A

Y

T

T

Y

T

KONU NE SORU

KONU HEM SORU

32

+ 4

DİN KÜLTÜRÜ

VE AHLAK BİLGİSİ

Akıllı Tahtaya

Tam Uyumlu

Video

Çözümlü

Fasikül

Test

Yeni Nesil

Sorular

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Bilgi ve İnanç 1

1. Marifet: Bilmek demektir. İman için tevhit bilgisine sahip

olmak gerekir.

2. Tasdik: Bir şeyin hak ve gerçek olduğunu kalbin doğrulaması, o şey hakkında zerrece şüphe duymamasıdır.

3. Takrir: “Allahtan başka ilah yoktur. Muhammed (s. a. v.)

onun elçisidir.” sözünü dil ile söyleyip şehadet etmektir.

4. Amel: Allah’ın yapın veya yapmayın diye emrettiği işlerle,

yapılıp yapılmamasını insanlara bıraktığı işlerdir.

İmanın Boyutları

Mümin; Allah’a, Hz. Peygamber’e (s. a. v.) ve O’nun haber

verdiği şeylere yürekten inanıp, kabul ve tasdik eden kimselere denir.

Kâfir; İslam dininin temel prensiplerine inanmayan, Hz. Peygamber’in (s. a. v.) yüce Allah’tan getirdiği kesin esaslardan

bir veya birkaçını yahut da tamamını inkâr eden kimselere

denir.

Münafık; Allah’ın birliğini, Hz. Muhammed’in (s. a. v.) peygamberliğini ve onun, Allah’tan getirdiklerini kabul ettiklerini söyleyerek, Müslümanlar gibi yaşadıkları halde, kalpten

inanmayan kimselere denir.

Tasdik ve İnkâr Bakımından İnsanlar

İnsanın yeryüzündeki halifelik görevini hakkıyla yerine getirebilmesi için, Allah’ın kendisine bahşetmiş olduğu bu ilim

nimetinden layıkıyla yararlanması gerekir.

İman - İslam: İman ile İslam’ın farklı kavramlar olarak ele

alınması durumunda her mümin Müslim olmakta, fakat her

Müslim, mümin sayılmamaktadır. Çünkü bu anlamda İslam,

kalbin bağlanışı ve teslimiyeti değil de dilin ve organların teslimiyeti, belli amellerin işlenmesi demektir.

İnsan, akıl sahibi bir varlık olup, aynı zamanda merak eden,

sorgulayan ve araştıran bir yapıya sahiptir.

Bu nedenle her insan; bu dünyaya geliş amacının ne olduğunu, evrendeki düzenin nasıl işlediğini, ölümün bir son olup

olmadığını sorgular.

1. Akıl (Akl-ı Selim)

Selim akıl, kelam iliminde insan için temel bilgi elde etme

yollarından birisidir.

İnsanda bulunan düşünme, anlama ve kavrama gücü olarak tanımlanabilecek akıl İnsanı diğer varlıklardan ayıran en

önemli özellik akıl sahibi olmasıdır.

2. Doğru Haber (Haber-i Sadık)

Doğru haberden öncelikli olarak kastedilen Allah’ın, peygamberi vasıtasıyla verdiği haberlerdir.

Bu haberlerin hepsi “vahiy” ismi altında toplanır. Bunlara

Kur’an-ı Kerim ve sahih sünnetin haberleri de denilebilir.

Dinin esası vahiydir. Vahiy olmadan insanlar akıl ile dinin

hakikatlerine ulaşamaz.

3. Duyular (Salim Duyular)

Duyulara, hissi selim de denir. Bunlar; görme duyusu göz,

işitme duyusu kulak, koklama duyusu burun, tatma duyusu

dil, hissetme duyusu deri dediğimiz duyu organlarımızdaki

algılarımızdır.

İSLAM’DA BİLGİNİN KAYNAKLARI

İcmâlî İman: İnanılacak şeylere kısaca ve toptan inanmak

demektir. İmanın en özlü ve en kısa şekli olan icmâlî iman,

tevhit ve şehadet kelimelerinde özetlenmiştir.

Tafsîlî İman: İnanılacak şeylerin her birine, açık ve geniş

şekilde, ayrıntılı olarak inanmaya tafsîlî iman denilir.

İcmalî İman - Tafsilî İman

İman, inanılması gereken hususlar açısından artmaz ve

eksilmez. Çünkü bir kimse inanılacak esasların hepsini kabul

etse fakat bir veya birkaçına inanmasa, meselâ meleklere

veya namazın farz oluşuna yahut adam öldürmenin haramlığına inanmasa, iman etmiş sayılmaz. İman, nitelik yönünden

yani güçlü veya zayıf olma açısından artma ve eksilme gösterir.

İmanın Artması ve Eksilmesi

2

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Bilgi ve İnanç

4.

"İsrâloğulları’nı denzden karşıya geçrdk;

Fravun ve askerler de zulmetmek ve saldırmak

çn hemen onların peşne düştü. Nhâyet tam

boğulacağı sırada Fravun: “İsrâloğulları’nın

nandığından başka lâh bulunmadığına kesnlkle nandım; artık ben de müslümanlardanım”

ded. Kendsne şöyle nda edld: “Yaa! Şmd m

aklın başına geld? Oysa sen, daha önce Allah-

’a karşı gelen ve ş gücü bozgunculuk olan

brydn.” (Yunus 10: 90 - 91)

Bu ayetten iman ile ilgili aşağıdakilerden hangisine

ulaşılır?

A) İman eden bir kimse, dini hükümlerden herhangi birini

inkâr etmemelidir.

B) İmanı kuvvetlendiren, sağlamlaştıran salih amellerdir.

C) İman olmadan, salih amelin kişiyi kurtaracağını söylemek yanlıştır.

D) İman, ümitsizlik halinde olmamalıdır.

E) İman ile salih amel arasında kuvvetli bir bağ olup, birbirlerinden ayrılması imkânsızdır.

5. İnanç meseleleri dinlerin asıl ve temel unsurudur. Bu

esaslar Peygamberlerin tebliğ görevinin temelini oluşturmaktadır. Buna yönelik Hz. Muhammed (s. a. v.) “Esasen

peygamberler baba aynı kardeştirler, anaları ayrıdır, dinleri

birdir.” buyurmuşlardır.

Bu parçada verilenlere göre, iman ve amel ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) İmanı kuvvetlendiren ve onu koruyanın salih amellerin

olduğu

B) Kur’an’da salih amel ile iman esaslarının birlikte yer aldığı

C) İman esaslarının aynı, ameli hükümlerin farklı olduğu

D) Kalbin inanması ve tatmin olması için imanın gerçekleşmesinin şart olduğu

E) İmanın esasının kalp ile tasdik etmeye dayandığı

1. I. Delillere dayalı olmaksızın sadece çevrenin telkini ile

meydana gelen ve adeta kişinin İslam toplumunda

doğup büyümüş olmasının tabii sonucu olarak gözüken

imana denilir.

II. İman esaslarının mahiyet ve hakikatini araştırıp soruşturduktan sonra yani tahkik sonucu ulaşılan imana

denir.

Yukarıda verilen tanımlar sırasıyla aşağıdakilerden

hangisi için geçerlidir?

A) İcmali iman - Tahkiki iman

B) İcmali iman - Tafsili iman

C) Taklidi iman - İcmali iman

D) Taklidi iman - Tahkiki iman

E) Tahkiki iman - İcmali iman

2. Bir şeyi gönül huzuru ile benimseme, ona içten ve yürekten inanmadır. İslam’a girmek, Hz. Muhammed’in (s. a. v.)

Allah’tan getirdiklerinin doğru olduğunu kabul edip, onlara

gönülden inanmaktır.

Bu parçada yapılan tanım aşağıdaki kavramlardan

hangisine aittir?

A) İman B) İslam C) İhsan

D) İbadet E) Ahlak

3.

“Ey İman Edenler! Sze fasık br nsan, br

haber getrrse o habern doğruluğunu yce

araştırın. Aks takdrde blmeyerek br topluluğa zarar verrsnz de bu yüzden yaptığınıza

pşman olursunuz.”

A,(Hucurat, 49:6)

Bu ayette aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) Doğru bilgiye ulaşmanın önemi

B) Vahye dayanan bilginin geçek olduğu

C) İnsan yaradılışının safhaları

D) İnsanın aciz olarak yaratıldığı

E) Yapılan ibadetin mutlak karşılığının olacağı

3

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Bilgi ve İnanç

8.

“Allah, kendsne ortak koşulmasını asla

bağışlamaz; bundan başkasını (günahları) dledğ kmse çn bağışlar. Allah’a

ortak koşan kmse büyük br günah le

ftra etmş olur.”

(Nsa, 4:48)

Bu ayet aşağıdakilerden hangisi hakkında inmiştir?

A) Fasıklar B) Münafıklar C) Müfsitler

   D) Müşrikler E) Kafirler

9.

“Allah’a ve ahret gününe nanıyorsanız

br şeyde htlafa düştünüz mü o hususta

Allah’a ve Peygambere müracaat edn;

bu hareket, hem hayırlıdır, hem de sonu

pek güzeldr.”

(Nsa, 4:59)

Bu ayette başvurulması istenen kaynaklar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kur’an ve Sünnet

B) Kur’an ve Kelam

C) Hadis ve Fıkıh

D) Kur’an ve Tefsir

E) Hadis ve Fıkıh

10. Doğru bilginin tek kaynağı ve ölçüsü, insanın yaşamı sürecinde duyu organları ile gördüğü, tecrübe ile anladığı şeylerden ibarettir. İnsanın zihni ve alemi boş bir kağıt gibidir,

zamanla tecrübe ve deneylerle elde edilen bilgiler ile dolar.

İşte mutlak doğrular bundan ibarettir. Bunun dışında başka

bir doğru yoktur.

Parçada verilen bilginin kaynağı aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) Vahiy B) Rüya C) Sezgi D) Akıl E) Duyumlar

6. I. Allah’ın (c. c.) emir ve yasaklarını peygamberler aracılığıyla bizlere bildirmesi olayıdır. Özellikle Allah’ın (c. c.)

varlığı ve birliği, meleklerin ve cinlerin varlığı, cennet ve

cehennem gibi metafizik kavramlar bu bilgi kaynağıyla

öğrenilir.

II. Yüce Allah (c. c.) insanı diğer varlıklardan üstün yaratmıştır. İnsan Allah’ın, verdiği üstün anlama yetisi sayesinde görünenden hareketle görünmeyeni, bilinenden

hareketle bilinmeyeni anlamaya çalışır.

III. Doğada Allah’ın (c. c.) koyduğu yasalar vardır: Suyun

donması, yüz derecede kaynaması, yer çekimi yağmur,

kar, sıcaklık, soğukluk gibi. İnsanlar duyu organları yoluyla bu yasaların işleyişine şahitlik eder, genellemeler

yaparak doğru bilgilere ulaşır.

Yukarıda açıklamaları verilen bilgi kaynakları sırasıyla

aşağıdakilerden hangileridir?

A) Akıl - Vahiy - Duyum

B) Duyum - Akıl - Vahiy

C) Duyum - Vahiy - Akıl

D) Vahiy - Duyum - Akıl

E) Vahiy - Akıl - Duyum

7. Vahiy, Yüce Allah (c. c.) tarafından doğrudan doğruya veya

elçi (melek) vasıtasıyla Peygamberlere bildirilen ve kesinlik

ifade eden bilgilerdir.

Buna göre vahiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Vahiy bilgileri daha çok dünya - ahiret dengesini sağlamaya yöneliktir.

B) Vahiy bilgileri ancak sezgi ile temellendirilebilir.

C) Vahiy, ilahi emir ve yasakların, bilgi veya hükmün peygamberlere bildirilmesidir.

D) Vahyin bilgileri, deney ve gözlemle ispatlanabilir.

E) Zorunlu, kesin bilgiye ancak vahyin gölgesinde akılla

ulaşılır.

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Bilgi ve İnanç

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

4. Aşağıdakilerden hangisi “İcmali imanın” tanımıyla ilgilidir?

A) Allah’ın ve peygamberlerin sıfatlarına iman etmektir.

B) İman esaslarının mahiyet ve hakikatini araştırıp soruşturduktan sonra yani tahkik sonucu ulaşılan imana denir.

C) Bir insanın, anne-babasından ve çevresinden görüp

işittiği şekilde inanmasına denir.

D) İnanılacak şeylerin her birine, açık ve geniş şekilde, ayrıntılı olarak inanmaya denilir.

E) İnanılacak şeylere kısaca ve toptan inanmak demektir.

5. Her inanan kişi, neye inandığını bilir, fakat her bilme inanmayı gerektirmez. İnanılacak esaslarla ilgili bilgiye iman

denilebilmesi için, kişinin kalbinde özgür iradeye dayalı bir

kabullenmenin, teslimiyetin ve boyun eğişin bulunması gerekir.

Bu parçada verilenler aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ilgilidir?

A) İkrar B) İbadet C) Tasdik D) Dua E) Ahlak

6.

“Allah ve Resulü, br şte hüküm verdğ

zaman, artık nanmış br erkek ve kadının,

o ş kend steklerne göre seçme hakkı

yoktur. Km Allah’a ve Resulüne karşı

gelrse apaçık br sapıklığa düşmüş olur.”

(Ahzap, 33:36. ayet)

Bu ayette aşağıdakilerden hangisi vurgulanmıştır?

A) Hz. Peygamberin (s. a. v.) sözlerinin değeri ve bağlayıcılığı

B) Allah ve Resulünün verdiği hükümlerin her dönemde

geçerli olduğu

C) Doğru bilginin kaynağının akıl ve sezgiler olduğu

D) Allah’ın verdiği hükümlerin Kur’an’da yer aldığı

E) Müslümanların herkese karşı adil olması gerektiği

1. I. Allah’ın insanlar arasından seçmiş olduğu peygamberlerine ilahî bir yolla mesajlarını, emir ve yasaklarını bildirmesidir.

II. İnsanda bulunan düşünme, anlama ve kavrama gücüdür. İnsan bununla büyük ölçüde hayır ve şerri, iyi ile

kötüyü, güzel ve çirkini kavrayıp ayırt edebilmektedir.

Bu verilenlerde bilgi kaynaklarından hangilerinden söz

edilmektedir?

A) Sezgi - Akıl   B) Sezgi - Duyu

C) Vahiy - Sezgi   D) Vahiy - Akıl

E) Mütevatir haber - Duyu

2.

“Düşünen ve gözlem yapan varlığı

yan nsanı yeryüzünden kovarsak, o

yüce ve dokunaklı tabat karamsar ve

dlsz br sahne olup çıkar. Evren

susar, her tarafı sesszlk ve gece

kaplar. Şahd olmayan olaylar, karanlık ve sağır gb geçp gderler. İnsan

olmazsa varlıkların ne değer kalır.”

Dderot

Bu parçada verilen düşüncede, aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır?

A) Ahlaki davranmanın önemi

B) Allah’a kul olmanın gereği

C) İnsanın evrendeki yeri

D) İbadet etmenin önemi

E) Bilge olmanın faydası

3. Şeytanın Allah’ı bildiği ve Ehli kitabın da Hz. Muhammed’i

(s. a. v.) tanıdıkları halde iman etmedikleri Kur’an-ı Kerim’de açıkça ifade edilmektedir. Öyleyse imanı sadece

bilgi olarak açıklamak yeterli değildir.

Bu parçada verilenlere göre imanın olması için aşağıdakilerden hangisi gereklidir?

A) Amel ile kuvvetlendirme  B) Dil ile söyleme

C) Akıl ile inanma  D) Göz ile görme

   E) Kalp ile tasdik etme

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Din ve İslam - 1 2

Fıtrata uygun, açık ve anlaşılır oldukları için akl-ı selim tarafından kolayca kabul edilir.

İnsan ürünü ve dogmatik değil, vahiy kaynaklıdır.

İslam inanç esaslarının benimsenmesinde kişilerin hür iradeleri ve tercihleri gerekir.

İslam dengeyi esas alır. Ebedî kurtuluş için korku ve ümit

arasında dengeli bir hayatı tavsiye eder.

İslam inancı, Yahudi ve Hristiyanların düştüğü ifrat ve tefrit

anlayışından uzaktır.

Peygamberler arasında ayırım yapmaz.

Akıl - vahiy dengesine önem verir.

İslam evrensel bir dindir. Hz. Muhammed (c. c.) yeryüzündeki bütün insanlara İslam dinini anlatmak üzere gönderilmiştir.

İslam dini, kesin delillere dayanır. Bu nedenle ilme çok önem

verdiği gibi cehaletle de her zaman mücadele etmiştir.

İslam inancına göre dünya ve ahiret hayatı birbirinden ayrı

değil, biri diğerinin devamıdır.

B) İSLAM İNANCININ TEMEL ÖZELLİKLERİ

İslam kelime olarak teslimiyet, itaat etmek, boyun eğmek,

bağlanmak, barış ve esenlikte olmaktır. Dinî terim olarak ise

Yüce Allah’a itaat etmek, Hz. Peygamber’in (c. c.) getirdiklerinin hepsini kalp ile tasdik edip dil ile söyleyerek Allah’ın

(c. c.) emir ve yasakları doğrultusunda yaşamaktır.

İslam, tevhid dinidir. Bu dinin özü; eşi, benzeri, ortağı olmayan, her şeyi yaratan, her şeyi çekip çeviren ve yarattığı her

şeyin sahibi olan Allah’a ve O’ndan gelen her şeye inanmak;

O’na teslim olmak ve O’nun bizler için öngördüklerine tabi olİslam Dini, Tevhid İnancına Dayanır.

“Din” kelimesinin sözlük anlamı; yol, hüküm, itaat, mükâfat

ve ceza anlamına gelmektedir. Allah (c. c.), birtakım hükümler koymak suretiyle insanlar için bir yol belirlemiş, onları bu

yola ve hükümlere uymakla sorumlu tutmuştur.

Buna göre din, esasları ve usulleri Allah Teâlâ tarafından

belirlenmiş yol demektir.

A) DİNİN TANIMI VE KAYNAKLARI

Din, birey ve toplumlar için manevi bir ihtiyaçtır.

Din, insanlar arası ilişkileri düzenler.

Din, ahlaki değerlerin kabul edilmesi ve yayılmasını sağlar.

Din, toplumsal denetimi sağlar.

Din, toplumsal kaynaşma ve bütünleşmeyi sağlar.

Din, tarih bütün toplumlarda var olan evrensel ve köklü bir

olgudur:

Din, toplumsal düzenin korunmasına katkıda bulunur.

“Din bir cemaatin meydana gelmesini sağlayan âyin ve

inançlar sistemidir.

(Emile Durkheim/Sosyolog)

“Din, insanın sonsuzu kavramasını sağlayan, akıl ve mantığa tabi olmayan zihnî bir meleke veya yetenektir.”

(Max Müller/Dil Bilimci)

“Din, dua, kurban ve inançla kendini gösteren bir arzudur.”

(Feurbach / Filozof)

“Din, hayatın anlamını veren, öte dünya arayışını sağlayan

ve model ortaya koyan bir tecrübedir.”

(Mircea Eliade / Karşılaştırmalı Dinler Tarihçisi)

Farklı bilim dallarına göre din tanımları:

Din insanları hayra ve güzelliğe yönlendirerek toplumda huzuru sağlar.

2

KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din ve İslam - 1

İnsan, üstün ve şerefli bir varlık olarak iki ana unsurdan oluşmaktadır.

Bu unsurlar, insanın fiziki yönü olan bedeni ile manevi yönü

olan ruhudur.

“İnsan ruh ve bedenden meydana gelmiş bir varlıktır ve bunların kendine özgü bazı ihtiyaçları vardır.

Sağlıklı bir yaşam için bedenin beslenme, barınma, korunma

gibi ihtiyaçlarının karşılanması gerekir.

Bedeni ihtiyaçları karşılamak nasıl yaşamın bir gereği ise,

manevi varlığının devamı da ruhsal ihtiyaçların karşılanmasına bağlıdır.

Din duygusunun kaynağı fıtrat, dini esasların kaynağı ise vahiydir.

İnsanın Doğası ve Din İman

İlahi kitaplar insanların iyiye, doğruya yönelmesi ve kötülükten sakınması için gönderilmiştir.

Din, bireysel benliğin ve kişiliğin oluşturulmasının yanı sıra

kişinin toplum hayatına hazırlanmasında, toplumsal düzenin

kurulmasında ve sürdürülmesinde de son derece etkin bir

kurumdur.

Din, insanlar arasında iyiliğin, ahlaki değerlerin ve adaletin

hakim kılınmasını, kötülüğün, ahlaksızlığın ve haksızlığın

önlenmesini amaçladığı için, insanlar arası ilişkilerin kendiliğinden düzene girmesine büyük bir katkı sağlar; saygılı

davranışın, toplumsal huzur, barış ve uzlaşının kaynağı haline gelir; toplumu huzursuz eden kötülüklerin önlenmesinde

baskın rol oynar.

Dinin İşlevleri

maktır. İslam’ın inanç esasları, ibadet ilkeleri, ahlak kuralları,

haklar ve özgürlükler akla uygundur. Bu yüzden kabullenilmesi ve yaşanması kolaydır.

İnsanı iyi ve yararlı işler yapmaya yönlendirir.

Toplumların kardeşçe barış içinde yaşamasına katkı sağlar.

İnsanın maddi manevi sıkıntılar karşısında dayanma gücünü

arttırır.

İnsana kuvvetli bir irade ve sağlam karakter kazandırır.

İnsana düşünmeyi, üretmeyi ve hür olmayı öğretir.

Toplumun gelişmesine, sağlıklı bir toplum oluşmasına katkı

sağlar.

Dinî İnancın İnsana Kazandırdıkları

Din, akıl sahibi her insanı, dil, ırk, ülke vs. ayırımı yapmaksızın, kendi iradesiyle dünya ve ahiret saadetine ulaştırmak

amacıyla, Allah tarafından Peygamberler aracılığıyla gönderilen ilâhî kurallar bütünüdür.

“Din duygusu insanın yaratılışından gelen bir olgudur. İnsan,

doğası itibarıyla her zaman kendisine sığınacağı, dua edip

yalvaracağı yüce bir varlığa inanma gereği duymuştur.”

M.Müller

“Din hissi insan tabiatına öyle yerleştirilmiştir ki, insan deyince akla bir de din gelmemesine imkan yoktur.”

B. Costant

Din Duygusu Doğuştandır.

3

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din ve İslam - 1

4. ● İslam’ın kuralları belirli bir bölge ya da ülkede değil dünyanın her yerinde yaşayan insanlar için geçerlidir.

● İslam’ın bir başka evrensel yanı belirli bir topluma, ırka,

insan grubuna değil, tüm insanlara gönderilmesidir.

Yukarıda verilenler İslam dinin hangi özelliği ile açıklanabilir?

A) Kendinden önceki peygamberleri ve ilahi kitapları tasdik eder.

B) Hem dünya hem de ahiret dinidir.

C) Genel amacı huzur ve barış sağlamaktır.

D) Hükümleri akla ve insanın yaradılışına en uygun hükümlerdir.

E) Hükümleri tüm zamanlar için geçerli olan bir dindir.

5. İman esasları vahiy yoluyla bildirilmiş ve Hz. Peygamberin

(s. a. v.) sünnetinde yer alıp doğrulanmıştır. Ancak iman

esasları kişinin kalp ve vicdanına hitap etmenin yanı sıra

kesin delillere dayanır. Bir kişi hem kendisinden hem de

dış çevreden hareketle iman esaslarını temellendirebilir.

Kur’an, iman esaslarına körü körüne değil, bilerek inanılmasını ister. Onun için Kur’an’da iman esasları selim akıl

ile düşünebilen ve herkesin anlayabileceği örneklerle bildirilir.

Buna göre iman esaslarının;

I. açık, sade ve net olduğu,

II. dogmatik olmayıp kesin bilgi verdiği,

III. değişmez ve sabit olduğu

yargılarından hangilerine ulaşılır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

      D) I ve III E) II ve III

1. Din, bireysel ve toplumsal açıdan çok geniş bir çerçevede

işlev gören, insanların iç dünyalarındaki ahenk ve davranışlarının şeklini ve yönünü belirlemedeki denge sağlayıcı rolü itibariyle, hayatı anlamlandırma misyonuna sahip

güçlü bir olgudur.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi dinin işlevlerinin

dışında kalır?

A) Kültürel farklığın korunmasını sağlamak

B) İnsan - evren ilişkisi hakkında bilgi vererek insana yol

göstermek

C) İnsanlara sorumluluklarını bildirmek

D) İnsanın dünyadaki işlevi hakkında bilgi vermek

E) İnsan aklını düşünmeye teşvik etmek

2. Abdest almak isteyen bir kişi, herhangi bir organında sağlık sebebiyle sargı bulunuyorsa, onu çıkarıp yıkamak zorunda değildir. Sargı üzerine ıslak elle mesh etmesi yıkama

hükmünde olur. Ayrıca ayaklara abdestli olarak giyilen

meshleri 24 saat çıkarmaya gerek kalmadan üzerine mesh

ederek abdest alınabilir.

Bu bilgilere göre, İslam dini ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi söylenebilir?

A) Evrensel bir din olduğu

B) Bilme ve araştırmaya önem verdiği

C) Kolaylık dini olduğu

D) Dünya ve ahiret dini olduğu

E) Temizliğe önem verdiği

3. Din, bireysel düzlemde, yapılan davranışı bireyin meşru

olarak görmesini sağlarken, toplum tarafından geçerli ve

haklı kılınmasını da sağlar.

Bu parçada inancın hangi fonksiyonu üzerinde durulmuştur?

A) Sosyalizasyon B) Organizasyon

C) Bütünleştirme D) Meşrulaştırma

    E) Kimlik kazandırma

4

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din ve İslam - 1

9. İslam’a davette muhatabı korkutmamak için dinin bütün

sorumluluklarını bir anda yüklemeksizin önce dinin esasını teşkil eden ana unsurdan tebliğe başlamak gerekir.

Bu durumu Hz. Aişe şu sözleri ile ortaya koymaktadır: “…

Kur’an’dan ilk nazil olanlar, cennet ve cehennemin anlatıldığı surelerdir. İnsanlar İslam’da toplandıkları zaman

helal ve haram konularını içeren sureler inmiştir. Eğer başlangıçta ‘içki içmeyin’ şeklinde vahiy inseydi, ‘biz asla içki

içmeyi terk etmeyiz’; ‘zina etmeyin’ şeklinde vahiy inseydi

‘biz asla zinayı terk etmeyiz.’ derlerdi…”

Parçaya göre;

I. İslam dininde tebliğ sürecinin aşamalılık içerdiği,

II. İslam dininin ruhbanlığı yasakladığı,

III. İslam inancının evrensel değerler içerdiği

sonuçlarından hangilerine ulaşılır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

10. Bir Müslüman Yaratan’ı da yaratılanı da sever. Yaratan’dan

ötürü yaratılanı sevdiği gibi yaratılandan ötürü de Yaratan’ı

sever. Bu sevgiler arasında bir tezat olmadığı gibi her iki

sevgi de birbirini besler: Ehl-i hakikat katında, Mevlâ’yı

sevmek Leyla’yı sevmektir; Leyla’yı sevmek de Mevlâ’yı

sevmektir. Çünkü Hâlık mahlukunun sevilmesinden memnun olur. Mahluku seven ister istemez Halık’ı da sever.

Bunun neticesinde ortaya sevgi toplumu ve sevgi medeniyeti çıkar.

Parçada verilenler, İslam inancının hangi özelliğine

örnek oluşturur?

A) Vahiy kaynaklı olduğuna

B) Sevgi dini olduğuna

C) Dünya ve ahiret dini olduğuna

D) Tevhit esaslarına dayandığına

E) Evrensel olduğuna

6. Din duygusu insanda doğuştan mevcuttur. İnsanın sahip

olduğu bu din duygusu, ilk insan ve ilk peygamber olan Hz.

Âdem’den itibaren ilahi vahiy ile de desteklenmiştir. Çünkü

sadece bu duyguya dayanarak dünyadaki varlık sebebimizi ve görevlerimizi, Allah’ın (c. c.) emir ve yasaklarını

bilmemiz mümkün olmazdı. Allah (c. c.), bu konuları aydınlatmak için peygamberler göndermiş, onlar aracılığıyla

vahyini biz insanlara ulaştırmıştır.

Bu parçada verilenlere göre insanlardaki din duygusunun kaynağı, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Vahiy B) Fıtrat C) İrade D) İlim E) Ahlak

7. Delillere dayalı olmaksızın sadece çevrenin telkini ile meydana gelen ve adeta kişinin İslam toplumunda doğup büyümüş olmasının tabii sonucu olarak gözüken imana denilir.

Parçada verilenler aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) İcmali iman B) Tafsili iman C) Kültür

     D) Taklidi iman E) Ahlak

8. İslamiyette din ve dünya ayrımı yoktur. Allah (c. c.) yeryüzünde bulunan her şeyi insanlar için yaratmıştır. İnsanın

yaratılan bu nimetlerden yararlanması dinimizde haram

değildir. İnsan her iki dünyasının da güzel olmasını isteyebilir.

Bu parçada İslam dininin hangi özelliği vurgulanmıştır?

A) Tevhit dini olduğu

B) Ruhbanlık sınıfının omadığı

C) Dünya ve ahiret dini olduğu

D) Evrensel kurallar içerdiği

E) Aşırılıktan uzak bir din olduğu

1

PERFORMANS TESTI

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Din ve İslam - 2 3

1.

İLK KEZ 1963’TE FARK EDİLEN

GÖBEKLİTEPE’DE BUGÜNE

KADAR GÜN YÜZÜNE ÇIKARILAN

BAZI ESERLER:

8 la 30 m çapında

dünyanın en esk

tapınak kalıntıları

Dışşler Bakanlığı Şanlıurfa’dak Göbekltepe Arkeolojk Alanı’nın,

UNESCO Dünya Mras Lstes’ne grmesyle Türkye söz konusu

lsteye kayıtlı alanlarının sayısının arttığını duyurdu.

Çok sayıda

yaban hayvan

fgürü, nsan

heykel

Yaklaşık 12 gün yıl

öncesne at olduğu

belrtlen 65 cm

uzunluğunda nsan

heykel

Neoltk Dönem’e at,

boyları 3 la 6 m,

ağırlıkları 40 la 60 ton

olan yaban hayvan

fgürlü, “T” bçml

dkl taşlar

Bu görseldeki bilgilerden harekele,

I. Dinin, tüm varoluşu ele alıp yorumlayan, insanın anlam

arayışına cevap veren eşsiz bir sistem olduğu

II. Dinin, tarihin her döneminde birey ve toplum için vazgeçilmez bir kurum olduğu

III. İnsanın, din sayesinde niçin yaratıldığı sorusuna cevap

bulduğu

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

2. ● İnsanları iyiye, güzele, doğruya çağırır.

● İnsanların dünya ve ahirette mutlu olmalarını amaçlar.

● Allah’ın (c. c.) gönderdiği öğütleri kapsar. Bunlar Allah’ın (c. c.) emirleri, yasakları ve önerileridir.

Yukarıda verilenler aşağıdakilerden hangisi için geçerlidir?

A) Fıtrat B) Din C) Töre D) Fırka E) Akide

3. Allah tarafından insanlara gönderilen ilahi vahiyde, insanların inanması gereken konular ilk peygamberden son peygamber Hz. Muhammed’e (s. a. v.) kadar aynı kalmıştır.

Hz. Âdem (a. s.) ilk peygamber olarak insanlara neyi tebliğ

etmiş ve ona uymalarını istemişse diğer peygamberler ve

Hz. Muhammed (s. a. v.) de insanlardan aynı inanç esaslarına teslim olmayı istemişlerdir.

Buna göre İslam inancı;

I. Zamana, zemine, mekâna, fert ve toplumlara göre değişmez.

II. İnsan fıtratına en uygun bir yapıya sahiptir.

III. Açık ve sade, ne istediği apaçık, ayan beyan ve nettir.

sonuçlarından hangisine ulaşılır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

      D) I ve III E) II ve III

4. ● Dindeki âhiret inancının hem dünya hayatındaki davranışlarda etkili olduğu hem de insandaki ebediyet duygusuna cevap verdiği ortadadır. İnsanlığın mânevî ve

zihnî gelişmesinde dinin önemli payı vardır.

● İnsanın psikolojik yapı ve yaşayışında karşılaştığı yalnızlık, çaresizlik, korkular, üzüntü ve sarsıntılar, hastalıklar, musibet ve felâketler karşısında ona ümit, teselli

ve güven sağlayan en son sığınak din olmuştur.

Yukarıda verilenler, aşağıdaki sorulardan hangisinin

cevabı niteliğindedir?

A) Dini inanç çeşitleri nelerdir?

B) Dinin insan hayatındaki önemi nedir?

C) Dini inanış ne zaman başlamıştır?

D) Batıl dinlerin özellikleri nelerdir?

E) Tüm dinlerde ortak olan kurallar nelerdir?

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din ve İslam - 2

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

7. İslam körü körüne taklitçiliğe karşıdır. Ergenlik çağına

gelmiş, akıl yürütme sağlığı yerinde olan insan, varlıklar,

olaylar üzerinde sebep-sonuç bağlantıları yapabilecek bir

düzeye erişmiş demektir. Nasıl ki insan mantığını, sosyal

ve fen bilimleri alanında kullanarak yeni teoriler geliştiriyor,

yeni icatlar ve keşişer yapıyorsa dini anlama ve yorumlama

alanında da kullanmalıdır.

Bu parçadan hareketle İslam inancının;

I. akla önem verdiği,

II. ölçülü olmayı esas aldığı,

III. tevhit esaslı olduğu

özelliklerinden hangileriyle ilgilidir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

      D) II ve III E) I, II ve III

8. ● Allah’ın ezeli bilgisi ile insanların yarattığı din üzere yaratılmış olması,

● Allah’ın mahlukatını kendisini bilip tanıyacak ve idrak

edecek bir hal, bir kabiliyet üzere yaratması

Bu açıklamalar aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ilgilidir?

A) Sabır B) Adalet C) Fıtrat D) Ahlak E) Yetenek

5.

“De ki: Bu gerçek Rabbiniz’dendir, artık dileyen

inansın, dileyen inkar etsin...”(Kehf, 18:29)

“Rabbin isteseydi, yeryüzündekilerin hepsi

mutlaka inanırlardı. O halde sen mi insanları

inanmaları için zorlayacaksın?” (Yûnus, 10:99)

Bu ayetlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) İslam dininin özünde tevhit inancının olduğu

B) İslam inancında hür irade ve bilinçli halin esas alındığı

C) İslam inancının, emir ve yasaklarıyla bir bütün olduğu

D) İslam inancının ruhbanlığı kabul etmediği

E) İslam inanç esaslarının bir bütün olduğu

6. İslam’ın kuralları belirli bir bölge ya da ülkede değil dünyanın her yerinde yaşayan insanlar için geçerlidir.

Bu parçada verilenler, İslam’ın hangi özelliğine örnek

oluşturur?

A) Vahiy kaynaklı olduğuna

B) Irk ve sınıf ayrımını olmadığına

C) Tevhit dini olduğuna

D) Orta yolu benimsediğine

E) Evrensel olduğuna

9. ?

Bu kavram haritasında “?” olan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Tarih B) Bilim C) Din D) Kültür E) Vahiy

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din ve İslam - 2

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

3.

“Allah’ın sana verdğ le ahret yurdunu

ara. Dünyadan da nasbn unutma.”

(Kasas, 28:77)

Bu ayet İslam’ın hangi özelliğini ifade edilmektedir?

A) Sevgi ve barış dini olduğu

B) Dünya ve ahiret dengesini amaçladığı

C) Evrensel bir din olduğu

D) Tevhit inancına dayalı olduğu

E) Her türlü haksızlığa karşı geldiği

4. Her çağın ihtiyacına cevap veren, hiçbir zaman diriliğini

kaybetmeyen İslam, belli bir ırk veya topluluğa değil, bütün

insanlara hitap eder.

Bu parçada verilenler İslam inancının hangi özelliğiyle

örtüşür?

A) Adaleti esas alma

B) Kolaylığı benimseme

C) Aşırılığa karşı çıkma

D) Evrensel olma

E) Hak din olma

5.

“Ey iman edenler! Allah’a, Peygamberine indirdiği

kitaba ve daha önce indirdiği kitaba iman edin. Kim

Allah’ı, meleklerini, kitaplarını, peygamberlerini ve

ahiret gününü inkar ederse, derin bir sapıklığa

düşmüş olur.”

(Nisa, 4:136)

Bu ayet aşağıdakilerden hangisinin önemini ortaya

koymaya yöneliktir?

A) İhlaslı davranmanın

B) Ahlaklı olmanın

C) İman etmenin

D) İbadet etmenin

E) Sabırlı olmanın

1. İslamda tüm insanlar, işlediği günaha tövbe edebilir, Allah’tan (c. c.) bağışlanmasını da isteyebilir. Bu konuda

Hristiyanlıkta günah çıkartma işleminde olduğu gibi başkalarının aracılığına gerek yoktur. İslam bilginlerinin vazifesi,

yalnız dini esasları açıklamaktan, vaaz ve nasihatle doğru

yolu gösterip insanları aydınlatmaktan ibarettir.

Bu parçada verilenlere göre, İslam inancıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) İnsan ürünü ve dogmatik değil, vahiy kaynaklıdır.

B) Ruhbanlık anlayışı yoktur.

C) İslam inanç esaslarının benimsenmesi kişilerin hür iradesine bağlıdır.

D) Hem dünya hem de ahiret mutluluğunu amaçlar.

E) Getirdiği hükümler insanların ihtiyaçlarını karşılayacak

şekildedir.

2. Allah (c. c.) katında mümin bir kul olabilmek için yalnızca

Allah’ın (c. c.) var olduğunu kabul etmek yeterli değildir,

Rabbimizin bir ilah olduğunu da kabul etmek gerekir. Bu

sebepten dolayı tüm Peygamberlerin ilk sözleri: “Ey kavmim! Allah’tan başkasına kulluk etmeyin.” (Ahkaf, 46:21)

olmuştur. Kur’an - ı Kerim’de Allahın birliği ile ilgili “Sizin

İlahınız tek bir İlah’tır; O’ndan başka İlah yoktur; O, Rahman’dır, Rahim’dir (bağışlayan ve esirgeyendir).” (Bakara,

2:163) gibi bir çok ayetler vardır.

Bu parçada verilenlere göre, İslam dini ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılır?

A) Temizliği emrettiği

B) Tevhit dini olduğu

C) Kolaylık dini olduğu

D) Evrensel bir din olduğu

E) Barış dini olduğu

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din ve İslam - 2

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

9. İslam, insanı tüm ihtiyaçları ile bir bütün olarak ele alır. İnsanın kişisel hayatını düzenleyen kurallar belirlediği gibi,

onun toplumsal ilişkilerini düzenleyen kurallar da koyar. Bu

kuralların amacı, hem bireyin hem de toplumun barış ve

huzur içinde yaşamasını sağlamaktır. Dinimize göre toplumsal huzur ve barışın temeli, adalet ve kardeşliktir. Adalet; herkese hakkını vermek, kimseye haksızlık ve zulüm

etmemektir. Bir toplum ancak adalet ile varlığını sürdürebilir.

Bu parçada verilenler İslam inancının aşağıda verilen

özelliklerden hangisine örnek olur?

A) İnsanın fıtrata uygun olduğu

B) Hayatı bütün yönleriyle kapsadığı

C) Evrensel olduğu

D) Orta yolu esas aldığı

E) Kişi ve toplumun huzurunu hedeflediği

10. İslamiyet kolaylık dinidir. Yüce Allah’ın (c. c.) ibadetler konusunda insanlara sağladığı kolaylıklar bunun en açık göstergesidir.

Aşağıdakilerden hangisi, İslam’ın sağladığı kolaylıklardan değildir?

A) Ekonomik durumu yeterli olmayan kimselerin zekât ve

hac ibadetinden sorumlu tutulmaması

B) Zengin olanların malının kırkta birini ihtiyaç sahiplerine

dağıtması

C) Hastalar, yolcular, hamile ve çocuk emziren kadınların

oruçtan muaf tutulması

D) Suyun olmadığı yerlerde abdest yerine teyemmüm

alınması

E) Uzun yolculuk sırasında dört rekatlı farz namazların iki

rekat olarak kılınması

6.

“Allah szn çn kolaylık ster, güçlük (zorluk)

stemez.” (Bakara, 2:185)

“(Allah) dn hususunda üzernze hçbr

zorluk yüklemed.” (Hac, 22:78)

“Allah br kmseye gücünün yetmeyeceğn

teklf etmez.” (Bakara, 2:286)

Bu ayetler İslam inancının hangi özelliğine örnek oluşturur?

A) Fıtrat dini olduğuna

B) Kolaylık dini olduğuna

C) Irk ve sınıf ayrımının omadığına

D) Dünya ahiret dini olduğuna

E) Evrensel bir din olduğuna

7. ● “Bunlara, “Yeryüzünde fesat çıkarmayın” denildiğinde,

“Biz ancak ıslah edicileriz!” derler.” (Bakara, 2:11)

● “Ey inananlar, hepiniz birden sulha, selamete girin,

Şeytan’ın izini izlemeyin; şüphe yok ki o, size apaçık bir

düşmandır.” (Bakara, 2:208)

Bu ayetlere göre İslam inancı ile ilgili aşağıdakilerden

hangisi söylenebilir?

A) Kolay ve aşırılıktan uzak olduğu

B) Toplumsal dayanışma sağladığı

C) Barış ve sevgi dini olduğu

D) Fıtrat dini olduğu

E) Temizliğe önem verdiği

8. İslam inanç esaslarında kapalılık ve anlaşılmazlık söz konusu değildir. Fıtrata uygun oldukları için akl-ı selim tarafından kolayca kabul edilir. İnsana şah damarından daha

yakın olan Allah’ın (c. c.) ona en büyük ikramlarından biri

de akıldır.

Bu parçada verilenlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi

söylenebilir?

A) İslam inanç esaslarında zorlama yoktur.

B) İslam inanç esasları düşünce özgürlüğüne önem verir.

C) İslam inanç esasları insan fıtratına uygundur.

D) İslam inanç esasları bir bütündür. bölünme ve parçalanma kabul etmez.

E) İslam’ın inanç esasları sade, açık ve anlaşılabilir mahiyettedir.

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası İslam ve İbadet - 1 4

Efali mükellefin 8 farklı görevi bulunmaktadır. 8 gruba ayrılan

bu görevler şunlardır:

Farz: Allah’ın (c. c.) yapılmasını kesinlikle emrettiği emirlerdir. Bu emirler yapıldığında büyük sevaplar kazanılırken terk

edildiği zaman da büyük günahlara girildiği emredilmektedir.

Vacip: Vacip farz gibi kesin olmayan, ama yapılması emredilen işlerdir.

Sünnet: Hz. Muhammed’in (s. a. v.) sürekli yaptığı, nadiren

terk ettiği farz ve vacip olmayan işlerdir.

Müstehab: Hz. Muhammed’in hayatında sadece iki kez olsa

bile beğendiği, yaptığı ve sevdiği şeyler olmaktadır.

Mübah: Yapılmaması veya yapılması dinen sakınca olmayan, yapılması serbest olduğu fiillerdir.

Haram: Allah’ın (c. c.) yapılmasını kesinlikle emrettiği şeylerdir.

Mekruh: Yapılması uygun olmayan fakat haram kadar da

kesin olmayan şeylerdir.

Müfsid: Meşru olan şeyi bozan bir şeydir.

C) EFALİ MÜKELLEFİN

Efali mükellefin örneklerini farklı pek çok şekilde verebiliriz.

Efali mükellefin bazı örnekleri şunlardır:

Vacip: Bayram namazı Müfsid:Oruç bozmak

Müstehab: Kabir ziyaretleri Mübah:Yemek yemek

Haram: Hırsızlık yapmak

Efali Mükellefin Örnekleri Nelerdir?

“İbadetine düşkün ve düzenli dua eden insanlar daha seyrek

hasta oluyorlar, hastanede kalma süresini dindarlık azaltıyor, kalp ameliyatı sonrası ölüm riski hiç bir dini aktivitesi

olmayanlara göre 14 misli daha az” Dr. Herbert B. Harvard

İbadet, Allah’ın (c. c.) yap dediklerini yapmak ve yasakladıklarından kaçınmaktır.

İbadet, Allah’ı (c. c.) yüceltmek, O’na karşı sevgi, saygı ve

bağlılığını göstermek için iyi bir niyetle ortaya konan ve karşılığında sevap bulunan tutum ve davranışlar demektir.

A) İSLAM’DA İBADET VE KAPSAMI

İbadet ederek Allah’a (c. c.) yaklaşılır ve kötülüklerde uzaklaşılır.

İç huzurunu sağlayan kişi, gelecekle ilgili yersiz korku ve endişelerden uzak olur.

İnsanda güven duygusunu geliştirir.

İnsanda sorumluluk bilincini geliştirir.

Güzel ahlakın gelişmesini sağlar.

Kötülüklerden alıkoyar.

Sosyal yardımlaşmayı teşvik eder.

Sabrı ve diğerkamlığı öğretir.

Kulu Allah’a (c. c.) yaklaştırır.

Günlük hayatı düzenler.

İnsanın ruh ve beden sağlığını düzenler.

İbadet Etmenin Faydaları

İsteklilik ve Samimiyet: İbadetler, insanların dinin hak

olduğunu kabul ettikten sonra yerine getirmeleri gereken

amellerdir. Kelime - i Şehadet, namaz, oruç, zekât, hac gibi

İslam’ın 5 şartıdır. Bunlar haricinde, anaya-babaya iyilik etmek, komşuya yardım etmek, infak vermek, sadaka vermek

gibi birçok amel de “ibadet” olarak kabul edilir. Ancak ibadetin Allah katında kabul olunması için isteklilik ve samimiyetin

olması gerekir.

Gösterişten Uzak Olmak: Gösteriş, insanların “ne kadar

güzel”, “ne kadar bilgili”, “ne güzel namaz kılıyor”, “ne güzel

Kur’an okuyor” desinler diye yapılan işlerin tamamına denir.

Kişinin gösteriş olsun diye yaptığı ibadetlerin Allah katında

hiçbir değeri yoktur.

Kolaylı ve Güç yetirebilmek: İbadette önemli olan gücümüzün yettiği kadar ve zora sokmadan ibadet etmektir. İslam’a

göre “Allah bir kimseyi ancak gücünün yettiği şeyle yükümlü

kılar” (Bakara, 2:286)

B) İBADETLERDE TEMEL İLKELER

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam ve İbadet - 1

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

4. İslam dini zekât verecek kişinin, gurur ve kibire kapılmadan

bu işlemi yerine getirmesini istemiştir. Bu nedenle zekatın

gizlice verilmesini öğütlemiştir. Kur’an-ı Kerim’de konuyla

ilgili olarak şöyle buyrulmaktadır: “Eğer sadakaları (zekat

ve benzeri hayırları) açıktan verirseniz ne güzel! Eğer onu

fakirlere gizlice verirseniz, işte bu sizin için daha hayırlıdır.

Allah da bu sebeple sizin günahlarınızı örter. Allah, yapmakta olduklarınızı bilir.” (Bakara, 2:271)

Bu parçada verilenler, ibadetlerde aşağıdaki ilkelerden

hangisine örnek olur?

A) Sonucu Allahtan beklemeye

B) Güç yetirebilmeye

C) Gösterişten uzak olmaya

D) Samimi olmaya

E) Sürekli ve kesintisiz olmaya

5. Aşağıdakilerden hangisi Allah’ın (c. c.) Kur’an’da insanlardan geçerli bir özür olmadıkça kesinlikle yapmasını gereken istediği iş ve davranışlara verilen addır?

A) Sünnet B) Farz C) Vacip

      D) Sadaka E) Müstehap

6. “Eğer müminlere zor gelmeyeceğini bilseydim, onlara her

namaz için dişlerini fırçalamalarını emrederdim.” (Buhari)

Bu hadiste verilmek istenen mesaj aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Namaz kılınacak yerin temiz olmasına dikkat edilmelidir.

B) Namaz kurallarına dikkat edilmelidir.

C) Namazın vaktinde kılınmasına dikkat edilmelidir.

D) Kalp temizliği ibadetin kabulünün şartıdır.

E) İbadet öncesinde temizliğe dikkat edilmelidir.

1. Bir dine inanan kimse o dinin gerektirdiği bir takım uygulamaları gerçekleştirir. Bu faaliyetler bireyin inancının dışa

yansımasıdır. Her türlü dua, ayin, kutsal kabul edilen davranışlar bu boyut içerisinde yer alır. Dinin bu boyutu, dini

tutumun davranışa dayalı ögeleri olarak ifade edilebilir. Bu

davranışlar kişinin dini tutumunu da yansıtır.

Bu parçada dinin aşağıda verilen boyutlarının hangisinden söz edilmektedir?

A) İman B) İbadet C) Etki D) Bilgi E) Duygu

2. “Kim kötü söz ve davranışları bırakmazsa onun yeme içmesini terk etmesine Allah’ın ihtiyacı yoktur.” (Buharî)

Bu hadis - i şerifte sözü edilen ibadet aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Namaz B) Hac C) Oruç

D) Zekât     E) Kurban

3. “Nerede olursan ol, Allah’tan kork ve işlediğin kötülüğün

hemen ardından onu yok edecek bir iyilik yap.” (Tirmizi)

Bu hadis - i şeriften çıkarılabilecek temel ilke aşağıdakilerden hangisidir?

A) Büyük günahlardan kaçınmak, küçük günahların affına

sebep olur.

B) Allah’ın hoşnutluğunu kazanmak için yararlı işler yapılmalıdır.

C) Sadakaların gizlice verilmesi, günahların affına sebep

olur.

D) Yanlışlıkla kötülük işlenilen yerden hemen uzaklaşılmalıdır.

E) Bir kötülük işlendiyse hemen onu yok edecek salih bir

amel yapılmalıdır.

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam ve İbadet - 1

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

4. ● Kişinin Allah’ın (c. c.) rızasını kazanmak için yaptığı her

çeşit faaliyettir.

● Allah’a yönelik saygılı davranışlardır.

● İnsanlara hizmet etmek amacıyla yapılan her çeşit faaliyettir.

Yukarıda yapılan belirlemeler, aşağıdaki kavramlardan

hangisiyle ilgilidir?

A) İbadet B) İman C) Tebliğ

D) İhsan E) Ahlak

5. İnsanlardaki bazı özürlerden dolayı cuma namazı, oruç,

hac gibi ibadetler düşebilir. Namazı ayakta kılmaya sağlığı

elvermeyen oturarak, yatarak ya da gözü ile ima ederek

kılabilir. Su bulunmadığı zamanlarda teyemmüm ile abdest

alınabilir.

Yukarıda verilenler ibadetler ile ilgili hangi ilkeye örnek

olabilir?

A) Güç yetirebilmek   B) Samimi olmak

C) Beklentisiz olmak   D) İstekli olmak

E) Gösterişten uzak olmak

6.

“Dnde zorlama yoktur. Çünkü doğruluk,

sapıklıktan ayırt edlmştr.” (Bakara, 2:256)

“Ben cnler ve nsanları, ancak bana kulluk

etsnler dye yarattım”. (Zaryat, 51:56)

“...Dn hususunda szn üzernze hçbr

zorluk yüklenmed...” (Hacc, 22:78)

Bu ayetlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) İnsan, ibadet etmek için yaratılmıştır.

B) İnsanlar inanç konusunda özgür bırakılmıştır.

C) İbadetler tüm hak dinlerde vardır.

D) İslam kolaylık dinidir.

E) İbadet bütün insanlar içindir.

1. Tevhit dininin aslını, Allah’a (c. c.) hiçbir şeyi ortak koşmadan yapılan ibadetler oluşturur. Allah’ın dışında hiçbir

varlığa ibadet etmemek ve gösterişten uzak bir biçimde

yapılan ibadetlerin karşılığını yalnızca Allah’tan (c. c.) beklemek, Müslüman olmanın en temel şartıdır. İnanan bir kişi,

ibadetleri Kur’an’ın, “Buna karşı sizden hiçbir ücret istemiyorum. Benim ecrimi verecek olan, ancak alemlerin Rabb’idir.” (Şu’ara, 26:164) ayetinin ruhuna uygun yapmalıdır.

Bu parçada verilenler ibadetle ilgili aşağıdaki ilkelerden hangisine örnek oluşturur?

A) İnsanları her türlü kötülüklerden alıkoymasına

B) Karşılığının sadece Allah’tan beklenilmesine

C) Öncesinde maddi ve manevi temizlik yapılmasına

D) Vaktinde yapılması ve sürekli göstermesine

E) Kolay olması ve güç yetirilebilmesine

2. Aşağıdakilerden hangisi ibadetlerin toplumsal faydalarından biridir?

A) İnsanın yaratanı ile ilişkisini güçlendirir.

B) İnsanın iç dünyasını aydınlatır.

C) İnsanda güven duygusunu geliştirir.

D) İnsanda sorumluluk bilincini geliştirir.

E) Zenginle fakir arasında sevgi ve yakınlaşmayı sağlar.

3. Namaz kılanın, vücudunu, elbisesini ve namaz kılacağı

yeri, necasetten yani dinimizde pis sayılan şeylerden temizlemesidir. Buna göre, namazın sıhhatine engel olacak

ölçüde pislik taşıyan bir elbise ile bilmeyerek namaz kılan

kimsenin, bu durumu öğrendikten sonra namazını iade etmesi gerekir.

Yukarıda verilen bilgiler namazın aşağıdaki şartlardan

hangisiyle ilgilidir?

A) Niyet B) Vakit C) Kıraat

D) Necâsetten taharet E) Setrü’l avret

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam ve İbadet - 1

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

9.

“İnsan hayrı istediği kadar şerri de ister.

İnsan pek acelecidir.” (İsra, 17:11)

“Ben insanları, ancak bana kulluk etsinler

diye yarattım.” (Zariyat, 51:56)

“Sana ölüm gelinceye kadar Rabbine ibadet

et.” (Hicr, 15:99)

I

II

III

Numaralanmış ayetlerin hangilerinde insanın varoluş

amacına vurgu yapılmaktadır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

       D) I ve II E) II ve III

10. Namazda “kade-i ahire” şeklinde ifade edilen rükün aşağıdakilerden hangisidir?

A) Namaza “Allahu ekber” diyerek başlamak

B) Namazda gereken yerlerde ayakta durmak

C) Secdeye varmadan önce elleri dizlere koyup yere paralel biçimde eğilmek

D) Dizleri, elleri, alnı ve burnu yere koyup kapanmak

E) Namaz sonunda “Ettehiyyatü” duasını okuyacak kadar

oturmak

11 ● Belirli bir zaman yeme, içme arzusuna karşı koyan kişi,

hayatta karşısına çıkabilecek güçlüklere kolaylıkla sabreder, acılara ve sıkıntılara dayanır, iradesi güç kazanır.

● Hayatında açlık nedir bilmeyen varlıklı bir kimse, yoksulların çektiği açlık ve sıkıntıyı gereği gibi anlayamaz.

Fakat bu ibadetle varlıklı insanlar, açlığın ne olduğunu

anlar ve yoksulların sıkıntılarını yüreğinde daha iyi hisseder, onlara karşı şefkat ve merhamet duyguları uyanır.

Yukarıda verilenlerin aşağıdaki ibadetlerden hangisi

için geçerlidir?

A) Namaz B) Zekât C) Hac D) Sadaka E) Oruç

7.

“Vay halne o namaz kılanların k, onlar

namazlarının özünden uzaktırlar.

Onlar halka gösterş yaparlar. Hayra da

engel olurlar.”

(Maun, 107:1 - 7)

Bu ayetler, ibadetle ilgili aşağıdakilerden hangisine

örnek oluşturur?

A) İbadet ederken istekli ve samimi olunmasına

B) İbadetlerin karşılığının sadece Allah’tan (c. c.) beklenilmesine

C) Allah’ın, insana gücünün yetmeyeceği hiçbir şeyi yüklememesine

D) İbadetlerin gösterişten uzak olarak yapılmasına

E) İbadetleri zamanında yapılmasına

8. Kur’an’ı Kerim’de iman edenlerin yalnızca Allah’a (c. c.)

ibadet ettikleri ifade edilmektedir.

Bu durumu ifade eden ayet aşağıdakilerden hangisinde vardır?

A) “Ey iman eden kullarım! Şüphesiz benim yarattığım

yeryüzü geniştir. O halde yalnız bana kulluk edin.” (Ankebut, 29:56)

B) “Dediler ki: “Sen Yücesin, bize öğrettiğinden başka bizim hiçbir bilgimiz yok.” (Bakara, 2:32)

C) “Öyleyse dosdoğru yolda devam edin ve bilgisizlerin

yoluna uymayın.” (Yunus, 10:89)

D) “Fakat daha görmeden Rablerinden korkanlar var ya,

işte onlar için bağışlanma ve büyük bir mükâfat vardır.”

(Mülk, 67:12)

E) “.. Allah’ın nimeti ve lütfuyla geri döndüler ve Allah’ın

rızasına uydular.” (Ali imran, 3:174)

1

  PERFORMANS TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası İslam ve İbadet - 2 5

1. ● İbadet, güzel niyete bağlı bulunan ve yapılması sevap

olan her türlü ameldir.

● İbadetler, namaz kılmak, oruç tutmak gibi Allah’a (c. c.)

tazim maksadıyla yapılır.

● İbadet kulun Allah’a (c. c.) karşı sevgi, saygı ve bağlılığını gösteren duygu, düşünce ve davranış biçimleridir.

