır. Sözümü yerine getiremezsem onun huzuruna çıkamam, yerimde kala- mam. Ben şimdiye kadar yenilmedim, yenilemem; yenilirsem bir dakika yaşayamam.” Atatürk’ün bu sözü onun aşağıdaki kişilik özelliklerinden hangisiyle ilişkilendirilemez? A) Kararlı B) Duyarlı C) Vatansever D) Teşkilatlanmacı 8. Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ne Göre: • Boğazlar Komisyonu kalktı, komisyonun görev ve yetkileri Türkiye’ye bırakıldı. • Türkiye’nin Boğazlarda istediği kadar asker bulundurması kabul edildi. • Herhangi bir savaş anında Türkiye tarafsız ise savaşan devletlerin gemileri Boğazlardan geçemeyecekti. • Barış zamanında sivil gemiler ve ticaret gemileri serbestçe geçebilecekti. • Türkiye savaşa girerse veya kendini savaş tehlikesi karşısında görürse Boğazları istediği gibi açıp ka- patabilecekti. Buna göre Yeni Türk Devleti’nin Montrö Boğazlar Sözleşmesi’yle aşağıdakilerden hangisi bakımından kazanım elde ettiği söylenemez? A) Boğazların güvenliği B) Ekonomik bağımsızlık C) Egemen devlet anlayışı D) Uluslararası saygınlık 9. Ateşkes Antlaşması sonrasında İstanbul’a yerleşen Rumların yerleşik mübadeleye dâhil edilip edilmeyeceği sorun oldu. Yunanistan, İstanbul’daki Rumların yerleşik kalmasını istedi. Mübadele komisyonunun çözemediği sorun, Milletler Cemiyetine sevk edildi. Sorun orada da çözülemedi. Savaş ihtimalini dahi gündeme getiren sorun, iki tarafın sağduyulu girişimleriyle 10 Haziran 1930’da anlaşmayla sonuçlandı. Yerleşme ve doğum tarih- lerine bakılmaksızın İstanbul Rumları ve Batı Trakya Türkleri mübadele kapsamı dışında tutuldu. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Nüfus mübadelesi barışçıl yolla çözüme kavuşmuştur. B) Milletler Cemiyeti taraflı kararlar almıştır. C) Türkiye’de yaşayan tüm azınlıklar Yunanistan’a göç etmiştir. D) Yunan adalarında Türklerin varlığı günümüze kadar devam etmiştir. 8. SINIF 2

10. • Avrupalı devletlere verilen kapitülasyonlar Sevr 13. Yeni Türk Devleti’nde aşağıdakilerden hangisiyle Antlaşması ile herhangi bir değişiklik yapılmadan yaşanan sorunun, egemenlik anlayışından kay- hatta diğer devletlere de tanınmak üzere yeni- naklandığı savunulamaz? den verildi. A) Yabancı okullar B) Osmanlı borçları • Lozan Antlaşması ile İtilaf Devletleri kapitülas- C) Boğazlar D) Kapitülasyonlar yonların kaldırılmasını kabul ettiler. 14. Türkiye Cumhuriyeti aşağıdaki konulardan han- Verilen bilgiler dikkate alındığında aşağıdakiler- gisini, iç sorun sayarak uluslararası düzeyde den hangisine ulaşılamaz? görüşmeyi reddetmiştir? A) Sevr Antlaşması Temsil Heyeti tarafından kabul A) Yabancı okullardaki eğitim ve öğretimi edilmiştir. B) Hatay Cumhuriyeti’nin kurulmasını C) Boğazların yönetimini B) İtilaf Devletleri Lozan Antlaşması ile yeni Türk D) Musul’un Misakımillî sınırları içinde kalmasını Devleti’ni tanımışlardır. C) Türkiye, Lozan Antlaşması ile ekonomik bağım- sızlığını kazanmıştır. D) Lozan Antlaşması Yeni Türk Devleti’nin yararına maddeler içermektedir. 11. Sebep Sonuç 15. Dış siyasette güçlü ve sözü geçer olmanın önko- şulu içte de güçlü olmaktır. Yurtta Barış Dünyada Milletler Cemiyetine Türkiye’de aşağıdaki gelişmelerden hangisi buna Barış giriş bir örnektir? Şeyh Sait İsyanı Musul’un kaybedilmesi A) Saltanatın kaldırılmasından sonra Cumhuriyetin kurulması Doğu sınırlarının gü- Sadabad Paktı venlik altına alınması B) Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Kurtuluş Sava- şı’nın başlaması Hatay’ın anavatana ka- Türkiye sınırlarının son C) Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasından sonra tılması şeklini alması Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanması Cumhuriyet Dönemi Türk dış politikası ile ilgili D) Cumhuriyetin ilanından sonra Halifeliğin kaldı- yukarıda verilen sebep-sonuç ilişkilerinden kaç rılması tanesi doğrudur? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 12. Balkan Devletleri arasında yakınlaşma başlaması 16. Türkiye Cumhuriyeti hükûmetleri, 1925-1937 yılları ve Balkan Paktının kurulmasında aşağıdakiler- arasında Balkan Antantına ve Sadabad Paktına den hangisinin etkisi olduğu savunulmaz? öncülük etmişlerdir. A) Almanya’da Nazi Partisi’nin iktidara gelmesi Aşağıdakilerden hangisi bu girişimlerin amacı B) İtalya’nın Doğu Akdeniz’e egemen olmak iste- değildir? mesi A) Sınırların güvenliğini sağlamak C) Birleşmiş Milletler Teşkilatının kurulmuş olması B) Yurtta barış, dünyada barış ilkesine uymak D) Silahlanma yarışının hızlanması C) Komşu devletlerin dostluğunu kazanmak D) Komşu devletler arasındaki anlaşmazlıklara çözüm bulmak 8. SINIF 3

17. Türkiye, Lozan Antlaşması’nı imzalamış olan devletlere 1936 yılında bir nota vererek, Avrupa’da gelişen buh- ranların, Boğazların güvenliği için verilmiş olan kolektif garantiyi artık işlemez hale getirdiğini belirtmiş, Boğaz- ların güvenliği ve egemenlik haklarının, korunması için bu sözleşmenin değiştirilmesini istemiştir. Yukarıda sözü edilen dönemin koşulları göz önüne alındığında, aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin bu isteğinde haklı olduğuna bir kanıt olarak gösterilebilir? A) Dünya uluslarının giderek belli bloklarda toplanmaya başlaması B) Milletler Cemiyeti’nin uluslararası sorunların çözümünde etkisiz olması C) Almanya ve İtalya’nın saldırgan bir tutum içine girmeleri D) Dünyanın önemli bir ekonomik bunalıma girmesi 18. Birinci Dünya Savaşı öncesinde Osmanlı Devleti’nde eğitim veren Fransa, İngiltere, Almanya, ABD ve Avus- turya gibi devletlere ait yabancı okullar, ülkedeki okulların önemli bir kısmını oluşturuyordu. Bu okullar bağlı bulundukları devletlerin konsoloslukları tarafından yönetiliyordu. Dolayısıyla kendi müfredatlarına göre eğitim veriyorlardı. Bu okulların birçoğunda misyonerlik çalışmalarının yapıldığı belirlenmişti. Aynı zamanda bu okullarda eğitim alan gayrimüslim öğrencilere milliyetçi bilinç kazandıran ve azınlık ayaklan- malarına yol açan faaliyetler de yapılıyordu. Buna göre, Yeni Türkiye Devleti’nde yabancı okulların varlığının devam etmesi aşağıdakilerden hangisine ters düşer? A) Çağdaş eğitim yaklaşımına B) Laik toplum yapısına C) Demokratik yönetim özelliğine D) Egemen devlet anlayışına 19. Atatürk, Antakya-İskenderun ve Havalisi Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti başkanı olan Tayfur Sökmen’e şu talimatı vererek konuyla doğrudan ilgilendi: “Sökmen, bugünden itibaren davaya resmen el kondu. Antakya-İskenderun ve havalisinin adı bundan böyle Hatay’dır. Cemiyetimizin adını Hatay Egemenlik Cemiyeti olarak değiştirin ve faaliyetlerinizi bu isim altında yürütün.” Buna göre Atatürk ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Millî menfaatleri esas almıştır. B) Dünya kamuoyunu dikkate almıştır. C) Dünya barışına katkı sağlamaya özen göstermiştir. D) Demokrasiye dayalı bir dış politika izlemiştir. 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 31 62 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. 4. 1930’lu yıllara gelindiğinde inkılapların büyük Atatürk Dönemi’nde Türkiye, izlediği bir bölümü gerçekleştirilmişti. Fakat cumhuriye- barışçıl dış politika sayesinde bölgede tin ilk yıllarında ekonomi alanında olumlu geliş- bir istikrar unsuru olmuştur. meler halka yansıtılamamıştı. Bu durum meclis içerisinde özellikle ekonomi ile ilgili politikalar Atatürk Dönemi’nde Yeni Türk Devleti’nin bu konusunda görüş ayrılıklarına neden oluyordu. konuma ulaşmasında, aşağıdaki gelişmelerden Dünyada yaşanan ekonomik bunalım Türki- hangisinin etkisi olmamıştır? ye’deki ekonomik sıkıntıları daha da artırmıştı. A) Sadabat Paktının imzalanması B) Milletler Cemiyetine üye olunması Bu durum aşağıdakilerden hangisini gerekli kıl- C) Balkan Antantının imzalanması mıştır? D) Lozan’da kapitülasyonların kaldırılması A) Seçimlerin yenilenmesini B) Yeni bir partinin kurulmasını 2. 24 Ağustos 1938 tarihinde Hatay’da seçimler C) Seçim sisteminin değiştirilmesini tamamlandı. 2 Eylül’de toplanan Hatay Meclisi D) Tek partili hayata devam edilmesini bağımsız devlet için “Hatay Cumhuriyeti” adını kabul ederek cumhurbaşkanlığına Tayfur Sökmen’i 5. seçti. Hatay Millet Meclisi, 23 Haziran 1939 tari- Atatürk ilke ve inkılaplarının ulaşmak istediği hinde Türkiye’ye katılma kararı aldı. 7 Temmuz sonuç millî sınırlarımız içinde millî birlik duy- 1939’da Hatay, Türkiye’nin bir vilayeti hâline geldi. gusuyla kenetlenmiş uygar bir toplum oluştur- mak, ayrıca milletler arasında kardeşçe bir Bu bilgiler Türk dış politikasının aşağıdakilerden insanlık hayatı meydana getirmektedir. hangisine dayandığını ispatlar? A) Barışçı B) Yayılmacı C) Uzlaşmacı D) Dayanışmacı Bu bilgi Atatürk’ün hangi kişilik özelliğini yansı- tır? 3. Mustafa Kemal, 16 Haziran 1926 günü İzmir’e geldi A) Çok yönlülüğünü ve gezisini tamamladı. Atatürk’e suikast olayının B) Gurura yer vermediğini duyulması üzerine tüm ülkede mitingler düzen- C) İdealistliğini lendi. Bu mitinglerde olay halk tarafından nefretle D) Askerî dehasını kınandı. Ulusça, Mustafa Kemal’e ve onun yaptığı inkılaplara sevgi ve bağımlılık gösterileri yapıldı. 6. I. TBMM’nin açılması II. Saltanatın kaldırılması Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söyle- III. Çok partili rejim denemeleri nebilir? Yukarıdaki gelişmelerden hangileri Cumhuriyet A) Halkın büyük bir kısmının devrimleri korumada rejimiyle ilgilidir? kararlı olduğuna A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. D) I, II ve III. B) Suikast olayının dış basında büyük yankı buldu- ğuna C) Devrim karşıtı ayaklanmaların belirli aralıklarla çıktığına D) Ülke içinde asayişin sağlanmasının zorlaştığına 8. SINIF 5

7. “Dünya medeni, ileri ve gelişmiş olmak isteyen herhangi bir millet, mutlaka heykel yapacak ve heykeltraş yetiştirecektir. Abidelerin şuraya buraya tarihi hatıralar olarak dikilmesinin dine aykırı olduğunu iddia edenler, din hükümlerini gereği gibi araştırıp incelememiş olanlardır.” Mustafa Kemal bu açıklamasıyla aşağıdaki tutumlardan hangisini eleştirmektedir? A) Yayılmacılık B) Dogmatik C) Güdümcülük D) Misyonerlik 8. (...?...) gereği yapılan inkılaplardan biri de Efendi, Bey, Paşa, Hacı, Ağa, Hafız, Molla gibi toplumda ayrıcalık belir- ten lakaplar ve unvanların kaldırıldığına dair kanunun kabulüdür. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere (...?...) aşağı­daki ilkelerden hangisi yazılmalıdır? A) Halkçılık ilkesi B) Cumhuriyetçilik ilkesi C) Devletçilik ilkesi D) Laiklik ilkesi 9. “Bir kri daha düzeltmek isterim. Milletimizin içinde gerçek din âlimleri, âlimler- imiz içinde milletimizin gerçekten iftihar edebileceği din bilginlerimiz vardır. Fakat bunlara karşılık, ilmî kıyafet altında ilim gerçeğinden uzak, gereği kadar okuyup öğrenmemiş, ilim yolunda yeteri kadar ilerleyememiş hoca kıyafetli cahiller de vardır. Bunların ikisini birbirine karıştırmamalıyız.” Atatürk, yukarıdaki sözünde aşağıdakilerden hangisini eleştirmiştir? A) Dogmatik düşünceleri B) Manda fikrini C) İnanç birliğini D) İç işlerimize karışılmasını 10. Osmanlı toplumu farklı millet ve inançlardan oluşuyordu. Ancak halk arasındaki kültür birliği oluş- madığı için toplum kaynaşmamış ve milliyetçilik akımının etkisiyle parçalara ayrılmıştı. Cumhuriyet yönetimi sayesinde ulusal düzeyde bağlar kurmak ve ortak bir kültürel yapı oluşturmak gereki- yordu. Bu nedenle vatandaşın günlük yaşamının parçası olan bazı alışkanlıkları değiştirerek onları ortak değerlerde buluşturmak ve millî kimlik yaratmak için bir dizi inkılap yapıldı. Aşağıdakilerden hangisi bu inkılaplardan biridir? A) Harf İnkılabı’nın yapılması B) Şapka ve kıyafetler konusunda düzenlem­ eler yapılması C) Güzel sanatlar ve spora önem verilmesi D) 1924 Anayasası’nın düzenlemesi 8. SINIF 6

11. Halifeliğin kaldırılmasında aşağıdaki hedefler- 14. Türk Medeni Kanunu’nun kabulüyle dinî inancına den hangisinin etkili olduğu savunulamaz? bakılmaksızın her Türk vatandaşı aynı hukuka tabi olur. A) Laik devlet anlayışının geliştirilmesi B) Siyasal otoritede bölünmenin önlenmesi Bu bilgiye göre Medeni Kanun’la ilgili olarak aşa- C) Millî ve bağımsız ekonominin kurulması ğıdakilerden hangisi söylenemez? D) Millî egemenlik ilkesinin güçlendirilmesi A) Toplumsal barış sağlanmıştır. B) Irk ve din birliği anlayışı önem kazanm­ ıştır. C) Hukuk birliği sağlanmıştır. D) Laiklik anlayışının gelişmesi amaçl­an­mıştır. 12. • Kadınlara seçme ve seçilme haklarının verilmesi 15. Milletimizin, memleketimizin irfan • Siyasi partilerin kurulması yuvaları bir olmalıdır. Bütün memleket • TBMM’nin açılması evladı kadın ve erkek aynı suretle oradan çıkmalıdır. Yukarıdaki devrimler aşağıdaki ilkelerden han- gisi doğrultusunda yapılmıştır? Aşağıdaki devrimlerden hangisinin Atatürk’ün bu sözü doğrultusunda yapıldığı söylenebilir? A) Milliyetçilik B) Cumhuriyetçilik C) Laiklik D) Devletçilik A) Öğretim Birliği Kanunu’nun kabul edil­mesi B) Harf İnkılabı’nın yapılması C) Millet Mekteplerinin açılması D) Soyadı Kanunu’nun kabul edilmesi 16. “Hiçbir millet, milletimizden ziyade yabancı unsurların inanç ve âdetle- 13. “Hükümet biçimlerini saymak gerek- rine riayet etmemiştir. Hatta denile- sizdir. Egemenlik sınırsız ve koşulsuz bilir ki diğer din sahiplerinin dinine ulusundur. Kime sorarsanız sorun, bu, ve milliyetine saygılı olan tek millet cumhuriyettir. Doğan çocuğun adıdır.” bizim milletimizdir.” Bu sözünde Atatürk, Yeni Türk Devleti’nde aşağı- Aşağıdaki kurumlardan hangisinin çalışmaları daki ilkelerden hangisinin temel alındığını vur- Atatürk’ün bu sözünün doğruluğunu kanıtlamak gulamıştır? için önem taşımaktadır? A) Vatanın bütünlüğü A) Türk Dil Kurumunun B) İktisadi bağımsızlık B) Maarif Vekaleti’nin C) Ulusal bağımsızlık C) Türk Tarih Kurumunun D) Millî irade D) Türkiye İdman Cemiyetlerinin 8. SINIF 7

