İÇ İN D E K İL E R

SAYFA SAYFA

1.DENEME BEYAZKALEM 1 26.DENEME YARGI 203

2.DENEME BEYAZKALEM 8 27.DENEME YARGI 211

3.DENEME BEYAZKALEM 15 28.DENEME YARGI 218

4.DENEME BEYAZKALEM 22 29.DENEME YARGI 226

5.DENEME BEYAZKALEM 28 30.DENEME YARGI 234

6.DENEME FEM 35 31.DENEME YEDİİKLİM 243

7.DENEME FEM 43 32.DENEME YEDİİKLİM 251

8.DENEME FEM 50 33.DENEME YEDİİKLİM 259

9.DENEME FEM 57 34.DENEME YEDİİKLİM 268

İO.DENEME FEM 64 35.DENEME YEDİİKLİM 276

11.DENEME İHTİYAÇ 72 36.DENEME İSTİKRAR 284

12.DENEME İHTİYAÇ 82 37.DENEME İSTİKRAR 292

13.DENEME İHTİYAÇ 92 38.DENEME İSTİKRAR 301

14.DENEME İHTİYAÇ 103 39.DENEME LİDER 309

15.DENEME İHTİYAÇ 113 40.DENEME LİDER 317

16.DENEME PEGEM 123 41.DENEME LİDER 325

17.DENEME PEGEM 129 42.DENEME TEOREM 333

18.DENEME PEGEM 137 43.DENEME TEOREM 343

19.DENEME PEGEM 145 44.DENEME TEOREM 352

20.DENEME PEGEM 154 45.DENEME X YAYINLARI 361

21.DENEME UZMAN 163 46.DENEME X YAYINLARI 372

22.DENEME UZMAN 171 47.DENEME X YAYINLARI 382

23.DENEME UZMAN 179 48.DENEME YAKLAŞIM 392

24.DENEME UZMAN 189 49.DENEME YAKLAŞIM 401

25.DENEME UZMAN 196 50.DENEME YAKLAŞIM 408

K P S S DENEME 1 ^ B e y a z halem

1. Orta Asya Türk devletlerinde bazı uygulamalar şunlardır;

• Ülke topraklarının hanedan üyelerinin ortak

malı sayılması

• Boylar konfederasyonu şeklinde örgütlenmeleri

• Doğu ve batı olarak iki koldan yönetilmeleri

Yukarıdaki gelişmelerin ortak sonucu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Güçlü bir merkez teşkilatının kurulması

B) Demokratik yönetimlerin benimsenmesi

C) Devletin parçalanmasının kolaylaşması

D) Uzun ömürlü devletlerin kurulması

E) Dünyanın farklı coğrafyalarında devletler kurmaları

3. I. Piyasadaki malın fiyatını ve kalitesini kontrol

etmek

II. Hastane, medrese gibi kurumların hizmet kalitesini denetlemek

III. Üyelerine kredi vermek, sakatlandıklarında

maaş bağlamak

IV. Esnaf ile hükümet ilişkilerini sağlamak

Yukarıdakilerden hangileri Lonca adı verilen

meslek birliklerinin görevleri arasında yer almaz?

A) Yalnız II B) I ve II C) II ve III

D) II ve IV E) II, III ve IV

I

2. Karahanlıların Orta Asya Türk kültürünü devam ettirmelerinin doğal sonuçlarından biri

olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?

A) Kervansaraylar inşa etmeleri

B) İslamiyet’i resmi din olarak kabul etmeleri

C) Çok uluslu bir devlet olan Gaznelilerle mücadele etmeleri

D) Her alanda Türkçe'ye büyük önem vermeleri

E) Varlığını Türkistan’da sürdürmeleri

4. Osmanlı Devleti’nde halifelik unvanını;

I. Yıldırım Beyazıt,

II. Fatih Sultan Mehmet,

III. Kanuni Sultan Süleyman

hükümdarlarından hangileri kullanmışlardır?

A) YalnızI B) Yalnız II C) Yalnız III

D) İve II E) II ve III

1

5. 1. Toprağın verimli işletilmesini sağlamak

II. Bölgenin güvenliğini sağlamak

III. Vergi toplamak

IV. Yargıçlık yapmak

Yukarıdakilerden hangileri tımar sahiplerinin

görevleri arasında yer alır?

A) I ve II B) I ve III C) I ve IV

D) II ve IV E) 1,11 ve III

KPSS • Genel Kültür Testi

8. Kanun-i Esasi’de yer alan bazı hükümler şunlardır:

I. Devletin dini İslam’dır.

II. Hükümet yaptığı işlerden dolayı padişaha karşı sorumludur.

III. Padişah aynı zamanda halife olup şeriat kanunlarını uygulatır.

Bu hükümlerden hangileri OsmanlI Devleti’nin

teokratik bir devlet olduğunu kanıtlar?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

D) İve III E) II ve III

______________ ^ B e y a z Ketem

6. I. Kanunnameler yayınlamak

II. Savaşa ve barışa karar vermek

III. Devlet adamlarını atamak

Yukarıdakilerden hangileri Osmanlı Devleti’

nde padişahın yasama yetkisine sahip olduğuna kanıt gösterilebilir?

A) Yalmzl B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

7. II. Mahmut Dönemi’nde yapılan;

I. polis ve posta teşkilatının kurulması,

II. ilköğretimin zorunlu hâle getirilmesi,

III. Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması

ıslahatlarından hangileri, toplumsal alanda

güvenliği sağlamaya yöneliktir?

A)Yalm zl B)Yalnız III C) I ve II

D) İve III E) II ve İli

9. XX. yüzyılın başlarında Osmanlı Devleti’nde

Müslüman nüfusun oranı artarken gayrimüslim

nüfusta azalma olmuştur.

Bu gelişmeye;

I. Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda toprak kaybetmesi,

II. Kuzey Afrika’daki topraklarının elden çıkması,

III. Balkanlardan Anadolu’ya Türk göçlerinin olması

durumlarından hangileri neden olmuştur?

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

2

10. Osmanlı Devleti’nden aşağıdaki topraklardan

hangisinin kopması Osmanlıcılık fikrinin önemini kaybettiğini göstermez?

A) Sırbistan

B) Mısır

C) Romanya

D) Karadağ

E) Bulgaristan

KPSS • Genel Kültür Testi

11. 1911 ’de İtalya’nın Trablusgap’ı işgaline karşı bölge halkı Osmanlı Devleti’nden ayrılmamak için

direniş başlatmış ve gerilla taktiğiyle Italyanlara

karşı savaşmıştır.

Bu durum Trablusgarp halkının;

I. milliyetçilik,

M I r» i r*ı t j r I f

III. Osmanlıcılık

fikir akımlarından hangilerini kesinlikle benimsemediğini göstermektedir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III

12. ABD Başkanı Woodrow Wilson’un yayınladığı

prensiplere göre;

• Yenen devletler yenilen devletlerden toprak

almayacak

• Her millet çoğunlukta olduğu yerde kendi kaderini kendi belirleyecekti.

İtilaf Devletlerinin bu ilkelere uymaması;

I. mandaterlik,

II. sömürgecilik,

III. demokrasi

düşüncelerinden hangilerini benimsemediklerini gösterir?

13. I. Bir ihtilal beyannamesidir.

II. Temsil Heyeti oluşturulmuştur.

III. Kurtuluş Savaşı’nın gerekçesini açıklar

Yukarıdakilerden hangileri Amasya Genelgesi’nin özelliklerindendir?

A) YalnızI B) I ve II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III

______________ ^ B e y e z Kalem

14. Kurtuluş Savaşı sırasında çıkan aşağıdaki

ayaklanmalardan hangisi yeni kuruian düzenli ordu tarafından bastırılmıştır?

A) Çopur Musa B'ı Cemil Çetn

C) Kuvay-i Seyyare D) Kuvay-i İnzibatiye

E) Milli Aşiret

15. TBMM Londra Konferansı’na katılmakla;

I. itilaf Devletleri tarafından tanınmak,

II. barıştan yana olduğunu göstermek,

III. İstanbul Hükümeti’ni yok saymak

durumlarından hangilerini amaçlamıştır?

A) YalnızI B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

A) Yalnız II B) I ve II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III

3

-------------------------- ----------

KPSS • Genel Kültür Testi

16. I. Tekirdağ

II. Karaağaç

III. Edirne

IV. Dimetoka

Yukarıdakiierden hangileri Mudanya Ateşkes

Anlaşmasıyla TBMM Hükümeti’ne teslim edilecek yerlerden değildir?

A) I ve III B) II ve III C) II ve IV

D) I, II ve IV E) II, III ve IV

17. Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşmasfnda

“Fransa, Suriye’den çekilirse Flatay halkının geleceğine halk oylamasıyla karar verilecektir’’ hükmü yer almıştır. 1939 yılında Flatay Meclisi'nin

aldığı kararla Flatay anavatana katılmıştır.

Buna göre;

I. Bölgede Türkler çoğunluktadır.

II. Mustafa Kemal’in ileri görüşlülüğünün göstergesidir.

III. Flatay’ın Türkiye'ye katılması Misak-ı Milliye

uygundur.

yargılarından hangilerine ulaşılır?

A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve IH

18. Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra bir

süre tek parti yönetiminin sürdürülmesinin

nedenleri arasında;

I. halkın belli bir siyasi olgunluğa ulaşmasını

beklemek,

II. inkılapların yerleşmesini sağlamak,

III. birlik ve beraberliği güçlendirmek

durumlarından hangileri yer almaktadır?

A) YalnızI B) Yalnız II C) Yalnız III

D) İve II E) I, II ve III

____________________ ^ B e y e z I t e l e m

19. I. Okuma-yazma oranını arttırmak

II. Türkçe’ye yeni kelimeler kazandırmak

III. Türkçe'yi yabancı dillerin boyunduruğundan

kurtarmak

Yukarıdakiierden hangileri Türk Dil Kuruntunun kurulma amaçlarından değildir?

A) YalnızI B) Yalnız II C) Yalnız III

D) ive III E) II ve III

20. İzmir İktisat Kongresi’nde alınan;

• Flam maddesi yurt içinde bulunan sanayi dalları kurulacaktır.

• özel teşebbüsün gücünün yetmediği yerde

yatırımları devlet gerçekleştirecektir.

kararlarının,

I. liberal ekonomiye geçileceği,

II. devletçiliğin benimseneceği,

III. milli ekonomi ilkesinin izleneceği

yargılarından hangilerine kanıt olarak gösterilebilir?

A) YalnızI B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

21. Yeni Türk Devleti’nde;

• 1922'de saltanatın kaldırılması

• 1923'te cumhuriyetin ilanı

• 1924’te halifeliğin kaldırılması

gelişmelerine bakılarak,

I. Milli egemenlik gerçekleştirilmek istenmiştir.

II. Laik bir devlet yapısı amaçlanmıştır.

III. Dini kurumlara yer verilmeyeceği kesinleşmiştir.

yargılarından hangilerine ulaşılamaz?

A) YalnızI B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II

4

E) II ve III

22. Aşağıdakiferden hangileri Musul meselesi ile

îîgjH g^lsşîTssîsrdsrî biri dsğSSdSr?

A) Nasturi Ayaklanması

B) Sandler Raporu

C) Ankara Antlaşması

D) Brüksel Hattı

E) Haliç Konferansı

KPSS • Genel Kültür Testi

23. I. Bozkurt - Lotus Olayı

II. Nüfus mübadelesi

III. Adana - Mersin demiryolu

IV. Bursa Olayı

Yukarıdakilerden hangileri Atatürk Dönemi'

nde Fransa ile sorun yaşanan konulardan değildir?

A) I ve II B) Yalnız III C) Yalnız IV

D) II ve IV E) III ve IV

25. I. Varlık vergisi

II. Montrö Boğazlar Sözleşmesi

III. Toprak mahsulleri vergisi

Yukarıdakilerden hangileri İsmet İnönü Dönemi gelişmelerinden değildir?

A) Yalmzl B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III

___________ ^Beyeg Kelem

26. I. Bütçenin %60’ı savunmaya ayrılmıştır.

II. Seferberlik ilan edilmiştir.

III. Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu çıkarılmıştır.

Yukarıdakilerden hangileri Tü iKivö nin tı. uünya Savaşı’nın başlaması üzerine aldığı tedbirlerden değildir?

A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) Yalnız III

D) 1 ve II E) II ve III

24. I. Sanayi-i Teşvik Kanunu’nun çıkarılması

II. Paşabahçe cam fabrikasının açılması

III. Kayseri’de bez fabrikasının kurulması

IV. İş Bankası’nın kurulması

Yukarıdakilerden hangileri I. Beş Yıllık Kalkınma Planı içinde gerçekleştirilmemiştir?

A) II ve III B) I, II ve III C) I ve IV

D) II ve IV E) III ve IV

27. Aşağıdakiferden hangisi Soğuk Savaş Dönemin’de SSCB ile birlikte Doğu Bloku’nu oluşturan devletlerden biri değildir?

A) Yunanistan

B) Romanya

C) Polonya

D) Çin

E) Çekoslavakya

5

ÇÖZÜMLER

1. Verilen özelliklerin ortak sonucu devletin parçalanmasının kolaylaşmasıdır. (W Îh ^ n. ı: j

12. ABD Başkanı Woodrow Wilson'un yayınladığı prensiplere İtilaf

Devletlerinin uymaması, demokrasi düşüncesini benimsemedikleri anlamına gelir. f î ~ ı T ® il ı?|

2. Karahanlıların Orta Asya Türk kültürünü devam ettirme çalışmalarının doğal sonucu her alanda Türkçe'ye büyük önem vermeleridir. r'-y; Q>,:

13. Amasya Genelgesi;

I. Bir ihtilal beyannamesidir.

III. Kurtuluş Savaşı’nın gerekçesini açıklar. f

3. Hastane, medrese gibi kurumların hizmet kalitesini denetlemek

Lonca adı verilen meslek birliklerinin görevleri arasında yer almaz.

4. OsmanlI Devleti’nde, halifelik makamı Yavuz Sultan Selim

Dönemi'nde Memluklar Devleti ile yapılan Ridaniye Savaşı ile

beraber ele geçirmiştir. Yıldırım Beyazıt ve Fatih Sultan Mehmet, Yavuz Sultan Selim’den önce hükümdarlık yapmıştır. Kanuni Sultan Süleyman, Yavuz Sultan Selim'in oğlu olup halifelik

unvanı kullanmıştır. f i h' A tF eJ

5. I. Toprağın verimli işletilmesini sağlamak

II. Bölgenin güvenliğini sağlamak

III. Vergi toplamak

Tımar sahiplerinin görevleri arasında yer alır.

14. Kuvay-i Seyyare ayaklanması yeni kurulan düzenli ordu tarafından bastırılmıştır. (¿ Ç i

15. TBMM Londra Konferansı'na katılmakla;

I. İtilaf Devletleri tarafından tanınmayı

II. Barıştan yana olduğunu göstermeyi amaçlamıştır.

Ça rr. C O

16. Karaağaç ve Dlmetoka Mudanya Ateşkes Antlaşmasıyla

TBMM'ye teslim edilen yerlerden değildir.

17. I, II ve III. öncüllere ulaşılabilir.

6. Kanunnamelerin yayınlanması OsmanlI Devleti’nde padişahın

yasama yetkisine sahip olduğunu gösterir.

7. II. Mahmut Dönemi’nde,

Polis ve posta teşkilatının kurulması toplumsal alanda güvenliği sağlamaya yönelik ıslahatlardandır. n

i

8. I. Devletin dini Islamdır.

III. Padişah aynı zamanda halife olup şeriat kanunlarını uygulatır.

Bu hükümler OsmanlI Devleti'nin teokratik bir devlet olduğunu

kanıtlar.

9. OsmanlI Devleti’nin Balkanlarda toprak kaybetmesi gayrimüslim nüfusta azalmaya yol açarken, Balkanlardan Anadolu’ya

Türk göçlerinin olması Müslüman nüfusun oranını artırmıştır.

10. Osmanlıcılıkfikri. Balkanlarda yaşayan azınlıkların devlete olan

bağlılıklarını artırmak amacıyla benimsemiştir. Bu kapsamda

Sırbistan, Karadağ, Romanya, Bulgaristan gibi toprakların OsmanlI Devleti’nden kopması Osmanlıcılık fikrinin önemini kaybettiğini gösterir. Mısır, Kuzey Afrika'da bulunan bir ülkedir ve

halkı da Müslüman'dır Mısır’ın OsmanlI’dan kopması Ingiltere

tarafından işgali ile olmuştur. Mısır’ın kopmasının^Osrnanlıc111k

ile ilgisi yoktur f i

11. Trablusgarp'ı İtalyanların işgal etmesine karşı bölge halkı OsmanlI Devleti’nden ayrılmamak için yerel direniş başlatmıştır.

Bu durum bölge halkının milliyetçilik fikrini benimsemediğini

gösterir (ffi.rt i . f>

18. Tek partili yönetimin sürdürülmesinin nedenleri arasında;

I. halkın belli bir siyasi olgunluğa ulaşmasını beklemek,

II. inkılapların yerleşmesini sağlamak,

III. birlik ve beraberliği güçlendirmek

yer almaktadır. îa TT C. ,l>.

19. Okuma-yazma oranını arttırmak Türk Dil Kurumunun kurulma

amaçlarından değildir

20. İzmir İktisat Kongresi'nde alınan karardan

II. Devletçiliğin benimseneceği

III. Milli ekonomi ilkesinin izleneceği

yargılarına ulaşılır. [ aTıTY ,n. İ l

21. Verilenlere göre dini kurumlara yer verilmeyeceği kesinleşmiştir, diyemeyiz.

22. Sandler Raporu Musul meselesiyle ilgili gelişmelerden değildir.

23. Nüfus mübadelesi ve Bursa Olayı Fransa ile sorun yaşanan

konulardan değildir. f."\\ 7ı~Y İ t ) i l

24. I. Sanayi-i Teşvik Kanunu’nun çıkarılması

IV. İş Bankası'nın kurulması

I. Beş Yıllık Kalkınma Planı ile gerçekleşmemiştir

6

25. Montrö Boğazlar Sözleşmesi ismet İnönü Dönemi gelişmelerinden değildir. Montrö Boğazlar Sözleşmesi 1936 yılında gerçekleşmiştir. ( 'Â lf tT d V )

26. Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu'nun çıkarılması II. Dünya

Savaşı'nın başlaması üzerine alınan tedbirlerden değildir.

( i B l 1 L U

27. Soğuk Savaş Döneminde Sovyet Rusya ile birlikte Doğu

Bloku'nda bulunan ülkeler arasında Bulgaristan, Romanya

Çekoslovakya, Polonya, Yugoslavya, Macaristan, Çin, Kuzey

Kore, Doğu Almanya, Küba bulunur. Yunanistan, doğu bloku

ülkelerinden değildir. ( i z y j i j j

K P S S

1. İslamiyet öncesi Türk devletlerinde görülen

aşağıdaki uygulamalardan hangisi merkeziyetçi devlet anlayışıyla ters düşmez?

A) Ülkenin boylar federasyonu şeklinde örgütlenmesi

B) Hanedandaki bütün erkeklerin tahta geçebilme yetkisinin olması

C) Hükümdarın yönetme gücünü Gök Tanrı’dan

alması

D) Ülkenin doğu - batı şeklinde ikiye bölünerek

yönetilmesi

E) Boy beylerine geniş yetkiler verilmesi

2. Türk-lslam devletleri askeri yaşantısının önemli

bir unsurunu "Gulaman-ı Saray Ordusu” oluşturur. Gulaman-ı Saray Ordusu’nun insan kaynağı

ise “Gulam Sistemi”yle yetiştirilen askerlere dayanır.

Gulam sistemi;

I. Gazneliler

II. Büyük Selçuklular

III. Uygurlar

devletlerinden hangileri tarafından uygulanmıştır?

A) Yalmzl B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

3. Aşağıdakilerden hangisi Büyük Selçuklular

Döneminde Nizamülmülk tarafından kaleme

alınan eserdir?

A) Atabet’ül Hakayık

B) Kutadgu Bilig

C) Siyasetname

D) Divan-t Hikmet

E) Şehname

^ B e y a z Kalem

4. Aşağıdakilerden hangisi OsmanlI Devleti’nde

tarih alanında yaptığı çalışmalarla tanınan bilim insanıdır?

A) Ali Kuşçu B) Naima

C) Piri Reis D) Ebusuud Efendi

E) Evliya Çelebi

DENEME 2

8

KPSS • Genel Kültür Testi

5. Aşağıdakilerden hangisi Osmaniı Devleti'nin

yönetim sistemi ile ilgili yanlış bir bilgidir?

A) Ülke hanedanın ortak malıdır anlayışı değiştirilmiştir.

B) Şehzadelerin eğitimi için sancağa çıkma sistemi uygulanmıştır.

C) Yönetimde farklı hanedanlar etkili olmuştur.

D) Teokratik bir yönetim anlayışı görülmüştür.

E) Belirgin yasalarla sabit bir veraset sistemi

yoktur.

6. Aşağıdakilerden hangisi OsmanlI Devleti ekonomisinin gelişmesine katkı sağlayan kurumlardan biri değildir?

A) Mekkari Taifesi

B) Lonca Teşkilatı

C) Derbent Teşkilatı

D) Surre Alayı

E) Menzil Teşkilatı

7. Aşağıdaki antlaşmalardan hangisiyle Karadeniz’in Türk gölü olma özelliği kesin olarak

sona ermiştir?

A) İstanbul

B) Prut

C) Belgrat

D) Küçük Kaynarca

E) Edirne

8. II. Mahmut’un Mısır sorunu sırasında imzalanan Kütahya Antlaşması’ndan sonra Ruslarla

Hünkâr İskelesi Antlaşması’m imzalamasında

etkili olan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması

B) Mehmet Ali Paşa'ya ve AvrupalI devletlere

güvenilememesj

C) Ayanlığın kaldırılması

D) Azınlık isyanlarının çıkması

E) Sened-i İttifak’ın imzalanması

| ^ B e y a z Kelem |

9. Osmaniı Devleti'nde devlet görevlisi olmanın

başlıca koşullarından biri de Müslüman olmaktı.

Aşağıdaki gelişmelerden hangisi bu durumun

değişmesine ortam hazırlamıştır?

A) Tanzimat Fermanı B) Sened-i İttifak

C) II. Meşrutiyet D) Halepa Fermanı

E) Islahat Fermanı

10. Osmanlıcılık fikri, Fransız Ihtilali'nin olumsuz etkilerini ortadan kaldırmak amacıyla ortaya çıkmış,

demokratik hak ve özgürlüklerin genişletilmesini

savunmuştur.

Osmanlıcılık fikrinin düşünürleri arasında;

I. Namık Kemal,

II. Mithat Paşa,

III. Abdulah Cevdet

isimli fikir adamlarından hangileri vardır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve İli

9

KPSS • Genel Kültür Testi

11. OsmanlI Devleti I. Dünya Savaşı sırasında

çıkardığı Tehcir Kanunu ile aşağıdakilerden

hangisini amaçlamıştır?

A) Azınlıklara özerklik vermeyi

B) Müslümanları kendi yanına çekmeyi

C) İngiltere’nin sömürgelerine giden yolu kesmeyi

D) itilaf Devletleri ile barış masasına oturmayı

E) Kafkas Cephesi’nin güvenliğini sağlamayı

12. Mondros Ateşkes Anlaşması’nda ülke içindeki

iletişim ve ulaşım araçları Anlaşma Devletleri’ne

teslim edilecektir kararı yer almıştır.

Bu kararın aşağıdakilerden hangisine ortam

hazırladığı söylenebilir?

A) Milli Mücadele’nin dış desteğinin artmasına

B) OsmanlI’da demokrasi hareketlerinin hızlanmasına

C) Azınlıkların bağımsız devlet kurma fikrine sahip olmasına

D) Kalıcı barışın daha kısa sürede sağlanmasına

E) Milli Mücadele’nin örgütlenme sürecinin zorlaşmasına

13. Hadisat, Albayrak, Le Pays gibi gazeteler çıkararak bölge halkının çıkarlarını savunan ve

kamuoyu oluşturmaya çalışan cemiyet aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kilikyalılar Cemiyeti

B) Trakya Paşaeli Cemiyeti

C) Şark Vilayetleri Müdafaa-ı Hukuk Cemiyeti

D) Milli Kongre Cemiyeti

E) Milli Müdafaa Grubu

14. Mustafa Kemal Paşa’nın Milli Mücadele’nin

örgütlenme döneminde Temsil Heyeti’ni oluşturmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ülkede yaşanan hükümet boşluğunu doldurmak

B) Düzenli ordunun başarılı olmasını sağlamak

C) Sevr Antlaşmasının şartlarını yumuşatmak

D) Bölgesel direnişi hızlandırmak

E) Saltanat ve hilafeti yıkmak

______________ ^ B e g a g Kalem

1 S. Aşağıdaki gelişmelerden hangisinde Batı Cephesi’nde alınan askeri başarıların etkisi yoktur?

A) İstiklal Marşı'nın kabulü

B) Moskova Antlaşmasının yapılması

C) Teşkllat-ı Esasiye’nin hazırlanması

D) Londra Konferansı’nın toplanması

E) Tekallf-i Milliye Emirleri’nin hazırlanması

16. Takrlr-i Sükun Kanunu’na dayanılarak kapatılan siyasi parti aşağıdakilerden hangisidir?

A) Milli Kalkınma Partisi

B) Halk Fırkası

C) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası

D) Serbest Cumhuriyet Fırkası

E) Demokrat Parti

10

17. Atatürk Döneminde yaşanan Vagon Lits ve

Razgrad olaylarına Türk milletinin tepki göstermesi aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?

A) Kapitülasyonların devam ettiğinin

B) Devletçi ekonomi anlayışının uygulandığının

C) Avrupa ile ilişkilerin geliştiğinin

D) Toplumun siyasal olgunluğa ulaştığının

E) Ulusçu duyguların geliştiğinin

KPSS • Genel Kültür Testi | _____ _

18. Aşağıda verilen inkılap hareketlerinden hangisi Batı ile aramızdaki kültürel yakınlaşmayı

hızlandırmıştır?

A) Halkevlerinin açılması

B) Kadınlara meslek seçme hakkının vetirilmesi

C) Millet Mekteplerinin açılması

D) Saltanatın kaldırılması

E) Yeni Türk harflerinin kabul edilmesi

19. Medeni Kanun’un Türkiye Cumhuriyeti’nde;

I. hukuk birliğinin sağlanması,

II. kadınlara siyası hakların verilmesi,

III. miras paylaşımında eşitlik sağlanması

gelişmelerinden hangilerine ortam hazırlamamıştır?

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

D) İve III E) II ve III

20. I. Şer’iye ve Evkaf Vekaleti

II. Tekke ve zaviyeler

III. Erkan-ı Harbiye Vekaleti

Yııkarıdakilerden hangileri halifeliğin kaldırıldığı gün çıkartılan bir yasayla kaldırılmıştır?

A) YalnızI B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

______________ ^ T te y a g Kelem ]

21. Aşağıdakilerden hangisinin Atatürk Döneminde yapıldığı söylenemez?

A) Teşvik-i Sanayi Kanunu çıkarılması

B) Sümerbank’ın açılması

C) Toprak Reformu Yasasının çıkarılması

D) Birinci Beş Yıllık Sanayi Planının hazırlanması

E) Devlet Planlama Teşkilatı’nın kurulması

22. Türkiye 1926 Ankara Antlaşması’yla aşağıdaki sorunlardan hangisini aleyhine de olsa

çözüme kavuşturmuştur?

A) Nufüs mübadelesi sorununu

B) Yabancı okullar sorununu

C) Hatay sorununu

D) Musul sorununu

E) Dış borçlar sorununu

11

KPSS • Genel Kültür Testi

23. Aşağıda verilenlerden hangisi Cumhuriyetçi*

lik ilkesi ile ilgili inkılaplar arasında gösterilemez?

A) Ordunun siyasetten ayrı tutulması

B) Seçmen yaşının 22’den 18'e indirilmesi

C) Seçme ve seçilme hakkı için vergi verir olma

şartının kaldırılması

D) İki dereceli seçim sisteminden tek dereceli

seçim sistemine geçilmesi

E) Devletin dini İslam'dır, maddesinin anayasadan çıkarılması

24. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının arasında sınıfsız, imtiyazsız, kaynaşmış bir toplum

yapısının oluşmasında etkili olan Atatürk ilkesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cumhuriyetçilik B) Halkçılık

C) Devletçilik D) Laiklik

E) Milliyetçilik

26. Sovyet Rusya'nın Küba’dan bulunan Ekim füzelerini kaldırmasında,

I. ABD’nln, Türkiye'de bulunan Jüpiter Füzelerini kaldırmayı kabul etmesi,

II. Sovyet Rusya'da Stalin yönetiminin sona ermesi,

III. Eisenhower Doktrini'nin yayınlanması

durumlarından hangileri etkili olmuştur?

A) YalnızI B) Yalnız II C) Yalnız III

D) İve III E) II ve III

______________ ^ B e g ö z Kalem

27. Aşağıdakilerden hangisi Bağlantısız Devletlerden biri değildir?

A) Mısır B) Yugoslavya C) Hindistan

D) Endonezya E) Romanya

25. I. Demokrat Parti’nin kurulması

II. Tek dereceli seçim sistemine geçilmesi

III. Milli Korunma Kanunu’nun çıkarılması

İsmet İnönü Döneminde görülen yukarıdaki

gelişmelerden hangileri ülkemizde demokrasinin gelişmesine katkı sağlamıştır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

12

ÇÖZÜMLER

1.

2.

4.

S.

6.

8.

A, B, D ve E seçeneklerindeki uygulamalar Türk devletlerinde

taht kavgalarına, merkezi otoriterin zayıflamasına ve devletlerin dağılmasına ortam hazırlamıştır. Ancak hükümdarın yönetme gücünü Gök Tanrı'dan alması hakanın halk üzerindeki gücü

ve otoritesini arttıran bir olaydır. ( ^ I T l I j

Gulam, kelime olarak "esir, kul" anlamlarına gelmektedir. Kavramsal karşılığı ise "Esir edilen, satın alınan ya da fethedilen

topraklarda bulunan küçük yaştaki erkek çocukların Müslümanlaştırılarak kendilerinden asker veya bürokrat olarak faydalanılması” uygulamasıdır. Çocukların İslam kültürüyle yetiştirilmesi "Gulamhane” denilen yerlerde gerçekleştirilmiştir. Gulam

Slstemi'nin İlk olarak “GaznelileK tarafından uygulanmaya başlandığını gösteren ÖSYM sorusu mevcuttur. Bununla beraber

Milli Eğitim Bakanlığı'nın 11.Sınıflar için koyduğu “Seçmeli Tarih Dersi” kitabında Gulam Slstemi'nin Karahanlılardan itibaren

uygulanmaya başlandığı ifade edilmektedir. Bu sebepledir ki:

Gulam Sisteml'nin, Karahanlılar, Gazneliller, Memluklar (Kölemen), Büyük Selçuklular, Harzemşahlar, Anadolu Selçukluları

gibi devletlerce uygulandığım söylemek mümkündür. Gulam

Sistemi, İslamiyet öncesinde uygulanmadığı için Uygurlar doğru cevap seçeneklerinde yer almaz.

Verilen eserlerden;

A) Atabet'ül Hakayık; Edip Ahmet'in

B) Kutadgu Bilig; Yusuf Has Hacip’in

C) Siyasetname; Nizamülmülk'ün

D) Divan-ı Hikmet; Ahmet Yesevi'nin

E) Şehname; Firdevsi'nin eserlerindendir. r.v- ı-:

OsmanlI Devleti'nde önemli ilmi çalışmalar yapmış olan Ali

Kuşçu matematik ve astronomi alanında, Piri Reis ve Evliya

Çelebi coğrafya, Ebusuud Efendi ise din alanında çalışmalar

yaparken, Naima tarih alanında yaptığı çalışmalarla tanınmıştır.

A, B, D ve E seçeneğinde verilen özellikler OsmanlI yönetim

anlayışında uygulanan bir takım özelliklerdendir. Ancak C şıkkındaki yönetimde farklı hanedanlar etkilidir bilgisi yanlıştır.

Çünkü OsmanlI'da kuruluştan yıkılışa kadar değişmeyen en

önemli unsur yönetimde OsmanlI hanedanının olmasıdır.

Surre Alayı, Hac Dönemlerinde, OsmanlI Devleti tarafından

Mekke ve Medine'ye gönderilen hediye ve yardımlar için oluşturulmuştur. Surre Alayı, ekonominin geliştirmesini amaçlamaz.

i l l I B

Karadeniz'in Türk gölü olma özelliği İlk olarak İstanbul Antlaşması (1700) ile sona ermiştir. Daha sonra Prut Antlaşması ile

Azak Kalesi tekrar OsmanlI Devleti sınırlarına dahil olmuş ve

Karadeniz Türk gölü olma özelliğini tekrar kazanmıştır. Karadeniz Türk gölü olma özelliğini kesin olarak Küçük Kaynarca

Antlaşması ile beraber kaybetmiştin(1774)

II. Mahmut, Mısır sorununda İngiltere ve Fransa gibi devletlere ve Mehmet Ali Paşa’ya güvenmediğinden Rusya ile

Hünkar İskelesi Antlaşması'nı imzalayarak ittifak yapmıştır.

9. Osmanlı Devleti’nde devlet görevlisi olmada en önemli şart

Müslüman olmaktı. Eğer bir kişi Müslüman değilse devlet

memuru olamazdı. Bu durum Müslümanlarla gayrimüslimler

arasındaki en önemli farktı. Ancak Islahat Fermanı ile bu fark

ortadan kalktı ve gayrimüslimler de memur olma hakkı elde etti.

( ¿ ¿ E S

10. Osmanlıcılık fikrinin savunurları arasında Namık Kemal Mithat

Paşa, Ziya Paşa, Şinasi, Agah Efendi, Ali Suavi gibi isimler bulunmaktadır Seçeneklerde bulunan kişilerden Abdullah Cevdet

batıcılık fikrinin öncülerindendir. f i

c

11.

12.

I. Dünya Savaşı sırasında Kafkas Cephesi'nin gerisindeki bir

çok ilde Ermeni komitacılar Türklere yönelik saldırılara, katliamlara başlamışlardı. Bu durum Kafkas Cephesi’nin güvenliğini tehdit etmeye başlayınca Tehcir yani zorunlu göç yasası

çıkartılmış, bu bölgedeki Ermeni nüfus daha güvenli bölgelere

kaydırılmıştır. f T :b:

Mondros Ateşkes Anlaşması'nda OsmanlI ülkesindeki iletişim

ve ulaşım araçlarına el konulacaktır, kararı işgallerin halk tarafından duyulmasını önleme ve Milli Mücadele'nin Örgütlenme

sürecini engellemeye yöneliktir. f v Y f ir ]> (

13.

14.

15.

16.

17.

Milli Mücadele sürecinde ülkede kurulan yararlı cemiyetler haklarını basın yoluyla duyurabilmek için birçok gazete çıkarmışlardır. Bu cemiyetlerden Şark Vilayetleri Müdafaa-ı Hukuk Cemiyeti de Hadisat, Albayrak, Le Pays gibi gazeteler çıkarmıştır.

Mustafa Kemal Paşa, İstanbul Hükümeti’nin milletin haklarını

savunmadığını görmüş; milletin haklarını savunacak, yaşanan

otorite boşluğunu dolduracak bir Temsil Heyetini oluşturmak

istemiştin

I. İnönü Muharebesinin kazanılmasının ardından İstiklal Marşı

kabul edilmiş, Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması imzalanmış yeni Türk Devletinin ilk anayasası olan Teşkilatı Esasiye

hazırlanmıştır. Ayrıca bu başarı sonrası Londra Konferansı

toplanmıştır. Ancak E şıkkındaki Tekalif-i Milliye Emirlerinin

yayımlanması Kütahya - Eskişehir Savaşlarımda aldığımız

yenilgi sonrasında ordumuzun ihtiyaçlarını karşılamak için çıkarılmıştır. ( t i ç i î j g f r

Rejime ve laik düzene karşı çıkan Şeyh Sait isyanım bastırmak için Takrir-I Sükun yasası çıkarılmıştır. Bu isyana karıştığı

gerekçesiyle Türkiye Cumhuriyeti’nln ilk muhalefet partisi Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası aynı kanun kapsamında kapanmıştır.

1933 yılında Türk milletinin ulusçu duygularını güçlendiren ve

Türk milletinin tepkisine neden olan İki önemli olay gerçekİ6ç

miştir. Bunlardan ilki Vagon Lits Olayı'dır. Fransızlara ait olan

bu şirkette bir Türk çalışanın Türkçe konuşmasının kısıtlanması İkincisi ise Bulgaristan'ın Razgrad bölgesinde bulunan Türk

mezarlığının tahrip edilmesidir. Bu olaylar Türk milletinin tepkisine neden olmuştur. ^..—

13

c

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

KPSS • Lisans

Batı medeniyetiyle kültürel yönden bütünleşmemizi ve bu yönde Batılılaşma sürecimizi hızlandıran gelişme yeni Türk harflerinin kabul edilmesidir. : m

Medeni Kanunun kabul edilmesinin ardından gayrimüslimlerin de bu kanuna uyması ile birlikte ülkemizde hukuk birliği

sağlanmış yine bu kanunla kadın erkekle birlikte mirastan eşit

pay alma hakkına sahip olmuştur. Ancak Türk kadını siyasi

haklarını Medeni Kanun'la değil, 1924 Anayasası’nda 1930 -

1933 - 1934 yıllarında yapılan değişikliklerle sahip olmuştur.

3 Mart 1924 tarihinde çıkarılan bir kanunla halifelik kaldırılmıştır. Aynı gün, Şeriye ve Evkaf Vekaleti ile Erkan-ı Harbiye Vekaleti de kaldırılmıştır. Tekke ve zaviyeler ise 30 Kasım 1925

tarihinde kapatılmıştır.

A, B, C ve D seçeneklerinde verilen gelişmeler Atatürk Döneminde Türk ekonomisini canlandırmak amacıyla yapılırken Devlet Planlama Teşkilatı 1960 tarihinde kurulmuştur.

ü®>

Türkiye birçok dış sorununu Lozan’da çözmüştü. Bu sorunlardan en önemlilerinden biri olan Irak sınırı meselesi Lozan’da

görüşüldüğü hâlde çözümlenemedi. Lozan sonrası Türkiye

ile İngiltere arasında yapılan ikili görüşmelerde de herhangi bir sonuç alınamadı. Ancak Milletler Cemlyeti'nin konu

ile ilgili Türkiye'nin aleyhine verdiği karar ve Şeyh Sait isyanı Türkiye’nin konu ile ilgili askeri müdahale şansını azalttı. Bunun üzerine Türkiye ile Ingiltere arasında 1926 Ankara

Antlaşması’yla sorun çözüldü.

A, B, C ve D seçeneğinde verilen inkılaplar halkın yönetime katılımını güçlendiren, demokrasiyi geliştiren inkılaplardır. Dolayısıyla cumhuriyetçilikle ilgilidir. Ancak E seçeneğindeki devletin

dini Islamdır ifadesinin anayasadan çıkarılması laiklik ilkesi ile

ilgilidir f l 7 c fi'lfih

Vatandaşlar arasında sınıf farklılıklarını reddeden, kaynaşmış

eşitlikçi bir toplum yapısını oluşturmaya çalışan ilke halkçılıktır.

-O J

Ülkemizde Demokrat Parli'nin kurulmasıyla demokrasinin vazgeçilmez unsurlarından çok partili dönem başlamış yine tek

dereceli seçim sistemi ile halk kendini yönetecek kişileri doğrudan seçme hakkına sahip olmuştur. Milli Korunma Kanunun

demokrasinin gelişmesi ile ilgisi yoktur. II. Dünya Savaşı yıllarında ekonomiyi düzeltmek için çıkartılmıştır. O J

ABD'nin Türkiye'de bulunan Jüpiter füzelerini kaldırmayı kabul

etmesi üzerine SSCB de Küba'da bulunan Ekim füzelerini kaldırmıştır. Q J

Romanya, Bağlantısız Devletlerden değildir. Doğu Bloku içerisinde bulunan Romanya, SSCB ile beraber hareket etmiştir.

^ B e y a z Kalem

14

K P S S DENEME 3

1. I. Kurgan

II. Balbal

III. Kengeş

İslamiyet öncesi Türk tarihine ait yukarıdaki

kavramlardan hangileri mimari eser tanımlaması içerisinde yer almıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II...

D) I ve III E) II ve III

4.

^ l e g a a Kalem

I. Süleymanlye Camii

II. Topkapı Sarayı

III. Dolmabahçe Sarayı

Yukarıdakilerden hangileri OsmanlI Devleti’

nin Yükselme Dönemi eserlerinden değildir?

A) YalnızI B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve 1

2. Büyük Selçuklu sanatının hangi coğrafi sahada etkisinih görüldüğü söylenemez?

A) Hindistan B) Endülüs C) Anadolu

D) Mısır E) Iran

I?

3. I. İmarethane

II. Bedesten ; ,

III. Bimarhane

Türk-İslam devletlerine alt yukarıda verilenlerden hangilerinin sağlık ile ilgili olduğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

1

I. Coğrafi Keşifler

II. Reform Hareketleri ’

III. Fransız İhtilali

Avrupa’da meydana gelen yukarıdaki olaylardan hangileri, Avrupa dışındaki ülkeleri de

etkilemiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

Aşağıdakilerden hangisi Divan-ı Hümayun’da

ilmiye sınıfı temsilcisidir?

A) Kazasker

C) Sadrazam

B) Defterdar

D) Nişancı

E) Reisülküttab

15

7. OsmanlI Devleti’nde dirlik topraklarının gelir­ 10. I. Millet olgusu

lerine göre sınıflara ayrılmasında;

I. toprak gelirleriyle devlet için askerlik yetiştirilmesi,

II. memur maaşlarının toprak karşılığında tahsis

edilmesi,

III. toprakların verimliliğinin farklı olması

durumlarından hangileri etkilidir?

A) YalnızI B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

8. OsmanlI Devleti'nin doğuda ve batıda en geniş sınırlara ulaşmasını sağlayan antlaşmalar

aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir?

A) Amasya - Hotin

B) Kasr-ı Şirin - Bucaş

C) Ferhat Paşa - Bucaş

D) Serav -Belgrat

E) Nasuh paşa - Hotin

9. Aşağıdakilerden hangisi II. Meşrutiyet Dönemi’yle beraber eğitim hayatımızda görülen

gelişmelerdendir?

A) İlköğretimin zorunlu hâle getirilmesi

B) Kızlar için yükseköğretim kurumlarının açılması

C ) Batı’nın eğitim kurumlanmn kabul edilmesi

D) Avrupa’ya öğrenci gönderilmesi

E) Yabancı dil öğretimine önem verilmesi

II. Kültürel çeşitlilik

III. Hoşgörü

OsmanlI İmparatorluğu’nun toplumsal yapısının çeşitli etnik gruplardan oluşması, yukarıdakilerden hangilerinin gelişmesini geciktirmiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

11. OsmanlI Devleti’nde;

I. Tanzimat Fermanının ilanı,

II. Meşrutiyetin İlanı,

III. Islahat Fermanının ilanı

j gelişmelerinden hangilerinde 1789 Fransız

İhtilali’nin etkisi olduğu savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) İv e II E) I, II ve III

12. I. Trablusgarp Savaşı

II. II. Balkan Savaşı

III. I. Dünya Savaşı

OsmanlI Devleti’nin yaptığı yukarıdaki savaşlardan hangilerinde kaybettiği toprakları geri

alma amacı yoktur?

A) YalnızI B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

16

KPSS ® Genel Kültür Testi

13. Türkiye’de Meclis Hükümeti sistemine aşağıdakilerden hangisiyle geçilmiştir?

A) Saltanatın kaldırılmasıyla

B) İlk anayasanın kabul edilmesiyle

C) 20 Nisan 1924 Anayasasıyla

D) Cumhuriyetin ilanıyla

E) TBM M ’nln açılmasıyla

___________ ^Begaa Kalem

16. Lozan Konferansı’nda;

I. Fener Patrikhanesi'nln durumu,

II. Rodos ve On iki Ada’nın Yunanistan’a verilmesi,

III. dış borçların ödenme koşulları

konularından hangileri görüşülmemiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IİI

D) I ve II E) II ve III

14. I. Misak-ı Milli’nin ilanı

II. İstiklal Mahkemelerinin kuruluşu

III. Tehcir Kanunu

Yukarıdakilerden hangileri TBMM’nin aldığı

kararlardan değildir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III

t . ■

17. Türk kadınları aşağıdakilerden hangisini diğerlerinden sonra elde etmiştir?

A) Tekeşlilik

B) Boşanma hakKi

C) Milletvekili seçilebilme

D) Belediye seçimlerine katılabilme

E) Muhtar olabilme

15. I. Londra Konferansı

II. Lozan Görüşmeleri

III. Mudanya Ateşkes Görüşmeleri

Yukarıdakilerden hangilerine İtilaf Devletleri

hem TBMM’yi hem de İstanbul Hükümeti’ni

birlikte çağırarak Türk tarafında ikilik çıkarmaya çalışmışlardır?

18. Serbest Cumhuriyet Fırkası aşağıdakilerden

hangisi tarafından kurulmuştır?

A) Rauf Orbay B) Kâzım Karabekir

C) Refet Bele D) Fethi Okyar

E) Ali Fuat Cebesoy

A) Yalnız I " B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

17

19. 1925’te Aşar (Öşür) Vergisi’nin (tarımdan elde

edilen ürün vergisi) kaldırılması, aşağıdaki ilkelerden hangisi ile doğrudan ilgilidir?

A) Halkçılık B) Devletçilik

C) Milliyetçilik D) Laiklik

E) Cumhuriyetçilik

KPSS • Genel Kültür Testi

20. Aşağıdakilerden hangisinde laikliğin en az etkili olduğu söylenebilir?

A) Hukuk B) Eğitim

C) Yönetim D) Ekonomi

E) Toplumsal yaşam

21. Aşağıdakilerden hangisi “Devletçi ekonominin”nin gereği olarak uygulamaya konulmuştur?

A) I. Beş Yıllık Sanayi Planı

B) Türkiye iş Bankası’nın kurulması

C) İzmir İktisat Kongresi

D) Kapitülasyonların kaldırılması

E) Teşvik-i Sanayi Kanunu’nun kabulü

22. “Toplum ve devlet, bilim ve akılla yönetilecektir.”

Bu açıklama Atatürk ilkelerinden hangisiyle

doğrudan ilgilidir?

A) Laiklik B) Ulusçuluk

C) Devletçilik D) Halkçılık

E) Cumhuriyetçilik

___________ ^TSegaz Kalem

23. Aşağıdakilerden hangisi, demokrasinin gerçekleşmesi için gerekli koşullardan biri değildir?

A) Çok partili siyasi hayat'

' B) Azınlık haklarına saygı

C) Örgütlenme özgürlüğü

D) Düşünce özgürlüğü

E) Azınlığın yönetme hakkı

24. Aşağıdaki Atatürk ilkelerinden hangisi Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasında temel bir rol

oynamıştır?

A) Cumhuriyetçilik B) Laiklik

C) Milliyetçilik D) Devletçilik

E) Halkçılık

18

KPSS • Genel Kültür Testi

25. Aşağıdakilerden hangisi ABD’nih SSCB’ye

karşı izlediği Çevreleme Politikasına bağlı

olarak ortaya çıkan gelişmelerden biri değildir?

A) Eisenhower Doktrini’nin yayınlanması

B) NATO’nun kurulması

C) Avrupa Konseyi’nin kurulması

D) SEATO'nun kurulması

E) Hoower Moratoryumu’nun yayınlanması

___________ \\Begaz Kalem

28. Türkiye'deki il merkezleriyle ilgili aşağıda verilenlerden hangisinde matematik konumun

etkili olduğu söylenemez?

A) Samsun’da kuzey sektörlü rüzgarların sıcaklığı düşürmesi

B) Antalya’da deniz turizmi mevsiminin İzmir’den

önce başlaması

C) Kayseri'den İzmir’e doğru gidildikçe sıcaklığın artması

D) Kış mevsiminde Antalya’daki gündüz süresinin Erzurum’dakinden uzun olması

E) Erzurum’da güneşin Samsun’dan önce doğması

26. Aşağıdakilerden hangisi İkinci Dünya Savaşı

sırasında Türkiye’de görülen gelişmeler arasında gösterilemez?

A) Devlet Planlama Teşkilatının kurulması

B) Milli Korunma Kanunu’nun kabul edilmesi

C) Varlık Vergisi'nin kabul edilmesi

D) Toprak Mahsulleri Vergisi’nin kabul edilmesi

E) Savunma harcamalarının artması

ır ıt

M !