Yukarıda verilenlere göre Allah katında en makbul ibadet aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mükâfat elde etmek için yapılan ibadetler

B) Cezadan kurtulmak için yapılan ibadetler

C) Allah’a kulluk borcunu ödemek amacıyla yapılan ibadetler

D) Allah’ın emirlerini yerine getirip yasaklarından kaçınarak şeref kazanmak maksadıyla yapılan ibadetler

E) İnsanın Allah’ın ilah, kendisinin de O’nun kulu olduğu

bilinciyle yapılan ibadetler

2. ● Namaz ibadeti, günde beş kez insanların birlikteliğini

temin eder, aynı saflarda kenetlenerek kaynaşmalarını

sağlar.

● Hac ibadeti, farklı milletlere, ırklara, sosyo-ekonomik

şartlara sahip dünyanın bütün insanlarını toplar, onlara

ayrı bir dinamizm kazandırır.

● Oruç ibadeti, sosyal açıdan aralarında ekonomik farklar

bulunan insanların bütünleşmesi açısından önemlidir.

● Zekât ibadeti, özellikle zenginlerin, fakirlerin durumunu

değerlendirmesi ve onlara yardım etmesi ikisi arasında

bir kaynaşma olması bakımından önemlidir.

Yukarıda verilenlerde ibadetin hangi fonksiyonu vurgulanmıştır?

A) Toplumsal bütünleşmeye katkıda bulunması

B) Varlığın manasını ve hikmetini öğretmesi

C) İnsanları kötülüklerden uzak tutması

D) Dünya ve ahirt mutluluğunu sağlaması

E) Toplumsal kontrol mekanizmasına katkı sağlaması

3. Cuma namazı, oruç, hac gibi ibadetler bazı özürler sebebiyle düşebilir. Namazı ayakta kılmaya sağlığı elvermeyen

oturarak, yatarak ya da gözü ile ima ederek kılabilir. Su

bulunmadığı zamanlarda teyemmüm ile abdest alınabilir.

Uzun yolculuğa çıkanlar namazların farzını 4 rekât değil, 2

rekât olarak kılarlar. Kışın soğuk havalarda ayak yıkamak

yerine mest üzerine mesh etmek kolaylığı vardır. Hasta ve

yolcular oruçlarını sonradan kaza etmek üzere tutmayabilirler.

Bu parçada anlatılan durum ibadetler ile ilgili hangi

temel ilkeye örnek oluşturur?

A) Sadece Allah (c. c.) için yapmak

B) Beklentiden uzak kalmak

C) Gösterişten uzak olmak

D) İstekli ve samimimi olmak

E) Kolaylık ve güç yetirebilmek

4. Kişi ibadet sayesinde kendisini daha iyi tanımakta ve kendine güven duyarak huzura kavuşmaktadır. Çünkü Yüce

Allah’ın kendisini gördüğünün, ihtiyaçlarını ve sıkıntılarını

bildiğinin ve kendisine değer verdiğinin farkındadır. İbadetle iç ve dış dünyasını huzursuz eden bir takım kirlerden arındıran insan, bu sayede insanî olgunluğa erişir. Bu

olgunluk kişiyi kendine güvenli kılar. Ona güzel insani nitelikler kazandırır ve bunları geliştirmesine yardımcı olur.

Böylece insan, nefsine hakim olma melekesi kazanır. Nefsine hakim olabilen insan ise aşırı ve zararlı bir takım eğilimler karşısında savrulmaz, kendine güvenli olur.

Bu parçada ibadetlerin insanlara sağladığı faydaların

hangisi üzerinde durulmuştur?

A) Güven duygusunu geliştirmesi

B) İç huzuru sağlaması

C) İnsanı Allah’a yaklaştırması

D) Kötülüklerden alıkoyması

E) Sosyal yardımlaşmaya teşvik etmesi

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam ve İbadet - 2

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

8 Namaz kılacak kişinin vücudunda örtünmesi gereken yerleri örtmesi gerekir. Bu durum erkekler için en az, göbek ile

diz kapağı arası mahrem bölgedir. Kadınlar için, yüz, el ve

ayaklardan başka vücudunun her tarafını örtmeleri gerekir.

Bu parçada verilen bilgiler namazın aşağıdaki şartlardan hangisiyle ilgilidir?

A) Niyet B) Vakit C) Kıraat

D) Necâsetten taharet E) Setrü’l avret

9. Ef’al - i mükellefin, sözlükte “mükelleflerin fiilleri” anlamına

gelir. Terim olarak da dinen yükümlü sayılan insanların

davranışları ve bunlarla ilgili hükümler anlamındadır. Akıllı

ve ergenlik çağına gelmiş her Müslüman yaptıklarından

sorumludur. Bu sorumluluk bazı davranışları yapmayı, bazılarını da yapmamayı gerektirir.

Aşağıdakilerden hangisi İslam’ın yapılmasını istemediği fillerdendir?

A) Farz B) Vacip C) Mübah D) Haram E) Sünnet

10.

“(Resulüm!) Şüphesz k ktabı sana hak

olarak ndrdk. O hâlde sen de dn Allah’a

has kılarak (hlas le) kulluk et.”

(Zümer, 75:2)

Bu ayet, ibadetler ile ilgili aşağıdaki hangi temel ilkeye

örnek oluşturur?

A) İsteklilik ve samimiyete

B) Beklentiye girmemeye

C) Vaktinde yapmaya

D) İbadetlerde kolaylığa

E) İbadet yaparken güç yetirebilmeye

5. İnsanlar hayat boyunca çok çeşitli, hastalık ve felaketlere

maruz kalabilir. Tüm bunlara karşı kişi her türlü tedbirleri

alsa da, bazen bu felaketlerin üzücü sonuçlarından etkilenebilir. Bu durumda dua ederek Allah’a (c. c.) sığınma,

bireyin Yaradana karşı inanma ve bağlanma duymasını,

huzurlu ve mutlu olmasını sağlar. Yaradanına karşı görevlerini bilen Müslüman, tüm ilişkilerini, geçmişini, geleceğini

düşünüp, kendini sorgular. Hayatını buna göre düzenlemeye çalışır. Maddi ve manevi hayatına çeki düzen verir.

Buna göre ibadetler;

I İnsanları yardımlaşmaya teşvik eder.

II. İnsanlarda sorumluluk bilincini geliştirir.

III. İnsanlarda güven duygusunu geliştirir.

yargılarından hangilerine ulaşılır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

       D) II ve III         E) I ve III

6. I: Cuma günü cuma namazına gittim.

II: Vitir namazı kıldım.

III: Bayramda eve gelenlere ikramda bulundum.

Yukarıdaki yapılan ibadetlerle ilgili hükümler hangi seçenekte sırasıyla doğru olarak verilmiştir?

I II III

A) Farz Vacip Sünnet

B) Vacip Farz Sünnet

C) Sünnet Farz Vacip

D) Farz Sünnet Vacip

E) Vacip Farz Sünnet

7. Müslümanlıkta, geçerli bir özür olmadıkça kesinlikle

yapılması gereken ve yapılmaması günah sayılan Allah’ın (c. c.) emirlerine ne denir?

A) Sünnet B) Farz C) Helal D) Vacip E) Mübah

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam ve İbadet - 2

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

3. İbadet, Allah’a (c. c.) karşı duyulan saygı ve sevginin sonucu olarak O’nun hoşnutluğuna uygun davranma çabasını ve bu şekilde yapılan iradi davranışları ifade eder. Bu

amaçla Allah (c. c.) rızası için fert ve toplum yararına gerçekleştirilen her olumlu davranış dini ve manevi bir anlam

kazanır. İslam’ın temel şartlarını teşkil eden namaz, oruç,

zekât ve haccın yanında kurban kesme, itikaf, Kur’an

okuma, yoksulu koruma, İhtiyacı olana yardımcı olma,

hayır yapma gibi davranışlar ibadetin örneklerini oluşturur.

Bu parçada verilenlere göre aşağıdakilerden hangisi

söylenebilir?

A) İbadetler Hz. Muhammed (s. a. v.) tarafından ayrıntılı

şekilde açıklanmış ve uygulanmıştır.

B) Yapılan her bir iyiliğin mutlaka karşılığı vardır.

C) İbadetler, dinin belli ölçüde biçimsellik içeren yönünü

ifade eder.

D) Allah’ın (c. c.) rızasını kazanmak için yapılan her türlü

davranış ibadet olarak nitelendirilir.

E) İbadetler, iman esaslarından sonra dinde ikinci önemli

halkayı oluşturur.

4. İnsanın manevi ihtiyaçlarının başında iman ve ibadet

gelir. Çünkü insan ruhu ancak Allah’ı (c. c.) anarak huzur

bulur. Kur’an’da bu gerçek şöyle ifade edilmektedir: “Bilin

ki, kalpler ancak Allah’ı zikir ile huzur bulur.”(Rad, 13:128)

Diğer taraftan zaman zaman çeşitli sıkıntılarla karşılaşmak

da insan hayatının bir gerçeğidir. Özellikle böyle durumlarda ibadet, insan için önemli bir manevi sığınaktır. Allah’a

(c. c.) ibadet eden bir mümin, böylesi durumlarda metanetini yitirmez.

Bu parçada ibadetlerin insanlara sağladığı faydalardan

hangisi üzerinde durulmuştur?

A) Temizlik alışkanlığı kazandırması

B) İç huzuru sağlaması

C) Zamanı verimli kullanma alışkanlığı kazandırması

D) Kötülüklerden alıkoyması

E) Sosyal yardımlaşmaya teşvik etmesi

1. Sağlıklı bir bireyin yerine getirebileceği hüküm, o hükmü

yerine getiremeyecek durumdaki bir hasta için hafifletilebilir

veya tamamen kaldırılabilir. Örneğin sağlıklı bir bireye farz

olan Ramazan orucu, oruç tutamayacak durumda hasta

olan bir birey için, Ramazan ayından sonra ve iyileşince tutulmak üzere kolaylaştırılır. Oruç tutamayacak kadar yaşlı

olanlar ve iyileşme umudu kalmayan hastalar için ise oruç

tutma yükümlülüğü tamamen kaldırılarak fidyeye çevrilir.

Bu parçada verilenlere göre;

I. İslam dininin ana kaynakları Kur’an ve sünnettir.

II. Bireyin özel şartları mükellefiyetin sınırlarını belirler.

III. Allah’ın (c. c.) emrettiği şeyler iyi ve güzel, yasakladığı

şeyler de kötü ve çirkindir.

sonuçlarından hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I ve III

2. Sözlükte ibadet, “boyun eğme, alçak gönüllülük, itaat, kulluk, tapma, tapınma” anlamlarına gelir. Dini bir terim olarak,

insanın Allah’a (c. c.) saygı, sevgi ve itaatini göstermek,

O’nun hoşnutluğunu kazanmak niyetiyle ortaya koyduğu

belirli tutum ve gerçekleştirdiği davranışlar için kullanıldığı

gibi daha genel olarak aynı mahiyetteki düşünüş, duyuş ve

sözleri de ifade eder. Buna göre ibadet, sadece dini içerikli

belli ve düzenli davranış biçimleri için değil, insanın, hayatını daima Allah’a (c. c.) karşı saygı ve itaat bilinci içinde

sürdürmesi şeklinde bir duyarlılık olarak anlaşılmalıdır.

Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılamaz?

A) İnsanın sorumluluk bilincinde olmasına katkıda bulunur.

B) İman, ancak ibadetlerle eyleme dönüşür.

C) Allah (c. c.) katında en makbul olan ibadetler mali yönden yapılanlardır.

D) Kulluk bilincini canlı tutan, duygu ve düşüncelerdir.

E) İnsanın hayatını disipline etmesine katkıda bulunur.

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam ve İbadet - 2

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

7. Sadaka-i cariye; yapılan hayır ve hasenatın, devamlılık arz

etmesi, kalıcılık yönünden makbul olan amellerdir. Bu makbul amellere sebep olanların hayrının sürekliliğini sağlayan

ölmez eserlerdir.

Aşağıdakilerden hangisi “Sadaka - i cariye” türü bir ibadete örnektir?

A) Ramazanda fakirlere fitre vermek

B) Halkın yararı için yol, okul, çeşme, köprü vs. yaptırmak

C) Malının kırkta birini fakirlere zekât olarak vermek

D) Küçükleri sevmek, büyükleri saymak

E) Namazı vaktinde ve cemaatle birlikte kılmak

8. “İnsan öldüğü zaman, bütün amellerinin sevabı kesilir,

amel defteri kapanır. Sadece üç şey müstesna. Onun sevabı öldükten sonra da devam eder. Bunlar;

● Sadaka-i cariye, yani hayrı devam eden iyilikler,

● Kendisinden istifade edilen ilim,

● Kendisine dua eden salih, hayırlı evlattır.” (Müslim)

Aşağıdakilerden hangisi bu hadiste vurgulanan amellerden biri değildir?

A) Selman Bey’in çocukların oynaması için mahalledeki

boş araziyi satın alarak park yaptırması

B) Meryem Hanım’ın, servetinin bir kısmıyla insanların rahat ibadet etmeleri için mahalle camisini genişletmesi

C) Muhtar Ali Bey’in ismi öldükten sonra bir okula verilmesi

D) “Yaratılanı Yaratandan ötürü sevmek gerekir.” diye düşünen Zeynep Hanım’ın düşkünler için bina yaptırması

E) Ali Bey’in yolcuların, susuz kalmış hayvanların su içmesi için çeşme yaptırması

5. İbadetle temizlik arasında çok yakın bir ilişki vardır. Çünkü

temizlik ibadetin temeli, aynı zamanda ön şartıdır. Bir Müslüman’ın Allah’ın (c. c.) emrettiği ibadetlerden bazılarını

yerine getirebilmesi için ruh ve beden yönünden her türlü

pislik ve kirlilikten arınmış olması gerekir.

Aşağıdaki ayet ve hadislerin hangisinde manevi temizlikten bahsedilmiştir?

A) “Sonra kirlerini gidersinler, Kabe’yi tavaf etsinler.”

(Hac, 22:29)

B) “Allah, üzerinize gökten yağmur indiriyor; onunla sizi

pisliklerden temizlesin, diye.” (Enfal, 8:11)

C) “Kul bir günah işlediği vakit kalbinde siyah bir nokta, bir

leke yapar. Eğer tövbe edip vazgeçer, mağfiret dilerse

kalbi temizlenir ve parlar.”(İbn Mace, Zühd, Bab: 29)

D) “Elbiseni temiz tut, kötü şeylerden sakın.” (Müddessir,

74:4 - 5)

E) “Her şeyi iyi temizleyin! Temizlik imana, iman da Cennete götürür.” (Taberani)

6. Kur’an’da, başta namaz olmak üzere, zekât, oruç ve hac

gibi temel ibadetler zikredilir; bunların esasını, mahiyetini

ve amacını bildiren açıklamalar yapılır. Bu ibadetlerin nasıl,

ne zaman yapılacağı, hangi şartlar altında yapılacağı Hz.

Peygamberin uygulama ve açıklamaları ile belirlenmiştir.

İbadetler, Allah ve Resülü tarafından nasıl emredilmiş ve

öğretimişse o şekilde yerine getirilmesi gerekir ve ibadetlerin şekil, miktar ve hikmetleri sorgulanamaz.

Bu parçada ibadetlerle ilgili aşağıdakilerin hangisinden söz edilmiştir?

A) İbadetlerin ihlas ile yapılması gerektiğinden

B) İbadetlerin sürekli yapılması gerektiğinden

C) İbadetlerin vahiyle bildirildiği şekilde yapılması gerektiğinden

D) İbadet ederken hiç bir şeyin aracı kılınamayacağından

E) İbadetlerin sadece Allah için yapılması gerektiğinden

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Gençlik ve Değerler 6

kattan ayıran en mühim vasıftır.

Dilimizde iffet kelimesi: namuslu, şerefli ve ahlâklı olma halini ifade etmek için kullanılmaktadır. İffetin kaybedilmesi; insanlık haysiyetini zayi etmek ve diğer mahlukatın durumuna

düşmek demektir.

4. Şecaat

Şecaat, dinî ve dünyevî hukukunu korumak için canını dahî

verecek derecede gösterilen bir yiğitlik olarak tarif edilir. Necdet: Korku ve dehşet veren bir hâdise anında ve olağanüstü

haller karşısında, sabır ve sebat göstererek soğukkanlılığını

koruyup, endişeye kapılmadan sakin bir şekilde hareket etmektir.

5. Sorumluluk

Kişinin kendi istek ve iradesi ile yaptığı ve yüklendiği işlerin

hesabını vermesi bundan dolayı hesaba çekilmesi, İslam,

her insanın bir iradesi ve seçme hürriyeti bulunduğunu ve bu

iradesini kullanmak suretiyle yapacağı işlerin tamamından

sorumlu olduğunu bildirmiştir.

6. Emanete Riayet

Emanet, birine geçici olarak bırakılan ve teslim alınan kişice

korunması gereken eşya, kimse ve benzeri anlamlara gelir. Emanet maddi olabileceği gibi; dilimizde can ve ruh gibi

manevi değeri bulunan şeyler de “Allah’ın emaneti” olarak

isimlendirilmektedir. Peygamberler “emanet” sıfatına sahiptirler. Hz. Muhammed (s. a. v.) ise bizatihi emanet ahlakının

zirvesinde “el - Emin” adı ve şanı ile bilinen en güzel ve örnek şahsiyettir.

Şecaat: Dinî ve dünyevî hukukunu korumak için canını dahî

verecek derecede gösterilen bir yiğitlik olarak tarif edilir.

Değer, bireyin yaşamı boyunca çevresiyle etkileşimi sonucunda edindiği, eylemlerinde ve insanlarla ilişkilerinde öncelik verdiği, önemli olduğuna inandığı, önem atfettiği ilkelerdir.

Değerler neyin doğru ve neyin yanlış, neyin iyi ve neyin kötü

olduğunu belirleyen ölçütlerdir. Değerler esas itibariyle soyut

ögeler olup dışarıdan gözlenmesi güçtür, ancak davranışlar

içinde sezilebilir.

Değerler, insanların gündelik hayatlarında karşılaştıkları gelenek ve görenekler, normlar, yazılı metinler ve uygulamalara göre şekillenir.

A) DEĞERLER VE DEĞERLERİN KAYNAĞI

Değerlerin Özellikleri

Değerler, İnsanı Bir Kültürün Parçası Kılan Unsurlardır. Değerlerin Aktarımı Eğitim Yoluyla Yapılır.

Değerler İnsanın Manevi Yol Göstericileridir.

Değerlerin Göz Ardı Edildiği Toplumda Bazı Olumsuzluklar

Yaşanır.

Değerler Çoğunlukla İyi Olanla İlgilidir.

1. Hikmet

Hikmet kavramı ilk medeniyetlerden bugüne kadar, hem

tecrübeden gelen günlük yapıp - etmeler, hem de ilahiyat ve

din ile bağlantılı olarak kullanılmıştır. Böylece kâinatın nasıl

işlediği, insan için neyin iyi neyin kötü olduğundan tutun da,

Allah - insan ilişkisine kadar gayet geniş bir saha hikmet konusu içinde işlenmiştir.

B) TEMEL DEĞERLER

2. Adalet

Adalet, düzenli ve dengeli davranma, her şeyin ve herkesin

hakkını verme, haksızlıklardan uzaklaşarak orta yolu tutma,

bir şeyi yerli yerine koyma, insaf ve eşitlik anlamlarındadır.

İnsan onurunun korunması ihtiyacından hukuki düzenlemeler ortaya çıkmıştır. İnsanlık, adaletle yönetilme arayışı içinde olmuş ve adalet, mülkün temeli kabul edilmiştir.

3. İffet

İffet, nefsi her türlü şehvetlerden ve arzulardan muhafaza

etmektir. Bu, insana ait bir hususiyettir. İnsanı diğer mahlu-

2

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Gençlik ve Değerler

4. Değerlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Bireylerin toplumsal rollerini seçmelerinde ve gerçekleştirmelerinde rehberlik ettiği

B) Bireyler tarafından ortak olarak benimsenip paylaşıldığı

için dayanışmayı güçlendirdiği

C) Toplumda istenilen düşünme ya da davranma yollarının

belirleyici olduğu

D) Toplumsal olmaktan çok kişisel özellik gösterdiği

E) Toplum düzeninin sağlanması ve sürdürülmesinde etkili

olduğu

5. ● Varlık ve olayların sebeplerini, hakikatlerini insan gücü

nisbetinde oldukları gibi aramak demektir.

● İnsanın adaletle hükmetmesi, eşyanın hakikatını anlaması ve gereğine göre amel işlemesidir.

Yukarıda verilenler aşağıdaki kavramlardan hangisiyle

ilişkilidir?

A) Hikmet B) İbadet C) Ahlak

D) Eğitim E) Kültür

6. Hz. Ali, bir gün Hz. Ömer’in telaş içinde bir yere gittiğini

görür ve sorar: “Müminlerin emiri (halifesi) nereye gidiyorsun?” Hz. Ömer: “Devlete ait develerden biri kaçmış, onu

aramaya gidiyorum”diye cevap verir. Bunun üzerine Hz. Ali

şöyle der: “İnan ki senden sonra bu milleti idare edecek

olanlara ağır bir yük bırakıyorsun! Herkes senin yaptığını

yapamaz!” Hz. Ömer karşılık verir: “Hz. Muhammed’i hak

peygamber olarak gönderen Allah’a yemin ederim ki Fırat

kenarında bir oğlak kaybolsa korkarım ki kıyamet gününde

hesabı Ömer’den sorulur.”

Hz. Ömer’in bu tavrı;

I. adalet

II. cesaret

III. nezaket

değerlerinden hangileriyle ilişkilidir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

      D) I ve III       E) I, II ve III

1. ● Bir toplumda genel kabul gören veya benimsenen her

türlü duygu, düşünce, davranış ve kuralları ifade eder.

● Toplum ya da fertler tarafından benimsenen birleştirici

unsurlardır.

● Toplumun manevî ve sosyal ihtiyaçlarını karşıladığına

ve fertlerin iyiliği için olduğuna inanılan ölçütlerdir.

Yukarıda bazı özellikleri verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gelenek B) Din C) Millet D) Ahlak E) Değer

2. “Dikkat ediniz, sizin kadınlar üzerinde, kadınlarında sizin

üzerinizde hakları vardır…”(Hadis)

Bu hadiste vurgulanan konu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ahlak B) Adalet C) Şecaat

      D) Hikmet E) İffet

3. Toplumumuzda benimsenip yerleşmiş olan örf ve âdetlemizin oluşmasında İslam’ın büyük etkisi olmuştur. Örneğin

yeni doğan çocukların sağ kulağına ezan, sol kulağına

kamet okunması, bayramlarda akrabaların ziyaret edilmesi, muharrem ayının 10. günü aşure pişirip komşu ve

yakınlara dağıtılması dinimizin etkisiyle oluşmuş örf ve

âdetlerimizdendir.

Bu parçaya göre örf ve âdetler ile ilgili;

I. her toplumun kültüründe yer aldığı,

II. oluşmasında İslam’ın büyük etkisinin olduğu,

III. milleti millet yapan değerlerin başında geldiği

ifadelerinden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

      D) I ve III E) II ve III

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Gençlik ve Değerler

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

4. Bir toplumda genel kabul gören veya benimsenen her türlü

duygu, düşünce, davranış ve kurala değer adı verilir.

Aşağıdakilerden hangisi değerlerin özelliklerinden değildir?

A) Toplum ya da fertler tarafından benimsenen birleştirici

unsurlar olmaları

B) Toplumsal yapı ve düzenin korunması ve sürdürülmesinde önemli bir güce sahip olmaları

C) Toplumun din ve inanç hürriyetini güvence altına alan

kurallar olmaları

D) Toplumda istenilen düşünme ya da davranma yollarının

belirleyicileri olmaları

E) Bireyler tarafından ortak olarak benimsenip paylaşıldığı

için dayanışmayı güçlendirmeleri

5. Bencilliğin dayanağı, bireyin kendi özüne bağlılığı, başkalarına karşı kendini üstün görme arzusudur.

Bu parçada sözü edilen tutum, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kibirli olmak B) Açgözlü olmak C) Kin gütmek

D) Gıpta duymak E) Cimri olmak

6. ● Hz Muhammed (s. a. v.), küçükken kendisine bakan

amcasının geçim yüküne yardım etmek için gençlik

çağı boyunca çobanlık ve kervanlarla ticaret seferlerine

gitme gibi işlerde çalıştı. Bu sırada kendisi için sermaye

biriktirmek yerine kazancını amcasının ailesine harcadı.

● Hz Muhammed (s. a. v.), kendisine annelik yapan yengesi Fatıma binti Esed’e karşı da her zaman minnet

duymuştur.

Hz Muhammed’in (s. a. v.) yukarıda verilen yönleri aşağıdaki değerlerden hangisi ile ilgilidir?

A) Doğruluk B) Sabır C) Cömertlik

D) Diğerkâmlık E) Vefa

1.

“Bunlar, Rabbnn sana vahyettğ bazı

hkmetlerdr. Allah le brlkte başka lâh

ednme. Sonra kınanmış ve Allah’ın

rahmetnden kovulmuş olarak cehenneme atılırsın.”

(İsra, 17:39)

Bu ayette aşağıdaki evrensel prensip ve hikmetlerin

hangisinden söz edilmektedir?

A) Ana ve babaya iyilikle muamele etmek

B) Saçıp savurmak suretiyle şeytanların kardeşleri durumuna düşmemek

C) Sonradan pişmanlığına sebep olacak savurganlık yapmamak

D) Bilinmeyen şeyin ardına düşmemek

E) Allah’tan (c. c.) başka ilah edinmemek

2. İslam medeniyetinde hak ve hukuku gözetme toplumsal

hayatın esası ve mülkün temeli sayılmıştır. Şahsi menfaat

temini, akrabalık ya da düşmanlık gibi hissî durumlar veya

makam - mevki, cinsiyet ve maddi durum gibi üstünlük anlamında yorumlanabilecek statüler, bu ilkeden sapmayı

mazur göstermez.

Bu parçada verilenler aşağıdaki değerlerden hangisiyle ilişkilidir?

A) Cesaret B) Ahlak C) Adalet

D) Doğruluk E) Emanet

3. Aşağıdakilerden hangisi değerlerin özelliklerinden değildir?

A) Değerler yalnızca toplumsal düzeni sağlayan ahlak kurallarıyla ilgilidir.

B) Davranışları yönlendirici bir etkiye sahiptirler.

C) Toplum üyeleri arasında işbirliği ve dayanışma sağlar.

D) Kişilerin toplumsal statülerini ve rollerini seçmelerine

yardımcı olur.

E) Kişilerin toplum tarafından değerlendirilmesinde bir

araç ve ölçüt oluşturur.

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Gençlik ve Değerler

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

9.

Allah’a dayan, sa’ye sarıl, hikmete râm ol,

Yol varsa budur, bilmiyorum başka çıkar yol!

Mehmet Akif Ersoy

Mehmet Akif Ersoy bu dizelerinde dile getirdiği “hikmet”

aşağıdakilerden hangisini içermez?

A) Bilgelik B) Yerindelik C) Yalnızlık

     D) Uygunluk       E) İsabet

10. Her milletin, her toplumun kendine özgü değerleri vardır.

Bir milletin, toplumun veya toplumsal grubun benimsediği,

olumlu tepki verdiği duygu, düşünce ve davranış kalıplarının her biri bir değerdir. Değerler insanların bunları beğenip uygulaması ve devam ettirmesiyle oluşur.

Bu parçada verilen bilgilere göre ahlaki değerlerle ilgili

aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

A) Toplumlara göre farklılık gösterdiğine

B) Toplumun tamamının kabul ettiği kurallar olduğuna

C) Aynı toplumda farklı şekillerde algılanabildiğine

D) Oluşumunun çok uzun zaman gerektirdiğine

E) Bütün insanların ortak paydası olduğuna

11. Kur’an muhataplarına, Âdem’in soyundan gelmeleri nedeniyle “Ey insanlar” şeklinde hitap eder. Onları ırk, dil, cinsiyet, bölge, inanç, sınıf gibi farklılıklarından ötürü üstün ya

da aşağı görmez.

Bu parçada verilenlere göre, İslam medeniyetiyle ilgili

aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) İnsan özgürlüğünü kısıtlayan baskıcı yönetim anlayışlarını reddeder.

B) İnsan için aslolan esaret değil hürriyettir.

C) İnsani ve evrensel değerlere sahiptir.

D) İnsanlığı ilme sevk eden ve ilim tahsilini ibadet sayan

yegane dindir.

E) Kendi içerisine kapalı orijinal bir medeniyettir.

7. ● Dilimize Allah, Rab, Mevlâ, tövbe, melek, hak, ibadet

dua gibi Kur’an’dan pek çok kavram yerleşmiştir.

● Toplumumuzda Kur’an’da geçen, Nur, Yunus, Yusuf,

Lokman, İbrahim, Meryem gibi adların çocuklara isim

olarak verildiğini görürüz.

● Büyüklere saygı göstermek, küçüklere sevgi ile yaklaşmak, darda olanlara yardım etmek, komşular arasındaki yardımlaşmak, misafire ikramda bulunmak,

hastaları ziyaret etmek, kurban kesmek, düğünlere katılmak vb. toplumumuzdaki güzel örf ve adetlerimizdendir.

Yukarıda verilenlere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Örf ve adetlerimizde Kur’an’ın etkisi görülür.

B) İnanç, kültürel ögelerden bağımsız değildir.

C) Dinin kültür üzerinde önemli etkileri vardır.

D) Hediyeleşme, kutlama ve kurban kesme tüm toplumlarda olan ortak değerlerdendir.

E) Dinsel ögeler, dil, sanat ve edebiyatı etkileyen faktörlerdendir.

8. İslam ile tanışmadan önce Türkler’de düğün günleri üç

günden başlayıp, kırk güne kadar çıkmaktaydı. Ancak Hz.

Peygamber’den (s. a. v.) aktarılan, düğün töreninin iki gün

olmasının daha uygun olacağına dair rivayetler rehber edinilince Anadolu toplumunda düğün törenleri çoğunlukla

Cuma akşamı başlayıp, en geç pazar akşamı sona ermiştir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Örf ve adetler, sosyal hayatı düzenleyen kurallar sisteminin bir kısmını oluştururlar.

B) Örf ve adetler, çeşitli toplumlarda sosyal bir problem

olabilmektedir.

C) Örf ve adetlerin oluşmasında dinsel motiflerin etkisi görülür.

D) Örf ve adetlerin sosyal hayata uyum sağlamak gibi son

derece önemli bir işlevi vardır.

E) Örf ve adetler, bireylerin davranışlarını yönlendiren

önemli kurallardandır.

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Gönül Coğrafyamız - 1 7

İslam medeniyetinin izlerinin yoğun olarak

görüldüğü bölgeler.

B) İSLAM MEDENİYETİNİN FARKLI

COĞRAFYALARDAKİ İZLERİ

Hicâz bölgesinde düzenli bir hukümet kurulmamıştır.

Her kabile, bağımsız bir şekilde hareket ediyor ve şeyh denilen bir reisin idaresi altında yaşıyordu. Bununla beraber

Hicaz, bağımsızlığını koruyabilme konusunda diğer merkezlerden daha şanslı olmuştur. Hiçbir yabancı istilası Arap yarımadasının merkezine yani Hicaz bölgesine ulaşamamıştır.

Hicaz Bölgesi

Magrip kelimesi Arapça “Batı” anlamına gelip, Kuzey Afrika

ülkeleri olan Tunus, Cezayir ve Fas’ı kapsamaktadır. Bu topraklar üzerindeki Yahudi varlığı, özellikle deniz kıyısı boyunca antik dönemlere kadar dayanmaktadır.

İslamiyet’in henüz hicri birinci asırdan itibaren Mısır’dan başlamak üzere Afrika’nın kuzeyinde, doğusunda ve güney sahilleri ile iç bölgelerinde süratle yayılması üzerine yaşanan

süreci kavramamızı kolaylaştıran bilgiler erken dönemde az

çok yazıldı.

Mısır ve Mağrip Bölgesi

Bugün İspanya olarak bilinen Avrupa kıtasındaki yarımada,

Müslümanlar tarafından Emevi halifesi Velid b. Abdulmelik

döneminde fethedilmiştir.

İslam medeniyeti açısından buranın fethinin önemi, farklı din

ve etnik unsurların bir arada yaşama tecrübesi ile zenginlik

katması, burada yetişen birçok alimin ilmi hayata canlılık getirmeleri ve Avrupa’ya aktarılmasında köprü vazifesi görmesidir.

Endülüs

Kültür kavramı, günlük hayata dair bir davranışı açıklamak

için kullanıldığı gibi hayatı şekillendiren ilkeleri ifade için de

kullanılır. Bir inanç sistemi olarak İslamiyet, İslam kültür ve

medeniyetinin kaynağıdır. İslam kültür ve medeniyetinin

doğduğu bölge; Yunan - Roma, Hindu ve Uzak Doğu terkiplerinin doğrudan etki ve egemenlik alanları dışında yer almaktaydı. Sami ve İran terkibine ise komşuydu.

A) İSLAM MEDENİYETİ VE ÖZELLİKLERİ

Kültür, toplumların sahip olduğu maddi ve manevi değerlerin

bütünüdür. Kültürün maddi unsurları, çoğunlukla günlük yaşamla ilgilidir ve toplumların maddi ihtiyaçlarını karşılar. Örneğin; yiyecekler, içecekler ve bunların hazırlanma biçimleri,

giyim kuşam tarzları, ev ve şehir mimarisi, kullanılan araç ve

gereçler kültürün maddi unsurlarıdır.

Medeniyet, Arapçada yerleşik olmak ve şehirli bir hayat tarzı

yaşamak gibi anlamlar içerir. Medeniyet, farklı kültürlerin bir

araya gelmesiyle oluşur ve evrensel bir nitelik taşır. Örneğin;

Türk, Fars ve Arap kültürü birbirlerinde en farklı olsa da her

biri İslam medeniyetinin bir parçasıdır.

Kültür, tabiatta kendiliğinden bulunmaz; insan ürünüdür.

Özü itibariyle zihnî ve manevidir. İnsan zihninin görüş, anlayış ve değerlendirme tarzını yansıtır.

Tarihî süreçte oluşur.

Toplumun olmadığı yerde kültür de yoktur.

Her toplumun bir kültürü vardır, kültürsüz insan topluluğu olmaz.

Kültürü oluşturan unsurlar arasında sürekli etkileşim vardır.

Kültür kendi içinde bir bütünlük ve tutarlılık gösterir.

Dışarıdan aldığı unsurlar konusunda seçicidir.

Sabit değil, değişkendir.

İnsanın ihtiyaçlarına göre şekillenir. Sürekliliği, temel ihtiyaçları karşılayabilmesine bağlıdır.

Kültürün Özellikleri:

2

KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Gönül Coğrafyamız - 1

Kafkasya

Kafkaslar Türkiye’nin bitişik komşusudur. Türkiye bir kısmı ile Kafkas ülkesidir. İslamiyet Kafkasya’ya 8. yüzyılda

Ebu - Müslim önderliğindeki Arapların Hazar Türklerine saldırmaları ve bölgenin bazı kısımlarını fethetmeleriyle girmiştir.

Anadolu ve Balkanlar

Müslüman Türkler, Gelibolu üzerinden Balkan Yarımadası’na geçerek 1361 senesinde Edirne’yi fethettikten sonra,

Bulgar topraklarını hızla ele geçirmeye başladılar.

Anadolu ve Balkanlar

Müslüman Türkler, Gelibolu üzerinden Balkan Yarımadası’na geçerek 1361 senesinde Edirne’yi fethettikten sonra,

Bulgar topraklarını hızla ele geçirmeye başladılar.

Kosova Meydan Savaşı’yla (1389) Sırbistan, Türk hakimiyetine geçti. Yıldırım Bayezit’in 1396 yılında Niğbolu önlerinde

Haçlı ordusunu hezimete uğratması ise Osmanlı Türklerinin

Balkan hakimiyetini iyice perçinledi.

Önden giden bu insanlar aslında fethin zeminini hazırlıyordu. Örneğin tasavvufun “Bayramiyye, Celvetiyye, Halvetiyye, Halidilik ve Mevleviyye” gibi kolları Balkanlarda önemli

görevler üstlenmişlerdir.

Türkistan, Halife Abdülmelik Mervan döneminde Türklerin

kendi rızaları ile İslam’ı kabul etmiştir.

Sarı Saltuk, Anadolu’dan Balkanlara kadar uzanan fütuhat

sırasında başarıları görülen ve çeşitli rivayetlere konu olmuş

bir Türk kahramanıdır. Bugün hala Balkanlardaki bazı Hristiyanların onun Sveti Nikola olarak ‘aziz’ kabul etmesine sebep olur.

Günümüzde, Hint alt kıtası olarak bilinen bölgede (Hindistan,

Pakistan, Bangladeş) 500 milyondan fazla Müslüman yaşamaktadır ve bu coğrafya dünyada en yoğun Müslüman nüfusun yaşadığı yerlerden biri olmuştur. Kıta İslam’la tanışıp

şereflendikten sonra insan ve medeniyet bakımından gelişmiştir.

Hint Alt Kıtası

Gazneliler, Delhi Türk Sultanları ve bazı Türk-İslam devletlerinin de katkılarıyla bu bölgede Bengaldeş ve Pakistan gibi

Müslüman devletlerinin ortaya çıkmasına imkân sağlamıştır.

İran: İslam medeniyetinin tarih sahnesine çıktığı dönemde

bölgenin en güçlü iki devletinden biri olan Sasanî İmparatorluğu’nun hâkim olduğu İran, Hz. Ömer döneminde fethedilmiştir. İran, M.Ö. 4000’lere dayanan tarihi ve yerleşkeleri ile

dünyadaki en eski uygarlıklardan birine ev sahipliği yapmıştır. Farslıların İslamiyet’i kabulü ile beraber İran edebiyatı,

felsefesi, bilimi ve sanatı yeni oluşan İslam medeniyetinin

ana unsurlarından biri olmuştur.

İran, Horasan, Türkistan ve

Mâverâünnehir Bölgesi

Hoca Ahmet Yesevî, dergâhına gelen gençleri İslam ahlakıyla yetiştirmiştir. Onun dergâhında yetişenler alperen,

gazi ve derviş adıyla anılmışlar ve İslam’ı yaymak için farklı

coğrafyalara yayılmışlardır. Bu yolla Anadolu’ya gelen Hacı

Bektaş Veli, Karacaahmed, Abdal Musa, Sarı Saltuk gibi Horasan erenleri, Anadolu ve Balkanların Müslüman olmasına

öncülük etmişlerdir.

3

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Gönül Coğrafyamız - 1

3. ● Mezhebin kurucusu, ehl-i sünnet mezhebinin iki önemli

temsilcisinden biri olup çeşitli din, inanç, ideoloji, kültür

ve medeniyetlere ev sahipliği yapan Mâverâünnehir’de

dünyaya gelmiş; dinî, felsefî ve siyasî görüşlerin ortaya

çıktığı ve İslâm inancına hem dışarıdan hem içeriden

zararlı ve yıkıcı düşüncelerin sokulmaya başlandığı bir

dönemde yaşamıştır.

● Bu mezhebe göre, iman; “Kalp ile tasdik, dil ile ikrar”dır.

Diliyle ikrar ettiği halde kalbiyle tasdik etmeyen kimse

mümin değildir. Akıl, Allah’ın insanlara verdiği en büyük

nimet olup, Allah’ın varlığını bulabilecek güçtedir.

Yukarıda verilen bilgiler aşağıdaki mezheplerden hangisi için geçerlidir?

A) Malikilik B) Hanbelilik C) Şafiilik

      D) Hanefilik       E) Maturidilik

4.

● Ülkenin sembolü olarak bilinen ve İslam medeniyetine ait en önemli eser Agra kentinde bulunan Taç

Mahal’dir. Taç Mahal, dünyanın yedi harikasından biri

olarak kabul edilen ve Babürlü sultanlarından Şah Cihan’ın, eşi Mümtaz Mahal için insan gücüyle inşa ettirdiği bir eserdir.

● İndus Vadisi Uygarlığı, tarihi ticaret yolları ve büyük

imparatorlukların yer aldığı bölgede uzun tarihin çoğu

boyunca ticari ve kültürel zenginliği için biliniyordu.

Dünyanın en önemli dinlerinden olan Hinduizm, Budizm, Jainizm ve Sihizmin doğum yeridir. Ayrıca,

Zerdüştlük, Yahudilik, Hristiyanlık dinleri M. S. birinci

yüzyıldan itibaren ülkeye gelerek bölgenin çeşitli kültürünü şekillendirdi.

Yukarıda verilen bilgiler aşağıdaki ülkelerinden hangisi

için geçerlidir?

A) Cezayir B) Hindistan C) Mısır

      D) Arabistan       E) Türkistan

1. ● Hz. Âdem’den Hz. Muhammed’e kadar gönderilen ilahî

vahyin muhatabı insandır. Ancak önceki peygamberlerin her biri yerel ölçekte ve sadece kendi toplumlarına

gönderilmiştir. Nitekim bir rivayette Hz. Peygamber

şöyle buyurmaktadır: “Önceki peygamberlerden hiçbirisine verilmeyen beş şey bana verildi:.. “Benden önceki

peygamberler sadece kendi kavimlerine gönderildikleri

hâlde, ben bütün insanlığa gönderildim.”

● Kur’an - ı Kerim’e göre Kur’an’ı tebliğ eden elçi Hz. Muhammed tüm âlemler için bir uyarıcıdır. Bu yönüyle Hz.

Peygamberin risaleti; tüm insanları kapsayıcı ve sürekli

olması açısından da önemlidir.

Yukarıda verilenler İslam medeniyetinin hangi özelliği

ile ilgilidir?

A) Kolaylık içermesi      B) Akla dayanması

C) Tevhid esaslı olması      D) Evrensel olması

E) Barış içermesi

2.

Bu görselde verilenler İbrahimî dinler olan Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam için kutsal bir şehirdir. Osmanlı İmparatorluğu, 1517’den 1917 tarihine kadar kontrolü altında

tutmuştur. İçinde Müslümanların ilk kıblesi , ikinci mescidi ve üçüncü haremi olan Mescid-i Aksa’yı içinde barındırmaktadır. İsra ve Miraç mucizelerinin gerçekleştiği bu

yerde Hz Muhammed (s. a. v) Mescid - i Aksa’da bütün

peygamberlere namaz kıldırmış ve Allah (c. c) nûn huzuruna buradan çıkmıştır.

Yukarıda bazı özellikleri verilen şehir aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Mekke B) Şam C) Kudüs D) Medine E) Bağdat

4

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Gönül Coğrafyamız - 1

8. ● “Bir milletin dini, ahlaki, hukuki, iktisadi, lisani, akli birikimlerinin bir bütünüdür.” (Z. Gökalp)

● “İnsanın kendini ve tabiatı idare etme yoluyla meydana

getirdiği eserlerdir.” (A. Young)

● “Toplumsal olarak öğretilip yeni kuşaklara aşılanan

davranışlardır.” (A. Tozzer)

Yukarıda yapılan tanımlar aşağıdaki kavramlardan

hangisiyle ilgilidir?

A) Uygarlık B) Kültür C) Adalet

      D) Medeniyet      E) Hikmet

9. Bu yer, Hz. Ömer (r. a.) ve Hz. Osman (r. a.) dönemlerinde

Ahmed b. Kays, Ubeydullah bin Ziyad ve Osman b. Said

komutasındaki İslam ordularının gelişiyle İslam ile tanışmıştır. Ancak İslam ordularının özellikle de Mâverâünnehir’de kalıcı başarılar kazanması Kuteybe b. Müslim’in

Horasan valisi tayin edilmesiyle başlamıştır.

Bu parçada sözü edilen İslam ülkesi aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Cezayir B) Türkiye C) Mısır

      D) Arabistan E) Türkistan

10. Arap Yarımadası’nın batısında bulunan eski Hicaz bölgesinde ve Kızıldeniz’in doğusunda yer alır. İslâm dininince

en kutsal şehir kabul edilmektedir. Zira İslâm dinince

peygamber kabul edilen Muhammed (s. a. v.) burada

doğmuştur. İslâm’ın kutsal kitabı Kur’an’ın burada, Hira

mağarasında indirilmeye başlandığına inanılır. Beytullah

denilen Kâbe de yine bu şehirde yer almaktadır. Kur’an’da

‘şehirlerin anası’ (ummu’l kur’a) sıfatıyla anılır. Mekke uzun

yıllar boyunca Muhammed’in (s. a. v) soyundan gelen ve

şerif olarak adlandırlan liderler tarafından yönetilmektedir.

Parçada sözü edilen yerleşim yeri aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Medine B) Mekke C) İslamabat D) Kudüs E) Şam

5.

– Kuzey Afrika’da İslam kültür ve medeniyetinin en

önemli havzasında kurulmuş bir ülkedir.

– Eyyûbiler döneminde ise Nizamiye medreselerinin benzerleri burada kurularak Sünnîliğin güç kazanması sağlanmıştır.

– Fatımiler zamanında Şiiliğin yayılması için kurulan

el-Ezher Medresesi de bu dönemde sünni ilim merkezine dönüştürülmüştür.

Bu parçada sözü edilen İslam ülkesi aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Cezayir B) Türkiye C) Mısır

D) Arabistan E) Türkistan

6. “Evrensel düzeye ulaşmış bir kültür veya benzer kültürlerin oluşturdukları anlama, yaşama, bilgi, teknoloji ve

maddî - manevî kurumların bütünüdür.”

Tanımı yapılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ulus B) Kültür C) Adalet

     D) Uygarlık        E) Hikmet

7. – Allah’ın (c. c.) fiillerinin muhakkak bir sebep ve hikmeti

vardır. Fakat kul her zaman bu sebep ve hikmetleri bilemeyebilir.

– Peygamberlerde aranan niteliklerden biri de erkek olmaktır. Bu sebeple kadın peygamber gönderilmemiştir.

– Allah’ın nefsî kelâmı işitilemez. İşitilen nefsî kelâmın

varlığını gösteren lafzî kelâm yani Kur’an’ın harf ve

sesleridir.

Yukarıda bazı görüşleri verilen mezhep aşağıdakilerden hangisidir?

A) Eş’arilik B) Maturidilik C) Şafiilik

     D) Hanefilik       E) Hanbelilik

1

  PERFORMANS TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Gönül Coğrafyamız - 2 8

3. Müslümanlar Batı’ya gemilerin teçhiz ve tertibinde de

önemli yarar sağlamıştır. Müslümanlar bu hususta Hint

Okyanusunda edindikleri bilgi ve tecrübelerin meyvelerini

Akdeniz’e getirdiler. Adı Avrupa’dan alınmış olan üç köşeli

Latin yelkeni Müslümanlar tarafından Hint okyanusunda

icat edildi. Akdeniz’e çıkan yelkenli gemiler de yine Müslümanlar tarafından getirildi. Nihayet bu gelişme daha büyük

ve Atlantik’i geçebilen gemilerin yapımı ile sonuçlanmıştır.

Bu sayede büyük coğrafi keşişer yapılmıştır

Yukarıda verilenler İslam Medeniyetinin hangi değerine örnek olur?

A) Evrensellik B) Tevhit C) İlmilik

        D) Adalet E) Yerlilik

4. İslam kültür ve medeniyeti,karşılaştığı İran, Yunan ve Hint

gibi medeniyetlerden aldıklarını İslam potasında eritmişti.

Devraldığı mirasın, tevhide uygun olanını kullanmış, aykırı

olanını ise ya ıslah etmiş ya da reddetmişti. İslam medeniyeti eklektik, taklitçi ya da öykünmeci tutum içinde olmamıştı.

Parçada verilenler İslam Medeniyetinin hangi esasına

örnek oluşturur?

A) Evrensellik B) Tevhit C) İlmilik

D) Yerlilik E) Özgünlük

5. İslam medeniyeti, farklı coğrafyalarda ve birbirinden farklı

kültürlere sahip insanlar tarafından oluşturulduğu için

zengin bir medeniyet olmuştur. İslam medeniyetinin farklı

havzalara taşınmasında pek çok âlim ve komutan önemli

görevler icra etmiştir.

Buna göre Hint kültür havzasının oluşumunda ve Hindistan’ın İslam’la tanışmasında önemli katkısı olan komutan aşağıdakilerden hangisidir?

A) Musa b. Nusayr

B) Amr b. As

C) Tarık b. Ziyad

D) Gazneli Mahmud

E) Sa’d b. Ebi Vakkas

1. Tarihte Ön Asya’nın en eski medeniyetlerine ev sahipliği

yapmış bir ülkedir. Ülkenin başkenti Sana, yüz ölçümü

527 bin km2, resmi dili Arapçadır. 2012 yılı verilerine göre

nüfusu yaklaşık 24 milyondur. Nüfusun çoğunluğunu da

Zeydiye mezhebine mensup Müslümanlar oluşturmaktadır.

İslam ülkeleri arasında %30 ile işsizlik oranı en fazla olan

ülkelerden biridir. Birinci Dünya Savaşı sırasında Cephesi’nde şehit olan Türk askerleri için yakılan ağıtlar, türkülere bile konu olmuştur.

Bu parçada verilen bilgiler aşağıdaki İslam ülkelerinden hangisine yöneliktir?

A) Malezya B) Hindistan C) Yemen

      D) Bangladeş E) Afganistan

2.

– Dünyanın en kadim kenti, bugün Orta Doğu’daki sorunların merkezinde yer alıyor.

– Yahudiler, buranın Tanrı tarafından kendileri için seçilmiş topraklar olduğuna inanırlar.

– Hristiyan inancına göre de Hz. İsa peygamberlik görevini burada yerine getirmiştir. Müslümanlar ise, ilk buraya yönelerek namaz kılmıştır.

– Bunlardan dolayı her üç din için büyük önem taşımaktadır.

Yukarıda verilen bilgiler aşağıdaki bölgelerden hangisiyle ilgilidir?

A) Bağdat   B) Horasan   C) Kudüs

      D) Hicaz E) İran

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Gönül Coğrafyamız - 2

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

8. Belh şehrinde doğmuş, daha sonra Anadolu’ya göç etmiştir. Dönemin ünlü sufilerinden biri olan Şems-i Tebrizi

ile tanıştıktan sonra uzun yıllar uzlete çekilmiştir. Tasavvuf

düşüncesinin ana konularını içeren ve Türk - İslam kültürünün en önemli eserleri arasında yer alan meşhur eseri

Mesnevi’yi kaleme almış, şiirleriyle ve hikmetli sözleriyle

çevresini aydınlatmıştır.

Bu parçada verilen bilgiler aşağıdaki mutasavvıf ve düşünürlerden hangisiyle ilgilidir?

A) Ahi Evran

B) Hacı Bayram-ı Veli

C) Mevlana

D) Hacı Bektaş Veli

E) Yunus Emre

9. XIII. yüzyılda yaşamış mutasavvıf bir düşünürdür. Eşitlikçi,

insancıl, ahlaki erdemleri gözeten bir düşünce sistemini

yansıtır. “Makalat” adlı eseri vardır. Alevi - Bektaşi geleneğini kırsal kesimlerden kentlere doğru yaymıştır.

Yukarıda verilen bilgiler aşağıdaki öğretilerden hangisi

ile ilgilidir?

A) Mevlevilik B) Yesevilik C) Kadirilik

      D) Bektaşilik E) Nakşibendilik

10. İslam fıkhı, orijinal olup fethedilen yerlerdeki hukuk sisteminin yerini almıştır. Fıkıh, Müslümanların bireysel ve toplumsal hayatında merkezi rol üstlenmiştir. Ayrıca Müslüman

olmayanlar için bile ayrı bir hukuki işlemler dizisi oluşturmuştur. Fıkıh sayesinde aile hayatı, birey - toplum - devlet

ilişkileri şekillenmiş ve fıkha uyulduğu takdirde hemen her

dönemde istikrar ve toplumsal düzen sağlanmış, anarşi,

kavga ve terörün önüne geçilmiştir.

Bu parçaya göre İslam medeniyetiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Hoşgörüye sahiptir.

B) Uygulamaları evrenseldir.

C) Hukuk medeniyetidir.

D) İnsanı merkez alır.

E) Özgür iradeye bağlı olan bir medeniyettir.

6. Kültür: İnsanların toplumsal yaşam içinde tarih boyunca

ürettikleri bütün maddi ve manevi değerlerin hepsini dile

getirir. Kültür maddi ve manevi olarak ikiye ayrılır. Maddi

kültür insanın doğa ile etkileşimi sonucu ürettiği her şeydir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi kültürün özelliklerinden değildir?

A) Öğrenilir ve öğretilir. Sonradan kazanılır.

B) Sürekliliğe sahiptir. Kuşaktan kuşağa aktarılır. Devamlılık gösterir.

C) Toplumdan topluma değişir.

D) Uyulması gereken kurallardan oluşur.

E) Kültürün manevi öğeleri, maddi öğelerinden hızlı değişir.

7.

Bu görselde verilen yer Balkanların Osmanlılar tarafından

fethedilmesinden önce başlıca Balkanlarda ve civarındaki

bölgelerde seyahat ederek insanlara İslam’ı tebliğ eden

Alevi - Bektaşi şeyhi ve Türkmen bir dervişinin bulunduğu

yerdir. Horasan erenlerinden olan bu derviş, Anadolu’nun

ve Rumeli’nin fethi sırasında önemli rol oynayan Bektaşi

babası olup, Ahmed Yesevi’nin müritlerindendir. Özellikler

Balkanların İslamlaşmasında büyük rol oynamıştır.

Bu parçada verilenler aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?

A) Mevlâna

B) Yunus Emre

C) Sarı Saltuk

D) Hacı Bektaş - ı Veli

E) Hacı Bayram - ı Veli

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Gönül Coğrafyamız - 2

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

3. Bu görseldeki lider, 8

Ağustos 1925 tarihinde

Bosanski Samac kasabasında doğdu. Saraybosna’da bir Alman

lisesinde eğitim gördü.

Lise çağında üstün kabiliyetleriyle ve İslami

konulara ilgisiyle öne

çıktı. O dönemde arkadaşlarıyla birlikte dini

konuları tartışmak

amacıyla Müslüman Gençler Kulübü’nü kurdu. İslam dünyasının içinde bulunduğu durumla da yakından ilgilenen

lider, 1960’larda yazmaya başladığı ‘İslam Deklarasyonu’

isimli eserini 1970’te yayınlandı. Ünlü lider ,“İslam Manifestosu”, “İslam Deklarasyonu ve İslamî Yeniden Doğuşun

Sorunları”, “Doğu ve Batı Arasında İslam”, “Tarihe Tanıklığım”, “Özgürlüğe Kaçışım: Zindandan Notlar”, “Konuşmalar” “Köle Olmayacağız” gibi eserler bırakmıştır.

Bu parçada sözü edilen lider aşğıdakilerden hangisi

dir?

A) Muhammed İkbal

B) Ömer Muhtar

C) Aliya İzzetbegoviç

D) Muhammed İkbal

E) Malcolm X

4. Kültür: İnsanların toplumsal yaşam içinde tarih boyunca

ürettikleri bütün maddi ve manevi değerlerin hepsini dile

getirir. Kültür maddi ve manevi olarak ikiye ayrılır. Maddi

kültür insanın doğa ile etkileşimi sonucu ürettiği her şeydir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi kültürün özelliklerinden değildir?

A) Öğrenilir, öğretilir ve sonradan kazanılır.

B) Sürekliliğe sahiptir, kuşaktan kuşağa aktarılır.

C) Toplumdan topluma değişir.

D) Uyulması gereken kurallardan oluşur.

E) Kültürün manevi ögeleri, maddi ögelerinden hızlı değişir.

1.

Anadolu’nun ünlü erenlerinden ve ermişlerinden olan eren,

aynı zamanda ünlü bir ozan ve düşünürdür. Aslen Horasan’lıdır. Azerbaycan’ın Hoy kasabasına gelmiş ve bir süre

orada yaşamış olduğundan, “Hoylu’’ olarak tanınmıştır.

Ölümünün üzerinden altı yüzyıllık bir süre geçmesine karşın Anadolu insanının bu soylu Anadolu Eren’ine saygısı

canlı ve dipdiri ayaktadır. Mevlana, Hacı Bektaş Veli gibi

Türk halkının gönlünde taht kurduğundan mezarının kendi

köyünde yöresinde bu Anadolu Eren’inin olduğu söylenen

mezar ve yine O’nun adına adak yeri koruluk vardır. Horasan şair ve düşünürünün keramet ve erdemleri yedi yüzyıldan bu yana dillerde söylenir.

Bu parçada sözü edilen İslam düşünürü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Abdal Musa    B) Sarı Saltuk

C) Nasrettin Hoca    D) Yunus Emre

E) Ahmet Yesevî

2. ● 11. yüzyıl Karahanlı Uygur Türklerinden Yusuf Has Hacib’in Doğu Karahanlı hükümdarı Tabgaç Buğra Han

(Ebu Ali Hasan bin Süleyman Arslan)’a atfen yazdığı ve

takdim ettiği Türkçe eserdir.

● Yusuf Has Hacib bu eserini her iki Dünya’da da mutluluğa kavuşmak için gidilmesi gereken yolu göstermek

maksadıyla yazılmıştır. Yusuf Has Hacib’e göre, öteki

Dünya’yı kazanmak için bu Dünya’dan el etek çekerek

yalnızca ibadetle vakit geçirmek doğru değildir. Çünkü

böyle bir insanın ne kendisine ne de toplumuna bir yararı vardır.

Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerde hangisidir?

A) Makalat B) Mesnevi C) Fakrnâme

    D) Divan-ı Hikmet E) Kutadgu Bilig

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Gönül Coğrafyamız - 2

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

5.

Bu iki görsel, Türk milletinin her zaman çok önem ve değer verdiği bölgelerden olmuştur. Osmanlı döneminde bu coğrafyaya pek

çok hizmet götürülmüştür. Osmanlı padişahları kendilerini “İki mukaddes şehrin (Mekke ve Medine) hizmetkârı” anlamına gelen

“Hâdimu’l - Harameyn” sıfatıyla nitelendirmişlerdir.

Bu parçada sözü edilen yerleşim bölgesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şam ve Bağdat Bölgesi B) Hicaz Bölgesi C) Mısır ve Mağrib Bölgesi

              D) Kudüs ve Çevresi           E) Şam ve Bağdat Bölgesi

6.

Bu görseldek lder, Lbya’da İtalyanlara karşı yürütülen drenş hareketnn

devrmc önderdr. Dnî öğrenm gördü ve el - Kasr’dak Senus aşret lder

oldu. İtalyanların 1911’de Lbya’ya çıkarma yapması üzerne Osmanlı subayları ve Senus şeyh önderlğnde başlayan drenş hareketne gönüllü olarak

katılmıştır. Bu drenş esnasında Enver Paşa le çalıştı; aralarında br slah

arkadaşlığı bağı gelşt. Cebelü’l - Ahdar’da yaşayan aşretlerden topladığı gerlla güçleryle başarılı baskınlar gerçekleştrerek İtalyan

kuvvetlerne ağır kayıplar verdrd. Mısır ve Sudan’dan gelen

yardımların keslmesne karşın, Bedev köylülern yardımıyla

drenşn sürdürdü. 11 Eylül 1931’de br çarpışmada yaralanarak

İtalyanlara esr düştü.

Buna görselde sözü edilen ve Libya’nın özgürlüğü için mücadele eden lider aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muhammed İkbal

B) Ömer Muhtar

C) Aliya İzzetbegoviç

D) Gandi

E) Malcolm X

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Allah - İnsan İlişkisi - 1 9

1. Allah’ın Zâtî Sıfatları

Vücut: Allah vardır, varlığı başkasından değil, zâtının gereğidir, varlığı zorunludur.

Kıdem: “Ezelî olmak, Allah’ın başlangıcının olmaması” demektir.

Beka: “Varlığının sonu olmamak, ebedî olmak” demektir. Allah’ın sonu yoktur.

Vahdaniyet: Allah’ın zâtında, sıfatlarında ve fiillerinde bir ve

tek olması, eşi, benzeri ve ortağının bulunmaması demektir.

Muhalefetün lil Havadis: Allah’ın, sonradan vücud bulan

varlıklara benzememesi demektir.

Kıyam bi Nefsihi: Allah’ın varlığının bir başka varlığa ihtiyaç

duymaması demektir.

2. Allah’ın Subûtî Sıfatları

Hayat: Yüce Allah diridir ve canlıdır. Her şeye, kuru ve ölü

toprağa can veren O’dur.

İlim: Allah her şeyi bilendir. Olmuşu, olanı, olacağı, gelmişi,

geçmişi, gizliyi, açığı bilir.

Semi: Allah işiticidir. Gizli, açık, fısıltı halinde, yavaş sesle

veya yüksek sesle ne söylenirse Allah işitir, duyar.

Basar: Yüce Allah’ın her şeyi görmesidir. Hiçbir şey Allah’ın

görmesinden gizli kalmaz.

İrade: Allah’ın bir şey’in şöyle olup da böyle olmamasını dilemesi, her şey’i dilediği gibi tesbit etmesi demektir.

Kudret: Allah sonsuz bir güç ve kudret sahibidir.

Tekvin: Yüce Allah yegâne yaratıcıdır.

Kelam: Söylemek ve konuşmak demek Allah bu sıfatı ile

peygamberlerine kitaplar indirmiş, bazı peygamberler ile de

konuşmuştur.

Allah’ın İsim ve Sıfatları

Dua, Allah (c. c.) ile kul arasında kuvvetli bir bağdır. Duadan

uzak kalmak, kişinin yaratıcı ile bağının zayıflamasına sebep

olur. Dua ile yaşamak, Allah’ı görüyormuş gibi yaşamaktır.

Dua, kişiye Allah’la (c. c.) birliktelik bilinci kazandıran ve müminin zamanını manen diri yaşamasını sağlayan bir disiplindir.

Dua ile yaşayanın her anı ve davranışı bilinç yüklüdür.

Dua Etmenin Faydaları

Allah’a iman, Allah’ın var ve bir olduğuna, bütün üstünlük

sıfatlarıyla nitelenmiş ve noksan sıfatlardan uzak ve yüce

bulunduğuna inanmaktır.

Allah’ın Varlığı ve Birliği

İslam akaidine göre Allah’ın bir oluşu, zâtında, sıfatlarında,

isimlerinde ve fiillerinde, rab oluşunda ve hâkimiyetinde eşi

ve benzeri olmayışı yönündendir.

1. Gâye ve Nizam Delili

Kâinatta her şeyin bir sebebi ve gâyesi vardır. Boşuna yaratılmış hiçbir şey yoktur. Kâinatta her şey, yerli yerine oturtulmuştur. Her şeyin böyle bir nizam ve belli bir gâyeye yönelik

olması, onları düzenleyen birine ihtiyaç gösterir. Gaye ve nizam delili, Allah’ın varlığının yanında O’nun birliğini de ispat

eder.

2. Ekmel Varlık Delili

“Ekmel varlık delili” adıyla kullandığı delili Farabî şu şekilde

ortaya koymuştur: “Zihnimde ekmel bir varlık düşünüyorum.

Kemâl vasıtalarından biri de, gerçekte var olmaktır. O hâlde,

Tanrı’dan ibaret olan bu ekmel varlıktır.”

ALLAH, İNSAN İLİŞKİSİ

1. Dua

Dua; insanın, Allah’ın (c. c.) yüceliği ve büyüklüğü karşısında kendi zayıflığını kavrayıp ona yalvarması, şükretmesi,

onu övmesi ve Allah’la (c. c.) her an beraber olduğunun bir

göstergesi olarak onunla iletişim kurma eylemidir.

2. İbadet

İbadet, insanın hür iradesi ile Allah’a (c. c.) yönelmesi, Allah’ın (c. c.) emir ve yasaklarına uygun bir yaşam sürmesidir.

Rabbi ile irtibat kurabilmesinin adıdır. İbadet, insanın yaratılış gayesi, Allah’ın (c. c.) kulları üzerindeki hakkıdır.

3. Tövbe

Allah (c. c.) ile irtibatımızı sağlayacak yollardan biri de tövbedir. Tövbe, işlenen bir günahtan dolayı pişmanlık duyarak

Allah’a (c. c.) yönelmek ve O’ndan bağışlanma dilemektir.

4. Kur’an Okuma

Kur’an-ı Kerim, âlemlerin Rabbinin sözü, sözlerin en güzelidir. Rabbimizden bir rahmet, öğüt, kalplere şifa ve bir rehberdir. Kıyamete dek geçerli ve tüm insanlığa gönderilmiş son

ilahi kitaptır ve yasakları uygulamayı amaç edinerek okumak

demektir.

İnsanın Allah İle İrtibatı

2

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Allah - İnsan İlişkisi - 1

4. Dua, çağırmak seslenmek demek olduğu gibi yalvarış yakarış da demektir. Dua edene icabet edilmesi söz konusudur. İcabet kabul etmek ve gereğini yaparak cevap vermek

anlamına gelir.

Aşağıdakilerden hangisi dua ederken en çok dikkat etmemiz gereken hususlardan biridir?

A) Sadece ihtiyacımız olduğunda dua etmeliyiz.

B) Samimi ve içten gelerek dua etmeliyiz.

C) Dualarımızı sadece Arapça yapmalıyız.

D) Anne - babamızın isteği ile dua etmeliyiz.

E) Duaları herkesin duyacağı şekilde sesli olarak yapmalıyız.

5. Aşağıda verilenlerden hangisi Allah’ın (c. c.) “irade” sıfatıyla ilgilidir?

A) Hiçbir şey kendiliğinden var olmaması ve kendiliğinden

yok olmaması

B) Allah ’ın (c. c.) varlığının başlangıcının olmaması

C) Allah’ın (c. c.) zatında, sıfatlarında ve işlerinde ortağının, benzerinin olmaması

D) Allah’ın (c. c.) sonradan yaratılan varlıklara benzememesi

E) Allah’ın (c. c.) her şeyi işitmesi

6. “Ölüm sana erişinceye kadar Rabb’ine ibadet et.”

(Hicr, 15:99)

Bu ayetle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) İbadetlerin Allah (c. c.) inancı ve rızası için yapılan çıkar amaçlı olmayan her türlü eylemleri kapsadığı

B) İbadetleri, insandan Allah’a (c. c.) doğru yönelen, ahlaki, özgür ve gönüllü ilişkileri kapsadığı

C) İbadetlerin yakınlık ve sevgi temeli üzerine kurulduğu

D) İbadetlerin, düzenli, sürekli, içten ve belirli bir amaca

yönelik olması gerektiği

E) İbadetlerin, insan ile Allah (c. c.) arasında iletişimi sürekli canlı tuttuğu

1. Aşağıdakilerden hangisi halis bir tövbede aranan şartlardan değildir?

A) Hataları başkalarıyla paylaşmak

B) Bir daha günaha girmemeye söz vermek

C) Günah işlediğine kalben pişman olmak

D) Günahı bir daha yapmamaya karar vermek

E) Tövbeyi yalnız Allah (c. c.) için yapmak

2. Allah’ın (c. c.) her şeyi görmesidir. Onun görmesi göz ile

değildir. Eğer Onun görmesi göz ile olsaydı, görebilmesi

için göze muhtaç olurdu. Oysaki Allah, hiçbir şeye muhtaç değildir. Karanlık ve aydınlık dahil olmak üzere onun

görmesine hiçbir şey engel oluşturmaz. Allah (c. c.), zifiri

karanlık bir yerdeki siyah taşın üzerinde gezen siyah karıncayı bile görür.

Bu parçada verilenler Allah’ın aşağıdaki hangi sıfatına

örnek oluşturur?

A) İlim B) Semi C) Basar

    D) Vahdaniyet E) Hayat

3.

Farab’ye göre Allah (c. c.) “ekmel’dr. Yan en

mükemmel ve en üstün olandır. O’ndan daha fazla

kemal sahb br varlık düşünülemez. Zorunlu varlık

olan Allah (c. c.), gerek akıl ve mantık yönünden

gerekse varlığa at olgular yönünden düşünülsün

en mükemmel varlıktır. Allah, bütün eksklklerden

uzaktır. Allah’ı (c. c.) bu şeklde zhnde tasavvur

etmek, zorunlu olduğu gb, Allah’ın (c. c.) bzzat

kends de en mükemmel olmakla zorunludur ve bu

zorunluluk da kendndendr.

Farabi, bu düşüncesinde Allah’ın (c. c.) varlığını ispatlayan aşağıdaki delillerden hangisine yer vermiştir?

A) Ekmel varlık B) Kozmolojik C) Dini tecrübe

D) Nakli E) Ahlak

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Allah - İnsan İlişkisi - 1

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

4.

1. De ki: O Allah, birdir.

2. Allah Samet’tir.

3. O, doğmamış ve doğurmamıştır.

4. O’nun hiçbir dengi yoktur.

(İhlas suresi, 1- 4 ayetler)

Yukarıda anlamı verilen ihlas suresinde vurgulanan

temel konu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kadere iman etmenin gereği

B) Allah’ın (c. c.) birliği

C) Evrende bir düzenin olduğu

D) Meleklerin varlığı ve görevleri

E) Kıyamet alametleri

5.

“De k: “(Rabbnz) ster Allah dye çağırın,

ster Rahman dye çağırın. Hangsyle

çağırırsanız çağırın, nhayet en güzel

smler O’nundur.”

(İsra, 17:110)

Bu ayet, aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) Vacibü’l-vücud B) Kıyam bi nefsihi

C) Ahseni takvim D) İsm-i Azam

E) Esma’ül-Hüsna

6. Tövbe; kişinin işlediği bir günah veya hatadan pişmanlık

duyarak bir daha yapmamaya azmetmesi ve karar vermesidir.

Tövbe ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?

A) Kişiyi ruhen, rahata ve huzura erdirir.

B) Hata ve kusurları gösteren bir ayna niteliğindedir.

C) Günah işleyen kimse vakit geçirmeden tövbeye yönelmelidir.

D) Tövbenin kabulü için kutsal bir mekan seçilmelidir.

E) Kulluğun Hz. Âdem’le başlayan bir göstergesidir.

1. İnsanın evrende varlıklar arasındaki farklı ve özel konumu

Kur’an-ı Kerim’de şöyle ifade edilmiştir: “Ant olsun ki insanoğlunu kerem sahibi kıldık. Onları karada ve denizde taşıdık. Ve onları temiz şeylerden rızıklandırdık. Yine onları,

yarattıklarımızın birçoğundan üstün kıldık.” (İsrâ, 17:70)

Buna göre aşağıdakilerden hangisi insanı diğer varlıklardan ayıran özelliklerden değildir?

A) İman eden bir varlık olması

B) Düşünen bir varlık olması

C) Alet yapabilen ve kullanabilen bir varlık olması

D) İrade ve sorumluluk sahibi olması

E) Neslinin devamını sağlaması

2. İnsanın Allah (c. c.) ile iletişim kurma yollarından biridir.

İnsan bu sayede isteklerini, dileklerini aracısız olarak Allah’a iletir, O’nun yardımına başvurur. Böylelikle ümidini

her zaman korur, manevi yönden rahatlar, kendini güçlü

hisseder ve zorluklar, sıkıntılar karşısında daha dik durur.

Bu parçada sözü edilen ibadet aşağıdakilerden hangisidir?

A) Oruç B) Sadaka C) Hac D) Dua E) Tövbe

3. Allah’ın (c c ) “Kıdem” sıfatının anlamı aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Sonradan yaratılan varlıklara benzememesi

B) Bir benzerinin olmaması

C) Her şeyi duyması

D) Varlığının başlangıcının olmaması

E) Her şeyi bilmesi, ilminin her şeyi kuşatması

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Allah - İnsan İlişkisi - 1

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

10. Allah’a (c. c.) karşı duyulan sevgi, saygı ve bağlılığın, ifadesi olarak dualar yapılmaktadır. Birey kendi varoluşunun

nedeni olan, kendini yaratan, ona birçok yetenek güç ve

imkânlar bahşeden Allah’a duasında teşekkür eder. Özellikle, yemek doğum, düğün veya başka bir kutlama gibi sevinç ve mutluluk anlarında Allah’a teşekkürün ifade edildiği

dualar yapılır. Böylece birey aynı zamanda kendini, kendi

benliğini kabul etmekte, Allah’la (c. c.) kurduğu sevgi bağını güçlendirmiş olmaktadır.

Bu parçada insanları duaya yönelten hangi istek üzerinde durulmuştur?

A) Bir çaresizliğin ve sıkıntının giderilmesi

B) Maddi veya manevi bir isteğin gerçekleşmesi

C) Allah’ın (c. c.) nimetlerine şükrün ifadesi

D) Günahlarının bağışlanması

E) Allah’ın (c. c.) yüceliğine duyulan hayranlığın vurgulanması

11. Allah (c. c.) küçük, büyük, aydınlıkta ve karanlıkta, vasıtasız ve sınırsız olarak her şeyi görür. İnsanlar, nerede ne

yaparlarsa yapsınlar, en gizli yerlerde, yerin altında ve göklerde bile bir şey yapsalar Allah (c. c.) onları görür.

Bu parçada Allah’ın (c. c.) hangi sıfatından söz edilmektedir?

A) Semi B) Basar C) İrade

D) Muhâlefetün lilhavâdis E) Kıyam bi - nefsihî

12. ● İslam tasavvufunda Allah (c. c.) ile kulu birbirine bağlayan en güçlü iletişim tarzı olduğu gibi din psikolojisinde

de manevî, psikolojik ve ruhsal sıkıntıların bir çözüm

yolu ve terapi tarzıdır.

● İnsanın Allah’ın (c. c.) yüceliği karşısında kulun aczini

itiraf etmesini, sevgi ve tâzim duyguları içinde lutuf ve

yardımını dilemesidir.

Yukarıda verilenler aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) Ahlaki davranmak  B) Dua etmek

C) İhsanda bulunmak  D) İbadet etmek

E) Salih amel işlemek

7.

“Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın.”

(Bakara, 2:195)

“Hastalık gelmeden sağlığınızın kıymetini biliniz.”

(Hadis)

“Tedavi olunuz. Ancak haram olan şeylerle tedavi

olmayınız”. (Hadis)

Bu ayet ve hadislerden aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Bütün kötülüklerden uzak durulmalıdır.

B) Yasak olan şeylerle tedavi olunmamalıdır.

C) Her şey Allah’tandır (c. c.), onun iradesine teslim olunmalıdır.

D) Sağlık Allah’ın (c. c.) verdiği en büyük nimetlerdendir.

E) Hastalığa neden olan şeylerden uzak kalınmalıdır.

8. Allah’ın (c. c.) varlığının başlangıcı olmaması demektir.

Allah önce yok iken sonradan var olmuş değildir. Geçmişe

doğru ne kadar gidilirse gidilsin, Allah’ın (c. c.) var olmadığı

bir an, bir zaman, tasavvur edilemez.

Bu parçada Allah’ın (c. c.) hangi sıfatından söz edilmektedir?

A) Kudret B) Kıyam C) Bekâ D) Kıdem E) Vücud

9.

“Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için

türünüzden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi

ve merhamet var etmesi de O’nun (varlığının ve

kudretinin) delillerindendir. Şüphesiz bunda

düşünen bir toplum için elbette ibretler vardır..”

(Rum, 30:21)

Bu ayetlerde “Rahmet” isminin tecelli biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Allah’ın (c. c.) kullarına sevgi, şefkat ve merhametle

muamele etmesi

B) Allah’ın (c. c.) sıkıntıdan sonra bolluk, bereket vermesi

C) Allah’ın (c. c.) hastalara şifa vermesi

D) Allah’ın (c. c.) kullarının günahlarını affetmesi

E) Allah’ın (c. c.) kullarına bolluk vermesi

1

ÖDEV TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Allah - İnsan İlişkisi - 2 10

4. İnsanın Yüce Allah (c. c.) ile iletişimi ibadet, dua, Kur’an

okumak, tövbe ve istiğfar yoluyla gerçekleşmektedir. Bu

iletişim sürecinde Yüce Allah (c. c.) “Hâlik” yani yegâne yaratıcı, insan ise “mahluk” yani yaratılandır. İnsan ise onun

emir ve buyruklarına ihtiyaç duyan, olgunlaşmak ve insanlığını gerçekleştirmek için ona ihtiyacı olan varlıktır.

Aşağıdakilerden hangisi insanın Allah (c. c.) ile iletişimi ile ilgili söylenemez?

A) İletişimde mutlak bir aracı olmalıdır.

B) İletişimde samimi ve içten olunmalıdır.

C) Rabbimizle irtibatımızı sağlayan yollardan bir diğeri,

Kur’an okumaktır.

D) İbadet, insanın hür iradesi ile Allah’a (c. c.) yönelmesi,

Rabbi ile irtibat kurabilmesidir.

E) Dua; insanın, Allah’ın (c. c.) yüceliği ve büyüklüğü karşısında kendi zayıflığını kavrayıp ona şükretmesi ve

Allah’la (c. c.) her an onunla iletişim kurma eyleminin

göstergesidir.

5.

“Ama zulmedenler, kendlerne söylenen sözü br

başkasıyla değştrdler.” (Bakara, 2:59)

“Oysa onlardan br bölümü, Allah’ın sözünü ştyor,

(yce algılayıp) akıl erdrdkten sonra, ble ble

değştryorlardı. (Bakara, 2:75)

”Artık vay hallerne; ktabı kend elleryle yazıp,

sonra az br değer karşılığında satmak çn ‘Bu

Allah katındandır.’ dyenlere.” (Bakara, 2:79)

Bu ayetlerde münafıkların hangi özelliği vurgulanmıştır?

A) Allah (c. c.) hakkında yalan uydurmaları

B) Allah’a (c. c.) oğul isnat etmeleri

C) Peygamberlere büyüklük taslamaları

D) Allah’ın (c. c.) kelâmını tahrif etmeleri

E) Cinleri yüceltip Allah’a (c. c.) şirk koşmaları

1.

‘‘Mü’mnler o kmselerdr k, ancak Allah anıldığı

zaman kalpler ttrer, Allah’ın ayetler okunduğunda manları artar ve Rablerne tevekkül ederler.

Namazlarını kılarlar ve onlara verdğmz rızıktan

nfak ederler.”

(Enfal, 8:2 - 4)

Bu ayetlerden inananlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A) Kalpleri her zaman Allah (c. c.) anıldığında ürperir.

B) İşlerinde Allah’ı (c. c.) vekil kılarlar.

C) Yalnız Allah (c. c.) için ibadet ederler.

D) Zekât ve sadakalarını veririler.

E) Kur’an okunduğunda sükûnetle dinlerler

2. Kişinin işlemiş oluğu hata ve kusurlarından vazgeçmesi, pişmanlık duyması bir daha onları işlemeyeceğine dair Allah’a (c. c.) söz vermesine ne ad verilir?

A) Doğruluk B) Cömertlik C) Tövbe

      D) Riyazet E) Sadaka

3. ● Doğa içinde gerçekten muhteşem bir düzeni gösteren

birçok örnekler vardır.

● Böylesine muhteşem bir düzen gerçekten muhteşem

bir zekâyı gerektirmektedir.

● Bu nedenle doğanın varlığı büyük bir olasılıkla muhteşem bir zekânın varlığından kaynaklanmaktadır.

Yukarıda verilenler, aşağıdaki hangi kanıta örnek oluşturur?

A) Ontolojik kanıta

B) Kozmolojik kanıta

C) Nizam kanıta

D) Ahlaki kanıta

E) Dinsel deneyimlere

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Allah - İnsan İlişkisi - 2

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

9. Aşağıdaki tanımlardan hangisi “Tövbe” kavramının karşılığıdır?

A) Her türlü dedikodu, günah, gıybet ve boş şeylerden kaçınmaktır.

B) Bir işi başarmak için elinden geleni yapmak, sonrasını

da Allah’a (c. c.) bırakmaktır.

C) Güçlü bir irade sahibi olmak ve sağlam bir kişiliğe erişmek için zorluklarla mücadele etmektir.

D) Olacak bir şeyi beklerken mevcut koşullara dayanabilme, kendini tutma, beklerken olumsuz düşünmemeye

denir.

E) İşlenen küfür, şirk ve tüm günahlara pişman olmak ve o

günahlara bir daha dönmemek için Allah’a söz vermektir.

10. ● Her şeyin varlığını ve geçireceği halleri takdir eden, yaratan, yoktan var eden büyüklükte eşi olmayan.

● Kullarının günahını örten, mağfireti çok, günahları bağışlayıcı olan.

Yukarıda verilenler Allah’ın (c. c.) hangi isimleriyle ilişkilidir?

A) Mümin - Aziz B) Hâlık - Gaffar

C) Cabbar - Halim D) Halim - Rahim

E) Alim - Aziz

11.

“O, öyle Allah’tır k, O’ndan başka tanrı yoktur.

Görülmeyen ve görülen blendr. O, esrgeyendr,

bağışlayandır.”

(Haşr, 59:22)

Bu ayet, Allah’ın aşağıdaki hangi isimleri ile ilişkilendirilebilir?

A) Kuddüs - Azim

B) Rezzak - Rahim

C) Rahman - Hakem

D) Rahman - Rahim

E) Cemil - Rahim

6.

“Şüphesz szn Rabbnz, gökler ve yer altı gün

çnde (altı evrede) yaratan ve Arş’a kurulan,

gecey, kendsn durmadan takp eden gündüze

katan, güneş, ayı ve bütün yıldızları da buyruğuna

tab olarak yaratan Allah’tır. Dkkat edn, yaratmak

da, emretmek de yalnız O’na mahsustur. Âlemlern

Rabb olan Allah’ın şanı yücedr.”

(Araf, 7:54)

Bu ayet Allah’ın varlığını ispatlayan delillerden hangisine örnek olur?

A) Hudûs deliline   B) Fıtrat deliline

C) Hayat deliline   D) İmkân deliline

   E) Gaye ve nizam deliline

7.

“Ey İnsanlar! Sz br tek nefsten yaratan, ondan

eşn var eden ve ksnden pek çok erkek ve

kadın meydana getren Rabbnze hürmetszlkten sakının.”

(Nsâ, 4:4)

Bu ayette, aşağıdakilerden hangisine dikkat çekilmiştir?

A) Adil yönetime

B) Mutlak iyiliğe

C) İnsanın hayat serüvenine

D) Ahiret kazancına

E) Dünya nimetlerine

8. “Ölümsüz ve daima diri olan Allah’a güvenip dayan...” (Furkan, 25:58)

Bu ayet, Allah’ın (c. c.) hangi sıfatıyla ilgilidir?

A) Hayat B) Semi C) İlim D) İrade E) Tekvin

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Allah - İnsan İlişkisi - 2

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

3.

Kâinatta, bilinen 300 milyar kadar galaksi ve he birinde

bulunan 300 milyar yıldız, sonsuz ilim sahibi Yüce Allah’ın

kontrolünde dönüp dururlar. Bu muhteşem büyüklükteki

galaksiler bazen birbirlerinin içinden geçerler ve bu sırada

asla birbirleriyle çarpışmazlar. İşte böylece Dünya’mızın ve

evrendeki milyarlarca yıldızın sürekli hareket ettiği halde

birbirine çarpmadan yoluna devam etmesi Yüce Allah’ın

evrendeki muhteşem düzenini gösterir.

Aşağıdaki ayetlerden hangisi metinde anlatılan bu durumla ilişkilendirilemez?

A) “Güneş ve Ay bir hesaba bağlı (olarak hareket ederler).” (Rahman, 55:5)

B) “O Güneş’i ve Ay’ı da buyruğu altına almıştır; her biri

belirlenmiş bir vadeye kadar kendi yolunu izler...” (Fatır

suresi, 35:13)

C) “Başınıza gelen herhangi bir musibet kendi ellerinizle

işledikleriniz yüzündendir...” (Şura, 42: 30)

D) “…Rahman’ın yaratmasında bir düzensizlik göremezsin. Gözünü çevir de bir bak, bir bozukluk görüyor musun?” (Mülk, 67:3)

E) “Göğe gelince, Allah onu yükseltti, kâinattaki mükemmel ahengi sağlayan ölçü ve dengeyi koydu.” (Rahman, 55:7)

4. Tövbe hiç şüphe yok ki, büyük bir arınma, temize çıkma,

bilinci tazeleme ve yenileme eylemidir. Yaşamının her

anında kötülüklerle iç içe olan insan, bu nedenle büyük bir

stres altında bulunmaktadır. Bu stres ise, hayatı yaşanmaz

hale sokmaktadır. İşte bu düşüncedeki bireyin imdadına Allah’ın bir lütfü olan tövbe mekanizması yetişmektedir. Bu

tövbe sayesinde insan, bütün günahlarından ve onun meydana getirdiği stresten uzaklaşmakta, adeta temizlenip,

arınmaktadır.

Bu parçada tövbe ile ilgili aşağıdakilerden hangisi vurgulanmıştır?

A) Şartları B) Çeşitleri C) Gerekliliği

     D) Faydası E) Yapılış biçimi

1. İnsan “Ben kimim?”, “Nereden geldim?” ve “Nereye gidiyorum?” gibi en derin ve kapsamlı sorularına ancak Allah

(c.c.) inancı ile tatmin edici cevaplar bulabilir. İnsanın suallerine ve dualarına karşılık veren Rabbimiz, indirdiği ilahi

mesajlarla, insanı, merak ettikleri hakkında bilgilendirmiştir.

Örneğin bir ayette “… Doğrusu biz Allah’a aidiz ve kuşkusuz O’na döneceğiz…” (Bakara, 2:15.) buyurarak insanın nereden geldiği ve nereye gideceğine dair sorularına

cevap vermiştir.

Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Allah (c. c.) inancı sayesinde insan davranışların çekidüzen verir.

B) Allah (c. c.) inancı, insanı erdemli kılar.

C) Allah (c. c.) inancı, ahlaki değerlere kaynaklık eder.

D) Allah (c. c.) inancı, insanın anlam arayışına bir cevaptır.

E) İslam’a göre insanın Allah’a (c. c.) olan inancı dünyaya

bakışını değiştirir.

2. ● Güneşin dünyaya uzaklığının yaşam için uygun mesafede olması

● Gece ve gündüzün art arda gelmesi

● Gök cisimlerinin birbirlerini belirli kuvvette çekmesi

● Yağmurun ve karın belirli bir ölçüye ve miktara göre

yağması

● Gök cisimlerinin yörüngelerinin olması

Yukarıda verilenler aşağıdaki kavramlardan hangisiyle

ilintilidir?

A) Tedbir ve tevekkül

B) Temizlik ve ibadet

C) Evrendeki ölçü ve düzen

D) İnsan ve kaderi

E) İman ve hakikat

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Allah - İnsan İlişkisi - 2

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

8. İnsanların sağlıklı bir şekilde varlığını sürdürebilmesi için

uyması gereken yasalara denir. Bu yasalar sosyal olaylar arasında var olan sebep - sonuç ilişkisini ifade eder.

Kur’an - ı Kerim’de insanlar gibi toplumların da bir ömrü

olduğunu belirten bu yasalardan bahsedilir. Örneğin bir

ayette bu husus şöyle ifade edilir: “Her toplumun (belirli) bir

eceli vardır. Ecelleri geldiğinde onu ne bir an erteleyebilirler

ve ne de bir an öne alabilirler.” (A’râf, 7:34)

Bu metinde verilenler aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) Fiziksel yasaları

B) Toplumsal yasalar

C) Biyolojik yasalar

D) Kimyasal yasalar

E) Tarihsel olgular

9.

“Brnz dua ettğ zaman “Allah’ım! dlersen ben

bağışla!” demesn. İstemesnde samm ve azml

olsun! Çünkü hç kmse Allah’ı zorlayamaz.” (Hads)

“Kesnlkle kabul edleceğne nanarak dua edn.

Çünkü Allah gafl kalbn duasını kabul etmez.”

(Hads)

Bu hadislere göre, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Duaya besmele ile başlanmalıdır.

B) Dualar için belli vakitler ve uygun saatler kollanmalıdır.

C) Duaların; ihlaslı, samimi ve bilinçli yapılması kabulünü

kolaylaştırır.

D) Peygamberlerin yaptığı şeklide dua edilmelidir.

E) Her duada Peygamberimize selam gönderilmelidir.

5. Evren, her şeyiyle sonradan meydana gelmiştir. Sonradan

meydana gelen herşey yaratılmıştır. O hâlde evren de yaratılmıştır. Bundan hareketle bir var edicinin bulunması aklî

bir zorunluluktur. Nitekim Yüce Allah “Acaba onlar herhangi

bir yaratıcı olmadan mı yaratıldılar?” (Tur, 52:35) ayetinde

buyurarak hiçbir şeyin kendiliğinden meydana gelmediğini

vurgulamıştır.

Bu parçada verilenler Allah’ın (c. c.) varlığını ispatlayan;

I. Gaye ve Nizam

II Ekmel varlık

III. Hudûs

delillerinden hangilerine örnek olur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

      D) II ve III E) I, II ve III

6. Allah’ın (c. c.) birliğine, O’nun, tüm yetkin nitelikleri kendisinde topladığına, yaratılmışlara özgü noksanlıklardan

uzak olduğuna inanmaktır. Kâinatı yaratan ve yöneten en

yüce varlığın mevcudiyeti inancı insanın selim fıtratının

önemli bir özelliğini teşkil ettiği gibi Allah’ın bir ve tek oluşu

kanaati de beşer türünün ayrılmaz bir vasfıdır.

Bu parçada verilenler aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?

A) İhlas B) Tevhit C) Tövbe D) İhsan E) İbadet

7. Aşağıdakilerden hangisi “Mahlûkâtına maddî ve mânevî

her türlü rızkı bol bol ihsan eden” anlamında esmâ-i hüsnâdan (Allah’ın en güzel isimlerinden) dır?

A) Rahim B) Rezzak C) Rahman

      D) Hakim E) Latif

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Hz. Muhammed (s. a. v.) ve Gençlik 11

luk içinde yetişmiş, kılık kıyafeti, nezaketi ile herkesin beğenisini kazanmıştır. Ailesi onu İslam’dan vazgeçirmek için her

çareye başvurmuştu. Ama Mus’ab (r. a.), ailesini de servetini de terk edip Habeşistan’a hicret etti. I. Akabe Biatı’nda

Medineliler, kendilerine İslamiyet’i öğretecek bir öğretmen

isteyince, Hz. Peygamber (s. a. v.) onu bu göreve tayin etti.

Medine’de birçok kişi İslam’a onun çabasıyla girdi ve birçoğu

İslam’ı ondan öğrenmiştir.

Genç Bir Komutan; Üsame b. Zeyd: Üsame b. Zeyd,

Hz. Peygamber’in (s. a. v.) evlatlığı ve azadlısı olan Zeyd b.

Harise’nin oğludur. Üsame b. Zeyd, Hz. Peygamber’in evlatlığı ve azadlısı olan Zeyd b. Harise’nin oğludur. Hz. Peygamber (s. a. v.), Üsame’yi küçüklüğünden beri çok sever,

bir dizine onu, diğer dizine de Hz. Hasan’ı oturtur ve “Allah’ım, ben bunları seviyorum, sen de sev!” diye dua etmiştir.

Hz. Peygamber (s. a. v.), vefatından kısa bir süre önce, Üsame’yi, aralarında Hz. Ebû Bekir ve Hz.Ömer’in de bulunduğu, Suriye dolaylarına gönderilecek ordunun komutanlığına

atamıştır.

Genç Bir Yönetici; Muaz b. Cebel (r. a.): Muaz bin Cebel helal ve haram ilmini en iyi bilen, Kur’an-ı Kerim’i en iyi

okuyan genç sahabilerdendir. Muaz b. Cebel, âlim sahâbilerdendir. Yaşadığı dönemde Kur’an-ı Kerim’i baştan sonra

ezbere bilenlerdendir. Muaz b. Cebel gerek kendi kabilesi

arasında gerekse Medine’de İslam dininin yayılmasında etkin bir şekilde yer aldı. Hz. Peygamber’in (s. a. v.) Medine’ye

hicretinden itibaren sürekli O’nun yanında olmaya gayret

gösteren Muaz, Huneyn Savaşı ve Taif Kuşatması dışındaki

bütün askeri seferlere katıldı. Bu iki savaşa katılamamasının

sebebi ise onun Mekke’nin fethinin ardından Hz. Peygamber

(s. a. v.) tarafından Mekke’ye emir ve Kur’an öğretmeni olarak tayin edilmesidir.

Sorumluluk Sahibi Bir Genç; Esma binti Ebu Bekir (r. a.):

Hz. Esma, Peygamberimizin (s. a. v.) sadık dostu Hazreti

Ebu Bekir’in kızı, müminlerin annesi Hz. Aişe’nin kız kardeşidir. O, İslam’ın ilk dönemlerinde Müslüman olmuş, son

nefesine kadar da İslam’a hizmet etmiştir. Pek çok kez Hz.

Peygamber’in övgüsüne de mazhar olan Esma binti Ebi Bekir, Asr-ı saâdet’in örnek kadınlardan biri olmuştur.

Habeş Kralının Huzurunda Bir Genç; Cafer b. Ebi Talib:

Necaşi’nin huzurunda Cafer b. Ebi Talib yaptığı muhteşem

bir konuşmadan sonra, Necaşi’nin Müslüman olmasından

ve sahip çıkmasından sonra Muhacirler, Habeşistan’da İslamiyet’in yayılması için gayret göstermişlerdir. Cafer b. Ebi

Talib, Hz. Muhammed’in (s. a. v.) amcası Ebû Talib’in oğlu,

Hz. Ali’nin de ağabeyidir.

Hz. Peygamber’in (s. a. v.) hayatını ve sahabiyi düşündüğümüzde, hep olgun ve yaşlı insanlar canlanır zihnimizde. Kırk

yaşındayken peygamberlik görevine başlayan Hz. Peygamber’in (s. a. v.) etrafındaki ilk iman edenlere baktığımızda,

onlardan çoğunun gençler olduğunu görürüz. Onlar, Allah

Rasulü’nden aldıkları inanç ve ahlakın gereği olarak, yalnız

Mekke’den ayrılmayı değil, zamanı geldiğinde dünyadan ayrılmayı dahi göze almışlardır. En üstün ahlaka sahip olarak

yaratılan Hz. Peygamber (s. a. v.) şüphesiz herkesle ilgilenmiş ve herkese değer vermiştir.

HZ. MUHAMMED VE GENÇLİK

Bilge ve Kahraman Bir Genç: Hz. Ali (r. a.): Hz. Peygamber’in (s. a. v.) amcası Ebû Talib’in en küçük oğludur.

Mekke’de baş gösteren kıtlık üzerine Hz. Peygamber, onu

himayesine almıştır. Hz. Ali (r. a.), ilim, takva, samimiyet,

kahramanlık vb. pek çok yüksek ahlaki değere sahip olması

bakımından İslam dünyasında ayrı bir yere sahiptir. Hz. Ali

(r. a.), aynı zamanda Hz. Muhammed’in (s. a. v.) peygamberliğine ilk iman edenlerdendir.

HZ. MUHAMMED VE GENÇLER

Genç Bir Davetçi; Erkam b. Ebi’l Erkam: İslam’a ilk giren

gençlerden biri olan Erkam b. Ebi’l Erkam’ın Safa Tepesi’nin

yanındaki evi, Hz. Peygamber (s. a. v.) ve diğer Müslümanlar için adeta bir karargah olmuştur. Erkam Hz. Peygamber’e

(s. a. v.) sadakatle bağlanarak evini onun emrine verdi. Toplum yararına çalışan Hılfu’l Fudul’da da mazlumların hakkını

arayan Erkam açıktan davet döneminde insanlara İslam’ı

öğretmeye tüm gayretiyle devam etmiştir. Erkam, Bedir,

Uhud ve diğer savaşlara katılmış ve büyük fedakarlıklar göstermiştir.

Genç Bir Âlim; Hz.Aişe: Hz. Aişe validemiz küçük yaşta

iken okuma - yazma öğrenmiş olup, çok zekî ve kabiliyetli

bir kadın sahabidir. Hz. Muhammed’in (s. a. v.) eşi Hz. Aişe

(r. a.), dinî ilimleri bizzat Hz. Muhammed’den (s. a. v.) öğrenmişti. Hz. Muhammed (s. a. v.) ile aynı evi paylaştığı için,

onun ilminden gece gündüz istifade etmiştir. Hz. Peygamber’in ders ve sohbetlerini dinlemiş, kavrayamadığı veya merak ettiği her meseleyi de Hz. Muhammed’e (s. a. v.) sorup

öğrenmiştir. Hz. Aişe (r. a.), Hz. Muhammed’den (s. a. v.)

aldığı bilgi sayesinde İslam esaslarının en seçkin öğreticilerden biri olmuştur.

Genç Bir Öğretmen; Mus’ab b. Umeyr: Mekke’nin en zengin ve asil ailesine mensup olan Mus’ab (r. a.), refah ve bol-

2

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Hz. Muhammed (s. a. v.) ve Gençlik

4. Kur’an’da kendisinden en fazla bahsedilen peygamberdir.

Onun Firavuna karşı mücadeler, kavmine yaptığı tebliğ,

sahip olduğu üstün ahlak, Allah’a olan imanı ve teslimiyeti,

samimiyeti birçok ayetle müminlere bildirilmiştir. Müminlere

düşen de, Allah’ın, pek çok yönden üstün kıldığı bu resulünü örnek almak, onun kendi döneminde çevresindekilere

tavsiye ettiklerini uygulamaya çalışmaktır.

Bu parçada sözü edilen peygamber aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Hz. Yusuf B) Hz. İbrahim C) Hz. Musa

D) Hz. İsa E) Hz. Nuh

5. 18 yaşında iken ilk Müslüman olan genç sahabilerdendir.

Ailesi Mekke’nin ileri gelen zengin ailelerindendi. Ailesinin konum ve durumu sebebiyle bolluk ve zenginlik içinde

yaşayan bir gençti. Hz. Muhammed’in davetini duyunca

hemen kabul etti. Güzel konuşmak, insanlarla iyi iletişim

kurmak gibi becerilere sahipti. Genç sahabiler içinde öğreticiliği ile öne çıkmıştır.

Bu parçada sözü edilen sahabe aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muaz b. Cebel      B) Üsame b. Zeyd

C) Hz. Ali      D) Mus’ab b.Umeyr

   E) Cafer b. Ebi Talib

6. Onun içinde yaşadığı toplum olan Babilliler, yıldızlara tanrı

diye inanıyorlar, onlar adına yaptıkları putlara ibadet ediyorlardı. Putları ve yıldızları, ruhların sembolü olarak kabul

ederlerdi. Onlar, ruhlara ve meleklere ibadet esasından

başlar ve giderek yıldızlara, aya, güneşe ve sonunda bunlar adına yapılmış putlara tapmaya başlamışlardır. O, peygamber olarak görevlendirildiğinde önce babasını davet

etmiş, ama babası onu kovmakla tehdit etmiştir.

Bu parçada verilenlere göre, Kuran’da örnek olarak

gösterilen genç aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hz İsmail B) Hz. İbrahim C) Hz. Musa

      D) Hz. İsa      E) Hz. Muhammed

1. Mekke’nin en zengin ailelerinden birinin çocuğuydu. Öyle

ki, en güzel kıyafetlere, en güzel kokulara sahipti. Annesi

onu özenerek süsler ve herkesin ona imrenerek baktığını

bilip gururlanırdı. Çünkü onun yüzünde henüz kimsenin

bilmediği, şehid edasıyla süslenmiş bir güzellik vardı. Mekke’nin en yakışıklısı diye bilinir ve yakışıklılığı kimsenin gözünden kaçmazdı. Güzel konuşan, nazik, yumuşak huylu

ve akl-ı selîm bir insandı.

Bu parçada hakkında bilgisi verilen sahabi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muaz b. Cebel      B) Üsame b. Zeyd

C) Hz. Ali (r. a.)      D) Mus’ab b.Umeyr

E) Cafer b. Ebi Talib

2. Mekkeli müşriklerin Müslümanlar üzerindeki baskı ve şiddeti gittikçe dayanılmaz bir hale gelince Hz. Muhammed

(s. a. v.) hicret etmeye karar vermişti. Hz. Muhammed

(s. a. v.) o zamanlar 22 yaşında genç bir delikanlı olan Hz.

Ali’yi, evini kuşatmış ve suikast için gelen müşrikleri oyalaması amacıyla Mekke’de bırakmıştı. Hz. Ali böylesine tehlikeli bir görevi hiç tereddüt etmeden kabul etmiştir. Gece

baskın yapan müşrikler yatağa hamle yaptıklarında Hz.

Ali’yi görmüşler ve amaçlarına ulaşamadan ayrılmak zorunda kalmışlardır.

Verilen metinde Hz. Ali’nin aşağıdaki özelliklerinden

hangisi öne çıkmaktadır?

A) Doğruluğu B) İlmi C) Merhameti

       D) Şecaati E) İleri görüşlülüğü

3. Hz. Muhammed ilk üç sene İslam’ı gizli bir şekilde teblîğ

etmiş, dâvetini kabûl etmeyenlerden bu mevzûyu kimseye

açmamalarını istemiştir. Hz. Muhammed Kureyş müşriklerinden sakınarak bu mübârek yerde bulunur, yanına gelenlere orada İslam’ı anlatır, Kur’ân-ı Kerîm okur ve öğretirdi.

Orada, berâberce namaz kılarlardı. Birçok insan İslam ile

burada tanışmıştır.

Bu parçada sözü edilen yer aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dârü’l-Erkam   B) Mescid-i Nebi

C) Ashab-ı Suffe   D) Beytü’l-Hikme

          E) Mecid-i Haram

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Hz. Muhammed (s. a. v.) ve Gençlik

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

3. Hz. Muhammed, İslam toplumunun şekillenmesinde ve

İslami değerlerin yaşanmasında ve yayılmasında emek

sarfederken gençlere de büyük görevler veriyordu. Onların

cesaret ve enerjilerinden gereği gibi yararlanmak için, her

şeyden önce gençlerin kendine güvenli, sağlam bir kişilik

geliştirmelerine imkan sağlanmasının önemini çok iyi biliyordu.

Bu parçadan hareketle aşağıda verilen görev ve sahabi

eşleştirmelerinden hangisinde yanlışlık yapılmıştır?

A) Genç bir komutan: Üsame b. Zeyd

B) Genç bir öğretmen: Mus’ab b.Umeyr

C) Genç bir yönetici: Muaz b. Cebel

D) Sorumluluk sahibi bir genç: Esma binti Ebu Bekir

E) Habeş kralının huzurunda bir genç: Hz. Ali (r. a.)

4. ● İlim, cömertlik, kahramanlık, sadakat, vefakarlık vb.

yönleriyle üstünlüğü Müslümanların tümünün ittifakıyla

kabul edilmiştir.

● Çocukluğundan itibaren Hz. Muhammed’e (s. a. v.)

hizmet etmiş, ömrünü İslam’ın tüm cihana yayılmasına

adamıştır.

● Bedir, Uhud, Hendek ve Hayber başta olmak üzere

hemen hemen bütün gazve ve seriyyelere katılmış, bu

savaşlarda Hz. Muhammed’in (s. a. v.) sancaktarlığını

yapmış ve daha sonraları menkıbevi bir üslupla rivayet

edilen büyük kahramanlıklar göstermiştir.

Yukarıdaki bilgiler aşağıdaki sahabilerden hangisi için

geçerlidir?

A) Erkam b. Ebi’l-Erkam      B) Mus’ab b. Umeyr

C) Muaz b. Cebel      D) Hz. Ali (r. a.)

    E) Üsame b. Zeyd

1. Bu sahabe, Hz. Muhammed Medine’ye hicretinden sonra

da onun yanında kalmaya ve İslam’ı anlatmaya devam etmiştir. Bedir Savaşı’na, ardından Uhud Savaşı’na katılmıştır. Bu savaşta 625 yılında şehit olmuştur. Uhud şehitleri

toprağa verilirken Hz. Muhammed, eski bir elbise içinde

yerde yatan bu sahabeyi göstererek onun bir zamanlar

zenginlik içinde yaşayan biri olduğunu fakat Allah’ın (c. c.)

ve Hz Muhammed’in sevgisini her şeye tercih ettiğini söylemiştir. Ardından da, “Müminler içinde Allah’a verdikleri

sözde duran nice erler var. İşte onlardan kimi, sözünü yerine getirip o yolda canını vermiştir; kimi de beklemektedir.

Onlar hiçbir şekide (sözlerini) değiştirmemişlerdir.” (Ahzâb

33:23 ) ayetini okuyarak şehitleri müjdeletir.

Bu parçada sözü edilen sahabe aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muaz b. Cebel      B) Hz. Ali

C) Üsame b. Zeyd      D) Musab b. Umeyr

   E) Erkam b. Ebi’l-Erkam

2. İmam Cafer Sadık “Ali su ve odun getirirdi, Fatıma ise un

öğütür, hamur yapar, ekmek pişirir ve elbiseleri yamardı.

Fatıma insanların en güzellerindendi ve kutsal yanakları

güzellikten gül gibiydi; Allah’ın selamı onun, babasının, eşinin ve evlatlarının üzerine olsun!”

Bu parçada verilenlere göre Hz. Fatıma ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Her zaman cömert olmuştur.

B) Adaletli davranmıştır.

C) Yalandan kaçınmıştır.

D) Ev işlerini eşiyle birlikte yapmıştır.

E) İbadetlerinde azami ihlasla yapmıştır.

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Hz. Muhammed (s. a. v.) ve Gençlik

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

7. ● Kelime anlamı mağara sahipleri demektir. Söz konusu

insanlar; kafir bir toplumdan kaçıp dağda bir mağaraya

sığınan bir grup mümindir.

● Kur’an-ı Kerim’de, mağaraya sığınanların gençler olduğu, mağarada yıllarca uyudukları, köpeklerinin de

yanlarında bulunduğu, belli bir süre sonra uyandıklarında, aralarında mağarada ne kadar kaldıklarını

konuştukları, içlerinden birinin şehre gümüş para ile

yiyecek almaya gittiği, mağarada 309 yıl kaldıklarının

söylendiği, ancak ne kadar kaldıklarını Allah’ın bildiği”

ifade edilmiştir.

Yukarıda açıklamaları verilen topluluk aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Ashab-ı Fil B) Ashab-ı Kehf

C) Ashab-ı Medyen D) Ashab-ı Suffe

E) Ashab-ı Uhûd

8. İslam hareketini asıl yönlendiren ve onu Arap toplumunun

yeni kimliği haline gelmesinde canla başla destekleyerek

Hz. Muhammed’e yardımcı olan idealist gençler vardı.

Müslüman olduklarında bunların çoğu 30 yaşın altında bulunuyorlardı. İslam’ın gençleri arasında; Hz. Ali (10 yaş),

Zeyd bin Harise, Talha (15 - 17 yaş), Sa’d bin Ebi Vakkas

(17 yaş), Abdullah bin Mesud (15 yaş), Abdullah bin Ömer

(13 yaş), Zübeyr bin Avvam (16 yaş), Mus’ab bin Umeyr

(18 - 20 yaş), Osman bin Afvan (24 yaş), Ebu Huzeyfe

(30 yaş), Ebu Udeybe bin Cerrah (31 yaş) gibi isimler yer

alıyordu.

Hz. Muhammed’in (c. c.) gençlerle ilgilenmesinin nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Gençlerin, doğruya, yeniliğe, güzelliğe ilgili olmaları

B) Gençlerin, zulme karşı, mazlumun yanında olmaları

C) Gençlerin, sevdiklerine sadakatle bağlı kalmaları

D) Toplumda köklü bir değişikliği hedef alan sosyal hareketin kaynağı olmaları

E) Gençlerin ailelerin ekonomik olarak daha varlıklı olmaları

5. ● Sosyal ve kültürel yönünün kuvvetli olması, anlama

kapasitesinin yüksek ve hafızasının kuvvetli olması,

öğrenip öğretme aşkına sahip olması, Hz. Muhammed hayatta iken Kur’an’ı ve sünneti çok iyi kavramış

Hz. Muhammed’e birçok konuda sorular sorması onun

ilminin temellerini oluşturmuştur.

● Hayatında ilme geniş bir yer ayırmıştır. Arap dilini çok

iyi bildiği için etkin bir konuşma yeteneğine sahiptir.

● Tarih konusunda geniş bilgiye sahip olduğu için örf ve

adetlerin insan üzerindeki etkilerini de bilmekteydi.

● Bu sahabinin en meşhur lakabı “Müminlerin Annesi”

anlamına gelen Ümmü’l-Mü’minin/Ümmehâtü’l-Mü’minindir.

Bu parçada hakkında bilgi verilen sahabi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hz. Fatıma B) Hz. Aişe C) Hz. Hatice

D) Hz. Zeynep E) Hz. Hafsa

6. Hz. Muhammed (s. a. v.) İslam’ın tebliğinde gençlerin cesaret ve enerjilerini harekete geçirmiş, her şeyden önce

gençlerin kendine güvenli, sağlam bir kişilik geliştirmelerine imkân sağlamıştır. Nitekim gençleri çoğunluğu yaşlı

sahabilerden oluşan ordulara komutan tayin etmiştir.

Çoğu savaşlarda sancağı bizzat kendisi gençlere vermiştir. Tebük seferinde sancağı 20 yaşındaki Zeyd b. Sabit’e,

Bedir’de 21 - 22 yaşlarındaki Hz. Ali’ye, vermiştir. 18 yaşlarında olan Üsame b. Zeyd’i, Suriye’ye göndermek üzere

hazırladığı orduya komutan tayin etmiştir.

Bu parçada verilenlere göre Hz. Muhammed (c. c.) ile

ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Gençleri yabancı dil öğrenmeye teşvik etmiştir.

B) Savaşta ordunun bayrağını gençlerin taşımasına izin

vermiştir.

C) İslam’a davet mektuplarını gençlere yazdırmıştır.

D) Gençlerin fetva vermesine müsaade etmiştir.

E) İslam toplumunun şekillenmesinde ve İslami değerlerin

yayılmasında gençlere büyük görevler vermiştir.

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Din ve Hayat - 1 12

İslam, çevre ile ilgili temel görüşünü bir taraftan insana bahşedilen nimetler ve insanın bunlara karşı ödev ve sorumlulukları bakımından ele alırken, diğer yandan bunu nimetlerin

ait olduğu ve tanrısal plana dayalı ekosistemin harikuladeliğine dayandırmaktadır.

Çevre insana emanettir; yani insan çevrenin asıl sahibi değildir, onu sadece emaneten kullanmaktadır. Bu durumda,

asıl sahibi olmadığımız şeyde çok büyük tasarruflarda bulunamayız.

Din ve Çevre

İslam, kendine özgü bir medeniyet inşa etmiştir. Bu medeniyetin inşasının temelinde Kur’an ve Hz. Peygamber yer

almaktadır.

Hz. Peygamber döneminde ve sonrasında İslam dünya üzerinde hızla yayılmıştır. Bunun sonucunda İslam farklı kültür

ve milletlerle karşılaşmıştır.

İslam sanatının dünya görüşü Tevhittir:

İslam sanatında soyutlama yani üsluplaştırma esastır: Resim yapmayı yasaklayan hadislerin de etkisiyle tevhit hususunda son derece duyarlı olan Müslüman sanatkarın figürden kaçışı, onu doğrudan soyut formlara yöneltmiştir. İslam

Medeniyetinde, ebru, çini, tezhip, hat, minyatür gibi eserler

verilmiştir.

Din, Kültür ve Sanat

Mimari

Hayırlı işler yaparak sevap kazanma düşüncesi, birçok

mimari eserin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Mescit, cami,

külliye, ev, yol, bahçe, sebil ve diğer sosyal mekanların inşasında iyiliklerin yayılması ile güzelliklerin çoğalması anlayışından hareket edilmiştir.

Edebiyat

İslam dininin ana kaynağı olan kitap Kur’an-ı Kerim, edebi

anlatımı yönüyle dilin ve edebiyatın gelişmesine değer kazanmasına sebep olmuştur.

Hz. Peygamber sözün güzel olanını teşvik etmiş, güzel ve

yararlı olan şiir ve hikayeleri dinlemiş ve bu amaçla şair ve

yazarları övmüştür.

İslam, aile kurumu üzerinde hassasiyetle durmuştur. Hz.

Peygamber ailenin kurulması ve korunması konusunda tavsiyelerde bulunmuştur.

Dinler ailenin kurulması için teşvik edici ilkeler koymuştur.

Peygamberimiz, “Evlilik benim sünnetimdir. Kim benim sünnetime uymazsa benden değildir.” buyurarak evliliğin önemini anlatmıştır.

Evlilik için nikah şartı konulmuştur. Bu durum, hem aileyi

hem de birey ve toplumu korumayı amaç edinir.

Din ve Aile

İslam dini; ticareti, alışverişten sağlanan kazancı helal kılmış, hatta alışveriş yapılmasını teşvik etmiştir. Yapılan iş ve

çalışmaların meşru olması şartıyla her türlü kazancı serbest

bırakmıştır. Fertler meşru yollardan kazanmak ve zekâtını

vermek kaydıyla diledikleri kadar servet sahibi olabilirler.

İslam, haksız kazanca karşıdır. Bu sebeple İslam başkasının malını gasp ve telef etmeyi, aldatmayı, yolsuzluk yapmayı, rüşvet almayı, tefecilik yapmayı ve faizi yasaklamıştır.

Hz. Peygamber, gençliğinde ticaretle uğraşmış, işini dürüst

yapmış, başkalarına haksızlık etmekten kaçınmıştır. Çevresindeki insanlara da böyle davranmalarını öğütlemiş, çalışanların haklarının korunmasını istemiştir. Hz. Peygamber

(s. a. v.), bir hadisinde şöyle buyurmuştur: “Ücretle bir kişiyi

çalıştırıp da onun ücretini ödemeyen kimsenin kıyamet gününde düşmanıyım.”

Din ve Ekonomi

“Hiç kimse kendi el emeğiyle kazandığından daha hayırlı bir

lokma yememiştir’’. (Hadis)

2

KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din ve Hayat - 1

Tezhip; eski bir süsleme sanatıdır. Sözcük

Arapça’da “altınlama,

yaldızlama” anlamına

gelir. Daha çok yazma

kitapların sayfalarını,

hat levhalarının kenarlarını süslemede kullanılmıştır.

Sosyal değişim: “Belirli bir grup içindeki insanların ilişkilerinde yer alan yerleşmiş tavır ve hareketlerinde teknik terimi

ile, sosyal sistemin yapı unsurları ve işleyişi üzerindeki değişiklikler” dir.

Hz. Peygamber’in gerçekleştirmiş olduğu sosyal değişimin

temel ilkesini eşitlik oluşturmuştur.

Hz. Peygamber, karşılaşılan yeni durumlarda Kur’an ve sünnetten hareketle aklın kullanılmasını önermiştir.