17. 1914 28 Haziran 1914 - I. Dünya Savaşı başladı. 11 Kasım 1914 - Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’na girdi. 18 Mart 1919 - Çanakkale Zaferi kazanıldı. 1915 6-8 Ağustos 1916 - Mustafa Kemal Bitlis ve 8 Ağustos 1915 - Mustafa Kemal Anafartalar 1916 Muş’u Ruslardan geri aldı. Grup Komutanlığına atandı. 1918 30 Ekim 1918 - Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandı. 15 Mayıs 1919 - İzmir, Yunanlar tarafından 1919 işgal edildi. 19 Mayıs 1919 - Mustafa Kemal Samsun’a 1920 12 Ocak 1920 - Son Osmanlı Mebusan Mecli- çıktı. si toplandı. 28 Mayıs 1919 - Havza Genelgesi yayım- 28 Ocak 1920 - Misakımillî kararları kabul landı. edildi. 22 Haziran 1919 - Amasya Genelgesi yayım- 16 Mart 1920 - İstanbul, İtilaf Devletleri landı. tarafından resmen işgal edildi. 7-8 Temmuz 1919 - Mustafa Kemal askerlik- 11 Nisan 1920 - Mebusan Meclisi padişah ten istifa etti. tarafından kapatıldı. 23 Temmuz - 7 Ağustos 1919 - Erzurum 23 Nisan 1920 - BMM açıldı. Kongresi yapıldı. 10 Ağustos 1920 - Sevr Antlaşması 4-11 Eylül 1919 - Sivas Kongresi yapıldı. imzalandı. 20-22 Ekim 1919 - Amasya Görüşmeleri yapıldı. 27 Aralık 1919 - Temsil Heyeti Ankara’ya geldi. Yalnız görselde verilen bilgilerden yararlanarak Mustafa Kemal ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan han- gisi söylenemez? A) 1919 yılının ortalarına kadar Osmanlı Devleti’nin bir komutanı olarak görev yapmış ve büyük başarılar kazanmıştır. B) I. Dünya Savaşı’ndaki askerî tecrübesi Millî Mücadele’nin askerî safhasının zaferle sonuçlanmasına katkı sun- muştur. C) Genelgeler ve kongreler yaparak millî bilinci harekete geçirmiş Meclisin açılmasıyla tüm güçleri bir mer- kezde toplamıştır. D) I. Dünya Savaşı’nı Osmanlı için bitiren ateşkes antlaşmasından sonra Anadolu’ya geçmiş ve Türk halkını top- yekûn mücadele için örgütlemiştir. 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 32 63 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: VI. Ünitenin Kazanımlarını Tarar. 1. “Tarihte birçok defa tartışma ve tutku sebebi olan 3. Türkiye’nin, Balkan Antantını imzalamasında Boğazlar, artık tam anlamı ile Türk egemenliği aşağıdaki devletlerden hangisinin dünya barışını tehdit etmesi rol oynamıştır? altında, yalnız ticaret ve dostluk ilişkilerinin ulaşım yolu hâline girmiştir.” diyen Atatürk bu sözü ile A) İtalya B) Rusya Cumhuriyet Dönemi’nde yaşanan aşağıdaki dış C) Yunanistan D) İngiltere politika gelişmelerinden hangisini vurgulamış- tır? A) Lozan Görüşmesi B) Montrö Sözleşmesi C) Sâdâbat Paktı D) Musul Sorunu 4. Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin, I. Türkiye’nin savaşa girmesi veya savaş tehli- kesi ile karşılaşması durumunda yabancı savaş gemilerinin Boğaz’dan geçişini Türkiye’nin tak- dirine bırakılması, II. Boğazların iki yakasında Türkiye’nin dilediği kadar asker bulundurması, III. Boğazların ticaret gemilerine açık olması durumlarından hangileri Türkiye’nin Boğazlar üzerindeki egemenliğinin arttığını kanıtlar? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) II ve III. 2. 5. “Dış siyasette güçlü ve sözü geçer olmanın önko- Lozan Antlaşması’nda boğazların yönetimi, şulu içte de güçlü olmaktır.” ayrı bir bütçesi olan ve Türkiye temsilcisinin başkanlık ettiği Boğazlar Komisyonuna veril- Aşağıdakilerden hangisi, Atatürk döneminde miş; ancak daha sonra Montrö Boğazlar Sözleş- Türkiye’nin içte de güçlü olduğunu gösteren bir mesi’yle Boğazlar Komisyonu, görevini Türkiye dış olaydır? Cumhuriyeti’ne bırakmıştır. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göster- gesidir? A) Boğazlardan az sayıda devletin yararlandığının A) Türkiye’de yaşayan Rumlarla, Yunanistan’daki Türklerin karşılıklı değiştirilmesi B) Boğazlar sorunun Avrupalı devletler tarafından çıkarıldığının B) Hükûmetin çıkardığı yönetmeliğe uymayan bazı yabancı okulların kapatılması C) Boğazların zamanla uluslararası önemini yitirdi- ğinin C) Türkiye’nin Milletler Cemiyetine üye olması D) Boğazlar üzerindeki Türk egemenliğinin daha D) Türkiye’nin Montrö Sözleşmesi’yle Boğazlar çok güçlendiğinin üzerinde kesin egemenlik sağlaması 8. SINIF 1

6. İngilizler tarafından desteklenen Şeyh Sait İsyanı’nın amacı cumhuriyet ve inkılapları ortadan kaldırmak, saltanat ve hilafeti geri getirmekti. İngilizlerin düşüncesi ise Türkiye’yi, çıkan isyanla uğraştırıp zengin petrol yataklarına sahip olan Musul’un Türkiye’nin eline geçmesine engel olmaktı. Türk ordusu, gücünün büyük bölümünü isyanın bastırılması için kullandı. Bu nedenle Musul sorunu Türkiye’nin aleyhine, İngi- lizlerin de istediği şekilde sonuçlandı. Ayaklanmada etkisi olduğu gerekçesiyle Terakkiperver Cumhuri- yet Fırkası kapatıldı. Böylece Türkiye’nin çok partili siyasi yaşama hazır olmadığı anlaşıldı. Şeyh Sait İsyanı ile ilgili olarak aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı parçadan çıkarılamaz? A) İngilizler isyanı neden desteklemişlerdir? B) İsyanın iç ve dış politika açısından sonuçları nelerdir? C) İsyancıların Orta Doğu’ya yönelik amaçları nelerdir? D) İsyanın, Türk demokrasi tarihindeki etkisi nedir? 7. Türkiye Lozan Antlaşması’nda tam bağımsızlığı hedeflemesine karşın, İtilaf Devletleri Osmanlıdan elde ettikleri ayrıcalıkları devam ettirmek istediler. Türkiye barış antlaşmasında uluslararası eşitlik prensibini benimseme- sine rağmen İtilaf Devletleri Sevr’deki amaçlarını değişiklikler yaparak kabul ettirmek istemişlerdir. Buna göre, verilen bilgiler doğrultusunda aşağıdaki yargılarda hangisi söylenebilir? A) Boğazlarda tam egemenlik sağlanmıştır. B) İtilaf Devletleri Lozan Antlaşması’nda da isteklerini kabul ettirmeye çalışmışlardır. C) Türkiye Misak-ı Millî’yi tam olarak gerçekleştirmiştir. D) Lozan’a en çok tepkiyi Fransa göstermiştir. 8. Milletler Cemiyeti, Wilson İlkeleri’ne dayalı olarak 10 Ocak 1920’de kuruldu. Türkiye, üye olmamakla bera- ber çeşitli konularda Cemiyetin yetkilerini kabul etti, Cemiyet ilkelerine uygun olarak katkı sağladı. 1928’de savaşın ulusal politika aracı olarak kullanıl- masını yasaklayan Kellog-Briand Paktına katıldı. Bu uygulamalarla Yeni Türk Devleti’nin aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenemez? A) Dünya barışına katkı sunmak B) Dış politikada saygınlığını artırmak C) Dünya siyasetinde söz sahibi olmak D) Hukuk devleti anlayışını güçlendirmek 8. SINIF 2

9. Atatürk’ün ısrarla üzerinde durduğu Hatay konusu 12. Milletler Cemiyetine taşındı. 1937’de Millet Cemi- Lozan Barış Konferansı’nda Boğazların yöne- yetinde Türkiye’nin bu konudaki görüşleri dikkate timi başkanının Türk olduğu uluslararası bir alındı ve o zamanki adıyla “Sancak” diye anılan komisyona bırakıldı. Boğazların iki yaka- Hatay’ın bağımsızlığı onaylanmış oldu. sında on beş kilometrelik alan silahsızlandı- rıldı. Buna göre Hatay sorununda Türk Devleti aşağı- dakilerden hangisine uygun davranmıştır? Buna göre söz konusu hükümle, Türk Devleti’nin; A) Demokrasiye B) Barışçılığa I. millî egemenlik anlayışı, C) Türk kamuoyuna D) Laik devlet yapısına II. egemenlik hakları, III. bağımsız devlet anlayışı niteliklerinden hangileri zedelenmiştir? A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) II ve III. D) I, II ve III. 10. 8 Temmuz 1937’de Tahran’daki Sadabat 13. Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya ve Sarayı’nda Türkiye, İran, Irak ve Afganistan Rıza Romanya bu tehditlere karşılık arasında Sadabat Paktı adı verilen bir dostluk sınırlarını güvenceye almak için 9 Şubat antlaşması imzalandı. 1934’te bir savunma antlaşması olan bu antlaşmayı imzaladı. Bu birlik, İkinci BULGARİSTAN KARADENİZ SOVYETLER BİRLİĞİ Dünya Savaşı’nın başlamasından sonra YUNANİSTAN TÜRKİYE antlaşmaya imza atan ülkelerin Alman işgaline uğramasından dolayı işlevsiz EGE DENİZİ Hazar Denizi ÇİN kaldı. SURİYE AKDENİZ IRAK İRAN AFGANİSTAN MISIR HİNDİSTAN ÜRDÜN (İngiliz Mandası Altında) Kızıldeniz SUUDİ Basra Körfezi ARABİSTAN Sadabat Paktı’na Üye Ülkeler 0 250 500 700 km Buna göre taraf ülkelerin bu antlaşmayla aşağı- Rıza, hangi uluslararası antlaşmayla ilgili bilgi dakilerden hangisini kararlaştırdıkları söylene- vermiştir? mez? A) Balkan Antantı A) Taraf ülkelere saldırma amacını taşıyan girişim- B) Sadabat Paktı lere katılmamayı taahhüt etmeyi C) Montrö Sözleşmesi D) Kuzey Atlantik Savunma Paktı B) Birbirlerinin iç işlerine karışmamayı C) Ortak sınırlarına saygı göstermeyi D) Çoğulcu demokrasiyi geliştirmeyi 14. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk Dönemi’nde gerçekleşmemiştir? 11. Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye Cumhuriyeti A) Kore Savaşı’na asker gönderilmesi hükûmetleri için bir sorun olmamıştır? B) Türkiye’nin, Milletler Cemiyetine üye olması A) Boğazlar B) Kapitülasyonlar C) Hatay D) Türkiye-Irak sınırı C) Irak sınırı sorununun çözülmesi D) Yunanistan ile nüfus mübadelesi sorununun çözülmesi 8. SINIF 3

15. Türkiye ile İngiltere arasında Musul sorunuyla ilgili görüşmeler 1924 yılında başladı. Karşılıklı görüşmelerden bir sonuç alınamayınca konu İngilizler tarafından Milletler Cemiyetine götürüldü. Bu arada İngilizler, Türkiye - Irak sınırında bazı karışıklıklar çıkararak Şeyh Sait İsyanı’nın çıkmasında etkili oldular. Bu bilgilere göre, Şeyh Sait İsyanı’nı İngiltere’nin desteklemesinin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Türkiye’de yeniliklerin yapılmasını engellemek B) Müslüman ülkelerle Türkiye’nin arasında gerginlik çıkarmak C) Musul sorununu kendi çıkarları doğrultusunda çözümlemek D) Türkiye’nin Milletler Cemiyetine üyeliğini engellemek 16. Lozan Barış Antlaşması ile bağımsız Türkiye Dev- leti’nin kuruluşu gerçekleşirken bazı konular tam olarak çözüme kavuşturulamamıştı. Türk dış poli- tikasının temel ilkeleri ve dünyada yaşanan geliş- meler dikkate alınarak bu konular çözüme kavuş- turulmaya çalışıldı. Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada vurgulanan ve çözüme kavuşturulmamış olan konulardan biridir? A) Musul sorunu B) Azınlıkların durumu C) Türk-Yunan sınırı D) Kapitülasyonlar 17. Misakımillî sınırları içerisinde yer alan Hatay, Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında Fransız- lar tarafından işgal edildi. Nüfusun çoğunluğu Türk olan Hatay, sahip olduğu İskenderun nede- niyle Türkiye açısından askerî ve ekonomik bir değere sahipti. Bu metinde Hatay’ın aşağıdaki özelliklerinden hangisine vurgu yapılmamıştır? A) Jeopolitik önemine B) Etnik yapısına C) Türk Devleti açısından önemine D) Kültürel hayatına 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 32 64 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Halifeliğin kaldırılması aşağıdaki kavramlardan 4. I. Saltanatın kaldırılması hangisiyle doğrudan ilişkili değildir? II. Terakkiperver Cumhuriyet Halk Fırka­sı­nın kurul- ması A) Millî kültürün geliştirilmesi III. Devletçilik ilkesinin uygulanması B) Millî birlik ve beraberliğin sağlanması IV. Kadınlara seçme ve seçilme hakkının ve­rilmesi C) Çağdaş ve laik devlet yapısının güçlen­mesi D) Bağımsız ve güçlü ekonomik yapının ku­rul­ması Yukarıda verilenlerden hangisi “Egemenlik kayıt- sız şartsız milletindir.” anlayışının pekiştirilmesi ve yerleştirilmesi için yapılan çalışmalardan biri değildir? A) I. B) II. C) III. D) IV. 2. 5. Sosyal alanda kadın - erkek eşitliğini sağlayan Türk Medeni Kanunu öncelikle aşağıdaki ilkeler- den hangisiyle ilişkilidir? A) Cumhuriyetçilik B) Halkçılık İslamiyet’in Türkler arasında yayılması ile Arap C) Milliyetçilik D) Devletçilik kültürü de bu çeşitliliği artırdı. Arapların ulusal kıyafetlerinin bazı unsurları dinsel olarak sim- 3. Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile aşağıdakilerden geleşti. Müslüman olmayan topluluklar da mil- hangisi amaçlanmıştır? liyetlerine, din ve mezheplerine göre farklı kıya- fetler giyer ve başlıklar takardı. Dolayısıyla A) Millî birlik ve beraberlik duygusuyla toplumsal Osmanlı toplumunda bir kişinin hangi dinden ilerleme ve çağdaşlaşma veya milletten olduğu kıyafetine bakılarak anla- şılabilirdi. B) Millî iradeye dayalı yeni bir siyasal rejim C) Ekonomik alanda tam bağımsızlık Bu durum Osmanlı toplumunda aşağıdakilerden D) Kanunların laikleşmesiyle cinsiyet farklılıklarının hangisini önlediği söylenebilir? ortadan kaldırılması A) Millî ekonomiyi B) Birlik ve beraberlik duygusunu C) Öğrenim birliğini D) Mezhep ve din birliğini 8. SINIF 5

6. 1934–1938 yılları arasını kapsayan bu plan çerçevesinde yapıl- ması öngörülen fabrika sayısı 20 olarak belirlenmiş, bu iş için gereken kaynak ise 45 milyon lira olarak hesaplanmıştır. Bu kay- nağın %49,9’u dokumacılığa, %26,9’u madenciliğe, %12,1’i kağıt, %5,3’ü kimya, %4,6’sı ise seramik sanayisine ayrılmıştır. %1,2’lik kaynak ise teknik öğrenim için yurt dışına gönderilecek öğrencilere tahsis edilmiştir. Buna göre, Yeni Türk Devleti’nde aşağıdakilerden hangisinin hedeflendiği söylenemez? A) Ekonomik bağımsızlığı korumak B) Millî sanayiyi kurmak C) Yabancı sermayenin ülkeye girişini önle­mek D) Ülke ihtiyaçlarını yerli üretimden sağl­am­ ak 7. Konu: ....?... Sümerbank ve Etibank’ı kurarak sanayi ve madenciliğe önem verdi. Ülkenin çeşitli yerlerinde demir-çelik, deri, şeker, dokuma, cam ve kâğıt fabrikaları açtı. Yabancıların elindeki işletmeleri millîleştirdi. Demiryolu, liman, köprü, baraj gibi altyapı tesisleri kurarken yetimiş eleman ihtiyacını karşılamaya da gayret etti. Ayrıca şehirlerimizin modern şehircilik anlayışına uygun şekilde yenilenmesi için çalışmalar başlattı. Dev- let bir yandan bunları yaparken diğer yandan ise Meclis gerekli yasaları çıkararak kişileri üretim ve ticaret gibi işlere özendirmeyi de ihmal etmedi. Yukarıdaki metin göz önüne alındığında, boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakilerden hangisinin yazılması doğru olur? A) Devletçilik B) İnkılapçılık C) Halkçılık D) Cumhuriyetçilik 8. Aşağıda Başkomutanlık Meydan Savaşı’nın sonuçları verilmiştir: • İtilaf Devletleri şartsız olarak TBMM’ye ateşkes çağrısında bulundu. • Kurtuluş Savaşı başarıya ulaştı. • Yunan işgali son buldu. Buna göre, bir devletin saygınlık kazanmasının aşağıdakilerden hangisine bağlı olduğu söylenebilir? A) Ekonomik düzeye B) Uluslararası ilişkilere C) Halkın kültürel yapısına D) Ordunun gücüne 8. SINIF 6