’’■■m

( 0 y

m İH

i"';-' H'H

’İ H

Y:

29. Aşağıdaki verilen yerlerin hangisi için,

• izdüşüm yüz ölçümü ile gerçek yüz ölçümü

arasındaki farkın fazla olduğu

• volkanik oluşumlara fazla rastlanmadığı

söylenebilir?

A) Manisa çevresi

B) Kayseri çevresi

C) Rize çevresi

D) İğdır çevresi

E) Bitlis çevresi

27. Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde üye olmaya

aday ülkelerin sahip olması gereken demokratik nitelikten gösterir belge aşağıdakilerden

hangisidir?

„.--v/'V® ıW;';4

■ A) ■ Helsinki Nihai Senedi

B) Maaştrich Kriterleri

C) Kopenhag Kriterleri

30. Antalya - Adana arasında uzanan Batı ve Orta

Toros Dağiarı'nın kuzey ve güney yamaçları

ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi söylenemez?

A) Güney yamaçta tarımsal faaliyetlerin daha

yoğun olduğu

B) Kuzey yamaçta nem ve yağışın daha fazla

olduğu

D) Monreo Doktrini

E) Molotof Planı

C) Kuzey yamaçta nüfus ve yerleşmenin daha

az olduğu

D) Güney yamaçta kalıcı kar sınırının daha yüksekte olduğu

E) Kuzey yamaçta buğday tarımının daha geç

19 olduğu

ÇÖZÜMLER

İnsan eliyle farklı unsur ve malzemelerle oluşturulan sanatsal

içerikli yapıya mimari denilir. Kurgan, İslam öncesinde Türklerin yaptığı mezarlara verilen İsimdir. Kurganlar, ölüm sonrası

yaşama olan İnanç sebebiyle odalar şeklinde inşa edilmiştir.

Kurganlara, ölüye alt eşyalar da koyulmuştur. Kurganlar, sanatsal içeriğe sahiptir ve Türk mimarisinin ilk örnekleri arasında

yer alır (I). Balbal, İnsan figürlü taş heykele verilen İsimdir. Mezarlara konulur. Mimari özellik taşır (II). Kengeş, kurultayın eş

anlamlısı olarak da kullanılabilen hükümdara ait danışma meclisidir. Mimari ile İlgisi yoktur (III), Doğru cevap: "C" seçeneğidir.

Büyük Selçuklu Devleti Hindistan'ın kuzeyinden başlayarak Ön

Asya’ya Anadolu dahil geniş bir coğrafyaya hakim olmuştur.

Bundan hareketle Hindistan'da, Anadolu’da, Iran coğrafyasında ve Mısır topraklarında Selçuklunun etkisi görülebilir. Fakat

Endülüs Bölgesi Batı Avrupa Ispanya coğrafyasıdır ve Selçuklu

sanatı görülemez.

İmarethane yoksulların, yolcuların, öğrencilerin günübirlik barınma ve konaklama ihtiyaçlarının karşılandığı yerler olup sağlıkla

ilgili bir kurum değildir. Bedesten ise alışveriş yapılan çarşıdır.

Bimarhaneler İse Türk-lslam devletlerinde hastaların tedavi edildiği yerlerdir.

Topkapı Sarayı ve Süleymanlye Camii, OsmanlI Yükselme Döneminde inşa edilmiş klasik dönem eserleridir.

Dolmabahçe Sarayı ise 19. yüzyılda Batı tarzında modern üsluplarla İnşa edilmiş bir mimari eserdir.

16. yy’da gerçekleşen Coğrafi keşifler tüm dünyayı ilgilendiren

büyük bir gelişmedir. Fransız İhtilali de evrensel değerlere sahip dünyada yayılan büyük bir olgudur. Reform Hareketleri İse

Katolik kilisesinde yaşanan bir revizyon hareketidir. Bu bağlamda Avrupa dışını çok Ilgilendirmemiştir.

Defterdar, Nişancı ve Reisülküttab divan da görev alan kalem

ehli üyelerdir. Yani “Kalemiyedlr.” Sadrazam ise “kılıç ehli anlamına gelen seyfiye” üyesidir. Kazasker İse şer-i hukukun en üst

yargıcı oluşu ve eğitim hizmetlerinden sorumlu oluşu bakımından "İlmiye’’ üyesidir.

OsmanlI Devletinde, toprak gelirlerinin memur maaşlarına

ayrılması sebebiyle toprak gelirleri de gelirlerini göre sınıflara

ayrılmıştır. Zira memur maaşları da rütbe ve makamlarına göre

farklılık göstermektedir.

8. OsmanlI Devletl’nln doğuda en geniş sınırlara Ferhat Paşa

Antlaşması ile batıda en geniş sınırlara Bucaş Antlaşması ile

'-ulaşmıştır. (jg X j ı © ( § * l i|

9. II. Meşrutiyet 1908-1918 tarihleri arasını kapsar. İlkokulun zorunlu olması ve Avrupa’ya öğrenci gönderilmesi II. Mahmut Döneminde gerçekleşmiştir. Batı taızında okulların açılması daha

önce 18. yy’da gerçekleşmiştir. Kız öğrencilerin gidebildikleri

yükseköğretim kurumlan II. Meşrutiyet Döneminde kurulmuştur. (fS ® ! g X Ş ı( li

10. OsmanlI toplumunun farklı etnik gruplardan oluşması millet

olma bilincinin gelişmesini geciktirir. Kültürel çeşitliliği engellemez, aksine çeşitlilik getirir ve bu farklılıklar ve çeşitlilik hoşgö- /

rüyü gerektirir. (© (jK g » |e « |%

1 1.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

0

1789 Fransız Ihtllall’nden sonra demokrasi, özgürlük, hürriyet, eşitlik, adalet, cumhuriyet gibi kavramlar tüm dünyaya

yayıldı. OsmanlI Devleti’nde yaşanan demokratikleşme hareketleri de Fransız Ihtilall’nin etkisiyle yaşanan gelişmelerdir.

S i l i l i

OsmanlI Devletinin Trablusgarp Savaşı’nda kaybettiği toprakları geri alma amacı yoktur.

23 Nisan 1920 tarihinde TBMM’nin açılmasıyla milli irade, ulusal güçler tek çatı altında toplanmış oluyordu. Mustafa Kemal

mecliste bütünlüğü bozmamak ve muhalefet oluşmasını önlemek için koşullar gereği meclis hükümeti sisteminin uygulanmasına karar vermiştir.

Mlsak-ı Milli kararları Son OsmanlI Mebuslar Meclisi tarafından kabul edilmiş ve ilan edilmiştir. 1915 tarihinde I. Dünya

Savaşı sırasında Osmanlı Hükümeti, tarafından Ermeni meselesinin çözümü için Tehcir Kanunu (zorunlu göç yasası) çıkarılmıştır. TBMM’ye karşı çıkan isyanları önlemek için de İstiklâl

Mahkemelerinin kurulmasına karar verilmiştir.

I. İnönü Savaşı’ndan sonra İtilaf Devletleri özellikle İngiltere Sevr'in koşullarım yumuşatarak TBMM'ne kabul ettirmek

için Londra Konferansi’nı organize etmiş ve buraya OsmanlI

Hükümetl’ni de davet etmiştir. Büyük Taarruz sonrasında Lozan Barışgörüşmelerine de Milli Mücadele’nin bütün kazanımiarını yok etmek ve ikilik çıkarmak İçin Osmanlı Hükümeti'ni de

davet etmişlerdir. TBMM 1 Kasım 1922’de saltanatı kaldırarak

bu girişimi önlemiştir.

Lozan Barış Konferansında Fener Rum Patrikhanesinin ekümen ve siyasi yetkilerinin olmaması koşuluyla İstanbul'da

kalmasına izin verilmiştir. Borçlar konusunda da Osmanlı borçlarının Osmanlı toprakları üzerinde kurulan devletlere payedilmesine karar verilmiştir. Rodos ve On iki Ada görüşmelerde

Yunanistan'a bırakılmamış İtalya’nın kontrolünde kalmasına

karar verilmiştir. p ® ıÇ > ,D A t^

Türk kadını 1926 Türk Medeni Kanunu’nun kabulüyle hukuksal

ve sosyal haklar kazanmıştır. 1930 tarihinden İtibaren de siyasi

haklarını kazanmaya başlamış ve 1934 tarihinde milletvekili olup

ülke yönetimine katılma hakkını kazanmıştır. Böylece milli egemenlik daha da güçlenmiştir.

1930 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti'nde ikinci çok partili hayat

denemesine gidilmiş ve Mustafa Kemal Paşa, Fethi Bey’den bir

parti kurmasını istemiştir. 1930'da Fethi Bey, Serbest Cumhuriyet Fırkası'nı kurmuştur.

Aşar Vergisi OsmanlI’da Müslüman çiftçiden peşin alınan, bölgeden bölgeye farklılık gösteren bir vergidir. 1925’te halkçılık

ilkesinin bir gereği olarak kaldırılmıştır.

Hukuk, adalet, eğitim sistemi ve yönetimin çağdaş topiumlarda

laik bir esasa dayanması önemlidir. Toplumsal yaşamın laik bir

düzene oturtulması da önemli bir unsurdur. Bu kavramların içinde laikliğin en az etkili olduğu alan ekonomidir.

( -------------------------------

KPSS e Lisans

21. Devletçilik ilkesi, “Devletin ekonomi, güvenlik, eğitim, sağlık,

hukuk vb. her türlü hizmeti karşılamasını gerektirir. Devletçilik ilkesi dar anlamda iktisadi hayata yapılan her türlü devlet

müdahalesidir. Bu kapsamda özel teşebbüse, verilen destek

(Teşvlk-i Sanayi Kanunu) dahi devletçilik ilkesi gereğidir. Örneğin, çocukların eğitimsiz kalmaması için devletin okul açması

devletçiliktir. Aynı şekilde fabrikalar kapanmasın, insanlar işsiz

kalmasın diye yapılan her türlü destekleme, vergi kolaylığı vs.

de devletçiliktir. Türkiye’de, 1929 Dünya ekonomi bunalımının

etkisiyle, 1930'dan itibaren “devletçi ekonomi" uygulanmaya

başlanmıştır. Böylelikle devlet, özel teşebbüsün yetersiz kaldığı alanlarda tamamlayıcı bir görev üstlenmiş ve ağır sanayiyi

kurmuştur. Devletçi ekonominin en belirgin uygulama alanlarından birisi I.Beş Yıllık Sanayi Plam’dır. Devlet bu plan çerçevesinde sanayi yatırımlarını bir takvime bağlayarak iktisadi

düzeni sağlamıştır.

22. Laiklik akılcılık, bilimsellik, rasyonalizmdir. Din, vicdan ve kanaat özgürlüğüdür. Akıl ve bilimselliğin olmadığı yerde özgürlük

ve kanaatten de bahsedilemez. Atatürk'ün bu sözü doğrudan

"Laiklik" ilkesiyle ilgilidir. ( ft tç K Ğ ! # :®

23. Demokrasi en basit anlamda halkın kendini yönetmesidir. Çok

partili hayat, azınlık hakları, örgütlenme, düşüncelerini özgürce

söyleyebilme demokrasinin gerekleridir. Azınlıkların yönetime

katılması demokrasinin gereğidir. Ancak demokraside azınlık

değil çoğunluk yönetim yetkilerini kullanır.

24. Milliyetçiliğin iki büyük zorunlu gereği vardır. Bunlar “Milli Bağımsızlık - Milli Egemenliktir. Millet, kendini yönetmek ve yönettiği devletinin bağımsız kalmasını İster. Kurtuluş Savaşı’nın

temel amacı da bağımsızlıktır. Kurtuluş Savaşı’nı kazan fikir

akımı milliyetçiliktir.

25. Hoower Moratoryumumun yayınlanması, Amerika Birleşik Devletlerimin I.Dünya Savaşı sonrasında içine düştüğü mali bunalımdan dolayı borçlarını öteleme kararını ilan ettiği belgedir.

Hoovver Moratoryumu ile Çevreleme Politikası'nın ilişkisi yoktur.

26. Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), 30 Eylül 1960 tarihinde kurulmuştur. II. Dünya Savaşı sırasında görülen gelişmeler arasında

3

27. Avrupa Birliğime üye olmak isteyen devletlerin sahip olması gereken demokratik standartları Kopenhag Kriterleri belirlemiştir.

yer almaz. d c; d.

21

K P S S

1. Aşağıdaki Türk kavimlerinden hangisi Muse

vilik dinini benimsemiştir?

A) Bulgarlar B) Uygurlar

C) Hazarlar D) Macariar

E) Göktürkler

2. Türkiye Selçuklu Devleti’nde,

I. imaret,

II. kervansaray,

lil. kümbet

yapılarından hangileri ticaret yolları üzerinde

bulunup tüccarların güvenliğini sağlamaya

yönelik olarak inşa edilmiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız II

C) İv e li D) II ve III

E) I, II ve III

3. Aristo’nun düşüncelerini en iyi yansıtan, kendisine İkinci öğretmen denilen, felsefe, fizik,

müzik gibi alanlarda tanınan Türk-İslam bilgini aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ibn-i Bibi B) Ibn-i Sina

C) Farabi D) Gazali

E) Harezmi

^ B e g a z K a l e m

4. Aşağıdakilerden hangisinin OsmanlI devlet

otoritesini taşraya ulaştırmayı, hazîneye yük

olmadan hazır bir ordu oluşturmayı amaçladığı söylenebilir?

A) Öşür B) Tımar

C) Ayan D) Vakıf ;

E) Mülk

5. Aşağıdakilerden hangisi XVIII.yüzyıl ıslahatçı

devlet adamlarından biridir?

A) Tarhuncu Ahmet Paşa

B) IV. Murat

C) II. Mahmut

D) Abdülmecit

E) I. Mahmut

6. OsmanlI Devleti’nin,

I. ıslahat çalışmaları yapması,

II. fetih politikasını terk etmesi,

III. Avrupa’yı örnek alması

durumlarından hangileri XVII. yüzyılda izledi

ği politikalar arasında yer almaz?

A) Yainızl B) Yalnız II

E) i, II ve İH

C) İv e li D) II ve III

DENEME 4

22

7. OsmanlI Devletinde,

I. askeri,

ii. hukuk,

Eli. ekonomi

alanlarından hangilerinde 19. yy.'dan önce

yenileşme çalışmaları yapılmamıştır?

A) Yalnız II B) Yalnız III

C) ive II D) ive III

E) II ve III

KPSS ® Genel Kültür Testi

10. Aşağıda verilen yazar eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Fuzuli - Leyla vü Mecnun

B) Piri Reis - Kitabı Bahriye

C) Katip Çelebi - Seyehatname

D) Şeydi Ali Reis - Mirat’ül Memalik

E) Nefı - Siham-ı Kaza

^ B e y a z Kalem

8. Mukataa (Havas-ı Hümayun ) arazilerin gelirleri doğrudan devlet hâzinesine giderdi. OsmanlI

Devleti, bu topraktan alacağı vergiyi önceden

bazı şahıslara kiraya verirdi.

Söz konusu uygulama aşağıdakilerden hangisidir?

A) İltizam B) Haraç C) Cizye

D) Öşür E) Tapu resmi

9. I. Kadı ve müderrisleri atar

II. Divanda büyük davalara bakar

III. Ordunun başında gerektiğinde sefere komutan olarak gider

Yukarıdakilerden hangileri “kazasker” ile ilgili

doğru bir bilgidir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III

11. • OsmanlI Devleti’nin iç işlerine karışılmasının önlenmek istenmesi

• Azınlıklara parlamentoda temsil hakkı verilmesi

• OsmanlI Devleti'nin dağılmaktan kurtarılmak istenmesi

Yukarıdaki gelişmeler aşağıdakilerden hangisinin kapsamında yer alır?

A) Tanzimat Fermanı

B) Islahat Fermanı

C) Sened-i İttifak

D) Fransız İhtilali

E) I. Meşrutiyet

12. OsmanlI Devleti’nde,

I. Coğrafi keşiflerin yapılması

II. Celali isyanlarının çıkması,

III. Kapitülasyonların yaygınlaştırılması

durumlarından hangilerinin ekonominin bo

zulmasına neden olduğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız III

C) I ve II D) I ve Ifl

E) I, II ve III

23

KPSS ® Genel Kültür Testi

13. Mondros Ateşkes Anlaşmasından sonra yapılan

işgallere karşı halk, bulunduğu yerde Kuvayımilliye adı verilen direniş hareketini başlatmıştır.

Bu bilgiye göre Kuvayımilliye için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Kurtuluş Savaşı’nı zafere ulaştırdıkları

B) Bölgesel nitelikli savunma yaptıkları

C) Düzenli ordunun temelini oluşturdukları

D) Askeri disipline sahip oldukları

E) Sadece Yunanlılarla mücadele ettikleri

__________________ ^ B e y a z K e t e m

16. TBMM açılıncaya kadar görev yapan Temsil

Heyeti’nln kurulma fikri ilk kez aşağıdakilerden hangisinde vurgulanmıştır?

A) Havza Genelgesi

B) Amasya Protokolü

C) Erzurum Kongresi

D) Amasya Genelgesi

E) Sivas Kongresi

14. Amasya Genelgesinde “Vatanın bütüniüğü mii-

' letin bağımsızlığı tehlikededir.” kararı ile ilgili

aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) İstanbul Hükümeti’yle işbirliği yapılacağı belirtilmiştir.

B) Bölgesel kurtuluşun çare olmadığı söylenmiştir.

C) Kurtuluş Savaşfnm yöntemi belirlenmiştir.

D) Ulusal egemenlik için çağrı yapılmıştır.

E) Temsil Heyetİ’nin kurulması kararlaştırılmıştır.

15. Son Osmanlı Mebusan Meclisinde Misak-ı

Milli kararlarının alınması aşağıdaki gelişmelerden hangisine neden olmuştur?

A) Temsil Heyeti'nin kurulmasına

B) İstanbul’un resmen işgal edilmesine

C) Sivas KongresPnin toplanmasına

D) Kuvayımilliye’nin kurulmasına

E) I. İnönü Savaşı’nın kazanılmasına

17. - Siyasi, mali ve adli gelişmemizi engelleyen

her türlü sınırlamalar kaldırılmalıdır.

- Azınlıkların haklan komşu memleketlerdeki

Müslümanların haklarının korunması şartıyla kabul edilecektir.

- - Boğazların güvenliği sağlanırsa dünya ticaretine açılacaktır.

Yukarıdaki kararlar aşağıdakilerden hangisinde yer almıştır?

A) I. TBMM’de

B) Amasya Protokolü’nde

C) Misak-ı Milli’de

D) Erzurum Kongresi’nde

E) Sivas Kongresi’nde

18. I. TBMM Dönemi’nde, aşağıdakilerden hangisinde l.’de verilen devletle ll.’de verilen antlaşmanın yapıldığı söylenemez?

I ii

A) Fransa Ankara Antlaşması

B) Ermenistan Gümrü Antlaşması

C) Sovyet Rusya

D) Ingiltere

E) Kafkas Devletleri

Moskova Antlaşması

Ankara Antlaşması

Kars Antlaşması

24

19. TBMM hükümetini uluslararası alanda tanıyan iİk İtilaf Devleti aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ermenistan B) İtalya

C) Fransa D) Ingiltere

E) Yunanistan

20. I. Delibaş Mehmet İsyanı

Jl. Çopur Musa İsyanı

III. Demirci Mehmet Efe İsyanı

Yukarıdakilerden hangileri İtilaf Devletleri ile

İstanbul Hükümeti’nin TBMM’ye karşı çıkardığı isyanlardan değildir?

A) Yalnız I B) Yalnız III

C) İve II D) İv e III

E) II ve III

21. TBMM, Sakarya Savaşı’ndan sonra,

I. Kafkas Cumhuriyetleri,

II. Ukrayna,

III. Fransa

devletlerinden hangileri İle antlaşma imzalamıştır?

A) YalnızI B) Yalnız III

E) I, II ve III

C) İve II D) II ve III

22. TBMM’nin imzaladığı,

I. Kars,

II. Gümrü,

İli. Moskova

antlaşmalarının kronolojik sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) I, II, III B) I, III, II

C) II, I, İli D) II, lif, I

E) III, I, II

23. I. Sevr Antlaşması

II. Lozan Antlaşması

III. Montrö Sözleşmesi

Yukarıdakilerden hangilerinde Boğazların yönetiminin uluslararası bir komisyon tarafından yapılması kararı yer alır?

A) Yalnız I ' B) Yalnız II

■ --cyive.il D) II ve İli

E) I, II ve III

24. Atatürk ilkeleri, 1924 Anayasasında hangi tarihte yapılan değişiklikle anayasa güvencesine alınmıştır?

A ) 1924 B )1928 C ) 1930

D ) 1937 E ) 1938

KPSS ® Genel Kültür Testi ^ B e y a z Kalem

25

KPSS :• Genel Kültür Testi ^ B e y d 2 K alem

25. I. Normandiya çıkarması - İtalya • fi

II. Pearl Harbour baskını - Japonya

III. Barbarosa Harekatı-Almanya

II. Dünya Savaşı'nda düzenlenen askeri harekatlar ile bunları düzenleyen devletlerle ilgili

yukarıda verilen eşleştirmelerden hangileri

yanlıştır? '

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

28. Türkiye kıyılarında çok sayıda'deltâ ovası bu-

-, lunmasinın nedenleri arasında âşâğıdakilerden hangisi yer almaz?

A) Kıyılarda güçlü gelgitlerin etkili olmaması

B) Kıyı derinliğinin az olması ■'v,ı>—

C) Akarsuların bol malzeme taşıması'

D) Akarsu boylarının kısa olması

E) Okyanuslara kıyısının bulunmaması

26. Aşağıdakilerden hangisi II. Dünya Savaşı'nın

sonuçları arasında gösterilemez?

A) Doğu ve Batı Almanya'nın birleşmesi

B) Dünyanın Doğu Bloku ve Batı Bloku olarak

ikiye ayrılması

C) Birleşmiş Milletlerin kurulması

D) Faşizm ve Nazizim gibi baskıncı rejimlerin

güç kaybetmesi

E) ABD ve SSCB'nin dünyanın süper güçleri haline gelmeleri

27. Avrupa Ekonomik Topluluğu aşağıdaki antlaşmaların hangisiyle kurulmuştur?

A) Maasricht B) Kopenhag

C) Roma ; D) Helsinki

E)Londra

29. Türkiye’deki maki bitki örtüsü ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Maki üst sınırının en fazla olduğu yer Batı ve

Orta Torosların güney yamaçlarıdır.

B) Yapraklarının tüylü ve kadifemsi olmasında

kış mevsiminin yağışlı ve ılık geçmesi etkili

olmuştur.

C) Makilerin i tahrip edildiği alanlarda oluşan,

makiden kısa boylu dikenli çalılara garig adı

verilir.

D) Kızılçam ağaçlarının tahrip edilmesi ile yayılış alanları genişlemiştir.

E) Keçiboynuzu, zakkum ve yabani zeytin maki

grubunda yer alan çalılardır.

30. Aşağıdaki yer şekillerinin hangisinin oluşumunda karstik malzemelerin etkili olduğu

söylenemez?

A) Erzurum Kars platosu

B) Köprülü kanyonu

C) Elmalı ovası

D) Ballıca mağarası

E) Pamukkale travertenleri

26

ÇÖZÜMLER

1. Museviliği benimseyen tek Türk devleti Hazarlar'dır.

m i â

2. İmaret, yoksullara ve öğrencilere yiyecek dağıtmak için kurulan

hayır kurumudur. Kümbet ise anıt mezardır. (i4.i® C K P ,ı:| ^

3. Muallim-i Sani (ikinci öğretmen) Farabi'dir. “İlimlerin Tasnifi" adlı

eseri vardır. ( V ı; © T fc K j

4. Sayılan özelliklerin hepsi tımar sisteminin faydaları arasındadır.

5. 18. yy'da (Gerileme Dönemi) ıslahatçı devlet adamı I. Mahmut'tur.

6. OsmanlI, 17.yüzyılda fetih yapmaya devam etmiş; hatta bu dönemde batıda en geniş sınırlara ulaşmıştır. Ayrıca Avrupa'nın

üstünlüğünü de kabul etmemiştir.

7. OsmanlI, Gerileme Döneminden önce hukuk alanında bir yenilik

yapmamıştır. 19. yy'da bu alanda yenilik yapılmıştır.

8. OsmanlI Devletinin halktan alacağı vergileri önceden bir başkasına satma işine İltizam sistemi denir. Bu vergiyi devletten toplu

olarak alan kişiye ise Mültezim denir.

9. Kazasker, kadı ve müderrisleri atar, divan-ı hümayunda büyük

davalara bakardı. Şer'i hukukun divandaki en önemli temsilcisi

idi. Ancak ordunun başında komutan olarak sefere padişah ği-,

derdi. Onun gitmediği dönemlerde ise Sadrazam, Serdar-ı Ekrem Unvanıyla giderdi. L v /jT T 'ifS İ®

10. Seyahatname adlı eserin yazarı Evliya Çelebi’dir. Diğer seçenekler doğrudur. ÇL« » ■ (!> #

11. Soruda özellikle azınlıklara temsil hakkının verilmesi ifadesi bizi

I. Meşrutiyet'e götürür.

15. Misak-ı Milli kararlarının alınması İtilaf devletlerinin çıkarlarıyla

uyuşmadığı için 16 Mart 1920’de İstanbul’u resmen işgal etmişierdir. (i|^ ıC );n ;C g |

16. Temsil Heyeti'nin kurulma fikri ilk kez Amasya Genelgesi’nde,

"Her türlü denetimden uzak milli bir kurul oluşturulmalıdır." ifadesiyle vurgulanmıştır.

17. Verilen maddeler Misak-ı Milli kararlarında geçmektedir._______

18. Soruda I. TBMM dediği için İngilizlerle yapılan Ankara

Antlaşması’nı alamayız. Çünkü bu antlaşma 1926’da II. TBMM

döneminde imzalanmıştır.

19. TBMM'yi tanıyan ilk İtilaf devleti Fransa'dır. 1921 Ankara Antlaşmasını imzalamışlardır. .

20. Demici Mehmet Efe, Kuvayımılliyetçilerin çıkardığı isyanlardan21. Kafkas Cumhuriyetiyle Kars; Fransa'yla Ankara Antlaşması; Ukrayna ile Dostluk Antlaşması imzalanmıştır.

22. Gumrü Antlaşması -> 3 Aralık 1920

Moskova Antlaşması 16 Mart 1921

Kars Antlaşması -> 13 Ekim 1921

23. Montrö Boğazlar Sözleşmesinde komisyon kaldırılır, tüm yetkiler

Türkiye'ye verilir. Râ »î Î ' ® î&»İ9|

24. Atatürk ilkeleri,1924 Anayasasinin 1937 değişikliğiyle güvenceye alınmıştır.

12. I. öncül ile İpek ve Baharat Yolu önemini kaybetmiştir. Bu da OsmanlI Devletini çok ciddi ekonomik kayba uğratmıştır. II. öncülde

verilen Celali isyanları köylünün toprağı terk etmesine, üretimin

azalmasına neden olmuştur. III. öncülün ekonomik kökenli olduğu bellidir.

13. Paragrafta verilen bulunduğu yerlerde direnişe geçmeleri ifadesinden Kuvayımllliye'nin bölgesel nitelikli savunma anlayışına

sahip olduğunu anlarız.

14. Bu karar ile yurdun bütününün savunulması gerektiği, bölgesel

kurtuluşun çare olmayacağı belirtilmiştir.

27

25. Normandiya çıkarmasını ABD, İngiltere ve SSCB ortak ordusu

öncelikle Fransa'yı Almanya'nın işgalinden kurtarmak ardından

da Almanya'yı kayıtsız şartsız teslim almak için başlatılmıştır. Diğer seçenekte verilenler doğru eşleştirilmiştir.

26. Almanya II. Dünya Savaşı'ndan sonra Doğu ve Batı olmak

üzere İkiye ayrıldı. 1990 yılında İse tekrar birleşti. Dolayısıyla

Almanya'nın birleşmesi II. Dünya Savaşı'nın sonucu değil soğuk

savaşın sonucudur.

27. Avrupa Ekonomik Topluluğu, 1957 Roma Antlaşmasıyla kurulmuştur. Bu antlaşmadan önce faaliyetlerini Avrupa Kömür ve

Çelik işbirliği Örgütü olarak yürütüyordu.

KPSS

1. Uygurlar Döneminde,

I. fresk,

II. heykel,

III. mimari

sanatlarından hangileri Türk kültürüne dahil

olmuştur?

A) Yalnız! B) Yalnız II C) İve III

D) II ve III E) I, II ve III

2. İslamiyet’in kabulünden sonra halifenin gönderdiği hediyeler de hükümdarlık sembolleri arasında yer almıştır.

Aşağıdakjlerden hangisi halifenin gönderdiği

hükümdarlık semboilerindendir?

A) Çetr B) Cülus C) Tuğra

D) Hansalar E) Otağ

3. El-Kanun fi’t Tıp, Eş-Şifa isimli eserleriyle

ünlü, Avrupa’da "Avicenna” olarak bilinen

Türk İslam bilgini aşağıdakilerden hangisidir?

A) Farabi

B) Ibni Sina

C) Utbi

D) Caca Bey

E) Ibni Haldun

^ B e y a g K a l e m

4. XIX. yüzyılda OsmanlI ekonomisinin dışa bağımlı halé gelmesinde,

I. Coğrafi keşiflerin yapılması,

II. Sanayi İnkılabı'nm gerçekleşmesi,

III. Baltalimanı Ticaret Sözleşmesi’nin imzalanması

gelişmelerinden hangileri etkilidir?

A) İve II B) İve III C) II ve III

D) Yalnız I E) Yalnız II

5. OsmanlI Devleti’nde, Müslüman kişiler sahip oldukları mal varlığını kamu kurumlarının inşası ya

da giderlerinin karşılanması için hayır amaçlı olarak bağışlamışlardır.

İslâm kültüründe vakıf sistemi olarak adlandırılan bu uygulamanın sağladığı faydalar

arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez?

A) Bayındırlık faaliyetlerinin artması

B) Toplumsal ihtiyaçların karşılanması

C) İslam kültürüne ait kalıcı mimari eserlerin yapılması

D) Hâzineye para girişinin olması

E) Sosyal dayanışmanın kuvvetlenmesi

6. OsmanlI Devleti’nde ülke sınırlarının büyümesi,

I. devlet otoritesinin kuvvetlenmesi,

II. etnik çeşitliliğinin artması,

III. vergi gelirlerinin çoğalması

gelişmelerinden hangilerine sebep olmuştur?

A) YalnızI B) Yalnız II C) I ve II

D) İve III E) II ve III

DENEME 5

28

KPSS • Genel Kültür Testi

7. OsmanlI Devletinde, Tanzimat Dönemine ait

yenilikler arasında aşağıdakilerden hangisi

bulunur?

A) Divan-ı Hümayun’un kaldırılarak nazırlıkların

kurulması

B) Avrupa’ya öğrenci gönderilmesi

C) Müslüman olmayanlara memur olma hakkının tanınması

D) Nizam-ı Cedid yeniliklerinin yapılması

E) İlk OsmanlI müzesinin açılması

8. OsmanlI Devleti, XIX. yüzyılda, Müslüman olmayan tebaanın hak ve hürriyetlerini genişleterek

azınlıkların yönetime katılmalarını sağlamıştır.

OsmanlI Devletinin yönetim anlayışındaki

bu değişim üzerinde aşağıdakilerden hangisi

daha çok etkilidir?

A) OsmanlI topraklarının sömürge amaçlı olarak

işgal edilmesi

B) OsmanlI aydınlarının yönetim üzerinde kurduğu baskı

C) AvrupalI devletlerin, azınlık haklarını gerekçe

göstererek OsmanlI Devleti’nin içişlerine karışması

D) Azınlıklara din ve vicdan özgürlüğü tanımak

isteği

E) OsmanlI Devleti’ndeki, milliyetçilik akımının

etkilerini zayıflatmak düşüncesi

9. OsmanlI Devletinde İslam hukukuna dayalı

ilk medeni kanun olan Mecelle-i Ahkam-ı Adliyeyi yazan komisyonun başkanı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mustafa Reşit Paşa

B) Şanizade Ataullah

C) Mahmut Nedim Paşa

D) Ahmet Cevdet Paşa

E) Fuat Paşa

10. OsmanlI Devleti, Turan imparatorluğu kurma

fikri ile l.Dünya Savaşı’nda aşağıdaki cephelerin hangisinde savaşmıştır?

A) Kafkas Cephesi

B) Irak Cephesi

C) Kanal Cephesi

D) Suriye-Filistin Cephesi

E) Makedonya Cephesi

______________^ B e g a z Kalem

11. Milli Mücadele Döneminde Ermeni faaliyetlerini etkisiz kılmak için,

I. Kars İslam Şurası,

II. Kilikyalılar,

III. Reddi İlhak

kumrularından hangisi faaliyetlerde bulun

muştur?

A) İve II B) İve III C) II ve İli

D) YalnızI E) Yalnız III

12. Mustafa Kemal Paşa’nın “Artık, İstanbul Anadolu’ya hakim değil, tabî olmak zorundadır” sözleri,

I. İstanbul Hükümeti’nin işgaller karşısındaki

sorumsuz tutumu,

II. Anlaşma Devletlerinin, İstanbul yönetimi

üzerinde baskı ve denetim kurması,

III. ulusal çıkarlara uygun politikaların Anadolu’da uygulanması

durumlarından hangilerinden kaynaklanan

gerekçelerle söylenmiştir?

A) İve II B) İve III C) I, il ve III

D) YalnızI E) Yalnız II

29

13. Mebusan Meclisi’nde kabul edilen Misaktmilli’de,

I. kapitülasyon,

II. rejim,

III. sınır

konularından hangileri hakkında kararlar bulunmaktadır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve İH E) l, il ve ili

KPSS* Genel Kültür Testi

16. Kurtuluş Savaşı Döneminde, cephede zaman

kaybı olmadan, hızlı karar almak için meclis yetkilerini kullanmak ihtiyacı duyulmuştur.

Belirtilen bu durum aşağıdaki kanunlardan

hangisinin çıkartılmasını zorunlu kılmıştır?

A) Başkomutanlık Kanunu

B) Nisabı Müzakere Kanunu

C) Tekalifi Milliye Emirleri

D) Hıyaneti Vataniye Kanunu

E) Men-i Müskirat Kanunu

Kalem

14. 1921 yılında TBMM’ce kabul edilen Teşkilatı

Esasiye,

I. halkçı,

İL devletçi,

III. laik

özelliklerinden hangisine sahiptir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) YalnızI E) Yalnız II

15. Sakarya Savâşı’nın yapılmasına bağlı olarak

aşağıdaki gelişmelerden hangisi ortaya çıkmamıştır? ,

A) Mustafa Kemal Paşa’ya gazi unvanı ve mareşallik rütbesinin verilmesi

B) Kars Antlaşmasının yapılması

C) İtalya ve Fransa’nın Anadolu’dan çekilmesi

D) Hatay hariç, Suriye sınırımızın çizilmesi

E) Misak-ı Milli’nin Yunanistan tarafından tanınması

17. Atatürk, “Hakiki inkılapçılar onlardır ki, ilerleme

ve yenileşme inkılâbına sevk etmek istedikleri

insanların ruh ve vicdanlarındaki gerçek eğilime

nüfuz etmesini bilirler” sözleriyle Türk inkılabının,

I. çağdaş bir değişim hareketi olma,

li. halkın isteklerine uygun olarak hareket

etme,

III. halkın desteğini alarak hareket etme

özelliklerinden hangisini ortaya koymaktadır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) İve III E) I. II ve III

18. I. “Devletin dini İslam’dır” ibaresinin anayasadan çıkartılması.

II. Seçme yaşının 18’den 22’ye çıkarılması.

III. Milletvekillerinin, yemin metninden “vallahi"

kelimesinin çıkartılması.

Yukarıdakilerden hangisi 1928 yılında anayasada yapılan değişiklikler arasındadır?

A) I ve II B) I ve III C) I, II ve III

D) YalnızI E) Yalnız II

30

KPSS ® Genel Kültür Testi

19. Aşağıdakilerden hangisi cumhuriyetin iianı

ile yapılan düzenlemeler arasında yer almaz?

A) Hükümet üyelerinin cumhurbaşkanı tarafından atanması

B) Cumhurbaşkanının ve Bakanlar Kurulu’nun

meclis içinden seçilmesinin benimsenmesi

C) Meclisin, yürütme yetkisini kullanma konusundaki gücünün zayıflaması

D) Cumhurbaşkanının, devlet başkanı olarak tanımlanması

E) Hükümetin, cumhurbaşkanına karşı sorumlu

hale gelmesi

20. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının parti

programında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

A) İki dereceli seçimden tek dereceli seçim sistemine geçilmesi

B) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması

C) Dini inançlara saygı duyulması

D) Yerel yönetimlerin kuvvetlendirilmesi

E) İktisadi yatırımlarda, özel teşebbüse destek

verilmesi

21. Aşağıdakilerden hangisi Lozan Anlaşmasına

ait maddeler arasında yer almaz?

A) Ülkedeki gayrimüslim azınlıkların Türk vatandaşı olarak kabul edilmesi

B) Yabancı devletlere tanınan her türlü ayrıcalığın kaldırılması

C) Batı Trakya ve İstanbul hariç Türk ve Rum

nüfusunun yer değiştirmesi

D) Boğazlar komisyonunun kaldırılarak yetkilerinin Türkiye Devleti’ne devredilmesi

E) Irak sınırının geleceğinin taraflarca 9 ay içinde yapılacak görüşmelerle belirlenmesi

22. Atatürk’ün, “Devlet ve fert birbirine karşı değil,

birbirinin tamamlayıcısıdır... Bizim takibini uygun

gördüğümüz devletçilik prensibi, bütün üretim ve

dağıtım araçlarını fertlerden alarak milleti büsbütün başka esaslar dahilinde tanzim etmek değildir”

sözlerine bağlı olarak devletçilik ilkesi hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenilemez?

A) Halkçılık ilkesinin tamamlayıcısı olma

B) Karma ekonomi anlayışını benimseme

C) Özel teşebbüsten kalan iktisadi boşluğu doldurma

D) Üretim araçlarında kişisel mülkiyete izin verme

E) iktisadi alanda özel teşebbüsün faaliyetlerine

izin verme

____________ ^ Ig y a z K a lg m

23. Yeni Türk harflerinin kabul edilmesinin sebepleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer

almaz?

A) Batıdaki bilimsel gelişmelerin takibini kolaylaştırmak

B) Halkın eğitim seviyesini yükseltmek

C) Yazı dili ve konuşma dili arasındaki uyumsuzluğu ortadan kaldırmak

D) Yazı dilindeki ikili uygulamaları ortadan kaldırmak

E) Türk dilinin gelişimini hızlandırmak

24. Atatürk Dönemine ait aşağıdaki uygulamalardan hangisi dış ticaret açığım kapatmaya

yönelik değildir?

A) Koruyucu gümrük politikasının uygulanması

B) Teşvik-i Sanayi Kanunu’nun çıkartılması

C) Merkez Bankası’nın kurulması

D) İthal mallardan alınan vergilerin artırılması

E) I.Beş Yıllık Sanayi Plam’nın uygulanması

31

25. Türkiye Kore Savaşı'na asker göndererek,

I. NATO'ya üye olma,

II. Birleşmiş Milletler Teşkllatı'na katılma

III. Yeni topraklar kazanma

hedeflerinden hangilerine ulaşmak istemiştir?

A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yalnız III

D) İve III E) 1,11 veIII

KPSS « Genel Küttür Testi Kalem

Türkiye haritasında numaralandırılan yerlerin

hangilerinde koyun yetiştiriciliğinin yaygın

olduğu söylenebilir?

A) İv e li B) İve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

26. Türkiye'de ilk film festivali 1964 yılında aşağıdaki şehirlerin hangisinde düzenlenmiştir?

Â) Adana B) Antalya

C) İstanbul D) Ankara

E) İzmir

27. 1996*da Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan

ve Tacikistan'ın kurdukları uluslararası örgüt

aşağıdakilerden hangisidir?

A)BDT B)Cominform

C) Şanghay Beşlisi D) KEl

E) NATO

29. Erzurum’dan Adana’ya doğru giden bir kişi,

ulaştığı yer ile ilgili aşağıdakilerden hangisini

söyleyemez?

A) Sıcaklık farkının daha fazla olduğunu

B) Buğdayın daha önce hasat edildiğini

C) Gece ve gündüz arasındaki süre farkının

azaldığını

D) Güneşin daha geç battığını

E) Ekvator çizgisine daha yakın olduğunu

30. Elazığ çevresi maden çeşitliliği bakımından zengindir.

I. Kurşun - çinko

II. Bor-petrol

III. Bakır - krom

IV. Taş kömürü - doğal gaz

Elazığ çevresinde yukarıda verilen maden eşleştirmelerinden hangilerinin çıkarımının yapıldığı söylenemez?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

32

ÇÖZÜMLER

1.

2.

Uygurlar döneminde fresk (I) ve mimari (ili) sanatları Türk kültürüne dahil olmuştur! Heykel (II) sanatı Uygurlardan önce de

vardı. Balballar ve Orhun Anıtları heykel sanatına örnek özellik

gösterir.

12.

İslamiyet'in kabulünden sonra halifenin gönderdiği hediyeler

arasında "getri (saltanat şemsiyesi) yer alır. Diğer hediyeler

arasında Hilat, tuğ, alem, asa ve traz yer alır. Cülus: Taht değişikliklerinde dağıtılan bahşiş: Tuğra: İmza şeklindeki padişah

mührü: Hansalar: Hükümdar sofrası ile ilgilenir, aşçı. Otağ ise

çadır anlamındadır.

13.

Mustafa Kemal Paşa’nın "Artık, İstanbul Anadolu'ya hakim

değil, tabî olmak zorundadır" sözü, İstanbul Hükümeti’nin sorumsuz tutumu (I), Anlaşma Devletlerinin, İstanbul yönetimi

üzerinde baskı ve denetim kurması (II), ulusal çıkarlara uygun

politikaların Anadolu'da uygulanması gerekçeleri ile söylenmiştir. I.II ve III nolu öncüller doğrudur. !

Misak-ı Milli isimli belgede borçlar, boğazlar, azınlıklar, sınırlar,

kapitülasyonlar ve referandumdan söz edilir. Misakımilli’de rejimden söz edilemez.

3. El-Kanun fi't Tıp, Eş-Şlfa isimli eserleriyle ünlü, Avrupa'da

“Avicenna” olarak bilinen Türk İslam bilgini “İbni Sina"dır.

4. XIX. Yüzyılda OsmanlI Devleti ekonomisinin dışa bağımlı hale gelmesinde, Sanayi İnkılabı (II), Baltalimanı Ticaret

Sözleşmesi’nin imzalanması (III) etkilidir. Coğrafi keşifler, XIX.

yüzyılda OsmanlI ekonomisinin dışa bağımlı hale gelmesinde

etkili değildir. Coğrafi keşifler, XV. yy. sonlarında başlamış, OsmanlI üzerindeki etkileri ise XVI. yüzyılda görülmeye başlanmıştır. XIX. yüzyılda yaşanan bir gelişmeyi XV. yüzyıl ile ilişkiiendlrmek doğru olmaz. (foiB)(^(»ı(K^

5. İnşa faaliyetleri, bayındırlık faaliyetlerini artırır (A). Bu inşa faaliyetleri kalıcı eserler de meydana getirir (C). Kamu kurumlan,

toplumsal ihtiyaçları karşılar (B). Hayır işleri, toplumsal dayanışmayı kuvvetlendirir (E). Vakıf sistemi hâzineye para girişi

6. OsmanlI Devleti’nde ülke sınırlarının büyümesi, etnik çeşitliliğin

artmasına (II) ve vergi gelirlerinin çoğalmasına (III) sebep olur.

Zira sınırların genişlemesiyle ülkede yaşayan insan artar, vergi

mükellefleri de çoğalır. Sınırların genişlemesiyle devlet otoritesi

kuvvetlenmez. Zira, hakim olunan alan genişledikçe idare zorlaşır. (id X j|i© ı? '@

sağlamaz, fakat para çıkışını engeller. K

7. Tanzimat Dönemi'ne ait yenilikler arasında Müslüman olmayanlara memur olma hakkının tanınması yer alır. Gayrimüslimlere memur olma hakkı Islahat Fermanı ile tanınmıştır (C).

Divanı Hümayun'un kaldırılarak nazırlıkların kurulması, II.

Mahmut: Avrupa'ya öğrenci gönderilmesi, II. Mahmut, Nizamı

Cedld yeniliklerinin yapılması, İlil. Selim: İlk OsmanlI müzesinin açılması ise II. Abdülhamit zamanındadır.

8. XIX. yüzyıl, Fransız İhtilali ve milliyetçilik akımı etkilerinin yoğun olarak hissedildiği bir dönemdir. Bu gelişmeler OsmanlI

Devleti'ni dağılma sürecine sokmuştur. OsmanlI Devleti, Müslüman olmayan tebaanın hak ve hürriyetlerini genişleterek

azınlıkların yönetime katılmalarını sağlamıştır. Bu davranış ile

ulaşılmak istenen temel hedef milliyetçilik akımının etkilerini

azaltmaktır. . . i'Â\\§):§XÎİ’f f i |

14. 1921 yılında TBMM'ce kabul edilen Teşkilatı Esasiye, halkçı (I),

özelliğine sahiptir. Halkçıdır, çünkü ulusal egemenlik anlayışı

vardır. Teşkilatı Esasi de devletçilik ve laiklikle ilgili bir vurgu

yoktur. Aksine TBMM'ye şeri kanunları uygulama yetkisi vermiştir.

15. Sakarya Savaşı’nın sonuçları arasında Misakımilli’nin Yunanistan tarafından tanınması yoktur. Misakımilli'nin Yunanistan

tarafından tanınması Lozan’da gerçekleşmiştir. (;A;^ırc.-ri)~|@|

16. Kurtuluş Savaşı'nda meclis yetkilerini kullanmaya duyulan ihtiyaç Başkomutanlık Kanunu ile beraber karşılanmıştır. Mustafa

Kemal Paşa’ya meclis yetkilerini kullanma hakkı verilmiştir.

17. Atatürk'ün sözünde geçen “ilerleme ve yenileşme” kelimeleri

Türk Inkılabı'nın çağdaş bir değişim hareketi olma özelliğini

ortaya koyar (I). Sözlerde geçen: “İnsanların ruh ve vicdanlarındaki gerçek eğilime nüfuz etme” ifadeleri İse inkılabın halkın

desteğini alarak hareket etme özelliğini ortaya koyar (III). Türk

inkılabı halkın isteklerine uygun olarak yapılmamıştır, İhtiyaçlarına uygun olarak yapılmıştır, inkılaplar kimi zaman halkın

tepkisine rağmen gerçekleştirilmiştir (II). (çşyş);® © -ji|

18. 1928 yılında anayasada yapılan değişiklikler arasında: “Devletin dini İslam’dır” ibaresinin anayasadan çıkartılması (i): Milletvekillerinin, yemin metninden “vallahi” kelimesinin çıkartılması

(III) vardır. Seçme yaşının 18'den 22'ye çıkartılması 1934'de

gerçekleştirilmiştir (II).

19. Cumhuriyetin ilanı ile yapılan düzenlemeler arasında: hükümetin, cumhurbaşkanına karşı sorumlu hale gelmesi yer almaz.

Hükümet, cumhurbaşkanına karşı değil, meclise karşı sorumludur.

20. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın parti programında: Kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması yoktur. Bu konuda Serbest Cumhuriyet Fırkası programında madde bulunmaktadır.

9. OsmanlI Devleti'nde İslam hukukuna dayalı ilk medeni kanun

olan Mecelle-i Ahkam-ı Adliyeyi yazan komisyon başkanı Ahmet Cevdet Paşa'dır.

21. Boğazlar komisyonunun kaldırılarak yetkilerinin Türkiye

Devletl'ne devredilmesi Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile beraber olmuştur. Lozan'da Boğazların yönetimi Türkiye'nin başkanlığındaki uluslararası komisyona bırakılmıştır. (® ı'B 'ıig !© @

10. OsmanlI Devleti, Turan imparatorluğu kurma fikri ile I.Dünya

Savaşı’nda Kafkas Cephesi’nde savaş yapmıştır. 1

11. Milli Mücadele döneminde Ermeni faaliyetlerini etkisiz kılmak

için, Kars İslam Şurası (I), Kilikyalılar (II) Cemiyetleri çalışmıştır. Reddi İlhak Cemiyeti ise İzmir'in işgaline tepki olarak kurulmuştur (III).

