RUANDA CUM H UR?YET?BÜYÜKELÇ?L?? ,? ANKARA Bizim M utfa??m?zdan M U H T E?EM R U A N D A 'N I N L EZ Z ET L ER? 2020, A? USTOS RUANDA MUTFA? I Ruanda mutfa??, temelde geleneksel tar?ma dayanmaktad?r. Ruanda yemekleri ne baharatl?ne de ac?d?r. ?nsanlar, ço?unlukla tatl?patates, fasulye, m?s?r, bezelye, dar?, muz (plantain), kasava ve meyveden olu?an, yerel olarak yeti?tirilen malzemelerle yap?lan lezzetli yemekler yerler. Patates oldukça popülerdir. In urban areas meat is more plentiful. En popüler et yemekleri dana ve tavuk eti ile yap?lan yemeklerdir. Göl kenar?nda ya?ayan ki?iler ise bal?k tutabilirler ve bal?k yemeklerini de s?kl?kla tüketirler. Bal?k, özellikle de \" büyük bal?k\" olarak da bilinen \" giant tilapia\" , göl civar?ndaki yerle?im yerlerinde oldukça popülerdir. Bir adet \" büyük bal?k\" üç ya da dört ki?iyi rahatl?kla doyurabilir. Birçok aile yeme?inin favorisi olan bu bal?k yeme?i ço?unlukla doldurulmu? so?an ve çe?itli baharatlarla haz?rlan?r ve ?zgara patateslerin yan?nda servis edilir. Bir di?er popüler bal?k ise küçük olan \" sambaza\" d?r. Bu küçük bal?klar, s?k?ca örülmü? a?lar kullan?larak gün bat?m?nda gölde bal?kç?lar taraf?ndan yakalan?r. Ya?, un ve yumurta kar???m?kal?n bir hamurla k?zart?l?r ve genelde mayonezle servis edilir. Di?er popüler yemekler, genellikle keçi eti ile ?zgara yap?lan bro?et (küçük kebap ?i?), ve çöp ?i?dir. Keçi ba??rsa??ile yap?l?rsa da \" zingalo\" ad?verilir. Bro?et di?er ?zgara etler ve bal?kla da yap?labilir. Ubunyobwa, genellikle lezzetli bir düz ekmek olan Çapati ile servis edilen kal?n ve baharatl?bir f?st?k sosudur. Matoke, muz yapraklar?nda buharda pi?irilmi? baharatlardan yap?lan ba?ka bir yemektir. Geleneksel Ruanda kahvalt?s?tatl?patates ve yulaf lapas?ndan olu?ur. Ö?le ve ak?am yemekleri ha?lanm?? fasulye, muz, tatl?patates veya kasavadan olu?abilir. Umutsima (manyok ve m?s?r yeme?i), izombe (patl?can ve ?spanakl?kasava yapraklar?) ve mizuzu (k?zarm?? muzlar) yayg?n yemekler aras?ndad?r. Ak?am yeme?i Ruanda mutfa??nda en a??r ö?ündür. ?çecek olarak, Urwagwa tüm k?rsal alanlarda popülerdir ve fermente muz suyu ve sorgum unundan yap?l?r. Genellikle evde demlenir. Ikiviguto da, ayn?zamanda sevilen fermente bir tam ya?l?süttür. Ruandal?lar at??t?rmal?klar için ananas, mango, muz, papaya ve avokado gibi meyvelerin yan?s?ra kavrulmu? f?st?k, patlam?? m?s?r, samosa ve ha?lanm?? yumurta tüketirler. Öyleyse ?imdi Ruanda yemeklerinin tad?n? ç?karal?m! RUANDA USULÜ DANA ÇÖP ? ?? Malzemeler: 1,5 cm'lik parçalar halinde kesilmi? 1 kg dana eti 1 orta boy do?ranm?? so?an 2 yemek ka???? ayçiçek ya?? 3 büyük boy ye?il tam olgunla?mam?? muz, kabuklar?soyulmu? ve 1 cm eninde dilimlenmi? 4 yemek ka????limon suyu 1 büyük boy domates, kabuklar?soyulmu? ve iri do?ranm?? 1 çay ka????tuz 1/2 çay ka????tavuk çe?nisi 1/4 çay ka????taze çekilmi? toz karabiber Yap?l??? - A??r bir güveç kab?nda dana eti ve so?an?esmerle?ene kadar ya?da kavurun. - Muz dilimlerini limon suyuyla ovalay?n ve kavrulmu? dana eti ve so?ana ekleyin. - Dü?