9. 11. Sakarya Savaşı sonrası Fransa’yla yapılan Ankara Antlaşması’na göre Hatay, Fransız mandası Suri- Atatürk “1919 senesi Mayısı’nın 19’uncu günü ye’ye bırakıldı. Bölgede bulunan Türkler, kültürle- Samsun’a çıktım.” sözleriyle başladığı Nutuk’u rini geliştirebilmek için her türlü kolaylıktan yarar- Türk gençliğine seslenişle bitirmiştir. lanacaktı. Ayrıca, kurulacak Türk okullarında Türkçe öğretim yapılabilecekti. Hatay idaresinde görevli Buna göre, Nutuk ile ilgili olarak; idareci ve memurluklar için Türklerden, nüfusları oranında atama yapılacaktı. Hatay için özel bir bay- I. Edebi değeri yüksek bir kaynaktır. rak belirlenmesi de kabul edilmişti. II. Türk milletinin var olma mücadelesini anlatır. III. Uluslararası alanda kabul görmüş bir tarihsel Buna göre Hatay ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? araştırma eseridir. A) Özerk bir yönetimin kurulduğu yargılarından hangilerine ulaşabilir? B) Türk Devleti’ne bağlandığı A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve III. D) II ve III. C) Türklerin etnik kimliklerinin güvence altına alın- dığı D) Emperyalist bir devlet tarafından işgal edilmiş olduğu 10. Yurdumuzu, dünyanın en mamur ve 12. en medeni memleketleri seviyesine Musul meselesinin çözümlenmesinde çıkaracağız. Milletimizi, en geniş, avantaj sağlamak isteyen İngilizlerin refah, vasıta ve kaynaklarına sahip kışkırtmasıyla yeni rejimden rahatsız olan kılacağız. Millî kültürümüzü, muasır Şeyh Sait isyan etmiştir. Bu isyan Cumhuriyet medeniyet seviyesine göre değil, döneminde laikliğe ve rejime karşı çıkan ilk asrımızın sürat ve hareket anlayışına ayaklanmadır. göre düzenleyeceğiz. Geçen zamana nispetle daha çok çalışa- Aşağıdakilerden hangisi Şeyh Sait İsyanı’nı bas- cağız, daha az zamanda daha büyük tırmak için alınan tedbirlerden biri değildir? işler başaracağız. Bunda da başarılı olacağımıza şüphem yoktur. A) Takrir-i Sükûn Kanunu’nun çıkarılması B) İstiklal Mahkemelerinin yeniden faaliyete geçi- Atatürk’ün bu sözü, onun hangi liderlik yetene- ğiyle ilişkilendirilemez? rilmesi C) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kap­a­ A) Yenilikçi olma tılması B) İleriye dönük olma D) Halifeliğin kaldırılması C) Çok yönlü olma D) Kararlı olma 8. SINIF 7

13. 30 Mayıs 1919’da Havza’da Mustafa Kemal’in de katıldığı protesto mitingi düzenlendi. Havza Genelgesi, Türk halkı üzerinde büyük yankı uyandırdı ve yurdun birçok yerinde protesto mitinglerinin düzenlenmesinde etkili oldu. Türk milletinde işgallere karşı ülkesini savunma bilinci, millî birlik ve beraberlik ruhu oluşmaya başladı. Bu bilgi aşağıdaki Atatürk ilkelerinden hangisiyle daha çok ilişkilidir? A) Laiklik B) Halkçılık C) Millîyetçilik D) Cumhuriyetçilik 14. Türk milletinin bağımsızlık mücadelesi verdiği bir dönemde ortaya çıkan isyanlar millî kuvvetlere zaman ve insan kaybettirdi; millî kuvvetlerin savaş gücünü zayıflattı. Millî Mücadele’nin uzamasına ve Yunan işgalinin Anadolu’nun içlerine kadar yayılmasına sebep oldu. Millî birlik ve beraberliğin sağlanmasında, sosyal hayatta ve savaşma gücünde derin yaralar açtı. Bütün bu olumsuzluklara rağmen meclis, tüm isyanları bastırarak oto- ritesini güçlendirdi ve Anadolu’da tek hâkim güç haline geldi. Bu bilgilerde aşağıdaki sorulardan hangisi cevaplanmıştır? A) Büyük Millet Meclisi açılmalı mıydı? B) Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarılmalı mıydı? C) Düzenli ordu kurulmalı mıydı? D) Mondros Ateşke Antlaşması imzalanmalı mıydı? 15. İrade-i Milliye gazetesinin muhabiri, Kuvâ-yı Millîye’nin Urfa’ya girişini şöyle haber veriyordu: GAZETE “Öteden beri yapılan zulümlerden dolayı gerilen halk, 8 Şubat gecesi büyük bir coşkuyla, Fransız hâkimi- yetindeki karargâha hücum etti. Karargâhtaki Fransız bayrağını indirip yerine Türk bayrağını çekti. Fran- sızlar pek çok ganimet bırakarak geri çekildi. Asayiş öncekinden daha mükemmel hale geldi. Urfa halkı- nın tamamı Kuvâ-yı Millîye’ye katıldı. Kuvâ-yı Millîyecilerin ihtiyaçları temin edildi ve iki saat içinde bin Osmanlı lirası toplandı.” Bu durum, Türk milletinin; I. Millî birlik ve beraberlik, II. Millî egemenlik, III. Dayanışma, IV. Fedakârlık anlayışlarından hangilerine sahip olduğunu gösterir? A) I ve II. B) II ve IV. C) I, II ve III. D) I, III ve IV. 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 33 65 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Atatürk’ün Ölümü - Atatürk’ün Türk Milletine Bıraktığı Eserler - II. Dünya Savaşı 1. Pakistan’da 1958 - 1969 arasında cumhurbaşkan- 3. GAZETE lığı yapan Eyüp Han: “O yalnız sizin milletinizin sev- gili lideri değildi. Dünyadaki bütün Müslümanlar gözlerini sevgi ve hayranlık hisleriyle ona çevirmiş- Gece yarısından sonra lerdi. O, Müslüman dünyasında ileriye doğru cesur bir adım atan bir avuç insandan biriydi.” demiştir. Dolmabahçe’de sıra bekleyen daha Pakistanlı şair İkbal de Atatürk’ü şu sözlerle anmıştı: 50 bin kişi vardı. “Bizim aslımız, rengi uçmuş bir kıvılcım iken onun bakışı ile cihanı kaplayan ve aydınlatan bir güneş Kalabalıktan Dolmabahçe’ye inemeyenler hâline geldik.” Taksim abidesini çiçeğe gömüyorlar ve Buna göre Atatürk ile ilgili olarak aşağıdakiler- taşlara başlarını dayıyarak ağlıyorlar. den hangisi söylenebilir? Bu gazete haberine göre Atatürk’ün ölümüyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Türk halkının millî şuurunun gelişmesinde A) Dünya basını bu haberi ilk sayfadan vermiştir. büyük katkı sunmuştur. B) Acı haber yurttaşları yasa boğmuştur. B) Batı dünyasının sömürgesi olarak yaşamış İslam dünyası için büyük anlam ifade etmektedir. C) Dış basında büyük yankı uyandırmıştır. C) Tüm Müslümanların tekrar aynı inanç esasları D) İç basın, bu acı haberin yankılarını günlerce etrafında toplanmasında etkili rol oynamıştır. haber olarak sunmuştur. D) Müslüman toplumların çağdaş değerleri benim- semesinde fikir ve eserleriyle onlara lider olmuş- tur. 4. 2. IRAK BASINI Atatürk bir çocuk bırakmadı, lakin kendisine “Sen babamsın, hayatımın sebebisin, velini- metimsin, senin adın gönüllerimizde daima sevgi ve takdir ile yaşayacaktır.” diyen büyük bir millet bırakmıştır. Irak basını Atatürk ile ilgili aşağıdakilerden han- Bu gazete haberlerine göre aşağıdakilerden han- gisini ifade etmiştir? gisi söylenemez? A) Evrensel ilkeler ortaya koyduğunu A) Atatürk’ün ölümü ulusal basında yer almıştır. B) Gelecek nesillerin fikirleri üzerinde etkili olaca- B) Atatürk’ün ölümü tüm yurtta acı ile karşılanmış- ğını tır. C) Türk milleti için büyük önem taşıdığını C) Türk halkı Atatürk’e karşı son görevini yerine getirmiştir. D) Eserlerinin sonsuza kadar yaşayacağını D) Atatürk’ün ölümü dış basında geniş yer bulmuş- tur. 8. SINIF 1

5. Almanya ve İtalya’nın I. Dünya Savaşı’ndan sonra yayılmacı bir politika izlemeleri ve hızlı bir şekilde silahlanma yarışına girmeleri üzerine ülkenin batı ve doğu sınırlarını güvence altına almak için Balkan Antantı ve Sadabat Paktının oluşturulmasına öncülük ettim. Mustafa Kemal’in bu faaliyetleri aşağıdaki sözlerinden hangisiyle ilgilidir? A) Yurtta sulh cihanda sulh B) Hayatta en hakiki mürşit ilimdir. C) Tarih yazmak tarih yapmak kadar önemlidir. D) Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. 6. “Çok zaman geçmeden Avrupa’da bir fırtına kopacak, bu müthiş kasırga, dünyanın her tarafı- na yayılacak ve insanlık genel bir savaş felâketinin bütün kötülükleri ile bir kere daha karşılaşa- cak! Bu kanlı, tehlikeli durumda tarafsız kalmak, savaşa katılmamak ve devlet gemisini bu fırtına ortasında hiçbir engele çarptırmadan yöneterek savaş dışında ve barış içinde yaşamaya çabalamak, bizim için hayati önem taşımaktadır.” Atatürk’ün bu sözleri onun hangi kişilik özelliğiyle ilişkilendirilemez? A) İleri görüşlülüğüyle B) Barışseverliğiyle C) Akılcılık ve gerçekçiliğiyle D) Çağdaşlığıyla 7. Geometri, eski terimle “Hendese”, eğitim örgütümüzde önemli bir yer tuttuğu halde, bunun terim düzeni çok ağdalı ve karmaşıktır. Arapça eğitim programından kaldırılmış fakat Arapça üzerine kurul- muş olan terimler kalmıştır. Örneğin, “Müselles-i mütesaviyül adla”yı çözümlemesini nasıl anlayabilir- dik? Eğitimde bir gerçek vardır; anlayış yolunun açık olması, bir ipucu bulunması gerekir. “Müselles-i mütesaviyül adla”bu nitelikte anlayış yolunu tıkayan, öğrencinin eline hiçbir ipucu vermeyen cansız bir tekerlemedir. Atatürk, öğrencideki bu anlayış tıkanıklığını açarak ana dili öğelerinden yapılı bir şekilde “eşkenar üçgen” e çevirmiştir. Buna göre, Atatürk’ün bu tutumu aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilendirilemez? A) Millî dili geliştirme B) Çağdaş eğitimi benimseme C) Ulusal ve bilimsel eğitimin temellerini atma D) Okuma yazma oranını artırma 8. Atatürk’ün Eserleri İlgili olduğu alan • Nutuk (Söylev) ...?... • Atatürk’ten mektuplar • Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri Bu diyagramda boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakilerden hangisi yazılabilir? A) Toplumsal B) Siyasi C) İktisadi D) Askeri 8. SINIF 2

9. “Bence, dün olduğu gibi yarın da Avrupa’nın kaderi, 11. Almanya’nın alacağı vaziyete bağlı bulunacaktır. Geometri 44 sayfalık kü- Olağanüstü bir dinamizme sahip olan bu yetmiş çük bir kitaptır. Bu kitap milyonluk çalışkan ve disiplinli millet, üstelik millî 1936 - 1937 yılları ara- ihtiraslarını kamçılayabilecek siyasi bir cereyana sında Dolmabahçe Sara- kendisini kaptırdı mı ergeç Versay Antlaşması’nın yı’nda kendi el yazısı ile tasfiyesine girişecektir.” yazmış olduğu bir kitap- tır. 3. Türk Kurultayı’ndan Atatürk hemen sonra yazılan bu Atatürk’ün II. Dünya Savaşı öncesinde dile getir- kitapta, yüzey, düzey, uzay, boyut, çap, yay, diği bu düşüncesi, onun aşağıdaki kişilik özellik- kesit, çember, teğet, taban, açı, açıortay, ya- lerinden hangisiyle ilişkilendirilebilir? tay, düşey, dikey, dörtgen, üçgen, eşkenar, ikizkenar, artı, eksi, yamuk, bölü, eşit, çarpı, A) Cesaretliliği B) Cefakârlığı toplam, oran, orantı, türev, alan, gerekçe, C) İleri görüşlülüğü D) Teşkilatçılığı varsayım gibi terimler Atatürk tarafından tü- retilmiştir. Atatürk’ün bu eseri onun aşağıdakilerden hangi- sine önem verdiğini gösterir? 10. A) Okuma yazmanın yaygınlaşmasına B) Türkçenin bir bilim dili olmasına Bölüğün Muharebe Eğitimi C) Karma eğitime geçilmesine D) Eğitim ve öğretimin birleştirilmesine Kurmay Ön Yüzbaşı M. Kemal ATATÜRK, bu eseri Türkçe’ye çevirdiği yıllarda, Osmanlı İmparatorluğu dağılma sürecine girmişti. Daha öğrencisiyken bile ülke sorunlarıyla Mustafa Kemal yaklaşan I. Dünya Savaşı felaketinden ülkesine ancak iyi eğitilmiş ve donanımlı ordunun koruyacağının bilincindeydi. Ancak mevcut talimnamelerdeki bilgiler devrin muharebe koşullarını karşılayamıyordu. Birliklerin yeteneğini 12. Atatürk’ün ölümü iç basında şu şekilde konu olmuştur. yükseltmek için yeni talimnamelere ihtiyaç KURTARICINI VE EN BÜYÜK olduğu gibi birlikleri yanaşık düzen eğitim EVLADINI KAYBETTİN Türk milleti sen sağ ol! alanlarda muharebe şartlarına göre eğitim Türk vatanı büyük yapıcısını, Türk milleti yaptırmak, muharebe eğitimini orada vermek Ulu Şe ni, insanlık Büyük Evladını Kaybetti. gerekiyordu. Bu bilgilere göre aşağıdaki yorumlardan hangi- Buna göre, Atatürk’ün ölümü Türk halkını hangi sine ulaşılamaz? yönde etkilemiştir? A) Osmanlı Devleti’nin askerî eğitim bakımından A) Psikolojik B) İktisadi yetersiz olduğuna C) Siyasi D) Diplomatik B) Mustafa Kemal’in siyasi olaylara karşı duyarlı olduğuna C) Mustafa Kemal’in asker bilgi bakımından dona- nımlı olduğuna D) Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’ndaki tüm cephelerde başarısız olduğuna 8. SINIF 3