22. Devletçilik İlkesi, halkçılık ilkesinin tamamlayıcısı ise de

Atatürk’ün soruda belirtilen sözlerine bakarak bunu söylemek

mümkün değildir, özel teşebbüse iktisadi alanda izin verilmesi (E), Karma ekonomi anlayışının da bulunduğunu gösterir

(B). Devlet ve fert birbirinin tamamlayıcısı ise özel teşebbüsün

bıraktığı boşluk devlet tarafından da doldurulacaktır (C). Tüm

üretim araçlarının fertlerden alınması söz konusu değilse (D)

üretim araçlarında kişisel mülkiyete izin verildiği anlaşılmaktad,r'

33

KPSS a Lisans

23. Yeni Türk harflerinin kabul edilmesinin sebepleri arasında: yazı

dilindeki ikili uygulamaları ortadan kaldırmak yoktur. Zira yazı

dilinde ikili uygulama yoktur. Bu yüzden doğru cevap “D” seçeneğidir. Sorunun güçlü çeldiricisi ise “C" seçeneğidir. Arap

harfleri ile yazılan yazı, her zaman yazıldığı gibi okunmaz. Tıpkı İngilizce'deki gibi "English” yazılır ama “Ingiışh" okunur. Yeni

düzenleme ile bu uyumsuzluk da kaldırılmıştır.

24. Merkez Bankası'nın kurulması dış ticaret açığını- kapatmaya

yönelik değildir. Merkez Bankası, para politikasını yönetmek,

Türk parasının kıymetini korumak ve para basmak yetkileri ile

kurulmuştur. Dış ticaret açığı ihracat ve ithalat ürünleri arasındaki farktan ileri gelir. Merkez Bankası’nın böyle bir sorumluluğu yoktur. (;Â)ıD@CŞ»t%

25. Türkiye, Kore Savaşı'na (1950-1953) asker göndererek

NATO'ya üye olmak istemiştir. Bu esnada zaten Birleşmiş

Milletler Teşkilatına üyeydi. Ayrıca Kore gibi uzak doğuda bulunan bir coğrafyada toprak kazanmak gibi bir hedefi olamaz.

26. Türkiye'de ilk film festivali 1964 yılında Antalya'da düzenlen27. 1996'da Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın

kurdukları uluslararası örgüt Şangay Beşlisidir. Sonradan Özbekistan da katılarak Şangay işbirliği Örgütü ismini almıştır.

miştir.

34

DENEME 6

1. İtilaf devletlerinin l. Dünya Savaşı’nın sonunda topladı- ■

ğı Paris Barış Konferansına; Rumlar, Ermeniler ve Arap- I

lar nüfuslarının yoğun oldukları bölgelerde haklarını sa- i

vunmak üzere davet edilmişlerdir. j

ı

I

I

Bu uluslar Paris Barış Konferansı’na İtilaf devietleri ;

tarafından aşağıdakilerden hangisi gerekçe gösteri- |

lerek çağrılmıştır? !

ı

I

I

A) Amiral Bristol Raporu |

ı

B) General Harbord Raporu j

I

C) General Milne Raporu j

D) Wilson ilkeleri |

t

E) Dr. Esat Işık Raporu '

m

3ÖJM£ X<B

3

2. Milli Mücadele döneminde görülen aşağıdaki gelişmelerden hangisi, I. TBMM'nln otoritesini olumsuz

yönde etkilemiştir?

A) İç ayaklanmaların çıkması

B) İstanbul’un resmen işgal edilmesi

C) Şeyh Sait isyanı'nın çıkması

D) İzmir’in Yunanlılar tarafından işgal edilmesi

E) Mebuslar Meclisi'nin dağıtılması

3. TBMM'de 26 Kasım 1934'te her türlü lakap ve unvanların kullanılmasının yasaklanmasına yönelik bir yasa kabul edilmiştir.

Bu yasanın aşağıdakilerden hangisini tamamlayıcı

özellik taşıdığı savunulabilir?

A) Soyadı Kanunu

B) Medeni Kanun

C) Kabotaj Kanunu

D) Şapka Kanunu

E) Tevhiditedrisat Kanunu

4. Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de 1970’il yıllar boyunca yaşanan ekonomik sorunları giderme amacıyla gerçekleştirilmiştir?

A) 5 Nisan Ekonomik Kararları'nın alınması

B) Türk Ltrası’ndan 6 sıfır silinmesi

C) 7 Eylül Ekonomik Kararları'nıir yö-çoapö-lıı'nmı

D) ?ö-CIopöGosipö)Copö-3opö-3o p)öUçoKpöç-oopöçCorpö)uonmaGGç-o pöUçoKpö)3oapö)Uonpö?Ioupö)Conpö)Conpö?'oıpö-çonpö)Conpö?Conpö)Co pöUçoçpö-U

5. Osmaniı Devleti’nde toplum yönetenler ve yönetilenler 7.

diye iki ana gruptan oluşmuştur. Bunlardan birincisi görevleri icabı vergi ödemeyen yönetici gruptur. İkincisi

ise reaya (yönetilen) denilen şehirliler, köylüler ve göçebelerin oluşturduğu vergi mükellefi olan gruptur.

Bu bilgilere bakılarak;

I. Toplumun bazı kesimleri vergiden muaf tutulmuştur.

II. Reaya sınıfına devlet memuru olma hakkı tanınmamıştır.

III. Kapıkulu askerleri padişah üzerindeki etkinliğini artırmıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

tfl

S

6. OsmanlI Devleti’nde 1868 yılında eğitime başlayan okulun beş yıl olan eğitim süresi daha sonra hazırlık sınıfı

ile birlikte sekiz yıla çıkarılmıştır, ilk müdürü gibi öğretmenlerin çoğu da Fransız olan, her din ve milletten öğrencinin alındığı bu okul, günümüzde de eğitim faaliyetlerine devam etmektedir.

Yukarıda özellikleri verilen okul aşağıdakilerden hangisidir?.

A) Sanayiinefise Mektebi

B) Darüşşafaka

C) Darülelhan

D) Galatasaray Sultanisi

E) Darülfünunuşahane

I. Medrese

II. Kervansaray

İli. Kurgan

Yukarıdakilerden hangilerinin ilk örnekleri Karahanlılar’da görülmüştür?

A) Yalnız I ' 8) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

8. Aşağıdakilerden hangisi Adolf Hitler döneminde Almanya’da görülen gelişmeler arasında ver almaz?

A) Fransa'ya bırakılan Saar Bölgesi'nin halk oylamasıyla Alman yönetimine geçmesi

B) Ren Bölgesi’ne asker sevkedilmesi

C) Almanya’nın Avusturya'yı ilhak etmesi

D) Münih Konferansı kararıyla Südet’in Almanya'ya bırakılması

E) Weimar Anayasası’nın hazırlanması

9. I. Köktürk, Uygur ve Akhun gelenekleri

II. Oğuzların kabile gelenekleri

III. İslamiyet’e girişle birlikte alınan uygulamalar

Büyük Selçukluların hukuk sisteminde yukandakilerden hangileri etkili olmuştur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) 1 ve I 36 E) I, II ve III

13. Aşağıdakiierden hangisi Osmanlı bestekârlarından

biri değildir?

10. Aşağıdaki gelişmelerin hangisiyle ABD, Orta Doğu’da

SSCB ile ilk kez karşı karşıya gelmiştir?

A) SSCB önderliğinde Varşova Paktı'nın kurulması

B) ABD’nin Eisenhower Doktrini'ni ilan etmesi

C) SSCB’nin Küba'ya nükleer füzeler yerteştirmesi

D) ABD'nin Vietnam’ı işgal etmesi

E) Orta Doğu’da İsrail Devleti'nin kurulması

A) İsmail Dede Efendi

B) Tamburi Ali Efendi

C) Hacı Arif Bey

D) Mustafa Itri Efendi

E) Osman Hamdi Bey

11. Osmanlı Devleti’nin Kuruluş döneminde Kapıkulu

Ordusu’na asker sağlamak amacıyla;

I. tımar, H

M

II. pençik, S

D»

İli. devşirme

tu

0 .

09

1.

M

«<

sistemlerinden hangileri uygulamaya konulmuştur?

A} Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I! ve III E) I, II ve İÜ

14. Osmanlı Devleti’nde;

I. kızlar için yükseköğrenim kurumtarının açılması,

II. Düyunıurnumiye İdaresi'nin kurulması,

III. Nazırlıkların kurulması

düzenlemelerinden hangilerinin modernleşmeye uygun olduğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve İli E) l, II ve İli

12. Aşağıdakiierden hangisi Lale Devri’nde görülen gelişmelerden biri değildir?

A) Tulumbacılar Ocağı’nın kurulması

B) Avrupa’ya geçici elçiler gönderilmesi

C) Doğu ve Batı klasiklerinden Türkçeye tercümelerin

yapılması

D) Hendesehane'nin açılması

E) Barok ve Rokoko tarzlarının mimaride uygulanması

15. Aşağıdakiierden hangisinin Osmanlı Devleti’nin Avrupa devletlerinin ekonomik baskısı altına girmesine neden olduğu savunulamaz?

A) Dış borçlanmaya gidilmesi

B) Baltalimanı Ticaret Sözleşmesi'nin imzalanması

C) Düyunıumumiye İdaresi’nin kurulması

D) Esham usulü ile hâzinenin nakit ihtiyacının karşılanması

E) Yabancılara Osmanlı Devleti’nde banka ve şirket kurma izni verilmesi

37

16. Genç OsmanlIlar Cemiyeti ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?

A) Yönetime karşı ilk teşkilatlı muhalefet hareketini başlatmışlardır.

B) Cemiyetin siyasi liderliğini Enver Paşa yapmıştır.

C) II. Meşrutlyöt’in ilanında etkili olmuşlardır.

D) Fikirlerinin oluşmasında İslam kültürü temel unsur

olmuştur.

E) III. Selim'ln gerçekleştirmek istediği Nizamıcedit ıslahatlarına yön vermişlerdir.

17. Türkiye’nin dış borçlar konusunda özellikle Fransa i

ile sorunlar yaşamasında aşağıdaki terden hangisi '

etkili olmuştur? jjj

!

A) Hatay’ın Misakımilli sınırları dışında kalması |

B) Türkiye'den en fazla alacağı olan devletin Fransa ol- J

s masi 1

57

C) Fransa’nın uzun yıllar kapitülasyonlardan yararlanması !1

D) Fransa’nın Milletler Cemiyeti’nin kurucu üyesi olması j

ı

E) Fransa’nın İtilaf devletlerinden biri olması !

18. Cumhuriyet döneminde yapılan inkılaplarda aşağıdaki alanların hangisinde laikleşme amacı gûdûlmem istir?

A} Eğitim B) Tarih C) Toplumsal

19. Şeyh Sait isyanı nedeniyle;

I. Ankara,

II. Diyarbakır,

III. Gaziantep

illerinin hangilerinde İstiklal Mahkemeleri kurulması

kararlaştırılmıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve ili

20. Milli Mücadele yıllarında İskenderun Sancağı’nm belirli koşullarla Fransız mandasına bırakılmasını İçeren antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?

A) Batum Antlaşması

B) Ankara Antlaşması

C) Kars Antlaşması

D) Gümrü Antlaşması

E) Mudanya Ateşkes Antlaşması

21. OsmanlI Devleti’nde Divan-ı Hümayun’da alınan kararlar aşağıdakilerden hangisinin onayından sonra

yürürlüğe girmiştir?

A) Nişancı B) Sadrazam C) Padişah

D) Hukuk E) Yönetim 38 D) Kazasker E) Defterdar

22. Aşağıdakilerden hangisi 3 Mart 1924’te kabul edilen

Tevhiditedrisat Kanunu’nun kazananları arasında ver

almaz?

A) Kültür farklılaşmasının engellenmesi

B) Milli bir alfabenin kullanılması

C) Tüm okulların Milli Eğitim Bakanltğı’na bağlanması

D) Eğitim politikalarının tek merkezden yönetilmeye başlanması

E) Akılcı ve bilimsel eğitime geçişte önemli bir adım atılması

23. Kütahya - Eskişehir Savaşları devam ederken aşağıdakilerden hangisi toplanmıştır?

A) Pozantı Kongresi B) Alaşehir Kongresi

C) I. Maarif Kongresi D) Erzurum Kongresi

E) I. İzmir İktisat Kongresi

24. Türkiye’de demokrasinin yerleşmesi amacıyla gerçekleştirilen;

I. kadınlara siyasi hakların verilmesi,

II. tek dereceli seçim sisteminin uygulanması,

III. Cumhuriyetçilik ilkesinin Anayasa’ya girmesi

gelişmelerinden hangileri Atatürk döneminde meydana gelmiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

D) II ve ili E) I, II ve 111

25. Ankara'nın Temsil Heyeti için merkez seçilmesine

Kazım Karabekir gibi bazı komutanların karşı çıkmasında aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?

A) Doğu Anadolu'nun geleceğinin tehlikeye düşeceği

endişesi

B) Trakya'daki Yunan işgalinin genişlemesi

C) Padişahın Milli Mücadele’ye karşı çıkması

D) İzmir ve çevresinin Yunan işgalinde olması

E) Ankara’nın jeopolitik konumunun uygun olması

I 26. Yönetici kadronun Musevi olduğu; halk arasında ise

! İslamiyet, Hristiyanlık ve Musevilik gibi farklı dinleti rin benimsendiği Türk devleti aşağıdakilerden fıang gisidir?

| A) Peçenekler B) Avarlar C) Hazarlar

>c

f D) Kumanlar E) Türgeşler

27. Milletler topluluğu içinde Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran

Türkiye halkına, Türk Milleti denir.

Atatürk’ün bu sözüne bakılarak, O’nun milliyetçilik

anlayışıyla İlgili;

I. Birleştirici niteliktedir.

II. Irkçılığa karşıdır.

III. Akılcı ve gerçekçidir.

yargılarından hangileri savunulabilir?

A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) 1 ve II

39

D) II ve lil E) I, II ve III

GENEL KÜLTÜR DENEME SINAVI-10

LİSANS ÇÖZÜMLERİ

1. 6 Ocak 1918'de yayımlanan Wüson ilkelerl'nde

(D seçeneği) "OsmanlI Devtell'nde Türklerln yoğun olduğu bölgelerin bağımsızlığı sağlanacak,

Türk olmayan milletlerin kendi kendini yönetme

hakkı olacak" karan yer almıştır, itilaf devletleri

bu kararı gerekçe göstererek Paris Banş Konferansına; Rum, Ermeni ve Arapları da davet etmişlerdir.

Cevap D

2. I. TBMM, 23 Nisan 1920’de açılmıştır. OsmanlI

Hükümeti ile itilaf devletleri, azınlıklar ve eski Kuvayımllllyecller tarafından isyanlar çıkarılması

TBMM'nîn otoritesini olumsuz etkilemiştir (A seçeneği).

istanbui16 Mart 1920'de resmen İşgal edilmiş,

dağıtılan Mebuslar Meclisi son toplantısını 13

Mart’ta yapmıştır. Fiilen kapatılan Mebuslar Mecllsi’nin hukuki varlığına Suitan Vahdettin 11 Nisan 1920’de son vermiştir. İzmir, Yunanlılar tarafından 1919'da İşgal edilmiş, Şeyh Salt isyanı

İse 1925'te çıkmıştır.

Cevap A

3. 21 Haziran 1934'te çıkarılan Soyadı Kanunu (A 5.

seçeneği) İle her Türk vatandaşının, kendi adından başka, ailesinin ortak olarak kullanacağı bir

soyadı alması kararlaştırılmıştır. Bunlar Türkçe

olacak, ahlaka aykırı ve gülünç adlar soyadı olarak kullanılmayacaktı. Böylece toplumdaki üstünlük belirten san ve unvanların kullanımı azalmış ve resmi İşlemlerdeki karışıklıklar önlenmiştir. Ayrıca TBM M'de, Soyadı Kanunu'nu tamamlayan 26 Kasım 1934'te her türlü lakap ve unvanların kullanılmasının yasaklayan bir yasa da

kabul edilmiştir.

Cevap A

4. Türkiye'de 1970'H yıllar boyunca yaşanan ekonomik sorunları giderme (Petrol krizi, ABD am- 6.

bargosu, karaborsacılık, yüksek enflasyon vb.)

amacıyla 24 Ocak Ekonomik Kararları (E seçeneği) 1980 yılında alınmıştır. Bu kararlara göre;

ödemeîer dengesini düzeltmek, enflasyonu

düşürmek, serbest piyasa ekonomisine geçmek

ve ihracata yönelik Üretimi teşvik etmek temel

öncelikler arasına alınmıştır.

5 Nisan Ekonomik Kararlan 1994'te alınmış, Türk

Llrası'ndan 6 sıfır 2005'te silinmiş, 7 Eylül Ekonomik Kararları 1947'de alınmış, Milli Korunma

Kanunu ise 1940'ta çıkanlmıştır.

Cevap E

OsmanlI Devietl'nde toplumun yönetenlerve yönetilenler diye iki ana gruba ayrılması ve yönetenlerin görevleri İcabı vergi ödememeleri toplumun bazı kesimlerinin vergiden muaf tutulduğunu gösterir (I. öncül). Parağraftaverilen bilgiden diğer öncüllere ulaşılamaz.

Cevap A

1868 yılında eğitime başlayan Galatasaray Sultanisi (D seçeneği) OsmanlI Devietl’nde açılan

İlk sultanidir. Okulun beş yıl olan eğitim süresi

daha sonra hazırlık sınıfı İle birlikte sekiz yıla çıkarılmıştır. ilk müdürü gibi öğretmenlerinin çoğu da Fransız olan, her din ve milletten öğrencinin alındığı bu okul, günümüzde de eğitim faaliyetlerine devam etmektedir. Sanayllneflse

Mektebi (Güzel Sanatlar) 1882'de, Darüşşafaka

(Şefkat yuvası) 1873’te, Darülelhan (Müzikevi)

1917’de, Darülfünunuşahane (Üniversite) İse

1900'de açılmıştır.

Cevap D

13. Osman Hamdl Bey: Arkeolog, müzeci, ressam

ve öğretmendir. OsmanlI Devietl’nde ilk resim

eğitiminin verildiği Sanayllneflse Mektebi’nln kurucu müdürüdür (E seçeneği).

İsmail Dede Efendi: Hamâmîzade ismâll Dede

Efendi, 19. yüzyılda yaşamış bestecidir. Daha

çok Dede Efendi diye anılır.

Tamburi Ali Efendi: Tambur, yaylı tambur, klasik kemençe ve alto kemençe ustasıdır. Çok sayıda bestesi ve taş plak kayıtları vardır,

Hacı Arif Bey: 19. yüzyılın önemli Klasik Türk

Müziği hestekârlarındandır, Kürdîlihfcazkâr makamı HeMüsemmen usulünü bulmuştur.

Mustafa Itri Efendi: Buhurizade Mustafa Itri, 17.

yüzyılda yaşamış bestekârdır. Portresi, 100TL’fik

banknotların arka yüzünde yer almaktadır.

’ Cevap E 14

14. OsmanlI Devleti’nde 19. yüzyılda kızların eğitiminin devlet politikası haline getirilerek yükseköğrenim kuramlarının açılması (I. öncül) ve Divanıhümayun’un kaldırılarak günümüzdeki bakanlıklara benzeyen Nazırlıkların kurulması (İli.

öncül) modernleşmeye uygun düzenlemelerdir.

Dûyunıumumiye idaresi (II. öncül) İse OsmanlI

ekonomisinin İflası sonucu dış borçların ödenmesi amacıyla kurulmuştur.

15. Eaham uaulü Oamanlı Devleti’nde hazînenin nakit ihtiyacını karşılamak amacıyla uyguladığı iç

borçlanma yöntemidir, (D seçeneği). I. Abdülhamit döneminde uygulamaya konulan bu, iç

borçlanma yolu OsmanlI Devletl’nln Avrupa devletlerinin ekonomik baskısı altına girmesine neden olmamıştır.

Cevap D

16. Genç OsmanlIlar Cemiyeti ile İlgili “Yönetime karşı ilk teşkilatlı muhalefet hareketini başlatmışlardır." (A seçeneği) bilgisi doğrudur.

“Cemiyetin siyasi liderliğini Enver Paşa yapmış

ve II. Meşrutiyet’in ilanında etkili olmuşlardır."

bilgileri (S ve C seçenekleri) İttihat ve Terakki

Cemiyeti ile ilgilidir. Genç OsmanlIlar Cemiyetinin fikirlerinin oluşmasında İslam kültürü (D seçeneği) değil, Osmanlıcılık anlayışı temel unsur

olmuştur.

40

17. Türkiye'den en fazla alacağı olan devletin Fransa olması (B seçeneği) Türkiye'nin dış borçlar

konusunda özellikle Fransa İle sorunlar yaşamaaında etkili olmuştur.

1914’te 153,7 Milyon Liralık OsmanlI Dış Borcunun Alacaklı Devletlere Göre Dağılımı (%}:

Fransa 49

Almanya - £0

Belçika 11

İngiltere 7

İtalya 1

Avuaturya-Macarlstan 1

Diğer 11

Lozan Antlaşması ile OsmanlI Devleti'nîn yaklaşık 161 milyon liralık dış borcundan Türkiye'nin

payına yaklaşık 105 milyon lira düşmüştür.

Cevap B

18. Cumhuriyet döneminde yapılan inkılaplarda tarih alanında laikleşme değil, millileşme (milllyetçlllk-ulusçuluk) amacı güdûlmüştür. Bu çarçecede Türk Tarih Kurumu açılmış, yapılan çalışmalarla ümmetçi ve saltanatçı tarih anlayışından

milli tarih anlayışına geçiş sağlanmıştır.

Cevap D Cevap A Cevap B

7. İlk Türk İslam devleti olarak kabul edilen Karahanlılar İlk medreseleri (I. öncül) kurmuş ve öğrencilere İlk kez burslu eğitim sağlamışlardır, Karahanlılar ayncaTürk İslam tarihinde rlbat adıyla anılan ilk kervansarayları da (II. öncül) kurmuşlardır. Kurgan İse, İslamiyet öncesi Türklerde tümülüs şeklinde yığma oda mezarlara verilen isimdir.

Cevap C

9. ilk Türk İslam devletlerinden biri olan Büyük Selçuklular; devlet teşkilatını, eğitim ve hukuk sistemini, askeri teşkilatı, ekonomik yapıyı vb. oluştururken Köktürk, Uygur ve Akhun gibi eski Türk

devletlerinin uygulamalarından (I. öncül) mensubu oldukları Oğuzların kabile geleneklerinden

{II, öncü!) ve yeni benimsedikleri İslam dininin

(şer'i hukuk) esaslarından (III. öncü!) yararlanmışlardır.

Cevap E

11.

VVelmar Anayasası (E seçeneği), Ağustos

1919'da hazırlanmıştır. Almanya'da bu anayasa

ile İmparatorluktan demokratik yönetime geçilmiştir. Adolf Hitler ise, Almanya’da 1933'te İktidara gelmiştir.

Fransa’ya bırakılan Saar Bölgesl’nin halk oylamasıyla Alman yönetimine geçmesi 1935, Ren

Bölgesi’ne asker sevkedllmesi 1936, Almanya'nın Avusturya'yı ilhak etmesi 1938, Münih

Konferansı kararıyla Südef in Almanya'ya bırakılması İse 1938'de Adolf Hitler döneminde gerçekleşmiştir.

Cevap E

10. 1956 Süveyş Krizi ve Arap - İsrail Savaşı sonrası ABD ve SSCB'nln izlediği politika ile İngiltere

ve Fransa Orta Doğu'dan çıkarılmıştır. Bu devletlerin bölgeden çıkarılmasıyla Orta Doğu, ABD

ve SSCB'nin rekabet alanı haline gelmiştir. ABD

Başkanı Eisenhower, Orta Doğu'nun SSCB'nln

kontrolüne girmesini engellemek ve bölge halkını ABD'nin yanına çekmek İçin 1957'de “Elsenhower Doktrini"™ yayımlamıştır. Eisenhower

Doktrini (B seçeneği) ile ABD, Oda Doğu İle İlişkilerini geliştirmiş ve SSCB ile ilk kez bölgede

karşı karşıya gelmiştir.

Cevap S

12.

19. Doğu İllerinin büyük bir bölümüne yayılan Şeyh

Salt isyanı nedeniyle TBMM, 4 Mart 1925’te Takririsûkun Kanunu'nu çıkarmıştır. Bu kanun çerçevesinde biri isyan bölgesinde (Diyarbakır / II.

öncül), diğeri de Ankara’da 0- öncül) olmak üze-'

re iki İstiklal Mahkemesi kurulmuştur.

Cevap C

21. Osmanlı Devlati'nde Divan-ı Hümayun’da alınan

kararlar Padlşah'ın (C seçeneği) onayından sonra yürürlüğe girmiştir.

Nişancı: Padişahın ferman ve beratlarına tuğra

çeken, İç ve dış yazışmaları yapan üyedir.

Sadrazam: Padişahtan sonra en yetkili görevli

olup, Fatih döneminden İtibaren Divan'a başkanlık yapmıştır.

Kazasker: Adalet, eğitim ve diyanet işleri IIb İlgili konularda yetkili olan Divan üyesidir.

Defterdar: Ekonomiden sorumlu Divan üyesi.

Cevap C

24.

20. Milli Mücadele yıllarında İskenderun Sancağı'nın

belirli koşullarla Fransız mandasına bırakılmasını İçeren antlaşma TBMM İle Fransa arasında

İmzalanan 1921 tarihli Ankara Antlaşmasıdır (B'

seçeneği).

Batum’ Kara ve Gümrü Antlaşmalarında Fransa

taraf değildir. Mudanya Ateşkes Antlaşması;

TBMM İle itilaf devletleri arasında yapılmış, Batı

Trakya, Boğazlar ve İstanbul'un TBMM’ye bırakılması sağlanmıştır.

22. Milli bir alfabenin kullanılması (B seçeneği) 3

Mart 1924'te kabul edilen Tevhîdltedrisat Kanunu’nun kazanımları arasında değil, 1 Kasım

1928'de Yeni Türk Harfleri'nin kabul edilmesinin

sonucudur. Diğer seçeneklerde verilenler Tevhiditedrisat Kanunu’nun kapsamındadır.

Cevap B

23. Kütahya - Eskişehir Savaşlan 10 - 24 Temmuz

1921 döneminde meydana gelmiştir. I. Maarif

Kongresi (Cseçeneği) 16-21 Temmuz 1921 tarihleri arasında savaş sırasında toplanmıştır.

41 Cevap C

26.

Osmanlı Devleti merkez ordusunu oluşturan Kapıkulu Ocakları'na asker sağlamak amacıyla I.

Murat döneminde savaş esirlerinden yararlanılması esasına dayanan pençlk sistBmlnl (II. öncül) uygulamıştır. I. Mehmet döneminde savaşların azalmasına bağlı olarak esir elde edilememiştir. Buna bağlı olarak gayrimüslim Osmanlı

vatandaşlarının çocukları devşirme sistemiyle

(III. öncül) orduya alınmaya başlanmıştır. T imar

sistBmi (I. öncül) İse eyalet ordusunun (Tımarlı

Sipahiler) asker ihtiyacını karşılamak İçin uygulanmıştır. .

Cevap D

Osmanlı Devletinde Lale Devri 1718 -1730 yılları arasını kapsar. Dönemin padişahı İli. Ahmet,

sadrazamı Damat İbrahim Paşa’dır. Bu dönemde; yeniçeriler arasından Tulumbacılar Ocağı

kurulmuş, Avrupa'ya geçici elçiler gönderilmiş,

Doğu ve Batı klasiklerinden Türkçeye tercümeler yapılmış, mimaride Barok ve Rokoko tarzları uygulanmış, İlk Türk Matbaası kurulmuş ve çiçek aşısı uygulanmıştır.

Askeri teknik okul olan Hendesehane I. Mahmut

döneminde (1730 -1754) açılmıştır.

Cevap D

Atatürk dönemi 1919 -1938 yılları arasını kapsar.

• Kadınlara siyasi hakların verilmesi 1930 -

1934 döneminde gerçekleştirilmiştir (I. öncül).

• Tek dereceli seçim sisteminin uygulanması

1946 yılında geçilmiştir (II. öncül).

• Cumhuriyetçilik ilkesinin Anayasa’ya girmesi 1937 yılında meydana gelmiştir (III. öncül).

Cevap C

Ankara'nın Temsil Heyeti için merkez seçilmesine Kazım Karabekir gibi bazı komutanlann karşı çıkmasında Doğu Anadolu’nun geleceğinin

tehlikeye düşeceği (A seçeneği) endişesi etkili

olmuştur. Diğer seçeneklerde verilenler bu tepkinin nedeni olamaz.

Cevap B Cevap A

26, Yönetici kadronun Musevi olduğu; halk arasında İslamiyet, Hrlstiyanlık ve Musevilik dinlerinin

benimsendiği Türk devleti, Hazarlardır (C seçeneği).

Peçenekler: Orta Asya'da İken Gök Tanrı İnancını benimseyen Peçenekler, Balkanlara geldikten sonra Hrlstiyanlığı benimsemişlerdir.

Avarlar: Orta Asya’da İken Gök Tanrı İnancını,

Doğu Avrupa'ya geldikten sonra ise Hrlstiyanlığı benimsemişlerdir.

«umanlar: Karadeniz’in kuzeyinde ve Doğu Avrupa’daki «umanlar İslamiyet’i seçerken Macaristan’a giden «umanlar Hrlstiyanlığı kabul etmişlerdir.

Türgeşler: Taias ve Çu ırmakları İle Issık Gölü

ve Maveraünnehir bölgesinde yaşayan Türgeşler Gök Tanrı inancını benimsemişlerdir.

Cevap C

27. Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’™ kuran insanların

farklı etnik kökenden geldiklerini bildiğinden birini ötekinin önüne çıkamayan ve birleştirici bir

ifade olan "Türkiye halkı” tabirini kullanmıştır. Bu

da, O'nun milliyetçHik anlayışının; birleştirici nitelikte, ırkçılığa karşı, akılcı ve gerçekçi (I., II, ve

III. öncüller) olduğunu gösterir.

Cevap E

42

DENEME 7

1. İslamiyet’ten önceki Türk tarihi ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Mete Han, Türk ordu ve devlet teşkilatının temellerini atmıştır.

B} Hazarlar, maden işlemeciliğindeki yeteneklerinden

dolayı “Bozkırların Kuyumcuları” olarak anılmışlardır.

C) Avrupa Hun Devleti, Bizans imparatorluğu’nu vergiye bağlamıştır.

D) Parayı değişim aracı olarak kullanan ilk Türk devleti

Kök Türkler’dir,

E) Fiziki mekanda ilk kütüphaneyi Uygurlar kurmuştur.

2. Anadolu Selçuklu Devletİ’nde arazi defterlerini tutan

ve iktaiarı dağıtan görevli aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muhtesip

B) Emiridad

C) Pervaneci

D) Atabey

E) Uç beyi

I 3. İslamiyet’i benimseyen Türk toplumlarında insan figürı

I lerinin yerini bitki motifleri ve geometrik desenler almışİ tır. F

t

ı

j

j Bu durumun aşağıdakilerden hangisindeki değişim-

; le ilgili olduğu savunulabilir?

1

I

İ

I

| A) Coğrafi şartlar

t

i B) Ekonomik durum

! C) inanç sistemi

ı

! D) Veraset anlayışı

F

1 E) Etnik yapı

I

ı

I

I

Ti

W

2

o

4. I. Dünya Savaşı sırasında İstanbul ve işgale uğramayan vilayetlerde kurulan, “yetimler yurdu” manasına

gelen kurum aşağıdakilerden hangisidir?

A) Darüleytam

B) Darülbedayi

C) Darülaceze

D) Darülelhan

E) Darüşşafaka

43

5. * Osmanh Devleti’nde sebepsiz olarak üst üste toprağı ekmeden bırakmak ve toprağı terk etmek yasaklanmıştır.

® Tımar sahibi sipahiye; köylünün güvenliğinin ve düzenin sağlanmasına, üretim araçlarının temin edilmesine, ihtiyaçlarının karşılanmasına yardım etme

sorumlulukları yüklenmiştir.

Osmanlı yönetiminin yukarıdaki uygulamalarla aşağıdakilerden hangisini amaçladığı savunulabilir?

A) Ticaretin dini esaslara uygun yapılmasını sağlamayı

B) Taht kavgalarını önlemeyi

C) Müslüman esnafların örgütlenmesini kolaylaştırmayı

D) Üretimde verimliliği ve sürekliliği sağlamayı

E) Göçebeleri yerleşik hayata geçirmeyi

H

6. Aşağıdaki Osmanlı padişahlarından hangisi kendi N

heykelini yaptırmıştır? „

&

A) ||. Mahmut ~

'Ü

C) III. Selim |

D) Abdülmecit İ

I

t

D) Abdülaziz [

I

E) II. Abdülhamit j

7. Osmanlı Devteti’nde 17. yüzyıldan itibaren halka ağır

vergiler yüklenmesi;

I. sermaye birikiminin sağlanamaması,

II. halkjn hayat standardının bozulması,

İli. Kapıkulu askerlerinin ayaklanması

gelişmelerinden hangiler! üzerinde etkili olmuştur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve İli E) II ve İÜ

8. Osmanlı Devleti’nde 1876’da ilan edilen Kanunıesasi’ye göre Heyetivükela’nın başkan ve üyelerini atama ve azletme yetkisi aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Şeyhülislam

B) Padişah

C) Sadrazam

D) Kazasker

E) Reisülküttap

9. Tanzimat Dönemi gelişmeleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Bankıosmani’nin kurulması

B) Encümenidaniş’in kurulması

C) Islahat Fermanfnın ilan edilmesi

D) Tercümanıahval Gazetesi’nin çıkarılması

E) Nizamıcedit Ordusu’nun kaldırılması

10. Osmanlı Devleti’nde idadi sayısı 1876’da 6 iken, 1908’de

98’e çıkmıştır.

İdadi sayısının artmasında;

I. İkinci Abdülhamit’in eğitim faaliyetlerine önem vermesi,

II. toprak kayıplarının artması,

III. milliyetçilik düşüncesinin önem kazanması

durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve lil E) 1,11 ve İli

44

11. I. Tekke ve zaviyelerin kapatılması

II. Şapka Kanunu’nun çıkarılması

III. Yeni Türk Harfleri’nln kabul edilmesi

Cumhuriyet döneminde yukarıdaki inkılaplardan hangileri Takririsükun Kanunu’nun yürürlükte olduğu

dönemde gerçekleştirilmiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) ¡İve III E) I, il ve III

12. OsmanlI Devletl’nde 1850’lerden itibaren demir yollarının hizmete girdiği görülmüştür.

Osmanlı Devleti’nde demir yolu yapılmasının aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu savunulamaz?

A) İç güvenliği sağlama

B) Devlet otoritesini güçlendirme

C) Asker ve malzeme şevkini kolaylaştırma

D) Kervan ticaretini geliştirme

E) Tarımsal vergileri düzenli tahsil etme

13. « 1904’te Merzifon Amerikan Koleji’nde kurulmuştur.

• Kuruluş amacı inebolu’dan Batum’a kadar olan bölgede Rum devleti kurmaktır.

Yukarıda bazı özellikleri verilen ve Mondros Ateşkes

Antlaşması sonrası faaliyetlerini yoğunlaştıran cemiyet aşağıdakilerden hangisidir?

A) Pontus Cemiyeti

B) Wilson ilkeleri Cemiyeti

C) Etnikieterya Cemiyeti

D) Hınçak ve Taşnak Komitesi

E) Mavrimira Cemiyeti

14. Aşağıdakilerden hangisiyle ulus iradesine dayalı yeni bir devletin ilk işaretleri verilmiş ve Milli Mücadele’nin programı belirlenmiştir?

A) Misakımilll’nln İlan edilmesi

B) Amasya Genelgesi’nin yayımlanması

C) Temsil Heyeti’nin oluşturulması

D) Erzurum Kongresi’nin toplanması

E) Havza Genelgesinin yayımlanması

î 15. Lozan’da başlayan barış görüşmeleri 4 Şubat 1923’te

| . kesilince Mustafa Kemal Paşa, 17 Şubat 1923’te I.İzmir

] İktisat Kongresi’ni toplayarak Misakılktisadi Kararlarının

! alınmasını sağlamıştır. Bir süre sonra da 23 Nisan 1923'te

! Lozan’da barış görüşmeleri tekrar başlamıştır.

I

t

1

! Bu kongrenin aşağıdakilerin hangisine katkı sağla2 dığı savunulabilir?

W

3

| A) 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı’nın etkilerinin ön-

| lenmesine

*<

| B) Saltanatın kaldırılmasına

- C) ikinci Beş Yıllık Sanayi Planı’nın uygulanmasına

I

j D) Lozan Barış Görüşmelerl’nde ele alınan ekonomik

| konuların Türkiye'nin lehine çözülmesine

ı

| E) Kadınlara ekonomik alanda erkeklerle aynı hakların

ı tanınmasına

16. I. Sancak İdare Meclisleri

li. Belediye Meclisleri

III. Müdafaaihukuk Cemiyeti Üyeleri

Yukarıdakilerden hangileri, Mustafa Kemal Paşa'nın

19 Mart 1920’de yayımladığı genelgede Ankara’da

açılacak Meclis’e katılacak milletvekillerini seçecek

gruplar arasında yer almıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

45

17. Aşağıdakilerin hangisi Halk Evleri’nin açılış amaçlarından biri değildir?

A) Cumhuriyet kazanımlarının halka aktarılması

B) Köy ile şehir arasındaki kültürel ve ekonomik farklılıkların azaltılması

C) Halkın hurafelerden kurtarılıp, modern bir zihniyetle

yetiştirilmesi

D) Toplumun kültür düzeyinin yükseltilmesi

E) Geniş tarım arazisi olan köylerde örnek çiftliklerin kurulması

20. Halifeliğin kaldırılması ve OsmanlI hanedanının yurt

dışına çıkarılmasının amaçları arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Eskiye dönüş sembollerini ortadan kaldırma

B) Ulusal egemenliğin herhangi bir makam İle paylaşılmayacağım gösterme

C) Rejime muhalefet edenlerin etrafında toplanacakları bir güç odağım etkisiz bırakma

D) Saltanatın kaldırılmasını sağlama

E) Batılı devletlerle güven ilişkisini geliştirme

18. Kuvayımllliye birlikleri, TBMM açıldıktan sonra aşağıdakilerden hangisine bağlanmıştır?

A) Mustafa Kemal Paşa’ya

B) Milli Savunma Bakanlığı’na

C) Anadolu ve Rumeli MüdafaaihukukCemiyeti’ne

D) Saltanat Şurası’na

E) Temsil Heyetl’ne

! 2 ı. Mustafa Kemal Paşa, aşağıdaki gelişmelerden hanr

I gisini Başkomutanlık Kanunu’na dayanarak gerçek-

' leştirmiştir?

Tl

ffl

H A) Anadolu Ajansı’nın kurulmasını

u

| B) 24 Nisan Önergesi’nin hazırlanmasını

I

■< C) Tekalifimilllye Emirleri’nin yayımlanmasını

■<

| D) Hıyanetlvataniye Kanunu’nun çıkarılmasını

| E) Batı Cephesl’nln İkiye ayrılmasını

19. • Sarıkamış, Kars, Kağızman ve İğdır Türk Hükümetine bırakılacak.

® ErmeniierdenTü rklere karşı silah kullanmamış olanlar Türkiye'ye geri dönebilecekler.

Yukarıdaki hükümler aşağıdaki antlaşmaların hangisinde yer almıştır?

A) Moskova Antlaşması

B) Kars Antlaşması

C) Lozan Barış Antlaşması

D) Gümrü Antlaşması

E) Batum Antlaşması

22. OsmanlI Devletinde tımar sisteminin bozulması;

!. ordu,

II. güvenlik,

III. ekonomi

unsurlarından hangilerini olumsuz yönde etkilemiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

23. Aşağıdakîlerden hangisi II. Dünya Savaşı öncesin'

de meydana gelen gelişmelerden biri değildir?

A) Sürrealizm akımının ortaya çıkması

B) İsrail Devleti’nin kurulması

C) Almanya ile Avusturya’nın birleşmesi

D) Dünya Ekonomik Bunalımı’nın ortaya çıkması

E) Milletler Cemiyeti'nin kurulması

24. Aşağıdakîlerden hangisi, Yugoslavya'dan ayrılarak ]

bağımsızlığını ilan eden ülkelerden biri değildir? ]

ı

I

I

I

A) Hırvatistan I

ı

B) Slovenya 1

C) Letonya ¡Â

2

D) Bosna Hersek £

S"

E) Makedonya |

26. Türkiye Cumhuriyeti, 1950’ierin başında yurt dışına

asker göndermekle aşağıdakîlerden hangisini amaçlamıştır?

A) ABD’yi etkileyerek NATO’ya giriş konusunda bu devletin desteğini alma

B) Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne kabul edilmesi için İngiltere ve Fransa'nın desteğini sağlama

C) Türkiye’nin Birleşmiş Milletler’in kurucuları arasında

yer almasını sağlama

D) Birleşmiş Milletler Teşkilatı Güvenlik Konseyi’nin geçici 10 üyesinden biri olma

E) Kıbrıs’a yapmayı planladığı barış harekatına Batılı

devletlerin tepki göstermesini engelleme

25. Türkiye - Fransa ilişkileri, Lozan Antlaşması sonrasında

bazı sorunlar nedeniyle gergin bir dönem geçirmiştir.

Aşağıdakîlerden hangisi bu sorunlardan biri değildir?

A) Hatay’ın Anavatan'a katılması

B) Yabancı okullar iie ilgili düzenleme yapılması

C) Dış borçların ödenmesi

D) Bozkurt-Lotus Davası’nın görülmesi

E) Karasularının 6 mile çıkarılması

27. Yeni Türk Devleti'nde, saltanatın kaldırılması ve cumhuriyetin ilanıyla demokratik bir yönetim sistemi benimsenmiştir.

Bu durum;

I. teokratik yapının sona ermesi,

II. anayasal yönetime geçilmesi,

III. diğer Atatürk ilkelerinin uygulanmasının kolaylaşması

gelişmelerinden hangileri üzerinde etkili olmuştur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) i, II ve İli

47

GENEL KÜLTÜR DENEME SINAVI-12

LİSANS ÇÖZÜMLER)

Maden işlemeciliğindeki yeteneklerinden dolayı "Bozkırların Kuyumcuları" olarak anılan Türk

boyu Iskitler’dir (Sakalar). Hazarlar İse, Museviliği benimsemeleri ve izledikleri hoş görü politikları ile ön plana çıkmışlardır.

İslamiyet'ten önceki Türk tarihi ila ilgili diğer seçeneklerde verilenler doğrudur.

Cevap S

Anadolu Selçuklu Devleti'nde arazi defterlerini

tutan ve Iktaları dağıtan görevliye Pervaneci (C

seçeneği) divanına da Pervaneci Divanı denilmiştir.

Emirldad: örfi hukuk un başında bulunmuştur.

Muhteslp: Şehirlerde; pazar, fiyat ve üretilen

malın kalitesinin denetimi vb. İşlerini yürütmüştür.

Atabey: Hanedan üyelerini yetiştirmekten sorumlu tecrübeli devlet adamı.

Uç beyi: Anadolu Selçuklularının, gayrimüslim

devletlerin sınırlarında oluşturduğu bölgeleri yöneten bey.

İslam dininin resim ve heykeli yasaklaması sanat alanında İslamiyet’i benimseyen Türk toplumlarında İnsan figürlerinin yerini bitki motifleri

ve geometrik desenlerin almasına yol açmıştır.

Bu durum inanç (dîn) sisteminde yaşanan değişimle ilgilidir.

Cevap C

I, Dünya Savaşı sırasında (1914) İstanbul İle işgale uğramayan vilayetlerde kurulan ve "yetimler yurdu” manasına gelen kurum Darüleytam'dır.

Darülbedayi: Tiyatro okulu (1914).

Darülaceze :Adztervedüşkünleryurdu (1895).

Darülelhan : Müzik evi. Konservatuvar (1917).

Darüşşafaka: Sultani seviyesinde eğitim veren

okul (1873).

Cevap A

OsmanlI Devleti'nde üretimde verimliliği ve sürekliliği sağlama amacıyla sebepsiz olarak üst

üste toprağı ekmeden bırakmak ve toprağı terk

etmek yasaklanmıştır. Ayrıca lımar sahibi sipahiye; üretimde verimliliği sürekliliği sağlama amacıyla köylünün güvenliğinin ve düzeninin sağlanmasında, üretim araçlarının temin edilmesinde, ihtiyaçlarının karşılanmasında yardım etme

sorumlulukları yüklenmiştir.

48

E. OsmanlI padişahlarından Abdülazlz kendi heykelini yaptırmıştır. Ayrıca, Abdülaziz eyaletleri ve

Avrupa’yı ziyaret eden İlk padişahtır.

Cevap D

7. OsmanlI Devleti’nde 17. yüzyıldan İtibaren halka ağır vergiler yüklenmesi kişilerin elindeki birikimi azaltacağı için sermaye kaybına (I. öncül)

yol açar. Ayrıca arlan vergiler halkın hayat standardının bozulması (1!. öncül) vb imkanlarının

azalmasına neden olur. Kapıkulu askerleri (III.

öncül) vergi ödemedikleri için bu durumdan etkilenmezler.

Cevap C

8. OsmanlI Devleti'nde 1876’da ilan edilen Kanunıesasi'ye göre Heyetlvükela'nın (Hükümet/ Bakanlar Kurulu) başkan ve üyelerini atama ve azletme yetkisi Padişah'a verilmiştir.

Cevap C Cevap D Cevap B

9. Tanzimat Dönemi 1339-1876 dönemini kapsar.

Bankıosmani’nin kurulması 1856,

Encümenldanlş'ln kurulması 1851,

Islahat Fermanlnın ilan edilmesi 1B56,

Tercümanıahval Gazetesi’nln çıkarılması 1860.

NlzamıceditOrdusu'nun kaldırılması ise, 1807'de

Kabakçı Mustafa isyanı sonucunda olmuştur.

Cevap E

10. OsmanlI tarihinin en canlı eğitim hamlesi, II. Ab'

dülhamli dönemine rastlar. II. Abdülhamit'ln eğitim faaliyetlerine verdiği önem nedeniyle tahta

geçtiği yıl 250 olan rüşdlye (orta okul) sayısı

1909’da 900, idadi (lise) sayısı 6 iken, 1908'de

98 olmuştur.

Cevap A

11. Takrlrlsükun Kanunu (Huzurun Sağlanması Yasası), 4 Mart 1925'te İki yıl İçin çıkarılmış 2 Mart

1927'de uzatılarak 4 Mart 1929 tarihine kadar

yürürlükte kalmıştır. Bu dönemde;

Tekke ve zaviyelerin kapatılması 30 Kasım 1925,

şapka Kanunu’nun çıkarılması 25 Kasım 1925,

Yeni Türk Harflerl’nln kabuiü 1 Kasım 1928

düzenlemeleri yapılmıştır.

Cevap E

21. .5 Ağustos 1921 tarihli Başkomutanlık Kanunu İle

Başkomutan olan ve Mecliş’in askeri yetkilerini kullanma hakkını alan Mustafa Kemal, 7-8 Ağustos

1921 'de Tekaflfjmilllye Emirleri’nI yayımlamıştır.

Diğer seçeneklerde verilen gelişmeler Başkomutanlık Kanunu'nun çıkarılmasından önce 1920

yılında meydana gelmiştir.

Cevap C

22. Tımar Sistemi: Oevtele ait toprakların vergi gelirlerinin (ekonomi) yaptıkları görevlerden dolayı asker (ordu ve güvenlik) ve memurlara maaş

karşıîığı.ve fümesidir.

Dolayısıyla OsmanlI Devletinde tımar sisteminin

bozulması; ordu, güvenlik ve ekonomi (i. 1!. ve III.

öncül) unsurlarını olumsuz yönde etkilemiştir. ,

Cevap E

12. OsmanlI Devleti’ nde 1 B5Q'!erden itibaren demir

yolu yapılmasında; iç güvenliği sağlama, devlet

otoritesini güçlendirme, tarımsal vergileri düzenli tahsil etme, asker ve malzeme şevkini kolaylaştırma amaçları etkiil olmuştur.

Yaya olarak yapılan kervan ticareti, ticari faaliyetlerin deniz yolu ve demir yolu ile yapılmaya

başlanmasıyla önemini İyice yitirmiştir.

Cevap D

13. Pontus Cemiyet) 1904’te Merzifon Amerikan Kolejinde inebolu'dan Batum'a kadar olan bölgede Rum devleti kurmak amacıyla kurulmuş ve

Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası faaliyetlerini yoğunlaştırmıştır. Fener Rum Patrikhanesi,

Kordos Komitesi, Etnikleterya ve Mavrl Mira cemiyetleriyle de iş birliği yapmıştır.

Cevap A

14. Amasya Genelgesinin (B seçeneği); "Vatanın

bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir." ve

“Milletin bağımsızlığını yine milletin azmi ve kararı kurtaracaktır." maddeleriyle ulus iradesine

dayalı yeni bir devletin İlk İşaretleri verilmiş ve

Milli Mücadele’nin programı belirlenmiştir.