Din ve Sosyal Değişim

İslam düşüncesine göre, zengin fakir, genç ihtiyar, güzel çirkin, engelli engelsiz, beyaz siyah her statü ve meslekteki insan eşittir. Kur’an - ı Kerim; ferdi, toplumun bir parçası olarak

kabul etmiş ve toplumda sosyal adalet ve insan haklarının

gerçekleşmesi için her insana bu hususta uyması gereken

bazı kurallar koymuştur. İslam düşüncesine göre, zengin fakir, genç ihtiyar, güzel çirkin, engelli engelsiz, beyaz siyah

her statü ve meslekteki insan eşittir. Dünyadaki makamlar,

mevkiler geçici olup, üstünlük sebebi değildir. Hz. Peygamber de herkesin Hz. Âdem’in (a. s) çocukları olduğunu Hz.

Âdem’in (a. s.) de topraktan yaratıldığını ifade etmiştir.Fakat

ilim ve fazilet açısından insanlar arasında farklar vardır.

Din ve Sosyal Adalet

Sosyal adaletin sağlanması ancak ciddi bir dayanışma ile

gerçekleşir.

Edebiyat Ürünleri

Musiki

Kur’an’da müziği ve onunla ilgili sanatları yasaklayan herhangi bir ifade yoktur.

Ancak yapılan müzik ve sanatın insanda kötü duygu ve düşünceler uyandırmaması gerekir.

Hüsnü Hat, kurallarına uygun bir biçimde Arap alfabesi ile

yazılan güzel yazılara Hüsn - i hat denir.

Ebru, kitreyle yoğunlaştırılmış su üstünde, özel hazırlamış

boyalarla oluşturulan desenlerin kağıt üzerine geçirilmesi

yoluyla yapılan bir süsleme sanatıdır.

Minyatür, eski yazma kitaplarda görülen, ışık, gölge ve hacim duygusu yansıtılmayan, küçük, renkli resim sanatıdır.

3

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din ve Hayat - 1

3. Hz. Muhammed (s. a. v.) döneminde İslam hukukunun oluşum süreci açısından bazı özellikler dikkati çekmektedir.

Nitekim namazın günde beş vakit olarak zorunlu kılınması

Mekke döneminin sonlarına doğru olmuştur. Daha önce

sabah ve akşam olmak üzere günde iki vakit namaz kılmak

yeterli görülmekteydi.

Bu parçada verilenler sosyal değişimde etkili olan

hangi unsur ile ilgilidir?

A) Psikolojik ortamın hazırlanması

B) Tedricilik (aşamalılık) içermesi

C) Sabırlı olunması

D) Muhatabın iyi tanınması

E) Detaydan değil esastan işe başlanılması

4. ● Allah’ın (c. c.) insanlığa örnek olarak sunduğu sevgili

Resulü bizzat evlenmiş, aile kurmuş; baba, dede, eş,

kayın peder, enişte gibi aileye bağlı sıfatlarla örnek

davranışlar ortaya koymuştur.

● Evlenmeyi teşvik etmiş, Allah’a (c. c.) daha fazla ve

daha iyi kulluk edebilmek için, aile hayatını terketmek

isteyenleri bundan vazgeçirmiştir.

● Evlenmeyi kolaylaştırmış, şeklini, şartlarını ve maddi

külfetini en aza indirmiştir.

Bu örnekler Hz. Muhammed’in (s. a. v.) aşağıdakilerden hangisine önem verdiğinin göstergesidir?

A) Adaletli davranmasına

B) Aileye önem ermesine

C) Sabır göstermesine

D) Diğerkam olmasına

E) İbadetlere önem vermesine

1. ● “İnsan doğası gereği her zaman kendisine sığınacağı,

yalvaracağı bir varlığa inanma gereği duymuştur.”

(M. Müller)

● “Din duygusu insan doğasına öyle bir yerleşmiştir ki,

insan deyince akla bir din gelmemesine imkan yoktur.”

(B. Costant)

● “Her sanatçı nasıl yaptığı bir eserin altına nasıl imzasını

atıyorsa tanrı da en güzel eser olan insanın ruhunun

derinliklerine “mükemmel varlık” duygusunu koyarak

imzasını atmıştır.” (R.Descartes)

Yukarıdaki özdeyişler dinin hangi özelliğini vurgulamaktadır?

A) İnsanların bir dine olan ihtiyacının zorunluluğu

B) Dinin insanın ruh dünyasına olumlu katkısının olduğu

C) Din duygusunun insanlarda doğuştan var olduğu

D) İnsanlarda din duygusunun daha sonradan var olduğu

E) Bütün dinlerde ibadet olgusunun var olduğu

2.

Bu sanat eseri için önce tekne kitreli su ile doldurarak,uygun kıvam yakalanır. Hazırlanan sıvı ince bir tülbent ile

süzülür ve bu şekilde temizlenmesi sağlanır. Değişik renklerdeki toprak boyalar ezilerek uygun hale getirilir. Bu işlemden sonra meydana gelen çamur benzeri boyaya sığır

ödü katılarak dinlendirme işlemi yapılır. Bekleme işleminden sonra sulandırma işlemiyle kullanıma hazırdır. Etkinlik, tek seferde yapılabilir bu yüzden dikkat çok önemlidir.

Hazırladığımız boya, fırça yardımıyla suyun üzerine damlatılır, şekiller oluşmaya başlayınca kağıt teknenin üzerine

örtülür ve bundan sonra oluşacak şekli beklemek kalır.

Bu parçada yapım aşamaları anlatılan İslam sanatı

aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çini B) Hat C) Tezhip D) Ebru E) Minyatür

4

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din ve Hayat - 1

7.

“Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel öğütle çağır ve

onlarla en güzel bir biçimde mücadele et. Şüphesiz senin Rabbin yolundan sapanı bilendir ve

hidayete ereni de bilendir.” (Nahl , 16:125)

“... Hak Rabbinizdendir; artık dileyen iman etsin,

dileyen inkar etsin...” (Kehf , 18:29)

“Onlar mümin olmayacaklar diye neredeyse kendini kahredeceksin (öyle mi?)” (Şuara , 26:3)

Bu ayetler İslam’ın aşağıdakilerden hangisine önem

verdiğini gösterir?

A) Yaşama ve sağlık hakkına

B) İnanç özgürlüğüne

C) Ekonomik haklara

D) Özel yaşamın gizliliği hakkına

E) Düşünce ve ifade özgürlüğüne

8. İnsanlara ve Müslümanlara kılavuzluk edecek ekolojik sünnetlerin başında tabiat, kaynaklarını boşuna tüketmemek

gelmektedir. Çünkü bilinçsizce tüketim, bütün insanlığın

adil ve dengeli bir şekilde Yüce Allah’ın (c. c.) nimetlerini

paylaşarak huzur dolu bir dünyada yaşamalarını engeller.

Öte yandan doğal kaynakların dengeli kullanılması, Yüce

Allah’ın rızasını kazanmanın da bir yoludur.

Bu parçada verilenlere göre , İslam çevre bilincini geliştirme adına aşağıdaki uygulamalardan hangisini teşvik etmiştir?

A) Az kullanmaya     B) Merhametli olmaya

C) İsrâftan kaçınmaya     D) Adaletli olmaya

    E) Helal kazanmaya

9. ● İşçi işini kendi yapacaktır.

● İşçi işyerini, âlet ve malzemeyi emanet bilecektir.

● İşçi, mesâî saatleri içinde devamlı çalışacaktır.

Bu maddeler aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) Toplum içinde iş bölümü ihtiyacı

B) İslam’da mülkiyet anlayışı

C) İşverenin hakları

D) İşçinin manevî hakları

E) İş ve çalışmanın değeri

5. “Bir gün Hz. Peygamber, ‘kalbinde zerre kadar kibir bulunan kimse cennete giremez.” der. Bunun üzerine sahabeden birisi: “Fakat elbisesinin ve ayakkabısının güzel

ve temiz olmasını isterse” diye sorduğunda, Nebi: “Allah

güzeldir, güzeli sever; (halbuki) kibir, hakkı uzaklaştıran ve

insanları hakir gösteren şeydir.” cevabını verir.

Bu hadisle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılır?

A) Hz. Peygamber, insanlarda estetik duyarlılığın gelişmesi için çok yoğun çaba göstermiştir.

B) Başta Allah inancı olmak üzere, dinin ana ilkeleri İslam

sanatını şekillendirmiştir.

C) İslam sanatında putperestliğe yol açabileceği endişesi

ile resim ve heykel sanatına sıcak bakılmamıştır.

D) İslam dini estetiğe büyük önem vermiş ve estetiğin kaynağını da doğrudan Allah (c. c)’a dayandırmıştır.

E) İslam sanatında tefekkürün en yüce noktalarından olan

sonsuzluğa ulaşmak amaçlanmıştır.

6. Türklerin defin adeti İslam sanatında kümbet ve türbenin

gelişip yayılmasında etkili olmuştur. Müslümanlar sanatın

malzemesinde ve şeklinde mahalli zenginlikleri, estetik

zevkleri ve birikimleri kullanmışlardır. Müslümanlar fetih

veya seyahat yoluyla karşılaştıkları medeniyetler ve kültürlerin sanat mirası ve geleneğinden yararlanmaktan kaçınmamışlardır. Bizans, Mısır, Sasani, Hind ve Orta Asya

sanat geleneklerini kendi potalarında eriterek senteze kavuşturmuşlardır.

Bu parçada verilenler İslam sanatının hangi özelliğini

yansıtır?

A) Sosyal hayatta ihtiyaca cevap verme

B) Birlik içinde çokluk anlayışını yansıtma

C) Dünya hayatının faniliğine vurgu yapma

D) Özündeki dengeye ve güzelliğe vurgu yapma

E) Tevhit inancına vurgu yapma

1

  PERFORMANS TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Din ve Hayat - 2 13

3. Allah’a (c. c.) ulaşma düşüncesi Müslüman sanatkarın

daima temel amacı olmuştur. Bu duygularını da, en güzel

biçimde süslemede dile getirmiştir. Kapı ve kubbe iç yüzeylerinin süslemelerinde, sonsuzluğu ve güveni ifade eden

geometrik şekiller sıkça görülmektedir.

Bu parçada verilenlere göre İslam sanatıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Temelinin tevhit esasına dayandığı

B) Haddi bilmeyi öğrettiği

C) Dünyan hayatının faniliğini vurguladığı

D) Tefekkür ve hendeseye dayandığı

E) Tabiat ile tabiatüstü arasında denge sağladığı

4. “(Müşrikler) gemiye bindikleri zaman dini yalnız Allah’a

özgü kılarak ona yalvarırlar. Fakat Allah onları karaya çıkarınca hemen ona ortak koşarlar.” (Ankebut, 29:65)

Bu ayette “din” kavramı hangi anlamda kullanılmıştır?

A) Hesap ve ceza günü

B) Kanun ve kurallar

C) Örf ve âdet

D) İnanç ve ibadet

E) Sorumluluk

5. Osmanlılarda tuğra, sultanların isminin ve lakabının bulunduğu göz alıcı kaligrafik nişan, alamet veya arması, bir

çeşit imzasıdır.

Tuğralar aşağıdaki, İslam sanatlarından hangisiyle

doğrudan ilgilidir?

A) Tezhip B) Hüsnü hat C) Minyatür

D) Ebru   E) Çini

1. ● Mısır Müslümanlar tarafından fethedildiği zaman yerli

halkına dinî özgürlük tanınmış, kiliselerinin korunacağı

ve kimsenin kiliselerden çıkarılmayacağı hususunda

güvence verilmiştir.

● Anadolu Selçuklu Sultanlarından II. Gıyaseddin Keyhüsrev, Gürcü eşi için saraya kilise yaptırmıştır.

● Osmanlı Dönemi’nde de diğer din mensupları ibadetlerini yapabilsin diye İstanbul’daki darülacezenin bahçesine kilise, havra ve mescit yan yana yapılmıştır.

Yukarıda verilenler;

I. Düşünce,

II. İbadet,

III. İnanç

hak ve özgürlüklerinden hangileriyle ilgilidir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

       D) II ve III       E) I ve III

2. İslam kültür ve medeniyetinde ortaya konulan ilmi faaliyetlerin, kendisinden sonra gelen ilmi çalışmalara ilham

kaynağı olması bakımından bir takım ayırt edici özellikleri

olmuştur. Müslümanların ilim anlayışı, din ve din dışı gibi

bir ayrım içermeyen, bütüncü bir dünya görüşüne sahiptir.

Müslümanlar, aklın muhatap olduğu vahye dayalı hakikatler ile deney ve gözleme dayanan araştırma sonuçları arasında çelişki yaşamamıştır.

Bu parçada İslam medeniyetinin aşağıdaki ayırt edici

unsurlarından hangisi üzerinde durulmuştur?

A) Ahlaki tavır içermesi

B) Rasyonel ve bütüncül olması

C) Yerellik içermesi

D) Tevhid esaslı olması

E) İhtiyaçları karşılar olması

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din ve Hayat - 2

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

8. Dinî inanç ve uygulamalar, insanın irade ve karakterini

güçlendirir. Kişiyi içgüdülerine, sıradan ve basit arzularına

esir olmaktan kurtarır. Kötülüklere karşı mücadele etmede

güç ve cesaret verir. Böylece kişinin gönlünde ve vicdanında manevi bir otorite olarak yerleşen Allah (c. c.) sevgisi ve korkusu, her zaman ve her yerde insanın dikkatli ve

temkinli davranmasını sağlar. Bu da insanı sadece Allah’a

karşı boyun eğmeye yönlendirir.

Bu parçada verilenlere göre, aşağıdakilerden hangisi

söylenebilir?

A) Dinin insanları iyiliğe sevk ettiği gibi kötülüklerden de

uzak tuttuğuna

B) Dinin, akıl ve irade sahibi insanlara hitap ettiğine

C) İnsanın ruhsal yapısı itibarıyla dine ihtiyacının olduğuna

D) Dinin bütün insanları kardeş ederek fert ve toplumu kutsal ortak bilinç etrafında birleştirdiğine

E) Dinin insanı içten ve dıştan kuşatan manevi bir değer

ve disiplin olduğuna

9. Bir minyatürde yer alan figürler adeta dondurulmuş bir rüya

gibidir. Çoğunlukla, minyatürde resmedilen insanların yüzünden düşüncelerini veya duygularını anlamak mümkün

değildir. Zafer ve eğlenceleri anlatan minyatürlerde de insanların yüzünde esasen sevinç ifadesi yoktur. Bu keyfiyet,

hep dünya hayatının geçiciliğinin İslam söanatındaki yansımasıdır.

Bu parçada, İslam sanatının hangi özelliğine vurgu yapılmıştır?

A) Sosyal hayatta ihtiyaca cevap vermesine

B) Birlik içinde çokluk anlayışını yansıtmasına

C) Dünya hayatının faniliğine vurgu yapmasına

D) Tefekküre dayanmasına

E) Tevhit inancına dayanmasına

6. ● “... Verdiğiniz sözü de yerine getirin. Çünkü verilen söz

sorumluluğu gerektirir. Ölçtüğünüz zaman tastamam

ölçün ve doğru terazi ile tartın...” (İsrâ, 17:34 - 35)

● “...Emrolunduğun gibi dosdoğru ol...” (Hud, 11:112)

● “Bir de akrabaya, yoksula ve yolcuya hakkını ver. Gereksiz yere de saçıp savurma.” (İsrâ, 17:26)

Bu ayetlerden hareketle dinin;

I. Birey

II. Toplum

III. Bilim

değerlerinden hangilerini doğrudan muhatap aldığı

söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

      D) I ve II  E) I, II ve III

7. ● Sosyolog, Peter Berger, dinin işlevinin insanları toplum

kuralları içinde tutmakta önemli bir yere sahip olduğunu, söz konusu kontrolün dış ve iç kontrol olarak iki

şekilde ele alınabileceğini ortaya koymuştur.

● Sosyolog Berger, dış kontrol ile toplum kurallarını, iç

kontrol ile de bireyin vicdanını işaret etmiştir.

Yukarıda verilenler dinin aşağıdaki işlevlerinden hangisine yöneliktir?

A) Sosyalleşme   B) Sosyal kontrol

C) Meşrulaştırma   D) Dayanışma

E) Kimlik kazandırma

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din ve Hayat - 2

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

4.

“Kıyamet gününde nsanların Allah nezdnde dereces en kötü olanı, karı koca sırrını

yayan kmsedr.”

(Müslm, Nkâh, 123 - 124.)

Bu hadis aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgulamaktadır?

A) Özel yaşamın gizliliğinin

B) İnsanın yaşama hakkının

C) Düşünce ve ifade özgürlüğünün

D) Mülk edinme hakkının

E) Hukukun üstünlüğünün

5. “Allah, zaman ve mekânla sınırlı değildir. O zamanın zamanı, mekanın mekânıdır. Ve O, doğmamıştır doğurmamıştır.” İşte bu inanç ve anlayış İslam sanatının temelini

oluşturmuştur. Bu nedenle doğu kültüründe tezhip, hat ve

minyatür gibi sanatlarla farklı bir boyut oluşturularak; duygular, sonsuzluk ifade eden girift çizgiler ve şekillerle anlatılmaya çalışılmıştır. Dolayısıyla bu tarz, sanatı da sonsuz

bir aleme açılan bir pencere mesabesine taşımıştır.

Bu parçada verilenlere göre İslam sanatıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) İslam sanatının temelinde tevhit vardır.

B) İslam sanatı ölçülü olmayı ve haddi bilmeyi öğretir.

C) Medreseler İslam sanatının önemli mimarlık yapıtlarındandır.

D) Dini, milli ve beşeri bütün duygu ve fikirler sanatın konusuna girer.

E) İslam sanatının esin kaynağı Kuran ve hadisler olmuştur.

1.

“Allah, gökleri ve yeri, hak ve hikmete uygun

olarak, herkese kazandığının karşılığı verilsin

diye yaratmıştır. Onlara zulmedilmez.”

(Casiye, 45:22)

Bu ayette aşağıdaki kavramlardan hangisine işaret

edilmektedir?

A) Doğruluk B) Yardımlaşma C) Fedakarlık

      D) Vefa  E) Adalet

2. “Kur’an Hicazda indi, Mısır’da okundu, İstanbul’da yazıldı.”

Bu vecize aşağıdaki, İslam sanatlarından hangisiyle

doğrudan ilgilidir?

A) Tezhip B) Hüsnü Hat C) Minyatür

D) Ebru E) Çini

3. ● İslam inancı, insanların yalancılık ve bencillik gibi duygularla hareket ederek sosyal düzeni bozmalarını yasaklamıştır.

● İslamiyette faiz, aldatma veya aldanmayı netice veren

ve haksız kazanç sağlayan unsurlar, İslam ekonomik

sitemde açık olarak yasaklanmıştır.

● İslam inancı, insanlar arası muamele, ticaret ve çalışma ahlâkı vb. konularda ortaya koyduğu prensiplerle

insanî ilişkilere dikkat çekmiştir. “Komşusu aç iken kendisi tok yatan bizden değildir.” ilâhî buyruğu, bu konuda

önemli prensiplerden birisidir.

Yukarıda verilenlere göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) İslam dini, Allah’ın (c. c.) vahyettiği inanç, ibadet ahlak

esaslarını içerir.

B) İslamiyetin içeriği ve sınırları Kur’an ve sünnete göre

çizilmiştir.

C) Ahiret inancı, insanların aldatılmaması yönünde önemli

bir yaptırımdır.

D) İslamiyet, sosyal ve ekonomik hayata dair düzenlemeler yapmıştır.

E) İslam dini, akıl sahibi insanları kendi tercihleriyle bizzat

hayra yönlendirir.

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din ve Hayat - 2

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

6.

Bu sergide; Arap harfleriyle yapılan çalışmalara, ana malzeme olarak altın veya yaldız kullanılan kitap kapaklarına

ve kitreyle yoğunlaştırılmış su üstünde, özel hazırlanmış

boyalarla oluşturulan desenlerin kâğıt üzerine geçirilmesi

yoluyla yapılan eserlere yer verildi.

Bu sergide;

I. Hat,

II. Minyatür

III. Tezhip

IV. Ebru

islam sanatlarından hangilerinin kullanıldığı söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

     D) I, II ve III E) I, III ve IV

7. İslam inancı, putlaştırılabilecek kimselerin tasvirlerinden

şiddetle kaçınmıştır. Bu sebeple, bir kaç asılsız minyatür

dışında hiç kimse Rasûlullah’ın resmini çizmeye cesaret

edememiştir. Hristiyan âleminde Hz. İsa için uygulandığı

gibi hayali bir resim yapmaktansa, sahih tariflerden hareketle İslam Peygamberini öğrenip anlatmak; her inananın,

gönlünde beliren şekliyle yaratılmışların bu en yücesini

tasavvur ederek bağlanmasına vesile olmaktadır. Bu ise,

putları yıkan bir iman anlayışı için elbette daha gerçekçidir.

Buna göre İslam sanatlarında Hz. Peygamber’in

(s. a. v.) fiziksel özellikleri ve güzelliğini sade bir dille

detaylı biçimde anlatan eserlere verilen genel ad

nedir?

A) Hat B) Çini C) Ebru D) Hilye E) Tezhip

8. Hz. Peygamber (s. a. v.) bir gün bir cenaze merasimine

gitmişti. Kabir üzerinde gözü rahatsız eden hafif bir kazılış hatası görerek bunun derhal düzeltilmesini emretmiştir.

Birisi ona bunun ölüye rahatsızlık verip vermeyeceğini sormuştur. O da, “Aslında böyle şeyler ölüyü ne sıkar ne de

ona rahatlık verir. Fakat bu sağ olanların gözlerine güzel

görünmesi içindir.” demiştir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söylenebilir?

A) Allah estetik konusunda insanların dikkatlerini daima

yarattıklarının üzerine çekmiştir.

B) Hz. Peygamber (s. a. v.), estetik duygularını davranışlarıyla hayata geçirmiştir.

C) Güzel duygular, bireyin hayatı anlamlandırmasına yardımcı olur.

D) İslam’ın estetik anlayışı, tevhidi merkez alan ritim ve

ahenge dayanır.

E) Estetik duygu Allah tarafından insana bir lütuf olarak

doğuştan verilmiştir.

9. İslam medeniyeti, miladi VIII. asırda ortaya çıkan ve Endülüs’ten Çin’e kadar uzanan geniş bölgede hüküm sürmüş,

temelinde İslam dininin prensiplerinin olduğu, bugünkü

Batı medeniyeti karşısında gerilemekle beraber varlığını

hala devam ettiren, farklı etnik unsurlardan oluşan Müslümanların kurdukları medeniyetin adıdır.

Aşağıdakilerden hangisi İslam medeniyeti için söylenemez?

A) Batı medeniyeti ile Eski Yunan, İran, Çin ve Mısır medeniyetleri arasında köprü vazifesi görmüştür.

B) İslam medeniyetinin özünü ve esaslarını din teşkil eder.

C) İslam medeniyeti yardımlaşma üzerine kurulmuştur.

D) İslam medeniyetinde toplumu bir arada tutmak için ırkçı

yaklaşım kullanılmıştır.

E) İslam medeniyetinde temel kaynak Kur’an ve sünnettir.

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Ahlaki Tutum ve Davranışlar 14

Genel olarak düşmanlık, kibir, aç gözlülük ve bencillik gibi

duygular haset ve kıskançlığın nedenlerindendir.

Sû-i Zan

Zan; şüphe, tereddüt, şek, sanma, sanı anlamlarına gelir.

Zan, iyice bilmeden tahmine göre konuşmak, fikir yürütmek

ve bilgi vermektir. Bir kimse hakkında doğru bilgi ve delile

dayanmadan yapılan olumsuz yorum ve görüşlere ise suizan, yani “kötü zan” denir. Su - i zan ön yargı anlamına gelmektedir.

Hile

Hile ve dolandırıcılık, insanın başkalarını aldatması, dürüst

davranmaması, yalan söylemesidir. Kişiye ve topluma zarar

veren, sosyal ilişkileri yaralayan insanlar arasındaki güveni

zedeleyen huzuru bozan kötü davranışlardan biridir.

Hile yapan, aldatan kişiler, kendilerine, ailelerine, çevrelerine ve toluma zarar verirler. Böyle kimseler, toplum tarafından sevilmezler ve saygı görmezler.

İsraf

İsraf; herhangi bir konuda aşırı gitme, doğru ve gerçek olandan sapma, meşru sınırların ötesine geçme; imkanları ve

sahip olunan değerleri, gerekli görülen yerler dışında veya

gereğinden fazla harcama anlamına gelmektedir.

İsraf denildiğinde sadece yiyecek - içecek, mal - mülk ve

maddî imkânlarla sınırlı olarak düşünmek, bu kelimenin

mânâ dünyasını daraltmak demek olur. İsrafın çerçevesini

daha geniş tutmak ve maddî - mânevî her türlü nimetin yaratılış gayesine aykırı kullanılması, lüzumsuz yere harcanması

ve savurganlık olarak değerlendirmek icap eder.

Mahremiyetin İhlali (Tecessüs)

Tecessüs; başkalarının gizli taraflarını, eksik ve kusurlarını

araştırmak demektir. İnsanların dokunulmaz hak ve hürriyetleri vardır. Bunlardan biri de gizli yönlerinin araştırılmamasıdır. Tecessüs esasen kötü bir zanna dayanan davranışlardır. Bu davranışta ağırlıklı olarak, herhangi bir Müslüman’ın

bir ayıbını ve eksiğini, bir sırrını şöyle veya böyle öğrenip

açıklama kötü niyeti vardır.

İslam; Yüce Allah’ın vahiy yoluyla son peygamber Hz. Muhammed’e (s. a. v) gönderdiği ilahi emir, yasak, öğüt ve kuralların yer aldığı son dinin adıdır.

İslam, tek olan Allah’a iman etmeyi, tüm peygamberlerin ve

Hz. Muhammed’in (s. a. v) Allah’ın peygamberi olduğunu

kabul etmeyi ve Kur’an - ı Kerim’in Allah kelamı olduğuna

teslim olmayı emreden dindir.

İslam Ahlakının Gayesi

İslam ahlakının gayesi, “en güzel biçimde yaratılmış” (ahsen - i takvim) insanın bu yaratılışına uygun olarak yaşamasını sağlamaktır.

İSLAM AHLAKININ KONUSU VE GAYESİ

Yalan ve İftira

Yalan (kizb), doğruluğun (sıdk) karşıtı olup bir konuda gerçeğe aykırı haber veya bilgi vermektir. Dürüst olmanın zıddı

olan yalan; riya, gıybet ve iftira gibi farklı şekillerde kendini

gösterir.

İnsanlar arasındaki ilişkiler sevgi, saygı ve güvene dayanır.

Doğruluk ve doğru söylemek toplumu kaynaştırırken, doğruluk ve dürüstlüğün tersi olan yalan ve yalancılık ise insanlar

arasındaki saygı ve güveni, dostluk ve arkadaşlığı ortadan

kaldırır.

İSLAM AHLAKINDA YERİLEN

BAZI DAVRANIŞLAR

Gıybet

Gıybet; bir kimsenin aleyhinde incitici, küçültücü ve alay ifade eden sözler sarf etmektir. Gıybet, insanların birbirini çekiştirmesi, kötü sözlerle anmasıdır.

Gıybetin sebepleri kin ve öfke, kibir ve kıskançlık vb. olup

gıybetten kurtulmak için bu sebeplerin ortadan kaldırılması

gerekmektedir.

İslam’da, temel insan haklarından olan insan onurunun ve

kişiliğinin dokunulmazlığı ilkesine büyük önem verilmiştir.

Haset

Haset, bir kimseyi sahip olduklarından dolayı kıskanmak, çekememektir. Hatta başkasında iyilik ve güzellik bulunmasını

istememektir.

2

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Ahlaki Tutum ve Davranışlar

4. Evren ve evrendeki var olan her şey yaratılmıştır. Her yaratılmışın bir yaratıcısı olması gerekir. İşte bu yaratıcı da

Allah’tır.

Yukarıdaki açıklama Allah’ın (c. c.) varlığıyla ilgili hangi

delile örnek oluşturur?

A) Gaye B) Ahlak C) Düzen D) Oluş E) Varlık

5.

“Ey iman edenler! Zannın çoğundan sakının;

çünkü bazı zanlar günahtır. Gizlilikleri araştırmayın, birbirinizin gıybetini yapmayın; herhangi

biriniz, ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır

mı? Tabii ki bundan tiksinir! Allah’a itaatsizlikten de

sakının. Allah tövbeleri çokça kabul etmektedir,

rahmeti sonsuzdur.”

(Hucurat, 49:12)

Bu ayetten;

I. Kesin olmayan bilgi ile hüküm vermek

II. İnsanların gizli hallerini araştırmak

III. Yalancı yere şahitlik yapmak

IV. İnsanları arkalarından çekiştirmek

ifadelerinden hangilerine ulaşılır?

A) I, II ve III B) II, III ve VI C) I,III ve IV

 D) I ve III E) I, II ve IV

6.

“Ey man edenler! Allah’tan korkun ve doğru

söz söyleyn.” (Ahzâp, 33:70)

“Müslüman, elnden ve dlnden başkalarının güvende olduğu kmsedr.” (Hads)

Bu ayet ve hadis aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?

A) Hile B) Gıybet C) Yalan D) İsraf E) Haset

1.

“Müminler, gerçekten kurtuluşa ermişlerdir. Onlar

ki, namazlarında derin saygı içindedirler. Onlar ki,

faydasız işlerden ve boş sözlerden yüz çevirirler.

Onlar ki, zekâtı öderler. Onlar ki, ırzlarını korurlar.”

(Müninun, 23:1 - 5)

Bu ayetlerde aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Boş ve faydasız işlerden kaçınmaya

B) Gerçek anlamda zekât vermeye

C) Verilen sözleri yerine getirmeye

D) İffet ve namusu korumaya

E) Namazları samimiyetle kılmaya

2.

Haberleşme özgürlüğü de kişinin temel haklarından biridir.

Kişi, bu hakkını özgürce kullanma hakkına sahiptir. Yasal

bir dayanağı olmadığı müddetçe hiç kimse, bir başkasının

telefon konuşmalarını dinleme, mektuplarını (e - posta)

okuma, açma ve açıklama hakkına sahip değildir.

Bu parçada verilenler İslam dininin yerdiği hangi davranışla ilişkidir?

A) İsraf   B) Cimrilik C) Gıybet

      D) İfitira E) Tecessüs

3. Allah (c. c.) bütün insanları, hayrı ve şerri anlayıp değerlendirebilecek ve doğru yolu seçebilecek bir kabiliyette yaratmıştır.

Bu parça aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) İmanın amel ve niyet bütünlüğü içermesi

B) İslam’ın genel ve kapsayıcı olması

C) Hayır ve şerrin kaynağının din olması

D) İlahi emirlerin tüm insanları muhatap alması

E) İnancın kolay bir şekilde uygulanabilir olması

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Ahlaki Tutum ve Davranışlar

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

4. Bir kimsenin hayırlı bir işi veya evi, malı, mülkü, ilmi varken, bir başka kişinin o kimseden bunların gitmesini, onda

olmayıp, kendinde olmasını istemesi bu kötü davranışı ortaya çıkarır.

Buna göre, bu durum aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ilişkilidir?

A) Haset B) İffet C) Gıpta

D) İsraf E) Tecessüs

5. Haset, kulun kendisine takdir edilene, yani ilâhî taksîme

râzı olmamasıdır.

Haset ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Nimet verilmiş olan kimseden o nimetin yokluğunu istemektir.

B) Bir kimsenin, sahip olduğu mevki, şan, şöhret, sıhhat

gibi nimetlerini çekememektir.

C) Bir başkasının sahip olduklarını, başarılarını beğenme

ve “Onda varsa bende de olabilir.” düşüncesiyle hareket etmektir.

D) Başkasında bulunan iyilik ve güzelliklerin o kimsenin

elinden çıkmasını arzulamaktır.

E) Bir kimseyi sahip olduklarından dolayı kıskanmak, çekememektir.

6. İnsanlar gündelik hayatlarında zaman, emek ve duygu israfı da yapmaktadırlar. İletişim araçlarıyla uzun süre vakit

geçirmek zaman ve emek israfıdır. Sportif anlamda takım

tutma işini abartıp holiganlık yapmak duygu israfıdır. İnsan

Yüce Allah’ın (c. c.) verdiği tüm nimetlerin kıymetini bilmeli,

bunları ölçülü şekilde kullanmalıdır. Tükenmez sanılan

şeylerin bir sonu vardır.

Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) İsrafın farklı niteliklerde olduğu

B) İsraf yapmanın, doğruluk ve adaletin zıttı olduğu

C) İsrafın ekonomiye zararının büyük olduğu

D) Hile yapmanın başkalarını yanıltıp kandırmak olduğu

E) İsrafın aile yaşantısını olumsuz etkilediği

1. “Bir toplumda insanların benimseyip uyduğu kurallar ile

toplumun sahip olduğu maddi ve manevi unsurların bütünüdür.”

Bu parçada tanımı yapılan kavram aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Din B) Ahlak C) Değer D) Kültür E) Ümmet

2. İslam dini özel hayatın gizliliğini sağlamak amacıyla;

I. gizli ve ayıp halleri araştırmayı,

II. söz getirip götürmeyi,

III. hakaret etme, iftira atma ve kişiyi arkasından çekiştirme

gibi kişinin hoşuna gitmeyecek şeyleri söylemesini yasaklamıştır.

Yukarıda I, II ve III numaralı açıklamalar aşağıdakilerden hangisinin karşılıklarıdır?

I II III

A) İman Tecessüs Gıybet

B) İhsan Tecessüs Gıybet

C) Kader Koğuculuk Gıybet

D) Tecessüs Koğuculuk Gıybet

E) Haram Tecessüs Haset

3. Dinimizde insanların özel hayatlarının araştırılması ve ifşa

edilmesi yasaklanmıştır. Çünkü bu durum kişinin en temel

insani haklarından olan mahremiyeti ihlal anlamına gelir.

İnsanların gizli hallerinin ifşa edilmesi, insan onurunu yaralayıcı bir durumdur.

Bu parçadan hareketle aşağıdaki kavramlardan hangisi özel hallerin araştırılmasıyla ilişkilidir?

A) Gıybet B) Haset C) Sû-i zan

D) Hile E) Tecessüs

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Ahlaki Tutum ve Davranışlar

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

7. Aldatmak; karşı tarafı yanıltmak, oyuna getirmek, kandırmak, iğfâl etmek, dolandırmak, sözünde durmamak

demektir. Hakikatin zıddı anlamına gelen yalanla eş anlamlıdır. Ferdi ve toplumsal yıkımlara sebep olacak nitelikte kötü bir davranıştır. İslam inancının değer yargılarına

göre her ne suretle ve hangi şartlarda olursa olsun, hile

yapmak ve insanları aldatmak kesinlikle yasaktır.

Bu parçada verilenler aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ilişiklidir?

A) Haset B) Gıybet C) Hile

     D) Sû-i zan       E) Tecessüs

8. Bir kimsenin sahip olduğu mevki, şan, şöhret, mal, mülk

gibi özelliklerini çekememek bunlardan rahatsız olmak ve

o kişinin elinden bütün bunların gitmesini istemek demektir. Bu duygu pek çok kötülüğü beraberinde getiren önemli

bir ruh hastalığıdır. İnsanlar arasındaki düşmanlıklar, kibir,

kendini beğenme gibi bazı ahlaki rahatsızlıklar bu duygunun oluşmasına zemin hazırlamaktadır.

Bu parçada verilenler, aşağıdakilerden hangisi için

söylenmiştir?

A) Gıybet B) Kıskançlık C) Hırs

       D) İftira          E) Kibir

9. İnanan insanın en önemli özelliklerinden birisi, kendisinden

başka insanların da bu dünyada var olduğunu, dünyanın

kendisinden ibaret olmadığını fark etmesi/düşünmesi, bencillik duygularından arınmış olarak başkalarına yardım etmesi ve cömert olmasıdır.

Bu parçada verilen ahlaki değer aşağıdakilerden hangisidir?

A) Diğerkâmlık B) Çalışmak C) Paylaşmak

     D) Sabırlı olmak E) Dürüstlük

10. Bir kimse hakkında kendisinin bulunmadığı ortamlarda

hoşlanmadığı sözlerle bahsetmek, bir kişinin yaptığı,

ancak kendisine söylendiği takdirde hoşlanmayacağı bir

davranışı veya bir özelliği arkasından söyleyerek onu çekiştirmektir.

Bu parçada verilenler aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) Gıybet B) Kıskançlık C) Hırs

       D) İftira E) Kibir

11. I. Bir kişinin yapmadığı bir şeyle suçlanılması

II. Bir kişinin kamu malını çıkarları için kullanması

III. Bir kişinin kaçak elektrik veya su kullanması

IV. Bir kişinin, bir başka kişinin banka hesabındaki paraları

sanal ortamda gizlice kendi hesabına aktarması

Bu davranışlardan hangileri “hırsızlık” kapsamında değerlendirilir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

      D) II ve IV       E) II, III ve IV

12.

“Allah’a dayandım! ‘’ dye sen çıkma yataktan...

Ma’na-yı tevekkül bu mudur? Hey gd nadan!

Ecdadını, zannetme, asırlarca uyurdu;

Nerden bulacaktın o zaman eldek yurdu?”

Mehmet Akf Ersoy

Bu şiirde eleştirilen tutum ve davranış aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Cehalet B) Cimrilik C) Haset

      D) Tembellik E) Yalancılık

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası

İslam Düşüncesinde İtikadi,

Siyasi ve Fıkhi Yorumlar - 1 15

nın anlamı kapalıdır ve bu sebeple yoruma ihtiyaç duyar. Bu

metinlerde geçen bazı kavram ve ifadeler farklı anlayış ve

yorumların ortaya çıkmasında etkili olmuştur.

3. Sosyal Sebepler

İnsan, sürekli etkileyen ve etkilenen bir varlık olduğundan

içinde yetiştiği toplumdan pek çok yönüyle etkilenir, kişinin görüş ve düşünceleri, hayata bakışı, değerleri, yaşadığı

toplum yapısına ve bulunduğu coğrafyaya göre şekillenir.

Sosyal hayat sürekli bir değişme, gelişme ve yenilenme içindedir. Dolayısıyla sosyal bir ortam içinde yaşayan insanın

sürekli bir değişim ve yenilenme içinde olması kaçınılmazdır.

Sosyal hayatın kendine özgü yapısı her alanda olduğu gibi

İslam düşüncesinde de farklı yorum biçimlerinin ortaya çıkmasında etkili olmuştur.

4. Kültürel Sebepler

İslam dini kısa zamanda Arabistan Yarımadası’nın dışına

yayıldı.

Bu bölgelerde yaygın olarak Hristiyanlık, Yahudilik, Mecusilik ve Zerdüştlük gibi inançlar hâkimdi. Müslümanlar fethettikleri bölgelerde bu din ve inanç mensuplarıyla bir arada

yaşadılar.

Dolayısıyla bazı Müslümanlar yaşadıkları coğrafyanın örf,

âdet ve kültürlerinden etkilenerek İslam dininin anlaşılması,

yorumlanması ve yaşanmasında farklı bir yaklaşım benimsediler.

5. Coğrafi Sebepler

Çeşitli coğrafyalarda yaşayan Müslümanların yaşam şekilleri ve ihtiyaçları da bulundukları bölgenin özel koşullarından

etkilendi.

Dolayısıyla coğrafi sebeplere dayanan yaşam biçimlerinde

çeşitlilik; değişik yorum ve uygulamaların ortaya çıkmasının

nedenlerindendir.

6. Siyasi Sebepler

Siyasi sebepler dinin anlaşılması ve uygulanmasında doğrudan veya dolaylı olarak etkisini göstermiştir. Belirli bir dinî

yorumun öne çıkarılması, diğer yorumların görmezden gelinmesi veya kişilerin kendi siyasi düşüncelerini öne çıkarması

gibi hususlar, bu sebepler arasında yer almaktadır.

1. İnsanın yapısı

Her insan farklı yapı ve özelliklere sahip bulunmaktadır. Aynı

filmi izleyen veya aynı kitabı okuyan iki kişinin bu konularda

yaptığı yorumlar arasında çok büyük farklılıklar bulunmaktadır. Bu farklılıklar din âlimleri arasında da bulunduğundan,

insan yapısı din anlayışının yorumlanmasına en büyük etken

olmuştur.

A) DİNÎ YORUM FARKLILIKLARININ SEBEPLERİ

İlahi kurallar bütünüdür.

Vahiy yoluyla gönderilir.

Kişilere, toplumlara göre değişmez.

Akıl sahibi insanlara hitap eder.

Dinin amacı insanlara dünya ve ahiret mutluluğu sağlamaktır.

DİN

Vahyin yorumuna dayanır.

İnsanların bakış açısını yansıtır.

Zamanla değişebilir.

Çevresel faktörlerden etkilenir.

Kişilere, toplumlara göre farklılık gösterebilir.

DİN ANLAYIŞI

İslam düşüncesindeki farklı yorumlar, İslam dininin düşünce ve ifade özgürlüğüne verdiği önemin bir sonucudur. Din

anlayışında farklı yorumların ortaya çıkması, bir zenginlik olarak algılanmalıdır. İslam tarihi boyunca ortaya çıkan

farklı yorumlar hayatı kolaylaştırmıştır. Bu durum aynı zamanda İslam dininin farklı kültürlere sahip milletler arasında yayılmasında da etkili olmuştur. İnsanlar İslam’ın farklı

yorumlarından kendilerine uygun olanı seçip dini hayatlarını

sürdürebilmişlerdir. Sonuçta bir insan, dinin farklı yorumlarından hangisine bağlı olursa olsun Allah’a (c. c.), Hz. Muhammed’in (s. a. v.) peygamberliğine ve Kur’an’a inanıyorsa

Müslüman olarak kabul edilir.

2. Dini Metinlerden Kaynaklanan Sebepler

Dini metinlerin farklı şekillerde yorumlanmasıdır. Ayet ve

hadislerin tamamı anlam bakımından herkesin anlayacağı

kadar açık değildir. Bazıları daha kolay anlaşılırken bazıları-

2

KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam Düşüncesinde İtikadi, Siyasi ve Fıkhi Yorumlar - 1

Şia: Hz.Ali’nin Hz. Muhammed’den (s. a. v.) sonra nass ve

tayinle halife olduğuna inanan, imametin kıyamete kadar

onun ve Hz. Fatma’nın soyundan gelenlerin hakkı olduğuna

inanan topluluklara verilen isimdir.

Zeydiye: Bir grup şiâ mensubu ile birlikte Hz.Hüseyin’in

torunlarından Zeyd bin Ali’nin Emevî halifesi Hişam’a karşı

ayaklanması sonucu ortaya çıkmıştır.

İmamiye: İsna Aşeriye, On İki İmamcılık ya da Caferilik olarak da bilinir. Şiiliğin çoğunluk mezhebidir.

2. İslam Düşüncesinde Fıkhi Yorumlar

Hanefilik

İmam - ı Azam Ebû Hanife’nin görüş ve düşüncelerine dayanan fıkhi ekolün adıdır. Ebu Hanife’nin önde gelen öğrencileri İmam Muhammed ve İmam Ebu Yusuf, Hanefilik

mezhebinin gelişmesinde ve yayılmasında önemli pay sahibi olmuşlardır. Ebu Hanife’nin fıkıh ilmine olan katkılarından

dolayı kendisine daha sonraları İmam - ı Âzam yani büyük

imam denildi. En meşhur eseri “Fıkh - ı Ekber’dir. Ebu Hanife

767 yılında Bağdat’ta vefat etmiştir. Hanefilik, günümüzde

Türkiye, Balkanlar, Kafkasya, Türkistan, Afganistan, Pakistan, Bangladeş ve Hindistan’da yaygındır.

Malikilik

Malikilik, büyük hadis ve fıkıh âlimi olan Malik b. Enes’in

görüşlerine dayanır. İmam Malik 795 yılında bütün ömrünü

geçirdiği Medine’de vefat etti. En önemli eseri Muvatta olan

İmam Malik’in görüşleri Hicaz bölgesinde yayılmış, ardından

öğrencileri aracılığıyla Mısır, Kuzey Afrika ve Endülüs’e taşınmıştır. Günümüzde Maliki mezhebi Mısır, Tunus, Cezayir,

Fas ve Sudan’da yaşayan Müslümanlar arasında yaygındır.

Şafiilik

Şafii mezhebi, Muhammed b. İdris eş - Şafii’nin dinî yorum

ve görüşlerini esas alır. İmam Şafii, bir meselenin çözümünde ilk önce Kur’an ve sünnete başvurur. Eğer onlarda bir

çözüm bulamazsa İslam âlimlerinin ortak görüşlerine (icma)

başvururdu. Bu üç kaynaktan birinde delil bulamazsa bu

kaynaklara aykırı olmamak şartıyla kıyas (karşılaştırma)

yöntemini kullanırdı. En önemli eseri “er - Risale” isimli kitabı

günümüze kadar ulaşmıştır.

Hanbelilik

Hanbeli mezhebin kurucusu, İmam-ı Ahmed bin Hanbel’dir.

Hanbeli mezhebinde hadise dayalı bir fıkıh anlayışı hâkimdir. Ahmed b. Hanbel’in en ünlü eseri, binlerce hadisi içinde

bulunduran “Müsned” adlı hadis kitabıdır. Bu mezhep günümüzde daha çok Hicaz bölgesi, Irak, Suriye, Filistin ve Mısır’da yaygındır.

İslam düşüncesinde yorum biçimleri mezhep olarak adlandırılır. Mezhep sözlükte gidilecek yer, gidilecek yol, takip

edilen yöntem, metot, ekol anlamlarına gelir. Terim olarak

mezhep, İslam kültüründe dinî ilimlerde uzman olan bir

müçtehidin, dinin ayrıntılarına ilişkin konularda, kendine

özgü kural ve metotla meydana getirdiği görüşler toplamıdır.

İslam düşüncesindeki yorum biçimleri üç farklı alanda ortaya

çıkmıştır. Bunlar;

 1. İtikadî ve siyasi yorumlar

 2. Fıkhî yorumlar

 3. Tasaavvufi yorumlar

İSLAM DÜŞÜNCESINDE YORUM BIÇIMLERİ

1. İslam Düşüncesinde İtikadi - Siyasi Yorumlar

Ehl - i Sünnet: Hz. Muhammed’in (s. a. v.) sünnetine uyan

ve O’nun hayatta örnek edinen ve onun sünnetine göre hayatına yön veren demektir.

Eş’arilik: Ebû’l - Hasan el - Eş’ari’nin görüşleri etrafında şekillenmiş olan bir düşünce ekolüdür.

Eş’ariliğin temel görüşleri şunlardır:

1. Allah’ın (c.c.) ahirette müminler tarafından görülmesi

mümkündür.

2. İyi ve kötü, güzel ve çirkin akıl ile değil ancak vahiy yoluyla

bilinebilir.

3. Büyük günah işleyen kişi günahkâr olur. Dinden çıkmaz.

Böyle bir kişinin durumu Allah’a (c. c.) kalmıştır. Allah (c. c.),

dilerse onu affedip cennetine koyar, dilerse yoldan çıkmasından dolayı onu cezalandırır.

4. Allah’ın (c. c.) zati ve subuti sıfatları vardır.

İslam Düşüncesinde İtikadı ve Siyası Yorumlar

Maturidilik: Ebu Mansur Muhammed Maturidi’nin görüşleri

etrafında oluşmuş bir mezheptir.

Maturudi’in başlıca görüşleri şunlardır:

1. İnsanın, akıl yoluyla Allah’ın (c. c.) varlığına ulaşması

mümkündür.

2. İman bir bütündür, artması ve eksilmesi söz konusu değildir.

3. Cennete giden müminler, Allah’ı (c. c.) göreceklerdir.

4. Büyük günah işleyen günahı helal saymadıkça dinden çıkmaz.

5. İnsana cüz’î irade verilmiştir.

3

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam Düşüncesinde İtikadi, Siyasi ve Fıkhi Yorumlar - 1

4. Hz. Peygamberin vefatından sonra halifenin kim olacağı

konusunda anlaşmazlıklar çıkmış, farklı düşünen gruplar

oluşmuştur. Her grup, kendi görüşünün doğru olduğunu

iddia etmek ve ispatlamak için görüşlerini ayet ve hadislerle destekleme faaliyetine girişmişlerdir. Bu durum, bir

çok farklı dini anlayışların ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Hz. Ali ile Hz. Aişe arasında yaşanan Cemel Vakası,

daha sonraları Haricilik ve Şia gibi siyasi ve itikadi mezheplerin kurumsallaşmasına neden olmuştur.

Parçada verilen olayda yorum farklılığının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sosyal B) Siyasal C) Coğrafi

     D) Dinî metin     E) İnsanın yapısı

5. Müslüman Türk dünyasının tarihte yetiştirdiği önde gelen

alimlerden birisidir. İslam düşüncesine ve Kur’an’ın anlaşılmasına önemli katkılarda bulunmuştur. Özellikle onun

insan özgürlüğüne, akla ve ahlaka yaptığı vurgu son derece önemlidir. Ona göre insan, eylemlerinin gerçek sahibidir. Bu gerçek, akılla, duyularla ve Kur’an ayetleriyle açık

ve seçik olarak bilinmektedir.

Bu parçada sözü edilen mezhep kurucusu hangisidir?

A) Şafii B) Eşari C) Ebu Hanife

   D) Maturidi E) Cafer-i Sadık

6. ● Akla fazla önem veren mutezile’ye tepki olarak doğmuş

hadislere önem vermiştir.

● Kendilerine dini tebliğ (açıklama) ulaşmayan kişiler

akıllarıyla Allah’ı bulmak ve iman etmekle yükümlü değildir.

● İyi ve kötü, güzel ve çirkin akılla değil vahiyle bilinebilir.

Bir şey Allah emrettiği için güzel, yasakladığı için çirkindir.

● Endülüs, hicaz, kuzey Afrika, Mısır, Irak ve Suriye’de

yaygındır.

Parçada düşünceleri verilen İslam hukuk ekolü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şafilik B) Hanbelilik C) Hanefîlik

     D) Caferilik E) Eş’arilik

1. İslam düşüncesinde itikadi yorum veya mezheplerden biridir. Bu mezhebin adı, “peşinden gitmek, bir kimseye taraftar

olmak, yardımcı, ayrılmak, fırka” gibi anlamlara gelir. Terim

olarak ise “Hz. Ali’yi (r. a.) Hz. Peygamber’den (s. a. v.)

sonra insanların en faziletlisi olarak kabul edip onun Kur’an

ve hadisle tayin edilmiş imam (devlet başkanı) olduğuna,

ondan sonra imametin Hz. Ali’nin (r. a.) soyundan devam

edeceğine inanan toplulukların ortak adına” denir.

Bu parçada verilenler aşağıdaki mezheplerden hangisi

için geçerlidir?

A) Eş’ari B) Maturidi C) Hanefî

     D) Mutezile E) Şia

2. İslam dini, temelde iman, ibadet ve ahlak olmak üzere üç

esas üzerinde açıklanabilir. İman esaslarının açıklanıp yorumlanmasında ortaya çıkan yorum farklılıklarına; itikadi

mezhepler denir.

Aşağıdakilerden hangi itikadi mezheplerden değildir?

A) Maturidilik B) Hanbelilik C) İmamiye

D) Zeydiye E) Eş’arilik

3. ● Bu Mezheb, Hz. Ali ve Ehli beyte saygı ve sevgiyi, onların ibadete laik olduklarını ön planda tutar.

● 12 imama inanmak imanın şartlarındandır.

● Ehlibeyt imamları hatadan korunmuştur. Bundan dolayı

onların sözleri ve davranışları dini bir delildir.

● Abdestte çıplak ayak üzerine meshetmek beş vakit namazı birleştirerek 3 vakitte kılmak gibi farklı uygulamaları vardır.

Yukarıda düşünceleri verilen İslam hukuk ekolü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şafi Ekolü B) Caferilik Ekolü

C) Hanefî Ekolü D) Mutezile Ekolü

E) Şia Ekolü

4

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam Düşüncesinde İtikadi, Siyasi ve Fıkhi Yorumlar - 1

10. İslâm dini, Arap Yarımadası’nda doğdu. Arap Yarımadası,

Asya, Afrika ve Avrupa’nın kesiştiği önemli bir kavşak noktasıdır. Bölgede dini açıdan Yahudilik, Hıristiyanlık, Mecusilik ve Putperestlik hâkim inanma biçimleriydi. İslâm,

Mekke ve Medine sınırlarını aşıp geniş kitlelere ulaştıkça,

farklı dinlere ve kültürlere mensup kişileri de kendi bünyesinde eritti. Yeni Müslüman olan kimseler, eski düşünme

ve inanma biçimlerini terk etmelerine karşın, eski kültürel

dokularını ve yaşam şekillerini belirli ölçüde muhafaza ettiler. Bu durum, İslâm bünyesinde farklı algı ve düşünme

biçimlerinin oluşmasına yol açtı.

Bu parçada verilenlere göre dindeki yorum farklılıklarının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Coğrafi faktörler

B) Siyasi faktörler

C) İnsanın tabiatından kaynaklanan farklılıklar

D) Kur’an’ın yorumu konusundaki görüş ayrılıkları

E) Farklı din, kültür ve medeniyetlerle olan etkileşim

11. Akla fazla önem veren mutezile ye tepki olarak doğmuş

hadislere önem vermiştir. Kendilerine dini tebliğ (açıklama) ulaşmayan kişiler akıllarıyla Allah’ı bulmak ve iman

etmekle yükümlü değildir. İyi ve kötü, güzel ve çirkin akılla

değil vahiyle bilinebilir. Bir şey Allah emrettiği için güzel, yasakladığı için çirkindir. Endülüs, Hicaz, kuzey Afrika, Mısır,

Irak ve Suriye’de yaygındır.

Yukarıda düşünceleri verilen İslam hukuk ekolü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şafii B) Hanbeli C) Eş’ari

    D) Mutezile E) Hanefi

7. Hz. Peygamberin (s. a. v.) vefatından sonra devleti yönetme isteğindeki kişilerin bazı aşırılıklar siyasi farklılıklara sebep olmuştur. Bu ayrılıklar bazen yorum farklılığının

ötesine giderek insanların birbirlerini incitmesine sebep olmuştur.

Bu parçada verilenler İslam düşüncesinde aşağıdaki

yorum farklılıklarının sebeplerinden hangisine örnek

oluşturur?

A) Siyasi sebeplere

B) Sosyal sebeplere

C) Kültürel sebeplere

D) Cografi sebeplere

E) Tarihsel sebeplere

8. Bu ekole göre, halifelik meselesi insanların seçimine bırakılabilecek bir iş değildir. Halife nasla belirlenir. Hz. Muhammed, Hz. Ali’yi kendisinden sonra yerine halife olarak

tayin etmiştir.

Bu parçada görüşleri verilen mezhep, aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Ehl-i sünnet B) Şia C) Maturidilik

D) Kaderiye E) Cebriye

9. “Yollar her ne kadar çeşitli ise de gaye birdir. Görmüyor

musun ki Kâbe’ye giden ne çok yol vardır. Bazısının yolu

Rum’dan, bazısının Şam’dan, bazısının Acem’den, bazısının Çin’den, bazısının da deniz yolundan Hint ve Yemen’dendir.”(Mevlâna)

Mevlâna’nın bu sözüyle ilgili;

I. Dinî yorumlar bölgesel bazı farklılıklar gösterebilir.

II. İslam’daki yorum farklılıklarını bir zenginlik olarak görmek gerekir.

III. Mezheper dinin yaşanmasını kolaylaştırmıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız II

       D) II ve III       E) I, II ve III

1

PERFORMANS TESTI

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası

İslam Düşüncesinde İtikadi,

Siyasi ve Fıkhi Yorumlar - 2 16

4. Mutezile, Allah’ın (c. c.) birliğine zarar vereceği düşüncesiyle kudret, irade, hayat ve ilim gibi sıfatlarla Allah’ın

(c. c.) vasıflandırılmasına karşı çıkmıştır. Onlara göre Allah

(c. c.), zatı ile bilir, zatı ile görür ve zatı ile işitir. Bu ilke, Allah’ı (c. c.) sıfatlardan arındırmayı ve bunları Allah’ın (c. c.)

zatıyla özdeşleştirmeyi öngörmektedir.

Bu parçada verilenler Mutezile mezhebinin aşağıda verilen ilkelerinden hangisine örnektir?

A) İnsan hür ve sorumlu bir varlıktır.

B) Allah’ın (c. c.) sıfatları ve zatının aynıdır.

C) İnsan dünyadaki davranışlarının karşılığını ahirette görecektir.

D) Büyük günah işleyen ne kafir ne mümindir; bu ikisi arasında bir yerdedir.

E) İyiliği emretmek, kötülüğü yasaklamak gerekir.

5. Aşağıdakilerden hangisi din anlayışında ortaya çıkan

farklı yorumların sebepleri arasında gösterilemez?

A) İnsanların yapılarının birbirinden farklı olması

B) Kur’an dilinin herkes tarafından bilenemeyişi

C) Dini metinlerin farklı yorumlanması

D) Sosyal ve coğrafi sebeplerin etkisi

E) Kur’an’ın bazı ayetlerinin kapalı olması

6. İslam düşüncesinde yer alan siyasi itikadi yorumlardan

biridir. İlk olarak Sıffîn Savaşı’nda ortaya çıkmıştır. Bu savaştan sonra Hz. Ali’nin ordusundan ayrılanlar, çölde özgür

yaşamaya alışmış, merkezî bir otoriteye bağlanmayı kabullenememiş insanlardı. Dinî konularda son derece katı,

tavizsiz bir anlayışa sahiplerdi.

