El Yapımı Deri Kapaklı Not Defteri & Günlük

Burak Bayram
5 min readMar 24, 2021

Not defterini yapmaya niyetleneli bir belki iki ay olmuştur. Eskiden her şeyi bir & iki gün içinde bitirip halletmek isterdim. Dedim yavaştan alıyım. Ağır ağır gitsin. O kadar ağırdan aldım ki haftalar sürdü.

Şimdi sizlere not defterini sıfırdan nasıl yaptığımı aktarmaya çalışacağım. Ön bilgilendirme olması açısından kağıdından deri kaplamasına hatta damgasına kadar el emeği göz nurudur.

İlk bu işlere niyetlendiğimde hedef defter yapmak değil kullanılmış kağıtlardan kağıt üretimi yapmaktı. Tabi bununda yöntemi varmış.

ADIM 1: Yoğunlukla aynı renkteki kağıtları biriktir. (Ben bu kısımda evde kullanılmış A4 kağıtlar veya üzerine not alıp çöpe atacağımız not kağıtlarını biriktirdim.)

ADIM 2: Kağıt üretimi için gerekli olan malzemeleri topla; 1adet fileli çerçeve ve 1 adet boş çerçeve(görsellerini eklemişimdir.), bu çerçevenin sığacağı kadar bir leğen ya da geniş bir plastik ama derinliği olan bir şey olması lazım çünkü süzme daldırma ve süzme işlemi yapacağız. 1 adet blender. 1 kutu mısır nişastası ve son olarak mutfak süngeri.

ADIM 3: İlk olarak bu kağıtlarımızı elimizle küçük parçalara ayırıyoruz. Sonrasında bir kase suyun içine koyup kağıtlarımızın 1–2 saat yumuşamasını bekliyoruz.

ADIM 4: Yumuşayan kağıtlarımızı blendera çok fazla olmayacak şekilde dolduruyoruz. Blenderın yarısını da su ile dolduruyoruz. 1 yemek kaşığı da mısır nişastası ekliyoruz.

ADIM 5: Geniş bir leğeni %75ine kadar su ile dolduruyoruz. Ve bu blendırdan geçirdiğimiz bulamaç gibi olmuş kağıtları bu suyun içine boşaltıyoruz. Bu kısımda leğen büyüklüğüne ve parçaladığınız kağıt oranını göz kararı gerçekleştirmeniz gerekiyor.

ADIM 6: Çerçeve dediğimiz kısım kağıdınızı süzüp bekleteceğiniz araç oluyor. Bunu ister tahta parçaları alıp kendiniz yapın ister bu resim yapmak için kullanılan tuvallerden 2 tane alıp ikisinin de bez kısmını kesip bir tanesinin üstüne sineklik zımbalayarak ya da çivileyerek süzgecimizi elde etmiş olursunuz. Örnek olarak şu videoyu izleyebilirsiniz:

Bu işlem ardından bu kağıtları bir defter haline getirme sürecine giriyoruz. İlk olarak bu kağıtlar el yapımı olduğu için ilk yapıldığında çok katı ve kırılgan bir yapıları olabilir. O yüzden bükmek istediğinizde ve katlamak istediğinizde yavaş yavaş ovalleyerek katlamak gerekir. Benim ürettiğim kağıtlar A4 boyutu civarındaydı ben bunları A5 boyutuna getirip bu şekilde ikiye katlayıp bir not defteri boyutuna getirmiş bulundum.

Bu kısımda ben toplamda ürettiğim 20 adet A5 yani 10 adet A4 kağıt kullandım. Bunları ikişerli bloklar halinde yani iç içe geçmiş iki A5 kağıt şeklinde gruplandırdım toplamda elimde 5 katman olmuş oldu. Bu kısımda kağıtlarımızın bir defter haline gelmesi için dikiş yapılması gerekiyor. Bu kısımda genelde normal dikiş ipliği kullanıyorlar ama ben deri dikme ipliği kullandım bu ipliğin ne farkı var derseniz bal mumu ile kaplanmış bir yüzeyi var ve gerçekten çok sağlam oluyor. Bunun içinde şu videoya göz atmanızı istiyorum. Çok basit şekilde dikiş yöntemini öğrenebilirsiniz bu videodan:

Bu kısımdan sonra bu kağıtların bir bütün olması ve bir şekil alması için press uygulaması yapmanız gerekiyor. Yani kağıtlara üstten baskı uygulanıp belli bir süre bekletilmesi gerekiyor. Bunun için bir baskı makinesi bulunuyor ama şu anda elimizde bu tarz bir araç olmadığı için ben üstüne elimde olan ağır kitapları ve kutuları koyarak 1 gün bekledim. Ama bahsettiğim aracı görmek için şu videoyu inceleyebilirsiniz:

Bu kısımdan sonra kağıt katmanlarımız dikilmiş ve hazır bir hale gelmesi gerekiyor. Bu arada el yapımı kağıtlar dediğim gibi çok hassastır onun yerine normal A4leri de tercih edebilirsiniz ama kağıtları da kendinizin yaptığı bir not defteri paha biçilemez oluyor. En azından benim için. Mesela şu an 27 yaşında olan ben bu defteri Allah nasip ederse ileride torunlarım olursa onlara şu an ki yaşamdan bahsettiğimi küçük bir anı olarak saklayıp miras bırakmak istiyorum.

Sırada deri kısmımız var. Bu kısımda ben genel araç ve ekipmanlara aşinaydım daha öncesinde küçük bir deri işleme atölyesi eğitimi almıştım. İlk olarak size örnek bir deri kaplama yapılan bir video göstermek istiyorum:

Ben bu kadar şatafatlı bir defter yapmadığım için çok fazla malzemeye ihtiyacım olmadı. Bir A5 boyutundan daha büyük bir deri parçası. Kesilmez mat yüzey. Deri kesimi için falçata. Hem kenarları düzeltmek için hem de yüzeyi daha sağlam bir yapıya getirmek için wax. Bir adet siyah karton. Bir adet tutkal. Hem tutkal için hem de wax için 1'er adet sulu boya fırçası. Kenarları düzeltmek ve daha oval bir yapı vermek için aynı zamanda waxı yedirmek gürgen. Gürgen, kenar pergah ahşabı demek bu arada.

Bu kısımdan sonra aynı çocukken cilt kaplama yapar gibi deri kaplama yapacağız ama tabii ki tutkal ile bu işlemleri gerçekleştireceğiz. Bunun dışında yukarıdaki videoyu izlediyseniz fark etmişsinizdir, kapak kısımlarına ince ahşap levhalar yerleştiriyor. Benim yaptığım böyle A4 değil de A5 hatta katlandığı için A6 boyutunda bir defter olduğu için ben kapaklar kısmına tahta ahşap yerine evde bulduğum iki ince karton yerleştirdim. Çünkü ben bu not defterini yanımda da taşımayı planlıyorum ve ekimde sert bit yapısı olan bir defter olsun istemedim. Son olarak bu defterin iç tarafına yapıştırdığınız deri kısmının iç tarafını soymanız gerekiyor. Derinin iç tarafındaki bu pürüzlü yapıyı silmeniz defterin kalınlık oranını düşürecektir hem de iç tarafta deri kaba durmayacaktır.

Deri ve deri araçları için ben Beyazıt’ın arka sokaklarına gittim. Direk deri dükkanları mevcut o taraflarda. İstanbul’da değilseniz internette direk set halinde satan yerlerde var hatta Google’da “Deri Araçları” diye aratırsanız karşınıza bir çok sonuç çıkacaktır. Ekstra olarak araçların genel olarak ne işi yaradığını görmek için şu videoyu inceleyebilirsiniz:

Son kısımda ise defterin bana ait olduğu göstermek için bir damga basma ihtiyacı duydum. Bunun için 3D printerdan “tubi” yazılı bir damga tasarlayıp bastım hızlıca. Bu arada sizde böyle bir şey basarsanız yazıyı tersten tasarlamayı unutmayın. Çünkü yazıyı okuduğumuz şekilde yazarsanız defterin üstüne damgalarken yazı tersten damgalanacaktır. Bu arada “tubi” ne diyecek olursanız aslında benim ad ve soyadımın baş harflerinin kısaltması yani BB > 2B > TwoBi > tubi şeklinde.

Sonuç olarak yazmaktan ve dokunmaktan zevk aldığım bir el yapımı hem de baya baya el yapımı olan bir not defterim oldu.

Yazıyı bazı fotoğraf ve videolar ile desteklemeye çalıştım. Kendim bu konuda bir video hazırlamak isterdim ama gerçekten uzun bir süreç oldu bu küçük defteri ortaya çıkartmak. Umarım beğenmişsinizdir. O zaman şimdilik Kalın sağlıcakla, Allah’a emanet olun, sevgilerimle..

Instagram’da Burak.

--

--