Cevap B

23. II. Dünya Savaşı 1939-1945 yılları arasında yaşandığından 1948 yılında İsrail Devletf'nin kurulması (B seçeneği) II. Dünya Savaşı öncesinde

meydana gelen bir gelişme olamaz.

Cevap B

24. Letonya (C seçeneği), SSCB'den ayrılarak bağımsız olmuştur. Hırvatistan, Slovenya, Bosna

Hersek, Makedonya, Karadağ ve Sırbistan Yugoslavya’dan ayrılarak bağımsızlığını İlan etmişlerdir.

Cevap C

25. Karasularının 6 mile çıkarılması (E seçeneği) Türkiye - Yunanistan arasında sarunlara yol açmıştır. Diğer seçeneklerde verilenler Türkiye - Fransa İlişkileri İle İlgilidir.

Cevap E

49

15. Mlsakıiktlsadl Kararlan İle Türkiye’nin öz kaynaklarıyla kalkınması ve ekonomik alanda tam bağımsızlığı sağlaması amaçları ortaya konulmuştur. Bu gelişme ekonomik bağımsızlığımızı zedeleyen ayrıca kalkınmamızı engelleyen, Lozan’da görüşülecek olan “Kapitülasyonlar, Düyunıumumiye idaresi vb." ekonomik konuların

Türkiye'nin lehine çözülmesine (D seçeneği) katkı sağlamıştır.

Cevap D

16. İstanbul'un resmen işgali ve Mebuslar Meclisinin

kapatılması üzerine Mustafa Kemal, yeni bir meclisin açılması İçin 19 Mart 1920'de vali ve kolordu komutanlarına bir genelge göndererek seçimlerin yeniden yapılmasını vs Ankara'da açılacak

Meclis'e katılacak milletvekillerini seçecek gruplar arasında; Sancak idare Meclisleri, Belediye

Meclisleri ve Müdataaihukuk Cemiyeti Üyelerinin

(I. II. ve III. öncüller) yer almasını İşlemiştir.

Cevap E

26. Türkiye’nin, 1950'de NATO’ya üye olma girişimine bazı Avrupa devletleri, SSCB’nin tepklgöstereceğr düşüncesiyle karşı çıkmıştır. Aynı

yit başlayan Kore Savaşı, Türkiye için bir fırsat

olmuş ve Türkiye, BM'nln daveti üzerine bu savaşa katılmıştır. Türkiye, bu girişimiyle ABD’yi etkileyerek NATO girme konusunda bu devletin

. - desteğini almak (A seçeneği) İstemiştir. Kore

. Savaşındaki başarısı üzerine 1951 'de NATO Bakanlar Konseyi, Türkiye'nin NATO’ya alınmasını

, kabui etmiştir, TBMM, 1952’de Kuzey Atlantik

Antlaşması ve Protokolünü kabul etmiş ve Türkiye NATO'ya katılmıştır.

Cevap A

27. OsmanlI padişahı, aynı zamanda İslam halifesidir. Türkiye’de, saltanatın kaldırılmasıyla halifelik

devam ettirilmiş, saltanafın slyasl-ldari yetkileri ise

Meclis'e geçmiştir. Bu şekilde din ve dovlst işleri ayrıldığından teokratik yapı sona ermiş (I. öncül) ayrıca egemenliği halka veren cumhuriyetin

ilanıyla bu durum pakiştirildiğlnden diğer Atatürk

ilkelerinin uygulanması kolaylaşmıştır (III. öncül).

Cevap D

DENEME 8

1. Basmacı tabiri Ftustar tarafından Türkmenistan, Başkurdistan ve Kırım’da faaliyet gösteren Türk kuvvetleri için

kullanılmıştır.

Basmacı Hareketi’nin zamanla bir halk hareketine

dönüşmesinde aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu savunulabilir?

A) Ahıska Türklerinin Stalin tarafından Sibirya’ya sürülmesi

B) Türklerin kültür ve dillerinin değiştirilmek istenmesi

C) Batı Türkistan’da SSCB’ye bağlı Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Kırgızistan’ın kurulması

D) Kafkasya’da Ermenistan ve Gürcistan devletlerinin

kurulması

E) Türklerin sosyalist rejimi desteklemeleri

2. • İlk idadiler bu dönemde açılmıştır.

• Edirne, Varna ve Kırım arasında ilk telgraf hattı döşenmiştir.

• İzmir-Turgutlu arasında raylı sistem çalışması başlatılarak Anadolu’da İlk demir yolunun döşenmesi.

Yukarıda verilen gelişmeler aşağıdaki padişahlardan

hangisinin döneminde gerçekleşmiştir?

A) II. Mahmut B) Abdülmecit C) Abdülaziz

D) II. Abdülhamit E) İli. Selim

! 3. 26 Mart 1979'da Orta Doğu'da barış ortamını güçlendir-

! mek amacıyla ABD'nln arabuluculuğuyla İsrail ile Mısır

I arasında Camp David Antlaşması imzalanmıştır. Böylej ce ilk defa bir Arap İslam devleti İsrail’i tanımıştır. Ancak

j Arap Birliği bu antlaşmaya tepki göstermiştir.

I

(

t

1 Aşağıdakilerden hangisi Arap Birliği’nin gösterdiği

! tepkilerden biri değildir?

t

t

t

| A) Mısır’a ekonomik boykot uygulanması

t

| B) SSCB İle İlişkilerin geliştirilmesi

ı

î C) Arap Birliği’nin merkezinin Kahİre’den taşınması

ı

! D) Orta Doğu’da ortak bir komutanlık kurulması kararı-

■ nın alınması

pj E) Birlik ülkelerinin Varşova Paktı’na katılması

2

pı

4. Osmanlı Devleti XV. ve XVI. yüzyıllarda bazı Avrupa devletlerine ticari imtiyazlar vermiştir.

Osmanlı Devleti’nln bu imtiyazları vermesinde;

I. Coğrafi Keşiflerin olumsuz etkisini kırma,

II. Avrupa Hristiyan birliğinin oluşmasını engelleme,

III. ticaret vasıtası ile Avrupa kültürünün ülkede yayılmasını sağlama

amaçlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

50

D) il ve III E) I, II ve lif

5. Osm anlI Devletinde; yabancı alacaklıları tem silen

beş ülke temsilcisi ile yerli alacaklıları ve Galata bankerlerini temsil eden iki temsilcinin katılımıyla yedi

tem silciden oluşan ve tarihçilerin "ikinci bir Maliye

Bakanlığı” diye nitelendirdiği kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?

A) Evkaf Nezareti

B) Düyunıumumiye İdaresi

C) Nafia Nazırlığı

D) Heyeti Vükela

E) Şurayı Devlet

6. OsmanlI Devleti’nde aşağıdaki kurumlardan hangisi Batı’nın etkisiyle açılmıştır?

A) Sıbyan Mektebi

B) Enderun Mektebi

C) Sahnıseman Medresesi

D) Lonca

E) İdadi

7. Aşağıdakilerden hangisi Soğuk Savaş Dönemi’nde

Doğu Bloğu ülkeleri arasında ekonom ik işbirliğini

sağlam ak amacıyla gerçekleştirilmiştir?

A) Cominform

B) Varşova Paktı

C) Truman Doktrini

D) Comecon

E) Şanghay Beşlisi

8. XIX. yüzyılda OsmanlI Devleti'nde merkezi otoritenin zayıflaması bazı eyaletlerdeki valilerin isyan etmelerine ortam hazırlamıştır.

Aşağıdakilerden hangisi bu isyanlardan biridir?

A) Mehmet Ali Paşa İsyanı

B) Kabakçı Mustafa İsyanı

C) Patrona Halil İsyanı

D) Şahkulu İsyanı

E) Canberdi Gazali İsyanı

' 9. Tanzimat döneminde yapılan hukuk reformlarının te-

|jj mel amacı aşağıdaki lerden ha ng isidi r?

S

İr ' A) Veraset anlayışıyla ilgili sorunları gidermek o.

B) Yabancıların mülkiyet sorununa çözüm bulmak

| C) Halkı yönetime katmak

, D) Müslüman ve gayrimüslimlerin kanun önünde eşitlii ğini sağlamak

ı

! E) Azınlıklara din ve mezhep hürriyeti sağlamak

10. OsmanlI Devleti’nde “reaya” tabiri aşağıdakilerden

hangisi İçin kullanılmıştır?

A) Yönetim görevi olmayan halk

B) Ulema sınıfı

C) Kapıkulu askerleri

D) Yerel yöneticiler

E) Yönetim ve askeri görevleri bulunan sınıf

11. ilk Türk devletlerinde savaşlar genelde ordunun üç kuv­ 14.

vete ayrılıp ortadaki kuvvetin düşmana saldırmasıyla

başlar ve daha sonra bu kuvvet yenilmiş gibi aniden geri çekilirdi. Bu sırada sağ ve soldaki Türk kuvvetleri düşmanı çember içine alarak yok ederdi.

Yukarıda anlatılan yöntem aşağıdakilerden hangisidir?

A) Onlu sistem

B) Turan taktiği

C) Kut anlayışı

D) Gayrinizami savaş

E) ikili teşkilat

12. Aşağıdaki Türk devletlerinden hangisi bastırdıkları !

paraların üzerinde genellikle hükümdarların resim- n

lerine yer vermiştir? g

paO!

A) Türkiye Selçukluları f

B) Gazneliler 3s

C) Karahanlılar =

ı

D) OsmanlI Devleti !

ı

E) Memlükler !

13. I. Saltanatın kaldırılması

II. Osmanlı Hanedam’nın yurtdışına çıkarılması

III. Malifeliğin kaldırılması

Yukarıdâkilerden hangileri Lozan Barış Antlaşması

öncesi gerçekleştirilmiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve İli

İkinci Dünya Savaşı öncesinde Almanya ve İtalya'nın

yayılmacı bir siyaset izlemesi devletler arası güç dengelerinin değişmesinde etkili olmuştur.

Bu durum, Türkiye’nin aşağıdaki sorunlardan hangisini milli çıkarlarına uygun bir şekilde çözümlemesini kolaylaştırmıştır?

A) Kapitülasyonlar

B) Musul

C) Boğazlar

D) Ege Adaları

E) Nüfus Mübadelesi

15. Aşağıdakilerden hangisinin gerçekleştirilmesiyle

TBMM’nin Mustafa Kemal'e "Başkomutanlık Kanunu"

ile verdiği yetki son bulmuştur?

A) Saltanatın kaldırılmasıyla

B) Medeni Kanun'un kabulüyle

C) Halifeliğin kaldırılmasıyla

D) Cumhuriyetin ilanıyla

E) Takrirlsükun Kanunu’nun kabulüyle

16. Cumhuriyet döneminde gerçekleştirilen;

I. Şapka Giyilmesi Hakkında Kanun,

II. Güneş Dil Teorisi,

III. Türk Parasını Koruma Kanunu

çalışmalarından hangilerinin milliyetçilik ilkesi doğrultusunda yapıldığı savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

52

D) I ve III E) II ve III

17. Samsun ve çevresine 9. Ordu Müfettişi olarak gönderilen Mustafa Kemal Paşa, bölgedeki çalışmalarında başarılı olabilm ek için aşağıdakilerden hangisine öncelik vermiştir?

A) İngilizlerden izin alarak bölgeye hareket etmeye

B) itilaf devletlerinin desteğini almaya

C) Geniş yetkilere sahip olmaya

D) İstanbul Hükümeti’yle ilişkileri geliştirmeye

E) Anadolu'da milli bir meclis açılmasını sağlamaya

18. Aşağıdakilerden hangisi Türklerir^jslam dünyasına j

yaptıkları katkılar arasında g ö s te re m e z? i

I

t

A) Kuzey Afrika toplumlarını İslamiyet’te tanıştırma *fl

W

B) İslam ülkeleri üzerindeki Bizans baskısını sona erdirme g

. ’ P»

C) Haçlı saldırılarına karşı Islâm ülkelerini koruma |

. i

D) Hindistan’da İslamiyet'i yayma ^

E) Abbasi halifelerini Şii Büveyhoğulları’na karşı koruma |

19. Mehmet Akif Ersoy, “Gömelim gel seni tarihe desem

sığmazsın!” dizesinde aşağıdakilerden hangisine vurgu yapmıştır?

20. i. Yeni Türk Harfleri’nin kabul edilmesi

II. Milletlerarası rakamların kabul edilmesi

III. “Devletin dini İslam’dır.” maddesinin Anayasa’dan

çıkarılması

Yukarıdaktlerden hangileri 1928 yılı yenilikleri arasında yer alır?

A) Yalnız i B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

21. TBMM tarafından 1 Temmuz 1920’de yurt genelinde

Subay Yetiştirm e M erkezleri’n in açılması aşağıdakilerden hangisine yöneliktir?

A) Kuvayımilliye birliklerini sayıca artırmaya

B) Tekalifİmilliye Emirleri’nin uygulanmasına

C) Düzenli ordunun kurulmasına

D) Asker kaçaklarının yakalanmasına

E) Batı Cephesi'nin ikiye ayrılmasına

22. Musul'un statüsü konusundaki uzlaşmaz tavrını sürdüren İngiltere, Irak sınırı bölgesinde kışkırtma hareketlerinde bulunmuştur.

İngiltere A nadolu’da çıkan aşağıdaki isyanlardan

hangisine bu politikası gereği destek vermiştir?

A) İstanbul Hükümeti’nin İtilaf devletleri karşısındaki teslimiyetçi politikasına

B) Çanakkale Savaşı’nda Türk ordusunun kahramanlığına •

23. Atatürk Dönemi’nde ülke ekonomisinin gelişmesi yönünde sanayi, ticaret, madencilik, ulaşım ve bankacılık

alanlarında hızlı bir yapılanmaya gidilmiştir.

Aşağıdakilerden hangisi bu yapılanma çalışmalarından biri değildir?

A) Reji idaresi’nin satın alınması

B) Merkez Bankası’nın açılması

C) Marshail Planı doğrultusunda ABD’den yardım alınması

D) Birinci Beş Yıllık Sanayi Plam’nın uygulanması

E) Gümrük duvarlarının yükseltilmesi

11 24. 15 Mayıs 1919’da İzmir'in işgali sırasında Yunanlıla- (Â

ra ilk kurşunu atan Haşan Tahsin aşağıdaki gazete- 3

(a

lerden hangisinin baş yazarıdır? »CD

S

A) Meşveret B) Hukukubeşer C) Minber |

E"

D) İradeyimilliye E) Volkan ,

26. İzlediği Türk düşmanlığı politikasıyla bilinen Lloyd George, 1922’de İngiltere Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada “Arkadaşlar! Asırlar pek nadir olarak dâhi yetiştirir. Şu talihsizliğimize bakın kİ o büyük dâhiyi asrımızda Türk milleti yetiştirdi...” der ve kürsüden iner. Daha

sonra da başbakanlıktan istifa eder.

Lioyd George’nin bu sözleri;

t. Türk Kurtuiuş Savaşı’nın başarıya ulaştığı,

II. Mustafa Kemal Paşa'nın uluslararası alanda bir lider olarak tanındığı,

III. Mustafa Kemal Paşa’nın yapmış olduğu mücadelenin İngiliz politikalarını olumsuz etkilediği

durumlarından hangilerinin göstergesi olabilir?

. A) YalnızI B) Yalnız II C) İve II

D) II ve III E) I, II ve IEI

25. XVIII. yüzyılda, OsmanlI Devleti’nde bilim ve teknikte Avrupa’nın gerisinde kalındığının anlaşılması ve

yapılan savaşlarda İstenen sonuçların alınamamasının aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili olduğu savunulabilir?

A) Anayasal yönetime geçilmesi

B) Azınlık isyanlarının çıkması

C) Ekber ve erşed sisteminin uygulanmaya başlanması

D) Avrupa’da elçiliklerin açılması

E) Şehzadelerin, sancaklarda görevlendirilmesi uygulamasına son verilmesi

27. OsmanlI Devleti'nin ekonomisinde mukataa (iltizam) sisteminde işletmeler üç yıllığına kiralanıyordu. Mukataalar ihaleye çıkarıldığında devlet girişimciden kendisine

daha önceden saptanmış bir miktarın ödenmesini istiyor, bunun karşılığında da mültezimi toplayacağı vergi

konusunda serbest bırakıyordu.

Bu uygulamanın;

I. hâzinenin nakit ihtiyacının bir kısmının karşılanması,

II. ithalat-ihracat dengesinin bozulması,

III. keyfi uygulamaların görülmesi

durumlarından hangilerine neden olduğu savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

GENEL KÜLTÜR DENEME SINAVİ-13

LİSANS ÇÖZÜMLERİ

1. "Baskın yapan, hücum eden’ manasına gelen

basmacı tabiri, Çarlık döneminde Ruslar taralından

Türkmenistan, Başkurdistan ve Kırım’da faaliyet

gösteren kuvvetler iğin kullanılmıştır. Ruslar

taralından Türklerin kültür ve dillerinin değiştirilmek İstenmesi (B seçeneği) hareketin başlamasında etkili olmuştur. 1918’de Millî Hokand HükÛmeti'nin Ruslar tarafından dağıtılması üzerine

Basmacı Hareketi, halk hareketine dönüşmüştür.

Cevap B

3. 26 Mart 1979'da Orta Doğu’da barış ortamını S.

güçlendirmek amacıyla İsrail ile Mısır arasında

yapılan Camp David Antlaşması’na Arap Birliği’nin gösterdiği tepkiler arasında Birlik ülkelerinin Varşova Paktı’na katılması (E seçeneği) yer

almaz. Varşova Paktı'na tarih boyunca katılan

herhangi bir Arap ülkesi olmamıştır. Diğer seçeneklerde verilenler Arap Birliğl’nln antlaşmaya

gösterdiği tepkiler arasında yer alır.

Cevap £

OsmanlI Devleti’nde dış borçların ödenememesi sonucu yabancı alacaklıları temsllen be; ülke

temsilcisi ile yerli alacaklıları ve Galata bankerlerini temsil eden iki temsilcinin katılımıyla yedi

temsilciden oluşan ve tarihçilerin "¡kinci bir Maliye Bakanlığı’ diye nitelendirdiği Düyunıumumlye İdaresi (B seçaneği) 1881'de kurulmuştur.

Evkaf Nezareti: Vakıf işlerinin yürütülmesi.

Nafia Nazırlığı: Tarım işlerinin yürütülmesi.

Heyeti Vükela: Bakanlar Kurulu (hükümet).

Şurayı Devlet: Danıştay.

Cevap B

2. Sultan Abdûlmeclt (1839 - 1861) döneminde

(B seçeneği) ilk idadiler (lise) açılmış, Knm Savaşı(1853-1856) sırasında Edirne, Varna ve Kırım arasında İlk telgraf hattı döşenmiştir. Tanzimat ve Islahat fermanlannın ilan edildiği bu dönemde Izmir-Turgutlu arasında raylı sistem çalışması da başlatılmıştır.

Cevap B

4. Coğrafi Keşifler ticaret yollarını değiştirdiği İçin

Akdeniz limanları önemini yitirmiş, İpek ve Baharat ticaret yolları canlılığını kaybetmiştir. Bu

olumsuzluğu gidermek amacıyla (I. öncül) OsmanlI Devleti Venedik, Fransa, Hollanda, İngiltere gibi bazı devletlere ticari imtiyazlar vermiştir. OsmanlI Devleti ayrıca oluşabilecek Haçlı Ittifaklannı engellemek (II. öncül) için de Avrupa

devletlerinin bazılarına (Venedik, Fransa) ekonomik ayrıcalıklar tanımıştır.

OsmanlI Devleti XV. ve XVI. yüzyıllarda Avrupa

kültürüne (III. öncül) mesafalLdurmuşlur.

3 3 Cevap C

6. OsmanlI Devleti'nde idadiler (E seçeneği) lise düzeyinde Batı farzında eğitim veren kurumlar otup

ilki Suîtan Abdülmecit döneminde açılmıştır.

Sıbyan Mektebi: Klasik dönemde açılan ilk okullara verilen genel ad,

Enderun Mektebi: İlki Edirne'de II. Murat tarafından açılmış saray okulu.

Sahnıseman Medresesi: II. Mehmet tarafından

İstanbul'da açılmıştır.

Lonca (Ahilik): Klasik dönemde kurulmuş esnaf teşkilatı.

Cevap E

7. Soğuk Savaş Dönemi’nde Doğu Bloğu ülkeleri 9.

arasında 25 Ocak 1949’da ekonomik İş birliği ve

dayanışma amacıyla SSCB öncülüğünde Comecon (D seçeneği) kurulmuştur.

Cominlorm: 1947'de SSCB İle uydulan arasında

DENEME 9

1, II, Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru A lm anya’nın On İki

A da ve Rodos’u boşaltması üzerine Türkiye bu adalara

asker çıkarm ak istemiş, fakat İngiltere ve ABD bu isteğe karşı çıkmıştır.

Türkiye’nin bu isteğine İngiltere ve ABD’nin karşı çıkmasının gerekçesi olarak aşağıdakilerden hangisi

gösterilebilir?

A) Japonya’nın savaştan çekilmesi

B) Türkiye’nin savaşta tarafsız kalması

C) Sömürgeciliğin engellenm ek istenmesi

D) Adaların uzun süre Osmanlı denetim inde kalması

E) A lm anya’nın toprak bütünlüğüne saygı duyulması

2. İttihat ve Terakki Fırkası, I. Balkan Savaşı'ndaki yenilginin sorumlusunun Hüküm et olduğunu ileri sürerek, BabIali’ye 23 O cak 1913 ’te silahlı bir baskın düzenlem iştir. Bu baskın sonrasında İttihat ve Terakki Fırkası yönetimi ele geçirerek, I. Dünya Savaşı’nın sonuna kadar yönetim e hakim olmuştur.

Bu bilgiler, OsmanlI Devleti’yle ilgili aşağıdakilerden

hangisinin göstergesi olamaz?

A) Dem okrasiye aykırı gelişmelerin yaşandığının

B) Siyasi ve askeri açıdan güçsüz olduğunun

C) I. Dünya Savaşı’ndan yenik çıktığının

D) Siyasi örgütlenmelere izin verildiğinin

E) Dış politikadaki olayların iç politikayı etkilediğinin

; 3. Ordunun savaşçı kısmını oluşturan ve Türklerden seçiı

I len süvari gruptur. Başka işlerle uğraşm aları yasaklanı

I mış ve m aaş yerine ikta geliri almışlardır.

ı

ı

I

| Yukarıdaki verilen bilgiler Büyük Selçuklu ordusuj nun aşağıdaki bölümlerinden hangisine aittir?

ı

ı

!

I

I A) Hassa Askerleri

ı

I B) Gulam anısaray

t

I C) Eyalet Askerleri

ı

! D) Türkm enler

ı

t

I E) Bağlı Devletlerin Askerleri

ı

ı

I

I

I

■fi

m

?

4. ABD, 1956 yılında Mısır Lideri Nasır’ın Süveyş Kanalı’nı

milleştirmesi üzerine İngiltere, Fransa ve İsrail’in oluşturduğu ittifaka karşı Mısır’ın yanında yer almıştır.

ABD’nin bu tutumunda;

I. S S C B ’nin Orta Doğu’ya inmesini engellem e,

II. Orta D oğu’da Batı karşıtlığını ortadan kaldırma,

III. Arap halkının dostluğunu ve desteğini kazanm a

amaçlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II v e III

57

5. Pantolon ve ceket giyme, at koşum takım ları ve atları eyerleme konularında Avrupa’ya örnek olan Türk

toplumu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Karluklar

B) Göktürkler

C) Türgeşler

D) Batı Hunları

E) Hazarlar

6. I. Mustafa Kemal'e çıkarılan bir kanunla “Atatürk” soyadının verilmesi

II. Din adamlarının m abet ve ayinler dışında dini kisve

kullanmalarının yasaklanması

III. Türk kadınlarına milletvekili seçm e ve seçilm e hakkının tanınması

Yukarıdakilerden hangileri Türkiye’de 1934 yılı gelişmeleri arasında yer alır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III

7. Firdevsi, Şehname adlı eserini hangi Türk devleti döneminde kime takdim etmiştir?

A) Karahanlılar - Uluğ Kara Buğra Han

B) Selçuklular - Sultan Melikşah

C) Gazneliler - Sultan Mahmut

D) Harzem şahlar - Celaleddin Harzem şah

E) Mem lükler - Sultan Baybars

8. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk D ö n em i’nde milli

ekonomiyi geliştirmek ve korumak am acıyla yapılan

çalışmalardan biri değildir?

A) Kapitülasyonların kaldırılması

B) Varlık Vergisi Kanunu’nun çıkarılması

C) Teşvikisanayi Kanunu’nun kabul edilm esi

D) İş Bankası’nın kurulması

E) M erkez Bankası’nın kurulması

; 9. Yeni Türk devletinin;

ı

ı

ı

ı

I I. ulusal birliğin ve bütünlüğün esas alınm ası,

ı

| II. Türk toplum unun kendine özgü karakterinin ve baı

I ğımsız kimliğinin korunması,

^ III. uluslararası ilişkilerde eşitliğin esas alınm ası

?

| hedeflerinden hangilerinin Atatürk milliyetçiliği doğI rultusunda olduğu savunulabilir?

5

" A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

ı

ı

| D) I ve III E) I, II ve III

10. Atatürk döneminde dil ve tarih alanında yapılan çalışmalar arasında;

I. 25 bin kelimeden oluşan imla kılavuzu hazırlanması,

II. Belleten Dergisi’nde tarih alanındaki araştırmaların

yayım lanm ası,

III. Kabotaj Kanunu’nun çıkarılması

gelişmelerinden hangileri yer alır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

58

11. Aşağıdakilerden hangisi “Nutuk’ la ilgili doğru bir bilgi değildir?

A) “1919 senesinin 19’uncu günü S am sun’a çıktım .’’

sözüyle başlamıştır.

B) 1919 - 1927 yılları arasındaki olaylar ortaya konulmuştur.

C) Türkiye'nin Milletler Cem iyeti’ne girmesinin gerekliliği üzerinde durulmuştur.

D) 1919-1920; Genelgeler ve Kongreler Dönemi 1920 -1923;

TBMM Dönemi, 1923 -1927; Türkiye Cumhuriyeti Dönemi olarak adlandırılmıştır.

E) Gençliğe Hitabe ile yaşanabilecekleri anlatan ve cumhuriyeti gelecek nesillere em anet eden bir anlayışla

sona ermiştir.

12. İstanbul Hükümeti adına 20 - 22 Ekim 1919’da yapılan

A m asya Görüşm eleri’ne katılan Bahriye Nazırı Salih Paşa, Mebuslar Meclisi’nin İstanbul dışında açılması kararını kabul etmiş ve bu kararı Hüküm eti’ne onaylatacağına dair söz vermiştir.

İstanbul Hükümeti aşağıdakiierin hangisini gerekçe

göstererek M ebuslar M eclisi’nin İstanbul dışında

açılm asını reddetmiştir?

A) Kanunıesasi hüküm lerine aykırı olmasını

B) Mondros Ateşkes Antlaşması’nın yürürlükte olmasını

C) İstanbul’un işgal altında olmasını

D) İtilaf devletlerinin onayının alınmamasını

E) Mustafa Kem al’in askerlik görevinden ayrılmasını

13. I. Filistin’de bağımsız bir Yahudi devletinin kurulm asını önlem e

II. Tüm şiilerin ve Fars kökenlilelerin koruyucusu rolünü üstlenerek söz konusu azınlıklara sahip ülkeler

üzerinde denetim kurma

III. Basra Körfezi’ndeki adalara ve önem li su yollarına

doğrudan sahip olma

Yukarıdakilerden hangileri 1960’lartn başında İran’ın

dış politikasının temelini oluşturan ilkeler arasında yer

alır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

m

2 14. Sivas İstiklal Mahkemesi’nin 30 Nisan 1921 ’de Âmas-

| ya ve Samsun’a taşınmasının amacı aşağıdakilerden

| hangisidir?

f A) Pontusçu Rum Çetelerl’ni yargılam a

I B) Tekaliflmilliye Emirlerl’nin uygulanm asını sağlam a

I

I C) Şeyh Sait isyanı’na destek verenleri cezalandırm a

ı

I D) Batı bölgesinde isyan eden Kuvayımilliyecileri ceza-

'• (andırma

i

ı

i E) Orta Karadeniz Bölgesi’nden İtilaf devletlerini uzak-

| laştırma

15. 1924’te Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kamu işletmeci

liği olarak açılan kurum aşağıdakilerden hangidir?

A) iş Bankası

B) Devlet Dem ir Yolları

C) M erkez Bankası

D) Alpullu Şeker Fabrikası

E) Karabük Demir Çelik Fabrikası

59

16. Az zam anda çok ve büyük işler yaptık. Bu işlerin en büyüğü, temeli, Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü

olan Türkiye Cumhuriyeti’dlr.

Mustafa Kemal Paşa’ya ait bu sözler aşağıdakilerin

hangisinde yer almıştır?

A) Misakımilli Belgesi

B) Gençliğe Hitabe

C) Onuncu Yıl Nutku

D) Bursa Nutku

E) Halk Fırkası Tüzüğü

17. Milli M ücadele dönem inde görülen aşağıdaki geliş- i

m elerden hangisi İnönü Savaşları sonrasında ger- ^

çekleşmiştir? tu

2*

A) Ermenistan ile Güm rü Antlaşm ası’nın imzalanması |

B) Temsil Heyetl’nin Ankara’ya gelm esi î

C) iradelmilllye G azetesl’nin çıkarılm aya başlanması f

D) İtalya’nın Anadolu’dan çekilm eye başlaması I

ı

E) Ali Fuat Paşa’nın Kuvayımilliye Genel Komutanlığı’na I

atanması I

18. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk dönem inde hukuk

alanında görülen gelişmelerden biri değildir?

A) Şer’iye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırılması

B) Anayasa M ahkem esi’nin oluşturulması

C) “Devletin dini İslam’dır,” Hükm ünün anayasadan çıkartılması

D) Ankara Hukuk M ektebi’nin açılması

E) Fransa’dan idare Hukuku’nun uyarlanması

19. Mustafa Kemal Paşa, cumhuriyetin ilanından sonra

yönetim e gölge düşürebilecek ve yeni rejim e karşı

çıkanların siyasi ihtiraslarına alet olabilecek bir özellik taşıması bakımından aşağıdakilerden hangisinin

gerçekleştirilmesini sağlamıştır?

A) Saltanatın kaldırılması

B) Meclis hükümeti sistemine son verilmesi

C) Halk Fırkası’nın kurulması

D) Halifeliğin kaldırılması

E) Yeni Türk Harfleri’nin kabul edilm esi

20. Aşağıdakilerden hangisi OsmanlI D evleti’nin dağılmasını kolaylaştıran etkilerden biri değildir?

A) Milliyetçilik hareketlerinin yaygınlaşm ası

B) Büyük devletler arasında söm ürgecilik yarışının ortaya çıkması

C) Osm anlı Devleti’nin Batı’daki gelişm eleri yeterince

takip edem em esi

D) Osm anlı ülkesinde azınlıklara inanç ve ibadet serbestliğinin tanınması

E) I. Dünya Savaşı’na girilmesi

21. Aşağıdakilerin hangisinde Osmanlı Devleti’ndeki salyaneli eyaletlerin özelliği doğru verilmiştir?

A) Toprakları has ve zeam et gibi bölüm lere ayrılmıştır.

B) İltizam sisteminin uygulandığı eyaletlerdir.

C) iç işlerinde serbest dış işlerinde ise m erkeze bağlı

eyaletlerdir.

D) Vergi ve asker alınm ayan eyaletlerdir.

E) Gayrlmüslümlerin yoğun olarak yaşadığı eyaletlerdir.

60

22. XVII. yüzyılda OsmanlI Devleti’nin güm rük gelirlerine bakıldığında XV. ve XVI. yüzyıllara göre d ah a az olduğu

görülmektedir.

Bu durum üzerinde;

I. ticaret yollarının değişmesi,

II. tımar topraklarının iltizama verilmesi,

III. birçok Avrupa ülkesine kapitülasyon verilmesi

gelişmelerinden hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

2 5 . Osm anlI Devleti'nde mülkiyeti devlete ait olan araziye

miri arazi denilmiştir. Bu topraklarda görev yapan m emur ya da askere ise sahibi arz denilm iştir. Bu kişiler;

toprağı kendi adına “reaya”ya tapulam a, gerektiğinde

tapusunu geri alm a ve o toprağı başkasına verm e hakkına sahip olmuşlardır.

Bu uygulama, Osmanlı Devleti’nde aşağıdakilerden

hangisinin oluşmasını engellem iş olabilir?

A) T oprağa dayalı feodal yapılanm anın

B) Hukuk devleti anlayışının

C) Merkeziyetçi yönetimin

D) Devletin gelir gider dengesinin

E) Dini ve etnik birlikteliğinin

23. AvrupalI devletlerin Osmanlı Devleti’ne kabul ettir- ^

dikleri “Doğu Anadolu Islahatı’’ projesi aşağıdakilerden hangisine yönelik hazırlanmıştır? |

i.

A) Köylü ve çiftçilerin kalkındırılmasına ■£3

B) Tarım alanlarının genişletilmesine =

i

C) Ermenilerle ilgili düzenlem elerin yapılm asına I

!

D) Anadolu’ya göç edenlerin yerleştirilmesine I

ı

E) Kürtierden Ham idiye Alaylarının oluşturulmasına !

26. Kanuni Sultan Süleyman’ın oluşturduğu kanunların

hazırlanm asında önemli katkıları bulunan ve 30 yıl

şeyhülislam lık yapan Osm anlı devlet adam ı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zenbilli Ali Efendi

B) Kadızadei Rumi

C) Ebussuud Efendi

D) Akşem seddin

E) Molla Gürani

24. Türk müziğine “Suzidilara" makamını kazandıran OsmanlI padişahı aşağıdakilerden hangisidir?

A) II. Abdülhamit

B) II. Mahmut

C) III. Selim

D) 111. Ahmet

E) Fatih Sultan M ehm et

27. Osmanlı Devleti’nde, eşit haklara sahip vatandaşlık

esasının getirilm esi aşağıdakilerin hangisiyle sağlanmıştır?

A) Senediittifak Sözleşm esi’yle

B) Aynalıkavak Tenkihnam esi’yle

C) Nizam ıcedit İslahatlarıyla

D) M uharrem Kararnam esi’yle

E) Tanzim at Ferm anıyla

GENEL KÜLTÜR DENEME SîNAVİ-14

LİSANS ÇÖZÜMLERİ

1. Türkiye; SSCB, İngiiîere ve ABD'nin İsrarlarına

rağmen II. Dünya Savaşı’nda tarafsız kalmıştır

(B seçeneği). Savaşın sonlarına doğru Almanya’nın On İki Ada ve Rodos’u boşaltması üzerine Türkiye'nin bu adalara asker çıkarma isteğine İngiltere ve ABD bu yüzden karşı çıkmışlardır. On İki Ada ve Rodos 1947 Paris Antlaşması

ile Yunanistan'a verilmiştir.

Cevap B

2. İttihat ve Terakki Fırkası'nın kurulması ülkede siyasi örgütlenmelere izin verildiğinin (D seçeneği), I. Balkan Savaşı’ndaki yenilgi siyasi ve askeri açıdan devletin güçsüz olduğunun (B seçeneği), Babıali’ye (Hükümet) yapılan baskın demokrasiye aykırı gelişmelerin yaşandığının (A

seçeneği) ve dış politikadaki olayların iç politikayı etkilediğinin (E seçeneği) göstergesidir.

Paragraftaki bilgiler, Osmanlı Devieti’nin I. Dünya Savaşı’ndan yenik çıktığının (C seçeneği) göstergesi olamaz.

Cevap C

9. Atatürk milliyetçiliği; ırk ve din birliğini reddeder.

Tarih ve dil birliğini savunarak duygu ve düşüncede birleşen bir toplum hedefleyen Atatürk'ün

milliyetçilik anlayışı dış politikada da tam bağımsızlığı savunur. Bu tanıma göre Atatürk milliyetçiliği; ulusal birliğin ve bütünlüğün esas alınması (I. öncül), Türk topiumunun kendine özgü karakterinin ve bağımsız kimliğinin korunması (¡1.

öncül) ve uluslararası ilişkilerde eşitliğin esas

alınmasını (III. öncül) hedefler.

Cevap E

10. Atatürk döneminde; Dil Kurumu tarafından 25

bin kelimeden oluşan bir imla kılavuzu (I. öncü!)

hazırlanmıştır. Tarih Kurumu da tarih alanında

yaptığı araştırmaları yayımlamak için Belleten

Dergisi’ni çıkarmıştır (II. öncül).

Kabotaj Kanunu (ili. öncül) Atatürk döneminde

milli ekonomiyi geliştirmek ve korumak amacıyla 1926'da çıkarılmıştır.

Cevap C

3. Büyük Seiçukiu ordusunun savaşçı kısmını oluşturan ve Türklerden seçilen süvari grup Hassa

Askerleridir (A seçeneği). Bu askerlerin başka

işlerle uğraşmaları yasaklanmış ve maaş yerine

ikta geliri almışlardır.

Gutamarusaray: Savaş esirleri ve kölelerden

(guiam) oluşan sultana bağlı özel kuvvetler. Bu

askerlere merkez hâzineden maaş ödenmiştir.

Eyalet Askerleri: İkta gelirleri İle masrafları karşılanan atlı birliklerdir.

Türkmenier ve Bağlı Devletlerin Askerleri: Büyük Selçuklu ordusunun yardımcı kuvvetleri arasında yer alır.

Cevap A

4. ABD, 1956'da Nasır’ın Süveyş Kanalfnı millileştirmesi üzerine çıkan savaşta (Süveyş Krizi) İngiltere, Fransa ve İsrail’in oluşturduğu ittifaka

karşı Mısır’ın yanında yer almıştır. ABD’nin bu tutumunda; bölge halklarıyla yakınlaşan SSCB’nin

Orta Doğu’ya inmesini engelleme, Araplar arasında İngiltere ile Fransa'nın izlediği politika nedeniyle oluşan Bat) karşıtlığın) ortadan kaldırma

ve bölge halkının dostluğunu ve desteğini kazanma amaçları etkili olmuştur. Ancak bölge halkında ABD'ye karşı bir sempati oluşmamıştır.

Cevap E

11. Atatürk tarafından kaleme alınan Nutuk; “1919

senesinin 19’uncu günü Samsun’a çıktım.” sözüyle başlar ve 1919 - 1927 yıllan arasındaki

olayları bütün açıklığı ile ortaya koyar. Nutuk'ta

olaylar 1919 -1920; Genelgeler ve Kongreler Dönemi, 1920-1923; TBMM Dönemi, 1923-1927; Türkiye Cumhuriyeti Dönemi olarak sınıflandırılmıştır.

Eser, Gençliğe Hitabe ile yaşanabilecekleri anlatan ve cumhuriyeti gelecek nesillere emanet

eden bir anlayışla sona ermiştir.

Türkiye'nin Milletler Cemiyeti’ne girmesi 1932

yılında gerçekleşmiş olup Nutuk'ta konu edilmiş

olamaz (C seçeneği).

Cevap C

12. İstanbul Hükümeti Amasya Görüşmelerimde

Bahriye Nazırı Salih Paşa ile Milliciler arasında

alınan Mebuslar Meclisi'nin İstanbul dışında açılması kararını Kanunıesasi'nin hükümlerine aykırı olmasını (A seçeneği) gerekçe göstererek reddetmiştir. Kanunıesasi'ye göre Mebuslar Meclisi başkentte (İstanbul) açılabilir.

Cevap A

5 . Pantolon ve ceket giyme, at koşum takımları ve

atlan eyerleme vb. konular A v r u p a ’y a K a v im le r

Göçü ile taşınmıştır. Kavimler Göçü'ne neden

olan Hun Türkleri ve onların kurduğu Batı (Avrupa) Hun Devleti bu alanda AvrupalIlara örnek olmuştur.

C e v a p D

6. Öncüllerde verilen tüm gelişmeler 1934 yılında

yaşanmıştır. Mustafa Kemal’e “Atatürk” soyadı

24 Kasım'da verilmiş, din adamlarının mabet ve

ayinler dışında dini kisve kullanmaları 3 Araîık'tayasakianmış, Türk kadınlarına milletvekili seçme

ve seçilme hakki 5 Aralıkla tamnmfştır.

C e v a p E

7. Firdevsi, İskit (Türk) - Pers (İran) mücadelelerine yer verdiği Şehname adlı eserini Gazne hükümdarı Sultan Mahmut'a takdim etmiştir.

C e v a p C

8. Atatürk Dönemi’nde milli ekonomiyi geliştirmek

ve korumak amacıyla Lozan Antlaşmasıyla kapitülasyonlar kaldırılmış (A seçeneği), 1927'de

Teşvikisanayi Kanunu kabul edilmiş (C seçeneği), 1924‘te iş Bankası kurulmuş (D seçeneği),

1930‘da Merkez Bankası açılmıştır (E seçeneği).

Varlık Vergisi Kanunu’nun çıkarılması (B seçeneği) ise 1940 yılı gelişmesidir.

Cevap B

13. Fars soyundan gelenlerin yönettiği ve en büyük

şii devleti olan İran, 1960’ların başında dış politikasında tüm şiilerin ve Fars kökenlilerin koruyuculuğu rolünü üstlenerek söz konusu azınlıklara

sahip ülkeler üzerinde denetim kurmayı hedeflemiştir ((i. öncül). Ayrıca Körfez bölgesinden İngiltere'nin çekilmesiyle Basra Körfezindeki adalara

ve önemli su yollarına doğrudan sahip olmayı (III.

öncül) amaçlamıştır. İran'ın izlediği bu politika

1980'de İran- Irak savaşına neden olmuştur.

Filistin’de bağımsız bir Yahudi devletinin kurulmasını önleme (I. öncül) İran'ın 1960'ların başındaki dış politika ilkeleri arasında yoktur. Filistin'de bağımsız Yahudi devleti (İsrail) 1948'de

kurulmuştur.

C e v a p E

14. İstanbul’da Fener Rum Patrikhanesi tarafından

kurulan ve Batum’dan İnebolu’ya kadar uzanan

Karadeniz Bölgesi’nde Samsun merkez olmak

üzere bir Pontus Rum Devleti kurmayı amaçlayan Pontus Rum Cemiyeti'ne bağlı çeteler, Türk

köy ve kasabalarını basarak Türk halkım başka

bölgelere göç etmeye zorlamışlardır. Bu cemiyete bağlı çete üyelerini yargılamak (A seçeneği) için Sivas İstiklal Mahkemesi 30 Nisan 1921

tarihinde Amasya ve Samsun’a taşınmıştır.

Cevap A

62

15. 1924’te Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kamu işletmeciliği olarak açılan kurum Devlet Demir Yollaradır (B seçeneği).

1924'te açılan İş Bankası Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk özel bankasıdır. Merkez Bankası 1930'da.

Alpullu Şeker Fabrikası 1926'da ve Karabük Demir Çelik Fabrikası 1939'da açılmıştır.

C e v a p B

16. Az zamanda çok ve büyük işler yaptık. Bu işlerin en büyüğü, temeli Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü olan Türkiye Cumhuriyeti’dir.

Mustafa Kemal Paşa’ya ait yukarıdaki söz Onuncu Yıl Nutku'nda (C seçeneği) yer almıştır.

O n u n cu Yıl Nutku; Atatürk'ün Cumhuriyetin 10.

yılı kutlamalarında 29 Ekim 1933'îe Ankara Hipodromumda verdiği nutuktur. Onuncu Yıl Nutku, hem Kurtuluş Savaşı'nın kimlere karşı, niçin

ve nasıl verildiğini anlatan, hem de bu mücadelenin Cumhuriyet kurulduktan sonraki safhasında yapılması gerekenler ve yapılacak olanlar konusunda bilgiler içeren bir konuşmadır.

C e v a p C

21. İltizam: Bir bölgenin kanunla belirlenmiş vergisini toplayıp hâzineye yatırma işidir. İhale ile belirlenen sistemde vergi kaynağı araziye mukataa, ihale sistemine iltizam, bu işi yapan kişilere

de mültezim denilmiştir.

Dirlik sisteminin uygulanmadığı eyaletlerde vergiler iltizam sistemiyle toplanmış (B seçeneği) ve

bu eyaletlere Salyaneli eyaletler denilmiştir.

Osmanlı Devleti’nde bazı eyaletlerde dirlik sistemi uygulanmış, bu eyaletlerde köylüden alınan vergi dirlik sahibine bırakılarak yerinde değerlendirilmiştir. Bu eyaletlere Salyanesiz eyaletler denilmiştir.

C e v a p B

22. XV. yüzyılın sonlarında başlayan Coğrafi Keşiflerle

AvrupalIlar Doğu'nun zenginliklerine (Afrika'nın güneyinden giderek) doğrudan ulaşmayı başarmışlardır. Bu gelişme sonucu ticaret yollan değişince

(I. öncül), Osmanlı Devleti'nin kontrolü altındaki

İpek ve Baharat yolları önemini yitirmiş ve OsmanlI Devleti’nin XVII. yüzyıldaki gümrük gelirleri, XV.

ve XVI. yüzyıllara göre daha az olmuştur.

Tımar topraklarının iltizama verilmesi tarımla ilgilidir. Birçok Avrupa ülkesine kapitülasyon verilmesi ise ticaret hacmini artırmaya yöneliktir.

C evap A

17. Milli Mücadele döneminde görülen İtalya’nın Anadolu’dan çekilmeye başlaması (D seçeneği) İnönü Savaşları (il. İnönü Savaşı) sonrasında gerçekleşmiştir. İtalya, Sakarya Savaşı sonra Anadolu’dan tamamen çekilmiştir.

Ermenistan ile Gümrü Antlaşmasının yapılması

Kars Zaferi, Temsil Heyeti’nin Ankara’ya gelmesi

Amasya Görüşmeleri, İradeimilliye Gazetesi’nin

çıkarılmaya başlanması ile Ali Fuat Paşa’nın Kuvayımilliye Genel Komutanhğı’na atanması Sivas

Kongresi sonrasında meydana gelmiştir.

C e v a p D

18. Atatürk dönemi 1919-1938 dönemini kapsar,

1961 yılında Anayasa Mahkemesi’nin oluşturulması (B seçeneği) Atatürk döneminde hukuk

alanında görülen gelişmelerden biri değildir. Diğer gelişmeler Atatürk döneminde hayata geçirilmiştir.

C e v a p B

23. AvrupalI devletlerin Osmanlı Devleti’ne kabul ettirdikleri "Doğu Anadolu Islahatı” projesi Ermenilerle ilgili düzenlemelerin yapılmasına (C seçeneği) yöneliktir.

D o ğu A n a d o lu İs la h a tı P ro je s i: 93 Harbi’nin

(1877-1878 Osmanlı - Rus Savaşı) sonrasında imzalanan Berlin Antlaşması’nın 61. maddesinde

yer alan "Doğu Anadolu’da Ermenilerin yaşadıkları bölgelerde ıslahat yapılacaktır." ibaresi OsmanlI Devleti’nin bölgede Ermenilerle ilgili ıslahat

yapmasını zorunlu kılmıştır. Bu ıslahatlar da Avrupa devletleri tarafından kontrol edilecekti.

C e v a p C

2 4 . Türk müziğine “Suzidilara” makamını kazandıran

Osmanlı padişahı Doğu dünyasının büyük müzisyenlerinden oian III. Selimdir (C seçeneği).

C evap C

25. Osmanlı Devleti’nde mülkiyeti devlete ait olan

miri arazide görev yapan sahibi arz denilen memur veya askerlere; toprağı kendi adına reayaya tapulama, gerektiğinde tapusunu geri alma

ve o toprağı başkasına verme hakkı tanınmıştır.

Bu uygulama büyük toprak sahiplerinin ortaya

çıkmasını önleyerek toprağa dayalı feodal yapılanmanın doğmasını (A seçeneği) engellemiştir.

C evap A

19. Mustafa Kemal Paşa, 29 Ekim 1923'teki cumhuriyetin ilanından sonra yönetime gölge düşürebilecek ve yeni rejime karşı çıkanların siyasi ihtiraslarına alet olabilecek bir özellik taşıması bakımından 3 Mart 1924'te Halifeliğin kaldırılmasını (D seçeneği) sağlamıştır.

Saltanatın kaldırılması ve Halk Fırkası’nın kurulması cumhuriyetin ilanından önceki bir gelişmedir. Meclis hükümeti sistemine son verilmesi hükümetin kurulma şekliyle ilgili olup cumhuriyetin ilanı ile gerçekleşmiştir. Yeni Türk Harfleri’nin

kabui edilmesi yönetimle değil, eğitim ile ilgili bir

yeniliktir.