ük ate?te 5 dakika pi?irin, yap??mamalar?n?sa?lamak için sürekli kar??t?r?n. - Kalan malzemeleri ve üzerini örtmek için suyu ekleyin. - Tencerenin kapa??n?kapat?n ve 1 1/2 ila 2 saat k?s?k ate?te pi?irin. - Gerekirse daha fazla su ekleyin ve malzemelerin yap??mamas?için ara s?ra kar??t?r?n. - Pi?tikten sonra gevrek ekmekle servis edin. Afiyet olsun! ?G?SAFUL?YA Malzemeler: 4 tavuk budu 2 adet do?ranm?? so?an ?nce dilimlenmi? 2 p?rasa (beyaz ve ye?il k?s?mlar) 4 adet ye?il biber, çekirdekleri ç?kar?lm?? ve kesilmi? 4 domates, soyulmu?, ekilmi? ve küp küp do?ranm?? 5 adet do?ranm?? kereviz sap? (yapraklar dahil) 4 olgunla?mam?? ye?il muz, soyulmu?, uzunlamas?na ikiye kesilmi? ve sonra ikiye bölünmü? 10 sap ?spanak, taze veya dondurulmu? 3 yemek ka????domates salças? 4 yemek ka????ayçiçek ya?? 1 ac?biber (iste?e ba?l?) Yap?l???: - K?zg?n ya?l?bir tencerede tavu?u her taraf?esmerle?inceye kadar orta-yüksek ate?te k?zart?n - So?an, p?rasa ve biberleri ekleyin. Ara s?ra kar??t?rarak yakla??k 10 dakika kar??t?r?n ve b?rak?n. - Domates, kereviz ve salçay?ilave edip iyice kar??t?r?n. Düzenli olarak kar??t?rarak 15 dakika orta ate?te pi?irin. - Üzerini örtecek kadar su ekleyip, tuz ve karabiberi de ekleyerek kaynat?n. K?s?k ate?te yakla??k 15 dakika pi?irin. - Ard?ndan 2 parça tavu?u ç?kar?n, muzlar?yerle?tirin, üzerlerini ?spanakla örtün ve tavu?u üstlerine koyun. Muzlar?n tamamen su alt?nda kalmas?için gerekirse su ekleyin. - Tencerenin kapa??n?kapat?n, ac?biberi ekleyin ve k?s?k ate?te yakla??k 25 dakika pi?irin. Çok fazla sos b?rakaca??ndan pi?irme s?ras?nda s?v?çok fazla buharla?mamal?d?r. Afiyet olsun! MANDAZ I (AFR?KA DONATI) Malzemeler: 3 su barda??un 1/2 su barda??hindistan cevizi sütü 1/2 su barda???eker 1 yumurta 1 çay ka????aktif kuru maya 1/2 su barda???l?k su 1 yemek ka????bitkisel ya? 1/2 çay ka????tuz 1 çay ka????kakule 1 çay ka????tarç?n çörek k?zartma için bitkisel ya? 2 yemek ka????pudra ?ekeri Yap?l???: - Küçük bir kapta maya ve ?l?k suyu kar??t?r?n. Maya eriyene kadar 5 dakika bekletin. - Geni? bir kar??t?rma kab?na un, tuz, kakule ve tarç?n ekleyin ve kar??t?r?n. Bitkisel ya?, yumurta, hindistan cevizi sütü, ?eker ve maya kar???m?n?ekleyin. - Hamur çok yap??kan olmayana ve art?k kasenin kenarlar?na yap??mayana kadar her ?eyi kar??t?r?n, gerekirse ek un ekleyin. - Hamuru ya?l?bir kaseye koyun ve üzerini bir havlu veya ?effaf folyo ile örtün. - Hamur biraz kabarana kadar yakla??k bir saat dinlendirin. - Ya??k?zartma tava ya da tenceresinde k?zd?r?n - Hamuru kolayca yuvarlamak ve ?ekillendirmek için 6 e?it parçaya bölün ve her bir parçay?4 cm kal?nl?kta yuvarlay?n - Üçgen ?eklinde kesin ve k?zg?n her taraf?alt?n rengi olana kadar k?zart?n. - K?zaran donatlar?fazla ya??emmesi için ka??t havlu üzerine yerle?tirin. - Üzerlerine pudra ?ekeri serpin ve bu muhte?em donatlar?n tad?n? ç?kart?n... A typical buffet setup with salad (in the front), rice, brown rice, boiled banana, etc. BROCHETTE (IZ GARA ? ?? ET) Malzemeler: 3 cm küpler halinde kesilmi? 