Neden Fizik?

Fizik, en eski akademik disiplinlerden birisidir, hatta astronominin de fiziğe dahil olmasıyla en eskisi denebilir. Tarihi gelişimi boyunca felsefe, kimya, matematik ve biyolojinin bazı dalları ile aynı anlamda kullanılan fizik son bir kaç yüz yıldır kendi çerçevesini belirleyen modern bir bilim halini almıştır.

Fizik alanındaki çalışmalar hem önemli hem de toplumu etkileyen çalışmalardır. Bunun sebebi, bu çalışmaların yerini çok hızlı bir şekilde yeni teknolojilerde bulabilmesinin yanında geliştirilen fikirlerin matematik, kimya, biyoloji, felsefe gibi bir çok bilim dalında da etki unsuru olabilmesinde yatar.

Örneğin, elektromanyetizmanın keşfi ve anlaşılması sayesinde geliştirilen teknolojiler, şu anda üyesi olduğumuz modern toplumun inşaasında büyük rol aldı. Aynı şekilde termodinamik ilkelerinin anlaşılması şu anda kullandığımız motorlu araçların geliştirilmesi için büyük bir basamak teşkil etti.

Günümüzde fizik, atom altı parçacıklardan evrenin bütününe kadar açılabilen, çok geniş bir konu yelpazesine sahiptir. İncelenen parçacıklar bildiğimiz maddenin temel yapıtaşlarını oluşturduğu için bazen fiziğe "bilimlerin temeli" dendiği de olur.

Fiziğin amacı doğada (yani içinde yaşadığımız ve bizi kapsayan her yerde) olup biten karmaşık olayları daha basit temel olaylarla açıklamaya çalışmaktır. Örneğin eski zamanlarda Çinliler bazı taşların birbirini görünmeyen bir kuvvetle çektiğini gözlemlediler. Bu etkiye manyetizma dendi ve 17. yüzyıldan bu yana derinlemesine araştırılan bir konu haline geldi. Çinlilerden daha öncesinde de eski Yunanlılar kehribar parçalarının yüne sürtünmesi sonucunda benzer bir çekim kuvvetinin oluştuğunu farketmişlerdi. Yine 17. yüzyıldan bu yana derinlemesine çalışılan bu konu da elektriktir.

Fiziğin zaman ve mekan bağımsızlığı için sadece tarihten örnekler vermeye gerek yok. Şu anda keşfedilen fiziğin evrenin öbür ucundaki galasilerde de aynı şekilde işlemesinden dolayı bizden milyonlarca ışık yılı uzaklıktaki galaksilerde var olan maddelerin sınıflandırmasını çok rahat yapabilmekteyiz. Hatta bazı ince ölçümlerle maddelerin üzerindeki basıncı bile ölçebilmekteyiz.

Pekiyi, Bilkent Fizik Bölümü bu resmin neresinde?

Neden Bilkent?

Bilkent Fizik Bölümü, her gün kullandığımız elektronik araçların doğru çalışmasından sorumlu mikroçiplerin fiziğinden, biz farketmeden iletişimimizi ışık hızına çıkaran fiberoptik gibi değişik teknolojilerin kuluçka merkezliğini yapmış olan katı hal fiziğinin, kuramı ve uygulamaları üzerinde özelleşmiştir. Fakat akademisyenlerimizin çalıştığı konular katı hal fiziği ile sınırlı değildir. Lisans eğitiminde de, en temel konulardan eğitime başlanır. Eğitim programı boyunca mezuniyetten sonra öğrencinin kendi yolunu kolayca çizmesi için gereken tüm matematiksel ve fizik donanım verilir. Dolayısıyla mezunlarımız konu olarak katı hal fiziği ile sınırlı kalmazlar.

Bilkent Fizik Bölümü kuramsal olarak özellikle elektron tünelleme ve atomik kuvvet mikroskoplarının fiziği, kuantum iletkenlik, düşük boyutlu elektron fiziği ve kuantum optiği konularında uluslararası bilime katkıda bulunmaktadır. Öte yandan, modern deney cihazları ile donatılmış tozsuz laboratuvar ortamında mikroelektronik ve optoelektronik aygıt fiziği ile fotonik kristaller, nanobilim ve nanoteknoloji, fiber tabanlı akıllı elbiseler, fiber lazerler ve atomik çözünürlükte yüzey fiziği gibi güncel konularda araştırmalar sürdürülmektedir.