Bu parçada sözü edilen mezhep aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şia B) Eş’ârîlik C) Mu’tezile

    D) Maturidilik       E) Haricilik

1. Eski Yunan filozoflarının eserlerinin Arapça’ya çevrilmesi

ile Müslümanların inanç, düşünce ve yaşayışlarında birtakım farklılıklar ortaya çıkmıştır. Eski felsefenin pek çok

hükümleri İslam inancıyla uyuşmuyordu. Bazı Müslümanlar İslam akaidini, felsefenin tesiri altında kalarak mütalaa

etmişler ve çeşitli görüş ayrılıklarına sebep olmuşlardır. Örneğin, Mutezile mezhebinde olanlar, daha çok felsefe ile

meşgul olmuşlar, İslam akaidini açıklamada felsefi metotlar

uygulamışlardır.

Bu parçada verilenlere göre dindeki yorum farklılıklarının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) İnsanın yapısıyla ilgili sebepler

B) Sosyal kaynaklı sebepler

C) Kültürel kaynaklı sebepler

D) Coğrafi kaynaklı sebepler

E) Siyasî kaynaklı sebepler

2. Din; Allah (c. c.) tarafından peygamberler aracılığı ile gönderilen, akıl sahiplerini kendi istek ve hür iradeleri ile hayırlı

olan şeylere sevk eden ilahî kurallar bütünüdür.

Bu tanımdan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A) Dinin kaynağı tecrübelerdir.

B) Din bir kurallar bütünüdür.

C) Din paygamberler aracılığıyla gönderilir.

D) Din akıl sahiplerini ilgilendirir.

E) Din, özgür iradeye dayanır

3. İslam kültüründe dinî ilimlerde yetkin olan bir din bilgininin,

dinin ayrıntılarıyla ilgili konularda, kendine özgü kural ve

metotla meydana getirdiği görüşler toplamıdır.

Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin tanımı verilmiştir?

A) İnanç B) Mezhep C) Tasavvuf

      D) Fıkıh E) Ahlak

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam Düşüncesinde İtikadi, Siyasi ve Fıkhi Yorumlar - 2

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

10. Kur’an’ın nazil olduğu coğrafyada yaşayan Yahudilik, Hristiyanlık, Mecusilik ve Sabiilik gibi inançlar; daha önce nazil

olmuş Tevrat, İncil ve Zebur gibi kutsal kitaplar hakkında

bilgi sahibi olmamızı, Kur’an’ın nüzul ortamını daha iyi anlamamızı sağlayacaktır.

Parçada verilen bilgide Kur’an’ı doğru bir şekilde anlayıp yorumlamak için aşağıdakilerden hangisine dikkat

çekilmektedir?

A) Kur’an’ı kendi bütünlüğü içinde anlama

B) Tarihsel süreci dikkate alma

C) Sünnetin açıklayıcılığından yararlanma

D) Bilimsel verilerden yararlanma

E) İslami ilimlerde bilgi sahibi olma

11. “Ey insanlar! Şüphesiz sizi bir erkek ile bir dişiden yarattık,

tanışasınız diye sizi kavim ve kabilelere ayırdık.Allah katında en değerli olanınız O’na itaatsizlikten en fazla sakınanınızdır...” (Hucurat, 49:13)

Bu ayet aşağıdaki yargılardan hangisine dayanak oluşturmaz?

A) Din anlayışındaki farklılıklar zenginliktir.

B) Yorum farklılıkları zenginlik olarak görülmesi, toplumsal

barışa katkı sağlar.

C) Yorum farklılıkları ibadetlerin yapılmasını zorlaştırır.

D) Yorum farklılıkları kültürel zenginliğe katkı sağlar.

E) Yorum farklılıkları özgür düşüncenin yerleşmesine katkı

sağlar.

7. Allah insanlara tarih boyunca peygamber yoluyla vahiy

göndermiş, kullarından istek ve beklentilerini açıklamıştır.

Peygamberler, Allah’tan aldıkları emirleri insanlara eksiksiz biçimde ulaştırmış ve davranışlarıyla örnek olmuşlardır.

Hz. Âdem’le başlayan bu zincir, Hz. Muhammed’le son bulmuştur. Bundan sonra peygamber gelmeyecektir.

Bu bilgiler, İslam düşüncesindeki yorumları birleştiren

unsurlardan hangisine örnek oluşturur?

A) Vahiy B) Nübüvvet C) Kur’an

    D) Ahiret E) Tevhit

8. Kur’an ayetlerini ve Hz. Muhammed’in uygulamalarını yorumlama kapsamında belirli din bilginlerinin veya onu takip

edenlerin oluşturduğu düşünce ekollerinin etrafında gruplaşmalar olmuştur. Temel kaynakların yorumlanmasındaki

bu tür gruplaşmalar, zamanla sistematik hale gelmiş ve kurumsallaşmışlardır.

İslam toplumunda sosyal, kültürel, siyasi, coğrafi nedenlerden dolayı ortaya çıkan yorum farklılıklarına ne

ad verilir?

A) Mezhep B) Hizip C) Din

D) Camii E) Tefsir

9. Bu mezhebin kurucusu Vâsıl b. Ata’dır. Vâsıl b. Ata, Hasan-ı Basri’nin ilmî sohbetlerinde hazır bulunmuştur. Mezhebi bu mezheplerin arasında en akılcı olandır. Mezhebi

her ne kadar bugün pek yaygın olmasa da, özellikle Abbasiler döneminde güçlenmiştir. Bu mezhebine bağlı kişilerin inandıkları belirli esaslar bulunmaktadır, bunların

başlıcaları şu beşidir: Tevhid esası: Allah’ın (c. c.) varlığı ve

birliği anlamında 2. Adalet esası: Kader tartışmasıyla ilgili

ve Cebriyye’ye bir tepki olarak doğmuş bir esastır. 3. Va’d:

Söz ve tehdit: Mürcie mezhebine tepki olarak ortaya Dünyada güzel ameli olanlar ahirette mükafatlandırılacak, kötü

olanlar ise cezalandırılacak. 4. İki konum arasındaki bir

konum esası: Büyük günah isleyenlerin iman ve küfür arasındaki olmasıdır.

Bu parçada aşağıdakilerden ekollerden hangisinin

özellikleri ve görüşlerine yer verilmiştir?

A) Hanefilik B) Hanbelilik C) Mu’tezile

       D) Şafiilik E) Malikilik

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam Düşüncesinde İtikadi, Siyasi ve Fıkhi Yorumlar - 2

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

3. I. Bu mezhepte fıkhi delil olarak sırasıyla Kur’an, sünnet,

icma ve kıyas kabul edilir.

II. Mezhebin kurucusunun en önemli eseri el-Ümm’dür.

III. Bu mezhep, günümüzde ülkemizin doğu kesiminde,

Kafkasya, Azerbaycan, Hindistan, Filistin, Seylan ve

Malaya Müslümanları arasında bir hayli fazladır.

Yukarıda bilgisi verilen mezhep, aşağıdakiler hangisidir?

A) Hanefi B) Harici C) Maturidi

D) Şafii E) Hanbeli

4. Aşağıdakilerden hangisi mezheplerin ortaya çıkış sebeplerinden değildir?

A) İslam alimlerinin dini anlama ve yorumlama çabaları

B) Peygamber Efendimizin hayatta olması

C) İslam coğrafyasının genişlemesi

D) Farklı kültürlerden insanların Müslüman olması

E) İnsanın anlama yeteneklerinin farklı olması

5. Hakem olayında hakemlik yapanları ve taraflarını kafir ilan

ettiler. Cemel Vak’ası’na karışanları ve taraftarlarını lanetlediler. Adaletsiz hükümdara karşı isyanı bütün müminlere

farz kabul ettiler. Büyük günah işleyen herkesi kafir ilan ettiler.

Bu parçada görüşleri verilen ekol, aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Mutezile B) Haricilik C) Şia

    D) Eşarilik E) Caferilik

1. Hz.Muhammed (s. a. v.), bir gün Medine’den savaş için

çıkan arkadaşlarına “İkindi namazını Beni Kurayza’da kılınız.” buyurunca sahabeden bazıları onun bu emrinin ‘İkindi

namazı vakti içinde kılınmalıdır.’ şeklinde yorumlayarak

Beni Kurayza’ya varmadan namazlarını yolda kılmışlardır.

Çünkü bu gruba göre namaz vakti geçiyordu. Diğer bir

grup ise, Hz.Muhammed’in (s. a. v.) bu emrini biçimsel olarak algılayıp, ikindi namazı vakti geçmiş olmasına rağmen

Beni Kurayza’ya varınca kıldılar. İki grupta kendilerinin

doğru olanı yaptığında ısrarlıydı. Bu durum Peygamberimize anlatıldığında her iki grubunda yaptığının doğru olduğunu söylemiş ve tartışmaya son noktayı koymuştur.

Bu parçada verilenlere göre dini yorum farklılıklarının

sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dini metin kaynaklı sebepler

B) İnsanın yapısı kaynaklı sebepler

C) Kültürel sebepler

D) Coğrafi sebepler

E) Sosyal sebepler

2. ● Ehl-i sünnet grubunun dışında yer alan, günümüze

kadar varlığını koruyan en önemli itikadi, fıkhi ve siyasi

mezheptir.

● Taraftar, yardımcı anlamına gelen mezhep, Hz. Peygamber’in vefatından sonra Hz. Ali’yi halifeliğe en layık

kişi olarak gören ve onu ilk meşru halife kabul eden,

vefatından sonra da hilafete Ali evladının getirilmesi

gerektiğine inanan toplulukların ortak adı olmuştur.

● Bu mezhep itikadi konularda Mu’tezile mezhebine, fıkıh

sahasında ise Hanefi mezhebine yakın görüşlere sahiptir.

Yukarıda verilenler, aşağıdaki mezheplerden hangisi

için geçerlidir?

A) Şia B) Mutezile C) Eşariye

D) Maturidi E) Haricilik

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam Düşüncesinde İtikadi, Siyasi ve Fıkhi Yorumlar - 2

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

9. Kur’an’ın surelerini açıklayarak görüşler ileri sürme ve bunları yazma, yorumlama işlemine tefsir denir.

Buna göre ilk müfessir, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hz. Muhammed (s. a. v.) B) Hz Âdem

C) Hz Ali D) İmam-ı Azam

    E) İmam-ı Hanbel

10. İslamlığın dört büyük mezhebinden biridir. Bu mezhep

Irak’ta başlamış, özellikle Doğu’da, Batı ve Orta Anadolu Müslümanları arasında yaygın olmuştur. Müslümanlar arasında en yaygın olan mezheplerden biridir. Buna

sebep daha liberal ve kolay oluşudur. Uygulanması pratik ve günlük hayata uygun, hükümleri açıktır. Kur’ana ve

Hz. Muhammed’in (s. a. v.) söz ve hareketlerine en uygun

mezheptir. Türkler çoklukla bu mezhebe bağlıdır.

Bu parçada görüşleri verilen mezhep, aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Eş’arilik B) Mutezile C) Maturidilik

    D) Hanefilik E) Şiilik

11. Mezhepler arasındaki farklar ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Din vahye dayanır, mezhepler insanların görüşlerine

dayanır.

B) Dinin hükümleri değişmez, mezheplerin hükümleri değişebilir.

C) Din bir tektir, mezhep birden fazla olabilir.

D) Din bölgeseldir, mezhep evrenseldir.

E) Din kendi başına bir inanç şeklidir, mezhepler ise dinin

farklı yorumlarıdır.

6. I. Büyük İslam alimi ve mezheb imamı olan Ahmed bin

Hanbel’in görüşleri etrafında kurumsallaşmıştır.

II. Mezhebinin “Müsned” adlı eseri meşhurdur. Müsned’in

en önemli özelliği hadisleri senetleriyle beraber vermesidir.

III. Bu mezhep, ilk zamanlarda Şam ve Bağdat taraflarında

yayılmışsa da şu an mensubu azalmıştır. Arabistan’da

da mensupları vardır.

Yukarıdaki bilgisi verilen mezhep, aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Hanefilik B) Haricilik C) Maturidilik

D) Şafiilik E) Hanbelilik

7. İslam dünyasında hicri II. asırdan itibaren ortaya çıkan

bid‘atçı mezheplere, özellikle akılcı bir tavır takınan mezheptir. Akaid sahasında ayet ve hadisle birlikte, aklı da

dinin anlaşılması için gerekli bir temel kabul etmiştir. Bu

mezhebe göre, “iyi ve kötü, güzel ve çirkin akılla bilinebilir.

Allah Teala bir şeyi güzel ve iyi olduğu için emretmiş, kötü

ve çirkin olduğu için yasaklamıştır.”

Bu parçada görüşleri verilen mezhep, aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Eş’arilik B) Mutezile C) Maturidilik

    D) Hanefilik E)Şiilik

8. Hasan Basri’nin öğrencilerinden Vasıl b.Ata’nın “Büyük

günah işleyen bir kişi ne mü’mindir ne de kafir. İkisi arasında bir yerdedir.” görüşünü ortaya atmasıyla onun etrafında oluşan mezheptir.

Bu parçada görüşleri verilen mezhep, aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Eş’arilik B) Mutezile C) Maturidilik

    D) Hanefilik E)Şiilik

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Dünya ve Ahiret 17

Ölen bir insana karşı bazı görevlerimiz vardır. Bunlar hem

insani hem de dinî görevlerdir. Bu görevlerin başında, ölünün yıkanması, kefenlenmesi, cenaze namazının kılınması,

cenazenin defni, Kur’an okuma, dua etme ve hayır yapma

gelmektedir.

1. Vefat Edenin Vasiyet ve Borçları

Vasiyyet; kelime olarak “bağlamak, bitiştirmek” demek.

Bir kimse vefat edince ölen bir kimsenin bıraktığı mallardan,

önce cenaze masrafları yapılır. Bundan sonra borçları ödenir.

2. Tekfin ve Teçhiz

Sözlükte “hazırlamak, donatmak, geline çeyiz hazırlamak”

anlamlarına gelen techiz, bir dini kavram olarak, vefat eden

kişinin yıkanmasından kabre defnedilinceye kadar yapılması gerekenleri tanımlar. Bu çerçeveden olmak üzere, ölünün

yıkanması, kefenlenmesi (tekfin), tabuta konulup musallaya

ve cenaze namazından sonra da kabristana taşınması (teşyi’) ve kabre konması (defin) techiz içerisinde yer almaktadır.

AHİRETE UĞURLAMA

Ölümün, Alevili inancında başlıca iki yorumu bulunmaktadır.

Birincisi “biyolojik ölüm”dür. Biyolojik ölümü, “ölüm”, “kalıbı

dinlendirmek” ve “Hakk’a yürümek” gibi terimlerle dile getirmektedirler. Bu terimlerden “kalıbı dinlendirmek” ve “Hakk’a

yürümek” ölümün bir son olmadığını yeni bir durumun başlangıcı olduğu inanışından kaynaklanmaktadır.

Burada sözü edilen kalıp bedendir ve beden yaşlanmıştır,

yorulmuştur ya da hasar görmüştür işlevini yerine getirmeyecek durumdadır. Bu durumda beden (kalıp) terk edilir.

Kalıbını terk eden, Hak’tan gelmiştir, Hakk’a dönecektir. Bu

nedenle de, Hakk’a ulaşmak üzere kalıbı terk eder (Hakk’a

yürür) denilmektedir. Yani ölüm/ölme, Allah’a ulaşmak/öze

yeniden kavuşmak olarak kabul edilmektedir.

Alevi İnancında Ölümü Anlamlandırma

Ölüm hayatın bir gerçeğidir.

Yüce Allah evrende canlı ve cansız pek çok varlık yaratmıştır.

Güneş, ay, yıldızlar, gezegenler, dağlar, bayırlar, ormanlar,

bitkiler, hayvanlar bunlardan bazılarıdır. Sahip olduğu üstün

özellikleriyle insan diğer varlıklardan ayrıcalıklı ve üstün bir

konuma sahiptir. Evrende ve dünyada gördüğümüz bütün bu

örnekler bize yaratılışın amaçsız olmadığını gösterir.

VAROLUŞUN VE HAYATIN ANLAMI

Ahirete îman; her şey gibi dünyanın da ömrünün biteceğine,

sonra bir başka şekle gireceğine, insanların tekrar dirilip kabirlerinden kalkacağına, dünyada yaptıklarından dolayı hesaba çekileceklerine, amel defterlerinin ellerine verileceğine,

sırat köprüsünden geçileceğine, iyilerin cennete, kötülerin

cehenneme gireceğine inanmak demektir.

AHİRET ÂLEMİ

B’as: Kıyametin kopmasından sonra Allah tarafından ölülerin diriltilmesi hadisesine denir.

Arasat: Kıyamet gününde insanların toplanacağı yerin bir

adı.

Haşir: Toplanma, bir araya gelme. Yeniden dirilme. Kıyamet

gününde ölülerin diriltilip mahşere çıkartılmasına denir.

Mahşer: Yeniden diriliş ile birlikte insanların hesap vermek

üzere toplanacakları yere denir.

Mizan: Sevap ve günahların tartıldığı özel adalet terazisine

denir.

Hesap: Kişinin dünyada yaptığı davranışlarından sorgulanmasıdır.

Kıyamet İle İlgili Kavramlar

Ahiret gününe iman eden kişi; bu dünyadaki fiillerine dikkate

ederek yaşar.

Hesap günü küçük, büyük tüm amellerin sorgulanacağını

bilen kişi amellerinin karşılığında ceza ya da mükafat alacağını bilir. Bunu bilerek yaşamakta kişiye daha kontrollü yaşamayı öğretir.

Ahirete inanan insan, ölümü yeni bir hayatın başlangıcı bilir

ve ölüme hazırlıklı olmaya gayret eder.

Bu dünyada birtakım sıkıntı ve haksızlıklara maruz kalanlar,

ahirete iman sayesinde teselli bulurlar. Kötülüklerden kaçınıp iyi ve güzel davranışlara yönelirler.

Ahirete İmanın Faydaları

2

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Dünya ve Ahiret

4. Cebrail (a. s.), Hz. Peygamber’in (s. a. v.) de aralarında

bulunduğu bir sahabe topluluğuna insan suretinde gelmiş,

iman, İslam, ihsan ve kıyamet alametleri gibi bazı soruları

Allah Rasulüne sorarak cevaplarını almıştır.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi “kıyamet ne zaman

kopacak?” sorusuna Hz. Muhammed’in (s. a. v.) verdiği

cevaptır?

A) Yeryüzünde Allah diyen Müslüman kalmadığında kopacaktır.

B) Ticarette faiz uygulamalarının arttığında kopacaktır.

C) Fırat nehrinde, altından bir dağın ortaya çıktığında kopacaktır

D) Bu meselede kendisine sorulan, sorandan daha çok

bilgi sahibi değildir.

E) İnsanlar arası güvensizlik arttığında kopacaktır.

5.

“Kim (Allah’ın huzuruna) iyilikle gelirse ona

getirdiğinin on katı vardır. Kim de kötülükle

gelirse o sadece getirdiğinin dengiyle cezalandırılır. Onlar haksızlığa uğratılmazlar.”

(En’âm, 6:160)

Bu ayette verilen asıl mesaj aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kıyamet günü, tüm insanlar işlediklerinin karşılığını bire

bir alacaktır.

B) Allah’ın huzuruna iyiliklerle çıkılmalıdır.

C) Kıyamet günü, iyilik ve kötülükler eşit değerlendirilecektir.

D) Allah, kıyamet gününde merhamet ve adaletiyle hükmedecektir.

E) Kıyamet günü Allah’a en yakın olanlar ihlasla namaz

kılanlar olacaktır.

1. “Ölüden diriyi, diriden de ölüyü O çıkarıyor; yeryüzünü ölümünün ardından O canlandırıyor. İşte siz de (kabirlerinizden) böyle çıkarılacaksınız.” (Rum,30:19)

Bu ayet ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Ahirete iman her şeyden önce insana bir hedef ve yön

verir.

B) Ahiret inancı dünya yaşamına aşırı bağlılığı önler.

C) Ahirette hesap verme duygusu insanların kendi kendilerini kontrol etmelerini sağlar.

D) Ahirete iman eden kişi; ölümü bir son olarak görmez.

E) Ahiret gününe iman eden kişi; bu dünyadaki davranışlarına dikkat ederek yaşar.

2. Aşağıda verilenlerden hangisi kişinin günah işlemesinde caydırıcı etki yapar?

A) Allah’ın çok merhametli olduğu düşüncesi

B) Sonra tövbe ederim düşüncesi

C) Kimse görmüyor düşüncesi

D) Bir kereden bir şey olmaz düşüncesi

E) Ahiret gününde hesabı sorulacak düşüncesi

3. • “Kıyamet günü doğru teraziler kurarız. Kimse haksızlığa uğramaz…” (Enbiya, 21:47)

• “Amelleri ağır gelenler hoş bir hayat içinde olacaklar,

iyilikleri hafif gelenler ise kızgın ateş çukurunda olacaklardır.” (Karia, 101:8 - 11)

Bu ayetler aşağıda verilen ahiret safhalarından hangisiyle ilgilidir?

A) Mizan B) Ecel C) Haşr D) Sırat E) Ba’s

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Dünya ve Ahiret

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

3. İnsanların üzerinde Allah (c. c.) ve kul hakkı olmak üzere iki

tür hak vardır. Allah’a (c. c.) olan kulluk borcundan kaynaklanan haklara Allah (c. c.) hakkı, insanlarla ilişkilerimizden

doğan haklara kul hakkı denir. Kişi, kul hakkı ile Allah’ın

(c. c.) huzuruna gitmemek için hak sahipleriyle helalleşmelidir.

Buna göre ölen kişinin borçlarıyla ilgili;

I. Ölen kişinin varsa malının üçte birini kullanarak borçları

ödenir.

II. Ölen kişinin malının yeterli gelmediği durumlarda varisler tarafından bu borçlar ödenir.

III. Ölen kişiyle beraber borçların da kapanacağına kanaat

getirilir.

ifadelerinden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve III

      D) I ve II        E) I, II ve III

4.

“Her nefis ölümü tadıcıdır. Biz sizi, şerle de, hayırla da deneyerek imtihan ediyoruz ve siz bize

döndürüleceksiniz.” (Enbiya, 21;35)

“Andolsun, Biz sizi biraz korku, açlık ve bir parça

mallardan, canlardan ve ürünlerden eksiltmekle

imtihan edeceğiz. Sabır gösterenleri müjdele.”

(Bakara, 2;155)

Bu, ayetlerle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılır?

A) Dünyanın bir imtihan yeri olduğuna

B) Kur’an’ın insanları ilme, tefekküre davet ettiğine

C) Tüm amellerin mutlaka karşılığının olduğuna

D) İslam’ın kurallarına uyanların Cennete gideceklerine

E) Geçmiş ümmetlerin hallerinden ders alınması gerektiğine

1. Kıyametin başlangıcı dünyanın ve bütün evrenin toplu yıkımının ve sonun başlangıcının işaretidir. Artık geriye dönüş

yoktur. Bu, dünya hayatının tamamen bitip herkes için gerçek hayatın, başladığının sesidir. Bu ses, inkar edenlerin

kalplerinde kesintisiz ve sonsuza dek taşıyacakları korku,

dehşet, yılgınlık ve şaşkınlığı başlatan ilk sestir. İman etmeyenlerin bundan böyle, sonsuza değin geçirecekleri

zorlu günlerin başladığının habercisidir.

Parçada verilenlere göre kıyametin başlangıcı aşağıdakilerden hangisiyle gerçekleşir?

A) Sur’a üfürülmesi

B) Hesabın görülmesi

C) Mizanın kurulması

D) Sırattan geçilmesi

E) Şahitlerin dinlenmesi

2.

• “Fakir ve zengin, ölümden sonra, her ikisi de

kara toprağın altında tekrar müsavi olur.”

• “Her doğan ölür, sevgili can gider; dünyada

ne bey, ne kul, ne de peygamber kalır.”

• “Ölüm karşısındakilere göre muamele etse

idi, bilerek peygamberler ölmemiş olurlardı.”

(Yusuf Has Hacib)

Yusuf Has Hacib, yukarıdaki dizelerinde aşağıdakilerden hangisine vurgu yapmaktadır?

A) Ölmeden önce dünyalıklardan vazgeçmeye

B) İnsanın son ana kalmadan tövbe etmesi gerektiğine

C) Ölümün hiç kimseye ayrıcalık tanımadığına

D) Ölümü kabullenmenin zorluğuna

E) Ölümü hiç kimsenin istemediğine

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Dünya ve Ahiret

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

8. ● Allah’ın (c. c.) insanları diriltip dünyada iken yaptıkları

işlerden hesaba çekmek üzere toplamasına denir.

● Sur’a üflemesi sonucunda dünya hayatının sona ermesi, her şeyin alt üst edilerek yok olması, sonra yeniden dirilmesi ve mahşere doğru yönelmesidir.

● Öldükten sonra tekrar dirilmek anlamına gelir.

● İman edip salih amel işleyen müminlerin ebedî olarak

kalacakları ve içinde çeşitli nimetlerin bulunduğu mükâfat yurdudur.

Yapılan tanımlarda aşağıdakilerden hangisinin açıklaması yoktur?

A) Sırat B) Ba’s C) Cennet

D) Kıyamet E) Haşir

9. Hz. Muhammed’in (s. a. v.) ashabından bir gurup, onun

özel olarak yaptığı iş ve ibadetlerini öğrenmek maksadıyla,

zevcelerine müracaat etmişlerdi. Gerekli bilgileri aldıktan

sonra, bunlardan birisi, “ben, evlenmeyeceğim”, diğeri:

“ben, et yemeyeceğim”, ötekisi de “ben döşekte uyumayacağım” dediler. Bunun üzerine Hz. Muhammed’in (s. a. v.)

, Allah’a hamd ve sena ettikten sonra, “bazı kimselere ne

oluyor ki, şöyle şöyle demişler. Ama ben hem namaz kılar,

hem uyurum. Bazen oruç tutar bazen de tutmam. Kadınlarla da evlenirim. İşte her kim benim sünnetimden yüz çevirirse benden değildir.” demiştir.

Bu parçada verilenlere göre aşağıdakilerden hangisi

söylenebilir?

A) Gerçek Müslümanın dünya ile ahiret dengesini hayatına uyguladığı

B) Dünya hayatının, insanın nefsine hoş gelecek şekilde

yaratıldığı

C) Ahireti unutmanın insan için en büyük felaket olduğu

D) Allah’ın hiç bir şeyi boş ve amaçsız yaratmadığı

E) Dünya hayatının bir imtihan vesilesi için yaratıldığı

5. “Gafil durma şaşkın, bir gün ölürsün

Dünya sana bâki değil ne fayda

Ettiğin işlere pişman olursun

Pişmanlığın ele girmez ne fayda”

(Teslim Abdal)

Bu şiirle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Ölüm karşısında bir şey yapmanın anlamsız olduğu

B) Ölümün tüm canlar için geçerli olduğu

C) Dünyanın ancak gafil olmayanlar için baki olduğu

D) İnsan dünyada tüm emellerini yapması gerektiği

E) Dünyada iken ahiret için hazırlık yapılması gerektiği

6. ● Hesabı görüldükten sonra sevabı ve günahı kalmayanlar

● Müslümanların çocukları hariç diğer dinlere mensup

olan ve henüz ergenlik çağına girmeden ölen çocuklar

Yukarıda verilenlerin ahirette bulunacakları yer aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mizan B) Sırat C) A’raf

D) Cennet E) Berzah

7. Ölümden sonra genel diriliş, kıyametin ve dirilişin başlatılmasıyla görevli olan İsrafil’in sura ikinci kez üflemesiyle

gerçekleşecektir. Sûra ikinci üfleyişten sonra tüm ölüler diriltilerek kabirlerinden çıkacaklardır.

Bu parçada sözü edilen kıyamet süreci aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şefaat B) Haşr C) Ba’s

      D) Ölüm        E) Arasat

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Kur’an’a Göre Hz. Muhammed - 1 18

Peygamberimiz (s. a. v.) her konuda insanların yükünü hafifletmeye çalışmış, onları insana zor gelen ağır yükümlülüklerle sorumlu tutmamıştır. Aslında İslam’ın metodu da budur.

İslam dini kolaylık dinidir. İslam’daki ibadet ve sorumluluklar

normal bir insanın kolaylıkla yapabileceği türdendir; ağır ve

karmaşık değildir. Bu ibadetler içinde ayrıca çeşitli zorluklar

karşısında bazı kolaylıklar tanınmıştır.

Hz. Muhammed (s. a. v.) ve Güzel Ahlak

Hz. Muhammed (s. a. v.), peygamberliği boyunca türlü zorluklarla karşılaşmıştır. Kavminden inkar edenler ve müşrikler

ona karşı son derece incitici sözler söylemişler, hatta büyücülük ve delilik gibi ithamlarda bulunmuşlardır. Buna rağmen, Peygamberimiz (s. a. v.) her kültürden ve karakterden

insanı eğitmeye, onlara Kur’an’ı, dolayısıyla güzel ahlakı,

güzel tavrı öğretmeye çalışmıştır.

Hz. Muhammed’in (s. a. v.) Sabrı ve Kararlılığı

Tebliğ Görevi: “Tebliğ” alınan bir emri aktarmaktır. Hz. Muhammed (s. a. v.), Allah’tan aldığı vahiyleri insanlara tebliğ

etmekle mükellef kılınmıştır.

Tebyin Görevi: Kur’an’ı Kerim’in bazı ayetlerini insanların

anlaması mümkün değildir. Bu ayetler, Peygamberler tarafından insanlara açıklanırlar. Bu peygamberlerin tebyin göreviyle ilgilidir.

Teşri Görevi: Teşri kavramı kanun ve hüküm koymak anlamına gelir. Kur’an’ın herhangi bir hüküm getirmediği konuda

sünnetin bir hüküm ortaya koyması demektir.

Temsil Görevi: Temsil, kelime anlamı olarak bir sorumluluğu yerine getirirken nasıl davranılması gerektiğini göstermek

manasına gelir. İnsan için dini ve sosyal yaşantının nasıl olması gerektiğini kendi hayatıyla göstermesidir. Nitekim Hz.

Aişe’ye (r. a) “Peygamber nasıl yaşar?” diye sorduklarında O

cevaben “Peygamber yürüyen bir Kur’an gibi yaşar” demiştir.

Yani insanların yaşam alanlarında gerek dini açıdan gerekse

de dünya açısından ne şekilde davranmaları gerektiğini kendi hayatıyla göstermiştir.

Hz. Muhammed’in (s. a. v.) Peygamberlik Görevleri

Ehl-i Beyt, Sevgili Peygamberimizin ev halkıdır. Ev halkı ile

birlikte Hz. Ali, Hz. Fatıma, Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin de

Ehl-i Beyttir. Buna göre, İslam tarihinde Hz. Hasan soyundan gelenlere “Şerif”, Hz. Hüseyin soyundan gelenlere ise

“Seyyid” unvanı verilmiştir.

Ehl-i Beyt Kimlerdir?

Peygamberimizin (s. a. v) hayatını öğrenmek, Müslümanlar

için en önemli bir vazifesi olmuştur.

Çünkü bir Müslüman, doğru İslam’ı ve Müslümanca yaşamayı en güzel şekilde onun hayatından öğrenebilir.

Bir Müslüman için Peygamber Efendimizin (s. a. v) hayatını

öğrenmekten asıl gaye; mukaddes dinimizin, onun hayatında şekillendiğinin farkına varmasıdır. Zira onun hayatı dinimizi her yönüyle gösteren canlı bir örnektir.

Hz. Muhammed (s. a. v.) ve merhamet acımak, esirgemek,

korumak, affetmek ve şefkat göstermek anlamlarına gelmektedir. Merhamet zor durumda olan, yardıma ihtiyacı olan bütün varlıklara yardıma koşmaktır.

Hz Muhammed’in (s. a. v.) sadece insanlara değil, diğer bütün canlı olanlara merhametli olan kimselere Yüce Allah’ın

merhametle karşılık vereceğini bildirerek bizlere şöyle buyurmuştur.

“Merhamet edenlere Allah da merhamet eder, siz yeryüzündekilere merhamet ediniz ki, göktekiler de size merhamet

etsin.”

“Merhamet etmeyene merhamet olunmaz.”

Hz Muhammed’in (s. a. v.) ve Merhamet

Emanet vasfı bir müminin hayatının her safhasında gerçekleşir. Bu niteliğiyle mümin her şeyi yerli yerine koyar ve hayata bir bütün olarak sünnetullah gözlüğüyle bakar.

Hz. Peygamber’e, gençliğinden itibaren güvenilirliği ile tanınmış, bu nedenle kendisine güvenilir Muhammed anlamına

gelen Muhammed’ül-Emin denilmiştir.

Hz. Muhammed (s. a. v.) ve Emanet

Hoşgörülü olmak, insanların kusurlarını, küçük hatalarını

görmemek, affedici olmak demektir.

Allah’ın emrine saygı ve yaratıklara merhamet, yaratılanı yaratandan ötürü hoş görmek İslam’ın en temel esaslarındandır.

Hz. Peygamber tüm ilişkilerinde akılcı ve ölçülü olmayı, düşmanlık yerine dostluk ve sevgi bağlarının kurulmasını, öfke,

hiddet, intikam veya öç yerine hilmi, kötülük yerine ihsanı ön

plana çıkarmıştır.

Hz. Muhammed (s. a. v.) ve Hoşgörü

2

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Kur’an’a Göre Hz. Muhammed - 1

3.

“Kim bir kötülük görürse onu eliyle değiştirsin.

Şayet eliyle değiştirmeye gücü yetmezse diliyle

değiştirsin. Diliyle değiştirmeye de gücü yetmezse

kalbiyle düzeltme cihetine gitsin ki bu imanın en

zayıf derecesidir.” (Hadis)

Bu hadise göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Kötülüğü iyilikle ortadan kaldırmak Müslümanın en

önemli ayrıcalıklarından biri olmalıdır.

B) İşlenen günah ne kadar büyük olursa olsun, insan ümitsizliğe düşmemeli ve günahlarına mutlaka tövbe etmelidir.

C) İnsan Rabbi’nin rahmet ve merhametinden hiçbir zaman ümit kesmemelidir.

D) “İyiliği emretme ve kötülüğü önleme” işini yapan kimseler, İslam’ın tebliğ metodunu iyi bilmelidirler.

E) Bir kimseye karşı yapılan herhangi bir kötülük, daha

önce yapılan bütün iyiliklerin silinip gitmesine sebep

olabilir.

4. Hz. Muhammed (s. a. v.) aldığı vahyi en iyi anlayan ve en

iyi yaşayan bir kişi olarak Kur’an-ı Kerim’in ilk müfessiridir.

Peygamber Efendimiz kendisine nazil olan ayetleri topluma tebliğ etmekle kalmamış, aynı zamanda o ayetlerin

nasıl anlaşılması gerektiğini hem pratik hayatıyla hem de

ihtiyaç duyulduğunda yaptığı açıklamalarla göstermiştir.

Buna göre Kur’an’ı doğru bir şekilde anlayıp yorumlamak için aşağıdakilerden hangisine dikkat çekilmiştir?

A) Kur’an’ı kendi bütünlüğü içinde anlama

B) Tarihsel bağlamı dikkate alma

C) Sünnetin açıklayıcılığından yararlanma

D) Bilimsel verilerden yararlanma

E) İslami ilimlerde bilgi sahibi olma

1. Allah (c. c.), ibadetleri Kur’an-ı Kerim’de açık bir şekilde

emretmiştir. Bu ibadetlerin nasıl yapılacağı ile ilgili ayrıntıları, Hz. Muhammed (s. a. v.) vasıtasıyla insanlara bildirmiştir. Bu sebeple Hz. Muhammed’in (s. a. v.) açıklamaları,

Müslümanların dinlerini yaşayabilmeleri açısından oldukça

önemlidir. Örneğin namaz ibadeti ile ilgili verilen bir ayette

Allah (c. c.) “Namazı kılın…” (Bakara, 2:110) buyurmuş,

fakat namazın kılınışı ile ilgili ayrıntılar, Kur’an-ı Kerim’de

yer almamıştır. Hz. Muhammed (s. a. v.) “Ben namazı nasıl

kılıyorsam siz de öyle kılın.” buyurarak insanlara namazın

nasıl kılınacağını öğretmiştir.

Bu parçada verilenler Hz. Muhammed’in (s. a. v.);

I. Teşri (hüküm koyma)

II. Tebyin (beyan etme)

III. Tebliğ (bildirme)

görevlerinden hangileriyle ilgilidir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

       D) I ve II        E) II ve III

2. Bir gün Peygamberimiz (s. a. v) bir çocuğun bahçedeki

hurmaları taşlayarak düşürdüğünü ve yediğini gördü.

Çocuğu çağırdı ve sordu: “Niçin taş atıyorsun?” Çocuk;

“Hurma yemek için; canım çok hurma yemek istedi.” diye

cevap verdi. Bunun üzerine Peygamberimiz (s. a. v), “Yavrum! Sakın taş atarak hurmaları düşürme, sadece yere düşenleri al ve ye” dedi.

Bu parçada anlatılanlar Hz Muhammed’in aşağıdaki

özelliklerinden hangisiyle ilişkilidir?

A) Şefkatli ve merhametli olmasıyla

B) Kuran’ın açıklayıcısı olmasıyla

C) Zamanının verimli değerlendirmesiyle

D) Sorumluluk bilincinde olmasıyla

E) Aklî ölçülere göre konuşmasıyla

3

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Kur’an’a Göre Hz. Muhammed - 1

8. Mekke’nin fethinden sonra Müslümanların düşmanlarından Süfyan, Cidde’ye kaçmıştır. Süfyan’ın arkadaşlarından

biri Hz.Muhammed’e (s. a. v.) ’e gelerek onun hakkında

konuşur. Hz. Muhammed (s. a. v.) Süfyan’ın arkadaşına

başındaki sarığını vererek, “Bunu ona ver, bu onun teminatıdır.” der. Arkadaşı sarığı Süfyan’a götürür, olanları anlatır, kaçmasına gerek olmadığını söyler. Süfyan geri dönüp

Hz. Muhammed’e geldiği zaman, “Bana güvence veriyor

musun?” deyince Hz. Muhammed, “Evet.” der.

Bu durum Hz. Muhammed’in (s. a. v.) en çok hangi yönünü gösterir?

A) İnsanlara değer verdiğini

B) Sözünde durduğunu

C) Affedici olduğunu

D) Danışarak iş yaptığını

E) Temiz bir geçmişe sahip olduğunu

9. Hz. Muhammed (s. a. v.) tüm yaşamı boyunca erdemli

davranışlarda bulunmuştur. Peygamberlik döneminde olduğu gibi çocukluk ve gençlik yıllarında da davranışları yla

insanlara örnek olmuştur. Hiçbir zaman doğruluktan ayrılmamış, hiç yalan söylememiştir. Çocukluğundan itibaren

dürüstlüğü ve güvenilirliğiyle tanınmış, sevilip sayılmıştır.

Bu parçadan hareketle Hz. Muhammed’e (s. a. v.) verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Rasulü Kibriya

B) Muhammed Mustafa

C) Hatemül Enbiya

D) Muhammedül Emin

E) Güzin-i Beşer

5.

“Aralarında hüküm vermesi için Allah’a ve Resulüne davet edildiklerinde, müminlerin sözü ancak

‘işittik ve itaat ettik’ demeleridir. İşte asıl bunlar

kurtuluşa erenlerdir.” (Nur, 24:51)

“Resul size neyi verdiyse onu alın, size ne yasakladıysa ondan da sakının, Allah’tan korkun. Çünkü

Allah’ın azabı çetindir.” (Haşr, 59:7)

Bu ayetler Hz. Muhammed’in (s. a. v.) daha çok aşağıdaki özelliklerinden hangisini örneklendirir?

A) Hayatın tüm karesinde yer aldığına

B) Varlık olarak bir insan olduğuna

C) İnsanlar için bir rahmet olduğuna

D) Hüküm verme yetkisine sahip olduğuna

E) Allah’a en yakın bir kul olduğuna

6. Hz. Muhammed tebliğ vazifesine başladıktan sonra çok

sert tepkilerle karşılaşmış ancak kimseye kin beslememiş

hatta kendisini öldürmeyi planlayan kişileri bile affetmiştir.

Bu parçada verilenler Hz. Muhammed’in (s. a. v.) hangi

özelliğini yansıtmaktadır?

A) Merhametli olmasını

B) Sabırlı olmasını

C) Alçakgönüllü olmasını

D) Kararlı olmasını

E) Adil olmasını

7. Hz. Muhammed (s. a. v.), gerek ümmeti gerekse tüm insanlık için dinî ve dünyevi konularda en güzel örnek olmuştur. Kur’an-ı Kerim’de “İçinizde Allah’ın lütfuna ve

ahiret gününe umut bağlayanlar, Allah’ı çokça ananlar için

hiç şüphe yok ki Resulullah’ta güzel bir örneklik vardır.”

(Ahzâb, 33:21)

Bu parçada verilenler Hz Muhammed’in (s. a. v.) aşağıdaki görevlerinden hangisine örnek olur?

A) Temsil B) Tebyin C) Tezkiye

       D) Teşri        E) Tebliğ

4

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Kur’an’a Göre Hz. Muhammed - 1

12. Hz. Peygamber (s. a. v.), dostlukları kuvvetlendirme, sevgiyi pekiştirme, gönül kazanma, İslam’a yönlendirme, muhtemel kötülükleri önleme, hizmet ve başarıyı ödüllendirme

gibi çeşitli amaçlarla, beşeri bir adete uyarak çevresindeki

insanlara hediye vermiş ve başkalarının hediyelerini de

kabul etmiştir. Bir defasında genç sahabe Cabir’den devesini satın almış, parasını ödedikten sonra almış olduğu

deveyi ona hediye etmiştir.

Parçada verilenlere göre, tebliğ sürecinde Hz. Muhammed’in (s. a. v.) hangi yönüne dikkat çekilmiştir?

A) İnsanların akıl ve duygularına hitap etmesine

B) İnsan sevgisini öne çıkarmasına

C) Mesajını kolaylık ve tedricilik yöntemiyle sunmasına

D) Hediye vererek insanların gönlünü kazanmasına

E) İnsanların değer verdiği şeyleri önemsemesine

13. Mahzum kabilesine mensup bir kadın hırsızlık yapar. Yargılanır, suçu kesinleşir. Verilen cezanın yerine getirilmemesi

için, Hz. Peygamber’in (s. a. v.) çok sevdiği Hz. Üsame’nin,

Hz. Peygamber’e (s. a. v.) giderek durumu arz etmesi istenir. Bu duruma Hz. Peygamber’in (s. a. v.) tepkisi çok sert

olur ve Usame’ye “Allah’ın emrini yerine getirmemem konusunda bana aracı mı oluyorsun?” der. Daha sonra mescide giderek halka şu uyarıyı yapar: “Unutmayın, sizden

öncekiler aralarında zengin ve güçlü kimseler suç işlediklerinde onları cezalandırmazlar, ama buna karşılık fakir ve

güçsüz kimseler suç işlediklerinde en ağır cezaları verirlerdi. İşte onlar bu yüzden yok oldular.”

Bu parçadan Hz Muhammed (s. a. v.) ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılır?

A) Adaletli olma konusunda titiz davranış sergilemiştir.

B) İnsanı merkeze almış, insanları küçük görmeyi asla

onaylamamıştır.

C) Sadece yakın çevresine değil, başka din mensuplarına

da hoşgörülü davranmıştır.

D) İslam’ın yayılması ve egemen olmasında, sabırlı olmuştur.

E) Doğru kararlar vererek hayatı yaşanılır kılmak konusunda önemli bir model olmuştur.

10. “Ben Abdullah oğlu Muhammedim. Allah’ın kulu ve peygamberiyim. Beni Allah’ın bana verdiği mevkinin üstüne

çıkarmanız hoşuma gitmiyor.”(Buhari, et-Tarihu’s-Sağir)

Bu hadisle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Kur’an’da Hz. Peygamberin (s. a. v.) bir beşer olduğu

vurgulanmıştır. Ayrıca kendisi de bu konu üzerinde

hassasiyetle durmuştur.

B) Bütün beşeri özelliklere sahip Hz. Muhammed (s. a. v.)

Kur’an-ı Kerim’i insanlara tebliğ eden son peygamberdir.

C) Bütün peygamberler Allah’ın emirlerini insanoğluna

ulaştırmakla görevli seçkin birer beşerdirler.

D) Allah (c.c.), Peygamberlerini insanlar arasından seçmiş

ve buyruklarını onlar vasıtasıyla insanlara iletmiştir.

E) Hz. Peygamber (s. a. v.), kendisiyle ilgili aşırılıklara izin

vermemiş ve bu konuda hassas davranmıştır.

11. Hz. Muhammed (s. a. v.) döneminde gayr-i müslimler; aile,

borçlar, miras gibi özel hukuk alanlarında ve şahsi hakların

gerektirdiği diğer hukuki konularda tam bir serbestlik içinde

olmuşlardır. Nitekim Allah Rasûlü, Hendek savaşı esnasında Mekke müşrikleriyle anlaşıp Müslümanlara ihanet

eden Kureyza Yahudilerini İslam hükümlerine göre değil,

Yahudi şeriatına göre cezalandırmıştır. Bu uygulamaya Hz.

Muhammed’den (s. a. v.) sonraki İslam tarihi sürecinde de

düzenli bir şekilde devam edilmiştir.

Bu parçadan Hz Muhammed (s. a. v.) ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılır?

A) Adaletli olmasına

B) Doğru olmasına

C) İstişare yapmasına

D) Hiç günah işlememesine

E) Allah’a en çok ibadet eden olmasına

1

PERFORMANS TESTI

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Kur’an’a Göre Hz. Muhammed - 2 19

4. Bakara suresinin 238. ayetinde, “Namazlara, hele salat-ı

vustaya dikkat edin ve kalkıp huşu ile Allah’ın divanında

durun.” buyrulmaktadır. Bu ayette geçen orta namazın

ne olduğu hususu açık değildir. İşte Hz. Peygamberin

(s. a. v.), “Orta namaz ikindi namazıdır.” sözü, ayeti doğru

bir şekilde anlayıp yorumlamamızı sağlamaktadır.

Buna göre Kur’an’ı doğru bir şekilde anlayıp yorumlamak için aşağıdakilerden hangisine dikkat çekilmektedir?

A) Kur’an’ı kendi bütünlüğü içinde anlama

B) Tarihsel bağlamı dikkate alma

C) Sünnetin açıklayıcılığından yararlanma

D) Bilimsel verilerden yararlanma

E) İslami ilimlerde bilgi sahibi olma

5. Hz. Muhammed (s. a. v.), Medine’ye gelen Necran heyetini

İslam’a davet ettiğinde, onlar çağrıyı kabul etmemişler, bununla birlikte cizye ve haraç ödemeleri şartıyla bir anlaşma

imzalamışlardır. Anlaşmanın bir bölümü şöyledir: “Onların mallarına, canlarına, dini hayat ve tatbikatlarına, hazır

bulunanlarına, bulunamayanlarına, ailelerine, mabetlerine

ve az olsun çok olsun onların mülkiyetinde bulunan her

şeyi kapsamak üzere, Allah’ın himayesi ve Rasûlullah’ın

zimmeti Necranlı’lar ve onların tabileri üzerine haktır. Hiçbir piskopos kendi dini vazife mahalli dışına, hiçbir papaz

kendi vazifesini gördüğü kilisenin dışına, hiçbir rahip, içinde

yaşadığı manastırın dışına başka bir yere alınıp gönderilmeyecektir.”

Necranlılarla imzalanan anlaşmayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Problemler karşılıklı anlayış ile çözülmüştür.

B) Anlaşmada karşılıklı fedakarlıklar yapılmıştır.

C) İbadet etme özgürlüğüne önem verilmiştir.

D) Necran halkının yaşayacağı yerlerin sınırları belirlenmiştir.

E) Anlaşmada tarafların kültürel değerlerine dokunulmamıştır.

1. Hz. Muhammed (s. a. v.) bir gün mescide girdiğinde iki grup

insan görür. Bir kısmı nafile namaz kılmaktadır, bir kısmı

da ilim öğrenmektedir. Hz. Muhammed (s. a. v.) şöyle der:

“Her iki grup da iyi şeyler yapmaktadır; şu var ki bir şey

isteyerek dua edenlere o şeyi verip vermemek Allah’a aittir.

Halbuki ilim öğrenen kişiler cehaleti kovmaktadırlar. Bana

gelince ben öğretmen olarak gönderildim.

Bu olay Hz. Muhammed’in (s. a. v.) aşağıdakilerden

hangisine değer verdiğini gösterir?

A) Zamanı iyi değerlendirmeye

B) Hakkaniyetle davranmaya

C) Doğru ve dürüst olmaya

D) Verdiği sözde durmaya

E) Öğrenmeye ve öğretmeye

2. Hz. Muhammed’in (s.a.v.) şahit olduğu veya kendisine

arz edilen bir olaya karşı çıkmaması, onu tasdik etmesi

aşağıdakilerden hangisinin karşılığıdır?

A) Müekked sünnetin   B) Kavli sünnetin

C) Takriri sünnetin   D) Fiili sünnetin

E) Salih amelin

3. Hz. Muhammed (s. a. v.) bir gün halkın işlerini yapması için

görevlendirdiği Hz. Ömer’e ücret vermek istemişti. Ancak

Hz. Ömer (r. a.) almak istemedi ve “Ey Allah’ın Elçisi! Bunu

benden daha fakir birine verin.” dedi. Bunun üzerine Hz.

Muhammed (s. a. v.) parayı alması için ısrar etti ve şöyle

buyurdu: “Sen bunu al, ister kendine ayır, istersen sadaka

olarak ver.”

Bu parçada verilenler, Hz. Muhammed’in (s. a. v.) aşağıda verilen özelliklerinden hangisine örnek olur?

A) Kibirden uzak olduğuna

B) Ticarette doğru olduğuna

C) Helal kazanç sağladığına

D) Adaletten ayrılmadığına

E) Alışverişte kolaylaştırıcı olduğuna

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Kur’an’a Göre Hz. Muhammed - 2

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

8. Hz. Hatice vefat edeli yıllar olmuştur. O, Mekke topraklarında yatmaktadır. Hz. Muhammed (s. a. v.) ise hicret

ederek Medine’ye gelmiştir. Hatice (r. anha)’nin arkadaşlarından bir kadın da hicret edenler arasındadır. Hizmetçisi

Malik oğlu Enes’in anlatımıyla Hz. Muhammed (s. a. v.)’e

bir şey hediye edildiğinde çoğu kez, gelen hediyeyi o kadına yollamakta ve: “Çünkü o Hatice’nin arkadaşı idi, Hatice’yi çok severdi.” demektedir. Hz. Muhammed (s. a. v.),

Hz.Hatice’yi, ilk göz ağrısını hiç unutamamıştır.

Bu parçada verilenler, Hz Muhammed’in (s. a. v.) hangi

özelliğine örnek olur?

A) Sabırlı olmasına

B) Tevekkül anlayışına

C) Vefalı olmasına

D) Terbiye ediciliğine

E) Üstün akıl ve zekâsına

9.

“Ben ruhbanlıkla emrolunmadım, evlenirim,

uyurum, uyanık da kalırım. Oruç tuttuğum gibi

(Ramazan ayı dışında) tutmadığım da olur.”

Hadis-i Şerif

Bu hadis Hz. Muhammed’in (s. a. v.) hangi yönüyle ilgilidir?

A) Merhametine   B) Adaletine

C) İnsani yanına   D) Doğruluğuna

E) Cesaretine

10.

"Doğrusu (ey peygamber), biz seni hak ile

desteklenmiş bir müjdeci ve uyarıcı olarak

gönderdik. Yakıcı azaba mahkûm olanlardan

sen sorumlu değilsin."

(Bakara, 2:119)

Bu ayete göre peygamberlere yüklenen görev aşağıdakilerden hangisidir?

A) Örnek olma    B) Beyan etme

C) Hüküm koyma    D) Tebliğ etme

E) Tevekkül etme

6. Hz. Muhammed (s. a. v.), yaşadığı birçok olayda öncelikle sahabelerine danışarak tedbirini almış gerisini Allah’a

bırakmıştır. Örneğin Hendek Savaşı’nda sahabeden Selman-ı Farisi’nin teklifini kabul etmiş, Medine şehrinin etrafına hendek kazdırmıştır. Böylece düşmanın girmesine

engel olunmuştur. Bizler de bir işe başlamadan önce gerekli tedbirleri almalı ve uzman kimselere danışmalıyız.

Sonrasında kararımızı verip sonucun hayırlı olması için

Allah’a (c. c.) güvenmeliyiz.

Bu parçada aşağıdakilerin hangisinde dikkat çekilmiştir?

A) İstişare - tevekkül

B) Sabır - tefekkür

C) Tevhit - inayet

D) Tevekkül - ihsan

E) İman - istişare

7. Hz. Muhammed’in (s. a. v.) yaşadığı toplumda haksızlık,

adaletsizlik, cehalet ve kötülükler yaygındı. Yüce Allah,

insanları bu tür haksızlıklardan kurtarıp iyiliğe, doğruluğa

yöneltmek, zayıf ve çaresizleri korumak, halkı cehaletten

kurtarmak için âlemlere rahmet olan Hz. Muhammed’i göndermiştir. Peygamberimiz, kendisine iman eden insanları

eğiterek birbirinin haklarına saygılı, küçüklere ve düşkünlere karşı sevgi besleyen, zayıf ve çaresizleri koruyan,

adalet ve barışı temsil eden bir topluluk hâline getirmiştir.

Bu parçada verilenler Hz. Muhammed’in (s. a. v) hangi

özelliğiyle ilgilidir?

A) İnsanları hakka davet etmesi

B) İnsanları koşulsuz sevmesi

C) İnsanlara örnek olması

D) İnsanlık için bir rahmet olması

E) Fedakâr ve cömert olması

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Kur’an’a Göre Hz. Muhammed - 2

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

4. Bir sahabe başından geçen olayı şöyle anlatıyor: “Ben,

Hz. Muhammed’in (s. a. v.) arkasında namaz kılarken, aksıran bir adama “yerhamükellah” diyerek karşılık verdim.

Çünkü namaz kılarken konuşulmayacağını bilmiyordum.

Yanımdakiler bana bakmaya başladılar. Onlara “Niye bana

bakıyorsunuz?” deyince, bu sefer de beni ikaz etmek için

ellerini dizlerine vurmaya başladılar. Ben, onların beni susturmak istediklerini anlayınca, sustum. Hz. Muhammed

(s. a. v.) kadar güzel öğreten bir öğretmen hiçbir zaman

görmedim. Vallahi O, namazı kılınca ne beni dövdü, ne de

azarladı. Sadece namazda dünya kelamı konuşulmayacağını, ancak tesbih, tekbir yapılarak Kur’an okunabileceğini

söyledi.

Bu parçada verilenler, Hz. Muhammed (s. a. v.) ile ilgili

aşağıdakilerden hangisine örnek olur?

A) Gençlere sevgisini açıkça söylemesine

B) Gençlerin his ve duygularını okşamasına

C) Öğretme konusunda çok iyi örnek

D) Söylediklerinden çok yaptıklarıyla örnek olmasına

E) Yeri geldiğinde gençlerle şakalaşmasına

5. Muhammed bin İsmail’in, altı yüz bin rivayet arasından seçerek hazırladığı kitabında tekrarlar sayılmazsa yaklaşık

dört bin hadis bulunmaktadır.

Sözü edilen bu hadis kitabı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sünen-i Ebu Davud      B) Sahih-i Buhari

C) Sünen-i Darimi      D) Sünen-i Tirmizi

    E) Sünen-i İbn Mace

6. Hz. Muhammed (s. a. v.) müminlerin namazlarını doğru bir

şekilde kılabilmesi için ashabını eğitmiştir. Onlara “Namazı

benden gördüğünüz gibi kılın.” diyen Allah Resulü diğer

alanlarda olduğu gibi burada da Müslümanlara namazın

nasıl eda edileceğini kendi hayatında tatbik ederek öğretmiştir.

Bu metinde verilenler Hz. Muhammed’in (s. a. v.) aşağıda verilen görevlerinden hangisine örnek olur?

A) Tebliğ etmek B) Hüküm koymak

C) Müjde vermek D) Örnek olmak

E) Tefsir etme

1. Hz. Muhammed’in (s. a. v.), Hristiyan anlayışında olduğu

gibi tanrısal özelliklere sahip olmayıp, yeme - içme gibi

bedensel ihtiyaçları onun hangi yönüne örnek olur?

A) Doğru olmasına B) Ümmi olmasına

C) Tebliğ yönüne D) Beşer olmasına

     E) Ahlaki yönüne

2. Bir gün melek geldi ve sordu: “Kul peygamber mi, melik

peygamber mi olmak istersin?” Cibril kulağına fısıldadı:

“Rabb’ine karşı mütevazı ol!” Ve, Allah Resulü cevap verdi:

“Bir gün aç yatıp tazarru eden, diğer gün tok olup şükreden

bir kul peygamber olmak isterim...” O, her zaman kendisini

insanlardan bir insan olarak görmüş ve hiçbir zaman kendini onlardan ayrı tutmamıştır. Yine bir gün karşısında titreyen adama baktı ve şöyle buyurdu: “Kardeşim titreme! Ben

de senin gibi kuru ekmek yiyen bir kadının çocuğuyum...”