13. ...?... Muza er bir kumandan basiretli ve uzağı gören Alman gazeteleri: Islahatçı bir devlet adamı Almanya, Atatürk’ün eserine ve mücadelesine hayrandır. Sovyet gazeteleri: Polonya gazeteleri: Yeni Türkiye’nin yaratıcısı Atatürk yeni Türkiye’yi kılıcı ile meydana Onun ölümü, bütün dostları için de getirdi, dehası ile tastik etti. derinliği ölçülmez bir kayıptır. Bu görselin başlığı aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Yerel basında Türk halkının yası B) Dünya basınında Atatürk’ün ölümü C) Dünya siyasetinde Atatürk’ün ölümünün yansımaları D) İç basında Atatürk’ün ölümünün yankıları 14. Atatürk’ün vefatından sonra 18 Kasım günü Hindistan’da “Kemal Günü” ilan edildi. Müslümanlara ait iş yerleri ile birlikte okullar ve devlet daireleri Atatürk’ün ölümü nedeniyle tatil ilan edildi. Sadece Müslümanlar değil Hindular da Türklerin bu acı gününde yas tuttular. Hindistan’ın birçok kentinde belediye meclisleri Türk milleti- nin üzüntülerini paylaşan mesajlar yayımladılar ve Atatürk için dua ettiler. Bu bilgi Atatürk’le ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine örnek olur? A) Başka ulus ve kültürlerin de takdirini kazanmış bir liderdir. B) Tüm dinlerin barış içinde yaşamasına katkı sunmuştur. C) Müslümanların asırlık sorunlarının çözümünde etkin rol oynamıştır. D) Doğulu devletleri sömürgeciliğe karşı örgütlemiştir. 15. “...Toplantıda kendisinden evvel söz söyleyenlerden biri ona nereden ilham ve kuvvet aldığını sormuştu. Büyük adam bu soruya millet hizmetinde bulunan insanların ilham kaynakları hakkında, uzunca bir tahlil yaparak cevap verdi: — Efendiler, ilham ve kuvvet kaynağı kendisidir; milletin ortak arzusu, gerçek eğilimidir. Varlığımızı, istiklalimizi kurtaran bütün hareketler, milletin ortak fikrinin, arzusunun, azminin yüksek temennisinden başka bir şey değildir.” Aşağıdaki vecizelerden hangisinin ana düşüncesi bu parçada vurgulanan ile benzerdir? A) “Bir toplumun, bir millet erkek ve kadın denilen iki cins insandan meydana gelir. Mümkün müdür ki, bir toplumun yarısı topraklara zincirlerle bağlı kaldıkça, diğer kısmı göklere yükselebilsin!” B) “Ulusun içerideki birliğinin hem belli hem denenmiş olması, gelecek için en büyük güvençtir.” C) “Millî egemenlik esasına dayanan ve bilhassa cumhuriyet idaresine sahip olan memleketlerde siyasi partile- rin mevcudiyeti tabiidir.” D) “Cahillikle, ilkellikle savaş, düşmanla sa­vaştan daha az önemli değildir.” 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 33 66 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Lozan Barış Antlaşması’na göre Yunanistan’daki 4. • Şeyh Sait Ayaklanması’nın çıkması, Türkler ile Türkiye’deki Rumlar yer değiştirecekti. • Menemen Olayı’nda Asteğmen Kubilay’ın öldü- İstanbul, Bozcaada ve Gökçeada’daki Rumlar ile rülmesi Batı Trakya’daki Türkler bu değişimin dışında tutu- lacaktı. Yukarıdaki durumların aşağıdakilerden hangi- sine bir tepki olduğu söylenebilir? Bu durum, aşağıdaki ilkelerden hangisiyle ilişki- lendirilebilir? A) Sosyal devlet anlayışına A) Milliyetçilik B) Devletçilik B) Siyasî partilerin kapatılmasına C) Laiklik D) İnkılapçılık C) Devletçilik politikasının uygulanmasına D) Laik devlet anlayışına 2. Cumhuriyet ve yenilik karşıtlarının bu seferki 5. Yeryüzünün en güçlü sömürgeci güçlerine karşı hedefleri Gazi Mustafa Kemal’di. Onu İzmir gezisi ulusal bir savaştan başarıyla çıkan Atatürk, doğal sırasında öldürmek için gizlice bir plan hazırladılar. olarak sömürünün ve sömürgeciliğin en büyük Bu kişiler, Mustafa Kemal ortadan kaldırılırsa onun düşmanıydı. Mustafa Kemal, yalnız kendi toplumu- yaptığı inkılapların da sona ereceğini düşünüyor- nun değil, tüm mazlum ulusların sömürüden kur- lardı. Mustafa Kemal’in Balıkesir’den İzmir’e bir gün tarılmasını ve bunu evrensel barışın ön koşulu ola- geç gelmesi, bu planın ortaya çıkmasını sağladı. rak kabul ettiğini belirtmiştir. Mustafa Kemal’e suikast yapacak kişileri motoruyla Sakız Adası’na kaçıracak olan Giritli Şevki, durumu Buna göre paragrafa Atatürkçü düşünce sistemi- ilgililere haber verdi. Bunun üzerine suikastı düzen- nin aşağıdakilerden hangisine karşı olduğu vur- leyecek kişiler yakalandı. gulanmıştır? Buna göre, Gazi Mustafa Kemal’e suikast düzen- leyenlerin aşağıdakilerden hangisine karşı olduk- ları söylenebilir? A) Mandater yönetime B) Bağımsızlığa A) Dogmalara B) Emperyalizme C) Çağdaşlığa D) Emperyalizme C) Bloklaşmaya D) İç tehdite 3. “Millî egemenlik temeline dayanan ve özellikle cumhuriyet yönetimine sahip bulunan ülkelerde siyasal partilerin 6. varlığı doğaldır. Türkiye Cumhuriye- Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye ti’nde de, bir diğerini denetleyici parti- halkına Türk Milleti denir. lerin kurulacağına şüphe yoktur.” Atatürk bu sözünde aşağıdakilerden hangisinin Buna göre aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün kurulmasının gereğine vurgu yapmıştır? bu düşüncesiyle bağdaşmaz? A) Muhalefet partisinin A) Irk ve din ayrımcılığı B) Meclisin B) Birlik ve beraberlik ülküsü C) Meclis hükûmetinin C) Ulusal egemenlik ilkesi D) Danışma meclisinin D) Dil ve tarih bilinci 8. SINIF 5

7. ...?... Bu görselde boş bırakılan yere Atatürk’ün aşağıdaki sözlerinden hangisinin yazılması uygun olur? A) “Hattı müdafaa yoktur. Sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatan her karşı toprağı vatandaşın kanı ile ıslanmadıkça terk olunmaz.” B) “Toplumda en yüksek hürriyetin, en yüksek eşitlik ve adaletin devamlı şekilde sağlanması ve korunması ancak ve ancak tam ve kati manasıyla millî egemenliğin kurulmuş olmasına bağlıdır. Bu nedenle hürriyetin de eşitliğin de adaletin de dayanak noktası millî egemenliktir.” C) “Birtakım şeyhlerin, dedelerin, çelebilerin, babaların, emirlerin arkasından sürüklenen, kaderlerini ve hayat- larını falcılara, büyücülere, üfürükçülere, muskacıların ellerine bırakılan insanlardan meydana gelmiş bir topluluğa medeni bir millet gözüyle bakılabilir mi?” D) “En uygun coğrafi konumda ve üç tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye; endüstrisi, ticareti ve sporu ile en ileri bir denizci ulus yetiştirmek yeteneğindedir. Bu yetenekten yararlanmasını bilmeliyiz. Denizciliği Türk’ün büyük ulusal ülküsü olarak düşünmeli ve onu az zamanda başarmalıyız.” 8. Büyük önder Atatürk’ün yazmış olduğu bu eserleri başlıkları ile hatırlayacak olursak: Nutuk (Büyük Söylev), Atatürk’ten Mektuplar, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Atatürk’ün Hatıra Defteri, Arıburnu Muharebeleri Raporu, Karlsbad Hatıraları, Geometri, Medeni Bilgiler, Bölüğün Muharebe Eğitimi, Takımın Muharebe Eğitimi, Taktik Tatbikat Gezisi, Taktik Meselelerin Çözümü ve Emirlerin Yazılmasına İlişkin Öğütler, Cumalı Ordugahı, Zabit ve Kumandan ile Hasbihal’dir. Atatürk bu eserleri kaleme almakla aşağıdakilerden hangisini amaçlamış olamaz? A) Gelecek nesillere yol göstermek B) Fikirlerini ortaya koyarak birikimlerini aktarmak C) Yeni Türk Devleti’ndeki bilimsel araştırmalara öncülük etmek D) Türk gençliğine tavsiyelerde bulunmak 9. Dünyada yayımlanan gazetelerin büyük bir bölümü Atatürk’ün hayatı ve yaptığı çalışmaları aylarca süren yazı- larla okuyucularına duyurdular. Özellikle Fransa, İngiltere, İtalya,Yunanistan, Macaristan, Almanya, İsveç ve Bul- garistan’da çıkan gazetelerin büyük çoğunluğu Mustafa Kemal’in ölümü ile ilgili yazılar yazdılar. Dünyanın çeşitli ülkelerinde yayımlanan gazetelerin Atatürk’ü haber yapması, onun hangi özelliğine kanıt olmaz? A) Birçok ulus tarafından sevildiğine B) Fikirleri ve eserlerinin evrensel değerler taşıdığına C) Dünya ülkeleri tarafından takdir edildiğine D) Görev yaptığı tüm cephelerde üstün askerî başarılar gösterdiğine 8. SINIF 6

10. Yunanistan’da yayımlanan Tipos gazetesi 12 Kasım 13. Cemiyetler 1938 tarihinde Atatürk’ün ölümü ile ilgili aşağıdaki sözleri okuyucularına aktarılmıştır: • Çukurova Bölgesi’nin Fransızlar ve Ermeniler tarafından işgal edilmesine karşı mücadele “Atatürk’ün Türkiye’de yaptığını hiçbir tarafta hiçbir etmiştir. kimse yapmadı. Ne Cavou (Kavur) ne Cromwel (Kramvol) ne de Washington (Vaşingtın)... Ata- • Dünyada Türkler hakkında yapılan haksız ve türk’ün bulduğunu hiç kimse bulmadı. İlham ettiği yalan propagandalara basın ve yayın yoluy- kimselere ve kendi prensiplerine göre yarattığı yeni la cevap vermiştir. kuşak, onun eserine devam edecektir.” Buna göre bu cemiyetler için aşağıdakilerden Bu gazete haberinde Atatürk’ün hangi özelliği ön hangisi söylenebilir? plana çıkarılmıştır? A) Kuruluşlarından itibaren birlikte hareket etmiş- A) İnkılapçılığı B) İleri görüşlülüğü lerdir. C) Demokratlığı D) Barışseverliği B) Bağımsızlık ruhuyla kurulmuşlardır. C) İstanbul Hükûmetine karşı mücadele vermişler- 11. Sevr Antlaşması’nın; dir. • Doğu Anadolu’da iki yeni devlet kurulacak. D) Bulundukları bölgelerde milis güçleri kurarak • Azınlıklara geniş haklar verilecek. • Kapitülasyonlardan bütün devletler yararlana- silahlı mücadeleyi başlatmışlardır. cak. 14. I. “Millet, millî hâkimiyeti ve Türk milliyetçiliğini • Ağır silahlardan arındırılmış elli bir kişilik bir ordu esas kabul etmiştir.” bulundurulacak. II. “Teşkilatımızda millî güçlerin etken ve millî ira- denin egemen olması esas kabul edilmiştir.” maddelerinin aşağıdakilerden hangisine ters düştüğü söylenemez? III. “Dünyada her şey için; medeniyet için, hayat için, başarı için, en gerçek yol gösterici ilimdir, A) Ekonomik bağımsızlığa fendir.” B) Toprak bütünlüğüne C) Egemen devlet anlayışına Atatürk’ün yukarıdaki görüşlerinden hangileri D) Emperyalist politikalara laiklik ikesiyle ilişkilidir? 12. Millî Mücadele Dönemi’ndeki; A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) I ve II. D) II ve III. • Yerel savunma cemiyetlerinin birleştirilmesi 15. Salih Paşa, Amasya Görüşmeleri’nde alınan karar- • Düzenli bir ordu kurulması ları hükûmetine kabul ettireceğini Mustafa Kemal’e bildirdi. Fakat meclisin açılması dışındaki kararlar • Tüm Kuvayımillîye birliklerinin birleştirilmesi İstanbul Hükûmeti tarafından kabul edilmedi. uygulamaları aşağıdaki kararlardan hangisinin Aşağıdakilerden hangisinin bu gelişmelerin bir eyleme geçtiğini gösterir? sonucu olduğu söylenebilir? A) Vatanın herhangi bir yerinde yeniden başlaya- A) Misakımillî’nin ilan edilmesi cak düşman işgali tüm orduyu ilgilendirdiğin- B) İzmir’in işgal edilmesi den vatan hep birlikte savunulacaktır. C) Sivas Kongresi’nin toplanması D) Erzurum Kongresi’nin toplanması B) TBMM’nin üstünden hiçbir güç yoktur. C) Padişah ve halife ülke kurtulduktan sonra mecli- sin düzenleyceği yasalara göre konumunu alır. D) Meclisin başkanı hükümetin de başkanıdır. 8. SINIF 7

16. Bu savaşlar sonucu Balkanlardaki altı yüz yıllık Türk hakimiyeti sona erdi. Osmanlı Devleti’nin I. Balkan Savaşı’nda küçük Balkan devletlerine yenilmesi devletin itibarını hem içte hem dışta önemli ölçüde azalttı. Kaybedilen Balkan topraklarından Anadolu’ya büyük bir göç dalgası yaşandı. II. Balkan Savaşı’nın Atina Antlaşması I. Dünya Savaşı’nın Başlaması (14 Kasım) Başlaması (29 Haziran) (28 Temmuz) 1913 1914 Londra Antlaşması İstanbul Antlaşması (30 Mayıs) (29 Eylül) Buna göre Balkan Savaşları’nın Osmanlı Devleti’ni aşağıdakilerden hangisi bakımından olumsuz etkilediği söylenemez? A) Halifenin otoritesi B) Diplomatik saygınlık C) Toprak bütünlüğü D) Toplumsal asayiş 17. Avrupa’da ekonomik kalkınmayla birlikte bilim, sanat ve edebiyat da hızla gelişti. Bu gelişmelerin yaşandığı döneme “yeniden doğuş” anlamına gelen Rönesans adı verildi. Rönesans’la akıl ve bilim ön plana çıktı ve dog- matik düşünceler sorgulanmaya başlandı. Bu bilgide Avrupa toplumunun aşağıdaki anlayışlardan hangisine tepki gösterdiği vurgulanmaktadır? A) Bağnazlık B) Krallık C) İmtiyazlık D) Mandacılık 18. Osmanlı Devletini dağılmaktan kurtarmak isteyen bazı yöneticiler ve aydınlar aşağıdaki fikirleri geliştirdiler: OSMANLICILIK: Bazı aydınlar dil, din, ırk ayrımı TÜRKÇÜLÜK: Fransız İhtilali’nin yaydığı milliyetçi- yapılmaksızın bütün milletleri kapsayacak bir üst lik kri, bir yandan azınlık isyanlarına diğer yandan kimlik oluşturmaya çalıştılar. Osmanlıcılık adı da bir kısım Osmanlı aydınlarında Türkçülük kri- verilen bu düşüncenin temelinde gayrimüslimleri nin doğmasına zemin hazırladı. devlete bağlı tutma kri yatıyordu. İSLAMCILIK: Kimi Osmanlı aydınları ise Müslüman BATICILIK: Avrupa’da bilim ve teknolojide yaşanan milletler arasındaki iş birliğini geliştirmeye hızlı gelişmeler bazı Osmanlı aydınlarının yönünü çalıştılar. İslamcılık adı verilen bu düşünce ile Batı'ya dönmesine neden oldu. Batıcılık adı verilen Müslüman milletleri Osmanlı Halifesi etrafında bu krin savunucuları, Avrupa’daki gelişmelerin birleştirmek amaçlanıyordu. örnek alınarak devletin modernleştirilmesi gerek- tiğini düşünüyorlardı. Osmanlı Devleti’nin son döneminde ortaya konan fikir akımlarıyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi söy- lenemez? A) Türkçülük fikri, Millî Mücadele’nin kazanılmasında etkili olmuştur. B) Osmanlıcılık fikri, aynı topraklarda cumhuriyet rejimine dayanan yeni bir devlet kurmayı amaçlamaktadır. C) Batıcılık düşüncesi Atatürk Dönemi’nde inkılaplar yapılırken etkili olmuştur. D) İslamcılık düşüncesi I. Dünya Savaşı yıllarında bazı Arap liderlerinin Osmanlı Devleti’ne isyan etmesi sonucu geçerliliğini kaybetmiştir. 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 34 67 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: II. Dünya Savaşı’nın Etkisi - Türkiye’de Çok Partili Siyasi Hayat 1. Türkiye II. Dünya Savaşı’na fiilen katılmadığı halde 4. Balkan Antantı aşağıdaki gelişmelerin hangisiyle Türk ekonomisi bu savaştan olumsuz yönde etki- fiilen sona ermiştir? lenmiştir. A) II. Dünya Savaşı’nın başlaması Aşağıdakilerden hangisi buna neden olarak gös- B) Sovyetler Birliğinin kurulması terilemez? C) Hatay sorununun çözülmesi D) Sadabat Paktının kurulması A) Tarafsız kalmak için dış satım yapılamaması B) Dış alıma bağlı malların sağlanamaması C) İş gücünün askere alınması yüzünden üre­timin gerilemesi D) Nüfusun hızla artması 2. II. Dünya Savaşı sırasında Türkiye’de; 5. • II. Dünya Savaşı’nda büyük can kayıpları, acı ve • ekmek karnesi uygulaması başlatıldı. yıkım oluştu. • radyo yayınlarında kesinti yapıldı. • İstanbul’da özel otomobillerin trafiğe çıkması • Geniş çaplı hak ihlalleri ve sivil ölümleri meydana yasaklandı. geldi. Buna göre ülkede, II. Dünya Savaşı’nın olumsuz • Baskı rejimlerinin insanlığı felakete sürüklediği etkilerinin aşağıdakilerden hangisinde görül- görüldü. düğü söylenemez? Bu bilgiye göre, II. Dünya Savaşı’ndan sonra aşa- A) Tüketimde B) Haber almada ğıdaki kavramlardan hangisinin öneminin arttığı C) Sağlıkta D) Seyahat etmede söylenemez? A) Barışın B) İktisadi gelişmenin C) İnsan Haklarının D) Demokrasinin 3. Özellikle II. Dünya Savaşı’ndan sonra, sömürge 6. II. Dünya Savaşı’ndan sonra dünya barışını sağ- durumunda olan bazı Asya ve Afrika ülkelerinin lama amacıyla kurulan örgüt aşağıdakilerden Türkiye’yi örnek aldıkları görülmüştür. hangisidir? Türkiye’nin, bu ülkeleri etkileyen yönü aşağıdaki- A) Milletler Cemiyeti lerden hangisi olmuştur? C) Sadabat Paktı C) NATO A) Yurtta ve dünyada barışı korumaya çalışması D) Birleşmiş Milletler B) Bağımsızlığını kazanma ve sürdürmedeki başa- rısı C) Batı demokrasisi ilkelerini benimsememesi D) Başka ulusların haklarına saygılı olması 8. SINIF 1