C evap D

20. Osmanlı ülkesinde azınlıklara inanç ve ibadet

serbestliğinin tanınması (D seçeneği) Kuruluş

Dönemi’nden itibaren uygulanan bir politika olup

Osmanlı Devleti’nin dağılmasını değil, büyümesini kolaylaştıran etkilerden biridir.

C evap D

26. Kanuni Sultan Süleyman’ın oluşturduğu kanunların hazırlanmasında önemli katkıları bulunan

ve 30 yıl şeyhülislamlık yapan Osmanlı devlet

adamı Ebussuud Efendi'dir (C seçeneği).

E bussuud Efendi: 1533te İstanbul kadılığı sonra Bursa kadılığı ve 1537’de Rumeli Kazaskerliği

görevine atanmıştır. I. Süleyman devrinde 1545te

Şeyhülislamlığa getirilmiştir. II. Selim devrinde de

bu görevi sürdürmüştür. Osmanlı toprakları dışındaki İslam coğrafyasında da itibar sahibi olmuş

ve eserlerinin etkisi günümüze kadar sürmüştür.

C evap C

27. Osmanlı Devleti’nde eşit haklara sahip vatandaşlık esasının getirilmesi Tanzimat Fermanfyla

(E seçeneği) sağlanmıştır. Bu ferman ile din,

mezhep, etnik köken ayrımı yapmadan OsmanlI ülkesindeki tüm halklara eşit hakların verilmesine yönelik düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemelerle eşit haklara sahip vatandaşlık esası

oluşturularak halkın devlete bağlılığının artırılması, Avrupa devletlerinin iç işlerimize karışmasının önlenmesi ve devletin çöküntüden kurtarılması amaçlanmıştır.

C e vap E

63

DENEME 10

!. Hakim iyet kayıtsız şartsız milletindir.

II. Türkiye Devleti’nin hüküm et şekli cumhuriyettir.

III. Devletin dini İslam ’dır.

Yukarıdaki hükümlerden hangileri 1921 Anayasası’nda

yer almıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III

"fi

m

?

2. Osmanlı Devleti’nde uygulanan tım ar sistem inde tımar

sahibi kendisine tahsis edilen topraklarda yönetici durum unda olup elindeki arazinin değil, belli görevleri yerine getirm e karşılığında buralardan devlet adına topladığı verginin sahibiydi.

Bu uygulamanın Osmanlı Devieti’nde aşağıdakilerden hangisini kolaylaştırdığı savunulabilir?

A) Merkezi otoritenin korunmasını

B) Devşirilecek çocukların toplanmasını

C) Şer'i hukukun uygulanmasını

D) Kapıkulu ordusunun ihtiyaçlarının karşılanmasını

E) Sancağa çıkm a usulünün uygulanmasını

Aşağidakilerden hangisi 93 Harbi oiarak anılan 1877-

1878 Osmaniı-Rus Savaşı’nda Erzurum Aziziye Tabyası’nda gösterdiği kahramanlıkla tanınmıştır?

A) Gazi Osm an Paşa

B) Nene Hatun

C) Seyit Onbaşı

D) Kara Fatma

E) ipsiz Recep

4. “Büyük devletler kuran ecdadımız büyük ve şümullü medeniyetlere de sahip olmuştur. Bunu aram ak, tetkik etm ek Türklüğe ve cihana bildirm ek bizler için bir borçtur. Türk çocuğu ecdadını tanıdıkça d ah a büyük işler

yapm ak için kendinde kuvvet bulacaktır.”

Atatürk’ün bu sözü doğrultusunda gerçekleştirilen

yenilik aşağidakilerden hangisidir?

A) M edeni Kanun’un kabul edilmesi

B) Yeni Türk harflerinin kabul edilm esi

C) Türk Tarih Kurumu’nun açılması

D) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabul edilm esi

E) Maarif Teşkilatı Kanunu’nun kabul edilm esi

64

5. I. Kuvayımilliye’nin kurulması

II. Kuvayıinzibatiye birliklerinin kurulması

III. Milli Cemiyetlerin kurulması

Yukarıdakîlerden hangileri Türk ulusunun işgallere

karşı direniş gösterdiğine kanıt olarak gösterilebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

8. “Efendiler! Çağdaşlık yolunda başarı yenilenm eye bağ-

. Iıdır. Sosyal hayatta, iktisadi hayatta, ilim ve fen alanında başarılı olm ak için tek olgunlaşm a ve yükselm e yolu budur. Hayat ve dirliğe hükm eden emirlerin, zam an

ile değişm e, olgunlaşm a ve yenilenm esi zorunludur.”

Atatürk’ün bu sözünde aşağıdaki ilkelerden hangisinin öneminin vurgulandığı savunulabilir?

A) Laiklik B) Devletçilik C) Milliyetçilik

D) Halkçılık E) inkılapçılık

6. Türkiye Selçuklu Devleti’nde esnaf teşkilatı olan Ahilik, OsmanlI Devleti’nde aşağıdaki isimlerin hangisiyle devam ettirilmiştir?

A) Lonca teşkilatı W

S

B) Fütüvvet teşkilatı

C) Menzil teşkilatı 1

D) Mekkari taifesi ■2

E) Derbentçiler I

9. Aşağıdakilerden hangisi düzenli ordunun ve Birinci

TBMM Hüküm eti’nin gücünü artıran gelişm elerden

biri değildir?

A) Güm rü Antlaşması

B) II. İnönü Savaşı

C) G ediz Muharebesi

D) Sakarya Savaşı

E) I. İnönü Savaşı

7. “Üstte mavi gök, altta yağız yer kılındıkta, ikisi arasında

insanoğlu kılınmış, insanoğlunun üzerine ecdadım Bumin Kağan, istemi Kağan oturmuş. Oturarak Türk milletinin ilini, töresini tutuvermiş, düzene sokuverm iş...”

Türk tarihi ile ilgili yukarıdaki ifadeler aşağıdakiierin

hangisinde yer almıştır?

A) Yenisey Yazıtları

B) Orhun Yazıtları

C) Moyen Çur Yazıtları

D) Karabalgasun Yazıtları

E) Bugut Yazıtları

10. Aşağıdakilerden hangisi Lozan Barış Antlaşması ile

ilgili doğru bir değerlendirm e olam az?

A) Hukuken ve fiilen Sevr Antlaşm ası’nı ortadan kaldırmıştır,

B) Türk toplum unun içine düştüğü yarı söm ürge durum una son vermiştir.

C) Yeni Türk Devleti’nin siyasi bağımsızlığı itilaf devletlerince kabul edilmiştir.

D) Batı Trakya, Adalar ve Kıbrıs üzerinde Türk hakimiyetini sağlamıştır.

E) Milli esaslara dayalı üniter ve milli bir devlet olduğum uz tasdik edilmiştir.

65

11. Aşağıdakilerin hangisinde Selçuklulardaki Divanıarz’ın görevi doğru verilmiştir?

A) Devletin mali işleriyle ilgilenme

B) Ağır siyasi suçluları yargılam a

C) Ordunun her türlü ihtiyacını karşılama

D) Devletin İç ve dış yazışmalarını yürütme

E) Halkın şikayetlerini dinleyip gerekli görülenleri hüküm dara arz etm e

12. Türk tarihinde Karahanlıların özel bir yeri ve önem inin olmasında, Karahanlıların aşağıdaki özelliklerinden hangisi etkili olmuştur?

A) Hakaniye ve İlig-Hanlar şeklinde de isimlendirilmeleri

B) O rta Asya’d a kurulan ilk Müslüm an Türk devleti olmaları

C) Hükümdarlarının “karahan” unvanı almaları

D) Yönetim de Türk veraset anlayışını uygulamaları

E) Yazışm alarda Uygur alfabesini kullanmaları

13. A şağıdakilerden hangisi 20 Tem m uz 1936 tarihli

Montrö Boğazlar Sözleşm esi’nin kapsam ında değildir?

A) Boğazların denetiminin Türkiye’ye bırakılması

B) Türkiye’ye Boğazların iki yakasını silahlandırabilm e

hakkının verilmesi

C) Türkiye’nin savaşa girmediği durum larda Boğazlardan ticaret gemilerinin serbestçe geçişine izin verilmesi

D) Türk karasularında ticaret yapm a hakkının Türk tüccarlara ait olması

E) Boğazlar Kom isyonu’nun kaldırılması

14. Kore Savaşı’nın başlaması üzerine Türkiye’yi bu savaşta Batılı devletlerin yanında yer alm ası için davet

eden kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?

A) Batı Avrupa Birliği (BAB)

B) Avrupa Konseyi

C) Kuzey Atlantik Paktı (NATO)

D) Birleşmiş Milletler Teşkilatı

E) Avrupa Ekonomik Topluluğu

I 15. 1853-1856 Kırım Savaşı sonrasında Avrupa devletI lerinin Tanzim at Fermanı’nın hüküm lerinin genişle-

| tilerek uygulanması için OsmanlI Devleti’ne baskıla-

; rını artırmaları aşağıdakilerden hangisine neden ol1 muştur?

ra

ra

§ A) Islahat Ferm anı’nın ilan edilm esine

| B) Senediittifak Sözleşm esinin im zalanm asına

C) M eşrutiyetin ilan edilmesine

| D) Aynalıkavak Tenkihnam esi’nin im zalanm asına

■ E) H alepa Ferm aninın ilan edilm esine

16. 1927 yılında çıkarılan Teşvikisanayi Kanunu (Sanayiyi

Ö zendirm e Yasası) ile özel sektörün sanayi kurm a çalışmalarına yardımcı olunmuştur.

Aşağıdakilerden hangisi bu kanun çerçevesinde sanayi sektörüne sağlanan kolaylıklardan biri değildir?

A) Gelir vergilerini sıfırlama

B) Ziraat Bankası’nı kurarak kredi sağlam a

C) Ucuz arazi temin etme

D) Ulaşım da yardımcı olm a

E) Bina edinm ede yardımcı olma

66

17. Aşağıdakilerden hangisi OsmanlI Devleti’nde XVII.

yüzyılda görülen İstanbul isyanlarının nedenlerinden

biridir?

A) Avrupa tarzı ıslahatlar yapılm ak İstenmesi

B) Azınlıklar arasında milliyetçilik akımının gelişmesi

C) Şehzadelerin sarayda eğitilmesi

D) Kapıkulu askerlerinin maaşlarının düşük ayarlı paralarla ödenm esi

E) AvrupalI devletlere kapitülasyonlar verilmesi

18. Aşağıdakilerden hangisi OsmanlI Devleti’nin Kuruluş döneminde benimsediği politikalardan biri değildir?

A) Bizans’taki taht kavgalarına karışma

B) Hoşgörülü yönetim anlayışını benim sem e

C) Anadolu beylikleri ile iyi geçinm e

D) Rumeli fetihlerine öncelik verm e

E) Devlet yönetim inde gayrimüslim lere görev verm e

20. i. Dünya Savaşı sonrasında Fransa’nın Alm anya’ya

güvensizliği sonucu Fransa, Almanya, İngiltere, İtalya,

Belçika, Polonya ve Çekoslovakya arasında Londra’da

imzalanan antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?

A) Briand Kellogg Paktı

B) Locarno Antlaşması

C) Kuzey Atlantik Paktı

D) Akdeniz Paktı

E) Balkan Antantı

\\ 21. Mustafa Kemal Paşa, vefatı öncesi son günlerini aşa-

; ğıdaki yerlerin hangisinde geçirm iştir?

ı

ı

ı

ı

I A) Dolm abahçe Sarayı

H B) Yıldız Sarayı

m

g C) TBM M binası

| D) Atatürk Orm an Çiftliği

| E) Çankaya Köşkü

19. Atatürk bir konuşm asında, “Hilafet m azinin bir rüyası

olup zam anım ızda yeri yoktur.” demiştir.

Atatürk’ün bu tutumunda;

22. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü 1945 yılında A nkara’da yapılan 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayram ı kutlam alarında, “Siyasi hayatımızda dem okratik prensipler daha büyük ölçüde hakim olacaktır.” demiştir.

I. inkılaplarda akılcılığın ve batılılaşmanın benim senmesi,

II. Yeni Türk Devletl’nin milliyetçilik tem eli üzerine kurulması,

III. devletin dışa bağımlılıktan kurtarılmak istenmesi

durum larından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

İsmet İnönü’nün bu sözü;

I. siyasal yaşam a katılımın artması,

II. çok partili sisteme geçilmesi,

III. iki dereceli seçim sistem inden tek dereceli seçim

sistemine geçilmesi

gelişmelerinden hangileri üzerinde etkili olmuştur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve İli

23. XIX. yüzyılda, Avrupa malları Osmanlı iç pazarlarına girmiş; diğer yandan ham m adde ihracatı yoğunluk kazanmıştır.

Bu gelişmelerin Osmanlı Devietl’nde;

I. Avrupa mallarının sürümünün artması,

II. yerli mamül m adde üretiminin azalması,

III. esham usulünün uygulanm aya başlanması

durum larından hangilerine neden olduğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

Tl

m

S

cL

24. Osmanlı Devleti’nde 16. yüzyıl sonlarında şehzadelerin

sancaklarda görevlendirilmesi uygulam asına son verilmiştir.

Bu durumun sonuçları arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilem ez?

A) Eyalet isyanlarının başlaması

B) Padişahların halkı yakından tanım a olanağının azalması

C) Şehzadelerin yönetim tecrübesi kazanm adan yetişmesi

D) Hanedan üyelerinin taşra yönetim inde görev alm alarının sona ermesi

E) Şehzade isyanlarının sona ermesi

25. XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti üzerinde denetim kurmak isteyen Avrupa devletleri;

I. azınlıkları desteklem e,

II. okullar açm a,

III. serm aye kaynakları üzerinde egem enlik kurma

politikalarından hangilerini izlemişlerdir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) İv e III E) I, II ve III

2 6 . I. Temsil Heyeti’nin, İstanbul Hüküm eti tarafından resm en tanınması

II. Temsil Heyeti’nin gücünün ve güvenilirliğinin artması

III. M ebuslar Meclisi’nin toplanm asının sağlanması

Yukarıdakilerden hangileri Amasya Görüşmelerinin

kazanımları arasında yer alır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

27. Türkiye’de, II. Dünya Savaşı yıllarında buğdayın fiyatı 13

kuruştan 100 kuruşa, zeytinyağının fiyatı 85 kuruştan

350 kuruşa çıkmıştır.

Bu duruma;

I. tarım sektöründeki iş gücünün azalması,

II. piyasada mal darlığının yaşanm ası,

III. Köy Enstitülerinin eğitime başlaması

gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

68

GENEL KÜLTÜR DENEME SINAVI-15

LİSANS ÇÖZÜMLERİ

1. 1921 Anayasasının bazı maddeleri:

• Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir (I. öncüi).

• Yürütme ve yasama yetkisi Meclisle toplanır.

• Türkiye, Büyük Millet Meclisi’nce yönetilir.

• Meclis seçimleri iki yılda bir yapılır.

• Meciis üyeleri tüm ulusun vekilidir.

• Antlaşma yapma, savaş ve barışa karar verme yetkileri Meclis’e aittir.

• Meciis Başkanı hükümetin de başkamdir.

1923’te Cumhuriyetin ilanı ile 1921 Anayasası’na

“Türkiye Devleti’nin hükümet şekli cumhuriyettir.” (II. öncül) ve “Devletin dini İslam’dır.” (III. öncül) maddeleri eklenmiştir.

C e v a p E

2 . Osmanlı Devleti’nde uygulanan tımar sisteminde toprağın mülkiyeti devlete, işleme hakkı köylüye, vergisi ise tımar (dirlik) sahibine aittir. Bu

uygulama ile Avrupa’daki gibi feodal yapıların

ortaya çıkması önlenerek merkezi otorite korunmuştur.

C e v a p A

3. 93 Harbi de denilen 1877-1878 Osmanlı-Rus Sa- 5.

vaşı’nda Rus ilerleyişine karşı Balkanlar’da Plevne Kahramanı olarak anılan Gazi Osman Paşa

mücadele etmiştir. Kafkas Cephesi’nde ise, OsmanlI ordusuna Gazi Ahm et Muhtar Paşa komuta etmiştir. Rus ordusu burada Kars ve Ardahan’ı

ele geçirip Erzurum’a kadar ilerlemiştir. Nene Hatun (B seçeneği), Erzurum Aziziye Tabyası’nda

gösterdiği kahramanlıkla tanınmış ve Rus ilerleyişi Aziziye Tabyası’nda durdurulmuştur.

C e v a p B

4. Atatürk’ün paragrafta verilen sözü doğrultusunda gerçekleştirilen yenilik Türk Tarih Kurumu’nun

açılmasıdır. Türk Tarih Kurumu (C seçeneği), 6.

Türk milleti aleyhindeki görüşlere cevap vermek,

millî bilinç ve kültürü geliştirmek amacıyla kurulmuştur. 1931’de Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti adı

ile yeniden teşkilatlandırılan bu kurumun adı daha sonra Türk Tarih Kurumu olmuştur.

C e v a p C

7. Türk tarihi ile ilgili paragrafta verilen ifadeler 8.

yüzyılda Kök Türk devlet adamları olan Bilge Kağan, Kültigin ve Tonyukuk adına dikilen Orhun

(Kök Türk) Yazıtlarında (B seçeneği) yer alır.

C e v a p B

8. Atatürk’ün sözünde geçen “Efendiler! Çağdaşlık yolunda başarı yenilenmeye bağlıdır.” ve “Sosyal hayatta, iktisadi hayatta, ilim ve fen alanında

başarılı olmak için tek olgunlaşma ve yükselme

yolu budur.” ifadelerinde yenileşme (Çağdaşlık

ve Batılılaşma) ve bilime vurgu yapılmıştır. Bu

durum öncelikle Atatürk’ün İnkılapçılık (E seçeneği) ilkesiyle ilgilidir.

Cevap E

9. Gediz Muharebesi (C seçeneği) düzenli ordunun ve Birinci TBMM Hükümeti’nin gücünü artıran bir gelişme değildir. Çünkü Ekim 1920’de

Yunanlılarla yapılan Gediz Muharebesi’nde Ali

Fuat Paşa’ya bağlı Kuvayımilliye kuvvetleri ile

Çerkez Ethem’in Kuvayıseyyare birlikleri yenilmiştir. Bu yenilgi düzenli orduya geçişi hızlandırmıştır.

C e v a p C

10. Lozan Barış Antlaşması ile ilgili verilen “Batı Trakya, Adalar ve Kıbrıs üzerinde Türk hakimiyetini

sağlamıştır.” (D seçeneği) bilgisi yanlıştır. Çünkü Türkiye, Lozan Barış Antlaşmasıyla; BatıTrakya ve Ege Adaları üzerinde Yunan, On İki Ada

ve Rodos üzerinde İtalyan, Kıbrıs ve Mısır üzerinde ise İngiliz hakimiyetini tanımıştır.

Diğer seçeneklerde verilenler Lozan Antlaşması ile ilgili doğru değerlendirmelerdir.

Cevap D

Türk ulusu, Mondros Ateşkesi ile öngörülen işgallere karşı öncelikle Milli Cemiyetleri (ili. öncül) kurarak basın yayın yoluyla mücadele etmiştir. Ancak Yunan ordusunun İzmir’i işgali üzerine silahlı milis güçleri olan Kuvayımilliye (i. öncül) kurulmuştur. Mustafa Kemal’in Anadolu’ya

geçmesiyle genelge ve kongreler dönemi başlamış, direniş daha sonra TBMM çatısı altında

birleşmiş ve Kurtuluş Savaşı kazanılmıştır.

Kuvayıinzibatiye birlikleri (II. öncül) ise İstanbul

Hükümeti tarafından Milli Mücadele’ye karşı kurulmuştur.

Cevap D

Büyük Selçuklularda dini ve iktisadi bir esnaf birliği olan Fütüvvet Teşkilatı, Türkiye Selçuklularında Ahi Evran liderliğinde Ahilik, Osmanlı Devleti’nde ise Lonca teşkilatı (A seçeneği) isimleriyle devam ettirilmiştir.

Cevap A

11. Selçuklularda Divantarz’m görevi ordunun her

türlü ihtiyacının karşılanmasıdır (C seçeneği).

Selçuklularda devletin mali işleriyle Divanıistifa

ilgilenmiş, ağır siyasi suçlular Divanımezaüm’de

yargılanmıştır. Devletin iç ve dış yazışmalarını Divanıinşa yürütmüş, halk ile hükümdar arasındaki iletişimi de Hacib sağlamıştır.

Cevap C

12. Karahanhlann Türk tarihindeki özel yeri ve önemi Orta Asya'da kurulan ilk Müslüman Türk devleti (B seçeneği) olmasından kaynaklanmaktadır. Karahanlılar Türk İslam tarihi, medeniyeti,

kültürü ve sanatının temelini atmışlardır.

Cevap B

69

13, Türk karasularında ticaret yapma hakkının Türk

tüccarlara ait olması (D seçeneği) Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nde değil, 1 Temmuz 1926’da

kabul edilen Türk Denizciliği ve Kabotaj Kanunu’nun kapsamında yer alır. Bu kanun ile Türk

kara sularında yolcu ve yük taşıma hakkı sadece Türk denizcilerine verilmiştir.

C evap D

1839’da eşit haklara sahip vatandaşlık anlayışı

oluşturma amacıyla ilan edilen ve azınlıkların Müslümanlarla eşit duruma gelmesine ortam hazırlayan Tanzimat Fermanı’nı AvrupalI devletler olumlu karşılamışlardı. 1853-1856 Kırım Savaşı sonrasında Avrupa devletleri azınlıkların haklarının

daha da genişletilmesi için Tanzimat Fermanı’nın

hükümlerinin genişletilerek uygulanması konusunda baskı yapınca, Osmanlı Devleti Islahat

Fermam'nı ilan ederek (A seçeneği) azınlıklara

verilen hakları daha da genişletmiştir.

C e vap A

16.

17.

14. Türkiye, Batı Bloku içinde yer almak için 25 Haziran 1950’de Kore Savaşı'nın başlaması üzerine Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nın (D seçeneği)

davetine olumlu cevap vererek 4.500 kişilik bir

kuvvetle Birleşmiş Milletler Barış Gücü’nde yer

almıştır. Böylccc Türkiye, Cumhuriyet tarihinde

ilk kez yurt dışına asker yollamıştır.

C e vap D

18. Devlet yönetiminde gayrimüslimlere görev verme (E seçeneği) Osmanlı Devleti’nin XIX. yüzyılda benimsediği politikalardandır. Bu doğrultuda Islahat Fermanı ile Kanunıesasi ilan edilmiştir.

C e vap E

19. Hilafet; akıl ve bilim ile Batının değerlerini değil,

dini hüküm ve uygulamaları esas alan bir kurumdu. A y rıc a Hilafet, tüm Müslümanlarla ilgili bir

makam olduğundan ümmetçiliğin benimsenmesini gerektiriyordu. Bu iki durum inkılaplarda akılcılık ile Batılılaşmayı benimseyen ve Yeni Türk

Devleti’nin milliyetçilik temeli üzerine kurulmasını savunan (l. ve I!. öncüller) Atatürk’ün “Hilafet

mazinin bir rüyası oiup zamanımızda yeri yoktur.” sözüyle kendini gösteren tutumunda etkili

olmuştur.

Cevap C

20. I. Dünya Savaşı sonrası Fransa’nın Almanya’ya

güvensizliği sonucu Fransa, Almanya, İngiltere,

İtalya, Belçika, Polonya ve Çekoslovakya arasında uluslararası barışı korumaya yönelik olarak 1 Aralık 1925’te Locarno Antlaşması (B seçeneği) imzalanmıştır. Bu antlaşmayla Almanya

tekrar uluslararası iş birliğine katılmıştır.

1928’de Paris’te “savunmaya dayanmayan savaşı, kanun dışı sayan” Briand-Kellogg Paktı'nın

kuruluşunda ise Locarno Antlaşmasında yer

alan devletlere ilaveten Japonya ve ABD de yer

almıştır. Kuzey Atlantik Paktı, II. Dünya Savaşı

sonrasında SSCB yayılmacılığına karşı kurulmuştur. Akdeniz Paktı ile Balkan Antantı’nda Almanya yer almamıştır.

C evap B

21. Atatürk’ün hastalığı Kasım ayının ilk haftasında

şiddetlenmiş, 8 Kasım 1938’de Atatürk, komaya girmiş; 9 Kasım’da da ağır koma devam etmiştir. Doktorların tüm çabalarına rağmen Atatürk, 10 Kasım 1938’de İstanbul’daki Dolmabahçe Sarayı’nda (A seçeneği) hayata gözlerini yummuştur.

C evap A

Ziraat Bankası (B seçeneği) Osmanlı Devleti Dönemi’nde 1888’de çiftçilere kredi sağlamak amacıyla kurulmuştur. Türkiye Cumhuriyeti Dönemi'nde ise bu banka ile ilgili bazı düzenlemeler

yapılarak çiftçilerin daha uygun şartlarda kredi

alması sağlanmıştır. Dolayısıyla 1888’de kurulan Ziraat Bankası, 1927 tarihli Teşvikisanayi Kanunu çerçevesinde özel sektörün sanayi kurma

çalışmalarına yardımcı olunması faaliyetleri arasında yer almaz.

C evap B

Kapıkulu askerlerinin maaşlarının düşük ayarlı

paralarla ödenmesi (D seçeneği) XVII. yüzyıldaki İstanbul isyanlarının nedenlerindendir. Cülus

bahşişinin geciktirilmesi, devlet adamlarının yeniçerileri çıkarları doğrultusunda kışkırtmaları,

“Devlet, ocak içindir.” anlayışı bu isyanların diğer

nedenleridir.

Avrupa tarzı ıslahatlar XIX. yüzyılda Kabakçı Mustafa İsyanı’na, azınlıklar arasında milliyetçilik akımının gelişmesi de aynı yüzyılda ulusçu isyanlara neden olmuştur. Şehzadelerin sarayda eğitilmesi tahtla ilgili isyanların yaşanmasını önlemiştir.

C evap D

22. Cumhurbaşkanı İnönü’nün paragrafta verilen

açıklamasından sonra ilk muhalefet partisini,

Temmuz 1945’te Nuri Demirağ, Milli Kalkınma

Partisi adıyla kurmuştur. Diğer taraftan Celal Bayar, Adnan Menderes, Refik Koraitan ve Fuat

Köprülü CHP’den ayrılarak 7 Ocak 1946’da Demokrat Partiyi (DP) kurmuşlardır. Aynı yıl içinde

İç İşleri Bakanlığından iz in alınarak 13 parti kurulmuştur. Birden fazla parti ile 1946’da seçimlere gidilmiştir. Tüm bu gelişmeler siyasal yaşama katılımın artması, çok partili sisteme ve iki

dereceli seçim sisteminden tek dereceli seçim

sistemine geçilmesi (I., II. ve üt. öncüller) üzerinde etkili olmuştur.

C evap E

23. XIX. yüzyılda, Avrupa mallarının Osmanlı iç pazarlarına girmesi, Avrupa mallarının sürümünün

artmasına (I. öncül), diğer yandan ham madde

ihracatının yoğunluk kazanması, yerli mamül

madde üretiminin azalmasına (II. öncül) neden

olmuştur.

Esham usulünün uygulanmaya başlanması (III.

öncül) 1775 yılındadır.

C evap C

70

24. Osmanlı Devleti’nde 16. yüzyıl sonlarında şehzadelerin sancaklarda görevlendirilmesi uygulamasına son verilince; Şehzadelerin halkı yakından tanıma olanağı azalmış, şehzadeler yönetim tecrübesi kazanmadan yetişmiş, hanedan

üyelerinin taşrada görev almaları ve şehzade isyanları sona ermiştir. Ayrıca, sancakta görev almadan padişah olanlar yönetimde yeterince başarılı ve dirayetli olamamış bu durum saray kadınlan, devlet adamları ve yeniçerilerin yönetimdeki etkinliğinin artmasına neden olmuştur.

Eyalet isyanları (A seçeneği) 17. yüzyılda gayrimüslimler tarafından bağımsızlık amacıyla çıkarılan isyanlardır. Bu isyanlarda şehzadelerin, sancağa çıkma uygulamasına son verilmesinin doğrudan veya dolaylı etkisi yoktur.

Cevap A

26. Sadrazam Ali Rıza Paşa’nm Anadolu’ya yolladığı Bahriye Nazırı Salih Paşa ile Temsil Heyeti

Başkanı Mustafa Kemal Paşa arasında Amasya’da 20 Ekim’de 1919’da başlayan görüşmeler 22 Ekim’de sona ermiştir. Amasya'da resmi

bir organ olan İstanbul Hükümetİ’nin temsilcisinin Milliciler ile görüşmesi Temsil Heyeti’nln, İstanbul Hükümetince resmen tanınması ve Temsil Heyeti’nin gücünün ve güvenilirliğinin artması (I. ve II. öncüller) sonuçlarını doğurmuştur. Burada alınan “Mebuslar Meclisi’nin İstanbul’da

toplanması güvenlik bakımından uygun olmadığından Anadolu'nun daha güvenil bir yerinde

toplanacak." karan 12 Ocak 1920’de Mebusiar

Meclisi’nin toplanmasını sağlamıştır (III. öncül).

Cevap E

27.

25. XIX. yüzyılda Avrupa devletleri, Osmanlı Devletindeki azınlıkları destekleyerek Osmanlı Devletinin iç işlerine karışmak, Osmanlı ülkesinde

okullar açarak kendi idealleri doğrultusunda nesiller yetiştirmek ve sermaye kaynaklan üzerinde egemenlik kurarak ekonomik üstünlük sağlamak (I., II. ve İli. öncüller) suretiyle Osmanlı Devleti üzerinde denetim kurmaya çalışmışlardır.

Cevap E

Türkiye’de, li. Dünya Savaşı yıllarında buğdayın

fiyatı 13 kuruştan 100 kuruşa, zeytinyağının fiyatı 85 kuruştan 350 kuruşa çıkmasında seferberlik dolayısıyla genç nüfusun önemli bir kısmının

askere alınmasıyla tarım sektöründeki iş gücünün azalması (I. öncül) ile üretimin düşmesi etkili olmuştur, Üretimin düşmesine bağlı olarak

(II. öncül) piyasada mal darlığı yaşanmıştır.

1940 tarihli kanunla köylülerin kendi yörelerinde ve pratik bilgilerle eğitilmesini öngören Köy

Enstitülerinin eğitime başlaması (III. öncül) tarım

alanındaki gelişmeleri olumlu etkileyen bir durumdur.

C e v a p C

71

r

[ 2 0 1 4 - K P S S / G K

r

GENEL KÜLTÜR TESTİ T G - 1 1 |

j 1. Bu te s tte 60 so ru v a rd ır DEN EIVIE 1 1

| 2. C e v a p la rın ız ı, cevap kâ ğ ıd ın ın G en el K ü ltü r Testi için ay rılan k ıs m ın a işa retley in iz.

1. Kutadgu Bilig’de yazar “Ey hüküm dar, bu beylik m es- 3. B ü yü k Selçuklu Devleti ile A nadolu Selçuklu Devnedine sen isteyerek gelm edin; onu Tanrı kendi fazlı ile leti,

ihsan etti." demiştir.

I. düzensiz V eraset Sistem i uygulanm ası,

Burada Türk devletleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine vurgu yapıldığı söylenebilir?

II. meliklerin eyaletlerde görev yapm ası,

III. d en iz ticaretinin gelişm iş olm ası

A) O nluk Sistem durum larından hangileri yönünden benzerlik gösteB) İkili teşkilat rir?

C ) Kut anlayışı

A ) Y a ln ız I B) Y aln ız li C ) Y aln ız III

D ) Boylar birliği örgütlenmesi

E) G ö çeb e yaşam

D) İ v e l i E ) I, II ve III

E

o

o

2. Aşağıdakiterden hangisi M alazgirt S avaşı’nın so ­

nuçlarından biri değildir?

o

c

>.

İÜ

>

o

ra

•M

.c

4. Aşağıdakilerden hangisi Fatih Sultan M ehm et Dönemi gelişm elerinden biri d eğ ild ir?

A) A nadolu’nun Türk toprağına dönüşm esine ortam £

hazırlam ıştır, |

B) İslam dünyası üzerindeki Bizans baskısı ortadan

kalkm ıştır.

C ) B izans ilk defa papalıktan yardım istem iş ve böylece Haçlı Seferleri'ne zem in hazırlanm ıştır.

D) A nadolu’da ilk Türk devletleri kurulmuştur.

E) Tuğrul B ey’e “Doğunun ve Batının Sultam " unvanı

verilmiştir.

A) Limni ve Midilli’nin fethedilm esi

B) A kden iz’in Türk gölü hâline gelm esi

C ) M ora'nın fethedilm esi

D ) Kilitbahir Kalesi'nin inşa edilm esi

E ) Karadeniz'i A kden iz’e b ağlayan ticaret yollarının

O sm anlInın eline geçm esi

72

r

| ^

2014-K P S S /G K TG - 11

5. A şağıdakilerden hangisi D ivanıhüm ayunun g örev- [

lerinden d eğ ild ir? |

İ

A ) S ad razam ların atanm ası j

B) Yerel m ah kem elerd e görülmüş d avalara yapılan iti- [

razların değerlendirilm esi |

j

C ) M irî toprakların, vakıfların ve mülk arazilerin statülerinin belirlenip korunm ası

7. O sm anlI D evleti’nde padişahlık aşağıdakilerden

hangisinin dönem ine kadar babadan oğula geçm iştir?

A ) IV. M eh m et B) ili. A hm et

C ) I. M ah m u t D) I. A hm et

E ) II. O sm an

D) P ara politikalarının tespit edilm esi

E ) G erektiğinde İstanbul’daki yabancı elçilerle görüşm eler yapılm ası

6. * Y arg ılam a yetkisi yoktur.

• Şeri hukukta açık ve net şekilde belirlenm eyen konularda görüş bildirir.

• M olla F enarî, Zenbilli Ali C em ali Efendi, Ebussuud

Efendi gibi şahsiyetler bu m akam da bulunm uşlardır.

Ö zellikleri verilen m akam aşağıdakilerden h angisidir?

A ) Reisülküttaplık B) Kadılık

C ) Şeyhülislam lık D) K azaskerlik

E ) Beylerbeyilik

E

o

u

0

c

Sk

<9

>> 8. F ran sa’ya verilen kapitülasyonlarla ilgili olarak “Kati

rc pitülasyonlar hüküm darların öm rüyle sınırlı tutulacak."

- m addesinin, F ran sa’nın aşağıdaki antlaşm alardan

£ hangisindeki arabuluculuk rolü nedeniyle değiştiril5 diği söylenebilir?

5

^ A ) Küçük K aynarca Antlaşm ası

1 B) Pasarofça Antlaşm ası

| C } P rutA n tlaşm ası

I D) Aynalıkavak Tenkîhnamesi i

| E ) B eİgratA n tlaşm ası

73

r ~ —

2014 - KPSS i GK

9. A ş a ğ ıd a k ile rd e n h a n g is i T a n zim a t D ö n e m i’n d e h a ­

zırla n m a y a b a ş la n m ış an cak II. A b d ü lh a m it D ö n e -

m i’n d e u y g u la m a y a k o n m u ş tu r?

A ) Esham senetleri

B) V ilayet N izam nam esi

C ) Islahat Ferm anı

D) M ecelle

E ) K anunuesasi

TG -11 ]

11. O s m a n h D e v le ti'n in XIX . y ü z y ıld a im za la d ığ ı,

I. Paris,

II. Berlin,

İli. Hünkâr İskelesi

a n tla ş m a la rın d a n h a n g ile rin d e a z ın lık la rla ilg ili b ir

h ü k ü m b u lu n d u ğ u s ö y le n e b ilir?

A ) Y a ln ız l B) Y alnız II C ) Yalnız III

D) İv e II E) I, II ve İli

E

o

o

u

c

>>

o

Q

10. II. M ahm ut D ö nem i’nde D ivanıhüm ayun kaldırılm ış, ye- >

rine n azırlıklar kurulmuştur. £

A ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i D iv a n ıh ü m a y u n u n y e rin e 5

o lu ş tu ru la n k u ru m a v e rile n ad d ır? ş

A) H eyet-i Vükela

B) Divân-ı A h kâm -ı Adliye

C ) Şûra-yı D evlet

D ) S altanat Şûrası

E) M eclis-i V âlâ-yı A hkâm -i Adliye

12. A ş a ğ ıd a k ile rd e n h a n g is i İttih a t v e T erakki C e m iy e tin in ö ze llik le rin d e n b iri d e ğ ild ir?

A ) Carbonari C em iyetinin gizlilik ve disiplini örnek alınarak kurulm uştur

B) Ö nem li yayın organları M eşveret ve M izan ’dır.

C ) Trabiusgarp S a v a ş ı’nın yaşandığı sırada kurulm uştur.

D ) Millî iktisat siyaseti gütmüştür.

E ) İbrahim Tem o, A bdullah C evdet, İshak Sükuti kurucular arasınd a yer alır,

74

I 2 0 1 4 - K P S S / G K

j

13. I, A lm an ya’nın Versay Antlaşm asi ile savaş tazm inatı

ödem esinin karara bağlanm ası

II. O sm anlI topraklarının işgal edilm esi

III. P olonya’nın kurulm ası

I. Dünya Savaşı sonrasında yaşanan yukarıdaki

gelişm elerden hangilerinin 8 Ocak 1918’de yayım ­

lanan W ilson İlkeleri’ne aykırı olduğu söylenebilir?

A ) Y alnız I

D) I ve

B) Y alnız II C ) Yalnız

E R liv e III [

!

i

T G - 1 1

15. I. Savunm a

II. Ekonomi

İN. Eğitim

I. T B M M ’nin yukarıdakilerden hangilerine yönelik

kararlar aldığı söylenebilir?

A ) Y alnız I

D) I ve

B) Y alnız II C ) Yalnız

E) I, II ve III

E

o

o

14. M ustafa Kem al 2 9 Aralık 1 9 1 9 ’da bir bildiri yayım lam ıştır. Bu bildiride M ustafa K em al, M ebuslar M eclisine katılacak m illetvekilleriyle A n kara’da görüşm ek istediğini

duyurmuştur. Bu milletvekillerinin önemli bir kısm ıyla

görüşen M ustafa Kem al, görüşm elerde bazı konular

üzerinde durmuştur.

M ustafa K em al'in görüşm elerde üzerinde durduğu

bu konular arasında,

I. güçlerin tek elde toplanm asını sağlam ak am acıyla

M üd afaa-i Hukuk Grubunun oluşturulm ası,

II. İstanbul’a gitm ediği hâlde kendisinin m eclis b aşkanı seçilm esi,

III. milletin istek ve am açlarını belirten ve uygulanm ası

gereken bir program ın kabul edilm esinin sağlanması

durum larından hangilerinin yer aldığı söylenebilir?

CJ

c

>s

Q

>>

O

<0

>.

M

İ

*

I

j

j

i

i

16. Sevr A ntlaşm ası'nın hukuken geçersiz sayılm asında, K anunuesasi'nin antlaşm aları onaylam a yetkisini aşağıdakilerden hangisine verm esi etkili olm uştur?

A ) M ebusan Meclisi

B) H ariciye Vekâleti

C ) Vekiller Heyeti

D) Saİtanat Şûrası

E ) D âr-üş Şûra-yı A skerî

A ) Y a ln ız I B) Yalnız II C ) Yalnız

D) İv e II E) I. II ve İli

75

TG - 1 1 ı

| 2 0 1 4 - K P S S / G K

17. |. Kars

II. Güm rü

ı ----------

20. A şağıdakilerden hangisi cum huriyetin ilanını hazırlayan etkenlerden biri d eğ ild ir?

III. Ankara

M illî M ücadele D önem i’nde yukarıdaki an tlaşm alardan hangileri Batı C eph esi’nde kazanılan bir başarı

sonrasında im zalanm am ıştır?

A ) Y a ln ız I B) Y alnız II C ) Y alnız III

D) 1 ve II E) I ve III

A ) Millî M ücadele D ö n em i’nde millî iradenin ön planda

tutulm ası

B) 1921 A n ayasası'nd a “H âkim iyet kayıtsız şartsız milletindir.’' ifadesinin yer alm ası

C ) Saltanatın kaldırılm ası

D) Atatürk inkılaplarının an ayasaya dâhil edilm esi

E) Erzurum K ongresi'nde m illet egem enliğine vurgu

yapılm ası

18. Lozan A ntlaşm ası ile

I. İmroz,

II. Kıbrıs,

III. Rodos

E

o

o

adalarından hangilerinin İtalya’ya bırakıldığı sö yle- £

nebilir?

ro

A) Yalnız I B) Y alnız II C ) Y alnız III o

D ) I ve IH E) II ve III ~

.C

21. Yeni Türk devletinde devletçilik politikasının b enim ­

senm esinde,

I. savaş sonunda ülkede ekonom ik ve toplum sal sıkıntılar yaşanm ası,

II. uygulanan politikaların coğrafi dengesizlikleri ve

sosyal adaletsizlikleri giderem em esi,

III. ekonom ik kriz n edeniyle tarım ürünlerinin fiyatlarının düşm esi

durum larından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

$

5

A ) Y alm z I B) Y aln ız II C ) Y alnız İli

D) İv e III E) I, II ve fil

19. A şağıdakilerden hangisi Takrir-i Sükûn D önem i gelişm elerinden biri d eğ ild ir?

A ) A nkara İstiklal M ahkem esinin kurulması

B) Şapka K anunu’nun çıkarılm ası

C ) A nkara Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesinin açılm ası

D) Türk M edeni K anunu’nun kabul edilm esi

E) Terakkiperver C um huriyet Fırkasının kapatılm ası

22. Vakıflar Gene! M üdürlüğünün kurulm ası kararı aşağıdakilerden hangisi ile aynı tarihte alınm ıştır?

A ) M aarif Teşkilatı H akkınd a Kanun'un kabul edilm esi

B) Şeriye ve Evkaf Vekâletinin kaldırılm ası

C ) Tekke ve zaviyelerin kapatılm ası

D} M edeni K anun’un kabul edilm esi

E) Türk Tarih Kurum unun kurulm ası

76

2 0 1 4 - K P S S /G K

23. A şağıdakilerden hangisi Atatürk Donem i gelişm elerinden biri d eğ ild ir?

A) Reji idaresinin satın alınm ası

B) Ticaret ve sanayi odalarının kurulm ası

C ) Karabük D em ir Çelik İşletm esinin kurulm ası

D) T O M T A Ş U çak ve M otor Fabrikasının hizm ete açılm ası

E ) Petrol Ofisinin kurulması

T G -1 l" l

i

26. İsrail devletinin varlığının bir Arap devleti tarafından

ilk defa resm en tanındığı antlaşm a aşağıdakilerden

hangisidir?

A ) Dayton Antlaşm ası

B) M ac M ahon Antlaşm ası

C ) C am p David Antlaşm ası

D) Schengen Antlaşm ası

E) O slo Antlaşm ası

j_r

r

24 . Atatürk milliyetçiliği ilericidir ve eşitlik fikrine dayanır.

Yukarıdaki yargı m illiyetçilik ilkesinin,

I. inkılapçılık,

II. halkçılık,

E

o

o

III. cum huriyetçilik o

c

ilkelerinden hangileriyle ilişkili olduğunu kanıtlar ^

niteliktedir? >*

A) Y a ln ız ! B) Yalnız II C ) Y alnız III ~

£

D) İv e II E) 1,11 ve lll *-

5

S

5

27. ■ 1 9 5 5 ’te R o m anya’da İşçi Partisi Birinci Sekreterliğine getirilmiştir.

• R om anya'nın M oskova karşısında ekonom ik, siyasi

ve askerî alanda bağ ım sız olm ası gerektiğini savunmuştur.

• N A TO ve Varşova paktlarına son verilm esi gerektiğini iddia etm iştir

25. A şağıdakilerden hangisi Schum an B ild irg es in in

yayım lanm asıyla başlayan ve Avrupa Birliğinin kurulm asıyla sonuçlanan süreçte yaşanan gelişm elerden biri d eğ ild ir?

A) A vrupa Ekonom ik İş Birliği Teşkilatının kurulması

B ) R o m a A n tlaşm asin ın im zalanm ası

C) Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunun kurulması

D ) Üye ülkeler arasında gümrük vergilerinin kaldırılması

E ) Avrupa Sosyal Fonu'nun oluşturulm asına karar v e ­

rilmesi

* Ülkesinde çıkan gösteriler sırasında aldığı tepkileı

nedeniyfe Bükreş’ten kaçm ış ancak yakalanaralidam edilmiştir.

Ö zellikleri verilen Rom anya devlet başkanı aşağıda

kilerden hangisidir?

A ) G eorghiu Dej

B) Nikolay Çavuşesku

C ) A leksander Dubcek

D ) Im re Nagy

E) İon İliescu

77

2014 - KPSS / GK ÇÖZÜMLERİ GENEL KÜLTÜR ÇÖZÜMLERİ; TG-11

1. İslamiyet öncesi Türk devletlerinde hâkimiyet Tanrı vergisi' olarak kabul edilmiştir.

Bu anlayışa göre "kufa sahip olan tahta

çıkar, görevini yapabildiği sürece tahtta

kalırdı. Türk hâkimiyet anlayışı açısından

Karahanlılar ve Gazneliler dönemleri eski

Türk geleneklerinin İslam'ı geleneğe geçiş

sürecini oluşturmaktadır. Buna örnek olarak Yusuf Has Hacip’in yazdığı Kutadgu

Billg adlı eser gösterilebilir. Burada geçen

“Ey hükümdar, bu beylik mesnedine sen

isteyerek gelmedin, onu Tann kendi fazlı

ile ihsan etti.’ ifadesi kut anlayışına vurgu

yapmıştır.

mm®

3. Büyük Selçuklu Devleti ile Anadolu Selçuklu Devleti bazı yönlerden birbirine benzeyen iki büyük Türk devletidir.

■ Her iki devlette de 'ülke hanedanın ortak malı’ kabul edimiş yani düzensiz bir

Veraset Sistemi uygulanmıştır (I).

■ Her iki devlette de melikler eyaletlerde

görev yapmışlar, böylece devleti yönetme tecrübesi kazanmışlardır (II).

Ancak Büyük Selçuklu Devleti'nde kurulduğu coğrafya itibarıyla denizcilik faaliyetleri

görülmezken, Anadolu Selçuklu Devleti bu

alanda oldukça ileri gitmiştir.

5. Osmanlı Devleti'nde Divanıhümayunun

siyasi, hukuki ve ekonomik alanlarla ilgili

birçok görevi bulunmaktaydı. Bu görevler

arasında,

• Ülkedeki bütün tebaanın emniyet ve

asayişinin temin edilmesi,

• Dış meselelerde devletin temel politikasının belirlenmesi,

• Gerektiğinde İstanbul’daki yabancı elçilerle görüşmeler yapılması,

• Savaşların takip edilmesi, değerlendirilmesi ve duruma göre önlemler alınması,

• Yerel mahkemelerde görülmüş davalara yapılan itirazların değerlendirilmesi,

• Miri toprakların, vakıfların ve mülk arazilerinin statülerinin belirlenip korunması,

« Para politikalarının tespit edilmesi,

■ İç ve dış ticaret ilişkilerinin tayin edilmesi

bulunur.

Ancak padişahın mutlak vekili olan sadrazam, Divanıhümayun tarafından değil padişah tarafından atanırdı.

2. 1071 'de Bizans İmparatorluğu ile Büyük

Selçuklu Devleti arasına yapılan Malazgirt

Savaşı sonrasında,

■ Bizans ordusu yenilgiye uğramıştır.

• Tarih boyunca ilk defa Bizans imparatoru Müslüman bir sultanın eline esir

düşmüştür.

• Anadolu'nun kapıları Türklere açılmıştır.

• Toprağın, fethedenin malı sayılması ile

Anadolu’da Türk beyliklerinin kurulmasına zemin hazırlanmıştır.

• İslam dünyası üzerindeki Bizans baskısı ortadan kalkmıştır.

• Bizans Devleti ilk defa papalıktan yardım istemiş, bu durum Haçlı Sefisrleri'nin başlamasına neden olmuştur.

• Türk akınları Marmara Denizi sahillerine kadar ulaşmıştır.

• Türkmenlerin fetihleriyle Anadolu'da ilk

Türk devletleri kurulmuştur.

Ancak Abbasi halifesinin Tuğrul Bey'e “Doğunun ve Batının Sultanı” unvanını vermesi daha önce yaşanan bir gelişmedir. Tuğrul Bey, BUveyhoğullan'nın baskısından

Abbasi halifesini kurtarmış ve bu unvanı

almıştır.

@İX§®<gS

4. Fatih Sultan Mehmet, 1451 - 1481 yılları

arasında hükümdarlık yapmıştır. Bu dönemde,

• İstanbul fethedilmiştir.

• Mora fethedilmiştir.

• Pontus Devleti yıkılmıştır.

• Karadeniz Türk golü hâline gelmiştir.

• Gökçeada, Taşoz, Limnl, Midilli, Semadirekve Bozcaada adaları alınmıştır.