500 gr keçi veya s???r eti 1 so?an, dörde bölünmü? 5 taze kiraz domatesi, ezilmi? 1/2 küçük kutu domates püresi 1/2 so?an, do?ranm?? 1 küp bulyon 6 pili biber (ac?biber) Ayçiçek ya?? Tuz Yap?l???: - Tahta ?i?leri yakla??k 20 dakika suda bekletin. - ? i? üzerine et ve 2-3 parça so?an?dönü?ümlü olarak geçirerek bro?eleri olu?turun. - Ezilmi? domatesleri, do?ranm?? so?anlar?ve pili biberleri (iyice salçaya bulanana kadar) domates püresi ile kar??t?r?n. Sos orta kal?nl?kta olmal?d?r; ?stenilen k?vam?elde etmek için biraz ya? ve su ekleyin. - Sosun yar?s?n?dip-sos için ay?r?n - Sosun di?er yar?s?n??i? ile birlikte bir tencereye koyun ve 30 dakika marine edin. - Sonra ?i?i ?zgaran?n üzerine koyun ve sosu brochetlerin her taraf?na f?rçayla sürün, ?zgaralar?çevirirken de sos sürmeye devam edin. - ? i?leri çevirerek yakla??k 3 dakika pi?mesine izin verin. - Bro?etler yakla??k 8-10 dakikada pi?ecektir ve sos nedeniyle ho? bir k?rm?z?ms?renkte olmal?d?r. - Tatl?patates k?zartmas?ile servis yap?n ve ayr?lm?? sosu dip-sos olarak kullan?n. UGAL? Malzemeler: 4 su barda??su 2 çay ka????tuz 2 su barda??beyaz m?s?r unu, ince ö?ütülmü? Yap?l???: - Suyu ve tuzu alt?kal?n bir tencerede kaynat?n. - M?s?r ununu yava?ça kar??t?rarak kaynayan suya ekleyin. - S?ca??orta-dü?ük seviyeye dü?ürün ve düzenli olarak kar??t?rmaya devam edin, topaklar?bir ka??kla ezin, yakla??k 10 dakika. lapa tencerenin kenarlar?ndan çekilip çok kal?nla?ana kadar ezmeye ve kar??t?rmaya devam edin. ?stenilen k?vama geldikten sonra ocaktan al?n ve so?umaya b?rak?n. Varyasyonlar: Beyaz m?s?r unu, ugali için en yayg?n kullan?lan tah?ld?r. Ancak sorgum, dar?veya iri manyok unu veya hatta homin irmik yerine kullanabilir. Tercih etti?iniz k?vam?elde etmek için eklenen su miktar?azalt?labilir ya da artt?r?labilir. Daha zengin bir tat istiyorsan?z biraz tereya??ilave edin. Notlar: Ugali genellikle et veya sebze güveçleri ile servis edilir. Ugaliden büyükçe toplar olu?turmak için dondurma kepçesi kullanabilir, servis taba??na koyduktan sonra etraf?na güveçi yerle?tirebilir ve ye?illiklerle görüntüyü ve lezzeti zenginle?tirebilirsiniz. Afiyet Olsun RUANDA USULÜ TAVUK Malzemeler: 1 büyük tavuk, parçalara bölümü? 3 yemek ka????s?v?ya? 1 adet ince do?ranm?? so?an 3 büyük domates, soyulmu? ve ezilmi? ?nce yuvarlaklar halinde kesilmi? 2 kereviz sap? 1 çay ka????tuz 1 ezilmi? ac?biber Yap?l???: - Tavu?u k?zg?n ya?da pi?ene kadar k?zart?n. - Tavuklar?ya??n içinden bir kenara koyun - Ayn?tencerede so?anlar?alt?n rengine dönene kavurun. - ? imdi tavu?u tencereye geri koyun ve domates, kereviz, tuz ve biberi ekleyin. - Ate?i k?s?n ve tavuk pi?ene kadar pi?irin (yakla??k 40 dakika). - Pilav yata??nda servis yap?n Brochettes Ruanda yeme?i Ruanda müzi?i gibidir. Ne ac?ne de baharatl?.... Akabenz ?SOMBE Malzemeler: 1 kg kasava yapra??