7. Varlık Vergisi: 11 Kasım 1942’de TBMM tarafından çıkartılan, İkinci Dünya Savaşı sırasında haksız kazanç elde edenlerden bir defaya mahsus olmak üzere alınması kararlaştırılan vergidir. Bu vergi, toplam bütçe gelirlerinin yaklaşık üçte birinin toplanmasını öngörüyordu. Ödenecek vergi miktarı kurulacak komisyonlar tarafından belirlenecekti. Vergi mükelleflerinin %87’sinin gayrimüslim olması, uygulamaya çeşitli tepkiler gelmesine yol açtı. Ödemesini yapmayan mükelleflere hacze gidildi. Vergisini ödemeyenler, Erzurum’daki Aşkale İstasyo- nu’na çalışma kamplarına gönderildi. Bu metinde II. Dünya Savaşı’nın ülkeyi aşağıdakilerden hangisi bakımından etkilediğine vurgu yapılma- mıştır? A) Toplumsal asayiş B) Ekonomik sorunlar C) Askerî yeterlilik D) Temel hak ve özgürlükler 8. Etkilediği II. Dünya Savaşı ve Türkiye’de yaşanan olaylar Alan ...?... Bir milyona yakın erkek, savaşa girme olasılığı nedeniyle askere alındı. Nüfusun dinamik ve aktif kısmını oluşturan bir nüfus, tarım ve sanayide iş gücü kaybı anlamına geliyordu. Bu ...?... durum, tarım ve sanayi üretimini olumsuz etkiledi. ...?... Sivil halkın ve kentlerin hava saldırısından korunması için karartma uygulandı. Sokaklar aydınlatılmadı ve binalardan dışarı ışık sızmamasına dikkat edildi. Stratejik önem taşıyan Boğazlar çevresinde güvenliği sağlayabilmek için Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul, Çanak- kale ve Kocaeli illerinde sıkıyönetim ilan edildi. Basın Yasası’nda yapılan bir değişiklikle ulusal duyguları incitecek nitelikte yayınlar yapılması yasaklandı. Savaş, sıkıyönetim, seferberlik ve olağanüstü hâl gibi sıra dışı durumlarda, kamu güvenliği ve kamu sağlığı söz konusu olduğundan kanunlar çerçevesinde özgürlüklerin bir kısmının kul- lanımını durdurabilir. Buna bağlı olarak İkinci Dünya Savaşı yıllarında bu tarz uygulamalar yaşandı. Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Toplumsal yaşam B) Temel ve hak özgürlükler C) Ekonomik hayat D) Askerî harcamalar 9. 1945 1946 1946 1946 1946 18 Temmuz 5 Haziran 7 Ocak 21 Temmuz 16 Ekim İnsan Millî Kalkınma Cemiyetler Demokrat ilk çok partili Hakları Cemiyeti Partisi kuruldu. Kanununda Parti kuruldu. genel seçimler değişiklik yapıldı. kuruldu. yapıldı. Bu kronolojik cetvelde Türkiye ile ilgili aşağıdakilerden hangisinin gelişimi anlatılmıştır? A) Bağımsız devlet anlayışının B) Demokratik yaşamın C) Refah düzeyinin D) Uluslararası ilişkilerin 8. SINIF 2

10. 1945’te Türkiye’de çok partili hayata geçilme- 13. İstanbul’da ve birçok şehirde II. Dünya Savaşı sıra- sinde en büyük etken aşağıdakilerden hangisi sında, hava saldırısı tehlikesine karşı uzun bir süre olabilir? karartma uygulandı. Belli bölgelerde gece saat 23.00’ten sonra sokağa çıkma yasağı getirildi. A) Halkın, Atatürk’ün devrimlerini benimsemiş olması Verilen bilgilerde, II. Dünya Savaşı’nın aşağıdaki- lerden hangisi bakımından Türkiye’yi olumsuz B) Birleşmiş Milletlerin tek partili yönetimleri kabul etkilediği vurgulanmıştır? etmemesi A) İktisadi B) Siyasi C) Anayasanın yeni partiler kurmaya uygun olması C) Sosyal D) Kültürel D) Tek parti yönetiminin iç ve dış sorunları çöz- mede yetersiz olması 11. “Küçük Oğlan” adı verilen atom bombası, Hiroşi- 14. ...?... ma’ya atıldıktan birkaç dakika sonra şehrin yarısı yok oldu. 60 ile 70 bin kişi yaşamını yitirdi. 140 bin ● İtalya’nın I. Dünya Savaşı’nda umdu­ğunu kişi yaralandı ve evsiz kaldı. “Şişko Adam” adı veri- bulamaması, len ve Nagazaki’ye atılan ikinci atom bombası şeh- ● rin nüfusunun üçte birinin ölümüne neden oldu. ● Japonya’nın Çin’i sömürmek istemesi, Bu metinde II. Dünya Savaşı’nda yaşanan kayıp- ● Sovyet Rusya’nın kendi rejimini dün­yaya larda aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu yaymak istemesi, vurgulanmıştır? Almanya’nın I. Dünya Savaşı sonunda yapı- A) Geleneksel savaş araç ve gereçlerinin lan antlaşmaları tanımaması B) Yeni teknolojik silahların Bu tablonun başlığı aşağıdakilerden hangisi ola- bilir? C) Uluslararası güç birliğinin A) II. Dünya Savaşı’nın özel sonuçları D) Ordunun yeni savunma tekniğinin B) II. Dünya Savaşı’nın çıkma nedenleri C) II. Dünya Savaşı’nın sosyokültürel gerekçesi D) II. Dünya Savaşı’nın genel sonuçları 15. Almanya’nın İkinci Dünya Sava­şı’ndaki 12. ...I... müttefikleri Japonya ve İtalya ile oluştur- duğu birlik. İngiltere, SSCB (Sovyet Sosyalist Cumhu- ...II... riyetler Birliği), Fransa ve ABD tarafından Mihver Devletlere karşı oluşturulan birlik. Bu tabloda numaralandırılmış yerlere aşağıdaki- lerden hangisi yazılırsa doğru bilgi verilmiş olur? II. Dünya savaşı’nın bitimine doğru Türkiye neden I II Almanya ve Japonya’ya savaş ilan etmiştir? A) Müttefik Devlet­ler Mihver Devletler A) Birleşmiş Milletlere katılabilmek B) Mihver Devletler B) Mihver Devletlerin baskısından kurtulmak C) İttifak Devletler İttifak Devletler C) Yeni topraklar elde edebilmek D) Mihver Devletler İtilaf Devletler D) NATO’ya üye olabilmek Müttefik Devletler 8. SINIF 3

16. Türkiye, İkinci Dünya Savaşı’nda 1939 yılında İngiltere ve Fransa ie ittifak, 1941 yılında Almanya ile dostluk antlaşması imzalamıştır. Verilen bilgiye göre Türkiye’nin II. Dünya Savaşı’ndaki bu tutumunun, aşağıdaki durumlardan hangisini gösterdiği savunulamaz? A) Savaşın değişen koşullarına göre hareket ettiği B) Savaş dışı kalmaya çalıştığı C) Siyasi yalnızlıktan kurtulmaya çalıştığı D) Barış yanlısı bir dış politika izlediğini 17. İkinci Dünya Savaşı’nda yaşanan mal ve can kayıpları ve insan haklarına aykırı uygulamalar, dünya barış ve huzur ortamına özlemi artırdı. İnsan hak ve özgürlüklerine saygılı barış ve huzur ortamı ancak demokrasiyle gerçekleşebilirdi. Bu yüzden dünyada savaş sonrasında demokrasiyi hayata geçirme yönündeki çalışmalar hız kazandı. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Türk Devleti’nde bu yöndeki çalışmalardan biridir? A) Yeni bir meclisin açılması B) Çok partili hayata geçilmesi C) Seçmen yaşının yükseltilmesi D) Milletvekili sayısının azaltılması 18. 1945 yılında uluslararası barış ve güvenliği korumak amacıyla Birleşmiş Milletler (BM) kuruldu. BM’nin kuruluş belgesinde insan hakları ve dünya barışının korunması vurgulandı. Barış ve güvenliğin korunması için toplum- ların ekonomik ve sosyal gelişimlerin sağlanması konusunda devletlerin iş birliği yapması öngörüldü. BM’nin amaçları arasında ırk, cinsiyet, dil ya da din ayrımı gözetmeksizin insan hakları ve temel özgürlüklere saygı gös- terilmesi yer aldı. Buna göre Birleşmiş Milletlerin aşağıdaki ilkelerden hangisine göre hareket ettiği söylenemez? A) Baskıcı dış politika B) Eşitlikçi hukuk anlayışı C) Demokratik yaşam D) Devletlerin bağımsızlığına saygı 19. Mihver Devletler arasında yer alan İtalya’nın Arnavutluk’u işgali Türkiye’yi Akdeniz’i güvenliği konusunda kay- gılandırdı. Akdeniz’de güvenliği sağlamak amacıyla Türkiye, İngiltere ve Fransa arasında bir yardım paktı imza- landı. Pakta göre; Türkiye bir Avrupa devleti tarafından saldırıya uğrarsa İngiltere ve Fransa’dan yardım göre- cekti. Buna karşılık İngiltere ve Fransa’ya karşı Akdeniz’de ortaya çıkacak bir saldırıda da Türkiye, İngiltere ve Fransa’ya yardım edecekti. Bu bilgilere göre Türkiye ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Denge politikası izlemiştir. B) Savaş dışı kalmak istemiştir. C) Duyarsız ve pasif tutum sergilemiştir. D) Dış politikada Türk ve dünya kamuoyunu dikkate almıştır. 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 34 68 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. GAZETE 2 Kasım 1945 4. İÇ POLİTİKA DURUMU İngiltere’de Mustafa Kemal’e karşı savaşmış olan İngiliz Eski Muharipler Derneği mensuplarının “Tek eksiğimiz hükûmet partisinin karşısında gönderdikleri mesajı okuyalım. başka parti bulunmamasıdır.” “Gelibolu’da (Çanakkale’de) ve Filistin’de kendi- sine karşı savaşmış olan bizler, onu büyük bir Bu gazete haberinde, o dönem Türkiye’sinde aşa- asker, asil bir düşman olarak ve savaştan sonraki ğıdakilerden hangisinin eksikliği vurgulanmıştır? yakın yıllarda Türk milletinin barış ve refah yolunda gelişmesi için onun harcadığı büyük çabaları ebediyen hatırlayacağız.” A) Hükûmetin kurulmasının Bu sözlerde Atatürk’ün hangi özelliği vurgulan- B) Hükûmetin denetlenmesinin mamıştır? C) Yeni devrimlerin yapılmasının D) Bir siyasi partinin bulunmasının A) İnkılapçılığı B) Askerî dehası C) Kararlılığı D) Planlılığı 2. Türkiye, 1939-1945 yılları arasında yaşanan İkinci 5. • Zabit ve Kumandan ile Hasbihal: Mustafa Kemal, Dünya Savaşı’na fiilen katılmamış olsa da ekono- Sofya’da Ataşemiliter iken 1914 Mayıs ayında bu mik ve siyasi alanda savaşın olumsuz etkilerini eserini yazmıştır. Mustafa Kemal bu kitabında, yaşamıştır. Savaş koşulları nedeniyle savunma har- Nuri Conker ile takip ettikleri manevralardaki camalarındaki artış, bazı temel ihtiyaç mallarının kumandan ve zabitlerin durumlarını ve bilgisiz- yokluğu ve hayat pahalılığı, özellikle dar gelirli liklerini acıklı bir surette tasvir etmiştir. vatandaşları olumsuz etkiledi. Sıkıntıları hafiflet- mek için alınan tedbirler de vatandaşı rahatlatma- • Cumalı Ordugahı: Mustafa Kemal, Cumalı Ordu- yınca terk parti yönetimine yönelik hoşnutsuzluk gahında 3. Süvari Tümeninin manevralardan sa- artmaya başladı. dece katılanların yararlanmasının yeterli olmaya- cağı kanaa­tindeydi. İşte bu yüzden 10 gün süren Bu durum Türkiye’de aşağıdakilerden hangisine bu tatbikatta tuttuğu notları bu eserinde ayrıntılı geçilmenin gerekliliğini göstermektedir? olarak ele almıştır. A) Tek dereceli seçim sistemine Atatürk bu eserlerinde hangi konudaki tecrübe- lerini gelecek nesillerle paylaşmıştır? B) Kabine sistemine A) Siyasi B) Askerî C) Çoğulcu demokrasiye C) Kültürel D) Toplumsal D) Meclis Hükûmeti uygulamasına 3. Millî birlik ve ülke bütünlüğü, aşağıdakilerden 6. Atatürkçü düşünce, kişisel bir düşünceye değil ulu- hangisiyle korunur? sal anlayışa dayanır. Akılcılığı ve bilimi esas alır. Bilimsel yöntemlerle ilerlemeyi ve çağdaşlaşmayı amaçlar. A) Vatan ve millet sevgisiyle Bu parçada aşağıdaki ilkelerden hangisine vurgu B) Millî iradenin hakim kılınmasıyla yapılmamıştır? C) Din ve ırk birliğinin sağlanmasıyla D) Uluslararası barış ortamının korunma­sıyla A) İnkılapçılık B) Laiklik C) Milliyetçilik D) Devletçilik 8. SINIF 5

7. Devletin başkentini bir an önce saptayarak, iç ve dış kararsızlıklara son vermek zorun- luydu. Gerçekten de başkentin İstanbul olarak kalacağı ya da Ankara’ya taşınacağı sorunu üzerinde öteden beri içeride ve dışarıda kararsızlıklar görülüyor; basında demeçlere ve tartışmalara rastlanıyordu. Buna göre Atatürk, başkentin belirlenmesiyle aşağıdakilerden hangisinin güçleneceğine vurgu yapmıştır? A) Demokratik yönetimin B) Egemen devlet yapısının C) Laik devlet yapısının D) Millî kültürün 8. Bu kanunla birlikte bütün tarikatlar kaldırılırken tekke, zaviye ve türbeler kapatıldı. Ayrıca şeyh, derviş, mürit, baba, dede gibi unvanların kullanılması ve falcılık, üfürükçülük, muskacılık gibi gerçekte İslamiyete aykırı olan uygulamalar yasaklandı. Bu uygulamalarla aşağıdakilerden hangisinin hedeflendiği söylenemez? A) Millî kimlik oluşturmanın B) Laik ve çağdaş bir toplum düzeninin C) Toplumun refah düzeyinin artırılmasının D) İnanç farklılığının neden olduğu ayrılıkl­arın önlenmesinin 9. 1926’da yürürlüğe giren Türk Medeni Kanunu ile; • Evlenme için resmi nikâh usulü kondu ve tek eşlilik esası getirildi. • Aile, miras hukukları ve ekonomik hayat açısından kadın, erkekle eşit haklara kavuştu. Buna göre, Türk Medeni Kanunu ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Hukuk alanında köklü değişiklikler yapıl­mıştır. B) Kadının özgürlüğü güvence altına alınm­ ıştır. C) Aile yapısı sağlamlaştırılmıştır. D) Kadınlara yerel yönetimde söz hakkı tan­ ın­mıştır. 10. “Uzmanlar raporlarını Gazi’ye sundular. Atatürk, şimdiki çiftlik yerini gösterdi ve onlara ‘Burayı gezdiniz mi?’ diye sordu. Uzmanlar birbirlerinin yüzlerine baktılar. Sorulan yeri biliyorlardı. Burası doğanın hiç cömert dav- ranmadığı, bakımsız, hastalıklı, sarı ve insanı bakarken bile sıkan bir yöreydi. Geniş arazinin bataklık yerlerin- deki sazlıklar birer sıtma kaynağı hâlindeydi. Uzmanlar ‘Böyle bir yerde çiftlik kurulmaz.’ diye birleştiler. Fakat Atatürk’ün kararı şaşırtıcı oldu: ‘ İşte istediğimiz yer böyle olmalıdır. Ankara’nın civarında hem batak hem çorak hem de fena yer. Bunu biz ıslah etmezsek kim gelip ıslah edecek?’ Karar verilmişti. Çiftlik bu sazlık ve çorak yerde kurulacaktı.” Yukarıdaki anlatılan olay, Atatürk’ün hangi kişilik özelliğine kanıt olmaz? A) Kararlılık B) Çalışkanlık C) Vatanseverlik D) Birleştiricilik 8. SINIF 6