■ İstanbul’un fethi ile Karadeniz’i Akdeniz'e bağlayan ticaret yolları Osmanlı

Devleti'nin eline geçmiştir.

• Topkapı Sarayı inşa ettirilmiştir.

• Rumeli Hisarı yaptırılmıştır.

• Sahn-ı Seman Medresesi açılmıştır.

• Kilitbahir Kalesi inşa edilmiştir.

• Kanunname-i Âl-i Osman yayımlanmıştır.

Ancak Akdeniz Kanuni Sultan Süleyman

Dönemi’nde Türk gölü hâline gelmiştir.

6. Şeri hukukta açık ve net şekilde belirlenmeyen konularda görüş bildiren, yargılama

yetkisi bulunmayan, ilmiye teşkilatının başı

olarak kabul edilen makam şeyhülislamlıktır, Osmanlı Devleti'nin ilk şeyhülislamı

Molla Fenarî’dir. Zenbilli Ali Cemali Efendi,

Ibni Kemal, Ebussuud Efendi bu makamda

bulunmuş önemli şeyhülislamlardandır.

78

2014-KPSS/GK TG-11

7. Osmarlı Devleti'nde padişahlık I. Ahmet

Dönemi’ne kadar babadan oğula geçmiştir. I. Ahmet Dönemi’nde Ekber ve Erşed

Sistemi getirilmiş, hanedanın en yaşlı ve

en akıllı üyesinin tahta geçmesi usulü uygulamaya konulmuştur. I. Ahmet’ten sonra

I. Mustafa tahta çıkmıştır. Daha sonra I.

Ahmet’in çocukları II. Osman, IV. Murat ve

Sultan İbrahim padişah olmuşlardır.

®d)©@5©

10. II. Mahmut Dönemi'nde Divanıhümayun

kaldırılmış yerine Heyet-i Vükela oluşturulmuştur.

■ Dlvân-ı Ahkâm-ı Adliye, 1868’de Abdülaziz Dönemi'nde oluşturulmuştur. Yargılayın temelidir.

• Şûra yı Devlet, 1868’de Abdülaziz Dönemi'nde oluşturulmuştur. Danıştayın

temelidir.

• Saltanat Şûrası, savaş ilanı, barış yapılması gibi olağanüstü hadiseler hakkında ileri gelen devlet adamları ve ilim

sahibi kimselerin görtişünü almak üzere padişahın huzurunda yapılan toplantılara katılan gruba verilen addır.

• Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye,

1837’de II. Mahmut Dönemi'nde kurulmuştur. Reformları planlayıp icrasını

denetleyen yüksek yasama ve yargı

organıdır.

12. ittihat ve Terakki Cemiyeti 1889’da İstanbul’da Ittihad-ı Osman! adı ile kurulmuş,

daha sonra yurt içinde ve özellikle de Rumeli’de teşkilatlanmıştır. Kumcuları arasında İbrahim Temo, Abdullah Cevdet, Ishak

Sükuti yer alır. Italyan birliğinin kazanılmasında mİ oynayan Carbonari Cemiyetinin

gizlilik ve disiplinini örnek alan cemiyetin

yayın organları Meşveret ve Mizan gazeteleridir. Cemiyet, millî iktisat siyaseti gütmüştür. Ancak cemiyet Trablusgarp Savaşı'ndan çok önce kurulmuştur.

8. Fransa, 1736 -1739 OsmanlI - Avusturya -

Rusya Savaşı sırasında arabuluculuk rolü

üstlenmiş ve onun arabuluculuğu ile Belgrat Antlaşması imzalanmıştır. Buna karşılık

‘Kapitülasyonlar hükümdarların ömrüyle

sınırlı tutulacak.' hükmünde değişiklik yapılarak Fransa’ya verilen kapitülasyonlar

sürekli hâle getirilmiştir.

9. Ahmet Cevdet Paşa başkanlığında ilmi bir

heyet tarafından İslam hukukuna bağlı kalınarak 1868 - 1878 yıllan arasında hazırlanan Mecelle II. Abdülhamit Dönemi'nden

İtibaren 1926'ya kadar şeri mahkemelerde

hukuki kaynak olarak kullanılmıştır.

Esham senetleri, III. Mustafa Dönemi’nde

düzenlenen ve I. Abdülhamit Dönemi'nde

uygulamaya konulan İç borçlanma belgeleridir.

Vilayet Nizamnamesi, 1864'te Abdülaziz

Dönemi'nde yayımlanmıştır.

Islahat Fermanı, 1B56’da Abdülmecit Dönemi'nde yayımlanmıştır.

Kanunuesasi, 1B76’da II. Abdülhamit Dönemi’nde ilan edilmiştir.

11. ■ 1853 - 1B56 Kırım Harbi sonrasında

imzalanan Paris Antlaşması’nda (I)

azınlıklara yönelik madde yer alır. Paris

Antlaşması'nın 9. maddesinde İslahat

Fermanı'ndan bahsedilmiş ve padişahın tebaasının refahı için din ve ırk farkı

gözetmeden Hrlstiyan halka da haklar

verdiği yönünde ifadeler yer almıştır.

• 1877 - 1B7B Osmanlı - Rus Harbi sonrasında imzalanan Berlin Antlaşmasında (II) da azınlıklarla ilgili bir madde

yer almıştır. Ermenilerin oturmakla bulunduğu Anadolu vilayetlerinde ıslahat

yapılması yönündeki hüküm bu antlaşmada bulunmaktadır.

Hünkâr iskelesi Antlaşması ise Rusya

ile 1833’te imzalanmıştır. Bu antlaşmada

azınlıklarla İlgili herhangi bir madde yer

almaz.

13. I. Dünya Savaşı sırasında 8 Ocak 1918’de

ABD Başkanı Wilson tarafından barışın

sağlanmasına yönelik olarak bazı İlkeler

yayımlanmıştır. Wilson İlkeleri olarak bilinen bu ilkeler arasında,

• Her ulus kendi geleceğini kendisi belirleyecek.

• Galip devletler, yenilen devletlerden

toprak almayacak.

• Yenilen devletler savaş tazminatı ödemeyecek.

• Gizli diplomasi yapılmayacak.

• Devletler arası anlaşmazlıkların çözümü için uluslararası bir cemiyet kurulacak.

• Polonya devleti kurulacak.

• Alsace Lorrainne Fransa'ya verilecek,

maddeleri yer alır.

Savaş sonrasında Almanya ile imzalanan

Versay Antlaşması yla Almanya’dan savaş

tazminatı alınması (I) ve Osmanlı topraklarının işgal edilmesi (II) Wilson llkeleri'ne

aykırıdır.

79

I "\\

2014-KPSS/GK TG-11

14. Mustafa Kemal 29 Atalık 1919’da bir bildiri

yayımlamış, bu bildiride, Mebuslar Meclisine katılacak milletvekillerinden bazı isteklerde bulunmuştur. Bunlar,

• Güçlerin tek elde toplanmasını sağlamak amacıyla Mecliste bir Müdafaa-l

Hukuk Grubunun kurulması (I),

• İstanbul’a gitmediği hâlde kendisinin

Meclis başkanı seçilmesi (II),

• Milletin istek ve amaçlarını belirten ve

uygulanması gereken bir programın

(Misafcımiffi) kabul edilmesinin sağlanması (III)

şeklinde sıralanabilir.

Ancak bu isteklerden yalnızca Misakımillî'nin kabul edilmesi gerçekleşmiş, Müdafaa-i Hukuk Gnıbu yerine Felah-ı Vatan

Grubu kurulmuş, Mustafa Kemal Meclis

başkanı seçilmemiştir.

15. I. TBMM 23 Nisan 1920 - 11 Ağustos 1923

tarihleri arasında görev yapmıştır. Bu dönemde savunmaya (I) yönelik olarak düzenli oıdu kurulmuş. Hıyanet-i Vataniye

Kanunu çıkarılmıştır. Ekonomi (II) alanında

17 Şubat 1923'te İzmir İktisat Kongresi

düzenlenmiş ve Misak-ı İktisadi kararlan

kabul edilmiştir. Eğitim (III) alanında 15

Temmuz 1921'de Maarif Kongresi düzenlenmiş, ilk ve ortaöğretim programlarına

yönelik kararlar alınmıştır.

® d x § ® $

17. • Kars Antlaşması, 13 Ekim 1921'de Yunanlara karşı kazanılan Sakarya Muharebesi sonrasında Kafkas cumhuriyetleri 1le imzalanmıştır.

• Ankara Antlaşması, 20 Ekim 1921’de

Yunanlara karşı kazanılan Sakarya

Muharebesi sırasında Fransa ile imzalanmıştır.

• Gümrü Antlaşması ise Doğu Cephesi'ni

kapatan ve Ermenilerle yapılan bir antlaşmadır (II).

18. 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Antlaşması ile

• Kıbrıs'ın denetimi İngiltere'ye bırakılmıştır.

• İmroz yani Gökçeada İle Tenedos yani

Bozcaada Türkiye’de kalmıştır.

■ Rodos (III), Sombekl, Kos, Meis gibi

adalar İtalya'ya bırakılmıştır

• Limni, Midilli, Sakız, Sisam ve Nlkerya

adaları Yunanistan'a bırakılmıştır.

@ ® p Ş X E )

20. • Millî Mücadele Dönemrnde mitli iradenin ön planda tutulması,

• Erzurum Kongresi’nde millet egemenliğine vurgu yapılması,

• 1921 Anayasası'nda "Hâkimiyet kayıtsız şartsız m9letindir." hükmünün yer

alması,

• Saltanatın kaldırılması

cumhuriyetin ilanını hazırlayan etkenlerdir.

Ancak Atatürk ilkeleri anayasaya 1937'de

dâhil olmuştur.

21. Yeni Türk devletinde devletçilik anlayışının

benimsenmesinde iç ve dış nedenler etkili

olmuştur. İç nedenlerin başında savaştan

yeni çıkan ülkenin ekonomik ve toplumsal

sıkıntılar yaşaması gelmektedir (I). Gerek

bu durum gerekse ülkenin kalkındırılmasının istenmesi birçok faaliyetin devlet tarafından gerçekleştirilmesini zorunlu kılmıştır. İlk yıllarda özel teşebbüs desteklense

de istenen başarı sağlanamamış, yeterli

sermaye birikiminin olmayışı bunda etkili

olmuştur. Uygulanan ekonomi politikalarının coğrafi dengesizlikleri ve sosyal adaletsizlikleri giderememesi (II) devletin ekonomik açıdan geri kalmış bölgelerde daha

etkin olmasını gerektirmiştir. Teknik bilgi

açısından kadroların yetersiz olması devletin devreye girmesini zorunlu kılmıştır.

Dış etkenlerin başında ise 1929 Dünya

Ekonomik Krizi gelmektedir. Bu kriz nedeniyle tarım ürünlerinin fiyatları düşmüştür

OH)- Türkiye o yıllarda (arım ürünleri ihracatçısı bir ülke olduğundan ihracatı azalmış, bu durum devletçilik anlayışının uygulamaya konulmasına ortam hazırlamıştır.

® m m

16. Sevr Antlaşması 10 Ağustos 1920’de hükümet adına Rıza Tevfık, Bağdatlı Hadi Paşa

ve Bem Elçisi Reşat Halis Bey tarafından

imzalanmıştır. Bu antlaşmanın hukuken

geçersiz sayılmasının nedeni Kanunuesasi’nln antlaşmaları onaylama yetkisini Mebusan Meclisine vermiş olmasıdır.

19. Takrir-i Sükûn Dönemi, 1925-1929 arasında yaşanmıştır.

• Ankara İstiklal Mahkemesi, 7 Mart

1925'te kurulmuştur.

• Şapka Kanunu, 25 Kasım 1925’te çıkarılmıştır.

• Türk Medeni Kanunu, 17 Şubat

1926’da kabul edilmiştir.

• Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Haziran 1925’te kapatılmıştır.

• Ancak Ankara Dil ve Tarih - Coğrafya

Fakültesi, 1935’te açılmıştır.

22. Vakıflar Genel Müdürlüğü 3 Mart 1924’te

Şeriye ve Evkaf Vekâletinin kaldırılması İle

kurulmuştur.

• Maarif Teşkilatı Hakkında Kanun, 2

Mart 1926’da kabul edilmiştir.

• Tekke ve zaviyeler, 30 Kasım 1925’te

kapatılmıştır.

• Medeni Kanun, 17 Şubat 1926’da kabul edilmiştir.

• Türk Tarih Kurumu, 12 Nisan 1931’de

kurulmuştur.

80

r \\

2014-KPSS/GK TG-11

23. Atatürk Dönemi 1919 - 1938 yıllan arasını

kapsar.

• Reji idaresi, (tütün tekeli), 1925’te yabancılardan satın alınmıştır.

• Ticaret ve sanayi odaları, 1925’te kurulmuştur.

• Karabük DemirÇelIk İşletmesi, 1937'de

kurulmuştur.

• TOMTAŞ Uçak ve Motor Fabrikası,

1926’da açılmıştır.

Petrol Ofisi ise İsmet İnönü Dönemi'nde

kurulmuştur.

24. “Atatürk milliyetçiliği ilericidir ve eşitlik fikrine dayanır." yargısı milliyetçilik ilkesinin

inkılapçılık (I) ve halkçılık (II) ilkeleri ile

olan ilişkisine vurgu yapar. Çünkü inkılapçılık daima ilerlemeyi, halkçılık ise eşitlik,

adalet, sosyal güvenlik, adil gelir dağılımı

ve demokrasiyi temel alır.

26. Arap - İsrail savaşlarına son veren ve ilk

defa bir Arap devletinin İsrail'i tanımasına

neden olan antlaşma ABD’nin arabuluculuğu ile 1978’de Mısır ve İsrail arasında imzalanan Camp David Antlaşmasıdır.

27. 1955'te Romanya İşçi Partisi Birinci Sekreterliğine getirilen, Romanya’nın SSCB karşısında ekonomik, siyasi ve askerî alanda

bağımsız olması gerektiğini savunan, yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle Braila ve Temeşvar gibi şehirlerde meydana

gelen işçi eylemlerini yabancı casusların

işi olarak niteleyen, polis ve halk arasındaki çatışmaları önleyemeyen ve eşi ile

birlikte Bükreş’ten kaçan ancak yakalanan

Romanya Devlet Başkam Nikolay Çavuşesku’dur. Çavuşesku, 25 Aralık’ta askerî

mahkeme tarafından yargılanıp idam edilmiştir.

® # g ( D ) ©

25. Schuman Bildirgesi 9 Mayıs 1950'de Fransız Dış İşleri Bakanı Schuman tarafından

yayımlanmıştır. Bu bildiri İle Avrupa ülkelerinin katılımına açık bir kuruluş çerçevesinde Fransız - Alman kömür ve çelik

üretiminin bir bütün olarak ortak bir merci

altında bir araya getirilmesi önerilmiştir. Bu

girişim sonucunda 18 Nisan 1951'de Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kurulmuştur.

Bu girişim Avrupa'da daha geniş kapsamlı

bir ekonomik birleşmenin gerçekleştirilmesine yönelik yeni görüşlerin doğmasına yol

açmıştır. 1957'de imzalanan Roma Antlaşması ile Avrupa Ekonomik Topluluğu kurulmuştur. Bu antlaşma ile işçilerin iş imkânlarını geliştirmek ve yaşam seviyelerinin

yükselmesine yardımcı olmak amacıyla bir

Avrupa Sosyal Fonu'nun oluşturulmasına

karar verilmiştir. Üye ülkeler arasında malların gümrük vergisi ödemeksizin serbestçe alınıp satılması sağlanmıştır.

Ancak Avrupa Ekonomik İş Birliği Teşiklatı

1947'de Marshall Planı'nın yayımlanmasından sonra, 16 devlet tarafından oluşturulmuştur.

$®xg®(D

81

f T_ 1 ✓ i 4 ^ ^ N -

2014-KPSS/G K T G -1 2

1. Bu testte 60 soru vardır. DENEME 12

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Genel Kültür Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

1. Aşağıdakilerden hangisi Göktürklere özgüdür? 3. Aşağıdakilerden hangisi Haçlı Seferieri’nin sebeple'

rinden biri değildir?

A) Tapınak mimarisi

B) Hareketli harf sistemi

C) ilk düzenli ordu

A) Avrupa Hun Devleti’nin Galya Seferi’ni düzenlemesi

B) Papa ve din adamlarının nüfuzlarını artırmak istemeleri

D) Sine-Uşi Yazıtları

E) Ergenekon Destanı

C) AvrupalIların doğudan gelen ticaret yollarına hâkim

olmak istemeleri

D) Toprak sahibi olmayan soyluların toprak elde etmeyi

amaçlaması

E) Türkler karşısında zor durumda kalan Bizans Imparatorluğu'nun Avrupa’dan yardım istemesi

E

o

o

o

e

>,

ra

> 1

2. o Türk - İslam devletlerinde adli teşkilatın temel or- ra & ■

ganlarından biridir. ~

JC

® Kadıların kararlarına yapılan itirazlar burada görü- ~ .

şülür. |

o Sultanın başkanlığında toplanır.

e Haklarında şikâyet olan devlet memurları burada

yargılanır.

İstanbul’da ilk külliye aşağıdaki hükümdarlardan

hangisi tarafından inşa ettirilmiştir?

A) II. Murat B) I. Süleyman

C) I. Selim D) II. Mehmet

E) II. Bayezit

Özellikleri verilen kurum aşağıdakilerden hangisidir?

A) Divan-ı Işraf B) Divan-ı Mezalim

C) Divan-ı Berid D) Divan-ı Arz

E) Divan-ı İstifa

82

f \\

2014- KPSS / GK T G -1 2

5. Aşıkpaşazade Tarihi'nde, padişahın dilinden, Tımar

Sistemi’nin esaslarını ihtiva eden şu cümleler yer alır:

“Kime bir tımar verirsem, elinden sebepsiz yere almasınlar. O ölünce oğluna versinler. Çok küçük dahi olsa

versinler. O, savaşa yarayacak hâle gelinceye kadar

sefer vaktinde hizmetkârı sefere gitsin. Her kim bu kanunu tutarsa Allah razı olsun. Eğer neslime kanundan

başka kanun koyduracak olurlarsa eden ve ettirenden

Allah razı olmasın."

7. a Döneminde ilk defa uçuş denemesi yapılmıştır.

. ı '

a Günümüz Türkiye - Iran sınırını büyük ölçüde belirleyen anlaşma imzalanmıştır. j

a Islahatlar konusunda bazı fikir adamlarının görüşlerine baş vurulmuştur.

Özellikleri verilen OsmanlI padişahı aşağıdakilerden hangisidir?

Buna göre OsmanlI Devleti’nde uygulanan Tımar

Sistemi’nin aşağıdaki özelliklerinden hangisine değinilmemiştir?

A) II. Osman B) I. Ahmet C) III. Ahmet

D) I. Mahmut E) IV. Murat

A) Tımar topraklarının işletim hakkı babadan oğula geçebilir.

B) Tımar toprakları kanuna uygun bir sebep olmadan

kişiden alınamaz.

C) Tımar Sistemi ile devlet memurlarının maaşı karşılanmıştır. ^

D) Tımar topraklarının mülkiyeti devlete aittir. g

o

E) Tımarlı sipahiler savaş zamanlarında sefere katılırlar. ~

o

c

5s

m

>N

0

ra

4W

sz

1

s

£

6. OsmanlI Devleti’nde ticaret ve seyahat açısından

önemli olan, ücra bölgelerindeki geçit yerlerinin korunması için küçük kale şeklinde kurulan karakollara verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dirlik B) Menzil Teşkilatı

C) Ocaklık D) Derbent

E) Yurtluk

8. Aşağıdakilerden hangisi OsmanlI Devleti’nde ilmiye

sınıfının bozulmasında etkili olmamıştır?

A) Öğrenci alımında gereken titizliğin gösterilmemesi

nedeniyle mezun kalitesinde düşüş olması

B) Öğrencilerin Avrupa’da eğitim görmeye başlaması

C) Yöneticilerin, daha ziyade kendilerine olumlu eleştiriler yönelten ilim adamlarını desteklemeleri

D) Yeterli olmadıkları hâlde üst düzey görevlere, şöhretli ilim adamlarının çocuklarının atanması

E) Bazı müderrislerin kendi yetersizliklerini gizlemek

için okutmakta zorlandıkları dersleri müfredattan

kaldırmaları

83

2014-KPSS/G K

9. OsmanlI Devleti, 1838 öncesinde uyguladığı sistemle

belirli ham maddelerin darlığının çekildiği yıllarda malların ihracatını yasaklayabiliyor, savaş dönemlerinde

mâliyeye ek gelir sağlamak amacıyla dış ticarete olağanüstü vergiler uygulayabiliyordu. Ingiltere ile imzalanan

Balta Limanı A n tla ş m a s ıy la dış ticaretteki bu düzen kaldırılmış, devlet olağanüstü vergiler ya da sınırlamalar

uygulama hakkından vazgeçmiştir.

Balta Limanı Antlaşması ile yapılan bu değişikliğin

OsmanlI Devleti’nde,

I. ham maddenin dışarı çıkışının kolaylaşması,

II. mali bunalım dönemlerinde başvurulan önemli ek

gelir kaynaklarının kaybedilmesi,

III. AvrupalI devletlere borçlanmanın yolunun açılması

durumlarından hangilerine ortam hazırladığı söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III u-4-1

D) il ve III E) i, II ve III E

o

o

. x

TG-12

11. Sultan AbdUlaziz’in tahttan indirilmesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Rejim değişikliğine sıcak bakmaması

B) Avrupa’ya seyahat düzenlemesi

C) Birçok alanda ıslahatlar yapması

D) Milliyetçilik isyanlarının çıkması

E) Kanun üstünlüğünü kabul etmesi

10. Aşağıdakilerden hangisi Abdülmecit Dönemi’nin

genel özelliklerinden biri değildir?

A) Tanzimat ve İslahat fermanları bu dönemde yapılan

hukuki ve idari düzenlemelerdir.

B) imparatorluk topraklarında yaşayan çeşitli unsurlar

Osmanlıcılık fikri etrafında birleştirilmeye çalışılmıştır.

C) Devlet idaresi; vilayet, liva, kaza ve köy şeklinde

idari birimlere ayrılmıştır.

D) Darülfünunda okutulacak dersler için eserler hazırlamak üzere ilk Osmanlı ilimler akademisi kurulmuştur.

E) Eğtim alanında yapılan düzenlemelerle ikilikler ortaya çıkmıştır.

u

c

>.

ra

0

ra 12. II. Balkan Savaşı sonrasında Balkan devletlerinin

- Osmanlı Devleti’nden aldıkları yerleri aralarında

paylaştıkları antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?

1

| A) Londra Antlaşması

B) Brest - Litovvsk Antlaşması

C) İstanbul Antlaşması

D) Bükreş Antlaşması

E) Atina Antlaşması

84

f

2014-KPSS/GK TG-12

13. İtilaf Devietleri’nin I. Dünya Savaşı’nt kazanmasında,

I. Rusya’nın savaştan çekilmesi,

II. OsmanlI Devleti’nin ilan ettiği cihat çağrısının beklenen sonucu vermemesi,

III. ABD’nin savaşa girmesi

durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) II ve III E) I, II ve III

14. Aşağıdakilerden hangisi Mondros Ateşkes Antlaşmasının ardından, önce İngiltere tarafından işgal

edilip daha sonra Fransa’ya bırakılmıştır?

A) Adana B) Musul C) Antep

D) Muğla E) Antalya

15. Aşağıdakilerden hangisi Mustafa Kemal’in Samsun’a gitmeden önce İstanbul’da yaptığı faaliyetlerden biri değildir?

A) Tevfik Paşa Kabinesinin işbaşına gelmesini engellemeye çalışması

B) Sultan Vahdettin ile ülke meselelerine dair görüşme

yapması

C) Kendisi gibi düşünen subaylarla temasa geçmesi

D) Minber gazetesi yolu ile düşüncelerini beyan etmesi

E) General Harbourd’la görüşmesi

16. Erzurum ve Sivas kongrelerinde manda ve himaye

fikrinin gündeme gelmesinde,

I. ülkenin ekonomik durumunun bağımsız yaşamaya

uygun olmadığının düşünülmesi,

II. savaş için gereken para ve malzemenin yetersiz

bulunması,

III. tam bağımsızlık fikrinin iyi anlaşılmaması

durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

A) YalnızI B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III

o

o

- X

o

c

>,

d

>>

£ 17. Mustafa Kemal, 2 Mayıs 1920'de Mecliste hükümet

kurulması için bir önerge vermiştir. Buna göre 11 kişilik

■c bakanlar kurulu oluşturulacak, Meclis Başkanı Mustafa

g Kemal de bu kurulun başkanı olacaktı.

£

5 Buna göre I. TBMM ile ilgili olarak aşağıdakilerden

hangisi söylenebilir?

A) Yargı yetkisini elinde tutmuştur.

B) Meclis Hükümeti Sistemi’ni uygulamıştır.

C) Saltanat ve hilafete dokunmamıştır.

D) Yaşam biçimi ve dünya görüşü farklı insanları bir

amaç için birleştirmiştir.

E) Ulusal bir yapıya sahiptir.

85

2014-KPSS/GK

18. Muharebeler Dönemi’nde işgal devletlerinin TBMM

Hükümeti ile İstanbul Hükümetini bir araya getirerek ikilik yaratmaya çalıştıkları jlk olay aşağıdakilerden hangisidir?

A) Londra Konferansının toplanması

B) Amasya Görüşmeleri’nin yapılması

C) Lozan Konferansı’nın toplanması

D) San Remo Konferansımın yapılması

E) Bilecik Görüşmeleri’nin yapılması

TG -12

20. Şeyh Sait İsyanı sırasında, Meclise verilen “Cumhuriyetin en uzak tehlikelerden dahi korunmasını ve halkın sükûn ve tam bir rahatlığa kavuşmasını, hükümetin

kendine düşen görevi yapmada çok daha azimli ve ileri

görüşlü olmasını" isteyen önergenin kabul edilmesi

üzerine istifa eden hükümet aşağıdakilerden hangisidir?

A) ismet İnönü Hükümeti

B) Fevzi Çakmak Hükümeti

C) Celal Bayar Hükümeti

D) Kâzım Orbay Hükümeti

E) Ali Fethi Okyar Hükümeti

E

o

o

19. Lozan Konferansıma gidecek heyete hükümet tarafından 14 maddelik bir bildiri verilmiştir.

Aşağıdakilerden hangisinin bu bildiride yer aldığı

savunulamaz?

A) Ermeni ülkesi söz konusu olamaz, aksi hâlde görüşmeler kesilir.

B) Musul, Kerkük ve Süleymaniye istenecektir.

C) Türk devletinin yeni merkezi İstanbul değil Ankara

olacaktır.

D) Kapitülasyonlar kabul edilemez.

E) Türkiye’deki yabancı kuruluşlar Türk yasalarına

uyacaklardır.

u

c

>.

ra

0

•o 21.

>

4-J

£2

1

Soyadı Kanunu’nun çıkarılmasında,

I. askere alma işlemlerinin kolaylaştırılması,

II. kişilerin birbirleriyle karıştırılmasının önlenmesi,

III. aile kurma ayrıcalığının erkeğe verilmek istenmesi

durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) ive II E) I, II ve III

86

r

2 0 1 4 -K P S S /G K TG - 1 2

22. Mustafa Kemal 1923’te İzmir’de yaptığı bir konuşmada

“Ulusumuzun, ülkemizin eğitim ve öğretim yuvaları bir

olmalıdır." demiştir.

Bu söz doğrultusunda yapılan temel faaliyet aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şeriye ve Evkaf Vekâletinin kaldırılması

B) Millet Mekteplerinin açılması

C) Harf inkılabının yapılması

D) Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun çıkarılması

E) Üniversite reformunun yapılması

23. Yeni Türk devletinde,

I. hukuk,

II. eğitim,

III. siyaset

alanlarından hangilerinde laiklik ilkesiyle ilgili çalışmalar yapıldığı söylenebilir?

A) YalnızI B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III

25. Versay Antlaşması ile Almanya son derece yüksek bir

tamirat borcuyla yükümlü tutulmuştur. Almanya 1921 yılı

sonunda bu borçları ödeyemeyeceğini duyurarak kendisine tecil süresi tanınmasını istemiş, bu durum Fransa

ile Almanya arasında gerginliğe neden olmuştur.

Bu gerginliğe son veren ve Almanya için yeni bir

ödeme planı hazırlayan protokol aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Davves Planı

B) Baruch Planı

C) Schuman Bildirgesi

D) Balfour Deklarasyonu

E) Lusaka Deklarasyonu

E

o

o

m

o

•- 26. Aşağıdaki devletlerden hangisi, II. Dünya Savaşı sı-

<o rasında ABD’nin Havvaii’deki üslerini bombalayarak

o bu devletin savaşa girmesine neden olmuştur?

<0

>.

A) Almanya B) Japonya C) İtalya

^ D) Rusya E) Çin

24. I. Toprak reformunun yapılması

II. Teşvlk-i Sanayi Kanunu’nun çıkarılması

III. Kabotaj Kanunu'nun kabul edilmesi

Atatürk Dönemi’nde yaşanan yukarıdaki gelişmelerden hangilerinden beklenen başarının sağlandığı

söylenemez?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

27. Bosna Savaşı sürecinde Birleşmiş Milletler tarafından silahtan arındırılarak güvenli ilan edilen bir

bölgede sekiz binden fazla Müslüman Boşnak’ın

Sırplar tarafından öldürüldüğü olay aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Hocalı Katliamı

B) Srebrenitsa Katliamı

C) Nanking Katliamı

D) Sharpeville Katliamı

E) Tripoliçe Katliamı

1. Tarihte Türk" adını kullanan ilk Türk devletî

olma özelliğine sahip olan Göktürkler, Türk

tarihinin ilk mil ¡T alfabesi olan Göktürk alfabesini oluşturmuşlar, yine Türklere ait ilk

millî kaynak olan Orhun Kitabelerini yazmışlardır. Ergenekon ve Bozkurt destanları Göktürkierin en önemli sözlü edebiyat

Ürünleridir.

* Tapınak mimarisi daha çok Uyguriara,

• Hareketli harf sistemi (matbaa) Uyguriara,

• lik düzenli ordu Asya Hun Devieti'ne,

* Sine - Uşi Yazıtları Uyguriara özgüdür.

3. XI. - XIII. yüzyıllar arasında Hristiyan Batı

dünyasının Müslümanların elinde üuiunan

ve Hristiyanlarca kutsal sayılan Kudüs ve

çevresini geri almak için düzenledikleri

seferlere Haçlı Seferleri denir Haçlı Seferlerinin dini sebepleri ön plana çıkmışsa

da seferlerin siyasi, sosyal ve ekonomik

sebepleri de vardır. Haçlı Seferlerimin sebepleri arasında,

• Fransa’da ortaya çıkan Kluni Tarikatının Hristiyanları Müslümanlara karşı

kışkırtması,

• Papa ve din adamlarının nüfuzlarım

artırmak istemeleri,

• Bizans’ın Türklere karşı Avrupa'dan

yardım istemesi.

• AvrupalIların Türkleri Anadolu, Suriye, ■

Filistin ve Akdeniz'den uzaklaştırmak

istemeleri,

• Senyör ve şövalyelerin macera arzuları,

• AvrupalIların doğudan gelen ticareti

yoliarına hâkim olmak istemeferi,

• Avrupa'da toprak sahibi olmayan soyluların toprak elde etmek İstemeleri,

• AvrupalIların doğunun zenginliklerine

sahip olmak İstemeleri yer alır.

Avrupa Hun Devleti'nin Galya Seferi 451

yılında gerçekleşmiştir. Bu gelişme Haçlı

Seferlerimden çok önce yaşanmıştır.

5. Soru öncülünde geçen, “O ölünce oğluna

versinler." ifadesinden "Tımar topraklarının işletim hakkı babadan oğula geçebilir," yargısına, "... elinden sebepsiz yere

almasınlar." ifadesinden. T ım ar toprakları

kanuna uygun bir sebep olmadan kişiden alınamaz,'’ yargısına, “Kime bir tımar

verirsem..." ifadesinden tımarı devletin

verdiğine dolayısıyla “Tımar topraklarının

mülkiyeti devlete aittir." yargısına, “O savaşa yarayacak hâie gelinceye kadar sefer

vaktinde hizmetkârı sefere gitsin." ifadesinden Tımarlı sipahiler savaş zamanlarında

sefere'katılırlar." yargısına ulaşılabilir. Ancak öncülde maaşlarla ilgili bir ifade yer

Í almamaktadır. y¡.;

6. OsmanlI Devleti'nde ticaret ve seyahat

açısından önemli olan ücra bölgelerdeki

geçit yerlerinin korunmasr için küçük kale

şeklinde kurulan karakollara derbent adı

verilmiştir. Dirlik, bir kısım asker ve memura geçim, hizmet veya masraflarına karşılık belirli böigelerin vergi kaynaklarının

tahsis edilmesi usulüdür. Menzil Teşkilatı,

Osmaniı yol ağının her biriminde, taşımacılığın hızlı yapılmasını sağlayan teşkilattır. Ocaklık, kale muhafızlarına ve tersane

giderlerine ayrılan topraklardır. Yurtluk, genetHkle sınır boylarındaki askerlere kasaba

veya şehir memurlarına verilen arazidir,

2, Türk- İslam devletlerinde adlı teşkilatın temel organlarından blrl'Divan-ı Mezalimdir..

Divan-t '.Mezalimde kadıiarm kararlarına

yapılan itirazlar görüşûlürçîü^ Devlete karşı suç işlenenler hakkında, burada hüküm

verilirdi. Ayrıcaşikâyetçi: ^İunpn devlet

memurları da burada yargılanırdı. Sultanın

başkanlığında haftanın belirli günlerinde

toplanan Divan-ı Mezalim, divan kâtipleri

ile vakıfların denetlenmesini ve muhtesibin

yerine getiremediği kararların uygulanmasını da gerçekleştirildi. Divan-ı Işraf, askeri

ve hukuki işler dışında her türlü bürokratik faaliyetin denetimini yapan divandır.

Divan-ı Berid, haberleşme işlerinden sorumluydu. Divan-ı Arz, askerî İşlerden sorumlu divandır. Divan-ı İstifa, mali işlerden

sorumlu divandır.

@ ^gX @ X D

4. II. Mehmet, 1463 - 1471 yıllarında kendi

adıyla anılan Fatih Külliyesi’ni inşa ettirmiştir. Bu külliye İçerisinde iki minareli ve

bir şerefeli cami ile “Semaniye" diye anılan

sekiz medrese bulunmaktaydı. Bu medreselerin arkasına Tetirnme* denilen daha

alt düzeyde eğitim verilen sekiz medrese

daha inşa ettirilmiştir. Küliiyede bunlardan

başka misafirlerin hayvanları için ahırlar,

bir imaret, aşhane, darüşşifa, muallimhane, kütüphane ve hamam bulunmaktaydı,

® ® © @ £ İ)

7. IV. Murat 1623 -1640 yılları arasında padişahlık yapmıştır. Onun döneminde,

• Kahvehaneler kapatılmış, tütün kullanılmamasına dair emirler çıkarılmıştır.

■ Islahatlar konusunda bazı fikir adamlarının görüşlerine (layiha) başvurulmuştur. Bunlardan en önemlisi Koçi Bey'dir.

• Bağdat, Osmaniı hâkimiyetine girmiştir. 17 Mayıs 163Ö'da Kasr-ı Şirin Antlaşması imzalanmış, bu antfaşma ile

günümüz Türkiye - Iran sınırı büyük

ölçüde belirlenmiştir.

• Hezarfen Ahmet Çelebi, Galata Kulesi'nden Üsküdar'a kadar uçuş denemesi gerçekleştirmiştir.

88

8. OsmanlI Devleti XVII. yüzyılda Duraklama

Dönemi’ne girmiştir. Bu dönemde birçok

alanda bozulmalar yaşandığı gibi ilmiye sınıfında da bozulmalar görülmüştür.

p öğrenci ahmında gereken titizliğin gösterilmemesi nedeniyle mezun kalitesinde düşüş olması,

o Yöneticilerin, iimî açıdan yetersiz oldukları hâlde kendilerine olumlu eleştiriler yönelten ilim adamlarını desteklemeleri,

• Yeterli olmadıkları hâlde üst düzey

görevlere, şöhretli ilim adamlarının çocuklarının atanması (Beşik Ulemalığı),

■ Bazı müderrislerin kendi yetersizliklerini gizlemek için okutmakta zorlandıkları dersleri müfredattan kaldırmaları

ilmiye sınıfının bozulmasında etkili olmuştur.

Avrupa'ya ilk defa öğrenci II. Mahmut Döneml'nde gönderilmiştir. Bu durum eğtlmln

kalitesini yükseltmeye yöneliktir.

j 2014 - KPSS / GK________________

9. OsmanlI Devleti 1B3B'de Ingiltere ile imzaladığı Balta lim anı Antlaşmasınla İhracat

yasağı, dış., ticarette olağanüstü vergiler

gibi uygulamaları kaldırmıştır. Bu durum

Osmârilı Devieti’nde,

• hanii maddenin dışarı çıkmasını kolaylaştırinış (!),. _ _ .*•,

• mali bunalım dönemlerinde başvurulan

önemli ek gelir kaynakjanniri kaybedilmesine neden olmuş (İl), ^ - L '\\

• bir sonraki savaş döneminde, Kınm

Savaşı sırasında, dış ticaretten ek vergi alınamamasının ve bunun da etkisiyle AvrupalI devletlere borçlanmanın

yolunu açmıştır (İli).

m m m

10. Abdülmecit 1039 -1861 yılları arasında padişahlık yapmıştır.

Bu dönemde,

« Tanzimat ve Islahat fermanları İlan

edilerek hukuki ve idari düzenlemeler

yapılmıştır.

• imparatorluk topraklarında yaşayan

çeşitli unsurlar Osmanlıcılık fikri etrafında birleştirilmeye çalışılmıştır.

« Darülfünunda okutulacak dersler için

eserler hazırlamak üzene Encümenidaniş kurulmuştur.

« Eğitim alanında yapılan düzenlemelerle mektepli, medreseli şeklinde bir ikilik

ortaya çıkmıştır.

Ancak devlet idaresinin, vilayet, liva, kaza..

ve köy şeklinde idari birimlere ayrılması

1864'te Vilayet Nizamnamesi iie yapılmıştır. Bu gelişme Abdütaziz Dönemi’ndedir.

11. Sultan Abdülaziz’jn tahttan İndirilmesinde

rejim değişikliğine sıcak bakmaması etkili

olmuştur. Genç OsmanlIların da faaliyetleri-ile Abdülaziz 30 Mayıs 1876'da tahttan

• indirilmiş yerine V. Murat getirilmiştir. An- ‘

cak V. Murat akli dengesinin pek yerinde

olmaması nedence II. Abdülhamiî tahta

çıkarılmış ye Kanunuesasi’nin kabul.edilmesiyle Osmanli Devleti anayasal düzene

geçmiştir.

.. V \\

12, II. Balkan Savaşı, Bulgaristan’ın I. Balkan

Savaşı sonunda fazla toprak elde etmesi

ve Balkan devletlerinin Bulgaristan’ın güçlenmesinden rahatsız olması nedeniyle

çıkmıştır. Bu savaş sonunda 10 Ağustos

1913’te imzalanan Bükreş Antlaşması İle

Baikan devletleri Bulgaristan’ın OsmanlI

Devleti’nden almış olduğu topraklan kendi

aralarında paylaşmışlardır.

» Londra Antlaşması, 1. Balkan Savaşı

sonrasında imzalanmıştır.

o Brest - Litowsk Antlaşması, I. Dünya

Savaşı sırasında İttifak Devletleri ile

Rusya arasında İmzalanmıştır,

* İstanbul Antlaşması, El. Balkan Savaşı

sonrasında Bulgaristan ile Osmaniı

Devleti arasında imzalanmıştır.

• Atina Antlaşması, II. Balkan Savaşı

sonrasında Yunanistan ile OsmanlI

Devleti arasında imzalanmıştır.

T G -1 2

13. I. Dünya Savaşı'nı itilaf Devletlerl'nin kazanmasında,

* Osmaniı halifesinin ilan ettiği cihat çağrısının beklenen sonucu vermemesi (I),

* ABD’nİn İtilaf Devletleri tarafında savaşa dâhil olması (il) etkili olmuştur.

Ancak Rusya bir itilaf devletidir. Onun savaştan çekilmesi İtilaf Devletleri'nîn aleyhine bir durumdur.

@ ( D © ^ D

14. 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros

Ateşkes Antlaşması sonrasında, ingilizler.

Marâş, Urfa ve Antep'e asker çıkarmış,

... Fransıziar; Çukurova ve Hatay’ı işgal et-

• mlşlerdfr. Itaiyanlar ise Antalya, Bodrum,

Fethiye," Marmaris, Kuşadası ve Konya’yı

işgal etmişlerdir. Maraş, UrfaveAntep bölgeleri, 15 Eylül 1919’da İngilizlerle Fransız­

'lar arasında imzalanan Suriye itilafnamesi

gereğince Fransa'ya bırakılmıştır.

® S > p 2 X D

15. Mustafa Kemal, Mondros Ateşkes Antiaşması’nm imzalandığı gün Yıldırım Orduları

Komutanlığına tayin edilmiştir. Onun komutanı olduğu 7. Ordu ve Yıldırım Orduları

Grubu mütareke şarttarımn İcabı Olarak

lağvedilince Mustafa Kemal İstanbul'a

dönmüştür. Mustafa Kemal öncelikle Tevfik Paşa Kabinesinin işbaşına gelmesini

engellemeye çalışmıştır. Ancak Mecliste

yapılan oylama sonucunda Tevfik Paşa

Kabinesi göreve başlamıştır.

22 Kasım 1918’de Mustafa Kemal, Sultan

Vahdettin ile ülke meselelerine dair görüşmüştür.

İstanbul’da bulunan genç subaylarla irtibata geçen Mustafa Kemal, üikenin kurtuluşu

konusunda kendisi gibi düşünen arkadaşlarını tespit etmiştir Mustafa Kemal, Minber gazetesinde görüş ve düşüncelerini

dile getiren yazılar kaleme almıştır.

Mustafa Kemai, Generai Harbourd İle Sivas'ta görüşmüştür. Bu gelişme Millî Mücadelecin Hazırlık Dönemi'nde yaşanmıştır.

® D © ® ^

89

r

2014-KPSS/GK TG-12

16. Erzurum ve Sivas kongrelerinde manda ve

himaye konusunda tartışmalar olmuştur.

Bazı delegeler özellikle ABO mandasına

girmenin en iyi çözüm olacağını düşünmekteydiler. Bu delegeler, ülkenin ekonomik durumunun bağımsız yaşamaya uygun olmadığını (I) düşünüyorlardı. Ayrıca

onlara göre savaş için gereken para ve

malzeme de yetersizdi (II). Bu durum tam

bağımsızlık fikrinin iyi anlaşılmadığını (III)

da gösterir niteliktedir.

19. ismet Paşa’nın önderliğindeki 33 kişilik heyete, Lozan Konferansı’na gitmeden önce,

hükümet tarafından 14 maddelik bir bildiri

verilmiştir. Bildiri şöyledir:

• Ermeni ülkesi söz konusu oiamaz, aksi

hâlde görüşmeler kesilir.

■ Musul - Kerkük ve Süleymaniye istenecek, konferansta bu konuyla ilgili başka

durumlar ortaya çıkarsa, Ankara’dan

talimat alınacak.

« Suriye sının düzenlenmeye çalışılacak.

* Adalar konusunda duruma göre davranılacak, kıyılarımıza yakın adalar alınmaya çalışılacak, olmazsa Ankara'ya

sorulacak.

21. Osmaniı toplumunda soyadı kullanma zorunluluğu bulunmamaktaydı. Kişiler adlarının yanında yalnızca unvanları veya baba

adları ile anıldığı için toplumsal ilişkilerde

büyük bir kargaşa yaşanmaktaydı. Nüfus

kayıtlarının da düzenli olmamasından dolayı evlilik birliğinde, askere almada, ekonomik ilişkilerde, eğitim düzeninde, resmî

işlemlerde ve miras paylaşımında büyük

sorunlar yaşanmaktaydı.

21 Haziran 1934’te Soyadı Kanunu'nun

çıkarılmasında,

o askere alma işlemlerinin kolaylaştırılması (I). ,

• kişilerin birbirleriyle karıştırılmasının

önlenmesi (il),

17. Mustafa Kemal, 2 Mayıs 1920'de Mecliste hükümet kurulması için bir önerge vermiştir. Buna göre 11 kişilik bakanlar kurulu

oluşturulacak, Meclis Başkanı Mustafa

Kemal de bu kurulun başkanı olacaktı. Bu

durum, I. TBMM’de Meclis Hükümeti Sistemi’nin uygulandığını göstermektedir. Bu

sistemde hükümeti oluşturacak olan bakanlar, tek tek Meclis tarafından ve Meclis

içinden seçilir, Meclis Başkanı aynı zamanda hükümetin de başkanı kabul edilirdi.

18. Muharebeler Dönerrii'nde. Itiiaf Devletleri,.

TBMM Hükümeti ile İstanbul Hükümetini

bir araya,getirerek Londra Konferansı'nda

ikilik yaratmaya çalışmışlardır. İtilaf Devletleri konferansa öncelikle İstanbul Hükümetini çağırmışlar ve İstanbul Hükümetinden

gelecek delegelerin arasında TBMM’nin

de yetki verdiği bir kişinin yer almasını istemişlerdir. İtilaf Devletlerinin bu tutumu

TBMM'yi doğrudan tanımak İstemediklerinin de kanıtıdır. Mustafa Kemai, İtilaf

Devletlerine gönderdiği bir nota ite Türk

ulusunun söz hakkının TBMM'de olduğunu, TBMM’nin doğrudan davet edilmemesi

durumunda konferansa katılmayacaklarını

belirtmiştir. Bunun üzerine İtalya aracılığı

ile TBMM ayrı olarak konferansa davet

edilmiştir.

$ ® ( g X |X D

• Trakya sınırının, I. Dünya Savaşı'ndan

önceki hâline getirilmesine çalışılacak.

• Boğazlar ve Gelibolu Yanmadası’ndâ

yabancı bir asker? kuvvet bulunması

kabul edilemez. Bu yüzden görüşmeleri kesmek gerekirse önceden Ankara'ya haber verilecek.

• Kapitülasyonlar asla kabul edilemez.

Bu nedenle gerekirse görüşmeler kesilebilir.

« OsmanlI borçları, OsmanlIdan ayrılan

■ ülkeler arasında paylaştırılacak, Düyun-u Umumiye kaldırılacak, zortuk

çıkarsa Ankara'ya sorulacak.

• Ordu ve donanmaya sınırlama getirilmesi söz konusu olamaz.

• Azınlıklar konusunda nüfüs değişimi

esas alınacaktır.

■ Türkiye'deki yabancı kuruluşlar Türk

yasalarına uyacaklardır.

• Bizden ayrılan yerler için Misakımiiiî'deki ilgili maddeler geçerli olacaktır.

• 'İslam cemaat ve vakıflarının durumu

eski antlaşmalara göre belirlenecektir.

20. Şeyh Sait İsyanı sırasında, Meclise verilen

“Cumhuriyetin en uzak tehlikelerden dahi

korunmasını ve halkın sükûn ve tam bir

rahatlığa kavuşmasını, hükümetin kendine

düşen görevi yapmada çok daha azimli ve

ileri görüşlü olmasını" isteyen önergenin

kabul edilmesi ile Ali Fethi Okyar Hükümeti

istifa etmiş, ismet İnönü Hükümeti kurulmuştur.

durumları etkili olmuştur.

Ancak Soyadı Kanunu'nun çıkarılmasında

aile kurma ayrıcalığının erkeğe verilmek

istenmesi etkili olmamıştır. ’

22. Mustafa Kemal, 1923'te İzmir'de yaptığı bir

konuşmada “Ulusumuzun, ülkemizin eğitim ve öğretim yuvalan bir olmalıdır." demiştir. Bu söz doğrultusunda yapılan temel

faaliyet Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun çıkarmasıdır. Bu kanun ile Türkiye'deki tüm

okullar Maarif Vekâletine bağlanmış ve ülkedeki eğitim karmaşasına son verilmiştir.

m m ®

23. Yeni Türk devletinde,

• Medeni Kanun’un kabul edilmesiyle

hukuk alanında (I) laiklik ilkesine yönelik bir çalışma yapılmıştır. Bu kanunla

miras ve mahkeme tanıklığı gibi konularda yapılan değişiklikler ve patrikhanenin dünyevi yetkilerinin kaldınlması

laiklik ile ilgilidir.

o Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile medreseler kapatılmıştır. Böylece eğitim (II) alanında laiklik ilkesi ile ilgili bir çalışma

yapılmıştır.

e Hilafet makamı kaldırılmış siyasi alanda (İli) laiklik ilkesine yönelik adım atılmıştır.