Bu parçada verilenler, Hz Muhammed (s. a. v.) ile ilgili

aşağıdakilerden hangisine örnek olur?

A) Sabırına B) Cömertliğine C) Tevazusuna

   D) İç derinliğine E) Adaletine

3. Hz. Muhammed (s. a. v.); her hususta örnek olmuştur. O,

hayatının hiç bir safhasında madde perest olmamış, parayı, altını, gümüşü mutlak ve gaye değer olarak görmemiştir. O fakirliğinde de zenginliğinde de zayıf iken de,

kuvvetli iken de, İslam devletini kurup bütün Arap yarımadasına hükmettiği günlerde de hep aynı şekilde devam

eden mütevazi, hayatını sürdürmüştür.

Bu parçada verilenler, Hz. Muhammed (s. a. v.) hangi

özelliğine örnek olur?

A) Hoşgörülü olmasına

B) Adaletli olmasına

C) Zühd ve takva yaşamasına

D) Sözde ve amelde bir olmasına

E) İstişareye açık olmasına

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Kur’an’a Göre Hz. Muhammed - 2

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

9.

Bir sabah vakti Hz. Muhammed (s. a. v.) ashabı ile

otururlarken güçlü, kuvvetli bir gencin oradan

geçtiğini görürler. Bir kısım sahabî: “Keşke şu

genç gençliğini, gücünü ve kuvvetini Allah yolunda

harcasaydı ne olurdu” dediler. Bunun üzerine Hz.

Muhammed (s. a. v.): “Öyle söylemeyin, eğer o

genç kendi ihtiyacı için, yahut anne - babasını

geçindirmek için koşuyorsa yine Allah yolundadır.”

(Riyazu’s - Salihîn Ter. 1/569)

Bu hadisle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) İnsan çalışmadan boş durursa rahatsız ve huzursuz

olur.

B) Müslümanlar çalışınca kalkınmışlar ve medeniyetler

kurmuşlardır.

C) Bir ülkenin veya bir toplumun kalkınması, ilerlemesi çalışma hızına bağlıdır.

D) İslam dini çalışmayı övmüş, tercih etmiş ve emeğe değer vermiştir.

E) Müslümanlar ancak kendi çıkarlarına gelen işlerde çalışmalıdır.

10.

“Allah’ın benim vasıtamla gönderdiği hidayet ve

ilim, bol yağmura benzer. Bu yağmur öyle bir

toprağa düşer ki onun bir kısmı suyu kabul eder de

çayır ve bol ot yetiştirir. Bir kısmı da kurak olur, suyu

üstünde tutar da Allah insanlara onunla fayda verir.

Ondan hem kendileri içerler, hem hayvanlarını

sularlar, ayrıca ekin de ekerler. Bu yağmur başka bir

çeşit toprağa rastlar ki o düz ve kaygandır. Ne suyu

üstünde tutar, ne çayır bitirir. Allah’ın dinini anlayıp

hidayet ve ilimden faydalanan ve bunu bilip

başkasına bildiren kimse ile bunu duyduğunda

kibrinden dolaıy hidayetini kabul etmeyen kimsenin halleri böyledir” (Buharı)

Bu hadis ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılır?

A) Hidayet ancak Allah’ın (c. c.) elindedir.

B) Her doğan Müslüman olarak doğar.

C) İnsanların karakterleri farklılık gösterir.

D) Tebliğ etmek peygamberin asli görevidir.

E) İnsanların fıtratları zamanla değişime uğrar.

7. Hz. Muhammed (s. a. v.), öğretilmesi gerekenleri, uygun

yöntemlerle öğretmekte ve bu işin takibini yapmaktadır.

Mescitte tuvalet ihtiyacını gideren bedeviyi cezalandırmak

isteyenlere müdahale ederek, oraya bir miktar su dökerek

temizlemelerini öğrettikten sonra “Siz zorlaştırıcı olarak

değil, kolaylaştırıcı olarak gönderildiniz.” (Buhari) demiş ve

ona ne yapılması gerektiğini öğretmiştir.

Buna göre Hz Muhammed (s. a. v.) ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Sağlıklı olmaya önem vermiştir.

B) Hoşa gitmeyen durumlarda susmayı tercih etmiştir.

C) Hoşgörülü davranmış, bu durumu bir fırsat eğitimine

dönüştürmüştür.

D) İnsanların birbirlerinin hakkını gözetmesine dikkat etmiştir.

E) Komşuluk ilişkilerinin, en yakından başlatılmasını tavsiye etmiştir.

8. ● Hz. Muhammed (s. a. v.) yaşlı birinin develeri üzerindeki iki oğlunun arasında yaya olarak Kâbe’ye gittiğini

görür. Sebebini sorar. Öğrenir ki bu yaşlı adamın bir

adağıdır. Fakat güçlükle yol alabilmektedir. Kendisine

haber gönderir. “Allah bu kişinin kendi canına azab etmesine muhtaç değildir. Söyleyin ona bir deveye binsin.” buyurmuştur.

● Hz. Muhammed (s. a. v.) savaşta bile çocuklara, kadınlara, sivillere, çevreye zarar verilmemesini istemiştir.

Bir savaşta çocukların da öldüğünü öğrenip üzülen Hz.

Muhammed’e (s. a. v.) insanlar “Üzülme, onlar düşman

çocukları” dediklerinde “Düşmanların çocukları bile olsalar, çocuklar sizden iyidirler. Çocukları sakın öldürmeyin.” buyurmuştur.

Bu parçada verilenler, Hz. Muhammed’in (s. a. v.) hangi

özelliğine örnek olur?

A) Zamanını verimli biçimde değerlendiğine

B) Tebliği olduğu gibi insanlara aktardığına

C) İnsanların düşüncelerine saygı gösterdiğine

D) Tüm insanlara merhametle yaklaştığına

E) İnsanların en cömerdi olduğuna

1

PERFORMANS TESTI

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Kur’an’a Göre Hz. Muhammed - 3 20

4. Bedir Savaşı’nda ashaptan Hubab isimli zat, Müslümanların mevzilendiği yeri beğenmemişti. Resûlullâha (s. a. v.)

gelerek: “Ey Allah’ın elçisi, buraya Allah’ın emriyle mi indin

yoksa bir savaş taktiğiyle mi?” diye sordu. Peygamberimiz (s.a.v.): “Savaş taktiğiyle” deyince, Hubab: “Ey Allah’ın elçisi, Bedir köyünün en sonundaki kuyu etrafında

mevzi alalım. Böylece putperestleri susuz bırakmış oluruz.”

dedi. Peygamberimiz (s. a. v.) onun bu teklifini beğendi ve

hemen harekete geçtiler.

Bu parçada verilenler, Hz. Muhammed (s. a. v.) hangi

özelliğine örnek olur?

A) Danışarak iş yapmasına

B) Güvenilir olmasına

C) Hoşgörülü ve affedici oluşuna

D) Sabırlı ve cesaretli oluşuna

E) Rahmet peygamberi oluşuna

5. “Allah Teâla Hazretleri şöyle ferman buyurdu: “Kim benim

veli kuluma düşmanlık ederse ben de ona harp ilan ederim.

Kulumu bana yaklaştıran şeyler arasında en çok hoşuma

gideni, ona farz kıldığım şeyleri eda etmesidir. Kulum bana

nafile ibadetlerle yaklaşmaya devam eder, sonunda sevgime erer. Onu bir sevdim mi artık ben onun işittiği kulağı,

gördüğü gözü, tuttuğu eli, yürüdüğü ayağı olurum. Benden

bir şey isteyince onu veririm, benden sığınma talep etti mi

onu himayeme alır, korurum.” (Buhârî)

Bu kutsî hadiste aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Farz ibadetlerin önemine

B) Nafile ibadetlerin kulu Allah’a yaklaştırdığına

C) Allah dostlarına yapılan düşmanlığın cezasız kalmayacağına

D) Allah dostlarının hiç sıkıntı çekmeyeceğine

E) Allah’a sığınanların koruma altında olacaklarına

1. Hz. Muhammed (s. a. v.) davetini genişletmek amacıyla

Mekke’de bulunan Safa Tepesi’ne çıktı. Buradan bütün

Mekke halkına seslenmek istiyordu. Peygamberimiz

(s. a. v.), toplananlara, ‘Size şu tepenin arkasında bir düşman ordusunun bulunduğunu haber versem bana inanır

mısınız? ‘diye sordu. Tepenin etrafında bulunan halk hep

bir ağızdan, “Evet inanırız. Çünkü senin yalan söylediğini

hiç duymadık.” dediler.

Bu olay Hz. Muhammed’in (s. a. v.) aşağıdaki hangi

özelliğine kanıt oluşturur?

A) Sabrına B) Diğerkamlığına C) Çalışkanlığına

    D) Vefasına      E) Güvenilirliğine

2. Hz. Muhammed (s. a. v.) her Ramazan ayında o güne

kadar vahyedilen ayetleri Cebrail’e okur, o da dinlerdi. Bu

gelenek ülkemizde özellikle Ramazan aylarında camilerde,

evlerde bir din görevlisi veya Kur’an okumasını iyi bilen biri

tarafından Kur’an’ın okunması ve diğerlerinin de takip etmesi biçiminde hâlen devam ettirilmektedir.

Bu bilgilerde aşağıdaki kavramlardan hangisine yönelik açıklama yapılmıştır?

A) Tecvit B) Mukabele C) Hatim

      D) Tefsir     E) Hafızlık

3. Peygamberimizin (s. a. v.) Mekke’den hicret etmeden

önce yanındaki emanetleri sahiplerine teslim etmesi

için Hz. Ali’yi görevlendirmesi onun daha çok aşağıdaki hangi özelliğinin göstergesidir?

A) Cesaretli oluşunun

B) Hoşgörülü oluşunun

C) Çalışkan oluşunun

D) Adaletli oluşunun

E) Güvenilir oluşunun

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Kur’an’a Göre Hz. Muhammed - 3

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

8. Bir sahabi Hz. Muhammed’in (s. a. v.) geldi. O’nu karşısında görünce heyecandan titremeye başlaması üzerine

Hz. Muhammed (s. a. v.) bu adama hitaben: “Korkma!

Rahat ol. Ben ancak Kureyş’ten kuru et yiyen bir kadının

oğluyum.” demiştir.

Bu parçada verilenler, Hz. Muhammed (s. a. v.) hangi

özelliğine örnek olur?

A) Kullukta derinliğine

B) Tevekkül anlayışına

C) Mütevazı olmasına

D) Terbiye ediciliğine

E) Verdiği sözde durmasına

9. Kâbe, Mekke halkı tarafından onarılacaktı. Araplar arasında kutsal sayılan Hacer-ül Esved’in yerine konulması

sırasında anlaşmazlık çıktı. Her kabile, kutsal taşı koyma

şerefine sahip olmak istiyordu. Anlaşmazlık büyüyünce,

kendi aralarında “Kâbe’ye ilk girenin aralarında hakem

olması” konusunda anlaştılar. Kâbe’ye ilk giren Hz. Muhammed (s. a. v.) olunca, bütün kabileler sevindi. Çünkü

herkes, Peygamberimizin (s. a. v.) dürüstlüğüne, güvenilirliğine inanıyordu. Hz. Peygamber (s. a. v.), hırkasını yere

sererek kutsal taşı koydu. Hırkanın ucundan farklı kabilelerden kişilere tutturdu. Hacer-ül Esved’i de en son kendi

elleriyle yerine yerleştirdi. Çıkması muhtemel olan anlaşmazlık da böylece çözülmüş oldu.

Bu parçada verilenler Hz Muhammed’in (s. a. v.) aşağıdaki özelliklerinden hangisine örnek oluşturur?

A) İnsan sevgisine

B) Merhametli oluşuna

C) Güvenilir oluşuna

D) Hoşgörülü oluşuna

E) Sabırlı oluşuna

6. 630 yılındaki Huneyn Savaşı’nda, Müslümanların ordusu

bir vadiden geçerken pusuya düşürülmüştür. Ordu dağılmaya başlamıştır. Peygamberimizin (s. a. v.) çevresinde

çok az insan kalmıştır. Böyle bir durumda Peygamberimiz

(s. a. v.) askerlerine “Nereye gidiyorsunuz. Ben Allah’ın

Resulüyüm.” diye bağırarak düşman üzerine yürümüştür.

Bunu gören askerler geri dönerek savaşa başlamışlar ve

bir felaketi önlenmişlerdir.

Buna göre Hz Muhammed (s. a. v.) ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Gerektiğinden fazla konuşmadığı

B) Başkalarını kınayıp ayıplamadığı

C) Başkalarına hakarette bulunmadığı

D) Başkalarının sırlarını araştırmadığı

E) Korkusuz ve cesaretli olduğu

7. Hz Muhammed (s. a. v.) ve ashaptan bazıları mescitteyken

dışarıdan, çölde yaşayan bir bedevî geldi ve durup dururken mescidin bir köşesine küçük abdestini bozdu. Orada

bulunan ashap o adama çok kızdılar. Onun üzerine yürümek isterlerken Peygamberimiz (s. a. v.) onları engelledi.

Hz Muhammed (s. a. v.) çöllerde yaşayan bedevîlerin tuvalet adabı olmadığını, bu hareketin onun gözünde sıradan

bir iş olduğunu biliyordu. Bir kırba su istetti ve kirlenen yere

döktürdü. Olay da böylece kapanmış oldu.

Bu parçada verilenler Hz Muhammed’in (s. a. v.) aşağıdaki hangi özelliğine örnektir?

A) Hoşgörüsüne B) Güvenilirliğine

C) Cömertliğine D) Hakkaniyetine

    E) Çalışkanlığına

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Kur’an’a Göre Hz. Muhammed - 3

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

4. Hz. Muhammed (s.a.v.) hayatı boyunca yalandan hep sakınmıştır. Düşmanları dahi onun yalancı olduğunu söyleyememiştir. Nitekim Hz. Muhammed (s.a.v), Safâ tepesinden

Mekkelilere seslenirken; “Şu vadinin arkasında size saldırmak isteyen süvari birlikleri var desem bana inanır mısınız?”

diye sorduğunda onlar hep bir ağızdan, “Evet, inanırız… Biz

senin bugüne kadar yalan söylediğini hiç görmedik…” diye

karşılık vermişlerdir. Hz. Muhamme’in (s.a.v.) bu özelliğinden dolayı Hz. Hatice ilk olarak onunla ticaret yapmış daha

sonra da ona evlenme teklifinde bulunmuştur. Kabe’nin yıkılan duvarının yapılması esnasında kabileler arasında “Haceru’l-Esved” taşının yerleştirilmesi hususunda anlaşmazlık

çıktığında hakem olarak Hz. Muhammed (s.a.v.) seçilmiş ve

verdiği karara herkes gönül rahatlığıyla uymuştur.

Bu parçada verilenler Hz. Muhammed’in (s. a. v.) hangi

özelliğini örneklendirir?

A) Cesaretini    B) Merhametini

C) Doğruluğunu    D) Sabrını

E) Vahiy almasını

5.

“Ey Muhammed! De ki: Ben de ancak sizin gibi bir

insanım. Ne var ki bana sizin ilahınız ancak bir tek

ilahtır diye vahyolunuyor...”

(Kehf, 110. ayet)

Bu ayette verilenler Hz Muhammed’in (s. a. v.) aşağıda

verilen özelliklerinden hangisine örnek olur?

A) Yumuşak huylu olması

B) Neticeyi Allah’tan bilmesi

C) İnsanları ikna kabiliyeti

D) İnsanlara karşı hoşgörülü olması

E) İnsanlardan bir insan olması

6. Bütün peygamberlerin ortak özelliklerinden biri masum ve

günahsız oluşlarıdır. Kur’an-ı Kerim’in pek çok ayetinde

peygamberlerin seçilmiş ve diğer insanlardan üstün kılınmış oldukları, günah işlemekten korundukları vurgulanmaktadır.

Parçada verilenlere göre peygamberlerde bulunan bu

sıfat aşağıdakilerden hangisidir?

A) Adalet B) Fetanet C) Sıdk

       D) İsmet         E) Emanet

1. Mekke’de artan baskılar karşısında kendisine İslam mesajını tebliğ etmede daha özgür bir ortam arama çerçevesinde Zeyd b. Harise ile birlikte gittiği Taif’te, kendisine

Taif’in ileri gelenleri kaba davranmışlar ve ayak takımını

kışkırtarak taşlanmasına ve şehir dışına çıkarılmasına

neden olmuşlardır. Oldukça acı bir tecrübe olan bu olayda

bile Hz. Muhammed (s. a. v.) beddua etmemiş, Taiflilerin

hidayete kavuşması için onlara dua etmiştir.

Bu olay Peygamberimizin (s. a. v.) tebliğinde aşağıdaki

hangi faktöre önem verdiğinin göstergesidir?

A) Sabırlı ve kararlı olmaya

B) Çalışmaya

C) Danışarak iş yapmaya

D) Haksızlıkla mücadele etmeye

E) Hakkı gözetmeye

2. Hz. Muhammed’in aşağıdaki uygulamalarından hangisinin daha çok insan haklarını güvence altına almaya

yönelik olduğu söylenebilir?

A) Müşriklerle Hudeybiye Antlaşması’nı imzalaması

B) Yahudilerle Medine sözleşmesini imzalaması

C) Mescid-i Nebi’de eğitim için yatılı okul niteliğinde bölümler yaptırması

D) Bedir Savaşı’ndaki esirleri Müslümanlara okuma - yazma öğretmeleri karşılığı serbest bırakması

E) Devlet başkanlarına mektup göndermesi

3. Peygamberimiz (s. a. v.) Veda Hutbesi’nde; “Sizden burada bulunanlar sözlerimi, burada bulunmayanlara ulaştırsın. Belki burada bulunanlar, kendinden daha anlayışlı ve

sözlerimi daha iyi muhafaza edecek birine ulaştırır.” buyurmuşlardır.

Bu parçada verilenler Hz Muhammed’in (s. a. v.) aşağıdaki hangi özelliğine örnektir?

A) Olumsuz tepkilere karşı sabır gösterdiğine

B) Kişilerin yeteneklerinden yararlandığına

C) Mesajları doğru yaymak için çevresindeki insanlara sorumluluk verdiğine

D) İnsan sevgisini öne çıkardığına

E) Empati kurarak karşısındaki kişileri anladığına

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Kur’an’a Göre Hz. Muhammed - 3

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

9. Hz. Aişe’ye Peygamber Efendimizin (s. a. v.) ahlakının

nasıl olduğu sorulduğunda “O’nun ahlakı Kur’an ahlakıdır.”

diye yanıt vermiştir.

Hz. Aişe bu sözüyle Hz. Muhammed’in (s. a. v.) aşağıdaki hangi özelliğini anlatmak istemiştir?

A) Çalışmayı sevdiğini

B) Danışarak iş yaptığını

C) Allah tarafından gönderilenleri içselleştirdiğini

D) Merhametli olduğunu

E) Sabırlı ve cesaretli olduğunu

10. Peygamberimiz (s. a. v.), namazdayken çocuk ağlaması

duyunca, namazını kısa tutardı. Çocukları sever, onlarla

şakalaşırdı.

Bu parçada verilenler Hz Muhammed’in (s. a. v.) aşağıdaki hangi özelliğine örnektir?

A) Merhametli olduğuna

B) Danışarak iş yaptığına

C) Sabırlı olduğuna

D) Güvenilir olduğuna

E) Zamanını iyi değerlendirdiğine

11. Hz. Muhammed (s. a. v.); “Her şeyi en iyi ben bilirim.”

anlayışıyla hareket etmemiştir. O, “Danışan asla pişman

olmaz.” (Heysemi) “Bir millet, işlerini istişare ile yürüttüğü

sürece sıkıntıya düşmez.” (Tirmizî) sözleriyle İslam’da

önemli bir düsturu ortaya koymuştur.

Bu parçada verilenler, Hz. Muhammed’in (s. a. v.) hangi

özelliğine örnek olur?

A) Fedakâr olduğuna

B) Eğitime önem verdiğine

C) Hakkı gözettiğine

D) Hoşgörülü olduğuna

E) Ortak akla önem vermesine

7. Hz. Muhammed (s. a. v.) soy, mevki, makam, mal-mülk

gibi dünyalıkları görmezden gelir, hakkın yerini bulması için

doğrulukla hükmederdi. Suç işleyen zengin bir kadına ceza

verdiğinde onun için af dilemeye geldiklerinde çok kızmış

ve şöyle buyurmuşlardır: “Hırsızlık yapan, kızım Fatıma

dahi olsa aynı cezayı verirdim.” buyurmuştur. (Buhari)

Bu parçada anlatılanlar Hz. Muhammed’in (s. a. v.) aşağıdaki hangi özelliğine örnek oluşturur?

A) Hakkı gözettiğine

B) Fetanetine

C) Aile hayatına önem verdiğine

D) Çalışkan olduğuna

E) Cesaretli olduğuna

8. Hz. Âişe anlatıyor: “Resulullah bir gün hastalandı. Yatağının içinde dönmeye başladı. Ben kendisine, “Eğer bu

hastalık içimizden birisine gelseydi, çok şikâyet ederdik.”

dedim. Bunun üzerine Resul-i Ekrem şöyle buyurdu: “Şunu

unutma ki, müminler birtakım sıkıntılarla karşı karşıya gelirler. Ayağına bir diken batan veya bedenine bir ağrı giren

müminin başına gelen bu sıkıntı dolayısıyla Allah bir günahını affeder ve ahiretteki makamını bir derece yükseltir.”

Bu parçada verilenler Hz. Muhammed’in (s. a. v.) aşağıdaki hangi özelliğine örnektir?

A) Merhametli olduğuna

B) Kimseyi küçümsemediğine

C) Sabırlı olduğuna

D) Hoşgörülü olduğuna

E) İnsanlara değer verdiğine

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Kur’an’da Bazı Kavramlar 21

Sırat-ı müstakim, istikamet yolu demektir.

İstikamet, her türlü aşırılıktan uzak olan rıza yolu, cennet

yoludur. Bu sözde “sırat-ı müstakim”, “saadet-i ebediyeye

giden nuranî yol” olarak ifade ediliyor. Bu yol Kur’an-ı Kerim’

de “Peygamberlerin, sıddıkların, şüheda ve salihlerin yolu”

olarak tarif edilir.

DOSDOĞRU YOL: SIRAT - I MÜSTAKİM

Cihat, “Allah’ın birliğini ve Resûlullah’ın peygamber olduğunu yaymak maksadıyla gayret sarfetmek” manasına gelir ve

normal şartlarda bu nevi faaliyetler savaş haricindeki usullerle yürütülür.

Cihat, İslam’ı zor kullanarak benimsetme yolu olmayıp onun

anlatılmasına ve öğretilmesine manî olan engellerin ortadan

kaldırılması için gayret sarfetmekten ibarettir.

ALLAH YOLUNDA MÜCAHEDE: CİHAT

Cihat, iman edip salih ameller işlemek, İslam’ı öğrenmek ve

öğretmek, fitne ve fesadı önlemek, güven ve huzuru sağlamak, İslam toplumunun ve tüm insanlığın yararına olacak

bilimsel çalışmalar yapmak, ticari ve ekonomik faaliyetlerde bulunmak, İslam’ı öğrenmek, yaşamak başkalarına öğretmek, iyiliklerin yayılıp, kötülüklerin ortadan kalkması için

çalışmaktır. Nefsi kötülüklerden ve haramlardan alıkoymak,

nefsin kötü arzularına ve şeytana karşı mücadele etmek ve

gerektiğinde saldırgan düşmana karşı ülkesini, vatanını,

maddi ve manevi değerlerini korumaktır.

Cihat

Salih amel, kelime anlamı olarak güzel davranış demektir.

İnsanın kendisine ve çevresine yararlı olmak amacıyla Allah

rızası için yaptığı her güzel iş ve davranış, salih amel olarak

adlandırılır.

Hadislerde “faziletli amel”, “sadaka” vb. ifadelerle salih amellere işaret edilmiştir. Peygamberimiz, güzel söz söylemenin,

birinin eşyasını taşımada yardımcı olmanın, ihtiyacı olana

yol göstermenin birer sadaka olduğunu bildirmiştir. (Buharî)

Kur’an okumak, ana babaya iyilik ve itaat etmek, akrabayı

ziyaret, yetim, öksüz ve yoksullara yardım etmek, hayır ve

hasenatta bulunmak salih ameldir.

İYİ, DOĞRU VE GÜZEL DAVRANIŞ: SALİH AMEL

“Yol göstermek’ veya ‘yönlendirmek’ şeklinde tanımlayabileceğimiz ‘hidayet’, kavram olarak, ‘irşad etmek’, ‘delalet etmek’ ve ‘sevk etmek’ gibi anlamlara gelmektedir.

Hidayet , dünya ve ahiret mutluluğunu sağlayacak yolu gösterme anlamında bir terimdir.

İSLAM’IN AYDINLIK YOLU: HİDAYET

İhsan genel olarak iyilik ve lütufta bulunmak, bir işi en güzel

şekilde yapmak, Allah’a ihlasla kulluk etmek anlamlarında

kullanılan bir terimdir.

Sözlükte “güzel olmak” manasına gelen “hüsn” kökünden

türetilmiş bir mastar olup genel olarak “başkasına iyilik etmek” ve “yaptığı işi güzel yapmak” şeklinde kısmen farklı iki

anlamda kullanılmaktadır.

ALLAH’I GÖRÜYORMUŞÇASINA YAŞAMAK:

İHSAN

İhlasın kelime manası; arıtma, ayırma, katışığını giderme

manasına gelmektedir.

İhlas; ferdin ibadetinde Allah’’ın emir, istek ve ihsanlarının

dışında her şeye karşı kapanmasıdır.

İhlas; bir kalp hareketi ve ruhanî bir davranıştır. Kalp temizliğinin ve sağlamlığının bir delilidir. Yalnız Allah’ın rızasını

arayan bir niyettir. Kişinin bütün varlığı ve benliği ile Allah’a

kulluk etmesi ve bu kulluğun da ondan başkasını düşünmemesidir.

ALLAH İÇİN SAMİMİYET: İHLAS

Takva, insanı Allah’tan uzaklaştıracak şeylerden uzak durmaktır.

Takva, nefsin arzularını terk etmek ve yasaklardan uzak durmaktır.

Takva; Allah’tan korkarak günahlardan kaçınmakta, Allah’ın

emir ve yasaklarına uymakta titizlik göstermek, Allah ’ın himayesine girmek, emrini tutup azabından korunmaktır.

Bu tanımlardan da anlaşılacağı gibi takva kelimesi; mümin

insanın, Allah’ın emir ve yasaklarına uyma konusunda titizlik göstermesi, yaşantısının her safhasında ölçülü ve tutarlı,

dinî hükümler karşısında duyarlı olması anlamına gelmektedir.

ALLAH’IN EMİR VE YASAKLARINA RİAYET:

TAKVA

2

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Kur’an’da Bazı Kavramlar

3. İnsan, ibadetlerini Allah’ın huzuruna çıkmanın heyecanı

ve onun kendini muhatap almasının sevinciyle yapmalıdır.

İnsan, ibadetlerini Allah rızası için yapmalı ve karşılığını

ondan beklemelidir. Başka birinin hoşuna gitsin diye veya

maddi bir çıkar beklentisi ile yapılan ibadetler hoş karşılanmaz.

Parçada verilen açıklamalar aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?

A) İhsan B) Takva C) Hidayet

  D) Salih amel   E) İhlas

4. Takva halinde olan insanlara muttaki denir.

Aşağıdakilerden hangisi “muttaki” insanların özellikleri

arasında söylenmez?

A) Allah’ın bahşetmiş olduğu nimetlere şükretmek

B) Allah’ın takdiri neticesinde meydana gelen tecellilere

razı olmak

C) İnsanların özel hallerini araştırmak

D) Kur’an-ı Kerim’i rehber edinip onun yolundan gitmek

E) Bela ve musibetlere karşı sabırlı olmak

5. İhlas; kalbi temiz tutmak, safiyetini bozacak şeylerden

uzaklaştırmak demektir.

İhlas ile ilgili aşıdakilerden hangisi söylenemez?

A) İyi niyet ve Allah rızası esastır.

B) Maddi ve manevi her türlü sebebe sarıldıktan sonra

olayların sonucunu Allah’a bırakmaktır.

C) İçtenliktir, samimiyettir, dini ve ibadeti Allah’a halis kılmaktır.

D) Bir şeyi irade ve sevgiyle kabul etmektir.

E) Muhsin insanlar yaptıkları her şeyi Allah rızası için gönülden yaparlar.

1. Hz. Muhammed (s. a. v.) gösterişten uzak bir yaşam sürmüştür. İmkânı olmadığı zaman da, devlet başkanı olup

zamanın şartlarına göre her türlü imkâna kavuştuğu

zaman da sade yaşamından vazgeçmemiştir. İnsanlar az

çok kralların ve yöneticilerin yaşam tarzlarından haberdar

oldukları için, Hz. Peygamber’in bu sade hayatı onları başlı

başına etkilemeye yetmiştir. O (s. a. v.), evinde ailesinin

hizmetinde bulunmuş, elbisesini temizlemiş, koyun sağmış, ayakkabısını tamir etmiştir. Fetihlerle devletin zenginleşip zekât mallarının herkese yetecek kadar çoğalmasına

rağmen, sadaka ve zekâtı kendisi ve ailesi için kabul etmemiştir.

Parçada verilenler Hz. Muhammed’in (s. a. v.);

I. özveride bulunması,

II. mağdur ve mazlumları gözetmesi,

III. yaşam tarzında mütevazi olması

özelliklerinden hangilerini örneklendirir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

       D) I ve III        E) I, II ve III

2. ● Dine ait olup bilinmesi ve inanılması gereken esasları

içerir.

● İmamı Maturidi’ye göre bunları kabul ve tasdik etmek

her mümin için farzdır. Bunlardan şüphe etmek ise müminin imanını zedeler.

● Altı iman esasının yanı sıra kesin olarak sabit bulunan

bir takım emirler, yasaklar ve uyulması istenen esaslar, yani bazı amelî ve ahlâkî hükümler de bu kapsama

girer.

Yukarıda verilenler, aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) İkrar B) İbadet C) Tastik

   D) Zarûrât-ı dîniyye E) Akaid

3

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Kur’an’da Bazı Kavramlar

8.

“Antlaşma yaptığınız zaman, Allah’a karşı verdiğiniz sözü yerine getirin. Şüphesiz Allah yaptıklarınızı

bilir” (Nahl, 16:91)

“ ... Verdiğiniz sözü yerine getirin. Çünkü söz (veren

sözünden) sorumludur.” (İsra, 17:34)

Bu ayetlerde muttaki olan insanların hangi özelliğinden söz edilmiştir?

A) Allah için affedicidirler.

B) Allah yolunda infak ederler.

C) Günahlardan sakınırlar.

D) Yapılan sözleşmeye uyarlar.

E) Öfkelerine hakimdirler.

9. Bir şeyi saf, temiz ve arıtılmış hale getirmek, kalbi saf

etmek, çıkar ve şöhret amacı güdülmeyen, içten, riyasız,

samimi sevgi ve bağlılıktır. Yapılan İbadet ve işlerde gösterişe yer vermeme, ibadet ve riyadan uzaklaşma hali ve

kalbin safasına keder veren şeyden, kalbi uzak tutmaktır.

Sırf Allah rızasını düşünmek, ona göre hareket etmek ve

sadece Allah için ibadet etmektir.

Bu parçada verilen açıklamalar aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?

A) İhsan B) Cihat C) Hidayet

  D) Salih Amel E) İhlas

10. – İnsanın iç dünyasını eğiterek güzelleştirmek ve zenginleştirmek için çaba göstermektir.

– Dinî emirleri öğrenip ona göre yaşamak ve başkalarına

öğretmektir.

– Gerektiğinde dini ve vatanı için düşmanla savaşmaktır.

– İnsanın her türlü olumsuz düşünce ve davranıştan

uzaklaşıp nefsinin aşırı isteklerinden kurtulmasıdır.

Yukarıda verilenler aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) Hidayet B) Cihat C) Takva

    D) Sırat-ı müstakim E) Salih amel

6. Mümin yaşamın her sahasını Allah’ın daima kendisini

görüp gözettiği şuuruyla yaşamalıdır. O, günlük hayatın her

alanında; yeme - içme, çalışma, alış veriş ve aile hayatı,

vb. durumlarda Allah’ın kendisini gördüğünü tüm davranışlarının kaydedildiğini ve bir gün Allah’a hesap vereceğini

dikkate almalıdır. Hz. Muhammed hayatını bu bilinç üzere

yaşamış ve bu konuda bizlere en güzel örnek olmuştur.

Buna göre, “Allah’ı her an ve her yerde kendisini gördüğünü bilmeye ve yaşamaya” dinimizde ne ad verilir?

A) İhsan şuuru

B) İbadette derinlik

C) Allah rızasını istemek

D) Haramlardan uzaklaşmak

E) İbadetlerde samimiyet

7.

Ömer (r. a), br gün Übeyy İbn- Ka’b’a takvanın

ne olduğunu sordu. Übeyy (r. a) ona: “Hç dkenl

br yolda yürüdün mü?” dye sordu. Ömer (r. a):

“Evet, yürüdüm.” karşılığını verd. Bu sefer: “Pek,

ne yaptın?” dye sordu. Ömer (r. a): “Elbsem

topladım ve dkenlern bana zarar vermemes çn

bütün gücümü sarfettm!” cevabını verd. Bunun

üzerne Übeyy (r.a) şöyle ded: “İşte takva budur!”

(İbn Kesîr)

Parçada verilen açıklamalar göre takva ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılır?

A) Allah’ı görür gibi ibadet yapmaktır.

B) Allah için cihat etmektir.

C) Allah’ın razı olmayacağı her şeyden titizlikle kaçınmaktır.

D) Her yerde Allah’ı anmaktır.

E) Allah için samimi olmaktır.

4

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Kur’an’da Bazı Kavramlar

12.

“İstsnasız her peygamber kend kavmnn

dlyle gönderdk k onlara açık açık anlatsın;

bundan sonra Allah dledğn sapkınlık çersnde bırakır, dledğn de doğru yola letr. O,

güçlüdür, hkmet sahbdr.”

(İbrahm, 14:4)

Bu ayette altı çizili ifade ile aşağıdaki kavramlardan

hangisi kastedilmektedir?

A) İhlas   B) İhsan   C) Sırat-ı müstakim

    D) Tevhit    E) Takva

11. – Yalan söylememek

– Yaşlılara yardım etmek

– Yoksullara yardım etmek, ihtiyaçlarını karşılamak

– Hasta ziyareti yapmak

– Anne baba sözü dinlemek

– Dargın kişileri barıştırmak

– Hayvanlara iyi davranmak ve onlara zarar vermemek

Yukarıda verilenlerin tümü aşağıdakilerden hangisiyle

ilgilidir?

A) Hidayet B) Cihat C) Takva

    D) Sırat-ı müstakim E) Salih amel

13.

Bu görselde verilenlerden hareketle Diyanet İşleri Başkanlığının “Bir Damla Hayat” projesiyle ilgili;

I. İslam dininin ihtiyaç sahiplerine yardım etmeyle ilgili örnek bir çalışmadır.

II. Yapılan çalışmalar sadaka-i cariye hükmündedir.

III. Allah (c. c.), yardım edilen kişinin onurunun korunmasını ister.

IV. Kuyu açılmasına yardım eden kişilerin öldükten sonra da amel defteri devam edecektir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) I ve II B) I ve IV C) II ve IV D) I, II ve III E) I, II ve IV

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası İnançla İlgili Meseleler - 1 22

Deizm veya yaradancılık, mantık ve doğal dünyaya dair gözlemlerin kaynağını oluşturduğu; dinsel bilgiye dolaysız biçimde sadece akıl yoluyla ulaşılabileceği ilkesini esas alan,

bu sebeple vahiye dayalı tüm dinleri reddeden felsefi bir düşüncedir.

Deizm yaklaşımı benimseyenler bir yaratıcı olarak Tanrı’nın

varlığını kabul etmekle birlikte, dinlerin yapısını eleştirirler.

Dinlerin bildirdiği biçimde, Tanrı’nın evrende olup biten her

şeyi birebir belirlediği iddiasına karşı çıkarlar.

Deizm’e göre, yaratıcı, bir ilk neden olarak vardır ve içindeki

her şeyle beraber evrenin varlığının nedenidir.

Deizm denilince tek bir düşünce tarzı akla gelmemelidir. Deistlerin bazıları, dünyayı yaratan ama dünyada olup bitenle

ilgilenmeyen bir Tanrı’ya inanırken bazıları ise Tanrı’nın evrenle ilgilendiğine ama insandan gelen taleplerle ilgilenmediğine inanmaktadır.

Bir kısım deistler, Tanrı’nın insana müdahalesi olduğunu

ama ölümden sonra bir hayatın yani ahiretin olmadığını savunurken bir kısmı ise sadece aklın onayından geçe bir dine

“evet” demektedir.

2. Deizm

Felsefenin en temel ve önemli sorusu, düşünme ve var olma

arasındaki ilişkiyi irdelemek üzerinedir. Bu, ruhun doğa ile

olan ilişkisinin çözümünü de kapsar.

Materyalizm, kainattaki her şeyi madde ile izah etmek isteyen ve alemde bir gaye, bir şuur ve bir irade görmeyen,

toplum hayatını ve fertler arasındaki ilişkileri ve davranışları

belirleyen faktörün madde olduğunu iddia eden düşünce sistemidir.

Materyalizm günümüzde siyasi, sosyal, ekonomik, vb. birçok

alanda etkisini gösterir.

Pahalı ev, lüks araba, yüksek makam, hayattaki başarının

göstergeleri olmaktadır. Bireyleri para ve materyalleri kişisel

mutluluk ve sosyal ilerleyişlerine giden bir yol olarak görmesi toplumda birçok soruna yol açmaktadır. Gösterişli hayatla

insanları özendirmekte bu durum kötü niyetli grupların kendi

ideolojilerinin yayılmasına sebep olmaktadır.

3. Materyalizm

İnanmak, insanın manevi ihtiyaçlarından biridir. İnsanlar tarihin her

döneminde yüce ve kutsal saydıkları bir varlığa

inanmışlar, çeşitli inanç

biçimlerini benimsemişlerdir.

A) İNANÇLA İLGİLİ FELSEFİ YAKLAŞIMLAR

Yunancada “Tanrı” için kullanılan “teos” kelimesinden türetilen teizm, âlemin yaratıcı sebebi olan ve varlığı mutlak bir

Tanrı inancını savunan felsefî düşünceyi ifade eder.

Türkçede “Tanrıcılık” şeklinde ifade edilen bu düşünceyi benimseyene teist denilir. Teizm; Tanrı’nın varlığıyla birlikte,

O’nun yaratıcılığını, gerçek, şuurlu ve iradeli bir varlık olduğunu kabul etmektir. Bu düşüncede Tanrı’nın vahiy göndererek insanlarla iletişime geçtiği, âleme ve insana daima müdahil olduğu benimsenir. Başka bir ifadeyle teizm, Tanrı’nın

sonsuz güç ve kudret sahibi olduğuna, her şeyi bildiğine,

gördüğüne, duyduğuna ve takdir ettiğine, adalet ve hayır sahibi olduğuna inanmaktır. Bu nitelikler, teizm ile diğer Tanrı

anlayışlarını birbirinden ayıran temel farklardan bazılarıdır.

Teizm; vahyi inkâr eden deizmin, Tanrı ile âlemi bir sayan

panteizmin, Tanrı ve dini yok sayan ateizmin karşısındadır.

Teizmde Tanrı, yarattığı varlıklardan ayrı ve farklıdır. Yarattıkları aracılığıyla kendisini gösterir. İnsanı ibadet ve itaate

muhatap varlık olarak görür. Tanrı varoluşun, değerin kaynağı, koruyucusu, güç, gerçeklik ve değer bakımından en

yüce varlıktır.

1. Teizm

2

KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İnançla İlgili Meseleler - 1

Agnostisizm kelimesi, etimolojik olarak Yunanca’da “bilinmeyen”, “bilememek” anlamlarına gelen agnostos kelimesinden

gelmektedir.

Agnostisizm, Tanrı’nın var olduğu ya da yok olduğunu gerekçelendirmede insan aklının yeterli rasyonel zeminlere sahip olma kapasitesinin bulunmadığını ileri süren görüştür.

Güncel anlamıyla agnostik olmak, Tanrı’nın yokluğunu kanıtlamak için özel bir çaba içine girmeyen, ancak hayatını da

Tanrı’nın varlığı kabulüne göre düzenlemeyen bir kişi olmak

demektir. Agnostik bakış açısında, Tanrı’nın varlığı yanında

ahiretle ilgili meselelerin de doğrulanması mümkün görülmez ve herhangi bir dini benimsemek anlamsızdır.

6. Agnostisizm

Tanrıtanımazlık, Tanrı’nın varlığını kabul etmeyen felsefi düşüncedir.

Ateistler sadece Tanrı’nın varlığını değil; melek, cin, ahiret,

cennet, cehennem, kutsal kitap, peygamber gibi tüm dini değerleri ve metafizik varlıkları da reddederler.

Yirminci yüzyıla gelindiğinde ise ateizmin söylemleri tabiatüstü unsurları inkar etmenin yanında bilime aşırı derecede

güven, dinin sert biçimde eleştirilmesi ve dinî inanç sahipleriyle alay etme şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Bu ateizm

şekline “Yeni ateizm” adı verilmektedir. Yeni ateizm adı altında yapılanların çoğunluğunun ideolojik olduğu unutulmamalıdır.

7. Ateizm

Nihilizm, latince hiç anlamına gelen “Nihil” kavramından türetilmiştir.

Karamsar dünya görüşüne dayanan bu felsefede anlamsızlık, saçmalık, kötümserlik, umutsuzluk hâkimdir. Nihilizm;

varlığı, hayatı ve insanı tek taraflı değerlendiren, kötülüklere

odaklanarak bunalımlı bir ruh yapısıyla her zaman kötülükleri göz önünde tutan bir bakış açısıdır. Nihilizm; evrenin anlamsız ve amaçsız olduğunu, hayatın ve insanın değeri ya

da anlamı olmadığını, kendisi için yaşanmaya değer hiçbir

şeyin bulunmadığını savunur. Nihilizmin ateizmle ortak noktası, Tanrı inancını yok saymasıdır.

Nihilizm, insanın yaşadığı dünyanın da içinde bulunduğu evrendeki her şeyin anlamsız ve tamamen değersiz olduğunu

savunan bir görüştür.

8. Nihilizm

Genel çizgileriyle pozitivizm, deney konusu edilebilecek olgularla ilgili, bilimsel bilginin sağlam bilgi olduğunu vurgular.

Bunun dışında, olguların çoğu mantık ve matematik gibi bilgi

türlerinin varlığını kabul eder, ama bunların içeriksiz olduğunu ileri sürerler.

Pozitivistlerin, en temel özelliği ise geleneksel felsefe görüşlerini, olumsuz bir anlam yüküyle “metafizik” olarak niteleyerek karşı çıkmasıdır.

Pozitivizm; modern Batı düşüncesinde sadece bilim alanıyla

sınırlı kalmamış, bir sosyal teoriye dönüşmüştür. Pozitivizme

göre bilimsel bilgi; insanın her türlü ihtiyacını karşılayacaktır.

Bilim zamanla her bakımdan insana tatmin edici bir çevre

yaratma imkânı sağlayacaktır. Pozitivizm, bilimin ilerlemesine kadar geçen süreyi bilim öncesi metafizi devirler olarak

görür. Bu düşünceye göre din, toplumun ilkel dönemlerinde

bir ihtiyacı karşılamış olabilir ama bilimin ilerlemesiyle birlikte

artık dine ihtiyaç kalmamıştır.

İnsan; duyuları, aklı, kalbi, ruhu, inancı, arzuları, estetik vb.

pek çok yönüyle bütün bir varlıktır. İnsanı bu yönlerinden sadece birine indirgemek ve kısıtlamak, insanın diğer yönlerini

anlamsız ve boş saymak doğru bir yaklaşım değildir.

4. Pozitivizm

Sekülarizm, sosyal bilimler, felsefe, ilahiyat ve hukuk gibi çok

çeşitli alanlarda, birbirinden farklı anlamlarda kullanılan tartışmalı bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır.

İslam dinine göre hayat, sadece bu dünyadan ibaret değildir

ve insan dünyada yaptıklarından hesaba çekilecektir. Dünya hayatının geçici olması ve insanın yaptığı davranışlardan

hesaba çekileceği gerçeği, ahiret hayatının varlığını gerekli kılar. Kur’an-ı Kerim’de yer alan “Ey kavmim! Bu dünya

hayatı bir sürelik yararlanmadan ibarettir, ahirete gelince

ebedilik yurdu işte orasıdır.” 26 ayeti; dünya hayatının geçici olduğuna, ahiret hayatının ise sonsuz olduğuna işaret

etmektedir.

Ahirete iman, dünyada yapılanların karşılığının verileceği

düşüncesiyle insan hayatına yön verir. İnsan, bu dünyada

Allah’ın (c. c.) rızasına uygun davranışlarda bulunmaya gayret ederken O’nun yasakladığı davranışlardan da kaçınmaya

çalışır. İslam inancına göre insan, dünyanın geçici nimetlerine aldanıp ebedî hayat olan ahiretini tehlikeye atmaz

5. Sekülarizm

3

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İnançla İlgili Meseleler - 1

4. ● Hz. İbrahim’den (a. s.) itibaren Arabistan’da yaşanan

ve tek Allah (c. c) (tevhid) inancına dayanan inanç sistemine denir.

● Bu inanca sahip olan kişiler, tek Allah’a (c. c) ve O’nun

birliğine inanmışlardır.

Yukarıda verilen bilgilerin ait olduğu inanç sistemi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zerdüştlük B) Hristiyanlık C) Yahudilik

       D) Haniflik      E) Putperestlik

5.

Tevhit inancı dışındaki dinlerde farklı inanç

özelliklere sahip, farklı görevleri olan birden

çok tanrı vardır. Bunların sayısıyla ilgili de

herhangi bir sınırlama yoktur. Örneğin

Şintoizmde Tsukiyomi Ay tanrısı, Amaterasu

Güneş tanrıçası, Susanowa ise fırtına ve deniz

tanrısıdır. Şintoizmde bunlar dışında daha

yüzlerce tanrı vardır. Hinduizme göre Brahma,

yaratıcı; Vişnu, koruyucu; Şiva ise yok edici

tanrıdır.

Bu parçada sözü edilen inanç türü aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Politeizm B) Monoteizm C) Teizm

D) Ateizm E) Materyalizm

6. Tanrının doğasını ve evrenle Tanrı arasındaki ilişkiyi

açıklayan; kişisel, mevcut ve aktif olarak evrenin kuruluş ve yönetiminden sorumlu bir Tanrı betimlemesi

içeren, bu Tanrı’nın çeşitli yollarla din gönderdiğini savunan düşünceye verilen ad, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ateizm B) Deizm C) Panteizm

D) Teizm E) Agnostisizm

1. Tanrı ile evreni bir, aynı ve özdeş kılan anlayıştır. Bu anlayışa göre, Tanrı’nın evrenden ayrı ve bağımsız bir varlığı

yoktur. Aksine Tanrı doğada, nesnelerde ve her şeyde vardır. Her şey Tanrı’dır. Tanrı evrenin kendisidir.

Bu parçada bilgisi verilen düşünce aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Ateizm B) Deizm C) Panteizm

D) Sekülarizm E) Agnostisizm

2. Bu inanç türünde herhangi bir vahyedilmiş dine bağlı olmaksızın, Tanrı’nın varlığı kabul edilmekle birlikte, O’nun

ilim ve irade gibi sıfatları kabul edilmez. Peygamber, kutsal

kitap, cennet ve cehennem, melek ve şeytan gibi kavramların hiçbirini kabul etmeyen bu inanca göre, mutlak bilgiye

ulaşmanın yolu vahiy ve peygamberler değil, doğa, bilim

ve akla dayanır. Bu inanca göre insan aklı yeterli olduğu

için vahiy ve kutsal kitaplara da gerek yoktur.

Bu parçada sözü edilen iman anlayışı aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Teizm B) Deizm C) Ateizm

      D) Politeizm      E) Monoteizm

3. “Mutlu ve bahtiyar olmak için hayatın cesette değil, ruhta

olduğuna kanaat etmeliyiz. Şu halde ruhun isteklerinin en

birincilerinden olan beka ve ebedi saadet ancak dinle sağlanabilir. Allah’a ve ahiret gününe iman edilmedikçe ruhun

ihtiyacı temin edilmiş olmaz.” Tolstoy

Bu parça verilenler aşağıdakilerden hangisinin önemini ortaya koymaya yöneliktir?

A) İhlaslı davranmanın

B) Ahlaklı olmanın

C) İman etmenin

D) İbadet etmenin

E) Kul hakkının

4

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İnançla İlgili Meseleler - 1

10. “Tanrı’nın var olduğu ve maddenin yaratıldığı görüşü” veya

“Tanrı’nın olmadığı ve maddenin ezeli olduğu görüşü” gibi

belli bir görüşü savunmasa da, bunun yerine tüm bu

görüşlerin aynı derecede bilinemez olduğunu savunan

düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

A) Politeizm B) Agnostisizm C) Ateizm

  D) Deizim E) Sekülarizm

11. 19. yüzyılın başlarında Rusya coğrafyasında ortaya çıkan

ve kısa süre içinde entelektüel çevrenin benimsediği dünya

genelinde kabul gören büyük felsefe akımları arasına girmiştir. Bu görüşü savunanlar, insanın yaşadığı dünyanın

da içinde bulunduğu evrendeki her şeyin anlamsız ve tamamen değersiz olduğunu savunurlar. Aynı zamanda tanrı

kavramını da kabul etmezler.

Yukarıda verilenler aşağıdaki inanç sistemlerinden

hangisi için geçerlidir?

A) Politeizm B) Nihilizm C) Sekülerizm

D) Agnostisizm E) Materyalizm

12. Tanrı’nın varlığını ve âlemin yaratıcısı olduğunu kabul

ederler. Fakat O’nun âleme, insana müdahil oluşunu kabul

etmezler, vahyi ve nübüvveti reddederler. Bu yönüyle özellikle Tanrı’nın diriltme, rızıklandırma, cezalandırma ve affetme gibi sıfatlarını yok sayarlar. O’nu yaratılış sonrasında

evrenle ilgilenmeyen bir Tanrı olarak görürler.

Bu parçada sözü edilen inanç türü aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Politeizm B) Agnostisizm C) Ateizm

D) Deizim E) Sekülarizm

7. I. Tanrı’nın sonsuz güç ve kudret sahibi olduğuna, her

şeyi bildiğine, gördüğüne, duyduğuna ve takdir ettiğine,

adalet ve hayır sahibi olduğuna inanmaktır.

II. Tanrı’nın varlığına inanmakla birlikte zamanla Tanrı’nın

yaratma dışındaki sıfatlarını reddeden düşüncenin adıdır.

Yukarıda verilen açıklamalar aşağıdaki inanç sistemlerinden hangileriyle ilişkilendirilebilir?

I II

A) Teizm Deizm

B) Ateizm Deizm

C) Agnostisizm Deizm

D) Teizm Politeizm

E) Teizm Agnostisizm

8. “Şayet yerde ve gökte Allah’tan başka ilahlar olsaydı, yerin

ve göğün düzeni bozulurdu...” (Enbiya, 21:22)

Bu ayette aşağıdaki inanç sistemlerinden hangisi eleştirilmektedir?

A) Tek tanrıcılık

B) Çok tanrıcılık

C) Bilinemezcilik

D) Gizemcilik

E) Tanrı tanımazlık

9. Günümüzde siyasi, sosyal, ekonomik, vb. birçok alanda

etkisini gösterir. Pahalı ev, lüks araba, yüksek makam, hayattaki başarının göstergeleri olmaktadır. Bireylerin para ve

materyalleri kişisel mutluluk ve sosyal ilerleyişlerine giden

bir yol olarak görmesi toplumda birçok soruna yol açmaktadır. Gösterişli hayatla insanları özendirmekte bu durum

kötü niyetli grupların kendi ideolojilerinin yayılmasına

sebep olmaktadır.

Bu parçada verilen düşüncelerde hangi inanç sistemi

eleştirilmektedir?

A) Dünya hayatına odaklana sekülarizm

B) Tek tanrı inancını ele alan monoteizm

C) Bilinemezciliği ele alan agnostasizm

D) Tanrı tanımazlığı ele alan ateizm

E) Maddenin geçekliğini ele alan materyalizm

1

PERFORMANS TESTI

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası İnançla İlgili Meseleler - 2 23

4. Tanrıtanımazlar, Allah’ı inkar etmenin yanı sıra evrenin

varlığını ve evrende meydana gelen olayları da tesadüfe

bağlarlar. Bilimsel bir sebebini bulamadıkları tüm olayların

bir tesadüf sonucu meydana geldiğini savunurlar. Tanrı’nın

yokluğunu iddia edip onun varlığı hakkında ileri sürülen

tüm delilleri çürütmeye çalışarak bunların yetersiz olduğunu söylerler.

Bu parçada verilen bilgiler aşağıdaki inanç sistemlerinden hangisiyle ilişkilidir?

A) Politeizm B) Sekülarizm C) Ateizm

D) Agnostisizm E) Deizm

5. Orta Çağ Avrupa’sında kilisenin bilime, sanata, felsefeye

karşı baskıcı ve olumsuz tutumu, buna karşı 14. yüzyıllarda

başlayan aydınlanma hareketleriyle birlikte düşüncenin kilisenin egemenliğinden kurtulması sonucunda bilim, sanat,

politika ve felsefe alanlarında etkisini artırdı, güç kazandı.

Çünkü onlara göre kilise Tanrı kavramını kullanarak insanlara karşı baskı uyguluyor, onları maddi - manevi sömürüyor ve kendisi de herkese hükmeden bir tavır sergiliyordu.

Bu yüzden bilim ve sanatta özgürleşip ilerlemek için başta

Tanrı olmak üzere dini kavramlardan kurtulmak gerektiğine

inandılar.

Bu parçada verilen bilgiler aşağıdaki inanç sistemlerinden hangisiyle ilişkilidir?

A) Politeizm B) Ateizm C) Sekülarizm

D) Agnostisizm E) Deizm

6. Ateizm, Allah’ı insan yaşamına dahil etmeyen, hatta buna

gerek bile duymayan görüş olarak ifade edilmektedir. Bu

anlamıyla ateizm, dinî inançsızlığa ve dinden kaynaklanan

tüm değerler ile dinlerin hepsine karşı olmak demektir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi ateist düşüncelerdendir?

A) Tüm metafizik inanç ve ruhanî varlıkları reddetmek.

B) Evrenin bir yaratıcı tarafından var edildiğini kabul etmek.

C) Tanrının birden çok olduğuna inanmak.

D) Evrenin tek bir yaratıcısının olduğunu kabul etmek.

E) Dinsel bilgiye sadece akıl yoluyla ulaşılabileceğine

inanmak.

1. ● Sözlük anlamı “Çok tanrı inancı” demektir.

● Evrende birden çok tanrı vardır ve hepsinin ayrı ayrı

görevleri bulunmaktadır.

● Bu inanç sistemleri sonradan ortaya çıkmıştır. Çünkü

insanlar ilk olarak tek Allah’a inanıyorlardı. Zamanla

Tevhid inancından uzaklaşan bazı toplumlarda çok

tanrı inancını benimsendi.

Yukarıda verilen düşünceleri savunan inanç aşağıdakilerden hangisidir?

A) Politeizm B) Ateizm C) Sekülarizm

D) Agnostisizm E) Deizm

2. “Akıl, vahiyle uyum içindedir. Ya da vahiy akla uygun olmalıdır. Dinin kutsal kitabı, aklın ışığında analiz edilmeli

ve mistik öğelere ve mucizelere yer verilmemelidir.” düşüncelerinden anlaşılacağı gibi söz konusu inanş, peygamberlere ve dinlere gerek olmadığı ve bir tür “doğal din”

düşüncesini benimseyip savunmaktadır.

Bu parçada verilen bilgiler aşağıdaki inanç sistemlerinden hangisiyle ilişkilidir?

A) Politeizm B) Ateizm C) Sekülarizm

D) Agnostisizm E) Deizm

3. – Tanrının varlığını insanoğlu “hiçbir zaman” bilemeyecektir; çünkü Tanrı gibi kavramlar insan aklının ve duyularının dışında deneyim gerektiren varsayımdır.

– Tanrının varlığını insanoğlu “şu anki bilgi düzeyiyle” ve

mantıksal yordamlarla irdeleyemez. Tanrı gibi metafiziksel kavramlar anlaşılması mümkün olmayan, kesinlikten uzak inançlardır.

Yukarıda verilenler aşağıdaki inanç sistemlerinden

hangisi için geçerlidir?

A) Politeizm B) Pozitivizm C) Sekülarizm

D) Agnostisizm E) Deizm

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İnançla İlgili Meseleler - 2

10. “Yeryüzündeki yaşam şüphesiz ki birçok temel koşula bağlıdır. Bu koşulların herhangi bir yerde, herhangi bir zaman

süreci içinde ve sadece rastlantı sonucu olarak birbirine

önemli bağlarla bağlı bulunmaları matematiksel olarak imkânsızdır.” (Cressy Morrisson)

Bu parçada eleştirilen inanç sistemi aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Teizm B) Ateizm C) Deizm

     D) Agnostisizm      E) Panteizm

11. Tüm tanrılara ve ruhsal varlıklara olan metafizik inançları

ve dinleri reddeden; doğruluğuna inanılan gerçekliği inanç

yoluyla açıklamayı kabul etmeyen bir felsefi düşünce akımıdır. İnanç koşullanmalarını, görünmeyen yaratıkları ve

olayları reddeder.

