Page 37 - Fizik 12 | 5.Ünite

4. BÖLÜM: COMPTON SAÇILMASI VE DE BROGLİE DALGA BOYU

Sıra Sizde - 20

Compton ve fotoelektr�k olaylarının benzer yönler�n� yazı-
nız. Bu �k� olay sonucunda ışığın nasıl b�r karakter gösterd�ğ�
söyleneb�l�r?
Çözüm
Çözüm

5.4.3. Işığın Doğası

Işık, �nsanlar �ç�n temel b�r enerj� çeş�d�d�r. Işık enerj�s� esk� zamanlar-
dan ber� �nsanların �lg�s�n� çekm�ş, �nsanlar tarafından ışığın doğası ve
özell�kler� hakkında tartışmalar yapılmıştır.

Newton, ışığın tanec�k yapısını kullanarak kırılma ve yansıma olaylarını
açıklamıştır. Newton’ın tanec�k teor�s�, uzun yıllar kullanılmış ve çoğu
b�l�m �nsanı tarafından bu teor� desteklenm�şt�r.

1648 yılında Chr�st�an Huygens (Kır�st�yan Huygıns, 1624-1695), ışığın
dalga teor�s�n�n yansıma ve kırılma olaylarını da açıkladığını kanıtlamış
ancak bu görüş destek görmem�şt�r.
1801 yılında Thomas Young (1773-1829), g�r�ş�m deney�n� yaparak ışı-
ğın dalga doğasını açıkça ortaya koymuştur. E�nste�n, ortaya koyduğu
teor�yle ışığın foton adı ver�len enerj� paketler�nden oluştuğunu bel�rt-
m�şt�r.

Bu durumlar ışığın �k�l� doğaya sah�p olduğunu göster�r. Işık bazı olay-
larda tanec�k g�b� davranırken bazı olaylarda dalga yapısına sah�pt�r.
Tablo 5.2’de bazı ışık olaylarının ışığın hang� doğası tarafından açık-
landığı ver�lm�şt�r.

Tablo 5.2: Işığın Dalga ve Tanec�k Doğasının Açıkladığı Işık Olayları
Tanec�k Dalga Tanec�k Dalga
Işık Olayı Işık Olayı
Doğası Doğası Doğası Doğası
Gölge oluşması   Yansıma  
Kırılma   Işık akısı  
Işığın doğrusal yol boyunca
yayılması   Işık basıncı 
Fotoelektr�k olayı  Compton saçılması 
G�r�ş�m  Kırınım 
Ortam değ�şt�ren ışığın b�r kısmı- Polar�zasyon (Kutuplanma)
nın kırılıp b�r kısmının yansıması  
Işığın b�rb�r� �çer�s�nden
Işığın renklere ayrılması    
etk�lenmeden geçmes�

12. SINIF FİZİK 223