®@XÇXŞ*İÎ

90

f

2014-KPSS/GK TG - 1 2

T

24. Atatürk Dönemi’nde toprak reformu yapılarak toprağı olmayan köylüye toprak verilmesi ve köylüye ait üretim İmkânlarının artırılması amaçlanmış ancak bu çalışmadan

İstenen başarı sağlanamamıştır (I).

1927’de çıkarılan Teşvik-i Sanayi Kanunu

sermaye, teknoloji ve bilgi yetersizliğinden

kaynaklanan sorunlar nedeniyle ve 1929

Dünya Ekonomik Krizi'nin etkisiyle uygulamada başarılı olmamıştır (il).

1926'da çıkarılan Kabotaj Kanunu ile Türk

kara sularında yolcu ve yük taşıma hakkı

Türk denizcilerine verilmiştir.

25. 1. Dünya Savaşı sonrasında galip devletlerle Almanya arasında imzalanan Versay

Antlaşmasında tamirat borcu adı altında

savaş tazminatı oldukça yüklü tutulmuştur. Almanya bu borcunu ödemekte zorlanmıştır. Almanya kendisine beş yıllık bir

tecil süresi tanınmasını istemiştir. Ingiltere

bu durumu olumlu karşılarken, Fransa bu

durumu kabul etmemiştir. Fransa, borçların

ödenmesi için bazı yaptırımlar uygulamış

ancak Ingiltere ve ABD’nin araya girmesi

İle Almanya için ödeme planı hazırlanmıştır. ABD’li Charles Dawes'in ödeme planı

1924 Ağustos’unda kabul edilmiştir. Dawes

Planı ile Almanya için toplam bir borç tespit

edilmiştir. Bu borç yıllık taksitlere bölünmüştür.

26. Japonya, 7 Aralık .1941'de Havvaii'deki

Pearl Harlbour'da bulunan ABD üslerini

bombalamıştır. Bu saldırı ile ABD savaşa

girmiştir.

27. Bosna Savaşı sürecinde Birleşmiş Milletler

tarafından silahtan arındırılarak güvenli

bölge ilan edildiği hâlde birçok Müslüman

Boşnak'm Sırplar iarafından öldürüldüğü

yer Srebrenitsa'dır.

91

2 0 1 4 -K P S S /G K T G -1 3

.... • v . '-'fv •

, t*-**;« V if *■&-?« î .

1. Bu testte 60 soru vardır. DENEME 13

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Genel Kültür Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

1. İslamiyet öncesi Türk topluluklarının genel yaşam

tarzı olan göçebeliğin aşağıdakilerden hangisi üzerinde bir etkisinin olduğu savunulamaz?

A ) B ağ ım sız ya şam a arzusunun gelişm iş olm ası

B) Kurgan adı verilen m ezar kültürünün oluşm ası

C ) Teşkilatçılığın gelişm esi

D ) D o ku m acılık alan ın d a ileri seviyeye u laşılm ası

E ) A t ve m aden kültürünün gelişm esi

3. Türk-İslam tarihi açısından önemli bir yere sahip

olan Divânü Lûgât-it Türk adlı eserde aşağıdaki konulardan hangisi ile ilgili bilgilere yer verilmemiştir?

A ) T ü rk dili v e lehçelerinin özelliklerine

B) T ü rkçe kelim elerin A rapça karşılıklarına

C ) F arsça kelim elerin T ürkçe karşılıkların a

D ) Alp E rT u n g a h akkınd a bilgilere

E ) T ürk ed eb iyatı ile İlgili ö rn eklere

o

o

2. Selçuklularda uygulanan İkta Sistemi ile

I. üretim de sürekliliğin sağ lan m ası,

II. iç güvenliğin sağlanm ası,

III. güçlü bir m e rkez ordusu oluşturulm ası

durumlarından hangilerinin gerçekleştirildiği savu

nulabilir?

o

c

«3

>> 4.

o

<0

>>

S

3

3

A ) Y aln ız I B) Y aln ız III C ) I v e II

Aşağıdakilerden hangisi OsmanlI Devleti’nin Yükselme Dönemi ile ilgili bir bilgi değildir?

A ) K a n u n n a m e-i  l-i O sm an 'ın yayım lan m ası

B ) B elg rat’ın fethedilm esi

C ) D evletin b atıd a en geniş sın ırların a u laşm ası

D ) Halifeliğin O sm an lı p ad işah ların a g eçm esi

E ) Şahkulu A y a k la n m a s ın ın çıkm ası

D ) II ve III E) I, II v e III

92

5. I. Şehzadegân Mektebi 7.

II. Sancak Sistemi

III. Lala

Yukarıdakilerden hangileri OsmanlI Devleti’nde padişahların erkek çocuklarının eğitim ve öğretim hayatı ile ilgili kavramlardır?

A) Yalnız i B) Yalnız II C ) Yalnız III

D) II ve III E) I, II ve III

i 2 0 1 4 - K P S S / G K

I. Sarraflık

II. Subaşılık

III. Zanaatkârlık

OsmanlI Devleti’nde zımmi adı verilen gayrimüslim

tebaanın Tanzimat Dönemi’ne kadar yukarıdakilerden hangilerini yapmalarına imkân tanınmıştır?

A ) Y a lm zl B) Yalnız II C) Yalnız III

D) İv e III E) I, II ve III

TG - 1 3 j

£

o

o

¿cf

o

s*

6. 1571’de Kıbrıs’ın alınmasının ardından papanın ^

çağrısıyla bir araya gelen Haçlı donanmasının Os- ” 8.

manii donanmasına yaptığı saldırı aşağıdakilerden

-C

hangisidir? --

i

A) Sinop Baskını ^

B) Çeşm e Baskını

C) İnehbahtı Deniz Savaşı

D) Preveze Deniz Savaşı

E) Navarin Baskını

1683’te II. Viyana Kuşatması’nın başarısız olması ile

birlikte Osmanlı Devleti toprak kaybetm eye başlamıştır.

Türklerin geri çekilmesi Sakarya M uharebesi’ne kadar

devam etmiştir.

Bu bilgilere göre Osmanlı Devleti’nde aşağıdakilerden hangisinin yaşanması beklenemez?

A ) Hazine gelirlerinin azalm ası

B) Ülke içerisinde Müslüman nüfus oranının artması

C) Halkın üzerindeki vergi yükünün artması

D) Haraç ve cizye gelirlerinin artması

E) Devletin gelir ve gider dengelerinin bozulması

93

TG -13

/ ...

| 2 0 1 4 - K P S S / G K

9. Osmanlı Devleti’nde bozulan eğitim sisteminin modernleştirilmesine yönelik olarak X V III. yüzyıldan itibaren

atılan adım lar XIX. yüzyılda yoğunlaşmıştır. Askerî eğitimin modernleştirilmesine yönelik X V III. yüzyılda açılan

okulların yanında, XIX. yüzyılda da Batı tarzında modern eğitim veren sivil eğitim kurumlan açılmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi askerî ya da sivil amaçlı

olarak bu yüzyıllarda faaliyete başlayan Osmanlı

eğitim kurulularından biri değildir?

' A) Hendesehane

B) İstihkâm Okulu

C) Sahn-ı Sem an Medresesi

D) Rüştiye

E) Sultani

11. Aşağıdakilerden hangisi Fransız İhtilali’nin Osmanlı

Devleti üzerindeki etkilerinden biri değildir?

A) Ulusçu isyanların başlaması

B) M erkez İsyanlarının artması

C) Rusya’nın izlediği Panslavist politikanın güç kazanması

D) Demokratik arayışların başlaması

E) Anayasanın ilan edilmesi

£

o

U

.İC10. II. Mahmut Dönemi’nde,

• Takvim-i Vekayi adıyla resm î devlet gazetesinin yayımlanması,

■ m üsadere usulünün kısmen kaldırılması,

• nüfus sayımının yapılması,

■ Polis Teşkilatının kurulması

w

sn

»>

«

>%

O

S

9

£

gelişmeleriyle aşağıdakilerden hangisinin amaçlandığı savunulamaz?

A) M erkezî otoritenin sağlanması

B) Yapılan yeniliklere karşı toplumsal desteğin artırılması

C) Askerî amaçlı olarak atılacak adım lara hazırlık yapılması

12. Birinci Dünya Savaşı’nda,

I. M ac Mahon Antlaşm ası’nm İmzalanması,

II. Arapların İngilizlerle birlikte hareket ederek O sm anlıya karşı mücadele etmesi,

III. Kafkas Cephesi'nde Türk ordusunun başarısız olması

durumlarından hangileri milliyetçilik akımının OsmanlI Devleti’nde farklı etnik gruplar üzerinde olumsuz gelişmelere ortam hazırladığının kanıtı olarak

gösterilebilir?

A) Y a ln ızI B) Yalnız II C ) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

D) Özel mülkiyetin sınırlandırılması

E ) iç güvenliğe yönelik tehditlerin önlenmesi

94

13. OsmanlI Devleti aşağıdakilerden hangisini XX. yüzyılda kaybetmemiştir?

A) Yunanistan

B) M akedonya

C) Bulgaristan

D) Bosna Hersek

E) Arnavutluk

( 2014-KPSS/GK T G -13

15. Aşağıdakilerden hangisi Moskova Antlaşmasının

imzalanmasına ortam hazırlayan gelişmelerden biri

değildir?

A ) Sovyet R usya’nın sınır güvenliğini sağlamayı istemesi

B) Kafkas cumhuriyetleri ile TBM M Hükümeti arasında

Kars Antlaşması'nın İmzalanm ası

C) T B M M Hükümetinin gerektiğinde Sovyet Rusya'dan

askerî ve maddi destek sağlamak istemesi

D) Sovyet Rusya’nın rejimini yaym a düşüncesi

E) İtilaf Devletlerinin Bolşevik iktidarını kendi rejimleri

açısından sakıncalı görmesi

E

o

o

14. Erzurum Kongresi’nde yer alan,

I. millî sınırların belirlenmesi,

II. manda ve himayenin reddedilmesi,

III. padişah ve halifenin millî güçler tarafından kurtarılması

konularından hangileriyle ilgili kararlara Misakımillî’de de yer verilmiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C ) Yalnız I

D) I ve III E ) I, II ve III

Kâzım Karabekir komutasındaki XV. Kolordu’nun

Ermenilere karşı başarılı olmasının,

I. Ka rs ve çevresi ninkurtarı iması,

II. Batı Cephesindeki mücadelenin güçlenmesi,

III. Doğu Anadolu’da yaşayan Ermenllerln Suriye’ye

göç ettirilmesi

durumlarından hangilerine ortam hazırladığı savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C ) I ve II

D) İv e III E) I, II ve III

95

17. Londra Konferansı’na başlangıçta T B M M Hükümeti

doğrudan çağrılmamıştır. Fakat TBMM'nin kararlı tutumu ve İtalya'nın da aracılığı ile yapılan çağrı sonucu İstanbul Hükümetinin yanında TB M M Hükümeti de kendi

adına temsilci göndermiştir.

Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi doğru değildir?

A) itilaf Devletleri arasında görüş ayrılıkları yaşanm aktadır.

t B) itilaf Devletleri T B M M ’nin varlığını tanımıştır.

C ) itilaf Devletleri ikilik yaratm aya çalışmıştır.

D) TBM M 'nin uluslararası alanda saygınlığı zedelenmiştir.

E) TBM M 'nin varlığı tanınm ak istenmemektedir.

T G - 1 3 i

19. Cumhuriyet Dönemi’nde sosyal alanda yapılan inkılaplarla

I. ülke içindeki ikili uygulamaları ortadan kaldırma,

II. uluslararası ilişkileri kolaylaştırma,

III. batıl inançların yaygınlaşmasını engellem e

durumlarından hangilerinin amaçlandığı savunulabilir?

A) Y a ln ızI B) Yalnız II C ) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III

2 0 1 4 -K P S S /G K

£

o

o

M :j

18. Yeni Türk devletinde aşağıda verilen gelişmelerden

hangisi diğerlerinden daha önce yaşanmıştır?

A) Çok partili rejim denemelerinin başlatılması

B) Kabine Hükümeti Sistem i’ne geçilmesi

C) Takrlr-I Sükûn Kanunu kapsam ında gazetelere sansür uygulanması

D) Ankara’nın yeni Türk devletinin başkenti yapılması

E) Ezanın Türkçe okunmasının Bursa’da protesto edilmesi

o

t;

<S

>s

“ 20. Atatürk Dönemi’nde eğitim alanında yapılan inkılap'

larda,

£ I. laiklik,

İ

ş II. milliyetçilik,

S

III. eşitlik

anlayışlarından hangilerinin dikkate alındığı savu'

nulabilir?

A) Y a ln ız I B) Yalnız II C ) Yalnız III

D ) İv e III E ) I, II ve III

96

r" I "s\\

2014 - KPSS / GK i T G -1 3 5 I

\\ , ^

21. İnkılapları dogmalaştırmaktan ve ilkeleri yeni gelişmelere cevap veremez hâle dönüşmekten koruyan,

çağın ve toplumun gereksinimlerini dikkate alarak

sürekli yenileşmeyi hedefleyen temel ilke aşağıdakilerden hangisidir?

A) Laiklik B) İnkılapçılık

C) Cumhuriyetçilik D) Devletçilik

E) Halkçılık

23. Atatürk’ün “Bütün millet, bütün dünya bilsin ki en sonunda millet tam bağımsızlığının sağlandığını görmedikçe yürüm eye başladığı yolda bir an durmayacaktır.”

sözü öncelikle aşağıdaki ilkelerden hangisi ile ilgilidir?

A) Milliyetçilik B) Cumhuriyetçilik

C) İnkılapçılık D) Laiklik

E ) Halkçılık

1

O

o

22. Cumhuriyet Dönemi’nde yapılan inkılapların kadrolu bir şekilde yürütülmesine ve uyumlu bir hükümet

ile sürdürülmesine,

I. Halk Fırkasının kurulması,

II. Kabine Hükümeti Sistemi’nin benimsenmesi,

III. çok partili hayata geçiş denemelerinin yapılm ası

gelişmelerinden hangilerinin katkı sağladığı savunulabilir?

A) Y a lm zl B) Yalnız II C ) Yalnız III

D) İv e II E) II ve III

>1

o

«

>>

S

S

S

24. Fransa’nın Suriye üzerindeki manda yönetimini

sona erdirip bölgedeki askerî güçlerini çekmesinde

aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?

A) Milletler Cemiyetinin politik baskıları

B) Türkiye'nin Fransa’ya karşı düşmanca tavırları

C) II. Dünya Savaşı tehlikesinin ortaya çıkması

D) Suriye Hükümetinin Fransa ile anlaşması

E) Fransa kamuoyunun barışçı tavırları

97

2 0 1 4 -K P S S /G K

25. Aşağıdakilerden hangisi II. Dünya Savaşı’nın sonuçlan arasında yer almaz?

A) Nazizm ve faşizmin tasfiye edilmesi

B) Japonya’nın ABD tarafından işgal edilmesi

C ) İtalya'da cumhuriyet rejiminin kurulması

D) Sömürgeciliğin manda ve himayecilik anlayışına

dönüşmesi

E) Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankasının kurulması

27. 1929 Dünya Ekonomik Krizi’nin ortaya çıkmasının

ardından ABD başkanı olan ve “New Deal Politikası'’ adı verilen ekonomik girişimlerde bulunan ABD

devlet başkanı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Franklin Delano Rooselvelt

B) Herbert Clark Hoover

C) Harry Truman

D) Dwight David Eisenhower

E) John Fitzgerald Kennedy

T G - 1 3

£

o

(j

o

c

26. Doğu ve Batı blokları arasında yaşanan yumuşamanın sonucu olarak imzalanan ve dünya barışı için

önemli bir adım olan Helsinki Nihai Senedi’nin temel ilkeleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer

almaz?

A) Avrupa devletlerinin egem enlik yönünden eşit olması

B) Anlaşm azlıkların barışçı yollarla çözülmesi

C) Uluslararası bütün askerî ittifakların sonlandırılması

D) Devletlerin birbirlerinin toprak bütünlüğüne saygı

göstermesi

E) İnsan haklarına ve temel özgürlüklere saygı gösterilmesi

>-

>»

a

to

>.

+-■

İ

5

6

98

2014 - KPSS / GK ÇÖZÜMLERİ

i - ‘v/- / . .

.* " - * *‘ -‘ * f

'• - : L İ’& V

. i ' ‘

' 5

* V t t * * *

İslamiyet öncesi Türk topluluklarında genel

yaşam tarzı olan göçebeliğin benimsenmesi ile "kurgan" adı verilen mezar kültürünün

oluşması arasında bir ilişki yoklur. Mezar |

kültürü Türklerin ölümden sonra ikinci bir i

yaşama inanması ile ilişkilidir. Oda şeklin- j

de yapılan kurganlara ölen kişinin eşyaları |

ile birlikte gömüldüğü görülmektedir. Bu j

durum Türklerde ahiret inancının varlığına j

kanıt olarak gösterilebilir. j

Göçebe Türk topluluklarında,

• bağımsız yaşama duygusu, j

• teşkilatçı yapı, I

• dokumacılık,

• a1 ve maden kültürü

gelişmiştir. I

A -^C (D \\E Î |

Karahanlılar Donemi'nde Kaşgarlı Mahmut

tarafından kaleme alınan Divânü Lûgât-it

Türk’ün ön sözünde yazar, Türk dilinin tarifini yaparak Türk lehçelerinin özelliklerini

saymış, dil bilgisi kurallarını Arapçadakilerle kıyaslamıştır. Türkçenin Arapçadan

üstün olduğunu söyleyerek örnekler veren

yazar, sözlük bölümünde ise Türkçe kelimelerin Arapça izahlarını yapmıştır.

Eserde sözlü edebiyat örneklerine Türk

dünyası ile ilgili haritaya da yer verilmiştir.

Sav, sagu, koşuk ve destan örnekleri bulunan eserde Alp Er Tunga adındaki kahraman hakkında bilgilere de yer verilmiştir.

Fakat Türk tarihi açısından çok önemli bir

eser olan Divânü Lûgât-it Türk'te Farsça ile

ilgili herhangi bir çalışma ya da bilgiye yer

verilmemiştir.

a . b : ^ : d ( I

2. Büyük Selçuklular, Anadolu Selçukluları ve

Haızemşahlar tarafından uygulanan Ikla

Sistemi'nde devlet topraklarının Önemli bir

kısmı maaş ve görev karşılığında devlet

adamlarına bırakılırdı. İkta sahibinin ise

kendine bırakılan yerlerde sorumlulukları

vardı. Bunlar şöyle sıralanabilir:

• Vergilerin toplanması

• Çiftçinin denetlenerek tarımsal üretimde

sürekliliğin sağlanması (I)

• İç güvenliğin sağlanması (II)

• Savaş zamanında orduya katılmak üzere allı asker yetiştirilmesi

İkta sahibinin yetiştirdiği askerler eyalet ordularında görev alırdı.

Av'B^:brE

■. : OsmanlI Devletı'nin, Yükselme Dönemi 1453-1579 yılları arasında yaşanan

gelişmeleri kapsar. Dönemin padişahları II, Mehmet (Fatih), II. Bayezit, I. Selim

(Yavuz), I. Süleyman (Kanuni), II. Selim ve

III. Murat'tır. II. Selim ve III. Murat dönemleri Sokullu Mehmet Paşa Dönemi olarak

da bilinir.

Kanunname-i Âl-I Osman, Fatih Sullan

Mehmet Donemi'nde yayımlanmıştır.

Belgrat, Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde fethedilmiştir.

Halifelik, Yavuz Sultan Selim Dönemi'nde

Mısır’ın fethi ile birlikte OsmanlI padişahlarına geçmiştir.

Şahkulu İsyanı, II. Bayezit Dönemi'nde Şii

Safevl Devleti'nin kışkırtmaları İle çıkarılan

bir isyandır.

......... "X

T G -13

OsmanlI Devleti'nde padişahların erkek

çocukları olan şehzadelerin eğitimlerine

çok önem verilmiştir. Küçük yaştan İtibaren eğitim almaya başlayan şehzadeler ilk

eğitimlerini saray içerisinde yer alan Şehzadegân Mektebinde (I) almışlar, ardından

Sancak Sisteminin (II) bir gereği olarak

yönetim tecrübesi kazanmalarını sağlamak

amacı ile sancak beyi olarak görevlendirilmişlerdir. Bu süreçte onlara tecrübeleri ile

yardımcı olan lala (III) adı verilen hocaları

eşlik etmiştir. Dolayısıyla bu kavramların

hepsi şehzadelerin eğitimleri ile ilgilidir.

A B'.C 0 $

1571'de Sokullu Mehmet Paşa’nın sadrazamlığı döneminde II. Selim’in ısrarı üzerine Kıbrıs'ın fethedilmesi Avrupa'da heyecan yaratmış ve papanın çağrısı ile kumlan

Haçlı donanması aynı yıl Inebahtı’da OsmanlI donanmasını yakmıştır. Inebahtı Deniz Savaşı, OsmanlI Devleti’nin donanmasının yok edildiği ilk baskındır.

Sinop Baskını, 1853'te Rusya’nın ani bir

baskınla OsmanlI donanmasını yaktığı gelişmedir.

Çeşme Baskını, 1770'de Rusların Çeşme

Limanı’nda Osmanlı donanmasını yaktığı

gelişmedir.

Preveze Deniz Savaşı, 1538'de Kanuni

Dönemi nde Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Haçlı

donanmasına karşı kazandığı zaferdir

Navarin Baskını, 1827'de Rusların başını

çektiği birleşik bir Avrupa donanmasının

Rum Isyanı'nı desteklemek amacı ile OsmanlI donanmasına yaptığı baskındır.

99

2014 - KPSS / GK TG -1 3

OsmanlI Devleti'nde genel olarak halk (tebaa, reaya) zımmi (gayrimüslim) ve Müslüman olmak üzere ikiye ayrılmıştı. Müslüman halkın her türlü devlet kademesinde i

görev almasının yolu açıktı. Ancak zımmi !

adı verilen gayrimüslim halk din değiştirmediği sürece devlet memurluğu, askerlik

gibi meslekleri yerine getiremezdi. Tanzimat Dönemi’nde yapılan düzenlemelerle

bu engel kaldırılmıştır.

OsmanlI Devleti'nde zımmi adı verilen gay- j

rimüslim halkın Tanzimat Dönemi'ne kadar, !

j

• sarraflık (I), j

• zanaatkârlık (III), j

i ticaret j

gibi işleri yapabilmelerine imkân tanınmış- >

t|r i

@ d ) © $ i > i

j

OsmanlI Devleti 1663’te, II. Viyana Kuşat- j

ması'nda başarısız olunca AvrupalI dev- : 1

lellerde OsmanlInın Avrupa'dan atılabile- ]

ceğine yönelik düşünceler güç kazanmış

ve Kutsal İttifak adı ile oluşturulan birlikle

Rusya, Avusturya, Malla, Lehistan, Venedik Osmanlıya karşı saldırıya geçmiştir.

Bu gelişmeden sonra toprak kaybetmeye

başlayan gerileme Sakarya! Zaferi’ne kadar

devam etmiştir.

Osmanlı Devleti’nde II. Viyana Kuşatması

başarısızlığı ile başlayan bu geri çekiliş

toprak kayıpları, gelir-gider dengesinin

bozulması, gayrimüslim nüfusun azalması, Anadolu’ya göçlerin yaşanması, OsmanlI sınırları içerisinde Müslüman nüfus

oranının artması, halkın üzerindeki vergi

yükünün fazlalaşması gibi sonuçlar doğurmuştur.

Fakat bu durumun haraç ve cizye gelirlerinde artışa neden olması beklenemez.

Tam tersine gayrimüslim nüfusun azalması

gayrimüslim halktan alınan bu vergilerde

azalmaya ortam hazırlamıştır.

A 'B j.C ^ E

9. Osmanlı Devleti'nde XVIII. ve XIX. yüzyıl- j

larda askerî ya da sivil eğitimin geliştirilmesine yönelik olarak açılan kurumlar arasında Sahn-ı Seman Medresesi yoktur. Bu

okul Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde açı- i

lan döneminin en ileri düzeydeki okuludur.

Fatih Sultan Mehmet bu medreseye birçok j

bilim adamını hoca olarak getirtmiştir. i

Hendesehane ve İstihkâm Okulu XVIII. I

yüzyılda açılan askerî okullardır. Hendese- >

hane I. Mahmul Dönemi'nde, istikam Oku- i

lu ise I. Abdülhamit Dönemi'nde açılmıştır, j

Rüştiyeler ve sultani adı verilen okullar )

XIX. yüzyılda açılmışlardır, ilk rüştiye II. j

Mahmut Dönemi’nde açılmış, ortaokul i

düzeyinde eğitim vermiştir. Sultani ise Ab- j

dülaziz Dönemi’nde açılan İlse seviyesin- j

de ancak idadilerin üzerinde eğitim veren j

okullardır. j

10. II. Mahmut Dönemi'nde yapılan öncüllerde

verilen ıslahatlar incelendiğinde,

• Resmf gazetenin yayımlanmasıyla

yapılan yeniliklerden halkın haberdar

edilmesi ve halk desteğinin sağlanmak

istenmesi amaçlanmıştır

• Nüfus sayımının yapılması ile askere

alınabilecek erkeklerin sayısı tespit edilmek istenmiştir. Bu sayımda hayvanlar

da sayılmıştır. Nüfus sayımı hem askerî

hem de ekonomik amaçlıdır.

• Polis teşkilatlanmalarının oluşturulmasıyla iç güvenlikle ilgili sorunların çözümü ve dolayı sı ile merkezî otoritenin

sağlanması amaçlanmıştır.

• Müsadere usulü kaldırılarak özel mülkiyetin önündeki engel kaldırılmak istenmiştir. Bu uygulamanın kaldırılmasında

devlete olan bağlılığın artırılması da

amaçlanmıştır. Ancak özel mülkiyet

sınırlandırılmamış, aksine, müsadere

kısmen kaldırılarak özel mülkiyet korunmaya çalışılmıştır.

@ ® © ® s ©

11. Osmanlı Devleti, XIX. yüzyılda Fransız ihtilalinin etkilerini yoğun bir şekilde hissetmiştir. Bu etkiler arasında,

• azınlıklar tarafından ulusçu isyanlar çıkarılması,

• Rusların izlediği Panslavisl politikanın

güçlenmesi,

• Osmanlı Devletinin devleti çöküşten

kurtarmak için demokratik adımlar atması,

• meşrutiyet yönetimine geçilmesi ve anayasa ilan edilmesi

gibi gelişmeler yer almaktadır. Osmanlı

Devleti bu yüzyılda demokratik adımlar

atarak toplumsal bütünlüğü korumayı ve

milliyetçi isyanları engellemeyi düşünmüştür.

Merkez isyanlarının artması Fransız ihtilali’nin etkisiyle yaşanan gelişmelerden biri

değildir. Merkezî otoritenin bozulması ile

yakından alakalı olan merkez isyanlarının

yaşanmasında millî düşüncelerin herhangi

bir etkisi yoktur.

■ S ^ © p ) l )

12. Fransız İhtilali ile ortaya çıkan milliyetçilik

akımı Osmanlı Devleti sınırları içindeki

farklı etnik kökene sahip uluslarda isyanlara, bağımsızlık mücadelelerine neden

olmuştur. Bu uluslardan biri de Araplardır, Ingiltere ile Hicaz Emiri Şerif Hüseyin

arasında imzalanan Mac Mahon Antlaşması (I) ve Arapların İngilizlerle birlikte

hareket ederek Osmanlıya karşı mücadele

etmesi (II) milliyetçilik akımının etkilen kapsamında değerlendirilebilir.

> B/î C ^ E

13. Osmanlı Devleti,

• Makedonya’yı Balkan Savaşları sonunda,

• Bulgaristan'ı II. Meşrutiyet'in ilanı sırasında,

• Bosna Hersek'i II. Meşrutiyet'in ilanı sırasında,

• Arnavutluk'u Balkan Savaşları sonunda

kaybetmiştir.

Bu gelişmelerin hepsi XX. yüzyıldadır Yunanistan ise 1029’da bağımsızlığını elde

etmiştir.

100

/

! 2014 - KPSS / GK

14. Erzurum Kongresi’nde. “Millî sınırlar iç in ­

d e vatan bir bütündür, bölünemez." kararı

ile millî sınırlar belirlenmiştir. Millî sınırlar

konusu son OsmanlI Mebusan Meclisinde

kabul edilen Misakımillî’de de yer almıştır (i). Bunun dışında Erzurum Kongresl'nin

"azınlıklara ayrıcalıklar verilemeyeceği“

yönündeki kararı da Misakımillî kararlarında yer alır. Misakımillî’de azınlıklarla İlgili

"Azınlıkların haklan komşu memleketlerde

yaşayan Türklere verilen haklar kadar olacaktır." şeklinde karar alınmıştır.

Ancak, Misakımillî'de "manda ve himaye

anlayışının reddi" ya da "padişah ve halifenin millî güçlerce kurtarılacağı" yönünde

herhangi bir karar yoktur.

Kâzım Karabekir’e bağlı XV. Kolordu'nun

Ermenilere karşı başlattığı harekâtın başarılı olması 3 Aralık 1920’de TBMM Hükümeti ile Ermenistan Hükümeti arasında

Gumrü Antlaşmasînın imzalanmasıyla i

sonuçlanmıştır. Ermeniler, Sevr'in geçersizliğini kabul ederek TBMM’nin varlığını

tanımıştır. Bu antlaşma ile

* Kars ve çevresi kurtarılmıştır (i).

• Bölgedeki ordular cephe kapandığı ¡çın

Batı Cephesi’ne kaydırılmış ve Batı

Cephesi güçlendirilmiştir (II).

i Fakat imzalanan bu barış antlaşması ya da

kazanılan askerî başarının Ermenilerin göç

ettirilıtıesi İle İlgili bir sonucu yoktur. Ermeni halkın Suriye’ye göç ettirilmesi 1915’te

Kafkas Cephesi çatışmalarının devam ettiği döneme ait bir gelişmedir.

16.

15. I. İnönü Muharebesi sonrasında,\\16 Mart

1921’de TBMM Hükümeti ile Rusya arasında Moskova Antlaşmasînın imzalanmasında.

• Sovyet Rusya’nın sınır güvenliğini-sağlama isteği,

• Ortak düşmana karşı İki ülke arasında

siyasi ve askerî güç birliği sağlanmak

.istenmesi,

• Sovyet Rusya’nın uluslararası politikada

yalnız kalması ve rejimini yayma düşüncesi, >

• İtilaf Devletlerinin Bolşevik rejimini tehdit olarak gördüklerinden Sovyet Rusya’ya yaklaşmamaları ;

etkili olmuştur. --..Ç

Ancak Kafkas cumhuriyetleri ile Kars Antlaşması 13 Ekim 1921 ’de yani Moskova

Antlaşmasından daha sonra imzalanmıştır.

( * ® C D

17. I, İnönü Muharebesinden sonra itilaf Devletlerinin ikilik yaratarak Sevr'i kabul ettirmeyi amaçladıkları Londra Konferansına

başlangıçta TBMM doğrudan çağrılmamıştır. Bu şekilde davranarak TBMM'nin

varlığını tanımak İstemeyen İtilaf Devletleri TBMM’ye doğrudan çağrı yapmak zorûnda kalmışlardır. İtalya’nın bu konuda

araGilık yapması İtilaf Devletleri arasında

görüş ayrılığının ortaya çıktığını gösterir.

TBMM'nin kendi adına Londra Konferan-

. sı'nda temsilci bulundurması İtilaf Devletlerinin TBMM'yi resmen tanımasına ortam

hazırlamıştır Bu nedenle konferansa katılan TBMM'nin uluslararası alanda saygınlığının zedelendiği yönündeki yargı doğru

değildir. TBMM tam tersi bu konferansta

resmî varlığını kabul ettirdiği gibi Misakımillî’yi de dünya kamuoyuna duyurma fırsatı bulmuştur.

T G -1 3

18. • Çok partili rejim denemelerinin başlatılması 17 Kasım 1924’te Terakkiperver

Cumhuriyet Fırkasının kurulması ile

gerçekleştirilmiştir. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Cumhuriyet Dönemi’nin

ilk muhalefet partisidir.

• Kabine Hükümeti Sıstemi’ne geçilmesi,

29 Ekim 1923'te cumhuriyetin ilanı ile

gerçekleşen bir gelişmedir.

• Takrir-i Sükûn Kanunu, Şeyh Sait İsyanîna karşı önlem almak amacı ile 4 Mart

1925'le çıkarılmıştır. Bu kanunla gazetelere sansür uygulanmıştır.

• Ankara’nın yeni Türk devletinin başkenti

olması cumhuriyetin ilanından hemen

önce 13 Ekim 1923'te yaşanan bir gelişmedir.

: • Ezanın Türkçe okunması 1933’te Bursa’da protesto edilmiştir.

Buna göre Ankara’nın başkent olması diğerlerinden daha önce gerçekleşmiştir

19. Cumhuriyet Dönemi’nde sosyal alanda yapılan önemli inkılaplar şunlardır.

• Şapka Kanunu ve kılık kıyafet düzenlemesi

• Tekke ve zaviyelerin kapatılması

• Ölçü, tartı, takvim ve saat alanında yeniliklerin yapılması

• Milletlerarası rakamların kabul edilmesi

• Hafta tatilinin pazar gününe alınması

• Soyadı Kanunu'nun çıkarılması

Ölçülerde yapılan değişikliklerin amacı

toplumsal alanda var olan ikili uygulamaları engellemektir (I). Bunun yanında ölçü

birimlerinin değiştirilmesi ve hafta tatilinin

pazara alınması uluslararası alanda Avrupa ülkeleri ile ilişkileri de kolaylaştırmayı

amaçlamıştır (II). Tekke ve zaviyelerin kapatılmasında toplum üzerinde dinî baskı

kuran kesimlerin etkilerini azaltmak ve batıl

inançların yaygınlaşmasını engellemek

amacı bulunmaktadır

101

/ .... .... ....

f 2 0 1 4 -K P S S /G K

20. Atatürk Dönemi’nde eğitim alanında birçok !

adım atılmıştır. Eğitim alanında yapılan in- j

kılaplarda, j

■ laiklik (I), İ

■ milliyetçilik (II). i

• eşitlik (İli) |

anlayışlarının tamamı dikkate alınmıştır. j

• Kız çocuklarının ve erkek çocuklarının j

karma okullarda eğitim alabilmesi, ilköğ- j

retimin parasız ve zorunlu hâle getirilmesi “eşitlik” anlayışının dikkate alındığının önemli kanıtlarından biridir.

- • Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile Türkiye'deki

i tüm okulların Maarif Vekâletine bağlan- J

5 ması, okullara gönderilen bir genelge

■' ■ ile Maarif Vekâletine bağlanan okulların

Türkçe, tarih ve coğrafya derslerinin

Türkçe okutulmasının istenmesi milliyetçilik ilkesi ile ilgilidir Ayrıca Türk Dil

Kurumunun ve Türk Tarih Kurumunun

kurulma amaçları dikkate alındığında

milliyetçilik anlayışının önemsendiği görülmektedir.

22. Cumhuriyet Dönemi'nde yapılan inkılapların kadrolu bir şekilde yürütülmesine ve

uyumlu bir hükümet ile sürdürülmesine,

• Cumhuriyetin ilanından önce bizzat

Mustafa Kemal’in Halk Fırkasını kurması katkı sağlamıştır. Mustafa Kemal Halk

Fırkasını kurarak inkılap yanlılarının bir

arada örgütlü olarak hareket etmesini

sağlamıştır (I),

• Cumhuriyetin ilanı ile Kabine Hükümeti

Sistemi'ne geçilmesi ve hükümeti kurma

hakkının başbakana verilmesi uyumlu

bir hükümet çalışmasına ortam hazırlamıştır. Böylece yapılan inkılaplar ve

yapılmak istenen inkılaplar daha kolay

planlanmış ve gerçekleştirilmiştir (II).

Fakat, çok partili hayata geçiş denemelerinin inkılapların yapılmasını kolaylaştırıcı

bir yönü yoktur.

25.

26.

• Medreselerin kapatılması, din eğitiminin

devlet denetiminde verilmeye başlanması, bilime aykırı derslerin kaldırılması

“laiklik" anlaşıyı yönünde hareket edildiğine kanıt olarak gösterilebilir.

23. Atatürk, soruda verilen sözünde tam bağımsızlığın önemini vurgulamıştır. Bu nedenle Atatürk’ün verilen sözü özellikle “milliyetçilik” ilkesi ile ilgilidir. Tam bağımsızlık

milliyetçilik ilkesi ile iç içe bir anlayıştır.

^ B V Ç ip y E

21. İnkılapları dogmalaştırmaktan ve ilkeleri

yeni gelişmelere cevap veremez hâle dönüşmekten koruyan, çağın ve toplumun

gereksinimlerini dikkate alarak sürekli yenileşmeyi hedefleyen temel ilke inkılapçılıktır.

(A 0:cYD );t)

24. Fransa Hükümeti, Suriye’deki askerlerini

ülkesine çekmiş ve bölgedeki manda yönetimini sona erdirmiştir. Bu durumun yaşanmasında Almanya’nın aşırı silahlanması ve

Ren Bölgesi’ne asker yığması etkili olmuştur. Her an yeni bir savaşın çıkmasından

endişe duyan Fransa ülke dışındaki tüm

askerî birliklerini geri çağırmıştır. II. Dünya

Savaşı tehlikesinin yaşanması Fransa’nın

Suriye’deki manda yönetimini de sona erdirmesine neden olan gelişmedir.

27.

T G -1 3 !

Dünya tarihini hemen her alanda derinden

etkileyen II. Dünya Savaşi’nın sonuçları

arasında "sömürgeciliğin manda ve himayecilik anlayışına dönüşmesi” gelişmesi

yer almamaktadır. Tam tersine II. Dünya

Savaşı’ndan sonra sömürge altındaki birçok ulus bağımsız olmuştur. Manda ve himayecilik anlayışı I. Dünya Savaşı’nın sonunda sömürgeciliğin yeni yöntemi olarak

ortaya çıkan anlayıştır.

1975 te Doğu ve Batı blokları arasında

yaşanan yumuşama sürecinin bir sonucu

olarak imzalanan ve Avrupa Güvenlik ve İş

Birliği Teşkilatının temel ilkelerini kapsayan

Helsinki Nihai Senedi'nde “uluslararası bütün askerî ittifakların şonlandırıfması” yönünde bir ilke yoktur.

Helsinki Nihai Senedi'nin temel ilkeleri şunlardır:

• Avrupa devletlerinin egemenlik yönünden eşit olması

■ Anlaşmazlıkların barışçı yollarla çözülmesi

■ Devletlerin birbirlerinin toprak bütünlüğüne saygı göstermesi

• İnsan haklarına ve temel özgüllüklere

saygı gösterilmesi

■ Devletlerin birbirlerinin iç işlerine karışmaması

• Uluslararası hukuka saygı gösterilmesi

• Sınırların dokunulmazlığının sağlanması

• Devletler arasında iş birliğinin geliştirilmesi

ABD’de “Kara Perşembe" adı verilen olayla birlikte New York Borsasımn çökmesi ile

başlayan 1929 Dünya Ekonomik Buhranı

ABD’de siyasi sonuçlara da neden olmuştur. 1933’te Franklin Delano Roosevelt

ABD başkanı seçilmiş ve “New Deal” adı

verilen ekonomik politikalar uygulayarak

yaşanan krize karşı önlemler almıştır. Bu

politika ile bankacılıkla ilgili yeni düzenlemeler yapılması, mevduat hesaplarının

garanti altına almması, merkez bankasının

kurulması atılan önemli adımlardandır.

102

2014-KPSS/GK

u

î

TG ~ 14 )

1. Bu testte 60 soru vardır. DENEME 14

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Genel Kültür Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

1. İslamiyet öncesi Türk to plu lu kların a ait kurgan adı

verilen anıt mezarlarda,

I. m ad en î süs eşyaları,

II. eyer ve üzengi,

MI. dokum a ürünleri

kalıntılarından hangilerine rastlanılabilir?

A ) Y a ln ız I B) Y aln ız II C ) Y aln ız İli

D ) I ve II E) I, II ve MI

3. • Idil Bulgar H an lığ ı’na gönderilen Abbasi elçilik heyetinin kâtibidir.

• S eyahatnam esi ile tanınır.

• Eserinde Bulgarian O ğuzlar, Peçenekler, B aşkırtlar, Hazarlar, R uslar ve diğer b azı milletlerin siyasi

düzenleri, dinî inançları, ahlak kuralları, ölü göm m e

m erasim leri, evlen m e gelenekleri, ekonom ik durum ­

ları hakkında bilgilere yer vermiştir.

Özellikleri verilen İslam âlimi aşağıdakilerden hangisidir?

A ) îbni-i S in a B) İbn-i Batuta

C ) F a ra b î D ) İbn-i F adlan

E ) G azafî

£

o

o

js:

2. Selçuklularda sultan tarafından verilen emirlerin yerine getirilmesini sağlayan, sultan bir yere giderken

yolunu açan görevli aşağıdakilerden hangisidir?

o

e

>.

«3

> 4

o

<e 4

>.

'fw'

x;

A ) Hacip B) Ş ıh n e C ) S erhen k

D ) N aip E ) C âm e d â r

S

5

5

Aşağıdakilerden hangisi II. Mehmet Dönemi’nde İstanbul’un fethi öncesi Bizans Devleti’ne Boğaz’ın

kuzeyinden gelebilecek yardımları engellemek amacıyla inşa edilmiştir?

A ) G ü zelceh isar B) Rum eli Hisarı

C ) Kilitbahir Kalesi D ) Seddülbahir Kalesi

E ) A kçahisar

103

2014-KPSS/GK TG -14

r

s

]

5. OsmanlI Devleti'nde uygulanan D irlik Sistemi ile

I. hâzinenin ülke savunması için ayrılan giderlerinin

azaltılması,

II. taşra yönetiminin kolaylaştırılması,

III. ülke İçinde oluşabilecek güvenlik ve asayiş sorunlarının çözülmesi

durumlarından hangileri sağlanmıştır?

A) Y aln ızI B) Yalnız III C) I ve II

D) II ve lll E) I, II ve III

7. OsmanlI D evleti’nin Duraklama ve Gerileme dönemlerinde yaşanan aşağıdaki isyanlardan hangisinin

diğerlerinden farklı bir niteliğe sahip olduğu söylenebilir?

A ) Gürcü Nebi İsyanı

B) Canbolatoğlu İsyanı

C ) Katırcıoğlu İsyanı

D) Karayazıcıoğlu İsyanı

E) Kabakçı Mustafa İsyanı

E

c

ü

6. I. İhtisap Ağalığı

II. Derbent Sistemi

O

e:

«ı

>ı

y

re 8.

lll. Bac Eminliği

Yukarıdaki Serden hangilerinin OsmanlI Devleti’nde

ekonomik hayatın düzenlenmesi, geliştirilm esi ve

denetlenmesi ile ilgili oluşturulduğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

j ;

&

5

li

|

D) II ve lll E) 1,11 ve lll

OsmanlI Devleti'nde XVII. yüzyılda,

e avarız vergisi sürekli hâle getirilmiş,

* İltizam Sistemi yaygınlaştırılmış,

e Tım ar Sistemi’nin uygulandığı birçok toprak mukataa arazi hâline getirilmiştir.

Yaşanan bu gelişmelerin aşağıdakilerden hangisine

ortam hazırladığı savunulamaz?

A) Kapı kulu askerlerinin sayılarının artırılmasına

B) Hâzinenin giderlerinin azalm asına

C ) Taşra yönetiminin bozulmasına

D ) Halkın devlete olan güveninin sarsılmasına

E) Köyden kente göçlerin artmasına

104

2 0 1 4 -K P S S /G K j j .

T G - 1 4 !

i/vi h'ü-'luj a.m.L 'r 'L'i -a ¿¿j.-ü .*¿-1 w ı • -ıitj w* >c*ooo . »• :

9. Â şağıdakilerden hangisi XI, yüzyılın sonlarında başlayıp XIII. yüzyılın sonlarına kadar devam eden Haçlı

S eferlerim in sonuçlarından biri d eğ ild ir?

A) Feodal yönetimlerin Orta Doğu'da yayılması

B) Anadolu'daki refah düzeyinin azalması

C ) Anadolu'nun Türkleşme sürecinin hızlanması

D) Kâğıt, matbaa, pusula ve barutun Avrupa’ya taşınması

£ ) Akdeniz limanlarının öneminin artması

11. S ened-i İttifa k ta ayanların, İm zalanan sözleşm enin

h e r sadrazam tarafından yeniden onaylanm asını istem eleri,

I. demokratikleşme hareketinin devam ettirilmesinden yana oldukları,

II. elde ettikleri ayrıcalıkları devam ettirmek istedikleri,

İh. mutlak monarşiyi yıkmaya çalıştıkları

d urum larınd an hangilerinin kanıtı olarak g ö sterilebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız il C ) Yalnız İM

D) İv e III E) S, il ve III

\\

\\

\\

l

10. O sm anlı Devleti, aşağıdaki devletlerden hangisine

as ke ri b ir başarısızlığının sonucunda im zaladığı

an tlaşm a ile kendi isteği d ışında baskı sonucu kapitülasyon verm ek zo ru nd a kalm ıştır?

A ) Venedik B) Fransa C) Rusya

D) Hollanda E) İngiltere

12. II. A h d ü lh am it’ln K anu n uesasi’yi askıya alarak m eşruti yö n etim e son verm esiyle başlayan İstib d at Dön e m i’nde yaşanan g elişm eler arasında aşağadakilerden hangisinin bulunduğu savu n ulam az?

A) Düyun-u Umumiye İdaresinin kurulması

B) M ısır’ın İngiltere tarafından işgal edilmesi

C) Tunus’un Fransa tarafından İşgal edilmesi

D) Memfeket Sandıklarının Ziraat Bankasına dönüştürülmesi

E

o

o

■er.

te

>.

o

ÂZ

%

%

£

E) Sırbistan’ın özerk bir yapıya kavuşması

105

13. Birinci Balkan Savaşı sonrasında OsmanlI Devleti Midye - Enez Hattı'na kadar olan Balkan topraklarını kaybetmiştir.

Yalnızca bu bilgilere g öre savaş sonunda,

I. Batı Trakya,

II. Edirne,

III. Ege adaları

b ölgelerinden h angilerinde O sm anlı hâkim iyetinin

so n a erdiği savunulabilir?

A ) Yalnız il B) Yalnız İli C) I ve II

D) M ve III E) I. II ve III

| 2014-K P S S /G K l T G -1 4 )

i ] r^:~ - r-'": "J:" 1 - - .. ,r. ..ııı.ih... ^j i- :..n!

i 16. S elda Ö ğretm enin “Gümrü ve Batum antiaşmalannm

I uygulanamamasının nedeni nedir'?” soru su n a Abl

l duMah’m aşağıdaki cevaplardan hangisini verm esi

: d oğ ru olur?

!

t

I A) Ermenistan ve Gürcistan’ın Rusya’nın işgaline tfğ-

| raması

İ

| B) Antlaşmada yer alan kararların imzalayan taraflarca

{ ihlal edilmesi

ı

f C ) Antlaşmaların TB M M ’nin onayından geçmemesi

D) II. Dünya Savaşı’mn başlaması

\\ E) Ermeni Hükümetinin saldırgan politikalarının devam

1 etmesi

14. Birinci Dünya Savaşı sırasında M ac Mahon Antlaşma- £

sı’nın imzalanması ile birlikte Araplar İngilizlerle birlikte g

hareket etmişlerdir. 2

Yaşanan bu gelişm ede aşağıdaki anlayışların hangi- ^

terinin etkili olduğu sö ylenebilir? o

s:

A ) Emperyalizm - Milliyetçilik J 1

>.

B) Mllfiyetçflik - İslamcılık ^

>,

C ) İslamcılık - Osmanlıcılık Z

-e

D ) Ademimerkeziyetçilik - Kapitalizm ^

E) Kapitalizm - Komünizm |

15. A m as ya G e n e lg e s in d e yer alan ‘İstanbul Hükümeti |

görevini yerine getirememektedir.” m addesinin ge- j

rekçesi olarak aşağıdaki gelişm elerden hangisinin |

g österilm esi kronolojik o la ra k doğru değlfdir? |

A ) Mondros Ateşkesi'nin imzalanması |

|

B) Misakımillî'nin kabul edilmesi nedeniyle Mebusan |

Meclisinin dağıtılması j

C ) İzmir’in işgaline ses çıkarılmaması

D ) Anadolu’da işgallerin başlaması

E) Orduların terhisi ile ilgili uygulamaların başlatılması §

17. • Millî Mücadele Dönemi’nde herhangi bir sıcak çatışma yaşanmamıştır. Bu devlet TB M M Hükümetinin

Londra Konferansına doğrudan katılmasına aracılık etmiştir.