Parçada verilenler aşağıdaki inanç sistemlerinden

hangisi için geçerlidir?

A) Politeizm B) Materyalizm C) Sekülarizm

D) Agnostisizm E) Teizm

12. İslam dininde “iman;

● Allah’ın (c. c.) bir ve tek olduğuna kalben, samimiyetle

tereddüt etmeden inanıp Hz. Muhammed’in (s. a. v.)

peygamberliğini kabul etmektir.

● Hz. Muhammed’in (s. a. v.) Kur’an - ı Kerim aracılığıyla

getirdiklerine inanmak ve bunları dil ile söylemek, kalp

ile de onay vermektir.

Yukarıda verilenlere göre aşağıdakilerden hangisi

“iman” kavramının içeriği arasında yer almaz?

A) Şüphe duymak B) Teslim olmak

C) Kabul etmek D) Güven duymak

     E) Tasdik etmek

7. Tüm dinleri reddeden ancak tanrının varlığını kabul eden

inanç şeklidir. Dinler reddettiği için peygamberler, kutsal kitaplar, cennet ve cehennem, melek, şeytan gibi kavramların hiçbirinin bu inançta yeri yoktur. Sadece evreni ve doğa

kanunlarını koyan, ardından da evrene ve insanlığa hiç bir

müdahalesi olmayan tanrıya inanılır.

Bu parçada verilen bilgiler aşağıdaki inanç sistemlerinden hangisiyle ilişkilidir?

A) Politeizm B) Deizm C) Ateizm

      D) Agnostisizm     E) Nihilizm

8. Her şeyi kapsayan içkin bir Tanrı’nın varlığı, Evren’in ya da

doğanın Tanrı ile aynı olduğu görüşüdür.

Parçada verilenler aşağıdaki inanç sistemlerinden

hangisi için geçerlidir?

A) Politeizm B) Ateizm C) Sekülarizm

D) Panteizm E) Teizm

9. Aşağıdakilerden hangisi “Agnostisizm” için söylenemez?

A) Yaşadığımız dünyadaki tüm akış ve düzen durumu, pozitivizmin inancı çerçevesinde kalan ”bilgi” sayesinde

oturtulmuştur inancı benimsenmiştir.

B) Teolojik anlamda Tanrı’nın varlığının ya da yokluğunun,

bilimsel olarak da evrenin nereden türediğinin bilinmediğini veya bilinemeyeceğini ileri süren felsefi bir akımdır.

C) Dinlerin Tanrısını veya başka bir yaratıcının varlığını

veya yokluğunu kabul etmek için bilimsel kanıt gerekir.

D) Hakkında yeterli delil olmadığı için Tanrı’nın varlığını

kabul etmemek şeklinde ifade etmek uygundur.

E) Tanrı’nın varlığı konusunda yargıda bulunmaktan kaçınmak, bir tür şüphecilik veya kararsızlık olarak değerlendirilir.

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İnançla İlgili Meseleler - 2

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

4. Dinler, inanç ve ibadetleri bakımından birbirlerinden farklıdır ancak amaçları bakımından birbirlerine benzer yönleri vardır. Bunlardan biri de dinlerin, insanların mutlu ve

huzurlu olabilmeleri için bazı ilkelere uyulmasını öğütlemeleridir. Bu yüzden insanlara bazı ahlak ilkelerinin bütün

dinlerde ortak olması bu ilkelerin evrensel olduğunu gösterir.

Bu parçada verilenlerden hareketle dinlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır?

A) Kapsayıcı olmaları

B) Adalet duygusu içermeleri

C) İbadeti önemsemeleri

D) Bütünleştirici olmaları

E) Hayatı anlamlandırmaları

5. Genellikle laiklik ile karıştırılan bir kavramdır. Bu inanca

göre, bir topluluk içinde bireylerin din,ahiret ve benzeri manevi duygu ve düşünceler haricinde dünya meselelerine

daha dünyevi pencerelerden bakmalarıdır.

Parçada verilenler aşağıdaki inanç sistemlerinden

hangisi için geçerlidir?

A) Politeizm B) Materyalizm C) Sekülarizm

D) Pozitivizm E) Teizm

6. Aşağıdakilerden hangisi yeni dinî hareketlerin özelliklerinden değildir?

A) Toplumda yaygın olan dinî anlayışa karşı bir tutum içindedirler.

B) Üyelerini kendi dinî, sosyal ve kültürel anlayışlarını öğreten bir sürece tabi tutarlar.

C) Dine karşı aklî yaklaşımı kabullenirler.

D) Karizmatik ve otoriter bir lider etrafında toplanılır ve

üyelerin lidere tam bir teslimiyeti beklenir.

E) Birbirinden farklı dinî inanç ve anlayışlar sentezlenere

çağın insanını etkileyecek şekilde sunulur.

1. Aşağıdakilerden hangisi yeni dinî hareketlerin özelliklerinden biri değildir?

A) Dünyanın sonunun çok yakın olduğu belirtilmektedir.

B) Dine akli yaklaşım sergilenir, akla uymayan her şey

reddedilir.

C) Harekete yeni üye katmak için misyonerlik faaliyetleri

yapılır.

D) Toplumda yaygın olan dinî anlayışa karşı bir tutum içindedirler.

E) Otoriter bir lider etrafında toplanılır ve lidere tam teslimiyet beklenir.

2. Güncel olarak, “Tanrı’nın yokluğunu kanıtlamak için özel

bir çaba içine girmeyen, ancak hayatını da Tanrı’nın varlığı

kabulüne göre düzenlemek” anlamına gelmektedir.

Parçada verilenler aşağıdaki inanç sistemlerinden

hangisi için geçerlidir?

A) Politeizm B) Ateizm C) Sekülarizm

D) Agnostisizm E) Deizm

3. ● Doğal dünya ve mantığa dair yapılan gözlemlerin kaynağını oluşturan, dinsel bilgilere dolaysız olarak sadece

akıl ile ulaşılabileceği temeline dayanan, bu nedenle

esin ve vahye dayalı bütün dinleri reddeden tek Tanrı

inancıdır

● Mucizelerin, kehanetlerin, demagojilerin, dinsel dogmaların ve ilahi olarak nitelendirilen dinlerin reddedilmesini

savunur.

Parçada verilenler aşağıdaki inanç sistemlerinden

hangisi için geçerlidir?

A) Deizm B) Materyalizm C) Sekülarizm

D) Panteizm E) Teizm

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İnançla İlgili Meseleler - 2

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

10.

Hinduizm’de de birden çok tanrının varlığına inanılır. Örneğin, Brahma yaratıcı tanrı, Şiva yok edici tanrı, Vişnu koruyucu tanrı olarak kabul edilir.

Hinduizm dini aşağıdaki inançlardan hangisine örnek

oluşturur?

A) Politeizm B) Monoteizm C) Agnostisizm

D) Ateizm E) Satanizm

11. Genel olarak tanrının var oluşunu, ruhun ölümsüzlüğünü,

iradenin özerkliğini, aklın otoritesini, değerlerin nesnelliğini,

bilginin imkanını, tarihin mutlu sonunu yadsıma türünden

bir reddiye dışında, bir de umutsuzluk, düş kırıklığı duygusu içeren eden görüştür.

Bu parçada bilgisi verilen inanç sistemi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Deizm B) Sekülarizm C) Politeizm

D) Nihilizm E) Pozitivizm

12. Dinimizde kişinin iman etmesi için kesin bir bilgiye sahip olması, tasdikini kesin ve net bir şekilde yapması gerekmektedir. Bu açıdan bakıldığında şüphe, bilememe, tereddüt

hâli, kararsızlık, belirsizlik vb. hususlar imanla ve tasdikle

bir arada değerlendirilebilecek kavramlar değildir.

Parçada verilenler özellikler aşağıdakilerden hangisine

karşı eleştiri niteliğindedir?

A) Deizm B) Sekülarizm C) Politeizm

D) Agnostisizm E) Pozitivizm

7. ● Tanrı ruhtur. Bu yüzden görülemez ve dokunulamaz.

● Tanrı, kendisini vahyetmeyi seçmedikçe, bizim duyularımız tarafından anlaşılamaz.

● Kur’an-ı Kerim, Tanrı’nın varlığının evrende açıkça görülebileceğini ve kendi yüreğimizde hissedilebileceğini

bildirir.

Kutsal kitaplardan verilen örnekler, aşağıdaki inanç

biçimlerinden hangisini eleştirmeye yöneliktir?

A) Sekülarizm B) Monoteizm C) Politeizm

D) Deizm  E) Agnostisizm

8. Agnostisizm “Tanrı’nın varlığının” bilinemez olduğunu savunur. Dinlerin Tanrı’dan gelmediğini söyler ve dinlerin Tanrısı’nı da reddederek başka bir Tanrı’nın, bir yaratıcının var

olup olmadığının hiçbir zaman bilinemeyeceğini savunur.

Bu bakımdan Agnostisizm kendini, “kesinlikle Tanrı vardır.”

diyen inanç sistemi ile “kesinlikle Tanrı yoktur.” diyen inanç

sisteminden ayrı tutar.

Parçada verilenlere göre agnostisizmin kendini soyutladığı inanç sistemleri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Pozitivizm - Satanizm

B) Teizm - Ateizm

C) Pozitivizm - Ateizm

D) Natüralizm - Deizm

E) Teizm - Düalizm

9. Var olan her şey, insana farklı şekillerde görünse de maddedir.

Bu görüşü savunan inanç türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Politeizm B) Monoteizm C) Agnostisizm

D) Ateizm E) Materyalizm

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Yahudilik ve Hristiyanlık 24

1. Hristiyanlığın Tarihçesi

Hristiyan, Mesih’e bağlı demektir. Bu kelime Yunanca “Hristos”tan gelmektedir. İbranice Maşiah olup yağlanmış anlamına gelir. İncil’de Hristiyan ve Hristiyanlık gibi terimler yer

almaz. Bu terimler ilk defa Hz. İsa’dan yirmi-otuz yıl sonra

Antakya’da kullanılmıştır.

2. Hristiyanlığın İnanç Esasları

Teslis İnancı: Hristiyanlar, Baba, Oğul ve Kutsal Ruh adı

altında üç kişilikte tek bir Tanrı’nın varlığına inanırlar.

Kutsal Kitap: Hristiyanlığın kutsal kitap külliyatına, Kitab - ı

Mukaddes denilir.

Peygamberlik: Hristiyanlık, Yahudilerin Kutsal Kitabını ve

burada geçen tüm peygamberleri kabul etmekle birlikte Hz.

İsa’yı peygamber olarak görmezler.

Vahiy: Hristiyanlık, Hz. İsa’nın diğer peygamberlerde olduğu

üzere bir vahiy aldığını kabul etmez.

3. Hristiyanlığın Ritüeller

Günlük Ritüeller: Ruhban sınıfına mensup olmayanlar (laikler) için sabah ve akşam olmak üzere günde iki defa ayin

söz konusudur.

Haftalık Ritüeller: Hristiyanlar, haftalık ayinlerini Pazar

günü yaparlar. En önemli ayin olması nedeniyle tüm Hristiyanların gelmesi beklenmekle beraber günümüzde özellikle

Avrupa ve Amerika’da katılım oranı düşüktür.

B) HRİSTİYANLIK

Katoliklik

Katolik kelimesi evrensel anlamına gelmektedir. Bu kilise,

kendisinin havari Petrus tarafından kurulduğunu ifade eder.

Ortodoksluk

Ortodoks kelimesi, doğru inanç anlamına gelmektedir. Kilise

kendisinin, havari Andreas tarafından kurulduğunu belirtir.

Ortodoks Kilisesi’nin en önemli kadim merkezi İstanbul’dur.

Protestanlık

Katolik Kilisesi’nin yaptığı uygulamaları protesto etmesi nedeniyle bu gruba Protestanlar denilmektedir.

Hristiyanlık Mezhepleri

1. Yahudiliğin İnanç Esasları

Yahudiliğin İslam dinindeki gibi bağlayıcı bir amentüsü

(inanç esasları) yoktur. Yahudilik inançtan ziyade pratiği öne

çıkaran bir dindir.

Tevrat’taki ‘On Emir pek çok Yahudi din bilgini tarafından

Yahudiliğin özeti kabul edilmiştir.

A) YAHUDİLİK

2. Yahudiliğin Ritüelleri

Günlük: Günlük ritüel, evde bireysel veya mabette cemaat

halinde, sabah, öğleden sonra ve güneş battıktan sonra dua

etmekten ibarettir. Erkekler, sabah ritüelinde, diğer vakitlerden farklı olarak başlarına ve omuzlara Tallit örterler.

Haftalık: Şabat (Cumartesi), haftanın en kutsal günüdür. Bu

günde Yahudiler hiçbir iş yapmazlar.

Yıllık: Yıllık ritüeller, dinî bayramlardır.

3. Yahudiliğin Sembolleri

Davud Yıldızı (Magen David), Menora, Mezuza, Tallit, Tefilin, Kippa

4. Yahudiliğin Kutsal Bayramları

Roş Aşana (Yahudilerin yılbaşısı), Yom Kipur (Roş Aşana’dan sekiz gün sonraya denk gelen Yom Kipur Yahudi takviminin en önemli bayramıdır), Pesah (Hamursuz bayramı,

Hamursuz bayramı (Nisan ayının 15’inde kutlanır.), Sukot

bayramı, Işıklar Bayramı Hanuka, Purim (Yahudilerin eski

İran’da yok edilmekten kurtulmalarını kutlar.)

5. Yahudiliğin Kutsal Mekânları

Bet Hamikdaş: Yahudilikte mabet denilince Kral Süleyman’ın MÖ. 967 - 960 yıllarında Kudüs’te yaptığıdığı Bet

Hamikdaş (Kutsal Ev) anlaşılır. Kral Süleyman tarafından

yaptırıldığı için ‘Süleyman Mabedi’ olarak ta bilinir.

Havra: Havra; gerek günlük gerekse haftalık ibadetin yapılması, kutsal kitaplârın okunması ve dini emirlerin öğrenilmesi için Yahudi cemaatinin toplandığı yapıyı ifade eder. Toplanmalar Şabat (Cumartesi) günü ve günde üç defa yapılır.

Ağlama Duvarı: Yahudilerin, Süleyman’ın (a. s.) Kudüs’te

yaptırdığı Beyt - ül - Makdis (Mescid - i Aksa) ten kaldığına

inandıkları ve kutsal kabul ettikleri duvardır.

Siyonizm: Kudüs bölgesinin yakınlarında yer alan Sion Dağı’ndan gelme bir sözcük olduğunu söylemek mümkün olmaktadır.

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Yahudilik ve Hristiyanlık

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

4. I.

Kubbet’üs - Sahra

II.

Havra (Snagog)

III.

Ağlama Duvarı

IV.

Sakrament

Yukarıda verilen ritüellerden hangileri Yahudi inancı

için geçerlidir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

       D) II ve III      E) I, II ve III

1. ● Yahudiliğe göre Tanrı; ataları İbrahim, İshak ve Yakup’la bir ahit yapmış ve onların soyunu kendisi için

özel bir millet olarak seçmiştir.

● Kutsal kitap Tevrat’ı diğer milletlere vermemiş, onu seçilmiş millet olarak kabul ettiği Yahudilere vermiştir. Seçilmişlik fikri, tarih boyunca Yahudileri diğer milletlerden

farklı kılmıştır.

Yukarıda verilenler Yahudiliğin temel özelliklerinden

hangisine örnek oluşturur?

A) Mesihçilik B) Mabet C) Seçilmişlik

      D) On emir     E) Kutsal toprak

2. ● Yazılı şey, kitap“ anlamlarına gelir. Hz. Davud’a (a. s.)

gönderilen ilahi kitaptır.

● İçinde 150 sure vardır, bu kitapta daha çok öğütler, dualar, ilahiler yer almaktadır.

● Bugün hiç bir nüshası yoktur.

Yukarıda verilen bilgiler, aşağıdaki kutsal kitaplardan

hangisi için geçerlidir?

A) İncil B) Mişna C) Kur’ân

      D) Tevrat E) Zebur

3. “De ki, Allah birdir. O Samed’dir. Doğurmamıştır ve doğurulmamıştır. O’nun hiçbir dengi yoktur.” (İhlas, 1 - 4)

Bu ayet, Hristiyanlık dininin özellikle hangi anlayışına

karşıttır?

A) Teslis B) Vaftiz C) Ahiret

      D) Kader E) Ayin

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Yahudilik ve Hristiyanlık

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

7. “İyi haber, müjde” anlamına gelen kutsal kitaptır. Bugün kilisece kabul edilmiş dört farklı türü vardır. Bunlar: Matta,

Markos, Luka ve Yuhanna’dır. Bu Markos’un en eskisi olduğu, Matta ve Luka’nın hem bunun eski şeklinden, hem

de kaybolan ve “O” denilen bir kaynaktan metinlerini aldıkları söylenmektedir. Yuhanna ise, oldukça geç yazılmış

mistik yönü ağır basmaktadır.

Yukarıda verilen bilgiler, aşağıdaki kutsal kitaplardan

hangisi için geçerlidir?

A) Zebur B) Mişna C) Kur’ân

      D) Tevrat        E) İncil

8. – Hz. İsa’nın doğduğu yerdir.

– Hz. İsa’nın davetine inanan on iki kişiye verilen addır.

– Baba, oğul ve kutsal ruh inancını ifade eden kavramdır.

– İnanç konularında birlikteliği sağlamak için din adamlarının yaptıkları toplantılardır.

Bu açıklamalarda Hristiyanlıkla ilgili aşağıdakilerden

hangisine ait bir bilgiye yer verilmemiştir?

A) Konsil B) Havari C) Teslis D) Vaftiz E) Nasıra

9. “Theodor Herzl’in başını çektiği bu hareket sekülar karakterlidir ve dinî hedefleri yoktur. Amaç, çağdaş politik milliyetçilik anlayışı çerçevesinde Yahudi kimliğini yeniden

oluşturmaktır. Bu akım mensuplarının Filistin’de bir Yahudi

devleti kurma çabaları II. Abdülhamit’in karşı koymasıyla

önce başarısız olur. Fakat İngiltere ve Amerika’nın desteğiyle David Ben - Gurion 14 Mayıs 1948’de İsrail Devleti’nin kurulduğunu resmen ilan eder.”

Bu parçada verilen bilgiler aşağıdakilerden hangisi

için geçerlidir?

A) Hasidilik

B) Reformist Yahudilik

C) Siyonizm

D) Ferisiler

E) Sadukilik

5. Yahudilik hem kendi içinde yer aldığı semitik gelenek hem

de diğer dinlerden farklı bir yapı arz ederek, hem muayyen

bir toprak hem de muayyen bir halkla özdeşleşmiş olma

gibi bir özelliğe sahipti. Yahudiler, Tanrı’nın kendileriyle

yaptığı ahdin bir sonucu olarak Tevrat’ın bütün emirlerini

hakkıyla yerine getirmek zorundadırlar. Ancak Tevrat’ın

emirlerinin büyük bir kısmı, vadedilen topraklarla Filistin

ile ilişkilendirilmiştir. Tevrat emirlerinin söz konusu özelliğinden dolayı Filistin dışında Tevrat’ın emirlerini hakkıyla

yerine getirmek mümkün değildir. Bu yüzden de, zorunlu

haller dışında Tevrat’ı dikkate alan Yahudilerin burada yaşamaları gerekir.

Bu parçada verilenler Yahudiliğin aşağıda verilen ilkelerinden hangisiyle ilişkilidir?

A) Mesih anlayışı     B) Vadedilmiş toprak

C) Seçilmişlik     D) Tek Tanrı anlayışı

E) Hz Musa’nın üstünlüğü

6.

Hristiyanlığa girebilmek için kilisede din adamı tarafından

çocuğu suya daldırarak ya da üzerine su serpilerek yapılan

tören. Bu işlem Hristiyanlarca kabul edilen asli günahtan

temizlenmek için yapılır.

Bu parçada verilen ritüel aşağıdakilerden hangisiyle

ilişkilidir?

A) Vaftiz B) Evharistiya C) Teslis

D) Mesihçilik E) Sakramentler

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Yahudilik ve Hristiyanlık

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

13.

Bu görselde verilen simge Yahudiliğin ve Yahudi kimliğinin

sembolü kabul edilir. Yahudilik simgesi olarak ilk kez Prag

Yahudi topluluğu tarafından kullanılmıştır. Günümüzde İsrail Devleti’nin bayrağında bulunur ve tüm Yahudiler için

evrensel bir sembole dönüşmüştür.

Parçada verilenler aşağıdaki Yahudilerin ritüellerinden

hangisiyle ilişkilidir?

A) Tefilin B) Mezuza C) Kippa

D) Havra E) Davud Yıldızı

14. ● Yahudiliğin kendi içindeki bölünmeler ve yozlaşmalar

ile anti - semitizmin giderek şiddetlendiği 18’inci yüzyıl

Polonyasında ortaya çıkan ve gücünü halktan alan bir

dini harekettir.

● Yahudiler açısından dini bir hareket olmanın ötesinde,

siyasi, sosyal ve psikolojik alanlarda yol açtığı gelişmeler dikkate alındığında çok boyutlu bir fenomen olarak

karşımıza çıkmaktadır.

Yukarıda verilen bilgiler aşağıdaki Yahudi akımlarından hangisiyle ilgilidir?

A) Reformist Yahudilik     B) Hasidizm

C) Muhafazakar Yahudilik     D) Siyonizm

    E) Ortodoks Yahudilik

10. ● “Allah: “Ey Meryem oğlu İsa, insanlara, beni ve annemi

Allah’ı bırakarak iki İlah edinin, diye sen mi söyledin?”

dediğinde: “Seni tenzih ederim, hakkım olmayan bir

sözü söylemek bana yakışmaz. Eğer bunu söyledimse

mutlaka Sen onu bilmişsindir. Sen bende olanı bilirsin,

ama ben Sende olanı bilmem. Gerçekten, görünmeyenleri bilen Sensin Sen.” (Maide, 5:116)

● “Cinleri Allah’a ortak koştular. Oysa onları O yaratmıştır. Bir de hiçbir bilgiye dayanmaksızın O’na oğullar ve

kızlar yakıştırıp - uydurdular. O ise nitelendiregeldikleri

şeylerden Yücedir, uzaktır. (En’am, 6:100)

Bu ayetlerde Hristiyan ve Yahudi inançlarından hangisi

eleştirmektedir?

A) Paskalya B) Vahiy C) Teslis

D) Vaftiz E) On Emir

11.

Erkeklerin bayram ve cumartesi günleri dışında, sabah ritüellerinde sol kollarına ve alınlarına muska şeklinde bağladıkları, içinde Şema Yisrael duasının yazılı olduğu iki

kutucuktan ve bir deri kayıştan ibaretti.

Parçada verilenler Yahudilerin ritüellerinden hangisiyle ilişkilidir?

A) Tefilin B) Mezuza C) Kippa

D) Havra E) Tallit

12. Her yıl Tevrat’ın yıllık olarak hatmedilmesi dolayısıyla yapılır. Çadırlar bayramının son günüdür. Bu gün Tevatın okunmasının tamamlanması ve yeniden başlama günüdür.

Parçada sözü edilen Yahudi bayramı aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Şavuot B) Fısıh C) Şapel

D) Sukot E) Simha Tora

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası İslam ve Bilim - 1 25

b) Küttab

Mektep kelimesiyle eş anlamlı olan küttâb Osmanlılar’da

mektephâne, mekteb-i sıbyân, sonraları ise ibtidâî mektep

ve ilk mektep gibi adlarla anılmıştır. Batılı yazarlar ise daha

çok Kur’an okulu adını kullanmışlardır. Bu okulların tam olarak hangi tarihte ortaya çıktığı belli değilse de Emevîler ve

Abbâsîler döneminden beri en yaygın temel eğitim kurumları

olduğu bilinmektedir.

Küttablar, varlılarını İslam dünyasında uzun bir süre devam

ettirmişlerdir.

c) Medreseler

Medrese kelimesi, Arapça “Derase” kökünden gelir. “Talebenin ilim öğrendiği yer” manâsında olup, özellikle sıbyan

mektebinin üstünde eğitim ve öğretim yapılan tahsil müesseseleri anlamını taşır. Müslümanlar, öğretim merkezi rolünü üstlenen mescitlerin yanında, bir müddet sonra medrese

denen yeni eğitim ve öğretim kurumları ihdas ettiler. Daha

önceki devirlerde bu seviyelerde eğitim ve öğretim müesseseleri olduğu halde ilk olarak Nişabur havalisinde kurulan

eğitim ve öğretim müesseselerine bu adın verildiği anlaşılmaktadır.

d) Camiler

İslam, bir din olması hasebiyle merkeze ibadetleri alan bir

eğitim anlayışı geliştirmiştir. Bu sebeple ibadetlerin ifa edildiği mescit ve camilerin inşası, ilk düşünülen faaliyetler olmuştur. İslam Medeniyeri’nin cami merkezli bir medeniyet

olduğunu bile söylemek mümkündür.

Arapça isminden de anlaşılacağı gibi câmi, halkı toplayan

veya halkın toplantı yeri anlamlarına gelmektedir. Bu yüzden

sosyal müesseselerimizin başında gelen câmiler hem ibadet

yeri, hem de cemaatin toplu bulunması nedeni ile memleket,

muhit ve mahalleye ait işlerin görüşülüp karara bağlandığı

yerdir.

Din, Allah tarafından, vahiy meleği aracılığıyla gönderilen,

peygamberi ve kutsal kitabı olan, hayata yön veren inanç,

ibadet ve ahlak kurallarının bütünüdür.

Bilim ise akıl, deney ve araştırma yolu ile elde edilen bilgilerin, sistemli bir biçimde incelenmesidir. Dinin kaynağı vahiy,

bilimin kaynağı ise akıl ve duyulardır.

Din kaynağı itibariyle ilahi olmasına karşın, bilim Allah’ın

yarattığı varlıkları yine onun verdiği akıl sayesinde incelediğinden ilahî yönü olmakla beraber, aynı zamanda insanidir.

Yani bilim, insan ürünüdür. Hem din hem de bilim, ortaya

koyduğu bilgilerle insanların anlam arayışına cevap vermeyi,

insanlığa hizmet etmeyi amaçlar.

A) DİN - BİLİM İLİŞKİSİ

İslam, hayatın medeni bir insan tasavvuruyla başladığı tezini savunmaktadır. İlk insan, aynı zamanda ilk peygamberdir. Bu sebeple de ilim - vahiy birlikteliği İslam tarihinde hep

önemli olagelmiştir.

Kur’an-ı Kerim’de ilk insan ve ilk peygamber Hz. Adem’i yarattıktan sonra, dünyaya yerleşip kendilerinden faydalanabilmeleri için ona eşyanın isimlerini ve özelliklerini öğrettiğini ve

bu ilk insana isimlerin delalet ettiği varlıkları anlama yeteneği

verildiği bildirilmektedir.

Diğer yandan her bir peygamberin bazı meslekleri icra etmesi de bu mesleklerin gelişmesine ve yaygınlaşmasına sebep

olmuştur.

B) İSLAM MEDENİYETİNDE BİLİM

VE DÜŞÜNCENİN GELİŞİMİ

a) Camiler

Camiler İslamda baştan itibaren birer ibadet ve aynı zamanda da eğitim yerleri olarak karşımıza çıkar. İlk eğitici de bizzat Hz. Peygamberin kendisidir.

Hz. Peygamber, mescidde sahabesine Kur’an’ı açıklıyor ve

dinin prensiplerini öğretiyordu. Caminin bir eğitim yeri olarak

değerlendirilmesi şeklindeki bu usul, günümüze kadar devam etmiştir.

C) İSLAM MEDENİYETİNDE EĞİTİM KURUMLARI

2

KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam ve Bilim - 1

ı) Rasathane

Rasathane, astronomik gözlemler yapmaya yarayan özel

bina ve evlere denir. Orta Çağ boyunca benzerine rastlanmayacak ölçüde sürekli ve sistemli rasathaneler, ilk olarak

İslam dünyasında ortaya çıkmıştır İslam tarihinde tam teşkilatlı ilk büyük rasathane Merâga Rasathanesi’dir. 1259

yılında İlhanlı Hükümdarı Hülâgû tarafından Merâga’da yaptırılan bu rasathane hükümdarın ikametine tahsis edilmiş

köşk, cami, zengin bir kütüphane ve çeşitli hizmet binalarıyla

külliye halindedir. İçinde, geniş çaplı gözlem aletleri bulunan

rasathanenin yöneticiliğini Nasîrüddîn Tûsî üstlenmiş, onunla birlikte diğer astronom ve matematikçiler çalışmıştır.

i) Şifahane

Şifahane İslam dünyasında klasik hastanelerin genel adı

olup bimaristan adıyla da bilinir. Bîmâr hasta anlamına gelen bir kelimedir. Başlangıç döneminde bimaristan adıyla

anılan hastanelerin Selçuklular’da daru’ş-şifa veya daru’l-afiye ismiyle anıldıkları görülmektedir. Osmanlılar zamanında

ise daru’ş-şifa ile birlikte daha çok daru’s-sıhha, şifahane,

bîmârhane ve tımarhane kelimelerini kullanılmıştır. İlk İslam

şifahanesi Hz. Peygamber (s. a. v.) tarafından, Hendek Gazvesi sırasında yaralanan Sa‘d b. Muaz (r. a.) ve diğer yaralılar için seyyar savaş hastanesi olarak kurulmuştur. Savaşta

tıbbî hizmet veren hanımlardan birisi olan Rüfeyde el-Ensariyye (r. a.) ilk seyyar sahra hastanesini kurmuştur. Doktor

olduğu bilinen bu hanımın yaralıları tedavi ettiği çadır, “Rüfeyde’nin çadırı” diye biliniyordu.

Matematik

İslam dünyasında matematik bilimi; aritmetik, geometri, astronomi gibi bilim dallarıyla iç içe gelişmiştir.

Geometri

Matematik ilminde çığır açan Müslüman matematikçiler, “geometri”de; “modern geometri”ye temel teşkil edecek, önemli

çalışmalar yapmışlardır. İlk defa cebiri, geometriye uygulamak fikri, İslam matematikçilerin eseri olmuştur.

Astronomi

Müslümanlar arasında kısa zamanda birçok astronomi bilgini yetişmiş, bu bilginler önemli buluşlar yapmıştır. Batlamyus’un hazırlamış olduğu astronomi cetvelindeki yanlışlıklar

giderilmiş, zîc adı verilen yeni ve mükemmel astronomi cetvelleri hazırlanmıştır.

Fizik - Kimya

Fizik alanında çalışmalar yapan bilginlerden biri de İbnül

Heysem’dir. ibnül Heysem, cisimlerin düşme hızı ile zaman

ve mesafe arasındaki ilişkiyi biliyordu. Kaldıraçlar ve atmosferin kalınlığı ile ilgili çalışmalar yapmıştır.

e) Daru’l-kurra

Daru’l-kurra; Kur’an öğretilen ve hâfız yetiştirilen mekteplerin, kıraat eğitimi yapılan medrese veya bölümlerin genel

adıdır. Bir başka ifadeyle daru’l-kurra, Kur’an-ı Kerim okuma

ilmini uzmanlık derecesinde öğreten okullara verilen isimdir.

f) Beytü’l-hikme (Bilgelik Evi)

İslam medeniyetinde yüksek seviyede ilmi araştırmaların yapıldığı eğitim kurumlarıdır.

Abbasiler zamanında Bağdat’ta kurulan ve içinde kütüphane, rasathane gibi bölümler barındıran Beytü’l Hikme’de Yunanca ve Farsçadan birçok kitap Arapçaya çevrilmiştir. Astronomi, matematik, tıp gibi dünyevî ilimlerle ilgili çalışmalar

yapılmıştır.

g) Daru’l-hadis

Hadis ilimlerinin öğretildiği ve hadis ilimlerinde uzmanların

yetiştirildiği yüksek öğretim kurumlarıdır. Hadis dersleri önceleri mescitlerde o şehrin hadisçileri (muhaddis) tarafından

verilirdi. Bu mescitler aynı zamanda ilmî seyahatleri dolayısıyla şehre gelen meşhur muhaddislerin hadis derslerine de

tahsis edilirdi. Ders halkalarının ve onlara iştirak eden öğrencilerin çoğalması sebebiyle camiler dışında yeni müesseselere ihtiyaç duyuldu. Nişabur’da daru’l - hadis adıyla hadis

medreseleri kurulmuştur. Ancak müstakil bir öğretim müessesesi olarak daru’l-hadisler ilk defa Şam’da inşa edilmiştir.

h) Kütüphane

Müslümanların kitaba olan sevgi ve saygıları, yazılı eser alanında İslam medeniyetinin önemli yer tutmasını sağlamıştır.

Ancak kütüphanenin kurulabilmesi için kitabın çok olması

gerekir. Hz. Peygamber (s. a. v.) zamanında yazılı eserlerin

çok az olması nedeniyle bir kütüphaneden bahsetmek mümkün değildir. İslam âleminde ilk kütüphaneler, Kur’an-ı Kerim

ve hadis ağırlıklı olarak Emeviler Dönemi’nde birer okul olarak da görev yapan mescitlerde ortaya çıkmıştır. Özellikle

papirüs yanında kâğıdın yazı malzemesi olarak kullanılmaya

başlanması ve Harun Reşid tarafından 794’te Bağdat’ta bir

kâğıt fabrikası kurdurulmasının, kütüphanelerin zenginleşmesine olumlu tesirleri olmuştur.

3

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam ve Bilim - 1

4. Bireyin içinde yaşadığı toplumda kendi hak ve sorumluluklarının gereğini yerine getirebilmesi, insanlar arasındaki

ilişkileri düzenleyen kurallar sayesinde mümkündür. Bu

kurallar bireyleri koruyan, eşitlikçi ve adil nitelikte olmalıdır. İnsanlar arası anlaşmazlıklarda, sorunun çözümü için

bireysel kanaatler veya yöntemler değil, hukuki yollar kullanılmalıdır. Örneğin Hz. Peygamber, yaşadığı toplumun

yanlış bir uygulaması olan kan davalarını kaldırmıştır. Kan

davalarının yasaklanmasının muhtelif sebepleri olmakla

beraber, temelde bireylerce gerçekleştirilen kanunsuz cezalandırmanın önüne geçilmek amaçlanmıştır

Bu parçada verilenler, İslam medeniyetinin hangi özelliğine örnek olur?

A) Kamu yararının gözetilmesi

B) Cezalarda bireysellik

C) Adaletin gözetilmesi

D) Helallerde genişlik

E) Tekliflerde kolaylık

5. 16 yaşında tıp ilmini öğrenmek için kitaplar okumaya başlar.

Kısa zamanda tıbbi bilgileri öğrenmek bir yana, yeni tedavi

yöntemleri de geliştirir. 19 yaşına geldiğinde ise tıp doktoru

olur. Küçük ve büyük kan dolaşımını birbirinden ayıran ilk

Müslüman ilim adamıdır. “Kanun” adlı eserleri ölümünden

100 yıl sonra Latince’ye çevrilmiştir. Başta Fransa’nın en

meşhur tıp fakülteleri olan Montpellier ve Louvain üniversiteleri olmak üzere Avrupa’daki tıp fakültelerinde temel kitap

olarak okutulmaya başlanmıştır.

Bu parçada hakkında bilgisi verilen Müslüman bilim

insanı aşağıdakilerde hangisidir?

A) Kindi B) Harezmi C) Farabi

     D) İbni Sina         E) Razi

1. Kur’an-ı Kerim’in cümlelerinin doğru anlamlarına ilişkin

nispeten nesnel açıklamalar getirmeyi ve Kur’an’ı kaynak

edinen diğer dini bilim dallarına da Kur’an-ı Kerim’in anlaşılması konusunda sağlıklı bir zemin sağlamayı amaçlar.

Bu bakımdan İslam dininin anlaşılmasına yönelik olarak

geliştirilmiş disiplinler arasında önemli bir yeri bulunmaktadır.

Bu parçada sözü edilen İslami disiplin aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Fıkıh B) Siyer C) Tefsir

      D) Akaid        E) Tarih

2. İslam medeniyetinin temelleri Kuran-ı Kerim ve Sünnete

dayanmaktadır. Ayet ve hadis çerçevesinde oluşturulan

İslam medeniyeti, Müslüman halklar tarafından ileri sürülen her türlü maddi ve manevi kültür unsurlarından oluşmaktadır. Tarihi süreç içerisinde diğer medeniyetlerin İslam

medeniyetinin oluşumuna katkısı olmuştur. Müslümanlar,

Mısır, Suriye, Anadolu, Mezopotamya, Mavereunehir ve

Hindistan’ı fethetti. Müslümanlar bu medeniyetlerden yararlandı ve İslam medeniyetinin doğuşuna katkıda bulundu.

Aşağıdakilerden hangisi İslam medeniyetinin temel

kaynaklarından biri değildir?

A) Fıkıh kitapları B) Kelam Kitapları

C) Kur’an-ı Kerim D) Hz. Muhammed’in hayatı

   E) İslam öncesi Mekkelilerin dinî inançları

3. İslam’ın ahlaki ilkelerinin bireyler tarafından içselleştirilmesini esas alan bir disiplindir. İslam tarihinde bu alanda Mevlâna, Ahmet Yesevî, Hacı Bektaş Veli, Yunus Emre gibi pek

çok mutasavvıf önemli eserler vermişlerdir.

Bu parçada verilen bilgiler aşağıdaki disiplinlerden

hangisiyle ilişkilidir?

A) Hadis B) Tefsir C) Fıkıh

     D) Tasavvuf        E) Akaid

4

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam ve Bilim - 1

6. İslam inanç esaslarından biri olan peygamberlere iman,

onların hayatlarını öğrenmeyi gerektirir. Bilgi, imanın

önemli bir boyutunu oluşturur ve inanç bilgi ile güçlenir. Bu

yüzden Hz. Muhammed’e (s. a. v.) inanan her Müslümanın

onun hayatını bilmesi gerekir.

Hz. Muhammed’in hayatını anlatan kitaplara genel olarak verilen ad, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kelam B) Siyer C) Fıkıh

      E) Tefsir        E) Akaid

7. Kur’an-ı Kerim’de evren ile ilgili ayetlerden de ilham alan

Müslümanlar, değişik yerlerde rasathaneler kurarak önemli

çalışmalar yapmışlardır. Battani, dünyanın ekvatora eğimini doğru bir şekilde belirlemiş, güneş ve ay tutulması ile

ilgili çalışmalar yapmıştır. Harezmi, astronomi cetvelleri ile

atlaslar hazırlamıştır. Uluğ Bey Semerkant’ta rasathane

kurarak bilim dünyasına katkı sağlamıştır.

Bu parçada verilenlere göre Müslümanlar aşağıdaki

alanlardan hangisiyle bilime katkı sağlamıştır?

A) Matematik B) Felsefe C) Tıp

       D) Astronomi       E) Kelam

8. İslam dininin doğup yayılmaya başladığı, Hicaz’da bulunan

kutsal iki beldeye Haremeyn denir. Bu iki şehrin çevresinde

belli bir sınıra kadar olan yerlere “Harem” denildiği için bu

şehirlere iki harem bölgesi anlamında “Haremeyn” veya

“Haremeyni’ş - Şerîfeyn” denilmiştir.

Bu parçada verilen iki kutsal şehir aşağıdakilerden

hangileridir?

A) Cidde - Riyad B) Kudüs - Mekke

C) Mekke - Medine D) Medine - Kudüs

E) Kudüs - Şam

9. ● Endülüslü - Arap felsefeci ve hekim, bir felsefe, fıkıh,

matematik ve tıp alimidir.

● Çağının en güçlü bilim adamlarından biridir.

● Maliki mezhebinden fakihler yetiştirmiş bir aileden gelir.

● Aristo’nun düşünce sistemini İslam ile kaynaştırmaya

çalışmıştır. Ona göre İslam’la felsefe arasında bir çatışma yoktur. Kişinin hem felsefe, hem din yoluyla hakikate erişebileceğini düşünmüştür.

● Eserlerini yüzyıllar boyunca Avrupa’da okutan birçok

Batılı bilgini düşünceleriyle etkilemeyi başaran bilim insanı tıp sahasında yaklaşık 16 eser vermiştir.

● Eserleri arasında en tanınmış olan kitabı “El Külliyat Fi’t

Tıbb”, Latinceye tercüme edilerek, yüzyıllarca Avrupa

üniversitelerinde ders kitabı olarak okutulmuştur.

Yukarıda verilen bilgiler aşağıdaki bilim insanlarından

hangisine aittir?

A) Gazali B) Harizmi C) Farabî

     D) İbn - i Sina       E) İbni Rüşd

10. “İslâm Medeniyeti” kavramını en iyi şekilde aşağıdaki

ifadelerden hangisi tanımlar?

A) Müslüman halkların günlük yaşamlarını ifade eden bir

tanımdır.

B) Hz. Muhammed’in (s. a. v.) içerisinden çıktığı Arap toplumunun dinî, ilmî ve kültürel ürünlerinin tamamına verilen isimdir.

C) Müslüman halkların her birinin kendi kültürel ve geleneksel hayatlarını sürdürmesi anlamındadır.

D) Müslüman milletlerin kendi milli ve kültürel özellikleri ile

Kur’ân ve sünnetin ışığında kendi medeniyetlerini bütünleştirerek meydana getirdikleri olgudur.

E) Müslümanların tarih boyunca ortaya koyduğu sanat ve

mimari eserlerin bütününü anlatmak için kullanılan bir

tanımdır.

1

PERFORMANS TESTI

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası İslam ve Bilim - 2 26

4. ● Mısır’ın iktisadi ve idari işlerinde ortaya koyduğu yeni

ve başarılı uygulamalar sadece o dönemde değil, sonrasında da insanlığa çok şeyler öğretmiştir. Kıtlık zamanlarında kullanılmak üzere bolluk zamanlarında elde

edilen ürünleri depolanma uygulamasını gerçekleştirmiştir.

● Bilgiyi kullanarak ve takvim hesaplamaları üzerinden

toplumun en güzel şekilde sevk ve idare edilmesi de

onun bilgece yönetimi sayesinde olmuştur.

Yukarıda verilen bilgiler, aşağıdaki peygamberlerden

hangisiyle ilişkilidir?

A) Hz. Yusuf B) Hz. İsa C) Hz. Eyyüp

      D) Hz. Musa     E) Hz. Nuh

5. “Ders okunan yer “ anlamına gelen bu eğitim yerleri, dini

ilimler başta olmak üzere tıp, astronomi, matematik ve

diğer ilimlerin de okutulduğu eğitim merkezleridir. Buralar

genel akademi ve üniversite özelliği taşır. Profesör görevi

üstlenen “müderris”lere “muid” denen görevliler yardım

eder. Türkler’in İslam dünyasına girmesiyle gelişen bu kurumlar Selçuklular ve Osmanlılar döneminde köylere kadar

yayılmış ve gücünü artırmıştır. Selçuklu döneminde resmi

kurum niteliğini kazanan bu yerlerde çok sayıda yabancı

eser de tercüme edilmiştir.

Bu parçada İslam eğitim kurumlarından hangisinden

söz edilmiştir?

A) Küttap B) Suffa C) Camii

    D) Beytü’l-hikme    E) Medrese

1. ● Müslüman coğrafyada yetişen fen bilimcileri arasında

ayrıcalıklı bir yeri olduğu söylenebilir.

● Batılıların “Avicenna” adıyla tanıdığı bilim adamı, her

ne kadar hekim olarak şöhret yapmışsa da matematik,

astronomi, fizik, kimya, felsefe, şiir ve müzik alanlarında da risaleler yazmıştır.

● Onun büyük takdir toplayan ve daha mükemmel hâle

getirilmesi mümkün görülmeyen ansiklopedik tıp eseri

El Kanun Fi’t - Tıbb’dır.

Yukarıda verilen bilgiler aşağıdaki bilim insanlarından

hangisiyle ilgilidir?

A) Ebû’l Kasım B) Ali Kuşçu C) İbn - i Nefis

     D) İbni Sina E) Hezarfen Ahmed Çelebi

2. İslami ilimlerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi

yanlıştır?

A) Kelam ilmi, İslam dininin itikadla (inançla) ilgili yönünü

inceleyen ilim dalıdır.

B) Kur’an-ı Kerim’in açıklanıp yorumlanmasını konu edinen ilim dalı tefsirdir.

C) Tasavvuf, kalb ile yapılması ve sakınılması lazım olan

şeyleri ve kalbin ve ruhun temizlenmesi yollarını öğretir.

D) İslam âleminde “Kütüb-i Sitte” olarak bilinen eserler hadis ilmi alanında yazılmıştır.

E) Peygamberimizin söz,davranış ve değerlendirmelerini

konu edinen ilme siyer denir.

3. I. Rasathane

II. Medrese

III. Mescit

IV. Suffe

İslam medeniyeti ile ilgili numaralanmış yapılardan

hangileri doğrudan eğitimle ilgilidir?

A) I ve II   B) II ve III   C) II ve IV

      D) I, II ve III       E) II, III ve IV

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam ve Bilim - 2

6. İslam dininde ayet ve hadislerle övülüp tavsiye edilen “sadakay-i cariye” sevabına nail olma arzusu çok sayıda vakfın kurulmasına neden olmuştur. Medreseler, camiler, aş

evleri, Dâru’l-acezeler, hanlar, bedestenler, hastaneler gibi

sosyal kurumların giderleri bu vakıflar tarafından karşılanmıştır. Vakıflar bir yandan doğrudan doğruya kamu hizmetleri yaparlarken, diğer yandan bir kısım ihtiyaç sahiplerine

direkt olarak ekonomik ve mali yardımlarda bulunmaktadırlar. Borçlu olarak hapis olanların borçlarının ödenmesi,

yetim, dul ve muhtaçlara yardım edilmesi, okul öğrencilerine gıda, elbise, öğretim giderlerinin tahsil edilmesi, fukaraya odun - kömür alınması vakıflar tarafından yapılmıştır.

Parçada verilenler vakıflarla ilgili;

I. yardımlaşma ve dayanışmaya katkı sağladığı,

II. mimari yenilenmeye öncülük ettiği,

III kalıcı ve sürekli sevap kazanma arzusuyla kurulduğu

ifadelerinden hangilerine ulaşılır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

       D) I ve III      E) I, II ve III

7.

Bu görsel 1488’de Edirne’de açılan hastaların yatarak veya

ayakta muayene ve tedavi edildiği gerekli şartları sağlandığı sosyal yardım kurumudur. Hastalık veya başka zor bir

durum karşısında kalan insanlara yardımcı olmayı İslâmiyet emretmiş, hadiset ise “İnsanların en hayırlısı, insanlara

en faydalı olanıdır.” buyrulmuştur. İslam dîninin bu emir ve

tavsiyelerinin yanında; dîne, devlete ve millete hizmet, sıhhatli bir bedenle olacağından, Müslümanlar, misafirhane,

aşhane gibi sosyal yardım kurumlarının yanında hastahaneler de kurmuşlardır.

Bu kurumlar aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?

A) Kervansaray B) Medrese C) Darülaceze

      D) Bîmaristan    E) İmarethane

8. Hiç bir din İslam kadar ilme önem vermemiştir. Kendisinin

“muallim” olarak gönderildiğini ifade eden Hz. Peygamber

Mescid-i Nebevî’deki “Suffe” ile, üniversitelerin ilk temelini atmıştır. Suffe yatılı bir üniversite özelliği taşımakta idi.

Hz. Muhammed’le (s. a. v.) başlayan ders halkaları değişik ilim dallarını da içine alarak yüzyıllarca, mescidlerde

devam etmiştir.

Bu parçada camilerin daha çok aşağıda verilen fonksiyonlarından hangisi üzerinde durulmuştur?

A) İbadet etme yeri

B) Yönetim merkezi

C) İrşad yeri

D) İlim ve kültür merkezi

E) Buluşma ve görüşme yeri

9. İslami ilimlerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi

yanlıştır?

A) Buhari, Müslim ve Tirmizi hadis ilmindeki önemli çalışmaları ile tanınır.

B) Kur’an-ı Kerim’in açıklanıp yorumlanmasını konu edinen ilim dalı tecvittir.

C) Yunus Emre, Mevlana, Ahmet Yesevi tasavvuf alanında

tanınmış şahsiyetlerdir.

D) Peygamberimizin söz,davranış ve değerlendirmelerini

konu edinen ilme hadis denir.

E) İslam âleminde “Kütüb-i Sitte” olarak bilinen eserler hadis ilmi alanında yazılmış eserlerdir.

10. Semerkant’ta bulunan bu yapı geçmişte yükseköğretim

faaliyetlerinin yapıldığı yerlerdir. Bugünkü anlamda fakültelere karşılık gelen eğitim kurumlarıdır. Bu eğitim kurumlarında birçok Müslüman talebelerin yanında gayrimüslim

öğrenciler de eğitim görmüştür.

Bu parçada verilen bilgiler aşağıdaki eğitim kurumlarından hangisi için geçerlidir?

A) Medrese B) Daru’l-kurra C) Beytü’l-hikme

     D) Daru’l-hadis E) Mektep

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam ve Bilim - 2

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

5.

Bu görselde verilen kurum, Osmanlı’da yoksulları doyurmak için kurulan ve mutfaklardır. Bu kuruluşların kökeni

islam’ın “zekat ve fitre” gibi dini vecibelerinin yerine getirilmesine dayanıyordu. Buralarda günde en az 4 - 5 bin kişiye yemek verilir, bayram ve şenlik günlerinde çoğalırdı.

Bu metinde özellikleri verilen sosyal yardımlaşma kurumu aşağıdakilerden hangisidir?

A) İmarethane B) Dârüşşifâhane

C) Medrese D) Bedesten

E) Darülaceze

6. Kur’an’ın ilk emrinin “Oku!” olması ve ilim öğrenmeyi

teşvik eden ayetlerin ve hadislerin varlığı, İslam mimarisinde aşağıdaki vakıf eserlerinin hangisinin yapılmasına önem verilmesini sağlamıştır?

A) Bedestenlerin   B) Medreselerin

C) İmarethanelerin   D) Darüşşifaların

     E) Darülacezelerin

7. Her bir peygamberin bazı meslekleri icra etmesi de bu

mesleklerin gelişmesine ve yaygınlaşmasına da sebep olmuştur.

Hz. Âdem (a. s.) ve çocuklarının aşağıdakilerden hangisinin gelişmesine katkı sağlamıştır?

A) Demircilik B) Terzilik C) Gemicilik

D) Ziraat E) Saatçilik

1. Matematikte cebir ve logaritmanın kurucusu sayılır. Türkistan’da dünyaya gelmiştir. Matematiğin yanında astronomi,

coğrafya ve takvim konularında da orjinal buluşları vardır.

Sıfırlı ondalık sistemi bulmuştur. Cebir onun tarafından yazılmış olan bir kitabın başlığındaki el - cebr kelimesinden

gelmektedir.

Batıda Algorismus olarak bilinen ünlü Türk matematikçisi kimdir?

A) Farabî B) Harizmî C) İbn-i Rüşd

     D) Zemahşerî     E) İbn-i Sina

2. İslam dini ve medeniyeti ilme, okumaya ve daima ileriye

hamle yapmaya verdiği büyük önemden dolayı diğer medeniyetlerden ayrı özellikler taşımaktadır.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi eğitim - öğretim

alanında açılmış kurumlardandır?

A) Cami B) İmaret C) Ribat

      D) Dârüşşifâ       E) Medrese

3. İslam’ın ilk dönemlerinde, Kur’ân-ı Kerîm, yazı, hadis - i

şerifler ve çeşitli dinî bilgilerin öğretildiği, öğrencilerin

kendilerine ayrılan bölümü, dinlenme ve ders çalışma

yeri olarak kullanırken sınıf olarak da mescidden yararlandığı kurum aşağıdakilerden hangisidir?

A) Medrese B) Küttap C) Hikmet evi

D) Suffa E) Dergah

4. ● Eski astronomi ile modern astronomi arasında bir köprü

olarak kabul edilir.

● 15. yüzyılda Semerkant’ta kurduğu rasathane halen

varlığını korumaktadır.

● Batılı bilim adamlarınca 15. yüzyılın en büyük astronomu olarak kabul edilmiştir.

● Ansiklopedik eserler yazmış ve tanınmış başka astronomi bilginlerini de yetiştirmiştir.

Yukarıda verilen bilgiler Türk asıllı Müslüman bilginlerden hangisi için geçelidir?

A) Uluğ Bey B) Ali Kuşcu C) Zerhavi

       D) Biruni       E) Battani

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam ve Bilim - 2

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

8.

Semekant’ta bulunan bu eser geçmişte yükseköğretim faaliyetlerinin yapıldığı yerdir. Bugünkü anlamda fakültelere karşılık gelen

eğitim kurumlarıdır.

Bu bilgiler aşağıdaki ilim yerlerinden hangisiyle ilişkilidir?

A) Medrese B) Küttap C) Külliye D) Kütüphane E) Dergâh

9. ● “İlim, müminin yitik malıdır. Onu nerede bulursa alır.”

● “İlim Çin’de de olsa alınız.”

Bu hadisler Peygamberimizin (s. a. v.) aşağıdaki hangi

özelliğine kanıttır?

A) İnsana değer verdiğine

B) Güvenilir olduğuna

C) Hakkı gözettiğine

D) Bilgiye önem verdiğine

E) Yetimleri gözettiğine

10. Aşağıdakilerden hangisi İslam’ın bilimi teşvik etmesinin sonuçlarından değildir?

A) Uzay gözlemevlerinin yapılması

B) Medreselerin yaygın ve kültürel merkezler olması

C) Matematik alanında sıfırın kullanılmaya başlanması

D) Alternatif tıp uygulamalarının artması

E) Kağıdın kullanımının İslam ülkelerinde fazla olması

11. ● Doğunun Aristo’su denilerek ikinci öğretmen olarak nitelendirilmiştir.

● En önemli ve orijinal eserî Kitabul Musiki’dir.

● Aristo’ya yakın bir ilim tasnifi yapmıştır.

Bu bilgiler aşağıdaki bilim insanlarından hangisine aittir?

A) Takiyüddin B) Harizmi C) Farabî

       D) İbn-i Sina E) Razi

12. İslam Medeniyetinde mimari olarak yapılan ilk eser

aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kabeyi Muazzama

B) Küba Mescidi

C) Mescid-i Nebevi

D) Kubbet-üs Sahra

E) Süleymaniye Camii

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Anadolu’da İslam - 1 27

Türklerin İslâm öncesi dînî inanç sistemlerinde bir bütünlük

olduğu söylenemez.

Dini inançlar açısından bakıldığında, bütün bir Orta Asya’da

inanç bazında tam bir çeşitlilik ortamı yaşanmaktaydı.

Türklerin yaşadığı bölgelerin refah seviyesinin yüksek olması, başka milletlerin buralara akınlar yapmasına sebep olmuş ve dolayısıyla Budizm, Zerdüştlük, Mani ve Hristiyanlık

gibi dinler, Türkler arasında bir tepki görmeden rahatlıkla yayılmış ve varlıklarını sürdürmüşlerdir.

Türklerin İslâm öncesi dini inanç sistemlerinde genel olarak

Gök - Tanrı inancı hakimdi. Gök - Tanrı, Bozkır kavimlerinin

inancında tek yaratıcı olarak kabul edilmiş ve sistemin merkezinde yer almıştır.

Türklerin İslâm dinini kabul etmeleri, Türk ve Dünya tarihinin

önemli olaylarından biridir.

Türkler, önce tek tek, sonra gruplar ve kitleler halinde İslâm

dinine girmişlerdir. Müslüman olan Türkler, kendilerini İslâm

devletinin hizmetinde bulmuşlar ve bunu takiben hızlı bir İslâmlaşma sürecine girmişlerdir.

Hz. Ömer zamanında gerçekleştirilen fetihlerle Türklerin

Müslüman Araplarla ilk temasları başlamıştır.

İslâm öncesinde pek çok dinin Türkler arasında benimsenip,

kendisine taraftar bulması, Türklerin her türlü inanca açık olduklarını göstermektedir.

Türkler, başlangıçta İslâmiyet’i normal şartlarda bilginler eliyle değil de, daha çok mistik yönü ağır basan dervişler eliyle

öğrenmişlerdir. İslâmiyet’i kabul ederek şehirlerde yaşayan

Türkler, zamanla devletin desteklediği medreselerde öğretilen kitabî - dînî icapları benimseyip dinin emirlerini yerine

getirmeye çalımışlardır.

1. Türklerın Müslüman Olmaları

1. Ebu Hanife: Hanefi mezhebi, Sünni fıkıh ekollerinden biri

olup İmam Ebu Hanife’nin görüşlerine dayanır. Ebu Hanife, kendinden önceki fıkhi görüş ve rivayetleri, dönemindeki

şartları ve ihtiyaçları dikkate alarak değerlendirmiştir.

Dinin genel ilkelerini göz önünde bulunduran Ebu Hanife,

nakil ile akıl ve hadis ile re’y arasında dengeli bir yol benimsemeye çalışmıştır.

A) MİLLETİMİZİN İSLAM ANLAYIŞININ

OLUŞMASINDA ETKİLİ OLAN BAZI ŞAHSİYETLER

Ebu Hanife’nin Türbesi - Bağdat

2. Cafer - i Sadık: İmamiye’nin 12. imamından 6’ncısıdır.

Cafer - i Sadık, Hz. Hüseyin’in oğlu Ali Zeynelabidin’in torunudur.