(Dövülmü?) 1 paket ?spanak 4 adet do?ranm?? ye?il so?an 2 adet ye?il biber ¼ litre palmiye ya??(yüksek kaliteli) 4-5 yemek ka????ö?ütülmü? f?nd?k 3 Magi (bulyon) küpü 3 küp et baharat? Tuz - tad?ml?k 2 litre su Yap?l???: - Bir tencerede kasava yapraklar?n?so?uk suyla örtün ve kaynat?n. Sonra suyu süzün ve tencereye geri koyun ve 45 dakika ile 1 saat aras?nda kaynat?n. - Kaynad?ktan sonra di?er sebzeleri küçük parçalara bölerek haz?rlay?n ve tencereye ekleyin. 15 dakika daha kar??t?r?arak kaynatmaya devam edin - Tuz ve di?er baharatlar?ekleyin - Is?y?en dü?ü?e indirin ve 30 dakika ile 1 saat aras?nda pi?irin. KACHUMBAR? Malzemeler: 5 adet ince dilimlenmi? domates 2 küçük so?an, çok ince dilimlenmi? 1 k?rm?z?biber, uzunlamas?na 5 ?erit halinde kesin bir avuç taze ki?ni?, ince do?ranm?? 1 misket limonunun suyu 3 yemek ka????zeytinya?? Tuz ve taze çekilmi? karabiber Arnavut biberi süslemek için Yap?l???: - Fasulyeleri gece boyunca bol suda bekletin. Ertesi gün fasulyeleri durulay?n, yar?s?su dolu büyük bir tencereye koyun. Kaynat?n ve yakla??k iki saat veya fasulyeler neredeyse yumu?ayana kadar kaynamaya b?rak?n. - Bu noktada manyok ekleyin ve yakla??k on dakika veya neredeyse pi?ene kadar kaynat?n. - Bu arada ya??bir tavada ?s?t?n ve so?anlar? yumu?ayana kadar k?zart?n. - Kerevizi ekleyin ve yumu?ayana kadar pi?irmeye devam edin. - Fasulyeleri süzün, so?an içeren tavaya ekleyin ve malzemeleri hafifçe ezin. - Malzemeleri baharatlay?n ve iyice kar??t?r?n. - Ye?il sebzeler ve Kachumbari salatas?yla servis yap?n. Salata (önde) pirinç, esmer pirinç, ha?lanm?? muz vb. yemeklerden olu?an geleneksel bir aç?k büfe KASAVALI RUANDA USULÜ FASÜLYE Malzemeler: 200 gr pinto, barlotti veya rosecoco fasulye 300 gr kasava, parçalar halinde kesilmi? 4 kereviz sap?, do?ranm?? 1 adet do?ranm?? so?an k?zartmal?k ya? Tuz, yetecek kadar Yap?l???: - Fasulyeleri gece boyunca bol suda bekletin. Ertesi gün fasulyeleri durulay?n, yar?s?su dolu büyük bir tencereye koyun. Kaynat?n ve yakla??k iki saat veya fasulyeler neredeyse yumu?ayana kadar kaynamaya b?rak?n. - Bu noktada kasava ekleyin ve yakla??k on dakika veya neredeyse pi?ene kadar kaynat?n. - Bu arada ya??bir tavada ?s?t?n ve so?anlar? yumu?ayana kadar k?zart?n. - Kerevizi ekleyin ve yumu?ayana kadar pi?irmeye devam edin. - Fasulyeleri süzün, so?an içeren tavaya ekleyin ve malzemeleri hafifçe ezin. - Malzemeleri baharatlay?n ve iyice kar??t?r?n. - Ye?il sebzeler ve Kachumbari salatas?yla servis yap?n. KIRIK YE? ?L BEZ ELYEL?MUZ Malzemeler: Geceden ?slat?lm?? 400 gr kuru ye?il bezelye 4 adet olgun muz 1/2 çay ka????tuz 2 yemek ka????palmiye ya?? veya ayçiçek ya??ile 2 çay ka????k?rm?z?biber 1 küçük so?an, ince dilimlenmi? Yap?l???: - Bezelyeyi suyla beraber tencereye koyun ve kaynat?n. - Yumu?ayana kadar pi?irin (yakla??k 90 dakika). - Bezelye pi?ince muzlar?soyun ve hepsini bezelyelerin üzerine koyun (kar??t?rmay?n). - Muzlar çok yumu?ak olana kadar kar???m?yakla??k 10 dakika pi?irmeye devam edin. - Bezelyelerin tencerenin taban?na yap??mas?n?