® İşgal ettiği bölgelerde milis güçlerle yoğun çatışmalar yaşanmıştır. Sakarya Savaşs’ndan sonra 20

Ekim 1921’de işgal ettiği yerleri boşaltmıştır,

ö z e llik le ri verilen d evletler aşağıdakilerden hangisin d e bâr arada verilm iştir?

A) İngiltere - Fransa

B) Ermenistan - İtalya

C) İtalya - Fransa

D) Gürcistan - İngiltere

E) Rusya - İtalya

106

! 2014- K P S S / G K S

18. 1923 ile 1930 yıllan arasında yaşanan,

• Şeyh Sait,

• Nasturi,

• Menemen

isyanlarının o rtak özelliği o larak aşağıdakilerden

hangisi gösterilebilir?

A) Rejim karşıtı bir yapıya sahip olma

B) Ülkenin doğu bölgelerinde yaşanma

C) Ekonomik nedenlere bağlı yaşanma

D) Devlet otoritesini tehlikeye sokma

E) Laik inkılapları hedef alma

20. 1925’te Mustafa Kemal Atatürk tarafından çalışmaları başlatılan, 1937’de hâzineye bağışlanan, 1992’de

birinci derecede tarihî ve doğal sit alanı olarak tescillenen Atatürk Orman Çiftliği günümüzde aşağıdaki bakanlıklardan hangisine bağlı tüzel kişiliği haiz

bir kuruluş olarak varlığım devam ettirmektedir?

A) Çevre ve Orman Bakanlığı

B) Kültür ve Turizm Bakanlığı

C) Bayındırlık ve fskân Bakanlığı

D) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

E) İçişleri Bakanlığı

T G -14 î

21. 3 Mart 1924’te alınan kararlarla Şeriye ve Evkaf

Vekâletinin kaldırılması,

19. Yeni Türk devletinin ilk D iyanet İşleri Başkanı olarak

atanmasında R ıfat Börekçi’nin,

I. Millî Mücadele yanlısı tavır takınması,

II. Ankara Müftülüğü yaptığı sırada İstanbul Fetvası’na karşı çalışmalarda bulunması,

III. dinî bilgisinin ve kişisel özelliklerinin cumhuriyet yönetimini güçlendirecek bir yapıda olması

özelliklerinden hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C ) Yalnız III

D) İv e III E) I, II ve III

E I. eğitim,

o

° II. siyaset,

’£ III. hukuk

w

T'

^ alanlarından hangilerinde yapılan düzenlemeleri

ît* desteklemiştir?

Z A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

jz D) I ve III E) I, II ve III

İ

S

S

22. Cumhuriyet Dönemi’nde yaşanan aşağıdaki gelişmelerden hangisi diğerlerinden daha sonra gerçekleşmiştir?

A) Fethi O kyar’ın Cumhuriyet Dönemi’nde ilk TBMM

başkanı olarak seçilmesi

B) Aşar vergisinin kaldırılmasına dair kanunun kabul

edilmesi

C) Milletlerarası saat ve takvimin kullanılmasına dair

kanunun kabul edilmesi

D) Gazi Mustafa Kemal Paşa’mn “Nutuk’ünu okuması

E) Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu’nun kabul edilmesi

107

23. Atatürk’ün "Benim havarilerim yoktur. Mem leket ve

millete kimler hizmet eder ve hizmete layık ve muktedir

olduğunu gösterirse havari onlardır.” sözüyle

J 2014 - KPSS I GK %

i

TG-14

26. 19701i yıllarda ABD ve Çin arasında yumuşama

sürecinin hızlanması ve diplomatik yakınlaşmanın

yaşanmasına,

I. halkçılık,

II. cumhuriyetçilik,

III. devletçilik

s

1

I. A B D ’nin Vietnam ’daki askerî güçlerini çekmesi,

II. Çin’in Japonya'nın tehditlerinden endişe duyması,

III. Mekik Diplomasîsi’nin başarı ile sonuçlanması

ilkelerinden hangileri arasında ilişki kurulabilir?

A ) Y alnız! B) Yalnız II C) Yalnız ILI

D) İv e H1 E) 1,11 ve III

|

24. Atatürk "İnsan yaşadığı, bulunduğu ve çalıştığı çevre 1

içinde, o dönemi yönetenlerle beraber ve bir görüşte ^

olursa aynı çevre ve dönemin adamı olmaktan çıkam az.” sözü ile aşağıda verilen ilkelerden hangisinin o

o

doğrudan önemini vurgulamıştır? ■

A) İnkılapçılık B) Laiklik a

c

C ) Devletçilik D) Halkçılık >

<8

E) Milliyetçilik J

>.

jz

25. Hindistan’ın ruhani ve kurucu lideri Mahatma Gandhi tarafından ortaya atılan ve Hindistan’ın bağım- £

sazlığına giden yolda uygulanan eylemlere temel *

oluşturan felsefeyi aşağıdakilerden hangisi en iyi

şeklide açıklamaktadır?

A ) Belli bir kötülüğe karşı kararlılıkla am a şiddete başvurmaksızın direnmeyi öngören düşüncedir.

B) Emperyalizme karşı örgütlü bir şekilde milis direnişi

yapılmasını savunan düşüncedir.

C ) Uluslararası iş birliğini ve devletlerin barış için diplomatik çaba sarf etmesini öngören politik düşüncedir

D) Barış için silahlı mücadelenin yapılması gerektiğini

ortaya koyan fikirdir,

E) Büyük devletlerin, gelişmeyen ülkelerin korunmasını ve geliştirilmesini sağlamak için benimsediği

düşüncedir

durumlarından hangilerinin ortam hazırladığı savunulabilir?

A) Y a ln ızı B) Yalnız ili C) i ve II

D) II ve İli E) 1,1! ve İSI

27. 19 91’de yapılan A lm atı Zirvesi aşağıdaki gelişmelerden hangisi ile sonuçlanmıştır?

A) Arap - İsrail savaşlarının sona ermesi

B) Bağımsız Devletler Topluluğunun kurulması

C ) Şanghay İş Birliği örgütünün kurulması

D) Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının

kurulması

E) Afganistan Sorunu’nun çözülmesi

108

1. Kurganlar İslamiyet öncesi Türk toplulukla- ;

rı hakkında bilgi sahibi olunmasına yardım- j

cı olan anıt mezarlardır, ikincil bir yaşama j

inanan Türkierde ölen kişilerin mezarlarına j

o kişinin eşyaları da konmuştur. j

e Madenlerin işlenmesinde ileri düzeye !

ulaşan Türklerin kurganlarında madenî j

süs eşyalarına rastlanmaktadır (I).

® Atı evcilleştiren ilk topluluklardan biri j

olan Türklerin eyer ve üzengiyi de ilk j

kullananlar olduğu kabul edilmektedir, j

Kurganlarda da eyer ve üzengilere

rastianılmaktadır (II). j

s Göçebe bir yaşam süren İslamiyet ön- ş

cesi Türklere ait kurganlarda dokuma i

ürünleri de bulunmaktadır. :

i

j 2014 -K P S S /G K ÇÖZÜMLERİ '

2. Selçuklularda sultan tarafından verilen İ

emirlerin yerine getirilmesini sağlayan, sul- i

tan bir yere giderken yolunu açan görevli i

serhenktir.

Şıhne, eyaletlerde askerî yönetici olarak j

görev yapan kişidir.

Hacip, hükümdar ile halk ve hükümdar ile j

hükümet arasındaki ilişkileri düzenlemekle j

görevlidir! t

Naip, hükümdar başkentte olmadığı za- t

man ona vekâlet eden devlet idarecisidir,.. î

Câmedâr, sultanın elbiselerini muhafaza i

eden görevlidir. i

3. idil Bulgar Hanlığı’na gönderilen Abbasi

elçilik heyetinin kâtibi lbn-i Fadlan'dır. İbn-i

Fadlan bu seferini Seyahatname adlı eserinde anlatmıştır, ibn-i Fadlan’ın Seyahatnamece, Bulgarlar, Oğuzlar, Peçenekler, |

Başkırtlar, Hazarlar, Ruslar ve diğer bazı j

milletlerin siyasi düzenleri, dinî inançları

ahlak kuralları ölü gömme merasimleri, giyecekleri, evlenme gelenekleri, dilleri, ekonomik durumları, vergi ve ticaret sistemleri

özelliklerine dair yaptığı açıklamalar dikkat

çekicidir.

< § ) © © • ©

4. II. Mehmet (Fatih) Dönemi'nde İstanbul'un

fethi öncesi inşa edilen ve Bizans Devleti'ne Boğaz’ın kuzeyinden (Karadeniz’den)

gelebilecek yardımları engellemeyi amaçlayan askerî yapı Rumeli (Boğazkesen)

Hisarı’dır.

Güzeicehisar (Anadolu Hisarı), I. Bayezit

(Yıldırım Bayezit) Dönemi’nde İstanbul'un

fethine yönelik olarak inşa edilmiştir.

Kilitbahir Kalesi, Fatih Sultan Mehmet Dönemi'nde Papalık tarafından Bizans’a yardım yapılmasını engellemek için Çanakkale Boğazı’na inşa edilmiştir. Seddülbahir

Kalesi, Venediklilerin Limni ve Bozcaada’yı

işgal etmelerinin ardından Çanakkale’nin

Rumeli kıyısına Gelibolu'ya inşa edilmiştir

Akçahisar ise Arnavutluk’tadır.

© • © @ ©

5. OsmanlI Devieti’nde uygulanan Dirlik Sistemi devletin askerlik, ekonomi, güvenlik

ve yönetim alanlarında önemli yararlar

sağladığı bir uygulamadır. Maaş ve hizmet

karşılığı gelirleri devlet adamlarına ayrılan

araziler dirlik sahiplerinin yönetimindeydi.

Dirlik sahibi bu gelirlerle devlete savaş

zamanı kullanılmak üzere atlı asker yetiştirirdi. Bu da devletin hâzineden savunmaya

. ayırdığı payın azalmasında çok önemli bir

yere sahipti. Bu özellikleri değerlendirildiğinde OsmanlI Devleti Didik Sistemi ile

® hâzinenin ülke savunması İçin ayrılan

giderlerinin azaltılması (I),

s taşra yönetiminin kolaylaştırılması (II),

„ » ülke içinde oluşabilecek güvenlik ve

asayiş sorunlarının çözülmesi (III),

® tarımsal üretimde sürekliliğin sağlanması

kazanılırlarını elde etmiştir.

@ İX Ç ) © #

TG -14 i

j 6. OsmanlI Devleti ekonomik hayatın düzen-

| lenmesi, geliştirilmesi ve denetlenmesi

j amacı İle önemli çalışmalarda bulunmuşj tur. ihtisap Ağalığı (I), Derbent Sistemi

S (II) ve Bac Eminliği (III) ekonomik hayatla

t İlgilidir.

: İhtisap Ağalığı, üretilen mallar üzerinde

i kalitenin kontrol edilmesine yönelik oluşj turulan İhtisap Sistemi'nln yürütülmesini

j sağlayan makamdır.

i Derbent Sistemi'nde ülke içindeki yol ağı

I üzerinde bulunan önemli noktalara kontI rol tahkimatları yapılarak ulaşım güvenliği

! sağlanırdı. Dolayısıyla bu sistem ticaretin

î gelişimine olumlu katkı sağlamıştır.

> Bac Eminliği, çarşı ve pazarlarda verg

| denetiminin sağlanması için oluşturulan

i makamdır.

i

s

i

\\ 7. OsmanlI Devleti'nln Duraklama ve Gerilej me dönemlerinde yaşanan,

j . . • Gürcü Neğj,

i . • Katırcıoğlu,

e Karayazıcıoğlu,

i s Canbolatoğlü

j isyanları Celali isyanları'ndandır. Ancak

l Kabakçı Mustafa İsyanı III. Selim'in tah-

| tan inmek zorunda kalması ile sonuçlanan

\\ Merkez isyanları'ndandır. Bu nedenle dij gederinden farklı bir niteliğe sahiptir.

j ® § X Ç ) ® #

İ

i

i

i

i

109

2014-KPSS/GK

10. OsmanlI Devleti Rusya’ya 1768 - 1774

Osmanlı - Rus Savaşında yaşanan başarısızlığın ardından imzaladığı 1774 tarihli

Küçük Kaynarca Antlaşması ile kendi isteği

dışında baskı sonucu kapitülasyon vermek

zorunda kalmıştır. Venedik’e Fatih Sultan

Mehmet Dönemi’nde, Fransa’ya Kanuni

Sultan Süleyman Dönemi’nde kapitülasyon verilirken Ingiltere ve Hollanda'ya kapitülasyon hakları XVI. yüzyılın sonlarına

doğru İli. Murat Dönemi’nde verilmiştir.

OsmanlI Devleti’nde XVII. yüzyılda ortaya

çıkan,

» Avarızın sürekli hâle getirilmesi,

• iltizam Sistemi'nin yaygınlaştırılması,

® Umar Sistemi’nin uygulandığı birçok

arazinin mukataa araziye çevrilmesi

gelişmelerinin sonuçları arasında “Hazînenin giderlerinin azalması" gelişmesi yer almaz.

Fakat avarız (olağanüstü hâl vergisi)ın

sürekli hâle getirilmesi, İltizam Sistemi’nin

(açık artırma usulü ile bir bölgenin vergisinin mültezimlere verilmesi) yaygınlaşması,

tımar arazilerinin mukataaya çevrilmesi

devletin nakit ihtiyacının arttığının kanıtıdır.

Bu şekilde uygulamalar halkın vergi yükünü artırmış, Tımar Sistemi’nin bozulmasına

neden olmuş, iç güvenliğin sarsılmasına

ortam hazırlamıştır. Tımarlı sipahi sayısının azalması ile birlikte kapı kuiu askerlerinin sayısı da artırılmıştır. Yaşamın zorlaşması devlete olan güvenin azalmasına

neden olduğu gibi köyden kente göçleri de

yoğunlaştırmıştır.

@#©@©

Kudüs gibi yerlerde kontluklar kurmuş ı

böylece feodal yapı Orta Dcğu’ya ta- j

şınmıştır. j

® Batı ve Doğu ülkeleri arasında etkileşim yaşanmıştır.

e Akdeniz ticareti iki farklı toplum arasında yoğunlaşmış; İslam dünyasında kullanılan kâğıt, matbaa, pusula ve barut

gibi buluşlar Avrupa’ya taşınmıştır.

Fakat seferlerin Anadolu'nun Türkleşme

sürecini hızlandırması söz konusu değildir.

Tam aksine bu sürecin yavaşladığı söylenebilir,

12. istibdat Dönemi, II. Abdülharnlt’in 1877

- 1878 Osmanlı - Rus Harbi’ni (93 Harbi)

bahane ederek meşrutiyet yönetimine son

vermesi Kanuneşasi'yi askıya alması ile

başlayan, 1908'de II. Meşrutiyetin ilanına

kadar devam eden dönemdir.

Sırbistan'ın özerk bir yapıya kavuşması

Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan 1829 Edime Antlaşmasıyla gerçekleşmiştir. Bu gelişme II. Mahmut Döneml’nde yaşanmıştır.

Düyun-u Umumiye idaresi, 1881'de AvrupalIların Osmanlı Devleti’nden alacaklarını

tahsil etmek için oluşturdukları bir kurumdur. Mısır 1882’de İngiltere tarafından işgal

edilmiştir. Tunus 1881'de Fransa tarafından işgal edilmiştir. Memleket Sandıkları

1888’de Ziraat Bankasına dönüştürülmüştür. Bu gelişmelerin hepsi istibdat Dönemi'nde yaşanmıştır.

® (IiC X ö ;#

T G - 14

13. Birinci Balkan Savaşı Osmanlı Devleti’nin

ağıryenilgisi ile sonuçlanmış, savaş sonrasında Osmanlı Devleti ve Balkan devletleri

arasında imzalanan Londra Antlaşmasıyla Ege adaları, Batı Trakya, Makedonya,

Arnavutluk kaybedilmiştir. Bulgaristan ile

Osmanlı Devleti arasında Midye - Enez

Hattı sınır kabul edilmiştir. Bulgaristan neredeyse İstanbul sınırlarına kadar topraklarını genişletmiştir. Bu nedenle Osmanlı

Devleti’nin Midye - Enez Hattı'na kadar

gerilemesi, Tüm Balkan topraklarının kaybedildiğinin kanıtıdır. Buna göre Osmanlı

Devleti’nin,

a Batı Trakya (I),

e Edirne (II)

o Tekirdağ, KIrklareli,

® Makedonya, Arnavutluk

bölgelerini kaybettiği söylenebilir, Ege adaları ise Balkan toprağı değildir.

XI. yüzyılın sonlarına doğru başlayıp XIII. j

yüzyılın sonlarına kadar devam eden Haçlı j

Seferleri Türk ve dünya tarihini önemli öl- \\

çüde etkilemiştir. Dördü kara yolu ile Ana- I

dolu üzerinden dördü deniz yolu ile Akde- j

niz üzerinden yapılan Haçlı Seferleri genel i

anlamda başarısız, olsa bile (Tek başarılı jolan Haçlı Seferi Birinci Haçlı Seferimdir.) )

Bu seferler sonucunda, : j

® Anadolu tahrip olmuş, Anadolu ekono- j

misi sarsılmıştır. j

s Anadolu Selçuklu Devleti merkezini iz- j

hik’teri Konya’ya taşımıştır. j

e Halkın refah düzeyi azalmıştır. j

• Türk saldırılarından kurtulan Bizans j

Devleti’nin ömrü uzamıştır,

# Haçlılar İznik, Antakya. Urfa. Musul, j

İ1. 1808'de Sultan II. Mahmut ve âyanlar arasında imzalanan Sened-i ittifak âyanların

bulundukları yönetim birimlerindeki haklarını güvence altına almış, resmî anlamda

kabul görmelerini sağlamıştır. Âyanlar elde

ettikleri ayrıcalıkların devamını sağlamak i

amacı ile de iktidara gelen her sadrazamın

bu belgeyi onaylamasını istemişlerdir (II).

Ancak ayanların Osmanlı Devleti’nde mutlak yönetim anlayışını sarsan bu belgenin

devamlılığını istemelerinde “demokratikleşme çalışmalarım devam ettirme" ya da j

"mutlak monarşiyi yıkma” gibi bir anlayışı

benimsedikleri savunulamaz. Âyanlar bu

şekilde bir anlayışa sahip olmamışlardır. J

i® # © © !) i

i

i

j

ı

ı

i

j

f

i

?

i

\\

î

110

f 2014-KPSS/GK

14. I. Dünya Savaşı devam ederken Mısır’daki

Ingiliz Yüksek Komiseri Mac Mahon OsmanlI Devleti’nin Mekke Emiri Şerif Hüseyin'e vaatlerde bulunmuş ve Mac Mahon j

Antlaşması adı verilen gizli antlaşma ile S

Şerif Hüseyin'i İngiltere’nin yanına çek- j

meyi başarmıştır. Bu gelişmenin ardından

Osmanlı Devleti Arap bölgelerinde ağır yenilgiler almıştır. İngiltere ile birlikte hareket

eden Arap şeyhleri OsmanlI Devleti’ne karşı saldırılarda bulunmuşlardır

Bu gelişmeler İngiltere'nin "emperyalist" i

politikalarının Araplar üzerinde etkili olduğunun kanıtıdır. Bunun yanında Arapların

da "milliyetçilik" akımından etkilendiklerinin

kanıtı olarak kabul edilir.

•®©@©

15. Amasya Genelgesi 22 Haziran 1919’da

yayımlanmıştır. Genelgede “İstanbul Hükümeti görevini yerine getirememektedir.” j

maddesiyle Millî Mücadele’nln gerekçesi ortaya konarak İstanbul Hükümetinin

teslimiyetçi politikası halka gösterilmeye

çalışılmıştır. Kronolojik olarak seçeneklerde verilen gelişmeler incelendiğinde bu

kararın alınmasıyla "Misakımillî’nin kabul

edilmesi nedeniyle Mebusan Meclisinin

dağıtılması” gelişmesinin bir ilişkisi yoktur, i

Bu gelişme Amasya Genelgesi’nden çok 1

sonra yaşanan bir durumdur. Mtsakımillî j

kararları 22 Ocak 1920’de alınmıştır. Bu

kararlan alınmasının ardından İtilaf Devletleri İstanbul’u resmen işgal etmiş (16 Mart

1920) ve ardından da. Mebusan Meclisi

dağıtılmıştır.

® # ( Ç X g ) ©

16. Gümrü ve Batum antlaşmalarının neden

uygulanmadığını soran Selda Öğretmen’e

Abdullah'ın “Ermenistan ve Gürcistan’ın

Rusya’nın işgaline uğraması“ cevabını

vermesi doğru olur. Yeni Türk devletinin Ermenistan İte İmzaladığı Gümrü Antlaşması

ve Gürcistan’la imzaladığı Batum Antlaşması, Sovyet Rusya'nın bu antlaşmaların

imzalanmasından kısa bir süre sonra iki

ülkeyi işgal etmesi nedeni ile yürürlülüğe

girememiştir. Türkiye, doğu sınırları ile ilgili

olarak Sovyet Rusya ile yeni bir antlaşma

imzalamıştır.

•®©(ÖXD

17. Milli Mücadele Dönemi’nde Güneybatı i 20.

Anadolu’yu işgal eden İtalya ile herhangi î

bir silahlı çatışma yaşanmamış, bu devlet j

TBMM’ye bağlı düzenli orduların başarı- j

larının ardından işgal bölgelerini sessizce j

terk etmiştir. İtalya ayrıca TBMM Hükû- j

metinin Londra Konferansı’na doğrudan j

katılmasına aracılık etmiştir. Fransa ise j

güney bölgelerinde milis direnişleri İle kar- i

şı karşıya kalmıştır. Bu devlet de bölgede |

ağır kayıplar vermiştir. Sakarya Savaşı’nın j

kazanılmasından sonra Fransa ile 20 Ekim j

1921'de Ankara Antlaşması imzalanmıştır.

18. s Şeyh Sait isyanı; 1925’te Diyarbakır'ın

Piran köyünde başlayıp tüm bölgeye

yayılan laik rejime karşı çıkarılan ilk isyandır. Bu isyanda Ingiltere’nin kışkırtması da etkilidir.

® Nasturi İsyanı, Hakkâri ve çevresinde

etkili olmuştur. İngiltere'nin desteği Ne

Hristiyanlar tarafından çıkarılan bu

isyanın amacı bölgede bir devlet kurmaktır.

» Menemen İsyanı, 1930’da İzmir'in

. Menemen ilçesinde laik rejime karşı

çıkarılan ve Asteğmen Kubilay’ın şehit

edildiği İsyandır.

Üç isyan değerlendirildiğinde ortak özelliklerinin "devlet otoritesini tehlikeye sokma”

.■.'i olduğu görülmektedir.

19. Cumhur yo: Dönemi'nde 3 Mart 1924 te !

Şeriye ve Evkaf Vekâleti kaldırılarak yerine I

Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel i

Müdürlüğü kurulmuştur. İlk Diyanet işleri ;

Başkanı olarak da Ankara Müftüsü Rıfat I

Börekçi atanmıştır. Rıfat Börekçi'nin bu i

makama getirilmesinde,

e Millî Mücadele yanlısı tavır takınması (i), \\

a TBMM'ye ve TBMM’deki Heri gelen li- i

der kadroya karşı İstanbul fetvasının i

yayımlanması üzerine birçok müftünün i

de imzasını taşıyan Ankara Fetvası'nın j

yayımlanmasında Rıfat Börekçi'nin ön- [

cülük etmesi (II), |

® Dinî bilgisinin ve kişisel özelliklerinin i

cumhuriyet yönetimini güçlendirecek i

bir yapıda olması özellikleri etkili oi- i

muştur j

( g î B X C X D ) # |

Mustafa Kemal Atatürk, Atatürk Orman

Çiftliği’nin bulunduğu arazinin ıslah edilerek örnek bir çiftlik hâline gelmesini sağlamış ve ölmeden önce de el yazısı ile

yazdığı vasiyetnamesinde bu çiftliği Türk

milletine miras olarak bırakmıştır. 1992’de

çıkarılan bir yasa ile bu çiftlik doğal sit alanı

olarak kabul edilmiştir. Günümüzde Atatürk

Orman Çiftliği; Gıda, Tarım ve Hayvancılık

Bakanlığına bağlı tüzel kişiliği haiz bir kurum olarak varlığını devam ettirmektedir.

TG - 1 4 i

Şeriye ve EvkafVekâletlnin kaldırılması,

• eğitim (I),

* siyaset (II),

® hukuk (İli)

alanlarında yapılan düzenlemeleri destekleyen bir inkılap hareketidir. Bu kurumun

kaldırılması ile kurum bünyesindeki medreseler ve medreselere ayrılan ödenekler

aynı gün çıkarılan Tevhid-I Tedrisat Kanunu

ile Maarif Vekâletine aktarılmıştır. Böylece

dinî nitelikte bir kurum olan Şeriye Vekâletinin eğitim üzerindeki etkisi yok edilmiştir.

Şeriye Vekâletinin görevlerinden biri de hukuksal alanda yapılan düzenlemelerin dinî

açıdan uygun olup olmadığı konusunda

hüküm vermekti. Kurumun kaldırılması bu

anlamda hukuk ve siyasi alanda laikleşmenin adımlarından birisidir. Dinî alanda

yetkileri olan bu kurumun bakanlık düzeyinden çıkarılması din ile devlet ve hukuk

işlerinin birbirinden ayrılması yönünde

atılan önemli bir adım olmuştur. Kurumun

kaldırılması ile Diyanet işleri Başkanlığı ve

Vakıflar Genel Müdürlüğü kurulmuştur.

(Ş x g (g ® #

111

j 2014 - KPSS I GK TG

2 2 . Fethi Okyar cumhuriyetin ilanından sonra j

1 Kasım 1923’te TBMM'nin Cumhuriyet |

Dönemi’ndeki iik başkanı olmuştur. Aşar

vergisi 17 Şubat 1925'te kaldırılmıştır.

Milletlerarası saat ve takvimin kabulüne

dair kanun 26 Aralık 1925'te kabul edilmiştir. Gazi Mustafa Kemal Paşa "Nutuk’’unu

15 - 20 Ekim 1927 tarihlerinde CHP’nin

İkinci Büyük Kongresi’nde okumuştur. Türk

Parasının Kıymetini Koruma Kanunu 20

Şubat 1930 da kabul edilmiştir.

(A>lXC':(g#

23. Atatürk’ün soruda verilen sözüyle

» halkçılık (I),

® cumhuriyetçilik (II),

® devletçilik (III)

ilkeleri arasında ilişki kurulabilir. Atatürk’ün

sözünde memleket ve millete hizmetin

öneminden bahsetmesi halkçılık ve devletçilikle ilişkilidir. Halkçılık; temelinde eşitlik

anlayışını barındıran, halka hizmeti, ada- !

leti esas alan Atatürk ilkesidir. Aynı şekilde ]

devletçilik ilkesi halkın ihtiyaçlarının karşı- ;

lanmasına yönelik devlet yatırımlarını esas ;

alır. Millete hizmet anlayışının vurgulandığı

Atatürk’ün sözü bu nedenle devletçilik ile

de ilişkilidir. Atatürk millete hizmet eden- i

terin milletin havarisi olduğunu belirterek, ı

yöneticilerin halk için var olduğunu da vur- j

gulamıştır. Bu anlayış da cumhuriyetçilik i

ilkesi ile ilişkilidir.

24. Atatürk “İnsan yaşadığı, bulunduğu ve ça- j

Iıştığı çevre içinde, o dönemi yönetenlerle I

beraber ve bir görüşte olursa aynı çevre ve j

dönemin adamı olmaktan çıkamaz." sözü j

ile durağanlığı eleştirmiş ve değişimden |

yana olduğunu ortaya koymuştur. Bu ne- i

denle Atatürk’ün sözü tüm ilkelere de dina- \\

mik bir yapı kazandıran, çağdaşlaşma ve j

Batılılaşma’yı esas olan inkılapçılık ilkesi j

ile doğrudan ilgilidir. i

0 g X ç xB X D !

25, Mahatma Gadhi tarafından ortaya atı- i

lan felsefi akım, "Belirli bir kötülüğe karşı ;

kararlılıkla ama şiddete başvurmaksızın j

direnmeyi" temel ilke olarak benimsemiş- j

tir. Satragyaha Felsefesi olarak bilinen bu j

felsefe Hint halkının İngiliz emperyalizmine

karşı mücadelesinin temel ilkesi olmuştur.

Mahatma Gandhi tarafından başlatılan

“sivil itaatsizlik” ile fiile dönüşen felsefe İngiltere’nin Hindistan'ın bağımsızlığını kabul j

etmesi ile başarıya ulaşmıştır. j

#gxg)@(|)

26. ABD ile Çin arasında yaşanan yumuşama i

sürecini, ]

® ABD'nin Çin için çok önemli bir yer I

olan Vietnam’dan askerî güçlerini çek- |

mesi (I), I

• Çin'in Japonya’nın tehditlerinden çe- i

kinmesi (II), j

® ABD’Iİ ve Çinli sporcular arasında |

1971'de düzenlenen Ping - Pong Tur- j

nuvası nda yaşanan yakınlaşmanın iki i

devletin liderleri arasında görüşmelere ■

ortam hazırlaması (Ping - Pong Diplo- j

masisi) i

I

» Çin’in SSCB ile sorunlar yaşaması \\

gibi gelişmeler etkilemiştir. j

27. Almatı Zirvesi Rusya, Ukrayna ve Beyaz j

Rusya’nın öncülüğünde toplanmış ve zir- j

ve ile Bağımsız Devletler Topluluğu kurul- i

muştur. Bu yeni siyasi yapılanmaya Rusya, j

Beyaz Rusya, Ukrayna'nın yanında Kaza- j

kistan, Kırgızistan, Azerbaycan, Tacikistan,

Türkmenistan, Özbekistan, Ermenistan ve

Moldova katılmıştır.

« # © § ) ©

112

^2014-K P S S /G K GENEL KÜLTÜR TESTİ T G -1 5 ^

1. Bu testte 60 soru vardır. DENEME 15

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Genel Küitür Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

1. İslamiyet öncesi Türk devletlerinde görülen; insan

şeklinde, çok kaba yontulmuş, sanatsal olmaktan

çok öldürülen düşmanları temsil eden taşlara verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Abide B) Balbal

C) Kurgan D) örgin

E) Sorguç

4. Fatih'in İstanbul’u kuşattığı dönemde, Bizans İm paratoru XI. Konstantin, papalıktan yardım alm ak için Katolik ve Ortodoks kiliselerini birleştirme kararı almıştı. Bu

am açla düzenlenen ayinde kiliselerin birleşmesi kabul

edilmiştir. Bizans imparatorluğu’nun en üst dereceli

görevlilerinden biri olan Noiaras, bununla ilgili olarak

“İstanbul’da kardinai külahı görmektense Türk sarığı

görmeyi tercih ederim .” demiştir.

Notaras’ın bu düşüncede olmasında,

I. OsmanlInın fethettiği topraklarda halka din ve vicdan hürriyeti tanım ası,

II. Bizans devlet memurları arasında İslam dininin ilgi

uyandırm aya başlaması,

Eli. Katoliklerle Ortodokslar arasında tarihî bir düşm anlığın bulunması

durumlarından hangilerinin etkisinin olduğu söylenebilir?

E

o

2, Aşağıdakilerden hangisi Mısır’ı yöneten Türk dev- o

(etlerinden biri değildir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C ) Yalnız ili

D) iv e III E) I, II ve III

o

A) Mem lukler B) Tolunoğuiiarı c

C) Eyyubîler D) Osm anlIlar «

>

E) Karahanlılar ^

>,

JZ

5. OsmanlI Devleti ilk dönemden itibaren bir bölgenin yogi netimi için iki farklı yetkili atamıştır. Bunlardan biri hüb kümdarın yürütme yetkisini temsil eden asker kökenli

bey, diğeri ise sultanın yasam a yetkisini temsil eden

ulema kökenli kadıydı. Bu sistemde bey, kadı’nın hükmü olmadan hiçbir ceza verem ez, kadı da hiçbir kararını kendi başına icra edem ezdi.

3. Aşağıdakilerden hangisi I. Dönem Türk beyliklerine

ait mimari eserlerden biri değildir?

A) Tepsi Minare

B) Divriği Ulu Cami

C) Üç Kümbetler

D) Aksaray Sultan Hanı

E) Malabadi Köprüsü

Buna göre Osmanlı Devleti’nin taşra idaresiyle ilgili

olarak

I. Vergilerin toplanma şekline göre taşra toprakları

farklı birimlere ayrılmıştır.

II. Adil yönetim temin edilm eye çalışılmıştır.

III. Bir nevi güçler ayrılığına gidilmiştir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Y a lm zl B) Yalnız II C ) Yalnız III

D) İv e II E) II ve İl!

113

6. A ş ağ ıd a kile rd en hangisi Fatih Sultan M e h m e t’in

“Gül Koklayan Fatih” p ortresini yap arak O sm an lI m in ­

y a tü r s a n a tın d a p ortre g örün ü m ü ne geçişi b aşlatan

sanatçıd ır?

A ) Nakkaş Sinan Bey

B) Matrakçı Nasuh

C) Osm an Hamdi Bey

D) Levnî

E) Nakkaş Osm an

2014-KPSS/GK

------------------- “ -------- -------------------------------------------------------------------N

T G - 1 5

9. A şağ ıd akilerd en hangisi II. M ah m u t’un İstan b u l’a

yapılan g öçleri azaltm ak için ald ığ ı önlem lerd en biridir?

A ) Müsadere usulüne büyük ölçüde son verilmesi

B) Mürur Tezkeresi alma zorunluluğu getirilmesi

C) Köy ve mahalle muhtarlıklarının kurulması

D) Memurların m aaşa bağlanması

E) Redif birliklerin kurulması

7. A B D ’nin O sm an lı D evleti’ni ilk resm î ziyareti aş a ğ ı- g

daki p ad işah lard an hangisi d ön em in d e g e rç e k le ş - °

m iştir?

A) I. M ahm ut

C) III. Selim

B) İV. Murat

D) Abdülmecit

E) III. Ahmet 8

8. I. Pansiavizm politikasını uygulamak

II. Kırım’ı ele geçirmek

III. Baltık Denizi'ni ele geçirmek

R u sy a’nın hed efled iğ i yu karıd aki faa liy etlerd en

h an g ilerin in O sm an lı D evleti’nin eg em en lik a la n ın a

za ra r v e rici n itelikte olduğu sö yle n e m ez?

o

e

>.

ra

>»

o

ra

>>

2

5

2

10. 1 8 76’da yü rü rlü ğe giren K a n u n u e sa si’nin p adişaha

sürgün yetkisi veren 113. m add esinin T an zim at Ferm anı’nın,

I. M ahkem e kararı olm aksızın bir kimse şüphe üzerine keyfi bir şekilde cezalandırılam az.

II. Herkes mal mülk sahibi olabilecek ve malını miras

bırakabilecektir.

III. Askerlik ocak sisteminden çıkarılarak vatan görevi

hâline getirilecektir.

m add elerind en h an g ileriyle çeliştiğ i sö ylen eb ilir?

A) Yalnız I B) Yalnız !l C ) Yalnız III

D) İv e II E ) I, II ve III

A) Y aln ızI B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve İli

114

r

2 0 1 4 -K P S S /G K T G - 1 5

11. Osmanlı Devleti’nde X IX . yüzyıl başlarında Ermenller

“Millet-i Sadıka" olarak adlandırılmışlardı. Ermenller

önemli görevlere getirilmişler, büyük şehirlerde ticaret

ve sanatla uğraşarak zengin olmuşlardı.

Ermenilerin bu şekilde yaşamalarına rağmen XIX.

yüzyıldan itibaren örgütlenmelerinde ve devlet kurmak İçin harekete geçmelerinde,

I. Rusya,

il. İngiltere,

ili. İtalya

devletlerinden hangilerinin etkisinin olduğu söylenebilir?

A ) Yalnız I B) Yalnız II C ) i ve II

D) I ve lll E) I, II ve ili

13. II. Balkan Savaşı, aşağıdaki devletlerden hangisinin

1. Balkan Savaşı sonunda daha fazla toprak kazanması nedeniyle çıkmıştır?

A) Sırbistan B) Bulgaristan

C ) Osmanlı Devleti D) Romanya

E) Yunanistan

E

o

o

a .

o

e

>.

fiî

>»

O

fa

12. I. Resneli Niyazi

II. Enver Bey (Paşa) i

III. İbrahim Temo ş

Yukarıdakilerden hangilerinin kendilerine bağlı birliklerle başlattıkları isyan hareketi il. Meşrutiyetin

ilan edilmesinde etkili olmuştur?

A ) Y aln ızI B) Yalnız II C) Yalnız İli

D) I ve II E) I, II ve lll

14. I. Fransız ihtilali

II. Sanayi inkılabı

III. Sömürgecilik

Yukarıdakilerden hangileri I. Dünya Savaşı’nm çıkmasında etkili olmuştur?

A) Y a ln ız I B) Yalnız II C ) Yalnız İli

D) İv e lll E) I, II ve lll

115

2014-KPSS/G K

15. Amasya Genelgesi’nin,

I. Milletin bağım sızlığını yine milletin azim ve kararı

kurtaracaktır.

II. Osmanlı Hükümeti üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir.

III. Her türlü denetim ve etkiden uzak millî bir kurul

oluşturulmalıdır.

maddelerinden hangileri genelgeyle hem işgalcilere

hem de Osmanlı Devleti’ne karşı bir tutum sergilendiğine kanıt olarak gösterilebilir?

17. Büyük Millet Meclisinin ilk açıldığı dönemde en çok

meşgul olduğu sorun aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muhalefet partilerinin kurulması

B) Saltanatın kaldırılmasına çalışılması

C ) Yurdun çeşitli yerlerinde ayaklanmalar çıkması

D) 1921 Anayasası’nın hüküm getirmediği durumlar

için çözüm bulunması

E) M anda ve himaye fikrinin tartışılması

T G -1 5 |

A) Y a lm zl B) Yalnız II C) Yalnız III

D ) I ve il E) i, II ve III

16. Osmanlı Devleti’nin Millî Mücadele'yi engellemeye

çalıştığına,

I. Dam at Ferit Hükümeti yerine Ali R ıza Paşa Hükümetinin kurulması,

II. İstanbul fetvasının yayımlanması,

III. Ali Galip O layı’nın yaşanm ası

durumlarından hangileri kanıt olarak gösterilemez?

A) Y a lm zl B) Yalnız II C ) Yalnız III

D) II ve III E) I, II ve III

E

o

o

o

19. Doğu Trakya’nın diplomasi yoluyla elde edildiği antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ankara Antlaşması

B) Gümrü Antlaşması

C) Mudanya Antlaşması

D) Londra Antlaşması

E) Atina Antlaşması

2014 - KPSS i GK

20. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin iki dünya savaşı arasındaki dönemde yaşadığı iç meselelerden biri

değildir?

22. • Erkek ve kadın vatandaşlar, kanunun karşısında ve

resm î belgelerde yalnız adlarıyla anılırlar.

• Sivil, rütbe ve resm î nişanlar ve madalyalar kaldırılmıştır ve bu nişan ve madalyaların kullanılması

yasaktır. Türkler yabancı devlet nişanları da taşıyamazlar.

Bu hükümler aşağıdakilerden hangisine aittir?

A ) Soyadı Kanunu

B) Lakap ve Unvanların Kaldırılmasına Dair Kanun

C ) Erkâmharbiye Vekâletinin Kaldırılmasına Dair Kanun

D) Tekke ve Zaviyelerin Kapatılmasına Dair Kanun

E) Takrir-i Sükûn Kanunu

TG - 1 5

A) M enem en Olayı £

B) Bursa Olayı ^

. o

C ) Şeyh Sait İsyanı ^

D) Dersim İsyanı --

E) 6 - 7 Eylül Olayları ~

(S

>

o

fil

>»

23. Atatürk’ün milliyetçilik anlayışı, ülke içinde ırk, din ve

m ezhep farklılığına karşıdır.

3

3

£

21. Atatürk, “Tam bağım sızlık denildiği zam an, elbette siyasi, mali, iktisadi, adli, askerî, kültürel ve benzeri her

hususta tam bağımsızlık ve tam serbestlik demektir. Bu

saydıklarımın herhangi birinde bağım sızlıktan yoksunluk, millet ve memleketin gerçek manasıyla bütün bağımsızlığından yoksunluğu demektir.” demiştir.

Aşağıdakilerden hangisinin Atatürk’ün bu sözüyle

ilgili olduğu söylenemez?

Aşağıdakilerden hangisi bu yargıyla ilgili değildir?

A ) Milliyetçilik ilkesi milletlerarası eşitliği savunur.

B) Milliyetçilik, millî birlik ve beraberliğin sağlanm asını

amaçlar.

C ) Milliyetçilik ilkesi sınıf ve züm re ayrıcalıklarını reddeder.

D) Halkçılık ve milliyetçilik ilkeleri birbirini bütünler.

E) Bölünmez ortak vatan unsuru milliyetçiliğin içinde

yer alır.

A) Boğazlar Komisyonunun kaldırıiması

B) Aşar vergisinin kaldırılması

C) Kabotaj Kanunu'nun çıkarılması

D) Dem iryollarının satın alınması

E) Kapitülasyonların kaldırılması

117

A

2 0 1 4 -K P S S /G K TG -15

24. Misak-ı İktisadi kararlarının aşağıdaki inkılaplardan

hangisine temel oluşturduğu söylenemez?

A) Reji idaresinin satın alınması

B) Devlet Dem ir Yolları ve Limanları İdaresinin kurulması

C) Mesleki Teknik Öğretim Teşkilatının kurulması

D) P aşabahçe Cam Fabrikasının açılması

E) Kızılayın kurulması

£

o

o

■ü

o

e

«

25. Dünya egemenliği için Türkiye, İran, Irak, Pakistan, ^

Hindistan, Çin, Kore ve Doğu Sibirya boyunca uza- «

nan ve “İç Hilal” olarak adlandırılan bölgenin ele ge- ~

çirilmesi gerektiğini ortaya koyan, ABD tarafından fü

geliştirilen Soğuk Savaş Dönemi gelişmesi aşağıda- g

kilerden hangisidir? |

A) Truman Doktrini

B) Eisenhower Doktrini

C ) Atlantik Bildirisi

D) Spykman Planı

E) Marshall Planı

26. Demokratik, sosyalist ve devrimci bir hükümetin

önderliğinde birleşmiş bir Ermenistan kurulması

maksadıyla teşkil edilen, Ermenilere ait olduğu iddia edilen toprakların kurtarılmasını hedefleyen,

bazı Batılı ülkelerle Ermeni Kilisesinden destek alarak Türkiye'nin dış temsilciliklerine ve diplomatlarına yönelik silahlı terör eylemlerinde bulunan örgüt

aşağıdakilerden hangisidir?

A ) ETA B )A S A LA

C ) HAM AS D) İRA

E) Hizbullah

27. Aşağıdakilerden hangisi Köy Enstitülerinin özelliklerinden değildir?

A) Fikir babası İsmail Hakkı Tonguç'tur.

B) Bazı köylerde köy eğitmeni yetiştirmek üzere açılan

kurslar köy enstitüsü hâline getirilmiştir.

C ) Adnan M enderes’in hükümet başkanlığı döneminde

kurulmuştur.

D) Tahsil müddeti en az beş yıldır.

E) Okulu bitirerek öğretmen tayin edilenler M aarif

Vekâletinin göstereceği yerde zorunlu hizmetini

yapm ak mecburiyetindedir.

118

r

2 0 1 4 - KPSS / G K Ç Ö Z Ü M L E R İ 'c - , ı- ?. L \\ ' j'_ 1 J = : ■: ■’ ‘ .u j ¡r-'r TG

1. İslamiyet öncesi Türk devletlerinde görülen; insan şeklinde, çok kaba yontulmuş,

sanatsal olmaktan çok öldürülen düşmanları temsil eden ve ahiret inancının da kanıtı sayılan taşlara balbal denir.

Abide, önemli bir olayın veya büyük bir kişinin gelecek kuşaklarca tarih boyunca anılması için yapılan büyük, sembol niteliğinde

yapılardır.

Kurgan, İslamiyet öncesi Türk topluluklarında ölülerin özel eşyalarıyla gömüldüğü,

oda şeklindeki mezarlara verilen addır.

Örgin, taht demektir. İslamiyet öncesi Türk

devletlerinde hâkimiyet sembollerinden biridir.

Sorguç, sarıkların ön tarafına takılan tlıy ya

da altın, gümüş ve zümrüt gibi değerli madenlerden yapılan süstür. İslamiyet öncesi

Türk devletlerinde hâkimiyet sembollerinden biridir.

@ ® © (§ X D

2. Mısır, Tolunoğuliarı (868 - 905), îhşidiler

(935 - 969), Eyyubîler (1174 -1250), Memlukler (1250 -1517} ve OsmanlIlar (1517 -

18B2) tarafından yönetilmiştir. Karahaniılar

ise Semerkant, Buhara, Üzkent civarında

kurulmuştur.

®<D©®®

3, • Tepsi Minare, Saltukiulara aittir. ,,5,

• Divriği Ulu Cami, Mengüceklilere aittir.

• Üç Kümbetler, Saltukiulara aittir.

• Malabadi Köprüsü, Artuklularaf aittir, ¿ ğ i

Aksaray Sultan Hanı ise Anadolu Selçuklu

Hükümdarı I. Alaaddin Keykubat tarafından yaptırılmıştır. İpek^Şıpİuigüz^rgâİnıktlz^hT

rine inşa edilen han, Türkiye'deki en büyük

hanömeğldlr.

J l İ l İ S l : £ > © © • ©

4. İstanbul’un kuşatıldığı dönemde Bizans

imparatoru XI. Konstantin papalıktan yardım almak için Katolik ve Ortodoks kiliselerini birleştirme kararı almıştı. Bu amaçia

Ayasofya’da bir ayin düzenlenmiş, ayini,

papanın gönderdiği Kardinal Isidore yönetmişti. Bütün Bizans halkı bu durumdan rahatsız olmuştu. Bizans imparatorluğu'nun

en üst dereceli görevlilerinden biri olan Notaras, “İstanbul’da kardinal külahı görmektense Türk sarığı görmeyi tercih ederim.”

demiştir.

Notaras'ın bu düşüncede olmasında, Katoilklerle Ortodokslar arasında tarihî bir

düşmanlığın bulunması (III) ve Osmanlıhıri

fethettiği topraklarda halka din ve vicdan

hürriyeti tanıması (I) etkili olmuştur.

@ ® © @ d )

5. OsmanlI Devleti ilk dönemlerden itibaren

bir bölgenin yönetimi için iki farklı yetkili

atamıştır. Bunlardan biri hükümdarın yürütme yetkisini temsil eden asker kökenli

bey, diğeri İse sultanın yasama yetkisini

temsil eden ulema kökenli kadıydı. Bu sistemde bey, kadı’nın hükmü olmadan hiçbir

ceza veremez, kadı da hiçbir kararını kendi başına icra edemezdi. Kadı kararlarını

uygulamada beyden bağımsızdı, emirleri

doğrudan doğruya sultandan alır, sultana

doğrudan doğruya dilekçe verebilirdi. Bu

durum "Adil bir yönetim temin edilmeye

çalışılmıştır." (II) ve “Bir nevi güçier ayrılığına gidilmiştir.” (III) yargılarını kanıtlar

niteliktedir.

6. OsmanlI Devleti, süsleme sanatlarında

da önemli gelişme .göstermiştir. Türk - İslam devletlerinde; görülen minyatür sanatı

OsmanlIlarda saraya bağlı olarak gelişme

/ (göstermiştin Bunda siyasi olayları resmetme düşüncesi etkili olmuştur. Fatih Sultan

iv1ehmet>XV! yüzyılda Avrupa'dan ressam

i' getirterekfresimlerini yaptırmıştır. Bu ressamlar saray minyatür ustalarım da etkilegfji; miş, Nakkaş; Sinan Bey‘Gül Koklayan Fatih” portresini yapmıştır. Böylece OsmanlI

minyatür sanatında portre görünümüne

geçiş başlamıştır.

,J İ @(D©<sxD

7. ABD - OsmanlI Devleti ilişkileri Akdeniz’de

söz sahibi olan Cezayir Beyliği aracığılıyla

kurulmuştur. ABD, Osmanlıya bağlı olan

Cezayir, Trablus ve Tunus ile antlaşma

imzalamıştır. ABD ticaret karşılığı Cezayir Beyliği’ne vergi vermiştir. Amerikalıların Anadolu'yu ilk ziyaretleri ticari temelli

olmuştur. İlk resmî ziyaret ise Amerikan

gemisi George Washington Fırkateyni'nin