11. 14. Aşağıdaki öğrencilerden hangisi Mustafa Maden Tetkik Arama Enstitüsünün çalışmaları Kemal’in çok yönlülüğüne vurgu yapmamıştır? doğrultusunda demir, krom, bakır gibi madenlerimiz işlenmeye başlandı. 1935 A) Gerçekçi bir insandı. Gerek dış yılında madencilik sektörüne parasal destek politikada gerekse iç politikada sağlamak amacıyla Etibank kuruldu. Osmanlı Ekrem hiç hayalci olmamıştı. Devleti Dönemi’nde yabancıların elinde bulu- B) nan maden ocakları satın alınarak millîleşti- Üstün bir komutan, eşsiz bir rildi. Böylece bugünkü ağır sanayinin temel- devlet adamıdır. leri atılmış oldu. Demir-çelik ihtiyacını karşılamak için Karabük Demir-çelik Fabrikası Seçil Pek çok alanda ortaya koyduğu kuruldu (1939). C) görüşleriyle milletini aydınlat- mış; kalkınmanın, gelişmenin ve Bu uygulamalarla aşağıdakilerden hangisinin Halide çağdaşlaşmanın yollarını gös- hedeflendiği söylenemez? termiştir. A) Yabancı sermayeyi ülke içinde çekmek D) Askerlik, tarih, eğitim, sanat ve B) Bağımsız ekonomiyi sağlamak Ayhan ekonomi konularında görüşle- C) Doğal kaynakların ulusal ekonomiye olan katkı- rini açıklamakla kalmamış aynı zamanda bu görüşlerini uygu- sını artırmak lamıştır. D) Sanayileşmeyi hızlandırmak 12. Kapitülasyonlar kaldırıldı. Kabotaj Kanunu kabul edildi. 15. Bu gelişmelerle Yeni Türk Devleti’nin, aşağıdaki- Cumhuriyet Halk Fırkasının dokuz maddelik lerden hangisi bakımından egemenlik haklarının çağdaşlaşma programı, Mustafa Kemal ile arttığı söylenemez? bazı yakın çalışma arkadaşları arasında görüş ayrılıklarına neden olmuştu. Bu farklı görüşler A) Kara suları B) Limanları yeni bir siyasal oluşumu gündeme getirmişti. C) Gümrükleri D) Doğal kaynakları Mustafa Kemal’in yanında yer alıp önemli görevler üstlenmiş bir grup asker ve sivilin bir araya gelerek kurdukları bu yeni siyasal par- tiye Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası adı verildi (17 Kasım 1924). 13. Aşağıdaki uygulamalardan hangisi demokratik Buna göre Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ile devlet anlayışına ters düşer? ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Farklı görüşlerin mecliste temsil edilmesi A) İktidar partisidir. B) Mecliste muhalefetin oluşturulması B) İlk muhalefet partisidir. C) Tek partili iktidarın sürdürülmesi C) Devrim karşıtı kişilerce kurulmuştur. D) Hükûmetin denetlenmesi D) Halkın büyük desteğiyle kurulmuştur. 8. SINIF 7

16. Atatürk milliyetçiliğinin; I. Irk birliği, II. Din birliği, III. Kültür birliği, IV. Siyasi varlıkta birlik ilkelerinden hangileri üzerinde temellendiği söylenebilir? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 17. “Refet Paşa’nın evinde dört kişi toplandık. Rauf Bey’den dinlediklerimin özeti şuydu: Meclis padişahlığın, belki de halifeliğin ortadan kaldırılması düşüncesinde bulunduğu kaygısıyla üzgündür. Sizden ve sizin gelecekte alacağınız durumdan kuşkulanmaktadır. Bunun için, Meclise ve dolayısıyla kamuoyuna güvence vermeniz gerektiğine inanıyorum.” Nutuk Bu metindeki bilgilere göre, meclisin içinde aşağıdakilerden hangisinin henüz tam anlamıyla oluşmadığı söylenebilir? A) Bağımsızlık fikrinin B) Uluslararası eşitlik düşüncesinin C) Demokrasi bilincinin D) Millî birlik ve beraberliğin 18. Türkiye, Lozan Antlaşması ile (...?...) Düşüncenin akışına göre yukarıda verilen cümle aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa yanlış bir bilgi verilmiş olur? A) Sömürge olmaktan kurtulmuştur. B) Saygın ve güvenilir bir ülke konumuna erişmiştir. C) Dünya devletleri ile eşit siyasal ve hukuksal ilişkiler kurma imkânına kavuşmuştur. D) Çağdaş toplum yapısına kavuşmuş, medeni milletler içinde yerini almıştır. 19. “Bu kanlı, tehlikeli durumda tarafsız kalmak harbe katılmamak ve devlet gemisini bu fırtına ortamında hiçbir maniaya çarptırmadan yöneterek harp dışında ve barış içinde yaşama çabalamak bizim için hayati önem taşımaktadır. Atatürk bu sözünde aşağıdakilerden hangisinin önemine vurgu yapmıştır? A) Bir blokta yer almanın B) Savaş dışı kalmanın C) Siyasi yalnızlıktan kurtulmanın D) Yayılmacı politika izlemenin 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 35 69 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: İlk 3 Ünitenin Kazanımlarını Tarar. 1. 7. Ordu Komutanlığı görevine yeniden dönen Mus- 4. Mustafa Kemal Salih Paşa arasında imzalanan tafa Kemal, eskiye göre daha kötü durumla karşı- Amasya Protokolü’yle Mebusan Meclisinin toplan- laştı. Üstün İtilaf kuvvetlerinin Kudüs’ü alarak Suri- ması kararlaştırıldı. ye’ye doğru saldırmaya geçmesi karşısında Mustafa Kemal birliklerini Halep’e kadar geri çekti. Burada Buna göre Millî Mücadele ile ilgili; kuvvetlerini yeniden düzenleyerek Halep’in kuze- yinde düşmanı yenilgiye uğrattı. I. İstanbul Hükûmeti tarafından resmen tanın- mıştır. Bu bilgide Mustafa Kemal’in aşağıdaki kişilik II. Hedeflerine tümüyle ulaşmıştır. özelliklerinden hangisi vurgulanmıştır? III. Merkezi yönetimde millî iradenin etkin olma- A) Birleştiricilik B) Askerî yeteneklilik sından yanadır. C) Barışçılık D) Çağdaşlık IV. Uluslararası alanda otoritesi artmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 2. Keskin bir mantık ve zekâ gücüne A) I ve II. B) I ve III. sahip olan Atatürk, hayatı boyunca C) II ve IV. D) III ve IV. akıl ve mantığa büyük önem vermiştir. Bu özellik, onun evrensel devlet 5. İstanbul’un, İtilaf Devletleri tarafından resmen işgal edilmesi sonucunda Mebusan Meclisi kapatıldı. Eda adamı olarak tanınmasında büyük rol Böylece millet, iradesini temsil edecek ve haklarını oynamıştır. “Bizim akıl, mantık ve zekâ savunacak bir organdan yoksun kaldı. Bu gelişme ile hareket etmek en belirgin üzerine harekete geçen Mustafa Kemal, Ankara’da özelliğimizdir.” diyerek ülke sorun- Büyük Millet Meclisini açtı. larında mantık ve şuurla hareket edildiği gösterilmiştir. Buna göre Mustafa Kemal’in Kurtuluş Savaşı’nın Hazırlık Dönemi’nde alınan aşağıdaki kararların Eda, Atatürk’ün hangi kişilik özelliğini anlatmış- hangisinden ödün vermediği söylenebilir? tır? A) Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehli- A) Açık sözlülüğü B) Bilimselliği kededir. C) Cesaretliliği D) Askerî bilgisi B) Millî sınırlar için vatan bir bütündür, parçalana- 3. maz. Her zaman bilimin ve aklın reh- C) Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve berliğine inandım. Olayların kararı kurtaracaktır. nedenlerini araştırıp aklın süzge- cinden geçirmek gerekir. D) Azınlıklara siyasi hâkimiyet ve sosyal dengeyi bozacak haklar verilemez. Atatürk’ün bu sözüne bakıldığında, onunla ilgili 6. Büyük Millet Meclisinin güdümcülüğe ve tutsak- aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? lığın her türüne karşı olması, mecliste aşağıdaki- lerden hangisinin ilke edinildiğini gösterir? A) Araştırmacı kişiliğe sahiptir. B) Dogmatik değerleri benimsemez. A) Tam bağımsızlık B) Millî birlik C) Bilim yolunda ilerlemenin gerekliliğine inanmış- C) Ulusal egemenlik D) Millî kültür tır. D) Otoriter kişiliğe sahiptir. 8. SINIF 1

7. Mustafa Kemal, halkın padişahla arasındaki bağını koparan Damat Ferit Hükûmeti’ne padişahla görüşmek iste- ğini bildirdi. Kongre kararlarını tüm yurda duyurmaya çalışırken Padişah Vahdettin’e de ulaştırmak istiyordu. Damat Ferit Hükûmeti, Sivas Kongresi’ni engellemeye çalıştığı gibi kongrede alınan kararların da padişaha ulaştırılmasına engel oldu. Bu gelişmeler üzerine Temsil Heyeti, İstanbul’da yasal bir hükûmet kuruluncaya kadar Anadolu’nun İstanbul ile tüm resmi haberleşmesini kestirdi. Mustafa Kemal aldığı bir kararla Osmanlı Hükûmeti ile yapılacak bütün resmi yazışmaların Temsil Heyeti’nin denetiminde yapılmasını istedi. Bu baskı- lara direnemeyen Damat Ferit Hükûmeti istifa etmek zorunda kaldı (30 Eylül 1919). Yerine, 2 Ekim 1919 tari- hinde İstanbul’un Anadolu’daki otoritesini tekrar sağlayabileceği düşünülen Ali Rıza Paşa Hükûmeti göreve geldi. Damat Ferit Hükûmeti’nin görevden uzaklaştırılması Temsil Heyeti’nin gücünü göstermesi bakımından önemli bir gelişmedir. Bu gelişmeler Mustafa Kemal’in, aşağıdaki sözlerinden hangisiyle ilişkilendirilebilir? A) “İstanbul Anadolu’ya egemen değil bağlı olmak zorundadır.” B) “...Ulusumuzu esir etmek isteyen düşmanları ne olursa olsun yeneceğimize olan iman ve güvenim, bir dakika olsun sarsılmamıştır. Bu dakikada, bu tam inancımı yüce kurulunuza karşı, bütün millete karşı ve bütün dünyaya karşı ilan ederim...” C) “ ...Hayır hayır ertelemeyin, cahillikle, ilkellikle savaş, düşmanla savaştan daha az önemli değildir. Toplantıya katılacağım...” D) “Toplu bir milleti istila etmek darmadağınık bir milleti istila etmek gibi kolay değildir.” 8. Deniz savaşlarından yenik ayrılan İtilaf Devletleri bu defa Gelibolu Yarımadası’na çıkarma yaparak Boğazları karadan geçme girişiminde bulundu. 25 Nisan 1915 tarihinde General Hamilton komutasındaki İtilaf Devletleri, aralarında Anzakların (Avusturalya ve Yeni Zelandalı askerler) da yer aldığı 100 bin kişilik bir kuvvetle kara savaşlarını başlattı. Seddülbahir, Arıburnu ve Kumkale’ye çıkarma yaptı. İtilaf Devletleri, öncelikle kıyıları ele geçirerek Türk ordusunu geri çekilmeye zorladı. Fakat başta Mustafa Kemal olmak üzere birçok Türk komutan ve askerinin büyük gayreti ve kahramanlıkları sonucu İtilaf Devletleri kara savaşlarında da başarılı olamadı. Anafartalar Grup Komutanlığına atanan Yarbay Mustafa Kemal askerlerine “Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum! Biz ölünceye kadar geçecek zaman içinde yerimize başka kuvvetler ve komutanlar gelebilir.” sözüyle birliklerini harekete geçirmiştir. Mustafa Kemal, Anafartalar, Conkbayırı ve Kocaçimen’de Anzakları geri çekilmeye zorlamış ve Boğazları kurtarmıştır. Bu metindeki bilgilerde aşağıdakilerden hangisine vurgu yapımamıştır? A) Gelibolu Yarımadası’ndaki Osmanlı savunmasının başarılı olduğuna B) İtilaf Devletleri’nin sömürgelerinden askerî destek aldığına C) Mustafa Kemal’in askerî bilgi ve uygulama bakımından yetenekli olduğuna D) Osmanlı donanmasının İtilaf devletlerinin donanmasına göre daha güçlü olduğuna 8. SINIF 2

9. 11. Tekalif-i Millîye Emirleri’yle vatanı için sorumluluk- larını yerine getiren Türk milleti, sadece bu emirleri Akdeniz’de İngiliz savaş gemilerinin takibinden uygulamakla kalmamış vatanseverliğin, millî birlik kaçan Goeben (Goben) ve Breslau (Breslav) adlı ve beraberliğin, millî dayanışmanın ve fedakârlığın Alman savaş gemileri Çanakkale Boğazı’nı güzel örneklerinden birini bütün dünyaya göster- geçerek Osmanlı Devleti’ne sığındı. Osmanlı miştir. Halkın, ordusuna yaptığı destek sadece Devleti bu iki gemiyi satın aldığını açıkladı. Sakarya Savaşı ile sınırlı kalmamış, Millî Mücade- Gemilere Türk bayrağı çekilerek Yavuz ve Midilli le’nin sonuna kadar devam etmiştir. adları verildi. Bu gemilere diğer gemilerin katılmasıyla Karadeniz’e açılan filo, Rusya’nın Metinde verilen bilgiler aşağıdakilerden hangisi- Sivastopol, Odessa (Odesa) ve Kefe liman nin göstergesidir? şehirlerini topa tuttu. Bu olay üzerine 3 Kasım 1914 tarihinde Rusya, Osmanlı Devleti’ne savaş A) TBMM Hükûmetinin uluslararası alanda tanındı- ilan etti. Bu gelişme üzerine 5 Kasım 1914 ğının tarihinde de İngiltere ve Fransa Osmanlı’ya savaş ilan etti. Osmanlı Devleti de 11 Kasım B) Millî Mücadele’nin kesin olarak başarıya ulaştığı- 1914’te İtilaf Devletleri’nin savaş ilanına karşılık nın verdi ve “Cihad-ı Ekber” ilan etti. Böylece İttifak Devletleri grubunda savaşa girdi. C) Türk halkının kuvayımillîye ruhuyla fedakârca mücadele ettiğinin D) Osmanlı Devleti’nin hukuken son bulduğunun Bu metinde Osmanlı Devleti’yle ilgili aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı yoktur? A) I. Dünya Savaşı’nda hangi cephelerde savaşmış- 12. İtilaf Devletleri’nden silah ve malzeme takviyesi tır. alan Yunanlar 23 Mart’tan itibaren Bursa ve Uşak yönünden Afyon ve Eskişehir’e doğru ilerlediler. 26 B) I. Dünya Savaşı’nda hangi siyasi blokta yer almış- Mart’ta başlayan Yunan saldırısı 27 Mart’ta şiddet- tır. lenmişti. Yunanlar, 30 Mart’a kadar geçen sürede İnönü mevzilerini aşmaya çalışmışlardı. Ancak Türk C) I. Dünya Savaşı’na girdiğini açıkladığında halife- ordusunun başarılı savunma savaşı ile Yunanlar 1 nin nüfuzunu kullanmış mıdır? Nisan tarihine gelindiğinde geri çekilmek zorunda kalmışlardı. D) Hangi olay üzerine I. Dünya Savaşı’na girmiştir? İnönü Savaşlarının kazanılmasının aşağıdakiler- 10. Aşağıdakilerden hangisi Millî Mücadele’nin den hangisine ortam hazırladığı söylenebilir? Hazırlık Dönemi’nde ulusal birliği sağlamak amcıyla yapılan çalışmalardan biri değildir? A) Millî Mücadele’nin başarılı olacağına inancın A) Millî cemiyetlerin tek çatı altında toplanması artmasına B) TBMM’nin açılması C) Kuvayımillîye’den Düzenli Ordu’ya geçilmesi B) Düzenli ordunun kurulmasına D) Yöresel milis güçlerinin oluşması C) Temsililer Kurulunun Ankara’ya gelmesine D) Amasya Görüşmelerinin yapılmasına 8. SINIF 3

13. Büyük Taarruz’un başarıyla sonuçlanması ve Batı Anadolu’nun Yunan işgalinden kurtarılmasından sonra Türk ordusu, Marmara kıyılarına ulaşmıştı. Doğu Trakya bölgesi hala Yunan işgali altındaydı. İstanbul ve Boğazlarda ise İngiliz işgali devam ediyordu. İngilizler, Türklerin İstanbul ve Boğazlar üzerine bir askeri harekâta girişebile- ceklerinden endişe duymaktaydı. Bu nedenle İtilaf Devletleri 23 Eylül 1922’de TBMM’ye ateşkes önerisinde bulundu. Ayrıca, ateşkes antlaşması ile ilgili konferans düzenleneceğini bildirdiler. TBMM’nin de bu konferansa katılmasını talep ettiler. Mustafa Kemal Paşa konferansa katılmayı kabul etti fakat Meriç Nehri’ne kadar Trak- ya’nın derhal boşaltılmasını ve Türk idaresine bırakılması şartını öne sürdü. İtilaf Devletleri’nin bu şartları kabul etmeleriyle 3 Ekim 1922 tarihinde Mudanya’da ateşkes görüşmeleri başladı. Bu bilgilere göre aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılamaz? A) Millî Mücadele’nin askerî safhasının başarıyla sonuçlandığına B) Misakımillî doğrultusunda önemli kazanımlar sağlandığına C) Osmanlı Devleti’nin resmen son bulduğuna D) TBMM’nin Türk halkının tek temsilcisi olarak görüldüğüne 14. I. Dünya Savaşı, İttifak ve İtilaf Devletleri arasında yapılmıştır. D Y İtilaf Devletleri bloğunda İngiltere, Fransa ve İttifak Devletleri bloğunda Almanya, Avusturya - Çarlık Rusya yer almıştır. Macaristan ve İtalya yer almıştır. D Y D Y Çanakkale Cephesi Kut’ül-Amâre Zaferi İtaya I. Dünya İttifak Devletleri, I. Ruslara yardım etmek Fransızlara karşı Savaşı’nda taraf Dünya Savaşı’ndan kazanılmıştır. değiştiren tek ülke galip ayrılmışlardır. için İtilaf Devletleri tarafından açılmıştır. olmuştur. Bu bilgi akışında doğru bilgiler takip edildiğinde kaç numaralı bilgiye ulaşılır? A) I. B) II. C) III. D) IV. 15. Sivas Kongresi’nin çalışmalarını tamamlamasından sonra Mustafa Kemal, Amerikalı General James Guthrie Harbourd ile 20 Eylül 1919 tarihinde görüşmüştü. Mustafa Kemal, General Harbord’un her şeye rağmen Millî Mücadele’de başarıya ulaşılamazsa ne yapılacağına ilişkin sorusuna, “Bir millet, varlığını ve bağımsızlığını koru- mak için düşünülebilen girişim ve özveriyi yaptıktan sonra başarılı olur. Ya başaramazsa demek, o milleti ölü saymak demektir. Millet yaşadıkça ve özverili girişimlerini sürdürdükçe başarısızlık söz konusu olamaz.”diyerek cevap vermiştir. Buna göre Mustafa Kemal’in bu cevabı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İnançlı hareket etmiştir. B) Kararlı duruş segilemiştir. C) Ümitsizliğe kapılmamıştır. D) Uzlaşmacı politika izlemiştir. 8. SINIF 4