önlemek için gerekirse biraz su ekleyin. - Bu arada s?v?ya??, bezelye ve muzlar?n s??aca??kadar büyük bir tavada ?s?t?n. Ya?da so?anlar?kavurun. Daha sonra oluklu bir ka??kla muz ve bezelyeleri ilk kaptan al?p so?anlara ekleyin. - Tuzu serpin ve ya??n tamam?emilene kadar hafifçe ama sürekli kar??t?rarak orta ate?te pi?irmeye devam edin. Hemen servis yap?n. Afiyet olsun! AFR?KA'NIN EN ?Y?KAHVES? RUAN DA'DA ?Ç?L?R A typical buffet setup with salad (in the front), rice, brown rice, boiled banana, etc. IBIRAYA (RUANDA USULÜ PATATES KIZ ARTMASI) Ülkede patates büyük ölçüde yeti?tirilmektedir. Ibirayi, her zaman yedi?imiz patates k?zartmas?na benzer. Bu geleneksel patates k?zartmas?n?benzersiz yapan ?ey, haz?rlama ?eklidir. Ço?u durumda, yerel halk ikiye bölünmü? taze soyulmam?? patatesleri kullan?r. Parçalar, taze ö?ütülmü? baharatlarla birlikte suda kaynat?l?r. Daha sonra k?zarana ve gevrek olana kadar k?zart?l?rlar. Ibirayi en iyi brochettes (et ?i?) ile servis edilir. Birçok ki?i beraberinde bira içer. Afiyet olsun! MIZ UZ U (KIZ ARTILMI? YE? ?L MUZ ) Ruanda'da plantain ad?verilen ye?il sert tropik muzlar bolca yeti?iyor ve yerel halk bu muzlarla lezzetli ikramlar yapmak için oldukça yarat?c? yollara ba?vuruyorlar. Mizuzu, neredeyse her yerde bulaca??n?z muz cipslerine benzer. Ancak daha kal?n, yuvarlak parçalar halinde dilimlenir. Parçalar iyice k?zarana kadar derin ya?da k?zart?l?r. Parlakl?k vermesi için üzerine do?al muz bal? serpilerek servis edilir. Afiyet olsun! Verimli volkanik topraklar?ve ?l?man iklimi sayesinde mükemmel ko?ullarda yeti?en Ruanda çay?, ülkenin en büyük ihracat ürünleri aras?nda yer al?r. MATOKE Ruanda, dünyan?n en büyük muz üreticilerindendir. Bu nedenle muz ile yap?lan Matoke, muzdan yap?l?r, so?anla k?zart?l?r ve tuzla tatland?r?l?r. Taze ö?ütülmü? baharatlar, matoke'nize zevk alaca??n?z s?cak-tatl?bir tat verir. Matoke'yi çi? sebze ve k?zarm?? s???r eti ile beraber yiyebilirsiniz. HA? LANMI? PATATESL?FASÜLYE VE AVOKADO Bu, yap?m?oldukça çok basit bir yemektir, ancak s?kl?kla yenir. Bile?enleri ha?lanm?? tatl?patatesler, pi?mi? fasulye ve taze avokadodur. Ruanda'da çok say?da avokado yeti?iyor ve düzenli olarak tüketiliyor. Bu avokadolar oldukça devasa boyuttad?r. Fasülye ve patatesler ha?lan?r ve avokado ile beraber servis edilir. Baharat ya da tatland?r?c? kullan?lmaz ancak oldukça doyurucu, vejetaryen bir yemektir. Afiyet olsun! Rw an da in Tu r key Kigali Kon gr e M er kezi, RUANDA