Uzun süren imâmet devresinde çeşitli kesimlere mensup geniş İslâm toplumuyla iyi münasebetler kuran Ca‘fer es - Sâdık, Sünnî kaynaklarda da daima hürmetle anılan ilmî bir

şahsiyet olarak benimsenmiştir.

3. Maturidi: Akaid konusunda İmam Maturidi’nin görüşlerini

benimseyenlerin oluşturduğu ehl-i sünnet mezheplerinden

bir diğeri de Maturidilik’tir. Maturidi mezhebi, dinî konularda

nakli öne çıkaran Selefiye ile aklı öne alan Mu’tezile arasında orta bir yolu tercih etmiştir. Bunun için de akaid alanında

ayet ve hadislerle birlikte dinin anlaşılması için aklı da bir

temel olarak kabul etmiştir.

İmam Maturidi’nin türbesi - Semerkant

2

KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ - KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Anadolu’da İslam - 1

7. Mevlâna Celaleddin-i Rumi: Ünlü mutasavvıf ve düşünür

Mevlânâ 1207 yılında Hosan’ın Belh şehrinde dünyaya gelmiştir. Küçük yaşlardan itibaren ilim öğrenmeye yönelmiştir.

Tefsir, hadis, fıkıh ve tasavvuf gibi dinî ilimlerde geniş bilgi

sahibi olmuş, kendini yetiştirmiştir. Mevlevilik, onun görüş ve

düşünceleri çerçevesinde oluşmuştur.

Mevlana’nın türbesi - Konya

8. Ahi Evran: Ahî Evran’ın hayatıyla ilgili son yıllarda yapılan araştırmalar, onun kişiliği üzerindeki sis perdelerini dağıtmış ve hayatı hakkında daha geniş bilgilere ulaşılmasını

sağlamıştır. Horasan’daki tasavvufî düşünceden feyz alması

ve onun Horasanlı oluşu, yetiştiği ortam dolayısıyla, düşüncesinin ortaya çıkmasına sebep olmuştur.

Ahi Evran türbesi-Kırşehir

9. Hacı Bektaş-ı Veli: Gerçek ismi, Seyyid Muhammed bin

İbrahim Ata olan, Hacı Bektaş-ı Veli Horasan’ın Nişabûr şehrinde 1281 senesinde doğmuştur.

Hacı Bektaş-ı Veli, eğitimini tamamladıktan sonra Anadolu’ya gelmiş, halka doğru yolu göstermeye başlamış ve kıymetli talebeler yetiştirmiştir.

Hacı Bektaş-ı Veli

4. Şafii: Şafii mezhebi, Muhammed bin İdris eş-Şafii’nin dinî

yorum ve görüşlerini esas alır. Dönemin birçok ilim merkezlerini gezen ve buralardaki gelenekler hakkında bilgi sahibi

olan İmam Şafii, bazı fetvalarını bulunduğu çevrenin şartları

doğrultusunda zaman zaman gözden geçirmiştir.

İmam Şafiî türbesi - Mısır

5. Eş’ari: Ebu’l-Hasan el-Eşari’nin itikadi konularla ilgili görüşlerini benimseyenlere Eşariye denilmiştir.Ehl-i sünneti

meydana getiren mezheplerden biri Eşariliktir. Gazali ve

Fahrettin Razi gibi âlimler Eşarilik’in temel görüşlerini benimseyerek yazdıkları eserlerle bu mezhebin geniş bir şekilde

yaygınlaşmasını sağlamışlardır.

6. Ahmet Yesevi: Yesevilik, Türkistanlı Ahmet Yesevi’ye

nispet olunan tasavvufi bir oluşumdur. Sahabeden Hz. Ali ve

Hz. Ebu Bekir’e dayandırılan Yesevilik adlı bu tasavvufi oluşum, Orta Asya’da ve özellikle Türklerin manevi hayatı üzerinde asırlarca etkili olmuştur. Ahmet Yesevi’nin bize ulaşan

en önemli eseri Türkçe olarak yazılmış hikmet adı verilen

şiirlerinden meydana gelen Divan - ı Hikmet’tir.

Hoca Ahmet Yesevi’nin türbesi - Kazakistan

3

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Anadolu’da İslam - 1

4. Yanına aldığı vasıfsız insanları ziraata veya mesleklere

yönlendirerek, kendilerine ve sosyal hayata katkıda bulunmalarını sağlamıştır. Nitekim müridleri arasında; değirmenci, bakırcı, nalbant, ev ustası, koyun tüccarı, çiftçi,

ziraatçı, ayakkabıcı, yüncü vs. gibi her türden meslek sahibi insanlar bulunmuştur. Türklerin öteden beri bir yaşam

tarzı olarak seçtikleri göçebe hayat tarzını bırakmalarını,

yerleşik hayatı tercih etmelerinin önem ve yararını anlatmış, toprağı işlemenin bereketinden söz ederek bunun

soyso - ekonomik açıdan daha kıymetli bir hayat tarzı olduğunu ifade etmiştir.

Anadolu halkına kardeşlik ruhu aşılayan Türk - İslam

mutasavvıfı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hacı Bektaş-i Veli

B) Hacı Bayram-ı Veli

C) Ahmet Yesevi

D) Mevlâna

E) Yunus Emre

5. Türkler hangi savaştan sonra İslamiyet’i kabul etmeye

başlamışlardır?

A) Malazgirt Savaşı    B) Uhut Savaşı

C) Kurtuluş Savaşı    D) Talas Savaş

E) Ridaniye Savaşı

6. ● Esnafa İslam’ın ticaret ahlâkını ve milli kültürü benimseten bir teşkilat kurmuştur.

● “İş ahlâkına sahip dürüst kişi, ancak kaliteli mal ve hizmet üretebilir.” anlayışına sahiptir.

Yukarıda bilgi verilen İslam büyüğü aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Hacı Bektaş-ı Veli     B) Ahî Evran

C) Ahmet Yesevi     D) Mevlâna

     E) Hacı Bayram-ı Veli

1. İnsanlara merhamet, sevgi, nazikliği, bilgeliği ve hoşgörüsü

ile yaklaşmıştır. Örnek olacak kişisel özelliklere sahip olarak hareketlerini tamamlamıştır. İlim insanı olarak hayatının da büyük değişimlerin dönüm noktası, Şems-i Tebrizi

ile tanışması olmuştur. Vefat ettiği 1273 yılına kadar Şems

ile olan anılarını her zaman dillendirmiş, ilminin büyük çoğunluğunun kendisine borçlu olduğunu dile getirmiştir.

Bu parçada sözü edilen mutasavvıf aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Yunus Emre B) Ahmet Yesevi

C) Hacı Bektaş-ı Veli D) Mevlâna

     E) Hacı Bayram-ı Veli

2. “Benim işim sevgi için” diyen ünlü mutasavvıf, kimseyi

küçük görmemek gerektiğini, “Cümle yaradılmışa bir gözle”

bakmak lâzım geldiğini belirtir. Ona göre gönül Kabe’den

daha değerli olduğundan, gönül yıkanın ibadetleri de fazla

kıymet taşımaz. İnsan sevgisi sâdece lâftan ve nazariyattan ibaret değildir Meselâ yardımseverlik şeklinde kendini

göstermelidir.

Bu parçada sözü edilen mutasavvıf aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Yunus Emre B) Ahmet Yesevi

C) Pir Sultan Abdal D) Mevlâna

    E) Hacı Bektaş - ı Veli

3. 1093 yılında Kazakistan’ın Sayram kasabasında dünyaya gelen, “Pir-i Türkistan” diye de şöhret kazanan ve

“Divan-ı Hikmet” isminde önemli bir kitabı da olan ünlü

şahsiyet aşağıdakilerden hangisidir?

A) İmam-ı Azam B) İmam Maturidi

C) Ahmed Yesevi D) Yunus Emre

E) Mevlâna

4

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Anadolu’da İslam - 1

10. ● Eski Türk dini, Gök - Tanrı inancı adıyla bilinmektedir.

Bu inanışa göre Türkler, İslâmiyet’teki gibi tek bir Allah’a inanıyor ve O’na Tanrı (Tengri) diyorlardı.

● Ahiret ve ruhun ölmezliği, her iki inançta da mevcuttu.

Türkler cennet için uçmağ (uçmak), cehennem için

tamu sözünü kullanmaktaydı.

● İslâmiyet’te olduğu gibi Gök Tanrı inanışında da Tanrıya kurban sunuluyordu.

Yukarıda verilenler, Türklerin Müslüman olmasının nedenlerinden hangisiyle ilişkilidir?

A) Sosyal hayat B) Askeri durum

C) Ekonomik ilişki D) Dinî inanç

     E) Kültürel benzerlik

11. Aklın düşmanı olarak öfkeyi gören ve sultan olarak ifade

ettiği aklı teslim alan öfke yüzünden, dünyanın karanlıklar

içinde kalacağını söylemiş, şiirlerinde Allah sevgisini, aşk

ve güzel ahlakla ilgili düşünceleriyle İslam tasavvufunu yüceltmiştir.

Bu parçada sözü edilen mutasavvıf aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Hacı Bektaş-ı Veli     B) Ahî Evran

C) Yunus Emre     D) Mevlâna

    E) Hacı Bayram-ı Veli

12. “Uygulanmayan kuru bilgi günah ve sorumluluktan ibarettir.

Kendisini arıtmayan başkalarını da arıtamaz.” diyerek öğretmenin model rolüne işaret eden düşünür ve eğitimcimiz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hacı Bektaş-ı Veli     B) Ahî Evran

C) Ahmet Yesevi     D) Mevlâna

    E) Hacı Bayram-ı Veli

7. Aşağıdakilerden hangisi Türklerin Müslüman olmasının nedenlerinden değildir?

A) Eski Türk dinleri, inançları ve anlayışı ile İslâmiyet arasında birçok benzerlik bulunması

B) Araplar ile Türkler arasında yoğun ekonomik ilişkilerin

varlığı

C) İslam uygarlığının her alanda çağın en üst uygarlığı olması

D) Çinlilerle uzun süren savaşlar sonucu uygulanan baskılar ve yok etme politikaları

E) Arapların Türkleri Müslüman olmak için zorlamaları

8. Türk tasavvuf (tarikat) geleneğinin öncüsü sayılan,

Türkistan’da yaşayıp yetiştirdiği talebeleri Anadolu ve

Balkanlara gönderen böylece İslamiyet’in Anadolu topraklarında yayılmasına öncülük eden, şiir ve özlü sözlerle yazdığı “Divan-ı Hikmet” isimli eserin sahibi büyük

Türk - İslam mutasavvıfı aşağıdakilerden hangisidir?

A) İmam-ı Azam    B) Mevlâna

C) Ahmed Yesevi    D) Yunus Emre

E) İmam Maturidi

9. Ahmed Yesevî’nin ölümsüz eseri . . . . . . . kendisinden

sonra gelişecek olan bu büyük medeniyet paradigmasının

en mümtaz örneklerinden biridir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi

gelmelidir?

A) Divan-ı Hikmet     B) Makalat

C) Fîhi Mâ Fih     D) Mesnevi

    E) Risaletü’n Nushiyye

1

PERFORMANS TESTI

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Anadolu’da İslam - 2 28

1. Anadolu’nun manevi mimarlarından biridir. Dünya ile ahiret

arasında denge kurmaya çalışmıştır. Dünya işlerini düzenli

bir şekilde yapmaya, çalışıp helal kazanç elde etmeye

önem vermiştir. Yaşadığı sürece dinî ilkelere bağlı kalmaya

özen göstermiş, ahireti hiçbir zaman unutmamıştır. Ziraatle

uğraşmış; buğday, arpa, yulaf vb. ekmiştir. Elde ettiği gelirin önemli bir bölümünü hayır için harcamış, muhtaç durumda olanlara dağıtmıştır. Yaptırmış olduğu dergâhında

sürekli olarak çorba kaynatılmış, yemek pişirilmiş, bunlardan zengin fakir ayırt etmeksizin herkese ikram edilmiştir.

Bu parçada verilenler, aşağıdaki mutasavvıflardan

hangisi için geçerilidir?

A) Ahmet Yesevi

B) Yunus Emre

C) Hacı Bektaş Veli

D) Hacı Bayram Veli

E) Yusuf Has Hacip

2. Engin hoşgörüsü ve insan sevgisiyle sadece bizim değil

bütün dünyanın beğenisini kazanmış eşsiz bir şair, fikir

adamıdır.

– İlahi aşkı ve insan sevgisini eserlerinde işlemiştir.

– Hem aruzu hem de hece veznini kullanmıştır.

– Şiirlerinde dili oldukça sadedir, zamanının halk dilini

kullanmıştır.

– Nazım biçimi olarak “ilahi”yi seçmiştir.

– Şiirlerinde içli bir Allah aşkı ve derin bir insan sevgisi

vardır.

Yukarıda verilenler, aşağıdaki mutasavvıflardan hangisi için geçerlidir?

A) Hacı Bektaş - i Veli

B) Hacı Bayram - ı Veli

C) Ahmet Yesevi

D) Mevlâna

E) Yunus Emre

3. Yunus Emre, şiirlerinde söz güzelliği yanında manaya da

önem vermiştir. Anadolu’da İslam kültürünün güzel ahlakın

ve Allah sevgisinin yayılmasında büyük katkısı olmuştur.

Şiirlerinde “Bu dünyaya kavga için değil sevgi için geldik.”

düşüncesini işlemiştir. Onun düşüncesinin özü Yaratandan

ötürü yaratılanı hoş görmektir.

Bu parçada verilenlere göre Yunus Emre’yle ilgili verilen bilgilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Şiirlerinde manaya önem vermiştir.

B) Allah sevgisinin yayılmasında önemli rol oynamıştır.

C) Nerede doğduğu ve nasıl bir eğitim aldığı bilinmemektedir.

D) İnsanlar arası sınıf ayrımı yapmamıştır.

E) Tüm insanlara karşı hoşgörülü olmuştur.

4. Alevi Bektaşi yolunda yemeklerden önce, sonra, yatmadan

önce, sabah kalktıktan sonra, perşembe akşamları yapılan

sohbet toplantılarında ve genelde Cem ayinlerinin açılışı,

kapanışı ve yürütülmesi sırasında dedenin yaptığı dualardır.

Bu bilgide vurgulanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Aşure B) Semah C) Gülbank

     D) Musahiplik       E) İlahi

5. Ölümü, düğün gecesi (Şeb’i Aruz) olarak gören ünlü

düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hacı Bayram Veli

B) Ahmet Yesevi

C) Yunus Emre

D) Hacı Bektaş-ı Veli

E) Mevlana Celaleddin-i Rûmi

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Anadolu’da İslam - 2

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

8. Hacı Bektaş-ı Veli tarafından Makalat’ta sistemleştirilen

“Dört Kapı, Kırk Makam” tarikat mensubunun geçeceği

maddi ve manevi aşamalardır. “Dört Kapı, Kırk Makam” öğretisinde Hakikat Kapısı’nın birinci makamı “Toprak olmak”

tır.

Alevi - Bektaşi düşüncesine göre “Toprak olmaktan”

maksat aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tövbe etmek   B) İbadet etmek

C) Hakka yürümek   D) İlim öğrenmek

    E) Alçakgönüllü olmak

9. Esnafa İslam’ı anlatarak nasihatlerde bulunan, esnaflar arasında dinî, ahlaki kurallarla, iktisadi kuralları birleştiren bir teşkilat kuran mutasavvıf kimdir?

A) Ahî Evran

B) Yunus Emre

C) Hacı Bektaş-ı Veli

D) Hoca Ahmet Yesevi

E) Hacı Bayram-ı Veli

10. İslam medeniyetinin başlangıcı, Medine dönemi olarak

gösterilebilir. Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye hicret etmesiyle başlayan bu dönemde yaptığı uygulamalarla,

İslam medeniyetinin temeli atılmıştır. Daha sonraki dönemlerde Hz. Ömer’in yaptığı fetihlerle İran, Mısır, Eski Yunan,

Hint ve Çin medeniyetleriyle karşılaşılmıştır. Bu karşılaşma, İslam’ın yayılmasını ve İslam medeniyetinin farklı

kültürlerden etkilenmesini sağlamıştır.

Bu metinde İslam medeniyeti ile ilgili;

I. Etkileşim hâlinde olduğu uygarlıklar

II. Gelişmesinde etkili olan olaylar

III. Nasıl ortaya çıktığı

konularından hangilerine değinilmiştir?

A) Yanlız I B) Yalnız II C) I ve II

      D) II ve III       E) I, II ve III

6. – Eğitim, ahlak ve meslek edinme alanlarında Türklerin

teşkilatlanmasında katkıları olmuştur.

– Allah aşkı ve geniş hoşgörüyü tasavvufi düşünce yoluyla işlemiştir.

– Kur'an ve sünneti yorumlarken akıl ve mantığı ön

planda tutmuştur. İslam dünyasının önemli bir fıkıh âlimidir.

– Kendine, Türkistan’ın manevi büyüğü manasında kullanılan “Pir-i Türkistan” denmiş, ilk tasavvuf şairlerindendir. En önemli eseri olan Divan-ı Hikmet’tir.

Yukarıda verilenler aşağıdakilerden hangisiyle ilişkili

değildir?

A) İmam-ı Azam

B) Mevlana

C) İmam Maturidi

D) Ahi Evran

E) Ahmed Yesevi

7. ● Ahmed Yesevi’nin halifesi Lokman Perende’nin talebesidir.

● Kendisi mükemmel bir dinî-millî kültür formasyonu almıştır.

● O, Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşması için Türkistan illerinden vazifeli olarak gönderilmiştir.

● Makâlât adlı eserinde çeşitli dini ve tasavvufi meseleleri

çok açık bir şekilde ele almıştır.

Hakkında bilgiler verilen bu mutasavvıf aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ahi Evran B) Mevlana C) Yunus Emre

    D) Şems-i Tebrizi E) Hacı Bektaş-ı Veli

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Anadolu’da İslam - 2

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

4. Hanefi Mezhebi’nin kurucusu İmam-ı Ȃzam Ebu Hanife

hakkında aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) “Risâletu’n-Nuriye” adlı eseri vardır.

B) Kur’an ve sünnet çerçevesinde çözüm üretmiştir.

C) Kur’an ve sünneti, akla dayalı bir anlama ve yorumlama yöntemi geliştirmiştir.

D) Sünnette de yoksa sahabenin birinin görüşü temel almıştır.

E) Sahabi sözünde de bir cevap bulunamazsa en son kıyas’a başvurmuştur.

5. ● “Bütün kötü huylardan arınıp bütün güzel huylarla bezenmektir.”

● “Allah’ın sendeki seni öldürüp kendisiyle diri kılmasıdır.”

● “Her şeyden alakayı kesip Allah ile olmaktadır.”

Yukarıda verilen bilgiler aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) Kültür B) Tasavvuf C) Mezhep

      D) Ahlak       E) Medeniyet

6. “Gelin tanışık edelim, İşin kolayın tutalım, Sevelim sevilelim, Dünya kimseye kalmaz. “(Yunus Emre)

Yunus Emre’ye ait bu dizler aşağıdaki hadislerden

hangisiyle örtüşür?

A) “Küçüklere merhamet etmeyen, büyüklerimize saygı

göstermeyen, bizden değildir.”

B) “Merhamet etmeyene merhamet edilmez, buyurmuştur!”

C) “İnsanlara merhamet etmeyene Allah da merhamet etmez.”

D) “Ben ancak rahmet olarak gönderildim.”

E) “Kolaylaştırınız, güçleştirmeyiniz. Müjdeleyiniz nefret

ettirmeyiniz.”

1. I. Kul ila Allah (c. c.) arasında ihsan olayının gerçekleşmesi veya kulun ihsan vasfını kazanmasının yollarını

gösteren bir ilimdir.

II. Kur’an-ı Kerim’i Hz. Peygamber (s. a. v.) gibi yaşamaya çalışmaktır.

III. İslam sözlüğünde “düğüm bağlamak, düğümlemek ve

kesinlikle inanılan şey” gibi manalarına gelmektedir.

IV. Zühd ve takva hayatı yaşayarak ruhu temizlemek, kalbi

kötülüklerden arındırıp Hakka tahsis etmektir.

V. Bir şeyi derinlemesine bilmek demektir.

Yukarıda verilenlerden hangileri tasavvufla ilgili değildir?

A) I ve III B) II ve IV C) I ve V D) II ve V E) III ve V

2. Çevresinde her kesimden insan toplandı. Geniş hoşgörü

ve derin bilgisinden dolayı herkes ona saygı gösterdi. O,

şöyle diyordu: “Bu canım var oldukça ben Kur’an’ın tutsağıyım/Muhammed Mustafa’nın yolundaki toprağım/Benden

başkaca bir söz nakledenler olursa hem onu söyleyenden

hem o sözden uzağım.”

Bu parçada verilenler bilgiler aşağıdaki mutasavvıf

hangisiyle ilgilidir?

A) Hacı Bayram Veli B) Mevlânâ

C) Hacı Bektaş Veli D) Ahmet Yesevi

E) Yusuf Has Hacip

3. Kur’ân-ı Kerîm’de ve hadîs-i şerîflerde açıkca bildirilmemiş olan hükümleri, açık ve geniş olarak bildirilenlere benzeterek meydana çıkarabilen derin âlimlere

verilen ad, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mutasavvıf B) Fakih C) Müctehid

        D) Kurra      E) Abid

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Anadolu’da İslam - 2

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

10. – Türklerin din anlayışında etkili olmuştur.

– Asıl adı Seyyid Muhammed Bin İbrahim Ata’dır.

– Nişabūr şehrinde 1281 yılında doğmuştur.

– İlk olarak eğitimini Şeyh Lokman Parende’den almıştır.

– Bu eğitimini bitirdikten sonra Anadoluya gitmiştir.

– Anadoluda tanınarak öğrenciler yetiştirmiştir.

– Hayatının çoğunu Sulucakarahöyük’de geçirmiştir.

– 1338 yılında vefat etmiştir ve takma adı ise Pir Hünkar’dır.

Birçok eserinden bazıları şunlardır:

– Kitâbu’l-Fevaid

– Şathiyye

– Şerh-i Besmele

Hakkında bilgi verilen bu ünlü mutasavvıf ve düşünür

aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mevlana      B) Ahi Evran

C) Yunus Emre      D) Hacı Bektaş Veli

   E) Hacı Bayram-ı Veli

11.

Bu görselde Tunus’ta buluna bir Ribattır.

Ribat ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Sınır boylarında ve stratejik mevkilerde askerî amaçlı

kullanılan yapılardır.

B) Tarihte de sınır boylarının güvenliği için yapılmıştır.

C) Yol güvenliğini ve konaklama ihtiyaçlarını sağlamaya

yöneliktir.

D) Hakk'a davet yanında halka hizmeti görev olarak üstlenmiştir.

E) Yapıldığında eğitim veya kervansaray hizmeti olarak

daha sonra da askeri amaçlarla kullanılmıştır.

7. ● Risâletü’n-Nushiyye adlı Mesnevi’deki en önemli özellik

çok derin konuları bile rahat ve anlaşılır bir dille anlatmasıdır.

● Ünlü mutasavvıf, birçok konuyu ilhamının sesine uyarak içine doğduğu gibi söylemiş ve büyüleyici bir eda

yakalamıştır. O, düşüncelerini uzun uzun bir kâğıda

döküp sonra üzerinde düzeltme falan yapmamıştır.

● Nasihatname türünün Anadolu’daki ilk örneklerinden

biri olan bu eser, bireyin nefsi ile başa çıkabilmesi için

yaptığı mücadeleyi konu edinir.

Yukarıda özellikleri verilen şahsiyet aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Ahmet Yesevi    B) Mevlana

C) Yusuf Has Hacip    D) Yunus Emre

E) Nasreddin Hoca

8. Alevilik inancında insanlar arasında yardımlaşmayı, toplumdaki birlik ve dirliği artırmak amacıyla iki kişinin aileleriyle birlikte dedenin huzurunda kurban keserek hayat

boyu yol kardeşi olmaya söz vermeleridir.

Bu parçada verilenler aşağıdaklerden hangisiyle ilgilidir?

A) Semah    B) Musahiplik

C) Gülbank    D) Görgü cemi

   E) Dardan indirme cemi

9. Hz. Muhammed (s. a. v.), ilk önce Medine’de toplumsal

barış ve huzuru sağlamaya yönelik çalışmalarda bulundu.

Önce Mekke’den gelen muhacirlerin her birini, Medineli ensardan biri ile kardeş ilan etti. Hz. Ali’yi de kendisine kardeş

seçti. Bu kardeşlik sayesinde ensar, muhacirlerle evlerini,

bağlarını, bahçelerini paylaştılar. Yıllardır birbirleriyle çatışma hâlinde olan Evs ve Hazreç kabileleri barıştı.

Bu parçada verilenler aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilendirilebilir?

A) Kader B) Tevekkül C) Kaza

      D) Muahat         E) Ahlak

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası İslam Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar - 1 29

Semada dervişler musiki eşliğinde sağ elini göğe, sol elini

yere doğru çevirirler. Ellerin bu duruşu; “Allah’tan (c. c.) aldıklarını kendisine mal etmeden halka ulaştırmak, biz yokuz

aracılık eden suretten başka bir şey değiliz.” şeklinde yorumlanır.

Alevilik - Bektaşilik

Alevilik kavramı sözlükte; Ali’ye mensup, Ali’ye ait, Ali taraftarı gibi anlamlara gelmektedir. İslam kültürüne ait bir

kavram olarak ise Alevilik; Hz. Muhammed’in (s. a. v.) vefatından sonra Hz. Ali’nin (r. a.) halife olması gerektiğini savunan, onu sahabilerin en üstünü olarak kabul eden anlayıştır.

Bektaşilik ise Hacı Bektaş-ı Veli’nin görüş ve düşünceleri

çerçevesinde oluşan tasavvufi bir yorumdur. Kültürümüzde

Alevilik - Bektaşilik kavramları çoğu kez birlikte kullanılır.

Çünkü bu iki düşünce akımında da Hz. Ali (r. a.) ve Ehl-i

beyt sevgisi en önemli unsurlardandır. Alevilik düşüncesinin

Anadolu’da varlığını sürdürmesinde Hacı Bektaş-ı Veli’nin

önemli rolü olduğu için bu iki yorum birlikte şekillenmiştir.

Musahiplik

Sözlükte “kardeş tutmak, kardeş edinmek” anlamlarına gelen musahiplik Alevilik - Bektaşilikte evli olan iki kişinin aileleriyle birlikte, kurban keserek hayat boyu yol kardeşi olmaya

Hakkın ve halkın huzurunda ikrar verip kardeş olmasıdır.

Alevi Bektaşilikte musahiplik, Hz. Peygamberin Medine’ye

hicretinden sonra, hicret eden muhacirlerle onlara yuvalarını

açan Ensar arasında yaptığı kardeşlik (muahat ) uygulamasına dayandırılır.

Tasavvuf, insanın kalbindeki kötü vasıflardan kurtulma çarelerini, kalpteki iyi vasıflar ve onları kazanma yollarını göstermeyi hedefler. Böylece manevi mertebeleri kat ederek en

yüksek mertebe olan “insan-ı kâmil” mertebesine ulaşmayı

amaçlar. İnsan-ı kâmil, Arapçada ‘olgun insan’ demektir.

İnsan-ı kâmilden kastedilen, Kur’an ve hadislerde ifadesini

bulan ahlaki olgunluğa ulaşmış Müslümanlardır.25 İnsan-ı

kâmil şeriat, tarikat, hakikat ve marifet itibariyle tam ve olgun

kişidir. Esasen tasavvuf eğitiminin amacı söz konusu bu dört

hususu kemale erdirmekten ibarettir.

֎ ֎ ֎ ֎ ֎

İslam düşüncesinde ortaya çıkan başlıca tasavvufi yorumlar şu şekildedir:

Yesevilik

Kuruluşundan günümüze kadar Orta Asya’da çok geniş bir

bölgeyi etkisi altına alan ve varlığını Anadolu’da da devam

ettiren Yesevî tarikatı Hoca Ahmet Yesevi’nin fikirleri etrafında oluşmuştur.

Kadirilik

Abdülkâdir-i Geylânî’ye (ö. 561/1165 - 66) nisbet edilen İslâm dünyasının ilk ve en yaygın tarikatın adıdır. Soyunun

baba tarafından Hz. Hasan, anne tarafından Hz. Hüseyin’e

ulaştığı kaydedilen Abdülkâdir-i Geylânî’nin tarikatını çocukları yaymıştır.

Nakşibendilik

Bahâuddin Nakşibend Muhammed b. Muhammed elBuhârî’ye (ö. 718/1318) nispet edilen tarikatın adıdır. Nakşbend, Buhara’ya 9 km. uzaklıkta bulunan Kasr-ı Arifân’da

doğdu. Nakşbend, kısa bir süre içerisinde onların saygısını

kazanmıştır. O, halka her fırsatta sohbet eder, va’z ve nasihatte bulunur ve “bizim tarikimiz sohbet üzerinedir” diyerek

müritlerini buna teşvik ederdi.

Mevlevilik

Mevlâna Celaleddin-i Rumi’ye (ö. 672/1273) nispet edilen

tarikatın adıdır. Mevlana Celaleddin-i Rumi, Horasan’ın Belh

şehrinde dünyaya geldi. Babası, ilk tasavvuf eğitimini kendisinden aldığı “sultânü’l-ulemâ” lakabıyla tanınan Bahâeddin

Veled’dir. Mevlana, henüz küçük yaşta iken babası Bahâeddin Veled’in Belh’ten ayrılması üzerine onunla birlikte İslâm

dünyasının çeşitli yerlerini dolaştıktan sonra Konya’ya geldi.

2

KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ - KAZANIM TESTİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar - 1

4.

- “İnsanın güzelliği sözlerinin doğruluğunda,

olgunluğu dürüstlüğündedir.”

- “İlim ile gidilmeyen yolun sonu karanlıktır.”

- “Bir olalım, iri olalım, diri olalım.”

- “Eline, beline, diline sahip ol.”

Bu sözler aşağıdaki mutasavıflardan hangisine aittir?

A) Yunus Emre B) Ahmet Yesevi

C) Hacı Bektaş-ı Veli D) Mevlâna

     E) Hacı Bayram-ı Veli

5. ● Yaşadığı dönemin Türk toplumunun bozkırlarda at koşturan, yani göçebe insanlar olduklarını; kadın-erkek,

yaşlı genç herkesin hareketli ve kendi gelenek ve göreneklerini diri tutma yolunda başarılı ve mücadeleli bir

hayatın içinde olduklarını çok iyi biliyordu.

● Bu insanlara O, kılı kırk yaran fıkıh kuralları içinde ve

Arap - Acem kültür çevresinin etkileriyle boğulmuş

karma karışık bir İslam yerine, samimi ve sarsılmaz

bir iman anlayışını telkin eden dini ve ahlaki kuralları

Arapça ve Farsça’yı çok iyi bildiği halde; kendi dilleriyle

ve onların seviyelerine uygun bir üslupla sunmanın başarısının temeli olacağını görmüştür.

● İnsanları dinî ve ahlâkî yönden yetiştiren mutasavvıf,

tasavvufî düşüncelerini Türkçe ve sade şiirler ile anlatmış, hikmet adı verilen bu şiirler zamanla toplanarak

Dîvân-ı Hikmet mecmuaları meydana gelmiştir.

Yukarıda verilenler, aşağıdaki mutasavvıflardan hangisi için geçeridir?

A) Ahmet Yesevi

B) Yunus Emre

C) Hacı Bektaş Veli

D) Hacı Bayram Veli

E) Yusuf Has Hacip

1. Alevi inanışında kıyamla Hakk’ın huzurunda durduğunu

kabul ederek, benliğini ortaya koyup teslim olmak demektir.

Eğer canlardan herhangi birisi maddi ve manevi bir haksızlığa uğramışsa mağduriyetinin giderilmesi için cemde kıyamda durarak şikâyetini ya da uğradığı haksızlığı dedeye

anlatır. Dede de hak talep edilen kişiyi meydana çağırarak

onu da dinler. Dede her iki tarafı da dinledikten sonra, cem

erenlerinin de yardımıyla sorunu çözer.

Bu parçada yapılan açıklamalar aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ilişkilidir?

A) Hakka yürümek B) Sema yapmak

C) Tecella durmak D) Dara durmak

    E) Gülbank okumak

2. Kardeş tutmak, kardeş edinmek anlamlarına gelen bu

terim, Alevilikte evli iki çiftin birbiriyle yol kardeşliği kurması

anlamında kullanılmaktadır.

Bu durum, aşağıdakilerden hangisiyle ilintilidir?

A) Cem B) Gülbank C) Sema

    D) Eşik yoklama      E) Musahiblik

3. Cemin bu bölümünde Alevi inanışının esası olan “Varlığın

Birliği” ilkesi, sembollerle, müzik, semah ve deyişlerle ortaya konur. Hakk’ı tanımaktır. O tektir. Evreni o yaratmıştır.

Her şey ona muhtaçtır. Rahim ve Rahman olan odur. Esirgeyen bağışlayan da odur. Ondan öncesi ve sonrası yoktur

ve cemin merkezidir.

Bu parçada verilenler aşağıdakilerden hangisini örneklendirir?

A) Çerağcı   B) Safalama C) Sema

       D) Deyiş        E) Tevhit

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar - 1

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

4. Tasavvuf yolunda bulunan, bir mürşide intisap ederek

seyr-ü sülûk ile manevi makamlarda yol almak suretiyle

cemal mertebelerine ulaşmak yolunda irade izhar eden demektir.

Bu açıklamalar aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) Sofi B) Mürit C) Edep

     D) Tasavvuf      E) Mutasavvıf

5. "Ölmeden önce ölmek" anlamına gelen tasavvuf kavramıdır. Tasavvuf inancına göre, evrende Tanrı’nın vücudundan

başka gerçek vücut yoktur ve insan er ya da geç Tanrı’ya

geri dönecektir. Bir tür "Allah’ın varlığı içinde yok olmak"

demektir.

Bu parçada sözü edilen tasavvufi anlayış aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zikrullah B) Fenafillah C) Marifetullah

   D) Vahdetivücut E) Vahdetişuhut

6. – XIV. yüzyılın sonunda Emîr Timur, Türkistan bozkırlarında şöhreti ve nüfuzu iyice yayılmış olan mutasavvıfın

kabrini ziyaret edip kabrin üstüne bir türbe yapılmasını

emretmiş, birkaç yıl içinde türbe, cami ve dergâhıyla

birlikte bir külliye oluşturmuştur.

– Türklerin manevi hayatına asırlarca hükmeden, Türk

halk sufilik geleneğinin kurucusu; Arslan Baba’dan

teslim aldığı emaneti insanlara “Hikmet”leri aracılığıyla damla damla özümseten; kutsal emaneti Horasan

Erenleriyle dünyanın dört bir bucağına ulaştıran; Türk

diliyle yazdığı hikmetleriyle dilimizin gelişmesi ve zenginleşmesine büyük katkısı olan “Pir-i Türkistan”, büyük

Veli öncü şairdir.

Bu parçada bilgisi verilen tasavvuf ve kurucusu, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ahmet Yesevi - Yesevilik

B) Muhammed Bahauddin - Nakşibendilik

C) Hacı Bektaş Veli - Bektaşilik

D) Hacı Bayram Veli - Bayramiye

E) Abdül Kadir Geylani - Kadiriilik

1.

Alevi - Bektaşi anlayışına yönelik bu görselde verilen

ritüel aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?

A) Dardan indirme     B) Semah

C) Musahip olma     D) Gülbank

E) Abdal Musa cemi

2. 1281 yılında Horasan’da doğmuştur. Asıl adı Seyyid Muhammed bin İbrahim Ata’dır. Vaaz ve sohbetleriyle İslam

dinini insanlara öğretmeye ve sevdirmeye çalışmıştır. Sohbet meclislerinde kolay anlaşılır, sade bir Türkçeyle “nefes”

adı verilen beyitler söylemiştir. Manzum olarak söylediği

şiirlerinin toplandığı “Makalat” adlı Arapça bir eseri vardır.

Bu parçada verilen bilgiler aşağıdakilerden hangisine

aittir?

A) Ahmet Yesevi     B) Yunus Emre

C) Hacı Bektaş Veli     D) Hacı Bayram Veli

    E) Yusuf Has Hacip

3. ● Mutasavvıfa göre tasavvuf, “nefsi köreltmek, tevazu,

dünya malını hor görmek, soy ve din gözetmeksizin

bütün insanları eşit saymaktır.”

● Dinî ahlakî öğütleri, peygamber ve evladına olan muhabbetini, dünya zevklerine düşkünlüğün zararlarını,

hikmetler, nasihatler hâlinde, mantık gücü ve iman kuvvetiyle yaymıştır.

● Bugün Türkistan’ın manevî büyüğü anlamına “Hazret-i

Türkistan” olarak bilinmektedir.

Yukarıda verilen bilgiler aşağıdaki mutasavvıflardan

hangisiyle ilgilidir?

A) Mevlânâ

B) Yunus Emre

C) Hacı Bektaş-ı Veli

D) Hoca Ahmet Yesevi

E) Hacı Bayram-ı Veli

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar - 1

PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ - PERFORMANS TESTİ

7.

Semada dervişler musiki eşliğinde sağ elini göğe, sol elini yere doğru çevirmelerin nedeni aşağıdakilerden hangisinde

doğru olarak yorumlanmıştır?

A) Allah’tan (c. c.) aldıklarını kendisine mâl etmeden halka ulaştırması

B) Allah’ın büyüklüğü ve kudreti karşısında hayranlık duyması

C) Allah’ın büyüklüğü ve kudreti karşısında hayranlığın aşka dönüşmesi

D) İlahî emirlerin ve yaratılışın sırlarını idrak etmiş olan dervişin benliğini yenmesi

E) Kâinatın oluşması, insanın âlemde dirilmesi, Yüce Yaratıcıya olan aşkı ile harekete geçilmesi

8. İslâmiyetin özünü bilen; tefsir, hadis, kelâm gibi dinî ilimlere vâkıf; döneminin düşünce hayatına hâkim, âlim, mutasavvıf, şair bir şahsiyettir. Onu tarihin seçkin maneviyat

önderlerinden biri haline getiren bir diğer yönü de mütefekkir kişiliğidir. Tefekkürü; din, ilim, felsefe ve tasavvuf

süzgecinden geçirmiş, îman ve sevgi potasında eritmiş,

zaman ve mekânla aşınmayan sağlam bir düşünce sistemi

haline getirmiştir. Onbinlerce beyitlik hikmet ve irfan hazinesi “Hikmet” adlı eserinde toplamıştır. Diğer eserlerinde,

kelâm ve felsefenin en çok tartışılan meselelerini herkesin

anlayabileceği örneklerle izah ederek, net çözümler ortaya

koymuştur.

Bu parçada verilen bilgiler aşağıdaki mutasavvıflardan

hangisiyle ilgilidir?

A) Hacı Bektaş-ı Veli

B) Yunus Emre

C) Mevlânâ

D) Hoca Ahmet Yesevi

E) Hacı Bayram-ı Veli

9. Allah’ı, Kur’an’ın bildirdiği gibi tanıma, sıfatlarını, isimlerini

ve bunların sonsuz kemalde olduğunu bilme, ilâhî hakikatlere vakıf olma, anlamlarına gelene tasavvufi bir kavramdır.

Allah’a inanan insanın kalbi imanla nurlanmıştır. Bu, kör

gözün açılmasından, işitmeyen kulağın duymaya başlamasından çok ileri bir inkişafla ruhun, Rabbine kavuşması,

Allah’a inanması ve kendini Allah’ın mahlûku bilmesidir.

Bu parçada sözü edilen tasavvufi anlayış aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zikrullah

B) Fenafillah

C) Marifetullah

D) Vahdetivücut

E) Vahdetişuhut

1

ÖDEV TESTI

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası İslam Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar - 2 30

4. Şii inancındaki “Masum imam anlayışı” aşağıdakilerden

hangisiyle ifade edilir?

A) Hz. Peygamber’den sonra Müslümanlar’ın en üstünü

Hz. Ali’dir.

B) Halifelik ve imamet, çözümü insanlara bırakılabilecek

işlerden değildir.

C) İlk üç halife Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer ve Hz. Osman,

hilafeti Hz. Ali’nin elinden almışlardır.

D) İmamlar, peygamberler gibi büyük ve küçük günahlardan korunmuşlardır.

E) Büyük günah işleyen kimseler, tövbe etmeden ölürlerse

ebedî olarak cehennem’de kalırlar.

5. İslami temellere bağlı Âşık Halk Edebiyatı nazım şekillerinden ilahilerin Alevi - Bektaşi aşıklarınca yazılanlarına denir.

Konusu genellikle tasavvuftaki vahdet-i vücud, Alevi - Bektaşi ilkeleri, tarikat kurallarıyla ilgilidir. Şekil ve içerik olarak

ilahiye benzer.

Parçada verilenlere göre cem törenlerinde söylenen

ilahilere ne ad verilir?

A) Nefes B) Sema C) Zikir

D) Mevlit E) Gülbank

6. Aşağıdakilerden hangisi din ile din anlayışı arasındaki

farklardan değildir?

A) Din, vahye dayanırken, din anlayışı insanların düşünce

ve yorumlarına dayanır.

B) Din anlayışı, tüm insanlığa hitap eder; din ise bireye yöneliktir.

C) Din tektir, din anlayışları farklı olabilmektedir.

D) Dinin kuralları değişmez, din anlayışı kişilere ve zamana göre değişebilir.

E) Din, yaratıcıya karşı olan borç iken, din anlayışı kul planında insanın dinden anladığı ve yaşadığıdır.

1. Allah insanı; akletme, düşünme, seçme gibi üstün özelliklerle yaratmıştır. Ona, iyi ile kötüyü ayırt edebilme ve iradesini istediği doğrultuda kullanma imkanı vermiştir. İnsanın

kendine özgü kişiliği aile, çevre ve eğitimle şekillenmektedir. Duygu, düşünce ve karakter olarak birbirinden farklı

olan insanların dini konulara bakış açılarının da farklı olması doğaldır. Bilgi, kültür ve medeniyet alanındaki sürekli

değişme ve gelişme insanlar arasında farklı düşüncelerin

ortaya çıkmasına sebep olabilmektedir.

Parçada verilenlere göre, dini yorum farklılıkları aşağıdakilerden hangisinin ortaya çıkmasına neden olmuştur?

A) Düşünce zenginliğine

B) Dini yaşamada kolaylığa

C) Tasavvuf düşüncelerinin oluşmasına

D) Mezheplerin oluşmasına

E) Tevhit etrafında birleşmeye

2. Dinin temel kaynaklarının içinde bulunulan koşullara, sosyal ve kültürel durumuna göre yorumlanma ve yaşanma

biçimlerine . . . . . . . denir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki kavramlardan

hangisi gelmelidir?

A) Ahlak B) Mezhep C) Din

    D) Karşı çıkma        E) İtikat

3. ● Kalbi saf yapmak, kötü huylardan temizlemek ve iyi

huylarla doldurmak

● İslam ahlakı ile süslenmek

● Emeli bırakıp, amele devam etmek

Yukarıda verilenler aşağıdakilerden hangisi için geçerlidir?

A) Siyer B) Tasavvuf C) Fıkıh

     D) Kelam        E) Tecvit

2

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar - 2

ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ - ÖDEV TESTİ

10. İnsan sevgisine verdiği değer yönüyle evrensel sanatçılardan biridir. “Yaradılanı hoşgör, Yaradan’dan ötürü” diyen

şair, hemen bütün şiirlerinde insana verdiği değeri işlemiştir. Şiirlerinin bir kısmını heceyle bir kısmını aruzla yazmıştır. Özellikle ilahileri bugün bile dilden dile dolaşır.

Bu parçada sözü edile mutasavvıf aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Süleyman Çelebi   B) Yunus Emre

C) Pir Sultan Abdal   D) Mevlâna

 E) Sultan Veled

11. Öğretilerini “dört kapı”, “kırk makam” olarak düzenlemiştir. “Dört kapı” ile kastedilen “şerîat”, “tarîkat”, “ma’rifet” ve

“hakîkat” kapısıdır. Bu zikredilenlerin her biri on bölüm halinde toplam kırk makamdan oluşmaktadır.

Yukarıda bilgisi verilen mutasavvıf ve eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mevlâna - Mesnevi

B) Ahmet Yesevi - Divan - ı Hikmet

C) Hacı Bektaş Veli - Makalat

D) Ahmet Yesevi - Divan - ı Kebir

E) Yunus Emre - Divan

12. Ünlü mutasavvıfa göre, toplumsal hoşgörü ahlakının gerçekleşmesi için gönül yıkan değil, gönül yapan insanların

var olduğu bir topluma sahip olmak gerekir. Bu da ancak

dinin rûhuna ve özüne yönelik yüksek hakîkatlerin idrak

edilmesi ile gerçekleşir. O’na göre, sevgiyle yoğrulan ve iç

aleminde aradığı huzuru bulan insan, yaratana ilahi aşk ve

muhabbetle, yaratılanlara ise engin sevgi ve hoşgörü ile

bakar.

Yukarıdaki paragrafta hakkında bilgi verilen mutasavvıf aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mevlâna B) Ahi Evran C) Yunus Emre

  D) Hacı Bektaş - ı Veli E) Hacı Bayram-ı Veli

7. Hz Muhammed’in (s. a. v) Mekke’den Medine’ye hicretinden hemen sonra Mekkeli bir Müslüman ile Medineli diğer

bir Müslümanı kardeş ilan etmiştir.

Bu doğrultuda Alevi Bektaşi kültüründe yer etmiş olan

evli iki çiftin eşleri ile birlikte ölünceye kadar kardeş

olması ritüelini ifade eden kelime aşağıdakilerden hangisidir?

A) Semah B) Gülbank C) Aşure

D) Musahip E) Muharrem

8. İslam’ı yeni kabul eden veya fetihler sonucu İslam düşüncesiyle tanışan toplumlar, eski kültürlerinden kopamamış,

gelenek ve göreneklerini de dini inançlarıyla bütünleştirmek suretiyle devam ettirmişlerdir. Bu durum, aynı dine

inanan ancak farklı kültürel değerlere sahip, farklı din anlayışlarının ortaya çıkmasına imkân tanımıştır.

Parçada verilenler, İslam düşüncesinde yorum farklılıkları nedenlerinden hangisine örnek oluşturur?

A) İnsan yapısına  B) Sosyal hayata

C) Coğrafi faktörlere  D) Kültürel ortama

    E) Siyasi farklılıklara

9. Tasavvufta nefsin insanı şehvet, öfke, kibir ve gurur

gibi kötü huy ve davranışlara yönlendiren boyutunun

eğitilmesi için Kur’an ve sünnetten alınan ilkelerle geliştirilen ahlaki sisteme ne denir?

A) Şükür B) Seyrüsüluk C) Zikir

D) Fikir E) Sabır

3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar - 2

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

3. I. Tövbe: Allah’ı anmak

II. Zühd: Allah’a ulaşmak için dünyadan yüz çevirmek

III. Tevekkül: Allah’ın katında olana güvenip halkın elinde

olanlara göz dikmemek

IV. Uzlet: Günaha girmemek için toplumdan ayrı yaşamak

Yukarıda verilen tasavvuf kavramlarının açıklamalarından hangileri doğru değildir?

A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III

       D) II ve IV E) III ve IV

4. ● “İbadete ısrarla devam etmek, Allah’a yönelmek, dünyanın süs ve aldatıcılığından yüz çevirmek, halkın sevdiği ve rağbet ettiği zevk, mal, servet ve şöhrete ilgi

duymamaktır.” (İbn-i Haldun)

● “Nefis savaşında olgunlaşmak ve pişmektir.”

(Hacı Bektaş-ı Veli)

Yukarıda yapılan tanımlar aşağıdakilerden hangisiyle

ilgilidir?

A) Hukuk B) Tasavvuf C) İtikat

D) Tevhid E) Kültür

5. “Bu canım var oldukça ben Kur’an’a tutsağım

Muhammed Mustafa’nın yolundaki toprağım

Benden başkaca bir söz nakledenler olursa

Hem onu söyleyenden hem o sözden uzağım”

Hayatını, Kur’an’a ve Peygambere adamasına rağmen,

gelecekte hakkında çıkabilecek yalan ve iftiralara daha hayatta iken yukarıdaki mısralarıyla gereken cevabı vermiştir.

Yukarıdaki anlatılanlar, aşağıdaki mutasavvıflardan

hangisiyle ilgilidir?

A) Yunus Emre  B) Ahmet Yesevi

C) Hacı Bektaş-ı Veli  D) Mevlâna

    E) Hacı Bayram-ı Veli

1.

Bu görselde Bahaüddin Nakşibend Türbesi bulunmaktadır.

Nakşibendilik, Muhammed Bahauddin Nakşibend’in görüşleri çerçevesinde oluşmuş tasavvufi düşünce akımıdır.

Muhammed Bahauddin Nakşibend, 1318 yılında Buhara

yakınlarındaki Kasr - ı Arifan köyünde dünyaya gelmiştir. Nakşibendilik, Anadolu ve Rumelide en çok tekkesi

bulunan tarikatlardan biridir. Bu tarikatta dinin emirlerine

uymaya, sohbete, nefsin kötü isteklerinden arınmaya ve

taşkın hareketlerde bulunmamaya büyük önem verilir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi Nakşibendiliğin

temel ilkeleriyle ilişkili değildir?

A) Zikirlerin sayısına dikkat etmek

B) Zamanın kıymetini bilmek

C) Her nefeste uyanık ve şuurlu olmak

D) Gönlüne sahip olmak

E) Yal göründüğün gibi olmak ya da olduğun gibi görünmek

2. ● Manevî eğitimini tamamlayıp irşad vazifesi ile görevlendirildikten sonra ömrünün sonuna kadar müridlerinin

terbiyesi, Allah ve Hz. Peygamber sevgisi, insanların

doğru yolu bulması, helal rızık kazanmanın yollarının

gösterilmesi, için çaba göstermiştir.

● Medrese mensubu olarak ilmî kariyere sahip olması,

onun Anadolu insanı üzerinde önemli bir etki yapmasına yol açmıştır. Onun bu yönü, tarikatın Ankara ve civarında hızlı yayılmasında rol oynayan önemli bir unsur

olmuştur.

Yukarıda verilenler aşağıdaki mutasavvıflardan hangisi için geçerlidir?

A) Ahmet Yesevi   B) Yunus Emre

C) Hacı Bektaş-ı Veli   D) Mevlana

    E) Hacı Bayram-ı Veli

4

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İslam Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar - 2

ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ

8.

"Elne,

belne,

dlne

sahp ol."

"İlm le

gdlmeyen

yolun sonu

karanlıktır.”

"Br olalım,

r olalım,

dr olalım.”

güzellğ sözle

"İnsanın

rnn doğrulu

ğundadır. ”

Bu ilkeler aşağıdaki mutasavvıflardan hangisiyle ilgilidir?

A) Yunus Emre  B) Ahmet Yesevi

C) Hacı Bektaş - ı Veli  D) Mevlâna

    E) Hacı Bayram - ı Veli

9. ● Fani olan her şeyden yüz çevirip, baki olana bağlanmaktır.

● İslam ahlakı ile süslenmektir.

● Kalbi kötü huylardan temizlemek ve iyi huylarla doldurmaktır.

İslam dininin temel ilkeleri doğrultusunda yukarıdaki

düşünceler aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) Tasavvuf B) Fıkıh C) Tefsir

D) Hadis E) Kelam

10. Tasavvufta ikilik yoktur, birlik vardır. Yani hiçbir şey yoktur,

yalnız Tanrı vardır. Kul, artık Tanrı’da yok olmuştur. İkilik

ortadan kalkıp birliğe ulaşılınca Allah yüzünü gösterir. Gökteki her yıldızdan parlar, tabiattaki her çiçekten bakar, her

güzel yüzde gülümser, her tatlı seste hitap eder, her şeyde

Tanrı vardır ve O’ndan başka bir şey yoktur.

Parçada verilenler tasavvufta aşağıda verilen mertebelerden hangisini ifade eder?

A) Fena Fillah  B) Beka billah

C) Ahadiyetül Cem  D) Makamı Cem

    E) Makamı Mahmud

6. Öğrencilerinden biri Mevlana’ya sormuş. “Efendim, bu 4

kapı meselesini ben pek anlayamıyorum, bana anlayabileceğim bir dille anlatır mısınız?” “Şimdi bak, karşı medresede dersini çalışan dört kişi var, hepsi rahlelerine eğilmiş,

sen git, bunların hepsinin ensesine bir şamar at, sonra

gel sana anlatayım.” Adam gitmiş, birincinin ensesine bir

tokat aşketmiş. Tokadı yiyen, derhal ayağa kalkıp, arkasını dönmüş, daha kuvvetli bir tokatla hasmını yere yıkmış.

Öğrenci dayağı yemiş, geri dönecek ama, hocasına itaatı

olduğu için, Yaradana güvenip, ikinciye de bir tokat aşketmis. O da derhal ayağa kalkıp, elini kaldırmış, tam tokadı

vuracak’ken, vazgeçip, yerine oturmuş. Öğrenci devam

ederek, üçüncüye de bir tokat atmış. Üçüncü şöyle bir kafasını çevirip baktıktan sonra, çalışmasına devam etmiş.

Dördüncü, tokadı yemesine rağmen, hiç oralı bile olmadan

çalışmasına devam etmiş.

Öğrenci Mevlana’ya dönmüş, olanları anlatmış. Mevlana; “İşte sana istediğin örnekler”;

I. Birincisi; “kısasa kısas” ilkesiyle için, tokadı yeyince

kalktı, aynısını sana iade etmesi,

II. İkincisi; “Sana kötülük yapana bile iyilik yap” ilkesiyle

onun için döndü, yerine oturması,

III. Üçüncüsü; “iyinin ve kötünün tek Yaradan’dan geldiğini

bilir ve inanır”. ilkesiyle merakından şöyle bir dönüp

nakması,

IV. Dördüncüsü; “iyinin ve kötünün tek sahibi olduğunu

bilir”, ilkesiyle için dönüp bakmaması

durumları sırasıyla aşağıdaki tasavvuf ilkelerinden

hangileriyle ilişkilendirilebilir?

A) Şeriat - Tarikat - Marifet - Hakikat

B) Hakikat - Tarikat - Marifet - Şeriat

C) Şeriat - Tarikat - Marifet - Hakikat

D) Şeriat - Marifet - Tarikat - Hakikatli

E) Tarikat - Şeriat - Marifet - Hakikat

7. Tasavvufi düşüncenin en önemli amaçlarından biri insanın

ahlakını güzelleştirmek, onu kötü davranışlardan uzaklaştırıp iyi davranışlara yönlendirmektir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi tasavvufta değer

verilen kavramlardan değildir?

A) İhlas B) Tevekkül C) Kanaat

     D) Hırs         E) Sabır

1

KONU ÖZETİ

DİN KÜLTÜRÜ TYT VE AHLAK BİLGİSİ -AYT

Fasikül

Numarası Güncel Dinî Meseleler 31

Ticaret, bir mal veya hizmetin satın alınması ve satılması işlemlerini kapsamaktadır. Bir malın kendisinin alınıp satılması

alışveriş; malın menfaatinin satılması ise kiralama olarak bilinmektedir.

Ticareti yapılabilecek mal ya da hizmetler hukuk sistemlerine

göre farklılık gösterebilmektedir.

İslam fıkhı ‘Bir malın ticaretinin yasaklandığına dair açık bir

nass (ayet ya da hadis) bulunmadığında, onun ticaretinin

mubah olması esastır’ ilkesini benimseyerek, kolay bir ticari

hayat öngörmüştür. Bununla birlikte bazı alışveriş şekillerinde İslam âlimleri ihtilaf etmişler ve neticede farklı hükümler

ortaya koymuşlardır.

A) İKTİSADİ HAYATLA İLGİLİ MESELELER

Gıda, barınma ve giyinme bütün insanların ortak ihtiyacıdır. Bunlardan bilhassa gıda, bölge, din, kültür farklılıklarına

bağlı olarak neredeyse tüm insanlığın en önemli sorunu olagelmiştir.

Günümüzde hijyen şartlarına uygun sağlıklı gıda üretimi bütün insanların; helal - haram ölçütlerine uygun gıda üretimi

ise, belli bir dinî inanışa sahip olanların ve özellikle Müslümanların başta gelen sorunlarındandır.

B) GIDA MADDELERİ VE BAĞIMLILIKLA

İLGİLİ MESELELER

Organ Nakli Ve Otopsi (Diyanet İşleri Başkanlığının Fetvası)

Kur’an - ı Kerim ve hadis-i şeriflerde, organ ve doku nakli konusunda sarih bir hüküm bulunmamaktadır. İlk müçtehit ve

fakihler de, kendi devirlerinde böyle bir mesele söz konusu

olmadığı için, bu ameliyyenin hükmünü geniş şekilde açıklamamışlardır.

Dinimizde, zaruret halinde bunlardan zaruret miktarında (ölmeyecek kadar) yenilip içilmesinin (Bakara, 2:173) meşru

olduğu beyan buyrulmuştur.

C) SAĞLIK VE TIPLA İLGİLİ MESELELER

Çağımızda hemen hemen her konuda ortaya çıkan bir takım

meseleler vardır. Bunlara sağlıklı çözümler bulabilmek için

fıkıha ihtiyaç vardır.

Ölçü ise Kur’an ve Sünnet’tir.

Günümüzde ortaya çıkan problemlerin bir kısmı geçmişte