Bilkent Fizik Bölümü'nde modern laboratuvarlarla, bilgisayar destekli, öğrencinin yaratıcılığını ön plana çıkaran, fiziğin bütün alanlarında ileri seviyede bir eğitim verilmektedir. Bu eğitim, düşük boyutlu elektron fiziği ve mezoskopik fizik, tünelleme kuramı, yüksek sıcaklık üstün iletkenliği ve elektron-fonon etkileşmeleri, yoğun maddelerin elektronik enerji yapıları, istatistiksel mekanik, klasik ve kuantum kaos gibi çeşitli alanlardaki ileri araştırmalar ile desteklenmektedir. Öğrencilerimiz daha lisans eğitiminden başlayarak araştırma çalışmalarına katılarak kısa zamanda bilimin sınırları ile tanışmakta, araştırmacı yönlerini geliştirmekte, güncel konularda yüksek lisans ve doktora çalışmaları için uygun bir hazırlık yapmaktadırlar. Bilkent Fizik Bölümü mezunları dünyanın en iyi üniversiteleri ve araştırma merkezlerinde kariyerlerine devam etmektedirler.

Bilkent Fizik Bölümü'nün amacı, diğer temel bilim ve mühendislik bölümleri ile de yakın ilişki içinde, çağdaş fizikte ve onun yüksek teknolojideki uygulamalarında, özgün ve ileri araştırmalar yapabilecek, uluslararası nitelikte bilim adamı yetiştirmektir. Bunun için az sayıda yetenekli öğrenci ile ileri düzeyde bir lisans programı, öğrencilerin tümünün yüksek lisans ve doktora programlarına devam edecegi varsayımı ile hazırlanmıştır. İçinde bilinmeyeni araştırma tutkusu olan, uluslararası düzeyde bir bilim adamı olma özlemi duyan, ve bu hedefler için çalışmaya istekli ve azimli öğrencilerin Bilkent Fizik Bölümü'nü tercih etmelerini öneririz.

Bilkent Fizik Bölümü öğretim görevlisi başına düşen akademik yayın sayısı bakımından Türkiye'nin önde gelen üniversiteleri arasındadır. Bilkent Fizik Bölümü fiziğin her dalında ileri düzeyde eğitim vermekle beraber fiziğin her konusunda akademik çalışma yapmak yerine, dünyadaki eğilimleri göz önünde bulundurarak yakın zamanda teknolojiye uygulanabilecek veya halen uygulanmakta olan belli konularda uzmanlaşmayı tercih etmiştir. Bu da bölümün başarısındaki en önemli faktörlerden birisidir.

Laboratuvarlar

Bilkent Fizik Bölümü'nde lisans ve yüksek lisans çalışmaları için hizmet gören bir çok laboratuvar ve olanak bulunmaktadır.

Birinci sınıftan itibaren kuram ve deney iç içe götürülür. Türkiye'nin her saygın üniversitesinde olduğu gibi, Bilkent'te de birinci sınıf fizik dersleri laboratuvar uygulamalarıyla desteklenir. Tüm deneylerde, her öğrencinin yapılan deneyden en üst düzeyde istifadesi için gerekli sayıda ekipman sağlanır. Her deneyin sonunda da yapılan deneyin analitik sorgulaması yapılır.

Üçüncü sınıfta ise öğrenciler, öğrendikleri kuantum mekaniği kuramlarının tarihsel gelişiminde ilk defa gözlemlendiği, ve o zamanlar bilim adamlarını klasik mekanikten öte bir kurama sürükleyen deneyleri içeren, Kuantum Mekaniği ve Deneysel Fizik Laboratuvarı'nda çalışırlar. On kadar deney içeren bu laboratuvarda her öğrenci her deneyi kendi başına tekrarlar ve analizini yapar.

Son sınıfta ise Optik dersinin yanında, öğrenilen bilgilerin test edildiği deneyleri içeren Optik Laboratuvarı'nda deney yapılır.

Bunların yanında bitirme projesi kapsamında, her öğrenci projesi üzerinde beraber çalıştığı danışmanı ile proje için gerekli tüm laboratuvarlarda ve bilgisayar ağlarında çalışma imkanı bulur.

Sonuç olarak herhangi bir fizik öğrencisi mezun olana kadar, ortalama bir fizik öğrencisinden kat kat daha fazla deney yapma imkanı bulur. Bu laboratuvarların yanında, öğrencilerin gün boyunca ders çalışabileceği etüd odaları ve ilgili dergilerden bir seçkinin de bulunduğu kütüphane de bölüm bünyesinde bulunmaktadır.