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 35 70 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Topla Gel Testi 1. Erzurum Kongresi ile ilgili şunlar söylenebilir: 2. Fransız İhtilali’yle ortaya çıkan milliyetçilik akımı Osmanlı Devleti’nin parçalanmasında, Türk milli- yetçiliği ise Millî Mücadele’nin doğuşunda ve başa- rıya ulaşmasında etkili olmuştur. Kurulan yeni dev- let Türk halkına dayanan millî bir devlettir. Bu konuda Atatürk “Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Tür- kiye halkına Türk milleti denir.” sözüyle ülke toprak- ları üzerinde yaşayan tüm insanları eşit olarak gör- müştür. ✷ Doğu illerinden gelen delegelerin katılımıy- Bu bilgilere göre Atatürk milliyetçiliği ile ilgili la toplanması aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? ✷ Kuvâyımillîye’yi etkin ve ulusal iradeyi A) Birlik ve beraberliği sağlayıcıdır. egemen kılmanın temel ilke olarak alınması B) Kaynaştırıcı ve eşitlikçi bir düşünceye sahiptir. C) Irk üstünlüğünü temel almıştır. D) Siyasi varlıkta birliği öngörür. ✷ Manda ve himaye kabul edilemez ilkesinin 3. Mustafa Kemal; benimsenmesi ✷ 31 Mart Olayı’nda sadece isyanın bastırıl- ✷ Ulusal sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz kararının alınması masında değil, ordunun kurulması ve harekâtın planlanmasında da rol oynamıştır. Verilen bilgilere göre Erzurum Kongresi’yle ilgili ✷ Mondros Atekes Antlaşması’ndan sonra olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? İstanbul’a gelmiş ve ülkeyi kurtarmak için arkadaşlarıyla toplantılar düzenlemiştir. A) Temsiliyet açısından bölgesel, aldığı kararlar açı- sından ulusal bir niteliktedir. Bu bilgilerden Mustafa Kemal’in kişilik özellikle- rinden hangisi çıkarılabilir? B) Hem toplanma amacı hem de alınan kararlar açısından ulusal bir niteliktedir. A) İleri görüşlülük B) Teşkilatçılık C) Açık sözlülük D) Barışseverlik C) Temsiliyet açısından ulusal aldığı kararlar açısın- dan bölgesel bir niteliktedir. D) Hem toplanma amacı hem de alınan kararlar açısından bölgesel bir niteliktedir. 8. SINIF 5

4. Doğu Cephesi’nde Ermeniler ile savaş sürerken Wilson, Ermeni meselesini araştırması için General Harbord’ı (Harbırd) bölgeye gönderdi. Harbord’ın tercümanı Hüseyin Pektaş, onun bölgedeki incelemeler sırasındaki izlenimlerini şöyle anlatmaktadır: General Harbord “...2 Eylül 1919’da İstanbul’a gelmiş. General Harbord, burada kaldığı dört gün zarfında resmi ve hususi temaslar yapmış. Bu ilk görüşmelerde, Millî Mücadele Hareketi’ne inanmayan, umutsuz, yılmış Türklerin şidde- tle‘Amerikan Mandası’isteyişleri, generali şaşırtmış. Fakat, ben de yanın- dayken Anadolu’nun dört bir bucağında bulduğu ve tanık olduğu gerçek durum, General Harbord’un olumlu bir izlenimle isabetli kararlar almasını sağladı. Nitekim, Mustafa Kemal ve Kâzım (Karabekir) Paşalar başta olmak üzere, Rauf Bey, Ahmed Rüstem Bey, Bekir Sami Bey, Kurmay Albay Dadaylı Hâlid Bey gibi kişilerle tanışmıştı. Onların kurtuluş ve istiklal yolundaki inançlı, kararlı, imanlı ve yılmaz tutumlarına tanık olmuştu. General Harbord ve arkadaşları, vazifeli kılındıkları konuda dikkate alınacak ve bu bölgede hesaba katılacak tek ciddi kuvvetin, Mustafa Kemal Paşa’nın liderliğinde Anadolu’daki Millî Mücadele kadro- su olduğu hükmünü kuşkusuz verdiler.” Bu bilgilere dayanarak aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılamaz? A) İstanbul’daki bazı çevrelerin güdümcü yanlısı bir tutum içinde olduğuna B) İstiklal istenciyle hareket eden Anadolu halkının güç kazandığına C) Millî Mücadele yanlısı halkın gelecekleri ile ilgili ortak bir fikir etrafında toplandığına D) Osmanlı Devleti’nin resmen son bulduğuna 5. Türk ordusunun yıpranması, silah ve cephane bakımından yetersiz olması gibi nedenlerle Yunanlara karşı bir taarruza geçilemedi. Mustafa Kemal Paşa bir an önce düşmanı tamamen yurttan atmak için taarruz hazırlıkla- rına başladı. Yapılan başlıca hazırlıklar şunlardır: • Orduya taarruz için gerekli eğitimler verildi. • 20 Temmuz 1922’de Mustafa Kemal’in başkomutanlık görevi zafer kazanılıncaya kadar uzatıldı. • Tekalif-i Millîye Emirleri bütün yurtta uygulandı. • İstanbul’dan Anadolu’ya silah, cephane ve çeşitli malzemeler nakledildi. • Dışişleri Bakanı Yusuf Kemal Bey siyasi destek aramak üzere Avrupa’ya gönderildi. Bu metne göre işgalci güçlerin yurttan atılması için aşağıdakilerden hangisinin yapıldığı söylenebilir? A) Türk orudusunun silah bakımından ve sayıca güçlendirildiği B) Savaş meydanında askerî harekâtı ve stratejilerin başarıyla uygulandığı C) Yunan ordusunun savunma savaşı yapmasının sağlandığı D) İtilaf Devletleriyle uzlaşı yollarının arandığı 8. SINIF 6

6. I. Dünya Savaşı’nın başladığı günlerde Osmanlı Devleti Trablusgarp ve Balkan Savaşlarındaki kayıplarının da etkisiyle ordu ve donanmasını iyileştirmekle uğraşmaktaydı. Savaşın başlangıcında tarafsızlığını açıklayan Osmanlı Devleti aynı zamanda seferberlik ilan etti. Buna göre Osmanlı Devleti’nin aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenebilir? A) Ülke güvenliğini sağlamayı B) Bir blokta yer almayı C) Ekonomik baskılardan kurtulmayı D) Dış borçları kapatmayı 7. Türkiye İktisat Kongresi’nde yerli sermayeye dayalı, ham maddesi yurt içinde olan, dışarıya bağımlılığı ortadan kaldıracak millî bir ekonomi oluşturulmasına karar verildi. Kongre kararlarına bakıldığında ekonomik bağımsızlıktan taviz verilmemesi, ekonominin her yönüyle millileştirilmesi ön plana çıkmaktadır. Yerli malı kullanılması ve tasarrufun teşvik edilmesinin dış ticaret dengesinin kurulması bakımından önemli olduğu vurgulanmıştır. Atatürk “Türkleri Türk malı alınız, Türk malı kullanınız; Türk parası, Türk toprağında kalsın.” sözüyle yerli malı kullanımına dikkati çekmektedir. Bu kararların ortak amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Yabancılara ekonomik ayrıcalık tanımak B) Mamul ürünlere dayalı ithalatı artırmak C) Sanayi ürünleri bakımından dış ülkelere bağımlılığı azaltmak D) Geleneksel ekonomik hayatı sürdürmek 8. Atatürk, Türk milletine çağdaş uygarlık düzeyine erişmeyi hatta bu düzeyin üzerine çıkmayı hedef olarak gös- termiştir. Çünkü o, Türk toplumunda çağdaşlaşmayı, her şeyden önce bir“yaşam davası”, bir“var olma mücade- lesi” kabul ediyordu. Atatürk “Büyük davamız en uygar ve en refaha kavuşmuş millet olarak varlığımızı yükselt- mektir.” diyor ve bu konuyu “Türk milletinin dinamik ideali” olarak gösteriyordu. Onun içindir ki Atatürk, uygarlık ve çağdaşlaşmayı birçok konuşmasında önemle vurgulamıştır. Bu bilgide Atatürk ilke ve inkılaplarının dayandığı temel esaslardan hangisi vurgulanmıştır? A) Millî egemenlik ve tam bağımsızlık B) Millî kültürün korunması ve geliştirilmesi C) Sürekli gelişim ve değişimi öngörmesi D) Uluslararası ilişkilerde saygı ve eşitliği esas alması 8. SINIF 7

9. Atatürk’ün benimsediği ilkelere göre köylü, işçi, sanayici ve tüccar gibi toplumu oluşturan sını ar birbirine üstün değil, birbirinin destekçidir. Hukusal açıdan ayrıcalıkları yoktur. Aşağıdaki devrimlerden hangisi bu metinde vurgulanan ilkelerden hangisiyle ilişkilendirilemez? A) Aşar vergisinin kaldırılması B) Medeni Kanun’un kabulü C) Soyadı Kanunu’nun kabulü D) Türk Dil Kurumunun açılması 10. Sivas Kongresi,11 Eylül’de çalışmalarını tamamladı. Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar genişletildi ve bölge- sel ifadeler değiştirilerek bütün memleketi kapsayacak hâle getirildi. Bu kararlardan farklı olarak ülkedeki bütün millî cemiyetler, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleştirildi. Bu suretle millî teşkilat, bütün vatana yayılmış oldu ve bir merkezden idaresi sağlandı. Batı Anadolu Kuvayımillîye birlikleri komutanlığına Ali Fuat Paşa atandı. Böylelikle Batı Anadolu’daki dağınık Kuvayımillîye birliklerinin, tek bir mer- kezden idaresi sağlanmaya çalışıldı. Buna göre, Sivas Kongresi’nde; I. Düzensiz birliklerden düzenli orduya geçmek, II. İstanbul Hükûmetinin etkinliğini artırmak, III. Millî Mücadele’yi tek merkezden yönetmek, IV. Cemiyetlere uluslararası statü kazandırmak durumlarından hangileri hedeflenmiştir? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 11. Türkiye, İkinci Dünya Savaşı’nın başlamasından sonra İngiltere ve Fransa ile bir ittifak antlaşması imzala- mıştır. Almanya’nın savaşı kazanma ihtimalinin olduğu dönemde ise Türk-Alman Saldırmazlık Paktını imzalayarak hem Alman tehditini önlemiş hem de İngiltere’ye Türkiye’nin tarafsızlığını kabul ettirmiştir. Savaşın, Müttefik devletler lehine gelişmesi üzerine Türkiye, Kahire’de yapılan konferansta prensip ola- rak Müttefikler yanında savaşa katılmaya razı olmuştur. Bu bilgiden Türkiye’nin, II. Dünya Savaşı sırasında aşağıdaki politikalardan hangisini izlediği çıkarılabilir? A) Denge politikası B) Yayılma politikası C) Saldırganlık politikası D) Önyargı politikası 8. SINIF 8

HAFTA SONU ÖDEV ÇALIŞMASI - 36 71 Adı/Soyadı: _____________________ Sınıf: ___/__ No: ____ Veli Adı/Soyadı: _________________ Kontrol Ettim (.....) İmza: Genel Değerlendirme 1. 4. 1928’de Latin kökenli yeni Türk harfleri kabul edildi. 1921 Anayasası’nda devletin yönetim biçimi ile Bu devrim ile Türk toplumunun aşağıdakilerden ilgili herhangi bir madde bulunmuyordu. Bu hangisine kavuştuğu söylenebilir? durum önemli sıkıntıların yaşanmasına neden oluyordu. Cumhuriyet’in ilanından ülkenin A) Bağımsız ekonomik yapıya içinde bulunduğu yeni duruma uygun olarak B) Kolay okuma-yazma anahtarına hazırlanan 1924 Anayasası, 20 Nisan 1924 tari- C) Ulusal eğitime hinde TBMM tarafından kabul edilerek yürür- D) Çağdaş yönetim anlayışına lüğe girdi. Zaman içerisinde Anayasa’nın bazı maddeleri ise yürürlükten kaldırıldı. Buna göre Yeni Türk Devleti’nde aşağıdakilerden 5. hangisi bakımından düzenlemelerin yapıldığı “Güzel sanatlarda başarı, bütün inkı­laplarda söylenebilir? başarılı olunduğunun en kesin delilidir. Bunda başarılı olamayan milletlere ne yazıktır. Onlar A) İktisadi B) Toplumsal bütün başa­rılarına rağmen medeniyet alanında C) Hukuk D) Kültürel yüksek insanlık sıfatıyla tanınmaktan yoksun kalacaklardır.” 2. Osmanlı Devleti’nin hukuk sistemi inanca ve cinsi- yete göre ayrım gözeten, eşitlikçi olmayan bir sis- Atatürk’ün bu sözü aşağıdaki ilkelerden hangi- temdi. siyle ilişkilendirilebilir? Bu durum Osmanlı toplumunda aşağıdakilerden hangisinin sağlanmasını zorlaştırmıştır? A) İnkılapçılık B) Devletçilik C) Milliyetçilik D) Cumhuriyetçilik A) Parlamenter yönetimin B) Millî iradenin C) Din birliğinin D) Kaynaşmış toplum yapısının 3. “Güzel sanatlarda başarı, bütün inkılap- ların başarılı olduğunun en kesin delilidir. Bunda başarılı olamayan millet- lere ne yazıktır! Onlar, bütün başarıları- 6. Türk Tarih Kurumu na rağmen medeniyet alanında yüksek insanlık sıfatıyla tanınmaktan daima Türk Dil Kurumu ...?... mahrum kalacaklardır.” Atatürk’ün bu sözü aşağıdaki alanlardan daha Bu tabloda boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakiler- çok hangisinin geliştirilmesine yöneliktir? den hangisi yazılamaz? A) Kültürel B) Hukuksal A) Millî kimlik B) Millî ekonomi C) Siyasal D) Toplumsal C) Millî birlik D) Millî kültür 8. SINIF 1

7. Mustafa Kemal Kastamonu gezisi sırasında yaptığı konuşmalarda da “Efendiler ve ey mil- let, iyi biliniz ki Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, mensuplar memleketi ola- maz. En doğru ve en gerçek tarikat, medeniyet tarikatıdır.” diyerek bunun ilk işaretini ver- miştir. ...?... Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yere (...?...) aşağıdakilerden hangisinin yazılması doğru olur? A) Aşar vergisinin kaldırılması B) Tekke ve zaviyelerin kapatılması C) Saltanatın kaldırılması D) Yeni partilerin kurulması 8. Birtakım şeyhlerin, dedelerin, seyitlerin, çelebilerin, babaların, emirlerin arkasından sürüklenen, alın yazılarını ve canlarını falcıların, büyücülerin, üfürükçülerin, muskacıların ellerine bırakan insanlardan oluşmuş bir topluluğa, uygar bir ulus gözüyle bakılabilir mi? Atatürk’ün bu sözü aşağıdaki ilkelerden hangisiyle ilişkilendirilebilir? A) Laiklik B) Devletçilik C) Halkçılık D) Milliyetçilik 9. Atatürk Orman Çiftliği’nin kuruluş amaçları şunlardır: • Mustafa Kemal, Atatürk Orman Çiftliğini kurarak tüm Türkiye’ye örnek olmak istemiştir. • Tarımsal uygulamayı ön plana çıkararak üretimi artırmayı hedeflemiştir. • Ankara’da eğitim ve öğretim veren Ankara Yüksek Ziraat Okuluna girecek öğrencilerin bir yıl çiftliklerde çalışıp mezun olmaları planlanmıştır. • Ankara halkının hafta sonu ve tatil zamanlarında dinlenip eğlenecekleri bir alanın oluşumu amaçlanmıştır. Buna göre, Atatürk Orman Çiftliği’nin kuruluş amaçlarının aşağıdaki alanlardan hangisine yönelik olduğu söylenemez? A) Toplumsal B) Uygulamalı eğitim C) Sanayi üretimi D) Ekonomik 10. ABD’den başlayıp tüm dünyayı etkileyen 1929 Ekonomik Krizi Türkiye’yi vurduğu zaman Cumhuriyet daha yeni kurulmuştu, ülke ekonomisine büyük oranda ilkel usullere dayanan tarım mantığı hakimdi. Ülkede sermaye biri- kimi yok denecek kadar azdı, devletin piyasalara etkisi hiç yoktu ve hâlâ Lozan’dan arta kalan meseleler hükû- metin başını ağrıtıyordu. 1929 Krizi Türkiye’yi ekonomik açıdan vurmuştu, bunlar tarım ve mali piyasalar idi. Bu bilgiler aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşmak için yararlanılır? A) Diplomatik başarılar ekonomik gelişmeleri etkiler. B) İç pazar koşulları dünyada gelişen ekonomik gelişmelerden etkilenir. C) İç ticaret hacminin artması yerli malının üretimine bağlıdır. D) Ekonomik olarak gelişmenin temelinde tümüyle iç ticareti canlandırmak yatar. 8. SINIF 2

11. ...?... 14. • Tekke ve zaviyelerin kapatılması, Büyük bir devlet adamını durmadan övmek, • Anayasadan “Türkiye’nin dini İslam’dır.” mad- onun büyüklüğünü anlatmak demek değildir. desinin çıkarılması, Bu büyüklüğün nedenlerini ortaya koymak da • Halifeliğin kaldırılması gerekir. Büyük devrimcilerin kişiliğini var eden üç özellik vardır. Akıl özelliği, gönül özelliği, Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yere (...?...) aşa- eylem özelliği. Atatürk’te bu özelliklerin hepsi ğıdakilerden hangisi yazılmalıdır? vardı. Onun kişiliğini özel yapan unsurlardan biri düşüncelerindeki ve sözlerindeki saydam- A) Millî ve güçlü mali bir yapı oluşturmak lık ve kesinliktir. B) Laik devlet yapısını gerçekleştirmek C) Dil ve tarihle ilgili araştırmalar yapmak Buna göre aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün D) Dış politikada daha serbest hareket olan­ ağını kişilik özellikleri arasında yer almaz? sağlamak A) Objektifliği B) İdealistliği C) Çok yönlülüğü D) Gelenekçiliği 12. • Türkiye İş Bankasının kurulması 15. • Büyük Söylev (Nutuk) Cumhuriyet’i pekiştiren, ta- • Ticaret ve Sanayi Odaları Kanunu’nun çıkarılması rihi yorulmayan,“GENÇLİĞE ARMAĞAN”ile biten, • Sanayiyi Teşvik Kanunu’nun çıkarılması kendi gerçekleştirdiği devrimleri yorumlayan ve • Türkiye Taş Kömürü Kurumunun kurul­ması tarihe mal olmuş, tarihe ışık tutan bir belge nite- liği taşımaktadır. Yukarıdaki uygulamaların aşağıdakilerden han- gisini sağladığı söylenebilir? • Atatürk’ten Mektuplar, Atatürk ile Afet İnan ara- A) Ekonominin canlanmasını sında 1935 ile 1938 yılları arasında yazılmış mek- B) Siyasi bağımsızlığın pekişmesini tupları kapsamaktadır. Bu mektuplarda Atatürk C) Yabancı sermayenin yurt içine çekil­mes­ ini en çok Hatay meselesinden bahsetmektedir. Ata- D) Bayındırlık faaliyetlerinin artmasını türk’ün son zamanlarında başbakan ve bakanlar ile yaptığı görüşmelerde ekonomik kalkınma 13. Aşağıdakilerden hangisi hem Türk bağımsızlığı- üzerine yapmış olduğu konuşmalara da bu mek- nın hem de Türk çağdaşlaşma hareketinin baş- tuplardan ulaşabiliriz. langıcı olmuştur? A) Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girmesi Bu bilgilerde Atatürk’ün hangi alandaki eserle- B) Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanması rinden bahsedilmiştir? C) Mustafa Kemal’in 1919 yılında Millî Mücadele’yi başlatması A) Askerlik mesleği D) Büyük Taarruz’la düşman güçlerinin millî sınır- B) Siyasi yaşam lardan çıkarılması C) Kültürel alan D) Toplumsal düzenleme 8. SINIF 3

16. İktidar partisinin karşısında başka bir partinin bulunması neden gereklidir? Sertap Öğretmen Aşağıdakilerden hangisi Sertap Öğretmen’in bu sorusuna doğru bir yanıt olmaz? A) Farklı siyasi görüşlerin ülke yönetimine katılması B) Hükûmetin denetlenmesi C) Halkın devrimleri benimsemesi D) Ülke sorunlarına farklı siyasi çözümlerin getirilmesi 17. Tanzimat Fermanı sadece iç dinamiklerden kaynaklanmış olamaz. Osmanlı Devleti’nin zayıflamasıyla birlikte, ülkedeki gayrimüslimler üzerindeki hâkimiyetini artırmak isteyen Batılı ülkelerin de tesiri son derece önemlidir. Bu bilgiden yararlanılarak Osmanlı Devleti ile ilgili; I. Hem iç hem de dış siyasette sorunlar yaşadığına, II. Batılı ülkelere karşı egemen devlet yapısından taviz verdiğine, III. Azınlıkların demokrasi talebiyle ayaklandığına, IV. Meşrutiyet rejimine geçildiğine yorumlarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve IV. D) III ve IV. 18. İlk Türkiye Büyük Millet Meclisi, millet iradesi ile yeni seçilen milletvekillerinin yanı sıra son Osmanlı Mebusan Meclisinden Anadolu’ya geçen milletvekillerinden oluşmaktaydı. Bu bilgiye göre ilk TBMM için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Demokratik yapıya sahiptir. B) Güçler birliği ilkesini benimsemiştir. C) Olağanüstü yetkilere sahiptir. D) Devrimlerin yapılmasına öncelik verilmiştir. 8. SINIF 4

8. sınıf T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK NSB CEVAP ANAHTARI TEST – 1 TEST – 2 TEST – 3 TEST – 4 TEST – 5 TEST – 6 TEST – 7 TEST – 8 TEST – 9 TEST – 10 1A 1D 1A 1B 1B 1D 1B 1B 1B 1B 2C 2C 2B 2B 2D 2A 2A 2A 2A 2D 3D 3B 3C 3A 3B 3C 3B 3C 3B 3A 4C 4C 4A 4D 4A 4B 4A 4B 4D 4B 5B 5D 5D 5C 5C 5B 5C 5A 5A 5C 6B 6A 6B 6B 6B 6A 6D 6D 6C 6D 7C 7C 7C 7D 7B 7C 7C 7D 7B 7A 8D 8B 8B 8B 8D 8D 8B 8B 8B 8B 9B 9B 9D 9C 9B 9A 9A 9D 9B 9A 10 A 10 A 10 A 10 C 10 C 10 C 10 C 10 C 10 C 10 D 11 C 11 C 11 B 11 D 11 D 11 D 11 A 11 A 11 D 11 B 12 B 12 C 12 B 12 A 12 B 12 D 12 A 12 A 12 B 12 D 13 B 13 B 13 D 13 B 13 D 13 B 13 D 13 B 13 A 13 C 14 D 14 D 14 A 14 C 14 B 14 C 14 B 14 A 14 C 14 A 15 A 15 B 15 B 15 D 15 A 15 A 15 C 15 C 15 A 15 C 16 C 16 C 16 C 16 B 16 C 16 B 16 C 16 A 16 D 16 D 17 17 A 17 D 17 17 17 17 D 17 B 17 C 17 C 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 B 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 A 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 TEST – 11 TEST – 12 TEST – 13 TEST – 14 TEST – 15 TEST – 16 TEST – 17 TEST – 18 TEST – 19 TEST – 20 1A 1B 1C 1B 1A 1B 1D 1A 1A 1C 2C 2D 2D 2A 2A 2C 2C 2A 2B 2A 3A 3C 3A 3D 3C 3A 3D 3C 3A 3C 4D 4B 4D 4C 4A 4D 4B 4B 4C 4D 5B 5C 5C 5D 5B 5A 5A 5D 5B 5B 6C 6A 6B 6B 6D 6C 6A 6D 6D 6B 7D 7B 7A 7A 7D 7B 7B 7B 7D 7C 8A 8C 8C 8B 8B 8A 8C 8A 8C 8A 9C 9A 9A 9C 9B 9C 9A 9D 9D 9C 10 A 10 A 10 C 10 D 10 C 10 B 10 A 10 B 10 B 10 B 11 C 11 D 11 D 11 B 11 B 11 A 11 D 11 D 11 A 11 C 12 B 12 C 12 D 12 A 12 A 12 C 12 A 12 C 12 B 12 D 13 D 13 B 13 A 13 D 13 D 13 D 13 A 13 B 13 A 13 A 14 A 14 C 14 B 14 D 14 B 14 C 14 C 14 D 14 A 14 B 15 C 15 D 15 C 15 D 15 C 15 D 15 B 15 B 15 C 15 C 16 C 16 B 16 D 16 16 C 16 16 B 16 A 16 D 16 B 17 17 C 17 B 17 17 D 17 17 C 17 17 B 17 18 18 18 18 18 B 18 18 B 18 18 18 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20

TEST – 21 TEST – 22 TEST – 23 TEST – 24 TEST – 25 TEST – 26 TEST – 27 TEST – 28 TEST – 29 TEST – 30 1A 1B 1D 1C 1C 1B 1A 1D 1A 1D 2B 2B 2D 2A 2D 2D 2D 2A 2D 2A 3C 3B 3B 3C 3C 3A 3B 3D 3C 3B 4D 4D 4A 4C 4A 4D 4D 4C 4C 4C 5B 5C 5A 5B 5C 5A 5D 5B 5B 5D 6A 6A 6C 6C 6D 6C 6C 6C 6B 6C 7D 7B 7A 7B 7A 7C 7C 7D 7A 7A 8C 8D 8B 8B 8C 8A 8A 8C 8C 8A 9B 9C 9D 9C 9A 9C 9D 9B 9B 9D 10 B 10 A 10 A 10 D 10 D 10 D 10 B 10 D 10 D 10 B 11 C 11 B 11 B 11 C 11 A 11 B 11 C 11 A 11 B 11 C 12 C 12 D 12 D 12 D 12 C 12 D 12 B 12 B 12 A 12 A 13 D 13 D 13 B 13 D 13 C 13 A 13 A 13 A 13 C 13 A 14 A 14 B 14 B 14 D 14 C 14 A 14 D 14 D 14 C 14 D 15 B 15 C 15 C 15 A 15 B 15 C 15 C 15 A 15 D 15 16 B 16 D 16 D 16 16 D 16 D 16 D 16 C 16 C 16 17 B 17 B 17 A 17 17 17 B 17 17 17 A 17 18 18 B 18 C 18 18 18 A 18 18 18 C 18 19 19 A 19 19 19 19 19 19 19 19 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 TEST – 31 TEST – 32 TEST – 33 TEST – 34 TEST – 35 TEST – 36 TEST – 37 TEST – 38 TEST – 39 TEST – 40 1C 1B 1C 1A 1D 1B 1B 1B 1B 1C 2C 2D 2D 2C 2A 2C 2A 2D 2B 2D 3A 3D 3B 3D 3B 3C 3C 3A 3A 3A 4B 4A 4A 4B 4C 4A 4B 4C 4D 4D 5C 5C 5B 5B 5D 5D 5C 5D 5B 5D 6D 6C 6D 6C 6B 6A 6B 6A 6C 6B 7A 7A 7A 7D 7D 7C 7C 7B 7B 7D 8D 8B 8C 8B 8A 8A 8A 8C 8C 8B 9C 9C 9C 9A 9B 9B 9A 9B 9D 9C 10 B 10 A 10 A 10 D 10 A 10 D 10 D 10 C 10 C 10 B 11 C 11 C 11 B 11 A 11 B 11 A 11 B 11 B 11 A 11 C 12 A 12 D 12 C 12 C 12 D 12 A 12 D 12 D 12 B 12 D 13 B 13 B 13 B 13 D 13 A 13 C 13 A 13 A 13 D 13 A 14 D 14 D 14 D 14 14 B 14 D 14 B 14 C 14 A 14 D 15 C 15 B 15 15 15 C 15 A 15 15 B 15 A 15 D 16 C 16 C 16 16 16 B 16 B 16 16 16 B 16 B 17 B 17 D 17 17 17 A 17 17 17 17 A 17 18 18 18 18 18 D 18 18 18 18 B 18 19 19 19 19 19 19 19 19 19 19 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20

TEST – 41 TEST – 42 TEST – 43 TEST – 44 TEST – 45 TEST – 46 TEST – 47 TEST – 48 TEST – 49 TEST – 50 1A 1A 1D 1B 1C 1B 1C 1D 1B 1A 2B 2C 2A 2C 2A 2B 2B 2C 2D 2B 3C 3A 3B 3D 3D 3A 3A 3D 3C 3D 4C 4B 4D 4C 4B 4D 4C 4C 4A 4A 5B 5D 5A 5C 5A 5B 5D 5B 5D 5C 6D 6B 6D 6B 6A 6C 6A 6D 6C 6D 7C 7B 7C 7D 7D 7D 7C 7D 7C 7D 8C 8D 8B 8C 8D 8C 8A 8B 8D 8A 9B 9C 9A 9D 9D 9D 9B 9A 9A 9A 10 D 10 A 10 C 10 C 10 B 10 B 10 D 10 A 10 B 10 C 11 D 11 C 11 D 11 A 11 D 11 B 11 C 11 B 11 B 11 A 12 C 12 D 12 D 12 B 12 C 12 C 12 B 12 A 12 A 12 B 13 A 13 B 13 C 13 C 13 A 13 A 13 D 13 C 13 D 13 D 14 B 14 C 14 B 14 B 14 A 14 A 14 A 14 C 14 B 14 B 15 B 15 B 15 D 15 A 15 B 15 D 15 A 15 B 15 C 15 B 16 C 16 A 16 B 16 16 C 16 C 16 B 16 A 16 A 16 C 17 A 17 17 C 17 17 B 17 B 17 D 17 17 B 17 B 18 C 18 18 18 18 C 18 A 18 B 18 18 B 18 A 19 19 19 19 19 B 19 B 19 C 19 19 A 19 20 20 20 20 20 20 B 20 20 20 20 TEST – 51 TEST – 52 TEST – 53 TEST – 54 TEST – 55 TEST – 56 TEST – 57 TEST – 58 TEST – 59 TEST – 60 1A 1D 1C 1D 1D 1B 1C 1B 1B 1D 2D 2B 2B 2B 2B 2B 2D 2C 2A 2B 3B 3B 3D 3A 3C 3C 3C 3D 3D 3A 4C 4C 4A 4B 4D 4C 4B 4D 4A 4B 5D 5C 5B 5C 5A 5D 5A 5C 5B 5D 6B 6B 6C 6A 6A 6B 6D 6A 6B 6C 7D 7D 7B 7D 7B 7B 7B 7B 7C 7A 8B 8B 8A 8C 8C 8D 8D 8A 8B 8A 9C 9A 9D 9B 9B 9B 9B 9C 9C 9B 10 A 10 A 10 C 10 A 10 D 10 A 10 A 10 C 10 A 10 C 11 B 11 B 11 D 11 B 11 B 11 B 11 B 11 A 11 B 11 B 12 C 12 D 12 A 12 C 12 C 12 A 12 C 12 D 12 D 12 B 13 A 13 A 13 C 13 A 13 A 13 C 13 A 13 D 13 C 13 A 14 A 14 A 14 A 14 C 14 D 14 B 14 C 14 C 14 B 14 B 15 D 15 C 15 B 15 D 15 A 15 C 15 C 15 D 15 A 15 B 16 A 16 B 16 A 16 B 16 B 16 D 16 A 16 D 16 A 16 C 17 D 17 D 17 D 17 17 D 17 C 17 D 17 B 17 C 17 D 18 B 18 C 18 B 18 18 18 C 18 18 18 A 18 D 19 19 19 D 19 19 19 19 19 19 B 19 D 20 20 20 20 20 20 20 20 20 D 20 C

TEST – 61 TEST – 62 TEST – 63 TEST – 64 TEST – 65 TEST – 66 TEST – 67 TEST – 68 TEST – 69 TEST – 70 1A 1D 1B 1D 1B 1A 1D 1B 1B 1A 2D 2A 2D 2B 2C 2C 2C 2C 2B 2C 3B 3A 3A 3A 3B 3A 3B 3A 3D 3B 4B 4B 4C 4C 4D 4D 4A 4D 4B 4D 5C 5C 5D 5B 5A 5B 5B 5B 5C 5A 6C 6D 6C 6C 6D 6A 6D 6D 6A 6A 7D 7B 7B 7A 7D 7B 7C 7B 7A 7C 8B 8A 8D 8D 8B 8C 8D 8C 8D 8C 9A 9A 9B 9B 9C 9D 9B 9D 9A 9D 10 A 10 B 10 D 10 C 10 D 10 A 10 B 10 D 10 D 10 B 11 D 11 C 11 B 11 B 11 B 11 D 11 B 11 A 11 C 11 A 12 C 12 B 12 C 12 D 12 A 12 A 12 A 12 D 12 A 12 13 B 13 D 13 A 13 C 13 B 13 B 13 C 13 C 13 C 13 14 A 14 B 14 A 14 B 14 A 14 B 14 B 14 A 14 A 14 15 C 15 A 15 C 15 D 15 B 15 A 15 D 15 B 15 D 15 16 D 16 C 16 A 16 16 16 A 16 C 16 D 16 16 17 C 17 B 17 D 17 17 17 A 17 B 17 C 17 17 18 D 18 18 18 18 18 B 18 A 18 D 18 18 19 A 19 19 19 19 19 19 C 19 B 19 19 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 TEST – 71 1C 2D 3A 4B 5A 6B 7B 8A 9C 10 B 11 B 12 A 13 B 14 D 15 B 16 C 17 A 18 A 19 20